Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་སོ་དྲུག་པ།


   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།  བློ་གྲོས་བརྟན་པ།


 
previousཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ། བློ་གྲོས་བརྟན་པ།no next

ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།
བློ་གྲོས་བརྟན་པ།


DTG136_Page_0390
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པཉྩ་སྐན་དྷ་པྲ་ཀ་ར་ཎ་བི་བྷཱ་ཥྱཾ། བོད་སྐད་དུ། ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་སྦྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་རྩོམ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དཔྱད་ཟིན་ན་ཡང་དེ་དཔྱད་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རམ། དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མགོ་སྨོས་པས་གོ་


DTG136_Page_0391
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་གདུལ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཙམ་གྱིས་དེ་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་མ་ལུས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ནུས་པས་མདོར་བཤད་པ་ཉིད་ལ་དགའི། རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུས་པ་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམས་སོ། །ཡང་ན་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་རྣམས་བྱ་བ་མང་པོ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ལེའུ་གྲངས་རྒྱ་ཆེར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་མི་སྲིད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱང་ལེའུ་གྲངས་རྒྱ་ཆེར་བྱས་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱས་ན་གཡེང་བར་འགྱུར་བས། དེ་གཉི་གས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིར་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མདོར་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་བརྩམས་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྡུས་པ་རྟོགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྒྱས་པ་ཡང་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་རྟོགས་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པའི་ལེའུ་གྲངས་རྒྱ་ཆེར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདི་མཛད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པ་མེད་པར་ཅི་ཞིག་མི་འགྲུབ་ན། འདི་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་གུས་པར་མཛད་ཅེ་ན། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱ་བ་དང༌། འབེལ་བའི་གཏམ་བརྩལ་བར་ངེས་བ་རྣམས་ལ་དྲིས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བྱང་བར་བྱས་ན་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་ཀྱང་ཤེས་རབ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བས་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་སྟེ། འཇིགས་པ་མེད་པ་ནི་འབེལ་བའི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པ་རྣམས་ལ་དྲིས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་ལུང་སྟོན་ནུས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་ཉུང་དགག་པའི་ཕྱིར་གྲངས་ངེས་པར་གཟུང་བའོ། །ཕུང་པོའི་སྒྲ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་སྨོས་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་ཁོ་ན་སྟེ། བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་གཞི་རབ་ཏུ་


DTG136_Page_0392
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པའི་ཕྱིར། མང་བའམ་ཉུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟག་མ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་གིར་འཛིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་དང་ནང་གི་གཟུགས་ནི་བྱེད་པ་དང་ལས་སུ་བྱ་བར་བདག་དང་འབྲེལ་ཏོ་སྙམ་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་བདག་གིར་འཛིན་ཏོ། །ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཚོར་བ་དེ་བདག་གིས་ཡང་དག་པར་མྱོང་བར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ལ་བདག་གིར་འཛིན་ཏེ། དེ་ལ་བདེ་བ་མྱོང་བ་ནི་ལས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་ལས་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་གཉི་གའིའོ། །འདིར་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དར་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་ཉིད་ཡང་དག་པར་ན་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་གདགས་པའོ། །མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་བདག་གིར་འཛིན་ཏོ། །བདག་ཏུ་འདོད་པའི་སེམས་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་བདག་གིར་འཛིན་ཏེ། ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་ཁོ་ནའོ། །འོ་ན་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་རགས་པའི་རིམ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་གཟུགས་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་པས་ཆེས་རགས་ཏེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་དང་པོར་བརྗོད་དོ། །ཚོར་བ་ནི་གསུམ་པོ་དག་པས་རྒྱུ་བ་རགས་པའི་ཕྱིར་ཆེས་རགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ན་མི་གནས་ཀྱང་ངའི་ལག་པར་ཚོར་རོ། །ངའི་ཀླད་པར་ཚོར་རོ་ཞེས་རྒྱུ་བ་རགས་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཆད་པས་དེ་ཉིད་ལ་བརྗོད་ཀྱི། འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་


DTG136_Page_0393
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྗོད་དོ། །འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་རྟོགས་པར་སླ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་པོ་དག་པས་ཆེས་རགས་སོ། །འདུ་བྱེད་ནི་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་སླ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཆེས་རགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་པས་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་གྱི་ཐ་མར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གཞི་མཐུན་པའམ། དེའི་སྐྱེས་བུའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། གཞི་མཐུན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་སྒྲ་སྤུངས་བའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚིག་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་སྤུངས་པ་བཞིན་དུ་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ན་གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་མེད་དོ། །དེའི་སྐྱེས་བུའི་ཕྱིར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་ན་འབྲེལ་པར་འགྱུར་བས། ལྷ་སྦྱིན་གྱི་ཞང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཀྱི་འདི་ནི་འབྲེལ་བའི་དོན་ཡང་ཡིན་པས་གཟུགས་ལས་ཕུང་པོ་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ནི་རང་གི་རྟེན་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེ་དཔའི་ཕྱིར་དེའང་མི་འདོད་དོ། །འདི་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་ཡང་དྲུག་པ་མཐོང་སྟེ། གཟུགས་སུ་བྱས་པའི་ལུས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྔ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་སུ་བྱས་པ་ནི་ལུས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །སྔ་ན་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་དེ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཡིན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཞན་འཛིན་པ་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། གང་ཞིག་གང་ལ་འཛིན་པ་དང་བརྗོད་པ་འཇུག་པ་དེ་ནི་རྟེན་དང་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་མེད་པས་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དོན་དུ་མ་ཡིན་པས་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་རྟེན་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་ཀྱང་ཀྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་དེའི་སྐྱེས་བུའི་ཀྱི་ཉིད་དོ། །གཟུགས་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་དང༌། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕུང་པོ་སྨོས་པའི་སྐབས་སུ་གཟུགས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་


DTG136_Page_0394
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་འདྲི་བ་འདི་འབྲེལ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། འབྲེལ་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པས་ནི་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བར་མི་ནུས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེའི་རྟེན་དམིགས་ཀྱིས་ཕྱེ་བས་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲིའི། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གཟུགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆེན་པོ་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པས་གཏོས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྲབ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རམ། གནས་པ་ཐ་གྲུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོའོ། །དེ་དག་གི་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་འགྲུབ་པ་ན་དེ་དང་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་འབྱུང་བས་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ནས་ནམ་ཡང་མ་བྱུང་བ་མ་མྱོང་བས་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་འབྱུང་བ་ཉིད་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མིང་གྲགས་པ་ཡིན་པས་ས་སྟེང་ཉལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་བཞི་ཁོ་ན་སྟེ། མི་ནུས་པ་དང་མི་དགོས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མང་བའམ་ཉུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བའི་བྱ་བ་ནི་བརྟེན་པ་དང༌། སྡུད་པ་དང༌། སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱོད་པར་བྱེད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། བྱ་བ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དག་ནི་བཞི་ཁོ་ནའོ། །བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའི་བྱ་བ་ནི་གོ་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ནམ་མཁས་བྱེད་པས་ན་ས་ལ་སོགས་བ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ཡང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རམ། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་མེད་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནས་སོང་སྟེ། རང་གི་གོ་དེར་ཐོགས་


DTG136_Page_0395
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་བཅས་པ་ལ་གོ་འབྱེད་པར་ཟད་ཀྱི་ནམ་མཁས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཕྱོགས་དེ་ནས་སོང་བ་མེད་པས་དེ་གོ་འབྱེད་ཅེས་བྱར་མི་རུང་ངོ༌། །ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་སུ་གཟུགས་གཞན་འབྱུང་བའི་བགེགས་བྱེད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་གང་ན་གང་ཡོད་ན་ནི་གོ་ཕྱེ་བ་མེད་ལ། དེ་ན་དེ་མེད་ན་ནི་དེར་གོ་ཕྱེ་བ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་གནས་དེ་ནས་སོང་ནས་གོ་ཕྱེ་བ་ཡིན་གྱི་ནམ་མཁའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ནམ་མཁའ་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་གི་གཟུགས་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གཉི་གར་ཡང་སྦྱར་རོ། །སྐྱེད་པ་དང་བརྟེན་པ་དང་གནས་པ་དང་སྟོན་པ་དང་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་གཟུང་ངོ༌། །རྒྱུར་བྱས་པའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་རྒྱུར་བྱས་ནས་མེ་བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱས་ན་རྒྱུ་དེ་ལས་བྱུང་བར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་དེ་དག་དེ་མེད་པར་དེ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་གྱི་རྒྱུ་ནི་འབྱུང་བ་འགྱུར་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པའི་རྒྱུ་ནི་འབྱུང་བ་རྣམས་རྒྱུན་འདྲ་བར་འབྱུང་བ་ནི་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཡང་འདྲ་བའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོན་པའི་རྒྱུ་ནི་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་འབྱུང་བ་འཕེལ་ན་དེ་ལ་རྟེན་པ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱང་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཁམས་སོ། ས་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ཕན་ཚུན་དང་མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་སྨོས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སལ་སོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་གྲགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་མ་


DTG136_Page_0396
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ནི་སྲ་བལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ན་ཁམས་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་བཤད་པར་མི་ཤེས་པས་ཡང་སའི་ཁམས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲིས་སོ། །སྲ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉིད་ནི་སྲ་བ་ཁོ་ན་སྲ་བ་ཉིད་དེ་འདི་ལ་དོན་གཞན་ནི་མེད་དོ། །སྲ་བ་དང་མཁྲང་བ་དང་འཐས་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ཆུའི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། གཤེར་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དང་རླན་པར་བྱེད་པས་གཤེར་བའོ། །མེའི་ཁམས་ནི་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཚ་བའོ། །རླུང་གི་ཁམས་ནི་ཡང་ཞིང་གཡོ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་བ་ཉིད་རླུང་གི་ཁམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ལ་ཡང་འབྱུང་བ་ཉིད་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རླུང་གི་ཁམས་གཡོ་བའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་དེའི་ལས་ཉིད་བསྟན་པར་འགྱུར་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་བ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་དང་ལས་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རླུང་གི་ཁམས་ནི་ཡང་ཞིང་གཡོ་བའོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །གཡོ་བ་ནི་དངོས་པོའི་རྒྱུན་ཡུལ་གཞན་དུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་གི་ཁམས་དེ་དག་དང་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དུ་མི་འཇུག་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། ལས་ལས་མངོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ལས་ནི་བརྟེན་པ་དང༌། སྡུད་པ་དང༌། སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱོད་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་ཀྱང་རྡོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པར་ལས་ལས་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་རྡོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུས་པ་དང༌། སྐམ་པ་དང༌། གཡོ་བ་རྣམས་ཡོད་པ་ལས་ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་རྣམས་སའི་ཁམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པར་མངོན་ནོ། །ཚུལ་ཡང་ཤིང་འདེགས་པ་དང༌། པདྨའི་འདབ་མ་རྒྱས་པ་དང༌། ཆུ་གཡོ་བ་རྣམས་ཡོད་པ་ལས་ས་དང༌། མེ་དང་རླུང་རྣམས་ཆུའི་ཁམས་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བར་མངོན་ནོ། །མེ་ལ་ཡང་མེ་ལྕེས་འདེགས་པ་དང༌། འདུས་པ་དང༌། གཡོ་བ་རྣམས་ཡོད་པ་ལས་ས་དང་ཆུ་དང་རླུང་རྣམས་མེ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པར་མངོན་ནོ། །རླུང་ལ་ཡང་འདེགས་པ་དང༌། མི་འགྱེས་པ་དང༌། གོས་ལ་སོགས་བསྐམ་བར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ལས། ས་དང་ཆུ་དང་མེ་རྣམས་རླུང་གི་


DTG136_Page_0397
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པར་མངོན་ནོ། །ལས་དང་རང་གི་ངོ་བོ་གཉིས་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ལས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་བརྟེན་པར་བྱ་བའི་རྫས་བརྟེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སའི་ཁམས་ཀྱི་ལས་ནི་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསྡུ་བར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུའི་ལས་ནི་སྡུད་པའོ། །སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས། མེའི་ལས་ནི་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །འཕེལ་བར་བྱ་བ་ནུར་ནུར་པོ་དང༌། མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རླུང་གི་ལས་ནི་སྐྱོད་པར་བྱེད་པའོ། །བསྐྱོད་པ་ནི་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང་འགྱུར་བར་བྱེད་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟོས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ལས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་མིང་དང༌། རང་བཞིན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བསྟན་པ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་རང་གི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་ཏེ། རྣམ་པ་ནི་དུ་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་ཅི་འདྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མིག་གི་དབང་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། ཡུལ་ཁ་དོག་གཟུགས་དང་བའོ་ཞེས་བྱ་བས་རང་གི་ངོ་བོར་སྟོན་ཏེ། སྐབས་ཡིན་པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཁ་དོག་ནི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཁ་དོག་ལ་ལྟ་བ་དང་ཁ་དོག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁ་དོག་ནི་དེའི་ཡུལ་ཡིན་པས་ཡུལ་ཁ་དོག་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ནི་འདིར་དང་བའི་དོན་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་གཟུགས་བརྙན་མེ་ལོང་ངམ། སྣོད་ཀྱི་ཆུ་དང་བའི་ནང་དུ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དེ་ལྟར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་ལྔ་པོ་དག་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་དང༌། ཡུལ་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་བ་དང༌། ཡིད་དང༌། དད་པ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པ་དང༌། ཡུལ་ཁ་དོག་ཡིན་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཁ་དོག་གཟུགས་དང་བའོ་ཞེས་གཉིས་ཀ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཡུལ་ཁ་དོག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡུལ་གྱི་


DTG136_Page_0398
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་དང་བ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཡུལ་ནི་དང་བ་ཡིན་ཡང་ཁ་དོག་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡིད་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། དེའི་ཡུལ་ཁ་དོག་ཡིན་ཡང་གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་སྨོས་པས་ནི་དད་པ་དང་བའི་བདག་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། དད་པ་ནི་དང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཡུལ་ཁ་དོག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་སྨོས་སོ། །མིག་གི་དབང་པོ་ནི་དང་བ་ཡུལ་ཁ་དོག་གོ་ཞེས་བརྗོད་ན་དད་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་སྨོས་ཏེ། དད་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་རྣམས་ཏེ། ཚོགས་པ་འདི་ལ་བདག་པོ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བས་ན་བདག་པོའི་དོན་ནི་དབང་པོའི་དོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཅན་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་དེ། མིག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། ཡུལ་ཁ་དོག་གཟུགས་དང་བའོ། །རྣ་བའི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། ཡུལ་སྒྲ་གཟུགས་དང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཅན་རྣམས་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་དེ། གཟུགས་ནི་མིག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཡུལ་རྣམས་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡིད་ནི་སྐབས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་ཡང་མེད། དགག་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་ཡུལ་ནི་གཟུགས་ཉིད་ཡིན་གྱི། གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་མིག་གི་དབང་པོའི་ཡུལ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་མི་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱང་གཟུགས་སུ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་མིག་གི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་ཤེ་ན། གཟུགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་ནོར་བ་དང་མི་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་ནོར་བ་དང་མི་རྟོགས་པ་སེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་དོག་ནི་རྣམ་བ་བཞི་སྟེ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་


DTG136_Page_0399
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང༌། དཀར་པོའོ། །སྤྲིན་དང༌། དུ་བ་དང༌། རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང༌། གྲིབ་མ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་དང༌། མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྣམས་འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་མ་སྨོས་ཤེ་ན། ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་འདིར་མ་སྨོས་ཏེ། སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དང༌། ཡུལ་ཡོངས་སུ་མཆད་པའོ། །དེ་ལ་གང་དག་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དེ་དག་ནི་དབྱིབས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཉིད་དེ། གང་དག་ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དེ་དག་ནི་ཁ་དོག་གི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པས། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གཉིས་ལས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་ཐོགས་པར་བྱེད་པའི་རིག་བྱ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པའོ། །ནམ་མཁའ་ནི་སྟེང་ན་སྔོན་པོར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དབྱིབས་ནི་རིང་པོ་དང༌། ཐུང་དུ་དང༌། ལྷམ་པ་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། མཐོ་བ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་དང༌། ཕེ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དབྱིགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག །རིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་སྨྲས་སམ། དེ་ཉིད་མི་ཤེས་སོ་ཞེ་ན་གང་ལ་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བློ་འབྱུང་བ་དེ་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་སོ། །དེ་ལྟར་ནའོ་ན་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ལས་གུད་ན་དབྱིབས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་མང་པོ་ཕྱོགས་གཅིག་ན་གནས་པ་ལ་རིང་པོའི་བློ་འབྱུང༌། ཆུང་ངུ་ལ་ནི་ཐུང་དུའི་བློ་འབྱུང༌། ཕྱོགས་བཞིར་མཉམ་པ་ལ་ནི་ལྷམ་པའི་བློ་འབྱུང༌། ཀུན་ནས་མཉམ་པ་ལ་ནི་ཟླུམ་པོའི་བློ་འབྱུང༌། དབུས་སུ་ཕལ་ཆེ་བ་ལ་ནི་མཐོ་བའི་བློ་འབྱུང༌། ཉུང་བ་ལ་ནི་དམའ་བའི་བློ་འབྱུང༌། ཕྱོགས་གཅིག་གི་ངོས་ལ་ནི་ཕྱ་ལེ་བའི་བློ་འབྱུང༌། ཕྱོགས་ཐ་དད་པའི་ངོས་ལ་ནི་ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པའི་བློ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་ལ་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བློ་འབྱུང་བར་ཟད་ཀྱི། དབྱིབས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པར་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། རེག་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བློ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ལ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་བློ་འབྱུང་དུ་མི་རུང་སྟེ། དབང་པོ་


DTG136_Page_0400
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་མ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། དྲི་ལས་མེ་ཏོག་གི་ཁ་དོག་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དྲི་མེ་ཏོག་གི་ཁ་དོག་ལ་ངེས་པ་ལྟར་རེག་པ་ནི་དབྱིབས་ལ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། བཞག་པ་འདི་ནི་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དབང་པོ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་ནང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལྟར་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དབྱིབས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་འདུས་པ་ལ་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་ཤེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དབྱིབས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབྱིབས་ནི་རྫས་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུ་རོལ་དང་དབུས་དང་ཕ་རོལ་གྱི་ཆ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཐ་དད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིག་ཅར་དུ་མངོན་སུམ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་དང༌། འབྲེལ་པ་ཅན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་མི་དད་ན་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དབྱིབས་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་གནས་པ་རྣམས་ལ་རིང་པོ་ལ་སོགས་པར་འདོགས་སོ། །འོ་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་གང་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ལས་སྐྱེ་བ་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ལུས་ཀྱི་དབྱིབས་ཏེ། རང་ཀུན་ནས་སློང་བའི་སེམས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ལས་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེ། གཞན་ལ་དམིགས་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྨྲ་བའི་མཆུ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་སེམས་དང་གཞན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུའི་སེམས་ལས་ཀྱང་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ།


DTG136_Page_0401
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དུ་མི་འདོད་དོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དབྱིབས་གཅིག་པུས་ལུས་ཀྱི་སྤྱིར་ཁྱབ་པ་ཡིན་ན་ནི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པས་ཡན་ལག་སོ་སོ་ལ་ཡང་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཆ་ཤས་སུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་ངོ༌། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལའང་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དབྱིབས་ཞེས་བྱ་བ་རྫས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དབྱིབས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལུས་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་དབྱིབས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་ནའོ་ན་དེ་གང་ཡིན། དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ལུས་ཀྱི་རྒྱུད་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཡུལ་གཞན་དུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་པ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡུལ་གཞན་དུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་རླུང་གི་ཁམས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཡུལ་གཞན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་སེམས་པ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་སེམས་པས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུ་བཏགས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཉིད་དུ་འདོགས་སོ། །འདིར་གཟུགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གནས་པ་དང༌། བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཁ་དོག་བཞི་པོ་རྣམས་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ནི་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་དབྱིབས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། ཁ་དོག་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེ། ལུས་གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་སུ་ཡོད་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ལ། དབྱིབས་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི། བཏགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་སྙམ་ན་ཇི་ལྟར་གཟུགས་མིག་གི་ཡུལ་ཞེས་བརྗོད། འདིར་འཇིག་རྟེན་དང་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་ཁ་དོག་མིག་གི་ཡུལ་དུ་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཁ་དོག་ལ་མིག་གིས་འཛིན་གྱི། དབྱིབས་ས་མ་ཁ་དོག་གཅིག་པུ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་


DTG136_Page_0402
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཁ་དོག་ཏུ་སྣང་བའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ནི་མིག་གི་ཡུལ་ལོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་གཞན་དུ་འབྱུང་བས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ལུས་ཀྱི་རྒྱུད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱང་མིག་གི་ཡུལ་ཞེས་གྲགས་སོ། །དོན་དམ་པར་ནི་དབྱིབས་བཞིན་དུ་ཁ་དོག་ཀྱང་མིག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱིབས་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་འདིར་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་གྲགས་པ་དང༌། མཐུན་པར་མཛད་པར་ཤེས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སྒྲ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཤད་མ་ཐག་ཏུ་སྒྲ་བཤད་པར་རིགས་པས་ན། སྒྲ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། རྣ་བའི་ཡུལ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་གྱི། དབང་པོ་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཡིན་པར་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་དབང་པོ་གཞན་གྱི་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣ་བའི་ཡུལ་ནི་སྒྲ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་སྒྲའི་བྱེ་བྲག་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་རྣམས་སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པ་དང་གཉི་གའི་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཟིན་པའི་ནི་ལུས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ཀྱི་དངོས་པོར་གཟུང་བ་རྣམས་སོ། །བཟློག་པ་ནི་མི་ཟིན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་འདིའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པ་དང་གཉི་གའི་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལག་པ་དང་ངག་གི་སྒྲ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རླུང་དང་ནགས་ཚལ་དང་འབབ་ཆུའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉི་གའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྔའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པའོ། །དྲི་གང་ཞེ་ན། སྣ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྣའི་ཡུལ་ནི་དྲི་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དྲི་མཉམ་པ་ནི་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་ཡང་མི་འདོགས་གནོད་པ་ཡང་མི་བྱེད་པའོ། །དྲི་ནི་ལྷན་ཅིག་


DTG136_Page_0403
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེས་པ་དང༌། སྦྱར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་ཙནྡན་དང་གུར་གུམ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱར་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བདུག་སྤོས་རི་ལུ་ལ་སོགས་པའི་དྲིའོ། །གྱུར་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཨ་མྲ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རོ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྕེ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ལྕེའི་ཡུལ་ནི་རོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་དྲུག་སྨོས་ཏེ། གཞན་དུ་དབྱེ་ན་ནི་དེའི་སྦྱར་བ་ཐ་དད་པ་མཐའ་ཡས་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་བསྟན་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་རོའི་འོག་ཏུ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་རོ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་བཤད་པར་འདོད་ནས། རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་སོ། །རེག་བྱ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འབྱུང་བ་རྣམས་དང༌། དེ་དག་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་སོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་སྔར་བསྟན་པ་དང༌། བཤད་པ་རྣམས་སོ། །འདིར་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ལུས་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་གྱི། མིག་ལ་སོགས་པའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལས་དེ་ཐ་དད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་རེག་བྱ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་མི་འདྲ་ཡང་རེག་བྱ་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་གཞག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་པ་ཉིད་དང༌། རྩུབ་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལུས་ཀྱི་དབང་པོར་རེག་པར་བྱ་བས་ན་འཇམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རེག་བྱ་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི། གང་གིས་གང་ལ་རེག་པ་དེས་ཀྱང་དེ་ལ་རེག་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བས་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་རེག་ཁྱར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རམ། གང་གིས་ཀྱང་ཅི་ལ་ཡང་རེག་པ་


DTG136_Page_0404
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་དེ། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རེག་ན་ནི་གོང་བུ་ཐམས་ཅད་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚད་ཙམ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་ཀྱིས་རེག་ན་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཆ་ཤས་དང་བཅས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡུལ་དང་དབང་པོ་གཉིས་བར་མ་ཆད་པར་སྐྱེ་བ་ན་གང་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡུལ་དམིགས་པ་དེས་ཡུལ་ལ་རེག་ཅེས་བྱ་བར་གདགས་ཀྱི་ཡུལ་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཉིད་ལ་རེག་གོ་ཞེས་གདགས་ཀྱི། དེ་དག་ལ་གནས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་པ་ནི་དེའི་གནས་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་གྱི་ལུས་ཀྱིས་རེག་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་དོག་ལ་སོགས་པའི་གནས་ལ་ཡང་ལུས་ཀྱིས་རེག་པ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་གནོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་འབྲང་བར་བྱའི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་པ་ཉིད་ནི་མ་ཉེན་པ་དང༌། མི་རྩུབ་དང༌། སྤྱད་དུ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇམ་པ་ཁོ་ན་འཇམ་པ་ཉིད་དོ། །རྩུབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་རྩུབ་པ་ཡོད་པས་རྩུབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྤུ་ཅན་བཞིན་ནོ། །རྩུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྩུབ་པ་ཁོ་ན་རྩུབ་པ་ཉིད་དེ། རུད་རུད་པོ་དང༌། ཧྲུད་ཧྲུད་པོ་དང༌། ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྕི་བ་ནི་ལྕིད་གནོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྕི་བ་ཁོ་ན་ལྕི་བ་ཉིད་དེ། དངོས་པོ་རྣམ་པ་འཇམ་པ་ན་གང་གིས་དམའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་བ་ཉིད་ནི་གང་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་འཇམ་པ་ན་དམའ་བར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། དབྱིབས་ཆེར་ཟིན་ཀྱང་གང་ཡོད་ན་གདེག་བླ་བ་སྟེ། སྲང་མདའི་རྩེ་མོ་དམའ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། གང་གིས་ཉེན་ན་དྲོ་བ་འདོད་པ་དེ་ནི་གྲང་བ་ཉིད་དོ། །དཔྱིད་དང་སྟོན་གྲང་བ་ཡོད་ཀྱང་དྲོ་བ་མི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དྲོ་བ་འདོད་པ་ནི་གཞན་དུ་མི་འབྱུང་བས་གྲང་བ་ཉིད་དྲོ་བ་འདོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་དེ་དང་རིགས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་པ་རྣམས་ཀྱིས་


DTG136_Page_0405
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོགས་སོ། །བཀྲེས་པ་ནི་ཟས་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྐོམ་པ་ནི་སྐོམ་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གདགས་པ་བྱས་ནས་འདིར་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་བསྟན་ཏེ། རླུང་གི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་ནི་བཀྲེས་པའི་རྒྱུ་རེག་བྱའི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་འབྱུང་བ་དེ་ནི་བཀྲེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཀྲེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མེའི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་ན་སྐོམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་བའི་ཕྱིར་སྐོམ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་ནས་བརྒྱལ་བ་དང༌། ཉམས་ཡོད་པ་དང་ཉམ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པ་རེག་བྱའི་བྱེ་བྲག་སྨོས་པ་རྣམས་ཀྱང་འདི་དག་གི་ནང་དུ་འདུས་པས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་བརྗོད་དོ། །བརྒྱལ་བ་ནི་འཇམ་པ་ཉིད་ལས་གུད་ན་མེད་དོ། །ཉམས་ཡོད་པ་ནི་རྩུབ་པ་དང་ལྕི་བ་ཉིད་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་མེད་དེ། དེ་ལྟར་གཞན་ནས་རེག་བྱའི་བྱེ་བྲག་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་འདི་དག་གི་ནང་དུ་མཐུན་མཐུན་དུ་བསྡུ་བར་བྱའོ། །འཇམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དེ། ཆུ་ཉིད་ལས་གུད་ན་མེད་དོ། །ཉམས་ཡོད་པ་ནི་རྩུབ་པ་དང་ལྕི་བ་རླུང་གི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་ནི་རྩུབ་པ་ཉིད་དོ། །ས་དང་ཆུའི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་ནི་ལྕི་བ་ཉིད་དོ། །མེ་དང་རླུང་གི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་ནི་ཡང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤི་བའི་ལུས་ལ་ལྕི་བ་ཉིད་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བའོ། །ཆུའི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་ནི་གྲང་བའོ། །རླུང་གི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་ནི་བཀྲེས་པའོ། །མེའི་ཁམས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་ནི་སྐོམ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཕན་ཚུན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པར་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་གཞན་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་ནི་ཚིག་མང་དུ་འགྱུར་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའམ་རྒྱུར་བྱེས་པའི་གཟུགས་ལས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ལུས་པས། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་གཟུགས་ཏེ། བསྟན་དུ་མེད་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང༌། ངག་


DTG136_Page_0406
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ། །དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་དོ། །འདོད་པར་གཏོགས་པ་དང༌། གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་དང༌། སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་མ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི་དགེ་སློང་དང༌། དགེ་ཚུལ་དང༌། དགེ་བསྙེན་དང༌། བསྙེན་གནས་ལ་གནས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྫས་སུ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མིང་དུ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལས་གཞི་དང་བཅས་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྡོག་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ནི་ལུས་དང་སྲོག་གིས་བསྡུས་པའི་དངོས་པོ་ལ་མི་ལྟ་བར། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ཞུགས་པའོ། །སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་ཞུགས་པའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཕན་འདོགས་པ་དང་གནོད་པ་བྱེད་པར་ཞུགས་པ་ནི་སྡོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དག་དང༌། མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དག་ན་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པའོ། །དེ་ཡང་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་འདི་ནའོ། །ཕ་བི་ནི་ཕ་བི་ནའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་འདི་ནི་བསྟན་པའོ། །དེ་འདི་ལ་མེད་པས་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །རང་གི་ཕྱོགས་སུ་གཞན་འབྱུང་


DTG136_Page_0407
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་གེགས་བྱེད་པ་ནི་ཐོགས་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡུལ་ན་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་མི་སྲིད་པས་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །གཟུགས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསྟན་དུ་ཡོད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། བསྟན་དུ་ཡང་མེད་ལ་ཐོགས་པ་ཡང་མེད་པའོ། །དེ་ལ་བསྟན་དུ་ཡོད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མིག་གི་དབང་པོའི་ཡུལ་ལོ། །བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང་རེག་བྱ་བཞིའོ། །བསྟན་དུ་ཡང་མེད་ལ་ཐོགས་པ་ཡང་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། བསྡུས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། དབང་འབྱོར་པའོ། །འདིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། རྫས་བཅུ་གཅིག་ཁོ་ནར་འདོད་པས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་གཟུགས་ཉིད་དུ་བསྟན་དུ་ཡང་མེད་ལ་ཐོགས་པ་ཡང་མེད་པར་བཤད་དེ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་མི་བསྟན་ཞེ་ན། བསྡུས་པ་ལས་གྱུར་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཉིད་དེ། དེ་དག་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་ལས་གུད་ན་མེད་དེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་ལས་ཁ་དོག་ཏུ་སྣང་བ་གཞན་རྣམས་ནི་མེད་དོ། །མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་པ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཉིད་དེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཐོགས་པར་བྱེད་པའི་རེག་བྱ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཁ་དོག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདིར་འདུས་པ་ཉིད་པས་ཡང་མ་བཤད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་གཟུགས་ཀེང་རུས་ལ་སོགས་པའོ། །དབང་འབྱོར་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་བསམ་གཏན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་འདིར་མ་འདུས་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོ་སོར་སྣང་བ་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་མེད་དོ། །གཟུགས་བརྙན་ཡང་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཟུགས་བརྙན་ནམ་གཟུགས་བརྙན་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གུད་ན་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་དག་པར་བླངས་ལ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་འདིར་


DTG136_Page_0408
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་ཀྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུ་སྟོབས་ཀྱིས་ཆེ་བའི་བློས་བསྐྱོད་པ་ནི་བདག་ལྟ་བུ་གང་གིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་ག་ལ་ནུས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་མ་བཤད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལས་བྱུང་བ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ནི་སེམས་གཡེང་བ་དང༌། མ་གཡེང་བ་དང༌། སེམས་མེད་པ་ན་ཡང་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་སྟོང་པའི་རྒྱུ་མེད་ན་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་དང་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རང་ཀུན་ནས་སློང་བའི་སེམས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་བྱེད་པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །འདིར་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་ཀུན་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཡང་མེད་དེ། ཚད་མའི་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་པས་བྱ་བར་ཁས་བླངས་ནས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་ག་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། སེམས་པ་གང་གིས་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་བཀག་པ་ལས་སྡོམ་པའི་སེམས་པ་དེས་མ་འོངས་པ་ན་དེ་དང་རིགས་གཅིག་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ས་བོན་བཏབ་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་བདག་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དྲན་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་བྱུང་ནས་གང་འཛེམ་པ་དེ་བསླབ་པ་མི་འདྲལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པར་བླང་བའི་སེམས་པ་རྒྱུན་ཆགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་སྔོམ་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་ནམ་ལམ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མེད་པར་ཡང་གང་ཐོབ་ན་ལངས་ནས་ལོག་པའི་ངག་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་དང་གནས་ཐོབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་རྒྱུ་ཅན་གདགས་པར་བྱས་ནས་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་རྣམས་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་གོ །སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གསད་པར་སྦྱོར་བར་བྱ་བའི་སེམས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་


DTG136_Page_0409
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ལས་དེ་བྱ་བར་ཁས་ལེན་པའི་སེམས་པ་སྟེ། སེམས་པ་དེ་མེད་ཀྱང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་བཏང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱ་བར་བསམ་པ་ལས་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱ་བའི་སེམས་པ་དང༌། ཁས་ལེན་པའི་སེམས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་སླ་བས་ཡང་མ་སྤྲོས་སོ། །སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནས་སོ། །དེའི་རྒྱུན་ཆགས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་སེམས་པས་འཕངས་པ་དང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་སེམས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དག་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའོ། །གཟུགས་ནི་ལུས་དང་ངག་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡུལ་ཅན་ལ་ཡུལ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་དུ་མེད་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི། བརྡ་ཕྲད་པར་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །དེའི་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཐུག་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་སློང་དག་གཟུགས་སུ་རུང་བས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་པའོ། །ཅི་གཟུགས་ཤེ་ན། ལག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པས་རེག་ན་གཟུགས་སུ་རུང་བའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པས་གཟུགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་འདི་གང་ཞེ་ན། ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་སྔ་མའི་གནས་ལས་གཞན་དུ་སྐྱེད་པ་སྟེ། འདི་ཡང་རྒྱུན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བརྗོད་ཀྱི། སྐད་ཅིག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་དུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང༌། གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་འོག་ཏུ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར། ཚོར་བ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། མྱོང་བ་རྣམ་པ་


DTG136_Page_0410
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མྱོང་བ་སྟེ། དངོས་པོའི་སིམ་པ་དང་གདུང་བ་དང་གཉི་གའི་རྣམ་པར་མ་གཏོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་སིམ་པ་དང༌། གདུང་བ་དང་གཉི་གའི་རྣམ་པར་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མྱོང་བར་བྱེད་པས་མྱོང་བའོ། །དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མ་གཏོགས་པར་མྱོང་བ་གསུམ་པ་ཡོད་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ལུང་དང་རིགས་པས་མངོན་ཏེ། མདོ་ལས་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྤངས་ཏེ། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་པ་ནི་ཚོར་བ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །རེག་པ་མྱོང་བ་ནི་ཚོར་བ་ཞེས་སློབ་དཔོན་འདུས་བཟང་གསུངས་ཏེ། འདོད་པ་དང༌། མི་འདོད་པ་དང༌། གཉི་ག་ལས་ལྡོག་པའི་རེག་པ་རྣམས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚོར་བའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རེག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བའི་ཚོར་བ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པས་དེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་མྱོང་བ་ཚོར་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་དམིགས་པ་གཅིག་པ་རྣམས་ལས་འདི་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རེག་པ་མྱོང་བ་ནི་ཚོར་བའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་འདུ་ཤེས་དང་མོས་པ་དང༌། དྲན་པ་དང། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚོར་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །ཇི་སྟེ་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་མཚན་མར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པས་དམིགས་པ་གཅིག་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་ན་ནི་ཚོར་བ་ཡང་ཡུལ་མྱོང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། དེ་ལ་དམིགས་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རེག་པ་མྱོང་བ་ཡང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའམ། རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་རེག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སེམས་ལས་


DTG136_Page_0411
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་རེག་པ་ཡིན་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་མྱོང་བའི་སྒྲ་ནི་འབྲས་བུའམ་རྒྱུར་གྲགས་པ་མེད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་གྲགས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ལས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདིས་མྱོང་བ་སྟེ། དེ་ལ་བདེ་བ་མྱོང་བ་ནི་ལས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་གཉི་གའིའོ་སྙམ་མོ། །འདིར་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ན་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་བཏང་སྙོམས་ཉིད་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བཏགས་པའོ། །དེ་ལ་བདེ་བ་མྱོང་བ་ནི་གང་འགགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལས་གང་འབྱུང་ན་བྲལ་བར་མི་འདོད་པ་སྐྱེ་བ་དེ་བདེ་བའི་ཚོར་བའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། འདི་ལ་འགལ་བ་མེད་དེ། དོན་དུ་ན་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་བྱུང་ན་འབྲལ་བར་མི་འདོད་བ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དུ་ན་དེ་འགགས་ན་ཕྲད་པར་འདོད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་འགགས་ན་ཕྲད་པར་འདོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འདིར་དོན་དུ་ན་དེ་བྱུང་ན་འབྲལ་བར་མི་འདོད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དཀའ་ཐུབ་ཅན་རྣམས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་ཕྲད་པ་རྣམས་འདོད་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་འབྲལ་བར་འདོད་པ་སྐྱེ་ཞིང༌། འགགས་པ་ན་ཕྲད་པར་མི་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུ་གཅོད་པར་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་གཉི་ག་མི་འབྱུང་བས་འགལ་བ་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་གང་བྱུང་ན་བྲལ་བར་འདོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འགགས་ན་ཡང་ཕྲད་པར་མི་འདོད་པའོ། །བྲལ་ན་ནི་དེའི་རྒྱུན་ཆད་པའོ། །འདོད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་དང་སྨོན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་


DTG136_Page_0412
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་བྱུང་ན་གཉི་གར་འདོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་སེམས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་མྱོང་བ་ནི་གང་འགགས་ན་དེ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པའོ། །ལུས་དང་སེམས་ཉམས་དམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ནི་དེ་བྱུང་ན་དེ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་ནི་མི་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་དེ། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ནག་པོ་ཡང་མ་ཡིན་དཀར་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ལས་དང་འདྲའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕན་འདོགས་པ་ཡང་མེད་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡང་མེད་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བྱུང་ན་གཉི་གར་འདོད་པ་མེད་དོ། །མྱོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ནི་རེ་རེ་ལ་ཡང་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བརྟེན་པར་བསྡུ་ན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དང་སེམས་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེའི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་ལུས་ལ་ཐ་དད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང༌། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་བསགས་པ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་བསྡུས་ཏེ་ལུས་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་མྱོང་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཡིད་ཙམ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་མྱོང་བ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་དང་ཟང་ཟིང་མེད་པ་དང་ཞེན་པ་བརྟེན་པ་དང༌། མངོན་པར་འབྱུང་བ་བརྟེན་པའོ། །ཟང་ཟིང་ནི་ལུས་ལ་སྲེད་པའོ། །ལུས་ནི་ནང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ལ་སྲེད་པ་བུ་གཅིག་པ་ཕོངས་པ་ལ་འཁྱུད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མི་འབྲེལ་བར་འདོད་པ་ལྟ་བུར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟང་ཟིང་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པས་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པའོ། །སྲེད་པ་དེ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་བྲལ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་སྡུག་


