Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་དོན་གཉིས་པ།


   
   
   
   
རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ།  མི་ཕམ་བཤེས་གཉེན།
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   


 
previousརིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ། མི་ཕམ་བཤེས་གཉེན།next

རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ།
མི་ཕམ་བཤེས་གཉེན།


DTG172_Page_0251
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། རཏྣཱ་བ་ལི་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བསྐལ་བ་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དག །གང་ཞིག་མཐོང་བ་རྙེད་དཀའ་བ། །དོན་རྣམས་ཀུན་ལ་ཐོགས་མེད་ཐུགས། །ཐུབ་པ་ཆེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །བདག་ནི་བསོད་ནམས་འདོད་པ་ཡིས། །རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་གང༌། །བདེན་པ་གཟིགས་པས་མཛད་པ་དེའི། །དོན་ནི་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ། །བསྡུས་ལ་དགའ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི། །དོན་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཡིས། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་མདོ་རྣམས་ཀྱི། །དོན་ནི་ཡང་དག་བསྡུས་ཏེ་བསྟན། །དེ་ལ་འདིར་བཙུན་པ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་ལ་ཕན་པར་བཞེད་པས་རྒྱལ་པོ་བདེ་སྤྱོད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དམ་པའི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་དགོད་པའི་ངེས་པ་མཛད་དེ་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་དང་མཐུན་པར། ཉེས་པ་ཀུན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྗེ་བཙུན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱག་


DTG172_Page_0252
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཚལ་བ་དང་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་རྩོམ་མོ། །འདི་ལ་དགོས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་ལ་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱག་བྱས་པའི་རྒྱུས་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ལ་དེས་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་པ་འབད་མི་དགོས་བར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རེ་ཞིག་འདི་ནི་གཅིག་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་ཉན་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་དམིགས་ཏེ། དེ་ལ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱག་འཚལ་བ་དམིགས་ནས་འདི་ནི་བད་བར་གཤེགས་པས་བྱས་སོ་ཞེས་དད་པ་ཁོ་ནས་འདི་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སྟོན་པ་གྲགས་པ་གནག་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱག་འཚལ་བ་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་དམིགས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གཞན་ལ་ཁྱད་པར་འདི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་གི་སྒྲོན་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། །དེ་ལྟར་ངེས་པའི་ཡིད་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་ཞིང་ཚིག་དེ་ལྟ་བུ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། རེ་ཞིག་དད་པ་ཅན་གཞན་ཡང་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཉམས་པའི་འཇིགས་པས་གཞན་དག་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ངལ་བ་མི་བྱེད་ན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་བདེན་པ་གཟིགས་པ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་བརྙེས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ལྟ་བུ་འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མི་གསུང་སྟེ། དེ་སྐད་དུ་མཇུག་ཐོགས་ནས། གཅིག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་བཤད་དེ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་ཐོབ་པ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་འདི་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་སྟོན་པར་མ་གྲགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་ཡོན་ཏན་བསྙད་པ་ཐོས་ནས་ངོ་མཚར་དང་མཐུན་པར་སད་པས་དཔྱོད་པའམ་ཉན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་ནི་དེ་དག་གིས་འདིའི་དོན་བཟང་པོ་དམིགས་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་དོན་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ནི་དེས་གསུངས་སོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དད་པ་ཐོབ་ནས་སྟོན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པས་དེ་དག་ལ་སྟོན་པ་


DTG172_Page_0253
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱག་འཚལ་བ་འདི་ནི་དེ་གཉི་ག་ལ་དོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱས་ཏེ། དམ་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཞུགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་བཞིན་དོན་དགྲོལ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཉེས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་མ་རུང་པར་བྱེད་པས་སོ། །ཀུན་ཞེས་པའི་སྒྲ་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་མཐའ་དག་ལ་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་ཉེས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་གྲོལ་ཞེས་པ་ནི་མི་ལྡན་པ་སྟེ་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་ནི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལེགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་འདྲིས་པར་བྱ་ཞིང་གོམས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སོ། །འདིར་ཡང་ཀུན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་བར་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་བརྒྱན་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤུད་པའོ། །འདི་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་འབྱོར་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་གདུ་བུ་རྒྱན་ཅན་དང་དཔུང་རྒྱན་དང་ལག་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་གཞན་ནས། ལྗོན་ཤིང་རྣམས་ནི་མེ་ཏོག་དག་གིས་བརྒྱན། །ཆར་སྤྲིན་རྣམས་ནི་གློག་གི་ཕྲེང་བ་ཡིས། །མཚོ་རྣམས་བུད་བ་རྒྱགས་ལྡིང་པདྨ་ཡིས། །ལུས་ཅན་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གོ་རིམས་ཟློག་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཉེས་པ་རྣམས་ནི་མུན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གྱི་སྣང་བ་འབྱུང་བ་མེད་པར་རྟེན་མི་གཏོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་གནས་པར་གྲུབ་ན་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བདེན་ན་འོན་ཀྱང་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་བློ་ཞན་པ་ཚིག་ལྷུར་ལེན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ནི་ཉེས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འབའ་ཞིག་ཡིན་པར་རྟོགས་ཀྱི། ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་གིས་གསལ་བར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དབང་པོ་རྣོན་པོ་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་སྲིད་བ་ཙམ་དུ་བྱ་ན་ཉེས་པ་


DTG172_Page_0254
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ལ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཤེལ་དང་ཨནད་རྙིལ་དང་མརྐཏ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་ཁྱད་པར་འདི་གཉི་ག་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཆོས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཕྱག་འདི་སུ་ལ་འཚལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །དེ་ཡིན་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་མཐའ་དག་གི་རྒྱན་ཉེས་པ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་མི་གཡོ་བ་དམ་པ་མཆོག་གི་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཡོད་པར་སྲིད་པ་མེད་དོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གཞན་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་གི་སྟོན་པ་ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་ལྡན་པར་སེམས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་དག་ཡོད་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་ལ་གནས་ཤེ་ན་དེའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་གཉེན་གཅིག་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དེ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་པར་གྲགས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དྲག་པོས་ནི་གྲོང་ཁྱེར་སུམ་བརྩེགས་བསྲེགས་སོ། །ཁྱབ་འཇུག་གིས་ནི་དམག་སྡེ་ཆན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་རྨེག་མེད་པར་བྱས་སོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་གོས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཕྲ་མོ་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་འཇིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་གང་བར་སེམས་ཤིང་སློབ་མ་རྣམས་གནས་ནས་ཕྱིར་འབྱུང་བའི་ཚེ་བསླབ་པ་དབུལ་བར་སྨྲའོ། །དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱང་ཡིད་ཁྲོ་བའི་མེས་བསྲེགས་ནས་དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་རྒྱལ་པོ་དང་བཅས་པ་ཡང་སྐད་ཅིག་ཏུ་དམོད་པའི་མེའི་བུད་ཤིང་དུ་བྱེད་དོ། །འོན་ཏེ་དེ་དག་གི་དེ་ནི་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཐབས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟད་དེ་བརྩད་པ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པས་དོན་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་བརྗོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། གཅིག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བ་ལས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རམ་རྒུད་པར་ལྟུང་བ་ལས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཏེ། ཆོས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་པའམ་དེས་


DTG172_Page_0255
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅུག་པ་ལུས་དང་དག་གི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དེ་གཅིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དགེ་བ་སྟེ། ཐོག་མ་དང༌། བར་དང༌། ཐ་མར་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་དོན་མེད་དེ་སྔར་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་བདེན་ན་འོན་ཀྱང་ཆོས་གང་ཡིན་པ་གདུང་བ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་བསམ་པས་འཇུག་པར་སྣང་ངོ༌། །འོན་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་དེ་ལས་བཟོད་པར་འགྱུར་ལ། སྦྱོར་བ་དེ་འདྲ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་གེགས་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བཟོད་པའི་རྒྱུ་ནི་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དག་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་གཉེན་པོ་ཡང་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་པ་དང་དེས་བཅུག་པའི་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ཐབས་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བས་དུག་དང་བཅས་པའི་ཟས་བཞིན་དུ་དགེ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བས་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡང་བྱེད་པས་དོན་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པ་སྟེ། རང་གི་འཁོར་དང་ཡུལ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཆོག་ཏུ་དཔའ་བས་ན་རྒྱལ་པོའོ། །བཤད་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཆོས་འགྲུབ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འགྲུབ་པ་ནི་མངོན་པར་འཕེལ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་འགྲུབ་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཕུལ་དུ་དབྱུང་དུ་ཡོད་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའོ། །དེ་དག་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བའོ། །རྒྱལ་པོ་ཁོ་ན་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་བཤད་ཅེ་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་ལ་ནི། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། གང་དང་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཁོང་ནས་དབྱུང་བར་བྱའོ། །འགྲུབ་པ་ནི་འགྲུབ་པ་སྟེ། རིག་སྔགས་དང་འབྲས་ཆན་གྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །རིག་སྔགས་གྲུབ་པ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་གྲུབ་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་ཆན་གྲུབ་པ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་


DTG172_Page_0256
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་དེ་གྲུབ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཆོས་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་འགྲུབ་པའི་གྲུབ་པ་མེད་དོ་ཞེན། དེ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ་ཆོས་འགྲུབ་པ་ཕུལ་དུ་དབྱུང་དུ་ཡོད་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ལ་རེ་ཞིག་ཕུལ་དུ་དབྱུང་དུ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འགྲུབ་པ་དེ་ཡང་གང་ལ་ཆོས་བཤད་ན་འགྱུར་ཞེན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་ལ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་དང་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ལའོ། །གཞན་ལ་ནི་མི་འགྲུབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་མི་འཐོབ་བོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་གང་གི་ཕྱིར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་ལ་ཆོས་བཤད་ན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་ཁྱོད་ལ་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དྲུག་པ་དང་བདུན་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཁྱོད་ལ་ཆོས་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་དོ་ཞེས་བདུན་པའི་དོན་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གང་གིས་ཕུལ་དུ་དབྱུང་དགོས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་པ་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཕུལ་དུ་དབྱུང་དུ་མེད་པ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞིང་འཐོབ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཆོས་བཤད་དོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་ལུང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ལུང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གོམས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའོ། །དེ་ལ་ངེས་པར་ལེགས་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཕྲ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་དེ་དང་པོར་བསྟན་ན་སེམས་ཅན་བློ་མ་བྱང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་གཏིང་མི་སླེབས་པས་སྤོང་བ་ལྷུར་བླངས་ནས་མཚམས་མེད་པའི་འགྲོ་བ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འདིས་འདི་ཉིད་ལས། སྤོང་བས་མ་རུང་བདག་ཉིད་ཅན། །མནར་མེད་པར་ནི་སྤྱིའུ་ཚུགས་འགྲོ། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དོན་ངེས་པར་མ་ཟིན་


DTG172_Page_0257
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཆད་པར་ལྟ་བར་ལྟུང་སྟེ། རང་དང་གཞན་རླག་པར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་གྱི་འདྲོན་པོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེད་ནས་འཁོར་བའི་འདྲོག་དགོན་པར་ཞུགས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཆོས་བཤད་དེ་ཞེས་སྨྲས་ནས། དེ་དག་ལ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཞེས་བཤད་པ་འདི་ཡང་སྤྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་མ་བྱང་བ་ལ་དང་པོར་བསྟན་པ་ནི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་དུ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་ན། །ཤེས་རབ་ཆུང་ལྡན་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །རྩ་བའི་ལྟུང་བའི་སྐབས་ནས་ཀྱང༌། བློ་མ་སྦྱངས་པའི་སེམས་ཅན་ལ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོན་པ་དང༌། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་དགོངས་ནས་འཕགས་པ་ཆོས་ཀྱི་གྲལ་རིམས་ཤོམ་པར་མཛད་པ་ན་སེམས་ཅན་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཐབས་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་ལ། དང་པོ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཆོས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་གོ་རིམས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །གང་ཞིག་ལ་ཞེས་པ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཆོས་གང་ཞིག་ལ་གནས་ན་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་དུས་ཕྱིས་ངེས་པར་ལེགས་པ་འབྱུང་བ་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་ཞིང་སྲིད་པའོ། །དང་པོར་ཞེས་པ་ནི་སྔར་རོ། །མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་མཐོ་བ་སྟེ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར། །དཔེར་ན་ཚེ་ནི་མར་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། དེ་ལ་མངོན་མཐོ་བདེ་བས་ཏེ། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ནི་ཆོས་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་ལེགས་པ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ནི་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་གནས་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་མཐུན་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་རྣམ་པ་གཉི་གའི་ཡང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པ་མི་སླུ་བ་སྟོན་པ་ན་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའི་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་སྔར་བཤད་པའི་དགོངས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཤད་པ་དེ་མ་ཤེས་


DTG172_Page_0258
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་འདི་སྐད་ཅེས་ཅིའི་ཕྱིར་རིམ་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ཞེས་སྨྲ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ། གང་ཕྱིར་མངོན་པར་མཐོ་ཐོབ་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་གང་གི་ཕྱིར་ཐོབ་ཅིང་རྙེད་ནས་སོ། །རིམ་ནི་རིམ་པའོ། །རིམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ། ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རིམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་རིམ་པས་ཞེས་གསུམ་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །འོང་བར་ནི་འོང་བར་འགྱུར་བའོ། །བཟློག་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་དག་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ། དེ་ལ་མངོན་མཐོ་ཞེས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གོང་མ་བཞིན་དུ་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་སྟེ། མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བདེ་བ་མཐའ་དག་འཐོབ་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཐར་པ་འཐོབ་པ་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་ཐར་པའོ། །འདོད་པ་ནི་བཞེད་པ་སྟེ། བདེ་བ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པ་རྣམ་པ་གཉི་གའི་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མདོར་བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ་བརྗོད་པ་ཉུང་བའོ། །དད་པ་ནི་ལས་དང་འབྲས་བུ་དང་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་དག་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སེམས་རབ་ཏུ་དང་བའོ། །དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པས་ན་ཤེས་རབ་སྟེ་བློའི་ཁྱད་པར་རོ། །དད་པ་དང་ཤེས་རབ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། མདོར་ན་དེ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །མདོར་བསྡུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མདོར་ན་ཞེས་བྱ་བ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ནས་འདི་ལྟར་གཉིས་སྨོས་ཤེ་ན། སྔ་མ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །གཞན་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་ནི་བསྟན་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དོན་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དད་ཅན་ཉིད་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བརྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་དད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དད་པ་ཅན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དད་པ་


DTG172_Page_0259
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། རྟེན་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱེད་པའོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་དེའི་འོག་ཏུ་མཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཆོས་དེ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ལྡན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུའོ། །རིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའོ། །དད་པ་ཡང་བརྒྱུད་པས་ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་དཀོན་མཆོག་ཏ་ལ་ལ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཐུགས་ལ་དགོངས་ནས་འདི་སྐད་དུ། དེ་གཉིས་གཙོ་བོ་ཤེས་རབ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཙོ་བོ་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ་གཅེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིའོ། །སྔོན་དུ་དང་པོར་འགྲོ་ཞིང་འཇུག་པས་ན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་པ་ཡང་དད་པ་ཁོ་ནི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དད་པ་ཅན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། འདུན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདུན་པ་ནི་ཆགས་པའོ། །ཞེ་སྡང་ནི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་བསམ་པའོ། །འཇིགས་པ་ནི་བྲེད་པ་སྟེ་སེམས་ཀུན་ནས་འཁྲུགས་པའོ། །རྨོངས་པ་ནི་མི་ཤེས་པ་སྟེ། རིགས་པ་དང་མི་རིགས་པ་དཔྱོད་མི་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཞིག་རྒྱུ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ལས་མི་འདའ་ཞིང་མི་འདོར་བ་དེ་ནི་དད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐར་པའི་སྣོད་ནི་གཞིའོ། །མཆོག་ནི་དམ་པའོ། །དད་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་ཞིག་ལུས་ངག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །ལུས་ནི་བསགས་པ་སྟེ་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སོ། །ངག་ནི་ཚིག་གོ །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དོ། །དེ་དག་གིས་བྱས་པའི་ལས་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། །འདི་ནི་དགེ་བའོ། །འདི་ནི་མི་དགེ་བའོ། །འདི་ནི་


DTG172_Page_0260
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ་ཞེས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་དེ། དེ་ལ་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་དགེ་བ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་ནི་བདག་དང་གཞན་དག་གོ །འདི་ནི་དེ་དག་གི་འམ་དེ་དག་ལ་ཕན་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ནས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སོ། །རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །དེ་མཁས་པ་སྟེ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལ་མ་རེག་པའི་ཆ་བ་བྱས་ནས། ད་ནི་མི་གསོད་པ་དང་རྐུ་སྤོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དེ། གསོད་པ་ནི་སྲོག་ཆགས་གསོད་པའོ། །མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསོད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་མེད་པར་དགག་པ་ཡིན་པས་མི་གསོད་པ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །རྐུ་བ་ནི་མཐུ་འམ་འཇབ་བུས་གཞན་གྱི་ནོར་རང་གིར་བྱེད་པའོ། །དེ་སྤོང་བ་ནི་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་ལོག་པ་སྟེ་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བོ་གཞན་ནི་གཞན་ཏེ་དེའི་ཆུང་མ་དག་གོ །དེ་དག་སྤོང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་སྟེ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པ་སྤོང་བ་བཤད་དོ། །ལོག་དང་ཕྲ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ངག་གི་ཉེས་པ་སྤོང་བ་སྟོན་ཏེ། ལོག་པ་ནི་མི་བདེན་པའོ། །ཕྲ་མ་ནི་དབྱེན་སྨྲ་བའོ། །རྩུབ་པ་ནི་བརླང་བ་སྟེ། མི་འདོད་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་རྩུབ་པ་ཉིད་དོ། །མ་འབྲེལ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་དང་མ་འབྲེལ་བ་སྟེ་ཚིག་ཀྱལ་པའོ། །ལོག་པ་དང༌། ཕྲ་མ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པོ་དང༌། མ་འབྲེལ་བ་ནི། ལོག་དང་ཕྲ་མ་རྩུབ་ཉིད་དང༌། །མ་འབྲེལ་བ་དག་གོ །སྨྲ་བ་ནི་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སྨྲ་བ་ཡང་ཡིན་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ནས་ཚིག་བསྡུའོ། །དེ་དག་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་བག་བྱ་བ་སྟེ་སྤོང་བའོ། །འདིས་ནི་ངག་གི་ཉེས་པ་སྤོང་བ་བཤད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་སྤོང་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཆགས་དང་


DTG172_Page_0261
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་རྙེད་པ་ལ་སྲེད་པའོ། །གནོད་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་སྡང་བའོ། །གང་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་བློ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མེད་པ་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་མེད་པ་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ལྟ་བ་ནི་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་མཐོང་བའོ། །ཆགས་པ་དང་གནོད་སེམས་དང་མེད་པ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་ནས་གཉིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ནི་ཀུན་ནས་སྤོང་བ་སྟེ། ཉེས་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་ཆར་ཡང་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྙེགས་སོ། །ལས་ནི་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ལམ་ཡིན་ཏེ། གནས་གཞན་དུ་འགྲོ་བའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་འདྲ་བར་ལས་ཉིད་ལམ་ཡིན་པས་ན་ལས་ཀྱི་ལམ་མོ། །དཀར་པོ་ནི་ཉེས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་ཞེས་བགྲང་བ་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་ཅིང་མི་མཐུན་པ་ནི་སྡིག་པའི་དྲི་མས་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནག་པོ་བཅུའོ། །ཅི་ཆོས་དེ་དག་ཁོ་ན་ཙམ་དུ་ཟད་དམ་ཞེ་ན། ཆང་མི་འཐུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མྱོས་པར་འགྱུར་བས་ན་ཆང་སྟེ། ལུས་དང་སེམས་རང་དབང་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །རང་དབང་མེད་པས་ནི། མི་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པས་མེད་པར་དགག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་ཡིན་ནོ། །འཐུང་བ་ནི་མིད་པའོ། །ཆང་ལ་འཐུང་བ་ནི་ཆང་ལ་འཐུང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་མིད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིས་འཚོ་བར་བྱེད་པས་ན་འཚོ་བ་སྟེ་འཚོ་བ་ཉིད་འཚོ་བའོ། །འདིར་ཡང་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འཚོ་བ་བཟང་པོ་ནི་ཚུལ་འཆོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་རྣ་བ་དང་སྣ་གཅོད་པ་དང་རྡེག་པ་དང༌། འཆིང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མེད་པས་ན་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བའོ། །མི་གསོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། རྣམ་མི་འཚེ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་


