Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་རེ་གསུམ་པ།


   
   
འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ།  སྒེག་པའི་རྡོ་རྗེ།
   


 
previousའཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ། སྒེག་པའི་རྡོ་རྗེ།next

འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ།
སྒེག་པའི་རྡོ་རྗེ།


DTG063_Page_0054
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྻ་ནཱ་མ་སཾ་གཱི་ཏི་ཊཱི་ཀཱ་ནཱ་མ་མནྟྲཱརྠཱ་བ་ལོ་ཀི་ནི་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ། རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དུས་གསུམ་སྐྱོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཟླ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་ཆོས་ལྡན་པ། དེ་བཞིན་ཡང་དག་མཆན་བརྗོད་འདིའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་དང་བྱ་བའི་རྒྱུད། །དེ་བཞིན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ། །མདོ་སྡེ་ཆོས་མངོན་སྡོ་སྣོད་དང༌། །རྣམ་འགྲེལ་གཞན་ཡང་བལྟས་པ་དང༌། །ད་ལྟར་འདས་དང་སྐྱེས་རབས་ཏེ། །སྟོད་བྱེད་གཞུང་དང་དེ་བཞིན་དུ། །སེམས་ཙམ་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་དང། །དེ་བཞིན་དབུ་མའི་གང་ཡིན་དང༌། །འཇིག་རྟེན་གཙུག་ལག་དེ་བཞིན་ཏེ། །བླ་མ་བརྒྱུད་པའི་རིམ་འོངས་པའི། །མན་ངག་ཀྱང་ནི་ལེགས་དྲན་ཏེ། །གསོལ་བ་འདེབས་པས་བདག་གིས་དེ། །སེམས་ཅན་བློ་ཞན་རྣམས་ལ་ནི། །སྙིང་རྗེས་བརླན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སུ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ། །དེ་ཡི་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ། །དེ་ནས་ད་ནི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་འདིའི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞུས་པ་དང༌། སླར་གསུངས་པ་དང༌། རིགས་དྲུག་ལ་གཟིགས་པ་དང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རིམ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྒོ་ནས་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་དང༌། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་མི་བསྐྱོད་པའི་སྒོ་ནས་དང་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་དང༌། བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་དོན་ཡོད་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔའི་སྒོ་ནས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། སྔགས་དགོད་པ་དང༌། ཉེ་བར་བསྡུ་བ་རྣམས་ཏེ། ལུས་


DTG063_Page_0055
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་དོན་བཅུ་བཞིའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། དེ་ནས་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། །ཞེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། །ལུས་བཏུད་ནས་ནི་སྤྱན་སྔར་འདུག །ཅེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་བཅུ་དྲུག་གིས་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་ཤཱཀྱ་ཐུབ། །ཅེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། །བཅོམ་ལྡན་དེ་ནི་ལེགས་ཞེས་གསོལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་དྲུག་གིས་ནི་སླར་གསུངས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་ཤཱཀྱ་ཐུབ། །གསང་སྔགས་རིགས་ཆེན་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཞེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། །རིགས་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཆེར་གཟིགས་ནས། །ཞེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རིགས་དྲུག་ལ་གཟིགས་པའོ། །ཚིག་གི་བདག་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད། །ཅེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཨ་ར་པ་ཙ་ན་ཡ་ཏེ་ནམཿཞེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་གསུམ་གྱིས་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རིམ་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱི་མཆོག །ཅེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་བཅུ་བཞིས་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེ་མངོན་པར་བརྗོད་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེ། །ཞེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། །རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུ་ཞགས་པ་ཆེ། །ཞེས་པའི་བར་གྱི་ཚིག་རྐང་གཅིག་མ་ཚང་བའི་ཚིགས་བཅད་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པའོ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་འཇིགས་པར་བྱེད། །ཅེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྒྲ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་བཅུས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པའོ། །ཡང་དག་བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཅེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། །ཡེ་ཤེས་མེ་ལྕེ་འོད་འབར་བར་གསལ། །ཞེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པའོ། །འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་དམ་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ནོར་བུ་ཆེན་པོ་རིན་ཆེན་ཏོག །ཅེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་བྱ་བ། །ཞེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ།


DTG063_Page_0056
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇམ་དཔལ་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག །ཅེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་བཅོ་ལྔས་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པའོ། །མཆོག་སྦྱིན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ཁྱོད་འདུད། །ཅེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། །ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཉིད་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་ལྔས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔའི་སྒོ་ནས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ་བསྟོད་པའོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་འདི་ནི་ཞེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ་པོ་ཞེས་པའི་བར་གྱིས་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པའོ། །ཨོཾ་སརྦ་དྷརྨཱ་ཞེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དྷརྨ་དྷཱ་ཏུ་ཛྙཱ་ན་གརྦྷ་ཨཱཿཞེས་བྱ་བའི་བར་ཚིགས་བཅད་གསུམ་དང་ཚིག་རྐང་གཉིས་དང་ཡི་གེ་བཞིས་ནི་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པའོ། །དེ་ནས་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། །ཞེས་པ་དང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བཤད། །ཅེས་པའི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་ལྔས་ནི་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་རྣམས་དང༌། ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་གཞུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་དོན་བསྡུས་པའོ།། །། འདིར་ཚིག་གི་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་འབྲེལ་པ་དང༌། བརྗོད་བྱ་དང་དགོས་པ་དང༌། དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པའི་དབང་གིས་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་རྣམས་འཇུག་པས་ན་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་འདི་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འདིའི་འབྲེལ་པ་དང༌། བརྗོད་བྱ་ཅི་སྟེམ་བསྟན་ན་དེའི་ཆོ་སྨྱོན་པའི་ཚིག་བཞིན་དུ་མ་འབྲེལ་པ་དང༌། དོན་མེད་པར་ཡང་དོགས་པའི་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཉན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་འདིའི་འབྲེལ་པ་དང༌། བརྗོད་བྱ་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་དགོས་སོ། །དད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ཚད་མར་བྱས་ཏེ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ལ་བརྗོད་བྱ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་མི་དགོས་ཤེ་ན། དེ་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་བརྗོད་བྱ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡོན་ཏན་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་གསུངས་པ། ཆོས་གཉིས་


DTG063_Page_0057
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་མེད་པ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་མཚན་གཟུང་བར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་སོ། །རྗོད་བྱེད་ནི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའོ། །བཀླག་པ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་མཚན་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། །མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའོ། །མཚན་ནི་རྣལ་འབྱོར་དང༌། བྱ་བའི་རྒྱུད་དང་སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་དང༌། གསུང་རབ་མདོ་སྡེ་མཐའ་དག་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་དང༌། འདུལ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བ་ཐམས་ཅད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པས་གནས་པ་སྟེ་དན་དམ་པར་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི། ཀུན་ནས་སྲིད་རྩེས་ཡོངས་བཅད་པ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་མོ། །ཞེས་པའི་རིགས་པས་སོ། །འདི་དག་ནི་རྗོད་བྱེད་དང་བརྗོད་བྱའི་མཚན་ཉིད་དམ། ཐབས་དང་ཐབས་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པའོ། །དགོས་པ་ཡང་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་རྟོགས་པ་ལྷུར་ལེན་པ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འབྱེད་པ་དང༌། དད་པས་མངོན་དུ་བྱེད་པས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་སྒོམ་པ་མཆོག་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གོ་འཕང་བརྙེས་པ་དགོས་པའི་དགོས་པ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ད་ནི་ཚིག་གི་དོན་ཡང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ནི་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་པ་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་ནང་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དྲ་བའི་ལེའུ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསུངས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་རྟུལ་པོའི་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུའོ། །ཡང་ན་དེ་ནས་ཞེས་གསུངས་པའི། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའོ། །དེ་ནས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཁྲོ་གཉེར་རིམ་པར་ལྡན་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། མགོན་པོ་སངས་རྒྱས་


DTG063_Page_0058
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ལྡན་འདས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བྱས་ནས་ཀྱང༌། །སྤྱན་སྔར་འདུག་སྟེ་འདི་སྐད་གསོལ། །ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ན་རྡོ་རྗེ་འཆང་བའོ། །ཚིག་འདིས་ནི་ཕྱོགས་བཤད་པའོ། །དཔལ་ནི་ལྷ་མོའོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དཔལ་ལྡན་ནོ། །འདིས་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་གསུངས་པའོ། །འདིས་ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་དཔལ་བདེ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ཀུན་གྱི་སྐབས་ན་དཔལ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འདུལ་བ་ནི་གདུལ་དཀའ་བ་སྟེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་འདུལ་བ་ནི་སྟོན་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་འཛིན་ཉིད་ཀྱིས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དམ་པ་ཉིད་པས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ནི་མཆོག་གོ ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཞེས་པ་ནི་ས་འོག་གི་འཇིག་རྟེན་དང༌། ས་བླའི་འཇིག་རྟེན་དང༌། ས་སྟེང་གི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །དེ་རྣམས་ལས་རྒྱལ་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་མངའ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་རྒྱལ་ལོ། །ཡང་ན་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། སྦྲང་རྩིར་བྱེད་པ་དང༌། དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་གསུམ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་མོ། །དེ་རྣམས་ལས་རྒྱལ་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་མངའ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་རྒྱལ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་དེ་ནི་དཔའ་བོ་སྟེ། གཞན་གྱི་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་ཅེས་པ་ནི། རྡོ་རྗེ་ནི་རྩེ་ལྔ་པའི་རྡོ་རྗེའོ། །དེའི་དབང་ཕྱུག་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའོ། །དཔལ་དེ་ཉིད་འདུས་པ་ལས་གསང་བ་ལྔ་བརྗོད་དེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འདུལ་འགྱུར་བ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་དོན། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་གཙང་བས་བྱ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་དོན་དུ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསད་ན་ཡང༌། །དེ་ནི་སྡིག་གིས་མི་གོས་སོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་དོན་དུ། །སངས་རྒྱས་སྐུ་དང་སྦྱོར་བ་ལས། །གཞན་གྱི་ནོར་རྣམས་འཕྲོག་ན་ཡང༌།


DTG063_Page_0059
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ནི་སྡིག་གིས་མི་གོས་སོ། །འདོད་ཆགས་ལྟ་བུའི་བདེ་བ་མེད། །དེ་ནི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་འབུལ། །སེམས་ཅན་དོན་དུ་གཞན་བུད་མེད། །བསྟེན་པས་བསོད་ནམས་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་དོན་དུ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་རྒྱུ་ཡིན་ཕྱིར། །ལས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བྱས་པ་ཡིས། །བསོད་ནམས་རྣམ་པ་མང་པོ་བརྙེས། །ཞེས་སོ། །གསང་བ་ལྔ་པོ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས་གསང་བའི་རྒྱལ་པོའོ། །ཡང་ན་གསང་བ་པ་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་གསང་བའི་རྒྱལ་པོའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བྱས་ནས་ནི། སྤྱན་སྔར་འདུག་སྟེ་འདི་སྐད་གསོལ། །ཞེས་པ་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་ཚིག་ཀུན་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་པ་ནི་དཀར་པོའི་པདྨའོ། །རྒྱས་པ་ནི་ཁ་བྱེ་བའོ། །སྤྱན་ནི་མིག་གོ །འདིའི་ཚིག་སྦྱར་བ་ནི་པདྨ་དཀར་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་རྒྱས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་པདྨ་དཀར་པོ་རྒྱས་པའོ། །དེ་འདྲ་བའི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་ཞལ། །ཞེས་པ་ནི། པདྨ་ནི་པདྨ་ཉིད་དོ། །ལེགས་པར་ཁ་བྱེ་བ་ནི་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའོ། །ཞལ་ནི་བཞིན་ནོ། །པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཞལ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །རྡོ་རྗེའི་དབུས་ནས་ལག་པས་བཟུང་ནས་ཡང་དང་ཡང་དུ་རྡོ་རྗེ་གྱེན་དུ་བསྒྱུར་ནས་གཟུང་བ་ནི། རང་གི་ལག་གིས་རྡོ་རྗེ་མཆོག །ཡང་དང་ཡང་དུ་གསོར་བྱེད་པའོ། །འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དཔལ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱུད་ལས། དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་ཁྲོ་གཉེར་རིམ་པར་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྲོ་བོའི་ཚོགས་ལྔ་བརྗོད་དོ། །དེ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པས་ཕྱག་འཚལ་ནས་འདི་སྐད་གསོལ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ལོ། །ཁྲོ་བོའི་ཚིགས་དེ་རྣམས་ཀྱང་དོན་མཐའ་ཡས་པས་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ལག་ན་རྡོར་ཇེ་མཐའ་ཡས་པ། །ཞེས་སོ། །རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་བཞིན་དུ་དེ་རྣམས་ཀྱང་གདུལ་མཐའ་ཡས་པ། །ཞེས་སོ། །རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་བཞིན་དུ་དེ་རྣམས་ཀྱང་གདུལ་དཀའ་བ་འདུལ་པས་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། །གདུལ་དཀའ་འདུལ་བ་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔའ་བོ་སྟེ། དེ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་དཔའ་བོ་ཞེས་སོ། །ཉམས་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། དཔའ་བོ་ཚུལ་ལོ། །གཟུགས་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། འཇིགས་སུ་རུང་བའི་གཟུགས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་


DTG063_Page_0060
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པ། འཇིགས་སུ་རུང་བའི་དཔའ་བྱང་ཅན། །ཞེས་སོས། །རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་རབ་འཕྲོ་བ། །ཞེས་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཕྲོ་བའི་རྡོ་རྗེའི་རྩེ་མོ་སྟེ། ཐོག་མའི་ཆ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི། རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོར་བ་འཕྲོ་བ། །ཞེས་སོ། །གསོར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྱེན་དུ་སྒྱུར་བའོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། རང་གི་ལག་གིས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གང་ཞེ་ན། སྙིང་རྗེ་ཆེ་དང་ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ནི། སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པས་སྙིང་རྗེའོ། །བདེ་བ་འགོག་པར་བྱེད་པས་སྙིང་རྗེ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བས་བདག་གི་བདེ་བ་འགོག་པ་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །བདག་གི་བདེ་བ་མི་འཕེལ་བས་ན་སྙིང་རྗེ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྟེ། མི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ཐབས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མ་ལུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །འགྲོ་བས་འགྲོ་བ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་དགོས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེ་དང་ཤེས་རབ་དང༌། །ཐབས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་བྱེད་པའི་མཆོག །ཅེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཁྲོ་བོ་དེ་རྣམས་དམ་པ་ཡིན་པས་མཆོག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མཆོག་ཅེས་སོ། །རང་བཞིན་གང་ཞེ་ན། དགའ་མགུ་རངས་པའི་བསམ་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་དགའ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །མགུ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བསམ་པ་ནི་བློས་སོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགའ་བ་དང་མགུ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་དགའ་མགུའི་བསམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རངས་པ་ནི་སྤྲོ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ། རངས་པ་ཞེས་སོ། །ལུས་ཀྱི་གཟུགས་ནི་ཁྲོ་བོའི་གཟུགས་སོ། །ཁྲོ་བོའི་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། འཇིགས་བྱེད་ཆེན་པོ་དང༌། དྲག་ཏུ་བཞད་པ་དང༌། དབུ་དང་ཕྱག་དང་ཞབས་དུ་མ་དང༌། སྤྱན་མི་སྡུག་ཅིང་སྐྲ་ཁམ་པ་གྱེན་དུ་འགྲེང་བ་དང༌། རྫི་མ་སེར་བ་དང༌། ཁྲོ་གཉེར་དང་ཐོད་པའི་ཕྲེང་བས་བརྒྱན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྦྲུལ་གྱི་རྒྱན་དང༌། སྟག་ལྤགས་ཀྱི་སྨད་གཡོགས་ལ་


DTG063_Page_0061
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་དེ་རྣམས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཁྲོ་བོའི་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་ལྡན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཁྲོ་བོའི་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་ལྡན་པ། །ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་སོ། །བྱེད་པ་ནི་མཛད་པ་སྟེ། གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་བྱེད་པ་ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མགོན་པོ་སྟེ། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་བྱེད་པས་ན་དེ་བས་ན་མགོན་ཞེས་སོ། །གང་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་བཏུད་པ་ནི། ལུས་བཏུད་པ་སྟེ། ལུས་བཏུད་པ་དེ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པས་འདི་ལྟར་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་གསོལ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ལོ། །ཅི་བྱས་ནས་ཤེ་ན། ཕྱག་བྱས་ནས་སོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། མགོན་པོ་ལའོ། །མགོན་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ན་གཙོ་བོ་ནི་མགོན་པོའོ། །མགོན་པོ་ཡང་ཅི་འདྲ་བའི་མགོན་པོ་ཡིན་ཞེ་ན། གསུངས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་མཁྱེན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་བྱོན་ཅིང་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་པ་ནི་སྐལ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སམ། བདུད་བཞི་འཇོམས་པས་སོ། །དེ་སྐད་ཡང་གསུངས་པ། ཉོན་མོངས་ལས་དང་དེ་བཞིན་སྐྱེ། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཆོས་གང་ཡིན་པ། །འཇོམས་པས་དེ་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདོད། །དེ་ལྟར་ངེས་ཚིག་གི་རིམ་པས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་འཇོམས་པས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཡང་ན་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྐད་ཡང་གསུངས་པ། དབང་ཕྱུག་དང་ནི་གཟུགས་བཟངས་དང༌། །གྲགས་དང་དཔལ་དང་རབ་མཆོག་དང༌། །དེ་ནས་ཡེ་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །དྲུག་པོ་རྣམས་ལ་ལྡན་པར་བཤད། །གཞན་ཡང་མགོན་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱག་བཙལ་ནས་ཞེས་པ་ནི་གོང་མ་དང་འབྲེལ་ཏོ། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བྱས་ནས་ནི། །སྤྱན་སྔར་འདུག་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པས་བདག་ལ་ཕན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་


DTG063_Page_0062
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་སྐད་གསོལ་ཏོ། །ཁྱབ་བདག་བདག་ལ་སྨན་པ་དང༌། བདག་ལ་སྨན་པ་ཞེས་པ་ནི་བདག་ལ་ཕན་པ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་བདག་ལ་སྨན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དོན་ནི་བདག་ལ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ལ་ནི་བདག་གི་སྟེ། ཀྱེ་ཁྱབ་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་འདིས་བདག་གིས་ཐོབ་པར་མཛོད་ཅིག་པའོ། །གང་གིས་ཐོབ་པར་བྱ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བས་མངོན་རྫོགས་པའི། །བྱང་ཆུབ་ཅི་ནས་བདག་ཐོབ་པ་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་དེ་ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་གིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཀྱེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་བྱེད་པའི་ཚིག་དང་འབྲེལ་ཏོ། །སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པས་ནི་སེམས་དཀྲུགས་ཤིང༌། །ཞེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་གོ །དེ་སྐད་མངོན་པའི་ཆོས་ལས་གསུངས་ཏེ། ང་རྒྱལ་ལྟ་བ་ཐེ་ཚོམ་དང༌། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གོ །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་དཀྲུགས་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པས་ནི་སེམས་དཀྲུགས་ཤིང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ན་དེ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་བའི་སེམས་ཅན་ཞེ་ན། མི་ཤེས་འདམ་དུ་བྱིང་བ་ཡི། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྨན་པ་དང༌། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མི་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཐོགས་པའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རམ། ཐར་དཀའ་བས་ན་འདམ་དང་འདྲ་བས་འདམ་མོ། །དེར་བྱིང་བའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་པའི་ཚིག་དང་འབྲེལ་ཏོ། །བླ་མེད་འབྲས་བུ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །དེ་ཐོབ་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྙེད་པའོ། །དེའི་དོན་ནི་དེ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ནི་རྟག་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །འགྲོ་བའི་བླ་མ་ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་བླ་མ་པས་འགྲོ་བའི་བླ་མ་སྟེ། རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །སྟོན་པ་ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་སྟེ།


DTG063_Page_0063
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་བསྐྱོད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །དམ་ཚིག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྟེ། ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་དམ་ཚིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་དམ་ཚིག་ཆེན་པོའོ། །དེའི་དེ་ཉིད་ནི་དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ཤེས་པས་ན། དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་མཁྱེན། །ཞེས་པ་སྟེ། སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །དབང་པོ་ཞེས་པ་ནི་རྟུལ་པོ་དང་འབྲིང་པོ་དང་རྣོན་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ནི་མནོ་བསམ་མོ། །དེ་ཤེས་པས་ན། དབང་པོ་བསམ་པ་མཁྱེན་ཞེས་པ་སྟེ། དོན་ཡོད་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དམ་པ་ཡིན་པས་མཆོག་སྟེ། བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། ཀྱེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དང་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གིས་གཟུང་ངོ་ཞེས་ཕྱི་ནས་འབྱུང་བའི་ཚིག་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པས་ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་སྐུ་དེའོ། །དེ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི་ཆེན་པོའི་གཙུག་ནི་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་སྟེ། གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་དེའོ། །དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོའོ། །ཚིག་གི་བདག་པོ་ཞེས་པ་ནི་ཚིག་ནི་སྒྲའོ། །བདག་པོ་ནི་མངའ་བདག་སྟེ་ཚིག་གི་བདག་པོ་དེའོ། །ཚིག་གི་བདག་པོ་ནི་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཞེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་སྐུ་ཡིན་པས་ན་ཡེ་ཤེས་སྐུའོ། །བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །རང་བྱུང་ཞེས་པ་ནི་རང་བྱུང་བ་རང་བྱུང་སྟེ། བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་སྐད་དུ་ཡང་དཔལ་མཆོག་དང་པོའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ། ཀུན་དུ་བཟང་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །བདག་ཉིད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པོ། ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཉིད་རང་འབྱུང་ཞེས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །དེས་ཅི་གསུངས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་


DTG063_Page_0064
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་པ་བསྟན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཞེས་པ་ནི། འཇམ་པ་ནི་མཉེན་པ་དང༌། དཔལ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇམ་དཔལ་ལོ། །ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཞེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ན་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་དཔལ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་སྟེ། དེ་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་སུ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཉིད་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་གསུངས་པ། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གཉིས་མེད། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་ཉིད་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དང་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་དེ་བདག་གིས་གཟུང་ངོ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ལོ། །ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། གསུངས་པ། མཚན་ནི་ཡང་དག་བརྗོད་པའི་མཆོག །ཅས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དོན་ཟབ་ཅེས་པ་ནི་ཟབ་མོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་དོན་ཟབ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་དོན་དང་ཟབ་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་གཟུང་ཞེས་པའོ། །དོན་ནི་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཞེས་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྒྱས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་ནི་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཞེས་སོ། །དོན་ཆེན་ཞེས་པ་ནི་ཆེ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པའི་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚུངས་མེད་ཅེས་པ་ནི་མཉམ་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚུངས་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཞི་ཞེས་པ་ནི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མ་བར་དང་མཐར་དགེ་བ། །ཞེས་པ་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང༌། སྒོམ་པ་དུས་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བ་དང་དགའ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགེ་བ་གསུམ་པོ་དེ་བདག་གིས་གཟུང་ངོ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཁྱད་པར་གཞན་ཡང་ཅི་འདྲ་བ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདས་


DTG063_Page_0065
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཡང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཞེས་བྱའོ། །དེས་འདི་སྐད་གསུང་པར་འགྱུར་ཏེ། དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་གསུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་གསུངས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་ཆོས་ཉིད་ནི་ཀུན་དུ་གནས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །ཡང་ཅི་འདྲ་བ་ཞེ་ན། རྒྱུད་ཆེན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་རྒྱུད་ཆེན་པོ་འདི་ལ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོས་གསང་སྔགས་ཆེན་པོ་འཛིན་པ་རྣམས་དགའ་ནས་ཡང་དག་པར་གླུ་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གིས་གཟུང་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ལོ། །མགོན་པོ་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཀྱེ་མགོན་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་བ་འཛིན་པར་བདག་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་གསོལ་ཞེས་གོང་མ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐད་དོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བར་དུ་འདི། བདག་གིས་བསམ་པ་བརྟན་པོས་གཟུང༌། །ཞེས་པ་ནི་བདག་གིས་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་འདིའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་གཟུང་ངོ༌། །ངེས་པར་འབྱུང་ཞེས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཅི་འདྲ་བར་གཟུང་ཞེ་ན། བསམ་པ་བརྟན་པོས་སོ། །བསམ་པ་ནི་མནོ་བསམ་མོ། །བརྟན་པོ་ནི་མི་གཡོ་བའོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསམ་པ་བརྟན་པའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་དེ་རྟོགས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་འོག་མ་དང་འབྲེལ་ལོ། །གང་གི་དོན་དུ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། ཉོན་མོངས་མ་ལུས་བསལ་བ་དང༌། །མི་ཤེས་མ་ལུས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་རྣམས་ཟད་པའི་དོན་ནི་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་བསལ་བའོ། །མ་ལུས་པའི་དངོས་པོ་མི་ཤེས་པ་ནི་མི་ཤེས་མ་ལུས་ཏེ། །དེ་གཞོམ་པར་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་མ་ལུས་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡི་དོན་དུ་བཤད་པར་འཚལ། །ཞེས་


DTG063_Page_0066
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་བཞིན་དུ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཤད་པར་འཚལ། །ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་རྟོགས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་རབ་ཏུ་བཤད་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །གསང་དབང་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཡིས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་གསང་བ་ནི་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་ཕོ་བྲང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕྱིར་ན་གསང་དབང་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་སྐད་དུ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་སྐད་དེ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གསང་བའི་བདག་པོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གསོལ་ཏོ། །གསོལ་ནས་ཇི་ལྟར་བྱས་ཤེ་ན། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བྱས་ནས་ནི། །ལུས་བཏུད་ནས་ནི་སྤྱན་སྔར་འདུག །ཅེས་པ་ནི་ལུས་བཏུད་ནས་སྤྱན་སྔར་གནས་ཞེས་སོ། །བཀུར་བ་སྔོན་དུ་བྱས་ནས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་གསོལ་བ་འདེབས་པ་སྟེ། བཀུར་བ་ནི་ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་པ་ལས་ཞུས་པའི་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་པོ་སྟེ་ཚིགས་བཅད་བཅུ་དྲུག་གོ། །།དེ་ནས་ཞུས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གསུངས་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་ཤཱཀྱ་ཐུབ། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་ནས་ནི་ཞུས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སླར་གསུངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཤཱཀྱའི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་ཐུབ་པ་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཐུབ་པས་ན་ཡང་ཐུབ་པའོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྐང་གཉིས་མཆོག །ཅེས་པ་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྐང་གཉིས་ནི་ལྷ་དང་མིའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ནི་རབ་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཞེས་པ་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས་སོ། །ལྗགས་བཟང་བ་ནི་གཡས་སུ་འཁྱིལ་པའི་དུང་དང་འདྲ་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་ཞིང་ཡངས་པར་བརྐྱང་མཛད་དེ། །ཞེས་པ་ནི་རང་གི་ཞལ་ནས་རིང་ཞིང་ཡངས་པའི་རང་གི་ལྕེ་སྤྲུལ་པ་མཛད་ནས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་སྣང་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ས་འོག་དང་ས་སྟེངས་དང་ས་བླའི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་སྣང་ཞིང་གསལ་བར་བྱེད་པའི་འཛུམ་པ་བསྟན་ནས་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སླར་གསུངས་སོ་ཞེས་པར་འབྲེལ་ཏོ། །ཡང་འཛུམ་པའི་ཁྱད་


DTG063_Page_0067
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། བདུད་བཞིའི་དགྲ་རྣམས་འདུལ་བྱེད་པ། །ཞེས་པ་བདུད་བཞི་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལྷའི་བུའི་བདུད་དང༌། འཆི་བདག་གི་བདུད་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཉིད་དགྲ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་འདུལ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འདུལ་ཞིང་ཚར་གཙོད་པའི་འཛུམ་པ་བསྟན་ནས་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སླར་གསུངས་སོ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངན་སོང་གསུམ། །སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་འཛུམ་བསྟན་ནས། །ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཅན་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོའོ། །དེ་དག་པར་སྦྱང་པར་བྱེད་པའི་འཛུམ་བསྟན་ཏེ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སླར་གསུངས་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པའི་དུས་ན་རྟགས་གསུམ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཛུམ་པ་དང༌། གཟིགས་པ་དང༌། འོད་ཟེར་གྱིས་བསྐུལ་བའོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་གཅིག་གམ། ཁ་ཅིག་ཏུ་གཉིས་སམ། ཁ་ཅིག་ཏུ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་པའི་རྒྱུད་ལས་གཉིས་གསུངས་ཏེ། འཛུམ་པ་དང་གཟིགས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་གསུམ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། བྱམས་པ་ལ་གཟིགས་པ་དང༌། འཛུམ་པའི་ཞལ་དང༌། འོད་ཟེར་སྤྲོས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་གཅིག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་གཉིས་ལས་སོ། །འཛུམ་པ་བསྟན་ནས་ཞེས་པ་ནི། །འཛུམ་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་ལས་འཕྲོ་བ་དང༌། བ་སྤུ་ལས་འཕྲོ་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་འཕྲོ་བ་དང༌། ལྗགས་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་འོད་འཕྲོ་བ་སྟེ། འདིར་ནི་ལྗགས་ཀྱི་དབང་པོ་རྫུ་འཕྲུལ་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་རྟགས་སོ། །ཚིག་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། ཚངས་པའི་གསུང་ཞེས་པ་སྟེ། ཚངས་པའི་སྒྲ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཆངས་པའི་གསུང་ངོ༌། །ཚངས་པའི་སྒྲ་ནི་ཆེ་བ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཆེ་བའི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཚངས་ལྡན་བསོད་ནམས་རབ་སྐྱེ་བའོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་རྣམས་ལས་ཏེ། སྟོང་ཕྲག་གི་སྒྲ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྟོང་ཕྲག་དུ་མའི་རང་བཞིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་གསུངས་པ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་


DTG063_Page_0068
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྒྲས་གང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ནང་ན་ཐོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་ན་ཡང་ཤེས་ཏེ། དེ་ལ་ནང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་འདི་ལ་གནས་པ་རྣམས་སོ། །ཕྱི་རོལ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ཡང་ཡིན་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཚངས་པའི་གསུང་ངོ༌། །ཡང་ན་ཚངས་པ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །ཚངས་པ་དེའི་ཚིག་འདི་ཉིད་ཚངས་བའི་གསུང་ངོ༌། །སྙན་པ་ཡིས་ཞེས་པ་ནི་མཉན་ན་བདེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་ཀུན་བཀང་ནས། །ཞེས་པ་ནི་དེའི་ལས་ཚངས་པའི་གསུང་གཅིག་ཁོ་ནས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་རྣམ་པར་ཁྱབ་པའི་གསུང་གིས་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སླར་གསུངས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ། སྲིད་པ་འཇོམས་པའི་གསུང་ནི་གཅིག་པོ་ཡང༌། །ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་རབ་བསྟན་ཕྱེ་བ་ཡིས། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །རྟོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་སྐྱོན་མེད་རྣམ་པར་གསལ། །ཞེས་སོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེ་དང་ལྡན་གྱུར་པས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཁྱོད་ལེགས་སོ། །ཁྱེ་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་གང་དང་གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་སྐུ་དང་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ང་ལས་ཉན་པར་བརྩོན་པ་དེ་དང་དེའི་ཕྱིར་གསང་བའི་བདག་པོ་ལ་ལེགས་པར་བསྟན་པར་བྱ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཅིའི་དོན་དུ་ང་ལས་དྲིས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འགྲོ་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་ནི། །ཞེས་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་ལ་ཉེ་བར་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་སོ། །ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཉན་པར་བརྩོན་ཞེ་ན། དག་པར་བྱེད་ཅིང་སྡིག་སེལ་བ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དག་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་པ་ནི་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །སྡིག་སེལ་བ་ཞེས་པ་ནི་མི་དགེ་བ་འཇོམས་པའོ། །ཁྱོད་ནི་རྩེ་གཅིག་ཡིད་ཀྱིས་ཉོན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ཡིས་འདི་སྐད་གསུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་ཁ་བུབ་པ་དང༌། བུམ་པ་ཞབས་རྡོལ་བ་དང༌། བུམ་པ་མི་གཙང་བ་བཞིན་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་ཅེས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་མ་ཐག་ཏུ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་དེ་ནི་ལེགས་ཞེས་གསོལ། །ཞེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་མཉན་པར་བགྱིའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ལེགས་


DTG063_Page_0069
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པས་བདག་གིས་མཉན་ཏོ་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་སླར་གསུངས་པའི་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟེ་གཉིས་པ་ཚིགས་བཅད་དྲུག་པའོ།། །།ད་ནི་སླར་གསུངས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རིགས་དྲུག་ལ་གཟིགས་པའི་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་གསུངས་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་ཤཱཀྱ་ཐུབ། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ། གསང་སྔགས་རིགས་ཆེན་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཞེས་པ་ནི་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་འདི་ནི་སྤྱིར་བསྟན་པའོ། །འདིར་དེ་དང་དེ་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ཏེ། ཚིག་གི་བདག་པོ་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དང་འབྲེལ་པའི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཚིག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྲེལ་ཏོ། །གསང་སྔགས་རིག་སྔགས་འཆང་བའི་རིགས། །ཞེས་པ་ནི་རིག་སྔགས་འཛིན་པས་ན་རིག་སྔགས་འཆང་བའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་རིག་སྔགས་འཆང་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་གསང་སྔགས་རིག་སྔགས་འཆང་བ་ནི་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་རིགས་ནི་གསང་སྔགས་རིག་སྔགས་འཆང་བའི་རིགས་ཏེ། ལས་ཀྱི་རིགས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །རིགས་གསུམ་ལ་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས། །ཞེས་པ་ནི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་པས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་རིགས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་རིགས། །ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་ནོ། །དེའི་རིགས་ནི་འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་རིགས་ཏེ། པདྨའི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་རིགས་ཆེན་དང༌། །ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་དེ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་པས་མི་བསྐྱོད་པའོ། །དེའི་རིགས་ནི། འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་རིགས་ཆེན་དང༌། །ཞེས་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེའི་རིགས་སོ། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རིགས་མཆོག་དང༌། །ཞེས་པ་ནི་བྱང་སེམས་རྡོ་རྗེའི་རིགས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མཆོག་སྟེ། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རིགས་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རིགས་མཆོག་གོ །རིགས་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཆེར་གཟིགས་ནས། །


DTG063_Page_0070
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁམས་གསུམ་གྱི་རྒྱལ་པོར་དབང་བསྐུར་བས་ན་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་སྟེ། དེའི་རིགས་ནི་རིགས་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཆེ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆེན་གཟིགས་པའི་དོན་ནི་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་རིགས་དྲུག་ལ་གཟིགས་པའི་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟེ་གསུམ་པ་ཚིགས་བཅད་གཉིས་པའོ།། །།ད་ནི་དཔལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རིམ་པ་བླ་མ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་བཤད་དེ། དེ་ཡང་དཔལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་ལེའུ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་གི་ནང་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོར་རེ་ཞིག་སྔགས་ཀྱི་སྒོར་ཞུགས་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱི་གཙུག་གཉིས་སུ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་པ་གཙུག་གི་ནོར་བུ་འདི་མངོན་དུ་བྱེད་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྒྲོལ་བའི་བསམ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྨོན་པའི་སེམས་དང༌། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྡུས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །འདི་སྐད་ཀྱང་བརྗོད་དེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ། བདག་ཆེ་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དུས་འདི་ནས་གཟུང་ནས་ཇི་ཙམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིའོ། །ཇི་ལྟར་དུས་གསུམ་མགོན་པོ་རྣམས། །བྱང་ཆུབ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བླ་ན་མེད་པ། །དམ་པ་བདག་གིས་བསྐྱེད་པར་བགྱི། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ནི་བསླབ་པ་དང༌། །དགེ་བའི་ཆོས་ནི་སྡུད་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས། །བརྟན་པོར་བདག་གིས་སོ་སོར་གཟུང༌། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དང༌། །བླ་མེད་མཆོག་གི་དཀོན་མཆོག་གསུམ། །དེང་བརྩམས་ཏེ་གཟུང་བར་བགྱི། །ནམ་དུ་ཡང་ནི་མི་གཏོང་ངོ༌། །སྡོམ་པ་སངས་རྒྱས་སྦྱོར་བསྐྱེད་པ། །དེང་ནས་བརྟན་


DTG063_Page_0071
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་གཟུང་བར་བགྱི། །རྡོ་རྗེ་རིགས་མཆོག་ཆེན་པོ་ཡི། །རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུའི་ཕྱག་རྒྱ་དག །དེ་ཉིད་ཁོ་ནས་སོ་སོར་གཟུང༌། །སློབ་དཔོན་ཡང་ནི་གཟུང་བར་བགྱི། །དྲུག་ཏུ་བྱས་ཏེ་ཉིན་རེ་ལ། །སྦྱིན་པ་རྣམ་བཞི་རབ་ཏུ་སྦྱིན། །རིན་ཆེན་རིགས་མཆོག་ཆེན་པོ་ཡི། །ཡིད་དགའ་བ་ཡི་དམ་ཚིག་གོ །ཕྱི་དང་གསང་བའི་ཐེག་པ་གསུམ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་གཟུང་བར་བགྱི། །པདྨའི་རིགས་མཆོག་དག་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལས་བྱུང་བའོ། །ལས་ཀྱི་རིགས་མཆོག་ཆེན་པོ་ལ། །སྡོམ་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ལྡན་པ། །སོ་སོར་ཡང་དག་གཟུང་བར་བགྱི། །མཆོད་པའི་ལས་ཀྱང་ཅི་ནུས་བགྱི། །ལས་ཀྱི་རིགས་མཆོག་ཆེན་པོ་ལའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བསྐྱེད་པར་བྱས་ཏེ་བདག་གིས་ནི། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་དུ་ནི། །སྡོམ་པ་མ་ལུས་གཟུང་བར་བགྱི། །མ་རྒལ་བ་རྣམས་བསྒྲལ་བར་བགྱི། །མ་གྲོལ་བ་རྣམས་བདག་གིས་དགྲོལ། །དབུགས་མ་བྱུང་བ་དབུགས་དབྱུང་སྟེ། །མྱ་ངན་འདས་ལ་སེམས་ཅན་དགོད། །སྡོམ་པ་གཟུང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལྔའི་རིམ་པ་འདིས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དང་པོར་རེ་ཞིག་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་སྦྱོར་བས་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་དེའི་དྲུང་གི་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་དངོས་པོའི་རིག་པ་རྣམས་སོ་སོར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆེན་པོ་ལ་འགྲོ་བ་དང་ཡུལ་དང་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སྣང་སྟེ། དེ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པའི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ཡང་བལྟས་ཏེ་དེའི་ཕྱི་ནས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། ཨེ་མའོ་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་མགོན་མེད་པ། སྐྱབས་མེད་པ། དཔུང་གཉེན་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོར་བྱིང་བ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཟུག་རྡུ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྣང་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་མོས་པར་བྱས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བས། ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་སྟོང་


DTG063_Page_0072
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་བདག་མེད་པ་དེ་ལྟར་བདག་ཀྱང་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཞེས་བསྒོམས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ལ་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཀྱང་གསུངས་པ། བདག་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཤེས། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅི་འདྲ་དེ་འདྲར་ཆོས་ཀུན་ཤེས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་པས་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཨ་ཀཱ་རོ་མུ་ཁཾ་སརྦ་དྷརྨཱ་ཎཱཾ་ཨཱདྱ་ནུཏྤནྣ་ཏྭཱཏ་ཅེས་སྔགས་བརྗོད་ནས། །མ་ལུས་པར་ནི་མདོར་བསྡུས་ཏེ། །སྔགས་པ་སྔགས་དོན་བསྒོམས་ནས་སུ། །དམིགས་པ་མེད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཆོས་བདག་མེད་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ། །དེ་ལྟར་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུའི་དེ་མ་ཐག་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་སོང་བ། གཟུང་འཛིན་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ། ཆ་ཤས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་འདས་པ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བས་ན་རྣལ་འབྱོར་པས་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་བསྒོམས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་དབང་གིས་ལངས་ཏེ། མི་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེའང་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་རྣལ་འབྱོར་པས་སེམས་ཉིད་སྒྱུ་མའི་རྣམ་པ་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་སུ་གནས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྐར་མའི་རྣམ་པ་འདྲ་བའི་ཨ་བསམས་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བ་ཁྲོ་བོ་འབར་བའི་ཕྲེང་བས་འཁྲིགས་པ་སྔོན་པོ་མདོག་དུ་མའི་འོད་ཟེར་བརྒྱ་སྟོང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་མིང་གཞན་ཀུན་དུ་བཟང་པོ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་བདག་ཉིད་ཡི་གེ་ཧཱུཾ་ཆེན་པོ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཡི་གེ་ཧཱུཾ་དེ་ལས་རྣམ་པ་དུ་མའི་འོད་རྣམས་ཕྱུང་སྟེ། འོད་ཀྱི་རྩེ་མོ་དེ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤྲུལ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་གཤེགས་ཏེ། མ་ལུས་ཞིང་ལུས་པ་


DTG063_Page_0073
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྦྱངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བྱས་ནས་ཇི་སྲིད་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་བར་ཡང་བསྟན་ཏེ། ཡང་སླར་ལོག་ནས་ཡེ་གེ་ཧཱུཾ་དེ་ལ་ཞུགས་པར་བསམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་གྱུར་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་དྲུག་པོ་མངོན་དུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དྲུག་ཏུ་ཁྱབ་པས་འབར་བའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགྲས་ཐུབ་པར་དཀའ་བ་སྒོ་དྲུག་ལ་རྩེ་ལྔ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེའི་བུམ་པའི་ནང་ན་གནས་པའི་ཡི་གེ་བྷྲཱུཾ་དཀར་པོ་བསམ་སྟེ། དེ་ལས་གྱུར་པའི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞིའི་རང་བཞིན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་རྣམ་པར་བསྒོམ་མོ། །དེའང་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། གྲུ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས། དེའི་སྟེང་དུ་ཡི་གེ་ཨ་ལས་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ། དེས་ཀྱང་རྡོ་རྗེའི་དངོས་པོ་མདོག་དཀར་པོའི་ས་གཞིར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡི་གེ་བྷྲཱུཾ་གྱིས་རྩེ་མོ་རྡོ་རྗེ་དང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་རྣམ་པར་བསྒོམ་མོ། །དེའང་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། གྲུ་བཞི་པ་ལ་སྒོ་བཞི་པ། །ཏྭ་ར་ན་བཞིས་བརྒྱན་པའོ། །དྲིལ་བུ་དར་དང་འཕན་ལ་སོགས། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་དང་རྔ་ཡབ་བཀླུབས། །གྲྭ་མཚམས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དང༌། །སྒོ་ཁྱམས་ཀྱི་ནི་མཚམས་སུ་ཡང༌། །རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་རྣམས་དང་ནི། །ཟླ་གམ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་བརྒྱན། །དྲ་བ་དྲ་ཕྱེད་བཀོད་པ་ལ། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཀྱིས་བཀླུབས་པའོ། །རྡུལ་ཚོན་ཁ་དོག་ལྔ་ཡིས་ཀྱང༌། །ཕྱི་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་བྲི་བར་བྱ། །དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ཡི་གནས་སྐབས་སུ། །ཆུད་ནས་ནང་གི་གཞལ་ཡས་ཁང༌། །རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། །དེ་ནས་གཉིས་པ་དགོད་པར་བྱ། །རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བས་ཡོངས་བསྐོར་བ། །ཀ་བ་བརྒྱད་ཀྱིས་རྣམ་བརྒྱན་པ། །རྡུལ་ཚོན་ལྔ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །དྲ་བ་དྲ་ཕྱེད་ལ་སོགས་བཀླུབས། །དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནི་ཕྱི་རོལ་ཡང༌། །ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀུན། །ཁྱད་པར་དུ་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས། དེ་ཡི་ནང་དུ་ཐམས་ཅད་བྱ། །སྒོ་ཡི་མཚམས་དང་ཏྭ་ར་ན། །གཅིག་ཉིད་དུ་ནི་མི་བྱའོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡི་སྒོ་རྣམས་ནི། །ཏྭ་ར་ན་རྣམས་བརྟག་མི་བྱ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི། །གདན་ནི་ཕྱི་ནས་དགོད་པར་བྱ། །ལྷ་རྣམས་ཇི་བཞིན་


