Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་དང་དྲུག་པ།


   
   
   
   
   
   
   
   
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ། 


 
previousབྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ། no next

བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ།


DTG106_Page_0384
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བོ་དྷཱི་ཙཱ་རབ་ཏཱ་ར་ཏཱ་ཏ་པ་ཪྻ་པ་ཉྫི་ཀ་བི་ཤེ་ཥ་བྱ་ཏ་ནི་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ། བླ་མ་དང་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐོག་མར་རྒྱལ་པོ་འཇམ་དཔལ་གོ་ཆའི་སྲས་གྱུར་པར་དུ་གང༌། །བྷཾ་གེའི་ནགས་སུ་འཇམ་དབྱངས་


DTG106_Page_0385
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྒྲུབས་པ་བླ་མའི་གདམས་པ་ཐོབ། །གཞུག་ཏུ་ནམ་མཁར་འཇམ་དབྱངས་ཀྱིས་ནི་དངོས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས། །ཐེག་ཆེན་ལམ་མཆོག་ཞི་བའི་ལྷ་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྒྱལ་བའི་བསྟན་ལ་བདག་ཉིད་ཆེ། །སྐྱེས་བུ་མང་པོ་བྱོན་མོད་ཀྱི། །ཞི་བའི་ལྷ་ཡིས་མཛད་དང་འདྲ། །ཉམས་དང་དགོངས་པ་ཅན་མི་རྙེད། །བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་ཐུགས་རྗེ་ཅན། །འཕགས་པས་མཛད་བའི་འགྲེལ་པ་ལ། །བཅིངས་པ་མ་ལུས་དང་ལྡན་པ། །དད་པའི་རྗེས་འབྲང་བདག་མི་འོས། །འོན་ཀྱང་དེ་ལམ་ཐོབ་འདོད་པས། །སྤྱོད་འཇུག་བཤད་པར་རྩོམ་པ་འདི། །བླ་མས་གནང་བ་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ལམ་གྱི་རིན་ཆེན་ཐོབ་པའི་དྲིན། །འགྲེལ་པ་མཛད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །འཕགས་པའི་དགོངས་པ་གསལ་མ་བྱས། །དེའི་ཕྱིར་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་འདི། །རྣལ་འབྱོར་ཟླ་བས་ཅུང་ཟད་བྲིས། །འདི་སྐད་བརྒྱུད་པ་ལས་ཐོས་ཏེ། །ལྷོའི་ཕྱོགས་སུ་དཔལ་ལྡན་ན་ག་ར་ལ་མིའི་རྒྱལ་བ་འཇམ་དཔལ་གོ་ཆའི་བུ་རུ་སྐྱེས། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ལ་བྱ་བ་བྱས་པ། ཐར་བའི་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐོབ་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཡང་དག་པ་སྒྱུ་རྩལ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ། །རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་པའི་དུས་སུ་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མའི་སྦྲུལ་བ། རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་ཆེན་མོ་ཡུམ་གྱིས་ཆུ་དྲོན་པོས་ཁྲུས་བྱེད་དུ་བཅུག་པས། དེའི་དྲོད་མི་བཟོད་བ་མཐོང་ནས་ཡུམ་གྱིས་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་ཏེ། སྙིགས་མའི་དུས་སུ་རྒྱལ་པོ་བྱས་ན་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་སྡུག་ཏུ་བཅུག་ལ། ཤི་ནས་དམྱལ་བར་འདི་བས་ཀྱང་དྲག་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བས་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱིས་དགོས་པ་མེད་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་བྷཾ་ག་ལའི་ཡུལ་དུ་སོང༌། དེར་ཁྱོད་ལ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་འགྱུར་ཞེས་སོ། །དེ་ནས་ཡུམ་གྱི་བཀའ་དེ་སྤྱི་བོར་བཞག་ནས། ཐུགས་དྲང་པོ་རྟ་མཆོག་ལྗང་གུ་ལ་ཞོན་ཏེ་གཤེགས་སོ། །དེ་ཡང་ཞག་དུ་མ་ཉིན་མཚན་མེད་པར་འགྲོ་སྟེ། བཟའ་བཏུང་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་དེའི་བཀའ་གཅིག་བུ་ལ་རྩེ་གཅིག་པར་འགྲོ་བ་ལ། བྷཾ་ག་ལའི་ཡུལ་གྱི་མཐའ་མར་ནགས་ཚལ་གྱི་ནང་ན་བུ་མོ་རིན་པོ་ཆེ་ཅིག་མཐོང་ངོ༌། །བུ་མོ་དེས་རྟ་བཟུང་ནས་དེ་རྟ་ལས་བབས་སོ། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྐོམ་པས་མདུན་དུ་ཆུ་མཐོང་ནས་བཏུང་བར་བརྩམས་སོ། །བུ་མོས་


DTG106_Page_0386
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ནི་དུག་གི་ཆུ་ཡིན་པས་མ་འཐུང་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་ནས་དེ་ལས་བཟློག་སྟེ་བདུད་རྩིའི་ཆུ་འཐུང་དུ་བཅུག་པ་དང༌། ཤ་བསྲེགས་ནས་ཟ་རུ་བཅུག་པས་ཚིམ་པར་གྱུར་ལ་བུ་མོ་ལ་སྨྲས་ཏེ་ཁྱེད་གང་ནས་འོངས་ཞེས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ། ནགས་ཚལ་ཆེན་པོ་འདིའི་དབུས་སུ་ཡོན་ཏན་དམ་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཐུགས་རྗེ་ཅན་དཔལ་འཇམ་པའི་རྡོ་རྗེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པ་བདག་གི་བླ་མ་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནས་འོངས་ཞེས་སོ། །དེ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་བཀྲེན་པས་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་པ་ལྟར་དགའ་བདེ་ཆེན་བོས་དབུགས་ཕྱུང་ནས་སྨྲས་ཏེ། ཀྱེ་དེ་བདག་ལ་སྟོན་ཅིག །བུ་མོས་དེ་འབོད་པ་རྟ་བཟུང་སྟེ་གཤེགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེར་ཕྱིན་པས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་ཐུགས་དང་ལྡན་ཞིང༌། ལུས་ངག་ཞི་བ་གསེར་གྱི་རི་ལྟ་བུ་བླ་མའི་མཆོག་མཐོང་ནས། བདག་ཉིད་དང་རྟ་མཆོག་ཕུལ་ནས་གུས་པས་བླ་མ་དེ་ལ་ཕྱག་བྱས་ཏེ། འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གདམས་པས་བདག་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །བླ་མས་ཀྱང་དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་རིམ་པས་གདམས་པར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་ལོ་བཅུ་གཉིས་དེར་བཞུགས་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་འཇམ་པའི་དབྱངས་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་ཅིང༌། དེ་རྗེས་བླ་མས་ཡུལ་དབུས་སུ་འགྲོ་བར་བཀའ་སྩལ་པས་སོང་སྟེ། མ་ག་དྷཱའི་རྒྱལ་པོ་བརྟེན་ཅིང་ཤིང་གི་རལ་གྲི་ཤུབས་དང་བཅས་པ་བཟུང་བས་རྟ་པའི་ཚུལ་མི་གཡོ་བའི་སྡེ་ཞེས་པའི་མིང་ཅན་རྒྱལ་པོས་བཀུར་བ་སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཁོ་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་བཞུགས་སོ། །དུས་གཞན་ཞིག་ན་རྟ་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མི་བཟོད་པས་རྒྱལ་པོ་ལ་སྨྲས་ཏེ་མི་གཡོ་བའི་སྡེ་འདི་ནི་ཤིང་གི་རལ་གྲིས་ཁྱེད་བསྟེན་པས་འཁྲུགས་པའི་དུས་སུ་དགྲ་ལ་ཇི་ལྟར་རྡེག་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་དེའི་རལ་གྲི་བལྟ་བར་འཚལ། དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་དྲང་པོར་སྨྲ་མི་ནུས་པས་རྟ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རལ་གྲི་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་རྒྱལ་པོས་བཀའ་སྩལ་པས་ཁ་ཅིག་གིས་རལ་གྲི་བལྟས་ནས། མི་གཡོ་བའི་སྡེ་ལ་ཡང་རལ་གྲི་བལྟའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེས་གསུངས་པ། བདག་གི་རལ་གྲི་ཁྱེད་ཀྱིས་ལྟ་བར་མི་འོས་ཞེས་སོ། །རྒྱལ་པོས་ནན་ཏན་གྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཞུས་པས་མི་གཡོ་བ་ན་རེ། ཅིས་ཀྱང་མཐོང་བར་འདོད་ན་


DTG106_Page_0387
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱོགས་དབེན་པར་ཁྱེད་རང་ཁོ་ན་ལག་པས་མིག་གཅིག་བཀབ་སྟེ་བལྟ་བར་གྱིས་ཤིག །དེས་བལྟས་པས་རལ་གྲིའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་མིག་མ་བཀབ་པ་ངོས་ས་ལ་ལྷུང་ངོ༌། །ནུས་པ་དེ་མཐོང་ནས་རྒྱལ་པོ་ཤིན་ཏུ་མོས་པར་འགྱུར་བར་དགོངས་ལ་མིག་གི་བུ་གར་མིག་བཅུག་སྟེ། ཟུག་རྔུ་མེད་པར་བྱས་ལ་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་ན་ལེན་དྲར་གཤེགས་ལ། མི་གཡོ་བའི་སྡེ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ཞི་བ་དང་ལྡན་པས་ཞི་བའི་ལྷ་ཞེས་མིང་བཏགས། དེར་ནི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་མཉན་པའི་རྗེས་ལ། ཟ་རུང་ཉལ་རུང་འཆག་རུང་རྒྱུན་དུ་འོད་གསལ་བསྒོམས་པས་བྷུ་སུ་ཀུ་ཞེས་ཏིང་དེ་འཛིན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བྷུ་སུ་ཀུ་ཞེས་མིང་ཡོངས་སུ་གྲགས་སོ། །དེ་ནས་དུས་གཞན་ཞིག་ན་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་མ་རུངས་པ་འགའ་ཞིག་གིས། འདིས་ནི་དགེ་འདུན་གྱི་ནང་དུ་བྱ་བ་གང་ཡང་མ་བྱས་པར་སྒོམ་པ་ལྟར་གནས་ཏེ། ཅི་ཤེས་བརྟག་དགོས་ཞེས་བགྲོས་ལ། །དང་པོ་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་དུས་སུ་ལོ་རེ་རེ་ཞིང་ཆོས་འདོན་པ་ཡོད་པས། འདི་ལ་འཚོལ་དགོས་ཞེས་བསམས་ནས་དེ་ལ་ཞུས་སོ། །དེས་གསུངས་པ་བདག་གིས་ཅི་ཡང་མི་ཤེས་སོ། །ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཀག་ཀྱང་དེ་དག་གིས་ཞུས་ཤིང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཕྱི་རོལ་དབང་ལྡན་གྱི་མཚམས་སུ་ས་ཕྱོགས་ཡངས་པ་ལ་མཆོད་པའི་རྣམ་པ་དུ་མ་བཤམས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་མ་ལུས་པ་བོས་ནས་སེང་གེའི་ཁྲི་ཤིན་ཏུ་མཐོན་པོ་བཤམས་ཏེ་སྤྱན་དྲངས་སོ། །དེས་དེར་བཞུགས་ཤིང་བསམས་ཏེ། མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། །བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་གཞུང་གསུམ་བདག་གིས་བྱས་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་གདོན་པར་འོས་བསམས་ནས་གསུངས་ཏེ་དྲང་སྲོང་གིས་གསུངས་པའམ། དེའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བ་གང་གདོན་དོན་དམ་རྟོགས་པ་ནི་དྲང་སྲོང་ངོ༌། །དེས་མཛད་པ་གསུང་རབ་པོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་དེ་རྗེས་ལས་བྱུང་བའོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པས་དེ་གསུངས་པ། གང་ནི་དོན་ཅན་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་ལྡན། །ཁམས་གསུམ་ཉོན་མོངས་དག་པར་བྱེད་པའི་ཚིག །ཞི་བའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ། །དྲང་སྲོང་ལས་བྱུང་དེ་ལས་བཟློག་པ་གཞན། །ཞེས་སོ། །དེས་གང་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལེའུ་བཅུ་པ་ནས། །བདག་ཀྱང་འཇམ་དབྱངས་


DTG106_Page_0388
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཀའ་དྲིན་གྱིས། །ས་རབ་དགའ་བ་ཐོབ་བར་དུ། །རྟག་ཏུ་ཚེ་རབས་ཏུ་ཚེ་རབས་དྲན་པ་དང༌། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་འང་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་པ་དེ་ཡང་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་ངོ་མཚར་སྐྱེས་ནས་སྨྲས་ཏེ། གཞན་པ་འདོན་པར་ཞུ་འཚལ་ཞེས་བརྗོད་པ་དང༌། དེས་ཀྱང་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་འདོན་པར་བརྩམས་སོ། །དེ་ལ། གང་ཚེ་དངོས་དང་དངོས་མིན་དག །བློ་ཡི་མདུན་དུ་མི་གནས་འགྱུར། །དེ་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པར། །དམིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཞི། །ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པའི་སྐབས་སུ་དེ་ལ་མཐོང་ལམ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་མདུན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་སྣང༌། དེའི་རྗེས་ལ་དེ་དང་བཅས་པ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་མི་སྣང་བར་གྱུར། དེ་ནས་དེ་མ་མཐོང་བས་འགྱོད་པར་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་བྲང་ཁང་དུ་བལྟས་པས། མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བླངས་ཏེ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པར་བྱས་སོ། །དེ་ལ་བདེ་གཤེགས་སྲས་བཅས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་བཅས། །ཕྱག་འོས་ཀུན་ལའང་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་བརྗོད་དུ་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། དད་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། དགོས་པ་དང༌། འབྲེལ་པ་དང༌། རང་དགའ་སྤོང་བ་དང༌། དགོས་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་སྤོང་བ་སྟེ། དོན་བདུན་འཆད་དོ། །དེ་ལ་ཀླན་ཀ་འདི་ཡིན་ཏེ། །ཐོག་མར་བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་འཇུག་ཏུ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་བྱེད་ན། །བློ་ལྡན་ནུས་ན་རིམ་མེད་ཅིང༌། །དགེ་འདུན་མོས་ན་ཚོགས་བཅས་འོས། །ཆོས་འདོད་ཆོས་སྐུ་སྨོས་པ་ཅི། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དངོས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཚེ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་མ་ཆང༌། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཞེས། །བྱམས་པས་ཀྱང་ནི་རིམ་པས་གསུངས། །དུས་གསུམ་ལ་གནས་སངས་རྒྱས་ཀུན། །ཆོས་དང་དགེ་འདུན་མཆོག་དང་བཅས། །འདིས་ཀྱང་འོག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར། །དེས་ནི་མི་སླུའི་གདམས་པ་ཅན། །བླ་མ་མཁས་པ་བཙལ་བར་བྱ། །བདེ་གཤེགས་སྲས་ཀྱི་སྡོམ་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་བརྗོད་བར་བྱ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། ལེགས་པར་གཤེགས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། །དཔེར་ན་བུ་མོ་ལེགས་བཞིན་ནོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་གྱུར་ཀྱང༌། །ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ལས་ལོག་པའི་མི། །ལས་ལས་བྱུང་བའི་སྲིད་པ་རྣམས། །མ་རིག་ལྡོངས་པས་


DTG106_Page_0389
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་འཁོར་བར་འཁོར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་བཏང་བས་ཐར་པ་ཐོབ་བ་མེད་དོ། །ཡང་ན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གཤེགས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། ཚད་པ་ཤིན་ཏུ་སངས་པ་བཞིན་ནོ། །སྲིད་པར་ལན་བདུན་འཁོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཁོར་རོ། །ཡང་ན་བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཇི་སྙེད་པར་གཤེགས་བས་བདེ་པར་གཤེགས་པ་སྟེ། ཚོགས་མ་ལུས་པ་བསགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་པ་ཤིན་ཏུ་གང་བ་བཞིན་ནོ། །འགྲོ་བའི་དོན་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་པའི་དོན་ཏོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པ་ཡོད་དེ། ཐར་བའི་ས་བོན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ། །དེ་ལ་ཡོད་པའང་བདག་གིས་མཐོང༌། །རྡོ་བའི་ཁམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནི། །གསེར་ནི་མི་གསལ་ཡོད་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བའི་དོན་གསུམ་བཤད་དེ། ལེགས་པར་མ་སོང་མུ་སྟེགས་རྣམས། །སློབ་པ་རྣམས་ནི་ཡང་ཡང་འཁོར། །མི་སློབ་བགྲོད་བྱ་ཀུན་བགྲོད་མིན། །བདེ་གཤེགས་གསུམ་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བདག་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བས་ན་སྲས་ཏེ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་འཕགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པས་གསུངས་པ། འདི་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལས་བྱུང་བ་འཁོར་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཉིད་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་སོ། །དེ་དག་གི་སྡོམ་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། བསྡུས་ན་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་ལོ་ཐོག་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་གི་རྒྱུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུའོ། །དེའི་བསླབ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་བཟློག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཉེས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ལས་ལོག་པའོ། །འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོམས་པའོ། །དེའི་ཆོག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ལས་མང་དུ་བཤད་དོ། །འབབ་སྟེགས་བཞིན་དུ་གང་གིས་དེར་འཇུག་པ། །དེ་ནི་བདེ་གཤེགས་སྲས་ཀྱི་སྡོམ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། །དེ་ཡང་དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་དང༌།།


DTG106_Page_0390
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྙེད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་དང༌། དེར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས། བསོད་ནམས་ལ་འཇུག་པ་དཀའ་བ་དང༌། སྡིག་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་རང་གིས་ངང་གིས་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་ནས་གོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་སྡིག་བ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དེའི་གཉེན་པོ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དང། འབྲས་བུ་མཐོང་ནས་འཇུག་པས་དེའི་ཕན་ཡོན་དང༌། ལུས་ལ་སོགས་པ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། བསོད་ནམས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ་གདབ་པའི་བར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་བྱས་ལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། སྨོན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་འཇུག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས། དེའི་རྗེས་གསོ་བའི་ཕྱིར་སེམས་སྤྲོ་དགའ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྗོད་བྱ་བསྟན་ཏོ། །བཤད་པར་བྱ་ཞེས་པས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་དེའི་དོན་གྱི་རྟོགས་པ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་བྱས་ནས་འཆད་ཅེ་ན་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཕྱག་བྱས་པས་བསོད་ནམས་འབྱུང༌། དེས་སྡིག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བགེགས་བཟློག་ནས་གཞུང་ལ་སོགས་པ་བར་ཆད་མེད་པར་ཚར་བའོ། །གང་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞེ་ན། བདེ་གཤེགས་ལ་སྟེ་ཁྱབ་འཇུག་དང་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་པོ་ཉིད་དུ་སྟོན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བླ་མ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་ཉིད་དུ་ཕྱག་བྱས་སོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྲས་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས་སྲས་བཅས་སོ། །སྲས་ནི་འདིར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ཏེ། དེས་ཡི་དམ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ནི་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་པས་སྐུ་ཡིན་ཏེ། དེ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་དེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཕྱག་བྱས་སོ། །ཡང་ཅི་བྱས་ན་ཞེ་ན་ཡང་ནི་འདུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་


DTG106_Page_0391
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མ་ལུས་པ་སྟེ། ཕྱག་འོས་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་དང་བོ་བསྐྱེད་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་དགེ་འདུན་གྱི་བསླབ་བ་དང་མཐུན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཏེ་དེ་ལ་ཕྱག་བྱས་སོ། །དང་པོ་ཉིད་དུ་རིགས་ལྡན་རྣམས་འཇུག་པ་ནི་དད་པ་སྟེ། རྟོགས་པས་མ་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ་གུས་པས་སོ། །དད་མེད་པ་ཡི་མི་རྣམས་ལ། །དཀར་པོའི་ཆོས་ནི་མི་འབྱུང་སྟེ། །ས་བོན་མེ་ཡིས་ཚིག་བ་ལ། །མྱུ་གུ་སྔོན་པོ་མི་འབྱུང་བཞིན། །བྱམས་པས་གསུངས་པ། རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ། །འདིར་ནི་དད་བ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲོ། །ལོང་བས་བརྗིད་དང་ལྡན་པ་ཡི། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་སོ། །དད་པ་ཡང་གསུམ་སྟེ། ཡོད་ལ་ཡིད་ཆེས་རྣམ་པ་ཅན། །ཡོད་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་དང༌། །ཡོན་ཏན་ལྡན་ཡོད་སྒྲུབ་ནུས་ལ། །འདོད་པའི་དད་དེ་རྣམ་གསུམ་མོ། །ལས་འབྲས་ལ་སོགས་མི་སླུ་བར་ཡོད་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། ཡོད་པ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་དང་བའི་དད་བ་དང༌། ཡོད་པ་ནན་ཏན་དང་ལྡན་པ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་བྱང་ཆུབ་ལ་འདོད་པའི་དད་པའོ། །འབྲེལ་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་དང་ནི་དགོས་བའི་དོན། །འབྲེལ་པའི་གཞི་ནི་གཉིས་ལ་གནས། །དེས་བསྟན་འདུས་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དགོས་ལས་ལོགས་ཤིག་མ་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་ནི་སྤྱོད་འཇུག་སྟེ། དགོས་པ་ནི་དེའི་དོན་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་ཐབས་དང་ཐབས་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན། བརྡའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཚིག་ལས་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པས་སངས་རྒྱས་པ་ནི་ཐ་མལ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པས། མི་མཁས་གདམས་པ་དོན་གཉེར་ན། །སླུ་བའི་དོགས་པ་དང་ལྡན་པས། །འགའ་ཞིག་ཡི་ཤེས་ལྡན་འདོད་དེ། །དེས་གསུངས་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་ཕྱིར་རོ། །དེས་གསུངས་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ཁོ་ན་གཟུང་བྱ་ཡིན་པས་ལུང་བཞིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐྱོན་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཚད་མ་སྟེ། དེས་གསུང་བ་ནི་ལུང་སྟེ་དེ་དང་མི་འགལ་བས་སོ། །ཇི་ལྟར་ས་སོགས་གཟུང་བྱ་མིན། །ལྷ་ཡི་སྐུ་ནི་དེས་བྱས་ན། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་འོས་


DTG106_Page_0392
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར། །ལུང་བརྟེན་བདག་གིས་བླང་བར་རིགས། །ཤེས་པས་རང་དགའ་སྤང་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ལུང་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཞུགས་པ་དོན་མེད་ཅེ་ན། འདིར་གསུངས་པ་མདོར་བསྡུས་ནས་ཏེ་གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་དེ་དང་དེར་གཞུང་དུ་མ་ལས་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་དོན་རྣམས། འདིར་གཞུང་ཉུང་བས་བསྡུས་ཏེ་གོ་སླ་བར་བཤད་ནས། དགོས་པ་མེད་པའི་ལོག་རྟོགས་སེལ་ཏོ། །ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཀྱིས་ཁེངས་བསྐྱུད་པ་སྟེ། སྔོན་ཆད་མ་བྱུང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་རབ་པས་ལྷག་པའི་དོན་བདག་གིས་བརྗོད་མི་ནུས་ལ། སྙན་དངགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གཞུང་གི་སྡེབ་སྦྱོར་ལ་ཡང་མི་མཁས་སོ། །དེ་བས་ན་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཁོ་བོས་མ་བརྩམས་སོ། །དེ་བས་རང་གི་ཡིད་ལ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་བླ་མའི་གདམས་པ་མི་བརྗེད་པའི་སླད་དུ་བསྟན་བཅོས་འདི་བྲིས་སོ། །དེས་དོན་ནི་ཐར་པའི་ལམ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལས་ལྷག་པ་བཅུག་ན་ལམ་གོལ་ཏེ། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་འང་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་གསུངས་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་དོན་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ལ་སྙན་དངགས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་བ་དཀའ་བར་གྱུར་ན་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བས་སྡེ་བ་སྦྱོར་མ་བྱས་སོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ནི་སེམས་གྱོ་ན། །གསང་སྔགས་དམ་པ་ལོག་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པས་རང་གི་ངེས་པ་བཤད་དེ། གཞན་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕ་རོལ་གྱི་དོན་ལ་བདག་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རང་གི་ཤེས་རབ་དང་བླ་མ་དང་ལུང་ལས་ངེས་པའི་དོན་འབྱུང་ལ་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ཡིད་ལ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་བདག་གིས་འདི་བྱས་སོ། །གོམས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པ་དོན་གསལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དོན་གྱིས་གཞན་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་གསུངས་སོ། །རང་གི་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡིད་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡེང་བའི་རྒྱུ་གཞུང་རྩོམ་པས་ཅི་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་པ་མ་ཡིན་


DTG106_Page_0393
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོད། །ནན་ཏན་མ་བྱས་ན་ཐོས་པ་ཡང་བརྗེད་པར་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་ནི་རིམ་པ་སྟེ་འདིར་བཤད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ལ་སོགས་པ་ཡང་དང་ཡང་དུ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱས་པས་དགེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར། དང་བའི་དད་པའི་ཤུགས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ། གང་ལས་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་འཕེལ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་དང་མཉམ་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། བློ་དམན་པའོ། །ཡང་ན་བདག་དང་འདྲ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ལྡན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པས་གསུངས་པ། ཐེག་མཆོག་ལ་མོས་གང་ལ་ཡོད། །མ་ནི་ཤེས་རབ་སངས་རྒྱས་ཆོས་བསྐྱེད་ཕྱིར། །མ་མ་སྙིང་རྗེ་མ་མ་ལ་ནི་བསམ་གཏན་བདེ། །གང་ཡིན་དེ་ནི་ཐུབ་པའི་རྗེས་སྐྱེས་སྲས། །ཞེས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་མཁས་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོན་ཏན་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་མེད་ལ་དེ་ཉིད་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཆུ་ནི་ཆུ་བོར་རྒྱུ། །དེ་ཉིད་རྒྱ་མཚོར་བཏུང་དུ་མི་རུང་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །བདག་ལས་གཞན་ཡང་གཞུང་འདི་མཐོང་ན་དེའི་ཚེ་གཞན་དོན་བྱེད་པས་དོན་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་སློབ་མ་ལ་སློབ་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར། །མི་ཤེས་སྐྱེ་བོས་ཅི་སྟེ་འདི་མི་བསྟེན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་ཀྱང་གསུངས་པ། སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་ཕལ་ལ་ཆགས་ཤིང་ཤེས་རབ་རྩལ་མེད་པས་ན་ལེགས་བཤད་རྣམས། །དོན་དུ་མི་གཉེར་ཁོ་ནར་མ་ཟད་ཕྲག་དོག་དྲི་མ་དག་གིས་སྡང་བར་ཡང༌། །དེས་ན་བདག་ལ་འདི་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པ་འང་མེད། །སེམས་ནི་ཡུན་རིངས་ལེགས་བཤད་གོམས་པ་ལྷུར་ལེན་བསྐྱེད་ཕྱིར་འདི་ལ་དགའ་བ་སྐྱེས། །འདིའི་དོན་ནི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་འཆལ་བ་དང༌། ལེགས་བཤད་ལ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་དང༌། ཕྲག་དོག་གི་དྲི་མ་དང་ལྡན་ཞིང་ལེགས་བཤད་ལ་སྡང་བས་གཞན་དོན་འོང་བའི་བསམ་པ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ལེགས་བཤད་ལ་གོམས་པས་གཞུང་འདི་བྱས་སོ། །དེས་དོན་དུ་སློབ་པར་འདོད་ན་སྐྱོན་བཞི་པོ་དེ་དག་སྤངས་ནས་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་གཞན་ལ་སྟོན་པའི་དོན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གང་གི་


DTG106_Page_0394
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་ཆོས་འདི་སེང་གེའི་འོ་མ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ནི་གསེར་གྱི་སྣོད་མ་ཡིན་པར་བླུགས་ན། སྣོད་ཀྱང་འཆག་ལ་དེ་ཡང་ཆུད་གསན་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་ལ་སྐྱོན་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་མཐོང་ནས་བྱང་ཆུབ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལས་འབྱུང་བས་དེ་བསྐྱེད་པ་བཤད་དེ། དལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གྲང་བ་དང་ཚ་བའི་དམྱལ་བར་ཤིན་ཏུ་གྲང་བ་དང་ཚ་བ་དག་གིས་དང༌། ཡི་དགས་སུ་བཀྲེས་བ་དང་སྐོམ་པ་དག་གིས་དང༌། དུད་འགྲོར་ཕན་ཚུན་ཟ་བ་དང༌། གཞན་གྱིས་རྡེག་པ་དང་གཏི་མུག་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཀླ་ཀློར་བླང་བྱ་དང་སྤང་བྱ་མི་ཤེས་པ་དང༌། ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བརྒྱལ་བ་དང༌། ཐ་མར་ལོག་ལྟས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོངས་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གདམས་ངག་མེད་པ་དང༌། གླེན་ལྐུགས་འོན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གདམས་པ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལ་མི་འོས་པའི་ཕྱིར། དམྱལ་བ་ཡི་དགས་དུད་འགྲོ་དང༌། །ཀླ་ཀློ་ཚེ་རིངས་ལྷ་དང་ནི། །ལོག་ལྟ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོངས་པ། །ལྐུགས་པ་འདིར་ནི་མི་ཁོམ་བརྒྱད། །མི་ཁོམ་བརྒྱད་བྲལ་དལ་བ་དང༌། །དབུས་སུ་མི་ལུས་དབང་པོ་ཚང༌། །མཚམས་མེད་ལྔ་བྲལ་གནས་ལ་གུས། །བདེ་གཤེགས་ཆོས་གསུངས་བསྟན་པ་གནས། །བཤེས་གཉེན་ཟས་གོས་ལུས་ལས་རུང༌། །འབྱོར་པ་རྙེད་དཀའི་དཔེ་ལ་ཡང༌། །ཆུ་རྒྱས་འདོམ་བདུན་སྟེ་དག་གཡོ། །རླུང་བསྐྱོད་གཏིང་ཟབ་རྒྱ་མཚོ་ལ། །ཆུ་གནས་ཤིང་སྐམ་གཉའ་ཤིང་གི །བུ་ག་ཆུང་ཞིང་གཅིག་པུའི་ནང༌། །ལོ་བརྒྱར་ལན་ཅིག་སྟེང་འགྲོ་ལ། །མི་མཁས་མིག་གཅིག་འགྲོ་བ་བུལ། །འོག་ནས་ཁོག་ནང་གནས་པ་ཡི། །མགུལ་པ་ཆུད་ལྟར་མཐོང་བས་ནི། །སྐྱེས་བུའི་དོན་ཆེན་རྙེད་པར་དཀའ། །གལ་ཏེ་ལ་སོགས་པ་ནི་ད་ནི་ཤེས་རབ་ཐབས་ལ་གཞོལ་བའི་བློ་མེད་ན། འདི་འདྲའི་དལ་འབྱོར་རྙེད་པ་གལ་སྲིད། །དེས་བཤད་པ། རྒྱ་མཚོ་ཆེར་གཡེངས་གཉའ་ཤིང་གི །བུ་གར་རུས་སྦལ་མགྲིན་ཆུང་ལྟར། །ཞེས་སོ། །དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཀྱང་ཐོབ་པས་ཆོག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ་ཇི་ལྟར་ལ་སོགས་པའོ། །དབང་ཕྱུག་


DTG106_Page_0395
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྟེན་ནས་བསོད་ནམས་ལ་འཇུག་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དབྱར་གྱི་མཚན་མོར་སྤྲིན་གྱིས་རུམ་པའི་མུན་པ་ལ་གློག་གིས་ཡུད་ཙམ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་ཀྱི་མཐུས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནས་བཤད་པའི་བསོད་ནམས་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་བློ་འཇུག་པ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ནར་རོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་ལའང་སྔོན། །རང་གི་དོན་དུའང་འདི་འདྲའི་སེམས། །རྨི་ལམ་དུ་ཡང་མ་རྨིས་ན། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་ག་ལ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་བྱོན་པ་ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟས་ནི་འཆད་པའི་རིགས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དགེ་བ་དམིགས་བཅས་ཉམ་ཆུང་བ་ཉིད་དེ། སྡིག་པའི་སྟོབས་ཆེ་སྟེ་རང་གི་ངང་གིས་རྟག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བཟད་པ་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་སྡུག་བསྔལ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་ཡིན་པ་གང་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་དགོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐོག་མ་མེད་པར་འཁོར་བ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་བར་བཟུང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱས། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་གཞལ་དུ་མེད་པ་སྒྲོལ་བའི་སྨོན་ལམ་ཁོ་ནས་དེར་ནུས་སོ་གསུངས་པ་ཡང༌། སྙིང་རྗེ་སྤངས་ཏེ་སྤྱོད་པས་སྐྱོན་གང་འབྱུང༌། །དེ་སྤོང་སྙིང་རྗེ་ཉིད་དེ་གཞན་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཆོ་ག་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་བདེ་གཤེགས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་གནས་པ་མཁས་པ་འོས་པའི་བླ་མ་ལས་སམ་དེ་མེད་ན་རང་ཉིད་མཁས་པས་ཉིན་མོར་ཁྲུས་བྱས་ཏེ་གོས་གཙང་མ་གྱོན་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐུ་གཟུགས་ཡང་དག་པར་མཆོད་ལ་ཡན་ལག་བདུན་པ་བྱས་ཏེ། ནུས་པ་བཞིན་དུ་བླ་མ་མཆོད་ལ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། འགྲོ་ལ་ཕན་ཕྱིར་བདག་སངས་རྒྱས། །ཞེས་སྨོན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས། ཞབས་གཉིས་ལ་བཏུད་དེ་བླ་མ་ལ་ལན་གསུམ་གསོལ་བ་བཏབ་ནས། དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང༌། འཕགས་པ་བྱང་


DTG106_Page_0396
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གསོལ་བ་གདབ། དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་མངོན་སུམ་དུ་ཕྱོགས་ལ་སེམས་ཤིན་ཏུ་དང་བར་བྱས་ཏེ། པུས་མོ་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་ཙོག་པུར་འདུག་ལ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་བླ་མའི་རྗེས་ཟློས་བྱ་ཞིང་བླང་བར་བྱའོ། །སྡོམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བརྗོད་དེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་རིག་བྱེད། བླ་མའི་རྗེས་ཟློས་ནི་དག་གི་རིག་བྱེད་དེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་བླ་མ་ལ་གུས་པར་རིག་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ངག་གི་རིག་བྱེད་གཉིས་ནི་འབྱུང་བ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཏེ། འདོད་ན་དབང་པོ་མེད་པ་དང༌། །སྒྲ་མེད་ཕྲ་རབ་རྡུལ་རྫས་བརྒྱད། །ལུས་དབང་ལྡན་ལ་རྫས་དགུ་སྟེ། །དབང་པོ་གཞན་ལ་རྫས་བཅུ་པའོ། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ས་ལ་སོགས་པ་རྒྱུར་བྱས་ཏེ་རིག་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ཀྱི་ཆོས་སྡོམ་པ་ནི་ཆོ་གའི་ཐ་མར་སྐྱེའོ། །སྐྱེས་ནས་ཉམས་པའི་རྒྱུ་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཤན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་གསོད་པའི་སྦྱོར་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་སྐྱེའོ། །མངོན་པ་མཛོད་ལས་དེ་བཤད་པ། །གཉིད་ལོག་གཡེང་བ་ཅན་ན་ཡང༌། །དགེ་བ་དང་ནི་མི་དགེའི་རྒྱུན། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུར་བྱས་ན། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པར་བརྗོད། །ཅེས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་དོན་ཕྱིར། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །སྐྱབས་འགྲོ་ལས་བྱུང་གཞལ་དུ་མེད། །སྐད་ཅིག་སེམས་ལ་བསོད་ནམས་གང༌། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ཅན་དེ་ཡིན་ན། །ནམ་མཁའ་བས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འཕགས། །སེམས་བསྐྱེད་དུས་མཉམ་བློ་ལྡན་གྱིས། །ཉེས་སྤྱོད་མཐའ་དག་ལས་སེམས་ལོག །བདེ་དང་སྡུག་པས་རྟག་ཏུ་དགྱེས། །ཐུགས་རྗེ་དགེ་ལྡན་གཉིས་འཕེལ་ཞིང༌། །འདིར་ཡང༌། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྟོབས་ཀྱིས། །སྔོན་གྱི་སྡིག་པ་ཟད་བྱེད་ཅིང༌། །བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་སྡུད་བྱེད་ཕྱིར། །ཉན་ཐོས་རྣམ་པས་མཆོག་ཏུ་བཤད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་མཐོང་ནས་སྐྱེ་བོ་འཇུག་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་འཆད་དེ། བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ། །སྡུག་བསྔལ་བྱུང་ཡང་འགྱོད་མི་བྱེད། །བདེ་བ་ལ་ཡང་འདོད་པ་མེད། །ཆགས་དང་འཇིགས་པ་ཁྲོ་བ་མེད། །བློ་བརྟན་གྱུར་པ་ཐུབ་པར་བརྗོད། །དེ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གི་དབང་པོ་


DTG106_Page_0397
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདི་ཁོ་ན་ཕན་པ་གཟིགས་པ། གང་དག་ལ་དུས་གསུམ་དང་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་མི་མཁྱེན་པ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གང་ལས་བདེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པས་གྲོལ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་ལ་སོགས་པར་བྱད་པར་འཕེལ་བས་ཚད་མེད་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་རྣམས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་གྲོལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་དགའ་བ་ལ་སོགས་པས་འོད་གསལ་རབ་ཏུ་འཕེལ་བས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བདེ་བས་ཚིམ་པར་བྱེད་དེ། འགྲོ་བ་མ་ལུས་འོད་གསལ་བས། །བདེ་ཆེན་རྡོལ་བ་ལ་ནུབ་པོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལམ་མ་ཡིན་པར་གསལ་ཏོ། །འཚང་རྒྱ་བར་མི་འདོད་ན་མངོན་པར་མཐོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བརྟན་པར་བྱ་དགོས་པས་སྨྲས་པ། སྲིད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། རྒས་པ་དང༌། འཆི་བ་དང༌། འདོད་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། མི་འདོད་པ་དང་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཉེ་བར་མཚོན་པའོ། །རང་གི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང༌། སྦྱིན་པ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དོན་སྤྱོད་པ་དང༌། དོན་མཐུན་པས་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ཀྱང་བཅིང་བ་དང༌། རྡེག་པ་དང༌། བསྡིགས་པ་དང༌། མི་མགུ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གཞོམ་པར་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མྱོང་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནམ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྤང་བར་མི་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་དགེ་སློང་རྣམས་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཏང་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བདུད་ཀྱིས་ལག་པ་གཡས་པ་བསླང་བར་བྱས་པའི་ཚེ། དེས་ལག་པ་གཡས་པ་བཅད་ནས་གཡོན་པས་བྱིན་པ་ན་གཡོན་པས་བྱིན་པ་མི་ལེན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པས། ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཏོང་བར་འདོད་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཀག་གོ །ཁམས་བདུན་པ་ཡང་གཏང་བར་མི་བྱའོ། །སྐྱོན་མེད་ཅིང་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གཏོང་བར་མི་རིགས་སོ། །གོ་འཕང་མཆོག་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་འདོད་པས་ཀྱང་དེ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྲིད་པ་ཁོ་ན་བཙོན་ཁང་སྟེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བཅིངས་པས་སོ། །དེར་བཅིངས་པ་གང་ཡིན་ཞིང་ཉམ་ཐག་པ་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་སུ་བརྗོད་དེ། དོན་དམ་


DTG106_Page_0398
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་སེམས་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་གིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་རྟོགས་པས་སོ། །ཡང་ན་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་གིས་ཏེ། །དབང་བསྐུར་མཆོག་ནི་ཐོབ་པ་ཡིས། །རྡོ་རྗེ་ཡི་ནི་སློབ་དཔོན་ལ། །ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་བཞུགས་པའི། །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱིས་དུས་གསུམ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་མི་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་དང་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཕྱག་གི་འོས་སུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་འགྱུར་རོ། །གསེར་འགྱུར་རྩི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དངོས་པོར་འགྱུར་ནུས་པའི་ཚུལ་དུ་བཤད་དེ། མི་གཙང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕ་མའི་ས་བོན་དང་ཁྲག་ལས་བྱུང་བ། མའི་མངལ་དུ་མི་གཙང་བའི་ཁུ་བས་གསོས་པ། མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ལུས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེས་འགྱུར་ནུས་པའི་རྩི་འབིགས་པས་འཇུ་བ་དང༌། གསོད་པ་དང་བསྐྲད་པ་ལ་སོགས་པས་སམ་འོད་གསལ་དུ་འཇུག་པས་ན་རྒྱལ་པོ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུར་འགྱུར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་རིན་གྱི་ཚད་མེད་པས་རིན་ཐང་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་འབིགས་བས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་བྱེད་དོ། །མདོ་སྡེ་ལས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟར་གསེར་གྱི་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་རྩི་སྲང་གཅིག་གིས་ལྕགས་སྲང་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་གསེར་དུ་འགྱུར་ལ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བིར་ཝ་བས་ཀྱང་གསུངས་པ། མུ་ཟིའི་ལུས་ལ་རྩི་བསྒྲུབས་ཟོས། །རྩི་ཡི་རྒྱལ་པོ་བིར་ཝས་སྨྲས། །སྐྲ་དཀར་གཉེར་མ་རྒ་ཤི་མེད། །འཆི་བདག་གིས་ནི་ཅི་ཞིག་ནུས། །ཞེས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་རྩིའི་ཁྱད་པར་འདི་ལྟར་བརྟན་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་ཕྱི་མའི་རྒྱགས་ཀྱི་དོན་དུ་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་པའི་སྐྱེ་བོས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་གཟུང་བར་འོས་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། འགྲོ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཁོ་ན་གྲོང་ཁྱེར་ཏེ། དངོས་པོར་འགྱུར་བའི་གནས་ཡིན་ཏེ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣ་ཚོགས་པ་བགྲོད་པའི་རང་བཞིན་ཀུན་སྐྱེ་ཞེས་འབོད་ན། གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་སློབ་པའོ། །འདི་ལ་རིན་པོ་ཆེ་ངན་


DTG106_Page_0399
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་དོགས་པ་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར། བློ་གྲོས་གཞལ་དུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་དག་གི་དེད་དཔོན་གཅིག་པུར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་སོ། །ཇི་ལྟར་རིན་པོ་ཆེའི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་མཁས་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་དེད་དཔོན་ཚོང་པ་ཀུན་གྱིས་བསྟེན་པ་ལྟར། རྒྱལ་བ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་ལ་ཡིད་ཆེས་དགོས་སོ། །མདོ་སྡེར་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་དབང་གི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིན་པོ་ཆེ་ཇི་སྲིད་ཟླ་བ་དང་ཉི་མས་གླིང་བཞི་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེའི་ནང་དུ་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། དུང་རྡོ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྙེད་པའི་རིན་ཐང་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་ལ། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེའི་རིན་ཐང་གིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཞེས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཁོ་ན་རྟོགས་ལ་ལྷ་ལ་སོགས་པས་དེ་ཡང་མ་རྟོགས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ནི་བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་སོ། །དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་འཛད་པ་མེད་པར་བཤད་དེ། དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་དགེ་བ་དམིགས་བཅས་འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་འབྱིན་ཏེ་ཟད་ལ་སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཆུ་ཤིང་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་དང་ཟད་པ་འདི་ནི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ལྗོན་ཤིང་རྒྱུན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ལ་སོགས་པ། བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་ཡང་སྟེར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་སྟེར་ལ་འབྲས་བུ་ཆུང་ཡང་མི་འཛད་དེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་མི་ཟད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་རིམ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པའི་བར་འཕེལ་ཞིང་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། །དེ་ཡང་ས་གསེར་ཟླ་བ་མེ། །གཏེར་དང་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་མཚོ། །རྡོ་རྗེ་རི་སྨན་བཤེས་


DTG106_Page_0400
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉེན་དང༌། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཉི་མ་གླུ། །རྒྱལ་པོ་མཛོད་དང་ལམ་པོ་ཆེ། །བཞོན་པ་བཀོད་མའི་ཆུ་དང་ནི། །སྒྲ་སྙན་ཆུ་བོ་སྤྲིན་རྣམས་ཀྱིས། །དཔེར་བྱས་པ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་དེ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་མཐར་ཐུག་གི་བར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་འཁྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡུན་རིངས་མི་གནས་ཏེ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བ་ཡང་འཁྲུལ་ཏེ། ཞེས་རང་གི་མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་གཟུང་བས་ཅི་སྟེ་མི་འཁྲུལ། དེས་ནི་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་སྤངས་སོ། །འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པས་སོ། །གང་དུ་ཡུན་རིངས་མི་གནས་པའི་ཚུལ་མེད་པ་དེ་མ་འཁྲུལ་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའོ། །འདི་ནི་སྟོང་པ་ཡིན་པས་ཡུན་རིངས་གནས་ཏེ། ཡུན་རིངས་མི་གནས་པ་དང་འགལ་བས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སྟོང་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེ་ན། བསྐལ་པ་འཇིག་པའི་རྗེས་སུ་སྟོང་པ་ཁོ་ན་ལས་དངོས་པོའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐུལ་བས། དངོས་པོ་མཐའ་དག་སྐྱེས་ལ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྐུལ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེའོ། །བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་ཆུའི་ཐིགས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ལྷུང་བ་བསྐལ་པའི་མཐའི་བར་དུ་མི་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་མི་འཛད་དོ་ཞེས་སོ། །སྡིག་པ་འཛད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་ཅན་གྲོལ་བའི་ནུས་པ་ཡང་བཤད་དེ། སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་བཅད་ཕྱེད་དང་གཉིས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྔོན་དུ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྟེར་བས་མི་བཟད་པའི་སྡིག་པ་བྱས་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གང་བསྟེན་པས་སྐད་ཅིག་གིས་སྒྲོལ་ཞེས་པ་ནི་བརྟེན་པའི་སྟོབས་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་དཔའ་བོ་བསྟེན་པས་དགྲའི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་དཔའ་བོ་ལ་བརྟེན་པའི་སྐྱེས་བུ་དགྲ་མཐའ་དག་ལ་མི་འཇིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དཔའ་བོ་ལ་བརྟེན་


DTG106_Page_0401
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེ་ཉེས་སྤྱོད་ཀྱི་དགྲ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇིགས་སོ་ཞེས་སོ། །ཅི་སྟེ་ནི་མ་རངས་པའི་དོན་ཏོ། །འབད་རྩོལ་མེད་པར་བསྒྲུབ་ཏུ་རུང་ཞིང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྟེན་པ་སྡིག་གོ །སྡིག་པའི་བུད་ཤིང་སྲག་པར་བཤད་དེ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྐལ་པ་བཞིའི་མཐར་ཉི་མ་བདུན་འཆར་བས་མེས་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པ་སྲེག་པར་བྱེད། གང་ལ་རི་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཐལ་བ་ཡང་བརླག་པར་མི་འགྱུར་བ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་མེས་དུ་འབོད་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྟེར་བའི་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་སྲེག་པར་བྱེད་དེ། དེ་རྣམས་སྐད་ཅིག་གིས་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། བསྐལ་པར་བསྲེག་པའི་མེ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཉེས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྲེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་འོག་ལྟ་བུ་སྟེ་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །ས་འོག་གིས་རྒོད་མའི་ཁ་ནས་ཆུ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་མེད་གཉིས་མཐོང་བའི་དུས་སུ་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལས་ངན་ཐམས་ཅད་ཉམས་ཤིང་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཕྱུང་ནས་ཉམས་པ་བཞིན་ཏེ། སྦྱང་བྱ་དང་སྦྱོང་བྱེད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོང་བ་ནི་གང་ལ་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ནུས་པ་འཇོམས་བྱེད་ཡོད་པ་དེས་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་དེ། ས་བོན་ལ་མེ་བཞིན་ནོ། །སྡིག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ནུས་པ་འཇོམས་བྱེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །སེམས་ཅན་བསད་ལ་བདག་གིས་གསོད། །ཅེས་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་ན་ལས་ངན་འཕེལ་ལོ། །དེ་ནི་འཁོར་གསུམ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་ན་འཇོམས་པས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པས་སོ། །རྒྱུར་གྱུར་པའི་ནུས་པ་འཇོམས་མཁན་ཡོད་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ས་བོན་ཚིག་པས་ཀྱང་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་མེད་དེ་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མགོན་པོ་བྱམས་པས་མདོ་སྡེ་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནོར་བཟངས་ལ་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ནི་ཡོན་ཏན་དེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གསུངས་ཏེ། རིགས་


DTG106_Page_0402
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་དོན་བསྡུས་ཏེ་སྨྲས་པ། ས་བོན་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀུན་གྱི། །དགེ་བ་ཀུན་སྐྱེད་ཞིང་དེ་ཡིན། །ས་གཞི་འཇིག་རྟེན་རྟེན་ཡིན་པས། །བློ་ལྡན་སྐྱོབ་པས་ཕ་ཡིན་ནོ། །ནོར་སྤྱིན་བཀྲེན་པ་ཞི་བྱེད་པས། །བསམས་བཞིན་བསྒྲུབས་པས་ཡིད་བཞིན་ནོ། །བུམ་བཟངས་བསམས་བཞིན་ཁེངས་པ་སྟེ། །ནུས་པ་ཉོན་མོངས་དགྲ་འཇོམས་པའོ། །ཞེས་སོ། །ཕན་ཡོན་བཤད་ནས་དབྱེ་བ་བཤད་དེ། བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་མདོར་བསྡུ་ན་གཉིས་ཏེ། འགྲོ་ལ་ཕན་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བྱ། །ཞེས་སྨོན་པའི་སེམས་གཅིག་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །འཇུག་པ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་སེམས་གཉིས་པ་སྨོན་ལམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་གང་སྡོམ་པ་འབྱུང་ལ་ཚོགས་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །འཕགས་པ་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས་བཤད་པ། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྙེད་པར་དཀའོ། །དེ་བས་ཀྱང་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ་གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཇུག་པའོ་ཞེས་སོ། །མདོར་བསྡུས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱ་རྒྱས་པར་བཤད་ན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཡིན་པས་སོ། །དཔེ་བརྗོད་པས་དེ་གསལ་བར་བྱས་ཤིང་བཤད་དེ། འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་འདོད་པའི་གནས་སུ་འགྲོ་བས་སམ། འགྲོ་བར་འདོད་དེ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་སྨོན་པའི་དཔེའོ། །གཞན་ནི་དེ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་རབ་ཏུ་འཇུག་ཅིང་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་དང་འདྲ་བར་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མཁས་པས་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྨོན་པའི་སེམས་ཀྱང་སྟོན་པའི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་བཤད་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ནི་ལྟ་ཞོག ། འཁོར་བ་ལ་ཡང་ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དེའི་འབྲས་བུར་གསུངས་སོ། །བྱམས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལས་ཀྱང་གསུངས་པ། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་ཆག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསེར་གྱི་རྒྱན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ལ། རྡོ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་མིང་ཡང་མི་སྤོང་སྟེ། བཀྲེན་


DTG106_Page_0403
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལས་ཀྱང་ཟློག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་བསྒྲུབ་པ་མེད་ཀྱང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་མིང་ཡང་མི་སྤོང་སྟེ། འཁོར་བའི་བཀྲེན་པ་ལ་ཡང་ཟློག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ལ་གདམས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་གསུངས་པ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་ནུས་པས་རྟག་ཏུ་སྨོན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །འདི་ལ་བསོད་ནམས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇུག་པའི་སེམས་ལ་རྟག་ཏུ་འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསོད་ནམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བཤད་དེ། གང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དུས་གང་ནས་བཟུང་སྟེ་ནམ་མཁའ་མཐའ་དག་ཁྱབ་ཅིང་གནས་པའི་སེམས་ཅན་མཐའ་མེད་པ་དགྲོལ་བའི་ཆེད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ཞི་བའི་ཕྱིར། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་བརྟན་པས་འཇུག་པའི་སེམས་ཡང་དག་པར་བཟུང་བ། དུས་དེ་ནས་བརྩམས་ཏེ། གཉིད་དུ་སོང་བ་དང༌། བག་མེད་པ་དང༌། ཀྱང་གི་སྒྲས་འགྲོ་བ་དང་འདུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་རྣམ་པ་དུ་མ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུན་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་གསུངས་པ། གཞོན་ནུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་སྒྲུབ་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ལ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་སྡོམ་པ་འདི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་བསྟན་པ་གང་ལ་ཡང་མེད་དོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་བསོད་ནམས་འདིར་གར་བཤད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ་འདི་ནི་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ལག་བཟངས་ཀྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་ཏེ་རིགས་པ་དང་བཅས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མོས་པ་དམན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པར་གསུངས་སོ། །དེའི་རིགས་པ་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་དེ། སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གསང་སྔགས་སམ་སྨན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མགོ་གཟེར་ཞི་བར་བྱའོ་ཞེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གཞལ་དུ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་དང་


DTG106_Page_0404
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་སེམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་རེ་རེ་ལ་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ཡས་པ་བསལ་བར་འདོད་པ་དང༌། དེ་བསལ་ནས་སེམས་ཅན་རེ་རེ་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པར་འདོད་པའི་བསོད་ནམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། དགོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདིར་ཚོགས་མང་དུ་བསག་དགོས་པ་ལྟར་ཕན་ཡོན་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པས། འཇིགས་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལས་འཇིགས་ཤིང་ལྡོག་པར་མི་བྱའོ། །གང་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འཕགས་ཞེས་འཆད་དེ། ཕའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕན་སེམས་སྐྱེ་བ་ལྟར་ཟླ་བ་དང་ཆུ་བདག་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་སམ། དྲང་སྲོང་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སམ་ཚངས་པ་རྣམས་ཀྱི་མའམ་ཕའི་ཕན་པ་བྱེད་པའི་བློ་འདི་ལྟ་བུ་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། བྱུང་བ་དང་ད་ལྟར་འབྱུང་བ་ལྟ་ཞོག་ཕྱིས་ཀྱང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་བཤད་དེ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ཡང་རང་གི་དོན་དུ་ཡང་འདི་ལྟ་བུ་སྔར་བཤད་པའི་སེམས་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་སྔར་མ་སྐྱེས་པས་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་ག་ལ་སྲིད། །དེ་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ། གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཁོ་ན་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྱད་པར་ཏེ། རིན་ཆེན་སྐྱེ་བ་རྙེད་དཀའ་དང༌། །རྙོག་པ་མེད་པ་མཐུ་དང་ལྡན། །འཇིག་རྟེན་རྒྱན་དུ་འགྱུར་པ་དང༌། །འགྱུར་བ་མེད་པ་མཆོག་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱམས་པས་གསུངས་སོ། །སྔར་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལས་གལ་ཏེ་མི་སྐྱེའོ། །གང་གི་གཞན་དོན་གྱི་བསམ་པ་དག་གཞན་ལ་རང་དོན་དུ་ཡང་མི་སྐྱེ། ཤིན་ཏུ་བརྩེ་པའི་གནས་བདག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་དེ། འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་རིན་པོ་ཆེ་ཇི་ལྟ་བུ་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྐྱེད་པ་ནས་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་དགའ་པའི་རྒྱུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནད་ཀྱི་སྨན་གྱི་བསོད་ནམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་གཞལ་ཞེ་ན་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པས་གཞལ་མི་ནུས་སོ། །དཔས་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་


DTG106_Page_0405
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་གང༌། །དེ་ནི་གཟུགས་ཅན་ཡིན་གྱུར་ན། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀུན་གང་བྱས་ནས། །སླར་ཡང་ལྷག་པར་འགྱུར་པའོ། །ཞེས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་བཅུ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད། དེ་དག་ན་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་མྱ་ངན་མེད་པས་ཟན་དུ་བསམས་ནས་བྱེ་མའི་བསོད་སྙོམས་ཕུལ་བས་སྟོབས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ། དེ་བས་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་དགྲོལ་བའི་བསམ་པའི་འབྲས་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། དེས་ན་དེ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཞེ་ན་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་བསྐྱབ་པའི་སླད་དུ་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་ཞེས་སྨོན་པ་ཙམ་གྱིས་བསོད་ནམས་གང་བྱུང་བ་དེ་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །དེ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། གང་གཱའི་བྱེ་མའི་གྲངས་དང་མཉམ། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ཁམས་མི་གང་གིས། །རིན་ཆེན་དམ་པས་བཀང་བྱས་ནས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་རྣམས་ལ་ཕུལ། །གཞན་ཞིག་ཐལ་མོ་སྦྱར་བྱས་ནས། །སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་བསྐྱེད་པའི། །མཆོད་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས། །གང་ལ་མཐའ་ནི་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་བྱས་ལ་བདེ་བ་མ་ལུས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱིས་བརྩོན་པས་ལྟ་ཅི་སྨོས། རང་ལ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་སེམས་ཅན་གྱིས་རང་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་བཅད་གསུམ་གྱིས་ལན་འཆད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་འདོད་པས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པས་ལྟོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གསོབ་པར་འདོད་ཅིང་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་རྒྱུག་སྟེ། ཕྱེ་མ་ལེབ་མར་མེའི་རྩེ་ལ་རྒྱུག་པ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བ་འཕེལ་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆགས་པ་ཅན་ཀུན་གཏི་མུག་གིས་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་མི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་དགྲ་ལྟར་རང་གི་བདེ་བ་ཡང་


DTG106_Page_0406
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇོམས་པར་བྱེད་དོ། །ལྷའི་དབང་པོ་ཡང་འདི་ལྟར་ཡིན་ན་གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེ་པས་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པས་འཁྲུལ་པ་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མས་གཟིར་བ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་མཐའ་དག་གིས་དེ་དང་དེའི་གདམས་པའི་སྒོ་ནས་ཚིམ་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པའི། །སྐྱེ་བོ་འདུན་པ་ཅན་གྱི་ནི། །འདོད་པ་དེ་དག་མ་གྲུབ་ན། །ཤིང་ཚལ་ཟུག་བཞིན་སྡུག་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལྟར་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་གཏི་མུག་སེལ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་མཉམ་པའི་ལེགས་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ་མེད་དོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བ་མི་འབྱུང་སྟེ། བྱམས་པས་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་ཐུབ་སྲས་ཕན་སེམས་ཀྱིས། །འགྲོ་བ་མ་ལུས་སྨིན་མཛད་བཞུགས། །དེ་ལྟར་ཕ་མ་ཉེ་དུ་རྣམས། །བུ་དང་ཉེ་དུ་ལ་ཡང་མིན། །དེ་ལྟར་མཛད་པའི་བསོད་ནམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་གཞན་མི་སྲིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། ཕན་བཏགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔར་ཕན་བཏགས་པ་ལ་གང་ཞིག་ཕན་ལན་ལྡོན་པར་བྱེད་པ་དེ་འང་ལེགས་སོ་ཞེས་བསྔགས་པ་ན་གཞན་ནི་མ་བཅོལ་བཞིན་ཕན་འདོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཇི་ལྟར་སྨོས། དེ་ལ་བསྟོད་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་མཐོང་བ་ལྟོས་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སྨོས་ཏེ། འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་འཚོ་བ་སྦྱིན་པ་པོ་ཡང་དགེ་བ་མཛད་པས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་དེ། འཚོ་བ་དེ་ཡང་ཉིན་ཕྱེད་ཀྱང་མིན། འོན་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ཏུ་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཞིང་ཚོད་མ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་བརྙས་པ་བྱས་པ་ཉིད་ནི་བཙན་ཐབས་སུ་ནང་དུ་ཞུགས་པས་རྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པས་སོ། །ཞུགས་ཀྱང་ཉིན་ཕྱེད་འགྲངས་པ་བྱིན་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་བཤད་དེ། སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཙམ་ལ་སྟེར་ཞེས་འབུམ་མམ་ས་ཡ་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ཁུངས་མེད་ལ། བསྐལ་པ་སྟོང་ལ་སོགས་པར་བྱིན་ནས་དེའི་རྗེས་མི་སྟེར་ཞེས་དུས་ཀྱི་ངེས་པ་ཡང་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མ་ཟད་ཀྱི་བར་


DTG106_Page_0407
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཛད་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་གཏན་ནས་ཟད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་མཐའ་དག་སངས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་དང་འགལ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་དྲང་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དབུགས་མ་ཕྱིན་པས་ཆོས་ལ་བརྩོན་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཇི་སྙེད་པ་དེའི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་ལ། སེན་མོ་མེད་པས་མཐེ་བོ་དང་སྡིགས་མཛུབ་ཀྱི་རྩེ་མོས་བླངས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ནི་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བས་ཀྱང་ཉུང་བ་སྨོན་པའི་སེམས་བསྐྱེད། དེ་བས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེས་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཚད་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གང་ལ་གང་འདོད་པའི་དངོས་པོས་ཡི་རངས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་བཀུར་ཏེ། སྦྱིན་མཁན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་མཆོད་པ་གང་ཞིག་མི་འོས་སོ། །ན་ར་ཡ་ནས་ཞུས་པ་ལས་གསུངས་པ། དངོས་པོ་གང་ལ་གཏོང་བའི་བསམ་པ་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་གཟུང་བར་མི་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་བཏང་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་གཞན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱེད་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་ལ་མ་དད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་ལ་སྟེར་མཁན་རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་ངན་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དམྱལ་བར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མགོན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དུས་ཇི་སྲིད་དུ་ཞེ་ན། ངན་སེམས་ཀྱི་གྲངས་ཇི་ཙམ་བྱས་པ་དེ་ཙམ་བསྐལ་པར་རོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལས་གསུངས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྡང་སེམས་ཇི་ཙམ་བསྐྱེད་པར་བྱས་པ་དེ་ཙམ་དེས་བསྐལ་པར་གོ་བགོས་པ་དང། དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་གནས་པར་བྱའོ། །འོ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ངན་སེམས་ཀྱིས་ཁྲག་ཕྱུང་བས་ཀྱང་བསྐལ་པ་གཅིག་དམྱལ་བར་གནས་པར་བཤད་པ་དང་འགལ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་དེ་དྲང་དོན་ཡིན་གྱི་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་དང་


DTG106_Page_0408
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འོན་ཏེ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཞིག་དེ་ལ་ཡི་རང་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཡི་རངས་པའི་གྲངས་ཇི་སྙེད་པ་གྲངས་དེ་བས་ལྷག་པའི་བསྐལ་པར་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱག་རྒྱའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ལོང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མིག་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བས་ཀྱང་གྲངས་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཐོབ། གང་ཞིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི་རང་བར་ལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོན་ཀྱང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་བྱམས་པ་བསྒོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐུས་གཞན་གྱི་གནོད་པས་མི་ཚུགས་པས་སྡིག་སེམས་ལ་དོ་གལ་ཆེན་པོ་དགོས་ཏེ་མི་སྲིད་དོ། །འཇམ་དཔལ་གྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལས་གསུངས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཅན་དང༌། །གཙུག་ཏོར་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ངན་སོང་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་གནོད་པའི་འཇིགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །དགེ་བ་ངང་གིས་འཕེལ་ཞེས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདོད་པ་མ་གྲུབ་པར་བྱས་པས་དེ་དག་ལ་དགའ་བ་དང་ཡི་རང་བ་ལ་སོགས་པ་འབད་པ་མེད་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཤིན་ཏུ་དང་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གང་ལ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་གི་ལུས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཁྱད་པར་བཤད་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་བ་ལ་བརྩོན་པ་གང་ལ་གནོད་པ་ཡང་བདེ་བར་འབྲེལ་པ། ཇི་ལྟར་བྱམས་པའི་སྟོབས་ཀྱི་སྐྱེས་རབས་ལས་ལྔ་སྡེའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་གསུངས་པའོ། །བྱང་།ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་ལས་ཀྱང༌། གང་དག་ང་ལ་ཁ་ཟེར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ཡང་བུ་གཅེས་པས་བྱས་པ་བཞིན་དུ་བདེ་བའི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་བརྟེན་པར་འཆད་དེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བའི་འབྱུང་གནས་དེ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། བྱང་ཆུབ་ནི་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་སོ། །དེའི་སླད་དུ་སེམས་ནི་སངས་རྒྱ་བར་འདོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕན་ཡོན་ནི་འབྲས་བུ་བསྔགས་པ་སྟེ་དེ་བཤད་


