ཞི་གནས་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས།
གང་གིས་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་མཐར་ཕྱིན་པས། །འགྲོ་བའི་མི་ཤེས་རབ་རིབ་སེལ་མཛད་པ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཞི་གནས་འཇུག་པའི་ཐབས་ཚུལ་ཅུང་ཟད་བྲི། །སྡོམ་ནི། ཚོགས་དང་ཤེས་བྱ་སྔོན་འགྲོ་དང༌། །བསྒོམ་དང་ཉེས་སྤང་ཚོད་གཟུང་དང༌། །ངལ་གསོ་སྐྱེ་ལུགས་གནས་པའི་ཚད། །བཅུ་པ་བསྟན་ཐབས་ངོས་ཟུང་ཅིག །དེ་ལ་ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པ་ལས། །ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ལ་ཞི་གནས་མི་ཟད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སེམས་ཞི་བ་དང༌། རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་དང༌། དབང་པོ་ལེགས་པར་བསྡམས་པ་དང༌། མི་རྒོད་པ་དང༌། མི་འཕྱར་བ་དང༌། མུར་ཅོར་མི་སྨྲ་བ་དང༌། ཡབ་ཡབ་པོ་མ་ཡིན་པ་དང༌།
མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཞི་དེས་པ་དང༌། བསྲུང་བ་དང༌། ཅང་ཤེས་པ་དང༌། ལས་སུ་རུང་བ་དང༌། རྩེ་གཅིག་པ་དང༌། གཅིག་པུར་དགའ་བ་དང༌། འདུ་འཛི་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང༌། དབེན་པར་དགའ་བ་དང༌། ལུས་དབེན་པ་དང༌། སེམས་མ་བསླད་པ་དང༌། དགོན་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། འདོད་པ་ཉུང་བ་དང༌། འདོད་པ་མེད་པ་དང༌། འདོད་ཆེན་མེད་པ་དང༌། ཆོ་ག་ཤེས་པ་དང༌། འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་བསྲུང་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་པ་དང༌། ཚོད་ཤེས་པ་དང༌། དུས་མིན་ཤེས་པ་དང༌། རླན་དྲོད་ཤེས་པ་དང༌། དགང་སླ་བ་དང༌། གསོ་སླ་བ་དང༌། སོ་སོར་རྟོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་མཐོ་མི་དམའ་བ་དང༌། ངན་དུ་བརྗོད་པ་དང༌། ངན་དུ་སྨྲ་བའི་ཚིག་གི་ལན་དང་དུ་ལེན་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། ནང་དུ་ཡང་དག་པར་འཇོག་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། བྱམས་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། དགའ་བ་ལ་གཞོག་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་སྒོམ་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས། །དལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་སྐབས་སུ་སྐྱོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་ཏེ། སྐྱོན་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་རིམ་གྲོ་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་དང་བསླབ་པ་དང༌། འཕགས་པ་རྣམས་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྒན་རབས་དང༌། བར་མ་དང་གསར་བུ་རྣམས་ལ་རིམ་གྲོ་མི་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོན་ནོ། །བདག་ལ་རི་མོ་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་ལ་བརྙས་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དང༌། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བ་དང༌། གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། ཆད་པར་ལྟ་བ་དང༌། རྟག་པར་ལྟ་བ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དང༌། རྟག་པར་འཛིན་པ་དང༌། མི་རྟག་པར་འཛིན་པ་དང༌། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་མཉེས་པར་མི་བྱེད་པ་དང༌། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་བརྟེན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ལ་
བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང༌། སྡིག་པའི་གྲོགས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་སྤང་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་ཟབ་མོས་སྐྲག་པ་དང༌། སྙོམ་ལས་དང་ལེ་ལོ་བྱེད་པ་དང༌། བདག་ལ་བརྙས་པ་དང༌། གཟི་བརྗིད་ཆུང་བ་དང༌། སྤོབས་པ་མེད་པ་དང༌། གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་འགྱོད་པ་དང༌། མི་འགྱོད་པ་ལ་འགྱོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་ལ་མི་འགྱོད་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཀུན་ནས་ལྡང་བའི་གྲགས་པ་དང༌། གཡོ་སྒྱུས་བཅིངས་པ་དང༌། རྨུགས་ཤིང་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་འདོད་པ་དང༌། རུས་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དང༌། རིགས་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དང༌། འཁོར་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའི་གསང་ཚིག་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ལ་འབྱོར་བ་དང༌། ཡི་དམ་འདོར་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་རྩོལ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་བསྡེབ་དང༌། སྐྱེས་པ་དང་བསྡེབ་པ་དང༌། བུད་མེད་དང་བསྡེབ་པ་དང༌། ཁྱེའུ་དང་བསྡེབ་པ་དང༌། བུ་མོ་དང་བསྡེབ་པ་དང༌། མུ་སྟེགས་ཅན་དང་བསྡེབ་པ་དང༌། དགོན་པ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བ་དང༌། ཟས་ཀྱི་ཚོད་མི་ཤེས་པ་དང༌། བླ་མའི་དྲུང་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང༌། ཁ་ཏོན་གྱི་དུས་མི་ཤེས་པ་དང༌། སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གནས་མི་ཤེས་པ་དང༌། བསླབ་པ་ཕྲ་མོ་དག་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་པ་དང༌། སྡིག་པ་ཆུང་ངུ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་མི་ལྟ་བ་དང༌། དབང་པོ་གཏི་མུག་གིས་བསྒྲིབས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཡེང་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་དབང་པོ་གྲིམས་པ་དང༌། རྒོད་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། བཅོས་དཀའ་བ་དང༌། བཀའ་བློ་མི་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་གཟུགས་དག་ལ་མཚན་མ་དང་མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། ཁྲོ་བ་རྣམས་ལ་སེམས་མི་བྱམས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ལ་སྙིང་མི་བརྩེ་བ་དང༌། ན་བས་སྐྱོ་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཤི་བས་མི་སྐྲག་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་འབར་བ་ལས་མི་འབྱུང་བ་དང༌། ལུས་སོ་སོར་མི་རྟོགས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོ་སོར་མི་རྟོགས་པ་དང༌། ཅི་བྱས་ཅི་བྱེད་ཅི་བྱ་ཞེས་སོ་སོར་མི་རྟོགས་པ་དང༌། མི་བསམ་པ་ལ་སེམས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ལ་