DTG063_Page_0074
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིམ་པས་སོ། །དེ་ནས་དབུས་སུ་བཀོད་པ་ཉིད། །གཙོ་བོ་ཡི་ནི་གདན་ཡིན་ནོ། །ཤར་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཀུན་ལ། །མི་བསྐྱོད་ལ་སོགས་རྣམས་ཀྱི་གདན། །རང་གི་ས་བོན་ལས་གྲུབ་པ། །སྦྱོར་བའི་རིམ་པས་བརྟག་པར་བྱ། །དེ་ལ་གདན་རྣམས་བརྟག་པ་ནི་དབུས་སུ་སེང་གེའི་གདན་དང༌། ཤར་དུ་གླང་པོ་ཆེའི་གདན་དང༌། ལྷོ་རུ་རྟའི་གདན་དང༌། ནུབ་ཏུ་རྨ་བྱའི་གདན་དང༌། བྱང་དུ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་གདན་ཞེས་སོ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནས་བརྩམས་ཏེ་རྡོ་རྗེ་འབེབས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་ཡི་གེ་ཨ་ལས་བསྐྱེད་པའི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་རྣམ་པར་བསྒོམ་མོ། །དེ་ནས་ཡང་གཙོ་བོའི་གདན་ལ་ཡི་གེ་ཨ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་གང་ཡིན་པ་ཁོ་ན་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཞལ་བཞི་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཞིའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐུ་མདོག་དཀར་པོའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རལ་པའི་དབུ་རྒྱན་དང་ལྡན་པའོ། །ཞི་བའི་སེམས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐུ་ལ་རྒྱན་མི་མངའ་བའོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ཕྱག་རྒྱ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོར་བདག་ཉིད་མོས་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཞིའི་གདན་གྱི་སྦྱོར་བས་སོ། །དེའི་ཐུགས་ཀར་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྟེང་ན་ཡི་གེ་དྷཱིཿལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱེད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཞལ་ལྔ་པ་གཙུག་ཕུད་ལྔ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གདོང་ལྔ་གཙུག་ཕུད་ལྔ་དང་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོག་ལྔ་དང་ལྡན་ཏེ་དེ་ཉིད་དང་འབྲེལ་བའི་གཙུག་ཕུད་ལྔ་པའི་ཟུར་ཕུད་ཅན་ནོ། །ཤར་སྔོན་པོ། ལྷོར་སེར་པོ། ནུབ་དམར་པོ། བྱང་ལྗང་གུ། དབུ་སྟེང་ན་རྟ་མཆོག་གི་ཞལ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཞལ་དཀར་པོ་ཞི་བ་བྱིས་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་བ། སྒེག་པ་དང་ལྡན་པ། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ན་བཟའ་མནབས་པ། ཕྱག་བརྒྱད་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ཁ་བཞིར་བགོས་ནས་ཕྱག་བཞིས་ཐུགས་ཀར་ཡང་དག་པར་པར་འཛིན་པ། ཕྱག་གཞན་བཞིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རལ་གྲི་འདེབས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཛིན་པ། སངས་རྒྱས་བཞིའི་གདན་གྱི་སྦྱོར་


DTG063_Page_0075
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་བཞུགས་པ་བསྒོམ་མོ། །འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་བཅུ་གཉིས་ཉེ་བར་མཚོན་པ། ཚིག་གི་བདག་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད། །ཅེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞེ་ན། གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོ་དྲུག་ལྡན་ཞིང༌། །ཞེས་པ་ནི་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་སྔགས་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ལ་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། གཉིས་སུ་མེད་པར་འབྱུང་བ་དང༌། །ཞེས་པ་ལ། གཉིས་ནི་གཟུང་འཛིན་ནོ། །དེ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་ལས་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་འབྱུང་བའོ། །ཚིགས་བཅད་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཚིགས་བཅད་དོ། །གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། མི་སྐྱེ་ཆོས་ཅན་འདི་གསུངས་པ། །ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་གསུངས་པ་ཞེས་པ་ནི་བཤད་པའི་དོན་ཏོ། །དཔལ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་རྒྱན་གྱི་རྒྱུད་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་བཅུ་གཉིས་སུ་གསུངས་ཏེ། ཀུན་དུ་འོད་ཀྱི་ས་ཆེན་པོའོ། །དེ་ནི་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདྲ། །བདུད་རྩི་འོད་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། །ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་ཟླ་བ་འདྲ། །ནམ་མཁའི་འོད་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། །ནམ་མཁའི་གཞི་བཞིན་རབ་ཏུ་གནས། །རྡོ་རྗེ་འོད་ནི་བཞི་པ་སྟེ། །ས་དེ་འོད་ནི་དགའ་བའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་སྦྱོར་བས། །རྡོ་རྗེ་ཞེས་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས། །ལྔ་པ་རིན་འོད་ཅེས་བྱ་བ། །དབང་བསྐུར་བ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །པདྨའི་འོད་ཅེས་དྲུག་པ་སྟེ། །པདྨ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །རང་བཞིན་དག་པ་ཆོས་ཉིད་ཕྱིར། །དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཡོངས་འཛིན་མེད། །བདུན་པ་ལས་ཀྱི་འོད་ཅེས་པ། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་བྱེད་པར་འདོད། །བརྒྱད་པ་དཔེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ། །དེ་ལ་དཔེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དཔེ་ལྡན་ཞེས་པ་དགུ་པ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་དཔེ་ནི་སོ་སོར་རྟོགས། །བཅུ་པ་ཤེས་རབ་འོད་ཅེས་པ། །སངས་རྒྱས་ས་ནི་བླ་ན་མེད། །བཅུ་གཅིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད། །ས་ཆེན་རབ་ཏུ་འོད་གསལ་བ། །བཅུ་གཉིས་སོ་སོར་རིག་པ་པ། །རྣལ་འབྱོར་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་རྫོགས། །ཞེས་སོ། །དེ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་བཅུ་གཉིས་ཨ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་ཡི་གེ་བཅུ་གཉིས་སུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དུས་གསུམ་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཞེས་


DTG063_Page_0076
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཐུགས་ལ་གནས་ལྔ་ནི་ཞེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དངོས་པོའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་དེའི་ཐུགས་ཀར་ཤེས་རབ་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་གསུངས་ཤེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་ཡང་བཤད་པ། །རྩིབས་ཀྱི་ལྟེ་བ་ཡང་དག་འཛིན། །རྩིབས་རྣམས་ལྟེ་བ་ལ་ཡང་བརྟེན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་སྦྱོར་བར། །འཁོར་ལོ་འདི་ནི་རབ་ཏུ་བསྐོར། །ཞེས་སོ། །ཡི་གེ་ཨས་བསྐྱེད་པའི་ཁ་དོག་དྲུག་དང་ལྡན་པ་རྩིབས་དྲུག་པ། མུ་ཁྱུད་བཞི་དང་ལྡན་པ། ཤིན་ཏུ་བཀོད་པའི་ལྟེ་བ་དེའི་དཀྱིལ་ན་ཡི་གེ་ཨ་བསམས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་རྩ་བའི་སྔགས་ལ་སོགས་པ་སྔགས་རྣམས་མུ་ཁྱུད་བཞི་ལ་མདོག་དཀར་པོ་ཁོ་ན་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་མུ་ཁྱུད་ལ། ཨོཾ་སརྦ་དྷརྨཱ་ཨ་བྷཱ་བ་སྭ་བྷཱ་བ་བི་ཤུདྡྷ་བཛྲ་ཨ་ཨཱ་ཨཾ་ཨཿ། དེའི་ཕྱིར་རོལ་དུ་མུ་ཁྱུད་གཉིས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་བཅུ་གཉིས་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་ཡི་གེ་བཅུ་གཉིས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དང་པོའི་ལྕེ་ནས་བརྩམས་ནས་ཇི་ཙམ་དུ་སྔགས་དྲུག་པོ་བཀོད་པའི་རིགས་ཀྱི་མདོག་རིམ་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་སྟེ་དང་པོ་ལ་ཨོཾ་བཛྲ་ཏཱི་ཀྵྞཱ་ཡ་ཏེ་ན་མཿ། གཉིས་པ་ལ་ཨོཾ་དུཿ་ཁ་ཙྪེ་དཱ་ཡ་ཏེ་ན་མཿ། གསུམ་པ་ལ་ཨོཾ་པྲཛྙཱ་ཛྙཱ་ན་མཱུརྟཱ་ཡ་ཏེ་ན་མཿ། བཞི་པ་ལ་ཨོཾ་ཛྙཱ་ན་ཀཱ་ཡཱ་ཡ་ཏེ་ན་མཿ། ལྔ་པ་ལ་ཨོཾ་བཱ་གཱི་ཤྭ་རཱ་ཡ་ཏེ་ན་མཿ། དྲུག་པ་ལ་ཨོཾ་ཨ་ར་པ་ཙ་ནཱ་ཡ་ཏེ་ན་མཿ། འཁོར་ལོའི་ཕྱི་རོལ་མུ་ཁྱུད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་ཕྲེང་བའི་སྔགས་བཀོད་དེ། ཨ་ཨཱཿཨོཾ་སརྦ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་ཧྲྀ་ད་ཡ། ཧ་ར་ཧ་ར། ཨོཾ་ཧཱུཾ་ཧྲཱིཿབྷ་ག་ཝཱན། ཛྙཱ་ན་མཱུརྟི། བཱ་གཱི་ཤྭ་ར། མ་ཧཱ་ཝཱ་ཙ། སརྦ་དྷརྨཱ་ག་ག་ན་ཨ་མ་ལ་སུ་པ་རི་ཤུདྡྷ་དྷརྨ་དྷཱ་ཏུ་ཛྙཱ་ན་གརྦྷ་ཨཱཿ། ཕྱི་རོལ་གྱི་མུ་ཁྱུད་གཉིས་པ་ལ་ཀ་ལ་སོགས་པ་ཧའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཡི་གེ་དགོད་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་འཁོར་ལོའི་སྔགས་དགོད་པའི་རིམ་པའོ། །འཁོར་ལོ་དེའི་དབུས་ན་གནས་པའི་ཡི་གེ་ཨ་ལས་བསྐྱེད་


DTG063_Page_0077
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཞལ་དྲུག་པ། སྟོན་ཀའི་ཟླ་བའི་མདོག་ཅན། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་མཆོག་གི་གཙུག་ཕུད་ཉི་མ་འཆར་ཀའི་དཀྱིལ་ལྟར་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ།། སྣ་ཚོགས་པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་པ། ཕྱག་གཉིས་ཀྱིས་ཨུཏྤལ་དམར་པོ་དང་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གླེགས་བམ་གཉིས་འཛིན་པ། ཞི་བའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་བསམས་ཏེ། དེའི་ཐུགས་ཀར་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་བསྒོམས་ནས། དེའི་སྟེང་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའི་བྱེད་རྒྱུ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པར་གྱུར་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ། དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཡེ་གེ་ཨ་བཀོད་དེ། དེ་ནས་འཁོར་ལོ་ལ་གནས་པའི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་བཀོད་པ་མི་ཤེས་པའི་རི་བོ་འཇོམས་པར་ནུས་པའི་འོད་དང་ལྡན་པར་བསྒོམས་ཏེ། འོད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ལུས་ལ་སྣང་བར་བྱེད་པ་བསྒོམ་མོ། །འོད་ཀྱིས་སྣང་བར་བྱས་མ་ཐག་ཏུ་ཞལ་བཞི་ལས་ཕྱུང་སྟེ། མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བར་བྱས་ནས། དེ་ནས་རྡོ་རྗེའི་སྒོ་དྲུག་ནས་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་དྲུག་ཕྱུང་སྟེ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་སུ་སོང་ནས་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དོན་བྱས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཞུགས་པས་དེ་དག་གི་ཐུགས་ཀའི་རྡོ་རྗེ་ལ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་དྲངས་ནས་ཆོས་བདག་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ཁ་ནས་ཞུགས་ཏེ། རང་གི་སྙིང་ག་ལ་གནས་པའི་ཟླ་བ་ལ་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་དང་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ནས་གནས་པར་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་བསྒོམ་པ་ལ་གནས་པ་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཅོམ་


DTG063_Page_0078
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་གཟུགས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་སྒོ་ནས་དམིགས་སོ་ཞེས་པ་དང༌། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབྱིབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེའི་གཟུགས་རྗེས་སུ་བསམ་མོ་ཞེས་པ་དང༌། ཡི་གེ་ཨའི་གཟུགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེའི་གཟུགས་རྗེས་སུ་བསྒོམ་མོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམས་པས་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དུས་རིང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འདུལ་བའི་དབང་ཉེ་བར་གཟུང་སྟེ། མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ནམ་མཁའི་གཞི་ལ་གནས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་བསྒོམ་པའི་དབང་དེ་ལས་ཚེ་འདི་ཁོ་ན་ལ་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་དང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཉིད་འཐོབ་བོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རིམ་པ་འདིས་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རིམ་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་འདིའི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གཞན་དྲུག་རྣམས་ཀྱང་བཤད་དེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོའི་རྣལ་འབྱོར་ཐམས་ཅད་སྔོན་དུ་བྱས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས་ན་གནས་པ་བསྡུས་ཏེ། དེའི་གནས་སུ་ཡི་གེ་ཧྲཱིཿ་ལས་བསྐྱེད་པའི་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་སྐུ་མདོག་དམར་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གནས་པར་བསམས་ལ། དེའི་ཐུགས་ཀར་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་དུ་བསྒོམས་ནས། དེའི་ཐུགས་ཀར་ཡང་རྩིབས་བརྒྱད་པའི་འཁོར་ལོ་མུ་ཁྱུད་བཞི་དང་ལྡན་པ་རྩ་བའི་སྔགས་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་རྩིབས་བརྒྱད་ལ་ས་བོན་རྣམས་ནི་ཨོཾ་བཛྲ་ཏཱིཀྵྞཱ་ཡ་ཏེ་ནམཿཞེས་བཀོད་དེ། འཁོར་ལོའི་ལྟེ་བའི་དབུས་ན་ཡི་གེ་ཧྲཱིཿལས་གྱུར་པའི་སྐུ་རྡོ་རྗེ་རྣོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐུ་མདོག་དམར་པོ་བྱིས་པའི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ། གཙུག་ཕུད་ལྔས་དབུ་བརྒྱན་པ། དར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ན་བཟའ་མནབས་པ། ཕྱག་གཡོན་པས་པདྨ་འཛིན་པ། གཡས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རལ་གྲི་འཛིན་པ་བསྒོམས་ཏེ། དེའི་ཐུགས་ཀར་སྔོན་བཞིན་དུ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྟེང་དུ་ཧྲཱིཿབྶྒོམྶ་ཏེ། སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བ་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིམ་པར་བྱས་ནས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞིན་དུ་ཡང་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་ཡི་གེ་ཧཱུཾ་ལས་བསྐྱེད་པའི་མི་བསྐྱོད་པ་སྐུ་མདོག་སྔོན་པོས་གནོན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་ལྡན་པ་


DTG063_Page_0079
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྒོམས་ནས། དེའི་ཐུགས་ཀར་ཡང་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་པ་བསྒོམས་ཏེ། སྔོན་བཞིན་དུ་སྔགས་དགོད་པར་བྱའོ། །ཨོཾ་དུཿ་ཁ་ཙྪེ་དཱ་ཡ་ཏེ་ན་མཿ་ཞེས་པའི་ས་བོན་བརྒྱད་རྩིབས་རྣམས་ལ་བཀོད་ནས། ལྟེ་བ་ལ་ཡི་གེ་ཧཱུཾ་ལས་བསྐྱེད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་པ་སྐུ་མདོག་སྔོན་པོ་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་ཅན་བྱིས་པའི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ། རྒྱ་ནག་གི་དར་མནབས་པ། གཡོན་གྱིས་རྡོ་རྗེ། གཡས་ཀྱིས་རལ་གྲི་འཛིན་པ་བསྒོམས་ནས། དེའི་ཐུགས་ཀར་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྟེང་དུ་ཡི་གེ་ཧཱུཾ་བསྒོམས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་སྤྲོ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱའོ། །ཡང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་ཡི་གེ་ཨ་ལས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ཕྱག་རྒྱ་དང་ལྡན་པ་བསྒོམས་ཏེ། དེའི་ཐུགས་ཀར་དང་པོའི་སངས་རྒྱས། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བཅུ་པ་ལ་ཨོཾ་པྲཛྙཱ་ཛྙཱ་ན་མཱུརྟཱ་ཡ་ཏེ་མཿ་ཞེས་པའི་ས་བོན་གྱི་ཡི་གེ་རྣམས་རྩིབས་བཅུ་ལ་བཀོད་ནས། འཁོར་ལོའི་ལྟེ་བ་ལ་ཡི་གེ་ཨ་ལས་བྱུང་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ། བྱིས་པའི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གོས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། གཡོན་གྱིས་འཁོར་ལོ། །གཡས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རལ་གྲི་འཛིན་པ་བསྒོམས་ནས། དེའི་ཐུགས་ཀར་ཟླ་བའི་སྟེང་ན་ཡི་གེ་ཨ་བསྒོམས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྤྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས་ན་ཡི་གེ་ས་བོན་ཨ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ་མི་འཇིགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་ལྡན་པ་བསྒོམས་ཏེ། དེའི་ཐུགས་ཀར་དང་པོའི་སངས་རྒྱས། དེའི་ཐུགས་ཀར་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་པ། སྔོན་བཞིན་དུ་རྩ་བའི་སྔགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དགོད་པར་བྱ་བ་བསྒོམས་ནས། དེ་ནས་ཡང་རྩིབས་བརྒྱད་པ་ལ་ཨོཾ་ཛྙཱ་ན་ཀཱ་ཡཱ་ཡ་ཏེ་ནམཿ་ཞེས་པའི་ས་བོན་བརྒྱད་བཀོད་དེ། འཁོར་ལོའི་ལྟེ་བ་ལ་ཡི་གེ་ཨ་ལས་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུ། གཞོན་ནུའི་རྒྱན་དང༌། གཙུག་ཕུད་ལྔས་དབུ་བརྒྱན་པ། གཡོན་གྱིས་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ། གཡས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རལ་གྲི་འཛིན་པ་བསྒོམས་ཏེ། དེའི་ཐུགས་ཀར་ཟླ་བའི་སྟེང་ན་ཡི་གེ་ཨ་བསྒོམས་ནས། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་


DTG063_Page_0080
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བ་བྱས་ནས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཡང་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་ཡི་གེ་ཨོཾ་ལས་བྱུང་བའི་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་སྐུ་མདོག་སེར་པོ་མཆོག་སྦྱིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་ལྡན་པར་བསྒོམས་ནས། དེའི་ཐུགས་ཀར་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་ལ་རྩ་བའི་སྔགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་བསྒོམས་ཏེ། དེའི་རྩིབས་བརྒྱད་ལ་ཨོ་ཝཱ་གཱི་ཤྭརཱ་ཡ་ཏེ་ན་མཿ་ཞེས་པའི་ས་བོན་བཀོད་ནས། འཁོར་ལོ་ལྟེ་བ་ལ་ས་བོན་ཡི་གེ་ཨོཾ་ལས་བསྐྱེད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་སྐུ་མདོག་སེར་པོ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ། ཟུར་ཕུང་ལྔ་པ། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ན་བཟའ་མནབས་པ། གཡོན་གྱིས་རིན་པོ་ཆེ། གཡས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རལ་གྲི་འཛིན་པ་བསྒོམས་ཏེ། དེའི་ཐུགས་ཀར་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྟེང་དུ་ཡི་གེ་ཨོཾ་བསྒོམས་ནས། དེ་བཞིན་དུ་སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས་ན་ཡི་གེ་ཨ་ལས་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེ་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། །འཇོ་སྒེག་གི་ཚུལ་དང་ལྡན་པ། རིགས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ཅན། རྡོ་རྗེ་སྙེམས་པས་བཞུགས་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཀླུབས་པ། རྡོ་རྗེ་དང་དྲིལ་བུ་འཛིན་པ་བསྒོམས་ནས། དེའི་ཐུགས་ཀར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་བསྒོམས་ཏེ། དེའི་ཐུགས་ཀར་འཁོར་ལོ་རྩིབས་དགུ་པ་རྩ་བའི་སྔགས་ལ་སོགས་པ་བཀོད་པའི་རྩིབས་ལ་ཨོཾ་ཨ་ར་པ་ཙ་ནཱ་ཡ་ཏེ་ན་མཿ་ཞེས་པའི་ས་བོན་གྱི་ཡི་གེ་དགུ་རྣམས་བཀོད་ནས། འཁོར་ལོའི་ལྟེ་བ་ལ་ཡི་གེ་ཨ་ལས་བསྐྱེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨ་ར་པ་ཙ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ། བྱིས་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ། ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ་ཅན། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ན་བཟའ་མནབས་པ། ཕྱག་ན་བོ་ཏི་དང་རལ་གྲི་འཛིན་པ་བསྒོམས་ཏེ། དེའི་ཐུགས་ཀར་ཟླ་བའི་སྟེང་ན་ཡི་གེ་ཨ་བསྒོམས་ནས་གོང་མ་བཞིན་དུ་སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་པ་དང་ཞུགས་པ་དང་གནས་པ་བརྟན་པར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་ཀུན་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་ཡང་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་དཔལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རིམ་པ་དྲུག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ལ་འཁོར་ལོ་བདུན་


DTG063_Page_0081
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་བདུན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་བླ་མའི་མན་ངག་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རིམ་པའོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རིམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་བཞི་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པའོ།། །།དེ་ནས་ད་ནི་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེ་སྤྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དོན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཨ་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཨ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཡི་གེ་ཨ་ལས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་དེའི་ཐུགས་ཀའི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྟེང་གི་གང་ཡིན་པ་ཡི་གེ་ཨ་དེའི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ། ཨ་ནི་ཡིག་འབྲུ་ཀུན་གྱི་མཆོག །ཅེས་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་མཆོག་སྟེ། མཆོག་གི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་མཆོག་ཉིད་དོ། །ཡི་གེ་ཀུན་ནི་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེའི་མཆོག་ནི་རབ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཆེན་ཞེས་པ་ལ། དོན་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དོན་ཆེན་ཏེ། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེ་དམ་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི། །རྣམ་གྲངས་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན་སྟེ། ཡང་དག་པའི་མཐའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གཡོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་དམ་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཡི་གེ་དམ་པ་ཡིན་ཞེས་སོ། །རིམ་པ་འདིས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེ་དག་གི་རང་བཞིན་བརྗོད་པ་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་རེ་རེ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པ་རང་གི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ལུས་པ་ལས་བཟློག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ནི། དེ་ལྟར་རང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་དང་དེའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་དམིགས་པར་སྟོན་


DTG063_Page_0082
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་མཚན་མ་དང༌། ལོག་པའི་སྨོན་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་བདག་ཉིད་རྣམས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་མ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱི་ཡུམ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། ཁོང་ནས་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མ་རྡོ་རྗེ་མའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་ཁོང་ནས་འབྱུང་བ་ནི་ཡི་གེ་ཨའོ། །དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་སྤངས་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་མའི་སྒོ་ནས་ཏེ། ཚིག་རྣམས་བརྗོད་པ་ནི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་མེད་པ་ནི་སྤངས་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཚིག་གི་རྩོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ་ཀུན་གྱི་རྒྱུ་ཡི་མཆོག །ཅེས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་མའི་སྒོ་ནས་སོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་བརྗོད་པ་ཀུན་ཏེ། དའི་རྒྱུ་ནི་བྱེད་རྒྱུ་སྟེ། སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཆོག་སྟེ། གཙོ་བོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཚིག་ཀུན་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི་ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཏེ། ཚིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་དོན་ཀུན་ཡང་དེ་ཡིན་པས་ཚིག་ཀུན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་སྐད་དང་ཀླུའི་སྐད་དང་གནོད་སྦྱིན་སྐད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སོ་སོར་སྣང་བ་འབྱུང་བས་སོ། །སྒོ་ཐ་དད་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་རྡོ་རྗེ་སེམས་མ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞི་པོ་འདི་རྣམས་ནི། ཨ་ཨཱ་ཨཾ་ཨཿཞེས་པའི་ཡི་གེ་བཞི་ལས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཡང་སེམས་གང་ཁོ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐ་མལ་པའི་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བས་དེ་ཉིད་ཁོ་ན་གློ་བུར་གྱི་དྲི་


DTG063_Page_0083
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་མེད་ཅིང་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཡེ་ཤེས་གཞན་འབྱུང་བའི་མཚན་མ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུད་གཞན་དུ་བྱེད་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །འདི་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གཙོ་བོའོ། །རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་འདོད་ཆགས་ཆེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་དང་པོར་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ནི་འདོད་ཆགས་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་གཟུང་བའི་དོན་ཏེ། དེ་ཉིད་གསུངས་པ། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་དང༌། །ཞེས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་མཆོད་པ་བསྟན་པའི་དུས་ལ་ནི་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མཧཱའི་སྒྲ་ནི་མཆོད་པ་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོའོ། །མཆོད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་པས། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་འདོད་ཆགས་ཆེ། །ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཆེ་ནི་སེམས་ཅན་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་དགའ་ཞིང་མགུ་ལ་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་བྱེད་པས་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེ་སྡང་ཆེ། །ཉོན་མོངས་ཀུན་གྱི་དགྲ་ཆེ་བ། །ཞེས་པ་སྟེ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞེ་སྡང་ཆེ་ནི་མི་བསྐྱོད་པའོ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་ཀུན་གྱི་དགྲ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགྲ་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པའི་དབང་


DTG063_Page_0084
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་གཏི་མུག་ཆེ། །གཏི་མུག་བློ་སྟེ་གཏི་མུག་སེལ། །ཞེས་པ་སྟེ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །གཏི་མུག་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དོ། །བློ་ལ་གཏི་མུག་པ་ནི་གཏི་མུག་གི་བློ་སྟེ། གཏི་མུག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་བློ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་གཏི་མུག་བློའོ། །དེ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཁྲོ་བ་ཆེ། །ཁྲོ་བ་ཆེན་པོ་དགྲ་ཆེ་བ། །ཞེས་པ་སྟེ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །ཁྲོ་བ་ཆེན་པོ་ནི་དོན་ཡོད་གྲུབ་པའོ། །ཁྲོ་བ་ཆེན་པོ་དགྲ་ཆེ་བ། །སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར་ཁྲོ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་དགྲ་ཆེན་པོ་ཞེས་སོ། །ཆགས་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་ཆེ། །ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད། །ཅེས་པ་སྟེ། མཆོད་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །ཆགས་པ་ཆེན་པོ་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ནོ། །ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་བཞི་རྣམས་དང༌། ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་ནང་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་དུ་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བས་ན་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང༌། དེ་དག་གི་རྟེན་དང་ལུས་མི་དམིགས་པའི་རྣག་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་ནང་སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། །དེ་དག་ཁོ་ན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་པ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཅེས་པ་འདི་གསུངས་པ། འདོད་པ་ཆེན་པོ་བདེ་བ་ཆེ། །དགའ་བ་ཆེན་པོ་མགུ་བ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་འདོད་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའོ། །འདོད་པར་བྱེད་པ་ནི་འདོད་པ་སྟེ། འདུན་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །བདེ་བ་ཆེན་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོའོ། །དགའ་བ་ཆེན་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཆགས་པའོ། །མགུ་བ་ཆེན་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལེགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བག་ཆགས་གནས་


DTG063_Page_0085
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པའི་རང་བཞིན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལས་གྲུབ་པ་སྟེ། ནང་གི་བདག་ཉིད་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རང་རང་གི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བཟློག་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འབྱུང་བ་དང༌། དགུག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ལེགས་པའི་དངོས་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་སོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པའི་མཚན་མ་ལ་ཡང་མཆོག་ཏུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ན་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། འདུས་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ན་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ལ་ཡང་མཚན་མར་མཆོག་ཏུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ན་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གསུངས་པ། གཟུགས་ཆེ་ལུས་ཀྱང་ཆེ་བ་སྟེ། །ཁ་དོག་ཆེ་ཞིང་ལུས་བོང་ཆེ། །མིང་ཡང་ཆེ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ། །དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཡངས་པ་ཡིན། །ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཆེ་ལུས་ཀྱང་ཆེ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་ནོ། །གཟུགས་སུ་རུང་བས་ན་གཟུགས་ཏེ། མི་རྟག་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ཆེན་པོ་སྟེ། ཆེ་བ་ཉིད་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུའི་གཟུགས་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་པ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་དབང་བསྐུར་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ལུས་ཆེ་ཞེས་པ་སྟེ། གཞལ་དུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་དོག་ཆེ་ཞིང་ལུས་བོང་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྟེ། ཁ་དོག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེ་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཁ་དོག་ཆེ་བ་སྟེ། གདོང་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་བོང་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལུས་བོང་ཆེ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ཡང་ཆེ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཏོག་གོ །མིང་ཡང་ཆེ་བ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་མིང་ཡང་ཆེ་ཞིང་སྟེ། གྲགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོག་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་རྒྱ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་


DTG063_Page_0086
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཡངས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་བཞད་པའོ། །དཀྱིལ་ནི་རྒྱན་དང་ཆས་པར་བྱེད་པས་ན་དཀྱིལ་ལོ། །དཀྱིལ་དེ་ལེན་པར་བྱེད་པས་ན་འཁོར་ཏེ། དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །ཡངས་པ་ནི་རྒྱས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་བཤད་པའི་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྙིང་པོ་དེ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཡངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་ལ་སོགས་པ་བཞིའི་བདག་ཉིད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་གནས་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལ་གཟུང་འཛིན་དག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་ལྟར་རང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་དབང་བསྐུར་བ་དང༌། འོད་འཕེལ་བ་དང༌། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་སོ། །དེ་ཉིད་མཐའ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྨོན་ལམ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བདག་གི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་དོར་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་པའི་སྨོན་ལམ་ཀུན་དུ་མི་འཛིན་པས་ན་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བདག་གིས་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ལ་དགེ་བ་ཆེད་དུ་དོར་བར་མི་བྱ་ཞེས་པ་ལ་མངོན་པར་མ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ན་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དམ་རིགས་བདག་གིས་དག་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གསུངས་པ། ཤེས་རབ་མཚོན་ཆེན་འཆང་བ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་ལྕགས་ཀྱུ་ཆེ་བའི་མཆོག །གྲགས་ཆེན་སྙན་གྲགས་ཆེན་པོ་སྟེ། །སྣང་བ་ཆེན་པོ་གསལ་བ་ཆེ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་མཚོན་ཆེན་འཆང་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཆོས་སོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ནི་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཉིད་མཚོན་ཏེ་མཚོན་ཆའོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་ཤེས་རབ་མཚོན་ཆེན་འཆང་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་མཚོན་ཆེན་འཆང་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་མཚོན་


DTG063_Page_0087
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆེན་འཆང་བའོ། །ཉོན་མོངས་ལྕགས་ཀྱུ་ཆེ་བའི་མཆོག་ནི་རྡོ་རྗེ་རྣོན་པོའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ལྕགས་ཀྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཉོན་མོངས་ལྕགས་ཀྱུའོ། །ལྕགས་ཀྱུ་དང་འདྲ་བས་ལྕགས་ཀྱུ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ལྕགས་ཀྱུ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་ལྕགས་ཀྱུ་ཆེའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཡང་མཆོག་སྟེ། རབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲགས་ཆེན་སྙན་གྲགས་ཆེན་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་རྒྱུ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་རྒྱུད་ལས་བསྟན་པ་དེ་ལ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གྲགས་པ་ཆེན་པོ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་གྲགས་ཆེན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་པར་སྙན་གྲགས་དང་གང་ལྡན་བ་དེ་ནི་སྙན་གྲགས་ཆེན་པོ་ཞེས་སོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོ་གསལ་བ་ཆེ་ནི་རྡོ་རྗེ་སྨྲ་པའོ། །ཁམས་གསུམ་ཁྱབ་པར་སྣང་བའི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་སྣང་བ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཚིག་གི་ཉེས་པ་མྱུར་བ་དང་ཐོགས་པ་དང་བར་མ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ་མི་སྨྲ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་བཟླས་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་རྒྱ་ཆེར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གསལ་བ་ཆེའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་པའི་རྡོ་རྗེ་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བྱང་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དེའི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་དང༌། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང༌། དགོངས་པའི་དོན་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འདི་ཉིད་རྡོ་རྗེ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་སོ། །དེ་ཉིད་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་བ་ཉིད་དང༌། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་འདུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོ་མེད་བ་སྟོང་


DTG063_Page_0088
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་དང༌། ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ། མཁས་པ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཆང༌། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་དོན་གྲུབ་པ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དགའ་བས་དགའ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་མིག་འཕྲུལ་ཅན། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མཁས་པ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཆང་ནི་རྡོ་རྗེ་ལས་སོ། །དེ་ལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣ་ཚོགས་ཤིང་རྒྱས་པའི་མཆོད་པ་མང་པོའི་སྤྲུལ་པའོ། །དེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་འཆང་བ་སྟེ། ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཆང་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མཁས་པ་པཎྜི་ཏ་སྟེ། མཆོད་པའི་ལས་དེས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་དོན་གྲུབ་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་བསྲུང་བའོ། །དེ་ལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་དོན་ནི་སྤྲུལ་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡིས་སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་རབ་ཏུ་སྤྲོ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན་སྒྱུ་འགྲུལ་དོན་གྲུབ་སྟེ། ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དོན་གྲུབ་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་དོན་གྲུབ་པའོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དགའ་བས་དགའ་ནི་རྡོ་རྗེ་གནོད་སྦྱིན་ནོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ལ་དགའ་བ་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལ་དགའ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་པའི་སྤྲུལ་པ་ལ་དགའ་བ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དགའ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་དགའ་བ་སྟེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་དགའ་བས་དགའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དགའ་བས་དགའ་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དགའ་བས་དགའོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་མིག་འཕྲུལ་ཅན་ནི་རྡོ་རྗེ་ཁུ་ཚུར་རོ། །མིག་འཕྲུལ་ཅན་ནི་སྤྲུལ་པའི་ཚོགས་ཏེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དེ་མཁྱེན་པ་ནི་མིག་འཕྲུལ་ཅན་ནོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ་མིག་འཕྲུལ་ཅན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་མིག་འཕྲུལ་ཅན་ནོ། །འདི་ལ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རིང་པོ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་བཞིའི་བདག་ཉིད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་གནས་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་གནས་པ་སྟེ།


DTG063_Page_0089
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཀུན་མཆོད་པ་དང༌། མངོན་པར་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དང༌། བགེགས་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། སྐུ་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཡེ་ཤེས་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་གོ་རིམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེར་སྣ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་དང༌། མི་བཟོད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉིད་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་འཆང་བའི་མཆོག །བཟོད་ཆེན་འཆང་བ་བརྟན་པ་པོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བརྟུལ་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཞེས་པ་རྡོ་རྗེ་སྒེག་མོའོ། །མཆོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་འདོད་པའི་སྦྱིན་པས་ན་སྦྱིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་དེའི་བདག་པོ་ནི་སྦྱིན་བདག་སྟེ། སྦྱིན་བདག་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་ན་སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་སྟེ། ཟང་ཟིང་དང༌། སྐྱབས་དང༌། ཆོས་དང༌། དབང་བསྐུར་བའི་བདག་ཉིད་སྦྱིན་ལ་ཞིག་གཏོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་འཆང་བའི་མཆོག་ནི་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བ་མའོ། །ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་མཉམ་པར་གཞག་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའོ་ཞེས་པའི་སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་ཐར་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་འཛིན་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆང་བའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆང་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་འཆང་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཆོག་སྟེ་མངོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་ཆེན་འཆང་བ་བརྟན་པ་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་དབྱངས་ལེན་མའོ། །སྲན་ཚུགས་པར་བྱས་པས་ན་བཟོད་པ་སྟེ། དེ་འཛིན་པས་ན་བཟོད་པ་འཆང་བའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ་བཟོད་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་བཟོད་ཆེན་འཆང་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་བརྟན་པོ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟན་པར་སྲན་ཐུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་


DTG063_Page_0090
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲུས་ཆེན་པོ་བརྟུལ་བ་ཡིན་ནི་རྡོ་རྗེ་གར་མའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་སྟེ། སྡིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ནི་དམ་པའི་ཕྱིར་ན་ལེ་ལོ་ཉིད་དེ་བརྩོན་འགྲུས་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་བརྟུལ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསང་བའི་མཆོད་པ་བཞིའི་བདག་ཉིད་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ལས་གྲུབ་པར་རང་གི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་མེད་པ་དང༌། ཉམ་ཆུང་བ་རྣམས་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ལ་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ། བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ཏིང་འཛིན་གནས། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ལུས་འཆང་བ། །སྟོབས་པོ་ཆེ་ལ་ཐབས་ཆེ་བ། །སྨོན་ལམ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ཆེ། །ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་ཚིགས་བཅད་འདི་ལ་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་བསྣོར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་དོན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ལུས་འཆང་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་བདུག་པ་མའོ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ལུས་དེ་འཛིན་པས་ན་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ལུས་འཆང་བའོ། །བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ཏིང་འཛིན་གནས་ནི་རྡོ་རྗེ་མེ་ཏོག་མའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པས་ན་ཏིང་འཛིན་གནས་ཏེ། ཆེ་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་བསམ་གཏན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་བསམ་གཏན་ཆེན་པོའོ། །ཆེན་པོ་ནི་བསམ་གཏན་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའོ། །སྨོན་ལམ་ནི་རྡོ་རྗེ་མར་མེའོ། །སྨོན་པར་བྱེད་པས་ན་སྨོན་ལམ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བའོ། །ཐབས་ཆེ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་དྲི་ཆབ་མའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཐབས་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་ཐབས་ཆེ་བ་སྟེ། ཐབས་ཉིད་དབང་གིས་མ་ལུས་ཤིང་མི་ལུས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རེ་བ་དང་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་དང༌།


DTG063_Page_0091
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསམ་གཏན་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིའི་མཆོད་པའི་བདག་ཉིད་བཞི་རྣམས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པའི་ལམ་ལ་དགའ་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོས་སྟོབས་དང༌། ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར། སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་དེ་དག་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། དེ་ལ་སྟོབས་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་སྟེ། དེ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ནོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྒོ་སྲུང་བཞིའི་བདག་ཉིད་དེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། འཇུག་པ་དང༌། དེ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་མགུ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཙམ་ལ་ལྟོས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་བཅུ་དྲུག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། བྱམས་ཆེན་རང་བཞིན་དཔག་ཏུ་མེད། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བློ་ཡི་མཆོག །ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་བློ་ཆེན་ལྡན། །མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཐབས་ཆེ་བ། །ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་བྱམས་ཆེན་རང་བཞིན་དཔག་ཏུ་མེད་ནི་བྱམས་པ་སྟེ། འདི་ལ་མཛའ་བ་ཡོད་པ་ནི་མཛའ་པ་ཅན་ཏེ། མཇུག་ནི་དེའི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཛའ་བ་དང་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཆེ་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་བྱམས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་བྱམས་ཆེན་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ལ་བུ་གཅིག་བ་བཞིན་དུ་བྱམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བློ་ཡི་མཆོག་ནི་འཇམ་དཔལ་ལོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་མི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཅན་ནོ། །བློའི་མཆོག་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་གསུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་བློ་ཆེན་ལྡན་ནི་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་སྟེ། ཤེས་


DTG063_Page_0092
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཆེན་པོ་སྟེ་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །འདི་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཅན་ཏེ། ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཉིད་བློ་ཆེན་ནོ། །མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཐབས་ཆབ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏོག་གོ །གང་ཞིག་ཐབས་ཆེ་བ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐབས་ཆེ་པའོ། །དེ་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ནི་བློ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་བ་ཤེས་པས་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཤུགས་ཆེན་མགྱོགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཆེར་གྲགས་པ། སྟོབས་ཆེན་ཕ་རོལ་གནོན་པ་པོ། །ཞེས་དེ་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་ནི་བཟང་སྐྱོང་ངོ༌། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོབས་ཏེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །ཤུགས་ཆེན་མགྱོགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོའོ། །ཤུགས་ཆེན་པོས་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤུགས་ཆེན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་དང་སྲི་ཞུའི་དོན་དུ་དུ་མའི་འཇིག་རྟེན་དུ་བསྐྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མགྱོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཆེར་གྲགས་པ་ནི་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ན་ཆེར་གྲགས་སོ། །སྟོབས་ཆེན་ཕ་རོལ་གནོན་པ་པོ་ནི་སྤོབས་པ་བརྩེགས་པའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སྟོབས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིས་འབྱུང་བ་རྣམས་གཟུང་ངོ༌། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ནི་དེའི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་སྟོབས་ཆེན་ཕ་རོལ་གནོན་པ་པོའོ། །སྲིད་པའི་རི་བོ་ཆེན་པོ་འཇོམས། །མཁྲེགས་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོ་འཆང༌། །དྲག་པོ་ཆེན་པོ་དྲག་ཤུལ་ཆེ། །འཇིགས་ཆེན་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སྲིད་པའི་རི་བོ་ཆེན་པོ་འཇོམས་པ་ནི་མཐུ་ཆེན་


DTG063_Page_0093
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་ཐོབ་པའོ། །སྲིད་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དེ་ཉིད་རི་བོ་སྟེ། མི་ཤེས་པའི་བྲག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཡང་དག་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པས་འཇོམས་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་འཇོམས་པའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སྲིད་པའི་རི་བོ་འཇོམས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས། སྲིད་པའི་རི་བོ་ཆེན་པོ་འཇོམས། །ཞེས་སོ། །མཁྲེགས་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོ་འཆང་བ་ནི་ངན་སོང་ཀུན་འདྲེན་ནོ། །རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ཀུན་དུ་བཟང་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་འཛིན་པས་ན་རྡོ་རྗེ་ནི་ཆེན་པོ་འཆང་ངོ༌། །སྲ་བའི་ཕྱིར་དང་ལུས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་མཁྲེགས་པའོ། །དྲག་པོ་ཆེན་པོ་དྲག་ཤུལ་ཆེ་བ་ནི་མྱ་ངན་གྱི་མུན་པ་ཀུན་འཇོམས་པའི་བློ་གྲོས་སོ། །ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་དྲག་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་དྲག་པོ་ཆེན་པོ་སྟེ། གདུལ་དཀའ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཁྲོ་བོ་ཆེན་པོའི་གཟུགས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲག་ཤུལ་ཆེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་དེ་ཞི་བ་ཡིན་ཡང་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཕྱིར་དྲག་ཤུལ་ཅན་དུ་ཡང་སྟོན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འཇིགས་ཆེན་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་པོ་ནི་དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་དོ། །འཇིགས་ཆེན་ནི་འཇིགས་བྱེད་ཆེན་པོའི་གཟུགས་འཛིན་པས་ན་འཇིགས་ཆེན་ནོ། །དེ་ཡང་འཇིགས་པར་བྱེད་པས་ན་འཇིགས་ཆེན་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །མགོན་པོ་རིགས་མཆོག་ཆེན་པོ་སྟེ། །བླ་མ་གསང་སྔགས་ཆེ་བའི་མཆོག །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ལ་གནས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱི་མཆོག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་མགོན་པོ་རིགས་མཆོག་ཆེན་པོ་ནི་ཟླ་འོད་གཞོན་ནུའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་རིགས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་རིགས་མཆོག་ཆེན་པོ་སྟེ། གཟུངས་བཞིའོ། །དེ་ཡང་ཆིག་དང༌། དོན་དང་སྔགས་དང༌། ཕྱག་རྒྱའི་བདག་ཉིད་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་མགོན་པོ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ངག་ཡིད་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྡིག་པ་མ་ལུས་པར་ཡང་དག་པར་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་མ་གསང་སྔགས་ཆེ་བའི་མཆོག་ནི་འོད་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ་གསང་སྔགས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་གསང་སྔགས་ཆེ་བ་སྟེ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་མཆོག་ནི་གཙོ་བོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་བླ་མ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ནས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་


