Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་གྱ་དྲུག་པ།


   
  collapse section
  collapse section
   
  collapse section
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
  collapse section
  collapse section
   
  collapse section
   
སྐབས་དང་པོའི་འགྲེལ་པ།
   
   
   
   
   
   
   
   
   
  collapse section
   
  collapse section
   
   
   
   
   
   
   
   


 
previousསྐབས་དང་པོའི་འགྲེལ་པ།next

སྐབས་དང་པོའི་འགྲེལ་པ།


DTG086_Page_0306
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་ཉན་ཐོས་ཞི་བ་ཚོལ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དང་པོར་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་ཐ་མར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གསུངས་ན། དེ་ཇི་ལྟར་དོན་བསྡུས་པ་དེའི་བཤད་པ་ལ་གོ་བཟློག་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དོགས་པ་སྐྱེ་བ་ལ། དགོས་པའི་དོན་ནི་དེ་ལྟར་བསྡུས་པའི་དོན་ཀུན་བསྟན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིམ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའི་བསམ་པས། འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་དགོས་ཤིང་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་དགོས་པས་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་དང་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་བསྡུས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་དེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྐབས་ཡིན་པས་བཤད་པར་བཞེད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚིག་གི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁྱད་པར་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པར་མངོན་པར་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཞི་བ་ཚོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡུམ་གྱི་བསྟོད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རུང་བས་ཡང་དག་པའི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་དེ་ལ་བརྒལ་ཏུ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དམིགས་པ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་དང་བཅས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྲོ་བ་ཆེ་དང་རྩོམ་


DTG086_Page_0307
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཆེ། །དོན་ཆེ་བ་དང་འབྱུང་བ་ཆེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་པ་སྟེ། །དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སེམས་འབྱུང་བ། །ཞེས་བཤད་པས། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག །དབྱེ་བ་ཡོད་པར་སྨོས་པ་ཡིན། །དེ་འདིར་ཇི་ལྟར་འདྲེན་མར་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །སེམས་ཡུལ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འཕགས་པར་སྣང་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་དམིགས་པར་སྣང་བའོ། །རྒྱུས་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། ཆོས་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་གཉིས་ཉེ་བར་བཏགས་པས་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ལ། ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡང་ན་སྨོན་ལམ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ། དེས་ན་འདིར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་དོན་ཡིན་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་འཇུག་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐབས་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་དེའི་སྒྲར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པའི་སྒྲར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་མཚམས་སྦྱར་དང་བརྒལ་ལན་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་རྟོགས་པའི་སྨོན་ལམ་དང་འབྲེལ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཅར་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་དང༌། སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་དང༌། སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་འདི་ཉིད་ནན་ཏན་དུ་བྱའོ། །ཞེས་འོག་མ་དང་སྦྱར་རོ། །སྦྱིན་པ་ལ་


DTG086_Page_0308
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ། སྦྱིན་པར་བྱ་བ་སྟེ་དངོས་པོ་དང༌། སྦྱིན་པ་པོ་སྟེ། བདག་ཉིད་དང༌། ལེན་པ་པོ་སྟེ་སློང་མོ་པ་མི་དམིགས་པ་སྟེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ན་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནན་ཏན་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་ཚིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །བསླབ་པར་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་སོ། །བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་ཅར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྡུས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱས་པ་ཉིད་དོ། །མདོའི་དོན་དང་མི་འགལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཀོན་མཆོག་རྣམ་བདུན་དང་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལ་སོགས་པ་མདོའི་དོན་དང་མི་འགལ་བས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྟན་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུའི་ལམ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་སྣོད་དུ་རུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡུལ་གང་ལ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་ལས་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་ཞིག་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང༌། །ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མི་དམིགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གདུལ་བྱ་མ་ལུས་པ་ཇི་ལྟར་འཚམ་པ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྦྱར་རོ། །སེར་སྣ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏང་བ་མེད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་འགོད་པར་འདོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། སེར་སྣ་ཅན་ལ་


DTG086_Page_0309
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྒྱས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་སུ་ན་ལམ་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་སྟོན་ཏེ། །རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་མི་དམིགས་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ལམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་ཉིད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བཀོད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་དག་གི་མདོ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་དག་གིས་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་བསྟན་བཅོས་མདོ་དང་མི་མཐུན་པ་བསྩལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་རྣམས་དང་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ཚིག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། ཚུལ་གཅིག་དང་འགལ་བའམ་མདོ་དང་མི་མཐུན་པའི་དོན་ལ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྔར་སེམས་བསྐྱེད་པ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་གསུངས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་གོ །འདུན་པ་དང་བསམ་པ་དང་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་མངོན་པར་འདོད་པ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་སློང་བ་རྣམས་ལ་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྟེར་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་ལས་རྣམས་སོ། །བཟོད་པ་ནི་གཞན་གྱི་གནོད་པ་ཤེས་པ་རྣག་ནུས་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བའོ། །བསམ་གཏན་ནི་སེམས་རྩེ་ཅིག་པའོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །ཐམས་མཁས་པ་ནི་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་ལ་སེམས་མ་ཞུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སྨོན་ལམ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྟོབས་


DTG086_Page_0310
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་འདི་ཉིད་ལ་བསྟན་པས་གོ་བགོས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེ་ལ་བློ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་སྟེ། ལྷའི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ནི་འོག་ནས་བཤད་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་འོག་ནས་བཤད་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་སེམས་ཅན་གདོན་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པའོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་ཤེས་རབ་པོ། །གཟུངས་དང་སྤོབས་པ་ནི་དོན་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ནི་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་ཉེ་བར་འབྱིན་པའམ་མདོར་བསྡུས་ནས་རབ་ཏུ་སྟེར་བའོ། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ་འདི་རྣམས་དང་ལྡན་ཞིང་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲའོ། །དེ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་ལམ་སྟོན་པས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཏེ་བླ་མའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསམ་པ་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་སྟེར་བས། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུའོ། །རྟག་པ་དང་བདག་ལ་སོགས་པར་རྨོངས་པའི་སྐྱེ་བོས་མཉན་པར་བྱ་བའི་དོན་ཚར་བཅད་པས་མཁས་པས་མཉན་པར་བྱ་བའི་བདག་མེད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཁོ་ན་ཉིད་ཡང་དག་པར་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་སྟོན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྒྲ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་སྙན་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པའོ། །དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བགེགས་ཚར་བཅད་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་དེ་ལ་མངོན་པར་དད་པའི་ལྷ་རྣམས་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཅིག །རྒྱལ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཀུན་ནས་སྒྲོགས་པ་ནི་སྒྲ་སྙན་པའོ། །དཔེ་དང་དཔེས་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་ངེས་པར་སྤྱད་པས་ས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱིས་བྱ་བ་མཉམ་པའི་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཆོས་དཀར་པོ་ཐམས་


DTG086_Page_0311
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དཀར་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་གཞི་ནི་གནས་སོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་མི་འགྱུར་བ་ནི་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་མཐའ་དག་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་རིམ་གྱིས་ལྷག་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་སྒྲིབ་པ་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་བུད་ཤིང་ཡིན་ཏེ་དེ་སྲེག་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པས་ཚིམ་པར་བྱེད་པའོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་དགའ་བ་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོའོ། །མི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་མི་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་རལ་གྲི་དང༌། མདའ་དང༌། ལྕགས་མདུང་དང༌། མདུང་ཐུང་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཐོག་ཏུ་བབ་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་པའི་ཐད་དུ་བབ་པའོ། །དེས་མི་འཁྲུགས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མ་གཡོས་པའོ། །སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་ཐོགས་ལ་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་ནི་ཡིད་ཆེས་པ་སྟེ། དེས་མི་འཇིགས་པ་བཞི་བརྙེས་པ་ན་བརྟན་པ་སྟེ་མི་ཚུགས་པའོ། །དེས་མི་ཕྱེད་པ་ནི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་དང་བདུད་རྣམས་ཀྱིས་དབྱེ་བར་མི་ནུས་པའོ། །དམིགས་པ་ནི་འདོད་པའི་ལྷས་བཏང་བའི་རང་གི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་མིག་ཟུར་གྱིས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་མི་བསྐྱོད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མ་གཡོས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་མཐོང་བའི་ནད་མེད་པའི་མི་མཐུན་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཟུང་བ་རྣམས་ནི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་


