ཉི་ཤུ་གསུམ་པ། སྐུ་གདུང་གི་ལེའུ།
དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་
ཁྱོད་ཀྱིས་འཛམ་བུའི་གླིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་བྱུར་བུས་གང་བ་ཞིག་ཀྱང་རྙེད། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་པ་ཞིག་ཀྱང་ལ་ལས་བྱིན་ན། དེ་ལས་གང་བླང་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་འདི་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ལགས་པས་ན། ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་རིམ་གྲོར་བགྱི་བ་ལགས། བཀུར་སྟིར་བགྱི་བ་ལགས། ཕུ་དུད་དུ་བགྱི་བ་ལགས། མཆོད་པར་བགྱི་བ་ལགས། བསྲུང་ཞིང་རིམ་གྲོ་དང་བཀུར་སྟི་དང་ཕུ་དུད་དང༌། མཆོད་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་གང་བ་རྙེད་དེ། དེ་ལ་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་པ་ལ་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་གྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་སྐུ་གདུང་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གདམས་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་གོང་དུ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འཛམ་བུའི་གླིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་གང་བ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གླེགས་བམ་གདམས་ལ། དོན་དམ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་ལ། བཟང་ངན་དུ་འབྱེད་ཅིང་བླང་དོར་མེད་པ་ལས། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བླང་དོར་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་བྱས་པ་མི་རིགས་པར་གལ་བཟུང་ནས། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བླང་དོར་ཅན་དུ་སེམས་ཞེས་དྲིས་པའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་
བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མི་གཉིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་གོང་དུ་ཤཱ་རིའི་བུས་དོན་དམ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་བཟང་ངན་མི་ཕྱེད་ཅིང༌། བླང་དོར་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་ཚིག་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བཟླས་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་དོན་དམ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དེ་བཟད་ངན་དབྱེ་ཞིང་བླང་དོར་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། ཀཽ་ཤི་ཀ་ལ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་ནི་འདི་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་དེ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བཟང་ངན་དུ་དབྱེར་མེད་པ་དང༌། བླང་དོར་མེད་པའི་དོན་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བཤད་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟོད་ནས་དེའི་དོན་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་རྣམས་ལ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅར་ལ་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བླང་དོར་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་བརྣན་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཕྱག་བགྱི་བར་འོས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་གོང་དུ་སྨོས་པའི་རིམ་པས་དོན་དམ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བླང་དོར་དང་བཟང་ངན་དུ་འབྱེད་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དུས་གསུམ་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་
པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྟན་ལ་ལྷ་རྣམས་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་བྱེད་དུ་འོང་བའི་དཔེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གང་ན་བྲིས་ཤིང་འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་དེར་ཕྱོགས་བཅུའི་ལྷ་དང་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལས་བྱུང་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་ནས་མཆོད་ཅིང་ཕྱག་འཚལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རྣམས་ལ་མཆོད་པར་འོས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་མཆོད་པར་འོས་པར་གྱུར་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བསླབས་པ་ལས་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཤིང་བཅངས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བར་རིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་བས་ན་ཆ་དེ་གཉིས་ལས་བདག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་བཀང་བ་ཞིག་ཀྱང་རྙེད་ལ། ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ཏེ་བྱིན་ན་དེ་གཉིས་ལས་གང་བླང་ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་མཇུག་བསྡུས་ཏེ། དེ་གཉིས་ལས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལེན་ཏོ་ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཤིང་བཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་ཆེ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་བདག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བླངས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ཁ་ཏོན་བགྱིད་པ་དེའི་ཚེ་འཇིགས་པའམ་བག་ཚ་བའི་མཚན་མ་ཙམ་ཡང༌། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བླངས་ཏེ་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་དད་ཅིང་ཡིད་ཆེས་པའི་བསམ་པས་བཀླགས་ཤིང་ཁ་ཏོན་བྱས་ན་འཇིགས་ཤིང་བག་ཚ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུའམ་མཚན་
