༣༡ སུམ་ཅུ་པ། འབྲི་གུང་དུ་དཔལ་ལྡན་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོར་སྐྱེས་པའི་རབས།

༈ ཡང་ཕལ་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་དེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཕགས་པ་གཞོན་ནུ་ལུང་བསྟན་པའི་མདོར། འོད་སྲུང་གཞོན་ནུ་ལི་ཙ་བཱི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་ན་དགའ་བ་འདིའི་ཡུལ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མང་པོས་ཀྱང་སྔོན་ཆད་དུ་ལུང་བསྟན་པ་མཆིས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་པད་མའི་བླ་མ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཏོག་དང༌། ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་དང༌། འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་དང༌། བྱུ་རུའི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། གཟུགས་བཟང་པོ་དང༌། མེ་ཏོག་རྒྱས་པ་དང༌། རིན་ཆེན་གྲགས་པ་དང༌། སྒྲ་སྙན་རྒྱལ་པོ་དང༌། དགེ་ཚུལ་བཟང་པོ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཕུང་པོ་དང༌། དགྲ་ལས་རྒྱལ་བ་དང༌། ཡང་དག་མཆོག་དང༌། རྣམ་པར་གཟིགས་དང༌། གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དང༌། འཁོར་བ་འཇིག་དང༌། གསེར་ཐུབ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་སྲུང་གིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས། སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་དང༌། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ད་ལྟར་ངས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དུས་ནམ་ཞིག་ཏུ་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་གླིང་དུ་ངའི་བསྟན་པ་ཁུར་དུ་ཁྱེར་རོ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཞེས་པའི་དགེ་སློང་དུ་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོགས་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར། ཡུལ་འབྲུག་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ན་ཡབ་འཇམ་པའི་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཡུམ་ལྷ་བཟའ་བཞིན་བཟང་ཞེས་བྱ་བའི་སྲས་སུ་འཁྲུངས་ཏེ། ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པའི་ཚེ་ན་སེང་གེའི་ཕྲུ་གུ་ཞིག་རུམ་དུ་ཞུགས་པ་རྨིས་སོ། །མའི་ལུས་བདེ་ཞིང་འཇམ་ནས་སྐྱིད་པར་བྱུང་ངོ༌། །བལྟམས་པའི་དུས་སུ་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ཆེན་པོ་རྡོལ་བ་ཡབ་ཀྱིས་རྨིས་སོ། །ཡུམ་གྱིས་མར་མེ་གཅིག་སྦར་ནས་འཛམ་གླིང་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་རྨིས་སོ། །བལྟམས་པའི་ཚེ་ན་ཁྱེའུ་ཀ་ཤི་ཀའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་སྡུག་པ་ཞིག་བཙས་སོ། །ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ཀྱིས་ངོ་མཚར་སྐྱེས་སོ། །ནམ་མཁའ་ལ་འཇའ་འོད་དང་མེ་ཏོག་ཞག་དུ་མར་བབ་བོ། །ཁྱིམ་དུ་དྲི་བཟང་པོ་དང༌། སྙན་པའི་སྒྲ་སྐད་དེར་གྲག་གོ །ཡུལ་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱིས་པ་ནམ་མཐོང་སྙམ་མོ། །ཆེར་སྐྱེས་ནས། ལོ་བཞི་ལོན་པའི་ཚེ་ན་གཅོད་པ་དང་བཟང་སྤྱོད་གཉིས་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །ལྔ་དྲུག་ལོན་ནས་ཀློག་མཁས་པར་གྱུར་ཏོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་དམར་པོ་ཡང་གཟིགས་སོ། །རྨི་ལམ་དུ་མི་གཡོ་བ་དང༌། སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཡང་ཡང་དུ་རྨིས་སོ། །མིང་ཡང་ཉི་མའི་བློ་བཟང་ཞེས་བཏགས་སོ། །ལོ་བརྒྱད་ལོན་པའི་དུས་སུ་ཁྱུང་པོ་དཔལ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ༌། །ཀ་རི་ཀཱ་དང༌། འདུལ་བ་ཕྲན་ཚེགས་དང༌། སྤྱོད་འཇུག་ལ་སོགས་ཆོས་མང་དུ་གསན་ཏོ། །དེ་ནས་ཕག་མོ་གྲུབ་པའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ནས། རྟ་གྲོ་མར་དང་གཅིག །དངུལ་གྱི་བུམ་པ་དང་གཉིས། རལ་གྲི་དང་གསུམ་ཕུལ་ནས། བླ་མ་ན་རེ། བུ་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་ཐུགས་ལ་བཏགས། རྟ་འདི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཐོབ་པའི་རྟགས་སོ། །བུམ་པ་འདི་དམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་འཁྱིལ་བའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །རལ་གྲི་འདི་ཉོན་མོངས་པའི་གཟུང་འཛིན་གཅོད་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཕག་མོ་གྲུབ་པས་མཁན་པོ་མཛད་དེ། སྤྱང་ར་བས་ལས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་མཛད་ནས། དགེ་སློང་ཆེན་པོའི་སྡོམ་པ་བླང་སྟེ་མཚན་ནི་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཞེས་བཏགས་སོ། །སློབ་དཔོན་ལ་ཅི་མངའ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞུས་ཤིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་དོ། །གསང་ཕུག་དང༌། གདན་ས་མཐིལ་དང༌། རྩེ་ཆེན་སོགས་ལ་གྲྭ་སྐོར་མང་དུ་མཛད། དེ་ནས་ཀློ་བུ་རྒྱལ་པོས་གདན་དྲངས་ནས། འབུལ་བ་ཞབས་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཕུལ་ནས། རྒྱལ་པོས་ཐུགས་ཀར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཞུས་པ། འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་མཁས་པ་ཀུན་གྱི་རྒྱལ། །བདག་གི་སྒོ་གར་ཆུ་འཁྱོག་རྦ་རླབས་འདི། །དབྱར་དགུན་གཉིས་སུ་ལམ་བཅད་འཇིགས་པ་ཆེ། །དེ་རིང་འདི་ནི་བཟློག་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཟུངས། །ཞེས་དང༌། བློ་གྲོས་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་སློབ་མ་དགེ་སློང་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཀྱང་སྐྲག་རྔུལ་བྱུང་ནས། དེ་ནས་ཆོས་རྗེ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདབ་ཆགས་མགོན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་ནས། ཆུ་ལ་གཟིགས་ཤིང་ཆུ་འཁྱོག་ལ་བྱ་ཁྱུང་གི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་མ་ཐག་ཏུ་ཆུ་བོའི་འཁྱོག་པ་ཕར་འཕངས་ཏེ། དེའི་སྲོལ་དུ་ཆུ་ལ་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་ལྷ་བྲན་དུ་བསྒྱུར་ནས་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གནས་སུ་འཕངས་སོ། །དེ་དག་གིས་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཕབ་ནས་དེ་དག་གིས་ངོ་མཚར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་འབྲི་གུང་དུ་བྱོན་ནས། བཀྲ་ཤིས་སྒོ་མང་གི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་བཞེངས་པའི་དུས་དང༌། རབ་གནས་མཛད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་ས་གཡོས་པ་དང༌། འཇའ་འོད་སྣ་ཚོགས་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ཆར་དང༌། སྤོས་སྣ་ཚོགས་དང༌། རོལ་མོ་ལ་སོགས་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་མང་པོ་བྱུང་ངོ༌། །དུས་རེ་ཞིག་ན་སྟག་ལུང་རྒྱལ་པོས་འགྱེད་ཆེན་བྱས་པའི་ཉིན་པར། ཆར་འབབ་པ་དང་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་བླ་བྱེར་མ་ཤོང་ནས། ཆོས་རྗེས་སྒོ་བཅད་དུ་ཡོད་པ་ལ་འཚོགས་པའི་གསེབ་ཏུ་བྱོན་ནས། དགེ་འདུན་པ་རྣམས་དང་རྒྱལ་པོ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དགའ་ནས་ཕྱག་དང་བྱིན་རླབས་ཞུ་བར་འུར་ནས། ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ཏེ་བླ་བྱེའི་རྩིག་པ་རྣམས་ཕྱིར་འཐེན་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པར་མཛད་དོ། །ཐམས་ཅད་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་ཕུལ་ལོ། །དེ་ནས་བླ་བྱེའི་སྒོ་འགྲམ་དུ་ཕ་འོང་ཤིན་ཏུ་སྲ་བའི་སྟེང་ངོས་སྔོན་པོ་ཞིག་ལ་ཞབས་ཡ་ཅིག་བཞག་ནས་གསུངས་པ། རྡོ་ལ་ཞབས་སྲོལ་བཏོད་མི་མང་ལགས་ཏེ། །རྡོ་སྔོན་འབར་བའི་སྟེང་ན་ཞབས་རྗེས་ནི། །ཤིན་ཏུ་དཀར་ལ་དྭངས་གསལ་རི་མོ་བཅས། །དངོས་སུ་ཕྱུང་བ་ཨ་མི་ཁོ་བོ་ཙམ། །ཞེས་གསུངས་པས་རྡོ་སྔོན་པོ་ལ་ཞབས་རྗེས་དཀར་པོ་ལྟེ་བར་པད་མའི་རི་མོ་དང་བཅས་པར་ཕྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་ལྷ་སར་བྱོན་ནས་བར་སྐོར་ལ་བྱོན་ནས་ཕྱག་འཁར་གྱིས་རྡོ་གཅལ་དུ་གང་ལ་བཙུགས་པའི་སར་སྲོལ་རེ་རེ་ཕྱུང་བར་མཛད་དོ། །དེ་ཡང་ཟླ་བ་གསུམ་དུ་ལྷ་སར་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པའི་མདོ་དང་རྒྱུད་འབུམ་གསུངས་པའི་དུས་སུ། ནམ་མཁའ་ལ་སྒྲ་འོད་གསལ། མེ་ཏོག་གི་ཆར་བབ་བོ། །དེ་ནས་འབྲི་གུང་དུ་བྱོན་ནས་མདོ་མང་གི་ལུང་ཚར་ཅིག་གསུངས་པའི་དུས་སུ་འཇའ་འོད་དང་སྒྲ་སོགས་གོང་ལྟར་རོ། །དེ་ནས་སློབ་མ་གཅིག་ཕ་ཡུལ་དུ་འགྲོ་འདིར་ལོ་ཉི་ཤུར་མཚམ་གཡོག་བྱས་ཀྱང༌། ཆོས་མི་འོང་སྙམ་སྟེ་སོང་ནས་གདན་ས་མཐིལ་གྱི་གོང་དུ་ཕྱིན་ཙམ་ན་ཆོས་རྗེ་སྒོ་བཅད་དུ་ཡོད་ཀྱང་པད་མའི་སྡོང་པོ་གཅིག་གི་ལྟེ་བར་བཞུགས་ནས་འདི་སྐད་གསུངས་སོ། །ལར་སྟོང་རྒྱུ་མེད་པའི་འཁོར་བ་དེ་དང་གཅིག །ཟད་རྒྱུད་མེད་པའི་ལས་སྐལ་དེ་དང་གཉིས། །ཟིན་ནི་རྒྱུ་མེད་པའི་ལོང་གཏམ་དེ་དང་གསུམ། །དེ་གསུམ་དམ་པའི་ཆོས་དང་འགལ། །ཁོ་བོས་དེ་གསུམ་སྤངས་བས་འཚེངས། །བུ་ཁྱོད་རང་དེ་གསུམ་སྤངས་ན་ལེགས། །ཕ་ཡུལ་བདུད་ཀྱི་བཙོན་ར་ཡིན། །ཉེ་དུ་འཁོར་བའི་བཤལ་ཐག་ཡིན། །སྡིག་བསོགས་སེར་སྣའི་མདུད་པ་ཡིན། །དེ་གསུམ་དམ་པའི་ཆོས་དང་འགལ། །ཁོ་བོས་དེ་གསུམ་སྤངས་བས་འཚེངས། །བུ་ཁྱོད་རང་དེ་གསུམ་སྤངས་ན་ལེགས། །ཡོན་ཏན་མེད་པའི་བླ་མ་དང༌། །མོས་གུས་མེད་པའི་སློབ་མ་དང༌། །གཤེ་ཞིང་འཕྱ་བའི་གྲོགས་པོ་སྟེ། །དེ་གསུམ་དམ་པའི་ཆོས་དང་འགལ། །ཁོ་བོས་དེ་གསུམ་སྤངས་བས་འཚེངས། །བུ་ཁྱོད་རང་དེ་གསུམ་སྤངས་ན་ལེགས། །བདག་འཛིན་གྱི་དགོན་པ་བཟུང་བ་དང༌། །ཟས་ཁས་ལེན་དགོས་པའི་ཚོགས་བསོགས་དང༌། །ངོ་བསྲུང་མེད་པའི་ཡོན་བདག་སྟེ། །དེ་གསུམ་དམ་པའི་ཆོས་དང་འགལ། །ཁོ་བོས་དེ་གསུམ་སྤངས་བས་འཚེངས། །བུ་ཁྱོད་རང་དེ་གསུམ་སྤངས་ན་ལེགས། །ས་སྟོད་ཀྱང་ར་ས་སྐོར་བ་དང༌། །ཕྱི་ཐག་མེད་པའི་མཛའ་བོ་དང༌། །དགྲ་བོ་ཕུགས་སུ་ཞུགས་པའི་བུ་ཆུང་སྟེ། །དེ་གསུམ་དམ་པའི་ཆོས་དང་འགལ། །ཁོ་བོས་དེ་གསུམ་སྤངས་བས་འཚེངས། །བུ་ཁྱོད་རང་དེ་གསུམ་སྤངས་ན་ལེགས། །ཞེས་གསུངས་ནས་སློབ་མས་ཆགས་ཞེན་ལྡོག་སྟེ་སླར་ལོག་ནས་བླ་མའི་སྒོ་འགྱུར་མེད་དུ་སྒོམ་ཁང་ལ་བཞུགས་པར་མཇལ་ལོ། །དེའི་རིང་ལ་ཅོག་རུང་བ་ཀླུའི་རྒྱལ་མཚན་རྒྱ་གར་དུ་ཕྱིན་ནས། སྒྲ་སློབ་པ་ལ་ལོ་གསུམ་དུ་པཎྜི་ཏ་ཞི་བ་བཟང་པོ་བསྟེན་ཏོ། །དེ་ནས་སློབ་དཔོན་བི་མ་ལ་མི་ཊ་ལ་མདོ་མང་དུ་ཞུས་ཏེ་སླར་བོད་དུ་འོང་བའི་དུས་སུ་སློབ་དཔོན་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་དྲིན་བཟོ་དུས་མེད་བྱས་པ་དང༌། པཎྜི་ཏ་ན་རེ། མེ་ཏོག་ཟླུམ་པོ་དཀར་པོ་གཅིག་བྱིན་ནས། བོད་དུ་སྤྱན་རས་གཟིགས་བཞུགས་པས་དེ་ལ་ཕུལ་ནས་དྲིན་གཟོ་བ་ཡིན་ནོ། །གསུངས་པས། ལོ་ཙཱ་བ་ན་རེ། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་པཎྜི་ཏ། །བདག་ནི་གཏི་མུག་ཕུར་དུ་ཆུད། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་གར་བཞུགས་པ། །ས་ཕྱོགས་ཙམ་དུ་ཤེས་མ་ལགས། །ཞེས་དང༌། པཎྜི་ཏས། ཤེས་རབ་དོན་གསལ་རིགས་ཀྱི་བུ། །མ་སྐྲག་མ་འཇིགས་རིགས་ཀྱི་བུ། །གང་དུ་ཐོན་པར་མེ་ཏོག་རྒྱས། །དེ་ཚེ་དེ་ལ་ཕུལ་བ་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་ནས། བོད་དུ་ཕྱིན་ནས་ས་ཆ་དགོན་པ་མང་དུ་གཅོད་ཀྱང་མ་གྱེས་སོ། །དེ་ནས་གདན་ས་མཐིལ་དུ་ཕྱིན་ནས། མེ་ཏོག་གི་ཁ་རྒྱས་ཏེ། ཆུའི་སྒྲས་ཀྱང་ནཱ་ག་རྫུ་ནའི་སྒྲ་ཧྲིག་ཧྲིག་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་འདི་སྙམ་སྟེ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ནི་སྤྱན་རས་གཟིགས་དངོས་སུ་པཎྜི་ཏ་མང་པོ་ལ་ཐོས་སྙམ་ནས་རྫི་བུ་འགའ་རེ་སྣང་ནས་དྲིས་པས། རྫི་བུ་ན་རེ། འདིའི་ཡར་སྟོད་ན་འབྲི་གུང་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་རྗེ་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་བཞུགས་ཟེར་རོ། །ལོ་ཙཱ་བ་བུ་ཆུང་ཕ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་དུ་དགའ་ནས་ཕྱིན་ནས་ཆོས་རྗེ་དང་མཇལ་ནས། ལོ་ཙཱ་བས། ཆོས་རྗེ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དངོས་སུ་མཐོང༌། ཕན་ཚུན་དགའ་བའི་དྲི་རྨེད་མང་དུ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་གསུང་གི་བཀའ་འབུམ་རང་བཤད་གཞན་བཤད་ཀྱི་ཕྱེ་བ་བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་གསུང་ཆོས་མང་པོ་མཛད་དོ། །བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་མཛད་སྤྱོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས། འཆི་འཕོ་མེད་ཀྱང་བྱིས་པའི་ངོར་རེ་ཞིག་ངོ་མཚར་བའི་ལྟས་དང་བཅས་ཏེ་ཞི་བར་གཤེགས་སོ། །དཔལ་ཀྱེ་རྡོ་རྗེའི་རྩ་རྒྱུད་ལས། ང་ནི་མྱ་ངན་འདའ་བ་མེད། །ང་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སྐུ། །དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་ང་འདུག་སྟེ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་འཕོ་བར་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །འབྲི་གུང་དུ་དཔལ་ལྡན་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོར་སྐྱེས་པའི་རབས་ཏེ་སུམ་ཅུ་པའོ།། །།