གསུང་རྟེན་ཡི་གེའི་རྣམ་པར་བཞག
༈ གཉིས་པ་གསུང་རྟེན་ཡི་གེའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ་གསུམ། ངོ་བོ། ངེས་ཚིག །དབྱེ་བ་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ནས་ལག་ཏུ་བླང་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། ངོ་བོ་ནི་མིང་ཚིག་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཞིའོ། །གཉིས་པ་ནི། བྱཉྫན་དང་། ཨཀྟར་དང་། ཝརྞ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལ་དྲངས་ན་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང་། མི་འགྱུར་བ་དང་། མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་ཡི་གེ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི། སྤྱིར་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་མདོ་སྡེ་ལ་ཆོས་ཕུང་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་། རྒྱུད་སྡེ་ལ་སུམ་ཁྲི་སུམ་སྟོང་དུ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་ཀུན་ལས་བཏུས་པར་བཤད་ལ། དེ་དག་འབྲི་བའི་གཞི་ནི་གྲོ་གའམ་ཤིང་ཤུན་ནམ་རས་ལ་སོགས་པ་དཀར་པོའམ་ཁ་དོག་བསྒྱུར་བ་གང་ཡང་རུང་བར། གསེར་དངུལ་མཚལ་དང་སྣག་ཚལ་སོགས་པས་བྲིས་ཏེ་པུསྟ་ཀཞེས་རྒྱུད་སྡེ་འགར་སོར་བཅུ་གཉིས་དང་། བརྒྱད་སྟོང་པར་ཚད་མེད་པར་གསུངས་པ་ལྟར་བཞེངས་པ་སྟེ། དེ་ཡི་བདག་རྐྱེན་ཡི་གེ་ལ་རིགས་མི་འདྲ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིར་བཤད་ཀྱང་། བོད་ལ་འགྱུར་བ། ཚངས་པའི་ཡི་གེ་ལ༡ཉྩན་དང་། དེ་ལ་༢ཁོང་གསེང་། ཤ་ཆེན་༣གཉིས། དེ་དང་མཐུན་
པར་དྷ་རི་ཀ་ཡི་ཡིག་རིགས་༨ལྔ། དེའི་མགོ་གྱེན་བཟེད་ནཱ་གར་རིགས་མི་འདྲ་བ་༡༤དྲུག །དེའི་མགོ་ཐུར་དུ་བཀུག་པ་ཝ་རྟུལ་སྟེ་ཟླུམ་པོ། ཞེས་པ་ཀླུའི་ཡི་གེ་༡།། རྒྱ་མཚོ་མཐའ་༡༦རྣམས་དང་། །དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་དེར་དངོས་སུ་མི་འདྲེན་པ། ཀཤྲཱིར་རིགས་གསུམ་༡༩། གོ་ཌཱ་༢༠། གྷ་རུ་༢༡ར། སིནྡྷ་༢༢། གྷོ་ལིའི་ཡི་གེ་རིགས་བཅས་༢༤། མ་ག་དྷ་༡༤ཡིག །ཀཾ་མ་ཏའི་ཡི་གེ་༢༦། པུ་༢༧ཀཾ། མརྐོ་ལའི་ཡི་གེ་༢༨། ཟངས་གླིང་༢༩ཡི་གེ །སིདྷ་ཀར་སྲིན་པོའི་ཡི་གེ་༣༠རྣམས་ལས། ཟངས་གླིང་ཡི་གེར་རི་ལོ་བཞི་བོར་མ་གཏོགས། དབྱངས་༡༦དང་། གསལ་༣༤ བྱེད་རྣམས་ཏེ་དེ་ཡང་ཐིག་གི་རིམ་པས་བཅལ་པའི་ལག་ཏུ་ལེན་ཚུལ་ཞྭ་ལུ་ལོ་ཆེན་གྱི་བཞེད་པ་ལྟར་སྐྱོགས་ལོས་མཛད་པ། མཐོང་བ་བརྒྱུད་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་། ཡང་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་བསྟོད་པའི་བསྟོད་ཆ་ནས། ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་འཆང་བ་སྟེ། ཞེས་སོགས། ཕར་ཕྱི་ནས། ཤེས་པ། སྟོབས་བཅུ། དབང་རྣམ་བཅུའི་རང་བཞིན། རྣམ་པ་བཅུ་དང་ལྡན་པ་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་དང་། སྟོང་ཆེན་གྱི་ཡི་གེ་ལྔ། རྡོ་རྗེ་ཟླ་ཉི་ལ་སྦྱར་བའི་ཚུལ་སོགས་གསུངས་པ། སྒྲུབ་ཚུལ་ཡང་གཡོན་བསྐོར་དུ། ཐིག་ལེ། ཚེག་དྲག ཨ། ཨི། རཾ། ཨུ། ལཾ། མུ། ཀྵ། ཧ་རྣམས་དགོད་ནས་རིམ་པར་ཨི་མ་སོགས་སུ་བསྒྱུར་ནས་དྲངས་པས། །
ཧྒྨླྺྼྻ ཞེས་གྲུབ་པ་ཡི་གེ་བདུན། ཀུན་གྱི་སྲོག་ཨ་སྟེ་བརྒྱད། ཟླ་ཕྱེད་ཐིག་ལེ་དང་བཅུ་པོ། །ཕྱི་ལྟར། རླུང་མེ་ས་ཆུ་རི་རབ་སྟེ་བརྟན་པ་ལྔ། འདོད་གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་༢། བར་སྣང་གི་ཉི་ཟླ་སྟེ་སཾཡོ་བའི་རྣམ་པ་བཞི། ཀུན་ཁྱབ་སྒྲ་གཅན་གྱི་མིང་ཅན་རྣམས་ཏེ་བཅུ་དང་། ནང་རྡོ་རྗེ་ལུས་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྐྲ་དང་བ་སྤུ་ནམ་མཁའ། ཤ་ལྤགས་རླུང་། ཁྲག་དང་དམར་ཆ་མེ། རྡུལ་དང་དྲི་ཆུ་ཆུ། རྐང་དང་རུས་པ་ས། རྩ་དང་རླུང་ཡེ་ཤེས། རོ་རྐྱང་ཉི་ཟླ། དབུ་མའི་ཡར་མར་སྣ་སྒྲ་གཅན་དང་དུས་མེ། གཞན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སྦྱར་ན། བརྟན་པ་ལྔ་རང་མིང་ལྟར་དང་། གཡོ་བ་རི་རབ་སྟེང་དུ། པདྨ། །ཟླ་བ། ཉི་མ། སྒྲ་གཅན་རྣམས་ཡིན་ཞིང་། ཁྱབ་བྱེད་ནམ་མཁའ་ནི་ཆོས་འབྱུང་ངོ་། །ཡང་ཕྱོགས་བཞིར་ཟུར་བདུན་བཀོད་ནས་སྟོང་ཆེན་ཡི་གེ་བཞི་དང་། དེ་དབུས་ཀྱི་གཞོམ་མེད་ཀྱི་ཡི་གེ་འབྱུང་འཇིག་བྱེད་པར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྣམ་ཤེས་སྒྲིབ་བྲལ་