Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་གོ་ལྔ་པ།


   
   
   
   
   
འཕགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་དོན་བདུན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ།  སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དབྱིག་གཉེན།
   
   
   
   
   
   
   


 
previousའཕགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་དོན་བདུན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དབྱིག་གཉེན།next

འཕགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་དོན་བདུན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ།
སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དབྱིག་གཉེན།


DTG095_Page_0355
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྻ་བྷ་ག་བ་ཏཱི་པྲཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏཱ་བཛྲ་ཙྪེ་དི་ཀཱ་ཡཱཿསཔྟ་དཱརྠ་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་དོན་བདུན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཚུངས་མེད་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་སྐྱེད་མཛད་ལ། གང་ཞིག་ཆོས་དབྱིངས་གསོ་བའི་མ་མ་སྟེ། །དབྱེ་དཀའི་རྡོ་རྗེ་གཞན་དོན་གྲུབ་གང་ཡིན། །གང་ཞིག་བཟུང་བས་འཕགས་ཀུན་སྐྱེད་པའམ་ཡིན། །གང་ཡང་མཚན་ཙམ་བཏགས་པའི་མཐུ་མངའ་བ། །རྡོ་རྗེར་བོད་པ་ཕར་ཕྱིན་ཐུ་བོ་སྟེ། །གང་གིས་དེ་བསྟན་གསུང་ལས་དེའི་དོན་གང༌། །ཐོས་ནས་བདག་ཀྱང་དེ་འཛིན་ལ་བརྩོན་གྱུར། །དེ་ཡི་དེ་དག་རྣམས་


DTG095_Page_0356
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་རིག་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་སྤྱི་བོས་འདུད། །གཞན་གྱི་བཤད་སྦྱར་དོན་དེ་གཟུང་བྱའི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་བཤད་ལ་བདག་ཀྱང་འབད་པ་ཡིན། །དོན་གྱི་གནས་བདུན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་གནས་བདུན་པོ་རྣམས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེའི་རྟེན་དང༌། གཉེན་པོ་དང༌། མི་ཉམས་པ་དང༌། ས་དང༌། མཚན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །དོན་གྱི་གནས་བདུན་པོ་འདི་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་ན་དོན་གྱི་གནས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དོན་གྱི་གནས་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ལ། བདུན་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ལས་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་ཇི་ལྟར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཉིད་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་དང་པོ་ཉིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཕན་བཏགས་པ་ཇི་སྙེད་པས་ཕན་བཏགས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་རྒྱས་པར་ཏེ། དེ་ལ་ཕན་བཏགས་པ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་དུས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྟེ། དོན་གྱི་གནས་ལྔ་པོ་རྣམས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཕན་བཏགས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་དེ་དག་ཉིད་རབ་ཏུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུའོ་ཞེས་ཕན་བཏགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་དག་གིས་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཅི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་ནི་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་སོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་སོ། །སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་ལས་སོ། །དེ་ལ་འདུན་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། སྨོན་


DTG095_Page_0357
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལམ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ལ་སེམས་པས་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བསྟོད་པ་ལས་བཟློག་ནས་དེ་ཉིད་དུ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དང་པོས་ནི་ལམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ལ། གཉིས་པས་ལམ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང༌། །གསུམ་པས་ནི་ལམ་མི་ཉམས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་རྟེན་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྟེ་རྟེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྨོན་ལམ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་པའི་བསྟན་བཅོས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་དབེན་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་རིལ་པོར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བ་དང༌། དུབ་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ལ་བརྩོན་པ་བཟློག་ནས་མ་བརྩམས་པའི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིས་དབེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་ཉིད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བས་དབེན་པ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་བདག་གོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པས་དབེན་པ་དང༌། གདམས་ངག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། དེ་ལས་གོང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་འདི་རྣམས་ནི་རྟེན་ཏེ། གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གནས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ཞིང་དེ་བཞིན་བཤགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་འམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟོགས་པར་འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་གེགས་ཀྱིས་སེམས་རྣམ་པར་དབེན་པར་


DTG095_Page_0358
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་ཅིང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བསལ་ནས་མཐར་ཐུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པར་དབེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་གདམས་ངག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལ། དེ་ལས་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ་དེ་ལས་གོང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དེ་དེ་ལྟར་འདི་དང་འདི་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དངོས་པོ་ལ་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་གང་ལ་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་།ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་འདིར་ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་འདི་དག་ཡང་དག་པའོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བསྒོམས་པས་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་


DTG095_Page_0359
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལས་གང་བླངས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཕྱི་རོལ་པའི་བསྟན་བཅོས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་དབེན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་གངྒཱའི་ཀླུང་དུ་གྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་རིལ་པོར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སའི་རྡུལ་རྣམས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་བལྟ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དུབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ལ་བརྩོན་པ་བཟློག་ནས་མ་བརྩམས་པའི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་སྐྱེས་པ་འམ་བུད་མེད་གང་གིས་ལུས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཡོངས་སུ་བཏང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དུབ་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཡིན་ལ་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྟེ། དེ་དག་ལ་བརྩོན་པ་བཟློག་ནས་མ་བརྩམས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བཟོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་


DTG095_Page_0360
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱོང་བས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་གང་ཞིག་ལུས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་བདག་གོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གདམས་ངག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ལས་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་ལུས་དང་ལྡན་ཞིང་ལུས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ལྡན་པ་ནི་ལུས་ཐོབ་པ་སྟེ་ལུས་རྫོགས་པ་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་གྱུར་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཆེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གོང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དེ་ཡང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་གནས་གྱུར་པའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དྲུག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པའི་མཐོང་བ་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་དབང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གསུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། དོན་ཆེན་པོའི་ཆོས་སུ་གདགས་པ་དང༌། དོན་ཆེན་པོའི་གདམས་ངག་ཏུ་གདགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འཁོར་བ་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་དང༌། རྒྱུ་བ་དང་གནས་ཡོངས་སུ་དག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་རྒྱུ་བ་དང་གནས་པའི་སྤྱོད་ལམ་དང༌། གཟུགས་


DTG095_Page_0361
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་མིང་ལ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པའི་དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡང་སྟོན་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། འཁོར་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་ཟེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བླ་ན་མེད་པའི་མཐོང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཤའི་སྤྱན་མངའ་སྙམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཇི་སྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་དབང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དཔེ་བྱད་ཀྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟའམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མཚན་གྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གསུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་ངས་ཆོས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་


DTG095_Page_0362
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དོན་ཆེན་པོའི་ཆོས་སུ་གདགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་གསུངས་སོ། །དོན་ཆེན་པོའི་གདམས་ངག་ཏུ་གདགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་ངས་སེམས་ཅན་རྣམས་བཀྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡང་དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་ཁྱོད་འདི་སྙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་ལ་ཞིག་རྣམ་པར་བཤིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཁོར་བ་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་བྱ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི་རབ་འབྱོར་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་ལམ་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདི་དག་ཀྱང་ཡང་དག་


DTG095_Page_0363
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྤྱོད་ལམ་གྱི་རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གང་ལ་ལ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་དང་མིང་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ལ་དབང་བས་རྒྱུ་བ་དང་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སའི་རྡུལ་རྣམས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཁོར་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་རྣམས་ལས་སྟོན་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་གྲངས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཁོར་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྐར་མ་རབ་རིབ་མར་མེ་དང༌། །སྒྱུ་མ་ཟིལ་པ་ཆུ་བུར་དང༌། །རྨི་ལམ་གློག་དང་སྤྲིན་ལྟ་བུར། །འདུས་བྱས་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆགས་པའི་གནས་མ་ཡིན་པའི་རོ་མྱང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཉེས་དམིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་ལྟ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་མཚན་མ་ནི་སྐར་མ་ལྟ་བུར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དོན་གང་གིས་ཤེ་ན། མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་ལ་དེ་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་ཡོད་ཀྱང་མི་སྣང་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་ལྟ་བ་ནི་རབ་རིབ་ཅན་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དོན་གང་གིས་ཤེ་ན། ཡོད་པར་མ་གྱུར་པའི་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མར་མེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དོན་གང་གིས་ཤེ་ན། སྲེད་པའི་སྣུམ་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆགས་པའི་གནས་མ་ཡིན་པའི་རོ་མྱང་བའི་