DTG063_Page_0094
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ལ་གནས་ནི་ནམ་མཁའི་མཛོད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་འོག་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། དེའི་ཚུལ་ནི་ལམ་མོ། །དེ་ཞོན་པ་ནི་གནས་པའི་དོན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱི་མཆོག་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སེལ་པའོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་སོ། །ཡང་ན་འཁོར་བའི་གནས་ཐབས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་དང་རྟེན་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། གང་དག་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་དེ་ཆེ་བ་ཉིད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདི་ནི་བསྐྱེད་པའི་དོན་དམ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཆེན་པོའི་ཐེག་པ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འམ། ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ཡང་ན་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། དམིགས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཐབས་དང༌། ཡང་དག་པར་གྲུབ་པ་དང༌། ལས་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཐེག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཐེག་པ་གཞན་ལ་དེ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་མདོར་བསྡུས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྒྱུ་དང་ཡུལ་དང༌། རྟེན་གྱི་རང་བཞིན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྣང་བའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཐབས་ཙམ་ལ་ལྟོས་པས་སམ། མ་ལུས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཨ་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཚིགས་བཅད་གཞུང་ཚིག་གི་བྱེ་བྲག་གི་ཁྱད་པར་ཅན་འབྲེལ་ཚིག་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ལ་གནས་པ་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བར་བལྟའོ། །དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་སེམས་མ་རྡོ་རྗེ་མ་ལ་


DTG063_Page_0095
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་སྦྱོར་བས་རང་རང་གི་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་དུ་ལྡན་པ་ཕྱུང་སྟེ། ཕྱུང་ནས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་གྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བྱས་ཏེ། ཡང་ཕྱིར་ལོག་ནས་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་རང་རང་གི་རིགས་ཀྱི་མདོག་དང་ལྡན་པར་བསྒྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་རིམ་པས་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ལྔར་བཀོད་པའི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ལ་བཞུགས་པར་བསྒོམས་ནས། འཁོར་ལོ་དེའི་ལྟེ་བ་ལ་གནས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་གཟུགས་གོང་ནས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་མོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡང་དག་པའི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་མཚན་གྱི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་འདི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཡང་རུང་བ་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དུས་གསུམ་དུ་ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་པའམ། གླེགས་བམ་དུ་བྱས་པ་ལ་ཀློག་ཅིང་འདོན་པ་དང༌། གཙང་བ་དང་མི་གཅང་བར་གྱུར་པས་ཏེ། ཅི་ཡང་མི་སྨྲ་བར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སུས་ཀྱང་མི་ཐོས་པར་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཚིགས་བཅད་དེ་ལྟར་ཀློག་པ་ནི་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པ་ཁོ་ནར་ཡོན་ཏན་ལས་བརྗོད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དང༌། གཞན་ཡང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་དེ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་གྱུར་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་ཞིང༌། བསྐལ་པ་མང་པོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་ལ། ཕྱོགས་བཅུར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྔ་སྒྲ་སྒྲོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་རོ། །རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་དེའི་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་ཚིག་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བ་བྱས་ནས་མཚན་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དྲུག་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་ལྷ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་བཞི་ནི་ཡེ་


DTG063_Page_0096
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་སེམས་དཔའ་དང་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིའོ། །ཡི་གེ་ཨ་ནི་གསུམ་མོ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་མ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཅུ་གཅིག་གོ །དང་པོ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཇི་ཙམ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བའི་མཐར་ཐུག་གི་བར་དུ་མ་ལུས་པའི་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ངོ་བོས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཚིགས་བཅད་ནི་བཅུ་བཞི་སྟེ། མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་ཚིག་རྣམས་ནི་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དྲུག་སྟེ། དེ་ནི་མན་ངག་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་རིམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། །།ད་ནི་གཉིས་པ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བཤད་དེ། དེ་ཡང་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་ལྷ་རྣམས་བཀོད་པའི་རིམ་པས་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་འདོད་པས་རང་གི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ནས་གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་གདུལ་བའི་དོན་དུ་རང་གི་འཁོར་ལོ་དགོད་པ་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དང་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་མི་ཤེས་པས་དེ་གསུངས་པ། རང་བཞིན་ཅན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་འོག་མིན་ལྷའི་རྒྱལ་པོའི་གནས་དེར། ལྷའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རིམ་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྐུར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སོ་སོར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་རྒྱུ་མཐུན་པའི་སྐུ་སྟེ། གནས་དེ་ཉིད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་བའི་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་ཟླ་གསང་ཐིག་ལེའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ། གནས་གཙང་མ་རྣམས་སྤངས་པའོ། །འོག་མིན་གནས་ནི་ཉམས་དགའ་བར། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་


DTG063_Page_0097
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས། །སྤྲུལ་པ་པོ་ནི་འདིར་སངས་རྒྱས། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་དོ། །རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་ཞིང་སྟོན་པར་ནུས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ལས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་ནུས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་དཔལ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་བ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། ཚུལ་སྣ་ཚོགས་དང༌། བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཐབས་སྣ་ཚོགས་དག་གིས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཚུལ། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཚུལ། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་ཚུལ་ལོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ལྷར་སྐྱེ་བར་བྱ་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་མིར་སྐྱེ་བར་བྱ་བ་དང༌། ཇི་སྲིད་དུ་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། སྲིན་པོ་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། མི་འམ་ཅེར་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་བར་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ལ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་མཐོང༌། །ལ་ལས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་གཟུགས་སུ། ལ་ལས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སུ། ལ་ལས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་སུ། ལ་ལས་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གཟུགས་སུ། ལ་ལས་ནི་ཚངས་པའི་གཟུགས་སུ། ལ་ལས་ནི་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་གཟུགས་སུ། ལ་ལས་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུའི་གཟུགས་སུ། །ལ་ལས་ནི་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་བར་དུ་མཐོང་སྟེ། རང་རང་གི་ཚིག་བརྗོད་པའི་ཚུལ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་འང་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རོར་རོ་གཅིག་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་མཁྱེན་པའོ། །རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེ་ནི་རྣམ་པར་གསལ་


DTG063_Page_0098
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་ན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དེ། རྣམ་པར་སྣང་བ་ཁོ་ནར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དོ། རང་གི་དོན་ལ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེ་ཞེས་པའོ། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཐུབ་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཐུབ་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཐུབ་པ་ཆེན་པོའོ། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའོ་ཞེས་པའི་ཚིག་གི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ལ་སོགས་པར་སོན་པའི་གནས་ངན་ལེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཐུབ་ཆེན་ལྡན་ནོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཐུབ་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཐུབ་ཆེན་ཏེ། གནས་འཇོག་དང༌། རི་བྱི་དང༌། གྲོག་མཁར་ལ་སོགས་པ་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེས་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་སུ་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ན་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་ལས་བྱུང་བ། །ཞེས་པ་ལ། གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། གསང་སྔགས་ཚུལ་དེ་ལས་བྱུང་བས་ན་གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་ལས་བྱུང་བའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་གསང་སྔགས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས། གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་ལས་བྱུང་བ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས་གྲུབ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་བདག་ཉིད་ཅན། །ཞེས་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག་ཅེས་པའི་བར་ལ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་ཐོབ་པ་སྟེ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་གནས། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་དག་པ་སྟེ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཡི་ཚུལ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཐོབ་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་གསུངས་པ། ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་ཐོབ་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་དེ་ལ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྟོན་པ་ནི་འདི་ལྟར་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་གསུངས་པ། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་བརྩོན་འགྲུས། །བསམ་གཏན་དང་


DTG063_Page_0099
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཤེས་རབ་ཐབས། །སྨོན་ལམ་སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་དང༌། །འདི་དག་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུར་འདོད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང༌། སྐྱབས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །བཟོད་པ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཡོངས་སུ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །བསམ་གཏན་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉེས་པ་སྤོང་བ་དང༌། རྣམ་པར་གནས་པ་ཅན་དང༌། དབང་སྦྱོར་བ་ཅན་ནོ། །ཤེས་རབ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཐམས་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རང་གི་སྐྱོན་སྤོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་བའོ། །སྨོན་ལམ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རང་གི་ཚོགས་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཅན་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའོ། །སྟོབས་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལས་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། བདུད་དང་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ལྡོག་པར་བྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། ཐབས་ཐམས་ཅད་ལས་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་ཐོ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ལ་བདག་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་མ་སྤངས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་


DTG063_Page_0100
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་འདས་པ་ཡང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་མོས་པས་འཇུག་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པས་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ཟླ་བ་གྲགས་པས་གསུངས་པ། སྦྱིན་དང་ལེན་པ་སྦྱིན་པ་པོས་སྟོང་པ། །སྦྱིན་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །དེ་ལ་གང་ན་གཞིན་པ་སྐྱེས་གྱུར་པ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་བསྟན། །ཞེས་སོ། །ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་དངོས་པོ་ལས་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའི་རིམ་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྟོགས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་ལ། ཕྱིན་པའི་དོན་ནི་དེའི་ངོ་བོ་སྟེ། དངོས་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ཉིད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡངས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པའི་སྦྱིན་པ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཁོ་ནའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མིག་ཁོ་ནར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ཟླ་བ་གྲགས་པས་གསུངས་པ། མིག་ལྡན་སྐྱེས་བུ་གཅིག་གིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་སར། །ལོང་བའི་ཚོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་ཁྲིད་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་བུ་མེད་པ་རྣམས། །བློ་ཡིས་བཟུང་ནས་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་བ་ཉིད་དུ་འགྲོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཤད་དོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་གནས། །ཞེས་པ། དེ་ལ་གནས་ནི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཉིད་རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ནི་འདི་སྐད་གསུངས་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་དག་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་འཁོར་གསུམ་


DTG063_Page_0101
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱིན་པའི་རྫས་དང༌། སྦྱིན་པའི་བདག་པོ་དང༌། ལེན་པ་པོ་མི་དམིགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཡི་ཚུལ། །ཞེས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཁོ་ནའི་ཚུལ་དང༌། ལམ་དང་ཐབས་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་གསུངས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་ས་ལ་སྦྱོར་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། འོད་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། འོད་འཕྲོ་བ་ཅན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། སྦྱང་དཀའ་བ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། རིང་དུ་སོང་བ་ལ་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བ་ལ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ལ་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ས་འདི་རྣམས་ལ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དང༌། བྱམས་པའི་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་མེད་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པས་ལྷག་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་ཁྱད་པར་སོ་སོར་ཐོབ་བོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཆེ་བ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ལས་མཐའ་ཡས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ཞེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཏེ་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཁྱད་པར་ལས་གོང་མ་གོང་མའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་སྦྱོང་བས་ཡེ་ཤེས་དེ་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་གྱི་སྦྱོར་བས་ཀྱང་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཏོགས་པ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་སོ། །དེ་བས་བདག་ཉིད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཐོབ་སྟེ། བདག་མེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ལའང་བཅུ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ། མགོན་པོ་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་སྟེ། །ས་བཅུ་ལ་ནི་གནས་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི་རབ་ཏུ་


DTG063_Page_0102
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་སྟེ། བདག་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ས་གང་དང་གང་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ན་མགོན་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ས་བཅུ་དེ་དག་ཉིད་ལ་སོ་སོར་གནས་པའི་ཕྱིར་ན། ས་བཅུ་ལ་ནི་གནས་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་ཅེས་པ་ནི་ཤེས་པ་བཅུའི་རྣམ་གྲངས་ནི་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་དང་མཚུངས་བར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འགོག་པ་ལ་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་འཇོམས་པའི་དོན་དུ་ལམ་ལ་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཤེས་པའི་ས་ལ་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་རྟོགས་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འགོག་པ་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་འཇོམས་པའི་དོན་དུ་ལམ་ལ་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། ཡང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པའི་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཤེས་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྒོམ་པའི་རང་


DTG063_Page_0103
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའི་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་བསྒོམ་པས་བགྲོད་པར་བྱ་བ་སོ་སོར་ཐོབ་ཅིང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་གང་གིས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པར་གཞག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པ་སྡེ་ཚན་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་འདི་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཤེས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་ལ་རྒྱུ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། རྐྱེན་རྣམས་སུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པའོ། །འགོག་པ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། འགོག་པ་ལ་འགོག་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ནི་འགོག་པ་ཤེས་པའོ། །ལམ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལམ་ལ་ལམ་དང༌། རིག་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པ་རྣམས་སུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་ལམ་ཤེས་པའོ། །ཟང་པ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ་ཞེས་པ་དང༌། བདག་གིས་ཀུན་འབྱུང་སྤངས་སོ། །བདག་གིས་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱས་སོ། །བདག་གིས་ལམ་བསྒོམས་ཟིན་པས་སླར་བསྒོམ་དུ་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་གཟུང་བའི་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། རིག་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་དེ་གསུངས་པ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པའོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་རབ་ཏུ་སྤངས་སོ། །ཡང་སྤང་དུ་མེད་པ་དང༌། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱས་སོ། །ཡང་མངོན་དུ་བྱར་མེད་པ་དང༌། ལམ་བསྒོམས་སོ། །ཡང་བསྒོམ་པར་བྱར་མེད་དོ། །


DTG063_Page_0104
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་ཤེས་པ་དེ་ཉེ་བར་གཟུང་སྟེ། ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། རིག་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་འདི་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ། ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་བདག་ཉིད་ཅན། །ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་འཆང་བ་པོ། །ཞེས་སོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་གང་ལྡན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི། ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་བདག་ཉིད་ཅན། །ཞེས་སོ། །ཤེས་པ་བཅུ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་འཛིན་པས་ན། ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་འཆང་བ་པོ། །ཞེས་པ་སྟེ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་བཅུ་ཞེས་པ་ནི་འདི་ལྟར་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་གསུངས་པ། གཅིག་དང་རྒྱུ་དང་ཟ་བ་དང༌། །བྱེད་པ་དང་ནི་དབང་བསྒྱུར་དང༌། །བདག་པོ་དོན་དང་རྟག་པ་དང༌། །ཉོན་མོངས་པ་དང་དག་པའི་གནས། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་དང་མ་གྲོལ་གྲོལ། །འདི་དག་ལ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ། །ཞེས་སོ། །རྣམ་པ་བཅུ་པོ་ནི་འདི་རྣམས་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་པུར་འཛིན་པ་དང༌། རྒྱུར་འཛིན་པ་དང༌། ཟ་བར་འཛིན་པ་དང༌། བྱེད་པར་འཛིན་པ་དང༌། རང་དབང་དུ་འཛིན་པ་དང༌། བདག་པོར་འཛིན་པ་དང༌། རྟག་པར་འཛིན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བར་འཛིན་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། མ་གྲོལ་བ་གྲོལ་བར་འཛིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། རྣམ་པ་བཅུ་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སེམས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་བཅུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དོན་བསྡུས་པ་ལས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། རྣམ་པར་གཡེང་བའི་སེམས་བཅུ་ཡིས། །སེམས་གཡེང་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ཡིན་ན། །གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་བསྒྲུབ་པ་ལ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་སྐལ་མི་ལྡན། །ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་གང་གི་ཡིན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོར་


DTG063_Page_0105
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་བཅུ་ཞེས་པ་ནི། དེའི་གཉེན་པོའི་དོན་བཅུ་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་བརྗོད་དེ། རྩ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་མཚན་ཉིད་དང༌། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་ཡི་དེ་ཁོ་ན། །ཕྲ་བ་དང་ནི་རགས་པ་དང༌། །གྲགས་དང་རྣམ་པར་དག་ཡུལ་དང༌། །བསྡུ་དང་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། །མཁས་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་བཅུ་སྟེ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་གོ །དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། གྲགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། བསྡུ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། དབྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་གཉེན་པོར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དོན་བཅུའི་དོན་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་མཁས་པའི་དོན་བཅུ་པོ་འདི་རྣམས་དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བས་དོན་ཏེ། དམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་དོན་བཅུ་པོ་ནི་མཁས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱས་པར་དེ་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ། །འདིར་གཞུང་མངས་སུ་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སོ། །རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དོན་བཅུའི་དོན། །ཞེས་པ་དེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཐུབ་དབང་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཉེ་བར་སྟོན་ཅིང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མ་ལུས་པར་བསགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཡང་དག་པར་འཕེན་པ་བླ་ན་མེད་པའི་སྟོན་པ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་ནི་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་དེ་ཉིད་དེ། རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཐུབ་དབང་ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་སྙིང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་གསུངས་པ། གང་གིས་སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་དག །འདི་ཡི་


DTG063_Page_0106
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚུལ་གྱིས་རབ་སྤངས་པ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གསུངས་པ་ཡི། །ཐུབ་དབང་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ཞེས་སོ། །སྟོབས་བཅུ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་རྣམས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྣ་ཆོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཏེ། དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཐུ་སྟོབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟོག་པ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྟོབས་བཅུ་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཁྱབ་བདག་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སྟེ། གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གྱི་དོན་ནི་མ་ལུས་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ནི། ཀུན་གྱི་དོན་ནི་མ་ལུས་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དེ་བྱེད་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི། ཀུན་གྱི་དོན་ནི་མ་ལུས་བྱེད། །ཅེས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ཆེ་བ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། །དེ་ལ་རྣམ་བཅུ་ནི་དབང་བཅུའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཚོལ་དབང་བ་དང༌། ལས་ལ་དབང་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་དང༌། མོས་པ་ལ་དབང་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་དང༌། ཆོས་ལ་དབང་བ་དང༌། སེམས་ལ་དབང་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་ཞེས་སོ། །དབང་བ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ལ་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྣམ་བཅུ་དབང་


DTG063_Page_0107
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བའི་ཆོས་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཆེ་བ་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐོག་མ་མེད་པ་ཞེས་པ་ནི་ཐོག་མ་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་འཇིག་པའང་མེད་པར་དོན་གྱི་ཤུགས་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་བཅོམ་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །སྤྲོས་མེད་བདག་ཅེས་པ་ནི་སྤྲོས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། གཟུང་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་འདི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །རྟག་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་བྱས་པས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དག་པའི་བདག་ཅེས་པ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་ནི་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པར་སྨྲ་ཞིང་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་བདེན་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའོ། །དེ་རྣམས་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོའི་དོན་ནི་བདེན་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ནི་གོང་མ་དང་འདྲའོ། །དེ་ཉིད་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་སྙིང་པོའི་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། འདི་ལ་བསལ་བ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོ། །ཞེས་སོ། །ཚིག་མི་འགྱུར་ཞེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རིགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་དང༌། སྒྱུ་མ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་ཞེས་སྟོན་ཅིང་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལའང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚིག་མི་འགྱུར་ཞེས་ཏེ། བདེན་པའི་ཚིག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་


DTG063_Page_0108
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་རིགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་མེད་ཅེས་པ་ནི་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་པ་སྟེ། དེའི་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་གཉིས་མེད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པར་གཉིས་མེད་ན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཉིས་སུ་སྟོན་པའོ་ཞེས་སོ། །ཡང་དག་མཐའ་ལ་རྣམ་པར་གནས། །ཞེས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱིས་ཡང་དག་མཐའ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་དེ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་མེད་སེང་གེའི་སྒྲ་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་བདག་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པས་བདག་མེད་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པའོ། །བདག་མེད་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་སེང་གེ་བས་ན། བདག་མེད་སེང་གེ་སྟེ། ཀུན་ལ་ཉམ་མིང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེང་གེ་དང་འདྲ་བས་སེང་གེ་སྟེ། བདག་མེད་པའི་སེང་གེའི་སྒྲ་ནི་བདག་མེད་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་བདག་མེད་སེང་གེའི་སྒྲ་དང་ལྡན་ཞེས་གསུངས་སོ། །མུ་སྟེགས་རི་དགས་ངན་འཇིགས་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་པའི་དོན་གྱིས་ལམ་ནི་མུ་དང་སྟེགས་ཏེ། དེས་ན་མུ་ཡང་ཡིན་ལ་མུ་སྟེགས་ཀྱང་ཡིན་པས་མུ་སྟེགས་ངན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རི་དགས་ཏེ། བདག་མེད་པའི་སེང་གེའི་སྒྲས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མུ་སྟེགས་རི་དགས་ངན་པ་རྣམས་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཏེ་རི་དྲགས་ངན་པ་འཇིགས་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་གསུངས་པ། སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡི་གེ་སྒྲས། །རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྲག་པར་འགྱུར། །གང་དང་གང་ལ་འཇུག་ན་ཡང༌། །དེ་དང་དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་པ་ནི་བྱིན་རླབས་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བས་ན་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདག་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ལྔ་ཀུན་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་ལ་འདི་རྣམས་ནི་ས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ས་ཆེན་པོའི་རིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་རེ་ཞིག་རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཚོར་


DTG063_Page_0109
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་སོ། །དོན་ཡོད་སྟབས་ཞེས་པ་ནི་དོན་ཡོད་ནི་བཅིངས་པ་མེད་པའོ། །སྟབས་ནི་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དོན་ཡོད་སྟབས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས། །ཞེས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཁོ་ནས་གཞལ་དུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་བ་ཞེས་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་འདིས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་ན་རྒྱལ་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྣམ་རྒྱལ་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་ན་རྣམ་རྒྱལ་ལོ། །དགྲ་ལས་རྒྱལ་ཞེས་པ་ནི་དགྲ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །འདིས་དེ་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་ན་དགྲ་ལས་རྒྱལ་ལོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་མངོན་པ་ལས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་བཞི་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་འབྱུང་བའི་དུས་ནི་གང་འཁོར་ལོ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན། ཅིག་ཅར་འབྱུང་ངམ་ཇི་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དབྱིག་གཉེན་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འབྱུང་བ་ནི། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ལས་མི་འཕྱི། །གསིར་དངུལ་ཟངས་ལྕགས་འཁོར་ལོ་ཅན། །དེ་དག་གླིང་གཅིག་གླིང་གཉིས་དང། །གསུམ་དང་བཞི་ལམ་རིམ་པ་བཞིན། །ཕས་བསུ་རང་འགྲོ་གཡུལ་བཤམས་དང༌། །མཚོན་བརྩམས་པས་རྒྱལ་གནོད་པ་མེད། །ལྷན་ཅིག་གཉིས་མིན་སངས་རྒྱས་བཞིན། །ཞེས་སོ། །དེའི་ཚུལ་གྱིས་སོ་སོར་སྣང་བའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའོ། །ཡང་ན་དཔལ་བདེ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་གཟུགས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞེས་པ་སྟེ། ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སྟོབས་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་སྟོབས་ཆེན་ནི་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞིའོ། །དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚོགས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ཆོགས་ཀྱི་མཆོག །ཚོགས་རྗེ་ཚོགས་བདག་དབང་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཚོགས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ནི་ཚོགས་ཀྱི་མཆོག་སྟེ་གཙོ་བོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཚོགས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ནི་ཚོགས་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་ཚོགས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མན་ངག་སྟོན་


DTG063_Page_0110
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་ན་སློབ་དཔོན་ཏེ་འཇམ་དཔལ་ཉིད་དོ། །ཚོགས་རྗེ་ཞེས་པ་ལ་ཚོགས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་རྗེ་བོ་ནི་ཚོགས་རྗེའོ། །ཚོགས་བདག་ཅེས་པ་ནི། ཚོགས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚོགས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་ནི་རྗེ་བོ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དབང་ལྡན་ཏེ། དེ་དང་དེའི་རང་བཞིན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུ་ཆེན་གཅེས་པ་འཛིན་པ་སྟེ། །ཚུལ་ཆེན་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་མཐུ་ཆེན་ཞེས་པ་ནི། །ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཆེ་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་མཐུ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་མཐུ་ཆེན་ནོ། །གཅེས་པ་འཛིན་ཞེས་པ་ནི་གཅེས་པ་ནི་ལེགས་པའི་ཆོས་འཛིན་པའོ། །ཚུལ་ཆེན་ནི་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཚུལ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཚུལ་ཆེན་ཏེ། ཐབས་ཆེན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་སྟེ། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་མོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མོས་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་རྒོལ་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་དབྲོག་པར་མི་ནུས་པས་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པའོ། །ཚིག་རྗེ་ཚིག་བདག་སྨྲ་མཁས་པ། །ཚིག་ལ་དབང་བ་ཚིག་མཐའ་ཡས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཚིག་རྗེ་ནི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་རྗེ་བོ་ནི་ཚིག་རྗེ་སྟེ། དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་བདག་ནི་ཚིག་ཀུན་གྱི་གཙོ་བོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲ་མཁས་པ་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལ་དབང་བ་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཐོབ་པས་ན་ཆོས་བརྗོད་པར་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚིག་མཐའ་ཡས་ཞེས་གསུངས་སོ། །མཐའ་ཡས་པའི་ཚིག་གི་དག་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཚིག་མཐའ་ཡས་ཏེ། སྐད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་ལྟར་སྐལ་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་བདེན་བདེན་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། །བདེན་པ་བཞི་ནི་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཚིག་བདེན་པ་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་


DTG063_Page_0111
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེན་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བརྟགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང༌། ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང༌། བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་གཅིག་པུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་དོན་དམ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དོན་དམ་པ་དང༌། ཐོབ་པ་དོན་དམ་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དོན་དམ་པའོ། །དེ་ལ་དོན་དོན་དམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཐོབ་པ་དོན་དམ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དམ་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །སྒྲུབ་པ་དོན་དམ་པ་ནི་ལམ་སྟེ། འདི་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །བདེན་པ་དེ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པའི་ཚིག་དེ་ནི་བདེན་པའི་ཚིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དབུ་མའི་རྩ་བ་ལས་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང༌། །དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པའོ། །གང་དག་བདེན་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི། །རྣམ་དབྱེ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ། །དེ་ཡིས་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡི། །ཟབ་མོའི་དེ་ཉིད་རྣམ་མི་ཤེས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་བདེན་པར་སྨྲ་བ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་བདེན་པ་ནི་ཡང་དག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྨྲ་བའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་བདེན་པར་སྨྲ་པ་སྟེ་ཞེས་པའོ། །བདེན་པ་བཞི་ནི་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་བདེན་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཀུན་མདོར་བསྡུས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཏེ་བདེན་པ་བཞིའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། འཕགས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱིས་བདེན་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །གཏི་མུག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་དེ་རྟོགས་པ་ཡང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་བྱམས་པའི་མཐུས་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ།


DTG063_Page_0112
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་རྣམས་སྟོན་པ་ནི་བདེན་པ་བཞི་སྟོན་པ་པོའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཕྱིར་མི་འོང༌། །འདྲེན་པ་རང་རྒྱལ་བསེ་རུའི་ཚུལ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ལྟར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅིང་དེ་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པས་ན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་སྟེ། ས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་ནི་དད་པ་དང་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་དེ་ལས་གང་ཞིག་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དགུ་བྱང་བ་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། འདོད་པའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ནི། །དགུ་པ་ཡང་ནི་ཟད་པ་ཡིས། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་ནི་འོང་བ་དང༌། །གང་ཟག་ཕྱིར་མི་འོང་བ་སྐྱེ། །ཞེས་སོ། །རང་སངས་རྒྱས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསེ་རུ་ལྟ་བུར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཚོགས་ན་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ལ་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། བསེ་རུ་ཞེས་པ་ནི་བསེ་རུ་དང་འདྲ་བས་བསེ་རུ་སྟེ། བསེ་ཞེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་བསེ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་མགོ་ལ་རྭ་གཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ན་སངས་རྒྱས་གཅིག་པུར་སྟོན་པས་བསེ་རུའི་ཚུལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདྲེན་པ་རང་རྒྱལ་ནི་ཚོགས་ན་སྤྱོད་པའོ། །སོ་སོ་རེ་རེར་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་འདྲེན་པ་སྟེ། ཚོགས་ན་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་འབྱུང་སྣ་ཚོགས་ལས་བྱུང་བ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུ་གཅིག་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ། ངེས་འབྱུང་སྣ་ཚོགས་ལས་བྱུང་བ། །ཞེས་པ་ལ་ངེས་འབྱུང་སྣ་ཚོགས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་ན་ངེས་འབྱུང་སྟེ། གང་ཞིག་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དེའི་གཟུགས་སུ་འབྱུང་བ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུ་གཅིག་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་འབྱུང་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་བཞིའོ། །ནམ་མཁའ་ཡང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལྔ་ཡིན་པ་ལས་བཞི་ཞེས་གསུངས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་རྣམས་ནི་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། ནམ་མཁའི་ཡུལ་དང་ཕྱོགས་ལ་རྒྱས་པར་མནན་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །ཡང་སའི་ཁམས་


DTG063_Page_0113
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ནམ་མཁའ་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་ཡོད་དེ། གཟུགས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བའི་གོ་འབྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་འབྱུང་བའི་དོན་ནི་དངོས་པོའི་དོན་ཡིན་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ནི་བཞི་ཁོ་ནའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་སྟེ་བྱེད་རྒྱུ་གཅིག་བུ་གཉིས་སུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་ཟད་པ་ཟད། འདོད་ཆགས་བྲལ་བས་དབང་པོ་ཐུལ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་དགེ་སློང་ནི་ཆོས་མངོན་པ་ལས་དགེ་སློང་བཞི་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མིང་གི་དགེ་སློང་དང༌། སློང་བའི་དགེ་སློང་དང༌། བཅས་པའི་དགེ་སློང་དང༌། །དོན་དམ་པའི་དགེ་སློང་ངོ༌། །བཞི་པོ་དེ་རྣམས་ལས་འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་དགེ་སློང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་པ་ནི་དགྲ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་བཅོམ་པ་དང་ལྡན་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །འཁོར་བར་སླར་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སམ། དོན་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་འོས་པར་ནུས་པ་ཞེས་པས་སམ། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཏུ་འོས་པ་ཞེས་པས་སམ། ཁམས་གསུམ་གྱི་གཙོ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་དུ་མས་མཆོད་པར་བྱ་བར་འོས་པ་ཞེས་པས་སམ། བླ་ན་མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པར་འོས་པའི་ཕྱིར་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བཤད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་བཞི་ནི་ཟག་ཅིང་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རམ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྣག་ཟག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནས་བཟུང་ནས་ཇི་ཙམ་མནར་མེད་པའི་བར་དུ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྨ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད། གནོད་པར་བྱེད་པས་ཉོན་མོངས་པའི་ཟག་པ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལྔ་དང༌། མ་རིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་


DTG063_Page_0114
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཉིད་དང༌། ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་རྣམས་ནི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདོད་པའི་ཟག་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཟག་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་དང༌། ལྟ་བའི་ཟག་པ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་སོ། །མི་སློབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོས་ནི་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །མི་སློབ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོས་ནི་ལྟ་བའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །མི་སློབ་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོས་ནི་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །མི་སློབ་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོས་ནི་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་བའི་ས་ལ་འམ། མཐོང་བའི་ས་ལ་ཡང་དག་པར་ལྟ་བས་ནི་ལྟ་བའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ས་ལའམ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ས་ལའམ། དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ནི་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ས་ལའམ། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་ལམ་ལ་འམ། །འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན་ལྟ་བའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ཕུང་པོའི་རྫས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན་ལྟ་བའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ན་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་མངོན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྒོམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཟད་དོ། །འདོད་པའི་ཟག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ན་ལྷའི་བུའི་བདུད་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ན་འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་


DTG063_Page_0115
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་གྱུར་ཏོ། །མ་རིག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ན་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྟ་བའི་ཟག་པ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ན་ཕུང་པོའི་བདུད་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །བདུད་བཞི་ལས་མཆོག་ཏུ་རྒྱལ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ནི་ཟག་པ་ཟད་དོ་ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཟག་པ་འདི་དག་ཟད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཞེས་པ་འདིས་ནི་ཁམས་གསུམ་ན་ཀུན་དུ་གནས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གི་དབྱེ་བས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གཉིས་ཀྱིས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དབང་པོ་ཐུལ་ཞེས་པ་སྟེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་རྙེད་པས་འཇིགས་མེད་ཐོབ། །བསིལ་བར་གྱུར་པས་རྙོག་པ་མེད། །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་བདེ་བ་རྙེད་པ་ནི་བདེ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་རྙེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་རྙེད་པའོ། །འཇིགས་པ་ནི་སྐྲག་པ་སྟེ། གང་ལ་དེ་མེད་པ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པའོ། །འཇིགས་པ་མེད་པ་ངག་གི་ལས་ཏེ། ངག་གི་ལས་ཀྱི་ཚིག་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངག་གི་ལས་ཐོབ་པ་ནི་འཇིགས་མེད་ཐོབ་པའོ། །བསིལ་བར་གྱུར་པ་ནི་འདིས་བསིལ་བ་སྟེ། ཞི་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་སེམས་གཡོ་བ་ལས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་གཟིགས་ཏེ། དང་པོ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་གྱུར་ལ་ཕྱིས་དེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ན་བསིལ་བར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་ངག་ཡིད་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་རྙོག་པ་མེད་ཅེས་གསུངས་སོ། །རིག་པ་དང་ནི་རྐང་པར་ལྡན། །བདེ་གཤེགས་འཇིག་རྟེན་རིག་པའི་མཆོག །ཅེས་པ་ལ། དེ་ལ་རིག་པ་དང་རྐང་པར་ལྡན་ནི། དེས་ནི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དེ་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། རིག་པ་དང་རྐང་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་རིག་པ་སྟེ། ཡན་ལག་གཞན་ནི་རྐང་པའོ། །མ་མཐོང་ཞིང་རྐང་པ་མེད་ན་འགྲོ་བར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །བསླབ་པ་གསུམ་ནི་རིག་པ་དང༌། རྐང་པ་སྟེ། ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་དང༌། ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང༌། ལྷག་པ་


DTG063_Page_0116
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ནི་རིག་པའོ། །གཉིས་ནི་རྐང་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྔོན་དུ་བྱས་ནས་བསྐྱོད་པ་ནི་རྐང་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིག་པ་སྔོན་དུ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ཉིད་ཀྱིས་བལྟས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྐང་པ་དང་འདྲ་བས་འདི་དག་གིས་འགྲོ་ཞིང་བགྲོད་པར་བྱ་བས་མཐུན་པར་བསླབས་པས་ན་རིག་པ་དང༌། རྐང་པའི་སྒྲས་བསླབ་པ་གསུམ་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས། རིག་པ་དང་ནི་རྐང་པར་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བདེ་གཤེགས་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བགྲོད་པར་བྱ་བ་དང༌། འགྲོ་བ་ལ་སྟོན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་འགྲོ་བས་བདེར་གཤེགས་ཏེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དོན་གྱིས་ན་སྟེ། དཔེར་ན་ཚ་བའི་ནད་ཤིན་ཏུ་བྱང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ལུས་པ་མེད་པར་གཤེགས་པས་ན་བདེར་གཤེགས་ཏེ། ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པར་ཤེས་པའི་དོན་གྱིས་ན་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལེགས་པར་གང་བ་བཞིན་ནོ། །དོན་དེ་གཉིས་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པར་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིར་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་སྐལ་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་པར་སོང་བ་ཡིན་ཀྱང་མ་ལུས་པར་སོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རིག་པ་དང་རྐང་པར་ལྡན་པ་དང༌། ལེགས་པར་དང༌། མ་ལུས་པར་གཤེགས་པ་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་པའོ། །སྟོན་པ་དེའི་ཕྲིན་ལས་ནི། འཇིག་རྟེན་རིག་པའི་མཆོག་ཅེས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་སྟོན་པའི་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐལ་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་པ་དང༌། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་འདུལ་བའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་རིག་པ་ཞེས་པ་དེས་ནི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་པ་སྟོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་རྟོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་རིག་པས་ཏེ། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་སྐལ་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་


DTG063_Page_0117
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཉིན་ལན་གསུམ་མཚན་ལན་གསུམ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་ཏེ། སུ་ནི་རྒུད། སུ་ནི་འབྱོར། སུ་ནི་ངན་སོང་ལ་གཞོལ། གང་ཞིག་ངན་སོང་ལས་བཏོན་ཏེ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་འདི་ལ་གཞག །གང་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྲུན་པ་དེ་བསྐྲུན་པར་བྱ་བ་དང༌། གང་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། གང་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱའོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མཆོག་སྟེ། དམ་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདིའོ། །བདག་གིར་མི་འཛིན་ངར་མི་འཛིན། །བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གནས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་བདག་གིར་མི་འཛིན་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་ནི་གཟུང་བའི་ཕྱོགས་བཀག་པའོ། །ངར་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ཀྱང་འཛིན་པའི་ཕྱོགས་བཀག་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ལོག་པར་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་སྙིང་པོའི་ཞབས་ཀྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས་གསུངས་པ། བདག་དང་བདག་གི་གཉིས་ཀ་ཡང༌། །དོན་དམ་པར་ནི་འདི་དག་ལོག །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་པས། །གང་ཕྱིར་གཉི་ག་མེད་པས་སོ། །ཞེས་སོ། །བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གནས། །ཞེས་པའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་མཐར་སོན་པ། །བྱ་བ་བྱས་པ་སྐམ་སར་གནས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ། འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་མཐར་སོན་པ། །ཞེས་དེས་འདི་ལྟར་སྟོན་ཏེ། འཁོར་བ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱིས་འབྲེལ་ཞིང་འགྲོ་བ་དག་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་སོང་ལ། འགྲོ་བར་བྱེད་པས་ན་འཁོར་བ་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཁོར་བ་ནི་ཚུ་རོལ། དེའི་ཕ་རོལ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོའོ། །འཁོར་བ་དང་ཕ་རོལ་ནི་འཁོར་བ་དང་ཕ་རོལ་གཉིས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ནི་འཁོར་བ་དང་ཕ་རོལ་གྱི་མཐའོ། །དེ་ལ་གནས་པས་ན་འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་མཐར་སོན་པའོ། །དེས་འདི་གསུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་


DTG063_Page_0118
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཕྲ་བ་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གསུངས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་མཐའ་མ་གང༌། འཁོར་བའི་མཐའ་མ་དེ་ཉིད་དེ། །དེ་གཉིས་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་ཀྱང༌། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་སོ། །བྱ་བ་བྱས་ཞེས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་བསགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་གཙོ་བོ་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ན་བྱ་བ་བྱས་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདོད་པ་ཆུང་བས་འཇུག་པ་དང༌། ཡན་ལག་བསྡམས་པས་འཇུག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཆགས་པར་བྱ་བ་བསྡམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡམས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ནི་བྱས་པ་སྟེ། འདིས་ནི་དེ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པར་བསྟན་ཏོ། །སྐམ་སར་གནས་ཞེས་པ་ནི་སྐམ་ས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བདེ་བའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཆེར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་འབའ་ཞིག་ནི་དག་པ་སྟེ། དེ་འབྱུང་བ་འབའ་ཞིག་པའོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འབའ་ཞིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་ཀྱང་དེའོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་མཚོན་ཆས་རྣམ་འཇོམས་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་མཚན་ཆ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚོན་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྤོང་བ་དང་བླང་བའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཤེས་པས་ན་དེ་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །དམ་ཆོས་ཆོས་རྒྱལ་གསལ་བར་ལྡན། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པའི་མཆོག །ཅེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ནི་གཉིས་ཏེ། གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པ་དང་གཙོ་བོའོ། །དེ་ལ་དམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཏེ། དམ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་གསུང་རབ་ཡན་


DTG063_Page_0119
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མདོའི་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ་དང༌། །ལུང་དུ་བསྟན་པའི་སྡེ་དང༌། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང༌། རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང༌། སྐྱེས་པ་རབས་ཀྱི་སྡེ་དང༌། ཆོས་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་སྡེ་དང༌། གླིང་གཞིའི་སྡེ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་དང༌། གཏན་ལ་ཕབ་པའི་སྡེ་དང༌། ད་ལྟར་དང་འདས་པའི་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ལག་དེ་རྣམས་ཡི་གེ་རབ་ཏུ་གསལ་བས་གླེགས་བམ་ལ་གནས་པ་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཙོ་བོའི་ཆོས་ནི་ཆོས་རྒྱལ་ཞེས་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཤེས་པར་བྱར་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་སུམ་བརྒྱ་པ་ནས་གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་ལྟ། །འདྲེན་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཆོས་ཉིད་ཡང་ནི་ཤེས་བྱ་མིན། །དེ་ནི་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་གསུངས་པ། གསལ་བར་ལྡན་ཞེས་པ་སྟེ། ཆོས་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་མ་རིག་པའི་ཕྱི་ནང་གི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་མི་ཤེས་པའི་མུན་པས་བསྒྲིབས་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་ཀུན་དུ་གནས་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ན་འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་མཆོག་སྟེ་གཙོ་བོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ། །ལེགས་པའི་ལམ་ནི་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་ཆོས་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གོ །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། མི་དགེ་བཅུ་ལ་མི་འཇུག་དང༌། །རྟག་ཏུ་དགེ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག །སེམས་ཀྱི་ལས་དང་ལུས་ངག་གི །ཆོས་འདི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་ནི་ཕྱི་ནང་གསང་བའི་ཐེག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའོ། །ལེགས་པའི་ལམ་སྟོན་པ་པོ་ནི་ལེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ནི་ལེགས་པའི་ལམ་སྟེ། དེ་སོ་སོར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི་ལེགས་པའི་ལམ་དུ་གསུངས་སོ། །སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ལེགས་པའི་ལམ་ནི་སྟོན་པ་པོ་


DTG063_Page_0120
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས་གསུངས་པ། ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཆོས་ཀྱང་ནི། །ཕྲ་དང་ཟབ་མོ་སྟོན་བྱེད་པ། །བྱིས་པ་ཐོས་དང་མི་ལྡན་རྣམས། །རྒྱལ་བས་གསུངས་ལ་སྐྲག་པར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དོན་གྲུབ་བསམ་པ་གྲུབ་པ་སྟེ། །ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ན་དོན་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལོ། །དེ་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོས་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་ཏེ། དོན་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་གྲུབ་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་དོན་གྲུབ་པོ། །འདི་ནི་ཕྱིའི་དོན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གོམས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། བདག་དང་སྤྱི་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། བྱ་བ་ལ་སོགས་པའམ། མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་གང་གིས། །དངོས་པོ་གང་གང་རྣམ་བརྟགས་པ། །དེ་ཉིད་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡི། །ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དེ་མེད་དོ། །ཞེས་སོ། །བསམ་པ་གྲུབ་པ་ནི་བསམ་པ་ཉིད་པས་བསམ་པའོ། །བསམ་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་གྲུབ་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་བསམ་པ་གྲུབ་པ་སྟེ། གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལ་རག་ལས་པས་ན་གཞན་དབང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་མི་གཡོ་བ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་བག་ཆགས་རྣམ་པ་མང་པོ་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་རང་གི་བྱེད་རྒྱུའི་ཚོགས་ལས་སྐད་ཅིག་སོ་སོ་ལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྨོངས་ནས་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གང་ཡིན་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་རྒྱུ་ཉིད་དེ། ཡུལ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་གཞན་དབང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་གསུངས་པ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་རྟོག་ཡིན་ཏེ་རྐྱེན་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་སོ། །ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས། །ཞེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། གཞན་དབང་འདི་རང་བཞིན་གྱིས་ལམ་རྣམ་པར་དག་པའམ། སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། གྲུབ་ནི་དེ་ལ་སྔ་མའོ། །རྟག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་དེ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །


DTG063_Page_0121
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་ཟད། །ཆོས་དབྱིངས་དམ་པ་ཟད་མི་ཤེས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། རྣམ་པར་རྟོག་ལས་མ་གཏོགས་པ། །འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་རྟོག་དང་མི་ལྡན་པ། །རྟག་ཏུ་ཁྱོད་ནི་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་སོ། །དབྱིངས་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏོ། །མི་ཟད་ཅེས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དབྱིངས་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དེ་ལ་དམིགས་ན་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་ཞེས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཟད་མི་ཤེས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་ལྡན་པས་བསོད་ནམས་ཚོགས། །ཡེ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་གསོ་ཞིང་གནས་པས་ན་བསོད་ནམས་ཏེ། དེ་དེ་ལ་ཡོད་པས་བསོད་ནམས་ལྡན་པའོ། །བསོད་ནམས་ཚོགས་ནི་ཡང་དག་པར་བསགས་པ་དེ་ནི་ཚོགས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་འདིར་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་གསུང་བར་འགྱུར་ལ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཞེས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཞེས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་དེར་མ་གཏོགས་པ་ནི་སེམས་ཡིན་ཏེ། ཕྱིའི་དོན་ནི་ཚད་མ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚད་མ་དང་འགལ་བ་ཡང་རྒྱས་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་ལུང་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཡང་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་


DTG063_Page_0122
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཆེ་བ་ཞེས་པ་སྟེ་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་བསམ་པ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ཡོད་མེད་ཤེས། །ཚོགས་གཉིས་ཚོགས་ནི་བསགས་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་དངོས་པོའི་ཡེ་ཤེས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པའོ། །ཡོད་མེད་ཤེས་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཡོད་མེད་དོ། །དེ་གཉིས་ཤེས་པ་ནི་ཡོད་མེད་ཤས་པའོ། །དེ་དེ་ལ་ཡོད་པས་ན་ཡོད་མེད་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། ཡོད་མེད་ཡོད་མེད་ཅེས་པ་ནི། །ཕྱོགས་གཉིས་ལ་ཡང་ཡོད་མིན་ལ། །ཉེ་བར་དམིགས་པ་རིང་ནས་ཀྱང༌། །དེ་ནི་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མིན། །ཞེས་སོ། །ཚོགས་གཉིས་ཚོགས་ནི་བསགས་པ་པོ་ནི་གོང་དུ་གསུངས་པའི་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །རྟག་པ་ཀུན་རྒྱལ་རྣལ་འབྱོར་ཅན། །བསམ་གཏན་བསམ་བྱ་བློ་ལྡན་མཆོག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་རྟག་པ་ནི་རྒྱུན་གྱི་རྟག་པ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་མི་འདའ་བའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་རྒྱལ་ཞེས་པ་ནི། ཀུན་ནི་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་ཏེ། རྒྱལ་བ་ནི་སྣང་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་ཀུན་ཏེ་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་ནི། ཡེ་ཤེས་ཙམ་ལ་སྙོམས་ཞུགས་པ། རྣལ་འབྱོར་ཞེས་ནི་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་པའི་ཚིག་གི་ཕྱིར་ན། རྣལ་འབྱོར་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་དེ་ལ་ཡོད་པས་ན་རྣལ་འབྱོར་ཅན་ནོ། །བསམ་གཏན་ནི་བསམ་གཏན་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་བྱ་ནི་བསམ་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བློ་ལྡན་མཆོག་ནི་བློ་གྲོས་སོ། །བློ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོ་རང་རིག་མི་གཡོ་བ། མཆོག་གི་དང་པོ་སྐུ་གསུམ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བས་ན་སོ་སོ་རང་རིག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རང་རིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་བུ་མོ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བའི་བདེ་བ་བཞིན་དུ་གཞན་རྣམས་ལ་བསྟན་པར་མི་འབྱོར་བའི་


DTG063_Page_0123
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། གཅིག་མིན་དུ་མ་མ་ཡིན་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཕུན་ཚོགས་ཆེན་པོའི་གཞིར་གྱུར་པ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་མ་ཡིན་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རོ་མཉམ་རྟོགས་དཀའི་རང་བཞིན་ཅན། །གོས་པ་མེད་ཅིང་མི་འགྱུར་གཞི་ལ་མི་མཉམ་མཉམ་ལ་ཁྱབ་པ་པོ་སྟེ་སྤྲོས་མེད་པ། །སོ་སོ་རང་རིག་དཔེ་མེད་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་དེ་ལ་བདག་ནི་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མི་གཡོ་བ་ཞེས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་དེ་ཉིད་མི་གཡོ་བ་སྟེ། རྟོག་པ་ཀུན་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་གི་དང་པོ་ནི་དང་པོའི་དངོས་པོ་སྟེ། མཆོག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་དང་པོ་ཡང་ཡིན་པས་མཆོག་གི་དང་པོའོ། །དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའོ། །སྐུ་གསུམ་འཆང་ནི་སྐུ་གསུམ་ནི་ཆོས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་སྤྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྐུ་གསུམ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་འཛིན་པས་ན་སྐུ་གསུམ་འཆང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན། །ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་བདག །སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་ཅོད་ཕན་ཅན། །སྤྱན་ལྔ་ཆགས་པ་མེད་པ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྐུ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཏེ་སྐུ་ལྔའོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་སྐུ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཁྱབ་བདག་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དང༌། བྱ་བ་གྲུབ་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་དག་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་གོ །སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་ཅོད་པན་ཅན་ནི་མི་བསྐྱོད་པ་དང༌། རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་དང༌། སྣང་བ་མཐའ་ཡས་དང༌། དོན་ཡོད་གྲུབ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ལྔའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་དབུ་རྒྱན་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་དབུ་རྒྱན་ཅན་ནོ། །སྤྱན་ལྔ་ནི་ཤ་དང༌། ལྷ་


DTG063_Page_0124
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། ཤེས་རབ་དང༌། ཆོས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་རྣམས་གང་ལ་མངའ་བ་དེ་ནི་སྤྱན་ལྔའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཆགས་པ་མེད་པ་འཆང་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་གཟིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ་གཟིགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་གསུངས་པ། དགྲ་བཅོམ་བསེ་རུ་སྟོན་རྣམས་ཀྱིས། །སྟོང་གཉིས་གཉིས་དང་གྲངས་མེད་མཐོང༌། །ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པ་པོ། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་དམ་པའི་མཆོག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པ་པོ་ནི་འབྱུང་བ་པོ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དེ་ཉིད་འདུས་པ་ལས་གསུངས་པ། བྱུང་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ཁྱོད་ལ་བརྟེན། །ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་ནི་སྒྲིབ་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེའི་སྲས་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་སྟེ། སྲས་ནི་བདག་ལས་སྐྱེས་པས་སོ། །དེའང་བདག་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའམ། རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བས་ན་སངས་རྒྱས་སུ་བཤད་དེ། དོན་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་སྲས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དམ་པ་ནི་རབ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ནི་མངོན་པར་འགྲོ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མ་ནོར་བ་མཆོག་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་སྲིད་འབྱུང་སྐྱེ་གནས་ཉིད། །ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སྲིད་པ་སེལ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་དང་གང་ཟག་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབེན་པའོ། །ཤེས་རབ་སྲིད་པ་ནི་དག་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ལས་འབྱུང་བ་ནི་ཤེས་རབ་སྲིད་འབྱུང་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་གནས་ནི་བྱེད་རྒྱུ་


DTG063_Page_0125
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་ཞིང་བསྒྲུབ་བྱ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེད་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བ་ཞེས་པ་ལ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་ནི་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཏེ། ཆོས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བའི་གནས་ནི་རྒྱུ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །སྲིད་པ་སེལ་ནི་སྲིད་པ་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། དེ་མཐར་བྱེད་པ་ནི་སྲིད་མཐར་བྱེད་དོ། །གཅིག་པུ་སྲ་མཁྲེགས་རྡོ་རྗེའི་བདག །སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འགྲོ་བའི་བདག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་གཅིག་པུ་སྲ་མཁྲེགས་ནི་གཅིག་པུ་སྲ་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་མཁྲེགས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་གཅིག་པུ་སྲ་མཁྲེགས་སོ། །སྲ་བ་ནི་བརྟན་པ་སྟེ་བར་ཆད་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཁྲེགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཅེས་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་མི་ཕྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་དང་ལྡན་པ་དེ་རྡོ་རྗེའི་བདག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་ནི་གང་དང་གང་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐོང་བ་དེ་དང་དེར་སྐད་ཅིག་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་བཞེས་པའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེས་མ་ཐག་ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བའི་བདག་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་ནི་འགྲོ་བའི་བདག་སྟེ། འགྲོ་བའི་རྗེ་བོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་རང་བྱུང་བ། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་མེ་བོ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བས་ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་བའོ། །རང་བྱུང་ནི་རང་བྱུང་བས་ན་རང་བྱུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་མེ་བོ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། ཤེས་རབ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཏེ། རྟོག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་མེ་སྟེ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་སྲེག་པར་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆེ་ཞེས་པ་ནི་ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་བྱ་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བ་ཞེས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་སྤྱི་


DTG063_Page_0126
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་ཉིད་པས་ཆེན་པོའོ། །ཡང་ན་ཡེ་ཤེས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སྟོབས་དང༌། གཟི་བརྗིད་དང༌། ནུས་པ་དང༌། དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཏེ། ཡོན་ཏན་དྲུག་དང་ལྡན་པས་སོ། །འོད་ཆེན་རྣམ་པར་སྣང་བར་བྱེད། །ཡེ་ཤེས་སྐར་མ་ལམ་མེ་བ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་འོད་ཆེན་ནི་ཆེར་གསལ་བར་བྱེད་པས་ན་འོད་ཆེན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཏེ། འོད་ནི་ཤེས་བྱ་གསལ་བར་བྱེད་པས་ཆོས་མཐུན་པའོ། །རྣམ་པར་སྣང་བར་བྱེད་པའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་སྐར་མ་ནི་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་སྐར་མ་ནི་ཡེ་ཤེས་སྐར་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་མེ་བ་ནི་གསལ་ཞིང་ལམ་མེ་བ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུས་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བའི་མར་མེ་ཡེ་ཤེས་སྒྲོན། །གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་འོད་གསལ་བ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་འགྲོ་བའི་མར་མེ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་མར་མེ་དང་འདྲ་བས་འགྲོ་བའི་མར་མེ་སྟེ། སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་སྒྲོན་མེ་ཞེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲོན་མེའི་འོད་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་སྒྲོན་ཏེ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་ནི་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོའི་འོད་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་སྟེ། བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །འོད་གསལ་བ་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་རབ་ཏུ་གསལ་བ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་སྣང་བའི་ཚུལ་དང་ལྡན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡིན་ནོ། །སྔགས་མཆོག་མངའ་བདག་རིག་སྔགས་རྒྱལ། །གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོ་དོན་ཆེན་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་སྔགས་མཆོག་མངའ་བདག་ནི་སྔགས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་མཆོག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་ན་སྔགས་མཆོག་སྟེ། དེའི་བདག་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། འདིར་སྔགས་མཆོག་མངའ་བདག་ནི་ཡི་གེ་ཧཱུཾ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རིག་སྔགས་རྒྱལ་ནི་རིག་སྔགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་རིག་རྒྱལ་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་རིག་སྔགས་ཏེ་གཟུངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་གསུངས་པའི་གསང་


DTG063_Page_0127
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྔགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོའོ། །དོན་ཆེན་བྱེད་ནི་དོན་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་དོན་ཆེན་ནོ། །དེ་བྱེད་པས་ན་དོན་ཆེན་བྱེད་དེ་ལས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་གསུངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཆོད་པ་མ་ལུས་པ་ཕྱི་དང་གསང་བ་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གསུམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཆོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞལ་དུ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཉེ་བར་སོགས་པར་བྱེད་པས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་རྨད་བྱུང་གཙུག །ནམ་མཁའི་བདག་པོ་སྣ་ཚོགས་སྟོན། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་ནི་གཙུག་ཏོར་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙུག་ཏོར་གྱི་རྣམ་པས་ཕུང་པོར་གྱུར་ཅིང་འཕུངས་པར་གྱུར་པར་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་གཙུག་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྨད་བྱུང་གཙུག་ནི་གཟི་བརྗིད་སྤུངས་པའི་སྒོ་ནས་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་སྒོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙུག་ཏོར་ལས་སྤྲོས་པའི་རྡོ་རྗེའི་ཚུལ་དུ་སྤྱི་བོར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྨད་བྱུང་གཙུག་ཅེས་གསུངས་སོ། །ནམ་མཁའ་བདག་པོ་ནི་ནམ་མཁའ་ནི་ནམ་མཁའ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དེའི་བདག་པོ་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། དམིགས་པ་དང་ནི་བྲལ་བའི་སེམས། །ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ། །ནམ་མཁའ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་འདི། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བསྒོམ་པར་འདོད། །ཅེས་སོ། །སྣ་ཚོགས་སྟོན་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ཞེས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་ངོ་བོ་མཆོག །འགྲོ་ཀུན་དགའ་བའི་མིག་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་ངོ་བོ་མཆོག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་


DTG063_Page_0128
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀུན་ཏེ། རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་དེའི་ངོ་བོ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། མཆོག་གི་དངོས་པོ་ནི་མཆོག་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་ངོ་བོས་དེའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་ཀུན་དགའ་བའི་མིག་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དགའ་བ་ནི་འགྲོ་བ་དགའ་བ་སྟེ། དེའི་མིག་དང་ལྡན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཏེ། གང་གིས་བླང་བ་དང༌། སྤོང་བ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་སྣང་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་ཡིད་ལས་བྱུང༌། །མཆོད་འོས་བརྗོད་འོས་དྲང་སྲོང་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་ནི་གཡོ་བ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེད་པ་པོ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་གཟུགས་ཉིད་ཀྱི་སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱ་དང་དམ་ཚིག་དང་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲང་སྲོང་ཆེ་ནི་དྲང་སྲོང་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེ་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དྲང་སྲོང་ཆེ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དྲང་སྲོང་ཆེ་ཞེས་སོ། །མཆོད་འོས་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཀུན་གྱིས་མཆོད་པར་འོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཆོད་འོས་ཏེ། མཆོད་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྗོད་འོས་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟོད་པའོ། །རིགས་གསུམ་འཆང་བ་གསང་སྔགས་འཆང༌། །དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་གསང་སྔགས་འཛིན། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་རིགས་གསུམ་འཆང་བ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་དེ་འཛིན་པ་ནི་རིགས་གསུམ་འཆང་བའོ། །གསང་སྔགས་འཆང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གསང་སྔགས་ཏེ། དེ་རྣམས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་གསང་སྔགས་ཅན་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་སྟེ། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐུ་ཐམས་ཅད་འཆང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་གསང་སྔགས་འཛིན་ནི་དམ་ཚིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་


DTG063_Page_0129
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེའི་ངོ་བོའོ། །དེའི་སྔགས་ནི་ཤེས་ཤིང་སྐྱོབ་བས་གསང་སྔགས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དང་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་དམ་ཚིག་ཚིན་པོ་གསང་སྔགས་འཛིན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །གཙོ་བོ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འཛིན་པ། །ཐེག་པ་མཆོག་གསུམ་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་གཙོ་བོ་ནི་མངོན་པར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་གང་དང་པོར་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་འགྲོ་བར་འོས་པ་ནི་དེ་གཙོ་བོར་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ནི་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ནི་གསུམ་སྟེ། ཐོབ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རིན་ཐང་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བས་དཀོན་མཆོག་གོ །གསུམ་ནི་སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་འཛིན་པས་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་མཆོག་གསུམ་སྟོན་པ་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གསུམ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་པོ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་བ་མཁྱེན་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཡོད་ཞགས་པ་རྣམ་པར་རྒྱལ། །འཛིན་པ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ཞགས། །རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུ་ཞགས་པ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་དོན་ཡོད་ཞགས་པ་ནི་དོན་ཡོད་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའོ། །ཞགས་པ་དང་འདྲ་བས་ན་ཞགས་པ་སྟེ། །དེ་གང་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དོན་ཡོད་ཞགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་འཛིན་པ་སྟེ། འཛིན་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྕགས་སྒྲོག་གོ །དེ་ཡང་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ཞགས་པ་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཁུ་ནི་མི་བསྐྱོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །ཞགས་པ་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་ཞགས་པ་དང་སྡོམ་ཞེས་པ་འབེབས་པའི་རྣམ་


DTG063_Page_0130
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྲངས་ཏེ། ཞགས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཞགས་པ་ཆེ་ནི་རྡོ་རྗེ་འབེབས་པའོ། །དེ་ཡང་དོན་ཡོད་གྲུབ་པའི་ངོ་བོས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདིར། སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་སྔགས་ཀྱི་ཡིག་འབྲུའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་པོའི་མཐའ་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་འདིར་ཡང་སྔོན་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང་རལ་གྲི་ཕྱག་ན་འཛིན་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཕྱུང་སྟེ། ཕྱུང་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་གི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ནས་དག་པར་བྱས་ཏེ། ཡང་ཕྱིར་ལོག་ནས་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡིག་འབྲུར་གྱུར་ནས་རང་གི་འཁོར་ལོ་ལ་འཁོར་ལོ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏེ་གནས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་གོང་མ་བཞིན་དུ་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་བཀླག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་པ་བཀོད་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོའི་འཁོར་ལོ་གཉིས་པ་ལ་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་གཞི་རྣམས་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། གོང་མ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་སྔགས་སུ་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་པ་ནི་མན་ངག་གོ །ཚིགས་བཅད་ནི་ཚིག་རྐང་གཅིག་མ་ཚང་བ་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་སྟེ། མཚན་ཉིད་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་བརྩིས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྔ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་བསྟོད་པའི་རིམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་དྲུག་པའོ།། །།ད་ནི་གསུམ་པ་ཁྲོ་བོའི་དཀྱིལ་འཁོར་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁམས་གསུམ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གཟུགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ལ་བསྟོད་པ་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་འཇིགས་པར་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི་ཟླས་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་ནི་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་དང་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་


DTG063_Page_0131
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིགས་པར་བྱེད་དེ། དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་འདི་གཉིས་སུ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་དང་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་གཉིས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་འཇིགས་བྱེད་འཇིགས་པར་བྱེད་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གསུངས་པ། ཞེ་སྡང་གིས་འདུལ་བ་རྣམས་ཞི་བའི་རྗེས་སུ་མི་འཚམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་དཔལ་བདེ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ། ཤིན་ཏུ་ཁྲོ་ཞིང་གཏུམ་པ་ལ། །ཞི་བས་ཕན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ཤེས་རབ་ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལས། །ཁྲོ་བོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀུན་མཛད། །ཅེས་སོ། །ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་གདོང་དྲུག་འཇིགས། །མིག་དྲུག་ལག་དྲུག་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་ནི་དཔལ་ཁྲོ་བོ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་སོ། །ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་ནི་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་བོ་སྟེ། ད་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། དེ་ནས་འཇམ་པའི་དབྱངས་འདི་ནི། །ཁྲོ་བོའི་མིང་ནི་གཤིན་རྗེ་གཤེད། །དྲག་ལ་མཐུ་རྩལ་ལྡན་པ་པོ། །དེ་མཐོང་ནས་ནི་ཁྲོ་པོ་གཞན། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་ལག་ཆ་འཆོར། །ཞེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོའོ། །གདོང་དྲུག་ནི་དཔལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་ཏེ། གདོང་པ་དྲུག་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་གདོང་དྲུག་སྟེ། ཞབས་དང་ཕྱག་གཉིས་ཀྱང་དོན་གྱིས་དྲུག་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །འཇིགས་ཞེས་པ་ནི་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། འཇིགས་པ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་དང་བ་སྤུའི་བུ་ག་ཐམས་ཅད་ལས་རྡོ་རྗེའི་གཟི་བརྗིད་ལ་སོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཐོན་ཞིང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་དང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚོན་ཆ་དང་ལྡན་པ། སྨིན་མཚམས་ཀྱི་ཁྲོ་གཉེར་གྱི་རླབས་བསྐྱོད་པའི་དཔྲལ་བ་དང་སྨ་ར་གཟེད་པ། མཆེ་པ་གཙིགས་པ་དང༌། མིག་བགྲད་པའི་ཞལ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་སྤྲོས་ཏེ། འཇིགས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ན་འཇིགས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མིག་དྲུག་ནི་དེ་ཉིད་ལས་ཏེ། མིག་དྲུག་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་མིག་དྲུག་སྟེ། དེ་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་བསྟོད་པ་སྟེ། ཡན་ལག་ལ་སྤྱི་


DTG063_Page_0132
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉེ་བར་བཏགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འཇིགས་པའི་སྡེ་ལ་འཇིགས་པ་དང་བདེན་སྣང་ལ་སྣང་བ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལག་དྲུག་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་རྒྱན་གྱི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། ཕྱག་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡན་ལག་དྲུག་གོ །སྟོབས་དང་ལྡན་ནི་སྟོབས་ནི་ལུས་ལས་བྱུང་བའི་ནུས་པ་སྟེ། དེ་དང་གང་ལྡན་པ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དཔལ་རིག་པ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ཆེན་པོ་ལས་སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞེས་རབ་ཏུ་གྲགས་སོ། །ཀེང་རུས་མཆེ་བ་གཙིགས་པ་པོ། །ཧ་ལ་ཧ་ལ་གདོང་བརྒྱ་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཀེང་རུས་ནི་དཔལ་བདེ་མཆོག་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་ལས་སོ། །མཆེ་བ་གཙིགས་པ་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སྟུག་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཏེ། མཆེ་བ་གཙིགས་ཤིང་མ་རུངས་པ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་མཆེ་བ་གཙིགས་པའོ། །ཧ་ལ་ཧ་ལ་གདོང་བརྒྱ་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ཡང་གོང་མ་བཞིན་དུ་ཟླས་དབྱེ་བས་བསྟན་ཏེ། ཧ་ལ་ཧ་ལ་ནི་དོན་ཡོད་ཞགས་པའི་རྒྱུད་ལས་སོ། །གདོང་བརྒྱ་པ་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོའི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། གདོང་སྟེ་ཞལ་བརྒྱ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་གདོང་བརྒྱའོ། །གཤིན་རྗེ་གཤེད་པོ་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ། །རྡོ་རྗེ་ཤུགས་ཅན་འཇིགས་བྱེད་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་གཤིན་རྗེ་གཤེད་པོ་ནི་དཔལ་གསང་བ་འདུས་པ་ལས་ཏེ། གཤིན་རྗེ་གཤེད་པོ་སྟེ། ཕུང་བར་བྱེད་པ་ནི་གཤིན་རྗེ་གཤེད་དོ། །བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས་རྒྱལ་པོ་སྟེ། ཚོགས་བདག་ལ་སོགས་པའི་བགེགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་པས་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྟེ། བདུད་རྩི་འཁྱིལ་བའོ། །དེ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་ལས་གྲགས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ཤུགས་འཆང་ནི་དཔལ་དམ་ཚིག་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ཤུགས་ནི་རྡོ་རྗེ་ཤུགས་སོ། །དེ་འདྲ་བའི་ཤུགས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཤུགས་འཆང་ངོ༌། །འཇིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དཔལ་ཟླ་གསང་ཐིག་ལེའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་ཏེ། སྡང་བ་ཐམས་ཅད་འཇིགས་པར་བྱེད་ཅིང་སྐྲག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེ་གྲགས་པ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང༌། སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེ་གསུས་པོ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། རྡོ་རྗེ་གྲགས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་རྒྱུད་ལས་སོ། །ཁྱད་པར་དུ་གྲགས་པ་རྡོ་རྗེ་གྲགས་པ་སྟེ། སྒྲ་ཆེན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་སྟེ་མི་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གང་དང་


DTG063_Page_0133
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་པ་དེ་རྡོ་རྗེ་གྲགས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་སྙིང་ནི་དཔལ་ཟླ་གསང་ཐིག་ལེ་ཉིད་ལས་ཏེ། གང་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་ཡིན་པ་དེ་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་ངོ༌། །སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེ་ནི་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གསུངས་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་ནི་སྤྲུལ་པའོ། །དེ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་སྟེ་མི་ཕྱེད་པའི་གཟུགས་ཉིད་ཀྱེ་ཕྱིར་རོ། །དེ་གང་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེའོ། །གསུས་པོ་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལས་ཏེ། གསུས་པ་ཆེན་པོ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་གསུས་པོ་ཆེའོ། །རྡོ་རྗེ་སྐྱེ་གནས་རྡོ་རྗེའི་བདག །རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་མཁའ་འདྲ་བ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་རྡོ་རྗེའི་སྐྱེ་གནས་ནི་དཔལ་འབྱུང་པོ་འདུལ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་སྐྱེ་གནས་ཏེ་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྡོ་རྗེའི་སྐྱེ་གནས་སོ། །རྡོ་རྗེའི་བདག་ནི་རྡོ་རྗེ་ནི་དེའི་བདག་པོ་གཙོ་བོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་དཔལ་རྡོ་རྗེ་ས་འོག་གི་རྒྱུད་ལས་སོ། །རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་རྒྱན་གྱི་རྒྱུད་ལས་སོ། རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་སྙེ་སྙིང་ཁུ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །མཁའ་འདྲ་བ་ནི་དཔལ་གསང་བ་མཛོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་སོ། །མི་འགྱུར་བས་ནམ་མཁའ་སྟེ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་གོ་སྐབས་སྟེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ཉིད་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འབྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ། དེའི་དཔེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་དེ་ལྟར་གསུངས་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །མི་གཡོ་རལ་པ་གཅིག་གིས་བསྒྱིངས། །གླང་ཆེན་ཀོ་རློན་གོས་སུ་གྱོན། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ། མི་གཡོ་རལ་པ་གཅིག་གིས་བསྒྱིངས། །ཞེས་པ་ནི་ཟླས་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིའི་དོན་ནི་མི་གཡོ་བ་དང་རལ་པ་གཅིག་གིས་བསྒྱིངས་པ་སྟེ། མི་གཡོ་རལ་པ་གཅིག་གིས་བསྒྱིངས་སོ། །དེ་ལ་མི་གཡོ་བ་ནི་དཔལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཏེ། བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གཡོ་ཞིང་མི་དངངས་པས་ན་མི་གཡོ་བའོ། །རལ་པ་གཅིག་གིས་བསྒྱིངས་ཞེས་པ་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་ཅོད་པན་གྱི་རྒྱུད་ལས་སོ། །རལ་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་གཅིག་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་རལ་པ་གཅིག་གོ །དེ་བསྒྱིངས་པ་ནི་བསྒྱིངས་པ་སྟེ། རལ་པ་གཅིག་གིས་བསྒྱིངས་བའོ། །གླང་ཆེན་ཀོ་རློན་གོས་སུ་གྱོན། །ཞེས་པ་ནི་དཔལ་འཁོར་ལོ་བདེ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། གླང་པོ་ཆེའི་ཀོ་བ་ནི་གླང་ཆེན་ཀོ་བ་སྟེ། གླང་ཆེན་ཀོ་བ་ཡང་


DTG063_Page_0134
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཡིན་ལ་རློན་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་གླང་ཆེན་ཀོ་རློན་ནོ། །གླང་པོ་ཆེའི་ཀོ་རློན་ཉིད་གྱོན་པ་ཡིན་པས་གླང་ཆེན་ཀོ་རློན་གོས་སུ་གྱོན་པ་སྟེ། དེ་འཛིན་པས་ན། གླང་ཆེན་ཀོ་རློན་གོས་སུ་གྱོན། །ཞེས་པའོ། །དྲག་ཆེན་ཧ་ཧ་ཞེས་སྒྲོགས་པ། །ཧི་ཧི་ཞེས་སྒྲོགས་འཇིགས་པར་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་དྲག་ཆེན་ནི་དཔལ་ཁྲོ་བོ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། དྲག་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དྲག་ཆེན་ནོ། །ཧ་ཧ་ཞེས་སྒྲོགས་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུད་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཧ་ཧར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ལ་ཧ་ཧ་བྱས་ནས་གནས་པས་ཧ་ཧ་ཞེས་སྒྲོགས་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཧི་ཧི་ཞེས་སྒྲོགས་ནི་དཔལ་ཁྲོ་བོ་ཟླ་བའི་ཐིག་ལེའི་རྒྱུད་དེ་ལས་གསུངས་ཏེ། དེ་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་ལངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དཔལ་རྒྱུད་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་གསུངས་སོ། །གད་མོ་ཆེན་པོ་གད་རྒྱངས་ཅན། །རྡོ་རྗེ་གད་མོ་ཆེར་སྒྲོགས་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་གད་མོ་ཆེན་པོ་ནི་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་དཔལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གསང་བའི་རྒྱན་བཀོད་པའི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། གད་རྒྱངས་ཅན་ནི་གད་མོ་ནི་དགོད་པའོ། །གད་རྒྱངས་ཏེ་གསང་མཐོན་པོས་བཞད་པ་ནི་གད་རྒྱངས་སོ། །རྡོ་རྗེ་གད་མོ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཡིད་ཀྱིའོ། །ཆེར་སྒྲོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སྒྲོགས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཆེར་སྒྲོགས་པའོ། །བཞི་པོ་འདི་ཡང་རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་ཏོ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོ་བདེ་བ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནི་དཔལ་མཆོག་དང་པོའི་རྒྱུད་ལས་སོ། །སེམས་དཔའ་ཆེ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། དཔལ་གསང་བ་འདུས་པ་ལས་གསུངས་སོ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོ་ནི་དཔལ་གསང་བ་མཛོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་སོ། །བདེ་བ་ཆེན་པོ་ནི་དཔལ་བདེ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས་སོ། །དེ་ལ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ལས་གསུངས་པའང་བདེ་བ་ནི་སཾ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་དྲག་པོ་དགའ་བ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་སྟེ་ཧཱུཾ་ཞེས་སྒྲོགས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་དྲག་པོ་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་གསང་བའི་རྒྱན་གྱི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་སོ། །


DTG063_Page_0135
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྡོ་རྗེ་དྲག་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་དྲག་པོ་སྟེ། དྲག་པོ་ནི་ཤུགས་ཆེན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཐུ་མྱུར་པར་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་ཆེན་པོ་ནི་དཔལ་ནོར་བུ་གསང་བའི་ཐིག་ལེའི་རྒྱུད་ལས་སོ། །དགའ་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེ་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དགའ་བ་ཆེ་ཞེས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་སྟེ་ཧཱུཾ་ཞེས་སྒྲོགས། །ཞེས་པ་ནི་དཔལ་དེ་ཉིད་འདུས་པའི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་ཧཱུཾ་ཞེས་སྒྲོགས་པ་ནི་ཧཱུཾ་བཞི་སྒྲོགས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི། རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་སྟེ་ཧཱུཾ་ཞེས་སྒྲོགས་པའོ། །མཚོན་དུ་རྡོ་རྗེ་མདའ་ཐོགས་པ། །རྡོ་རྗེ་རལ་གྲིས་མ་ལུས་གཅོད། །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་མཚོན་དུ་རྡོ་རྗེ་མདའ་ཐོགས་པ་ནི་དཔལ་དམ་ཚིག་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། རྡོ་རྗེས་མཚོན་པའི་མདའ་དང་གཞུ་དེ་དག་ཉིད་མཚོན་ཆ་སྟེ། དེ་འཛིན་པས་ན་མཚོན་དུ་རྡོ་རྗེ་མདའ་ཐོགས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་རལ་གྲི་ནི་དཔལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་དང་རལ་གྲི་ནི་རྡོ་རྗེ་རལ་གྲིའོ། །མཚོན་ཆ་དེ་གཉིས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་རྡོ་རྗེ་རལ་གྲིའོ། །མ་ལུས་གཅོད་པའང་དེ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །རྡོ་རྗེ་ཀུན་འཆང་རྡོ་རྗེ་ཅན། །རྡོ་རྗེ་གཅིག་པུ་གཡུལ་སེལ་བ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ནི་དཔལ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་ནི་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་སྟེ། །དེ་འཛིན་པས་ན་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ངོ༌། །རྡོ་རྗེ་ཅན་ནི་རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས་སོ། །དེ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བས་རྡོ་རྗེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མི་ཕྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེ་གཅིག་པུ་ནི་དཔལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རྒྱལ་པའི་རྒྱུད་ལས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་གཅིག་པུ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་རྡོ་རྗེ་གཅིག་པུ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཡུལ་སེལ་བ་ནི་དཔལ་ཁམས་གསུམ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། གཡུལ་ནི་འཐབ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཐབ་པའོ། །དེ་འཇོམས་པས་ན་གཡུལ་སེལ་བའོ། །རྡོ་རྗེ་འབར་བ་མིག་མི་བཟད། །སྐྲ་ཡང་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་འབར་བའོ། །དེ་དང་འདྲ་བའི་མི་བཟད་པའི་མིག་དང་གང་ལྡན་པ་དེ། རྡོ་རྗེ་འབར་བ་མིག་མི་བཟད། །ཅེས་པའོ། །སྐྲ་ཡང་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་མགོ་


DTG063_Page_0136
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་སྐྱེས་པས་ན་མགོ་སྐྱེས་ཏེ་སྐྲའོ། །རྡོ་རྗེ་འབར་བ་དང་འདྲ་བའི་སྐྲ་གང་དང་ལྡན་པ་དེ། སྐྲ་ཡང་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་སྟེ། །ཞེས་སོ། །རྡོ་རྗེ་འབེབས་པ་འབེབས་པ་ཆེ། །མིག་བརྒྱ་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་མིག །ཅེས་པ་ནི་དཔལ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དབང་བསྐུར་བའི་རྒྱུད་ལས་ཁྲོ་བོ་འདི་བཞིར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་འབེབས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་འབེབས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་འབེབས་པའོ། །འབེབས་པ་ཆེ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །མིག་བརྒྱ་པ་ནི་མིག་བརྒྱ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་མིག་བརྒྱ་པའོ། །རྡོ་རྗེའི་མིག་ནི་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བའི་སྤྱན་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་མིག་གོ །རྡོ་རྗེའི་བ་སྤུ་མྱུ་གུའི་ལུས། །རྡོ་རྗེ་སྤུ་ནི་གཅིག་པུ་ལུས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་གཉིས་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་རྒྱན་གྱི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་རྡོ་རྗེའི་བ་སྤུ་མྱུ་གུའི་ལུས་ནི་རྡོ་རྗེ་དངོས་པོའི་བ་སྤུ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་མྱུ་གུར་གྱུར་ཅིང་ཕུར་བུར་གྱུར་པའི་ལུས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་བ་སྤུ་མྱུ་གུའི་ལུས་སོ། །རྡོ་རྗེ་སྤུ་ནི་གཅིག་པུ་ལུས་ནི་གཅིག་པུ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ལུས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་གཅིག་པུ་ལུས་སོ། །རྡོ་རྗེ་སྤུ་ནི་གཅིག་པུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤུའོ། །དེས་མཚོན་པའི་ལུས་གཅིག་པུ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་རྡོ་རྗེ་བ་སྤུ་ནི་གཅིག་པུ་ལུས་སོ། །སེན་མོ་བརྩམས་པ་རྡོ་རྗེའི་རྩེ། རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་པགས་པ་མཁྲེགས། །ཞེས་པ་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོའི་རྒྱུད་ལས་དེ་གཉིས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ། སེན་མོ་བརྩམས་པ་རྡོ་རྗེ་རྩེ། །ཞེས་པ་ལ། རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་སྟེ་རྩེ་མོ་ནི་ཐོག་མའི་ཆ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདྲ་བའི་སེན་མོ་ནི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོའི་སེན་མོ་ཅན་ནོ། །དེ་རྣམས་བརྩམས་པ་སྐྱེས་པ་དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་སེན་མོ་བརྩམས་པ་རྡོ་རྗེའི་རྩེ་མོའོ། །རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་པགས་པ་མཁྲེགས་ནི་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་དང་འདྲ་བ་སྲ་ཞིང་མཁྲེགས་པའི་པགས་པ་དང་གང་ལྡན་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་པགས་པ་མཁྲེགས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་ཐོགས་དཔལ་དང་ལྡན། །རྡོ་རྗེ་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་དཔལ་ཁྲོ་བོ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྒྱུད་ལས། ཧ་ལའི་འཁོར་ལོ་ལས་འདི་གཉིས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་ཐོགས་དཔལ་དང་ལྡན། །རྡོ་རྗེ་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། །ཞེས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བ་འཛིན་པས་ན་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་ཐོགས་སོ། །དཔལ་ལྡན་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། སྐལ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེའི་རྒྱན་


DTG063_Page_0137
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་བརྒྱན་པ་སྟེ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཉིད་རྒྱན་ཡིན་པས་ན་རྡོ་རྗེའི་རྒྱན་ནོ། །དེས་བརྒྱན་ཅིང་བཀླུབས་པས་ན། རྡོ་རྗེའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གད་རྒྱངས་ཧ་ཧ་སྒྲ་བྲལ་སྒྲོགས། །ཡི་གེ་དྲུག་པ་རྡོ་རྗེའི་སྒྲ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་གད་རྒྱངས་ཧ་ཧ་ཞེས་པ་ནི་དཔལ་དབུང་བཟངས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། གད་རྒྱངས་ནི་སྐད་གསང་མཐོན་པོར་བཞད་པ་སྟེ། ཧ་ཧ་ཞེས་བྱས་ནས་བཞད་པ་ནི་གད་རྒྱངས་ཧ་ཧའོ། །སྒྲ་བྲལ་བ་ནི་དཔལ་ལེགས་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུད་ལས་སོ། །སྒྲ་དང་བྲལ་བ་ནི་སྒྲ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ནང་དུ་ཕྱོགས་པ་ཁོ་ན་སྒྲ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡི་གེ་དྲུག་པ་ནི་དཔལ་ཡེ་ཤེས་དྲུག་དང་དམ་ཚིག་ཡི་གེ་བདེ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། ཡི་གེ་དྲུག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡི་གེ་དྲུག་གོ །རྡོ་རྗེའི་སྒྲ་ནི་དཔལ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་དེ་ཉིད་འདུས་པའི་རྒྱུད་ལས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ཐོག་གི་སྒྲ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་རྡོ་རྗེའི་སྒྲའོ། །འཇམ་དབྱངས་ཆེན་པོ་སྒྲ་ཆེ་བ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྒྲ་གཅིག་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་འཇམ་དབྱངས་ནི་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་རྒྱུད་ལས་ཏེ། འཇམ་ཞིང་མཉེན་པའི་དབྱངས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་འཇམ་དབྱངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྒྲ་ཆེ་བ་ཞེས་པ་ནི་དཔལ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་ཏེ་སྒྲ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེ་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སྒྲ་ཆེའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྒྲ་གཅིག་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྒྱུད་ཉིད་ལས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་ས་འོག་དང་ས་བླ་དང་ས་སྟེངས་སོ། །དེ་ལ་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྒྲ་གྲག་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྒྲ་གཅིག་པའོ། །ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། །ཞེས་པ་ནི་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གཤིན་རྗེ་གཤེད་ལ་བཀའ་སྩལ་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་སྟེང་དུ་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤིན་རྗེ་གཤེད་དེས་རི་རབ་རིའི་རྩེ་མོ་དེ་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ། སྒྲ་ཆེན་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་བསྒྲགས་པར་གྱུར་ཏེ། སྒྲ་གང་གིས་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་པ་ཐོས་པའི་སྒྲས་ཡང་དག་པར་གོ་བར་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་གསུངས་པ། ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་སྒྲ་སྒྲོགས་


DTG063_Page_0138
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྒྲ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་པ་སྟེ། སྒྲ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྲ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཏེ། སྒྲ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དམ་པ་དང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནས་ད་ནི་འཁོར་ལོ་གསུམ་པའི་སྤྲོ་བའི་ཆོ་ག་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་ཐུགས་ཀའི་ཡི་གེ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་དེ་ཉིད་ནི་ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་རྣལ་འབྱོར་དང༌། སྤྱོད་པ་དང༌། བྱ་བའི་རྒྱུད་རྣམས་ལས་གསུངས་པའི་ཁྲོ་བོའི་གཟུགས་སུ་དམིགས་ནས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་འདུལ་བའི་དོན་དུ་དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་ལུས་ལས་རྣམ་པར་འཐོན་པ་ནི་ཀུན་དུ་འབར་བའི་སྙིང་པོ་ཅན། སྨིན་མཚམས་ཀྱི་ཁྲོ་གཉེར་གྱི་རླབས་བསྐྱོད་ཅིང་བསྙེར་བའི་དཔྲལ་བ་དང༌། འཇིགས་པའི་མཆེ་བ་གཙིགས་པའི་ཞལ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་རྡོ་རྗེ་དང་ལྕགས་ཀྱུ་དང་ཞགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྡོ་རྗེ་འབར་བའི་མེ་འབར་བའི་ཕྱག་མཚན་གྱིས་ཕྱག་མཚན་པ་རྣམ་པ་དུ་མའི་མདོག་དང་རྒྱན་ཅན་ཆ་བྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་འཆང་བའི་ཁྲོ་བོའི་སྐུ་རྣམ་པར་ཕྱུང་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་གདུག་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་གདུལ་བར་བྱས་ཏེ། ཡང་སླར་ལོག་ནས་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་པ་ལ་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་བདུན་ཅུ་རྩ་གཅིག་རྣམས་རང་གི་རིགས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་གཟུགས་རྣམས་སུ་གྱུར་ཏེ་ཇི་ལྟ་བའི་རིམ་པས་ཡང་དག་པར་གནས་པར་བསམ་པར་བྱའོ། །དེ་རྣམས་རྣམ་པ་ལྔར་བགོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཧཱུཾ་མཛད་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་རིགས་ལ་བཅུ་བཞི་བཅུ་བཞིའི་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་ཚིག་རྣམས་བྱས་ཏེ། སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བ་ལ་སོགས་མཐུན་པར་མཛད་ནས། གོང་དུ་གསུངས་པའི་རིམ་པས་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་ཚིག་ཏུ་བདག་ཉིད་མོས་པས་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་བཀླག་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པའི་རྣམ་པ་འཐོབ་པོ་ཞེས་མན་ངག་གོ །ཚིགས་བཅད་འདི་ནི་ཚིག་རྐང་གཅིག་གིས་ལྷག་པའི་བཅུ་ཐམ་པའོ། །མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་ནི་བདུན་ཅུ་རྩ་གཅིག་གི་མཚན་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་


DTG063_Page_0139
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་བསྟོད་པའི་རིམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་བདུན་པའོ།། །།ད་ནི་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་གསུངས་པ། ཡང་དག་བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཡང་དག་མཐའ་སྟེ་ཡི་གེ་མེད། །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཤེས་པ་དང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་གཉིས་ལ་མཉམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མཆོག་སྟེ། ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པ་ཡང་རྟོགས་པར་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ལ་སོགས་པར་ཉེ་བར་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ནས་མཆོག་ཏུ་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་ནི་བདེན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རྟོགས་པ་མེད་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བདག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཅི་ཡིན། འབྲས་བུ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ཁོ་ན་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་བདག་གིས་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁམས་སུ་གྱུར་པ་དོན་དམ་པ་ཅན་གྱི་གཡོ་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱིའང་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ལམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་དང་ཁམས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་བདག་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་རྣམས་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་འཇུག་ཅིང༌། དེ་ཡང་སྟོབས་རྣམས་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡང་དག་མཐའ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་རྟོགས་པའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དེ་རྣམས་བཞི་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་