DTG172_Page_0262
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདིས་ནི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བཤད་དོ། །གུས་སྦྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བཤད་དོ། །གུས་པ་ནི་བཀུར་སྟི་དང་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དད་པའི་ཆུ་ཀླུང་དྲི་མེད་བྱས་པ་ཡིད་ཀྱིས་ནི། །རང་གི་ལག་ནས་དུས་སུ་གཞན་ལ་གནོད་མེད་པར། །གུས་དང་བཀུར་སྟི་ལྷུར་བླངས་སྦྱིན་བ་སྦྱིན་པ་ནི། །མཚན་ཉིད་ཀུན་རྫོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞེས་ཐུབ་རྣམས་གསུང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་པའི་ཁྱད་པར་གང་གིས་སྦྱིན་པ་དང༌། དེས་བཅུ་པ་དོན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དེ་ཡང་ཟང་ཟིང་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །མཆོད་འོས་ནི་མཆོད་པར་འོས་པས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་མཆོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཟང་ཟིང་དང༌། སྒྲུབ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བྱམས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་པ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་སུ་རེ་བ་སྤངས་པའོ། །ཆོས་ནི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གདུང་བ་ལྔ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ལུས་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་ནས་ཆོས་སུ་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་མ་བསྡུས་ཤེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ལུས་གདུང་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུས་ནི་ཁོག་པའོ། །གདུང་བ་ནི་གདུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་དག་པའི་ཐབས་དང་བྲལ་བ་དེ་འབའ་ཞིག་ལ་ནི་ཆོས་མེད་ཅིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ལུས་གདུང་བ་དེ་ནི་འབའ་ཞིག་པས་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་སྟེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་སྤོང་བར་བྱེད་ཅིང་ལྡོག་པ་ཡང་མེད་ལ། གཞན་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ། ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཕན་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཁོ་བོས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །


DTG172_Page_0263
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་ཞིག་མི་ཤེས་པས་ཆོས་འདི་ལམ་གུས་ཏེ། ལམ་ངན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ལམ་ལུས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྲོ་བ་འཁོར་བ་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྣོད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ལུས་དང་སེམས་བསིལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྤོང་བ་བདུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །བརྣབ་སེམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་ཉིད་དུ་འདུས་ཏེ། གང་ཞིག་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བརྣབ་སེམས་སྐྱེད་པར་འགྱུར། གསོད་པ་སྤངས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་གནོད་སེམས་སྐྱེད་པར་འགྱུར། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཅན་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཡིན་པས་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་པ་སྤངས་པར་གསུངས་པ་ནི། །སེམས་ཅན་བླུན་པོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཟད་དོ། །བཟོད་པ་ནི་ཁྲོ་བ་བཟོད་པའོ། །བཟོད་པ་དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་འགྲོ་བའི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ས་ལྔ་པའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་ས་གཉིས་པ་ལའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་དང༌། གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་བཟོད་པའོ། །སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དག་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དག་སྟེ། དང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བ་གཉིས་པ་ཡིན་པས་བ་གཉིས་པའི་ཚིག་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་གསལ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གསལ་ཞིང་ཐིབས་པོ་མ་ཡིན་པའོ། །དམ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་སོ། །ཡང་ན་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བཟང་པོ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ལམ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་ན་ལམ་པོ་ཆེའོ། །གང་གིས་འདི་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། གྲངས་ལས་འདས་པའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་གཤེགས་ཤིང་རྗེས་སུ་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཡིན་ལ། དེ་དག་


DTG172_Page_0264
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ལམ་པོ་ཆེ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ལམ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའོ། །གང་ཞིག་གཏི་མུག་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལམ་པོ་ཆེ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་མ་གུས་ཤིང་ཁྱད་དུ་བསད་དེ་བརྙས་པའི་བསམ་པས་འདི་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བོར་ནས་འགྲོ་ཞིང་འགྲོ་བར་བྱེད་པའོ། །གང་དག་ཏུ་ཞེ་ན། གནག་གི་ལམ་ལྟ་བུའི་ལམ་གོལ་བ་དག་ཏུའོ། །གནག་རྣམས་ཀྱི་ལམ་སྟེ་ལམ་གོལ་བའི་ངོ་བོ་དག་གོ །དེ་དག་ཏུ་སྟེ་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་གནག་གི་ཁྱུ་ནས་གནག་གཙོ་བོ་ལམ་གོལ་བ་གང་དུ་འགྲོ་བ་དེར་གཞན་དག་ཀྱང་རུང་བ་དང་ཡང་བ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པས་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་ཕྱུགས་འདི་དག་ཀྱང༌། ཆོས་ཀྱི་ལམ་ལམ་གུས་ནས་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལམ་གོལ་བའི་ངོ་བོ་ལུས་གདུང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པའི་བསམ་པས་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་གང་དུ་འཇུག་ཅིང༌། གནས་གང་དུ་འགྲོ་ཞེ་ན། འཁོར་བའི་འབྲོག་དགོན་པར་རོ། །འཁོར་བ་ནི་འཁོར་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཕུང་པོའི་ཚོགས་འགྲོ་བ་གཞན་ནས་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པའོ། །འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཕུང་པོ་དེ་དག་ཉིད་འཁོར་བས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་བྱ་རོག་གི་ནག་པོ་དང༌། ཆུ་སྐྱར་གྱི་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་འབྲོག་ཡིན་ཏེ། བྱ་དང༌། རི་དགས་དང༌། རྩྭ་དང་ཤིང་གིས་གང་ཞིང་སྐྱེས་བུ་དམ་པས་སྤངས་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་འབྲོག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་བྱ་དང༌། རི་དགས་དང༌། རྩྭ་དང༌། ཤིང་ལྟ་བུས་གང་ཞིང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲོག་དེ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མང་བའི་ཕྱིར་མི་བཟད་ཅིང་བགྲོད་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐའ་ཡས་སྐྱེ་བོའི་ཤིང་ཅན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བོ་ཡང་ཡིན་ལ་མཐའ་ཡས་པ་ཡང་ཡིན་


DTG172_Page_0265
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཞེས་ཚིག་བསྡུ་སྟེ། གྲངས་དང་ཚད་དག་གིས་མཐའ་མི་ཟིན་པས་མཐའ་ཡས་པའོ། །གང་ལ་ཤིང་དེ་དག་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དམ་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་ཞིང་ལྟ་བ་ངན་པའི་ཐིབས་པོར་ལྷུང་བ་དེ་གང་དག་དང་གནས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ཤིང་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་སེམས་པ་དང་བྲལ་བས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པས་ན་ཉོན་མོངས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཉིད་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གདུག་པའོ། །དེ་དག་གི་ལུས་འཁྱུད་པ་ནི་འཁྱུད་པའི་ལུས་ཏེ། ཉོན་མོངས་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པར་རང་དབང་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་མཐའ་མེད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་གསོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ལྡོག་པ་དང་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་མདོར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མི་མཐུན་པ་ནི་ཕྱོགས་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་མི་འདོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་འདྲ་བ་རྣམས་བསྟན་ན་དེ་རྣམས་རྒྱས་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་བས་དང་པོར་གསོད་པ་ཡིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་འདྲ་བ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱིས་གསོད་པས་སོ། །འདི་ལ་ཚེ་ཐུང་བ་ཡོད་པས་ན་ཚེ་ཐུང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་དུ་ཚེ་ཇི་སྲིད་པར་གསུངས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཐམས་ཅད་མི་འཐོབ་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ཙམ་དུ་འདིས་གཞན་གྱི་སྲོག་གཅོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་གཞན་དག་གིས་སྲོག་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་མཚོན་ལ་སོགས་པས་གཅོད་ཅིང་ལུས་ལ་གནོད་པ་སྟེ་གནོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མང་པོ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་བསྡུའོ། །རྐུ་བ་ནི་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྟེ། དེ་ཀུན་དུ་བསྟེན་ནས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕོངས་སོ། །སྤྱད་པར་བྱ་བས་ན་ལོངས་སྤྱོད་དེ། ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་ནི་བྲེལ་བ་དང་ཉམས་པའོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ལྡན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ཆུང་མ་འཕྲོག་པས་ན་བྱི་བོ་བྱེད་པའོ། །དགྲ་དང་


DTG172_Page_0266
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པར་འདུག་པས་ན་དགྲ་དང་བཅས་པ་སྟེ། གང་གིས་དེའི་ཆུང་མ་རང་གིར་བྱས་པ་དེ་ལ་མི་མཐུན་པར་སྤྱོད་པས་ན་དགྲ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདིས་གཞན་ལ་དགྲ་ཉིད་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་འབྱུང་བས་རྒྱུ་དང་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་ནས། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བས་སྐུར་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ངག་གི་སྟོན་ཏེ། སྐུར་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་རྗོད་པ་ཆུད་གསོན་པའོ། །གང་གིས་དེར་འགྱུར་ཞེ་ན་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྟེ། འདུ་ཤེས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་པའི་ཚིག་གིས་དོན་གོ་བ་ལ་བརྫུན་སྨྲ་བས་སོ། །ཕྲ་མས་ནི་གཞན་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་སྨྲ་བས་ཏེ། དེས་ནི་ཕན་པར་འདོད་པའི་བཤེས་དང་འབྱེ་ཞིང་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྩུབ་པོ་ནི་འཇམ་བག་མེད་པ་སྟེ་བརླང་བའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་རྩུབ་པ་ཉིད་དེ་དེས་སོ། །མི་སྙན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའོ། །དེ་ཐོས་པ་ནི་གྲག་པའོ། །མ་འབྲེལ་པ་ནི་ཚིག་ཀྱལ་པ་སྟེ་དེས་སོ། །མི་བཙུན་པ་ནི་མི་འདོད་པ་སྟེ། དེ་ཙམ་ནི་ངག་གི་ཉེས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །བརྣབ་སེམས་ཡིད་ལ་རེ་བ་འཇོམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་དོ། །ཡིད་ཀྱིས་བསམས་ཤིང་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་དེ་དོན་མེད་ཅིང་འབྲས་བུ་མེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇིགས་པ་སྟེར་བས་ན་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པའོ། །བཤད་པ་ནི་གསུངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཉིད་དོ། །སྨད་པའི་ལྟ་བ་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་སྟེ། ལྟ་བ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བློ་འཁྲུལ་པ་ནི་སྨྱོན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བརྗོད་ནས་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བརྗོད་པར་བཞེད་དེ། མ་བྱིན་ལེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དབུལ་བ་ནི་ནོར་མི་བདོག་པ་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ནི་དབུལ་བ་ཉིད་དོ། །ཚུལ་འཆོས་པ་ལ་སོགས་པའི་


DTG172_Page_0267
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱོན་གྱིས་བསྒྲུབས་པའི་འཚོ་བ་ནི་ལོག་པར་འཚོ་བ་སྟེ། བཤད་པའི་དོན་ལས་ཟློག་པས་འཚོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཀུན་དུ་བསྟེན་པས་ན་བསླུས་པ་སྟེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །ཁེངས་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་གནས་མཆོད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ཁེངས་པ་ནི་གྱོང་ཞིང་འགྱིང་བ་སྟེ་བརྗིད་འཆོས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ཟིན་པའོ། །འདིའི་ཤིང་ཚལ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མི་འདུད་པ་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཤིང་ཚལ་གང་ལ་ཡང་མི་འདུད་པ་ལྟར་ང་རྒྱལ་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ངན་པ་ནི་སྨད་པ་ཡིན་པས་རིགས་སྨད་པའོ། །དེར་འབྱུང་བས་ན་རིགས་ངན་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་རིགས་ངན་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་གཟི་སྟེ་བརྗིད་བག་ཆུང་བ་ཡོད་པས་གཟི་ཆུང་བའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་གཟི་ཆུང་བ་ཉིད་དོ། །གང་གིས་དེར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཕྲག་དོག་ཀུན་དུ་བསྟེན་པས་ཏེ། །ཕྲག་དོག་ནི་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པའོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་མཆོད་གནས་མཆོད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཉེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། ང་རྒྱལ་དང་ཕྲག་དོག་དག་གིས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་མི་འདོད་པ་འདི་གཉིས་ཡིན་པར་དམིགས་ནས་སྤང་བར་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་གསར་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་འཁྲུག་པ་ནི་ཁྲོ་བ་སྟེ། དེ་ནི་བྱམས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཁ་དོག་ངན་པ་ཉིད་དོ། །ཁྲོས་ན་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་འདོད་པས་ཡོངས་སུ་མི་འདྲིའོ། །མི་འདྲི་བ་དེས་ན་བླུན་པ་ཉིད་དེ་ཤེས་ཉེན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་འདི་དག་འགྲོ་བ་གང་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། མི་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཅི་མི་དགེ་བ་འདི་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དང་པོར་ངན་འགྲོའོ། །སྨད་པའི་འགྲོ་བ་ནི་ངན་འགྲོ་སྟེ། དམྱལ་བ་དང་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་རྣམས་སོ། །གང་དག་ལ་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་འདི་དག་གི་གསོད་པ་ལ་སོགས་


DTG172_Page_0268
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་བདེ་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཏམ། གཟུགས་ངན་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་མིང་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་སྨིན་ནི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའོ། །བསྒྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གསོད་པ་ཡིས་ནི་ཚེ་ཐུང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནས། མཁས་ལ་མི་འདྲི་བླུན་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱང་བདེ་བའི་དོན་ཏམ། གཟུགས་བཟང་པོ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་ནི་འབྲས་བུ་དེ་ཉིད་ཟློག་ཅིང་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལྟར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་དག་བསྟན་པ་མཛད་ནས། ཆགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལུང་ལས་གྲགས་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་དག་སྟོན་པ་མཛད་དོ། །གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཆགས་པར་འགྱུར་བས་ན་ཆགས་པ་སྟེ། སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཞེ་སྡང་ནི་གསོད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །གཏི་མུག་ནི་མི་ཤེས་པའོ། །དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མི་དགེ་བ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་དེས་བསྐྱེད་པའི་ལས་ཀྱང་མི་དགེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་བསྐྱེད་པ་ནི་དེས་བསྐྱེད་པའོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་ལས་སོ། །དོན་གང་གིས་ན་མི་དགེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་མི་བཟང་བར་བྱེད་པས་ན་མི་དགེ་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ནི་འདི་དང་གཞན་དུ་མདོག་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་དང༌། གཏི་མུག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཆགས་པའི་གཉེན་པོ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ཆགས་པའོ། །ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་བྱམས་པ་ནི་ཞེ་སྡང་མེད་པའོ། །གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོ་ཤེས་པ་ནི་གཏི་མུག་མེད་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བ་འདི་དག་དང༌། དེ་དག་གིས་བཅུག་པའི་ལས་ནི་འདི་དང་གཞན་དུ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བཟང་པོར་བྱེད་པས་ན་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཞེས་བྱ་


DTG172_Page_0269
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་སྒྲ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལས་ལ་སྙེགས་སོ། །མི་དགེ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟོན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་རྡེག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བའོ། ཀུན་ནི་འདི་དང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །ངན་འགྲོ་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་དག་གོ །བདེ་འགྲོ་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་དག་གོ །འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གམ། ཡང་དང་ཡང་དུ་སྐྱེ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྐྱེ་བ་ཀུན་དུ་བདེ་བ་དག་ཅེས་མང་པོའི་ཚིག་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན་མི་དགེ་ཀུན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོས་པ་དང་མ་སྨོས་པ་མཆོད་རྟེན་འཇིག་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་དང༌། ཕ་མ་དང༌། སློབ་དཔོན་དང༌། བླ་མ་དང༌། མཆོད་གནས་དང༌། རིགས་ཀྱི་ནང་ན་རྒན་རབས་སྤོང་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་སོ། །ལྡོག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་ལྡོག་པའོ། །ལྡོག་པ་དང་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་འདི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཕན་ཡོན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། བདེ་བ་ནི་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཚོར་བའོ། །དེ་ཕུལ་དུ་དབྱུང་བ་ནི་བདེ་དཔལ་ལོ། །ཡང་ན་དཔལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ནི་བདེ་བའོ། །རྒྱལ་སྲིད་ནི་དབང་ཕྱུག་གི་ཁྱད་པར་ཏེ་བདག་པོ་ཉིད་དོ། །རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་དང༌། དེ་ཉིད་དགའ་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཅན་དང༌། བཞི་པ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མེད་བདེ་བ་ཡང་མེད་པ་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་སྟེ། སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་


DTG172_Page_0270
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རམ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་སོགས་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་ཚངས་པའི་བདེ་བ་དང་པོ་ན་ཡོད་པའི་བདེ་བའོ། །མྱོང་བར་བྱེད་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་དང༌། མངོན་པར་མཐོ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དང་པོར་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཆོས། །ཕྱིས་ནི་ངེས་པར་ལེགས་འབྱུང་བ། །ཞེས་བཤད་པ་དེ་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཆོས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཆོས་བཤད་པར་བཞེད་ནས། ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཆོས་དག་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལས་ངེས་པར་ལེགས་ཤིང་དགེ་བ་ཐར་པ་འགྲུབ་པས་ན་ངེས་པར་ལེགས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཕྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲ་བ་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཟབ་པ་ནི་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའོ། །སྣང་བ་ནི་མཐོང་བ་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཟབ་མོས་མཐོང་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་སྣང་བ་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། གང་ལ་ཟབ་པར་སྣང་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཏེ། ཐོས་པ་ནི་འདིར་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་ཐོས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །སྐྲག་པ་ནི་འཇིག་པའོ། །གང་དག་གིས་བདུད་བཞི་ལས་རྒྱལ་བའམ་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་བ་དེ་དག་ནི་རྒྱལ་བའོ། །ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཚིག་གི་ཕྲད་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཀུན་རྒྱལ་ཟེར་བ་བཞིན། །བདག་ལ་བུ་ནི་ཡེ་ཡོད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་འདིར་ནི་བདག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་ནི་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་སྟེ། འདི་ནི་ངའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པའི་དབང་གིས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ང་ཡིར་འཛིན་པས་ནི་འདི་ན་བདག་གི་ནོར་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བྱིས་པ་བླུན་པོ་ནི་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་ཆོས་


DTG172_Page_0271
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལྟ་བུ་ཐོས་པས་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྲག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཟད་ཅིང་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་དག་ནི་འཁོར་བར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་དུ་འཁོར་བ་དེ་སྲིད་དུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་རྒྱུ་ནི་ཆོས་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་ནས་སྐྲག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། ལུང་ཉེ་བར་འགོད་པར། སྐྱེ་དགུ་འདི་ནི་མ་ལུས་པ། །ངར་འཛིན་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྐྱེ་དགུ་འདི་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ་འགྲོ་བ་ལྔར་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྐྱེ་བས་ན་སྐྱེ་དགུའོ། །མ་ལུས་པ་ནི་མཐའ་དག་གོ །ངའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པས་ན་ངར་འཛིན་པ་སྟེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་སྐྱེས་པའོ། །འདི་ནི་ངའི་འོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པས་ན་ང་ཡིར་འཛིན་པའོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཉེ་བར་འབྲེལ་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་དགུའི་དེ་ཉིད་ལ་ཕན་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ལ་དེ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གསུང་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས་ན་དེ་གསུང་བའོ། །ཡང་ན་གསུང་བ་ནི་བཀའ་སྩལ་པ་སྟེ། གཅིག་ཏུ་གསུང་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་གཅིག་ཏུ་གསུང་བའོ། །སྐྱེ་དགུ་ལ་ཕན་པ་ཁོ་ན་བྱའོ་ཞེས་གཅིག་ཏུ་གསུང་བ་དེས་གསུང་ཞིང་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་དག་མི་བདེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་མི་བདེན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའོ། །དམ་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གོང་མ་བཞིན་དུ་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་སྙད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། མུ་བཞི་དང་བྲལ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་ཅན་ཡང་དོན་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་པ་སྟེ་མི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་གཉི་ག་ཡང་ལོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅིས་མངོན་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་ཡང་དག་ཇི་ལྟ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ནི་བདེན་


DTG172_Page_0272
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་གཉི་ག་བདེན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་བདེན་པ་མཐོང་བའི་དུས་ན་ཡང་འདི་གཉིས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་དག་ནི་ལོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་འདི་དག་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ངར་འཛིན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་མི་བདེན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། གང་དག་ལ་ངར་འཛིན་པ་ལས་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བདག་གོ །དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་དམ་པར་རོ། །བརྫུན་པ་ནི་མི་བདེན་པར་རོ། །ས་བོན་ནི་རྒྱུའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་འབྱུང་བའོ། །ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་དེའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་ནི་ང་ཡིར་འཛིན་པས་བསྐྱེད་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་ངར་འཛིན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་འདི་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ན་བརྫུན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ནོ། །གང་བདེན་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་བརྫུན་པ་ལྟར་ངར་འཛིན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དོན་ནི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་