DTG095_Page_0364
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གཞག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་མྱང་བ་སྟེ། དེ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དོན་གང་གིས་ཤེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཟིལ་པ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ལུས་སྐད་ཅིག་གིས་མི་རྟག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་སོ། །ཆུ་བུར་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཉིད་ནི་ཆུ་བུར་ལྟ་བུའོ། །གང་ཅུང་ཟད་ཚོར་བ་འདི་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཅི་རིགས་པར་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉི་དོ། །འབྲལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང་མ་བྲལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་པ་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཞག་གོ །དེ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ལ་དམིགས་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་སོ། །དེ་ལ་འདས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་དྲན་པ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་དུས་ཡུན་རིང་དུ་མི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གློག་ལྟ་བུའོ། །མ་འོངས་པ་ནི་དེའི་ས་བོན་གནས་ངན་ལེན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་སེམས་ལ་གཡོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྲིན་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་དུས་གསུམ་གྱི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འདི་རྣམས་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་


DTG095_Page_0365
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ནི་མངོན་པར་འདྲ་བ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྟེན་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྟེན་དང༌། འདུན་པའི་རྟེན་དང༌། གེགས་ཀྱིས་དབེན་པའི་རྟེན་དང༌། བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྟེན་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་རྟེན་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་རྟེན་དང་ཟབ་པའི་རྟེན་རྣམས་སོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྟེན་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྟེན་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་རོ། །འདུན་པའི་རྟེན་ནི་གཟུགས་དང་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །གེགས་ཀྱིས་དབེན་པའི་རྟེན་ནི་ལྷག་མ་བཅུ་གཉིས་སོ། །བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྟེན་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །མཐར་ཐུག་པའི་རྟེན་ནི་དེ་ལས་གོང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཟབ་པའི་རྟེན་ནི་ཐམས་ཅད་རྣམས་སོ། །དང་པོར་རེ་ཞིག་རྟེན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་སུ་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟེ། གང་སླར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ནི་ཟབ་མོ་སྟེ་རྟེན་གཉིས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དངོས་པོ་ལ་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་ཟབ་མོའོ། །གང་སླར་ཡང་དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཚད་གཟུང་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ་འདི་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བར་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་རྟེན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉེན་པོ་གང་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་སྤྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དེའི་རྟེན་འཇུག་པ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ལོག་པར་སྒྲུབ་སྟེ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ན་ལྟ་བ་ནི་འདིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་འདོད་དོ། །དང་བོར་རེ་ཞིག་རྟེན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟར་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གང་སུ་ཡང་རུང་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་གཉེན་པོའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་མ་བསྐྱེད་


DTG095_Page_0366
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་ལོག་པའི་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་སླར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་ན་ཞེས་གང་གསུངས་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྟེ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་དང་གཉེན་པོའོ། །འདི་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྤང་བར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། གང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ནི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། མ་བྱིན་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལོག་པར་ཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་སླར་དངོས་པོ་ལ་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྤང་བར་བྱ་ཞིང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །མི་ཉམས་པ་གང་ཞེ་ན། མཐའ་གཉིས་རྣམ་བར་སྤངས་པའོ། །འདིའི་མཐའ་ཞེ་ན། སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྟེ། གང་ཞིག་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འདི་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའོ། །གང་ཞིག་ཆོས་བདག་མེད་པའི་གཞི་ལ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཞེན་པ་འདི་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་ཕུང་པོ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་དགག་པར་མཛད་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་མེད་པ་དེས་ན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་བར་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་སྟེ། སླར་ཡང་དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་དགག་པར་མཛད་པས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་དེ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སངས་རྒྱས་


DTG095_Page_0367
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་དགག་པར་མཛད་ལ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཉམས་པ་དགག་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་མཛད་དེ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་དོན་དང་འབྱོར་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མེད་པ་གསུང་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་མ་གསུངས་ཀྱང་དེ་རྣམས་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཉིད་འདི་དོན་དང་འབྱོར་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་འདིར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིས་ནི་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ལ་གཉེན་པོས་ཉམས་པའི་ཉམས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ས་གང་ཞེ་ན། ས་ནི་འདིར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་མངོན་པར་འདོད་དེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སའོ། །དེ་ལ་རྟེན་བཅུ་དྲུག་རྣམས་ཀྱིས་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་བསྟན་ལ། མངོན་པར་རྟོགས་པས་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་སའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སའོ། །མཚན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཞེ་ན། རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་འབྲེལ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་འདིའི་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པས་ལྟ་བ་དང་ཉོན་


DTG095_Page_0368
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོངས་པ་འཇོམས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ཕྲ་མོ་དང་སྙིང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་རྡོ་རྗེར་གྱུར་ལ། དེ་ཡང་ཤེས་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཕྲ་མོ་ཡིན་ཞིང༌། སྤང་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྙིང་པོའོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པས་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །རྡོ་རྗེ་ཡང་འདི་ཡིན་ལ། གཅོད་པ་ཡང་འདི་ཡིན་ཞིང༌། ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་དབྱིབས་ཏེ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའོ། །རྡོ་རྗེ་ནི་མཐའ་གཉིས་རྒྱ་ཆེ་ལ་དབུ་མ་བསྡུས་ཏེ་བྲི་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དབུ་མར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ལྷག་བའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དག་རྒྱ་ཆེན་པོས་ནི་མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དོན་གྱི་གནས་ལྔ་པོ་རྣམས་ནི་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ས་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། མདོའི་ལུས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།ད་ནི་ཚིག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཅིའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པའི་ཚེ་སྤོང་བ་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་ཤེ་ན། སྤོང་བ་པ་ཁོ་ནས་ཆོས་འདི་རྟོགས་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །ཕན་གདགས་པའི་དམ་པས་ཕན་བཏགས་པ་ཞེས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པ་ནི་ཅི་ཞིག །ཇི་ལྟར་ན་དམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་ཕན་བཏགས་པ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་དྲུག་རྣམས་ཀྱིས་དམ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དུས་དང་ཁྱད་པར་དང་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་བརྟན་པ་དང་ཁྱབ་པ་དང་རིགས་པ་སྟེ། དུས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་མཐོང་བ་དེ་ནི་དམ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་བཏགས་པ་ཡིན་ལ། བདེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཕན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཕ་རོལ་ཅན་ནོ། །ཁྱད་པར་གྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་


DTG095_Page_0369
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ལ་ཕན་བཏགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕན་བཏགས་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟན་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་ས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མ་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཆེས་གཙོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པས་ནི་ཡོངས་སུ་གཏོད་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དམ་པས་ཤེ་ན། རྒྱུ་དྲུག་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། རྒྱས་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ལ་སོ་སོར་དམིགས་པ་དང༌། ཀུན་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། མི་ཉམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། གུས་པར་བྱ་བ་ལས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱས་པ་ལས་ཤེ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་གཏོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་ཉིད་ལ་སོ་སོར་དམིགས་པ་ལས་ཤེ་ན། ཕན་བཏགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པས་ཤེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་བཏགས་པ་ནི་འདི་དག་གོ་ཞེས་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པོ་འདི་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་མི་ཉམས་པ་ལས་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ལས་དང༌། གུས་པར་བྱ་བ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་དོན་དུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་དྲིས་པར་གྱུར་ཞེ་ན། རྒྱུ་དྲུག་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་དོན་དང༌། ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་གཞུག་པའི་དོན་དང༌། ཟབ་པའི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་གཞུག་པའི་དོན་དང༌། མ་ལོག་པའི་དོན་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དོན་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་སུ་རིང་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ། གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་འདི་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་མི་འཆད་ཅེ་ན། ཐེ་ཚོམ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་བར་བྱེད་པའི་དོན་དང༌། བསོད་ནམས་འདོད་པ་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་མང་པོ་ཉིད་ཐོབ་པ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་