DTG063_Page_0140
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དང༌། བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཞི་པོ་འདི་རྣམས་གང་དང་ལྡན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་དེ་ནི། ཡང་དག་བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཡང་དག་མཐའ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡི་གེ་མེད་ནི་རྣམས་གྲངས་གཞན་གྱིས་འགྱུར་བ་མེད་པས་ན་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་ཉིད་སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་སྟེ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་སྒྲ་སྒྲོག་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དེའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་གང་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཞན་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་མེད་དེ། དེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་ན་དེའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ན་དེའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྨྲ་བའི་ཚུལ་གང་དང་ལྡན་པ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བའོ། །ཁྱུ་མཆོག་ནི་གཙོ་བོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཅེས་པར་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བའང་དེ་ཡིན་ལ་ཁྱུ་མཆོག་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་གོ །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ནི་ཟབ་ཅིང་ནི་གཟུང་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་འོད་ཀུན་དུ་སྤྲོ་བ་སྟེ། ཀུན་དུ་བཟང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཐབས་ཀྱང་རང་གི་སེམས་སུ་མཚན་ཉིད་གཅིག་མོད་ཀྱི། ལྡོག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ན་ཐབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྒྲ་སྒྲོགས་པས་མུ་སྟེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དུང་སྟེ་སྒྲ་ཆེན་ལྡན། །ཆོས་ཀྱི་ག་ཎྜཱི་སྒྲ་བོ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དུང་ནི་གང་གི་ཚེ་ལྷའི་


DTG063_Page_0141
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་དགའ་ལྡན་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འབབ་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་དུང་བུས་ནས་བབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་དུང་ཞེས་སོ། །གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། སྒྲ་ཆེན་ལྡན་ཞེས་པ་སྟེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་དང་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་གཎྜཱི་ནི་བདུད་བཞི་ལས་མཆོག་ཏུ་རྒྱལ་བར་བྱས་ནས་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དེ་ཡང་ཤེས་དཀའ་བར་རིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། རིག་པར་དཀའ་བ་བདག་གིས་ཆོས་རིགས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་བསྟན་ཏེ། རིག་པར་དཀའ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཐུགས་ཁྲལ་ཆུང་བར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་འོངས་ནས་བསྐུལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་རྣམས་དབང་པོ་རྣོ་བ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉེ་བར་བསགས་པ་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་དང་དད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་ཉེ་བར་ཞུགས་ནས་ཆོས་བསྒྲགས་པའི་དོན་དུ་གཎྜཱི་སྒྲ་བསྒྲགས་པར་གྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཆོས་ཀྱི་གཎྜཱི་ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་གསུངས་པ། སྒྲ་པོ་ཞེས་ཏེ། ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སྒྲ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ་སྒྲ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སྒྲ་བོ་ཆེའོ། །དེས་ནི་ཡང་འདི་སྐད་གསུངས་པར་གྱུར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དུང་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་པོ། །ཕྱོགས་བཅུར་ཆོས་ཀྱི་རྡ་བོ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་པོ་ནི་སྲིད་པའི་འཁོར་བ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལྟར་དེ་དག་ལ་མི་གནས་པས་གཉིས་ལ་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་ལ་མི་གནས་ཏེ་སྲིད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེས་གཞན་དབང་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་བར་དུ་ཆེར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། ཉེས་པ་མཐོང་བ་སྲིད་ལ་མིན། །སྙིང་རྗེས་མྱ་ངན་འདས་ལ་མིན། །གཞན་གྱི་དོན་འབྱུང་མཐོང་བས་ན།


DTG063_Page_0142
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྲིད་པར་ཞུགས་ཤིང་མི་བཞུགས་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གསུངས་སོ། །སྲིད་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་དག་ཏུ་དབྱེ་བར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པ་གཉི་གར་ཡང་དབྱེར་མེད་པའི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། འཁོར་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི། གང་ཚེ་ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས། །འཁོར་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི། དེ་ཚེ་འདི་ཡི་འདིར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །དེ་འདྲ་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་འདི་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཕྱོགས་བཅུར་ཆོས་ཀྱི་རྔ་བོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྔ་བོ་ཆེ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུད་ཆོས་ཀྱི་རྔ་བོ་ཆེ་བསྒྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་རོ། །གཟུགས་མེད་གཟུགས་ལྡན་དམ་པ་སྟེ། སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་ཡིད་ལས་སྐྱེས། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་གཟུགས་མེད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལྡན་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་ནི་སྦྲུལ་པའི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ལས་ཀྱེས་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །གཟུགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་དཔལ། །གཟུགས་བརྙན་མ་ལུས་འཆང་བ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་གཟུགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་དཔལ་ནི་འགྲོ་བ་འདུལ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་སོ། །གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་དཔལ་ནི་གཟུགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བ་སྟེ། གཟུགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྔགས་བའི་དཔལ་དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་རོ། །གཟུགས་བརྙན་མ་ལུས་འཆང་བ་པོ་ནི་མ་ལུས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ནི་གཟུགས་བརྙན་མ་ལུས་པའོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་གཟུགས་བརྙན་མ་ལུས་འཛིན་པའོ། །ཚུགས་པ་མེད་ཅིང་ཆེར་གྲགས་པ། །ཁམས་གསུམ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཚུགས་པ་མེད་པ་ནི་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆེར་གྲགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མི་


DTG063_Page_0143
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟད་པའི་ཚོགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་གསུམ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པོ་ཉིད་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་དེར་དབང་ཕུག་ཆེན་པོ་ནི་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་དབང་ཕྱུག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའོ། །འཕགས་ལམ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་ལ་གནས། །དར་བ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་ཏོག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་འཕགས་ལམ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་ལ་གནས་པ་ནི། ཡང་དག་པར་མཐོ་ཞིང་བསྟོད་པར་གྱུར་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཕགས་ལམ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པ་ནི་འཕགས་ལམ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་ལ་གནས་སོ། །དར་བ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་ལས་འབྱུང་བས་ན་དར་བ་སྟེ། ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་དར་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དར་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཆེར་འཕེལ་བ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་ཏོག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཏོག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་གཞོན་ལུས་གཅིག །གནས་བརྟན་རྒན་པོ་སྐྱེ་དགུའི་བདག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་གཞོན་ལུས་གཅིག་ནི་གོང་ནས་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་གཅིག་སུ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཁོ་ནར་གཞོན་ནུའི་ལུས་དང་འདྲ་བའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་གཞོན་ལུས་གཅིག་གོ །གནས་བརྟན་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་དེའི་ཆོས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒན་པོ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ནི་སོ་སོ་སོ་སོར་སྐྱེ་བས་ན་སྐྱེ་དགུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ནི་སྐྱེ་དགུའི་བདག་སྟེ། རྗེ་བོ་ནི་འཇམ་དཔལ་ཉིད་དོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་འཆད་པ། །སྡུ་གུ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མཛེས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་འཆང་བ་ནི་ཕྱག་དང་ཞབས་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་དྲ་བར་འབྲེལ་བ་ཉིད་དང༌། ཕྱག་དང་ཞབས་འཇམ་ཞིང་གཞོན་ཤ་ཆགས་པ་ཉིད་དང༌། བདུན་མ་ཐོབ་ཉིད་དང༌། སོར་མོ་རིང་བ་ཉིད་དང༌། རྟིང་བ་ཡངས་པ་ཉིད་དང༌། སྐུ་ཆེ་


DTG063_Page_0144
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞིང་དྲང་བ་ཉིད་དང༌། ཞབས་ལོང་བུ་མི་མངོན་པ་ཉིད་དང༌། སྐུའི་སྦུ་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱག་རིང་ཞིང་མཛེས་པ་ཉིད་དང༌། མདོམས་ཀྱི་སྦ་བ་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་ཉིད་དང༌། མདོག་གསེར་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། བགས་པ་སྲབ་བ་ཉིད་དང༌། སྦུ་རེ་རེ་ནས་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་ཉིད་དང༌། ཞལ་མཛོད་སྦུས་བརྒྱན་བ་ཉིད་དང༌། རོ་སྟོད་སེང་གེའི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། དཔུང་མགོ་ཤིན་ཏུ་ཟླུམ་པ་ཉིད་དང༌། ཐལ་གོང་རྒྱས་པ་ཉིད་དང༌། རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་ཉིད་དང༌། དབུ་གཙུག་ཏོར་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། ལྗགས་རིང་བ་ཉིད་དང༌། ཚངས་པའི་དབྱངས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། འགྲམ་པ་སེང་གེའི་འདྲ་བ་ཉིད་དང༌། ཚེམས་དཀར་བ་ཉིད་དང༌། ཚེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ཚེམས་ཐགས་བཟང་བ་ཉིད་དང༌། ཚེམས་བཞི་བཅུ་མངའ་བ་ཉིད་དང༌། སྤྱན་མཐོན་མཐིང་དང༌། རྫི་མ་བའི་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དེ་རྣམས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་བོ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་མི་མཉམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་ཁེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་རྣམས་ནི་འོད་འབར་བ་དང༌། རྫོགས་པ་དང༌། གསལ་ལ་གནས་པར་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་ལས་གསུངས་པ། གསལ་ལ་གནས་པ་འཕགས་འབར་བ། །རྫོགས་པའི་མཚན་ནི་ཐུབ་ཆེན་གྱི། །ཞེས་སོ། །སྡུ་གུ་ནི་སྡུག་པ་སྟེ། འདོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདུན་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མཛེས་པ་ནི། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མཛེས་པ་ནི་བལྟ་ན་སྡུག་པ་སྟེ། བལྟ་བས་མི་ངོམས་པའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བལྟ་བས་མི་ངོམས་པ་ནི་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་ལས་བལྟ་བས་མི་བྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་དེ་ནི་དུས་རིང་དུ་ལྟ་ན་ཡང་སྔོན་མ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ལ། དགའ་བས་བལྟ་བས་མི་ངོམས་པའོ། །བལྟ་བས་མི་ངོམས་པའི་གཟུགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཤེས་ལེགས་སློབ་དཔོན་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་སློབ་དཔོན་འཇིག་པ་མེད། །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཤེས་ལེགས་སློབ་དཔོན་ནི་ཤེས་པ་དང༌། ལེགས་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་


DTG063_Page_0145
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལེགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་ལེགས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་ལེགས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་སློབ་དཔོན་ནི་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དམ་པའི་ལམ་ཉེ་བར་སྟོན་པས་ན་འཇིག་རྟེན་སློབ་དཔོན་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཇིགས་པ་མེད་པ་ནི་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་འགྲོ་བའི་དོན་མ་ལུས་པའི་ཕྱིར་ན་འཇིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། བག་ཚ་བ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །མགོན་སྐྱོབ་འཇིག་རྟེན་ཡིད་གཅུགས་པ། །སྐྱབས་དང་སྐྱོབ་བ་བླ་ན་མེད། །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་མགོན་ནི་མགོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོར་བྱིང་བ་རྣམས་ཀྱི་མགོན་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱབས་ནི་སྐྱབས་འདོད་པ་རྣམས་སྐྱོབ་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་ཡིད་གཅུགས་པ་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཡིད་གཅུགས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་བ་ངན་པའི་ཐིབས་པོའི་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་འཇོམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱབས་ནི་སྐྱབས་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡང་དག་སྤྱོད། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ནམ་མཁའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡང་དག་སྤྱོད་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་ལེགས་པར་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐུའོ། །ཡང་དག་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ལོངས་སྤྱོད་དེ། ནམ་མཁའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡང་དག་སྤྱོད་དོ། །ནམ་མཁའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡང་དག་སྤྱོད་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་གཙོ་བོའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ། །དེའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཟད་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་མཚོ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་སྒོ་ངའི་སྦུབས་འབྱེད་པ། །སྲིད་པའི་དྲ་བ་འཇོམས་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་ལས་དང་འབྲས་བུ་བདེན་


DTG063_Page_0146
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་དཀོན་མཆོག་རྣམས་མི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཏི་མུག་སྟེ། དེ་ཉིད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དང་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། འགྲོ་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུད་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མ་རིག་སྒོ་ངའི་སྦུབས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་འབྱེད་པ་ནི་འཇོམས་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་སྟེ། འདྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། སྲིད་པའི་དྲ་བ་འཇོམས་པ་པོ། །ཞེས་པ་སྟེ། སྲིད་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དེ་ཉིད་དྲ་བ་སྟེ་མི་ཐར་བའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འཇོམས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམས་པས་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་ལུས་ཞི་བྱེད་པ། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པའོ། །ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་དང༌། སྲིད་པའོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །ཡང་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ། །འབྲས་བུའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནི་རྒྱུ་རྣམས་པ་བདུན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་རིག་པའོ། །བྲག་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ནི་འདུ་བྱེད་དོ། །ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་ནི་རེག་པ་དང་ཚོར་བའོ། །འདྲེན་པའི་རྒྱུ་ནི་སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲིད་པའོ། །ཡིད་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །མ་ལུས་ཞི་བྱེད་ནི་མ་ལུས་མི་ལུས་པའོ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡེ་ཤེས་དབང་བསྐུར་དབུ་རྒྱན་ཅན། ཡང་དག་


DTG063_Page_0147
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྒྱན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་དབང་བསྐུར་དབུ་རྒྱན་ཅན་ནི་དབང་བསྐུར་བའི་དོན་གྱི་དབུ་རྒྱན་ནི་དབང་བསྐུར་དབུ་རྒྱན་ཅན་ནོ། །ཀུན་དུ་བཟང་བོའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བའི་ཅོད་པན་དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་དབང་བསྐུར་དབུ་རྒྱན་ཅན་ནོ། །དེ་ཡང་དབུ་རྒྱན་ནི། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྒྱན། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི། །གསུམ་སེལ་མཐའ་ཡས་གྲོལ་གསུམ་འགྲོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་ནི་གཉིས་བསྟན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། མཚན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་ཚོར་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་དོན་དེ། གང་ཅུང་ཟད་མྱོང་བ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཚོར་བའི་རྒྱུ་ནི་ཚོར་བའི་གནས་སུ་འོས་བའི་ཆོས་རྣམས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གསུངས་པ། སྡུག་བསྔལ་ནི་འཁོར་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ་ཞེས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་དེའི་རྒྱུ་གྲུབ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་རྒྱུ་ནི་གྲུབ་བྱེད་གང་ཡིན་པའོ། །ཞི་བ་ནི་དེ་གཉིས་ནི་ཞི་བའི་དོན་གྱིས་ན་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཞེས་སོ། །གསུམ་མཐའ་ནི་བདེན་པ་གསུམ་གྱི་མཐའ་མ་ཡིན་པས་ན་གསུམ་མཐའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ཕྱིར་ནའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་བས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མཐའ་ཡས་ཞེས་སོ། །གྲོལ་གསུམ་འགྲོ་ནི་གྲོལ་གསུམ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་ཕྱེ་བའི་གྲོལ་བར་འགྲོ་བས་ན་གྲོལ་གསུམ་འགྲོ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ། །མཁའ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་ནི་ཀུན་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་སྒྲིབ་པ་ཀུན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་རྣམས་པར་


DTG063_Page_0148
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨིན་པ་དང་ཤེས་བྱ་དང་ཉོན་མོངས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཕྱེ་ནས། ལྔ་པོ་རྣམས་ནི་སྒྲིབ་པ་ཀུན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གསུངས་པ། མཁའ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས། །ཞེས་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་དྲི་མ་ཀུན་ལས་འདས། །དུས་གསུམ་དུས་མེད་རྟོགས་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཉོན་མོངས་དྲི་མ་ཀུན་ལས་འདས་ནི་ཉོན་མོངས་ཀུན་ནི་གོང་དུ་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཉིད་དྲི་མ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལས་འདས་པ་ནི་ཐལ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་གསུམ་ནི་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་ན་སྟེ། གསུམ་གྱི་དུས་ཀྱིས་སོ། །དུས་མེད་རྟོགས་པ་པོ་ནི་དུས་མེད་པས་ན་དུས་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ནའང་འདས་པ་ནི་འདས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། མ་འོངས་པ་ནི། མ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ད་ལྟར་ནི་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་དུས་གསུམ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དུས་དེ་དག་མེད་པར་རྟོགས་པས་ན་དུས་གསུམ་དུས་མེད་རྟོགས་པ་པོའོ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཀླུ་ཆེན་པོ། །ཡོན་ཏན་ཐོད་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐོད། །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཀླུ་ཆེན་ནི་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་དེ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་ན་ཀླུ་ཆེན་པོའོ། །ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཀླུ་སྟེ། དཔོན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། ཡོན་ཏན་ཐོད་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐོད། །ཅེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཀུན་གྱི་ངོན་པར་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་ཐོད་དེ། གཙུག་གི་ནོར་བུ་ནི། །ཡོན་ཏན་ཐོད་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དཔེར་ན་མེ་ཏོག་རྣམས་སྤྱི་བོར་བཞག་ན། འཇིག་རྟེན་ན་ཐོད་ཅེས་གྲགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟེང་ན་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་ཡོན་ཏན་ཐོད་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐོད་ཅེས་སོ། །ལུས་ཀུན་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་ཞིང༌། །ནམ་མཁའི་ལམ་ལ་རབ་གནས་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ལུས་ཀུན་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་བ་ནི་ལུས་ནི་བཞི་སྟེ། ཆོས་དང༌། ནོར་དང༌།


DTG063_Page_0149
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་པ་དང༌། འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །ཆོས་དེ་བཞི་རྣམས་ལས་ཀྱང་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ལུས་ཀུན་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཇིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའི་ལམ་ལ་རབ་གནས་པ་ནི་ནམ་མཁའི་ལམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་བ་ལས་གསུངས་པ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་སྟེ། ནམ་མཁའ་བསྒོམ་པ་རྣམས་པར་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པའོ་ཞེས་སོ། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་འཆང༌། །ཁབ་བདག་རིན་ཆེན་ཀུན་གྱི་མཆོག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་འཆང་ནི་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་འཆང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །རིན་ཆེན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཅེས་པ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་བདག་གི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དཔག་བསམ་ཤིང་ཆེན་རྒྱས་པ་སྟེ། བུམ་པ་བཟང་པོ་ཆེ་བའི་མཆོག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་དཔག་བསམ་ཤིང་ཆེན་རྒྱས་པ་ནི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དཔག་བསམ་ཤིང་ཆེན་ཏེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་གྱི་དངོས་གྲུབ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རྒྱས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཕེལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པ་བཟང་པོ་ཆེ་བའི་མཆོག་ནི་བུམ་པ་བཟང་བོ་ཆེ་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་མཆོག་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་བུམ་པ་བཟང་པོ་ཆེ་བའི་མཆོག་གོ །བྱེད་པ་སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་བྱེད། །ཕན་འདོགས་སེམས་ཅན་མཉེས་གཤིན་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་བྱེད་དེ་འཇམ་དཔལ་ལོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དགེ་བསྙེན་ཙནྡྲ་གོ་མིའི་ཞབས་ཀྱིས་ཛམྦྷ་ལའི་བསྟོད་པ་གསུངས་པ། བུམ་པ་བཟང་བོ་དང་ནི་དཔག་བསམ་ཤིང༌། །ཡིད་བཞིན་ནོར་རྣམས་སེམས་དང་མི་ལྡན་ཡང༌། །དེས་ཀྱང་


DTG063_Page_0150
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བདེ་འགྱུར་ན། །སྙིང་རྗེས་དབང་མེད་བཅོམ་ལྡན་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་འདུལ་དབང་གིས་མི་གྱོ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀྱང་སོ་སོར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་དང་བསམ་པའི་དབང་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་པ་ནི་ཕྱི་མར་ཕན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟོན་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ཕན་འདོགས་སོ། །སེམས་ཅན་མཉེས་གཤིན་པ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་བུ་གཅིག་པ་བཞིན་དུ་བྱམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བཟང་ངན་ཤེས་ཤིང་དུས་ཤེས་ལ། །ཁྱབ་བདག་དམ་ཤེས་དམ་ཚིག་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་བཟང་ངན་ཤེས་ཤིང་ནི་བཟང་པོ་དང་ངན་པ་ནི་བཟང་ངན་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་མཁྱེན་པས་ན་བཟང་ངན་ཤེས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་མི་དགེ་བ་ཡང་ཤེས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་གི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། །སྙིང་བརྩེར་བྱས་ན་ཉེས་བ་མད། །ཅེས་སོ། །དུས་ཤེས་པ་ནི་དུས་མཁྱེན་པས་ན་དུས་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་འཇུག་པའི་དུས་སོ། །འདི་ནི་ཆོས་བསྟན་པའི་དུས་སོ། །འདི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་དུས་སོ། །འདི་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དུས་སོ། །འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་སོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆ་དང་མཐུན་པའོ། །ཁྱད་བདག་གི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དམ་ཤེས་ནི་སྙིང་པོ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་དང༌། སྔགས་དང༌། རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་ཤིང་རྟོགས་པས་ན་དམ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དམ་ཚིག་ལྡན་ཞེས་སོ། །དུས་ཤེས་སེམས་ཅན་དབང་དོན་ཤེས། །རྣམ་གྲོལ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་དུས་ཤེས་ནི་དུས་རྣམས་ཤེས་པས་དུས་ཤེས་ཏེ། སློང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཤེས་ནས་དུས་སུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་དབང་དོན་ཤེས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་འབྲེལ་བའི་དབང་པོ་རྟུལ་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་མཁྱེན་པས་ན་སེམས་ཅན་དབང་པོ་ཤེས་སོ། །རྣམ་གྲོལ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གསུམ་གྱི་ཆར་བརྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཞིབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མཁས་པ་པོ་ཞེས་གསུངས་


DTG063_Page_0151
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཤེས། །ཆོས་ཤེས་བཀྲ་ཤིས་འབྱུང༌། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞིང་ནི་རང་གིའོ། །ཡོན་ཏན་ཤེས་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཁྱེན་པས་ན་ཡོན་ཏན་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཤེས་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་མཁྱེན་པས་ན་ཆོས་ཤེས་སོ། །བཀྲ་ཤིས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀྲ་ཤིས་འབྱུང་ནི་འདི་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་བཀྲ་ཤིས་རྣམས་དེ་ལས་བྱུང་བས་ན་བཀྲ་ཤིས་འབྱུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །བཀྲ་ཤིས་ཀུན་གྱི་བཀྲ་ཤིས་སྙན་གྲགས་དགེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཀུན་གྱི་བཀྲ་ཤིས་པ་ནི་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ནང་ནས་ལེགས་པ་བཀྲ་ཤིས་སོ། །བཀྲ་ཤིས་ཀུན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ནང་ནས་བཀྲ་ཤིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲགས་པ་ནི་རྒྱལ་བུ་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་དང༌། རི་བོང་གི་ལུས་ཀྱིས་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དུ་མས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་དེང་སང་ཡང་མི་ཉམས་པར་གྲགས་པ་ཞེས་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སྟེ། དེའི་མི་ཟད་པའི་ལུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀྲ་ཤིས་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་ཕུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བཀྲ་ཤིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །སྙན་གྲགས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་མཐར་ཕྱིར་དང༌། དྲི་མའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དྲི་མ་མེད་པའི་གྲགས་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཡང་སྙན་གྲགས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དགེ་ཞེས་པ་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དབུགས་འབྱིན་ཆེན་པོ་དགའ་སྟོན་ཆེ། །དགའ་ཆེན་རོལ་མོ་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་དབུགས་འབྱིན་ཆེན་པོ་ནི་དབུགས་འབྱིན་པས་ན་དབུགས་འབྱིན་པ་སྟེ། དབུགས་འབྱིན་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དབུགས་འབྱིན་ཆེན་པོ་སྟེ། དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་དབུགས་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དགའ་སྟོན་ཆེ་


DTG063_Page_0152
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་དགའ་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་བས་དགའ་སྟོན་ཆེ་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན་མཆོག་ཏུ་གསུངས་སོ། །ལོ་རེ་རྗེས་མཐུན་དད་པ་ཡིས། །གང་ཞིག་ཆོ་ག་ཇི་བཞིན་བྱེད། །རྟག་ཏུ་མཆོད་སྦྱིན་མཆོག་ཏུ་བཤད། །གཞན་དུ་ཐར་པའི་ལམ་དུ་གཤེགས། །རྟག་ཏུ་མཆོད་སྦྱིན་མཆོག་རིག་པའོ། །ཞེས་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཉིད་མཆོག་ཏུ་འགྲོ་བ་སྟེ། རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཉིད་དུ་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་གཞོལ་བས་ན་དགའ་སྟོན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་ཆེན་ནི་དགའ་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དགའ་ཆེན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་གཟུགས་ཉིད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པས་དགའ་བ་སྐྱེ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རོལ་མོ་ཆེན་པོ་སྟེ་ནི་རོལ་མོ་ཆེན་པོའི་དགའ་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་རོལ་མོ་ཆེན་པོ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའོ། །བཀུར་སྟི་རིམ་གྲོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་གྲགས་བདག་དཔལ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་བཀུར་སྟི་ནི་ཁམས་གསུམ་དུ་དམ་པའི་བཀུར་སྟི་དང་མཆོད་པར་འོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་ནི་རིམ་གྲོ་སྟེ། རིམ་གྲོ་མཆོག་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པ་ཇི་ལྟར་འོས་པ་གྲུབ་པས་ན་དམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། རིམ་གྲོ་མཆོག་གི་ལུང་དཔོག་དང༌། ཇི་བཞིན་ཡན་ལག་བཅས་པར་རིག །སྔགས་དོན་ཡང་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད། །རིམ་གྲོ་མཆོག་ཏུ་དེ་བརྗོད་དོ། །ཞེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡང་མཆོག་བྱེད་པ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་རིག་པ་དང༌། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ལུང་དཔོག་པ་དང༌། སྔགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཕྱིར་ན་ཡང་མཆོག་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གྲགས་བདག་དཔལ་ཞེས་པ་ལ། དཔལ་ནི་ལྷ་མོ་སྟེ། དེའི་གྲགས་པ་ནི་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་སྟེ། གཙོ་བོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །མཆོག་ལྡན་མཆོག་སྦྱིན་གཙོ་བོ་སྟེ། །སྐྱབས་ཀྱི་


DTG063_Page_0153
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམ་པ་སྐྱབས་སུ་འོས། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་མཆོག་ལྡན་ནི་མངོན་པར་འགྲོ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་སྦྱིན་ནི་མཆོག་སྦྱིན་པས་ན་མཆོག་སྦྱིན་ཏེ། བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙོ་བོ་སྟེ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱབས་སུ་འོས་པ་ནི་དམན་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སྐྱབས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་སུ་འོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པའོ། །འཇིགས་ཆེན་དགྲ་སྟེ་རབ་ཀྱི་མཆོག །འཇིགས་པ་མ་ལུས་སེལ་བ་པོ། །ཞེས་བ་ནི། དེ་ལ་འཇིགས་ཆེན་དགྲ་ནི་གནམ་གྱིས་བསྐོས་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་དེ། ནད་དང༌། འཆི་བ་དང༌། མུ་གེ་དང༌། མེ་དང༌། ཆུ་དང༌། སྲིན་པོ་དང༌། ཆག་བ་དང༌། བྱི་བ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དགྲ་སྟེ། ནད་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འཇོམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡམས་དང་ཉེ་བར་འཚེ་བ་རྣམས་ཟད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རབ་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་གསུངས་སོ། །འཇིགས་པ་མ་ལུས་སེལ་བ་པོ་ནི་ལུས་པ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་དེ། དེ་དག་ནི་སེང་གེ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། མེ་དང༌། སྦྲུལ་དང༌། རྐུན་མ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་དང༌། མཚོན་དང༌། ལྕེ་འབབ་པ་རྣམས་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིགས་པ་དེ་རྣམས་མ་ལུས་པར་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། འཇིགས་པ་མ་ལུས་སེལ་བ་པོ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འཇམ་དལ་ཏེ། དེ་རྗེ་སུ་དྲན་པ་རྩམ་གྱིས་འཇིགས་པ་མ་ལུས་པ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འགྲོ་བ་འདུལ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་གང་ལ་གུས་པ་རྣམས་ལ་དེའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྣང་བར་བྱེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙུག་ཕུད་ཕུད་བུ་ལྕང་ལོ་ཅན། །རལ་པ་མུ་ནི་ཅོད་པན་ཐོགས། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་གཙུག་ཕུད་ནི་འདི་ལ་གཙུག་ཕུད་ཡོད་པས་ན་གཙུག་ཕུད་ཅན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ཏུ་བྱིས་པའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའོ། །ཕུད་པུ་ནེ་ལྷ་གཞོན་ནུའི་གཟུགས་སོ། །ལྕང་ལོ་ནི་ལྕང་ལོ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལྕང་ལོ་ཅན་ཏེ། རལ་པ་ཅན་གྱི་གཟུགས་ཀྱིས་སོ། །རལ་པ་ནི་ཐོར་ཚུགས་གཅིག་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་སོ། །མུཉྫ་


DTG063_Page_0154
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མགོ་བོ་འཆང་བའི་གཟུགས་ཀྱིས་སོ། །ཅོད་པན་ཐོགས་ནི་ཅོད་པན་ནི་དབུ་རྒྱན་ནོ། །དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཅོད་པན་ཐོགས་ཏེ་ནི་མ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་སོ། །གང་དང་གང་གིས་འདུལ་བའི་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་དང་དེའི་གཟུགས་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སོ་སོར་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །གདོང་ལྡ་གཙུག་ཕུད་ལྔ་དང་ལྡན། །ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ་མེ་ཏོག་ཐོད། །ཅེས་པ་ནི་ཚིག་བདུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་པོས་ནི་བླ་མའི་མན་ངག་གིས་དང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་པོའི་བསྒོམ་ཁོག་དེ་ཁོ་ན་ལས་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་དེ་ཡང་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིར་ན་ཡང་འདིར་ཡང་མ་བཤད་དོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ཆེ་འཆང་མུན་རྫ་ཅན། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་མུན་རྫ་ཞེས་པ་ནི་རྩ་མུན་ཛའི་སྐེ་རགས་ཅན་གྱི་བརྟུལ་ཞུགས་འཛིན་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་བརྟུལ་ཞུགས་ཆེན་པོ་པ་ནི་ལ་ལས་ཕྱག་རྒྱ་ལྔའི་རྒྱན་དང་ལྡན་པར་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་པར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཆེར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་གང་གི་པ་འདི་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཁ་ཅིག་ཏུ་སོ་སོར་སྣང་ངོ༌། །བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་འོས་པ་སྟེ། སོ་སོར་ཤེས་པའི་ལོ་བཅུ་གཉིས་སུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པས་སོ་སོར་ཉམ་སུ་མྱོང་བ་ཡོངས་སུ་མཐར་ཐུག་པས་ཆོག་གིས་ཁྱིམ་དུ་ངལ་སོ་བ་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་སློང་མོ་བྱེད་པ་ཉིད་དམ། ནགས་ཁྲོད་ན་གནས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་མ་ལུས་དྲངས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སྨྱུང་བས་ཆོག་པ་དེ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པར་བཤད་དེ། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བརྟུལ་ཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འཇམ་དཔལ་ཁོ་ན་རིགས་ཏེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀའ་ཐུབ་མཐར་ཕྱིན་དཀའ་ཐུབ་ཆེ། །གཙང་གནས་དམ་པ་གཽ་ཏ་མ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་དཀའ་ཐུབ་མཐར་ཕྱིན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་ནི་གང་དབང་པོ་ཉེ་བར་ཞེ་བར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ན་དཀའ་ཐུབ་པོ། །དེ་མཐར་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པ་དང་གང་


DTG063_Page_0155
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་པ་དེ་ནི་དཀའ་ཐུབ་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་འཇམ་དཔལ་ལོ། །དཀའ་ཐུབ་ཆེན་པོ་ནི་དཀའ་ཐུབ་ཆེན་པོ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱི་ཆེར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའང་དེས་འདུལ་བ་རྣམས་གཞུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་དེ་དཀའ་ཐུབ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཙང་གནས་ནི་རིག་བྱེད་འདོན་པ་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་གསུམ་རྫོགས་པ་ནི་གཙང་གནས་ཏེ། བརྟུལ་ཞུགས་ཐམས་ཅད་དང་རིག་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་ན་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ཉིད་གཙང་གནས་ཞེས་གསུངས་སོ། །གོ་ཏ་མ་ནི་རིགས་ཀྱི་མཚན་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་བཏགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དམ་པ་ཞེས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་རིགས་ལ་གོང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྲམ་ཞེ་ཚངས་པ་ཚང་པ་ཤེས། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཚངས་པ་ཐོབ། །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་བྲམ་ཞེ་ནི། །དཀའ་ཐུབ་ཐོས་དང་སྐྱེ་གནས་ཏེ། །འདི་དག་བྲམ་ཟེ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དུས་མཐའ་ཡས་པ་ལས་སྐྱེས་པས་དཀའ་ཐུབ་དང་ལྡན་པ་དང༌། །ཡོངས་སུ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་ཞག་པ་མེད་པའི་ལམ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྔ་པས་ན་གཞན་དུ་ནི་བྲམ་ཞི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྔགས་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་དབྱེ་བས་ན་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་གང་བྲམ་ཟེའི་བདག་ཉིད་རིག་པ་སྟེ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཏེ། དེ་དག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་དེ་དག་གི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚང་པ་ནི་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་དང་པོ་གྲུབ་པ་ཚངས་པ་གཞུང་སྟེ། དེའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚང་པ་ཤེས་པ་ནི་ཚངས་པའི་སྒྲས་ནི་རིག་བྱེད་དུ་བཤད་དེ། དེ་མཁྱེན་པས་ན་ཚངས་པ་ཤེས་པའོ། །ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ལ་བཤད་པར་གྲགས་ཏེ། རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་འདི་ལྟར་དྲན་པར་བྱའོ། །


DTG063_Page_0156
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱབ་འཇུག་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་མཆོག་ཏུ་དང་པོ་རིག་བྱེད་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་ཏེ་བཤད་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ལའོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོས་ནི་དབང་པོ་ལའོ། །དབང་པོས་ནི་དྲང་སྲོང་གནས་འཇོག་ལའོ། །དྲང་སྲོང་གནས་འཇོག་གིས་རྩིབ་ལོགས་སྐྱེས་ལའོ། །རྩིབ་ལོགས་སྐྱེས་ཀྱིས་ཀྲིཥྞ་རྡེ་བ་ཡན་ལའོ། །ཀྲིཥྞ་རྡེ་བ་ཡན་ས་ནི་རྒྱལ་དཔོག་པ་ལའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཁོ་ན་སྟེ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པར་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐེ་ས་པ་གསུམ་དུ་འདུས་པའི་གསུང་རབ་མ་ལུས་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་ཤིང་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་བརྗོད་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་ན་འཇམ་དཔལ་དེ་ཚངས་པ་ཤེས་པའི་གཟུགས་ཀྱང་དེ་ལ་གུས་པ་རྣམས་སོ་སོར་སྣང་ཞེས་སོ། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཚང་པ་ཐོབ་ནི་ཚངས་པའི་མྱ་པ་ན་ལས་འདས་པ་ནི་ཚངས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཚང་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དགའ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། དགའ་བ་ཚངས་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། འདི་མིན་འདི་མིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞེས་སོ། །འདི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དོ། །གཅུགས་ལྡན་ནི་མི་སླུ་བས་ན་གཅུགས་ལྡན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། ཕ་དང་གྲོགས་ལ་སོགས་གཅུགས་ནི། །དཀའ་བ་དགའ་ཡད་བྱེད་མོད་ཀྱི། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དབང་དོན་ལ། །འཕྲོ་བའོ་ཞེས་ན་བཅོམ་མ་མིན། །ཞེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པས་ན་མཆོག་ཏུ་ཡིད་གཅུགས་པ་སྟེ། དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་གཅུགས་པ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱའོ། །གྲོལ་པ་ཐར་པ་རྣམ་གྲོལ་ལུས། །རྣམ་གྲོལ་ཞི་བ་ཞི་བ་ཉིད། །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་གྲོལ་བ་ནི་སྟོང་པ་མཐོང་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡབ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་གསུངས་པ། སྟོང་ཉིད་མཐོང་བ་གྲོལ་བ་ཡིན། །བསྒོམ་པ་མ་ལུས་དེ་ཡི་དོན། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་གྲོལ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐར་པ་ནི་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེའི་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྐྱེ་


DTG063_Page_0157
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ན་རབ་ཏུ་མགུ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་ཚིམ་པ་འབྱུང་ཞིང་ཡིད་དགའ་བའི་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་བདེ་བ་ཚོར་རོ། །བདེ་བར་གྱུར་པའི་སེམས་མཉམ་པར་འཇིག་གོ །མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཤིང༌། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ཤིང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ནས་ཡིད་འབྱུང་ངོ༌། །ཡིད་བྱུང་ངོ༌། །ཡིད་བྱུང་བས་ཆགས་པ་དང་བྲལ་ལོ། །ཆགས་པ་དང་བྲལ་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སེམས་ཉིད་ཆེར་གཞག་སྟེ། དེ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གསུངས་པ། བྱིང་བ་མེད་པའི་ལུས་ཀྱིས་ནི། །ཚོར་བ་སྟ་གོན་གནས་པར་བྱ། །མར་མེ་འདྲ་བར་མྱ་ངན་འདས། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་ཐར། །ཞེས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཙཪྻས་ཀྱང་གསུངས་པ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་བསྐོར་སེམས་ནི། འཁོར་བའོ་དེ་ལ་ཆགས་བྲལ་བ། །སྒྲིབ་མེད་སེམས་ནི་ཐར་པ་སྟེ། །མདོར་བསྡུས་ནས་ནི་རྒྱལ་བས་བཤད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དེའི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོལ་ཡན་ལག་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་གྲོལ་ཡན་ལག་སྟེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་པོ། །དེའི་ཡན་ལག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་རྣམས་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་གསུངས་པ། དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་


DTG063_Page_0158
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་གཉེན་པོའི་དངོས་པོ་དེ་རྣམས་ལས་གཞན་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་འཇོམས་པའི་དོན་དུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་རབ་ཏུ་གོམས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་རྣམས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་དེ་གྲོལ་ཡན་ལག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་གཉིས་སུ་དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲོལ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བཅིངས་པ་ལས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བཅིངས་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་འཆིང་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་གིས་འཆིང་བ་དང༌། གཏི་མུག་གིས་འཆིང་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཅིངས་པས་ཁམས་གསུམ་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་ན་འཆིང་བ་རྣམས་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་གྲོལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འདིར་ཡོན་ཏན་ཕྱི་ནས་གསུངས་པ། འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞི་བ་ནི་འགོག་པ་ལ་སོགས་པ་རྩོད་པའི་དཔའི་གནས་བརྒྱད་པོ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ནེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཞི་བའོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཞི་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སློབ་དཔོན་གླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང༌། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །རྟག་པ་མེད་པ་ཆད་མེད་པ། །ཐད་ད་དོན་མེད་དོན་གཅིག་མིན། །འོང་བ་མེད་པས་འགྲོ་མེད་པ། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་སྤྱོད་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲས་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །ཞི་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ཀྱི་ནེ་བར་གཡོ་བ་གཞུང་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནེ་བར་ཞི་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཞི་བ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་སོ། །མྱ་ངན་འདས་པ་མྱ་ངན་ཞི། ལེགས་


DTG063_Page_0159
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ངེས་འབྱུང་མཐར་འགྲོ་བ། །བདེ་སྡུག་མཐར་བྱེད་མཐར་ཐུག་པ། །ཆགས་བྲལ་ལུས་ནི་ཟད་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། ལྷག་མའི་ཚིགས་བཅད་རྣམས་ནི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་དེའི་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ། ཡོད་པའང་མྱ་ངན་ལས་འདས་མིན། །མེད་པ་ཉིད་ལྟ་ག་ལ་ཡིན། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་མཆོག་འཛིན་པའི། །ཟད་པ་མྱ་ངན་མེད་པར་གསུངས། །མྱ་ངན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའང་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་རྩམ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་པས་ཞི་སྟེ། དེ་ནི་ཉན་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ལེགས་པར་ངེས་པར་འབྱུང་ནི་ལེགས་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིའོ། །མཐར་འགྲོ་བ་ནི་མཐའ་སྟེ། རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྲོ་ཞིང་འགྱུར་བས་ན་མཐར་འགྲོ་བ་ནི་མི་བསྐྱོད་པ་སྟེ། །ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་རང་གི་རྣམ་པར་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་སྡུག་མཐར་བྱེད་ནི་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ཏེ། སེར་སྣ་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པར་ཏུ་སྦྱིན་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མཐར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཐུག་པ་ནི་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདོད་ཆགས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པར་སོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་བྲལ་ནི་དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་སྟེ། ལེ་ལོ་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་གི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་བསྐྱེད་ནས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་རབ་ཏུ་སྟེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ནི་ཟད་པ་པོ་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དེ། ལུས་ནི་བག་ཆགས་སོ། །དེའི་ཟད་པ་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་སྟེ། གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བའི་ཆོས་བསྟན་པའི་སྒོ་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཐར་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌།


DTG063_Page_0160
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱི་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གསུངས་པ། །བག་ཆག་བཅས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་ཏེ། །སྐྱོ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱོན་རྣམས་ནི། །བག་ཆགས་བཅས་པར་གཅིག་མི་མངའ། །དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་འདས་གཉིས་དང༌། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཉིད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་གསུངས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚུགས་པ་མེད་པ་དཔེ་མེད་པ། །མི་མངོན་མི་སྣང་གསལ་བྱེད་མིན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཚུགས་པ་མེད་པ་ནི་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་དབང་བྱ་བར་མི་ནུས་པས་ན་ཚུགས་པ་མེད་པའོ། །དཔེ་མེད་པ་ནི་དཔེ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མངོན་པ་ནི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྣང་བ་ནི་སྣང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བྱེད་མི་ནི་གོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་ན་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་ལྡས་བཟུང་བའོ། །མི་འགྱུར་ཀུན་འགྲོ་ཁྱབ་པ་པོ། །ཕྲ་ཞེས་ཞག་མེད་ས་བོན་བྲལ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་མི་འགྱུར་བ་ནི་འགྱུར་བ་དང་བྲལ་པའི་ཕྱི་རོ། །ཀུན་འགྲོ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ནི་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །རྔུལ་ཕྲན་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་ན་ཕྲ་ཞིང་ངོ༌། །ཞག་མེད་ནི་ལམ་གྱི་བདེ་ན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདུས་མ་བྱས་པ་བཞིའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ནམ་མཁའ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དང༌། དེ་བཞི་ཉིད་དོ། །ས་བོན་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བའི་ས་བོན་བས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྔུལ་མེད་རྔུལ་བྲལ་དྲི་མ་མེད། །ཉེས་པ་སྤངས་པ་སྐྱོན་མེད་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་རྔུལ་མེད་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྔུལ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་བྲལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དྲི་མ་ནི་གློ་བུར་བའི་ཕྱིར་ན། བཅོམ་


DTG063_Page_0161
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཉེས་པ་སྤངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་གང་གིས་བོར་བ་དེ་ནི་ཉེས་པ་སྤངས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་པ་སྟེ། སྐྱོན་ནད་ལས་འདས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའོ། །དེ་འདྲ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དོན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་སད་པ་རྣམས་སད་བདག །ཀུན་ཤེས་ཀུན་རིག་དམ་པའོ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཀུན་ཤེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ལེགས་ཤིང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་ཤིན་ཏུ་སད་པ་སྟེ། ཇི་བཞིན་དུ་གནས་པའི་དངོས་པོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་སད་བདག་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་སད་པ་ནི་སད་པ་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གང་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་རྣམས་སད་པའི་བདག་གོ །ཀུན་ཤེས་ནི་ཀུན་ཏེ་མ་ལུས་པའི་ཤེས་བྱ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཀུན་ཤེས་སོ། །ཀུན་རིག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་རིག་པས་ན་ཀུན་རིག་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དམ་པ་པོ་ནི་རབ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་དབྱིངས་འདས། །ཡེ་ཤེས་གཉིས་མེད་ཚུལ་འཆང་བ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ཉིད་འདས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱང་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་གྱི། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ལུང་དང་རིགས་པས་སོ། །དེ་ལ་རིགས་པ་ནི་སྒོ་དུ་མས་རྒྱས་པ་དང་བཅས་པ་བསྒྲུབས་པས་འདིར་མ་བྲིས་སོ། །ལུང་ལ་ནི་རྩོད་པའི་གཞི་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚིག་ཉུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེ་ཡང་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས། ཐོག་མ་མེད་པ་དུས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། དེའི་ཆོས་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །དེ་ཡིས་འདས་པ་ནི་འདས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་བདག་པོར་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གཉིས་མེད་ཚུལ་འཆང་བ་ཞེས་པ་སྟེ། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བདག་


