བཞི་པ། རྣམ་ཀུན་མངོན་རྫོགས་རྟོགས་པའི་སྐབས།

རྣམ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་བསྟན་ནས། ད་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་བར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་ཡང་ཀུན་མཁྱེན་གསུམ་པོའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག །དམིགས་བའི་ཁྱད་པར་བཟུང་བ་ལ། །རྣམ་པ་ཞེས་ནི་བྱ་བར་བརྗོད། །དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གང་གིས་གང་ཞིག་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ནི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྟག་པར་འཛིན་པའི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱང་ཀུན་མཁྱེན་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་ནི་རྣམ་གསུམ་ཕྱིར། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་རྟེན་ཅན་དུ་བྱས་པ་ཀུན་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདེན་པ་གང་ལ་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མེད་པའི་རྣམ་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། །མི་གཡོ་བ་ཡི་རྣམ་པའི་བར། །བདེན་པ་སོ་སོ་ལ་བཞི་དང༌། །ལམ་དེ་ལ་ནི་བཅོ་ལྔར་བཤད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། །རེ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རབ་འབྱོར་ནམ་མཁའ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནམ་མཁའ་མེད་པའི་དཔེས་མེད་པའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚིག་སོ་སོ་ལ་ཡང་བྱ་བར་དོན་བཤད་པ་དང༌། འབྲེལ་ཏོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་དེ་ལ་འདིའི་དོན་བཤད་པ་དང༌། མཚམས་སྦྱར་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལགས་སོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མི་དམིགས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབེན་པའི་རྣམ་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། འདི་ནི་དབེན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལགས་སོ། །ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བདག་རང་དབང་གི་རྫས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བརྫི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། འདི་ནི་བརྫི་བ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པར་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་མེད་པའི་རྣམ་པས་མི་བརྫི་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་བཞིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། འདི་ནི་གནས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །མིང་དང་ལུས་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ནི་བསྐྱེད་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་མིང་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཕུང་པོ་བཞིའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དེ་གཉི་གའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུགས་དབྱུང་བ་དང༌། འཇུག་པ་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། ནམ་མཁའ་མི་སྒྲིབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ནང་གི་བདག་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དབུགས་དབྱུང་བ་དང་རྔུབ་པ་གཉིས་ནི་དེའི་ནང་གི་རྟགས་སུ་དེ་དག་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔྱོད་པ་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་ནས་བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་ནི་མིང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་རིམ་པ་བཞིན་དུ། རྒྱུ་དང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་དབྱེ་བ་བཞིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འགོག་པ་ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་བྱས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ཐོབ་པར་བྱས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་དུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བཟུང་བ་ཐོབ་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་མི་འཕྲོགས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཟད་པ་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཟད་ཅིང་བྱ་བ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་དག་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། འགོག་པའི་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་ནི་བཅོ་ལྔ་སྟེ། བཞི་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་སྔ་མའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ལ་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ལ། ཇི་སྐད་དུ། བྱེད་པ་པོ་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་ཤེས་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཕོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་མི་དམིགས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དུལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་དུལ་བ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དག་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལམ་དང༌། རིགས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། མཐོང་བའི་ལམ་ཟག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བསྟན་པ་ནི་རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། རྨི་ལམ་མཐོང་བ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་བརྙན་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་སྒྲ་བརྗོད་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མིག་ཡོར་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨིག་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་ཆུའི་ཕུང་པོ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་མཚན་མ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་དང༌། གདོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྔས་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་གྱུར་པ་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་མཐོང་བའི་ལམ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དྲུག་གང་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྟོག་པ་སྤོང་བ་གསུངས་པ་ལ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བ་ནི་གང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྣམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་བ་སྤོང་བ་ནི་གང་རྣམ་པ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྤྲོས་པ་སྤང་བ་ནི་གང་སྤྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ནི་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྤྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རང་གི་རྟོག་པ་སྤོང་བ་ནི་གང་རློམ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རློམ་སེམས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤོང་བ་ནི་གང་མི་གཡོ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ནི་མི་གཡོ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གནས་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་བཅོ་ལྔར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་བསྟན་ནས་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཀུན་འབྱུང་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་གཉིས་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་དང༌། འགོག་པ་གཉིས་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ན། འདི་ལྟར། རྒྱུ་དང་ལམ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །འགོག་པ་དང་བཅས་གོ་རིམས་བཞིན། །དེ་དག་བརྒྱད་དང་བདུན་དང་ནི། །ལྔ་དང་བཅོ་ལྔ་ཞེས་སྒྲོགས་སོ། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་འདུན་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང༌། དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡང་སྲིད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདུན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་དེ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་འདོད་པའི་དངོས་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་མི་གནས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྲིད་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ཞི་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པ་ནི་མ་ཞི་བ་གཙོ་ཆེ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་དབྱེ་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། གཏི་མུག་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་ནི་འདོད་ཆགས་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་སྡང་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྡང་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཏི་མུག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། གཏི་མུག་གི་མུན་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དུ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་ནི་སེམས་ཅན་དུ་ཞེན་པ་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པ་དང༌། རྒྱུ་ནི་གང་འདོད་ཆགས་དང༌། དགའ་བའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་གང་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གོ །རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ནི་གང་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་ནི་གང་སེམས་ཅན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་བརྒྱད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ལ་ཚད་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པའི་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ་ཉིད་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན། ལམ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གོ་འབྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མཐའ་གཉིས་སུ་རྟོག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མཐའ་གཉིས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རིགས་པ་གང་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་མ་ལུས་པ་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མ་ལུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལས་འདས་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་དམན་པ་འདོད་པ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པ་ནི་གང་རྟོགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ་སོར་ཡུལ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་གནས་ནི་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་དེ་ལ་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅེ་ན། དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། མ་ཐོབ་པའི་ཐོབ་པ་དམན་པ་དང༌། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རྟོག་པ་མེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་དེ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་གང་ཆགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་དེའི་ཆོས་རྟོགས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལམ་གོ་འབྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གོ་འབྱེད་པ་དང༌། རིགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་རིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་བ་དང༌། གང་ཡང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པ་སྟེ། ལམ་གྱི་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ལ་མི་རྟག་པ་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པ་མེད་པ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གདོད་མ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་བདེ་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་བར་ཞེན་པ་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་གི་རྫས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་བར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་རང་བཞིན་དུ་མངོན་བར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་གང་དུ་བརྟགས་པའི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་བ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མངོན་དུ་བྱས་པས་བཞི་པོ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཡང་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་རྣམ་པར་གྱུར་པ་ནི་ལྔ་ཡིན་ནོ། །དེ་འགོག་པའི་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་དངོས་པོ་འགོག་པ་ནང་གི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་ཏེ། གང་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་སྟོང་པ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཏགས་པའི་འགོག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་མངོན་བར་ཞེན་པའི་དབྱེ་བས་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འགོག་པ་ནི་གང་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོད་སྲུངས་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་རི་རབ་ཙམ་མཆོག་ཡིན་གྱི་མངོན་པར་ང་རྒྱལ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཡིན་བར་བསྟན་ཏོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དབྱིབས་ལ་ཞེན་པའི་འགོག་པ་ནི་གང་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་དང༌། མཚམས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འགོག་པ་ནི་གང་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བས་བྱས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་ནི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། །དོན་དམ་པར་མངོན་བར་ཞེན་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འགོག་པ་ནི་གང་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འགོག་པ་ནི་གང་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་དང༌། ཆད་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འགོག་པ་ནི་གང་ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐའ་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་འཁོར་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་འགོག་པ་ནི་གང་ཐོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མང་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དོར་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འགོག་པ་ནི་གང་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་བཏགས་པའི་འགོག་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་ཞི་བའི་རྣམ་བས་བསྡུས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛད་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་བྱེད་པ་པོ་འགོག་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ཡིན་པར་རིག་བར་བྱའོ། །ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པའི་འགོག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བཏགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པའི་འགོག་པའི་རྣམ་པ་ནི་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་བ་ཉིད་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་བྱས་པ་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པའི་འགོག་པ་ནི་གང་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་འགོག་པ་ནི་གང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པའི་འགོག་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་འགོག་པ་འདི་གཉིས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་འགོག་པ་གང་ཡིན་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡང་ཞི་བ་ཡིན་ཞེ་ན། མངོན་པར་ཞེན་པ་བརྒྱད་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གྱ་ནོམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ངེས་པར་འབྱུང་ཞེ་ན། དངོས་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་དངོས་པོའི་འགོག་པ་དང༌། བྱེད་པ་པོ་འགོག་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པ་འགོག་པ་དང༌། དངོས་པོ་གཞན་འགོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུམ་དང༌། བརྒྱད་དང༌། གཅིག་དང༌། གཉིས་དང༌། གཅིག་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་གྱུར་པ་ནི་བཅོ་ལྔའོ། །ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་བསྟན་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྣམ་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཀུན་མཁྱེན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ནས་བཟུང་སྟེ། །ཐ་མ་སངས་རྒྱས་ཉིད་རྣམ་པ། །སློབ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་རིམ་བཞིན་ཏེ། །སུམ་ཅུ་བདུན་དང་སུམ་ཅུ་བཞི། །སུམ་ཅུ་རྩ་དགུ་དག་ཏུ་བཞེད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། ཀུན་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་མཐུན་པར། །ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ལམ་འདི་གསུམ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལས་གཞི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ལམ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྟེ། གང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང་ཆོས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་གཞི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །རྩོལ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་ནི་གང་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཉིན་ནོ། །དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྤོང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ལམ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དཔྱོད་པ་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བས་ནི་འདུན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་གི་གནས་པ་ལས་སུ་རུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་བར་རྟོགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ལམ་དབང་པོ་རྣམས་ནི་གང་དབང་པོའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ལམ་གྱིས་དེ་ནི་འཕགས་པའི་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པ་ལ་དབང་དུ་གྱུར་པ་དྲོ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྦྱོར་བས་རྩེ་མོའི་མངོན་བར་རྟོགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ལམ་ནི་སྟོབས་རྣམས་ཏེ། གང་སྟོབས་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོབས་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དབང་ཐོབ་ནས་དེས་མཇུག་ཐོགས་སུ་བདེན་པ་རྟོགས་ན་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་སྦྱོར་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ལམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པར་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ལམ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ལམ་སྟེ། གང་འཕགས་པའི་ལམ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་ལམ་དང༌། རྩོལ་བའི་ལམ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ལམ་དང༌། མངོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་རྟོགས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ལམ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ལམ་དང༌། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཞི་དང༌། བཞི་དང༌། བཞི་དང༌། ལྔ་དང༌། ལྔ་དང༌། བདུན་དང་བརྒྱད་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་ལམ་གྱི་རྟེན་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་གཉེན་པོའི་ལམ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བས་བྱས་པའི་གཉེན་པོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མཆན་མ་དང་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ཁམས་གསུམ་དུ་སྨོན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། སྨོན་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པ་དག་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་དང་པོའོ། །མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། རྒྱུ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །འགོག་པ་དང༌། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལམ་གྱི་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། མཚན་མ་མེད་པ་ནི་ཞི་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དང་འདི་འགལ་བ་མེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགོག་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ལམ་གྱིས་མཚན་མ་མེད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལམ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་གྱི་སྤངས་པ་ནི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡང་སྤྲུལ་པ་མེད་པར་མ་ཡིན་པས་སྤྲུལ་པའི་ལམ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་མ་ཞིག་པ་ནི་བདག་ཉིད་བསམ་གཏན་ནམ། གཟུགས་མེད་པའི་སྟོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། །གང་གཟུགས་ཅན་གཟུགས་ཀྱི་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང༌། ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་བའོ། །གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གིས་ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ཤིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གཉིས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྤྲུལ་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྡུག་པའི་གཟུགས་ལ་དགའ་བ་དང༌། མི་སྡུག་པའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་པ་ལ་མི་དགའ་བའོ། །དེའི་གཉེན་པོར་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་པ་དང༌། མི་སྡུག་པའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། །གཅིག་ལ་གཅིག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕན་ཚུན་རོ་གཅིག་པའི་འདུ་ཤེས་ཐོབ་པས་ཅི་འདོད་པའི་གཟུགས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ལམ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པར་གནས་པའི་ལམ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཞི་བར་གནས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒྲིབ་པ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཚོར་བ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་སྤྲུལ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་གསུམ་དང༌། བདག་གི་དོན་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་གཞན་གྱི་ཆེད་དུ་བྱས་པའི་དབང་དུ་བྱ་བའི་ལམ་ལྔ་སྟེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ནི་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྤོང་བའི་ལམ་བདེན་པ་བཞིའི་རྟེན་ཅན་དེ་མ་ཐག་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། གང་བདེན་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞི་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ནི་གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་སྟེ། གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གཉེན་པོའི་ལམ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་ལམ་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ལམ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དང༌། སྤོང་བའི་ལམ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་སྟེ། དེ་དག་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུམ་དང༌། གསུམ་དང༌། ལྔ་དང༌། དགུ་དང༌། བཞི་དང༌། བཅུ་སྟེ། ལམ་ཤེས་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞིར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདིར་སྟོབས་བཅུ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ་སོར་རིག་པ་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཆགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲངས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡུལ་གྱི་སྐད་རྣམས་དང༌། ཆོས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཡུལ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཉེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མ་འདྲེས་པ་དེ་དང་དེར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་གང་དང་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་དང་དེ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། མདོ་ལས། དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ལན་འགའ་གྲོང་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་ན་གླང་པོ་ཆེ་གཏུམ་པོ་འམ། རྟ་མི་བགྲུངས་པའམ། བ་ལང་བརྡུང་པའམ། ཁྱི་ཟ་ལེ་བ་དང་བཅས་པར་འགྲོ་བ་དང༌། ཚང་ཚིང་ངམ། ཚེར་མའི་ནགས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། སྤྲུལ་ནག་པོ་ལ་རྐང་པས་བརྫི་བ་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ཁྱིམ་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། གང་ན་བུད་མེད་ཀྱི་ཡུལ་མི་རིགས་པར་སྨྲ་བས་མགྲོན་དུ་བོས་པའམ། དགོན་པའམ། ཡང་ན་ལམ་གོལ་བར་འགྲོ་ཞིང༌། ལམ་བོར་བ་དང༌། རྐུན་པོ་དང༌། དགྲ་དང་བཅས་པར་འགྲོ་བ་དང༌། སེང་གེ་དང༌། སྟག་དང༌། གཞན་གྱི་ཆུང་མ་དག་གིས་དེ་དེ་ལྟར་བསྟེན་པ་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་འགའ་ཞིག་ཏུ་དགྲ་བཅོམ་པ་དགོན་པ་ནགས་ཁྲོད་སྟུག་པོར་འགྲོ་བ་ན་ལམ་ནོར་བ་དང༌། ཁང་པ་སྟོང་པར་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དང༌། ཀུ་ཅོ་འདོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་རྗེ་ལྟར་འོ་དོད་འབོད་པ་དང༌། བག་ཆགས་ཀྱི་ཉེས་པ་ཀུན་དུ་བསྐྱོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྟ་གད་ཆེན་པོས་དགོད་ཅིང་སོ་སྟོན་པ་དང༌། སྟེག་ཚུལ་དུ་འཛུམ་ཡང་ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཆ་དང་ལྡན་པའི་ཅ་ཅོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དྲན་པ་ཉམས་པ་མི་མངའ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ངག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་གཅིག་ཏུ་མི་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ཅིང་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞི་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕུང་པོ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་མི་མངའ་སྟེ། བཏང་སྙོམས་མཆོག་གིས་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་གྱི་ལྡང་བ་ན་མཉམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུགས་མཉམ་པར་མ་གཞག་པ་མི་མངའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ཅན་ཞེས་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མི་མངའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། མ་ཐོབ་པས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉམས་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མི་མངའོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་རེས་འགའ་ལུས་ཀྱི་དགེ་བའི་ལས་ལ་འཇུག །རེས་འགའ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ལས་གསུམ་ཆར་ཡང་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མི་མངའོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་དངོས་པོ་འབད་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་འདི་དག་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི་གང་གིས་འདི་དག་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐོང་བ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འབད་པ་མེད་པར་ཡང་དུས་གསུམ་གྱི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །མེད་པའི་རྣམ་པ་ནི་གང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་མི་འགྲོ་བའི་རྣམ་པ་ནི་རང་བྱུང་གི་རྣམ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་མངོན་བར་བྱང་ཆུབ་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཇི་ལྟར་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་རང་བྱུང་དང༌། གང་གི་ཆེད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བཅུ་དང༌། བཞི་དང༌། བཞི་དང༌། བཅོ་བརྒྱད་དང༌། གཅིག་དང༌། གཅིག་དང༌། གཅིག་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་གྱི་རྟེན་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་བཞི་བཅུར་གཅིག་གིས་མ་ཚང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་དག་གང་ལ་བྱ་ཞེ་ན། དང་པོ་རྩོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ། །དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ལ། །རྣམ་པ་ཞེས་ནི་བྱ་བར་བརྗོད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་མ་ཡིན་ནམ། །དམིགས་པར་བཞག་པས་ཡང་དམིགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིར་དངོས་པོ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཐར་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཤིན་ཏུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གང་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ལས་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཙམ་གྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི་དེ་དང་འདི་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །རྣམ་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།

སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམ་པ་རྣམས་བསྟན་ནས། ད་ནི་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྦྱོར་བའི་རྟེན་སྦྱོར་བ་པོ་ཡིན་པས་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བ་པོ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་བྱས། །དེ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན། །དགེ་བའི་བཤེས་ཀྱིས་མགོན་བཅས་པ། །འདི་ཉན་པ་ཡི་སྣོད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྦྱོར་བའི་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས་པ། །འདས་པས་བསྟན་པའི་གསུང་རབ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉན་པའི་སྣོད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉན་པའི་སྦྱོར་པའི་རྟེན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འཛིན་པ་དང༌། འཆང་བ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ལ་རྗེས་སུ་མི་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བའི་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སངས་རྒྱས་བསྟེན་དང་ཀུན་འདྲི་དང༌། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་སྤྱོད་པ། །ལེན་དང་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཡི། །སྣོད་དུ་དམ་པ་རྣམས་བཞེད་དོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཞུ་བ་བྱས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་སྣོད་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་དེ་ལ་མི་མོས་པ་དང༌། མཆོག་ཏུ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མི་མོས་པ་དང༌། སྤོང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། མོས་པ་མེད་པའི་རྒྱུས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་དེ་སྤོང་བའི་རྒྱུ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཟབ་པ་ནི་མོས་པ་མེད་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྤོང་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཉེས་པའི་རྒྱུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་གནས་པར་འདོད་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བསྐྱེད་པར་འདོད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ན་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཉེ་བར་འགོད་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་དེ་ལས་འཁྲུངས་པ་དང༌། དེའི་མཐུས་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་དོན་གྱིས་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཁྲུངས་པ་ནི་མངོན་པར་བསྐྲུན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐུས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཡང་གསལ་བར་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རང་ལས་འཁྲུངས་པ་དང༌། མཐུས་གསལ་བར་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པའི་སྣོད་ཀྱི་ཉེས་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར། ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ལེགས་པར་ཟུང་ཤིག་ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྣོད་ཁ་སྤུབ་དང༌། མི་གཙང་པ་དང༌། རྡོལ་བ་རྣམས་ཉན་པའི་སྣོད་ངན་པ་སྤངས་པ་བསྟན་པའི་སྣོད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེས་ནི་བསྟན་པའི་སྣོད་ཀྱི་ཉེས་པ་གསུམ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ནི་ལེགས་པར་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ཉེས་པ་ནི་ཉོན་ཅིག་ཅེས་གསུངས་པས་སོ། །འདུན་པ་དམན་པའི་ཉེས་པ་ནི་ཡིད་ལ་ལེགས་པར་ཟུང་ཤིག་ཅེས་གསུངས་པས་སོ། །སྦྱོར་བའི་རྟེན་བསྟན་ནས་སྦྱོར་བ་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་ལ་མི་གནས་ཕྱིར། །དེ་ལ་གནས་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཟབ་ཕྱིར། །དེ་རྣམས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་ཚད་ནི་མེད་ཕྱིར་དང༌། །ཚེགས་ཆེན་ཡུན་རིང་རྟོག་ཕྱིར་དང༌། །ལུང་བསྟན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཕྱིར་དང༌། །ངེས་འབྱུང་བར་ཆད་མེད་ཉིད་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཉེ་དང་མྱུར་བ་དང༌། །གཞན་དོན་འཕེལ་མེད་འགྲིབ་མེད་དང༌། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་སོགས་མིང་མཐོང༌། །གཟུགས་སོགས་བསམ་མི་ཁྱབ་མི་མཐོང༌། །གཟུགས་སོགས་དེ་ཡི་མཚན་མ་དང༌། །དེ་ཡི་ངོ་བོར་རྣམ་མི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟོག །འབྲས་བུ་རིན་ཆེན་སྦྱིན་བྱེད་དང༌། །དེ་ནི་དག་པ་མཚམས་དང་བཅས། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་གཟུགས་ལ་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། མ་འདྲེས་པའི་བར་ལ་གནས་པ་བཀག་པ་དེ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་དང་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་མི་སྦྱོར། །གཟུགས་ལ་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་གནང་བ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དང༌། ཕྱི་མ་དང༌། དབུས་སུ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཟབ་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཟབ་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་གནས་པ་མི་དམིགས་པའི་དོན་གྱིས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཏིང་དཔག་དཀའ་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱི་དྲི་མ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་ལམ་ཤེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེ་དག་གིས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེའི་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་བསྟན་པ་ནི་གང་ཟབ་མོ་མངོན་བར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྦྱོར་བ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཟབ་ཅེས་བྱ་བ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཟུགས་གཏིང་དཔག་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཟུགས་ཚད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་སྦྱོར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། མ་འདྲེས་པའི་བར་དུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་དཔྱོད་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ནི་རྗེས་སུ་གནང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གཟུགས་ཟབ་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དང༌། ཚད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་མ་འདྲེས་པའི་བར་དུའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་དང་པོ་པ་སྤངས་ནས་ཚེགས་ཆེན་པོས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཟབ་མོས་སྐྲག་སྟེ། དང་པོ་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྤང་བར་འགྱུར་ཏེ། མི་དགེ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཀུན་དུ་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པས་གསུམ་གྱི་རྒྱུས་ལས་དང་པོ་པའི་མདུན་དུ་མ་ཡིན་གྱི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མདུན་དུ་བརྗོད་པར་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་ལས་བསགས་པས་ཚེགས་ཆེན་པོས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་འདོད་ཅིང་མི་འཇིགས་པ་དང༌། རྨི་ལམ་གྱི་ནང་དུ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ལུང་བསྟན་པ་ཉེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གམ་གཉིས་ལས་མི་འདའ་བར་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་རྨི་ལམ་གྱི་ནང་དུ་འཐད་པའི་རིགས་པས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་རིག་པར་བགྱི་བ་དག་གོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་སྐྱེས་བུ་འབྲོག་དགོན་པ་དཔག་ཚད་བརྒྱ་པ་ཞིག་ནས་འབྱུང་བའི་དཔེས་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ཆོས་ལས་འདས་པར་དོན་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཡིན་ནོ། །བར་ཆད་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་སྐྱེས་བུ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་དཔེས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ན་ལྡུམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་མཐོང་བར་བསྟན་པའི་དོན་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཤིང་གི་ལོ་མ་དང༌། འདབ་མ་ལྷགས་པའི་དཔེས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་གསར་གྱི་རྟེན་ཅན་ཅིག་ལ་གནས་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་བུད་མེད་སྦྲུམ་མ་བཙར་ཉེ་བའི་དཔེས་རྟེན་གྱི་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ནི་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མྱུར་དུ་མངོན་བར་གྲུབ་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུའི་སྤོབས་པས་གསལ་བར་དཔེ་བཞིས་བྱས་ཏེ། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྦྱོར་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། མྱུར་དུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་བར་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བར་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ལ། གཞན་དག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ནི་གཉི་གའི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གཏོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འཕེལ་བ་དང༌། འགྲིབ་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་འཕེལ་བ་དང༌། འགྲིབ་པ་མཐོང་བ་བཀག་པས་དེ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བར་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཡང་ཆོས་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང༌། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་དང༌། འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་རྣམས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བཀག་པ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་གནང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་མཚན་ཉིད་ཟློག་པར་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྣམ་པའི་འདུ་ཤེས་འགོག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྣམ་པའི་འདུ་ཤེས་པ་བཀག་པས་དེ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གནང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གཟུགས་དང༌། དེའི་མཚན་མ་དང༌། རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དེའི་མཚན་མ་དང༌། དེའི་རང་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་འཐད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྦྱིན་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་སྟེར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་སྟེ་ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་རྣམས་བསྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་སླད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དག་པའི་ཕུང་པོའི་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ས་མཚམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བར་བར་ཆད་མང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལོའི་བར་གྱི་བྲི་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་བར་བརྩོན་པ་གཏང་བར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལོ་སྨོས་པ་དེ་ཙམ་གྱི་དུས་ཚིགས་ལ་སོགས་པས་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤག་ཉ་པལ་ཀའི་གཞུང་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐུན་པར་ལོའི་བར་དུ་སྤྱོད་དོ། །ལོ་འདས་ནས་འདོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གང་གིས་ལོ་སྐོར་དུ་མཐོང་བ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ཉི་ཤུ་པོ་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་འདི་ནི་རིགས་པའི་ཚུལ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པ་མེད་པར་གནས་པ་དང༌། དེ་ལ་མི་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ནི་ཟབ་པ་དང༌། གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དང༌། ཚད་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ལས་དང་པོ་པ་ནི་ཚེགས་ཆེན་པོས་འཐོབ་བོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཐོབ་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་འཕེལ་བ་མེད་པ་དང༌། འགྲིབ་པ་མེད་པ་དང༌། ཆོས་སམ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། འབྲས་བུར་རིན་པོ་ཆེ་འབྱིན་པས་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ལོའི་པར་དུ་བརྩོན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་བྱ་བ་བྱས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ལོ་སྐོར་གྱིས་བྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་སྦྱོར་བའི་རྟེན་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེས་བཤད་དོ། །སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།