DTG136_Page_0413
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལྔ་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མངོན་པར་ཆགས་པ་དང་སྨོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པས་ཟློས་ཤིང་ཡང་དང་ཡང་གོམས་པར་བྱེད་པས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཏེ་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་དང་སྨོན་པ་ནི་ཞེན་པའོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའམ་ཞེན་པ་དེ་བརྟེན་པས་ན་ཞེན་པ་བརྟེན་པའོ། །མངོན་པར་འབྱུང་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའམ་དེའི་ལམ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་པའམ་དེ་བརྟེན་པས་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་ཚོགས་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོའི་དངོས་པོར་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་དང་ཟང་ཟིང་མེད་པ་གཉིས་རྣམ་པར་གནས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ཞེན་པ་བརྟེན་པ་དང་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་རང་གི་ངོ་བོའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་གྱི་ཇི་ལྟར་གཞན་ནས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་གནས་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་ནི་མདོར་བསྡུ་བར་བཞེད་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་གུད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གནས་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་མ་བཤད་དོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་བོ་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྟན་ཏོ། །ཡུལ་ནི་དམིགས་པའོ། །མཚན་མ་ནི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་ནི་འདི་ནི་སྔོན་པོའོ། །འདི་ནི་སེར་པོའོ་ཞེས་རྟོག་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་བྱེ་བྲག་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། ཞན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་སྔར་མ་ཟིན་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་ཕྱིས་ཀྱང་འདི་ནི་སྔོན་པོའོ། །འདི་ནི་སེར་པོའོ་ཞེས་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱང་གནས་དང་དམིགས་པས་འདུ་


DTG136_Page_0414
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་ཐ་དད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གནས་ལས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་བར་དུ་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སོ། །དམིགས་པ་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། ཆུང་དུ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེ་ལ་སྒྲའི་སྒོ་ནས་གང་དོན་གྱི་ངོ་བོར་སྒྲོ་བཏགས་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་སྟེ། མཚན་མ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པའོ། །དངོས་པོ་དེ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་དང༌། དེ་ནི་སྒྲའོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའོ། །དེ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་ཚོར་བའི་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། གསལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་གསུམ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲ་དང་དོན་དུ་འབྲེལ་བ་མི་ཤེས་པ་ནི་ངོ་བོ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནའི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་མོད་ཀྱི། གཟུགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་དེ་ལ་འདུ་ཤེས་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མར་རབ་ཏུ་ནུབ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནི་གསལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི། དམིགས་པ་ལ་མཚན་མར་མི་བྱེད་པས་མཚན་མ་ལ་དམིགས་པའོ། །འདིར་ནི་མཚན་མ་གསལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡང་བུ་མོ་ལྟོ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚུལ་དུ་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའི་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་ནི་མི་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་འདུ་ཤེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མཚན་མ་མེད་པས་མཚན་མར་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆུང་ངུ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཏེ་ངན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ།


DTG136_Page_0415
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དག་སྟེ། མུ་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མེད་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བཤད་པར་རིགས་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པས་ན་དེའི་ཕྱིར། འདུ་བྱེད་རྣམས་གང་ཞེན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ལས་གཞན་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་བསྟན་ཏོ། །རྐྱེན་རྣམས་འདུས་ཤིང་ཚོགས་ནས་བྱས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོར་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོར་བསྡུས་པ་ཉིད་འདུ་བྱེད་རྣམས་སུ་འདོད་དེ། གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོར་བསྡུས་པ་རྣམས་ནི་བཤད་ཟིན་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོར་བསྡུས་པ་རྣམས་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བ་དེའི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་གཉིས་རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་ཀྱང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཞེས་སྨོས་པ་ནི། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་གཉིས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་གཉིས་ཕུང་པོར་བསྡུས་པས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོར་མ་བསྡུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཚོར་བས་ནི་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་བྱེད། འདུ་ཤེས་ནི་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་གཞི་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་མཚན་མར་བཟུང་ནས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཐོང་ངོ༌། །ཐོས་སོ། །བྱེ་བྲག་ཕྱེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་པ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཉིད་སོ་སོར་ཕུང་པོར་བྱས་ཀྱི། སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཞན་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་


DTG136_Page_0416
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ། །གལ་ཏེ་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ལས་གཞན་པ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོར་བསྡུ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་མདོ་དང་འགལ་ཏེ། མདོ་ལས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཞེ་ན། སེམས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་གཙོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དེ། སེམས་པ་ནི་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་པས་སེམས་པ་ཉིད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོར་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དགེ་བ་ལ་ཡང་སེམས་འཇུག་པར་བྱེད། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་མ་བསྟན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་རྣམས་ལ་ཡང་སེམས་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་བཞིན་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དྲིས་པ་དང༌། ཆོས་གང་དག་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ཀྱང་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར་དྲིས་པ་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །རེག་པ་ལ་སོགས་པ་དཔྱོད་པ་ལ་ཐུག་པ་དེ་དག་ཀྱང་གནས་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། དུས་དང༌། རྫས་མཚུངས་པ་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔས་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་ལས་ལྔ་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ལྔ་ནི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའོ། །བཅུ་གཅིག་ནི་དགེ་བའོ། །དྲུག་ནི་ཉོན་མོངས་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །འགྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་གཞན་དུ་ཡང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་དག་གི་ནང་ནས་དང་པོའི་རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའོ། །འདི་ལྟར་འདི་དག་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་དགེ་བ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་ཡང་མཚུངས་པར་ལྡན་ལ། འདོད་པར་


DTG136_Page_0417
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏོགས་པའི་མི་དགེ་བ་དང༌། ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་དང་ཡང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་གསུམ་འདུས་པ་འབྱུང་སྟེ། གསུམ་འདུས་པ་ཡང་རེག་པ་ལས་འཁྲུལ་པ་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་རེག་པ་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་མེད་པར་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །མྱོང་བ་མེད་པ་དང་མཚན་མར་འཛིན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་སེམས་མེད་པས་ན་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱང་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །སེམས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ལྔ་ནི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཡིན་པས་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་འདུན་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་བོ། །བཅུ་གཅིག་ནི་དགེ་བ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ལ་ཐུག་པ་ཡན་ཆད་དོ། །དེ་དག་ནི་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱང་དགེ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་སྟེ། དེ་དག་ནི་སེམས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་ཁྲོ་བ་ནས་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཐུག་པ་ཡན་ཆད་དོ། །འགྱོད་པ་ལ་སོགས་བཞི་ནི་གཞན་དུ་ཡང་ངོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ་ཞེས་ཁྱད་མེད་པར་བརྗོད་ཀྱང་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཆར་གཏོགས་པ་དང༌། སེམས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །འགྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྱོད་པ་དང་གཉིད་དང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའོ། །གཞན་དུ་ཡང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཉེ་བའི་ཉོན་


DTG136_Page_0418
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོངས་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཀྱི། དགེ་བ་ཡིན་པ་དང༌། ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་འདི་ནི་བསྡུ་ན་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གོ །འདི་དག་གི་སོ་སོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་པས། རེག་པ་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲིས་སོ། །འདིར་ནི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་བསྟན་གྱི་མདོར་བསྡུ་བར་འདོད་པས་གཞན་ནས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་གིས་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱང་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྔར་བཤད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གསུམ་འདུས་ནས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཡིན་པས་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་ཉིད་གསུམ་མོ། །དེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་གནས་པ་ནི་འདུས་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་ན་དེའི་དུས་ཉིད་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་པ་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པ་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་འདི་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་པའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རེག་པའོ། །དབང་པོ་ཡང་བྱེ་བྲག་གང་གིས་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དེའི་འགྱུར་བ་སྟེ། དབང་པོ་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བས་དབང་པོ་ལ་རེག་པའམ་དབང་པོས་རེག་པས་རེག་པའོ། །འདིའི་ལས་ནི་ཚོར་བའི་རྟེན་བྱེད་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་མདོ་ལས་ཀྱང་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རེག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བའི་ཚོར་བ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པས་འཇུག་པ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་གང་གིས་སེམས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པའོ། །དེ་ནི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། སེམས་འཛིན་པ་ནི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་དང་ཡང་གཏོད་པའོ། །ལས་དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་དམིགས་པ་ངེས་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་ཀྱི། དེ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའོ་ཞེས་གང་སྨོས་པ་ནི་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེར་ཡང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བརྗོད་


DTG136_Page_0419
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སེམས་པ་གང་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་དང༌། གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ལ་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོན་ཏན་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཉེས་པ་ནི་མི་དགེ་བ་རྣམས་སོ། །གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་ཡོན་ཏན་ནི་ཕན་འདོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཉེས་པ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ནི་བར་མ་དོ་རྣམས་སོ། །སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་གཡོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་ཡོད་ན་ཁབ་ལེན་གྱི་དབང་གིས་ལྕགས་གཡོ་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཡོ་བར་བྱེད་པའོ། །སྐད་ཅིག་གཞན་དུ་མི་གནས་ཤིང༌། །བྱེད་མེད་ཡིད་ཀྱང་གང་གིས་ནི། །བྱེད་དང་བཅས་ལྟར་སྣང་བྱེད་པ། །སེམས་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་དེ་སྐད་ཅེས་བསྟན་ན། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་བྱ་ཞེ་ན། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན་དུ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་དུ་གཡོ་བ་ལྟར་བྱེད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ལ་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་བསྟན་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་ཏོ། །འདུན་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་པའི་དངོས་པོ་ལ་འདོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསམས་པ་སྨོས་པ་ནི་མ་བསམས་པ་ལ་འདུན་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདུན་པ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་དང༌། མཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ལ་བསམ་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསམ་པའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་དང་མཉན་པར་འདོད་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །གལ་ཏེ་འདུན་པ་འདོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སྲེད་པ་དང་འདུན་པ་གཉིས་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྲེད་པ་ནི་མངོན་པར་ཆགས་པའི་


DTG136_Page_0420
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། འདུན་པ་ནི་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་བྱེ་བྲག་ཡོད་དེ། འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མོས་པ་གང་ཞེ་ན། ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངེས་པ་སྨོས་པ་ནི་མོས་པའི་ཡུལ་ཡང་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ངེས་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་འཛིན་མི་སྲིད་དོ། །རིགས་པའམ་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གི་དངོས་པོ་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངེས་པ་སྟེ། མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གང་གིས་དེ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་དེ་ལ་སེམས་འཇོག་པ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་པ་ནི་མོས་པའོ། །འདི་ནི་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཅན་ཏེ། མོས་པ་གཅེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་འཕྲོག་པར་མི་ནུས་སོ། །དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། འདྲིས་པའི་དངོས་པོ་མ་བརྗེད་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདྲིས་པ་ནི་མ་འདྲིས་པ་ལ་དྲན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲིས་པའི་དངོས་པོ་ནི་སྔོན་མྱོང་བའོ། །མ་བརྗེད་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་འཛིན་པ་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ནི་སྔོན་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཡང་དང་ཡང་དྲན་པའོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་འདྲ་བས་མངོན་པར་བརྗོད་པའོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཁོ་ན་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་དམིགས་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡོད་ན་དམིགས་པ་གཞན་ནམ་རྣམ་པ་གཞན་ལ་སེམས་གཡེང་བ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་མི་གཡེང་བའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། བརྟག་པའི་དངོས་པོ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བརྟག་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པའོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་དམིགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། འདིར་རྩེ་གཅིག་ནི་དམིགས་པ་ལ་བྱའོ། །སེམས་མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ནི་


DTG136_Page_0421
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེན་པ་བཞི་སྟེ། འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་བདེན་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ནི་ཉེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུས་དགུ་ལ་འོག་མ་ལ་ནི་ཉེས་པར་ལྟ་གོང་མ་ལ་ནི་ཡོན་ཏན་དུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། རིགས་པ་དང༌། རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པ་དང༌། གཞན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟག་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱང་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་ཀྱང་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འདྲེས་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའམ། ལོག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །རིགས་པ་ནི་བཤད་བ་སྟེ། ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་དང། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། མངོན་སུམ་མོ། །རྣམ་པ་དེ་གསུམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་གསུང་རབ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྟོག་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །རིགས་པ་ངེས་པར་བསམ་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །རིགས་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ལུང་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་བ་ལྟར་སྣང་བ་དང༌། ལོག་པར་བསམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་བསྐྱེད་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ལ་གྲངས་ཅན་དང་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ལུང་གིས་བསྐྱེད་པ་དང༌། རྟོག་གི་ངན་པས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་


DTG136_Page_0422
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དང༌། ཁ་ཅིག་རྟག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ལོག་བར་བསམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པའོ། །སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཤེས་པ་ནི་རིགས་པས་བསྐྱེད་བ་ཡང་མ་ཡིན། མི་རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །འདི་ནི་སོམ་ཉི་བཟློག་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། སོམ་ཉི་བཟློག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ངེས་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ།། །།ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ། བ་མ་པོ་གཉིས་པ། དད་པ་གང་ཞེ་ན། ལས་དང་འབྲས་བུ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། སེམས་དང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་དགེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འདོད་པར་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ། །བསོད་ནམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ངེས་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདོད་པར་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ལ་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བའོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་མི་འདོད་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ནི་འདོད་པའོ། །མི་གཡོ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ལས་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པའི་དད་པ་ནི་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཡོད་པ་དང༌། དེ་ཡང་འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་སྦྲུལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལས་དང་འབྲས་བུའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལས་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་བར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལས་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པའི་དད་པའོ། །བདེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་རྣམས་ཏེ། འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་


DTG136_Page_0423
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་མ་ནོར་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། རྐྱེན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདག་དང༌། ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་གཉིས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་དོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དང་བའོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་གཉིས་ལ་བདག་གིས་འགོག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། ལམ་བསྐྱེད་པར་ནུས་སོ་སྙམ་དུ་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ནི་དད་པའོ། །དཀོན་མཆོག་ནི་གསུམ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་རྣམས་སོ། །དཀོན་པ་ཉིད་དང༌། རིན་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་དང༌། མི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བས་ན་དཀོན་མཆོག་གོ །དེ་ལ་དཀོན་པ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མ་ཆགས་པས་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་དཀོན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་འབྱུང་བ་དང་འདྲ་བར་དཀོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཀྱང་དཀོན་པ་ཉིད་དོ། །རིན་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་འདོད་དགུ་མཐར་ཕྱིན་པའི་གནས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཀས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་


DTG136_Page_0424
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་གསུམ་མོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཤེས་རབ་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་དངོས་པོར་གྱུར་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཚོགས་གཉི་གར་གཏོགས་པའོ། །ཆོས་དཀོན་མཆོག་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིན་ཆེ་བའོ། །དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ནི་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་རིན་ཆེ་བའོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ནི་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་ན་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དགའ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟར་བསུ་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང༌། བརྩལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པས་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཁྱོད་ལ་བསུ་བས་དཔལ་དུ་བྱེད། །བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན་བདེ་བར་བྱེད། །ཀུན་དུ་ཚོལ་བས་བློ་གྲོས་བྱེད། །ཡོངས་སུ་ཤེས་བྱེད་རྣམ་པར་སྦྱོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །མི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་ཁྱོད་དགོན་པ་ན་གནས་ཀྱང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འཇིགས་སམ་བག་ཚ་བའམ་སྦུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པའི་བར་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པའི་མཐུ་བརྙེས་པས་གནས་གྱུར་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་དང༌། བྲལ་བ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་རྒྱས་པ། མཐུ་སྟོབས་མཐའ་ཡས་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པའི་དོན་མཛད་པར་སྤྱོད་པའོ། །ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསྟན་པའི་ཆོས་མདོའི་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་


DTG136_Page_0425
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའོ། །ད་ལྟར་གྱི་སྐྱེ་བ་འགགས་ནས་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་མི་འབྱུང་བ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །དགེ་འདུན་ནི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་བརྒྱད་དེ། འཇུག་པ་བཞི་དང་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་བཞིའོ། །ཕན་ཚུན་མི་ཕྱེད་པ་དང་སྟོན་པ་མི་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་ནོ། །ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་མཆོག་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བསལ་བའི་མཐར་ཕྱིན་པའི་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་དང༌། མཆི་མ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་མཚོན་པའི་དང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་དད་པའོ། །རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་དང༌། ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་ལ་དད་པའོ། །འཁོར་བའི་འདམ་རྫབ་ལས་རྒལ་བ་དང༌། འཁོར་བའི་འདམ་རྫབ་ལས་རྒལ་བའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། དགེ་འདུན་ལ་དང་བའི་བདག་ཉིད་ནི་དད་པའོ། །དད་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡོན་ཏན་ཅན་ནམ་ཡོན་ཏན་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་དང༌། ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་དང་བའི་རྣམ་པ་དང༌། ཡོད་པ་ཡོན་ཏན་ཅན་ཐོབ་པའམ། སྐྱེད་ནུས་པ་ལ་འདོད་པའི་རྣམ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྲེད་པའམ། འདུན་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རམ། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བ་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྲེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུན་པ་ནི་དད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་འདུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྙོག་པ་དང་མི་མཐུན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྙོག་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། དད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་དང་བར་འགྱུར་བས་སེམས་དང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆུ་དང་བར་བྱེད་པའི་ནོར་བུ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་


DTG136_Page_0426
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལ་དང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་དང་པའི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འདུན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་གམ་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཁ་ན་མཐོ་བས་འཛེམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ནས་སུ་ཞིག་བྱ་བ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ལྡོག་པ་དེ་ནི་དེའི་དབང་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། བདག་པོར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་ཡིན་པས་སྡིག་པ་ཉིད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྟེ། བྱས་ཀྱང་རུང་མ་བྱས་ཀྱང་རུང་བདག་གམ་ཆོས་ཀྱི་དབང་བདག་པོར་བྱས་ནས། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དེས་སེམས་བག་འཁུམས་པ་ནི་འཛེམ་པའོ། །རིགས་དང་ཤེས་རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་བྱ་བར་མི་རིགས་པར་ཤེས་པས་བདག་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་སྡིག་པ་འདི་ལྟ་བུ་ག་ལ་བྱ་ཞེའམ། བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ག་ལ་རུང་སྙམ་པ་དང༌། མི་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ལས་ཀྱང་སྨད་པའོ། །ཞེས་དེ་ལྟར་ཇི་ཙམ་དུ་བདག་གམ་ཆོས་ལ་ལྟ་ཞིང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཛེམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངོ་ཚ་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཛེམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་འདི་ནི་སྨད་པ་སྟེ། བདག་ལ་ལས་འདི་ལྟ་བུ་རིགས་ན་སྨོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་འཛེམ་པའོ། །འདི་ཡང་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཉིད་དོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པར་བྱས་ན་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བ་སྤོང་བས་ཡང་དག་པར་སྔོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བྱས་ན་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་སྤོང་བས་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པར་མ་བྱས་ན་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པས་འདི་གཉིས་ནི་དེའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། སྔོན་དུ་འདྲེན་པ་ཉིད་དོ། །མ་ཆགས་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་


DTG136_Page_0427
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ལ་མ་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་འཇུག་སྟེ། མེད་པ་དང༌། གཞན་པ་དང༌། གཉེན་པོ་ལའོ། །འདིར་ནི་གཉེན་པོ་ཉིད་ལ་འཇུག་གི་མེད་པ་དང༌། གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆགས་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡིད་འབྱུང་ཞིང་མི་ལེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྟོག་པ་མཛད་པའོ། །ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་དང་སྨོན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་མ་ཆགས་པ་སྟེ། སྲིད་པ་དང་སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་དང་མི་ཕྱོགས་པའོ། །ཡིད་བྱུང་བ་ནི་སྲེད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་དང་སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་མི་ཕྱོགས་པའོ། །མི་ལེན་པ་ནི་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་གཉི་ག་ལ་མ་ཆགས་པའོ། །ཡང་ན་མི་ལེན་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཕྱིར་ཡིད་བྱུང་བ་སྨོས་ཏེ། སྲིད་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་མི་ཕྱོགས་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པའི་མི་ལེན་པ་དེ་མ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཞེ་སྡང་མེད་བ་གང་ཞེ་ན། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་སྟེ། བྱམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཞེ་སྡང་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོ་ནི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་མེད་པའོ། །ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་ནི་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་སྨོས་ཏེ། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་བྱམས་པའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེ་སྡང་མེད་པ་སྟེ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །གཏི་མུག་མེད་པ་གང་ཞེ་ན་གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་པས་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོགས་པར་རྟོགས་