DTG086_Page_0312
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ན་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་འཁོར་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པར་འཚེ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནད་དོ། །དེ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ནི་རྣམ་པར་ཞི་བའོ། །གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷ་མོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་ལྷུམས་ནས་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་གཞལ་ཡས་ཁང་ན་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དེར་སེམས་ཅན་ཏེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའོ། །ཇི་ལྟར་སྨོན་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་ནི་འཚང་རྒྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་རྫོགས་པའོ། །གདུལ་བྱ་སྟེ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །གདུལ་བྱ་འདུན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་བསྟན་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་བཅས་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །མཐུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པའི་ནུས་པ་མངའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་ཉམས་སུ་བཞེས་ཤིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྩོམ་པའི་བསྐལ་པ་དུ་མར་སྤྱད་པའི་གཏོང་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་གཏོང་བ་དང༌། གཏོང་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བཟོའི་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་བསླབ་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་བསགས་པ་ཡིན་པས་ན་ཚོགས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་མཛོད་ལྟ་བུ་ནི་རྫས་གཞག་པའི་ཁྱིམ་མོ། །འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་གཤེགས་ཤིང་རྗེས་སུ་གཤེགས་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་ཅིང་རྟོགས་སླ་བར་མཛད་པའོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་སྟེ། སྲིད་པ་དང་ཞི་བ་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་ཏུ་མི་ལྟུང་ཞིང་མི་འགྲོ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་བདེ་བླག་ཏུ་འགྲོའོ། །ཐོས་པ་དང་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་མི་ཟད་པ་འཛིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོས་པ་དང་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་མི་ཟད་པ་ལ་ཉམས་


DTG086_Page_0313
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐར་པ་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ངེས་པར་ལེགས་པ་དང་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་ལྡན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དགའ་ལྡན་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྒྲོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་དང་འཚམ་ཞིང་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲངས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་པའི་བར་དུ་ཁྱབ་པ་ནི་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཤེས་པ་གང་གིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ལས་དང་པོ་བའི་སའོ། །དེས་བསྡུས་པ་ནི་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་དང་པོ་གསུམ་སྟེ། འདུན་པ་དང་བསམ་པ་དང་ལྷག་པའི་བསམ་པར་རྟོགས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་སོ། །འདིས་ནི་དུས་དེའི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་བརྟན་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ཅི་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཞིང་ས་བཟང་པོ་ལ་བཏབ་པའི་ས་བོན་གྱི་མྱུ་གུ་དང་འདྲ་བར་གནས་པར་གྱུར་པ་དང༌། གསེར་བཟང་པོ་དང་འདྲ་བར་ཟད་པ་མེད་པ་དང༌། །ཚེས་གཅིག་གི་ཟླ་བ་དང་འདྲ་བར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཅིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་འཇུག་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་གང་གིས་འཇུག་པ་དེས་བསྡུས་པ་སྟེ། །སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་འདིས་གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གསུམ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་མེས་ཤིང་བསྲེགས་པ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་


DTG086_Page_0314
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགའ་བ་ལ་སོགས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། འོད་བྱེད་པ་དང༌། འོད་འཕྲོ་བ་དང༌། སྦྱང་དཀའ་བ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། རིང་དུ་སོང་བ་དང༌། མི་གཡོ་བ་དང༌། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་བའི་ས་བཅུས་བསྡུས་པ་རྣམས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་ན། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདིས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལས་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་གོ་རིམས་བཞིན་ཏུ་གཏེར་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་ཁུང་གི་གནས་དང་འདྲ་བར་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་རྟེན་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་མི་འདོད་པས་མི་འཁྲུག་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བར་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཤིགས་པ་དང༌། རིའི་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་བར་གང་གིས་ཀྱང་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་དང༌། སྨན་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་འདོར་བ་དང༌། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་འདྲ་བར་སྨོན་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པ་དང༌། ཉི་མ་དང་འདྲ་བར་གདུལ་བྱ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་འདྲ་བར་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀུན་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གང་གིས་སྔ་མ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པས་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་སྟེ། དེས་བསྡུས་པའོ། །ལྔ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། ལྷག་མཐོང་དང༌། གཟུངས་དང༌། སྤོབས་པ་དང་ལྡན་


DTG086_Page_0315
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དང་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་གཞན་གྱི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་གནས་པ་དང༌། བང་མཛོད་དང་འདྲ་བར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ལམ་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བར་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བགྲོད་སླ་བར་མཛད་པའི་ལམ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་དང༌། བཞོན་པ་བཟང་པོ་དང་འདྲ་བར་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐར་མི་ལྟུང་བ་དང༌། བཀོད་མའི་ཆུ་དང་འདྲ་བར་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཟད་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཅུ་གཅིག་པ་དེས་བསྡུས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ནི་སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་གཞི་དང་མཇུག་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། སེམས་གང་གིས་དང་པོ་ལས་ལ་མངོན་པར་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་སྦྱོར་བའི་སེམས་སོ། །གང་གིས་ལས་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དངོས་གཞིའོ། །ལས་རྫོགས་པར་བྱས་པ་ལ་སེམས་གང་གིས་ལེགས་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བ་དེ་ནི་མཇུག་སྟེ། དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྒྲ་སྙན་པ་དང་འདྲ་བ་ཐོས་པ་དང་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྙིང་ལ་འབབ་པར་སྒྲོགས་པ་དང༌། ཆུ་བོའི་རྒྱུན་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པ་དང༌། སྤྲིན་ལྟ་བུར་དགའ་ལྡན་ལ་སོགས་པར་སྤྲུལ་པས་དོན་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་རྣམ་བཅུ་ཡིས། །ས་ནི་དང་པོ་ཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་ནི་རྒྱུ་དུ་མ་ཞིག་གིས་བསྒྲུབས་པས་འོག་ནས་འཆད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ཀུན་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན་འགལ་བ་མེད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་བཤད་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཅིག་ཡོད་པར་མ་མཐོང་སྟེ། །རྒྱུ་གཞན་ངག་ཀྱང་བཤད་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སེམས་


DTG086_Page_0316
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྐྱེད་པ་ནི་ས་རྣམས་ལ། མོས་དང་ལྷག་བསམ་དག་པ་དང༌། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་དུ་འདོད། །དེ་བཞིན་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའོ། །དེ་ཡི་རྩ་བ་སྙིང་རྗེར་འདོད། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཕན་པར་སེམས། །ཞེས་བཤད་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་དབྱེ་བས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དོན་རྟོགས་པའི་རིམ་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་གོ་རིམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ཙམ་ཁོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མ་ཚང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་ལྷག་པ་མ་ཡིན་པར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སྨོན་ལམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཉམས་སུ་ལེན་པར་འདོད་པ་ནི་དེའི་ཡུལ་མི་ཤེས་པ་ལས་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བསླབ་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པས་འཆད་པར་བཞེད་པ་དེའི་དགོས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཚམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ལས་མ་འདས་པས་སོ། །དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་པ་ནི་གདམས་ངག་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་སྔར་བཤད་པའོ། །དེས་ཕོངས་པའི་ཆོས་ནི་ཆོས་དཀར་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིའི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པས་གཞན་ལ་སྐྱབས་སུ་མི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་དོན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བའི་དོན་དུའོ། །མངོན་པར་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཉིད་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་རིམ་གྱིས་ལྷག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་ཉམས་སུ་ལེན་པའོ། མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་