ཕན་ཡོན་གྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱོར་བ་བརྟན་ནས་དེའི་ཕན་ཡོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདུད་ཀྱི་མཐུ་བཅོམ་པ་ལ་སོགས། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཅུ་བཞིའོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བདུད་བཅོམ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་བདུད་བར་ཆད་བྱེད་པ་བརྩོན་པར་ཞུགས་སུ་ཟིན་ཡང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགོངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་མཐུས་བཅོམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་དགོངས་པར་མཛད་པ་དེ་ནི་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏོ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགོངས་ཤིང་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པར་ཤེས་པས་ལྷག་པར་མོས་པ་བརྟན་པོ་སྐྱེ་ཞིང་སྤྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆེ་གེ་མོ་ལ་བདུད་ཀྱིས་བར་བཅད་པའི་གོ་སྐབས་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་བར་མི་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཆེད་དུའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཅིང་དེ་ལ་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ལོག་པའི་ཤེས་པ་བསལ་བའི་ཆེད་དུ་གཉིས་ཀ་སྨོས་པར་མཛད་དོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་དེ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་ཡི་གེར་བྲིས་ནས་གླེགས་བམ་བཅངས་པ་ཙམ་གྱི་དོན་ཆེན་པོ་དང༌། ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་དང༌། འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་མི་འབྲལ་བ་ཉིད་དང༌། བདེ་འགྲོར་གཞོལ་བ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་བར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཚིག་བཞི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་སྨིན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡུལ་དཔྱད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་ནས་བར་ཏ་ནི་དང༌། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དཔྱད་པས་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་དགོངས་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོ་མི་ཉ་ཟ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མའི་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་སྟེ། ཕྱི་མའི་དུས་ན་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱེས་བུའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་ཡང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་རིགས་ཀྱི་བུ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་ཕྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་ཡང་བརྟན་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་དང་བདུད་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་སྐྱེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་ཡང་དགའ་བ་དང༌། དང་བ་དང༌། མགུ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འགོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དགའ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཚོལ་བའོ། །དང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །མགུ་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་སེམས་རངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དམ་བཅས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བདག་གིས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པར་བགྱིའོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྗེས་སུ་དགྱེས་པའི་ཚིག་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམ་བཅས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཛིན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་དེ་དག་མོས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ལས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་དེས་འབྲས་བུ་ཕྱི་དང༌། ནང་གི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། གཞན་དང་གཞན་དུ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གོང་ནས་གོང་དུ་བསྒྲུབ་ཅིང་ཉམས་སུ་ལེན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་རྙེད་པ་དང༌། མ་ཚང་བ་རྙེད་པ་ལས་གོ་བཟློག་པས་ཚང་བ་རྙེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་གང་འདི་དག་ཚོལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཚེ་ལ་ལས་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མ་ཚང་བ་ཐོབ་པས་བརྩོན་འགྲུས་མི་གཏོང་བ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་རྗེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཡོན་གྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།

བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕན་ཡོན་བཤད་ནས་དེའི་བར་ཆད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྐྱོན་ནི་བཅུ་ཚན་བཞིར་བཅས་པ། །དྲུག་ཏུ་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བཞི་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཚེགས་ཆེན་པོས་ཐོབ་པ་ནི་གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དཀའ་བར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དེས་ཤིན་ཏུ་ཕྱིས་ཏེ་སྤོབས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྤོབས་པ་མྱུར་ཞེས་པ་ནི་གང་དང་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་གནས་སུ་ཧ་ཅང་མྱུར་བར་སྤོབས་པ་སྐྱེ་བ་ནའང་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དུ་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་གང་ཡང་གླལ་བ་དང༌། དགོད་པ་དང༌། ཕན་ཚུན་སྟེ་ག་ཅིང་འདྲི་ན་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་བར་ཆད་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །སྟེག་པ་ནི་རང་གི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཡན་ལག་བཞི་བཀོད་པའོ། །སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ནི་གསུམ་སྟེ། སེམས་གཡེང་བ་དང༌། ཕན་ཚུན་ཡི་གེ་གཞན་ལ་ཆགས་ཤིང་འདྲི་ཞིང་ཉན་པ་དང༌། བདག་གིས་འདིའི་གཏིང་མི་རྙེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་སྨྲ་ཞིང༌། སེམས་བསྐྱེད་ནས་ལངས་ཏེ་འགྲོ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཆགས་པ་ནི་གང་ལོག་པར་རྟོག་ཅིང་དམིགས་པས་དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། ཕན་ཚུན་སྨྲ་བའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པའི་ཁ་ཏོན་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ནི་གང་ཡང་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མགོ་བོ་དང༌། ཡང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ནི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་ཕྱོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གང་ཡང་འདིར་ནི་བདག་ལུང་མ་བསྟན་ཏེ། བདག་གི་མིང་ཡང་མ་བརྗོད་དོ་ཞེས་མ་དད་པར་གྱུར་ནས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ལ་སོགས་པར་བརྟག་པ་མེད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རིགས་པས་སོ། །རྒྱུ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པའི་ཉམས་པ་ནི་གང་ཤིང་གི་རྩ་བ་སྤངས་ཏེ་འདབ་མ་དང༌། ཡལ་གལ་འཇུ་བར་བྱེད་པའི་དཔེས་ནི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྫོགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གྱ་ནོམ་པའི་རོ་མྱང་བ་ལས་ཉམས་པར་གསུངས་པ་ནི་ཁྱིའི་དཔེས་གྱ་ནོམ་པ་ཇའི་མྱང་བ་ལས་ཉམས་བ་ནི་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པའི་མཆོག་འཛིན་པ་ལས་ཉམས་པ་ནི་གང་གླང་པོ་འདོད་པས་གླང་པོ་རྙེད་ནས་གླང་པོའི་རྗེས་ཚོལ་བའི་དཔེས་ཐེག་པ་མཆོག་ལས་ཉམས་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བ་ལས་ཉམས་པ་ནི་གང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང༌། བ་ལང་གི་རྗེས་སུ་འགྲན་པས་དཔེས་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ལས་ཉམས་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་ལས་ཉམས་པ་ནི་གང་ཕྱ་མཁན་གྱི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བའི་ཚད་ཀྱིས་གཞལ་ཡས་ཁང་བྱེད་བར་འདོད་པའི་དཔེས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འཇོམས་པ་ལས་གོ་བཟློག་པ་སྟོན་པས་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འབྲེལ་པ་ལས་ཉམས་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བླ་ན་མེད་པའི་གནས་ལས་ཉམས་པ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་བསྐྲུན་པར་བྱེད་པའི་དཔེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་གོ་འཕང་ལས་ཉམས་པར་དོན་གྱིས་ཡང་བར་དུ་གཅོད་པའི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་རྣམ་པ་མང་པོ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤོབས་པ་འབྱུང་བ་ནི་གང་ཆོས་དེ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཡུལ་དེ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་འབྱུང་བས་ཡི་གེ་འདྲི་བ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བྲིས་པའི་ཡི་གེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། འདིའི་ཡི་གེ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རོ་མྱང་བ་དང༌། ལམ་མ་ཡིན་པས་ཐབས་ལ་མཁས་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་དུ་གཅོད་པ་བདུན་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་འདྲི་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། བྲིས་པའི་ཡི་གེ་ལ་དེ་ཡིན་པར་ཞེན་པ་དང༌། བྲིས་པའི་ཡི་གེ་ལ་དེ་ཡིན་པར་ཞེན་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་པོར་སྟེ། བདུད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཚོལ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུན་པ་དང༌། སྙོམ་ལས་ཀྱི་ཉམས་པ་ནི་གང་ཡང་ཆོས་སྨྲ་བ་དང༌། ཉན་པ་དང༌། ཕན་ཚུན་དུ་མངོན་པར་འབྲེལ་བ་ནི་གང་གཅིག་ལ་གཅིག་འདུན་པ་དང༌། སྙོམ་ལས་ཀྱི་ཉམས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུན་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཉམས་པ་ནི་གང་ཡང་དེ་དག་ཉིད་གཅིག་ལ་གཅིག་འདུན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་འདོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། འདོད་ཞེན་ཆུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉམས་པ་ནི་གང་ཡང་དེ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷུར་ལེན་པ་དང༌། ཆོས་ཉན་པ་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། མི་ལྡན་པ་དག་དང༌། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཉིད་དང༌། གཏོང་བ་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྤྲོས་པས་གོ་བ་ཉིད་དང༌། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་དང༌། མི་ལྡན་པ་དང༌། ཐབས་དང༌། ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། གཟུངས་ཐོབ་པ་དང༌། མ་ཐོབ་པ་དང༌། ཡི་གེ་འདྲི་བར་འདོད་པ་དང༌། འདྲི་བར་མི་འདོད་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུན་པ་དང་བྲལ་བ་དང་མ་བྲལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཆད་པ་པོ་དང༌། ཉན་པ་པོ་དང༌། སྔ་མ་དང༌། ཕྱི་མ་འབྲེལ་བ་དང༌། ཚོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་པ་བཅུ་གཅིག་ནི་བར་ཆད་བཅུ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གཞན་ཡང་དེ་དག་སྦྱངས་པའི་ཡོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏན་དང་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཡང་དེ་དག་ཉིད་ཕན་ཚུན་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུན་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཚོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ངན་འགྲོ་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་ནི་གང་གཞན་ཡང་ལ་ལ་ཞིག་དེར་འོངས་ཏེ། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་མི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་ལ་ཡིད་བདེ་བ་ནི་གང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པའི་ལྷ་རྣམས་ལེགས་པར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དང་པོར་ཉན་པ་པོ་དང༌། ཕྱིས་ཆོས་སྨྲ་བ་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཚོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ངེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ད་ནི་དང་པོར་འཆད་པ་པོ་དང༌། ཕྱིས་ཉན་པ་པོའི་ངེས་པར་བྱས་པའི་ཚོགས་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམ་པ་བདུན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིར་འཆད་པ་དང༌། ཉན་པ་དག་དང༌། ཉན་པ་པོ་དང༌། འཆད་པ་པོ་དང༌། སྔོན་དང༌། ཕྱི་མར་གཞག་པས་བར་ཆད་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། ཉན་པ་པོ་དང༌། འཆད་པ་པོ་གཉི་ག་སྔོན་དང༌། ཕྱི་མ་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཆད་པ་པོ་དང༌། ཉན་པ་པོ་དག་གིས་མངོན་པར་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་ལྟར་གཅིག་པུ་ཉིད་དང༌། འཁོར་ལ་དགའ་བ་ཉིད་དང༌། འདོད་པ་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དང༌། གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཟང་ཟིང་ཅུང་ཟད་འདོད་པ་དང༌། དེ་སྦྱིན་པར་མི་འདོད་པ་དང༌། སྲོག་གི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། བར་ཆད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། མི་འགྲོ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ལོ་ལེགས་པ་དང༌། མུ་གེ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། མི་འགྲོ་བ་དང༌། ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་དཀྲུགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། མི་འགྲོ་བ་དང༌། །ཁྱིམ་ལ་ལྟ་བས་ཉན་པ་པོ་འདོར་བར་བདེ་བ་ནི་རབ་འབྱོར་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་གཅིག་པུ་སྟེ། ཟླ་མེད་ཅིང་བདག་གིར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཉན་པ་ནི་འཁོར་གྱི་ནང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དགེ་སློང་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་བསོད་སྙོམས་སྟེར་བའི་གྲོང་དུ་འགྲོ་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནས་དེས་ཉན་པ་དེ་དག་ཕྱིར་ལྡོག་པས་ཕྱིར་དོང་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་དབྱེ་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གཞན་ཡང་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་འདི་སྐད་དུ། ངེད་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཇི་ལྟར་ཆུད་པ་འདི་ཡིན་གྱི་ཁྱོད་ཀློག་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དབྱེན་བྱེད་ཀྱི། ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྔོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་སྦྱོར་བས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོས་མ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ནི་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་རྣམ་པར་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་ཡང་བདུད་སྡིག་ཅན་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆ་བྱད་དུ་འོངས་པ་མཐོང་སྟེ། འདོད་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། བདུད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐོང་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བོར་སྟེ། དེས་དེ་ལ་འདོད་པ་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་བཞི་བཅུ་རྩ་དྲུག་ནི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་གི་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་དཔེས་ནི་དེ་ལྟར་བར་ཆད་མང་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ཡང་བར་ཆད་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པས་སྐྱེས་བུ་རྨོངས་པ་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། བློ་ཆུང་བ། བློ་དམན་པ་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ངེས་པ་ལས་བཟློག་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བར་ཆད་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྒྱུས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དཀར་ཕོའི་ཕྱོགས་མ་ལུས་པ་རྫོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུ་མང་པོ་ཡོད་པའི་དཔེས་དེ་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་དགོངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤིང་དེ་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་མཛད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།

མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱོར་བ་རྣམས་བསྟན་ནས་དེའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར། གང་གིས་མཚོན་ཏེ་མཚན་ཉིད་དུ། །ཤེས་བྱ་དེ་ཡང་ཤེས་པ་དང༌། །ཁྱད་པར་བྱེད་དང་རྣམ་གསུམ་སྟེ། །མཚོན་བྱའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་བཞིར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རེ་ཞིག་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་མེད་བདག་ཉིད་དང༌། །སེམས་ཅན་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང༌། །དེ་བསྡུས་པ་དང་ཕྱིར་བལྟས་དང༌། །མི་བཟད་པ་ཡི་རྣམ་པ་དང༌། །ཆགས་བཅས་སོགས་དང་རྒྱ་ཆེན་དང༌། །ཆེན་པོར་གྱུར་དང་ཚད་མེད་དང༌། །རྣམ་ཤེས་བསྟན་དུ་མེད་པ་དང༌། །སེམས་བལྟར་མེད་དང་ཤེས་པ་དེ། །གཡོ་བ་ལ་སོགས་ཤེས་བྱ་དང༌། །དེ་ལ་གཞན་ཡང་དེ་དག་ནི། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས། །ཐུབ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་དང༌། །གཞན་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དག །ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་སྐབས་ཀྱི། །ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྡུས་པ་ཡིན། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་གང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་བར་བྱང་ཆུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་བར་དུའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་བ་ནས་སངས་རྒྱས་སུ་བྱེད་པའི་ཆོས་དེ་དག་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་འཇིག་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་འཇིག་པ་མ་ཡིན། རབ་ཏུ་འཇིག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་ན། ཕུང་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་སོགས་བ་འཇིག་པ་མ་ཡིན། རབ་ཏུ་འཇིག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ངེས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་ཞེན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་བཏགས་པའི་རྒྱུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོད་པའམ། དམིགས་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འཐད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྡུས་པ་དང༌། དེ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་འདི་ལ་ཆོས་ཉིད་དེ་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་བསྡུས་པ་དང༌། གཡེངས་པ་ཡང་དག་པར་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་མི་བཟད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་ཡང་དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། སྤོང་བའི་རྣམ་པ་མི་བཟད་པའི་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་འདོད་ཆགས་བཅས་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་སེམས་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་ན། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཤེས་པ་ནི་གང་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པས་རྒྱ་ཆེ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཚད་མེད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་རྟེན་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་པ་ནི་སེམས་དེ་དག་ལ་གང་གནས་བར་བྱ་བའི་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཞེས་པ་ནི་གང་སེམས་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བལྟར་མེད་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་ལྔ་ལ་སྣང་བར་མ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་སེམས་འཕྲོ་བ་དང༌། འདུ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བརྟེན་པས་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དུ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་གྱི་གཞན་ནི་གཏི་མུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྲོག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལུས་སོ། །ལུས་ཀྱང་གཞན་སྲོག་ཀྱང་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་དེ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་པས་བཅུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཅིང་བརྟག་པར་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་ནི་གང་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་སེམས་འཕྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྟོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་བར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་བསྐྱེད་པས་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སྟོང་ཉིད་མཚན་མ་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཅས་དང༌། སྨོན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང༌། །སྐྱེ་མེད་འགག་པ་མེད་སོགས་དང༌། །འཁྲུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དག་དང༌། །འདུ་མི་བྱེད་དང་རྣམ་མི་རྟོག །རབ་དབྱེ་མཚན་ཉིད་མེད་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས་ནི། །ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བཞེད། །ཅེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་གང་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་དེའི་མཚན་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་དེའི་མཚན་ཉིད་སྨོན་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད། འགག་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་དེའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་ཤེས་བ་ཉིད་དང༌། རྟེན་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་བསྡུ་བར་རིག་པ་བྱའོ་ཞེས་གང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྟེན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་འཁྲུག་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་མཚན་ཉིད་དེར་ཟད་པས་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་རྣམ་པར་འཁྲུག་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་བར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་མཚན་ཉིད་དེ་དག་མངོན་བར་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ནི་གང་དེ་མཚན་ཉིད་དེ་དག་རྣམས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། འདུས་བྱས་པའི་དངོས་པོ་བཀག་པས་ནམ་མཁའི་དཔེས་ལམ་ཤེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་གང་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ཡང་རུང༌། མ་བྱུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ལ་སྤྱད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཛད་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ལམ་ཤེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བསྟན་པས་འབྲས་བུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་བ་ཡིན་པར་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང༌། ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སོ། །བསམ་གཏན་དང༌། ཚད་མེད་བ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ནི་མི་འཁྲུག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཚན་ཉིད་མེད་བར་མངོན་བར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྟོན་པ་ཤེས་པའི་དབྱེ་བ་བཅུ་བཞི་ལས་བརྩམས་ནས། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བརྟེན་ནས། །གནས་དང་གུས་པར་བྱ་བ་དང༌། །བླ་མ་ཉིད་དང་མཉེས་པ་དང༌། །མཆོད་དང་བྱེད་པ་མེད་ཉིད་དང༌། །ཀུན་འཇུག་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་དང༌། །མ་མཐོང་སྟོན་པར་མཛད་པ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་སྟོང་ཉིད་ཞེས་བྱ་དང༌། །བརྗོད་དང་ཤེས་མཛད་མངོན་སུམ་དང༌། །བསམ་མི་ཁྱབ་དང་ཞི་ཉིད་སྟོན། །འཇིག་རྟེན་འདུ་ཤེས་འགོག་པ་ནི། །རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་ཚུལ་ལ་ནི། །ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་གིས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྟོན་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ཇི་སྐད་དུ། རབ་འབྱོར་རྒྱུ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གུས་པར་བྱ་བ་དང༌། བླ་མར་བྱ་བ་དང༌། མཉེས་པར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་ཤེས་པ་ནི་གང་དེ་ལྟར་ཆོས་ལ་རིམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྲོ་མཛད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་མཛད་པ་དང༌། མཆོད་པར་མཛད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །སླར་མཛད་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བྱས་པ་གཟོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་བྱེད་པ་པོ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མེད་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པ་ནི་གང་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་མཐོང་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི་གང་གཟུགས་མཐོང་བ་མེད་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བར་ལ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་བའི་དོན་གྱིས་ན་མཐོང་བ་མེད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་བརྗོད་པ་ཤེས་པ་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་སྟེ། གང་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདི་སྟོན་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གསུམ་ལ་དགོངས་ནས་འཕགས་པའི་གང་ཟག་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་དང༌། ཆེད་དུ་བྱ་བའི་འཇུག་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་འཇུག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སྟོན་པ་དང༌། ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཤེས་པ་ནི་གང་གཞན་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟོན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞི་བའི་ཤེས་པ་ནི་གང་འདི་ནི་ཞི་བའོ། །སྟོན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་འགོག་པའི་ཤེས་པ་ནི་གང་ཡང་ཆོས་རྣམས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཇི་ནས་འཇིག་རྟེན་འདིའི་འདུ་ཤེས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་གཟིགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྐྱེད་པས་འཇིག་རྟེན་གཟིགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།

ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསམ་མི་ཁྱབ་སོགས་ཁྱད་པར་གྱིས། །བདེན་པ་ལ་བརྟེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱད་པར་ཅན། །དྲུག་རྣམས་དང་ནི་བཅུ་ཡིས་ནི། །ཁྱད་པར་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བསྟན་པ་ལ་བདེན་པའི་རྟེན་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ནོ། །ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའོ། །དུ་ཞིག་ཅེ་ན། དྲུག་དང་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཁྱད་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པས་བསྡུས་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསམ་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སྤངས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །མི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་ནི་གང་མི་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་བ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་མི་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མེད་པའི་ཁྱད་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པས་བསྡུས་པ་ནི་གང་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཚད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱང་ཚད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་མེད་པའི་ཁྱད་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་ནི་གྲང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགྲང་བ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱང་གངས་མེད་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བསྟན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་དགོངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་འདི་ག་ཉིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པས་མི་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་དང་མཉམ་པར་གྱུར་པ་ལ་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་དང༌། སྐྱོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་མཛད་པ་ཆེན་པོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཉེ་བར་ཞུགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བསྟན་སྟེ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དང༌། མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ནམ་མཁའི་དཔེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན་པ་གསལ་བར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་གྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་འབྲས་པུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་དུ་མ་ཟག་པ་མ་ལུས་པ་ལས་སེམས་གྲོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏེ། དེ་བསྟན་པའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པས་བསྡུས་པ་ནི་གང་ཡང་བློན་པོའི་དཔེས་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེན། གཟུགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། མངོན་བར་ཆགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རིག་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་ནི་གང་འདིའི་ཆ་ཕྲ་བ་དང༌། མཁས་པ། གསལ་བ། ཡིད་གཞུངས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྲ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་བའོ། །མ་ལུས་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མཁས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་བ་དང༌། ཇི་སྙེད་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བློ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པས་དོན་དེ་གཉི་ག་ལ་འཇུག་ནུས་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའོ། །ཡིད་གསལ་བ་ནི་དེ་བདེན་པ་མཐོང་བས་དོན་དེ་གཉིས་ཀ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པས་ཡིད་གསལ་བའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པས་བསྡུས་བ་ནི་གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་གྲངས་སྙེད་འདས་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་དང༌། སྤངས་པ་ལས་འདི་ཉིད་ལ་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མྱུར་དུ་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་ནི་གང་འདི་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་པར་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་བ་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་ཉིད་ལ་མངོན་བར་བརྩོན་པ་རྣམས་མྱུར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉུང་བ་དང༌། མང་བ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པས་བསྡུས་པ་ནི་གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སུ་ཟིན་ཀྱང་འདི་ལ་འཕེལ་བའམ། འགྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དྲག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་ནི་གང་བ་དྲུས་མ་བེའུ་མི་འདོར་བའི་དཔེས་ཐོས་པ་དང་བཅས་པའི་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྔོན་གྱི་ཐོས་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པས་བསྡུས་པས་ནི་གང་ཡང་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བརྟེན་པས་དགའ་ལྡན་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདིར་སྐྱེས་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་སྔ་མར་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་མ་བྱས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་འདི་ལ་ཡིད་གཉིས་ལྡན་པས་དེ་བཞིན་དུ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཐོས། ཡོངས་སུ་དྲི་བ་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ས་གཉིས་སུ་ལྟུང་ཞིང་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་རྒྱུའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་རྒྱུན་ཆད་ཅིང་སྤྱད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་ནི་གང་ཡང་རྒྱ་མཚོར་གྲུ་ཞིག་པའི་དཔེས་བར་ཆད་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཅས་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པ་དག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཚན་མར་དམིགས་པ་དང༌། དམིགས་པ་མེད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་བརྒལ་བའི་དོན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་བས་བསྡུས་པ་ནི་གང་ཡང་བུམ་པ་སོ་བཏང་བ་དང༌། མ་བཏང་བའི་དཔེས་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་གཞི་མེད་པ་དང༌། གཞི་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་དོན་གྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཆོས་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་ནི་གང་ཡང་རྒྱ་མཚོར་གྲུ་ཟག་ལྷན་བྱས་པ་དང༌། མ་བྱས་པའི་དཔེས་སྒྲུབ་པ་ཚང་བ་དང༌། མ་ཚང་བའི་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཁྱད་པར་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པས་བསྡུས་པ་ནི་གང་ཡང་སྐྱེས་བུ་རྒས་ཤིང་ཉམ་ཆུང་བའི་དཔེས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་ལྡན་པས་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ལྷུང་བ་དང་མི་ལྷུང་བར་བསྟན་པའི་དོན་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེན། དར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པས་ས་གཉིས་སུ་ལྟུང་ངོ༌། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རོ་མྱང་བ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་བཅུ་དྲུག་པ་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ནི་གང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དང༌། རེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་སྔོ་བར་བྱེད་ཅིང་བསྟེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་མ་ཐག་པའི་ལྷུག་བས་བསྟན་པའི་དོན་གང་ཡིན་བ་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཕྱིས་བསྡུས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། །བསམ་མི་ཁྱབ་དང་མི་མཉམ་དང༌། །གཞལ་དང་གྲངས་ལས་ཡང་དག་འདས། །འཕགས་པ་ཀུན་སྡུད་མཁས་པ་ཡིས། །རིག་བྱ་ཐུན་མོང་མིན་ཞེས་ཉིད། །ཤེས་མྱུར་བྲི་དང་གང་བ་མེད། །སྒྲུབ་དང་ཡང་དག་འགྲུབ་པ་དང༌། དམིགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་རྟེན་དང་བཅས་པ་དང༌། ཡང་དག་པ་དང་ཡོངས་འཛིན་དང༌། །རོ་མྱང་མེད་དང་ཁྱད་པར་ནི། །བཅུ་དྲུག་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གང་གི་ལམ་ནི་གཞན་དག་ལས། །ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཁྱད་པར་རོ། །ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའོ།། །།ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཕན་དང་བདེ་བ་སྐྱོབ་པ་དང༌། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྐྱབས་དག་དང༌། །གནས་དང་དཔུང་གཉེན་གླིང་དང་ནི། །ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་ཉིད་དང་ནི། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་དང་ཐེག་གསུམ་གྱིས། །འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་མི་བྱེད་བདག །ཐ་མ་རྟེན་གྱི་མཛད་པ་སྟེ། །འདི་ནི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་ལ། དེ་ལ་ཕན་པའི་བྱེད་པ་ནི་གང་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལ་བདེ་བའི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཞུགས་ནས། དཀའ་བ་སྤྱོད་པས་འགྲོ་བ་རྒྱུད་ལྔ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགོད་པའི་ཕྱིར་ཕན་པས་བསྡུས་པའི་དོན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་བྱེད་པ་ནི་གང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལ་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་འདིའི་བདེ་བས་བསྡུས་པའི་དོན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོབ་པའི་བྱེད་པ་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཁོར་བ་ན་ཡོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་ལས་སྐྱོབ་ཅིང༌། ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་བསྟན་པས་འཇིག་རྟེན་སྐྱོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་བར་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་བཀོད་པའི་དོན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་ཀྱི་བྱེད་པ་ནི་གང་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་རབ་ཏུ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་དུ་ཕན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་དོན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་ཀྱི་བྱེད་པ་ནི་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདྲེ་བ་མེད་པ་དང༌། འབྲེལ་བ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་ལས་བཟློག་པའི་དོན་གྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དཔུང་གཉེན་གྱི་བྱེད་པ་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གང་ཞིག་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པའི་དབུང་གཉེན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་དོན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གླིང་གི་བྱེད་པ་ནི་གང་གཟུགས་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱེ་མའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་ཆད་པས་ཆུས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དང༌། ཆོས་མཐུན་པར་སྲེད་པ་ཟད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་གླིང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་རྟོགས་པའི་རྟེན་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཞུགས་པའི་དོན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་འདྲེན་པའི་བྱེད་པ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་གྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་བྱེད་པ་ནི་གང༌། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་ནམ་མཁའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འགྲོ་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་མི་འགྲོ་མི་འོང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་བར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ངང་ཚུལ་དེ་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་ཅིང་ཞུགས་པའི་དོན་གྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོན་པའི་དོན་གྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དོན་གྱིས་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པའི་བྱེད་པ་ནི་གང་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་མི་འགག་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་གཡོ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ལམ་ཤེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཆོས་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཇི་ལྟ་བས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་དོན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་གྱི་བྱེད་པ་ནི་གང་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནས་ཆོས་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་རྟགས་དང་མཚན་མ་དང༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་དང༌། །དབེན་དང་དཀའ་དང་ངེས་པ་དང༌། །ཆེད་དུ་བྱ་དང་མི་དམིགས་དང༌། །མངོན་བར་ཞེན་པ་བཀག་པ་དང༌། །དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་གང་ཡིན་དང༌། །མི་མཐུན་ཐོགས་པ་མེད་དང་ནི། །གཞི་མེད་འགྲོ་མེད་སྐྱེ་མེད་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་དམིགས་དང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་བདག་ཉིད། །མཚན་བཞི་ལྟ་བུར་མཚོན་བ་ནས། །མཚན་ཉིད་བཞི་པར་བཞེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ལས་དབེན་པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་འདོད་ཆགས་དང༌། །ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་རྣམ་པར་བསལ་བའི་ཕྱིར་དབེན་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྟགས་དབེན་པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེས་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་རྣམས་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་དབེན་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མཚན་མས་དཔེན་པའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྟགས་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་གནས་ངན་ལེན་ནོ། །མཚན་མ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །མི་མཐུན་པ་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་དག་གིས་དབེན་པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་དང༌། འདོད་ཆགས་མེད་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་དང༌། དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང༌། ལྷག་པར་མོས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཉེ་བར་བཀོད་པས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་པས་དེ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་ཞེས་གོ་ཆ་བགོས་པ་ནི་དཀའ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ནི་དོན་དཀའ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ནི་གང་དེ་ལ་གོ་བགོས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སར་ལྷུང་བའི་གནས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་བསྒོམ་བ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་གོ་ཆ་བགོས་པའི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ལས་གཞན་དུ་མི་འཁྲུལ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་སྟེ། དེ་ནི་སུས་ཀྱང་བསྒོམ་པར་མི་བགྱི་བས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དང༌། སྒོམ་པ་པོ་དང༌། སྒོམ་པའི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བསྒོམ་བ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་མི་དམིགས་པ་དེ་བས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་བསྒོམ་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བསྒོམས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་བར་ཞེན་པ་བཀག་པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། འདི་བསྟན་པའི་ཚེ་མི་འཇིགས། མི་སྐྲག་བ་ལ་སོགས་པས་ལམ་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་གཞོལ་བའི་བསམ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རབ་འབྱོར་རྨི་ལམ་དང༌། སྤྲུལ་པ་ལ་གཞོལ་བའི་བསམ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ཉིད་བསྟན་པས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེན། གཟུགས་ནས་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ཉིད་ལས། དམིགས་པའི་བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ངོ་བོ་སྟོན་པའི་དོན་གྱིས་ཞུས་པ་ལ། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པའི་དོན་གྱི་ལན་སོ་སོར་བསྟན་པས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན། སྡིག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ། །མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེན། གཟུགས་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་ངོ་བོ་ཟབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཇི་ལྟར་འཐད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་དོན་དུ་ཐུགས་ལས་ཆུང་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དབྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་ལྷའི་བུ་དག་ནམ་མཁའ་ཟབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བཟུང་བའི་སླད་དུ་བསྟན་པ་མ་ལགས། མི་གཟུང་བའི་སླད་དུ་བསྟན་པ་ཡང་མ་ལེགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་ནི་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འཛིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོགས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞི་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་མི་དམིགས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གསུམ་པོ་ཀུན་བསྐྱེད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལ། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་དཔེར་བྱས་ནས། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་འོངས་མ་སོང་བ་དེ་བཞིན་དུ། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་མ་འོངས་མ་སོང་བ་ནས། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སུ་མངོན་བར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་གནས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མི་བྱེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསུམ་གཞན་དུ་ཚོལ་བ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མིང་དེའི་མཚན་མ་དཔང་པོར་གྱུར་པས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་རྟོགས་པ་མཐོ་བ་དང་དམའ་བར་གྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ། མདོ་ལས་དེའི་ཚེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པའི་མཚན་མ་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་གྱུར་པ་ནི་གཡོ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་གཡོས་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོས་པའོ། །འགུལ། རབ་ཏུ་འགུལ། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་འགུལ་ལོ། །ལྡེ་།རབ་ཏུ་ལྡེག །ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་ལྡེག་གོ །ཆེམ། རབ་ཏུ་ཆེམ། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་ཆེམ་མོ། །འུར་འུར། རབ་ཏུ་འུར་འུར། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་འུར་འུར་རོ། །ཤིག །རབ་ཏུ་ཤིག །ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་ཤིག་ཤིག་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་གཡོ་བ་དང༌། མཐོ་བ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། སྟེང་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང༌། སྒྲ་རྗེས་སུ་སྒྲོགས་པའོ། །ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་ནི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཉིད་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྤྱད་བར་བྱས་པ་དང༌། མ་བྱས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་གཉིས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་མི་དགེ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ལ་མོས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱ་བ་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོའི་དབྱེ་བས་གཡོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་ཤིག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཚིག་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་གནས་བརྟན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་གང་ལྷའི་བུ་དག་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མ་སྐྱེས། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ། །གང་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང༌། གང་སྐྱེ་བའང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་བཅུ་དྲུག་ནི་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ནི་ཟབ་སྟེ། རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ནོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །གཞན་མ་ཡིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི། ཆོས་ཉིད་ལས་ཆོས་ཉིད་བརྩལ་བའི་དོན་གྱིས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་རྒྱུའི་དོན་གྱིས་སོ། །ཆོས་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་མཐའ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། བདག་མེད་པ་ལས་གཞན་དུ་དེ་ཁོ་ན་བརྩལ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་ཅེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་དུ་མ་རྣམས་ལ་བསྟན་པས་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་ཞིང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སར་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་སྦྱར་ཞིང་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་བྱ་ལུས་ཆེན་པོར་གྱུར་པའི་དཔེས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་གཉིས་ཕོ་དང་བྲལ་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སར་ལྟུང་སྟེ། དེ་ལྟར་བསྟན་པས་གཉིས་པོ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་གཅོ་བོ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གཤོག་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་འདབ་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །དེས་དབྱེ་བ་ནི་བྱ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་བདག་ཉིད་ལུས་ཆེ་ལ་གཤོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞིག་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།ཅི་ནས་ཀྱང་འདིར་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པ་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་མེད་པར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཞེ་ན། ཐར་པའི་ཆད་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལའོ། །ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། །མཚན་མེད་རབ་ཏུ་སྦྱིན་ལ་སོགས། །ཡང་དག་བསྒྲུབ་ལ་མཁས་པ་ནི། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་འདི་རུ། ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པར་འདོད། །ཅེས་བསྟན་ཏོ། །གང་རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་འདི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་མཚན་མ་མེད་པར་བྱས་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྤྱོད་པར་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་བཀག་ཅེ་ན། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་གང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོར་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚན་མའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གོམས་པར་བྱས་པས་དེས་སླ་བར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ལས་བཟློག་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟློག་པ་མཐོང་བས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མཚན་མའི་འདུ་ཤེས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་སྐྱེས་བུའི་འདུ་ཤེས་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་སོ། །གང་ལ་དེ་དག་གི་མེད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ནི་ཡང་མངོན་བར་བྱང་ཆུབ་པར་སླ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཆོས་གཞན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ལས་གཞན་པའི་ལྡོག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་པས་ནི་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་སླ་བ་ནི་འཐད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་མེད་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ཏུ་ཡང་འདོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཉེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ཏུ་ཡང་འདོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བདེན་པ་ལ་གནས་པས་དེས་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་ན་དེ་ལྟར་ག་ལ་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་དང་དུ་མར་ཁས་མི་ལེན་པའི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཉིད་དོ། །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་ནས། ད་ནི་རྟགས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་རྟགས་སུ་ཤེས་ཤེ་ན། དེ་ལ་རྟགས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་ཞུམ་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ནི་ཀུན་དུ་སྐྲག་པ་མཐར་ཐུག་པའོ། །དེ་དག་གི་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་དེ་ལས་བཟློག་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་བརྟགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བརྟགས་པ་མི་དམིགས་པ་སེམས་མ་ཞུམ་པ་དང༌། མི་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་རྣམས་ལས་དེ་ལ་ཆུང་དུ་ནི་གང་མཚན་མ་མེད་པར་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གཏོང་བ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲིང་ནི་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གོམས་པར་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆེན་པོ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལས་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་གཞན་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྡོག་པའི་ཆོས་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོར་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ལ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།

སྦྱོར་བའི་ལམ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བསྟན་ནས་ད་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དམིགས་པ་དང་ནི་རྣམ་པ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིས། །ཞེས་སྔར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། སྦྱོར་བ་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བཤད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་ད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཅན་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པ་འདིར། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་བསྔགས། །དེ་དག་ཉིད་ལ་སེམས་མཉམ་སོགས། །རྣམ་པ་དགུ་རུ་རིག་པར་བྱ། །ཞེས་བསྟན་པ་ལས་འདིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྦྱོར་བའི་ལམ་ངེས་པར་འབྱེད་པ་དྲོ་བར་གྱུར་བ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་བསྐྱེད་ནས་དེས་དམིགས་ནས་གནས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱམས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དེས་དམིགས་པ་ཉིད་དང༌། ང་རྒྱལ་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་འཚེ་བ་མེད་པ་དེས་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དེས་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མ་དང༌། ཕ་དང༌། སྤུན་ཟླ་དང༌། སྲིང་མོ་དང༌། གྲོགས་པོ་དང༌། གཉེན་དང༌། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དེས་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་ཟད་པ་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས་ནི་གཉིས་སུ་མི་འབྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །ཕ་དང་མ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་དགུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རེ་ཞིག་སྦྱོར་བའི་ལམ་ལ་དྲོ་བར་གྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། རྩེ་མོར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། བདག་ཉིད་སྡིག་པ་ལས་ལྡོག་ཅིང༌། །སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་གནས་པ་གཞན། །དེ་དག་ལ་ནི་འགོད་པ་དང༌། །བསྔགས་པ་བརྗོད་དང་རྗེས་མཐུན་ཉིད། །རྩེ་མོར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ལ། བདག་ཉིད་སྡིག་པ་ལས་ལྡོག་ཅིང་སྦྱིན་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་གང་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བར་བྱེད། གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བདག་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང༌། ལུགས་དང་མཐུན་པ་ལས་བཟློག་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱེད་ཅིང་དེ་ལ་གཞན་དག་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། དེའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། དེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་མཐུན་པས་དགའ་བར་བྱེད་ཅིང༌། འདིར་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ནས་སྡིག་པ་ལས་ལྡོག་པ་དང༌། དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་ཞིང༌། བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པས་མཐུན་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་འདིར་སྦྱོར་བའི་ལམ་རྩེ་མོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་བཞིན་བཟོད་པ་ནི། བདག་གཞན་རྟེན་ཅན་བདེན་ཞེས་པ། །ཞེས་བསྟན་པ་ལ། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྔར་གཞན་གྱི་རྟེན་ཅན་གྱི་དབྱེ་བ་ལྟར། དམིགས་པའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བ་ནི་གང་བདག་གིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱ། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ། ལམ་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་གནོན་ཅིང༌། དེ་ལ་གཞན་དག་སྦྱོར་ཞིང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པས་དེ་གནོན་པ་ལ་མཐུན་པས་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྦྱོར་བའི་ལམ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་བཟོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། ཆོས་མཆོག་དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་བསྟན་ནོ། །བདག་གཞན་རྟེན་ཅན་ཉིད་ཀྱང་འདིར་རྗེས་སུ་སྦྱར་རོ། །དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་བྲེ་བྲག་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་སྨིན་བྱེད་སོགས་ཀྱིས། ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་བདག་ཉིད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་སློབ་ཅིང་འདོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པ་མེད་པའི་གཟུགས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་གནས་པ་ཉིད་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཟུགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བའི་ལམ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་དེ་ཡང་དེའི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རེ་རེ་ཞིང་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཆུང་ངུ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་བསྐྱེད་ནས་དེས་དམིགས་པས་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་འདི་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་མི་འཚེ་བ་ཉིད་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲིང་ནི་ཇི་སྐད་དུ། ཕན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དེས་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་གཞན་ལ་ཕན་བར་དགོངས་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆེན་པོ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། ཕ་དང༌། མ་དང༌། སྤུན་ཟླ་དང༌། སྲིང་མོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དེས་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕྲལ་དང་ཡུན་རིང་པོར་ཡིད་དུ་འོང་བས་བསྡུས་པ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་དང༌། ཕྱི་མ་གཉི་ག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །རྩེ་མོ་རྒྱུད་པ་ཆུང་ངུ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་ཀྱང་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་འཇུག་པ་ལས་བཟློག་པར་བཞེས་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩེ་མོར་གྱུར་པ་འབྲིང་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྦྱིན་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་བདེ་བའི་རྒྱུ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བཞེད་པ་ཉེ་བར་བཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩེ་མོར་གྱུར་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་ཀྱང་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པ་སྤངས་པར་བཞེད་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་ཆུང་ངུ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བཞེད་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་འབྲིང་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བཞེད་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བཞེད་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཆུང་དུ་ནི་བདག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བཞེད་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་འབྲིང་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་བར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བཞེད་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཆེན་པོ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བདག་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་པ་ལ་འཇོག་པ་བཞེད་པ་ཉེ་བར་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་འདི་ལྟར་བཟོད་པའི་ཆེན་པོ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་གཞན་གྱི་རྟེན་ཅན་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་བཤད་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དོན་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་འགྲོ་བའི་གནས་སྐབས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་འདི་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །སྦྱོར་བའི་ལམ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སློབ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འོན་ཏེ་འདི་སྐད་དུ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ནམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ན། ད་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་དང༌། འབྲས་བུའི་ལམ་གྱི་དབྱེ་བས་སྐྱེས་བུ་ཟུང་བཞི་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་བར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་སོ་སོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དྲིང་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཇི་ལྟར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འཚལ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བདག་དང༌། གཞན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཡོངས་སུ་ཞུས་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་གང་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་དང༌། མ་བྱས་པ་ལ་བལྟ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་དེའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆས་བསྡུས་པ་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་དང༌། བཟོད་པ་དང་ཤེས་རབ་བསྡུས་པ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་དང། རྒྱུན་དང་ལྡན་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སོ། །དེ་ཡང་གང༌། ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་ནས་བཟུང་སྟེ། །མཐོང་དང་གོམས་པའི་ས་དག་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་གནས། །དེ་འདིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚོགས། །ཤེས་བསྟན་པ་ནི་དགེ་འདུན་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རྟགས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཡན་ལག་ལ་གནས་པ་འདིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པས་བསྡུས་པ་ནི་རྟགས་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་རྟེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚོན་པ་ནི་མཚན་མ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་གཞན་དག་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ཉི་ཤུ་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པས་ཏེ། གང་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ། རྟགས་མེད་པ། མཚན་མ་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བར་བྱ་བ་དང༌། ཚོར་བ་པོའི་འབྲེལ་པ་བཀག་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡིད་གཉིས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷ་གཞན་དག་ལ་ཕྱག་མི་འཚལ་ཞིང༌། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པར་མི་སེམས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་དང༌། བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་གཞན་དག་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན། །མཐུན་པས་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྟོན་ཅིང་བསྒོམ་པ་ལ་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཞིང༌། དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་མཐོང་བས་ཆོས་ཟབ་མ་ལ་ནམ་ནུར་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཡིད་གཉིས་མེད་པ་དང༌། དེ་ལས་ལམ་གཞན་འདོད་ཅིང་མཐར་ཐུག་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནེམ་ནུར་རོ། །ལམ་དང་འདྲ་བ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཡིད་གཉིས་སོ། །རིགས་ཀྱི་ཆོས་དགེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འཕེལ་བ་མེད་པར་འགྲོ་བས་ན། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་མོ། །བྱམས་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་ལྔ་དང༌། ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་ཐམས་ཅད་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ནི་མ་རིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང། ལྟ་བས་བསྡུས་པའི་བག་ལ་ཉལ་བ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་ལེན་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཟག་པས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བ་དང༌། འོང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་ལ་སོགས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་ཉིད་དང༌། གཙང་སྦྲའི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ནད་ཉུང་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཆོས་གོས་དང་ལོངས་སྤྱོད་སྨད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དྲོད་དུ་གཏོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ལུས་ལ་སྲིན་བུའི་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་གྱ་གྱུ་དང་བྲལ་བས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ས་ལས་འདས་ནས། གོང་ནས་གོང་དུ་ལུས་དང་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་འཛིན་ཅིང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་ལྷུར་ལེན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་མི་བསྐྱེད་པ་དང༌། བློ་བརྟེན་ཞིང་ཟབ་པས་གཞན་ལས་ཆོས་ཉན་པ་ན་ཆོས་ཉིད་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་དང༌། ཡང་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་སྤྲུལ་ཏེ། ངན་སོང་དུ་ལྷུང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པས་རྒྱུན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཚོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་ཅིང་འབྱེད་པ་ན་སེམས་མི་འཁྲུགས་པར་འགྲོ་བ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་ཅིང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་སེམས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྩེ་མོར་གཏོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དྲུང་དུ་བདུད་སྡིག་ཅན་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆ་བྱད་དུ་འོངས་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ལམ་གཞན་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པའི་དཔེས་གཞན་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་མི་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེས་གང་ལ་ཡིད་ཆེས་པས་འགྲོ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བདུད་སྡིག་ཅན་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པས་རུས་གོང་གི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ལམ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་སྟོན་པ་ན། འདི་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སེམས་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པར་གཏོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་གནས་ཤིང༌། སྤྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལས་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་སོ། །མདོ་འདིའི་དོན་ཚིག་ལྷུག་པས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པའི་དོན་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་འབྲེལ་པ་སྡུད་པའི་ཚིག་ལེ་འུར་བྱས་པ་ནི་དྲུག་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་སོགས་རྟགས། །རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་བསྐྱེད་པ་ཡིས། །ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་ལ་གནས་པའི། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་འདི། །གཟུགས་ལ་སོགས་པས་ལྡོག་པ་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་མི་ཁོམ་ཟད་པ་དང༌། །བདག་ཉིད་དགེ་བ་ལ་གནས་ཤིང༌། །གཞན་དག་དེ་ལ་དགོད་པ་དང༌། །གཞན་གྱི་རྟེན་ཅན་སྦྱིན་སོགས་དང༌། །ཟབ་མོའི་དོན་ལ་སོམ་ཉི་མེད། །བྱམས་ལུས་སོགས་དང་སྒྲིབ་པ་ནི། །རྣམ་པ་ལྔ་དང་མི་འགྲོགས་དང། །བག་ལ་ཉལ་ཀུན་འཇོམས་པ་དང༌། །དྲན་པ་དང་ནི་ཤེས་བཞིན་དང༌། །གོས་ལ་སོགས་པ་གཙང་བ་དང༌། །ལུས་ལ་སྲིན་བུ་རྣམས་མི་འབྱུང༌། །གྱ་གྱུ་མེད་སེམས་སྦྱངས་པ་ནི། །ལེན་དང་སེར་སྣ་མེད་སོགས་དང༌། །ཆོས་ཉིད་ལྡན་པ་འགྲོ་ཉིད་དང༌། །སེམས་ཅན་དོན་དུ་དམྱལ་འཚོལ་དང༌། །གཞན་གྱིས་བཀྲི་བར་མི་བཏུབ་དང༌། །ལམ་གཞན་ཉེ་བར་སྟོན་བདུད་ལ། །བདུད་ཅེས་བྱ་བར་རྟོགས་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་དགྱེས་པའི་སྤྱོད་པ་སྟེ། །རྟགས་ནི་ཉི་ཤུ་དེ་དག་གིས། །དྲོད་དང་རྩེ་མོ་བཟོད་དང་བཅས། །ཆོས་མཆོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམས་ལ་གནས་པ་ནི། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་མི་ལྡོག །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་ད་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བཟོད་པ་དང༌། །ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་གིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་ལྡོག་པའི། །མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བསྟན་པ་ལ། བཅུ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གང་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་སྟེ། དེས་ཆོས་དེ་ཡང་དམིགས་ལ་དེས་ན་མངོན་བར་འདུ་མི་བྱེད་དོ། །དེས་ན་སྐྱེ་བོ་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་གང་ཡང་བདུད་སྡིག་ཅན་ཉེ་བར་འོངས་ཏེ་མོས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་ཅིང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྟོགས་པ་པོ་དང༌། རྟོགས་པ་དང༌། རྟོགས་པར་བྱ་བ་མི་དམིགས་པས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལྡོག་པ་ན། དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་སེམས་བརྟན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བ་དང༌། མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམ་བཅས་པའི་སྦྱོར་བས་ཆེད་དུ་བྱ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལས་མི་ཉམས་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སེམས་བརྟན་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་གཅེས་པར་བྱེད་པས་སོ། །མི་གཡོ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་སོ། །མི་འཕྲོགས་པ་ནི་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དག་དང༌། རྣམ་པ་ཐམ་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་བར་ལ་ལྡོག་པ་དང༌། འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གཉིས་ཀ་ལ་མི་བརྟེན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྟན་པས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། བདེན་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་ལས་འཇུག་པ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། འདིར་ལྡོག་པ་དང༌། མི་ལྡོག་པར་སྦྱར་གྱི། ལྡོག་པ་ཙམ་མམ། འཇུག་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་ལ་ནི་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་བས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སར་ལྷུང་བར་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་དེ། དེ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གང་ཡན་ལག་ཟད་པར་བྱེད་པ་སྤང་བ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་དུ་མཛད་ནས་མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ལ། དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་པས་ཡན་ལག་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཟད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསམ་གཏན་ནམ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ལ་ཡན་ལག་གང་ཡོད་པ་དེ་སྤོང་བ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །དཔེར་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་ཟད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་སྨོས་པའི་རྗེས་སུ་ཤེས་པས་ནི་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འདོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་དང་སེམས་ཡང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་ལྷུར་ལེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་བལྟ་བ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་ཞིང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན། འོ་ན་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་འཁྲུལ་བ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་གང་ཡང་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལེན་པ་དང༌། ཟས་ལ་སོགས་པའི་ཡོ་བྱད་མང་ཞིང་སྣ་ཚོགས་པས་སྦྱིན་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བདག་ཉིད་གནས་པ་དང༌། གཞན་དག་ཡང་དག་པར་དགོད་པ་དང༌། དེའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅིང་མཐུན་པས་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གང་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། གཞན་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་གནོད་པ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འཁྲུག་པའི་འདོད་ཆགས་སྤང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ཞི་གནས་ཀྱིས་རྒྱུད་མཉེན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་དང༌། འཛམ་བུའི་གླིང་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིགས་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཀང་བ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དང༌། ལག་ན་རྡོ་རྗེའི་རིགས་ལྔ་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་དེ་ལ་བདུད་ལ་སོགས་པས་མི་བརྫི་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གང་སེམས་མི་གཡེང་བ་ཐོབ་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་ཚང་བ་མེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བརྗེད་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་དམ་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དང༌། བུད་མེད་དབང་དུ་འགྱུར་བའི་སྔགས་དང༌། རིག་པ་དང༌། སྨན་དང༌། རྩི་ལ་སོགས་པ་དང༌། བུད་མེད་དང༌། སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཟེ་སློང་བའི་སྦྱོར་བ་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚན་མར་མི་མཐོང་བ་དང༌། འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པས་གནས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་ཚོགས་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྨན་ནོ། །ཡན་ལག་གཅིག་པ་ནི་རྩིའོ། །ཡང་ན་ནད་སྐྱེས་པ་གསོ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྨན་ནོ། །ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་འགེགས་པ་ནི་རྩིའོ། །ཡང་ན་ལུས་ལ་བགོས་པའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སྨན་ནོ། །མི་རྒས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྩི་ཞེས་བྱ་སྟེ་རྣམ་གྲངས་གཞན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གང་རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མི་འབྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་བཀག་པས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་དང༌། རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་སྨོས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་གཉིས་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་གཉིས་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་དང༌། རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་སྔ་མ་དང༌། ཕྱི་མར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པས་ཆོས་གང་ཡང་བཟང་པོའམ། ངན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལྡོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་གང་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་འཕྲོག་པའི་བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཏམ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། རྗེས་སུ་སྦྱོར་བར་གནས་པ་བཀག་པས་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་པའི་དོན་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་གང་ཡང་འཕྲོག་པའམ། སྦྱིན་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་འཐད་པས་སོ། །གཏམ་སྨོས་པ་ནི་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པའི་དུས་སུ་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པ་ཤེས་པ་ནི་གཏམ་གྱི་སྦྱོར་བ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཇི་སྐད་དུ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཙམ་དུ་རབ་ཏུ་གནས། །བརྗོད་པ་ལས་ནི་གཞན་གྱུར་པ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་མང་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འགོག་བ་ཤེས་པ་ནི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་མང་པོ་དང་ཉེ་བར་ལྡན་པའི་དོན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པས་ཆོས་གང་ཡང་ཉུང་ངུའམ། མང་པོར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་འཐད་པས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གང་གཉེན་པོ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་གསོད་པ་པོ་དང༌། གསད་པར་བྱ་བའི་གཡུལ་གྱི་གཏམ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལམ་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པས་ཆོས་གང་ཡང་ཆགས་པའམ། ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་སུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འགོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་གང་གིས་འདིར་དབང་པོའི་གྲོང་འགོག་པ་དང༌། དེ་ནས་གཞན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ལུས་པའི་དབང་པོའི་གྲོང་གི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཏམ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པས་ཆོས་གང་ཡང་ཚོགས་སམ། ཚོགས་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོའི་རྟེན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་འགོག་པ་ནི་གང༌། དེ་ནས་དབང་པོའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གཏམ་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་གཟུང་བའམ། མི་གཟུང་བར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོའི་ཡུལ་གྱི་གྲོང་རྡལ་ལ་འགོག་པ་ནི་གང༌། དེ་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་གྲོང་རྡལ་གྱི་གཏམ་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པས་ཆོས་གང་ཡང་འཕེལ་བའམ། འགྲིབ་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཏུ་མངོན་བར་ཞེན་པ་འགོག་པ་ནི་གང་དེ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བསྒོམས་བས་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏམ་གྱི་སྤྱོར་བ་ལ་མི་གནས་པ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཏམ་གྱི་སྦྱོར་བ་དང༌། རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་ལ་གནས་པར་གསུངས་པ་ནི་འཐད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འགོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་ཡང་ཁམས་གསུམ་པོ་རེ་རེ་ན་ཡང་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་དབང་པོ་ལ་འགོག་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་གང་ན་དབང་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཡིད་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་དང༌། །ཚོར་བའི་བྱེ་བྲག་བསམ་གཏན་སྐྱེས། །ཞེས་བཤད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་ན་ནི་བཏང་སྙོམས་དང༌། །སྲོག་དང་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡོད། །ཅེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དབང་པོའི་རྟེན་འགོག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་མཐུན་པ་དང་སྲོག་ལ་འདིར། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་རྟོགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། དབང་པོའི་ཡུལ་གྱི་གྲོང་རྡལ་ནི་དེ་ན་ཡོད་པ་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཐམས་ཅད་དུའང་འགོག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་ཅིང༌། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཟོད་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་ཤིང་ཆོས་འདོད་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཆོས་ཐ་མི་དད་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པ་དང༌། འབྲས་བུའི་ཆོས་དག་འདུས་བྱས་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དོར་བ་དང༌། བླང་བར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཤེས་གཉེན་མངོན་དུ་བྱ་བར་འདོད་པས་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པས་འགྲོ་བ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བསྐུལ་བ་དང༌། གཞུག་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འཇོག་པས་ཁྱད་པར་རྟོགས་པས་ཐོབ་པའི་ཚོགས་འདོད་པས་སངས་རྒྱས་མངོན་དུ་གྱུར་པར་སྐྱེ་ཞིང༌། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་གང་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དཔེས་ཆོས་ཅུང་ཟད་དངོས་སུ་མ་དམིགས་པས། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནས་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་བར་གྱི་རང་གིས་ལ་དོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་བྲལ་བ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕྱིར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། བདུད་ཀྱི་ལས་ཤེས་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཇོམས་པ་དང༌། སྲབ་མོར་བྱེད་པ་དང༌། བྲལ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མཚམས་མེད་པ་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུའི་དཔེས་ཡང་དག་པ་ལ་གནས་ཤིང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་ནི་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བཟློག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་ཞིང༌། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བའི་ཕྱིར་དང༌། བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ལ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། རང་གི་ས་ལ་ནིམ་ནུར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱོར་པ་འདྲེན་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་ནེམ་ནུར་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གམ། གཉིས་སུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཚེ་འཕོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བ་ཐེག་པ་གཞན་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བའམ། འགག་པ་ལམ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོར་རྟོག་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའི་བར་དུ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་ཉིད་ལམ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལམ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དང་པོར་གོས་ཀྱི་དྲི་མ་ཆེན་པོ་བསལ་ནས་ཕྱིས་ཆུང་བ་དག་པར་བྱེད་པ་དང༌། མུན་པ་ཆེན་པོ་ནི་སྣང་བ་ཆུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ངུས་སེལ་ལ། ཆུང་ངུ་ནི་ཆེན་པོས་སེལ་བའི་དཔེས་ཆུང་ངུས་ཆེན་པོ་སེལ་བའི་དཔེ་དེ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དཀར་པོའི་ཆོས་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། ནག་པོ་ནི་ཉམ་ཆུང་བ་ཡིན་པས་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཆུང་ངུས་ཀྱང་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོ་བརྟན་པ་རྩ་བ་ནས་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཀྱང་དུས་མང་པོར་བསགས་པའི་ནད་རྣམས་དུར་བྱིད་ཀྱི་ཁུ་བ་བཏང་བས་ནད་རྣམས་སེལ་བ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་སྒྲོན་མེ་ཆུང་ངུན་གྱིས་མུན་པ་ཆེན་པོ་འཇོམས་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ནི་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྲལ་བས་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའི་ནི་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ན། དེའི་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་བར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབད་པས་བསྟན་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆེན་པོའི་འབྲིང་ནི་གང་དེ་ཉིད་བསྐལ་པ་དེ་སྲིད་དུ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཟང་ཟིང་གི་ཡོན་ཕུལ་བས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །འདིའི་གཉེན་པོའི་ལམ་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་ནི་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ན་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ས་ལས་འདས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཐད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་ནི་གང་ཡང་དེ་ཉིད་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དུ་གནས་ཤིང་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་བསྒོམས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་གཉེན་པོའི་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་ནི་གང་ཅིག་ཤོས་ཉིན་ཞག་གཅིག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལ་གནས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་བསྐྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཤོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྲིང་གི་ཆེན་པོ་ནི་གང་ཡང་དེ་ཉིད་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ལམ་འབྲིང་གི་ཆུང་ངུ་ནི་གང་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱིན་པས་དེའི་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བར་གནས་པ་ཉིད་འཐད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྲིང་གི་འབྲིང་ནི་གང་ཡང་དེ་ཉིད་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དུ་བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་པ་བས་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་གཉེན་པོ་ལམ་འབྲིང་གི་འབྲིང་ནི་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་མངོན་བར་བརྩོན་པར་བྱས་ན་དེའི་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བར་གནས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་གནས་སྐབས་མེད་ཅིང༌། གནས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ནི་འཐད་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྲིང་གི་ཆུང་ངུ་ནི་གང་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེའི་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང༌། ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བས་ཞེས་སྨོས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་གཉེན་པོ་ལམ་འབྲིང་གི་ཆེན་པོ་ནི་གང་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ཉི་མ་གཅིག་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དེའི་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་ནི་གང་ཡང་དེ་ཉིད་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དུ་འདས་པ་དང༌། མ་བྱོན་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ཅི་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་གཉེན་པོའི་ལམ་ཆེན་པོའི་ཆུང་དུ་ནི་གང་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ཉི་མ་གཅིག་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྡོས་ན་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་བསྔོ་བ་ནི་མཆོག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཐད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་ནི་གང་མངོན་བར་འདུ་བྱས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བཏགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསོད་ནམས་མང་དུ་སྐྱེ་བ་ན། མངོན་བར་འདུ་བྱས་པས་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པའམ། སྐྱོན་མེད་པར་འཇུག་པའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་བར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་མི་ནུས་པས་མི་འདོད་པ་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཉེན་པོའི་ལམ་ཆེན་པོའི་འབྲིང་ནི་གང་རབ་འབྱོར་མངོན་དུ་བྱས་པ་དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ༌། །གསོ་བ་ཉིད་དང༌། གསོག་ཉིད་དང། སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་རྣམ་པ་དགུ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་སྔ་མ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མངོན་བར་འདུ་བྱ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་བཤད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མངོན་བར་འདུས་བྱས་པ་གསོག་ཉིད་དུ་སྣང་བར་བཤད་དོ། །འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་བ་ཉིད་དང། དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་གསོབ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་བཤད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཤིན་ཏུ་བསླབས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མངོན་བར་འདུ་བྱས་པ་ནི་གོ་ཆ་དང༌། འཇུག་པ་དང༌། ཚོགས་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞིར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དེ་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ནི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱི་སྟེ། ཇི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་ལགས་པའི་སླད་དུའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ས་ལ་གོ་བཟློག་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་འཐད་པས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ནི་གང་བདག་གི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་ངེས་པར་མངོན་བར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་མི་འབྲལ་བའི་སྦྱོར་བ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གནས་པ་ནི་རང་གི་ས་ལ་གནས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་གྱི་ལམ་ལ་རག་མ་ལུས་པ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱིས་གཞོལ་བར་མི་ནུས་པ་ནི་རང་གིས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་བྲལ་བ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་གནས་པ་ནི་མི་འཕྲོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་འདི་ཉིད་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པར་གྱིས་ཤིག །ཁྱོད་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་མ་བསྟན་ཏོ། །གང་གིས་ཁྱོད་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་ཐོབ་བོ། །གང་གིས་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བདུད་ཀྱིས་འདུན་པ་བཟློག་པའི་ཚིག་ཐོས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་མ་ཞུམ། མི་འགོང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་ན་ལུང་བསྟན་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གནས་པ་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྟུང་བའམ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུའི་ཆོས་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་པ་ནི་ལུང་བསྟན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གང་བདུད་ཀྱིས་ཁྱོད་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་ལ་སྤྱོད་པ་འདི་དག་ནི་བདུད་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཟེར་ཞིང་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་ན། ཀྱེ་མ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་ནི་བདུད་སྡིག་ཅན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་མི་འབྲལ་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་རྙེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བདག་ཀྱང་སྲོག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་ཞེས་ག་ཉི་ག་སྨོས་པས་ནི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། མ་ལུས་པའི་བདག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དང༌། སངས་རྒྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོན་གྱི་དབང་གིས་མཐོང་ནས། སྲོག་དང་བྲལ་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། སྐལ་བ་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་གཞུང་འཛིན་པའི་གཟུངས་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཆུད་མི་ཟོས་པའི་ཕྱིར། དེས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་གཟུངས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེན་པ་པོའི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་དང་བརྡ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངེས་པར་རྙེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་འགོག་པ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་བྱེད་པ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་ལྟར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་འབྲལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་གསུམ་རྣམས་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གང་འདི་ལྟར་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ཕྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མངོན་བར་འགྲུབ་པ་ནི་དེའི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་ལྟར་ཚད་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་དུ། རབ་འབྱོར་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདིས་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་དང༌། རྟོགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བཟླས་ནས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མཐའ་ཡས་པ་ནི་རྣམ་པ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་སྐད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མངོན་བར་བསྒྲུབས་པས་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐར་གཏུགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་འདིའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྤྱོད་མོད་ཀྱི། ཤིན་ཏུ་ཐལ་ཆེས་པའི་ལན་དུ་འགྱུར་བས་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་འདི་ནི་དོན་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་འདིའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལྔས་བསྡུས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་སོགས་འདུ་ཤེས་ལྡོག་པ་དང༌། །སེམས་བརྟན་ཐེག་པ་དམན་དག་ལས། །རྣམ་ལོག་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི། །ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་དང༌། །ལུས་སེམས་ཡང་བ་ཉིད་དང་ནི། །འདོད་ལ་སྤྱོད་ལ་ཐབས་མཁས་དང༌། །རྟག་ཏུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་ཉིད་དང༌། །འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་ཉིད་དང༌། །ཕུན་ཚོགས་བར་ཆད་མེད་རྣམས་དང༌། །ཚོགས་དང་དབང་ཚོགས་བཅས་པ་ཡི། །གཡུལ་འགྱེད་སེར་སྣ་ལ་སོགས་ལ། །སྦྱོར་དང་རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་ཡི། །གནས་པ་སོ་སོར་བཀག་པ་དང༌། །ཆོས་ནི་རྡུལ་ཙམ་མི་དམིགས་ཉིད། །རང་གི་ས་ལ་ངེས་བ་ཉིད། །ས་གསུམ་ལ་ནི་གནས་པ་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་དོན་དུ་སྲོག་གཏོང་དང༌། །དེ་འདྲའི་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་ནི། །བློ་ལྡན་མཐོང་བའི་ལམ་གནས་ཀྱི། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་དག་ཡིན། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་ད་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ནི་ཟབ་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་ཟབ་མོ་ལེགས་པར་བསྟན་དུ་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཟློས་པའི་སྦྱོར་བས་གསུངས་སོ། །གང་ལ་གནས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྒྱུན་ཉིད་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཟབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། མངོན་བར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང། འགོག་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་རྣམས་ནི་ཟབ་མོའི་གནས་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཟབ་མོ་དེ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་དང༌། །སྐུར་བའི་ལམ་ལས་གྲོལ་བ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ཡང་གཟུགས་མ་ཡིན། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གུད་ན་ཡང་གཟུགས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཟབ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཟབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྒྲོ་བཏགས་པ་སྤང་ཞེ་ན། གང་གཟུགས་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡང་གཟུགས་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྐུར་པ་འདེབས་པ་སྤང་ཞེ་ན། གང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་ལས་གཞན་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བསལ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། ཡང་དང་ཡང་དུ་སེམས་པ་དང༌། །འཇལ་དང་ངེས་རྟོག་བསྒོམ་པའི་ལམ། །ཞེས་བསྟན་པ་ནི་གང༌། གང་གི་ཚེ་གནས་ཟབ་མོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཟློས་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་དོན་གྱིས་ནི་སེམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །འཇལ་བ་ནི་བསམས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སོ། །རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྒོམས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་བོ། །ཡང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཡུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་དང་མཐོང་བའི། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལམ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཉིད་ལ། །ཞེས་བསྟན་པ་ནི་གང་བདག་གིས་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་ཇི་ལྟ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་གིས་བསླབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཇི་ལྟ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཇི་ལྟ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཞི་དང༌། མཐོང་བའི་ལམ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བརྩོན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འབད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་དྲུག་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཡུལ་དེ་ཉིད་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཡུལ་སྔ་མ་སྔ་མ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་གང་ཚད་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས། གཞན་གྱི་བུད་མེད་དང་དུས་བཏབ་ནས་བརྡ་བྱས་པའི་སྐྱེས་བུའི་རྟོགས་པ་མང་པོའི་དཔེས་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་སྐྱེ་བས་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འཁོར་བ་སྤོང་ཞིང་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ལས་ཟད་པ་དང༌། བསལ་བ་དང༌། སྔར་མ་སྐྱེས་པའི་ཚིག་གིས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དུ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། །དེ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཡི་ཕྱིར། །ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་རྣམས། །ཆུང་ངུའི་ཆུང་སོགས་དབྱེ་བ་ཡི། །རྣམ་པས་རྣམ་པ་དགུར་འདོད་དོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ལ། མི་མཐུན་པ་དང་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། འདིར་རྩ་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་གསུམ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་རེ་རེ་ཡང་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་དབྱེ་བ་བྱས་པས་རྣམ་པ་དགུར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆུང་ངུའི་འབྲིང་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོའོ། །འབྲིང་གི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་གི་འབྲིང་དང༌། འབྲིང་གི་ཆེན་པོའོ། །ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་དང༌། །ཆེན་པོའི་འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་ཆེན་པོས་དགུར་འདོད་དོ། །གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ལམ་ཆུང་དུའི་ཆུང་དུས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་སྤོང་བ་ནས། ལམ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་དུ་སྤོང་བའི་བར་དུ་ནི་གྲངས་ཡོད་པ་དང༌། དཔག་ཏུ་ཡོད་པ་དང༌། ཚད་ཡོད་པའི་རྟོག་པས་བསྡུས་པ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དགུ་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ནི་གང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་བསྒོམ་པའི་ལམ་རྣམ་པ་དགུས་བསྡུས་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་བ་ལ་བསོད་ནམས་གྲངས་མེད་པ་དང༌། དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། ཚད་མེད་པས་བསྡུས་པས་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་དགག་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཆེད་དུ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་ཡིན་ལ། གྲངས་ཡོད་པ་དང༌། གྲངས་མེད་པའི་ཁམས་ནི་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གྲངས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །དུས་རྣམས་ལ་ཚད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་རྟོགས་པ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །གཞལ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་གྲངས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྲངས་མེད། དཔག་ཏུ་མེད། ཚད་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན། གྲངས་མེད་ལ་སོགས་བསྟན་པ་རྣམས། །དམ་པའི་དོན་དུ་བཟོད་མ་ཡིན། །སྟོང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དབྱེ་བ་དང༌། དོན་གྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་དགོངས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་དེ་དག་ཐུགས་བརྩེ་བའི། །རྒྱུ་མཐུན་གྱུར་པ་ཐུབ་པ་བཞེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་དོན་ཡིན་པར་ཡི་གེ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མི་དམིགས་མོད་ཀྱི། གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་འདི་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐུགས་རྗེའི་རྒྱུ་མཐུན་པར་གྱུར་པས་བསྟན་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་དབང་གིས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་བདག་གིས་འཚལ་བ་ལྟར་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྣམ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གང་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ། །ཉམས་པ་དང་ནི་འཕེལ་མི་རུང༌། །བསྒོམ་ཞེས་བྱ་བའི་ལམ་གྱིས་ནི། །ཅི་ཞིག་ཉམས་ཤིང་ཅི་ཞིག་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རིགས་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དགུ་ནི་ཅི་ཞིག་ཉམས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་པ་རྣམས་པ་དགུ་ནི་ཅི་ཞིག་ཐོབ་ཅེས་བརྒལ་བ་ནི་གང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་ལ་འཕེལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་བཀག་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་གྱི་འཕེལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་བཀག་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་སྐལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ལན་དུ་བརྗོད་པ་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་དེ་བཞིན་དུ། །དེ་ཡི་འདོད་པ་དོན་སྒྲུབ་བྱེད། །ཅེས་བསྟན་ཏེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པའི་ང་རྒྱལ་བཀག་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་དང་ལྡན་པ་དེ་སྣོད་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། བྱང་ཆུབ་དེ་བཞིན་ཉིད་མཚན་ཉིད། །དེ་ཡང་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་བཞེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང༌། གཟུགས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཕེལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་བཀག་པའི་སྦྱོར་བ་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གམ། འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་རང་བཞིན་གྱིས་རྗེས་སུ་བརྒྱུད་པས། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འབྱུང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་གང༌། སེམས་ནི་སྔ་མས་བྱང་ཆུབ་པར། །རིགས་མིན་ཕྱི་མས་ཀྱང་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། །སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་དང༌། །ཕྱིས་སྐྱེད་པ་དག་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་ཕྲད་པ་མེད་པས། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་སེམས་ཅན་གང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཞུས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པའི་མར་མེའི་དཔེ་ཚུལ་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་སྙིང་པོའི་དཔེས་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཉི་ག་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བས་ས་བཅུ་ལ་བསླབས་པས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ཤེས་པ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་དང༌། ཕྱི་མ་དག་བསྒོམ་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་མངོན་བར་བྱང་ཆུབ་པ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཅི་ཞིག་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད། །ཅེས་བྱ་བསྟན་པའི་སྐབས་འདིར་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡིན་ཞེ་ན། ཟབ་མོ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དང་ནི་འགག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཤེས་བྱ་དང༌། །ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་སྤྱོད་དང་གཉིས་མེད་དང༌། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཟབ་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ཟབ་པ་ནི་དེ་དག་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་མངོན་བར་རྫོགས་པར་འཚང་བ་དེ་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགགས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་འགགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་གང་འགགས་པ་དེ་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འགག་པ་ཟབ་པ་ནི་གང་སེམས་སྐྱེས་པ་ནི་འགགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་དེ་འགག་པ་བཀག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་སྐྱེས་པ་དེ་འགག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ལགས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཡང་འགག་པར་འགྱུར་རམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེས་པ་ཙམ་ཉིད་ན་དེ་འགག་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཟབ་པ་ནི་གང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་པར་དགོངས་པས། ཡང་དག་པའི་མཐའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཟབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་གསོ་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བྱ་གང་དེ་ཟབ་པ་ནི་གང་སེམས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་ཟབ་པ་ནི་གང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་མཐོང་བའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐད་དུ་མདོ་ལས། ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་པ་ཟབ་པ་ནི་གང་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་ཅི་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པ་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོངས་སུ་རྒྱུ་བ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ཟབ་པ་ནི་གང་དོན་དམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་གཉིས་སུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་མ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཟབ་པ་ནི་གང་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བགྱིས་པར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱབ་བཀག་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་གང་ཡང་དངོས་པོ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་དང་དེ་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་དེ་དང་དེ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློབ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།

འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སློབ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་བསྟན་ནས། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མི་སློབ་པའི་དགེ་འདུན་བསྟན་པའི་དོན་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། འདི་ཉིད་ཁོ་ན་བསླབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྟོག་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྟོག་པ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྫོགས་པས་མི་སློབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཕན་ཆད་བསླབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་རྨི་ལམ་འདྲ་བའི་ཕྱིར། །སྲིད་དང་ཞི་བར་མི་རྟོག་པ། །ཞེས་བསྟན་པ་ནི་གང་དེ་ནས་མི་མཐུན་པ་དང༌། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་དང་བྲལ་བའི་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གཉི་ག་མཉམ་པར་རྟོགས་པས་འཁོར་བ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་རྟོགས་ནས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ། ཉིན་མོ་བསྒོམས་པས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་གྱི་ནང་དུ་བསྒོམས་པས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། རྨི་ལམ་དང༌། ཉིན་པར་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པ་དང༌། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་མེད་ལ་སོགས་ཀླན་ཀ་ཡི། །ལན་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པར་ཟད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ལས་མེད་པའི་ཀླན་ཀ་ནི་གང་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་དང་མཇུག་གིས་བསྡུས་བའི་ལས་དེ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འབྲི་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ལན་ནི་གལ་ཏེ་སད་ནས། བླ་ན་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དེ་ལ་སོགས་པའམ། འབྲི་བར་ཡང་འགྱུར་གྱི། མི་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་བ་ནི་བརྡ་ཙམ་དུ་བཤད་པས། གང་ཡང་ཉིན་པར་སྲོག་གཅོད་པར་བྱས་པ་དང༌། རྨི་ལམ་ནང་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་མོ་དང༌། མཚན་མོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །ནང་དུ་སྨོས་པ་ནི་འཁོར་བའི་རྨི་ལམ་ཁྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལས་དེ་ལ་ཁྱོད་ཅི་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་དང༌། བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་དྲིས་པ་ཡིན་ཏེ། གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་རྟོགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དོན་དམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ལན་ནི་གང་དམིགས་པ་ལས་ལས་སྐྱེ་བར་བཤད་པ་དང༌། དམིགས་པ་མེད་པ་ལས་ལས་སྐྱེ་བ་འགག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བརྡ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྒལ་བ་ལ། འདིའི་ལན་ནི་ཇི་སྐད་དུ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་མཚན་མར་བྱས་ནས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་དངོས་པོ་དམིགས་པར་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྨི་ལམ་གྱི་ནང་གི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་ན་ཡང་དག་པའམ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་བསྔོས་པ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་ལ། འདིའི་ལན་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གསུམ་གྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཡིན་པས་དོན་འདི་ལན་ལྡོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དྲིས་པ་དེའི་ལན་ལྡོན་པའི་དབང་དུ་མཛད་པས་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲི་བ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྫོགས་པར་གྱུར་ན་ནི་མ་འོངས་པ་ན་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མིང་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྡན་ལྡོན་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པར་དམ་འཆའ་ཞིང་དོན་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ན། དྲིས་པའི་ལན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཉེས་པར་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་འདི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཟབ་མོ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མ་འོངས་པའི་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་མཚན་མ་མེད་པ་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི་དུས་དེ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དམིགས་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་བར་བྱང་ཆུབ་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།

སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་འཇིག་རྟེན་དེ་བཞིན་དུ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མ་དག་པ། །དེ་ལ་དག་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནི་དག་པ་ཉིད། །ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་བཀྲེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་མ་དག་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་དག་པས་ཉེ་བར་བསྡུས་པའོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་ས་ཆེན་པོ་འདི་ལ་སྡོང་དུ་མ་དང༌། ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་དག་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་པས་བསྡུས་བ་སྟེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་མདོར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱས་པར་ནི་མདོ་ལས་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སེམས་ཅན་བཀྲེས་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ནས། རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལྷའི་རིས་དག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་ཟས་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་གི་རྒྱན་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ལས་བཟློག་པས་བསྡུས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་སེམས་ལས་བཟློག་པས་བསྡུས་པ་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ལེ་ལོ་ལས་བཟློག་པས་བསྡུས་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་ལྔ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པ་ལས་བཟློག་པས་བསྡུས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་ལྔ་ནི་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིད་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་བ་ལས་བཟློག་པས་བསྡུས་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དང༌། ཡང་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སེམས་ཅན་ལོག་པར་ངེས་པ་དང༌། མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་ཤེས་པ་མེད་པ་དང༌། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྒྲ་ཡང་ཤེས་པ་མེད་པ་དང༌། ཡང་སྡོང་དུ་མ་དང༌། ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ས་ཆེན་པོ་འདི་སའི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པ་ལས་བཟློག་པས་བསྡུས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཏུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལས་བཟློག་པ་དང༌། རིགས་བཞིར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལས་བཟློག་པས་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ཅི་ནས་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཆུང་དུ་ན་རིགས་བཞིའི་མིང་ཡང་མི་སྲིད་བ་དང༌། ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་རིགས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་དོན་མེད་དེ། འདི་ནི་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འདི་ནི་དམངས་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རབ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཐ་མ་དང༌། ཁ་དོག་བཟང་བ་དང༌། ཁ་དོག་ངན་པ་དང༌། ཆོས་གཉིས་པོ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་དང༌། འགྲོ་བས་ཕྱེ་བའི་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་མ་གཏོགས་པ་སྐྱེ་གནས་གསུམ་པོ་དང༌། མངོན་བར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བ་དང། བཤན་གཅིག་ལ་སོགས་པ་འཛག་པ་དང༌། འོད་དང་མི་ལྡན་པ་དང༌། ཉིན་མོ་དང༌། མཚན་མོ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཚེ་ཐུང་བ་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་དང་བྲལ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པར་ནུས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། མི་ལྡན་པ་དང༌། ཁམས་མི་མཉམ་པས་ཀུན་ནས་ལྡང་བའི་ནད་རྣམས་ལས་བཟློག་པས་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རླུང་དང༌། མཁྲིས་པ་དང༌། བད་ཀན་དང༌། འདུས་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་ནད་རྣམས་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་དག་གོ་རིམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་དུ་བསལ་བ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གསོ་བས་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པ་ལ་མོས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་ཅན་ལས་བཟློག་པས་ཅི་རིགས་པར་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་དང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་ཅིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཚེ་དང༌། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་ཚད་ཡོད་པ་ལས་གོ་བཟློག་པས་དེ་དག་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་མངོན་བར་འཚང་རྒྱ་བར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྟར་མུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཡང་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་མོ་གང་གཱའི་ལྷ་མོས་དེ་ལྟ་བུར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་ཁས་བླངས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྒྱུས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པས་འཁོར་རྣམས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ཐོབ་པར་ཡིད་ཆེས་པས་དབང་པོའི་དོན་གྱིས་དབང་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའོ།། །།

ཐབས་མཁས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསྟན་ནས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དེའི་ཡུལ་དང་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཅི་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཡུལ་ནི་གང་ཇི་སྐད་དུ། དེ་དང་དེར་ཐབས་ལ་མཁས་པས་གསུངས་པ་དེ་ལྟར་རང་གི་ཡུལ་གྱི་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་བསྟན་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྟོང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་གོམས་པ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པས་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཡུལ་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་འདྲིས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གཟུགས་སྟོང་པའོ་ཞེས་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་ཉེ་བར་འགྲོང་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། གོམས་པར་བསྒོམ་ཞིང་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དུས་ནི་མ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྦྱིན་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན། བཟོད་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་བླང་ངོ༌། །ཐབས་ནི་རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་བས། །དེའི་ཕྱིར། མཚོན་བྱ་རྣམས་ལས་འདས་པ་དང༌། །མི་གནས་དེ་བཞིན་ཤུགས་དང་ནི། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཉིད་དང་ནི། །མ་ཆགས་པ་དང་མི་དམིགས་དང༌། །མཚན་མ་སྨོན་ལམ་ཟད་པ་དང༌། །དེ་ཡི་རྟགས་དང་ཚད་མེད་དང༌། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པ་བཅུ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པའི་འདའ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི་གང་སྐྱེས་བུ་སྒྱུ་རྩལ་ལ་བྱང་བ་ཞིག །འབྲོག་དགོན་པར་ཆས་པའི་དཔེས་བདག་གིར་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཕྱིར་རྒོལ་བའི་ཆོས་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ཤེས་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མི་གནས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། གང་ཡང་བྱ་བར་སྣང་ལ་རྒྱུ་བ་ས་ལ་མི་ལྷུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་དཔེས་མི་གནས་པ་རྟོགས་པ་ནི། མི་གནས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གྲོགས་དང་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་འཇུག་པས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི་གང་སྐྱེས་བུ་མཐུ་དང་ལྡན་པ་འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་དུ་གྱུར་པས། མདའ་ནམ་མཁར་འཕངས་པ་གཅིག་ལ་གཅིག་ལོང་བཏགས་པའི་དཔེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཐབས་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། གང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཏང་བའི་བསམ་པས་དེ་ལྟར་དགའ་བའི་གནས་ལ་སྦྱོར་བ་ཤེས་པ་ནི། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ཆགས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། གང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པར་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་ཤིང༌། མངོན་བར་འབྲེལ་བར་བརྗོད་པར་ཤེས་པ་ནི་རོ་མྱང་བ་མེད་པར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། གང་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རྟོགས་པས་མི་དམིགས་པའི་ཐབས་ཤེས་པ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། གང་ཡང་མཚན་མ་མེད་པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རྟོགས་པས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། གང་ཡང་སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རྟོགས་པས་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི། ཉན་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐུན་མོང་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དོན་ནི་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན་མངོན་བར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་ལྟུང་བ་ཁམས་གསུམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ནི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི་གང་གཞན་གྱིས་དྲིས་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལུང་བསྟན་པ་ལ་ལུང་མི་སྟོན་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང༌། ཕྱིར་ལྡོག་པ་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཐས་ལ་མཁས་པ་དེའི་རྟགས་ཤེས་པ་ཡིན་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ཚད་མེད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི་གང་ཡང་གང་རྣམ་པ་དེ་ལྟར་ལན་ལྡོན་པ་དེ་དག་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་བར་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་དག་དེ་ལྟར་བྱས་ན་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་དང༌། བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང༌། ཡུལ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་དང༌། བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང་བཅས་པ་དང༌། འཇུག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟེན་དང་བཅས་པ་དང༌། ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་བཅས་པ་ནི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་བར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པར་གྱུར་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡུལ་ནི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་གང་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འཇུག་པ་ནི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ནོ། །ཡན་ལག་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཉེ་བའི་ཡན་ལག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླ་བས་རྣམ་པར་མ་ཕྱེའོ། །ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་བར་རྫོགས་པར་རྟོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལ་ཁྱད་བར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། ཀུན་མཁྱེན་གསུམ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པའི་ཡུལ་རེ་རེར་ངེས་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་བར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་མ་ལུས་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཀུན་མཁྱེན་གསུམ་དུ་བཞག་པ་ནི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་བར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་ནི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་གཞན་ཡང་རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་བར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་དང༌། གཉེན་པོའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་བྱས་ན། རྣམ་པ་སྦྱོར་བར་བཅས་རྣམས་དང༌། །ཡོན་ཏན་སྐྱོན་ནི་མཚན་ཉིད་བཅས། །ཐར་དང་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དང༌། །སློབ་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚོགས། །སྲིད་དང་ཞི་བ་མཉམ་ཉིད་དང༌། །ཞིང་དག་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ལྟར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། །རྣམ་ཀུན་མངོན་རྟོགས་རྫོགས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །མངོན་བར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ལས་རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་བར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའོ།། །།