DTG136_Page_0428
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །དེ་ཡང་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པ་དང་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། ལུང་དང་བསམ་པ་དང༌། རྟོགས་པའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བཞིའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་བསྟན་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྫས་གཉིས་འགྲོགས་མི་སྲིད་པས་བརྩོན་འགྲུས་སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་མ་བཏོན་མ་བཅོམ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་མི་འབྱེད་པའོ། །འདིར་ཚིག་གི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་གཏི་མུག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་མེད་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་གང་ཞེ་ན། ལེ་ལོའི་གཉེན་པོ་སྟེ། དགེ་བ་ལ་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་དམན་པ་ནི་ལེ་ལོ་སྟེ། སྙོམ་ལས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་དེ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སེམས་མི་སྤྲོ་བའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ལེ་ལོ་བཞིན་དུ་གཉི་གར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་ལ་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་སྤྲོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་སྤྲོ་བ་ནི་སྨད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལེ་ལོ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པའི་ཕྱིར། །རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་བཞིན་དུ་དེ་ལ་སྤྲོ་བར་བྱ་ཅི་དགོས་ཤེ་ན་ཕལ་ཆེར་ནི་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི། གང་དུ་སྤྲོ་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ན་གོ་ཆ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང། མི་འགོད་པ་དང༌། མི་ལྡོག་པ་དང༌། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་


DTG136_Page_0429
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་ལྟར་དངོས་གཞི་ལ་འཇུག་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་གང་ཞེ་ན། གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཉེན་པོ་སྟེ། ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ནི་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་རྣམས་ཏི་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་མེད་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ལུས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་རང་གི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ལྡང་བ་ཡང་བ་གང་ལས་བྱུང་བའོ། །སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཀྱི་སིམ་པ་དང་ཡང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་ན་དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པས་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལུས་ཀྱི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་དགའ་བས་ཟིན་པ་ལ་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་དགའ་ན་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྐབས་ཡིན་པས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་བཤད་དོ། །ཡང་ན་ལུས་ལས་སུ་རུང་བན་ཡིད་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། འདིར་ལུས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །འདི་ནི་དེའི་དབང་གིས་གནས་འགྱུར་བས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་བ་མ་ལུས་པ་སེལ་བའི་ལས་ཅན་ནོ། །བག་ཡོད་པ་གང་ཞེ་ན། བག་མེད་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། མ་ཆགས་པ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བར་དེ་དག་ལ་གནས་ནས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤོང་ཞིང་དེའི་གཉེན་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་བསྒོམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བག་མེད་པ་ནི། གང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་སེམས་མི་སྲུང་ཞིང་དགེ་བ་རྣམས་འབྲི་བར་བྱེད་པའོ། །བག་ཡོད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་ཞིང་


DTG136_Page_0430
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་གཉེན་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་བསྒོམ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བག་ཡོད་པ་ནི་བག་མེད་པའི་གཉེན་པོར་བསྟན་པའོ། །མ་ཆགས་པ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང་བཅས་པར་གཟུང༌། མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཐུག་པའི་བར་དེ་དག་ལ་གནས་པ་ནི་བརྟེན་པ་དང༌། གནས་བཅས་ནས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་བ་སྟེ། འདིས་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བག་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཟག་པ་དང༌། ཟག་པའི་གནས་ཡུལ་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་རྣམས་སེལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གནོན་པ་དང༌། ས་བོན་ཡང་དག་པ་འདོན་པའི་བདག་ཉིད་ནི་སྤོང་བའོ། །ཡུལ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་སྤོང་ངོ༌། །དེའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་གཉེན་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །སྒོམ་པ་ནི་དེ་དག་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡང་དང་ཡང་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་དང་བཅས་པའི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་ཞིང་དེའི་གཉེན་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱང་སྒོམ་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་ཡན་ཆད་དང་བཅས་པའི་མ་ཆགས་པ་ལ་བག་ཡོད་པ་གདགས་ཏེ། འདིས་ནི་གནས་དང་བཅས་པའམ། རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ལ་བག་ཡོད་པ་གདགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་སྲིད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྙེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའོ། །བཏང་སྙོམས་གང་ཞེ་ན། མ་ཆགས་པ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བར་དེ་དག་ཉིད་ལ་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བག་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་བཤད་པར་བྱའོ། །སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ནི་


DTG136_Page_0431
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མའི་དུས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ནི་སེམས་མི་མཉམ་པ་སྟེ། དེ་མེད་པས་ཐོག་མར་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང་བསྒྲིམ་མི་དགོས་པར་མཉམ་པར་གཞོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཅི་རིགས་པར་མཉམ་པར་འཇུག་པ་ནི་རྣལ་དུ་འདུག་པའོ། །དེའི་དུས་ན་ནི་བསྒོམས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པའི་ཕྱིར་བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་འབྱུང་བར་དོགས་པ་དང་ལྡན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྒོམ་པ་ཁྱད་ཞུགས་པར་གྱུར་པས་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐག་རིང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཉིས་འབྱུང་དུ་དོགས་པ་མེད་དེ། བྱིང་བ་དང་རྒོད་པའི་གཉེན་པོའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་རྩོལ་བ་མི་བྱེད་པས། སེམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་སོ། །གང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་བསལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཉིད་དང་སྦྱར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དག་དང་བཅས་པ་དག་གོ །དེ་དག་བསལ་ན་ཡང་མི་སྐྱེ་བའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གནས་པ་དང་མི་མཐུན་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་དེས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་གནས་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེས་བསལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གནས་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་དང་མི་མཐུན་པས་དེའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐབས་མི་འབྱེད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་འཚེ་བའི་གཉེན་པོ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གསོད་པ་དང་འཆིང་བ་ལ་སོགས་པས་ཐོ་མི་འཚམས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བའོ། །རྣམ་བར་འཚེ་བའི་གཉེན་པོ་ནི་སྙིང་རྗེ་བ་སྟེ། བསོད་ཉམས་བསྲེལ་བའོ། །བསོད་ཉམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་སྟེ། བདེ་བ་བསྲེལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱི་ཕ་རོལ་སྡུག་བསྔལ་ན་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་བག་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་བཏགས་པ་ཉིད་དོ། །ཞེ་སྡང་མེད་པའི་ཆ་ལ་བཏགས་བའི་ཕྱིར་རྫས་


DTG136_Page_0432
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོ་མི་འཚམས་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དགེ་བ་བཅུ་གཅིག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་ཞེན་པ་དང་ལྷག་པར་ཆགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ནི་ཁམས་གཉིས་ཀྱི་གཟུགས་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་སྲིད་པ་གསུམ་དུ་སྲིད་པ་སྐྱེ་བའམ། ཡང་སྲིད་པའི་ལས་ལེན་པས་ན། སྲེད་པ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་རག་ལུས་པ་དང༌། དེ་དག་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་འབྱུང་བས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །འཇེན་པ་དང་འདྲ་བས་ཞེན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འབྲུ་མར་ལ་སོགས་པའི་སྣུམ་རས་ལ་སོགས་པའི་གནས་ལ་ཞུགས་ཏེ་མཆེད་པ་ཤིན་ཏུ་བསྒྲིམས་ཀྱང་རང་གི་གནས་ནས་དབྱུང་བར་དཀའ་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདོད་ཆགས་ཀྱང་རང་གི་དམིགས་པ་ལ་ཞུགས་ནས་མཆེད་པ་ནི་འབད་པ་ཆེན་པོས་ཀྱང་དམིགས་པ་དེ་དང་དབྲལ་བར་དཀའ་བས་ཞེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་པར་ཆགས་བ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་ལ་ཡང་སྣུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ལྷག་པར་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་བསྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་ཁམས་གསུམ་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དུ་བརྗོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་དེ་ཡང་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པའི་དབང་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་བསྐྱེད་པར་བཤད་དོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་


DTG136_Page_0433
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་རྩུབ་པ་སྟེ། དེས་ནོན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གསོད་པ་དང༌། བཅིང་བ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་བྱ་བར་སེམས་པའོ། །འདི་ནི་རེག་པར་མི་གནས་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རེག་པ་ནི་བདེ་བ་སྟེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ནི་རེག་པར་གནས་པའོ། །རེག་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་བ་ནི་རེག་པར་མི་གནས་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་ཡོད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་གདུང་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ཡང་གདུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་དེ་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་ཤིང་ཕོངས་པ་དང་བཅས་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་འགྲས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་གང་དང་ཡང་རིང་བ་མ་ཡིན་པས་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་རེག་པར་མི་གནས་བ་དང་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་དུ་བཤད་དོ། །ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ང་རྒྱལ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་སེམས་ཁེངས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་དངོས་པོར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འདི་ནི་བདག་གོ་འདི་ནི་བདག་གིའོ་ཞེས་དེ་དང་དེའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བདག་ཁེངས་ཤིང་གཞན་དག་ལས་ལྷག་པར་རློམ་སེམས་པའོ། །འདི་ནི་མི་གུས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མི་གུས་པ་ནི་བླ་མ་རྣམས་དང༌། གང་ཟག་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་འགྱིང་ཞིང་ལུས་དང་ངག་གི་སྲི་ཞུ་མེད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་ནི་འདིར་ཡང་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་སེམས་ཁེངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་ཀྱང་སེམས་ཁེངས་པའི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཐ་དད་དེ། ང་རྒྱལ་བ་དང༌། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་དང་ཤེས་རྒྱ་དང་ནོར་ལ་སོགས་པས་དམའ་བ་བས་རིགས་དང་ཤེས་རྒྱ་དང་ནོར་ལ་སོགས་པས་བདག་ཆེའོ་སྙམ་དུ་


DTG136_Page_0434
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའམ། རིགས་ལ་སོགས་པས་མཚུངས་པ་ཉིད་ལ་དེ་དག་དང་བདག་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ནི་རིགས་དང་ཤེས་རྒྱ་དང་ནོར་ལ་སོགས་པས་མཚུངས་པས་གཏོང་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཉམས་རྩལ་ལ་སོགས་པས་བདག་ཆེའོ་སྙམ་པའམ། རིགས་དང་ནོར་ལ་སོགས་པས་ཆེ་བ་ལ་ཤེས་རྒྱ་དང་ནོར་ལ་སོགས་པས་བདག་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ནི་རིགས་དང་ཤེས་རྒྱ་དང་ནོར་ལ་སོགས་པས་ཆེ་བ་བས་ཀྱང་རིགས་དང་ཤེས་རྒྱ་དང་ནོར་ལ་སོགས་པས་བདག་ཆེའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་ལ། འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་ལུས་འདོད་པ་ནི་འདུན་པའོ། །ལྷག་པར་ཆགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་སོ། །དེ་ལ་མ་འོངས་པའི་ལུས་ནི་འདུན་པའི་སྒོ་ནས་ལེན་པའོ། །ད་ལྟར་གྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བར་ལན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བ་དེ་དག་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་ནས་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པར་བདག་གིས་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མིའི་ཆོས་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེས་བསྐྱེད་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ། །དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་མིའི་ཆོས་རྣམས་ལས་གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པར་བྱ་བའོ། །ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་རྙེད་པར་བྱ་བ་དེ་མེད་པར་བདག་གིས་


DTG136_Page_0435
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་འཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་རིགས་དང་ཤེས་རྒྱ་དང་ནོར་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་ཆེས་འཕགས་པ་བས་རིགས་ལ་སོགས་པས་བདག་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་ཆུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རེ་ཞིག་མཚུངས་པ་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་པ་དང༌། མཚུངས་པ་བས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ་སྙམ་པའམ། ཁྱད་པར་ཅན་བས་ཀྱང་འཕགས་སོ་སྙམ་པ་ནི་ཁེངས་པའི་གནས་ཡིན་པས་ང་རྒྱལ་དུ་རིགས་ན། བདག་ཆུང་བར་མཐོང་བ་ཁེངས་པའི་གནས་སུ་ཅིའི་ཕྱིར་འགྱུར་ན་འདི་ལྟར་དེ་ལ་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཁྱད་ཆེས་འཕགས་པ་བས་བདག་ཅུང་ཟད་གཅིག་གིས་དམའ་བར་འཛིན་གྱི་ཇི་ལྟར་ཁྱད་ཆེ་བ་བཞིན་དུ། དམའ་བར་ནི་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཁེངས་པའི་གནས་སོ། །ཡང་གང་དག་སེམས་ཅན་མཆོག་དམ་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་ན་བདག་དམའ་བར་འགྱུར་ནའང་ཐ་གིའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོན་ཏན་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་སུ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ཡང་ན་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་ནི་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སུ་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་པའོ། །ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པས་ན་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །མ་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། ལས་དང་འབྲས་བུ་དང་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་རྣམས་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་གྱི་མ་འདྲེས་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང༌།


DTG136_Page_0436
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ལས་མི་ཤེས་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མེ་གཡོ་བའི་ལས་ཡོད་པར་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། མི་རྟོགས་པ་དང༌། ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པའོ། །འདི་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་རིག་པའོ། །བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ལས་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའམ། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བའི་ལས་མེད་དོ་ཞེས་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ལ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པ་རྣམས། ཕྱུགས་གསོད་ཅིང་མེར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་བསོད་ནམས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་རྣམས་ཕྱུགས་གསོད་ཅིང་མེར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའོ། །འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ལོག་པར་ངེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ལྟ་བ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས། འདིར་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་ལྔ་ལ་བྱ་བར་བཞེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བ་ལྔ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་ཀྱང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་སྨོས་སོ། །འཇིག་པར་འགྱུར་བས་འཇིག་པའོ། །བསགས་པས་ཚོགས་ཏེ། འཇིག་པའི་ངང་ཅན་མང་པོ་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་བདག་དང་བདག་གི་བ་མེད་པར་མིང་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ནི་རྟག་པ་དང། གཅིག་པུ་ཡིན་པར་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཁས་ལེན་ལ། འདི་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། དུ་མའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བདག་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་ལ་ལ་དག་བདག་དང་བདག་གིས་


DTG136_Page_0437
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེས་སུ་ལྟ་བས་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལའོ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོར་རམ། འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་བདག་ཏུ་འདོགས་གྲང་ན། གྲངས་ཅན་རྣམས་ནི་བདག་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་སེམས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མི་མཁས་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་ཉིད་ཀྱི་སྤྱིར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཕུང་པོ་བཞི་ལ་ནི་བདག་ཡིན་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་ནི་བདག་གི་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །བློའི་འཇུག་པ་མ་གཏོགས་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པར་ནི་སེམས་ཀྱི་ཉམས་ཐ་མལ་པས་བརྗོད་པའམ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཅར་བུ་པ་ཁ་ཅིག་ནི་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་དག་གི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ཡང་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྟ་བ་ནས་སེམས་པའི་བར་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བར་བྱེད་པ་དང༌། འདུས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། དྲན་པར་བྱེད་པ་དང་སེམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་བདག་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་བདག་ཏུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་མིག་མ་གཏོགས་པར་ལྟ་བ་གཞན་ནི་མེད་དོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དཔེར་ན་སྒྲའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དྲིལ་བུ་འཁྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་གང་ལས་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ཡང་ཡིད་དགའ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། ཡིད་མི་དགའ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ཇི་སྐད་བྱ། དེར་ཡང་འདུས་པའམ་རྒྱུད་གང་ལ་བདག་གདགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཉིད་ལ་གཟུགས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ལ་གཟུགས་མཐོང་བ་དང༌།


DTG136_Page_0438
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་མཐོང་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་ནས་ཚོར་བར་བྱེད་པས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེར་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོ་དགག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་བྱེད་པ་པོར་བསྟན་ཏོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོར་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པས་བྱེད་པའི་དུས་ན་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཐོབ་པ་མ་གཏོགས་པར་བྱེད་པ་གཞན་མེད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་ནི་བྱ་བ་མེད་དོ། །དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་གལ་ཏེ་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་ཀྱང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་པ་པོ་དང༌། འཇིག་པ་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་པ་རྒྱུ་དང་བཅས་པས་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་ཡང་འཇིག་པ་པོ་ཉིད་དམ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་འཇིག་པའི་རྒྱུར་ཡོངས་སུ་བརྟག་གྲང་ན། ཕྱོགས་སྔ་མ་ལྟར་ན་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའམ། འཇིག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་དེ་ནི་སྔར་གང་གི་རྒྱུར་མ་གྱུར་པ་དེ་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པས་ཕྱིས་ཀྱང་དེའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཕྱོགས་ཅིག་ཤོས་ལྟར་ན་ཡང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ངེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་འཇིག་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་ཡང་ངེས་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་དེ་དག་གི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡང་ཐ་དད་པ་ངེས་པ་ཡོད་པར་འགལ་བ་མེད་ཀྱི། འཇིག་པ་ནི་དངོས་པོར་བརྗོད་པ་མེད་པས་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་བ་མེད་ན་ངེས་པ་འདི་སུས་བྱས། དེ་ལྟ་བས་ན་འཇིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པའམ། འཇིག་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་གལ་ཏེ་འཇིག་པ་འཇིག་པའི་རྒྱུའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ན་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དོན་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཞིག་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བས་ཞིག་ཟིན་པ་


DTG136_Page_0439
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་འཇིག་པ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་མེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་སྔ་ན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ལ་སྔ་ན་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞིག་ནས་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དམ་དངོས་པོ་མེད་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་ཞིག་ནས་མེད་པ་ཡང་ཞིག་ནས་མེད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཞིག་ནས་མེད་པ་རྣམས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་འདོད་ན་ནི་གཉི་ག་ཡང་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཞིག་ནས་མེད་པར་ཡང་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །བྱ་བ་ཡང་དངོས་པོ་ལས་གཞན་ནམ་གཞན་མ་ཡིན་པར་བརྟག་གྲང་ན། གལ་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་ན་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པ་བོ་དང་ལས་སུ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཐོབ་ནས་བྱ་བ་བྱེད་ན་དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་མེད་པར་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པར་མི་རུང་ངོ༌། །བྱ་བས་སྟོང་ན་ཡང་བྱེད་པ་པོར་མི་རུང་ངོ༌། །བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ནི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་བྱ་བ་བྱེད་པ་པོའམ། ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་དང་དེ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྔ་མ་འཇིག་ལ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །ཇི་སྟེ་བདག་མ་ཐོབ་ན་དེ་ལྟར་ན་ཡང་བྱེད་པ་པོ་དང༌། བྱ་བ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་མི་རུང་སྟེ། གཉི་ག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གཅིག་ནི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ་ཅིག་ཤོས་ནི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་མེད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་ན་བྱ་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་གི་ངང་གིས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཉིས་ལས་བྱ་བ་གུད་ན་ཡང་མེད་དེ། བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་སྐྱེད་ལ། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་ལས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་མེད་པར་ཡང་ལས་དང་བྱེད་


DTG136_Page_0440
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བོར་མི་རུང་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་དེར་བྱ་བ་གཞན་ཡོང་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཡོད་པར་འགྱུར་བས་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་བྱ་བ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་བྱ་བ་སྐྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་བྱ་བ་གཞན་དང་བྲལ་བའི་རྫས་ཉིད་སྐྱེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ལ། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ནུས་པ་ཡང་མ་མཐོང་བའི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གལ་ཏེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བ་བསྐྱེད་ཀྱི་རྫས་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་དང༌། ཞིག་ནས་མེད་པ་གཉིས་བྱ་བ་ལ་ཡོད་ཀྱི་རྫས་ལ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྫས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་པའམ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ལས་བྱ་བ་གཞན་ཞིག་ཡིན་ན་སྒྲུབ་པ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པ་མེད་པ་དང་སྒྲུབ་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲུབ་བ་མེད་ན་བྱ་བ་མེད་དོ། །ཡང་གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་པོ་ལས་འགྲོ་བ་གཞན་པ་དང༌། འབྲས་རྣམས་ལས་ཚོས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་ལས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་པོ་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པ་མེད་པ་དང༌། འབྲས་ཀྱང་གནས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྟེ་ཡང་བྱ་བ་ཉིད་རང་གི་གཞིར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་སྔོན་གྱི་གནས་ལས་འགྱུར་བ་མ་བཀག་གོ་ཞེ་ན། འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་ལས་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཅིག་ཅར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་སྔར་ཞིག་ལ་དུས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱ་གཞི་མེད་པ་དང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་བའི་རྒྱུར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཅན་གཡོ་བ་མེད་པ་ནང་ན་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་མེད་པར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ཉིད་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་སྔ་མ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་གཞན་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོར་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་གྱི། འདི་བདག་དང་བདག་གི་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་


