སྐུ་གསུམ་འགྲེལ་པ།
ཡེ་ཤེས་ཟླ་བ།
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཀཱ་ཡ་ཏྲ་ཡ་བྲྀཏྟི། བོད་སྐད་དུ། སྐུ་གསུམ་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་དང་པོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དུ་མའི་གནས་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཡིད་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིང༌། དེ་ལས་འབྱུང་བའི་ཐབས་དམིགས་ལ། གང་གི་ཚེ་ལས་དང་པོ་པ་རིགས་མ་ངེས་པར་གྱུར་པ། །རྐྱེན་གྱིས་བཀྲི་བའི་བློ་དང་ལྡན་པས་མ་ངེས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པ། དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སྦྱོར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་སྲོག་ཆགས་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པར་བྱ་བར་གཟུད་པའི་ཕྱིར་སྐུ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །རིགས་ལ་གནས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པར་འདོད་ལ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་པར་མི་ཤེས་ན་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་མི་བལྟའོ་ཞེས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བཀའ་སྩལ་པ། གཞོན་ནུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་ཤེས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ཞིང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟར་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ལ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འདོད་པས་ནི་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་བདེ་བར་རབ་ཏུ་བསྒྲིམ་པའི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་
སྟོབས་ཀྱིས་སྐུ་གཞན་གཉིས་ཀྱང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་དེ་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། །སྦྲུལ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་གཞན་ནི་ཆོས་སྐུ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་སོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་འཕྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་མཛད་པར་འོས་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའོ། །སྤྲུལ་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་སུའི་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཐུབ་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་འབྱུང་བ་མེད་པས་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅང་མི་གསུང་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་གདོན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་མཐའི་བར་དུ་བཞུགས་ཏེ་དེ་དག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐུ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་སྐུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་དེ་དག་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ཡིས་དེ་ཡི་བྱང་ཆུབ་བསྡུས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐུབ་པ་དེའི་བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐུ་གསུམ་པོ་འདིས་བསྡུས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱིས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཤུགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་གིས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་སུ་ཆོས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་མྱོང་བས་ན་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུ་སྟེ་དེའི་དབང་ཁོ་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་སྤྱོད་པ། གཟུགས་དང་ཁ་དོག་དང་སྤྱོད་ལམ་ཐ་དད་
པ་མཛད་པ་མཁྱེན་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་སྨིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་ན་སྣང་ངོ༌། །གསུམ་པོ་འདི་དག་ཐུབ་པའི་སྐུ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཏགས་པའི་དོན་དུ། སྦྱོར་བའི་ས་ལ་བརྟེན་རྣམས་དང༌། །གཞན་དག་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བའི་ས་ལ་སྦྱོར་བར་བྱ་བའི་ས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྟེན་རྣམས་ཞེས་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང༌། ཞེས་བྱ་བ་སུ་ལས་གཞན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་གཞན་ནོ། །ཅི་རིགས་པར། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་ལ་སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །དེ་ཡང་ཅི་ལས་འབྱུང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་དབང་གིས་སེམས་ཅན་སྣང༌། །རྣམ་རིག་འབྱུང་བ་དང་པོར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལྟ་བུ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ལ། ཟབ་པ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལ་གནས་པ་ན་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཏབ་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཤུགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་དུག་གི་ཤིང་རྩ་ནས་མ་བཏོན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དག་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། རང་རྒྱལ་བ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང། བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་དག་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སྤྲུལ་པ་དཔྱད་ནས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དཔྱད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མཐོང་བའི་བློ་ཅན་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་
སོ། །ཡང་དག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སར་ཆུད་པ་རྣམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་གཞན་དག་ལ་དེ་ནམ་ཡང་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་བསམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་རབ་རྫོགས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དུ་མ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདིས་སྤངས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཞིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་གནས་སྐབས་ན་ཤེས་བྱའི་ཚོགས་མ་ལུས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་དུ་མཐོང་བ་ལས་ཤེས་བྱ་གཞན་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བླ་ན་མེད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཚུངས་མཉམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། པདྨ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་པོའི་སྟེང་ན་བཞུགས་པ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་བ་བརྙེས་པ། ས་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་གནས་ངན་ལེན་ཤིན་ཏུ་ཆ་ཕྲ་བ་ཡང་དག་པར་ཟད་པ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་གཏི་མུག་གི་མུན་པ་ཆེན་པོ་བསྩལ་བས་གནས་གྱུར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་སྐུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་མཚན་ཉིད་ལས་དཔྱད་ནས་བརྡ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དང་པོ་གཉིས་ནི་བཏགས་པའི་ཡོད། །གསུམ་པ་དོན་དམ་པ་ཡང་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་སྐུ་གསུམ་བསྟན་པ་འདི་ཅི་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པ་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་
ལོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དོན་དམ་པ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པས་བསྡུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་དེ་གཉིས་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ཡིན་ཞིང་གང་ལ་འདོགས་ཤེ་ན། དེ་དག་ལས་ཀྱང་གསུམ་པ་ནི། །གཉིས་པོ་གནས་སུ་གྱུར་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་གཉིས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནགས་ལ་སོགས་པ་དག་གི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་དེ་ནི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་གདུལ་བའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རེས་འགའ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། ཅིག་ཤོས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་སྙམ་ན། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་པུ་དོན་དམ་པས་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དྲི་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ནི། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་མ་གཏོགས་པར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དྲི་མ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཚུངས་སྙམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་གཞན་ནི། །གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་གཉིས་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་གནས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ངོ་བོར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་གཞན་ནི་སྤྲོས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་བརྫུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཡེ་ཤེས་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཕྱེ་བས་མ་ཡིན་ནམ། འདི་གཉིས་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་གཞན་མེད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ཡེ་ཤེས་དང༌། །སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཕྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། དེ་གཉིས་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར། རྟོག་མེད་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད། །དག་པས་དེ་གཉིས་བསྡུས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པར་མ་གྱུར་ན་ནི། བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་འདི་ལྟར་ཡང་འགྱུར་ན། རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྡུས་པ་ནི་ཡོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སྤྲོས་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡེ་ཤེས་དེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དག་པས་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་པུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་སྲིད་དུ་དེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱིས་གཉི་ག་བསྡུས་པ་ཡོད་དོ། །རྣམ་པ་འདིས་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྡུས་པ་ཡོད་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། ཤེས་བྱ་དེ་ཁོ་ནར་ཟད་དམ་ཅི་ན། ཆོས་གཞན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆོས་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་ན། བརྗོད་པ་འདི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་ལ་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། བདེ་གཤེགས་རྣམས་ནི་རང་གཞན་དོན། །ཕུན་ཚོགས་ཕ་རོལ་གཤེགས་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་བཞུད་པས། རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པ་དང་ལྡན་ན་དེ་ལྟ་ན་དེ་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་བྱའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ན་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ལ་
སོགས་པ་ལ་གཟིགས་པའི་རིམ་གྱིས་གཞན་དག་གི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་དངོས་དེ་འདྲ་དེའང༌། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་བསྡུས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིའོ། །དངོས་དེ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་གཤེགས་པའི་དངོས་པོའོ། །དེའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུའོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་གཞན་མེད་ན། འོ་ན་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་མཐའ་ཡས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་དང༌། གཞན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་གསུང་རབ་ལས་སྨོས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་ཁོ་ན་སྨོས་པའི་རིགས་ཀྱི། ཡི་གེ་དུ་མའི་གྲོན་ཚེགས་དབྱུང་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ཡི་དབང་གིས་གཞན་དག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་ཏེ། དེའི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དུ་མ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་དུ་མ་དག །རྣམ་པར་གཞག་པར་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་འདིས་ན་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་དུ་མར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་རྣམ་པར་གནས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་གཉིས་ཁོ་ན་ལས་རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཚོགས་མཐའ་དག་འགྲུབ་སྟེ། གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་ཉིད་དུ་ཆོས་འདི་དག་བརྗོད་པ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འདི་གཉིས་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་ལ་ཀུན་ཉོན་མོངས། །ཆོས་ཀུན་ཇི་ལྟར་གདགས་པ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བས་དཔེས་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་
སྐྱེས་པ་དང༌། བུད་མེད་དང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་པར་འཇོག་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུན་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཞུགས་པ་འདི་མེད་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཁོར་བའི་རྒྱུན་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཆོས་འདི་རྣམས་འདོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གགས་སུ་གྱུར་པ་དེ་དང་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཅིའི་ཕྱིར་གགས་སུ་མི་རུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་གཞག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དཔེས་བསྒྲུབ་པའི་དོན་གྱི་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང༌། གང་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས། །དེ་ལས་གཞན་ཡོད་མ་ཡིན་རྣམས། །དེ་ཡི་དབང་གིས་བྱ་བ་ཡིས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས། ཐུབ་པ་ཆེ་ལ་རབ་ཏུ་གདགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །བྱེ་བྲག་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིའོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནི་བྱེ་བྲག་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་དག་སྟེ། ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་ཐ་དད་པ་ལ་ལྟོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ནམ་མཁར་སྣ་ཚོགས་འཇོག་པ་བཞིན། །རབ་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་རི་མོ་སྣ་ཚོགས་འཇོག་པ་དང་འདྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་གིས་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་རབ་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། དེ་གཉིས་ལ་དེ་ལྟ་བུ་ཅི་ཡང་མེད་ཀྱང་འོན་ཀྱང་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལ་འདི་ལྟ་བུར་འགྱུར་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གདགས་པ་སྣང་བ་བསྩལ་བར་མི་ནུས་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་གཞག་པ་རྟོག་པའི་དྲ་བའི་ས་བོན་གྱི་བདག་ཉིད་མ་ལུས་པར་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞག་པ་མི་སྣང་ན་ཇི་ལྟར་དེ་
ཡོད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བར་ནུས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་གདགས་བྱ་ཡོད་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྣང་བ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་གྲུབ་པོ་ཞེའམ། མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། སྣང་བ་འདི་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་དྲིས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཞིག་ཅིག་བསྟན་དགོས་སོ། །དེའང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དཔེར་ན་ཐ་སྙད་གདགས་པར་བྱ་བ་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡོད་ན། ཕན་ཚུན་དབང་གིས་མི་རྣམས་ཀྱི། །ཐ་སྙད་ད་ལྟ་འཇུག་པ་ལྟར། །ཞེས་བྱ་བ་ཕན་ཚུན་དུ་བསམ་པ་རིག་པ་འཇུག་པ་དག་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་ནའང་དེ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་དུས་ན་སྔོན་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་ཤུགས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུན་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟ་ཇི་ལྟ་བར་དེའི་ཚེའང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྤྲོས་པ་དང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོར་གནས་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས། དེའི་ཕྱིར། དབང་གི་བྱ་བར་དེ་དག་གི །བྱེ་བྲག་འདི་ཉིད་འབའ་ཞིག་སྟེ། །ཅིག་ཤོས་དག་ནི་རྟོག་བཅས་འདོད། །ཅིག་ཤོས་དག་ནི་རྣམ་རྟོག་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ན་ཕན་ཚུན་གྱི་དབང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཅིག་ཤོས་དག་འཇུག་པ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་འཇུག་གོ །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཅིག་ཤོས་དག་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་སྤྲོས་པའི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཐ་སྙད་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མི་རུང་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དངོས་པོའི་རྒྱུར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི། །
སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་འདོད། །དེ་ལྟར་རྣམ་རྟོག་མེད་རྣམས་ཀྱི། །དབང་གི་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱང་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འོ་ན་རེ་ཞིག་མ་འོངས་པའི་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་སྐབས་བརྙེས་པ་རྣམས་དང༌། འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་དེ་དང་ད་དུང་དུ་ཡང་གནས་པར་དམིགས་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་སྔོན་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་མ་འོངས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་དམིགས་སོ་ཞེ་ན། མཚུངས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་དུས་ན་སྨོན་ལམ་གྱི་ས་བོན་བཏབ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཤུགས་ཁོ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་གིས་མཛད་པ་རྣམས་ཀྱང་སྣང་ངོ༌། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ལས་ཆུང་ངུ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ན། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མང་པོ་སྐལ་བ་ནི་མི་ཉུང་བར་བསྒྲུབས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་འདི་ཡང་དཔེ་གཞན་ལས་བརྟེན་ཏེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་རྣམ་རྟོག་མེད་མོད་ཀྱི། །སྔར་སྔོན་འདུས་བྱས་དབང་གིས་ན། །ཇི་ལྟར་འགོག་ལས་ལྡང་འགྱུར་བ། །འདི་ཡང་དེ་བཞིན་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་པོ་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡོངས་སུ་གཡོ་བའི་བྱེད་པ་ཆུང་ངུ་འགའ་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྔར་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་དབང་གིས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འདོད་པའི་གནས་སྐབས་ན། གཎྜཱིའི་སྒྲ་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ། བདག་ཉིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལས་ལྡང་ངོ་སྙམ་དུ་སྔར་གཎྜཱི་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་མཚན་མར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་བློ་ལ་མཚན་མར་བཟུང་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་ལ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་དུ་
རྒྱུ་བ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྔར་འདུས་བྱས་པའི་དབང་གིས་ལྡང་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་ཡང་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མངོན་པར་གདོན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་རྟོག་པ་མེ་མངའ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་སྔར་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་དབང་གིས་ལྡང་བ་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པའི་འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ཞོག་ལ་ཁྱོད་ཉི་མ་ལ་ལྟོས་ཤིག་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་ལ། ཆུ་དང་བཅས་པའི་སྣོད་ཐ་དད་པའི་ནང་དུ་སོ་སོར་སྣང་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཉི་མ་ལ་སོགས་པ། །རྣམ་རྟོག་མེད་པ་རྣམ་དབང་གིས། །ཆུ་དང་བཅས་པའི་སྣོད་རྣམས་སུ། །གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བར་འཇིག་རྟེན་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་བཞིན་དུ་སྣང་ངོ༌། །ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་ལས་ཉི་མ་དང་ནོར་བུ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་སྐད་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཉི་མ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་ཆུ་དང་བཅས་པའི་སྣོད་དེ་ལྟ་བུར་ནི་བདག་གི་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག །དེ་ལྟ་བུར་འབྱུང་བར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་པས་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་མཐུས་འདི་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་ཞེས་འདི་ཡང་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་མི་རྟོག་བདག་ཉིད་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དབང་གིས་ན། །སྐལ་ལྡན་རྣམས་ལ་སྐུ་གཉིས་ཀྱི། །གཟུགས་བརྙན་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའམ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐུ་འདི་འང་བ་དེས་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུགས་བརྙན་གཉིས་འབྱུང་སྟེ་འདི་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །དཔེར་ན་བཻ་ཌཱུཪྻའི་གཞི་ལ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བར་སྣང་ན། དེ་མཐོང་བས་
གདུལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སྲོག་ཆགས་རྣམས། བདག་ཅག་ཀྱང་འདི་འདྲ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་ཞེས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་བསྐྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་འདི་གཉིས་འབྱུང་སྟེ། དེ་མཐོང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སམ། གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པས་གདུལ་བ་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དག་སྩོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་སྟེ་དེ་ལྟར་འདོད་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་གཟུགས་བརྙན་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཐ་དད་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཆུ་སྣོད་བྱེ་བྲག་གིས། །ནམ་མཁའ་ཡི་ནི་གཟུགས་བརྙན་དག །ཐ་དད་པར་ནི་སྣང་མོད་ཀྱི། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་ཐ་དད་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཡང་ཆུའི་བྱེ་བྲག་དང༌། སྣོད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ལྟ་བུར་སྣང་ངོ༌། །ཇི་སྟེ་ས་ལ་ཆུ་དང་སྣོད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དེ་མེད་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བསྒྲིམས་ཏེ་དམིགས་པར་འདོད་ཀྱང་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། ནམ་མཁའ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་གཟུགས་བརྙན་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་འདི་ཡང་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྟ་བུ་སྣང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་ཤིན་ཏུ་ཆ་ཕྲ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཟུགས་བརྙན་ཐ་དད་པ། །གདུལ་བའི་བསམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་སྣང་མོད་ཀྱི། །དེ་ནི་ཐ་དད་འགྱུར་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་མཐའ་དག་ནི་དོན་མཛད་པ་སྒྲུབ་པ་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གདུལ་བའི་རིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་དང༌། ཕྲ་བ་དང༌། རགས་པ་དང༌། རྟག་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། ཡོད་པ་
དང། མེད་པ་ལ་སོགས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པའི་ཚོགས་དང༌། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཅིག་ཅར་འཇུག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཤེས་བྱ་ཅིག་ཅར་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ། དུས་ཐ་དད་པར་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་གཟིགས་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མི་རྟོག་དེ་ལྟར་མིན། །སངས་རྒྱས་གཞན་དོན་མཛད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། དེ་ལྟར་ཁས་མི་ལེན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ས་གསུམ་གྱི་བླ་མའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་བརྩལ་བར་འགྱུར་ལ། གཞན་གྱི་དོན་ཀྱང་ཉམས་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར། ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཀུན་མཁྱེན་ཉིད། །མ་གྲུབ་པས་ནི་གཞན་དོན་ཉམས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་དམ་བཅས་པ་བརྟན་པོར་བྱས་ནས། ད་ནི་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྟོན་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་དུ་ནི། །ཅིག་ཅར་རམ་རིམ་གྱིས་བརྟག་གྲང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གང་བརྗོད་པ་དེ་ཤེས་བྱ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་མཁྱེན་པ་བརྙེས་པས་ཏེ། ཅིག་ཅར་དུ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་མཁྱེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རམ། འོན་ཏེ་རིམ་གྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་མཁྱེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་གྲང་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཅན་ཁྱོད་ཀྱི་དེ་གཉི་ག་ཡང་རིགས་པས་མི་རུང་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། དོན་སྨྲ་རྣམས་ལ་རིགས་པས་ནི། །གཉི་ག་ལྟར་ཡང་དེ་མི་འགྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་འགྲུབ་པ་མེད་པའི་རིགས་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡོད་མེད་ཡུལ་ལ་ཤེས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ཤེས་བྱ་ནི་ཡོད་པ་འམ་མེད་པའི་ཤེས་བྱ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཟད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་གཉིས་ལས་མི་འདའོ། །ཡོད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ལ་ཡང་མེད་པར་ཤེས་
ན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་ན། ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཇི་ལྟར་ངས་གཅིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་འགྱུར་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། ཅིག་ཅར་འཇུག་པར་མི་ནུས་སོ། །ཇི་ལྟར་གཅིག་པུའི་མཚན་ཉིད་དེ། །སྣ་ཚོགས་དོན་ལ་དམིགས་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཡུལ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཅིག་ཅར་འཇུག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཇི་སྙེད་པ་ནི་གཅིག་ཡིན་ལ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཅིག་ཅར་ཁྱབ་པའི་མཁྱེན་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཡང་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནི་དོན་སྣ་ཚོགས་ལ་དམིགས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །ཇི་སྟེ་དེ་ལྟར་འདོད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་གཅིག་དོན་སྣ་ཚོགས་ལ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རེ་ཞིག་རང་གི་ཡུལ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེས་དོན་སྣ་ཚོགས་ཇི་ལྟར་འཛིན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡང་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡུལ་ལ་ཅིག་ཅར་མི་འཇུག་གི །སྤྱིའི་རྣམ་པར་དེ་འཇུག་སྟེ། །སྤྱིའི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་ཁས་བླང་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་བདེན་པ་བཞིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དེ་ཡང་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་པས། ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ནི་རེས་འགའ་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ཟག་པ་མེད་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པར་མི་འདོད་དོ། །སུ་གང་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དེའི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཟག་གིས་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འཛེར་ཏེ། ཤེས་པ་དེ་ཡང་
དཔྱད་ན་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ཤེས་པའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཅིག་ཅར་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རིམ་གྱིས་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་དེ། ཤེས་པ་དེ་འཇུག་པ་ན་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་མིན་ན་དུས་གཅིག་ན། །གདུལ་བ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན། །ཉམས་པར་འགྱུར་ལ་སྟོན་པ་ཡི། །ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་ནི་བཏགས་ཡིན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་ནས་ཆོས་བཤད་པ་ལ་སོགས་པས་དོན་བྱ་དགོས་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་གྱུར་པས་ཇི་སྲིད་དུ་གཅིག་ལ་རྟོག་པ་དེ་སྲིད་དུ་གཞན་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གདུལ་བ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་རྒྱུན་གྱིས་ནུས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེས་ཐམས་ཅད་སྲེག་པ་བཞིན་ཏེ། ཅིག་ཅར་ཐམས་ཅད་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དངོས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་བཏགས་པ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་བྱ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒྲ་དངོས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་སྟོན་པ་ཡི། །ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་ནི་བཏགས་ཡིན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འོ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་ཤེས་བྱ་ཐ་དད་ཀུན། །གང་ཕྱིར་གཉིས་མེད་མཚན་ཉིད་དུ། །དེ་མཁྱེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཕྱིར། །ཅིག་ཅར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བས་རང་གི་ལྟ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་ཅིག་ཅར་མཁྱེན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྔར་མཛད་ཟིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་མཁྱེན་
པ་བརྙེས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་ཞིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མཁྱེན་པ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་གཞན་ལས། བྱིས་པ་རྣམས་ནི་རྟོག་མེད་འདོད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་རྟོག་དང་བཅས། །ཞེས་གཞན་དུ་བསྟན་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལོག་པ་གཉིས་སུ་ལྟ་བ་ཡི། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་རྟོག་མེད་འདོད། །གཉིས་མེད་ཡང་དག་ཡོད་གཟིགས་པ། །སྟོབས་བཅུ་རྣམས་ནི་རྣམ་རྟོག་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལོག་པར་གཉིས་སུ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཟིགས་པས་རྒྱལ་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཞར་ལས་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་སྐབས་ཉིད་དང་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་གི །བྱ་བ་གང་ཚེ་སྣང་གྱུར་ན། །དོན་བཞིན་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཡི། །དེ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱིས་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་གདུལ་བའི་དོན་མཛད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་དེ་སྐད་བརྒལ་བ་དེ་ལ་ཉི་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་བཀོད་པ་ལ་སོགས་པས་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །གཞན་འདི་ཡང་བརྗོད་དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་བརྫུན་པ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་བྱ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྣ་ཚོགས་དག་སྣང་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པའི་དོན་མཛད་པ་དེ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང༌། ཡང་དག་པ་མི་ཡིན་པ་ལ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ས་བོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གནས་པའི་ནས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་གིས་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་འགྲུབ་ཏུ་རུང་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འདི་ནི་ས་བོན་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན་འདི་ལས་ཇི་