DTG106_Page_0409
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་གཞུང་ལ་ཡང་དེར་བརྗོད་དེ་ཉེ་བར་གཅོད་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་གྱི་ལེའུའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ལེའུ་དང་པོའོ།། །།དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་དང་མི་རྟག་པར་ཤེས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཐོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྟོན་པ་གཞན་གྱིས་འཆད་མི་ནུས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡན་ལག་བདུན་པའི་མཆོད་པ་འཁོར་གསུམ་དུ་རང་བཞིན་མེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བཤད་དེ། རིན་ཆེན་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཆད་པའི་ཕན་ཡོན་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་བདག་གིས་མཆོད་པར་བགྱིའོ། །དམ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་དམ་པའི་ཆོས། ཡང་ན་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། མ་རིག་པ་མཚན་མོའི་གཉིད་ལས་སངས་པས་སངས་པ་སྟེ་འདིས་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཤད་དོ། །ཡང་ན་བློ་རྒྱས་པ་སྟེ་པདྨ་རྒྱས་པ་བཞིན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཤད་དོ། །དེའི་སྲས་ནི་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང༌། འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཅེས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་བསྟན་ཏོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་འདུས་པའི་དོན་ཏོ། །ལེགས་པ་ནི་འཁོར་གསུམ་དུ་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ། མཆོད་པ་འམ་གཟུང་བའི་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་དག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དགོངས་པས་ནི་ཡོན་ཏན་ཏེ། དེ་དག་གི་རྒྱ་མཚོ་ནི་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ཏེ། དེ་དག་རྣམས་ལའོ། །ད་ཡིད་ཀྱི་མཆོད་པ་བཤད་དེ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་དུ་བདག་གིར་མ་བྱས་པ་མེ་ཏོག་རྣམས་ཇི་སྙེད་པ། ཛཱ་ཏི་དང༌། ཙམ་པ་ཀ་དང༌། མྱ་ངན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དཔལ་འབྲས་ལ་སོགས་པའི་ཤིང་ཐོག་དང༌། སྨན་གྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བྱི་རུ་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཆུ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་པ་ནི་


DTG106_Page_0410
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀུན་དང་སྦྱོར་རོ། །ནམ་མཁའ་རབ་འབྱམ་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པ་དེ་དག་ཀུན། །བློ་ཡིས་བླངས་ནས་ཐུབ་པ་སྐྱེས་ཀྱི་མཆོག །སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་ལེགས་འབུལ་ལོ། །ཞེས་ཀུན་དང་སྦྱར་རོ། །རིན་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་རི་དང་དེ་བཞིན་ནི་འདུས་བའི་དོན་ཏོ། །བཤད་པ་ལས་གཞན་ནགས་ཚལ་གྱི་ཕྱོགས་ཉམས་དགའ་བ་དང་དབེན་པར་རུང་བ་སྟེ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །མཛེས་པའི་མེ་ཏོག་ཁོ་ན་རྒྱན་ཏེ། དེས་སྤྲས་པའི་ལྕུག་མ་རྣམས་དང༌། ཁ་དོག་དང་དྲི་དང་རོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་འདུད་པས་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་ཡལ་ག་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྗོན་ཤིང་དང༌། ལྷ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ཀླུའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེར་དྲི་ནི་གླ་རྩི་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྤོས་ནི་ཨ་ཀ་རུ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ནི་བ་རི་ཛྙ་ད་ལ་སོགས་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེས་སྤྲས་པའི་ལྗོན་ཤིང་དང། ཆུ་ལས་སྐྱེས་པས་ན་ཆུ་སྐྱེས་པདྨ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྒྱན་གང་ཡིན་པ་དེ་དང༌། ངང་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐད་ཀྱིས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རྫིང་བུ་དང༌། ཐོང་པས་མ་རྨོས་པ་དང་ས་བོན་མ་བཏབ་པར་སྐྱེས་པའི་ལོ་ཐོག་ནི་འབྲས་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཞན་ནི་མ་བཤད་པ་སྟེ་མཆོད་པར་བྱ་བའི་རྒྱན་ནི་ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སུས་ཀྱང་བདག་གིར་མ་བྱས་པ། ཡིད་ཀྱིས་གཟུང་སྟེ་ཐུབ་པ་སྐྱེས་ཀྱི་མཚོག་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འབུལ་ལོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཡོན་གནས་དམ་པ་དང༌། བཀྲེན་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བ་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་བདག་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བཞེས་པར་ཞུ། འོ་ན་འདི་དག་བརྟགས་པ་ཙམ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པའི་མཆོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འོ་ན་གནོད་སེམས་བརྣབ་སེམས་ལོག་ལྟ་རྣམས་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ནམ་དེ་ཤིན་ཏུ་ཉེས་སྤྱོད་དུ་བཤད་པ་ཅི། རང་གི་ནོར་ཅི་སྟེ་མི་འབུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བདག་ནི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔར་བསོད་ནམས་མ་བསགས་པས་བཀྲེན་པ་ཆེན་པོར་གྱུར། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་ན་ཡིད་ཀྱི་མཆོད་པ་ལས་གཞན་བདག་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཆིས་སོ། །དེ་བས་བདག་གི་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་


DTG106_Page_0411
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕན་པའི་ཐུགས་དང་ལྡན་པའི་མགོན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་དག་རང་གི་མཐུས་བཞེས་སུ་གསོལ། །རང་གི་དབང་དུ་གྱུར་པ་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ནི་འབུལ་ལོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལྟོས་པ་མེད་པར་འཁོར་གསུམ་དུ་རང་བཞིན་མེད་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྒྱལ་བས་རྒྱལ་བ་རྣམས་དང་དེ་སྲས་རྣམས་ལའོ། །ཀྱེ་སེམས་དཔའ་མཆོག་རྣམས་བདག་ནི་ཡོངས་བཞེས་ཤིག །ཁྱེད་ཀྱི་འབངས་སུ་མཆི་བར་བགྱི། གུས་པས་ཏེ་འཚོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ད་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་དེ། ཁྱེད་ཀྱིས་གཟུང་བས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་བརྟེན་པས་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་འཁོར་བར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱའི། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་འདུས་པའི་དོན་ཏོ། །སྔར་བྱས་པའི་སྡིག་པ་རྣམས་འགྱོད་པ་ལ་སོགས་པས་དག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕྱིན་ཆད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་དུ་སླར་མི་བྱེད་པར་དམ་འཆའོ། །ད་ནི་རིམ་བཞིན་མཆོད་པའི་ཁྱད་པར་བཤད་དེ། ཁྲུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་རང་གི་གནས་ནས་ཡིད་ཀྱིས་སྤྱན་དྲངས་པ་རྣམས་ལ་ངལ་བ་གསོ་བའི་ཕྱིར་ལྟ་བུར་རིན་པོ་ཆེ་འབར་བའི་ཀ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། སྟེང་དུ་མུ་ཏིག་གི་དྲ་བ་དང་དྲ་བ་བྱེད་པའི་བླ་རེ་བྲེས་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དང་ལྡན་པའི་གསེར་གྱིས་བཞི་དང༌། དྲི་ཞིམ་པའི་ཁྲུས་ཀྱི་ཕྱིར་བྱས་པའི་ཁང་བཟངས་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དྲིའི་ཆུ་དང༌། མེ་ཏོག་གིས་གང་བའི་བུམ་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱས་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཁྲུས་བྱ་སྟེ་གླུ་དང་རོལ་མོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སོ། །དེ་རྗེས་ཁྲུས་ཆུ་ཕྱི་བ་བཤད་དེ། དྲི་མ་ཐམས་ཅད་བཀྲུས་ཏེ། ཨ་ཀ་རུ་ལ་སོགས་པས་བདུགས་ཏེ་རེག་བྱ་འཇམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རས་བལ་དང་བཅས་པའི་ན་བཟས་རྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐུ་ཕྱི་བར་བྱའོ། །དེ་རྗེས་ཤིན་ཏུ་མངར་བའི་བདུག་སྤོས་ཀྱིས་བདུག་པའི་ན་བཟའ་དེ་དག་ལ་འབུལ་ལོ། །ལྷའི་ཡུལ་ནས་བྱུང་བ་སྲབ་ཅིང་འཇམ་པ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པས་མཛེས་པའི་ན་བཟའ་དང༌། དེ་དང་དེའི་རྒྱན་གྱི་མཆོག་མགུལ་རྒྱན་དང༌། དབུ་རྒྱན་དང༌། དཔུང་རྒྱན་དང༌། ཕྱག་གདུབ་དང༌། ཞབས་གདུབ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་དུ་བཟང་པོ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། འཇམ་དཔལ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ལ་བརྒྱན་པར་བྱའོ། །དེ་རྗེས་སྲུ་ལ་


DTG106_Page_0412
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱུག་པ་བཤད་དེ། སྟོང་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གླིང་བཞི་པ་དང་ཉི་ཟླ་དང༌། །རི་རབ་དང་ནི་འདོད་ལྷ་དང༌། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྟོང་ལ་ནི། །སྟོང་ནི་སྤྱི་ཕུད་ཡིན་པར་འདོད། །དེ་སྟོང་ལ་ནི་སྟོང་གཉིས་ཡིན། །དེ་སྟོང་ལ་ནི་སྟོང་གསུམ་སྟེ། །གླིང་བཞི་པ་ས་ཡ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་བྲོ་བས་ཁྱབ་པའི་དྲི་མ་ཅིག་གནོད་སྦྱིན་གྱི་འདམ་དང༌། ཧ་རི་ཙནྡན་ལ་སོགས་པས་དེ་དག་བྱུག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྦྱངས་པ་ནི་ནང་གི་དྲི་མ་མེས་དག་པར་བྱས་པ་དང༌། རོ་ས་ནིའི་ནོར་བུས་བདར་བ་དང༌། ཚ་དང་སྐུར་མོ་ལ་སོགས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དྲི་མ་ལེགས་པར་བཀྲུས་པའི་གསེར་གྱི་འོད་ཟེར་བས་གསལ་བ་ཐུབ་དབང་གི་སྐུ་རྣམས་ལའོ། །དེ་རྗེས་མན་ད་ར་བ་དང༌། མ་ཧཱ་མན་ད་ར་བ་དཔག་བསམ་ཤིང་གི་མེ་ཏོག་དང༌། ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་དང༌། དབྱར་གྱི་མ་ལི་ལ་སོགས་པ་དྲི་བཟངས་ཀྱི་མེ་ཏོག་སྙིང་ལ་སྡུག་པས་མཆོད་གནས་མཆོག་ཐུབ་དབང་རྣམས་ལ་མཆོད་པར་བགྱི། བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཕྲེང་བས་ཀྱང་དོ། །མེ་ཏོག་གི་རྗེས་སུ་སྤོས་བཤད་དེ། དྲིའི་ངད་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཁྱབ་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དྲི་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདུག་སྤོས་སྤྲིན་ལྟ་བུ་སྟེ་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་དེ་དག་ལ་བདུག་པར་བྱའོ། །བདུག་སྤོས་ཀྱི་རྗེས་ལ་ཞལ་ཟས་བཤད་དེ། ཞལ་ཟས་ཟན་ལ་སོགས་པ་དང༌། བཟའ་བ་ནི་སོས་གཅད་པར་བྱ་བ་དང༌། བཏུང་བ་ནི་བུ་རམ་གྱི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལྷ་བཤོས་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ལ་འབུལ་ལོ། །ལྷ་བཤོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མར་མེ་བཤད་དེ། གསེར་ལས་བྱས་པའི་པདྨའི་ཕྲེང་བའི་སྟེང་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་སྣང་གསལ་རྣམས་དེ་དག་ལ་འབུལ་ལོ། །དེ་རྗེས་མེ་ཏོག་སིལ་མ་དགྲམ་པར་བཤད་དེ། ཙནྡན་དང་གུར་གུམ་ལ་སོགས་པའི་དྲིས་བྱུགས་པའི་ས་གཞི་བསྟར་བ་ལ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་མེ་ཏོག་སིལ་མ་དགྲམ་པར་བྱའི། ཡང་དག་པར་མཆོད་པ་རྣམས་ལ་རང་རང་གི་གནས་སུ་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་བཞིན་དུ་གཞལ་ཡས་ཁང་ཡང་བསྟོད་པར་བཤད་དེ། ནོར་བུ་དང་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་འཕྱང་བས་མཛེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཁོ་ན་སྤྲིན་ཏེ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཟི་བརྗོད་ཅན་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པ་བསྟོད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གླུ་གང་


DTG106_Page_0413
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ལ་དབུལ་བར་བགྱིའོ། །དེ་རྗེས་སྟེང་བསིལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདུགས་བཤད་དེ། རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱས་པ་ཉི་མའི་དྲོད་ལས་སྐྱོབ་པས་གདུགས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་དྲ་བ་དང་དྲ་བ་ཕྱེད་པ་མཐའ་མར་འཕྱང་བ། གསེར་གྱི་ཡུ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་འགྲེང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་གཟུང་བར་བྱའི། མཆོད་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་མཛད་པས་གནས་ལ་དད་པ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གནས་མ་ཡིན་པ་ཁྱབ་འཇུག་ལ། བྷ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོས་ས་གཞི་ཐམས་ཅད་ཕུལ་ནས་ས་འོག་རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་གསེང་དུ་བཙོན་ཐོབ་པོ། །བྷ་ལ་སྦྱིན་བདག་མཆོད་གནས་ཁྱབ་འཇུག་སྟེ། །སྦྱིན་རྒྱུ་ས་གཞི་རྟ་ཡི་སྦྱིན་སྲེག་དུས། །རི་རབ་ཁོང་དུ་བཙོན་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། །རྒྱལ་བ་མུ་སྟེགས་ཁྱད་པར་སྟོས་ཤིག་ཨང༌། །ལམ་དུ་གཤེགས་པ་ན་དེ་རྗེས་ལྷ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་མཆོད་པའི་སྤྲིན་རྣམས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་གླུ་དང་རོལ་མོ་དང་གར་གྱི་སྤྲིན་ཡིད་དུ་འོང་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་ཅིང་དེ་ལྟར་རྒྱལ་བ་མཐོང་ནས་དང་བ་བསྐྱེད་པའོ། །གཤེགས་པར་བཞེད་པ་རྣམས་གཤེགས་པར་བྱས་ནས་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་བཤད་དེ། གསུང་རབ་བཅུ་གཉིས་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། རྒྱལ་བའི་མཆོད་རྟེན་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐུ་གཟུགས་རྣམས་ལ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཕྱེ་མའི་ཆར་དང༌། སོགས་པའི་སྒྲས་ཙནྡན་ཕྱེ་མ་དང༌། ན་བཟའ་ལ་སོགས་པའི་ཆར་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་གྱུར་ཅིག །མཆོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་ནས་མཆོད་པ་ནི་མ་དག་པས་ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཐབས་བཤད་དེ། འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་ཏེ་ཤེས་བཞིན་པའི་དང་བས་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་ལྟར། བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་དེ་སྲས་རྣམས་ལ་མཆོད་པར་བྱའོ། །བསྟོད་པ་བཤད་དེ་དབྱངས་ནི། ནིཥཱ་ད་ལ་སོགས་པ་བདུན་ཏེ། དེ་དག་གི་དབྱེ་བ་ནི་ཀ་མོ་ད་ལ་སོགས་པ། དེ་མང་བས་རྒྱ་མཚོ་སྟེ་དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་མི་ཟད་པ་ལ་བསྟོད་པར་བྱའོ། །བསྟོད་པའི་དབྱངས་ཀྱི་སྤྲིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག །


DTG106_Page_0414
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟོད་པའི་ཆོ་ག་འདི་ཡང་དམ་ཚིག་གསུམ་བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བསྟོད་པ་རྫོགས་ནས་ཕྱག་བཤད་དེ། ཕྱོགས་བཅུར་གནས་པའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་ཕྱག་གིས་ཕྱོགས་བཅུར་འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བ་དང༌། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་པུར་སྦྱངས་པའི་ཐབ་ལས་བྱུང་བས་མཆོད་རྟེན་དང་པོར་བཞེངས། ཕྱིས་གཞན་དུ་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་དག་ཀུན་ནི་སྟེང་དང་འོག་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་གནས་པ་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཞི་ནི་སྐྱེས་རབས་ལ་སོགས་པར་བཤད་པའི་སྐྱེ་བའི་གནས་རྣམས་དང༌། མཁན་པོ་དང་བརྟུལ་ཞུགས་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཕྱག་བྱས་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བཤད་དེ། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་ཞེས་ཏེ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་སྡོམ་པའི་སྒོར་གྱུར་པ་སྟེ། འཇིགས་པ་མེད་པའི་ལམ་བསྟན་པས། སངས་རྒྱས་ལ་སྟོན་པར་ཁས་ལེན་སྟོན་པར་ཁས་མ་བླངས་ན་དེའི་བཀའ་ལ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཞི་བར་མཛད་པའི་དོན་དམ་པའི་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་ཁས་ལེན། དེ་རྗེས་གྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་འཇིགས་པ་མེད་པའི་གནས་སུ་འདྲེན་པ་པོ་བརྟེན་པར་བྱ་བར་ཁས་ལེན། དེ་ལྟ་མིན་ན་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་ཇི་ལྟར་སློབ། བྱམས་པས་གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་སྐྱོབ་པ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་པ་ཡི་ཚོགས་ཀུན་དང༌། །ཉེས་སྤྱོད་ཀུན་དང་རྒ་ཤི་ལས། །ཐབས་མིན་ངན་སོང་གནོད་ཀུན་དང༌། །ཐེག་པ་དམན་དང་འཁོར་བ་ལས། །དེ་ཕྱིར་སྐྱབས་ནི་བླ་ན་མེད། །ཅེས་སོ། །སྙིང་པོ་ནི་གཙོ་ཆེར་གྱུར་པའི་དོན་ཏེ། དེང་ནས་བརྩམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་འཁོར་གསུམ་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྐྱབ་པར་བྱའོ། །སྐྱབས་སུ་སོང་བའི་རྗེས་སུ་སྡིག་པ་བཤགས་པ་བཤད་དེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་སྤྱན། །བསྟན་པ་དག་ཀྱང་བསྲུང་བར་མཛད། །ཐམས་ཅད་དེ་ཡི་མངོན་གྱུར་ཏེ། །བདག་ནི་དེ་དག་མདུན་ན་གནས། །ཞེས་བསམས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད།


DTG106_Page_0415
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསལ་བ་ནི་ངག་གི་རིག་བྱེད། དེ་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གུས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཅི་གསོལ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ལ་ཐོག་མ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐོག་མ་མེད་དེ་འཁོར་བ་དང་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་དུ་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་ཤིང་ཕྱུགས་ལྟ་བུ་བདག་གིས་ཞེས་པས་རང་སུན་འབྱིན་པའོ། །བྱས་པ་ནི་རང་གིས་ཏེ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ནི་གཞན་ནོ། །གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ལ་ལེགས་པར་བྱས་སོ་ཞེས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ནི་རང་ཉིད་རང་གསོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་རང་ལ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏི་མུག་གི་འཁྲུལ་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བས་སོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རིགས་པ་ལས་འདའ་བར་བྱས་པས་སྡིག་པ་སྟེ། དེ་མཐོལ་བར་བྱ་བའི་མགོ་ལ་གཞག་པའི་རས་ལ་མེ་འབར་བ་ན། དེ་མྱུར་དུ་སྒྱུར་བ་ལྟར་འགྱོད་པས་གདུང་ཞིང་མཐོལ་བར་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་བཤད་དེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་དང༌། ཕམ་ཕན་འདོགས་པའི་ཞིང་དང༌། བླ་མ་ཡོན་ཏན་ཅན་དང༌། བཤད་པ་ལས་གཞན་རྣམས་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པས། གནོད་པ་བྱས་པ་དེ་བཤགས་པར་བྱའོ་དང་སྦྱར་རོ། །སེམས་སྒྱུར་བར་བྱེད་པས་ན་ཉེས་པ་སྟེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གིས་སྐྱོན་ཆགས་པ་སྡིག་ཅན་བདག་གིས་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་མནར་མེད་དམྱལ་བའི་རྒྱུ་འདྲེན་པས་སོ། །ཞེས་བོས་ནས་བཤགས་པར་བྱའོ། །འགྱོད་ཅིང་སྨྲས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐབས་གང་གིས་དེ་ལས་ཐར་བར་མྱུར་དུ་བསྐྱབ་ཏུ་གསོལ། ཅིས་མྱུར་བར་འདོད་ཅེ་ན། སྡིག་པ་མ་ཟད་པར་འཆི་རུ་དོགས་པའོ། །གཞན་དུ་ན་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཆི་བདག་ནི་འདིས་བྱས་འདིས་མ་བྱས་ཞེས་རྟོག་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཡིད་བརྟན་འཇོམས་པ་པོ་མིན་བ་ནི་བདག་དར་ལ་བབ་པ་འམ་ནད་མེད་དམ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་དང༌། ནད་པས་ནི་དེ་ལས་ལོག་པས་ཡིད་གཅུགས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལས་བྱུང་ཞེས་མ་རིག་ཅིང་ཐོག་འབབ་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་སྟེ་བྱས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། མཛའ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བའོ། །མི་མཛའ་བ་ནི་དེ་ལ་གནོད་པའོ། །མཛའ་བ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ། མི་མཛའ་བ་ལ་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལན་དུ་མར་བྱས་སོ། །མི་རྟག་པ་བདག་གི་


DTG106_Page_0416
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཛའ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ། འཆི་བར་འཚལ་ཞེས་རྨོངས་པས་མ་རིག་གོ །མི་མཛའ་བ་རྣམས་དང་མཛའ་བ་རྣམས་དང་བདག་དང་དེ་ཕྱིར་བསགས་པ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངང་གིས་འཇིགས་པར་འགྱུར་བས། དེའི་སླད་དུ་སྡིག་པ་མི་རིགས་ཞེས་མི་ཤེས་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བ་ཉམས་ཏེ་ཕྱིས་བལྟ་རུ་མེད། དེ་ལ་དྲན་པ་ཙམ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་གཞན་ཡང་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་གང་མྱོང་བ་དེ་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་དུ་མི་བརྟན་པས་དྲན་པར་བྱ་བ་ཙམ་སྟེ། དེའི་ཆེད་དུ་བདག་གི་བར་བརྟགས་ནས་སྡིག་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཚེ་འདི་ཉིད་དུ་བདག་ཡོད་བཞིན་དུ་མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བ་དུ་མས་སོ། །དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་བདག་གིས་བྱས་པའི་སྡིག་པ་དམྱལ་བའི་རྒྱུ་མི་བཟད་པ་བདག་གི་མདུན་དུ་གནས་ཏེ་དེ་དག་དང་འགྲོགས་ཏེ་མི་འགྲོའོ། །འོ་ན་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་རྨོངས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། བདག་སུའི་ཡང་ཉེ་དུ་མ་ཡིན་ཞིང་བདག་གི་ཉེ་དུ་ཡང་གང་ཡང་མ་ཡིན་པས་གློ་བུར་བ་ཡིན་ཞེས་མ་དཔྱད་པས། བདག་གི་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་སྡང་བས་སྡིག་པ་དུ་མ་བྱས་སོ། །མ་འཇིགས་ཤིག་ཁྱོད་ཚེ་རིང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཉིན་མཚན་དུ་ཚེ་རྟག་ལ་ནང་དུ་ཞུགས་པ་མེད་པས་བདག་ཅི་སྟེ་འཆི་བར་མི་འགྱུར། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ནི་ལྟ་ཞོག །སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་དུ་ནད་ཀྱིས་གཟིར་བས་ཉལ་བ་གཉེན་བཤེས་ཀྱིས་མཐའ་མ་བསྐོར་བ་དག་གཅིག་པུ་ཁོ་ནས་སྲོག་གཅོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སོགས་པའི་སྒྲས་གདུང་བ་དང་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཟོད་པར་བྱའི། ཉེ་དུ་ལ་སོགས་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མྱོང་ངོ༌། །འོ་ན་ཅི་སྟེ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འཇུག་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་འདིར་གཏི་མུག་སྡིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་རིགས་པ་འདི་དག་ཡིན་གྱི། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་པས་ནི་གཞན་དོན་དུ་འཇུག་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ལ་ཉེ་དུ་ལ་སོགས་པའི་ཕན་པ་ནམ་ཡང་མེད་པར་བཤད་དེ། འཆི་བདག་གི་ཕོ་ཉས་ཟིན་པ། ཞགས་པས་མགུལ་པ་བཅིངས་པ་ཐོ་བས་ཕྱིས་བརྡུང་བ་ཚེར་མ་དང་རྡོ་གཤག་མས་ཟུག་པ་ལས་ཀྱིས་གཞི་རུ་ཁྲིད་པ་གཅིག་པུ་ལ་གཉེན་དང་བཤེས་ཀྱིས་ཅི་ཕན། དེ་ཚེ་བསོད་ནམས་གཅིག་པུས་སྐྱོ་བ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བདག་གིས་མ་བསགས་སོ། །གཞན་གྱི་


DTG106_Page_0417
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྐྱེན་བཤད་ནས་རང་གི་རྐྱེན་འཆད་དེ། མི་རྟག་པ་ཉམས་པའི་རང་བཞིན་སྲོག་ལ་ཆགས་པས་མ་འོངས་པའི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་ལང་ཚོ་དང་ནོང་དང་དབང་ལ་སོགས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་བག་མེད་པ་བདག་གིས། ཀྱེ་མགོན་པོ་རྣམས་སྡིག་པ་མང་དུ་བསགས་སོ། །དེ་ལྟར་འགྱོད་པ་ཅིས་ཤེན་སྨྲས་པ། དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བས་ཀྱང་རྐང་པ་དང་ལག་པ་གཅོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་ཆུང་སྟེ། དེའི་སླད་དུ་ཁྲིད་ཀྱང་ལུས་བསྐམ་པ་དང༌། ཁ་སྐོམ་པ་དང་མིག་རྩ་ངན་པས་འགྲོ་བ་བཟློག་པ་མཐོང༌། འཇིགས་སུ་རུང་བའི་གཟུགས་ཅན་དེ་དག་གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་དག་གིས་ཟིན་པ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ལས་བྱུང་བའི་ནད་ཀྱིས་གཟིར་བ་བྲེད་ཅིང་བཤད་བ་འདོར་བས་ལུས་པོ་འཁྱིག་པའོ། །འོན་སྡིག་པ་བཤགས་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པས་ཅི་བྱེད་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་མ་སྤྱད་པས་སྡིག་པ་འབྱུང་གི་སྤྱོད་པ་པོ་ལ་མི་འབྱུང། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མེད་པར་གང་གི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཞི་བར་མི་འགྱུར་བས་སོ། །བྲེད་པས་མིག་བགྲད་ནས་ཕྱོགས་བཞིར་སྐྱབས་ཚོལ་ཏེ་སུ་ཞིག་སྙིང་རྗེ་ཅན་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་བདག་གི་སྐྱབས་སུ་འགྱུར་ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཚ་བ་ལ་སོགས་པ་དམྱལ་བའི་གནས་དེར་ཕྱོགས་རྣམས་སྐྱབས་མེད་པར་མཐོང་ནས་ཡི་མུག་པའི་ཚེ། བདག་གིས་ཇི་ལྟར་བྱ་སྟེ་བཟློག་པའི་ཐབས་མེད་པས་སོ། །དེ་བས་ན་ད་ལྟ་ཁོ་ན་དེ་ལ་ཕན་པ་བྱ་དགོས་ཞེས་སྨྲས་པ། ཀུན་ཏུ་དབུགས་འབྱིན་པ་བློ་བདེ་བའི་གནས་ཀུན་ནས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ནུས་པ་ཅན། སེམས་ཅན་སྐྱོབ་པའི་དོན་དུ་བྱོན་པ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པ། རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་དེ་རིང་ཉིད་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ་ཞེས་རྟེན་གྱི་སྟོབས་བཤད་དོ། །ཆོས་དང་དགེ་འདུན་བསྟན་པར་བཤད་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཆོས་སྲིད་པའི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ལ་དེ་རིང་ཉིད་དུ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ་ཞེས་སྐྱབས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། ཕྱིན་ཆད་མི་བྱེད་པའི་སྟོབས་དང༌། གཉེན་པོའི་སྟོབས་དང༌། རང་ལ་སྨོད་པ་བཞིས་སྡིག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་བས། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །གཙོ་ཆེ་བའི་


DTG106_Page_0418
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིམ་པས་བརྟན་པ་བཤད་དེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་ནི་འཇིགས་པས་སྐྲ་གནས་ཀུན་དུ་བཟང་བོ་དང༌། འཇམ་དཔལ་ལ་བདག་འབུལ་ལོ། །བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་རྒུད་པ་སེལ་བས་ན་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཐུགས་རྗེའི་སྤྱོད་པ་མ་འཁྲུལ་བ་ལ་ཉམ་ཐག་ང་རོས་འོ་དོད་འབོད། ཁྱེད་ཀྱིས་སྡིག་ལྡན་བདག་ལ་སྐྱབ་ཏུ་གསོལ། སྡིག་པ་ལས་རིང་དུ་སོང་བ་ནི་འཕགས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པས་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ། །སའི་ཁམས་ཀྱི་དག་པ་ཡིན་པས་སའི་སྙིང་པོ། །གཞན་ཡང་ས་བཅུ་ལ་རྣམས་ལ་སྐྱབས་ཚོལ་བས་སྙིང་ནས་འོ་དོད་འབོད། གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་སྡུག་པས་དགའ་བ་གང་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སྐྲག་ཅིང་འབྲོས་པ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྔར་མི་ཤེས་པས་ཁྱེད་ཀྱི་བཀའ་ལས་འདས་ཏེ་སྡིག་པ་བྱས། ད་ནི་ཆོས་ཤེས་པས་དེའི་འབྲས་བུ་དམྱལ་བའི་འཇིགས་པ་མཐོང་ནས། ཁྱེད་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་ལགས་ཀྱི། །འཇིགས་པ་མྱུར་དུ་བསལ་དུ་གསོལ། །ཆོས་བཞི་བསྟན་པ་ལས་གསུངས་པ། །སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ལ་བརྟེན་པས། །སྡིག་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་མི་ནུས་སོ་ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ལ་འདའ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། ཐུན་མོང་རག་ལ་ཁད་པའི་ནད་ལ་འཇིགས་པས་ཀྱང་སྨན་པའི་ཚིག་ལ་འདའ་བར་མི་བྱེད་དེ། ནད་འཕེལ་བའི་དོགས་པས་སོ། །བཞི་དང་བཞི་བརྒྱའི་ནད་ཀྱིས་ཟིན། །འདའ་བར་མི་བྱེད་ལྟ་ཅི་སྨོས། །དུས་མ་ཡིན་པའི་འཆི་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་སྟེ། དུས་ཀྱི་འཆི་བ་གཅིག་དང་བཅས་པ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་སྟེ། དེ་ཡང་སོ་སོར་རླུང་དང༌། མཁྲིས་པ་དང༌། བད་ཀན་དང༌། དེ་དག་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བས་བཞི་དང་བཅས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བཞིའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ཀྱང་ཅི་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ལས་ནད་གཅིག་འཁྲུགས་པས་ཀྱང་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་གནས་པའི་མི་རྣམས་འཆི་སྟེ། ནད་གང་གི་གསོ་བའི་སྨན་མཆོག་གང་ནས་ཀྱང་མི་རྙེད་དོ། །འདིར་བྷ་ན་ཤྲཱིའི་རྒྱལ་པོ་པདྨའི་སྐྱེ་རབས་དཔེ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ཉིད་འདས་པའི་དུས་སུ་པདྨ་ཞེས་ཀ་ཤིའི་རྒྱལ་པོར་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་དུས་སུ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་ཐམས་ཅད་ནད་དང་


DTG106_Page_0419
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པས་འཆི་སྟེ། དེ་དག་ཀུན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གསོལ་ཏེ། ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱེད་ཀྱང༌། བདག་གི་གནས་སྐབས་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར། རྒྱལ་པོ་དུས་དེ་ཉིད་དུ་སྨན་པ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དག་གི་གསོ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀུན་བལྟས་ལ། དེའི་ཉིན་མོ་སྐྱེས་པའི་རོ་ཧི་ཏའི་ཉའི་ཤ་ལས་གཞན་མ་མཐོང་བར་རྒྱལ་པོ་ལ་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནི་དེའི་ཉིན་པར་གྱེས་པ་ཆུ་ཆེན་པོ་གཅོད་པ་ལམ་མ་རྙེད་པ་རྙེད་པར་དཀའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཐའ་ཡས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནད་གཅིག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཆུད་གསན་ཏེ། གང་ལ་སྨན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་གཞན་གྱིས་མི་རྙེད་དོ། དེ་ལ་ལ་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་ཟུག་རྡུ་རྣམས་སེལ་ནུས་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྨན་པའི་གསུང་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པས་བདག་ཤིན་ཏུ་གཏི་མུག་སྨད་པའི་གནས་ཤེས་བཞིན་དུ་བཀའ་ལས་འདའ་བར་བྱེད་ན་བདག་ལས་གཞན་རྨོངས་པ་སུ་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བདག་ལ་སྨོད་པའོ། །དེ་བས་ན་བག་ཡོད་པར་འཚལ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། རི་ལ་སོགས་པའི་གྱང་ས་ཆུང་བ། གང་ལ་རུས་པ་འཆག་པའམ་འཆི་བ་ཙམ་འབྱུང་བ་དེར་ཡང་བག་ཡོད་པར་སྤྱོད་ན། དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་གི་ཚད་མནར་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་གྱང་ས་རིང་བར་བར་གྱི་བསྐལ་པའི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེར་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་ཀྱང་འདིར་ཡུན་རིངས་བདེ་བ་མྱོང་བས་ཆོག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་རི་ཁོ་ན་མི་འཆི་བྱས་ནས་བདེ་བ་ལ་རེ་བ་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་འཆི་བའི་ཚེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར། དབུགས་འབྱིན་པ་ཡང་མེད་པར་བཤད་དེ། འཇིགས་པར་མ་བྱེད་ཅེས་མི་འཇིགས་པ་སུས་བདག་ལ་བྱིན། དམྱལ་བའི་འཇིགས་པ་ལས་ཐར་བའི་ཐབས་ཀྱང་མེད་དེ། གསོན་པ་ནི་འཆི་བའི་མཐའ་མ་ཅན་ཞེས་གསུངས་པས། ངེས་པར་འཆི་བར་འགྱུར་ན་བདེ་བར་འདུག་པ་མི་རིགས་སོ། །བདེ་བ་ལ་རེ་བ་འདི་བས་ཀྱང་མི་རིགས་པར་བཤད་དེ། ཕྲེང་བ་དང་ཙན་དན་ལ་སོགས་པ་སྔར་ཉོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ད་ལྟ་མེད་པས་དེའི་སྙིང་པོ་ད་ལྟ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་བདེ་བ་ཡང་དུས་དེ་ཉིད་


DTG106_Page_0420
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་ཉམས་སོ། །བདེ་བའི་རྒྱུ་གང་ལས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་བདག་གིས་བླ་མའི་བཀའ་ལས་འདས་པར་བྱས། དེ་བས་ན་བདག་གིས་འདི་ཁོ་ན་བསམ་པར་བྱའི། མི་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་སྤངས་ནས། ཉེ་དུ་རྣམས་ཀྱང་གཅིག་བུ་ཁོ་ན་ལས་ཀྱི་འཕེན་བས་མི་ཤེས་པའི་གཤེད་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བས། ད་ཉེ་དུ་ལ་སོགས་པས་བདག་ལ་ཅི་དེ་ཚེ་ཕན་པ་མེད་པས་སོ། །མི་དགེ་བ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ངེས་པར་འབྱུང་ཞེས་བསམས་ནས་ཕྱིན་ཆད་སྡོམ་པར་འགྱུར། དེ་ནས་སྔར་བྱས་པ་ལས་ངེས་པར་ཇི་ལྟར་ཐར་ཞེས་བསམས་པས་བཤགས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང༌། དེ་བས་ཉིན་མཚན་མེད་པར་བདག་གིས་འདི་ཉིད་བསམ་པར་རིགས་སོ། །བསམ་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་དེ། བྱིས་བ་མི་ཤེས་པ་གཏི་མུག་གིས་ལྡོངས་པ་བདག་གིས་ལུས་ལ་སོགས་པས་གང་བྱས་པ་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མི་དགེ་བ་བཅུ་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་ལ་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དུས་མ་ཡིན་པའི་ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བཤགས་པར་བྱ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ལ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་ཤིང་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཕྱག་བྱས་ནས་སོ། །སྡིག་པ་འདི་ནི་བདག་གིས་བྱས། །ཞེས་ཁས་བླངས་ནས་བཤགས་པར་བྱའོ། །གཟུང་དུ་གསོལ་ཞེས་པ་ནི་བདག་གིས་འཆབ་སེམས་མེད་པར་བཤགས་པར་བྱས་པ་དགོངས་སུ་གསོལ། ཕྱིན་ཆད་སྡོམ་པ་བཤད་དེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་བཟད་པས་བཟང་པོ་མ་ཡིན། དུས་འདི་ནས་བརྩམས་ཏེ་སླར་མི་བྱའོ། །བླ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཤགས་པ་བྱེད་ན་བཤགས་པ་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་དེས་དྲིས་ཏེ་དེ་ལྟུང་བར་མཐོང་ངམ། དེས་མཐོང་ལགས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་བླ་མས་ཕྱིན་ཆད་སྡོམ་མ་མ་དྲིས་པས་དེས་སྡོམ་ལགས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བཤགས་པ་མང་དུ་གསུངས་པས་དེའི་ལེའུ་གཉིས་པའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལེའུ་གཉིས་པའོ།། །།རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་བཤད་དེ། རིགས་དྲུག་ལ་འཁོར་བའི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོས་བྱས་པའི་དགེ་བས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངན་སོང་སྡུག་བསྔལ་ངལ་སོ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཕྱུང་


DTG106_Page_0421
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་དགེ་བ་ཟད་པ་ཡིན་པས་དུས་འགའ་ཞིག་ངན་སོང་དུ་མི་ལྟུང་བས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་དགེ་བ་ནི་སྲིད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཁོ་ནའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་འཛད་པ་མེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་དང་ནི་རྒྱང་རིང་ངོ༌། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། སེམས་དང་བས་ཡིད་ཀྱི་དང༌། བ་སྤུ་ལྡང་བ་དང་མཆི་མ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་ལུས་ཀྱི་དང༌། ལེགས་པར་བྱས་སོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་ངག་གིའོ། །དགེ་བ་བྱས་པ་དེ་དག་མི་ཤེས་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་མོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཟིགས་པའི་ལམ་སྟོན་པས་སྐྱོབ་པ་སྟེ་སངས་རྒྱས་སོ། །དེའི་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སངས་རྒྱས་ཏེ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་བཤད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་འཆོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་མང་བས་རྒྱ་མཚོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མཛད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ༌། །ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསོལ་བ་བཤད་དེ། ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་གསོལ་བ་གདབ་སྟེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཞིང་མི་ཤེས་པའི་མུན་པས་བསྒྲིབས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུངས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་གསལ་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ་བཤད་དེ། བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བཞེད་པའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་པར་བཞུགས་པར་གསོལ་ཏེ། འགྲོ་བ་འདི་དག་བླང་བྱ་དང་སྤང་བྱ་མི་ཤེས་པར་མ་གྱུར་ཅིག །སྟོན་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྔོ་བ་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་མཆོད་པ་དང་ཕྱག་དང་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་གསོལ་བ་གདབ་པ་སྟེ། ཡན་ལག་བདུན་པ་བླ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ་བྱས་ལ། དགེ་བ་བདག་གིས་གང་ཐོབ་པ་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱེད་ནུས་པར་བདག་གྱུར་ཅིག །ཐུན་མོང་དུ་བཤད་ཅིང་བྱེ་བྲག་བཤད་དེ། དེས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཀུན་དང་སྦྱར་རོ། །ནད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྨན་དུ་


DTG106_Page_0422
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་གྱུར་ཅིག །ཇི་ལྟར་དགེ་བསྙེན་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་མས། རང་གི་ཤ་དྲོན་གཅོད་ཅིང་དགེ་སློང་ཅིག་ནད་གསོར་མི་རུང་བ་ལ་དྲངས་པས་དེ་ལས་གྲོལ་བར་བྱས་པའོ། །ནད་གཡོག་ཀྱང་བདག་གྱུར་ཅིག །དུས་ཇི་སྲིད་ཀྱི་ནད་དེ་སླར་མི་ལྡོག་པ་དེ་སྲིད་དུའོ། །བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་ནད་ལ་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་བྱིན་ནས་བདག་གིས་སེལ་ནུས་པར་གྱུར་ཅིག །བསྐལ་པ་མཚོན་དང་ནད་དང་ནི། །མུ་གེ་དག་གིས་མཐར་འཇིག་གོ །གང་ལ་འཇིག་རྟེན་ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་དུས་དེར་བཟའ་བཏུང་མེད་པས། ཤ་དང་རུས་པ་ཕན་ཚུན་དུ་ཟ་བའི་དུས་དེར་བདག་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བར་གྱུར་ཅིག ། ནོར་མེད་པས་བཀྲེན་པ་རྣམས་ལ་འཛད་པ་མེད་པའི་གཏེར་དུ་བདག་གྱུར་ཅིག །དེ་དག་གི་མདུན་དུ་གནས་ཤིང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མལ་དང༌། བཟའ་བ་དང་གོས་དང་གདན་ལ་སོགས་པ་འབུལ་ཞིང་ཉེ་བར་གནས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཆོག་ལ་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་བཤད་པས། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་པས་བཤད་དེ། དུས་འདི་ནས་བརྩམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་འགྲོ་བའི་རིས་ཀུན་དུ་བདག་གི་ལུས་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རིས་ཀུན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྫས་རྣམས་རྟ་དང་གླང་པོ་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྒྲུབ་བའི་ཕྱིར་གཏང་བར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། དགེ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་འདི་ནི་འདས་པ་ལ་མཁས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་བའོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་རྩ་བ་ཅན་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བས་གྲོལ་ཞེས་བརྗོད་དེ་སེར་སྣ་སེལ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། བདག་གི་སེམས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་དེ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་དུས་སུ་གལ་ཏེ་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཅིས་ཀྱང་གཏོང་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཏང་བ་


DTG106_Page_0423
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་བཏང་བས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པས་རྡེག་པ་དང༌། ཚིག་ངན་གྱིས་སྨོད་པ་དང༌། ས་རྡུལ་གྱིས་གཡོགས་པ་དང༌། འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་དུ་འཇུག །བྱིས་པ་ཡིན་པས་བདག་གི་ལུས་ཀྱིས་རྩེ་བ་དང༌། རོལ་པ་དང༌། ཅོ་འདྲི་བ་དང༌། ག་ཞ་དང་བདག་གིས་ཀུན་ནས་ལུས་འབུལ་བས། དེ་དག་གི་མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པའི་བསམ་པས་བདག་ལ་དགོས་པ་ཅི། ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་བྱེད་དུ་ཆུག་མི་འོས་པ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གང་དེ་དག་ལ་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཉེས་སྤྱོད་མ་ཡིན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་ལ་བརྟེན་ནས་སུ་ལ་ཡང་མི་འདོད་པ་ནམ་ཡང་འབྱུང་བར་མ་གྱུར་ཅིག །གང་དག་ལ་བདག་དམིགས་ནས་བློ་ཁྲོས་པའམ་མ་དད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གི་འདོད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པའི་བློ་དེ་ཉིད་རྒྱུར་གྱུར་ཅིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་མཐོང་ནས་དད་པ་སྐྱེ་བས་སོ། །མེད་པའི་སྐྱོན་བརྟགས་ནས་གང་དག་བདག་ལ་ཁ་ཟེར་བ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། ཕྱར་ཁ་གཏོང་བ་དེ་དག་བཤད་པའི་རིགས་པ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་པར་གྱུར་ཅིག །གཞན་ཡང་མགོན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མགོན་དང༌། ལམ་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེད་དཔོན་དང༌། ཆུ་བོ་ལ་སོགས་པ་བརྒལ་བར་འདོད་པའི་གྲུ་དང༌། རགས་སམ་ཟམ་པར་བདག་གྱུར་ཅིག །མུན་པར་མར་མེ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མར་མེ་དང༌། གནས་མལ་འདོད་པ་ལ་གནས་མལ་དང༌། བྲན་འདོད་པའི་བྲན་དུ་གྱུར་ཅིག །འདོད་པའི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་དང༌། ལག་པ་ནང་དུ་བཅུག་པས་ཅི་འདོད་འོང་བའི་བུམ་པ་བཟང་པོ་དང༌། ལྷ་མོའི་གསང་སྔགས་བསྒྲུབ་པ་ལས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པས་གྲུབ་པའི་རིག་སྔགས་དང༌། གཅིག་པུ་ནད་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྨན་ཆེན་དང༌། བརྟགས་པའི་དོན་ཀུན་སྒྲུབ་པས་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང༌། འདོད་པའི་དོན་འཇོབས་འདོད་འཇོའི་བར་གྱུར་ཅིག །ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ཇི་ལྟར་དམྱལ་བ་དང་འདོད་པ་དང་ལོག་རྟོག་དང་སྨན་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། བཏུང་བ་དང་ཁྲུས་ལ་སོགས་པ་དང༌། འཚེད་པ་དང་སྲོག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བརྐྱང་བ་དང་


DTG106_Page_0424
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྐུམ་པ་ལ་སོགས་པས། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་པར་གྱུར་ཅིག །དེ་ལྟར་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་བདག་ལོངས་སྤྱོད་དུ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཇི་སྲིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱི་བར་ཞེས་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་སེམས་རིན་ཆེན་ཞེས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནུས་པ་བཞིན་དུ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། ལུས་ཕུལ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ཤེས་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བྱས་ཏེ། དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་གོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་དེ། གང་ཚེ་བདག་དང་གཞན་གཉིས་ཀ །སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་མཚུངས་པ་ལ། །བདག་དང་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ན། །གང་ཕྱིར་གཞན་མིན་བདག་སྲུང་བྱེད། །ཅེས་བདག་གཞན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་རྟོགས་ཏེ་རང་གཞན་གྱི། སྡུག་བསྔལ་ཐར་བར་བྱེད་འདོད་ཅིང༌། །བདེ་བའི་མཐར་ནི་འགྲོ་འདོད་པས། །དད་པའི་རྩ་བ་བརྟན་བྱ་ཞིང༌། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་བློ་བརྟན་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཚིགས་བཅད་གཉིས་འདོན་ཅིང་ལེན་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་སྤངས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ལེ་འུས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་ནི་དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའོ། །དེ་མེད་ན་རང་དང་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པ་ལྟར། སེམས་བསྐྱེད་ནས་བསླབ་པ་བསྲུང་བ་ལྟར་རིམ་པ་བཞིན་ནི་ལས་དང་པོ་པས་ནུས་པའི་རིམ་པས་སོ། །དེ་ལྟར་བདག་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་མདོ་ལས་སྐྱེ་རབས་སྔ་མལ་སྦྱོད་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། མཐའ་དང་བྲལ་བ་འཁོར་བ་ཡི། །མུ་ནི་དང་པོ་ཇི་སྲིད་དུ། །དེ་སྲིད་འགྲོ་ལ་ཕན་དོན་དུ། །སྤྱོད་པ་གཞལ་མེད་སྤྱོད་པར་བྱ། །མགོན་པོའི་མདུན་དུ་ཡང་དག་པའི།།


DTG106_Page_0425
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་བྱ། །བཀྲེན་པ་ལས་ནི་གྲོལ་བྱའི་ཕྱིར། །འགྲོ་བ་དག་ལ་སྙན་གསན་འབེབས། །དེང་ནས་བརྩམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་བར། །སེར་སྣ་དང་ནི་ང་རྒྱལ་དང༌། །ཞེས་སྣང་དང་ནི་ཕྲག་དོག་དག །བདག་གིས་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་སྡིག་ཅན་སྤངས་ནས་སུ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པར་བྱ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །བརྟུལ་ཞུགས་ལ་ཡང་བསླབ་པར་བྱ། །སྡོམ་པ་འདི་བུད་མེད་ལ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ཞིང་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་སྐྱེའོ། །གཞན་གོ་སླའོ། །སྦྱོར་བ་དང་དངོས་གཞི་དང་རྗེས་ཐོབ་ཀྱིས་ལས་ཚང་བར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་བཤད་ཟིན་རྗེས་གསོ་བའི་ཕྱིར་སེམས་གཟེངས་བསྟོད་པ་བཤད་པའི་རིམ་པས་བསྐྱེད་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་བས་འདི་ལྟར་ནི་འོག་ཏུ་འཆད་པའི་རིགས་པས་སོ། །འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་རྙེད་པ་མེད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་དེ་རིང་གཟུང་བ་ལེགས་པར་ཐོབ་པ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་འདི་ནི་མི་ཁོ་ན་ལ་སྐྱེའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ནི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཡང་ངོ༌། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལའོ། །སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སྐྱེས་པས་སོ། །རྒྱལ་སྲས་ནི་ང་རྒྱལ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱེད་པ་བདག་གིས་དེ་ལྟར་བྱའི། ཇི་ལྟར་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མར་དག་པར་གྱུར་པ་ལ་བདག་གི་ཉེས་སྤྱོད་ཀྱིས་རྙོག་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །ཇི་ལྟར་མིག་མེད་པར་ལམ་གྱི་ཕྱག་དར་ཕུང་པོ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་རྙེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔར་གྱི་ལེགས་སྤྱད་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་ཕྱག་དར་ཕུང་པོ་ལྟ་བུ་འཁོར་བ་ལས་ལོང་བ་ལྟ་བུ་བདག་ལ་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའོ། །འགྲོ་བའི་འཆི་བདག་གཞོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བདུད་རྩི་ནི་རྒས་པ་དང་འཆི་བ་བཟློག་པ་ལྟ་བུ་དང༌། འགྲོ་བའི་དབུལ་བ་སེལ་བར་བྱེད་པ་གཏེར་འཛད་པ་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ནད་ཞི་བར་བྱེད་པ་གྲུབ་པའི་སྨན་ལྟ་བུ་དང༌། རིས་ལྔར་འཁོར་བས་དུབ་བའི་འགྲོ་བ་ངལ་གསོ་བའི་གནས་ལྗོན་ཤིང་ལྟ་བུའོ། །ངན་སོང་གསུམ་གྱི་འདམ་ལས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། རིགས་དང་གཟུགས་ལ་


DTG106_Page_0426
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་མ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གདུང་བ་སེལ་བའི་ཕྱིར་ཤར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཟླ་བ་གདུང་བ་མཐའ་དག་སེལ་བ་ལྟ་བུའོ། །མི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་རབ་རིབ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་ལ་སྒྲིབ་པས་སོ། །དེ་དཔྱིས་འབྱིན་ཉི་མ་ཆེན་པོ་སྟེ་ནང་གི་རབ་རིབ་སེལ་བས་སོ། །གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཁོ་ན་འོ་མ་སྟེ། ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་སྲུབ་སྦྱོར་གྱིས་བསྲུབས་བ་ལས་བྱུང་བ་མར་གྱི་སྙིང་པོ་ལྟ་བུའོ། །བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འདོད་པས་རིས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བའི་བདེ་བའི་ཉེ་གནས་ལྟ་བུ་མི་གནས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བཏགས་ཏེ། རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཚང་བས་འབྲས་བུ་བསྒྲུབས་པར་བཏགས་ནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ངེས་པས་འགྲོ་བ་ལ་སྙན་གསན་འབེབས་པར་བཤད་དེ། ཁྱེད་ཀུན་བདག་གིས་འཚང་རྒྱ་བར་བྱེད་པ་དང༌། འཚང་མ་རྒྱས་ཀྱི་གོང་དུ་ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བཅུག་པ་ཡིན་ཞེས་འགྲོ་བ་ལ་བདག་གིས་དེ་རིང་སྙན་གསན་འབེབས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདུན་དུ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་འདི་ལ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མཛོད་ཅིག །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཆོ་ག་གང་གིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་སྟེ། འཆད་པར་བྱེད་པའི་གཞུང་ལ་ཡང་དེར་བརྗོད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ལེའུ་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ལེའུ་གསུམ་པའི་བཤད་པའོ། །།སྒྲུབ་པ་གཙོ་ཆེར་བྱེད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་འབྱུང་བས་དེ་བསྒྲུབ་པ་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་དེ་མ་ཐག་པར་བཤད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བརྟན་པར་བཟུང་ནས་དེའི་བསླབ་པ་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར། འབད་པར་བྱས་ཏེ་ལེ་ལོ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སོ། །འཕགས་པ་ག་ཡ་མགོ་རི་བསྟན་པ་ལས་སྒྲུབ་པ་གཙོ་ཆེ་བར་བཤད་དོ། །བསླབ་པ་ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་ཤེས་རབ་བཞག་ནས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་དང༌། ལྷག་པར་ཞིང་སྦྱང་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་དང༌། གཡོག་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྤྲུལ་


DTG106_Page_0427
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ནི་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཚོགས་ལམ་ལ་སྤྱོད་དེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དང༌། །དབང་པོ་ཡུལ་ལ་བསྲུང་བ་དང༌། །ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཤེས་མཚན་མོ་ཡི། །སྔ་ཕྱིར་དགེ་སྦྱོར་ཤེས་བཞིན་དུ། །སྤྱོད་ལམ་ཐོས་བསམ་ལ་སོགས་ལ། །ཚོགས་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ལམ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྐྱེད་ནས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་བཤད་དེ། བབ་ཅོལ་ནི་ཉམས་དགའ་བ་སྟེ། དེས་གང་བརྩམས་པ་ལེགས་པར་མ་དཔྱད་པ་དེ་བརྩམས་ཀྱང་བྱའམ་མི་བྱ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་རིགས་སོ། །འདི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་མདོ་སྡེ་སྣ་ཚོགས་པ་ལས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཅན་གྱིས། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། རྒྱལ་པོ་འམ་བློན་པོ་ནུས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཀྱང་གང་ལེགས་པར་དཔྱད་པ་དེ་ལ་བཤོལ་དུ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་གྲོལ་བ་རྣམས་དགྲོལ་བའི་སླད་དུ་དབུགས་ཕྱུང་ནས་དམ་བཅའ་ལས་ཀྱིས་མ་བསྒྲུབས་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསླུ་བར་བྱས་ལ། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་བདག་གི་འགྲོ་བ་གང་ཞིག་སྟེ་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་འམ་བློན་པོ་ཆེན་པོས་གྲོང་རྡལ་གྱི་མི་རྣམས་ལ་ནང་པར་སྟོན་མོའི་སྙན་གསན་འབེབས་ཏེ། དེའི་གྲབས་མ་བྱས་པར་དེ་དག་སླུ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དབུགས་ཕྱུང་ནས་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་ན་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་སླུ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྦྱིན་པར་བྱ་ཞེས་བསམས་ནས། གང་གིས་མི་སྟེར་བ་དེ་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ལ་ཡི་དགས་སུ་འགྱུར་ཞེས་ལུང་ལས་གསུངས་སོ། །བླ་ན་མེད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེ་བ་སྦྱིན་པར་འགྱུར་ཞེས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་མདུན་དུ་དད་པ་ཆེན་པོས་སྒྲ་བོ་ཆེས་བསྒྲགས་ནས། དེ་མ་གྲུབ་ན་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ཐོ་འཚམས་ནས་བདེ་འགྲོར་ཅིག་འགྲོ་འགྱུར་རམ། དམ་པའི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་འདི་བཤད་པའོ། །ཆོས་བཀའ་


DTG106_Page_0428
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདུ་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདེན་པ་ལ་གཙོར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ནུས་པ་བཤད་དེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཁྱེན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ནས་ལས་ཀྱི་ཚུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཁྱེན་གྱི་གང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཀྱང་སྔར་དམ་བཅས་པའི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འོ་ན་འདི་འགལ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་བཤད། ས་བོན་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལྗོན་ཤིང་ཡང་མི་སྐྱེ་བས་དེའི་འབྲས་བུ་སེམས་ཅན་གྲོལ་བ་ག་ལ་སྲིད། དེ་ལ་བརྗོད་པ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་པ་དང་དོན་དམ་པའོ། དེ་ལ། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་དོན་ཕྱིར། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཅེས་འཕགས་པ་བྱམས་པས་ཀུན་རྫོབ་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་ཁོ་ན་སྤོང་བ་སྲིད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་ངན་སྤྱོད་མཐོང་ནས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་བདུད་ཀྱིས་ཕྱག་གཡས་པ་བསླང་བར་བྱས་པ་ལ་དེ་བཅད་དེ་གཡོན་པས་བྱིན་པ་ན། གཡོན་པ་མི་གཙང་བས་བྱིན་པ་ང་མི་ལེན་ཞེས་མ་བླངས་པས་མི་རིགས་པ་མཐོང་ན། སེམས་ཅན་མགུ་བར་བྱེད་པ་ནི་མི་ནུས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསམས་ན་བྱང་ཆུབ་སྤོང་བ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གང་ནི་དོན་དམ་པ་མཐོང་ནས་བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན། རིམ་པ་ལྔའི་ལེའུ་བཞི་པ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལས་བཤད་པ། སྐལ་ལྡན་སློབ་མས་ལེགས་གདམས་ཐོབ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་དོན་དམ་སེམས། །སླར་ཡང་བླ་མ་ལས་བསྐྱེད་ནས། །ཐལ་སྦྱར་མེ་ཏོག་གཟུང་བྱས་ཏེ། །དངོས་པོ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པས་སྟོང་པ། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་དང་མཚུངས་པས་རང་གི་སེམས་ཐོག་མར་མ་སྐྱེས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རྗེས་ཡང་གསུངས་པ། སློབ་དཔོན་བཀའ་དྲིན་ཐོབ་པ་དྲི་མེད་བློ་བརྟན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ༌། །དང་ཞིང་དག་བྲལ་ཞི་བའི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་


DTG106_Page_0429
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤྲུལ་པའི་ཁམས། །གཉིས་མེད་རྟོག་བྲལ་རྟག་ཏུ་བདེ་ལྡན་དེ་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་སྒོམ་བྱ། །བསོད་ནམས་དེ་མིན་ལས་གྲོལ་བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དངོས་སྐྱེར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གསུངས་པ་སྤོང་མི་ནུས་སོ། །དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་རྟོགས་པ་ཙམ་ཡིན་པས་སོ། །ཕན་ཡོན་ལས། དེས་ན་དགེ་བ་ཉམ་ཆུང་ཉིད་ལ་རྟག །ཅེས་ནི་ཀུན་རྫོབ་པའོ། །སྡིག་པའི་སྟོབས་མི་བཟད་པ་གང་གིས་ཕམ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའོ། །འཁོར་བའི་བཙོན་ར་ལ་སོགས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱིའོ། །དགེ་བ་གཞན་ཀུན་ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དགེ་བའོ། །འདི་ཉིད་དགོངས་ནས། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ངན་སོང་གི །སྡུག་བསྔལ་ངལ་སོའི་དགེ་བ་དང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ལྗོན་ཤིང་རྟག་པར་ཡང༌། །འབྲས་བུ་འབྱིན་པས་མི་ཟད་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་དོན་དམ་པའིའོ། །བསོད་ནམས་བསགས་པ་བླ་མའི་གདམས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས། ལམ་འདི་ཉིད་གཟུང་བར་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་དགོངས་ནས་ཡང་གསུངས་པ། རི་དབང་རྩེ་ནས་གང་རུང་ལྷུང་གྱུར་ན། །བར་དུ་ལྟུང་མི་འདོད་ཀྱང་ལྟུང་བ་ཉིད། །བླ་མའི་དྲིན་གྱིས་ཕན་པའི་གདམས་ཐོབ་ནས། །གྲོལ་མི་འདོད་ཀྱང་གྲོལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱོན་མཐོང་བར་རེ་ཞིག་སེམས་ལོག་ཀྱང་རྟོགས་པ་མི་ལྡོག་པས་ཕྱིས་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །གནས་སྐབས་བཤད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྒྲོལ་བར་དམ་བཅས་ཏེ། དེས་འདི་ལ་ལྟུང་བ་ཆུང་ཡང་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་གཅིག་པུ་ལ་ལྟུང་བ་བྱུང་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མི་འགྲུབ་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཕགས་པ་བྱམས་པས་གསུངས་པ། སེམས་ཅན་ཁུར་ལྕི་མགོར་གཞག་ནས། །བྱང་སེམས་འགྲོ་བ་བུལ་མི་མཛེས། །རང་གཞན་ཚོགས་རྣམས་འཆིང་བས་བཅིངས། །བརྩོན་འགྲུས་བརྒྱ་འགྱུར་བྱེད་པར་འོས། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ལ། གང་ཞིག་གཞན་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་གེགས་བྱེད་ན་དེའི་ངན་འགྲོའི་གྲངས་མི་ནུས་ཏེ། སེམས་


DTG106_Page_0430
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གྱི་དོན་འབྱོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངན་འགྲོ་མང་བའི་རིགས་པ་བཤད་དེ། མི་ཅིག་བསད་ན་གསོད་མཁན་དེ་སྐྱེ་བ་ལྔ་བརྒྱར་གཞན་གྱིས་བསད་ནས་འཆིའོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕན་པ་འབྱོངས་ན་ལྟ་ཅི་སྨོས། རབ་ཏུ་ཞི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། གང་གཅིག་པུ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསད་ལ་ནོར་ཅི་ཡོད་འཕྲོག །གཞན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་སེམས་གཅིག་ལ་བར་ཆད་བྱེད་ན། དེ་ལ་དེ་བས་ཀྱང་སྡིག་པ་མང་པོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིགས་པས་གལ་ཏེ་དེ་རང་ཉིད་ལྟུང་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ། དེའི་སྟོབས་དང་བརྟན་པར་འབྱུང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་རིམ་པས་ངན་སོང་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་ལ་འདྲེན་པས་མི་གཉིས་ཀྱིས་འཛིན་པའི་འདོ་ལི་ལྟར། བར་དུ་འཁོར་བར་གནས་ཤིང་ས་ཐོབ་པ་ལ་ཡུན་རིངས་སྟུག་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། ཇི་ལྟར་དམ་བཅས་པ་བཞིན་དུ་གུས་པས་བདག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དལ་འབྱོར་ཐོབ་པ་ད་ལྟར་གལ་ཏེ་འབད་པ་མ་བྱས་ན། ངན་སོང་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཚེ་ལམ་ག་ལ་ཡོད། སངས་རྒྱས་བྱོན་ཀྱང་ལམ་མི་འཐོབ་སྟེ། ངན་སོང་དུ་གནས་པ་མི་འོས་པའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་མཛད་པའི་སངས་རྒྱས་གྲངས་མེད་བྱོན་ཅིང་གཤེགས་ཀྱང་དེ་དག་གི་གསོ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་ཏེ་རང་གི་ཉེས་པས་སོ། །བདག་སྔོན་དུ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་གལ་ཏེ་ད་ལྟ་ཡང་བསླབ་པ་ལ་ལྷོད་པ་དེ་ལྟར་རང་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ། ཡང་ནས་ཡང་དུ་ངན་སོང་དུ་ནད་དང་འཆི་བ་དང༌། རྐང་ལག་གཅོད་པ་དང༌། མདུང་དང་མདས་ཕུག་པ་དང༌། སོགས་པའི་སྒྲས་འཆིང་བ་དང༌། རྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚོགས་པ་རྙེད་དཀར་བཤད་དེ། ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་སངས་རྒྱས་བྱོན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གནས་ལ་དད་པ་དང༌། ཡུལ་དབུས་སུ་དབང་པོ་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཐོབ་པ་དང༌། ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་


DTG106_Page_0431
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རུང་བ་ནམ་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་རྙེད་པར་དཀའ་བས་སོ། །ནད་དང་བྲལ་བའི་དུས་དང་ཟས་དང་གོས་རྙེད་པ་སླ་བ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དང་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ནམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཐོབ་ནས་ཀྱང་ལྷོད་པར་མི་བྱ་ཞེས་བཤད་དེ། ཚེ་ནི་སྐད་ཅིག་གིས་སླུ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་ནོར་བརྙས་པ་ཡུན་རིངས་མི་གནས་པ་ལྟར་ལུས་པོ་སྟེ་མི་རྟག་པས་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ད་ལྟ་འབད་པ་མ་བྱས་ན་སླར་མི་ལུས་དགེ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་མི་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་མ་ཐོབ་ན་སྡིག་པ་ཁོ་ན་འབྱུང་སྟེ། ལྷ་རྣམས་ལ་ཡང་ལྷ་མིན་དང་རྩོད་པས་སོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱང་དགེ་བ་མི་བྱེད་པ་ཕྱིས་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བ་ཅི་བྱེད་པར་འགྱུར། དགེ་བ་མ་བྱས་པར་སྡིག་པ་བསགས་ན་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མི་དགེ་བ་བཅུ་ནི་རིས་དྲུག་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བདེ་འགྲོའི་སྐད་ཀྱང་མེད་དེ། བསྐལ་པ་ས་ཡ་བརྒྱ་ཕྲག་ལ་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་རྒྱལ་བས་གསུངས་ཏེ། མི་ཁོམ་པ་དང་བྲལ་བའི་མི་ལུས་རྙེད་པར་དཀའོ། །དཔེ་བཤད་དེ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ཁྲུ་བཞི་པ་གཉའ་ཤིང་གི་བུ་ག་གཅིག་པུ་ལ། རུས་སྦལ་མིག་གཅིག་པའི་མགུལ་པ་ཆུད་པ་བཞིན་ནོ། །མདོ་ལས་གསུངས་པ། འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ལ། དེར་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་གཅིག་ཡོད་པ་ན། ཤར་གྱི་རླུང་གིས་ནུབ་ཀྱི་མཐར་དང༌། ནུབ་ཀྱི་རླུང་གིས་ཤར་གྱི་འགྲམ་དུ་བདས་ཏེ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷོའི་རླུང་གིས་བྱང་དང༌། བྱང་གི་རླུང་གིས་ལྷོར་བདས། འདི་ལྟ་བུའི་རྒྱ་མཚོ་ལ་རུས་སྦལ་མིག་གཅིག་པ་གཏིང་ནས་ལོ་བརྒྱ་འདས་ཏེ་མགུལ་བ་སྟེང་དུ་བྱུང་ནས་ལྟའོ། །དེ་ལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་གཉའ་ཤིང་དེ་མིག་མེད་པའི་ཕྱོགས་སུ་སོང་བ་ན་དེ་མི་མཐོང་བར་དེའི་མགུལ་པ་བུ་ག་དེར་ཆུད་དེ། དེ་ཉིད་འདིར་དཔེའོ། ཅིས་དེ་ལྟ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་གཞིའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་བྱས་པའི་སྡིག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ངན་སེམས་ཀྱིས་ཁྲག་བྱུང་བའི་མཚམས་མེད་བྱས་ལ་ལྷ་སྦྱིན་ལྟར་མནར་མེད་དུ་བར་