DTG095_Page_0370
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྷག་པར་མོས་སུ་གཞུག་པའི་དོན་དང༌། རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་གཞུག་པའི་དོན་དང༌། ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་དེ་དག་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ལ་བསོད་ནམས་མང་པོ་ཉིད་ཐོབ་པས་མ་ལོག་པའི་དོན་དང༌། ཕན་བཏགས་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཆོས་དེ་རྟོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཉིད་ལ་དགའ་བ་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པའི་དོན་དང༌། མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་ཆེད་དུའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཐེ་ཚོམ་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་དོན་དང་བསོད་ནམས་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་གཞུག་པའི་དོན་དང༌། ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་གཟེངས་བསྟོད་པའི་དོན་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པའི་དོན་དུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སེམས་དཔའ་ཞེས་དང་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཆེན་པོ་ཉིད་བདུན་པོ་གང་དག་ཅེ་ན། ཆོས་དང༌། སེམས་དང༌། མོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། ཚོགས་དང༌། དུས་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ལ་ཅི་རིགས་པར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྱུར་པ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་དྲིས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་སོ་བྱིན་ནས་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཇི་ཙམ་སེམས་ཅན་དུ་བསྡུ་བར་བསྡུས་པ་ཞེས་པས་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྨོས་པའི་དབྱེ་བ་ལས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྒོ་ང༌། མངལ། དྲོད་གཤེར། བརྫུས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་དབྱེ་བའོ། །གཟུགས་ཅན་ནམ་གཟུགས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཀྱི་དབྱེ་བའོ། །འདུ་ཤེས་ཅན་ནམ་འདུ་ཤེས་མེད་པའམ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འཛིན་པའི་དབྱེ་བའོ། །ཇི་ཙམ་སེམས་


DTG095_Page_0371
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གྱི་ཁམས་སུ་གདགས་པས་བཏགས་པ་ཞེས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སངས་རྒྱས་སུ་བཏགས་པ་ཉིད་ངེས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ནས་ནུས་པ་མེད་པའི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ལས་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ་ཞེས་དགོངས་ཀྱི། གྲངས་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའམ་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང༌། འདུ་ཤེས་ཅན་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་རྣམས་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཅི་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། མི་ཁོམ་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་དལ་བའི་དུས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དལ་བར་སྐྱེས་པ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལས་ཤེ་ན། ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གསུངས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེའི་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་དོན་དུའོ། །དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མིའི་རྣམ་པས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གདུལ་བྱས་ཀྱང་སྟེ། ཤིན་ཏུ་བ་ཡང་ཐོབ་པར་བྱའོ། །ཅི་ལས་ན་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཞེས་ནི་མ་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་ཐུན་མོང་གི་འབྲས་བུ་སྟེ། རང་གི་སྔོན་གྱི་ལས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མན་ངག་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཏུ་མཐར་ཐུག་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་ལུས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཁྱབ་པར་ཉིད་ལས་སོ་ཞེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཐུན་མོང་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཤིན་ཏུ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་པ་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ལས་ཀྱང་ལྷག་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཚད་


DTG095_Page_0372
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སོ་སོར་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཞེས་བྱ་ན་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་ན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །དགོངས་པ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་ན་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པས་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་སྨྲ་བར་མི་བྱ་ལ། གང་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་པའམ་སྲོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་སམ་གང་ཟག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་འཇུག་པ་དེའི་བདག་ལ་ཡང་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་མི་འཇུག་གོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པ་གང་ཡིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིའི་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་ན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་དུས་སུ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གང་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་གམ། སྲོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་གམ། གང་ཟག་ཏུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་ན་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པའི་དུས་སུ་ཇི་ལྟར་


DTG095_Page_0373
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་སམ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པའི་དུས་སུ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་མི་འཇུག་ན་དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་འདི་དག་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །བཤད་ཟིན་པའི་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྟེན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྟེན་གཞན་རྣམས་སུ་དེ་ཉིད་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་པ་སླར་ཡང་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ལས་གོང་གི་རྟེན་དེ་རྣམས་སུ་རྣམ་པ་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་བཤད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དོན་ཉམས་པ་དང༌། མཚན་མ་ཙམ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དང༌། གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་མཐོང་བར་བྱེད་པ་ལས་སོ། །དོན་ཉམས་པ་ནི་རྟེན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །རྟེན་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་ཙམ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ལས་སོ། །འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལས་སོ། །དོན་དམ་པའི་ནི་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ལས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་དག་ནི་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལས་སོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྟེན་ལ་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དངོས་པོ་ལ་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་བྱིན་ནོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དོན་ཉམས་པ་ནི་གནས་པ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་བྱིན་ནོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་ཙམ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ལས་སོ། །འདིར་སྦྱིན་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བཟོད་པའི་ཕ་


DTG095_Page_0374
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་མེད་ན་ཆོས་འཛིན་པ་དང་སྟོན་པ་ལ་སྐྱོ་བཞིན་པས་ཆོས་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་མེད་ན་དད་པས་དབང་དུ་བྱ་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲང་བ་དང་ཚ་བ་མི་བཟོད་དེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་མེད་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་ཏེ་གང་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་སྟེ། གསུམ་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཕ་རོལ་པ་དང་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཕ་རོལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་དང་ཚངས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཕྱོགས་ཆེ་བ་དང་འཁོར་ཆེ་བའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་གནོད་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་རྣོ་ཞིང་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བ་མང་བ་དང༌། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཉིད་དོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ནི་ཐམས་ཅད་ལྷག་པར་དད་པ་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་གྱི་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བཞིན་པས་སྦྱིན་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་གནས་པས་སྦྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་བྱའི་དངོས་པོ་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་ལ་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕ་རོལ་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བཞིན་པས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་འགའ་ཞིག་ལ་གནས་པས་སྦྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མང་བ་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པས་ཅི་ལ་ཡང་གི་སྒྲ་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་


DTG095_Page_0375
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུ་དད་པས་དབང་དུ་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བཞིན་པས་སྦྱིན་ན་ནི་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་ལ་གནས་པས་སྦྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བཞིན་པས་སྦྱིན་ན་ནི་ཆོས་ལ་གནས་པས་སྦྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་མཚོན་པར་བྱེད་པ་གང་གསུངས་པ་འདིས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་དག་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའི་མི་གནས་པ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་ལ། དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཇི་སྙེད་བསྒོམ་པ་ཉིད་དེ། ཅི་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མཚན་མར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་དེར་མཚན་མར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མི་གནས་པ་ལ་སྦྱོར་བཞིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལ་བསོད་ནམས་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྲོ་བ་མེད་པའམ། སྤྲོ་བས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཆ་ཡང་རུང་སྟེ། མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆེ་བ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའམ་མི་གནས་པ་ཡང་རུང་སྟེ་བསོད་ནམས་འབྱུང་བར་མཐུན་པ་ལས་སོ། །ཡངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མཆོག་གི་ཁྱད་པར་ལས་སོ། །མི་ཟད་པས་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་སྦྱིན་པ་ལས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་རྟེན་སླར་ཡང༌། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་ཉམས་པ་ལས་ནི་


DTG095_Page_0376
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་མངོན་པར་ང་རྒྱལ་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་གི་ས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ན་སྟེ་ཅི་འདྲ་བས་ཤེ་ན། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་མ་ལགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པར་མཛད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་ཇི་ཙམ་དུ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཙམ་དུ་བརྫུན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་མོ། །འདི་ལ་དོན་ནི་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བརྫུན་ཏེ། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པ་ནི་མི་བརྫུན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཚན་དང་མཚན་མེད་པར་བལྟའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་མཚན་རྣམས་ནི་མཚན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་རྟེན་ལ་སེམས་ཅན་གང་ལ་ལ་དག་འདི་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་མཆིས་སམ་ནི་གང་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱི་མདོ་སྡེའི་མཐའི་ཚིག་རྣམས་ལ་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་མདོ་སྡེའི་ཚིག་རྣམས་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་རིགས་པར་བྱའོ། །ཚིག་ཇི་ལྟ་བུ་རྣམས་སུ་ཞེ་ན། གང་དོན་བདུན་གྱི་ཚིག་ཅེས་གསུངས་པ་རྣམས་སོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དགག་པ་མཛད་ནས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་རྣམས་སུ་ཇི་ལྟ་བུ་བསྒྲུབ་པས་ཤེ་ན། རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བས་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ཙམ་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་ཡང་དག་པའི་འདུ་


DTG095_Page_0377
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་ཀྱིས་འདུ་ཤེས་ཅན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་སྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། ཡོན་ཏན་སྨོས་པ་ནི་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོས་རྒྱུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་གཅིག་ཏུ་རབ་ཏུ་དང་བ་ཡང་རེ་ཞིག་གང་ཞིག་བཤད་པ་དེ་རྣམས་ལས་དང་པོ་ཉིད་དུ་གང་དག་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་དག་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་མིང་དང༌། ལུས་དང། ཤེས་པ་དང༌། ལྟ་བ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མཐོང་བ་ལས་གནས་པ་དང་རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་དོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་མཁྱེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟ་བ་རྣམས་ཏེ། འདི་དག་གིས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་བསྟན་ལ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་ཅིང་བསོད་ནམས་བསྐྱེད་པའི་དུས་སུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འདོད་དེ། དེ་འགགས་པའི་དུས་སུ་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་ནས་ཇི་སྲིད་གལ་ཏེ་ཆོས་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་འཇུག་ན་དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྟན་ཏོ། །ལོག་པར་འཛིན་པ་ལྔའི་གཉེན་པོར་ཏེ། ལོག་པར་འཛིན་པ་ལྔ་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཞན་མུ་སྟེགས་བྱེད་དག་ཆོས་འདི་ལ་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་ཐུན་མོང་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་ལྟུང་བ་རྣམས་སམ། འདུ་ཤེས་མེད་པར་ལྟུང་བ་རྣམས་ཀྱང་སྟེ། དང་པོ་ནི་


DTG095_Page_0378
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་ལ། གཉིས་པ་ནི་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་ཤིང༌། གསུམ་པ་ནི་ཆོས་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པ་སྟེ། ཆོས་ལ་དངོས་པོར་འདུ་ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་འདིར་ཆོས་མ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །བཞི་པའི་འདུ་ཤེས་འཇུག་པ་དང༌། ལྔ་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ནི་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནས་ཇི་སྲིད་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་གང་དང་གང་ལོག་པར་འཛིན་པ་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཉིད་མི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བདག་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཏེ། དེ་དག་གིས་བག་ལ་ཉལ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་ན་དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཆོས་མ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་ཞེས་རྒྱས་པར་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་བདག་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉིད་ཅེས་མ་བརྗོད་ན་ཡང་དེ་ཉིད་དེ་དག་གིས་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་རང་གི་རྒྱུད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་འཛིན་པ་ནི་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པར་རིག་པར་བྱ་ལ། བདག་གི་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་པའོ། །བདག་ཚེ་ཇི་སྲིད་པར་གནས་པར་འཛིན་པ་ནི་སྲོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པའོ། །ཡང་ནས་ཡང་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་འགྲོ་བར་འཛིན་པ་ནི་གང་ཟག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ཉམས་པ་ལས་ནི་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དོན་དམ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། རྒྱུ་ཙམ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བསྐྱེད་པའི་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དོན་དམ་


DTG095_Page_0379
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རྒྱས་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་རབ་འབྱོར་ཆོས་སུ་བཟུང་པར་མི་བྱ་ཞིང་ཆོས་མ་ཡིན་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཚེ་ཆོས་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་གཉི་ག་ཆོས་བདག་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་བས་ན་འདི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆེད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཟིངས་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་ན་སྟེ། ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་སྔ་རོལ་ཉིད་དུ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྟེ་འདི་དག་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོར་བསྡུ་ན་ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐོབ་པར་འདུན་པར་བྱའོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདུན་པའི་རྟེན་ནི་རབ་འབྱོར་དེ་ཇི་སྙམ་སེམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་དོན་ཉམས་པ་ལས་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལྷག་པར་འཛིན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་སྟོན་ཏེ། ཆོས་བསྟན་པས་དེ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་གང་ཡང་བསྟན་ཏམ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའིའོ། །རྒྱུ་ཙམ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མ་ལགས་སོ་ཞེས་པས་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ན་འདི་དག་གཉི་ག་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེས་ན་འདི་དག་གཉི་ག་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་བདག་གིས་ཇི་ལྟར་འཚལ་བ་ལྟར་ན་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གང་བསྟན་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཟུང་དུ་མ་མཆིས་


DTG095_Page_0380
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱང་མ་ལགས། ཆོས་མ་མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱིའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེ་ལ་བཟུང་དུ་མེད་པ་ནི་མཉན་དུ་མེད་པའོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་མེད་པ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མེད་པ་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ནི་འདུས་མ་བགྱིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་སླད་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་མེད་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེས་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་ཡོད་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་མི་སློབ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་པའི་དོན་དང་པོས་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་པས་ནི་དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཅན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །འདི་ལས་རྟེན་གོང་མ་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བྱས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུས་མ་བྱས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྔར་མ་གསུངས་པར་འདིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྟན་པ་ལས་འདུས་མ་བྱས་པ་དོན་གྱིས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྟེན་ལ་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་བསོད་ནམས་དང་བཅས་པའི་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རེ་ཞིག་ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བསྟན་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའོ། །བསོད་ནམས་ཆེན་པོའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་གང་འདི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཡང་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། བསྟན་


DTG095_Page_0381
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་བསྟན་ན་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་བསོད་ནམས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་འདི་ལས་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གསུངས་ཏེ། སྤྱོད་པ་བཅུ་ལུང་ཉུང་ཟད་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འདི་ལས་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མཆོད་རྟེན་ནོ། །གང་བྱང་ཆུབ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་སོ། །དེས་ན་རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་མེད་པར་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འདི་ཉིད་ནི་རེ་ཞིག་འདི་བསོད་ནམས་མང་པོ་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་རིག་པར་བྱ་ལ། དོན་ཉམས་པ་ལས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསོད་ནམས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། བསོད་ནམས་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཙམ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །བསོད་ནམས་མཆོག་ཏུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལ་སྨོན་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་ཕུང་པོ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་སྟེ། དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་མེད་པས་དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཡང་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། སུ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ལས་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་སླར་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ལགས་


DTG095_Page_0382
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ལགས་སོ་ཞེས་ཚིག་གཉིས་སྨོས་པ་ནི་སེམས་ཉིད་དུ་བཟུང་བ་དེས་ན་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་སེམས་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ལྷག་པར་བཟུང་བ་ལྷུར་ལེན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་དང་ཡིག་གེས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་དཔེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་གྲངས་མེད་པ་ནི་མང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་འདུན་པའི་རྟེན་ནོ། །གེགས་ཀྱིས་དབེན་པའི་རྟེན་ནི་གེགས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གེགས་བཅུ་གཉིས་པོ་གང་དག་ཅེ་ན། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཉིད་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་ཐོས་པ་ཉུང་བ་ཉིད་དང༌། ཐོས་པ་མང་ཡང་དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཆུང་ངུ་བསྒོམ་པ་དང༌། དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཆུང་དུ་མ་ཡིན་ཡང་སེམས་ཅན་ཡལ་བར་འདོར་བ་ཉིད་དང༌། ཡལ་བར་འདོར་བ་མ་ཡིན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཡང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་མ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ལ་མི་མཁས་པ་དང༌། དེ་ལ་མཁས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མི་སོགས་པ་ཉིད་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོགས་ཀྱང་ལེ་ལོས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་བདེ་བའི་རོ་མྱང་བ་ཉིད་དང༌། དེ་རོ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པ་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མི་སོགས་པ་ཉིད་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོགས་ཀྱང་བདག་ཏུ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་དང༌། བདག་ཏུ་མི་འཛིན་ཡང་གདམས་ངག་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དོན་ཉམས་པ་ནི་བདག་གིས་ཐོབ་པོ་ཞེས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཉིད་དེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྒྱུ་ཙམ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལ་ཡང་ཞུགས་པ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དོན་དམ་པར་འཇོག་གོ །གལ་ཏེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ད་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པོ་


DTG095_Page_0383
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་ན་དེ་ཉིད་དེའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་དེའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དུ་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པའི་བར་དུ་སྟེ། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་གནས་པ་དང་རྒྱུ་བ་ཐུན་མོང་གི་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བདག་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚིག་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་འགའ་ལ་ཡང་ཞུགས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགའ་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད་པར་བརྗོད་དེ། གནས་པ་དང་རྒྱུ་བའི་དོན་དམ་པ་འདིར་ཡང་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །ཐོས་པ་ཉུང་བས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལས་གང་བླངས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་འདི་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཆོས་གང་བླངས་པ་ཞེས་བྱས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དོར་རོ། །དོན་ཉམས་པ་ལས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བས་སོ། །དམིགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཆུང་ངུ་བསྒོམ་པས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་བསྒྲུབ་བོ་ཞེས་ཟེར་ན་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞིང་བཀོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་ལས་དེའི་རོ་མྱང་བར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་དོན་དུ་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟར་མི་གནས་པར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཡལ་བར་འདོར་བས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་གི་ལུས་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་རྒྱས་བར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་དགའ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་ལྷ་མིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་གྱི་ལུས་ཆེ་བའི་ཚད་རི་རབ་ཙམ་སྟེ་དེ་ཡང་རེ་ཞིག་ལུས་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱ་བ་གཞན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་