DTG172_Page_0273
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་མིག་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའོ། །བཟླས་ཏེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྨྲས་སོ། །ཇི་སྲིད་ཕུང་པོར་འཛིན་ཡོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁྲི་དང་འདྲ་བར་འཛིན་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ་ཕུང་པོའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོར་འཛིན་པ་དེ་ལས་ངར་འཛིན་པའོ། །ངར་འཛིན་པ་ཡོད་ན་ལས་སོ། །དེ་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ངར་འཛིན་པ་དང༌། ལས་དང་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དེ་གསུམ་མོ། །དེ་ཉིད་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ལམ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པས་ན་ལམ་གསུམ་མོ། །གང་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་དབུས་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་དང་དབུས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་ཡོད་ལ་གང་ལས་སྔ་མ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐོག་མའོ། །གཞན་ཡོད་ལ་གང་ལས་གཞན་མེད་པ་དེ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ནི་དབུས་སོ། །འཁོར་བ་ཉིད་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་པས་ན་འཁོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །འདི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཀུན་ནས་འཁོར་བའོ། །མགལ་མེ་ནི་ཤིང་ཕྱེད་ཚིག་པའོ། །དེ་དང་འདྲ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ་དེ་དང་མཚུངས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མགལ་མེ་བསྐོར་བ་མེད་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པས་ཀོར་ཀོར་པོར་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། འཁོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདི་ཡང་མེད་བཞིན་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཟུམ་པ་དང༌། ལྟ་བ་ངན་པར་ལྷུང་བས་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ངར་འཛིན་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཕན་ཚུན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་འགྲོ་བ་ལྔར་འཁོར་བར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་འདི་ཇི་ལྟར་མགལ་མེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་རང་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འོག་མས་སྟོན་ཏོ། །རང་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་ལས་མ་ཐོབ་པ་སྟེ། སྔ་ན་མེད་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྒྱུ་


DTG172_Page_0274
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་པས་ཇི་སྲིད་དུ་འབྲས་བུ་མ་བྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་འབྲས་བུ་ཡང་མི་སྐྱེད་པ་སྔ་མ་ཁོ་ན་བཞིན་ནོ། །གཉི་ག་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་བཤད་པའི་ཉེས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའོ། །དུས་གསུམ་པོ་ཉིད་དུས་གསུམ་ཉིད་དོ། །འང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཐོབ་པ་སྲིད་དོ་ཞེས་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དུས་གསུམ་ཉིད་དུ་མ་ཐོབ་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་འདས་པས་ནི་མི་བསྐྱེད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་བོན་རུལ་བ་བཞིན་ནོ། །མ་འོངས་པས་ཀྱང་མི་སྐྱེད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །ད་ལྟར་གྱིས་ཀྱང་མི་སྐྱེད་དེ། སྐད་ཅིག་མ་བཞིན་དུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ན་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ།། །སྲང་མདའི་མཐོན་དམན་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྒྱུ་སྔ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྲ་བའི་ཕྱིར་དུས་མི་རྟོགས་པར་ཟད་དོ། །དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་ངར་འཛིན་པ་ནི་ཟད་པར་འགྱུར། དེ་ཟད་པ་ལས་སོ། །དེ་ནས་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལྟར་བཤད་མ་ཐག་པའི་རིགས་པས་བརྟགས་ན་རྒྱུ་ནི་ངར་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཏི་མུག་གོ །གཏི་མུག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་ཡང་ངར་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ཡི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་ཡང་སྲིད་པ་ལ་སྲེད་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་འཁོར་བ་དང་མཐུན་པའོ། །དེ་ལས་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་སྟེ་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བའོ། །འཇིག་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ཏེ་དེ་ལའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཕན་ཡོན་སྟོན་ཏེ། འདིས་འཇིགས་པ་མེད་པས་ན་མི་འཇིགས་པ་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་མར་མེ་ཤི་བ་ལྟ་བུའོ། །ཕུང་པོ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ལའོ། །འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་རོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོའི་འཁོར་བའོ། །ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་དེ། ཅི་སྟེ་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟ་བུ་མི་འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར་བསམ་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་ཞིག་འདོད་པ་དེ་ལ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་སྟེ་ཞེས་


DTG172_Page_0275
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསལ་བ་ནི་མེད་པའོ། །འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་འདི་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་དམིགས་པ་ཅན་ལ་ལ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་ཡོད་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་དགག་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་འདས་པ་དངོས་མེད་པའང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཡིན་པར་མི་སྲིད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་འོན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ངོ༌། །འོ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའི་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་ནི་རེག་པ་སྟེ་དེ་དག་གིས་མ་རེག་ཅིང་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པའོ། །དེ་ཟད་པ་ནི་འགོག་པ་སྟེ། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན་མེད་པར་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་དེ་སྟོན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན་མཚན་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ། །རྒྱས་པར་བྱ་ན་ནི་བདེ་བ་དང༌། དཀོན་མཆོག་དང༌། ལས་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ལྟ་བ་ནི་མེད་པར་ལྟ་བ་སྟེ། འབྲས་བུ་ནི་མི་འདོད་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་འབྲས་བུ་སྟོན་ཏེ། ངན་སོང་རྣམས་ལས་སྲུང་ཞིང་སྐྱོབ་པས་ན་བསོད་ནམས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ན་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ངན་སོང་གི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ན་ངན་སོང་བའོ། །ཡང་ནང་ན་སོང་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་ན་ངན་སོང་བའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པའོ། །གང་ལ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་ཡང་ཡོད་ལ། དེ་ལ་རྟེན་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་དོ། །སེམས་ཅན་ནི་དེ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་དེའི་འབྲས་བུ་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དེ་ལ་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བསལ་ནས་མེད་པར་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ལོག་པར་ལྟ་


DTG172_Page_0276
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཁོ་ན་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་དང༌། ཡོད་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གསུམ་ཆར་གྱི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལས་བདེ་འགྲོ་རྒྱུ་མཐུན་པར་འགྱུར་ཞིང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་འབྲས་བུ་བདེ་འགྲོ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། ཡང་དག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལྟ་བ་ནི་བློ་གྲོས་དང་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་ན་ཇི་ལྟར་དེ་བསལ་བ་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཐར་པ་འཆིང་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དོན་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་ན་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། མྱ་ངན་འདས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་ཅིག་ཤོས་སོ། །རེ་ཞིག་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤིན་ཏུ་མི་སྲིད་དོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པས་མེད་དང་ཡོད་ཤིའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཤེས་པ་ནི་འདིར་བསྒོམས་པའི་རབ་ཀྱི་མཐའ་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚོགས་མ་ལུས་པར་བསལ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་དམིགས་པ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །མེད་པ་དང་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ངོ་བོ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བསྲུང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསོད་ནམས་དང་གཞན་ལ་བྱ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་གཞན་བསྲུང་བས་དེའི་ཕྱིར་བསྲུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་བསོད་ནམས་བརྗོད་དོ། །གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་བསྲུང་བ་ཐུང་ཞིང་མི་སྣང་བར་བྱེད་པས་ན་སྡིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པ་ནི་རྒལ་བ་སྟེ། སྡིག་པ་དང་བསོད་ནམས་དང་ལས་འདས་པ་དེ་ཡིས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངན་འགྲོ་དང་བདེ་འགྲོ་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་ཐར་པ་ཡིན་པར་དམ་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཐར་པ་ནི་ངན་འགྲོ་དང་བདེ་འགྲོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་བཤད་ལ། འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡང་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་འགྱུར། གཞན་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཡང་མེད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་


DTG172_Page_0277
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། ཡང་དག་པར་ན་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི། སྐྱེ་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་མཐོང་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆད་པ་དང་རྟག་པར་ལྟ་བ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏེ། སྐྱེ་བ་ནི་འབྱུང་བའོ། །འགྲོ་བས་ན་རྒྱུའོ། །རྒྱུ་ནི་འགྲོ་བས་ཏེ། འབྲས་བུ་ལ་འགྲོ་ཞིང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་དང་བཅས་པར་འཇུག་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མཐོང་བ་རྟོགས་པའོ། །འགོག་པ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། སྔར་བཤད་པ། ངར་འཛིན་ཡོད་ན་ཡང་ལས་ཏེ། །དེ་ལས་ཡང་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་བཤད་དོ། །དེ་ནི་རང་གཞན་གཉི་ག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ངར་འཛིན་པ་ནི་ཟད་པར་འགྱུར། །དེ་ནས་ལས་དང་སྐྱེ་བ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་འགོག་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྔར་སྐྱེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འབྲས་བུ་བས་སྔར་སྐྱེས་ཤིང་བྱུང་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་དུས་མཉམ་དུ་སྐྱེས་པའོ། །རྒྱུ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་དུ་རྒྱུ་མེད་པའོ། །དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་རོ། །དོན་ནི་རིགས་པས་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་དོན་འཛིན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་དཔྱད་ན་རྣམ་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་རྒྱུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་བས་སྔར་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་དེའི་རྟེན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེ་མེད་ན་གོ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཡིན། ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་འབྱུང་ན་ངེས་པ་མེད་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དོན་འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུར་གྲགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཏགས་དང་ཡང་དག་ཉིད་དུ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཏགས་པ་ནི་འདོགས་པ་སྟེ་ཐ་སྙད་དོ། །གྲགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་སྟེ་ཐ་སྙད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་ནི་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་རབ་ཏུ་མ་གྲགས་པའི་


DTG172_Page_0278
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་རང་གཞན་གཉི་ག་དང་ཞེས་བྱ་བ་དེར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡང་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་བྱས་པ་དང༌། གང་ལ་ལ་འོ་ན་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་ཡང་བཀག་གོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྐྱེན་ཉིད་འདི་བ་ཙམ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ཡོད་པས་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །ཡོད་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་ནའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའོ། །འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན་དཔེར་ན་རིང་པོ་ཡོད་ན་ཐུང་དུ་བཞིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་དཔེ་གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །འདི་མཇུག་ཐོགས་པ་ནི་སུན་འབྱིན་ཏེ། སྔར་ཐ་སྙད་དུ་རིང་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཐུང་དུར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་ན་རིང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཐུང་ངུའི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་གྱི་རིང་པོ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་ཐུང་ངུའི་མིང་མེད་ཀྱང་མིང་ཅན་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉི་ག་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་སྐྱེས་པས་ན་འདི་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་ན་མར་མེ་བྱུང་ན་འོད་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མར་མེ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་སྟེ་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བའོ། །མཐོང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་ཤིང་ངོ༌། །ཇི་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྲོས་ལས་བྱུང་བར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྤྲོས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མངོན་པར་བརྗོད་པས་རྒྱས་པར་ཐ་སྙད་འདོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་མེད་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་མི་ལེན་ཅིང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་སྟེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་མི་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ་དེའི་ངོ་བོ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེས་ན་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ལྟ་བ་གཉིས་ཉིད་གཉིས་སོ། །གཉིས་པོ་དེ་ལ་མི་


DTG172_Page_0279
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟེན་པ་སྟེ། དེ་ལ་མི་གནས་ཤིང་གཉིས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ན་མི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་བློ་ཅན་ལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་རྣམ་པར་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ལྟ་བདག་འབྱུང་ངོ༌། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་བར་ཆད་མེད་པར་གནས་པ་ལ་མི་ཤེས་པ་ཆུང་དུའི་ཆུང་དུ་ཡང་འགག་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་སོ། །དེ་བས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མ་གྱུར་པ་ནི་དེ་ལ་མི་བརྟེན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གྲོལ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཐག་རིང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དོན་དེ་ཉིད་དཔེས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། ཐག་རིང་པོ་ན་གནས་པའི་མིས་ཆུ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆུའི་རྣམ་པར་མཐོང་བས་ན་མི་གསལ་བ་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་དབང་གིས་འཁྲུལ་པའི་མིག་གིས་ཐག་རིང་པོ་ནས་མཐོང་བའི་གཟུགས་ཀྱང་མི་གསལ་ལོ། །ལག་པ་དང་བོང་བ་དང་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་སུ་རུང་ཞིང་གནོད་པ་བྱར་རུང་བས་ན་གཟུགས་སོ། །མཐོང་ན་གོ་ཇི་ལྟར་མི་གསལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆུ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆུའི་རྣམ་པར་མཐོང་བས་སོ། །དེ་དང་ཉེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཟུགས་ཉིད་གསལ་ཞིང་མངོན་པར་མཐོང་གི་ཆུའི་རྣམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐག་རིང་པོ་ནས་མཐོང་བའི་སྨིག་རྒྱུའི་གཟུགས་མི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ཐག་རིང་བ་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བ་ལ་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོར་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་དེ་དང་ཉེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ཉེ་བ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། མཚན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མཚན་མ་ནི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་དག་ཏུ་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་མཚན་མ་མེད་ཅེ་ན། སྨིག་རྒྱུ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྨིག་རྒྱུ་ཆུའི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡང་གང་དང་གང་གི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་སྨིག་རྒྱུ་ཆུ་འདྲ་བར་མཐོང་བ་ཡང་དག་པར་


DTG172_Page_0280
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟགས་ན་ཆུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་སྨིག་རྒྱུ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་ཆུ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ཀྱང་དོན་དམ་པ་ན་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་གི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ལ། ཕུང་པོའི་རྣག་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གང་དག་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་བླུན་པ་སྟེ་འཁོར་བ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །སྨིག་རྒྱུ་ལ་འདི་ནི་ཆུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་བསམས་ནས་ཏེ། དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨིག་རྒྱུ་དེར་རོ། །སྨིག་རྒྱུ་དང་ཉེ་པ་ལ་སྨིག་རྒྱུའི་སྒྲར་བརྗོད་དེ་དཔེར་ན། །གངྒཱའི་གང་ལྷས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨིག་རྒྱུའི་ཕྱོགས་དང་ཉེ་བར་སོང་བ་ལས་གལ་ཏེ་ཆུ་དེ་འདི་ན་མེད་དོ་ཞེས་འཛིན་པའོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ལན་འགའ་ཞིག་སྨིག་རྒྱུ་དེ་ལ་ཆུ་ཡོད་པར་མཐོང་བར་གྱུར་ན་ནི་ལ་ལར་ཡོད་པར་མཐོང་བས་འདི་ན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རུང་ངོ༌། །གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ན་དེ་གཏན་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཆུ་དེ་མེད་དོ་ཞེས་འཛིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་བླུན་པར་སྒྲོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ན་སྨིག་རྒྱུ་དང་འདྲའོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་དུ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་པར་འགྱུར་ན་མེད་པ་ཉིད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་པར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་རེ་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པས་དེ་ལྟར་ཡང་འགྱུར་གྲང་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་པོའི་གནས་སྐབས་དེ་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཀྱི་ལམ་མམ། གཞན་ལ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་སུན་ཕྱུང་བ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱི་དོན་གྱིས་མེད་པར་བསླན་དགོས་ཞེས་བྱ་བར་སེམས་ན་དེ་དྲང་བའམ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ཐབས་དེས་མེད་པ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་རྒྱས་པར་བཀག་པས་ན། གང་དག་དོན་གྱི་མེད་ཉིད་དུ། །དམ་མི་འཆའ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་རོ། །ཡང་ན་དམ་འཆའ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་པ་ཞེས་བྱའི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་ལ་


DTG172_Page_0281
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དམ་འཆའ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ན་ཐ་སྙད་དུ་ཐམས་ཅད་ཁས་ལེན་པ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་དེ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཁ་ཟེར་བས་འཇིགས་པས་དེ་མི་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ཡང་བསམ་གཏན་དང་འདོན་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ལ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་རྣམས་པར་ཆད་ཀྱིས་དོགས་པས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བོར་ནས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དུ་ཟད། སེམས་ནི་མེད་པར་ལྟ་བས་གནས་སོ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་རྟེན་ཕྱིར་སེམས་མེད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །དོན་འདི་ལ་ནི་སྡེ་པ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གང་གིས་ནའོ། །དམིགས་པའི་གདོན་གྱིས་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་ཅིང་སྨྲས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་འདི་ནི་དམིགས་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །ཡང་ན། གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་ཐར་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་སུ་ཞིག་གིས་མ་སྨྲས་ན་གང་གི་ཕྱིར་བཤད་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་སྔ་མ་འདི་ལ་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལ་གང་ཟག་དང་ཕུང་པོར་སྨྲ་བའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་ན་དེ་དག་ནི་དེ་དག་ཏུ་སྨྲ་བའོ། །དྲང་སྲོང་སེར་སྐྱ་ནི་བགྲང་བར་བྱེད་པས་ན་གྲངས་ཅན་ཞེས་བྱ་ལ། དེའི་སློབ་མ་སེར་སྐྱ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་གྲངས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འུག་པ་ནི་གཟེགས་ཟན་ཏེ་གཟེགས་མ་ཟ་ཞིང་འུག་པ་ལྟར་སྤྱོད་པས་སོ། །དེའི་སློབ་མ་རྣམས་ནི་བུ་དང་འདྲ་བས་ན་འུག་ཕྲུག་གོ །གོས་ནི་བགོ་བའོ། །འདི་དག་གོས་དང་བྲལ་བས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ་གཅེར་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲངས་ཅན་དང་འུག་ཕྲུག་དང་གོས་མེད་པ་རྣམས་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་དག་དང་བཅས་པས་ན་གྲངས་ཅན་འུག་ཕྲུག་དང་གོས་མེད་བཅས་པའོ། །གལ་ཏེ་དྲིས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་འདས་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་སྨྲ་ན་དེ་ལ་དྲིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་མི་སྨྲ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་གྲངས་ཅན་རྣམས་ནི་སྐྱེས་བུ་དང་གང་ཟག་ལ་ནི་


DTG172_Page_0282
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་སོ། །ས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོའི་བར་དུའོ། །འདས་པ་དང་མེད་པ་དག་ལ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུའོ། །འགྱུར་བའི་ཚོགས་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་ན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ལ་ལ་ནི་ཡོང་པ་ལ་ནི་མེད་པས་ན་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ལ་དགོངས་ནས་དྲིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་དང་རྡུལ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པས་བརྩམས་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་སོ། །གོས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་ལ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། ལྷག་མ་ལ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་སོ། །གང་ཟག་དང་ཕུང་པོར་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཟག་ལ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ། ས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོའི་བར་དུ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་ལ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ལ་ལ་ནི་ཡོད་ལ། ལ་ལ་ནི་མེད་པས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ལ་དགོངས་ནས་དྲིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་ནི་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བླང་བ་དང་དོར་བ་སྟོན་པའོ། །འཆི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། འཆི་བ་མེད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྟེ་འདི་ལ་འཆི་བ་མེད་པས་ན་འཆི་བ་མེད་དོ། །དེ་འཐོབ་པའི་ཐབས་ཡིན་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་རིགས་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་འདས་པར་བཤད་པ་ཟབ་མོ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཆོས་ཀྱི་ཁུད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱིས་ཤིག །སྒོ་རིས་དང་འདྲ་བས་ན་ཁུད་པ་སྟེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གོང་དུ་ནི། དེ་ནི་རང་གཞན་གཉི་ག་དང༌། །དུས་གསུམ་ཉིད་དུ་འང་མ་ཐོབ་ཕྱིར། །ཞེས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བཤད་དོ། །ད་ནི་སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་ནས་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་ནི་འབྱུང་བའོ། །འཇིག་པ་ནི་ཉམས་པ་སྟེ་འཇིག་ཅིང་ཉམས་པ་ན་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་ཅིང་གང་དུ་ཡང་འཕོ་བ་མེད་ལ། སྐྱེ་བ་ན་ཡང་གནས་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་དོ། །སྐྱེས་པ་ཡང་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་གནས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདས་པའི་དུས་


DTG172_Page_0283
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་ཡང་མེད། མ་འོངས་པ་ན་ཡང་མེད། ད་ལྟར་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་དུས་གསུམ་ཆར་ལས་འདས་ཤིང་རྣམ་པར་འདས་པའི་བདག་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་མ་ཐག་པས་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་དགག་པ་མཛད་ནས། གང་ཕྱིར་གཉི་ག་འོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཇིག་རྟེན་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་དོན་དམ་པར་ན་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ།། གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་གོ །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གནས་པ་ཡོད་ན་ནི་འདི་གཉིས་རུང་བ་ཞིག་ན་མ་སྐྱེས་པ་ལ་གནས་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མེད་དོ། །དེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པ་ཡང་མེད་དེ། འདི་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་སྙད་དུ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གཟུང་ངོ་ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་མཛད་པ་དང༌། རྒོལ་བ་ལ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གང་དག་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་ཞིང་དགག་པར་འདོད་ན་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་དང་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཉེས་པ་འདི་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྟག་པར་འགྱུར་ན་ནི། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཡང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སུན་དབྱུང་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་ན་གཞན་དུ་བཤད་ཟིན་པས་འདིར་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་ཞེས་དྲི་བ་སྟེ། རྣམ་པ་གང་གིས་ཡིན་པ་སྨྲོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རྟག་པར་འགྱུར་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁས་ལེན་པའམ། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །འགྱུར་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་སྟེ་གནས་སྐབས་གཞན་འཐོབ་པའོ། །དོན་ནི་རྟག་པའི་དོན་དཔྱད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་སྐབས་དཔྱད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ནི་མེད་


DTG172_Page_0284
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ། རྟག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བློ་དང་སྒྲ་དང་མེ་ལྕེ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དེ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། །འོན་ཏེ་དེས་འཇིག་པར་འགྱུར་བར་མི་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་གཞན། གལ་ཏེ་འགྱུར་བ་མེད་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དུ་གཞན་ཉིད་དུ་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །འོན་ཏེ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཟད་པར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། ཕྱོགས་གཅིག་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་ནི་འགྱུར་གྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་གཉི་ག་འང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རིགས་པ་ནི་འཐད་པའོ། །དེ་འདི་ལས་ཡོད་པས་ན་རིགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ན་རིགས་ལྡན་མིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་མི་འདྲ་བ་ཉིད། མི་དམིགས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདྲ་བ་ནི་མཚུངས་པ་སྟེ་མཉམ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ན་མི་མཉམ་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་མི་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། དེ་མི་དམིགས་ཤིང་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་བཅོས་དང་འགལ་བའི་ཡང་ཕྱིར་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ནི་འགལ་ལས་ཀྱང་ཕྱོགས་གཅིག་ཟད་པས་སྐད་ཅིག་མར་མི་འདོད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཟད་པས་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པར་ཡང་རྟག་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་མི་འདོད་པས་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཡང་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྡུལ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་རས་ཡུག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ན་སྔོན་གྱི་ངོ་བོ་དབང་པོ་མི་གསོད་པས་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ནར་རས་ཡུག་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བས་ཁས་བླངས་དགོས་སོ། །ཡང་ན་རང་གི་སྡེ་པ་དག་ཁོ་ན་སྐད་ཅིག་མ་དགག་པ་མཛད་པ་དང༌། འདི་སྐད་ཅེས་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དེ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་མ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེའི་


DTG172_Page_0285
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་འདི་བཤད་དེ། ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མི་འདྲ་བ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་དག་པར་ན་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདི་ལ་ཁྱབ་འཇུག་པ་ལ་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཁྱབ་འཇུག་ནི་སྐྱེ་བ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པས་རྟག་པ་རྙིང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལ་ཉེས་པ་དེ་དག་མེད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཉེས་པ་གང་དག་བཤད་པ་དེ་དག་གོ །ཇི་ལྟར་མེད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན་རིལ་གྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་ག་ལ་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །བརྟེན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་ནི་ཁོ་ན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སར་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྙིང་པ་ཉིད་མི་རིགས་ཏེ། རྙིང་པ་ནི་རྒས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རྙིང་བ་ཉིད་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་རྙིང་པ་མེད་ཅེ་ན། ཐ་སྙད་དུ་ལྟ་སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ཅི་སྟེ་མི་སྣང་ན། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསམ་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཞར་ལ་འོངས་པ་བཞག་ནས་ཡང༌། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཀྱུས་མ་རྩོམ་སྟེ་མཐའ་ནི་ཐ་མའོ། །ཐོག་མ་ནི་གང་ལས་སྔོན་རོལ་ན་མེད་པའོ། །དབུས་ནི་མཐའ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའོ། །བརྟག་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདི་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །གང་ལ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གསུམ་བདག་གོ །འཇིག་རྟེན་ནི་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་དུ་བགྲང་བའོ། །སྐད་ཅིག་མ་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་དུས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མའི་ཐ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་བསམ་པ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་མང་པོ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་གཅིག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱ་ལ་གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་མེད་ན་འོ་ན་ཐོག་མ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རང་བཞིན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དགག་པ་མཛད་དོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཅིག་སྐྱེ་ན་རང་ངམ་གཞན་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་ཐོབ་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་རང་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG172_Page_0286
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་དང་གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་གསུམ་ཆར་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་མེད་ན་གང་ཞིག་ཕྱོགས་མེད་ཅིང་ཆ་ཤས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་འདྲ་བ་ཡིན་ན་འགྱུར་རོ། །དེ་གང་ཞིག་ཡིན་སེམས་རེ་ཞིག་དེ་ནི་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང༌། འཇིག་པ་དུས་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཀྱང་ཆ་ཤས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་བརྒྱ་པ་དང་བདུན་བརྒྱ་པ་ལས་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །འོ་ན་བརྡ་སྤྲོད་པ་པས་བྲགས་པ་སྒྲ་གསལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ང་རོ་བཞིན་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་ཆ་ཤས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆ་ཤས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སུན་དབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཕྱོགས་མེད་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད། གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་དུ་ཟད། མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་གཅིག་མེད་པར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུ་མ་ནི་གཅིག་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་གྱི་དེ་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་པས་གཅིག་ཀྱང་མེད་ལ་དུ་མ་ཡང་མེད་དོ། །མེད་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྷག་མས་འགག་གོ །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ཉིད་གཅིག་ཁས་བླངས་པར་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དེར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་དེ་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏོ། ཡོད་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་བྱ་རོག་ནག་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཞིག་ཅིང་ཟད་པའམ་གཉེན་པོ་སྟེ་དཔེར་ན་འདི་ན་སྤྲུལ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྦྲུལ་གྱི་དུག་གིས་འཇིགས་པར་གྱུར་པ་ལས་དེའི་གཉེན་པོ་ནེའུ་ལེ་ཡོད་པས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུས་སོ། །མེད་པ་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་ཡིན་པར་འགྱུར་གྲང་ན། ཡོད་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །ཡོད་


DTG172_Page_0287
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་མི་སྲིད་ཅིང་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་མི་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུས་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་དོན་དུ་དོན་དམ་པར་འགྲིབ་ཅིང་འབྲི་བར་མི་འགྱུར་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདི་མཐའ་དང་ལྡན་ནམ་ཅི་ལགས་ཞེས་ཞུས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཡོད་ལ། །དེའི་མཐའ་མ་ནི་མཐའ་ཡིན་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མེད་ལ། འདི་ཡང་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་མཉན་པར་བྱ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བཞེད་ནས་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་མཛད་པ་དང༌། ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་མཇུག་ཐོགས་པས་སྨོས་ཏེ་རྒྱུ་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་མོའི་ཆོས་ནི་འདི་ཟབ་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་སོ། །མི་གསུང་བ་ནི་བཀའ་མི་སྩོལ་པའོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། སྣོད་མིན་ཞིང་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པའི་འགྲོ་བའོ། །རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཁས་པ་ཤེས་ཉེན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་མཁྱེན་པའི་ངོ་བོར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ཤིང་རྟོགས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གསུངས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ། ཆོས་ཀུན་རྟག་ཏུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང༌། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་དངོས་པོ་རྣམ་པར་འཇིག །སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་རྣམས་པ་ཀུན་དུ་སྟོང༌། །ཉི་ཚེའི་སྟོང་ཉིད་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཡང༌། གང་ཞིག་སྟོང་ཉིད་ཤེས་པ་དེ་བག་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྗོད་པ་ནི་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་ནས་རྒྱས་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དོན་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་བསམས་ནས་དེ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ཤེས་པ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་མི་ཤེས་པ་མུན་པར་གྱུར་པ་འགག་སྟེ་སྣང་བ་དང་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ལ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིམ་པས་ཞེས་


DTG172_Page_0288
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཇུག་སྡུད་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ་རང་གིར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གནས་ནི་རྟེན་ནོ། །འདི་ལ་གནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ན་གནས་མེད་པའོ། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ནི་ཀུན་ནས་མཁྱེན་པ་ཅན་ནོ། །ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟིགས་པ་ནི་གཟིགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ་སྤྱན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་གཟིགས་པས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་སྤྱན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ་ལྷའི་སྤྱན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་དང་ཡང་དུ་བཀའ་སྩལ་བ་ནི་གསུངས་པའོ། །ཆོས་འདིས་སྐྲག་པར་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཅན་ཞིག་གིས་ཤེ་ན་གནས་མེད་པས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྲག་ཅེ་ན། གནས་ལ་མངོན་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་དང་དེར་སྐྱེ་བས་ན་སྐྱེ་བའོ། །གནས་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྲག་པའི་རྒྱུ་གཞན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མ་འདས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་མཁས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཕུང་བར་འགྱུར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་བདེ་འགྲོ་ལ་ལན་མང་དུ་མི་སྣང་ཞིང་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་བདག་ཉིད་ཕུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བསམས་ནས་ཅི་ཕུང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྔར་བཤད་པའི་དོན་དེ་ལ་སེམས་བརྟན་པོར་གྱིས་ཤིག །ཁྱོད་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱོད་མི་རུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་འཁོར་བ་ལས་འདས་པ་ནི་མཆོག་གོ །འདིས་ལན་ཅིང་འཐོབ་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཁྱེར་བར་བྱེད་པས་ན་ཚུལ་དེ་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་གོ །གཉིས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བཞིན་ནི་བདེན་པའོ། །ལུང་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་བཀའ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གསུངས་པའི་ལུགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཡིན་གྱི་རང་གི་བློ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྡིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྡིག་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པར་སྟོན་ཏེ། སྡིག་པ་དང་བསོད་ནམས་ནི་སྡིག་དང་བསོད་ནམས་དག་སྟེ་དེ་དག་ཉིད་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་


DTG172_Page_0289
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིད་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་དེ་དག་འདས་ཤིང་རྒལ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཚུལ་དེ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ནི་བཀྲོལ་ཞིང་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་ཡིན་པས་བཀྲོལ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་བཀྲོལ་བའི་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །ཆུ་བོ་དང་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་པའི་ལམ་ནི་མུ་སྟེགས་ཏེ། གྲུབ་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱ་མཚོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་ཡིན་པས་མུ་སྟེགས་ཡིན་པར་བརྟག་གོ །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་ནོ། །གསུང་རབ་འདི་ལས་གཞན་པ་འདི་དག་གིས་མ་མྱངས་ཤིང་རོ་མྱངས་པ་སྟེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གནས་ནི་དམིགས་པའོ། །འདི་ལ་བརྟེན་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འཇིག་རྟེན་འདས་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་ཅེས་སྨོས་པ་སྟེ། དེ་སྐྱེས་བུས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བའམ་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་འདི་དག་ཁོ་ན་ལ་བྱའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་ཚོགས་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕོ་དང་མོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པས་དེ་དཔྱད་པར་མཛད་དེ། རེ་ཞིག་འབའ་ཞིག་ནི་སྐྱེས་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་འབའ་ཞིག་ནི་དེ་དང་འདྲའོ། །ཀུན་འདུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེས་བུ་ནི་དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ནི་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཁམས་དྲུག་ལ་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བཤད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ན་དེ་དག་ཀྱང་དེ་ལྟར་དཔྱད་ན་ཁམས་དྲུག་ཅར་ཡང་སྐྱེས་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སྐྱེས་བུ་མ་ཡིན་དུ་ཟད། ཁམས་རྣམས་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་དེ་འགོག་སྟེ། ཁམས་དྲུག་ལ་བཏགས་པར་ཟད་པས་ཁམས་དྲུག་སྐྱེས་བུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ས་ལ་སོགས་


DTG172_Page_0290
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ན་ས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དང་ཁམས་རྣམས་ལྟ་མེད་དུ་ཟད་བདག་ནི་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་དེ་འགོག་སྟེ། རེ་ཞིག་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་བདག་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་དེར་ཕུང་པོ་དེ་རྫ་མ་དང་རྒྱ་ཤུག་གི་ཚུལ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་སོ་སོ་རང་གི་ངོ་བོ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ལྟ། རྟེན་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཆུ་ལ་སོགས་པ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དཔེར་བྱར་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །ཕུང་པོ་དེ་ལ་བདག་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་པར་ཏེ་ཕུང་པོ་དེ་མེད་པར་ཡང་རིགས་པའི་སྒོ་ནས་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་མེ་དང་བུད་ཤིང་ལྟར་འདྲེས་ཤིང་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་འདི་ནི་བདག་གོ །འདི་དག་ནི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་ཕྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཆུ་དང་འོ་མ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་ཤེས། ཇི་ལྟར་བདག་དང་སྲོག་མེད་པ་ལྟར་ས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་གསུམ་ས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རེ་ཞིག་ས་འདི་འབྱུང་བ་གསུམ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ས་འདི་ལ་འབྱུང་བ་གསུམ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་སྔ་མ་ཡིན་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་བ་གསུམ་ལ་ཡང་ས་འདི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་པར་ཏེ་འབྱུང་བ་གསུམ་མེད་པར་མ་ཡིན་ནོ། །ས་ཇི་ལྟ་བར་ལྷག་མ་གསུམ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བའོ། །ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་རེ་རེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་སུ་གང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གསུམ་མེད་པར་རེ་རེ་མེད་ལ། གཅིག་མེད་པར་ཡང་གསུམ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྟེ་གསུམ་མེད་པར་ཡང་རེ་རེ་མེད་ལ། གཅིག་མེ་


DTG172_Page_0291
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཡང་གསུམ་མེད་ན། ས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་རང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་རང་སྟེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མེད་པ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་རང་རང་གི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་རྣམས་འདུས་པ་ནི་འདྲེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སོ་སོ་རང་སྟེ་རང་རང་གི་ངོ་བོར་སོ་སོར་ལོགས་ཤིག་ན་ཡོད་ནའོ། །ཅིས་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་མེད། གཡོ་བ་ནི་རླུང་ངོ༌། །ཐོགས་པ་ནི་རྡུགས་པ་སྟེ་སའི་ཁམས་སོ། །སྡུད་པ་ནི་འབྱར་བའི་ངོ་བོ་སྟེ་ཆུའི་ཁམས་སོ། །དེ་དག་མེད་པར་ཆུ་དང་རླུང་དང་ས་རེ་རེ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མེ་འདི་བུད་ཤིང་མེད་ན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ལོགས་ཤིག་ཏུ་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཐབས་གང་གིས་ཁྱོད་ཀྱི་ལྷག་མ་གསུམ་པོ་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་ཕན་ཚུན་མ་འདྲེས་པར་ལོགས་ཤིག་ན་སོ་སོའི་རང་གི་ངོ་བོར་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཡོད་སྙམ་ན། ལྷག་མས་གཏན་ཚིགས་སྨོས་ཏེ། གསུམ་པོ་ནི་མེ་མ་གཏོགས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་ནས་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ནི་མི་འདྲ་བའོ། །འང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་རྒྱུར་བྱས་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མེ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་རང་གི་ངོ་བོར་ཡོད་པར་གྱུར་ན་གསུམ་ཁོ་ན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་ཆོས་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉེས་པ་གཞན་འདི་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་ལྷག་མ་ཡིན་ཏེ། འང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་བྱའོ། །སོ་སོ་རང་ཡོད་ཀྱང་རུང་མེད་ཀྱང་རུང་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཡང་སྐྱོན་ཡིན་པར་ནི་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཉེས་པ་དེར་འགྱུར་དུ་འོང་ཞེས་ཏེ། གང་ན་འབྱུང་བ་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ན་ལྷག་མ་རྣམས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁས་ལེན་ན་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་ལ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མི་འཐད་པས་དེ་ལྟ་ན་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །གྱུར་དུ་ཟད་མོད་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན།


DTG172_Page_0292
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་འདྲེས་པ་རྣམས་གཅིག་གནས་མེད། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདྲེས་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོ་ལོགས་ཤིག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྦྲང་རྩི་དང་མར་དང་འོ་མ་དང་ཆུ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏེ་ཤས་ཆེ་བ་ནི་ལྷག་པའོ། །འོ་ན་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་བཀའ་སྩལ་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་བཤད། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཐ་སྙད་དུ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསམ་པ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཚུལ་ཏེ། ཐབས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའི་ཐབས་དེ་ཉིད་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་དགག་པ་འདས་མ་ཐག་པས་བརྟེན་པ་ཡང་བཀག་ཟིན་པ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདིར་སྨོས་པར་ཟད་དེ། ཁ་དོག་ནི་གཟུགས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ཀྱང་འདྲེས་པར་འགྱུར་བར་འདོད་དོ། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་ནི་རྫས་བརྒྱད་དོ། །ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ཀྱང་འབྱུང་བ་བཞིན་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་རིགས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། མིང་དང་མིང་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྤྱིར་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དོན་རྣམས་ལ་ཡང་ཚུལ་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་སྟོན་ཏོ། །མིག་གིས་མཚོན་པ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱིས་མཚོན་པ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མཚོན་པ་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ངོ༌། །ཡང་ན་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་བྱས་ནས་མིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་བསགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚོགས་པའི་ངོ་བོར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་འདྲ་


DTG172_Page_0293
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པས་དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོས་པས། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ཡང་སྨོས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཡང་ཅི་སྟེ་སྨོས་ཤེ་ན། དེ་ནི་བདེན་ན་འོན་ཀྱང་དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་འཇུག་ལ་འཁོར་བ་ཡང་དེ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །ལས་གཉིས་སྨོས་པའི་ཕྱིར་འདི་གང་གིས་ཡིན་པར་བཟུང་ངོ༌། །ལས་ཞེས་བྱ་བའམ་བྱ་བ་ཕུང་པོ་ལ་མ་གཏོགས་པ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གཞན་དུ་བརྗོད་པའམ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕུང་པོའི་ཚོགས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ལ་ལས་ཞེས་བྱ་བར་ཟད་དོ། །མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་དང་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་འབྱུང་བ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །མ་རིག་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བ་ནི་མ་རིག་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཏེ་དེ་རྣམས་ལའོ། །བྱེད་པས་ན་རང་དབང་ཅན་གྱི་བྱེད་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་སྟེ་ཕུང་པོ་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་བྱ་བས་ཁྱབ་པ་ནི་ལས་ཏེ་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འགའ་ཡང་མི་འདོད་པ་དུག་འཐུང་བའམ། གཡང་སར་མཆོད་པ་མེད་པས་གང་གིས་མི་འདོད་པ་དེ་རེས་འགའ་དེ་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་ཕུང་པོ་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཉིད་ཚོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་དང་དེར་སྐྱེ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་པོ། །གྲངས་ནི་གཅིག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །དེ་ཡང་བགྲང་བར་བྱ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ནི་མེད་དོ། །རྫས་དང་རྫས་གཞན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བསམ་གཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་བསམ་གཏན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ནི་ཕྱིའི་ས་བོན་ནོ། །འབྲས་བུ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་འབྲུ་ལ་སོགས་པའོ། །དུས་ནི་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་གསུམ་མོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། དེ་དག་ཉིད་དུས་གཏམ་གཞི་དང༌། །ངེས་པར་འབྱུང་བཅས་གཞིར་བཅས་པ། །ཞེས་བཤད་པས་སོ། །རིང་པོ་བས་ཐུང་


DTG172_Page_0294
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་ཐུང་ངུའོ། །དེ་བས་སྲིད་དུ་ལྷག་པ་ནི་རིང་བའོ། །སྩོགས་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་གྲུ་བཞི་དང་ཟླུམ་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །གང་དག་ལ་ཐུང་དུ་དང་རིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་དེ་དག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ཚུལ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བདག་བཞིན་དུ་བརྫུན་པའི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་རྒྱས་པར་བརྗོད་ནས། ཡང་མིང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མདོར་བསྡུ་བ་མཛད་དེ་མིང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཡོད་པས་ན་མིང་ཅན་ཏེ་དེ་དག་ལའོ། །ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་ན་བདག་བཞིན་དུ་བརྫུན་ཏེ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་འདི་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དང་དེ་ནས་ས་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་གསུངས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡང་དག་པར་བསྒོམས་པའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱས་པར་སྟོན་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་འདི་ནའོ། །ཕ་བི་ནི་ཕ་བི་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས་ན་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །གཞི་མཐའ་ཡས་པ་ལ་དམིགས་པས་ན་མཐའ་ཡས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། དེ་བས་ན་ཀུན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་པོ་དང་དབང་སྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་ནི་གནས་ཐོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་སྐབས་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རེ་རེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་གི་ཚིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་བསྟན་དུ་མེད་པ་ལ་དེ་དག་གི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོ་ན་དེ་དག་ལྟ་མེད་དུ་ཟད། གཞན་དག་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རམ། གང་འདི་ཞེས་བྱ་བར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། སྔོན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་སྐྱེས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་


