བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་བསྡུས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུ་པའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ།
སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཀམ་པ་ལ།
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བྷ་ག་བ་ཏི་པྲཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏ་ན་བ་ཤླཽ་ཀ་པཎྜི་ཨརྠ་ཊཱི་ཀ །བོད་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་བསྡུས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུ་པའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་རྒྱ་མཚོ་སྟེ། །དགེ་བ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་རང་ཉིད་ཡིན། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །དེ་རུ་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་དག་གིས་གནས། །སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་མེད། །རྟོག་པ་མེད་ཅིང་སྐྱོན་དང་བྲལ། །དངོས་པོ་མེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་ཕྲ། །བློ་དང་སྒྲ་ནི་རྣམ་སྤངས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཡུམ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པའི་མཆོག །རྗེས་སུ་མི་དམིགས་གསུམ་གྱི་ཚུལ། །ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་ཅན་གྱི། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ནི། །གང་ཞིག་ཡང་དག་བསྒོམ་འདོད་པས། །དེས་ནི་ཚིགས་བཅད་དགུ་ཡི་དོན། །མདོར་བསྡུས་པ་ནི་བསམ་པར་བྱ། ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་ནི་གང་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རབ་ཏུ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བས་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་གང་ཞིག་ཡང་དག་བསྒོམ་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་
མངོན་པར་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུ་པོ་འོག་ནས་བཤད་པའི་དོན་ཞེས་པ་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་བསམ་པར་བྱ་ཞིང་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ཅི་རྒྱས་པར་རམ་ཞེ་ན། དེ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉུང་དུ་བསྡུས་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུ་པོ་དེ་ཉིད་རིམ་གྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལས་ཀྱི་མཐུ་ལས་ཀུན་བྱུང་བའི། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ཅན། །ཡང་སྲིད་ཅེས་བྱར་གྲགས་པ་ནི། །དེ་ནི་མིག་ཡོར་དག་དང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་སོ། །ལས་དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལས་ཀྱི་མཐུ་ལས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལས་བདག་པོར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་རྒྱས་པར་བྱེད་པས་ན་སྐྱེ་མཆེད་དེ། ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་མིག་དང་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་དང་དྲུག་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་མཚན་མ་སྟེ། ལས་ཀྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡང་སྲིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཡང་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟར་གྲགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བརྗོད་ཅིང་དེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ནི་མིག་ཡོར་དག་དང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིག་ཡོར་ཉིད་འདྲ་ཞིང་མཚུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིག་ཡོར་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་ལས་དང་བྱ་བ་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གང་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་རིམ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ། །སྤྲུལ་པ་རྣམ་པར་ལྟ་བ་བཞིན། །ལས་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲུལ་འགྲོ་བ་ཡིས། །གཟུགས་རྣམས་དེ་བཞིན་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྤྲུལ་པ་རྣམ་པར་ལྟ་བར་བྱེད་པ་ན།
དེ་གཉིས་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་ལྟ་བ་པོ་གཉི་ག་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། གཟུགས་རྣམས་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ན་ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པར་འགྲོ་བས་ཁམས་གསུམ་པོར་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྤྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁྱད་པར་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །སྒྲ་རྣམས་ནི་བྲག་ཅ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་རྣམས་སྟོན་པའི་སྒྲ་དང་ནི། །ཐོས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཅིའང་རུང༌། །མཉན་བྱ་ཐོས་པ་བྱུང་གྱུར་པ། །ཐམས་ཅད་བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པ་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་དེ་ལས་གྲག་པའི་སྒྲ་རྣམས་སོ། །ཐོས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཐོས་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །གང་ཅིའང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དེ་དང་རིགས་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །མཉན་བྱ་ཐོས་པ་བྱུང་གྱུར་པ། །ཞེས་པ་ནི། མཉན་པར་བྱ་བ་ཐོས་ཤིང་ཉེ་བར་དམིགས་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་སྒྲ་རྣམས་ཏེ། གང་ལས་ཐོས་པར་གྱུར་པ་ཡོད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་བས་ན་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྲག་ཅ་དང་མཚུངས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུའི་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ལ་ཆགས་པས་སྣོམ་པ་དང༌། །མྱང་དང་དེ་བཞིན་རེག་པ་རྣམས། །དམིགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་ལ་ཆགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡུལ་འདོད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་རེ་རེ་ལའང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྣོམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དྲིའི་རྫས་རྣམས་སོ། །མྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་རེག་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་བྱ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཞིག་སྤྱོད་པའི་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པ་དེ་རྣམས་ནི་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་དག་
ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་རྣམས་ནི་རྨི་ལམ་དང་མཚུངས་ཤིང་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཅི་གལ་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་གྱུར་ན་དེ་དང་ལྡན་པའི་བྱ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་ཞེས་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་འཁྲུལ་འཁོར་མི། །བྱ་བ་ཐ་དད་བྱེད་པ་ལྟར། །ལུས་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་བདག་མེད་འདི། །དེ་བཞིན་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྱུ་མ་ཉིད་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྱུ་མའི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་མིའོ། །བྱ་བ་ཐ་དད་བྱེད་པ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་བྱ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་བྱ་བ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཐ་དད་ཅིང་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། ལུས་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་བདག་མེད་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལུས་ཉིད་འཁྲུལ་འཁོར་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ན་ལུས་ཀྱི་འཁྲུལ་འཁོར་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་དང་བྲལ་བས་ན་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདག་མེད་པས་ན་འདི་ལ་ནི་དོན་དམ་པར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་བཞིན་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་བདག་མེད་ཀྱང་སྒྱུ་མའི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་མིའི་གཟུགས་བརྙན་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་དེ་དང་ཁྱད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྨིག་རྒྱུ་དང་མཚུངས་བར་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་སྣ་ཚོགས་གང་དང་གང༌། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་འབྱུང་འགྱུར་བ། །མཐོང་ན་འཇིག་ཅིང་མཚན་ཉིད་བྲལ། །འདི་ནི་སྨིག་རྒྱུ་དག་དང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དམིགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་དབྱེ་བས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ལ། གང་དང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་འབྱུང་འགྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའམ། མཚན་ཉིད་སོ་སོར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ན། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་