DTG095_Page_0384
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཤེགས་པས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པར་གསུངས་ཞེས་བྱ་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་བདག་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་བྱུང་བ་ཉིད་དང་འདུས་མ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དག་གི་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཇི་སྙེད་པ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་རྒྱུ་བཞིས་ཆོས་འདིའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་དང༌། ལྷ་ལ་སོགས་པ་མང་པོས་བཀུར་བ་དང༌། དཀའ་བ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པས་དགོངས་ཤིང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྲོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་འདི་ལས་བསོད་ནམས་མང་དུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའོ། །སའི་ཕྱོགས་དེ་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་མང་པོས་བཀུར་པའོ། །ངོ་མཚར་རབ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དཀའ་བ་བྱེད་པའི་རྒྱུའོ། །ས་ཕྱོགས་དེ་ན་སྟོན་པ་ཡང་བཞུགས་ཏེ་བླ་མའི་གནས་གཞན་དག་ཀྱང་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པས་དགོངས་ཤིང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྲོགས་པའོ། །དེ་ལ་གསུངས་པ་དང་གསུང་བར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་སྟོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་པའི་བསྟན་བཅོས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་ཆོས་འདིའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པས་ཆོས་འདི་ཉིད་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་སྐྱོན་གྱི་གཉེན་པོ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་དེ། དེ་ལྟར་གཞན་དག་ཏུ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་འགའ་ཡང་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གང་གསུངས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་


DTG095_Page_0385
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་མ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ལ་མི་མཁས་པས་དབེན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རབ་འབྱོར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སའི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་ཆེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མང་དུ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་མ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དོན་དུ་ཐབས་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། ཕྲ་མོར་བྱེད་པའི་ཐབས་ནི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སའི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་མང་བ་ཡིན་ནམ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཀྱང་སའི་རྡུལ་གང་ལགས་པ་དེ་རྡུལ་མ་མཆིས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་སླད་དུ་སྟེ། དེས་ན་སའི་རྡུལ་ཞེས་བགྱིའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་མ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་ལགས་པ་དེ་ཁམས་མ་མཆིས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཏེ། དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བགྱིའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་དགོངས་ཏེ། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་མ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་བསྟན་གྱི་ཕྲ་མོར་བྱེད་པའི་ཐབས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མ་བསགས་པས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་བལྟའམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བར་


DTG095_Page_0386
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་སྟེ། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་མི་བྱ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་པའོ། །ལེ་ལོ་དང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་བདེ་བ་ལ་གཅིག་ཏུ་རོ་མྱང་བས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གང་སླར་ཡང་རབ་འབྱོར་སྐྱེས་པ་འམ་བུད་མེད་གང་གིས་ལུས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་ལུས་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་བསོད་ནམས་དེ་ཙམ་དུ་འགྱུར་མོད་ཀྱི། གང་གི་སྲིད་པར་ལུས་གཅིག་ལ་ལྟོས་པའི་ལེ་ལོས་བར་མ་ཆད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་མཆི་མ་འབྱིན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། བདག་གིས་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ཚུན་ཆད་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མ་ཐོས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལུས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་བཏང་བས་བསོད་ནམས་མང་པོ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བར་བདག་གིས་ཐོས་ན་འདིར་བསོད་ནམས་མཆོག་ཏུ་བསྟན་པ་འདི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བསོད་ནམས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཐོས་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ནས་ཆོས་གང་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་དོན་དུ་གང་དག་མདོ་སྡེ་འདི་བཤད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་ངོ་མཚར་རབ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་དོན་དུ་ཡང་དག་པར་འདུ་ཤེས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ཉིད་འདུ་ཤེས་མ་མཆིས་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ངོ་མཚར་མ་ལགས་ཀྱི་ཞེས་ཀྱང་རྒྱས་པར་ཏེ། དོན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། མ་འོངས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་རོ་མྱང་བའི་སྐྱོན་གྱིས་ལེ་ལོར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ངོ་ཚ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་ཆེད་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལེན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་རྣམས་གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཆོས་སུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཅག་དམ་པའི་ཆོས་


DTG095_Page_0387
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་དགའ་སྟོན་བྱེད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་བསྒྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ངོ་ཚ་བའི་གནས་ལ་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱེད་དེ། དེ་དག་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་དང༌། གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བར་སྟོན་ཏོ། །བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ཉིད་འདུ་ཤེས་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆོས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་སླད་དུའོ་ཞེས་པས་ནི་རྗེས་སུ་སློབ་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ན་དེ་ལས་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཇི་སྲིད་བརྩོན་འགྲུས་ལྡོག་པས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྟོག་པ་མེད་པའི་རྒྱུད་ཅན་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་དགོངས་པའོ། །ལེན་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡི་གེ་ལས་སོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་དོན་ལས་སོ། །མི་རྩོམ་པས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གང་འདིར་མདོའི་ཚིག་བཤད་པ་ལ་མི་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྲག་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་མི་རྩོམ་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཙམ་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་གཉི་ག་ཡང་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་མཉན་པའི་དུས་ན་ཆོས་མེད་པར་ཐོས་ནས་སྐྲག་པར་འགྱུར་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐོས་ནས་དངང་བར་འགྱུར་ཞིང་སེམས་པའི་དུས་ན་གཉི་ག་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པས་སྦྱར་བར་བྱ་བ་དང་སྦྱོར་བར་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་དངང་བར་འགྱུར་རོ། གཞན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་གྲངས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་དང་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དམ་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་དོན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ངོ་ཚའི་གནས་གཉིས་པ་ལ་ཉེ་བར་འགོད་དེ། དེ་ལྟར་ཆོས་འདི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་པས་བག་ཡོད་པར་བྱའོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་


DTG095_Page_0388
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་རྣམས་ནི་གཙོ་བོ་ཉིད་ལས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དམ་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་གསུངས་ཏེ་དེ་བས་ན་དམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པའི་བཟོད་པ་དེ་རྟགས་གང་གིས་ཤེས་པར་བྱ། བཟོད་པའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ། བཟོད་པའི་རྒྱུ་གཉེན་པོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་སོ་སོར་རྟོགས་པས་དེ་ལྟར་དུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་ཅི་ཞིག་གིས་བཟོད་པར་རིག་པར་བྱ་ན་གལ་ཏེ་གནོད་པ་བྱེད་བཞིན་པ་ན་བདག་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་གཞི་ལས་གནོད་སེམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འདུ་ཤེས་པ་མེད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་པར་ཡང་འདུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཀ་ལིང་ཀའི་རྒྱལ་པོས་ངའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་རྣམས་བཅད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ན་ང་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་མེད་དོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམ་པ་ཅི་ལྟ་བུས་བཟོད་ཅེ་ན། སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་བཟོད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཡང་བཟོད་པ་སྟེ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་ཀ་ལིང་ཀའི་རྒྱལ་པོས་ངའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་རྣམས་བཅད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ངས་མངོན་པར་ཤེས་ཏེ་འདས་པའི་དུས་ནང་ཚེ་རབས་ལྔ་བརྒྱར་བཟོད་པ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲང་སྲོང་དུ་གྱུར་ཞེས་པ་ནི་བཟོད་པའི་རྒྱུ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ལ་རབ་འབྱོར་


DTG095_Page_0389
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལྟ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་མི་འདོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་འདིར་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང༌། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་དག་གིས་ཡོངས་སུ་དུབ་པས་ཡིད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །གཟུགས་ལ་མི་གནས་པར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། ཆོས་མེད་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ལ་ཡང་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་བྱའོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དང༌། གང་དུ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱེད་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་ངའོ་སྙམ་དུ་ཞེན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་གང་ལས་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་ཏེ་སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གསུང་པ་ཞེས་རྒྱས་པས་ཅི་ཞིག་སྟོན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་


DTG095_Page_0390
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཤེགས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པས་ཀྱང་བཟོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡང་དག་པར་གསུང་པའོ། །དེ་སྒྲུབ་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདེན་པ་གསུང་པའོ། །འདི་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱ་བ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པའི་སྒྲུབ་པའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་སྒྲུབ་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་གསུང་བ་དང་ཡང་དག་པར་གསུང་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་ཡང་དག་པ་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གང་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའམ་བསྟན་པ་དེ་ལ་བདེན་པ་ཡང་མེད་བརྫུན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། བདེན་པ་མེད་པ་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྫུན་པ་མེད་པ་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། མི་ཞིག་མུན་པར་ཞུགས་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པས་ལོངས་སྤྱོད་མ་ཚང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་བཟོད་པའི་རྒྱུའི་གཉེན་པོ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏེ། སུ་ཞིག་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དེ་ནི་དངོས་པོར་ལྟུང་བས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟུང་བ་ནི་བདེ་བ་འདོད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་ཆེད་དུའོ། །ཚོར་བས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་མུན་པར་ཞུགས་པ་ཅི་ནས་བདག་གིས་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་དེའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་བདེ་བ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་གང་དངོས་པོར་མ་ལྷུང་བས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་མིག་དང་ལྡན་པའི་མི་ནམ་ལངས་ཏེ་ཉི་མ་ཤར་ནས་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་པ་མཐོང་བ་གང་ལས་བདག་གིས་འགྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བལྟའོ། །དེ་ནི་མ་རིག་པའི་མཚན་མོ་འདས་ཤིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཉི་མ་ཤར་བ་ན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཤེས་བྱ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་དུ་འདོད་པའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཚོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མ་ཚང་བས་དབེན་པའི་དབང་


DTG095_Page_0391
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་བྱས་ནས་ཡང་རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལེན་པ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རོ་མྱང་བས་དབེན་པའི་དོན་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་ཤིང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྲོགས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། ལྷ་ལ་སོགས་པས་བཀུར་བ་དང༌། སྡིག་པ་ཟད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་ཤིང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྲོགས་པ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན། དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གཟིགས་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལེན་པ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། འཛིན་པ་དང༌། མི་བརྗེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པའི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱུ་ལེན་པར་འདོད་པ་དང༌། ཀློག་པ་དང་འཛིན་པར་འདོད་པ་དང་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཀློག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་བརྗེད་པར་འགྱུར་ཞེས་ཀྱང་རྒྱས་པར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་བསྟོད་པ་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་མཚུངས་པ་མེད་དེ་ཞེས་རྒྱས་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་བསྟོད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མཚུངས་མེད་པ་ནི་མཉམ་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡང་ཐེག་པ་མཆོག་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། དེ་ལ་ཐེག་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་ལ། གཙོ་བོར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལེན་པ་ནས་ཀུན་ཆུབ་པའི་བར་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གཟིགས་ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དང་དེ་དག་ནི་སྒྲུབ་


DTG095_Page_0392
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་བསྟོད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང༌། མཚུངས་པ་མེད་པ་དང༌། གཞལ་དུ་མེད་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ངའི་བྱང་ཆུབ་ཕྲག་པ་ལ་ཐོགས་པར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཁུར་འཕེལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དམན་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཉན་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པས་བཀུར་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡང་རབ་འབྱོར་སའི་ཕྱོགས་གང་ན་མདོ་སྡེ་འདི་སྟོན་པ་དེ་མཆོད་པར་བྱ་བ་དང༌། སའི་ཕྱོགས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མེ་ཏོག་དང༌། བདུག་སྤོས་དང༌། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། བ་དན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་དང༌། འདུད་ཅིང་ཕྱག་བྱ་བ་དང༌། བསྐོར་བ་བྱེད་པ་དང༌། ཡོན་དབུལ་ཞིང་གང་དུ་མཆོད་རྟེན་དུ་འགྱུར་བའོ། །སྡིག་པ་ཟད་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེན། འདི་དག་ཡོངས་སུ་མནར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡོངས་སུ་མནར་བའི་སྒོ་དུ་མ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་དུ་མནར་བར་འགྱུར་ཞེས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་དང༌། སྒྲིབ་པ་དང་སྡིག་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་ལྟུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། བསོད་ནམས་ཆེས་མང་ཞིང་གཞལ་དུ་མེད་པ་གྲངས་མེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་གྲངས་མེད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཤིན་དུ་གདུང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། མང་པོ་ཉིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ལ་རབ་འབྱོར་ངས་མངོན་པར་ཤེས་ཏེ་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པའི་ཆེས་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་རྒྱས་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་གིས་ནི་རབ་ཏུ་གྱུར་པར་སྟོན་པར་བྱེད་ལ། འདི་ནི་འདིའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འབྱུང་བ་གང་རེ་ཞིག་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་མཆོག་ཏུ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་སྲིད་དེ་བཞིན་


DTG095_Page_0393
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལས་ཆེས་གྲངས་མེད་པ་གཞན་གྱིས་མཉེས་པར་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པའོ། །ཐུགས་བྱུང་བར་མ་བྱས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་མེད་པའོ། །སླར་ཡང་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ངས་བརྗོད་ན་ཞེས་རྒྱས་པར་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་མང་པོ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་མྱོ་མྱོ་པོ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་སེམས་འཁྲུགས་པ་ནི་འབྲས་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །ད་ནི་བསོད་ནམས་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། ཡང་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དེ། འདིའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དེ་རྟོག་གེ་ལ་མི་བརྟེན་པར་ཡོངས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པས་དབེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པས་ཇི་ལྟར་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དང་པོར་དྲིས་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐའ་ལས་གནས་བཞིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ད་ནི་དེ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པ་དང་ང་ནི་དེ་ལྟར་སེམས་རབ་ཏུ་བཟུང་བར་བྱའོ། །ད་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་ཞེས་རྒྱས་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོར་དེ་ལ་གནས་པ་དང༌། ཡང་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སེམས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བའོ། །དེ་ཞུས་པར་གྱུར་པ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱི་ཞེས་རྒྱས་པར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གྱུར་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ལས་སམ་བག་ལ་ཉལ་ལས་སོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་


DTG095_Page_0394
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔའི་ཐེག་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་པ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་ངོ༌། །གདམས་ངག་དང་མི་ལྡན་པས་དབེན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ལས་ཆོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེས་རྒྱས་པར་ཏེ། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ལས་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ལུང་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་དགོངས་པ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་བརྙེས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ང་ཉིད་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ལུང་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་མངོན་པར་ཐོབ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་མཐའ་ལས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་བས་ན་ང་ལུང་བསྟན་ཏོ་ཞེས་པ་ནི་འདིར་འདིའི་དགོངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་མངོན་པར་ཐོབ་པ་མེད་ཅེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ནི། རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཐོབ་པ་མེད་པའོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་དེ་ལ། ཡང་དག་པ་ནི་གསེར་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ལས་ཆོས་དེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་འཛིན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་གང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་


DTG095_Page_0395
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟེར་ན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་ནི་བདེན་པ་ཡང་མེད་བརྫུན་པ་ཡང་མེད་ཅེས་པས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པ་གསལ་བར་སྟོན་ཏེ། ཅི་ལྟར་བདེན་པ་མ་ཡིན་ན། ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཅི་ལྟ་བའོ། །ཅི་ལྟར་བརྫུན་པ་མ་ཡིན་ན། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཇི་ལྟ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་གང་དུ་ཡང་མངོན་པར་ཐོབ་པའི་འཇུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཅི་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའོ་ཞེས་པ་འདིའི་དགོངས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་སུམ་གྲུབ་པོ་ཞེས་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པར་བཞག་པས། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ཞིག་མིའི་ལུས་དང་ལྡན་ཞིང་ལུས་ཆེན་པོར་གྱུར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་མངོན་པར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་གསལ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པས་ཤེ་ན། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཏེ། རིགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་གང་ཞིག་ཐོབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་རིགས་ངེས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ནི་རིགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། དེ་ཐོབ་པས་ནི་ལུས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་གང་དུ་ཚེ་རབས་མང་པོར་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད་བ་སྟེ། རིགས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་བ་དེ་ནི་ལུས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལུས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཏེ། གནས་ངན་ལེན་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སྤོང་བ་ལ་བརྩོན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌།


DTG095_Page_0396
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ལ་བརྩོན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ཐོས་པས་ལུས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ལུས་དེ་ནི་རང་གི་མ་ཡིན་ཞིང་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ལ་གནས་པར་ནུས་པའོ། །དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྐྱེས་བུ་མིའི་ལུས་དང་ལྡན་ཞིང་ལུས་ཆེན་པོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུས་མ་མཆིས་པར་གསུངས་ཏེ་དེས་ན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ལྡན་པ་དང་ལུས་ཆེན་པོས་ནི་འདིར་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ལས་སོ། །ཅི་ལྟར་མངོན་བའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ལས་ཤེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གང་གསུངས་པ་སྟེ། འདིས་ཅི་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གང་ཞིག་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་སྙམ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བདག་ཉིད་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དུ་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པས་ཅི་ཞིག་གསལ་བར་བྱས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཡོད་པར་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་ལུས་དང་ལྡན་པ་དང་ལུས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་གང་ལས་ཡིན་ཞེས་པའོ། །དེ་ལས་གོང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་བདག་གིས་ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་བསྒྲུབ་བ་པོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེར་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་དེ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་བཀོད་པ་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་འདི་སྐད་དུ། ཆོས་རྣམས་ནི་བདག་མེད་


DTG095_Page_0397
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཆོས་རྣམས་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་མོས་པ་ཞེས་པ་ནི་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པའོ། །དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་པ་ནི་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། འདིས་ཅི་ཞིག་གསལ་བར་བྱས་ཤེ་ན། གང་ཞིག་བདག་གིས་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཞིང་བཀོད་པ་རྣམས་ཞེས་ཆོས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་མེད་ཅེས་པའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་མཐོང་བ་དང་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཤའི་སྤྱན་མངའ་སྙམ་འམ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གཟིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མངའ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ཁོ་ན་མངའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱན་རྣམ་པ་ལྔ་མངའ་བ་ཉིད་གསལ་བར་སྟོན་ཏོ། །གཞན་དུ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ཁོ་ནས་གཟིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཚོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བསྡུས་ན་སྤྱན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གཟུགས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །གཟུགས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེས་ན་རྣམ་པ་ལྔར་འགྱུར་རོ། །རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཟུགས་འཛིན་པ་ནི་དང་པོའོ། །དོན་དམ་པ་མཁྱེན་པའི་དབང་གིས་ཀུན་རྫོབ་ལ་མཁྱེན་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འཛིན་པ་སྔ་མའོ། །དེ་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ཏུ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ཏུ་བཏགས་པའོ། །དེ་དག་མཁྱེན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཇི་སྙེད་པ་གཟིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དཔེར་མཛད་པ་དེ་དག་གི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་


DTG095_Page_0398
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ངས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་དུས་གསུམ་པའི་སེམས་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་བསམ་པ་ཐ་དད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའམ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་ཀ་ཡང་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་མེད་ཅེས་པ་དང༌། འདས་པའི་སེམས་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འདས་པའི་སེམས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བས་སོ། །མ་འོངས་པ་ནི་མ་བྱུང་བས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཐོང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བར་འདོམས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། འདིར་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་རྒྱུན་མེད་པའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སྤྱན་ནི་སྤྱན་མེད་པའོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གསུངས་ཤེ་ན། ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྟེན་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། མཐར་ཐུག་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་ནི་དང་པོ་ཉིད་ནས་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། གང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། ཡང་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོར་གྱུར་ན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྙམ་མ་མ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །མཚན་གྱི་སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་བྱ་


DTG095_Page_0399
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྙམ་མམ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གསུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་སྙམ་དུ་ངས་ཆོས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་གང་དག་འདི་ལྟ་བུའོ་ཆོས་བཤད་པ་འདི་ཐོས་ནས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་དགོངས་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་དེ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་དོན་དམ་པ་ལས་སོ། །སེམས་ཅན་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ལས་སོ། །འདི་ལས་གཞན་པ་ནི་དོན་དམ་པ་བསྟན་པ་ལས་སོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་རྣམས་ཀྱི་འཐད་པའི་དོན་གསལ་བར་སྟོན་པ་ནི་དེ་རྣམས་ཉིད་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་སྙམ་མམ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ལྟ་བའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་བྱང་ཆུབ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་གཉིས་དང་ངེས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་སྒྲ་དང་ཡང་དག་པའི་སྒྲ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཏེ། ཨ་ནུ་ར་བི་ཏ་ཏྲ་དྷརྨོན་བིདྱ་ཏེ། ཞེས་པ་ནི་ཨ་ནུཏྟ་རའི་སྒྲ་ཉེ་བར་བཟུང་བ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དེ་ལ་མཉམ་པ། ས་མཿས་དྷརྨཿཞེས་པས་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་ཀྱི་ཕྱིར་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཡོང༌། དེ་ལ་ཆོས། ཡོད་བ། ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་རབ་འབྱོར། ཆོས་དེ་ནི་མཉམ་པ། ས་མཿས་དྷརྨཿཞེས་པས་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སྒྲ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་ལས་གང་ཟག་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཆོས་དེ་ནི་མཉམ་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་དང་སངས་རྒྱས་སུ་གདགས་


DTG095_Page_0400
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །དེ་ལ་མི་མཉམ་པ་གང་ཡང་མེད་པས་ཤེས་པས་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་སྐུ་ཚེ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་མཉམ་པ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་སྲོག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པའོ་ཞེས་སོ། །འཁོར་བ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལས་བྱང་ཆུབ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་སྟོན་པ་ནི། དེ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཡང་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དོན་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་རི་རབ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དོན་ཆེན་པོ་གདམས་ངག་རྣམ་པར་བཞག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདི་སྙམ་དུ་ངས་སེམས་ཅན་རྣམས་བཀྲོལ་ལོ་ཞེས་དགོངས་སོ་སྙམ་ན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེས་པའི་དགོངས་པ་ཅི་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པས་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དུ་དགོངས་པར་གྱུར་ན། དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བལྟ་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བདག་མེད་ཀྱང་རེ་ཞིག་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། རབ་འབྱོར་བདག་ཏུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་འཛིན་པ་མེད་པར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཡོད་པར་བཟུང་ཡང་བཟུང་དུ་མེད་དོ་ཞེས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་སྐྱེ་བོ་མེད་པར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ་དེ་རྣམས་དེ་བཞིན་ནོ། །ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྙམ་མམ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་ནི་ཇི་ལྟར་མི་མཐོང་བ་དང་གང་གིས་མི་མཐོང་བ་གསལ་བར་བསྟན་ཏེ། ཅི་ལྟར་མི་མཐོང་ཞེ་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སྤོང་བར་བརྗོད་པ་


DTG095_Page_0401
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་བསམ་གཏན་ཏེ་གང་གི་བསམ་གཏན་པ་དེ་ལྟར་སྤོང་བ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པའོ། །དེ་ལ་བསམ་པས་ནི་དེ་མ་ཡིན་པར་བཟུང་ལ། བསྒོམས་པས་ནི་ལོག་པར་ཤེས་པ་སྟེ། སྤོང་བས་ཞུགས་པས་ནི་ལོག་པར་ཤེས་པའི་ཐ་སྙད་བཟུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་གིས་མི་མཐོང་ཞེ་ན་ཐ་སྙད་ལ་ཞུགས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་ཕྱེད་སྔ་མས་ནི་གང་མི་མཐོང་བ་དང་ཕྱེད་ཕྱི་མས་ནི་རྒྱུ་གང་གིས་མི་མཐོང་བ་གསལ་བར་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་བལྟ། །ཞེས་པ་ནི་ཆོས་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དོན་དུ་དགོངས་པའོ། །རྒྱུ་གང་གི་ཤེས་ན། འདྲེན་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་སྐུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཆོས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་འདི་ནི་དེར་བལྟའོ། །ཅི་སླར་ཡང་རྒྱུ་གང་གིས་བལྟ་བྱ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཉིད་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པས་ཀྱང་མི་མཐོང་བས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་ནུས་ཞེས་ཏེ། དོན་འདི་གསལ་བར་སྟོན་པ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་མིན་པས། །དེས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་མི་ནུས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྟེན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་མ་ཡིན་ཞེས་པས་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་སོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དུ་འདི་ལྟར། རབ་འབྱོར་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་སྙམ་དུ་འཛིན་ན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམ་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རབ་འབྱོར་ཡང་ཁྱོད་


DTG095_Page_0402
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཆོས་གང་ལ་ལ་ཞིག་བཤིག་པར་བཏགས་པ་མེད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཆད་པ་མེད་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོགས་པས་ཏེ་འཁོར་བ་པའི་ཆོས་རྣམས་གཟུགས་བརྙན་དང་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་དབང་དུ་གྱུར་པས་སླར་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །འདིས་ནི་རེ་ཞིག་ཞི་བ་བགྲོད་པ་གཅིག་པུ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཀག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་ཤིང་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་འགྲོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དུ་འདི་ལྟར། ཡང་རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་བདག་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་པའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན་ཆོས་གང་ཞིག་གི་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་བརྙེས་པ་དེ་ནི་འཁོར་བ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་དབང་དུ་གྱུར་པ་དེ་ནི། བདག་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིའི་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཅི་ཞེ་ན། གཞན་དུ་ཡང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་བཟོད་པ་རྣམས་ནི་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ནི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །ཡང་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་པ་དེས་ནི་འཁོར་བར་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་ཉིད་གསལ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འཁོར་བར་རབ་ཏུ་མི་གནས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་བ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་པའི་དགོངས་པ་ཅི་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཡོངས་སུ་བཟུང་མོད་ཀྱི་ལོག་པར་མི་བཟུང་སྟེ། དེ་ནས་ཡོངས་


