ལེའུ་གསུམ་པ། གཞི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ།
ད་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཚུ་རོལ་ཕ་རོལ་མཐའ་ལ་མིན། །དེ་དག་པར་ལ་མི་གནས་པ། །དུས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཚུ་རོལ་མཐའ་ལ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་མཐའ་ལ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་བར་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་འདོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་དོ། །ད་ནི་མཚན་མར་དམིགས་སྒོ་ནས། །ཐབས་མ་ཡིན་པས་རིང་བ་སྟེ། །དེ་ནི་མཚན་མར་བཅས་པའི་དམིགས་པས་ཐབས་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེ་རིང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རིང་དུ་སོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རིང་དུ་གྱུར་བའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདི་ཉིད་ནི། །ཡང་དག་ཉེ་བ་ཉིད་དུ་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཆགས་པ་མེད་པས་འཇུག་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེ་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། མ་ཆགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་སོགས་ཕུང་པོ་སྟོང་ཉིད་དང༌། དུས་གསུམ་གཏོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། དུས་གསུམ་གཏོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། །སྦྱིན་སོགས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་རྣམས་ལ། །སྤྱོད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་འདིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ། དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གང་གཟུགས་སྟོང་པ་ཉིད་ནས། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་ནི་འདུ་ཤེས་པའོ། །གང་ཡང་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་དག་ནི་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མ་འོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌།
ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མང་པོའི་ཚིག་ནི་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཡང་གཟུང་ངོ༌། །གང་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་སྤྱོད་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལ་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ནས་ཚ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ན་ཆགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་གཞན་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དག་ལ་འདུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ལ་འདུ་ཤེས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བར་འདུ་ཤེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་དར་འཛིན་མེད། །གཞན་དག་དེ་ལ་སྦྱོར་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ཆགས་པའི་མཐའ་འགོག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ། ངར་འཛིན་པ་མེད་པ་ནི་གང་ཤར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྤྱོད་པའི་ཆགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་དེ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་འཛིན་པ་མེད་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །གང་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཆགས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་གང་དེ་གཉི་ག་ཆགས་པའི་མཐའ་འགོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གཉི་ག་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱལ་
ལ་སོགས་པ་ཆགས་པ་ཕྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དེ་དག་དང་གཞན་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པར་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གང་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་དག་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་ལ་མཚན་མར་བྱེད་དེ། མཚན་མ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཆགས་པ་ཕྲ་མོ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ལམ་ནི་རང་བཞིན་གྱི། །དབེན་པའི་ཕྱིར་ནི་དེ་ཟབ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ནི་ཟབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སུས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ནི་ཟབ་པ་གསུངས་སོ། ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གཅིག་པར་ནི། །ཤེས་པས་ཆགས་པ་སྤོང་བ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ན་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤོང་ངོ༌། །རབ་འབྱོར་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཆགས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཆགས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་པ་གསུངས་སོ། །མཐོང་ལ་སོགས་པ་བཀག་པ་ཡིས། །དེ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བར་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཀག་པ་དེ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དོ། །གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པས། །དེ་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནས། མ་འདྲེས་པའི་བར་དུ་མི་ཤེས་པ་དེའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་མཐུན་པ་དང་གཉེན་པོ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ཤེས་ཉིད་ལུགས་ལ། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་དག །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་ལུས་པ། །ཇི་སྐད་བཤད་པ་