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དབུས་སུ་ཨ་ཡིག་གྲི་གུག་གི་རྣམ་པ་ནམ་མཁའི་ཁམས། གཡས་སུ་ཚོར་བ་སྒྲིབ་བྲལ་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཟླ་ཕྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་རི་ཡིག་ཚེག་དྲག་གི་རྣམ་པ་མེ་ཁམས། གཡོན་དུ་འདུ་བྱེད་སྒྲིབ་བྲལ་སོར་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཨུ་ཡིག་ཐིག་ལེའི་རྣམ་པ་ཆུ་ཁམས། མདུན་དུ་འདུ་བྱེད་སྒྲིབ་བྲལ་བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་
རང་བཞིན་ཨི་ཡིག་དབྱུག་པའི་རྣམ་པ་རླུང་ཁམས། རྒྱབ་ཏུ་གཟུགས་ཕུང་སྒྲིབ་བྲལ་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལཾ་ཡིག་ཐོད་གུག་གི་རྣམ་པ་ས་ཁམས། དེ་རྣམས་བསྡུས་པ་ལས་ཝ་ཡིག་ཟླུམ་པོར་གྲུབ་པ་ནི་དབྱངས་དང་ཟླ་བའི་ཆོས་མཐའ་དག་བསྡུས་པ་ལས་ཐབས་གཙོ་བོར་གྱུར་པ། ཁམས་དྲུག་གི་རང་བཞིན་གསལ་བྱེད་སྡེ་པ་དྲུག་ཅེས་མདུན་དུ། ཙ་ཚ་ཛ་ཛྷ་ཉ་ཡཱ་རླུང་། ནུབ་ཏུ། ཏ་ཐ་ད་དྷ་ན་ལཱ་ས། བྱང་དུ་པ་ཕ་བ་བྷ་མ་ཝཱ་ཆུ། ལྷོར་ཊ་ཋ་ཌ་ཌྷ་ཎ་རཱ་མེ། འོག་ཏུ་པཧྥ་ཥ་ཤ་ཆ་ཀྵ་ཡེ་ཤེས། སྟེང་དུ་ཀ་ཁ་ག་གྷ་ང་ནམ་མཁའ་སྟེ། རེ་རེ་ལ་མཚོན་བྱེད་སྟོང་པའི་ཐིག་ལེ་དབང་ཕྱུག་པའི་རྣམ་པ་རེ་རེ་སྟེ་དྲུག་འབྱུང་། དྲུག་པོས་རླུང་གཉིས། དེ་བཞིན་ཆུ་མེ། ནམ་མཁའ་རྣམ་ཤེས་གཉིས་རྣམས་ཟུར་གསུམ་དུ་བྱས་ཏེ་གཤིབ་པ་གསུམ་འབྱུང་བ་རྩེ་སྤྲད་པས་གྲུ་གསུམ་འགྲུབ་པ་ནི། གསལ་བྱེད་དང་ཉི་མའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་པས་ཤེས་རབ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའོ། །བོད་ཀྱི་ཡི་གེ་ནི། འཇམ་དབྱངས་ཐུ་མི་སཾ་བྷོཊས་ཁ་ཆེའི་ཡི་གེ་ལ་དཔེར་མཛད་དེ། དབྱངས་བཞི་དང་། གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུར་བསྡུས་ནས་མཛད་པའི་ཡིག་རྒྱུན་རིམ་གྱིས་བརྒྱུད་དེ། ཁྱུང་པོ་གཡུ་ཁྲི་དང་། སུམ་པ་གནོད་སྦྱིན་སོགས་ཀྱིས་དར་རྒྱས་སུ་མཛད་པ་ལ། རྫབ་ཆེན་རྫབ་ཆུང་། འབྲུ་ཆེན་འབྲུ་ཆུང་། འབྲུ་ཆེན་ལ་ལི་ལུགས། ལྡན་ལུགས། ཤར་ཤར་མ་དང་།