DTG063_Page_0162
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་དོན་བྱེད་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ནི་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡང་མི་རྟོག་པ་ལ་ཡང་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། དོན་དམ་པ་ཡི་རྣམ་རྟོག་ལའང༌། །མཁས་པས་རྟག་ཏུ་བྱིང་མི་བྱེད། །དགེ་བ་དང་ཡང་མི་དགེ་བའི། །རྣམ་པར་རྟོག་ལ་དབྱེར་ཅི་ཡོད། །ཅེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་མེད་དོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྩོལ་བ་དང་བྲལ་བས་ན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་གྱི་དུས་ན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་འཇུག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དཔྱད་པས་སྨོན་ལམ་གང་ཡིན་པ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་མེད་ན་ཡང་མཉམ་པར་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཕྱིས་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་གང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དེས་མངོན་པར་འདོད་པས་འཕགས་པ་རྟག་ཏུ་འཇུག་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནན་ཏན་མེད་པས་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་གསུངས་སོ། །ཚིག་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་གསུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་འཕངས་རྟག་ཏུ་ནི། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་གཞན་གྱི་དོན་རྣམས་འབྱུང༌། །ཞེས་སོ། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་དོན་བྱེད་པ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཏེ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད། །དང་པོའི་སངས་རྒྱས་རྒྱུ་མེད་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་དང་ལས་གཉིས་སུ་སྦྱོར་བ་མཐོང་ངོ༌། །ལྷ་སྦྱིན་སངས་རྒྱས་ལ་རག་ལས་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་བསྟན་ཞིང་བཅོས་སོ། །ལས་སུ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགྲར་འདོད་དེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ལྡན་ནོ། །ལས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཏེ། སངས་རྒྱས་འདི་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་བློ་དང་གང་ལྡན་


DTG063_Page_0163
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེའོ། །ཡི་གེ་ཨ་ནི་ལྡན་པའི་དོན་དང༌། ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ནི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་དོན་ཡིན་ལ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡང་རྟོགས་པ་སྟེ། རྟོགས་པའི་དོན་དུ་ཡང་གསུངས་སོ། །དངོས་པོ་དང་ལས་དང་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ལས་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་ལས་ཐམས་ཅད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད་པ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་གཉིས་སོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་གང་དང་ལྡན་པ་དེ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ནི་དང་པོ་ཁོ་ནའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྟོབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྒོམས་པ་ནི། །མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་སྟོབས་ནི་ལྔ་སྟེ། དད་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྒོམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའོ། །མི་འཇིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་མི་འཇིགས་པ་རྣམས་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་མི་འཇིགས་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་མི་འཇིགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་མི་འཇིགས་པ་བཞིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་བོ། །ཀུན་དུ་མཚན་མ་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དེའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་རང་བཞིན་ནི་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ནི་དོན་དང༌། ཆོས་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། སྤོབས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཉིད་ལྷག་པར་མོས་པའི་བསམ་པ་ཡང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་བྱམས་པའི་ཚུལ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །བདག་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ།


DTG063_Page_0164
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ད་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་ཉིད་དང༌། རིགས་ལྔའི་བདག་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དམིགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་འང་འཇམ་དཔལ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ནི་རྒྱུད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱུད་ནི་རིམ་པ་སྟེ། རྒྱུད་དང་རིམ་པ་གང་ལ་མེད་པ་དེ་ནི་རྒྱུད་མེད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་མིག་གཅིག་དྲི་མ་མེད། །ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་མིག་གཅིག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་གཅིག་པུའི་མིག་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་མིག་གཅིག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དྲི་མ་མེད་ཅེས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་ཞེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལུས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་ནོ། །དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། དེའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཚིག་གི་དབང་ཕྱུག་སྨྲ་བ་ཆེ། །སྨྲ་བའི་སྐྱེ་མཆོག་སྨྲ་བའི་རྒྱལ། །སྨྲ་བའི་དམ་པ་མཆོག་གི་གནས། །སྨྲ་བའི་སེང་གེ་ཚུགས་པ་མེད། །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཚིག་གི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བརྒྱད་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཅན་གྱི་དངོས་པོས་འབྲས་བུ་མཆོག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་དེ། དེ་ཡང་གསུངས་པ་ཚིག་གི་དབང་ཕྱུག་ནི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྨྲ་བ་ཆེ་སྟེ། །སྨྲ་བ་ཡང་དེ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སྨྲ་བ་ཆེའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྨྲ་བའི་སྐྱེས་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། སྨྲ་བའི་རྒྱལ་ཞེས་པ་ལ་མཛེས་པས་ན་རྒྱལ་པོ་སྟེ། སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་སྨྲ་བའི་རྒྱལ་པོའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྨྲ་བའི་དམ་པ་སྟེ། གཙོ་བོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་ནི་སྨྲ་བའི་དམ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མཆོག་གི་གནས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྨྲ་བའི་སེང་གེ་ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཚུགས་པ་མེད་པ་སྟེ། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པས་ན་ཚུགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །ཀུན་དུ་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་དགའ། །གཟི་བརྗིད་ཕུང་པོ་བལྟ་ན་སྡུག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཀུན་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ལྟ་བའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ཀུན་དུ་ལྟ་བ་སྟེ། ཀུན་དུ་བཟང་པོའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་


DTG063_Page_0165
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་སྤྲོ་བ་མཁྱེན་པའོ། །མཆོག་ཏུ་དགའ་ནི་དོན་དང་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟི་བརྗིད་ཕུང་པོ་ནི་བརྗིད་ནི་འོད་དོ། །ཕུང་པོ་ནི་ཕྲེང་བའོ། གཟི་བརྗིད་ཕུང་པོ་གང་དང་ལྡན་པ་དེ་གཟི་བརྗིད་ཕུང་པོའོ། །བལྟ་ན་སྡུག་ནི་ཡེ་ཤེས་མཛེས་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་བལྟ་ན་སྡུག་སྟེ། སྡུ་གུ་མ་ཞེས་པ་ནི་རིག་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོད་བཟངས་འབར་བ་དཔལ་གྱི་བེའུ། །ལག་པ་འོད་འབར་སྣང་བ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་འོད་བཟངས་ནི་འོད་བཟང་པོས་དཀྱིལ་འཁོར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབར་བ་ནི་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཆེར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔལ་གྱི་བེའུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀན་ན་དཔལ་བེའུའི་གཟུགས་ཅན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལག་པ་འོད་འབར་སྣང་བ་པོ་ནི་འོད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། མཐའ་ན་ཡང་ཡེ་གེ་ཨ་ཡོད་པའོ། །ལག་པ་ཡང་དེ་འོད་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ལག་པའི་འོད་རྣམས་ནི་ཁྲོ་བོ་འབར་བའི་འོད་ཀྱིས་ལག་པ་འབར་བ་ནི་ལག་པའི་འོད་འབར་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་ནི་ལག་པའི་འོད་འབར་སྣང་བ་པོའོ། །དེ་ཁྲོ་བོས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེའི་གཟུགས་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བའི་སྒོ་ནས་འདུལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟ་བུའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལག་པའི་འོད་འབར་སྣང་བ་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྨན་པ་ཆེ་མཆོག་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཟུག་རྡུ་འབྱིན་པ་བླ་ན་མེད། །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་སྨན་པ་ཆེ་ནི་སྨན་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སྨན་པ་ཆེ་ན་ནི་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ནི་མི་ཤེས་པའི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མན་ངག་གི་སྨན་གཏོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། མཆོག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གཙོ་བོ་ཞེས་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདོན་པའི་


DTG063_Page_0166
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །ཟུག་རྡུ་འབྱིན་པ་ནི་ཟུག་རྡུ་འབྱིན་མཁན་ནོ། །ཟུག་རྡུ་འབྱིན་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྙིང་གི་ཟུག་རྡུ་འབྱིན་པར་བྱེད་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེའི་གཉེན་པོ་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བླ་ན་མེད་ཅེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །སྨན་རྣམས་མ་ལུས་ལྗོན་པའི་ཤིང༌། །ནད་དོ་ཅོག་གི་དགྲ་ཆེ་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སྨན་རྣམས་མ་ལུས་ལྗོན་པའི་ཤིང་ནི་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་སྨན་རྣམས་ནི་སྨན་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ལྗོན་ཤིང་ནི་སྨན་རྣམས་མ་ལུས་ལྗོན་པའི་ཤིང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་འགྲོ་བ་ཀུན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་སྨན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོར་གྱུར་པར་སོ་སོར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། དེ་དག་དགོན་ཆེན་ལྗོན་པའི་ཤིང་དུ་གྱུར། །ཞེས་སོ། །ནད་དོ་ཅོག་གི་དགྲ་ཆེ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ནད་དེ་ཡིན་པས་ནད་དོ་ཅོག་གོ །དེ་རྣམས་ཀྱི་དགྲ་ཆེན་ཏེ་དེའི་གཉེན་པོ་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུ་གུ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མཛེས། །དཔལ་ལྡན་རྒྱུ་སྐར་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སྡུ་གུའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མཛེས་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཉམ་པས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་སྤྱི་གཙུག་དབུ་རྒྱན་ཐུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དེ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །དཔལ་ལྡན་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་སྐར་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་ནི། རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །དེ་འདྲ་བའི་གཟུགས་དང་གང་ལྡན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་རྒྱུ་སྐར་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་ཏེ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་བཅུ་ཅན་མཁའི་མཐའ་གཏུགས་པར། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ལེགས་པར་འཛུགས། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་ནམ་མཁའ་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་གཏུགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཏེ། ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་འཛུགས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་ཆེན་པོ་འཛུགས་སོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུ་ནམ་མཁའ་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་སུ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཆེན་པོ་བསྒྲེང་བ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་གསུངས་ཏེ། འཇིག་


DTG063_Page_0167
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་ཐམས་ཅད་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་རྒྱལ་མཚན་བཙུགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བའི་གདུགས་གཅིག་ཡངས་པ་སྟེ། བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་འགྲོ་བའི་གདུགས་གཅིག་ཡངས་པ་སྟེ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་གདུགས་ནི་འགྲོ་བའི་གདུགས་ཏེ། གཅིག་པུ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །ཡངས་པ་སྟེ་རྒྱ་ཆེ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འགྲོ་བའི་གདུགས་གཅིག་ཡངས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་གདུང་བ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་ནི་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་དེའི་སྙིང་པོ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔལ་ལྡན་པདྨ་གར་གྱི་བདག །ཁྱབ་བདག་ཆེན་པོ་རིན་ཆེན་གདུགས། །ཞེས་པ་དེ་ལ་དཔལ་ལྡན་གྱི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །པདྨ་གར་གྱི་བདག་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཁྱབ་བདག་ཆེན་པོ་ནི་ཁྱབ་བདག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཁྱབ་བདག་ཆེན་པོ་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རིན་ཆེན་གདུགས་ནི་རིན་ཆེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་ཚིག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་ངོ་བོ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་རྒྱལ་པོ་ཆེའོ། །དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་ངོ་པོ་འཆང་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོད་པའོ། །དེ་འཛིན་པས་ནས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་ངོ་བོ་འཆང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཆེ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བསྟན་པ་གཅིག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཆེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཆེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་རྣལ་འབྱོར་ཆེའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཆེ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་གསུངས་པ། རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས། །རྡོ་རྗེ་སེམས་


DTG063_Page_0168
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བསྟན་པ་གཅིག་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྟན་པ་གཅིག་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བསྟན་པ་གཅིག་གོ །དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་དབང་བསྐུར་དཔལ། །རིན་ཆེན་ཀུན་བདག་དབང་ཕུག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་དབང་ཕྱུག་རྗེ། །རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཀུན་གྱི་བདག །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ཆེ་བ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེ་ནི་མི་བསྐྱོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་བསྐུར་དཔལ་ནི་རྡོ་རྗེ་སེམས་མའོ། །རིན་ཆེན་ཀུན་བདག་དབང་ཕྱུག་སྟེ་ནི་རིན་ཆེན་ཀུན་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ནོ། །དེའི་བདག་པོ་དང་དབང་ཕྱུག་ནི་རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་མའོ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་དབང་ཕྱུག་ནི་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་སོ། །དེའི་རྗེ་བོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་མའོ། །རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཀུན་ནི་དོན་ཡོད་གྲུབ་པའོ། །དེའི་བདག་ནི་ལས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་མའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ཆེ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དོ། །དེའི་ཐུགས་ཆེ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་མའོ། །དེ་ཡང་དོན་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔ་དང་གང་འབྲེལ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ཡུམ་ལྔ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རང་བཞིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཏེ། རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དང༌། སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་དང༌། འཁོར་ལོ་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ལ་གནས། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྐུ་ཆེ་བ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསུང་ཡང་ཡིན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ལ་གནས་ནི་ཐུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྐུ་ཆེ་བ་ནི་སྐུའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསུང་ཡང་ཡིན་ནི། གསུང་གི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དཔལ་གསང་བ་འདུས་པའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའོ། །རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྣང་བ་ཆེ། །རྡོ་རྗེ་ཟླ་བ་དྲི་མེད་འོད། །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྣང་བ་ཆེ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁམས་གསུམ་པ་


DTG063_Page_0169
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཆེར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དལ་དེ་སྐད་ཅས་གསུངས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ཟླ་བ་དྲི་མེད་འོད། །ཅེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཟླ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཟླ་བ་སྟེ། དེའི་དྲི་མ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོད་ནི་གསལ་བ་སྟེ་གྲངས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །ཆོག་དེ་གཉིས་འདི་ལྟར་པ་སྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པར་རང་གི་སྙིང་གར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་རམ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་བསྟན་པར་བྱས་ཏེ། དེའི་སྟེང་དུ་ཡི་གེ་ཨ་བསམས་ནས་མིང་གི་དོན་གཞན་དང་གཞན་སོ་སོ་གང་ཡང་རུང་བ་དོན་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་བཀླག་པར་བྱའོ་ཞེས་མན་ངག་ཏུའོ། །ཆགས་བྲལ་ལ་སོགས་ཆགས་པ་ཆེ། །ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་འབར་བའི་འོད། །ཅེས་པ་ལ། དེ་ལ་ཆགས་བྲལ་ལ་སོགས་ཆགས་པ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི། དེས་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕྱེ་བ་གསུངས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དེའི་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་འབར་བའི་འོད། །ཅེས་པ་ལ་ཁ་དོག་སྣ་ཆོགས་ནི་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་སྟེ། དེའི་འབར་བའི་འོད་ནི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོམས་ཤིང་གསལ་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འོད་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒོ་རྣམས་ཀྱིས་སྣ་ཚོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གནས་པའི་གདུལ་བྱ་སྣ་ཚོགས་པའི་རིགས་དང༌། བསམ་པ་དང༌། སྤྱོད་དང༌། མོས་པ་དང༌། དབང་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་གིས་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་མི་རྟག་པ་དག་སྡུག་བསྔལ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་དང༌། མི་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞི་བ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། འཕགས་པའི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པར་ཕྱེ་བ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནས་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དཔང་


DTG063_Page_0170
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་དང༌། སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དབྱེ་བས་དང༌། སྐད་སྣ་ཚོགས་དང་སྒོ་སྣ་ཚོགས་དང༌། མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་དང༌། འཇུག་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། འབྲས་བུ་རྟོགས་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་བསྟན་པའི་མཁྱེན་པས་ཆོས་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་མཛད་པས་ན། ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་འབར་བའི་འོད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་གསུངས་སོ། །མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་ཡང་བླ་མས་བསྟན་པའི་མན་ངག་གང་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །སངས་རྒྱས་འགྲོ་བའི་ཆོས་འཛིན་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་ནི་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཞེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཡིན་པ་འདིས་བདུད་བཞི་ལས་མཆོག་ཏུ་རྒྱལ་བས་ན་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་འགྲོ་བའི་ཆོས་འཛིན་པ་ནི་འགྲོ་བར་མཛད་པས་ན་འགྲོ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འགྲོ་བར་བྱ་ཞིང་བདག་གིས་བརྩད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཏེ་དེ་འཛིན་པས་ན་སངས་རྒྱས་འགྲོ་བའི་ཆོས་འཛིན་ཏེ་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །དཔལ་ལྡན་སངས་རྒྱས་པདྨ་སྐྱེས། །ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཛོད་འཛིན་པ། །ཞེས་པ་ན་དེ་ལ་དཔལ་ལྡན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་པདྨ་སྐྱེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་པདྨ་བས་སངས་རྒྱས་པདྨ་རྣམས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་མ་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བྱུང་བས་ན་སངས་རྒྱས་པདྨ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཛོད་འཛིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་མཛོད་དང་སྣོད་ཁྱིམ་སྟེ། དེ་འཆང་བས་ན་ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཛོད་འཛིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་འཆང༌། །ཆེ་བ་སངས་རྒྱས་རིག་སྔགས་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་ནི་


DTG063_Page_0171
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལས་བསྟན་ཅིང་ལེགས་པར་བཤད་པ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་ལ་བསྒོ་བར་བྱེད་པས་ན་རྒྱལ་པོ་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་འཆང་ནི་སྒྱུར་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་འཆང་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པ་སྟེ། སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་འཆང་ངོ༌། །ཆེ་བ་སངས་རྒྱས་རིག་སྔགས་འཆང༌། །ཞེས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རིག་སྔགས་ནི་སངས་རྒྱས་རིག་སྔགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་རིག་སྔགས་ནི་གཟུངས་བཞི་སྟེ། ཆོས་དང་དོན་དང་སྔགས་དང་བཟོད་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་འཛིན་པས་ནི་འདི་སངས་རྒྱས་རིག་སྔགས་འཆང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཆེ་བ་ཞེས་པ་སྟེ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེ་རྣོན་པོ་རལ་གྲི་ཆེ། །ཡི་གེ་མཆོག་སྟེ་རྣམ་པར་དག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་རྣོན་པོ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོས་སོ། །རལ་གྲི་ཆེ་ནི་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གླེགས་བམ་སྟེ། དེ་ཡང་དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཡི་གེ་མཆོག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་སྒོ་ནས་སོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་དེ་ཁོ་ན་ཕྱག་རྒྱ་བཞིས་རྒྱས་བཏབ་པས་རྡོ་རྗེ་རྣོན་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྡུག་བསྔལ་གཅོད། །མཚོན་ཆ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ཆོས། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཉེ་པར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་གཅོད་པས་ན་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྡོ་རྗེ་ཆོས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། ཆོས་དེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཅོད་པའི་ཕྱིར་མཚོན་ཆ་ཆེན་པའོ། །དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྡུག་བསྔལ་གཅོད། །མཚོན་ཆ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ཆོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ཟབ་མོ་ཛིན་ཛིཀ །རྡོ་རྗེ་བློ་གྲོས་དོན་བཞིན་རིག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་རྡོ་རྗེ་ཟབ་མོ་རྡོ་རྗེ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཟབ་མོ་འདི་རྡོ་རྗེ་ཟབ་མོའོ། །ཡང་ན་ཟབ་མོ་ནི་གཟུང་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །ཛིན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བསྐྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ལས་རྒྱལ་བ་དང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ལ་བདག་པོ་ཡིན་པས་ན་ཛིན་ཛིཀ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དེ།


DTG063_Page_0172
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཉིད་དོ། །རྡོ་རྗེ་བློ་གྲོས་ནི་རྡོ་རྗེ་འདྲ་བའི་མི་ཕྱེད་པའི་བློ་གྲོས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་རྡོ་རྗེ་བློ་གྲོས་ཏེ། གཟུང་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དོན་བཞིན་རིག་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དོན་རྣམ་པར་རིག་པས་དོན་བཞིན་རིག་གོ །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཀུན་རྫོགས་པ། །ས་རྣམས་ཀུན་གྱི་རྒྱན་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཀུན་རྫོགས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཀུན་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་རྫོགས་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །ས་རྣམས་ཀུན་གྱི་རྒྱན་དང་ལྡན་ནི་ས་རྣམས་ཀུན་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱན་ཏེ་དཀྱིལ་འཁོར་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་བདག་མེད། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ཟླ་འོད་བཟང༌། །ཞེས་པ་ནི་ད་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་སྟེ། བདག་མེད་པ་ནི་སྣང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཟླ་བ་སྟེ། ཀུན་དུ་བཟང་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །འོད་བཟང་བ་ནི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གཟུགས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་རོ། །བརྩོན་ཆེན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་སྟེ། རྒྱུད་ཀུན་གྱི་ནི་བདག་པོ་མཆོག །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ། བརྩོན་ཆེན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་ཚོགས་ཏེ། བརྩོན་ཆེན་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་རོ། །རྒྱུད་ཀུན་གྱི་ནི་བདག་པོ་ནི་རྒྱུད་ཀུན་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ལ་སོགས་པའི་བདག་པོ་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྡོ་རྗེ་གདན་ནི་མ་ལུས་ལྡན། །ཡེ་ཤེས་སྐུ་རྣམས་མ་ལུས་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་གདན་ནི་མ་ལུས་ལྡན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་སྐུ་རྣམས་མ་ལུས་འཆང༌། །ཞེས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་པོ་མ་ལུས་པའི་སྐུ་རྣམས་མ་ལུས་འཆང་དོ། །ཀུན་དུ་བཟང་པོ་བློ་གྲོས་བཟང༌། །ས་ཡི་མངལ་ཏེ་འགྲོ་བ་འཛིན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཀུན་དུ་བཟང་པོ་ནི་ཀུན་ལས་བཟང་ཞིང་དགེ་བ་གང་ཡིན་


DTG063_Page_0173
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེ་ནི་ཀུན་དུ་བཟང་པོ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་བཟང་ནི་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ནི་བློ་གྲོས་བཟང་པོ་སྟེ། རྟོག་པའི་དྲ་བ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སའི་མངལ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སའི་ཁམས་ཏེ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །དེའི་མངལ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སའི་མངལ་ལོ། །འགྲོ་བ་འཛིན་ནི་འགྲོ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །དེ་འཛིན་པ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་འགྲོ་བ་འཛིན་ཏེ་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་རྟེན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཚིག་དེ་གཉིས་ཀྱིས་གཡོ་པ་དང་མི་གཡོ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་ཆེ། །སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་སྣ་ཚོགས་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་ཆེ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་སྣ་ཚོགས་འཆང༌། །ཞེས་པ་སྣ་ཚོགས་ནི་རྣམ་པར་སྣ་ཚོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལྟ་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་པའི། །དེའི་འཁོར་ལོ་ནི་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་སྟེ་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་སྣ་ཚོགས་འཆང་ངོ༌། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་མཆོག །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་འཛིན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་མཆོག་ནི་དངོས་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཀུན་ཡང་དེ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ཀུན་ནི་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་མཆོག་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་མཆོག་གོ །དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཡང་དག་པའི་མཐའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་འཛིན་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་འཇུག་པ་འཛིན་པས་ན་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་འཛིན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མེད་ཆོས་དེ་སྣ་ཚོགས་


DTG063_Page_0174
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན། །ཆོས་ཀུན་ངོ་བོ་ཉིད་འཆང་བ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སྐྱེ་མེད་ཆོས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆོས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་སྐྱེ་མེད་ཆོས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་དོན་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀུན་ངོ་བོ་ཉིད་འཆང་བ་ནི་དེ་ལ་ཆོས་ཀུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ས་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། བདེན་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་དེ་འཛིན་པས་ན་ཆོས་ཀུན་ངོ་བོ་ཉིད་འཆང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཞབས་ཀྱི་གསུངས་པ། །ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་རབ་སྦྱོར་ཏེ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ། །དེ་ལྟར་ཤེས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་སོ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་སྐད་ཅིག་ལ། །ཆོས་ཀུན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཤེས་ཐབ་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །སྐད་ཅིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་གཅིག་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་གོ །དེ་བས་ན་དེའི་དོན་ནི་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན། ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་སྐད་ཅིག་ལ། །ཆོས་ཀུན་ཁོང་དུ་ཆུང་པའོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་སྐད་ཅིག་ལ་ཆོས་ཀུན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འཆང་ངོ༌། །ཆོས་ཀུན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་


DTG063_Page_0175
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐར་ཐུག་མཆོག་གི་བློ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཆོས་ཀུན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཆོས་ཀུན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀུན་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །ཡང་དག་མཐར་ཐུག་ཅེས་པ་ལ་ཡང་དག་པ་ནི་བདེན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་པའི་བར་དུའོ། །དེའི་མཐའ་ནི་ཡང་དག་མཐོ། །མཐར་ཐུག་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཡང་དག་མཐའ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཡང་དག་མཐར་ཐུག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མཆོག་གི་བློ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱི་སྐྱེ་ཤེས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམས་པས་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོ་རབ་ཏུ་དང་བའི་བདག །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་མི་གཡོ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་སོང་བའི་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རབ་ཏུ་དང་བའི་བདག་ཅེས་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་ཆད་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཆང་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཆང་ཞེས་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་མངོན་སུམ་པ། །ཡེ་ཤེས་མེ་ལྕེ་འོད་རབ་གསལ། །ཞེས་པ་ལ། །དེ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་མངོན་སུམ་པ། །ཞེས་པ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་སུམ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རང་གིས་རིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་མེ་ལྕེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མར་མེའོ། །འོད་རབ་གསལ་ནི་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཀུན་དུ་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དབང་པོ་འང་རབ་འབྲིང་ཐ་ཆུངས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་རྫོགས་པའི་དོན་དུ་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་པོའི་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་འདུལ་བ་ལ་ཚངས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་དང༌། དབང་པོ་


DTG063_Page_0176
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲིང་པོ་ཉན་ཚོགས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ཁ་ཅིག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་དོན་དུ་དེའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀུན་སྣང་ངོ༌། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་རྣམས་ལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཚོགས་དང༌། ས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རིམ་པས་བདག་གི་དངོས་པོ་བསྟན་པས་དང༌། འགའ་ཞིག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང༌། འགའ་ཞིག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང༌། འགའ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་རྣམས་དང༌། སེམས་ཅན་བཀྲེས་པ་རྣམས་ཁ་ཅིག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་དོན་དུ་བུ་མ་པ་བཞད་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་དང༌། ནད་ཆེན་པོས་གཟིར་བའི་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་སྨན་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཚིག་ཉིས་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔར་རྣམ་པར་སྤྲོས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་ལྔར་ཕྱེ་ལ། རིགས་རེ་རེ་ལ་ཡང་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་ཚིག་ལྔ་བཅུ་རྩ་ལྔར་སྦྱར་ནས་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུ་མཐའ་ཡས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་སུ་སོང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛད་པ་མཐུན་པར་བསྒྲུབས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་ཡང་སྣང་བར་བྱས་ནས་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་གི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ནས་དག་པར་བྱས་ཏེ། རང་གི་རིགས་ཀྱི་ཁ་དོག་གིས་ཉེ་བར་བསྒོས་པ་རྣམས་ཡང་ཕྱིར་ལོག་ནས་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་ཕྱི་རོལ་འཁོར་ལོ་གསུམ་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བའི་རིམ་པས་རྣམ་པར་གནས་པར་བལྟའོ། །དེ་བས་ན་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་སྔར་བསྟན་པའི་གཟུགས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དམིགས་ཏེ། འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་བཀླག་གོ །ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཐོབ་བོ་ཞེས་པ་ན་མན་ངག་གོ །ཚིགས་བཅད་ནི་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཏེ། མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ཡི་གེའི་ཚིག་ནི་ཉིས་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔ་སྟེ་གྲངས་སོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་


DTG063_Page_0177
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ལས་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟེ་བརྒྱ་པའོ།། །།དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་བསྟོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་དམ་པ་སྟེ། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རྣམས་སྦྱོང་བ། མགོན་པོ་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་གྲོལ་བྱེད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བས་ན་དོན་ཏེ། འདོད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་དེ་ཉིད་པས་འདོད་པའི་དོན་ཏེ། དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ཏེ། སེར་སྣས་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་པར་དག་པའི་སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཡང་དམ་པ་སྟེ། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རྣམ་སྦྱོང་བ། །ཞེས་པ་ལ། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ནི་དམྱལ་བ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། བྱོལ་སོང་རྣམས་སོ། །།དེ་རྣམས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་ནི་དེར་འཇུག་པའི་ལས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་དེ་དག་ངན་སོང་ལས་འདོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཅན་ཐམ་ལས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་སྟེ། གཞན་དོན་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་མགོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་མགོན་ཞེས་གསུངས་སོ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་གྲོལ་བྱེད་ནི་གདུལ་བྱའི་རིགས་དང༌། སྤྱོད་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་དང༌། མོས་པ་དང༌། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གྱི་མན་ངག་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་གཡུལ་དུ་གཅིག་དཔའ་བ། །མི་ཤེས་དགྲ་ཡི་དྲེགས་པ་འཇོམས། །དཔལ་ལྡན་དྷཱིཿ་སྟེ་སྒེག་འཆང་ཞིང༌། དཔའ་བོ་མི་སྡུག་གཟུགས་འཆང་བ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་གཡུལ་དུ་གཅིག་དཔའ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་འཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཐབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉོན་


DTG063_Page_0178
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོངས་གུལ་དེར་དཔའ་པོ་གཅིག་བུ་ཁོ་ན་གཉིས་སུ་མེད་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་གུལ་དུག་གཅིག་དཔའ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རོ་མཉམ་པར་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་རྩོམ་ཞིང་ཆོས་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཤེས་དགྲ་ཡི་དྲེགས་པ་འཇོམས་ནི་མི་ཤེས་པ་ནི་གཏི་མུག་སྟེ། བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་དགྲ་སྟེ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་སོ་སོར་འཆིང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱལ་ནི་དྲེགས་པའོ། །དེ་འཇོམས་པས་ན་མི་ཤེས་དགྲའི་དྲེགས་པ་འཇོམས་སོ། །དཔལ་ལྡན་ནི་ཤད་ཟིན་ཏོ། །དྷཱིཿ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་སངས་རྒྱས་བསྐྱེད་པའི་ས་བོན་ཏེ། དེ་ཉིད་སྒེག་པར་ལྡན་ཏེ། སྒེག་པ་ནི་ཤུ་ཀྲའོ། །ཀུན་ནས་བསྐྱེད་པ་དང་འབྱིན་པས་ན་སྒེག་འཆང་སྟེ། དེ་ཡང་དབང་པོ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་འཛིན་པས་ན་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔའ་བོ་མི་སྡུག་གཟུགས་འཆང་བ་ནི་དཔའ་བོའི་ཉམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། མི་སྡུག་པའི་ཉམས་དང་ལྡན་པའི་ཁྲོ་བོའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ནི་དཔའ་བོ་མི་སྡུག་གཟུགས་ཏེ། དེ་འཛིན་པས་ནད་པའི་བོ་མི་སྡུག་གཟུགས་འཆང་བའོ། །ལག་པ་བརྒྱ་པོ་ཀུན་བསྐྱོད་ཅིང༌། །གོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གར་བྱེད་པ། །དཔལ་ལྡན་ལག་པ་བརྒྱས་རྩོལ་བ། །ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་གར་བྱེད་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ལག་དཔའ་བརྒྱ་པོ་ཀུན་བསྐྱོད་ཅིང༌། གོམ་པའི་སྟབས་ཀྱིས་གར་བྱེད་པ་ནི་ལག་པ་བརྒྱ་པོ་རྣམས་ཀུན་བསྐྱོད་ཅིང་ཞེས་པ་ནི། ལག་པ་བརྒྱ་པོ་རྣམས་ཀུན་དུ་བསྐྱོད་པས་ཕྱི་རོལ་དུ་བསྐོར་ཞིང་གོམ་པའི་གནས་ལ་གཡས་བརྐྱང་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོ་ལྔ་ལ་སོགས་པར་བསྐྱོད་པ་སྟེ། ལག་པ་རྒྱ་པོ་ཀུན་བསྐྱོད་པ་དང་གོམ་པའི་སྟོབས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་གར་བྱེད་པ་དང་གང་ལྡན་ཕ་དེ་དེ་ལྟར་རོ། །ས་ལ་སྤྱོད་པའི་གར་བསྟན་ནས་གཞན་ཡང་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྱོད་པའི་གར་བསྟན་པར་འདོད་པས་གསུངས་པ། དཔལ་ལྡན་ལག་པ་བརྒྱས་རྩོལ་བ། །ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་གར་བྱེད་པ། །དཔལ་ལྡན་ནི་པདྨ་གར་གྱི་དབང་ཕྱུག་གོ །དེའི་ལག་པ་བརྒྱ་ནི་དཔལ་ལྡན་ལག་པ་བརྒྱ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་རྩོལ་པ་ནི་མཛེས་པར་གནས་པ་སྟེ། དཔལ་ལྡན་ལག་པ་བརྒྱས་རྩོལ་བའོ། །དེས་ནམ་མཁའི་སྟེ་ནམ་མཁའ་ལ་ཀུན་དུ་རྩོལ་ཞིང་


DTG063_Page_0179
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །ས་ཡིད་དཀྱིལ་འཁོར་གཞི་གནོད་པ། །རྐང་པ་ཡ་གཅིག་མཐིལ་གྱིས་གནོན། །རྐང་མཐེབ་སེན་མོའི་ཁྱོན་གྱིས་ཀྱང༌། །ཚང་པའི་ཡུལ་ས་རྩེ་ནས་གནོན། ཞེས་པ་དེ་ལ། ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་གཞི་གནོན་པ། རྐང་པ་ཡ་གཅིག་མཐིལ་གྱིས་གནོན། །ཞེས་པ་ལ། སའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཞི་ནི་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཞི་ནི་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ངོས་ཏེ། འཁོར་གྱི་སྒྲ་མི་སྣང་བར་བྱས་ནས་འདིར་བསྟན་པའམ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །རྐང་པའང་དེ་ཡིན་ལ་ཡ་གཅིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་ཡ་གཅིག་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་རྐང་པ་ཡ་གཅིག་སྟེ། དེའི་མཐིལ་ནི་རྐང་པ་ཡ་གཅིག་གི་མཐིལ་ལོ། །རྐང་པ་ཡ་གཅིག་མཐིལ་གྱིས་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཞི་གནས་པ་གནོན་པ་ནི་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ངོས་གནས་པ། རྐང་པ་ཡ་གཅིག་མཐིལ་གྱིས་གནོན་པ་སྟེ། སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ངོས་གནོན་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་སའི་ཀྱིལ་འཁོར་ངོས་གནོན་པའོ། །རྩོམ་པའི་ལས་གསུངས་པ། རྐང་མཐེབ་སེན་མོའི་ཁྱོན་གྱིས་ཀྱང༌། །ཚངས་པའི་ཡུལ་ས་རྩེ་ནས་གནོན་ནི་རྐང་བའི་མཐེ་བ་མོ་ནི་རྐང་པའི་མཐེ་བོ་སྟེ། དེའི་སེན་མོ་ནི་རྐང་མཐེ་བ་སེན་མོའོ། །ཚངས་པའི་ཡུལ་གྱི་སའི་རྩེ་མོ་ནི་ཚངས་པའི་ཡུལ་སའི་རྩེ་མོའོ། །དེས་གནོན་པས་རྐང་མཐེབ་སེན་མོས་གནོན་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་རྐང་མཐེབ་སེན་པོ་ཁྱོན་གྱིས་ཀྱང༌། ཚངས་པའི་ཡུལ་ས་རྩེ་ནས་གནོན་ཏེ། ཚིག་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དེས་འདུལ་བའི་སྐྱེས་བོ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་རྫུ་འཕྲུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གཅིག་གཉིས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དོན། དམ་པའི་དོན་དེ་འཇིགས་པ་མེད། །རྣམ་རིག་སྣ་རིག་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་དོན་ཅན། སེམས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད། །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་དོན་གཅིག་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གཉིས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཞེས་ཏེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་དོན་ནི་དོན་དང༌། ཐོབ་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དག་ལས་ཐོབ་པ་དོན་དམ་པ་ཉིད་དོ། །འཇིགས་པ་མེད་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་རིག་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་དོན་ཅན་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ །སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །


DTG063_Page_0180
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །དེ་ཡང་རིམ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །དེ་ལས་ཀྱང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་རྣམས་ཏེ། ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་གཡོ་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །ཡང་དེའི་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བསྒོས་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡོད་དེ། དེ་ལས་ཀྱང་ཡང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་པའི་འཁོར་ལོ་ཕྲ་མོ་ཡོངས་སུ་འཁོར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། །རྣམ་པར་སྨིན་དང་ངན་སེམས་དང༌། ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེས་ཅི་གསུངས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཡུལ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་ངར་སེམས་དང༌། གང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ། དེ་རྣམས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །དངོས་དོན་མ་ལུས་རྣམས་ལ་དགའ། སྟོང་པ་ཉིད་དགའ་མཆོག་གི་བློ། །སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་སོགས་ལས་འདས། སྲིད་གསུམ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་དངོས་དོན་མ་ལུས་རྣམས་ལ་དགའ་ནི་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་དོན་རྣམས་ཏེ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་དགའ་བ་ནི་སྤྲོ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། །གནས་དང་སྐྱེ་དང་འཇིག་རྟེན་ཡོད་མེད་དང༌། །དམན་དང་མཉམ་དང་ཁྱབ་པར་གང་ཡང་རུང༌། །འཇིག་རྟེན་ཐ་སྙད་དབང་གིས་སངས་རྒྱས་རྣམས། །གསུང་གི་ཡང་དག་དབང་ལས་མ་ཡིན་ནོ། ཞེས་སོ། སྟོང་པ་ཉིད་དགའ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དགའ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་ནི་དེ་ཡང་ཉེ་བར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་མཆོག་གི་བློ་ཞེས་སོ། །སྲིད་པའི་དོད་ཆག་སོགས་ལས་འདས་ནི། །དེ་འདོད་པའི་སྲིད་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་སོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་ནི་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཁོ་ན་སྟེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་ལས་གསུངས་པ། ཁམས་གཉིས་ལས་སྐྱེས་སྲིད་


DTG063_Page_0181
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་ཆགས། །ཞེས་སོ། །དེ་དེ་ལྟར་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལས་འདས་ཤིང་བརྒལ་བས་ན། སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་སོགས་ལས་འདས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །སྲིད་གསུམ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་སྲིད་པ་གསུམ་པོ་ཡང་སྔ་མ་དེ་བཞིན་ཏེ། ས་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ལྷའི་བུ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་དོན་དུ་དེ་དང་དེ་རུ་སྐྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ན། སྲིད་གསུམ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་པ། །ཞེས་སོ། །སྤྲིན་དཀར་དག་པ་བཞིན་དུ་དཀར། །འོད་བཟངས་སྟོན་ཀའི་ཟླ་བའི་འོད། །ཉི་མ་འཆར་ཀའི་དཀྱིལ་ལྟར་མཛེས། །སེན་མོའི་འོད་ནི་ཤས་ཆེར་དམར། །ཅོད་པན་བཟང་པོ་མཐོན་ཀའི་རྩེ། །སྐྲ་མཆོག་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་འཆང༌། །ནོར་བུ་ཆེན་པོ་འོད་ཆགས་དཔལ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་རྒྱན་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་དག་པ་ནི་མ་རིག་པའི་དྲི་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ཚིགས་བཅད་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་རྣལ་འབྱོར་དང་པོ་ལས་བཤད་པའི་ཚིག་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་རྣམས་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་འདིར་མ་བཀྲོལ་ལོ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་ཀུན་བསྐྱོད་པ། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན། །དེ་ཉིད་དྲན་པ་ཆེན་པོ་འཆང༌། །དྲན་པ་བཞི་པོ་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་ཀུན་བསྐྱོད་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱའོ། །དེ་ཀུན་བསྐྱོད་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ་ཀུན་བསྐྱོད་པའོ། །དེས་ནི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་ཡི་ཀུན་སྦྱོར་གསུམ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱས། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་གཡོ་བ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་སྟེ། །གཞན་ཡང་དགའ་བ་རྣམས་འཆང་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །ཞེས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པའི་སྟོབས་ཆེན་ལྡན་ནི་ལུས་དང་སེམས་རྣམ་པར་དབེན་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་པ་དང༌། འགོག་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ནས་


DTG063_Page_0182
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་རྣམས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་ཆེན་པོ་དང་གང་ལྡན་པ་ཕ་རོལ་གནོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པའི་སྟོབས་ཆེན་ལྡན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་དང༌། གཞན་དབང་དང། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་ལ་དེ་ཉིད་དུ་ཅི་ལྟར་འདོད་ཅེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྟག་མེད་དང༌། །ཡོད་དང་ཁོ་ན་མ་ཡིན་དང༌། །ཡོད་དང་མེད་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་མེད་པའོ། །དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་བས་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ། དེ་ཁོ་ན་གསུམ་སྦྱོར་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་ལ་དེ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དྲན་པ་ཆེན་པོ་འཆང་ནི་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་དྲན་པ་ནི་དྲན་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ཡང་འདྲེས་པའི་དངོས་པོ་མ་བརྗེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་དེ་ལ་དེ་སྐད་གསུངས་སོ། །དྲན་པ་བཞི་བོ་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞིའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་ཡན་ལག་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་ཞེན་པ་ཙམ་གྱི་དངོས་པོ་ནི་མ་ལུས་ཏེ། གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །དེ་ལྟར་ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །རྣམ་པ་བཞི་རལ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེ་རྒྱལ་བས་རྒྱལ་བའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་བ་ནི་དྲན་པ་བཞི་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་མེ་ཏོག་དགའ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཚོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཚུལ་རིག །ཡང་དག་སངས་རྒྱས་ལམ་རིག་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་མེ་ཏོག་དགའ་ནི་མངོན་


DTG063_Page_0183
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འདུས་མ་བྱས་པར་འཇུག་ཅིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མཐོང་བའི་ལམ་ཡོངས་སུ་ཆུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་པོ་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་རྣམས་ཉིད་ནི་མེ་ཏོག་སྟེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་འབྲས་བུའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དགའ་བ་ནི་ཐོས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་རྣམས་རྨི་ལམ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སོ་སོར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་བས་ན། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་མེ་ཏོག་དགའ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཚོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཏེ། མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཉིད་མཚོ་སྟེ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་འབྱུང་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཚོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་དས་སོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཚུལ་རིག་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་རབ་ཏུ་བསྒོམས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་སྔོན་དུ་བཤད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་ལམ་སྟེ། ཐབས་ཞེས་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་རིག་ཅིང་ཤེས་པ་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཚུལ་རིག་གོ །ཡང་དག་སངས་རྒྱས་ལམ་རིག་པ་ནི་ཡང་དག་སངས་རྒྱས་ནི་གཞན་གྱིས་མནང་གཉེ་བར་མ་བསྟན་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དམ་པའི་ལམ་ཀུན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེའི་ལམ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཤེས་པས་ནས་ཡང་དག་སངས་རྒྱས་ལམ་རིག་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཤས་ཆེར་ཆགས། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཆགས་པ་མེད། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལས་སྐྱེས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཤས་ཆེར་ཆགས་ནི་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཆགས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་ན་ཤས་ཆེར་ཆགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཤས་ཆེར་ཆགས་པ་ནི་སེམས་