DTG086_Page_0317
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་མི་སླུ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་དམ་པ་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུམ་སྟེ། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་བདེན་པ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དག་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །འཇུག་པར་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་སློབ་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་འདོམས་པའོ། །ཚད་མས་འཐད་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལའོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་ཕུང་པོའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ཚེ་ཕ་རོལ་པོའིའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ནི་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། གང་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འདི་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོར་རང་བཞིན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དབྱེར་མེད་དོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་འབྱུང་གི་འདྲེན་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་ཡང་འདི་ལས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཀུན་འབྱུང་བས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུར་གྱུར་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ཚེ་འདི་པ་སྟེ། འདི་གཉིས་ནི་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབྱེར་མེད་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུར་གྱུར་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་འགོག་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་བདག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟོག་སླའོ། །


DTG086_Page_0318
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་མེད་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེད་པ་དང༌། ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་བསྡུའོ། །མ་རིག་པ་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་པ་ནི་ཕུང་པོ་མེད་པས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་མ་རིག་པ་འགག་པ་མེད་དེ། དེས་ན་མི་ཤེས་པ་འཇིག་པ་ཡང་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱང་མེད་པ་ནི་རྟོགས་པ་པོ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མེད་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མེད་པའོ། །ལམ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་བདག་ཉིད་དེ་སྦྱིན་པ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་དང༌། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྲིད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཡིན་མི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་བོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་པའི་བར་དུ་བདེ་འགྲོའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་སུ་བྱེད་པ་ནི་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མི་དམིགས་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་སྦྱོར་བས་ཏེ། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པ་


DTG086_Page_0319
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དག་ནི་སྣང་བ་མེད་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་ཏེ་སྔར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེས་བསྡུས་པ་ནི་གང་གཞི་དང་གཉེན་པོ་དང་རྣམ་པ་མཐའ་དག་སྟེ། ཕྱི་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེས། བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དགེ་འདུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འོག་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །མ་ཞེན་པ་ནི་མངོན་པར་མ་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་དང་ཀུན་ཏུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དོན་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པ་ལའོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་བསོད་ནམས་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་བདེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ལ་ལ་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་པོའོ། །ཡོངས་སུ་མི་ངལ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་དུས་རིང་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དངང་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་རོ། །རློམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཚོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་ནི་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ནི་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་རེ་རེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཞུམ་པར་འགྱུར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྣ་ཚོགས་བར་གཏོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་


DTG086_Page_0320
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཉེས་པར་བྱ་བ་དང༌། དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སོ་སོའི་བྱ་བ་མང་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ལེ་ལོར་གྱུར་པ་ལ་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྤྱན་ཏེ་དེ་ནི་ཤའི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ཤེས་པས་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་ནི་མཐོང་བ་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཤེས་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་ན་འབད་པ་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལྷའི་མིག་གི་ཤེས་པའོ། །ཟག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་མེད་པ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའི་ཤེས་པའོ། །གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མཐོང་བའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བའི་ཐབས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་བདེན་པ་བཞིས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་བཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་བསྡུས་པ་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བའི་ལམ་ནི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བདེན་པ་རེ་རེ་ཞིང་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་གྱུར་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ལའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རྟོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྱུ་མ་མཁན་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ལུས་ཅན་རང་གིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་ནི་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པས་སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་དག་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའོ། །དེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་དངོས་


DTG086_Page_0321
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ནི་འདུས་བྱས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དག་ཕྱིའི་སྤྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཟུགས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོའོ། །དེ་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེས་ན་ཕན་ཚུན་ཏེ་གཅིག་ལ་གཅིག་ཐ་དད་པར་གདགས་པར་མི་ནུས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབྱེ་བ་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དོན་དམ་པ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་དོན་དམ་པ་པ་ཡིན་པ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ཐ་མི་དད་པར་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་དག་ཐ་དད་དུ་གྱུར་བ་མེད་པས་དབྱེ་བ་མེད་དོ། །རྒྱུ་དེས་ན་མཚན་ཉིད་པ་རྣམ་བར་གཞག་པ་ནི་མེད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་དང་ཐ་སྙད་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ན་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཁོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་འདུས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བསྒོམ་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་དེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་སྟེ། དེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྣམ་པར་བསྒོམ་མོ། །ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ག་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ནི་གང་ཡིན། དམིགས་པ་ནི་གང་ཡིན་རྟེན་ནི་གང་ཡིན། མ་ཞེན་པ་ལ་


DTG086_Page_0322
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པའི་ཡང་དགོས་པ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ལ་དེ་བསྟན་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཞེས་བྱ་པ་ནི་སྤྱིར་གདམས་པ་སྨྲ་བ་ལ་གནས་པ་ལ་ནའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ནི་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པར་འགྲོ་བའི་རྒྱུའོ། །ཐེག་པ་གཞན་གྱིས་མི་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ནི་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་མི་འགྲོ་བའི་རྒྱུའོ། །གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པར་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་བདུད་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པར་དྲང་བའི་དོན་ཉིད་དུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་ནས་མི་འཇུག་པའི་རྒྱུའོ། །དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེ་བ་ཅི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གཉིས་པོ་ལ་དོན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ། བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ནི། དབང་པོ་རྟུལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔ་ལ། དད་པ་དང་ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཏེ། དད་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཉིད་དག་གིས་འབྲས་བུ་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དང་རྣོན་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡུན་རིང་པོས་ཤེས་པ་དང་མྱུར་བར་ཤེས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ཉིད་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་ལ་ནི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་ལས། ལྷ་དང་མིའི་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། ལྷ་དང་མི་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་གཉིས་སམ་གསུམ་ཐོས་པས་ལྷའི་རིགས་ནས་རིགས་དང༌། མིའི་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དང་རྣོན་པོ་དད་པ་དང་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་སྟེ། དད་པ་དང་ཤེས་


DTG086_Page_0323
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་དང་ལྡན་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་སྤངས་པས་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་སྤངས་པས་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ཉིད་ལྷ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ལྷག་མ་ལུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་པར་ཆད་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བདུན་པ་དང་བརྒྱད་པ་སྤངས་པས་འབྲས་བུ་གསུམ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དད་པ་དང་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཡིན་ཏེ་དད་པ་དང་མཐོང་བས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་ལ་ཞུགས་པ་དག་ན་དད་པ་དང་མཐོང་བས་ཐོབ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི་ལུང་གི་དབང་གིས་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དགུ་པ་སྤངས་པས་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ་དེར་ནི་བར་མ་དོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་སྤངས། མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་བར་མ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནའམ། མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ན་སྲིད་པ་བར་མར་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་ནི་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གཉི་ག་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་ནས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་ལམ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐར་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །དེ་ལས་གོ་བཟློག་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྣམ་པ་བཞི་དང་གོང་དུ་འཕོ་བ་ནི་ལྔ་སྟེ། དེ་ཡང་འོག་མིན་གྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་དང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་