DTG172_Page_0295
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་བརྟགས་པ་དེ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འདི་ལ་བདེན་པ་གང་ཡིན་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་འོག་རོལ་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནར་འགག་པར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ལ་མི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བུད་ཤིང་མེད་ན་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་ཤེས་མེའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །སྐྱེས་ནས་འགྲོ་བ་གཞན་དེ་དང་དེར་འགྲོ་བས་ན་འགྲོ་བའོ། །དེའི་ཆོས་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ནི་ཇི་བཞིན་རབ་འབྱེད་པའོ། །འདི་ལ་འོད་ཟེར་དེ་ཉིད་ཡོད་པས་ན་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་མེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་དེ་འགོག་སྟེ། ངེས་པ་ནི་དེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་དངོས་པོར་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་འགོག་གོ །འོ་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཞེས་སྨོས་པས་དེ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འབྱུང་མེད་ཅེས་བྱ་བས་དེ་འགོག་གོ །འབྱུང་བ་མེད་པའི་གཟུགས་མེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་མིང་ཅན་མེད་པས་མིང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་མིང་ཙམ་མེད་དོ། །སྔར་ནི་ཁྱད་པར་དུ་མིག་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་དང་མ་རིག་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ད་ནི་སྤྱིར་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་བཞིན་དང༌། བདག་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁམས་དྲུག་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུའི་ཆོས་སོ་སོར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་ནས་ཡང༌། ཇི་ལྟར་ཆུ་ཤིང་ཡན་ལག་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རིགས་པ་གཞན་གྱིས་བསྒྲེས་ཏེ་བསྟན་པ། ཇི་ལྟར་ཡན་ལག་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་པའི་ཡན་ལག་ད་དག་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པ་དང་བཅས་ཏེ་བཤིག་ཅིང་སོ་སོར་ཕྱེ་ན་དེ་


DTG172_Page_0296
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ཆུ་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་ཇི་སྙེད་ཀྱི་སྐྱེས་བུར་བརྗོད་པ་དེ་དག་མ་ལུས་པ་དང་བཅས་ཏེ་བཤིག་ཅིང་དཔྱད་ན་མི་དམིགས་སོ། །ཅི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་གསུངས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཁམས་དྲུག་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ལྷག་མས་དེ་འགོག་གོ །གཏན་ལ་ཕབ་པས་ན་མེད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་སྟེ། ཁམས་དྲུག་པོ་དེ་ཡང་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དེས་ན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཡིན་དང༌། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལྷག་མས་སྟོན་ཏེ། རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཐུབ་ཅིང་ཡང་དག་པར་བསྡོམས་པས་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །བཟློག་པ་ནི་ཟློག་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྩོགས་པ་ནི་དང་པོའོ། །བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ལ་དང་པོ་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཐུབ་པས་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གསུངས་སོ། །བརྫུན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུའོ། །འདི་གཉི་ག་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅི་སྟེ་མ་གསུངས་ཤེ་ན་ཕྱོགས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་འགོག་སྟེ། མངོན་ཞིང་གསལ་བར་བྱེད་པས་ན་ཕྱོགས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་འགའ་ཞིག་སྔར་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པར་གྱུར་ན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འགལ་བའི་ཕྱོགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐབས་འདིས་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པར་མི་མཛད་དེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ལུགས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་འཇིག་རྟེན་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་མཐའ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ཇི་སྐད་བསྟན། ཅི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་སམ་ཞེ་ན། དུས་གསུམ་དུ་གནས་པར་ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོན་དེ་མཇུག་


DTG172_Page_0297
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་ཏོ། །གང་དག་ལ་གྲངས་ལེའུ་དྲུག་ཅུ་ལས་འདས་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་གྲངས་མེད་པའོ། །གཤེགས་པ་ནི་འདས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྱོན་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་འོངས་པའོ། །དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་གཞན་ནོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོན་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་སོང་བ་དང༌། འོང་བར་འགྱུར་བ་དང་འགྲོའོ་ཞེས་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མང་པོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་ནས་འཇིག་པའམ་རོ་མྱང་བའི་དངོས་པོ་དེ་དང༌། དེ་དག་ལ་ཆགས་པས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་སོ། །བྱེ་བར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ལ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའོ། །བྱེ་བ་པས་གྱུར་པ་ནི་དེ་བས་ཆེས་མང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གིས་འདི་ནི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མས་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བརྟེན་པའོ། །དེ་དག་ལས་དུས་གསུམ་དུ་གནས་པ་དགོངས་ཤིང་བཞེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཡིན་པས་འདོད་པ་ལ་བརྟེན་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། འཕེལ་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །དེའི་རྒྱུ་དེ་བྱེད་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྟེ་འཁོར་བའོ། །མ་ཡིན་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། ཟད་ཅིང་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཟད་པ་དང་འདྲ་བས་སོ། །ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། དུས་གསུམ་དུ་གནས་པའོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་འདི་རྣམས་རྟག་ཏུ་བདག་མེད་པ་དེའི་ཚེ་གང་ཞིག་ནི་སྐྱེ་ལ་གང་ཞིག་ནི་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མཁྱེན་ནས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་གང་གིས་འཁོར་བ་དེའི་སྔོན་དང་མཐའི་ལུང་མ་བསྟན་ཅིང་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་མཛད་ཅིང་བསྟན་ཞེ་ན། འདི་ནི་མུ་བཞི་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མཛད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འོག་ནས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་འདི་ཁོ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་གསང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་གསང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐབས་སུ་དོན་དམ་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་


DTG172_Page_0298
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟེ། ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའམ། ལོག་པར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དམིགས་པ་ཅན་ལ་གསང་ཞིང་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །སྒྱུ་མའི་རིག་སྔགས་ལ་ལེགས་པར་གོམས་པས་འཇིམ་པའི་དུམ་བུ་བླངས་ཏེ་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ནི་སྒྱུ་མའོ། །འཇིག་རྟེན་གང་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། །མཚུངས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། འདི་ཁོ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་བདུད་རྩི་ཡིན་གྱི་དམིགས་པའི་གདོན་གྱིས་ཟིན་པས་བརྟགས་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་ཞེ་ན། མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྒྱུ་མའི་ངོ་བོའི་གླང་པོ་ཆེ་སྟེ་སླུ་བའི་གླང་པོ་ནི་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་སྟེ་སླུ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་ཅིང་འགག་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་ཞིང་ཇི་ལྟར་དམིགས་ཀྱང་ངོ༌། །སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་གི་མི་སྐྱེ་བར་ནི་མ་ཡིན་ལ། འཇིག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་གི་ཐེར་ཟུག་ཏུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་ཡང་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཏེ། དེ་ནི་དོན་ཡང་ཡིན་ལ་ཡང་དག་པ་ཡང་ཡིན་པས་སོ། །སྐྱེ་བ་ཉིད་དང་འཇིག་པ་ཉིད་དོ། །དཔེ་འདི་བརྗོད་ནས་དོན་དེ་བཞིན་སྒྱུ་འདྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དངོས་དང་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་སྟོན་ཏེ། བདེན་པའི་ངོ་བོར་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་ལ་མཇུག་བརྟུལ་བ་ན་ཡང་གང་དུ་མི་འགྲོའོ། །སེམས་རྨོངས་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་རྨོངས་པ་ནི་ནོར་བའོ། །ཙམ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ལྷག་པའི་དོན་དགག་གོ །ཡང་དག་ཉིད་དུ་སྟེ་བདེན་པའི་ངོ་བོར་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་སོ། །ཐ་སྙད་གདགས་པ་མ་གཏོགས་པར། །གང་ཞིག་ཡོད་པའམ་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པའོ། །ད་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་རྒྱུ་འདི་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཇི་ལྟར་དེའི། །སྔོན་མཐའ་ལུང་མ་བསྟན་པར་མཛད།།


DTG172_Page_0299
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅེས་གང་བཤད་པ་དེའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །འཇིག་རྟེན་གང་ལ་མཐའ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བྱེ་བྲག་བཞི་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་དགོངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་བདག་མེད་པ་ཡིན་ན་འཇིག་རྟེན་འདིས་དེ་ལྟར་ཅི་སྟེ་མི་རྟོགས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་སོ། །མི་གཙང་ཉིད་ནི་མི་གཙང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རགས་པ་ནི་ཆེ་ལོང་ངོ༌། མངོན་སུམ་སྤྱོད་ཡུལ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་ཚོགས་མེད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་དཀའོ་ཞེས་ཤེས་པར་དཀའ་བར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དེ། རྒྱུ་དེས་ན་སངས་རྒྱས་ནས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་ནས་ཆོས་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་ལོག་ཅིང་སྤྲོ་བ་ལོག་པར་གྱུར་ཏོ།། ཅིའི་ཕྱིར་ལོག་པར་གྱུར་ཞེ་ན། འདིར། ཆོས་འདི་ལོག་པར་ཤེས་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལོག་པར་ཤེས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ལོག་པར་ཤེས་པའོ། །མི་མཁས་པ་ནི་མཁས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མི་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆུད་ཟ་ཞིང་ཕུང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་རྒྱུ་སྨོས་སོ། །མེད་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཉིད་མི་གཙང་བ་སྟེ་སྨེ་ཞིང་བཙོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེར་བྱིང་བར་གྱུར་པ་ནི་ལྟུང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེག་པར་ཤེས་པ་སྟེ་ཡོད་ནའོ། །ཡང་ན་ལྟ་བ་མི་གཙང་བ་དེར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ལ་ལ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ནས་ལོག་པར་ཤེས་པས་ལོག་པར་ལྟ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གཉིས་པ་ཡང་ཆོས་འདི་ལ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པས་ལོག་པར་བཟུང་ནའོ། །བླུན་པོ་ནི་གཞན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་ཡང་ཆོས་འདི་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རམ། དྲང་བའི་དོན་ལ་ངེས་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་ཤེས་པ་མི་ཤེས་པ་སྟེ། བླུན་པོ་དང་འདྲ་བར་བླུན་པོ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་ན། དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་ང་ནི་མཁས་པའོ་སྙམ་དུ་ང་རྒྱལ་སྐྱེད་པའོ། །ཆོས་འདི་ལ་བརྙས་པའི་བསམ་པས་ཚིག་ངན་པ་འབྱིན་པའམ། ལས་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་སྤོང་བ་


DTG172_Page_0300
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། གང་ལ་དེས་མ་རུངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མ་རུངས་པའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་སམ་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་མི་སྣང་བས་ན་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ནུས་པ་དང་བྲལ་བས་ཤི་བ་དང་འདྲ་བར་ཤི་བ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བ་ཆད་པ་ནི་ངན་སོང་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ལྷག་མས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དོན་དེ་ཉིད། ཇི་ལྟར་ཁ་ཟས་བཟའ་ཉེས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །ཉེས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སྨད་པའི་དོན་ཏེ་མི་འཕྲོད་པ་བརྗོད་པའོ། །མི་འཕྲོད་པ་ཟོས་པ་ནི་ཁ་ཟས་བཟའ་ཉེས་པ་སྟེ་དེས་སོ། །ལེགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྔགས་པའི་དོན་ཏེ་འཕྲོད་པ་བརྗོད་པའོ། །བདེ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱིའོ། །འགྱུར་བ་ནི་འཐོབ་པའོ། །ལེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུའོ། །བདེ་བ་ནི་ལྷ་དང་མིའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་ལའོ། །མེད་པའི་ལྟ་བ་ནི་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །དོན་ཀུན་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་གྲུབ་ཅིང་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ཆོས་འདི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཁོར་བར་འཇུག་གོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏེ། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་ལས་དམིགས་པའོ། །དེ་ལས་ངར་འཛིན་པའོ། །དེ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཏེ། དགེ་ལེགས་དང་དགེ་ལེགས་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་བཟང་པོ་དང་ངན་པ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་མཚན་ཉིད་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའོ། །ཆོས་འདི་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་ཡང་མི་འཐོབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་བ་ནི་འཇིག་པའོ། །གུས་པ་ནི་དེའི་གཞི་ལས་ཡིད་རབ་ཏུ་དང་བའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་བརྩོན་པའི་འབད་པ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་པ་ལ་གཞོལ་བའི་རྒྱལ་པོའི་བྱ་བ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མར་ཆོས་དང་ལྡན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏོ། །སྔོན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཐོག་མའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་གྱི་ཕྱོགས་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ལས་འདིས་ཆོས་འདི་འགྲུབ་


DTG172_Page_0301
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐོག་མར་ཆོས་ལ་བརྟེན་པ་བྱས་ནས་ལས་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ལས་དེ་ནི་ཆོས་སྔོན་དུ་བཏང་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཆོས་ལ་བརྟེན་ཏེ་བརྩམས་ན་ཕྱིས་སྡིག་པ་དང་འདྲེས་མར་བྱེད་པ་སྣང་བས་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བར་མ་དང་ཐ་མར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐ་མ་ནི་མཇུག་གོ །སྒྲུབ་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ས་བདག་ནི་སའི་དབང་ཕྱུག་གོ །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིར་རོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་དགའ་བར་བྱེད་པས་ཆོས་ཀྱིས་སྤགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། ལྷ་ཡི་བདག་པོའི་དཔལ་ཡང་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ལྟ། །ཡོན་ཏན་ལྡན་རྣམས་ཉིད་ལ་ཡང་དག་འདུད་པར་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་གྲགས་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཉིད། །དེ་ལྟས་མཐུ་ཡི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཡོན་ཏན་བརྟེན། །ས་ཡི་བདག་པོའི་ལས་མཆོག་སྐྱེས་བུ་ལ་ཕན་པ། །དེ་ནི་འདི་ཕྱི་གཉི་གར་འབྱོར་བྱེད་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡང་ཆོས་ལ་དགའ་བའི་རྒྱལ་པོ་དག་ལ་འབྱུང༌། །མི་དབང་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་སྐྱེ་བོ་འཇུག་པར་འགྱུར། །ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ། དུལ་བའི་སྒྲུབ་པ་དབང་པོ་ཐུལ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །དུལ་བས་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་སྤགས་པའི་མི་ལ་སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་དགའ། །སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་དགའ་བས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་རབ་འབྱུང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཉམ་ད་བར་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྔར་ནི་ལྟ་བའི་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་གི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གྲགས་པ་ནི་སྙན་པའོ། །འཆི་ཁ་ནི་འཆི་བར་འདོད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཆི་ཞེ་ན། དེ་ནི་འཆི་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྡིག་པ་བྱེད་བྱེད་པ་ནི་འཆི་ཁར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་དོགས་པས་འཇིགས་པར་འགྱུར་གྱི་བསོད་ནམས་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱས་པ་ནི་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བརྟེན་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཅིག་པའོ། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་སྡིག་པའི་རྒྱུའི་དོན་གྱི་རིགས་པའི་ལུགས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་གལ་ཏེ་ན་ཁྱོད་ཀྱང་ཁྲིད་དུ་འོང་ངོ་ཞེས་དེ་དགག་པའི་དོགས་པ་


DTG172_Page_0302
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསུ་བར་མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་ཏེ། ལུགས་ནི་ཚུལ་དེ་བདེ་བ་འཐོབ་པའི་ཐབས་སོ། །དམ་པ་ནི་མཆོག་གོ །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་བཟུང་བ་སྟེ་ཁོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མི་དགར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བྱས་པའི་ཡིད་བདེ་བ་མི་འཐོབ་པའོ། །འདིས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་མཐུན་པའི་ལུགས་སྨད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། དེ་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུར་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྨད་པ་ཉིད་དུ་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏོ། །དོན་མེད་པ་སྒྲུབ་པས་ན་དོན་མེད་པའི་རིག་པའོ། །དོན་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། དོན་མེད་པ་ཁོ་ན་ཤེས་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སླུ་ཞིང་འདྲིད་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ནི་དེ་གཅེས་སུ་བྱེད་པའོ། །མི་བཟད་པ་ནི་ངན་པ་སྟེ། དོན་ངན་པ་སྒྲུབ་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ངན་འགྲོའི་ལམ་སྟེ་སྲོལ་ཡིན་པས་སོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དོན་གྱིས་རིག་པ་ནི་དོན་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་རིག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གང་གིས་སོ། །བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པའམ་བཤད་པའོ། །བདག་གིས་དེ་ཤེས་སོ་ཞེས་རློམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏེ། ཆོས་དང་མཐུན་པ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་རང་གི་ཉེས་པས་དགྲ་བྱེད་ན་ཆོས་དང་མཐུན་པས་དེ་ལ་བྱམས་པ་ཁོ་ན་བྱ་དགོས་པས། གལ་ཏེ་དགྲ་མི་དགའ་བར་བྱ་བར་འདོད་ཅིང་དོན་དུ་གཉེར་ན་ཡང་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་ཅིང་རྟེན་ཅིག །ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་ན་ཇི་ལྟར་དགྲ་མི་དགའ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་སྐྱེ་བོ་དགའ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་ནུས་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས་དེ་མི་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གཉི་གར་ཡང་འབྱོར་པ་འདོད་པས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་སྡུས་ཤིག་ཅེས། སྦྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟང་ཟིང་དང༌། མི་འཇིགས་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་སྨྲ་བར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་སྙན་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་


DTG172_Page_0303
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་སྤྱོད་པའོ། །དོན་གཅིག་སྤྱོད་པ་ནི་དོན་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། འདི་ཡང་སྦྱིན་པའི་ཁྱད་པར་གནོད་པའི་སྦྱིན་པ་དུག་དང་མཚོན་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པའི་རྒྱུ་གཞན་གང་ཡིན་པ་ཡང་སྤོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འདོད་པ་ཅན་ནི་གཞན་གྱི་བུད་མེད་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་ནས་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་སྙན་པ་སྨྲ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་ལ་ཡང་སྨྲ་བས་དེ་འགོག་གོ །བསྡུ་བ་ནི་སེམས་དད་པར་བྱའོ། །ད་ནི་རྒྱལ་པོ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱལ་པོའི་ལུགས་ཆོས་དང་མཐུན་པ་སྟོན་ཏོ།། ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞིའོ། །དེ་ཅི་ཞེ་ན་བདེན་པའོ། །ཡིད་ཆེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཕེབས་པའོ། །བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བའམ་བག་ཕེབས་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། བརྟན་པ་ནི་གཏན་དུ་བ་དང་མི་ཕྱེད་པའོ། །བདེན་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་བརྗོད་ནས། དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏེ། སྨྲས་པ་ལས་གཞན་དུ་སྣང་བ་ནི་སླུ་བའོ། །སེམས་པ་ནི་བསམ་པའོ། །དེས་སྒྱུར་བ་ནི་འབྱུང་བ་སྟེ། བདེན་པ་ལྟར་སྣང་ལ་དོན་དུ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དོན་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་སྟེ་དེར་མ་ཡིན་ནོ། །ཕན་པ་ཁོ་ན་བྱེད་པས་ན་གཅིག་ཏུ་ཕན་པ་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་དང་གཏོང་བ་དག་རྒྱལ་པོའི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པ་ལས་དེ་ལ་བདེན་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཏོང་བ་སྟོན་ཏེ་ཉེས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའིའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་སེམས་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ནོར་གཏོང་བའོ། །གསལ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦེད་པ་ནི་མི་མངོན་པར་བྱེད་པའོ། །འཇུངས་པ་ནི་སེར་སྣའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་དག་ཉིད་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ནོར་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་འཇོམས་པ་ནི་འཇིག་པར་བྱེད་པའོ། །རྒོད་པ་ལ་སྐྱེ་བོས་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་ཐོག་འདྲེན་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རིགས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་དབང་པོ་ཡང་དག་པར་བསྡམས་པའོ། །ཟབ་པ་ནི་བསམ་པའི་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའོ། །དེས་ན་གུས་པ་ནི་བླ་མར་བྱེད་པའོ། །རྒོད་པ་ནི་རྩབ་ཀྲོལ་བྱེད་པས་སྤོང་ངོ༌། །དེས་ན་བརྗིད་པ་ནི་


DTG172_Page_0304
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྙེན་པར་དཀའ་བའོ། །དེས་ན་བཀའ་བརྩན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བས་འཐོབ་པོ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྟེན་ཅིག །ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་བླུན་པོ་ནི་གཞན་དག་གིས་བློ་འཕྲོགས་པའི་ཕྱིར་སླུ་ཞིང་བྲིད་པར་འགྱུར་བས་ཤེས་རབ་ཐོབ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ་ཞེས་མཇུག་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏོ། །རང་གི་དོན་ལ་གཞན་དུ་བཀྲི་བར་ནུས་པས་ན་འཕྲོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ན་མི་འཕྲོགས་པའོ། །གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གིས་དོན་འགའ་ཞིག་ལ་བློ་གཏད་པ་ལས་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་དེའི་བློ་དེ་གཡོན་ཅན་གཞན་དག་གིས་དེ་ནས་ཕྲལ་ཏེ་གཞན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེས་ན་གཞན་གྱི་དྲིང་འཇོག་པ་ནི་བསླུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱལ་པོས་ཤེས་རབ་ཅན་དུ་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་བློ་མི་འཕྲོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་དུ་སྒྱུ་སྨོས་པ་འདི་ལྟར་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་གོ །གཞན་དག་ལ་དྲིང་འཇོག་ཅིང་བག་ཕེབས་པ་ནི་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་འཁྲིད་པ་ཞིག་ན་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་བརྟན་ཞིང་མི་གཡོ་སྟེ། གང་གིས་ཀྱང་གཞན་དུ་བཀྲི་བར་མི་ནུས་སོ། །བདེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཞི་པོ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕན་ཡོན་གཞན་ཡང་བདེན་གཏོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། བཟང་པོའི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པ་ནི་བཟང་བ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིས་བཟང་ན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བསྟོད་ཅིང་བསྔགས་པར་འགྱུར་རོ་ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། ཆོས་བཞི་པོ་འདི་བཟང་བ་ཇི་ལྟ་བུར་ཏེ། རྣམ་པ་བཞི་ཡང་ཡིན་ལ་བཟང་བ་ཡང་ཡིན་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་ཤེས་རབ་དང་ཆོས་འཕེལ་བའི་ཐབས་བསྟན་ཏོ། །གང་དག་ལ་ལུས་ལ་གནོད་པ་བྱས་ནས་ཕེབས་པར་སྨྲ་བའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་ཕེབས་པར་སྨྲ་བས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། དབང་ཕྱུག་ཕལ་ཆེར་འདོད་པ་ལ་ཆགས་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལ་ཡང་འཇུག་ལ། དེ་དག་དེ་ལས་བཟློག་ན་མི་དགའ་བས་


DTG172_Page_0305
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངག་བཞིན། བྱར་མི་རུང་བས་དག་གྱུར་པ། །ཞེས་སྨོས་སོ་བསམ་པ་དག་པ་སྟེ། ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གོས་དག་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་འཛིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་པོ། སྙིང་རྗེ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་པ་ནི་རིགས་པ་དང་ཅིག་ཤོས་དཔྱོད་པའི་དུས་ན་ཉེ་བར་འཁོད་པའོ། །གལ་ཏེ་ངལ་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་མང་དུ་ཡོད་པས་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། །ཕན་པར་སྨྲ་བ་དཀོན་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འཕྲོད་པ་དང་འདྲ་བར་ཕན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕྲོད་པའི་ཟས་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ལྟར་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །འདི་དག་ལ་ཕན་པར་སྨྲ་བའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས་ན་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྙེད་ཅིང་ཕྲད་པར་དཀའ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཉན་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་ཕལ་འཕྲོད་པར་མི་བྱེད་པས་དེ་དགག་པར་ཚིག་སྨོས་ཏེ། གང་དག་འདི་ཉན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕན་པ་ཉན་པ་དེ་དག་པས་ཀྱང་ངོ༌། །མི་སྙན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའོ། །ཕན་པ་ནི་འཕྲོད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕན་པར་འདོད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མི་སྙན་པ་ཡང་ཕན་པར་སྤྱད་ཅིང་བྱའོ། །བདག་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལེགས་སུ་དགའ་བ་སྟེ། སེམས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་ཞིག་བདག་འདི་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་འཐོབ་པོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ཤེས་པ་དེ་ལ་བདག་སྟེ། སེམས་ཡོད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སྲོག་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་དེའི་ཕྱིར་བགས་ཀྱིས་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏོ། །སྲོག་དང་ནད་མེད་པ་དང་རྒྱལ་སྲིད་དེ། དེ་དག་ལ་འཁོར་བ་ན་གནོད་པ་མི་བཟད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བར་མཐོང་ནས་སོ། །དེ་ནས་སྐྱོ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ཡང་དག་བརྩོན་པ་སྟེ། ཡང་དག་བརྩོན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་


DTG172_Page_0306
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །དཔེར་ན་གཞན་དུ་བརྩོན་པ་མྱུར་དུ་འགྲོ་བ་ལ་བྱ་བ་ལྟར་ཆོས་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །འདི་ནི་ཡང་དག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་བརྩོན་པ་ཡང་ཡིན་པས་ཡང་དག་བརྩོན་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞུམ་པ་དང་རྒོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ཉིད་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་གཏོང་བ་དང་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ངེས་པར་རོ། །ཡང་དག་པར་བརྩོན་པའི་རྒྱུ་གཞན་དོན་མི་ཟ་བར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་སྨོས་ཏེ། གདོན་མི་ཟ་བ་ནི་ངེས་པར་རོ། །འཆི་བ་ནི་ཚེ་ཟད་པའོ། །གཟིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློས་རྟོགས་ཏེའོ། །བདེན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་འཇིགས་པ་མ་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་བྱ་ལ་སོགས་པ་གསོད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་འཇིགས་པ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་སྐྱ་བསེད་དང་བརྩོན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་རི་དགས་ཤོར་བ་ལྟ་བུའོ། །མི་གསོད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་ལ་ལར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཆང་གི་འབྲས་བུ་མི་འདོད་པ་བཤད་ཟིན་མོད་ཀྱི་ཡང་ཆང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེའི་ཉེས་པ་ཚེ་འདི་ལ་རྒྱས་པར་བསྟན་ཏོ། །རྒྱན་པོ་ནི་ཕུང་བའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པས་དེ་དགག་པ་སྟོན་ཏོ། །གཡོ་ནི་རྔན་ཐབས་སུའོ། །སྒྱུ་ནི་སེམས་གྱ་གྱུ་བའོ། །རྒོད་པ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ཉེ་བར་མ་ཞི་བའོ། །གནས་ནི་འབྱུང་བའི་གནས་སོ། །ཡུལ་རྣམས་ནི་ཆགས་པའི་གནས་ཡིན་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཡང་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་ཆགས་པའི་གནས་ཡིན་པས་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་གཙང་བའི་གཏམ་བྱ་བར་བཞེད་ནས། བུད་མེད་ཆགས་པ་ཕལ་ཆེར་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆགས་པ་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་སྟེ་འཛིན་པ་དམ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆགས་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུད་མེད་ལ་ཆགས་པ་ནི་བསྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཕལ་ཆེར་མང་དུ་བུད་མེད་ལས་བྱུང་ཞིང་བུད་མེད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡིན་པས་དེས་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེ་ན། བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་གཙང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གཙང་བའི་སེམས་ཏེ། གཙང་མར་རྟོག་པ་


DTG172_Page_0307
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རང་གི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །གཙང་བ་ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཇི་ལྟར་གཙང་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཆུ་རུལ་བ་ནི་མཆིལ་མའོ། །སྣོད་ནི་གཞིའོ། །སྣབས་ནི་བད་ཀན་མ་སྨིན་པའོ། །དེ་ཡང་མི་གཙང་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །མིག་རྡུལ་ནི་མིག་གི་དྲི་མའོ། །མཆི་མ་ནི་མིག་ཆུའོ། །ལྟོ་བ་ཉིད་ཁོང་ཡིན་ཏེ། ངན་པའི་ཕྱིར་རམ། ངན་པ་བཟུང་བས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ལྟོ་བ་དང་ཁོང་པ་ནི་ལྟོ་བའི་ཁོང་པ་སྟེ། གཉིས་ཀ་ཡང་མི་གཙང་བས་སོ། །གློ་མཆིན་ནི་སྙིང་ག་དང་གློ་རོལ་ན་ཡོད་པའི་མི་གཙང་བའོ། །རྨོངས་པ་ནི་བློ་གྲོས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །ཤིན་ཏུ་དྲིང་བ་ནི་ཁ་དང་རྐེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡན་ལག་གང་གིས་སམ་ཐབས་གང་གིས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་དམན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆགས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་འདིར་བཅེར་ཞིང་བསགས་པས་ན་བཅེར་བའོ། །ངན་སྐྱུགས་པའི་ཕག་རྣམས་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཆགས་པ་ནི་ཞེན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཤང་གཅི་བཅེར་ཞིང་དེ་དག་བསམས་པའི་གནས་ལ་འདོད་པ་ཅན་ངན་སྐྱུགས་ཀྱི་ཕག་ལྟ་བུ་རྣམས་ཆགས་སོ། །སེམས་ཅན་དུ་མའི་ཚོགས་ཀྱི་རྟེན་ལ་གྲོང་ཁྱེར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་འདི་ཡང་སྲིན་བུའི་རིགས་བརྒྱད་ཁྲིའི་རྟེན་ཡིན་པས་གྲོང་ཁྱེར་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་དང་མཆོག་སྟེ་དངོས་པོ་བཟང་པོ་དང་བྲལ་བས་ན་བུ་ག་སྟེ། ཁུང་བུ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་ལ་ཡང་དོན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཛེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བ་ནི་ཉམས་དགའ་ཞིང་ལྷག་པར་ཞེན་པ་སྟེ། དབང་པོས་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཆེད་དུའོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡ་མཚན་དུ་བརྩི་བའོ། །འདྲེས་པ་ཉིད་ས་བོན་ནོ། །འདོད་པ་གང་གིས་ཏེ། གཙང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རླན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཞག་དང་ཆུ་སེར་གྱི་རླན་གྱིས་སོ། །གཞོན་ཞིང་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཞིར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྒན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་འགོག་གོ །


DTG172_Page_0308
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་སྐད་དུ་ཇི་ལྟར་མི་གཙང་བ་རྙིང་བའམ། བར་མ་འམ། གསར་བ་ལ་ཡང་རུང་འདོད་ཆགས་མི་འབྱུང་བ་ལྟར་འདི་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡ་མཚན་ཆེ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ལ་རལ་ག་ཡང་གཞན་ཡིན་ནོ། །མི་གཙང་གང་བའི་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དཔེས་དོན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེས་གང་བའོ། །ཕྱི་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ལའོ། །ནང་ནི་རང་གི་ལུས་ལའོ། །འཛག་པ་ནི་ཟག་པ་སྟེ་གང་ལ་རྨའི་སྒོ་དགུ་ནས་འཛག་པ་དེ་ནི་རྨ་དགུ་དག་ནས་འཛག་པ་ཅན་ནོ། །ཅི་ཞིག་ཕན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྟེག་ཆོས་ཚིག་ཏུ་སྡེབས་པ་ནི་སྟེག་ཆོས་ཀྱི་སྙན་དངགས་བྱེད་པའོ། །ཨེ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡ་མཚན་དུ་བརྩི་བའོ། །གཟུ་ལུམས་ནི་ངོ་ཚ་དང་བྲལ་བའོ། །བླུན་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པས་སོ། །ཁྲེལ་དུ་རུང་བ་ནི་སྨད་པར་བྱ་བ་ལ་སྟོད་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་དུ་སྟེ། རྒྱུ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་འབྱུང་མོད་ཀྱི་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཕལ་ཆེར་རྩོད་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། །དེ་ཡང་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ན་འདི་ལ་དོན་དུ་ནི་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །གཡན་པ་ཕྲུགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཡན་པའི་རྨ་ཕྲུགས་ན་མཐའ་སྡུག་བསྔལ་བའི་བདེ་བ་འཐོབ་ཀྱི་གདུང་བའི་རྗེས་ལ་བདེ་བ་མ་ཡིན་པས། དེ་བས་དེ་ནི་དོན་དུ་བདེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའི། །དེ་བས་གཡན་པ་མེད་པས་ནི་གདུང་བ་མེད་པས་བདེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་བདེ་བ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་པས་གང་ཞིག་འདོད་པ་མེད་པས་དེ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདེ་བ་ཞི་པས་རྟག་ཏུ་བདེ་བའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཁྱོད་ལ་བཤད་པས་ཅི་ཞིག་ཕན་ཞེས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་བཤད་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ཕན་ན་ངལ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེའི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁས་ལེན་པའོ། །ཆགས་པ་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །རི་དྭགས་ཤོར་བས་ན་རི་དགས་ལིངས་ཏེ་རྔོན་པ་བྱེད་པའམ། ལིངས་འདེབས་པའོ། །རི་དགས་རྣམས་ལ་


DTG172_Page_0309
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནོད་པས་ནི་བདེ་འགོག་སྟེ། ཚེ་ཐུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་ལ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚེ་ཐུང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་འཇིགས་པར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིགས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དམྱལ་བའི་རྒྱུ་ནི་མི་བཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཐམས་ཅད་གང་ལས་འགྱུར་ཞེ་ན། རི་དགས་ལིངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གསོད་པ་ནི་སྲོག་ཆགས་གསོད་པའི་བསམ་པ་སྟེ། འདིས་སེམས་ཅན་རྣམས་གསོད་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ན་གསོད་མེད་དེ། དེ་བརྟན་ཞིང་མི་བྱེ་བར་མཛོད་ཅིག་པའོ། །རེ་ངན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨད་པ་སྟེ། མི་གཙང་བ་དང་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་དག་ལ་ཞིང་ལས་ཁོ་ན་བྱེད་པ་ཡོད་པས་ན་ཞིང་པ་སྟེ། གཙོར་དེ་ཙམ་གྱིས་འཚོ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཟང་པ་ནི་དགེ་བ་སྟེ་མཛེས་པའོ། །རི་དགས་ལིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་ཉེ་བར་མཚོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་སྤྱིར་སྡིག་པ་བྱེད་པ་དང་སྨད་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྤྱིར་འགོག་སྟེ། གཡེལ་བ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཡོད་པར་ཏེ། བག་མེད་པ་ནི་བྱ་བ་བཟང་པོ་དང་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་གསལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རང་དང་གཞན་དག་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འདོད་ནའོ། །འདོད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྩ་བ་དང་འདྲ་བས་ན་རྩ་བའོ། །རྩ་བ་ནི་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཤིང་གི་རྩ་བ་ལ་ཡལ་ག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བརྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྟེན་ཏོ། །རྩ་བ་དེ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན་བཤད་པ། བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སེམས་བརྟན་ཞིང་མི་གཡོ་བ་སྟེ། སྩོགས་པའམ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་ན་སེམས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུར་བརྟན་པ་ཞེ་ན། རི་དབང་རྒྱལ་པོ་ལྟར་ཏེ་རི་རབ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ཕྱོགས་མཐའ་གཏུགས་པ་ནི་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཆོད་རྟེན་ནི་སྐུ་གདུང་གི་སྙིང་པོ་ཅན་ནམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་


DTG172_Page_0310
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རམ། ང་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་མཆོད་པར་འོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདི་སྐད་ཅེས། དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་བསགས་ཕྱིར་དང༌། །སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ། །མཆོད་རྟེན་ཞེས་ཀྱང་མངོན་པར་བརྗོད། །ཅེས་འབྱུང་ངོ༌། །མཆོད་རྟེན་དང་མཆོད་པར་བྱ་བ་རྣམས་དང་འཕགས་པ་རྣམས་སོ། །ལེགས་པར་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཀུན་ནས་ཡོངས་སུ་བཀུར་བ་སྟེ། གནོད་པ་དང་ཕོངས་པ་རྣམས་ལས་སྲུང་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་སྦྱར་བ་དང༌། ཅི་རིགས་པར་ཕྱག་བྱ་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་དང༌། མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བའོ། །དཔལ་ནི་བརྗིད་པ་སྟེ་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའོ། །མཚན་མ་ནི་རྟགས་ཅན་ནོ། །འཁོར་ལོས་གླིང་བཞིན་གནས་པའི་སྐྱེ་བོའི་དཀྱིལ་འཁོར་དགེ་བའི་ལས་ལ་སྒྱུར་ཞིང་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་བླངས་པ་ནི་འདི་མ་བྱས་པར་བདག་གིས་ཟས་བཟའ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །རྐང་མཐིལ་ས་ལ་མཉམ་པར་འབབ་པས་ན་ཤིན་ཏུ་ཞབས་གནས་པའོ། །འབྲེལ་པ་ནི་འབྲེལ་པ་ཉིད་དོ། །མཉེན་པ་ནི་འཇམ་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་བཞི་དང༌། ཐལ་གོང་གཉིས་དང༌། ལྟག་པ་དང་བདུན་མཐོ་ཞིང་རྒྱས་པའོ། །མཛེས་པ་ནི་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །དྲང་བ་ནི་མ་ཡོ་བའོ། །ཞབས་ཀྱི་ལོང་བུ་མི་མངོན་པ་ནི་ཞབས་ཀྱི་ལོང་བུམ་འབུར་བའོ། །ཨེ་ནེ་ཡའི་བྱིན་པ་ནི་བྱིན་གྱིས་ཕྲ་བའོ། །ལེན་པ་ནི་ལེན་པར་བྱེད་པའོ། །གཞུང་མྱུར་དུ་འཛིན་པས་ན་ཡིད་རྣོ་བའོ། །རྒྱས་པ་ནི་རིང་བའམ་རྒྱས་པའོ། །བདེ་བ་ནི་ཟོ་མདོག་མི་བདེ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་བསྡུམ་པ་བྱས་པ་ནི་ཀུན་ནས་སྤྲད་པའོ། །བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་བདེ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་འཇམ་པ་ནི་ལེགས་པར་བྱི་དོར་བྱས་པའོ། །བླ་ན་མེད་པའི་དབང་བྱིན་པ་ནི་རྒྱལ་སྲིད་བྱིན་པ་སྟེ། དབང་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་དག་ལྟོས་ཤིག་ཅེས་དབང་དུ་བསྐོས་པའོ། །འདི་ལ་རོ་སྟོད་དེ། ལུས་ཀྱི་སྟོང་སེང་གེའི་ལྟ་བུར་འཕེལ་ཀ་ཆེ་བ་ཡོད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རིམ་གྲོ་ནི་བཀུར་སྟིའོ། །རྒྱས་པ་ནི་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའོ། །རྣལ་དུ་གནས་པ་ནི་


DTG172_Page_0311
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྲལ་ཁྲུལ་མེད་པའམ་བརྟན་པའོ། །ཐོག་དྲངས་པ་ནི་གཙོ་བོའོ། །ལེགས་གནས་ནི་གནས་ན་གནས་པའོ། །ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་ནི་སྲིད་དུ་ཇི་ཙམ་པ་ཞེང་དུ་ཡང་ཇི་ཙམ་པའོ། །རྟག་ཏུ་མཉན་ཀྱང་སྙན་ལ། ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་ནི་ཚངས་པའིའོ། །དེ་དང་ལྡན་པས་ན་ཚངས་པའི་དབྱངས་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ན་ཚངས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པ་དང་མཐུན་པའི་སྒྲ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་མཁྱེན་པར་བགྱིས་ནས་སོ། །ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ནི་གང་ལ་གང་འོས་པའོ། །སེང་གེ་དང་འདྲ་བར་འགྲམ་སླང་ཆེ་བས་ན་འགྲམ་པ་སེང་གེའི་ལྟ་བུའོ། །ཐུབ་པར་དཀའ་བ་ནི་བདུད་ལ་སོགས་པས་ཐུབ་པར་དཀའ་བའོ། །ལྷག་པར་གུས་པ་ནི་གུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །བཀུར་སྟི་ནི་དེ་ལས་དག་པའོ། །མདོག་ལྡན་ནི་སྤ་བའོ། །མཉམ་པ་ནི་མཐོན་དམན་མེད་པའོ། །རྫི་མ་གནག་པས་ན་རྫི་མ་བའི་ལྟ་བུའོ། །དག་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །མཛེས་པ་ནི་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཉིད་དོ། །གསལ་བ་ནི་བརྗིད་པའོ། །འདྲེན་མའི་དོན་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྤེལ་མའོ། །ལུས་དང་དག་གི་ལས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ནས་མཚན་དེ་ལྟ་བུ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཇི་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་བཤད་པས། བསོད་ནམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །བསྒྲེས་པ་ནི་ཆ་དང་ཤས་ཆས་ཏེ། གང་གིས་དེར་གྱུར་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་ནས་བ་སྤུ་བྱུང་བ་དེ་ནི་བ་སྤུའི་བུ་གའོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་བརྒྱན་པ་སྟེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལུས་དང་འདྲ་བར་སྐུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ལ། དེའི་དངོས་པོའི་ཚོགས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པ་ནི་ངེས་པའོ། །དབུགས་འབྱིན་བྱེད་པ་ནི་དགའ་བའམ་ཡིད་བདེ་བའོ། །རྒྱུ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྒྱིད་ལུག་པ་ནི་སུས་ནུས་ཞེས་ཞུམ་པ་ཉིད་དོ། །མི་མཉམ་པའི་ཕྱིར་བརྟན་པའོ། །བསོད་ནམས་སོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །


DTG172_Page_0312
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་མཐའ་ཡས་པ་རྟག་པར་རོ། །རྣམ་བཞི་ནི་བདེན་པ་དང་གཏོང་བ་དང༌། དུལ་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་གོ །ཡང་ན་དུས་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་དང༌། དགེ་བ་ཚད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དག་གོ །ཡང་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཐོས་ནས་འགའ་ཞིག་གི་སྒྱིད་ལུག་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཕྱིར། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱུར་བར་སེལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་བར་སྣང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་ཀྱང་ས་དང་པོ་ཐོབ་ནས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྟོག་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གཉི་ག་མྱུར་དུ་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་གསད་པ་དང་བཅིངས་པ་ལ་སོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟེན་མེད་པའོ་ཞེས་ཤེས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་དག་དུས་རིང་བོར་འཁོར་བས་འཇིགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་སྐྱེད་པ་དེ་དག་གི་ཕྱིར། མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་དང་ལྡན་ན་མ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་མཐས་གཏུགས་པ་ནི་འཁོར་བའི་མཐས་གཏུགས་པའོ། །ས་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མི་སྙན་པ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པས་ཡིད་ཕྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བརྟན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འགྱུར་ཞིང་གནས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྙིང་རྗེས་འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་སྙིང་རྗེས་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེ་ཐར་པར་བྱ་བའི་བསམ་པས་སོ། །དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་དང་བྲལ་བས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་འདོད་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་པས་ཉེས་པ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཆོས་འདི་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །ཉེས་པ་རྣམས་སྔར་ཡང་བཤད་ཟིན་མོད་ཀྱི་ཡང་སྐབས་ཀྱིས་ཆགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །གོང་དུ་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་ཙམ་ཞིག་


DTG172_Page_0313
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་དོ། །དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕྱེ་ནས་སྟོན་ཏོ། །འཕེན་པ་ནི་འཐོབ་པའམ་འགྲོ་བའོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་དུ་སྟེ་དེས་གཞན་དུ་ཡང་མི་འགྲོའོ། །བཟློག་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་སྟེ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཟློག་པ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཆོས་མདོར་བསྡུས་ནས་སྟོན་ཏོ། །ཆུ་སྲིན་འཛིན་ཁྲི་དང་འདྲ་བར་འཛིན་པ་སྟེ། སྡིག་པའི་ལུས་ལ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་སོ། །འཛིན་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པས་སོ། །ལོག་པར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རི་མོར་བྲི་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །ནན་ཏན་ཀུན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབད་པ་ཀུན་གྱིས་ཏེ་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ། །དགའ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མཆོད་པའི་ཁྱད་པར་རམ། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །བླ་མ་རྣམས་ལ་རིམ་གྲོའོ། །དེ་དག་ལས་མཉན་པར་འདོད་པ་ནི་གུས་པར་ཉན་པའོ། །དེ་དག་གི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པའོ། །ལྷ་ཁྱབ་མཇུག་དང་ལྷ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པས་བཤད་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ནི་མུའོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པས་ན་མུ་སྟེགས་སོ། །ཡང་ན་མུ་ནི་ཆུ་བོ་གངྒཱའི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་སྐྱོན་མི་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པ་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་ངོ༌། །ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གསུང་དང༌། གསུང་དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་བཅས་པའམ་ཐོག་དྲངས་པའོ། །ཡི་གེའི་གྲྭ་ཁང་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་གྲྭ་ཁང་ངོ༌། །འཚོ་བ་ནི་རྔན་པའི་འཚོ་བའོ། །དེ་ཡང༌། ཞིང་བཙལ་བ་ཡི་ངེས་པ་ནི། །ཚད་དམ་བརྟན་པར་བྱས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་དང་བདག་ཉིད་ཀྱི། །ཡེ་ཤེས་སྤེལ་བའི་སླད་དུའོ། །ཞིང་གི་རྔན་པ་ནི་གླ་བྱས་པའམ་གསོས་པའམ། བཟུང་པའོ། །ཆུ་ལོན་ནི་ཆུའི་གནས་སོ། །རྫིང་ནི་ཆུ་རིངས་སམ་ཆུའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །སྤྱིའི་འདུན་ས་ནི་འདུན་ཁང་ངོ༌། །ཆུ་ར་ནི་ཆུའི་གནས་ཏེ། འདིར་ཆུ་རབ་ཏུ་འཐུང་བས་སོ། །མལ་ཆ་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་ལྡན་པས་སོ། །ཤེས་རབ་བཟང་པོ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། །འདུན་ཁང་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་བྱ་ཞེ་ན། གྲོང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་སྟོན་ཏེ།


DTG172_Page_0314
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་བཞི་དང་ཚོང་པ་དང༌། མཁས་པ་དང་ཡང་ལྡན་ལ། ར་བ་དང་ཡང་ཐོག་དང་རྟ་བབས་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་ལྡན་པའི་གནས་ནི་གྲོང་ཁྱེར་རོ། །འདི་ལ་མགོན་སྐྱབས་མེད་པས་ན་མགོན་མེད་པ་སྟེ། གང་སུ་ཡང་རུང་བའོ། །གཞན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་གྱིས་ཉམ་ཐག་པའོ། །དམན་པ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པས་སོ། །ངན་པ་ནི་བརྗིད་བག་མེད་པ་སྟེ་སྦུངས་དང་བྲལ་བའོ། །སྙིང་རྗེས་ཡིན་གྱི་ཆགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་བཟུང་ནི་ཡོངས་སུ་བསྐྱོད་པའོ། །དུས་ནི་དཔྱིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དྲུག་གོ །དེར་འབྱུང་བས་ན་དུས་སུ་འབྱུང་བའོ། །ཆུ་ཚགས་ནི་ཆུ་བཙག་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཚེར་མ་དབྱུང་བའི་ཆ་སྟ་ནི་ཚེར་གཟུངས་སོ། །གྲོག་སྦུར་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཆུའི་གནས་སུ་ཆུང་ངུ་ནི་ཆུ་ར་ཆུང་ངུའོ། །རྟག་པར་ནི་རྟག་ཏུའོ། །ཐུགས་བརྟན་པ་ནི་ཡིད་བརྟན་དུ་རུང་བའོ། །ཅི་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སོ། །གཙེས་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའོ། །གནོད་པ་ནི་སྤྱིར་གནོད་པའོ། །ཡམས་ནད་ནི་འདྲ་བར་འབྱུང་བའི་ནད་དོ། །བཏང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་བའོ། །ཆགས་ཉེན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབས་པ་ནི་བུ་ལོན་པས་ཉམ་ཐག་པ་རྣམས་སོ། ཤོ་གམ་བཏང་བ་ནི་གང་ལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་པ་ལ་ཤོ་གམ་བཏང་བའོ། །ལ་ལར་ནི་ཤོ་གམ་དབྲི་སྟེ། ཤོ་གམ་ཆེ་བས་འཇིགས་པ་རྣམས་ལའོ། །དབྱིག་ལ་སོགས་པ་ཉོ་ཚོང་བྱེད་པས་འཚོ་བའི་སྤོགས་ཏེ། མཉམ་པ་དང༌། རིན་ཆེ་བ་སྤངས་པ་དང༌། རིན་ཐང་རིགས་པ་སྟེ། རིན་ཆུང་བ་སྤངས་པ་བགྱིད་དུ་གསོལ་ཅིག་པའོ།། འདོད་དགུ་ནི་ཅི་བདེར་རོ། །ཁ་ཅིག་བུ་མོ་སྦྱིན་པ་ནི་བཀག་གོ་སྙམ་པ་དེའི་ཕྱིར། རྒྱན་རྣམས་ཀུན་དང་ལྡན་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྩོལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱིན་ཅིག་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་གཏམ་ནི་གཡེང་བར་བྱེད་པས་དགའ་བར་མ་མཛད་ཅིག་པའོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །བསྔགས་པ་ནི་བདག་ནི་འདི་འདྲའོ་ཞེས་ངོམ་པའོ། །གནད་ལ་དབབ་པ་ནི་གསང་བ་རབ་ཏུ་སྒྲོགས་པ་སྟེ། གནད་འཆི་བའི་གནས་རྣམས་སུ་འབེབས་ཤིང་བསྣུན་པས་ན་གནད་དུ་དབབ་པའོ། །མངོན་སུམ་དུ་དོན་གཞན་གྱིས་གསང་བ་བརྗོད་པ་ནི་གླེང་བའོ། །དེ་ངན་


DTG172_Page_0315
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཀྱིས་ཏེ། མི་ཕན་པའི་སེམས་ཀྱིས་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་སྦྱར་རོ། །ནུས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ནུས་ཀྱིས་སོ། །ཉེས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བགྱི་བའོ། །རེ་བ་ནི་འདོད་པའོ། །ཁེངས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཡི་དགས་དང་འདྲ་བར་རོ། །ཞུམ་པ་ནི་ཡི་ཤི་བ་སྟེ་ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །བརྗོད་པ་ནི་སྨྲ་བའོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལའོ། །རང་གི་དང་ས་གཞན་པའི་བློན་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་དུ་འདུད་ཅིང་མང་པོས་བཀུར་བ་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་སྤྱད་པ་ལས་འགྱུར་རོ། །ཉམས་བདེ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བའོ། །ལྟོག་མོ་ནི་ཆོག་པ་སྟེ་ཏེ་པོར་མང་བའོ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ནི་སེམས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་རུང་བ་ཐུན་མོང་དུ་སྤྱོད་པའོ། །འཇམ་པ་ནི་རད་རུང་མེད་པའམ་མུར་འཇམ་པའོ། །བྱམས་པ་ནི་སེམས་སོ། །ཆ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བའི་ཆའོ། །གལ་ཏེ་གྲོལ་བར་མ་གྱུར་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཐར་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་ངོ༌། །བརྒྱད་ནི་ལྷ་མི་བྱམས་པར་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་རོ། །གཡོ་ནི་ཡོན་པོའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ན་གཡོ་མེད་པ་སྟེ་དྲང་བའོ། །དེ་ནི་དད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ལྷག་པའི་བསམ་པས་མཉན་པ་དེའི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་ནི་དྲང་བའོ། །བཀུར་སྟི་ནི་ཆོས་རྣམས་ལའོ། །རྟོགས་པ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་མཉམ་པར་ཆོས་སྟོན་པས་སློབ་དཔོན་གྱིས་དཔེ་མཁྱུད་མེད་པའོ། །འདོད་པ་ནི་དོན་གྲུབ་པའོ། །སྙིང་པོ་ལྔ་ནི་བུ་རམ་དང༌། ཞུན་མར་དང༌། སྦྲང་རྩི་དང༌། ཏིལ་མར་དང༌། ལན་ཚྭའོ། །གང་ལ་སྟོབས་ཆེན་པོའི་མཆོག་གཙོ་བོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཆོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པའི་ཆེད་དུའོ། ཡན་ལག་ཉམས་པ་ནི་ཡན་ལག་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཡན་ལག་དམན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་རྗེས་སུ་བསྲུངས་པ་ནི་གཞན་དག་གིའོ། །གཞོན་པས་བླ་མ་བཀུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲིན་མེད་པ་ནི་ལན་ལ་རེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་ལྡན་པ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལའོ། །བརླན་པ་ནི་མེད་པ་


DTG172_Page_0316
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། རླན་དང་བཅས་ཤིང་མི་རླང་བའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་བསྒོམས་པ་སྟེ། ཡང་དང་ཡང་མངོན་དུ་བྱས་པས་སོ། །སྣ་ཚོགས་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སོ། །དག་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་ནས་སངས་རྒྱས་གང་གིས་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུས་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་ཏེ། དེར་དེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་ཅན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བརྗོད་པའི་ཚུལ་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྒྱུས་སོ། །མཐུན་པ་ནི་འདྲ་བ་སྟེ། རྒྱུ་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཏེ། དོན་གྱི་སྒོ་ནས་རྒྱུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཀའ་བ་ནི་མི་ནུས་པའོ། །ཆོས་མིན་ནི་ཆོས་དང་བྲལ་བའོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་རིགས་པ་མིན་པ་སྟེ་རིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །རྗེས་སུ་འཚོ་བ་ནི་འབངས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ལ་བསྟོད་པ་ནི་བསྔགས་པའོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྤྱོད་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟོད་ཅེ་ན། འཇིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་བཟློག་ན་གལ་ཏེ་ན་ཁྲོས་ནས་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ལྟ་ཞོག་གི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་མའི་ཕལ་པ་སུ་ཡང་རུང་བ་ལ་ཡང་ངོ༌། །བརྗོད་དཀའ་བ་ནི་སྨྲ་དཀའ་བའོ། །མི་སྙན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེས་ན་བསྟད་པ་སྟེ་རིགས་པའོ། །ས་ཆེན་མངའ་བ་ནི་ས་ཆེན་པོའི་དབང་ཕྱུག་སྟེ། དབང་ཕྱུག་དམ་པ་ཆེན་པོའོ། །དགེ་སློང་ནི་སློང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། སློང་མོ་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་དགྱེས་པར་མཛད་པ་དེའི་སླད་དུའམ། བདག་གིས་ཁྱོད་ལ་དགའ་བར་བགྱིས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་སླད་དུའོ། །མི་སྙན་ནི་ཡིད་ལ་མི་འབབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏེ་བོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུའོ། །དོན་ལྡན་ནི་འདོད་པའི་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བས་ན་དེ་སྐད་དུའོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དགྱེས་པ་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འབྱུང་བས་ཀྱང་ངོ༌། །ད་ནི་


DTG172_Page_0317
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྟན་པ་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། ཁྲོ་བ་མེད་པ་ནི་བྱམས་པའོ། །བསྟད་པ་ནི་རིགས་པ་སྟེ་ཕན་པའོ། །བརྗོད་བགྱི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྗོད་པར་འོས་པའོ། །བདག་ནི་ཚིག་འདི་གཉི་གར་བསྟད་དམ་མི་བསྟད་པའི་ཚིག་གི་དོན་མཁྱེན་པར་མཛོད་དེའོ། །སྦྱིན་པ་གང་བྱས་པ་དེ་མི་ཤེས་པས་ན་བྱས་པ་མི་གཟོ་བའོ། །སློང་བ་ནི་ཕན་འདོགས་པའི་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །ལས་བྱེད་པ་ནི་གླ་མིའོ། །གླ་མེད་པ་ནི་མ་བརྔན་པར་རོ། །ལམ་དུ་བཟའ་ཞིང་བཅའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལམ་བརྒྱགས་ཏེ་ལམ་གྱི་བརྒྱགས་སོ། །དམན་པ་ནི་འགྲོ་བ་དམན་པར་སོང་བ་སྟེ། དུད་འགྲོ་འམ་མི་ངན་པའོ། །ཁྱེར་བ་ནི་ཁྱེར་བར་བྱེད་པའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་ཡངས་པ་དང་ཆེ་བའོ། །དམན་པ་ནི་ཕྲ་མོའམ་བསམ་པ་དམན་པའོ། །ཡིད་ལའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའོ། །བསམ་པར་མ་གྱུར་པ་ནི་མ་མྱངས་པའམ་མི་འདོད་པའོ། །ཆོས་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རྟེན་ཏེ། རྟེན་ནི་གཞིའོ། །ཀུན་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་འབྱོར་པ་ནི་ཀུན་འབྱོར་བའོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ནི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་ཡང་རྒྱལ་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྙན་པ་ལ་ཕན་པ་ནི་སྙན་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །རྒྱ་ཆེ་ནི་སེམས་ཅན་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམས་སོ། །སྙེམས་པ་དང་བྲལ་བས་ན་སྙེམས་བྲལ་ཏེ་ང་རྒྱལ་ཆགས་པའོ། །སྤྲོ་བ་ནི་བརྩོས་འགྲུས་སོ། །དམན་པ་ནི་རྒྱ་མི་ཆེ་བའམ་སེམས་ཞུམ་པའོ།། རྒྱལ་པོ་སར་པའི་གང་ཡིན་པ་དེའི་འོ། །འདི་དག་ལ་བྱམས་ཤིང་དགའ་བར་འདོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྣལ་གནས་ནི་མ་ཉམས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་གཞི་ནི་ས་གཞི་ཕུལ་བ་ལ་སོགས་པས་སྦགས་པའོ། །ལྷ་ཁང་ནི་ལྷའི་གནས་ཏེ་ལྷའི་ཁབ་པོ། །སྔ་ལུགས་བཞིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་ཆད་མེད་པར་རོ། །དེ་དག་ནི་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པའོ། །འཚེ་མེད་ནི་སེམས་ཅན་དང་རྫས་ལའོ། །དགེ་སྤྱོད་ནི་བསོད་ནམས་བྱེད་པའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ལ་གནས་པ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའོ། གང་ལ་འོང་བའི་དུས་དེས་པ་མེད་པ་ཡོད་པ་


DTG172_Page_0318
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ནི་གློ་བུར་བ་སྟེ། འཕྲལ་ལ་འོངས་པའོ། །གང་དག་ལ་བདེན་པ་ལ་བཟོད་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་བདེན་བཟོད་དོ། །རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པའོ། །དམན་པ་ནི་ནོར་མེད་པའམ་སློང་མོ་པའོ། །སྡུག་ཕོངས་ནི་ལམ་དུ་ཞུགས་པའོ། །དགག་པ་མེད་པ་ནི་བཟློག་པ་མེད་པའོ། །སྙོམས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་མེད་པའོ། །དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དོན་དུ་མི་གཉེར་པ་ནི་ཆོག་ཤེས་པའོ། །ཅི་རིགས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མི་གཡེལ་བ་ནི་སྙོམ་ལས་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཞི་ན་གནས་པ་རྣམས་ལའོ། །ལུགས་ནི་རྒྱལ་པོའི་བསྟན་བཅོས་ཏེ། དེ་ཤེས་པས་ན་ལུགས་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་སྡིག་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ལྡན་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ལ་འཇར་བ་སྟེ་སེམས་མི་རྩུབ་པའོ། །གཙང་བ་ནི་འདོད་ཆན་མེད་པ་སྟེ། ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་དང་བྲལ་བས་དཀར་བའོ། །རན་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། དྲོད་ཟིན་པར་སྤྱོད་པའམ་བགོ་བཤའ་བྱས་ཏེ་སྤྱོད་པའོ། །བག་ཡོད་པ་ནི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལའོ། །དམག་ནི་དཔུང་གི་ཚོགས་སོ། །དེའི་དཔོན་པོ་ནི་གཙོ་བོའོ།། གང་དག་ཆོས་ཁོ་ན་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་ལོ། །སྙོམས་པ་ནི་བསམ་པ་མཉམ་པའོ། །སྣ་བོ་ནི་སྣ་ལ་གཏོགས་པའོ། །ཕན་ཚུན་ལྟོར་འཇུད་པ་ནི་མ་རུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སྔར་ནི་ཆོས་ཉི་ཚེ་བ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་རྒྱལ་སྲིད་དང་ལྷན་ཅིག་སྟོན་ཏོ། །ནང་གཤིན་པ་ནི་ནང་འཕྲོད་པ་སྟེ་ནང་མཐུན་པའོ། །གསོད་བྱེད་པ་ནི་གསོད་པའི་དང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། གསོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྡོམ་པ་མིན་པ་ནི་སྡོམ་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ནི་རྟག་པར་རོ། །ཚར་གཅད་པ་ནི་ཚིག་དག་གིས་སམ་གཟུང་པས་སོ། །བརྟགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔྱད་དེའོ། །བག་ཡོད་པ་ནི་ཡུལ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིགས་པའོ། །ཡོན་ཏན་གནས་དེ་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་སྦྱར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ང་རྒྱལ་གྱིས་ཉམས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བཀུར་སྟིའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ནི་ཚིག་གི་རིམ་གྲོའོ། །ལྷག་མ་ནི་ཡོན་ཏན་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །རྒྱས་པ་ནི་མང་བ་


DTG172_Page_0319
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། རྒྱལ་པོ་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལྗོན་ཤིང་མངོན་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ལྟ་བུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གསར་དང་ལྡན་པ་ནི་ཉེས་པ་མི་བཟོད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་དུའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱིའོ། །འཚོག་ཆས་ཟོང་ནི་ཉོ་ཚོང་བྱ་བ་ལ་དགོས་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འཚོག་ཆས་ཉོ་བར་བྱ་བའི་རིན་ཡིན་པས་སོ། །རྗེད་འགྱུར་བ་སྟེ་འགྱུར་བར་འབོད་ཅིག་པའོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་འོ། །འདུ་ཤེས་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བྱས་པའོ། །བདེ་བའི་བདོག་པ་ཀུན་ནི་མདོར་ན་འདི་ཁོ་ནར་ཟད་དེ། བདེ་བ་ཉིད་བདོག་པ་ཀུན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པ་ཙམ་ཡིན་ལ། སེམས་ཀྱི་ཡང་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ན་དེ་དག་ཀྱང་དོན་མེད་དེ་བདེ་བའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཡང་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་རེ་རེར་ཟད་དོ། །གྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་དང་པར་སྟོན་པའོ། །ཡུལ་རྣམས་ལ་ཡིད་གཏོད་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའོ། །འདིར་ཇི་སྐད་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པ་དེ་རྣམས་ནི་དོན་མེད་དེ་དགོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་ཡིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པས་སོ། །རྣམ་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཕྱིས་ཡིད་ཀྱིས་དམིགས་ནས་ཏེ། དེ་ཡང་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་བ་དེ་བམ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་འདི་ན་དབང་པོ་གཅིག་གིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དབང་པོ་དང་དོན་དག་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །གང་ཡང་དབང་པོ་དང་ཡུལ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེས་དྲངས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་ལ་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་བདེ་བ་ནི་དོན་མེད་བ་ཉིད་དེ། དེ་གཉི་ག་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ལ་བརྟན་པ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མཆོན་པར་ཟད་དོ། །སྔར་ནི་ཡན་ལག་གཅིག་མ་ཚང་བ་ལས་དབང་པོ་དང་དོན་དག་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་