སྤྱི་རྟོག་པ་དང༌། མི་སྨོན་པ་ལ་སྨོན་པ་དང༌། མི་འབྱུང་བ་ལ་འབྱུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། མི་དགེ་བ་ལ་དགེ་བར་ལ་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་མ་ཡིན་པ་ལམ་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། མ་ཐོབ་པ་ལ་ཐོབ་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། འཕྲལ་གྱི་བྱ་བ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། བྱེད་པ་ངན་པས་གཡེངས་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་སྤོང་བ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མངོན་པར་དད་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་མི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་མངོན་པར་དད་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། རྩོད་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་དང༌། འཐབ་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དང༌། བརླང་བ་དང༌། རྩུབ་པ་དང༌། ཕོ་ཐེག་ཅན་དང༌། སྤྱི་རྟོལ་ཆེ་བ་དང༌། གཏུམ་པ་དང༌། གདུག་པ་དང༌། ངག་མི་སྙན་པ་དང༌། མུར་ཅོར་སྨྲ་བ་དང༌། མི་གཙིགས་པར་སྨྲ་བ་དང༌། ངན་དུ་སྨྲ་བས་སྨྲ་བ་དང༌། བརྫུན་ཟེར་བ་དང༌། སྤྲོས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དང༌། སྤྲོས་པ་ལ་གཞོལ་བ་ནི་སྐྱོན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ལས་ཡང་གསུངས་པ། དེ་འདུ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤང་ངོ༌། །འདུ་འཛི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ༌། །སྨྲ་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌། འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། གནོད་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྤང་ངོ༌། །ཤེས་ཀྱི་ཁེ་འདོད་པ་དང༌། གྲགས་པ་འདོད་པ་དང། རྙེད་པ་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལུས་དང་སེམས་རབ་ཏུ་དབེན་པས་སེམས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སེམས་ལ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གི་སེམས་འདི་ཅི་དགེ་བ་ལ་སྤྱོད་དམ། འོན་ཏེ་མི་དགེ་བ་འམ། འོན་ཏེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་འམ། ཆོས་གང་ལ་སྤྱོད་ཅེས་རྣམ་པར་དཔྱོད་དེ། གལ་ཏེ་དགེ་བ་ལ་སྤྱོད་ན་དེ་ལ་སེམས་དགའ་བ་དང༌། རངས་པ་དང༌། མགུ་བ་བསྐྱེད་དོ། །དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །འོན་ཏེ་མི་དགེ་བ་ལ་སྤྱོད་ན་དེ་ལ་སྐྱོ་བ་མང་བ་དང༌། རྟོག་པ་མང་བ་
ཡིན་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་སྤང་བ་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གོ །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆུང་ངུའོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོ་གང་ཞེ་ན། གང་ལུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་སྟེ། སེམས་ཀུན་ནས་གཟུང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། གང་གི་དེ་ལ་གཞོལ་ཞིང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་མི་འཐོབ་པ་དང༌། དེ་ལ་གཞོལ་བ་དེ་ལ་ངོ་ཚ་དང་འཛེམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན་ངོ་ཚ་དང་འཛེམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་གཅིག་པུ་ལྐོག་ཏུ་སོང་སྟེ། སེམས་ཀུན་ནས་གཟུང་ཞིང་གནས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་དེ་ཉིད་ལ་ལེགས་པར་ཤིན་ཏུ་སྨོན་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་ལ་ངོ་ཚ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་འཛེམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་དེ་དང༌། གཞི་དེས་ཕ་མ་འམ་བླ་མ་ལྟ་བུ་གཞན་དག་དང་རྩོད་ཅིང་ཕྱིར་ཟློག་པ་དང༌། རྒོལ་བར་བྱེད་ཅིང་དེས་ངོ་མི་ཚ་ལ་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་ལ་འཛེམ་པ་དང༌། ངོ་ཚ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་དེ་དང༌། གཞི་དེས་ངན་སོང་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་འབྲིང་པོ་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་པར་གྱུར་ན་བྱ་བ་གྲུབ་ཀྱི་བར་དུ་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་གྲུབ་ནས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཐོབ་ནས་འགྱོད་པ་འཐོབ་པ་དང༌། སེམས་ལ་མི་འཆབ་པ་འཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདོད་ཆགས་འབྲིང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཆུང་ངུ་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་འདོད་པ་རྣམས་བསྟེན་པར་གྱུར་ཀྱང་མནམས་པ་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་རེག་པ་ཙམ་མམ། ཚིག་ཏུ་སྨྲས་པ་ཙམ་མམ། མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཚིམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ཆུང་ངུ་ཞེས་བྱའོ། །མདོར་ན་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པའི་སེམས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཞེ་སྡང་གང་ཞེ་ན། ཞེ་སྡང་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆུང་ངུའོ། །
དེ་ལ་ཞེ་སྡང་ཆེན་པོ་གང་ཞེ་ན། ཞེ་སྡང་གི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཞེ་སྡང་ཞིང་རྔམ་འཁྲུགས་གཏུམ་པར་གྱུར་ནས་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ལས་གང་ཡང་རུང་བར་བྱེད་པ་འམ། དམ་པའི་ཆོས་སྤང་བ་གང་བྱས་པ་ལ་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བསྡམས་པ་བས་ཀྱང་གྲངས་སུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ། །ཆ་དང༌། བགྲང་བ་དང༌། དཔེ་དང༌། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཕྱེད་དེ། དེ་རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་དེ་དང༌། གཞི་དེས་ལུས་ཞིག་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་དག་ཏུ་སྐྱེ་ཞིང༌། གལ་ཏེ་བརྒྱ་ལ་མིར་སྐྱེ་བ་ན་ཡང༌། གནག་ཅིང་དམར་ལ། གཏུམ་ཞིང་གནོད་སེམས་མང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་དེ་དང་གཞི་དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཞེ་སྡང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཞེ་སྡང་འབྲིང་བོ་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་ཞེ་སྡང་བར་གྱུར་ཏེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱས་ནས་མྱུར་བ་མྱུར་བར་སྐྱེན་པ་སྐྱེན་པ་ལ་གོར་ལ་གོར་དུ་འགྱོད་ཅིང་དེའི་གཉེན་པོ་ལ་ཡང་བརྟེན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཞེ་སྡང་འབྲིང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཞེ་སྡང་ཆུང་ངུ་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་ཞེ་སྡང་བར་གྱུར་ནས་ཚིག་ཙམ་དང༌། མི་སྙན་པ་ཙམ་དང༌། ངན་དུ་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་དགེ་བའི་ལས་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བརྒྱལ་བར་འགའ་ཞིག་འབྱུང་སྟེ། བྱུང་ན་ཡང་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་དང། ཡུལ་ཙམ་དེ་ཉིད་དང༌། ཐང་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་གཉེན་པོ་བསྟེན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཞེ་སྡང་ཆུང་ངུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གཏི་མུག་གང་ཞེ་ན། གཏི་མུག་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆུང་ངུའོ། །དེ་ལ་གཏུ་མུག་ཆེན་པོ་གང་ཞེ་ན། གང་ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་གནས་དེ་དག་ལས་ཉེས་ཀྱང་དགའ་ཞིང་མྱ་ངན་དུ་མི་བྱེད། །སྨྲེ་སྔགས་མི་འདོན། འགྱོད་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཏི་མུག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གཏི་མུག་འབྲིང་བོ་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱས་ཀྱང་ལ་གོར་ལ་གོར་དུ་འགྱོད་ཅིང༌། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འཆགས་ཤིང་མི་འཆབ་ལ། དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ཡང་མི་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཏི་མུག་འབྲིང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གཏི་མུག་ཆུང་ངུ་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མ་ཡིན་པ་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བསླབ་པ་ཀུན་སྤྱད་པའི་ལམ་གཉིས་གསུམ་ལས་འདའ་བ་སྟེ། དེ་
ནི་གཏི་མུག་ཆུང་ངུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཕྱིར་ཟློག་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་སེམས་ལ་མཁས་པ་ལ་གང་འདོད་པ་རྣམས་ལ་དགའ་བ་དང༌། འདོད་པ་རྣམས་ལ་འདུན་པ་དང༌། འདོད་པ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་སེམས་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་སྤྱོད་ན། དེ་ལ་དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ནན་ཏན་བྱེད་ལ། དེ་བརྟག་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་སེམས་ཕྱི་རོལ་དུ་ཡང་མི་རྒྱུ་ནང་དུ་ཡང་མི་རྒྱུ། །དགེ་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། མི་དགེ་བ་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ལྷག་མཐོང་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད། ཞི་གནས་ཀྱང་མི་འཛིན་ཅིང་ཞུམ་ལ་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པར་གནས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ཉལ་ཉལ་བ་ལས་སད་པ་མི་གཉིད་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པའི་སེམས་མི་གསལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཚེ་སེམས་དེ་མི་གསལ་བར་རྒྱུ་བ་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་གཞག་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་སེམས་ལ་མཁས་པ་ཆོས་འདི་དག་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་དགེ་བའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་མི་དགེ་བའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་འབྱུང་བའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་མི་འབྱུང་བའོ། །ཞེས་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་སྟེ། འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ལ་གནས་པ། སེམས་ལས་བྱུང་བ། སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། སེམས་ཤིན་ཏུ་བཅིལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བརྟུལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ན་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་བཅིལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་བརྟུལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལས་ཀྱང༌། འདུ་འཛིའི་གཏམ་ཉན་པ་དང༌། རི་མོ་བྲི་བ་དང༌། སྙན་དང་གས་སྦྱོར་བ་དང༌། གཟའི་ཚོགས་དང༌། རྒྱུ་སྐར་སེམས་པ་དང༌། ཟས་རྙེད་པ་བདག་གིར་བྱེད་པ་དང༌། ཤ་ཟ་མོ་ལྟ་བུར་ནོར་བསྒྲུབ་
པར་སེམས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། མཁས་པ་རྣམས་ལ་གདམས་ངག་མི་ནོད་པ་དང༌། བདེ་བ་ལ་མགྲོན་དུ་བོད་པ་དང༌། འདྲེ་ཞིང་གནས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བསྒོམ་པའི་རིམ་པ་བར་དུ་མཛད་པ་ལས་ཀྱང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། མཐུན་པའི་ཡུལ་ལ་གནས་པ་དང༌། འདོད་པ་ཆུང་བ་དང༌། ཆོག་ཤེས་པ་དང༌། བྱ་བ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ལྔ་དག་དང་ལྡན་པ་ནི། མཐུན་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་མི་སྲུན་པ་དང༌། དགྲ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་ལྡན་པ་དང༌། གོས་དང་ཟས་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་མེད་པར་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རྙེད་སླ་བ་དང༌། ནད་ཉུང་བའི་ས་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་བཟང་བ་དང༌། གྲོགས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ལྟ་བ་མཐུན་པས་གྲོགས་བཟང་བ་དང༌། ཉིན་མོ་སྐྱེ་བོ་མནག་པོས་མ་གང་བ་དང༌། མཚན་མོ་སྒྲ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་གནས་བཟང་བའོ། །འདོད་པ་ཆུང་བ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་བཟང་པོ་འམ། མང་པོ་ལ་ལྷག་པར་མ་ཆགས་པའོ། ཆོག་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ངན་ངོན་ཙམ་རྙེད་པས་རྟག་ཏུ་ཆོག་ཤེས་པའོ། །བྱ་བ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་གང་ཞེ་ན། ཉོ་ཚོང་ལ་སོགས་པའི་ལས་ངན་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང༌། ཁྱིམ་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དག་དང་ཧ་ཅང་སྨོས་འདྲིན་བྱེད་པ་དག་དང༌། སྨན་བྱེད་པ་དང༌། སྐར་མ་བརྩི་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཞེ་ན། སྡོམ་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་མི་འདྲལ་བ་དང༌། བག་མེད་པས་རལ་ཡང་སྐྱེན་པ་སྐྱེན་པར་འགྱོད་ཅིང་ཆོས་བཞིན་དུ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་ཉེས་དམིགས་རྣམས་རྣམ་པ་མང་པོར་ཡོང་བར་བསམས་ལ། དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཡང་འཁོར་བའི་དངོས་པོ་སྡུག་པ་འམ། མི་སྡུག་པ་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་བདག་རིང་པོར་མི་ཐོགས་
བར་བྲལ་ན་བདག་ཅི་ཞིག་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་དེ་དག་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་གཉིས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་དགག་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཏེ། ཕྱིའི་དང༌། ནང་གིའོ། །ཕྱིའི་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ས་ཕྱོགས་སོ། །མཐུན་པའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ནང་གི་ནི་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་མེད་ལ་མངོན་དགས་འཇུག །ཅེས་གསུངས་ན། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སེམས་གནས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་ཅེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷག་པའི་སེམས་སྐྱེ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནི་གནས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་པོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་མེད་པའི་ཏིང་འཛིན་མྱུར་ཐོབ་སྟེ། །དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་ཕན་ཡོན་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གཡེལ་ན་ཕྱིས་འགྱོད་པ་འབྱུང་ཞིང༌། འགྱོད་པས་ནི་སེམས་འཕྲོ་བར་བྱེད་དེ་དེ་བས་ན་འབྲས་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདོད་པས་རྒྱུ་ཚུལ་ཁྲིམས་གུས་པར་བསྲུང་ངོ༌། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ཡང་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏུ་མུག་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤེས་ཆེ་བ་དང༌། ཆ་མཉམ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུ་ལས་ཐ་མ་གཉིས་ལ་ལེགས་སམ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །མང་དུ་ཐོས་པ་འམ། གདམས་ངག་གིས་ཟིན་ན་ཀུན་གྱིས་ཀྱང༌། རེ་ཞིག་དམིགས་ཀྱང་ལེགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རྟགས་དང༌། དེ་དཔག་པའི་ཐབས་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ཐབས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལས་གསལ་ལོ། །དམིགས་པ་དེ་ག་ལས་གསུངས་སྙན་པ་ལ། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུའི་སྐུ་ལུས་ཀྱིས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཀུན་ནས་རབ་ཏུ་མཛེས། །དམིགས་
པ་དེ་ལ་གང་གིས་སེམས་འཇོག་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་མཉམ་གཞག་ཅེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྐུ་མདོག་དང༌། ཕྱག་མཚན་དང། གདན་དང༌། ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ཐོས་ནས་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་བལྟས་ཏེ་བསྒོམས་ན་གསལ་བར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ཐོག་མར་རྨི་ལམ་དུ་སྣང་སྟེ། དཔེར་ན་སྨད་འཚོང་མ་མདོག་ཤིན་ཏུ་སྡུག་པ་ཞིག་ཡོད་ལ། ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་ཞིག་གིས་ཐོས་པ་དང། དེའི་ནུབ་མོ་མཐོང་བའམ་འཕྲད་པར་རྨིས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལ་ལ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པ་ལ་དམིགས་ན་སྣང་བར་འགྱུར་སྲིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་འདས་པ་དག །ཇི་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱས་བཞིན་གཟུགས་བརྙན་སྣང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་བྲིས་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་མེད་དམ་སྙམ་ན། མདོ་སྡེ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་རི་མོར་བྲིས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞིག་ལ་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་ཞིག་གིས་གཟུགས་བརྙན་ཡང་འདི་འདྲ་ན་རང་གི་ངོ་བོ་མཐོང་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ས་ཕྱོགས་བྱི་དོར་མ་བྱས་པ་ཞིག་ཏུ་འདུག་ནས་དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་མིག་མི་འཛུམས་པར་བལྟས་ཤིང༌། བསྒོམས་པས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་བཞི་པའི་བར་དུ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཞིག་གནས་ཀྱི་དམིགས་པ་ལ་ངེས་པ་མེད་ཅེས་འབྱུང་བས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་དམིགས་པས་ཆོག་ཟེར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཡུད་ཙམ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དང་བ་སྐྱེ་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ལ་དམིགས་པ་ལེགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམ་མོ། །དེ་ལ་ཕན་ཡོན་ནི་འཕགས་པ་དད་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའི་མདོ་ལས། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ལ། དང་ལ་ལ་ཞིག་
བསོད་ནམས་འདོད་པས་དེ་དག་ལ་ཆོས་གོས་དང༌། མལ་སྟན་དང༌། ན་བའི་གསོས་སྨན་ལ་སོགས་པས་བསྐལ་པ་གང་གའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་བས། གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་རི་མོར་བྲིས་པ་ཞིག་མཐོང་ན་དེ་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་ཆེ་ན། མེ་ཏོག་གཏོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཆོག་དམ་པ་ལས་ཀྱང༌། གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་བྱས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་གིས་འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་བཀང་སྟེ། དེ་དག་གི་ནང་དུ་ཙནྡན་སྤྲུལ་གྱི་སྙིང་པོ་ལས་བྱས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱིས་བཀང་སྟེ། དེ་དག་ལ་བསྐལ་པ་དང་གའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ལས་གཞན་མི་བྱེད་པར་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་ལྷའི་མེ་ཏོག་དང་སྤོས་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པ་བྱས་པ་བས་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཡུད་ཙམ་ཞིག་སེམས་ནང་དུ་བསྡུས་ནས་བརྟགས་ན་དེ་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་གྲངས་མེད་པ་སྐྱེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང༌། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མང་དུ་མི་བརྟག་ན། །དེ་ལ་གནས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེས། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དེ་ལ་སེམས་གཞོལ་འགྱུར། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་བ་ཡི་ནི་སྐུ་བྱད་དང༌། །ཡེ་ཤེས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཐུབ་དབང་དྲན། །རྟག་པར་རྗེས་སུ་དྲན་པར་གོམས་བྱེད་ན། །ད་ཡི་མདུན་ན་སྟོན་པ་རྟག་ཏུ་བཞུགས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ནམ་ཞིག་དེ་ནི་ན་ཞིང་མི་བདེ་སྟེ། །ཤི་ལ་ཐུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཚོར་བྱུང་ན། །སྡུག་བསྔལ་ཚོར་བས་ཕྲོགས་པར་ཡོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ནས་བྲན་མོ་ཞིག་ལ་དབུལ་འཚོང་ངམ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། བྲན་མོས་སྨྲས་པ། དབུལ་གང་ཞིག་ཉོ་བ་མཆིས་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། དབུལ་འཚོང་བའི་ཐབས་ཡོད་དོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡིད་ལ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། དེས་དེའི་མཚན་མོ་ཐོ་རངས་རྩྭ་བཏིང་བའི་སྟེང་དུ་འདུག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ཡིད་ལ་བྱས་པ་དང༌།
དེ་ཉིད་དུ་ཚེའི་དུས་བྱས་ཀྱང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཀྱང༌། ནམ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་དང༌། དེས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕན་ཡོན་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་ཞུས་པ་ལས། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡང་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་མདོ་དེ་དག་དེ་དག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་བསྒོམས་ན་ཕན་ཡོན་ཆེ་བར་གསུངས་སོ། །དམིགས་པ་ལ་དང་བའམ་དད་པ་སྐྱེ་བ་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། ཉེས་པ་ལྔ་སྤང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་ཀྱི་དང་པོ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང༌། དད་པ་སྔོན་འདྲེན་མ་ལྟར་སྐྱེས་པ་སྟེ། །ལག་པ་བཞིན་དུ་དགེ་སྡུད་རྩ་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པས་དད་པ་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་གལ་ཆེའོ། །དེ་བས་ན་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་དང༌། དད་པ་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་གཟུགས་བརྙན་གང་ལ་མོས་པ་ཅིག་ལ་འཁར་བ་དང་ར་གན་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད་པར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མཐའ་དག་བསགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡེ་ཤེས་དང་བཅས་པའི་སྐུ་འདི་ལྟ་བུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་སྙམ་དུ་བསམས་ལ་དབྱིབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བཞུགས་ཐབས་སམ། སྐུ་སྟོད་དང་སྐུ་སྨད་དང༌། དབུ་དང་ཕྱག་དང༌། ཞབས་དང༌། རྒྱབ་ཡོལ་དང༌། གདན་ཁྲི་དང༌། ཕྱག་མཚན་དང༌། རྒྱན་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དང༌། ཁ་དོག་གི་བྱེ་བྲག་སེར་པོའམ། དམར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཁ་དོག་གཅིག་པའམ། མི་གཅིག་པ་ལ་ལེགས་པར་བལྟ་ཞིང་ཉི་མ་གཉིས་གསུམ་དུ་སྐབས་སྐབས་སུ་བསྐྱེད་ཅིང་བལྟ། འདུད་ཅིང་རྟགས་བྱེ་བྲག་ཆུང་ངུ་ཡན་ཆད་སེམས་ལ་གཟུང་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་གང་ཞེ་ན། དང་པོར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་ས་ཕྱོགས་སུ་ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བས་སྟན་བདེ་བའི་སྟེང་དུ་འདུག་སྟེ། ལུས་བགས་ཀྱིས་གློད་ལ་དྲང་པོར་བསྲངས། སྐྱིལ་མོ་
ཀྲུང་དལ་བུས་བཅའ། ལུས་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་དེ་འདུག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། འགྲོ་བ་མཐའ་དག་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བའི་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བས་སྲེག་ཅིང་གཟུང་སྟེ་འཁོར་ཞིང་རབ་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་སྙམ་དུ་བསམ་མོ། །དེ་སྐད་དུ། འཕགས་པ་རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། སྲིད་གསུམ་རྒ་དང་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འབར། །འཆི་མེ་རབ་འབར་འདི་ན་མགོན་མེད་པ། །སྲིད་ལས་འབྱུང་ལས་འགྲོ་བ་རྟག་ཏུ་རྨོངས། །བུམ་པར་ཆུད་པའི་བུང་བ་འཁོར་བ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྲིད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཐབས་ནི་མི་ཤེས་ཤིང་འཇུག་པར་དཀའ་ལ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ལ་ནི་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་གོ །དེ་བས་ན་བདག་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱས་ལ། འགྲོ་བ་མཐའ་དག་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་དགོད་དོ་སྙམ་དུ་བསམ་མོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་གོམས་པ་ལས་ཐོབ་པོ་ཞེས་འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲོལ་པ་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་སྔོན་དུ་ཞི་གནས་གོམས་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཐོབ་ནས་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་འཐོབ། །ཅེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་ཀྱང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བསླབ་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཀྱང༌། སྲིད་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ཡས་མི་བཟད་པ། །སེམས་ཡིད་མ་ཞི་ཁྱེད་ཀྱིས་ཡང་དང་ཡང་མྱོང་གྱུར། །ཅེས་གསུངས་སོ། །སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ཀྱང༌། ཡིད་ནི་རྣམ་པར་གཡེངས་གྱུར་ན། །ཉོན་མོངས་མཆེ་བའི་ཕྲག་ན་གནས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གི་ཐོག་མར་ཞི་གནས་བསྒྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་བསམ་མོ། །དེ་ནི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། །སེམས་ཇི་ལྟར་གཏད་པ་གང་ཞེ་ན། གོང་དུ་ལེགས་པར་བརྟགས་པའི་སྐུ་དེ་བདག་གི་མདུན་ལོགས་སུ་ཁྲུ་གང་གི་ཕ་མཐའ་ཙམ་ན་སྔར་བརྟགས་པ་བས་ཀྱང་དབྱིབས་ལེགས་
སམ་ཁ་དོག་གསལ་ལམ་སྙམ་དུ་རྫོགས་པ་མཚན་ཉིད་ཅི་གསལ་དུ་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ལ་གཏད་དོ། །དེ་ལྟར་གཏད་ཙམ་ན་ཡེ་མི་སྣང་ན་ཡང་རྫོགས་པ་ཁོ་ནར་བསམ་མོ། །བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་ཙམ་སྣང་ན་ཡང་རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ལ་བཟུང་ངོ༌། །ཡང་མི་སྣང་ན་རྫོགས་པ་ཁོ་ནར་ཞུགས་པར་བསམ་མོ། །དེ་བས་རྫོགས་པར་ཅི་གསལ་དུ་བསྒོམ་ཞིང་རྫོགས་པར་མི་སྣང་ན་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་སྣང་ཡང་དེ་ལ་གཏད། དེ་སྣང་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་རྫོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་སེམས་རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ལ་གཏད་དོ། །དེ་བས་ན་གཙོ་ཆེར་སྤྱི་ལ་བསྒོམ་ཞིང་བྱེ་བྲག་ལ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་བྱེ་བྲག་ལ་གཞག་གོ །གཞན་དག་ན་རེ་ཤེས་པ་བསྒྲིམས་ཅི་དགོས་ཐ་མལ་པར་གཞག་པས་ཆོག་མོད་ཟེར་ཏེ། ལས་དང་པོ་པས་ནི་དེ་ལྟར་མི་བྱ་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་བསམ་གཏན་རྣམས་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བདུན་གྱིས་འཇུག་པ་ནི་བཞིས་བསྡུས་ཏེ། བསྒྲིམས་ཏེ་འཇུག་པ་དང༌། སྐབས་སུ་འཆད་ཅིང་འཇུག་པ་དང༌། སྐབས་སུ་འཆད་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་དང༌། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་དེ་བས་ན་ལས་དང་པོ་པས་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ལ་དམིགས་པ་གཟུང་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཇི་ལྟར་གཏད་པའི་ཐབས་སོ། །ཉེས་པ་སྤང་པ་གང་ཞེ་ན། ཉེས་པ་ནི་སྐབས་འདིར་བྱིང་རྒོད་གཉིས་ལ་བྱ་བ་སྟེ། གོང་མ་བཞིན་དུ་གཏད་པའི་སྐབས་སུ་སེམས་བྱིང་ངམ་བྱིང་དུ་དོགས་པར་མཐོང་ན་དད་པ་སྐེ་བའི་ཡུལ་ཡིད་ལ་བྱས་ལ་ཤེས་པ་གསལ་བར་གྱུར་མ་ཐག་ཏུ་གོང་མ་བཞིན་དུ་གཏད་དོ། །བྱིང་བའི་རྒྱུ་ནི་ཁ་ཟས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། ངལ་དུབ་དང༌། མུན་པ་ཡིད་ལ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པས་དམིགས་བ་གསལ་བར་འཛིན་མི་ནུས་སོ། །རྒོད་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་གཏད་ཙམ་ན་དམིགས་པ་དེ་ལས་གཞན་གང་དྲན་ཡང་རྒོད་པ་ཡིན་ཏེ། དྲན་མ་ཐག་ཏུ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་མྱུར་དུ་གཏད་དོ། །རྒོད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཕལ་ཆེར་ཆགས་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། དེ་བས་ན་མི་རྟག་པར་བསམ་ཞིང་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པས་ཡུལ་ལ་ལྡོག་གོ །སྒོམ་པ་ཡུན་ཐུང་བའི་དབང་གིས་བྱིང་བ་ནི་ཤས་ཆུང་སྟེ། རྒོད་པ་ལས་བླ་ན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འབད་དོ། །སེམས་གནས་ནས་ཕྱིས་སྐྱེད་འདོད་ཙམ་ན་ནི་
སྒོམ་པའི་རིམ་པར་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་བྱའོ། །མདོར་ན་བྱིང་ན་གསལ་བར་བྱ། རྒོད་ན་བླ་ན། མཉམ་པར་ཞུགས་ན་ཡིད་གློད་དེ། དེ་ལྟར་ཉེས་པ་སྤང་ངོ༌། །ཁམས་ཀྱི་ཚོད་གཟུང་བ་གང་ཞེ་ན། ཁམས་རབ་ཀྱིས་ཉིན་གྱི་བཞི་ཆ་མཚན་གྱི་བཞི་ཆ་ལ་ཐུན་བཞིའམ་ལྔ། མཚན་གྱི་བཞི་ཆ་ནི་ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང༌། ཆ་སྨད་ལ་ཐུན་བཞིའམ་ལྔར་བསྒོམ་མོ། །འབྲིང་གིས་ཉིན་གྱི་བཞི་ཆ་ལ་ཐུན་ལྔའམ་དྲུག་ཏུ་བསྒོམ་མོ། །ཐ་མས་ཉིན་གྱི་ལྔ་འམ། དྲུག་ཆ་ཙམ་ལ་ཐུན་དྲུག་གམ་བདུན་ཙམ་དུ་བསྒོམ་མོ། །ཁམས་ཞན་ཅིང་ཐུན་མང་བ་ནི་ཐུང་བས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཀྱིས་ནི་ཟན་རེ་བཟའ་རན་ཙམ། འབྲིང་དང་ཐ་མས་ནི་གོམ་པ་ཐ་མལ་པས་མདའ་རྒྱང་གཅིག་གམ་གསུམ་མམ་གཉིས་སམ་ཕྱིན་པའི་བར་ཙམ་དུ་བསྒོམས་ཏེ་དེ་ནི་སྤྱིར་བཏང་བའོ། །དེ་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་ཡུན་ཐུང་བར་བསྒོམ་ཞིང༌། དེའི་ཕྱི་དེ་ཉིན་པར་གཉིས། དེ་བཞིན་དུ་ཞག་བཅུའི་བར་དུ་ཉིན་རེ་ཐུན་རེ་བསྣན་ཅིང་བསྒོམས་ན། སྔ་དྲོ་ཕྱི་མ་རེད་གང་བདེ་བ་དང༌། ཁམས་རབ་འབྲིང་གི་ཚོད་ཞར་ལ་ཤེས་པར་འོང་ངོ༌། མི་བདེ་བ་ཕྲན་ཚེགས་ཙམ་ཡང་ཚོར་བར་བྱ་ཞིང་ཞི་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁམས་ཀྱི་ཚོད་གཟུང་ངོ༌། །ངལ་གསོ་བའམ། མི་བསྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོས་པ་ནི་བདག་དུལ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩན་པར་བྱ་བའི་བསམ་པ་དང༌། གང་ཟག་གཞན་གྱི་སྐྱོན་ལ་མི་རྟག་པ་དང༌། འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་བ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱ་བའི་བསམ་པ་དང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་སྦྱོར་བསམ་བའོ། །དེ་ལ་བདག་དུལ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩན་པར་བྱ་བའི་བསམ་པ་ནི། འཕགས་པ་དྲག་ཤུལ་ཅན་ལས། བདག་ཅིའི་ཕྱིར་དགོན་པར་འོང༌། དགོན་པ་ན་གནས་པ་འགའ་ཞིག་ནི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ན་མ་ཞི་བ། མ་བྱང༌། མ་སྦས་པ། མི་བརྩོན་པ། མི་འགྲུས་པ། །འདི་ལྟ་སྟེ་རི་དྭགས་དང༌། སྤྲེའུ་དང༌། བྱ་མང་པོ་དང༌། ཆོམ་རྐུན་དང༌། གདོལ་བ་དག་ཀྱང་མང་དུ་གནས་ཏེ། དེ་དག་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གང་གི་ཕྱིར་དགོན་པ་ན་གནས་ནས་དགེ་སྦྱོང་གི་དོན་དེ་ཐོབ་པར་
བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་བདག་ནི་ལམ་རིང་པོ་ནས་འདིར་འོངས་ཤིང་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། ལེགས་པར་བྱས་པ་དང༌། ཉེས་པར་བྱས་པ་ལ་བསྐུལ་བའི་གྲོགས་གང་ཡང་མེད་དེ། ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། བྲི་ཟ་དང། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ཡོད་དེ། བདག་དགོན་པ་ན་གནས་ན་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་ན་དེ་དག་གི་དབང་དུ་འགྱུར་རོ། །བདག་ལམ་རིང་པོ་ནས་འོངས་ཤིང་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་ལ་ངའི་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ་གལ་ཏེ་འདོད་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའམ། གནོད་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའམ། འཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་ན། འདུ་འཛི་བའམ་འདུ་འཛི་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་ལ། ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང་དྲི་ཟ་རྣམས་ཀྱང་བསླུས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་མི་མཉེས་པར་བྱས་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་བས་ན་བདག་ཅི་ནས་ལྷ་རྣམས་འཕྱ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མི་དགྱེས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་གྱི་སྐྱོན་ལ་མི་བརྟག་པ་ནི་འདི་སྐད་དུ་མདོ་ལས། ཡོན་ཏན་འོད་པ་ནགས་ན་གནས་པ་དག །ཕ་རོལ་དག་གི་སྐྱོན་ལ་བརྟག་མི་བྱ། །བདག་ནི་ཁྱད་པར་འཕགས་ཤིང་བདག་མཆོག་ཅེས། །དེ་སྙམ་དུ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་མི་བྱའོ། །རྒྱགས་ནི་བག་མེད་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་སྟེ། །དགེ་སྦྱོང་དམན་ལ་བརྙས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །བསྐལ་པ་གཅིག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །འདི་ནི་བསྟན་པ་འདི་ལ་གོ་རིམས་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས་ཀྱང༌། ཕྱ་རོལ་གྱི་སྐྱོན་ལ་རྟོགས་པ་ནི་དགོན་པ་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མི་མ་ཡིན་པའི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱུང་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་དོ། །དེས་ཞི་བར་འགྱུར་བར་མདོ་སྡེ་ལས་གསུངས་སོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་ཚོགས་སྤྱིར་བསམ་པ་ནི་གོང་དུ་སྨོས་པ་རྣམས་སྐབས་སྐབས་སུ་བསམ་པར་བྱའོ། །འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། མཐར་
ཆགས་ཀྱི་བསོད་སྙོམས་དང༌། རྙེད་པས་ཆོག་པའི་བསོད་སྙོམས་པ་གང་ཡང་རུང་བས་དང་པོར་འདུལ་བའམ་མདོ་སྡེ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་བླང་བའམ། སྦྱིན་བདག་ལ་གསོལ་བ་གདབ་པ་བྱས་ལ་ཕྱིས་འཚོ་བ་ཤིན་ཏུ་ངན་ཀྱང་འགྱོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། བདག་གི་འཚོ་བ་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམ་ཞིང་ང་རྒྱལ་བསྐྱུངས་ཏེ། ལྷད་ཟན་ཞག་བདུན་པ་ཡང་རུང་སྟེ། ཟས་ཀྱི་རོ་ལ་ཆགས་པ་ནི་བཅམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་སྨད་དེ། ཟས་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྐྱེས་པ་འདི་ནི་འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམ་མོ། །དགེ་བསྙེན་ཡིན་ན་ཡང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་ཁམས་དང་འཕྲོད་པ་དང་པོ་ཚགས་བྱས་ན་ཕྱིས་འདོད་པའམ། ཕུལ་བསྐྱེད་པའམ། ཚོལ་བའི་བསམ་པ་མི་བྱ་བར་ཆོག་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཟ་གཅིག་པས་ཀྱང་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་འགྲུབ་ན། བདག་ཅག་དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཟ་བས་ལྷད་ཟན་ལས་མེད་ཀྱང་ཁམས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བརྟ། དེ་བས་ཟན་གྱི་དོན་དུ་སྡིག་པ་བསག་ཅིང་དགེ་བའི་བར་ཆད་མི་བྱེད་པ་ནི་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམ་མོ། །སྤྱོད་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་སེམས་མི་གནས་ཀི་བར་དུ་ཁ་ཏོན་དང༌། ཕྱག་མང་པོ་མི་བྱ། ཡི་དམ་དུ་བཅས་པ་ཡང་དུ་བས་སུ་བཅད་ཅིང་ཉིན་པར་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འགྲོ་བྱ་ཞིང་ཞར་ལ་སྒྲ་ཧ་ཅང་མི་ཆེ་བར་གདོན། ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་སོས་དལ་བར་བྱ། གྱེན་ཐུར་ཟུག་པོ་ལ་མི་འགྲོ། །ས་གཅིག་ཏུ་ཡུན་ཧ་ཅང་རིང་བར་མི་འདུག །ཉིན་པར་གློས་ཕབ་སྟེ་གཉིད་མི་ལོག །སྟོབས་བསྐྱེད་པའམ། དྲག་ཤུལ་ཆེན་པོ་མི་བྱ། སྤྱོད་ལམ་ཀུན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཟིན་པར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས་འབྱུང་བའམ། སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་དྲན་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན། དགེ་བ་ལ་ནི་ལས་དང་སེམས་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། མི་ནུས་ན་བཏང་སྙོམས་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པས་ངལ་བསོའོ། །མི་དགེ་བའི་སེམས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བཏང་སྟེ། འདུས་ཤིང་ཁ་སྟོབས་འགྱེད་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དང༌། བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་གཏམ་ངན་པ་སྨྲ་བའམ། ངན་པའི་རྟོག་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བསྐྱེད་དོ། །གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་ཅི་རིགས་པར་ཅུང་
ཟད་ལ་གདབ་པ་ནི་ལས་དང་པོ་པས་ཉིན་རེ་ལ་ཐུན་རེ་ཙམ་བྱ་སྟེ། སྒོམ་རེས་ཀྱིས་མི་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་མི་བསྒོམ་པའི་དུས་ཀྱི་བྱ་བའོ། །བསྒོམ་པས་སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་ལུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཅིག་ཅར་དང་རིམ་གྱིས་སོ། །གོང་མ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐུན་གཅིག་ནས་ཞག་བདུན་ཚུན་ཆད་ཀྱིས་ཅིག་ཅར་རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉིས་ཀ་ལ་རྫོགས་པར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་སལ་གྱིས་སྣང་ནས་བརྟན་པ་དང༌། ཐུན་གཅིག་ཙམ་སྣང་ནས་ཞག་ཁ་ཅིག་མི་སྣང་སྟེ། ཅིས་ཀྱང་ཅིག་ཅར་དུ་རྫོགས་པར་སྣང་ནས་བརྟན་པའོ། །རིམ་གྱིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། དང་པོ་རྩོལ་བ་དྲག་ཀྱང་རུང་ཞན་ཡང་རུང་དམིགས་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྣང་བའི་ཉམས་དང༌། དེ་ནས་རྩོལ་བ་དྲག་ཏུ་བསྒོམས་ན་སྣང་ལ། སྐབས་སྐབས་སུ་དྲག་ཞན་གཉི་ག་ལ་མི་སྣང་བའི་ཉམས་དང༌། དྲག་ཏུ་བསྒོམས་ན་ནི་སྣང་ལ། གཞན་དུ་བསྒོམས་ན་སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་མི་སྣང་བ་དང༌། རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉིས་ཀ་ལ་རྫོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་གཏད་དུ་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ལ་འདི་ལྟར་སྐྱེ་སྟེ། ཐོག་མ་ཉིད་ལ་རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉི་ག་ལ་མི་སྣང་བ་མི་སྲིད་དེ། ཕྱོགས་རེ་ཙམ་སྣང་སྟེ་རྫོགས་པར་མི་སྣང་དུ་མི་འདོད་དོ། །གང་གསལ་བ་ལ་གཏད་ཅིང་དེ་མི་གསལ་ཙམ་ན་རངས་པ་ལ་གཏད། ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་གསལ་ན་དེ་ལ་གཏད་དེ་མི་གསལ་ན་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བྱས་པས་གསལ་ཚབས་ཇེ་ཆེ་ཇེ་ཚེ་བརྟེན་སྐྱེད་བྱུང་ན་རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉི་ག་ལ་རྫོགས་པར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་གཏད་དུ་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ལ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉི་ག་ལ་རེ་འགའ་སང༌། རེས་འགའ་མི་སྣང་བའི་ཉམས་དང༌། ཅུང་ཟད་སྐྱེད་བྱུང་ནས་རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉིས་ཀ་ལ་ཕལ་ཆེར་སྣང་ལ་གནས་སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་མི་སྣང་བའི་ཉམས་དང་རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་སྣང་སྟེ། རྩོལ་བ་ཞན་དུ་བསྒོམས་ན་ཁ་ཅིག་ཏུ་མི་སྣང་བའི་ཉམས་དང༌། རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉིས་ཀ་ལ་རྫོགས་པར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ལ་སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་ལུགས་འདས་མ་ཐག་པ་དང་འདྲ་བ་ལས་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་གསུམ་པ་རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉིས་ཀ་ལ་སྣང༌། སྐབས་ཁ་ཅིག་ཏུ་གཞན་དུ་
བསྒོམས་ན་མ་སྣང་བ་འབྱུང་བའི་སྐབས་དེར་མ་ངེས་པ་ལྔ་སྣང་བ་འབྱུང་སྟེ། དབྱིབས་མ་ངེས་པ་དང༌། ཁ་དོག་མ་ངེས་པ་དང༌། ཁ་དོག་འབའ་ཞིག་དང༌། གྲངས་དང༌། ཆེ་ཆུང་མ་ངེས་པའོ། །དེ་ལ་དབྱིབས་མ་ངེས་པ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་སྣང་བར་འདོད་པ་ལ། སྐུ་མི་སྣང་བར་མཆོད་རྟེན་ནམ། གཞན་ཟླུམ་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའོ། །ཁ་དོག་མ་ངེས་པ་ནི་སེར་པོར་སྣང་བར་འདོད་པ་ལ་སྔོན་པོའམ་དམར་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་སྣང་བའོ། །ཁ་དོག་འབའ་ཞིག་པ་ནི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་བཅས་པར་འདོད་པ་ལས་དབྱིབས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ནི་གདགས་པར་དཀའ། སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་འོད་དུ་སྣང་བའོ། །གྲངས་མ་ངེས་པ་ནི་གཅིག་བསྒོམས་ན་གཉིས་ཡན་ཆད་སྣང་བའོ། །ཆེ་ཆུང་མ་ངེས་པ་ནི་ཆེན་པོ་བསྒོམས་པ་ནི་ཆུང་ངུ་སྣང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མ་ངེས་པ་དེ་དག་ལས་ཐུན་གཅིག་ལ་ཡང་གཉིས་སྣང་བ་དང༌། གསུམ་དང་བཞི་གང་ཟག་གཅིག་ལ་སྣང་བ་སྲིད་ཀྱི་ལྔ་ཁོ་ན་ཐུན་གཅིག་ལ་སྣང་བ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཁ་དོག་འབའ་ཞིག་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་དོག་འབའ་ཞིག་ལ་ཡང་སྔར་གྱི་སྐུའི་ཁ་དོག་དང་མཐུན་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །ཐམས་ཅད་ལ་ནག་པོར་སྣང་བ་ནི་ཁམས་མི་བདེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་གསུམ་པའི་སྐབས་སུ་དེ་དག་གང་ཡང་མ་ངེས་པས་ན་མ་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐབས་དེར་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱ་སྟེ། སྔར་བརྟགས་པའི་སྐུ་ཉིད་ལ་བསྒོམ་མོ། །གཞན་ནི་གསལ་བར་འདྲ་ཡང་གཏད་དུ་འདོད་པའི་མཚན་ཉི་དང་མི་ལྡན་པས་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་སྟེ། ཁམས་ལ་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་མ་འབྲང་བས་སྐྱེད་བྱུང་སྟེ། རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉིས་ཀ་ལ་རྫོགས་པར་སྣང་བ་ལ་སོགས་གཏད་དུ་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །གཏད་དུ་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ངེས་པ་ལ་ཡང་བསྟན་པའི་ཐབས་བྱའོ། །ཕྱིས་གང་མོས་པ་ལ་གྱུར་དུ་འདོད་དོ། །ཅིག་ཅར་བ་དང་རིམ་གྱིས་པ་དེ་དག་གི་གནས་པའི་ཚད་ནི་མཚན་ཉིད་བཞི་ཡིན་ལ། གསལ་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་རབ་འབྲིང་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་བཞི་ནི་རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གཉིས་ཀ་ལ་རྫོགས་པར་སྣང་བ་དང༌། ཐུན་རིལ་པོར་གནས་ནུས་པ་དང༌། བྱིང་རྒོད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་དང༌། ལུས་ཀྱི་བདེ་
བ་སྤང་བ་དང༌། འཇམ་པ་ཅུང་ཟད་དང༌། སེམས་ལ་དགའ་བ་དགོད་འཆོར་བ་ཙམ་དང༌། སེམས་རྩ་གཅིག་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཡོད་པའོ། །གསལ་བའི་བྱེ་བྲག་གསུམ་ནི། རབ་མིག་གིས་མཐོང་བ་བས་གསལ་ཞིང་འཇམ་པའམ་སྙམ་པ་དང༌། འབྲིང་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་དང་འདྲ་སྙམ་པ་དང༌། ཐ་མ་ཆ་རྫོགས་པར་གསལ་བར་མི་སྣང་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་གང་བྱུང་ཡང་རུང་ཆོག་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་དེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཕྱིས་ནི་སྐྱེད་དབྱུང་སྟེ། མི་གསལ་བ་གསལ་བར་བྱ་བ་དང༌། གསལ་བ་ཡུན་རིང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་བྱའོ། །ལ་ལན་རེ་བརྟེན་པའི་ཐབས་མི་དགོས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟན་པའི་ཐབས་ནི་བསྒོམ་པ་དང་ངལ་གསོ་བ་གཉིས་ཀ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཁམས་ཀྱི་བེ་བྲག་ལས་དཔག་དགོས་པས་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ། །ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཁམས་རབ་ཅིག་ཡིན་ན་ཁམས་མི་བདེ་བ་མེད་པའི་སྐབས་སུ་སེམས་གནས་པ་རྙེད་ན། ཉི་མ་གསུམ་མཚན་མོ་གསུམ་སྲོད་ཐོ་རངས་དང༌། ཉིན་པར་གསལ་བ་འམ་རྩོལ་བ་མི་བྱ་བར་སྔར་ཇི་ཙམ་སྣང་བ་དེ་མ་ཤོར་བར་ནུས་ཚད་དུ་བསྒོམ་མོ། །ཅུང་ཟད་མི་བདེ་བའི་སྐབས་སུ་སེམས་གནས་པར་གྱུར་ན། ཉི་མ་གཉིས་དང༌། མཚན་མོ་གཉིས་སུ་སྲོད་དང་ཐོ་རངས་དང་ཉིན་པར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་མོ། །ཁམས་འབྲིང་གིས་མི་བདེ་བ་མེད་པའི་སྐབས་སུ་སེམས་གནས་པར་གྱུར་ན། ཉི་མ་གཉིས་དང་མཚན་མོ་གཉིས་སུ་སྲོད་དང་ཐོ་རངས་ཉིན་པར་ནུས་ཆད་དུ་བསྒོམ་མོ། །ཅུང་ཟད་མི་བདེ་བའི་དུས་སུ་སེམས་གནས་པར་གྱུར་ན། ཉི་མ་གཅིག་དང་མཚན་མོ་གཅིག་སྲོད་དང་ཐོ་རངས་ཉིན་པར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་མོ། །ཁམས་ཐ་མས་མི་བདེ་བ་མེད་པའི་དུས་སུ་སེམས་གནས་པར་གྱུར་ན། ཉི་མ་གཅིག་དང་མཚན་མོ་གཅིག་ཏུ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་མོ། །ཅུང་ཟད་སེམས་མི་བདེ་བའི་དུས་སུ་སེམས་གནས་པར་གྱུར་ན། ཐུན་གྱི་ཚད་ནི་དང་པོ་སློབ་པ་ཙམ་དུ་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་ནི་མི་བསྒྲིམས་པར་ཉིན་མཚན་གཉིས་ཙམ་དུ་བསྒོམ་མོ། །དེ་ནི་སྦྱོར་བཏང་བ་སྟེ། གསུམ་ཀས་ཀྱང་ནམ་ལུས་ངལ་བ་དང༌། ཤུགས་འབྱུང་བ་དང༌། དངང་བ་དང༌། མགོ་བགས་ཀྱིས་ལྕི་བ་དང༌། ཡང་ཡང་བྱིང་སྟེ་འགྲོ་བ་འམ་ནུས་པ་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་འཕྲོ་བཅད། གསུམ་ཀས་ཀྱང་ཁམས་ཆེར་མི་བདེ་བ་དང༌།
སེམས་གནས་པ་དུས་མཚུངས་པར་གྱུར་ན། ཡེ་མི་བསྒོམ་པར་ངལ་གསོའོ། །ཁམས་སོར་མ་ཆུད་ཀྱི་བར་དུ་ཡུད་ཙམ་ལྟ་བ་ལས་ཐུན་དུ་བཅད་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བརྟན་པའི་ཐབས་ཀྱིས་བརྟན་པར་བྱས་པའི་དམིགས་པ་དེ་ངོས་གཟུང་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས། ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དེ་མ་ཐོབ་པ་དེའི་བར་དུ་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་དེ་ལ་ཅི་ཞེས་བགྱི། །བྱམས་པ་ཞི་གནས་དང་མཐུན་པའི་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཞི་གནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་དྲི་མ་གསུམ་གྱིས་བསྒྲིབས་པས་ན། །དམུས་ལོང་གྱུར་པས་སྤྲུལ་སྐུ་མ་མཐོང་ལ། །འདི་རྟོགས་གོང་ནས་གོང་དུ་གྱུར་པ་ཡིས། །དེ་མཐོང་བྱ་ཕྱིར་བགྱིས་པས་དེ་མཐོང་ཤོག །ཞི་གནས་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཅུང་ཟད་བྲིས་པ་རྫོགས་སོ། །