ལྟར་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པ་བླ་ན་མེད་པ་དུ་མ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་གདགས་པ་བྱ་བའི་རྒྱུ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པ་ཡི། །རྟེན་ནི་རྩ་བའི་སེམས་ཡིན་ཏེ། །རྩ་བའི་ཡན་ལག་དེར་འདོད་ལྟར། །དུ་མའི་མཐུ་ལྡན་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་འཇུག་པའི་གནས་ཡིན་པས། །དེ་ཡི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད། །དག་པ་རྩ་བའི་རྒྱུར་འདོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཐ་སྙད་གདགས་པར་བྱ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པའི་རྟེན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེ་ལ་ས་བོན་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྩ་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐུ་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་འབྱུང་བའི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་རྩ་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་པར་འདོད་པར་བྱ་སྟེ། ཕན་ཚུན་གྱི་དབང་གིས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པ་རྣམས་ནི་འབྱོར་བ་དུ་མ་དང་ལྡན་ལ། གཞན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་པ་དུ་མར་འཇུག་པས་ན། །རྣམ་རྟོག་ཀུན་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར། །དེ་རྣམས་འཇིག་པས་ཡེ་ཤེས་ནི། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་དབང་འབྱོར་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་ཡེ་ཤེས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་འབྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་གློ་བུར་དུ་རྩོལ་བ་མེད་པར་ཅིག་ཅར་དུ་སྣང༌། འདི་ལ་རྒྱུ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་དུ་མར་འཇུག་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བས་དེ་ནི་ཀླན་ཀར་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་པ་དུ་མར་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་བཤིག་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་དེའི་རྣམ་པ་ཁོ་ནར་དབང་འབྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསྡུས་པ་བརྙེས་ཏེ། གང་ལ་དབང་འབྱོར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མངའ་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་བསྐལ་པ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་སྐུ་གསུམ་འདི་ལ་ཡོད་དམ།
འོན་ཏེ་ཕུང་པོ་དང་བཅས་པ་དང་ཕུང་པོ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྐུ་གང་ལ་ཡང་མ་གཏོགས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཕུང་པོར་བཅས་པའི་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཐུབ་སྐུ་གཉིས་ལ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལའོ། །དེ་ལ་བཞག་པ་ཡིན་པ་ནི་རྣམ་པར་བཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་ལ་སྩོགས་པའི་སྐུར་ཀུན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ་ཕུང་པོ་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཕུང་པོ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བརྗོད་པ་ཁས་བླངས་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི། །ཁྱད་པར་བརྙེས་པ་སྐྱོབ་རྣམས་ཀྱི། །སྐུ་གསུམ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །བསྡུས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི། །ཁྱད་པར་བརྙེས་པ་སྐྱོབ་རྣམས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཀྱི་མཐར་གཤེགས་པས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་བཞུགས་ཏེ། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསྡུས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྐུ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས། །མྱ་ངན་འདས་ལ་བཞུགས་མི་འདོད། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིས་དེ་དག་རྣམས། །འཁོར་བ་ལ་ཡང་བཞུགས་མི་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྤྲུལ་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞུགས་པར་མི་འདོད་དོ། །དེ་གཉིས་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ནི་གདུལ་བའི་དོན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དབང་དེ་ལས་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུས་ནི་འཁོར་བ་ལ་བཞུགས་པར་མི་འདོད་དེ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཁོར་བ་ནི་སྤྲོས་པའི་དངོས་པོའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
རོ། །དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྐུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཡིན། ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན། གཉིས་ནི་བརྫུན་པ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཡང་དོགས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཉིས་པོ་དད་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་དུའང་དོགས་པའི་ས་བོན་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར། སྐུ་གསུམ་པོ་ནི་དེ་དག་ཀྱང༌། །ཡོད་མིན་མེད་པའང་མ་ཡིན་ལ། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་གཅིག་པའམ། །ཐ་དད་མིན་པར་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའམ་མེད་པར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་གདུལ་བའི་དགོས་པ་ཇི་སྲིད་པ་ཙམ་དུ་བཞུགས་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་བཞུགས་པས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་ཐ་དད་པའམ། གཅིག་པར་ཡང་མི་འདོད་དེ་ཇི་ལྟར་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྲུལ་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་གདུལ་བའི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྤྲོས་པའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་དེའི་དབང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་གཉིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་གུད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུང་རབ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི། བདེ་བ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ན། སྤྲོས་པ་མེད་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བརྗོད་པ་འདི་ཇི་ལྟར་རིགས་ཤེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་སྐུ་བརྙེས་པར་གྱུར་པ་ཡི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཀུན་རྟོག་ཀུན། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ཆད་པའི་ཕྱིར། །མཆོག་ཏུ་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་བརྟག་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། དེས་བདེ་བ་མཆོག་ཅེས་དེ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་སྐུ་བརྙེས་པར་གྱུར་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ན་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་མེད་ཀྱི། རབ་ཏུ་ཞི་བའི་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་གོ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་དེ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་འདི་ཡང་དག་པའི་བདེ་བའོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། འཁྲུལ་པས་བདེ་བ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་མཚན་མ་དེ་དག་ཅི་དེ་དག་དོན་ལ་མི་ལྟོས་པ་དག་ཅིག་གམ། འོན་ཏེ་དོན་དང་མཐུན་པ་དག་ཅིག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ལོག་ཡིན་དེ་ལྟར་སྣང་ཕྱིར་དང༌། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་གཉིས་མཛད་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ཕྱིར། །དེ་དག་མཚན་ནི་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་ལོག་པ་ཡིན་ཡང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པ་གཞན་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོར་སྣང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་མཚན་དེ་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་བཞིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་འབྱུང་བ་འམ་ཡང་ན་དེའི་དགོས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཡིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དོན་ཇི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྲོས་པ་མ་མཆིས་པའི་དབྱིངས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་དགོས་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྤྲོས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སྐུ་ཡིན་ཡང༌། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་གིས་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསྐྱེད་
པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དང་དེ་དག་བདག་ཉིད་དེ་དང་དེས་དགོས་པ་སྒྲུབ་པར་མཛད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་གདགས། །དེ་དག་གང་ལས་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་དག་གང་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། །དེའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་གསུམ་པོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྤངས་དག་པས། །སྐུ་གསུམ་པོ་དག་འཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་ནི་སྤང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འཐོབ་པོ། །གཞན་གྱི་དབང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་སྤངས་པས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་འཐོབ་སྟེ། འཁྲུལ་པས་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པར་ཞུགས་པ་སྤངས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དགྱེས་པ་བསྟར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་བོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་དེ་དག་ཏུ་འདུས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་དེ་ཡིས་བསྡུས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་སྐུ་གསུམ་བསྡུས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སྐུ་རྣམས་ནི་གནས་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གང་གྱུར་པས་སྐུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། རྩ་བའི་སེམས་ནི་གྱུར་པས་ན། །ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ཡིན། །འཇུག་པའི་རྣམ་ཤེས་གྱུར་པ་ལས། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། རྩ་བའི་སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི། །ད་གྱུར་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བསྩགས་པའི་ས་བོན་རྩ་ནས་བཏོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པས་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པར་ཞུགས་པ་དག་སྟེ། དེ་ལོག་ན་དེ་ཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམ་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་ནུས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཀུན། །འགྲུབ་ནུས་རྟེན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན། །རྩ་བའི་སེམས་
ཡིན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དག་པས་དེ་ཡི་ཆོས་སྐུ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་ནུས་པ་དག་བླངས་ཏེ། འཇུག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །དེ་པས་ན་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་རྣམ་པར་དག་པས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་པོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཇི་ལྟར་འཐོབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས། །ཐ་སྙད་གདགས་པ་རྣམ་པ་ཀུན། །འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་དེ་ཕྱིར་ཏེ། །དག་པས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཕན་ཚུན་དུ་བསམ་པ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་སྙད་གདགས་པ་ཐམས་ཅད་འཇུག་པའི་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་པས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་འཐོབ་བོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་གསུམ་པོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྤངས་དག་པས། །ཞེས་སྨོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་གདགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ཟད་པར་ནི་རྣམ་པར་མི་གཞག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་གཞན་དབང་ཟད་པ་ལྟར། །བརྟགས་ལ་ཟད་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ཟད་པ་དེ་ལྟ་བུར་མེད་པའོ། །དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་བས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། །དེ་དང་ཐ་དད་ཉིད་དུ་བཞག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་བཞིན་དུ་འདི་ཟད་པར་གྱུར་ན། གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་དེ་དང་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་བརྟགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཟད་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྒྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན་ཅི་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་པ་ཐ་དད་གཞག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་གྱུར་ན་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་གྱུར་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཉིད་འཐོབ་བོ། །ཅིག་ཤོས་མིན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སུའོ། །འོ་ན་ཅི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚུངས་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་འགའ་ཞིག་གིས་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀུན་ནི་མཚུངས་ཉིད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་སྐུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་དང་ཤས་འགའ་ཞིག་གིས་མཐུན་པའང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། དང་པོ་ལ་ནི་ལས་ཀྱིས་འདོད། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དང་པོ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་ནི་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་མཚུངས་པར་འདོད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་འདུལ་བའི་ཕྲིན་ལས་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛད་པ་ཡང་འདི་ཡིན་པར་ཐམས་ཅད་མཐུན་ནོ། །གཉིས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་ནི་དགོངས་པས་ཕྲིན་ལས་དེ་མཚུངས་པ་ཉིད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་དང་བདག་ཉིད་ཀྱང་བདེ་བ་མྱོང་བར་མཛད་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་མཚུངས་སོ། །གསུམ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ནི་རྟེན་གྱི་ཕྲིན་ལས་དེ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། སྐུ་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བསམ་པས་ཕྲིན་ལས་དེ་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ལ། །ཕན་དང་བདེ་མཛད་མཐར་ཕྱིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མཛད་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་ཐུན་མོང་དུ་སྤྱོད་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་མཛད་པ་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་བདེ་བའི་རོ་བྲོ་བའི་དགྱེས་པ་དང་ལྡན་པས་བདེ་བ་མཛད་པའི་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཕན་པ་དང༌། །བདེ་བའི་དགོངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅི་སྐུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་རྣམ་
པ་གཅིག་པ་དག་གཅིག་གམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པ་དུ་མ་དག་གཅིག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་པ་དུ་མར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་དུ་མའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་དུ་མ་འཇུག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པ་གཅིག་པུར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་གཅིག་པུར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཅིག་པུར་ཞུགས་པ་ཉིད་དོ། །དེས་རྣམ་པ་གཉིས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་མ་བསྟན་ཏམ། དེ་ཇི་ལྟ་ན་རྣམ་པ་གཅིག་པུར་འཇུག་ཅེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པས་དེ་སྐད་བརྗོད་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་གཅིག་པུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེ་ན། འོག་ནས། དེའི་དོན་རྣམ་གཉིས་རྫོགས་མཛད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་སྟེ་དེས་སྟོན་ཏོ། །སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཅི་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པ་ཁོ་ནས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་གཞན་དུ་ཡང་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སྤྲུལ་སྐུ་གཞན་གྱི་དོན། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་འདི་བརྗོད་དོ། །རང་གི་དོན་ཡང་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ནི། དེ་ལ་གཞན་དོན་བྱ་བ་ཡི། །ཕུན་སུམ་འབའ་ཞིག་སྣང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྐུ་གཞན་ཅིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་རང་གི་དོན། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཕྱེ་རིག་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རྣམ་ཀུན་རང་གི་དོན། །ཕུན་སུམ་འབའ་ཞིག་སྣང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལའང་གཞན་གྱི་དོན་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟབ་པ་བླ་ན་མེད་པ་བསྟན་པས་
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་བདེན་མོད་ཀྱི། རང་གི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསྩགས་པས་འབྱོར་བའི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་གྱི་གཞན་གྱི་དོན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གོང་དུ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པར་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་འདི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དོན་དེ་རྣམ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཡིས། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་དབང་གིས་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་ན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་གཉིས་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་དོན་རྣམ་གཉིས་གྲུབ་པ་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། །གང་ཕྱིར་དེ་དག་སྣང་བྱེད་པའི། །མཐུ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བརྟགས་པ་ལ་ཟད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་མི་སྣང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གཞན་དབང་ཟད་པས་དེར་བསྟན་པའི། །བརྟགས་པ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཕྱིར་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །གཞན་གྱི་དབང་དེར་ཟད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་ལ་བརྟེན་པ་བརྟགས་པ་སྔོན་གྱི་ལྟར་མི་སྣང་ངོ༌། །གཞན་གྱི་དབང་དེ་ཟད་པ་ཡང་གྲུབ་པ་རྟོགས་པས་ཐོབ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཚན་མའི་རང་བཞིན་དང༌། གནས་ངན་ལེན་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པའི་ལམ་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱུང་ན་དེའི་གགས་སུ་གྱུར་པའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྤངས་པས་སྒྲིབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་གྱི་དབང་ཟད་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དེ་རྣམ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཡིས། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེ་ལས་སྐུ་གཉིས་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །སྐུ་རྣམས་གཉིས་ནི་ཆོས་སྐུ་ལ། །བརྟེན་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ཡི་ཕྱིར། །གཉིས་ཀྱི་
དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་གནས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་བྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་གཉིས་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྱོར་པ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་འབྱོར་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བས་ན་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་འབྲེལ་བར་བརྗོད་དོ། །ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་ཟད་པས་དེ་ལ་བརྟེན་པ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཕྱིས་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འཇུག་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་སེམས་ལས་ནི། །གཉིས་སུ་སྣང་བ་འབྱུང་འགྱུར་བ། །དེ་རྣམས་དག་པས་སྐུ་འཐོབ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་གྱི། དོན་འདི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལ་ནི་མི་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཐ་སྙད་གདགས་པར་གྲུབ་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟར་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཞེས་པ་སྨོས་པ་སྟེ། སྤྲོས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་ལས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་ལ། དེ་རྣམ་པར་དག་པས་ཀྱང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་ཐར་པས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་འཐོབ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། དེ་རྣམ་པར་དག་པས་སྐུ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་སྤྲོས་ནས་བསྒྲུབས་པའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར། །དེ་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཡང༌། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་འབྲེལ་བར་འདོད། །སྤྲུལ་པའང་ལོངས་
སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། །རབ་ཏུ་འབྲེལ་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྤྲུལ་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་གདུལ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་བཞུགས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་འགའ་ཞིག་ལ་ལར་སྣང་ལ་འགའ་ཞིག་ལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་གནས་གྱུར་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་གནས་གྱུར་པ། །ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་གཅིག་དངོས་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་བར་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་གང་གི་རྟེན་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དང་རྣམ་པ་དུ་མ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཚངས་པ་དང༌། དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སུ་སྣང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རབ་དང༌། ཕུལ་དང་ལྡན་ཡང་རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཚད་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་མཐོང་གི །རྣམ་པ་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་ལ་སྩོགས། །ཐ་དད་ཕྱིར་ནི་ཁམས་ཀུན་དུ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྩོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བསྡུས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་བཞུགས་སོ། །ཅིག་ཤོས་མིན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ལ་ལར་རེས་འགའ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤྲུལ་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ཕྱིར་ནི་ཆོས་སྐུ་དང༌། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་འབྲེལ་པར་འདོད། །དེ་དེ་ལ་བརྟེན་ཞེས་བྱ་
བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དབང་གི་འབྲས་བུ་ཡི། །རྣམ་པ་ཀུན་དང་ལྡན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་ཡང་དེའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དབང་གི་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དབང་གི་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ལ་མེད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེ་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་ནི་དབང་གི་འབྲས་བུའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཡོད་དོ། །མདོ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་རྟག་པའི་སྐུ། ཐེར་ཟུག་གི་སྐུའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཅི། ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་འགའ་ཞིག་ཡིན། རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་དང་དེར། །རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་ཡིན་པས་ན། །སྤྲུལ་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བཞིན་དུ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུའོ། །རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་འདུལ་བ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་འདིས་ན་རྟག་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེ། རྟག་པར་ཟས་སྦྱིན་འདྲ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དོན་གང་གིས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ལས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་འཇུག་པ། །འཁོར་བ་སྲིད་དུ་མི་འཆད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཁོར་བའི་རྒྱུན་ཇི་སྲིད་པར་དེ་བཞུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་མཛད་པའི་རྒྱུན་མི་འཆད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་རྟག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་རྟག་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟག་ཏུ་བདེ་སྤྱོད་བཞིན་དུ་འདོད། ཅེས་བྱ་བས་ནི། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་བརྗོད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྟོན་
ཏེ། དཔེར་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པས་བར་དུ་མ་ཆོད་ཅིང་བདེ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མྱོང་བའི་མི་ལ་འདི་ནི་བདེ་བ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས་རྟག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདུས་བྱས་ནི་མི་རྟག་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལས་བཟློག་པར་གྱུར་ན་དེ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། འདིས་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པའི་རྟག་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དུ་འགྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འགྱུར་བ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྟག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གནས་སྐབས་གང་ན་སྐུ་གང་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་ཡོད་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་མེད། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་ཡོད་ཅིག་ཤོས་མེད། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་དང་ཅིག་ཤོས་ཡོད། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་མེད་ཅིག་ཤོས་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་འདི་བཤད་པ་ནི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་འོག་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར། དེ་ལ་མོས་པས་བརྟན་རྣམས་དང༌། །མཚན་མ་མེད་པའི་ས་རྣམས་དང༌། །མཚན་མ་བཅས་པས་གཞན་རྣམས་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པ་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་མཐོང་བ་ལ་ན་ཡིན་གྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མཐོང་བ་མེད་དེ་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་ན་སྣང་བ་ནི་བརྫུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་དང་བཅས་པ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ན་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྣང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་བུར་ཟད་ཀྱི་གཉིས་པོ་མེད་
དེ། སྤྲོས་པའི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རྒྱུ་བ། །མ་གྲུབ་པ་ལ་དབང་འདོད་ཀྱི། །ཇི་བཞིན་དོན་ཤེས་སེམས་རྒྱུ་བ། །གྲུབ་ལ་དེ་ཡོད་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་དབང་གང་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་མ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་རིགས་ཀྱི། ཤེས་པའི་རྒྱུ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་དབང་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཕན་ཚུན་གྱི་དབང་གིས་འབྲས་བུ་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །ད་ནི་དེའི་ལན་དུ། དེས་བཤད་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་དག་གི །ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །གནས་ངན་ལེན་སྤངས་དེ་ཡི་ཚེ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེས་བཤད་པའི་དབང་གིས་ས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་ངན་ལེན་སྤོང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་གྲུབ་པ་དེར་དབང་མེད་པར་གྱུར་ན་གནས་ངན་ལེན་སྤང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་ས་གོང་མར་རིགས་ཀྱིས་གོམས་པར་བྱས་ན་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་གནས་ངན་ལེན་མ་ལུས་པར་ཤིན་ཏུ་སྤོང་བའི་བར་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་སྐབས་དེར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་སྤངས་ན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་སྤང་བར་བྱ་བ་གཞན་ཅི་ཡོད་དེ། དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུའི་གནས་སྐབས་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ས་ལ་ནག་པོ་དང༌། དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱིས་ལྡོག་པ་དང༌། །ཡོངས་སུ་གྱུར་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནས་ངན་ལེན་སྤངས་པ་ཡོད་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ནི་ནག་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་ནས་ལྡོག་གོ །དཀར་པོའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སངས་རྒྱས་
ཞེས་བྱ་སྟེ། དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོ་ནར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དམ་པ་དང་ནི་དམ་ཆོས་མིན། །བསྟེན་དང་སྤངས་པས་གང་གི་ཕྱིར། །དེ་བཞིན་ཉིད་དག་རབ་ཕྱེ་བ། །སངས་རྒྱས་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་བསྟེན་པ་དང༌། ནག་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འཐོབ་བོ། །འདི་ལྟར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལ་དཀར་པོ་དང་ནག་པོའི་ཆོས་དེ་དག་གི་འབྲས་བུའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་དམིགས་ཏེ། ནག་པོ་རྣམས་གཏན་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དཀར་པོ་རྣམས་ཟག་པ་མེད་པར་གྱུར་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐུབ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། །རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཕྱེ་ལ། །དེ་དག་གི་ནི་འབྲས་བུ་དང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་སྣང་མི་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་སྤངས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དོན་གྱི་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མཚུངས་པར་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་གཏན་དུ་རྒྱུན་འཆད་ལ། །ཁ་ཅིག་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ནི་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་པས། །དེ་དག་ལྡོག་དང་གྱུར་པ་ནི། །ཐུབ་ལ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཉིད་ལ་ནི་ལྡོག་པ་དང་གྱུར་པ་སྟེ། ནག་པོ་དང་དཀར་པོ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པ་དང་གྱུར་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བམ་པོ་གཉིས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་སྤངས་པ་དང༌། དག་པས་སྐུ་གསུམ་པོ་དག་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ན་འབྲས་བུ་འདི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡིན་པར་ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཡོངས་མཁྱེན་དང༌། །སྤོང་དང་མངོན་དུ་མཛད་དེའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་
སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དག་ཅིག་ཅར་དུ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན། རབ་ཏུ་སྤོང༌། མངོན་སུམ་དུ་མཛད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐུ་གསུམ་པོ་དག་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པས་དེའི་ཕྱིར། དེའི་འབྲས་བུ་སྐུ་འཐོབ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུར་བརྗོད་ཀྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལས། །ཡེ་ཤེས་དམ་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཤེས་བྱ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཀྱང༌། །ཤེས་བྱ་དམ་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཤེས་པ་གཞན་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་བྱ་གཞན་ནི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ལ་མ་གཏོགས་པའི་བདེན་པ་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གནས་གྱུར་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གཉིས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་གྱུར་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཉིས་པོ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་སུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་རང་གི་ངོ་བོར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་གནས་གྱུར་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་གང་གི་ཚེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་སྣང་བ་ན་གནས་གྱུར་པ་ཞེས་བསམས་པའོ། །གནས་གྱུར་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཤེས་བྱ་དང་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཡེ་ཤེས་བྱེ་བྲག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དྲི་མེད་ཡེ་ཤེས་རྣམ་མི་རྟོག །བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་རྣམ་རྟོག་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་རྟོག་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྫུན་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་སྟོན་པ་བཞིན་དུ། དེ་ལས་བཟློག་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི། །གཉིས་མེད་ཆོས་བལྟ་གཉིས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་
པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བུས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཆོས་དབྱིངས་གཉིས་མེད་པས། །རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་འདོད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱང༌། །གཉིས་མི་གཟིགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཡེ་ཤེས་འདི་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་གཟིགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་མི་གཟིགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ན། འོ་ན་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པས་མེད་པ་བཞི་པོ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། རྒོལ་བ་ངན་པ་བརྩལ་བའི་ཕྱིར། །འདུས་མ་བྱས་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ལ་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་སྣང་ངོ༌། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་ནི། དེ་ལ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་སྦྱིན་པར་སྤྲོ་བ་མེད་དེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ནི། བ་ལང་ལ་རྟ་མེད་དོ། །རྟ་ལ་བ་ལང་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ནི་གཉིས་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་འདིའི་གནས་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་གཉིས་མེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་གཏན་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་མི་འདའོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པོ་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ནི་གདན་མེད་པ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་ན་གང་གི་ཚེ་དེ་གཉིས་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་འདིར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། སྔ་ན་མེད་ལ་སོགས་པ་སྟོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཉིས་མེད་པ་ནི་གཞན་དུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བས་ནི་དེ་གཉིས་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་པ་གསལ་ལོ། །ཤེས་པ་མི་གསལ་ལོ་ཞེས་བརྗོད་ན་དེ་ཅི་ཤེས་པ་མ་ལུས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་བ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་ཐུན་
མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་གཞན་ཞིག་གམ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཆོས་འདིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །གསལ་དང་མི་གསལ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་གསལ་བའམ་མི་གསལ་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སེམས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ལན་དུ། གཉིས་པོ་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་པ། །དེ་ནི་གསལ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི་རྟོགས་གྱུར་པ། །གསལ་བ་མ་ཡིན་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་གཉིས་དུས་གཅིག་ན་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པོ་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་འདི་གཉིས་གནས་སྐབས་གཅིག་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཐ་དད་པ་ལ་བཏགས་པའོ། །གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི་རྟོགས་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་དུས་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དོན་གཉིས་པོ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་རྒོད་དང་བྱིང་བ་དག །ཉེ་བར་ཞི་བས་གསལ་མི་གསལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་མ་ལུས་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒོད་པ་དང་བྱིང་བ་ཉེ་བར་ཞི་བ་དེ་གཉིས་ཀྱིས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་པ་བརྗོད་པས་དེའི་ཕྱིར། རྒོད་པ་དང་བྱིང་བ་གཉིས་མེད་ན་སེམས་མཉམ་པར་འཇུག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ཚེ་བློ་ལྡན་དེ་མཁྱེན་ཏེ། །མཉམ་དུ་འཇུག་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྨྲས་པས། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་གཉིས་སོ་སོར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཐ་དད་པར་གསལ་ལོ། །དེ་གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནམ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དམིགས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཉིད་སྤྲོས་པའི་དངོས་པོར་སྒྲོ་བཏགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཡོངས་སུ་རྟག་པ་དེ་
སྲིད་དུ་སྤྲོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་དེ་ལ་མི་དམིགས་སམ་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན་ནི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱར་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གཉིས་དང་རྣམ་པར་རྟོག །ཐ་དད་དབྱེ་བར་མི་ནུས་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱང༌། །ཕན་ཚུན་ཐ་དད་མེད་པར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྒོ་ནས་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་དེ་སྐད་དུ་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་དངོས་པོ་བཏགས་པའི་རྒྱུའི་ཐ་སྙད་འདི་མེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་པ་སྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏོ། དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་རྩ་ནས་བཏོན་པས་གཏན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་ལྡོག་པ། །གཉིས་རྟོག་སྤངས་པ་མིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་དག་གྲོལ་བ་བདེན་མོད་ཀྱི། ཤེས་པ་ལྡོག་པ་ནི་གཉིས་སུ་རྟོག་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་ཆེ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནས་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་གནས་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་སྒོ་ནས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཁྱེན་པ་ཆགས་པ་མི་མངའ་ཞིང་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པས་དེའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དེ་འཇུག་པ། །གཏན་ནས་བཟློག་པར་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྤྲོས་པ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་དེས་ཆོས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག །རྣམ་པར་མི་རྟོག་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པར་ཡང་འོས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མངའ་ནི་འཕངས་པ་ཡང༌། །སྔར་བཀང་
དབང་གིས་འགྲོ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་བཞིན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱང༌། །སྔོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ལག་པའི་རྩོལ་བའི་དབང་གིས་ཇི་སྲིད་དུ་གཟས་པར་མདའ་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་འདུ་མཛད་པ་ཇི་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྗོད་པ་དེ་ཅི་རྟག་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཞིག་ཡིན། གཅིག་ལ་ཆོས་གཉི་ག་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྟག་ལ་དམིགས་པ་འཇུག་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སྒྲོ་བཏགས་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ནོར་བར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །འགྱུར་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་རྟག་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པ་སྟེ། གང་ལ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ལ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་གཉི་ག་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཞེ་ན། །དེའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་ཡིན་པས་མི་རྟག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དགེ་སློང་དག་ཆོས་གཟིངས་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་ན་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་གསུངས་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོད་ཅིང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་དངོས་པོར་ཡོད་ན་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དབང་འབྱོར་རྣམ་ཀུན་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་འཇིག་པས། །གཟིངས་འདྲར་བརྗོད་པ་མདོ་སྡེའི་དོན། །དགོངས་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་དབང་འབྱོར་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པར་མཛད་ཀྱི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་རྣམ་པར་གཞིག་པར་མཛད་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་
པ་རྣམས་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཟིངས་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་དགོངས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་པར་བདག་གིས་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་གནས་གང་ཡིན། ཅི་སེམས་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཞིག་ཡིན། གལ་ཏེ་སེམས་ཡིན་ན་ནི་དེ་གང་ན་ཡོད་པ་དེར་ཆོས་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཉིད་སྤྲོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དེ་བསྟན་དགོས་སོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གནས་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི། །དེ་ཡི་གནས་སུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནས་གྱུར་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དེའི་གནས་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་མི་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཉེས་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བས་ན། །སེམས་ནི་དེ་ཡི་གནས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་སེམས་གནས་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་ཉེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསགས་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཇུག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དང་པོ་ཡིན་ན་ནི་དེ་མི་རུང་སྟེ། འཁོར་བ་པའི་ས་བོན་མ་ལུས་པར་བཏོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སེམས་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་གྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་བརྟེན་ཏོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེ་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལ་བརྟེན་པར་མི་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔེ་ཞིག་མེད་ན་འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་རུང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འགྲོ་བའི་བགེགས་བྱེད་མ་ཡིན་པས། །སྐབས་ནི་རབ་ཏུ་འབྱེད་པས་ན། །ནམ་མཁའ་གཟུགས་སུ་སྣང་ཀུན་གྱི། །གནས་སུ་འདི་ནི་ཡོད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་གནས་ནི་གྱུར་པ་ན། །དེ་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན། །སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་གནས་ལ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཆོས་གཟུགས་ཅན་རྣམས་
འགྲོ་བའི་རྒྱུན་ལ་བགེགས་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་སྐབས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པས་ན་ནམ་མཁའ་ནི་གནས་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་གནས་གྱུར་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གི །ཇི་སྲིད་དུ་གནས་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འབྱུང་བར་སྟོན་ཏོ། །དེས་ན་དེ་ནི་དེ་ཡི་གནས། །ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་བསྡུས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གནས་སོ། ཅིག་ཤོས་ནི་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདི་དག་གསལ་བར་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་དང་ནི་གནས་གྱུར་པ། །དེ་གཉིས་དེ་ཚེ་ཕན་ཚུན་དུ། །གནས་ཀྱི་དངོས་པོར་འདོད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། འདི་གཉི་ག་ཡང་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གཅིག་ཁོ་ན་གནས་སུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱི། གཉི་ག་ལ་ཡང་གནས་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། གནས་གྱུར་པ་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་འབྱུང་ལ། ཡེ་ཤེས་མེད་པར་ཡང་གནས་གྱུར་པ་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་སྐབས་དེ་ན་བརྗོད་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཅིག་ཅར་འཇུག་སྟེ། རྩ་བ་དང་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྩ་བའི་སེམས་ལས་རྣམ་རྟོག་བཞིན། །རྩ་བའི་སེམས་ལས་བརྟེན་ནས་སུ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འབྱུང་ཚེ་དེ་ཡང་ནི། །དེ་བལྟས་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡིན། །དེ་བཞིན་གནས་པོར་གྱུར་པ་ལ། །བརྟེན་ནས་དམ་པ་རྣམ་དག་གི །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ས་བོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གནས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དུས་ན་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ས་བོན་བསྐྱེད་ནས་བརྟས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་ཡང་བརྟས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་གནས་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་པ་གཉིས་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བ་ན་གནས་གྱུར་པ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་དེ་འགྲུབ་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྤྲོས་པ་མ་ལུས་པར་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་
ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གཞི་དང་གནས་དང་དམིགས་པ་དང༌། འབྲས་བུ་དང་ནི་རྟེན་ཆེ་བས། །དེ་ཉིད་དམ་པའི་དོན་དུ་ན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞི་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའོ། །གནས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དམིགས་པ་ནི་མདོའི་ཆོས་མཐའ་དག་གོ །འབྲས་བུ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །རྟེན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་བ་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་དག་གི་ཐེག་པ་ནི་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ནི་འདི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ལྟོས་ནས་ཡེ་ཤེས་འདི་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དམིགས་བྱ་དམིགས་བྱེད་མཚུངས་མཉམ་པའི། །དངོས་ཅན་ཤེས་རབ་རྒྱུ་བ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཤེས་རབ་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཚུངས་མཉམ་པའི་དངོས་པོ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད། དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚུངས་མཉམ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡེ་ཤེས་དང༌། གནས་དང་བརྟེན་པ་ཐ་དད་མེད། །དེ་དེའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དབྱེར་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་གནས་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསམས་པའོ། །དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་མཚུངས་མཉམ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བཟུང་དང་འཛིན་པ་མེད་ཉིད་དུ། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་དངོས་ཡིན་པས། །རྣམ་རྟོག་
མེད་ལ་དམིགས་བྱ་དང༌། །དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཚུངས་མཉམ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་ནས་དེར་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ནི་སེམས་སོ། །འདི་དག་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་གཉིས་སུ་རྟོག་པའི་སྐབས་ཀྱིས་འབྱུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མན་ཆད་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཚེ་འབྱུང་ན། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བྱུང་བ་ན། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ནས་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་མི་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནས་སྐབས་དེ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །གཉིས་སུ་རྟོག་པའི་སྐབས་ཀྱིས་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམ་གཞག་ན། །མི་འཇུག་དེ་ཚེ་བརྟན་རྣམས་ཀྱི། །རྣམ་པར་གཞག་སྟེ་ག་ལས་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་འདི་ནི་དྲི་བའི་ཚིག་ལེའུར་བྱ་བའོ། །ད་ནི་དྲི་བ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་དེའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཇུག་པས་དེ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བར་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བའི། །རྣམ་པར་རྟོག་ལ་སེམས་ཞེས་བྱ། །དེ་ཡི་བྱེ་བྲག་གང་སྣང་བ། །དེ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་ཞེས་རྟོག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བརྗོད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་ནུས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་བརྟེན་ནས། །བྱེ་བྲག་རྣམས་ནི་བཞག་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སེམས་ལས་བརྟེན་ནས་སུ། །སེམས་ལས་བྱུང་རྣམས་རྣམ་པར་འཇོག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
ངོ་བོ་ཉིད་ཙམ་ཁོ་ན་བསྟན་པའོ། །དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་དེ་དག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་འདི་ཡང་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལྟ་ཞོག་སྟེ། སྤྱིའི་བར་དུ་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་འདི་ན་དངོས་པོ་ཡི། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཅི་ཡང་མེད། །དེ་ཚེ་གང་གི་བྱེ་བྲག་གཅིག །ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། བཏགས་པའི་ཡོད་པ་དང༌། དེའི་རྟེན་དང་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གནས་གྲང་ན་གཉིས་ཀར་ཡང་མི་རུང་སྟེ་འདུས་པ་ནི་དེ་དག་གིས་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་སོ། །དེའི་རྟེན་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་མེད་ན་བྱེ་བྲག་ལྟ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་དེ་ག་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདི་དག། ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་ཙམ་སྟེ། །འདི་ལ་སེམས་མེད་སེམས་བྱུང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ཞེས་བྱ་བའམ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་རྟོག་རྣམ་པ་ཐ་དད་པས། །དེ་དག་ཐ་དད་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བས་ན་ཐ་དད་པའོ། །དེ་བས་རྣམ་རྟོག་མི་འཇུག་ན། །འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི། །ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་གཞག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་མཇུག་སྡུད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་མི་འཇུག་ན་བྱང་ཆུབ་
སེམས་དཔའ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འབའ་ཞིག་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐ་དད་དོན་མིན་སྤྱོད་ཡུལ་གཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དོན་ཐ་དད་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞར་ལ་བྱུང་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། དཀྱུས་མ་ཉིད་དང་སྦྱར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་མེད་པ་ཡི་དོན་དམིགས་པས། །ཡེ་ཤེས་གཉིས་དོན་མི་དམིགས་པར། །ཤེས་རབ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན། །དེ་ཉིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་རབ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་དམིགས་པའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་མཐོང་བས་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། དོན་གཉིས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་ན་རྣམ་པར་གཡེངས་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔྱད་ནས་ལམ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཞི་གནས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པ་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་མེད་ན་ཐམས་ཅད་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གཞན་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གདགས་ཀྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་དྲན་སོགས་ཆོས་གཞན་ཡང༌། །རང་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མི་འཇུག །དེ་ཡི་ཚེ་ན་འདོགས་བྱེད་ཀྱི། །མཚན་ཉིད་ཐ་དད་སོ་སོར་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དྲན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བརྗེད་ངས་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལེ་ལོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འཇུག་པས་གདགས་ཀྱི། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་ཐ་དད་པ་ནི་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་གཞན་གྱི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་གཡེངས་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི། མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ལ་གནས་
པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་གཉིས་ལོག་པས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་གཅིག་པུ་ཉིད། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་མཆོག་རྣམས་བཞེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལས་གཞན་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལ་མི་གནས་པས། དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་མིན་ཏིང་འཛིན་གང་ཡིན་རྣམས། །ཡང་དག་མི་གནས་རྣམ་པར་གཡེང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལས་གཞན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ།། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང༌། གང་དུ་སེམས་ནི་མཉམ་འཇོག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སེམས་མཉམ་པར་འཛིན་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡུལ་དེར་བློ་གྲོས་འཇུག་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདེན་པར་ཏིང་འཛིན་གཞན་མིན་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བརྗོད་དེ། དོན་དམ་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། མི་མཉམ་འཇོག་པ་ཡོད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་རེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུང་རབ་ལས་དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མང་ཞིག་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་དེ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཡིན་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་རུང༌། དེ་དག་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་ཅེས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་མཚན་ཉིད་པ། །ཏིང་འཛིན་ཆེན་པོ་གཅིག་པུ་པ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོད་ཐམས་ཅད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། བཟློག་པ་མེད་མོད་ཀྱི། ཡང་དག་པར་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བརྗོད་པ་འདི་རིགས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་ཅེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་དེ་དག་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་ཅེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་ཞེས་
བྱ་བ་དེ་ཡང་ཀླན་ཀར་མི་རུང་སྟེ། དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་ཆ་ལྟར་སྣང་བ་དག་ཡོད་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེའི་མཐུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཁོངས་སུ་ཆུང་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པར་བསྟན་གྱི། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མ་བརྗོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་གཅིག་གིས་ཀྱང༌། །བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྐོང་བྱེད་ལྟར། །དེ་བཞིན་མི་རྟོག་ཏིང་འཛིན་གཅིག །སེམས་ཅན་དོན་ནི་སྣ་ཚོགས་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་གནས་པའི་ཐ་སྙད་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ལས་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆར་འབེབས་མཁས་པའི་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་སྤྱོད་པ་མཐུ་ཆེ་བར་གྲགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་མདུན་ན་འདུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་འདི་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་བཞིན་དུ་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྣ་ཚོགས་མཛད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ལ་ཐ་སྙད་སྣ་ཚོགས་མི་རུང་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཅིག་ཁོ་ནས་ཆོག་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལས་མང་ཐ་དད་པས། །དེའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དངོས་གཅིག་ལ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི། །མང་པོ་དག་ཀྱང་འདུས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་དག་ནི་བྱ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་གཅིག་ཡིན་ཡང་ལས་དེས་དུ་མ་ལྟ་བུར་བསྟན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་འཛིན་པའི་མཐར་ལྟུང་བར་འགྱུར། ཇི་སྟེ་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆད་པར་ལྟ་བའི་མཐར་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་
ནི་དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་བྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་ཡེ་ཤེས་འདི་ཉིད་དེ་ལྟ་བུར་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་དབུ་མའི་ལམ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབུ་མའི་ལམ་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་དེ། །རྟག་དང་ཆད་པར་ལྟ་རྣམས་ཀྱིས། །ཐོབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དབུ་མའི་ལམ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ནི། གཙོར་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་མཚོན་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཡིན་པས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་ན་ནི་རྟག་པའི་མཐར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་ཅི་ཡང་མེད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཆད་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གདགས་པའི་གཞི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། །རྣམ་རིས་ཙམ་ཉིད་མ་གཏོགས་པར། །རིགས་པས་པ་རྟགས་ན་འདིར་གཞན་ནི། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འོ་ན་འདས་དང་རིགས་མཐུན་པའི་མདོ་ལས། ཀུན་དགའ་པོ་ཡོད་ཅེས་བྱས་ན་ནི་རྟག་པར་འགྱུར། མེད་ཅེས་བྱས་ན་ནི་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །དེ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། གཙོ་བོར་གང་ཟག་དགག་པའི་ཕྱིར་གསུངས་ཀྱི། གཞན་གཙོ་བོར་མཛད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གཙོ་བོར་མཛད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གང་ཟག་བསྩལ་བ་མཛད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་དུ་བསྒྲུབས་ནས་དེ་ལ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་རྣམས་ཀྱིས། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་བས་རྣམ་པར་རིག་ཙམ་དུ། །བསྒོམ་པ་རྟག་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདི་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པ་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱར་
བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣང་བ་མཐོང་བ་སྐྱེས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མི་མཐོང་ན་གཟུང་བ་མེད་པས་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་བའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། སྒོམ་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་ཕན་ཡོན་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྒྲིམས་ཤིག་ཅེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དེ་སྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་ནི་ས་བཅུ་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མཐོང་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་གཉིས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོག་ཅིང་འདི་ན་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་ལ་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དེ། འདི་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་པས་འདི་ཀུན་ནི་རྨི་ལམ་དང་འདྲའོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་རྟོག་མི་རྟོག་བདག་ཉིད་ཡིན། །གཉིས་དང་གཉིས་མེད་བདག་ཉིད་དེ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་བཞིན། །འདི་ལ་བརྟག་བྱ་མེད་རྟོག་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤང་བ་ཙམ་ཞིག་བྱ་བར་ཟད་དོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་གང་ཡང་བསྣན་མེད་ཅིང༌། །བསྩལ་བ་མེད་དེ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལས་བསྩལ་བ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞན་བར་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་མཐོང་བས་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེ་རྙིང་ལས་གལ་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐབས་ཀྱི་དོན་དེ་ཉིད། གསེར་འདོད་པ་ཡིས་གསེར་ཡོད་པའི། །ས་ལ་ལེགས་པར་སྦྱོང་བ་ཡི། །རྣམ་པར་རབ་ཏུ་བརྩོན་བྱས་ན། །གསེར་ནི་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་འདོད་པས། །སྟོང་པའི་བདག་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ལ། །ལེགས་པར་རྣམ་འཇིག་རྣམ་པར་བརྩོན། །སྟོང་པ་
ཉིད་ལ་རེག་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་དཔེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་དཔེས་ཡོངས་སུ་ཞེས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྤང་བ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞིག་པས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། གཉིས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་འཇིག་པ་དེ་དང་དེས། །འདོད་པ་རྣམ་པར་བཤིག་བྱ་ན། །འདོད་ལས་འདོད་ཆགས་བྲལ་འཐོབ་ཀྱི། །འདོད་པ་མི་བསྟེན་པས་མིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་ཕྱིར་གཉིས་རྟོག་པ། །རྣམ་པར་འཇིག་པ་རྒྱུར་འདོད་དོ། །རྣམ་རྟོག་ཡིད་མི་བྱེད་པས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་མཚན་མ་མེད་པ་ཙམ་ཐོབ་པར་བྱེད་ཅིང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་པོ་དེ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་དེ། །དེ་དག་གིས་དགོས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཙམ་གྱིས་དེར་འཇུག་པ་རིགས་སོ། །བྱང་ཆུག་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་པ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཡུལ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། འཇུག་པ་དེ་ནི་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པར་འཇུག་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་སྟོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་བྱ་བས་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེས་ན། ཐབས་བསྟན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་དམིགས་པ་གང་ལ་ཡང༌། །སེམས་ནི་གདགས་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བར་དུ་དམིགས་པ་གང་ལ་ཡང་སེམས་མི་འདོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་མཚན་མ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པས་མཚན་མ་
མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་མི་གནས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཀུན་ལ་མངོན་ཞེན་རྣམ་ཀུན་དུ། །སྤང་བར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གོ །ཀུན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་གྱུར་པ། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ཡོངས་སྤངས་པས། །རང་གི་ངང་གིས་མི་རྟོག་སྟེ། །གཉིས་མེད་མཚན་ཉིད་དེ་ལ་སྤྱོད། །འཕགས་པ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར། །གཉིས་ཤིག་གཉིས་པོ་མེད་ལ་སྤྱོད། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེའི་སྒྲིབ་པ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤང༌། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དེའི་སྒྲིབ་པ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རབ་སྤངས་པ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་དག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཚན་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་འཇུག་གོ །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འབྱོར་པ་ནི། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་ན། རྣམ་པ་ཀུན་དུ་དབང་འབྱོར་བརྙེས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དག་པའི། །དེ་བཞིན་ཉིད་མཁྱེན་མཚན་ཉིད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྱོར་བ་གང་གིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྐུ་གཉིས་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མ་ལུས་པ་སྒྲུབ་པར་མཛད་དོ་ཞེས་འོག་ཏུ་སྦྱོར་ཏེ། དེ་ལྟར་དབང་འབྱོར་བརྙེས་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ་སྐུ་གཉིས་ཀྱིས། །དབང་འབྱོར་ལྷུན་གྲུབ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་དོན་གྱི་རྣམ་ཀུན་ལ། །གཏན་དུ་རྗེས་སུ་ནན་ཏན་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གཞག་པ། །གཞན་དག་གང་དུ་གང་མཛད་པ། །ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀུན། སྐུ་གསུམ་དག་ཏུ་འདུས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལེགས་རྟོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་སྤངས་