DTG106_Page_0432
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྐལ་གཅིག་གནས་པར་གྱུར་ན། དུས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བསགས་པའི་སྡིག་པ་ལས་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བའི་བདམ་ཁ་ག་ལ་ཡོད། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཕྱུང་ནས་ཟད་ཀྱང་མྱོང་བའི་ལས་དང་འབྲས་བུ་ཙམ་མྱོང་ནས་བྱེད་པ་པོ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་མི་གྲོལ་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་མྱོང་ཞིང་སྡིག་པ་གཞན་སོག་བར་འགྱུར་རོ། །འགྱོད་ཅིང་སྨྲས་ཏེ་འདི་ལས་གཞན་རང་སླུ་བར་བྱེད་པ་མེད་དེ། མ་རིག་པ་ཡང་འདི་ལས་གཞན་ཅི་ཡོད་འདི་ལྟ་བུའི་དལ་འབྱོར་ཐོབ་ནས་ཀྱང༌། གང་དགེ་བ་ལ་གོམས་པ་སྟེ། དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ནོར་ལག་ཏུ་བྱུང་བ་ལྟ་བུ་གཞན་གྱིས་འཕྲོག་པའོ། །དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་འདི་ལྟ་བུ་དང༌། སྡིག་པའི་སྟོབས་རྟོགས་ནས་ཀྱང་རྨོངས་པའི་མཐུས་སྒྱིད་ལུག་ནས་ནི་ལེ་ལོ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་ཡུན་རིང་དུ་མྱ་ངན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་དུ་གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བྱས་པ་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་བསྡིགས་པ་དང་རྡེག་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གཞན་ཡང་དམྱལ་བའི་མེས་བདག་ཡུན་རིང་དུ་སྲེག་ཅིང་ཐལ་བར་འགྱུར། དེ་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ་བ་ཅི་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཞེས་འགྱོད་པ་མེ་ལྟ་བུས་མ་བསླབས་པའི་སེམས་གདུང་བར་འགྱུར་རོ། །ལས་ངན་ཟད་པས་ཕན་པ་དེའི་ས་རྙེད་པ་དཀའ་བ་ཅི་ཞིག་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་མཇལ་བས་རྙེད་པར་གྱུར་ན་ཡང༌། ཤེས་ཀྱང་དམྱལ་བ་དེ་དང་དེར་ཁྲིད་དེ། སྔོན་དུ་གོམས་པས་སླར་ཡང་དེ་ལྟའི་ལས་བསགས་པས་སོ། །སྲིད་པ་ལ་འགྱོད་པར་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་བཤད་ནས་ཀུན་འབྱུང་བཤད་དེ། དོན་འདི་ལ་བདག་ལ་སེམས་མེད་དུ་ཟད་སྔགས་ཀྱིས་རྨོངས་པ་ལྟར་སུས་བདག་རྨུགས་པ་མི་ཤེས་བདག་གི་ནང་ན་སུ་ཞིག་ཡོད། ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། ལག་བ་དང་རྐང་པ་དང་མགོ་དང་མགུལ་བ་མེད་པ་སྲིད་པ་ནས་ཡང་སྲིད་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཆགས་པ་དང་བཅས་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་བག་ལ་ཉལ་བཅུ་ཕྱེ་བས། བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་དང་ཉི་ཤུ་དཔའ་བོ་ཡང་མིན་ལ་ཤེས་རབ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་དེ་དག་གིས་ཅི་སྟེ་བདག་བྲན་བཞིན་བྱས། འདི་དག་གི་གཉེན་པོ་ལམ་


DTG106_Page_0433
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྒོམ་པའི་དོན་དུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ་བདག་རང་གི་སེམས་རྟེན་ལ་བདག་ལ་འཇིགས་པའི་དོགས་པ་ཡང་མེད་བཞིན་དུ། གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་དེ་ལྟ་བུ་མི་རིགས་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་མི་ཁྲོ་བ་འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་དད་པ་སྨད། ལྷ་དང་ལྷ་མིན་རྣམས་དགྲར་གྱུར་ཀྱང་གསོད་ནུས་ཀྱི་མནར་མེད་དམྱལ་བའི་མེ་ནང་དུ་ཁྲིད་པར་མི་ནུས་སོ། །མེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། གཞན་ལྟ་ཞོག་ལྷའི་བཞུགས་གནས་རི་རབ་ཀྱི་འང་མེ་གང་དང་ཕྲད་པས་ཐལ་བ་ཡང་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པས་སོ། །མེ་དེ་ལ་ཉོན་མོངས་སྟོབས་ཅན་དགྲ་མཚམས་མེད་ལས་ཀྱི་རྒྱུས་སྐད་ཅིག་ཏུ་འདོར་རོ། །འདི་དག་ཁོ་ན་ལྟ་ཅི་སྟེ་ཁྲོས་པ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ལྷ་ལ་སོགས་པ་དགྲ་བོ་གཞན་ལ་ཚེ་འདི་ལྟ་བུའི་རིང་བ་འཁོར་བ་ལྟར་ཐོག་མཐའ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་བདག་གི་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་བོ་རྣམས་ལས་སོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དེའི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་མཉེས་པར་བྱས་ན་ཕན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་ནི་བསྟན་པར་བྱས་ན་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱེད་དོ། །དུག་སྦྲུལ་ཁོ་བོ་མ་བྱིན་པས་དུག་འཕེལ་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བར་མེད་པ་རྒྱུན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོགས་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡུན་རིངས་ཀྱི་དགྲ་བོ་རྣམས་བདག་གི་སེམས་ལ་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་ལྡོག་པ་མེད་པར་གནས་པ་ན་བདག་ལ་སེམས་ལ་སེམས་ཡོད་ན་འཁོར་བ་ལ་དགའ་བར་མི་རིགས་སོ། །སླར་ཡང་སྨད་པར་འོས་པ་ཉིད་བཤད་དེ། སྲིད་པ་ཁོ་ན་བཙོན་ཁང་སྟེ་དེའི་སྲུང་མ་ནི་ཐར་དུ་མི་སྟེར་བ་སྟེ། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་ཡང་གསོད་བྱ་གསོད་མཁན་གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་འདི་དག་ཉིད་བདག་གི་ཡིད་ཀྱི་ཁང་པ་ན་གང་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་དྲ་བ་དེར་གལ་ཏེ་གནས་ན་དགྲ་བོ་སྟོབས་ལྡན་བཙན་པོ་སྟེན་པ་དེ་ཚེ་བདག་ལ་བདེ་བ་ག་ལ་ཡོད། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེ་བས་ཇི་སྲིད་དུ་དགྲ་བོ་དེ་དག་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་བསད་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་བརྩོན་པ་མི་འདོར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ཆུང་ངུའི་དགྲ་ལ་ཡང་ཁྲོ་བ་བརྟན་པ་ང་རྒྱལ་བདོ་བ་རྣམས་དགྲ་དེ་མ་བཅོམ་པར་གཉིད་དུ་མི་འགྲོའོ། །གཞན་ཡང་རང་གི་ངང་གིས་འཆི་བ་འཆི་བའི་


DTG106_Page_0434
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བའི་སྐྱེ་བོ་གཡུལ་དུ་བཙན་ཐབས་སུ་བསད་པའི་ཕྱིར་སྔར་འཚེ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཡུལ་གྱི་མཚོན་ཆ་རྣམས་ཀྱིས་ཕོག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཁྱད་དུ་བསད་ནས། བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་མ་གྲུབ་པར་ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །བཤད་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་བཤད་དེ། རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་བྱེད་པ་ཉེས་པ་མེད་པར་དགྲ་བོ་གསོད་པར་བརྩོན་པ་བདག་ལ་སྒྱིད་ལུག་ནི་མི་ནུས་པས་ལེ་ལོ་དང༌། ཡི་ཆད་སེམས་རྨུགས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་ཕྲག་བྱུང་བར་གྱུར་ཀྱང༌། རྒྱུ་གང་གིས་ཏེ་ལེ་ལོ་མི་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྒོམ་པའི་དོན་དུ་བཤད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་དག་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་མེད་ཀྱང་དགྲ་བོའི་སྙིང་ལ་སོགས་པར་ཕོག་པའི་མཚོན་རྒྱན་བཞིན་དུ་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་འཆང་བར་བྱེད་པ་ན་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་སངས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ལ་གོ་བགོས་པ་བདག་ལ་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཅི་སྟེ་གནོད་བྱེད་ཡིན། འདི་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དང་བ་ཁོ་ནར་རིགས་ཏེ། འོག་ཏུ་འཆད་པ་ཡང༌། འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་འཇོམས་བྱེད་པའི། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་དགའ་བར་རིགས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་བཤད་དེ། ཉ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཚོ་བ་ཙམ་གྱི་དོན་དུ། ཉ་བསད་པའི་ཕྱིར་གྲང་དུས་སུ་ཆུ་གྲང་བ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། གདོལ་པ་རྣམས་གཞན་གྱི་ནོར་རྐུ་བའི་ཕྱིར་མཚན་མོ་ཚེར་མ་ཅན་གྱི་ལམ་ལ་ཆར་དང་རླུང་དང་དུག་སྦྲུལ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་གསོད་པར་དོགས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དང༌། ཞིང་པ་ཡང་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སོགས་པའི་སྒྲས་རྔོན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལོག་པར་གཡེམ་པར་ཚོལ་བ་དང༌། ཚོང་པ་དང་བྲན་ལ་སོགས་པ་ལས་དམན་པ་བྱེད་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་ན་སྐྱེས་བུའི་དོན་གྲུབ་པར་འདོད་པ་བདག་གིས་ཅི་སྟེ་མི་བཟོད། གཞན་ཡང་ཕྱོགས་བཅུར་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྒྲོལ་བའི་དོན་དུ་དམ་བཅས་ནས། གང་གི་ཚེ་གཞན་ལྟ་ཞོག་བདག་ཀྱང་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་གྲོལ་བར་མ་བྱས། དེའི་ཚེ་རབས་ཀྱི་ནུས་པ་མ་བལྟས་པར་འགྲོ་བ་རྣམས་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་མཁན་སྨྱོན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་པ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་དམ་བཅའ་


DTG106_Page_0435
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟན་པར་བྱ་སྟེ། སྔོན་དུ་རང་ཉིད་མ་གྲོལ་བར། །གཞན་དག་དགྲོལ་བར་ག་ལ་ནུས། །ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་རང་གི་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་པ་ནི་དང་པོར་བརྩམ་མོ། །དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཁྱད་དུ་བསད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་པ་ལ་བརྩོན་པ་བརྟན་པས་མི་མཐུན་ཁོན་དུ་བཟུང་ནས་རྟག་ཏུ་གཡུལ་སྤྲད་པར་བྱའི། འོ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་ཀུན་ནས་འཇོམས་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ། འཇོམས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་གཞོམ་དགོས་པས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་གང་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་ཚོགས་སོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཞག་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་བྱེད་པ་དཀའ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་རྒྱུ་མ་རྣམས་དུམ་བུ་དུམ་བུར་གཏུབས་ཀྱང་མགོ་བཅད་ཅིང་ཤ་དང་ཁྲག་ཟད་ཀྱང༌། ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མི་འགྲོའོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ཡུལ་ནས་ཕྱུང་བ་རྣམས་སྟོབས་ལྡན་གཞན་ལ་བརྟེན་ཏེ་སླར་འོང་བར་གྱུར་ན་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དགྲ་བོ་གཞན་ཕྱུང་བ་ན་ཡུལ་གཞན་དུ་གནས་ཏེ། གང་ལ་ནུས་པ་ཐོབ་ནས་སླར་དགྲ་བོ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་འོང་བར་འགྱུར། ཉོན་མོངས་དགྲའི་ལུགས་ནི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་སླར་འོང་བ་མི་སྲིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་བག་ལ་ཉལ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། བདག་གི་སེམས་ལས་ཕྱུང་བ་ན་གར་སོང་སྟེ་གཞོམ་པར་འགྱུར་གང་དུ་གནས་ཏེ་བདག་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རྩ་བ་ནས་བཏོན་པ་སླར་ལྡང་མི་ནུས་སོ། །འོན་ཀྱང་བློ་མི་གསལ་བ་བདག་ལ་བརྩོན་འགྲུས་མེད། ཉོན་མོངས་པ་འདི་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་ཤེས་རབ་ཙམ་གྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་སློང་བཤད་དེ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཡུལ་ལས་ཀྱང་དབང་པོ་དུལ་བ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བཅད་ཀྱང་མི་མཐོང་བས་ཉོན་མོངས་པ་ཡུལ་ལ་མེད། དབང་པོའི་ཚོགས་རྣམས་ལ་ཡང་མེད། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་དུས་སུ་སྔར་བཞིན་དུའོ། །མི་དམིགས་


DTG106_Page_0436
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ཡང་མེད་དོ། །འདི་དག་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མེད་དེ། འགྲོ་བ་ཀུན་གནོད་བྱེད་ཅེས་པས་སྣང་རུང་དུ་བརྟགས་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རྩ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གློ་བུར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ཀྱང་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་དོ། །འོ་ན་བདག་གི་སེམས་ལ་གནས་ཞེས་པ་དང་འགལ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་བག་ལ་ཉལ་ལ་ལྟོས་ཏེ་བཤད། འདིར་ནི་ཀུན་སློང་གི་རང་བཞིན་བཤད་དེ། མེད་པས་སྒྱུ་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གླང་པོ་ཆེ་མེད་ཀྱང་སྔགས་དང་སྨན་གྱི་མཐུས་གླང་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་སྒྱུ་མ་སྣང༌། དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བས་སོ། །ཡིད་འོང་ལ་སོགས་བརྟགས་ནས་སུ། །དངོས་པོ་ལ་ནི་འཁྲུལ་གྱུར་པ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་རྟོག་པ་འབྱུང༌། །དེ་ཡང་ཡིད་མི་འོང་རྟོགས་ནས། །ཞེས་བཤད་པས་ཉོན་མོངས་པ་དག་ལས་སྙིང་ལ་འཇིགས་པ་སྤོང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་དོན་དུ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པར་གྱིས། དགོས་པ་མེད་པར་དམྱལ་བར་བདག་ཉིད་སྡུག་ཏུ་བཅུག་ན་ཅི་བྱ། དེ་ལྟར་ལེའུ་འདིས་བསྟན་པའི་དོན་ངེས་པར་བྱས་ལ་འབད་དེ་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་བསླབ་པ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུའོ། །འདིར་གང་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་མདོ་སྡེ་ནས་མང་དུ་བསྟན་པའི་བསླབ་པ་དེ་དག་ལ་བསླབ་པའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་ཏེ། བདག་ཉིད་དང་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། །དུས་གསུམ་གྱི་ནི་དགེ་བ་དག །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་གཏོང་པ་དང༌། །བསྲུང་བ་དག་པ་སྤེལ་བའོ། །ཇི་ལྟར་སྨན་པས་གདམས་པ་ལྟར་མི་བྱེད་ན་སྨན་གྱི་རེག་པའི་ནད་པ་ལ་སོགས་པ་ག་ལ་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྨན་པ་ཆེན་པོས་གདམས་པའི་བསླབ་པ་ལ་མི་སློབ་ན། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ནད་ལས་གྲོལ་བར་ག་ལ་འགྱུར། བག་ཡོད་པ་ནི་བསྐྱེད་པའི་སེམས་བསྲུང་བ་ལ་ནན་ཏན་ཏེ། དེའི་དོན་སྟོན་པའི་གཞུང་ལ་ཡང་དེ་སྐད་བཤད། བག་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ལེའུའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བཞི་པའོ།། །།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཏང་བའི་


DTG106_Page_0437
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལུས་ལ་ཡང་བསྲུང་བ་དང༌། དག་པ་དང་སྤེལ་བར་འཚལ་ལོ། །གང་གི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ལ་སོགས་སྦྱིན་པས་ན། །མ་བསྲུངས་ན་ནི་ལོངས་སྤྱོད་མེད། །ལོངས་མ་སྤྱད་ན་སྦྱིན་པ་ཅི། །དེ་བས་ན། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ལ་སོགས་བསྲུང་བར་བྱ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང༌། །མདོ་རྣམས་རྟག་ཏུ་བལྟ་བའོ། །དེ་ལ་བསླབ་པར་འདོད་པས་བཤད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྱུ་མ་ལས་སེམས་བསྲུང་བར་བྱའོ། །བསླབ་པ་ཡང་སྣང་བར་བྱེད་པ་དང༌། བཀག་པ་མི་བྱེད་པའོ། །འོ་ན་བསླབ་པ་ཁོ་ན་བསྲུང་བར་བྱའི་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གཡོ་བ་ཉོན་མོངས་པས་མྱོས་སུ་བཅུག་པའི་སེམས་དབང་དུ་མ་གྱུར་པ་མ་བསྲུངས་ན་བསླབ་པ་བསྲུང་བར་མི་ནུས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་པ་མ་ཐུལ་བས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་གནོད་པ་མི་བྱེད་ཀྱི། གང་མ་བསྲུངས་བའི་སེམས་ཀྱིས་དམྱལ་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟར་མྱོས་པ་ལས་འཆི་བ་ཁོ་ན་འབྱུང་གི །སེམས་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞེས་ཁྱད་པར་རོ། །ཡོན་ཏན་བཤད་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་ལྕགས་ཀྱུས་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་དྲན་པའི་ཐག་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀུན་ལ་སྤྱོད་པ་བཀག་པས། གལ་ཏེ་སེམས་ཀྱི་གླང་པོ་ཆེ་བཅིངས་ན་དེའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་ལས་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ནུབ་ལ། མངོན་པར་མཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བ་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་སེམས་ཟིན་ཀྱང་སྟག་ལ་སོགས་པ་མ་བཅིངས་པས་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་ནུབ་ཅེ་ན། བཤད་དེ་སྟག་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་བཅད་གཉིས་གོ་སླའོ། །འདི་རིགས་པ་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་སྔར་བྱས་པའི་ལས་ངན་གྱིས་འཕགས་པ་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ན་ཇི་ལྟར་མི་ཅིག་ལ་ཐོག་བབས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་ཞིང་ཡང་ན་ཀུན་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱང་སེམས་ཁོ་ན་སྟེ་ལུས་ཀྱི་ལས་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛོད་ལས། འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་ལས་


DTG106_Page_0438
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་སྐྱེས། །ལས་དེ་སེམས་པ་དང་ངེས་བྱས། །སེམས་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ཏེ། །དེས་བསྐྱེད་ལུས་དང་ངག་གི་ལས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྡིག་པའི་སེམས་ནི་ལོག་པ་དང༌། །འགྲོ་ལ་དགྲ་ཡི་འཇིགས་པ་མེད། །སེམས་ནི་གང་གི་དབང་དུ་གནས། །དེ་ལ་བདེ་བ་མེད་མི་འགྱུར། །སེམས་དུལ་བ་ནི་ལེགས་པ་སྟེ། །སེམས་ནི་ཞིབ་བ་དེ་བའི་རྒྱུ། །ཞེས་སོ། །ཡང་དག་གསུང་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་ཏེ། རང་ལ་ཕན་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་རལ་གྲི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པར་མཚོན་ཆ་རྣམས་དང༌། ལྕགས་བསྲེགས་པའི་ས་གཞི་དང༌། ཤལ་མ་ལིའི་ནགས་ཀྱི་སྡོང་པོ་ལ་འདོད་ལོག་གི་ཡུལ་བུད་མེད་སུས་བྱས་སོ། །འདི་དག་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པར་བཤད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྡིག་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བར་ཐུབ་པས་གསུངས། དེ་བས་ན་སེམས་བསྲུང་བར་བྱའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་སྤྲིན་ལས་གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ་སེམས་ཤེས་ན་དེ་དག་ཀྱང་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་པོའོ། །དགེ་བའི་ཚོགས་ཀྱང་སེམས་ཁོ་ནར་བཤད་དེ། དབུལ་བ་ནི་ནོར་མེད་པ་སྟེ་འགྲོ་བ་དག་གི་དེ་བསལ་ནས། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་ན་དེའི་ཚེ་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་དེ་ཇི་ལྟར་འབྱུང༌། གང་གི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ད་ལྟར་ཡང་དབུལ་བས་སོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་འབྱུང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། དེའི་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཏོང་བས་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་སེམས་ཆགས་པ་མེད་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པས་དེ་ཡང་སེམས་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་འབྱུང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ཉ་ལ་སོགས་པའོ། །གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དངོས་པོ་མེད་པས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ། གལ་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་ཉ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་ནོར་དང༌། བུད་མེད་དང་ཆང་ལ་སོགས་པ་གར་བསྐྲད། གང་དུ་དེ་དག་


DTG106_Page_0439
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་མཐོང་བར་འགྱུར། མི་མཐོང་བས་བདག་གིས་དེ་དག་གསོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མིན་ཏེ་དེ་བས་ན་དེ་དག་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལས་བཟློག་པའི་སེམས་ཐོབ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འདོད་དེ། དེ་བས་དེ་སེམས་ཁོ་ནའོ། །བཟོད་པ་ཡིན་ནམ་བརྗོད་པ་ཡང་སེམས་སུ་བཤད་དེ་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དགྲ་བོ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པས་ཁྲོ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་གནོད་བྱེད་གང་ཡང་མེད་པས་བཟོད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་མི་ནུས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བོ་མ་རུངས་པ་ལ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་མཛད་པ་མེད་པས་སོ། །དེ་བས་ན་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཟློག་པའི་སེམས་ཁོ་ན་གཞན་གྱི་གནོད་པ་བཟོད་པའོ། །དགྲ་བོས་བྱེད་པར་བྱ་བ་ཞེ་སྡང་འཕེལ་བ་སྟེ། དེ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དག་བཅོམ་པ་ལྟར་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་མི་ནུས་པའི་དོན་ཡིན་ཀྱང་དཔེས་ཐབས་ལ་མཁས་ན་ནུས་པར་བཤད་དེ། ས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚེར་མ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་བསྐྱབ་པའི་དོན་དུ། ས་གཞི་དག་པར་འོས་ཏེ་དེ་ནི་མི་ནུས་ཏེ་ཀོ་བ་དེ་ཙམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་ཀྱིས་ནུས་ཏེ་ལྷམ་མཐིལ་ཙམ་གྱི་ཀོ་བས་ས་གཞི་ཐམས་ཅད་བཀབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དགྲ་ལ་སོགས་པ་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཀྱི། དེ་བས་རང་གི་སེམས་ཁོ་ན་བཟློག་པར་བྱའི། གཞན་བཟློག་པར་མི་ནུས་པ་དང༌། དགོས་པ་མེད་པས་སོ། །དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་རང་བཞིན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་སེམས་སུ་བཤད་དེ། སེམས་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྤྱོད་པ་དམན་པའི་སེམས་ལ་ལུས་ངག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཀྱང་འབྲས་བུ་དེ་ལྟ་བུ་མི་འབྱུང༌། ཇི་ལྟར་སེམས་གཅིག་པུ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་ལ་གསལ་བར་འགྱུར་བས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཚངས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བས་དེ་ཡང་སེམས་ཉིད་དོ། །བསམ་གཏན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། སེམས་ཉིད་དུ་བཤད་དེ། བཟླས་བརྗོད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བཟླས་པ་ནི་སྔགས་དང་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྐྱར་པའོ། །དཀའ་ཐུབ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་བསྡམས་པའོ། །དེ་དག་


DTG106_Page_0440
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡུན་རིངས་སུ་གོམས་ཀྱང་སེམས་གཡེངས་པ་འམ། གཉིད་ལ་སོགས་པས་རྨུགས་པས་དོན་མེད་དུ་འགྱུར་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱ་མི་འགྲུབ་པས་སོ། །ཞེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ནི་བརྗོད་མེད་སེམས་ཡིན་ཞེས་བཤད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་འཇོམས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དོན་མེད་འཁོར་ཏེ། ཀ་ཤིའི་མེ་ཏོག་ནམ་མཁར་འཁོར་བ་བཞིན། །མེ་ལྔ་བསྟེན་པ་དང་སྐྲ་འབྱིད་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་དེ། གང་དག་གི་ཆོས་ཀྱི་དོན་གྱི་མཆོག་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་མཆོག་གི་གཏེར་སེམས་ཉིད་གསང་བ་སྟེ། ཐ་མལ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སེམས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་མ་གོམས་པའོ། །སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས་གསུངས་པ། རང་སེམས་ཁོ་ན་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱིས་རླན་པར་བྱེད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་རྣམས་ལས་སྦྱང་བར་བྱའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བརྟེན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་བས་བརྟན་པར་གཟུང་བ་ནི་དྲན་པས་སོ། །ལེགས་པར་བསྲུང་བ་ནི་ཤེས་བཞིན་གྱིས་སོ། །བརྟུལ་ཞུགས་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་འདི་མ་ཡིན་པ་བརྟུལ་ཞུགས་གཞན་མང་པོས་ཅི་ཞིག་བྱ། བཀའ་བསྡུ་བའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། རང་གི་སེམས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཅིང་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་ན་སེམས་པ་དེར་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱོན་རྣམས་ལས་སེམས་ལོག་སྟེ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་བཅུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེ་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་བྱིས་བ་རྩ་བཀྲོལ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་གང་རུང་གི་རྨ་བསྲུང་བར་འདོད་པས་གནོད་པའི་དོགས་པས་སེམས་རྩེ་གཅིག་པར་རྨ་བསྲུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བསླབ་པ་བསྲུང་བར་འདོད་པས་སེམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྨ་ལྟ་བུའོ། །ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བོ་མ་རུངས་པའི་ནང་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །རྨས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་སྟེ། དེ་ལ་འཇིགས་ཤིང་རྨ་ནན་ཏན་གྱིས་བསྲུང་ན། བསྡུས་འཇོམས་ཀྱི་རིས་འཇོམས་པ་ལས་


DTG106_Page_0441
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡུན་རིང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ལས་ཡུན་རིང་འཇིགས་ཤིང་སེམས་ཅན་གྱི་རྨ་ཅི་སྟེ་མི་བསྲུང༌། བསྡུས་འཇོམས་ཀྱི་རིས་ལུས་འཇོམས་པ་ཡིན་ཀྱང་དེའི་སྡུག་བསྔལ་སེམས་ཁོ་ན་ལའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་རིགས་པ་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་སྡང་བར་མི་བྱའོ། །ལང་ཚོ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཡང་མི་ཆགས་ཤིང་བག་ཡོད་པར་བྱའོ། །དེ་བསྟན་པར་བྱ་ཞིང་བཤད་དེ། སྣམ་སྦྱར་ལ་སོགས་པ་རྙིང་པ་དང༌། གདན་གདིང་བ་དང་ཕྱག་ལ་སོགས་པའི་བཀུར་སྟི་དང༌། ལུས་དང་ཚེ་དང་དགེ་བ་གཞན་དག་གང་བདག་གི་དོན་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉམས་ཀྱང་བླའི་སེམས་ནི་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་མི་བྱའོ། །འདིར་དད་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། སེམས་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེས་ཞུས་པ་ལས་དྲན་པ་བཤད་དེ། དྲན་པ་གང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང། བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ལ་སྐབས་མི་འབྱེད་པ་དང༌། ལམ་མ་ཡིན་པར་མི་ལྟུང་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་རྣམས་ལ་སྐབས་མི་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དམིགས་པའི་ཡུལ་ལ་མ་རྨུགས་པས་སོ། །ཤེས་བཞིན་ནི་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས་གསུངས་ཏེ། སྤྱོད་པ་ན་བདག་སྤྱོད་དོ་ཞེས་གནས་པ་ན་བདག་གནས་སོ་ཞེས་རབ་ཏུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་བཞིན་ནི་ལུས་དང་སེམས་སོ་སོར་བརྟགས་པའོ། །འདི་གཉིས་མ་བསྲུངས་ན་སྐྱོན་དུ་བཤད་དེ། ནད་ཀྱིས་གཟིར་བའི་མི་ལས་ཐམས་ཅད་མི་ནུས་པ་ལྟར། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་ནུས་སོ། །གཉིས་ཀྱི་སྐྱོན་སོ་སོ་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་བུ་ག་ཅན་ལ་ཁ་ནས་བླུགས་པའི་ཆུ་འཛག་པ་ལྟར། ཤེས་བཞིན་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ལ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་མི་གནས་སོ། །སྐྱོན་གཞན་བཤད་དེ། མང་དུ་ཐོས་པ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་བསླབ་པ་བསྲུང་བ་ལ་བརྩོན་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱང་ལུས་དང་སེམས་ཤེས་བཞིན་མེད་པས་གདུང་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་འཕྲོག་པས་ན་ཆོམ་རྐུན་པས་དྲན་པ་ཉམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཕྲོག་པས་བསོད་ནམས་བསགས་ཀྱང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་།


DTG106_Page_0442
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ཆོམ་རྐུན་རྣམས་གླགས་སྐབས་ཚོལ་བར་བྱེད། འཇུག་པའི་ལམ་ཐོབ་ན་དགེ་བ་འཕྲོག་གོ །དེ་བས་བདེ་འགྲོ་ཁོ་ན་སྲོག་སྟེ་དེ་འཇོམས་དགེ་བ་འཕྲོག་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ཡིད་ཀྱི་ཁང་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ཁར་ཆོམ་རྐུན་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་བཞག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སོང་ན་ཡང་ཉེ་བར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དྲན་ནས་སོ། །དྲན་པ་ཡང་མཁན་པོའི་གདམས་པ་དང༌། དེ་ལས་འཇིགས་པ་དང༌། དད་པ་ཆེ་བ་དང༌། ལེགས་སྤྱད་ཀྱི་དབང་དང་བླ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་པས་དཀའ་སླ་མེད་པ་སྐྱེའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཁམས་གསུམ་གྱི་དངོས་པོ་དེ་དག་གི་མདུན་ན་ཡོད་དེ། བདག་ཀྱང་དེ་དག་གི་མདུན་དུ་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ཤིང་རྟག་ཏུ་མི་རིགས་པ་ལ་ངོ་ཚ་བ་དང༌། བསླབ་པ་ལ་གུས་པ་དང༌། དེ་ལས་མི་འདའ་བའི་འཇིགས་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་ཞིང༌། དེ་ལྟར་བསམས་ཤིང་རྟག་ཏུ་གནས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་ངོ་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་འབྱུང་སྟེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེར་དེ་ལྟར་སྤྱད་ན་འབད་པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡང་དེ་ལས་སྐྱེའོ། །ཤེས་བཞིན་སྐྱེ་བ་དང་དེ་བརྟན་པའི་རྒྱུ་ནི་དྲན་པ་ཉིད་བཤད་དེ། གང་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཡིད་ཀྱི་སྒོར་ལུས་དང་སེམས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་བཞིན་འབྱུང་སྟེ། འབྱུང་བ་ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གོ །དགོས་པ་མེད་ལ་སྤྲོས་པ་སྤང་བར་བཤད་དེ། དང་པོར་རེ་ཞིག་སེམས་རྟག་ཏུ་བཤད་པའི་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་ནང་དུ་སེམས་པའོ། །མི་དགོས་པ་ལ་སྤྲོས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་རྣམས་མེད་པ་ལྟར་དགོས་པ་མེད་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་ལས་ལོག་པར་ཤིང་བཞིན་དུ་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་ཅིང་བཤད་དེ། མིག་ཅུང་ཟད་ཕྱེ་བ་འོག་ཏུ་ལྟ་བ་གཡེང་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་བསམ་གཏན་གྱི་ལྟ་བ་བསྟན་ཏེ། གཡོ་བ་མེད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒོམ་པའོ། །ལས་


DTG106_Page_0443
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་པོ་པ་མི་ནུས་ན་ངལ་བསོ་བའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མིག་དང་སེམས་ངལ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་ཕྱོགས་སུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་གང་རུང་དེ་ཉེ་བར་འོང་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་གྲིབ་མ་ཙམ་ཤེས་ནས། ལེགས་པར་བྱོན་ནམ་སྨྲ་ཞིང་བལྟ་སྟེ་དེ་དད་པ་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་དུ་ཡང་དེ་ལྟར་བལྟ་ཞིང་འགྲོ་ན་འཇིགས་པ་བརྟག་པར་བཤད་དེ། འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཆོམ་རྐུན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་བཞི་རིམ་པས་ཡུད་ཙམ་བལྟ་སྟེ་རང་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་བལྟ་ན་བསྡད་དེ་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྒྱབ་བལྟ་ན་ལོག་སྟེ་བལྟའོ། །མདུན་དུ་འགྲོ་བ་དང་རྒྱབ་ཏུ་བལྟ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་གང་ཚེ་གང་རིགས་དེ་ཤེས་བཞིན་བྱེད་པའོ། །ལུས་ཤེས་བཞིན་བསླབ་པ་བཤད་དེ། སྤྱོད་ལམ་གང་རུང་ལ་ལུས་འདི་ལྟར་གནས་པར་འཚལ་ཞེས་ཀློག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྩམས་ནས། བར་དུ་ཡང་ལུས་ཇི་ལྟར་གནས་ཞེས་བརྟག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཤེས་བཞིན་བཤད་དེ། རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཆོས་སེམས་པ་ཁོ་ན་དཀའ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལ་བཅིངས་བས་རང་དབང་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བཅིངས་ཀྱང་བརྟག་པར་བཤད་དེ། རང་གི་དམིགས་ཡུལ་ལམ་གཞན་དུ་ཡོད་པ་བརྟག་སྟེ། གཞན་ལས་ལོག་སྟེ་དེ་ཉིད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རང་གི་ངང་གིས་དེར་རྒྱུན་བཏང་སྙོམས་སུ་གཞག་གོ །ཇི་ལྟར་བརྩམས་པའི་བསམ་གཏན་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་གཏོང་བ་དེ་ལྟར་གཟུང་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཟླ་བ་སྒྲོན་མས་ཞུས་པ་ལས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་མྱུར་དུ་དག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་བཞིན་གཏོང་བར་བཤད་དེ། མེ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་དང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དགའ་སྟོན་ཡོད་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་ནུས་ན་དུས་དེ་སྲིད་དུ་ཅི་བདེར་སྤྱད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཅིས་ཤེ་ན། སྦྱིན་པ་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་གྱ་ནོམ་པས་དེ་མི་ནུས་པའི་ཚེ་དུས་དེ་སྲིད་དུ་བཏང་སྙོམས་བྱས་ཀྱང་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་


DTG106_Page_0444
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས། ཐག་རིང་པོ་ནས་ཆོས་ཉན་དུ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བསམ་གཏན་ལས་ལངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཁོ་ན་བསྔགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ཀྱང་བསླབ་པ་ལ་ལྷོད་པ་མི་རིགས་པར་བཤད་དེ། གང་ཞིག་བསམས་ནས་བྱེད་པར་བརྩམས་པ་རེ་ཞིག་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་རྫོགས་པར་བྱའི། །དེ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། དེ་སྤངས་ནས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ཅི་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱས་ན་ཐམས་ཅད་ལེགས། བཟློག་པ་ན་གཉིས་ཀ་མི་ལེགས་ཏེ། སྔར་བརྩམས་པ་དང་ཕྱིས་ཁས་བླངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དང༌། དེ་ཞུགས་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རྒྱལ་པོའི་གཏམ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། གར་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ལ་འདོད་པ་བྱུང་ན་དེ་གཞོམ་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དགོས་པ་མེད་པར་འཇིམ་པ་འདྲིལ་བ་དང༌། སེན་མོ་ལ་སོགས་པས་རྩྭ་གཅོད་པ་དང༌། རྐང་པས་ས་ལ་རི་མོ་འབྲི་བ་དང༌། སོགས་པའི་སྒྲས་ཞལ་བ་དང༌། བཟོ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཀག་པ་མཐོང་ནས། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་འཇིགས་ཤིང༌། སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཚིགས་བཅད་བདུན་གྱིས་ཤེས་བཞིན་བྱེད་པར་བཤད་དེ། གང་ཚེ་ལ་སོགས་པའོ། །དང་པོ་རང་སེམས་བརྟགས་ཏེ་རིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྟན་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་རང་སེམས་ཆགས་པ་འམ་སྡང་བ་དེའི་ཚེ། ལུས་ཀྱིས་བྱ་བ་མི་བྱ་ཞིང་དག་ཏུ་མི་བརྗོད་དེ། དེ་གཉིས་ཉོན་མོངས་པར་རྟོགས་ནས་སོ། །དབང་པོའི་འཕྲོ་བ་དང་རྣམ་རྟོག་བསྡུས་ཏེ་གནས་པར་བྱའོ། །དགོངས་པ་འདི་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་སློང་གང་ཡིན་པ་དེ་རང་གི་ངང་གིས་ཡལ་འགྲོ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་རྒོད་པ་ནི་གཡེང་བ་དང༌། གཞན་ངག་གིས་ཅོ་འདྲི་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་ནི་སེམས་ཁེངས་པ་དང༌། རྒྱགས་པ་དང༌། མཚང་འབྲུ་བ་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཐོ་འཚམས་པ་དང༌། འདི་དག་གིས་སྐྱོར་བ་ཀྱོག་པོ་སླུ་བར་འདོད་པ་ན། གང་གི་ཚེ་བདག་ལ་སྟོད་པ་ནི་རང་གི་ཡོན་ཏན་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་ལ་སྨོད་པ་ནི་མི་མགུ་བ་དང༌། གཤེ་


DTG106_Page_0445
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་ནི་ཁྲོ་བས་རྩོད་པ་དང༌། ནོར་གྱི་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། གྲགས་པ་འདོད་པ་དང༌། གཡོག་འཁོར་དང༌། རིམ་གྲོ་འདོད་པ་དང༌། གཞན་དོན་ཡལ་བར་འདོར་བ་དང༌། རང་དོན་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། འཁོར་ནི་སློབ་མ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མི་རིགས་པ་སྨྲ་བར་འདོད་པ་ན་མི་བཟོད་པ་དང༌། ལོ་ལོ་དང༌། འཇིགས་པ་དང༌། སྤྱི་བརྟོལ་དང༌། མུ་ཅོར་དང༌། རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཞེན་པའི་སེམས་བྱུང་ན། དེའི་ཚེ་བྱ་བ་མི་བྱེད་པར་ཤིང་བཞིན་གནས་པར་བྱའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་མཐོང་ནས་ཡང་ན་དོན་མེད་པའི་བྱ་བ་རྩོམ་པ་དེའི་ཚེ། བག་ཡོད་པའི་དཔའ་བོས་གཉེན་པོ་ཤེས་བཞིན་བྱེད་པས་བརྟན་པར་གཟུང་བར་བྱ། ཨུ་གྲས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། རྒོད་པ་མེད་པར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པའོ། །བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཀྱང༌། དེ་ལ་བདག་ཉིད་བསྲུང་བ་ནི། །གང་ཞིག་དོན་མིན་སྤོང་བས་སོ། །དེ་དག་གང་གིས་འཐོབ་ཅེ་ན། །དོན་མེད་སྤྲོས་པ་སྤངས་པས་སོ། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་དྲན་པས་འགྲུབ། །དྲན་པ་ཤིན་ཏུ་དད་ལས་འབྱུང༌། །དད་ནི་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་ཆེ། །ཤེས་ཏེ་བསྟན་པས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ཚིགས་བཅད་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོ་ཁོ་ན་བཤད་དེ། ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་ནི་དམ་བཅའ་བརྟན་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་དད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་དང་བའོ། །བརྟན་པ་ནི་མི་འཇིགས་པའོ། །གུས་པས་བཀུར་སྟིའོ། །ཞེས་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པས་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ངོ་ཚ་བ་དང་འཇིགས་པ་དང་བཅས། ཞི་ཞིང་ནི་དབང་པོ་རྣམས་བསྡམས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །གཅིག་ལ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་ལ་མི་འདོད་པས། ཕན་ཚུན་དུ་འགལ་བ་བྱིས་པའི་འདོད་པས་མི་སྐྱོ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་འདི་དག་ལ་དེ་ལྟར་འབྱུང་ཞེས་བྱས་ནས་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའོ། །རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་བ། སྤྲུལ་པ་བཞིན་དུ་ང་རྒྱལ་མེད་པར་སེམས་བདག་གིས་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསམ་པར་བྱའོ། །ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་དལ་འབྱོར་ཐོབ་


DTG106_Page_0446
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ཞིང་བསམ་པར་བྱ་ཞིང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པས་མི་གཡོ་བར་རི་རབ་བཞིན་དུ་སེམས་བརྟན་པར་བྱའོ། །སེམས་སྦྱོང་བ་ཁོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཞེས་དེས་བསྒྲུབས་སོ། །ལུས་ཀྱི་ཤེས་བཞིན་བཤད་དེ། ལུས་བེམས་པོ་ཡིན་པས་རང་གཞན་གྱི་དོན་མི་འགྲུབ་སྟེ། གཞན་དུ་སེམས་དང་བྲལ་བའི་ལུས་ཤ་ལ་ཆགས་པའི་བྱ་རྒོད་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་དུ་ཁྲིད་པ་ན་ཅི་སྟེ་དགག་པར་མི་བྱེད་དོ། །སེམས་ཀྱིས་ཞེན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། ཀྱེ་ཡིད་བདག་མེད་པ་ཁོ་ནས་བདག་ཏུ་གཟུང་ནས་ཤ་དང་རུས་པའི་ཕུང་པོ་ཅི་སྟེ་བསྲུང་ཞེ་ན། ཁྱོད་ལས་ལུས་འདི་ཐ་དད་ཡིན་ཙ་ན་དེ་ཉམས་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་ཅི་གནོད། ཐ་དད་པ་ཕན་གནོད་མི་ཤེས་པ་བདག་གིར་བྱེད་ན། ཤིང་གི་གཟུགས་ཤིན་ཏུ་གཙང་མ་ཅི་སྟེ་མི་བཟུང༌། འདི་ནི་མི་གཙང་བའི་སྤྲུལ་པ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །སྙིང་པོ་མེད་པར་བཤད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རང་གི་ལུས་ལས་པགས་པ་ཐ་དད་དུ་རྟོགས་པ་དང༌། དེ་ནས་རུས་པའི་དྲ་བ་ལས་ཤ་ནི་ཐ་དད་པར་རྟོགས་ཤིང༌། རུས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བཅག་སྟེ། དེའི་ནང་དུ་རྐང་མར་ལ་བལྟ་སྟེ། མཁས་པས་བསྔགས་པར་འོས་པའི་སྙིང་པོ་འདིར་ཅི་ཡོད་ཅེས་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འབད་པས་བཙལ་ཀྱང་སྙིང་པོ་མ་མཐོང་ན། དེ་དུས་སྨྲོས་ཤིག །ཅི་སྟེ་ལུས་བསྲུང་ངོ༌། །དགོས་པས་བསྲུང་བར་བཤད་དེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །དགོས་པ་གཉིས་ཀྱིས་འདི་བསྲུང་བར་འོས་པ་བཤད་དེ་བསོད་ནམས་བསག་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་པ་དང༌། བྱ་རྒོད་ལ་སོགས་པའི་ཁ་ཟས་ཡིན་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཞེ་ན་བ་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཉེ་བར་བླང་བར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་དང་སྲོག་བཏང་བས་ལྟོས་པ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ཤེས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་ན། འདི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །འདིར་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱས་ནས། གཡོག་ལ་གོས་ལ་སོགས་པ་མི་སྟོར་བ་བཞིན་དུ། ལུས་ཀྱང་མི་རྟག་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་


DTG106_Page_0447
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་དེ་ཟར་བཅུག་པ་ཅི། འོ་ན་ཇི་ལྟར་རིགས་ཤེ་ན། ཀྱེ་ཡིད་ལུས་ལ་གླ་ཙམ་བྱིན་ཏེ་རང་གི་དོན་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གླ་བས་བཏབ་པའི་ལོ་ཏོག་རྣམས། དེ་ལ་ཀུན་སྟེར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ལུས་ལ་གྲུའི་བློ་བསྐྱེད་དེ། བསོད་ནམས་ལ་འཇུག་པ་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལས་བཟློག་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ཇི་བཞིན་དུ་བྱེད་དུ་གཞུག་གོ །དེ་ལྟར་ལུས་ཤེས་བཞིན་གྱིས་དེའི་རང་བཞིན་དང་དགོས་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིགས་པས་སེམས་དང༌། ལུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། བདག་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་རྟག་ཏུ་བཞིན་འཛུམ་པ། ཁྲོ་གཉེར་གཞན་དད་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་སྤངས་ནས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་གསོང་པོར་སྨྲ་བའི་གོང་དུ་ལེགས་པར་འོངས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསོང་པོར་སྨྲ་བའོ། །འགྲོ་བ་ལ་གཉེན་བཤེས་ལྟར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་གཡེང་བ་དགག་པ་བཤད་དེ། ཁྲི་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གོ་སླའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་བཤད་དེ། ཆུ་སྐྱར་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་བས་ན་རྟག་ཏུ་སྒྲ་མེད་པར་བག་ཡོད་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གཞན་ལ་བསྐུལ་བ་ནི་ཉེས་བྱས་བཤགས་པ་ལ་བསྐུལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་གདམས་ངག་སྦྱིན་ནུས་པ་སྟེ། མ་བཅོལ་བར་ཕན་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་ངག་སྤྱི་བོས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སློབ་མ་ང་རྒྱལ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་ལས་སློབ་སྟེ། བླ་མ་ལྟར་བྱེད་དོ། །ཕྲག་དོག་མི་བྱ་བར་བཤད་དེ། ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནའོ། །བསྟོད་པས་ལེགས་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་དེའི་ལྐོག་ཏུ་སྨྲ་སྟེ། གཞན་གྱིས་དེའི་མདུན་དུ་དེའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ན་རྗེས་སུ་སློབ་སྟེ། དགའ་བ་བཞིན་དུའོ། །གཞན་དུ་ན་འདིས་མི་འདོད་ཀྱིས་ཀོ། །རང་གི་ཡོན་ཏན་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་ན་ང་རྒྱལ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་ཁོ་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་དགའ་བར་ཞེས་ཡིད་ལ་བྱའོ། །གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ཕྲག་དོག་སྤང་བར་བཤད་དེ། དམན་


DTG106_Page_0448
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བར་མ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་གང་རུང་བརྩམས་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དགའ་བ་དེ་ནོར་རྫས་བཏང་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ། འདིར་ནི་འབད་པ་མེད་པར་བསྒྲུབས་པས་ཅི་སྟེ་སྤོང༌། དེ་བས་དགའ་བའི་བདེ་བ་སྤྱད་པར་བྱ། ཕྲག་དོག་གི་ཡུལ་གཞན་གྱིས་འབད་དེ་བསྒྲུབས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འདིར་ཁྱད་པར་བཤད་དེ་འདིར་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་དགའ་བས་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་གོད་མེད་དེ་ཅི་ཡང་མ་བརླག །སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་ཆེ་སྟེ་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྟོད་པས་སོ། །གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་མི་བཟོད་ན་འཇིག་རྟེན་གཉི་ག་ལ་སྐྱོན་ཏེ། འདིར་མི་དགའ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་ཕ་རོལ་དུ་ཡང་ཞེ་སྡང་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཆེའོ། །བྱེད་པར་རིགས་པ་ཡང་བསླབ་པར་བྱ་བར་བཤད་དེ། ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་དང༌། ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་དང༌། དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་འབྱུང་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། རྣར་སྙན་པ་དང། སྙིང་རྗེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། འཇམ་པ་དང༌། རན་པའི་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བལྟ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དྲང་བ་དང་ནི་ཀྱོག་པོ་མ་ཡིན་པ་དགའ་བས་གཞོལ་བའི་མིག་གིས། སྐོམ་པས་ཆུ་ལྟར་བཏུང་ཞིང་སེམས་ཅན་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཆགས་པ་དང༌། སྡང་བ་དང་གཏི་མུག་གིས་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འདི་དག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གོ་སླ་བའོ། །བསླབ་བཏུས་ལས། ཀུན་དུ་རྩ་བཀྲོལ་མེད་པར་འཇམ། །ཉུང་བ་ཡིད་དུ་འོང་སྨྲས་པའི། །སྐྱེ་བོ་སྐལ་ལྡན་གཞོལ་བར་བྱེད། །ཚང་མར་སྨྲ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །བཀའ་བསྡུ་བ་ལས། ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་འགྲོ་བ་རྣམས་དང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལས་བྱ་བ་གཞན་འདི་ལ་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་མ་བྱས་ན། བསླབ་བཏུས་ལས། རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུ་ཡིད་གཅུགས་པར། །མ་གྱུར་པ་ལ་སྨད་བྱས་ནས། །ཐལ་བས་བཀབ་པའི་མེ་བཞིན་དུ། །དམྱལ་ལ་སོགས་པར་འཇིག་རྟེན་བསྲེག ། །འདིར་ཡང་བྱ་བར་འོས་པར་བཤད་དེ། ཡི་དམ་དུ་བྱས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་དང་བས་བྱས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་ལས་བྱུང་བ་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་


DTG106_Page_0449
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཕན་པའི་ཞིང་ཕ་མ་ལ་སོགས་པ་དད། སྡུག་བསྔལ་བ་ནད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕན་པར་བྱས་པས་འབྲས་བུ་གཞལ་དུ་མེད་པའོ། །རྟག་ཏུ་བྱ་བར་བཤད་དེ། བརྩོན་པ་ནི་ལེ་ལོ་མེད་ཅིང་སྡང་བ་ཡང་རང་གཞན་གྱི་དོན་མ་བསྐུལ་བར་ངང་གིས་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་གཞན་ལ་གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་པའོ། །རིམ་པས་བྱེད་པར་བཤད་དེ། གོང་ནས་གོང་དུ་སྦྱིན་པ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དེ་ལས་བཟོད་པ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བས་དམན་པའི་ཆེད་དུ་མཆོག་གཏང་བར་མི་བྱའོ། །འོ་ན་སྦྱིན་པའི་དུས་སུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གང་གི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་བཤད་པའོ་ཞེས་པ་དང༌། འགལ་ཞེ་ན། ལེགས་སྤྱད་ནི་བསླབ་པ་གོང་མ་སྟེ། དེ་ཉིད་དགེ་བའི་ཆུ་བསྲུང་བས་རགས་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་གཏོགས་པས་གོང་མ་གཏང་བར་མི་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བསམ་གཏན་གཞག་སྟེ་འོང་བར་འདོད་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་བྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་རྣམས་ཚིམ་པར་མ་བྱས་ན་ལྟུང་བའོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པའི་དོན་རྟོགས་ནས་གཞན་དོན་དུ་རྟག་པར་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པར་བྱའོ། །འོ་ན་མ་ལས་འདའ་བ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཐུགས་རྗེ་ཅན་གཞན་དོན་གཟིགས་པ་ལ་བཀག་པ་ཡང་གནང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གཟིགས་ནས། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། མི་གསོད་པ་ཡང་བཤད་དོ། །དགེ་སློང་གིས་འབྲས་གསོལ་བ་ན། ལོག་པར་ལྟུང་བ་ནི་རྐང་ལག་ལ་སོགས་པ་བཅད་པ་དང༌། མགོན་མེད་པ་ནི་སྐྱོབ་པས་སྟོང་པ་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་ལ་གནས་ནི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་སྐལ་བ་བྱིན་ནས། ཚད་བར་མར་གསོལ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བའོ། །སྣམ་སྦྱར་དང་བླ་གོས་དང་མཐང་གོས་ཏེ་ཆོས་གོས་གསུམ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ལྷག་པ་གཏང་བར་བྱའོ། །འོ་ན་དེ་ཡང་ཅི་སྟེ་མི་གཏོང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སམ། ཡང་ན་དམ་པ་ཡང་ཡིན་ཆོས་ཀྱང་ཡིན། ཡང་ན་དེ་སྦྱིན་བྱེད་པའི་ལུས་གཞན་སྦྱིན་


DTG106_Page_0450
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་དོན་དུ་གནོད་པར་མི་བྱ། དེ་ལྟར་ལུས་ལ་གནོད་པར་མི་བྱ་ཞིང་ལྷག་མགོ་སླའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། མ་དག་པ་གཉེན་དང་གཉེན་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་མཉམ་པའི་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་ཡོད་ཀྱི་བར་སྲོག་གཏང་བར་མི་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ལས་སེམས་མཉམ་པར་གྱུར་བའི་ཚེ་དེ་གཏང་བར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱས་ན་འགྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མཐོང་ལམ་ཐོབ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་བསྟན་པ་ནི་གདོད་བཤད་དེ། ཆོས་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་དགུའོ། །ལེགས་པར་མི་གནས་ཞེས་ཀུན་དང་སྦྱར་རོ། །ལྷ་དང་ཀླུ་ལ་སོགས་པས་དམ་པའི་ཆོས་མཆོད་པར་འོས་པ་ཡིན་པས། དེ་ལ་མ་བསྟན་ན་དེ་དག་གིས་སྨོད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཆོས་སྟོན་པ་པོ་ལ་ཡང་ལྟུང་བ་འབྱུང་སྟེ། བཀག་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མགོ་གཡོགས་པ་དང་མགོ་དཀྲིས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་བཤད་པར་མི་བྱའོ། །ཟབ་ནི་བློ་དམན་པས་རབ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་བློར་མི་ཤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམན་པ་ནི་མོས་པ་དམན་པའོ། །མི་བཤད་ཅེས་གོང་མ་དང་སྦྱར་རོ། །བུད་མེད་མིན་ནི་དབེན་པར་སྐྱེས་བ་མེད་པར་རོ། །དམན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་གྱི་ཐེག་པ་དང༌། མཆོག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། གཉི་ག་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྡོད་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མི་སྦྱར་རོ། །སྤྱོད་པ་ནི་བསླབ་པ་སྡོམ་པ་སྟེ། དེ་སྤངས་ལ་མདོ་སྡེ་དང་སྔགས་ཟློས་པ་ཁོ་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་པོ་ཞེས་འདོད་པ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །སོ་ཤིང་དང་མཆིལ་མ་འདོར་བ་ནི་བཀག་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཡིན་གྱི། ཆུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་མ་ཡིན། གཅིག་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་དོར་ཏེ་བཀག་པས་སོ། །ཁ་བཀང་བ་དང༌། སུ་སུ་དང་ཕུ་ཕུའི་སྒྲ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཁ་གདངས་ནས་བཟའ་བར་མི་བྱའོ། །རྐང་པ་བརྐྱང་སྟེ་ཤིང་སྟན་ལ་སོགས་པར་འདུག་པར་མི་བྱའོ། །དུས་མཉམ་དུ་ལག་པ་གཉིས་མཉེ་བར་མི་བྱའོ། །གཞན་གྱི་བུད་མེད་གཅིག་པུ་དང་བཅས་པར་འགྲོ་བ་དང་ཁ་ཅིག་ཏུ་ཉལ་བ་དང་གདན་གཅིག་ལ་འདུག་པར་མི་བྱ་སྟེ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པ་མེད་ཀྱང་མ་དད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་སོ། །འཇིག་རྟེན་


DTG106_Page_0451
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མ་དང་པར་བྱེད་པ་ཀུན་བསྟན་བཅོས་ལ་མཐོང་པ་དང༌། ཡུལ་ཆོས་དྲིས་ཏེ་སྤང་བར་བྱའོ། །བསླབ་བཏུས་ལས། དེས་ན་བསྡུས་ཏེ་སྡོམ་པ་ནི། །རིན་ཆེན་སྤྲིན་ལས་རྒྱལ་བས་གསུངས། །གང་གིས་སེམས་ཅན་མ་དང་པ། །དེ་ནི་འབད་པས་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་སོ། །སྡིགས་མཛུབ་ལ་སོགས་པ་སོར་མོ་གཅིག་གིས་གང་ཡང་མི་ལ་བསྟན་པར་མི་བྱའོ། །ལག་པ་གཡོན་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་མ་དད་པས་སོ། །ལག་པ་གཡས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ལམ་ཡང་བསྟན་པར་བྱའོ། །ལག་པ་བརྐྱང་ནས་དོན་ཆུང་བ་ལ་གང་ཡང་འཕོང་པར་མི་བྱའོ། །བྲང་ཁང་ན་གནས་པ་གོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེ་གོལ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ནམ་བསྡམས་པ་སྲིད་དོ། །འདོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་མགོ་བཞག་ནས་གཞོགས་གཡས་འོག་ཏུ་བཅུག །རྐང་པའི་སྟེང་དུ་རྐང་པ་གཞག་སྟེ། ལག་པ་གཡས་པ་སྔས་སུ་བཅུག་སྟེ་རྐང་པའི་སྟེང་དུ་ལག་པ་གཡོན་པ་བརྐྱང་སྟེ། སྣམ་སྦྱར་གྱིས་ལུས་གཡོགས་ནས་ཤེས་བཞིན་དུ་ཐོག་མར་ཉལ་བའི་དུས་སུ་ངེས་པར་མྱུར་དུ་ལྡང་བར་བྱའོ་ཞེས་གློས་འདི་ལྟར་ཉལ་བར་བྱའོ། །སྤྱོད་པ་ནི་བསླབ་པ་སྟེ། གཞལ་དུ་མེད་པ་ནི་གྲངས་མི་ནུས་པའོ། །སྦྱོང་བ་ནི་དྲི་མ་སྤོང་བ་སྟེ། འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱའོ། །དེའི་དོན་དུ་བཤད་དེ། ཉིན་དང་ལ་སོགས་པའོ། །ལྟུང་བ་བཤགས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང༌། ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མཚན་མོ་ལན་གསུམ་ཉིན་མོ་ལན་གསུམ་དུ་གདོན་པར་བྱའོ། །ལྟུང་བ་ལྷག་མ་ནི་ཕ་མ་པ་ལས་གཞན་ཏེ་དེས་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། ཕམ་པ་རྣམས་ནི་སླར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པས་སོ། །གནས་སྐབས་སུ་གང་པ་བར་བྱ་བའི་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རང་ཉིད་ཀྱི་འམ་གཞན་དོན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པས་སྤྱོད་ན་དེ་ལ་འབད་དེ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཉེས་པ་མེད་པར་ཅི་སྟེ་སྤྱོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་གང་བསླབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་དོ། །བདག་དང་བདག་གི་བར་མི་བཟུང་ཞིང་བདེན་པ་གཉིས་རྟོགས་ནས་གཞན་དོན་ལ་འབད་པ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ན་གང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་དོ། །རང་དོན་རྫོགས་པ་ན་གཞན་དོན་བྱེད་པ་ཞེས་བརྒྱུད་པ་


DTG106_Page_0452
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། དངོས་ནི་ནུས་པར་གྱུར་པས་ཐོག་མ་ནས་གཞན་དོན་ལས་གཞན་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོའོ། །བླ་མ་དམ་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྟུལ་ཞུགས་འཛིན་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ལ་མཁས་པ་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་རྟག་ཏུ་གཏང་བར་མི་བྱའོ། །སྡོང་པོ་བཀོད་པའི་ལེའུ་དཔལ་འབྱུང་གི་རྣམ་ཐར་ལས་གསུངས་པ། བླ་མ་བསྟེན་པའི་རིམ་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་འདིར་བཤད་པ་སྟེ་གཞན་ནི་འདིར་མ་བཤད་པ་རྣམས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྩ་བའི་ལྟུང་བ་ནི་སྡོམ་པ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པའོ། །མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱིའོ། །གཉིས་པ་ནི་བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང་མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་བཏུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་བསླབ་པ་བཤད་དེ། ཡུལ་གང་ལ་བྱ་བ་གང་བཀབ་པ་གཞན་གང་ལ་མ་བཀག་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སེམས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་འདིར་བསླབ་པ་མཐོང་ནས་བྱའོ། །དྲན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་གི་མིང་ཁོ་ནས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་དེ། ལུས་དང་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། ལུས་ནི་ཡིད་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་ཐམས་ཅད་འདུས་པས་ལུས་ཀྱིས་འདི་དག་དཔྱད་པར་བྱ། དཔེར་ན་སྨན་དཔྱད་ཀླགས་པས་ནད་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་བཞིན་བསྲུང་བའི་ལེའུའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ལྔ་པའོ།། །།བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་དང༌། བསླབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་བཤད། ད་ནི་བཟོད་པ་འཆད་དེ། བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཀུན་ནི་དེ་མ་ཐག་པར་བཤད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། སྦྱིན་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡན་ལག་བདུན་པའི་མཆོད་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་མཆོད་པ་དག །བསྐལ་པ་སྟོང་དུ་བསགས་པ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བས་འཇོམས་སོ། །གསུངས་པ་ཡང་ཀྱེ་འཇམ་དཔལ་ཁོང་ཁྲོ་


DTG106_Page_0453
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁོང་ཁྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དུ་བསགས་པའི་དགེ་བ་ཡང་འཇོམས་པར་བྱེད་དོ། །རང་རྟེན་བཅོམ་ནས་གཞན་ཡང་འཇོམས་པས་ཞེ་སྡང་ནི་ཁྲོ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེ་སྡང་སྡིག་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཡིན་པས། དེའི་གཉེན་པོ་བཟོད་པ་བསྒོམ་པ་བཤད་དེ། ཞེ་སྡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཞེ་སྡང་ཉེ་བར་མཚོན་པས་དེས་དྲངས་པའི་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཟུང་བར་བྱའོ། །བཟོད་པ་དང་མཉམ་དགའ་ཐུབ་མེད། །བཟོད་པ་དཀའ་ཐུབ་དམ་པ་བཟོད་པ་ནི། །མྱ་ངན་འདས་པ་མཆོག་ཅེས་སངས་རྒྱས་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ནི་ཐབས་ཡིན་ཏེ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་ཞེ་སྡང་གི་སྐྱོན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་བཤད་དེ། ཞེ་སྡང་གི་མེ་འབར་བའི་ཕྱིར་ཡིད་ཞི་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། དགའ་བ་དང་དེའི་དབང་གིས་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་ཡང་མི་མྱོང་བའོ། །གཉིད་དང་བརྟན་པའང་མི་འཐོབ་བོ། །ཞེ་སྡང་ནི་ཟུག་རྡུ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཟུག་རྔུ་མཚོན་ཆའི་ཁྱད་པར་སྟིང་ལ་ཟུག་ན་གཉིད་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། གནད་ལ་ཕོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལ་ཞེ་སྡང་ཕོག་པས་སོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིས་རང་ཉེ་དུ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་མཆོད། གང་ཞིག་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་པ་གཡོག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྗེ་དཔོན་འདི་གསོད་པར་འདོད། ཞེ་སྡང་གིས་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་སྡང་ཅན་དེ་ལ་གཉེན་ཡིན་ཡང་བྲེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འཚོ་བ་སྟེར་ཡང་གཡོག་གིས་འདི་མི་བརྟེན་སྐྱོན་མང་པོས་ཅི་མདོར་ན་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རྒྱུ་འཇིག་རྟེན་ན་གང་ཡང་མེད། གང་གིས་ཞེ་སྡང་ཅན་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་དུ་གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པས། དགྲའི་བློས་མཁས་པ་གང་ཞེན་པ་དྲག་པོས་ཁྲོ་བ་འཇོམས་པར་བྱེད་དེ། འདི་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་སྡང་སེལ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་བརྟགས་ཤིང་བཤད་དེ། མི་འདོད་པ་བྱེད་བ་དང༌། བདེ་བའི་རྒྱུ་འདོད་པ་འཇོམས་པས་བྱུང་བའི་ཡིད་མི་བདེ་བ་དེ་ཉིད་ཟས་ཏེ། དེ་བསྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཞེ་སྡང་བརྟས་ཏེ་བདག་འཇོམས་སོ། །རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་བས་དགྲ་དེའི་ཟས་གཞོམ་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་གི་དགེ་བའི་སྲོག་