DTG095_Page_0403
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ལོག་པར་མི་བཟུང་བ་ནི་སྔར་བཤད་པ་དེ་བཞིན་ཏེ་དེ་རྣམས་ཉིད་དོ། །ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒྱུ་བ་དང་གནས་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་གང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུད་དམ་བྱོན་ཏམ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུ་བ་ནི་འཆག་པ་དང་གནས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྤྱོད་ལམ་མོ། །གཟུགས་དང་མིང་གི་ལུས་རྣམ་པར་སྒོམ་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པའི་རྒྱུ་བ་དང་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སའི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཅེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ཡང་ཕྲ་མོར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་སྣང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཏེ། དེ་སྒོམ་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་དེ་མང་བ་ཡིན་སྙམ་འམ་ཞེས་པས་ནི་འདིར་ཇི་སྙེད་པ་སྟེ། ཕྲ་མོར་བྱེད་པའི་ཐབས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཚོགས་ཤིག་མཆིས་པར་གྱུར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་ཞེས་བཀའ་མི་སྩལ་བའི་སླད་དུའོ་ཞེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྣང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པར་གྱུར་པ་ཅི་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་གྱུར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ཚོགས་མེད་པའོ་ཞེས་མི་གསུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་དེ་ཚོགས་མ་མཆིས་པར་གསུངས་པས་ན་དེ་ལྟར་བཤད་པའོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཚོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པ་ཅིག་ཤོས་མ་བཤད་པ་ལ་ཡང་ཚོགས་ཀྱི་བློར་འགྱུར་བ་ནི་ཅིའི་དོན་དུ་སླར་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་ཁམས་མ་མཆིས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་ཤེས་པ་སྣང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཉིད་དེ་མིང་གི་ལུས་བསྒོམ་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ཁམས་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་དགོངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མིང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཤིག་མཆིས་པར་གྱུར་ན་དེ་ཉིད་


DTG095_Page_0404
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིལ་པོར་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གང་ཡིན་པ་གཉི་གའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པའོ། །རིལ་པོར་འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ཏུ་རིལ་པོར་འཛིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཕྱ་སྟེ་རིལ་པོར་འཛིན་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་ཡོད་པ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་ནོ་ཞེས་གཅིག་ཏུ་རིལ་པོར་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་རིལ་པོར་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚོགས་བཟུང་བས་རིལ་པོར་འཛིན་པའོ། །འདིར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ། རིལ་པོར་འཛིན་པ་ཉིད་ནི་ཐ་སྙད་དེ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་ཏེ། ཅིས་ཤེས་པར་བྱེད་ན་ཐ་སྙད་ལས་སོ། །རིལ་པོར་འཛིན་པ་དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ཡང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བཟུང་བ་ནི་ཐ་སྙད་ཇི་ལྟ་བར་ཏེ་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་བསྒོམ་པ་བཤད་ནས་སྣང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །གང་དང་གང་ཞིག་གང་གིས་གང་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་དེ་ལས་གོང་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་ཏུ་ལྟ་བར་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་བདག་ཏུ་བརྗོད་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་ཏུ་གསུངས་པ་དེ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་ཡང་ལྟ་བ་མ་མཆིས་པར་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པར་འཇོག་སྟེ། གལ་ཏེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་ལ་ལྟ་བར་འཛིན་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་སྦྱོར་བར་བྱེད་ན་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ནི་དེར་འཇུག་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞགས་


DTG095_Page_0405
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གང་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་པར་བྱ་བ་ལྟ་བར་བྱ་མོས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་དང་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་དང་མོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། གང་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཞི་གནས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ལྷག་མཐོང་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཐོང་བ་གཉི་ག་ཡང་འདིར་མོས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་གིས་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དམིགས་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པར་བྱེད་དོ། །ཅི་ནས་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་དེ་ལྟར་མོས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ་དེ་རྣམས་ནི་ཉིད་དོ། །ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱི་རིགས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཐབས་ཏེ་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདུན་པ་དང་སྨོན་ལམ་དང་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཚར་གཅོད་པ་སྟེ་དེ་ཙམ་ཉིད་དུ་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་ཐབས་བཤད་ཟིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡང་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་གིས་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །འདིས་ཅི་ཞིག་བསྟན་ཞེ་ན། ཆོས་འདི་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཅི་ནས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ་བའོ། །ཅི་ལྟར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཞེ་ན། ཅི་ནས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མི་སྟོན་པ་བཞིན་དུ་སྟེ། དེས་ན་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་པའི་དགོངས་པ་ཅི་ཞེ་ན། བརྗོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ནི་བསྟན་པར་བྱར་མེད་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ལ་ལྷག་པར་དང་བ་དང་དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་


DTG095_Page_0406
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཆོས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཁོར་བར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྐར་མ་རབ་རིབ་མར་མེ་དང༌། ཞེས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྟེ། དོན་ནི་སྔར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཨེ་ཏཱ་ད་ཤཱི་མརྠ་ག་ཏིཾ་ནི་ཤཱ་མྱ། ཡེ་ཤཱི་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་མ་བདྡྷཽ་མེ་བ། ཏཱ་ནསྨ་ནོ་བེདྨི་ན་བཱསྨ་ནོ་པི། གུ་ཎཻ་ར་བྷཱ་བྱཱ་ནླ་སུ་ནཱ་ན་བཻ་མི། ཧཱི་ནོ་ཧི་གཱམྦྷཱིཪྻ་མུ་དཱ་ར་ཏཱམྦཱ། བོདྡྷུནྣ་ཤཀྣཱ་ཏི་ན་ཙཱ་དྷི། མོཀྟུཾ། པྲཱ་ཡེ་ཎ་ཙེ་བཾ་བི་དྷ་ཨེ་ཥ་ལོ་ཀཿཏེ་ནཱ་ཏྲ་དྷརྨེ་ཁི་ལ་ཏཱམྤྲ་ཡཱ་ཏཿའྥགྶ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་གནས་བདུན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཞེས་པ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཞོན་ནུ་དཔལ་བའི་ཞལ་སྔ་ནས་གསར་འགྱུར་མཛད་པའི་འཕྲོ་ཅུང་ཟད་ལུས་པ། རྗེ་དམ་པ་དེའི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སླད་དུ་འགྱུར་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས། ཞྭ་དམར་ཅོད་པན་འཛིན་པ་བཞི་པ། དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ཡེ་ཤེས་དཔལ་བཟང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་བཀའ་སྩལ་བ་སྤྱི་བོས་མནོས་ཏེ། ཞ་ལུ་ལོ་ཙཱ་བ་འགོས་ཆོས་སྐྱོང་བཟང་པོས། ལུགས་གཉིས་ཀྱི་མདུན་ས་ཆེན་པོ་ཕོ་བྲང་སྣེའུ་གདོང་རྩེར། ཆོས་ཀྱི་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དཔལ་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་གྲགས་པ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་དཔལ་གྱི་མངའ་ཐང་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ལེགས་པར་བསྒྱུར་བའོ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་སྐྱེད་མ་རྡོ་རྗེའི་མཚན་ཅན་ཟབ་མོའི་དགོངས་འགྲེལ་རབ་གསལ་བ། །ཀུན་མཁྱེན་གཉིས་པ་དབྱིག་གཉེན་ཞེས་གྲགས་དཔལ་ལྡན་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་བཀོད། །གང་དེ་ཁ་བ་ཅན་པའི་དཔལ་དུ་གཞོན་ནུའི་མཚན་ཅན་མཁས་གྲུབ་མཆོག་གིས་བསྒྱུར། །དེ་ཉིད་རྫོགས་པར་བསྒྱུར་བའི་དགེ་བས་འདྲེན་པ་མཆོག་དེའི་དགོངས་པ་རྫོགས་གྱུར་ཅིག །སླར་ཡང་རྒྱ་དཔེ་ལ་གཏུགས་ཤིང་སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པར་བརྗོད་བྱ་རིས་མཐུན་པ་རྣམས་དང་སྦྱར་ཏེ་ཚིག་ཕྲད་དང་འཁྲུགས་སྡེབ་པ་སོགས་ཅུང་ཟད་ལེགས་ཆར་འགྱུར་བ་རྣམས་འབད་ཅིང་དག་པར་བགྱིས་སོ།། །།


previousའཕགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་དོན་བདུན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དབྱིག་གཉེན།next