པ་དང༌། ཐོབ་བ་རྟོགས་པ་འདི་ནི་མདོར་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ནི་སྐུ་གསུམ་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། སྤངས་པ་དང༌། ཐོག་པ་དག་གིས་སྐུ་གསུམ་བརྙེས་ཀྱི། རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། སྐུ་གསུམ་བརྙེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །མདོར་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་ནི། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བསྡུས་པ་ཡིན། །རྟོགས་པར་བྱ་དང་ཐོབ་བྱ་བ། །ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་གྱུར་པར་བརྗོད། །འདི་ལས་རྟོགས་བྱ་གཞན་མེད་དེ། །འདི་ལས་གོང་ན་ཐོབ་བྱ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གང་བསྟན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཏུ་འདུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས། །འཇིག་རྟེན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ཡི། །མདོ་ལས་སངས་རྒྱས་བསྟན་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བས་ཅུང་ཟད་ཅིག་བསྟན་པ་ཙམ་བརྗོད་དོ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལེའུ་ལས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སངས་རྒྱས་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་དང༌། སེམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སངས་རྒྱས་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་དང༌། བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་བཤད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པར་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་དང་ནི་དོན་དམ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལྔ་ཚན་གཅིག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུའོ། །ལྔ་ཚན་ཅིག་ཤོས་ནི་དོན་དམ་པར་རོ། །ཚིག་ནི་ལྔ་དང་ལྔ་དག་གིས། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་རིག་གྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རིམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་པོ་ལྔ་པོ་དག་གིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཚིག་ལྔས་ནི་དོན་དམ་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་གཉིས་
ཀྱང་སྐུ་གསུམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། སྐུ་གཉིས་པོ་ནི་དང་པོ་ནི་དང་པོས་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་སྟོན་ཏོ། །ལྔ་ཚན་དང་པོས་ནི་སྤྲུལ་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སྟོན་ཏོ། །ལངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་གཅིག་མ་གཏོགས་སོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་པ་ཡིས་ནི་གསུམ་པ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལྔ་པ་གཉིས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་མཚན་འདི་དག་གིས་བརྗོད་ཅེ་ན། མཚན་དེ་དག་གདགས་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྟོན་པས། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་གནས་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་སྨོན་ལམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ན་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གིས་བདག་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་སྨོན་ལམ་འདེབས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་རྫོགས་པ་སྟེ། ཡིད་ཅེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐུ་ལུས་སྣ་ཚོགས་དང་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་མཐུ་ནི་ཉེར་སྒྲུབ་ཕྱིར། །བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཏེ། བྱིན་གྱི་རླབས་དེ་ལས་མཐུ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་གཅིག་མིན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། །སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་སྐུ་ལུས་དུ་མ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་འདི་ལ་དང་པོའི་གཉིས་པོ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཅིག་ཤོས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དོན་དམ་པ་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཡང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་གནས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནར་བཞུགས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །འབྱོར་
པ་སྣ་ཚོགས་བརྙེས་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཏེ། ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་དང་མཐུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་པོ་འབྱོར་པ་སྣ་ཚོགས་བརྙེས་པ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རང་མཚན་ཉིད་དང་འབྱོར་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་སྐུ་བརྙེས་པས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པའི་བདག་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་དབང་འབྱོར་པས་ཞེས་བྱ་བས་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་དབང་འབྱོར་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་རིགས་ལ་སྐྱེས་བུའི་མཐུས། །བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་བརྙེས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་པས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཏེ། རང་བཞིན་ནི་རིགས་སོ། །དེ་ལ་སྐྱེས་བུའི་མཐུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་བོ། །གལ་ཏེ་རིགས་ཉིད་མེད་པར་གྱུར་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རིགས་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་བྱེ་བྲག་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་རྨད་དུ་བྱུང་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་མིན་རིགས་ལ་མཉམ་ཉིད་ཀྱི། །ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཟིགས་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམ་པ་བཅུ་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་རྟོགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར། །ཡང་དག་གདམས་ངག་རབ་སྦྱིན་པས། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ནི་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་དང༌། །རྗེས་སུ་བསྟན་པ་
སྦྱིན་པར་མཛད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གདམས་ངག་གི་རིམ་གྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་སྨིན་པ་ཡོངས་འགྲེལ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །སྨོན་ལམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཏེ། སྨོན་ལམ་གྱི་སྒོ་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱི་འབྲས་ཡོད་རྟོགས་མཛད་ཕྱིར། །ཡང་དག་སྦྱོར་བ་གྲུབ་པ་ཡིས། །མ་སྨིན་པ་རྣམས་སྨིན་མཛད་ཕྱིར། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། ལས་བྱས་ཤིང་བསྩགས་པ་འདིའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །ལས་འདིའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་སྒྲུབ་པ་སྟོན་པ་སྨོན་ལམ་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་དོ། །བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཉིས་པོ་དེ་ཡིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་གཞི་དངོས་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐུ་གཉིས་པོ་སྤྲུལ་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིའི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་འབྱོར་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་དབང་གིས་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཀུན་དུ་སྟོན་པས་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པས། །ལོག་པར་སྣང་བར་ཞུགས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སྐུ་དཔྱད་ནས། དོན་དམ་པའི་སྐུ་བསྟན་པ་དཔྱད་པའི་ཕྱིར། རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་
གནས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་གནས་སྐབས་དེ་ན་ཆོས་ཀྱི་ཚིགས་མཐའ་དག་གི་གནས་ཡིན་ནོ། །སེམས་མེད་པ་ཡི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །སེམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཏེ། སེམས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པ་ཡེ་ཤེས་ཙམ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་པས། །དེ་བཞིན་རོ་གཅིག་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་པའི་ཚུལ་དུ་འཛིན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དམ་པའི་དོན་ནི་མྱོང་གྱུར་བ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་སོ། །རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་རིགས་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་དོན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨས་སོ། །བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ནི། དེའི་རྗེས་ལ། བརྙེས་པས་དེ་ནི་བརྙེས་ཕྱིར་རོ། །བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་བརྙེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལེའུ་ལས་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ། སྐུ་གསུམ་དུ་བསྡུ་བ་བསྟན་ནས། མདོ་གཞན་ལས་གསུངས་པའི་སྐུ་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། མདོར་བསྡུ་ན་ནི་མཚན་ཉིད་ནི། །རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་དབང་མཛད་ནས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀྱི་གསང་བ་ལས། །ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་སྐུ་བསྟན་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུ་ན། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསང་བའི་མདོ་ལས་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་སྐུ་བསྟན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་དབྱེ་དང་ཚད་དང་ནི། །
མཐའ་དང་དེ་བཞིན་ཕྲིན་ལས་དང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་འབྱུང་བ་དང༌། །ཕན་འདོགས་པ་དང་འཇུག་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མདོ་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་རིམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་ནམ་མཁའི་སྐུ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཕགས་པའི་སྐུ། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སྐུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སྐུ་དཔེ་མེད་པ་འདྲ་བ་མེད་པ། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྐུ། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་སྐུ། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་སྐུ། རང་བཞིན་གྱིས་མ་བྱུང་བའི་སྐུ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་སྐུ། སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང༌། ཆུ་ཟླའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་པའི་སྐུ། ཕྱོགས་བཅུ་མ་ལུས་པའི་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པའི་སྐུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པའི་སྐུ། མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་སྐུ། འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་སྐུ། མི་གཡོ་ཞིང་རློམ་སེམས་མེད་པའི་སྐུ། གནས་པ་ལས་མི་གཡོ་བར་གྱུར་བའི་སྐུ། །གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་སྐུ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་སྐུ་སྟེ། སའི་ཁམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན། ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་མ་ཡིན། མེའི་ཁམས་ཀྱིས་མ་ཡིན། རླུང་གི་ཁམས་ཀྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་དུ་མ་བྱུང་བ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ། འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ། མིག་ལས་མ་བྱུང་བ། རྣ་བ་ལ་མི་གནས་པ། སྣས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། ལྕེས་རབ་ཏུ་མ་ཕྱེ་བ། ལུས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ། ཡིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་དཔྱད་པ་མ་ཡིན་པ། སེམས་མི་འཇུག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཇུག་པ། འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ། མི་ལྡོག་པ། ཕྱིས་ལྡོག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་དེ་འདྲའོ་ཞེས་བྱུང་བའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ལ་རབ་དབྱེ་མཚན་ཉིད་ནི། །
སངས་རྒྱས་སྐུ་ནི་རྣམ་གསུམ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཆོས་དང་རྒྱུ་མཐུན་སྤྲུལ་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཆད་པའི་སྐུ་ནི་བཞི་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐུ་གསུམ་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་སྤྲུལ་པ་དང༌། བཤད་པའི་སྐུའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཕུང་པོ་བཞིའོ། །དེ་དག་གི་ཚད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། རྣམ་པ་དགུ་ཡིས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདིས་ནི་ཚད་གསུམ་སྨོས་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་དགུས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་སྟོན་ཏོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་དེར་རོ། །དགུ་པོ་དག་ནི་ནམ་མཁའི་སྐུ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཕགས་པའི་སྐུ་དང༌། མི་མཉམ་པ་མཉམ་པའི་སྐུ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སྐུ་དང༌། དཔེ་མེད་པ་དང༌། འདྲ་བ་མེད་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྐུ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་སྐུ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་སྐུ་སྟེ། མདོའི་ཚིག་དགུ་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་ལྔ་ལྔས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རེ་རེ་སྟོན་ཏེ། དེ་དག་གིས་སྤྲུལ་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་གཉི་ག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་འཆད་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། འཆད་པའི་སྐུ་ནི་རྣམ་གཅིག་གོ །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་མཚན་ཉིད་གཞན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་ལྷག་མ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཚད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚིག་གཅིག་དང༌། གཉིས་དང༌། གསུམ་དང༌། དགུ་དང༌། དྲུག་དང༌། ལྔས་སྟོན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། ཚད་ཇི་ལྟར་ན་གཅིག་གིས་སྟོན་ཞེ་ན། ཕྱོགས་བཅུ་མ་ལུས་པ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཁྱབ་པའི་སྐུ་དེ་བསྟན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། སྐུ་བསྟན་པའི་སྐུ་ཐམས་ཅད་དེར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པའི་སྐུ་དང༌། མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་སྟེ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་མཐའ་
བསྟན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་ཙམ་པར་བཞུགས་པས་སྐུ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གསུམ་གྱིས་ནི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྟག་པ་མེད་པའི་སྐུ་དང༌། མི་གཡོ་ཞིང་རློམ་སེམས་མེད་པའི་སྐུ་དང༌། གནས་པ་ལས་མི་གཡོ་བར་གྱུར་པའི་སྐུ་སྟེ། ཚིག་དེ་དག་གིས་སྟོན་ཏོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་སྐུ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་སྐུ་དང༌། སའི་ཁམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང། མེའི་ཁམས་ཀྱིས་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རླུང་གི་ཁམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྐུ་དགུ་པོ་འདི་དག་གིས་བསྟན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འབྱུང་བ་ནི་ཚིག་དྲུག་གིས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་ནས་མ་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པ་དག་གིས་སྟོན་ཏོ། །ཕན་འདོགས་པ་འཛིན་པ་ནི། མིག་ལས་མ་བྱུང་བ་དང༌། རྣ་བ་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། སྣས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ལྕེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ལུས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་དཔྱད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་སྟོན་ཏོ། །འཇུག་པ་ནི་ལྔས་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་དང་མི་འཇུག་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མི་འཇུག་པ་དང༌། འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་མི་ལྡོག་པ་དང༌། ཕྱིས་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་གིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཚིག་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པས་མདོར་བསྡུ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་བསྟན་པ་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚིག་གི་དོན་ནི་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་དོན་སྟོན་ཏོ། །གོ་རིམས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཕྱིས་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །འདི་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། དེ་བཞིན་མྱ་ངན་