DTG106_Page_0454
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉམས་པར་བྱེད་པ་ལས་བྱ་བ་གཞན་དགྲ་བོ་དེ་ལ་མེད་དོ། །ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་བཟོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བཀའ་བསྡུ་བའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་དང༌། གནོད་པ་ལ་དི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་དེ། ཅི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིན་ཆེན་སྤྲིན་ལས་གསུངས་པ། གང་འདི་དག་ནང་གི་མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་དེ་དག་བཟོད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་ཞེས་སོ། །ཟླ་བ་སྒྲོན་མ་ལས་ཀྱང༌། བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོར་བར་སྐྱེ་བཅད་ཀྱང་བདག་གིས་དགའ་བ་ནི་དཀྲུག་པར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡིད་མི་བདེ་བ་བྱས་ཀྱང་འདོད་པ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་དགེ་བ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པས་དགའ་བ་དང་དང་བ་ནི་དགའ་བར་བརྗོད་དོ། །རིགས་པ་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་པའི་དོན་འདོད་པ་འཇོམས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་འདོད་པ་འབྱུང་བ་དགག་པ་གལ་ཏེ་བཅོས་སུ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ལ་ཡིད་མི་བདེ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། བཅོས་སུ་མེད་ན་ཡང་འདིས་ཅི་བྱ། གོམས་པས་སྡུག་བསྔལ་མི་གནོད་པར་བཤད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཏེ། བརྙས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་ཏེ། ཚིག་རྩུབ་པ་ནི་གནད་རེག་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་བདག་དང་བཤེས་རྣམས་ཀྱིས་མི་འདོད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དགྲའི་དེ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། དེའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་བ་རེས་འགའ་རྙེད་པ། སྡུག་བསྔལ་ནི་རྟག་ཏུ་རྙེད་པར་སླ་བས་དེ་ཉིད་གོམས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སྲིད་པ་ལས་ཐར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྲིད་པ་ལ་འགྱོད་པ་བསྐྱེད་དེ་ཐར་བ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཀྱེ་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་ལ་བརྟན་པར་གྱིས་ཤིག་གོ །གཞན་ཡང་ལྷ་མོ་ཙ་ཎྜ་ཀའི་བུ་ནམ་ས་ཚེས་དགུ་ཆེན་པོ་ལ་ལྟོགས་ཉལ་བྱས་ཏེ། ར་ལུ་འབྲེག་པ་དང་གཅོད་པ་ལ་སོགས་


DTG106_Page_0455
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བྱེད་དོ། །ཡུལ་ཀ་རྣ་ཏྲ་ལས་སྐྱས་པ་རྣམས་རང་གི་མིང་གཞན་གྱི་ཐོག་མ་བྲི་བའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་དུ་ཁེངས་པས་དགོས་པ་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་བྱེད་དོ། །བདག་ནི་རང་དང་གཞན་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་ལས་རིགས་པ་གང་གིས་འཇིགས། ལག་པ་དང་རྐང་པ་དང་མགོ་སྟེར་མི་ནུས་པས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། གོམས་པས་བྱེད་པར་དཀའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །བསམ་པ་གང་དང་གང་གིས་ནི། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡིད་རྣམས་སྦྱོར། །དེ་དང་དེ་ཡི་ངོ་བོར་འགྱུར། །སྣ་ཚོགས་ནོར་བུ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་པས་གནོད་པ་ཆུང་བ་གོམས་པའི་རིམ་པས་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ཡང་བཟོད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་གོམས་པས་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བའི་བློ་འབྱུང་བ་ལྟར། བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ལ་ལག་པ་དང་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པ་ན་ཡང་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་ཁོ་ན་སྐྱེའོ། །གནོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་གོམས་པའི་དཔེ་བཤད་དེ། འདྲེ་ཤིག་པ་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། སྦྲང་བུའི་གནོད་པ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་དང༌། གཡན་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གོམས་པ་དོན་མེད་པར་ཅི་སྟེ་མི་མཐོང༌། གཞན་ཡང་བཟེ་རེ་གོམས་པ་བྱར་མི་བཏུབ་སྟེ། དེ་བྱས་ན། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ཆར་དང༌། རླུང་དང༌། ལམ་དང༌། ནད་དང༌། འཆི་བ་དང༌། རྡེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་གནོད་པས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་རོ།། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་སེམས་པ་རྟན་ན་དེ་ལས་ལྡོག་པའོ། །བློ་བརྟན་ན་བཟོད་མི་ནུས་པ་མེད་པར་བཤད་དེ། དཔའ་བོ་འགའ་ཞིག་གཡུལ་དུ་རང་གི་ཁྲག་མཐོང་ན་ལྷག་པར་དཔའ་བར་འགྱུར། གཞན་ནི་གཞན་གྱི་ཁྲག་མཐོང་ཡང་བརྒྱལ་བར་འགྱུར་ཏེ་འཇིགས་པས་སོ། །དེ་གཉིས་སེམས་སྙིང་སྟོབས་དང༌། དེ་མེད་པ་ལས་བྱུང་སྟེ་དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་བྱོས། གནོད་པ་ཁྱད་དུ་བསད་པར་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་བྱུང་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གང་གི་དེ་མེད་དེ་བདག་མེད་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་ལས་བྱུང་བ་མི་རྟག་པ་ཚོར་བ་ཙམ་དུ་ཤེས་ནས་ཆོས་ལ་རབ་


DTG106_Page_0456
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་དགའ་པ་གཏང་པར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་རྣམས་དང་གཡུལ་འགྱེད་པར་རྩོམ་པ་ཡིན་པས་དེར་གནོད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བའོ། །དགྲ་བོས་བརྒྱབ་པ་སྙིང་གིས་ལེན་ཅིང་གང་ཞིག་དགྲ་བོ་ཕམ་པར་བྱེད་པ་ད་ནི་དཔའ་བོ་བསྔགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་འགྱེལ་བ་ལ་རྡེག་པ་ལྟར་རོ་ལ་གནོད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་ཡང་ལམ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བ་དེས་ནོར་ལ་སོགས་པའི་དྲེགས་པ་སེལ་བ་དང༌། སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བ་དང༌། སྡིག་པའི་འབྲས་བུ་འདི་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་དེ་ལ་འཇིགས་པ་དང༌། རྒྱལ་བ་ཁོ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པའི་ལམ་སྟོན་པ་པོ་ཡིན་པས། རྒྱལ་བ་ལ་འདོད་པ་སྐྱེའོ། །བཟོད་པའི་དོན་དུ་རིགས་པ་བཤད་དེ། ཟས་ཀྱི་སྐྱོན་ལས་བྱུང་བ་མཁྲིས་པ་དང༌། རླུང་དང་བད་ཀན་དང་འདུས་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལ་བདག་མི་ཁྲོ་སྟེ། དེ་དག་སེམས་པ་མེད་པས། བསམས་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེད་དེ། འོན་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལས་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་པས་སེམས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་ཁྲོ་བ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ལས་དང་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྲོ་སྟེ་བདག་གི་ལས་ཀྱིས་བསྐུལ་བ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་ཉིད་ཀྱིས་ཁྲོ་བ་བཤད་དེ། མཁྲིས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་མི་འདོད་པའི་གཟེར་འབྱུང་བ་ལྟར་ཡི་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྲོ་བ་སྐྱེ་བས་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་མཉམ་མོ། །སེམས་པ་དང་བཅས་པ་བསམས་བཞིན་དུ་ཁྲོ་བས་བདག་མི་བཟོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྐྱེ་བོ་གང་ཡང་ཁྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས་བསམས་ནས་ཁྲོ་བ་མ་ཡིན་ལ་བདག་སྐྱེ་བར་བྱའོ་ཞེས་བསམས་ཏེ་ཁྲོ་བ་ཡང་མི་སྐྱེ་བའོ། །འོན་ཀྱང་རྒྱུ་དེ་དང་དེ་ལས་སོ། །དེ་བས་ཉེས་པ་ཇི་སྙེད་པ་དང་སྡིག་པ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་རྐྱེན་གྱི་ནུས་པ་ལས་སྐྱེ་བས་རང་དབང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཚེགས་པ་ཡང་བསམས་བཞིན་དུ་མི་སྐྱེད་དོ། འོན་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེའོ། །གང་སྐྱེས་དེ་ལ་ཡང་ཚོགས་པས་བདག་བསྐྱེད་ཅེས་སེམས་པ་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་འདི་སྐྱེས་པ་ལས་འདི་སྐྱེའོ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ནི་


DTG106_Page_0457
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུང་བ་ཞེས་དཔྱད་ནས་གནོད་པ་ལ་བཟོད་པར་བྱའོ། །རང་དབང་ཀྱང་ཡོད་དེ་ཇི་ལྟར་གྲངས་ཅན་གྱི་གཙོ་བོ་དང་བདག་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། སྙིང་སྟོབས་དང༌། རྡུལ་དང་མུན་པ་རྣམས་མཉམ་པའི་གནས་སྐབས་རང་བཞིན་གཙོ་བོར་འདོད་པ། གང་བདག་ཅེས་བརྟགས་པ་དེའང་བདག་འབྱུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསམས་བཞིན་མི་སྐྱེའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་མ་སྐྱེས་པར་མེད་པ་ཉིད་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟ་བུ་ལ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ག་ལ་ཡོད། མེད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྐྱེ་བས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཙམ་གསལ་བར་སྐྱེ་བ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་འམ་གསལ་བ་ཡང་མེད་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། བདག་ལའང་སྐྱོན་འདི་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རྟག་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་ཡང་སྐྱོན་དེ་ཉིད་དོ། །མ་སྐྱེས་པར་ནི་དེ་མེད་ན། །དེ་ཚེ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་གང༌། །སྐྱོན་གཞན་ཡང་འདི་ལ་ཡོད་དེ། གང་གི་ཚེ་བདག་གཙོ་བོས་བྱིན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ། སྔར་མ་ཞུགས་པ་རྟག་པ་ཕྱིས་འཇུག་པ་མི་རིགས་སོ། །འཇུག་པ་ནི་ཡང་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་པས་ལྡོག་པར་མེ་རིགས་ཏེ། ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ལ་ཡང་སྐྱོན་འདི་སྟེ། གྲངས་ཅན་ལ་ཁྱད་པར་ནི་སེམས་པ་མེད་པའོ། །རྟག་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཚུལ་གཅིག་པའོ། །སེམས་པ་དང་སྦྱོར་བས་སེམས་པ་དང་ལྡན། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་བྱེད་བྱ་བ་མེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འདིར་བདག་གཞན་གྱིས་འདོད་པ་ནི། འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡི་རྟེན། །རང་ཉིད་སེམས་པ་མེད་པའི་ཚུལ། །རྟག་པར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་སྟེ། །དགེ་དང་མི་དགེའི་བྱེད་པ་པོ། །ལས་ཀྱི་འབྲས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ། །སེམས་པའི་སྦྱོར་བས་སེམས་པ་ཅན། །རང་ཉིད་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །དེ་བས་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་ཤེས་དང་འབད་པའི་འབྲེལ་པས་བྱེད་པ་པོར་འདོད་ན་རྣམ་ཤེས་དང་འབད་པ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་གཞན་དང་འབྲེལ་ཀྱང་རྟག་པ་ཡིན་པས་འགྱུར་བ་མེད་པ་ལ་བྱ་བ་ག་ལ་ཡོད། སྔར་བཞིན་བྱེད་པའི་དུས་སུ་ཡང་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ལ་དེས་ཕན་པ་ཅི་བྱས། བདག་


DTG106_Page_0458
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་བྱེད་པ་འདི་ཞེས་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་དོ། །དེས་ན་རང་དབང་ཅན་མེད་དོ། །བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ་བཤད་པའི་རིགས་པས་ཐམས་ཅད་གཞན་དབང་སྟེ། རྒྱུ་གང་ལས་བྱུང་བ་རྒྱུ་དེ་ཡང་རང་གི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་པས། ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་བཞིན་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་པ་ལ་བློ་ལྡན་གར་ཁྲོ། འོ་ན་དེ་ལྟར་རང་དབང་ཅན་མེད་པས་གང་གིས་གང་འགོག་ཅེ་ན། རིགས་པ་མཉམ་པའི་ཕྱིར་བཟློག་པ་འང་རིགས་པ་མིན་ཞེ་ན། ལན་ནི་བཟློག་པར་རིགས་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་བཟློག་པ་དེ་རྟེན་ནས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་ཆད་པར་འདོད། དེ་བས་ན་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་བཟློག་པར་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་བས་དགྲ་འམ་མཛའ་བ་འམ་གནོད་པ་བྱེད་པ་མཐོང་ན་འདི་འདྲའི་རྐྱེན་ནི་གནོད་པའི་ཚུལ་ཅན་འདི་ལ་ཡོད་པར་ངེས་ནས་བདེ་བར་འདོད་དེ། ཡིད་མི་བདེ་བ་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པར་རང་དགའ་ཙམ་གྱིས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་སུ་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་སུས་ཀྱང་མི་འདོད་དོ། །གཞན་གྱི་གནོད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་བཤད་དེ། མ་དཔྱད་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་བག་མེད་པའོ། །རང་གི་ལུས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཚེར་མའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཁྲོས་པས་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བཟའ་བཏུང་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པས་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །འགྱེག་པ་དང༌། རིའི་གཡང་ལ་སོགས་པར་མ་ཚང་བ་དང༌། མིའི་ནད་དུ་འགྲོའམ། ཆུར་འཇུག་པའམ། དུག་དང་མི་འཕྲོད་པ་ཟ་བ་འམ། བཟའ་བཏུང་ཧ་ཅང་མང་བས་རྨོངས་པ་འགའ་ཞིག་རང་གི་ལུས་ཉམས་པར་བྱེད། གཞན་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་སྤྱོད་པས་ཀྱང་ངོ༌། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིགས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་སྡུག་པ་འང་གསོད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་གཞན་གྱི་ལུས་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་དག་སྙིང་རྗེའི་སྣོད་ཡིན་པར་བཤད་དེ། ཉོན་མོངས་པས་མྱོས་པར་བྱས་པ། བཤད་པའི་རིགས་པས་བདག་གསོད་པ་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་


DTG106_Page_0459
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྙིང་རྗེ་མེད་པ་སྐྱོན་འབའ་ཞིག་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཞེ་སྡང་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། སྙིང་རྗེའི་གནས་ལ་དེ་མི་རིགས་སོ། །བཟོད་པའི་ཐབས་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་བདག་གིས་ཞེ་སྡང་མི་རིགས་ཏེ། མེའི་རང་བཞིན་ཚ་བ་ལ་སྲེག་པར་བྱེད་པས་སོ། །གལ་ཏེ་སྐྱོན་དེ་རང་བཞིན་མ་ཡིན་གློ་བུར་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ངེས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་དེ་དག་ལ་ཁྲོ་བ་མི་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་དུད་པ་མ་རུངས་པ་དང་ལྡན་པའི་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །མ་རུངས་པ་ནི་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དུ་བའི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། དུ་བ་ལྟར་སྐྱོན་རྣམས་ལ་ཁྲོ་བར་མི་རིགས་ཤིང་སེམས་ཅན་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་དག་པས་སོ། །གཞན་ཡང་གང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་གཙོ་ཆེར་གྱུར་པ་གལ་ཏེ། དེ་ནས་དེ་འཕེན་པ་པོ་ལ་ཁྲོ་ན་དེའི་ཚེ་དེ་འང་ཞེ་སྡང་གིས་འཕེན་པ་ཡིན་པས་བདག་ཞེ་སྡང་ཉིད་ལ་ཞེ་སྡང་བར་རིགས་སོ། །ལས་འབྲས་མི་སླུ་བར་བསྒོམས་ནས་འདི་བརྗོད་པར་བཤད་དེ། སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་བདག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་དེ་ལྟར་གནོད་པ་བྱས། དེ་བས་བདག་ལ་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་འདི་འབྱུང་བར་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །རིགས་པ་གཞན་བཤད་དེ། དགྲའི་མཚོན་དང་བདག་གི་ལུས་འདི་གཉིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་པོ་ལ་ཁྲོ་ན་དེའི་ཚེ་རང་ལ་ཡང་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་མཚོན་ཆ་དང༌། བདག་གི་ལུས་ཕྱུང་བས་གང་ལ་ཁྲོ། གཉིས་ཀ་ལ་སྐྱོན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་གཞན་ལ་སྐྱོན་མཉམ་པར་བཤད་ནས། རང་ཁོ་ནའི་སྐྱོན་བཤད་དེ། ཤུ་བ་ནི་མིའི་གཟུགས་འདྲ་བ་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་མི་བཟོད་པ་བདག་གིས་གཟུང་བ་ཡུལ་ལྔ་ལ་སྲེད་པ་སྤོང་བར་གྱུར་པ་སྟེ། དབང་པོ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ལུས་དེ་དག་གིས་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གནོད་པ་བྱུང་བས་སུ་ལ་ཁྲོ། །ལུས་མ་བཟུང་ན་གནོད་པ་མེད། །བཟུང་བ་ནི་བདག་གིས་ཏེ་བདག་ཁོ་ན་སྐྱོན་ཅན་ནོ། །གཞན་ཡང་བདག་


DTG106_Page_0460
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱིས་པ་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ནི་འདོད། རྒྱུ་ཡོད་པས་འབྲས་བུ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གནོད་པ་འབྱུང་བས་སུ་ལ་ཁྲོ། །ལུས་མ་བཟུང་ན་གནོད་པ་མེད་བཟུང་བ་ནི་བདག་གིས་ཏེ། འབྲས་བུ་མི་འདོད་ན་རྒྱུ་ཡང་སྤང་དགོས། དེ་ལས་ཟློག་པ་བྱེད་པས་བྱིས་པ་བཞིན། དེ་བས་རང་གི་ཉེས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་ལ་གཞན་ལ་ཁྲོ་བས་ཅི། རལ་གྲི་ནི་གྲི་ལ་སོགས་པ་མཚོན་པ་སྟེ། དེ་དག་རལ་གྲི་ལོ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ནགས་དང༌། བྱ་ནི་བྱ་རྒོད་ལ་སོགས་པ་བདག་གི་ལས་ལས་བྱུང་བ་ལྟར། གཞན་གྱི་མཚོན་ཆ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ངོ༌། །དེ་བས་ངའི་ལས་ཀྱིས་བསྐུལ་བ་བདག་གིས་གནོད་པ་སྔར་བྱས་པས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་འབྱུང༌། དེ་བས་དེ་དག་དམྱལ་བར་འགྲོ་བས། བདག་ཁོ་ནས་དེ་དག་མ་བརླག་གམ་འམ་གྱི་སྒྲས་རང་སེམས་འབོད་པའོ། །ཕན་པ་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ལ་དགའི་བྱེད། ཅེས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་དེ། གནོད་བྱེད་འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བཟོད་པ་བསྒོམས་པས་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ལ་བདག་གིས་བྱས་པའི་སྡིག་པ་མང་པོ་ཅིག་ཟད། བདག་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས། དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པའི་དམྱལ་བར་འགྲོ་དེ་བས་བདག་ཁོ་ན་དེ་དག་གི་གནོད་བྱེད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །གནོད་པའི་ལེ་ལན་ལས་ལོག་པ་བསམ་པའི་ཡོན་ཏན་གལ་ཏེ་བདག་ལ་འབྱུང་ན་དེས་དམྱལ་བར་མི་འགྲོ་བས་ཕན་བྱེད་དེ་དག་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་བྱུང། བདག་གིས་བདག་བསྲུང་བར་གྱུར་པ་ནའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་གནོད་པའི་ལེ་ལན་བྱས་པར་གྱུར་ན། དེས་ཀྱང་དེ་དག་བསྲུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་ནས་འོག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། བདག་གི་སྤྱོད་པ་ནི་རྡེག་པ་ལ་ཡང་བརྡེག་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར། དེ་བས་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉམས་སོ་ཞེས་སྙིང་རྗེའོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བཟོད་པ་བཤད་དེ། ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གཉིས་མ་སྤྱད་པས་གནོད་བྱེད་ཡིན་ཏེ་ལུས་དང་ཡིད་ལས་བྱུང་བའོ། །།དེ་


DTG106_Page_0461
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ཡིད་ནི་སུས་ཀྱང་གར་ཡང་གཞོམ་མི་ནུས་ཏེ་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་དོན་དམ་པར་མེད་དོ། །རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་བཤད་དེ། ལུས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ན་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སེམས་ལ་གནོད་དོ། །བརྙས་པ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ལ་ཡང་མི་གནོད་དེ། བེམས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ནི་ལུས་ལ་མི་གནོད་པས་ཀྱེ་སེམས་ཅན་ཁྱོད་ཅི་སྟེ་ཁྲོ་བརྙས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོས་ནས་བདག་ལ་འཇིག་རྟེན་མ་དད་པར་རྟོགས་ནས་མི་འདོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ནི་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་བརྙས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོས་ནས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བདག་ཟ་བར་འགྱུར་རམ། སྐྱེ་བ་འདི་འམ་ཕ་རོལ་དུ་གང་གིས་མ་དད་པ་འདི་བདག་མི་འདོད། དེ་བས་འདིར་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །བདག་གི་རྙེད་པའི་བར་ཆད་བྱེད་པས་མ་དད་པ་མི་འདོད་ན། རྙེད་པ་མི་རྟག་པ་འདི་ཉིད་དུ་ཉམས་པར་འགྱུར། བརྙས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོས་པས་བྱུང་བའི་སྡིག་པ་བརྟན་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །གནོད་བྱེད་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས་རྙེད་པ་ན། ལོག་འཚོ་ཡུན་རིང་པོ་བྱུང་ཡང་མཆོག་མ་ཡིན་ཏེ། རྙེད་པ་མེད་པས་དེ་རིང་ཤི་ཡང་རུང༌། གང་གི་ཕྱིར་ཡུན་རིང་པོ་བསྡད་ཀྱང་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཉིད་དོ། །ཁྱད་མེད་ཁོ་ན་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་དེ། རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་རྨི་ལམ་དུ་མྱོང་བ་ལོ་བརྒྱར་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ནས་སད་ཀྱང་གཞན་ནི་སྐད་ཅིག་ཏུའོ། །རྨི་ལམ་དུ་དམིགས་པའི་བདེ་བ་མྱོང་བ་གཉི་ག་གཉིད་སད་ན་མྱོང་བའི་བདེ་བ་དེ་འོང་ཉམས། དེ་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་འོན་ཀྱང་དྲན་པ་ཙམ་ལྷག་མའོ། །འཆི་བའི་དུས་སུ་དཔེ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡུན་རིང་པོར་གསོན་པ་དང། ཡུན་ཐུང་བར་གསོན་པ་གཉིས་ཀྱིའོ། །ཡུན་རིངས་གསོན་པ་དང་ཡུན་ཐུང་བར་གསོན་པ་གཉི་ག་ཡང་ཕྱིས་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་སྟེ་འོན་ཀྱང་དྲན་པ་ཙམ། ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་མྱོང་བ་ལྟར། །སོང་བསླར་ནི་མཐོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ལོག་


DTG106_Page_0462
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཚོལ་དགོས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རྙེད་པའི་ཕྱིར་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་མི་བཟོད་པ་མི་རིགས་པར་བཤད་དེ། རྙེད་པ་མང་པོ་ཐོབ་ནས་བདེ་བ་ཡུན་རིངས་མྱོང་ནས་ཀྱང་འཆི་བའི་དུས་སུ་རྒྱགས་མེད་པས་ལག་པ་སྟོང་པ་དང༌། འདོད་ཡོན་དང་མི་ལྡན་པས་སྒྲེན་མོ་ཁོ་ན་ཆོམ་རྐུན་པས་ཕྲོགས་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྙེད་པས་ཡུན་རིངས་གསོན་ཅིང་སྡིག་པ་བཤགས་པ་ལ་སོགས་པས་སྡིག་པ་ཟད་ཅིང༌། སྡོམ་པ་བསྲུང་བས་བསོད་ནམས་ཀྱང་བྱེད་ཅེ་ན། འོ་ན་རྙེད་པའི་ཆེད་དུ་དེ་ལ་གནོད་པ་རྣམས་ལ་ཞེ་སྡང་བྱས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཟད་པ་དང་སྡིག་པ་མི་འབྱུང་ངམ། དེ་བས་གང་ཚོགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་གསོན་པ། གལ་ཏེ་ལེགས་སྤྱད་དེ་ཉིད་ཉམས་ན་མི་དགེ་བ་བྱེད་པའི་གསོན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྒྲོག་མཁན་ལ་གང་ཁྱོད་ཁྲོས་པ་དེས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་སྦེད་པ་དང༌། སྐྱོན་བརྗོད་པས་སོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཉམས་པར་བྱེད་དེ། བདག་གི་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་བསྒྲགས་པས་བདག་ལམ་དད་པར་བྱེད་པས། གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྒྲོགས་པ་ལ་ཁྲོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེའི་ཚེ་གང་གཞན་རྣམས་ཀྱི་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད། དེ་ལ་ཡང་ཁྱོད་ཅི་སྟེ་མི་ཁྲོ། དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་མེད་ཀྱང་དེ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་གཞན་ལ་མི་བཟོད་པ་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་མ་དད་པ་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར། མ་དད་པ་རྣམས་ལས་ཏེ། གཞན་ལ་ཐོས་ནས་མི་སྙན་པ་སྒྲོགས་པ་རྣམས་ལ་ཁྱོད་བཟོད་ཅེ་ན། དེའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་ཉིད་གཞན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རག་ལས་པ་ལ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་བཟོད་པ་བྱ་བར་འོས། རིགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་རང་སེམས་ལ་གོ་བར་བྱའོ། །དད་པས་ཀྱང་སྡང་སེམས་མི་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། སྐུ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སུན་འབྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཞེ་སྡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རང་རྒྱལ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་གནོད་པ་མི་སྲིད་དེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་


DTG106_Page_0463
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །དགག་པར་ནུས་ན་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཀྱིས་དགག་པར་བྱའོ། །བླ་མ་དང་རང་གི་གཉེན་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་རུས་གཅིག་པ་འམ་ཉེ་དུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་གནོད་པ་རྣམས་ལ་སྔར་བཞིན་དུ། ཉེས་པ་ཇི་སྙེད་ཐམས་ཅད་དང༌། །སྡིག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ། །དེ་ཀུན་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ལས་བྱུང༌། །རང་དབང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱིས་བྱས་པ་ནི་ལག་པ་དང་རྐང་པས་གང་བྱས་པའོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པས་བྱས་པ་ནི་དབྱུག་པ་དང་མཚོན་དང་ནད་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའོ། །གནོད་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཁོ་ན་ལ་འབྱུང་སྟེ། དེ་བས་གནོད་པའི་རྒྱུ་གཉིས་ཡིན་པས། ཀྱེ་ཡིད་སེམས་ཅན་ཁོ་ན་ལ་གནོད་པ་མཐོང་ནས་བཟོད་པར་མཛོད། གང་ཞིག་གང་སྐྱེ་བའི་གནས་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལས་བསྐྱེད་དེ། དཔེར་ན་འདམ་ལས་པདྨ་བཞིན། །རྣམ་ཤེས་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་གནས་ཞེས་རང་བཞིན་གྱིས་བརྟགས་སོ། །རང་བཞིན་ལ་ཀླན་ཀས་མི་ཕན་ཏེ་བཟོད་པར་བྱའོ། །གཉིས་ཀའི་སྐྱོན་བཤད་དེ། གཏི་མུག་གིས་བདག་དང་བདག་གི་བར་བཟུང་སྟེ། འགའ་ཞིག་གིས་བསྡིགས་པ་དང་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པས་ཉེས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། དེ་ལ་རྨོངས་པས་གཞན་ལ་ཡང་ཁྲོས་ཏེ། སླར་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པས་སོ། །དེ་དག་གི་ནང་ཉེས་པ་མེད་པར་གང་བརྗོད། གང་ཉེས་པ་ཅན་དུ་བརྗོད་གཉི་ག་ལ་སྐྱོན་མཚུངས་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཞན་དག་གིས་ཁྱོད་ལ་གནོད་པ་བསྐྱལ་བ། ཀྱེ་ཡིད་འབྲས་བུ་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ལས་སྔར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་སྟེ་བྱས། དེ་ལྟ་ཡིན་ཀྱང་ཕན་པ་འཚལ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པས། དེ་བཟློག་པར་བདག་གིས་ག་ལ་ནུས། གང་གི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པས་འབྲས་བུ་ཉིད་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ལས་ངན་བྱེད་པ་ལས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པར་ཤེས་ན། དགེ་བ་ལ་དེ་ལྟར་འབད་པར་བྱ་བའི་གང་གི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་ནས། ལམ་དམ་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་དུ་བྱམས་སེམས་ཅན་དང་


DTG106_Page_0464
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་སོ། །ད་བྱེད་པའི་ཆོ་ག་བཤད་དེ། ཁང་པ་གཅིག་ཚིག་པ་ན་ཁང་པ་གཞན་དུ་མེ་སོང་ཞིང༌། རྩྭ་སོགས་གང་ལ་མཆེད་པ་དེ་ཕྱུང་སྟེ་དོར་བ་ཡིན་ཐམས་ཅད་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིགས་པས་སེམས་ནི་དངོས་པོ་གང་ལ་ཆགས་པས། ཞེ་སྡང་གི་མེས་ཚིག་པས་སྐད་ཅིག་དེ་དོར་བར་བྱ་ཞེས་པ་སྤངས་ནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་ཚིག་ཏུ་དོགས་པས་སོ། །གསོད་པར་འོས་པ་གང་ཡིན་པ་གལ་ཏེ་དེ་ལག་པ་ཙམ་བཅད་ནས་བཏང་ན་དེའི་ཚེ་རྙེད་པ་ཆེན་པོ་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟར་མི་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འཆིང་བ་དང་སྨོད་པ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་ནས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ན་ཅི་མ་རུང་ཞེས་རྟོགས་ནས་བཟོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྡུང་བ་དང་རྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ལྟ་བཟོད་པར་མི་ནུས་ན། དམྱལ་བའི་རྒྱུ་ཁྲོ་བ་ཅི་སྟེ་བཟློག་པར་མི་བྱེད། ཁྲོས་པའི་ཉེས་པས་དོན་མེད་པར་བཙན་ཐབས་སུ་ཡང་སོས་ལ་སོགས་པར་ལན་སྟོང་ཕྲག་ཏུ་གཅོད་པ་དང་འཚེད་པ་ལ་སོགས་པས་བདག་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཞིང་བདག་གིས་རང་གི་དོན་ནམ་གཞན་གྱི་དོན་ཕན་པ་བདེ་བ་མ་བྱས་པ་ཉིད་དོ། །ལག་པ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་འདིས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་མི་འདྲ་མོད། འོན་ཀྱང་དོན་ཆེན་ནི་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པར་འགྱུར། དེ་བས་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དགའ་བ་ཁོ་ན་བྱེད་པར་རིགས་སོ། །གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐོས་ནས་ཕྲག་དོག་དྲི་མ་འཁྲུ་པར་བཤད་དེ། ཡོན་ཏན་ལྷག་ཕ་ཅན་ལ་བསྟོད་ནས་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གི་བདེ་བ་ཐོབ་པ། དེའི་ཚེ་ཡིད་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལ་བསྟོད་ནས་ཅི་སྟེ་བདེ་བ་མྱོང་བར་མི་བྱེད། དོན་མེད་པར་ཕྲག་དོག་གི་མེ་འབར་བས་ཅི་སྟེ་བདག་འཚིག་པར་བྱེད། གང་དང་གང་དུ་དགའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདེ་བ་ལ་ཞེན་པ་དགག་ཅེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་ཉེས་པ་དང་བཅས་པ་དགག་པ་ཡིན་གྱི་འདི་ནི་ཉེས་པ་མེད་པ་བདེ་པའི་རྒྱུ་བརྟན་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བཀག་པར་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་འདི་ལ་ཕྲག་དོག་མི་བྱེད་ཅེས་ནས་གཞན་དག་ཀྱང་སྡུད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟོད་པ་བྱེད་མཁན་


DTG106_Page_0465
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁོ་ནའི་བདེ་བ་དེ་ཡིན་པས་བདག་གིས་བཟོད་མི་ནུས་ཤེ་ན། དེའི་ཚེ་རང་གི་དོན་དུ་གླ་བ་ལ་གླ་རྔན་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་ཕན་བཏགས་པ་ལ་ཕན་ལན་གཞན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སྡང་བས་མི་ཡོང༌། གང་གི་ཕྱིར་དེས་དེ་ལ་བདེ་བར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བས་མཐོང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་དང་མ་མཐོང་བ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་སྟེ། མི་བཟོད་པ་ལ་གཉི་ག་མེད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་གཞན་གྱི་བདེ་བ་འང་ཁྱེད་འདོད། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལ་བསྟོད་ནས། གང་རང་གི་བདེ་བ་དེ་འང་མི་འདོད་པ། གཞན་ཡང་ཀྱེ་ཡིད་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་རིག་པ་ལ་སྨོད། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་བདག་གིས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོད་པས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། ད་ནི་དད་པའི་གནས་ལ་སེམས་དང་བར་བྱས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་བདེ་བ་ཅན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཅི་སྟེ་ཁྲོ། རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འདོད་པ་མི་རིགས་པར་བཤད་དེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་གསུམ་ལ་གནས་པས་མཆོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཁྱོད་འདོད་ལ་བསྙེན་བཀུར་ངན་དོན་ཙམ་མཐོང་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གདུང་བར་བྱེད། རྙེད་པ་དགོངས་ཏེ་བཤད་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་གསོ་བར་བྱ་བ་ཁྱེད་རང་གི་བུ་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་གསོ་བར་བྱེད། དེ་ཁྱེད་ཁོ་ན་ལ་སྟེར་བས་ཁྱེད་ཀྱི་ཉེ་དུ་གསོ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐོས་ནས། དགའ་བར་མི་བྱེད་པར་ཁྲོ་བ་ཅི། བྱང་ཆུབ་ཁོ་ན་འདོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འདོད་མཁན་གང་ཡིན་པ་དེས་དེ་དག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཁྲོ་བའི་མི་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ག་ལ་ཡོད། དེ་ཉིད་ཀྱི་རྙེད་པ་བདག་གི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་འདོད་པའི་གང་ཟག་གིས་དེ་མ་ཐོབ་ཅིང༌། དེའི་ཡོན་བདག་གི་ཁྱིམ་ཁོ་ནར་གནས་པར་འགྱུར། དེ་བས་དེ་ལ་བྱིན་པ་དང་མ་བྱིན་པས་ཁྱེད་ལ་ཅི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱེད་ལ་དེ་མེད་པས་མི་བཟོད་པ་དོན་མེད་རེ་ཞིག་དཔྱོད་དང་གང་ལ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་དེས་རང་གི་བསོད་ནམས་འབྲས་བུ་སྟེར་བ་ལ་ཕྱོགས་


DTG106_Page_0466
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེ་འདོར་བ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་དད་པ་ཅན་ཡོན་བདག་འདོར་རམ། ཡང་ན་དང་བའི་རྒྱུ་རང་གི་ཡོན་ཏན་འདོར། རྙེད་ཀྱང་མི་ལེན་ནམ་སྨྲོས་ཤིག །ཁྱེད་ཅི་ལ་མི་བཟོད། བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པ་འདོར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །ཁྱོད་ནི་རང་གི་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ལ་དྲི། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་དགྲ་བོ་ལ་མི་འདོད་པ་བྱུང་ན་ལས་ངན་གྱི་དབང་གིས་དེ་ལ་ཁྱོད་དགའ་བས་སླར་ཅི། བདག་གིས་སྨོན་པས་མི་འདོད་པ་དེ་བྱུང་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཙམ་གྱིས་རང་གི་རྒྱུ་མེད་ན་མི་སྲིད་དོ། །སྲིད་དུ་ཆུག །གལ་ཏེ་དགྲ་བོ་ལས་མི་འདོད་པ་ཁྱེད་ཀྱི་སྨོན་པས་འགྲུབ་ན། དེའི་སྡུག་བསྔལ་ཁྱེད་ལ་དགོས་པ་ཅི། བདེ་བ་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དགའ་བ་དོན་ཡིན་ན། འདི་པས་ཕུང་པོ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད། ངན་སོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ཕུང་བའི་སེམས་ལྕགས་ཀྱུ་འཇིགས་སུ་རུང་བ། ཉོན་མོངས་པའི་ཉ་བས་བཏབ་པ། གང་ལས་གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་རྣམས་ཀྱིས་བསླངས་ཏེ། མེ་འབར་བའི་བུམ་པ་ཆེན་པོར་བཅུག་སྟེ་འཚེད་བར་འགྱུར། དེ་བས་འདི་མི་ལེགས་སོ། །བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་པས་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མ་སྤྱད་པས་ཞེས་བཤད་དེ། སྐྱེས་བུའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང༌། ཚེ་རིང་བ་དང༌། ལུས་སྟོབས་དང༌། ནད་མེད་པ་དང་ལུས་ཀྱི་བདེ་བའོ། །དེ་དག་གི་ནང་ན་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་གསུམ་གར་ཡང་མི་དགོས་སོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་བདག་གི་དོན་རིག་པའི་རང་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་སྲིད་དེ། འདི་དག་གིས་ཡེ་ཤེས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཡིད་ལ་ཡང་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཡིད་ཀྱི་བདེ་བ་འདོད་ན་ཆང་དང་ཆོ་ལོང་དང༌། སྨད་འཚོང་གི་བུད་མེད་བསྟེན་པར་འགྱུར། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་སྡིག་པས་སོ། །དེ་བས་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱིས་པ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་བླང་བྱ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ཁྱོད་ཉི་མ་ཡིན་ཁྱོད་ཟླ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སྟོད་བྱེད་ཀྱིས་ནོར་ཤོར་བར་བྱེད། བརྟགས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་གིས་བདག་ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་ནས་དགྲ་བོ་ཕུང་པའི་གྲགས་པའི་དོན་དུ་གཡུལ་དུ་ཞུགས་ཏེ་བདག་ཀྱང་གསོད་པར་བྱེད། དོན་དམ་པར་བསྟོད་པ་དེ་དག་བཟའ་བར་བྱ་བ་


DTG106_Page_0467
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་མོད། མི་བདེན་པའི་རྣམ་རྟོག་ལས་བྱུང་བ། ངའི་གྲགས་པ་ཞེས་བརྟགས་པའི་བདེ་བ་ཡང་ཤིན་སུའི་ཡིན་པར་འགྱུར། དེ་བས་བྱིས་པའི་རྩེ་བ་འདི་དག་དང་མཉམ་པར་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་བྱེ་མ་ལ་ཁང་པ་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་རྩེ་ཞིང་ཡི་རངས་འགའ་ཞིག་གིས་དེ་བཤིག་པ་ན་བདག་གི་ཁང་པ་བཅོམ་པར་བསམས་ཏེ། བྲང་རྡུང་ཞིང་དུ། སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཅན་དུ་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པའི་དོན་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་བར་བདག་ལ་སྣང༌། འདི་ཉིད་དུ་རྣམ་དཔྱོད་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་བཤད་དེ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་བཞིན་སྒྲ་ནི་སེམས་པ་མེད་པས་དེས་བདག་ལ་བསྟོད་ཅེས་མི་སྲིད་དེ། གཞན་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་དང་བས་ཞེས་བྱ་བ་རྟོག་པ་དགའ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་མེད་པར་བཤད་དེ། སེམས་ཅན་གཞན་ནམ་བདག་ལ་ཡང་རུང་སྟེ། གཞན་དགའ་བས་བདག་ལ་ཅི། གང་གི་ཕྱིར་དགའ་བ་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་པས་དེའི་ཆ་ཤས་ཆུང་ངུ་ཡང་བདག་ལ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེའི་བདེ་བས་བློ་ལྡན་ཉིད་ཀྱང་བདེ་ན་དེའི་ཚེ་གཞན་ལ་དང་པས་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་གི་བདེ་བ་དེ་ཡོད་པར་འགྱུར། གཞན་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་ནས་བདེ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་བདེ་བར་མི་བྱེད། དེ་བས་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར། བདག་ནི་བསྟོད་དོ་ཞེས་བརྟགས་པས་རང་ལ་དགའ་བ་སྐྱེས་ཏེ་གཞན་དགའ་བས་དགའ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །དེར་ཡང་བདག་ལ་དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་བདག་དང༌། དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་མེད་པར་བྱིས་པའི་རོ་ལ་འབའ་ཞིག་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་བདག་གི་བསྲུང་བ་དང༌། སྲིད་པའི་དུཿ་ཁ་ལས་སྐྱོ་བ་ཉམས་པར་བྱེད། ཡོན་ཏན་གྱི་ང་རྒྱལ་གྱིས་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་དག་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པ་དེའི་ཡོན་ཏན་སྦེད་པའི་ཕྱིར་རོ།། དེ་དག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཡང་ཁྲོ་བ་ཕྲག་དོག་བྱེད་དོ། །དེ་བས་བདག་གི་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་གང་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་དག་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བ་ལས། བདག་བསྲུང་བའི་ཚེ་ཆེད་དུ་འཇུག་པས་མཛའ་བོ་ཡིན་གྱི་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གྲོལ་བར་


DTG106_Page_0468
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་པས་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་ལྟ་བུ་ཞེན་པའི་གནས་ཡིན་པས་མི་རིགས་ཏེ། དགྲ་བོ་གང་ཞིག་གིས་བདག་བཅིངས་པ་ལ་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལ་བདག་སྡང་བར་ཇི་ལྟར་རིགས། རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེན་པས་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟུང་བར་འདོད་པའི་གང་སྒོ་འཕར་དུ་གྱུར་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་མཐུས་འདི་དག་གོ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ཞེ་སྡང་རིགས་སོ། །རྙེད་པ་ལ་སོགས་པས་འཇོམས་པས་བསོད་ནམས་ལ་གེགས་བྱས་ནས། དེ་ལྟ་ཡིན་ཀྱང་དེ་ལ་ཁྲོ་བ་མི་འདོད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་བཟོད་པ་དང་མཉམ་པའི་དཀའ་ཐུབ་མེད། དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱེ་འབད་པ་མེད་པར་དེ་ནི་ཉེ་བར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་རང་གི་སྐྱོན་མ་རིག་པས་བཟོད་པ་མི་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་བདག་ཁོ་ནས་བསོད་ནམས་འདི་ལ་གེགས་བྱས། བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྙེད་པ་འཇོམས་པ་པོ་ཉེ་བར་གནས་པའོ། །རིགས་པ་བཤད་དེ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ། །གང་ཞིག་གནོད་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ། །གནོད་བྱེད་གང་ཞིག་ཡོད་ན་བཟོད་པ་འབྱུང༌། །གནོད་བྱེད་དེ་ཉིད་བཟོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས། །ཐབས་ལ་མཁས་པའི་དེ་གེགས་ཇི་ལྟར་ཡིན། །དཔེ་བཤད་དེ། སྦྱིན་བདག་གི་སྦྱིན་པའི་དུས་ལ་སླེབ་པའི་འདོད་མཁན་གྱིས། སྦྱིན་པའི་བར་ཆད་བྱེད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འདོད་པས་མཁན་པོ་ཐོབ་པས་ན་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་གེགས་བྱར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་བསོད་ནམས་མ་བསགས་པ་མང་བས་ནོར་འདོད་པ་ནི་རྙེད་པར་སླའི། གནོད་བྱེད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་མི་འབྱུང་བས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ལ་གནོད་པ་ལས་བཟློག་པ་ན། བདག་ལ་སུས་ཀྱང་གནོད་པ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ཁྱིམ་དུ་བྱུང་བའི་གཏེར་དུ་འབད་པ་མེད་པར་ཐོབ་པའི་དགྲ་བོ་ལ་དགའ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པའི་ཚོགས་སོགས་པའི་གྲོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་བཟོད་པ་འདི་དག་བཟོད་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། འདི་གནོད་པ་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྟོགས་པ་འདི་ཐོག་མར་འདི་ལ་སྦྱིན་གྱི་གདུལ་བྱ་གཞན་ལ་ཕྱིས་ཞེས་སྨོན་ལམ་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བྱམས་པའི་སྟོབས་བྱང་ཆུབ་སེམས་


DTG106_Page_0469
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔས་ལྔ་སྡེ་ལ་ལྟོས་ནས་སྨོན་ལམ་བྱས་པ་གང་གི་ཕྱིར་འདི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་བཟོད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་གྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའི་བསམ་པ་གནོད་བྱེད་ལ་མེད་པས། བསོད་ནམས་བཟོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཀྱང་མཆོད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་བ་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་དམ་པའི་ཆོས་བསམ་པ་གང་ཡང་མེད་པས་ཇི་ལྟར་མཆོད། གལ་ཏེ་གནོད་པའི་བསམ་པ་དགྲ་ལ་ཡོད་པས་འདིར་མཆོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གནོད་པའི་བསམ་པ་འདི་ལ་མེད་པ་ན་བདག་གི་བཟོད་པ་ག་ལ་འགྲུབ། དཔེར་ན་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱེད་པའི་སྨན་པ་ལས་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གནོད་བྱེད་ལ་ཞེ་སྡང་མི་བྱེད་ན་བཟོད་པ་འགྲུབ་པོ། །དེ་བས་དེའི་བསམ་པ་ངན་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ནས་བཟོད་པ་སྐྱེའོ། །དེ་བས་དེ་ཉིད་བཟོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དམ་པའི་ཆོས་བཞིན་མཆོད་པར་བྱའོ། །གནོད་བྱེད་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ལུང་གིས་གྲུབ་ཅིང་བཤད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་དང་རྒྱལ་བ་རྣམས་མགུ་བར་བྱེད་པའི་ཞིང་ཡིན་པར་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ཐམས་ཅད་མགུ་བར་བྱས་ནས་མང་པོ་ཞིག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་དང་མཉམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་གཉི་ག་ལས་རྟོགས་པ་མཉམ་པ་ལ། རྒྱལ་བ་ལ་མགུ་བ་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་མི་བྱེད་པ་མི་རིགས་སོ། །སེམས་ཅན་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་དང་བཅས་པས་རྒྱལ་བ་དང་ཇི་ལྟར་མཉམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བསམ་པའི་བདག་ཉིད་ཆེ་བར་རང་བཞིན་གྱིས་འདིར་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་མཉམ་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མཉམ་པས་སེམས་ཅན་དག་རྒྱལ་བ་རྣམས་དང་མཉམ་མོ། །འདི་ཉིད་ལ་རིགས་པས་བཤད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་པོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་གང་དེ་ནི་སེམས་ཅན་བདག་ཉིད་ཆེ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་ལ་སེམས་དང་བར་བྱས་པས་བསོད་ནམས་གང་འབྱུང་བ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཚེ་བར་བརྗོད་


DTG106_Page_0470
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྒྱལ་བ་དང་མཉམ་པར་བཤད། དོན་དམ་པར་རྒྱལ་བ་དང་མཉམ་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། གང་དག་གིས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ལ་ཡང་མཐའ་མེད་པ། དེ་ལྟ་བུ་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་རྣམས་དང་མཚུངས་པ་ག་ལ་སྲིད། གང་གི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གྱི་སྙིང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་པུའི་ཡོན་ཏན་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཡང་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་རུང་ཅིག་ལ་མཐོང་བར་གྱུར་ན། དེ་མཆོད་པ་ལ་ཁམས་གསུམ་ལས་བྱུང་བའི་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྲིན་པོའི་ཤུགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱས་ཡོད། དེའི་ལན་པོ་སེམས་ཅན་མགུ་བར་བྱེད་པ་ལས་གཞན་ཐབས་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བྱས་ནས་སེམས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་སྣང་ངོ༌། །ཆ་ཤས་འདི་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བྱ་བ་འདི་ཡིན་པས། དེ་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བའི་ཆོ་ག་བྱས་པས་སོ། །གཞན་ཡང་བཅོས་པ་མ་ཡིན་པའི་གཉེན་ཕན་མཐའ་ཡས་པ་བཏགས་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕན་བཏགས་པའི་ལན་པོས་སེམས་ཅན་མགུ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་མེད་དེ། དེ་དག་ལ་རང་དོན་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་རྣམས་རང་གི་སྐུའི་ཕྱག་དང་ཞབས་དང་དབུ་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པ་དང༌། མནར་མེད་ཀྱི་དམྱལ་བར་འཇུག་པ་དེས་ན་སེམས་ཅན་གདོན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཕན་པ་བྱས་ན་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་བྱས་པར་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེས་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དགེ་བ་ཁོ་ན་བྱེད་པ་ཡིན་གཞན་དུ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཉེས་པ་བྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བླ་མ་ལ་མཉེས་པ་བྱེད་པར་བཤད་དེ། བདག་གི་རྗེར་གྱུར་པ་རྒྱལ་བ་རྣམས་གང་དག་གི་ཆེད་དུ་བསྐུལ་ཡང་ལྟོས་པ་མེད་པ་ལྟ་ཞོག །རྩྭ་བཞིན་དུ་རང་གི་སྐུ་གཏོད་བ་ན་བདག་བྲན་ཡིན་ཡང་རྗེ་བུ་རྣམས་ལ་ཅི་སྟེ་ང་རྒྱལ་བྱེད། བྲན་དུ་མི་བྱེད་བདག་ལ་སྨད། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་བུ་རྣམས་ལྟ་བུ་གང་དག་བདེ་ན་དགའ་བར་འགྱུར་


DTG106_Page_0471
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང། གང་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས་མྱ་ངན་དུ་འཇུག །ཆགས་སྡང་མེད་ཀྱང་སྨན་ལམ་གྱི་མཐུས་རྒྱལ་བ་ལ་འདི་ལྟར་འབྱུང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ནི་དངོས་སུའོ། །གཞན་ནི་གོ་སླའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཁོ་ན་གསལ་བར་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཅིང་ལུས་འབར་བའི་མི་ལ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཀས་ཀྱང་ཡིད་བདེ་བར་མི་འགྱུར་བ་ལྟར། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་འབྱུང་ན་ཐུགས་རྗེ་ཅན་རྣམས་ལ་མཉེས་པའི་ཐབས་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། བདག་གི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སྡུག་པར་བྱས་ལ་རྒྱལ་བ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྡིག་པ་དེ་རིང་བཤགས་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་གང་མི་དགེ་བ་བྱས་པ་དེ་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཟོད་པར་གསོལ། བདག་བུ་ཡིན་པས་བདག་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཡོད་པས་སོ། །མོས་པ་བསྟན་པར་བཤད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། གཞན་དུ་ན་འཚང་རྒྱ་བ་མི་སྲིད་པས་སོ། །བདག་དང་གཞན་བརྗེ་བ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་སེམས་ཅན་གྱི་ངོ་བོར་མཐོང་བ་འདི་དག་མགོན་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་འདིར་མི་མགུ་བའི་རིགས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་མགུ་བར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བཤད་པའི་རིགས་པས་སོ། །རང་དོན་བསྒྲུབས་པ་ཡང་འདི་ཡིན་ཏེ་སེམས་ཅན་མགུ་བར་བྱས་པའི་ལེ་ལན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་ཡང་འདི་ཉིད་དེ། དེས་བྱས་པའི་གནོད་པ་ལ་བཟོད་པ་བྱས་པས་དེ་དག་མོས་པ་ལ་ལམ་སྦྱར་བས་སོ། །བསྒྲུབ་བྱ་གསུམ་ཀ་བསྒྲུབས་པས་འདི་ཉིད་བདག་གི་བརྟུལ་ཞུགས་ངེས་པར་ཤོག ། རིགས་པ་གཞན་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་མི་གཅིག་པུ་ཡིན་ཡང་སྐྱེ་བའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་གནོད་པ་བྱེད། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་མིག་རྒྱང་རིང་བ་ནི་ཕྱིས་རྒྱལ་པོའི་གནོད་པ་མཐོང་བས་གཅིག་པུ་དེ་ལ་གནོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་


DTG106_Page_0472
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོའི་ཐབས་དེ་སྟོབས་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལྟ་ཞོག་སྟོབས་མེད་པ་ལ་ཡང་སྨད་པར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྟོབས་མེད་ཀྱི་གནོད་བྱེད་ལ་གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་རྣམས་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ལྷ་ལ་སོགས་པས་གནོད་ནན་བྱེད་དོ། །དེ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་མགུ་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གཏུམ་པོ་དམ་པ་ཀུན་གྱིས་ཅི་འདོད་བྱས་པས། མགུ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །གསུངས་པ་བས་ལྷག་པ་བཤད་དེ། རྒྱལ་པོ་ཁྲོས་ན་ནོར་འཕྲོགས་པ་དང་ཐ་མར་གསོད་ནུས་ཀྱི་དམྱལ་བར་གཏོང་མི་ནུས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་ཏུ་བཅུག་པས་དམྱལ་བར་འགྲོ་བའོ། །རྒྱལ་པོ་མཉེས་ནས་ནོར་ལ་སོགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁོ་ན་སྟེར་གྱི་སངས་རྒྱས་ཉིད་སྟེར་མི་ནུས་སོ། །གང་སེམས་ཅན་མགུ་བར་བྱས་པས་ཐོབ་པ་ཁོ་ནའོ། །སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་བཤད་དེ། བཟོད་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་གྲགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དགྲ་བོ་མེད་པས་སྐྱིད་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་དང་བ་འདྲེན་པའི་ལུས་དང༌། ནད་མེད་པ་དང༌། རྒྱུན་དུ་དགའ་བ་དང༌། ཡུན་རིངས་གསོན་པ་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྤྱོད་པ། ཆོས་རྣམས་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཟོད་པ་ནི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་བཟོད་པའོ། །བཟོད་པའི་ལེའུའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་དྲུག་པའོ།། །།དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིགས་པས་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། མ་བཟོད་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་བས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ལ་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་མེད་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མི་འབྱུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་བརྐྱང་བ་དང་བསྐུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་གཡོ་བ་རླུང་མེད་ན་མི་འབྱུང་ངོ༌། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའོ། །མི་དགེ་བ་ལ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ནི་ལེ་ལོ་ཁོ་ནའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྩོམ་པའོ། །དེས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་དགྲ་བཤད་དེ། འཇོམས་པར་བྱེད་


DTG106_Page_0473
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ལེ་ལོ་སྟེ་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལས་སུ་མི་རུང་བའོ། །ངན་པ་རྒོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། བྱེད་པ་དཀའ་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལོག་པ་ནི་སྒྱིད་ལུག་དང༌། དེས་རང་ལ་མ་ནུས་པ་སྨོད་པ་ནི་བདག་ཉིད་བརྙས་པའོ། །ལེ་ལོའི་རྒྱུ་བཤད་དེ། སྙོམ་ལས་ཁོ་ན་བདེ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཞེན་པ་དང་གང་རུང་བསྟེན་པར་འདོད་པ་འདི་དག་ཀྱང་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེ་བས་འབྱུང༌། འདི་དག་ལས་ལེ་ལོ་འབྱུང༌། དེ་ལ་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོ་བཤད་དེ་ཉོན་མོངས་པ་ཁོ་རྒྱ་བས་བཤོར་ཏེ་དེས་ཟིན་པ། སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ནང་དུ་ཆུད་པ་དེ་བས་གཤིན་རྗེའི་ཁར་ཆུད་པ་ཞེས་ད་དུང་མི་ཤེས་སམ། སྐྱེས་ནས་ངེས་པར་འཆི་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྐྱོ་བའི་རྒྱུ་བཤད་དེ། རང་གི་སྡེ་ནི་རང་གི་རིགས་ཏེ། དེ་འཆི་བདག་གི་རིམ་པས་ཁྱེར་བ་མ་མཐོང་ངམ། ཁྱོད་ཀྱང་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ངེས་པར་གསད་པར་བྱ་བའི་མ་ཧེ་རང་སྡེ་བསད་ཀྱང་གཏི་མུག་གིས་རིག་པར་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །འཆི་བདག་གིས་མགུལ་བ་བཏེག་ནས་བལྟས་པ་འབྲོས་པའི་ལམ་ཀུན་བཀག་པ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བཟའ་བར་འདོད་པ་དང༌། གཉིད་དང་དགའ་བྱེད་ནུས། གལ་ཏེ་ད་ལྟ་ལེ་ལོ་མི་སྤོང་ན། གང་གི་ཚེ་ནད་དང་རྒས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་གྲབས་སུ་ཆུད་ནས་མྱུར་དུ་འཆི་བ་འོང་བར་འགྱུར། དེའི་ཚེ་ལེ་ལོ་སྤངས་ནས་ཀྱང་ཅི། འདི་མ་འོངས་པ་མ་ཐོབ་པ་དང༌། འདི་བྱེད་པར་འདོད་པས་བརྩམས་ཏེ། འདི་ནི་ཕྱེད་ཟིན་པས་མཐར་མ་ཕྱིན་པ་ཁོ་ན་ལ་གློ་བུར་དུ་འཆི་བ་འོང་བར་འགྱུར། ཀྱི་ཧུད་བཅོམ་ཞེས་བསམས་ཤིང་ཁྱོད་ཅི་བྱེད་བར་འགྱུར། ཉེ་དུ་དང་བྲལ་བའི་མྱ་ངན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྲངས་པའི་མཆི་མ་དང་བཅས་པ། དམར་པོར་གྱུར་པའི་མིག་གིས་བལྟ་བའི་རེ་ཐག་ཆད་པའི་ཉི་དུ་རྣམས་དང༌། གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་རྣམས་ཀྱིས་བཞིན་ལ་བལྟ་ཞིང༌། རང་གིས་བྱས་པའི་སྡིག་པ་དྲན་པས། འཆི་བདག་རང་གི་ལག་གིས་དུག་ཟོས་ཞེས་ཕྱིས་འགྱོད་བས་གདུངས་པ་དང༌། སྡུག་ཏུ་བཅུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྐྲག་པའི་དམྱལ་བའི་སྒྲ་ཐོས་ནས། བདག་གི་གནས་སྐབས་ཀྱང་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་སྐྲག་པ་བྱུང་བའི་བཤད་


DTG106_Page_0474
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིས་ལུས་ལ་སོགས་པས་མྱོས་པར་འགྱུར་ཚེ་ཅི་ཞིག་བྱ། དཔེར་ན་ཇི་ལྟར་ཉ་གསོན་པོ་ཁོ་ན་ཆུས་གང་བའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པར་བཞག་ནས་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་གསོད། དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་འཆི་བདག་ཀྱང་འཆི་བདག་གིས་ཡིན་ཞེས་ཤེས་ནས་མིའི་ཡུལ་ཁོ་ནར་ཁྱོད་འཇིགས་པར་རིགས། སྡིག་པ་བྱས་ནས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཀྱེ་གཞོན་ཤ་ཅན་ཆུ་དྲོན་པོས་རེག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སྙི་བས་རབ་ཏུ་ཚ་བར་འགྱུར། ལྷག་མ་གོ་སླའོ། །བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་བསྐྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ་མེད་པ་དེའི་འབྲས་བུ་བདེ་བ་འདོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་ཅིང་གནོད་པ་མང་བ་དང། འཆི་བདག་གིས་བཟུང་བཞིན་དུ་འཆི་བ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན། དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཁྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་ཀྱི་ཧུད་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་བཅོམ།། མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་སྤངས་ནས་ཐོབ་པའི་མི་ལུས་ཁོ་ན་གྲུ་ཡིན་ཏེ། དེ་བརྟེན་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་སྒྲོལ་ཅིག །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལམ་དུ་ཕྱོགས་ནས་སོ། །ཀྱེ་རྨོངས་པ་གཉིད་ལོག་པའི་དུས་འདི་མ་ཡིན། ཕྱིས་ངན་སོང་དུ་གྲུ་ནི་རྙེད་པར་དཀའོ། །དེ་ལྟར་ལེ་ལོ་བཀག་ནས་ངན་ལ་ཆགས་པ་བཀག་པར་བཤད་དེ། དགེ་བའི་ལས་ལ་དགའ་བ་མཆོག །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བདེ་འགྲོའི་རྒྱུན་སྐྱེད་པས་དགའ་བའི་རྒྱུ་མཐའ་ཡས་པ་དོར་ནས། གཡེང་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཁེངས་པ་དང༌། རྒོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་གླུ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ། ཁྱོད་དགའ་བ་ཇི་ལྟར་རིགས། ཀུན་རང་སེམས་ལ་སློབ་པའོ། །སྒྱིད་ལུག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་བཅད་འདི་གཞན་གྱིས་བཅུག་པ་ཡིན་གྱི་སློབ་དཔོན་གྱི་མ་ཡིན། སྡོམ་ཚིག་ཡིན་ཞེ་ན། འོ་ན་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོ་དང༌། ངན་ལ་ཆགས་པ་དང༌། བདག་ཉིད་བརྙས་པའི་གཉེན་པོ་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཅི་སྟེ་མི་འཆད། བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་དང༌། བདག་དང་བརྗེ་བ་གཉིས། འདིར་སྐབས་སུ་མ་བབ་བ་ཅི་སྟེ་འདིར་བཅུག །།བསམ་གཏན་གྱི་ལེའུ་ཁོ་ནར་བརྗོད་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྒྱིད་ལུག་པའི་གཉེན་པོ་བཤད་དེ། བདག་ལྟ་བུ་བྱིས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྣོད་དུ་ག་ལ་རུང༌། དབང་པོ་རྣོན་པོ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། བསོད་ནམས་བསག་པ་ཁོ་ན་སྣོད་དུ་རུང་གི།


DTG106_Page_0475
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་ལ་བྱང་ཆུབ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་སྒྱིད་ལུག་མི་བྱའོ། །དོན་ཆེན་པོ་ལས་ཉམས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྱིད་ལུག་པ་ཡང་དོན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་ཡང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་བདེན་པར་གསུངས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་འདི་བཤད་པར་འགྱུར་བ་བདེན་པར་གསུངས་སོ། །དེ་ཅི་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང༌། རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། མར་མེ་མཛད་ལ་སོགས་པ་སྔར་སྦྲང་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་གི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་དཀའ་བའི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ། །བདག་ཉིད་བརྙས་པའི་གཉེན་པོ་བཤད་དེ། བདག་མིར་སྐྱེ་ལ་འདི་དགེ་འདི་མི་དགེ་ཞེས་ནུས་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཉིད་རིག་པའི་ལམ་མ་བཏང་ན་སངས་རྒྱས་ཐོང་པར་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར། རིན་ཆེན་སྤྲིན་ལས་འདི་མང་དུ་བཤད་དོ། །རིགས་པ་བཤད་དེ། འོན་ཏེ་ལག་པ་དང་རྐང་པ་སོན་པ་གཏོང་པར་བྱེད་པ་དཀའ་བར་ཤེས་ནས་བདག་འཇིགས་ཤེ་ན། དེ་ནི་ལྕི་བ་དོན་ཆེན་པོ་ལ་ཆུང་བའི་བློ་དང་ཆུང་བ་ལ་ཆེ་བའི་བློ་འདི་བདག་རྨོངས་པ་ཡིན་ཏེ་མ་དཔྱད་པས་ཁྱད་པར་མི་ཤེས་སོ། །ལྕི་བ་ལ་རྨོངས་པ་བཤད་དེ། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འཁོར་བ་ན་ལག་པ་དང་རྐང་པ་འཐུབ་པས་གཅོད་པ་དང༌། ནུས་པ་དང་མདུང་ལ་སོགས་པས་ཕུག་པ་དང༌། དམྱལ་བའི་མེས་བསྲེག་པ་དང༌། འབར་བའི་སོགས་ལེ་ལ་སོགས་པས་གཤེགས་པ་ལན་དུ་མར་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་གྲངས་མི་ནུས་པ་ཞེས་པ་ནི་ལྕི་བ་སྟེ། དེ་ཡིན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་ནི་ཡང་བ་སྟེ། དུས་ངེས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུང་བ་ལ་རྨོངས་པ་བཤད་དེ། བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ནི་ཉུང་བ་དུས་ངེས་པ་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་རྒྱུའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ལ་ཟུག་པའི་ཟུག་རྡུ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གནོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཆུང་བ་ཕྱུང་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གང་བྱུང་བ་དེ་དང་འདྲའོ། །འདི་ནི་ཉུང་བ་ཡུན་ཐུང་བ་ཡུན་རིང་པོའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་འདི་ཡང་བཟོད་པར་འོས་པའོ། །འདི་བས་ཀྱང་འདི་རིགས་ཞེས་བཤད་དེ། སྨན་པ་ཀུན་ཀྱང་ལྟོགས་ཉལ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་


DTG106_Page_0476
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ནད་སེལ་བར་བྱེད་དེ་གཞན་དུ་ན་མི་ནུས་པས་སོ། །དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་ཅིག་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་ཁོ་ནའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་གི་ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་བྱ་བ་འདི་ལས་དང་པོ་པས་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པར་འོས་པ་ཡིན་ཡང༌། སྨན་པའི་མཆོག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནད་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་སེལ་བར་བྱེད་པས་མ་གནང་གི །འོན་ཀྱང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པའི་གསོ་དཔྱད་ཀྱིས། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་གསོ་བར་མཛད་དོ། །འཇམ་པའི་གསོ་དཔྱད་ཁོ་ན་བཤད་དེ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་གོམས་པའི་ཕྱིར། ལོ་མ་དང་ཕྱེ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་སྟེར་བ་ལ་དང་པོ་འཇུག་པར་བྱེད། ཐར་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འདྲེན་པ་པོའི་མགོན་པོས་སོ། །དེ་ནས་སྦྱིན་པ་ཆུང་བ་ལ་གོམས་པས་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་སྦྱིན་པ་པོ་ཤིན་ཏུ་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོས་ཇི་ལྟར་རང་གི་ཤ་ཡང་གཏོང་བ་དེ་བཞིན་བྱེད་དོ། །ཅིས་དེ་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྦྱིན་པ་ལ་གོམས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པས་གང་གི་ཚེ། ལོ་མ་ལ་གང་ཡང་མི་རུང་བའི་བློ་བཞིན། མི་རྟག་ཅིང་སྙིང་པོ་མེད་པས་རང་གི་ཤ་ལ་ཡང་འབྱུང་དེའི་ཤ་དང་རུས་པ་ལ་སོགས་པ་གཏོང་བ་ཅི་སྟེ་དཀའ། དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡིག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར། སྡིག་པ་ཁོ་ན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་ངེས་པའོ། །རྒྱུ་འབྲས་མི་སླུ་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་མཁས་པས་མི་དགའ་བར་མི་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་སྡུག་པ་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་ལ། ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡིད་ལ་འབྱུང་བ་ཡང་ལོག་པར་རྟོག་པ་བདག་དང་བདག་གི་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་འབྱུང༌། དེ་ནི་བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་པ་ལ་རིང་དུ་སོང་ངོ༌། །ཡུན་རིངས་འགོར་བ་ལས་ཀྱང་འཇིགས་པ་མི་བྱེད་པར་བཤད་དེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལུས་བདེ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པས་ཡིད་བདེ། དེ་བས་རང་གི་དོན་གྲུབ་པས་སྙིང་རྗེ་ཡོད་པ་ཅན། གཞན་དོན་དུ་འཁོར་བར་གནས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གང་