DTG063_Page_0184
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་ཀུན་ལ་ཤས་ཆེར་ཆགས་སོ། །དེ་ལ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ནི་བཞི་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དོན་མཐུན་པ་དང༌། དོན་བཞིན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལས་སྦྱིན་པ་ནི་རྔས་ཤེས་པའོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་དུས་ཤེས་པའོ། །དོན་མཐུན་པ་ནི་འཁོར་ཤེས་པའོ། །དོན་སྦྱོར་པ་ནི་ཆོས་ཤེས་པའོ། །སེམས་ཅན་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པར་བསྒྲུབ་པ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་པས་ན། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཤས་ཆེར་ཆགས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་ཏུའོ། །དོན་དམ་པར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་ཆགས་པ་མེད་པ་ཞེས་པ་སྟེ། སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞེས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཡིད་ལས་སྐྱེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཞེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤུགས་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅན་གྱི་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་པ་ལ་འཇུག་པས་སོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དབང་དོན་ཤེས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་འཕྲོགས་པ། །ཕུང་པོ་ལྔ་དོན་དེ་ཉིད་ཤེས། །རྣམ་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་འཆང་བ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དབང་དོན་ཤེས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་བོ་རྟུལ་པོ་དང༌། འབྲིང་པོ་དང༌། རྣོན་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་དོན་ཏེ། དེ་མཁྱེན་པས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་དོན་ཤེས་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་འཕྲོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་ཆ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་བསྟན་པའི་སྦོ་ནས་འཕྲོགས་པས་དེ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཕུང་བོ་ལྔ་དོན་དེ་ཉིད་ཤེས་ནི། དེ་ལ་ཕུང་བོ་ལྔ་ནི་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌།


DTG063_Page_0185
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་བོ་ནི་ཡུལ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་བ་ཚོགས་བརྒྱད་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་དོན་ཏེ། དེ་ཡང་སྤུངས་པའི་དོན་ཏོ། །དེའི་དེ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དབེན་པའི་དོན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་དོན་དེ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལོག་པ་ནི་བདག་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལས་ནི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དེ་ལྟར་གྱུར་བའི་ཕུང་བོ་ལྔའི་དོན་མཁྱེན་པས་ན་ཕུང་པོ་ལྔའི་དོན་དེ་ཉིད་ཤེས་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམས་འབྱེད་མེད་པར་ཉོན་མོངས་རྣམས། །གང་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཐབས་མེད་པ། །ཉོན་མོངས་ལས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་སྲིད་མཚོ་འདིར་འཁྱམས་ཏེ། །དེ་བས་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་སྟོན་པས་གསུངས་སོ་ལོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་འཆང་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ཕུང་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་རྣམ་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་འཛིན་པས་ན་རྣམ་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་འཆང་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ངེས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་མཐའ་ལ་གནས། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་ལ་མཁས། །ངེས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་ལམ་ལ་གནས། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་སྟོན་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ངེས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་མཐའ་ལ་གནས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཅུང་ཟད་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་བའོ། །དེ་ལ་གནས་པས་ན་ངེས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་མཐའ་ལ་གནས་སོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་ལ་མཁས་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མཁས་ཤིང་བྱང་བས་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་ལ་


DTG063_Page_0186
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཁས་སོ། །ངས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་ལམ་ལ་གནས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ངེས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་ལམ་ལག་གནས་སོ། །ངེས་བར་འབྱུང་བ་ཀུན་སྟོན་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དེས་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་ནོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྲིད་རྩ་བཏོན། །དག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་འཆང༌། །བདེན་བཞིའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན། །ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་རྟོགས་པ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ལ་དེ་ལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྲིད་རྩ་བཏོན་ནི། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་རྣམས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་བ་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང༌། གཟུགས་པ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་ན་མ་རིག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་མཐོང་བ་ལ་འགགས་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་པའོ། །འདེབས་བའི་ཕྱིར་ན་འདུ་བྱེད་དེ། དེས་རྣམས་པར་ཤེས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་སོ་སོར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །བདག་གི་དངོས་པོ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །གསུམ་འདུས་ནས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ན་རེག་པའོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ན་ཚོར་བའོ། །སྡུད་པའི་ཕྱིར་ན་སྲིད་པའོ། །ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་སྲིད་པ་ཕྱི་མ་དང་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་ན་ལེན་བའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་དོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་བྱེ་དཔའི་ཕྱིར་ན་སྲིད་པ་སྟེ། ལས་བྱས་བའི་སྲིད་པ་ཕྱི་མ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱུང་ཞིང་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་རྣམས་སོ། །དེ་བས་ན་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས། །དེ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་བའི་སྲིད་རྩ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཕུང་གོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་གང་གིས་རྩ་ནས་ཕྱུང་ཞིང་བཏོན་པ་དེ། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྲིད་རྩ་བཏོན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དུས་དང༌། མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་གསུངས་པ། སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་དང་འདེབས་པ་དང༌། ཁྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌།


DTG063_Page_0187
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཛིན་པའི་ཕྱིར། །རྫོགས་བྱེད་ཕྱིར་དང་གསུམ་གཅོད་ཕྱིར། །ཉེ་བར་སྤྱོད་ཅིང་སྡུད་པའི་ཕྱིར། །སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དང་མངོན་དུའི་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་ན་འགྲོ་ཉོན་མོངས། །ཞེས་སོ། །དག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་འཆང་ནི། །རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་འཛིན་པས་ན་དག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་འཆང་ངོ༌། །བདེན་བཞིའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་རྣམས་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་སོ། །བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་ལམ་མོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་བཞིའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་རྟོགས་པ་འཆང་ནི། དེ་ལ་ཤེས་པ་བརྒྱད་ནི་ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པ་དང༌། འོག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་རྟོགས་པ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་ཤེས་པར་བརྒྱད་པོ་རྟོགས་པ་འཆང་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །བདེན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ལྡན། དེ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་རིག །རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་བྱང་ཆུབ་པ། །རྣམ་པ་སངས་རྒྱས་ཀུན་རིག་མཆོག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་བདེན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ལྡན་ནི་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་བདེན་པའི་དོན་ཏེ། དེ་དག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རང་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པར་བཅུ་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་བའོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རྒྱུ་དང་ཏུ་སྐྱེད་པའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་འགོག་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ལམ་དང། རིགས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པའོ། །དེ་དེ་ལྟར་གྱུར་བ་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ནི། བདེན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་རིག་ནི། དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་


DTG063_Page_0188
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་བ་དང༌། བདག་མེད་བ་རྣམས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་པོ་དེ་རྣམས་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ༌། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་རྣམས་ཉིད་ལས་ཁོང་ཁྲོ་མ་གཏོགས་པ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དགུ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དགུ་སྟེ། དེ་ལྟར་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པས་ན་ཆོས་དང༌། རྗེས་སུ་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་བཞི་རྣམས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་བ་ལས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་པོ་འདི་རྣམས་ཉིད་ལས་འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གཞན་ཕྲ་རྒྱས་བདུན་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་རྒྱུ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པ་དང་རྐྱེན་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དེ་ཉིད་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་ཉིད་ལས་ཁོང་ཁྲོ་མ་གཏོགས་པ་ཁམས་གཉིས་ལ་ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་གཉིས་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་མཐོང་བས་ཏེ་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྤོང་བར་འགྱུར་བས་ན་དེ་དེ་ལྟར་ཕྲ་རྒྱས་དགུ་བཅུ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་མཐོང་བས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་བཞིར་ཡིད་ལ་བྱས་པས་ཀུན་འབྱུང་ལ་གསུངས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་བདུན་པོ་དེ་ཁོ་ན་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་བཟོད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་གཉིས་སྤོང་བར་བྱེད་པས་ན་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་དགུ་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའི་


DTG063_Page_0189
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེན་པ་མཐོང་བ་ལས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལམ་དང༌། རིགས་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཞིར་ཡིད་ལ་བྱས་པས་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་གོང་དུ་གསུངས་པའི་བདུན་ཁོ་ན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་བསྣན་པས་བརྒྱད་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་བས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ལམ་རྗེས་སུ་བཟོད་པ་དང༌། ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་བཅུ་བཞི་ནི་ལམ་མཐོང་བ་ལས་སྤོང་བར་འགྱུར་བས་ན་དེ་ལྟར་ན་ཕྲ་རྒྱས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་མཐོང་བས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བས་ན་རྣམ་པར་བཅུ་དྲུག་གིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མངོན་དུ་བྱེད་པས་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཅིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་རིག་ཅིང་མཁྱེན་པས་ན། དེ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་རིག་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་རྣམ་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་མཛད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཉིད་བདག་ཡིན། །གཟུགས་ལ་བདག་གནས། །གཟུགས་བདག་གི་ཡིན། །བདག་གཟུགས་དང་ལྡན། ཚོར་བ་བདག་ཡིན། ཚོར་བ་ལ་བདག་གནས། ཚོར་བ་བདག་གི་ཡིན། བདག་ཚོར་བ་དང་ལྡན། འདུ་ཤེས་བདག་ཡིན། འདུ་ཤེས་ལ་བདག་གནས། འདུ་ཤེས་བདག་གི་ཡིན། །བདག་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན། འདུ་བྱེད་བདག་ཡིན། འདུ་བྱེད་ལ་བདག་གནས། །འདུ་བྱེད་བདག་གི་ཡིན། བདག་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་གནས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་གི་ཡིན། བདག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱེ་བའི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྣམས་ཀྱིས་གང་གིས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྷག་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་བྱང་ཆུབ་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱིས་གསུངས་པ། རིག་པ་ཡིས་ནི་རྣམ་དཔྱད་ན། །ཕུང་པོ་ལས་ནི་གཞན་ཀུན་ན། །མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་གང་བརྟགས་པའི།


DTG063_Page_0190
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་ཡིན་ན་མི་རྟག །དེ་ཡང་བདག་གི་ཚུལ་མ་ཡིན། །རྟག་དང་མི་རྟག་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟེན་དང་བརྟེན་པའང་ནམ་ཡང་མེད། ཅེས་སོ། རྣམ་པར་སངས་རྒྱས་ཀུན་རིག་མཆོག་གི་ཚིག་གསུམ་གྱི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྦྲུལ་པའི་སྐུ། །དཔག་མེད་མཐའ་ཡས་འབྱེད་པ་པོ། །སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྟོགས། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དོན་ཀུན་རིག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྦྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམས་ནི་དཔག་མེད་སངས་རྒྱས་སྦྲུལ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ནི་འདུས་པ་སྟེ། དཔག་མེད་སངས་རྒྱས་སྦྲུལ་པའི་སྐུའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་གི་ཕྱིར་ན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་མཐའ་འགྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འཕྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྦྲུལ་པའི་སྐུ། །དཔག་མེད་མཐའ་ཡས་འགྱེད་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་དེ། སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་ལས་གསུངས་པ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཆེར་འཇུག་པ། །སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་མཐོང་ལམ་གྱིས། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་སྤངས་པའོ། །ཞེས་སོ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དོན་ཀུན་རིག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཀུན་ནོ། །དེའི་དོན་མཁྱེན་པས་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དོན་ཀུན་རིག་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཚུལ་གྱིས། །འགྲོ་བའི་དོན་ལ་འཕྲོ་བར་བྱེད། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་འབྱུང་ལ། །ཐེག་པ་གཅིག་གིས་འབྲས་བུར་གནས། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་པར་གྱུར་བའི་ཐེག་པ་ནི་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་ལམ་མོ། །དེའི་ཐབས་ནི་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཀྱི་ཚུལ་ལོ། དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཀྱི་ཚུལ་དེས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ནི་འགྲོ་དོན་ཏེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོགས་ཤིང་འཕྲོ་བས་ན། །ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཚུལ་


DTG063_Page_0191
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས། །འགྲོ་བའི་དོན་ལ་འཕྲོ་བར་བྱེད་དོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་འབྱུང་ལ་ནི་འདུལ་བའི་དབང་གིས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་ན་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལའོ། །དོན་དམ་པར་ནི་ཐེག་པ་གཅིག་གིས་འབྲས་བུར་གནས་ཞེས་པ་སྟེ། གཅིག་ཁོ་ནའི་ཐེག་པ་ནི་ཐེག་པ་གཅིག་གོ །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གནས་པས་ན་ཐེག་པ་གཅིག་གིས་འབྲས་བུར་གནས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཀམྤ་ལའི་ཞལ་སྔ་ནས་གསུངས་པ། འཐབ་པའི་གླང་ཆེན་མགོན་པོ་བོར་ནས་མགོན་མེད་བོང་བུའི་ཐེག་པས་སུ་ཞིག་འགྲོ། །རིགས་ལྡན་ཕྱུག་པོའི་བུད་མེད་ཁྱད་པར་སྤང་ནས་སྨད་འཚོང་འདོད་པ་བཞིན། །ཞེས་སོ། །ཉོན་མོངས་ཁམས་རྣམས་དག་པའི་བདག །ལས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ཟད་བྱེད་པ། །ཆུ་བོ་རྒྱ་མཚོ་ཀུན་ལས་བརྒལ། །སྦྱོར་བའི་དགོན་པ་ལས་བྱུང་བ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཉོན་མོངས་ཁམས་དག་པའི་བདག་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་ཁམས་རྣམས་ཏེ། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་དེ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་ཁམས་རྣམས་དག་པའི་བདག་གོ །ལས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ཟད་བྱེད་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ནི་ལས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ཏེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ཟད་པར་བྱེད་པས་ན་ཟད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འཇོམས་པར་བྱེད་པས་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། དེ་རྣམས་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་བོ་རྒྱ་མཚེ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བ་ནི་ཆུ་བོ་ནི་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཆུ་བོའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་དང་མ་རིག་པ་ལས་གཞན་ལ་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཉིད་འདོད་པའི་ཆུ་བོ་རྣམས་ཏེ། རྫས་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་རྣམས་སོ། །སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཉིད་སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་སྟེ། །རྫས་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་རྣམས་སོ། །ཁམས་གསུམ་གྱི་ལྟ་བ་རྣམས་ནི་ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་སྟེ་རྫས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་རྣམས་སོ། །མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཉིད་མ་རིག་པའི་ཆུ་བོ་རྣམས་ཏེ་རྫས་བཅོ་ལྔ་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་


DTG063_Page_0192
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་མཚོ་སྟེ། མང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་བོ་རྒྱ་མཚོ་དེ་རྣམས་ལས་གང་གིས་ཡང་དག་པར་བརྒལ་བ་དེ་དེ་ལྟར་གསུངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བའི་དགོན་པ་ལས་བྱུང་བ། །ཡེ་ཤེས་ཙམ་ལ་སྙོམས་འཇུག་པ། །རྣལ་འབྱོར་ཞེས་ནི་མངོན་པར་བཤད། །ཅེས་པ་ནི་དེ་ཉིད་དགོན་པ་སྟེ། ཤེས་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྒལ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་བརྒལ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྦྱོར་བའི་དགོན་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཉོན་མོངས་ཉེ་བའི་ཀུན་ཉོན་མོངས། །བག་ཆགས་བཅས་པར་གཏན་སྤངས་པ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཐབས། །དོན་ཡོད་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཉོན་མོངས་ཉེ་བའི་ཀུན་ཉོན་མོངས་ལ་སོགས་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གོ །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའོ། །ཀུན་ཉོན་མོངས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བདུན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དེ་རྣམས་ཉིད་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་གཏན་དུ་སྤངས་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི། ཉོན་མོངས་ཉེ་བའི་ཀུན་ཉོན་མོངས། །བག་ཆགས་བཅས་པར་གཏན་སྤངས་པ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། ལེན་པ་རྣམས་སོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་དང༌། སྲིད་པའོ། །གཞན་རྣམས་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེ་དང་ཤེས་རབ་ཐབས། །ཞེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །ཤེས་རབ་དང་ཐབས་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་ཐབས་ཏེ། དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དོན་ཡོད་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཡོད་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའོ། །དོན་ཡོད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་འགྲོ་བའི་དོན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་དོན་ཡོད་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་བྱེད་པས་ན་དོན་ཡོད་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །འདུ་ཤེས་ཀུན་གྱི་དོན་སྤངས་ཤིང༌། །རྣམ་ཤེས་དོན་ནི་འགོག་པར་འཛིན། །སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཡུལ་


DTG063_Page_0193
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ལྡན། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་རིག་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་འདུ་ཤེས་ཀུན་གྱི་དོན་སྤངས་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་ཡང་ཉེ་བར་སྐྱེ་བའི་གནས་དང་པོ་ནི་ན་མ་མཁའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དེ། དེ་རྣམས་གསུམ་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲར་གསུངས་སོ། །འདུ་ཤེས་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྤངས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་འདུ་ཤེས་དོན་སྤངས་ཤིང་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །རྣམ་ཤེས་དོན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་ཡིན་པས་རྣམ་ཤེས་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བའི་གནས་གཉིས་པོ་ནི་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དེ། དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་རྣམ་ཤེས་ཏ་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །འགོག་པ་འཛིན་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་གནས་བཞི་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་འཛིན་པས་ན་འགོག་པ་འཛིན་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཡུལ་དང་ལྡན་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཡུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཡུལ་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་རིག་པ་ནི་དུས་གསུམ་ན་གནས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་རིག་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་རིག་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་དག །དེ་ནི་དྲིར་བཅས་དྲི་མ་མེད། །ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག་པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། །ཅེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལ་གནས། དེ་དག་སེམས་ནི་མཉམ་ཉིད་སོན། །སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་དགའ་བ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལ་གནས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ནི་སེམས་སོ། །དེའི་དཀྱིལ་དུ་གནས་པས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་


DTG063_Page_0194
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་གནས་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དེ་དག་སེམས་ནི་མཉམ་ཉིད་སོན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སེམས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་དག་སེམས་དང་མཉམ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཤེས་རབ་བརྒྱད་སྟོང་བ་ལས་གསུངས་པ། གང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ད་བཞིན་ཉིད་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སེམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་དང༌། དེ་དག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སོན་པར་ཐོབ་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན། སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད། །ཅེས་ཏེ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་འདས་པས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་དགའ་བ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་དགའ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བའོ། །ངོ་བོ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་བསྐྱོད་པས་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བས་ལྷག་པར་ཆགས་པ་ཁོ་ནས་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད། །ནོར་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས། །དོན་གསུམ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་བློ། །ཀུན་དོན་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྟེ། བརྩམས་པའི་མཐའ་དེ་ལ་འཁྲུལ་བ་མེད་ཅིང་མ་ངེས་པའི་བློ་གྲོས་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། ནོར་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས། །ཞེས་པ་སྟེ། དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང༌། དོན་གསུམ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་བློ། །ཞེས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་བློ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་བློ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གསུམ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་དོན་ཏེ།


DTG063_Page_0195
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་རང་བཞིན་ཡང་འཇམ་དཔལ་ལོ། །ཀུན་དོན་ནི་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ནི་སྙིང་སྟོབས་དང་རྔུལ་དང༌། མུན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། སྙིང་སྟོབས་དང་རྔུལ་དང་མུན་པ་ཡང། །གང་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དོན་དུ་གྱུར། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་དུ་བཟང་པོའི་བདག །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་ཇི་བཞིན་འགྲོ། །ཞེས་སོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་དོན་དུས་གསུམ་དུ། །སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་བྱང་ཆུབ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་དོན་དུས་གསུམ་དུ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། ཕུང་པོ་ལྔ་དོན་དུས་གསུམ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་ལས་གསུངས་པ། འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་དེ་དག་ཀྱང༌། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ། །དེ་དག་ཉིད་དུས་གཏམ་བཞི་དང༌། །ངེས་པར་འབྱུང་བཅས་བཞི་དང་བཅས། །གང་དག་ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་པའི། །ཕུང་པོ་འང་དེ་དག་འཐབ་བཅས་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་འཇིག་རྟེན་དང༌། །ལྷ་བཅས་སྲིད་པ་འང་དེ་དག་ཡིན། །ཞེས་སོ། །སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་ནི་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་པའི་རྩ་བ་བསགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་ཤིང་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པས་ན། སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི། །སྐད་ཅིག་གཅིག་མངོན་རྫོགས་བྱང་ཆུབ་སྟེ། སྐད་ཅིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་གཅིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་གཅིག་གོ །གང་གིས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ཟད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་དུ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་འཆང་ནི་དུས་གསུམ་དུ་གནས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་འདི་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར། སྐད་ཅིག་གཅིག་མངོན་རྫོགས་བྱང་ཆུབ། །ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་འཛིན་པས་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་འཆང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཚོགས་དང་


DTG063_Page_0196
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི། །ཆོས་སྐུ་འགྲོ་བའི་དོན་སྤྱོད་པས། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྐུ་ཚེ་དང༌། །རིགས་དང་སྐུ་བོང་ཚད་དག་མིན། །ཞེས་སོ། །ལུས་མེད་ལུས་ཏེ་ལུས་ཀྱི་མཆོག །ལུས་ནི་བྱེ་བ་འཕྲོ་བར་བྱེད། །གཟུགས་རྣམས་མ་ལུས་སྟོན་པ་པོ། །ནོར་བུ་ཆེན་པོ་རིན་ཆེན་ཏོག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་ལུས་མེད་ལུས་ཏེ་ནི་ལུས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ལུས་མེད་དེ། མེད་པའི་ལུས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལུས་མེད་ལུས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ལུས་ཀྱི་མཆོག་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐུའི་ནང་ན་མཆོག་སྟེ། རབ་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །ལུས་རྣམས་ཏེ་སྐུ་བྱེ་བ་ནི་ལུས་བྱེ་བ་གྲངས་མེད་པའོ། །དེ་རྣམས་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འཕྲོ་བར་བྱེད་པས་ན་ལུས་ནི་བྱེ་བ་འཕྲོ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། གཟུགས་རྣམས་མ་ལུས་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་ཏེ། མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་གཟུགས་རྣམས་མ་ལུས་སྟོན་པ་པོ་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །རིན་ཆེན་ཏོག་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཆགས་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་རིན་ཆེན་ནོ། །རིན་ཆེན་དེས་མཚན་པའི་ཏོག་གོ །དེ་ཉིད་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ། དེ་འཛིན་པ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རིན་ཆེན་ཏོག་ནི་འཇམ་དཔལ་ཞེས་སོ། །ད་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བསྟན་པ་ཉེ་བར་བསྡུ་བ་གསུངས་པ། ནོར་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་གསུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་རང་གི་ཕྱག་རྒྱས་ཁམས་གསུམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོར་དབང་བསྐུར་བ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ན་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཉིད་དོ། །དེ་ནས་ད་ནི་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཕྱོགས་བཅུ་མཐའ་


DTG063_Page_0197
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡས་འབྱམ་ཀླས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་གཤེགས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་སེར་སྣ་བཅོམ་སྟེ། རང་གི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ནས་དག་པར་བྱས་ནས་གང་མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་ཚིག་བརྒྱ་རྩ་བཞི་དེ་རྣམས་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་ལྔར་བགོས་ཏེ། རིགས་རེ་ར་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་རེ་རེར་མཚན་པ་རྣམས་རྗས་སུ་སྦྱར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བྱས་ཏེ། ཡང་སླར་ལོག་ནས་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་ཕྱི་རོལ་འཁོར་ལོ་བཞི་པ་ལ་རང་རང་གི་ཁ་དོག་གིས་ཁ་དོག་བསྒྱུར་བའི་ཡི་གེ་རྣམས་སུ་གྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ལྟར་ཡང་གོང་དུ་གསུངས་པའི་གཟུགས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བདག་ཉིད་དམིགས་ཏེ། སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཀློག་པས་ནི་འོག་ནས་གསུངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཆེར་ཐོབ་ཅེས་མན་ངག་གོ །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའོ། །མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་གྲངས་ནི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་པ་ལས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བསྟོད་པའི་རིམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་དགུ་པའོ།། །།ད་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་བསྟོད་པ་འདི་བརྗོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་བྱ་བ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད། །གསང་སྔགས་ལས་བྱུང་ཡི་གེ་མེད། །གསང་སྔགས་ཆེན་པོ་རིགས་གསུམ་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་དུ་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་ཞིང་ཤེས་པར་བྱ་བ་མངོན་དུ་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དཔལ་དེ་ཉིད་འདུས་པ་ལས་གསུངས་པ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ཁྱེད་ལ་བརྟེན། །ཁྱེད་ནི་ཀུན་གཟིགས་ཡབ་ཡིན་ཏེ། །བྱུང་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ཁྱེད་ལ་བརྟེན། །ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་


DTG063_Page_0198
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོའི་བྱང་ཆུབ་ནི་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་པོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཡང་དེ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལས་བླ་ན་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པའོ། །གསང་སྔགས་ལས་བྱུང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གསང་སྔགས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གསང་སྔགས་འབྱུང་བ་སྟེ། བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡི་གེ་མེད་ནི་གང་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་མེད་པ་དེ་ནི་ཡི་གེ་རྣམས་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །གསང་སྔགས་ཆེན་པོ་རགས་གསུམ་པ་ནི་སྔགས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་གསང་སྔགས་ཆེན་པོ་སྟེ། རྟག་པ་དང༌། མི་བསྐྱོད་པ་དང༌། སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཏེ་རིགས་གསུམ་པོ་རྣམས་ནི་རིགས་གསུམ་མོ། །གསང་སྔགས་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་རིགས་གསུམ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་གསང་སྔགས་ཆེན་པོ་རིགས་གསུམ་པ་སྟེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དཔལ་གསང་བ་འདུས་པ་ལས། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་ནམ་མཁའི་ཚུལ་ངེས་པར་སྦྱོར་ཞིང་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་འདི་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་སོ། །གསང་སྔགས་དོན་ཀུན་སྐྱེད་པ་པོ། །ཐིག་ལེ་ཆེན་པོ་ཡི་གེ་མེད། །སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཡི་གེ་ལྔ། །ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ཡི་གེ་དྲུག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་གསང་སྔགས་དོན་ཀུན་སྐྱེད་པ་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཏེ། དེ་སྐྱེད་པ་ནི་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཐིག་ལེ་ཆེན་པོ་ནི་དང་པོའི་ཡི་གེ་ཨ་ནས་ཧ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་དབྱངས་དང་གསལ་བྱེད་རྣམས་ནི་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དོ། །ཡི་གེ་མེད་ནི་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེ་ལྔ་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེ་འབྲུ་ཨཱ་ཨོཾ་ཧཱུཾ་ཧྲཱི། ཨ། ཞེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཡི་གེ་ཨ་ཞེས་གསུངས་སོ། །


DTG063_Page_0199
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ཞེས་པ་ལ་ཐིག་ལེ་ནི་ས་བོན་གྱི་ཡི་གེའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེ་དྲུག་ནི་ཨོཾ་ཝའ་གཱི་ཤྭ་རི་མུཾ་ཞེས་ཏེ་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་རྣམ་པ་མེད། །བཅུ་དྲུག་ཕྱེད་ཕྱེད་ཐིག་ལེ་ཅན། །ཡན་ལག་མེད་པའི་རྩིས་ལས་འདས། །བསམ་གཏན་བཞི་ཡི་རྩེ་མོ་ཅན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་རྣམ་པ་མེད་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་རྣམས་ཀུན་གང་ཡིན་པ་ལས་འདས་ཤིང་མེད་པའི་རྣམ་པའི་ཡན་ལག་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་དེ་ལར་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སུམ་བརྒྱ་པ་ལས་གསུངས་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟའམ། རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པར་རབ་འབྱོར་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཇི་སྲིད་ཇི་སྲིད་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་བརྫུན་ནོ། །ཇི་སྲིད་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་བརྫུན་པ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་མ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཏེ། དེ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་དྲུག་ཕྱེད་ཕྱེད་ཐིག་ལེ་ཅན། །ཡན་ལག་མེད་པའི་རྩིས་ལས་འདས། །བསམ་གཏན་བཞི་ཡི་རྩེ་མོ་ཅན་ནི་དེ་བདག་གི་བླ་མའི་ལུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཚིག་རྐང་གསུམ་གྱི་དོན་བདག་གིས་མ་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་བདག་ཅག་གི་བླ་མས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་གསུངས་པ། སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ལས་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་རྟོགས་པ་དད་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་སློབ་མ་རྣམས་དུས་རིང་པོར་མཉེས་པར་བྱེད་པའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་བླ་མའི་མན་ངག་སྙན་ཁུང་ནས་སྙན་ཁུང་དུ་བརྒྱུད་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྦྱོར་བ་འཚམ་དེའི་སྦྱོར་བ་འཚམས་པ་བགོམས་པས་


DTG063_Page_0200
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

།འཇིགས་པས་ཊཱི་ཀཱ་ལས་འདི་རྣམ་པར་མ་སྤྲོས་སོ། །བསམ་གཏན་ཡན་ལག་ཀུན་ཤེས་ཤིང༌། །ཏིང་འཛིན་རིགས་དང་རྒྱུད་འཆང་བ། །ཏིང་འཛིན་ལུས་ཅན་ལུས་ཀྱི་མཆོག །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་ཀུན་གྱི་རྒྱལ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་བསམ་གཏན་ཡན་ལག་ཀུན་ཤེས་ཤིང་ནི་བསམ་གཏན་ཀུན་ནི་བཞི་རྣམས་ཏེ། རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་ཞེས་པ་རྣམས་ལས་སོ། །དེ་ལ་རྟོག་པ་དང་བཅས། དཔྱོད་པ་དང་བཅས། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའོ། །རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་སྤངས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པའོ། །དགའ་བ་ཡང་མེད་ཅིང་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་ཡན་ལག་སྟེ་ཆ་ཤས་འདི་རྣམས་སོ། །ལྡེ་ཤེས་ན་ནི་མཁས་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་དེ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ལ་ཡང་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་ཀུན་དུ་བཟང་པོའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱིས་གནས་པས་ན་དེའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དྲེ་བཞིན་དུ་འོག་ནས་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་ལྷ་ཆོ་རིང་པོར་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་འཛིན་རིགས་དང་རྒྱུད་འཆང་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ནི་དེ་ཡང་མཆོག་ཏུ་དགེ་བ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རང་གི་མིང་དང་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་དང་རྒྱུད་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་འཛིན་པས་ན་ཏིང་འཛིན་རིགས་དང་རྒྱུད་འཆང་བའོ། །ཏིང་འཛིན་ལུས་ཅན་ལུས་ཀྱི་མཆོག་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལུས་ནི་ལུས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ཐམས་ཅད་ལས་མཆོག་དང་རབ་ཡིན་པས་ན་ཏིང་འཛིན་ལུས་ཅན་ལུས་ཀྱི་མཆོག་སྟེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་


DTG063_Page_0201
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྫོགས་པའི་སྐུ་ཐམས་ཅད་དུ་གྱུར་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བདེན་པའི་དོན་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་བསམ་དུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དགའ་བའི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་བསྟན་ཏོ། །དེ་འང་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་མཛེས་ཤིང་འབར་བས་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། བདག་གི་སྦྱོར་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ལེགས་མཛད་ལེགས་པའི་འབྲུ། །བློ་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་དགའ་བའི་རྒྱུ་ནི་འཁོར་བའི་ནང་དུ་སྣ་ཚོགས་རབ་སྟོན་ཅིང༌། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་རྟག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་རྣམས་ཀུན་དུར་རབ་འཕྲོ་བ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་ཆེ་ལ་བཞུགས་པ་དེ་ལ་འདིར་ནི་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ་སྐུ་ཡི་མཆོག །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་རྒྱུད་འཆང་བ། །ཕྱོགས་བཅུར་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་འགྱེད། །ཇི་བཞིན་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ་སྐུའི་མཆོག་ནི་སྤྲུལ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །དེ་འང་གཞན་འཇིག་རྟེན་པའི་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་རབ་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྐུའི་མཆོག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་བ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཕྱིར་ལ་ལར་འབར་པའི་མེ་བཞིན་གང་སྣང་ཞིང༌། །ལ་ལར་ཡང་ནི་རྫོགས་བྱང་ཆུབ་དང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་བཞིར་གང་སྣང་བ། །རྣམ་པ་དུ་མར་འཇུག་ཅིང་སྲིད་གསུམ་རབ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཀྱིས་འཇོམས་མཛད་པ། །ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཆེན་ཕྱོགས་བཅུར་རྗེས་མངོན་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་རྒྱུད་འཆང་བ་ནི་དུས་གསུམ་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་རིམ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་རྒྱུད་དོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་རྒྱུད་འཆང་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་བཅུར་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་པོ་རྣམས་སུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་སྤྲུལ་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ཕྱོགས་བཅུར་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་འགྱེད་པའོ། །


DTG063_Page_0202
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ཇི་བཞིན་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། །ཇི་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་དོན་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པས་ན་ཇི་བཞིན་འགྲོ་བའི་བྱེད་པའོ། །ལྷ་ཡི་དབང་པོ་ལྷ་ཡི་ལྷ། །ལྷ་མིན་དབང་པོ་ལྷ་མིན་བདག །འཆི་མེད་དབང་པོ་ལྷ་ཡི་བླ། །འཇོམས་བྱེད་འཇོམས་བྱེད་དབང་ཕྱུག་པོ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་ནི་ཁྱབ་འཇུག་གི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལྷའི་ལྷ་ནི་ཚངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་མིན་དབང་པོ་ནི་རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་འབེ་ལེའི་གཟུགས་ཀྱིས་སོ། །ལྷ་མིན་བདག་ནི་གཟའ་རཱ་ཧུ་ལའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཆི་མེད་དབང་པོ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་འཇིག་གི་གཟུགས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལྷའི་བླ་ནི་གཟའ་ཕུར་བུའི་གཟུགས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཇོམས་བྱེད་ནི་ཚོགས་བདག་གི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཇོམས་བྱེད་དབང་ཕྱུག་ནི་མ་ཧཱ་དེ་ཝའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལྷའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྲིད་པའི་དགོན་པ་ལས་བརྒལ་བ། །སྟོན་པ་གཅིག་པོ་འགྲོ་པའི་བླ། །འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་བཅུར་རབ་གྲགས་པ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ཆེ་བ་པོ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སྲིད་པའི་དགོན་པ་ལས་བརྒལ་བ་ནི་སྲིད་པ་ནི་འཁོར་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དགོན་པ་སྟེ་བརྒལ་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྲིད་པའི་དགོན་པའོ། །གང་གིས་སྲིད་པའི་དགོན་པ་ལས་བརྒལ་བ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་དགོན་པ་ལས་བརྒལ་བའོ། །གཅིག་པུ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། །དེ་དང་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སྟོན་པ་ཞེས་པ་སྟེ། སྟོན་པ་ནི་གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདམ་དཔལ་དེ་ཉིད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡི་འོད་ཟེར་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་དང་བར་བྱས་ཏེ་མཐོ་རིས་ལ་སོ་སོར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐལ་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཁ་ཅིག་རྣམས་ལ་གོང་དུ་གསུངས་པའི་ཚོགས་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་ནས་འཁོར་བའི་བདེ་བའི་ལས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོ་སོར་འཇོག་


DTG063_Page_0203
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱེད་དེ། །སྐལ་པ་དང་ལྡན་པ་རིགས་རྣམས་ལ་ཡང་བསམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཉེ་པར་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསགས་པ་རྣམས་ཀྱ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པར་བྱ་བ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསྐྲུན་པ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་བྱས་ཏེ། རིགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་སོ་སོར་འཇོག་གོ །ད་ལྟར་ངན་སོང་དང་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་རིགས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་མཐུན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འགྲོ་བའི་བླ་མ་སྟེ། འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་བླ་མ་ཡིན་པས་འགྲོ་བའི་བླ་མའོ། །འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་བཅུར་རབ་གྲགས་པ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་རབ་གྲགས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་བཅུར་རབ་གྲགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཕྱོགས་བཅུར་གྲགས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ། འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་བཅུར་རབ་གྲགས་པ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་གོ །དེ་ཉིད་ཆེ་བ་པོ་ཞེས་ཏེ། །གཡོ་བདང་མི་གཡོ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དབལ་བདེ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ། ཀུན་དུ་ཀུན་ནས་ཐམས་ཅད་དུ། །བདག་ཉིད་རྟག་ཏུ་རྣམ་པ་ཀུན། །སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་བརྟན་གཡོ་ཀུན། །ཀུན་གྱི་དངོས་པོར་བདག་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་སོ། །བྱམས་པའི་གོ་ཆ་ཆས་པ་སྟེ། །སྙིང་རྗེ་ཡི་ནི་ཡ་ལད་བགོས། །ཤེས་རབ་རལ་གྲི་མདའ་གཞུ་ཐོགས། །ཉོན་མོངས་མི་ཤེས་གཡུལ་ངོ་སེལ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་བྱམས་པའི་གོ་ཆ་ཆས་པ་སྟེ་ནི། བྱམས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བཤེས་དང་གྲོགས་དང་བུ་གཅིག་པ་བཞིན་དུ་བྱམས་པ་རྣམས་སོ། ཁྱམས་པ་དེས་གོ་ཆ་ནི་བྱམས་པའི་གོ་ཆ་གང་གིས་ཆས་པ་སྟེ། བྱམས་པའི་གོ་ཆ་ཆས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཡི་ནི་ཡ་ལང་བགོས་ནི་སྙིང་རྗེ་ནི་ཇི་སྙེད་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཡ་ལད་དེ་སྙིང་རྗེའི་ཡ་ལད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་ཡ་ལད་དེ་བགོས་པས་བསྲུང་བ་གང་ཡིན་དེ་སྙིང་རྗེའི་ཡ་ལད་


DTG063_Page_0204
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བགོས་སོ། །ཤེས་རབ་རལ་གྲི་མངའ་གཞུ་ཐོགས་ནི། ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་པུ་སྟིའོ། །རལ་གྲི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རལ་གྲིའོ། །མདའ་ནི་སེམས་ཕྲ་མོ་ཡོངས་སུ་འབིགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །གཞུ་ནི་རྡོ་རྗེའི་གཞུའོ། །དེས་ཀྱང་ཅི་གསུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བྱམས་པའི་གོ་ཆ་ཆས་ཤིང་སྙིང་རྗེའི་ཡ་ལད་ཀྱིས་བསྲུངས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་པའི་མི་ཤེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་པའི་གཏི་མུག་གོ །དེ་ཉིད་གཡུལ་ཏེ་འཐབ་མོའོ། །དེ་སེལ་ཞིང་སྤོང་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་དེ་ཉོན་མོངས་མི་ཤེས་གཡུལ་ངོ་སེལ་བ་ཡིན་ནོ། །མན་ངག་ནི་འདིའོ། །མདོག་དམར་བ་དང་ཕྱག་བཞི་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དཔའ་བོ་བདུད་དགྲ་བདུད་འདུལ་བ། །བདུད་བཞིའི་འཇིགས་པ་སེལ་བར་བྱེད། །བདུད་ཀྱི་དཔུང་རྣམས་ཕམ་པར་བྱེད། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་འདྲེན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་བདུད་དགྲ་ནི་བདུད་རྣམས་ཏེ་བགེགས་ཀྱི་དགྲ་སྟེ་བདུད་དགྲའོ། །དེ་ཉིད་བདུད་འདུལ་ཞེས་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་བཞུགས་ནས་བདུད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་འཇོམས་པས་ན་བདུད་འདུལ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དཔའ་པོ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་མི་ནོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་བཞིའི་འཇིགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་ནི་བདུད་རྣམས་ནི་བདུད་བཞིའོ། །དེ་རྣམས་འཇིགས་པ་ནི་བདུད་བཞི་འཇིགས་སོ། །དེ་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང་མེད་པར་བྱེད་པས་ན་བདུད་བཞིའི་འཇིགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །བདུད་ཀྱི་དཔུང་རྣམས་ཕམ་བྱེད་པ་ནི་བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔུང་ནི་བདུད་ཀྱི་དཔུང་སྟེ་དེའོ། །དེ་ཕམ་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་བདུད་ཀྱི་དཔུང་རྣམས་ཕམ་བྱེད་པའོ། །རྫོགས་བའི་སངས་རྒྱས་ནི་མཚན་རྣམས་ཉེ་བར་བསྡུ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་དང་པོ་ནས་ཇི་ཙམ་འདིའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དུ་ན་འཇམ་དཔལ་གྱི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཕལ་ཆེར་ལ་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་འདྲེན་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་འདྲེན་པ་པོ་འཇིག་རྟེན་འདྲེན་ཏེ། འགྲོ་བ་ཀུན་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོད་འོས་བསྟོད་འོས་ཕྱག་གི་གནས། །རྟག་ཏུ་རི་མོར་བྱ་བའི་འོས། །བཀུར་འོས་རྗེད་པར་བྱ་བའི་འོས། །ཕྱག་བྱར་འོས་པ་བླ་མའི་རབ། །ཅེས་


DTG063_Page_0205
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་དེ་ལ་མཆོད་འོས་ནི་ཐོས་པ་དང་དྲན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མཐར་ཕྱིན་བ་ནི་མཆོད་འོས་ཞེས་བརྗོད་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡང་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པའི་ཕྱིར་ན་མཆོད་འོས་ཞེས་གསུངས་སོ། །བསྟོད་འོས་ནི་བསྟོད་པར་འོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱག་གི་གནས་ནི་ལྷ་རྣམས་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་བྱ་བར་འོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་ཏུ་རི་མོར་བྱ་བའི་འོས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རི་མོར་བྱ་བར་འོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བཀུར་འོས་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འཇམ་དཔལ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ། །རྗེད་པར་བྱ་བའི་མཆོག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྗེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱག་བྱར་འོས་པ་ནི་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་བྱར་འོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བླ་མ་ནི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རབ་ནི་མཆོག་གི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཉིད་གོམ་གཅིག་བགྲོད། །མཁའ་ལྟར་མཐའ་མེད་རྣམ་པར་གནོན། །གསུམ་རིག་གཙང་མ་དག་པ་སྟེ། །མངོན་ཤེས་དྲུག་ལྡན་རྗེས་དྲན་དྲུག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཉིད་གོམ་གཅིག་བགྲོད་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་རྣམས་མཉམ་པོར་བསྡུས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་མོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་དེ་ལ་གོམ་པ་གཅིག་ཁོ་ནས་བགྲོད་པའི་ཞབས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཉིད་གོམ་གཅིག་བགྲོད་དོ། །དེས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཁའ་ལྟར་མཐའ་མེད་རྣམ་པར་གནོན་ནི་མཁའ་ནི་མཁའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་མཐའ་ཡས་པ་ནི་མཐའ་ལྟར་མཐའ་མེད་པའོ། །དེ་རྣམ་པར་གནོན་པ་ནི་པ་རོལ་གནོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཁའ་ལྟར་མཐའ་མེད་རྣམ་པར་གནོན་ནོ། །ཚིག་དེས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་གནོན་པ་ངེས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་རིག་ནི་རིག་བྱེད་རིག་པར་བསྟན་པ་གསུམ་སྟེ། ངེས་བརྗོད་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་དང༌། སྙན་ངག་གི་


DTG063_Page_0206
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་རིག་བྱེད་གསུམ་པོ་གསུམ་ལྡན་དང༌། རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དང༌། གཏམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རུང་བ་བསྒྲུབ་པ་འམ་རིག་པས་ན་གསུམ་རིག་གོ །དེའི་རང་བཞིན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་རིག་པ་ནི་གསུམ་པོ་སྒྲུབ་པས་སམ་རིག་པས་ནའོ། །ཡང་རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་རིག་པས་ན་གསུམ་རིག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གཙང་མ་ཞེས་པ་སྟེ། རིག་བྱེད་རིག་པའི་རང་བཞིན་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། འདུན་པས་འདོད་ཕྱིར་ན་གཙང་མ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡང་གྲངས་མེད་པའི་ཐེག་པ་ལ་འདུན་པས་འདོད་པའི་ཕྱིར་ན་གཙང་མ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དག་པ་ནི་དེས་དག་པར་བྱེད་པས་ན་དག་པ་སྟེ། དག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་གསུངས་སོ། །ས་ལ་ཆུའི་ས་ཡོངས་སུ་དག །ཆུ་ལ་འང་སྔགས་རྣམས་མཆོག་ཏུ་དག །དེ་ཡང་དུས་ཚོད་ཚོགས་པས་དག །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་ལུང་བསྟན་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་དག་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མངོན་ཤེས་དྲུག་ལྡན་ནི་ལྷའི་རྣ་བ་དང་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་རྣམས་དྲུག་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་མངོན་ཤེས་དྲུག་ལྡན་ནོ། །རྗེས་དྲན་དྲུག་ནི་ཇི་སྙེད་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། རིགས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཁྲོ་བོ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། དམ་ཚིག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྣམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་འདས། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་མཐའ། །ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་དེ་ཉིད་ཐོབ། །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་སྟེ། རང་གི་དོན་ཕུན་སུ་མ་ཚོགས་པ་ལ་སེམས་དཔའི་བློ་དང་དང་ལྡན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཉན་ཐོས་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་


