སྤྱི་གཞི་དེ་ལ་འཁོར་བ་དང་འདས་པ་འཁྲུལ་གྲོལ་གྱི་ཚུལ།
ལྷུན་གྲུབ་གཞི་སྣང་གི་ཤར་ཚུལ།
སྤྱི་གཞི་དེ་ལ་འཁོར་བ་དང་འདས་པ་འཁྲུལ་གྲོལ་གྱི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཞེ་ན་དེ་ལ་གསུམ་སྟེ། ༡ ལྷུན་གྲུབ་གཞི་སྣང་གི་ཤར་ཚུལ། ༢ ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་གྲོལ་ཚུལ། ༣ མ་རིག་སེམས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་ཚུལ་ལོ། །(༡) དང་པོ་ནི། ནང་དབྱིངས་ཀ་དག་གི་ཡེ་གཞི་གཞོན་ནུ་བུམ་སྐུའི་རྒྱ་ཁ་རལ་ཏེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གཡོས་པས། རིག་པ་གཞི་ནས་འཕགས་ཏེ་རང་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱད་ཤར་དུས་སྟེང་དུ་ཀ་དག་ཆོས་སྐུའི་སྣང་བ་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་མེད་ལྟ་བུ། ཐད་ཀར་ལོངས་སྐུ་འོད་གསལ་གྱི་ཞིང་སྣང་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཁྱབ་པ། དེའི་རྩལ་ལས་འོག་མ་གཞི་སྣང་ཆེན་པོ་དང་དེའི་རྩལ་ལས་འོག་མ་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་དང་། ཕྱོགས་མཚམས་ན་རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞིང་སྣང་དང་། མར་འོག་ན་འཁོར་བའི་སྒོ་ལས་འགྲོ་དྲུག་རང་སྣང་གི་ཞིང་ཁམས་ཚད་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་སྒོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྣང་བ་ལས་རང་ཤར་བས། འཁོར་འདས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དུས་གཅིག་ལ་ཤར་བ་ཞེས་བྱ་ལ། ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གདངས་ལས་འོད་ལྔའི་སྣང་བ་མེ་རེ་རེ་ཤར་བ་དང་མཉམ་དུ། ཐུགས་རྗེ་རིག་པའི་གདངས་རྣམ་པ་ལ་དཔྱོད་པའི་ཤེས་པ་ཤར་བ་དེ་ཡང་། རང་ངོ་མ་ཤེས་ཙམ་གྱི་ཆ་ནས་རིག་པ་ལ་ལྟོས་པའི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེའི་ཚེ་གཞི་མ་འགྱུར་ཡང་གཞི་སྣང་ཤར་བས་འགྱུར་འགྱུར་འདྲ་བར་སོང་བ་ནི་རིག་པ་ལ་སྣང་བ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ཀ་དག་གི་སྣང་བ་ནམ་མཁའ་
སྤྲིན་མེད་ལྟ་བུའི་ངང་ལས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འཆར་ཚུལ་བརྒྱད་རང་སྣང་དུ་ཤར་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་གའུའི་གནས་ལུགས་ཆེན་པོ་སྣང་བ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ལྟར་འཆར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་སེམས་ཅན་སྙིང་རྗེ་འབྱུང་བ། འོད་ལྟར་འཆར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་འོད་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་ཁེངས་པ། ཡེ་ཤེས་ལྟར་འཆར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་མི་རྟོག་པའི་ངང་ལ་གནས་པ། སྐུ་ལྟར་འཆར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་ཞི་ཁྲོ་འོད་གསལ་གྱི་སྐུས་ནམ་མཁའ་ཁེངས་པ། གཉིས་མེད་ལྟར་འཆར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་གཅིག་དང་དུ་མར་མི་དཔྱོད་པ། མཐའ་གྲོལ་ལྟར་འཆར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་ལྷུན་གྲུབ་རང་དོན་གསལ་བ། དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ལྟར་འཆར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་ངོ་བོ་ཀ་དག་གི་སྣང་བ་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་མེད་པ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ། གོང་ནས་མཐོང་བ་མ་དག་པ་འཁོར་བའི་སྒོ་ལྟར་འཆར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་འོག་ན་རིགས་དྲུག་སྣང་ཆ་སྣང་བ་སྟེ་འཁོར་བ་ངན་སོང་རོལ་བ་ཡེ་ཤར་ལ། ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཤར་བའི་ཚེ་སྣང་སྲིད་འོད་དང་སྐུར་ཤར་བས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཞིང་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ངོ་བོའི་རྩལ་ལས་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་རྩལ་ལས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞིང་སྣང་དང་། ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་ལས་འཁོར་བའི་སྒོ་རང་སྣང་དུ་རྨི་ལམ་དུ་ཤར་བ་སྟེ། བཀྲ་ཤིས་མཛེས་ལྡན་ལས། ནང་གཞོན་ནུ་བུམ་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཁ་རལ་ཏེ། ཕྱི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གནས་ལུགས་སུ་གནས་སོ། །དུས་དེ་ཙམ་ན་ངའི་སྣང་བ་ཕྱིར་རལ་ཏེ། སང་མ་སེང་མ། ཤག་
མ་ཤིག་མ། ཁྲལ་མ་ཁྲོལ་མ། ཡང་མ་ཡེང་མ། འགུལ་བ་འཕྲིག་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཕྲོ་བ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཆེན་པོ་ཆགས་སོ། །དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གོ་མ་འགགས་པ་ལས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུའི་ཞིང་གི་གནས་ལུགས་ཆགས་སོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་གོ་མ་འགགས་པ་ལས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་སྣང་ལུགས་སྲིད་དོ། །དེའི་ཐུགས་རྗེའི་གོ་མ་འགགས་པ་ལས་མ་དག་པའི་སྣང་ལུགས་བྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་གཞི་སྣང་ལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ཡོད་པས་དག་པའི་ཞིང་དང་མ་དག་པའི་འཁྲུལ་སྣང་མཐོང་བའི་གནད་ཀྱང་འདི་ལ་ཐུག་གོ །དེ་ལྟར་གཞི་སྣང་དེའི་སྣང་ངོ་ལ་སྣང་ཚུལ་དེ་ལྟར་སྣང་ཡང་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། གཞི་སྣང་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །མ་རིག་པ་ཞེས་བཏགས་མེད་པས། །འཁྲུལ་པར་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །བློ་ཞེས་ཀུན་ཏུ་མ་བཏགས་པས། །དྲི་མ་འཁྲུལ་པའི་མིང་ཡང་མེད། །མིང་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་མེད་པས། །བཏགས་པའི་འཁྲུལ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་ཞེས་མིང་དུ་མ་གྲགས་པས། །བློས་བཏགས་འཁྲུལ་པའི་མིང་ཡང་མེད། །སེམས་དང་ཡིད་དུ་མ་གྲུབ་པས། །འགྱུ་བྱེད་འཁྲུལ་པ་ངང་གིས་མེད། །ཕྲ་རགས་དྲི་མ་གཉིས་མེད་པས། །འབྱུང་རྐྱེན་འཁྲུལ་པ་ངང་གིས་མེད། །བྱ་བ་བྱེད་པོ་གཉིས་མེད་པས། །ཡུལ་འཛིན་འཁྲུལ་པ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་སོ། །འོན་ཀྱང་རང་ངོ་ཤེས་པས་གྲོལ་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་གྲོལ་གཞི་ཞེས་བཏགས་ལ། མ་ཤེས་པའི་ཆ་ནས་འཁྲུལ་རྐྱེན་བྱེད་པས་འཁྲུལ་གཞི་ཞེས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ཡང་གཞི་སྣང་འདི་གྲོལ་གཞི་ཡིན་ལ། ཀ་དག་ནི་གྲོལ་ས་ཡིན་པས། འདི་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་དགོས་ཤིང་གཞི་སྣང་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འཁྲུལ་རྐྱེན་བྱེད་པས་འཁྲུལ་པར་བཏགས་པ་ནི། དུང་དཀར་པོ་ལ་སེར་པོར་འཁྲུལ་རྐྱེན་བྱས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་དངོས་མ་ཡིན་ཡང་རྐྱེན་བྱས་དུས་བཏགས་པ་ནི། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཁྱད་པར་ཆེན་པོའི་སྣང་བ་ལས། །ཡོད་དང་མེད་པ་གཉིས་བྱུང་སྟེ། །སྤྱི་པ་འཁྲུལ་པའི་གཞི་ཞེས་བྱ། །མ་རིག་ཉིད་དང་སྦགས་པའི་ཕྱིར། །ཤེས་བྱ་ཉིད་ཀྱང་དྲི་མར་སྣང་། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཞི་སྣང་དེ་ལ་རང་ངོ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བ་ནམ་མཁའི་མཐའ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་རིག་མ་རིག་ལས་འཁོར་འདས་འབྱུང་བས་དབྱིངས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སྔོན་མེད་པའི་རང་སྣང་ཤོང་ཆེ་ལ་མཚར་ཆེ་བ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། གསལ་བ་མངོན་སྣང་བརྗིད་རེ་ཆེ། །སྣང་བ་ཉིད་ནི་ལྷུན་རེ་སྡུག །ཆོས་སྐུ་ངོ་སྤྲོད་དང་རེ་སྤྲོ། །ངོ་བོ་ཟང་ཐལ་སྦུབས་རེ་ཡང་། །རང་བཞིན་ཀུན་ཁྱབ་གདལ་རེ་ཆེ། །ཐུགས་རྗེ་ཀུན་འབྱུང་སྐྱེད་རེ་ཆེ། །ཁྱབ་པ་ཡེ་གདངས་བཀྲག་རེ་གསལ། །གནས་པ་ཐོགས་མེད་བང་རེ་མགྱོགས། །རིག་པའི་རང་གདངས་འོད་རེ་གསལ། །སྟོང་པ་ཀུན་འབྱུང་ངོ་རེ་མཚར། །མ་བཙལ་བཞག་པས་རྒྱུན་རེ་རིང་། །མ་བ༷ཀག་{བ༵ཀོད་}རང་བྱུང་གདལ་རེ་ཆགས་། །སྣང་སྲིད་གཞིར་བཞེངས་དཔངས་རེ་མཐོ། །འབད་མེད་རང་གྲོལ་རྒྱ་རེ་ཆེ། །ཡེ་རྟོགས་ཆེན་པོ་འཁོར་རེ་མཁས། །ཁ་དོག་ལྔ་ལྡན་བྲི་རེ་ལེགས། །སྣང་སྲིད་རྣམ་དག་ཁོད་རེ་སྙོམས། །རང་བྱུང་འོད་གསལ་བཀོད་རེ་ལེགས། །གཞི་སྣང་ཆེན་པོ་ཤོང་རེ་ཆེ། །འཁོར་འདས་
གཉིས་པོ་འབྲེལ་རེ་མཁས། །སྐུ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་བརྩེགས་རེ་ལེགས། །ཞེས་སོ། །ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ཕྱིར་ཤར་བའི་འཆར་ཚུལ་བརྒྱད་ཀྱི་སྣང་བའི་གནས་ལ་གཞི་སྣང་གི་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་ཟེར་ལ། ཐོག་མའི་གཞི་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་གཞི་རང་མལ་གཉིས་ལ་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་དང་། མཐར་ཕྱིན་པ་འབྲས་བུ་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་གསང་བའི་སྦུབས་ཞེས་གསུམ་དུ་བཤད་ལ། གཞིར་སྣང་ལ་ལམ་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཉམས་སུ་བླང་དུས་སྣང་བ་བཞིའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལམ་སྣང་ཐམས་ཅད་འདི་ལས་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །
འཆར་ཚུལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།
ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འཆར་སྒོ་བརྒྱད་ལས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གོ་མ་འགགས་པར་འཆར་བའི་ཚུལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པའི་ལུང་གིས་བསྟན་རུང་ཡིག་ཚོགས་ལ་འཇིགས་པས་མ་བྲིས་ལ། དོན་བསྡུས་སུ་བཀྲ་ཤིས་མཛེས་ལྡན་གྱི་ལུང་དྲངས་ན། དེ་ལས་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣང་ལུགས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ༷ས་{པ༵ས་}ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་ངོ་། །སེམས་ཅན་འབྱུང་ངོ་། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ངོ་། །འོད་འབྱུང་ངོ་། །རིག་པ་འབྱུང་ངོ་། །མ་རིག་པ་འབྱུང་ངོ་། །ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ངོ་། །ཐུགས་རྗེ་འབྱུང་ངོ་། །ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་བ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཡོད་དོ། །རང་བཞིན་ལྟར་སྣང་བ་ཡོད་དོ། །ཐུགས་རྗེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡོད་དོ། །རྩལ་ཡོད་དོ། །སྣང་བ་ཡོད་དོ། །སེམས་ཡོད་དོ། །
ཡིད་ཡོད་དོ། །འཁྲུལ་པ་ཡོད་དོ། །མ་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དབྱིངས་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་ལོངས་སྐུའི་སྣང་ལུགས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་ལམ་མངོན་པར་སྣང་བའི་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་གསལ་བ། དྲོ་བ། བསིལ་བ། ཡངས་པ། གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་འཛིན་པ། སྐུ་ལྔ་དང་ལྡན་པ། {ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ།} རིགས་ལྔ་དང་། ཁ་དོག་ལྔ་དང་། འོད་ལྔ་དང་། ཡབ་ལྔ་དང་། ཡུམ་ལྔ་དང་། གཟུགས་ལྔ་དང་། སྒྲ་ལྔ་དང་། དྲི་ལྔ་དང་། རོ་ལྔ་དང་། རེག་ལྔ་དང་། ཆོས་ལྔ་དང་། སྣང་བ་ལྔ་དང་། གཙོ་བོ་ལྔ་དང་། འཁོར་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ཡང་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ལྡན་པ། ཡ༷ང་{སྤང༵ས་}བའི་ཆོས་དྲུག་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ནི་ལོངས་སྐུའི་སྣང་ལུགས་ཏེ། དེ་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་བའོ། །དེའི་སྣང་བ་ལས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་སྣང་བ་དང་། འགྲོ་བ་འདུལ་བ་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་སྣང་ལུགས་དང་། མ་དག་པ་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་སྣང་ལུགས་ཆགས་སོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི། ངོ་བོ་ལྷུན་གྲུབ་ལས་ཤར་བའོ། །རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེའི་སྣང་ལུགས་ནི། ལོངས་སྤྱོད་མི་ཟད་པ། འཁོར་མི་ཟད་པ། ཡོན་ཏན་ཟད་མི་ཤེས་པ། སྟོབས་ཟད་མི་ཤེས་པ། རྩལ་ཟད་མི་ཤེས་པ། ཆོ་འཕྲུལ་ཟད་མི་ཤེས་པ། ཚེའི་ཚད་གྲངས་མེད་པ། ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བ། གཞལ་ཡས་ཁང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་སྒྲོགས་པའོ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་སྣང་ལུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་
འགྲོ་བ་འདུལ་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཡང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དོན་ཤེས་པ། སྣང་ཡང་རྗེས་སུ་མ་ཆད་པའོ། །སྣང་བ་ལ་རྗེས་སུ་མི་ཞེན་པ། མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ། སྙན་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ། ཤངས་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ། ལྗགས་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ། སྐུ་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ། ཐུགས་རྣམ་པར་མངའ་བ། ཐུགས་རྗེའི་མཛད་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ། ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་མངའ་བ། མཁྱེན་པ་མ་འགགས་པར་ཀུན་ཏུ་སྣང་བའོ། །དེ་ནི་འགྲོ་བ་འདུལ་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །དེ་ལས་མ་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆགས་སོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་སྣང་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཕྱི་སྣོད་འབྱུང་བ་ལྔའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆགས་པ་ལས། ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་དང་། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་སྲིད་དོ། །དེ་ལ་འཛིན་པའི་བསམ་པ་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། ཁོང་ཁྲོ་དང་དྲུག་གོ། དེ་ལས་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་བྱུང་ངོ་། །ཞེས་དང་། དེ་ནི་འཁོར་བའི་གནས་སོ། །དེ་ཡང་གནས་ལུགས་ཆེན་པོ་གཅིག་ལས་སྣང་ལུགས་བཞི་ལྟར་བྱུང་ངོ་། །གནས་ལུགས་བཞི་ལས་སྣང་ཐབས་བཞི་ལྟར་ཤར་རོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི། ལྷུན་གྲུབ་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའོ། །ལོངས་སྐུ་ལ་ཁ་མིག་རྣ་བ་ཅན་འོད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྒྱུ་མའི་སྐུར་གནས་པའོ། །སྤྲུལ་སྐུ་ལ་གཟུགས་ལྟར་སྣང་བའོ། །སེམས་ཅན་ལ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་སྣང་ཐབས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