DTG106_Page_0477
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་སྡུག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་རོ། །ཡུན་རིངས་ཐོགས་པ་ཡང་མེད་པར་བཤད་དེ། སྔར་བྱས་པའི་སྡིག་པ་ཡང་ཟད་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེས་ནི་དུས་མཐའི་མེ་བཞིན་སྲེག་པར་བྱེད། ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་སྡུད་བྱེད་ནི། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དུ་མ་ཞིག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བཤད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞོན་པ་ཐབས་ཀྱི་ཤུགས་ཆེན་པོས་ཉན་ཐོས་རྣམ་པས་མྱུར་བར་འགྲོ་།ཉེ་བར་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིགས་པས་བདེ་འགྲོ་ནས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་ཞིང་བློ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་སྒྱིད་ལུག་པར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཞལ་ཡས་ཁང་ལྟ་བུ་ཐོབ་ནས་དེ་ལ་གནས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ངལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ། །འདུན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་བཅད་སྐབས་སུ་མ་བབ་སྟེ། གཞན་གྱིས་བཅུག་པར་སྣང༌། གང་གི་ཕྱིར་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བཞི་ཉེ་བར་བསྡུས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྟོབས་ཀྱི་དཔུང་བཟོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད། འདིར་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་ཡང་མེད་ལ། སྟོབས་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་མདོར་བསྟན་ཡིན་ན་རྒྱས་བཤད་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་མེད་དོ། །སྔ་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིགས་པས་ལེ་ལོ་དང༌། ངན་ལ་ཞེན་པ་དང༌། སྒྱིད་ལུག་པ་དང༌། བདག་ཉིད་བརྙས་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤངས་ནས། བརྩོན་འགྲུས་འཕེལ་བའི་ཕྱིར། འབད་པར་བྱ་སྟེ་ཐབས་གང་གིས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ་འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདུན་པ་ནི་འདོད་པའོ། །ང་རྒྱལ་ནི་སེམས་ཁེངས་པའོ། །དགའ་བ་ནི་ཞེན་པའོ། །དོར་བ་དང༌། ལྷུར་ལེན་དང༌། དབང་སྒྱུར་དང༌། སྟོབས་ནི་ཀུན་དང་སྦྱོར་བ། དེ་ལ་འདུན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་བདག་གི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་དང༌། ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་


DTG106_Page_0478
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཡིན། གང་དུ་སྐྱོན་རེ་རེ་ཡང་བསྐལ་པའི་རྒྱ་མཚོ་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པས་ཟད་པར་བྱེད། སྐྱོན་ཟད་པར་བྱེད་པར་བརྩམས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལ། ཆ་ཙམ་ཡང་བདག་ལ་མ་མཐོང་ན། དེ་བས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་བདག་གི་སྙིང་ཅི་སྟེ་མི་འགས། ཉེས་པ་ཟད་པའི་དོན་དུ་འདུན་པ་བཤད་ནས། ཡོན་ཏན་གྱི་དོན་དུ་འདུན་པ་བསྐྱེད་པར་ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་དེ་གོ་སླའོ། །འདིས་ཀྱང་དོན་མེད་ཅེས་བཤད་དེ། བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གོ་སླའོ། །འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་ལས་འཇིགས་པ་མ་བྱེད་ཅེས་མི་འཇིགས་པ་མ་བྱིན། ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་མ་བྱས་པས་བདེ་བར་ཡང་མ་བྱས། །དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པར་བཤད། སྐྱེ་བ་སྔ་མར་ཆོས་ལ་འདུན་པ་མ་བྱས་པས་དེ་ལྟར་ཕོངས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཤེས་ནས་བློ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་ཆོས་ལ་འདུན་པ་གཏོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་འདུན་པ་བསྐྱེད་པའོ། །ཕོངས་པ་བཟློག་པ་འབའ་ཞིག་པའི་མ་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་འདུན་པར་ཐུབ་པས་གསུངས་འདུན་པ་དེའི་ཡང་རྩ་བ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་ལ་འདོད་པ་དང༌། མི་འདོད་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་བསྒོམ་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་མི་དགེ་བའི་རྣམ་སྨིན་བཤད་དེ། ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། འདོད་པ་བཙལ་ཞིང་མ་རྙེད་པས་འདོད་པ་མ་གྲུབ་པ་དག་སྡིག་པ་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ལ་འབྱུང་ངོ༌། །དགེ་བའི་རྣམ་སྨིན་བཤད་དེ། །འདོད་པ་སྨོན་པའི་རྣམ་རྟོག་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡོན་ཏན་དེ་མཆོད་པ་ལྷག་མ་གོ་སླའོ། །ཡང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་བཤད་དེ། སྡིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་མཚོན་ཡིན་ཏེ། དེའི་འདོད་པ་གཅོད་པས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྣམ་སྨིན་བཤད་དེ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་ཐོབ་པ་ཁོ་ན་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་རྒྱ་ཆེ་བ། དྲི་བཟང་བ། བསིལ་བ། རེག་བྱ་བདེ་བའི་པདྨོའི་ནང་དུ་གནས་པ། རྒྱལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱངས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཟས་


DTG106_Page_0479
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་སྐུའི་གཟི་བརྗིད་བསྐྱེད་པར་བྱས་པ། ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དུས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ཟེར་བ་ཕྱེ་བའི་པད་མ་ལས་འཁྲུངས་པ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པའི་སྐུ་དེ་ལྟ་བུ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་མདུན་དུ། མཐའ་གཅིག་ཏུ་དགེ་བས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །མའི་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ལ་དེ་ལས་བཟློག་བ་སྡུག་བསྔལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཐའ་གཅིག་གུ་མི་དགེ་བའི་རྣམ་སྨིན་བཤད་དེ། དུས་ཀྱི་ཕོ་ཉས་འབར་བའི་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པས་རྡེག་པས་ཐམས་ཅད་པགས་པ་བཤུས་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་གནོད་པས་ཉམ་ཐག་ཅིང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་ཚ་བའི་མེ་ཡིས་བཞུ་བའི་ཟངས་ཞུན་ལུས་ལ་བླུགས་པར་གྱུར་པ་དང༌། འབར་བའི་རལ་གྲི་དང་མདུང་གིས་བསྣུན་པས་ཤའི་དུམ་བུ་བརྒྱར་གཏུབས་པས། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ནག་པོའི་ལས་ཀྱིས་ལན་དུ་མེ་ཤིན་ཏུ་འབར་བའི་ལྕགས་ཀྱིས་གཞིར་ལྟུང་སྟེ། དེའི་ལས་ཡུན་རིང་པོས་སད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པའི་སྟོབས་ཉེ་བར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ། དེ་བས་ན་བཤད་པའི་རིགས་པ་བཞིན་དུ། རྣམ་སྨིན་གོམས་པ་ནས་དགེ་བ་ལ་འདུན་པ་ཁོ་ན་གུས་པས་བྱའོ། །ད་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་སྟོབས་བཤད་དེ། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་མདོ་ལས་བཤད་པའི་ཆོ་གས་རྩོམ་པ་བརྟན་པས་བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་དུ་ང་རྒྱལ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཉིད་དུ་འབྱོར་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་སྟེ། དེ་བརྟགས་ནས་བརྩམ་པར་བྱའི་མི་ནུས་ན་མི་བརྩམ་མོ། །དམ་བཅའ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་མ་བརྩམས་པ་མཆོག །བརྩམས་ནས་ལྡོག་པ་མི་རིགས་སོ། །ལོག་པའི་ཉེས་དམིགས་བཤད་དེ། སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱིན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་མཐུན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་བྱེད་པ་དང་མྱོང་བའི་རྒྱུ་མཐུན་ནོ། །འདི་ནི་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་ཏེ། གང་དམ་བཅའ་ཉམས་པས་དེ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་གཞན་ལ་ཡང་ངོ་གསུངས་པ་ཡང༌། སྐྱེ་བ་གཅིག་ནི་འབད་པ་ཡིས། །མཁས་པས་དག་པ་སྦྱང་བར་བྱ། །སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་གཞན་བྱང་ཆུབ་པར། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྦྱོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །རྒྱལ་བ་དང་བླ་མའི་བཀའ་ལས་འདས་པས་བྱུང་བའི་སྡིག་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་འཕེལ་ལོ། །


DTG106_Page_0480
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་ནི་ཐོག་མར་བརྩམས་ནས་བཞག་པ་དང༌། འབྲས་བུའི་དུས་ཅན་ནི་གཞག་པའི་དུས་སུ་གཉིས་པ་གང་བརྩམས་པ་དེ་ཡང་ཉམས་སོ། །དེ་ཡང་ནི་གང་གཉིས་པ་གཏོང་བ་དེ་ཡང་མ་བསྒྲུབས་སོ། །གང་ལས་ང་རྒྱལ་ཞེས་བཤད་དེ། གསུམ་ལས་སོ། །དེ་ལ་ལས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་བཤད་དེ། བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉེས་པ་མེད་པའི་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གང་བྱ་བར་འོས་པ། དེ་བདག་ཉིད་གཅིག་པུས་བྱའི། གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །དམན་པའི་ལས་ནི་མི་གཙང་བ་འདོར་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གོ་སླའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ང་རྒྱལ་བཤད་དེ། ཤི་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བདག་གི་ཡིད་བརྩོན་པ་མེད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུས་བྱས་པའི་ལྟུང་བ་ཡང་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞུམ་པས་རྩོལ་བ་དོར་ཞིང་དགའ་བ་མེད་ལ་གནོད་པར་འབྱུང་བ་སླའོ། །ལངས་པ་ནི་རྩོལ་བ་དང་ལྡན་ཞིང་དྲན་པས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སྐབས་མི་འབྱེད་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོ་ཡིས་ཀྱང་ཐུབ་པར་དཀའོ། །དེ་བས་བརྟན་པས་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་གོ་ཆ་གྱོན་པ་སྟེ། ལྟུང་བ་རྣམས་འཇུག་ཏུ་མི་སྟེར་བ་དེས་གཞོམ་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གདུལ་བར་རྩོམ་པ་ནི་བཞད་གད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བདག་ལྟུང་བས་ཕམ་པར་བྱས་པས་སོ། །དེ་བས་བདག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཁོ་ན་སེང་གེ་སྟེ། བདུད་ཀྱི་རི་དགས་ཀྱི་གནོད་པས་མི་ཚུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་སྲས་བདག་ཡིན་པས་གཞན་གྱིས་ཕམ་པར་ག་ལ་ནུས། འོ་ན་ང་རྒྱལ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པས་དེ་ཇི་ལྟར་བླང་བྱ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་སྐྱེ་བོ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ང་རྒྱལ་ཅན་དགྲ་བོའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་ང་རྒྱལ་དགྲའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར། དེ་བས་ང་རྒྱལ་འདིར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ང་རྒྱལ་སྤང་བར་བཤད་དེ། ངན་སོང་ནི་དམྱལ་བ་སྟེ། ལས་ཟད་པས་དེ་ནས་ཐར་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ཀྱང་གཞན་གྱི་ཟས་ཟའི་བྲན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །འདོད་པའི་ང་རྒྱལ་བཤད་དེ། གང་ཞིག་ང་རྒྱལ་སྤང་བའི་ཕྱིར། བརྩོན་པ་དེ་ཁོ་ནས་ང་རྒྱལ་


DTG106_Page_0481
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་དང༌། རྣམ་རྒྱལ་དང༌། དཔའ་བོ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཀུན་དུ་སློང་བའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་དགྲ་བོ་བསད་ནས། འགྲོ་བ་ལ་འདོད་པ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །ནུས་པའི་ང་རྒྱལ་བཤད་དེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་དུ་གནས་ན། སྟོང་འགྱུར་དུ་སྲན་གཟུགས་འགྱུར་བར་འཚལ། ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སེང་གེ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་རི་དགས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མངར་བ་ལ་སོགས་པའི་རོ་ལྕེའི་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་འབད་ཀྱང་མིག་གིས་མཐོང་མི་ནུས་ཏེ། དེ་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉམ་ང་བ་ཡིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །བློ་ལྡན་གྱི་ལས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་གསུམ་བཤད་ནས་དགའ་བའི་སྟོབས་བཤད་དེ། ལས་གང་སྐབས་སུ་བབ་པ་བསམ་གཏན་ནམ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ། དེ་ཉིད་དུ་སེམས་ནུབ་པ་ལྟར་དེ་ལ་འདོད་པ་བསྐྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཆོ་ལོང་རྩེ་བའི་འདོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ལས་བྱེད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་ལ་ལར་བདེ་བ་འབྱུང་ལ། ལ་ལར་བདེ་བ་མི་འབྱུང་སྟེ། ཚོང་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་གང་གི་ལས་ཁོ་ན་བདེ་བ་ཡིན་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་མེད་ན་ཇི་ལྟར་བདེ་བར་འགྱུར། ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་འབྲས་ལ་མིན། །རྒྱུ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར། །དེས་ཁྱོད་ཡང་དག་བསྒྲུབ་པ་ཡིན། །ཁྱོད་ལ་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་འཁོར་བ་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་མྱོས་ཀྱང་ཚིམ་པར་མི་འགྱུར། ཇི་ལྟ་བུས་ཤེ་ན། སྤུ་གྲིའི་སོ་ལ་ཆགས་པའི་སྦྲང་མྱངས་ན་ལྕེ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེ་དེ་དང་འདྲ་བར་མངར་ཡང་འགྱུར་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་བདུད་རྩི་ལྟ་བུས་ཇི་ལྟར་ཚིམ། །ཇི་ལྟ་བུས་ཤེ་ན་མངོན་པར་མཐོ་བ་སྟེར་བས་བདེ་བ། ངེས་པར་ལེགས་པ་སྟེར་བས་ཞི་བའོ། །དེ་བས་བརྩམས་པའི་ལས་འཇིག་པའི་དུས་སུ་ཡང༌། དེ་ལ་ནུབ་པ་ལྟར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་སོས་ཀའི་དུས་སུ་ཉིན་ཕྱེད་ལ་ཉི་མ་དྲོན་པོས་


DTG106_Page_0482
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱོགས་ཀུན་དུ་ཆུ་མ་མཐོང་བ། བསིལ་བའི་ཆུས་གང་བའི་རྫིང་བུ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་དང་པོ་ནུབ་པ་བཞིན་ནོ། །དོར་བའི་སྟོབས་བཤད་དེ། བསམ་གཏན་ལ་སྐྱོ་ན། བཙན་ཐབས་སུ་སེམས་དེ་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བསམ་གཏན་དར་ཅིག་འདོར་རོ། །སླར་བསམ་གཏན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པའི་ཚེ་འང་གཏོང་སྟེ། ཕྱི་མས་ཕྱི་མ་ལ་སྲེད་པས་སོ། །སྔ་མ་ལ་སྨད་ཅིང་ཕྱི་མ་སྲེད་པ་བསྐྱེད་པས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷུར་ལེན་བཤད་དེ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་ཡང་དག་པར་སྲུང་ཞིང་དེ་དག་ལ་རྡེག་གོ །གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས། དེ་དང་དེའི་དམིགས་པ་སྟོང་པར་བསྒོམས་ཏེ་རྟོག་མེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་པ་ན་དེ་དག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེ་ནི་གོ་སླའོ། །ཇི་ལྟར་གཡུལ་དུ་ལག་པ་ནས་ལྷུང་བའི་རལ་གྲི་འཇིགས་པས་མྱུར་དུ་ལེན་པ་ལྟར། རྨུགས་ཀྱང་དྲན་པ་ཁོ་ན་རལ་གྲི་སྟེ་ཉོན་མོངས་པས་ཕམ་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་ན་དམྱལ་བའི་འཇིགས་པས་ལེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་རྨུགས་པའི་ཁྲག་ཐོབ་ནས་ལུས་ལ་དུག་ཁྱབ་པ་ལྟར་ན། སེམས་ལ་གླགས་རྙེད་ནས་ཉེས་པས་ཁྱབ་པས་བག་ཡོད་པར་བྱའོ། །མར་ནག་གིས་བཀང་བའི་སྣོད་འཛིན་པའི་མི་ཟབ་པ་འདྲེད་པ་ལ་རྒྱལ་པོ་གཏུམ་པོའི་བཀས་ཐིགས་པ་ཙམ་བོ་ན་ཁྱོད་གསོད་དོ་ཞེས་ཟེར་བའི་རལ་གྲི་ཐོགས་པ་རྒྱལ་པོའི་མི་དག་གིས་སྲུང་བ། བོ་ན་འཆི་བའི་འཇིགས་པས་སྒྲིམ་པར་འགྲོ་བ་ལྟར། བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས་དབང་པོ་རྣམས་སྡོམ་པའོ། །དེ་བས་དུག་སྦྲུལ་ཕང་དུ་ཞུགས་པ་ན་བདག་རྨུགས་པར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་མྱུར་དུ་ལྡང་བའི་མི་ལྟར་གཉིད་དང་ལེ་ལོ་བྱུང་བའི་དུས་སུ་ལངས་ཏེ་ཆོས་བཤད་པ་དང༌། འདོན་པ་དང༌། བཟའ་བ་དང༌། བཏུང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ལས་དང་པོ་པ་ལ་ཉེས་པ་རེ་རེ་བྱུང་བ་ན་ཡང་རང་ལ་སྨད་པར་བྱ་སྟེ། ཐབས་གང་ཞིག་བྱ་ན་གང་བྱས་པས་སླར་འདི་དག་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བསམ་པར་བྱའོ། །རང་གིས་མི་ཤེས་ན་དེའི་ཐབས་སྟོན་པ་པོ་མཁན་པོ་འམ་སློབ་དཔོན་བརྟེན་ནས་གནས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ལས་ནི་མན་ངག་གོ །ཅི་བྱས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་སློང་བའི་སྐབས་སུ་བདག་


DTG106_Page_0483
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་དྲན་པ་ལ་སོགས་གོམས་པར་འབྱུང་ཞེས་སོ། །དབང་བསྒྱུར་བ་བཤད་དེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གསུངས་པའི་བག་ཡོད་པའི་གཏམ་དྲན་ཅིང་ཇི་ལྟར་ལས་བྱུང་བའི་སྔོན་རོལ་དུ་ཀུན་ལ་མཐུ་ཡོད་པས་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་བརྩོན་འགྲུས་ལ་གོམས་པས་ལུས་དང་སེམས་ཡང་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་དང་ཕན་ཡོན་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་ཤིང་བལ་རླུང་འགྲོ་བ་དང་འོང་བའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཡང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་སྤྲོ་བའི་དབང་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་གོམས་པས་རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །བརྩོན་འགྲུས་བསྟན་པའི་ལེའུའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་བདུན་པའོ།། །།བཟོད་བྱ་ཐོས་པ་བཙལ་བར་བྱ། །དེ་ནས་ནགས་སུ་གནས་པར་བྱ། །མཉམ་པར་གཞག་ལ་བརྩོན་བྱ་ཞིང༌། །མི་སྡུག་ལ་སོགས་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས་བསམ་གཏན་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིམ་པས་སྤྲོ་བ་འཕེལ་བར་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་བརྟན་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་མི་ཉོན་མོངས་པ་སྲིན་པོའི་མཆེ་བའི་ཕྲག་ན་གནས་སོ། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གཡེང་བ་སྤང་བ་བཤད་དེ། ལུས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་ཀྱི་དབེན་པ་ནི་དབེན་པར་གནས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་དབེན་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་སྤོང་བའོ། །དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེ་བས་འཇིག་རྟེན་དོར་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཞོལ་ཞིང་རྟོག་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་མི་གཏོང་བའི་རྒྱུ་སྤོང་བར་བཤད་དེ། བདག་དང་བདག་གི་བར་ཞེན་པ་ནི་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་དང་རྙེད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། སོགས་པའི་སྒྲས་བཀུར་སྟི་དང་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པས་འཇིག་རྟེན་མི་གཏོང་སྟེ། དེ་བས་ཆགས་པ་དང་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར། མཁས་པས་འདི་ལྟར་འཆད་པར་འགྱུར་བ་བསམ་པར་བྱའོ། །ཞི་གནས་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པས་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པར་ཤེས་ནས། ཐོག་མར་ཞི་གནས་ཚོལ་ཏེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལ་


DTG106_Page_0484
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟོས་པ་མེད་པར་བསམ་གཏན་ལ་དགའ་བས་འགྲུབ་པོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་སྤང་བར་བཤད་དེ། བློ་དང་ལྡན་པ་གང་རང་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཡིན་ལ། བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་ལ་ཆགས་པར་མི་རིགས་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས། ཚེ་རབས་སྟོང་དག་ཏུ་སྡུག་པ་སླར་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པས་འཇོམས་པས་སོ། །དགའ་བར་བྱེད་པས་ན་སྡུག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འདིར་མེད་པར་བཤད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་མཐོང་བས་དགའ་བར་མི་འགྱུར། མི་དགའ་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མི་གནས། དེ་མཐོང་ཡང་ཚིམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྔར་བཞིན་ལྷག་པར་ཆགས་པས་སྡུག་པར་འགྱུར། ལྷག་མཐོང་མེད་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་མཐོང༌། སྡུག་པ་ལ་ཆགས་པས་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེ། ཡུད་ཙམ་ཅིག་བྲལ་ན་ཡང་དེའི་མྱ་ངན་གྱིས་གདུང་བར་འགྱུར། སྡུག་པ་དང་ཚོགས་པ་འདོད་པས་སོ། །དེ་དང་ཚོགས་པར་སེམས་པ་དང༌། དེའི་ཡོན་ཏན་བསྒོམས་པས་དགོས་པ་མེད་པར་ཚེ་ཟད། དགེ་བ་མེད་པས་སོ། །མཛའ་བཤེས་མི་རྟག་པའི་ཆེད་དུ་ཆོས་རྟག་པ་ཉམས་སོ། །རིས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་དང་མཉམ་པར་སྤྱོད་ན། ངེས་པར་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་སྟེ་དེ་དང་སྤྱོད་པ་འདྲ་བས་སོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ན། དེའི་ཚེ་དེ་མི་འདོད། སྤྱོད་པ་མི་མཐུན་པས་སོ། །དེ་བས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཉམས་པའི་རྒྱུ་དེས་ཅི་བྱེད། གཞན་ཡང་རང་གི་དོན་ལ་ལྟོས་ནས་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་མཛའ་བར་འགྱུར། དེ་ཉིད་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་དགྲར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ནའོ། །དགའ་བའི་གནས་ལ་ཡང་ཁྲོ་སྟེ་འཁྲུལ་བས་སོ། །དེ་བས་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་མགུ་བར་དཀའོ། །གཞན་ཡང་ཕན་པར་བསླབས་ན་ཁྲོ་བར་བྱེད་དེ་མི་ཤེས་པས་སོ། །སླར་བདག་ཀྱང་ཕན་པ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད། གལ་ཏེ་ཕན་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལ་མི་ཉན་ན། དེའི་ཚེ་ཁྲོས་པས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་སྟེ། ཕན་པ་ལ་སྡང་བས་སོ། །རང་ལས་རིག་པ་དང་རིགས་དང་ནོར་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ན་ཕྲག་དོག་བྱེད། གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མི་བཟོད་པས་སོ། །རང་དང་མཉམ་པ་དང་རྩོད་པར་བྱེད་དོ། །རང་ལས་དམན་པ་ལས་ང་རྒྱལ་བྱེད། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བསྟོད་


DTG106_Page_0485
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་ཁེངས་པར་བྱེད། དེའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ཐོས་ནས་ཁོང་ཁྲོ། དེ་བས་བྱིས་པ་ལ་ཕན་པ་ནམ་ཡང་མེད་དོ། །བྱིས་པ་གཅིག་ལས་བྱིས་པ་གཞན་ལ་ངེས་པར་མི་དགེ་བ་འབྱུང་སྟེ། ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པས་རང་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། གཞན་ལ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་སྦེད་ཅིང་སྐྱོན་བརྗོད་པས་སྨོད་པ་དང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པས་འཁོར་བར་དགའ་བའི་གཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་གཞན་ལ་ཡང་དེ་གཉིས་དང་ཚོགས་པས་མི་དགེ་བ་གང་རུང་ངེས་པར་འབྱུང༌། རྒྱུ་མཚན་དེས་བྱིས་པ་དང་ཚོགས་པ་ནི་དོན་མ་ཡིན་པ་དང་ཚོགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་བྱིས་པའི་ཚོགས་དང་བྲལ་བ་གཅིག་པུའི་བདེ་བ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་ལུས་ཀྱི་དབེན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་དབེན་པའོ། །འོ་ན་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་དབེན་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་བྱིས་པ་དང་ཚོགས་ན་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཅེ་ན། བྱིས་པ་ལས་རིང་དུ་སོང་ནས་བྱོལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་དང་འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་ཚོར་བར་སློབ་ན་དེའི་ཚེ་དགའ་བའི་སྤྱོད་པས་མགུ་བར་བྱའོ། །འདྲིས་པའི་ཆེད་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་ཅིང་མཐའ་གཉིས་སུ་མ་ལྷུང་བ་བཞིན་ནོ། །གྲོང་ལ་རྒྱུ་ན་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཙམ་ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་བླངས་ཏེ། བུད་བ་མེ་ཏོག་ལ་སྦྲང་རྩི་ལེན་པ་ལྟར། ཀུན་ལ་སྔོན་ཆད་མ་མཐོང་བ་བཞིན་འདྲིས་པ་མེད་པར་སྤྱད་པར་བྱའོ། །རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་སྤོང་བར་བཤད་དེ། རྙེད་པ་ནི་སྣམ་སྦྱར་ལ་སོགས་པའོ། །བཀུར་སྟི་ནི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པའོ། །མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་བཀུར་བར་ཞུས་ནས། ཅིག་ཅར་བྱུང་བའི་འཆི་བ་ལས་འཇིགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་སྤྱད་ན་མི་འབྱུང་བར་བཤད་དེ། ཡིད་བདེ་བར་རྒྱལ་བ་གང་དང་གང་དུ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དང་དེར། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་སྟོང་འགྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་མཁས་པས་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལས་འཇིགས་པ་སྐྱེའོ། །གཞན་ཡང་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་རང་གི་ངང་གིས་ཉམས་ཏེ། བསྟན་པ་བརྟག་པར་


DTG106_Page_0486
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའོ། །ཉམས་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཞེན་པས་ཅི་སྟེ། འདི་ལྟར་སྔོན་དུ་རྙེད་པ་དང་གྲགས་པ་ཅན་མང་དུ་བྱུང་སྟེ། བྱུང་ཀྱང་ཉམས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་རྙེད་པ་དང་གྲགས་པ་དང་བཅས་པ་གར་སོང་མི་ཤེས་སོ། །དེ་རྙེད་པ་དང་དེ་མ་ཡིན་པ། གྲགས་པ་དང་དེ་མ་ཡིན་པ། བདེ་བ་དང་སྡུག་པ་བསྟོད་པ་དང་སྨད་པ་ལ་མི་ཞེན་པར་བཤད་དེ། བསྟོད་པ་བྱས་པས་བདག་ཅི་སྟེ་དགའ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ལ་གཞན་སྨོད་པའོ། །བདག་ལ་སྨོད་པས་ཅི་སྟེ་མི་དགའ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ལ་གཞན་གྱིས་བསྟོད་པའོ། །སྨད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་མགུ་བར་བྱེད་པ་མི་ནུས་པར་བཤད་དེ། སེམས་ཅན་མོས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པས་རྒྱལ་བས་ཀྱང་མགུ་བར་མི་ནུས་ན། བདག་མི་ཤེས་པས་ལྟ་ཅི་དགོས། དེ་བས་འཇིག་རྟེན་བསམ་པ་བཏང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་རྙེད་པ་མེད་པ་ལ་བསོད་ནམས་མ་བསགས་པ་ཞེས་སྨོད། རྙེད་པ་ཅན་ལ་སྤྱོད་ལོག་གིས་གཞན་གྱི་མགོ་བསྐོར་ནས་རྙེད་དོ་ཞེས་འཕྱའོ། །གཞན་དུ་ན་གཞན་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་དམ། ཁོ་གཅིག་པུས་རྙེད་པ་ཅི། རང་བཞིན་གྱིས་འགྲོགས་པར་དཀའ་བ་དེ་དག་དང་ཇི་ལྟར་དགའ་བར་འགྱུར། བྱིས་པ་སུ་དང་ཡང་མཛའ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས། གང་གི་ཕྱིར་ཁོ་རང་གི་དོན་མ་གྲུབ་ན་དགའ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཛའ་བོ་དང་མ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་རང་དོན་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཏེ། ནོར་བརླག་ནས་གང་མི་དགའ་བ་དེ་ནོར་གྱི་ཐོག་ཏུ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རང་གི་བདེ་བ་ཉམས་པས་སོ། །ལུས་ལ་སོགས་པའི་དབེན་པའི་ཕྱིར་ནགས་ལ་སོགས་པ་དབེན་པའི་གནས་བཤད་དེ། ལྗོན་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ནི་སྨོད་པ་མི་བྱེད་ལ། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པས་འབད་དེ་མགུ་བར་བྱེད་ཀྱང་མི་དགོས་པས། བསམ་པ་མི་མཐུན་པ་དང་བྲལ་བ་འགྲོགས་བདེ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་ན་མ་འབྱུང་ཞེས་སྨོན་པའོ། །མི་མེད་པའི་ལྷ་ཁང་ངམ། ཤིང་དྲུང་ངམ། དགོན་པར་དུས་འདོད་པ་བཞིན་བསྡད་ལ་ནམ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཆགས་པའི་གནས་མེད་པར་རྒྱབ་ཏུ་མི་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞིག་གུ། རིའམ་ནགས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུས་ཀྱང་བདག་གིར་མ་བྱས་པ་ཆེད་དུ་མ་བྱས་པས་རང་


DTG106_Page_0487
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་གྱིས་ཡངས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རང་གི་དབང་གིས་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་དམིགས་པ་མེད་པར་ནམ་གནས་པར་འགྱུར། རྫའི་ལྷུང་བཟེད་ཙམ་གྱི་ནོར་ཅན། ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ཡིན་པས་ཆོམ་རྐུན་མི་འདོད་པའི་གོས་ཅན། དེ་བས་འཇིགས་པ་མེད་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་ལུས་མི་སྲུང་ཞིང་ནམ་གནས་པར་འགྱུར། འདིས་ཀྱང་ཕྱི་ནང་ལ་ཞེན་པ་མེད་པར་བཤད་དོ། །ཚིགས་བཅད་གསུམ་གྱིས་དུར་ཁྲོད་ལ་སྤྱོད་པ་སྨན་པར་བཤད་དེ། རང་གི་ལུས་ཀྱི་གནས་དུར་ཁྲོད་དུ་སོང་ལ་སྔར་ཤི་བ་རྣམས་ཀྱི་ཀེང་རུས་དང༌། རང་གི་ལུས་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་མགོ་སྙོམས་པར་ནམ་བྱེད་པར་འགྱུར། དེ་ཉིད་བཤད་དེ། བདག་གི་ལུས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །བདག་ཏུ་འཁྲུལ་པའི་གནས། འཁྲུལ་པས་གཅིག་པུར་བརྟགས་པ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ལུས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པ། ནུས་པའི་དུམ་བུ་རྣམས་ཀྱང་ཞིག་སྟེ་སོ་སོར་གྱུར་ན། མཛའ་བ་གཞན་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་བས་སྐྱེས་ནའང་འཆི་ནའང་གཅིག་པུ་ཡིན་པས། དེའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆ་བུ་ལ་སོགས་པས་མི་ལེན་པས། དགེ་བའི་བར་ཆད་དེ་དག་གིས་ཅི་བྱ། ལམ་དུ་ཞུགས་པས་ནུབ་མོ་སྡོད་པའི་ཕྱིར་གནས་འཛིན་པ་ལྟར་རིས་དྲུག་ཏུ་འཁོར་བས་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་སྟེ། ཡུན་རིངས་མི་གནས་པས་དེ་ལ་ཆགས་པར་མི་བྱའོ། །ཚིགས་བཅད་གསུམ་གྱིས་གཅིག་པུར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་དེ། ཁང་པ་འདོར་མི་ནུས་ཀྱང་ཕྱིས་བཙན་ཐབས་སུ་འདོར་དགོས་པར་ཤེས་ནས། འཆི་ན་ཁྱིམ་དེ་ལས་མི་བཞིས་ཇི་སྲིད་ཕྱི་རོལ་དུ་མ་བཏོན་གྱི་བར་དུ། བུ་ཀྱི་ཧུད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པས་མྱ་ངན་མ་བྱས་ཀྱི་བར་དུ་ནགས་སུ་འགྲོ་བར་བྱའོ། །ལུས་འདི་ལ་བསྟོད་ཀྱང་དགའ་བ་མེད། མི་མཐུན་པ་ལ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད། གཉི་ག་ལ་ཉམས་ཏེ་བེམས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་མེད་པས་སྔོན་དུ་སྐྱེ་བའི་དུས་ཁོ་ནར་འཆི་སྟེ། སེམས་པ་མེད་པས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། འཆི་བའི་ཚེ་ནའང་འཇིག་རྟེན་གྱི་མྱ་ངན་གྱིས་མྱ་ངན་མི་བྱེད་དེ། བེམས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་གྱུར་པའི་ཉེ་དུ་རྣམས་དེ་དང་བྲལ་བའི་གདུང་བས་ནགས་སུ་གནས་པའི་ཡིད་ལ་གནོད་པ་


DTG106_Page_0488
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་བྱེད་དེ། དྲུང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། སོགས་པའི་སྒྲས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཡེང་བར་བྱེད་པ་འང་མེད་དོ། །དེ་བས་བུ་ལ་སོགས་པ་གསོ་མི་དགོས་པས་ཚོགས་ཆུང་བ་ངེས་པར་ལེགས་པར་སྐྱེར་རུང་བ། གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་ཞེ་བ་ཉམས་དགའ་བར་རྟག་ཏུ་གཅིག་པུར་གནས་པར་བྱའོ། །ལུས་ཀྱི་དབེན་པ་བཤད་ནས་སེམས་ཀྱི་དབེན་པ་བཤད་དེ། བསམ་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་རང་གི་སེམས་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་ཞི་གནས་དང༌། དུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པས་རྣམ་རྟོག་སྤང་བར་བཤད་དེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ནི་ཕུང་ཁྲོལ་བྱེད་དེ། འདི་དང་ཕ་རོལ་དུ་འདིར་ནི་བཅིང་གསོད་གཅོད་པ་ཡིས། ཇི་ལྟར་ཚངས་པའི་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་གཞན་གྱིས་གསོད་མི་ནུས་པ་ལྷ་མོ་སྤུན་གཉིས་སུན་དྷ་དང་ཨུ་པཱ་སུ་བྷའི་མིང་ཅན་ཏི་ལོ་ཏ་མ་རིག་འཛིན་མ་ལ་ཆགས་པས་ཕན་ཚུན་དུ་བརྩེ་བ་སྤངས་ཏེ་འཐབས་པས་ཤིའོ། །སི་ཏའི་ཆེད་དུ་ར་མ་ཎ་ཤིའོ། །ཕ་རོལ་དུ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར། དམྱལ་བྱས་ཤལ་མ་རི་ཡི་སྡོང༌། །ཚེར་མ་སོར་ནི་བཅུ་དྲུག་ཅན། །རྣོ་ཤིང་འབར་བ་བཙན་ཐབས་སུ།། འདོད་ལོག་སྤྱོད་རྣམས་འཛེག་པར་བཅུག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་དུ་གང་ཕོ་ཉ་དང་ཕོ་ཉ་མོ་ལ། དེའི་སྐད་དང་དེས་བསྐུར་བའི་ནོར་ཁྱེར་བའི་དོན་དུ། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ཁྱོད་ཀྱི་དྲིན་གྱིས་ང་དང་དེ་ཕྲད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་སོ། །འདོད་པ་གང་གི་ཆེད་དུ་སྡིག་པའམ། བཀྲབས་པ་མ་ཡིན་པ་སྔོན་ཅི་ཡང་མི་བསྒོམ་པའོ། །འཇིགས་པའི་གནས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོའི་ས་ལ་སོགས་པར་རང་ལུས་ཕྱིན་པ་དང༌། གོས་དང་རྒྱན་དང་བྱུག་པ་དང༌། ག་བུར་ལ་སོགས་པའི་ནོར་ཟད་པར་བྱས་པ། གང་ཞིག་བརྟན་པར་འཁྱུད་ནས་ཚིམ་པར་འགྱུར། དུར་ཁྲོད་གནས་པའི་ཀེང་རུས་བསྟན་ནས་བཤད་དེ། རུས་པ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཤི་བའིའོ། །ཁྱད་པར་དུ་ད་ལྟ་རང་དབང་དུ་གྱུར་པ་བདག་གིར་མ་བྱས་པ་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འཁྱུད་ནས་ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ཚིམ་པར་མི་བྱེད། དེ་བས་


DTG106_Page_0489
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱོད་རྨོངས་པ་ཡིན། འདི་ལྟ་བུ་མི་རྟག་པ་སྙིང་པོ་མེད་པ་མི་གཙང་བ་ལ་ཆགས་ནས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་མེད་པར་བྱེད་དོ། །རང་གི་ཆུང་མ་ལ་ཆགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བཤད་དེ། གསལ་བར་བལྟ་བའི་ཕྱིར་ངོ་ཚས་ལེ་ལོ་ཅན་ཆུང་མའི་གདོང་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཁྱོས་འབང་དེ་བཏེག་ཀྱང་ཆུང་མས་ངོ་ཚ་སྟེ་འོག་ཏུ་བྱེད་ཅིང༌། དུར་ཁྲོད་དུ་མ་འོངས་ཀྱི་གོང་དུ་མཐོང་ངམ་མཐོང་བ་བྱུང་ཚད་གང་གི་ཕྱིར། ཡུལ་མ་ཐུར་རམ། དབུས་སུ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱི་གདོང་པ་དྲ་བས་བཀབ་པའོ། །གདོང་པ་དེ་ད་ལྟ་དུར་ཁྲོད་དུ་བྱ་རྒོད་ཀྱིས་བསལ་བར་བྱས་པ་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ལྟོས་ཤིག །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་གདོང་བལྟ་བའི་ཆེད་དུ་ཁྱོད་ངལ་བས་མི་བཟོད་པས་བཞིན་ནོ། །མ་རུངས་པ་མཐོང་ནས་འཇིགས་ཤིང་ཁྱོད་ཅི་སྟེ་འབྲོས། སུས་ཀྱང་མཐོང་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བསམས་ནས་གཞན་གྱི་མིག་ཟུར་ལས་ཀྱང་གང་བསྲུངས་པ། དེ་ནི་ད་ལྟ་བྱ་རྒོད་ལ་སོགས་པས་ཟོས་པའི་བར། ད་ཀྱེ་སེར་སྣ་ཅན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་སྟེ་མི་སྲུང༌། དེ་ལྟར་གདོང་པ་བཤད་ནས་ལུས་འཆད་དེ། བྱ་རྒོད་ལ་སོགས་པའི་ཟས་ཤའི་ཕུང་པོ་མ་རིག་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕྲེང་བ་དང་ཙནད་ལ་སོགས་པས་གང་དང་པོ་མཆོད་པ། དེ་ནི་བྱ་རྒོད་དང་དེ་ལས་གཞན་ཝ་ལ་སོགས་པས་ཟོས་པས་མི་སྡུག་པ་མཐོང་ན་སེར་སྣ་ཅན་ཅི་སྟེ་མི་སྲུང་ཞེས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཀེང་རུས་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་དེ། མི་གཡོ་བ་ཤིང་དང་འདྲ་བ་མི་སྡུག་པ་ཀེང་རུས་མཐོང་ནས། གལ་ཏེ་ཁྱོད་འཇིགས་སྐྲག་ན་དེའི་ཚེ་འབྱུང་པོའི་རྫས་འབྱུང་བ་ལྟར་སྲོག་རླུང་གིས་གཡོ་བར་བྱས་པ་ལས་གསོན་པའི་དུས་སུ་ཅི་སྟེ་མི་སྐྲག་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྐྲག་པར་རིགས་སོ། །པགས་པ་སྲབ་པས་གཡོགས་ཀྱང་གང་ལ་ཆགས་པ་དེ་མ་གཡོགས་པ་ཅི་སྟེ་མི་དགའ། མི་གཙང་བ་དེས་དགོས་པ་མེད་ཅེ་ན། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་པགས་པ་སྲབ་པས་བཀབ་པ་ཉེད་པར་བྱེད། དེའི་ཚེ་འང་དེ་དེ་བཞིན་ཡིན་པས་སྤྱད་པ་མེད་པའོ། །དྲེད་པ་ཁ་ཆུ་ལ་དགའ་བ་ཉེ་བར་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ། བཟའ་བཏུང་རིགས་གཅིག་པ་ཁོ་ན་ལས་བུད་མེད་འདི་དག་ལས་ཁ་ཆུ་དང་མི་གཙང་བ་སྐྱེ་ན། དེ་ལ་མི་གཙང་བ་ལ་མི་དགའ་ན། མ་མཆུ་འཐུང་བ་ལ་ཇི་ལྟར་དགའ་


DTG106_Page_0490
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་རིགས། གཞན་ཡང་ཤིང་བལ་གྱིས་བཀང་བ་རེག་བྱ་འཇམ་པའི་སྔས་ཟླུམ་པོས་མི་དགའ་བར་བྱེད། འོན་ཀྱང་བུད་མེད་ཀྱི་ནུ་མ་ལ་དགའ་སྟེ། སྔས་ནི་མི་གཙང་བའི་དྲི་མི་བྲོ་བ་ཞེས་སྤྱད་ནས་ཁྱད་པར་ཤེས་ཏེ་དེ་མེད། འདོད་ཆགས་ཅན་ལ་མི་གཙང་བས་རྨོངས་ཏེ། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བར་འཁྲུལ་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་མི་གཙང་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད། ཅི་སྟེ་གཞན་ལ་འཁྱུད། དེ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཤ་ཁོ་ན་འདམ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེས་བྱུགས་པ་རྒྱུས་པས་སྦྲེལ་བ་ཀེང་རུས་སོ། །གལ་ཏེ་མི་གཙང་བ་ལ་ཆགས་པ་ཡོད་ན་རང་གི་མི་གཙང་བ་མང་དུ་ཡོད་ཀྱི་ཁྱེད་ཀྱི་ལུས་ལ་ཁ་ཆུ་དང༌། སྣབས་དང༌། ཀླད་པ་དང༌། ཆུ་དང༌། བཤང་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཚིམ་པར་གྱིས་ཤིག །མི་གཙང་བའི་སྤུང་བ་གཞན་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱིས་མི་གཙང་བ་བརྐམ་བས་སེམས་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་དང་དགའ་བས་འདིའི་ཤ་བལྟ་བ་དང་རེག་པར་འདོད་པར་ཁྱོད་འདོད་ཅེ་ན། ཀྱེ་སྤྱོད་ཅིག་རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་པ་མེད་པའི་ཤ་ལུས་བེམས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱི་རེག་པ་དེས་མི་མྱོང་བས་ཁྱོད་འདོད་པ་ཅི། མཛའ་བོ་མགུ་བར་འདོད་ཅེ་ན། གང་སེམས་མགུ་བར་འདོད་པ་དེ་རེག་པ་དང་བལྟ་བར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ནུས་པའི་ལུས་དེས་མི་ཤེས་ཏེ། སེམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོས་པ་མེད་པར་འཁྱུད་ནས་ཅི་ཞིག་བྱ། གཞན་གྱི་ལུས་མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་ཤེས་པ་ངོ་མཚར་མེད་དེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པས་སོ། །རང་གི་མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་ཡིན་ཀྱང་མ་ངེས་པས་གཏི་མུག་ཆེ་བ་ལ་ངོ་མཚར་སྐྱེའོ། །བུད་མེད་ཀྱི་གདོང་པ་པདྨ་ལྟ་བུ་ལ་སྐྱོན་བཤད་དེ། སྤྲིན་གྱིས་མ་བཀག་པའི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཁ་ཕྱེ་བ་པདྨ་གསར་པ་སྤངས་ནས་མི་གཙང་བ་ལ་ཆགས་པའི་སེམས། མི་གཙང་བའི་ཀེང་རུས་ལ་ཅི་སྟེ་དགའ་ཞེས་ངོ་མཚར་རོ། །ས་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་གོས་ལ་སོགས་པ་མི་གཙང་བས་གོས་པས་རེག་ཏུ་མི་འདོད། གཙང་བར་འདོད་པས་དེ་མི་གཙང་བའི་ལུས་གང་ལས་བྱུང་བ་ལུས་དེ་ཇི་ལྟར་རེག་པར་འདོད་མ་རིག་པ་ཆེ་བས་སོ། །གཞན་ནི་བུད་མེད་


DTG106_Page_0491
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་གཟུགས་ཏེ། མི་གཙང་བའི་ཞིང་ནི་མའི་མངལ་ཏེ་དེ་ལས་བྱུང་བ། ཕ་དང་མའི་དཀར་དམར་གྱི་ས་བོན་ཅན། མས་བཟའ་བཏུང་བྱས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་གྱིས་གསོ། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་འཐོན་ནས་མའི་ནུ་ཞོས་གསོ། །གལ་ཏེ་མི་གཙང་བ་ལ་ཁྱོད་ཆགས་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་སྔར་མ་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེ་སྟེ། མི་གཙང་བ་ཁོ་ན་ལ་ཁྱོད་སྐྱེས་པ་མ་མྱོང་བ་མ་ཡིན། གཞན་ཡང་མི་གཙང་བ་ལས་བྱུང་བ་འདོད་ན། མི་གཙང་སྲིན་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། མི་གཙང་བ་མང་བའི་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཁོ་ན་འདོད་པ་མི་རིགས་ཏེ། གཉི་ག་མཚུངས་པས་སོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱིས་འདིར་གཏི་མུག་ཆེན་པོ། རང་གི་མི་གཙང་བ་ལ་མི་སྨོད་པ་འབའ་ཞིག་པ་མ་ཡིན་གྱི་གཞན་མི་གཙང་བའི་བུམ་པ་རྣམས་འདོད་པས་སྤྱོད་མེད་ལ་སྨོད། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དུ་ག་པུར་ལ་སོགས་པ་དང༌། སཱ་ལུའི་འབྲས་དང་ཚོད་མ་སྙིང་ལ་འདོད་པ་ཁར་བཅུག་སྟེ་བོར་ན་དེ་དང་འབྲེལ་པས་ས་ཡང་མི་གཙང་བར་འདོད། དེ་དག་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པའི་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་མི་གཙང་བར་མ་ངེས་ན་དེའི་ཚེ་དུར་ཁྲོད་དུ་བོར་བ། ཅུང་ཟད་ཟོས་པ། སྔོན་པོར་གྱུར་པ། རུལ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྡུག་པ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་གཞན་ཡང་ལྟོས་ཤིག །རང་བཞིན་གྱིས་མ་རུངས་པས་པགས་པ་བཤུས་པའི་ལུས་ལ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤེས་ཀྱང་དེ་ལ་དགའ་བ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། འོ་ན་ཙནྡན་བསྐུས་ན་ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དྲི་འདི་ལུས་ལ་བསྐུས་ཀྱང་ཙནྡན་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་གྱི་ལུས་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་གཞན་གྱི་དྲིས་གཞན་ལ་ཆགས་པ་ཅི། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱི་དྲི་ང་བས་འདིར་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེ་ན། ལེགས་མིན་ནམ། དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཡོད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དོན་མེད་སྲིད་པ་ཅི། ལུས་དེ་ལ་གླ་རྩི་ལ་སོགས་པའི་དྲི་བྱུགས་སོ། །བྱུག་པ་བྱས་ཀྱང་གཙང་དུ་མི་འགྲོ་བར་བཤད་དེ། ལུས་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི་ང་བ་ལ་ཙནྡན་དྲི་ཞིམ་པས་ཁྱད་པར་ཅི་བྱུང༌། དྲིའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ཡིད་དུ་འོང་བར་བྱུང་ཞེ་ན། གཞན་དྲིས་གཞན་ལ་ཆགས་པ་ཅི། །སྐྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུས་བྱས་པ་ཡང་དོན་མ་ཡིན་པར་


DTG106_Page_0492
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་མ་བཅད་པས་སྐྲ་དང་སེན་མོ་རིང་བ་དང༌། མ་བཀྲུས་པས་དྲི་མ་ཆགས་པས་དྲི་མའི་འདམ་དང་ལྡན་པ། གོས་མེད་པས་གཅེར་བུ་ཡི་དགས་ཀྱི་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་ལུས། རང་གསོད་པའི་ཕྱིར་མཚོན་ལ་བཞིན་དུ། ཅི་སྟེ་དེ་ལ་འབད་དེ་བྱི་དོར་བྱེད། བདག་ཉིད་ཤེས་བཞིན་དུ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ་སྨྱོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱི་ཧུད་ས་གཞི་ནི་དཀྲུགས་སོ། །འཕྲལ་ལ་བྱུང་བ་བཤད་ནས་གནས་སྐབས་བཤད་དེ། རུས་གོང་འབའ་ཞིག་དུར་ཁྲོད་དུ་མཐོང་ནས་ཁྱེད་ལ་ཡིད་བྱུང་སྐྱེས་ན། གྲོང་ཁྱེར་ཉིད་དུར་ཁྲོད་དེ་མཚན་མོ་གཉིད་དུ་སོང་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་དབྱེ་བ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ལ་འདིར་དབུགས་རྒྱུ་བས་ཁྱད་པར་དུ་གཡོ་བའི་རུས་གོང་གིས་ཁྱབ་པ་ལ་ཅི་སྟེ་དགའ། དེས་ན་ལུས་བེམས་པོ་ཡིན་པས་གཡོ་བ་ཁོ་ན་ཁྱད་པར་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིགས་པས། བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་མི་གཙང་བ་ཡིན་ཀྱང༌། རིན་མེད་ན་མི་རྙེད་རིན་གྱི་ཆེད་དུ་ནོར་ཚོལ་བ་ལ་ཤ་ཐང་བའི་དུཿ་ཁ་དང༌། གཞན་གྱི་བུད་མེད་བླངས་པས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་གནོད་པར་འགྱུར། ནོར་སྤེལ་བའི་ནུས་པ་ཡང་བྱིས་པའི་དུས་སུ་མེད། དེ་མ་བྱས་ན་དར་ལ་བབ་ན་ཅིས་བདེ་བར་འགྱུར། དེར་ནོར་སྤེལ་ན་ཚེ་གཏུགས་པར་འགྱུར། གང་ཕ་དང་མེས་པོས་སྤེལ་བའི་ནོར་གྱིས་དར་ལ་བབ་པའི་དུས་སུ་བདེ་བ་དེ་ཡང་ཉུང་སྟེ། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིན་མེད་པར་མི་རྙེད་པ་དང༌། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་སྡུག་བསྔལ་བ་འདི་ནི་མཚུངས་སོ། །ཚེ་རྒས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ནུས་པ་མེད་དོ། །ནོར་སྤེལ་བ་ལ་ཡང་བདེ་བ་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྨད་པ་འགའ་ཞིག་ཤིང་དང་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་ཁུར་འོངས་པས་ལུས་དང་ཡིད་ངལ་ཏེ། ཉི་མ་ནུབ་པ་ནས་ཁྱིམ་དུ་འོངས་ནས། ཞག་རེ་རེ་ཞིང་ཤི་བ་ལྟར་ཉལ་ཏེ། དེ་ལ་བདེ་བ་ག་ལ་ཡོད། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་ཉ་འགའ་ཞིག་ཡུལ་གཞན་དུ་རིང་དུ་འགྲོ་བས་ཤ་ཐང་གི་སྡུག་པ། ལོ་དུ་མར་ཡང་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐོང་སྟེ། བུ་སྨད་ཀྱི་དོན་དུ་རྒྱལ་པོ་བསྟེན་ཀྱང་ངོ༌། །མྱ་ངན་བྱེད་ཅིང་དེ་ཉིད་


DTG106_Page_0493
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་དེ། བདེ་བའི་དོན་དུ་བདག་གཞན་གྱི་བྲན་དུ་བྱས་ཀྱང་འདོད་པས་རྨོངས་པ་དག་གིས་བདེ་བ་དེ་མ་ཐོབ་དོན་མེད་གཞན་གྱིས་བྱ་བས་ཚེ་ཟད་པར་བྱས་དགེ་བ་ལ་མ་སྦྱར་བ་སྨོད། བདེ་བ་འདོད་པས་བདག་གཞན་དབང་དུ་བྱས་པ་འགའ་ཞིག་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཆུང་མ་དང་བཅས་པར་འགྲོ་བ་ལ་ལམ་དུ་ནགས་ལ་སོགས་པར་ཆུང་མ་བུ་བཙས་ཏེ། དེའི་ཚེ་བདེ་བ་ག་ལ་ཡོད། སྦྲུམ་མ་འམ་བྱིས་པ་ཁུར་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་རྟག་ཏུ་སྡུག་པ་ཁོ་ནའོ། །འཁྲུལ་པ་ཁོ་ན་བཤད་དེ། འགའ་ཞིག་གསོན་པའི་དོན་དུ། གསོན་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་གཡུལ་དུ་འཇུག །གཞན་ནི་སྟོབས་ལྡན་གང་རུང་གིས་གནོད་པས་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སོར་མོ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གཞན་གྱི་བྲན་དུ་ཁས་ལེན་ཏེ། ལེན་པ་འདོན་པས་དཀྲུགས་པའོ། །འདི་ཉིད་དུ་སྡུག་བསྔལ་བཤད་དེ། འདོད་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།། གཞན་གྱི་བུད་མེད་དམ་ནོར་འཕྲོག་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ལྷག་མ་གོ་སླའོ། །ནོར་སྤེལ་བས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱེད་ཅེས་བཤད་དེ། སྤེལ་བ་ནི་མེད་པ་བསྐྱེད་པས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བསགས་པ་ཡང་ཆུ་འམ་མེ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྲུང་བར་དཀའ། དེ་བཞིན་དུ་བསྲུང་བ་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པས་ཉམས་སྒྱིད་ལུག་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་གིས་ནོར་ནི་ཕུང་ཁྲོལ་མཐའ་ཡས་པར་རྟོག་ཅིག །རྟག་ཏུ་སྤེལ་བ་ག་ལ་གཡེང་བས་ནོར་ལ་ཆགས་པའི་བློ་ལྡན་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དུཿ་ཁ་ལས་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གྱི་སྐབས་མེད་དོ། །ཉེ་བར་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ལ་ཉེས་དམིགས་སྣ་ཚོགས་པ་འཁྲུལ་བས་གང་བདེ་བ་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བའི་ཁུར་ཁུར་ཞིང་གླང་ཆེན་འགྲོ་བ་ལ་གཡས་གཡོན་དུ་ལྟོགས་པས་རྩ་ཟ་བ་ལྟ་བུའོ། །བདེ་བ་མནོག་ཆུང་ཕྱུགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་ནའང་བླ་བའི་དོན་དུ་ལས་ཀྱིས་མནར་བས་སྔར་བཤད་པའི་དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་འཇོམས་སོ། །གཉིས་ཀྱི་མྱ་ངན་བཤད་དེ། མི་རྟག་པས་ཅིས་ཀྱང་འཇིག་པ་བེམས་པོ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་མི་ནུས་པས་ཆུང་བ་དེའི་དོན་དུ་མི་དགེ་བ་སྤྱད་པས། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་ལྷུང་བར་བྱེད་པའི་ལུས་ཀྱི་དོན་དུ་གསོ་


DTG106_Page_0494
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གང་བྱས་པའི་དུབ་པ་དེའི་བྱེ་བ་བརྒྱའི་ཆ་ཙམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟོས་ནས་འདོད་པ་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་སྟེ། མི་འདོད་ཀྱང་རྣམ་པ་དུ་མ་འབྱུང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་བཞིན་དུ་དུས་ངེས་པ་ཅན་གཞན་དོན་དུ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ལ། གང་བྱང་ཆུབ་འབྱུང་བ་འདོད་པ་ཅན་ལ་ད་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་འབྱུང་ངོ༌། །འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ། ལུང་ལས་ཐོས་པ་དྲན་པའི་མཚོན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དཔེར་མི་འགྱུར་རོ། །མཚོན་ལ་སོགས་པས་ལན་ཅིག་འཆི་ལ་འདོད་པས་སྐྱེ་བ་མང་པོར་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིགས་པས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་དེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཇི་སྲིད་པ་བརྟགས་པ་ཡང་དེ་སྲིད་དེ་ལ་དམིགས་པའི་རྟོག་པ་འབྱུང་སྟེ། དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་སེམས་པ་སྐྱེའི་དམིགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་རྣམ་རྟོག་ཀུན་གྱིས་དབེན་པ། དམིགས་པ་ཀུན་གྱིས་སྟོང་པ་ལ་དགའ་བ་བརྟན་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གར་གནས་ཤེ་ན། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པས་རྩོད་པ་དང་ངལ་བ་མེད་པ་སྐྱེ་བོ་མེད་པས་དབེན་པ། གནོད་སྦྱིན་དང༌། སྟག་དང༌། སྦྲུལ་དང༌། ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་ཞི་བའི་ནགས་ཀྱི་ནང་དུའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་བཤད་དེ། སྐལ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་གཏན་ནི་གསུམ་སྟེ། དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་སྤེལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་ལྟར་འདོད་པ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དངོས་གཞི། སྐལ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་ཁོ་ན་དཀར་བ་དང་བསིལ་བས་ཙནྡན་ཡིན་ཏེ་དེས་བསིལ་བ། ཁང་བཟངས་ལྟར་ཡངས་པ་རྩུབ་པ་མ་ཡིན་པས་ཉམས་དགའ་བའི་རྡོ་ལེབ་ལ་སོགས་པ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པས་སྒྲ་མེད་པ། འཇམ་པ་ནགས་རླུང་གིས་གཡོབ་ཅིང༌། ཐག་མི་རིང་བ་ལ་འགྲོ་འང་བྱེད་པས་འཆག་པ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པས། གཏི་མུག་གི་མུན་པར་ལྷུང་བའི་


DTG106_Page_0495
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་སེམས་པ་ཡང་ངོ༌། །འདིར་ནི་མི་མཐུན་པ་མེད་པས་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་བདེ་བས་འདི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཁང་སྟོང་ངམ་ཤིང་དྲུང་ངམ་རི་ཕུག་ལ་སོགས་པ་གང་རུང་དུ་ཇི་སྲིད་པར་གནས་ལ། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་དབེན་པ་ཐོབ་ནས་འདོད་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། བསྲུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ། ལྟོས་པ་མེད་པ་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །རང་གི་འདུན་པ་བཞིན་སྤྱོད་པ་རང་ཁྱིམ་མེད་པ། རྒྱལ་པོ་འམ་བློན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ། སྐྱོན་མཐོང་བས་ཡུལ་ལ་ལོག་པ། ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་དམིགས་པ། གང་ཆོག་ཤེས་པའི་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ། ཡུལ་ལ་ཞེན་པས་དབང་པོས་ཀྱང་དེ་རྙེད་པར་དཀའོ། །བཤད་པའི་རིམ་པས་དབེན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་རྟོག་ཞི་བ། དབེན་པ་ཁོ་ན་ལ་དགའ་བ་འབའ་ཞིག་པ་བསྒོམ་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་དང་ཁྱད་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བར་བཤད་དེ། བདག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་སོ། །ང་རྒྱལ་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་དང་གཞན་མཉམ་པས་བདག་བཞིན་དུ་གཞན་དག་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་བདག་འཛིན་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །དང་པོ་ནི་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་འཆད་པར་འགྱུར་བའོ། །འབད་པ་ནི་མངོན་པས་སོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་བདག་ལ་འདི་དག་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཇི་ལྟར་བདག་ལ་སྡུག་བསྔལ་གནོད་པ་ལྟར་འདི་དག་ལ་ཡང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་བདག་ལ་བདེ་བས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ལྟར་འདི་དག་ལ་ཡང་ངོ༌། །དེ་བས་ཐམས་ཅད་བདག་བཞིན་བསྲུང་བ་ནི་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོ་བསྟེན་པ་ལྟར་གཞན་དག་ལ་ཡང་ངོ༌། །བདག་བདེ་བར་བྱེད་པ་ལྟར་གཞན་


DTG106_Page_0496
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ལ་ཡང་ངོ༌། །འདིར་རིགས་པ་ཅི་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ལག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ལག་པ་དང་རྐང་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་དུ་མ་ཡིན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ལུས་གཅིག་ཏུ་ཞེན་ནས་བསྲུང་བ་ལྟར། འགྲོ་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཀྱང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་གཅིག་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་གཞན་ཡང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་གཅིག་བདེ་བ་ལ་དགའ་བ་ལྟར་གཞན་ཡང་ཡིན་པས་རིས་དང་སྐྱེ་གནས་དང་རིགས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་ལྷག་པར་མོས་ནས་བསྲུང་བར་བྱའོ། །གཅིག་ཡིན་ན་གཅིག་གི་སྡུག་བསྔལ་གཞན་ལ་ཅི་སྟེ་མི་གནོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་གཞན་གྱི་ལུས་ལ་མི་གནོད་ཀྱང༌། དེ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་བདག་ཁོ་ནས་མི་བཟོད་པ་དེ་བདག་ཏུ་ཞེན་པས་སོ། །གཞན་དུ་རྐང་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལག་པའི་མིན་པས་དེས་ཇི་ལྟར་བསྲུང་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བདག་གིས་མི་མྱོང་ན་ཡང་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཡིན་གྱི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཟོད་མི་ནུས་པ་དེ་བདག་ཏུ་ཞེན་པས་སོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དབྱེ་བ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ་བསྒོམས་པ་ལས་འབྱུང་གི །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཁྱད་མེད་པར་བཤད་དེ། བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དང་གང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་དེ་བདག་གིས་གཞོམ་པར་བྱའི། དཔེར་ན་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་བཞིན། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བྱུང་བའང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཞེས་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་སྦྱོར་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཙམ་ལ་གཞོམ་པར་བྱས་པས་ཁྱབ། །མ་གྲུབ་པ་མེད་དེ་སྡུག་བསྔལ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་གཞོམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པས་བཟློག་ན་གནོད་པའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགལ་བ་འང་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་སྦྱོར་བ་གཞན་ཡང་གང་དང་གང་སེམས་ཅན་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་རྗེས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རང་བཞིན་ནོ། །གཞན་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡིན་ཞེས་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་སོ། །སེམས་ཅན་ཙམ་ལ་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བས་ཁྱབ། འདིར་མ་གྲུབ་པ་མེད་དེ། སེམས་ཅན་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་འང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཀྱང་རྗེས་སུ་གཟུང་བྱ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགལ་བ་འང་མེད་དོ། །བདག་


DTG106_Page_0497
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁོ་ན་ལ་བདེ་བའི་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་བདག་བདེ་བ་འདོད་པ་དེ་ལྟར་གཞན་དག་ཀྱང་འདོད་པས་དེ་དག་གི་བདེ་བ་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དང་པོའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མ་ངེས་པ་སྤང་བར་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་བདག་ལ་འཇིགས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པས་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་གཞན་དག་ལ་ཡང་ངོ༌། །དགོངས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། བདག་ནི་མེད་པས་ཆོས་འབའ་ཞིག་པ་ཡོད་དེ། དེ་དག་ལ་ནི་ཁྱད་མེད་དོ། །ཐད་ཀར་སེམས་ཅན་དག་མཉམ་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྒྱུན་གཅིག་ལ་འདས་མ་འོངས་པ་མཉམ་པར་བཤད་དེ། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བདག་ལ་མི་གནོད་པས། གལ་ཏེ་གཞན་མི་བསྲུང་ན་དམྱལ་བར་མ་འོངས་པའི་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ད་ལྟ་མི་གནོད་པས་དེ་ཇི་ལྟར་བསྲུང༌། མི་དགེ་བ་ལས་ལོག་པས་སོ། །དེའི་ཚེ་བདག་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་འདི་ནི་བརྫུན་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་གང་འདིར་འཆི་བ་དེ་ཉིད་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གསུངས་པ། ཁ་ཏོན་མར་མེ་མེ་ལོང་དང༌། །རྒྱ་དང་བྲག་ཅ་མེ་ཤེལ་དང༌། །དེ་ལ་རྟེན་བྱུང་འཕོས་པ་མིན། །ཕུང་པོ་མཁས་པས་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བསྲུང་གི་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། རྐང་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལག་པའི་མ་ཡིན་པས། རྐང་པ་ལ་བྱུང་བའི་གནོད་པ་ལག་པས་ཅི་སྟེ་སྲུང༌། གལ་ཏེ་འདི་མི་རིགས་ཀྱང་ལུས་འདི་བདག་ཏུ་བཟུང་བས་རྐང་པ་བསྲུང་བ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་མི་རིགས་པ་དེ་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཡིན། རང་ཡིན་རུང་གཞན་ཡིན་རུང་ནུས་པ་བཞིན་དུའོ། །བདག་མེད་ཀྱང་རྒྱུན་གཅིག་ཡོད། ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པའི་ལུས་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡོད། །དེས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པོ། །དང་པོ་ནི་མ་ངེས་པའོ། །སྨྲས་པ། རྒྱུན་ཞེས་མེད་ལ་འོན་ཀྱང་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གི་རྒྱུན་ཡོད། དེ་ལས་གཞན་མི་དམིགས་པས་སོ། །ཡན་ལག་ཀུན་ལས་ཚོགས་པ་ཡང་མེད་དེ། མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་རྒྱུན་ནི་ཕྲེང་


DTG106_Page_0498
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་བཞིན་ནོ། །ཚོགས་པ་ནི་དམག་བཞིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ཕྲེང་བ་དང་ནགས་ལ་སོགས་པའོ། །གྲོག་མོ་ལ་སོགས་པ་སྔ་ཕྱི་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི་དེ་ལས་གཞན་ཕྲེང་བ་མེད་དོ། །རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི་དེ་ལས་གཞན་དམག་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་བརྫུན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མེད་དེ་བདག་ལ་སོགས་པ་མེད་པ། དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་མེད་དེ། སུའི་དེ་བདག་གིར་འགྱུར་ཕུང་པོ་ལྔ་ཙམ་ལ་དགོངས་ཏེ། བདག་བཞིན་དང་བདག་ལུས་བཞིན་ཞེས་པའོ། །དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། རིག་བྱེད་མེད་པས་བདག་མེད་པའོ། །ཁྱད་པར་མེད་པས་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསལ་བར་བྱ། རང་བཞིན་གྱི་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པར་རྒྱུ་འཇོམས་པའི་སྒོ་ནས་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་བས་བདག་གི་ཁོ་ན་བསལ་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ཞེས་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྲིད་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་མེད་ན་སྡུག་བསྔལ་བསལ་ནས་ཅི་བྱེད། སྙིང་རྗེའི་སྣོད་མེད་པས་ཤེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱང་པན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་རྩོད་པ་འདིར་མེད་པས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཅན་སུ་འང་མི་འདོད་དོ། །བདག་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཁྲུལ་པ་ཁོ་ན་ཡོད་དེ། དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འདིར་བརྩོན་པའོ། །དེ་མི་འདོད་པས་གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ན། ཐམས་ཅད་བསལ་བར་བྱའི། ཡང་ན་མི་སེལ་ན་རང་གི་ཡང་མི་སེལ་ཏེ། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྙིང་རྗེ་བས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར། དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་ན་དེའི་ཚེ་བཙན་ཐབས་སུ་ཅི་སྟེ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། འགྲོ་བའི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བལྟས་ནས། སྙིང་རྗེའི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་སྟེ་མང། དེ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་དང་ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མང་པོ་ཞིག་གི་སྡུག་བསྔལ་གལ་ཏེ་གཅིག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མེད་པར་འགྲོ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། རང་དང་གཞན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱིས་སོ། །འདི་དག་མདོ་ལས་མ་བྱུང་སྙམ་པའི་རྟོག་


DTG106_Page_0499
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བས་ན་མེ་ཏོག་ཟླ་མཛེས་ཞེས་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས། རང་དང་རྒྱལ་པོ་ལ་གནོད་པ་ཤེས་ཀྱང༌། རང་གི་སྡུག་བསྔལ་མ་བསལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གནོད་པ་བྱས་ནས། རྒྱལ་པོ་ལ་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བས་སོ། །དེ་ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ཅན་མང་པོ་གཅིག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་པོའི་དམྱལ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་མཐོང་ནས་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བྱུང་ནས། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མ་བྱུང་བས་སོ། །འདི་ལྟར་འདས་པའི་དུས་སུ་རིན་ཆེན་པདྨ་ཟླ་བའི་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱོན་ཏེ། དེས་ཡུན་རིང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་མཛད་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་དེའི་བསྟན་པ་ནུབ་པའི་དུས་སུ། དཔའ་སྦྱིན་ཞེས་པའི་རྒྱལ་པོ་བྱུང་དེའི་ཕོ་བྲང་རིན་ཆེན་ལྡན་ཏེ་དེར་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ལྟ་བ་ལོག་པ་སྟེ། དེ་དག་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་པོ་བྱོན་རབ་ཏུ་བྱུང༌། དེ་དག་གི་བླ་མ་མེ་ཏོག་ཟླ་མཛེས་དེ་ཕོ་བྲང་དུ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕྲད་པ་ཀུན་དུ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ནགས་ལ་གནས། དེ་ལ་མེ་ཏོག་ཟླ་མཛེས་དབེན་པར་གནས་པ་ལ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་སྙིང་རྗེས་བསམ་པ་འདི་ལྟར་བྱུང༌། བདག་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་རྡལ་དང༌། ཕོ་བྲང་དུ་ཕྱིན་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བའི་ལམ་ལ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གསུངས་སོ། །དེ་དག་གིས་བཀག་ཀྱང་རང་དམ་རྒྱལ་པོ་ལ་གནོད་པར་ཤེས་བཞིན་དུ་ནགས་ལས་བབས་ཏེ། ཆོས་འཆད་ཅིང་ཕོ་བྲང་དུ་སླེབ། རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་བཏུལ་ནས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་གནས་པར་བྱས་ཤིང༌། རྒྱལ་པོའི་ལམ་ན་སྟོང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ། བཙུན་མོ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་དང་བཅས་པ། ནགས་ཚལ་དུ་འགྲོ་བ་ན་རྒྱལ་པོས་མཐོང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་བཙུན་མོ་རྣམས་དེ་ལ་མོས་པར་མཐོང་ནས། ཁྲོས་ཏེ་ཕྲག་དོག་གིས་དེ་བསད་པའི་ཕྱིར། བུ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་དག་དེ་གསོད་པ་ལ་མི་


DTG106_Page_0500
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགའ་བར་ཤེས་ནས། འཁོར་སྟོང་དང་ལྡན་པའི་གཤེད་མ་ནནྡི་ཞེས་བྱ་བ་འོང་བར་མཐོང་ནས་བཀའ་སྩལ་པ། དེའི་ཚེ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པའི་རྡུལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱན་ལ་ཕོག །སྤྱན་གྱི་རྣམ་འགྱུར་ཤེས་ནས་བདག་གི་བཙུན་མོ་རྣམས་ལ་ཆགས་ཤིང་འདི་ལྟ་བར་འདུག །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པས་བདག་པས་ཀྱང་འདི་གཟུགས་བཟང༌། དེ་བས་སྐམ་པས་འདིའི་མིག་ཕྱུང་ཤིག །དུམ་བུ་བརྒྱ་རུ་གཏུབས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་ནས་རྒྱལ་པོ་ནགས་ཚལ་དུ་སོང༌། ནནྡི་ཀས་རྣ་བ་གཉིས་དང༌། སྣ་དང༌། མིག་དང༌། ལག་པ་དང༌། རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་བཅད་པས། དེ་དང་དེ་ལས་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་པ་བྱུང་སྟེ། ཁམས་གསུམ་དུ་བསྐོར་ནས་སླར་དེ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་འོ་མའི་རྒྱུན་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དེ་དང་དེ་ནས་བབ་པོ། །འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འཕྲོས་ཏེ་ལུས་ལ་ཞུགས་སོ། །ཤི་ནས་ཞག་བདུན་ལོན་པའི་ཚེ། རྒྱལ་པོ་ལོག་སྟེ་འོངས་ཀྱང་རྣམ་འགྱུར་མེད་པ་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བ་དེ་མཐོང་ནས་དེའི་རྫུ་འཕྲུལ་འཇིག་རྟེན་པ་ལས་ཐོས་ཏེ། འདི་ནི་ངེས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། བདག་རྨོངས་པ་ཕྱུགས་དང་འདྲ་བས་རྒྱལ་སྲིད་ལ་ཆགས་པས་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ། རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་བརྩེ་བ་ལ་གནོད་པ་བྱས་ནས་མནར་མེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསགས་པ་ཅི། གནས་གཙང་མའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། དེའི་ཡོན་ཏན་དང་དེ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་བཤད་པས་དུ། སྡིག་པ་བཤགས་པ་བྱས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བྱས། སྐྱོ་བ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས། ཕྲེང་བ་དང༌། ན་བཟའ་དང། ཙན་དན་ག་པུར་ལ་སོགས་པས་དེའི་སྐུ་བསྲེགས་ནས། མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་ཏེ། རབ་གནས་བྱས་ལ་ཇི་སྲིད་འོ་ཚའི་བར་དུ་ཐུན་གསུམ་དུ་སྡིག་པ་བཤགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མཆོད་པ་ནུས་པ་བཞིན་དུ་བྱས་སོ། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྡིག་པ་ལས་ལོག་ཅིང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཤི་ནས་མནར་མེད་དུ་སྐྱེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསུངས་པ། དེའི་དུས་སུ་དཔའ་སྦྱིན་ཞེས་པའི་རྒྱལ་པོ་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་མང་དུ་བཤད་དོ། །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་


DTG106_Page_0501
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཅན་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་འང་མི་གནོད་པར་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་བདག་གཞན་མཉམ་པར་རང་གི་རྒྱུད་གོམས་པར་རང་གི་དགའ་བ་དེ་ཡང་གཞན་གྱི་དུཿ་ཁ་དང་མཉམ། སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ནར་འགྱུར། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བ་དགའ་བ་དེ་ལྟ་བུ་མནར་མེད་པར་ཡང་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གདོན་པའི་ཕྱིར་དང་པས་པདྨའི་མཚོ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བདེ་བ་ཁོ་ནར་དགོངས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་སྡུག་བསྔལ་གཞན་གང་གིས་སྡུག་པར་འགྱུར། གཞན་གྱི་བདེ་བས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་འབྱུང་བར་བཤད་དེ། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་སེམས་ཅན་གྲོལ་བ་ན་གང་ལ་དགའ་བའི་རྒྱ་མཚོ་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོག །བདེ་བ་གཞན་འོག་ཏུ་བཅུག་གོ །འོ་ན་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་ལྷག་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཐར་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མི་དགའ་བས་ཅི་བྱ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཞར་ལ་འབྱུང་བར་འདོད་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐར་པ་ལ་ཡང་འདོད་པ་མེད་པ་དེ་བས་གཞན་དོན་བྱས་པ་ལ། རློམ་སེམས་ཀྱང་མེད་ལ་བྱེད་པ་དཀའ་བས་ངོ་མཚར་བའང་མེད་དེ། བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་རེ་བ་མེད་དེ། ལས་གཞན་དོན་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྲེད་པས་སོ། །ཉེ་བར་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ། དེ་བས་ན་རང་གཞན་ལ་ཁྱད་མེད་པས། ཇི་ལྟར་གནོད་པ་དང་མྱ་ངན་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་བདག་བསྲུང་བ་ལྟར། དེ་ལྟར་གཞན་དག་ལ་ཡང་བསྲུང་བ་དང་སྙིང་རྗེ་བྱའོ། །སེམས་གཟུང་བས་བསྲུང་བའི་ནུས་པ་མེད་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུའོ། །བདག་དང་གཞན་མཉམ་པར་བསྒོམས་ནས། བདག་དང་གཞན་བརྗེ་བ་དེ་བས་ཀྱང་དཀའ་བ་དཔེའི་སྒོ་ནས་བཤད་དེ། བར་དོ་ལས་མའི་མངལ་དུ་འཇུག་པ་ན་ཕ་དང་མའི་ས་བོན་དང་ཁྲག་གི་ཐིག་ལེ་རིམ་པས་ནུར་ནུར་པོ་དང༌། མེར་མེར་པོ་ལུས་པོའི་བར་དུ་ཐོབ་ནས་དེ་ལ་བདག་ཏུ་གཟུང་བས་དེའི་ཡུལ་བདག་མེད་ཀྱང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འབྱུང༌། དེ་བཞིན་གཞན་གྱི་ལུས་པོ་ཡང་བདག་ཏུ་བྱས་ནས་ཅི་སྟེ་མི་བསྒོམ། བསམ་པ་གང་དང་གང་གིས་ནི། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡིད་རྣམས་སྦྱར། །དེ་དང་དེ་ཡི་ངོ་བོར་འགྱུར། །


DTG106_Page_0502
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྣ་ཚོགས་ནོར་བུ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །རང་གི་ལུས་གཞན་གྱི་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཕ་མའི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཡིན་པས་བདག་གཞན་གཞན་བདག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེས་སྐྱོན་སྤང་བ་དང་ཡོན་ཏན་བླང་བའི་དགོས་པ་བཤད་དོ། །འོ་ན་གཞན་ལ་མཐར་ཐུག་མེད་ལ་བདག་ནི་གཅིག་པུ་ཡིན་པས། ཇི་ལྟར་དེ་བདག་ཏུ་བསྒོམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གཅིག་ཏུ་ལྷག་པར་ངེས་པའི་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ། ཇི་ལྟར་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་ཡིན་ཀྱང་འདོད་པ། དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ངའི་བདག་ཡིན་ཞེས་ལྷག་པར་མོས་ནས། དེའི་ཡན་ལག་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཡིན་ཞེས་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། འོ་ན་ལག་པ་ལ་སོགས་དབྱེ་བ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན། སླར་བསྐྱར་བ་ཅི། དེ་ནི་བདེན་ཏེ། སྔར་བདག་གཞན་མཉམ་པའི་དཔེ་ཡིན་གྱི་འདིར་ནི་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་སྟེ། དོན་གཞན་ལ་བརྟེན་པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་བཤད་དེ། རང་གི་ལུས་འདི་ལ་བདག་མེད་ཀྱང་གོམས་པས་བདག་གི་བློ་སྐྱེ་བ་ལྟར་གཞན་དག་ལ་ཡང་བདག་གི་བློ་གོམས་པས་ཅི་སྟེ་མི་སྲིད། སྲིད་ཀྱང་ཅི་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་བདག་ཏུ་བརྟགས་པས་གཞན་དོན་བྱས་ཀྱང་བདག་གིས་འདི་ལ་ཕན་བཏགས་ཞེས་རློམ་སེམས་མི་སྐྱེ། མང་བ་ཡིན་པས་ངོ་མཚར་ཡང་མི་སྐྱེ་དཔེ་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཟན་ཟ་རུ་བཅུག་ནས། འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་བུ་ལ་རེ་བ་མེད་པ་བཞིན། བདག་གཞན་བརྗེ་བ་ལ་ཡང་སྟེ། འབྲས་བུ་ཡང་གཏང་བས་སོ། །དེ་ལྟར་མི་ནུས་པའི་སྐྱོན་སྤངས་ཏེ། ལོག་པར་གོམས་པ་ལ་སེམས་སྦྱར་བར་བཤད་དེ། གནོད་པ་དང་མྱ་ངན་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་སྡུག་བསྔལ་གཞན་ལས་བདག་བསྲུང་བ་ལྟར། འགྲོ་བ་ལ་ཡང་བསྲུང་བ་དང་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དཔེ་བཤད་དེ་དེ་བས་ན་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཞེས་བྱ་བ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་གང་ཞིག་སྙིང་རླུང་ཅན་ཡིན་ཀྱང་བདག་གི་མིང་བརྗོད་པ་དེའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཐ་མར་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་སྤོབས་པ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དགོངས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། བདག་བདག་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཞེས་གང་གིས་དྲན་པ་དེ་ཁོ་ན་བདག་ཡིན།


DTG106_Page_0503
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་གིས་དེ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །དེས་གསུངས་པ། གང་གིས་རྒུད་ཚེ་བདག་དྲན་ན། །དེ་ཡི་རྒུད་པ་བདག་གིས་བཟློག །རང་གི་ཐོག་མའི་སྨོན་ལམ་འདི། །བདག་ལ་འང་འབྲས་བུ་ལྡན་པར་མཛོད། །ཅེས་སོ། །གཞན་ཡང་བྱེད་པ་དཀའ་བར་སྣང་བ་ཡང་མ་གོམས་པས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གོམས་པས་ནུས་པ་ཐོབ་ན་གང་ཡང་བྱེད་པར་དཀའ་བ་ལས་མི་ལྡོག་གང་གི་ཕྱིར་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེར་བ་ཐོས་ནས་སྔོན་དུ་གང་སྐྲག་པར་འགྱུར། དེ་ཉིད་གོམས་པས་ད་ནི་དེ་མེད་ན་མི་དགར་འགྱུར། དེ་བས་མང་པོ་སྨྲ་མི་དགོས་བདག་དང་གཞན་མྱུར་དུ་སྐྱོབ་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བདག་དང་གཞན་བརྗེ་བ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་རིགས་མ་ཡིན་པ་ལས་གསང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་འདི་ལ་མ་དད་པས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་སྲིད་དོ། །བདག་ཉིད་སྐྱོན་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་བཤད་པ་དེས་བདག་གཞན་གྱི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་བཤད་དེ། བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ལས་འཇིགས་པ་ཆུང་བ་གྲིབ་མ་ལ་ཡི་དགས་སུ་རྟོགས་པ་ལས་ཀྱང་འཇིགས་པར་འགྱུར། སེམས་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞིག་བདག་དེ་ལ་ཁོང་མི་ཁྲོ། དགྲ་བཞིན་དུ་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བདག་འཛིན་མེད་ན་འཇིགས་པ་མེད་དེ། དཔེར་ན་རོ་བཞིན་ནོ། །བཀྲེས་སྐོམ་དང་ནད་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱ་ལ་སོགས་པ་གསོད་པ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ལ་འགྲོ་བ་སུ་དེ་འདོད་ཅེས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་ཞིག་རྙེད་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ། འདི་བདག་གསོན་ན་བདག་ལ་རྙེད་པ་མི་འོང་བས་ཕ་མ་ཡང་གསེད་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ནོར་ཡང་འཕྲོག །སྡིག་པ་གང་གིས་མནར་མེད་ཀྱི་མེའི་བུད་ཤིང་དུ་འགྱུར་རོ། །བློ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞིག་ཉེས་པའི་འབྱུང་གནས་བདག་དེ་འདོད། །དེ་ལ་བརྩེ་བ་བྱེད་པ་བསྲུང་བ་ལྷ་ལྟར་མཆོད། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དགྲ་བཞིན་མི་ལྟ། བརྙས་པའི་ཡུལ་ལ་ཕུ་དུད་བྱེད། རང་བཞིན་གྱི་དོན་ལ་ཆགས་པའི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་སློང་བ་ལ་སྟེར་ན་དེའི་ཚེ་བདག་ཅི་ཟ་འདི་ལྟར་རང་དོན་ལ་ཆགས་པ་དེ་སེར་སྣས་ཤ་ཟར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དྲན་


DTG106_Page_0504
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་མཆོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་ཅི་སྟེར་ཞེས་གཞན་དོན་ལ་འབད་ན་ལྷའི་དབང་པོར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་ཆེད་དུ་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱས་ན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དོན་དུ་བདག་ངལ་བར་བྱས་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཀུན་འབྱུང་ངོ༌། །བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་བདག་མཐོ་པར་འདོད། གང་གིས་ངན་སོང་དང༌། རིགས་ངན་པར་སྐྱེ་བ་དང༌། གླེན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་སྤོ་བར་བྱས། དེ་མཐོ་བར་བྱས་ན་བདེ་འགྲོ་དང༌། རིམ་གྲོ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོ་བར་འདོད་པ་ནི་རིག་པ་འམ་ནོར་རམ་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་ང་རྒྱལ་ལོ། །རང་དོན་དུ་བཙན་ཐབས་སུ་གཞན་བཀོལ་ན་བྲན་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དོན་བྱས་ན་རྗེ་དཔོན་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་རིགས་མཐོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉེ་བར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་འཇིག་རྟེན་དུ་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་གི་བདེ་བ་ཞེན་པས་སོ། །བདེ་བ་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་གཞན་བདེ་བར་སྨོན་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །དཔེ་བཤད་དེ། མང་པོ་བཤད་ཅི་དགོས་རང་དོན་ལ་ཆགས་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང༌། གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་མཛད་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཁྱད་པར་དེས་ལ་བདག་གཞན་བརྗེ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །གང་སངས་རྒྱ་པར་མི་འདོད་ཅིང་སྲིད་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ། དེས་ཀྱང་རང་གི་བདེ་བས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བརྗེ་བར་མ་བྱས་ན། དེ་ལ་ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་ག་ལ་ཡོད། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ལྟ་ཞོག་འཇིག་རྟེན་འདིར་མཐོང་བའི་དོན་ཡང་མི་འགྲུབ་ཀྱི། རྗེ་དཔོན་གྱིས་གླ་མི་སྟེར་ན་ལས་མིས་ལས་མ་བྱས་ན་གཉི་གའི་དོན་མི་འགྲུབ་པོ། །ཤེས་བཞིན་དུ་མ་རིག་པས་ལོག་པའི་སྤྱོད་པ་བཤད་དེ། ཕན་ཚུན་དུ་བདེ་བ་སྐྱེད་པ་བོར་ནས་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་འཇིག་རྟེན་འདི་དང༌། ཕྱི་མར་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་དེ་བཞག་ནས་དམྱལ་བའི་རྒྱུ་ཕན་ཚུན་དུ་གནོད་པ་བྱས་ནས། སྡུག་བསྔལ་ལེན་ཏེ་རྨོངས་པས་སོ། །ཕྱི་དང་ནང་དུ་གནོད་པ་ནི་སྲིད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་འཇིགས་པ་ནི་སྲིད་པ། དེ་ཐམས་ཅད་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་བྱུང་བ། །དེ་བས་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་ཅི། །


DTG106_Page_0505
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔེར་ན་རང་གི་ལག་གིས་དུག་ཟ་བས་སོ། །འོ་ན་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འདི་སེམས་ཅན་ཀུན་ཕྱུག་དང་བྱ་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། མདའ་དང་རྡོབ་འཕེན་པ་མཐོང་ནས་འབྲོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་འཛིན་ཤེས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཤེས་བྱ་བདག་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟོག་བཅས་དང་རྟོག་མེད་དོ། །དེ་ལ་རྟོག་མེད་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ངོ༌། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་མེད་ཀྱང་འབྱུང༌། གཞན་དུ་ན་བདག་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ཞེས་བརྟགས་པས་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་སྤངས་ན། །སྡུག་བསྔལ་སྤོང་བར་མི་ནུས་སོ། །དཔེར་ན་མེ་མ་སྤངས་ན་དེའི་དྲོད་སྤོང་མི་ནུས་སོ། །ཉེ་བར་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ། དེ་བས་རང་དང་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་གིས་ལུས་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་འབུལ་ལོ། །དེས་བདག་འཛིན་བཟློག །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་འབྱུང༌། དུས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་བྱས་པའི་སྡིག་པའང་ཟད་དོ། །གཞན་དག་བདག་བཞིན་དུ་གཟུང་བར་བྱའོ། །ལུས་ཕུལ་གནས་རང་གི་སེམས་ལ་གཅེས་པའི་བུ་བཞིན་དུ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཀྱེ་ཡིད་གཞན་ལ་གཞན་ལ་ལ་ཕུལ་བདག་གཞན་གྱི་ཡིན་ཞེས་མཉེས་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་བས་དེ་རིང་ནས་བརྩམས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཁོ་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་བསམ་པར་བྱའི། གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཆགས་པས་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཅི་འང་བལྟ་བར་མི་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཡུལ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །སུས་མི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་སྟེ་དེ་དག་ལ་བྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་རྣ་བ་ལ་སོགས་པས་སྒྲ་ལ་སོགས་སོ། །རང་གི་དོན་དུ་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་གཡོ་བ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་དེས་ན་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་ལ། རང་གི་ལུས་ལས་གང་གང་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་བླངས་ཤིང་གཞན་དག་ལ་བྱིན། དེས་དངོས་པོ་ལ་སྲེད་པ་དང་


DTG106_Page_0506
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རློམ་སེམས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེ་གཞན་དོན་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་ལྟར་གོམས་པས་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་གཉེན་གྱི་ནི། །ཐབས་དང་སྙིང་རྗེ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ད་ནི་དམན་པའི་སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལ། རློམ་སེམས་ལ་སོགས་པའི་རྙོག་མ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། དམན་པ་ལ་རློམ་སེམས་དང༌། མཉམ་པ་ལ་འགྲན་པ་དང༌། མཆོག་ལ་ཕྲག་དོག་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་སྟེ། རློམ་སེམས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཀྱང༌། གཞན་དང་བདག་བརྗེ་བ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུར་འགྲོ་སྟེ། དེ་བས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པས། རྣམ་རྟོག་མེད་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པས་སོ། །ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་སྒོམས་ཤིག །ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་བསྒོམ་པར་བཤད་དེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པས་བདག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། གཞན་དེ་དང་བྲལ་བས་དམན་པར་མཐོང་ན་རང་ལ་ཕྲག་དོག་བསྒོམས་ཏེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བས་བདག་གཞན་དུ་གྱུར་པར་བསྟན་ཏོ། །བདག་ཅེས་བྱ་བས་གཞན་བདག་ཏུ་གྱུར་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་ངོ༌། །ལས་ནི་ཁུར་ཁུར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཁྲལ་མེད་པས་ལེགས་པར་གནས། ཆེ་བ་ནི་གོམས་པ་དང་འབད་པས་བསྒྲུབས་ཏེ། བདག་ལ་འང་སྲིད། གོང་མ་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱེད་ཀྱང་དམན་ནོ། །ཁྱེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་པས་ཅི་བྱེད། འདིར་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་ཤས་མེད་པར་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གང་ཡང་མེད་པའི་སེམས་ཅན་མེད། འོན་ཀྱང་མཐོ་དམན་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་གང་འདི་དམན་པ་དང་དེ་འང་ཡོད་ལ། བདག་པས་ཀྱང་དམན་པ་ཡོད་དེ། གང་ལ་བདག་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྲག་དོག་དང་བཅས་པའོ།། ཚུལ་ལ་སོགས་པ་ཁྱོད་ལ་མེད་ཅན། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་དང༌། ལྟ་བ་ལོག་པ་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་སྤྱོད་པ་ལོག་པ་སྟེ། འདི་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པའི་མཐུས་འབྱུང་གི །བདག་གི་འདོད་པས་མ་ཡིན། ཁྱོད་སྙིང་རྗེ་ཅན་ཡིན་ན་ནུས་པ་བཞིན་དུ་བདག་གསོ་དགོས། ཟུག་


DTG106_Page_0507
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྔུ་འང་བདག་གིས་དང་དུ་བླང༌། འོན་ཏེ་མི་འགྲིབ་པའི་རིགས་པས་གསོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན། བདག་མཐོ་འདི་དམན་བྱས་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ལ་བརྙས་པ་བྱེད། གལ་ཏེ་གསོ་མི་ནུས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གཞན་གྱིས་ཁྱོད་ལ་ལྷག་པས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། དེའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བདག་ལ་ཅི། རང་གི་དོན་དུ་ཁོ་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །སྙིང་རྗེ་གཞན་དོན་ཡིན་ཏེ་དེ་ཁོ་ལ་མེད་པར་བཤད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་བྱས་པས་ངན་སོང་ཁོ་ན་དུག་སྤྲུལ་ཏེ། དེའི་ཁ་ལ་གནས་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་འདི་སྙིང་རྗེ་མེད་པས་སོ། །དེར་ཡང་མ་ཟད་ཡོན་ཏན་གྱི་རློམ་པས་མཁས་པ་རྣམས་ལས་རྒྱལ་བར་འདོད་དོ། །མཆོག་ལ་ཕྲག་དོག་བཤད་ནས་མཉམ་པ་ལ་འགྲན་པ་བཤད་དེ། གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པས་བདག་མཉམ་པར་ཤེས་ནས། གཞན་པས་ལྷག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་འཕེལ་བ་ལ་འབད་པར་གྱིས། རྙེད་པ་ལ་སོགས་པས་ལྷག་ན་འདི་ལ་ཕྲོགས་ཏེ་ཁྱེར་ཅིག །མི་སྟེར་ན་འཐབ་མོ་བྱས་ནས་ཀྱང་བདག་ལ་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་མཆོག་སྦ་བར་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། བདག་གིས་དེ་ལྟར་བརྩམ་པར་བྱའི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་བདག་གི་ཡོན་ཏན་གསལ་བར་འགྱུར། གཞན་ཡང་འདིའི་ཡོན་ཏན་གཞན་སུས་ཀྱང་མི་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱའི་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་སྐྱོན་ཡང་བདག་གིས་སྦ་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་བདག་ཁོ་ན་ལ་མཆོད་པ་ཡོད་ཅིང༌། ཁོ་ལ་མ་ཡིན། དེང་བདག་གིས་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་ཅིང༌། གང་བདག་བཀུར་བར་འགྱུར་གྱི་འདི་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །གོམས་པས་ཤིན་ཏུ་སྤྲོ་བ་བཤད་དེ། ཤིན་ཏུ་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོ་ཞིག་ནས་འདི་ལ་མ་རུང་བ་བྱས་པ་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཕྱིར་ཕྱུང་བ། སྐྱོན་བརྗོད་པས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བཞད་གད་བྱས་པ། ཕན་ཚུན་སྨོད་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དམན་པ་ལ་རློམ་སེམས་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་དམན་པ་ཅིར་ཡང་མི་རུང་བས་བདག་ལ་འགྲན་པར་བྱེད། བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པའི་ཐོས་པ་དེ་ཙམ་ཁོ་ལ་ཡོད་དམ། བདག་ལ་ཡོད་པ་བཞིན་ཤེས་རབ་དང༌། གཟུགས་དང༌། རིགས་དང་ནོར་ཏེ་དེ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་བདག་གི་ཡོན་


DTG106_Page_0508
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏན་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲགས་པ་ཐོས་ནས། སྤུ་ལྡང་ཞིང་དགའ་བ་དགའ་སྟོན་ལ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་ལ་རྙེད་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་བདག་གིས་བཙན་ཐབས་སུ་ཕྲོགས་ཏེ་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན། འོན་ཀྱང་འདི་ལ་འཚོ་བ་ཙམ་བྱིན་ཏེ། བདག་གི་བྱ་བ་བྱེད་པས་སོ། །དེར་མ་ཟད་འདི་བདེ་བ་ལས་ཀྱང་ཉམས་པར་བྱས་ལ། བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁུར་པོ་འདིའི་མགོ་ལ་གཞག་གི་གང་གི་སྔོན་དུ་འཁོར་གསོད་པ་དང༌། འཆིང་བ་དང༌། རྡེག་པ་ལ་སོགས་པས་བག་མེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱས་སོ། །ད་ནི་དྲང་པོར་ཡིད་ལ་གོ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་བཤད་དེ། ཀྱེ་ཡིད་རང་དོན་ཤེས་པར་འདོད་པས་འདོད་ཅིང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ཁྱོད་ཀྱིས་སོ། །འཁོར་བར་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་མེད་པས་སོ། །རང་དོན་དུ་ངལ་བ་ཆེན་པོ་འདིས། ཁྱོད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་བསྒྲུབས་སོ། །ཇི་ལྟར་རང་དོན་ལ་སྔོན་དུ་འཇུག་པ་ལྟར། ད་ལྟ་བདག་གི་ཚིག་གིས་གཞན་དོན་ལ་མ་དཔྱད་མ་བརྟགས་པར་ཞུགས་པ་དང༌། མངོན་དུ་མ་གྱུར་པ་ལ་དཔྱད་དུ་མེད་པས་སོ། །ཕྱིས་འདིའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བར་འགྱུར། ཐུབ་པའི་གསུང་བདེན་པས་སོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པ། འདི་འདྲའི་གནས་སྐབས་ཁྱོད་ལ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་བསྟན་ཅིང་ཉེ་བར་བསྡུས་ཏེ། དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་དུ་རྟོག་ཆེན་དུ་འགྱུར་ལ། རང་ལ་གང་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་བླངས་ཤིང་གཞན་དག་ལ་ཕན་པ་གྱིས། ད་ནི་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་མ་སྦྱར་བར་ཕྲག་དོག་བསྒོམས་པར་བཤད་དེ། འདི་ནི་སྐྱིད་ནས་གཞན་སྡུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་ལ་ཕྲག་དོག་གིས། དེ་བཞིན་གཞན་ཡང་ངོ༌། །གཉིད་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བ་ལས་ཕྲལ་ཏེ། གཞན་དོན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་རྗེས་འདིའི་སྐྱོན་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། སྡིག་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། རང་གི་ཡང་འདིའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་འདི་ལ་གནོད་པ་བྱས་ན་ཡང༌། ཁྱོད་ཀྱི་ལས་ངན་གྱིས་འདི་བྱུང་ཞེས་བརྗོད་ནས་ཁོ་རང་གི་སྐྱོན་དུ་བྱེད་དོ། །འདིའི་སྐྱོན་ཆུང་


DTG106_Page_0509
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའང་མི་སྦེད་ཅིང་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བཤགས་པར་གྱིས། གང་གིས་འདི་འཇིགས། སླར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱི་གྲགས་པ་འདི་བས་ལྷག་པ་སྒྲོགས་ལ། རང་གི་གྲགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན། དྲན་དམན་པ་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བཀོལ་བར་གྱིས། བག་མེད་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་མལ་པའི་ཡོན་ཏན་མི་བརྟན་པས་གློ་བུར་བ་སྟེ། སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་རང་བཞིན་པ་ཡིན་ནོ། །འགས་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་སྦས་པ་ཁོ་ན་ལས་འཕེལ་ལོ། །མདོར་བསྡུས་ན་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས། བདག་ཏུ་རྨོངས་པས་གཞན་ལ་གནོད་པ་དཔག་མེད་བྱས། དེ་ལས་ཐར་པའི་ཐབས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་དུ་མི་སྟེར་ཏེ། གང་བྱས་པས་གཞན་གྱི་སྐྱོན་བརྗོད་པར་འགྱུར། བག་མ་གསར་པའི་ཚུལ་བཞིན་དུ། །ངོ་ཚ་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལས་སོ། །འཇིགས་པ་ནི་དམྱལ་བ་ལས་སོ། །བསྡམས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་ནི་འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་རང་གི་དམིགས་པ་ལ་སྡོད། བཟློག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ལུས་དབང་དུ་བྱའི་དེ་ལས་འདས་ན་ཚར་བཅད་དོ། །ལུས་ཚར་བཅད་ནས། སེམས་ལ་སློབ་ཅིང་བཤད་དེ། འོན་ཏེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀྱེ་སེམས་འདི་མི་བྱེད་ཅེས་བཀག་ཀྱང་བྱེད་པར་འགྱུར་ན་ཁྱོད་ཉིད་ཚར་གཅོད། གང་གི་ཕྱིར་ལུས་བེམས་པོ་ཡིན་པས་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །ཀྱེ་རྩ་བཀྲོལ་ཐབས་མཁས་པ་བདག་གིས་མཐོང་བཞིན་ཁྱོད་གར་འགྲོ་།ཁྱོད་ཀྱི་དྲེགས་པ་ཐམས་ཅད་གཞོམ་པར་བྱའི། ཡིད་ནི་གང་གང་འགྲོ་འགྱུར་བ། །ཤེས་བྱ་ལ་ནི་དེ་ཉིད་སྦྱར། །ཐམས་ཅད་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ཕྱིར། སོང་ནའང་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་བརླག་པར་བྱས་པའི་དུས་གཞན་ཡིན་གྱི། ཐབས་དང་མི་ལྡན་པས་སོ། །ད་དུང་བདག་གི་རང་དོན་ཡོད་ཅེས་པའི་རེ་བ་སྤོངས་ཤིག །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་བྱིན་པས། མི་དམིགས་པའི་ལྟ་བས་མི་ངལ་ཅིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཞོ་ཤ་ཕུལ་ཅིག །བག་མེད་པས་གལ་ཏེ་ཁྱོད་སེམས་ཅན་ལ་མ་བྱིན་ན་


DTG106_Page_0510
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཚེ་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་མྱོང་བའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་དམྱལ་བའི་སྲུང་མ་རྣམས་ལ་བྱིན་པར་འགྱུར། ཁྱོད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྤྱད་པས། ཁྱོད་ཀྱིས་བྱིན་པས་ཡུན་རིངས་ངལ་བར་བྱས། ཁོ་ན་ཏེ་དྲན་ཅིང་རང་དོན་གྱི་བྲན་ཁྱོད་གཞོམ་པར་བྱའི། སེམས་ལ་འཇམ་པའི་རིམ་པས་སློབ་པར་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་བདག་ལ་དགའ་བ་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་ལྔ་འདི་ལ་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ངན་སོང་ལས་བསྲུང་བར་འདོད་ན་ལོག་འཚོ་ལ་སོགས་པས་མི་སྐྱོབ་ཅིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བསྲུངས་ན་སྐྱོན་ཅི་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ལ་སོགས་པའོ། །བཟེ་རེ་ཅན་ནི་ཤིན་ཏུ་སྙི་བའོ། །ལྟུང་བ་ནི་དགེ་བ་ལས་སོ། །ལུས་འདི་བདེ་བ་འདོད་པས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་ན་ས་གཞི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁོའི་འདོད་པ་གང་བར་མི་ནུས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་མཎྜ་ཏའི་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་དབང་སྒྱུར་བས་ཀྱང་ཚིམ་པར་མ་གྱུར་པས། གླིང་བཞི་དབང་ཐོབ་ཀྱང་སླར་ལྷའི་དབང་པོའི་གདན་ཕྱེད་བྱིན་ཏེ། དེས་ཀྱང་མ་ཚིམ་པ་འདོད་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྙེད་པར་དཀའ་བ་འདོད་ན་ངལ་བར་འགྱུར་ལ་འདོད་པའི་དོན་ཡང་མི་འགྲུབ། གང་ཞིག་བསྒྲུབ་ནུས་པ་འམ་མི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་རེ་བ་མེད་པ་དེའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཟད་པ་མེད་དོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་ལུས་ལ་རང་དབང་སྒྱུར་དུ་མི་འཇུག་སྟེ། གཞན་དུ་ན་ཡུལ་ལྔ་ལ་འདོད་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པའི་དངོས་པོ་འང་མ་བཟུང་ན་ལེགས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེན་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུས་ལ་མི་ཞེན་པའི་རྒྱུ་བཤད་དེ། གང་ཞིག་ཤིན་མཐར་ཐུག་ཐལ་བར་འགྱུར། རང་ཉིད་གཡོ་བ་མེད་ཅིང་སྲོག་རླུང་གིས་གཡོ་བར་བྱེད། མི་གཙང་བའི་གཟུགས་མི་ཟད་པ་འདི་ལ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཆོས་ལ་མི་སྦྱོར་ན་དེའི་ཚེ་ལུས་འདི་བེམས་པོ་ཡིན་པས་བོང་བ་དང་ཁྱད་མེད་པས་གསོན་ནམ་ཤི་ནས་ཀྱང་འདིས་ཅི་བྱ། ང་རྒྱལ་གྱི་གནས་ཡིན་ཞེ་ན། ཀྱི་ཧུད་ཀྱེ་ང་རྒྱལ་ཁྱོད་ཅིའི་མི་འཆིང་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག །ལུས་ལ་ཞེན་པས་དོན་མེད། སྡུག་བསྔལ་བསགས་པ་ཡིན་གྱི། །པོས་ཆགས་པའམ་སྡང་བ་གང་མི་ཤེས་ཏེ། ཤིང་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གིས་གྱ་ནོམ་པའི་


DTG106_Page_0511
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཟའ་བཏུང་གིས་གསོས་ཀྱང་བདག་ལ་བརྩེ་བ་མེད། བྱ་རྒོད་ལ་སོགས་པས་ཟོས་ཀྱང་དེ་ལ་སྡང་བ་མེད། དེ་ལྟ་བུ་ཅིག་ལ་ཆགས་ནས་ཅི། གང་ལུས་ལ་སྨོད་པ་ལ་བདག་ཁྲོ། དེ་ལ་མཆོད་ན་བདག་དགའ། གལ་ཏེ་དེས་མི་ཤེས་ན་བདག་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་ངལ་བ་སུའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་གིས་ལུས་འདི་འདོད་པ་དེའང་བདག་གི་བཤེས་ཡིན་ན་བདག་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཐམས་ཅད་རང་ལུས་འདོད་དེ། དེ་དག་ཅི་སྟེ་བདག་གི་བཤེས་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་རང་གི་ལུས་འདོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བརྩེ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་རང་ལུས་འདོད་པས་བཤེས་སུ་འགྱུར་བ་དག་མེད་པས་སོ། །བདག་གཞན་བརྗེ་བ་ཉེ་བར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ། བདག་ལ་བརྩེ་བ་མ་སྤངས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་འབྱུང་བས། བདག་གིས་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ལུས་བཏང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱོན་དུ་མའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཀྱང་བྱ་བ་བྱེད་པའི་སྣོད་བཞིན་དུ་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་ན་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་མི་ནུས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྤྱོད་པས་དོན་མེད། མཁས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་གི །དེའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཡོད་པའི་གཏམ་ལེའུ་བཞི་པ་ནས་བཤད་པ་དྲན་ཅིང་གཉིད་དང་རྨུགས་པ་བཟློག་པར་བྱ་ཞིང་ངོ༌། །དེ་བས་ཞེས་ཉེ་བར་བསྡུ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སེམས་ཡང་དག་པར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ལམ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་རྟོག་གི་དྲ་བ་ལས་ལོག་སྟེ། བཤད་པའི་དམིགས་པ་ལས་བར་མེད་པར་རོ། །བསམ་གཏན་བསྟན་པའི་ལེའུའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བརྒྱད་པའོ།། །།གང་ལས་འཕགས་པ་མ་ཡིན་ལྷ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལོང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར། །རྒྱ་མཚོར་དྲ་བའི་ཀུ་བ་བཞིན་དུ་ངོ་མཚར་དོན་ཡང་སྤོངས། །ཟབ་མོ་འབྲས་ཆེན་དེ་ཉིད་ཆོས་གཏེར་དེ་ནི་མེད་པ་ན། །སྡུག་བསྔལ་མི་འཆི་བླ་མའི་དྲིན་གྱིས་བདག་འཇུག་འགྱུར། །ཤེས་རབ་བསམ་གཏན་མེད་མི་འབྱུང༌། །ཞི་གནས་མི་འབྱུང་དེ་མེད་ཀྱང༌། །གང་ལ་དེ་གཉིས་ཡོད་པ་ན། །དེ་ལ་སྲིད་མཚོ་རྨིག་རྗེས་བཞིན། །ཞེས་བཤད་པས་བསམ་གཏན་


DTG106_Page_0512
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་ནས་ཤེས་རབ་བཤད་དེ། ཡན་ལག་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་འཆད་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདིས་མཚོན་ཏོ། །ཡན་ལག་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུའོ། །འདི་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་དོན་དུ་ཐུབ་པས་གསུངས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པས་ཤེས་པ་རབ་ཡིན་ནོ། །དེའི་སླད་དུ་སྟེ་ཤེས་རབ་གཙོ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཚོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་པས་འཚང་རྒྱ་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་འང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་ན། བདེ་འགྲོ་དང་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མཁོ་བའི་ཡོ་བྱད་དང་ལྡན་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུའོ། །བཟོད་པ་ནི་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོང་ཁྲོའི་གཉེན་པོའོ། །དེ་འང་བརྩོན་འགྲུས་མེད་ན་མི་འབྱུང་ངོ༌། །བསམ་གཏན་ནི་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། ཤེས་རབ་མེད་ན་སངས་རྒྱས་སུ་འདྲེན་མི་ནུས་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་ཡང་མི་འཐོབ་པོ། །དབུ་མ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ནས། མིག་ལྡན་སྐྱེ་བོ་ཞིག་གིས་འདོད་བཞིན་དུ། །ལོང་བའི་ཚོགས་ཀུན་ཡུལ་དུ་ཅི་བདེ་བར། །འདྲེན་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ནི་མིག་མེད་རྣམས། །ཡོན་ཏན་ཁྲིད་ནས་ཤེས་རབ་རྒྱལ་བར་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྟོག་མེད་ཀྱི་བསྟོད་པ་ལས། སྨོད་མེད་དྲི་མ་མེད་པ་ཡི། །ཁྱོད་ནི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཀུན་གྱི། །སྐར་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཟླ་ཚེས་ལྟར། །རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ཞེས་སོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་བསམ་གཏན་ཏེ། ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དོན་དུ་སྟེ། ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པས། །ཉོན་མོངས་འཇོམས་བྱེད་ཤེས་ནས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་སྔར་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་གམ། བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་ཤེས་རབ་ཀྱི་དོན་དུ་གསུངས་པ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་གཉིས་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དབྱེ་བས་སོ། །རྒྱུ་འང་གཉིས་ཏེ། མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་ས་ལ་འཇུག་པས་སོ། །འབྲས་བུ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་


DTG106_Page_0513
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་འདོད་པས་ཏེ། འདི་ལྟར་ལོག་རྟོག་བཞི་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ། དེ་ལས་ལས། དེ་ལས་སྐྱེ་བ་དང་ནད་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་རིམ་པ་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བལྟས་ནས། སླར་དེའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་བདག་ཉིད་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། དེ་འང་བདག་མེད་པ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་ན་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་མ་རིག་པ་ལྡོག་གོ །དེ་ནས་འདུ་བྱེད་དང༌། རྒ་ཤིའི་བར་རོ། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་འདི་འགོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ལམ་འཆད་པ་མེད་པའོ། །འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིའོ། །ལྷག་མའི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལམ་གྱིའོ། །དེའི་རིམ་པས་བཤད་དེ། ཀུན་རྫོབ་ནི་མ་རིག་པ་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། མི་ཤེས་པ་དང༌། ང་འོ་ང་རྒྱལ་དང༌། ལོག་རྟོག་དང་འཁྲུལ་པ་སྟེ་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྦས་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་བོ། །སཱ་ལུ་ལྗང་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་གསུངས་པ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པའོ་ཞེས་སོ། །སྣང་བའི་ཕྲེང་བ་ལས། མི་བདེན་དོན་ནི་སྟོན་པར་བྱེད། །བདེན་པའི་དོན་ནི་སྦས་ཏེ་གནས། །མ་རིག་སྐྱེ་དང་དུས་མཉམ་དུ། །མིག་སེར་ནད་ལ་སོགས་པས་བཞིན། །ཞེས་སོ། །དེས་རྟོགས་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ནའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཤད་པ། གཏི་མུག་རང་བཞིན་བསྒྲིབས་པས་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། །དེས་སྣང་གང་ཉིད་བཅས་པ་བདེན་པ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་དེ་ཡི་ཐུབ་པས་གསུངས། །བྱས་པའི་ཚིག་དོན་ཡང་ནི་ཀུན་རྫོབ་པོ། །ཞེས་སོ། །དེ་གཉིས་ཏེ། བདེན་པ་དང་མི་བདེན་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྐྱོན་མེད་དབང་པོས་དམིགས་པ་ཡང་དག་པའོ། །སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མུ་སྟེགས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལོག་པའོ། །འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། སྣོད་མེད་དབང་པོ་


DTG106_Page_0514
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲུག་པོ་ཡི། །གཟུང་བྱར་རྟོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱིས། །དེ་བདེན་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་ལས། །ལྷག་མ་བརྟགས་པ་ལོག་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བླ་ན་མེད་པའི་དོན་མ་བྱས་པ་ནི་དོན་དམ་སྟེ། གང་རྟོགས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་འགོག་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་བདེན་པའི་མཐའ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་དོན་དམ་སྟེ། དོན་དམ་པར་མེད་པ་ལ་མ་རིག་པས་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་འདོད། །རིམ་པས་འཇིག་རྟེན་དང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དངོས་ཀུན་ཡང་དག་བརྫུན་པར་མཐོང་བས་ན། །དངོས་སྙེད་ངོ་བོ་གཉིས་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར། །ཡང་དག་མཐོང་བས་གང་ཡིན་དོན་དམ་སྟེ། །མཐོང་བ་བརྫུན་པ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་གསུངས། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་གཞན་དུ་བདེན་པ་བཞི་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་སྐྱོན་མི་འབྱུང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ལ། འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་དོན་དམ་པ་ཡིན་པས་གཉིས་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་བཅས་ཀྱི་བློ་ཇི་སྙེད་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞིང་ཚིག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ཀྱང་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དཔེའི་སྒོ་ནས་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་མིག་ལ་རབ་རིབ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་ལ་སྐྲ་ཤད་མཐོང༌། རབ་རིབ་མེད་པས་མི་མཐོང་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་འབའ་ཞིག་པ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པ་རྣམས་ཀྱིས། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མཐོང་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མ་གཟིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གཟིག་ག་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་རང་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རིག་པས་གསུངས་པ། རབ་རིབ་ཀྱིས་ནི་བརྟགས་པ་གང༌། །སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་བརྫུན་དེ་ཉིད། །དག་པའི་མིག་གིས་ཇི་ལྟར་མཐོང༌། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་འདིར་རྟོགས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་བརྒྱད་སྟོད་པ་ལས་ཀྱང་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་


DTG106_Page_0515
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་མེད་པས་མ་རིག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་དོན་དམ་བསྟན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཤད་པ། རྣམ་རྟོག་འདི་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས། །མ་རིག་པ་ཡི་ཚུལ་དུ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དོན་དམ་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་དང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་དག་པ་དོན་དམ་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སངས་རྒྱས་ཡིན་ལ། དེ་ལ་རྣམ་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱང་མེད་དོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་དང་པོ་ཉིད་དུ་དོན་དམ་པ་མཐོང་བ། དངོས་གཞིའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ན་མཐོང་ལམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བརྩམས་ཏེ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་དག་པ་མེད་དོ། །བདེན་པ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་ལ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་འཇིག་རྟེན་ཡང་གཉིས་བཤད་དེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་རིག་པ་དང་དོན་དམ་རིག་པའོ། །རང་བཞིན་ནི་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བས་ཕལ་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་རྣལ་འབྱོར་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ན་ཕལ་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པས་འཇོམས། དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་གཟུང་བས་འཁྲུལ་པས་སོ། །དེ་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་ལ་དམིགས་པ་ལྟར། །རབ་རིབ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གཞོམ་དུ་མེད། །ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་ཀྱིས་ཟིལ་གནོན་པའི། །བློ་ནི་འཇོམས་ལ་དྲི་མ་མེད་མི་འཇོམས། །ཞེས་སོ། །དེ་བས་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་གཞོམ་དུ་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་ཕལ་པའི་བློ་ཁོ་ན་འཇོམས་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་བའི་དབྱེ་བ་བཤད་དེ། རྣལ་འབྱོར་པ་འང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གོང་མ་གོང་མས་འཇོམས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །སྒྲིབ་པ་དེ་དང་དེས་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གཉི་ག་འདོད་པའི་དཔེས་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པ་དང་ཕལ་པ་འདོད་པའི་དཔེས་གང་ཡིན་པ་མདོར་གསུངས་པ། སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་གཉི་


DTG106_Page_0516
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ག་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་པ་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་པས་སོ། །འདི་ལྟར་བདེན་པར་འདོད་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྣལ་འབྱོར་པ་ཁོ་ན་ལ་དོན་དམ་པ་རྟོགས་པས་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕལ་པ་ལ་ཡང་ངོ༌། །གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པས་དཔེ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་གྲུབ་པ་ཡང་གཉིས་ཀ་ལ་གྲུབ་པའོ། །དེ་བས་ཐ་མལ་པའི་བློ་དཔེས་འཁྲུལ་པར་བསྟན་ཏོ། དེ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཇི་སྲིད་བར་རོ། །འོན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ།། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག །སྦྱིན་སོགས་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། འབྲས་བུའི་དོན་དུ་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་དོན་དུ་མ་སྤྱད་ཅིང་དེའི་རྒྱུ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པས་སོ། །རང་བཞིན་མེད་པ་ཡང་འཁོར་གསུམ་དུ་མི་དམིགས་པས་འབྲས་བུའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཐབས་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཐབས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་བདེན་པ་གཉིས་ཁས་བླངས། གཞན་དུ་ན་དགོས་པ་མེད་པས་དེ་ཅི། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་དང་པོ་ཉིད་དུ་དོན་དམ་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ཐབས་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཏེ་འགལ་བ་མེད་དོ། །འོ་ན་དངོས་པོ་གང་དག་རྣལ་འབྱོར་པས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་དེ། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཕལ་པས་ཀྱང་མཐོང་ན། དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་རྩོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ཕལ་པས་དངོས་པོ་མཐོང་བ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་དོན་དམ་པར་བརྟགས། དོན་དམ་པ་ཉིད་མངོན་པར་ཞེན་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་བཞིན་དུ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་རྣལ་འབྱོར་པ་དང་བལ་པ་རྩོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་པས་བདེན་པར་བཀག་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བོས་མཐོང་ལ་སྤྲུལ་མཁན་གྱིས་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུའོ། །འོ་ན་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་སྦས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་གང་བརྗོད་པ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་སྟེ། ཚད་མས་དོན་དམ་པ་རྟོགས་པ་ཡིན། །ཐ་


DTG106_Page_0517
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྙད་པའི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛོད་ལས། བརྟགས་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡི། །རྟོག་པས་རྟོག་བྲལ་ཞེས་བྱར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་པས། དབང་པོའི་རྣམ་ཤེས་རྟོག་པ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་དུ་ན། དབང་པོ་དག་གི་དམིགས་པ་གང༌། །དེ་དེ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ན། །བྱིས་པས་དེ་ཉིད་རིག་པར་འགྱུར། །དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཅི། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་རྒྱུ་མེད་ན་གྲགས་པ་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། གྲགས་པ་ནི་ཡོད་པས་ཇི་ལྟར་བརྫུན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ནི་མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བ་ལ་སོགས་པར་གྲགས་པ་བཞིན། བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་གཙང་བ་ལ། འདོད་པས་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་གཙང་བའི་བློ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་བརྫུན་ཡིན་ཏེ་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། བདག་གི་བློ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ངོ༌། །འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །ཡང་གཞན་དུ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མི་གནས་བྱ་བ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་སྐད་ཅིག་མའི་རང་བཞིན་ག་ལ་གྲུབ། རང་བཞིན་མེད་པས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཅི་སྟེ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་འདི་བདག་དགག་པའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་སྐལ་བ་མེད་པས་སྐྲག་པས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་པས་ཐུགས་རྗེས་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་གསུངས་པ། རྒྱལ་བས་ཇི་ལྟར་དོན་དབང་གིས། །བདག་དང་བདག་གི་བ་ཞེས་གསུངས། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ཀྱང༌། །དེ་ལྟར་དོན་གྱི་དབང་གིས་གསུངས། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྐད་ཅིག་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་


DTG106_Page_0518
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ནི་གདུལ་བྱའི་དབང་གིའོ། །གཞན་དག་ན་རེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་དང་འགལ་ལོ། །དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་འཇིག་རྟེན་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལན་བཤད་དེ། རྣལ་འབྱོར་ཀུན་རྫོབ་ཉེས་མེད་ཅིང༌། །སྣང་བ་དང་འགལ་བའི་སྐྱོན་མེད་དེ། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་སྐད་ཅིག་མར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འང་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ཏེ། བློ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །སྣང་བ་དང་འགལ་བ་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་འདིར་འགོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་ཁོ་ནས་མཐོང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་དེས་དེ་ཉིད་མཐོང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལས་དེས་དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་མཐོང༌། གཞན་དུ་ན་དེ་ལྟར་མི་འདོད་པའི་ཚེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར། བུད་མེད་མི་གཙང་བར་བསྒོམས་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་གཙང་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ལུང་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་དོན་དམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་འགྱུར། དེའི་ཚེ་དེ་ལ་བཀུར་སྟི་དང་གནོད་པ་བྱས་པས་བསོད་ནམས་དང་སྡིག་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཞེས་བཤད་དེ། སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱལ་བ་ལས་བསོད་ནམས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ན། སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་བསད་ཀྱང་མི་བསད་པའི་ཉེས་པ་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འདིའི་ལན་ནི་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་ཇི་བཞིན་དགོངས་པ་འདི་སྟེ། ཇི་ལྟར་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་ལ་རྒྱལ་བ་དོན་དམ་པ་ལས་བསོད་ནམས་དོན་དམ་པ་འབྱུང༌། དེ་བཞིན་བདག་གི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལས་བསོད་ནམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་བསྒྲུབས་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དོན་དམ་ཡིན་ཀྱང་བསོད་ནམས་ལུང་ལས་བཤད་པ་བཞིན་དེ་བཞིན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡང་ངོ༌། །བྱེ་བྲག་མེད་པར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་ཤི་བ་དེ་སྐྱེ་བར་


DTG106_Page_0519
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར། སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ཤི་བ་ནི་སླར་སྐྱེ་བ་མེད་ཀྱི་འདི་དག་ནི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་གྲུབ་པོ། །འདིར་ནི་ལན་ཏེ་ཇི་སྲིད་དུ་རྐྱེན་རྣམས་སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཚང་བ་ཡོད་པ། དེ་སྲིད་དུ་སྒྱུ་མ་འང་རྒྱུན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་ལྟར་ཇི་སྲིད་མ་རིག་པ་དང་ལས་དང་སྲེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་མ་བཅོས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བའི་སྒྱུ་མ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པས་ཡོད་པའོ། །འོ་ན་སྒྱུ་མ་ལྟར་ཡུན་རིངས་མི་གནས་པར་རིགས། ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ན་ཡོད་པའི་བར་དང་འཇུག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། རྒྱུན་རིངས་ཙམ་གྱིས་ཇི་ལྟ་བར། །སེམས་ཅན་བདེན་པར་ཡོད་པ་ཡིན། །ཡུན་རིངས་གནས་པ་ཙམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་ག་ལ་འགྲོ། །ཡུན་རིངས་གནས་པའི་རྒྱུན་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་ཁས་ལེན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འཁོར་བ་གནས་པའི་བར་སྐབས་སུ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྣང་བ་དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་གང་དག་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ལ་དེ་མེད་ན་ནི་མེད་པར་འབྱུང༌། གཟུགས་བརྙན་དང་ནི་མཚུངས་པ་ཉིད། །གསལ་བར་ཅི་ཡི་ཕྱིར་མི་འདོད། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་བསད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ཀྱང་སྲོག་གཅོད་པ་མེད་པ་ལྟར། སྐྱེས་བུ་གཞན་བསད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་མེད་པས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་བསད་པ་ན་སོགས་པའི་སྒྲས་དེའི་ནོར་འཕྲོག་པ་ལ་སོགས་པ་ན་རང་བཞིན་མེད་པར་མཚུངས་པ་ཡིན་ཀྱང༌། སྤྲུལ་པ་ལ་རྣམ་ཤེས་མེད་པས་སྡིག་པ་མི་སྐྱེད། སྲོག་གཅོད་པའི་དངོས་གཞི་མི་འབྱུང་སྟེ། སྲོག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡེག་པས་སྦྱོར་བའི་སྡིག་པ་ནི་འབྱུང་བའང་ཡོད་དོ། །འོ་ན་སེམས་ཅན་ལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སེམས་ཁོ་ན་སྒྱུ་མ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ལ་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་གཉི་ག་འབྱུང་ངོ༌། །སེམས་དེ་ལ་བདེ་སྡུག་སྐྱེད་པས་སོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་ལ། དངོས་པོ་མཉམ་པ་ཡིན་ཀྱང་གསོན་པའི་ལུས་བཅད་པ་ལྟར། ཤིང་བཅད་པ་ལ་སྲོག་གཅོད་མི་འབྱུང་བ་ལྟར། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མཉམ་པ་


DTG106_Page_0520
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལའང་ཤེས་པར་བྱའོ། །སེམས་སྒྱུ་མ་ཞེས་གང་གསུངས་པ། དེ་ལ་གཞན་གྱིས་གནོད་པར་བཤད་དེ། སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ནོར་བུ་དང་སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པས་སེམས་བསྐྱེད་མི་ནུས་པས། སེམས་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ལ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་སེམས་བྱེད་མི་ནུས་པས། དེ་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མར་འགྱུར་ཞེ་ན། བསམ་པ་འདི་སྟེ། སྔགས་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པས་སེམས་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་ལན་བཤད་དེ། སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྱུ་མ་ཞེས་པའི་སྒྲ་མཚུངས་ཀྱང་དེའི་རྒྱུ་རྣམས་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན། དགོངས་པ་འདི་སྟེ། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བས་བྱས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བཤད་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ལ། དཔེ་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པ་ཡིན། དེ་ལ་སྔགས་ལ་སོགས་པས་མ་བྱས་པས་ཇི་ལྟར་བདེན་པར་གྲུབ། གལ་ཏེ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པར་ནུས་ན་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་བཤད་དེ། སྔགས་ལ་སོགས་པ་གཅིག་གིས་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། གང་ན་ཡང་ནི་ཡུལ་ལམ་དུས་སོ། །དེ་བས་སྒྱུ་མ་ལ་ལ་ལ་སྔགས་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང༌། ལ་ལ་སེམས་ལ་སོགས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང༌། དེ་བས་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཡིན་པས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་མི་བཟོད་ཅིང་གཞན་གྱིས་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ། དོན་དམ་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བའི་རིམ་པས་འཁོར་བར་འཁོར་ན་དེའི་ཚེ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་ལྟར་འཁོར་བར་འགྱུར། དེ་བས་ན་ལག་པ་དང་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་འདུལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ཡིན་མོད་ཅི། དེ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་དེས་ཅི་འདི་ལ་ལན་ནི་ཇི་སྲིད་རྐྱེན་རྣམས་ལ་སོགས་པས་ལན་བཏབ་ཏི་ཟིན་ཀྱང༌། གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སླར་གསུངས་པ། རྐྱེན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་དམ་པར་འཁོར་བ་མེད་པ་ཉིད་འཁྲུལ་པས་འཁོར་བའི་སྣང་བ་ནི་གཏི་མུག་ཡོད་


DTG106_Page_0521
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཇི་སྲིད་དུའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་གཏི་མུག་སྤངས་ནས་དེ་འང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དགོངས་པ་འདི་སྟེ། དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་བཤད་དོ། །དེ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་གཞིའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མེད་འཁོར་བའི་གཏམ་ལྟ་ཅི་སྨོས། གང་གི་དོན་དམ་པ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་རྫོབ་ཁོ་ན་སྟེ་དེ་ནི་གཏི་མུག་ཡིན། རྨོངས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་དུཿཁ་མྱོང་བ་ཡོད་པ་ཉིད། དེ་བས་སྲིད་པ་དང་གཏུ་མུག་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་ཡོད་པའི་བར་དུ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྱུ་མ་འང་མི་ལྡོག་གོ །གཏི་མུག་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་བཅད་པ་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འང་མི་འབྱུང་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ནི་འཁོར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐལ་འགྱུར་ག་ལ་ཡོད། དེ་ལྟར་མདོ་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཀླན་ཀ ། སྤངས་ནས། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་པས་བཀོད་པའི་སྐྱོན་བཤད་དེ། གང་ཚོ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཁས་བླངས་ནས། གང་དོན་དམ་པའི་བློ་དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་སྣང་ཞེས་བྱ་བས་འཁྲུལ་པར་གྱུར་པ་ཕྱི་རོལ་བཞིན་དུ་དེ་འང་དབུ་མ་པ་ལ་མེད་ན། དེའི་ཚེ་སྒྱུ་མ་སུས་དམིགས། གང་ལ་རང་གི་སེམས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོར་སྣང་ཞེས་འཁྲུལ་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་བོའི་ཚུལ་དུ་སྣང༌། དེ་ལ་འདི་མེད་དོ། །ལན་ནི་གང་ཚེ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ནི་མཉམ་སྟེ་གང་གི་ཚེ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་སྒྱུ་མ་སེམས་ཙམ་པ་ལ་མེད་པ། སེམས་ཙམ་དུ་ཁས་བླངས་པས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཅི་དམིགས་ཕྱོགས་ངེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་ཤེས་ལས་ཐ་དད་པ་སྣང་བ་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཤད་པ། འདིར་ནི་ཀུན་བརྟགས་མེད་པའི་ཕྱིར། །གཞན་དབང་ཁོ་ན་ཡོད་པ་སྟེ། །སེམས་ཙམ་ཡོད་པར་སྨ་བ་ལ། །མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་མེད་པའོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་བ་ཕྱི་རོལ་མེད་པས་ཆད་པའི་མཐའ། །ཉོན་མོངས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་ཤེས་ཡོད་པས་རྟག་པའི་མཐའ། །དེ་བས་རྣམ་ཤེས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་འདོད་པ་སྤང་བར་འཚལ་ལོ། །གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་མེད་ཀྱང་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ལས་གཞན་སེམས་ཁོ་ནའི་རྣམ་པ་དོན་དམ་པར་ཡོད་ཅེས་སྨྲ་ན། དེ་