དཀྱུས་ཡིག་སོགས་ཡོད་པའི་ནང་ནས། རྫབ་ཆེན་ལ་ལོ་ཙཱ་བ་སྐ་བ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱི་ལུགས་ཁྱུང་པོ་གཡུ་ཁྲིས་ཐིག་རིས་སུ་བཏབ་ཅིང་། ཕྱིས་རོང་པོས་ལྷན་ཐབས་མཛད་པ་ལྟར་རྫབ་ཆེན་རགས་པ་ཞིག་བརྗོད་ན། བཟང་མགོ་ལ་འདོན་པ། དེ་བཞིན་སྒྲོས་སྤོ་ལྟེམ། འཇམ་དཀར་སྣ། གྲུང་ཟག་མཆུ། གཡེར་ཡར་འཕུལ། ཟླུམ་ཕུབས་ཅན། ཧུར་མིག་འཁིར། དྲང་མར་འཐེན། སྤྱང་ཁོག་པ། བྲོམ་སྣག་སྣ། མཉེན་བསྣོལ་མཚམས། འཁྱུག་ཡན་ལག་ལ་གདོན་པ་སྟེ་གདོན་པ་༡༠། སྣག་ལམ་ཟླུམ་ལ་སྒྲོས་ཆགས་པ། ཆིག་འཁོར་སྐྱེས་ལ་དཔུང་ཐུང་བ། སྔགས་པ་ཅན་ལ་ཟུར་ཐིག །སྟོད་ཕུབས་ཅན་ལ་ཕོ་བ། སྨད་ཕུབས་ཅན་ལ་ཁོང་འདྲེན། རྐང་པ་རྟར་ཞོན་ཕྱིར་འབྲང་། ཡར་འཕུལ་མཐའ་རྒྱས་སྒྲོས་གནོན། མིག་ཅན་ལ་སྐེ་གཙང་བ་གཅེས་པ་སོགས་གཅེས་སོ། །མགོ་རབ་ཐག་ཟླུམ་གྲིས་བཅད་འདྲ་བ། འབྲིང་ཀ་གཞུ། ཐ་མ་ཚག་མགོ་མགོ །དཔུང་རབ་ཐུགས་ཀར་རྡོར་འཛིན། འབྲིང་མདའ་འཕེན། ཐ་མ་ལག་ཆག་འཕྲེད་ཉལ་ཏེ་དཔུང་གསུམ། སྦྱོར་བ་སྒྲོས་ཆགས་གྲི་ལྟག་འདྲ་བ། འབྲིང་སྤུ་ཐག་སྒྲིམ་འདྲ། །ཐ་མ་གྲོག་སྐེད་འདྲ་བ་སྟེ་སྦོ་༣། ཟག་མཆུ་རབ་གསེར་སྦྱངས་ཐུར་རྣོ། འབྲིང་དགྱེ་བོ་ཕག་སྣ། ཐ་མ་སྒུར་པོ་གླང་སྣ་སྟེ་ཟག་མཆུ་༣། རབ་རྒྱ་ཁབ་བསླང་འདྲ། འབྲིང་རྔ་གདུགས་ཕྱར་འདྲ། ཐ་མ་ལག་
མགོ་བཅད་འདྲ་སྟེ་ཡར་འཐེན་༣། རབ་སྒོ་ལྕགས་རྐང་འདྲ། འབྲིང་ཁྱི་གུའི་མཇུག་འདྲ། ཐ་མ་འབུ་མཇུག་སྦྲང་རྐང་འདྲ་བ་སྟེ་མར་འཐེན། རབ་ཉ་མིག །འབྲིང་ནས་འདྲ། ཐ་མ་ཟུར་གསུམ་ཁྲོ་མིག་སྟེ་མིག་གསུམ། བསྡམས་པས་མ་ཆོས་ཉེར་གཅིག་གོ །གཉིས་ཆོད་འཛུམ་ལ་མཐོ་དམན་མེད་པ་ན་རོའི་ཆོས་༣། གསགས་ཀྱིས་གཞོལ་བ་སྟོད་སྨད་ཕྱེད་པ་འགྲེང་བུའི་གཉིས། ཟླུམ། འདྲིལ། །འཁྱུགས་པ་གི་གུའི་༣། གདགས་པ་ཅན་གདན་ཐབ་བརྐྱང་པ། མདུང་ཚུགས། སུམ་སྦྲེལ་ལྡན་པ་སྟེ་ཞབས་ཀྱུའི་གསུམ། རྟ་སྤྲེལ། འཕངས་མ་བསྐྱིལ་བ་སྟེ་ར་ཏའི་གཉིས། འཁྱུགས། སྙོམས། འདེགས་ལ་དཀྱིལ་ཡང་སྟེ་ཡ་ཏའི་གསུམ་སྟེ་བུ་ཆོས་བཅུ་དྲུག །གཟུགས་དཀྱུས་སུ་མ་གོལ་བ། དཀྱུས་ཉིད་ཚང་ནས་མ་ཡར་བ། གཟུགས་དཀྱུས་ཤན་ཕྱེད་པ་སྟེ་སྤྱི་ཆོས་གསུམ། དེ་ཡང་ཐིག་སྒྲོམ་གྲུ་བཞི་ལག་ལེན་ལྟར་བཙལ་ལ། ཕུབ་དང་དཔུངས་པ་ཆ་གཅིག །ཟག་མཆུ་ཆ་གཉིས། ཆ་གསུམ་རྐང་པ་སྟེ། ཅ་ཆ་ད་ར་ཝ་རི་ས་པ་སྐྱོན། །ང་ན་ཞ་གསུམ་རིང་ཐུང་གཉིས་ཀ་སྐྱོན། །ཀ་ག་ཤ་གསུམ་ཐུང་ན་སྐྱོན། །འདོགས་འབྲེལ་ཆ་བཞི། སྟེང་ཡན་ལག་ཆ་གཉིས། ཐིག་ཤིང་ལོག་ལ་ཆ་དྲུག་བྱས་ལ་སྐྱོན་རྣམས་སྤངས་ཏེ་བྲི་བར་བྱ་ཞིང་། ཞིབ་པར་ཐིག་ཚད་སོ་སོར་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར་མ་བྲིས་
སོ། །འབྲུ་ཆེན་ལ་ལི་དང་ལྡན་ལུགས་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་དབང་གིས་ཚད་ལྡན་མི་སྣང་ལ་ཕྱི་མ་ལྡན་རྩེའི་ལུགས་སམ། ཚད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་འདི་ཆོས་རྒྱལ་རྒྱལ་མཁར་རྩེ་བས་ཉམས་པར་ཕོང་ནས་ཐིག་བཤད་དང་ཐིག་དཔེར་བཏབ་སྟེ་སློབ་རྒྱུན་སྤེལ་བར་མཛད་༡༤ ལྟར་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འབྲུ་ཆུང་༢ ༣ངམ་ད་ལྟ་ལྡན་ཡིག་ཏུ་གྲགས་པ། འབྲུ་༢༤ཚ། འདིའི་ཁོངས་སུ་༣གཏོགས་པའི་རྒྱུག་ཡིག་སྒོང་ཞབས་མ་རྣམས་ཀྱང་སྔ་མ་དང་ཕྱོགས་མཚུང་ལའང་རང་གི་ཁྱད་པར་ཞིབ་མོར་དབྱེ་བ་དང་། གཞན་ཡང་གཏེར་ཡིག་སོགས་གྲངས་ཀྱིས་མི་ལང་ཡང་། གྲགས་ཆེ་བ་རྡོར་གདན་ཡིག་གསར་༣༦། ཆག་ལོའི་ཡིག་གསར་༣༧། མཁའ་འགྲོའི་བརྡ་ཡིག་ཟེག་ཆེན་༣། ཟེག་ཆུང་ལུགས་༣༠གཉིས་༤༠། ཨོ་རྒྱན་ཟངས་གླིང་ཡི་གེ་༤༡། སྲིན་པོའི་ཡི་གེ་༤ ༢། སཾསྐྲྀ་ཏ་སུག་ཐུང་༡༣། ཨོ་རྒྱན་མུ་སྟེགས་ལོག་པའི་ཡི་གེ་འ༤། ཟ་ཧོར་གྱི་ཡི་གེ་༤༥། མཁའ་འགྲོའི་བརྡ་ཡིག་གམ་གཏེར་ཡིག་དཀྱུས་མ་གྲགས་༥༡་ཅན་དྲུག །རྒྱན་ཅན་གསུམ་༥༤། ནེ་པ་ལའི་ཡི་གེ་།། ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པའི་དུས་བཟོས་པའི་ཧོར་ཡིག་རིགས་གསུམ། ཁོང་སེང་དང་༥༩བཞི། དགའ་ལྡན་ཡིག་གསར་༦༠། མོལ་ཁོལ་ཏེ་སོག་པོའི་ཡི་གེ་༦༡། ཨེ་སོགས་ལ་དར་བའི་སྒོ་བསྒྲིགས་སམ་ཚག་༦༢བྲིས། གཞན་ཡང་ཟླུམ་
བྲིས་༦༣། དཔེ་བྲིས་༦ང་། འཕྲིན་ཡིག་༦༥་གམ་རྒྱུག་ཡིག །ཨངྒའི་༦༦ཡི་གེ་སྟེ་རྒྱ་གར་གྱི་རྣམ་གྲངས་སུམ་ཅུ་དང་། དེ་དང་དབྱངས་གསལ་བབ་ཐུང་སོག་ཡིག་བོད་ཡིག་དང་མཐུན་པ་རྣམ་གྲངས་༣༦ཏེ་ཁྱོན་དེང་སང་གྲགས་ཆེར་དར་བ་དང་། གཞན་ཡང་དེར་མ་བགྲངས་པ་གཉེར་ཡིག་དང་། འཇམ་དཔལ་དཀྲུགས་ཡིག་སོགས་གྲངས་ཀྱིས་མི་ཆོད་པ་ཞིག་མཆིས་སོ། །