མ་ཙམ་ཡང་མི་འབྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་འཇིགས་ཤིང་བག་ཚ་བ་ཙམ་ཡང་མི་འབྱུང་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་དོན་དམ་པར་མཚན་མ་དང༌། རྟགས་དང༌། བརྗོད་པ་དང༌། སྨོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་མེད་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་ཚིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོས་སུ་མེད་པ་ནི་སྒྲའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཚན་མ་མཆིས་པ་ཞིག་ལགས་ཏེ་མཚན་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པར་རྟོགས་ནས་སངས་རྒྱས་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་མཚན་མ་མེད་པར་མངོན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་གོང་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན་པས་འདི་འཛིན་ཅིང་ཀློག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ལ། འཇིགས་ཤིང་བག་ཚ་བའི་མཚན་མ་ཙམ་ཡང་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱ་བར་འོས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཛིན་ཅིང་འཆང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་མཆི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཛིན་ཅིང་འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་དང༌།
གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ཏེ་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟི་བྱས་ན་ངན་སོང་རྒྱུད་གསུམ་དུ་མི་ལྟུང་བ་དང༌། ཐེག་པ་དམན་པའི་ལྟ་བ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ནུས་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་བྱེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་ནུས་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་བྱུར་བུར་བལྟམས་པ་ཞིག་ཀྱང་སྩལ་ལོ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡང་བྲིས་ཏེ་སྩལ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཀོན་མཆོག་དེ་གཉིས་ལས་བདག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་བཀང་སྟེ་མཆོད་པའི་བསོད་ནམས་པས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཏེ་མཆོད་པའི་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་འདི་ལས་བྱུང་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རྣམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ། གཉིས་སུ་བགྱིར་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རྣམས་མཆོད་པར་འོས་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་མཆོད་པར་འོས་པར་གྱུར་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་ཀྱང་ངན་སོང་དུ་མི་ལྟུང་ཞིང་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་མྱོང་ནས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར་ན། དེ་དག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཐོང་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དང་འདྲ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བཤད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གཟུང་ཞིང་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱས་ཏེ།
གཞན་ལ་བསྟན་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡོན་ཏན་མཚུངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་ནི་གཞན་གྱི་ཡིད་ལ་ཅི་སེམས་པ་མཁྱེན་ནས་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་སྟེ་ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་ལ་དབབ་པར་བཀྲོལ་ཏེ་གདམས་པ་དང་ཚར་བཅད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕན་པ་ལ་གཟུད་པ་དང་གནོད་པ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞིང་རྨད་དུ་བྱུང་བས་སེམས་ཅན་མང་པོ་དད་ཅིང་འདུན་པར་མཛད་པས་ན་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་ལ་གནས་ཏེ། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བཤད་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བཟུང་ཞིང་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱས་ཏེ། གཞན་ལ་བསྟན་པ་གཉིས་བསོད་ནམས་མཚུངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདི་ལས་བྱུང་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་ཕྱོགས་རེ་རེ་ཞིང་ལང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ཏེ་མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱས་པ་གཉིས་བསོད་ནམས་མཚུངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཛིན་ཅིང་འཆང་བ་དང༌། ཀློག་ཅིང་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བགྱིད་ཅིང་གཞན་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པ་དེས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་དོགས་པ་མ་མཆིས་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ནད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སེལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་
ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཛིན་ཅིང་འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་མི་ཐ་མལ་པ་མ་ཡིན་གྱི། སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ངན་སོང་རྒྱུད་གསུམ་དང་ཐེག་པ་དམན་པར་མི་ལྟུང་ཞིང་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ནད་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་བུ་མོ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཤིང་འཛིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ལས་བྱུང་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཤིང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ན་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་དཔེ་མི་ཕྱུག་པོ་རྒྱལ་པོ་ལ་བསྟན་པ་ལས་བླངས་ཏེ་བསྟན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བར་མཆོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གང་བས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲོང་ངམ་གྲོང་ཁྱེར་རམ། གྲོང་རྡལ་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དར་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང་འདྲ་བར་བལྟའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡུལ་ཕྱོགས་གང་ན་བྲིས་ཏེ་འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཕྱོགས་དེར་མིའམ་མི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་མི་འབྱུང་བ་དང༌། འཛིན་ཅིང་འཆང་བའི་མི་དེ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གང་ན་བཞུགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་མི་དཔོགས་རིན་ཆེན་བགྱི་བ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡང་ལྷ་རྫས་ཀྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་དེ་དང་འདྲ་བར་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ་སྡིག་
པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་དེ་ལྟར་གོང་དུ་སྨོས་པའི་རིམ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བའི་དཔེ་ལྷ་རྫས་ཀྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བླངས་ཏེ་བསྟན་པ་སྟེ། ལྷ་རྫས་ཀྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་གང་དུ་བཞག་པའི་ས་ཕྱོགས་དེར་མི་མ་ཡིན་པའི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པ་དང༌། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་མཐོང་ན་ནད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། མི་དགེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་གང་དུ་བཞག་པར་མུན་པ་ལས་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཚ་བ་ལས་བསིལ་བར་འགྱུར་པ་དང༌། གྲང་པ་ལས་དྲོ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གདུག་པ་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཆུའི་ནང་དུ་བཅུག་ན་ཡང་ཆུའི་རྙོག་མ་ཐམས་ཅད་དངས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་གོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དཀྲིས་ཏེ་ཆུར་བཅུག་ན་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེའི་མཐུ་དང་བྱིན་གྱིས་ཆུ་དེ་གོས་དེ་དང་ཁ་དོག་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགའ་བོས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་གིས་ནི་ལྷ་རྫས་ཀྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེའི་གྲངས་སམ་ཆའམ། བགྲང་བར་རམ། དཔེའམ་རྒྱུར་ཉེ་པར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དཔེ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བླངས་པ་མི་ཡུལ་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཕལ་མ་ཡིན་གྱི་ལྷ་རྫས་ཀྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་ཕལ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བསྟན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་སྣོད་ལ་ལ་ཞིག་ཏུ་སྩལ་བ་ལས། སྣོད་དེ་ནས་བྱུང་ཡང་སྣོད་དེ་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཡད་དུ་མཆི་བར་འགྱུར་ཏེ།
གཞན་ཡང་སྣོད་དེ་ལ་མོས་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ནི་མཆོད་པ་མངའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཏུ་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་པ་དང༌། མི་ཉལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཐུག་གི་བར་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་ཅིང་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བས་ཆོས་དེ་དག་གི་གཞི་དང་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ཡང་མཆོད་པར་འོས་པ་ཡིན་ན་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་ལས་དཔེ་བླངས་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ཆེ་བ་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་མཆས་པའི་སྣོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ནི་མཆོད་པ་མངའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པ་དང༌། བླང་བ་དང་དོར་བ་མེད་པ་དང༌། དབྲི་བ་དང་བསྣན་པ་མེད་པ་དང༌། འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཟབ་མོ་དེ་ལྟ་བུའི་སྣོད་དང་གཞི་ཡིན་ཞིང་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་ལྟ་བུའི་བག་ཆགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ལ་མཆོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་ཅིང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའོ། །གཞན་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་བྱུར་བུར་ཡོངས་སུ་བལྟམས་པ་ལྟ་ཞོག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རྣམས་ལ་ཡང་རིམ་གྲོ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང་ཕུ་དུང་དང་མཆོད་པ་བགྱིས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་གིས་བྱུར་བུར་བཀང་སྟེ། མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟི་བྱས་པ་བས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཟུང་ཞིང་བཅངས་པ་ལ་
སོགས་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ལ་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟི་བྱས་པས་ནི། ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མྱོང་ནས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གྱུར་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཟུང་ཞིང་བཅད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མྱོང་ནས། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་འཇུག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་བསྩགས་པ་དང༌། ལྷ་དང་མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རྣམས་ལ་ཡང་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟི་བྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཟུང་ཞིང་བཅངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆེའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ལ་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟི་བྱས་པ་ནི་བདག་འབའ་ཞིག་གི་དོན་དུ་འགྱུར་བས། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་དང་གྲངས་མ་མཆིས་པ་དག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བས་ན་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེས་ཆོས་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམ་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཟུང་ཞིང་བཅད་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ན། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་ན་བཞུགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་རྣམས་མཐོང་བ་དང༌། མཆོད་པ་བྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་
སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམ་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་བསྒོམས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་མཐོང་བར་འཚལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདུས་མ་བྱས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་གོང་དུ་ཆོས་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམ་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ཞིབ་ཏུ་བཤད་པའི་གླེང་བསླང་བའི་ཕྱིར་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོར་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ལགས་ཤེ་ན། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ལགས་ཤེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འདི་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རང་བྱང་ཆུབ་
ཐོབ་པོ་འཐོབ་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བཟུང་ཞིང་བཅངས་ན་ཆོས་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བདེན་ཏེ། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལས་ཐེག་པ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སོགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ཏེ་སོ་སོའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིའི་དོན་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། དམིགས་སུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་ནས་སོ་སོའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་རིང་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་འདོར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དོན་དམ་པར་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་བསྟན་པའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གསོལ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་སྤྱོད་པ་བས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་ལ། དོན་དམ་པར་སེམས་ཅན་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་གདགས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་སོགས་པར་ཡང་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་བདག་དང་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་ཏེ། གང་ཟག་དུ་མི་དམིགས་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པས་ཆོས་སུ་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉི་ག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་ཤིང༌། མི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་གཉི་
གའི་ཡོན་ཏན་ཆེ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལྟར་གང་གིས་དམིགས་པར་བགྱི་བ་དང༌། གང་ལ་དམིགས་པར་བགྱི་བ་དང༌། གང་དུ་དམིགས་པར་བགྱི་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ལ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་གཉི་ག་ལ་མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་སྟེ། མཚན་མར་འཛིན་ཅིང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་དུ་དམིགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡུན་རིང་པོར་སྤྱད་པས་དེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མི་དམིགས་ན། སངས་རྒྱས་ལྟ་ཅི་སྨོས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལྟ་ཡང་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་དོན་བཤད་པ་དེ་བདེན་ནོ་ཞེས་བསྟོད་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེས་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ལ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་པའི་དོན་ཡུན་རིང་དུ་བཤད་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་མཆོག་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མི་དམིགས་ན། དེ་ལས་གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་མི་དམིགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པའི་དོན་མཇུག་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱི། དེ་མ་ལགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་ལ་མི་སྤྱོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གོང་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ཆེར་བཤད་པ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཐོས་ནས། འཁོར་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅར་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྤྱད་པའི་གླེང་བསླང་བའི་ཕྱིར་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཀུན་ལ་ཡང་དེ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་
