ཤོག་ལྷེབ་ ༡ ནས་ ༡༠༠ བར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ ཧཱ གུ བྱ ཡཱ ན བཛཱ ཡ ཏི བི ཀཱ ར ན བྱ ཛེ ཎྞཾ ཤཱ བྷྱཱ པཱ ཀྟ ལེ ཁ བི ཤཱ ཉྩ སཱུ ཏྲ ཏ ནྣཱ སཱ ག མོ དྡྷོ ཏཾ བི ཧ ར ཏི སྨ།།
གསང་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ཕྱི་འགྱུར་གསར་མ་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་ཟིན་བྲིས་སྣ་ཚོགས་དང་མདོ་རྒྱུད་ལུང་བཏུས་བཅས་བཞུགས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་མསྶརྦ་ཛྙཱ་ཡ། གང་གི་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །རེག་པས་རྨད་བྱུང་སྤོབས་པའི་མཆོག །སྦྱིན་མཁས་འཇམ་མགོན་བླ་མའི་ཞབས། །བྱང་ཆུབ་བར་དུ་བསྙེན་བྱས་ནས། །རང་ངམ་ཐར་འདོད་གཞན་ཀྱང་རུང་། །བློ་གྲོས་སྒོ་འཕར་དབྱེ་བའི་སླད། །སྣ་ཚོགས་གཏམ་གྱི་མུཀྟི་ཀཿ །ཡི་གེའི་སྲད་བུར་བསྟར་འདིའོ། །སྤྱིར་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་གང་ཟག་དེས་བསླབ་པར་བྱ་བའི་གནས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་སྒྲ་དང་། དོན་ལ་མཁས་པས་དེ་དང་དེ་ཡི་ལོག་ གྲུབ་ཐོབ་རྒྱ་མཚོ་སྤྱི་མེས་ཆེ། །རྣལ་འབྱོར་དབང་ཕྱུག་ས་ར་ཧ༔ ཟབ་མོ་དབུ་མའི་སྲོལ་འབྱེད་པ། །དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་རྟོག་པ་དྲུང་ནས་ཕྱུང་ཞིང་ཡང་དག་པའི་རྣམ་དཔྱོད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་རྐང་སྟེགས་མཐོན་པོར་བསྒྲུབས་ཏེ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོར་འཇུག་པར་བྱ་བ་ནི་སྔོན་བྱོན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་ལམ་སྲོལ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་དང་ཚུལ་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤཱན་དེ་བས། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་མི་སློབ་པའི། །དངོས་དེ་གང་ན་ཡོད་མིན་པ། དེ་ལྟ་བས་ན་མཁས་པ་ལ། །བསོད་ནམས་མི་འགྱུར་གང་ཡང་མེད། །ཅེས་སོ། །འོ་ན་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར། ཡུལ་གྱི་སྐད་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དོན་གོ་ན། བསྟན་བཅོས་སྒྲ་ དྲང་ངེས་རྣམ་པར་འབྱེད་མཁས་པ། །རྒྱལ་བས་ལུང་བསྟན་ཐོགས་མེད་རྗེ། །འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱིས་རྗེས་བཟུང་བ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཞི་བ་ལྷ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དག་གིས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ། །སོགས་དང་། ལང་གཤེགས་ལས། བྱིས་པ་ངན་པ་རྟོག་གེ་བ། །རོ་དང་འདྲ་བས་རྣམ་པར་བརྟག །ཅེས་སོགས་སྒྲ་ཚད་ལ་སྨད་པར་མཛད་པ་དག་ཅི་ཞེ་ན། དེ་དང་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་གྱི་ཕྱི་རོལ་པ་དག་གི་ཁེངས་པ་གཞོམ་པ་སོགས་ཀྱི་སླད་དུ་ཡིན་གྱི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་བཟུང་བར་མི་བྱ་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ། སློབ་དཔོན་ཙནྡྲ་གོ་མཱིས། བུད་མེད་ཡན་ལག་རུལ་བ་དྲི་ང་མི་སྡུག་པ་སོགས་གསུངས་པའང་འདོད་པའི་གཏམ་གྱི་སྙན་དངགས་མི་བྱ་བ་ལ་དགོངས་ཀྱི། གཞན་དུ། མདོ་ལས། དམ་པའི་ཆོས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙན་ངག་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་འདུ་ཞིང་། ཅུང་ཟད་སྤྲོ་ན་ཚར་བཅད་རྗེས་བཟུང་གསུམ་དང་། སྒྲ་ཚད་བཟོ་གསོ་ནང་རིག་པ་སྟེ་ལྔ་དང་། དེ་སྟེང་སྙན་ངག་སྡེབ་སྦྱོར་ཟློས་གར་མངོན་བརྗོད་སྐར་རྩིས་བསྣན་པའི་བཅུ་དང་། འདུལ་བ་ལུང་རྣམ་འབྱེད་ལས་གསུངས་པའི་རིག་པའི་གནས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་བར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་དབྱེ་ན་སྒྱུ་རྩལ་རིགས་རྣམས་ཀྱང་འདྲེན་པས། དེའི་ཚེ་རྒྱ་ཆེ་རོལ་པ་ལས་སྒྱུ་རྩལ་༢༨དང་། དེ་ཉིད་ལུང་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་འགྲེལ་པར་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིར་བསྡུས་ལ། དེ་ལས་རྣམ་གྲངས་གཞན་པ་བྱེ་བྲག་རྟོགས་བྱེད་དུ་སྡེ་ཚན་བཞིར་བསྡུ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སློབ་དཔོན་དཱཎཱིས་ཀྱང་སྒྱུ་རྩལ་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་ལེའུ་བཞི་པ་ཞིག་མཛད་ཡོད་པར་གྲགས་སོ། །གཞན་ཡང་། ཚོང་པ། རྫ་མཁན། ཕྲེང་མཁན། ཆང་འཚོང་། ཕྱུགས་འཚོ་བ། འདྲེག་མཁན། འབྲུ་མར་འཚིར་བ། མགར་བ། ཤིང་མཁན། ཕྱྭ་མཁན། ཐ་ག་པ། ཀོ་པགས་མཁན། རྒྱལ་ཆེན་པ། བཙོ་བླགས་མཁན། སྨིག་མ་མཁན། བཤན་པ། གདོལ་བ་མཁན། ཤིང་རྟ་མཁན་ཏེ་བཟོ་སྦྱངས་བཅོ་བརྒྱད་དང་། རིན་པོ་ཆེ། ས་གཞི། གོས། ལྗོན་ཤིང་། རྟ། གླང་པོ། སྐྱེས་པ། བུད་མེད་བརྟག་པ་སྟེ་བརྟག་པ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའང་མདོ་སྡེ་འགའ་ལས་བཤད་ཅིང་། དྲང་སྲོང་ལེའུའི་བུས། སེན་མོས་༡འབྲད་དང་སོས་འདེབས་༢དང་། །འཁྱུད་པ་༣དང་ནི་མཐང་སྦྱར་དང་། །བྱ་བ་༥དང་ནི་ལག་པས་༦གདབ། །སྨྲ་བའི་བྱེ་བྲག་དག་དང་ནི། །སྐྱེས་པའི་སྟེང་དུ་མྱུལ་དང་བརྒྱད། །རེ་རེ་ལ་ཡང་བརྒྱད་བརྒྱད་དེ། །དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་ནང་གི་སྒྱུ་རྩལ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ཞེས་འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པ་སོགས་མཐའ་ཀླས་མོད། འདིར་རེ་ཞིག་མཁས་པ་ཀུན་ལ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་རིག་པའི་གནས་ཆེ་ཆུང་བཅུ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཅུང་ཟད་བཤད་ན་རྣ་བ་བླགས་ཏེ་ཉོན་ཅིག་དང་ཡང་དག་པའི་ངག་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་གཞན་རྗེས་སུ་བཟུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་བཟོ་རིག་པ་ནི། གཙོ་བོར་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། དང་པོ་ལའང་གཙོ་བོ་དང་ཕལ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་བཞེངས་པ་དང་། དཀྱིལ་འཁོར་བྲི་ཐིག་ལས་རབ་འབྱམས་ཀྱི་བྱ་བ་ཕལ་ཆེར་རོ། །ཕྱི་མ་ནི་བཟོ་སྦྱངས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ཚན་ལས་ཕལ་མོ་ཆེ་ཞིག་གོ །ངག་བཟོ་ལའང་གཙོ་བོ་ནི། དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་རྡོ་རྗེའི་གླུ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འབེལ་གཏམ་གྱིས་མཚོན་པ་དང་། ཕལ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་དགའ་བ་སྐྱེད་པའི་གླུ་དབྱངས་ཀྱི་བརྗོད་པ་དང་། འདོད་པའི་གཏམ་དང་། གཤགས་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡིད་བཟོའི་གཙོ་བོ་ནི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་གསུམ་དང་། ཕལ་པ་ནི་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་བླང་དོར་གྱི་གནས་ལ་མཁས་ཤིང་སྒྲིན་པའོ། །གསོ་བ་རིག་པ་ནི། རིག་བྱེད་བཞིའི་ནང་ཚན་ཚངས་པའི་ཞལ་དབུས་མ་ལས་བྱུང་བའི་ཚེའི་རིག་བྱེད་དང་དོན་གཅིག་སྟེ། གཞན་དུ་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་ཀྱང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་གནས་ཆེན་པོ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཟུར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེང་སང་གྲགས་པ་བརྟན་པའི་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་ཞེས་གྲགས་པ་འདི་མཁས་པའི་དབང་པོ་ལེགས་བཤད་འཚོལ་གྱིས། ཕྱི་ལྟར་བཀའ། ནང་ལྟར་པཎྜི་ཏའི་བསྟན་བཅོས། གསང་བ་བོད་དུ་བརྩམས་པར་བཞེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱས་པར་བཀོད་ལ། རྒྱལ་པོ་པཎྜི་ཏ་བུདྡྷ་ཨབྷི་ནི་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་དྲང་སྲོང་ལྷུང་བ་རི་དྭགས་ཀྱི་ནགས་སུ་གསུངས་པ་ཉིད་བོད་དུ་ཐེ་རོ་དང་གཡུ་ཐོག་རྙིང་མས་བསྒྱུར་ཞིང་། གཅིག་ཤོས་གཏེར་དང་། མངའ་བདག་གི་ཞལ་ངོ་ནང་བརྒྱུད་དུ་གནས་པ། གྲྭ་མངོན་པས་གཏེར་ནས་དྲངས་པ་དང་སྙན་བརྒྱུད་གཉིས་ཀ་གཡུ་ཐོག་གསར་མས་གསན་ནས་བོད་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་འགའ་ཞིག་བསྣན་པ་སོགས་སུ་བཞེད་དོ། །དེ་ཡང་དཔལ་ལྡན་དཔའ་བོས་མཛད་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་པར་གནས་དྲུག་ཏུ་བསྡུས་པའི། དང་པོ་མདོག་༡ནས་ལ་ལེའུ༣༠། གཉིས་པ་ལུས་གནས་༦ལ། གསུམ་པ་ནད་གནས་༡༦ལ། བཞི་པ་གསོ་བའི་གནས་༢༢ལ། ལྔ་པ་ཆོ་ག་གྲུབ་པ་༦ལ། དྲུག་པ་ཕྱི་མའི་གནས་ཏེ་བསྡོམས་པས་ལེའུའི་༡༢༠བདག་ཉིད་ཅན་དང་། དེའི་འགྲེལ་བ་ཁ་ཆེ་ཟླ་བ་མངོན་དགས་མཛད་པ་སོགས་མང་ངོ་། །བརྗོད་བྱ་ནི། ཡན་ལག་བརྒྱད་དམ། གསོ་བྱ། གསོ་བྱེད། ཇི་ལྟར་གསོ་བ། གསོ་བ་པོ་རྣམ་པ་བཞིར་འདུས་པའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་འཆད་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི་རེ་ཞིག་མ་སྤྲོས་སོ། །ལོག་སྨྲ་ཚར་བཅད་པ་སྒྲ་རིག་པ་ནི། ལུང་དུ་སྟོན་པའི་སྒྲ་ལས་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་སྐད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་ཏེ། དེ་ལ་ཐུན་མོང་གི་བརྗོད་བྱ་ལ། ངོ་བོ་གཟུགས་དང་བྱེད་ལས་དང་། །ངེས་ཚིག་དབྱེ་བསྡུ་ཀློག་ཚུལ་ལོ། །ཅེས་པས་ཡི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གེ་དང་། དཔང་ལོས། ཡི་གེ་གཉིས་སམ་གསུམ་འདུས་པས། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་རྗོད་བྱེད་པ། །མིང་ཡིན་དོན་ལ་བློ་གཞོལ་ཕྱིར། །ཞེས་དང་། སྨྲ་སྒོར། དེ་ཡང་མིང་ནི་ཐོག་མ་དང་། །རྗེས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས། །ཞེས་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཚ་ཞིང་སྲེག་པ་ལ་མེ་ཞེས་བཏགས་པ་ལྟ་བུ་འདོད་རྒྱལ་ཐོག་མའི་མིང་། རྒྱུ་མཚན་ལ་ལྟོས་པ་སྔར་ཐ་སྙད་ལ་གྲགས་ཟིན་ཞིག་གིས་གཞན་ལ་བཏགས་པ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཁ་ཆེ་སྣ་ཉག་ལ་སེངྒེ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་རྗེས་གྲུབ་བཏགས་པའི་མིང་། ཕྱི་མ་ལའང་བཏགས་པའི་རྗེས་གྲུབ་ཅེས་རླུང་ནད་པུས་མོར་ཞེན་པ་ལ་ལྕེ་སྤྱང་མགོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དང་། དངོས་མིང་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་མཐུན་པའི་རྗེས་གྲུབ་ཕན་བྱེད་ལ་སྨན་ཅེས་པ་ལྟ་བུ། དངོས་བཏགས་གང་དང་ཡང་མ་འབྲེལ་བ་གཟའ་མིག་དམར་ལ་བཀྲ་ཤིས་སུ་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་ལོག་པའི་རྗེས་གྲུབ་སྟེ་གསུམ་དང་། གཞན་ཡང་རྒྱུ་ལ་འབྲས་མིང་བཏགས་པ་བཤལ་སྨན་སྐྱུགས་སྨན། འབྲས་བུར་རྒྱུ་མིང་བཏགས་པ་མཁྲིས་ནད་དང་རླུང་ནད། རྟེན་ལ་བརྟེན་པའི་མིང་སྲོག་གི་རླུང་། ཆ་ཤས་ལ་ཚོགས་པའི་མིང་སྨན་རྣམས་ཚང་། ཡ་གྱལ་གྱི་མིང་ཅུ་གང་བདེ་བྱེད། གཙོ་བོའི་མིང་ག་བུར༢༥། ནུས་པའི་སྒོ་ནས་རིན་ཆེན་ཚ་གྲང་གི་སྦྱོར་བ། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཏར་བསྲེག་ཅེས་པ་ལྟ་བུ་ཡང་ངོ་། །ཚིག་ལ། གསུང་རབ་སྤྱི་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྲགས་པ་ནི། དཔང་ལོས། མིང་གཉིས་སམ་ནི་མང་པོ་ཡི། །དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རྗོད་བྱེད་པ། །དམ་ཆོས་མངོན་པར་གསུངས་པ་ཡི། །ཚིག་ཡིན་ཡི་གེ་འདུས་པ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །བརྡ་སྤྲོད་པའི་ལུགས་ལ། འཆི་མེད་མཛོད་ལས། རྗོད་བྱེད་བསྟན་བཅོས་སྒྲ་ལ་ནི། སུཔ་དང་ཏིངའི་མཐའ་ཅན་ཚིག །ཅེས་སོ། །དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་བློ་གྲོས་བརྟན་པས། དོན་གྱི་ངོ་བོ་བརྗོད་པ་མིང་། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་སྟོན་པ་ཚིག །གང་ཡང་མི་སྟོན་ཡི་གེའོ། །ཞེས་སོ། །བརྡ་སྤྲོད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བརྗོད་བྱ་ནི། །རང་བཞིན་བྱིངས་དང་མིང་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་པ་ལྟར་མདོ་དང་གླེགས་བམ་ལས་བྱུང་བའི་བྱིངས་དང་། བྱིངས་དང་རྣམ་དབྱེ་བོར་བའི་དོན་དང་ལྡན་པ་ནི་རྟགས་སམ་མིང་ངོ་། །རྐྱེན་ནི་སྒྲའི་རང་བཞིན་མིང་ཚིག་གང་རུང་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དབྱེ་ན་བྱིངས་རྟགས་སུ། ཚིག་ཏུ། བྱིངས་སུ་སྒྲུབ་པ་གསུམ། རྟགས་རྟགས་སུ། མིང་དུ། བྱིངས་སུ། ཚིག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་བདུན་ནོ། །རང་བཞིན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་བའམ། །ཡི་གེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བ་ཡི། །བསྒྱུར་དང་དབྱི་བ་རྣམ་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་པའི་སྔ་མ་ནི་སུཔ་ཏིང་ཀྲྀ་ཏྲ་དང་། ཕྱི་མ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་གྱི་མདོས་བསྒྱུར་བ་དང་དབྱི་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་གཞུང་ཡང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུང་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་ལས། བདག་གིས་རབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཤད་ལེགས་སྦྱར་ཆོས་ཀྱི་གཞུང་། །གསལ་བྱེད་པཱ་ཎི་ནི་འབྱུང་དེ་རྗེས་སུ། །ས་ཡི་དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཉིད་མཐོང་མིག་ལྡན། །དགེ་བསྙེན་ཟླ་བ་ཐོགས་མེད་སྤོབས་ལྡན་འབྱུང་། །ཞེས་ལུང་བསྟན་པའི་སློབ་དཔོན་པཱ་ཎི་པར་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིས་སྩལ་བའི་སྒྲ་མདོ་པཱ་ཎི་པ་དང་། ཟླ་ཁོལ་ཀྱིས་མཛད་པའི་དེའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཙཱནྡྲ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་སྐལ་ལྡན་གྲགས་པས། །ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ནི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་ཕྱེ་སྦྱར། །སྒྲ་རྗེས་དོན་མཁས་ཙནྡྲ་གོ་མཱིར་གྲགས། །སྙན་དངགས་མཁན་གཙོ་དཔའ་བོ་ལས་སུ་ཡོད། །སྔགས་ཚུལ་ལ་འདིར་སྐལ་ལྡན་བདག་རྣམས་མཛེས། ཞེས་དང་། ཁ་ཆེ་ཁྲི་བརྟན་གྱི་རྒྱལ་པོས་དུས་སྟོན་གྱི་ཚད། །ཙནྡྲ་གོ་མཱིའི་སྒྲ་ཡི་ལུང་ཚིག་དང་། །དྷརྨ་ཀཱི་རྟིའི་ཡིད་འོང་ཏཀའི་གཞུང་། །དཔའ་བོའི་སྙན་དངགས་སྦྱོར་བའི་ཕྲེང་རྒྱུད་དེ། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་རིན་ཆེན་རྣམ་པ་གསུམ། ཞེས་གླུར་བླངས་པར་གྲགས་སོ། །དེ་ཡང་པཱ་ཎི་པར་ཀུན་བཤད་དང་། ཙནྡྲ་པར་དེ་ཕན། རྒྱལ་པོ་བདེ་སྤྱོད་བཟང་པོའི་དོན་དུ་དབང་ཕྱུག་གོ་ཆ་གཞོན་ནུ་གདོང་དྲུག་གིས་བཤད་པའི་ཀ་ལཱ་པར་ཀྲྀ་ཏ་རྒྱས་པར་མངོན། ཡང་འཕགས་ཡུལ་དུ། ཨིནྡྲ་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ། པཱིཤ་ཡི་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ། ཤ་ཀོ་ཊ་ཡན་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ། པཱ་ཎི་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ། ས་མནྟ་བྷ་དྲ་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ། ས་ཏཎྜལི་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ། མ་ནུ་ཛེན་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ། སྭ་ར་སྭ་ཏཱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་སྟེ་བརྒྱད་དུ་བསྒྲགས་མོད། བརྟག་པར་བྱ་བའི་གནས་སོ། །ཚད་མ་རིག་པ་ནི། ངོ་བོ། ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བློས་དཔྱོད་པའི་རིག་ཤེས་ཏེ། རང་གིས་གཞལ་བྱ་མ་འཁྲུལ་བའི་འཇལ་བར་བྱེད་པ། དེ་ཡང་གཞལ་བྱའི་གནས་ཚུལ་འཁྲུལ་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་ཞིག་ལ་མངོན་སུམ་དང་། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་གཞལ་བྱའི་དོན་ངེས་པའི་བློ་ཞིག་ལ་རྗེས་དཔག་སྟེ་ཚད་མ་གཉིས་དང་། གཞན་ཡང་རབ་བློ་ལྐོག་གྱུར་དུ་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་དང་། བློ་ལ་ཚུལ་གཉིས་དང་རང་རིག་མི་འདོད་པ་སོགས་ཀྱི་ལོག་རྟོག་ཚར་གཅོད་ཅིང་། དངོས་བསྟན་ལ་མེད་པའི་ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་གནས་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའི་སྨྲ་ངན་ཐམས་ཅད་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་ཚར་གཅོད་ཚུལ་དང་། སྒྲུབ་ངག་གིས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཚུལ་རྒྱ་ཆེར་དངོས་སུ་སྟོན་པས་བཟློག་པར་ནུས་ཕྱིར་ལོག་སྨྲ་ཚར་གཅོད་ཀྱི་རིག་པའི་མཆོག་ཏུ་གྲུབ་བོ། །ངེས་ཚིག་ནི། པྲ་མཱ་ཎ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ན་རབ་ཏུ་འཇལ་བ་སྟེ། དོན་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་རིག་པ། དེ་ཡང་རྒྱལ་བས་གསུངས་ཚུལ་དང་། ཕྱོགས་གླང་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་བཀྲལ་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཡང་། མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་དཔག་གསུང་ཚུལ་ལོ། དང་པོ་ནི། འཁོར་ལོ་དང་པོའི་སྐབས། དགེ་སློང་དག་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྔོན་པོ་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོའོ་སྙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྔོན་པོ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ཆད་ཀྱིས་མ་འཁྲུལ་པའི་རིག་པ་དེ་བསྟན། དེ་མན་གྱིས་རྟོག་བྲལ་དེ་བསྟན་པས་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་རྫོགས་པར་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མདོ་ལས་དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་མིག་༡དང་། ཡིད་ལ་༢བརྟེན་པའོ། །ཞེས་པས་དབང་མངོན་༡དང་། ཡིད་མངོན་༢བསྟན། འཁོར་ལོ་བར་པར། སེམས་ལ་ནི་སེམས་མ་མཆིས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའོ། །ཞེས་པས་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་། ཡང་། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་བྱའི་ཕྱིར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །ཞེས་སོ། །མདོ་ལས། ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་རྣམ་པར་དག་ཅེས་པས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་བསྟན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཞེས་པས་བདེན་བཞི་བཅུ་དྲུག་གི་རྣམ་པ། ཆོས་ཀྱི་མིག་ཅེས་པས་ཟག་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ། རྡུལ་མེད་ཅེས་པས་བར་ཆད་མེད་ལམ། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་ཅེས་པས་རྣམ་གྲོལ་ལམ་དེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི།གཞལ་བྱ་འདིས་འཇལ་བྱེད་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་གསུང་རབས་རྣམས་སུ་བཤད་ལ། དེ་ཡང་། ཆོས་བཅུ་པའི་མདོར། དུ་བ་ལས་ནི་མེར་ཤེས་དང་། །ཆུ་སྐྱར་ལས་ནི་ཆུར་ཤེས་ལྟར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་གྱི། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རིགས་ནི་མཚན་མ་དག་ལས་ཤེས། །ཞེས་སོགས་འབྲས་རྟགས་དང་། སཱ་ལུ་ལྗང་པའི་མདོར། གང་ཅུང་ཟད་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་འགགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཞེས་དང་། །རྣམ་འགྲེལ་ལས༢། ཅུང་ཟད་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན། །གང་དེ་ཐམས་ཅད་འགགས་ཆོས་ཅན། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དང་། དཀོན་བརྩེགས་འོད་སྲུང་གིས་ཞུས་པར། ངའམ་ང་འདྲ་བས་གང་ཟག