སྐབས་ལྔ་པའི་ཚིག་དོན་མཐའ་དཔྱོད།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྟན་བཅོས་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་རྩ་འགྲེལ་རྣམས་གསལ་བར་བྱེད་པ་བློ་བཟང་དགོངས་རྒྱན་གདོང་ལྔའི་དབང་པོའི་སྒྲ་དབྱངས་ལས་སྐབས་ལྔ་པའི་ཚིག་དོན་མཐའ་དཔྱོད་བཞུགས་སོ། །

རྩེ་སྦྱོར་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱད་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གི་གོ་འཕང་བླ་མེད་ཡར་ངོའི་རྩེར། །རབ་འཛེགས་སྟོབས་བཅུའི་ཆ་ཤས་ཡོངས་རྫོགས་སྐལ་བཟང་འདྲེན་མཆོག་ཟས་གཙང་སྲས། །གང་གི་རིང་ལུགས་འཛིན་ལ་ཟླ་བྲལ་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་ཕྱུག་བླ་མ་རྗེ། །ཤེས་བྱའི་གནས་རྣམས་ཀུན་ལ་ལྟ་བའི་བློ་གྲོས་སླར་ཡང་སྩོལ་ཅིག་ཀྱེ། །སེང་བཟང་བཞེད་དོན་རབ་དྭངས་རྫིང་བུ་དག །ཉེས་བཤད་རྙོག་མའི་རྡུལ་གྱིས་ཆེར་སྦགས་པ། །སེལ་བྱེད་དཔྱད་གསུམ་དག་པའི་བྱེད་པ་པོ། །རྒྱལ་ཚབ་དམ་པའི་ལུགས་འདི་ཕ་མཐའ་ཡས། །ཚིག་འཁྲིར་ཞེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཆུ་ཕྲན་འགའ། །ཉམ་ཆུང་བློ་ཡིས་བརྒལ་ལ་ཁེངས་ལྡན་ན། །དཔག་དཀའི་གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོ་མཐོང་བའི་ཚེ། །མཁས་འདོད་འཕར་འགྲོའི་སྙིང་དེ་གས་ཀྱིས་དྭོགས། །འདི་ན་ཤེས་རབ་ལུས་ཀྱི་བགྲོད་པ་ཡིས། །གསུང་རབ་ཆུ་གཏེར་བརྒལ་བར་མ་ནུས་ཀྱང་། །རིང་ནས་སྦྱངས་པའི་གྲུ་རྫིངས་ལ་བརྟེན་ནས། །ཕ་རོལ་སོན་འདི་ཡོངས་འཛིན་དེད་དཔོན་དྲིན། །འབྲས་བུ་རྩེ་མོའི་སྦྱོར་བའི་མེ་ལོང་ངོས། །རིག་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྟོང་ཕྲག་འཆར་བྱེད་པ། །མེས་པོ་ཚངས་པར་འགྲན་པ་མ་ཡིན་ཡང་། །སོས་
དུས་རྟ་ལྗང་འཕུལ་བ་འདི་ནའོ། །

སྦྱོར་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱོར་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ། གཉིས་པ་དབང་དུ་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ་ལ། འབྲེལ་བཀོད་པས་མཚམས་སྦྱར་བ། ལེའུའི་གཞུང་བཤད་པ། སྐབས་བསྡུ་བའོ། དང་པོ་ལ། ཚིག་དོན་དང་། མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བཤད་དོན་གོ་སླ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྩེ་སྦྱོར་འཐོབ་པའི་རྟགས་ལ་སོགས་པ་བསྙད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས། རྩེ་མོའི་མངོན་རྟོགས་འཆད་པ་ལ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། གོམས་པ་དབང་དུ་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པ་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་ལ། གོམས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་རྟོགས་པ་འབྱུང་བས། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེའི་གོ་རིམ་དང་མཐུན་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། དགག་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག །མཁྱེན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་སྒོམ་པ་ལ་དབང་སྒྱུར་ཐོབ་པའི་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ལམ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཆོས་ཅན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་ཐོབ་པའི་སེམས་དཔའི་ཡེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ། ཁ་ཅིག །སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས་མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ལམ་ལས་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་དེའི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་བཟོད་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མཁྱེན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་སྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཞི་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཆོས་ཅན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། མཁྱེན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་བསྡུས་སྒོམ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ལམ་ལས་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཟིན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་བཞི། ས་མཚམས་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་དུ་ཡོད། གཉིས་པ་ལ། སྦྱོར་ལམ་རྩེ་སྦྱོར། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར། སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་བཞི། དང་པོ་ལ། སོ་སོའི་ངོ་བོ་དང་། དོན་བསྡུ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དྲོད། རྩེ་མོ། བཟོད་པ། ཆོས་མཆོག་བཞི། དང་པོ་ལ། རྩ་བ་དང་། འགྲེལ་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཚིག་དོན་དང་། མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དྲོད་ལ་གནས་པའི་སེམས་དཔའ་དབང་རྣོན་ཆོས་ཅན། དྲོད་རྩེ་སྦྱོར་ཐོབ་སྟེ། སྒོམ་བྱུང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་རྨི་ལམ་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀུན་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བ་ཐོབ་པའི་རྟགས་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་དག་ཏུ་མདོ་ལས་བཞེད་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། དགག་གཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རྟགས་བཅུ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དང་པོ། དྲོད་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་དྲོད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་འདྲའི་རྟགས་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་རྗེས་ཐོབ་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། མདོ་ལས་རྟགས་བཅུ་གཉིས་གང་རུང་གིས་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དང་པོ་དེ། དྲོད་ཀྱི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། མདོ་ལས་རྣམ་འཕེལ་བཅུ་དྲུག་གང་རུང་གི་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས་པ་དེ། རྩེ་མོའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། མདོ་ལས་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་རྟོགས་པ་བརྟན་པོ་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གསུམ་པ་དེ། བཟོད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། མདོ་ལས། སེམས་ཀུན་དུ་གནས་པས་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་བཞི་པ་དེ། ཆོས་མཆོག་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད། གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ། ཁོ་ན་རེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ། རྨི་ལམ་གྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གནས་སྐབས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་དྲོད་རྩེ་སྦྱོར་ཐོབ་པའི་རྟགས་མེད་པར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ལ་གཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་བསམ་གཏན་བཞིའི་དངོས་གཞི་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པ་ཡིན་པ་གང་ཞིག །དེའི་རྒྱུད་ལ་གཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པའི་རྒྱུད་ལ་གཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མཛོད་ལས། དེ་ལས་འགྱོད་གཉིད་མི་དགེ་རྣམས། །བསམ་གཏན་དང་པོ་དག་ན་མེད། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན། དྲོད་ལ་གནས་པའི་སེམས་དཔའ་དབང་རྣོན་ཡིན་ན། རང་རྒྱུད་ལ་གཉིད་མེད་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་འདྲའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་འཆད་པའི་སྐབས་སུ། བྱམས་ལུས་སོགས་དང་སྒྲིབ་པ་ནི། །རྣམ་པ་ལྔ་དང་མི་འགྲོགས་དང་། །ཞེས་དྲོད་ནས་གཉིད་སོགས་སྒྲིབ་པ་དང་མི་འགྲོགས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་འགྲིག །འདོད་ན། བྱང་འཕགས་ཡིན་ན། རང་རྒྱུད་ལ་གཉིད་མེད་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་ན། ས་བཅུ་ལ་རྨི་ལམ་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ་ལོ། །གཉིས་པ་ནི། རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། དྲོད་ཀྱི་རྩེ་མོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། དེའི་མཚོན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་དབང་རྣོན་ཆོས་ཅན། དྲོད་རྩེ་སྦྱོར་ཐོབ་སྟེ། སད་དུས་སུ་སྟོང་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་དང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སྔར་བཞིན་ལ། སེམས་བསྐྱེད་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ས་ལ་དགའ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་མི་སྐྱེད་པའི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་དགེ་རྩ་སྨིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྨི་ལམ་ན་ཡང་། སྟོན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་ན་ཡང་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ཏེ་ཆོས་སྟོན་པ་སོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྨིས་པའི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་དུ་ཡང་འགྲོ་ལ་ཆོས་ཀུན་རྨི་ལམ་ལྟར་བསྟན་ཏོ་སྙམ་དུ་ཆོས་སྟོན་པའི་སེམས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། སད་རྨི་གཉིས་ཀར་ཡང་། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་མཐོང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་ངན་སོང་གི་མིང་ཡང་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་ངན་སོང་སྤོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་ཀར་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་མེས་འཚིག་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་བདེན་པའི་བྱིན་རླབས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། སད་དུས་གནོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་མི་མ་ཡིན་པའི་གནོད་པ་བྱུང་བ་དག་མེད་པར་བྱེད་པའི་བདེན་པའི་ཚིག་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རང་ཉིད་ཀྱིས་བདུད་ལས་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཕ་རོལ་དེ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ང་རྒྱལ་མེད་པར་བསྟེན་པའི་ཕྱིར། མཉམ་རྗེས་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སློབ་པའི་ཕྱིར། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་སྒོམ་བྱུང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྩེ་མོའི་རྟགས་ཐོབ་པའི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་རྩེ་མོའི་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཕེལ་བ་གསུངས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རྟགས་ཀྱི་ཐོབ་པར་མཚོན་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ཐོབ་པའི་བསོད་ནམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེའི་ལན་སྟོན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། རྩེ་མོའི་རྩེ་སྦྱོར་ལ་གནས་པའི་སེམས་དཔའ་དབང་རྣོན་ཆོས་ཅན། བསོད་ནམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་སེམས་ཡིན་ཏེ། འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་གྱིས་སངས་རྒྱས་མཆོད་པའི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་དཔེར་མཛད་ནས། རྣམ་མང་དུ་ནི་དེ་ལས་ལྷག་པའི་བསོད་ནམས་རྣམ་འཕེལ་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའི་བྱང་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དེ་འདྲའི་སེམས་དཔའ་དེ་ཆོས་ཅན། བསོད་ནམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་སེམས་ཡིན་ཏེ། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་མཆོད་པའི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་དཔེར་མཛད་ནས། དེ་བས་ཀྱང་གོང་ནས་གོང་དུ་བསོད་ནམས་གཞན་རྣམ་པ་བརྒྱད་སྔ་ཕྱི་རིམ་བཞིན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དུ་གནས་སྐབས་བཅུ་དྲུག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བསོད་ནམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་ཐོབ་པ་དང་། འཛམ་བུ་གླིང་ལ་སོགས་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བས་ལྷག་པ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་ཐོབ་པ་དང་། དེ་བས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་སྟོང་ཉིད་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བ་དང་བྱང་ཆུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པ་དང་། འཛམ་བུ་གླིང་གི་སེམས་ཅན་གྱིས་དགེ་བ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཐོབ་པ་ལས་ཁྱད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་འཕགས་པའི་བསོད་ནམས་དང་། རང་གི་དྲུང་དུ་འདོད་པ་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་གྱི་ལྷའི་རིགས་ཐམས་ཅད་གུས་པས་ཉེ་བར་འོང་བ་དང་། རང་གི་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་མཐུས་བདུད་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྐྱེ་བོ་གཞན་ལ་སྟོན་པ་དང་འདྲ་བར་གུས་པར་ཡང་མཚུངས་པར་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་བསོད་ནམས་དང་། གཞན་ཡང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། རང་གི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྦྱོར་བ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་པ་དང་། རང་གི་མཐུས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སེམས་སེར་སྣ་སོགས་མི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་། རང་གི་མཐུས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བདེན་གྲུབ་དང་ལྡན་པར་རྟོག་པ་ཀུན་བརྟགས་མངོན་གྱུར་བའི་སེམས་རབ་ཏུ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ནང་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀུན་བསྡུས་ཚུལ་ཤེས་པ་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རྟོགས་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོང་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་སྒོམ་བྱུང་གི་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། རང་གི་མཐུས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐོབ་པའི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། སྟོང་གསུམ་སྐྱེ་བོས་བསགས་པའི་ལེགས་བྱས་ཀྱིས། །འགྲན་པར་ནུས་མིན་སྦྱོར་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱིས། །བསོད་ནམས་འཕེལ་བའི་སྣང་ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས། །སྙིང་སྟོབས་ཅན་ལ་དགའ་བ་ཅི་ཡང་སྐྱེ། །ཐེག་ཆེན་བྱང་སེམས་སོ་སྐྱེའི་ཡོན་ཏན་གྱི། །ཆ་ཤས་ཙམ་ཡང་ལྡན་པ་མིན་བཞིན་དུ། །བྱང་སེམས་འཕགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་རློམ་སྟེ་སྣ་ཡི་རྩེར། །མཛུབ་མོ་འཛུགས་པ་འབངས་ལ་རྒྱལ་པོ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གསུམ་པ་བཟོད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དེའི་འོག་ཏུ་ངེས་པར་བརྟན་པ་གསུངས་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་བསོད་ནམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བས་བསོད་ནམས་རྣམ་པར་སྤེལ་བའི་རང་དབང་དུ་གྱུར་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་སྟེ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ངེས་པར་བརྟན་པ་ཡིན་པས་ཐོབ་པའི་རིམ་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྦྱོར་ལམ་བཟོད་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བརྟན་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ཞེས་ནི་མདོ་ལས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་གསུམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་རིགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ་ཅིང་གཞན་དོན་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་པ་ཐོབ་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གསུམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་འགྲེལ་པ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྦྱོར་ལམ་བཟོད་པ་ཆོས་ཅན། ངེས་པར་བརྟན་