Nitartha Digital Library
Tibetan
 
previousབྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེའུའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། རྒྱལ་བའི་སྲས།no next

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེའུའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ།
རྒྱལ་བའི་སྲས།


DTG132_Page_0381
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེའུ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་བཞུགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེའུ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཅར་རྣམ་པ་འདྲ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཁོ་ནས་བསྟན་ཏོ། རྣམ་པ་དགུ་ཁོ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་དགུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཁོ་ན་བཞིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་བསྟན་པའི་བར་རྣམས་སོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། སྦྱིན་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །འཛིན་པ་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བས་ཚིག་གཅིག་དང༌། ཚིག་གསུམ་གྱིས་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་འབྲས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྲུང་བའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར། ཕ་རོལ་ལས་ལེགས་པར་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྲུང་བའི་ཕྱིར་


DTG132_Page_0382
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟར་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་འབྲས་བུ་ནི་འགྱོད་པ་མེད་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། །ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། བསམ་པ་དག་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་གནས་སྐབས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བཙུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་བདག་ཉིད་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་ཕྱུག་གི་བདག་པོ་ཐོབ་པ་ན་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ་བྱེད་པས་ཀྱང། ཇི་ལྟར་ཚིག་ནི་བཙུན་པ་དང༌། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཞིང༌། །གཞན་ལ་གནོད་བྱེད་མི་འགྱུར་ཞེས། །སྙིང་བརྩེའི་བདག་ཉིད་ཁྱོད་ལ་བརྟེན། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཡང་དག་པར་བླང་བར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པའོ། །ཕྱིར་གསོ་བར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་གང་གི་ཕྱིར། ཉམས་པར་གྱུར་ན་སོར་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་སྨོས་པའོ། །རྗེས་སུ་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། གང་གི་ཕྱིར་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་སྨོས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བསླབ་པ་ཡིན་ལ། བསླབ་པ་ཡང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བསླབ་པ་ལས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་ན་ཡང༌། ཕ་རོལ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་པ་ཤིན་


DTG132_Page_0383
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡོད་དུ་ཟིན་ཡང༌། བདག་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ཉམས་པར་མི་བྱེད་དོ། །བརྒྱལ་བག་མེད་པའམ། བརྗེད་ངས་པའམ། མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཉམས་པར་བྱས་ན་ཡང་སོར་ཆུད་པར་བྱེད་པ་དང༌། གུས་པ་སྐྱེས་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགྱོད་པ་མེད་ཅིང༌། ཡིད་ལ་གཅགས་པ་མེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཡོན་ཏན་སྔ་མ་གཉིས་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་སྲུང་བ་ལྷུར་ལེན་པས་འགྱོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་སྔ་མ་གཉིས་ནི་ཕྱི་མ་འདྲེན་པ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་མ་ཞིག་མ་ཉམས་པར་བྱེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་བླངས་པ་མི་ཉམས་པར་སྟོན་ཏོ། །གཅིག་གིས་ནི་ཉམས་ན་ཡང་ཕྱིར་གསོ་བར་བྱེད་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དགེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དགེ་བ་ཉིད་ནི་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སླུ་བ་ཉིད་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་ལ་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དབྱེ་བ་ནི་སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དག་གི་བདག་ལ་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་གཏན་དུ་སྤངས་པ་དང༌། དེ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་གི་ནང་ནས་ལམ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་གཏན་དུ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་


DTG132_Page_0384
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། དེ་དག་ནི་ཐེག་པ་དེ་དང་དེ་ལ་འཇུག་པའི་དུས་ན་བྱ་བ་ཉུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་ཉུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་གསོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདག་དུལ་བར་བྱེད་བ་དང༌། བདག་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། བདག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ལ་ཕན་པ་ནི་སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ནང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་རིགས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དག་དང༌། རིགས་ལ་གནས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞུགས་པའི་གཉི་ག་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དུས་ན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ལ་ཕན་པར་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་འཆད་དོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་རིགས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དག་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དོ། །དེ་དག་ལ་ཕན་པ་ནི་རེ་ཞིག་ངན་འགྲོ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་གོང་མ་གཉིས་ཀྱིས་རེ་ཞིག་པའི་ཚུལ་དུ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤོང་ཞིག་པའི་ཚུལ་དུ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤོང་བའོ། །བདེ་བ་ནི་བདེ་འགྲོ་ལ་དགོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་འོག་མ་གཉིས་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་ཞེ་འགྲས་པ་དང༌། སྐལ་བ་མེད་པ་དང༌། སྣོད་དུ་གྱུར་ཀྱང་ལོག་པར་ལྟུང་བར་སོང་བ་འགྲོན་པོ་ལྟ་བུ་དག་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་དུས་ལ་བབ་པ་ལ་སྡོད་པས་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་ལྷ་དང་མི་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་ནི་འདིར་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་དོན་ལ་བྱ་བར་འདོད་དོ། །ཕན་པ་ནི་དེ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ལམ་མོ། །བདེ་བ་ནི་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པས་ལུས་དང་སེམས་ལ་སིམ་པའི་ཕྱིར་རམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་ཀུན་དུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷ་དང་མི་སྨོས་


DTG132_Page_0385
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། དེ་དག་ལ་རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་འོག་ཏུ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་ལ་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་ལྔ་པོ་དག་གམ་དངོས་པོ་ལ་མཁས་པ་ནའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ལ་ཤེས་པ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་རིག་པའི་གནས་ལྔ་པོ་དག་ལ་ཡང་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དག་གི་མཁས་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། དངོས་པོ་ལ་མཁས་པའོ། །ཡང་ན་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཁས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སམ་རྣམ་པ་བཅུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མཁས་པ་མང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཁས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ད་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་དེ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་སྤྱོད་པའོ། །བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་མེད་པའོ། །སྙིང་བརྩེ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་འདི་ན་ལ་ལ་དགེ་བ་དང་གནོད་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་པས་གཞན་དག་ལ་སྙིང་བརྩེ་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །དོན་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འདོད་པར་བྱ་བ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་རྣམས་ནི་དགེ་བ་དང་གནོད་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་སྟེ། གང་དག་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དང༌། ཆོས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་དག་ལ་ཤས་ཆེར་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །མི་དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་ཞིང་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་གཞན་


DTG132_Page_0386
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་མོ། །གཞན་དག་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ན་བདག་ཀྱང་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཞིག་གུ་སྙམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལྷ་དང་མི་སྨོས་པ་ནི་དེ་དག་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། ནན་ཏན་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་སྐལ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞི་དང་བསླབ་པའི་གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དཔག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའི་གཞི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇུག་པ་དང་འབྲས་བུའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་འབྲས་བུ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པས་ན་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་བསྟན་པས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་པས་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་མཆོག་ཏུ་དགེ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མར་དགེ་བ་བསྟན་ཏེ། འོད་སྲུངས་པའི་སྡེའི་མདོ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་དགེ་སློང་དགངས་ཁྱེད་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཁོ་ན་ལ་ཡང་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མར་དགེ་བ་ཡོད་དེ། ཐོག་མར་དགེ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་ནས་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་བར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བར་དུ་དགེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་མར་དགེ་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཅེས་པར་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྟོན་ཏོ། །འགྲོ་བ་གསུམ་ན་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་


DTG132_Page_0387
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་འདི་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ལས་ལྷག་པ་ཡང་མེད་དོ། །ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་དང་ལྷའི་འགྲོ་བ་ན་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །མིའི་འགྲོ་བ་ན་གནས་པའི་ནི་གནས་སྐབས་མཐུན་མཐུན་དུ་གཉི་གའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གཉི་གའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྤོང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། སོ་སོར་ཐར་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པར་གཏོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡོམ་པས་ནི་རྩེ་འཇིལ་བས་སྤོང་ངོ༌། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པས་ནི་རྣམ་པར་གནོན་པས་སྤོང་སྟེ། རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་རེ་ཞིག་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པས་ནི་རྒྱུན་གཅོད་པས་སྤངས་ཏེ། དེ་ཐོབ་ན་གཏན་དུ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བར་གྲངས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་གང་དུ་གང་ལ་གནས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིས་བདུན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་རིས་བདུན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས། རིས་བདུན་གྱིས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པས་རྣམ་པ་ཐ་དད་པས་ནི་བསྙེན་ཏེ་གནས་པའི་སྡོམ་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བསྙེན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བསྙེན་མའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཏེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་དབེན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG132_Page_0388
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་ལས་དབེན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་གང་དག་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ནས་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ཁོ་ནའི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང་འཕེལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དགེ་བ་སྡུད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལྟར་འདི་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ཡིན་ན། །ཁྱད་པར་གཞན་ནི་བསམ་པ་དང་བྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །ཡིད་མ་སྨོས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་དགེ་བ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣམ་པར་མི་གཞག་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ལུས་དང་ངག་ཁོ་ནའི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འདུས་པ་དང་སོ་སོར་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ལ་ནི་ལུས་ཀྱིས་སྩོགས་པར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ངག་གིས་སོ། །ལ་ལ་ནི་གཉི་གས་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་གཞིའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ནི་ཐོས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སྟོན་ཏེ། ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཆོས་གཉིས་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །བསྒོམ་པ་དེ་ཡང་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་པུར་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ཡང་ཐོས་པ་ཉིད་ལ་གདགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་སེམས་པ་དང་སྒྲུབ་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་རྩོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བླ་མ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ནི་ལུས་ཀྱི་བྱས་པས་སྟོན་ཏོ། །བདག་གིས་


DTG132_Page_0389
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱས་པའི་དགེ་བ་སྡུད་པ་ནི། གཞན་དག་ལ་ཕན་གདགས་པ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཕན་འདོགས་པའི་ཞིང་ལ་གནས་པ་དང༌། བླ་མའི་ཞིང་ལ་གནས་པ་བསྟན་ཏོ། །སྡུག་བསྔལ་བའི་ཞིང་ལ་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ནད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ངག་གི་དགེ་བའི་ཆོས་བསགས་པ་སྟོན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་མཐུན་པའི་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་པའི་ཚིག་ལ་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲ་ན་འདི་ཉིད་སྨྲ་བར་བྱ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་འཛིན་པའོ། །ཚིག་ཏུ་འབྱིན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དགའ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་མེད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདག་གིས་བྱས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་དགའ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ལ་ཡང་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །བཟོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གིས་ཕྱིར་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་བྱས་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པས་བསོད་ནམས་ཐ་དད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་རྣམས་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །དཀོན་མཆོག་མཆོད་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཟང་ཟིང་གི་མཆོད་པ་དང༌། སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་སྨོས་སོ། །མཆོད་པ་ངན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་ངན་པ་གཏན་མི་བྱའོ། །བརྩོན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བས་བསྡུས་པའི་དགེ་བ་སྟོན་ཏོ། །བག་ཡོད་པར་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་


DTG132_Page_0390
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བས་ནི་བརྩོན་པ་ཁོ་ན་སྟོན་ཏོ། །ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གྱི་གནས་དགེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དྲན་པས་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྲུང་བར་བྱེད། ཤེས་བཞིན་གྱིས་ནི་སྦྱིན་པར་གྱུར་ཀྱང་ཕྱིར་གསོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་ནས་སྲུང་པར་བྱེད་དེ། འདི་གཉིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མ་བྱུང་བ་དང་བྱུང་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ལ་བདག་བྱམས་པ་མེད་པས་ན། བདག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཉེས་པ་ཁོ་ནར་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་ན་ཉེས་པས་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ནས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་གཏོང་བར་བྱེད་དོ། །འཁྲུལ་པ་བྱུང་ན་ཡང་ཉེས་པ་ལ་ཉེས་པ་ཡིན་པར་འཆགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེས་པ་འཆགས་པའི་གནས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པའོ། །སྲུང་བ་ནི་སྐྱེས་ཟིན་པ་བརྗེད་མི་ངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གནས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། འཕེལ་བ་དང་ཡང་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ཕོངས་པ་རྣམས་དང༌། ཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་སོ། །ཕོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕན་འདོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་འདོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་རྣམས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་གྲོགས་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་དེ་དག་ལ་གྲོགས་བྱེད་པ་དང༌། ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་རྣམས་ལ་ནད་གཡོག་གི་སྒོ་ནས་གྲོགས་བྱེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་ཐབས་མི་ཤེས་པས་རྨོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་རྣམས་ལ་སྤྱིར་ཆོས་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་རིགས་པ་སྟོན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་


DTG132_Page_0391
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐབས་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་རིགས་པ་སྟོན་པའོ། །ཕན་འདོགས་འདོགས་པའི་སེམས་ཅན་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་སུ་རེ་བ་དེ་དག་ལ་ནི། བྱ་བ་གཟོ་བ་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་སྒོ་ནས་མཉམ་པའམ་ལྷག་པར་ལེན་དུ་ཕན་འདོགས་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། འཇིགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྲག་པ་དེ་དག་འཇིགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་སྐྱོབ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་གི་མྱ་ངན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་དང་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་རིགས་པས་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའོ། །ཞུགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟེན་ལ་རག་ལས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྟེན་སྦྱིན་པས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་དང༌། ཆོས་མཐུན་པ་པ་གཞན་མི་རྟེན་པ་དེ་དག་ལ་ནི། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བས་དུས་དུས་སུ་ཐད་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཟང་ཟིང་ལེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་དང་མཐུན་པར་སྤྱད་པ་དང༌། འོང་ཞིང་འགྲོ་བ་ལ་དབང་དུ་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་དང༌། དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྟེན་ཡོད་པ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་གི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྐོག་གམ་མངོན་སུམ་དུ་གླེང་བའོ། །ལོག་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པས་ཚར་གཅད་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཉེས་པ་ཆུང་ངུ་ལ་ནི་སྨད་བབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འབྲིང་ལ་ནི་ཆད་པའི་ལས་བྱེད་དུ་གཞུག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆེན་པོ་ལ་ནི་བསྐྲད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་དོ། །ཚར་གཅད་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་འགྲས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་གནོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲེལ་པའི་འགྲོ་བ་མངོན་སུམ་དུ་བསྟན་པས་མི་དགེ་བ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་འདུན་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་དགའ་བ་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་


DTG132_Page_0392
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་བཅུས་ན་ལེགས་པར་བསྡམས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདོད་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་བའི་སྲེད་པ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པས་མི་ལྟ་བ་དང༌། མ་འོངས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྲེད་པ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པས་མི་ལྟ་བ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང༌། ལུས་དང་སེམས་དབེན་པ་དང༌། ངག་དང་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། བདག་ལ་ཁྱད་དུ་མི་གསོད་པ་དང་ཤས་ཆེར་ངེས་པ་དང༌། ཤས་ཆེར་བཟོད་པ་དང་བག་ཡོད་པར་གནས་པ་དང༌། ཆོག་དང་འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཕྱག་དར་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་རྩྭ་དང་མི་གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱི་ས་ལ་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་མི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྩྭ་དང་འདྲ་བའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ། སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་ལྟ་བ་དང༌། ཕྱི་ས་དང་འདྲ་བའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཕྱི་ས་རུལ་བ་ལྟ་བུ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་མི་ལྟ་བའོ། །འཚོ་བའི་བསམ་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ཐ་ཆད་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བ་དེ་བས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིའི་འདོད་པའི་མཆོག་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལྷ་རྫས་མཆོག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདུད་ཀྱི་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གང་ཞིག་གཟིང་གཟིང་བར་འཇུག་པ་ནི་གནོད་པའི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐར་བར་བྱ་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་མཐོང་ན་མངོན་པར་དགའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་རྣམས་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཁ་ཟས་ཀྱི་སྐྱུགས་པ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མཐོང་ན་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་


DTG132_Page_0393
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིང་རོ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པར་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དབེན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་གཅིག་པུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཚོགས་ཀྱི་ནང་ན་འདུས་ཀྱང་སེམས་དབེན་པར་འགྱུར་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་གྱི་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། དབང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་དོ། །ངན་པའི་གཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་གཏམ་མོ། །ངན་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའོ། །དང་དུ་ལེན་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྨྲ་བ་སྟེ། མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བརྒྱ་ལ་བརྒྱ་ལམ་ན་ཡང་བརྗེད་ངས་པས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྐྱེད་དོ། །སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་འགྱོད་པ་དང་ཉེས་དམིགས་སུ་ལྟ་སྟེ། དེ་གཉི་ག་ཀུན་དུ་མི་སྤྱད་པར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་སོ། །མི་བྱ་བའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བྱ་བའི་བློ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་གང་གིས་སྐྱེས་པ་དེ་འདོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་པ་ལ་གོམས་ན་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པ་དགའ་བ་དང༌། ཀུན་ཏུ་སྤྱད་པ་དང་མི་མཐུན་པར་གནས་སོ། །དགེ་བ་སྡུད་པ་རྣམས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་ནི་ཡངས་ཤིང་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རྒྱས་པའོ། །གཞིའི་སྒོ་ནས་ཚད་གཟུང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །རྟོག་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཡུན་མི་ཐུང་བར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཡུན་རིང་དུ་ལེན་པའོ། །གཞན་དག་གིས་བྱ་བ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་དཀའ་བའོ། །སྐྲག་པ་ནི་འཇིགས་པའོ། །ཞུམ་པ་ནི་བག་ཚ་བའོ། །འགོང་བ་ནི་བདག་གིས་མི་ནུས་ཀྱང་སྲིད་དོ་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོ་བ་ཁོ་ན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་མིར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བདག་གི་ཉེས་པ་གཞན་དང་འཁྲུལ་པ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་ངེས་པ་བསྟན་པའོ། །གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་སེམས་མི་འཁྲུག་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་ཕྱིར་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་མེད་པས་ན་བཟོད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཕྱིར་རྡེག་པ་ནི་ལུས་ཀྱིས་


DTG132_Page_0394
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། གནོད་པ་བྱ་བ་དག་གི་སེམས་ཀྱིས་སྡང་བར་མི་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདས་པའི་ཉེས་པ་སོ་སོར་འཆགས་པའི་ཕྱིར་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ལྡན་པའོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་ཉེས་པ་ལ་དེ་ལྟར་ནན་ཏན་བྱེད་པས་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ལྡན་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཉེས་པ་མི་བརྗེད་པའི་ཕྱིར་ན་དབུས་ཀྱི་མཐའ་དང་ལྡན་པའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ནི་སྔ་ནས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ན་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ན་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པའོ། །ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དགེ་བ་མི་སྤྱོམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དཔྱད་བཟོད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའོ། །མ་རྙེད་པས་ཡིད་མི་བདེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དབང་པོ་དུལ་ཞིང་ཞི་བའི་ཕྱིར་རྒོད་པ་མེད་པ་དང༌། ཡེང་ཡེང་པོ་མ་ཡིན་པའོ། །འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚུལ་འཆོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ནི། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་དུ་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔའི་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དཔྱད་གཉེན་པོ་ལྔ་ཁོ་ནར་ངེས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ས་དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མྱུར་དུ་སྡུད་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་ན་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་ཡོད་ན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་དུ་ལེན་པར་མི་བྱེད་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཞི་དང་དུ་མ་བླངས་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་མི་སྐྱེད་པས་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཉིད་


DTG132_Page_0395
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པའི་བདེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ལེ་ལོ་མི་བསྟེན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེད་པས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ཕན་ཡོན་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་གནས་ལྔ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་བ་སྡུད་པར་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་བསྡུས་ན་ཡོངས་སུ་གཅད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་རྣམ་པར་བཞག་ནས་དེ་དང་འཚམ་པའི་དོན་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པ་རེ་རེ་ལ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་དག་གང་ཞེ་ན། བྱ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་གྲོགས་བྱེད་དེ་དེ་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཞིང་རིགས་པ་ལ་རྨོངས་ཏེ་དེ་འདོད་པ་རྣམས་དང་ཕན་འདོགས་འདོགས་ཕྱིར་ལེན་དུ་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། འཇིགས་ཏེ་སྐྱབས་འདོད་པ་རྣམས་དང། ཕོངས་པར་གྱུར་པ་དང༌། མྱ་ངན་གྱིས་གཟིར་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་མེད་དེ་དེ་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་དང་བླ་མ་ལ་རྟེན་འཆའ་བར་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་གནས་པ་རྣམས་དང༌། མཐུན་པར་བྱེད་པ་སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱ་བས་འདུལ་བ་རྣམས་དང༌། ཡང་དག་པ་དང་ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་བསྡུ་བ་དང༌། ཚར་གཅད་པར་འོས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་སོ། །གྲོགས་བྱེད་པ་ནི་སོ་སོར་ཕྱེ་ན་བྱ་བ་དང་མི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་གྲོགས་བྱ་བ་རྣམས་པ་བརྒྱད་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་


DTG132_Page_0396
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། བྱ་བ་དང་མི་བྱ་བ་བརྟག་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱ་བ་སེམས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་སྟེ། གང་དུ་བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་ལས་འབྱོར་བ་དང་རྒུད་པར་འགྱུར་བར་མཐོང་ནས་དེ་ལ་སེམས་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱ་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་ངེས་པར་འཛིན་པ་ནི་བྱ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། །དེ་དག་གཉི་ག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེར་གྲོགས་སུ་འགྲོའོ། །ལམ་དུ་འགྲོ་བ་འདྲེན་པ་མེད་པའོ། །ཕྱི་བཞིན་དུ་འབྲང་བ་མེད་པ་རྣམས་ལ་གྲོགས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། རིགས་པས་བརྩམས་པའི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱི་མཐའི་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་དག་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབ་པ་སྲུང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཕན་ཚུན་བྱེ་བ་སྡུམ་པ་དང༌། ཉི་མ་ངེས་པར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་དུས་དང༌། བསོད་ནམས་བརྩོན་པའི་དུས་ནའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། དབང་པོ་ཉམས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཡན་ལག་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ངལ་བ་དང་དུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྒྲིབ་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། རྟོག་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་བར་ཆད་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། གཞན་གྱིས་སྨ་ཕབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ལ་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་ལ་ནི་གཡོག་བྱ་བ་དང་སྨན་སྦྱིན་པས་རིམ་གྲོ་བྱེད་དོ། །འོང་བ་རྣམས་ལ་ནི་འདོད་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའམ། ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འོན་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། བསྟེན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བརྡ་སྤྲོད་པ་དང༌། ཡན་ལག་གི་མཚན་མ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡན་ལག་མེད་པ་རྐང་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་སམ་བཞོན་པས་འདོད་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་དོ། །གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་ནི། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །རྟོག་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གཞན་དག་གིས་སྨ་ཕབ་པ་ལ་ནི་དེ་དང་དབྲལ་བའི་ཐབས་ལ་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཁྱད་དུ་གསོད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གསོས་སྦྱིན་པའི་ཁྱིམ་མམ་ཉེ་དུའི་ཁྱིམ་


DTG132_Page_0397
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་འགྱུར་བའོ། །འབྱོར་པའི་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་ནི་ཁྱིམ་གྱི་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་ཉིད་བསྟན་པའམ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་དང་འབྲེལ་བ་བསྟན་པས་ནི་ཕམ་པར་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་གཞུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱེད་དོ། །ཚིག་འབྲུ་འབྱོར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བརྒྱད་ཀྱིས་ནི། དྲི་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ། ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པའི་ལན་བཏབ་པར་བསྟན་ཏེ། མི་ཤེས་པའི་དྲི་བ་ལ་ནི་དོན་དང༌། མཚམས་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་དང༌། མཚམས་སྦྱོར་བས་ལན་འདེབས་སོ། །འགལ་བའི་དྲི་བ་ལ་ནི་ཆོས་ཉིད་དང་སྔ་ཕྱིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ཉིད་དང་མཐུན་པ་དང༌། དགོངས་པ་བསྟན་པས་ལན་འདེབས་སོ། །གཉི་ག་དྲི་བ་ལ་ནི་གོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། འདུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པས་ལན་འདེབས་སོ། །ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་མཐུན་པ་དང༌། འགྲུས་སྐྱོང་གི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ལན་འདེབས་སོ། །རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་བྱང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་འགྲུས་སྐྱོང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱེད་པས་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་སྲུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཚིག་འབྲུ་འབྱོར་པ་ནི་འབྲེལ་པས་བསྟན་ཏེ། སྔ་ཕྱི་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་རྗེས་སུ་འཕྲོད་པས་བསྟན་ཏེ། །ཆོས་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང༌། ཐབས་དང་ལྡན་པ་ནི་འཚམ་པས་བསྟན་ཏེ། འདུལ་བའི་རྐྱེན་དུ་བབ་པ་དང༌། མཐུན་པ་ནི་འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་མཐུན་པས་གསལ་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་གསུང་བསྟན་པ་ན་སྔ་མ་ཕྱི་མས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། ཟབ་པ་ནི་འབྲུག་སྒྲ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཚིག་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ཕྱི་མ་དང་བཅས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལན་བཏབ་པར་བསྟན་ཏེ། །དྲི་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྔ་ཕྱི་མ་འགལ་བ་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་བ་དང་འདུལ་བ་དང་མི་འགལ་བ་


DTG132_Page_0398
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་དམ་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་མཁས་པས་སྟོན་པ་ནི་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། རིགས་པས་སྟོན་པ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ཡང་སེར་སྣ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ། །ལོངས་སྤྱོད་གྲུབ་པ་ལ་བཟོ་དང་ལས་ཀྱི་གནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏོ། །བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ནི་ཚེགས་ཆུང་ངུས་ནོར་དང༌། འབྲུ་བསྡུ་བའི་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་དད་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་སྒོ་ནས་ངན་སོང་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་ཕུལ་གྱི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ལམ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལྷག་མ་སྤོང་བའི་སྒོ་ནས་ཡང་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་འདའ་བར་བྱག་ཕྱིར་ཐབས་མཁས་པས་སྟོན་ཏོ། །ཕན་འདོགས་པ་ལ་ལན་དུ་ཕན་གདགས་པར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ། བར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་མཉམ་པའམ་ལྷག་པས་ཉེ་བར་གནས་པས་དོན་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་གྲོགས་མེད་པ་དེ་དག་ཉིད་འདི་ལ་ནི་གྲོགས་བྱེད་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །འཇིགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མྱ་ངན་བསང་བར་བྱེད་དོ། །ཡོ་བྱད་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གནས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་གནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །མཐུན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་བསྐྱང་བ་རྣམས་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །ལོག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བསྟན་པ་ལ་འདུན་པར་བྱེད་པས་གྲོགས་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གིས་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དོ། །འཇིགས་པའི་བསྐྱབ་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། དུད་འགྲོར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐང་ལ་གནས་པ་དང་ཆུ་ན་གནས་པའོ། །མི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དེ། མི་རྣམས་ཀྱི་


DTG132_Page_0399
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིགས་པ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ནུས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དོ། བདག་གི་ཡུལ་ན་ཆད་པས་གཅད་པ་དང༌། ནན་ཐུར་དུ་བྱ་བའི་མཐུ་ཡོད་པའི་ཡུལ་གྱི་བདག་པོ་དང༌། མཐུའམ་འཇབ་བུས་ནོར་འཕྲོག་པའི་རྐུན་འཇོམས་རྣམས་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའི་བར་ཆད་བྱེད་པའི་དགྲ་རྣམས་དང༌། དངོས་པོ་ཚད་མེད་པའི་བདག་པོ་ཐོབ་པའི་རྗེ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཕྲོགས་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པའི་རྐྱེན་བྱུང་བས་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པས་གྱུར་པ་ནི། གང་གི་བྱད་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཚོ་བ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མི་སྙན་པའི་འཇིགས་པ་དང་སྨྲ་བའི་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་དུ་བག་ཚ་བའི་འཇིགས་པའོ། །མི་མ་ཡིན་པ་ལས་གྱུར་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྐྱེད་པ་དང༌། རིག་སྔགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྐྱེད་པའོ།།སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཉེན་བཤེས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དེ་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལོག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུའི་རྟོག་པ་ནི་མྱ་ངན་ནོ། །སྐྱེ་གནས་དང་དགོས་པ་དང་འབྲེལ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཉེན་བཤེས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཤི་བ་ལས་གྱུར་པའི་མྱ་ངན་ལ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིས་མཐུན་པའི་མི་རྟག་པར་བསྟན་པས་དེ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བླ་མ་ཤི་བ་ལས་གྱུར་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སློབ་དཔོན་དང་མཁན་པོ་དང་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཞིག་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཞིག་པ་ཡང་མི་རྟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འགྱུར་ཏེ། དབང་གིས་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པས་གྱུར་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། རྒྱལ་པོས་ཕྲོགས་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་བྱུང་བས་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པས་གྱུར་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་མེས་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ས་གསོ་བ་དང༌། གནས་མི་མཐུན་པ་ལས་ནི་བྲལ་བའི་མི་རྟག་པས་འཇིག་པའོ། །སྦྱོར་བ་མི་མཐུན་པ་ལས་ནི་མ་གྲུབ་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། སྐལ་བས་ཉེས་པ་ལས་གྱུར་པ་ནི་རང་གི་དང་གིས་འཇིག་པ་སྟེ། དེའི་མྱ་ངན་ལས་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་པར་བསྟན་པས་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་མྱ་ངན་ལ་ཡང་ཕ་མ་ཤི་བ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། བུ་དང་ཆུང་


DTG132_Page_0400
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཤི་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་ཆེ་བའོ། །བྲན་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི། དགོས་ཤིང་གཅེས་པའི་སྒོ་ནས་ཅི་རིགས་པར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །རྫས་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོ་བྱད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོར་བསྟན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ཟང་ཟིང་སྒྲུབ་པས་བསྟན་ཏོ། །བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་གཏོང་བས་བསྟན་ཏོ། །ཟང་ཟིང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་ལས་བསླང་བ་དང༌། ཐུན་མོངས་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །སེམས་དང་མཐུན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། བསྟན་པ་དང་རྒྱས་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསྟན་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང༌། ཁམས་ཀྱི་དབང་གིས་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་སྒྲུབ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། གཞུང་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བསམ་པ་ནི་སེམས་པའོ། །རང་བཞིན་ནི་མོས་པའོ། །ཁམས་ནི་བག་ལ་ཉལ་བའོ། །ལུས་དང་ངག་གི་སྦྱོར་བ་གང་གིས་གཞན་དག་གིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྐྱེ་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་མི་འགྱུར་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ། བདག་ཉིད་དང་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཕན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ནི་མཐུན་པར་འཇུག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཚེ་དེ་དག་ཉིད་ལ་བདེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང༌། གཞན་གྱི་སེམས་དང་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཐུན་པར་འཇུག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། མཐུན་པར་འཇུག་པར་ཡང་བྱེད་དེ། མདོར་བསྡུ་ན་བདག་ཉིད་དང་གཞན་ལ་ལྟོས་ཏེ་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཅས་པའི་བསླབ་པའི་གཞིར་གཏོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ན་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་གཏོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་གཏོང་བར་མི་བྱེད་དོ། །བདག་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཇི་


DTG132_Page_0401
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་དེ་ཕ་རོལ་གྱི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ལུས་དང་ངག་གི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གཏོང་ཞིང་གཞན་དག་གི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་ཅིང་མི་གཏོང་ལ། དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ནི་གཏོང་བར་བྱེད་ཅེ་ན། གཅིག་ལ་རྣམ་པར་འཁྲུགས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དགའ་བར་བྱ་བ་ཡང་མི་བརྗོད་དོ། །ཤད་ཀྱིས་སྦྱངས་བ་ནི་བཟོད་པར་གསོལ་བའོ། །མི་སྨྲ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོམ་ཟུང་ཅན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚུལ་མི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་བདག་ཉིད་གསོང་པོར་སྨྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་ན་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལྟ་བུ་ལ་མ་ལོག་ཀྱང་བྱེད་མོད། འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཕ་རོལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་སྤངས་པས་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཟད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །འཕྱ་བར་ཡང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་ནང་དུ་སྨ་འབབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་མ་ཡིན་པར་འགྱོད་པ་སྐྱེད་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། ཡིད་མི་བདེ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆད་པའི་གནས་ཀྱིས་ཀྱང་གླེང་བར་མི་བྱེད་དེ་ངོ་ཚ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བའི་ཤས་ཆུང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་བདག་ལ་སྟོད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཞུམ་པའི་རྣམ་པ་རྒྱུའི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟེན་པའི་ཉེས་པ་སྤངས་པ་ནི་འབྲེལ་པ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛའ་བོ་ལ་སྨོད་པར་ཡང་མི་བྱེད་མི་མཛའ་བའི་བསྔགས་པ་ཡང་མི་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷན་ཅིག་གནས་པ་བཞིན་དུ་ཡིད་རྟོན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་གིས་སེམས་ཀྱི་མཚན་མ་གཞན་དག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་དུ་སློང་བར་བྱེད་པ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། སྐྱོ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གིས་བྱིན་ན་ཡང་ཚོད་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། འབྱིན་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་ཁྱད་དུ་གསོད་པའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མགྲོན་དུ་བོས་ན་ཡང་སྤོང་བར་མི་བྱེད་དེ་འདོད་པས་ཕོངས་པར་གྱུར་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཅི་ནས་འདོད་པས་ཕོངས་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཡང་ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་འཇུག་པ་དང་བཅས་པའི་མངོན་པར་མཐོ་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཡང་


DTG132_Page_0402
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པར་བླངས་པ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་སྟེ། ཡང་དག་པར་བླང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་དང་བས་འཇུག་པའོ། །མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་གཏོང་བ་སྟེ། བདེ་འགྲོའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པ་ནི་ཤེས་རབ་འདྲེན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཚར་གཅད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དགའ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཚར་གཅད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་སོ་སོར་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་པར་དད་པས་བྱིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ཕྱག་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བདག་གིར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་དག་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །འཁོར་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གནོད་པར་བྱ་བའི་བསམ་པས་མི་སྨྲ་བ་ལ་ཕྱིར་དྲིས་པའི་ལན་ལྡོན་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་གཟུགས་འཇིགས་པ་བསྟན་པས་སྐྲག་པར་བྱས་ནས། དྲི་བ་ལན་འདེབས་སུ་གཞུག་པ་དང༌། དེའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྫུ་འཕྲུལ་བྱ་བས་ཀྱང་འདུན་པར་བྱེད་དེ། ཐུན་མོང་བ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པས་འདུན་པར་བྱས་ནས་སྒྲུབ་པ་ལ་དགོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། བསླབ་པའི་དངོས་པོའི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་བསྡུས་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཚོགས་བསྡུས་པས་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བའི་ཆོ་ག་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཉི་ཚེ་ལ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་


DTG132_Page_0403
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པར་བླང་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་ཞེས་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་སྨད་དུ་མེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མཐུན་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པ་ལས་གནོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ནི་ཚིག་འབྲུའི་སྒོ་ནས་འཛིན་ནུས་པའོ། །དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་གོ་བར་ནུས་པའོ། །གུས་པ་ཡོད་པ་ལ་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། གུས་པ་མེད་པ་ལ་ནི་མི་སྐྱེ་བས་ན། གུས་པའི་བསྙེན་བཀུར་གྱི་རིམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྐང་པ་གཉིས་ལ་ཐོག་མར་ཕྱག་བྱས་ནས་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདོད་པ་ལ་སྡོམ་པ་སྐྱེའི་མི་འདོད་པ་ལ་མ་ཡིན་པས་ན་གསོལ་བ་གདབ་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གསན་ཅིང་སྩལ་བའི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་གསོལ་བ་གསོན་ལ་སྩོལ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཚོགས་རྣམས་འདུས་པ་ཙམ་ལ་གུས་པར་བྱ་བས་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། སྡོམ་པ་འདི་ནི་དེ་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང་མཐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ནུས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་དང་སྤོས་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་པ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱག་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡོམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱས་ནས། དེ་ལྟར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་མཆོད་པ་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །སྡོམ་པ་དེ་མཆོག་ཏུ་དགེ་བའི་བསམ་པས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྙིང་ནས་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཆུང་ངུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ནུས་པ་དང་རྒྱུའི་སྟོབས་ཡོད་ན་ནི་སྙིང་ནས་བྱ་བའམ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཆུང་ངུས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཁྱིམ་པ་


DTG132_Page_0404
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ན་ནི་རིགས་ཀྱི་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གལ་ཏེ་གཞོན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གལ་ཏེ་རྒན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་བཙུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ། །སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་དེ་རྙེད་པ་ཆེ་བ་ཡིན་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་སེམས་བཞིན་དུ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་སྨོན་ལམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་འདྲི་བར་བྱེད་དོ། །དོན་དམ་ཞེས་ཀྱང་འདྲིའོ། །བསླབ་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པས་ན་བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་དུ་ཡང་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་བདག་དབང་དུ་གྱུར་པར་མཁྱེན་པར་གསོལ་ལོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྨོན་ལམ་ལ་དགོངས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལྟས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདན་ཀུན་དུ་གཡོ་བའི་ལྟས་སོ། །ལྟས་དེས་བསྐུལ་ན་ངེས་པར་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐད་ཅིག་འདི་ལ་གཅིག་ཅིག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་དུ་སུ་ཞིག་གིས་བླངས་སྙམ་དུ་དགོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཟིགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཏུ་ན་ཡེ་ཤེས་ཉིད་གཟིགས་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུ་དང་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིའོ། །སྤུན་དང་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའོ། །བར་ཆད་མེད་པར་དོན་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་བཟང་པོས་སོ་སོ་ནས་ཐུགས་བརྩེ་བར་མཛད་དོ། །དེ་དག་གིས་བཏང་སྙོམས་སུ་མ་མཛད་པས་ན། འཕེལ་པ་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁྱེན་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་


DTG132_Page_0405
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བླང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཆེས་བླ་མར་གྱུར་བ་དང༌། ཆེས་གྱ་ནོམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལས་ཆེས་གོང་མར་གྱུར་པ་མེད་པས་ན་བླ་ན་མེད་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བསྡུས་པས་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བསྐྱེད་པས་ན། སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཆོག་ཏུ་དགེ་བས་བསྐྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལ་ནི་ཉེས་པ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་མི་སྤྱོད་དེ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་ནི། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་བླང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཐབས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །བདག་གི་བློའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱ་བ་དང་མི་བྱ་བ་ཉེས་པར་བརྟག་ཅིང་ལུས་ལ་སོགས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ནི་བསླབ་པའོ། །རྒྱས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་དམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མ་མོ་བསྟན་པ་ལས་མཉན་པ་དེ་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་སྲུང་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་འབོགས་པར་བྱེད་པ་ལས་གནོད་པར་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབོགས་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །དད་པ་ཉིད་ནི་སྡོམ་པ་འདི་ལ་མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ནི་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །མ་མོས་པ་ནི་དད་པ་ཆེན་པོས་སོ། །མི་འཇུག་པ་ནི་འབྲིང་གིས་སོ། །མི་རྟོག་པ་ནི་ཆུང་ངུས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་པས་ཉེས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ལས་ཀྱང་གནོད་པར་མི་བྱ་བར་


DTG132_Page_0406
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པ་ལ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟ་བ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ན་བརྐམ་ཆགས་ཅན་ནོ། །དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་ན་ཆགས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་དུ་ལེན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། རྩ་བའི་ཉེས་པ་བྱེད་དེ་མ་ལུས་པར་ཆད་པའི་ཕྱིར་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ཉེས་པ་སྤྱོད་དེ་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནི། བསླབ་པ་དག་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་ཅེས་སྨོས་སོ། །གུས་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་ལྷོད་པའོ། །མི་བཟོད་པ་ནི་བསམ་པ་དང་སྤྱོད་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་ཏེ། གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཚེ་སེམས་འཁྲུགས་པས་ན་ཁྲོ་བའོ། །དེ་ཕྱིན་ཆད་གནོད་པ་དྲན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སེམས་འཁྲུགས་པས་ན་ཁོན་དུ་འཛིན་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞིའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཚུལ་གྱིས་ནི་ཉེས་པ་མི་བཟོད་པའོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་སྤྲོ་བ་མེད་པས་ན་སྙོམ་ལས་ཅན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བས་ན་ལེ་ལོ་ཅན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བ་ཉིད་ནི་ཤས་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ནི་ཞི་གནས་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པ་ལ་སེམས་གནས་སུ་མི་བཏུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་ཏུ་སྤྱད་པ་ལས་ནི་ཡིད་རྟུལ་བ་དང་རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ལེགས་པར་བཤད་པ་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མི་ནུས་པས་ན་ཡིད་རྟུལ་བའོ། །གཞན་ལས་ཐོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱེད་མི་ནུས་པས་ན་རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལས་བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྨོངས་པར་འདུག་པ་ཉིད་ནི་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལས་འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་སྟོན་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པས་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་རྣམས་སུ་ཡང་ཤེས་རབ་འཆལ་བར་


DTG132_Page_0407
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱས་པ་ནི་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལ་ཡང་སྐུར་པ་འདེབས་པར་འགྱུར་ལ། གང་ཟག་ལ་ཡང་སྨོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྒྱུས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བསྙད་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཞེན་པས་ན་ལྟ་བའོ། །དེའི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ན་ཀུན་དུ་རྟོག་པའོ། །སྔོན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པའི་གཞི་བསྒྲགས་པ་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པའི་གཞི་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མ་མོ་ལས་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྙིང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་སམ་མི་ནུས་པ་དེ་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཕ་རོལ་གྱིས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། ལ་ལ་སྙིང་ནས་མོས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་གཞན་གྱི་དྲིང་འཇོག་པའམ། གཞན་དང་འགྲན་པའི་ཕྱིར་ལེན་པ་ཡང་ཡོད་པས་ན་དེ་གཉི་ག་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལས་རྩ་བའི་ཉེས་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་དང༌། བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་བཞི་ཡོད་དེ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཉན་ཐོས་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ལ་གནས་ནས་འཁྲིག་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་གཉིས་ཀྱིས་གཉིས་སྤྲོད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ནོར་རྐུ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་མི་བསད་པ་དང་གཏི་མུག་གི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་བདག་ལ་མེད་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སྒྲོགས་པའི་ཆོས་བཞི་བྱས་ན་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་གཞན་བཞི་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་བྱུང་བ་ཀུན་དུ་མྱོང་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཀུར་སྟི་སྟོན་ཏོ། །ཉན་


DTG132_Page_0408
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོས་ཇི་ལྟར་འཁྲིག་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་བདག་དང་གཞན་སུན་ཕྱུང་བས་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་བརྐམ་པས་བདག་དང་གཞན་སུན་ཕྱུང་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་འདི་ཆེས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་ནི་བརྐམ་ཆགས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ནོར་བརྐུས་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་ལ་ནོར་ཡོད་བཞིན་དུ་ཟང་ཟིང་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པས་སློང་བ་པོ་ཉམ་ཐག་པ་ལ་མ་བྱིན་ནམ་ཆོས་ཀྱི་བགོ་བཤའ་མ་བྱས་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་ནི་མི་བསད་བས་ཕམ་པར་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ལག་པའམ་བོང་བ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་བསྐྱེད་ནས་གནོད་པ་བྱེད་བྱེད་པས་གནོད་པའི་ཉེས་པ་ཤད་ཀྱིས་སྦྱངས་ཤིང་ཉེས་པ་བཤགས་པ་ལས་ཀྱང་མི་ཉན་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་ནི་མེད་བཞིན་དུ་ཐོབ་པའི་ཆོས་བསྒྲགས་པས་ཕམ་པར་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡོད་པ་མི་སྟོན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པས་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དགའ་བ་ནི་བདག་ཉིད་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་འཆད་པས་ན་སྟོན་པའོ། །འཇོག་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་འཛུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་སྟོབས་གཉིས་ལས་འགྱུར་བར་སྟོན་ཏོ། །གང་ཡང་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཚང་བ་ཡང་རུང༌། མ་ཚང་བ་ཡང་རུང་བས་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བར་སྟོན་ཏོ། །ཕམ་པ་བྱུང་བའི་དགེ་སློང་ལ་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་འཐོབ་པ་དང༌། དེའི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐོབ་པའི་སྐལ་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རྟོགས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཚོགས་བསགས་པ་དང་ས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ནི་རྩ་བའི་ཉེས་པ་བྱས་པས་དགེ་སློང་མ་ཡིན།


DTG132_Page_0409
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགེ་སྦྱོང་མ་ཡིན། ཤཱཀྱའི་སྲས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆ་ལུགས་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བར་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་བྱས་པས་ཁས་འཆེ་བ་ཙམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་ཟད་དོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་གིས་ནི་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་འགལ་བ་བྱས་ན་ཡང་སྡོམ་པ་བཏང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་དང་མི་འདྲའོ། །ཆེན་པོས་ནི་གཏོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ནི་དེ་ལྟར་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉམས་པར་བྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆུང་ངུ་ཙམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་ཚ་མེད་པ་ངེས་ཀྱང་མ་གུ་བར་བྱེད་དོ། །དེས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མི་སྤང་བས་ན་དགའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཉེས་དམིགས་སུ་མི་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བ་ཅན་ཏེ། རྣམ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ན་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྩ་བའི་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཆད་པར་གྱུར་ན་ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་དྲག་པོ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཉམས་པར་བྱས་པས། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བའི་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚེ་འདི་ལ་ཕྱིར་མ་ནོད་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་དོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་དུ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྨོན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཚེའི་མཐའ་དང་ཉིན་ཞག་གཅིག་གི་མཐའི་བར་དུ་གནས་པར་ཟད་དོ། །ཤི་བའི་འོག་ཏུ་དེ་དག་གི་དྲན་པ་མེད་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་མི་མཐུན་པའི་ལུས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཚེ་རབས་ཕྱི་མ་ལ་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བཅས་སོ། །བྱང་ཆུབ་


DTG132_Page_0410
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་དང་བློ་གྲོས་དང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་སྡོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཚེ་བ་བརྗེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངན་སོང་རྣམས་ཏེ། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་དང༌། དབང་གི་སྦྱོར་བས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་ན་ཡང་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་མེད་དེ། གཏོང་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་བསྟན་ཏེ། བྱེ་བྲག་མེད་པའི་བསླབ་པ་ཕུལ་བ་དང་ཤི་འཕོས་པ་དང༌། མཚན་གཉིས་ཅིག་ཅར་སྐྱེས་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་དང༌། ཉིན་ཞག་འདས་པའོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དུས་ངེས་པ་དང༌། གཏོང་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚེ་བརྗེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྡོམ་པ་གཏོང་བ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སྟེང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུའོ། །ཐད་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུའོ། །གཏོང་བའི་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །མི་དྲན་དུ་ཟིན་ན་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཚམ་པ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་མེད་པས་ན་དེ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དྲན་པ་གསོ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མནོས་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པ་ནི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ལ་ལ་ཞིག་ལ་རེས་འགའ་ཙམ་དངོས་པོའི་འགལ་བ་བྱུང་ན་ཡང་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་འདྲ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་དེ་བྱས་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱས་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་


DTG132_Page_0411
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་ཆུང་དུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཉེས་པ་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། དངོས་པོ་དང༌། བསགས་པའོ། །དེ་ལ་ཕམ་པ་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དགེ་འདུན་གྱི་ལྷག་མ་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །དེ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་ཆུང་ངུའོ། །ཡང་ན་ཕམ་པ་རྣམས་དང༌། དགེ་འདུན་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ། ཉེས་པ་ལྕི་བས་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟུང་བ་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །ཉེས་བྱས་ནི་ཡང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ཉེས་པ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མི་ཤེས་པའམ། བག་མེད་པས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆུང་ངུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་བས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །མ་གུས་པས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆེན་པོའོ། །བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆུང་ངུས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆུང་ངུའོ། །འབྲིང་དང་ཆེན་པོས་བྱས་པ་ནི་འབྲིང་དང་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསམ་པའི་སྒོ་ནས་མཚུངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོར་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་མཚུངས་པས་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གྱུར་པའི་སྲོག་ཆགས་བསད་དམ་གསོད་དུ་བཅུག་ན་ལྟུང་བར་འགྱུར་གྱི་མི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། མིར་གྱུར་པ་ལས་ཀྱང་ཕ་མ་བསད་དམ་གསོད་དུ་བཅུག་ན་ནི་ཕམ་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། མཚམས་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །བསགས་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་འདི་ན་ཁ་ཅིག་ཉེས་པ་གཅིག་གམ་གཉིས་སམ། གསུམ་མམ་ལྔའི་བར་དུ་བྱས་ན་ཡང་ཆོས་བཞིན་དུ་ཕྱིར་འཆོས་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་བསགས་པའི་སྒོ་ནས་ཆུང་ངུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཉེས་པ་བཅུའམ་ཉི་ཤུ་ནས་རྟོགས་པར་ནུས་པ་བརྒྱའི་བར་དུ་བྱས་ཀྱང་ཕྱིར་འཆོས་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །ཉེས་པ་ཚད་མེད་པ་བྱུང་ཡང་ཕྱིར་འཆོས་པར་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་


DTG132_Page_0412
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཚུལ་གྱིས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་དང༌། ལྷག་པར་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པས་ནི་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་རིམ་གྲོ་མི་བྱར་མི་རུང་བས་ན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཉེས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕྱོགས་གང་ན་བཞུགས་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལོགས་སུ་བལྟས་ནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པས་ཕྱག་བྱའོ། །དེའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་མཆོད་རྟེན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བྱའོ། །ཆོས་དང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གླེགས་བམ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བྱ་སྟེ། འདིར་ནི་བླ་ན་མེད་པར་གཏོགས་པ་ཁོ་ནའི་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་འདུན་ལ་བྱ་བའི་ཕྱིར། དགེ་འདུན་ལ་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །མཆོད་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་བྱ་བ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་ནི་ཐ་ན་ཕྱག་བྱ་བ་ཡན་ཆད་དེ། གཅིག་ཙམ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །ངག་གི་ནི་ཐ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱིས་སྟོན་ཏོ། །ཡིད་ཀྱི་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་མཐའ་ནི་དང་བ་གཅིག་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དག་པའི་སར་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བསམ་པ་དག་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཆོད་པ་ལ་རྟག་ཏུ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ནི་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་དང་བྲལ་བའི་དུས་མེད་དེ། དཔེར་ན་བདེན་པ་མཐོང་བའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟ་བས་འདོད་པ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་དང་དུ་ལེན་པར་བྱེད་ན་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་


DTG132_Page_0413
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ན་དེ་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་མེད་དོ། །སྤང་བའི་འདུན་པ་བསྐྱེད་ན་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ་དེའི་གཉེན་པོ་ལ་ལེགས་པར་བརྟེན་པས་འབད་པར་རྩོལ་ལ། དེའི་གགས་ལ་གནས་ཤིང་ཟློག་པར་བྱེད་བཞིན་པས་ན་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བཀུར་སྟི་བྱ་བར་འོས་པ་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆེས་རྒན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བའོ། །བཀུར་སྟི་བྱ་བར་འོས་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གསོང་པོར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་འོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱས་ན་ཉེས་པ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ནོན་ཅེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་ཁེངས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙོམ་ལས་དང་ལེ་ལོས་མ་བྱས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ཤས་ཆེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲ་བ་ནི་གློ་ཐོར་གྱི་ཚིག་གོ །ཀུན་དུ་སྨྲ་བ་ནི་ཐུགས་བདེ་བའམ། ཞེས་དྲིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གོ །ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་དོན་གཞན་འདྲི་བའོ། །རིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་གྱི་རྙེད་པའི་བསམ་པ་སྤངས་པའོ། །གཉིད་ལོག་པ་ན་ཡང་ཐང་དུ་འོང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་འབྱུང་བ་ནི་སད་པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །འབེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ནི་ཆོས་མངོན་པ་དང་འདུལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕན་ཚུན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །འདྲི་བའི་ཚུལ་གྱིས་གཞན་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་ནི་ངག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་དུ་མི་རུང་བས་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་ཉན་པའི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་སྙམ་པའི་བསམ་པ་ཅན་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཆོས་ཉན་པ་རྣམས་ཀྱི་གཡེང་བ་བསྲུང་བའི་བསམ་པ་ཅན་དང། ཆོས་སྨྲ་བའི་སེམས་པ་སྲུངས་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དེ་དག་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དགེ་འདུན་གྱི་དེར་ཕྱག་བྱ་བའི་ལས་དེ་མི་བྱ་བའམ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གཏམ་མི་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ནང་ཁྲིམས་བཅས་པའམ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་


DTG132_Page_0414
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་དེ་ལྟར་བྱས་ན་གཞན་ཆེས་མང་བ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཟང་ཟིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་བྱ་བ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཉན་པ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་དུ་དོགས་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འབེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་དགའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཀུན་དུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བར་མཐོང་བའོ། །སྦྱིན་པ་པོ་འགྱོད་པར་འགྱུར་བའམ། གཏི་མུག་གི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་འཁྲུག་པའམ། ཀུན་དུ་འཛིན་པ་བཏང་སྟེ། ནོར་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་དབུལ་བོར་གྱུར་དུ་དོགས་པ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པའི་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མ་བླངས་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མི་རིགས་པ་ལས་འོངས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མི་རིགས་པ་ལས་འོངས་པ་བླངས་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དེས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་བགོ་བཤའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཞན་ཆོས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཉན་པ་པོ་སྣོད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཞེ་འགྲས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ་ཞེས་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་གུས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དབང་པོ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ལ་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་བསྲུང་བའི་བསམ་པ་ཅན་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཉེས་དམིགས་ནི་སྐྲག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། སྐྲག་པ་ནི་དཀའ་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཡིད་མི་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་གཞན་དག་གིས་ལེགས་པར་བརྡ་སྤྲད་ཀྱང་མི་ཉན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་ལས་ཀྱང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་འཕེལ་བ་དང༌། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གནོད་པ་དང་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ལ་སྟོན་པར་འགྱུར་བར་མཐོང་ན་ཡང་བཏས་པ་མེད་དོ། །ཚུལ་


DTG132_Page_0415
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྲིམས་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་རྣམས་ལ་སེམས་འཁྲུགས་པས་ཡལ་བར་འདོར་བ་དང་བརྙས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཁྱད་དུ་གསོད་ན་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་འཇོག་པས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བྱར་མེད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་དང་འདྲེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐུར་པ་འདེབས་པ་བསྲུང་བ་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་ནང་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་བ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བསླབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སོ་སོར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། །སོ་སོར་ཐར་པ་ནི་མ་མོའི་མདོ་ཡིན་ནོ། །འདུལ་བ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་བྱ་བ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྟེ། དེ་བྱས་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ཆང་འཐུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆང་འཐུང་བ་ཇི་ལྟར་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཡིན་པར་མངོན། འོ་ན་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་མངོན། སྨྲས་པ། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངན་སོང་གི་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བག་མེད་པའི་གནས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་མ་གནང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་འདི་དཔྱད་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཁོ་ནས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྤྱད་པར་ནུས་ལ། ཉེས་པ་གཞན་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཅས་


DTG132_Page_0416
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྨན་པའི་མན་ངག་ལས་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་ཆང་འཐུང་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད། འདི་ལས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཉེས་པར་སྤྱོད་པར་རུང༌། འོན་ཏེ་མེད་ན་ནི་དེ་བཞིན་དུ་འཐུང་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ངེས་ཆང་གི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་བཞིན་དུ་ངོ་ཚ་མི་ཤེས་པས་འཐུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆང་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་དེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། རན་པར་འཐུངས་པས་ར་རོ་བར་མི་ནུས་ལ། དེ་ལྟར་ཡང་ཤེས་བཞིན་དུ་འཐུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན། དུག་ཚོད་ཟིན་པར་སྦྱར་ཏེ་ཟོས་ན་དུག་གི་ཉེས་པ་སྐྱེད་པའི་མཐུ་མེད་དེ། ཉེས་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆང་འཐུངས་སོ་ཅོག་ཀྱང་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆང་འཐུང་བ་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེ་བར་ར་རོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆང་འཐུང་བར་བྱེད་དེ། ཅི་ནས་དགའ་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་དང༌། ཡང་ན་ར་རོ་བར་འགྱུར་བར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་བཞིན་པ་དེ་དག་གི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བར་འདིར་དགོངས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཉེས་དམིགས་མང་བས་ན་བག་མེད་པའི་གནས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ནོ། །འཐུང་བ་ན་ཚོད་རིག་པར་མི་ནུས་པ་ནས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་མ་གནང་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆང་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཀྱང་འཐུང་སྟེ། དེ་བས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དུས་མ་ཡིན་པའི་ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་གི་སེམས་སྲུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་དག་གི་སེམས་བསྲུང་བས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མ་དད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཉིད་


DTG132_Page_0417
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏེ། གང་ཟག་མ་དག་པ་རྣམས་སློབ་མ་སྒྲུབ་པ་རྣམས་ཉིད་ལ་དད་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྔ་ནས་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་གནང་བའི་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་རུང་བའོ། །མཚུངས་པར་སློབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་བྱ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚུངས་པར་འགྱུར་བའི་གཏན་ཚིགས་ནི། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །བདག་གི་དོན་ལྷུར་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་འདུལ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་དག་ཀྱང་གལ་ཏེ་ན་གཞན་དད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་བྱེད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལྟ་ལོས་ཀྱང་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དོན་ཉུང་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ཆུང་བའི་སྒོ་ནས་སོ། །བྱ་བ་ཉུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོ་བྱད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མང་ན་བྱ་བ་མང་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་ལས་ཆུང་ངུར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་རིགས་ལ་གནས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་གཞན་གྱི་དོན་ལ་བྱ་བ་ཉུང་བ་སྙིང་ལས་ཆུང་ངུར་གནས་པ་ནི་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་བདག་གི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ནས་ཀྱང་གཞན་གྱི་དོན་རྣམས་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བའི་ཉེ་ངུར་མི་འོང་བའི་བྲམ་ཟེ་དང་ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལས་མི་བསླང་བར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནི་མི་གནང་བར་བཅས་ཏེ། གོས་མང་པོ་དག་ལས་སྐབས་ཕྱེ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གོས་ཡ་གཉིས་ཙམ་བླང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཅས་སོ། །ལྷུང་བཟེད་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་སྐུད་པ་བསླངས་པ་འཐག་པ་ལ་འཐག་ཏུ་མི་གཞུག་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །མལ་སྟན་སྲིན་བལ་ཅན་དང་གདིང་བ་དང་སྟན་ནང་ཚངས་ཅན་བཅང་པར་མི་བྱ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གསེར་


DTG132_Page_0418
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་དངུལ་བླང་བར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་བསླབ་པ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ལྟར་སློབ་ན་ནི་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་བ་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལས་ལྟོས་ནས་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱ་བར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་མཐོང་ན་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡུན་རིང་པོར་མི་བཟད་པར་འགྱུར་བར་རིག་ནས་སྙིང་རྗེ་སྟེ། དེ་བསད་པས་བདག་ཉིད་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་བསླབ་པའི་ཕྱིར། དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ལ་གནས་ནས་བདག་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་བླའི། འདི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང་ཕྲད་པས་ནི་མི་རུང་ངོ་སྙམ་ནས་སྲོག་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་རྣམས་དང་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་པར་འདོད་པ་དང༌། དེ་དག་ལ་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕྱུགས་རྣམས་དང་དུད་འགྲོ་སྣ་ཚོགས་གསོད་པ་གང་ཡིན་པ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་མི་འགྱུར། ཅིའོ་ཐུག་དང་ཚྭ་མཚུངས་སམ་དེ་དག་གི་སྲོག་གཅོད་པ་དེ་ནི་གཏི་མུག་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། ཆགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱུགས་སམ་སྲོག་ཆགས་གཞན་མཆོད་སྦྱིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་བསད་པས་


DTG132_Page_0419
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསད་ན་མཐོ་རིས་སམ་ཐར་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་ནི་གཏི་མུག་ཡིན་ཏ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལན་དུ་བཙུན་པ་བདག་ཕྱིར་རོ། །ལས་འདིས་བདག་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་འཛིན་ན་ནི་གཏི་མུག་དང་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དགེ་སློང་དག་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། གཏི་མུག་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་ལས་འབྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལོག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ཐབས་མཁས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་ཆགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་གཅོད་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་བསྟན་ན་དེ་དང་དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཚུངས། དེ་བས་ན་དགེ་བའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དེ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དར་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་སུ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། ཡིད་ནི་ཆོས་རྣམས་སྔོན་དུ་འགྲོ། གཙོ་བོ་ཡིད་ཡིན་ཡིད་ལས་བྱུང༌། །དགའ་བའི་ཡིད་དུ་གྱུར་ན་ནི། །སྨྲའམ་ཡང་ན་བྱེད་པར་འགྱུར། །སྡང་བའི་ཡིད་དུ་གྱུར་ན་ནི། །སྨྲའམ་ཡང་ན་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཡང་གསུངས་པ། འཇིག་རྟེན་དག་ནི་སེམས་ཀྱིས་ཁྲིད། །སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པར་བྱེད། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་སེམས་གཅིག་གི །ཆོས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བར་འགྱུར། །ཞེའོ། །དེ་ལྟར་ན་བསམ་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་སྦྱོར་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་དག་པས་སྲོག་གཅོད་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་ཆགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང་བའི་སྲོག་གཅོད་པ་ཡང་སྐྱོན་ཆགས་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་རྩུབ་པོ་གསུང་བ་དང༌། བརྫུན་དུ་གསུང་བ་དང༌། མཛའ་བོ་འབྱེད་པ་ཡང་སྐྱོན་ཆགས་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་ལ་གནས་ཁྱོད་ནི་བྲན་མོའི་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། འཆར་ཀའི་མདོ་ལས་ཀྱང་མི་བླུན་པོ་ལོང་བ་ཁོ་ན་དང་མཚུངས་པ་ཁྱོད་ལྟ་བུ་ཡང་མིག་དང་ལྡན་


DTG132_Page_0420
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་དགེ་སློང་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཆོས་མངོན་པ་དང༌། འདུལ་བ་མངོན་པ་ལས་ཀུན་བརྗོད་བར་སེམས་སམ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ནི་ཚིག་རྩུབ་པོ་ཡིན་ནོ། །ཅི་གསུང་གི་མདོ་ལས་ཀྱང་མཛའ་བོ་འབྱེད་པའི་ཚིག་ཕལ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་སྔོན་གཅེར་བུ་པའི་དགེ་བསྙེན་དུ་གྱུར་པ་གྲོང་དཔོན་རལ་གྲི་ཐོགས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་བཙུན་པ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་འབྱོར་པ་འཚལ་ཞིང་འབྱོར་བ་འཚོལ་ལ། སྟག་དམུ་རྒོད་གསོས་ན་དེས་འབྱོར་པ་དེ་ཡང་མ་ཐོབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་མེད་བཞིན་དུ་བཙུན་པ་བདག་གིས་ནི་འབྱོར་པར་འཚལ་ཞིང་འབྱོར་པ་ཚོལ་བ་ལས་གཅེར་བུ་པ་བྱིས་པ་ལྟ་བུ་རྨོངས་ཤིང་མི་གསལ་ལ་མི་མཁས་པ་དོན་མ་མཆིས་པར་བརྟེན་ཏོ། །དོན་མ་མཆིས་པར་བསྐོར་ཏོ། །དོན་མ་མཆིས་པར་བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་སོ། །བདག་གིས་ནི་དེ་དག་ལས་འབྱོར་པ་དེ་ཡང་མ་ཐོབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །མདོ་གཞན་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། རྒྱས་པར་བསྟན་ནས་ཤཱ་རིའི་བུ་དང༌། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ལྟ་བུ་རུང་བ་གཉིས་ལ་ཡང་ངས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་མ་གཏད་ན་རོ་དང་འདྲ་པ་དར་སྣབས་ཟ་བ་ཁྱོད་ལྟ་ལ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཕྲ་མ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པོ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཡང་དོན་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་ཚུར་ཤིག །ཁྱོད་ཀྱིས་མའི་ན་ཚོད་ཙམ་མཐོང་ན་ནི་མའི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་ཞོག་ཤིག །སྲིང་མོའི་ན་ཚོད་ཙམ་མཐོང་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱས་པར་སྦྱར་རོ། །འོ་ན་དེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སེམས་དེ་ཉིད་འདིར་ཞེ་སྡང་མ་ཡིན་ནམ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པར་འདོད་དེ་བདག་ལ་བྱམས་པ་བས་ལྷག་པའི་བྱམས་པས་དེས་པར་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱ་བ་ལ་དགེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་གནས་ལས་ཡང་དག་པའི་རྟེན་བཟང་པོ་མཐོང་བར་བྱས་ན་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་འགྱུར། གཞན་ཡང༌། སྦྱོར་བ་གང་གིས་གཞན་གྱི་འཆི་བ་ཕན་པར་མཐོང༌། །དེ་ནི་སྙིང་བརྩེའི་བདག་ཉིད་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན། །གང་ཕྱིར་དགེ་སློང་དྲུག་ཅུ་ལ་སོགས་ཤི་བར་གྱུར། །མདོ་སྡེ་གཉིས་ལས་དེ་ནི་ཐུབ་པས་མ་


DTG132_Page_0421
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་སམ། །མདོ་སྡེ་གཉིས་ལ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུའི་མདོ་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་དགེ་སློང་དྲུག་ཅུ་ནི་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དགེ་སློང་དྲུག་ཅུ་ནི་ཁ་ནས་ཁྲག་དྲོན་མོ་སྐྱུགས་སོ། །དགེ་སློང་དྲུག་ཅུ་ནི་བསླབ་པ་ཕུལ་ནས་ཉམས་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བགྱི་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཀའ་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དཀའ་ལགས་སོ་ཞེས་ཀྱང་འཛེར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་སྟེ། མདོ་དེ་ལས་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་པའི་རྒྱུས་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏེ། བསྟན་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཐོབ་པ་དང་ཁ་ཅིག་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་མང་པོ་ལས་ཉམས་ཏེ། གནས་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ནི་སེམས་ཐ་དད་པ་རྣམས་སོ། །དབྱུག་པས་རི་དགས་འཚོར་གྱི་མདོ་ལས་ཀྱང་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་མི་སྡུག་པ་བཤད་ཅིང་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པའི་བསྔགས་པ་ཡང་བརྗོད་དེ། དགེ་སློང་དག་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཕན་ཡོན་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང༌། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་རྣམས་མི་སྡུག་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་དེ། མི་སྡུག་པ་བསྒོམས་ནས་ལུས་རུལ་པ་འདིས་ངོ་ཚ་ཞིང་འཕྱ་སྨད་དེ། དེས་སྨོད་པའི་བར་དུ་བྱེད་ཅིང་མཚོན་གྱིས་ཀྱང་ལྕེབ་པར་བྱེད། དུག་ཀྱང་ཟ་བར་བྱེད་གཡང་སར་ཡང་མཆོང་བར་བྱེད། ཐག་པས་ཀྱང་འགེགས་ཏེ་འཆི་བར་བྱེད་པ་ནས། དགེ་སློང་གིས་དགེ་སློང་གསོད་པར་བྱེད་པའི་བར་བྱེད་དེ། སྲོག་གཅོད་པ་དེ་དང་སྔ་མའི་ཚིག་རྩུབ་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཞུགས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་ཚུལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་བྱེད་པ་བྱས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདུལ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་ཐ་ན་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང༌། ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་ནི་ཚེ་འདི་ཆེད་ཆེར་འཛིན་ཏོ། །མཁས་པ་


DTG132_Page_0422
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ཆེད་ཆེར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་རྒྱང་རིང་བར་ཚེ་ཕྱི་མ་ཆེད་ཆེར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་ཆུང་ངུ་ཕྲན་ཚེགས་ཙམ་ལ་ནི་མི་ལྟའི། ཡུན་རིང་པོ་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མང་པོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཁོ་ན་ལ་ལྟ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་དགེ་བ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་གཞིག་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་བདེ་བ་གཞིག་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་གཡོག་འཁོར་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་བདེ་བས་སྦྱོར་བར་མཛད་དོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བས་སྦྱོར་བར་མཛད་དོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་གནོད་སྦྱིན་དྲག་པོ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་སྐྱེད་ནས་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་མཛད་པའི་བག་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་ནི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡེ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འདུལ་བ་ལས་ཀྱང་ཆོམ་རྐུན་གྱིས་ཁྱེར་བའི་རྫས་དགྲ་བཅོམ་པས་ཕྱིར་བཀུག་གོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལ་མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་ཉེས་པ་ཡང་མེད་དེ། བསམ་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་ཏིལ་གྱི་འབྲུ་ཙམ་ནང་དུ་བཅུག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བསམ་པ་མེད་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་ཅིང་ཚོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁྲིག་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པ་ཅན་དབང་ཐོབ་ཅིང་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་ནི་ངག་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་མི་དགེ་བ་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཆོག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་


DTG132_Page_0423
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཆུང་བ་དང༌། ཤེས་རབ་རྟུལ་བ་དང༌། བདག་གི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་དོན་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་བློ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་པར་ཟད་དེ། དེ་བས་ན་གཞན་དག་གིས་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་མང་པོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཐབས་ཡེ་སྤང་བར་བྱའོ། །དགེ་བའི་སེམས་སམ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་སུ་རིག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་དག་པར་རྟོགས་ནས་བྱེད་པའོ། །འཛེམ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་གཞན་མེད་དེ་ཕོངས་ཆོས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་སེམས་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཁོ་ན་བསྐྱེད་ན་ལས་དེ་ལྟ་བུ་བྱེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བྱ་བ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཁོ་ན་འཇུག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མདོ་ལས་དེ་དག་ཁོ་ནའི་ཡིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱང་དབྲོག་པ་ནི་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལ་ནོར་མང་པོ་སྦྱིན་པའི་བསམ་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨོས་སོ། །གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །ནོར་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ཡུན་རིང་པོར་གནོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ནོར་དེ་སླར་འཕྲོགས་ཏེ་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབུལ་བར་བྱེད་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པས་གཟིར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འཕྲད་ན་འཆི་བར་འགྱུར་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཁོན་གྱི་བསམ་པ་འཛིན་ཏེ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་རིག་ནས་བྱེད་དོ། །མགོ་གཙང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པའི་ཉེས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་བུད་མེད་དབང་དུ་གྱུར་ན་ནི་དགའ་མགུར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་ཡང་སྦྱར་དུ་ཡོད་ལ། མི་དགེ་བ་ལ་ཡང་སྤང་དུ་གཞུག་ཏུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་


DTG132_Page_0424
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་མང་པོ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དག་མཐོང་ན་བདག་ལ་མི་ལྟ་ཞིང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྟ་སྟེ་བྱེད་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་ལ་བབ་པའི་ཚེ་ཐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་མས་མཛའ་བོའི་དབྱེན་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཚིག་རྩུབ་པོ་དྲག་པོའི་སྦྱོར་བ་དྲག་པོས་མི་དགེ་བའི་གནས་ནས་བསླངས་ཏེ། དགེ་བའི་གནས་སུ་དགོད་པའི་ཕྱིར་སྨ་འབེབས་པར་བྱེད་ན་ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཚིག་ཀྱལ་པས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེའི་སྒོ་ནས་འདུལ་བ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱང་ལོག་པར་འཚོ་བའི་སྦྱོར་བས་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ལོག་པར་འཚོ་བར་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་ཏུ་ཉེས་བར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ན་ཉེས་པར་འགྱུར་བར་སྟོན་ཏོ། །རྒོད་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་ཞེས་སྨོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟ་གད་དུ་དགོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཆེར་དགོད་པའོ། །ཀུན་ཏུ་རྩེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་སྦྱོར་བའོ། །ཀུན་དུ་ཅ་ཅོ་འདོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་སྒོ་ནས་སོ། །དགའ་བཞིན་གྱིས་ནི་གང་གི་བསམ་པ་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་ངས་རྟོགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཁོར་བ་ཉིད་དུ་གནས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་ལས་བྱུང་བ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བར་གནས་ན་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཤེས་རབ་རྟུལ་བས་ཀྱང་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བར་བྱ་དགོངས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ལྟ་ཧ་ཅང་ཡང་བྱ་དགོས་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང༌། མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་


DTG132_Page_0425
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ། །སྙན་པ་དང་མི་སྙན་པ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ནི། དྲི་ངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དོ། །མི་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་སྤོང་བ་སྟེ། མི་བདེན་པས་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བདེན་པའི་དངོས་པོ་དང་བདེན་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་གོ་རིམས་སུ་སྦྱར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། དགའ་བར་བྱར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་གཞག་པའི་དྲི་ངས་ལ་དྲི་ངས་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་མི་བྱེད་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཐབས་དྲག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་སྤྱོད་པ་མི་སྡུག་པས་ཆད་པས་གདུལ་བ་རྣམས་ལ་བྱའོ། །ཡིད་མི་དགའ་བར་གྱུར་པ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་དག་གི་དོན་ཆུང་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚེགས་ཆེན་པོར་གྱུར་ན་མ་བྱས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དགེ་སློང་གི་ཆོས་བཞི་དང༌། བྲལ་བའི་ཉེས་པ་བསྟན་ཏེ། གཤེ་བ་ནི་ཁྲོས་ནས་སྤྱོ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁྲོ་བ་ནི་ཁྲོར་གཞུག་པའི་བསམ་པ་ཅན་གྱི་དག་གི་སྤྱོད་པ་མི་སྡུག་པའོ། །རྡེག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་བསམ་པས་སྣུན་པར་བྱེད་པའོ། །མཚང་འབྲུ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་ཉེས་པ་གླེང་བའོ། །ཉེས་པ་བྱས་པ་ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་མི་བྱེད་པའི་ཉེས་པ་བསྟན་ཏེ། ཉེས་པ་བྱས་སམ་མ་བྱས་པར་ཡང་ང་རྒྱལ་ན་བྱས་སུ་དོགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲག་དོག་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་ནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ངོ་ཚ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་བྱས་ན་ཡང་ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། དགོས་པ་ལ་ཡལ་བར་འདོར་བའོ། །འཐབ་ཀྲོལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བྱས་ན་ཡང་འཁྲུག་པར་འགྱུར་བའོ། །རྩོད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེའི་སྒོ་ནས་རྩོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པའི་དང་ཚུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བྱས་ཀྱང་རུང་མ་བྱས་ཀྱང་རུང་དེའི་སེམས་འགྱུར་བ་མེད་པར་རིག་པའམ། ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བྱེད་མི་འདོད་པའམ། ངོ་ཚ་བར་བྱེད་དེ་མི་མཐུན་པར་འདུ་ཤེས་པར་རིག་


DTG132_Page_0426
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ན་ཤད་ཀྱིས་མ་སྦྱངས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །རྩོད་པ་ལ་ཉེས་བ་བྱུང་བ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྩོད་པ་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། རྩོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ། ཤད་ཀྱིས་བྱང་བར་བྱེད་པའོ། །མི་ཉན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མི་དགའ་བའམ། མི་བཟོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་པའོ། །ཁྲོ་བའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བའི་སེམས་ཏེ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བའོ། །འཛིན་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཚོགས་སྡུད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་སྨས་པ་ནི། རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་དང་ལྡན་པས་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་བདག་གིར་བྱེད་ན་ཉེས་པ་མེད་དེ། སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་བསམ་པ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྲེ་མོ་གཏམ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་བྲེ་མོ་གཏམ་ལ་འདུས་པའི་ནང་དུ་རྒྱལ་པོ་དང་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་ངན་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །བརྗེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པའོ། །དྲན་པ་ལ་གནས་ཀྱང་ཕ་རོལ་གྱི་ངོར་ཉན་པ་དང༌། ཡ་མཚན་དུ་འཛིན་པ་དང་དྲིས་པའི་ལན་འདེབས་པ་ཙམ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། །སློབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། འོག་ནས་འབྱུང་བ་ལ་ནི་དེ་ཡང་ཉེས་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །སེམས་གནས་པ་ཉིད་ནི་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པར་འདོད་ལ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །བསམ་གཏན་ལ་བརྩོན་པ་ཁོ་ནའི་སྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། །འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ན་ཡང་བསམ་གཏན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་ནི། ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་བསླབ་པར་ཡང་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནན་ཏན་དུ་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་མེད་པ་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་དེ་ལ་བརྩོན་པའི་འདུན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ན་


DTG132_Page_0427
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉེས་པ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཕལ་པོ་ཆེའི་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ནི་དེ་ཉིད་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསླབ་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡུན་ཐུང་དུས་ཀྱང་དྲན་པར་ནུས་པ་དང༌། སེམས་རྣོ་ཞིང་ཤེས་རབ་གསལ་བས་དོན་སེམས་པ་དང་རྟོགས་པར་བྱེད་ནུས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་རྟོགས་པར་ནུས་ཏེ། རྟོགས་པའི་ཤས་ཆེ་བ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལས་ཉེས་འགྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་རྒྱུན་དུ་ཆུད་པ་དང༌། གུས་པར་བརྩོན་ཞིང་གོམས་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་གཞུང་ལ་བརྩོན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དང་ཡང་མ་འགལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལ་གནས་པའི་ལྟ་བ་ཅན་གྱི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་སྦྱོར་བ་མ་གནང་སྟེ། དཔེར་ན་དགོས་པའི་དབང་གིས་སྨན་ཚ་བ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བྱའོ། །མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བློ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྟེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཏུ་ན་དོན་བཟང་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་བྱེད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཏེ། རང་གི་སྟོབས་དང་རྒྱུའི་སྟོབས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞེན་གྱི་སྟོབས་དང་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་སོ། །གལ་ཏེ་ཟབ་མོ་ལས་སེམས་མི་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལས་སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ལོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་མིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགོངས་ཏེ་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་


DTG132_Page_0428
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །མོས་པའི་དབང་ཁོ་ནས་སྤོང་བར་མི་བྱེད་ན་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་མོས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བརྗོད་དེ་དེ་དང་སྦྱར་ན་ནི་མ་མོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་སྤོང་བར་མི་བྱེད་ན་ཉེས་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །སྔར་ནི་རྙེད་པ་དང༌། །བཀུར་སྟི་ལ་བརྐམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བདག་བསྟོད་པའི་ཕམ་པ་ལྟ་བུའི་གནས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བདག་ལ་གཅེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བདག་ལ་སྟོད་པར་བྱེད་པའི་ཉེས་པའི་གནས་གཞན་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཟང་ཟིང་བཅས་པའི་སེམས་ཞེས་སྨོས་སོ། །བསྟན་པའི་དགྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དགོས་པ་ནི་བསྟན་པ་གནས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །བདག་ཉིད་གཅེས་པར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་དག་གིས་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བདག་བསྟོད་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མ་ཚོར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྒྲོགས་པ་ཡོད་པར་མི་ཤེས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འགྲོ་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལན་དུ་མ་ཐོས་པ་དང་སྔོན་ཤེས་ཟིན་པའི་དོན་གྱི་གཏམ་ཡིན་པར་ཤེས་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཐོས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བསམ་གཏན་ལ་བརྩོན་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་རྟུལ་བ་དང༌། ལུང་ནོད་པ་ལ་སོགས་པ་སློབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཁྱད་དུ་གསོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་མི་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཀུར་སྟི་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་པའོ། །འཕྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨ་འབེབས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྟིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་བརླང་པོ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་མ་གུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་མ་གུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིག་འབྲུ་ལ་རྟོན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་མི་བརྩོན་པའི་ཉེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ལས་བརྩམས་ཏེ་གྲོགས་བྱ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྟེན་ཡོད་པ་ནི་བྱེད་པ་གཞན་ཡོད་པའོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པའི་བྱ་བ་དག་ལ་ཉེས་པ་མེད་པ་ནི་གནོད་པ་


DTG132_Page_0429
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ལ་བཅོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་བྱེད་དུ་གཞུག་པའོ། །དེ་བས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་རབ་མེད་པ་དང༌། སློབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཆེས་མང་བ་དག་གི་སེམས་སྲུང་བ་དང༌། དགེ་འདུན་གྱིས་བཅས་བ་སྲུང་བ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མགོན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ནུས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་རྟེན་ཡོད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་ཚོལ་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནད་རྒྱུན་རིངས་ནི་ཡུན་རིང་དུ་ན་བ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསམ་གཏན་དང་ཁ་ཏོན་ལ་བརྩོན་པ་ནི་སྔ་མ་ཁོ་ན་བཞིན་ནོ། །རིགས་པའི་གདམས་ངག་མི་སྟོན་པའི་ཉེས་པ་བསྟན་ཏེ། རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའོ། །མི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་སྟོན་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཉིད་མཁས་སམ་སྟོན་པ་གཞན་ཡོད་པ་དང༌། གལ་ཏེ་མི་དགའ་བས་ཉན་པར་མི་འགྱུར་བའམ། བཀའ་བློ་མི་བདེ་བས་ལོག་པར་འཛིན་པ་དང༌། དགའ་ཞིང་གུས་པ་མེད་པས་གདུལ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དམུ་རྒོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་དང༌། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱས་ཀྱང་མི་འདོད་ན་མ་བྱས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པར་སློང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སློད་བ་པོ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་སོ། །རུང་བ་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པས་མ་བྱིན་པ་དང༌། མི་འཕྲོད་པ་སློང་བ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལ་གནོད་པར་སེམས་ཤིང་རྒྱལ་པོ་ལ་གློ་བ་རིང་བ་ལ་རྒྱལ་པོའི་སེམས་སྲུང་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འཁོར་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བཟུང་ལ་བདག་ཉིད་གྲགས་ཤིང་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་གོས་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པའམ། ཡང་ན་བདག་ཉིད་ཚོལ་ནུས་ཀྱང་རུང་སྟེ་མ་བྱིན་པའོ། །མི་རིགས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་འདུལ་བའི་སྐལ་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་མ་བྱིན་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་བསྟན་པའི་དགྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚར་བཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ཉིད་ནི་བསྔགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདོད་པ་ཆུང་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་གཞན་ཡང་བརྗོད་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་གླེང་བའི་རྒྱུས་གང་ཟག་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་


DTG132_Page_0430
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བར་མཐོང་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བསྐྲད་པ་དང་གཏན་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་སུ་མི་རུང་བའི་སྐབས་ཉིད་ནི་བཀའ་བློ་མི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དོ། །དུས་ལ་སྡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་ལ་སྡོད་པ་དང༌། འཐབ་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་ལ་ལྟ་བའོ། །དགེ་འདུན་འཁྲུག་ཅིང་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་འདུན་ཁྲག་ཁྲུག་ཏུ་འགྱུར་བའམ། ཐ་དགུར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་ཉིད་གཡོ་མེད་པ་དང༌། ཤས་ཆེར་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པས་སྒྲུབ་སྟེ་ཉེས་པ་འཆགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བསྟན་པ་ལ་ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་ཀྱི་དད་པས་བྱིན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བས་ན། སྤོང་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔགས་སམ་སྨན་ནམ་ཆོ་འཕྲུལ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྒྲོགས་པའོ། །གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པ་ནི་སེམས་འཁྲུགས་པ་དང་ཚོར་བས་ཉེན་པ་ལ་ལྷག་པར་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཚོར་བས་ཉེན་པ་ནི་ཚོར་བ་དྲག་པོས་བརྒྱལ་བར་འགྱུར་བའོ། །སྡོམ་པ་མ་མནོས་པ་ནི་སྡོམ་པ་མ་བཟུང་བའོ། །དངོས་སུ་བྱུང་བ་ཤ་སྟག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་དང་དེར་དངོས་སུ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ཐོར་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐོར་བ་རྣམས་སོ། །ཚང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །སློབ་པར་འདོད་པའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལའོ། །བྱང་ཆུབ་འདོད་པའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལའོ། །ཉེས་བྱས་སུ་བསྡུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ལས་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཉེས་བྱས་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །གང་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ནི་སྐལ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་སྡོམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ་གནས་པ་ནི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕམ་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་


DTG132_Page_0431
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉེས་པ་འབྲིད་ནི་ཚོགས་སམ་ཡང་ན་དགེ་འདུན་ལ་བཤགས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་གནས་ཀྱིས་ལྕི་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མར་བརྗོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་བདག་ཅག་ནི་དངོས་པོ་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ལས་ཉེས་བྱས་ཀྱི་ནོངས་བ་བྱུང་བ་སྟེ་ཞེས་བཤགས་པའི་རིམ་པ་སྟོན་ཏོ། །ལྷག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་བྱས་ཀྱི་ནོངས་པ་བྱུང་བ་དེ་དག་བཤགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལེན་པ་པོས་ཀྱང་ཉེས་པ་དེ་དག་མཐོང་ངམ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེས་ཀྱང་མཐོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཕྱི་ཆད་སྡོམ་པར་བྱེད་དམ། ལེགས་པར་སྡེམ་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་གསུམ་གྱི་བར་དུ་བྱའོ། །ལེན་པ་པོ་མེད་ན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཉེས་པ་བཤགས་པར་བསྟན་ཏོ། །སྡོམ་པ་བླང་བའི་ཆོ་ག་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་ནི་འདིར་སེམས་ཅན་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་བྱམས་པ་དེའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཅི་སྤྱོད་ཀྱང་རུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་བྱས་ན་ཡང་ཉེས་བྱས་སུ་ནི་མི་འགྱུར་གྱི། ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལེགས་པར་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་ལས་འབྱུང་བ་ནི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ལ་སྡང་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་ནི་ཉེས་བྱས་ཀྱི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཞེ་སྡང་ལས་བྱུང་བའི་ཉེས་པའི་གནས་ལ་ཕལ་ཆེར་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ལྟ་སྟེ་གཞི་བསྡུ་བ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཉམས་པ་བཞི་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་


DTG132_Page_0432
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ཀྱི་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་པོའོ། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་པས་ལེགས་པར་བརྗོད་པའི་གནས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་གཉིས་པའོ། །འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་མེད་པའི་མཆོག་ལ་བརྟེན་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །འདྲལ་བར་མི་བྱེད་པ་ནི་བསླབ་པའི་བཞི་ལས་འགལ་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པར་གཏོགས་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་གོ །བསླབ་པ་དག་ལ་གུས་པ་དང༌། བག་ཡོད་པར་ཤས་ཆེར་གནས་པས་ན་ཉེས་པ་རྒྱུན་དུ་མི་བྱེད་དོ། །བརྒྱ་ལ་ཉེས་པ་ཞིག་བྱས་ན་ཡང་མཐོལ་བས་སྡིག་པ་འ་ཆགས་པར་བྱེད་དེ། །རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མ་རྣམས་སུ་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བྱང་བར་སྦྱོར་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བསམ་པས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་བདག་འདུལ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གཅིག་པུར་ངེས་པར་བསྟན་པ་སྟེ། དེའི་དོན་ཁོ་ནར་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ནི་ས་བཅུ་པོ་དག་ལ་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་སྦྱོར་བར་གཏོགས་པའི་ལམ་མོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་


DTG132_Page_0433
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་ལེ་ལོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ལེ་ལོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་རྣམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འདྲེས་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བར་ཆད་པ་ཡོད་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྡིག་པ་ནི་སྨད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་ཞིང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འབྱུང་བས་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་འབྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིམས་ནད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཉེས་དམིགས་ནི་ཚེ་འདི་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ལུས་དང་སེམས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ངན་འགྲོ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡང་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ།། །།དེ་བས་ན་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཉེས་དམིགས་ཡིན་ཏེ། ཡུན་རིང་པོར་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་བྱས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཀུན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་བྱས་པས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བསོད་ནམས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕོངས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་པོ་ཉིན་མཚན་དུ་དགའ་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་སོ། །གཉིས་པ་སྟེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་སོ། །གསུམ་པ་སྟེ་ཕོངས་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་སོ། །བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མདོ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང་དགེ་བ་སྡུད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །རྒྱས་པར་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་


DTG132_Page_0434
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། དཀའ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བསྟན་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །བཤད་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐམས་ཅད་བསྟན་ཏོ། །བཤད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ནི་དཀའ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དཀའ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། གཏང་དཀའ་བའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལེན་པས་ན་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དཀའ་བ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །བླངས་ན་ཉམ་ཐག་པར་གྱུར་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་ན་རྗེས་སུ་བསྲུང་བ་དཀའ་བ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པས་ན་ཡོངས་སུ་དག་པ་དཀའ་པ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་གཞན་དུ་ཡང་འཆད་དེ། ལེན་པ་དང་སྲུང་བའི་སྒོ་ནས་དཀའ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྲུང་བ་ནི་ཉམས་ལ་བབ་པར་གྱུར་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བ་དང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྔས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བའི་ལུས་ཀྱིས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་འབྱོར་པར་འགྱུར་བས་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བའོ། །གང་དག་དང་ལྷན་ཅིག་པ་སྟེ། གཉེན་འདབ་དང་རྩ་ལག་སྡུག་ཅིང་བྱམས་པ་ནས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་བར་དག་དང་ངོ༌། །དེ་དག་ཀྱང་མང་བ་དང་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ན་ཆེ་བའོ། །གང་དག་གིས་བསྒྲུབ་པ་ནི་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་མང་བ་དང༌། ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེ་བའོ། །གང་ལོངས་སྤྱོད་ནི་ཟས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕྱོགས་ཆེན་པོ་དང་འཁོར་ཆེན་པོ་དང༌། ནོར་དང་ཡོ་བྱད་ཕལ་པོ་ཆེར་གྱུར་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་ལྔས་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་ལུས་གང་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་པ་སྟེ། འཚོ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ་དེ་གཉིས་ཀྱང་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེ་བའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་དང་འདྲའོ། །ནོར་དང་འབྲུ་དང་མཛོད་དང་བང་བའི་ཚོགས་ཕལ་པོ་ཆེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དཀའ་བའོ། །ནོར་དང་འབྲུ་མང་བས་ན་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའོ། །དཀའ་བཙན་པས་དེ་དག་ལ་ཅི་དགའ་དགུར་


DTG132_Page_0435
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབང་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་དབང་བྱེད་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་གཏང་བར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཏང་བས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། མདོ་གཞན་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གླིང་བཞིའི་དབང་ཕྱུག་ལ་དབང་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་འདོད་ན། སྐད་ཅིག་གཅིག་ཁོ་ནས་བཙུན་མོ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །ཉམས་ལ་བབ་པར་གྱུར་པ་ནི་སྲོག་ལ་ཐུག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏེ། འཆི་བ་ལ་ཐུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཐེབས་ན་ཡང་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་བ་དང་གནས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་བག་ཡོད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་དག་པས་ན་བརྒྱ་ལམ་ན་གནས་སྐབས་འགའ་ཙམ་ལ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་སྐད་ཅིག་ཕྱིན་ཆད་ནས་མ་ཤི་བའི་བར་དུ་ཡང་ཉེས་པ་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོའོ།། །།སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྒྲུབས་པས་ན་ཡང་དག་པར་བླང་བ་བྱས་པའོ། །སེམས་དང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་ལ་མི་ལྟ་བས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡུན་རིང་པོ་དང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དུས་ནས་ཞུགས་པས་ན་གོམས་པའོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ན་ཐབས་དང་ལྡན་པའོ། །རིགས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་རྟགས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱིའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། དེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཐོབ་པའོ། །གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྦྱོར་བས་གོང་མ་བས་ཀྱང་ཆེས་གོང་མ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་བས་ཀྱང་ཆེས་གྱ་ནོམ་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གོམས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྔོན་གྱི་ཚེ་


DTG132_Page_0436
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབས་གཞན་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་གཙང་ཞིང་ཁྲུས་བྱས་ལ་ལུས་བྱུགས་པ་ནི་མི་གཙང་བ་དང་མི་མཐུན་ཞིང་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་སྡིག་པ་རྣམས་ལ་ཞེ་སྡང་ལ་དེའི་གཉེན་པོ་དགེ་བ་རྣམས་ལ་དགའ་ཞིང་དགེ་བ་འདོད་དོ། །བསླབ་པ་ལ་བརྩོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཞུགས་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ནི་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིའི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་ལ་མི་གནོད་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་བདག་ཉིད་དང་གཞན་དག་ཕན་འདོགས་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཡན་ལག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཐོག་མ་དང་ཐ་མས་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། གཞན་ནི་ཐ་མལ་བ་དང་ཞེ་འགྲས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་གོ །ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གིས་བསྔགས་པ་དང་ཕན་ཡོན་ཐོས་ན་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་རྩེ་ཞིལ་བར་འགྱུར་དུ་རེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་མཐོང་ན་ནི་ཡིད་དགའ་བར་འགྱུར་ལ་འགྲན་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཞན་དག་ལ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་གྲངས་གཅིག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་ན་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །རྣམ་གྲངས་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་རྣམ་པ་བདུན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་ན་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །གཉི་ག་བསྡོམས་པས་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་ན་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་སྟེ་དེ་བས་ན་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་བསླབ་


DTG132_Page_0437
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་གཞི་རྒྱས་པར་བླང་བའི་ཕྱིར་གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདོད་པའི་བསོད་ཉམས་ཀྱི་མཐའ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བདེ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །བདག་ཉིད་དུབ་པར་བྱེད་པའི་མཐའ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ། དེ་བས་ན་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་དང་མཐུན་པའོ། །བར་དུ་གཅོད་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་དེ་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་གྱི་བསླབ་པ་དང་ལྡན་པས་ན་རྒྱུན་དུ་ཆུད་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་མི་བརྟེན་ཏེ། དེའི་སྒོ་ནས་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུལ་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གནས་རྣམས་སུ་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་པས་ན་དེ་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་སར་པ་སར་པ་རྣམས་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་གནོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཙེས་སོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དེ་ལྟ་བུས་བསླབ་པ་ཕུལ་ནས་ཉམས་ཤིང་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསླབ་པ་འདྲལ་བས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་ལ། །རྣམ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་བརྟན་པའོ། །རྒྱན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པས་ན། རྒྱན་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཡོ་བ་མེད་པ་དང་ནད་ཉུང་བ་དང། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་རབ་ཅན་དང་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལས་བསྟན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཏན་མི་བྱ་བ་ཁོ་ནས་ཉེས་པར་མ་སྤྱོད་པ་སྤོང་བ་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནས་བསླབ་པ་སྟེ། འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དེ་གཉིས་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་པར་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་བསྲུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ་


DTG132_Page_0438
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ས་རེ་རེ་ལ། ཇི་ལྟར་འཚམ་པའི་མཚན་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷ་དང་མིའི་འགྲོ་བ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མང་པོའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ཉིད་དང༌། ཕོངས་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཞིང་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་བླངས་པ་ནི། ཕོངས་ཤིང་འདོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི། འཚོ་བ་འདོད་ཀྱི་འཆི་བ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར། འཚོ་སྲོག་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། ཁ་མི་ཕྱིན་པའི་ཆུང་མ་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། མི་སླུ་བ་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། མི་ཕྱེད་པའི་གཡོག་འཁོར་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། སྒྲ་སྙན་པར་ཐོས་པར་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། དོན་དང་ལྡན་པའི་འབེལ་བའི་གཏམ་འདོད་པ་རྣམས་དང༌། སྡུག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་འདོད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། ཕོངས་པར་བྱེད་པ་དང༌། མི་སྡུག་པ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས། ཕོངས་ཤིང་འདོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་འཇུག་པའི་དགའ་བའི་སྒོ་ནས་འདི་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་བདག་དང་གཞན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན། འགོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་སྟེ། བདེ་བའི་རྒྱུ་ལ་འཇུག་པ་གནང་བས་ན། གནང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉི་གར་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་སྡུད་པས་


DTG132_Page_0439
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན། སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གཞན་དག་གི་འདི་དང་ཕྱི་མའི་བདེ་བ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་པས་ན། ཚར་གཅོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནས། ཕྱི་མ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི། འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བདག་དང༌། གཞན་དག་གི་བདེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་བདག་ཉིད་ལ་གཡོག་འཁོར་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་དང། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ནི། ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། མི་འདྲེས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པ་ནི། འདི་ཉིད་ལ་བདེ་བ་ལ་རེག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཉི་ག་བདེ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ནི། ཚེ་འདི་ལ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་མཁས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཉི་གར་བདེ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་བཞི་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་ཏེ། ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །བདག་དང་ཕ་རོལ་རྣམས་ལ་གཉི་གར་ཕན་འདོགས་པས་ན། འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བའོ། །ཉེས་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པས་ན། རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། རྣམ་པ་བཅུ་ནི་ཉེས་པ་རྣམ་པ་བཅུའོ། བསམ་པ་ཉམས་པས་ན། ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ཉམས་པའི་ཉེས་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོར་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་འདོད་པ་ནས། ཐ་མ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་སྨོས་སོ། །བསླབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཉེས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་རྣམས་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་ཞུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་ནི་


DTG132_Page_0440
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགལ་བར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །བསླབ་པ་ནི་གཞི་མ་བཅས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཉེས་པ་ཡིན་པས་ན། ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ཉིད་དོ། །ཉེས་པ་དེ་གཉི་གའི་གཉེན་པོར། ཇི་ལྟར་བཅས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སློབ་པས་ན་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ལེ་ལོའི་ཉེས་པས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་གཉེན་པོ་ལེ་ལོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལེ་ལོ་དང་བྲལ་བ་ནི། ཉིན་མཚན་དུ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །བག་མེད་པའི་ཉེས་པའི་གཉེན་པོར་ནི། བག་ཡོད་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བསྟན་པའི་ཉེས་པ་ནི། རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་སྨོན་ལ་མ་ལེགས་པར་བཏབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་དག་འདུན་པར་མི་བྱེད་པའི་ཉེས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ནི། ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལོག་པར་འཚོ་བའི་ཉེས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ནི། འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཐའ་གཉིས་སུ་ལྟུང་བའི་ཉེས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ནི། མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཉེས་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ནི། ངེས་པར་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཉམས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཉེས་པ་ནི། བསླབ་པ་ལས་འགལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ནི། མ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ནི། ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ནི། འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་པའི་ཕན་ཡོན། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་ཏེ།


DTG132_Page_0441
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་སློབ་པས་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགོངས་པར་འགྱུར་གྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་སློབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཆི་བའི་ཚེ་འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཕྲད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པོ། །ཕྱི་མ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་ནི་ཕན་ཡོན་གསུམ་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྡུས་པའི་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བཞི་པའོ། །གཏན་དུ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལྔ་པའོ། །རྣམ་པ་རེ་རེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་མི་ཉུང་མི་མང་ཞེས་རྒོལ་བའི་ལན་གྱི་སྒོ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གཞག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་གནས་པ་བསྟན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དགེ་བ་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྒོ་ནས་བདག་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་བོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒོ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཏུ་ཟད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པར་བྱ་བ་དང་གཉི་ག་ལ་ཕན་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱེ་ལེའུ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། པྲ་ཛྙཱ་ཝ་རྨ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།


previousབྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེའུའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། རྒྱལ་བའི་སྲས།no next