འདས་སྲིད་ལ། །གནས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་གོ་རིམས་བཞིན་དོན་བསྟན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ནམ་མཁའི་སྐུ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དེའི་སྐུ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བས་ནམ་མཁའི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ལུས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཕགས་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལུས་ཅན་ཀུན་དང་མི་མཚུངས་ཕྱིར། །མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སྐུའོ། །མཉམ་པ་དང་ནི་མཚུངས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉམ་པ་མེད་པ་རྣམས་དང་མཉམ་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སྐུ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཀུན་དང་བདག་ཏུ་ནི། །མཉམ་ཉིད་ལྡན་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། བདག་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་བརྙེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དཔག་ཏུ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེ་མེད་པ་ནི་དཔེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདྲ་བ་མེད་པ་ནི། གཉིས་དངོས་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་འམ་འདི་འོ་ཞེས་གཉིས་ཀྱི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྐུ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་ལོག་པའི་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དཀར་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་མ་ལུས་པར་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །དེའི་གཞི་ཉོན་མོངས་མི་འཇུག་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་སྐུའོ། །དེའི་གཞི་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྱུར་བ་དང་ལོག་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་དེའི་གཞིར་གྱུར་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བས་གྱུར་པ་དང་ལོག་པ་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས་མ་ཞུགས་ཏེ། རང་གི་འོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར། རང་འོད་གསལ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་སྐུ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་མ་བྱུང་བའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་དཔྱད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་གནས་གསུམ། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེ་སོགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེ་བ་དང༌། མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་དང༌། དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་སུ། །གཏོགས་པ་མ་ཡིན་དངོས་པོའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་མ་བྱུང་བའི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མ་འབྲེལ་པའི་སྐུ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་སྨིན་དེ་ལས་བྱུང་སེམས་སོགས། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་མ་བཟུང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་བསྡུ་སྟེ། རྣམ་པ་ཀུན་དུ་མ་བཟུང་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར། སྒྱུ་མ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། ཆུ་ཟླའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྐལ་བ་མཐུན་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ། །ཡོད་མ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་མིན། །ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། སྐལ་བ་མཐུན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་ཤུགས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་བདག་ཉིད་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་པའི་སྐུ་དོན་གང་གིས་སྟོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར།
དེ་བཞིན་རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་ལ། །རང་གི་ཀུན་ཤེས་འཇིག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་ལ་རང་གི་ཀུན་ཤེས་པ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་དགོད་པའི་ཕྱིར། དེ་སྐད་ཅེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་བའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། །དོན་དུ་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རབ་ཏུ་དབྱེ་དང་ཚད་དང་ནི། །ཞེས་སྔར་གང་བསྟན་པ་དེ་ལས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དོན་ནི་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཀུན་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་དུ་རྣམ་འཕྲོ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས། གནས་པ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྐུའི་ཚད་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཐའི་མཚན་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ། །སེམས་ཅན་ཇི་སྲིད་འབྱུང་འགྱུར་བ། །དེ་སྲིད་དུས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པའི་སྐུ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐུ་དེའི་མཐའ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་རྒྱུན་འཇུག་པ་དུས་དེ་སྲིད་དུ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མཐའ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་མྱ་ངན་འདས་སྟོན་པའི། །རྒྱུན་ནི་རྒྱུན་ཆད་མི་འགྱུར་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་སྐུ་སྟོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཀུན་དུ་སྟོན་པའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྲིན་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས། སྤྱོད་པའི་དུས་དང་གནས་པ་དང༌། །བསྟན་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཉིད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྤྱོད་པའི་དུས་དང༌། གནས་པའི་དུས་དང༌། ཆོས་བསྟན་པའི་དུས་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར། འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་སྐུ་ཞེས་
བྱའོ། །རྩོལ་དང་རོ་མྱང་མེད་པའི་ཕྱིར། །མི་གཡོ་ཞིང་རློམ་སེམས་མེད་པའི་སྐུ་སྟེ། རྩོལ་བས་ནི་གཡོ་བར་འགྱུར། རོ་མྱང་བས་ནི་རློམ་སེམས་སུ་འགྱུར་བས་དེ་གཉི་ག་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་གཡོ་ཞིང་རློམ་སེམས་མེད་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །མཚུངས་ལས་རྣམ་པར་གཡེང་མེད་ཕྱིར། །གནས་པ་ལས་མི་གཡོ་བར་གྱུར་པའི་སྐུའོ། །དེ་ལྟར་གསུམ་གྱི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡང་སྐུའི་ཚིག་དགུས་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་སྐུ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་སྐུ་དང༌། སའི་ཁམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མེའི་ཁམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་པ་དང༌། རླུང་གི་ཁམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །མངལ་དུ་འཇུག་དང་མིང་དང་གཟུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འབྱུང་བ་ནི་སྐུ་བསྟན་པའི་ཚིག་དྲུག་གིས་བསྟན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་མ་བྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོས་རབ་ཏུ་བྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀུན་དུ་མ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངལ་དུ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འོག་གནས་སྐབས་ནི། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་དང་མི་མཐུན་ཆོས་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི། དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ནི་འབྱུང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ནི་འབྱུང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རི་བོང་རྭ་སོགས་མི་མཐུན་ཕྱིར། །འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་
གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེའི་ཆོས་ཏེ། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟའི་དོན་ནི་མི་དམིགས་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པའོ། །སྐུ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པའོ། །ཕན་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་དྲུག་དོན་ལོངས་སྤྱོད་ལས། །ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་བདེ་དངོས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཕན་འདོགས་པ་ཡང་ཚིག་དྲུག་གིས་སྟོན་ཏེ། མིག་ལས་མ་བྱུང་བ་དང༌། རྣ་བ་ལ་མི་གནས་པ་དང༌། སྣས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ལྕེས་རབ་ཏུ་མ་ཕྱེ་བ་དང༌། ལུས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་དཔྱད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དབང་པོ་དྲུག་གི་དོན་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལས་བདེ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་འབྱུང་བ་དེ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་བདེ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཡོད་པས་མིག་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇུག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ལས་དང་ཉོན་མོངས་འཕངས་པ་ཡི། །སེམས་ལ་སོགས་དབང་མི་འཇུག་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཡང་ཚིག་ལྔས་ཤེས་པར་བྱེད་དེ། སེམས་དང་མི་འཇུག་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མི་འཇུག་པ་དང༌། འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་ལྡོག་པ་དང་ཕྱིས་ལྡོག་པ་མེད་པའོ། །སེམས་དང་མི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི། ལས་དང་ཉོན་མོངས་འཕངས་པ་ཡི། །སེམས་ལ་སོགས་དབང་མི་འཇུག་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་ལྡོག་པ་དང་ཕྱིས་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི། དེ་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་སྲིད་ལ། །གནས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པས་མི་ལྡོག་གོ །འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པས་ཕྱིས་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་སྐུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྐབས་ཀྱི་དོན་རྫོགས་པར་
བྱས་ནས། ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བདེ་གཤེགས་དང་དགྲ་བཅོམ་པ། །གྲོལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་ཀྱི། །ཡང་དག་སྤྱོད་ཡུལ་བློ་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གྲོལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ལ་ཉལ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་དག་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཆུས་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་བཀྲུས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་ལ་གཏིང་ནི་མི་རྙེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་རྒྱལ་བ་དང་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་དག་གི་བློ་རྣམས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་གང་ལ་གཏིང་སྟེ། གནས་མི་རྙེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་རང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་དེ་སུའི་ཡུལ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཆགས་མེད་ཡེ་ཤེས་སྤྱན་ལྡན་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རང་རིག་པར། །འདོད་པ་འབའ་ཞིག་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཞི་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་བྱ་གང་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཉིད་སྤྱན་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་སུ་དག་ལ་མངའ་བའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་རང་གིས་རིག་པར་འདོད་པ་འབའ་ཞིག་སྟེ། གཞན་དག་ལ་བསྙད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུའི་མངའ་བདག་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཁོ་ནའི་ཡུལ་ཡིན་གྱི། རང་རྒྱལ་བ་དང་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གང་དུ་བྱིས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཀུན་འཁྲུལ་ཏེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལ་མི་རེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བའི་གནོད་པས་ཉེན་པས་ན། །ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་འཁྱམ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བའི་འཁོར་ལོ་ལྟར་འཁོར་བའི་ཚུལ་གྱིས་འཁོར་བའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་
ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཡང༌། འདོད་མེད་སྙིང་བརྩེའི་བདག་ཉིད་རྣམས། །དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟག་མོའི་སྐྱེས་པའི་རབས་ལ་སོགས་པར་རང་གི་སྐུ་ལུས་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐལ་པ་དུ་མར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཀྱི་ཚད་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་གསང་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་དག་ལ་བསྙད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་གསང་བ་ཞེས་བྱའི་མི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་གོ་འཕང་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གོ་འཕང་ནི་གནས་ལ་བྱའོ། །མཆོག་ནི་འདི་ལ་གནས་ནི་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་འདི་དག་གི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ཡང་དག་མོས་པ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་ངན་འགྲོ་དོགས་པར་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ན། སུ་ཞིག་འདི་ཕྱིར་བསྒྲིམས་བྱས་ན། །མངོན་པར་བརྩོན་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། །འདི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་རབ་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བློ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་དག་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་མི་ནི་དད་པ་ཙམ་ཡང་འདིར་མི་སྐྱེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་གཞན་ལྟ་ཞོག་གི་འདི་ནི་བདེན་ནོ་ཞེས་ཡིད་ཆེས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་འདིར་དད་པ་ཙམ་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །འདི་ལ་སྦྱོར་བ་སུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་དགེ་བ་བསྩགས་གྱུར་པ། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སྨིན་པའི། །བློ་ལྡན་དེ་ནི་འདི་ལ་སྦྱོར། །དེ་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པས་བསྒོམ་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་སྦྱོར་ཏེ། སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་དེ་བྱེད་པའི་ངལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར། སྐུར་འཇུག་སྒོ་ཡི་བསྟན་བཅོས་འདི། །བདག་གིས་ཅི་ནུས་བྱས་པ་ཡི། །དགེ་བ་གང་ཡིན་དེ་ཡིས་ནི།
འགྲོ་བས་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བློ་ཆེན་ཚུལ་ནི་མ་ལུས་མ་ནོར་བར། །བདག་འདྲས་ངང་ཉིད་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཀྱང༌། །བླ་མའི་ལུང་གིས་ཇི་ལྟར་རྣམ་ཕྱེ་བ། །དེ་ཐོས་དེ་བཞིན་བདག་གིས་བཤད་པ་བྱས། །བསྟན་བཅོས་རྒྱ་མཚོ་རང་གཞུང་འཛིན་ཁྲི་མ་རུངས་མི་བཟད་ལྡན་ཞིང་མཐའ་མེད་ཀློང་འཁྱིལ་ལས། །བློ་ཡི་གྲུ་ཡིས་རབ་ཏུ་བརྒལ་ཞིང་རིམ་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟན་ལ་གང་འདུག་པ། །ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་སྡོམ་བརྩོན་བཟང་པོ་ཡེ་ཤེས་ཟླ་བ་སྙན་པ་རྒྱ་ཆེན་གྲགས་པ་དེས། །ཀླུ་ཡི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་བྱས་སྐུ་གསུམ་འདི་དག་འགྲེལ་པ་བརྩེ་བ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་བྱས། །སྐུ་གསུམ་གྱི་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་ཡེ་ཤེས་ཟླ་བས་བགྱིས་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་པྲཛྙཱ་ཝརྨ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།འདི་ལ་ཤློ་ཀ་ནི་བདུན་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་མཆིས་སོ།།