DTG086_Page_0324
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་སྟེ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གོང་དུ་འཕོ་བ་དེ་ཉིད་འོག་མིན་གྱི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་ནི་འཕར་བ་དང་ཕྱེད་དུ་འཕར་བ་དང་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་འཆི་འཕོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འོག་མིན་ཏུ་འཇུག་པ་ནི་གོང་དུ་འཕོ་བ་གཞན་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གོང་དུ་འཕོ་བ་དེ་ཉིད་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཞི་བ་དང་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་གཞན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་པ་སྤངས་པས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་རང་གི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་སངས་རྒྱས་མི་འབྱུང་བ་ན་རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཉི་ཤུའོ། །འདིར་གོ་སླ་བས་འབྲས་བུ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དང་བཞི་པ་ལ་ཞུགས་པའི་གྲངས་མ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་མདོ་དང༌། སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་བ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་ལས། དེ་ལ་སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་ནི། མ་མཐོང་མཐོང་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་དང་གྲངས་དང་བཅས་པར་གསུངས་པ་ཡོད་པས་ལོག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་བྱའོ། །ལས་དང་པོ་བ་དེ་ལྟར་གདམས་ངག་ཐོབ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་གསོགས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དམ་པ་སྐྱོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་པོ་འོག་ནས་བཤད་པ་དེ་དང་ལྡན་པ་སྟེ་དེ་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ། །བསྟེན་པ་སྟེ་བསྟེན་བཞིན་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོར་བཤད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་པས་རུ་ལྟ་བུར་བཅས་པ་དག་གི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམན་པ་ཡིན་


DTG086_Page_0325
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་གང་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། འབྲེལ་བ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པས་ཐོབ་པའི་ཐར་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཕན་པའི་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་སྟེ། རྒྱུའི་གཙོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེའི་འོག་ཏུ་སྟེ། རྗེས་ཐོགས་ལ་བདེན་པ་བཞི་པོ་སྡུག་བསྔལ་ལ་དེ་རྣམས་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་དེ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་ཕན་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ལ། བསྒོམ་པ་གོམས་པ་ལས་བྱུང་བ། དྲོ་བར་གྱུར་བ་དང་འབྲེལ་བ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་གོ་རིམས་སྐྱེ་བའམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། དེའི་རིམ་ཅན་གྱི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ལུས་ཅན་དེའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པ་ལ། དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དམིགས་པ་ཡིན་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་འོག་ནས་བཤད་པའི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །བདེན་པ་བཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་སྟེ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་ཡིས་ནི་ཆོས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་སུ་ལྟ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ན་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། མ་ཆགས་པ་དང་མི་


DTG086_Page_0326
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཞུགས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །རྒྱུ་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ཅར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གསུམ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ཅར་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་རྟོགས་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །དེའི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ནི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པར་ཞུགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་འཚང་རྒྱ་བའི་རྒྱུ་ལ་མཁས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཏེ་བླ་མ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བདག་གིར་བྱས་པའམ། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་དང་བཅས་པའི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་རྟོག་བཞི་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་དག་གིས་སོ་སོར་སྤང་བར་བྱ་བའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་པོ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། འོག་ནས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཚུལ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་དེ་དག་གི་དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ཡང་དྲོ་བར་གྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་དངོས་པོ་གང་ལ་ཡང་གཟུགས་སུ་རུང་བ་དང༌། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བདེན་པ་བཞི་པོ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་བདག་ཏུ་མཐོང་བའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་ཞུགས་པའོ། །རང་གི་ཐེག་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་ལྷག་མ་


DTG086_Page_0327
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ནི་དེ་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྟེ་དེ་དང་བྲལ་བའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་འོག་ནས་བཤད་པའོ། །དེ་དང་མི་ལྡན་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་ནི་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གེགས་སུ་གྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུང་ལས་འདྲེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་མ་འདྲེས་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་དམིགས་པ་དག་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་དབང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་བཞི་བོའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ནི་ཅི་རིགས་པར་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་ལའོ། །རྒྱུའི་སྒོ་ནས་ནི་ཀུན་འབྱུང་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ནི་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྲས་བུར་གྱུར་བའི་སྒོ་ནས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འགོག་པ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལམ་ལ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གསུམ་གྱི་ཆོས་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བསྲེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེར་བསྒོམ་པ་ནིའོ། །ཕལ་ཆེར་སྡེ་བ་རྣམས་བདག་ཅག་གི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་ཁྱེད་ཀྱི་ཐེག་པ་མི་སྣང་བས་ཁྱེད་ཅག་གི་ཐེག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སུན་འབྱིན་པར་སྨྲ་བས། དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ལུགས་


DTG086_Page_0328
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱོགས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ལུགས་ཁོ་ན་གཞན་ཡིན་པས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མཐོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་དུ་ཡང་སུན་འབྱིན་པར་བརྗོད་པར་མི་བྱ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བརྒལ་བར་མི་བྱ། བདག་ཅག་གི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་ཁྱེད་ཀྱི་ཐེག་པ་མི་སྣང་བ་དང་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་ཀྱིས་མ་གསུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་འདི་དང༌། སྐད་གཞན་མ་མཁྱེན་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང་ཁྱེད་ཅག་ཁོ་ན་གདུལ་བྱ་ཉིད་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་གདུལ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ན། ཡུ་བུ་ཅག་གཉི་ག་དེ་ལྟར་མི་འདོད་པས་འདི་ནི་ཅི་ལྟར་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྒོལ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་ལས་ཤ་ཟའི་སྐད་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་པ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མི་ཤེས་པའི་ཤ་ཟ་རྣམས་ལ་མཉམ་པར་བསྟན་པས་རྒྱ་ཆེར་ཚར་བཅད་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡང་འདིའི་དགོངས་པ་འདི་མ་ཡིན་པས་རྟག་པའི་ལུང་དང་མི་རྟག་པའི་ལུང་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གཞན་དང་གཞན་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེའི་བྱང་ཆུབ་དང་འགལ་བར་འོག་ནས་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་བ་དང༌། རྣལ་བྱོར་སྤྱོད་པ་དང༌། དབུ་མ་བའི་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་གོང་ནས་གོང་གི་རིམ་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བསྟན་པ་ན་ཐེག་པ་གཞན་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པར་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ཕོངས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ལས་ཀྱི་ཉེས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་སྔ་མའི་ལན་ནི་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ལུགས་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཁྱད་


DTG086_Page_0329
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་བརྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་ཐེག་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་སུན་དབྱུང་བ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བ་ལ་འཇུག་པའི་ལས་ཀྱི་ཉེས་པ་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། རང་རང་གི་ཐེག་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་བདག་ཅག་གི་བས་གཞན་གྱི་ཐེག་པ་ཉམས་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ཐེག་པ་ལས་ཉམས་ནས་དེ་ལྷག་པར་མོས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཞན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སུན་དབྱུང་བ་སྔར་བཤད་པའི་ཉེས་པ་ནི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པ་འདི་ལ་རང་གི་ཐེག་པ་ལ་གནས་པ་དག་ནི་རང་གི་ཐེག་པ་སྤོང་པ་དེས་ཕོངས་པར་གྱུར་བའི་ལས་སུ་གཞག་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དམིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ནི་བསྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་དག་གོ །གནས་པ་ནི་འདིས་གནས་ཤིང་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པས་ན་གནས་ཏེ་སྒྲ་མ་ལུས་པའོ། །བྲལ་བ་ནི་མི་གནས་པ་སྟེ་མེད་པ་ཡིན་པས་གནས་བྲལ་ལོ། །བཏགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་དེ་དང་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་པས། བཏགས་དང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དྲོ་བར་གཏོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དག་འགྲེལ་བ་ལས། ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དྲོ་བ་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དོ། །དྲོ་བ་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་ནི་མོས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་མཐོང་བས་དེ་རྣམས་ཉིད་བདག་མེད་པའོ། །དེ་དག་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་གྲངས་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བར་བསྒྲུབ་པ་དང་དགག་