DTG136_Page_0441
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བདག་གིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་གཅོད་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨོངས་པར་མ་གྱུར་ན། བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་ཏུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་གྱུར་པ་དང་མ་ཟིན་པ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་གིར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟའོ། །གང་གི་ཚེ་བདག་གི་རྒྱུན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཚེ་གཞན་ལ་ནི་བདག་གིར་ལྟའོ། །འདི་ནི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེའི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་དེ་ལ་དབང་བྱེད་དོ། །རྟག་པའམ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་དངོས་པོ་གང་ལ་བདག་ཏུ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་སྟེ། རྟག་པ་ནི་ཐེར་ཟུག་གོ །ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆད་པ་ནི་འདིར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་འཇིག་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དབུ་མའི་ལམ་ནི་རྟག་པ་དང་ཆད་པར་འཛིན་པ་སྤངས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་པའོ། །རྒྱུའམ་འབྲས་བུའམ་བྱེད་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་འཇིག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བྱའི། ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་དང༌། མི་དགེ། བའི་རྩ་བ་དམ་དུ་འཛིན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམ་པར་འཛིན་པས་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ལྟ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་


DTG136_Page_0442
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། ལོག་པར་ལྟ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་པོའི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དག་སྟེ། གང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟ་བ་རྣམས་འབྱུང་བའོ། །དེའི་གནས་ལ་མཆོག་དང་གཙོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དེ་དག་དོན་མཚུངས་མོད་ཀྱི། གཅིག་གིས་གཅིག་བཤད་པའི་ཕྱིར་སྨོས་སོ། །འདི་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོར་འཛིན་པས་དེ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་སྒྲོ་ནས་འདི་ནི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང༌། དེའི་གནས་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྤོང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཆ་བྱད་དང༌། ཚུལ་དང༌། ལུས་དང༌། ངག་གི་འཇུག་པ་ངེས་པར་བྱེད་པ་ནི་བརྟུལ་ཞུགས་སོ། །ཕུང་པོ་གང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་སམ་བརྟུལ་ཞུགས་འབྱུང་བའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་གནས་སོ། །ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་བཟུང་ནས་དེ་མངོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་ལ་དམ་པར་འཛིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་སྔར་བཤད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་འདིས་སྡིག་པའི་དྲི་མ་སེལ་ཞིང་དག་པར་བྱེད་པས་དག་པའོ། །འདིས་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པས་གྲོལ་བའོ། །འདིས་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱིན་པར་བྱེད་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །ངེས་པར་འབྱིན་པ་ནི་ཐར་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སམ་བརྟུལ་ཞུགས་བདག་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ངལ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་ཡིན་གཉིས་


DTG136_Page_0443
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལས་དང་འབྲས་བུ་དང༌། དཀོན་མཆོག་རྣམས་བསྡུའོ། །ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་སོམ་ཉི་ཡོད་པ་ནི་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའོ། །འདི་ཤེས་རབ་ལས་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་དུ་ཞིག་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན། དུ་ཞིག་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ལྟ་བ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་གོང་མ་ལ་ཡང་འགོལ་བས་དེའི་ཕྱིར་འོག་མ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །འདི་དག་ཉི་ཚེ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཀྱི། ཐེ་ཚོམ་ཡང་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་གའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། ང་རྒྱལ་རྣམས་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བརྗོད་དགོས་པས་དེ་དག་བཤད་པར་བྱའོ། །འཕྲལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་བྱ་སྟེ། མ་འོངས་པ་དང་འདས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་གཟུང་སྟེ། འདིས་ནི་ཁྲོ་བོའི་ཡུལ་བསྟན་ཏོ། །ཁྲོ་བོ་ནི་དེ་ལྟར་ཉིད་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་གི །གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་དང་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །འདི་ནི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འདི་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆའི་ཁྱད་པར་ལ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་ཉིད་དེ། འཕྲལ་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ལ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ། །དབྱུག་པ་ལེན་པ་


DTG136_Page_0444
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྲོ་བ་ཞེས་གདགས་སོ། །ཁྲོས་པའི་འོག་ཏུ་འདིས་བདག་ལ་གནོད་པ་འདི་བྱས་སོ་ཞེས་ཤར་གཉེར་བའི་བདག་ཉིད་དེའི་མདུད་པར་འཛིན་པ་མི་གཏོང་བར་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་པ་ནི་ཁོ་ན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། མི་བཟོད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མི་བཟོད་པ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། ཕྱིར་གནོད་པ་བྱེད་འདོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཡང་ཁྲོ་བ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་གི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་པས་བཏགས་པའི་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཆགས་པ་ནི་འདུན་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། འཇིགས་བ་ལ་སོག་པ་བསལ་ཏེ། དེ་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་གླེང་བར་བྱེད་པས་དུས་སུ་ཁྱོད་འདི་ལྟ་བུ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བསྙད་པ་ལ་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་ཁ་ན་མ་ཐོབ་མ་ཁྱུད་པའོ། །འཆབ་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མཁྱུད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པས་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་ཉིད་དེ། འདི་ནི་འགྱོད་པ་དང་རེག་པར་མི་གནས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མཁྱུད་ན་འགྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །འགྱོད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འགྱུར་བས་རེག་པར་མི་གནས་སོ། །ཚིག་བརླང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚང་འབྲུ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེ་གཅོད་པ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པོ་ཞེར་འདེབས་པར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ནི་ཞེར་འདེབས་པ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཞེར་འདེབས་པ་ཉིད་དོ། །ཚིག་བརླང་པོས་ཟ་བ་དང་འདྲ་བར་ཚིག་བརླང་པོར་ཞེར་འདེབས་པ་ཉིད་ནི་འཚིག་པའོ། །འདི་ཡང་ཁྲོ་བ་དང༌། ཁོ་ན་དུ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་ཉིད་དེ། རྫས་སུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ངག་གི་ཉེས་པར་སྦྱོང་བ་སྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་དང༌། རེག་པར་མི་གནས་པའི་ལས་ཅན་ཏེ་དེ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དང་འགྲོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲག་དོག་ནི་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང༌། རིགས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་ནས་ཞེ་སྡང་གི་ཆར་མངོན་པར་གཏོགས་པའི་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པ་སྟེ། རང་གི་བསམ་པ་ལ་ཁྱབ་པར་འཁྲུགས་པས་ཁོང་ནས་


DTG136_Page_0445
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཁྲུགས་པའོ། །འདི་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། རེག་པར་མི་གནས་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཟིན་པའི་དངོས་པོ་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་དང་མཁས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམས་གང་གི་ཕྱིར་མཆོད་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པས་འདོད་པའམ། མི་འདོད་པ་ལ་ཡང་རུང་སྟེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ཡོད་ན་སྦྱིན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཞེན་ནས་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཤས་ཀྱིས་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བར་འདོད་པ་ནི་སེར་སྣའོ། །འདི་ནི་ཡོ་བྱད་མ་བསྙུངས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཡོ་བྱད་མ་བསྙུངས་པ་ནི་སེར་སྣས་ཡོ་བྱད་མི་མཁོ་བ་རྣམས་ཀྱང་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། གཞན་ལ་སླུ་བའི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་སྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་གཞན་ལ་སླུ་བའི་བསམ་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གཞན་དུ་གནས་ལ་གནས་གཞན་དུ་སྟོན་པ་སྟེ། འདི་ནི་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་སྟོན་པས་ན་དེ་གཉིས་འདུས་པ་ལ་གདགས་ཏེ། ཁྲོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བཏགས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། རྫས་སུ་ནི་མེད་དོ། །ལོག་པས་འཚོ་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་གི་ཚུལ་འཆོས་པས་ཟིན་པའི་མལ་ཆ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་འཚོའི། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བས་རྙེད་པས་ནི་མ་ཡིན་པ་ནི་ལོག་པས་འཚོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཡོ་གང་ཞེ་ན། བདག་གི་ཉེས་པ་བཅབ་པའི་ཐབས་བཟུང་བ་སྟེ། སེམས་གྱ་གྱུ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་གི་ཉེས་པ་བཅབ་པའི་ཐབས་ནི་གཞན་མགོ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གཞན་ནས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་ཞིང་གཏམ་རླུང་སྐུར་བ་དང༌། བསལ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཡོ་དང་འཆབ་པ་གཉིས་ཐ་དད་དེ། དེ་ནི་དངོས་སུ་མཁྱུད་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་བདག་གི་ཉེས་པ་བཅབ་པའི་ཐབས་བཟུང་བ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་གྱ་གྱུ་བ་ནི་མི་དྲང་བ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་ན་སེམས་ལམ་དྲང་པོར་མི་འཇུག་གོ །འདི་ནི་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་ནས་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་དེ་གཉིས་ཀྱི་བདག་


DTG136_Page_0446
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་ཉེས་པ་བཅབ་པའི་ཕྱིར་མགོ་རྨོངས་པར་བྱེད་པས་དེ་གཉིས་འདུས་པ་ལ་དེ་གདགས་སོ། །འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་རྙེད་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་ནི་གང་རྙེད་ན་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་བར་ཆད་བྱེད་པའོ། །རྒྱགས་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཆགས་པའི་བར་དུ་དགའ་བ་སྟེ། སེམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་དང་ནད་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། ལང་ཚོ་ལ་བབ་པ་དང༌། སྟོབས་དང༌། ཕྱུག་པ་དང༌། བློ་དང༌། ཡིད་གཞུངས་པ་ལ་སོགས་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་རང་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་དགའ་བའི་བྱེ་བྲག་གོ །སེམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དགའ་བའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དགའ་བའི་བྱེ་བྲག་གང་གིས་སེམས་རང་དབང་མེད་པར་བྱེད་པ་དེས་དེ་བདག་གི་དབང་དུ་བྱ་བ་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་མདོར་ན་དགའ་བའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་སྲེད་པའི་རྣམ་པ་ལ་རྒྱགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི། གསད་པ་དང༌། བཅིང་བ་དང༌། བརྡེག་པ་དང༌། བསྡིགས་པ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེ་བས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྟེ། འདིས་གསད་པ་དང༌། བཅིང་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པའོ། །དེ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། སྙིང་བརྩེ་བ་མེད་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་མེད་པ་དང༌། བརྩེ་བ་མེད་པའོ། །སྙིང་བརྩེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཀྱང་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པ་དང༌། བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང་གཞན་དག་བྱེད་པ་མཐོང་ངམ། ཐོས་ན་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་རྣམས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་གཅིག་གིས་གཅིག་བཤད་དོ། །འདི་ནི་མདོར་ན་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་རྩུབ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་


DTG136_Page_0447
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ལས་ཅན་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི་འདི་ལ་ངོ་ཚ་མེད་པ་སྟེ། དེ་གང་དང་ལྡན་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པ་སྟེ། ལས་དེ་བདག་གི་ཆ་མ་ཡི་ན་ཤེས་ཀྱང་གང་ཁ་ན་མཐོ་པས་མི་འཛེམ་པ་དེ་ངོ་ཚ་མེད་པའོ། འདིས་ཁྲེལ་ལྟས་བྱེད་པས་ཁྲེལ་ཡོད་པས་ཏེ། དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཁྲེད་མེད་པའོ། །འདི་གཉིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བྱ་བ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་རྣམ་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་གདགས་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་གཉིས་ཅིག་ཅར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གཉིས་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ནི་མེད་དོ། །རྨུགས་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་སྟེ། བློང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བློང་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའོ། །བློང་བའི་དངོས་པོ་ནི་བློང་བ་ཉིད་དེ། དེ་དང་ལྡན་ན་སེམས་བླུན་པར་གྱུར་ནས་མི་གཡོ་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པའོ། །འདི་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །གཏི་མུག་གི་ཆ་ལ་གདགས་པས་བཏགས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་རྫས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒོད་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་མ་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཞི་བ་ནི་ཞི་གནས་ཏེ། དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་མ་ཞི་བའོ། །དེ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་མཐུན་པ་སྔོན་དགོད་དགོད་པ་དང༌། རྩེ་རྩེ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པ་སེམས་མ་ཞི་བའི་རྒྱུ་སྟེ། ཞི་གནས་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དད་པ་ནི་ཡོད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཅན་དང༌། ནུས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། དང་བ་དང་འདོད་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མ་དང་པ་སྟེ། དད་པ་མེད་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ལ་འདུན་པ་མེད་པས་ལེ་ལོའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཉལ་བ་དང་གཉིད་པ་དང་འཕྲེས་པའི་བདེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་ལ་སེམས་མི་སྤྲོ་བ་དེ་ནི་ལེ་ལོ་སྟེ། ངན་པ་ལ་སྦྱོར་བས་ནི་ལེ་ལོའོ། །


DTG136_Page_0448
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོར་བ་ལ་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པས་ལེ་ལོ་སྟེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོར་བའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བག་མེད་པ་ནི་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་རྣམས་ལ་བཏགས་ཏེ་མི་དགེ་བ་འཕེལ་བ་དང་དགེ་བ་འགྲིབ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བརྗེད་ངས་པ་གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །དགེ་བ་ལ་མི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་དྲན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཡུལ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པས་དགེ་བ་ལ་སེམས་གསལ་བར་བྱེད་མི་ནུས་ཏེ། གཡེང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་འདིས་སེམས་སྣ་ཚོགས་སུ་གཡེང་བར་བྱེད་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དེ་དག་གིས་སེམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་འཕྲོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཡེང་བ་གདགས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེས་ལུས་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་པས་ལྟུང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ།། །།ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ། བམ་པོ་གསུམ་པ། འགྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་གཅགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངན་པ་བྱས་པས་འགྱོད་དེ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་འགྱོད་པ་ཉིད་དོ། །ངན་པ་བྱས་པའི་ཡུལ་ལ་སེམས་མི་དགའ་བ་སྟེ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྐབས་ཡིན་པས་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དང༌། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་དང༌། རང་མི་རིགས་པ་བྱས་སམ་མ་བྱས་ཀྱང་རུང་སྟེ། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཡིད་


DTG136_Page_0449
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་གཅགས་པ་ནི་འགྱོད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་གནས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མངོན་པར་དགའ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་པའོ། །མི་འདོད་པ་ནི་གཞན་དག་གིས་ནན་གྱིས་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ནས་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དུས་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་མ་སྤངས་པའོ། །དུས་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལས་ཐལ་བའོ། །རིགས་པ་ནི་གནས་ཡིན་པའོ། །མི་རིགས་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ།། འདིར་ནི་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བསྡུས་པ་ཁོ་ན་གཟུང་ངོ༌། །གཉིད་གང་ཞེ་ན། འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པར་སེམས་སྡུད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་རང་དབང་མེད་པ་གང་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ལུས་འཛིན་མི་ནུས་པའི་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པ་དེ་གང་ལས་བྱུང་བ་དེ་གཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་གྱིས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་སེམས་སྡུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་གྱིས་ཀྱང་སེམས་སྡུད་པར་འགྱུར་བས་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སེམས་སྡུད་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོའི་སྒོ་ནས་མི་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །གཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉི་ཉམས་ཆུང་བ་དང༌། ངལ་བ་དང༌། ལུས་ལྕི་བ་དང༌། མུན་པའི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། བྱ་བ་ཤོར་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འདིར་ནི་མི་དགེ་བ་ཉིད་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་ཚོལ་བའི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་སྟེ། སེམས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཀུན་དུ་ཚོལ་བ་ནི་འདི་ཅི་ཡིན་ཞེས་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བརྗོད་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པའོ། །བརྗོད་པ་དང་འདྲ་བས་བརྗོད་པ་སྟེ་དོན་བརྗོད་པའོ། །སེམས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་


DTG136_Page_0450
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་པ་ནི་གང་གིས་སེམས་ཀུན་དུ་གཡོ་བར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ། ཤེས་རབ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་འབྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པས་དེའི་དབང་གིས་ཀྱང་སེམས་འཇུག་པས་ན་བར་འགའ་སེམས་དང་སེམས་པ་ལ་རྟོག་པ་གདགས། འགའ་ནི་ཤེས་རབ་དང་སེམས་ལ་སྟེ། མངོན་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་སེམས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཉིད་ལ་གདགས་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་འདི་ནི་དཔྱོད་པ་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །སེམས་རྩིང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆེ་ལོང་སྟེ། དངོས་པོ་ཙམ་ཀུན་དུ་ཚོལ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡིད་ཀྱི་དཔྱོད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་འདི་ནི་འདིའོ་ཞེས་དཔྱོད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་སེམས་ཞི་བ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །དངོས་པོ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པས་ཞི་བ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་གཉིས་ནི་རེག་པར་གནས་པ་དང༌། རེག་པར་མི་གནས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འདི་གཉིས་ནི་སེམས་རྩིང་བ་དང་ཞིབ་པར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཐ་དད་དུ་དབྱེའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ལས་གཞན་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་བདག་ཉིད་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་བརྗོད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དྲིས་པ་བཞིན་དུ་གང་དག་གཟུགས་དང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གནས་སྐབས་ལ་གདགས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མི་གདགས་སོ་ཞེས་དེ་དག་སྤྱིར་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་ནི་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་པར་སྐབས་ཀྱིས་སྦྱར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་པས་རང་གི་ངོ་བོ་གུད་ན་མེད་པས། དེ་དག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་


DTG136_Page_0451
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བཅས་པ་ཡིན་པས་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མི་གདགས་ཏེ། གནས་སྐབས་དང་གནས་སྐབས་ཅན་གཅིག་དང༌། དུ་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། གནས་སྐབས་ཅན་ལ་འབྲས་བུ་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྤྱིར་བསྟན་ནས་ཁྱད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་ནས། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང་ཐོབ་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་དག་སྟེ། གཞན་གང་དག་གཟུགས་དང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གནས་སྐབས་ལ་གདགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འཇུག་པ་དང༌། སོ་སོར་ངེས་པ་དང༌། འབྱོར་པ་དང༌། མགྱོགས་པ་དང༌། གོ་རིམས་དང༌། རུས་དང༌། ཡུལ་དང༌། གྲངས་དང༌། ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ནི་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་སོ་སོར་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲིས་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྔོན་མ་ཐོབ་པ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཐོབ་པ་ནི་རྙེད་པའོ། །རྙེད་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་ཡོད་པ་ནི་ལྡན་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐོབ་པའི་སྒྲ་ནི་རྙེད་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡང་སྙེགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ས་བོན་དང་དབང་དང་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེའོ། །ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་རིགས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཐོབ་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་དབང་གི་དུས་ཀྱི་བར་དུ་ས་བོན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ས་བོན་ནི་རྙེད་པ་དང་ལྡན་པ་གཉི་གར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་དང་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་ཅི་ལ་བྱ་ཞེ་ན། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མ་འོངས་པ་ན་དེ་དང་རིགས་གཅིག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ས་བོན་ནོ། །ས་བོན་རྙེད་ནས་དེ་ལ་རག་ལས་པའི་


DTG136_Page_0452
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་མངོན་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང་དེའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་ནི་དེའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུན་གྱི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །མངོན་དུ་གྱུར་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པའི་དུས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའམ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་པར་སྙོམས་བར་འཇུག་པའམ། འདུ་ཤེས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །དགེ་རྒྱས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ནི་དགེ་ཆུང་དང་ཚད་མེད་དགེ་དང་དགེ་རྒྱས་སོ། །དེ་ལ་གང་དགེ་རྒྱས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །གོང་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལས་གོང་དུ་གྱུར་པ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སུ་ལ་ཡོད་པ་དེ་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བ་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་ཐར་བར་འདུ་ཤེས་པའམ། སྙོམས་བར་འཇུག་པ་ལ་དེའི་ལམ་དུ་འདུ་ཤེས་པ་རྣམས་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཐར་པའི་འདུ་ཤེས་སམ། དེའི་ལམ་དུ་འདུ་ཤེས་པའོ། །འདིར་ནི་སུན་འབྱིན་པའི་རྣམ་པ་ལ་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འགགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཉིད་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཉིད་ལ་སུན་འབྱིན་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མ་ལུས་པར་འགག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་རོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་གང་འགོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བསྡུས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་


DTG136_Page_0453
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲུག་པོ་དག་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་མེད་པའི་དུས་ཐམས་ཅད་ན་མེད་པ་དང༌། སེམས་དང་བཅས་པའི་དུས་རྣམས་ན་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་བརྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །བརྟན་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། གཏན་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་དང༌། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་དང༌། མི་སློབ་པའི་དུས་མ་གཏོགས་པར་དུས་གཞན་ཀུན་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བརྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱེ་བྲག་སྨོས་སོ། །གང་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་སྟེ། འདིས་འགག་པར་བྱེད་པས་ན་འགོག་པའོ། །དུས་གཞན་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བརྟན་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་གདགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་མ་ཐག་པའི་སེམས་གཞན་སྐྱེ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ལུས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གྱེན་དུ་བསྐྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གྱེན་དུ་མ་བསྐྱོད་ཀྱང་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཡང་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གྱེན་དུ་བསྐྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གྱེན་དུ་བསྐྱོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཁ་ཅིག །འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་དང་འཇུག་པ་ཡང་ཡོད་པས། དེའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གོང་མའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་མ་བརྗོད་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG136_Page_0454
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གྱེན་དུ་བསྐྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉི་ག་སྨོས་པས་ནི་འདི་འཕགས་པ་ཕྱིར་མི་འོང་བའམ། དགྲ་བཅོམ་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན་གྱི། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གྱེན་དུ་མི་བསྐྱོད་དོ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གཉེན་པོ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཉིད་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་དང༌། བསྒོམ་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་མ་ཆགས་པས་སྲིད་བའི་རྩེ་མོ་ལས་བསྐྱོད་པའོ། །གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བས་སོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་བ་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་སྲིད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་གི །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་ནས་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ཞི་བར་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་འགྱུར་རོ། །གནས་སུ་མཉམ་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །འདིས་གནས་པར་བྱེད་པས་གནས་པ་སྟེ། དུས་གཞན་དུ་སྡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འདྲ་བས་གནས་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པ་དེ་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྲ་བ་སྟེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་བཞི་དང་གཅིག་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམས་སུ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །བརྟན་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་


DTG136_Page_0455
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་བརྟན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བསྡུས་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་དུས་མ་གཏོགས་པར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་བརྟན་པའོ། །འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བྱས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདིས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དུས་གཞན་ན་མི་འབྱུང་བར་འགོག་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ས་བོན་ཉམས་པར་བྱས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གདགས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བརྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་གང་འགོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྷ་དེ་དག་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་གནས་གཞན་གསུམ་པའོ། །དེ་དག་གི་གོང་ན་ཁང་ཁྱིམ་ལྟ་བུར་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཡོད་པ་དེར་སྐྱེས་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བརྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་གང་འགོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་རང་བཞིན་ངེས་པར་བཟུང་བ་སྟེ། དེར་སྐྱེས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཆོས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་རང་གི་གནས་ལ་རང་གི་རིགས་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ས་བོན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྲབ་པ་བས་ཀྱང་ཆེས་སྲབ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཐ་མར་ཤིན་ཏུ་སྲབ་པའི་བར་དུ་གྱུར་ནས་རང་གི་གནས་ལ་ས་བོན་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་སེམས་གཞན་དང་སྦྱོར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་བརྟན་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་


DTG136_Page_0456
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཚེ་གནས་ལས་མི་འབྱུང་སྟེ། ས་བོན་ཉམས་པར་གྱུར་བའི་དུས་དེ་ན་གནས་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་གདགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གནས་ཀྱི་དུས་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། འདིས་འགོག་པར་བྱེད་པས་ན་འགོག་པའོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། རིས་མཐུན་པ་རྣམས་སུ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པས་གང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་གནས་བའི་དུས་ངེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་འཚོ་བར་བྱེད་པས་སྲོག་གོ །རིས་མཐུན་པ་དེ་ཉིད་དུ་གནས་བར་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་སོ། །སྐལ་བ་མཚུངས་པ་ནི་མཐུན་པ་སྟེ། འདྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། རིས་མཐུན་པས་རིས་མཐུན་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་ཐ་དད་པ་དང༌། ལས་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་རིས་མཐུན་པ་དེ་དག་ཏུ་སོ་སོའི་ཚེ་གཅིག་གི་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་གང་ཡིན་པ་དེ་རིས་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་སྔོན་བསགས་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ནི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའོ། །གང་གནས་པའི་དུས་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་བའི་རིས་མཐུན་པས་བསྡུས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་པ་དེའི་དུས་ངེས་པ་ནི་འདིས་རིས་མཐུན་པ་དེར་ལོ་བརྒྱའམ། ལོ་སྟོང་ངམ། དུས་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་གནས་པའི་དུས་ངེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་གནས་པའི་དུས་ངེས་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཚེ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གནས་ནི་སྔོན་བསགས་པའི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པས་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འདུ་བྱེད་བརྟན་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་སོ། །རིས་མཐུན་པ་གང་ཞེ་ན་གང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་འདྲ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཅན་ནི་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་ལྔར་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་བདག་གི་དངོས་པོར་གང་ལ་འཛིན་པ་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ཉིད་དམ། ཕུང་པོ་བཞིའི་བདག་ཉིད་དོ། །འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འགྲོ་བ་དང་གནས་དང་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་དང༌། གནས་དང་ལུས་ཐ་དད་པའི་གཞི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཕན་ཚུན་འདྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་རིས་མཐུན་པ་གདགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་


DTG136_Page_0457
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གང་ཞེ་ན། རིས་མཐུན་པར་གང་འདུ་བྱེད་རྣམས་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིས་མཐུན་པ་སྨོས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཙམ་གྱི་འབྱུང་བ་ལ་སྐྱེ་བ་ཞེས་མི་བྱའི། རིས་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་འདུ་བྱེད་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་དངོས་པོ་ལ་སྐྱེས་པ་མེད་པ་དང༌། ཞིག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་པ་དང་བྱེད་པ་ལས་དུས་རྣམ་པར་གཞག་པར་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་གཞན་གྱུར་པ་ཡང་མེད། བྱེད་པ་ལས་དུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྒ་བ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་རྒྱུན་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིས་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཉིད་ཀྱིའོ། །རྒྱུན་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ནས་འཆི་བའི་སྲིད་པའི་བར་དུ་སྟེ། བར་དེར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གནས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྒྱུན་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་གཞན་དང་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ནུར་ནུར་པོའི་དུས་ལས་མེར་མེར་པོར་འགྱུར་བའི་དུས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དར་ལ་བབ་པའི་དུས་ལས་རྒས་པའི་དུས་ཀྱི་བར་དུའོ། །ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་དུས་རྣམས་ལ་ཡང་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མར་འགྱུར་བའི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྒྱུན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ལ་རྒ་བ་གདགས་ཏེ། སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དོ། །གནས་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་རྒྱུན་རྒྱུད་ཆགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིས་མཐུན་པ་གཅིག་ནའོ། །ཤི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་རྒྱུད་ཆགས་པ་ལ་གནས་པ་གདགས་ཏེ། སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡང་མི་བྱ་ཞིང་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་རྒྱུན་འཆད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིས་མཐུན་པ་གཅིག་ཏུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པ་ལ་མི་རྟག་


DTG136_Page_0458
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གདགས་ཏེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་འདིར་འཆི་བ་ལ་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པར་ངེས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རིས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པར་བཤད་ཀྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་གང་དག་བཤད་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་དུ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་མཚུངས་ན་ཟིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ནི་འཇིག་པ་དང་ཆགས་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ལ། ནང་གི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་ཕྱིའི་གཟུགས་ཀྱི་འཇིག་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་འཇིག་པ་དང༌། ཆགས་པའི་སྒྲར་གྲགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དང་མཐུན་པར་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནང་གི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སྐྱེས་སོ། །རྒས་སོ། །གནས་སོ། །ཞིག་གོ་ཞེས་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དང་མཐུན་པར་དེ་དག་གི་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་གི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བརྗོད་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞོལ་བར་བྱེད་པས་མིང་ངོ༌། །དེ་ཡང་དོན་རྣམས་ལ་བརྡ་སྤྲོད་བའི་ཡི་གེ་འདུས་པ་སྟེ། མིང་ངམ་ཡི་གེ་རྣམས་འདུས་པ་ལ་མིང་གི་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཚིག་ལ་ཚིག་བླ་དགས་ཞེས་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་དུ་མེད་ཀྱང་གང་གིས་རང་གི་ངོ་བོ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་བརྗོད་པ་དེ་མིང་


DTG136_Page_0459
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་རྣ་བ་གཟུགས་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་གི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་པས་ཚིག་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་མིང་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཚིག་ལས་ཚིག་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་ཚིག་གཉིས་ཡི་གེ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་བྱེ་བྲག་མེད་ཀྱང་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ནི་མིང་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་སྔར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སྨོས་སོ། །ཁྱད་པར་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མི་སྙེགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ། དཔེར་ན་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །ཆོ་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ། །ཡ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཙམ་ནི་མིང་ཡིན་ལ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཚིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་མིང་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡི་གེའི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། ཡི་གེ་རྣམས་ཏེ་དེ་གཉི་ག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་གསལ་བར་བྱེད་པས་ཡི་གེའོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཡི་གེའི་ཚོགས་སོ། །ཚོགས་སྨོས་པ་ནི་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་སྨོས་ན་ནི་གོང་མ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་དུ་དགོས་ལ། གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བ་ཉི་ཚེ་སྨོས་ན་ཡང་གཉི་ག་གང་ལ་བྱ་བར་གཏོལ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་ཞེས་གཉི་ག་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བཤད་མ་ཐག་པའི་མིང་དང་ཚིག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་མིང་དང་ཚིག་གསལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པའི་ཡི་གེ་འདུས་པ་རྣམས་ལ་མིང་དང་ཚིག་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་མིང་དང་ཚིག་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྗོད་པའོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་


DTG136_Page_0460
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །དེ་དག་ནི་མིང་དང་ཚིག་གནས་ཀྱིས་དོན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་གྱི་གནས་གང་དག་ལ་བསྟན་པའི་གནས་དེ་དག་ལ་མིང་དང་ཚིག་གདགས་པས་དེ་དག་ནི་དེའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ཡི་གེ་ཡང་དེ་དག་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་མིག་དང་འདྲེན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་གཞན་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་རྣམ་གངས་སུ་གཏོགས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གིས་ཨ་ཞེས་བརྗོད་པ་མ་གཏོགས་པར་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཨ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་དེ་ལྟ་བུ་གཞན་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དང་དེ་གཉི་གའི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་དག་གིས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་གདགས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་དེ་དག་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་དག་ཀྱང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་བཞིན་དུ་དགོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་དང་ལྡན་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དོ། །སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་རིང་དུ་སོང་བས་འཕགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཆོས་རྣམས་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་མ་ཐོབ་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དོ། །མ་ཐོབ་པ་ནི་འདིར་འཕགས་པའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཕགས་པའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །འཕགས་པའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་འཕགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐད་ཅིག་གཅིག་ལའམ། རྒྱུན་ཆད་པ་ལ་ནི་འཇུག་པ་གདགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་ངེ་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་ངེས་པ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ཡང་འདོད་པའི་ཡུལ་གྱི་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད་པའོ། །མི་འདོད་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱད་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ནི་འབྲས་བུ་


DTG136_Page_0461
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ་སོ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཐ་དད་པའོ། །འབྱོར་བ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འཚམ་པ་ལ་འབྱོར་པ་གདགས་ཏེ། དཔེར་ན་སྦྱིན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་འཚམ་པར་རིགས་པར་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །མགྱོགས་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མྱུར་དུ་འབྱུང་བ་ལ་མགྱོགས་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །གོ་རིམས་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རེ་རེ་ནས་འབྱུང་བ་ལ་གོ་རིམས་ཞེས་གདགས་ཏེ། རེ་རེ་ནས་འབྱུང་གི་ཅིག་ཅར་དུ་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ལ་དུས་ཞེས་གདགས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ལ་དེ་ལས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བྱུང་ནས་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདས་པའི་དུས་ཞེས་གདགས་སོ། །གང་མ་བྱུང་བ་དེ་མ་འོངས་པའི་དུས་སོ། །གང་བྱུང་བ་མ་འགགས་པ་དེ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་སོ། །ཡུལ་གང་ཞེ་ན། ཤར་དང༌། ལྷོ་དང༌། ནུབ་དང༌། བྱང་དང༌། འོག་དང༌། སྟེང་དང་ཕྱོགས་བཅུ་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་ཡུལ་ཞེས་གདགས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུས་ཕྱོགས་ཁྱབ་པ་ལ་ཡུལ་ཞེས་གདགས་སོ། །གཟུགས་སུ་བསྡུས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ནི་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་གང་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་ལ་གྲངས་ཞེས་གདགས་ཏེ། ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་ལ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་གྲངས་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་འདུས་པ་ལ་ཚོགས་པ་ཞེས་གདགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་འདི་དག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་གདགས་པས་རྟགས་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དམིགས་པ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཡུལ་ཏེ། དེ་ཡང་གཟུགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །དེ་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་


DTG136_Page_0462
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཛིན་པ་དང༌། རྟོག་པ་དང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་སྟེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཤད་ནས། དེའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་དང་ཡིད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཡིད་ཅེས་ཀྱང་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྣ་ཚོགས་པ་དང་ཡིད་རྟེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པས་ཡིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་སོ་སོར་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དང༌། དམིགས་པ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ན་ཡུལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའི། དབང་པོ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་གང་དང་གང་འགགས་པ་དེ་དང་དེ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་པའི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པས་ཡིད་ཅེས་བྱའོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ནི་རིགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་སྐད་ཅིག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་ནི་དམིགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་པས་སྣ་ཚོགས་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དངོས་སུ་སེམས་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་སུ་ན་སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདིར་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་དེའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་བསགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་བསགས་པས་སེམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་སུ་ན་དེ་ཉིད་སེམས་སོ། །བསགས་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོས་པའམ། འདུ་བྱེད་


DTG136_Page_0463
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ས་བོན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་འདིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་སུ་འདོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་རྐྱེན་བཞི་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་བག་ཆགས་ཏེ། ཡང་དང་ཡང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བས་ས་བོན་བརྟས་པ་ལ་བག་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགགས་མ་ཐག་པའོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་མདོ་ལས་ཀྱང་མིག་ཉམས་པར་མ་གྱུར་ལ་གཟུགས་རྣམས་ཀྱང་སྣང་བར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་སྐྱེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྒྱུའི་རྐྱེན་རྟག་ཏུ་གནས་པ་དང༌། ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་མ་སྨོས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀུན་དུ་ཚོལ་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཀུན་དུ་ཚོལ་བའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ། །རྣམ་པར་འཇོག་པའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཚེ་ཡུལ་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་སེམས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱས་པ་དེ་དག་འགག་པ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་སོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་གསོ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་རིས་མཐུན་པ་གཞན་དག་ཏུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྲུབ་བོ། །དེ་ལ་མི་དགེ་བ་དང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་གཞན་གང་ཡིན་པ་


DTG136_Page_0464
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་ལ་ཡང་ཚུལ་འདི་ཉིད་དོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་ཉིད་གསོ་བར་བྱེད་ཀྱི། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་རང་གི་ས་བོན་བསྐྱེད་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གནས་པས་དེ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་དེ་དག་གི་ས་བོན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་གྱི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་ལ་བརྟེན་ནས་རིས་མཐུན་པ་གཞན་དག་ཏུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུའོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་དང༌། རྣམ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཆད་པའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་སྟེ། འདིའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་གཉིས་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ནང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣོད་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའོ། །དེ་ལ་ནང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་དང༌། གནས་དང་བཅས་པའི་དབང་པོའི་གཟུགས་སོ། །དམིགས་པ་འདི་གཉིས་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་དཀའ་བས་དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཞེས་བྱའི། དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དགེ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རང་


DTG136_Page_0465
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རིགས་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་པ་ལྔ་པོ་ཁོ་ན་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པར་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རིགས་སོ། །རྒྱུན་ཆགས་པར་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རིས་མཐུན་པ་གཞན་དག་ཏུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཇི་ཙམ་ན་འཆི་འཕོ་བ་དེའི་བར་དུ་སྐད་ཅིག་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་གི །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་བར་སྐབས་བར་སྐབས་སུ་ཆད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དང༌། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྣ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་འོག་ཏུ་མི་དགེ་བ་འབྱུང་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་འོག་ཏུ་དགེ་བ་དང༌། དེ་གཉིས་ཀའི་འོག་ཏུ་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་དང༌། ཁམས་དམན་པའི་འོག་ཏུ་ཁམས་བར་མ་དང༌། ཁམས་བར་མའི་འོག་ཏུ་ཁམས་གྱ་ནོམ་པ་དང༌། ཁམས་གྱ་ནོམ་པའི་འོག་ཏུ་གྱ་ནོམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཁམས་གྱ་ནོམ་པ་མ་ཡིན་པའི་འོག་ཏུ་ཁམས་བར་མ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཤི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་རྫས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། ལུང་དང་རིགས་པས་མངོན་ནོ། །དེ་ལ་ནི་འདི་ནི་ལུང་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །


DTG136_Page_0466
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་དགོངས་བ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་འབབ། །བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། །འདི་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་མ་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། འདི་ལྟར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པོ་རྣམས་ལས་ལངས་ནས་ཡང་ཡུལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང༌། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །འགོག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པར་གྱུར་པ་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མ་ལུས་པར་འགག་པ་ལས་ཡང་ལྡང་བའི་ཚེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སེམས་ལས་དེ་འབྱུང་དུ་མི་རུང་སྟེ། དེ་འགགས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པ་དང༌། འགགས་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ནི་རྒྱུར་ཡང་མི་རུང་འབྲས་བུར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གཙོ་བོ་དང་བདག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་མེད་ཀྱི་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་དང༌། འདས་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ནི་མ་འོངས་པའོ། །བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་ད་ལྟར་རོ། །བྱེད་བ་རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་འདས་པའོ་ཞེས་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི་བྱེད་པ་ལས་དངོས་པོ་གཞན་ཡིན་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་གཉིས་ཀྱི་དུས་ན་བྱེད་པ་མེད་ཀྱང་དངོས་པོ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བྱུང་ནས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ནི་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་


DTG136_Page_0467
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རྟག་ཏུ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དེ་ཡང་འབྱུང་བ་དང༌། འཇིག་པ་མེད་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་འགོག་པ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། མདོ་ལས་ནི་མི་རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དུ་སེམས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བར་མི་རིགས་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་རྟག་པ་དང་བདེ་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་བཞིན་ནོ། །བྱེད་པ་ལ་ནི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་པས་འདུས་བྱས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སུ་ནི་མ་འདུས་པས་ཕུང་པོ་དྲུག་པར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ་ཞེས་མ་ཟེར་ཅིག །ཡང་གཞན་ན་རེ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཆོས་གང་ཞིག་ཆོས་གང་གི་རྒྱུ་དངོས་པོར་གནས་པ་སྟེ། ཆོས་དང་ཆོས་དེ་འབྲས་བུར་འཛིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གནས་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། ཆོས་དེ་ཉིད་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གནས་པས་ན་ཆོས་རྣམས་ལས་བྱེད་པ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གོང་དུ་སྨོས་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་ལས་བྱེད་པ་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ལས་ཀྱང་ཆོས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་ཉིད་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་བཏང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བྱེད་པ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་པར་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱེད་པ་ལས་དུས་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པར་སྨྲ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ།།


DTG136_Page_0468
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་ད་ལྟར་དུ་འདོད་དེ། གཞན་ནི་གཞན་གྱིས་བྱེད་པ་ལ། དེ་བྱས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མ་བྱས་པ་ནི་བྱེད་དགོས་ཀྱི་བྱས་ཟིན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་དང་ཆོས་གཉིས་ནི་བྱས་པ་དང༌། མ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པས་ཐ་དད་པར་མངོན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གོང་དུ་སྨོས་པའི་སྐྱོན་དེ་ཡོད་དོ། །ཆོས་དང་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཡང་རྒྱུ་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ལ་ཇི་ཞིག་བྱེད་ན་རྒྱུར་འགྱུར། མི་བྱེད་ན་ཡང་རྒྱུ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ་འབྲས་བུ་ཡང་དེས་མ་བྱས་ན་དེའི་འབྲས་བུར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། བྱེད་པ་རྣམས་ཉིད་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱེད་པ་ཡོད་ན་བྱེད་པ་གཞན་འབྱུང་གི་མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཡོད་ན་གང་འབྱུང་གི་མེད་ན་ནི་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་བསྟན་བཅོས་དང་འགལ་ལོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཆོས་རྣམས་ལས་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཅེས་མི་བརྗོད་ཅེ་ན། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ཞེས་མི་བརྗོད་ཅེ་ན། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་མ་ཡིན་པས་གཞན་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་གང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ནི་དུས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན་བྱེད་པ་ལས་དུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འགྲུབ་བོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་མ་བྱུང་བ་ནི་མ་འོངས་པ་ཡིན། འགགས་པ་ནི་འདས་པ་ཡིན། བྱུང་ལམ་འགགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་པར་ཁས་