དེ་ཐམས་ཅད་དྲིལ་ན་ཀ་དག་ལས་སྤྲིན་མེད་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྣང་བའི་འོག་ཏུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱད་ཀྱི་འཆར་ཚུལ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ལོངས་སྐུ་དང་། དེའི་རྩལ་ལས་ཐད་ཀར་རིགས་ལྔའི་སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་ལས། རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུར་སྣང་ལ། མར་འགྲོ་དྲུག་གི་ཞིང་ཁམས་སྟོན་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། སྐུ་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་སུམ་བརྩེགས་སུ་ཤར་བ་ནི་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བའོ། །རང་ངོར་སྣང་བའི་ལོངས་སྐུ་འགྲོ་འདུལ་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་རང་གི་གཞི་སྣང་གི་རྩལ་ཡིན་གྱི། ད་ལྟ་ཕྱོགས་ག་ཤེད་ན་མེད་དེ། རང་རིག་གི་སྣང་བ་ཡིན་པས་རང་རིག་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་སོ། །རང་སྣང་གི་འགྲོ་དྲུག་གི་སྣང་བའང་གཞན་ན་མེད་དེ་མ་དག་པ་འཁོར་བའི་སྒོ་ལྟར་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པ་ལས་རང་ཤར་བས། ད་ལྟར་རང་ལ་སྣང་བ་འདི་ཡིན་ནའང་། ཐུན་མོང་མཐུན་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆ་ནི་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ལས་དང་། སྟོན་པའི་མཛད་པས་བཀོད་ལ་རང་ལ་སྣང་རུང་འཁྲུལ་བར་སྣང་བའི་ཆ་ནི་རང་སྣང་འཁོར་བའི་སྒོས་བཀོད་དེ། རང་སྣང་གི་ཆ་ནི་སྦུབས་འཕོ་དུས་རང་ལོག་ལ་འགྲོ་ལ། ཐུན་མོང་པ་ནི་གཞན་ངོར་ད་དུང་ཤོལ་ན་ཡོད་པའོ། །འདི་གཉིས་ཕྱེད་པའང་གལ་ཆེ། རང་བཞིན་དུ་རིག་པ་ལ་རང་འཁྲུངས་སུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ལས་འགྲོ་དྲུག་གི་སྣང་བ་ཡོད་པས། འཁྲུལ་སྣང་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་ཀ་དག་གི་ས་ལ་སྣང་མེད་དུ་རང་ལོག་ལ་གཏོང་དགོས་པའི་གནད་དེ་ཡིན་ལ། བར་དོར་ཡང་རང་ངོའི་འགྲོ་དྲུག་ཏུ་རང་སྣང་གི་སྤྲུལ་པས་དོན་བྱེད་པ་དང་། མི་བྱེད་པ་ཆ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ནི། མ་དག་པ་འཁོར་བའི་སྒོ་མ་ཤར་
བའི་གོང་དུ་རང་སྣང་རང་ངོ་ཤེས་ན་དོན་མི་བྱེད་དེ། བྱ་བའི་ཡུལ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤར་ནས་དོན་བྱེད་དགོས་ཏེ། འཁྲུལ་སྣང་ལ་སྟོངས་ན་གྲོལ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནད་འདི་ཡང་ཕྲ་ལ་གལ་པོ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །
ལྷུན་གྲུབ་སྒོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཡོན་ཏན།
ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱད་དེར་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཞེ་ན། ཐོག་མའི་གཞི་ལ་ལྷུན་གྱིས་མ་གྲུབ་ན། གཞི་སྣང་འཆར་བའི་དོན་མ་མཆིས་ལ། གཞི་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འཆར་ཚུལ་མེད་ན་འཁོར་འདས་འབྱུང་བའི་དོན་མེད་པས་གཞི་དང་གཞི་སྣང་ལ་ནང་དབྱིངས་ཕྲ་བ་དང་། ཕྱི་དབྱིངས་རགས་པར་འཆར་སྒོ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཉིད་འོད་གསལ་གྱི་དབྱིངས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གདངས་ལ་ཐུགས་རྗེ་འབྱུང་བྱེད་དུ་མེད་ན། འཁོར་འདས་གཉིས་སྡེ་ཆད་དེ་གཅིག་གིས་གཅིག་གདུལ་བྱ་འདུལ་བྱེད་དུ་མི་འཐད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རང་སྣང་འཁྲུལ་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་ངོ་རྣམ་དག་ཡིན་པས་སྣང་བ་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་མི་གཅིག་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབྱུང་བ་ནི། གཞི་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཡོད་པ་གཞི་སྣང་ནས་ཤར་ཏེ། གདུལ་བྱ་དང་འདུལ་བྱེད་དུ་འབྲེལ་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་འོད་གདངས་རིག་པའི་གཞི་དང་སྣང་ཆར་མེད་ན་འབྱུང་ལྔ་སོ་སོར་གསལ་བའི་དོན་མེད་ལ། དེ་མེད་ན་རིག་པ་ནང་དུ་རྒྱ་ཆད། འབྱུང་བ་གང་ཡང་མེད་པས་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་བ་མི་འབྱུང་ན་འོད་ལྟར་སྣང་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །གཉིས་མེད་ལྟར་མེད་ན་སྒོ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་མི་ནུས་ན། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་
མེད་པ་དེའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །སྐུ་ལྟར་སྣང་བ་མེད་ན་ལུས་སུ་སྣང་བ་འོང་དོན་མེད་ན་འགྲོ་བའི་ལུས་དང་རྒྱལ་བའི་སྐུར་སྣང་བ་དེ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ལྟར་སྣང་བ་མེད་ན་འཁོར་བ་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བའི་མཚམས་སྦྱོར་ལམ་གྱི་སྣང་བ་མེད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་ན། འདི་ཡོད་པས་ལམ་དང་ཡེ་ཤེས་བཞི་སྦྱོར་གྱི་སྣང་བ་ཡོད་པ་དེ་དེའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །མཐའ་གྲོལ་ལྟར་སྣང་བ་ཡོད་པས་སངས་རྒྱས་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །མ་དག་པའི་སྒོ་ལྟར་སྣང་བ་ཡེ་ཤར་ལྷུན་གྲུབ་ལ་མེད་ན། སེམས་ཅན་འཁོར་བར་སྣང་བ་རིག་ངོ་འདིར་འོང་དོན་མེད་ན། དེ་ཡོད་པས་འགྲོ་དྲུག་སོ་སོའི་སྣང་བ་ཤར་བ་ཡང་དེའི་ཡོན་ཏན་ཡིན། དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་མེད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྣང་བ་འོང་དོན་མེད་པ་ལ། དེ་ཡོད་པས་རིག་ངོར་སངས་རྒྱས་པའི་སྣང་བ་ཡོད་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་ཡང་ལྷུན་གྲུབ་ལ་དག་མ་དག་འཆར་རུང་མཐོང་བའི་སྒོ་ཡོད་པ་སྐར་ཁུང་ལྟར་ཡོད་ཀྱི། གཞི་ལ་དག་མ་དག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་གྲོལ་ཚུལ།
(༢)གཉིས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་གྲོལ་ཚུལ་ནི། ཐོག་མའི་དབྱིངས་ལས་ནང་གདངས་ཕྱིར་ཤར་ཏེ། གཞི་ལས་འཕགས་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་གཞི་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱད་རང་སྣང་དུ་ཤར་བ་དེ། གཞན་དུ་མ་བཟུང་བར་གཟུ་བོའི་བློས་རང་གདངས་སུ་ངོ་ཤེས་པས་འགྱུ་བ་རང་ཐོག་ཏུ་ཆོད་དེ། སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་རང་སྣང་དུ་ཤར་བ་རང་ངོ་ཤེས་པས་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། གཉིས་པ་
