བྱིས་པ་འཇུག་པའི་རྟོག་གེ་ཞེས་བྱ་བ།
དགྲ་ལས་རྒྱལ་བ།
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བཱ་ལ་ཨ་བ་ཏཱ་ར་ཏ་རྐ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། བྱིས་པ་འཇུག་པའི་རྟོག་གེ་ཞེས་བྱ་བ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་གི་གསུང་རབ་འོད་ཟེར་གཏི་མུག་གིས། །མུན་པའི་རབ་རིབ་རྣམ་པར་སེལ་མཛད་གསལ། །ས་གསུམ་གནས་ན་སྒྲོན་མ་གཅིག་པུ་ཡི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཡུན་རིང་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག །རྟོག་གེའི་རྒྱ་མཚོར་བྱིས་པ་རྣམས། །ཚེགས་མེད་པ་ཡིས་འཇུག་བྱའི་ཕྱིར། །ཐབས་ནི་བདག་གི་བརྩེ་བ་ཡིས། །ཇི་ལྟར་ནུས་པ་དབྱེ་པར་བྱ། །ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་སྤོང་བའི་རྒྱུ་མཚང་མ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉུང་དུ་རིམ་པས་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱའོ། །ཚད་མ་ནི་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་མ་བཟུང་ཡང་འཛིན་པ་ཡང་ངོ༌། །སླུ་བར་བྱེད་པ་ནི་རིད་མི་རྟེན་པས་སླུ་བ་སྟེ། ཉེ་བར་མཐོང་བའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་སླུ་བ་ནི་སླུ་བ་མེད་པ་སྟེ། ཉེ་བར་མཐོང་བའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་ནོ། །མ་བཟུང་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ངེས་པར་མ་རྟོགས་པ་སྟེ། དེ་འཛིན་པ་ནི་མ་བཟུང་བ་འཛིན་པའོ། །དེས་ནི་གང་ཉེ་བར་མཐོང་བའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྔོན་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཚད་མའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ན། ཤས་པ་གང་གིས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བའམ་ཞུགས་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་དོན་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཉེས་པ་འདི་ནི་མེད་དེ་ཐོབ་པ་ཉིད་མེད་ན་ཡང་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་རུང་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་གོ་ཆ་མ་གྱོན་ན་ཡང་རྒྱལ་རིགས་གཞན་དུ་གོ་ཆ་གྱོན་དུ་རུང་བ་ནི་གོ་ཆ་གྱོན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚད་མ་ཉིད་དེ་ཡང་འགལ་བ་མེད་དོ། །གང་ལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པ་དེ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་སྨོས་པས་ནི་སླུ་པར་བྱེད་པའི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་ལོ། །ཤེས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་བསལ་ལོ། །མ་བཟུང་བ་འཛིན་པ་སྨོས་པས་ནི་བཟུང་བར་
འཛིན་པའི་དྲན་པ་བསལ་ལོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །རྟེན་པར་གྱུར་པ་ནི་རྟེན་པའོ། །དབང་པོ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་པོ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་མོ། །དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲའི་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཙམ་མོ། །འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྒྲའི་དོན་གྱི་ནུས་པས་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །དེས་ནི་རྣམ་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། དོན་དམ་བདག་ཉིད་ཀྱང་རུང་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་དོན་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱར་གྲགས་སོ། །འདིས་དཔོག་པར་བྱེད་པས་ན་དཔག་པ་སྟེ། རྟགས་བཟུང་འབྲེལ་པ་དྲན་པའི་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །འདི་ཡང་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ནུས་པའི་དབང་གིས་འཐོབ་བོ། །དེས་ནི་གང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནས་པའི་རྟགས་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པ་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཡང་དྲན་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དབྱེ་བས་ཚད་མ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཚད་མ་གཅིག་དང༌། གསུམ་དང༌། བཞི་དང༌། ལྔ་དང༌། དྲུག་གོ་སྙམ་དུ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཙར་བ་ཀ་པ་རྣམས་ནི་ཚད་མའི་མངོན་སུམ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་མོ། །སེར་སྐྱ་བ་རྣམས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ངོ་སྙམ་མོ། །རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཡང་ངོ་སྙམ་མོ། །ཉི་མ་པ་རྣམས་ནི་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡང་ངོ་སྙམ་མོ། །གཞོན་ནུ་མ་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་ཡང་ངོ་སྙམ་མོ། །གྲངས་ཀྱི་གཞི་སྨོས་པས་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་གཉིས་ཉིད་གསལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བརྡ་སྤྲོད་པ་རྣམས་ཚད་མ་ནི་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ངོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བའོ། །ཤེས་པ་གང་རྟོག་པ་སྟེ་རྟོག་པ་རང་ཉིད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། སྤངས་པ་དང་མ་འཁྲུལ་བ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་སྟེ། དོན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་མོ། །རྟོག་པ་དང་འཁྲུལ་པ་དག་ལ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་
ཡང་སྒྲ་དང་འདྲེར་རུང་བ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྟོག་པ་སྟེ་སྒྲ་དང་འདྲེ་བ་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རུང་བ་ལ། དིར་རུང་བ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའོ། །རུང་བ་སྨོས་པས་ནི་སྒྲ་དོན་གྱི་རྟོག་པ་མ་ཚང་བའི་བྱིས་པ་རྣམས་དང་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་དེ་ནམ་ཡང་སྒྲས་སྦྱར་བའི་དོན་གྱི་མི་འཛིན་ཏེ། སྒྲ་དང་འདྲེར་རུང་བ་ནི་འཛིན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་སྣང་བ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་འདོད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལུས་པ་བརྡའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་སྒྲ་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་མི་བྱའོ། །དེས་དགོས་པ་དག་ལ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ལེན་པ་དང་སྤོང་བ་དག་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དུད་འགྲོ་དང་བྱིས་པ་ཆུང་དུ་རྣམས་ཀྱང་འདོད་པ་ལེན་པ་དང་མི་འདོད་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་བུའི་དོན་གྱི་རྟོགས་པ་འདི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་སྒྲས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་བློ་ལ་དོན་མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང། མེ་དང་འབྲེལ་བས་བསྲེག་པ་ན། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཚིག་པར་སེམས། །སྲེག་པའི་སྒྲ་ཡིས་སྲེག་པའི་དོན། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་རྟོག་པ་དང་འདྲེ་བ་ལས་གཟུང་བར་བྱའོ། །མངོན་དུ་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་མངོན་དུ་བྱར་རུང་བ་སྒྲ་དང་འདྲེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་རྟོག་པ་ལ་དངོས་པོ་མངོན་དུ་བྱར་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡང་རབ་རིབ་དང༌། མྱུར་དུ་བསྐོང་བ་དང༌། གྲུར་ཞུགས་པ་དང༌། འཁྲུལ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པའོ། །དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་དེ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར། རང་གི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འཁྲུལ་བ་ལ་ཡང་མེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་བོ། །འདི་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ངེས་པས་རྟོག་པ་དང་འཁྲུལ་བ་དག་ལས་བཟློག་པར་གྱུར་པ་ནི། རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བ་ཡང་ངེས་པར་གཞག་གོ །འདིས་