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། ཐབས་ཤེས་ཀྱི་རྟོགས་པ་བརྟན་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པའི་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། ཐབས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ལྟར་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཡང་དག་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མཉམ་གཞག་གི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཐོབ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གསུམ་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་གོང་དུ་སྨོས་པ་སུམ་ཅུ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པའི་རིགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཐོབ་པའི་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ཆོས་མཆོག་རྩེ་སྦྱོར་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཀུན་དུ་གནས་པ་གསུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ངེས་པར་བརྟན་པར་བྱེད་པས། དེའི་རྗེས་སུ་ངེས་པར་བརྟན་པར་གྱུར་པའི་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། སེམས་ཀུན་དུ་གནས་པ་ཡིན་པས་དེ་བཤད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་སྦྱོར་ལམ་ཆོས་མཆོག་པ་དབང་རྣོན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་མཆོག་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆོས་ཅན། མདོ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པ་སྟེ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གླིང་བཞི་པ་དང་། སྟོང་དག་དང་། སྟོང་གཉིས་པ་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་ཆུ་དག་སྲང་གྲངས་ཀྱིས་གཞལ་ནུས་པ་དཔེར་མཛད་ནས། དེ་བས་བྱང་སེམས་བཞིའི་དགེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་བསོད་ནམས་མང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་ནས་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་བཞི་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཆོས་ཅན་སྔར་བཞིན། མདོ་ལས། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་བརྗོད་པ་སྟེ་བསྟན་པའི་སེམས་ཀུན་དུ་གནས་པའི་ཆོས་མཆོག་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། རྟགས་སྔར་བཞིན། མདོ་ལས་བསྔགས་ཚུལ་ཡོད་དེ། གླིང་བཞི་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་སྲང་གྲངས་དང་། ཆུ་སྐྲའི་རྩེ་མོས་བླངས་པའི་ཐིགས་པའི་ཚད་ཀྱིས་ཚད་གཟུང་ནུས་
པ་སོ་སོར་དཔེར་མཛད་ནས་དཔེ་དེ་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་ཚད་ལས་འདས་པའི་བསོད་ནམས་མང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་ནས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ནུས་ཏེ། ཚད་སྲིད་པ་ནི་སྲང་ཚད་ཀྱིས་གཞལ་བར་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་ལྟར་ནུས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། རྟགས་ལ་སོགས་པས་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་རྩེ་སྦྱོར་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། ངོ་བོ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གོ་རིམ་བཞིན་དུ། དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། སྤང་གཉེན་སོ་སོའི་དོན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེའི་འོག་ཏུ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གསུངས་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་འོག་ཏུ་འབྱུང་བས་ན་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཕྱིར།

མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ། གཉིས་པ་ལ། སྤང་བྱ་རྟོག་པ་བཤད་པ་དང་། གཉེན་པོ་རྩེ་སྦྱོར་བ་བཤད་གཉིས། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན་པ། རྒྱས་པར་བཤད་པ། དོན་བསྡུ་བ་གསུམ། དང་པོ་ལ། གཟུང་རྟོག་མདོར་བསྟན་པ། འཛིན་རྟོག་མདོར་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རེ་ཞིག་དང་པོར་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པོ་གསུངས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པས་དེ་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཐེག་ཆེན་མཐོང་སྤང་འཇུག་པ་དང་ནི་ལྡོག་པ་ལས་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཆོས་ཅན། སོ་སོར་དགུ་དགུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་དེ། དམིགས་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བས་དགུ་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་འཛིན་པ་མིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རང་གི་ཞེན་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་དག་ལ་ལེན་པ་དང་ལྡོག་བྱར་བདེན་པར་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དག་ལ་འདོར་བའི་སྒོ་ནས་གཟུང་བའོ། །ཞེས་འཇུག་བྱ་དང་ལྡོག་པའི་གཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཐོང་སྤང་ཆོས་ཅན། མཐོང་སྤང་ཉོན་མོངས་པ་དང་འདྲ་བར་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཆོས་ཅན། སོ་སོར་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དབྱེ་བ་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དག་ཏུ་འཛིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡུལ་དངོས་པོའི་གནས་ཚོད་དང་མ་འབྲེལ་བར་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བའི་ལོག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། འཇུག་ལྡོག་གི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་བསྟན་ནས། འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པོ་བསྟན་ཚུལ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་གཞུང་འོག་མས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་འཕགས་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་དབྱེ་བས་སེམས་ཅན་རྫས་ཡོད་དང་སྐྱེས་བུ་བཏགས་པར་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་དག་ཏུ་འདོད་པ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། སོ་སོར་དགུ་དགུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་དེ། ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བས་དགུ་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཟུང་བའི་དོན་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་རྣམ་རྟོག་དེ་དག་ཆོས་ཅན། གང་གིའང་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་འཛིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདོད་པ་དེ་ལྟར་མི་རིགས་ཏེ། ཡུལ་དེ་དག་གི་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་འཛིན་པ་ཡི་ངོ་བོས་སྟོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ལོག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གང་ཟག་རྫས་ཡོད་དང་། འཕགས་པའི་སྐྱེས་བུ་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་འཛིན་པ་དག་དམིགས་ཡུལ་དུ་ཡོད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་མཐོང་སྤང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མཐོང་སྤང་འཛིན་རྟོག་ནི་ཆོས་ཅན། སོ་སོར་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ་དམིགས་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འཛིན་རྟོག་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དག་ཏུ་འཛིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རང་ཡུལ་ཕྱིན་ཅི་ལོ་ག་ཏུ་སྣང་བའི་ལོག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་གྱི་གནས་ཚོད་དང་མཐུན་པར་འཛིན་པའི་ངོ་བོས་དབེན་པའི་ལོག་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཡུལ་དང་དངོས་པོར་གྱུར་པ་དེ་དག་གང་གིའང་གཟུང་བའི་དོན་དག་ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། གཟུང་བའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞིག །དེའི་ཚེ་ཡུལ་གང་གིའང་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། གཟུང་རྟོག་རྒྱས་པར་བཤད་པ། འཛིན་རྟོག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་བཤད་པ། ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། འཇུག་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་དགུ་ཡིན་ཞེ་ན། འཆད་ཚུལ་ཡོད་དེ། གཞུང་འོག་མས་འཆད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འཇུག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་གྱི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགུར་འདོད་དེ། བྱང་སེམས་ཀྱི་འཇུག་བྱ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་ངེས་པ་དང་ནི། བྱང་ཆེན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ལམ་དང་། ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བའི་དམིགས་པ་དང་། གཉེན་པོ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་འཇོམས་པའི་ནུས་པ་དང་། རང་གིས་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་པ་དང་། གཞན་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་། གཞན་དོན་དེའི་ལས་སུ་བྱ་བ་དང་། གཞན་དོན་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་དམིགས་ནས་འཇུག་བྱར་བདེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི་འཇུག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་གྱི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་ཆོས་ཅན། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་རྩེ་མོའི་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྤང་བར་བྱ་བར་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དངོས་སུ་གཞོམ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་དབེན་པའི་ལམ་ཕྱིན་དྲུག་གིས་དབེན་པའི་བྱང་སེམས་དོན་དམ་པར་མ་ཐོབ་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཐོབ་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་བདེན་པར་ཞེན་པའི་མ་རྟོགས་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་ཡིན་ཏེ། བྱང་སེམས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བྱ་ལ་འཇུག་བྱར་བདེན་པར་ཞེན་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་བསལ་གཉིས་གཞན་ལའང་འགྲེ། ངེས་པར་ས་མི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་ངེས་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། བདེན་སྟོང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། ཐམས་ཅད་སྣང་བརྙན་ཙམ་དུ་ཟད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་བླང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཉེན་པོས་སྐྱོན་མཐོང་བ་སྔོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་དོར་བར་བྱ་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཇོམས་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་རང་གི་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་དམན་ཞིང་འབྲས་བུ་གྱ་ནོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་དུ་རིགས་ངེས་པ་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ས་ཐག་སྲིང་བར་བྱེད་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང་མཐུན་པར་བརྒྱ་བྱིན་སོགས་སུ་སྤྲུལ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ལས་བྱེད་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། གཞན་དོན་བྱེད་པའི་ཡང་དག་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་གསུང་བ་ཉིད་དུ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། སྨྲས་པ། མཐའ་ཡས་ཤེས་བྱའི་བང་མཛོད་ཀུན་ལ་རང་གིར་སྤྱོད་པའི་ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ་རྩོད་དུས་འདིར། །རལ་པའི་ཅོད་པན་རིང་དུ་དོར་ནས་རུང་མཐུན་གོས་ཀྱི་མཚམས་སྤྲིན་གཞོན་ནུར་རྗེས་ཆགས་པ། །གང་གི་གསུང་རབ་འཆད་མཁས་དབྱངས་ཀྱིས་རིགས་སྨྲ་ཕལ་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ཤིང་རྟ་འགུགས་པ་དང་། །ཡོན་ཏན་ཕུང་པོའི་ཁུར་གྱི་ལྕི་བས་རྡུལ་གྱི་རྒྱུན་ལ་ཉལ་འགྲོའི་ཟོལ་འཛིན་མཉམ་དུ་བྱས། །ལྷ་དབང་འདྲེན་བྱེད་སྟོང་གིས་མ་མཐོང་ཞིང་། ཁྱབ་འཇུག་འཇུག་པ་བཅུ་ཡིས་མ་ཐོབ་པའི། །མི་ཕམ་མགོན་གྱི་ལུགས་སྲོལ་ལྟ་བ་འདི། །ཡོངས་འཛིན་མཁས་པའི་དབང་པོའི་དྲིན་དུ་འཁུམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ལྡོག་པའི་རྟེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅན་གྱི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པོ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་དགུ་ཡིན་ཞེ་ན་ཡོད་དེ། གཞུང་འོག་མས་འཆད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། བྱང་སེམས་ཀྱི་ལྡོག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་དམན་ལམ་ལ་ལྡོག་བྱར་བདེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འདི་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་དགུའི་བདག་ཉིད་ཡོད་དེ། སྲིད་པ་དང་ཞི་བའི་མཐར་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་ཐེག་ཆེན་ལས་རྟོགས་པ་དམན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་དང་ནི། ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་། གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཚང་བ་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཐར་པར་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱི་འགྲོ་བ་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཆེད་དུ་བྱ་བ་ཆེན་པོ་གསུམ་ལས་ལོག་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་། སྤངས་པ་ཉི་ཚེ་བའི་ལམ་ལ་དམིགས་པ་དང་། རྟོགས་པ་མཐོ་དམན་གྱི་རིགས་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཞི་མཐའ་མངོན་དུ་མ་བྱས་བར་དུ་ཐེག་ཆེན་ལ་གནས་པ་དང་འཇུག་པ་ལ་རྨོངས་པའི་ལམ་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཞི་མཐའ་མངོན་དུ་བྱས་པའི་རྗེས་ལ་རྣམ་མཁྱེན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དམིགས་ནས་ལྡོག་བྱར་བདེན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། བྱང་སེམས་ཀྱི་ལྡོག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་བླང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ། ཐེག་ཆེན་རིགས་ངེས་པ་ལ། ཉེས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གནས་པས་ལྡོག་པར་བྱའོ། །ཞེས་བདེན་པར་འཛིན་པའི་གཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་ཆོས་ཅན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྤང་བར་བྱ་བར་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱིས་དངོས་སུ་གཞོམ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དགུ་པོ་གང་ཞེ་ན། ཐར་ལམ་དུ་ཞུགས་ཀྱང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་ལྟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་དམན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་དམིགས་ནས་ལྡོག་བྱར་བདེན་པར་ཞེན་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་ཡིན་ཏེ། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤང་བྱ་ལ་ལྡོག་བྱར་བདེན་པར་ཞེན་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཆོས་གཉིས་གཞན་བརྒྱད་ལའང་སྦྱར་རོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་གི་གཉེན་པོ་ཚང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་ལམ་མ་ཚང་བ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། སྲིད་པ་ཐ་མའི་ཚེ་ཡང་དེ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་གདམས་ངག་ལ་ལྟོས་པ་དང་། བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐར་པར་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་འགྲོ་བ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། ཆེད་དུ་བྱ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་ཀྱི་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལ་མི་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ལོག་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོ་ཙམ་སྒོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྤངས་པ་ཉི་ཚེ་བའི་ལམ་གྱི་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། གཞི་ལམ་ལ་བདེན་པར་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་དང་པོ་རྒྱུན་ཞུགས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་མཐོ་དམན་གྱི་རིགས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། མ་རིག་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཤེས་སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་མ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་མཐའ་མངོན་དུ་མ་བྱས་བར་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་དང་དེའི་ལམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱིས་འགྲོ་བ་མི་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྟོགས་རིགས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམན་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཇུག་ཏུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་དམིགས་ནས་ཆོས་ཅན། གཉིས་པ་འཛིན་རྟོག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས། རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་བཤད་པ་དང་། བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་རྟེན་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་རྫས་སུ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་དགུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡོད་དེ། གཞུང་འོག་མས་འཆད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འཛིན་པ་དང་པོ་རྫས་འཇིག་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་དགུར་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འཛིན་པ་དང་ནི་འདོར་བར་གང་ཟག་ལ་དམིགས་པ་དང་། གནས་ལུགས་ཀྱིས་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དང་། ཁམས་རྣམས་ནི་གསུམ་ཆར་དང་ཉེ་བར་འབྲེལ་བའི་དང་། བདེན་པར་བཟུང་ནས་གནས་པའི་དང་། ཐམས་ཅད་ལ་བདེན་མེད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དང་། ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པའི་དང་ནི། མཚན་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པའི་དང་། རྣམ་མཁྱེན་དུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་མྱུར་དུ་འགྲོ་བ་ལས་ཉམས་པའི་གང་ཟག་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་བདེན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་རྟོག་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སོ་སྐྱེའི་རྫས་འཛིན་ལ་དོན་དམ་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་རྣམ་པ་དགུ་ཆོས་ཅན། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་རྩེ་མོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྤང་བར་བྱ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་དངོས་སུ་གཞོམ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དགུ་པོ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། དོན་དམ་པར་མེད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་འཛིན་པ་དང་སྐྱོན་གཏོང་བའི་གང་ཟག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་བདེན་པར་ཞེན་པ་ཀུན་བརྟགས་ཆོས་ཅན། རྟགས་ཆོས་གཉིས་སྔ་མ་བཞིན་དགུ་ག་ལ་སྦྱར་རོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་བདེན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་ཆར་དང་ཉེ་བར་འབྲེལ་བའི་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལ་མི་གནས་པས་བདེན་པར་བཟུང་ནས་གནས་པའི་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་ལ་བདེན་པར་མངོན་པར་མ་ཞེན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བདེན་མེད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཏགས་པ་བ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཆོས་ཅན། གནས་ལུགས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པའི་མ་ཆགས་པས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་མ་ཞེན་པ་མངོན་དུ་འགྲོ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པའི་ཆོས་ཅན། མཚན་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་སྒོམ་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཆོས་ཅན། རང་གཞན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་མ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་མཁྱེན་དུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་ཐོགས་པའི་གང་ཟག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་བདེན་པར་ཞེན་པ་ཀུན་བཏགས་ཆོས་ཅན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ། མཚམས་སྦྱར་བ་རྩ་བ། འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། འཕགས་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་བཏགས་པར་ཡོད་པའི་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ལ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་དགུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡོད་དེ། གཞུང་འོག་མས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཆད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་གཞན་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆེད་དུ་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དམིགས་པ་དང་། ལམ་ཕྱིན་དྲུག་ལ་ལམ་མིན་པར་ངེས་པར་འཛིན་པའི་དང་། རྒྱུ་དགག་པ་དང་བཅས་པའི་འབྲས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་དང་། ལམ་དངོས་པོ་རྒྱུན་མི་ཆད་དུ་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་དང་། གཟུགས་སོགས་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པའི་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ནི་འཇིག་ཅིང་ཉམས་པའི་དང་། རྫོགས་བྱང་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འདོད་པ་མེད་པའི་དང་། རྒྱུ་ཤེར་ཕྱིར་སྒོམ་པ་མེད་པའི་དང་། བདུད་སོགས་ཕྱིར་རྒོལ་བར་ནི་དམིགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་བདེན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། བཏགས་པའི་དངོས་པོ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་ལ་དམིགས་པའི་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ཀུན་བཏགས་རྣམ་པ་དགུ་ཆོས་ཅན། མཐོང་བའི་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་སྤང་བར་བྱ་བར་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱིས་དངོས་སུ་གཞོམ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དགུ་པོ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་དམན་པའི་ཐེག་པར་ངེས་པར་འབྱུང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ཆེན་པོ་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་བདེན་པར་ཞེན་པ་ཀུན་བཏགས་ཆོས་ཅན། རྟགས་ཆོས་གཉིས་སྔ་མ་བཞིན་དགུ་ག་ལ་སྦྱར་རོ། །ཐེག་ཆེན་རང་གི་མངོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་འདོད་པའི་ལམ་མེད་པས་ལམ་གཞན་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་ལམ་མ་ཡིན་པར་ངེས་པར་འཛིན་པའི་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་དང་རྒྱུ་འགག་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོས་གནས་པ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་ཆོས་ཅན། བདེན་འཛིན་གྱི་བར་ཆད་མེད་པ་དང་ཅིག་ཤོས་སུ་བར་ཆད་དང་བཅས་པར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་གྱི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་རྒྱུན་མི་ཆད་དུ་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་ཆོས་ཅན། ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པའི་བྱ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་མི་གནས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པའི་ཆོས་ཅན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་འཇིག་ཅིང་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན། དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་ཙམ་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཆོས་མེད་པར་བཟུང་ནས་རྫོགས་བྱང་ལ་དོན་གཉེར་གྱི་འདོད་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུ་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན། སེར་སྣ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པར་བྱས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་བདུད་ལ་སོགས་ཕྱིར་རྒོལ་བའི་དངོས་པོར་དམིགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་བདེན་པར་ཞེན་པ་ཀུན་བཏགས་ཆོས་ཅན། གསུམ་པ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ལྟར་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དགུ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་རྟོག་དེ་དག་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་རྩ་བའི་ཕྱེ་བའི་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་རྣམ་རྟོག་དེ་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་གི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པར་ཕྱེ་ནས་སོ་དྲུག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྩ་བའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བའི་རྣམ་རྟོག་རྣམ་པ་བཞི་ཉིད་ལས་ཡན་ལག་གི་དབྱེ་བས་སོ་སོར་ཕྱེ་ན་མཐོང་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་དགུ་བཞི་སོ་དྲུག་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། སྤང་བྱའི་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བས་དེ་སྤོང་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡང་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་གཉེན་པོ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ་ལ་གསུམ། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་རྒྱུ། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆེན། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་རང་གི་ངོ་བོ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཉན་པོ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ནས་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། མཐར་ཐུག་གི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་རྒྱུ་གང་དང་བཅས་པས་བྱང་ཆེན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་གཞན་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་པའི་ཐབས་སྟོན་པ་དང་བྱང་ཆེན་དེའི་རྒྱུ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ཚིག་དོན་ནི་ཡོངས་སུ་གཏོད་པ་དང་། བྱང་ཆེན་དེ་ཐོབ་པའི་བསོད་ནམས་མང་པོ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སྦྱོར་ལམ་མཉམ་གཞག་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་བར་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་བར་ཆད་མེད་པར་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གསུམ། བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་པ། དེའི་རྒྱུ་ལ་འགོད་པ། རང་ཉིད་བར་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུ་སྒོམ་པའོ། །དང་པོ་ནི། འོག་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་གདུལ་བྱ་གཞན་དག་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་སོགས་སྟོན་པས་རབ་ཏུ་འགོད་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་ལམ་ཆོས་ཅན། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་བར་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་འདྲའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱེད་བྱེད་དང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་གདུལ་བྱ་དེ་དག་གནས་ལུགས་སྟོན་པའི་ཡང་དག་པའི་ཚིག་དང་དོན་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་གཏོད་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྦྱོར་ལམ་ནི་ཆོས་ཅན། དེ་འདྲའི་རྒྱུ་གཉིས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་འདྲའི་སྐྱེད་བྱེད་གཉིས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་བར་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་མཉམ་གཞག་ཏུ་རང་གི་སྒོམ་ཞིང་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་གཞན་ལ་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སྦྱོར་ལམ་མཉམ་གཞག་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཅན། དེ་འདྲའི་རྒྱུ་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་འདྲའི་སྐྱེད་བྱེད་གསུམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གསུམ། རང་ལུགས་ཀྱི་བྱང་ཆེན་ངོས་གཟུང་བ་དངོས་པོ་བདེན་པར་ཁས་ལེན་པ་ལ་དེ་མི་འཐད་པ། མཐར་ཐུག་གི་བྱང་ཆེན་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་སྟོང་དུ་ཁས་བླང་དགོས་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། གང་གི་དོན་དུ་མཐོང་བའི་ལམ་རྒྱུ་དེ་ལྟ་བུ་དང་བཅས་པས་སྐྱེད་པར་བཞེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡོད་དེ། བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དེ་འཆད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། ཚིག་དོན་དང་། མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དྲི་མ་དོན་དམ་པར་ཟད་པ་མེད་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བར་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་དག་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ཟད་མི་སྐྱེ་ཤེས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྲི་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པ་ཟད་མེད་སྐྱེ་མེད་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། དགག་གཞན་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག །དྲི་མ་ཟད་སྐྱེ་བདེན་མེད་དུ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་བཟོད་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། རྟགས་གསལ་སླ། ཁ་ཅིག །གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་མེད་ཟེར་ན། དེ་ཡོད་པར་ཐལ་། ཐེག་ཆེན་གྱི་བར་ཆད་མེད་ལམ་དེ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་ཆོས་མཆོག་སྐད་ཅིག་ཐ་མའི་ཡེ་ཤེས་དེ་རང་འབྲས་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དངོས་སུ་འབྱིན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེས་རང་འབྲས་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གང་རུང་གི་དེ་དངོས་སུ་འབྱིན་པ་ནི་གང་ཞིག །ཕྱི་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་དེར་ཐལ། དེ་ཚོགས་སྒྲུབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། ཟད་མི་སྐྱེ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་བྱང་ཆེན་གྱི་མཚན་ཉིད། གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ། ཁོ་ན་རེ། ལོངས་སྐུ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། རྒྱུད་བླ་མར། བཟོ་དང་སྐྱེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་སྟེ། ལོངས་སྐུས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པ་ལ་དགོངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྐྱེས་པ་འདས་ད་ལྟར་དང་མ་སྐྱེས་པ་མ་འོངས་པ་ཉིད་དུ་དངོས་སྨྲ་བས་བདེན་པར་བཏགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་མེད་དེ། དོན་དམ་པར་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལྟར་ཡང་འཐད་དེ། དབུས་མཐའ་ལས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཏོགས་པར། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་འབྱུང་བ་དེས་ནའི་ཕྱིར། སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་མེད་དེ། དོན་དམ་པར་གཅིག་དང་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེས་ནའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་པདྨ་བཞིན་དུའོ། །རྟགས་གྲུབ་སྟེ། རྒྱུ་ལ་དཔྱོད་པ་རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མའི་རྟགས་དང་འབྲས་བུ་ལ་དཔྱོད་པ་ཡོད་མེད་སྐྱེ་འགོག་གི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ལ་སོགས་པས་བདེན་པ་འཐད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་པ་དེས་ནའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་སྐུ་གསུམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་མཁྱེན་ནི་ཆོས་ཅན། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་དྲི་མ་རྣམས་དོན་དམ་པར་ཟད་པ་མེད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས། རིགས་པ་དང་འགལ་བས་དགག་པ་དང་། ཁས་བླངས་དང་འགལ་བས་དགག་པའོ། དང་པོ་ལ་གསུམ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། དངོས་པོར་སྨྲ་བ་གང་དག་དྲི་མ་བདེན་གྲུབ་ཀྱི་དངོས་པོ་སྔར་ཡོད་འཇིག་པའི་བསམ་པས་ཟད་པ་ལ་ཟད་དོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་དང་དྲི་མ་བདེན་གྲུབ་ཀྱི་དངོས་པོ་སྐྱེ་འཕྲོ་ཆད་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་བསམ་པས་མི་སྐྱེ་བ་ལ་མི་སྐྱེའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་དེ་ལྟར་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཅན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དེ་བྱང་ཆེན་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་དོན་དམ་པར་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེས་ནའི་ཕྱིར། གང་གི་ཕྱིར་ན་དྲི་མ་བདེན་སྟོང་དུ་བསྒྲུབས་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཞེས་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དྲི་མ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་ཁས་ལེན་པ་ལ་རིགས་པས་གནོད་པ་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཐེག་ཆེན་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ལམ་གྱིས་ནི་ཆོས་ཅན་། ཤེས་སྒྲིབ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རིགས་བདེན་གྲུབ་སྔར་ཡོད་ཅི་ཞིག་ཟད་ཅིང་བདེན་གྲུབ་སྐྱེ་འཕྲོ་ཆད་པའི་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་རྣམ་པའི་འགོག་བདེན་ཅི་ཞིག་ཀྱང་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བདེན་གྲུབ་ཀྱི་དྲི་མ་སྔར་ཡོད་གསར་དུ་འགག་པའི་འགོག་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་ལ་ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤེས་སྒྲིབ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་བདེན་གྲུབ་སྔར་ཡོད་སྐྱེས་པ་ནི་ཅི་ཞིག་ཟད། སྐྱེ་འཕྲོ་ཆད་པའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་མ་སྐྱེས་པ་རྣམ་གྲོལ་ལམ་ནི་ཅི་ཞིག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་དྲི་མ་སྐྱེས་པ་ཟད་པ་དང་དྲི་མ་མ་སྐྱེས་པ་དག་སྐྱེ་བའི་གེགས་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགོག་བདེན་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པས་སྟོངས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེས་ནའི་ཕྱིར། དེས་ན་དབུ་མ་པ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་གཞུང་ལུགས་ཁོ་ན་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་རྗེ་བཙུན་གྱིས་དགོངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། དྲི་མ་ཟད་སྐྱེ་བདེན་གྲུབ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་བས་ནའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ་འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། དྲི་མ་བདེན་སྟོང་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་བདེན་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ས་བོན་དང་བཅས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཟད་པར་སྤངས་པར་ཁས་ལེན་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དྲི་མ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་ཁས་ལེན་པ་ལ་ཁས་བླངས་འགལ་བས་ཀྱང་གནོད་པ་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཡོད་ལ་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིས་ཤེས་བྱ་ལ་ཡང་རྨོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའི་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་གཞན་གྱི་ལུགས་དེ་ལ་བྱམས་པ་ཁོ་བོས་མཚར་དུ་བརྩིས་པ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པ་བདེན་པར་གྲུབ་ན་དེ་གཉེན་པོས་སྤོང་དུ་མི་རུང་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་འགྲེལ་པ་ལ་གཉིས། སྙིང་པོའི་དོན་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་བཤད་པ་དང་། རྩ་བའི་ཚིག་དོན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་བཤད་པ། གཟུང་འཛིན་རྫས་ཐ་དད་ཀྱིས་སྟོང་པར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་བཤད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་སྟོང་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། བསམ་བྱུང་གི་རིགས་པ། བསྒོམས་བྱུང་གི་རྣལ་འབྱོར། བསྒོམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་འབྲས་བུ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། ཚིག་དོན་དང་། མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཅན། གང་ཟག་གི་བདག་གི་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དེའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་གི་སྟོང་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། དགག་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། གཟུགས་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སས་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས། འཛིན་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་སས་འཛིན་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས། སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་སས་གཉིས་སྟོང་གི་ཤེས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་ཟེར་ན་མི་འཐད་པར་ཐལ། གཟུང་འཛིན་གྱི་ཆོས་དང་གཉིས་སྟོང་གི་ཤེས་པ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། དེ་རྣམས་ཐ་སྙད་བཏགས་པའི་བཏགས་དོན་བཙལ་བའི་ཚེ་ན་རྙེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཞི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག །དེ་འདྲའི་ས་དེ་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས། གཟུང་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས། འཛིན་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས། སྤྲོས་བྲལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་དང་བཞི་ཡོད་པས། དང་པོ་ཉན་ཐོས་སྡེ་པ་དང་། གཉིས་པ་སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་པ། གསུམ་པ་སེམས་ཙམ་རྣམ་རྫུན་པ། བཞི་པ་དབུ་མ་ལ་སྦྱོར་ཟེར་ན། གཟུང་བ་རྫས་གཞན་མེད་པར་རྟོགས་པའི་གང་ཟག་ཡིན་ན། འཛིན་པ་རྫས་གཞན་མེད་པར་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་གང་ཟག་ཡིན་མི་དགོས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་དབྱེ་བ་དེ་འཐད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མི་འཐད་པར་ཐལ། སྔོན་པོ་སྔོར་སྣང་དབང་ཤེས་ལས་རྫས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་མ་ཡིན་པར་ཚད་མས་ངེས་པའི་གང་ཟག་ཡིན་ན། སྔོར་སྣང་དབང་ཤེས་སྔོན་པོ་ལས་རྫས་གཞན་མ་ཡིན་པར་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་གང་ཟག་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག །གཟུགས་ཕྱི་རོལ་དོན་གྱིས་སྟོང་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་སྟོང་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སའི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྙིངརྗེ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་རྒྱལ་གྱི་རྟོགས་རིགས་སུ་གནས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས། ཁ་ཅིག །གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་དེ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སའི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། སངས་འཕགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་ཚུལ་སྔར་བཞིན། ཁ་ཅིག །གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལམ་ཞུགས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དེ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་དང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྟོགས་རིགས་སུ་གནས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས། གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མངོན་རྟོགས་གང་ཞིག །ཡོན་ཏན་དུ་མའི་རྟེན་བྱེད་པ་དེ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སའི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་གསུམ། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས། གཉིས་སྟོང་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས། བདེན་སྟོང་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་རྣམས་སུ་ཡོད། གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ། ཁོ་ན་རེ། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཚོགས་ལམ་དེ་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ཡིན་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐལ། མཚན་ཉིད་དེ་འཐད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཟེར་རོ། ཁ་ཅིག །སྔོན་པོ་དང་སྔོན་འཛིན་གྱི་བློ་ཆོས་ཅན། རྫས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། སྔོན་འཛིན་གྱི་བློ་ཡོད་ན་སྔོན་པོ་ཡོད་དགོས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔོན་པོ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམ་ཞིང་སྒོམ་པའི་ཏིང་འཛིན་ཆོས་ཅན། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ལ་དམིགས་པའི་སྒོམ་བྱུང་གི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ས་བོན་རྣམས་གང་ཟག་གི་བདག་དེས་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་དག་པར་དམིགས་ཏེ་བསྒོམས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། གང་ཟག་གི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བོར་ལ་སྐྱེ་མི་རུང་དུ་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། བསམ་བྱུང་གི་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཉམ་གཞག་ཏུ་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱ་བའི་རིམ་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། བསམ་བྱུང་གི་རིགས་པ། སྒོམ་བྱུང་གི་རྣལ་འབྱོར། བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྔོན་པོ་དང་དེར་འཛིན་པའི་བློ་ཚད་མ་དག་ཆོས་ཅན། རྫས་ཐ་དད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྔོན་པོ་སོགས་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་མཉམ་གཞག་ཏུ་སྒོམ་པའི་ཞི་ལྷག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་ཆོས་ཅན། གཟུང་བ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་སྒོམ་བྱུང་གི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ལ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་མ་བོར་བའི་ཕྲ་བས་སྟོང་ཉིད་ལ་མ་དམིགས་ཀྱང་གཟུང་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་སྒོམ་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྔོན་པོ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན་། གཟུང་བ་དོན་གཞན་མེད་ན་དེར་སྣང་བའི་འཛིན་པ་མ་འཁྲུལ་བ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ངེས་པར་འཛིན་པས་འཛིན་པའི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་མ་འཁྲུལ་བར་འཛིན་པ་ཙམ་དེ་ཡང་བསལ་ཏེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་འདི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་བྱས་ནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྗེས་ཐོབ་དུ་བྱ་བའི་རིམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཉམས་ལེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། བསམ་བྱུང་གི་རིགས་པ། སྒོམ་བྱུང་གི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་བཞིན། གཉིས་པ་ནི། ཡང་དག་པར་ན་གཅིག་ཏུ་བདེན་པའི་དངོས་པོ་དང་། དེས་བཀག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པར་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སྒོམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆོས་ཅན། ཕྲ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ལ་གནས་པའི་སྒོམ་བྱུང་གི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་བསྒོམས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ལ་གསལ་སྣང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྲུབ་པ་ན་རྣལ་འབྱོར་པས་ཉོན་མོངས་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡང་སྤོང་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཏུ་འཁྲུལ་བའི་མཚན་མ་ཤེས་སྒྲིབ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱིས་ས་བོན་མཐའ་དག་སྤངས་པ་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་བློ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པར་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ལྟར་ཡང་དག་པར་ཏེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མཁས་པས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་དང་དངུལ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མ་འདྲེས་པར་འབྱེད་ཤེས་པ་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་དོན་དམ་དུ་ཡོད་པ་ལ་གནོད་བྱེད་བསྟན་པ་དང་། དེ་ཁས་ལེན་པ་དང་ཤེས་སྒྲིབ་ཀྱི་ས་བོན་སྤོང་ནུས་པར་ཁས་བླངས་པ་འགལ་བ་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན་། སྐད་ཅིག་མའི་ཆོས་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་གཉེན་པོ་དང་སྤང་བྱ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་མེད་དེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གཉེན་པོས་སྤང་བྱ་དེ་དག་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གནོད་པ་མི་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། སྒྲིབ་གཉིས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཐོགས་བཅས་ཀྱི་རྫས་མེད་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་བཞིན་དུ། སྒྲིབ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོ་གསར་དུ་བསྐྱེད་དུ་མེད་པ་དང་། སྒྲིབ་གཉིས་སྤང་དུ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་འཛིན་དགོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤངས་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། གཉེན་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་ཁས་ལེན་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དངོས་སྨྲ་བ་དེ་ལ་ནི་ཁོ་བོས་མཚར་དུ་བརྩིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱམས་པས་གསུངས་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། དངོས་སྨྲ་བ་གཞན་དག་གིས་དམ་བཅས་པ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་ལྡོག་པས་ཁྱབ་པ་གང་ཞིག །དེ་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པ་སྤང་དུ་མི་རུང་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། སྒྲིབ་པ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱོགས་བསལ་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱོགས་བརྟན་པོར་མཛད་པས་ཐར་འདོད་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ཁོ་ན་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །ཞེས་འཆད་ཚུལ་ཡོད་དེ། བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གནས་པའི་ཕྱོགས་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། རྨོངས་པའི་ཚང་ཚིང་སྟུག་པོར་མལ་བཅས་ཤིང་། །མི་བཟད་ཞེ་སྡང་འཆི་བའི་རྣོ་ངར་ཅན། །གསུང་རབ་རི་དྭགས་སྲོག་མཐར་གཏོང་བྱེད་པའི། །མཁས་རློམ་གཅན་གཟན་དེ་རྗེས་སུ་ཞིག་འཇུག །སྐྱེ་བའི་ཆུ་ཀླུང་རྒས་པའི་རྦ་རླབས་འཁྲུག །ཟུག་རྔུའི་ནད་ཀྱི་ཆུ་སྲིན་རབ་རྒྱུ་ཞིང་། །འཆི་བདག་མི་འདོད་རླུང་གིས་འཇོམས་བྱེད་པའི། །འཁོར་བའི་མཚོ་འདིར་ཤེས་ལྡན་སུ་ཞིག་ཆགས། །འོན་ཀྱང་ཐོས་པའི་མཐའ་རྒྱ་མ་བཅད་པར། །འཁོར་བ་ཉི་ཚེའི་ངེས་འབྱུང་ཕྲ་མོ་ཡིས། །མཐོན་པོའི་རི་རྩེར་བསྡད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྟ། །དམའ་མོའི་གྲོང་ཡུལ་ཉུལ་འདི་གད་མོའི་གནས། །གསུང་རབ་མང་པོར་བརྒལ་བརྟགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལེགས་དཔྱད་ནས། །དེ་དོན་ཚུལ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་འོས་མོད་ཀྱང་། །ཐོས་པ་ཤིང་གིས་ཉོན་མོངས་མེ་སྤར་བས། །རང་རྒྱུད་སྲེག་པའི་བྱེད་པོ་འདིས་ཀྱང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཞི་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས། དེ་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ། ལྟ་བ་གོམས་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། ཚིག་དོན་དང་། མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྟེན་ཅིངའབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འདི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བདེན་གྲུབ་སྔར་ཡོད་གསར་དུ་བསལ་བར་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་ཅིང་། བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྔར་མེད་གསར་དུ་གཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཁྱོད་གདོད་མ་ནས་བདེན་པར་གྲུབ་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐའ་དཔྱད་ལ། ཁ་ཅིག །དྲི་མ་བསལ་དུ་མེད་པ་དང་། གཉེན་པོ་བསྐྱེད་དུ་མེད་པ་གཞུང་གི་དོན་དུ་བྱེད་ཟེར་ན། འོ་ན་ཤེས་སྒྲིབ་སྤང་བྱ་དང་། དེའི་གཉེན་པོ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་བྱ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག །བདག་མེད་གཉིས་གཞི་དབུ་མ། དེ་གཉིས་རྟོགས་པའི་ལམ་ལམ་དབུ་མ། དེ་ཐོབ་པའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་འབྲས་བུ་དབུ་མ་ཡིན་ཟེར་ན། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དེ་གཞི་དབུ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དོན་དམ་བདེན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། རྟེན་འབྲེལ་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པས་སྟོང་པའི་ཡང་དག་པ་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཤེས་རབ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། གནས་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། རྟེན་འབྲེལ་བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཟིན་ནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྒོམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་འབྲས་བུ་ཡོད་དེ། སྒྲིབ་གཉིས་ལས་གྲོལ་བའི་རྣམ་མཁྱེན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། རྣམ་མཁྱེན་དོན་གཉེར་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འདི་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་བརྟག་ཅིངབསྒོམ་པར་བྱ་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན། རྟེན་འབྲེལ་བདེན་པར་གྲུབ་བའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་མ་ལྡོག་པར་སྒྲིབ་གཉིས་ལས་གྲོལ་བ་མི་འཐད་པ་གང་ཞིག །ཁྱོད་རྣམ་གྲོལ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། སྒྲོ་སྐུར་དང་བྲལ་བར་བལྟ་རིགས་ཏེ། ཐ་སྙད་དུ་མེད་ཅེས་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ངོ་བོས་བསལ་བ་དང་། དོན་དམ་དུ་ཡོད་ཅེས་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ངོ་བོས་བཞག་པ་མ་བྱས་པར་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་ལ་དོན་དམ་པར་མེད་པར་བལྟ་རིགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་མཐར་ཕྱིན་ན་སྒྲིབ་གཉིས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡིན་ཞིང་དོན་དམ་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་མའི་གླང་པོས་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་གཞན་ཞིག་ཕམ་པར་བྱས་པ་བཞིན་དུ། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་གཉེན་པོ་རྫུན་པས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གནས་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྣང་ཞེན་མཐའ་དག་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་ངོ་བོ་བཤད་པ་ལ་དངོས་ཀྱི་དོན་དང་། སྤངས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། དེ་ལྟར་བྱང་ཆེན་གྱི་ཞར་ལ་འོངས་པ་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་བརྗོད་ནས། རྣལ་མ་དཀྱུས་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དོན་མཐོང་བའི་ལམ་ཉིད་གསུང་ཚུལ་ཡོད་དེ། གཞུང་འོག་མས་འཆད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རེ་རེར་ནི་དྲུག་ཀ་ཕན་ཚུན་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་གཅིག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཡིས་བསྡུས་པ་བར་ཆད་མེད་ལམ་དེ་ཆོས་ཅན། སྐབས་འདིར་མཐོང་བའི་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། ཤེས་སྒྲིབ་མཐོང་སྤང་གི་ས་བོན་དངོས་སུ་འཇོམས་པའི་མངོན་རྟོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། དངོས་ཀྱི་དོན་དང་། དེའི་བྱེད་པ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་སོ་སོར་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་རེ་རེ་ཕན་ཚུན་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་ལྡོག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་པ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པས་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རྩེ་མོའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐབས་འདིར་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། སྔར་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྐྱེས་པ་ན་མཐོང་སྤང་ཤེས་སྒྲིབ་དེ་དག་གིས་བསྡུས་པའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་སྤངས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་སྤངས་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་འདྲའི་རྣམ་རྟོག་ཆོས་ཅན། བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། མཐོང་སྤང་ཤེས་སྒྲིབ་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རེ་རེ་ལའང་། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བས་སོ་སོར་རྣམ་པ་དགུ་དགུར་ཕྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་དེ་ལ་དབང་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བསྟན་ཚུལ་ཡོད་དེ། བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དེ་ནས་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྤང་བྱ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་བྱེད་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་ཏེ། མཉམ་གཞག་ཏུ་སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། རྗེས་ཐོབ་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལུགས་མཐུན་དང་ལུགས་མི་མཐུན་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། མཉམ་གཞག་ཏུ་བསྒོམ་པའི་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཤེས་མཐོང་གིས་བལྟས་ནས་འདའ་བར་བྱ་བའི་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དམན་ལམ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་རྣམ་གྲོལ་ལམ་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་མཉམ་གཞག་ཏུ་སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་སྤང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དེ་ལས་ལངས་པའི་དུས་ཕྱིས་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་འགགས་ཞེས་སོགས་རྣམ་བྱང་ལུགས་མཐུན་དང་། རྒ་ཤི་འགགས་པ་སྐྱེ་བ་འགགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་བྱང་
ལུགས་མི་མཐུན་དང་། རྒ་ཤི་སྐྱེ་བ་ལས་བྱུང་ཞེས་སོགས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། འཕགས་པའི་བདེན་བཞི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར།

སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ། གསུམ་པ་ལ། གཉེན་པོ་སྒོམ་ལམ་བཤད་པ་དང་། སྤང་བྱ་རྟོག་པ་བཤད་པ་དང་། གཉེན་པོས་སྤང་བྱ་སྤངས་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ། དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་བརྗོད་ནས་རྟེན་སྒོམ་པའི་ལམ་གསུངས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རྟེན་ཚད་མས་གྲུབ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ན། བརྟེན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་སླ་བ་དེའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། ཚིག་དོན་དང་། མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ས་བརྒྱད་པ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཆོས་ཅན། ཐོད་རྒལ་སྙོམས་འཇུག་གི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། ཐོད་རྒལ་དངོས་གཞིའི་སྔོན་འགྲོ་འགོག་པ་དང་བཅས་པའི་སྙོམས་འཇུག་དགུ་ལ་བར་དུ་གང་ཡང་མ་སྤེལ་བར་ལུགས་མཐུན་མི་མཐུན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཡར་སོང་ཞིང་། མར་འོངས་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་མངོན་རྟོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ས་བརྒྱད་པ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་མཉམ་གཞག་མིན་པའི་ས་ལ་འདོད་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མཚམས་བཟུང་སྟེ་བར་ལ་འདོད་སེམས་སྤེལ་བའི་སྙོམས་འཇུག་ཆོས་ཅན། ཐོད་རྒལ་དུ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དངོས་གཞི་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་དང་པོར་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །དེ་ལས་ལངས་པ་དང་འདོད་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད། དེ་ལྟར་གཅིག་བརྒལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནས་སྲིད་རྩེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །དེ་ལས་ལངས་པ་དང་འདོད་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད། དེ་ལྟར་གཉིས་བརྒལ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །དེ་ལས་ལངས་པ་དང་འདོད་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད། དེ་ལྟར་གསུམ་བརྒལ་ནས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །དེ་ལས་ལངས་པ་དང་འདོད་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད། དེ་ལྟར་བཞི་བརྒལ་ནས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །དེ་ལས་ལངས་པ་དང་འདོད་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད། དེ་ལྟར་ལྔ་བརྒལ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །དེ་ལས་ལངས་པ་དང་འདོད་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད། དེ་ལྟར་དྲུག་བརྒལ་ནས་གསུམ་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །དེ་ལས་ལངས་པ་དང་འདོད་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད། དེ་ལྟར་བདུན་བརྒལ་ནས་གཉིས་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །དེ་ལས་ལངས་པ་དང་འདོད་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད། དེ་ལྟར་བརྒྱད་བརྒལ་ནས་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །དེ་ལས་ལངས་པ་དང་འདོད་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ས་བརྒྱད་པ་པའི་ཐོད་རྒལ་སྙོམས་འཇུག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆོས་ཅན། སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། འགོག་པ་དང་བཅས་པའི་སྙོམས་འཇུག་དགུའི་བར་དུ་འདོད་སེམས་སྤེལ་ཏེ་སྤེལ་གཞི་དང་སྤེལ་ཆོས་མི་འདྲ་བར་སྤེལ་ཏེ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྒོམ་སྤང་ཤེས་སྒྲིབ་དངོས་སུ་འཇོམས་པའི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། ཁ་ཅིག །མར་འོང་ལ་འགོག་པ་སྤེལ་བའི་ཐོད་རྒལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ནུས་པའི་བྱང་སེམས་ཡིན་ན། ཡར་སོང་ལ་འདོད་སེམས་སྤེལ་བའི་ཐོད་རྒལ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ནུས་པས་ཁྱབ་ཟེར་ན། བྱང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་སྒོམ་ལམ་པ་ཐོད་རྒལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་ལ་དང་པོར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཚེ། ཡར་སོང་ལ་འདོད་སེམས་དང་མར་འོངས་ལ་འགོག་པ་སྤེལ་ནུས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེའི་ཚེ་ཐོད་རྒལ་གྱི་ཏིང་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས། ཁ་ཅིག་སྤེལ་གཞི་སྤེལ་ཆོས་མི་འདྲ་བ་སྤེལ་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འཕགས་རྒྱུད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་ཐོད་རྒལ་གྱི་དངོས་གཞིའི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། ཕྱིར་མི་འོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བསམ་གཏན་སྤེལ་སྒོམ་དུ་གྱུར་པའི་ཏིང་འཛིན་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཆོས་ཅན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ལ་ཏིང་འཛིན་ལ་རིམ་པ་འཆོལ་མར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག །ཐོད་རྒལ་གྱི་དངོས་གཞི་ཡིན་ན། རྒྱུ་ལམ་ཤེས་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཟེར་ན། སངས་འཕགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཐོད་རྒལ་གྱི་དངོས་གཞི་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ལ་ཏིང་འཛིན་ལ་རིམ་པ་འཆོལ་བར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ལ་མཐར་གནས་སྙོམས་འཇུག་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སྙོམས་འཇུག་དགུ་ཡི་བདག་ཉིད་དང་། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག །དམན་ལམ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་ས་ལྔ་པ་མན་ཆད་ལ་གནས་པའི་བྱང་འཕགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཐོད་རྒལ་གྱི་དངོས་གཞི་མེད་ཟེར་ན། དེ་ཡོད་པར་ཐལ། མཐར་གནས་སྙོམས་འཇུག་དགུ་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་འདོད་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་ནུས་པའི་ས་ལྔ་པ་མན་ཆད་ལ་གནས་པའི་དམན་ལམ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་བྱང་འཕགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། བྱ་རྫོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་ཐུང་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཏིང་འཛིན་གྱི་སྒོ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་ལ་ཕར་འཇུག་ནུས། ཚུར་ལྡང་བ་ནུས་པའི་དམན་ལམ་སྔོན་དུ་མ་སོང་པའི་བྱང་སེམས་མཐོང་ལམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་པའི་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གསུམ། སྦྱོར་བ་དང་། དངོས་གཞི་དང་། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བརྒྱད་པ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་ནི་ཆོས་ཅན། ཐོད་རྒལ་སྙོམས་འཇུག་གི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། ཐོད་རྒལ་དང་དངོས་གཞི་སྔོན་འགྲོར་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་འགོག་པའི་བར་དུ་ཡར་སོང་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་འགོག་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་བར་དུ་མར་འོངས་ཏེ་དེ་ལྟར་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་གཉིས་ཀྱི་བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་པ་བཞི་དང་འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་དགུ་ལ་བར་དུ་གང་ཡང་མ་སྤེལ་བར་ཡར་སོང་ཞིང་མར་འོངས་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སླར་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་དེ་ལས་ལངས་ནས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས། དེ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་ལས་ལངས་ནས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྩལ་སྦྱོང་བའི་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཐོད་རྒལ་གྱི་སྙོམས་འཇུག་བར་པ་ཆོས་ཅན། ཐོད་རྒལ་གྱི་སྙོམས་འཇུག་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་སེང་གེ་རྣམས་བསྒྱིངས་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་བཞི་ལ་འགོག་པ་སྤེལ་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྙོམས་འཇུག་བར་པ་དེ་ལས་ལངས་ནས་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་གི་དེ་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྲིད་རྩེ་ལ་དམིགས་ཏེ་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྲིད་རྩེ་ལས་ལངས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་མཚམས་ཀྱི་ངོ་བོར་བཞག་ནས་དགུ་ལ་འདོད་སེམས་སྤེལ་བའི་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་ཆོས་ཅན། ཐོད་རྒལ་གྱི་སྙོམས་འཇུག་གི་དངོས་གཞི་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པས་མཚམས་བཟུང་པ་དེའི་འོག་ཏུ་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས། དེ་ལས་ལངས་ནས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་འགོག་པ་གཅིག་པུ་བོར་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས། དེ་ལས་ལངས་ནས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་ལ། དེ་ནས་འགོག་སྲིད་གཉིས་བོར་ལ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས། དེ་ལས་ལངས་ནས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་བོར་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས། དེ་ལས་ལངས་ནས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དེ་ལྟར་གཅིག་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་བོར་ནས་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་སྤེལ་གཞི་དང་སྤེལ་ཆོས་མི་འདྲ་བའི་སྒོ་ནས་འོང་བ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་བཞི་ལ་འགོག་པ་སྤེལ་ཏེ་འགྲོ་བས་ན་མི་འདྲ་བར་འགྲོ་བའི་ས་བརྒྱད་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཆོས་ཅན། སྒོམ་པའི་ལམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། ཐོད་རྒལ་གྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་དབང་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་ཡིན་པ་དེས་ནའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གསུམ། སྤྱིའི་མཚམས་སྦྱར། སོ་སོའི་ངོ་བོ་བཤད་པ། དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་གཉེན་པོ་སྒོམ་པའི་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བརྗོད་ནས་དེའི་སྤང་བྱ་རྟོག་པ་རྣམས་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་སྤང་བར་བྱ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཟུངའཛིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་རྣམས་བརྗོད་དགོས་པས་དེའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས། གཟུང་རྟོག་བཤད་པ་དང་། འཛིན་རྟོག་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས། འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་བཤད་པ་དང་། ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། རེ་ཞིག་སྒོམ་སྤང་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྤང་བྱ་རྣམ་རྟོག་བཞི་ཡོད་པའི་དང་པོའི་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། ཚིག་དོན་དང་། མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གཉེན་པོ་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྤང་བྱ་འཇུག་པའི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་འདི་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ། མདོར་བསྡུས་པའི་གསུང་རབ་བརྗོད་བྱ་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་། རྒྱས་པའི་དེ་དང་བཅས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མགོན་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་བཏང་བའི་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བའི་གཉེན་པོ་ལ་དུས་གསུམ་དུ་འབྱུང་བའི་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དོན་དམ་པར་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་དང་། ལེགས་པའི་ལམ་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་དམིགས་ནས་འཇུག་བྱར་བདེན་པར་རྣམ་པ་རྟོག་པ་དགུ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། དགག་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ། ཁ་ཅིག །སྐབས་འདིར་བསྟན་གྱི་སྤང་བྱ་རྟོག་པ་ལྷན་སྐྱེས་ཡིན་ན། ཤེས་སྒྲིབ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཟེར་ན། གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་ལྷན་སྐྱེས་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དམན་ལམ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་བྱང་སེམས་སྒོམ་ལམ་པས་སྒྲིབ་གཉིས་ལྷན་སྐྱེས་ཅིག་ཅར་དུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག །སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་སྦྱོར་བ་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་ལམ་དང་འཇུག་པ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གཉིས་འགལ་ཟེར་ན། དེ་དང་སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་འགལ་བར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱུན་མཐའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་དང་རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་འགལ་བར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བྱ་རྫོགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མའི་ཐུང་མཐའ་གཅིག་ལ་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་གསུམ་གོ་རིམ་མ་འཆོལ་བར་དངོས་ཡུལ་དུ་བྱེད་ནུས་པའི་ས་བཅུ་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་རྒྱུན་མཐའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྣམ་བཤད་ལས་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུས་ཟོ་ཆུན་རྒྱུད། །ཅེས་པའི་དཔེ་ལྟར་ན། ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་གཅིག་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ན་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་མི་དགོས་པར་དཀྱུས་གཅིག་ལ་གོ་རིམ་མ་འཆོལ་བར་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་རྒྱུན་མཐའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱི་ཚེ་ཡིན་ལ་ཞེས་གསུངས་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། འདོད་མི་ནུས། གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། རང་གི་དམིགས་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་བྱང་སེམས་ལམ་གྱི་འཇུག་བྱའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱད་བྱར་བདེན་པར་ཞེན་པའི་བདེན་འཛིན་ལྷན་སྐྱེས་དེ་འདིར་བསྟན་སྒོམ་སྤང་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་གི་མཚན་ཉིད། སྨྲས་པ། སྒྲིབ་གཉིས་འཆིང་བའི་དགྲ་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཅིང་། །ཚོགས་གཉིས་འདབ་གཤོག་རབ་ཏུ་རྫོགས་པ་ཅན། །དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་ཟས་གཙང་སྲས་པོ་དེའི། །ལུགས་གཉིས་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདྲེས་འབྱེད་པའི་ཤིང་རྟ་ཆེ། །ཐོགས་མེད་སྨྲ་བའི་ཉི་མ་གང་དེའི་སྲོལ། །ཇི་བཞིན་འཁྲུལ་མེད་འཇམ་དབྱངས་བླ་མའི་ལུགས། །མཁས་མང་བརྒྱུད་པའི་ལུགས་སྲོལ་ཇི་བཞིན་དུ། །འཆད་འདི་དཔྱོད་ལྡན་དགྱེས་པའི་ཡུལ་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རྩེ་མོའི་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གནས་སྐབས་འདིར་བསྟན་པའི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ། དམིགས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བ་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུས་པ་ལ་དགའ་བའི་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པའི་ཆོས་མདོར་བསྡུས་པའི་བརྗོད་བྱ་དང་བཅས་པ་ལ་འཇུག་བྱར་བདེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྷན་སྐྱེས་ཆོས་ཅན། སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་སྤང་བྱ་ཡིན་ཏེ། དེས་དངོས་སུ་གཞོམ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་གྱི་མཇུག་གི་ཁྱད་པར་དང་རྟགས་གསལ་གཉིས་གཞན་བརྒྱད་ལའང་སྦྱར་རོ། །རྒྱས་པ་ལ་དགའ་བའི་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པའི་ཆོས་རྒྱས་པ་བརྗོད་བྱ་དང་བཅས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་གྱི་བསྡུས་རྒྱས་ཀྱི་དོན་ལ་སྒྲུབ་པ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཏང་བས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བའི་གཉེན་པོ་ལ་ཆོས་ཅན། མཐོང་ལམ་ལ་ལྟོས་ཏེ་བྱུང་བ་འགག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དོན་དམ་པར་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཆོས་ཅན། ཡང་དག་པའི་མཐའ་བཞིར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པས་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དོན་དམ་པར་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཆོས་ཅན། མ་འོངས་པ་རྫས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་ལམ་གྱི་དུས་ན་སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་ཀྱང་རང་དུས་ན་ཡོད་པ་ལ་ཆོས་ཅན། ཕུང་པོ་རྟག་འཛིན་སོགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཞི་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་ལ་ཆོས་ཅན། སྟོང་པ་ཉིད་གསར་དུ་རྟོགས་པར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པར་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཆོས་ཅན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་དང་པོ་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་བསྟན་ནས་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྒོམ་པའི་ལམ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཅན་བར་ཆད་མེད་ལམ་རྣམས་ཀྱི་སྤང་བྱ་ཡིན་པར་བཞེད་པའི་གཉིས་པ་ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ལ་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་མི་སྐྱེ་བ་ལ་དམིགས་ནས་དང་། བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ཆོས་སྐུ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཉན་རང་གཉིས་ལ་དམིགས་ནས་དང་། རེ་ཞིག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བྱར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་དང་། ལམ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་སྒོམ་པའི་དང་། ཕྲ་བའི་བདག་མེད་སྒོམ་པ་མེད་པའི་དང་། སྒོམ་པ་དང་སྒོམ་མེད་དེ་དག་ལས་ནི་བཟློག་པ་ཉིད་ཀྱི་དང་། གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མིན་པ་ལ་ཞེན་པའི་ཉན་རང་ལ་དམིགས་ནས་ལྡོག་བྱར་བདེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་འགྲེལ་པ་ནི། སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་དེ་ན་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ། དམིགས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བ་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་སྐྱེ་བའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་ལམ་ལ་དམིགས་ནས་ལྡོག་བྱར་བདེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྷན་སྐྱེས་དང་། གཞན་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ལ་ཐོབ་བྱར་དམིགས་པའི་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པས་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཆོས་སྐུ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་ལམ་ལ་དང་། གནས་སྐབས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་སུ་ངེས་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དེའི་ཐེག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྦྱོར་ལམ་ལ་དང་། གནས་སྐབས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་ངེས་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་རྒྱལ་དེའི་ཐེག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་རང་རྒྱལ་གྱི་སྦྱོར་ལམ་ལ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ནན་ཏན་གྱིས་སྒྲུབ་པ་མེད་པས་རེ་ཞིག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་ལ་དང་། བདེན་འཛིན་གྱི་དམིགས་གཏད་ཀྱི་བཅིངས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་སྒོམ་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྒོམ་ལམ་ལ་དང་། ཕྲ་བའི་སྟོང་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་སྒོམ་པ་མེད་པའི་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་ལ་དང་། ཕྲ་བའི་སྟོང་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ཡང་མེད་པའི་དེ་སྒོམ་པ་ཡང་མེད་མི་རྟག་སོགས་མི་དམིགས་པ་ཡང་མེད་པས་དེ་སྒོམ་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་ལ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པས་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་ཞེན་པའི་ཉན་རང་གི་ལམ་ལ་དམིགས་ནས་བྱང་སེམས་ལམ་གྱི་ལྡོག་བྱར་བདེན་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྷན་སྐྱེས་ཏེ་དགུ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་འཛིན་རྟོག་བཤད་པ་ལ་གཉིས། རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་བཤད་པ་དང་། བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་གཉིས་པ་ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་བསྟན་ནས་སྒོམ་སྤང་ཤེས་སྒྲིབ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྒོམ་སྤང་ཤེས་སྒྲིབ་རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང་པོར་གནས་པ་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བར་མདོ་ལས་བསྒྲགས་པ་གང་ཡིན་པའི་སྒོམ་སྤང་རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ། སེམས་ཅན་དུ་བཏགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་སོ་སྐྱེ་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཆོས་ཙམ་དུ་བཏགས་པའི་སོ་སྐྱེ་ལ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པས་སྟོང་པ་མིན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་ཆོས་ལ་གང་ཟག་ཏུ་གཞག་པ་ལ་དང་། བདེན་པར་ཆགས་པའི་སོ་སྐྱེ་ལ་དང་། གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་བྱང་སེམས་ལ་དང་། སྡུག་ཀུན་ཙམ་ཞི་བའི་དངོས་པོ་ཐོབ་བྱར་བྱེད་པའི་ཉན་རང་འཕགས་པ་ལ་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བྱང་སེམས་ལ་དང་། སྦྱིན་བདག་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ནི་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཉན་ཐོས་ཚོགས་ལམ་པ་ལ་དང་། ཕྱིན་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་འཁྲུགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཚོགས་ལམ་པ་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་དུ་བདེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྷན་སྐྱེས་ཏེ་དགུ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རྩེ་མོའི་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྤང་བྱ་རྫས་ཡོད་དུ་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། སྔ་མ་མཐོང་སྤང་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ། དམིགས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དགུ་ཡོད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར། དེ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། རང་དབང་པའི་གང་ཟག་རྫས་སུ་ཡོད་པར་མི་སྐྱེ་བས་ཕུང་པོ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་དུ་བདེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྷན་སྐྱེས་ཆོས་ཅན། སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་སྤང་བྱ་ཡིན་ཏེ། དེས་དངོས་སུ་གཞོམ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་སྦྱོར་ཚུལ་སྔར་ལྟར་རོ། །ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་དབང་གིས་བཞག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཕུང་སོགས་ལ་ཆོས་སུ་བཏགས་པ་ཙམ་ལ་ཆོས་ཅན། གཞི་ལམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་འཇལ་བྱེད་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མེད་པའི་སྟོབས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མ་སྤངས་པས་ཆོས་རྣམས་ལ་བདེན་པར་ཆགས་པའི་སོ་སྐྱེ་ལ་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རྟོགས་པས་གནས་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བྱང་སེམས་ལ་ཆོས་ཅན། ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་མི་བྱེད་པས་སྡུག་ཀུན་ཙམ་ཞི་བའི་དངོས་པོའི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་པའི་ཉན་རང་འཕགས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། གཟུགས་ལ་སོགས་ལ་བདེན་པར་མི་དམིགས་ཤིང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བྱང་སེམས་ལ་ཆོས་ཅན། ཕྲ་བའི་སྟོང་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་མ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་བདག་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་མ་དག་པའི་ཉན་ཐོས་ཚོགས་ལམ་པ་ལ་ཆོས་ཅན། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་གསུམ་བདེན་པར་དམིགས་ཏེ་སྒྲུབ་པས་ཕྱིན་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་འཁྲུགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཚོགས་ལམ་པ་ལ་ཆོས་ཅན། གཉིས་པ་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་བཤད་པ་ལ་གཉིས། མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསུམ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་འཛིན་རྟོག་དང་པོ་བསྟན་ནས་སྒོམ་སྤང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན་། དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྒོམ་སྤང་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་མདོར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སེམས་ཅན་དུ་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་དང་ཐ་སྙད་དེ་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཕུང་པོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་དུ་བདེན་པར་ཞེན་པ་ཡི་ཡུལ་ཅན་གཞན་སྒོམ་སྤང་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། སྒོམ་པའི་ལམ་དེ་ཡིས་རྣམ་པར་འཇོམས་པས་དེ་དང་སྤང་གཉེན་དུ་འབྲེལ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ། དམིགས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སེམས་ཅན་དུ་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་དང་ཐ་སྙད་དེར་རྣམ་པར་བཞག་པའི་རྒྱུ་ཕུང་པོར་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་དུ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་ཡུལ་ཅན་སྒོམ་སྤང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། སྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་སྤང་གཉེན་དུ་འབྲེལ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ། རྩ་བ་ལྟར་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྒོམ་སྤང་ཤེས་སྒྲིབ་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཇི་ལྟར་ན་སྒོམ་སྤང་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་རྣམ་པ་དགུ་ཡིན་ཞེ་ན་དེའི་ལན་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྒོམ་སྤང་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། དམིགས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དགུ་ཡོད་དེ། རང་གི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཇི་བཞིན་དུ་ཀུན་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་གསུམ་སྤོང་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་རྨོངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དམིགས་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བའི་ལམ་ལ་རྨོངས་པའི་དང་། ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་། ཆོས་ཅན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ངོ་བོ་གཅིག་དང་། མི་ལྡན་པ་ངོ་བོ་ཐ་དད་ལ་རྨོངས་པའི་དང་། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ལམ་མི་མཉམ་པ་ལ་རྨོངས་པའི་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རྨོངས་པའི་དང་། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གློ་བུར་བ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་རྨོངས་པའི་དང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་བདེན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་མར་བཞེད་པ་དང་དགུ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྤང་བྱ་སྒོམ་སྤང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་མ་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་པར་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དགུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་ཉན་ཐོས་ཚོགས་ལམ་པ་ལ་དམིགས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོར་བདེན་པར་རྟོག་པ་ལྷན་སྐྱེས་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དང་། གཞི་མི་རྟག་སོགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་སོ་སྐྱེ་ཐ་མལ་བ་ལ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བའི་ལམ་ལ་ཀུན་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྨོངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་བྱ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ངོ་བོ་གཅིག་དང་མི་ལྡན་པ་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་དང་། བདུད་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་ཐེག་པ་མཆོག་དམན་མི་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དང་། དྲང་དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་ངེས་དོན་དུ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་ཉན་ཐོས་ཚོགས་ལམ་པ་ལ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གློ་བུར་བར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དང་། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་གཞན་གྱིས་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དེ་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་གཉེན་པོ་སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་རྣམ་པ་བཞི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཡང་ཡན་ལག་དེའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་ན་ཐ་དད་པ་སོ་དྲུག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྤང་བྱ་རྣམ་རྟོག་ལ་ཡན་ལག་གི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་ན་སོ་དྲུག་ཡོད་པ་གང་ཞིག །སྤང་བྱའི་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དེ་སྤོང་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡང་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱ་ཆོས་ཅན། ཐེག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ཏོ་ཞེས་སྔོན་མ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་སྤངས་པ་ཁོ་ནར་རྟོགས་པ་དེ་དག་གིས་བསྡུས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་སྤངས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སྟོན་པའི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་གསུངས་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། འོག་ནས་འཆད་འགྱུར་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། ཚིག་དོན་དང་། མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཐེག་གསུམ་གྱི་སྤང་རྟོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཆོག་གིས་སྦ་བ་ཡི་སྒོམ་ལམ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྤངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་ཚོགས་ཀུན་རྣམ་པ་ཀུན་དུ་བསྟེན་པ་བྱེད་དེ། ནད་པ་ནད་ལས་གྲོལ་ཏེ་ཡུན་རིང་ལོན་ནས་དགའ་བར་དབུགས་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་ལྟར། མི་བཟད་པའི་ཡམས་ནད་དང་འདྲ་བའི་སྒོམ་སྤང་རྟོག་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་འདི་རྣམས་ཟད་ནས་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ཉོན་མོངས་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་དག་སའི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་ཚོགས་ཀུན་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟེན་པར་བྱེད་དེ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ཆུ་བོ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་གནས་སྐབས་པ་དང་མཐར་ཐུག་གི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། ཁ་ཅིག །ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་ལ་བདེན་འཛིན་ཡོད་པར་ཐལ་། ས་དགུ་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱར་གྱུར་པའི་བདེན་འཛིན་གྱི་དངོས་གཉེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན། འོ་ན། ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པའི་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་ལ་བདེན་འཛིན་མངོན་གྱུར་པ་ཡོད་པའི་ཐལ། ས་དགུ་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་དེ་རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱར་གྱུར་པའི་བདེན་འཛིན་མངོན་གྱུར་གྱི་དངོས་གཉེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག །ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒོམ་ལམ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཅན། ཐེག་པ་གསུམ་ཀྱི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་རིགས་ཐམས་ཅད་རང་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་བརྟེན་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ཚང་ཞིང་འགལ་རྐྱེན་ནད་དང་འདྲ་བའི་ཤེས་སྒྲིབ་རྟོག་པ་ཟད་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན། དེ་འདྲའི་སེམས་དཔའ་དེས་ཤེས་སྒྲིབ་རྟོག་པ་སྤངས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས། གསུམ་པ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་གིས་མཛེས་པར་གྱུར་པའི་སྒོམ་པའི་ལམ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་སྤངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་དུ་འདུ་ཞིང་འོང་བའི་རྣམ་པས་རྟེན་པར་བྱེད་དེ། ནད་པ་ནད་ལས་གྲོལ་ཏེ་དགའ་བས་དབུགས་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་དུ་མར་སྒོམ་པའི་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ་གོམས་པས་སྒོམ་སྤང་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རིགས་བཞི་པོ་འཚེ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡམས་ཀྱི་ནད་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་ཟད་ནས་གེགས་བྱེད་པ་མེད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་དེ་འདྲའི་རྟོག་པས་དེ་ལྟར་བྱེད་དེ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་ཆུ་བོ་བཞི་དག་ངང་གིས་འདུ་བ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་
གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་མཁས་པའི་དག་སའི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར།

བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ། བཞི་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ་ལ། དངོས་ཀྱི་དོན་དང་། ལོག་རྟོག་བསལ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། བསོད་ནམས་མང་པོས་མཚོན་ཏེ་བསྟན་པ་དང་། དམིགས་རྣམ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྒོམ་པའི་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་རྗེས་ལ་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དེ་རྣམ་མཁྱེན་བར་ཆད་མེད་པར་དངོས་སུ་སྐྱེད་པའི་ལམ་ཡིན་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། ཚིག་དོན་དང་། མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། མདོ་ལས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཉན་ཐོས་དང་བསེ་རུ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རང་རྒྱལ་གྱི་རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པའི་ས་དང་པོ་ལ་བཀོད་པའི་དགེ་བ་རྣམས་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་དཔེར་མཛད་ནས། དེ་བས་རང་གི་འབྲས་བུ་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མཚོན་ཏེ་བསྟན་པའི་རྒྱུན་མཐའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་པ་ཉིད་བར་ཆད་མེད་པ་དངོས་སུ་སྐྱེད་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། དགག་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག །མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་གང་ཞིག །རང་འབྲས་རྣམ་མཁྱེན་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། དང་པོ་དེར་ཐལ། རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དེར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་མཁྱེན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ། ཁ་ཅིག་མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་གང་ཞིག །ཤེས་སྒྲིབ་ཀྱི་དངོས་གཉེན་བྱེད་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། རྒྱུན་མཐའ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྒྱུན་མཐའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ལ་གནས་པའི་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཆོས་ཅན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག །མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་གང་ཞིག །རྣམ་མཁྱེན་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད། དེའི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྒྱུན་མཐའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་གསལ་སླ། གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐུག་གང་ཞིག །རང་གི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་མཁྱེན་དངོས་སུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ། ཁ་ཅིག །རྒྱུན་མཐའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁྱོད་དང་ཁྱོད་ཀྱི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་མཁྱེན་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་མཐའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་མ་ཆོད་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར་ན། དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཁས་ལེན་ན་བདེན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ཕྱི་མ་བཞག་པའམ་བསྒྱུར་བར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི། འགའ་ཞིག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ས་དང་པོ་ལ་བཀོད་ནས་བསོད་ནམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསོད་ནམས་མང་བ་དཔེར་མཛོད་ནས་དེ་བས་རང་གི་དངོས་འབྲས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བསོད་ནམས་མང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་རྒྱུན་མཐའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་དངོས་འབྲས་མང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་འབྲས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། དྲི་བ་དང་། ལན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ། བར་ཆད་མེད་རྩེ་དེའི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་འདྲི་བར་གྱུར་ན། གཉིས་པ་དེའི་ལན་སྟོན་པ་ལ། རྩ་བ། འགྲེལ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བདེན་པའི་དངོས་མེད་དེ་ཆོས་ཅན། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་འདིའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྒྲོ་འདོགས་གཅད་པར་བྱ་བའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུན་མཐའི་སྦྱོར་བའི་དུས་ཀྱི་དྲན་པ་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་ཆོས་ཅན། དེའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བཞེད་དེ། དེ་རང་དབང་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བར་ཆད་མེད་རྩེའི་རྣམ་པ་ཆོས་ཅན། ཞི་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་ཆད་མེད་རྩེའི་དམིགས་རྣམ་འདི་ཆོས་ཅན། ཤིན་ཏུ་ཟབ་སྟེ། ཁྱོད་ལ་ནི་བདེན་གཉིས་འགལ་བར་རབ་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུད་མར་རྒོལ་ཡང་ཀླན་ཀའི་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་འགྲེལ་པ་ལ། དངོས་ཀྱི་དོན་དང་། དམིགས་རྣམ་ཟབ་པར་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་སྟེ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་མེད་པ་ཆོས་ཅན། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་འདིའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་རྩ་བ་ལྟར་རོ། །རྒྱུན་མཐའི་སྦྱོར་བའི་དུས་ཀྱི་དྲན་པ་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་ཆོས་ཅན། དེའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བདེན་གཉིས་འགལ་བར་སྨྲ་བའི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཀླན་ཀའི་གླགས་མི་རྙེད་པའི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འདིའི་དམིགས་རྣམ་ཟབ་པ་ཉིད་བསྙད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་ཀླན་ཀ་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། འདི་ལ་ནི་བདེན་གཉིས་འགལ་བར་རབ་ཏུ་སྨྲ་བ་མཁས་པ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀླན་ཀའི་རྒོལ་བ་རྒྱུད་མར་འབྱུང་བའི་ཀླན་ཀ་དེ་དག་ཐབས་ལ་མཁས་པས་རིམ་གྱིས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཡིན་ཏེ། གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། འགའ་ཞིག་གཞན་ལུགས་ཀུནྡ་འགོག་བྱེད་རིགས་པའི་ཀྱིན་ཐང་ཆེར་བབས་ན། །འཐད་ལྡན་རང་ལུགས་པུཎྜ་རི་ཀའི་ཚལ་ཡང་མཉམ་དུ་གཞོམ་སྙམ་བྱེད། །དེ་འདྲའི་བརྒལ་བརྟག་མང་པོར་དཔྱད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྒོད་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ། །མ་དཔྱད་སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ལྟར་རློམ་བྱིང་འཐིབས་སྒྲུབ་པའི་དཀའ་ཐུབ་བསྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །

བསལ་བྱ་ལོག་སྒྲུབ་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསལ་བྱ་ལོག་སྒྲུབ་བཤད་པ། གཉིས་པ་ལ། མཚམས་སྦྱར་བ། རྩ་བ་། འགྲེལ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པའི་འོག་ཏུ། དེའི་བསལ་བྱ་ལོག་པར་རྟོག་པ་གསུངས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། བདེན་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བློ་ཡི་ནོར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དང་པོར་བསལ་བྱ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་བསལ་བས། བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེ་ན་དེ་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། ཚིག་དོན་དང་། མཐར་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་དམིགས་རྣམ་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་གྱི་བདེན་གཉིས་འགལ་བར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་དག་ཏུ་བཞེད་དེ། བར་ཆད་མེད་རྩེའི་དམིགས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དང་དེ་ཡི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་བདེན་སྟོང་དུ་ངེས་གཟུང་གི་རྣམ་པ་ལ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལ་དང་། དོན་དམ་བདེན་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ལ་དང་། ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་སྦྱོར་བ་ལ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་ལ་དང་། ཐབས་མཁས་དང་བཅས་པའི་ཐུབ་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཉིས་ལ་དང་། སྤང་བྱ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་ནི་དེ་སྤོང་བྱེད་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་དང་བཅས་པ་གཉིས་ལ་དང་། གཉེན་པོ་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དག་གི་དབྱེ་བ་དང་། རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་ནི། དེ་སྒོམ་པ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། དགག་གཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག །འདིར་བསྟན་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་གཞི་མཐུན་དུ་འདུར་མི་རུང་བར་འཛིན་པའི་ས་བོན་དང་། མངོན་གྱུར་བ་གང་རུང་འདིར་བསྟན་བསལ་བྱ་ལོག་སྒྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། འོ་ན། དེ་གཉིས་ཀ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱ་དེའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག །བསལ་བྱ་ལོག་སྒྲུབ་ཡིན་ན། བསལ་བྱ་ལོག་རྟོག་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཟེར་ན། ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པ་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པར་ཐལ། དེ་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དངོས་སྨྲ་བས་དབུམ་པ་ལ་འཕངས་པའི་སུན་འབྱིན་དེ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཆོས་ཅན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་མི་ནུས། ཁ་ཅིག །བདེན་གཉིས་འགལ་འཛིན་གྱི་རྟོག་པ་དེ་བསལ་བྱ་ལོག་རྟོག་གི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། དེ་བསལ་བྱ་ལོག་རྟོག་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁྱོད་དེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་འཛིན་སྟངས་དོན་མཐུན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག །ཀུན་རྫོབ་སྒོ་ཅན་གྱི་ཀླན་ཀ་ཡིན་ན། དབུ་མ་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཁས་ལེན་དངོས་སུ་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་དོན་དམ་སུན་འབྱིན་པའི་ཀླན་ཀ་ཡིན་པས་ཁྱབ། དོན་དམ་ཀུན་རྫོབ་གཉིས་གོ་ས་སྤོས་ནས་ཁྱབ་ཟེར་ན། དབུ་མ་པས་ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པ་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ་བསམས་ནས། ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པ་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པར་ཐལ། དེ་བློ་གནོད་མེད་ལ་སྣང་བའི་དབང་གིས་བཞག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡུལ་རང་གི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་སྡོད་ལུགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དངོས་སྨྲ་བས་དབུ་མ་པ་ལ་འཕངས་པའི་སུན་འབྱིན་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའ་དང་པོ་དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དབུ་མ་པས་ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པ་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ་བསམས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པ་བློ་གནོད་མེད་ལ་སྣང་བའི་དབང་གིས་བཞག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡུལ་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྡོད་ལུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གྲུབ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་ཡང་། དབུ་མ་བས་ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པ་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པར་བསམས་ནས་ས་བོན་གྱི་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པ་རང་ངོས་ནས་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དངོས་སྨྲ་བས་དབུ་མ་པ་ལ་འཕངས་པའི་སུན་འབྱིན་དེ་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའ་གཉིས་པ་དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། དེ་དབུ་མ་པས་ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པ་བདེན་པར་མེད་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ་བསམས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་པ་མེད་པ་དོན་དམ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། འདིར་བསྟན་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་གཞི་མཐུན་དུ་འདུར་མི་རུང་བར་འཛིན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཡང་ཡིན་འདིར་བསྟན་བར་ཆད་མེད་རྩེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་ཚད་མས་དམིགས་པ་དེ་འདིར་བསྟན་བསལ་བྱ་ལོག་སྒྲུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ། ཁ་ཅིག །བསལ་བྱ་ལོག་རྟོག་ལ་ལོག་སྒྲུབ་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཚུར་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་བོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས། བསལ་བྱ་ལོག་རྟོག་ངོས་གཟུང་བ་དང་། དེ་བསལ་ནས་བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་བསྐྱེད་པར་གདམས་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱེ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་བྱ་བདེན་གཉིས་སམ་དྲང་ངེས་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མི་ཤེས་པར་དེ་དག་འགལ་བར་རབ་ཏུ་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། སུན་འབྱིན་པ་ཡང་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་སུན་འབྱིན་དེ་ཇི་ཙམ་འཕངས་ནས་དཔྱད་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་མཐའ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་བར་ཆད་མེད་རྩེའི་དམིགས་པ་དང་བདེན་སྟོང་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་དེ་གཉིས་གཞི་མཐུན་དུ་འདུ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་འཐད་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བར་ཆད་མེད་པར་དངོས་སུ་སྐྱེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་དམིགས་པ་མི་འཐད་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་གྱི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཡོད་དེ། དམིགས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་བཅུ་དྲུག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་དག་བདེན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཆད་མེད་རྩེའི་དམིགས་པ་འཐད་པ་མ་ཡིན་སྙམ་པའི་བར་ཆད་རྩེའི་དམིགས་པ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། ལོག་རྟོག་དང་པོ་ཡིན་ཏེ། བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ་མངོན་གྱུར་རམ་ས་བོན་གང་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་ཀྱི་མཇུག་གི་ཁྱད་པར་དང་རྟགས་ཆོས་གཉིས་ལྷག་མ་རྣམས་ལའང་སྦྱར་རོ། །ཆོས་ཀུན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པར་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བདེན་སྟོང་དུ་ངེས་པར་བཟུང་བའི་དེའི་རྣམ་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་པས་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཆོས་ཅན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་བདེན་པར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་ཆོས་ཅན། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་པས་དེ་སྒོམ་བྱེད་ཀྱི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཆོས་ཅན། ཤེས་བྱ་ལ་བློ་རྒྱས་པའི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མེད་པས་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ལ་ཆོས་ཅན། དགེ་འདུན་གྱི་གདགས་གཞི་གཟུགས་ལ་སོགས་དོན་དམ་པར་དམིགས་པ་བཀག་པས་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་ཆོས་ཅན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པ་ལ་མི་དམིགས་པས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆོས་ཅན། རྟོགས་བྱ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་གཉིས་ཀའི་ངོ་བོར་བདེན་པར་རྟོག་པ་བཀག་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། སྤྲོས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་བདེན་པར་འཛིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕུང་པོ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་ལམ་རྣམ་པར་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པས་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ལ་ཆོས་ཅན། དོར་བར་བྱ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བ་དོན་དམ་པར་མེད་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་དག་གི་དབྱེ་བ་ལ་ཆོས་ཅན། མཚན་གཞི་ཆོས་ཅན་མེད་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྒོམ་བྱ་ལ་ཆོས་ཅན། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་པས་དེ་སྒོམ་པ་ལ་མི་འཐད་སྙམ་པའི་ཆོས་ཅན། གཉིས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་གཉིས་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་དགེ་བ་འདོད་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། བདེན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ལ་མཁས་པར་བྱས་ནས་རང་རྒྱུད་ལ་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྐྱེད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་བདེན་པ་གཉིས་ཀ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་ལོག་རྟོག་རྣམ་པ་སྟོང་དུ་བསལ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་བར་ཆད་མེད་རྩེའི་དམིགས་རྣམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ངེས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་ནས་བར་ཆད་མེད་རྩེ་བསྐྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། གཞན་རྒྱུད་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་སྐྱེད་པ་ལ་ཡང་དེ་ལ་མཁས་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱིས་ཀུན་རྫོབ་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་དོན་དམ་སུན་འབྱིན་པ་ཀུན་རྫོབ་སྒོ་ཅན་གྱི་ཀླན་ཀ་ལ་དོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དམ་པའི་སྒོ་ནས་དང་། དོན་དམ་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་ཀུན་རྫོབ་སུན་འབྱིན་པ་དོན་དམ་པའི་སྒོ་ཅན་གྱི་ཀླན་ཀ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལན་གདབ་དགོས་པ་གང་ཞིག །དེ་ལ་ཡང་བདེན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་དགོས་པ་དེས་ནའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། གཞན་གྱིས་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་ཐ་དད་པའི་ཀླན་ཀ་རྒྱུད་མར་འབྱུང་བ་དེ་ལ་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ལན་གདབ་དགོས་པ་དེ་བས་ནའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་སྐབས་བསྡུ་བ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་སྐབས་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའོ་སྟེ་ལྔ་པའི་ཚིག་དོན་མཐའ་དཔྱོད་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྩེ་སྦྱོར་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེ་ལྟར་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། ཚད་པས་གདུངས་ལ་བསིལ་བའི་ཆུ་ཀླུང་དང་། །ཕྲ་རྒྱས་ཅན་ལ་སྐེད་མེད་གཞོན་ནུ་ལྟར། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་ལུགས་ལ། །མོས་རྣམས་སྔོན་མེད་འདི་ནི་ལེགས་པའི་ལམ། །ཟས་གཙང་སྲས་པོའི་རིང་ལུགས་མ་རྟོགས་ཤིང་། །བློ་བཟང་རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་བསྟན་པ་ལ། །ཞུགས་ཀྱང་གང་དེའི་གསུང་རབ་མི་ཤེས་པ། །ཉིན་མོར་བྱེད་དང་བྱང་བསྟན་བྲག་ཁུང་བཞིན། །བློ་གྲོས་ན་ཆུང་འགྲམ་ཆང་གཟེགས་མ་ཡིས། །ལྔ་པའི་སྐབས་ཀྱི་བ་ཀུ་ལ་ཡི་ཁ། །ཕྱེ་བའི་གེ་སར་ལས་འོངས་སྙིང་པོའི་བཅུད། །ཤེས་ལྡན་རྐང་དྲུག་ཚོགས་ཀུན་ཐུངས་ཤིག་ཀྱེ། །རྣམ་དག་བསྟན་བཅོས་སྒོ་འཕར་བརྒྱ། །རྣམ་མང་ཐོས་པའི་ལྡེ་མིག་གིས། །རྣམ་གྲོལ་དོན་གཉིས་སླད་ཕྱེ་ནས། །རྣམ་མཁྱེན་ནོར་གྱི་འདོད་པ་འཇོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་
མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་རྩ་འགྲེལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་བློ་བཟང་དགོངས་རྒྱན་གདོངས་ལྔའི་དབང་པོའི་སྒྲ་དབྱངས་ཞེས་བྱ་བ་ལས། སྐབས་ལྔ་པའི་ཚིག་དོན་མཐའ་དཔྱོད་ཇི་སྙེད་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།མངྒལཾ།། །།