ལ་འཁྲུལ་པ་སངས་ཞིང་ཡེ་ཤེས་རྒྱས་པས་གཞི་འབྲས་བུར་སྨིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཡེ་སངས་རྒྱས་པ་རྟོགས་པས་ཡང་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ། རང་སྣང་ཀ་དག་ཏུ་ཐིམ་ནས་གཞི་ཐོག་ཏུ་ཀུན་གྱི་སྔོན་རོལ་ཏུ་སངས་རྒྱས་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། དེ་ལྟར་འཁོར་འདས་ཐོག་མཐའ་ལས། །སངས་རྒྱས་འཁྲུལ་པར་མ་གྱུར་པས། །གཞི་ལས་འཕགས་པའི་དབང་པོ་ཡིས། །རང་སྣང་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས། །རྟོག་དཔྱོད་ཡིད་རྣམས་ཕྱིར་མ་ཤོར། །འགྱུ་བ་རང་ཐག་ཆོད་པའོ། །དེ་ཡང་གནས་ལུགས་ཆེན་པོ་ལས། །འཁྲུལ་ཞེས་ཀ་ནས་དག་པ་ལ། །མ་འཁྲུལ་ཉིད་དུ་བཅོས་སུ་མེད། །མེད་སྣང་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཆོས། །བྱས་བྱུང་རྟོག་པ་རང་འགགས་སོ། །འཁྲུལ་ནས་དམིགས་པར་སྣང་བ་ཡིན། །རང་བཞིན་ཡེ་གདངས་མི༷་དམིག༷ས་{མ༵་གཡོས༵་}པས། །ཆོས་ཀུན་མཉམ་པར་རོ་གཅིག་གོ །མི༷་མཛ༷ད་རྟོག༷་བྲ༷ལ་{འཛིན༵་རྟོག༵་བྲལ༵་ན༵ས་}ཡེ་སངས་རྒྱས། །ཞེས་པ་དང་། མཚན་བརྗོད་ལས། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། །སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཞེས་སོ། །དེའང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོས་དགེ་བ་རྡུལ་ཅིག་མ་བྱས་པར་གཞི་ཐོག་ནས་སངས་རྒྱས་པའོ་ཞེས་གྲགས་ཀྱང་། དཔྱད་ན་རང་ངོ་ཤེས་པ་དེ་ཟག་མེད་རང་བྱུང་གི་དགེ་བ་རྒྱ་མཚོ་ཡིན་པས་ཚོགས་ཆེན་ཡེར་རྫོགས་པ་དང་། ལུང་མ་བསྟན་གྱི་མ་རིག་པ་སངས་པས་སྒྲིབ་པ་ཡེའི་དུས་སུ་བཅོམ་སྟེ། རང་སྣང་དུ་ཤེས་པས་མ་རིག་པ་སངས་ལ། དེ་སངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སངས་ཏེ། མ་རིག་
པ་སངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཙམ་ན་རང་གནས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མངོན་དུ་གྱུར་པས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་སངས་རྒྱས་པའོ། །གཞི་ཐོག་ནས་གྲོལ་ཟེར་བ་རྩིང་སྟེ། གཞི་ལས་གཞི་སྣང་དུ་ཤར་དུས་གྲོལ་བས་གཞི་ལས་འཕགས་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་གྲོལ་བའོ། །གང་དུ་གྲོལ་ན་གཞི་ཐོག་ཏུ་མིན་ཏེ་མཐར་ཕྱིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ས་ལ་གྲོལ་བའོ། །གལ་ཏེ་གཞི་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་ན་ཡང་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞི་དེ་འཁྲུལ་བ་འབྱུང་རུང་གི་ཆ་ནས་བཞག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཁོར་འདས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོལ་ས་ཉིད་ནི་ཐོག་མའོ། །ཞེས་པ་གཞི་ཐོག་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གནས་ལུགས་ལ་ཐོག་མར་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། དང་པོའི་གཞི་མ་ཡིན་ནོ། །མདོར་ན་རང་ངོ་ཤེས་དུས་དབྱིངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་འབྲས་བུར་གྲོལ་བར་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་འཆར་གཞིར་གནས་ཚད་ལ་དབྱིངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིག་པ་ལ་ཡོད་ནི་ཡོད་ལ། མ་མངོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཕྱིན་དུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་རིག་པ་སངས་ཤིང་སངས་སྟོབས་ཀྱིས་རང་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་སྣང་བས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ཡང་གཞི་ལས་འཕགས་པ། རང་ངོར་སྣང་བ། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ། ཕྱེད་ཐོག་གྲོལ་བ། གཞན་ལས་མ་བྱུང་བ། རང་སར་གནས་པའི་ཆོས་དྲུག་གིས་ཏེ། དགོངས་པ་བཀའ་བགྲོས་རྒྱུད་ལས། དེ་ཚེ་ཀུན་བཟང་ཆོས་དྲུག་གིས། །གཞི་ཤེས་མ་རིག་དྲུག་བཅོམ་ནས། །ཉུག་ཙམ་ལས་
ནི་ཡིད༷་(ཡུད་)ཙམ་སྟོངས། །རིག་ཙམ་བྱུང་བས་རིག་འགྲིབ་བརླག །སལ་གྱིས་གསལ་བས་མུན་པ་སངས། །ཝལ་གྱིས་བྱུང་བས་འཐིབས་པ་མེད། །སྒྲོ་སྐུར་བྲལ་བས་མ་རིག་དག །འགྱུར་བ་མེད་པས་ནམ་མཁའ་འདྲ། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ། སེམས་ལས་མ་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས། ལུང་ལས་མ་བྱུང་བའི་མན་ངག །རང་ལས་བྱུང་སྟེ་སངས་རྒྱས་པའོ། །དེ་ཡང་གཞི་ནས་འཕགས་པའི་རིག་པ་ས་བོན་ལྟ་བུ་གྲོལ་འཁྲུལ་གང་བྱེད་མ་ངེས་པས་མ་སྨིན་པའི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱས་ཏེ། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། གཞི་ཉིད་འབྲས་བུར་སྨིན་བྱེད་ཤེས་རབ་སྟེ། །ཤེས་རབ་སྐུ་རུ་སྨིན་པ་ཡིས། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་དེ། །ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རུ་སྨིན། །དེ་ཡིས་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་མ་ཆད། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ་གསལ། །ཞེས་སོ། །དེའི་དུས་སུ་ཤེས་བྱ་ཡུལ་སྣང་དུ་ཤར་བའི་རྣམ་པ་རང་ངོར་མཁྱེན་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ལ། རང་ངོ་ནང་གསལ་དུ་བཞུགས་ཏེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ཞི་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཤེས་ཀྱང་རང་ངོ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བས་ནང་བཞུགས་ཀྱི་ཤེས་པ་དང་། ཕྱིར་གཟིགས་ཀྱི་ཤེས་པའི་ཆ་ལ་རྣམ་པ་སྣང་མི་སྣང་གི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་གཉིས་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ངོ་བོ་གཅིག་པས་ནང་བཞུགས་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །
གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ།
དེ་ལྟར་ཐོག་མའི་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དེ་ཉིད་གྲོལ་ནས་དབྱིངས་ན་བཞུགས་ཚུལ་དེ་ལ་གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཀ་དག་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཤེལ་འོད་ནང་དུ་བསྡུས་པ་ལྟར་རང་ངོ་ནང་གསལ་གཞོན་ནུ་བུམ་པ་སྐུར་བཞུགས་ཏེ། ཆོས་སྐུ་ཀ་དག་གི་ངོ་བོ་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་དབྱིངས་དཔངས་མཐོ་བའི་ཀློང་ན། ལྷུན་གྲུབ་གཏིང་གསལ་གྱི་འོད་ལྔ་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་བཀོད་པའི་ནང་ན་རིག་པའི་སྟོང་ཆ་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོ་སྣང་ཆ་ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་བཙུན་མོར་རང་གསལ་བ་ལ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དྲ་བས་རང་འབྲེལ་ཞིང་། ཤེས་རབ་སྲོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རྟ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤེས་བྱེད་དུ་གྲུབ་པས་བང་མགྱོགས་ཤིང་། འོད་གསལ་ལྔའི་ནང་གདངས་མ་འདྲེས་ལ་མཉམ་པའི་རང་བཞིན་ཐང་ཡངས་ཏེ། དེ་ཉིད་ནུབ་པ་མེད་པས་གསང་བའི་ཉི་མ་དབྱིངས་ན་ཤར་རོ། །དེའི་ཚེ་དབྱིངས་ཀྱི་འབྱུང་ལྔ་རང་ས་ན་བཀོད་པས་སྣང་བ་དང་འོད་ཀྱི་རང་གདངས་སུ་གསལ་ལ་གཏིང་གསལ་གྱི་གདངས་ནུབ་པ་མེད་ཅིང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ལྔ་དབྱིངས་ན་ཟ་ར་ཚགས་སུ་འཁྱིལ་ཏེ། དངོས་པོ་དང་མཚན་མ་ལྟར་མ་གྲུབ་པས་སྟོང་ལ། མེད་པ་ཕྱམ་ཆད་དུ་མ་སོང་བས་འདྲི་ལེགས་པ། ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་གྱི་རྒྱ་མདུད་གཅིག་ཏུ་འདྲིལ་ཞིང་། རིག་པ་འོད་ཀྱི་ཁང་པ་ཅན། འོད་མཐའ་མེད་པའི་སྣང་བ་ལྷུན་སྟུག་པ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོ་སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། སོ་སོ་རིག་པ་དང་། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལ་སོགས་པ་