DTG086_Page_0330
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དག་ནི་དམིགས་པར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྲུལ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་དང་འདྲ་བར་དངོས་པོ་སྣང་བཞིན་པ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དམིགས་པ་གཉི་ག་སྒྱུ་མ་བྱེད་པས་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །མིང་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མེད་པས་སོ། །ཡང་དག་པར་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཡང་རྒྱུན་དང་འདྲ་བར་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་རིགས་གསལ་བ་མ་ལུས་པ་ལ་ཁྱབ་པས་ན་རྒྱུན་ཏེ་སྤྱིའོ། །དེ་མི་འདྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་གསལ་བར་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པའོ། །རྒྱུན་ནི་སྔ་མ་དང་འདྲའོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོན་གྱི་བྱ་བ་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་མེད་དེ། བརྗོད་པ་པོ་མེད་པས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྒྲ་རྣམས་ནི་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་དེར་དགག་ཅེན་བདེན་མོད་ཀྱི་སྒྲ་གསལ་བ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ན་ལན་འགའ་ཞིག་དེ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྲིད་པ་དགག་པ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་བྲལ་བའོ། །དྲོ་བ་ཆེན་པོ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཏགས་པ་སྟེ་ཐ་སྙད་དོ། །དེ་ནི་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྡར་བཏགས་པའི་ཆོས་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བའི་དབང་གིས་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པ་དང་འདྲ་བར་སངས་རྒྱས་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཡིན་པའི་བསམ་པས་མིང་དུ་ངེས་པའོ། །དེ་ནི་གཟུགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །དྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་རྗེས་ཐོགས་ལ་བར་ཆད་མེད་ན་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་ཐར་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་འོག་ཏུ་དྲོ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །རྩེ་མོར་རྟོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་


DTG086_Page_0331
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་སོགས་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་མ་ཞེན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་དེའི་ངོ་བོར་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་འདི་དག་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་སྟེ། ཕན་ཚུན་རང་བཞིན་ནམ་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ནོ། །དེ་མི་རྟག་སོགས་པར་མི་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པར་ཞེན་པ་མེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དེའི་ངོ་བོས་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོས་བདག་མེད་ཅིང་དེ་དག་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དག་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་གིས་ཏེ། ཕན་ཚུན་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་མི་འཛིན་གང་ཡིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མེད་པས་བདག་གིར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་མཚན་མར་མ་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་རྒྱུ་སྟེ་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མེད་ཅིང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི། ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པར་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འབྲེལ་པའོ། །ཆོས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྤྱོད་ཅིང་རྣམ་པར་བརྟག་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་གང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ལ་ཡང་


DTG086_Page_0332
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི་རྣམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གཡོ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཐོབ་ཅིང་གཡོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཡོ་བ་སྟེ་དྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྩེ་མོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པར་གཏོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་གཟུགས་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་ནི་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བཟོད་པར་རྟོགས་པ་ཆུང་ངུའི་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཟུགས་སུ་རུང་བ་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་ཡང་ས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ས་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཉིད་ནི་འདིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ས་ལ་སོགས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྐྱེ་བོ་དམིགས་པ་ཅན་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་པ་ལ་ལྟ་བ་རྣམས་ཏེ། དེའི་ངོར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཤད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བཟོད་པར་རྟོགས་པ་འབྲིང་གི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱི་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དག་པ་སྟེ་མེད་པས་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་དག་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་དག་


DTG086_Page_0333
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཟོད་པར་རྟོགས་པ་ཆེན་པོའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་མི་འཐད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་མི་རུང་ཞིང་མི་རིགས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། དེའི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རང་བཞིན་ཁོ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་མེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་ལ་མི་མོས་པ་ནི་མངོན་པར་མ་ཞེན་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་སྟེ་དེའི་མཚན་མའོ། །དེའི་མཚན་མར་མི་རྟེན་པ་ནི་མངོན་པར་མ་ཞེན་པའོ། །དེའི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསམ་པའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པ་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཉིད་དོ། །དེ་མེད་པས་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཉིད་དེ། དངོས་པོའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། མངོན་པར་མ་ཞེན་པ་དེ་མེད་ན་དེ་ཅི་ལྟར་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བཟོད་པའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་ངན་འགྲོ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མངོན་པ་ལས། བཟོད་ཐོབ་ངན་སོང་མི་འགྲོའོ། །ཞེས་བཤད་པས་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་འདྲ་བར་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངན་སོང་གསུམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཆེན་པོ་ལ་བཟོད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་བཟོད་པས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་བཟོད་པར་གཏོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གཏོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་


DTG086_Page_0334
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཅན་ཡང་བསྟན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཆོས་ཙམ་དུ་བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒོམ་པ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དམིགས་པ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཡོད་པས་གཞན་དག་ལ་སྒྲའི་དབྱེ་བས་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚིག་ཏུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་སྒྲ་དེས་དམིགས་པ་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་དམིགས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཙམ་ཡིན་ལ་དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་བརྗོད་པ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཚིག་གིས་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་མངོན་ཞེན་ལ་སོགས་འགོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པ་དང་དམིགས་པའི་ཆོས་ཅན་ཀུན་ཏུ་དྲངས་པ་ལྟ་བུར་ཐམས་ཅད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་པར་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྟོན་པ་བརྗོད་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅི་དེར་ཆོས་བརྗོད་པས་ཆོས་ཅན་རྟོགས་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་གཞན་ནི་རིས་མི་མཐུན་པའོ། །དེ་རྣམས་སྤོང་བ་དང་མི་སྤོང་བ་ནི་ལྡོག་པ་དང་མི་ལྡོག་པ་མ་གཏོགས་པ་འདི་དག་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཡང་དག་པར་ན་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ལུགས་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རིགས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ན་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་སྤྱིར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ་སོ་སོར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་ཤིང་ཉིད་དང་འདྲ་བར་འདིར་ཡང་གང་དུ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིར་གཏོགས་པའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་མ་སྨྲས་པ་དེར་ཡང་མི་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་ནི་དེར་གཏོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་གྲགས་པ་གྲུབ་པས། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག་གཉི་ག་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པས་རྒོལ་བ་འདི་ནི་ཅིར་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །དོན་གྱིས་ཀྱང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ།


DTG086_Page_0335
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་ན་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སྡེབ་པའི་ངོར་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་དང་འགལ་པའི་འཇིགས་པས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་ཅན་བདེན་པ་ལས་ཀུན་ཏུ་དྲངས་ཏེ། རྣམ་པ་མངོན་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་དབྱེ་བ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱེ་བ་སྨོས་པ་ཡིན་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་ནི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ལ་དེར་གཏོགས་པ་ཁོ་ན་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་སོགས་པ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་བདག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རིམ་མམ་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་རང་གི་ངོ་བོ་བརྟག་པ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་དང་འདྲ་བར་བསྒྲུབ་པ་དང་དགག་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ལ། མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་དག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ལ་སོགས་པ་རྟེན་ཡིན་པར་མི་རིགས་ཀྱི་དོན་གྱིས་ན་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡོད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །འོག་མ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་ཆོས་ཙམ་ཞིག་བརྟེན་པ་དེར་ཐམས་ཅད་དུ་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་ཁོ་ན་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་ནི་གཞི་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། གང་ལས་ཤེ་ན། གཞི་སྟེ་སྲིད་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ལམ་སྟེ་དེ་བས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་དེ་དག་གི་དབྱེ་བས་དེ་མི་རེ་རེ་ཞིང་རྣམ་པ་དགུ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། རྨོངས་དང་ཕུང་སོགས་བྱེ་བྲག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་དང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དོན་ནི་གཟུང་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་