DTG106_Page_0522
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མི་རིགས་ཏེ་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ན་སྒྱུ་མ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་དབུ་མ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཚེ། དེའི་རྣམ་པ་གཞན་དོན་དམ་པར་ཇི་ལྟར་གྲུབ། དེ་མ་གྲུབ་ན་གཟུང་བར་བྱ་བ་གང་ཞིག་འཛིན་པ་གང་གིས་མཐོང༌། ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་ན་ཆོས་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་ཏེ། འོ་ན་རང་རིག་གི་ཤེས་པས་རང་རིག་ཅིང་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་སྒྱུ་མའི་སྣང་བ་ཡང་རིག་སྟེ། སྔར་བཀོད་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །ལན་བཤད་དེ། འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། དེས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཚོལ་ཏེ་དེ་ལ་འདི་ལྟར་འབྱུང༌། དམིགས་པ་ཡོད་ན་སེམས་སྐྱེའི། འོ་ན་སེམས་ཀྱང་གཞན་ལ་དམིགས་པའང་གཞན་ཡིན་ནམ། གང་ན་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་དམིགས་པའང་གཞན་ལ་སེམས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ན་སེམས་གཉིས་སུ་འགྱུར། གལ་ཏེ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་མི་མཐོང་ངོ༌། །རལ་གྲིའི་སོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་དེ་ཉིད་མི་ཆོད། སོར་མོའི་རྩེ་མོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉིད་ལ་རེག་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགོངས་པ་འདི་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བར་སྤྱད་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་ནི་གཟུང་འཛིན་གྱི་སྣང་བ་ཡོད་ཀྱི་དེའང་མ་རིག་པ་ལས་བྱུང་ཕན་ཚུན་དུ་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཀྱང་གསུངས་པ། དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་ལ་སེམས་པ་སྐྱེའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན། དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ལས་སྐྱེའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཀྱིས་རང་མི་མཐོང་ཞེས་པ་ལུང་ལས་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བས་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་རིགས་པས་ཀྱང་མི་འགྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་བློ་ཀུན་རྫོབ་རྣམ་རྟོག་ཡིན་ཏེ། རྣམ་རྟོག་ལས་གཞན་པའི་འཁོར་བ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས་གྲོལ་བར་འདོད་ཀྱང་སྲིད་པར་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཙམ་པ་རང་རིག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དཔེ་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་མར་མེས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མུན་པ་ལ་ཡོད་པ་སྣང་བར་བྱས་ཤིང་རང་རིག་ཀྱང་སྣང་ཞེ་ན། ལན་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མར་མེ་སྣང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གང་གི་ཕྱིར་མུན་པས་བསྒྲིབས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲིབས་པ་སྣང་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་བུམ་པ་ལ་


DTG106_Page_0523
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མར་མེ་ནི་བསྒྲིབས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མུན་པ་ལ་མར་མེ་མེད་པས་གང་སྣང་བར་བྱེད། མར་མེ་ལ་མུན་པ་མེད་པར་ཅིས་སྣང་བར་བྱེད། གཞན་གྱིས་སྨྲས་ཏེ་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྣང་བ་ཁོ་ན་བརྗོད་དེ། ཤེལ་བཞིན་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེལ་རང་གི་སྔོན་གྱི་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་སྔོན་པོ་བྱེད་པ་ལ། ལོ་མ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱི་སྔོན་པོའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་ལ་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྟོས་པ་མེད་པར་སྣང་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ལན་ནི་སྔོ་ཉིད་མིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེ་འདི་འང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ལ་གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ཡང་སྔོན་པོ་ཉིད་ལ་མ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་སྔོ་བར་སྐྱེས་བཞིན་དུ། གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་གིས་རང་སྔོན་པོར་བྱེད་ན། དེ་ལྟར་འབྱུང་གི་དེ་ནི་མེད་དེ། སྔར་བཞིན་དུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་བྱེད་པ་འགལ་བས་སོ། །གང་བཤད་པ། རྣམ་ཤེས་བེམས་པོའི་རང་བཞིན་ལས། །བཟློག་པར་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེས་ཀྱང་རང་རིག་ཏུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། བྱས་པ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར། རང་གི་རང་བཞིན་མེད་ལ་བེམས་པོ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་གང་ལས་ལོག །དེ་ནི་མར་མེ་རང་གིས་གསལ་བར་ལས་བླངས་ནས། བློ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་མི་རིགས་པར་བཤད་དེ། མར་མེ་ལ་སོགས་པའོ། །མར་མེ་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ལྟ་ཞོག །དེ་ལྟ་ཡིན་ཀྱང་རང་རིག་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ། དཔེ་མི་མཚུངས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་མར་མེ་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་མར་མེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཤེས་པས་ཤེས་ཏེ་བརྗོད། ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་སམ་གང་གིས་ཤེས་ནས་བརྗོད་ཅེས་ཕ་རོལ་ལ་འདྲི་བར་འདུག །དང་པོའི་ཤེས་པས་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་དེར་མ་སྐྱེས་སོ། །ཕྱིས་འབྱུང་འགྱུར་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་དེའི་ཚེ་འདས་པས་སོ། །དུས་མཉམ་པར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་འདི་ལ་ཕན་མ་བཏགས་སོ། །སྒྱུ་མར་གྱུར་པ་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པས། ཕན་མ་བཏགས་པ་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྩོད་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་རང་རིག་མི་རིགས་ཞེས་བཤད་དེ། །གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མར་མེ་བཞིན་དུ་གསལ་བ་འམ། །བུམ་པ་


DTG106_Page_0524
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་དུ་མི་གསལ་བའང་རུང༌། སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཁོ་ན་མྱོང་བས་གང་གི་ཚེ་བློ་སུས་ཀྱང་མཐོང་བ། རང་གིས་སམ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་མཐོང་ན་སྨོས། བློའི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གང་ཡིན། དེའི་ཚེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མོའི་འགྱིང་བག་བཞིན། རང་རིག་དེ་བརྗོད་ཀྱང་འབྲས་བུ་མེད་དོ། །ཕ་རོལ་པོས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་ཤེས་ལ་རང་རིག་མེད་ན་དེའི་ཚེ་རྣམ་ཤེས་ཇི་ལྟར་དྲན། མྱོང་བ་གསལ་ན་དྲན་པ་སྐྱེའི། མ་མྱོང་ན་དྲན་པ་གང་ནས་འབྱུང༌། ལན་ནི་གལ་ཏེ་དྲན་པ་ནི་རང་རིག་གིས་བྱེད་པར་ངེས་ན། མེས་དུ་བ་ལྟར་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟ་ཡིན་གྱི། རང་རིག་ནི་མ་གྲུབ་པས། དེ་དང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། བདག་ལ་ནི་གཞན་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལས་གཞན་གཟུང་བ་མྱོང་བ་ན། ཤེས་བ་དྲན་པ་སྐྱེའོ། །གཞན་མྱོང་བས་གཞན་དྲན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡང་མེད་དེ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པས་སོ།། ཡུལ་གྱིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཤེས་པ་དྲན། མྱོང་བ་དང་བཅས་པའི་ཡུལ་དྲན། ཡུལ་མྱོང་བ་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ཀྱང༌། ཤེས་བ་མྱོང་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དྲན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དྲན་འགྱུར་བྱི་བའི་དུག་བཞིན་ནོ། །བྱི་བ་ནི་འདིར་བ་བླ་བྱུགས་ཏེ། དེའི་དུག་དེས་རྨུགས་པའི་རྨས་ལུས་ལ་སྔར་བཀྲམ་པ་དུས་གཞན་དུ་འབྲུག་སྒྲ་གྲག་པའི་དུས་ན་ལྡང་བར་འགྱུར་རོ། །དགོངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྨུགས་པའི་དུས་སུ་དུག་མ་ལངས་ཀྱང་དུག་གཞན་དུ་ལྡང་བ་ལྟར། ཡུལ་མྱོང་བའི་དུས་སུ་རྣམ་ཤེས་མ་མྱོང་ཡང་དུས་གཞན་དུ་དྲན་ཏེ། འགྲོ་ཞིང་གྱོ་མོག་ལ་སོགས་པའི་རྨའི་རྣམ་ཤེས་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཙམ་པས་སྨྲས་ཏེ། རྐྱེན་ལ་སོགས་པའོ། །རྐྱེན་གཞན་ནི་ཡེ་ཤེས་དབབ་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་ཤེས་ཏེ། དེ་དག་དང་ལྡན་པ་མཐོང་བས་རང་རིག་ཡོད་ཅེ་ན། ལན་ནི་གྲུབ་པའི་མིག་སྨན་གྱི་ཚོགས་མཐོང་བ། ས་འོག་ཏུ་སྦས་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་བུམ་པ་མིག་སྨན་དུ་མི་འགྲོ་སྟེ། གང་ཞིག་གང་ལ་སྣང་བ་དེ་དེ་ཉིད་མི་འགྱུར། ཡེ་ཤེས་དབབ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པས། གཞན་གྱི་སེམས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་མཐོང་ཡང་དེ་རང་རིག་ཏུ་མི་འགྲུབ། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་


DTG106_Page_0525
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་མཐོང་བའི་སེམས་གལ་ཏེ་མངོན་ཤེས་སུ་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རང་གིས་རང་རིག་པས། རང་རིག་གྲུབ་སྟེ་དེ་ནི་མེད་དོ། །འོ་ན་ཤེས་པ་མ་མྱོང་ན་དོན་མྱོང་བར་མི་འགྱུར། དེ་མ་མྱོང་ན་དོན་གསལ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཤད་པ་ཤེས་པ་ནི་རྟོགས་པའི་དོན་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་བུམ་པས་རས་ཀྱང་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རིག་ན་ཐུག་པ་མེད་དོ། །དེས་གང་བཤད་པ་གཞན་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་མི་རིགས་དོན་མྱོང་བ་མེད་པས་སོ། །མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ལན་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་ལ་སོགས་པའོ། །མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་མེད་པར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པར་མེད་པར་འགྱུར་ཟེར་ན་འདོད་པ་ཉིད། ཀུན་རྫོབ་པ་ཀུན་དེ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཟེར་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པའོ། །ཐོས་པ་ནི་གཞན་ལས་དང་ལུས་ལས་སོ། །ཤེས་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་བྱུང་བའི་རྗེས་དཔག་ལས་སོ། །དེ་ཐམས་ཅད་དགག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་མ་དཔྱད་པར་ལེགས་པར་ཞོག །དོན་དམ་པར་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མཐོང་དང་ཐོས་སོགས་ཐུབ་པ་ཡིས། །བདེན་དང་བརྫུན་པར་མ་གསུངས་སོ། །ཕྱོགས་ལས་བཟློག་ཕྱོགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །དེ་གཉིས་དོན་ལ་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཤེས་པ་མ་རིག་ན་དོན་མི་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དོན་དམ་པར་མེད་དོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་ཁས་ལེན་ན་ཅི་འགོག་ཅེ་ན། ལན་བཤད་དེ། དོན་དམ་པར་རྟོགས་པ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པ་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཡིན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་འཁོར་བའི་རྒྱུ་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་རྒྱུ་ཡིན་པས་མི་བདེན་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལ་སོགས་པ་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་རིག་པ་རང་རིག་དོན་དམ་པར་མེད་དོ། །དེས་གསུངས་པ། རྟོགས་བྱ་རྟོགས་བྱེད་རྣམ་པ་ཅན། །སེམས་ནི་རྒྱལ་བས་མ་གཟིགས་སོ། །གང་ལ་རྟོགས་བྱ་རྟོགས་བྱེད་ཡོད། །དེར་ནི་བྱང་ཆུབ་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །གང་ཞིག་སེམས་ཙམ་གསུངས་པ། དེ་ཕུང་པོ་ལ་


DTG106_Page_0526
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གནས་སྐབས་བཤད་དེ། སེམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ནི་སེམས་ལས་གཞན་ནམ། གཞན་མ་ཡིན་པའམ་གཉིས་ཀའི་ཚུལ་ལམ་གཉིས་ཀའི་ཚུལ་མ་ཡིན་པའམ་ཞེས་མུ་བཞིའོ། །དེ་ལ་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་མ་ཡིན་ན་དེ་ལ། གང་ཚེ་ཁྱོད་ལ་སྒྱུ་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱོན་བཤད་དོ། །ཕན་ཚུན་དུ་འགལ་བ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་མི་སྲིད་པས་གཉིས་ཀའི་ཚུལ་མེད་དོ། །མུ་བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་དེ། སེམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྱུ་མ་སེམས་ལས། །གཞན་མ་ཡིན་པས་གཞན་ཡིན་པར་འགོག །གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས། དེ་ཉིད་ཡིན་པ་ཡང་འགོག །གཉིས་ཀ་འགོག་པ་འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཕན་ཚུན་དུ་སྤངས་ཏེ། གནས་པ་གཉིས་གཅིག་འཇུག་པར་མ་བྱས་པར་གཞན་ལྡོག་པར་མི་བཏུབ་པས་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཤད་པ། འཇུག་པ་དང་ནི་ལྡོག་པ་དང༌། །དེ་གཉིས་ཁོ་ན་ལྷན་ཅིག་དང༌། །དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འགོག་པ་སྟེ། །ཀུན་ནས་ཀུན་དུ་མི་རྟོགས་སོ། །ཞེས་སོ། །གཞན་ཡང་སྒྱུ་མ་དེ་དངོས་པོ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་སེམས་ལས་གཞན་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་ཁོ་ན་སྒྱུ་མ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པར་མེད་དོ། །སེམས་འབའ་ཞིག་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཚེ་ཁྱོད་ལ་སྒྱུ་མ་ཉིད། །མེད་ན་འང་དེ་ཚེ་ཅི་ཞིག་དམིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ཁོ་ན་ད་ནི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཞིས་སྒྱུ་མ་མེད་དོ། མེད་ཀྱང་གཏུ་མུག་གི་གཟུང་བྱ་ཡིན། དེ་ལྟར་སེམས་ཀྱང་འཛིན་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་རང་གིས་རང་བཅོམ་ནས་ཅི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རྒྱུ་མེད་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཡིད་མཐོང་བྱེད་དེ། དོན་དམ་པར་མེད་ཀྱང་ཡུལ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས། གང་ཚེ་འཁྲུལ་པ་ཡོད་མིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་བཤད་པ་དེ་བསྒྲུབས་སོ། །ཡང་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་འདོད་པའི་སེམས་ཙམ་པ་ལ་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་


DTG106_Page_0527
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྟེན་སེམས་ཡིན་པས། སེམས་ལ་བརྟེན་པའི་འཁོར་བ་འདི། །དངོས་པོ་ཡིན་ནམ་དངོས་མེད་དམ། །དངོས་པོ་འང་སེམས་སམ་དེ་ལས་ག་ཞ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཁོ་ན་དངོས་པོ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་སེམས་ལས་གཞན་དེ་ལ་བརྟེན་པ་འཁོར་བ་མ་ཡིན། སེམས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། སྤང་བྱ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ལས་གཞན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་ལས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པས་གྲུབ་མཐའ་ཞིག་གོ །གལ་ཏེ་དངོས་མེད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ། འཁོར་བ་བརྟགས་པ་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རང་བཞིན་མེད་པས་བདག་གི་གྲུབ་མཐའ་ལ་འཇུག་གོ །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མིན་ཀྱང་དངོས་པོར་ཡོད་པའི་སེམས་བརྟེན་པས་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པས་དངོས་མེད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་དོན་བྱེད་ནུས། བརྟེན་པར་བྱ་བ་དང་རྟེན་པར་བྱེད་པ་ཡང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་བྱེད། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དོན་བྱེད་ནུས་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་སེམས་གཅིག་པུ་དོན་དམ་པར་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་འདི་གྲོགས་མེད་པར་གཅིག་པུར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་སེམས་འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ཀྱང་རྒོལ་བ་ལས་མི་གྲོལ་ཞེ་ན། བཤད་དེ། གཟུང་བར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་འཛིན་པ་ཡང་གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་རག་ལས། དེ་འང་འཛིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གིས་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། འཕགས་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་དོན་མེད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་ཀྱང༌། དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མཉམ་དུ་ཡོད་པས། ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པར་བཤད་དེ། དེ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡོད་པར་བརྟགས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཐོབ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་སློང་མཚུངས་པས་སོ། །འོ་ན་ཁྱེད་ལ་ཡང་འདི་མཚུངས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ་


DTG106_Page_0528
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྒྱུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཟློག །གང་གི་ཚེ་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་བུད་མེད་ལ། དེ་སྦྲུལ་མཁན་ལ་ཡང་ཆགས་པ་སྐྱེ་ན་གང་རྨོངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྤྲུལ་པ་དེ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་བས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ངེས་ཀྱང་སྲིད་པའི་རྒྱུན་གཅོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལ་ལན་བཤད་དེ། དེ་བྱེད་པ་ནི་ལ་སོགས་པའོ། །འདིའི་སྐྱོན་ནི་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་མཛེས་མ་སྤྲུལ་མཁན་གྱི་ཤེས་བྱ་ལ་རང་བཞིན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བས་ཆགས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་མ་སྤངས་སོ། །འོ་ན་སེམས་ཙམ་པར་སྨྲ་བ་ལའང་འདི་མཚུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོད་ཀྱང་གློ་བུར་བ་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་མ་སྤངས་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མི་མཚུངས་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ན་ཡོད་ལ། དྲི་མ་རྣམས་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱེད་མི་ནུས་པས་སྒྲིབ་པར་མི་ནུས་པ་སྟེ། རྣམ་ཤེས་ཁོ་ན་ཡོད་པས་དེ་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ལ་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གཉིས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད། རང་བཞིན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་དེའི་ཚེ། གང་གི་ཕྱིར་མ་སྤངས་པ་དེའི་ཤེས་བྱ་རང་བཞིན་ཅན་དུ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ། སྒྱུ་མའི་བུད་མེད་མཐོང་ནས་བག་ཆགས་མ་སྤངས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་སྟོབས་མེད་དེ་སྒྲོ་གཏགས་ལ་ཞེན་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཟློག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྱུ་མ་རང་བཞིན་མེད་པའི་བག་ཆགས་འབྱེད་པ་འགལ་བའི་རྐྱེན་ལས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གོམས་པ་དངོས་པོའི་བག་ཆགས་བཟློག་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དང༌། གཞན་ནི་གློ་བུར་བ་ཡིན་པས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་སྐྱོན་མེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་པོ་འམ། སྟོང་པ་ཉིད་ཅི་འང་མེད་གོམས་པས་ཕྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱང་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཐབས་ནི་གྲུ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱང་ཅིའང་མེད་ཅེས་གོམས་པས་མེད་པའི་རྟོགས་པ་རྒྱུན་དུ་ཡོད་པ་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ཚེ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོར་གང་མེད་ཅེས་རྟོག་པ་གང་གི་ཚེ་བརྟགས་པས་རང་བཞིན་མེད་པས་མི་


DTG106_Page_0529
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོབ། །རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་བཞིན། །དེའི་ཚེ་དངོས་མེད་རྟེན་དང་བྲལ་བས་བློའི་མདུན་དུ་ཇི་ལྟར་གནས། དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་འགོག་པ་དངོས་པོ་ལོག་པ་ན་རྟེན་མེད་པས་མི་གནས་ཏེ། རྟེན་མེད་པའི་མེ་བཞིན་མདུན་དུ་མི་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འགགས་པས་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། གང་ཚེ་ལ་སོགས་པའོ། གང་གི་ཚེ་དོན་དམ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དངོས་མེད་ཀྱང་མེད། དེ་གཉིས་བློའི་མདུན་དུ་མི་སྣང་དེའི་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད་པས་དམིགས་པ་མེད་པ་རྟེན་མེད་པ། བུད་ཤིང་ཟད་པའི་མེ་བཞིན་དུ་བློ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །འོ་ན་བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་པར་འདོད་པའི་གཞན་གྱི་ཐབས་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་རྟོགས་ནས། གཞན་དོན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཡིད་བཞིན་ལ་སོགས་པའོ། །བསམས་པའི་དོན་སྟེར་བའི་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། བསམས་པའི་དོན་ཀུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་གིས་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདུད་བཞི་ཕམ་པར་བྱས་པས་རྒྱལ་བའི་སྐུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། གདུལ་བྱ་དང་སྨོན་ལམ་ལས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་མཛད་པའི་སྨོན་ལམ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལས་སོ། །ཇི་ལྟར་རོལ་མོའི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱིས། །རླུང་གིས་བསྐྱོད་ཚེ་སྒྲ་སྒྲོགས་ལྟར། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་བསམ་པ་ཡིས། །བསྐྱོད་པས་སངས་རྒྱས་གསུང་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་བསམ་གཏན་སྙོམས་ཞུགས་པ། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལྟར་ཞུགས་ཀྱང༌། །འདོད་བཞིན་རྩིག་པ་ལ་སོགས་ལས། །ཆོས་སྟོན་པ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང༌། །དེ་ནི་ཤེས་པར་འདོད་པའི་དོན། །ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བོས་ཤེས་པར་འགྱུར། །སྐལ་བ་བཞིན་དུ་ཕན་པ་ཡང༌། །། དེས་ནི་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ནའི་མཐུས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གཞན་དོན་གྱི་དཔེ་ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་དེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དུག་སེལ་བའི་སྨན་པ་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོབ་པ་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་སྡོང་སྔགས་ཀྱིས་


DTG106_Page_0530
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྒྲུབས་ལ། བདག་མེད་ཀྱང་འདིས་དུག་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ཤི་བ། སྡོང་དེ་དུག་སེལ་སྨན་པ་ཤི་ནས་ཡུན་རིངས་ལོན་ཀྱང༌། དུག་ལ་སོགས་པ་སེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་གདོན་གྱིས་བརླམས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་བཤད་དེ། བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཐུས་འཁོར་བ་ན་གནས་ཀྱི་བར་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་རྒྱལ་བའི་སྡོང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། བསམས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་ངོ༌། །འོ་ན་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་པ་མེད་པ་ལ། བྱས་པའི་མཆོད་པ་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་བཤད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ཞིག་ལ་སོགས་པའོ། །གསུང་རབ་ལས་གནས་པ་འམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱལ་བའི་མཆོད་པའི་འབྲས་བུ་མཚུངས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞུགས་པ་ལ་ནི་གང་གིས་མཆོད། །གང་ཡང་མྱ་ངན་འདས་པ་མཆོད། །དེ་མཚུངས་སེམས་ནི་དང་བ་ཡིས། །བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པས་སོ། །ཡང་ནི་འདིར་རིགས་པ་མི་དགོས་པར་བཤད་དེ། དེར་འབྲས་ལུང་ལས་ཡིན། སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ཁྱད་པར་འདི་ཡིན་ཏེ། དབུ་མ་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཁྱེད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་རོ། །འདི་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་ཁས་ལེན་དགོས་པར་བཤད་དེ། དཔེར་ན་ལ་སོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་དོན་དམ་པ་ལ་བྱས་པའི་མཆོད་པ་འབྲས་བུ་ལྡན་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདིར་ལུང་ཁོ་ན་དཔེར་བྱེད་པའོ། །སྟོང་ཉིད་བག་ཆགས་ཞེས་གསུངས་པ་དེར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་མི་བཟོད་པས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མཐོང་བ་ཁོ་ནས་གྲོལ་བར་གསུངས་ཏེ། བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཁོ་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། ལན་བཤད་དེ། གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུང་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ལམ་མེད་ན། སངས་རྒྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས་གསུངས་པའི་དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་མེད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་དང༌། སྟོབས་


DTG106_Page_0531
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། མི་འཇིགས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་བསྒོམ་པའི་བར་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟོག་མེད་ཀྱི་བསྟོད་པ་ལས། ཐར་པའི་ལམ་ནི་ཁྱོད་གཅིག་སྟེ། །གཞན་ནི་ངེས་པར་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་བྱས་ནས་ལུང་མ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། འོ་ན་ཐེག་ཆེན་མ་གྲུབ་པོ། །ཀྱེ་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བདག་གི་ལུང་དུ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན་ལན་བཤད་དེ། །ཁྱེད་ཀྱི་ལུང་འདི་ཇི་ལྟར་གྲུབ། །འདི་ནི་ཁྱོད་དང་བདག་ལ་མཚུངས་སོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་ཏེ། གང་ཕྱིར་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་གི་ལུང་འདི་ཁྱོད་དང་བདག་གཉིས་ཀ་ལ་གྲུབ། ཁྱེད་འདིར་མི་རྩོད་པས་སོ། །བདག་ནི་ཐེག་ཆེན་ལ་རྒོལ་བས་སོ། །ལན་ནི་དང་པོ་ཁྱོད་ལ་འདི་མ་གྲུབ། འདིར་མ་ཞུགས་པའི་གོང་དུ་རེ་ཞིག་ཁྱེད་ཀྱི་ལུང་འདི་མ་གྲུབ་པས། གཉིས་ཀ་ལ་གྲུབ་ཅེས་རྒྱུ་མ་གྲུབ་པོ། །འོ་ན་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་འདི་བྱའི། གང་མདོ་སྡེ་ལ་འཇུག་པ་འདུལ་བ་ལ་སྣང་བ། མངོན་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་གཞན་མ་ཡིན། འདིར་བཤད་དེ། རྐྱེན་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། རྐྱེན་གང་གིས་ལུང་དེ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན། དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལའང་གྱིས་ཤིག །རྐྱེན་དེ་འདིར་ཡང་ཡོད་པས་སོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་ཏེ། གཉི་གའི་ཞེས་གང་བཤད་པ། དེ་ཁྱོད་དང་བདག་ལ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ཏེ། ལན་ནི་གང་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་མི་འགལ་བ་གཉིས་འདོད་པས་བདེན་པར་ཁས་ལེན་ན། རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་འང་བདེན་པར་འགྱུར། སོགས་པའི་སྒྲས་གཤག་མ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་ཀྱང་གཟུང་བར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་འདི་ལ་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བདག་གི་ལུང་ལ་རྩོད་པ་མེད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དེ་ཡོད་དེ་འགའ་ཞིག་གིས་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་འདིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་རང་གི་ལུང་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་དོར་བར་གྱིས་ཤིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མུ་སྟེགས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་རྩོད་པས་སོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་པ་འདི་སྡེ་པ་བཞི་དང༌། གྱེས་པའི་སྡེ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པ་ཡང་རང་གི་སྡེ་པ་དང༌། སྡེ་པ་གཞན་རྩོད་བ་


DTG106_Page_0532
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བཅས་པས་ལུང་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་དང༌། འདུལ་བ་དང༌། མངོན་པ་ཡང་སྤང་བར་འོས་སོ། །དེ་ལྟར་ཀླན་ཀ་དང་ལན་མཚུངས་པར་བཤད་ནས། གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ལ་སྐྱོན་གྱི་ཁྱད་པར་བཤད་དེ། བསྟན་རྩ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུང་གི་བདག་ཉིད་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ནི་དགེ་སློང་ཉིད་དོ། ལྗོན་ཤིང་གི་རྩ་བ་ཡུན་རིངས་བརྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པའི་དགེ་སློང་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་མི་འགྲུབ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་དམིགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དཀའ། དམིགས་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ལ་དེ་མེད། གང་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པས་གྲོལ་འགྱུར་བས། །དེ་ཕྱིར་ལྷག་མ་བསྒོམ་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དགེ་སློང་ཉིད་མི་རིགས་པར་བཤད་དེ། ཉོན་མོངས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བས། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ། དེ་བས་གྲོལ་ན། དེའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་མ་ཐག་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་མ་ཡིན། ཅིས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏོ། །ལུང་ལས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་འཕགས་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་དང༌། འཆར་ཀ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེར་བ་ལ་ནུས་པ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཀྱང་མཐོང་ངོ༌། །གྲོལ་པའི་རིགས་པ་བཤད་དེ། སྲེད་པ་ཞིག་པ་སླར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན། དེ་སུ་ལ་མེད་པ་སླར་མི་སྐྱེ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་ལ་སོགས་པའོ།། མ་རིག་པ་སྤངས་པས། རེ་ཞིག་སྲེད་པ་སླར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མེད་པར་ངེས་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་མ་རིག་པ་སྤོང་བའི་རིགས་པ་མེད་པས། སྲེད་པ་སྤོང་བ་མེད་དོ། །ཡོད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྲེད་པ་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པ་བཞིན་དུ་ཅི་སྟེ་མེད། གཞན་ཡང་སྲིད་པ་ནི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་ཅན་ཏེ། བདེ་སྡུག་གི་ཚོར་བ་ནི་འདི་དག་ལ་ཡོད་པས། རྒྱུ་ཚོགས་ཚང་བ་ཡོད་པས་འབྲས་བུ་ཅི་སྟེ་མི་འབྱུང༌། དགེ་སློང་ཉིད་དཀའ་བར་བཤད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དཀའ་བ་ཉིད་དུ་བཤད་དེ། དམིགས་པ་ལ་སོགས་


DTG106_Page_0533
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཆགས་ནས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སླར་ཡང་ཆགས་པ་སྐྱེ་སྲིད་པས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །དེ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་མེད་ན་དམིགས་པ་ལ་ཆགས་པའི་འཆིང་བས་བཅིངས་པའི་སེམས་སྐྱེ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡུན་རིངས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། གར་མཐོང་ཞེ་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྟོམས་འཇུག་ལ་གནས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་འགོག་ཀྱང༌། སླར་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འང་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དགེ་སློང་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དཀའ་བར་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དོན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཞེས་ངེས་པའོ། །ངག་གང་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་གསུམ་གཞན་གྱིས་བཅུག་པ་སྟེ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡོད་པས་སོ། །རྐྱེན་གང་གིས་ནི་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཟིན་པས་ཀྱང་ངོ༌། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མི་གྲོལ་བ་བཞིན་ཏུ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇིགས་པས་ཀྱང་སྟེ། དེ་བས་གཉིས་ཀ་སྤངས་ནས་སྲིད་པར་གནས་པ་ཁོ་ན་མཆོག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་དུ་ནི་ཡུལ་ལ་རྨོངས་པས་ཆགས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དུཿ་ཁའི་གནོད་པ་རྣམས་ཆགས་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་མ་རྟོགས་པས་དེ་ཐོས་ནས་འཇིགས་པས་མ་གྲོལ་ཅིང་འཁོར་བ་ལ་གནས་པ་གྲུབ། དེས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་འདི་ཡིན་ཏེ། སླར་ལོ་གནས་སྲིད་པའི་བདེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇིགས་པས་སྲིད་པ་ཁོ་ནར་གནས་སོ། །དེས་ཅི་བསྒྲུབས་ཅི་འང་དེ་མེད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སྲིད་པ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇིགས་པ་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་གཉིས་ཏེ། དེ་གཉིས་སྤངས་ནས་དེ་འང་དོན་དམ་པར་དཔྱད་པས་རྟག་པའི་མཐའ་སྤངས། ཀུན་རྫོབ་ཁས་བླངས་པས་ཆད་པའི་མཐའོ། །དེ་བས་དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་འཁོར་བ་ལ་གནས་པ་གྲུབ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྲིད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས། སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྟེ། འོ་ན་དོན་དམ་པར་སྡུག་བསྔལ་བ་མེད་པས་གནས་ནས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་


DTG106_Page_0534
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ། རྨོངས་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་སྙིང་རྗེས་གནས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྲིད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མགོས་པས། དེ་ཉིད་སྟོང་བ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་ནི་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིགས་པས་འཇིགས་པས་སྲིད་པ་ཁོ་ནར་གནས་ཞེས་སྐྱོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་བས་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་བར་རང་བཞིན་མེད་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ལ། ལན་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱ་ཁོ་ན་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་མུན་པ་སྟེ་དོན་དམ་པ་ལ་བསྒྲིབས་པས་སོ། །དེ་སྤོང་བའི་རྒྱུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འདོད་པས། སྟོང་པ་ཉིད་ཅི་སྟེ་མི་བསྒོམ་འབད་དེ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇིགས་པ་གང་བཤད་པ། །དེ་ལ་ལན་བཤད་དེ། དངོས་གང་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་གང་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་འཇིགས་པར་རིགས། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱེད་པས་འཇིགས་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཅི་སྟེ་འཇིགས། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་དགའ་བ་ཁོ་ནར་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་འཇིགས་པ་ནི་བདག་འཛིན་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རིག་པ་རྣམས་ལ་འབྱུང་བར་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིགས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་འཇིགས་པ་ལྟ་ཞོག །གལ་ཏེ་བདག་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཡོད་ན་འབྱུང་གི །གང་གི་ཚེ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་དཔྱད་པས་ཚིག་དང་རྟོག་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་མེད་པ་དེའི་ཚེ། འཇིགས་པ་སུ་ལ་འོང་དེའི་ཚེ་དཔྱད་པས་འཇིགས་པ་ལྡོག་གོ །དེ་གསུངས་པ། བདག་ནི་ད་ལྟར་འོང་འགྱུར་མེད། །བདག་གི་འང་ད་ལྟར་འོང་འགྱུར་མེད། །དེས་ནི་བྱིས་པ་སྐྲག་པར་འགྱུར།། མཁས་ལ་འཇིགས་པ་ཟད་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་དཔྱད་པར་ཚིགས་བཅད་གསུམ་གྱིས་བཤད་དེ། སོ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་མ་ཡིན་ན་ནི་བདག་གི་རྐྱེན་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །སྣ་བས་ནི་སྣ་ལས་བྱུང་བའོ། །བད་ཀན་ནི་ལུད་པའོ། །རྣག་ནི་ཁྲག་སྨིན་པའོ། །བདག་ནི་ཞག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG106_Page_0535
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་གོ་སླའོ། །རྒྱུས་པ་ནི་རུས་ཚིགས་སྦྲེལ་བའོ། །དྲོད་ནི་ལུས་ཀྱིའོ། །རླུང་ནི་འབྱུང་བ་དང་རྔུབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བུག་དགུ་ནི་རྣ་བུག་གཉིས་དང༌། མིག་གཉིས་དང་སྣ་བུག་དང༌། ཁ་དང་བཤད་པ་དང༌། གཅི་བའི་བུ་གའོ། །རྣམ་ཤེས་དྲུག་ནི་མིག་དང་རྣ་བ་དང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཏེ་དྲུག་གོ །རྣམ་ཀུན་ནི་སོ་སོར་རམ་ཚོགས་པ་བདག་མ་ཡིན། འདི་ལྟར་སོ་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པའི་བདག་ཉིད་ལུས་དམིགས་པ་ལ་སོ་སོར་བདག་འཛིན་གྱི་རྟོག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་པ་ཡང་དེ་དག་འབའ་ཞིག་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་དེ་གཅིག་པུ་མི་སྲིད་དེ། འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་མ་ལ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡང་མ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན། འཁྲུལ་པ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་མེད། །དེ་བས་རྟོག་པ་ཙམ་འདི་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུའི་སྤྱོད་ཡུལ་བདག །རིགས་པ་བས་འདོད་པ་དེ་འང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་སེར་པོ་བདེ་བ་དང་ལྡན་མིག་གཅིག་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་ཤེས་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བདག་ཏུ་སྨྲ་སྟེ། དེ་ལ་ལན་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་སྒྲའི་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན། བདག་ཡིན་ན་དེ་རྟག་པ་ཡིན་པས་སྒྲའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་སྒྲ་ཡང་དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དུས་སུ་རྟག་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཤེས་པ་རྟོག་ཏུ་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། སྒྲ་ནི་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པས་རྟག་ཏུ་ཡོད་པར་མི་གསལ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཤེས་བྱ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་མེད་པའི་དུས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྒྲ་མེད་པས་ཅི་ཤེས། གང་གི་ཤེས་བྱས་སྟོང་ཡང་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་གཉིས་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་མི་ཤེས་ཀྱང་ཤེས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཤིང་ཡང་ཤེས་པར་འགྱུར། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་ཡུལ་མེད་པ་ཤེས་པ་མ་ཡིན། དེས་ཤེས་པར་བྱ་བ་རིང་དུ་གྱུར་པས་ཤེས་པ་ཡང་མེད་པར་ངེས་སོ། །གལ་ཏེ་སྒྲའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་བདག་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་གཟུགས་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་


DTG106_Page_0536
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲའི་རྣམ་ཤེས་ཉིད་གཟུགས་ཤེས་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་ཅི་སྟེ་མི་ཐོས། གཟུགས་འཛིན་ཅིང་སྒྲ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲ་མེད་པས་མི་འཛིན་ཞེ་ན། དེ་བས་སྒྲའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང་མེད་དེ། སྒྲའི་རྣམ་ཤེས་དེ་མ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་སྒྲ་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཟུགས་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། ཆ་ཤས་མེད་པ་གཅིག་ལ་རང་བཞིན་གཉིས་མི་སྲིད་པས་སོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཁོ་ན་གཉིས་ལ་ལྟོས་ནས་ཕ་ཡང་ཡིན་ལ་བུ་ཡང་ཡིན་པ་ལྟར་དེ་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྟོག་པས་གཞག་པ་ཡིན་གྱི་གཅིག་གཉིས་ཀའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གཅིག་དོན་དོན་དམ་པར་ཚུལ་གཉིས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་མེད་དོ། །འདི་ལས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་འདི་མ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།།གྲངས་ཅན་པ་ལ་འགྲོ་བ་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་སོ་སོའམ་ཚོགས་པ་རང་རང་གི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པས། དོན་དམ་པར་ཕ་མ་ཡིན་ལ་བུའང་ཡིན། རྟག་ཏུ་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་ཡིན། གལ་ཏེ་གཟུགས་དང་སྒྲ་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་གཅིག་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་དམིགས་པར་འགྱུར། དེ་ནི་མེད་པར་བཤད་དེ། གཟུགས་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་སྒྲ་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པར་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བས་མེད་པར་ངེས་སོ། །གལ་ཏེ་སྒྲའི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཉིད་གཟུགས་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་གཟུགས་འཛིན། དཔེར་ན་གར་མཁན་གཅིག་པུ་ཚུལ་དུ་མ་ལྟར་འཛིན་ཞེ་ན། འདིར་ལན་དེའང་མི་རྟག་སྟེ། དང་པོའི་ཚུལ་སྤངས་ནས་གཞན་ཚུལ་འཛིན་ཏེ། དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་མི་མཚུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། རང་གཞན་པ་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཉིད་དེའང་གར་མཁན་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གཞན་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་འདི་ལྟ་བུ་གཅིག་ན་དེ་སྔར་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་དུ་གཞན་ཐ་དད་པས་འགལ་ཚབས་ཅན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཚུལ་གཉིས་པ་ཡིན་ལ་དེ་རང་གི་ཚུལ་མ་ཡིན་པ་གཞན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཚུལ་གཞན་དེའི་ཡུལ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་ཤེལ་གྱི་བཞིན་དུ་མི་བདེན་ཞེ་ན། འོ་ན་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་གང་ཡིན། དེ་སྨྲོས་དང༌།


DTG106_Page_0537
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲས་པ། ཤེས་པ་དེ་ཉིད་གཞན་ཡོད་ཅེ་ན། འོ་ན་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་ཐལ་ཏེ། སྒྲ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་གཅིག་པར་འདོད་པ་ལྟར། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་ཉིད་དུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དབྱེ་བ་དོར་ནས་ཚུལ་གང་རུང་གཅིག་གིས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་ན། སེམས་པ་ན་སྐྱེས་བུའི་ཆོས་ཡིན་ལ། སེམས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཡིན། དེ་གཉིས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ཚེ་བརྫུན་ཡིན་པ། དེའི་ཚེ་འདྲ་བའི་རྟེན་གང་ཡིན། དངོས་པོ་ཐ་མི་དད་པ་འདྲ་བ་མང་པོ་ཡོད་ན། འདྲ་བའི་སྒོ་ནས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མེད་དོ། །རིགས་པ་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་སེམས་པ་མེད་པ་འགོག་པ་སྟེ། རེ་ཞིག་སེམས་པ་ཅན་བཤད་པའི་རིམ་པས་མི་རིགས་པར་བསྟན། །སེམས་པ་མེད་པ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། སེམས་ལ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་པ་མེད་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་མི་འདོད་པ་ལྟར། ལས་བྱེད་པ་པོ་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོའི་བདག་ཀྱང་སེམས་པ་མེད་པ་མི་རིགས་ཏེ། ཤིང་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ཉིད་སེམས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཀྱང་བློ་དང་སེམས་པ་དང་སྦྱོར་བས་སེམས་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འོན་ཏེ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཤེས་པ་དང་སྦྱོར་བས་སེམས་པ་ཅན་ཡིན་པར་འདོད་ན། འོ་ན་མི་ཤེས་པ་དེ་འཇིག་པར་ཐལ། །བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་པ་མེད་པ་ན་ཡང་མི་ཤེས་པ་སྟེ། མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སེམས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་འགྱུར་བ་མེད་པར་བདག་འདོད་ན། འོ་ན་སེམས་པས་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་བྱས། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་མི་ཤེས་པ་བྱ་བ་མེད་པ། ལས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་བ། གནས་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལ་མ་ཕོག་པས། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བདག་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཕ་རོལ་པོས་སྨྲས་པ། ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བའི་བདག་གཅིག་པུ་མེད་ན། ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་མི་རིགས་ཏེ། གང་གིས་ལས་བྱས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་


DTG106_Page_0538
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལོངས་སྤྱོད་པས་སོ། །དེ་ནི་འདོད་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ལས་བྱས་ནས་བྱེད་པ་པོ་ཞིག་ན་འབྲས་བུ་སུ་ལ་སྨིན། དེས་བདག་མེད་ན་བྱས་པ་ཉམས་ཤིང་མ་བྱས་པ་འབྱུང་བ་དང༌། དྲན་པ་དང་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་མངོན་ཤེས་དང༌། དང་པོའི་ཐེ་ཚོམ་ལ་ངེས་པ་དང༌། རང་ཉིད་ཀྱིས་གཞག་པ་ལེན་པ་དང༌། མྱོང་བའི་དོན་ལ་ངོ་མཚར་མེད་པ་དང༌། རྒྱུ་འབྲས་རྒྱུན་འཛིན་པ་དང༌། དེ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་དང༌། བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་པར་ལན་འདེབས་པ་པོས་བཤད་དེ། བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཁྱོད་དང༌། བདག་མེད་པར་སྨྲ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་ལས་འདིར་འབྲས་བུར་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་འབྱུང་བས་ཕུང་པོ་ཐ་དད་པས་ལུས་གང་གིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱས་པ་དེ་ལས་ལུས་གཞན་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་བྱ་བ་དང་འབྲས་བུ་རྟེན་ཐ་དད་པར་གཉིས་ཀ་ལ་གྲུབ། དེ་ལ་བདག་ནི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་པ་ལ་བྱེད་པ་མེད་དེ། དེ་ལ་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། སེམས་པ་མེད་པས་རྩོད་པ་དོན་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཁས་བླངས་པ་དེ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པ་དོན་མེད་ལ་བརྗོད་དེ། རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལས་བྱེད་པ་པོ་སྟེ། དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པར་མཐོང་པ་མི་སྲིད། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དུ་འཆི་བའང་གཞན་ཡིན་ལ་སྐྱེ་བའང་གཞན་ཡིན། དེ་བས་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་རྒྱུན་གཅིག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོའང་དེ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་པས་བསྟན་ཏོ། །བཤད་པ་ཡང༌། གང་ཕྱིར་རྒྱུན་ནི་གང་ཉིད་དུ། །ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་རྣམ་གཞག་པ། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་འབྲས་སྨིན་བྱེད། །རས་བལ་ལ་ནི་དམར་པོ་བཞིན། །ཞེས་སོ། །རས་བལ་གྱི་ས་བོན་ཚོས་ཀྱི་ཁུ་བས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱུགས་པའི་མྱུ་གུ་ནས་བརྩམས་ཏེ། འབྲས་བུའི་བར་དམར་པོ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བ་ལྟར། ཐ་དད་ཡིན་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གང་གིས་ལས་བྱས་པ་དེ་ཉིད་དུ་འབྲས་བུ་སྨིན་པར་བྱས་པའི་ཀླན་ཀ་གང་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས་གང་གསུངས་པ། གང་ཟག་རྒྱུན་དང་ཕུང་པོ་རྣམས། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་དང་རྐྱེན་དག་དང༌། །གཙོ་བོ་དབང་ཕྱུག་བྱེད་པ་པོ། །སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་བདག་གིས་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་དེའང་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་


DTG106_Page_0539
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་སེམས་དོན་དམ་པར་མི་གྲུབ། གྲུབ་ཀྱང་ང་རྒྱལ་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་བཤད་དེ་འདས་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བའོ། །དེ་ལ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་འགགས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ང་རྒྱལ་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ད་ལྟར་མེད་པའོ། །ད་ལྟར་བ་བདག་ཏུ་འགྱུར། འོན་ཏེ་སྐྱེ་སེམས་བདག་ཡིན་ན། དེའང་བདག་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་དེ་ཞིག་ན་བདག་མེད་དོ། །དེ་བས་སེམས་ལ་དམིགས་པའང་བདག་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ་དཔེར་ན་ལ་སོགས་པའོ། །ཆུ་ཤིང་གཤགས་པ་ལྟར་བདག་ཀྱང་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་མ་ཡིན་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་བཙལ་ཀྱང་མ་རྙེད་པའོ། །ཕ་རོལ་པོས་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་བདག་གམ་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་ན་གང་ལ་སྙིང་རྗེ་ཞེ་ན། ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་མང་པོ་ལ་མི་བསླབ་ཀྱི་འོན་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་ཁོ་ན་ལས་ཏེ་དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་འཁོར་ལོ་གང་དུ་འགྲོ་བ་དེར་དཔུང་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ་ལྟར། སྙིང་རྗེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་སོ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་བཤད་དེ། འབྲས་བུ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདོད་པ་རྨོངས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བརྟགས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས་སེམས་ཅན་མེད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་སེམས་ཅན་མེད་ན་སུའི་འབྲས་ཞེས་བཤད་དེ། སེམས་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་མེད་ན་གཅིག་རྟག་པ་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་སུའི་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར། དེ་ནི་བདེན་ཏེ་དོན་དམ་པར་འབྲས་བུ་སུའི་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་རྨོངས་པས་འདོད། སངས་རྒྱ་བ་ལ་འབད་པའི་རྨོངས་པ་སྟེ། བདག་ཁོ་ན་འཚང་རྒྱ་བ་ཡིན་ཞེས་གཅིག་ཏུ་ལྷག་པར་ངེས་པས་སོ། །འོ་ན་རྨོངས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཇི་ལྟར་ལེན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ།།


DTG106_Page_0540
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྨོངས་པ་གཉིས་ཏེ་སྲིད་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང༌། ལྡོག་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་ཆེད་དུ་དོན་དམ་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་འགོག་གོ །འོ་ན་འབྲས་བུའི་རྨོངས་པ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་ཡོད་དུ་ཆུག །ཅི་སྟ་འགོག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ཡོད་ན་ང་རྒྱལ་ཟད་པར་མི་འགྱུར། བདག་ཏུ་འཁྲུལ་པས་ང་རྒྱལ་འཕེལ་བ་ཉིད། དེས་གསུངས་པ། གང་ཞིག་བདག་མཐོང་དེ་ཡིས་འདིར། །བདག་ལ་བརྩེ་བ་རྟག་པར་འགྱུར། །བརྩེ་བས་བདེ་ལ་སྲེད་པར་འགྱུར། །སྲེད་པས་སྐྱོན་རྣམས་སྦེད་པར་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་མཐོང་བས་ཡོངས་སུ་སྲེད། །དེ་ཡི་རྒྱུ་དག་ཉེ་བར་ལེན། །དེས་ནི་བདག་ཏུ་ཞེན་ཡོད་པར། །དེ་སྲིད་འཁོར་བར་འཁོར་བའོ། །ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ནི་གཟུགས་དང་ལྔ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྲེད་ན་ནི་བདག་ལ་སྲེད་པས་སོ། །དེ་པས་བདག་མཐོང་བ་ཁོ་ན་ལས་ང་རྒྱལ་བཟློག་པར་མི་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་བསྒོམ་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ན་འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལྡོག་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ལྡོག་སྟེ་ཡུལ་མ་མཐོང་བས་སོ། །ལུས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅན་ང་རྒྱལ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ལུས་ལ་སོགས་པའོ། །དཔྱད་པས་ལུས་གཅིག་པུ་ནི་མེད་དོ། །དེ་བཤད་པ། དེ་དང་དེ་ཡི་ཡན་ལག་ཏུ། །ཆ་ཤས་ཁོ་ན་སྣང་བ་ལ། །དེ་དག་དང་ལྡན་ཆ་མེད་པ། །གཞན་ནི་གང་ཡང་མི་སྣང་ངོ། །ཞེས་སོ། །ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ལུས་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་བཅད་ཀྱང་ལུས་ཉམས་པས་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་སོ་སོ་ཡིན། དེ་དག་ལ་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་དཔྱད་པས་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལུས་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ལན་ལག་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ། ཡན་ལག་ཅན་ཡན་ལག་ཀུན་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཁྱབ་བམ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཡན་ལག་གང་རུང་གིས་ཡན་ལག་གང་རུང་ལ་ཁྱབ་པར་འདོད་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་


DTG106_Page_0541
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཆ་གནས་པས། ཡན་ལག་ཅན་རང་དགར་གནས་དེ་མི་ཤེས་སོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཀུན་གྱི་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལུས་ཡན་ལག་ཅན་གྱིས་ཁྱབ་ན། དེའི་ཚེ་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྙེད་པ་ལུས་ཀྱང་དེ་ཙམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ནང་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུ་སྔར་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤ་ལ་སོགས་པ་བཅད་པས་ལུས་ནང་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡན་ལག་ཅན་བཀག་པས། ཕྱི་རོལ་དུ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཀྱང་ལུས་མ་ཡིན་ནོ། །ལག་པ་ལ་སོགས་པར་ལུས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག །གལ་ཏེ་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ལུས་མེད་དེ། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ནམ། དེ་ལ་བརྟེན་པའམ་དེ་དང་འབྲེལ་པའམ། དེའི་ནང་ན་གནས་པའམ། དེ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པས། ཇི་ལྟར་ཡོད་དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་དེའི་ཕྱིར་དཔྱད་པས་ལུས་མེད་དེ། མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལུས་ཀྱི་བློ་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་དུ་ཅི་སྟེ་མེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ལག་པ་དང་རྐང་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་སུ་བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འཁྲུལ་པས་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལས་ཏེ། མཐོ་ཡོར་ལ་མིར་འཛིན་པའི་བློ་བཞིན་ཏེ། ལངས་པའི་དབྱིབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཏི་མུག་གིས་ལུས་ཀྱི་བློ་འབྱུང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་སྲིད་ལ་སོགས་པའོ། །སྔར་མེར་མེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུའང་མེད་ལ། ཕྱིས་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུའང་མེད། འོན་ཀྱང་ས་ལ་སོགས་པ་ཁམས་དྲུག་ཚོགས་པའི་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཇི་སྲིད་དུ། དེ་སྲིད་ལུས་ལ་མི་ལ་སོགས་པའི་བློ་འབྱུང་དགོངས་པ་འདི་སྟེ། ཚོགས་པ་དེ་དང་དེ་ཡོད་པས། །རང་བཞིན་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་པས་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ཚོགས་པ་ཡོད་པའི་བར་དུ་ལུས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྟགས་པ་ཁོ་ནར་བཤད་དེ།


DTG106_Page_0542
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་བཞིན་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་བཞིན་དུ་ལག་པ་དང་རྐང་པ་ལ་སོགས་པའང་མེད་དེ། སོར་མོའི་ཕུང་པོ་ཡིན་པས་དེ་ལས་གཞན་རྐང་པའང་མེད་དོ། །སོར་མོའི་ཕུང་པོའང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚིགས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིགས་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། །རང་གི་ཆ་ཤས་ཕྱེ་བས་སོ། །ཚིགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་སོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་རེ་རེ་ནས་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤར་དང་ནུབ་དང་ལྷོ་དང་བྱང་དང༌། འོག་དང་སྟེང་གི་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་པས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཤད་པ། དྲུག་གི་ཅིག་ཅར་སྦྱར་བ་ན། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་ཆ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར། །དྲུག་པོ་དག་ནི་གོ་གཅིག་ན། །གོང་བུའང་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་དུ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཆ་ཤས་དེ་ཡང་སྔར་བཞིན་དུ་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བས་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་དེས་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་བརྫུན་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་ལ་སོགས་པའོ། །བཤད་པའི་རིམ་པས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བར་བརྟགས་ནས་སུ་ཆགས། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ལ་སུ་སྡང༌། གཟུགས་ཙམ་ལ་སྲ་བར་བརྟགས་ནས་སུ་རྨོངས། དེ་ལྟར་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ངོ༌། །དཔྱོད་ལྡན་ནི་མཁས་པའོ། །འདུ་ཤས་མེད་ན་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་ཡང་མི་རིགས་པར་བཤད་དེ། གང་ཚེ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་བཤད་པའི་རིགས་པས་ལུས་མེད་པ་དེའི་ཚེ། ཆགས་པ་དང་ཆགས་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ལུས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བཤད་ནས། ཚོར་བ་བཤད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚོར་བ་ནི་གསུམ་སྟེ། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་པ་དང༌། བདེ་སྡུག་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པར་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་རྣམས་ལ་ཅི་སྟེ་མི་གནོད། བདེ་བ་ཡང་དོན་དམ་པར་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་གདུང་བ་རྣམས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པས་གདུང་བ་རྣམས་ལ་ཞིམ་སོགས་ནི་ལྕེའི་ཡུལ་བཏུང་བ་ལ་


DTG106_Page_0543
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྟེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ཕྲེང་བ་དང་ཙནྡན་ལ་སོགས་པ་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཅི་སྟེ་དགའ་བར་མི་བྱེད། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནམ་ཡང་མི་ལྡོག་པས་སོ། །དེ་བས་བདེ་བ་དང་སྡུག་པའི་ཡུལ་བརྟགས་པ་ཁོ་ནའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་ཡང་བདེ་བ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་མི་མྱོང་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། མི་གསལ་བས་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་ན་ཚོར་བའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་ཡིན། མྱོང་བས་ཚོར་བར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་ཀྱང་ཚོར་བ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཕྲ་མོ་ཡོད། དེའི་ཚེ་དགའ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་འཇུག་པའི་བདེ་བ་སྟོབས་ཅན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རགས་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནམ། སྡུག་བསྔལ་ཕྲ་མོ་ཡང་དེའི་ཚེ་མི་མྱོང་བས་དྲིས་ཏེ་ཕྲ་མོ་གང་ཡིན། ཀུན་སློང་བདེ་བ་ལས་གཞན་དགའ་བ་ཙམ་འདོད་ན་ལན་བཤད་དེ། དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕྲ་མོ་མ་ཡིན། དགའ་བ་ཙམ་ནི་བདེ་བའི་རིགས་ཡིན་པས་སོ། །དེས་སྡུག་བསྔལ་ཕྲ་བ་ནི་བདེ་བ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་མེད་པས་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་དམིགས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་འགལ་བ་བདེ་བའི་རྒྱུ་རེག་བྱ་མངོན་ཕྱོགས་པའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་ཞེས་བརྗོད་ན། དེའི་ཚེ་ཚོར་བར་རྟོགས་པས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན་བྱ་བར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། གཞན་དུ་ན་གང་ལ་གཅིག་གི་བདེ་བ་དེ་ཉིད་དུ་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །སྔར་གང་ཐོས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ། །དེ་དུས་གཞན་དུ་མཐོང་ནས་དགའ་བ་སྐྱེ། དེ་བས་ཚོར་བ་དང་དེའི་རྒྱུ་བརྟགས་པ་ཁོ་ནའོ། །བཤད་པ་ཡང༌། སྦྲུལ་གྱིས་རྨ་བྱ་བདེ་བར་འགྱུར། །དུག་ནི་བཅུད་ལེན་དེ་གོམས་ལ། །རྔ་མོའི་ཁ་ལ་གནོད་པ་ཡི། །གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚེར་མ་ནི། །ཁྱད་པར་རྔ་མོའི་ཁ་ལ་བདེ། །ཚེར་མ་ཁྱད་པར་བདེ་བའི་རྒྱུ། །ཞེས་སོ། །རྒྱུ་བཤད་དེ། དེ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཚོར་བ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན། དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་དཔྱད་ཚོར་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམ་པ་ཡིན། འདི་བས་ཚོར་བ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཤད་དེ། རྣམ་བརྟགས་ལ་སོགས་


DTG106_Page_0544
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྟོག་པའི་ཞིང་ལས་བྱུང་བའི་བསམ་གཏན་འདོད་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང་བྲལ་བ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཟས་ཡིན་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་ཚོར་བའི་རྒྱུ་ཁས་བླངས་ཏེ། མངོན་པར་ཞེན་པ་ཙམ་དུ་ཚོར་བ་བཤད་ནས། ད་ནི་རྒྱུ་མེད་པས་ཚོར་བ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་ལ་སོགས་པའོ། །རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་སྟེ་ཡུལ་དང་དབང་པོ་རྣམ་ཤེས་གསུམ་ཚོགས་པ་ནི་རེག་པའོ། །དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ཚོར་བ་ག་ལ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དབང་པོ་དང་དོན་དམ་པར་བཅས་ལ་རེག་པ་འབྱུང་ངམ། འོན་ཏེ་བར་མེད་ལ། དེ་ལ་དེ་གཉིས་པར་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འདི་གཉིས་ཚོགས་པ་ག་ལ་ཡོད། ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རེག་པ་བར་བཅས་ག་ལ་ཡོད། གལ་ཏེ་བར་མེད་གཉིས་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ཕན་ཚུན་དུ་ཞུགས་པས་སུ་དང་སུ་ཕྲད། གཅིག་པུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་ཕྲད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྡུལ་ཕྲན་ལ་སོགས་པའོ། །རྡུལ་ཕྲན་གཅིག་གཅིག་གི་ནང་དུ་མི་འཇུག །བུ་ག་མེད་པ་དང་མཉམ་པས་མཐོན་དམན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་འཇུག་པ་མེད་ཀྱང་ཕྲད་པ་ཙམ་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པ་མེད་པས་མ་འདྲེས་ཤིང་མ་འདྲེས་པས་ཕྲད་པ་མེད་དོ། །ཤིན་ཏུ་ཆུང་བ་ལ་ཡང་ཆ་ཡོད་པས་ཆ་མེད་པ་ལ་གཟུགས་མེད་པས། མེད་པ་ཉིད་ལ་ཕྲད་པ་ག་ལ་ཡོད། འདི་ནི་ཁྱེད་ལ་ཡང་ཚད་མས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། ཕྲད་པ་ཡོད་ན་ཆ་མེད་པ་མི་འགྲུབ། གལ་ཏེ་མཐོང་ནས་བསྟན་པར་གྱིས། གསུམ་པ་བཤད་དེ། རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་ཤེས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཕྲད་པ་ཤིན་ཏུའང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་གསུམ་ལ་ཕྲད་པ་བཀག་ནས་དེ་ཚོགས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། ཚོགས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པས་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ཚོགས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་སོར་མོའི་ཚོགས་ཡིན་ཕྱིར་ལ་སོགས་པས་སྔར་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཉེ་བར་བསྡུས་


DTG106_Page_0545
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤིང་བཤད་དེ། དེ་བས་བཤད་པའི་རིམ་པས་རེག་པ་མེད་པ་ན་ཚོར་བ་ག་ལ་སྲིད་དེ། རྒྱུ་མེད་པ་ན་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་བདེ་བ་དང་སྡུག་པའི་རྒྱུ་ཐོབ་པ་དང་སྤང་བའི་ཕྱིར་རེག་པ་ནི་ནམ་མཁའ་བཟའ་བ་ལྟར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བདག་མེད་པ་དང༌། ཚོར་བ་རང་བཞིན་མེད་པས་གནོད་བྱེད་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་གང་ལ་གནོད་པར་འགྱུར། ད་ནི་དེའི་རྒྱན་ཅན་སྲེད་པ་ཡང་མི་རིགས་པར་བཤད་དེ། གང་ཚེ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གིས་ཚོར་བ་པོ་བདག་མེད་ལ་ཚོར་བ་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཚེ་རང་གི་རྒྱུ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་མཐོང་ན་ཕའི་མྱ་ངན་གྱིས་སྐྱེ་སྲེད་པ་ཅི་སྟེ་ཁྱོད་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར། ཁྱོད་མི་འབྱུང་བ་ཁོ་ནར་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཚོར་བ་པོ་དང་ཚོར་བ་མེད་ན་འོ་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཅིས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་རེག་པ་སྟེ། འོ་ན་སེམས་ཉིད་ཚོར་བ་པོ་དོན་དམ་པར་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་དེས་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །འོ་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་སེམས་ལས་གཞན་སེམས་ཀྱིས་ཅི་སྟེ་མི་མཐོང༌། ལན་ནི་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་ལས་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཚོར་བ་སྐྱེ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནས་མཐོང་བ་ཡིན་དོན་དམ་པར་ཚོར་བ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དེ་འཛིན་ཞེ་ན། འདིར་ལན་ནི་ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་སྔ་མ་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པས་དྲན་པ་ཡིན་གྱི་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་དུས་སུ་དེ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགགས་པ་དེ་རང་གི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་ཚོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་རིག་སྔར་བཀག་པའི་ཕྱིར། རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱང་རང་གིས་མི་རིག་པའོ། །འོ་ན་གཞན་གྱིས་རིག་གམ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་གིས་ཀྱང་མྱོང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་རང་རིག་མ་ཡིན་པས་དེ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་


DTG106_Page_0546
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོར་བ་ཚོར་ཏེ་ཚོར་བ་པོ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པས་དོན་དམ་པར་ཚོར་བ་མེད་དོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་གཞན་དེ་བས་སུ་ལ་ཡང་བདེ་བ་དང་སྡུག་པ་དང་རང་གི་མེད་དེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅིག་མེད་པས་དེ་ལྟར་བདག་མེད་པའི་ཚོགས་འདི་ལ་ཚོར་བ་འདི་ཡིས་སུ་ལ་གནོད། གང་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་ལས། ཚོར་བ་མྱོང་བས་བཤད་པ་སྟེ། །འདི་ནི་སུ་ཡིས་མྱོང་བར་བྱེད། །ཚོར་བྱ་ཚོར་བྱེད་ཚོར་བ་ནི། །ཐ་དད་འགྱུར་བ་མེད་པས་སོ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚོར་བ་ལ། །དེ་ལྟར་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚོར་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བཤད་ནས་སེམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བཤད་དེ། ཡིད་ལ་སོགས་པའོ། །རེ་ཞིག་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ལའང་ཡིད་གནས་པ་མ་ཡིན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལའང་མ་ཡིན། གཟུགས་ཡུལ་དང་དབང་པོའི་བར་དུའང་མ་ཡིན། ལུས་ཀྱི་ནང་ངམ་ཕྱིའི་ཡན་ལག་རྣམས་ལའང་མ་ཡིན། བཤད་པ་རྣམས་ལས་གཞན་ཕྱོགས་སུ་འང་དཔྱད་པས་མ་མཐོང་ངོ༌། །སེམས་གང་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་དུ་མེད་པས་ལུས་ལས་དངོས་པོ་གཞན་དུ་ཡང་མེད། ཕྱི་ནང་འདྲེས་པ་ལའང་མི་གནས། ཐ་དད་དུ་ཡང་མེད་དེ་དོན་དམ་པར་མེད་དོ། །དེ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམས་སོ། །ཡིད་དཔྱད་ནས་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དཔྱད་ཅིང་བཤད་དེ། ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་སྐྱེ་ཞེས་གཞན་རིག་རྟོགས་ནས་སྨྲས་པ། ཤེས་བྱ་ལས་སྔར་རམ། དུས་མཉམ་པའམ་ཡང་ན་ཕྱིས་ཏེ། དེ་ལ་གཟུང་བྱ་ལས་སྔར་ཤེས་བྱ་མ་སྐྱེས་པར་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གང་དམིགས་ནས་དེ་སྐྱེ། གལ་ཏེ་ཤེས་བྱ་དང་དུས་མཉམ་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཅི་དམིགས་ནས་དེ་འབྱུང༌། དུས་མཉམ་པ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དང་པོ་དེ་འགགས་ནས་ཕྱིས་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་གལ་སྐྱེ། དམིགས་བྱ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་དོན་དམ་བར་ཚོགས་པ་ལས་ཀྱང་མི་འགྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་སེམས་


DTG106_Page_0547
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེས་སུ་དྲན་པ་བཤད་ནས་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གསུངས་པའི་རིམ་པས་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་ཆོས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་དངོས་པོ་རྣམས་རང་གི་རྒྱུའི་སྔོན་ནམ། ལྷན་ཅིག་གམ་ཕྱིས་སྐྱེ་བའང་སྐྱོན་འདི་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པས་འགག་པ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཆགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་མི་རིགས་པས་བདེན་པ་གཉིས་མེད་ཅེས་ཕ་རོལ་པོས་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་མ་འགགས་ན་ཀུན་རྫོབ་མེད་པས་ཐ་སྙད་མི་འགྲུབ་པོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་གྲུབ་པས་བདེན་པ་གཉིས་མེད་དེ། བསོད་ནམས་སོགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུད་གཞན་གྱི་བློས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཡོད་ན། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འབའ་ཞིག་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་གཞན་གྱི་རྟོག་པའི་བློས་རྣམ་པར་གཞག་ན། སེམས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་ག་ལ་འདའ། སྟོང་པ་ཡང་རྟོག་པས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པས་ཀུན་རྫོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པ་རྟོགས་ནས་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས། སེམས་ཅན་གང་མྱ་ངན་ལས་འདས། དེ་ཡང་བློས་དམིགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ། བློ་ཀུན་རྫོབ་བརྗོད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་ཀུན་རྫོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་བཤད་དེ། འདི་ནི་ལ་སོགས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་གཞན་འཆད་པ་པོས་དེའི་བློའི་ཡུལ་དུ་བྱས་པས། དེའི་རྣམ་རྟོག་འདི་ཡིན། དེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་མི་རིགས་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་དེ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རང་གི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཕྱིས་དེ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པས་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་གཞན་གྱི་རྟོག་པ་སྣང༌། རྩ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དངོས་གཞིའི་རྗེས་སུ་གཞན་གྱི་རྟོག་པ་ངེས་པས་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཡོད་དོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའོ། །དེ་


DTG106_Page_0548
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་མངོན་ཤེས་དྲུག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལ། འདས་པ་མ་འོངས་པ་ད་ལྟར་བ་ཐག་ཉེ་བ་དང་རིང་བ་འཆད་པའི་རིགས་པར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་འདས་མ་འོངས་མེད་པས་ཇི་ལྟར་སྣང་ཞེ་ན། བརྗོད་དེ་ཇི་ལྟར་ཐག་རིང་བ་དུས་རིང་བ་ཡང་དེ་ལྟར་ཏེ། རིས་དྲུག་གི་འཁོར་ལོ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་གང་གི་ཕྱིར་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་ངོ་མཚར་བསོད་ནམས་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཕྱིར་ཕྱོགས་དང་རང་བཞིན་གྱིས། །རིང་བ་གཟིགས་ལྟར་དུས་རིངས་འདས་ལ་སོགས་པ་ཅི་སྟེ་མི་གཟིགས་སོ། །དེ་གཉིས་རིགས་པ་མཚུངས་པས་རིས་དྲུག་འཁོར་ལོ་ཐོག་མཐའ་བར་མ་དང་བྲལ་བ། །གཟིགས་ཏེ་དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་ཐོག་མེད་དང་ནི་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གྲུབ། །ཅེས་སོ། །དེས་བཤད་པ། གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ཐོག་མཐའ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་མི་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མེད་དེ། རིས་དྲུག་གི་འཁོར་ལོ་ལ་ཐོག་མ་མེད་ཅིང་ཐ་མ་ཡང་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟིགས། དེ་བས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ལ་འགྲོ་བ་དག །མ་ལུས་ད་ལྟར་བ་བཞིན་སྣང༌། །ཐ་མལ་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་ནས། །རིང་བ་གསུམ་ནི་བཤད་པ་ཡིན། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ལ་གདུལ་བྱ་དང་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ངོ༌། །དེ་བས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཡོད་པར་མི་འགལ་ལོ། །འོ་ན་རྣལ་འབྱོར་པས་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་རྣམ་རྟོག་ཤེས་ཀྱི་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། རྟོག་པའི་བློ་དང་དེས་བརྟགས་པའི་ཤེས་བྱ་འདི་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་པས། རྟོག་པའི་ཡུལ་ཀྱང་ཤེས་སོ། །འོ་ན་ཀུན་རྫོབ་དཔྱོད་པའི་རྟེན་གང་ཡིན། ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་བཀག་པས་སོ། །དོན་དམ་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྤྱོད་པ་མི་སྲིད་པས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་དངོས་པོ་དང་དཔྱོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དཔྱོད་པ་ཐམས་ཅད་འདིར་སྐྱེ་བོ་ལ་གོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་


DTG106_Page_0549
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔྱོད་པ་ཡང་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ལྟར་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་དཔྱད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ལན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་སྐྱོན་ཡང་བཤད་དེ། གང་གི་ཚེ་ལེགས་པར་དཔྱད་པའི་དཔྱོད་པས་དཔྱོད་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་དཔྱོད་པའི་དོན་དུ། གཟུང་བ་ཡང་དཔྱད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔྱད་པར་བྱ་བ་ལ་ཐུག་མེད་དུ་ཅི་སྟེ་མེད་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། དཔྱད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དཔྱད་ཟིན་པ་ལ་དཔྱད་པའི་རྟེན་མེད་དེ། གང་ལ་བརྟེན་ནས་སླར་དཔྱོད་པ་ན་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་སྟོང་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔྱད་པར་བྱ་བ་དཔྱོད་པས་བྱ་བ་བྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་རྟེན་པས་སྐྱོད་པ་མི་སྐྱེའོ། །རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་མེད་པས་ཆགས་པའང་མ་ཡིན། ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟགས་པའི་ཡུལ་ལ་དཔྱོད་པ་བདེན་ཏེ་དོན་དམ་པར་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད། དངོས་པོར་སྨྲ་བ་གང་ལ་དཔྱད་པར་བྱ་བ་དང་དཔྱོད་པ་གཉིག་བདེན། དོན་དམ་པར་ཡོད་ཀུན་རྫོབ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བར་གནས། དེ་ཉིད་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་ཚད་མའི་ཤེས་པའི་མཐུས་གཞལ་བྱའི་དོན་རྣམ་པར་བཞག་ན། ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཅིས་ཉེས་ཏེ་རང་རིག་མེད་པས་ཚད་མ་གཞན་ཚོལ་ན་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕ་རོལ་ལ་བརྟགས་ནས་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དབང་གིས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཞག་ན། ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡོད་པར་ཅིས་ཤེས། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་ཕན་ཚུན་གྱི་དབང་གིས་གལ་ཏེ་གཉིས་ཡོད་པར་བརྗོད། ཤེས་བྱའི་དབང་གིས་ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཤེས་བྱ་ཡོད་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་ཕན་ཚུན་དུ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་གཉིག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་དཔེ་བཤད་དེ། བུ་མེད་པར་ཕ་མེད་ན་བུ་སྐྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་དེ་ཡིན་པས། འོ་ན་བུ་ག་ལས་འབྱུང་སྟེ་ཕ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་བུ་མེད་པས་ཕ་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕས་བུ་སྐྱེད་དེ་ཡང་བུ་མེད་ན་ཕ་མ་ཡིན་པས་ཕན་ཚུན་དུ་བརྟེན་པས་གཉི་ག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དོན་ལ་ཡང་སྦྱར་ཏེ། དེ་བཞིན་ཕ་དང་བུ་ལྟར་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་གཉིག་མེད་དེ། ཤེས་བྱ་


DTG106_Page_0550
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་ན་ཤེས་པར་བརྗོད་དེ། ཤེས་པས་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཤེས་བྱ་ཡིན། ཇི་སྲིད་དུ་ཤེས་པ་མ་གྲུབ་དེ་སྲིད་དུ་ཤེས་བྱའོ། །འོ་ན་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ལས་བྱུང༌། མྱུ་གུ་ལས་ས་བོན་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དེ་ལས་ཤེས་བྱ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། གཡུལ་སའི་བུ་གར་གནས་པའི་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་ལ། མྱུ་གུས་ས་བོན་རྟོགས་པ་ལྟར་ཤེས་བྱ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པས་ཤེས་བྱ་ཡོད་པར་ཅི་སྟེ་མི་རྟོགས། ལན་བཤད་དེ། དཔེ་འདི་མི་མཚུངས་ཏེ། བྱ་བ་མྱུ་གུ་ལས་ས་བོན་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་གང༌། དེ་ནི་མྱུ་གུ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པ་ལས་སོ། །རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་སྔར་རྟོགས་པས་དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མྱུ་གུ་མཐོང་ནས་ས་བོན་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་པ་ཡོད་པར་ཅིས་ཤེས་ཏེ་རང་རིག་མེད་པ་དང་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཤེས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་དེས་རྟོགས། རང་གིས་མ་ངེས་པའི་རྟགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ཐ་སྙད་འདི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བའི་འདོད་པ་བཤད་དེ། རྒྱང་ཕན་པའི་འདོད་པ་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེ། རྒྱུ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སྨྲས་ཏེ། པདྨའི་གེ་སར་ལ་སོགས་པ། །ངོ་མཚར་བ་ནི་སུ་ཡིས་བྱས། །རྨ་བྱའི་མདོངས་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། །ངོ་མཚར་བ་ནི་སུ་ཡིས་བྱས། །ཇི་ལྟར་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པའི། །རྣོན་པོ་ལ་སོགས་རྒྱུ་མེད་པ། །རེས་འགའ་འབྱུང་བས་དེ་བཞིན་དུ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་རྒྱུ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་རྟོགས་པའི་རྒྱུའི་ནུས་པས་གནོད་པ་བཤད་དེ། རེ་ཞིག་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་དུ་མ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ། འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་པར་མཐོང༌། གང་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་འབྱུང་གི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ། དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །པདྨ་དང་སྡོང་བུ་དང་སོགས་པའི་སྒྲས་འདབ་མ་དང་འབྲས་བུ་དང་གེ་སར་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལས་སྐྱེ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་རྒྱུ་ངེས་པ་ཅན་ལས་འབྲས་བུ་དེས་པ་ཅན་སྐྱེའོ། །


DTG106_Page_0551
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུའི་ཁྱད་པར་འདི་གྲུབ་ན་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་འབྱུང་གི །རྒྱུའི་ཁྱད་པར་འདི་གང་ལས་འབྱུང་ཞེ་ན། ལན་ནི་སྔར་གྱི་རྒྱུ་དབྱེ་ཉིད་ལས་སོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལས་སོ། །རྒྱུ་དེ་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་འདི་གང་ལས་ཤེ་ན། འདིར་རྒྱུ་སྔ་མའི་ཁྱད་པར་ལས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡང་མེད་དེ། འཁོར་བ་ཐོག་མཐའ་མེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྗེས་འགྲོ་དང་ལྡོག་པར་གྲུབ་སྟེ། གཞན་ལས་མ་སྐྱེས་དེར་མི་གནས། །ཡུལ་གཞན་ལས་ཀྱང་འོངས་པ་མིན། །གང་ཡོད་པ་ན་འབྲས་བུ་འབྱུང༌། །དེ་ཡི་མིན་ན་སུ་ཡང་མིན། །ཞེས་བྱས་ནས་སོ། །དེ་བས་འབྲས་བུ་ལ་འཁྲུལ་པའང་མེད་དེ། རྒྱུ་གང་དང་གང་ལས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ལ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན། སྔ་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ལས་སོ། །རང་གི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་དེ་སྐྱེད། གང་གིས་གནོད་པ་མེད་ན་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་རྒྱང་ཕན་པས་འདི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི། རྒྱུ་མེད་ཅེས་སྨྲས་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་ན། །རང་གི་དམ་བཅའ་རང་གིས་འཇིག་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་མི་བརྗོད་ན། །དམ་བཅའ་འབའ་ཞིག་བརྗོད་པས་དགོས་པ་མེད། །རྒྱུ་འབྲས་གྲུབ་པས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དང་ཐར་པ་ཡང་གྲུབ་པོ། །རྒྱང་ཕན་པ་བསལ་ནས་དབང་ཕྱུག་རྒྱུར་སྨྲ་བ་བསལ་བར་བཤད་དེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་པ་པ་ལ་སོགས་པ་ན་རེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཡོད་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་སྤྲུལ་པ་ལ་མཁས་པ། རྟག་ཏུ་ནུས་པ་མ་ཉམས་པ། ཐོག་མར་གྱུར་པ་རྟག་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དབང་ཕྱུག་སྟེ། དེས་འགྲོ་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པའོ། །ལུས་དང་ཁམས་དང༌། རི་དང་རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དང༌། གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའོ། །ལན་བྱེད་པ་པོས་ནི་རེ་ཞིག་དབང་ཕྱུག་གང་ཡིན་སྨྲོས། འབྲས་བུ་ནི་ས་གཞི་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་ལས་ཐ་དད་པ་དེའི་རྗེས་འགྲོ་དང་ལྡོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་ལྟར་སྣང་ངོ༌། །དེ་བཤད་པ། གང་ཡོད་ན་ནི་གང་ཞིག་འབྱུང༌། །དེ་མིན་དེ་ཡི་རྒྱུ་ཉིད་དུ། །རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །རྒྱུ་རྣམས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་རྣམས་དབང་ཕྱུག་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་མོད། དེའི་རྗེས་


DTG106_Page_0552
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲོ་མཐོང་བས་མིང་ཙམ་ལ་ངལ་བས་ཅི་བྱ། དོན་ལ་ཁྱད་མེད་པས་སོ། །དུ་མ་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་པ་མི་རྟག་པ་འཇིག་པའི་ངོ་བོ། །གཡོ་བ་མེད་པས་སེམས་པ་མ་ཡིན་པས་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ། མཆོད་པར་བྱ་བ་ལྷ་མ་ཡིན་པ། དེ་བས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་མི་གཙང་བ་བཤད་པ་ལའང་ས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་སོགས་པའི་སྒྲས་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་འཛིན་ནོ། །དེ་དག་དབང་ཕྱུག་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་སོ། །དེ་ནི་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུ་ཡིན་ནོ། །ས་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ན་ནམ་མཁའ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དབང་ཕྱུག་ནམ་མཁའ་མ་ཡིན་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་མེད་པས་བྱ་བ་དང་བྲལ་བས་སོ། །འོ་ན་བདག་ཡིན་མོད་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་སྔར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར། ཐ་མལ་བས་བསམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དབང་ཕྱུག་ཡིན་ན། བསམ་པར་བྱ་བའི་ལམ་ལས་འདས་པའི་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་བསམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས། དེ་བརྗོད་པ་མི་རིགས་པས་བརྗོད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གལ་ཏེ་དེ་མཚོན་པ་བཀག་ན་ཡང་དེའི་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་པས་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེས་བསྐྱེད་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན། གལ་ཏེ་བདག་ཡིན་ན་དེ་རྟག་པ་ཡིན་པས། དེ་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁའ་དུས་ཕྱོགས་ཡིད་སོགས་པའི་སྒྲས་འཛིན་ཏོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྟག་པ་ཡིན་པས་དེས་མི་སྐྱེད་དོ། །དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་དེས་མི་སྐྱེད་དེ། རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཡང་དེས་མི་སྐྱེད་དེ། ཤེས་བྱ་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཤེས་བྱ་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེ་བས་དེ་ལས་མི་སྐྱེའོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་མི་འབྱུང་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དེའི་བྱ་བ་མེད་དོ། །ད་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོས་ཅི་བྱས། དེ་ནི་ཐུན་མོང་གི་སྐྱོན་བཤད་དེ། འགྲོ་བའི་རྒྱུ་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པའང་དེ་ལ་རྟག་པ་ཡིན་ན་རྒྱུ་ལ་ཐོག་མ་མེད་པས། འབྲས་བུ་ཐོག་མ་ག་ལ་འབྱུང༌། དེས་སྐྱེད་ཅིག །རྟག་ཏུ་འཇུག་པས་ཐོག་མ་མེད་པས་དེས་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་པར་མི་འགྲུབ་པོ། །རྟག་ཏུ་ནུས་ཤིང་གནས་པ་རྒྱུ་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་ཡང་རྟག་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །ཅི་སྟེ་འབྲས་


DTG106_Page_0553
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུ་ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་མི་བྱེད་བསྐལ་བའི་དུས་སུ་ཡང་ཡོད། དེ་ལྟར་གནས་པ་དང་བསྡུས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྐྱེན་མེད་པས་མི་བྱེད་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན། ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་རྟག་པ་ལ་རྐྱེན་གྱིས་ཁྱད་པར་སྐྱེད་མི་ནུས་པས་སོ། །ཁྱད་པར་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་སྐྱེ་ན། དེ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པ་ན་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བས། དེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ན་དེ་དང་ཅིས་འབྲེལ། འབྲེལ་བ་གསུམ་པས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་ཅིས་འབྲེལ་ཞེས་འབྲེལ་པ་བསམས་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་ཡོད་ཀྱང་དེའི་ཚེ་ཚོགས་པ་ཡང་དེས་བྱེད་པས་མེད་པ་མི་སྲིད་དེ་དབང་ཕྱུག་གིས་མ་བྱས་པ་མེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བྱེད་པ་པོ་རྟག་པ་ཅི་ལ་ལྟོས། ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཚད་མའི་རྒྱུ་སྟེ་གསུམ་ལས་དབང་ཕྱུག་ཚད་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མི་འགལ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཚོགས་པ་ལ་ལྟོས་ན་དབང་ཕྱུག་རྒྱུར་མི་འགྱུར། དེའི་ཚེ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་མི་འབྱུང་བས་སོ། །གཞན་ཡང་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་ནི་མི་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་པ་དང༌། ཚོགས་པ་མེད་ན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། གཞན་ཡང་ཚོགས་པ་ཡོད་ནས་བྱེད་ཀྱང༌། རང་ཉིད་འདོད་བཞིན་དུ་སྐྱེད་དམ་མི་འདོད་བཞིན་དུ་སྐྱེད། དེ་ལ་གལ་ཏེ་དབང་ཕྱུག་མི་འདོད་བཞིན་དུ་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་གཞན་དབང་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདོད་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་ན་དེའི་ཚེ་འདོད་པའི་དབང་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེད་པས་དབང་ཕྱུག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་དབང་ཕྱུག་གི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་རྡུལ་ཕྲན་རྟག་པའི་རང་བཞིན་རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་ས་གཞི་དང༌། རི་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པར་སྨྲ། དེ་སྔར་ཆ་རྡུལ་དུ་ཕྱེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་རྡུལ་ཕྲན་རྟག་པའི་རང་བཞིན་ཀྱང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་དགག་པར་བཤད་དེ། བསྟན་པ་དང་གཡོ་བའི་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་གྲངས་


DTG106_Page_0554
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གྱིས་འདོད་དོ། །དེའང་གང་ཞེ་ན། སྙིང་སྟོབས་རྡུལ་དང་མུན་པ་ཞེས་ཡོན་ཏན་གསུམ་མཉམ་པར་གནས་བ་གཙོ་བོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྙིང་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་མི་མཉམ་ན་འགྲོ་བར་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འདོད་པས་དེའི་ཚེ་གཙོ་བོ་སྐྱེས་བུ་དང་འབྱོར་རོ། །སླར་ཡང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་རོ། །རིམ་པ་ནི་གཙོ་བོ་ལས་བློ་སྟེ། དེ་ལས་ང་རྒྱལ་དེ་ལས་ཕྱོགས་བཅུ་དྲུག་དབང་པོ་ལྔ་སྟེ། རྣ་བ། རེག་པ། མིག །ལྕེ། སྣའོ། །ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་ནི་ངག་དང༌། ལག་པ་དང༌། རྐང་པ་དང༌། བཤད་ལམ་དང༌། དབང་པོའོ། ཡིད་ཅེས་པ་དང་བཅུ་གཅིག་གོ །དེ་ཙམ་ལྔ་སྟེ་སྒྲ་དང༌། རེག་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། རོ་དང་དྲིའོ། །སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ལས་ནམ་མཁའ་དང༌། རླུང་མེ་ཆུ་ས་རྣམས་སོ། །གཙོ་བོ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ལ་འབྲས་བུ་མིན་ནོ། །བློ་དང་ང་རྒྱལ་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི་འབྲས་བུའང་ཡིན་ལ་རྒྱུའང་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ནི་འབྲས་བུའང་མིན་ལ་རྒྱུ་འང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཤད་པ། བྱ་བའི་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མེད། །ཆེ་སོགས་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་བདུན། །རྣམ་འགྱུར་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་སྟེ། །སྐྱེས་བུ་གཙོ་མིན་འགྱུར་བ་མིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ནི་རྟེན་མེད་པའི་རི་མོ་ལྟར་ཤེས་ནས་ལན་འདེབས་པ་པོས་བཤད་དེ། གཅིག་ལ་སོགས་པའོ། །གཙོ་བོ་གཅིག་པུ་ལ་སྙིང་སྟོབས་རྡུལ་མུན་པའི་དབྱེ་བས་རང་བཞིན་གསུམ་མི་རིགས་པས་གཙོ་བོ་མེད་དོ། །དེ་བས་དེའི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེད་དོ། །རེ་ཞིག་ཡོན་ཏན་ནི་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་གཙོ་བོ་བཞིན་དུ་སྙིང་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་རེ་རེ་ཡོན་ཏན་གསུམ་པ་ཡིན། འགྲོ་བ་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཞེས་གྲུབ་མཐའ་ཡིན་པས་སོ། །རེ་རེ་ཡང་ཡོན་ཏན་གསུམ་པ་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པས་སོ། །སྙིང་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མེད་ན། དཔྱད་པས་དེས་བསྐྱེད་པའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གནས་པ་རིང་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་འབྲས་བུ་མི་སྲིད་པས་སོ། །གང་བཤད་པ། །རྟག་ཏུ་བདེ་སོགས་སེམས་པ་མིན། །འདི་ནི་གསལ་བར་


DTG106_Page_0555
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་མཐོང༌། །དད་དང་གདུང་བཀྲེན་པ་ལ་སོགས། །ཚུལ་དུ་འདིར་ནི་དམིགས་པས་སོ། །དེའང་མི་རིགས་པར་བཤད་དེ། སེམས་པ་མེད་པ་བེམས་པོ་གོས་ལ་སོགས་པ་ལ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་སྲིད། གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་སྟོབས་རྡུལ་མུན་པ་ཁོ་ན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྨོངས་པའོ། །ཡོན་ཏན་དེ་དག་སེམས་བྱུང་ཡིན་པས་གོས་ལ་སོགས་པར་མེད། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང༌། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་གོས་ལ་སོགས་པ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་འོན་ཀྱང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་སྐྱེ་བས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེའི་རྒྱུ་གོས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་དཔྱད་དེ། དེ་དག་ཡན་ལག་ཅན་ཡང་མ་ཡིན། རྡུལ་ཕྲན་གྱི་རང་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན། ཡོན་ཏན་གསུམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་རྣམས་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན། གོས་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བཤད་དེ། ཁྱོད་ཀྱི་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ཀྱང་དེ་ལ་གོས་ལ་སོགས་པ་དང༌། སོགས་པའི་སྒྲས་ཙན་དན་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །གོས་སོགས་ལ་བདེ་སོགས་ཀྱང་འབྱུང་སྟེ། གོས་སོགས་ལ་བདེ་སོགས་ཀྱང་མེད། དེའི་རྗེས་འགྲོ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས། གང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པར་འདོད་པ་དེའང་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་རྨོངས་པ་རྟག་པ་ནམ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །ཡོན་ཏན་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྟག་ཏུ་དམིགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བཤད་དེ། བདེ་སོགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་གསལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ནུབ་པས་མི་མཐོང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་ཉིད་ལན་ཅིག་ཏུ་གྱུར་ན་རྟག་པ་ཡིན་པས་བདེ་བ་མྱོང་བ་རྟག་ཏུ་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་གསལ་བར་གྱུར་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཚེ། ཕྲ་བར་འགྲོ་


DTG106_Page_0556
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ་ཉིན་མོ་སྐར་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་རགས་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཕྲ་ཞིང་མི་གསལ་བར་ག་ལ་འགྱུར། རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་ཚུལ་དུ་མི་རིགས་སོ། །རགས་པ་གསལ་བའི་དངོས་པོ་དོར་ནས་ཕྲ་བ་མི་གསལ་བའི་ཚུལ་དུ་གྱུར་ན། འོ་ན་རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་མི་རྟག་པའི་ཚུལ་དུ་འགྱུར། སྐྱེ་བ་དང་འགགས་པས་སོ། །མི་རྟག་པས་ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཙམ་ཉི་ཤུ་ལྔ་ཐམས་ཅད་རགས་པ་དང༌། ཕྲ་བ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པར་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། གཞན་ཡང་རགས་པ་འདི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་དམ་མི་དད། གལ་ཏེ་ཐ་དད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལོག་ན་སྔར་བཞིན་དུ་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར། གོས་ལོག་ན་བུམ་པ་མི་དམིགས་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐ་མི་དད་ན་དེ་ལ་བཤད་དེ། རགས་པ་བདེ་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བདེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་བདེ་བ་ལ་གསལ་བར་མི་རྟག་པ་ཉིད། རགས་པ་ལོ་གནས་བདེ་བ་ཡང་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་འགག་ན་བདེ་བ་སླར་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད། གཏན་ནས་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་མེད་པ་འགའ་ཡང་མི་སྐྱེ་ན་གང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་དེ་མི་སྐྱེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ནི་དེ་ལྟ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་མེད་པས་སོ་ཞེས་འདོད་ན་འདིར་བཤད་དེ། སྔར་མི་གསལ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་གསལ་བ་མེད། ཕྱིས་གསལ་བར་སྐྱེ་བ་ཁྱོད་མི་འདོད་ཀྱང་གནས། གཞན་དུ་ན། སྔར་ཡང་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱོན་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལ་ཡོད་པ་ན་ཟན་ཟ་བ་ཡང་མི་གཙང་བ་ཟ་བར་འགྱུར། ཟན་གྱི་འབྲས་བུ་མི་གཙང་བ་ཟན་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་ཡོད་པས་སོ། །གཞན་ཡང་རས་བལ་གྱི་ས་བོན་ལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་གོས་ཡོད་པས། གོས་ཀྱི་རིན་གྱིས་རས་བལ་གྱིས་ས་བོན་ཉོས་ལ་གྱོན་ཅིག །གལ་ཏེ་མུན་པའི་ངོ་བོ་མི་རིགས་པས་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མ་མཐོང་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ཉིད་ཤེས་ཀྱི་དེ་མཐོང་བར་འགྱུར། དེ་ནི་མེད་དེ། གྲངས་དེ་ཉིད་ཤེས་པའི་ཡང་འཇིག་རྟེན་བཞིན་དུ་འདི་ནི་ཐ་སྙད་ཡོད། དེའང་ཟན་ཟ་བ་མཐོང་གོས་འདོད་ཀྱང་རས་བལ་གྱི་ས་བོན་མི་ཉོའོ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་གང་གིས་རྟོགས། །ཤེས་


DTG106_Page_0557
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེ་ཐ་སྙད་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཡང་ཡོད་པས། དེ་ཉིད་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པས་ཅི་སྟེ་མི་མཐོང༌། འཇིག་རྟེན་གྱིས་མཐོང་བ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ལན་འདེབས་པ་པོས་གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཚང་མ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། དེས་གསལ་བར་མཐོང་བ་ཡང་བདེན་པ་མ་ཡིན་འདི་ནི་དབུ་མ་པས་འདོད་པ་ཉིད་དོ། ཕ་རོལ་པོས་འདི་སྨྲས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚད་མ་དོན་དམ་པར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། དེས་གཞལ་བ་བརྫུན་པར་མི་འགྱུར་རམ་དེས་ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཚད་མ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ལན་བཤད་དེ། རྟོག་པས་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མ་བརྟགས་པས་དེ་དངོས་མེད་འཛིན་པ་མ་ཡིན། ས་ཕྱོགས་ལ་བརྟགས་པའི་བུམ་པ་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་དཔྱད་པས། དེར་བུམ་པའི་གཟུགས་གང་ཡང་མེད་དོ། དེ་བས་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པས་མེད་པའོ། དེ་ཕྱིར་བརྫུན་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་པ་གསལ་བར་བརྫུན། དེ་ལྟར་དངོས་དང་དངོས་མིན་བརྟགས་པ་ཡིན་པས། རང་བཞིན་མེད་པ་ཁོ་ན་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་དེ་དེ་བས་རྨི་ལམ་དུ་གནས་པའི་བུ་སྐྱེས་ནས་འཆི་ན་དེ་མེད་རྨི་བའི་རྟོག་པས་བུ་དེ་ཡོད་པར་རྟོག་པ་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །ཡོད་པའི་རྟོག་པ་འགོག་པར་བྱེད་ཀྱང་དེ་བརྫུན་ཡིན་བུ་དེ་རྨི་ལམ་དུ་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བུ་བདེན་ལ་རྨི་ལམ་དུ་ཤི་བ་ལ་འདི་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའོ། །འདི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པ་དང་རྒྱུ་མི་མཉམ་པ་བསལ་ནས་ཉེ་བར་བསྡུས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ལས་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང༌། དེ་བས་དེ་མ་ཐག་པའི་དཔྱད་པས་འགའ་འང་རྒྱུ་མེད་ཡོད་མ་ཡིན། སྐྱེས་བུ་དང་དུས་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་ཡང་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པོ། །འོ་ན་རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལས་མི་སྐྱེ་ན་ཡང༌། འདོད་པའི་རྒྱུ་ལས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བས་ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་ཅེ་ན། འདིར་རང་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། གཉིས་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་མཐའ་གསུམ་བསྒྲུབ་པར་བཤད་དེ།


DTG106_Page_0558
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ་སོ་ལ་སོགས་པའོ། དེ་ལ་རང་ངམ་གཞན་སོ་སོ་རེ་རེ་ལ་མ་ཡིན། གཉིས་འདུས་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན། རྐྱེན་རྣམས་ལས་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་རང་ལས་དངོས་པོ་མི་སྐྱེ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྔོན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་ལས་སྐྱེ། སྐྱེས་ནའང་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཅི་སྐྱེ། གཞན་ཡང་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་ན་སྐྱེས་པ་ཉིད་སླར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་མི་རིགས་བྱས་པ་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པས་སོ། །ཡང་ནས་བོན་ལ་ས་བོན་ཁོ་ན་འབྱུང་གི་མྱུ་གུ་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་དངོས་པོ་བསྐྱེད་ན་གང་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར། ཕན་ཚུན་དུ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ཡོད་ན་སྐྱེ། སྐྱེས་ནས་རང་བཞིན་ནོ། །གཞན་ལས་མ་ཡིན་ཏེ། སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལས་སྲན་མའི་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་ཐལ་ལོ། །གཞན་ཉིད་དུ་ཁྱད་མེད་པས་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བསྐྱེད་བྱ་དང་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་ངེས་པ་ཅན་ཡིན་པས་སྐྱོན་མེད་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་སུའི་ནུས་པ། འབྲས་བུ་སྐྱེས་ནས་རྒྱུ་མེད་པས་སུ་ལ་ནུས་པ། དུས་མི་མཉམ་པས་བསྐྱེད་བྱ་དང༌། སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ངེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །རྒྱུན་གཅིག་གིས་ངེས་པའང་མི་རིགས་ཏེ་རྒྱུན་མེད་པ་ཁོ་ནས་སོ། །གཉི་ག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་ལ་བཀོད་པའི་སྐྱོན་རྣམས་འདིར་འབྱུང་བར་ཐལ་བས་སོ། །སོ་སོར་མི་ནུས་ན་བསྡུས་ཀྱང་མི་ནུས་པས་སོ། །ལོང་བ་བརྒྱ་ཐམ་པས་ཡང་མི་མཐོང་བས་སོ། །བྱེ་མ་གཅིག་གིས་སྣུམ་འབྱིན་མི་ནུས་པ་ལྟར་མང་པོ་བསྡུས་ཀྱང་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ལས་ད་ལྟར་བ། ད་ལྟར་བ་ལས། མ་འོངས་པར་འགྲོ་ཞེས་དུས་གསུམ་སྨྲ་བ་རྟོགས་ནས་བཤད་དེ། དུས་དང་ཕྱོགས་གཞན་ལས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ། ད་ལྟར་བ་ལ་མི་གནས་དེ་ལས་མ་འོངས་པར་ཡང་མི་འགྲོ་།གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འདུས་བས་ཀྱང་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བ་ཁོ་ནའོ། །རང་བཞིན་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་རྟག་པར་མི་འདོད་དེ། དངོས་པོ་རང་བཞིན་ལས་གཞན་མིན། །དབང་ཕྱུག་སྤྱོད་འདིས་གསལ་བ་ཡིན། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་


DTG106_Page_0559
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་འདས་པས་སྒྱུ་མ་ལས་འདི་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད། རྨོངས་པས་བདེན་པར་གང་བྱས་པ་འདི་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལས། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་འདི་ལ་རང་བཞིན་མེད་པས་ཁྱད་མེད་དེ། དེ་ཉིད་བཤད་དེ། རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པའི་རྒྱུས་བྱས་པ་འདི་གང་ལས་འབྱུང༌། འགགས་པའི་དུས་སུ་གར་འགྲོ་བ་རིགས་པ་ཕྲ་མོས་བརྟག་པར་བྱ། འོ་ན་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་ཇི་ལྟར་མི་བདེན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ཞིག་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་གང་རྒྱུ་ཉེ་ན་མཐོང་གི་དེ་མེད་ན་མི་མཐོང༌། གཞན་ལ་རག་ལས་པས་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་དང་མཚུངས་ལ། མེ་ལོང་ཡོད་ན་བྱད་མཐོང་གི་དེ་མེད་ན་མི་མཐོང༌། དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཡང་རྒྱུ་དང་ཉེ་བ་དང་རིང་བ་ལའོ། །གཞན་ལ་རག་ལས་པས་བྱས་པ་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ་བདེན་པ་ག་ལ་ཡོད། གཞན་ཡང་རང་དང་གཞན་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་རྒྱུས་དངོས་པོ་ཡོད་པའམ། མེད་པའམ་གཉི་གའི་རང་བཞིན་བསྐྱེད། དེ་ལ་རྒྱུའི་བྱ་བའི་སྔོན་དུ་ཡོད་པ་ལ་རྒྱུས་དགོས་པ་ཅི། རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་བཤད་དེ། འོན་ཏེ་དེ་ནི་མེད་པ་ན་ཡང་རྒྱུས་ཅི་བྱ། རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུ་མེད་པ་ལ་རྒྱུའི་བྱ་བ་མེད་པས་སོ། །འོ་ན་མེད་པ་ཉིད་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནམ། སྨྲས་པ། དངོས་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་རྒྱུ་ཡིས་ཀྱང་བསྒྱུར་དུ་མེད་དེ་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཡིན་དུ་ཆུག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོར་འགྱུར། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་ནས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་ནས་གཞན་དངོས་པོར་གྱུར་བ་གང་ཞིག་ཡིན། ཟན་ཟ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འགོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་མེད་པ་ལོག་ནས་དངོས་པོ་འབྱུང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་མེད་ཀྱི་དུས་སུ་དངོས་པོ་མི་འབྱུང་ན་གང་གི་ཚེ་ནམ་དངོས་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར། དངོས་མིན་འགལ་ཚབས་ཅན་གྱིས་རྟག་ཏུ་དོན་དམ་པས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བར་མི་ནུས་སོ། །སྐྱེ་འགྱུར་གྱི་དངོས་པོས་དངོས་མིན་བཟློག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་སྲིད་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དངོས་མིན་མི་ལྡོག་པས་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པར་སྔར་གྱི་དངོས་མིན་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་མིན་མ་ལོག་པར་དངོས་


DTG106_Page_0560
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་སྐྱེ། སྐྱེས་ནས་འགལ་བས་དངོས་མིན་བཟློག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་མེད་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་མིན་མ་ལོག་པར་དངོས་པོ་ལ་སྐབས་མེད་དེ། འགལ་བ་དངོས་མིན་ཡོད་ལས་སོ། །དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་སྐྱེ་བ་འགག་ནས་སྐྱེས་པ་བཟློག་པ་མེད་པར་བཤད་དེ། དངོས་པོའང་མེད་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དངོས་མིན་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་བ་ལྟར། དེ་ཅིས་ཤེ་ན། རང་བཞིན་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་མིན་ཚུལ་གཉིས་མི་སྲིད་པས་སོ། །ཉེ་བར་བསྡུས་ཤིང་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིམ་པས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པས། གང་གི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་ལ་དངོས་པོའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་མ་སྐྱས་པ་མ་འགགས་པ་དེ་བས། འགྲོ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །འོ་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་གཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ནམ་སྐྱེས་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ལྟར། ཀུན་རྫོབ་རྨོངས་པ་ལའང་དེ་ལྟར་རོ། །དེ་བས་ཀུན་རྫོབ་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །དོན་དམ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཆུ་ཤིང་དང་འདྲའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པས་ཆུ་ཤིང་ལྟར་སྙིང་པོ་མེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་ལ་འགག་པ་མེད། དེ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་དང༌། མ་འདས་པ་ནི་སེམས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གཉི་ག་ལ་དོན་དམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པས་སོ། །བཤད་པའི་རིགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ཁྱད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་ཤེས་པས་བརྫུན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེ་ན། རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་སྡུག་བར་བྱེད་ཅེས་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ལམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་གང་རུང་ལས་ཅི་ཐོབ། གང་རུང་གི་སུ་ཞིག་ལ་ཤོར། རིམ་གྲོ་བྱས་པའམ་ཡོངས་སུ་བརྙས་པ་སུས་སུ་ལ་སླར་བྱེད་པར་འགྱུར། དངོས་པོ་ལ་རང་བཞིན་མེད་པས་གང་ལས་བདེ་བ། གང་ལས་སྡུག་སྟེ་བདེ་སྡུག་གི་རྒྱུ་མེད་པས་སོ། །གང་དགའ་བ་གང་མི་དགའ་བ་


DTG106_Page_0561
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་དང་ཕྲད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འབད་པའོ། །སྲེད་པ་གང་ཡིན་པའི་ཅི་ལ་སྲེད། གང་གིས་འཁོར་བ་དེ་བཙལ་བས་གཏི་མུག་ཙམ་སྟེ་རང་བཞིན་མེད་དོ། །དཔྱད་ན་གསོན་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་ཡིན་ཏེ་མེད་པས་སོ། །གང་ཞིག་འདིར་འཆི་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར། གང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་པས་སོ། གཉེན་དང་བཤེས་གང་ཞིག་གང་གི་ཡིན། གང་ལས་མི་དགེ་བ་དང་སྲིད་པར་འཆི་བའོ། །ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་བདེན་པའི་དོན་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་ལས་བྱུང་བ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྣང་ངོ༌། །དེ་བས་དེ་བཞིན་དུ་བདག་འདྲ་བ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །གང་མི་ཤེས་པས་བྱིས་པ་རྣམས་འཐབ་པའི་རྒྱུས་རབ་ཏུ་འཁྲུག་སྤྲོ་བའི་རྒྱུས་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །མྱ་ངན་དང༌། ངལ་བ་དང༌། སྒྱིད་ལུག་དང། ཕན་ཚུན་དུ་གཅོད་པ་དང་འབིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡིག་པས་བདག་བདེ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཚེགས་ཆེན་པོས་འཚོ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཞེ་སྡང་དང་འདོད་པ་ལ་སོགས་པས་ངན་སྤྱོད་བྱས་ཏེ་ཤི་ནས་མི་བཟང་སྡུག་བསྔལ་ངན་སོང་དུ་ཡུན་རིངས་ལྟུང་སྟེ། ལས་ཟད་ན་ཡང་དང་ཡང་དུ་བདེ་འགྲོར་འོངས་ཤིང་བདེ་བ་མང་པོ་སྤྱད་ནས་སོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྲིད་པ་ལ་ཉེ་བར་འཚེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། མི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་སོ། །སྲིད་པ་དེར་ནི་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདི་འདྲ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེའི་དོན་དུ་ཕན་ཚུན་དུ་འགལ་བ་འབྱུང་སྟེ། མུ་བཞི་དང་བྲལ་བའི་དེ་ཉིད་མི་རྟོགས་པས་སོ། །དེར་ཡང་དཔེ་མེད་ཅིང་མི་བཟད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོ་མཐའ་ལས་འདས་པ་དང༌། དེར་ནི་དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་ཞིང་དེར་ནི་ཚེ་ཡང་ཐུང་བ་ཉིད་དོ། །གསོན་པ་དང་ནད་མེད་པ་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པས་ངལ་པ་དང། གཉིད་དང༌། ཕྱི་ནང་གི་འཚེ་བ་དང༌། བྱིས་པ་དང་འགྲོགས་པས་དགོས་པ་མེད་པར་དུས་འདའ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་བས་ཚེ་ནི་དོན་མེད་པར་མྱུར་དུ་འདའ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་དཔྱོད་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། ཆགས་པ་དང་བྲལ་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དགྲ་གཡེང་བ་དགག་པ་དཀའོ། །དེའི་


DTG106_Page_0562
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེང་དུ་ངན་སོང་ཆེན་པོར་ལྟུང་བར་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་བདུད་བརྩོན་པར་བྱེད། དེར་ཡང་རྒྱང་པན་པ་དང་དཔྱོད་པ་པ་ལ་སོགས་པ་ལམ་ལོག་པ་མང་བས་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བ་དཀའོ། །དེ་ལྟར་ཤི་ནས་སླར་དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་རྙེད་པ་དེ་བས་ཀྱང་དཀའ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ཆུ་བོ་བཟློག་པར་དཀའོ། །དེ་བས་ཀྱེ་མ་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱུད་པར་འགྱུར། གཅིག་ལས་ཐར་ཀྱང་གཞན་དུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སླར་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བས་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་རིམ་པས་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་མི་ཤེས་པས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡོངས་སུ་གདུངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོ་ལ་གནས་པ། མ་རིག་པས་ལོང་བས་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་མི་མཐོང་བ་ལ། ཀྱི་ཧུད་མྱ་ངན་བྱ་བར་འོས། དཔེ་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་བློ་རྒོད་པ་འགའ་ཞིག་ཡང་ཡང་ཁྲུས་བྱས་ནས་གྲང་བའི་གདུང་བས། ཡང་དང་ཡང་དུ་མེ་ལ་འཇུག་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་འབར་བས་བཟུང་ཡང་བདག་ཉིད་བདེ་བར་རློམ་པ་བཞིན་གནས་སོ། །རང་ཉིད་བག་མེད་པ་མི་མཐོང་བར་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་ལ་སོགས་པའོ། །འཆི་བ་དང་རྒས་པ་མེད་པའི་རོལ་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ཅི་དགར་གནས་པ་རྣམས་ལ། རྒས་པ་དང་ན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་བཅོས་སུ་མེད་པའི་འཆི་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་མི་བཟད་པ་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ལ་གདམས་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། ཕྱོགས་བཞི་ནས་རི་བཞི་བུ་ག་མེད་པ། སྲ་བ་ནམ་མཁའ་རེག་ཅིང༌། ས་གཞི་རྨོ་ཞིང་འོང་བ་གང་ལ་བརྒྱུགས་ཏེ་འབྲོས་པ་སླ་བ་བ་མ་ཡིན། དེ་ལྟར་རྒས་པ་དང༌། ན་བ་དང༌། གདུང་བ་དང༌། འཆི་བ་བཞི། དར་ལ་བབ་པ་དང༌། ནད་མེད་པ་དང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གསོན་པ་རྣམས་འཇོམས་ཤིང་འོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་མེད་དེ། དཔེ་གདུངས་བ་རྣམས་ལ། བསོད་ནམས་ཁོ་ན་སྤྲིན་ཏེ། གདུང་བ་སེལ་བས་སོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་བདག་གི་བ་དེ་བའི་ཡོ་བྱད་གོས་དང་ཟས་ལ་སོགས་པས་བདག་ནམ་ཞི་བར་བྱེད་པར་འགྱུར། མངོན་པར་མཐོ་བ་བཤད་ནས། ངེས་པར་ལེགས་པ་


DTG106_Page_0563
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་དེ། ནམ་ཞིག་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོར་དམིགས་པའི་ལྟ་བ་རྣམས་ལ་ཚིག་དང་རྟོག་པའི་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་ནམ་སྟོན་པར་འགྱུར། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བཤད་ནས། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བཤད་དེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་གུས་པས་འཁོར་གསུམ་དུ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡང་ངོ༌། །ཤེས་རབ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ནི་ཕུང་པོ་སྟེ། དེའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དགུ་པའོ།། །།ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བཤད་དེ། བདག་གི་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ནི་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པའི་མཐར་ཐུག་ལ་གནས་པ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། དེའི་སླད་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པ་སྟེ། དེ་ལ་འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དགུ་གང་གིས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཁྱད་པར་དུ་བསམས་པས་དགེ་བ་བདག་ལ་གང་བྱུང་བ་དེས་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་ཁོ་ན་རྒྱན། ཚིགས་བཅད་ཐམས་ཅད་བློ་ལ་ལེན་པ་དང་དོན་གྱིས་དེའི་དོན་སྒོམ་པའི་ཕྱིར་དེ་སྙིང་ལ་གནས་པས་དེ་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཐུགས་རྗེས་བཤད་དེ། ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་སེམས་ཀྱི་གནོད་པ་ཅན་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་རེག་པའི་རྒྱ་མཚོ་སེམས་ཀྱིས་ཡིད་བདེ་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཐོབ་པར་ཤོག །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་པས་སོ། །དམྱལ་བ་ནི་ཡང་སོས་དང༌། ཐིག་ནག་དང༌། བསྡུས་འཇོམས་དང། དུ་འབོད་དང༌། དུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང༌། མནར་མེད་དེ་བརྒྱད་ཚ་བའི་དམྱལ་བའོ། །སོ་ཐམས་ཐམས་པ་དང༌། ཀྱི་ཧུད་སྨྲ་བ་དང༌། ཨ་ཆུ་སྒྲོགས་པ་དང༌། ཆུ་ངུར་དང༌། ཆུ་བུར་ཆེན་པོ་དང༌། ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པ་དང༌། པདྨོ་ལྟར་གྱེས་པ་དང༌། པདྨོ་ལྟར་ཆེར་གྱེས་པ་སྟེ་གྲང་བའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་འདི་ལ་ཡོད་པས་བདེ་བ་ཅན། ས་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཁོ་ན་དེར་སྐྱེ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ན་སྤྲིན་ཆེན་པོ་སྟེ། དེས་སྙིང་བརྩེ་བས་ཚ་བའི་དམྱལ་བ་ལ་ཆུ་བསིལ་བའི་ཆར་ཕབ་པས་སོ། །དེ་ལྟར་གྲང་བའི་དམྱལ་བར་ཤིན་ཏུ་དྲོ་བའི་འོད་ཟེར་


DTG106_Page_0564
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤྲོས་པས་སོ། །ཉེ་བའི་དམྱལ་བ་བཤད་དེ། རལ་གྲི་དང༌། མདའ་དང༌། མདུང་དང༌། ནུས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལོ་མ་ཅན་ནི་ལྷའི་ཀུན་དགའ་རབ་དགའ་ཚལ་ལྟར་སྡུ་གུར་ཤོག །ཀུ་ཏྲ་ནི་ལས་ཀྱི་སྒྱུ་མས་ཁ་ཐུར་དུ་བལྟས་པ། རྣོན་པོ་སོར་བཅུ་དྲུག་པ། འབར་བ་ལྕགས་ཀྱི་ཚེར་མ་ཅན་ཤལ་མ་རིའི་སྡོང་པོ་ཉེ་བའི་དམྱལ་བ་ཤལ་མ་རིའི་ནགས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ནི། ཆོས་དང་མཐུན་པ་འདོད་པའི་དོན་སྟེར་བའི་ལྷའི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག །བདག་གི་དགེ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཀུན་དང་སྦྱར་རོ། །དམྱལ་བའི་ཚོགས་དག་ནི་ཉམས་དགར་ཤོག །ཅིས་ཤེན་པདྨའི་དྲི་བསུང་དང་ལྡན་པའི་མཚོ་དང༌། ཐིང་རིལ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་སྙན་འབྱིན་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་ཉེ་བའི་དམྱལ་བ་མེ་མ་མུར་ལ་སོལ་བའི་ཕུང་པོ་འབར་བ་ནི་གཟི་བརྗིད་འབར་བར་ནོར་བུའི་ཕུང་པོར་ཤོག །ལྕགས་ཀྱིས་གཞི་མེ་འབར་བ་ཤེལ་གྱི་ས་གཞི་རུ་གྱུར་ཅིག །གང་ལ་སེམས་ཅན་འདུས་པ་ཆེར་གདུངས་པས་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་དམྱལ་བའི་རི་རྣམས་ནི། མཆོད་པས་བརྒྱན་པ་རྒྱལ་བ་གནས་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་དམྱལ་བ་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བར་གྱུར་ཅིག །མེ་འབར་བ་བསིལ་བའི་ཚར་དང༌། རྡོ་བ་ཚ་བའི་ཆར་དང༌། མཚོན་གྱི་ཆར་ནི་དིང་ནས་བརྩམས་ཏེ། ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་མགོར་མེ་ཏོག་གི་ཆར་དུ་སྣང་བར་ཤོག །འདིར་བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ནོར་ལ་འདོད་པ་མི་ཉམས་པས་དམྱལ་བར་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་མཐོང་ནས་བརྒྱུགས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་དུ་འཐབ་པ་ནི་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་འཕེན་པར་ཤོག །དམྱལ་བའི་འོབས་འབར་བའི་ཟངས་མའི་ཁུ་བའི་ཆུས་གང་བའི་ནང་དུ་ནུབ་པའི་སེམས་ཅན་ཤ་ཀུན་ཞིག་པ། མེ་ཏོག་ཀུན་ད་ལྟར་དཀར་བའི་རུས་པའི་ལུས་ཅན་ནི་བདག་གི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ལྷའི་ལུས་ཐོབ་ནས་ལྷའི་བུ་མོ་རྣམས་དང༌། ལྷ་ཡུལ་གྱི་ཆུ་བོ་གང་གའི་ཆུ་ལ་རྩེ་ཞིང་གནས་པར་གྱུར། ཆུ་བོར་གཉི་ག་མཚུངས་སོ། །དམྱལ་བ་འདིར་གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་དང༌། ཁྭ་དང༌། བྱ་རྒོད་རྣམས་འཇིགས་སུ་རུང་བ་སྐྲག་ཅིང་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིག །དེས་དམྱལ་བ་བ་རྣམས་སྡུག་ཏུ་མི་འཇུག །ཤ་དང་རྐང་མར་ལ་སོགས་པའི་དུ་བ་གྱེན་དུ་རྒྱུ་བས་བྱས་པའི་


DTG106_Page_0565
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མུན་པ། ཕྱོགས་ཀུན་དུ་འཇོམས་པའི་འོད་ཟེར་ཡིད་དུ་འོང་བ་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་སྐྱེད་པ་དམྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གྱེན་དུ་བལྟས་པས་མཐོང་ནས་འོད་ཟེར་འདི་སུའི་ཡིན་བལྟས་པས། ནམ་མཁའ་ལ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་གཟི་བརྗིད་འབར་བ་མཐོང་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་དང་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་རྙོག་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ། དམྱལ་བ་ལས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྲོགས་པར་ཤོག །འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་མཐུས་དམྱལ་བ་ལ་དྲི་བཟངས་ཀྱི་ཆུ་དང་འདྲེས་པ་པདྨའི་ཆར་འབབ་པར་ཤོག །དེས་ཆིལ་ཆིལ་སྒྲོགས་ཤིང་དམྱལ་བའི་མེ་འཇོམས་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིག །དེ་བས་འདི་ཡིན་ཞེས་བདེ་བས་ཚིམ་པ་དམྱལ་བ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་ལས་བྱུང་མི་ཤེས་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མཐོང་བར་གྱུར་ཅིག །འཇམ་དབྱངས་མཐོང་ནས་དམྱལ་བ་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་དུ་འབོད་དེ། ཀྱེ་གྲོགས་བདག་དིང་ནས་བརྩམས་ཏེ་འཇིགས་པར་མ་བྱེད་མྱུར་དུ་ཚུར་ཤོག །བདག་ཅག་གསོན་པ་ཉིད། གྲོལ་བ་ཉིད་གང་གི་ཕྱིར་གཞོན་ནུ་ཟུར་ཕུང་ལྔ་དང་ལྡན་པ་མི་འཇིགས་སྦྱིན་བའི་འོད་ཟེར་ཅན་བདག་ཅག་གི་གན་དུ་འོངས་གང་གི་མཐུས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བྲལ། དགའ་བའི་ཤུགས་རྣམས་རབ་ཏུ་འཇུག །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བྱུང༌། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་མ་ལྟ་བུའི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་སོ། །ཁྱེད་ཅག་སྟེང་དུ་འདི་ལ་ལྟོས་ཤིག །ལྷའི་ཡུལ་ནས་བབས་པ་ལྷ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མས་ཅོད་པན་གྱིས་ཞབས་ཀྱི་པདྨ་ལ་མཆོད་པ། འུ་ཅག་ལ་བརྩེ་བས་སྤྱན་བརླན་པ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པས་དབུ་ལ་མེ་ཏོག་དུ་མའི་ཚོགས་ཀྱི་ཆར་འབབ་པ། ལྷ་མོ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མས་འཇམ་དཔལ་གྱི་བསྟོད་པ་སྒྲོགས་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་དུ་འོང་བ་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་མས་ཉེ་བར་སྤྲས་པ། འཇམ་དབྱངས་མཐོང་ནས་ད་ནི་གྲོགས་དག་ཚུར་ཤོག་ལ་སོགས་པའི་དམྱལ་བ་རྣམས་ཀུ་ཅོ་འདོན་པར་ཤོག །དེ་ལྟར་གཞུང་བརྩམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བདག་གི་དགེ་བས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བ། ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁོ་ན་སྤྲིན་བདེ་བར་རེག་པ། བསིལ་བ་དྲི་བཟང་བའི་རླུང་དང་ཆར་འབེབས་པར་མཐོང་ནས་དམྱལ་བ་རྣམས་མངོན་པར་དགའ་བར་གྱུར་ཅིག །སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་ཅིང་སླར་ཡང་


DTG106_Page_0566
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་དེ། སྲེག་པ་དང་གཅོད་པ་དང་འབིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་མི་བཟད་པ་དང༌། གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པ་དམྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་གྱུར་ཅིག །དེ་དང་དེར་གནས་པ་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོ་ལས་གྲོལ་བར་གྱུར་ཅིག ། ཆེན་པོ་ཀུན་གྱིས་ཆུང་བ་ཀུན་ཟ་བ། ཆུང་བ་མང་པོ་འདུས་པས་ཆེ་བ་ཡང་སྲིད། དེའི་འཇིགས་པ་དུད་འགྲོ་རྣམས་ལ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག །བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཞིང་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ། ཡི་དགས་རྣམས་ནི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་མི་རྣམས་བཞིན་དུ་ཚེ་ལོ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་པ། དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་དང་བྲལ་བ། མ་རྨོས་པ་དང་མ་བཏབ་པའི་སཱ་ལུ་དང༌། དཔག་བསམ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག །འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་ཕྱག་ལས་འབབ་པ་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན། སྙིང་རྗེའི་རྒྱུ་མཐུན་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མས་ཁྲུས་བྱས་པས་ཚིམ་པར་གྱུར་ཅིག །ཡི་དགས་རྣམས་བསིལ་བར་གྱུར་ཅིག །མིའི་རིས་ལ་འང་ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་མཐོང་བ་དང༌། འོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་ཐོས་པ་དང༌། སྦྲུམ་མ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུམ་བཞིན་དུ་ན་ཚ་མེད་པར་བཙའ་བར་ཤོག །མི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གོས་ལ་སོགས་པ་བདེ་བ་ཡང་མི་ཕན་པ་མི་རུང་བས་གང་གང་འདོད་པའི་ཕན་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །རྒྱལ་པོ་དང་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པས་འཇིགས་པ་རྣམས་འཇིགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཕ་མ་དང་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུང་བ་རྣམས་ཡིད་བདེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཕྱི་ནང་གི་གནོད་པས་ཡི་ཆད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིད་སོས་པ་དེ་བས་བརྟན་པའི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག །ཚད་པའི་ནད་ལ་སོགས་པ་ལས་གྲོལ་བས་ནད་མེད་པ་དང༌། བཅིངས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ལས་གྲོལ་བ་དང༌། ཕྱི་ནང་གི་སྟོབས་ཐོབ་པས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཕན་ཚུན་དུ་སྡོང་བ་དང་བྲལ་ཞིང་བརྟན་པར་གྱུར་ཅིག །འགྲོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། གྲུ་ཆེན་ནི་གཟིངས་ལ་སོགས་པའོ། །ངོགས་ནི་རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པའོ། །མྱ་ངན་ནི་ལམ་བགྲོད་བར་དཀའ་བའོ། །ལམ་གོལ་ནི་ལོག་པའོ།།


DTG106_Page_0567
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིད་དུ་སོང་བ་དང༌། ཆང་ལ་སོགས་པས་མྱོས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་མྱོས་པ་ནི་གཡེང་བ་ཆེ་བ་ལ། རྔོན་པ་དང༌། ནགས་དང༌། དགྲས་བགྲོད་པར་དཀའ་བ་ལས་མགོན་མེད་པ་དང༌། བྱིས་པ་དང༌། རྒན་པོ་རྣམས་ལ་ལྷ་ཡིས་བསྲུང་བར་ཤོག་མི་ཁོམ་པ་ནི་སྔར་བཤད་དོ། །དད་པ་ནི་མོས་པ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་ནི་འགྱོད་པ་མེད། །ཡིད་བདེ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེ། །ཉམ་ང་མེད་ཅིང་བརྟན་པ་དང༌། །ཁྱད་པར་དུ་ནི་འགྲོ་བ་དང༌། །ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། །བླན་མེད་པར་རང་གཞན་དོན། །མྱུར་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དག །ལྷག་པར་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀུན་རྫོབ་དེ་ཉིད་དོན། །སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྫོགས་བྱེད་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །བྱ་བ་དག་ལ་མ་འཁྲུལ་བ། །ཇི་ལྟ་བར་ནི་ཡོངས་ཤས་ནས། །ཏིང་འཛིན་ལ་གནས་གྲོལ་བྱེད་པ། །དོན་དམ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་པ་དང༌། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག་པའི་ཐབས། །རྟོག་པ་མེད་ཅིང་ཐེ་ཚོམ་བྲལ། །ས་བོན་ལས་བྱུང་སྙིང་རྗེ་ནི། རང་གི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱིས་མ་བཅོམ་ན། །ཤིན་ཏུ་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་འགྱུར། །དེ་བས་རང་གཞན་སྡུག་བསྔལ་མེ། །འཇོམས་པར་བྱེད་པ་བདུད་རྩི་ཆེ། །སྙིང་རྗེ་གོམས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །རྒྱུ་ཡིན་པ་ནི་ངེས་པའོ། །འགྲོ་བ་ལོ་ཏོག་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི། །ཐོག་མར་ས་བོན་དེ་མེད་ན། །བློ་ལྡན་རབ་ཏུ་མི་འཇུག་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རིང་བའོ། །འགྲོ་བ་བདག་མེད་ཤེས་ནས་སུ། །མི་བརྟན་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་གཟིར། །ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ནི། །རབ་ཏུ་འཕེལ་འགྱུར་ཆུ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་སྙིང་རྗེའི་ཆུ། །འདེབས་པ་མེད་ན་ངེས་པར་ནི། །བསོད་ནམས་ཚོགས་ནི་མི་རྫོགས་ཤིང༌། །བྱང་ཆུབ་དམན་པར་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ཐ་མར་མི་དམིགས་ཡུན་རིངས་སུ། །ལོང་བྱ་ལོ་ཐོག་སྨིན་པ་བཞིན། །འགྲོ་བ་ནམ་མཁའ་བཞིན་མཐོང་ཀྱང༌། །སྔར་རྟོགས་ཤུགས་ཀྱིས་འཇུག་པར་འགྱུར། །དེ་དག་དང་ལྡན་པ་གཟུགས་དང་པ་འདྲེན་


DTG106_Page_0568
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་ཚེ་རབས་དྲན་པས་སྡིག་ལ་འཛེམ་པའོ། །ནམ་མཁའ་ཁོ་ན་མཛོད་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །འདོད་པ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ལས་བླངས་ཤིང་སྦྱིན་པ་གཏང་བས་སོ། །སེམས་ཅན་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །བུད་མེད་འཚང་མི་རྒྱ་བས་དེ་ལྟར་བཤད་དེ། བུད་མེད་སྐྱེ་ལ་སྨོད་པ་གང༌། །ཆགས་པ་ཆུང་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟང༌། །རྟག་ཏུ་སྐྱེས་པར་སྐྱེ་བར་འདོད། །བུད་མེད་དེ་ནི་སྐྱེས་བུར་འགྱུར། །མ་རབས་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ང་རྒྱལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པས་སོ། །བདག་གི་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་བཅད་བཞི་གོ་སླའོ། །གྱོ་མོ་ནི་རྫའི་བུམ་པ་ཆག་པའི་དུམ་བུ་རྣམས་སོ། །ཆོས་བཞིན་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་འཁོར་བ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་བྱ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཆོས་སྟོན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་བཅད་ལྔ་གོ་སླའོ། །ལས་སུ་རུང་བ་ནི་བསམ་གཏན་ནུས་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་ཐར་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཁྱིམ་ནས་བྱུང་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་བཅད་དྲུག་གེ་སླའོ། །སེ་རབ་དགའ་བ་ཐོབ་པར་དུ། །ཞེས་གསུངས་པས་གཞུང་འདི་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་མཛད་པར་ངེས། སྟོན་པའི་དུས་སུ་ཡང་གཞུང་མ་རྫོགས་པར་ནམ་མཁའ་ལ་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་མཇལ་བས་དུས་དེ་ཉིད་དུ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའོ། །བདག་ནི་ཁ་ཟས་ཀྱི་ནས་ཀྱང་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་བཅད་དྲུག་གོ་སླའོ། །བསྟན་པ་ནི་ལུང་དང་རྟོགས་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་དགྲ་རྣམས་མ་ལུས་འཆོས་པ་དང༌། །ངན་འགྲོ་སྲིད་ལས་སྐྱོབ་པ་གང་ཡིན་པ། །འཆོས་སྐྱོབ་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཏེ། །གཉིས་པོ་འདི་དག་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་དྲིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་སླའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ལེའུའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བཅུ་པ་རྫོགས་སོ།། །།དམ་ཆོས་དྲི་མེད་འོ་མའི་རྒྱ་མཚོ་བསྲུབས་པའི་སྙིང་པོར་གྱུར་པ་བདག་མེད་གཉིས། །རང་


DTG106_Page_0569
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་ཤེས་ནས་སྐྱེ་བོ་སྡུག་བསྔལ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་བྱང་སེམས་ཕན་ཡོན་གཏམ། །བླ་མེད་ཡན་ལག་བདུན་དང་བདག་ཉིད་འབུལ་བ་དང་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་མཆོད་པས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས་ཀྱི་ཆོག་བསླབ་བྱ་དང་བཅས་འདིར་ནི་གསུངས་པ་ཡིན། །ལོངས་སྤྱོད་དུས་གསུམ་དགེ་བ་བདག་ཉིད་འབུལ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྙོག་མེད་བཟོད་པ་གསུམ། །བརྩོན་འགྲུས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བྲལ་སྟོབས་ཀུན་དང་ལྡན་བསམ་གཏན་སྙིང་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ལྡན། །ཤེས་རབ་གང་ཟག་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཡུལ་ཅན་གང་ཡིན་དེ་བསྔོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །གཞན་ཡང་གང་དག་ཉན་ཐོས་ལམ་ནས་དབུ་མར་འཇུག་པར་འབྱུང་མཛའ་འདི་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་དོ་མཚར་བ་ལ་མཁས། །དམ་པའི་གཞལ་བྱ་རྒྱ་མཚོ་ཆེ། །དྲང་པོས་ཕྲ་བར་འདྲེན་པ་པོ། །ཞི་ལྷའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྒྱལ་བ་མཐའ་ཡས་མཉེས་མཛད་ཅིང༌། །ཤེས་རབ་སྙིང་རྗེ་ཡུན་རིངས་སྦྱངས། །ཞི་བའི་ལྷས་མཛད་གཞུང་གི་འགྲེལ། །བརྩམས་དགེས་འགྲོ་རྣམས་རྒྱལ་བར་ཤོག །སློང་དཔོན་འཕགས་པ་དཔལ་ཞི་བའི་ལྷའི་ཞབས་ཀྱིས་མཛད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་དགོངས་པ་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་རིག་པའི་འབྱུང་གནས་དབུས་འགྱུར་འཆང་གི་ཤར་ཕྱོགས་བྷ་རེན་དྲར་རྒྱལ་རིགས་ལས་འཁྲུངས་ཤིང༌། ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ། རིག་པའི་གནས་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་མཁས་ཤིང་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མ་མེད་པའི་རྒྱན་གྱིས་སྤྲས་པ། རིམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ལ་རྒྱུད་ལེགས་པར་སྦྱངས་པས་ལམ་གྱི་རྟོགས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཆེར་འཕེལ་བ། རྩོད་པའི་དུས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཉིས་པར་གྲགས་པ་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་བསོད་སྙོམས་པ་ཤཱཀྱ་ཤྲཱི་བྷ་དྲ་ལ་སོགས་པ་པཎ་གྲུབ་དུ་མའི་ལེགས་བཤད་ཀྱིས། ཐུགས་ཀྱི་བུམ་པ་ལེགས་པར་བལྟམས་པས་ཕྱོགས་ཕྱི་ནང་གི་ཐེག་པ་མ་ལུས་པ་ལ་མངའ་བརྙེས་ཤིང། སྐྲ་དང་ཚད་མའི་མིག་གིས་ཤེས་བྱའི་དེ་ཉིད་གཟིགས་པ། རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་ཛ་ག་ཏ་ལ་བི་ཧ་རའི་པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་ཤྲཱི་བི་བྷཱུ་ཏི་ཙནྡྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རུ་ལག་གཙང་སྟོད་འབྲིང་མཚམས་ཀྱི་སའི་ཆ་དཔལ་རྒྱ་རྟགས་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་རང་འགྱུར་དུ་མཛད་པའོ།། །།


previousབྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་དགོངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ། no next