DTG172_Page_0320
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་དོ། །ད་ནི་ཡུལ་ནི་འདས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་གཉིས་ལས་ནི་མ་འདས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་གཉིས་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། འདས་པ་དེ་དག་ནི་མེད་དོ། །མ་འོངས་པ་རྣམས་ནི་མ་བྱུང་ངོ༌། །གང་གི་ཚེ་ད་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ན་གཏན་ཚིགས་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་མ་ཡིན་པ་འཁོར་ལོའི་ངོ་བོར་སྣད་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ད་ལྟའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་སྣང་སྟེ། སོ་སོར་རེ་རེའི་ངོ་བོར་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་དང་དབང་པོ་དང་དོན་རྣམས་སོ། །སོ་སོར་ཐ་དད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ལྟ་བུར་སོ་སོར་ཐ་དད་ན་སྟེ། ཡང་དག་པར་རང་གི་ངོ་བོ་སོ་སོ་བ་ཡིན་ནའོ། །གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་འདུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ནས། མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་སྟོན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུའོ། །བདག་ཉིད་དོན་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རིགས་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་མཐོང་བའོ། །གལ་ཏེ་ལ་ལ་དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན་སུ་ཞིག་གིས་མཐོང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པའི་སེམས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྟན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཉིས་པ་ཕྱིས་འབྱུང་བས་མཐོང་བར་འགྱུར་གྱི། དེ་མེད་ན་ཅི་ཞིག་མཐོང་བར་འགྱུར། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་མི་འདོད་དེ། ལྷན་ཅིག་བྱུང་བདག་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་མེད་དོ། །དོན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །གནས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་མེད་པའོ། །ལེན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་སྟེ། ལེན་པ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་མཐོང་བའི་མཐུས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་


DTG172_Page_0321
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རོ། །འདོད་པ་ནི་བཞེད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ཤེས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཁོར་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བར་སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་གིས་སྲིད་པར་མཚམས་སྦྱོར་ཞིང་སྲིད་པ་རྒྱུན་ཆགས་པར་བྱེད་དོ། །གང་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་ནི་གཏི་མུག་གིས་ལྡོངས་པ་སྟེ་དོན་མི་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་དེ་སྟོན་ཏེ། ཡོན་ཏན་སྡང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་ན། དེ་ལ་སྡང་བས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྡང་བས་ཕྱིར་ཕྱོགས་ནི་ཞེ་སྡང་གིས་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་སྟེ་སྙིང་རྗེ་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་སེལ་བར་བཤད་ཅེ་ན། དུག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེའི་ངོ་བོ་སྨོས་ཏེ། །ཇི་ལྟར་སྙིང་རྗེས་སྨན་དཔྱད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་འདི་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཕན་པའི་བསམ་པས་ཕན་པར་བྱེད་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏོ། །གྲགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲགས་པས་སོ། །ཕྱི་རྗེས་ཕན་འགྱུར་བ་ནི་མ་འོངས་དུས་ན་ཕན་པའོ། །བདེ་བ་ནི་ཕྱི་རྗེས་སུ་ཕན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་བྲམ་ཟེའི་བུ་སྐར་མཁན་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རེག་པའི་མཐུས་བདེ་བ་དང་ཕན་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བུའོ། །གནའི་ལུགས་ནི་གནའི་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། སྨན་དཔྱད་ལ་སོགས་པ་ལས་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཁ་ཅིག་ལ་གནོད་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་ལར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་པར་མཐོང་ངོ༌། །སྤྱིར་བཏང་བ་ནི་འདི་ནི་གནོད་པའོ་ཞེས་སྤྱིར་བཏང་བ་སྟེ་དཔེར་ན་དུག་ལྟ་བུའོ། །དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱ་བ་སྟེ། སྔ་མ་ཅུང་ཟད་སེལ་བས་སོ། །བདག་ཉིད་མ་སྦྱངས་པ་ནི་མི་མཁས་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་སྐད་ཅིག་མ་ལ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐེག་པ་ཆེ་ལས་སྐྱེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་པ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དག་ནི་མི་ཟད་པ་སྟེ། བསྐལ་པར་གནས་པ་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་


DTG172_Page_0322
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ལུས་སུའོ། །དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ནི་དགོངས་པ་ཅན་གྱི་བཀའོ། །གཞུང་ལས་ཐེག་པ་གཅིག་དང་ཐེག་པ་གསུམ་གསུངས་པས་སོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་མི་འཇུག་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལ་བཏང་སྙོམས་བྱས་པས་ནི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བ་སྨོས་སོ། །དགེ་བ་ནི་བསོད་ནམས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཁོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པས་གླགས་གླགས་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བ་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་དུ་བྱ་བ་གང་དག་ཡིན་པའི་འགྲོ་བའི་དོན་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་མ་བཤད་དོ། །སྤྱོད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གོམས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བའོ། །བྱིན་རླབས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འམ། དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །གཞན་དག་གིས་བཤད་དོ་སྙམ་ན་དེའི་ཕྱིར་ལྷག་པ་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་དོན་ནམ་སྨོན་ལམ་གྱི་དོན་འདི་ལའོ། །ཚད་མ་ནི་མི་སླུ་བའོ། །གཞན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལས་སོ། །བྱིན་རླབས་ནི་བྱིན་གྱི་རླབས་གང་གིས་ཉན་ཐོས་ཉིད་འཐོབ་པའོ། །བདེན་པའི་དོན་ནི་དེའི་རང་གི་ངོ་བོའོ། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །ལྡན་པ་ནི་ཉེ་བར་འགྲེལ་པའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལས་སོ། །ཐབས་གང་གིས་ཏེ། རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ནི་བརྟེན་ཅིང་གནས་པའོ། །མདོ་སྡེ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་བསྡུས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་གཞན་དང་གཞན་དུ་བསྟན་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བ་སྨོས་ཏེ། སྣ་ཚོགས་དང་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་སྟེ་འདོད་པས་ན་བརྡ་སྤྲོད་པའོ། །ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་ཀློག་ཏུ་འཇུག་གི་ཐམས་ཅད་དུ་བ་རྡ་སྤྲོད་པ་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱས་པར་ནི་མི་སྟོན་ཏོ། །སྡིག་པ་དག་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་དགའ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་


DTG172_Page_0323
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །བསོད་ནམས་འགྲུབ་བྱའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཕགས་པ་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །སྔར་བཤད་པ་རྣམས་བསོད་ནམས་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཅི་ཞེ་ན། སྡིག་བ་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལས་ཟློག་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །བསོད་ནམས་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་ཁོ་ན་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་བརྟེན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ལའོ། །གཉིས་མི་བརྟེན་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་ལའོ། །ཁུ་འཕྲིགས་ཅན་དེ་དམིགས་པ་ཅན་རྣམས་འཇིགས་པ་སྟེ་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །གང་ལ་སྙིང་པོ་སྟེ་འབྱུང་བའི་གནས་སྟོབ་པ་ཉིད་དང་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེ་འགྲས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བསམས་ནས་སོ། །ཞེ་མ་འགྲས་པ་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པ་འདོད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ནི་རབ་ཏུ་དང་བའོ། །ཐོབ་པ་ནི་རྙེད་པའམ་རྟེན་པའོ། །སོ་སོར་ཐར་པ་ནི་འདུལ་བ་མདོར་བསྡུས་པ་དེ་རྒྱས་པའོ། །འདུལ་བ་ནི་འདུལ་བ་གཞིའོ། །མང་དུ་ཐོས་པ་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་གཏན་ལ་དབང་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིའོ། །དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བ་དང་ངོ༌། །སྡིག་ལ་ཞེན་པ་ནི་ཆགས་པའོ། །ཁྲོས་བས་བསླད་པ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲུགས་པའོ། །ཁྱད་བར་འཕགས་པ་དག་དང་བདག་ཉིད་མཉམ་པར་རོ། །ཁྱད་འཕགས་ནི་མཆོག་སྟེ། དེ་བས་ཀྱང་མཆོག་གོ་སྙམ་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མཆོག་པས་ཀྱང་མཆོག་གོ་སྙམ་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྨོས་ཏེ། འབྲས་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་ཕོལ་མིག་བྱང་བ་བཞིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །དགོས་པ་མེད་པ་ནི་མི་ནུས་པའོ། །ཚིག་འཇམ་པ་ནི་ཁ་སྙན་པའོ། །དེ་སྔར་སྨྲ་བ་ནི་ཇེ་སྨྲ་བའམ། གཙོར་བྱེད་པའོ། །མཚན་མས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ལ་གནས་པ་ན་གཞོགས་སློང་བྱེད་པའོ། །སྨོད་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོན་བརྗོད་པའོ། །རྙེད་པས་རྙེད་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཟློས་པ་ནི་ཉེས་པ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བརྗོད་པའོ། །མགུ་བ་ནི་རངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སློང་བ་ནི་སེམས་སོ། །ཡང་ན་སྦུངས་མེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཆགས་པ་ནི་ཞེན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྦུངས་མེད་པ་ནི་ཆགས་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ། །


DTG172_Page_0324
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྩོན་འགྲུས་མེད་པའི་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་བདག་དང་གཞན་ནོ་སྙམ་པ་སྟེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པའོ། །ལྟ་བ་མེད་པ་ནི་ཆགས་པའམ་སྡང་བའམ་རྨོངས་པ་ཞིག་ཅེས་དཔྱོད་པ་མེད་པའོ། །བཀུར་སྟི་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚུལ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་དང་འདྲ་བས་སོ། །ཡང་ན་རབ་ཏུ་འབད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལུས་དང་ངག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལྟར་སྟོན་པ་དེ་ནི་ཚུལ་འཆོས་པ་དེ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དམ་པ་རྣམས་མགུ་བ་ནི་ཆོས་ཤེས་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་དཔལ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་རྣམ་རིག་ནི་ཕྱིས་ཤེས་པར་འདོད་པའོ། །འདོད་པ་ནི་རེ་བའོ། །བརྙོགས་པ་ནི་སེམས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །བརྩོན་པ་མེད་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་མེད་པའོ། །སྒྱིད་ལུག་པ་ནི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་སྒྲིམ་པ་མེད་པའོ། །ལུས་འགྱུར་བ་ནི་མི་ཐུབ་པའོ། །འདོད་པ་ནི་དགའ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ན་མི་འདོད་པའོ། །ཡོན་ཏན་ལྔ་དག་ལ་འདོད་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་གང་ཡིན་པའོ། །གནོད་དོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སེམས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགུ་ནི་འདིས་བདག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྨྱ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ལྕི་བ་ཉིད་དེ། ལུས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དང༌། སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དོ། །ལས་བྲལ་བ་ནི་བྱ་བ་མེད་པའོ། །གཉིད་ནི་སེམས་མངོན་པར་སྡུད་པའོ། །འགྱོད་པ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱིམ་པས་སོ། །སྡོམ་བརྩོན་ཅན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་སོ། །སྙིང་རྗེ་རོ་གཅིག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་རོ་གཅིག་པའོ། །མདངས་ནི་མཛེས་པ་ཉིད་དོ། །དགེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བརྗིད་པ་ནི་སྦ་བ་སྟེ་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ཉིད་དོ། །ཞི་བ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ཁོ་ན་ལས་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བ་སྨོས་ཏེ། ས་དང་པོ་ལ་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་གསུམ་པོ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངང་གིས་རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དེ་དག་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG172_Page_0325
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ཆེན་པོ་དང་འབྲིང་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་ནི་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དབང་ཆེན་ནི་མང་པོའི་དཔོན་པོ་སྟེ་ལྷའི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་བདག་པོའོ། །འདོད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་པའོ། །ཟློག་པ་ནི་ཟློག་པར་བྱེད་པའོ། །གང་ལ་འོད་འཕྲོ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ས་དང་པོ་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་དག་སྒོམ་པར་བྱེད་པས་ཁྱད་པར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བས་ན་མ་རིག་པའོ། །དེ་ལས་ནི་ངར་འཛིན་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། མ་རིག་པ་བསྲབས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྤོང་ངོ༌། །ཀུན་ནས་འཇོམས་པ་ནི་དྲུངས་འབྱིན་པའོ། །ཆོས་བདག་མེད་པའམ་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་དང་པོ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཡོད་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཁོང་གཟོ་བ་སྟེ་དེ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་གདུང་བ་ལྔ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་ཐར་རོ་སྙམ་པའི་ལོག་པར་ལྟ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ཤིང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་ཤེས་རབ་པོ། །དེ་དག་གོམས་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་མངོན་དུ་བྱེད་པས་སོ། །འགོག་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་ཉོན་མོངས་པའི་འགོག་པའོ། །དེ་ཐོབ་པས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རམ། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་རམ། ཡོངས་སུ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རམ། གང་ལ་སྤྲུལ་པ་བཟང་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མི་འཕྲོགས་པ་ནི་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའོ། །ང་རྒྱལ་ལྷག་པ་ནི་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཏེ། དེ་གང་དག་ལ་ཡོད་བ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་གྲངས་ཀྱང་ཡིན་ལ་རིང་དུ་སོང་བ་ཡང་ཡིན་པས་ན་གྲངས་རིང་དུ་སོང་བ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་ཞིང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་དུ་སོང་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་སྨོས་པ། གང་གི་ཕྱིར་ས་འདི་ཐོབ་ནས་སྐད་ཅིག་ལ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་ས་དེ་དུས་


DTG172_Page_0326
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ཡོན་ཏན་གྱི་གྲངས་ཀྱིས་རིང་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་གྲངས་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་རིང་དུ་སོང་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་དབང་བར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་སྒྱུར་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སམ་འགོག་པ་ལའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདིའི་མིང་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་དང་རྩོལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་གིས་མི་གཡོ་བས་ན་མི་གཡོ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མི་གཡོ་ཞེ་ན་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོ་བ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ས་གང་ལ་གནས་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བསམ་པར་མི་ནུས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་བྱིས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོན་ནུ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འདྲ་བར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདིར་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོན་ནུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བྱིས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནར་སོན་པ་ལ་རྒྱལ་ཚབ་ཅེས་བྱ་བ་དང་འདྲ་བར་འདིར་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ནར་སོན་པ་ལ་རྒྱལ་ཚབ་ཅེས་བྱའོ། །གང་ལ་བློ་གྲོས་ས་འོག་མ་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བཟང་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་སོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་དོན་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཞིའོ། །སྤྲིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མང་པོ་ཉིད་ཉེ་བར་མཚོན་པའོ། །གང་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་འཐོབ་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་ཏོ། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ནི་མིང་ངོ༌། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་བཅུ་དང་ངོ༌། །སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་ཚད་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་པས་ཚད་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྣ་ཚོགས་མེད་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་འདིས་ཚོགས་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཚད་མེད་པ་ཅན་དེ་ནི་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་


DTG172_Page_0327
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཉིད་ནི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཁས་བླང་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་སྟེ། བྱ་བ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སྒོ་ནས་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་བ་ནི་བཀུར་སྟི་དང་ལྡན་པས་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །མ་བགྱིས་བ་ནི་མ་འོངས་པའོ། །མི་ཁོམ་པ་ནི་ལོག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་དོ། །དེ་དག་ལ་འདས་པ་ནི་རྒལ་བའོ། །སྤྱོད་པ་རང་དབང་ཡོད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང༌། དེ་དག་གི་ཉན་ཐོས་ཟག་པ་ཟད་པ་རྣམས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་ནི་གཞན་དབང་དུ་འགྱུར་རོ། །ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པར་འགྱུར་བའོ། །སྐྱེས་མཆོག་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དེས་མ་བསྡུས་པ་སྐྱེས་བུའི་མཆོག་གཞན་ནོ། །རིག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྐང་པའོ། །ཡང་ན་རིག་པ་ནི་ལྷའི་མིག་དང༌། ལྷའི་རྣ་བ་དག་གོ །ལྷག་མ་ནི་རྐང་པའོ། །ཡང་ན་རིག་པ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་རྐང་པའོ། །ཁ་དོག་ལྡན་པ་ནི་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟར་བཟང་བའོ། །གང་དག་ལ་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྟོབས་ཅན་ནི་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའམ། ཐ་མལ་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །དགའ་བ་ནི་མགུ་བ་སྟེ་ཡིད་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གསལ་བ་ནི་སྦ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ནི་བར་ཆད་མེད་པའོ། །གཞན་ནི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ནི་གཙོ་བོའོ། །གང་ལ་བྱམས་པ་སྟེ་འཇམ་ཞིང་བྱམས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་དག་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་དང་བ་སྟེ། དྲི་མ་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རབ་དང་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁྲུག་པ་དང་བྲལ་བས་ན་འཁྲུག་མེད་དོ། །རྣལ་མ་ནི་ཁྲལ་ཁྲུལ་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་དང་བལ་སོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མཐོང་བ་དང་དྲན་པ་དག་དང་མིང་ཙམ་ཐོས་བས་སོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བགྱིད་པ་སྟེ། བདེ་བ་ཁོ་ནས་ཕན་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ཅིག་ཅར་སྤྲུལ་པའི་སྤྲིན་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །རང་དགའ་ནི་ཅི་བདེར་རོ། །གང་ལ་དགག་པ་སྟེ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་


DTG172_Page_0328
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྲོག་ནི་གསོན་པ་སྟེ་དེ་དང་འདྲ་བར་རོ། །དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་གཞན་དག་ལས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱིམ་བདག་དཔས་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པ་ལས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས་ནི་བྱམས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བྱེད་པར་འགྱུར། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱིས་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ལ་བདག་ཉིད་ཕངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་ཡང་གྱིས་ཤིག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ལས་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མཁས་བ་རྣམས་ལས་ཀྱང་དེ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་ནས་འབྱུང་བས་སྟོན་ཏོ། །གཙང་བ་ནི་དབེན་ཞིང་དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ། ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་གཙང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་ནི་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གང་ཞིག་དེ་འདྲ་བ་ལ་དོགས་ཤིང་བག་ཚ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །ཆོག་ཤེས་པ་ནི་རྙེད་པས་ཆོག་པར་འཛིན་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་ཕ་རོལ་སྡུག་བསྔལ་བས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྤོང་བ་བདུན་གྱིས་བདག་ཉིད་དམ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དང༌། དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་དེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་སྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་གི་རང་བཞིན་མཁྱེན་པར་བགྱིས་ནས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དོན་སྒྲུབ་པར་མཛོད་ཅིག་པའོ། །འདོད་པའི་གནས་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ན་ལུགས་ཏེ། རྒྱས་པ་དང་མདོར་བསྡུས་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་འདིས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཆོག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནའམ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །བདེན་པའི་དང་ཚུལ་ནི་འགྲོགས་ན་བདེ་བའམ་བདེ་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། བདེ་བ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་བདེ་བའོ། །བསྙེན་དཀའ་བ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་དཀའ་བ་སྟེ་ཟབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་དུ་གསོད་པ་ནི་གཞན་དག་


DTG172_Page_0329
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་བརྙས་པའོ། །དེའི་ཆེད་དུ་བྱས་པའི་གཞུང་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཚུལ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཚུལ་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་དབང་ནི་ཤེས་རབ་རྣོ་བའི་ཕྱིར་རང་ལ་དབང་བའོ། །ལ་ལ་བྱམས་ཀྱང་ཉེས་པ་སྨྲ་བ་སྨྲ་བས་དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལེགས་པར་སྨྲ་བ་བརྗོད་པའོ། །ཅི་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོའི་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པའོ། །ཕན་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྲུང་བའམ་བསྟེན་པར་བྱ་བའོ། །ཕྲག་དོག་མེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལའོ། །དོགས་པ་མེད་པ་ནི་དགེ་བ་དག་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པའོ། །གང་ལ་གཞན་དོན་གྱི་ནོར་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཕོངས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཉམ་ཐག་པར་གྱུར་པའོ། །ཡོངས་གཟུང་ནི་ཀུན་ནས་གཟུང་བའོ། །དོར་བ་ནི་གཏོང་བའོ།། རིན་ཆེན་ཕྲང་བའི་ཚིག་དོན་རྣམས། །བདག་གིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བྱས་ནས། །བསོད་ནམས་ཅུང་ཟད་གང་བསྒྲུབས་དེས། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཤོག །རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་སློབ་དཔོན་མི་ཕམ་བཤེས་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་བིདྱཱ་ཀ་ར་པྲ་བྷཱ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།


previousརིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བའི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ། མི་ཕམ་བཤེས་གཉེན།next