DTG086_Page_0336
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྟེན་ཅན་དང་གཉེན་པོའི་རྟེན་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟེན་པས། །གཞི་དང་དེ་ཡི་གཉེན་པོ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུང་བར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མ་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། བླ་ན་མེད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །རྨོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ནི་བདག་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། རྫས་དང་བརྟགས་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དང་སྐྱེས་བུ་ལ་གནས་པ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འདོད་ཅེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་རེ་རེ་ཞིང་རྣམ་པ་དགུའོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། བདག་སོགས་རང་དབང་ངོ་བོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་དབང་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ཕུང་སོགས་རྟེན་ནི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དོན་ནི་ལ་ལ་ཞིག་གིས་བཏགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཏེ་གང་ཟག་གོ །ཐ་སྙད་ཉིད་དུ་བཏགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བཏགས་པ་སྟེ་སྐྱེས་བུའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྫས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་རང་དབང་ཅན་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བདག་རང་དབང་ཅན་དང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་སྟེ། རང་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མང་དུ་ཡོད་ན་ཡང་མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིའི་དོན་བཤད་པར་བྱའོ། །རེ་ཞིག་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ནི་གཟུང་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་


DTG086_Page_0337
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཞིའི་རྟེན་ཅན་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པའོ། །མ་རིག་པ་ནི་མི་ཤེས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མིང་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞིའོ། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །འདི་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །མཐའ་གཉིས་ལ་ཆགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་ལ་ཞེན་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་སོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ལ་མི་གནས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། དམིགས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །བདག་ལ་སོགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་མ་སྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དག་པར་སྦྱང་བའི་རྣམ་པར་དག་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་གཟུང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པའོ། །ཕུང་པོ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ། །རིགས་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །སྐྱེ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བདག་མེད་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ནི་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་དོ། །མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་ནི་གསུམ་སྟེ། དེ་ལ་གཟུང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་དེ་དག་གོ །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ལ་གཞི་ཐམས་ཅད་པ་ཁོ་ན་དང་པོར་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གཞི་ཁོ་ན་ནི་གཉིས་པ་ཡིན་པས་འདི་དག་ནི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་གཉིས་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་གཉིས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྔ་མ་སྟོན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ལ་རེ་


DTG086_Page_0338
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞིག་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་གཞི་ཐམས་ཅད་པ་དང་པོ་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་གྱི་གཉིས་པ་ནི་དང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཙམ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་འདི་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་གཞན་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་དོན་གྱིས་དང་པོ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞི་ལ་རྟེན་པ་ཡིན་ལ་གཉིས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཙམ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ད་ནི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འཛིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་རྟེན་ཅན་དེ་ནི་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་དང༌། ཆ་ཤས་མེད་པ་ཉིད་དང༌། རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་དང་ལྟ་བ་པོ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བདག་རང་དབང་ཅན་དང་གཅིག་དང་རྒྱུ་དང་ལྟ་བ་བོའོ། །འདི་དག་ཉིད་ནི་བདག་གོ །དེར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་ཡུལ་ལ་ཕྱིར་ཕྱོགས་པའོ། །མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་དག་གོ །དོན་བྱས་པ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་དག་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྩི་བ་ན་བདག་རང་དབང་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་གཞིའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྟེན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ལྔ་སྟེ། འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་གང་ཡིན་པ་དེས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེས་བུ་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་རྟེན་ཅན་ཕུང་པོ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཅུ་གཉིས་སོ། །ཁམས་ནི་མིག་དང་གཟུགས་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་གྲགས་པར་ཟད་དོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་


DTG086_Page_0339
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་དང་ཁྱད་པར་དང་མི་སློབ་བའི་ལམ་སྟེ་བཞིའོ། །དེ་རྣམས་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་གཞིའི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞི་དང་གྲངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཡིན་ན་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལམ་དུ་གཏོགས་པ་ཁོ་ནའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྟན་གྱི་དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་བླང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བ་དང་མཐུན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དམིགས་པ་དང་ནི་རྣམ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྔར་གསུངས་ནས་ཡང་མཇུག་ཐོགས་སུ་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བའོ། །ཡང་ན་དེའི་སྟོབས་ཀྱི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་པོ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་མི་འགོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་པོ་ནི་ཕྱི་དང་ནང་དུ་ལྟ་བ་ཡོད་པས་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལམ་དེ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐོས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་འདྲ་བར་མི་དམིགས་པ་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་ན་བདེན་མོད་ཀྱི་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བ་དེའི་དབང་གིས་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་རང་གི་བསམ་པའི་དབང་གིས་ཞུགས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ཡང་འོན་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་མཛད་ན་ཡང་དེའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་


DTG086_Page_0340
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་དབང་གི་སྐབས་དང་འདྲ་བར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཛེག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ལྟར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཉིད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་དབང་གིས་སྲིད་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་རྣམ་པར་བསྒོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་ཡོད་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་གྱིས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ལ་ཞུགས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་ལས་གཞན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འོག་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྟོགས་པ་ཡི་ནི་ཆོས་དྲུག་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དྲུག་གི་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་གཞི་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱུད་ཀྱི་རིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟེན་པའི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པ་ལ། དེར་དེ་བསྐྱེད་པའི་རིམ་གྱིས་ཆོས་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཉེན་པོ་དང་ནི་སྤོང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་དེས་སྤང་བར་བྱ་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་གོ །གཉེན་པོ་དང་མི་མཐུན་པ་དེ་དག་སྤངས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཟད་པའོ། །ཤེས་རབ་དང་སྙིང་བརྩེར་བཅས་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་དག་གོ །སློབ་མ་ཐུན་མོང་མིན་ཉིད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་སོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་གོ་རིམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་སྟོན་པའི་རིམ་པའོ། །ཡེ་ཤེས་རྩོལ་བ་མི་མངའ་བར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་རང་གི་ངང་གིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་སྔར་གྱི་རྟེན་བཤད་པ་དང་བཅས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་


DTG086_Page_0341
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པ་ནི་རེ་ཞིག་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་དང་པོར་འཇིག་རྟེན་པའི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་དག་སྐྱེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་སྐྱེ་བའི་མཐུས་རྐུན་པོ་ཕྱུང་བ་དང་སྒོ་འཕར་བཅད་པ་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་སྐད་ཅིག་མ་གང་ཁོ་ན་ཇི་ལྟར་རྐུན་མ་གཅིག་བཏོན་ནས་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒོ་འཕར་བཅད་པ་སྟེ། དེ་འཇུག་པའི་སྒོ་གཅོད་པ་དང་འདྲ་བར་དུས་མཉམ་དུ་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤང་བར་བྱ་བས་ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉེན་པོ་དང་ནི་སྤོང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་དག་མི་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་དམིགས་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་གཉེན་པོ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པ་དང་ཉེ་བར་དམིགས་པས་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པ་དང་གཉེན་པོ་སྐྱེ་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཇིག་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་བསམ་པ་སྤངས་པས་བདག་ལ་ཡང་དག་པའི་བསམ་པ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དེ་སྤངས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་དང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ནས་གཞན་གྱི་དོན་བྱའོ་ཞེས་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སེམས་མི་འགོང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་ཤིང་སྲིད་པ་དང་ཞི་བ་ལ་མི་གནས་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་སྟེ་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་དག་གིས་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་