ནི་འདི་དག་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ལས། སྒྲ་རྗེས་འགྲོ་མ་གཏོགས་ཤེས་པ། །གང་དེ་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་མིན། །ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲ་དང་ནི། །རྗེས་སུ་འདྲེས་པ་ལྟ་བུར་སྣང༌། །རྟོག་པའི་ངག་གི་ངོ་བོས་ལས། །འདས་ན་རྟོགས་པའི་གསལ་བ་ཡང༌། །གསལ་མི་འགྱུར་བར་དེ་ཤེས་པའོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲའི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་ན་ཡང་འགའ་ཡང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་མངོན་སུམ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་བསྙོན་དུ་རུང༌། དེ་ལྟར་ཡང་རྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དུས་ན་ཡང་བ་ལང་མཐོང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་མངོན་སུམ་མོ། །རྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཉིད་བ་ལང་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་བརྟག་པར་མི་ནུས་ཏེ། རང་གི་མིང་གིས་དྲངས་པའི་བ་ལང་ནི་དེའི་ཚེ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་རྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་དུས་མཉམ་པར་བ་ལང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་བ་ཉིད་དོ། །རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྨོས་པས་ནི་འདི་བུམ་པའོ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མངོན་སུམ་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་པའི་ངོ་བོའི་རྟོག་པ་བསལ་ལོ། །མ་འཁྲུལ་པ་སྨོས་པས་ནི་དུང་ལ་སེར་པོར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་བསལ་ལོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དབང་པོའི་ཤེས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དང༌། རང་རིག་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པའོ། །རང་གི་ཡུལ་གྱི་སྐད་ཅིག་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་སྐད་ཅིག་དང༌། ལྷན་ཅིག་པ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཡིད་ཙམ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །དེ་འདྲ་བའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ནི་དམུས་ལོང་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པས་དེ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་མངོན་སུམ་ཁས་བླངས་པ་ལ་དམུས་ལོང་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་མེད་དོ། །དབང་པོའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་གྱི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་མངོན་སུམ་འདི་
ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་རྫོགས་པ་ན་ཚད་མར་འདོད་དོ། །མངོན་སུམ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདི་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན་གཞན་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་མིག་བཙུམས་པས་གཟུགས་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་འགལ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་འདི་བརྩད་པར་མི་བྱ་སྟེ། མིག་བཙུམས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པ་གཟུང་དཀའ་བ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་གིས་རང་རིག་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་རང་རིག་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་འདྲ་བར་གནས་སོ། །གང་གིས་འདི་རྣམས་ལ་གསལ་བ་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲོན་མེ་བཞིན་ནོ། །རེ་ཞིག་འདི་རྣམས་ཀྱི་གསལ་བ་སེམས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཛིན་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་རྗིའི་ཆུང་མ་ཡང་རང་གི་བློ་གྲུབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པའི་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་ཐོབ་པའི་དཔྱོད་པ་འདི་བུད་མེད་དང་དམངས་ཐ་མལ་པའི་ཡང་དཔྱོད་པའི་གཏིང་དཔོག་པར་གྱུར་ཏོ། །འདི་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་གསལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་གཞན་དུས་མཉམ་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་རེ་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་གསལ་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འདི་རྣམས་ཀྱི་གསལ་བ་ནི་གསལ་བྱེད་གཞན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་འོས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གསལ་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོའི་དངོས་པོ་རང་རིག་པ་ནི་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་བེམས་པོའི་དངོས་པོ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པར་སྐྱེ་བ་ཉིད་རང་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བས་རང་ལས་བྱ་བ་འགལ་བས་རང་རིག་པ་རྐུ་བར་བྱེད་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་བེམས་པོའི་ངོ་བོ་ལས། །ལོག་པ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གང་འདིའི་བེམས་མིན་ངོ་བོ་ཉིད། །འདི་ཁོ་ན་རང་རིག་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདི་རང་ལ་བྱ་བ་འགལ་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གསལ་བ་མི་བཟོད་བཞིན་དུ་སྒྲོན་མེའི་རང་གསལ་བ་བཟོད་པར་གྱུར་སྙམ་དུ་མ་
ཤེས་སོ། །ཡང་ན་སྒྲོན་མེའི་ཡང་རང་གསལ་བ་མི་བཟོད་ལ་རག་ག །དེ་ལྟ་ན་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ལྷ་རྣམས་དགའ་བར་བྱེད་པ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བའོ། །རྣལ་འབྱོར་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་དག་སྟེ། དེ་གང་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གི་ཤེས་པ་གང་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་བསྒོམ་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དེ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལམ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡང་རུང་བསྒོམ་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་གསལ་བའི་མཆོག་བཟུང་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འདོད་པ་ལ་སོགས་པས་མྱོས་པས་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་དག་ཉེ་བར་གཡེངས་པའི་འདོད་ཆགས་ཅན་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པ་ན་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་གསལ་བར་མདུན་ན་གནས་པ་ལྟ་བུར་དེ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་བསྒོམ་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་སྐྱེས་པ་དེ་ལག་མཐིལ་གྱི་སྐྱུ་རུ་ར་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་དོན་གསལ་བ་མཆོག་གི་རྣམ་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤེས་པའོ། །གང་གསུངས་པ། བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་བ་རུ། །སྣང་འགྱུར་འཇིག་ལ་སོགས་པ་བཞི་ན། །སླུ་བ་མེད་ཅན་ཤེས་པ་གང༌། །དེ་ནི་མངོན་སུམ་རྟོག་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་སྨོས་པས་ནི་དབང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་གི་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་མངོན་སུམ་བཤད་ཟིན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་གཞན་ཞིག་ཡོད་དོ་སྙམ་པ་དང༌། རང་རིག་པ་ཡང་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ཡང་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་པའི་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་བསལ་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡུལ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། །རང་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིད་པ་ངེས་པ་དོན་བྱེད་པར་རུང་བའི་ངོ་བོས་མཚོན་པས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདས་མ་ཐག་པར་བརྗོད་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ལོ། །འདིས་ནི་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ངག་ཕྱིར་ཟློག་གོ །མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་སྟེ།
མངོན་སུམ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱུའོ། །རྒྱུའི་བྱ་བ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་ཡང་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཚད་མ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཐ་དད་ན་གལ་ཏེ་ཚད་མ་དང་རྟོགས་པ་དུས་མཉམ་པར་འབྱུང་པ་ཡིན་ནོ་དེའི་ཚེ་འདི་དག་ལ་བ་ལང་གི་རྭ་གཡས་གཡོན་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། དུས་མི་མཉམ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །དུས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་དེས་རྒོལ་བ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དུས་ཐ་དད་ན་རྟོགས་པ་ཤེས་པ་གཞན་ཞིག་པས་དེའི་ཚེ་དེའི་ཡང་རྟོགས་པ་དེ་ཤེས་པ་གཞན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ལ་སྐྱེས་བུའི་ཚེ་མ་ལུས་པ་དོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་རྟོགས་པར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཐོག་མའི་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་དུས་སུ་རེ་ཞིག་དོན་འདི་མ་རྟོགས་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་གཉིས་པ་སྐྱེས་པ་ན་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་དེ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་ལ་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེས་པ་ཡང་སྔར་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་ཡང་དེ་འདྲ་བས་ན་མ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པར་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིགས་ཏེ། རྟོགས་པ་ཡང་འབྲས་བུའོ། །དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པའི་ཚད་མའི་འབྲས་བུའོ། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་འདིའི་ཚད་མའོ། །དེའི་དབང་གིས་དོན་རྟོགས་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ནི་ཡུལ་གང་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ངོ་བོ་དེར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་སྦྱོར་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གལ་ཏེ་རྟོགས་པ་ཙམ་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་འདི་སྔོན་པོར་རིག་ལ་འདི་སེང་པོ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར། སྔོན་པོ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེར་པོ་ལ་ཡང་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདྲེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཡོད་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་གི་རྣམ་པར་
རྗེས་སུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་རིག་པ་དེ་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འདིའི་ངོ་བོ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། དོན་གྱི་ངོ་བོའི་འདྲ་སྤངས་ནས། །འདི་ནི་དོན་དང་འབྱོར་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་གཞལ་བྱའི་བདག་པོ་ཡི། །ཚད་མ་གཞལ་བྱ་འདྲ་བདག་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཤེས་པ་སྔ་མ་སྔ་མ་ནི་ཚད་མ་ལ་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ནི་ཚད་མའི་འབྲས་བུའོ་སྙམ་དུ་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུའི་དབྱེ་བ་ལ་འཁྲུལ་བ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་འཇུག་པའི་རྟོག་གི་ལས་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ།། །།རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །རང་གི་ཕྱིར་འདི་རང་གི་དོན་ཏེ། རང་གིས་རང་གོ་བར་འགྱུར་བའོ། །གཞན་གྱི་ཕྱིར་འདི་གཞན་གྱི་དོན་ཏེ་གང་གིས་གཞན་གོ་བར་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་རང་གི་དོན་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་གང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་སྦྱོར་བ་ཅན་གྱི་རྟགས་ལ་གང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་དམིགས་པ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །གང་གི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་དེས་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་ཉིད་དེ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་སྨོས་པས་ནི། །ཚུལ་གཅིག་དང༌། གཉིས་དང༌། བཞི་དང༌། ལྔ་དང༌། དྲུག་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཕྱིར་བཟློག་གོ །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་གསལ་ལོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་རྣམས་དག་ཅེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཤེས་པར་འདོད་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་ཚུལ་གཅིག་གོ །ཡོད་པའི་ཚིག་སྨོས་པས་མ་གྲུབ་པ་སེལ་ལོ། །ངེས་པས་སྨོས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་མ་གྲུབ་པ་སེལ་ལོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡང་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཞེས་གཞུག་གོ །མཚུངས་པའི་ཕྱོགས་ནི་འདིའི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ཡོད་པར་ངེས་པ་ནི་ཚུལ་གཉིས་པའོ། །ཡོད་པ་སྨོས་པས་ནི་འགལ་བ་རྣམ་པར་གཅོད་དོ། །ངེས་པ་སྨོས་
