ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་བཤད་པ།
ད་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལམ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ནི། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དག་གི །རྣམ་པ་མི་དམིགས་སྒོ་ནས་ནི། །ཉན་ཐོས་ལམ་འདི་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་དང༌། བུ་ག་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱར་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་དྲུག་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པ་འདོད་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་དོན་གྱིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཞི་བ་ཉིད་དང༌། ནད་ཉིད་དང༌། འབྲས་ཉིད་དང༌། ཟུག་རྔུ་ཉིད་དང༌། སྡིག་པ་ཉིད་དང༌། ཕ་རོལ་ཉིད་དང༌། འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དང༌། གཡོ་པ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་འཇིག་པ་ཉིད་དང༌། འགོ་ནད་ཉིད་དང༌། འཚེ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནས་ཞི་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་
པའི་རྣམ་པའོ། །ནད་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་སྡིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་རྣམ་པའོ། །ཕ་རོལ་ཉིད་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཉིད་སོ་སོ་ལ་ཡང་བྱུང་བའི་རྣམ་པའོ། །གཡོ་བ་ཉིད་དང་རབ་ཏུ་འཇིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཉིད་སོ་སོ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པའོ། །འཇིག་པ་ཉིད་དང་འགོ་ནད་ཉིད་དང་འཚེ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཉིད་སོ་སོ་ལ་འགོག་པའི་རྣམ་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཡིད་བྱུང་བ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་འགོག་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལུང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཡང་ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གཞན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་བདག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནད་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་ས་བོན་དང་འདྲ་བར་རྒྱུའི་རྩ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟུག་རྡུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱུད་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་འཇོམས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་བར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་ན་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡིད་བྱུང་བའི་དམིགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཡོ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོར་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་འཇིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རང་བཞིན་གྱིས་འཇིག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ།
འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དམིགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དང་གཞན་གྱི་གནོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོ་བའི་ནད་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་གླགས་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འཚོ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་འཁྲུགས་པ་དང་ཐོག་འབབ་པ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འགོག་པའི་དམིགས་པར་ཡང་འཐད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་མ་རིག་པ་འགོག་པ་ལ་བདག་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཞི་བ་ཉིད་དང༌། དབེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའི་རྣམ་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་བཞི་ནི་གནག་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། མངོན་བར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ངེས་པར་འབྱུང་པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་དང༌། གང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་ལྡས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། མ་ལུས་པར་རྟོགས་པ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནས་བདག་གི་དང་བྲལ་བར་ཆོས་ལས་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་བའི་རྩ་བའི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འགྲོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སེམས་དག་དང་མི་འགྲོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་དང་མི་འགྲོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་དག་ནི་ཕན་ཚུན་མེད་
ཅིང་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། རྟོགས་པར་བྱེད་པས་ན་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་དག་ནི་སེམས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དང༌། སེམས་མ་ཡིན་པའང་སེམས་མ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་མི་འཐད་པ་ཉིད་དང༌། འདི་ལྟར་སེམས་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ལ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འང་སེམས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱིན་པས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།དེ་དག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ལམ་ལ་ནི། །གཟུགས་སོགས་ཕུང་པོ་སྟོང་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་དབྱེར་མེད་པས། །དྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དྲོད་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་མི་དམིགས་པས། རྩེ་མོར་གྱུར་པ་དག་ཏུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུགས་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྟག་ལ་སོགས་ཚུལ་གྱིས། །གནས་པ་བཀག་པས་བཟོད་པ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུགས་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་དང་མིར་ཏག་ཅེས་བྱར་བར་གནས་པར་མི་བྱའོ། །གཟུགས་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྨོན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་
གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ས་བཅུ་དག་ལ་བརྩམས་ནས་ནི། །མི་གནས་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིས། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བཤད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ས་དང་པོ་ལ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་འང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །མཁྱེན་ནས་ཆོས་རྣམས་མ་གཟིགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།