འབྲས་བུའི་གྲོལ་ཚུལ་བསྟན་པ།
ཐུན་མོང་གི་གྲོལ་ཚུལ།
གསུམ་པ་འབྲས་བུའི་གྲོལ་ཚུལ་བསྟན་པ་ལ། ཐུན་མོང་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་གྲོལ་ཚུལ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ཐུན་མོང་གི་གྲོལ་ཚུལ་ལའང་གསུམ་ལས། སའི་ནོན་ཚུལ་ནི། རང་ཤར་ལས། ས་ཞེས་བྱ་བ་ལོགས་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་མཐོང་བའི་གང་ཟག་གཅིག་ལ་ས་རྣམས་རྫོག ས་ནས་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་ངོ་སྤྲོད་བསྟན་པའི་གང་ཟག་དེ་དང་པོ་བདེན་པ་མཐོང་བའི་དུས་ན་དེ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེས་པ་ནི་ས ་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །དེ་ཡང ་རང་གི་སྣང་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་ནི་ས་གཉིས་པ་དྲི་མ་མེད་པའོ། །དེ་ནས་དེ་ལ་གོམས་པ་ནི་ས་གསུམ་པ་འོད་བྱེད་པ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ནས་དེ་ལ་གོམས་ནས་འོད་ཀྱི་སྣང་བ་མཐོང་བ་ནི་བཞི་པ་འོད་འཕྲོ་བའི་ས་ནོན་པའོ། །དེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་མཐོང་བ་དེ་ལ་གོམས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྦྱངས་ནས་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དེ་ནི་ལྔ་པ་སྦྱོང་དཀའ་བའི་ས་ནོན་པའོ། །དེ་ནས་འོད་ལས་ཐལ་བའི་སྐུ་མཐོང ་བའི་ཚེ་དྲུག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ས་ནོན་པའོ། །དེ་ནས་གོམས་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རིང་དུ་སོང་བའི་ཚེ་བདུན་པ་རིང་དུ་སོང་བའི་ས་ནོན་པའོ། །དེ་ནས་དེའི་ངང་ལ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པ་ནི་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བའི་ས་ནོན་པའོ། །དེ་ནས་ཡོན་ཏན་དེ་ལ་མི་གཡོ་བར་གནས་པ་ནི་དགུ་པ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་ས་ནོན་པའོ། །དེ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་ཤེས་པ་ཟིན་ནས་སྣང་བ་ལྷུག་པར་ཤར་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལྟ་བུར་མཐོང་ནས་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་ས་ནོན་པའོ། །དེ་ནི་གང་ཟག་གི་བདེན་པ་མཐོང་བ་དབུགས་འདི་ཉིད་མ་བོར་བ་ལ་ནོན་པའོ། །གང་ཟག་དབུགས་བོར་བ་རྣམས་ལ་འདི་ལྟར་ནོན་པ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་བ་འགགས་ནས་ཚོམ་བུའི་སྣང་བ་ཤར་བ་ནི་བཅུ་གཅིག་ཀུན་ཏུ་འོད་ཀྱི་ས་ནོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྣང་བ་དེ་ལ་མ་ཆགས་པར་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་གོས་པ་ནི་བཅུ་གཉིས་པ་མ་ཆགས་པདྨ་ཅན་གྱི་ས་ནོན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཟེར་ཐག་ཤར་ནས་ནམ་མཁའི་མཐོངས་ནས་འོད་ཀྱི་ཚོམ་བུ་ལྔ་འཁོར་ལོའི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་ནི་བཅུ་གསུམ་ཡི་གེ་འཁོར་ལོ་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ས་ནོན་པའོ། །དེ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་གནས་པ་ནི་བཅུ་བཞི་པ་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ས་ནོན་པའོ། །དེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ས་ལ་ངེས་པ་རྙེད་པ་ནི་བཅོ་ལྔ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ས་ནོན་པའོ། །དེ་ནས་ཀ་དག་གི་ས་ལ་ཡེ་ཤེས་ལྷུག་པར་ཤར་བས་དེའི་གོང་ན་གཞན་མེད་པ་ནི་བཅུ་དྲུག་པ་ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་ས་ནོན་པའོ། །ཞེས་དང་། ཀློང་གསལ་ལས། བདེན་པ་མཐོང་བའི་གང་ཟག་གིས། །དང་པོའི་ས་ནས་བཅུ་དྲུག་བར། །རིམ་པར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་འབྱུང་། །གཞན་དང་སྒོ་བསྟུན་གནས་སྐབས་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་འབྲས་བུའི་ཐོབ་ཚུལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་རབ་དང་ལྡན་པའི་བདེན་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དང་པོར་མཐོང་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནས། བཅུ་དྲུག་པ་ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་སའི་བར་རྣམས་རིམ་གྱིས་བགྲོད་ནས་སོ། །སངས་རྒྱ་ལུགས་ནི་ཐུན་མོང་དུ་སངས་རྒྱ་བ་ཞེས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་ཏེ་མངོན་པར་སངས་རྒྱ་བའོ། །རྟགས་ཀྱི་འབྱུང་ཚུལ་ནི། རླུང་ཚད་ལ་ཕེབས་པས་འདས་པའི་དུས་སུ་སྒྲ་འབྱུང་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ་འོད་ཚད་ལ་ཕེབས་པས་འོད་དག་དང་། དབྱིངས་ཚད་ལ་ཕེབས་པས་ས་གཡོ་བ། ཐིག་ལེ་ཚད་ལ་ཕེབས་པས་སྐུ་གདུང་དང་རིང་བསྲེལ། ཞིང་ཁམས་ཚད་ལ་ཕེབས་པས་འཇའ་ཚོན། སྐུ་ཚད་ལ་ཕེབས་པས་སྐུ་རྣམས་རིམ་པར་འབྱུང་སྟེ། གྲོལ་ལུགས་དེ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་། སྙིང་གི་མེ་ལོང་གི་རྒྱུད་ལས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པའོ། །ཞེས་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནི་འོད་དང་སྒྲ་དང་སྐུ་དང་གདུང་དང་ས་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
ཁྱད་པར་གྱི་གྲོལ་ཚུལ།
གཉིས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཁྱད་པར་གྱི་གྲོལ་ཚུལ་ནི། སྒོ་གསུམ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཕྲ་རགས་ཀྱི་ཚོགས་འབྱུང་ལུས་ཀྱི་འཛིན་ཆགས་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་རང་སར་སངས་ནས། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པར་ཡེ་ཐོག་དང་པོའི་གཞིར་རང་གྲོལ་ནས། ངོ་བོ་སྐུ་དང་། རང་བཞིན་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས། ཐུགས་རྗེ་མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་སུ་རྒྱས་པས་སྐུ་གསུམ་དང་ཡེ་ཤེས་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་ཅིང་ཐུགས་རྗེ་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཟད་ཀ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་གྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་མ་ལུས་པ་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་ཤིང་། འགྲོ་བའི་དོན་འཁོར་བ་མ་སྟོང་གི་བར་ཏུ་འབད་པ་མེད་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། རྒྱུད་སྙིང་གི་མེ་ལོང་ལས། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། །ཞེས་དང་། རང་ཤར་ལས། མཚན་མར་འཛིན་པའི་འཁོར་བ་སངས། །ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཉིད་དོན་ལ་རྒྱས། །སངས་རྒྱས་ཞེས་ཀྱང་དེ་ལ་བྱ། ཞེས་དང་། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། གྲོལ་བ་ཉིད་ནི་ཐོག་མའོ། །ཞེས་དང་རྒྱུད་ལས། ངོ་བོ་སྟོང་གསལ་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་ཕྱོགས་རིས་མེད། །དབྱེར་མེད་ཆེན་པོར་ཡེ་སངས་རྒྱས། ཞེས་དང་། རྩ་རྒྱུད་ཐལ་འགྱུར་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྐུ་དང་གསུང་། །ཐུགས་དང་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་སོ། །སྐུ་ནི་སྟོང་དང་གསལ་བ་དང་། །མཚན་མ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །གསུང་ནི་སྒྲ་ཚིག་མིང་དང་བྲལ། །བརྗོད་ཅིང་གླེང་གཞི་ཉིད་བྲལ་ལོ། །ཐུགས་ནི་བསམ་དང་འགྱུ་མེད་པས། །འཕྲོ་ཞིང་དཔྱོད་པ་རྣམས་ལས་འདས། །ཡོན་ཏན་ཕྱིར་མི་འོང་དང་ལྡོག་པ་མེད། །དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཁྱབ་པ་དང་། །རང་བཞིན་བཅོས་པ་མེད་པའོ། །ཕྲིན་ལས་མ་བྱུང་མ་སྐྱེས་བྱས་པ་མེད། །ཤུགས་འབྱུང་བ་དང་འགགས་པ་མེད། །མ་བྱས་བྱས་པ་མེད་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་སྐུ་ལ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཕྲིན། །སྐུ་ནི་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད། །གསལ་དང་གསལ་བྱེད་རིག་པས་ཁྱབ། །གསུང་ནི་རང་བྱུང་རང་སྣང་དང་། །སྤྲོ་བསྡུ་སྣང་བའི་འཁོར་ལོའོ། །ཐུགས་ནི་རྒྱུན་ཆད་མེད་གཟིགས་དང་། །མཁྱེན་པའི་རྩལ་དང་དགོངས་པའོ། །ཡོན་ཏན་མཚན་དཔེ་རྫོགས་པ་ལ། །དགོངས་གསལ་མངོན་ཤེས་རྫོགས་པའོ། །ཕྲིན་ལས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལས། །ཕྱི་ནང་གསང་བ་རྣམས་སྤྲོས་ཏེ། །སོ་སོའི་རིགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་། །རང་བྱུང་ལྗགས་ལས་རྣམ་སྤྲོས་ཏེ། །འཁོར་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོན། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་སྐུ་གསུང་ཐུགས། །ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་ལྔ། །སྐུ་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལ། །གདུལ་བྱ་གང་འདུལ་ལུས་སྤྲུལ་ཏེ། །གསུང་ནི་ཚིག་སྦྱོར་ལེགས་པ་ལ། །ཚངས་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་བཞི། །ཐུགས་ནི་ཤེས་བྱའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས། །རང་གཞན་དོན་གཉིས་རྫོགས་པར་གནས། །ཡོན་ཏན་མཁྱེན་པ་རྫོགས་པ་དང་། །ཕྲིན་ལས་ཕྱི་ནང་གསང་བ་ཡི། །མཛད་པ་མ་ལུས་རྫོགས་པ་སྟེ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྔར་གནས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ། ལོངས་སྐུ་མཚན་དཔེར་གསལ་བ། སྤྲུལ་སྐུ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ། མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ནི་དེ་དག་གི་ཆོས་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ཏེ། གདོད་ནས་དྲི་མ་མེད་པས་རང་བཞིན་དག་ཅིང་། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རང་ངོ་ཤེས་པས་དག་པའོ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་དང་ཕྲིན་ལས་འཁོར་བ་མ་སྟོང་གི་བར་དུ་མཛད་པ་སྟེ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་རང་ཤར་རང་གསལ་རང་གྲོལ་ཆེན་པོ། གདོད་མའི་གཞི་ཀ་དག་གི་ས་ལ་གཞི་ཇི་བཞིན་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ལྷུན་གྲུབ་ཐོད་རྒལ་གྱི་ཟབ་དོན་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཁྲིད་རིམ་རྣམས་མཐར་ཕྱིན་ནས།