པས་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གཅོད་དོ། །ཉིད་སྨོས་པས་ཐུན་མོང་གཅོད་དོ། །ཡང་སྨོས་པས་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་བ་གཅོད་དོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་གཞུག་གོ །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པ་དང༌། དེ་དང་འགལ་བ་དང༌། དེ་མེད་པ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་སྟེ་ཚུལ་གསུམ་པའོ། །མེད་པའི་སྒྲས་ནི་ཐུན་མོང་སེལ་ལོ། །ཉིད་སྨོས་པས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པ་སེལ་ཏོ། །ངེས་པ་སྨོས་པས་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་བཟློག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སེལ་ཏོ། །འོན་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་སྨྲས་པས་ཆོག་མོད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡང་དོན་གོ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ཅི་འདིས་ཐ་དད་དུ་བྱས། བདེན་ཏེ། སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ཚུལ་ཐ་དད་པར་གཟུང་ངོ༌། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལས་ཁྱབ་པ་ངེས་པ་ཅན་ཚུལ་གཅིག་ལ་ཡང་ལྡན་པར་དོན་གྱིས་གོ་བས་ཚུལ་གཉིས་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱང་གསུམ་ཉིད་དེ། ཚུལ་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་རྟགས་གང་ཡིན་པ་ཡང་གསུམ་སྟེ། མི་དམིགས་པ་དང་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་དགག་པར་བྱ་བའི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་མི་དམིགས་པ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པའོ། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་དང་རང་གི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་ཀྱང་ངོ༌། །རང་གི་ངོ་བོ་གང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་དག་ཡོད་ན་ཡོད་པར་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའོ། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་དེ་དང་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དོན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་གལ་ཏེ་འདིར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་སྲིད་པའི་ཡུལ་ནི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་མི་དམིགས་པས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ཐོང་དུ་རུང་བ་ལ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་གི་ངོ་བོས་བསྐལ་བ་རྣམས་དང༌། རྐྱེན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་ཚང་བའི་དོན་རྣམས་མི་དམིགས་པ་ལ་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཀག་པ་ཙམ་འདིར་མི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསྒྲུབ་པའི་ཡང་ཡན་ལག་ཉིད་
མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་དམིགས་པ་ཉིད་མི་དམིགས་པའོ། །དེ་ཡང་གང་སུ་ཡང་རུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་གཅིག་དང་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ལོག་པའི་སྦྱོར་བ་དགག་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་དམིགས་བར་རོ། །དགག་པར་བྱ་བ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་དབང་ངོ༌། །དམིགས་པ་ནི་འདི་ཡང་དམིགས་པར་བྱ་བ་བཞིན་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀའི་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་མེད་པ་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དགག་བྱ་སྟོང་པའི་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་འབའ་ཞིག་པ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱིས་དབེན་པའོ། །དེ་ཡང་དེ་འཛིན་པ་ཁོ་ནས་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་འདིས་རྨོངས་པ་ལ་བརྟན་པ་ལ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཅིང་མེད་པ་དང༌། མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་གོ་བར་བྱེད་པ་དང་འདས་པའི་དུས་ཀྱང་སྟེ་དྲན་པའི་འདུ་བྱེད་མཉམས་པ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ན་སྣམ་བུ་མེད་དེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་དམིགས་བྱ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་བུམ་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་མ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པས་ངེས་པར་ནུས་སོ། །འདིར་བུམ་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པས་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དམིགས་པ་ལོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། དངོས་པོ་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་ཡང་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དང༌། མེད་པ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་ཡང་མཐོང་དུ་རུང་བ་མི་དམིགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་མི་དམིགས་པ་འདི་སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་མང་པོར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ནི་དཔེར་ན་འདི་ན་དུ་བ་མེད་དེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་
ཐོབ་པའི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་ནི་དུ་བའོ། །དེའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་འདི་ན་མི་དམིགས་པའོ། །འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ནི་དཔེར་ན་འདི་ན་དུ་བའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དག་མེད་དོ། །དུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་དུ་བའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་དུ་བ་སྟེ་འདི་ན་དེ་མི་དམིགས་པའོ། །རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ནི་དཔེར་ན་འདི་ན་དུ་བ་མེད་དེ། མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་དུ་བའི་རྒྱུ་མེའོ། །དེ་འདི་ན་མི་དམིགས་པའོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་དཔེར་ན་ཤིང་ཨ་ཀ་རུ་མེད་དེ། །ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། །དགག་བྱ་ཨ་ཀ་རུའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤིང་ངོ༌། །འདི་ན་དེ་མི་དམིགས་པའོ། །རང་བཞིན་འགལ་བ་དམིགས་པ་ནི་དཔེར་ན་འདི་ན་གྲང་རེག་མེད་དེ། མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་གྲང་རེག་གི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེ་དང་འགལ་བའོ། །འདི་ན་དེ་མི་དམིགས་པའོ། །འབྲས་བུ་འགལ་བ་དམིགས་པ་ནི་དཔེར་ན་འདི་ན་གྲང་རེག་གི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དག་མེད་དེ། མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་གྲང་རེག་གི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་གྲང་རེག་གོ །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་མེའོ། །འདི་ན་དེ་མི་དམིགས་པའོ། །རྒྱུ་འགལ་བ་དམིགས་པ་ནི་དཔེར་ན་འདིའི་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་དེ། མེ་དང་ཉེ་བའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དག་གི་རྒྱུ་ནི་གྲང་རེག་གོ །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་མེའི་ཁྱད་པར་རོ། །འདི་ན་དེ་དམིགས་པའོ། །ཁྱབ་བྱེད་འགལ་བ་དམིགས་པ་ནི་དཔེར་ན་འདི་ན་བ་མོའི་རེག་པ་མེད་དེ། མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་བ་མོའི་རེག་པའི་ཁྱབ་བྱེད་ནི་གྲང་བའོ། །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་མེའོ། །འདི་ན་དེ་དམིགས་པའོ། །རང་བཞིན་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ནི། དཔེར་ན་འདི་ན་གྲང་རེག་མེད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་ལྦུ་སྟེ། དགག་བྱ་གྲང་རེག་དང་འགལ་བ་ནི་མེའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་དུ་བའོ། །འདི་ན་དེ་དམིགས་པའོ། །འབྲས་བུ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ན། དཔེར་ན་འདི་ན་གྲང་རེག་གི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་མེད་དག་མེད་དེ། །དུ་བ་ཡོད་པའི་
ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་གྲང་རེག་གི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་གྲང་རེག་གོ །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་མེའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་དུ་བའོ། །འདི་ན་དེ་དམིགས་པའོ། །རྒྱུ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ནི། དཔེར་ནས་ཕྱོགས་འདི་སྦུ་ཟིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡོད་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡོད་པ་ཅན་གྱི་ས་ཕྱོགས་ནི་གྲང་རེག་གོ །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་མེའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་དུ་བའོ། །དེ་འདི་ན་དམིགས་པའོ། །ཁྱབ་བྱེད་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ནི། དཔེར་ན་འདི་ན་བ་མོའི་རེག་པ་མེད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་བ་མོའི་རེག་པའི་ཁྱབ་བྱེད་ནི་གྲང་རེག་གོ །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་མེའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་དུ་བའོ། །འདི་ན་དེ་དམིགས་པའོ། །རང་བཞིན་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་ནི། དཔེར་ན་འདི་ན་མེ་མེད་དེ། བ་མོའི་རེག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་མེའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འགལ་བ་ནི་གྲང་རེག་གོ །དེས་ཁྱབ་པ་ནི་བ་མོའི་རེག་པའོ། །འདི་ན་དེ་དམིགས་པའོ། །འབྲས་བུ་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་ནི། དཔེར་ན་འདི་ན་མེའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་མེད་དག་མེད་དེ། །བ་མོའི་རེག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་མེད་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་མེའོ། །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་གྲང་རེག་གོ །དེས་ཁྱབ་པ་ནི་བ་མོའི་རེག་པའོ། །འདི་ན་དེ་དམིགས་པའོ། །རྒྱུ་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་ནི། དཔེར་ན་འདི་ན་དུ་བ་མེད་དེ། བ་མོའི་རེག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགག་བྱ་དུ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་མེའོ། །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་གྲོང་རེག་གོ །དེས་ཁྱབ་པ་ནི་བ་མོའི་རེག་པའོ། །དེ་འདི་ན་དམིགས་པའོ། །ཁྱབ་བྱེད་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པ་ནི། དཔེར་ན་འདི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་ཞིག་ན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། དགག་བྱ་བརྟག་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ཁྱབ་པ་ནི་ནམ་ཞིག་ན་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་དེ་
དམིགས་པའོ། །འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱུད་པས་དོན་གྱིས་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་དག་གིས་སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བ་ལ་ཡང་དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ངོ་བོ་དེ་རྣམས་འགལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་ནི་རང་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཙམ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཅི་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་གང་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་དེ་དེའི་རང་བཞིན་ཏོ། དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཉིད་ནི། བྱས་པ་ཉིད་ཙམ་ཡིན་པ་ལས་དོན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱས་པ་སྐྱེས་པའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་རྒྱུ་གཞན་གྱིས་འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་ཡོད་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །གང་ཞིག་ཡོད་ན་གང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང་གང་ཞིག་མེད་ན་གང་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་པར་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་འདི་ན་མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མེ་ཡོད་པ་དང་མེ་མེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་དུ་བར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་རྟགས་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པས་རྟགས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དགག་པའང་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཡང་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་དོན་ཐ་དད་པ་གོ་བར་བྱ་བ་ལ་འབྲས་བུ་གོ་བར་བྱེད་པའོ། །དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ལ་ནི་དོན་གྱིས་དོན་རྟོགས་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི་དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པའི་ངོ་བོའི་ཡང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ངེས་པར་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གསུངས་
པ། ཚོགས་པ་ལ་སོགས་གང་རྣམས་ལ། དེ་འདྲའི་འབྲེལ་པ་ཡོད་མིན་པས། །དེ་རྣམས་གཏན་ཚིགས་མིན་ཞེས་སྨྲ། །མེད་ན་འང་འབྱུང་བ་སྲིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སོ། །འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་རྟགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་དང༌། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལས་འབྱུང་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཡང་དེ་ལས་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་གྲུབ་པོ། དགག་པ་བསྒྲུབ་པ། ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་དམིགས་པ་ལས་ཏེ། རིག་བྱ་མ་ཡིན་པ་མི་དམིགས་པས་ནི་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡོད་ན་དངོས་པོ་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རིག་བྱ་མ་ཡིན་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རུང་བ་ལས་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདིའི་དངོས་པོ་མེད་པ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར། གང་དུ་གཅིག་བཀག་པས་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་མེད་པ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཡང་རིག་བྱ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་གོ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དགག་བྱའི་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་འགལ་བ་མེད་པ་དམིགས་པ་ནི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་པར་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་པའི་ངོ་བོ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་དམིགས་པ་ནི་རིག་བྱ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ལ་བརྒྱུད་དེ་ནང་དུ་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགག་པ་གྲུབ་པོ། །འདི་ས་ནི་རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡུལ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདིས་མཚོན་པར་འགྱུར་བས་ན་མཚན་ཉིད་དོ། །སྤྱི་ནི་ཐུན་མོང་བ་བྱེ་བྲག་མ་ཕྱེ་བ་སྟེ་འདིའི་ངོ་བོ་ནི་མཚན་ཉིད་ད་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བྱེ་བྲག་ངེས་པ་མ་བཟུང་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེའི་ཡུལ་ལོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སྣང་བ་ལ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཞེན་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་ཅི་རིགས་ནི་སྲེག་པ་དང་འཚེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་
ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་དེ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ནི་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གཟུང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་འདིའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གསུངས་པ། དེ་ཡི་ངོ་བོ་མིན་པ་ལས། །ལོག་པའི་དངོས་ཙམ་བསྒྲུབ་ཕྱིར་དང༌། །དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་མི་གནས་ཕྱིར། །སྤྱི་ནི་རྟགས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བརྗོད། །ཅེས་སོ། །འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་མེད་པ་འཛིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་དུ་འགྱུར། བདེན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཤེས་པའི་ཡུལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་ཐོབ་པར་བྱ་བའོ། །གང་སྣང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གཟུང་བའོ། །གང་དུ་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཐོབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གཟུང་ཡུལ་ནི་དོན་མེད་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའོ། །མངོན་སུམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ནི་གཟུང་བའོ། །རྒྱུན་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལོ། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེན་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ཆེས་པ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པ་མི་སྐྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ངེས་པ་ནི་འདི་སྙམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བསྒྲུབ་པ་དག་ལ་ཐོབ་པ་དང་སྤོང་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡང་འདིར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་སེམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་སེམས་པ་ལ་དབང་པོ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོབ་པར་བྱེད་པ་པོ་ཚད་མ་ཡིན་ན་ཐོབ་པར་ནུས་པ་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པར་འོས་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་ཡུལ་ནི་ཐོབ་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་འདིའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པ་འཛིན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདིས་ནི་འདིའི་སྤྱོད་ཡུལ་གཞན་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་མཚུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་པས་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་ལ་ཡང་སྔར་དང་མཚུངས་པར་དོན་དང་འདྲ་
བའི་ངོ་བོ་ནི་ཚད་མ་དོན་རྟོགས་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་ནི་དོན་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་དང་དོན་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པ་དོན་དང་བཅས་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མི་གསལ་བ་ཐུན་མོང་བའི་སྣང་བ་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ངོ་བོ་བས་ཇི་ལྟར་དོན་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོར་རུང༌། བདེན་ཏེ། འཆད་པ་པོ་རྣམས་དཔྱོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་དུ་ཞེན་ནས་དེའི་དོན་བྱ་བར་འདོད་པ་རྣམས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཞུགས་ནས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཞེན་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐོབ་པས་ཡོངས་སུ་མགུ་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཅག་གིས་སྔོན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་གཞན་ལ་ཐོབ་པ་ནི་གཞན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཟློག་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྔོན་དང་ཕྱིས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བོའི་རྟོག་པ་ལ་ལྟོས་པས་དོན་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །བྱིས་པ་འཇུག་པའི་རྟོག་གེ་ལས་རང་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། །།གཞན་གྱི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པའོ། །སྔར་བརྗོད་པའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱི་རྟོགས་པ་པོའི་ཚིག་ནི་གཞི་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །དེས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཉིད་རང་གི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པས་གཞན་ལ་གོར་འཇུག་པའོ། །ཚིག་དེ་ཡང་གོར་གཞུག་པར་བྱའི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྒྱུད་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་འདོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མར་ལ་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཚད་མ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བཏགས་ཀྱང་ཚིག་ནི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཚད་མ་ཡིན་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདིའི་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མི་གནས་སོ། །ཇི་ལྟར་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་
མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བས་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་དང༌། ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ནོ། །འདིའི་ཆོས་མཚུངས་པ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །དཔེའི་ཆོས་ཅན་དང་ལྷན་ཅིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བྱས་པའོ། །འདིའི་མི་མཚུངས་པ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལྷན་ཅིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་མི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་ངག་དག་གི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ནོ། །གང་གི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་ནོ། །འོ་ན་ཡང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་ངག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དག་བརྗོད་ཀྱི་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ལྡོག་པ་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལས་ཀྱང་གཅིག་ཀྱང་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ན་གང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འགྱུར། ཉེས་པ་འདི་ནི་མི་གནས་ཏེ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྦྱོར་བ་ཤུགས་ཀྱིས་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་རྟོགས་ཏེ། དེ་མེད་ན་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་དང་ལྷན་ཅིག་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་བྱ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངག་ལས་ངེས་པར་རྟོགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་ངེས་པར་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གང་སུ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་ཉིད་ན་དེ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡོད་པ་ལ་དེའི་དེ་ལ་ངེས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་མེད་པ་རྟོགས་ཏེ། ལྡོག་པ་རྟོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་ངེས་པར་གྱུར་པ་བསྒྲུབ་པའི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངག་ལ་ལྡོག་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ལྡོག་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལོག་པ་ལ་ངེས་པས་ལོག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྡོག་པ་ནི་ལྡོག་པའི་
ངག་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་ལོག་པ་ལ་ངེས་པས་ལོག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ཐམས་ཅད་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཅན་གཅིག་པ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཡོད་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་ན་དེ་ལོག་པ་ལ་ལོག་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་མེད་པ་ལ་ངེས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྡོག་པའི་ངག་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ཅན་ནམ་ལྡོག་པའི་སྒོ་ཅན་གྱིས་ཀྱང་རུང་ངག་གཅིག་སྦྱར་བས་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་གིས་རྟགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་བརྗོད་པ་བྱས་པ་ཡིན་པས་གཅིག་ལ་གཉིས་ཀ་མི་གཟུང་ངོ༌། །འདི་ཙམ་གྱིས་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ་འགལ་བ་མེད་དེ། དེ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཆོས་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་ཡོད་པ་མི་དམིགས་པ་དེ་དང་དེ་ན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྟའི་མགོ་བོ་ལ་རྭ་བཞིན་ནོ། །ས་ཕྱོགས་ཁ་ཅིག་ན་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་བུམ་པའི་མི་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་གྱི་རྟའི་མགོ་བོ་དང༌། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་དགག་བྱ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་མི་དམིགས་པར་གྲགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་བྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་མང་སྟེ། འདི་ལྟར་དག་པའི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་བཟུང་བའམ། བྱེ་བྲག་དང་བཅས་པ་ཡང་རུང་བྱེ་བྲག་དང་བཅས་པ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའམ་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཡང་རུང་སྟེ། བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཁོངས་སུ་འདུས་པའམ། བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའམ། བྱེ་བྲག་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡང་རུང་བའོ། །དེ་ལ་གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་སྒྲ་ཡང་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་ཁྱད་པར་ལམ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་བདེ་བ་ཡང་སྐྱེ་
བ་དང་ལྡན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །སྐྱེ་བས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་ཡང་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །རྟོགས་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུར་བསྟན་པའོ། །གང་བྱས་པ་དེ་མི་རྟག་སྟེ། དཔེར་ན་ཆུ་བུར་བཞིན་སེམས་པ་ཡང་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་སྦྱོར་བའོ། །གང་རང་གི་ངོ་བོ་དམིགས་པ་ལ་རྒྱུའི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་བྱས་པར་གྲགས་སོ། །རང་བཞིན་བརྗོད་པས་ཡང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་འདྲེན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་རྐྱེན་གྱི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བ་ཅན་དེ་ནི་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དུ་བ་བཞིན་སྒྲ་ཡང་རྐྱེན་གྱི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། བྱེ་བྲག་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་སྦྱོར་བའོ། །རྐྱེན་གྱི་དབྱེ་བས་སྒྲའི་ཐ་དད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྗོད་པ་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་བྱས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟེ། དཔེར་ན་གློག་བཞིན། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བའོ། །གལ་ཏེ་འདིར་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱེ་བྲག་བཟུང་བ་མེད་ན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་རྣམས་ལ་ཡང་དཔེའི་ཆོས་ཅན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་རང་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་ཚད་མ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པ་བསྒྲུབས་པའི་ཆོས་ཙམ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཉིད། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གོ་བར་བྱ་བ་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། །དོན་དམ་པར་དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་དེ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐྱེས་པ་ན་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགལ་བའི་ཆོས་གནས་པའི་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐབས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། སྔར་བྱུང་བ་དང་ཕྱིས་འབྱུང་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཙམ་གྱི་