འདི་ཤེས་བྱ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་བྱའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུའོ། །ད་ནི་སྦྱོར་བ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། གཟུགས་སོགས་དེ་མི་རྟག་སོགས་དང། །དེ་མ་རྫོགས་དང་རབ་རྫོགས་དང༌། །སྦྱོར་བ་བཀག་པས་སྤྱོད་པ་ནི། །ཆགས་པ་མེད་དང་དེ་དང་ནི། །མི་འགྱུར་བྱེད་པ་མེད་ཉིད་དང༌། །སྦྱོར་བ་དཀའ་བ་རྣམ་གསུམ་དང༌། །སྐལ་བ་ཇི་བཞིན་འབྲས་ཐོབ་པས། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་ཡོད་འདོད་དང༌། །གཞན་ལ་རག་ལས་མིན་གང་དང། །ཤེས་བྱེད་རྣམ་བདུན་སྣང་བ་ལ། །གཟུགས་ལ་སོགས་ལ་རློམ་མེད་པ། །རྣམ་བཞི་དེ་ཡི་མཉམ་ཉིད་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་རྫོགས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་རྫོགས་པ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཆགས་པ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཀག་པས་དེ་དག་གི་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ལ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་མི་སྤྱོད་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བའོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་རྟག་ཅེས་བྱ་བའམ་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བར་མི་སྤྱོད་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྡུག་པའམ་མི་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་གོང་ཡན་ཆད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་རྫོགས་པ་དང་རྫོགས་པའི་སྦྱོར་བའོ། །གསོལ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཆགས་པ་དང་ཆགས་པ་མེད་པ་དོ་ཞེས་འདུ་ཤེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་དང་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཉེས་པ་བརྗོད་ཀྱང་འགྲིབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་མི་
འགྱུར་བའི་སྦྱོར་བའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། མ་བསྟན་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ་གོ་ཆ་འཚལ་བ་དེ་དག་ནི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་འཚལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དཀའ་བའི་སྦྱོར་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། གདེག་པར་འཚལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་སྦྱོར་བ་དཀའ་བའི་སྦྱོར་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། འཚལ་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་བྱ་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཕྱག་འཚལ་ལོ་སྙམ་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དུབ་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་མི་འགྲོ་བའི་སྦྱོར་བའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཤེས་བྱེད་རྣམ་བདུན་ཞེས་བྱ་བའི་སྦྱོར་བའོ། །འདིར་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རློམ་པ་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གཟུགས་སུ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། གཟུགས་ཀྱིས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། གཟུགས་ལ་བདག་གི་ཞེས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། གཟུགས་ལ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གང་རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྤྲུལ་པ་ལའང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སྦྱོར་བའི་མཉམ་པ་ཉིད་གསུངས་སོ། །མཐོང་བའི་ལམ་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་འདིར་སངས་རྒྱས་སྟོང་དང་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་དག་གི་བསྟན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། སྟོན་ཅིང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་བདེན་པ་ལ། །ཆོས་ཤེས་རྗེས་སུ་ཤེས་བཟོད་དང༌། །ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་བདག་ཉིད་འདི། །ཀུན་ཤེས་ཚུལ་
ལ་མཐོང་བའི་ལམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་དེ་དག་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པར་རེ་རེ་ཞིང་སྐད་ཅིག་མ་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཆོས་ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དག་དང༌། ཤེས་པ་ཡང་ཆོས་དང༌། རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དག་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་ཡང་དེ་བཞིན་ན། །སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། གཟུགས་རྟག་མ་ཡིན་མི་རྟག་མིན། །མཐའ་ལས་འདས་དང་རྣམ་དག་དང༌། །མ་སྐྱེས་མ་འགགས་ལ་སོགས་དང༌། །མཁའ་འདྲ་ཆགས་པ་སྤངས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་ལས་གྲོལ་བ་དང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་མེད་དང༌། །གང་ཕྱིར་འདི་དོན་བརྗོད་པ་ཡིས། །གཞན་ལ་སྦྱིན་དུ་མེད་པ་དང༌། །དམིགས་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ན་མི་འབྱུང༌། །ངན་སོང་ཆད་དང་མི་རྟོག་དང༌། །འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བ་ལ། །མཚན་མ་དག་དང་མ་འབྲེལ་དང༌། །དངོས་དང་མིང་དང་གཉིས་པོ་ལ། །ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི། །ཀུན་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་རྟག་མ་ཡིན་མི་རྟག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནས། །བཅིངས་པ་མ་ཡིན་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང༌། གཟུགས་འདས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཆོས་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །མཐའ་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་སྟེ། གཟུགས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ།
ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་གསུངས་སོ། །རྣམ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །གཟུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། གང་གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གསུངས་སོ། །མ་སྐྱེས་མ་འགགས་ལ་སོགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་འགག་པ་མེད་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྟེ། གང་རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་གསུངས་སོ། །མཁའ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྟེ། གང་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གསུངས་སོ། །ཆགས་པ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་གཟུགས་གོས་པ་མེད་པ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྟེ། གང་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་ལས་གྲོལ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་གཟུགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་དུ་མེད་པ་ནས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་བར་དུ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གསུངས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་མེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྒྲ་བརྙན་གཉིས་ནམ་མཁའ་ལ་གྲགས་པ་དང་འདྲ་བར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་ལྟར་གཟུགས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བར་དུ་སྟེ། གང་རབ་འབྱོར་ནམ་མཁའ་ལ་ཐ་སྙད་མེད་པ་
ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་གསུངས་སོ། །བརྗོད་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ནམ་མཁའ་ལྟར་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་འདི་གཞན་ལ་སྦྱིན་པ་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་འདི་གཞན་ལ་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པས་སྦྱིན་པར་མི་ནུས་པས་སོ། །གང་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གསུངས་སོ། །དམིགས་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པར་བྱེད་པས་ན་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནས། ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་བར་དུ་སྟེ། གང་ནམ་མཁའ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནས། ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་བར་དུ་སྟེ། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གསུངས་སོ། །ནད་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནད་ནི་ལུས་ཀྱི་ནད་དོ། །ཡང་ན་ཉམ་དེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནི་ནད་ཡིན་ལ། དེ་དག་མི་འབྱུང་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ། གང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་གསུངས་སོ། །ངན་སོང་ཆད་དང་མི་རྟོག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་འགྲོ་དག་ཆད་པའོ། །མི་རྟོག་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཟད་པའོ། །དེ་ལ་ངན་སོང་ཆད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་རབ་འབྱོར་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་
གསུངས་སོ། །མི་རྟོག་པ་ཉིད་ནི་གང་རབ་འབྱོར་གང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་དམིགས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་གསུངས་སོ། །འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བ་ལ། །མཚན་མ་དག་དང་མ་འབྲེལ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དང་མ་འབྲེལ་བ་ནི་གོས་པ་མེད་པ་སྟེ། གང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། གོས་པ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གསུངས་སོ། །དངོས་དང་མིང་དང་གཉིས་པོ་ལ། །ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དག་ལའོ། །མིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་མིང་དག་ལའོ། །གཉིས་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་དེའི་ཤེས་པ་ལའོ། །ཤེས་པ་ནི་སོ་སོར་སྣང་བའོ། །གང་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པར་ཡང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དག་ཀྱང་མི་མཐོང་བའོ། །དེ་ལྟར་མི་རྟོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡང་མིང་དང་འདྲེས་པས་འཛིན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཟུང་བ་དང་དེའི་ཡེ་ཤེས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འཕྲོ་བར་ཡང་མི་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོས་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདི་དང་ཡང་འདི་དང༌། །ཡང་འདི་ཡིན་ཏེ་རྣམ་གསུམ་པོ། །འདི་ནི་གནས་སྐབས་གསུམ་པོ་དག །རྫོགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ལྟར་གྱི་སྒྲ་ནི་སོགས་པའི་དོན་ཏེ། །གསུམ་པོ་དག་
ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་དང་པོ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིའི་སྒྲ་གསུམ་པོ་ནི་ཡང་གི་སྒྲ་ལས་འོག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པ་གསུམ་པོ་དག་གིས་ཏེ། འདི་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་སྐབས་གསུམ་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཟློག་པའི་རིམ་པས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱ་བ་དང༌། ལམ་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་རྫོགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅིང་དེ་དག་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བས་སྦྱར་བ་དག་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །།