ཉི་ཤུ་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པའི་ལེའུ།
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་མང་དུ་འཕེལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་འདི་ལ། བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་སྔ་མས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ། །སྟོང་གི་ཆ་དང༌། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང༌། བྱེ་བའི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་བརྒྱའི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་སྟོང་གི་ཆ་དང༌། བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང༌། གྲངས་དང༌། ཆ་དང༌། བགྲང་བ་དང༌། དཔེར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ། །རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་བཟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་གོང་དུ་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱུང་བ་སྨོས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་མང་པོ་བྱས་ཤིང༌། མཆོད་པའི་བསོད་ནམས་སྔ་མ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཤིང་བཅངས་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་རབ་ཏུ་ཆེ་བའི་དོན་མཇུག་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀཽ་ཤི་ཀ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཇི་སྲིད་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི། གོང་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བྲིས་ཤིང་བཅང་བ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་
ནམས་ཆེ་བའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་བསྟན་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཤིང་བཅང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་ཤིང་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་ལ། དགེ་བ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། རྒྱལ་རིགས་ཆེ་ཞིང་མཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་ཡ་རབས་རྣམས་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་ཞིང་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའི་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གཟུང་བ་དང་བཅང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་ན་ཡུན་རིང་དུ་གནས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བསྐུལ་མ་བཏབ་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཟུང་ཤིག་ཆོངས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིའི་ནང་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་སམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་རུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཟུང་ཞིང་བཅང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ན། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དགྲ་སླར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལྷའི་བུ་དང་ལྷའི་བུ་མོ་དག་ཚེ་འཕོ་བའི་ཚེ་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བའི་ལྟས་བྱུང་ན་ཡང༌། ངན་སོང་དུ་མི་སྐྱེ་བར་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཐོས་པ་ཙམ་གྱི་
དགེ་བའི་རྩ་བས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང༌། དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་པ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་བ་འདི་ཉིད་ལ་བསླབས་ནས། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་བར་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་སྨོས་ནས། ཕན་ཡོན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བརྒྱ་བྱིན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཟུང་བ་དང་བཅད་བ་ལ་སོགས་པ་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་གཏད་པ་བསྟན་པའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་རིག་སྔགས་ཆེན་མོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཇི་ལྟར་སྔགས་ཀྱི་མཐུས་དུག་དང་མཚོན་ལ་སོགས་པས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། དགྲ་ལས་རྒྱལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པའི་མཐུས་དུག་དང་མཚོན་ལ་སོགས་པས་མི་ཚུགས་ཤིང༌། དགྲ་ལས་རྒྱལ་བར་འགྱུར་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་རིག་སྔགས་ཡིན་ཞིང་མཐུ་ཆེ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་པའི་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །བླ་ན་མེད་པའི་རིག་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་སྔགས་དེའི་གོང་ན་དེ་དང་འདྲ་བ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་རིག་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་མཉམ་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བྱ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅི་དང་ཡང་མི་མཉམ་པ་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་དང་མཉམ་པར་འགྱུར་བའི་མཐུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་ན་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ན་གདགས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ན་གདགས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་དང་ཡོན་ཏན་ཆེ་བ་བསྟན་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ན་གནས་པའི་ཡུལ་ཕྱོགས་དེ་ན་དགེ་བ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་ཅིང་
དར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོད་ན་རྩི་དང་རྒྱུ་སྐར་དང་སྐར་མ་ཐམས་ཅད་གདགས་སུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཁས་པ་དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དཔེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་དང་ཡོན་ཏན་ཆེ་བ་བསྟན་པ་སྟེ། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། བདུད་རྩིའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ལ། གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་ལ་སོགས་པའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་ཡིན་པས་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་མཐུ་དང་བྱིན་གྱིས་རྩི་དང་སྨན་རྣམས་ཀྱང་མཐུ་ཆེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། གཟའ་དང་སྐར་མ་རྣམས་ཀྱང་མཐུ་དང་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་མཁས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་ན་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་ཤིང་དར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཛིན་པ་དང༌། འཆང་བ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཚེ་འདིའི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང༌། ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་ཡང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཚེ་འདིའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཛིན་ཅིང་འཆང་བ་ལ་སོགས་པའི་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཚེ་འདི་ལ་དུག་དང་མཚོན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་དུས་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཆད་པའི་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང༌། རྒྱལ་པོའི་འཁོར་གྱི་མི་རྣམས་དགའ་པར་འགྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕན་ཡོན་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཚེ་རབས་གཞན་ལ་དགེ་བ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ངན་སོང་དུ་མི་ལྟུང་བ་དང༌། ཡན་ལག་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། མི་དབུལ་པོ་ལ་སོགས་པ་རིགས་དམན་བ་རྣམས་སུ་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཕུན་
སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་ནུས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འབུམ་པ་རྒྱ་ཆེར་བ་ཤད་པ་ལས་ལེའུ་ཉི་ཤུ་པའོ།། །།