སྦྱོར་བ་ནི་གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ན་མེ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཚང་བང་བཞིན་འདི་ན་ཡང་དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཚང་བང་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་དུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་བྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཉིད་ལ་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མི་དམིགས་པའི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་གང་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་ནི་དམིགས་པ་ཉིད་དེ་དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུར་འདི་ན་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་བུམ་པ་མི་དམིགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལ་ཡང་དཔེའི་ཆོས་ཅན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་དགག་བྱ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་དུ་བྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཙམ་གྱི་སྦྱོར་བ་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པ་ལ་གང་ན་ཡང་བྱས་པ་ཉིད་མེད་དེ་བོང་བུའི་རྭ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །སེམས་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་བྱས་པས་སོ། །བྱས་པ་ཉིད་མེད་པ་ལ་གང་ན་ཡང་རྐྱེན་གྱི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བ་ཅན་ཉིད་མེད་དེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་ཡང་རྐྱེན་གྱི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བས་སོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ལ་གང་ན་ཡང་བྱས་པ་ཉིད་མེད་དེ་རུས་སྦལ་གྱི་སྤྲུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་བྱས་པས་སོ། །འདི་དག་ལ་ཡང་དེའི་ཆོས་ཅན་ནམ་མཁའི་པདྨ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་མེ་མེད་པ་ན་དུ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ན་ཡང་དུ་བ་ཡོད་པས་སོ། །འདི་ལ་ཡང་དཔེའི་ཆོས་ཅན་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་དུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་བྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་
པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བརྗོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ངག་སྨོས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ངག་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བརྗོད་ན་དེ་ནི་དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དངོས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་འབྲེལ་པ་ལས་དོན་གྱིས་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །བརྒྱུད་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གསུངས་པ། ཕྱོགས་དང་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་ཡི། །མཐུ་ལས་དོན་རྟོགས་ནུས་པ་སྟེ། །དོན་ལས་མ་ཡིན་དེས་དེ་དག །རང་ལས་བསྒྲུབ་པར་གནས་པ་མེད། །ཅེས་སོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཚིག་ལ་ལྟོས་ཏེ་སྨྲས་པ་ནི་བརྒྱུད་པས་ཀྱང་མི་ནུས་སོ། །ཉེ་བར་མ་བསྟན་པའི་ཡུལ་ལ་གཏན་ཚིགས་འཇུག་པ་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འདི་ཡོད་པ་ཉིད་བརྗོད་པས་དགོས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉམས་སོ། །དེ་ཡང་རང་གི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ན་ཡང་རྟོགས་པ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་ན་ཡང་དེ་དང་བྲལ་བ་ལ་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་གཏན་ཚིགས་འབའ་ཞིག་བརྗོད་པའི་བསྒྲུབ་པའི་ངག་ལས་ཇི་ལྟ་ན་ཡང་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཅི་འདི་ཕ་རོལ་གྱི་རྟོགས་པ་མངོན་པར་མི་ཤེས་པར་རབ་ཏུ་སྨྲ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་སྒྲུབ་པའི་ངག་ལ་ལྔའི་མཐའི་གཏན་ཚིགས་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁོ་བོ་ཅག་གི་འདོད་པས་ཁྱབ་པ་དང་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཁོ་ན་ཙམ་སྨོས་པས་གྲུབ་པ་ངག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པའི་ཡང་མེད་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་མེད་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཡུལ་བཤད་པ་མེད་པ་ལ་སྐབས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་གྲུབ་པ་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་རེ་ཞིག་འདིའི་ཡུལ་བཤད་པ་དེ་དང་བྲལ་བས་སྐབས་ཀྱིས་སྟོང་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར། ཡུལ་བཤད་པ་གཞན་ཞིག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར། དེ་ལ་སྐབས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ཅི་བསྙོན་པ་ལྟ་
བུར་གང་གི་ཡང་སྐབས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་སྨྲ་བར་འགྱུར། སྨྲ་ན་ཡང་ཅི་འདིའི་སེམས་པ་དང་བཅས་པའི་ཚིག་ཉིད་དུ་གསུངས་ཡང་སྐབས་བཏང་ནས་ཕྱོགས་བཤད་པ་བྱས་ན་སྒྲུབ་པ་བཤད་པ་ཡང་མཐོང་ལ་དེ་བཞིན་དུ་བྱོས་ཤིག །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚིག་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ངག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ངག་མེད་པ་ལ་ལྔ་བའི་མཐའ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཡང་ངེས་པར་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ངག་སྟེ་རེས་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པས་སྔར་དང་མཚུངས་སོ། །ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཡང་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ངག་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་དེའི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན། །ཁྱབ་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ངག་ཉིད་ལས་དེའི་དོན་གྲུབ་ན་གཞན་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ལས་ཅི་བྱེད། འོ་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ངག་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་བསྒྲུབ་པའི་ངག་མ་ཚང་བར་འགྱུར་རོ། །མ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱང་སྐྱོན་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ངག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱོན་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཚད་བཟུང་བ་ཅན་གྱི་ངག་དེ་ལས་གཞན་པ་མ་ཚང་བ་ཉིད་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་མི་མཁོ་བ་མ་ཚང་བ་ཉིད་སྐྱོན་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་ན་ད་ནི་ཇི་ལྟར་ཕྱོགས་ཀྱི་ངག་ལ་སོགས་པ་ཚང་བ་ཉིད་སྐྱོན་ཡིན། དེ་རྣམས་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་ངེས་པར་བརྟགས་ཀྱང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཇི་ལྟར་ཡང་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་མེད་ན་ཡང་འབྲེལ་བ་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཙམ་གྱི་ངག་ལས་དེ་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་གསུངས་པ། མེད་ནའང་འདི་ལས་བྱས་པའི་སྒྲ། །འདི་འདྲར་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅེས། །སྨྲས་པ་ཡང་དོན་གྱིས་ཏེ། འཇིག་པའི་བློ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུངས་པ་གསུམ་ལས་ཚུལ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་མ་
སྨྲས་ན་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཁོ་ནས་སྨྲས་སོ་ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གཉིས་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པའི་ངག་གི་ཡན་ལག་སྟེ་རེ་ཞིག་འདི་ཙམ་ཁོ་ནས་འདི་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་འཇུག་པའི་རྟོག་གེ་ལས་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །།བྱིས་པ་འཇུག་པའི་རྟོག་གེ་ཞེས་བྱ་བ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ནཱ་ག་རཀྵྀ་ཏ་དང༌། བོད་ཀྱི་སུམ་པ་ལོ་ཙཱ་བ་དཔལ་མཆོག་དང་པོའི་རྡོ་རྗེས་བསྒྱུར་བའོ།། །།