རིག་པ་ཚད་ཕེབས་ཀྱི་སྣང་བ།
གསུམ་པ་རིག་པ་ཚད་ཕེབས་ཀྱི་སྣང་བ་ནི། དབྱིངས་ཀྱི་སྣང་བས་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱས་ཐེབས་པས་ས་ཆུ་མེ་རླུང་གི་སྣང་བ་རང་སར་དག་ནས་རིག་པའི་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བའི་ཆ་སྟོབས་སུ་གྱུར་པ་ལས། འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བ་འབྱམས་སུ་ཀླས་པའི་དབྱིངས་ཆེན་པོར་སྣང་བ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ཆོས་ཉིད་ལ་བྱན་ཚུད་པས། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཐིག་ལེ་ལྔ་ལྔ་ཚོམ་བུར་ཤར་བ་རྣམས་རེ་རེའི་ནང་དུ། སྤྲུལ་སྐུའི་སྦྱངས་པ་རྣམ་པར་དག་པས་གཙུག་ཏོར་དང་བཅས་པའི་སྐུ་དབུ་དང་ཕྱེད་དང་རྐྱང་པའི་བར་དང་། ལོངས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ཚད་དུ་ཕྱིན་པས་རིགས་ལྔའི་སྐུ་རྐྱང་པ་དང་། རྒྱན་རྫོགས་དང་། ཡུམ་བཅས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། ཆོས་སྐུའི་སྦྱངས་པ་རྣམ་པར་དག་པས་གཙོ་དང་འཁོར་གྱི་ཚོམ་བུ་ཐ་དད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་མུ་ཁྱུད་ཀྱི་ར་བ་དང་བཅས་པ་དབྱིངས་གང་བར་འཆར་ཞིང་། རིག་པའི་མཚམས་སུ་ཡང་སྐུ་ལྔ་ལྔ་ཡབ་ཡུམ་ཟུང་སྦྱོར་གྱི་ཚོམ་བུ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཚད་མེད་པ་སྣང་ཞིང་མཆོག་ཏུ་གསལ་བ་ནི། གཞི་ཆོས་ཉིད་གང་དུའང་མ་ཕྱེ་བའི་རྩལ་བྱད་དང་མེ་ལོང་གི་རྣམ་པར་ཤར་བས་རིག་པའི་གཤིས་ལ་སྐུ་གསུམ་ཡེ་རྫོགས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པ་འདིར་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ཉིད་དུ་རྩལ་རྫོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིག་པ་ཚད་ལ་ཕེབས་པའི་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་གོམས་པའི་སྣང་བ་ཡིན་པས་འགུལ་འཕྲིག་མེད་ཅིང་། ཉིན་སྣང་དང་མཚན་སྣང་འདྲེས་པས་ཉིན་མཚན་དབྱེ་བ་མེད། ཤེས་པ་གང་གི་གྲོང་དུའང་འཇུག་ནུས་པས་བེམ་པོ་ལ་གཏད་ཀྱང་འགུལ་ཞིང་སྒྲ་གྲགས་པ་དང་། ལུས་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་དུ་མཐོང་བས་རི་བྲག་སོགས་ལ་ཟང་ཐལ་དུ་འགྲོ་ནུས་པ་འོང་། གཟུང་འཛིན་ཐད་ཀར་ཞིག་པས་སྨྱོན་པ་ཁྲོག་ལངས་པ་བཞིན་གང་ལའང་ཉམས་ང་བ་དང་། བག་ཚ་བའི་ཁུང་སྟོར། སྣང་བ་འོད་གསལ་དུ་གྲོལ་བས་སངས་རྒྱས་ལྔའི་ཞིང་དུ་སྣང་། གདོས་བཅས་ཀྱི་འཛིན་པ་གྲོལ་བས་རང་ལུས་འོད་ཀྱི་འཁོར་ལོར་འཁྱིལ། སྦྱངས་བགྲོད་ཀྱི་འཛིན་པ་གྲོལ་བས་མཚན་དཔེ་རྣམས་རིམ་པའམ་ཅིག་ཆར་དུ་གསལ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་ལག་སོར་དུ་ཚུད་པས་འོད་ལྔར་འཁྲིགས། རླུང་དེ་ཉིད་དབྱིངས་སུ་འཁྱིལ་བས་སྤྱི་གཙུག་གི་སྟེང་དུ། ཐིག་ལེ་དགུའམ་ལྔ་བརྩེགས་མར་སྣང་། སྙིང་རྗེའི་རང་གདངས་ཕྱིར་སྣང་བ་རྣམས། ནང་རིག་པ་གཡོ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་ཕྲ་བ་དང་བཅས་པ་ཟད་དགོས་པའི་རྟགས་སུ་སྙིང་དབུས་ཀྱི་ཐིག་ལེ་ཨ་ཡིག་གིས་མཚན་པར་སྣང་། རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་གདངས་སྙིང་གར་ཞི་བ་དང་། དུང་ཁང་ཁྲོ་བོའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྣང་བ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཞི་བའི་གདངས་འོད་རྩ་ཕྲ་མོ་རྣམས་སུ་ཐོན་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ནང་དང་བ་སྤུའི་བུ་ག་རྣམས་སུ་སྐུ་དང་ཐིག་ལེ་འཆར། ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ལོངས་སྐུའི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་རྫོགས་པས་ཞིང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེར་ཡང་ཞི་བ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། ཁྲོ་བོའི་གདངས་ཚངས་བུག་གི་འོད་རྩ་ལས་ཐོན་ཏེ་སྟེང་གཞི་ཐམས་ཅད་ཁྲག་འཐུང་རོལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གསལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བའི་སྐུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ནས་རང་གི་སྙིང་ཀ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དཔྲལ་བ་ནས་དཔྲལ་བ། ཞལ་ནས་ཁ་སོགས། སྐུའི་ཆ་དང་ལུས་ཀྱི་ཆར་བརྒྱུད་འོད་ལྔའི་ཟེར་ཐག་གིས་སྙིང་གའི་ཨ་ཡིག་ལ་འབྲེལ་བར་སྣང་བས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དབང་ཡང་ཐོབ། ངག་འོད་གསལ་དུ་གྲོལ་བས་དིག་ལྐུག་འགགས་འཛེར་སོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དང་བྲལ་ཞིང་ཚངས་པའི་དབྱངས་ལྟར་སྙན། སེམས་ཉིད་རིག་པ་འོད་གསལ་རང་ངོར་གྲོལ་ཞིང་ཐིམ་པས་གཟུང་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་བ་ནུབ། རྩ་དང་རླུང་དག་པས་གློ་བུར་གྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་སྟེ་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་མངོན་གྱུར་རགས་པ་ལྡོག ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཆད་པས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནུབ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དྲི་མ་མེད་པར་རང་གསལ་བས་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་སོགས་མངོན་ཤེས་དྲུག་དང་ལྡན། སྣང་བའི་སེམས་སམ་སྤྱན་རྣམ་པར་དག་པས་ཐོགས་རེག་གིས་བཅད་པའི་ཕ་རོལ་གྱི་ཡུལ་དང་། རྒྱལ་བའི་ཞིང་ཁམས་ཚད་མེད་པ་མཐོང་། སྟོང་པའི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པས་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་སྟེ། རྩ་རྒྱུད་ལས། རིག་པ་ཚད་ཕེབས་སྣང་བ་ཡིས། །ལོངས་སྐུའི་མཚན་དཔེར་གསལ་བ་ནི། །མ་ངེས་ཁ་དོག་འཇའ་ཚོན་ལས། །རིགས་ལྔ་ཡབ་དང་ཡུམ་ཏུ་སྣང་། །དེ་ནས་ལྔ་ལྔ་ཟུང་དུ་བཅས། །རབ་ཏུ་གསལ་བའི་ཐིག་ལེས་འབྲེལ། །ཡབ་ཡུམ་སྐུ་ཡི་རྣམ་པ་ཅན། །འཁྲུལ་སྣང་ཟད་ནས་ཞིང་ཁམས་སོ། ཞེས་དང་།སྒྲོན་མ་སྣང་བྱེད་ལས། ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་གོམས་པའི་ཚད། །འགུལ་དང་འཕྲིག་པ་མེད་པ་དང་། །ཉིན་དང་མཚན་མོ་མེད་སྣང་དག །རབ་ཏུ་གོམས་པའི་ཚད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང་། འབྱུང་བཞིའི་སྣང་བ་འགགས་གྱུར་ནས། །ཁ་ཏོག་ལྔ་ཡི་འོད་སྣང་གིས། །གང་དུ་བལྟས་པ་དེར་སྣང་ན ། །དབྱིངས་ནི་བརྟན་པའི་ཚད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང་། རང་ལུས་འོད་ཀྱི་སྟེང་དག་ཏུ། །མཁར་གཞོང་བརྩེགས་མ་ལྟ་བུ་ཡི། །ཐིག་ལེ་བརྩེགས་མ་གྱེན་ཤར་ན། །སྒྲོན་མ་བརྟན་པའི་ཚད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང་། རང་སྣང་སྐུར་ཤར་ལུ་གུ་རྒྱུད། །ཚིག་དང་འདྲ་བའི་བར་དག་ཏུ། །ཐིག་ལེ་ཉུང་འབྲུ་ཙམ་ནང་དུ། །སྐུ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཤར་ནས། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྐུར་ཤར་ན། །རིག་པ་བརྟན་པའི་ཚད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང་། སྐུ་གདུང་འབར་བ་ལས། །གང་གི་འོད་ལ་སུས་གོམས་པ། །རང་གིས་མཐོང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ། །ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་། །འབྱུང་བཞིའི་སྣང་བ་རང་ནུབ་ནས། །རིམ་གྱིས་ཁ་ཏོག་ལྔ་ལ་སྤྱོད། །འོད་དང་བྲལ་བ་མེད་པའི་རྟགས། །གཞན་ཡང་མཐོང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ། །སྨྱོན་པ་བཞིན་དུ་ཐོགས་མེད་པར། །རི་བྲག་རྣམས་ལ་ཟང་ཐལ་དང་། །དེ་བཞིན་ས་གཏིང་འཛུལ་བར་ནུས། །ཆུ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱིང་བ་མེད། ཅེས་དང་། རྩ་རྒྱུད་ལས། སོ་སོའི་ལུས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན་ནས། །བར་སྣང་འོད་ཀྱི་སྐར་ཁུང་སྣང་། །དེ་ལས་འོད་ཟེར་ལྕགས་ཀྱུའི་དབྱིབས། །ཕྲ་ཞིང་འཁྲིལ་བའི་སྣང་བ་འཛིན། །ལུས་ཀྱི་རྡོས་པ་རང་འགགས་ནས། །ཟང་ཐལ་དྲི་མེད་འོད་ཀྱི་ལུས། །དབུས་སུ་ཨ་ཡི་མཚན་མ་དང་། །མཛོད་སྤུ་འོད་ཟེར་འདོམ་གང་ཚད། །ཐོར་གཙུག་རླུང་གིས་འདེགས་པར་སྣང་། །ཞི་སྐུ་ལག་པའི་སོར་མོ་ལས། །འོད་ཀྱི་ཕྲེང་བས་རྣམ་པར་འཁྲིགས། །སྒྲ་མེད་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྟེ། །མགོ་བོ་ཐོད་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་། །ཧེ་རུ་ཀ་རྣམས་མངོན་པར་འབྱུང་། །འདི་དུས་རང་ལུས་ཚད་ལ་ཕེབས། ཞེས་དང་། ལུས་སེམས་འབྲེལ་བ་ཆོད་པ་ཡིས། །ཟག་བཅས་ཟད་པའི་ལུས་ལ་ཡང་། །ཕྱིར་འབྱུང་མཚན་ཉིད་གསལ་བའི་སེམས། །སྐར་མདའ་འཕྲོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་། །ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་གསལ་བར་མཐོང་། ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གོམས་ནས་མ་བསྒོམ་ཀྱང་ཚད་ལ་ཕེབས་པས་འཕོ་འགྱུར་མེད་ལ་མཐར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ངོས་ཟིན་པས་བར་དོ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་སུ་བདེ་ཆེན་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཚད་ལ་ཕེབས་དགོས་ཤིང་མ་ཕེབས་ན་ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་དང་མི་ལྡན་ཞིང་། ལྡོག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་། རྒྱུད་ལས། རིག་པ་ཚད་ལ་ཕེབས་པ་ཡིས། །ལོངས་སྤྱོད་སྐུ་ཉིད་མངོན་དུ་འགྱུར། ཞེས་དང་། རིག་པ་ཚད་ལ་མ་ཕེབས་ན། །རྣལ་འབྱོར་དྲོད་ཚད་རྙེད་མི་འགྱུར། ཞེས་དང་། དེ་ལྟར་ཚད་ལ་མ་ཕེབས་ན། །ཕུང་པོའི་སྣང་འཛིན་དག་མི་འགྱུར། ཞེས་སོ། །