DTG136_Page_0469
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བླང་བར་བྱའོ། །བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ནི་མ་འོངས་པ། བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་ད་ལྟར། བྱེད་པ་རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་འདས་པའོ་ཞེས་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །ཡང་གཞན་དག་ན་རེ་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་དང་སེམས་ནི་གཅིག་གི་ས་བོན་གཅིག་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འགོག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལས་ལྡང་བ་ན་དབང་པོ་དང་བཅས་བའི་གཟུགས་ལས་སེམས་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནས་འཆི་འཕོ་བའི་སེམས་ལས་ཀྱང་འགགས་ནས་རིང་དུ་ལོན་བ་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅ་དགོས་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་གཉིས་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ནི་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ལས་བྱུང༌། ཅིག་ཤོས་ནི་སེམས་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སེམས་སུ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པས་ལྡང་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་རྟོག་པ་འདི་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །རྒྱུ་ནི་བདག་ཡོད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་གཡོ་བ་མེད་ལ་མི་རྟག་ཅིང་ནུས་པ་ཡོད་པ་གཅིག་པུར་འདོད་ཀྱི། བཟློག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདི་འབྱུང༌། འདི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་ནུས་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཤི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་རྒྱུན་ཆགས་པར་འབྱུང་བའོ། །སེམས་མེད་པའི་གནས་ལས་ལྡང་བ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། མདོ་ལས་ཀྱང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་ལས་མི་


DTG136_Page_0470
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདའ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མི་རུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ཞིག་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གསུམ་འདུས་པའི་རིག་པ་དང༌། རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་པ་ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་གཉིས་ཀྱང་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་ཡོད་པས་འདུ་ཤེས་དང༌། ཚོར་བ་འགོག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་མདོ་ལས་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྲེད་པའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་གཞན་ལས་མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པའི་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲེད་པ་འབྱུང་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་མཛད་ཀྱི་རེག་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་དེ་ལྟར་བྱེ་བྲག་མི་མཛད་པ་འདི་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འགོག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་རྣམས་ལས་ལྡང་བ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ས་བོན་ཐམས་ཅད་གནས་སྐབས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཡོད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཐ་མར་བསྟན་པ་ནི་འདིར་ཡང་སྦྱར་རོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྔའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང༌། སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་དུ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཞན་


DTG136_Page_0471
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་འཇུག་པ་བདག་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་སྟེ་དེ་ཡོད་པས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའི་རྒྱུས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་གང་གི་ཡིན་པད་དེ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟུང་ནས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཡོད་པར་ཤེས་སོ། །འདིར་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དམིགས་པ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཐ་དད་པས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཐ་དད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟས་ནས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་མི་རུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པར་མི་རུང་བ་ཉིད་དོ། །གང་དག་གི་ས་བོན་རྣམས་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཏེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་གཅིག་གི་ས་བོན་དུ་གཅིག་མི་རུང་ངོ༌། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་དང༌། དམན་པ་དང༌། འབྲིང་དང༌། གྱ་ནོམ་པའི་ཁམས་པ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་རིམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྒོ་བ་ཡང་མ་མཐོང་ལ། །གཞན་གྱི་དུས་གཞན་ན་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་འབྲུ་མར་རྣམས་ལ་བསྒོ་བར་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དུས་མཚུངས་པ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། འགག་པ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་རང་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་ནུས་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བྱེད་དོ། །དེའི་ནུས་པ་ནི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དུས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་དེ་དག་


DTG136_Page_0472
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་བསྲས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཡང་དམིགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་དང་ལྡན་པ་གཞན་ཡིན་པར་གྲུབ་པའོ། །ཆད་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སེམས་མེད་པའི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་དང༌། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་ཆད་པ་ལས་ཡང་སེམས་མེད་པའི་ཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་དང༌། བརྒྱལ་བ་ལས་སངས་པ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་མི་རུང་ངོ༌། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ལྡང་བའི་སེམས་དང་འདྲ་བར་འདིར་ཡང་དཔྱད་པར་བྱའོ། །འཁོར་བར་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་འཁོར་བར་འཇུག་པ་དང༌། ལྡོག་པ་ཡོད་པས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་གནས་པར་རིས་མཐུན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་བའི་རྒྱུན་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་འབྱུང་བ་ནི་འཁོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འཇུག་པ་ནི་རིས་མཐུན་པ་གཞན་དག་ཏུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའོ། །ལྡོག་པ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་མི་ལེན་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཇུག་བར་མི་རུང་ངོ༌། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་མི་ལེན་ན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འམ། འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བར་བརྟག་གྲང་ན། དེའི་ཚེ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཚེ་སྔ་མ་ལ་བསགས་པའི་འདུ་བྱེད་


DTG136_Page_0473
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་སྔ་མ་ལ་བསགས་པའི་འདུ་བྱེད་ནི་འགགས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགགས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ནི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འགགས་པ་རྐྱེན་དུ་མི་འདོད་ན་དེ་ལྟར་ན། ད་ལྟར་གྱི་ལས་ལས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་མི་འགྲུབ་པ་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་བསྒོས་པ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལས་འགྱུར་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འགྲུབ་པའི་བག་ཆགས་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། ལས་འགགས་པ་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་གི །མིང་དང་གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རིགས་པ་ཅི་ཡོད། དེ་ལྟ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གང་ཞེ་ན། ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་ལས་དུས་ཕྱི་མ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་མིང་དང་གཟུགས་ལས་རང་བཞིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡོད་ན། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། སྔ་མ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་བའི་ཡན་ལག་གཞན་ཀུན་དུ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བར་མི་རུང་ངོ༌། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ་དེས་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བ་དང༌། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་འདི་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་པོ་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་


DTG136_Page_0474
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་དག་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདི་ཡང་སྦྱར་མ་ལེགས་པ་ཉིད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་དང༌། རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་བདག་ལ་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། བདག་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ཐེག་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཚེ་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱུང་བ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱུང་བ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་ཚེ་སྔར་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མེད་པའི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་སེམས་འབྱུང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་པར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཇུག་པ་ཉིད་དང་འགལ་ལོ། །འཁོར་བ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་མི་འཐད་དེ། འཁོར་བའི་རྒྱུ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་གཉིས་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ན་ལས་ཀྱིས་ཡང་སྲིད་པ་འཕེན་ནུས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེན་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ལས་ཡང་སྲིད་པ་མི་འཕེན་ཏེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སྲིད་པ་འཕངས་པའི་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ན་ཡང་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སྲིད་པ་འཕངས་པའི་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་མི་འགྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་འཁོར་བར་འཇུག་པའི་རྩ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་སྤངས་ན་འཁོར་བ་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་དེ་དག་སྤང་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའམ། ས་བོན་གྱི་ཚེ་སྤང་གྲང་ན། དེ་ལ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྤང་ངོ་ཞེ་ན་ནི། དེ་མི་འདོད་པ་ཉིད་དེ།


DTG136_Page_0475
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཚེ་དེ་དག་སྤོང་བའི་ལམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་གྱི་ཚེ་ཡང་སྤང་དུ་མི་རུང་སྟེ། གང་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་གནས་པ་དེ་གཉེན་པོས་སྤོང་ན། དེའི་ཚེ་ནི་གཉེན་པོ་ལས་ཅི་ཡང་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་གཉེན་པོའི་སེམས་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་འདྲེས་ན་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་འདྲེས་པ་ཉིད་པས་གཉེན་པོར་མི་རུང་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་མ་སྤངས་པ་རྣམས་ནི་འཁོར་བ་ལས་ལྡོག་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ས་བོན་གསོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་བསྒོ་བར་ཁས་བླངས་སོ། །རྒྱུན་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་གི་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྒོས་པ་འཇུག་པ་རྙེད་ནས། ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་གི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ནི་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ལམ་གྱིས་སེལ་ཏོ། །དེ་བསལ་ནས་གནས་དེ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མི་འབྱུང་བས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཐོབ་བོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་སྐྱེ་བ་ནི་འགགས་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེ་བ་དང་ཉིང་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་ནི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཏེ། ལས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན་འཁོར་བར་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པར་རུང་གི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གདོན་མི་ཟ་བར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཉིད་དོ། །ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་མར་གང་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཇུག་པའི་


DTG136_Page_0476
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལས་མ་གཏོགས་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་བྱེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཉིད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཉིད་དོ། །གཞི་ནི་གནས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ཡང་ན་འདིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་སྦྱོར་ཞིང་ཉེ་བར་འབྲེལ་བའམ། དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་སྦྱོར་ཞིང་ཉེ་བར་འབྲེལ་བས་ཀུན་གཞིའོ། །ལུས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ཉིད་དང་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལུས་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །དེར་ལུས་སྦྱོར་ཏེ། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བས་ཀུན་གཞི་ཉིད་དོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཀུན་གཞི་ཉིད་དོ། །ལུས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་དེའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གསོས་པས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་གཞི་ཉིད་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་གཞན་ནས་དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་སྟེ། བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་གྱི་གཞི་དང༌། རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཏུ་དམིགས་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་ལོ། །བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་ནི་འདི་ལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་སྦྱོར་བས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་གཞིའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ཏུ་ང་རྒྱལ་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་སྦྱོར་བས་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ལུས་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །ལུས་ནི་འདིར་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ཁོག་པའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཁོག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་དང་འབྲེལ་བར་འཇུག་པས་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་གནས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་ལུས་ལ་གནས་པ་ཉིད་དེ། ལུས་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཟུང་ནས་འདི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལེན་པའི་རྣམ་


DTG136_Page_0477
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྒྱུ་སྨོས་སོ། །འདིས་ལུས་ལེན་བས་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་ལུས་ལེན་གྱི་བདག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་གྲུབ་བོ། །དེ་ཡང་སྔོན་གྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། ཁུ་བ་དང་ཁྲག་གི་ནང་དུ་བརྒྱལ་བའི་དུས་ན་སྲིད་པ་ལེན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཤི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་ལུས་ལེན་པར་བྱེད་པར་འདོད་ཀྱི། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། དེའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དེའི་འོག་ཏུ་མིག་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་ལུང་མ་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུན་ཆད་ནས་ཡང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀུན་དུ་རྟག་པ་གཅིག་ཏུ་ལུང་མ་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་པོ་དག་ནི་གནས་སོ་སོར་ངེས་པ་ལས་འབྱུང་བ་དང༌། རྒྱུན་ཆད་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གནས་ཐམས་ཅད་ལེན་པར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་གནས་གང་དང་གང་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་འབྱུང་བ་དེས་དེ་ཉིད་ཟིན་པར་འགྱུར་གྱི། ལྷག་མ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཟིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་ཆད་ནས་ཡང་དང་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གནས་དེ་ཡང་དང་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དུས་ནས་ལུས་བཟུང་ནས་ཤི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ལུས་མཐའ་དག་ལ་བརྟེན་ཏེ་འབྱུང་བས་དེ་ཉིད་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནས་ཤི་བ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ལུས་འཛིན་པས་ན་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་སུ་ན་ཡིད་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀུན་


DTG136_Page_0478
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྟག་པར་བདག་ཏུ་དམིགས་ཏེ། བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། ཆགས་པར་དམིགས་པ་རྣམས་དང་མཚུངས་བར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྟག་པར་རློམ་སེམས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཡོད་དོ། །དངོས་སུ་ན་དེ་ཡིད་ཅེས་བྱའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་པོ་དག་འགགས་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡིད་ཅེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་ངར་སེམས་པའི་རྣ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་སུ་ན་དེ་ནི་ཡིད་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་དང༌། བདག་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང༌། རྟག་པར་མཚུངས་པར་ལྡན་ཏེ། དེ་ལ་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ནི་གཏི་མུག་ཙམ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་གྱི། བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་ཆགས་པའི་བར་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སོགས་པ་ནི་རེག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་དང་ཡང་རབ་ཏུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །དེ་ཡང་མ་གྲགས་པ་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་ན་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རིགས་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རིགས་ཡིན་གྱི། དགེ་བའམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང༌། རྟག་ཏུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་ཆགས་པར་འཇུག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྗེས་སུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤྱིར་བཏང་བ་འདིའི་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་རྩོམ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་མ་གཏོགས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པའི་དུས་ནི་མི་འབྱུང་ངོ༌། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་དུས་ན་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ན་དམ་པ་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཀུན་དུ་འབྱུང་


DTG136_Page_0479
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང་ཤིན་ཏུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་པའི་དུས་ན་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་ན་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཆེས་ཞེ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཀུན་དུ་མི་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། འབྱུང་པའི་དུས་ཀྱི་ཡིད་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྤུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྤུངས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གཟུགས་སྤུངས་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་སྦུངས་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་མདོ་ལས་དུས་དང༌། རྒྱུ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། ཡུལ་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མདོར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོར་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་འདས་པའམ་མ་འོངས་པའམ་ད་ལྟར་བྱུང་པའམ། ནང་གིའམ་ཕྱིའིའམ། རགས་པའམ། ཕྲ་བའམ། ངན་པའམ། གྱ་ནོམ་པའམ། ཐག་ཉེ་བ་གང་ཡིན་པའམ། རྒྱང་རིང་བ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་དུས་ཐ་དད་པའོ། །ནང་ངམ་ཕྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་སོ། །འདི་ལྟར་ནང་གི་རྣམས་ནི་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་དག་གོ །ཕྱིའི་རྣམས་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་གོ །རགས་པའམ། ཕྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་རགས་པ་དང༌། ཕྲ་བ་ཉིད་ནི་ལྟོས་བ་ཅན་ནོ། །ཡང་ན་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་རགས་པའོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་ཕྲ་བའོ། །ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་དབང་པོ་ལྔ་ལ་བརྟེན་ཏེ། བྱུང་བ་དག་ནི་རགས་པའོ། །ཡིད་ལ་བརྟེན་ཏེ་བྱུང་བ་དག་ནི་ཕྲ་


DTG136_Page_0480
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའོ། །ངན་པའམ་གྱ་ནོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་ལྟར་འགྲོ་བ་ངན་པས་ཟིན་པ་དག་ནི་ངན་པ་རྣམས་སོ། །འགྲོ་བ་གྱ་ནོམ་པས་ཟིན་པ་དག་ནི་གྱ་ནོམ་པ་རྣམས་སོ། །ཐག་ཉེ་བ་གང་ཡིན་པའམ། རྒྱང་རིང་པོ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་རྣམས་སོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གནས་ཀྱི་དབང་གིས་ཉེ་བ་དང་རིང་བའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །མདོར་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་དང༌། རྒྱུ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། ཡུལ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ་སོར་མདོར་བསྡུས་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་མདོར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་མདོ་ལས་སྦུངས་པའི་དོན་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་ཕུང་པོའི་དོན་ནི་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྣམས་དང༌། ཕུང་པོའི་དོན་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ། བམ་པོ་བཞི་པ་སྟེ་ཐ་མའོ། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕུང་པོ་ལྔས་བསྡུས་ལ། འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་སུ་བསྡུས་པར་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཕུང་པོ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བརྗོད་དགོས་པས་དུ་ཞིག་གང་དང་གང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་ནི་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་


DTG136_Page_0481
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མིག་གི་དབང་པོ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་རྒྱུར་བྱས་པ་སྟེ། ཡུལ་ཁ་དོག་གཟུགས་དང་བའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་ཡང་ཡུལ་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་བའོ། །གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །སྔར་ནི་མིག་གི་ཡུལ་ནི། ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །རྣ་བའི་ཡུལ་ནི་སྒྲ་སྟེ། ཟིན་པ་དང༌། མ་ཟིན་པ་དང༌། གཉི་གའི་སྟེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་དང༌། གང་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་བཤད་པ་སྟེ། དེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་བཅས་པ་ནི་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེ་ཡང་འཇམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡོད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་ལ་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་བཞིའོ། །དེ་ལ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་མ་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་འདོད་ནས། འདུས་མ་བྱས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་སོ། །གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་བ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོ་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏེ། ནམ་མཁའ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG136_Page_0482
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནམ་མཁའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདྲི་བའོ། །གང་གཟུགས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཤད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཕྱོགས་གང་དུ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ལ་ཐོགས་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་གོ་འབྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ལ་སྐབས་འབྱེད་པ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱའོ། །ནམ་མཁའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་ནས། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་སོ། །བརྟགས་པ་དང༌། གཞལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ །སོ་སོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིར་བསྙག་པའི་དོན་ཏེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོར་མ་བརྟགས་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། རྐྱེན་མ་ཚང་བའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་རྐྱེན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་འགོག་པ་ལ་འབྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདྲི་བའི་ལན་ནོ། །འགོག་པ་ཞེས་བྱས་ན་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་དང། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། མི་རྟག་པའི་འགོག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྙེགས་པས་འདིར་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་འབྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འབྲལ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་ཡོད་ན་དེ་དག་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་ཕྲད་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོས་རང་གི་གནས་ནས་དེ་དག་གི་ས་བོན་བཏོན་བཞིན་གཏན་མི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགོག་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ས་བོན་བཏོན་ལ་བློ་སྔོན་དུ་མ་བཏང་ཡང་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་མ་འོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་


DTG136_Page_0483
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏན་མི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ནི་རིས་གཞན་དང་འབྲེལ་བའི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུམ་བསྟན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བོན་ཡོད་བཞིན་དུ་གཏན་མི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པས། དེ་ཡང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ནི་གང་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་མེད་པར་ཕུང་པོ་རྣམས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། འདི་ལ་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕུང་པོའི་ས་བོན་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་མེད་པར་མི་ཐོབ་པས་སོ་སོ་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ཉིད་དེ། འདི་ནི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ནི་འདིར་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་དུ་བཞེད་དོ། །གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཏན་དུ་སྨོས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འགོག་པ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ་གཏན་དུ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཡོད་ལ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ད་ལྟར་མེད་པས་མ་འོངས་པ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཅིག་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡེངས་པ་ཡུལ་གཞན་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་འདས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དམིགས་པ་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་པ་ལ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་མེད་ཅིང༌། འདས་པ་རྣམས་ལ་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་སྟེ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སོ་སོར་བརྟགས་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་འགོག་


DTG136_Page_0484
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་སྟེ། ཚིག་བར་མ་མ་སྨོས་སོ། །གང་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས། དེ་ནི་འབྲེལ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། དེ་ལྟར་ན་འགོག་པ་ལྷག་མ་བཞི་པོ་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་འབྲལ་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོས་ཕུང་པོ་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲལ་བ་ཉིད་དཔྱོད་པ་སྟེ། ལུས་འདི་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ནམ་ལུས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་གང་དང་གང་གི་གཉེན་པོ་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་གང་དང་གང་ཡིན་པའི་ལམ་དེ་འབྱུང་ན་ལུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དེ་ནི་དེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱི་མ་ལུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཞན་འབྱུང་བ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཕྱི་མ་ལུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཞན་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་འབྱུང་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་ལྡོག་པ་བདག་ཉིད་ཁོ་ནའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ནི་དེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པའི་སྐད་ཅིག་གཞན་འབྱུང་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཅིག་ཤོས་དང་མཐུན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་དུ་ཆུང་ངུའི་བར་གྱི་གཉེན་པོ་བྱུང་ན་ལུས་དེ་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ས་བོན་མ་ལུས་པར་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནའི་སྐད་ཅིག་གཞན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་གང་དང་གང་གི་ལུས་མི་འབྱུང་བས་ས་བོན་བཏོན་པར་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་བར་འབྱུང་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དེ་ནི་འབྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཤད་པའི་འོག་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་ནས། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཞེ་ན་ཞེས་འདྲིའོ། །གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་