འབྱུང་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མཐོང་ན་འཇིག་ཅིང་མཚན་ཉིད་བྲལ། །འདི་ནི་སྨིག་རྒྱུ་དག་དང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སའི་འགྱུར་བ་དང༌། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཕྲད་པ་ལས་སྨིག་རྒྱུའི་ཚོགས་སྣང་བ་དང་པོ་མཐོང་བ་ཡང་ཕྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བས་སྔོན་དང་ཕྱི་མ་མི་འཕྲད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མི་འདྲ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པ་ལས་བྱིས་པར་གྱུར་པས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྟོག་ཅིང་འདུག་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་རྟོགས་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ཆ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་དེ་ཡང་གང་སྟོང་ཞིང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་གཟོད་མ་ཉིད་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཟུང་བྱ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་སྟེ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་སེམས་ལས་བྱུང༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པའང་དེ་འདྲ་སྟེ། །ཕན་ཚུན་གཟུགས་བརྙན་དག་དང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། གཟུང་བ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པས། གཉིས་སུ་མེད་ན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་སུ་སོ་སོར་སྣང་བར་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བརྙན་དང་མཚུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆུད་པའི་བཞིན་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བའོ། །ཐོག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཉིད་ལས་བྱུང་བས་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཙམ་དུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་སྟེ། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་དུས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྟག་སྣ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་རྣམ་
པར་ཤེས་པའང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་དེ་ཉིད་དང་ཆ་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའང་དེ་འདྲ་སྟེ་ཞེས་བྱའོ། །འང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བ་སྟེ། འཛིན་པ་ཡོད་པའང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། གཟུང་བར་བྱ་བ་དང་བྲལ་ན་འཛིན་པ་པོ་འང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་བྱ་བར་དགོངས་ཏེ། འབྲེལ་པའི་སྒྲས་ནི་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་གཟུགས་བརྙན་དག་དང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བར་བྱ་བ་དང་འཛིན་པོ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀར་དམིགས་པའི་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་ཞིང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མ་རིག་པའི་དྲི་མ་སྤངས་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་པ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཆུ་ཟླ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །བསྒོམ་པ་དང་བའི་རྒྱུད་ལ་ནི། །ཡེ་ཤེས་ཟླ་བ་གང་བྱུང་བ། །མངོན་སུམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་ཆུ་ཟླ་དག་དང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསྒོམ་པ་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བསྒོམ་པའོ། །དང་བ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །རྒྱུད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུད་དེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལུགས་ལས་བཟློག་ཅིང༌། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ལའོ། །ཡེ་ཤེས་ཟླ་བ་གང་བྱུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་སེལ་ཅིང་ཉོན་མོངས་པའི་གདུང་བཞི་བར་བྱེད་ལ། བག་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པས་ཟླ་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཟླ་བཞེས་བྱ་ལ། དེ་རྒྱུད་དག་པ་གང་ལས་བྱུང་ཞིང་ཤར་བ་དེ་ཡང་དངོས་པོར་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྣང་དུ་ཟིན་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་ཤིང་གཟུང་དུ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་
ལས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཁོ་ན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཟོད་མ་ཉིད་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཆུ་ཟླ་དག་དང་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་ཤེ་ན། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཐབས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣལ་འབྱོར་བ་ཡི་ཡེ་ཤེས་གང༌། །དེ་ཡང་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ། །དེ་བས་ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་དག །ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཞི་གནས་ཏེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ལྷག་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པ་ལ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཅེས་བྱ་ལ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པར་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ། དེ་ཡང་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་སྤྲོས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཟོད་མ་ཉིད་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། འགྲོ་བ་དང་འོད་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན། དེ་ཡང་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བས་ན་ནམ་མཁའ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་མཚན་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་དེ་བས་ན་ཤེས་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་
པར་ཞུགས་པའི་སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཤེས་བྱ་དག་སྟེ། དེས་མཐོང་བའི་ཡུལ་མ་རིག་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་སྣོད་དང་བཅུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པས་ཤེས་བྱ་ཉིད་ཙམ་དུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ཅིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱ་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ནི། དེ་གཉི་ག་ཡང་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་མོ། །དེ་བས་ན་དེའི་ཁྱབ་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཙམ་མ་ཡིན་ཏེ་ལྷག་མ་མེད་པར་རོ། །གང་འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཟག་ཙམ་ལ་བདག་མེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐར་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་པ་དང༌། གཞན་དུ་ན་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་ཅིང་སྨྲ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་ཀྱི། མུ་སྟེགས་པ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་གང་ཅི་འང་རུང་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དེ། དེ་བས་ན། ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་ནས། འདིར་དངོས་པོ་མེད་པས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་དོགས་པ་བསལ་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་སེམས་པ། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་མི་གནས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སྨོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི། །ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་བསྡུས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུ་པའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཀམ་པ་ལའི་ཞལ་སྔ་ནས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།
རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཀ་མ་ལ་གུཔྟ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། །