ཟག་གི་ཚོད་བཟུང་བར་ནུས་ཀྱི། གང་ཟག་གིས་གང་ཟག་གི་ཚོད་བཟུང་བར་མི་ནུས་ཏེ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏ་རེ། ཞེས་དང་། རྣམ་འགྲེལ་དུ། ཚད་མ་རྣམས་ནི་མི་འཇུག་པར། །མེད་ལ་མི་འཇུག་འབྲས་བུ་ཅན། །གཏན་ཚིགས་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ནས། །འགའ་ཞིག་མེད་ཤེས་འབྲས་བུ་ཅན། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་སྔར་གྱི་ཚིག་ཟུར་དང་པོ་ངའམ་སོགས་ཀྱིས་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་མེད་དེ། དེ་སྣང་རུང་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། གང་ཟག་གིས་སོགས་ཕྱི་མས་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་དེའི་ཚད་མས་མེད་པར་ཡང་མ་ངེས། མངོན་སུམ་དང་ལུང་སོགས་རྟགས་ཀྱིས་ཡོད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་བསྐལ་དོན་དེ་ལྟར་གྱུར་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་མི་འཇུག་པ་སྟེ། སྤྱིར་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་གང་ཟག་དེའི་མངོན་རྗེས་ཚད་མས་ཡོད་མེད་གང་རུང་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གོང་དུ་ཁྱབ་པ་གྲུབ་སྟེ། མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྟགས་ནི་རྗེས་དཔག་གི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་གཉིས་པའི་འཇུག་ཏུ། མེད་ན་མི་འབྱུང་མཚན་ཉིད་ཅན། །རྟགས་ནི་རྗེས་དཔག་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚད་མ་རིག་པ་འདི་སྔོན་ཚེ་ལོ་༢༠༠༠༠པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་བསྟན་པ་ལའང་བྱུང་བར་གྲགས་ཤིང་། རང་ལུགས་བསྟན་པ་འདི་ལ་བསྟན་བཅོས་རྩོད་གྲུབ་ལས་སྔ་བར་བྱུང་བར་མ་མངོན་ཏེ། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་མ་མཛད་རྒྱ་གར་དུ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཞིར་སྣང་ནའང་། དོན་དུ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་གཅུང་དེས་ནི་མིན་པར་སེམས་ཤིང་། མངོན་པ་སྡེ་བདུན་གྱི། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དབྱིག་བཤེས་ཀྱིས། ཞེས་བཤད་པ་དེས་མཛད་དམ་སྙམ་ལ། ཕྱི་རོལ་པའི་རྟོག་གེ་ནི་ཐོག་མར་དྲང་སྲོང་ཕུར་བུས་ཚེ་སྔ་ཕྱི་མེད་པའི་བསྟན་བཅོས་བརྩམས། དེ་རྗེས་ཛམ་གླིང་དུ་དྲང་སྲོང་འཇིག་རྟེན་མིག་ཅེས་བྱ་བས་ཚད་མའི་མདོ་བྱས། དེའི་འགྲེལ་པ་དྲང་སྲོང་འཇུག་སྟོབས་ཅན་ཞེས་པས་བྱས་ནས་འཕེལ་བར་གྲགས་པའི་ཚུལ་འགྲེལ་བ་སྤྱན་རས་གཟིགས་བརྟུལ་ཞུགས་ལས་བཤད། རྟག་པར་སྨྲ་བ་ནི་སེར་སྐྱ་པའི་གཞུང་སྟེ་ཤེས་བྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་སྟོན་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྟན་བཅོས་སོ། །དེ་དག་ཚད་མ་མདོར། གང་ཞིག་རྟོག་གེའི་ལམ་ནས་ཆོས་ཉིད་ལ་འཁྲིད་ན། །དེ་ནི་ཐུབ་པའི་བསྟན་ལས་ཆེས་བསྲིངས་ཉམས་པ་ཡིན། །དེ་ལྟ་ནའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས། །གལ་ཏེ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་རིགས། ཞེས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས་ཀྱང་དེ་མཐུན་དང་། ཇོ་བོས། མངོན་སུམ་རྗེས་དཔག་དགོས་པ་མེད། །ཅེས་པ་ཡང་དེ་དང་ཕྱོགས་མཐུན་པའི་མུ་སྟེགས་པའི་རྟོག་གེ་དེ་དག་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པ་བཙུན་པ་ཟླ་བའི་པདྨའི་མྱུ་གུ་དང་། །ཞེས་སོགས་མདོ་རྒྱུད་དུ་མ་ནས་ལུང་བསྟན་པའི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱི་སློབ་མ། ཚད་མ་རང་ལས་མཁས་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཕར་ཕྱིན་གྲོལ་སྡེ། འདུལ་བ་ཡོན་ཏན་འོད། མངོན་པ་བློ་བསྟན། ཞེས་གྲགས་སོ། །ཚད་མ་ཀུན་བཏུས་དང་། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། ཡི་གེ་དྷ་ཞེས་སྡོམ་བརྩོན་ཉིད། །ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས་སུ་རྣམ་པར་གྲགས། །ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་བཟློག་ནས་ཀྱང་། །དེ་བཞིན་སྡོམ་བརྩོན་སྔགས་ཀྱང་འགྲུབ། །ཅེས་ལུང་བསྟན་པའི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་འཁྲུངས་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་ཕྱོགས་གླང་སློབ་མ་རྒོལ་བ་དབང་ཕྱུག་སྡེ་ལས་ཀུན་བཏུས་ཚར་གསུམ་མཉན་པས་དོན་ཇི་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད། ཕྱིར་རྒོལ་མང་པོ་ཕམ་པར་བྱས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་བཞིའི་དང་པོ། རང་གི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་ནང་ནས་ལྐོག་གྱུར་རྟོགས་བྱེད། རང་བཞིན། འབྲས་བུ། མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། དེའི་ལྡོག་པ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དང་བཅས་པའི་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པར། ཕྱོགས་ཆོས་དེ་ཆས་ཁྱབ་པ་ཡི། གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ། ཞེས་སོགས་རང་དོན་གྱི་ལེའུ། གཉིས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དངོས་སྟོབས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས། ཀུན་བཏུས་ཀྱི་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་དོན་ཚད་མའི་རྣམ་བཞག་གྱུར་པའི་ཚུལ། འགྲོ་ལ་ཕན་པར་བཞེད་པའི་ཚུལ་ལས་སྟོན་པར་གྲུབ་ཚུལ། བདེ་གཤེགས་སུ་གྲུབ་ཚུལ། སྐྱོ་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ། དེ་ལས་ཚད་མར་གྲུབ་པའི་ཚུལ་སོགས་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་། མི་མཐུན་པ་ལུགས་ལྡོག་གི་སྒོ་ནས་བདེན་བཞི་མི་རྟག་སོགས་བཅུ་དྲུག་སྟོན་པ་ཚད་མར་གྱུར་པ་གང་ལས་གཤེགས་པའི་ལམ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པ་ལ། ཚད་མ་བསླུ་མེད་ཅན་ཤེས་པ། །དོན་བྱེད་ནུས་པར་གནས་པ་ནི། །མི་བསླུ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་། །མངོན་པར་འདོད་པ་སྟོན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སོགས་ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་གསུམ་པ་མངོན་གྱུར་རྟོགས་པའི་ཐབས། དབང་ཡིད་རང་རིག་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་བཞི་སོགས་མངོན་སུམ་གཏན་ལ་འབེབས་པར། གཞལ་བྱ་གཉིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས། །དོན་བྱེད་ནུས་དང་མི་ནུས་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་དང་། །མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་བཞི་པ་རྟོགས་ནས་གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཡན་ལག་ལ། སྤྱིར་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། ལོག་རྟོག་སྤོང་ཚུལ། བྱེ་བྲག་སོ་སོའི་སྒོ་ནས་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པ་ལ། གཞན་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བདག་མཐོང་མིན་ཡང་གཞན་དག་གི །ཞེས་སོགས་གཞན་དོན་གྱི་ལེའུ་རྣམས་དང་། འབྲིང་རྣམ་ངེས་ལ། ལེའུ་དང་པོས་མངོན་སུམ་བཞི། གཉིས་པས་རྗེས་དཔག །གསུམ་པས་གཞན་དོན་རྣམས་བསྟན། བསྡུས་པ་རིག་ཐིགས་ནི་རང་ལུགས་སྙིང་པོར་དྲིལ་ཏེ་ལེའུ་གསུམ་གྱིས་མངོན་རྗེས་གཞན་དོན་གསུམ་བསྟན་པ་སྟེ་གཙོ་བོ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ། རང་དོན་རྗེས་དཔག་ལས་འཕྲོས་ནས་རྟགས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་པ་གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པ། མུ་སྟེགས་ཀྱིས་བརྟག་པའི་འབྲེལ་བ་འགོག་པ་ལ་འབྲེལ་བ་བརྟག་པ། གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་ལས་འཕྲོས་ནས་སྣང་བ་སེམས་ཡིན་ཡང་གཞན་རྒྱུད་འཐད་པ་རྒྱུད་གཞན་གྲུབ་པ་དང་། རྩོད་པའི་ཚུལ་སྟོན་པ་རྩོད་པའི་རིག་པ་ཞེས་ཡན་ལག་གི་བསྟན་བཅོས་བཞི་སྟེ་སྡེ་བདུན་མཛད། ཚད་མ་སློབ་པ་ན་དང་པོར་རྟགས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གལ་ཆེ་བར་དགོངས་ཤིང་། རྟོགས་དཀའ་བར་གཟིགས་ནས་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རང་དོན་ལེའུ་ལ་རང་འགྲེལ་མཛད་དོ། །དེའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སློབ་མ་ཀུན་མཁྱེན་ལྷ་དབང་བློ་དང་། དེའི་སློབ་མ་ཤཱཀྱ་བློ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲེལ་བཤད་དང་། སློབ་དཔོན་དུལ་བའི་ལྷས་སྡེ་བདུན་ཀ་ལ་འགྲེལ་པ། རྒྱུན་མཁན་པོ་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་ཚད་མ་སྟོང་ཕྲག་བཅོ་བརྒྱད་པ་དང་། སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་རྣམ་ངེས་ལ་འགྲེལ་པ་འཐད་ལྡན་ཆེན་མོ་ཞེས་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པ་དང་། རིག་ཐིགས་ལ་འགྲེལ་པ་སློབ་ཕན། རྒྱན་མཁན་པོའི་སློབ་མ་བྲམ་ཟེ་ཛ་མ་ཁ་ཆེ། རིས་རྣམ་འགྲེལ་ལ་འགྲེལ་བཤད། རྒྱལ་དབང་བློས་ཚད་མ་མདོ་ལ་འགྲེལ་བཤད་སོགས་མཛད། དེ་དག་གི་དོན་བསྡུ་ན། ཇི་སྐད་དུ། མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག །ལྟར་སྣང་དང་བཅས་བདག་རིག་བྱེད། །བསྒྲུབ་པ་དང་ནི་སུན་འབྱིན་ངག །ལྟར་སྣང་བཅས་པས་གཞན་རིག་བྱེད། ཅེས་རྟོག་གེའི་ཚིག་དོན་བརྒྱད་དེ། དེ་ཡང་མངོན་སུམ་ལ་བཞི་ལས་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དབང་ལྔའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ། དབྱེ་ན། ཡང་དག་ནི་ཟླ་བ་དང་། ལྟར་སྣང་ནི་ཟླ་བ་གཉིས་ལྟ་བུ། ཡིད་མངོན་སོ་སྐྱེའི་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས། ཚད་མ་ནི་གཞལ་བྱའི་གནས་ལུགས་མ་འཁྲུལ་བར་མཐོང་བ་དང་། ཚད་མིན་ནི་ལོག་རྟོག །རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་འཕགས་རྒྱུད་ཀྱི་ཤེས་པ་དང་། རང་རིག་མངོན་སུམ་ནི་ཡིད་ཤེས་ཆ་ཕྲ་བ་ཞིག་སྟེ་འདི་གཉིས་ཡང་དག་གོ །རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ལ་ཡང་དག་དང་ལྟར་སྣང་གཉིས་ལས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་པོ་ལ་གསུམ། དངོས་སྟོབས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ནི་དུ་བ་མཐོང་བས་མེ་ཡོད་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་རང་འཆི་བར་ངེས་པ་ལྟ་བུ། གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ནི།། འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རི་བོང་ཅན་ཞེས་པས་ཟླ་བ་མཚོན་པ་ལྟ་བུ། ཡིད་ཆེས་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ནི། རྒྱུ་འབྲས་བསླུ་བ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་རྗེས་སུ་གདམས་པ་ལ་བརྟེན་སོམ་ཉི་བྲལ་བ་ལྟ་བུ། ཚད་མིན་ནི། སྨིག་རྒྱུ་མཐོང་བ་ལས་ཆུར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་ལ་བཞག་གོ། །སྒྲུབ་ངག་ཚད་མ་ནི་བྱས་པ་ཡིན་ན་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། དཔེར་ན་མར་མེ་འཆི་ཀ་མ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ། །ཞེས་པའི་སྒྲུབ་ངག་དེ་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག །གཞལ་བྱ་ཡིན་ན་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། མར་མེ་འཆི་ཀ་མ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་ཡང་གཞལ་བྱ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའི་སྒྲུབ་ངག་དེ་སྒྲུབ་ངག་ལྟར་སྣང་། སུན་འབྱིན་ཚད་མ་ནི། ངག་ཆོས་ཅན། མ་བྱས་པར་ཐལ་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་ཐལ་འགྱུར་དེ་སུན་འབྱིན་ཚད་མ་དང་། ངག་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ་གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟར་སྣང་ངོ་། །འདི་སྔ་མ་བཞི་བློ་རིག་དང་། ཕྱི་མ་བཞི་རྟགས་རིགས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་སྟོན། དེ་ཉིད་བོད་དུ་རྔོག་ལོ་ཆེན་པོས་བསྒྱུར་ཞིང་རྣམ་ངེས་ལ་འགྲེལ་པ་དང་གཞུང་ཕྲན་ཡང་མཛད། རྗེ་བཙུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏས་པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་ཤྲཱི་སོགས་བསྟེན་ནས་གསན་ཅིང་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་སྒོ་འཕར་དབྱེ་བ་སོགས་ནས། ཕྱིས་སུ་དགེ་ཕྱོགས་སུ་རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན་གྱི་རྣམ་ངེས་འགྲེལ་པ་དགོངས་པ་རབ་གསལ་༤༠༢། མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་གིས་རྣམ་འགྲེལ་རིག་པའི་རྒྱ་མཚོ། པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱི་རིགས་རྒྱན་སོགས་༡ ༢༤ དང་། ཀར་ཕྱོགས་སུ་ཀརྨ་པ་ཆོས་གྲགས་རྒྱ་མཚོས། ཚད་མ་རིག་གཞུང་རྒྱ་མཚོ་སོགས་མང་ངོ་། །བཤད་བྱ་ཀུན་བཏུས། དེ་ཡང་རྔོག་ལོ་ཆེན་པོས། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ། །ཡང་དག་རིགས་ཚོགས་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞལ་ནས་གསུངས་པ་དེ། །རིག་པའི་མཐར་ཐུག་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པའི་གཞུང་མཛེས་ལས། །གསལ་བར་རྟོགས་ནས་ལུགས་ངན་གཞན་ཀུན་རྩྭ་བཞིན་དོར། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པས་ནང་རིག་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པའི་སྒོ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནང་རིག་པ་ལ། ཐོག་མར་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་གྱི་ནང་ཚན་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ལ་སྡོམ་པ་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་བྱེད། ཐོབ་པ་སྲུང་ཐབས། ཉམས་ན་ཕྱིར་བཅོས་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ལ་སྔོན་ཆོག་དང་ད་ཆོག་གཉིས། དང་པོ་ལ་བཅུ་སྟེ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཁྱིམ་ནས་བྱུང་བའི་ཚེ་སྤོང་བདུན་ཐུགས་ལ་འཁྲུངས་ཤིང་། མཆོད་རྟེན་རྣམ་དག་གི་དྲུང་དུ་དབུ་སྐྲ་བཅད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ངུར་སྨྲིག་གི་གོས་བླངས་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཁྱིམ་ནས་བྱུང་ནས་རབ་བྱུང་གི་རྟགས་བླངས་པའི་སྐབས་དེར་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་རང་རྒྱལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱས་པའི་སྐབས་སུ་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་སྟེ་རང་བྱུང་གིས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའོ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ཐོབ་ཟེར་བ་དེ་དག་གིས་ནི། སྒོམ་སྤང་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་སྐབས་དེར་སྒོམ་སྤང་ཞིག་གསར་དུ་རྙེད་ཅེས་འཆད་དགོས་བར་འགྱུར་རོ། །སྟོན་པས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་བདེན་བཞིར་བཟླས་པ་ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་བའི་སྐབས་སུ་བཟླས་པ་དང་པོ་ལ་ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱས་མཐོང་ལམ་དང་། གཉིས་པར་གཞན་བཞིས་ཀྱང་ཐོབ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་མཐོང་ལམ་དེ་ཉིད་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པའི་ཐོབ་རྒྱུར་སོང་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཁོང་ཆུད་ཀྱིས་ཏེ། དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་མཐོང་ལམ་དང་། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མོང་གལ་བུ་སོགས་མང་པོ་ལ། དགེ་སློང་དག་ཚུར་ཤོག་ཚངས་པར་སྤྱོད་ཅིག་ཅེས་གསུངས་པའི་མོད་ལ་སྐྲ་རང་བྱི་བ་སོགས་གྱུར་ཏེ། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་ནས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཚུར་ཤོག་བཀའ་སྩལ་པས། །སྐྲ་བྱི་རྣམ་སྦྱར་གྱོན་པའི་ལུས་ལྡན་ཞིང་། །མོད་ལ་དབང་པོ་རབ་ཞི་གནས་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་དགོངས་པས་ལུས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཟུགས་བཀབ་པར་གྱུར། །ཅེས་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། སྟོན་པའི་དྲུང་དུ་འདི་ཁོ་ནས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་མང་ངོ་། །ཤཱ་རིའི་བུས་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ཞག་བཅོ་ལྔ་ན་དགྲ་བཅོམ། བྲམ་ཟེ་ནྱ་གྲོ་དྷ་སྐྱེས་སམ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ནི་སྟོན་པ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བུ་མང་མཆོད་རྟེན་གྱི་འགྲམ་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ་བདག་གིས་སྟོན་པ་མཐོང་ངོ་སྙམ་ནས་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བདག་གི་སྟོན་པ་ལགས་ལ། བདག་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ལགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར། བཀའ་སྩལ་པ། འོད་སྲང་ཁྱོད་ནི་ངའི་ཉན་ཐོས་ཡིན་ལ། ང་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པའོ་གསུངས་པས་དགེ་སློང་དུ་གྱུར་ཏེ་སྟོན་པར་ཁས་བླངས་པས་སོ། །དེས་ཉི་མ་དགུ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་འཆར་ལྡན་ནམ་ལེགས་བྱིན་ནི་སྟོན་པའི་དྲུང་དུ་འོངས་པར། བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་བྱིན་གཅིག་ཏུ་དགེ་བ་གང་ཡིན། ཐར་པའོ། །དེ་ལ་དགོས་པ་གང་ཡིན། དད་པའོ། །ཞེས་ལན་བཏབ་པས་སྟོན་པ་ཐུགས་མཉེས་པ་དེ་ཉིད་ལེགས་བྱིན་གྱི་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་སོང་སྟེ་དྲི་བས་སོ། །སྟོན་པ་ལྟེངས་རྒྱས་ཀྱི་རས་བལ་ཅན་གྱི་ནགས་ཚལ་ཚང་ཚིང་ཅན་ན་བཞུགས་ཚེ། བཟང་སྡེའི་ཚོགས་དྲུག་ཅུ་འོངས་པ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་བསྙེན་རྫོགས་སུ་བཀོད་དེ་སྐྱབས་འགྲོ་ཁས་བླངས་ཀྱིས་སོ། །སྟོན་པ་གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱར་བཞུགས་ནས་ཤཱཀྱའི་ཚོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མང་པོ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཚེ། སྲུ་སྐྱེ་དགུའི་བདག་མོ་བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་འཚལ་ཞེས་ལན་གཉིས་སུ་ཞུས་ཀྱང་མ་གནང་ནས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་ལ། མཐར་ཀུན་དགའ་བོས་ཞུས་པས། ངའི་བསྟན་པ་འདི་ལ་བུད་མེད་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་མ་ཞུ་ཞིག །བསྟན་པ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་གཉིས་ཀའི་དགེ་སློང་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དང་། གཉིས་ཀའི་དགེ་འདུན་ལས་དགག་དབྱེ་བྱེད་པ་སོགས་ལྕི་ཆོས་བརྒྱད་བཀའ་སྩལ་ཏེ་འདི་རྣམས་ཁས་བླངས་ན་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པས། ཀུན་དགའ་བོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ནས། སྲིང་མོ་དག་སྟོན་པས་ཁྱེད་རྣམས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་གནང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ལྕི་ཆོས་བརྒྱད་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འཕགས་པ་གསུངས་ཤིག་ཅེས་ཉན་ནས། དེས་བརྗོད་པ་དང་། དགེ་སློང་གིས་དགེ་འདུན་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་བྱ་བ། དགེ་སློང་ལས་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཕྱེད་ཀྱིས་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་གདམས་པ་བཙལ་བ། དབྱར་དགེ་སློང་མེད་པའི་གནས་སུ་གནས་པར་མི་བྱ་བ། དགག་དབྱེའི་ཚེ་གཉིས་ཀའི་དགེ་འདུན་ལ་དགག་དབྱེ་བྱས། དགེ་སློང་གི་ཉེས་པ་བཞི་མི་སྨོད་པ་དང་། དགེ་སློང་ལ་ཁྲོ་བ་དང་ཚིག་རྩུབ་མི་བྱ་བ་དང་། ལྕི་བའི་ཆོས་ལས་འདས་ན་དགེ་འདུན་གཉིས་ཀ་ལོ་ཟླ་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་མགུ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། དགེ་སློང་མ་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ལོ་རྒྱ་ལོན་པས་ཀྱང་དགེ་སློང་བསྙེན་པར་རྫོགས་མ་ཐག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལ་ཕྱག་དང་བཀུར་སྟི་བྱེད་པའོ། །མཆན། སྐྱེ་དགུའི་བདག་མོས་འདི་རྣམས་ནི་བདག་གི་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་སྤྱི་བོས་ནོད་དོ། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ་དགེ་སློང་མར་གྱུར་པ་དང་སྟོན་པར་གསོལ་པ། བུད་མེད་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་གྱུར་ཏམ། བཀའ་སྩལ་པ་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ་ལྕི་ཆོས་ཁས་བླངས་ཀྱིས་སོ། །ཡང་ཁྱིམ་བདག་སྦྱིན་པའི་བུ་མོ་ཆོས་སྦྱིན་མ་སྐྱེས་མ་ཐག་ནས་རི་དྭགས་འཛིན་གྱི་བུ་ས་ག་ལ་སྟེར་བའི་ཆད་བྱས་སོ། །དེ་རབ་ཏུ་འབྱུང་འདོད་པས་ཕ་མར་སྨྲས་པས་མ་གནང་། དེས་དགེ་སློང་ཨུཏྤལ་ལ་སྨྲས་པ་དང་། སྟོན་པར་ཞུས་པས། བུ་མོ་ཆོས་སྦྱིན་མ་ཁྱིམ་ན་འདུག་བཞིན་དུ་རབ་བྱུང་དང་དགེ་ཚུལ་མར་གྱིས་ཤིག་གསུངས་ཏེ་དགེ་སློང་མས་ཆོ་ག་བརྗོད། ཨུཏྤ་ལའི་མདོག་འཕྲིན་པར་གཏོང་སྟེ་དགེ་བསྙེན་དང་དགེ་ཚུལ་མར་བྱས་པས་རྒྱུན་ཞུགས་ཐོབ། ལོ་བཅུ་ལོན་པའི་འཇུག་ཏུ་ཨུཏྤལའི་མདོག་འཕྲིན་པར་བྱས་ཏེ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་དགེ་སློབ་མའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕོག །དེས་ཕྱིར་འོང་ཐོབ། ལོ་གཉིས་སོང་བ་ན་འཕྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཚངས་སྤྱོད་ཉེར་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཕོག །དེས་ཕྱིར་མི་འོང་ཐོབ་སྟེ་རྫུ་འཕྲུལ་བསྒྲུབ། དེར་ལོ་བཅུ་གཉིས་ལོན་ཏེ་གཞོན་ནུ་མར་གྱུར་པ་ན་ས་གས་ལེན་པར་བརྩམས་པ་ན། ཨུཏྤ་ལས་འཕྲིན་བྱས་ཏེ། དགེ་སློང་མའི་དགེ་འདུན་གྱིས་དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་པ་བྱིན། དེ་དགྲ་བཅོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མར་གྱུར། དེ་ནས་ས་གས་བག་མ་ལེན་ཕྱིར་སྒོར་བྱུང་སྟེ་ལག་པ་ནས་བཟུང་བ་ན། དེ་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིང་བས། ས་ག་དད་དེ་སོང་བས། འདི་ནི་འཕྲིན་གྱི་ལས་ཀྱིས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེར་བསྙེན་རྫོགས་དོན་གཉེར་ཐག་རིང་ནས་འོང་བ་རྣམས་ལམ་བར་དུ་ཉེར་འཚེས་ཤི་བར་གྱུར་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་མ་ཕྱིན་པར་བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པའི་སྐབས་དེ་གསོལ་པས། ངའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཐག་རིང་པོ་ནས་འོངས་པས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ཏ་རེ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས། དེ་ཕྱི་ན་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་། བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་བྱ་བར་གནང་ངོ་། །ཞེས་གསོལ་བཞིའི་ལས་ཀྱིས་རབ་བསྙེན་གཅིག་ཅར་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཆོ་ག་གནང་། དེ་རྣམས་ལ་སྒྲ་ཡངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཆོ་གའི་སྒྲ་འཇུག་པས་སྔོན་ཆོག་བཅུ་ཞེས་བོད་ཀྱི་འདུལ་འཛིན་ཆེན་པོ་རྣམས་བཞེད། སྒྲ་དོག་པའི་དབང་དུ་ན། ད་ཆོག་གི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་སྔོན་ཆོག་ནི་གསོལ་བཞིའི་ལས་ཀྱི་སྔོན་ཆོག་ཁོ་ནའོ། །དེར་དགེ་སློང་རྣམས་ལེགས་པར་མ་སྦྱངས་ཤིང་སྤྱོད་ལམ་རྒོད་བག་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་། སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་གང་ཟག་འགའ་ཞིག་གིས་སྔོན་ཆོག་གིས་རྫོགས་པར་བྱས་པས་བྱུང་བས་ན། ཁྱིམ་པ་རྣམས་མ་དད་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་འཕྱ་བར་གྱུར་པའི་ཚེ། ད་ལྟར་གྱི་ཆོ་ག་གསུམ་སྟེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚིགས་གསུམ་རིམ་གྱིས་ལེན་པ་དང་གནས་དང་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་གསུངས། ཉེར་སྡེས་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ལོ་གཉིས་ལས་མ་ལོན་པ་གཞན་གྱི་མཁན་པོར་བྱས་པས་མཁན་པོ་བྱས་པ་ལོ་བཅུ་ལོན་དགོས་པ་དང་། ཡང་ལོ་བཅུ་ལོན་ཡང་འདུལ་བ་མི་ཤེས་པའི་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་མཁན་པོར་བྱས་པས་གདམས་ངག་སྟོན་རྒྱུ་མ་བྱུང་བ་ལ་མཁན་པོར་བྱས་པ་ལ་མང་དུ་ཐོས་དགོས་པར་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ལས་འཕྲོས་ནས་ལྔ་ཕྲུགས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གསུངས་སོ། །འདུལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ནི་སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་འོད་ཀྱིས་མདོ་རྩ་དང་། ལས་བརྒྱ། དེའི་སློབ་མ་ཆོས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ། ཤཱཀྱ་འོད་ཀྱིས་སུམ་བརྒྱ་པ། ས་ག་ལྷས་མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད། ཁ་ཆེ་དགེ་འདུན་པ་བཟང་པོས་ཀཱ་རི་ཀཱ་ལྔ་བཅུ་པ་སོགས་མཛད། བོད་དུའང་ཀུན་མཁྱེན་མཚོ་སྣ་བ་ཤེས་རབ་བཟང་པོས་མཛད་པའི་འདུལ་བའི་རྣམ་བཤད་ཉི་འདི་དང་མཐུན་པར་ཀརྨ་པ་མི་བསྐྱོད་པས་མདོ་རྩའི་འགྲེལ་ཆེན་མཛད་པར་སྣང་། མའི་འོད་ཟེར་དང་། མདོ་རྩའི་མཆན་འགྲེལ། བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་ཀྱི་གླེང་འབུམ་དང་མདོ་འགྲེལ། པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱི་གླེང་འབུམ་དང་། འདུལ་ཊཱིཀ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་སོགས་བསྟན་བཅོས་མཐའ་ཀླས། དེ་ཡང་བརྗོད་བྱའི་དབང་དུ་བྱས་ན་གཞི་བཅུ་བདུན་དུ་འདུ་སྟེ། མདོ་རྩ་ལྟར་ན། ༡༽ དང་པོ་རབ་བྱུང་གི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞི་ལ། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ན་ཆ་ལུགས་འདི་བཞིན་དུ་བྱས་ཏེ། སོགས་ཀྱིས་རབ་བྱུང་བསྙེན་རྫོགས་གཅིག་ཆར་དུ་བྱེད་པའི་ཆོ་ག་དང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དེའི་ཕྱིར་སོགས་ད་ལྟར་གྱི་ཆོ་ག་གསོལ་བ་དང་བཞིའི་ལས་ཀྱི་རིམ་ཅན་དུ་སྒྲུབ་ཐབས། རང་བཞིན་ཉམས་པར་བྱས་པ་ཉིད་ནི་ཕུལ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་སྡོམ་པ་འབུལ་པའི་ཆོ་ག་དང་། བཅུག་རེག་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱས་ནའོ། །ཞེས་སོགས་ཐོབ་པ་མི་ཉམས་པར་སྲུང་བ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་དོན་བཞིན་དགེ་སློང་ཕ་མའི་བསླབ་པ་རྣམས་བཤད་པ་དང་། ཉམས་པ་དང་འཆག་པ་གཉིས་ལྟུང་བ་ལ་སྦྱར་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །ཞེས་སོགས་རབ་བྱུང་གི་གཞི་ཕལ་ཆེར་ལ་མཁོ་བ་སྤྱིར་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། ༢༽ །གསོ་སྦྱོང་གི་གཞི་ལ། སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཞུགས་པས་རྣལ་འབྱོར་༧ བསྒོམ་པར་མི་བྱའོ། །སོགས་ནས་བཟུང་། གསོ་སྦྱོང་བཅུ་བཞི་པ། བཅོ་ལྔ་པ། གནོད་པ་ཞི་བའི། མཐུན་པའི། བཀྲ་ཤིས་པའི་ཞི་གནས་ཀྱི་གསོ་སྦྱོང་དྲུག་གི་དབྱེ་བསྡུ། གོ་རིམ། སྒྲ་བཤད། ལག་ལེན་སོགས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན། ༣༽ དབྱར་གནས་ཀྱི་གཞི་ལ། དབྱར་གནས་པར་ཁས་བླང་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་སྲོག་ཆགས་མི་གསོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཆེད་དབྱར་གནས་པའི་གཞི། ཆོས་པ། གང་ཟག །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུས། གནས། ཡུལ། བསམ་པ། ཆོ་ག ཁས་བླངས་ཚུལ་ཇི་ལྟར་བྱ་བའོ། །དེ་ཡང་ཞག་༤༥ཁས་བླངས་པ་སྟེ། དབྱེ་ན་སྔ་ཕྱི་གཉིས་སོ། །དགག་དབྱེའི་གཞི་ལ། མི་སྨྲ་བའི་ཡི་དམ་བཅའ་བར་མི་བྱ། ཞེས་སོགས། ཡུལ། གང་ཟག །བྱེད་པ་པོ། དངོས་པོ། དུས། བསམ་པ། ཆོ་ག །དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་སོགས་ཀྱིས་བཤད། དབྱར་གྱི་དུས་ལྟུང་བ་གླེང་དྲན་སོགས་དགག་པ་དེ་སྐབས་དབྱེ་བའི་ལས། ༥༽ སྲ་བརྐྱང་གི་བཞི་ལ། སྲ་བརྐྱང་བཏིང་བར་བྱའོ། །ཞེས་སོགས། གདིང་ཚུལ། བརྐྱང་ཚུལ། དབྱུང་བའི་ཆོ་ག་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན། དེ་ཡང་དགག་དབྱེ་ཟིན་ནས་ཟླ་བ་ལྔ་ཡི་བར་སྲ་བརྐྱང་བཏིང་བའི་སྟེང་དུ་དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱི་ཆོ་གས་སྤུངས་ཏེ་བཞག་པས་དེ་བར་འཆང་འབྲལ་འཇོག་གསུམ་ཁེགས་པ་སོགས་བག་ཡངས་དང་འབྲེལ་བ། ༦༽ གོས་ཀྱི་གཞི་ལ། མཚོན་གྱིས་མ་དྲས་པའི་གོས་བཅང་བར་མི་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་གོས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་ཚུལ། རྙེད་པའི་གོས་ཀྱི་རྒྱུའི་རྣམ་བཞག །དེ་ལས་གྲུབ་པའི་གོས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སོགས་ཀྱིས་བསྟན། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་༡༣། མཁོ་བའི་ཡོ་བྱད། ལྷག་པའི་ཡོ་བྱད་དེ་གསུམ། ༧༽ ཀོ་པགས་ཀྱི་གཞི་ལ་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་མཚམས་སོ། །ཞེས་སོགས་བཅང་དུ་རང་བའི་ཡུལ་དང་། བཅང་ཚུལ་དངོས་སོགས་གསུངས། ༨༽ སྨན་གྱི་གཞི་ལ། སྨན་བསྟེན་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་བཞིའོ། །ཞེས་སོགས་དུས་རུང་། ཐུན་ཚོད་རུང་བ། ཞག་བདུན་པ། འཚོ་བཅང་བཅས་བཞིར་དབྱེ་བ། མཚན་གཞི། མཚན་ཉིད། དགོས་པ། སྒྲ་བཤད། བསྟེན་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྨན་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་ཚུལ། སྨན་དངོས་ཀྱི་སྣོད། བསྟེན་པའི་གང་ཟག །གཞག་པའི་གནས། རུང་བའི་ཁང་པ། སྨན་ལ་འཇུག་ཚུལ། རྒྱུ་མཐུན་ཟག་པ་འདོར་བའི་ཐབས་སོགས་བཤད། ༩༽ ལས་ཀྱི་གཞི་ལ། ཆོ་ག་ལས་འདས་ན་ལས་མི་ཆགས་སོ། །ཞེས་སོགས་དགེ་འདུན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དངོས་དང་། གང་ཟག་དང་འབྲེལ་བའི་ཞར་བྱུང་དང་བཅས་བཤད། ༡༠༽ ཕྱིར་བཅོས་གཞི་ལ། གཞི་མ་ཞི་བར་ཤེས་ནས་གླེང་བ་པོས་སོ་སོར་ཤེས་པར་བྱས་ཤིང་མངོན་སུམ་དུ་འཇོག་པ་ལ་ནན་ཏུར་གྱི་ལས་བྱས་སོ། །ཞེས་སོགས་མི་མོས་པ་ནན་གྱིས་ཕྱིར་བཅོས་སུ་འཇུག་པ་ལ་ནན་ཏུར་དང་། ཕྱིར་བཅོས་དངོས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སྟེ། རྒྱུ་ནི་ནན་ཏུར་བཅུ་གཅིག་དང་། ངོ་བོ་ནི་རྩོད་པ་ལྟུང་བ་ཞི་བྱེད་གཉིས་སོ། ༡༡༽ །དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་བསྡུས་པ་འབྱུང་བའི་གཞི་ལ། འདི་ལ་དགེ་འདུན། ལྷག་མ་མི་ཤེས་པ་ཉིད་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་མ་བཞག་པར་བརྗོད་པ་དང་བྱས་སམ་མ་བྱས་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་དྲན་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་དང་། ཞེས་སོགས། འཆབ་པའི་གཞི་བསམ་སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་གི་ཡན་ལག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིའི་སྒོ་ནས་བསྟན། ༡༢༽ ས་གཞན་ན་གནས་པ་སྤྱོད་པའི་གཞི་ལ། ལྷག་མའི་ཕྱིར་བཅོས་དངོས་གཞི་སྤོ་མགུ་དབྱུང་གསུམ་སྟེ། སྤོ་བ་དང་མགུ་བ་བྱ་བ་སྤྱོད་པ་དག་གིས། དགེ་སློང་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་ལ་མངོན་པར་སྨྲ་བ་དང་། ཕྱག་དང་། སྔོན་དུ་ལྡང་བ་དང་། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་དང་། གུས་པའི་ལས་དག་བདག་གིར་མི་བྱའོ། །ཞེས་པ་གཞན་ན་གནས་པའི་དབྱེ་བསྡུ། གྲལ། བསླབ་བྱ། སྒྲ་དོན་སོགས་བཤད། ༡༣༽ ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་གཞི་ལ། མ་གྲགས་པ་ནི་གཞི་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི། ཡུལ་གང་ལ། གང་ཟག་གང་གིས་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བུས། དངོས་པོ་གང་གིས། དུས་ནམ་གྱི་ཚེ། ཆོ་ག་གང་གིས། དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པ་དགུས་བསྟན། ༡༤༽ ལས་ཕྱེ་བའི་གཞི་ལ། དགེ་འདུན་ཐ་དད་དུ་གནས་པ་ལ་མི་འདོད་པར་གླེང་བ་དང་། གླེང་བར་བྱེད་པ་ན་ལོག་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་གཞི་བསམ་སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཞི་བྱ། དགེ་འདུན་བྱེ་བའི་རྒྱུ་སྤང་པ། གཉེན་པོ་བསྟེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱེ་བ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་བཤད། ༡༽ འཁོར་ལོའི་དབྱེན་ནི། དགེ་འདུན་གྱི་དགེ་འདུན་ནི་ཆོས་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོར་གསོལ་བས་སམ་དོན་དེས་ཚུལ་ཤིང་ལེན་དུ་གཞུག་པས་སོ། །ཞེས་སོགས་གཞི་བསམ་སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་ཉེས་དམིགས་གནས་ཚད་གླིང་གང་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་ཞི་བྱ་དང་ཞི་བྱེད་བསྟན། ༡༦༽ །རྩོད་པའི་གཞི་ལ། འཁྲུགས་ལོང་གི་རྒྱུ་བཞིའོ། །ཞེས་སོགས་ངོ་བོ་རྒྱུ་དབྱེ་བ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཞི་བྱ་དང་ཞི་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་ཞི་བ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞི་བྱེད་བསྟན་ནོ། ༡༧༽ །གནས་མལ་གྱི་གཞི་ལ། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་མཆོག་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ཕྱག་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཕྱག་བྱ་བ་དང་མི་བྱ་བའི་ཚུལ། གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་པའི་ཆོ་ག་ཞར་བྱུང་དང་བཅས་པ། གཙུག་ལག་ཁང་བསྐྱང་བའི་ཆོ་ག །ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཇི་ལྟར་བྱ་ཚུལ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཤད་པ། དེ་ཡང་གླེང་གཞི་རྣམས་མེད་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་ལུང་སྡེ་བཞིའི་བརྗོད་བྱ་ཐམས་ཅད་ཚང་ལ་མ་ནོར་བར་བཞུགས་ཤིང་། ལུང་གི་བར་སྡོམ་ནས་བྱུང་བ་དང་མཚུངས་ཀྱང་། དེ་དང་གོ་རིམ་ཅུང་ཟད་མི་འདྲ་ཙམ་ཡོད་དོ། །སྡོམ་རྒྱུན་གསུམ་དང་། བཤད་རྒྱུན་ལ་སྔ་འགྱུར་གྱིས་མདོ་རྩ་དང་། ཕྱིས་སུ་པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་ཤྲཱི་པས་ས་པཎ་ལ་མདོ་རྩ་དང་། ཁྲོ་ཕུར་མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད་བཤད། ཕྱི་མ་མཁན་པོ་ཟིལ་གནོན་སེང་གེས་ཊི་ཀྲ་མཛད་པ་ལྟར་གྱི་གསུང་རྒྱུན་དང་། ཕྱིས་སུ་ཀུན་མཁྱེན་རོང་པོས་པཎ་ཆེན་ནགས་རིན་དང་བཅས་རྒྱ་དཔེ་གསར་དུ་བཅོས་ནས་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་བསྔགས་ཏེ་རྣམ་བཤད་ཀྱིས་ཁ་འད་རྒྱུན་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ནས་ཡིག་ཆ་སོགས་རྒྱ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆེར་དར་ཀྱང་དེང་སང་རྒྱུན་ནུབ་བོ་སྙམ་ལ། མདོ་རྩ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་དེང་སང་ཡང་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་མཐོང་། འཁོར་ལོ་པར་པའི་དངོས་བསྟན་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པ་སྟོན་པ་དབུ་མ་རིག་ཚོགས་དྲུག་སོགས་ཏེ། བོད་སྔ་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་རྒྱུད་དང་། པ་ཚབ་ལོ་ཙཱ་བས་ཐལ་འགྱུར་གྱི་སྲོལ་བཏོད། སྦས་དོན་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་རིམ་པ་མདོ་སྡེ་མངོན་རྟོགས་རྒྱུན་གྱི་བཤད་སྲོལ་རྔོག་ལོ་ཆེན་པོས་པཎྜི་ཏ་འབུམ་ཕྲག་གསུམ་པ་སོགས་ལས་གསན་ཏེ་དར། འཁོར་ལོ་ཐ་མ་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ལས། ཐེག་དམན་གྱི་མངོན་པར་མཛོད་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་བཤད་སྲོལ་སྔ་འགྱུར་དུས་སུ་བྱུང་ཡང་བར་སྐབས་སུ་ཆད་པ་ལ། ཕྱིས་སུ་པཎྜི་ཏ་སྨྲི་ཏིས་ཁམས་སུ་འཆད་ཉན་གྱིས་སྲོལ་བཏོད་པའི་རྒྱུན་ལས་དར་ཞིང་། མཛོད་ལ། ཁམས་བསྟན་པའི། དབང་པོ་བསྟན་པའི། འཇིག་རྟེན་བསྟན་པའི། ལས་བསྟན་པའི། ཕྲ་རྒྱས་བསྟན་པའི། ལམ་དང་གང་ཟག་བསྟན་པའི། ཡེ་ཤེས་བསྟན་པའི། སྙོམས་འཇུག་བསྟན་པའི། གནས་ཏེ་བརྒྱད་དོ། །ཐེག་ཆེན་མངོན་པའི་བཤད་སྲོལ་ནི་ཆེར་མ་བྱུང་ངོ་། །ཁྱད་པར་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ནི། འདོད་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བཞི་དང་མཐུན་པར་བྱ་སྤྱོད་རྣལ་འབྱོར་བཞིར་བསྟན་ལ། དེ་ཡང་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་བཤད་སྲོལ་ནི་བོད་འདིར་ཆེས་མ་དར་ལ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་སྐོར་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་སོགས་ནས་བརྒྱུད་ཅིང་མཁས་གྲུབ་བུ་སྟོན་རིན་པོ་ཆེས་རྩལ་དུ་བཏོན། བླ་མེད་ལ། ཕ་རྒྱུད་གཤེད་སྐོར་དང་གསང་འདུས། མ་རྒྱུད་བདེ་ཀྱེ་གཉིས་སོགས་ཀྱི་བཤད་སྲོལ་དང་། གཉིས་མེད་དམ་རྒྱུད་སྡེ་གཞན་དང་བཤད་སྲོལ་མི་མཐུན་པ་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སོགས་ཀྱི་སྨིན་གྲོལ་བཤད་དཀའི་རིམ་པ་ནི། མར་དཔྱལ་འབྲོག་བཤོས་མལ་དང་རྭ་ལོ་གྱི་གྱོ་སོགས་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་མང་པོས་བསྒྱུར་བཤད་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་བཀའི་མཚན་ཉིད་ནི། རྒྱུད་བླ་མས། གང་ཞིག་དོན་ལྡན་ཆོས་དང་ཉེར་འབྲེལ་ཞིང་། །ཁམས་གསུམ་ཀུན་ན་ཉོན་མོངས་སྤོང་བྱེད་གསུངས། །ཞི་བའི་ཕན་ཡོན་བརྗོད་པར་མཛད་པ་གང་། །དེ་ནི་དྲང་སྲོང་གསུང་ཡིན་ལྡོག་པ་གཞན། ཞེས་བརྗོད་བྱ་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། རྗོད་བྱེད་དྲི་མ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ཉེ་བར་འབྲེལ་བ། སྤང་བྱ་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོང་པ་སྤོང་བྱེད། གཉེན་པོ་ཞི་བ་མྱང་འདས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པ་སྟེ་ངག་མཚན་ཉིད་བཞི་ལྡན། བདག་རྐྱེན་སངས་རྒྱས་འཕགས་པ་ལས་བྱུང་བ། སྒྲ་བཤད་སུ་བྷ་ཥི་ཏ་ཞེས་ལེགས་པར་གསུངས་པ། དབྱེ་ན་དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཁོར་ལོ་གསུམ། བརྗོད་བྱའི་ཀུན་རྫོབ་དང་། དོན་དམ་བདེན་པ་གཉིས་སྟོན་པའི་དྲང་ངེས་གཉིས། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གསུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རབས་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས། གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས། ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོར་མདོ་སྡེ། མཐའ་གཉིས་ལ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་འདུལ་བ། རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོར་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་གསུམ། གདུལ་བྱའི་སྒོ་ནས་དམན་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པར་ཐེག་པ་དམན་མཆོག་གཉིས། བདག་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས། ཞལ་ནས་གསུངས་པ། རྗེས་སུ་གནང་བ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་གསུམ། ཕྱི་མ་ལའང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། ཐུགས་ལའང་ཐུགས་ཏིང་ངེ་འཛིན། ཐུགས་ཐུགས་རྗེ། ཐུགས་བདེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ། བསྟན་བཅོས་ནི་གང་ཞིག་རྒྱལ་བ་སྟོན་པ་འབའ་ཞིག་གིས། །དབང་བྱས་རྣམ་གཡེང་མེད་ཡིད་ཅན་གྱིས་བཤད། །ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ལམ་དང་རྗེས་འབྲེལ་ན། །དེ་ཡང་དྲང་སྲོང་བཀའ་བཞིན་སྤྱི་བོས་བླང་། །ཞེས་པ་ལྟར། བཤད་བྱ་རྒྱལ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོན་པ་འབའ་ཞིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོན་གྱི་རང་བཟོ་མིན་པ། འཆད་པ་པོའི་ཁྱད་པར་ཆོས་དང་དོན་ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་། རྙེད་བཀུར་ལ་སོགས་པར་ཆགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་གཡེངས་མེད་པ། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཐར་པ་བླ་ན་མེད་པའི་མྱང་འདས་ཐོབ་པའི་ཆེད་དང་། ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེའི་ལམ་སྟོན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བདག་རྐྱེན་བྱང་སེམས་འཕགས་པ་ནས་སོ་སྐྱེའི་བར་གྱི་ངག་ཚིག །སྒྲ་བཤད་ཤཱསྟ་ཞེས་པ་འཆོས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཉིས་དང་ལྡན་པ། དབྱེ་ན་མཆོག་དམན་གྱི་སྒོ་ནས། དོན་མེད་དོན་ལོ་གདོན་ལྡན་དང་། །ངན་གཡོ་བརྩེ་བྲལ་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་། །ཐོས་རྩོད་སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་པའི། །བསྟན་བཅོས་དྲུག་བྲལ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་དགུར་བཤད། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཀའ་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྡུད་པ། ཟབ་མོ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ། འཁྲུགས་པ་བསྡེབས་པ་གསུམ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་སྙེད་པ། ཇི་ལྟ་བ། ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལམ་སྟོན་པ་གསུམ། བཤད་བྱའི་སྒོ་ནས་བཀའ་སྤྱིའི་དགོངས་འགྲེལ་དང་བྱེ་བྲག་གི་དགོངས་འགྲེལ་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་མི་འགལ་བ་དང་། འགལ་བའི་ལུགས་གཉིས་ལས་འདིར་སྔ་མ་འཐད་ཕྱོགས་སུ་བཟུང་ངོ་། །རིག་གནས་ཆུང་བ་ལྔའི་དང་པོ་ཚིག་རྒྱན་ཤེས་ན་སྙན་དངགས་ལ་མི་རྨོངས་ཞེས་པ་ནི། སྤྱིར་འདིའི་ལམ་སྲོལ་མང་མོད། ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དཔལ་ལྡན་དབྱུག་པ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ན། ལུས་རྒྱན་སྐྱོན་སེལ་གསུམ་དུ་བསྡུ་སྟེ། དང་པོ་ལའང་བཅད་ལྷུག་སྤེལ་གསུམ། གཉིས་པ་ལ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གཉིས་སྔ་མ་ལ་ཤར་ལྷོའི་ལམ་སྲོལ་བཅུ་དང་། ཕྱི་མ་ལ་དོན་རྒྱན་༣༧། སྒྲ་རྒྱན་༢། གབ་ཚིག་གི་རྒྱན་༡༦དང་། གསུམ་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱོན་བཅུ་སྤོང་པའི་ཚུལ་དང་བཅས་པས་སོ། །སྡེབ་སྦྱོར་ཤེས་ན་ཚིགས་བཅད་ལ་མི་རྨོངས་པ་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དྲང་སྲོང་དམར་སེར་ཅན་དང་། རྒྱལ་བའི་ལྷས་མཛད་པའི་གཞུང་རྩ་འགྲེལ་དང་། ཕྱིས་སུ་ཡོན་g ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་སློབ་དཔོན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བའི་ཞབས་ཀྱི་སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་སྟེ། དེ་ཡང་བྲིཏྟ་དང་ཛཱ་ཏི་གཉིས་ལ་ནང་གསེས་སུ་དབྱེ་བ་གསུམ་རེ་དང་། དེ་རེ་རེ་ལའང་མཐའ་ཀླས་ཤིང་། མཉམ་པའི་བྲྀཏྟ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པའི་ངོ་མཚར་རྟོགས་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དྲུག་དང་བཅས་པའོ། །མངོན་བརྗོད་ཤེས་ན་མིང་ལ་མི་རྨོངས་པ་ནི་དོན་གཅིག་ལའང་མིང་དུ་མའི་སྒོ་ནས་བསྙད་པ་དང་། མིང་གཅིག་དོན་དུ་མར་འཇུག་པ་སོགས་ཀྱིས་ཤེས་བྱར་སྲིད་དོ་ཅོག་གི་མིང་དོན་ཕལ་མོ་ཆེ་འཆད་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བསྟན་བཅོས་འཆི་མེད་མཛོད་རྩ་འགྲེལ་དང་། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཟློས་གར་ཤེས་ན་སྐད་རིགས་ལ་མི་རྨོངས་པ་ནི། སྔོན་བྱུང་གི་གཏམ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྐད་རིགས་བཞིས་བརྗོད་པའི་གླུ་དང་། རྐང་ལག་གི་གར་ལ་སོགས་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལག་པའི་ཟླུམ་སྐོར་དང་པད་སྐོར་ལ་སོགས་པ་ལན་མང་དུ་ཟློས་ཀྱང་མཛེས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གར་དུ་གྱུར་པ་སྟེ་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན་ཟློས་གར་དང་། མདོ་འཛིན་པ་དང་། རོལ་མོ་བ་དང་། ཆས་ཞུགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང་བཞད་གད་པ་སྟེ་ལྔའོ། །དེ་ཡང་ཡང་གི་སྦྱོར་བ་དུ་མ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་པ་དང་། དབྱངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་དང་། ལྷའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་། དྲང་སྲོང་གི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་། བློ་གསལ་གྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་སོགས་དང་། འདྲེན་པ་དང་། དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་སྤྱར་བ་དང་། དཀྱུས་གཉིས་པ་དང་། ཕྱེད་ཕྱི་མ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་ལྡན་ཞིང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་གལ་ཆེར་སཾ་སྐྲྀ་ཏ། བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་ལད་མོ་བགྱིད་པ་ལ་པྲ་ཀྲྀ་ཏ། བཞད་གད་དང་ཅོ་འདྲི་བ་ལ་སོགས་པར་ཨ་བ་བྷམ་ཤ །འབྱུང་པོ་རོ་ལངས་ཀྱི་ཚུལ་དང་། ཁྲོས་ཚིག་དང་སྡིགས་ཚིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་པི་ཤཱ་ཙཱིའི་སྐད་རིགས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་སོགས་ཏེ། འོན་ཀྱང་བོད་དུ་དགོས་པ་ཆེར་མ་གཟིགས་ནས་བསྒྱུར་བཤད་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པར་མ་མཛད་དོ། །སྐར་རྩིས་ཤེས་ན་གྲངས་ཀྱི་གནས་ལ་མི་རྨོངས་པ་ནི། འདི་ལྟར་བརྩམ་བྱ་དུས་དང་། གཟུགས་ཅན་གཉིས་དང་རྩོམ་བྱེད་གྲངས་ཀྱི་གནས་ཏེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་དུས་ཀྱི་ཚད་ཇི་ལྟར་བརྩམ་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐད་ཅིག་མ་ལ་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་གཅིག །དེ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལ་བྱ་བ་རྫོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག །དེ་དྲུག་ཅུ་ལ་ཐང་གཅིག །དེ་སུམ་ཅུ་ལ་ཡུད་ཙམ་གཅིག །དེ་སུམ་ཅུ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག །དེ་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག །ཟླ་བ་གཉིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་དུས་གཅིག །དེ་གསུམ་ལ་བགྲོད་པ་གཅིག །དེ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག །དེ་ལ་དུས་བཞི་དང་། དུས་བཞི་ཆེན་པོ་དང་། བསྐལ་ཆུང་དང་། བསྐལ་ཆེན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཡང་སྐྱེས་བུ་ནད་མེད་ཀྱི་དབུགས་དྲུག་ལ་ཆུ་སྲང་གཅིག །དེ་དྲུག་ཅུ་ལ་ཆུ་ཚོད་གཅིག །དེ་དྲུག་ཅུ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་དང་། ཚེས་དང་། རེས་གཟའ། རྒྱུ་སྐར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཚད་ཇི་ལྟར་འཇལ་བ་ནི། རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བདུན་ལ་རྡུལ་ཕྲན་གཅིག །དེ་བཞིན་བདུན་འགྱུར་དུ་བསྒྲེས་ཏེ། ལྕགས་རྡུལ། ཆུ་རྡུལ། རི་བོང་གི་རྡུལ། ལུག་རྡུལ། གླང་རྡུལ། ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ། སྲོ་མ། ཤིག ནས། སོར་མོ་ཉེར་བཞི་ཁྲུ་གང་། ཁྲུ་བཞི་གཞུ་འདོམ། དེ་ལྔ་བརྒྱ་རྒྱངས་གྲགས་གཅིག་གམ་དགོན་པ། དེ་བརྒྱད་ལ་དཔག་ཚད་གཅིག་གོ ། དེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚད་འཇལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་དཔངས་ཚད་འཇལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོར། ལྕི་ཚད་ལ་སྲང་། བུངས་ཚད་ལ་བྲེ་སོགས་ཀྱང་ངོ་། །གསུམ་པ་རྩི་བྱེད་གྲངས་གནས་དངོས་ནི་རྐྱང་ཁུག་གཉིས་སམ། བྱེ་རྟོག་དང་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་སོགས་ལས་འབྱུང་བའི་གྲངས་གནས་སོགས་སོ། །གཞན་ཡང་། ཨདྷི། འབྲི། བསྟན། བགོད་བསྒྱུར་ཏེ་ཡི་གེའི་ཡན་ལག་ལྔ། གཟའ། ཚེས། སྐར་མ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱོར་བ། བྱེད་པ་སྟེ་རྩིས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལྔ་དང་། གཟའ་སོ་སོའི་མྱུར་བ་དང་། བུལ་བ་དང་། དྲང་པོ་དང་། འཁྱོག་པོའི་རྐང་པ་གཉིས་བཙལ་བ་དང་། ཁྱིམ་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། དེ་དག་གི་དགེ་ལེགས་ཀྱི་རྩིས་དང་། སྒྲ་གཅན་དང་། དུས་མེ་དང་། དེ་དག་གིས་ཉི་ཟླ་འཛིན་པའི་རྩིས་དང་། དུ་བ་མཇུག་རིང་དང་། འཆར་ནུབ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་ལས་ཀྱི་རྩིས་དང་། ནང་གི་རྩ་རླུང་དང་། ཉི་མ་དང་། ཟླ་བ་དང་། གཟའ་དང་། རྒྱུ་སྐར་དང་། དབུགས་དང་། ཆུ་སྲང་དང་། དབྱུ་གུ་དང་། འཕོ་བ་དང་། ཐུན་ཚད་དང་། ཉིན་མཚན་དང་། དེ་དག་བརྟེན་པ་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་དང་། ནུབ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་དབྱེ་བ་སོགས་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་བར་རྣམས་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་འགྲེལ་ལས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རྨད་བྱུང་ཚིག་གི་ག་བུར་བཅུད། །གཅུས་པའི་ངག་གི་དཔལ་གྱི་དུམ། །འདི་ཡང་བློ་གསལ་གདུང་སེལ་སླད། །བློ་གྲོས་མ་ལ་ཡ་ལས་འཁྲུངས། ཤུབྷཾ། ཞེས་སྣང་། དཔལ་གསང་བ་འདུས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྤྱི་དོན་ལས་ཁོལ་བཏུས་སོ།། ༈ །།དཔལ་འབྲུག་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མི་ཕམ་པདྨ་དཀར་པོའི་ཞབས་ཀྱི་གསུངས་ལས། གསང་བ་འདུས་པའི་རྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་མར་ལུགས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བཤད་པར། གང་བཤད་བྱ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དཔལ་གསང་བ་འདུས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ལུས། གང་གིས་འཆད་བྱེད་རྒྱན་བདུན་གྱིས་བརྒྱན་ཏེ་འཆད་པར། སྔ་མ་ལའང་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མཚན། དེས་ཇི་ལྟར་གསུངས་ཤིང་བཀྲལ་བ།རྒྱུད་རང་གི་ངོ་བོ་གཏན་ལ་དབབས་པའོ། །ཞེས་གསུངས། གསང་འདུས་རྩ་རྒྱུད་ལ་བཤད་རྒྱུད་བདུན་གྱིས་འགྲེལ་ཏེ་ལྷ་མོ་བཞིས་ཞུས་ལྟ་བུ་རྩ་རྒྱུད་དུ་ཐིག་ལེའི་གནས་ཚུལ་འགའ་ཞིག་སྦས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་མི་གསལ་བར་བྱེད་པ། ལྷ་གྲངས་དང་ཆོ་ག་༢༠མ་ཚང་བ་ཁ་སྐང་བ་མ་ཚང་བ་ཁ་སྐོང་བའི་རྒྱུད་རྡོར་འཕྲེང་གླིང་གཞི་དང་། ལྷ་ལ་སོགས་པ་འདྲ་མི་འདྲར་སྟོན་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་རྒྱན་གྱི་རྒྱུད་ལྟ་བུ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ། རྒྱུད་ཕྱི་མ་རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་ལེའུ་བཅུ་བདུན་པོ་བསྙེན་སྒྲུབ་ཡན་ལག་བཞིར་བསྡུས་ནས་སྟོན་པ་དོན་བསྡུས་པ། རྣམ་སྣང་སྒྱུ་དྲྭ་ལྟ་བུ་སྔགས་དང་ལས་ཚོགས་རྩ་མཐུན་དུ་སྟོན་པ། ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ཀུན་ལས་བཏུས་ལྟ་བུ་ཚིག་དོན་རྒྱན་བདུན་གྱི་སྒོ་ནས་བཤད་ཚུལ་སྟོན་པ། དགོངས་པ་ལུང་སྟོན་ལྟ་བུ་དགོངས་པའི་དོན་གསལ་བར་སྟོན་པའོ། །ཞེས་བཤད། ༈ །།སློབ་དཔོན་ཀླུ་བྱང་གིས། གསོལ་བ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྙེས་པ་རྣམས་འདིར་ཐ་མལ་པའི་ལུས་ལ་དགོད་པ་མི་འགལ་བ་ལགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སམ། བཀའ་སྩལ་པ། ཇི་སྲིད་དུ་བཀྲུ་བཤལ་གྱི་སྣོད་ཡིན་པའི་དུས་སུ་ནི་མཆིལ་མ་འདོར་ལ། གཞོང་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཟས་ཟའོ། །གཟུགས་བརྙན་སྐབས་སུ་ནི་མཆོད་པ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐ་མལ་པའི་ལུས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པས་བརླན་པའི་སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ཕྱིས་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གྲུབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཞེས་དང་། འདིར་བསྟན་གྱི་སྦྱོར་དྲུག་དང་། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནས་བཤད་པའི་སྦྱོར་དྲུག་མིང་མཐུན་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དོན་མི་གཅིག་གོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདིར་ཡང་ཐ་མལ་གྱི་སྣང་བ་སྡུད་ཅིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་སྤྲོ་བ་སོར་སྡུད། དེ་སྦྱངས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་བསམ་གཏན། རྡོ་རྗེ་བཟླས་པ་སྲོག་རྩོལ། སྲོག་རྩོལ་གྱི་ཡོན་པོ་འགགས་ནས་དབང་བསྐུར་བཟུང་བ་ལ་འཛིན་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་པ་ལ་རྗེས་དྲན། བདེན་གཉིས་གཅིག་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བཤད་ཅིང་། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་དོན་ཟུར་པ་ཅི་ཡང་མ་གསུངས་སོ།། ༈ །།རྒྱན་བདུན་ལས་དང་པོ་གླེང་བསླང་བ་ཡི་གྲངས་ནི་ལྔ། ཞེས་པས། རྒྱུད་འདིའི་མཚན་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན། །གང་གི་དོན་དུ་འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཉིད་མཛད། །སུ་ཞིག་བྱེད་པ་འདིའི་ཚད་ཅི། །ཚིག་འདིའི་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན། ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ཚུལ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་དང་ཡང་། ཞེས་པ། རྒྱུད་དང་གླེང་གཞི་ཞེས་པ་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་དང་རྒྱུ་ཡང་ངོ་། །ཞེས་པར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ་ཡང་། རྒྱུད་གླེང་གཞི། ངེས་ཚིག །རྒྱུ་བཞིའོ། །དང་པོ་ནི་མི་གདུལ་བྱ་ཡིན་པས་འདྲ་བའི་སྐྱེ་བ་བཟུང་བ་ནི་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་དགོངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆགས་བྲལ་ལ་མ་བརྟེན་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་མ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་བཙུན་མའི་འཁོར་གྱི་ནང་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །གསུམ་པ་ནི། དགོན་པར་གནས་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་བཟློག་སླད་འདུལ་བའི་བསླབ་གཞི་སྣ་ཚོགས་སུ་སྤྱོད་པའོ། །བཞི་པ་ནི། འབྲས་བུའི་བཞེད་པ་ཡོད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པར་མཛད་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལའང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། རྣམ་ཤེས། ཕུང་པོ། རླུང་། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལྔ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔའི་རིགས་ཀྱི་སྐུར་བཟུང་བའོ། །གཉིས་པ་ནི། རིགས་ལྔར་བསྟན་པ་ཀུན་རྫོབ་སྟེ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་མཛད་པའོ། །འདི་གཉིས་རང་དོན་ཕུན་ཚོགས། གསུམ་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཁམས་དང་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་རྗེས་སུ་བཟུང་སླད་རྡོ་རྗེ་ལེགས་པའི་མཚོན་ཆ་བསྣམས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྲོ་ཆགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སྒེག་པ་ལ་སོགས་པའི་གར་དགུའི་ཉམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཛད་ནས། གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། རྒྱས་བཤད་མཐའ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག །ཞེས་དང་། དབྱེ་བ་དྲང་བ་ངེས་དོན་དང་།. །དགོངས་པས་བཤད་དང་དགོངས་མིན་དང་། །ཇི་བཞིན་སྒྲ་དང་སྒྲ་མིན་ཏེ། །མཐར་ནི་དྲུག་ཅེས་བྱ་བར་གྲགས། ཞེས་པས་དང་པོ་ནི། སྐལ་པ་ངན་པའི་སློབ་མ་རང་བཞིན་གྱི་དོན་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་འཁྲིད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་དེ་ཙམ་གྱིས་དོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། མཆོག་འདོད་པའི་སྐལ་ལྡན་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བརྗོད་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འགལ་བའི་ཚིག་གི་སྦྱོར་བས་གསུངས་པའོ། །བཞི་པ་ནི། དབང་པོ་དམན་པ་ནི་སྟོན་པའི་སྣོད་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བླ་མར་གུས་ཤིང་བདེན་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡུལ་ལ་གུས་པ་དང་བཅས་ཤིང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཅན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྣོད་དུ་རུང་བ་དེ་དག་ལ། མཆོག་ཏུ་གསལ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་g དགོངས་པ་མ་ཡིན་པ། ཞེས་སོ། །ལྔ་པ་ནི། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཆོ་ག་དང་། རྟོག་པ་དང་། སྤྱོད་པ་སྒྲས་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དེ་ཁར་དོན་གནས་པའོ། །དྲུག་པ་ནི། བ་ལང་ཅེས་སོགས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཅེས་སོགས་བསྟན་བཅོས་ལ་གྲགས་པའི་སྒྲ། ཀོ་ཊ་ཁྱུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ལུགས་གཉིས་དེ་གང་དུའང་མ་གྲགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟོག་གེ་པ་དང་སྒྲ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔའི་མཚན་ནམ་སྲོག་ལ་སོགས་པ་རླུང་གི་མིང་དུ་མཛད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་དགོངས་པ་དྲང་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་ཁྱད་པར། །དགོངས་པ་དང་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ནི་འགལ་བ་དང་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དགོངས་པ་དང་ཇི་བཞིན་པ་ནི་འགལ་བ་དང་མི་འགལ་བ་དང་ངེས་དོན་དང་དགོངས་མིན་གྱིས་ཁྱད་པར་ནི་དབང་པོ་རྣོ་རྟུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །བཞི་པ་ནི། འཆད་ཚུལ་ཡང་ནི་རྣམ་པ་བཞིས། །ཞེས་པར། འཆད་ཚུལ་དབྱེ་བ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཡི་གེའི་དོན་དང་སྤྱིའི་དོན། །སྦས་དང་དེ་བཞིན་མཐར་ཐུག་པའོ། །ཞེས་པའི། དང་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི། རང་བཞིན་རྐྱེན་དང་རྣམ་འགྱུར་མིང་ཡི་གེའི་ངེས་པ་སྒྲ་པས་བཞག་པ་དང་མཐུན་པར་སྟོན་པ། གཉིས་པ་ནི། མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པར་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་དམ་ཚིག་དང་སྤྱོད་པ་སོགས་ལ་སོམ་ཉིར་གྱུར་པའི་ཚེ་དེ་བཟློག་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་སྟོན་པ་གཉིས། གསུམ་པ་ནི། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་དང་། བདག་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། སེམས་རྣམ་པར་བདེན་པ་ཙམ་སྟོན་པ་གསུམ། བཞི་པ་ནི། འོད་གསལ་བ་དང་ཟུང་འཇུག་སྟོན་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་ཡིག་དོན་ལ་དགོངས་མིན་དང་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་གཉིས་སྤྱི་དོན་ལ་དྲང་ངེས། སྦས་དོན་གྱིས་དགོངས་བཤད། མཐར་ཐུག་པས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པ་བསྡུས་ལ། ཡང་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐྱེད་རིམ། སྦས་དོན་གྱིས་རྡོར་བཟླས་དང་སེམས་དབེན་རང་བྱིན་རླབས། མཐར་ཐུག་གིས་མངོན་བྱང་དང་ཟུང་འཇུག་བསྡུས་སོ། །ལྔ་པ་ནི། ལྔ་པའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས། ཞེས་དང་། འཆད་དང་ཉན་པར་འདོད་པ་ལ། །དབྱེ་བ་ཡང་ནི་གཉིས་ཡོད་དེ། །ཚོགས་ལ་བཤད་པར་བསྟན་པ་དང་། །གཉིས་པ་སློབ་མར་བཤད་པའོ། ཞེས་དང་། ཇི་བཞིན་སྒྲ་དང་དགོངས་མིན་དང་། །དྲང་བའི་དོན་དུའང་གང་གྱུར་དང་། །ཡི་གེའི་དོན་དང་སྤྱི་དོན་རྣམས། །ཚོགས་པ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི་བཤད་པར་འདོད། །ཇི་བཞིན་མིན་སྒྲ་ངེས་དོན་དང་། །དེ་བཞིན་དགོངས་ཏེ་བཤད་པ་དང་། །སྦས་པ་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ནི། །སློབ་མ་ལ་ནི་བཤད་པར་འདོད། ཞེས་སོ། །དྲུག་པ་ནི། དྲུག་པ་དབྱེ་gབ་ལྔ་དང་ལྡན། ཞེས་པས། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟན་འདོད་འདིས། །འཇིག་རྟེན་ངེས་པར་གྱུར་པ་ནི། །བློ་ནི་རྣམ་པ་དཔག་མེད་ལས། །གང་ཟག་རྣམ་པ་ལྔར་འདོད་དོ། །ཨུཏྤལ་པདྨ་དཀར་པོ་དང་། །ཙནྡན་རིན་པོ་ཆེ་ཡི་དཔེ། ཞེས་པས། ཙནྡན་ནི་བེམ་པོ། ཨུཏྤལ་ནི་ཐ་མ། པད་དཀར་འབྲིང་། པདྨ་མཆོག །རིན་པོ་ཆེ་ནི་ཡང་རབ་སྟེ། སྔ་མ་བཞི་ནི་ཚོགས་བཤད་དང་། ཕྱི་མ་གཅིག་ནི་སློབ་བཤད་ཀྱི་སྣོད་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་ནི། བདུན་པའི་དབྱེ་བ་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །རྒྱན་རྣམས་མདོ་རུ་བསྡུས་པའོ། །ཞེས་པ། རྒྱན་ནི་དྲུག་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས། །བདེན་གཉིས་རྣམ་པར་ངེས་བྱས་པ། །དེ་ནི་རྒྱན་གྱུར་བདུན་པ་སྟེ། །རྫོགས་པའི་རིམ་པ་སྒྲུབ་པའོ། །རྒྱན་དྲུག་པོ་མཐར་ཕྱིན་པས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་རིམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱན་བདུན་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པ། །རྒྱན་དེས་ཇི་ལྟར་བརྒྱན་པའི་ཚུལ་ནི། ཐཱནྡྷས། གླེང་བསླངས་ལྔ་དང་མཐའ་དྲུག་རྒྱན། །བརྡ་ཡི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པ་ཡིན། །རིག་པ་རྣམ་བཞི་བཤད་པ་བཞི། །བདེན་གཉིས་ངེས་པའི་རྒྱན་དག་ནི། །དོན་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཇུག་པའི་རྒྱན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང་། ཀུ་མཱ་རས། མཐའ་དྲུག་ལ་ཚིག་དང་དོན་གྱི་རྒྱན་གཉིས་ཀ་དང་། རྒྱན་ཐོག་མ་དང་གཉིས་པ་ཀུན་འཇུག་པ་དང་། ཐ་མ་བསྡུས་པའི་རྒྱན་ཞེས་བཞེད་ལ། འཆད་ཚུལ་གཉིས་སྨྲ་བ་པོ་དང་། གང་ཟག་ལྔ་ཉན་པ་པོའི་རྒྱན་ནོ། །གསང་བ་འདུས་པ་ཞེས་པའི་དོན་ལ་ཤྲཱི་ནི་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཞེས་དང་། རྒྱུད་ཕྱི་མར། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ། །གསང་བ་ཞེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ། །ཚོགས་པ་འདུས་པ་ཡིན་པར་བཤད། ཞེས་པའི་དོན་སྒྲོན་གསལ་ལས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ནི་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་གསུམ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ་ཡི་གེའི་དོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ནི་ཡི་གེ་གསུམ་སྤྱིའི་དོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་གསུམ་པོ་རང་བཞིན་གྱི་སྣང་བ་ནི་རླུང་གི་བཞོན་པ་ཅན་ཏེ་སྦས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་སྟེ་མཐར་ཐུག་པའོ། །ཞེས་དང་། འདུས་པ་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་འདུས་པ་སྟེ་ཡི་གེའི་དོན་ཏོ། །རྡོ་རྗེ་དང་པདྨ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདུས་པ་སྟེ་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ནི་འདུས་པ་སྟེ་སྦས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དག་འདྲེས་པ་ནི་འདུས་པ་སྟེ་མཐར་ཐུག་པའོ། །ཞེས་བཤད་ལ། g དང་པོའི་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་དང་། དེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་དབང་། གཉིས་པ་དང་གསུམ་པས་རིམ་བཞིན་བསྐྱེད་རྫོགས་ཏེ་ལམ། བཞི་པས་འབྲས་བུ་སྟེ། འདི་ཙམ་གྱིས་དབང་རྣོན་གྱིས་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་གོ་བར་ནུས་པའོ། །ཞེས་བཤད།། ༈ །།ཡང་རྒྱུད་རང་གི་ངོ་བོ་གཏན་ལ་དབབ་པར་རྒྱུད་དེ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར། ཞེས་སོགས། གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་རྒྱུད་དུ་བསྡུས་ནས་འཆད་པ། དང་པོ་ལའང་གཉུག་མ་དོན་གྱི་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་གསུམ་དབྱེ་མི་ཕྱེད་པ་རོ་མཉམ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ། །དེ་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་པ་ལ། རྩ་བའི་རྒྱུད་ལས། ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་། །གཟུང་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས། །ཆོས་བདག་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད། །རང་སེམས་གདོད་ནས་མ་སྐྱེས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པའི་དོན། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་སེམས་འགྲེལ་དུ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་མུ་སྟེགས་དང་། ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་དང་བྲལ་བས་ཉན་ཐོས་དང་། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པས་སེམས་ཙམ་གྱི་ལྟ་བ་སུན་ཕྱུང་ནས་ལྷག་མ་དབུ་མ་རང་ལུགས་བསྟན་པའི་ཚུལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཤད། གཉིས་པ་ལམ་ལ། སྨིན་བྱེད་དབང་དང་གྲོལ་བྱེད་གཉིས། དང་པོ་ལའང་ངོ་བོ་དབྱེ་བ་གཉིས། ཕྱི་མ་ལ། གང་གིས་དབང་བསྐུར་བའི་སློབ་དཔོན། གང་དུ་དབང་བསྐུར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར། གང་བསྐུར་བའི་དབང་། གང་གི་གྲོགས་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་རྣམ་པར་བཞག་པའོ། །ཞེས་དང་། སྒྲོན་གསལ་ལས་དཀྱིལ་ནི་སྙིང་པོ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །འཁོར་ནི་དེ་ལེན་ཅིང་འཛིན་པས་དྲྭ་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ་དྲྭ་བའི་དོན་ནོ། །དཀྱིལ་ནི་སྙིང་པོ་སྟེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །འཁོར་ནི་དེ་ལེན་ཅིང་འཛིན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། ཞེས་བཤད། དེ་ཡང་ཀླུའི་བློས་ཆོ་ག་ཉི་ཤུས་འགྲུབ་པར་བཤད། །གཉིས་པ་གྲོལ་བྱེད་ལ། མཆོག་གི་བསྙེན་སྒྲུབ་ཡན་ལག་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། སའི་ཆ་བསྐྱེད་པ་ནས་སྟག་མོས་བསྒོམ་པ་རྫོགས་པའི་བར་བསྙེན་པར་བྱ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བས་བསྟེན་པའི་ཡན་ལག་གོ། །དེ་ནས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་རྫོགས་པའི་བར་ནི་ཉེ་བར་གནད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞིང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག །སྤྱི་བོར་རྣམ་སྣང་གི་རང་བཞིན་ཨོ་བཀོད་པ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་མཆོག་རྫོགས་པའི་བར་ནི་ཉེ་བར་བཞག་པའི་དོན་དུ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན་པས་རང་གི་དོན་བསྒྲུབ་པས་བསྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག །དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱལ་མཆོག་དང་ལས་རྒྱལ་མཆོག་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་དེ་དག་ཀྱང་དང་པོ་སྦྱོར་བའི་ཏིང་འཛིན་ལ་རྒྱལ་མཆོག །དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱལ་པོ་མཆོག །ལས་རྒྱལ་པོ་མཆོག་སྟེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལའང་རྣལ་འབྱོར་སོགས་བཞི་སྟེ། ལྷ ཚོགས་བསགས། སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པ། སྲུང་འཁོར་བསྒོམ་པ། གཙོ་བོ་བསྒོམ་པ། མི་བསྐྱོད་པ་སྤྲུལ་ནས་བདག་ཉིད་ཞེ་སྡང་རྡོ་རྗེར་བསྒྱུར་བ། ཁྲོ་བོ་སྤྲོ་བ། བཀའ་བསྒོས་ཏེ་བགེགས་འཇོམས་པ། སྟོང་@པ་ཉིད་བསྒོམ་པ། གཞལ་ཡས་ཁང་བསྒོམ་པ། །དཀྱིལ་འཁོར་དགོད་པ། དོན་དམ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་འཇུག་པ། ལྡང་བ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་དམིགས་པ། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་དམིགས་པ་བཅོ་ལྔས་ནི་རྣལ་འབྱོར། ཡི་གེ་དང་། ཕྱག་འཚན་དང་། རྡོ་རྗེ་འཆང་བསྐྱེད་པ་གསུམ་རྗེས་སུ་རྣལ་འབྱོར། མདུན་དུ་མི་བསྐྱོད་པ་སྤྲུལ་པ། དེར་བདག་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་བསྒྱུར་བ། ཕུང་པོ་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད། ཡན་ལག་ལ་དགོད་པ་བདུན་ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར། སྐུ་གསུང་ཐུགས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ། དེ་གསུམ་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པ། ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ། རྒྱས་བཏབ། ཏིང་འཛིན་སེམས་དཔའ་བསྒོམ་པ་གསུམ་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ལྡན་པའི་འདུས་བྱས། རྡོ་རྗེ་པདྨ་འདུས་བྱས། རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་རྡོ་རྗེ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ། པདྨའི་ནང་དུ་སྔགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཕྱུང་བ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་བྱུང་བ་ལྔ་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱལ་མཆོག །ཕྲ་མོ་བཟླས་པ་ནི་དོན་ལ་ཞུགས་པ། གླུ་བསྐུལ། སླར་བཞེངས། བསྟོད་པ། ཉེར་བསྡུ། ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཆོ་ག །ནང་གི་སྦྱིན་སྲེག་གཤེགས་གསོལ་གཏོར་མ། གཉིད་ལོག་པའི་ཆོ་གའི་དེ་ཉིད་བཞི་བཅུ་རྩ་དགུའོ། །རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བར་རྣལ་འབྱོར་དང་། །ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་རྣལ་འབྱོར་ཆེ། །དེ་ཉིད་དབྱེ་བ་བཅོ་ལྔ་ཡིན། །དང་པོ་སྦྱོར་བ་བསྒོམ་པར་བྱ། །བཅུ་བདུན་རྗེས་སུ་རྣལ་མན་ཆད་འབྱོར་སོགས། །དེ་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱལ་མཆོག་གི །རྣལ་འབྱོར་མཆོག་ལ་དབྱེ་བ་ལྔ། །དེ་ལས་ཀྱང་ནི་ལས་རྒྱལ་མཆོག །རྣལ་འབྱོར་དབྱེ་བ་བཅུ་གཉིས་སོ། །དེ་ཉིད་དབྱེ་བ་བཞི་བཅུ་དགུ། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་མདོར་བསྡུས་པའོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། རིམ་པ་མཉམ་བཞག་བཞི་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་སྦྱོར་བ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་སུ་བཤད་པ་བོགས་འདོན་དུ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སེམས་དབེན་ལ་སྟེང་སྒོ་རྣམ་གྲོལ་རང་ལུས་ཐབས་ལྡན། འོག་སྒོ་གཞན་ལུས་ཤེས་རབ། རིན་ཆེན་འཁོར་ལོའི་འཁྲུལ་འཁོར་ཐུན་མོང་དུ་འཇུག་པ། སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་མེད་དུ་འཆར་བར་བྱེད་པ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་གདམས་ངག་བཞི། རིམ་པ་གསུམ་པ་སྒྱུ་མ་ལ། མཉམ་བཞག་དང་། རྗེས་ཐོབ་སྒྱུ་མ། ཕྱི་མ་ལ། སྣང་བ་རྨི་ལམ། བར་དོ་སྒྱུ་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསུམ། རིམ་པ་བཞིས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་འོད་གསལ་གྱི་རིམ་པ་ལ། ཉིན་མོར་ལམ་དང་རང་བཞིན་བསྲེ་བ། མཚན་མོར་ལམ་དང་རང་བཞིན་བསྲེ་བ། བར་དོར་ལམཾ་དང་རང་བཞིན་བསྲ་བ་གསུམ། རིམ་པ་ལྔ་ཟུང་འཇུག་ལ་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་གཉིས་སོ། །སྤྱོད་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྤྱོད་པའམ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྤྱོད་པ། གསང་བའི་སྤྱོད་པའམ་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ། རིག་པ་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པའམ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ། ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་གྱི་སྤྱོད་པའམ་སྔགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་གཉུག་མའི་ལུས་ངག་སེམས་གསུམ་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུའི་རྒྱུད་དང་། ཤེས་རབ་ནི་སྨིན་པ་དང་གྲོལ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་དེ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེས་ན་དེ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་ཕྱིར་གཞི་རྒྱུད་དང་། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པས་ནས་ཐབས་རྒྱུད་དེ། མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཟུང་འཇུག་གི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་གཞན་གྱིས་འཕྲོག་པར་མི་ནུས་པ་ནི་རིག་པའི་སྐྱེས་བུ་སྟེ། ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པ་ནི་འབྲས་བུའི་རྒྱུད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་། རྒྱུད་དེ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་གཞི་དང་དེའི་རང་བཞིན་ཏེ། །མི་འཕྲོག་པ་ཡིས་རབ་ཕྱེ་བས། །རང་བཞིན་རྣམ་པ་རྒྱུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིན་ཏེ། །གཞི་ནི་ཐབས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད། །དེ་བཞིན་མི་འཕྲོག་འབྲས་བུ་སྟེ། །གསུམ་གྱིས་རྒྱུད་དོན་བསྡུས་པའོ། །ཞེས་སོ། །རྒྱན་བདུན་གྱིས་བརྒྱན་ཚུལ་ལ། འཆད་བྱེད་རྒྱན་གྱི་རྣམ་བཞག ། རྒྱན་དེས་ཇི་ལྟར་བརྒྱན་ཚུལ། རྒྱན་གྱིས་མཛེས་པའི་རྒྱུད་དངོས་གསུམ་ལས། སྔ་མ་གཉིས་ནི་སྨོས་ཟིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་དང་། ཡང་དག་གི་དོན་གཉིས། དེ་ལའང་ལེའུ་བཅུ་བདུན་པོ་རེ་རེ་༧ ནས་བསྡུས་དོན་དང་། ཡང་དག་གི་དོན་འཆད་པའོ། །ཟླ་བ་འདུས་པའི་ཕྱག་གི་རྩེ། །ནུས་སྟེར་རྒྱུད་ཀུན་འཕེལ་བགྱིད་ཚེ། །བསྡུས་དོན་ཀུ་མུད་སར་པའི་འཛུམ། །རྣ་རྒྱན་གྱི་ནི་བརྫུ་བས་འོང་། ཞེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །ཤུབྷཾ།། མཛོད་ཀྱི་སྐོར་སྣ་ཚོགས། མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་པར། ཆོས་མ་འོངས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལ་གཏན་དུ་གེགས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟག་མིན་པས་འགོག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སོ་སོར་བརྟག་པ་ལས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྐྱེན་མ་ཚང་བ་ལས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་དང་ཡིད་གཟུགས་གཅིག་ལ་སེམས་པའི་གཟུགས་གཞན་རྣམས་དང་། སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་གང་ཡིན་པ་དག་ནི་འདས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཚོགས་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དག་འདས་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་མཐུ་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཚད་གང་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་བསྟན་བཅོས་མངོན་པའི་ཚད་ཅེས་ཟེར། དེ་ནི་ཤོ་ལོ་ཀ་དྲུག་སྟོང་ངོ་། །གཞན་དག་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་རེ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། ཡིན་ལུགས་ལ། སེམས་ཅན་ལ་སྤྱོད་པ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ང་རྒྱལ་ལ་སོག་པ་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་དང་གྲངས་མཐུན་པར་གསུངས་སོ། །ཞེས་དང་། བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ནི། འདི་འདི་ནས་སོ། ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ནས་སོ། །ཞེས་པའོ། །ཐོགས་པ་ནི། རང་རང་གི་ཡུལ་དུ་གཞན་སྐྱེ་བའི་གེགས་བྱེད་པ་སྒྲིབ་ཐོག །མིག་སོགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་རྣམས་གཟུགས་སོགས་ལ་ཐོགས་པ་ཡུལ་ཐོགས་པ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་རང་རང་གི་དམིགས་པ་དག་ལ་ཐོགས་པ་སྟེ་གསུམ་མོ། །ཞེས་བཤད།། ༈ །།དབང་པོ་ཉེར་གཅིག་ལས་མིག་སོགས་ལྔ་པོས་ནི་ཕན་ཚུན་རང་རང་གི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཡིད་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བ་ལྷག་པར་དབང་བར་བྱེད་པ་དང་། ཕོ་ཉིད་དང་མོ་ཉིད་ལ་དབང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་དབང་ཁོ་ན་ལ། རིས་མཐུན་པར་གནས་པར་བྱེད་པ་དབང་བའི་ཕྱིར་སྲོག་དབང་། ཚོར་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ། དད་སོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སོགས་གོང་ནས་གོང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མར་སོང་བ་འཐོབ་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཀུན་ཤེས་སོགས་གསུམ་སྟེ། དེ་ཡང་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོས་ནི་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་ཐོབ་པ་ལ་དབང་བར་བྱེད་དོ། །ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོས་ནི་ཀུན་ཤེས་ལྡན་པ་ཐོབ་པ་ལ་དབང་བར་བྱེད་དོ། །ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལ་དབང་བར་བྱེད་དོ། །མདོ་ནས་དབང་ནི་དབང་ཕྱུག་དམ་པ་ཡིན་ལ། དེས་དབང་བར་བྱེད་པས་དབང་པའོ། །ཞེས་དང་། མཐོང་ལམ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒོམ་ལམ་ནི་སྔོན་མ་མཐོང་བ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་མེད་ཀྱི། ཕྲ་རྒྱས་ལྷག་མ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །མི་སློབ་པའི་ལམ་ནི། ཀུན་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་སམ་འདི་ཀུན་ཤེས་པ་བསྲུངས་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱར་མེད་དོ་སྙམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དབང་པོ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་གཟུགས་ཁམས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ནང་ཚན་ནོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་ནི་དེའི་རྒྱུ་སྟེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདི་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་འདོད་པས་ཏེ། ཐར་པ་འདོད་པས་དེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །དེ་དགེ་བ་ཡིན་ཡང་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ལས་མཐོང་ཆོས་དང་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སོ་སྐྱེ་ལས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ནི་ཞི་བར་གནས་པའི་དོན་གྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་གི །ཐར་པར་འདོད་པས་མ་ཡིན་ཏེ། འདིས་སྲིད་རྩེར་སྐྱེ་བས་སྤྱི འདུ་ཤེས་དང་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ཁོ་ནའི་ས་སྟེ་གང་ཟག་ཀྱང་འཕགས་པ་ཁོ་ནས་བསྡུས་པའོ།། ༈ །།སྟོན་པས་བདེན་པ་བཞི་ཞེས་ཀྱང་བཤད། བདེན་པ་གཉིས་སུ་ཡང་གསུངས་ན་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་ཆ་ཤས་བཅོམ་ན་དེའི་བློ་མ་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་གྱོ་མོར་བཅོམ་ན་བུམ་པའི་བློ་མི་འཇུག་གོ །གང་ལ་བློ་ཡིས་ཆོས་གཞན་བསལ་ན་དེའི་བློ་མི་འཇུག་པ་དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཆུ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་བློས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསལ་ན་ཆུའི་བློ་མི་འཇུག་གོ །དེ་དག་ཁོ་ན་ཀུན་རྫོབ་དེའི་མིང་བཏགས་པ་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་གིས་བུམ་པ་དང་ཆུ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བརྗོད་པ་ན་བདེན་པ་ཁོ་ནར་སྨྲས་པ་ཡིན་གྱི་བརྫུན་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་གྱི་བདེན་པའི། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཞན་ནོ་སྟེ། གང་ལ་བཅོམ་ཡང་དེའི་བློ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཇུག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། བློས་ཆོས་གཞན་བསལ་ཡང་དེའི་བློ་འཇུག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བཅོམ་ཡང་རུང་། བློས་རོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསལ་ཀྱང་རུང་། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བློ་འཇུག་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །ཞེས་བཤད། ལུས་ཚོར་སེམས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་བསྟན་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གོ །དང་པོ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ། གཉིས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་མི་རྟག་པ། ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་སྡུག་བསྔལ་བ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་སྟོང་དང་བདག་མེད་པའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པས་ན་ངེས་པར་འབྱེད་པ་སྟེ་འཕགས་པའི་ལམ་མོ། །དེས་ཐེ་ཚོམ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དང་། བདེན་པ་འདི་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ནས་འདི་ནི་ལམ་མོ་ཞེས་པའི་བར་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཆ་ནི་མཐོང་ལམ་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་ཏེ། དེ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་དང་། འཇིག་རྟེན་ཆོས་མཆོག་གི་མཇུག་ཐོག་ནས་འདོད་ཁམས་ལ་དམིགས་པའི་ཆ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་སྐྱེས་ནས་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ་དེའི་རྗེས་ལ་དེ་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ་ངོ་བོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་ལྷག་མ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང་། ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བཞིན་བདེན་པ་ལྷག་མ་གསུམ་ལའང་སྦྱར་བས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་གོ། ༈ །།ཚད་མ་སྡེ་བདུན་གྱི་སྤྱི་དོན་ལས། སྡེ་པ་གཉིས་ཀ་འདོད་པ་མཐུན་པར་བསགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཆ་དང་བཅས་པ་དེ་འདོད་པ་ན་སྒྲ་དང་དབང་པོ་མེད་པས་རྡུལ་རྫས་བརྒྱད་ལྡན་དུ་སྐྱེ། རྫས་བརྒྱད་ནི་འབྱུང་བ་བཞིའོ། །འབྱུང་འགྱུར་བཞིའོ། །སྒྲ་མེད་ལ་དབང་པོ་དང་བཅས་ན་དགུའམ་བཅུ། ལུས་དབང་པོ་གཞན་མེད་ན་དེའི་ཁ་མིག་སོགས་གང་དང་ལྡན་པས་སྒྲ་དང་ལྡན། གོ་རིམ་བཞིན་དུ། དགུ། བཅུ། བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་པར་སྐྱེའོ།། ༈ །།རྒྱུ་འབྲས་བུའི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ། རྒྱུ་ནི་དྲུག་སྟེ། བྱེད་རྒྱུ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ། སྐལ་མཉམ་གྱི་རྒྱུ། མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ། རྣམ་སྨིན་ཀྱི་རྒྱུ་དང་བཅས་པའོ། །དང་པོ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལས་གེགས་མི་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆོས་གང་དག་ཕན་ཚུན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ་དག་སྟེ། དེ་ཡང་འབྱུང་བ་བཞིའམ་སེམས་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སམ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་མཚན་གཞིའི་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚན་ཉིད་དེའི་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི་བཅོས་འདྲ་བ་རྣམས་ཏེ། རང་རིགས་ཀྱི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་དུ་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ནང་ནས་གང་དག་ལ་རྟེན་མཚུངས་པ་ཡོད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་རྟེན་མིག་དབང་སྐད་ཅིག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའང་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྔ་པ་ནི། རང་གི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས། ཕྱི་མའི་ནི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ནི། མི་དགེ་བ་དང་། དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་འབྲས་བུ་ལ། རྣམ་སྨིན། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ། ཐུན་མོང་པ། བདག་ལྔ་ལས་ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་བཏགས་པ་དང་། དང་པོ་གཉིས་རྒྱ་ཐ་མའི་འབྲས་བུ། གཉིས་པ་རྒྱུ་དང་པོའི། གསུམ་པ་སྐལ་མཉམ་དང་ཀུན་འགྲོའི། བཞི་པ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་བས་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་དང་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་གཉིས་འདུས་བྱས་དང་ཁྱབ་མཉམ་མོ། །རྐྱེན་བཞིའི་དང་པོ་བྱེད་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ། རྐྱེན་བཞི་ནི། རྒྱུ། དམིགས་པ། དེ་མ་ཐག་པ། བདག་པོའི་རྐྱེན་ནོ། །དང་པོ་ནི། བྱེད་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་ལྔ་སྟེ། དེ་ཡང་མིག་དང་ཡུལ་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེས་པ་ལྟ་བུའི་དུས་ལ་མཚོན་ན་མིག་གི་དབང་པོར་ལ་ཡོད་པའི་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་འགྱུར་རྣམས་ཏེ། དེས་རྒྱུ་བྱས་ནས་མིག་གི་དབང་ཤེས་ཚང་ཞིང་རྫོགས་པར་བསྐྱེད་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་ངོ་། །དེ་ཡང་ཡུལ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སུ་སྣང་བའི་གཟུགས་ཉིད་དེ་ལ་དམིགས་པས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཐ་མའི་ཡིད་མ་གཏོགས་པའི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཐམས་ཅད་དེ། མིག་གི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་སྐད་ཅིག་པ་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆད་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། བྱེད་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་དེ། དཔེར་ན་མིག་གི་དབང་པོ་ཁོ་ན་སྟེ་དེའི་བདག་རྐྱེན་གྱིས་གཟུགས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བཤད་དོ།། ༈ །རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་རྣམ་བཞག་དང་། བྱང་སྡོམ་སྐབས་ཀྱི་ཟིན་བྲིས་ཐོར་བུ་བཅས་དགེ །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་རྒྱུད་སྡེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འབྱེད་པའི་སྒོ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་དབྱེ་བསྡུའི་བཞེད་ཚུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཀྱང་རེ་ཞིག་བཞིར་དབྱེ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བཤད་པར་སྤྲོ་བ་ལ། དང་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱ་བའི་རྒྱུད་དུ་ཇི་ལྟར་བཀྲི་བའི་ཚུལ། འཇུག་པ་དང་། སྦྱོར་བ་དང་། འགྲུབ་པ་དང་། གྲུབ་པའི་སྤྱོད་པ་བཞི་ལས། དང་པོ་ལ་གཉིས། རིག་པ་སྟེ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལྷ་བཟླས་ལུང་ཙམ་གྱིས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་པ་རིག་པ་གཏད་པའི་ཚུལ་ཅན་དང་། རིགས་གང་ཡིན་པ་དེའི་གསང་བ་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་སྒོ་གསུམ་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་བཤད་པ་རྗེས་སུ་གནང་བ་དང་། རིགས་གང་གི་བྱ་བ་མཐའ་དག་ལ་དབང་བར་བྱེད་པ་དབང་སྟེ། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མེད་པ་ལ་སྡོམ་བརྩོན་མེད་པ་དང་། སྐྱབས་སུ་མ་སོང་བ་ལ་ཆོས་འདི་པར་གཏོགས་པ་མེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་པ་ལྟར། མངོན་པར་དབང་བསྐུར་བ་མ་བྱས་པ་དག་ལ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྔོན་དུ་ངེས་པར་འགྲོ་དགོས་ལ། སྡོམ་པ་བཟུང་བའི་ཚུལ་ཀྱང་། དམ་ཚིག་གསུམ་བཀོད་ལས། དེ་ལ་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་བླང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་བྱས་ལ། གཙང་སྦྲ་བྱས་ནས་གཡས་སུ་མེ་ཏོག་ཐོགས་ཏེ། གདོང་གཡོགས་པ་གཞུག་པར་བྱའོ། །མེ་ཏོག་དང་བཅས་པའི་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གཅིག་གཉིས་གསུམ་བཞིའམ་ལྔ་ཡང་གཞུག་པར་བྱ་ཞིང་། སྡོམ་པ་འདི་ལྟར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཟུང་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ་ལོ། །བདག་ཆེ་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་འབུལ་གྱིས། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་རབ་ཏུ་བཟུང་དུ་གསོལ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་མཛད་དུ་གསོལ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་མཛད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ལ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་ཏུ་གསོལ། ལས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་བདག་ལ་སྩལ་དུ་གསོལ། ཞེས་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་། སྤྱི་རྒྱུད་ལས། དེའི་ནུབ་མོ་ཅི་རིགས་པར། སློབ་མ་སྡོམ་པ་འཛིན་དུ་གཞུག །ཅེས་གསུངས་པས་སྟ་གོན་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཅི་རིགས་པར་ནོད་པས་ཐོབ་བོ། །དབང་དངོས་ནི། གསང་བ་སྤྱི་རྒྱུད་མས། མདོར་ན་དེ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །ཆོ་ག་རྒྱས་པར་བྱས་ནས་སུ། །ཡིད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་ཀུན་ལ། །མཁས་པས་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་ནི། །བུམ་པ་བཟླས་བརྗོད་བརྒྱར་བྱས་ལ། །དེ་ནི་ལེགས་པར་བླངས་ནས་སུ། །དཀྱིལ་འཁོར་དལ་བུས་ལན་གསུམ་བསྐོར། །རྩ་བའི་གསང་སྔགས་ཀུན་འདོན་ཅིང་། །བློ་དང་ལྡན་པས་དབང་བསྐུར་བྱ། །དེ་ནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱག་རྒྱ་བཅིངས་ནས་སུ། །གསང་སྔགས་བློས་ནི་སྤྱི་བོར་གཏུགས། །གསང་སྔགས་རྒྱུད་ནི་འཛིན་འགྱུར་བ། །བློ་དང་ལྡན་པས་དབང་བསྐུར་རོ། །ཞེས་ཆུའི་དབང་བསྐུར་གསལ་བར་གསུངས་ཤིང་། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། དང་པོ་རེ་ཞིག་དབང་བསྐུར་བ་བྱིན་ཏེ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་གཙུག་ཕུད་ལྔ་འཆིང་དུ་གཞུག་པར་བྱའོ། །ཞེས་ཕྱག་རྒྱའི་དབང་གསུངས་པ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་དབུ་བརྒྱན་གྱི་དབང་བསྐུར་བ་ཡང་བསྟན་པར་འདོད་དེ་བྱ་རྒྱུད་རང་རྐང་གི་དབང་ནི་དེ་ཙམ་དུ་ཟད་ལ། དཀྱིལ་ཆོག་འགའ་ཞིག་ལས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་བཞིན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དབང་ཡན་ཆད་ཙམ་ཅི་རིགས་བསྐུར་བར་སློབ་དཔོན་པདྨ་ལྕགས་ཀྱུ་སོགས་ཀྱིས་བཤད་དོ། །དེ་ནི་དབང་ལ་སོགས་པ་ནོད་པ་སྟེ་འཇུག་པ་དང་པོའོ། །གཉིས་པ་ནི་བརྟུལ་ཞུགས་བསྟེན་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། བསླབ་གཞི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གང་གི་ཚེ་སྡོམ་པ་དོན་གཉེར་གྱི་ཀུན་སློང་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་སྨོན་པའི་སེམས་དང་། ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པའི་དམིགས་པ་རྣམས་ལས་མི་གཡོ་བ་ནི་འཇུག་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྟེ། དེ་ཐོབ་ནས་རིག་སྔགས་འཆང་གི་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཆེད་དུ་ལུང་ལས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷའི་མཛད་པ་མཛད་པ་དང་། སྐུའི་རྣམ་པ་བརྟན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་མི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྲལ་བ་ལ་སློབ་པར་བརྩོན་པ་ནི་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པའི་ཚེ་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ངང་ནས་སྦྱིན་སྲེག་དང་། མཆོད་པ་དང་། གཏོར་མ་ལ་སོགས་པའི་ལས་། སྤྱོད་པ་ལྡང་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱ་རྒྱུད་ཀྱི་རིགས་སྔགས་འཆང་བའི་རྒྱའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དམ་ཚིག་གསུམ་ནི་དེ་དག་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ནི་འོག་ནས་འཆད་འགྱུར་ལས་ཤེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ། བསླབ་བྱའི་དམ་ཚིག །བསྲུང་བྱའི་རྩ་ལྟུང་༡༦། ཉམས་ན་ཕྱིར་བཅོས་ཚུལ་བཤད་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྒྲུབ་ཚིག་གིས་གསུངས་པ་དང་༡༢། དགག་ཚིག་གིས་གསུངས་པ་ལས༡༨། དང་པོ་ནི། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པ། ༡ །གསང་སྔགས་རིག་སྔགས་གཟུངས་སྔགས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་དད་པ་སྟེ། དེའི་དབྱེ་བའང་། སློབ་དཔོན་ཛྙཱ་ན་ཤཱིས། དེ་ཡང་ལྷ་ཕོ་ནི་གསང་སྔགས། མོ་ནི་རིག་སྔགས། སྔགས་གཅིག་ཉིད་ལ་ལྷ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀའི་སྔགས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་གཟུགས་སྔགས་སོ། །ཡང་སྔགས་གཅིག་ཉིད་ལ་དེ་གསུམ་ཚང་བ་དང་། ལྷ་གཅིག་ལ་སྔགས་དེ་གསུམ་ཆར་ཚང་བ་ཡང་ཡོད་ལ། རིག་སྔགས་གཟུངས་སྔགས་གཉིས་ཀ་ལྷ་ཕོ་མོར་བཞག་པ་ཡང་ཡོད་པས། མཐའ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་སོ། །ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསུངས། དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཐབས་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་དེ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པས་དང་འགྲོ་བ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པས་སམ་ཡིད་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པས་སྔགས་སོ། ༢ །ཆེན་པོ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་མོས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དཔུང་བཟང་ལས། སྔགས་ཀྱི་རྩ་བ་དང་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། དེ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་དང་ནི་བཟོད་པ་དང་། །རྒྱལ་བ་ལ་ནི་དད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས། །གསང་སྔགས་དང་ནི་ལེ་ལོ་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། ༣ །བླ་མ་དང་། དམ་ཚིག་ཅན་ཏེ་འདི་བའི་སྔགས་པ་དང་། མཛའ་བོ་སྟེ་སྒྲུབ་པ་པོའི་གྲོགས་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱ་བ་དང་། ༤ ཉ་སྟོང་ལྟ་བུའི་ཐུན་མཚམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་ལ་མཆོད་པར་བྱ་སྟེ། མ་མཆོད་ན་གེགས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ༥ རྫས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་གཞིར། ཕྱོགས་མི་འབྱེད་པར་སྦྱིན་པས་མགྲོན་པོ་གློ་བུར་བ་མཆོད་པར་བྱ་བ་དང་། ༦ མདོ་སྡེ་བཀླག་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་གདབ་པ་དང་། དེ་ལ་བཀུར་སྟི་བྱ་བ་སོགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སྒྲུབ་པ་དང་། ༧ འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་སྤྱོད་པ་བཟླས་བརྗོད་ལ་སོགས་པ་གསང་སྔགས་སྤྱོད་པ་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དཔུང་བཟང་ལས། བཟླས་བརྗོད་བྱེད་ཚེ་མི་མྱུར་མི་དལ་ཞིང་། །སྒྲ་ཆེར་མི་འབྱུང་ཧ་ཅང་ཆུང་བ་མིན། །སྨྲ་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་ཡིན་གཞན་དུ་གཡེངས་བཞིན་མིན། །གུག་སྐྱེད་ཀླད་ཀོར་ཚིག་དྲག་ཉམས་པར་མིན། ཞེས་པའི་དོན་རིམ་པར། ༡ ཟུར་མ་ཕྱིན་པ་དང་། སེམས་གཞན་དུ་གཡེང་བ་༢དང་། རྒོད་པ་༣དང་། བྱིང་པ་༤དང་། བདེ་བར་གཤེགས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཚིག་ལ་ཕལ་པ་འདྲེས་པས་དངོས་གྲུབ་མི་འབྱུང་བ་༥དང་། ལྷའི་སྐུ་དང་། ཡི་གེ་དང་། སྒྲ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་༦དང་། དམིགས་པ་དང་འདོན་པ་གཉིས་ཀར་གུག་སྐྱེད་སོགས་༧ཉམས་པ་རྣམས་སྤང་དགོས་པའོ། ༨ །རིགས་གསུམ་སོ་སོ་དང་། དེའི་ནང་ཚན་ལྷ་དང་། ལས་དང་། དངོས་གྲུབ་གང་བསྒྲུབ་པ་དེའི་དང་། གང་ཟག་སོ་སོའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དམ་ཚིག་རང་རང་གི་རྒྱུད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་བསྲུང་བ་དང་། ༩ གསང་སྔགས་ཟབ་མོའི་རྒྱུད་རྣམས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་བསྟན་པར་གསང་ཞིང་སྦ་བ་སྟེ་རྒྱུད་བསྲུང་བ་དང་། དེའི་དོན་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་། ༡༠ འདོད་ཆགས་ཤས་ཆེ་བ་ལ་མི་སྡུག་པ་དང་། ཞེ་སྡང་ལ་བྱམས་པ་དང་། གཏི་མུག་ལ་རྟེན་འབྲེལ་ལ་སོགས་པས་བཟློག་སྟེ་སྒོ་གསུམ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བ་དང་། ༡༡ དུས་གསུམ་དུ་ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་བསྒྲུབ་པ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་སོ། ༡༢ །གཉིས་པ་དགག་ཕྱོགས་ནི། གསང་སྔགས་དང་། ལྷ་དང་། ཟློས་པ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སྟེ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྲོ་བ་སྤང་བ་དང་། ༡ གཞན་མུ་སྟེགས་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གཅེས་པར་བཟུང་ནས་མི་མཆོད་པ་དང་། ༢ །ཁུངས་ནས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ལས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་ག་རང་བཟོའི་བརྙས་ཐབས་སུ་མི་བྱ་བ་དང་། ༣ གཞན་གྱིས་རྗེས་སུ་མ་གནང་བར་སྔགས་ལ་རང་དགར་འཇུག་པ་དང་། ༤ གདོན་སོགས་ལ་བསད་བསྐྲད་བཅད་པ་སོགས་དྲག་པོའི་ལས་སྦྱོར་མི་བྱ་བ་དང་། ༥ ཞི་བའི་ལས་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་མི་འགྲུབ་པའི་དོན་དུ་དྲག་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་དུ་མི་བསྒྱུར་བ་སྟེ། མདོར་ན་དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཕན་པའི་ལས་སྦྱོར་མ་གཏོགས་ནུས་པ་འགྲན་པ་དང་། གཞན་ལ་ཉམས་སད་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་གསང་སྔགས་ལས་མ་མི་སྦྱོར། ༦ །དམ་ཚིག་མི་ཤེས་ཤིང་བསྲུང་བར་མི་ནུས་པ་ལ་དབང་བསྐུར་མི་སྦྱིན་པ་དང་། ༧ །ཕྱག་རྒྱ་དང་། བཞོན་པ་ཤིང་རྟ་སོགས་དང་། མཚན་མ་དག་མི་འགོང་ཞིང་། ° དེ་ལྟ་བུའི་དབྱིབས་ཅན་མི་ཟ་བ་དང་། ༨ ཟས་དང་སྤྱོད་པ་ལ་སྒོ་གསུམ་མ་བསྡམ་པར་མི་བྱ་བ་དང་། ༩ ཕྱག་རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཅན་གྱི་ཟས་དང་། །ཤ་ཆང་ཀེའུ་སྒོག་བཙོང་འབྲུ་མར་དང་། །ཏིལ་དང་ལ་ཕུག་འབྱུང་པོའི་ཁ་ཟས་དང་། །ལྷ་བཤོས་གཏོར་མ་ལ་སོགས་མ་གནང་ཟས། ཞེས་པ་རྣམས་མི་ཟ་བ་དང་། ༡༠ སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་སོགས་ལ་བྱམས་པ་བཏང་བར་མི་བྱ་བ་དང་། ༡༡ །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསང་སྔགས་ཟློས་ནས་མི་ཟིན་བར་དུ་མི་སྨྲ་བ་དང་། ༡༢ ཉེས་པ་ཆུང་ངུ་དག་ལ་ཁྲོས་ནས་དྲག་ཤུལ་གྱི་ལས་མི་བྱ་བ་དང་། ༡༣ བདག་གི་ལུས་ལ་སོགས་པ་བརྙས་པར་མི་བྱ་བ་དང་། ༡༤ སེམས་ཅན་གཞན་ལ་སླད་པར་མི་བྱ་བ་དང་། ༡༥ །དཔུང་བཟང་ལས། ཚིག་རྩུབ་ཕྲ་མ་ཀྱལ་པ་སྨྲ་བ་དང་། །གཞན་གྱི་བུད་མེད་བསྒྲོད་དང་བརྫུན་སྨྲ་དང་། །བརྐུ་དང་གཞན་གྱི་སྲོག་གཅོད་གནོད་བྱེད་དང་། །ཆང་དང་བྱེད་པ་རྟག་ཏུ་སྤང་བར་བྱ། ཞེས་སོགས་གནས་ངན་ལེན་རྣམས་སྤོང་བ་དང་། ༡༦ ལྟད་མོ་བལྟ་བ་དང་། སེར་སྣ་དང་། རྒྱགས་པ་དང་། །ཁེངས་པ་རྣམས་བསྐྱུང་བར་བྱ་བ་དང་། ༡༧ བཤང་གཅི་ཆུའམ་དེའི་ཉེ་ཕྱོགས་སུ་མི་འཐོར་བ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་དོ། ༡༨ །གཉིས་པ་རྩ་ལྟུང་བཅུ་དྲུག་ནི། ཆད་པར་ལྟ་བས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མེད་པར་བྱེད་པ། ༡ །དཀོན་མཆོག་གསུམ་སྤངས་པས་ཆོས་འདི་པ་དང་། ༢ ཀུན་རྫོབ་བྱང་སེམས་སྤངས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ། ༣ དབང་བསྐུར་སྤངས་པས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་སྤངས་པ་དང་། ༤ བླ་མར་འཁུ་བས་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་ཞེས་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས་བཤད་དོ། །དཔུང་བཟང་ལས། ཕ་མ་དགྲ་བཅོམ་བསད་པ། དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་བྱེད་པ། ༩ དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ངན་སེམས་ཀྱི་ཁྲག་འབྱིན་པ། ༡༠ །སྟེ་མཚམས་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྔ། མཆོད་རྟེན་འཇིག་པ༡༡། བྱང་སེམས་གསོད་པ༢༣། དགྲ་བཅོམ་༡༤པ་སུན་འབྱིན་པ། སློབ་པ་གསོད་པ། དགེ་འདུན་གྱི་དཀོར་འཕྲོག་པ་༡༤སྟེ་ཉེ་བའི་མཚམས་མེད་ལྔ། སྙིང་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་སྟེ་༡༠བཅུ་གཅིག་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་སྤྱད་ན་ཕུང་པོ་འདི་ལ་དངོས་གྲུབ་མི་ཐོབ་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ཀླས་པ་ཉམས་སུ་མྱང་བས་སོ། དེ་དག་ཀྱང་བསྡུ་ན་གཞི་དང་ཡན་ལག་གི་དམ་ཚིག་གཉིས་སུ་འདུ་བ་ལས། གཞི་ནི་རྩ་ལྟུང་བཅུ་དྲུག་དང་། ཡན་ལག་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུན་མོང་དུ་བྱ་བ་དང་། ཁྱིམ་པ་དང་རབ་བྱུང་སོགས་བྱེ་བྲག་སོ་སོར་བྱ་བ་དང་། གནས་སྐབས་འགའ་ཞིག་ཏུ་ལྷག་པར་བྱ་བ་གསུམ་དུ་གསུང་སྟེ། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། དམ་ཚིག་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞི་དང་། ཡན་ལག་གོ །ཞེས་དང་། ཡན་ལག་ཏུ་བརྗོད་པའི་དམ་ཚིག་གང་ཞེ་ན། གཞི་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བསྟེན་པའི་དབང་ལས་ཐོབ་པའི་དམ་ཚིག་ཇི་སྙེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཐུན་མོང་དང་། བྱེ་བྲག་དང་། ལྷག་པ་གསུམ་མོ། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་བསྡུ་ན་རིགས་ལྔའི་དམ་ཚིག་ཏུ་འདུ་ཞིང་། དེ་ཡང་བྱ་རྒྱུད་ལ་རིགས་གསུམ་ལས་མི་འདོད་པ་ནི། གཙུག་ཏོར་དྲི་མེད་ཀྱི་འགྲེལ་པར། ལྷ་རིགས་ལྔ་དང་། རིགས་ལྔའི་ཤིས་བརྗོད་འབྱུང་བ་སོགས་ཀྱིས་གནོད་ལ། དོན་དུ་དངོས་གྲུབ་ཁྱད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་ཅན་བསྒྲུབ་པའི་གཙོ་བོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། པདྨ་དང་། རྡོ་རྗེའི་རིགས་གསུམ་དུ་འདུ་བའི་དོན་ཡིན་གྱིས་དེའི་གྲངས་དང་རྒྱལ་བའི་རིགས་ཀྱི་གྲངས་མཚུངས་པར་དགོངས་པ་མ་ཡིན་པས་རིགས་ལྔའི་སྡོམ་བཟུང་མི་ཐོབ་པར་སྨྲ་བའང་གྱི་ན་ཙམ་མོ། །གསང་བ་སྤྱི་རྒྱུད་དང་། དཔུང་བཟང་དང་། ལེགས་གྲུབ་སྟེ་བྱ་བ་སྤྱིའི་རྒྱུད་གསུམ་ལས་གསུངས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྨོས་མ་ཐག་པར་དོན་གྱིས་འདུ་ཞིང་། རྒྱུད་གཞན་བྱེ་བྲག་པ་དག་གི་ཡང་ངོ་། །གསུམ་པ་ཉམས་ན་ཕྱིར་བཅོས་པ་ནི། སྤྱི་རྒྱུད་ལས། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དམ་ཚིག་རྣམས། །གལ་ཏེ་ཉམས་པར་གང་གྱུར་པ། །དེ་ནི་རང་རང་སྙིང་པོའི་སྔགས། །ཆིག་འབུམ་དུ་ནི་བཟླས་བརྗོད་བྱ། །ཡང་ན་མེས་རྨོངས་བྱེད་པའི་རྡོ་རྗེ་མི་ཕམ་པར་མེ་ལྟར་རབ་ཏུ་རྨོངས་པར་བྱེད་པའི་གཟུངས་ཡིན་པར་གནའ་མཆན་ལས་བཤད། གཟུངས་སྟོང་དུ་བཟླས་བརྗོད་བྱས་ཀྱང་རུང་། །ཡང་ན་ཞི་བའི་སྦྱིན་སྲེག་བྱ། །ཡང་ན་བླ་མ་བརྟེན་པའམ། བདག་འཇུག་གམ། ལེགས་གྲུབ་ལས་དཀྱིལ་འཁོར་སྒྲུབ་མཆོད་ཚུན་རང་གིས་བྱས་ནས། དབང་བསྐུར་དངོས་བླ་མའམ་སྒྲུབ་གྲོགས་ཀྱིས་བྱེད་པར་གསུངས་སོ། །དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཡང་འཇུག །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་སྦྱོར་བ་ལ་གཉིས། ཀུན་རྫོབ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་བཅས་དང་། དོན་དམ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྦྱོར་བའོ། །དང་པོ་ལ་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཆོ་ག་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསང་སྔགས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གཉིས། དང་པོ་ནི་གཙང་སྦྲ་བྱ་བ་དང་། གནས་དང་བདག་བསྲུང་བ་དང་། མདུན་གྱི་བྲིས་སྐུ་ལ་ལྷ་སྤྱན་དྲངས་ནས་མཆོད་དེ། དེའི་སྤྱན་སྔར་རང་གི་རིགས་དང་མཐུན་པའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་གིས་གནས་ནས། བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འདི་དག །གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་གཉིས་དང་བྲལ་བ་གཟུང་འཛིན་གྱིས་སྟོང་པའི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འོད་གསལ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམས་ཤིང་། དེ་ནས་བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་སྣང་བ་ལས་འདས་ནས། བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པའི་ལྷའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྣང་བ་མེད་པར་རང་གི་རིག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ཀྱི་བར་དུ་བསྒོམ། དེ་ལས་ལངས་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྒྲར་བརྟག །དེ་ལ་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་རྣམ་པ་ནམ་མཁའ་གནས་པར་བསམ། དེ་ཡང་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལས་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བསྡུས་རང་གི་ལྷག་པའི་ལྷའི་གཟུགས་སུ་བསྐྱེད། དེ་ནས་གཙུག་ཏོར་ལ་སོགས་པ་སྔགས་རྒྱས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་བྱས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ལྷར་བསྒོམ་མོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སེམས་གཞན་དུ་མི་འཕྲོ་བར་བསྡམས་ནས་བཟླས་བརྗོད་མ་རྫོགས་ཀྱི་བར་རམ་ཅི་ནུས་པར་སྲོག་རྩོལ་བཟུང་སྟེ། སྲོག་དང་རྩོལ་བ་རབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏུ་བསྡམ། ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། མདུན་གྱི་ཐུགས་ཀའི་ཡི་གེ་ལ་དམིགས་པ་དང་། རང་གི་སྙིང་གའི་ཡི་གེ་ལ་དམིགས་པ་དང་། སྒྲ་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། སྒྲ་སྔགས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་དང་། སེམས་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར། གཞི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་རིམ་པ་འདིས་གཅིག་ཅར་དམིགས་ཤིང་ཡིད་བཟླས་སམ་ཤུབ་བུས་བཟླ། བར་སྐབས་སུ་རླུང་བག་ཡངས་སུ་བྱ་ཞིང་དབུགས་འབྱུང་བ་ན་གསང་སྔགས་མི་འགྱུར་བར་གཞི་རང་གི་བསྒོམ་པའི་ལྷ་ལ་བལྟས། ཡང་སྔར་བཞིན་མདུན་གྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལ་དམིགས་ཤིང་དབུགས་དབྱུང་བའི་མཐའི་བར་སྲོག་རྩོལ་བསྡོམས་ལ་བཟླས་བརྗོད་བྱའོ། །ངལ་ན་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རིམ་པས་བསྡུས་ཏེ་ཐ་མལ་གྱི་ངང་ནས་ལྡང་ངོ་། །གཉིས་པ་ནི། རླུང་ནང་དུ་འཇུག་པ་ན་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཟླ་བ་སྔགས་དང་བཅས་པ་རང་གི་སྙིང་གར་བསྡུས་ནས་དང་། ཕྱིར་འབྱུང་བ་དང་བསྟུན་མདུན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་བཀོད་ལ་བཟླས་བརྗོད་གཏོང་གི་བར་དུ་བཟླས་ཤིང་། གཏོང་བའི་ཚེ་ཡན་ལག་བཞི་ཆར་ཐེངས་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི། དེ་ལྟར་བཟླས་བརྗོད་ཡན་ལག་བཞི་བསྒོམས་པས་རླུང་ནང་དུ་བསྡུས་ནས་དབང་པོའི་གྲོང་དུ་སྡུད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཟླས་བརྗོད་བྱ་བ་ནི། དྲན་པ་དང་རླུང་འབྱུང་པའི་ལམ་བཀག་སྟེ་བརྗོད་བྱའི་སྒྲ་ལ་དམིགས་ཤིང་སེམས་བཟུང་ནས། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དབུགས་དབྱུང་བའི་མཐའ་མ་སྔགས་ཀྱི་མཐའི་བར་དུ་སྔགས་བཏོན་ལ། ཡང་རླུང་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དང་བསྟུན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལ་དམིགས་ཤིང་བཟླས་བརྗོད་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་རླུང་འབྱུང་འཇུག་དང་སྤྲོ་བསྡུའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་ལ་དམིགས་པའི་བཟླས་བརྗོད་བྱའོ། །གཉིས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ནི། དེ་ཉིད་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་གསང་སྔགས་མེར་གནས་དངོས་གྲུབ་སྟེར་བ་ནི། ཐོག་མར་བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་དུ་བྱས་ནས། དེའི་རྗེས་ཐོབ་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལྷའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་བསྒོམས་ལ། སྒྲ་དེ་སྙིང་གའི་ཕྱོགས་ན་གནས་པའི་མེ་འབར་བའི་ནང་ན་འདུག་ཅིང་། དེའི་ཡི་གེའི་ཕྲེང་བར་གནས་པ་སྲོག་རྩོལ་བཀག་ནས་བྱིངས་རྒོད་སྤངས་ཏེ། ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་བཀྲེས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་ནང་གི་མཚན་མ་བྱུང་ནས་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསམ་པ་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་བར་དུ་བསྒོམ་སྟེ། འདི་ནི་སྔར་གྱི་བཟླས་བརྗོད་ཀྱི་འཇུག་དང་། གཞན་དུའང་བསྒོམ་མོ། །གཉིས་པ་སྒྲ་གནས་རྣལ་འབྱོར་སྟེར་བ་ནི། རིགས་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་ཡི་གེ་སྒྱུར་ཡིད་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གནས་པའི་སྙིང་གར་ཟླ་བའི་ནང་གི་མེ་ལྕེའི་ནང་ན་ལྷའི་གཞིའམ་ཟླ་བ་འབའ་ཞིག་ལ་ཡིག་འབྲུའི་ཕྲེང་བ་བསྒོམས་ལ་ཅུང་ཟད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གསལ་བཏབ་སྟེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ནས་དེའི་རྣམ་པ་སྤངས་ལ་སྒྲའི་དབྱངས་ཙམ་འབའ་ཞིག་བསམ་གཏན་དུ་བྱའོ། །གསུམ་པ་སྒྲ་མཐས་ཐར་པ་སྟེར་བ་ནི། ཡོངས་སུ་དག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཆོས་དབྱིངས་བསམ་གཏན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སླར་སྡུད་པ་དང་། དཀའ་ཐུབ་དང་། བསམ་གཏན་བཞག་ནས། སྲོག་རྩོལ་སོགས་བྱས་ནས་རང་གི་ལྷའི་གཟུགས་བསྒོམ་པ་རབ་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ཏིང་འཛིན་བརྟན་ནས། དེ་ཤུབ་བུའི་བཟླས་པའི་སྒྲར་དམིགས་པ་རགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྤངས་ཤིང་དེ་ཉིད་བརྟན་པ། ཕྲ་བ་ཡིད་ཀྱིས་བཟླས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྤངས་ཏེ། དེ་བརྟན་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཕྲ་བ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྤངས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས། འོད་གསལ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྒོམ་པའོ། །གསུམ་པ་འགྲུབ་པ་ནི། ལུས་སམ། རྫས་སམ། ལོངས་སྤྱོད་དག་བསྒྲུབ་པའོ། །བཞི་པ་གྲུབ་པའི་སྤྱོད་པ་ནི། དངོས་གྲུབ་གསུམ་གང་རུང་གཅིག་གྲུབ་ནས་རང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་གནས་སྐབས་དང་། མཐར་ཐུག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་གང་བསྒོམས་པའི་ལྷ་དེའི་གནས་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་དུ་སྣང་བ་སྐུ་དང་། གཟུངས་སྔགས་གསུང་དང་། ཕྱག་རྒྱ་ཐུགས་ཏེ་འབྲས་བུའི་དམ་ཚིག་གསུམ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ཉིད་རང་སའི་སྐུ་གསུམ་དུ་ཡང་འགྱུར་ཞིང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེའི་རྒྱུད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། པདྨ་དང་། རྡོ་རྗེའི་རིགས་ཞེས་གཙོ་བོ་རིགས་གསུམ་དང་། དེ་དག་གི་འཁོར་དུ་ནོར་བུའི་རིགས་དང་། བ་གླང་ངམ། རྒྱས་པའམ། ལྔས་རྩེན་གྱི་རིགས་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་རིགས་ཏེ་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བས་རྒྱུད་སྡེ་འདི་ལ་སྒོ་དྲུག་ཅེས་རྣམ་པར་བཞག་གོ །དེ་ལྟ་བུའི་བྱ་བའི་རྒྱུད་དེ་ཡང་། ཚུལ་སྒྲོན་ལས། གང་ཡང་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་བསྒོམ་པའི་བག་ཆགས་༡༥ ཀྱིས་སྐྱེ་བོ་མེད་པའི་ནགས་ཚལ་གྱི་གནས་དང་། ཁྲུས་དང་། དཀྱིལ་འཁོར་བྲི་བ་དང་། མཆོད་པ་དང་། སྦྱིན་སྲེག་དང་། དཀའ་ཐུབ་དང་། བཟླས་བརྗོད་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་མེད་པར་ཡིད་མཉམ་པར་འཇོག་མི་ཐུབ་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱ་བའི་རྒྱུད་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ།། ༈ །།གཉིས་པ་སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་དུ་བཀྲི་བའི་ཚུལ་ལ་ཚུལ་སྒྲོན་ལས། །གང་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དག་ཀྱང་དད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདེ་བར་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ལ་ནི་བྱ་བའི་ཡན་ལག་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་མ་ཡིན་པ་རྩ་བའི་རྒྱུད་གསུངས་སོ། །ཞེས་སློབ་དཔོན་འདིས་སྤྱོད་རྒྱུད་ལ་རྩ་བའི་རྒྱུད་དུ་བཞེད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་། གསང་སྔགས་མཉེས་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། གསང་སྔགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཉེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པའི་སྤྱོད་པ། གསང་སྔགས་མཉེས་པར་གྲུབ་པའི་སྤྱོད་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ། ཕྱིའི་འཇུག་སྤྱོད་དང་། ནང་གི་འཇུག་སྤྱོད་གཉིས། དང་པོ་ལ་ཡང་། དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འཇུག་མིང་དབང་ནོད་པ་དང་། དམ་ཚིག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ནོད་པའི་ཡུལ་རྒྱུད་ལས། གསང་སྔགས་ཕྱག་རྒྱ་རྟོགས་ཤེས་པའི། །སློབ་དཔོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཤེས་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་དང་། རྗེས་ཐོབ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པས་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེ་བ་སྟེ་མཆོག་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་དབང་བསྐུར་ཟློབར་རྗེས་སུ་གནང་བའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་སེམས་མ་ཐོབ་པ་སྟེ་རྡུལ་ཚོན་སོགས་ཕྱི་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་བྲི་བར་རྗེས་སུ་གནང་ངོ་། །གང་གིས་ནོད་པའི་སློབ་མ་དད་ཅིང་རིགས་བཙུན་པ་དང་ཟབ་མོ་ལ་མོས་པ་སོགས་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སློབ་མ་དང་། སྤྱི་ཙམ་དུ་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བཅུག་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུའི་མངོན་དུ་འགྱུར་བའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི། བཞི་དང་། ལྔ་དང་། དྲུག་ལས། དང་པོ། གཅིག་ནི་དེ་ཡི་མོད་ལ་བསྒྲུབ། གཉིས་སུ་བསྒྲུབ་དང་གཉིས་ཀར་མིན། །མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའོ། །ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་སྟེ། དེ་ཡང་དང་པོ་ལ་མཁས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གོམས་པ་འཇིག་རྟེན། ནང་ཡོད། འདས་མ་འདས་ཀྱི། རྡུལ་ཚོན། དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་ཀར་དང་། མཁས་ཀྱང་བྱང་སེམས་མ་གོམས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་། མཁས་པ་མིན་ཡང་བྱང་སེམས་མ་གོམས་པ་དག་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བཅུག་མ་ཐག་དབང་བསྐུར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་དབང་བསྐུར་ནས་སྒྲུབ་པ་པོ་བྱེད་པ་སྟེ་གསུམ་མོ། །གཉིས་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་མ་གོམས་ཀྱང་གོམས་སུ་རུང་བ་དག་དང་པོར་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བཅུག །དེའི་མོད་ལ་མི་བསྒྲུབ་པར་རེ་ཞིག་བར་བྱང་སེམས་བསྒོམ་དུ་བཅུག་ལ། ཕྱི་ནས་བསྒྲུབ་པ་དང་། མཁས་སུ་རུང་བ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བཅུག་ནས་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་སྦྱངས་ནས་མཁས་པར་གྱུར་པ་ན། ཕྱིས་སློབ་དཔོན་དུ་བྱ་བའི་དབང་བསྐུར་བའོ། །གསུམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་། མཁས་པ་གཉིས་ཀ་སྔོན་དུ་ཡང་མ་གྱུར་ལ་ཕྱིས་སུ་ཡང་མི་རུང་བ་ནི་འཇུག་པ་དང་། གཉིས་སུ་བསྒྲུབ་པ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ནོ། བཞི་པ་ནི། ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་མཚན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པས་དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ་ཆར་དུ་རིམ་བཞིན་དབང་བསྐུར་བར་བཤད་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་བའི་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ལྔར་བཤད་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་མ་གོམས་པ་དག་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བཅུག་ཅིང་ལྷ་ངོ་མཐོང་བ་ཙམ་ལས་སྒྲུབ་པ་པོར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དབང་བསྐུར་དུ་མི་རུང་བ་དང་། ༡ དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བཅུག་ཅིང་མཐོང་བའི་རྗེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྒོམ་དུ་བཅུག་པ་ལས་དུས་གཞན་ན་སྒྲུབ་པ་པོར་བྱ་བའི་སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱ་བྱིན་ནས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་། ༢ སྐུ་དང་གསུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་མཐོང་བ་དང་། དེའི་མོད་ལ་སྔགས་རྒྱ་བསྟན་ཅིང་དེ་མཐུན་གྱི་ལས་དང་བྱ་བ་ལ་ཡང་སྦྱར་བ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་གོམས་པ་དག་གོ །འོན་ཀྱང་མི་མཁས་པ་སློབ་དཔོན་དུ་དབང་བསྐུར་བའི་ལུང་ནི་མ་བྱིན་པའོ། ༣ །སྐུ་དང་གསུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་ཀའམ། གང་རུང་དུ་དབང་བསྐུར་ཆོ་ག་བཞིན་ཐོབ་ཅིང་གསར་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་མ་ཐོབ་པ་དང་། ༤ སྐུ་གསུང་དུ་མ་ཟད་གསང་དཀྱིལ་དུ་ཡང་དབང་བསྐུར་བ་སྟེ། སྔར་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་རྫོགས་པ་དེ་ཉིད་དོ། ༥ །དྲུག་པ་ནི། སྔོན་དཀྱིལ་འཁོར་མ་མཐོང་བས་རིག་སྔགས་མ་ནོས་པ་དང་དམ་ཚིག་ནོད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འཇུག་པ་དང་། ༡ དངོས་གྲུབ་མཆོག་འབྲིང་ཐ་མ་དོན་དུ་གཉེར་བས། དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བཅུག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་གོམས་པར་མ་བྱས་པ་གོམས་པར་བྱས་ཏེ་རིག་སྔགས་ནོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་དང་། ༢ སྔོན་དུ་བྱང་སེམས་གོམས་མ་གོམས་ཇི་ལྟར་ཡང་རུང་། རིག་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་མ་ནོས་པ། རིག་སྔགས་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟོག་པ་དག་ལ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་ཤིན་ཏུ་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་རམ། ཡི་གེའི་འཁོར་ལོས་སྐོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བཅུག་ནས། དེ་ནས་བྱུང་བའི་སློབ་དཔོན་དུ་དབང་བསྐུར་བ་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། ༣ །སྔར་བཤད་པའི་རིམ་པ་སློབ་དཔོན་དུ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་ཀྱང་། གསང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་དབང་བསྐུར་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ། གསང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འཇུག་པར་བྱས་ནས་དེ་ལས་བྱུང་བའི་དབང་བསྐུར་ནོད་པ་ཡིན་ནོ། ༤ །དང་པོ་ནས་དམ་ཚིག་ཅན་དག་རིག་སྔགས་མནོས་ཀྱང་རུང་མ་མནོས་ཀྱང་རུང་། སློབ་དཔོན་གྱི་ཐབས་ཐོབ་ཀྱང་རུང་མ་ཐོབ་ཀྱང་རུང་རང་གི་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་བྱ་བ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར། དཀྱིལ་འཁོར་གང་རུང་ལ་བལྟ་བའོ། །གཞན་དག་བགེགས་ཀྱིས་འཚེ་བ་ཞི་བ་དང་འབྱོར་བ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པས་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བལྟ་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དང་པོ་ནས་ཅི་རིགས་པར་དཀྱིལ་འཁོར་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དམ་ཚིག་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་ཀྱང་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དམ་ཚིག་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་གསང་བས་བསྡུས་དོན་ལས་བཤད་དོ། །དེས་ན་སློབ་མའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་། རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚན་ཉིད་གསུམ་དུ་བཤད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ནོད་པའི་ཆོ་ག་ལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་སྟ་གོན་གྱི་སྐབས་སུ། སྟ་གོན་ལ་ཆིངས་དགུར་བཤད་པའི་གསུམ་པ་དུས་གསུམ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྡོམ་པ་འཛིན་དུ་གཞུག་པ་སྟེ། དགོངས་གསོལ་སོགས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས། བདག་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་བ་དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། ནམ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ལྕེ། ཏན་ང་་བ ས་པ་ག་ག་ན་ཏ། བ ན་པ་ས་ཅད་ལ་བདག་ཉིད་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོང་ཡེ་འབུལ་གྱི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་བཞེས་སུ་གསོལ། ཞེས་ལན་གསུམ་བརྗོད་པས་སྡོམ་པ་བཟུང་ངོ་། །ཞེས་འབྱུང་། གཉིས་པ་འཇུག་པའི་དུས་སུ། སློབ་མ་ཇི་ལྟར་བཟུང་བའི་ཚུལ་ལ། གདོང་དག་པ་ནས་སྒོམ་ཁྱུད་ཀྱི་ནང་དུ་བཞག་པ་དང་། སྐྱབས་འགྲོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། ཆོས་དབྱིངས་སྔགས་རྒྱས་སྟོང་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང་། ཆོས་འཁོར་གྱི་སྔགས་རྒྱས་རྡོར་སེམས་ཀྱི་སྐུར་སྒྲུབ་པ་དང་། དམ་ཚིག་གི་སྔགས་རྒྱས་དམ་ཚིག་ལ་གནས་སུ་གཞུག་པ་དང་། ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་ཡི་གེས་རྒྱུད་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང་། དམ་ཚིག་གི་སྔགས་རྒྱས་མེ་ཏོག་སྦྱིན་དོར་བྱ་བ་སྟེ་ཆོ་གའི་ཡན་ལག་བདུན་དུ་བསྡུས་དོན་ལས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་དབང་རྫོགས་ནས་དམ་ཚིག་ནོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་རྣམ་བཞག་ནི། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཡི་གེ་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་ཕྱག་རྒྱས་དབང་བསྐུར་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་དང་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་བ་ནི་དང་པོ། །ཡང་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་གཉིས་བྲིས་ནས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པས་དབང་བསྐུར་བ་གཉིས་པ། གསང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཡིད་ཙམ་གྱིས་དབང་བསྐུར་བ་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུད་འདིའི་སྡོམ་པ་རྫོགས་པར་ཐོབ་པ་ལ་དབང་རིམ་པ་འདི་གསུམ་ཆར་ཚང་པ་དགོས་སོ། །དེ་ཡང་། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དམ་ཚིག་འདི་ཡང་གསང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནང་ཁོ་ནར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་དམ་ཚིག་ཅེས་བྱའི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་དངོས་ནི། རྒྱུད་ལས། དེ་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་བུམ་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང་སྨན་ཐམས་ཅད་བླུགས་ལ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་། བྱམས་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བ་དང་། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་སྦྱོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་བསྐུར་རོ། །ཞེས་དང་། དེ་ནས་གསེར་གྱི་ཐུར་མ་ནི། །ཐོགས་ཏེ་མདུན་ཏུ་འདུག་པར་བྱ། ཞེས་དང་། དེ་ནས་མེ་ལོང་བླངས་ནས་སུ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པར་བྱ། ཞེས་དང་། དེ་ནས་རྐང་པའི་བར་འོག་ཏུ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞག་པར་བྱ། ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལྟར། ཆུ་དབང་མིག་ཐུར། མེ་ལོང་། ཆོས་བཤད་ཀྱི་རྗེས་སུ་གནང་བ་བཞི་དང་། དེ་མཐར་སློབ་དཔོན་དུ་བྱེད་པ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དམ་ཚིག་བཞི་ནོད་པ་འབྱུང་ཞིང་། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པ་པོར་བྱེད་ན་ཆུ་དབང་གི་རྗེས་སུ་ནོད་པ་ཙམ་ལས་མི་འབྱུང་ཞིང་། ཡེ་ཤེས་ཐིག་ལེ་ལས་དབང་ལྔ་བཤད་དོ། །འདིའི་སྐབས་སུ་ནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་དུས་སུ་ཐོབ་པ་བརྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། གནས་པ་དམ་ཚིག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་བཤད་པ་ལ། བསླབ་པར་བྱ་བའི་དམ་ཚིག་གསུམ་དང་། བསྲུང་བར་བྱ་བའི་རྩ་ལྟུང་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་སེམས་དང་། དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་གནས་པའི་སེམས་དང་། དམ་ཚིག་ཆེན་པོར་ཆུད་ནས་དེ་ལ་སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་འགོད་པ་ལྡང་བའི་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་གསུམ་ནི་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་འདིའི་དམ་ཚིག་གསུམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། སྒོ་གསུམ་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་སོགས་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དག་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པར་བསྡམས་པས་ན། འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་འདུ་བྱེད་པ་འགོག་པའི་ཕྱིར་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུད་ལས། དེ་ལ་སྡོམ་པ་གང་ཞེ་ན། བསྡམ་པ་ནི་སྡོམ་པ་སྟེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་རྣམས་བསྡུས་ཤིང་ཡོངས་སུ་བསྡུས་ལ་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་སྡོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང་། གཉིས་པ་ནི། རང་གི་སེམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པའི་ལམ་དེ་ཉིད་དུ་དངོས་སུ་ཞུགས་ནས་གནས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་མཐུན་པར་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ་གནས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་། དེ་ལས་མི་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་དང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱི་སེམས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཀྱང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཁོ་ནར་མི་གནས་པར། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ལ་བལྟས་ནས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་རང་གིས་ཐོབ་པའི་གོ་འཕང་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དགོད་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བ་ནི་ལྡང་བའི་སེམས་སྟེ། དེ་ཡང་། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གྱི་ཕུང་པོ་བླ་ན་མེད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྔགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་སྤྱོད་ཅིང་། ཞེས་གསུངས། དེ་གསུམ་མཚན་ཉིད་པ་ནི་ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་ལ་བཞག་སྟེ། སོ་སྐྱེའི་གནས་སྐབས་སུ་རྗེས་མཐུན་ཙམ་སྟེ། འོན་ཀྱང་རང་སའི་དོན་དམ་པའི་སྡོམ་པར་བཞག་ཏུ་རུང་ངོ་། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་རབ་བྱུང་གི་ཕྱོགས་ལ་རྩ་ལྟུང་བཅུ་བཞི་སྟེ། རྒྱུད་ལས། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམས་པ་ལས་སླར་ལྡོག་པར་བྱའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ངག་རྩུབ་པོ་དང་། ཕྲ་མ་ཟེར་བ་དང་། ཚིག་ཀྱལ་པ་སྨྲ་བ་ལས་སླར་ལྡོག་པར་བྱའོ། །བརྣབ་སེམས་དང་། གནོད་སེམས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་སླར་ལྡོག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པས་དང་པོ་དགུའི་དངོས་གཞི་ནི། གནས་ངན་ལེན་གྱིས་ཀུན་ནས་བླངས་ཏེ་སྤྱོད་ན་དགེ་བའི་ལམ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དང་། བཅུ་པས་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རྩ་ལྟུང་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་གཉིས། ཆོས་སྨྲ་བ་གསུམ་ལ་མ་གུས་པས་འདོར་བ་༡༠དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཏོང་བ་དང་། སེར་སྣས་འཇུངས་པ་༡༣དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཡུལ་ལ་གནོད་པ་འགྱུར་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ལྟུང་བའི་རྩ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཅེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ཁྱིམ་པ་ལ། རྒྱུད་ལས། དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམས་པ་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་རབ་ཏུ་སྤང་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པས་བསླབ་པའི་བཞི་ལྔ་དེ་བཟུང་ནས་བསླབ་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་སློབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅིང་དད་པས། སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསླབ་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །ལྟུང་བའི་རྩ་བ་བཞི་ནི་ཐུན་མོང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེས་ན་འདིར་དགུའོ། །ཕྱིར་བཅོས་སྔར་བྱ་རྒྱུད་ལྟར་དང་། ཁྱད་པར་རྒྱུད་ལས། དམ་ཚིག་གསུམ་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཅིངས་ལ་སྔགས་ལན་གསུམ་བཟླས་ན་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་ལ་སོགས་པ་སླར་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནང་གི་འཇུག་པའི་སྤྱོད་པ་ནི། སྔ་མ་ནི་སྒྲུབ་པ་པོ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སྐབས་ན་ཡང་འཇུག་པས་ཕྱི་ཞེས་དང་། འདིར་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པས་ནང་སྟེ། དེ་ལ་གཉིས། མཚན་བཅས་དང་མཚན་མེད་དོ། །དང་པོ་ལའང་། ཐོག་མར་བདག་དང་གནས་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཡི་གེ་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ། ཡི་གེ་གཉིས་པ་སྔགས་ཀྱི་སྒྲར་ལྡང་། གཞི་དང་པོ་རང་ལུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུར་བསྐྱེད་པ་ལ་སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱ་ལ་སོགས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས། གཞི་གཉིས་པ་མདུན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་བསྐྱེད་ནས་ཐུགས་ཀར་ཟླ་དཀྱིལ་སྟེང་དུ་སྔགས་ཕྲེང་བཀོད་ནས་དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྟན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུད་ལ། ཡི་གེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཡིན་ཏེ། །གཉིས་པ་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། །གཞི་ནི་རང་གི་ལྷ་བཞག་པ། །རང་གི་ལུས་ཀྱི་གནས་ལ་བྱ། །གཞི་གཉིས་པ་ནི་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །རྐང་གཉིས་མཆོག་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤེས་པར་བྱ། །ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་དག་པ། །སྔགས་པ་དེ་ལ་གནས་པར་བསམ། །ཡི་གེ་རྣམས་ནི་གོ་རིམ་བཞིན། །དེ་ཡི་དབུས་སུ་ལེགས་པར་དགོད། ཅེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་ལུས་དང་། སེམས་ཚོགས་དྲུག་དང་། ཡིད་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། གསུམ་པོ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་གོམས་པའི་སྒོ་ནས་མཚན་མེད་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་མངོན་དུ་བྱ་སྟེ། དེ་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། སྟོང་ཉིད་རྟག་ཏུ་དྲན་པར་བྱ། ཞེས་སོ། །འདི་དག་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སྐབས་ན་ཡང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ནང་འཇུག་ཏུ་བཞག་གོ །གཉིས་པ་གསང་སྔགས་མཉེས་པར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བའི་སྤྱོད་པ་ལ། མཚན་བཅས་དང་། མཚན་མེད་ཀྱི་བཟླས་བརྗོད་བསྒྲུབས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལའང་། སྲོག་ཅེས་བྱ་བ་རླུང་དུ་བཤད། །རྩོལ་བ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། །དེ་གཉིས་བསྒོམས་པར་བྱས་ནས་སུ། །སྔོན་དུ་བསྙེན་པ་ལེགས་པར་བྱ། ཞེས་པས་མཚན་བཅས་སུ་བཤད་མ་ཐག་ལྟར་ཡན་ལག་བཞི་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྲོག་རྩོལ་བསྡམས་ནས་གྲངས་བསྙེན་འབུམ་ཕྲག་གཅིག་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་འོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཤཱཀ་ཐུབ་ཀྱི་སྐུར་བསྐྱེད། རང་དང་སངས་རྒྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཐུགས་ཀར་སངས་རྒྱས་རྣམ་སྣང་བསྐྱེད། དེའི་ཐུགས་ཀར་ཟླ་བར་སྔགས་བཀོད་ནས་བཟླས་བརྗོད་བྱེད་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནང་ངོ་། །གཉིས་པ་ནི། སྔར་བཤད་རྣམས་མངོན་དུ་བྱས་ནས་ལྷའི་སྐུ་དང་བདག་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཀུན་བརྟགས་པར་སྣང་བ་ལ་ལེགས་པར་བརྟགས་པས། ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་བཞིན་སེམས་རང་རིགས་ཙམ་ལྷའི་གཟུགས་སྐུ་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་སྣང་བ་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ཅི་རིགས་པར་ཡིད་ཀྱི་བཟླས་པ་བྱ་བ་སྟེ། ཡིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདས་ཤེས་བྱ། །སླར་སྡུད་ལ་སོགས་རྣམ་པར་སྤངས། །ལྷ་དང་གཅིག་དང་སྦྱོར་བ་དང་། །ཐ་དད་མ་ཡིན་འཛིན་པ་ཡི། །ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དབྱེར་མེད་བྱ། གཞན་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་གསང་སྔགས་མཉེས་པ་གྲུབ་པའི་སྤྱོད་པ་ནི། ཕྱི་དང་ནང་གི་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་རལ་གྲི་ཞགས་པ་འཁོར་ལོ་དང་། །ལྕགས་མདའ་དེ་བཞིན་ཐོ་བ་སྟེ། །རྫས་དེ་ཉིད་དང་ལྡན་ན་ནི། །གོ་འཕང་དམ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། ཅེས་པས་རྫས་དེ་འབར་བ་དང་། ལག་ཏུ་བླངས་པས་རིག་པ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། དཀར་པོ་སེར་པོ་དམར་པོ་གང་། །ཡིད་ཀྱི་སེམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཞེས་ནང་གི་རླུང་འབྱུང་བ་བཞིའི་དཀྱིལ་འཁོར་གོམས་པས། ནང་གི་དངོས་གྲུབ་སེམས་ཀྱི་དབང་ཙམ་ལ་རགས་ལས་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་མངོན་ཤེས་རྫུ་འཕྲུལ་སོགས་གྲུབ་པ་དང་། ཞར་ལ་མཚན་བཅས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། ཁྱད་པར། གང་ཚེ་མཚན་མ་མེད་པ་ཡི། །ཏིང་འཛིན་ཇི་ལྟ་བཞིན་ཤེས་ན། །དེ་ཚེ་སྔགས་པས་དངོས་གྲུབ་ནི། །ཡིད་ལ་ཡང་དག་འབྱུང་བ་ཐོབ། ཅེས་པས་མཐར་ཐུག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་རྟོག་པ་འཇུག་པའི། རྟོག་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི། རྟོག་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གསུམ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་ནི་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྒྱུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །གཉིས་པ་ནི་ས་དང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཏེ། འདི་ཉིད་ས་གོང་ནས་གོང་དུ་མི་མཐུན་པ་གཉེན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་འདི་དག་ཞིབ་ཏུ་ཤེས་པར་འདོད་ན་བསམ་གཏན་ཕྱི་མ་དང་། རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་ལས་གཙོ་བོར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་དུ་བཀྲི་ཚུལ་ལ། འཇུག་ཏུ་རུང་བའི་གང་ཟག །ཐབས་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ། འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། ཚུལ་སྒྲོན་ལས། གཞན་དག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒོམ་པར་གཅིག་ཏུ་མོས་ལ། བྱ་བ་མང་པོའི་ཚོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམས་གཡེང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དེའི་དོན་དུ་རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་གཙོ་བོར་མཛད་དེ། བྱ་བའི་ཡན་ལག་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཞར་ལ་སྟོན་པར་མཛད་པའི་སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལའང་ཉོན་མོངས་པ་མཉམ་ཞིང་རང་བཞིན་བཟང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ། འདོད་ཆགས་ཤས་ཆེ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ། །ཞེ་སྡང་ཤས་ཆེ་བ་རྡོ་རྗེའི། གཏི་མུག་ཤས་ཆེ་བ་པདྨ། ལེ་ལོ་ཤས་ཆེ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་གསུངས་ཤིང་། དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་མཆོག་གི་རིགས་རྣམ་པ་ལྔའོ། །དེ་ཡང་རིགས་ཞེས་པའི་ངེས་ཚིག །ཀུ་ལ་ཀུཏྲེ་ངན་པ། ལ་ཡ་ཐིམ་པ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ལམ་ངན་པར་ཐིམ་པས་ན་དམན་པ་དང་། ཀོ་ས་ལའི་རྒྱན་ལས། དེ་ཡང་འགྲོ་བ་ངན་པ་རྣམས་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་ཐིམ་པས་ན་རིགས་སོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །དབྱེ་ན་སྔ་མ་ལ་དྲུག་དང་། ཕྱི་མ་ལ་ལྔའོ། །རྩ་བའི་རྒྱུད་པས་ལས་ཀྱི་རིགས་གུད་དུ་མ་བསྟན་པར་བཞིར་མཛད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་དུམ་བུ་དང་པོ་ནས་བསྟན་པའི་ལམ་རྣམས་ནི་ཕྱག་ཆེན། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའི་རྗེས་སུ་འཇུག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཐབས་དུམ་བུ་གཉིས་པ་ནས་བསྟན་པའི་ལམ་རྣམས་ནི་དམ་རྒྱ། གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་དུམ་བུ་གསུམ་པ་ནས་བསྟན་པའི་ལམ་རྣམས་ནི་ཆོས་རྒྱ། སེར་སྣ་དང་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རང་བཞིན། སེམས་ཅན་ཀྱི་བསམ་པ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་ཞིང་། དེའི་བྱེད་པ་ལས་ཡིན་པར་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་ཐ་མི་དད་པ་ལ་དགོངས་ནས། དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའོ། །མཆན། དུམ་བུ་བཞི་པ་ནས་བསྟན་པ་རྣམས་ལས་རྒྱའོ། །དེ་ལྟར་དུམ་བུ་བཞི་ཀའམ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷ་རིགས་ལྔར་འདུ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཕྲིན་ལས་བཞི་ཡོད་པ་ལས་སྐུ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྙིང་པོ་སྟེ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། དམ་རྒྱ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་གཟུངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཁྲིམས་སུ་བཅས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ལས་འདའ་བར་མི་ནུས་པ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ནི་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་གསང་བའི་དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པ་ཅན་གསང་སྔགས་ཏེ། རྒྱུད་ཕྱི་མའི་ཕྱི་མར། འདའ་བར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། །དབྱེ་བར་དཀའ་བ་གསང་བ་ཉིད། །གསང་བ་འགྲུབ་ཕྱིར་བརྗོད་པས་ན། །དེ་ནི་གསང་སྔགས་ཞེས་བརྗོད་དོ། ཞེས་སོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་གསང་བ་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། ངེས་ཚིག་ནི་མན་ཏྲ་ལ་ཡི་གེ་ཕྱིས་བསྣན་གྱིས། ཨཱ་མནྟ་བོད་པ་དང་། ཨུཙྪ་ཊ་མ་སྐྱོད་པ་སྟེ། སྔགས་ཀྱི་ལྷ་འབོད་ཅིང་། གདུག་པ་ཅན་རྣམས་སྐྲོད་པ་སྟེ། རྩེ་མོར། སྔགས་རྣམས་ཀྱི་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ཡིན་ཏེ། །ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་སྒྲུབ་བྱེད་ཅིང་། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ཡང་དག་ལྡན། །སྔགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཅི་ཕྱིར་སྔགས་སུ་བརྗོད་པར་བྱ། །གསང་སྔགས་རྣམས་ནི་འབོད་བྱེད་ཅིང་། །གདུག་པ་ཅན་རྣམས་སྐྲོད་པར་བྱེད། །ཉོན་མོངས་སྔགས་རྣམས་འཇོམས་བྱེད་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ནི་སྤྱན་འདྲེན་ཡིན། ཞེས་སོ། །རིག་སྔགས་ནི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ལས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ནི་མ་རིག་པ་འཇོམས་ཤིང་། ངག་གི་རིག་པའི་མཆོག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རིག་སྔགས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་ཞི་བར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ། ངེས་ཚིག་ནི་བིད་ལ་བི་ན་ཡ་འདུལ་བ། ཨཱ་བིདྨ་མ་རིག་པ་ཆགས་སྡང་འདུལ་བ་མ་རིག་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པས་རིག་སྔགས་ཏེ། རྒྱུད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱི་མའི་ཕྱི་མར། མ་རིག་པ་ནི་འཇོམས་པ་དང་། ངག་གི་རིག་མཆོག་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །རྟོགས་ཤིང་རིག་པའི་དངོས་གྲུབ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་རིག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་དང་། རྩེ་མོར། རིག་སྔགས་ཀྱི་ནི་མཚན་ཉིད་གསུངས། །འཁོར་བར་མྱང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་ཉེས་པའི་ཚོགས། །རིག་དང་བཅས་པ་ཞི་བྱེད་པའི། །རིག་སྔགས་ཀྱི་ནི་མཚན་ཉིད་བརྗོད། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ནི་རིག་སྔགས་བརྗོད། འདོད་ཆགས་མུན་པ་རྣམས་འདུལ་ཞིང་། ཉོན་མོངས་རྣམ་ཀྱང་རྣམ་པར་འདུལ། མ་རིག་པ་ནི་ཟློག་བྱེད་པ། དེ་ནི་རིག་སྔགས་ངེས་པར་བརྗོད། ཅེས་སོ། །དེ་བས་ན་རྒྱུའི་རིགས་ཅན་དེ་དག་རང་རང་གི་རིགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཞུགས་པ་ལས། འབྲས་བུའི་རིགས་དེ་དག་ཏུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ཐབས་འཇུག་པའི་སྒོ་ལ། དབང་བསྐུར་ནོད་པ་དང་། རང་གི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གང་དུ་དབང་བསྐུར་བའི་ཡུལ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། དེ་ལའང་བཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མལ་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་། བདག་མེད་གཉིས་ལ་གཞོལ་བའི་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །དེ་ཡང་སྙིང་པོའི་ཕྱིར་འཛིན་པའམ། སྙིང་པོ་ལ་འཛིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྔོན་བྱུང་རྣམ་འཕྲུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆེན་པོ་ནི། ནང་གཟུགས་མེད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་ལ། ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ལས་གདུལ་བྱའི་དོན་དུ་རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་དང་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ལ་སོགས་པར་སྤྲུལ་པ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་གཟུགས་ཅན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་རྒྱུད་ལས། སངས་རྒྱས་ཀུན་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བླ་ན་མེད་པ་རྟོགས་གྱུར་པའི། །རྒྱལ་བས་གསུངས་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་། །དེ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་སྙིང་པོར་གསུངས། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། དཔལ་མཆོག་སྟོད་འགྲེལ་དུ། ཁ་དོག་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་སོ། །རྗེས་འཇུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣལ་འབྱོར་པའི་སེམས་ཐ་མལ་གྱི་རྣམ་རྟོག་ལས་གྲོལ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་འདྲ་བར་བསྒོམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་གཟུགས་མེད་དང་གཟུགས་ཅན། དེ་དང་རྣམ་པ་འདྲ་བ་རྡུལ་ཚོན་དང་བྲིས་སྐུ་ལ་སོགས་པར་བྲིས་པ་གཉིས་ནི། ཇི་ལྟ་བར་སྤྲུལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བཅུད་ཀྱི་སྙིང་པོ་འབྱུང་བས་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། རྩེ་མོར། ཅིའི་ཕྱིར་ན་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བཅུད་སྙིང་པོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྱུང་བ་དེ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་བརྗོད། །དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་གསང་བ་ཆེ། །ཆོས་ཆེན་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་པོ། །ཞེས་སོ། །འབྲས་བུ་ནི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། སྙིང་པོའི་རང་བཞིན་དུ་འཛིན་པའམ། སྙིང་པོ་འཛིན་པས་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །དེ་ཡང་ལམ་དུས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྒྱས་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱས་པ་དང་། འབྲིང་པོ་ལ་མོས་པས་ཕྱག་རྒྱ་བཞི་པ་དང་། བསྡུས་པ་ལ་མོས་པས་ཕྱག་རྒྱ་གཅིག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཞུགས་ནས་དབང་ཐོབ་པར་བྱའོ། །དེའི་ཚུལ་ཡང་སྔོན་དུ་བསྙེན་པ་ནས་གནང་བ་ནོད་པའི་བར་སློབ་དཔོན་དང་། འཇུག་པར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ནས་ཞུགས་པ་སླར་བཏང་བའི་བར་སློབ་མའི་རྒྱུད་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཆོ་ག་གཉིས་སུ་གསུངས་ལ། འདིར་དབང་ནི། དེ་ནི་དྲུག་པའི་བྱེ་བྲག་དབང་། །ཞེས་པས་རིག་དབང་ལྔ་དང་། སློབ་དཔོན་གྱི་དབང་ལ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དབང་། གསང་བའི་དབང་། རྗེས་གནང་། ལུང་བསྟན་དབུགས་དབྱུང་གཟེངས་བསྟོད་དེ་དྲུག་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་དབང་སྟེ་བསྡོམས་པས་བཅུ་གཅིག་གོ །ཡང་ན་ཡེ་ཐིག་ལས། ཆུ་དང་དབུ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་དང་། །དྲིལ་བུ་མིང་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང་། །ལུང་བསྟན་པ་དང་སྐྱབས་སྦྱིན་དང་། །སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་ལ་མོས་པ་དང་། །དབང་བརྒྱད་ཕྱེ་ལ་སྦྱིན་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱ། །རྣལ་འབྱོར་བླ་མ་ལ་མོས་ལ། །བཅུ་གཅིག་བདག་ཉིད་སྦྱིན་པར་བྱ། ཞེས་པའི་དོན་ལ་འབྲེལ་བར་སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱ་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཞར་བྱུང་དུ་བྱས་ནས་བརྒྱད་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་དམ་ཚིག་གསུམ་བསྣན་ནས་བཅུ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་དོ། །སྡོམ་པ་ནི། སྟ་གོན་གྱི་ཆིངས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བཞི་པར། རྣལ་འབྱོར་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་བརྡར་བཏགས་པའི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་སྨོན་ལམ་གྱི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྨོན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྡོམ་བཟུང་ལས་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འཇུག་པ་ཞེས་པའི་རིག་པས་འཇུག་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དམ་ཚིག་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་སོ། །གསང་བའི་འཇུག་པ་ཡེ་ཤེས་བབས་པ་ལ་ཐོབ་པ་ནི་དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་དངོས་ཡིན་ཏེ། རྩེ་མོར། དེ་ནས་བབས་པར་གྱུར་པ་ཉིད། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཐོབ་ཅིང་། །ཡེ་ཤེས་དམ་པ་ཐེབས་གཅིག་གིས། །སྔོན་བྱུང་མིན་པའི་དགའ་བདེ་དང་། །དགའ་དང་མགུ་དང་མཆོག་དག་དང་། །རིག་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་འགྱུར། །རྫུ་འཕྲུལ་དག་ནི་རྫོགས་པར་འགྱུར། ཞེས་དང་། ཀོ་ས་ལའི་རྒྱན་ལས། འདིར་སེམས་བརྟན་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྟོགས་པ་མ་ཐོབ་ཅིང་། ཚེ་གཞན་དུ་བརྗེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་སེམས་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་རིག་པ་འཛིན་པའི་སྡོམ་པ་དེ་ཉིད་འདིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས། དེ་ཉིད་རིག་པའི་དབང་གི་ཆོ་གས་འབྲས་བུའི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོར་བསྡོམས་པས་སྨིན། སློབ་དཔོན་གྱི་དབང་དུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་ཆོ་ག་ནི། ཨུ་པཱ་ཡི་ཀཱ། ཞེས་པ། ཨུ་པཱ་ཡ་ཐབས། ཨི་ཀཱ་ལྡན་པ་སྟེ། ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ན། ཨུ་པ་ཉེ་བ། ནཱ་ཡ་ཀ་འཁྲིད་པའམ་འདྲེན་པ་སྟེ། ཉེ་བར་འཁྲིད་པས་ན་ཐབས། ཐབས་འདི་ལ་ཡོད་པས་ཐབས་ཅན་ཏེ། དཀྱིལ་འཁོར་མཐའ་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ལ་བློ་འཁྲིད་པའི་ཐབས་ཟབ་མོ་དང་བཅས་པས་ན་ཆོ་གའོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྩེ་མོར། དཀྱིལ་འཁོར་ཆོ་ག་ཇི་ལྟ་བུ། །ཆོ་ག་ཆོས་དང་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། ཞེས་གཉིས་སོ། །སྟོད་འགྲེལ་ལས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། དཀྱིལ་འཁོར་དང་། སྔགས་དང་། ཕྱག་རྒྱ་དང་། བདག་དང་གནས་ལ་སོགས་པ་བསྲུང་བ་དང་། ལྷ་རྣམས་སྤྱན་དྲང་པའི་ཆོ་ག་དང་། བཟླས་བརྗོད་དང་། བསྒོམ་པ་དང་། ཕྱི་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྦྱིན་སྲེག་དང་། ཉེ་བར་བསྡུ་བ་དང་། མཆོད་ནས་གཤེགས་སུ་གསོལ་བའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དུས་དང་། བཟླས་པའི་གྲངས་དང་། རས་རིས་དང་། སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོགས་པའི་ངེས་པ་དང་། སྔགས་བཟླས་པའི་ཚུལ། རྡོ་རྗེ་བཟླས་པའི་ཆོ་ག་དང་། བཟླས་བརྗོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་གྲུབ་ཚུལ་ལ་སོགས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཏིང་འཛིན་གསུམ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ན། ལྷ་རྣམས་ངེས་པར་ཕྱག་རྒྱ་བཞིས་རྒྱས་གདབ་པས་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའོ། །བཞི་པ་ནི། སྲུང་འཁོར་ཏེ། སོགས་ཁོང་ནས། ཁྲུས་དང་། གོས་བརྗེ་བ་དང་། ལྕེ་ལག་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་བསྡུས་སོ། །ཡང་ན་རྣལ་འབྱོར་སྲུང་བའོ། །ལྔ་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་པ་རྣམས་བསྡུས་ཏེ། །བསྟོད་ན་དགུག་གཞུག་བྱ་བའོ། །དྲུག་པ་ནི། ཚིག་དང་། རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བདུན་པ་ནི། སྔོན་དུ་བསྙེན་པའི་དུས་སུ་ཏིང་འཛིན་རྣམ་གསུམ་རྫོགས་པ་དང་། སྙིང་གའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་དང་། རྗེས་སུ་རྣལ་འབྱོར་དང་། རྣལ་འབྱོར་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པའོ། །བརྒྱད་པ་ནི། དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་མཆོད་པའི་སྐབས་ཀྱི་སྦྱིན་སྲེག་བྱ་བའོ། །དགུ་པ་ནི། ཕྱག་རྒྱ་དགྲོལ་པའི་ཆོ་གའོ། །བཅུ་པ་ནི། རྡོ་རྗེའི་གླུ་དང་སྒེག་སོགས་བརྒྱད་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་། གསོལ་བ་བཏབ་ནས་གཤེགས་སུ་གསོལ་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་དེ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པ་ནི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡུལ་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཡེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤེས་དེའི་མཐུ་ལས་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ལ་སོགས་པའི་ལྷའི་སྐུ་དང་། སྔགས་དང་། ཕྱག་རྒྱ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི། འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པའི་ཡུལ་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་དག་པར་བཟུང་བའི་བརྟལ་ཞགས་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པའི་སྡོམ་པར་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་དེ་ཉིད་བཅུའི་ནང་ཚན་ཕྱག་རྒྱ་བསྡུ་ཞེས་པ་འདི་གལ་ཆེ་བས་ཅུང་ཟད་བཤད་ན། ངོ་བོ་ནི། དོན་དམ་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་སྣང་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེའི་མཚན་མ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ལྷ་དང་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་སེམས་དཔའ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷར་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱང་དེའི་འཁོར་དུ་བསྡུ་བའོ། །ཞེས་སོ། །སྒྲ་དོན་ནི། མུ་ཏྲ་ལ་ངེས་ཚིག་གིས། མོ་དཱ་ནཱ་ཏཱ་མགུ་བའི་ཕྱིར་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་མགུ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་དཱ་ན་རྒྱས་འདེབས་པའི་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་སྲུང་བའི་ཕྱིར་ཕན་གདགས་པ་དང་། འདོད་པའི་དངོས་པོ་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱས་འདེབས་པ་སྟེ། རྒྱུད་ཕྱི་མར། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་རང་གི་རྒྱས། །རྒྱལ་པོའི་གཙིགས་ནི་གདབ་པ་ལྟར། །བདག་ཆེན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་ཡང་། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་བཏབ། །ཅེས་སོ། ཡང་། ས་མ་ཡ་མཱུ་ལ་དམ་ཚིག་གི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། མུ་ཀུཊ་དབུ་རྒྱན། ད་ཧ་རུ་བསྒྱུར་བས། ཧེ་ཏུ་རྒྱུ། པ་ར་མ་མཆོག་སྟེ་དབུ་རྒྱན་བཅིང་བ་ནི་དབང་བསྐུར་བ་ཡིན་ལ། དེའི་རྒྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། མུ་ཏྟི་ལུས། ཌིཌྷ་བརྟན་པར་བྱེད་པས་ན་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་རྒྱལ་གྱི་རྟོག་པར། །འདི་ནི་དམ་ཚིག་རྩ་བ་སྟེ། །དབུ་རྒྱན་བཅིང་བ་རྒྱུ་ཡི་མཆོག །གང་གི་ལུས་ཀུན་བརྟན་པས་ན། །དེ་བས་ཕྱག་རྒྱར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །ཞེས་སོ། །ཕྱག་རྒྱ་དང་། མཚན་མ་དང་། རྟགས་དང་། ཉེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམས་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ལ་རྒྱས་འདེབས་པས་ན་ཕྱག་རྒྱ། དེ་ཉིད་གཞན་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ན་དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཞེས་རྟོགས་པ་ནི་ཆོས། དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་རྒྱས་འདེབས་པས་ན་ཕྱག་རྒྱ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བྱ་བ་ནི་ལས། དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་འདྲ་བ་ནི་ཕྱག་རྒྱའོ། །དབྱེ་ན་ལྷར་བཏགས་པ་དང་། དམ་ཚིག་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོས་བཏགས་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ལྷའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། དེས་སྒྲུབ་པའི་མཚན་མ་དང་། དེའི་ཆ་ཤས་སུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བྱས་ཏེ་བཏགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ལྷའི་ལུང་ལས་དེའང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྗེས་མཐུན་དམ་ཚིག་ཅན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ལྷའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། དེའི་ཆ་ཤས་སུ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་མོས་པ་ནི། དེ་ལ་ལྷ་རྣམས་སྔོན་གྱི་དམ་ཚིག་གི་མཛད་པའི་རྗེས་སུ་དགོངས་ནས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་ཕྱི་ནང་གི་བྱེ་བྲག་གཉིས་གཉིས་ཏེ། ཕྱག་ཆེན་ལ། ཕྱི་རོལ་དུ་བྲིས་པའམ་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་དང་། ལྷའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིད་ཀྱིས་བསྒོམ་པ་ནི་ནང་། དམ་རྒྱ་ལ་རྡོ་རྗེའམ། ལག་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྲིས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྒོམ་པ་ནི་ནང་། ཆོས་རྒྱལ། ཡི་གེ་ཕྱི་རོལ་དུ་བྲིས་པ་དང་། ངག་ཏུ་བརྗོད་པ་སོགས་ནི་ཕྱི། ཡིད་ཀྱིས་ལྕེ་ལ་བཀོད་ནས་བསྒོམ་པ་ནི་ནང་ངོ་། །ལས་རྒྱ་ལ་ཕྱི་རུ་ཕྱག་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བྲིས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བརྟགས་པ་ནི་ནང་ངོ་། །རྒྱས་གདབ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། རང་དོན་མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་བརྙེས་ནས། སྤྲུལ་སྐུས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེར་མོས་ནས། ཕྱག་རྒྱ་བཞིས་བཅིང་བས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རག་ལས་ལ། ཕྱག་རྒྱ་བཞི་ཡི་རྣལ་འབྱོར་དང་། རྗེས་སུ་རྣལ་འབྱོར་དང་། ཐམས་ཅད་རྣལ་འབྱོར་དང་། ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་དང་། རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་རྣམས་འབྲས་བུའི་ཚུལ་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་ལ་རགས་ལས་སོ། །གང་ལ་རྒྱས་གདབ་པའི་ཡུལ་ནི།