DTG136_Page_0485
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དང་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དེའི་བཤད་པ་སྟེ། གཞན་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་བོ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་བདག་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐར་ཐུག་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆོས་ནི་རང་བཞིན་གང་གིས་ཤེས་པ་དང༌། བརྗོད་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་དེ་དག་གི་བདག་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་དེ་དང་བྲལ་བ་ནི་བདག་མེད་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་དཔྱད་ན་བརྗོད་པ་མང་དུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཀྱང་ཆོག་གི་སྐབས་ཉིད་བརྩམ་མོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་དེས་སྤྱིའི་དོན་རྒྱུར་བྱས་ནས་འཇུག་གོ །དེ་ཡང་མི་ཤེས་པས་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་ཞེས་འདྲིའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་བ་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འབྱུང་བས་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། བྱེད་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མཚན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་མངོན་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ་མཆེད་པར་བྱེད་ཅིང་རྒྱས་པར་བྱེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཏེ། བདག་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་རྒྱུན་དུ་འཇོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་དང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་དག་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་


DTG136_Page_0486
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའི་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཁམས་རྣམས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་བར་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རང་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིག་གི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྨོས་སོ། །འདིར་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་ལྔ་པོ་དག་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་པ་ལྔ་ཡང་དེ་དག་གི་ཡུལ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཡང་དབང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཁམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་དེ་དག་ཉིད་མིག་གི་ཁམས་ནས་ལུས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནས་རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་གསུམ་དང༌། རྣམ་བར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པ་ཞི་གང་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཡང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་ཀྱི་ཁམས་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཁམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན། སེམས་ཀྱེ་ཁམས་བདུན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་པོ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང་ཡིད་ལ་བརྟེན་ཏེའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་


DTG136_Page_0487
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ནི་དམིགས་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་བརྟེན་ཅིང་གཟུགས་ལ་དམིགས་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ལ་བརྟེན་ཅིང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ནི་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཏེ། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལས་གུད་ན་མེད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཉིད་འགག་སམ་ཐོག་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་པོ་དག་གཅིག་གི་ནང་དུ་གཅིག་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཁམས་བཅུ་བདུན་ནམ་བཅུ་གཉིས་སུ་མི་འགྱུར་རམ། མི་འགྱུར་ཏེ་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པའི་གནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་སྨོས་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྫས་བཅུ་གཅིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང། ཁམས་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཁམས་བཅུ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུའོ། །གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་ཕུང་པོ་གསུམ་གང་ཡིན་པ་དག་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་


DTG136_Page_0488
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཅིག་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བཅས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁམས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་མཆེད་བཞིན་དུ་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྱེད་པ་མེད་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་སོ། །སྐད་ཅིག་རྣམས་ལ་ནི་བྱེད་པ་མེད་པར་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་གང་དག་ཕུང་པོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཉིད་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་དང༌། ཁམས་ཉིད་དུ་ཡང་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར། ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཅེ་ན་ཞེས་དྲིས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་དགོས་པ་དང་བཅས་པའོ། །འདིར་ནི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་རྣམ་པ་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་ཡང་དང་ཡང་བཤད་པའི་དགོས་པ་ཡང་མི་ཤེས་ནས། ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པ་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གསུམ་དང༌། གང་གི་གཉེན་པོར་བཤད་པ་ཡང་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་གཅིག་པུར་འཛིན་པ་དང༌། ཟ་བར་འཛིན་པ་དང༌། བྱེད་པར་འཛིན་པའོ། །དེ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕུང་པོ་བཤད་པ་ནི་གཅིག་པུར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོའོ། །སྐྱེ་མཆེད་བཤད་པ་ནི་ཟ་བར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོའོ། །ཁམས་བཤད་པ་ནི་བྱེད་པར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོའོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཐོས་པ་དང༌། སྣོམ་པ་དང༌། རོ་མྱོང་བ་དང༌། རེག་པ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལ་དེ་ཉིད་སེམས་པར་བྱེད་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་འཛིན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ལ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་གུད་ན་གཅིག་པུར་རྣམ་པར་གནས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡང་མེད་དེ། རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལས་གུད་ན་ལྟ་བ་པོ་


DTG136_Page_0489
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་མེད་དེ། མིག་ཉིད་མཐོང་བའོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་དང་གནས་ཡིན་པས་ལྟ་བ་པོ་ཞེས་གདགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ནི་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་མྱོང་བར་བྱེད། འདུ་ཤེས་ཉིད་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ནི་ཕུང་པོའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དངོས་པོ་དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །འདི་ལ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་གུད་ན་གཅིག་པུ་མེད་དེ། ཕུང་པོ་བསྟན་པས་གཅིག་པུ་འཛིན་པ་ལྡོག་པ་ན་དེ་ལ་གཅིག་པུར་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ལྡོག་པ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་གཅིག་པུར་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་ཕུང་པོ་བཤད་དོ། །གཅིག་པུར་འཛིན་པ་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་ནས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དོ། །ཟ་བར་འཛིན་པ་ནི་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཅི་ལྟར་ན་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང༌། གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལ་གང་སྦྱོད་པ་དེ་བདག་གོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འདིའི་གཉེན་པོར་སྐྱེ་མཆེད་བཤད་དོ། །ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་དོ། །དམིགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་དེ་ཡང་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་ཀྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང༌། ཡུལ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་གུད་ན་གཞན་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་མཆེད་བཤད་པ་ནི་ཟ་བར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བྱེད་པར་འཛིན་པ་ནི་


DTG136_Page_0490
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་འབྲེལ་བ་དང༌། སྤྲུགས་བསིགས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་སྟེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འདིའི་གཉེན་པོར་ཁམས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱེད་པ་མེད་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འབྲས་བུ་ཡང་འབྱུང་བར་བྱེད་ཅིང་འབྲས་བུ་ཡང་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་མ་གཏོགས་པར་བྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །བྱེད་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་པོ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱེད་པར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་ཁམས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཆོས་གང་དག་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་ཉིད་དུ་ཆོས་གང་དག་བསྟན་པ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་གཟུགས་དང་སེམས་གཉིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལྷག་པར་བསྟན་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཁམས་ག་ལས་བརྩམས་ཏེ། བསམ་པར་བྱ་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་གཟུགས་ཅན་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཟུགས་སུ་ཡོད་པས་གཟུགས་ཏེ། འདི་དག་ལ་ཡོད་པས་གཟུགས་ཅན་ནོ། །ཡང་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་གཟུགས་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་འདི་དག་ལ་ཡོད་པས་གཟུགས་ཅན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཐལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་དག་གི་གཞི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་ཁམས་བཅུ་སྟེ། མིག་གི་ཁམས་ནས་ལུས་ཀྱི་བར་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནས་རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་གཟུགས་སུ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་གཟུགས་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་གཟུགས་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་


DTG136_Page_0491
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཕུང་པོར་གཏོགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དུ་ཞེ་ན། ལྷག་མ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ཅན་ལས་ལྡོག་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བརྒྱད་དེ། སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པས་དེར་སྦྱར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ནི་འདི་ནའོ་ཞེས། ཕ་བི་ནི་ཕ་བི་ནའོ་ཞེས་བསྟན་དུ་རུང་བ་དེ་ནི་བསྟན་པའོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ནི་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་སྟེ། དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་དུ་ཡོད་པ་འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་བསྟན་དུ་ཡོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དེ་དང་དེར་འདིས་བསྟན་དུ་ཡོད་པས་ཡུལ་བསྟན་དུ་ཡོད་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་ཁོ་ན་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྨོས་པས་ལྷག་མ་ཁམས་བཅུ་བདུན་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དུ་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སྦྱར་རོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཅན་སྨོས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཡོད་པས། གཟུགས་ཅན་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་ཁམས་རྣམས་དང༌། དེ་དག་གི་ཡུལ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལྔའོ། །གོ་གཅོད་པས་ཐོགས་པ་སྟེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །གོ་གཅོད་པ་ནི་ཡུལ་དང་དམིགས་པ་དང་སྒྲིབ་པས་གོ་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འདིར་ནི་སྒྲིབ་པའི་གོ་གཅོད་པ་ཉིད་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པར་འདོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་གང་ཐོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སྒྲིབ་པའི་གོ་གཅོད་པ་ནི་རང་གི་ཡུལ་དུ་གཞན་འབྱུང་བའི་གེགས་སུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གིས་རང་གི་ཡུལ་དུ་གཞན་འབྱུང་བའི་གེགས་བྱེད་པ་དང༌། གང་ལ་གེགས་བྱེད་པ་དེ་


DTG136_Page_0492
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉི་ག་ཡང་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་གཟུགས་ཅན་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་རང་རང་གི་ཡུལ་དུ་འབྱུང་བ་ལ་གཅིག་ལ་གཅིག་གེགས་བྱེད་པས་སྒྲིབ་ཅིང་གོ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །ལྷག་མ་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པོ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །བཅོ་ལྔ་དང་ཐ་མ་གསུམ་གྱི་ཆ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔའི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔའི་ཁམས་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལྔ་སྟེ། ཁམས་བཅོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་གསུམ་ཡོད་དེ། མིག་དང༌། གཟུགས་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐ་མ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཐ་མ་གསུམ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་དག་གི་ཆ་ནི་ཆ་ཤས་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཆ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཟག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེད་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྱུང་བ་ཞེས་མི་བྱ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་ཉོན་མོངས་ལ་སྐྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མིག་ལ་བརྟེན་ཅིང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་


DTG136_Page_0493
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མྱོང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཟག་པ་མེད་པ་དུ་ཞེ་ན། ཐ་མ་གསུམ་གྱི་ཆའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རྣམས་ཀྱིའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་ནི་འདོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་འདོད་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་གཅེས་སུ་བྱེད་པའི་ཁམས་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་འདོད་པའི་ཁམས་དང་ལྡན་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བརྗོད་པའི་རིགས་པ་ལས་ཁམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་མ་སྨོས་པ་འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་དང་ལྡན་པ་དག་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་གང་དུ་འདོད་པའི་སྲེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་བསྡུས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་དབང་པོའི་ཁམས་དྲུག་དང༌། ཡུལ་གྱི་ཁམས་དྲུག་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་གོ །གཟུགས་དང་ལྡན་པ་དུ་ཞེ་ན། བཅུ་བཞི་སྟེ། མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོའི་ཁམས་དང༌། ཡུལ་བཞི་དང་ཡུལ་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་བཞི་སྟེ། བཅུ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་ལྡན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་དྲི་དང་རོ་དང་དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱང་མེད་ཅེ་ན། དྲི་དང་རོ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཁམ་གྱི་ཟས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་རེག་པ་དང༌། སེམས་པའི་ཟས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཁམ་གྱི་ཟས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། གང་གི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་


DTG136_Page_0494
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་མེད་དེ། དཔེར་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་དྲི་དང་རོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱང་མེད་དོ། །གཟུགས་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དུ་ཞེ་ན། ཐ་མ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ན་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཁམས་བཅུ་དང༌། དེ་ལ་བརྟེན་པ་དང་དམིགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལྔ་མེད་དོ། །མི་ལྡན་པ་དུ་ཞེ་ན་གསུམ་གྱི་ཆའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་དམིགས་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡན་པའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དེ་དག་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །དགེ་བ་དུ། མི་དགེ་བ་དུ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དུ་ཞེ་ན། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པས་དེར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ངན་པ་བསྙིལ་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་སྟེ། སོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་ཀུ་ཤ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ལ་ནི་ལེན་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའམ། ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་དགེ་བ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་ངན་པའི་རྣམ་པར་འདུག་པ་ནི་རྩྭ་ཀུ་ཤ་སྟེ། གཅོད་པ་དང་འབིགས་པའོ། །ལ་ནི་ལེན་པ་སྟེ། སུ་ཞིག་གཅོད་པ་དང་འབིགས་པ་སྤངས་ཏེ། རྩྭ་ཀུ་ཤ་རྣམས་ལེན་པ་དེ་ནི་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་བྱ་བ་གང་ལ་བསྔགས་པར་འོས་པ་དེ་ནི་དགེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདིས་མི་དགེ་བ་བཟློག་སྟེ་བཤད་དོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་དངོས་པོར་ལུང་དུ་བསྟན་པ་མེད་པས་མ་བསྟན་པའོ། །བཅུ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ཡང་ཡིན། མི་དགེ་བ་ཡང་ཡིན། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཁམས་པ་ཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་བཅུ་གང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཀྱང་མི་ཤེས་ནས། སེམས་


DTG136_Page_0495
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་སོ། །དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་དགེ་བའོ། །ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་མི་དགེ་བའོ། །གཞན་དག་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་དང་སྒྲའི་ཁམས་ལུས་དང་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དུ་བསྡུས་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་བསླང་བ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དགེ་བའོ། །ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་བསླང་བ་ནི་མི་དགེ་བའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །བརྒྱད་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སྟེ། དྲེ་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔའོ། །དེ་དག་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། དོན་དམ་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་བསླང་བས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་གི་དུ་ཞེ་ན། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བཅུ་གཉིས་ཏེ་བཅུ་གཉིས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་མི་ཤེས་པས། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལྷག་མ་དབང་པོའི་ཁམས་དྲུག་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་སྟེ། བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ནི་ནང་གིའོ། །ཁམས་རྣམས་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དུ་ཞེ་ན་དྲུག་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་མི་ཤེས་ནས། དེའི་ཕྱིར་གང་དག་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་དག་ནི་ཕྱིའི་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མ་གཏོགས་པ་རྣམས་གང་ཞེ་ན།


DTG136_Page_0496
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་སོ། །བདག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་ནང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ནང་ཉིད་ནང་ངོ༌། །བདག་ཉིད་མེད་ན་ནང་ངམ་ཕྱི་ཞེས་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་མེད་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བསླབ་པ་མི་རུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། ངར་འཛིན་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་བདག་ཅེས་འདོགས་སོ། །ངར་འཛིན་པའི་གཞི་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཅེས་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟར་བདག་གི་ཡོན་ཏན་ནམ། བདག་ཡུལ་ཉིད་དུ་ངར་འཛིན་པ་རྟོགས་སོ། །ངར་འཛིན་པ་ཡང་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། དེ་ལས་གུད་ན་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ངའོ་སྙམ་དུ་ང་རྒྱལ་སྐྱེད་པས་བདག་སྟེ། སེམས་ཉིད་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པས་སེམས་ཉིད་ལ་བདག་ཏུ་འདོགས་སོ། །འདིར་སེམས་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བར་བཞེད་པར་འདི་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། བདག་ནི་ལེགས་པར་དུལ་གྱུར་ན། །མཁས་པས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ནས་ཀྱང་སེམས་འདུལ་བ་གསུངས་ཏེ། སེམས་འདུལ་བ་ནི་ལེགས་པ་སྟེ། །སེམས་འདུལ་བདེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད། །ཅེའོ། །འདིར་སེམས་འདུལ་བ་དང༌། སེམས་ཉིད་དུལ་ན་བདེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པས་དེའི་ཕྱིར། བདག་ནི་ལེགས་པར་དུལ་གྱུར་ན། །མཁས་པས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་སེམས་ཉིད་ལ་བྱ་བར་བཞེད་པར་མངོན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་ནང་གི་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ནི་ཕྱིའི་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་ནང་གིར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་སེམས་ཀྱི་རྟེན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ནམ་དུ་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་ནད་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་ལས་འདའ་བ་མེད་དོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདུན་པོ་དེ་དག་


DTG136_Page_0497
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་གང་ཡིན་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་འདི་དག་ཉིད་དུ་ཟད་དམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་བསྡུའོ། །སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་གཅིག་ཀྱང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ལ་དམིགས་པ་ཡོད་པས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཡུལ་དང་སྤྱོད་ཡུལ་དང་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང་སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་གང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་དུ་ཞེ་ན། ལྷག་མ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་བཅུ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་ཁམས་ལྔ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གྱི་ཁམས་ལྔའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དུ་ཞེ་ན། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །འདི་གཉིས་ནི་མངོན་པར་དཔྱོད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཅན་ཏེ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དྲན་པ་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་མྱོང་བའི་དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པ་རྣམས་སོ། །དུས་གསུམ་གྱི་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་མངོན་པར་དཔྱོད་པའི་རྣམ་པ་འདི་ནི་འདི་ལྟ་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལའམ། སེམས་པ་ནི་མངོན་པར་དཔྱོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་


DTG136_Page_0498
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྔོན་མྱོང་བ་ལ་འདུ་བྱེད་བསྐྱེད་པའོ། །མངོན་པར་དཔྱོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་དོན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་དཔྱོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འགྲུབ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ཁམས་བཅོ་ལྔ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཏེ། དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་ཟིན་པ་དུ་ཞེ་ན། ནང་གི་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ལས་འདི་དག་གཉིས་སུ་མ་བསྟན་ཏམ། བསྟན་མོད་ཀྱི་དེ་ལ་ཡང་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་ནི་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མེད་པ་ནི་ཟིན་པའམ་མ་ཟིན་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ད་ལྟར་ནི་རང་ཡོད་པར་གནས་པ་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཟིན་པ་ཉིད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཟིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་ཉིད་ཟིན་པ་དག་གང་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། བཞིའི་ཕྱོགས་ཏེ། བཞི་པོ་དེ་དག་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། གཟུགས་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་རྣམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་གཟུགས་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་ཁམས་དབང་པོ་ལས་ཐ་དད་དུ་མི་འཇུག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་དབང་པོ་དག་བཞིན་དུ་ཟིན་པ་རྣམས་སོ། །གཞན་དག་ནི་མ་ཟིན་པ་དག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲུང་མ་གཏོགས་པའི་སྐྲ་དང་སྤུ་དང་སེན་མོ་དང༌། སོ་དང་ཕྱི་ས་དང་གཅིན་དང་མཆིལ་མ་དང༌། སྣབས་དང་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་དང༌། ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། ཕན་པ་དང༌། གནོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོར་ཟིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟིན་པ་མ་ཡིན་པ་དུ་ཞེ་ན། ལྷག་མ་དགུ་དང༌། བཞིའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་ཟིན་པ་རྣམས་ལས་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལྷག་མའོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། སྒྲའི་ཁམས་སོ། །བཞིའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་ཡང་དབང་པོ་དང༌། ཐ་དད་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཆ་མ་གཏོགས་པ་དང༌། དྲུང་མ་གཏོགས་པའི་སྐྲ་དང༌། སྤུ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའོ། །སྟེན་པ་མཚུངས་པ་དུ་ཞེ་ན། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པས་དེར་སྦྱར་རོ། །ནང་གི་གཟུགས་ཅན་ལྔ་


DTG136_Page_0499
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་བཅུ་གཉིས་བསྟན་པས་དེ་དག་གི་ནང་ན་གང་ཡིན་པ་གཏོལ་མེད་པས་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཟུགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །གང་གི་སྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། རྣམ་པ་གང་གིས་སྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡང་མི་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར། རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་དང་ཡུལ་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་མིག་གི་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དང༌། མིག་རང་གི་ཡུལ་གཟུགས་སུ་མཚུངས་ཏེ། གཉི་ག་ཡང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པའོ། །ཐུན་མོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟུང་བ་སྟེ། མིག་གི་རང་གི་ཡུལ་གཟུགས་དང༌། སྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། རང་གི་ཡུལ་རྣམས་དང༌། སྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། མིག་ལ་སོགས་པ་གང་དག་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་དང༌། གནས་པ་དེ་དག་སྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་དུ་ཞེ་ན། མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེ་དག་དང་མཚུངས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རང་གི་རིགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་སྟེན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པར་རིས་མཐུན་པ་སྟེ། དེ་དག་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་སྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་ཡིན་པས། འདི་དག་གི་སྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ངེས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་སོ་སོའི་རྒྱུད་ལ་སྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱེད་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་དག་ལ་ནི་སྟེན་པ་མཚུངས་པ་དེ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་མ་བརྗོད་དོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ། སློབ་དཔོན་བློ་གྲོས་བརྟན་པ་སྠི་ར་མ་ཏིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། ཤཱི་ལེན་དྲ་བོ་དྷི་དང༌། དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བ་ནྡ་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།


previousཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ། བློ་གྲོས་བརྟན་པ།no next