DTG086_Page_0342
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་སྙིང་བརྩེར་བཅས་པ་དང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་དག་སྐྱེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སྐྱེས་པས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོངས་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཆོས་གང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་མཉམ་པ་མ་ཡིན་བ་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་དེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། །སློབ་མ་ཐུན་མོང་མིན་ཉིད་དང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལས་མ་འདས་པས་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་གལ་ཏེ་དང་པོར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཐོས་པས་སྐྲག་ནས་མུ་སྟེགས་པའི་ལྟ་བ་ཉིད་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བས་སྙིང་རྗེས་བུ་གཅིག་པ་དང་འདྲ་བར་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ན་གོམས་པའི་རྟག་པ་དང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ལས་བཟློག་ནས་ཐེག་པ་གཉིས་ལས་གསུངས་པའི་དགེ་བ་བཅུའི་གཞི་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་བཅུག་ཅིང་ངལ་སོ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གཞག་པའི་བསམ་པའི་ཐབས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་ལ་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་གོ་རིམས་དང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་ཕྱིའི་མཚན་མ་དང་འབད་པ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་རྩོལ་བ་མི་མངའ་བར། །ཞེས་བྱ་བར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་སླའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེན་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སློབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་ན་རྟེན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་རྟོག་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་གདུལ་བྱའི་བྱེ་བྲག་ལས་རང་བཞིན་


DTG086_Page_0343
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱེ་བའོ། །དབྱེ་བ་དེས་ཡང་དག་པར་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་རང་བཞིན་མི་རིགས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གཉེན་པོ་དང་ནི་སྤོང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་དྲུག་གི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་ལ་རིགས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ན་ཡོན་ཏན་བསྐྱེད་པའི་དོན་གྱིས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རིགས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཡུམ་ལས་བཤད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་འོག་ནས་བཤད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་སྔ་མས་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་སྟོན་པའི་ཟུར་གྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པར་མི་འཐད་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཁོ་ན་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་འཕགས་པའི་ཆོས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །བླ་ན་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་ཚུལ་ལོ། །རིགས་ནི་ཆོས་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའོ། །ཅི་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དབྱེ་བ་མེད་པ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེན། འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བརྒྱུད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལས་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གོམས་པ་ལས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་ཆེན་པོས་ཀྱང་བཟློག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་གྱིས་བཟློག་ཏུ་འདོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་


DTG086_Page_0344
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་འབའ་ཞིག་རིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱང་རིགས་ཉིད་དུ་འདིར་འདོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒོལ་བ་པོ་གཞན་གྱི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བོ་བློ་དམན་པ་ལུང་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ངོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྩེ་བའི་དབང་གིས་དེ་མི་ཤེས་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོགས་པ་བསུ་བ་སྔར་གསུངས་ཤིང་རྒོལ་བ་བསླངས་ནས་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་རྒོལ་བའི་དོན་ཕྱེད་སྔ་མའི་ལན་ནི་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་སྟེ་དེ་རྟོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་ཤེས་པའི་གོ་རིམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཏེ་ཇི་ལྟ་བར་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་དང་འདྲ་བར་འཕགས་པའི་ཆོས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྦྱར་རོ། །དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། རིགས་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཁོ་ན་རྒྱུར་གྱུར་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་དག་པར་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པར་མི་འཐད་པས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་རིགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པར་མདོ་སྡེ་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལུང་ལས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུར་བྱས་ནས་སྤྱིར་ཐེག་པ་གསུམ་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་གསུམ་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱོགས་


DTG086_Page_0345
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་ན་ཡང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཉིས་ཁས་བླངས་པ་དེ་རིགས་པའི་དཔེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིགས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དཔེ་མ་གྲུབ་པའི་དོགས་པ་མི་བྱའོ། །ལན་ཅིག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལན་གཞན་དུ་གསུངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་པོའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྟེན་པ་པོ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྐབས་སུ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་འོག་མས་ལན་བཏབ་པ་ནི་བརྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུང་ལས་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཁོ་ནར་རིགས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཐར་པ་དང་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ནི་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཇི་ལྟར་ན་དེ་ལྟར་བཤད། བདེན་མོད་ཀྱི་འདི་ནི་དོན་གྱི་གོ་རིམས་ཡིན་ལ་འདི་ཡང་བསྟན་པའི་གོ་རིམས་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱུ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་བསྒྲུབ་པ་སྟེ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པར་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྔར་བཤད་པའོ། །དེའི་རྟེན་དུ་གྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དོན་ནི་རེ་ཞིག་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དང་པོར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་དུ་བཤད་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ་བླང་བར་བྱ་བ་དང་དོར་བར་བྱ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བའི་གནས་རྣམས་སོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ཉིད་དང་སྲོག་གཅོད་པ་ཉིད་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་ལ་སོགས་


DTG086_Page_0346
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་ལམ་དང༌། བསམ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་གཞན་གྱི་སྲོག་གཅོད་པ་དང་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་ལས་རྣམས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་ཞིང་སྦྱར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་ལས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་དག་གོ །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྔར་བཤད་པ་རྣམས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ས་བོན་རུལ་བ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དོར་ལ་གང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་བཞི་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རྣམས་ཉེད་རེ་རེ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱེ་བས་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་གྲངས་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཏེ། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དག་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་དེར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ་བཞིའོ། །རྒྱུའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་བསམ་པས་རང་ཉིད་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སོ། །འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་


DTG086_Page_0347
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་ནོ། །སྟོབས་བཅུ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཏེ་དེ་ལྟར་གཅིག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཞིང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འཕགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྡེས་རྟེན་དང་དམིགས་པ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་རང་བཞིན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་རིགས་ཡིན་ལ། འགྱུར་བ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དང་པོ་ཡུལ་གྱི་ཤེས་པ་རྟོགས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་དེ་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བར་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་ཀུན་མཆོག་ཉིད་དེ་སེམས་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པས་སྤོང་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །གསུམ་པོ་དེ་དག་སྟེ་ཆེན་པོ་ཉིད་གསུམ་གང་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་ཆེད་དུ་བྱས་ཤིང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེས་རང་འབྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཙམ་གོང་ནས་གོང་དུ་སྐྱེས་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པའི་སེམས་དང་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་སྤངས་པ་དང༌། ཡུལ་དང་དུས་ཀྱིས་ཆོད་པ་དང་དངོས་པོ་པྲ་བ་ཡང་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཉིད་ཆེ་བ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་ཏེ། འདོད་པ་ཙམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG086_Page_0348
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁྱད་པར་ཡང་དག་པར་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པ་དང་ལྡན་པས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རང་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དམིགས་པ་ལས་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། ད་ལྟར་གྱི་ནི་དམིགས་པ་སྟེ་ཉེ་བ་ན་གནས་པའོ། །མ་འོངས་པ་ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་སྟེ་རྒྱང་རིང་བ་ཡིན་པ་ནི་འཕགས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྡེས་མདའ་ལྟོང་སྦྱོར་བ་དང་འབེན་ལ་ཕོག་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སྒྲུབ་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་དང་དམིགས་པ་དང་ཆེད་དུ་བྱ་བ་བརྗོད་ནས་སྒྲུབ་པ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཞེས་འདྲི་བ་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱིར་ཏེ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཁྱབ་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པའོ། །རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་རེ་རེ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་རེ་རེའི་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་རྟེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་བྱ་བ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དཀར་པོ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་གནས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་ནས་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འོག་ནས་བཤད་པའི་རིམ་པས་སྦྱོར་བ་དང་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་སྟེ། བཞི་པོ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་གོ་ཆ་ལ་སོགས་བ་འོག་ནས་བཤད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་དགེ་བའི་ལས་ལ་སྤྲོ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དང་བོ་གོ་ཆའི་བསྒྲུབ་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་དྲུག་ལ། དེ་དག་སོ་སོར་བསྡུས་