DTG063_Page_0207
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་གསུངས་པ། སེམས་དཔའ་ཆེ་ཞེས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་སེམས་དཔའི་བློ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་སེམས་དཔའ་ཆེའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་བཟང་པོ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་ཚིག་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདས་ཞེས་པ་སྟེ། འཁོར་བའི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས་ཀུན་དུ་བརྒལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཐའ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེའི་མཐའ་ནི་མཐར་ཕྱིན་ཅིང་མཇུག་བརྟུལ་བར་སོན་པ་གང་ཡིན་བདེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཐའོ། །ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ཐོབ་ཅིང་མངོན་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་པ། །ཀུན་ལ་ཕན་པའི་གང་ཟག་མཆོག། དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཤེས་དང་ཤེས་བྱའི་བདག་པོ་མཆོག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་བདག་རིག་ནི་བདག་ཉིད་རིག་པས་ན་བདག་རིག་གོ །གཞན་རིག་ནི་གཞན་རྣམས་རིག་པས་ན་གཞན་རིག་གོ །ཐམས་ཅད་ནི་མ་ལུས་པའི་དངོས་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ལ་ཕན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པས་ན་ཀུན་ལ་ཕན་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་བུ་གཅིག་པ་བཞིན་དུ་བྱམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ན་གང་ཟག་མཆོག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་པ་སྟེ་ནི་དངོས་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔེར་བྱ་ཀུན་ནོ། །དཔེར་བྱ་དེ་ཀུན་ལས་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པའི་བདག་པོ་ནི་འཛིན་པ་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ནི་རབ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཕྱག་རྒྱ་བཞི་པོའི་དོན་སྟོན་པ། འགྲོ་བའི་བསྙེན་བཀུར་གནས་ཀྱི་མཆོག།


DTG063_Page_0208
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངེས་འབྱུང་གསུམ་པོ་བགྲོད་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ནི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་པར་འགྲོ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དོ། །ཕྱག་རྒྱ་བཞི་པོའི་དོན་སྟོན་པ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞི་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་དོན་ཏེ། དེའི་སྟོན་པ་པོ་ནི་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་པོའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འགྲོ་བའི་བསྙེན་བཀུར་གནས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་བྱའོ། །ངེས་འབྱུང་གསུམ་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། དེས་བགྲོད་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ངེས་འབྱུང་གསུམ་གྱིས་བགྲོད་པའོ། །དེ་བས་ན་ངེས་འབྱུང་གསུམ་གྱིས་བགྲོད་བའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྙེན་བཀུར་གྱི་གནས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དེ། ཐར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་དམ་པ་རྣམ་དག་དཔལ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྐལ་བཟང་ཆེ། །དཔལ་ལྡན་འབྱོར་པ་ཀུན་བྱེད་པ། །འཇམ་དཔལ་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་དཔལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་དོན་གྱི་དམ་པ་རྣམ་དག་དཔལ་ཏེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྐལ་བཟང་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཁོ་ན་ལ་སྐལ་བ་བཟང་པོ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དཔལ་བདེ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ། སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་བྱེད་ཕྱིར་ན། །སྐལ་བཟང་བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་ཅན། །གཏན་དུ་མྱ་ངན་འདས་ཕྱིར་ན། །ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་སྐལ་ངན་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆེ་ནི་ཀུན་ལ་ཁྱབ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དཔལ་ལྡན་ནི་སྐལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འབྱོར་པ་ཀུན་བྱེད་པ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་དཔལ་ནི་མཚན་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག་ནི་དེ་དང་ལྡན་པའི་ནང་ན་རབ་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དེ་ནས་དེ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་


DTG063_Page_0209
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཀུན་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་མཛད་པའི་ཕྱིར་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་པ་ཀུན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཕྱོགས་བཅུ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པར་སོན་པས། མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཚིག་དགུ་བཅུ་རྩ་ལྔ་རྣམས་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་ལྔར་བགོས་ཏེ། རྣམ་པ་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་མཚན་གྱི་ཡི་གེར་གྱུར་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དགུ་བཅུ་དགུར་བྱས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལེ་ལོ་མེད་པར་བྱས་ནས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་གནས་པར་བྱས་ཏེ། རང་གི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ནས་དེའི་འོད་ཀྱིས་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་བྱས་ནས་ཡང་དེ་རྣམས་སླར་ལོག་ནས་གོང་དུ་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་ཚིག་རྣམས་སུ་གྱུར་ཏེ། རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་ཕྱི་རོལ་འཁོར་ལོ་ལྔ་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བའི་རིམ་པས་རྣམ་པར་གནས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་གཟུགས་སུ་བདག་ཉིད་དམིགས་ཏེ། སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཀློག་པས་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པོ་ཞེས་པ་ནི་མན་ངག་གོ །འདི་ལ་ཚིགས་བཅད་ནི་བཅོ་ལྔའོ། །མཚན་གྱི་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་ནི་དགུ་བཅུ་རྩ་ལྔ་སྟེ་གྲངས་སོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ལས་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པའི་རིམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་བཅུ་པའོ།། །།ད་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚིགས་བཅད་རྣམས་ཀྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་དབུས་ན་བཞུགས་པ་ལ་བསྟོད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། མཆོག་སྦྱིན་ལ་སོགས་པས་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །སངས་རྒྱས་འཛུམ་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །མེད་པ་ལས་བྱུང་


DTG063_Page_0210
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །ཚིགས་བཅད་ལྔའོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ལས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པའི་རིམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་བཅུ་གཅིག་བ་སྟེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ནས་ད་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པ་ལ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་པོའི་སྒོ་ནས་ཡོན་ཏན་གསུངས་པ། ཕག་ན་རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་པོས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་གསོལ་པ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ལ་བོས་པ་མཛད་དེ། མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ་གསུངས་པ་ནི་དང་པ་ལྡན་པ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། ཕག་ན་རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་འདི་དང་འདི་དང་འདི་ནི་ཞེས་པ་ནི་འདི་དང་འདི་ནི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའོ། །ཀྱེ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་པ་ནི་དབང་བསྐུར་བའི་སྒོ་ནས་སོ། །རྡོ་རྗེ་འཆང་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །ཡོན་ཏན་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པས་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དང་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་པ་ནི། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་འདྲེས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་མ་འདྲེས་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དག་པའི་རང་བཞིན་ནི། སྲིད་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་དེ་དག་གིས་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཚིག་དང་འབྲེལ་པ། ཅིའི་དོན་དུ་ཞེ་ན། གསུངས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་དགའ་བ་དང༌། དང་བ་དང༌། མགུ་བ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དང་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་དགའ་བ་ནི་སྤྲོ་བའོ། །དད་པ་ནི་དད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལས་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་ཡིད་ཆེས་པའོ། །མགུ་བ་ཆེན་པོ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །དེ་ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་སྤྲོ་བའོ། །ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་བསྐྱེད་


DTG063_Page_0211
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་གསང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་ཞེས་པ་ལ། ལུས་ངག་ཡིད་རྣམས་ཀྱི་གསང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་དང༌། ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་པ། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ས་རྣམས་དང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཏེ། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་རྣམས་དང༌། ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་ས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་དོན་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་དོན་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་མ་རྟོགས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་བླ་ན་མེད་པའི་དོན་མ་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་པ་ནི་མ་ཐོབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །ཇི་སྲིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་དག་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་ཇི་སྲིད་ཀྱི་སྒྲའི་རིམ་པ་ལ་ལྟོས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡང་དག་པར་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ངས་བཤད་ཅིང་ཞེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །ཁ་སྟན་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བཀྲོལ་ཞིང་ཞེས་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་ལ་ཞེས་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །ཀྱི་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་པ་ནི་བོད་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་ཞེས་པ་ནི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ངས་ཞེས་པ་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ངས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཞེས་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བྱིན་གྱི་རླབས་


DTG063_Page_0212
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་བརླབ་པོ་ཞེས་པ་ནི་གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ། སྟོང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་བརྟན་པར་བྱེད་པའོ། །འཁོར་ལོ་དང་པོ་ཡིན་ཏན་ཏེ། ཚིགས་བཅད་བཅུ་གཅིག་སྟེ་གྲངས་སོ། །ད་ནི་འཁོར་ལོ་གཉིས་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་གསུངས་པ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གཞན་ཡང་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་དག་ཅིང་ཡོངས་སུ་བྱང་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་གསང་བར་གྱུར་བའོ་ཞེས་པ་ལ། ཀུན་ནས་ཡོངས་སུ་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཤིན་ཏུ་དག་ཅིང་ཡོངས་སུ་བྱང་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཆ་དེ་རྣམས་གསང་བར་གྱུར་པ་ནི་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་པོ་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་མ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ་ཞེས་པ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི་དེའི་གོང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ་ཞེས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བདུད་ཀྱི་སྟོབས་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་མཛད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། བདུད་བཞིའི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་བཅུ་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་ནི་སྟོབས་བཅུ་ནི་གོང་དུ་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་རྣམས་དང་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་སྟོབས་བཅུའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་སྟོབས་བཅུ་ཉིད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལས་འོངས་པའི་ཕྱིར་ལུང་ངོ༌། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌།


DTG063_Page_0213
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པའོ་ཞེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོས་མ་དེན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་པ་ནི། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་དྲི་མ་མེད་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེ་ཀྱི་ཚོགས་དེ་ཡིན་ལ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ་ན་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་དང་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞིང་ངོ་ཞེས་པ་ནི། །དེ་ལ་ཞིང་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞིའོ་ཞེས་པ་ནི་སྔར་མཚན་ཉིད་གསུངས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་སོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་འབྱུང་ཁུངས་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་མཐའ་ནི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བརྟག་པའི་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་བརྟག་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་གནས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གསེར་ལ་སྲེག་པ་དང་བཅད་པ་དང་བདར་བའི་གནས་ལྟ་བུའོ། །དེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་སྐྱེ་བའི་གནས་སོ་ཞེས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཐབས་ཀྱི་རྒྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གདུང་མི་འཆད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་གདུང་མི་འཆད་པ་ནི་རྒྱུན་རྣམ་པར་མི་འཆད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རིགས་དང་རྒྱུད་རབ་ཏུ་འཕེལ་བའོ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ནར་ཕུལ་དུ་བྱུང་


DTG063_Page_0214
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པའོ་ཞེས་པ་ནི་གང་གིས་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཅོད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དཔལ་བདེ་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ། ཁ་ཅིག་ཕ་རོལ་མུ་སྟེགས་རྣམས། །ཆོས་དང་མཐུན་པར་ཚར་གཅོད་དོ། །ཞེས་སོ། །མུ་སྟེགས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ་ཞེས་པ་ནི། །དེ་ལ་འཇོམས་པ་ནི་ཆང་གི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་སྦ་འགོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ལྷ་ལས་བབས་པའི་ཚེ་ལྟ་བུའོ། །བདུད་བཞིའི་སྟོབས་ཀྱི་དཔུང་དང་སྡེ་ཕམ་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སྟོབས་ནི་ཡན་ལག་བཞིའི་སྟོབས་སོ། །དཔུང་ནི་རྣམ་པར་བཀོད་པའོ། །དེ་ནི་བསྡུས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་དོན་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ། །བདུད་བཞི་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་དང་དཔུང་དང་སྡེ་ཕམ་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་དེའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའོ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་སྦྱིན་པ་དང། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དོན་སྤྱོད་པ་དང༌། དོན་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་དེས་བསྡུས་པ་ནི་བསྡུས་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་བགྲོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ་ཞེས་པ་དང༌། དེ་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཉིད་དོ། །ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞི་ལག་ནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་གཞི་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེ་ཡང་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་རྣམས་ཀྱིའོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ནོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་བསམ་གཏན་ནི་རྟོག་དཔྱོད་དང་དགའ་བདེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལུས་དང༌། ངག་དང་ཡིད་འདུལ་བ་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་རོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་ནི་སེམས་ཙམ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོར་བ་དགུ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དགུ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ལྟ་བའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་


DTG063_Page_0215
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང༌། ཕྲག་དོག་གི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། སེར་སྣའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་ཅད་སྤོང་པའོ་ཞེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྤོང་བའོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའོ་ཞེས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་གཏན་དུ་མེད་པའོ། །འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ་ཞེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་འཆིང་བ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཐར་པའོ་ཞེས་པ་ནི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་ལྷག་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཀྱི་གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་ཞི་བའོ་ཞེས་པ་ནི་ཞི་བར་བྱེད་པས་ཞི་བས་ཞི་བ་སྟེ་ཞི་བར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སོ་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱོར་པའི་འབྱུང་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྒུད་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ངན་སོང་གི་སྒོ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པའོ་ཞེས་པ་ནི་དམྱལ་བ་དང༌། ཡི་དགས་དག །བྱོལ་སོང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངན་སོང་གི་སྒོ་རྣམས་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལམ་བཟང་པོའོ་ཞེས་པ་ནི་ལམ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་བཟང་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ལམ་བཟང་པོའོ། །འཁོར་བའི་འཁོར་ལོར་མི་འཇུག་པའོ་ཞེས་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པའོ། །འཇུག་པ་མེད་པ་ནི་མི་འཇུག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ་ཞེས་པ་ནི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པའི་གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང་བ་དན་བསྒྲེང་བའོ་ཞེས་པ་ནི། ཕྱི་རོལ་བ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་བསྒྲེང་བ་ནི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པའི་གནས་སོ་ཞེས་པ་ནི་གནས་ནི་བསྟན་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྒོའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་པ་ལ། དེ་ལ་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པ་ནི་ཡང་


DTG063_Page_0216
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤྱོད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒོམ་པ་རྟོགས་པའོ་ཞེས་པ་ལ། བསྒོམ་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པའོ། །རྟོགས་པ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོགས་པ་བསྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་སོ་སོར་རྟོགས་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་འབིགས་པའོ། །སྟོང་བ་ཉིད་ལ་སོར་སོར་རྟོགས་པ་ནི་སྟོང་བ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་རྟོགས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འགྲུབ་པའོ་ཞེས་པ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྫོགས་པའོ། །ས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ་ཞེས་པ་ནི། ཀུན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་ཡང་དག་པའོ་ཞེས་པ་ནི་གྲུབ་པའི་རྟོགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་རྩེ་གཅིག་གིས་རྟོགས་པའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དེ་རྣམས་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་གི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྟོགས་པའོ། །དེའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཚན་ཡང་དག་ཕར་བརྗོད་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པའི་བར་དུའོ། །རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོའི་འཁོར་ལོ་གཉིས་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ་ཚིག་རྐང་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་ནས་ད་ནི་འཁོར་ལོ་གསུམ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གཞན་ཡང་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྡིག་པ་མ་ལུས་པར་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི་མ་ལུས་མི་ལུས་པའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་སྟེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྡིག་པ་གང་ཡིན་པ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའོ། །ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པའོ་ཞེས་པ་ནི་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཏེ་གསུམ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ལས་བཟློག་པའོ། །ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་གཅོད་པའོ་ཞེས་པ་ནི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་གཅོད་པའི་


DTG063_Page_0217
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་མི་ཁོམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི། ཁོམ་པ་དང་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་དང་ལོང་ཡོད་པ་ཞེས་པ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་མི་ཁོམ་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་བརྒྱད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་དང༌། བྱོལ་སོང་དུ་སྐྱེ་བ་དང༌། ཡི་དགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང༌། མཐའ་འཁོབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། ལོང་བ་དང་འོན་པ་དང་གླེན་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལྟ་བ་ལོག་པ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་མེད་པའི་སྐལ་བ་ལ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སོ། །འཇིག་པ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །རྨི་ལམ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །ལྟ་བ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །སྡང་བ་དང་དགྲ་བགེགས་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །བདུད་ཀྱི་དགྲའི་ལས་ཐམས་ཅད་རིང་དུ་སྦོང་བར་བྱེད་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་བསོད་རྣམས་ཐམས་ཅད་འཕང་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་བ་རྣམས་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱགས་པ་དང༌། དྲེགས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་རྒྱགས་པ་ནི་རང་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་དང་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཞེན་པའོ། །དྲེགས་པ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ང་རྒྱལ་ནི་ཁེངས་པའོ། །ང་ཡིར་འཛིན་པ་ནི་བདག་གིར་འཛིན་པའོ། །དེ་རྣམས་མ་ལུས་པར་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ལུས་དང་ཡིད་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོར་གྱུར་བའོ་ཞེས་པ་ནི་འདི་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་བར་འགྱུར་བ་ནི་སྦ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་


DTG063_Page_0218
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་ཆེན་དུ་གྱུར་བ་ནི་རབ་ཏུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱག་རྒྱ་དང་གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་པ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའོ། །གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་ནི་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་སྨྲ་བའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་ནི་འདྲིས་བའི་དངོས་པོ་ལ་སེམས་ཀྱིས་མི་བརྗོད་པར་སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །ཤེས་བཞིན་ནི་ལུས་ངག་གི་རང་དབང་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བླ་ན་མེད་པའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པ་དང་ཡིད་གཞུངས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཡིད་གཞུངས་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཡིད་གཞུངས་པའོ། །བ་ན་མེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་ཡིད་གཞུངས་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་རོ། །ནད་མེད་པ་དང༌། སྟོབས་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ནད་མེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ནད་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སྟོབས་ནི་ལུས་ཀྱི་ནུས་པའོ། །དབང་ཕྱུག་ནི་གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ནོར་དང་འབྲུལ་ལ་སོགས་པ། །དེ་ཀུན་བྱ་བའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །དཔལ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། ལེགས་པར་རབ་ཏུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་དཔལ་ནི་གཡང་ངོ༌། །དགེ་བ་ནི་བཟང་པོའོ། །ཞི་བ་ནི་བདེ་ལེགས་སོ། །ལེགས་པ་ནི་བཀྲ་ཤིས་ཏེ་དེ་རྣམས་རབ་ཏུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲགས་པ་དང༌། སྙན་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང༌། བསྟོད་པ་གྲགས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སྙན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །གྲགས་པ་ནི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པས་སོ། །བསྟོད་པ་ནི་དབང་བསྐུར་བའི་སྦྱིན་པས་སོ། །དེ་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བཞི་པོ་འདི་རྣམས་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནད་དང་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་


DTG063_Page_0219
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་ནད་ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཡིན་པས་ནད་ཉིད་འཇིགས་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཤིན་ཏུ་དག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཤིན་ཏུ་དག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི། ཧ་རི་ནི་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །རབ་ཏུ་བྱང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རབ་ཏུ་བྱང་བའོ། །རབ་ཏུ་བཀྲ་ཤིས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་རབ་ཏུ་བཀྲ་ཤིས་པའོ་ཞེས་པ་ནི་ཏ་མའི་རྐྱེན་གྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སྐྱབས་སོ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱབས་ཉིད་དོ། །གནས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སོ་ཞེས་པ་ནི་ཆེར་གནས་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱོབ་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རབ་ཏུ་བྱ་ཞེས་པ་ནི་སྲུང་བ་ཉིད་དོ། །དཔུང་གཉེན་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དཔུང་གཉེན་ནོ་ཞེས་པ་ནི་གཞན་དོན་ཉིད་དོ། །གླིང་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གླིང་ངོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལས་ཆུས་བསྐོར་བ་ནི་གླིང་ངོ༌། །གླིང་འདོད་པ་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །འཁྲས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲས་བླ་ན་མེད་པའོ་ཞེས་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་འཁྲས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། སྲིད་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་གྲུའོ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ནང་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོའོ་ཞེས་པ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟང་དོ། །བླང་བ་དང༌། དོར་བའི་དངོས་པོ་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་ནི་བླང་བ་དང་དོར་བ་ནི་གོ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ངན་པའི་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བའོ་ཞེས་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ན་དེ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ལ་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། སྤྱན་ལྔ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་པ་ནི། སྤྱན་དེ་ལས་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གཏོང་བའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་པ་ནི། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་


DTG063_Page_0220
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རྣམས་མཐར་སོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ས་བཅུ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་པ་ནི། བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མཐར་བྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ངོ་ཞེས་པ་ནི་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲོ་བཏགས་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའི་རང་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ངན་པའི་ཚང་ཚིང་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་མ་ལུས་པར་སེལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་རྣམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི་དེ་དེ་ལྟར་རོ། །མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་འདི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་མཚན་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཆོས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་སྟོང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་མཚན་རྣམ་པར་འཛིན་པ་དེའི་སྟོན་པ་སྟེ་རྒྱུར་གྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་འཁོར་ལོ་གསུམ་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། དེའི་ཚིག་རྣམས་ནི་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཉིས་གྲངས་སོ། །འཁོར་ལོ་བཞི་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གཞན་ཡང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྨད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐྱེ་བ་ལས་བཟློག་པ་དེ་རིགས་ཏེ། རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྒྱལ་བར་བྱེད་ཅིང་བརྟན་པར་བྱེད་བདག་འཁོར་བ་ལས་བརྒལ་བའི་དོན་གྱིས་ན་བུ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དང་རིགས་ཀྱི་བུ་མོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་།རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་གང་ལ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་མཚན་གྱི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་དང༌། མ་ཉམས་ཤིང་ལྷག་ཆད་མེད་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཚིག་དང་ཡིག་འབྲུ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་འདི་ནི་གོང་དུ་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །


DTG063_Page_0221
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་ནི་ཉི་མ་རེ་རེ་ཞིང་ངོ༌། །དུས་གསུམ་དུ་འཆང་བ་དང་ཞེས་པ་ནི་གཞུང་དང་དོན་གྱིས་སོ། །ཀློག་པ་དང་ཞེས་པ་ནི་གླེགས་བམ་ཀློག་པའོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང་ཞེས་པ་ནི་བསམ་པའོ། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་གཞན་ལ་ཡང་ཞེས་པ་ནི་འདུལ་བ་རྣམས་ལའོ། །དམ་ཚིག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་དང་ཞེས་པ་ནི་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །མཚན་གྱི་དོན་གང་ཡང་རུང་བ་རེ་རེ་ནས་ཀྱང་ཞེས་པ་ནི། །མཚན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་མཚན་གྱི་དོན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་སྐུ་ལ་དམིགས་ཏེ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྒོམ་པ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཡིད་དོ། །ཀུན་ནས་སྒོའི་གནས་པས་གནས་པ་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། དེ་ལ་མོས་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་འཛིན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དེ་བས་ན་མོས་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཉིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀུན་ནས་སྒོའི་གནས་པས་གནས་པ་ཞེས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དད་པས་སོ། །དེས་ཅི་འདྲ་བ་ཞེ་ན། མཆོག་ནི་རབ་བོ། །རྙོག་པ་མེད་པ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའོ། །ཤེས་རབ་རྗེས་སུ་འབིགས་པའི་དད་པ་དང་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་དེ་ཉིད་རིག །དེ་གཉིས་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་གཙོ། །དེའི་ཡང་སྔོན་དུ་དད་པ་འགྲོ། །ཞེས་སོ། །ལྡན་བཞིན་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ཅན་གྱིའོ། །དེ་ལ་དུས་གསུམ་གྱི་དུས་མེད་པ་ནི་དུས་གསུམ་ནི་དུས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་དུས་མེད་པའོ། །ལྡན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འབྲེལ་པར་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་འདུས་ཏེ་གཤེགས་ནས་ནི་ཞེས་པ་ནི་འདུས་ནས་འགྲོ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའོ། །རྟོགས་པར་མཛད་དེ་སྐུ་ཡང་སྟོན་ཏོ་ཞེས་སོ། །མ་རུངས་པ་འདུལ་བ་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང༌། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་རྣམས་ཀྱང་སྤྲུལ་པའི་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་སྣ་


DTG063_Page_0222
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོགས་དང་མདངས་དང་སྟོབས་དང་ཞེས་པ་ནི་སྟོབས་ནི་ཤེད་མོའོ། །གཟི་བརྗིད་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་དང་ཞེས་པ་ནི་གཟི་བརྗིད་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་ཞིང་མི་འཕྲོགས་པའོ། །གསང་སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་བའོ་ཞེས་པའོ། །གསང་སྔགས་དང་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མ་ལུས་པ་དང༌། བགེགས་དང༌། ལོག་འདྲེན་དག །བདུད་ཀྱི་དྲ་དང༌། ཕྱིར་རྒོལ་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་མི་ཚུགས་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཉིན་མཚན་ཕྱེད་པར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་མ་ལུས་པ་ནི་ལུས་པ་མེད་པའོ། །མཚན་མོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་ཉིན་མཚན་ཕྱེད་དོ། །སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ནི་སྐད་ཅིག་དང་སྐད་ཅིག་ཉིད་པས་སྐད་ཅིག་རེ་རེའོ། །སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ནི་བཞི་ལའོ། །སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པ་དང་སྤེད་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་སྲུང་བ་ཡང་དེ་སྐྱོབ་པ་ཡང་དེ་རྣམས་ཉིད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྤེད་པ་དེ་བྱེད་པ་ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་མཛད་དོ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཡང་དག་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་བོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་གདགས་པས་ཀྱང་ཕན་གདགས་པར་མཛད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇིགས་པའི་སྤོབས་པ་ཡང་གྲུབ་པར་མཛད་དོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་འཇིགས་པ་དེའི་སྤོབས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇིགས་པའི་སྤོབས་པའོ། །དེ་སྒྲུབ་པར་མཛད་པས་དབུལ་བར་མཛད་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །དགྲ་བཅོམ་བ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཕགས་པའི་ཆོས་ལ་སྡུག་པར་འཛིན་པའི་བསམ་པས་ལུས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་སོ། དེ་ལ་སྡུག་པ་ནི་བྱམས་པའི་བློ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ལུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡང་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཚངས་པ་དང༌། བང་པོ་དང༌། ཉེ་དབང་དང༌། དྲག་པོ་དང༌། ཚན་པོ་ཆེ་དང༌། ཀུན་འགྱེད་གཞོན་ནུ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང༌། སྨིན་དྲུག་གི་བུ་དང༌། ནག་པོ་ཆེན་པོ་དང༌། དགའ་བྱེད་དབང་ཕྱུག་དང༌། གཤིན་རྗེ་དང༌། ཆུ་ལྷ་དང༌།


DTG063_Page_0223
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀུ་བེ་ར་དང༌། འཕྲོག་མ་དང༌། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །ཉིན་མཚན་ཕྱད་པར་འགྲོ་ཡང་རུང༌། འགྲེང་ཡང་རུང༌། འདུག་ཀྱང་རུང༌། ཉལ་ཡང་རུང༌། གཉིད་ལོག་ཀྱང་རུང༌། མ་ལོག་ཀྱང་རུང་བ་ན་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པ་དང༌། སྤེད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །མཉམ་པར་བཞག་ཀྱང་རུང༌། མ་བཞག་ཀྱང་རུང༌། གཅིག་པུར་འདུག་ཀྱང་རུང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ནང་དུ་འདུག་ཀྱང་རུང་སྟེ། གྲོང་ནི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་མཐའ་མའོ། །གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་ནི་ཡུལ་ལོ། །ལྗོངས་ནི་དཔྱ་འདུ་བའི་སའོ། །ཡུལ་འཁོར་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང༌། སྲ་དང༌། སྲ་ཆུང་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གོ་དང༌། ཁྲི་ལམ་ནི་རྒྱལ་བོ་འགྲོ་བའི་ལམ་མོ། །སྲང་དང་བཞི་མདོ་ནི་ལམ་ཁ་བྲག་གོ །སུམ་མདོ་ནི་ལམ་སུམ་མ་དོའོ། །གྲོང་བར་དང་ཚོང་ཁང་ནི་འཚོང་བར་བྱེད་པའི་རྫ་འཚོང་པའོ། །དེའི་མཛོད་ནི་ཚོང་ཁང་ངོ༌། །དེ་ལ་འདུག་པ་ནི་འདུག་པའོ། །ཁང་སྟོང་དང༌། རི་དང༌། ཆུ་ཀླུང་དང༌། ནགས་ཚལ་དང༌། ནགས་ཚང་ཚིང་ནི་ནགས་ཀྱི་ཚང་ཚིང་དོ། འཇུག་ཀྱང་རུང༌། གཙང་སྦྲ་མ་བྱས་པ་དང༌། ར་རོ་ནི་ཆང་གིས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །བག་མེད་པ་ནི་དབང་ཕྱུག་གིས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅིའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་སྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབ་པ་དང༌། སྤེད་པར་བྱེད་དོ། །ཉིན་མཚན་དུ་ཡང་མཆོག་ཏུ་བདེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་འགྱུར་བྱེད་དོ། །ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྤྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། །ལྷ་མ་ཡིད་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། མི་འམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང༌། ཞེས་པ་དང༌། དེ་ལ་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ནི་ཀླུའི་རིགས་བརྒྱད་དོ། །མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡི་དྭགས་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དག་ཀྱང་གཟའ་དང༌། རྒྱུ་སྐར་དང༌། མ་མོ་རྣམས་དང༌། ཚོགས་ཀྱི་བདག་པོ་གཞན་དང༌། མ་མོ་བདུན་པོ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་དང༌། གནོད་སྤྱིན་མོ་དང༌། སྲིན་མོ་དང༌། ཤ་ཟ་མོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདུ་ཞིང་ཞེས་པ་ནི་ཚོགས་པའོ། །གཅིག་ཏུ་མཐུན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དཔུང་དང་བཅས་པ་ནི་ཡན་ལག་གི་སྟོབས་བཞིའོ། །འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་


DTG063_Page_0224
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པའོ། །སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པ་དང་སྤེད་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །མདངས་དང་སྟོབས་དང་གཟི་བརྗོད་མཆོག་ཀྱང་དེའི་ལུས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །ནད་མེད་པ་དང་སྟོབས་དང་ཚེ་ནུར་པ་ཡང་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་འདོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །འཁོར་ལོ་བཞི་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ་དེའི་ཚིག་རྣམས་ནི་གྲངས་བཅུ་དགུའོ། །དེ་ནས་ད་ནི་འཁོར་ལོ་ལྔ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་ཡང་མཚན་གྱི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་གང་གིས་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་ཞེས་པ་ནི་ཉི་མ་རེ་རེའོ། །དུས་གསུམ་དུ་མཉམ་པར་ཡི་དམ་དུ་ལན་གསུམ་དུ་ནི་སུམ་འགྱུར་དུ་བྱས་པའོ། །ཁ་དོན་དུ་འདོན་ཏམ་གླེགས་བམ་དུ་བྱས་བ་ཀློག་ཅིང་བརྗོད་པ་ནི་ཀློག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའི་གཟུགས་ཡིད་ལ་དམིགས་ཤིང༌། གཟུགས་དང་མཐུན་པར་སེམས་ཏེ། དེའི་གཟུགས་དང་མཐུན་པར་སེམས་ཏེ། དེའི་གཟུགས་དང་མཐུན་པར་བསམ་གཏན་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་པ་ནི་གོང་དུ་གསུངས་པའི་རིམ་པས་གཟུགས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྗེས་སུ་བསམས་ནས་བཀླག་པར་བྱའོ། །འདུལ་བའི་དབང་གི་ཕྱིར་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པ་དེ་ཉིད་སྤྲུལ་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པའི་དབང་གིས་མཐོང་མགོ །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་བཞུགས་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ནམ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྱུར་ཀྱང་དན་འགྲོ་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། རིགས་ངན་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི་གདོལ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི་གྲོང་གི་མཐའ་གང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་མི་ཤེས་པ་དེར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་མ་ཚང་བར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མིག་ལོང་བ་དང་འོན་པ་དང༌། གླེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་དང། ལྟ་བ་ངན་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ནི་ལྟ་བ་ལོག་པ་ནི་མེད་པར་ལྟ་བ་སྟེ། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་རྩད་ནས་འབྱིན་པའོ། །དེའི་རིགས་ནི་ལྟ་བ་ལོག་པའི་རིགས་སོ། །དེ་དེ་ལ་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་མི་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་


DTG063_Page_0225
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་བཞུགས་ན་ཡང་དེས་བསྟན་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་དང་བསྐལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་མི་མཇལ་བ་དང་དེ་ཡིས་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་མ་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལྷ་ཚོ་རིང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མུ་གེ་དང་ནད་དང་མཚོན་གྱི་བསྐལ་པའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ལས་གསུངས་པ། བསྐལ་པ་མཚོན་དང་ནད་དང་ནི། །མུ་གེས་ངེས་པར་མཐར་འབྱིན་ནོ། །ཞག་རྣམས་དང་ནི་ཟླ་བ་དང༌། །ལོ་བདུན་དག་ཏུ་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་སོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །སྙིགས་མ་ལྔའི་དུས་སུ་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ནི་སྙིགས་མ་ལྔ་ནི་སེམས་ཅན་དང༌། ཚེ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། བསྐལ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དོ། །སྙིགས་མའི་དབྱིངས་ནི་སྙིགས་མའི་ཕྱིར་དང༌། གཟིར་བའི་ཕྱིར་ནི་སྙིགས་མ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་དུས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་དང་དང་དྲག་དང་ཆོམ་རྐུན་གྱི་འཇིགས་པ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་དམན་པ་དང་དབུལ་བའི་འཇིགས་པ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གོས་ལ་སོགས་པའི་ཡོ་བྱང་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་དབུལ་བའི་འཇིགས་པ་དེ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དྲི་ངས་དང་སྐུར་པ་དང༌། སྨད་པ་དང༌། མི་སྙན་པ་དང༌། གཏམ་ངན་གྱི་འཇིགས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དྲི་ངས་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡང་བསྐལ་པ་སྟོང་གི་བར་དུ་ཡང་དེའི་འཇིགས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུད་དང་རུས་དང༌། རིགས་བཟང་པོ་དང་ཡང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་མཛེས་པ་དང་གཟུགས་དང་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ནི། །ཀུན་ནི་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་སྡུག་པ་ནི་ཚིག་འཇམ་པའོ། །ཡིད་དུ་འོད་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ལ་ཁྱབ་པའོ། །འགྲོགས་ན་བདེ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ་ནི་མཛེས་པའི་གཟུགས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལའོ། །སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་ཚིག་བཙན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ནི་གང་དགེ་བའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་ཚིག་བཙན་པ་དེ་དེ་ལྟར་སྦྱར་རོ། །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེར་ཡང་ཚེ་རབས་དྲན་པར་འགྱུར་


DTG063_Page_0226
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་གཞི་ཆེན་པོ་ནི་ནོར་དང་འབྲུལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འཁོར་མང་བ་ནི་བྲན་གཡོག་དང་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་གཟི་མི་ཟད་པ་དང་འཁོར་མི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ་ནི་ཇི་ཙ་མ་འཚོའི་པར་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ནི་མདུན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ནི་འབྱོར་པ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཚངས་པའི་གནས་བཞི་ལ་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་རོ། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང་ཐབས་དང་སྟོབས་དང་སྨོན་ལམ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ནི་དེ་དག་གི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པ་ནི་མི་སྐྲག་པའོ། །སྨྲ་མཁས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །མི་བླུན་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའོ། །ཚིག་གསལ་བ་ནི་གསལ་པོར་སྨྲ་བའོ། །སྒྲིན་པོར་ཡང་འགྱུར་རོ་ནི་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཤེས་ཉེན་ཅན་ནི་བྱས་པ་ཀུན་ལ་མོས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ལེ་ལོ་མེད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བརྩོན་པའོ། །ཆོག་ཤེས་པ་ནི་འདོད་པ་ཆུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཆེ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་ཡིད་བརྟན་པར་བྱ་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་པར་བྱ་བའོ། །སློབ་དཔོན་དང་བླ་མ་བཀུར་བར་ཡང་འགྱུར་རོ་ནི་བཀུར་འདོད་པའོ། །དེས་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་བཟོད་དང༌། སྒྱུར་རྩ་ལ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་དང་ཡི་གེའི་སྒོ་ནས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། འཚོ་བ་དང༌། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང༌། ལེགས་པར་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ལ་ལེགས་པར་ཡངས་སུ་དག་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དེས་འཚོ་བར་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པའི་ཐ་སྙད་དེས་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་དེ་ལྟར་ཏེ། ལོག་པར་འཚོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་མཉམ་པའི་


DTG063_Page_0227
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་བྱུང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་རལ་བ་མེད་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་མི་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ལ། མི་བརྗེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་དེ་ལྟར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངེས་པ་ལ་ནམས་ཀྱང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངེས་པ་དེའི་བྱང་ཆུབ་མྱུར་བ་རྣམས་ཀྱང་མི་འགྱུར་རོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཞེས་པ་ནི་བསྡུས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་མཐར་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རྣམས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་དེ་དང་རིས་མཐུན་པའོ། །གཞན་དང་ཡང་ལྡན་བར་འགྱུར་རོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དོན་དམ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་འདི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཞེས་པའི་དོན་དོ། །དེ་ཉིད་ཡི་ཕྱིར་ན། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཤིན་ཏུ་མྱུར་དུ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །བསྒྲུབས་པ་ནི་བཟུང་པའོ། །རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཆང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །བསྐལ་པ་མང་པོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་བར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། ཕྱོགས་བཅུར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྔ་སྒྲ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྒྲོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །འཁོར་ལོ་ང་བའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། དེའི་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་གྲངས་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གོ །དེ་ནས་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཛི་ཙམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་པའི་བར་དུ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ། འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ལས་ཡོན་ཏན་གྱི་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་པའོ།། །།དེ་ནས་ད་ནི་དྲུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེ་ཤེས་རབ་


DTG063_Page_0228
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་འཁོར་ལོའི་དང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་བསྒོམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བཀོད་པའི་སྔགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ། ཨོཾ་སརྦྦ་དྷརྨཱ་བྷཱ་བ་སྭ་བྷཱ་ཝ་བི་ཤུདྡྷ་བཛྲ་ཨ་ཨཱ་ཨོཾ་ཨཿ། ཞེས་པ་དེ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་དེའི་རྩ་བའི་སྔགས་སོ། །པྲ་ཀྲྀ་ཏི་པ་རི་ཤུདྡྷཿསརྦྦ་དྷ་རྨཱ་ཞེས་པ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི། པྲ་ཀྲྀ་ཏ་པ་རི་ཤུདྡྷ་དེ་གང་ཞེ་ན། སྲབ་དྷརྨཱ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །ཡ་དུ་ཏ་སརྦྦ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་ཛྙཱ་ན་ཀ་ཡ་མཉྫུ་ཤྲཱི་པ་རི་ཤུདྡྷི་ཏཱ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ། མུ་པཱ་དཱ་ཡ་ཏི་ནི་ཁས་བླང་ངོ༌། །གཟུང་བར་བྱའོ། ཞེས་པའོ། །ཨ་ཨཱཿ་ཨོཾ་སྲབ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་ཧྲྀ་ད་ཡ། ལྷ་ར་ལྷ་ར། ཨོཾ་ཧཱུཾ་ཧྲཱིཿ། བྷ་ག་བཱན། ཛྙཱ་ན་མུརྟི། །ཝཱ་གཱི་ཤྭ་ར། མ་ཧཱ་ཝཱ་ཙ། སྲབ་དྷ་རྨཱ། ག་ག་ན། ཨ་མ་ལ་སུ་པ་རི་ཤུདྡྷ་དྷརྨ་དྷཱ་ཏུ་ཛྙཱ་ན་གརྦྷ་ཡཱཿཞེས་པ་ནི་འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་སྔགས་ཀྱི་ཕྲེང་བའོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་བསྐོང་པའི་སྔགས་ཀྱི་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟེ་བཅུ་གསུམ་པའོ།། །།དེ་ནས་ད་ནི་བསྡུས་པའི་སྒོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པས་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་མང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་གིས་མགོན་པོ་ཞེས་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། གསང་བསྟོད་ནས་ནི་ཚིག་འདི་གསོལ། །ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེ་ནས་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། །དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར། །མགོན་པོ་བཅོམ་ལྡན་དེ་བཞིན་གཤེགས། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །དེ་ནི་མགོན་པོ་གསང་བའི་བདག །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ། །སྣ་ཚོགས་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །གསང་བསྟོད་ནས་ནི་ཚིག་འདི་གསོལ། །མགོན་པ་བདག་ཅག་ཡི་


DTG063_Page_0229
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རང་ངོ། །ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ལེགས་པར་གསུངས། །བདག་ཅག་ཡང་དག་རྫོགས་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་དོན་ཆེན་མཛད། །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ། །ཀྱེ་མགོན་པོ་བདག་ཅག་ཡི་རང་ངོ༌། །ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ལེགས་པར་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་གསུངས་པ་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་སོ། །བདག་ཅག་གི་དོན་ཆེ་བྱས་སོ། །དོན་ཅི་འདྲ་བ་ཞེ་ན་གསུངས་པ། ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་གྲོལ་འབྲས་བུ་འཚལ་པ་ཡི། །འགྲོ་བ་མགོན་མེད་རྣམས་ཀྱི་ཡང༌། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་ཚུལ་སྟོན་པ། །འདི་ནི་རྣམ་དག་ལེགས་པའི་ལམ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་བདག་ཅག་ཉི་ཚོའི་མ་ཡིན་ཏེ། མགོན་པོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་ཚུལ་འདི་ནི། །རྣམ་གྲོལ་འབྲས་བུ་འདོད་པ་ཡི། །འགྲོ་བ་མགོན་མེད་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དོན་ཆེན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅི་འདྲ་ཞེས་ན། རྣམ་དག་ཅེས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པའི་ལམ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་ཟིང་ཡངས་ལ་རྒྱ་ཆེ་སྟེ། །དོན་ཆེན་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་འདི་ནི། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བཤད། །ཅེས་པ་ནི་དེ་ལ་དོན་ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཟབ་ཅིང་ཡངས་པའི་དོན་ཆེ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ཞེས་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བཤད། །ཅེས་པ་ནི་དུས་གསུམ་ལ་གནས་པའི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་འདི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ལས་བསྡུས་པའི་རིམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟེ་བཅུ་བཞི་པའོ།། །།བདག་གི་བློ་གྲོས་འདྲ་བའི་ནུས་པས་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་ཚུལ་ལ་ནི། །བློ་གྲོས་ཞན་པས་གཟུང་བར་དཀའ་བའི་རིམ་པས་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ཡིན། །དེ་ཡི་དགེ་བས་དྲི་མ་མེད་པ་གྲངས་མེད་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བའི། །སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཞི་བར་བྱས་ནས་མཆོག་གི་བྱང་


DTG063_Page_0230
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །འཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སྒེག་པའི་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ཅན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་གླིང་ན་བཞུགས་པ་དཔལ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སླ་བ་དང་ལྡན་པ་གང་གི་མཚན་དཔལ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་དུ་གྲགས་པ་དེས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སྨྲྀ་ཏི་ཛྙཱ་ན་ཀཱི་རྟིས་བསྒྱུར་ཏེ་བཤད་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །ཕྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་ཀློག་སྐྱ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ཀྱིས་བཅོས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །འདི་ལ་གཞུང་ཚད་ནི་ཤློ་ཀ་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱའོ།།


previousའཕགས་པ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མཚན་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ། སྒེག་པའི་རྡོ་རྗེ།next