ནས་ཤེས་རབ་ཀྱང་མི་དམིགས། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མི་དམིགས། ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དུ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅར་ལ་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྤྱོད་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པའི་ལན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་འོན་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཟུགས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ལ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀུན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ཤིང་རྣམས་ལོ་མ་སྣ་ཚོགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཁྱད་པར་རམ་བྱེ་བྲག་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་བས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་དཔེ་ཤིང་དང་གྲིབ་མ་ལས་བླངས་ཏེ་བསྟན་པ་སྟེ། ཤིང་གི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་ནི། ཤིང་གི་མིང་དང༌། རིགས་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེར་རུང་གི །ཤིང་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་བའི་གྲིབ་མ་རྣམས་ལ་ནི། ཤིང་གི་རིགས་དང་མིང་གི་བྱེ་བྲག་དབྱེར་མི་རུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཤིང་དང་འདྲ་སྟེ་གཙོ་བོ་ཡིན་གྱི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་རྣམས་ནི་གྲིབ་མ་དང་འདྲ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་པའི་སླད་དུ། ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཡོན་ཏན་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས། ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཀུན་དུ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པ་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཤིང་གླེགས་བམ་དུ་བགྱིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གང་ལ་ལས་ཤེས་
རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དགའ་བས་གཞན་ལ་བྱིན་ན་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེའི་བསོད་ནམས་ཆེར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཤིང་གླེགས་བམ་དུ་བྱས་ཏེ། བདག་གིས་བཅངས་ཤིང་སྤྱད་པ་བས་ཀྱང༌། གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ཏེ་གཞན་ལ་བྱིན་པ་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ལ་བདག་གིས་མཆོད་པ་བྱས་པ་བས། གཞན་ལ་བྱིན་ཏེ་མཆོད་པ་བྱེད་དུ་བཅུག་ན། བསོད་ནམས་ཆེ་བ་ལས་དཔེ་བླངས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གཞན་ལ་བྱིན་ཏེ་སྤྱོད་དུ་བཅུག་པ་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་བསྟན་པའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ལ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། བཤད་ཅིང་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བྲིས་ཏེ། མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། སྤོས་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། ཕྱེ་མ་དང༌། ན་བཟའ་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། སིལ་སྙན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རིམ་གྲོར་བྱའོ། །བཀུར་སྟིར་བྱའོ། །ཕུ་དུད་དུ་བྱའོ། །མཆོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཛིན་ཅིང་འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་དང༌། གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ཏེ། གཞན་ལ་བྱིན་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཕན་ཡོན་སྔ་མ་བས་ཀྱང་དོན་དང་ཚིག་གཞན་ལ་བསྟན་ཅིང་བཀྲོལ་ཏེ་གསལ་བར་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་བསོད་ནམས་དང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྟོན་པ་ཕན་ཡོན་ཆེ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་དེ་ལྟར་སྟོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་འདྲ་བར་སྟོན་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང༌། དོན་དམ་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། སྟོན་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་གཉིས་ཐ་མི་དད་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བསླབས་པས། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ཡང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བསྟན་ཅིང་བཤད་པ་ལས་ཐོབ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་བཤད་པ་བསོད་ནམས་ཆེར་འཕེལ་ལོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་ངས་དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་ཡང་དག་པར་མཐོང་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་
པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། སྤོས་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། ཕྱེ་མ་དང༌། ན་བཟའ་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་དང༌། སིལ་སྙན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རིམ་གྲོར་བྱ་བ་དང༌། བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་དང༌། ཕུ་དུད་དུ་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པས་ཆོས་གང་ལ་མཆོད་ཅིང་བརྟེན་པར་བྱ་སྙམ་དུ་དགོངས་ན་ཡང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ཏེ། བདག་གིས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་པས། འདི་ཉིད་ལ་ངས་རིམ་གྲོ་དང༌། བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ནང་དང་འདྲ་བའམ། ང་ལས་ལྷག་པ་སུ་ཡང་མེད་དེ། ང་ལྟ་བུ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་རིམ་གྲོ་དང༌། བཀུར་སྟི་བྱ་བར་སེམས་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང༌། བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་ཆེན་པོ་གཟིགས་ནས། དོན་དེ་ཉིད་དབང་དུ་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ། མཆོད་ཅིང་རིམ་གྲོ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ་འཐོབ་བོ། །འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་གྱི། རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་མཆོད་ཅིང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱས་ན་བསོད་ནམས་ལྷག་པར་ཆེའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འབུམ་པ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ལས་ལེའུ་ཉི་ཤུ་གསུམ་པའོ།། །།