རྟག་ཏུ་མི་ནུབ་པའི་རང་བཞིན། འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པའི་སྒྲོན་མར་གསལ་བ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་སྣང་ལ་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཕན་པར་བཞེད་པའི་ལམ་གཞན་དུ་མི་བགྲོད་དེ། རང་དོན་གསལ་བ། སྐུ་ལྔའི་མཆོད་རྟེན་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བང་རིམ་དང་བཅས་པ། དབྱིངས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གདན་ལས་མི་གཡོ་ཞིང་། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོང་ལམ་ཕྱོགས་མཐའ་གཏུགས་པ་ཀུན་ཏུ་འཕྲོ་བས། སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བླ་མར་སྤྱི་ཕུད་སྔོན་གྱི་ཐོག་མར་བཞུགས་སོ། །དབྱིངས་ཀ་དག་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཞིང་དེ་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་སྣང་ཚུལ་དང་བསྟུན་དོན་མཛད་དེ། ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འོད་དང་སྐུའི་རྩལ་ལས་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་བཀོད་ནས། དེ་ལས་ཚངས་ཆེན་གྱི་བསྐལ་པ་བཀོད་དེ། རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་སྣང་བ་དང་མ་དག་པ་འཁོར་བའི་སྒོ་ལས་འགྲོ་བའི་སྣང་བ་དང་མཐུན་པའི་སྟོན་པ་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་རིས་ཁྱབ་པར་བསྟན་པས་འཁོར་བ་སྟོངས་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྟོན་པ་ནི། ཀུན་གྱི་སྔོན་རོལ་དུ་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་ནས། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་། ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པ་ལ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པར་བཞུགས་པས་མངའ་དབང་རྫོགས་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཞིང་དང་མཛད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་པར་སེམས་ཅན་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྣང་བ་ཇི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །
མ་རིག་སེམས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་ཚུལ་ལ་མདོར་བསྟན་པ།
(༣) གསུམ་པ་མ་རིག་པ་སེམས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་ཚུལ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ནི། གཞི་སྣང་དུ་ཤར་དུས་རང་ངོ་མ་རིག་པའི་ཤེས་པ་ལུང་མ་བསྟན་མ་རིག་པའི་རྩ་བ་ཅན་དེས། གཞི་སྣང་ལ་རིས་སུ་བཅད་པས་སེམས་ཅན་དུ་འཁྲུལ་ཏེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། གཅིག་མ་ཤེས་པས་ཀ་དག་ལ། །ཆོས་ཉིད་རང་ངོ་མ་ཤེས་པས། །རྒྱུ་དང་མཚུངས་པའི་ཉེར་ལེན་ནོ། །དམིགས་པའི་རྟེན་ནི་ཁ་དོག་ལས། །གཉིས་ཆ་ཕྲ་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས། །འཁོར་བ་ལས་ཀྱི་དམིགས་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་སོ། །ཚུལ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤར་ཞེ་ན། གཞི་སྣང་དུ་ཤར་དུས་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་ཤེས་པ་གསལ་རིག་ཡུལ་དཔྱོད་ནུས་སུ་རང་ཤར་བ་དེ་རང་ངོ་མ་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་རིག་པ་གསུམ་དང་མཚུངས་ལྡན་དུ་ཤར་ཏེ། རྒྱུ་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་མ་རིག་པ་ཤེས་པར་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་མ་ཤེས་པ་དང་། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་རིག་པ་རང་ངོ་མ་ཤེས་པ་དེ་དང་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་མ་རིག་པ་རང་སྣང་ལ་གཞན་དུ་དཔྱོད་པའི་ཆ་དང་གསུམ་མོ། །དེ་གསུམ་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་དེས་རང་སྣང་ལ་དཔྱོད་པ་ན་གཞི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་དང་། གཞི་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འཆར་ཚུལ་སྣང་བ་ལ་གཞི་དང་གཞི་སྣང་གི་རང་བཞིན་དུ་མ་ཤེས་ཏེ་གཞན་ཡིན་པར་བཟུང་བའི་ཁྱད་པར་ལས་འཁྲུལ་ལོ། །
དེ་ཡང་རྒྱུ་མ་རིག་པ་གསུམ་དང་རྐྱེན་བཞི་དམིགས་པ་མ་དག་པའི་ཆ་ལས་སྣང་བ་ལ་ཤེས་པ་གཟུང་འཛིན་དུ་འཁྲུལ་དུས་ཡིད་དྲུག་འཛིན་པ་མ་འགགས་པར་ཤར་བས་ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་བག་ལ་ཉལ་གྱི་ཆར་ཤར་བས་རིག་པ་བཅིངས་ཏེ་ཡུལ་དྲུག་གི་སྣང་བ་ལ་འཁྲུལ་པ་ནི། སྒྲོན་མ་སྣང་བྱེད་ལས། དེ་ལྟར་གནས་པའི་གཞི་དེ་ལས། །རྒྱུ་དང་འཁྲུལ་པའི་ས་བོན་ནི། །གསལ་བའི་ཆ་ནི་ཕྱིར་ཤོར་བས། །ཤེས་པ་གསལ་གསལ་རིག་རིག་སྟེ། །མ་རིག་པ་ནི་གསུམ་དག་ལས། །ཡིད་ཙམ་ཕྱིར་འགྱུས་སྣང་ཆ་ལ། །ཡུལ་དེ་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་བློས། །གཞི་དང་གཞི་ཡི་སྣང་ཆ་ལ། །གཞི་དང་གཞི་ཤེས་ཁྱད་པར་འཁྲུལ། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ལས་ཡུལ་རྐྱེན་འཕྲད། །རྐྱེན་གཞི་དམིགས་པ་མ་དག་པས། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་གསལ་ཆ་འགགས། །ཡིད་དྲུག་འཛིན་པ་མ་འགགས་པས། །ཉོན་མོངས་དྲུག་གིས་བདག་བཅིངས་པ། །ཡུལ་དྲུག་སོ་སོར་སྣང་བར་ཤར། །དེ་ལྟར་ཡུལ་ལ་བདག་བཟུང་བའོ། །ཞེས་སོ། །ཡུལ་དྲུག་ནི། གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ཆོས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་ནི། མ་རིག་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང་ང་རྒྱལ་དང་ཕྲག་དོག་གོ །དེའང་མ་རིག་པ་ནི། དུག་ལྔ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། གཏི་མུག་ནི། དུག་ལྔའི་ཡ་གྱལ་ཡིན་པས་སོ་སོར་བཤད་དོ། །མ་རིག་པ་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱུའི་གསུམ་བཤད་ཟིན་ལ། ངོ་བོའི་ཆ་དྲུག་ནི། རང་ཤར་ལས། མ་རིག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྩ་བ་སེམས་ཀྱི་མ་རིག་པ་དང་། འཁྲུལ་པ་ཡུལ་གྱི་མ་རིག་པ་དང་། འཁྲུལ་གཞི་གཞིའི་མ་རིག་པ་དང་། འཛིན་པ་རྟོག་པའི་མ་རིག་པ་དང་། བཅོས་པ་
ལམ་གྱི་མ་རིག་པ་དང་། མ་ཤེས་པ་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་དང་། དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་རྣམ་པ་དྲུག་བྱུང་སྟེ་རང་གི་སྣང་བ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། རྩ་བ་སེམས་ཀྱི་མ་རིག་པ་ནི། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དངོས་ཡིན་ཏེ། རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ངོ་མ་ཤེས་ནས་འཁྲུལ་ཏེ། ང་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་བྱུང་ངམ། ངའི་སྣང་བ་འདི་མིན་ནམ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། སྙམ་བྱེད་བྱུང་བ་དེ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་རྩ་བའི་མ་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་རྟོག་པའི་བློ་ཆུང་བས་འཁྲུལ་ལོ། །དེ་ནས་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་བསྒྲིབས་སོ། །དེ་ནི་རྩ་བ་སེམས་ཀྱི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡུལ་གྱི་མ་རིག་པ་སྟོན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ནི་གོང་གིས་འཁྲུལ་ལོ། །ཡུལ་ནི་སྔོན་འཇིག་རྟེན་མ་ཆགས་ཙམ་ན་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ། སངས་རྒྱས་གཞོན་ནུ་བུམ་པ་སྐུའི་བྱིན་རླབས་ལས་བྱུང་བའི་ཤིང་དང་། སྒོ་ང་ལས་བྱུང་བའི་དྲོད་དང། རླན་ལས་བཙས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལས་ཡིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བསྐྱོད་པ་ལས་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆགས་སོ། །དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡུལ་གྱི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཁྲུལ་གཞི་གཞིའི་མ་རིག་པ་ནི། འཁྲུལ་གཞི་རང་གིས་རང་མ་དག་པ་ལས་བྱུང་སྟེ། དང་པོ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ། མ་རིག་པ་དངོས་བྱུང་སྟེ་གཞི་མ་ཤེས་པས་མ་རིག་པའོ། །དེ་ལས་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་འཁྲུལ་པ་ཡུལ་གྱི་མ་རིག་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལས་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ཤིང་ལ་ངར་འཛིན་བྱུང་། དེ་ལས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ། ཤེས་པ་རགས་སུ་སོང་ནས་འཛིན་པས་གཟུང་བའོ། །དེ་ལས་ཉོན་མོངས་
པ་རགས་སུ་སོང་ངོ་། །དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་གཞིའི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཛིན་པ་རྟོག་པའི་མ་རིག་པ་ནི། དེ་ལས་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། འཛིན་པའི་ཡིད་དྲུག་བྱུང་ངོ་། །མ་རིག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་དང། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡིད་དང་། ཀུན་ཏུ་འཚོལ་བའི་ཡིད་དང་། གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཡིད་དང་། རྣམ་པར་རགས་པའི་ཡིད་དང་། ངེས་པར་འཇོག་པའི་ཡིད་དོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ནི། འདི་ལྟར་རྩ་བའི་མ་རིག་པ་དངོས་ཡིན་ལ། ཡིད་ཀྱི་འགྱུ་བ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ནི་མ་རིག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། ཡུལ་ལ་ངའི་ཡིན་སྙམ་པའི་ཤེས་པས་བཟུང་བས། ང་དང་བདག་ཏུ་བཟུང་སྟེ་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ནི། ཡུལ་ངའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པས་བཟུང་བས་དེ་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེས་ནས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ཏུ་འཚོལ་བའི་ཡིད་ནི། ཀུན་གྱི་དབང་དུ་སོང་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཕྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཟླ་ལ་སྡུད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་འཚོལ་བའི་ཡིད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་རགས་པའི་ཡིད་ནི། ཉོན་མོངས་པ་རགས་པས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། དམ་ཚིག་ཉམས་པའི་ལས་མང་པོ་བྱེད་པའོ། །ངེས་པར་འཇོག་པའི་ཡིད་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་ངའི་ཡིན་སྙམ་པ་དང་། གཞན་གྱི་ཡིན་སྙམ་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་འཇོག་པའི་ཡིད་དོ། །དེ་ནི་འཛིན་པ་རྟོག་པའི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཅོས་
པ་ལམ་གྱི་མ་རིག་པ་ནི། ཡིད་དྲུག་འདུས་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་བསྒྲིབས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཡིད་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་མི་མཐོང་ཞིང་གསལ་དུ་མི་སྟེར། ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོག་པ་མེད། ཡིད་ལ་འགྱུ་བྱེད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བཅོས་པ་ལམ་གྱི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མ་ཤེས་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་ནི། རང་གི་སྣང་བའི་འོད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཤེས་པས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཁོར་བས་ན་འཁོར་བར་འཁོར་བའོ། །དེ་ནི་མ་ཤེས་རྨོངས་པའི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་དྲུག་ཏུ་བྱུང་བས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་མ་ཤེས་པའོ། །ཞེས་སོ། །
རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ།
གཉིས་པ་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འཁྲུལ་ཚུལ་ངོ་བོའི་ཆ་དང་། རྣམ་པ་རྐྱེན་གྱི་ཆ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་པའི་འཁྲུལ་གཞི་སྣང་དུས་རིག་པས་རང་ངོ་མ་ཤེས་པའི་དྲི་མས་རིག་པ་ཉིད་འཁྲུལ་པར་སྦགས་པས་ཤེས་བྱ་རིག་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་དྲི་བཅས་སུ་སོང་སྟེ་སེམས་ཀྱི་རྒྱར་འཐུམས་ནས་ངོ་བོ་ཀ་དག་གི་རིག་པ་རྟོག་པས་སྦགས་ཏེ་ཡིད་དྲུག་གིས་བཅིངས་པས་ལུས་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་ཀྱི་དྲ་བར་ཚུད་དེ་འོད་གསལ་བག་ལ་ཞའོ། །དེ་ཡང་གཞི་སྣང་དེ་རང་ལས་བྱུང་བར་མ་ཤེས་པས་རྒྱུའི་རྐྱེན། དེ་ཉིད་ཡུལ་དུ་ཤར་བས་དམིགས་པའི་རྐྱེན། བདག་དང་བདག་གིར་བཟུང་བས་བདག་པོའི་རྐྱེན། དེ་གསུམ་དུས་མཚུངས་པས་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་བཞིར་འཁྲུལ་ལོ། །དེ་ཡང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མ་རིག་པ། རྐྱེན་ཤེས་པ་ལ་ཡུལ་
སྣང་བ། གཞི་ལས་གཞི་ཤེས་སུ་སྣང་བ་འཁྲུལ་མཁན་འགྱུ་བ་མཆེད་པའི་རིག་པ་གཟུང་འཛིན་དུ་བཅིངས་པ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་རིག་པ། །གཞི་དང་ཤེས་པ་སྦགས་པ་དང་། །གཟུང་དང་དབང་པོ་འཁོར་ཚུལ་ལོ། །རྐྱེན་ནི་ཡུལ་དང་གཟུང་ཆ་ལས། །མཐའ་ཡི་སོ་སོར་འབྱེད་པ་དང་། །གཅིག་མ་ཤེས་པའི་དམིགས་རྟེན་ནོ། །གཞི་ནི་གར་ཡང་འབྱེད་མེད་ཅིང་། །ངེས་པ་མེད་པར་བཅོ༷མ་{ཙ༵མ་}ལས་སོ། །ཤེས་པ་འགྱུ་དང་ཡལ་བ་དང་། །མཆེད་པར་འཛིན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །སྦགས་པར་དྲི་མར་འཛིན་པ་སྟེ། །ཤེས་བྱས་རང་རྒྱུད་བཅིངས་པའོ། །གཟུང་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་། །བདེན་པས་དམ་དུ་བཅིངས་པའོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་རྣམ་པ་རྐྱེན་གྱི་ཆ་ལས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། དེ་ཡང་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་མཐོང་སྟེ། དེ་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མ་རིག་པ་གསུམ་སྟེ་དོན་གྱིས་མ་འཁྲུལ་པའི་ཆ་ལ་རང་མ་རིག་པས་བརྟགས་ནས་འཁྲུལ་པར་སོང་བ་ལ་རྒྱུ་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ངོ་མ་ཤེས་པ་ལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་རིག་པ་སྟེ་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་སྣང་ཆར་བྱུང་བའོ། །ཡུལ་ཐ་དད་སྣང་བ་ལ་སོ་སོར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་དཔྱད་སྐྱེས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མ་རིག་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་དེ་ལ་རྐྱེན་ནི་བཞི་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་དེ་ལྟར་མ་རིག་པ་གསུམ་འདུས་པས་འཁྲུལ་བ་འབྱུང་བ་ནི། སྐྱེས་བུ་གཟུགས་དང་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པ་ལ་བྱད་རང་ཆས་སུ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལས་དམིགས་པའི་རྐྱེན་མེ་ལོང་དང་འདྲ་བར་ཕྱི་ཡུལ་ལ་ཤར་བ་
དང་། དེ་ལ་བཞིན་ཡོད་པས་རྐྱེན་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་ཤར་བ་ལྟར། དམིགས་པའི་ཡུལ་རང་འོད་ཕྱིར་ཤར་བ་ལས་བདག་པོའི་རྐྱེན་མེ་ལོང་དང་བཞིན་དང་བདག་མངོན་སུམ་དུ་བཟུང་བས་བཞིན་དང་མེ་ལོང་དུ་རྟོག་པ་ལྟར། འོད་དང་རིག་པ་དང་ཆོས་ཉིད་གསུམ་དུ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པས་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་མ་རིག་པ་གསུམ་དང་། རྐྱེན་གསུམ་དུས་མཚུངས་པས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་དངོས་སུ་འབྱུང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྙིང་གི་མེ་ལོང་གི་རྒྱུད་ལས། ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། དང་པོ་གཞི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལས་ཅིར་ཡང་འཁྲུལ་ལོ། །གཞི་དེའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ། རང་བཞིན་གསལ་བ། ཐུགས་རྗེ་སེམས་ཅན་ལ་སྣང་ནུས་པའོ། །དེ་ལ་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་མ་རིག་པའི་ཆ་ལས་བྱུང་བ་བྲེང་ཙམ་ཞིག་འགྱུས་པ་ལས་ཤེས་པ་མུ༷ན་(དམུན་)པོས་ཕ་གི་ལས་ང་བྱུང་ངམ། ང་ལས་ཕ་གི་བྱུང་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་བྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་འཁྲུལ་ལོ། །མ་རིག་པ་དེ་གཞི་ལ་མེད་དེ་ཉམས་སམ་རྣམ་པ་ལ་ཡོད་དོ། །རྣམ་པ་ལས་རྐྱེན་རྣམ་པ་བཞི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཡང་གཞི་འོད་ཁྱིམ་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་སྟེ་མ་རིག་པ་དངོས་སོ། །དེ་ལ་འཛིན་རྟོག་ཏུ་སོང་བས་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡུལ་ཅན་དུ་བཟུང་བས་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་མེ་ལོང་ལ་སྐྱེས་བུའི་བྱད་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་གསུམ་དུས་མཚུངས་པས་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རང་གི་གཞི་ཡིན་པ་ལ་རང་གིས་ངོ་མ་ཤེས་ཏེ་འཁྲུལ་ནས་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་གྲུབ་བོ། །དེ་ལས་ཉོན་མོངས་རགས་སུ་སོང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་
གཟུགས་ཐ་དད་བྱུང་ངོ་། །གཞི་དེ་ལྟ་བུ་མ་དག་པ་ལས་འཁྲུལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་རིག་པ་གཞི་ནས་འཕགས་ཏེ་མ་སྨིན་པས་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་ཏུ་སོ་སོའི་ལས་ཀྱི་འཁོར་བ་དེ་ཡང་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལས་འཁྲུལ་ཏེ་ཕྱིར་ལོ་བཅུ་གཉིས་དང་ཟླ་བའི་ཆ་བཅུ་གཉིས། ནང་དུ་ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་གཉིས་རྣམས་ཚོགས་པས་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སུ་སྲིད་པར་བྱས་པས་ནི་རྟེན་འབྲེལ་ལུགས་སུ་འཇུག་པ་བཅུ་གཉིས་མ་དག་པ་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། གཞི་ལས་གཞི་སྣང་དུ་ཤར་དུས་རིག་པའི་རྩལ་ལས་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་བྱུང་སྟེ་རང་ངོ་མ་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པས་མ་རིག་པའོ། །དེ་ལས་འཁྲུལ་པས་འདུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ལ་དཔྱོད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལས་འདི་ནི་ཡུལ་ལོ། །སྣང་བའོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དུ་འབྱེད་པའོ། །དེ་ལས་མིང་ཅན་དོན་གྱི་རང་བཞིན་གཟུགས་སུ་འཛིན་པས་སྲིད་པའི་འཁྲུལ་པ་དང་པོ་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེ་ཞིང་མཆེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཏུ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ལས་ཡུལ་འཛིན་པའི་རེག་པའོ། །དེ་ལས་ཆགས་སྡང་བར་མའི་ཆའི་ཚོར་བའོ། །དེ་ལས་ཡུལ་ལ་ཞེན་པའི་སྲེད་པའོ། །དེ་ལས་ཕྱིས་ཀྱི་ལེན་པོ་དང་དེ་ལྟར་ཡུལ་དང་དུ་ལེན་པའི་ལེན་པའོ། །དེ་ལས་འཁྲུལ་པ་དུ་མར་སྣང་བ་དང་བྱེད་པ་མྱོང་བའི་ཆ་ཅི་འབྱུང་མ་ངེས་པ་བསྐྱེད་པས་སྲིད་པའོ། །དེ་ལས་གཟུགས་མེད་གཟུགས་དང་འདོད་པར་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལས་རྒས་པ་དང་ན་བ་དང་ཤི་བའི་བར་དུ་འབྱུང་སྟེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་དེ་ལྟར་འཁོར་བས་འཁོར་བའི་རྒྱུ་རྟེན་འབྲེལ་ལུགས་
སུ་འཇུག་པ་བཅུ་གཉིས་གཞི་སྣང་ལས་དང་པོར་མཆེད་པའོ། །དེ་ལས་སྲིད་པ་སོ་སོར་འཁྲུལ་དུས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་ཞར་ལ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ནུབ་ནས་རང་མ་རིག་པ་ལས་ཕྱི་མའི་འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཆས་ལུས་འཚོལ་བ་དང་། མངལ་དུ་ཚུད་དེ་མེར་མེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ནས་མིང་དང་གཟུགས་སུ་གྲུབ་པ་དང་། དེའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རྐྱེན་འདུས་པས་རེག་པ་དང་། བདེ་སྡུག་གི་ཚོར་བ་དང་། མྱོང་བ་ལ་སྲེད་པ་དང་། ཡུལ་དང་ལས་ཀྱི་ལེན་པ་དང་། ཡང་སྲིད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་། མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་དང་། དར་ལ་བབ་པའི་ཚོགས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་བརྒྱུད་པ་ནི་རྒས་པ་དང་། མཐར་འཆི་བ་སྟེ་འབྲེལ་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བར་སྣང་བ་ཡང་རང་མ་རིག་པས་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་བག་ཆགས་མཐུ་བརྟས་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། སོ་སོའི་ལས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པར་གྲུབ་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཁོར་ཞིང་གཏན་དུ་སྲིད་པ་ན་གནས་པ་ནི། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གསུམ༷་པོ༷་ནི༷་{གསུམ༵་པ༵་ཉིད༵}། །ཕུང་པོ་ལྔ་དང་དབང་པོ་ལྔ། །ཡན་ལག་ལྔ་དང་དོན་སྙིང་ལྔ། །ཡུལ་ལྔ་དང་ནི་ཉོན་མོངས་ལྔ། །སེམས་ལྔ་ཡིད་ལྔ་རྟོག་པ་ལྔ། །གཟུང་འཛིན་འཁོར་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ། །འཁྲུལ་པ་གཉིས་སྣང་དེ་ལྟ་བུ། །དཔེར་ན་མྱུར་འགྲོའི་འཁོར་ལོ་བཞིན། །རྒྱུན་ཆགས་འཁོར་ལ་ཡུན་རིང་གནས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལྔ་ནི། འོད་ལྔ་རང་སྣང་དུ་མ་ཤེས་པར་བཟུང་བའི་ཆ་ལས་བྱུང་ཞིང་།
ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་ནི། ཡེ་ཤེས་ལྔ་རང་ངོ་མ་ཤེས་པའི་ཆ་ལས་བྱུང་། སྣ་ཚོགས་སྡུད་པའི་ལུས་སེམས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་གདངས་མ་དག་པ་ལས་བྱུང་། ཀུན་ནས་འཚོལ་བའི་ཡིད་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནི་རླུང་ལྔ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ལས་བྱུང་། བསམ་པ་དྲན་པས་འཛིན་པའི་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་དང་། ཡུལ་དུ་མ་ལ་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་དང་། འགྱུ་བ་ཐ་དད་པ་ལ་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་དང་། ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཙམ་ལ་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་དང་། ཆོས་རྣམ་པར་སེམས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་དང་ལྔ་ནི་འགྱུ་བ་རང་ཐོག་ཏུ་མ་ཆོད་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལྟར་མ་དག་པ་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་རིག་པའི་ངང་ལས་བྱུང་། ངང་ལ་གནས། ངང་ལ་རོལ་པ་ཙམ་ལས་གཞན་དུ་གཡོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་ནི། རྨི་ལམ་གཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དོན་ལ་སྟོང་གཟུགས་མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ཙམ་དུ་བསྟན་པ་ནི་འཁོར་བའི་རྣམ་དག་སྟེ།