DTG086_Page_0349
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་སོ་སོའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་ཆའི་བསྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བྱང་ཆུབ་པའི་བར་དུ་དོན་གྱི་བྱ་བ་དམ་བཅས་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའོ། །དེ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པས་ཡུམ་གསུམ་ཅར་ལས་དྲུག་ཚན་དྲུག་གིས་ཏེ། རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དོན་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་བསྲུང་བས་ནི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱོ་བ་རྣག་པར་ནུས་ན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །ལེ་ལོ་དང་བྲལ་ན་བསམ་གཏན་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་ཕུན་སུམ་ཆོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་པའི་གོ་རིམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་དུལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་སྤང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་གཤེ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པའོ། །དེ་བཟོད་པ་ནི་བཟོད་པའོ། །འདུན་པ་ནི་དགེ་བ་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །དེས་བསྐྱེད་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །ཐེག་པ་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ལམ་དང་ཐ་དད་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་ནོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང་སྟོབས་པ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །འདི་རྣམས་ལ་སྦྱིན་


DTG086_Page_0350
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སྦྱིན་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་དེར་གང་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དེར་གོ་ཆ་བགོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་པའི་བར་དུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་སོ། །སྦྱིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤངས་པས་འདིར་གཞན་གྱི་དོན་ལ་དམ་འཆའ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་སྦྱིན་པ་དང༌། བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཅན་དབང་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་ན་མེད་ན་དགྲ་བོ་ཞི་བར་འགྱུར་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བའི་ལས་ལ་སྤྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དང་ལྡན་པ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་དང་བྲལ་བ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ཤེས་རབ་ནི་ཡོད་ལ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ལ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་དགེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གོ་ཆ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དོན་ནི་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་བསམ་གཏན་


DTG086_Page_0351
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །སྦྱིན་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་སླའོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཁྱབ་པར་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་སླའོ། །ཡང་དག་པར་གནས་པ་ནི་སྨོན་པའི་སེམས་དང་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སེམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་སེམས་སོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་གནོན་པ་ནི་རིམ་གྱིས་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་བགྲོད་པ་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་ཐེག་ཆེན་ལ་འཛེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདིར་ཡང་རྟོགས་པའི་རིམ་པས་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་དགུའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྩེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་དོན་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་དག་ནི་མཐའ་གཉིས་སུ་མི་ལྟུང་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི་སེམས་མ་ཞུམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ས་དང་གཉེན་པོ་རྣམས་ནི་འོག་ནས་སྟོན་ཏོ། །ཚོགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དོན་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལས་མི་འདའ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་དང་མི་འབྱོར་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཉམས་སུ་བླངས་པས་སོ། །འདི་དག་གིས་ཡང་དག་པར་འཇུག་པའི་ངོ་བོར་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་བརྟགས་ཤིང་འཛིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཁྱབ་པའི་སངས་


DTG086_Page_0352
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་བོར་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ནང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྦྱར་ནས་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོས་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་སྟེ། ཕྱི་དང་ནང་གཉིས་ནི་ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཟག་ལ་སོགས་པར་བརྟགས་པའི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནང་གི་བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པའི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱོགས་ནི་ཕྱོགས་རྣམས་དང་ས་ལ་སོགས་པའི་སྣོད་དང་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་དེའི་ལམ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་དང་ཅིག་ཤོས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ཁམས་གསུམ་པ་ནི་འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །མཐའ་ལ་སོགས་པ་དོར་མེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་དབུས་དང་བྲལ་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དོར་བ་མེད་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་གཡེང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་མེད་པར་བསྒོམ་པའི་ལམ་ནི། དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་སྐྱེ་ལ་སོགས་འདས་སོགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ལྡན་དང་ཅིག་ཤོས་ངོ་བོ་དང༌། །


DTG086_Page_0353
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་དངོས་པོའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ནམ་མཁའ་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་གཞན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ངོ་བོའི་བྱེད་པ་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ན་སྟོང་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ནི་རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་སྲིད་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་དེ་རྣམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དང་དེར་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་དང་གཉི་ག་དག་གིས་ཅི་རིགས་པར་རྣམ་པར་དཔྱད་ཅིང་བརྟག་པ་མི་བཟོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །སའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སའི་ཚོགས་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་འདུས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་དག་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དོན་འདི་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བཅུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་གྱིས་སོ། །བསྐྱེད་པའི་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་ནི་ཀུན་ནས་ཏེ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་བཅུ་པོ་འདི་དག་གིས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་མི་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པ་དེ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་


DTG086_Page_0354
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་མི་དམིགས་པས་གང་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་སྟེ། འདུས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཁོ་ནས་བྱའི། དེ་ལས་གོ་བཟློག་པ་གྱ་གྱུའི་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་ལ་བཤད་པའི་ལས་བཅུས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ན་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་ས་དྲི་མ་མེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་བྱས་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མི་དམིགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་འདུས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྲབ་མོར་བྱེད་པས་ན་སྦྱངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་རྟེན་པའོ། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། །རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། བདག་ལས་གོ་བཟློག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཟག་གི་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །ཆད་པའི་ནི་རློམ་པ་མེད་པའོ། །རྟག་པའི་ནི་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །མཚན་མའི་ནི་ཚུལ་གཅིག་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་དང་ཕུང་པོའི་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཁམས་ཀྱི་ནི་ཟག་པ་ཤེས་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ནི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པའོ། །ཁམས་གསུམ་པ་ལ་གནས་པའི་ནི་རྟོག་པ་ཀུན་ཏུ་འཇམ་པའོ། །ཆགས་པ་དང་སེམས་ཀུན་ཏུ་ཞུམ་པའི་ནི་འདུ་ཤེས་སུ་ལྟ་བའོ། །སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་དེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའོ། །ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ནི་ཞི་གནས་ངེས་པར་སེམས་པ་དང༌། ལྷག་མཐོང་ལ་ནི་མཁས་པ་དང༌། སེམས་དུལ་བ་ཉིད་དང༌། ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྩོད་པའི་ནི་ཆགས་པའི་


DTG086_Page_0355
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ས་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་དང་འགལ་བར་བརྗོད་པའི་ནི་གང་དུ་འདོད་པར་ཞིང་གཞན་དུ་མཉམ་པར་འགྲོ་བའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཉི་ཤུའོ། །བདག་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་པའི་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ས་རིང་དུ་སོང་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིགས་དང་བརྒྱད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ནི་རིགས་ཀྱི་སའོ། །འབྲས་བུ་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྒྱད་པའི་སའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནི་མཐོང་བའི་སའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ནི་བསྲབས་པའི་སའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་བྱས་པ་རྟོགས་པའི་སའོ། །ཞུགས་པ་གསུམ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ས་བརྒྱད་དེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་སོ། །འདིར་རིགས་ཀྱི་ས་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་མིང་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ་དེ་བས་ན་རྒྱུ་དང་མཚན་ཉིད་མ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བརྩད་པར་མི་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དགུ་ནི་གཅིག་ཡིན་པས་ས་དགུ་འདས་ནས་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དོན་ཐོབ་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི། ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ངེས་འབྱུང་དང༌། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་ཚུལ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གོ་སླའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ལས། སེང་གེ་བཟང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་གཞུང་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་དཀའ་འགྲེལ་དུ་བྱས་པ་ལས་སྐབས་དང་པོའི་འགྲེལ་པ་བཤད་པའོ།། །།


previousསྐབས་དང་པོའི་འགྲེལ་པ།next