སྤྱིའི་རྣམ་དག་དང་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་དག་བཤད་པ།
འདི་ལ་སྤྱིའི་རྣམ་དག་དང་། བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་དག་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་བསྟན་ན་ཡེ་སྟོང་རང་སྣང་རོལ་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བ་ནི། དཔེར་ན་ཐག་པ་རགས་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་རུང་དོན་ལ་སྤུ་རེ་རེ་བ་དེ་ཡང་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་སྟོང་པ་ལྟར་འཁྲུལ་སྣང་རགས་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་དོན་ལ་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་རང་སྣང་སྟོང་པ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། དེ་ལྟར་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་རྣམས། །ཐག་པ་ལ་ནི་སྦྲུལ་མཐོང་བཞིན། །དེ་མ་ཡིན་ལ་དེར་བཟུང་བས། །ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་གཉིས་སུ་ཆགས། །དེ་ཡང་བརྟགས་ན་ཐག་པ་ཉིད། །སྣོད་བཅུད་ཡེ་ནས་
སྟོང་པ་སྟེ། །དོན་དམ་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཅན་ནོ། །སྦྲུལ་མཐོང་དེ་ཉིད་མཐོང་བས་བདེན། །ཐག་མཐོང་ཡང་དག་ཉིད་དུ་བདེན། །དཔེར་ན་མཐོ༷་{ཐོ༵་}ལ་བྱར་སྣང་བཞིན། །བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་སྟེ། །ཡང་དག་ཉིད་དུ་འབྲེལ་བ་མེད། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ནི། །དེ་ཡི་ངོ་བོར་ཐམས་ཅད་གྲོལ། །ཞེས་སོ། །དེའང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་རིག་པའི་ངང་ན་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་ལྟར་རིག་པ་ལ་སྣང་ཡང་རིག་པ་ལ་མ་གོས་པར་སྟོང་གཟུགས་སུ་ལིང་ངེ་གནས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་དང་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གང་ལ་གནས་ན་སྣོད་བཅུད་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པ་ལྟར་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལས་དང་ཉོན་མོངས། དེ་རྣམ་རྟོག་རང་སྣང་ཙམ་ལ། དེ་སེམས་ཉིད་སྟོང་པའི་ངང་དུ་གནས་པས། དང་པོ་ཡང་སྟོང་པ། ད་ལྟ་ཡང་སྟོང་པ། མཐར་ཡང་སྟོང་པ་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བར་གནས་ཏེ། སྔ་མ་ལས། ས་ནི་ཆུ་ལ་ཆུ་རླུང་ལ། །རླུང་ནི་མཁའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །མཁའ་ནི་རླུང་དང་ཆུ་དག་དང་། །ས་ཡི་ཁམས་ལས་གནས་མ་ཡིན། །ར༷ང་{དེ༵་}བཞིན་ཕུང་པོ་ཁམས་དབང་རྣམས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་དག་ལ་གནས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཚུལ་བཞིན་མིན། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་དག་པ་ལ་རབ་གནས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གནས་མ་ཡིན། །ཞེས་དང་། དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་འཇིག་
པར་གསུངས། །ཞེས་དང་། སྣང་ཞིང་སྲིད་པའི་ཆོས་སོ་ཅོག །སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྐྱེ་འགག་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བར། དེ་ཉིད་ལས། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་འབྱུང་། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞིར་བསྟན་པ། །ཞེས་སོ། །བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་དག་ནི། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དང་པོ་ཡང་དབྱིངས་ཀྱི་ཆ་ལ་བཟུང་བས་དེའི་ཆ་རེ་སྦྱར་དུ་ཡོད་པས་ཀྱང་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་དོན་ལ་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པར་གནས་ལ། ད་ལྟར་སྣང་དུས་ཕུང་པོ་དང་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆར་སྦྱར་ཏེ། སྒོ་གསུམ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་གྲོལ་བའི་རང་བཞིན་ནི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྣང་བ་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་རོལ་པར་ཤར་ཞིང་། བྱ་བྱེད་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་སྒོམ་རང་ཤར་ཆེན་པོར་སྣང་བའི་རྣམ་དག་བཤད་པ་ནི། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཇི་ལྟར་སྨྲ་དང་བྱ་བྱེད་རྣམས། །སྟོང་རིག་གསལ་བའི་སྤྱོད་པ་ཡིན། །བཟང་དང་ངན་པའི་རྟོག་པ་རྣམས། །སྒོམ་པ་ཆུ་བོའི་ཀློང་ཆེན་ཡིན། །ལོག་ལྟ་ཡང་དག་འདོད་པ་རྣམས། །རྣལ་འབྱོར་རིས་མེད་ལྟ་བ་ཡིན། །རེ་དང་དོགས་པར་འཛིན་པ་ཀུན། །ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་འབྲས་བུ་ཡིན། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མངོན་འདོད་པས། །བཟའ་དང་བཏུང་བ་བསྙེན་པ་ལ། །ཉལ་དང་འདུག་པ་སྒྲུབ་པའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ལྷག་གནས་ཡིན། །ཀླད་དང་ལུད་པ་དཀྱིལ་འཁོར་སྒྲུབ། །སྟོང་གསུམ་ཐམས་ཅད་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །ཆར་དང་ཁུ་
རླངས་ཆག་ཆག་བཏབ། །འགྲོ་བའི་ལམ་དམིགས་ཐེག་ཆེན་ཏེ། །རྐང་པའི་རྗེས་ནི་རྡུལ་མཚོན་རིས། །འགྲོ་བར་འདོད་པ་སྟངས་སྟབས་ཉིད། །ཡན་ལག་སྤྱོད་པ་ཕྱག་རྒྱ་འོ། །ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ་སྔགས་ཀྱི་ཚིག །བསམ་པ་རྣམས་ནི་བསྐྱེད་རིམ་ཡིན། །ཡིད་ལ་འགྱུ་བ་མཆོད་པ་ཉིད། །གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ལྷ་ཡི་སྐུ། །སྒྲ་ཆེན་བརྗོད་པ་རོལ་མོ་ཉིད། །རང་གི་ལུས་ནི་བུམ་པ་ལ། །སྐྲ་ནི་ལོ་འདབ་ཁ་རྒྱན་མཛེས། །ཁྲག་དང་ཆུ་སེར་ཆུ་རྣམས་ཉིད། །དོན་སྙིང་ལ་སོགས་རྫས་ཀྱིས་གཏམས། །རང་ལ་སྣང་བའི་དབང་རྣམས་ཀུན། །མ་བསྐུར་ཉིད་ལ་རྫོགས་པའོ། །འདའ་བར་འདོད་པ་དམ་ཚིག་ལ། །བསྲུང་བར་འདོད་པ་བཅིངས་པ་ཡིན། །གྲོལ་བར་འདོད་པ་ཉམས་པ་སྟེ། །མེད་པར་འདོད་པ་ཐུབ་མཆོག་ཡིན། །མཐོང་བ་རྣམས་ནི་ཕྱག་རྒྱའི་བརྡ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་ཉམས་མྱོང་ཡིན། །ཤེས་རིག་གསལ་བ་གདམས་ངག་ལ། །ལུས་སེམས་གཉིས་འདུས་གདབ་པའི་ཡུལ། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་གོམས་པའི་གནད། །ཚོགས་དྲུག་མ་འགགས་རྟོགས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ཡན་རྣམས་ལ་ཡི་གེའི་འཇིགས་པས་ལུང་དང་རྒྱས་བཤད་སོགས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ཆེར་མ་བྱས་ཤིང་སྐབས་འདིར་ཡང་རྟེན་ལུས་ཀྱི་གྲུབ་ཚུལ་བརྟེན་པ་རྩ་ཐིག་རླུང་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན། ཁྱབ་བྱེད་འབྱུང་བའི་ཚང་ཚུལ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་ཏེ་རྒྱ་ཆེར་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །