འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བའི་ཟིན་བྲིས།

ཤོག་ལྷེབ་ ༡ ནས་ ༡༠༠ བར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄༅། །འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བའི་ཟིན་བྲིས་བཞུགས། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟེན་གྱི་གང་ཟག་བསྟན་ནས་དེས་བསླབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ལས། ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྟོན་ནོ། །དེ་ལ་སོ་སོ་བ་དང༌། སྤྱིར་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། སོ་སོ་བ་ལ་ཡང་རྣམ་འབྱེད་གཉིས་ལས། དང་པོ་སྟོན་པ་ལ། བསླབ་པ་འབུལ་བའི་ཆོ་ག་དང༌། ལྟུང་བ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། སྤྱིའི་དོན་ནི་ལྟུང་བ་སྡེ་ལྔ་བསྐྱེད་པ་ལ་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དང༌། རྗོགས་ནས་མ་བཏང་བ་ཞིག་དགོས་ན། དང་པོ་ནི། རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་གཞི་དང། གཉིས་པ་ནི། འབུལ་བའི་ལེའུ་དངོས་དང༌། ཤུགས་ལ་བསྟན་ནོ། །དེས་ན་སྡེ་ལྔའི་དང་པོར་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ངོ་ཤེས་པས་བསྲུང་བ་ལ། སྡོམ་པ་སྤྱི་དང་འགལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་དང༌། སོ་སོ་དང་འགལ་བ་གཉིས་ལས། འདི་སྤྱི་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་ཀྱང་དང་པོར་བསྟན་ཟེར་རོ། །འདི་མི་ཚངས་སྤྱོད་ལས་ལེའུ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱས་པ་ནི། ལྟུང་བ་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འདིའི་ལོག་ཕྱོགས་དགོས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མི་ཚངས་སྤྱོད་དང་གཅིག་ཏུ་བྱས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སུ་གོ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་མཚོན་ནས་གཏོང་རྒྱུ་རྣམས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་བཞི་ལས། དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། ཐུན་མོང་བ་ནི། མཛོད་ལས། བསླབ་པ་ཕུལ་དང་ཤི་འཕོས་དང༌། །མཚན་གཉིས་དག་ནི་འབྱུང་བ་དང༌། །རྩ་བ་ཆད་དང་མཚན་འདས་དང༌། །སོ་སོར་ཐར་པའི་འདུལ་བ་གཏོང༌། ཞེས་གསུངས་པ་ལྔའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚན་ལན་གསུམ་དུ་གྱུར་པ། མ་ལོན་པ་ལ་དེར་ཤེས། དམ་ཆོས་ནུབ་པ། རྩ་ལྟུང་བྱུང་བ་དེ་བཞི་ཟེར་རོ། །མངོན་པ་ནས་བཤད་པ་ལ་ཐུན་མོང་ཡིན་མིན་བྱེད་པ་ནི། རང་གི་སྡེ་པ་སྤྱིའི་འདོད་པ་དང༌། སོ་སོའི་འདོད་པ་ཡིན་པས། སྔ་མ་ལྔ་ལ་མི་མཐུན་པ་མེད་པས་སོ་སོའི་ཐུན་མོང་ངོ༌། །སོ་སོའི་འདོད་པ་ལ། ཁ་ཅིག་ལྟུང་བར་འགྱུར་ལས་སྨྲ། །གཞན་དག་དམ་ཆོས་ནུབ་པ་ལས། །ཁ་ཆེ་རྣམས་ནི་བྱུང་བ་ལ། །བུ་ལོན་ནོར་ཅན་བཞིན་དུ་འདོད། ཅེས་གསུངས་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཕམ་པ་བྱུང་བས་གཏོང་བ་ནི། མདོ་སྡེ་པ་དང་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་སྐུ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཞེད་དོ། །དམ་ཆོས་ནུབ་པ་གོས་དམར་བའི་སྡེ་པས་འདོད་ཀྱང༌། དེ་སྔར་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་མི་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྔར་ཡོད་གཏོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། ཞེས་འཕགས་པ་སྐུ་མཆེད་གསུང་ངོ༌། །མཚན་ལན་གསུམ་གྱུར་པ་དང༌། ཉི་ཤུ་མ་ལོན་པ་ལ་དེར་ཤེས་པས་གཏོང་བ་ལ་ནི། མི་མཐུན་པ་མ་མཐོང་ཞིང༌། ཕམ་པའི་ལྟུང་བས་གཏོང་བ་རྩ་འགྲེལ་ཀྱི་ལུགས་མ་ཡིན་པས། སྐབས་འདིར། དེ་དག་གཏོང་རྒྱུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་བགྲང་བར་མི་རིགས་སོ། །བསྡུ་བ་ནི། འཕེན་པ་ཟད་པ་དང༌། གཞི་ཆད་པ་དང༌། རྟེན་ཉམས་པ་དང༌། སྡོམ་པ་དང་འགལ་བའི་རིག་བྱེད་གནས་པ་བཞི་ནི། ཤི་འཕོས་པ་དང༌། མ་ལོན་པ་ལ་དེར་ཤེས་དང༌། མཚན་མོ་འདས་པ་གསུམ་དང༌། ལོག་ལྟ་དང༌། དམ་ཆོས་ནུབ་པ་གཉིས་དང༌། མཚན་གཉིས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང༌། མཚན་ལན་གསུམ་དུ་གྱུར་པ་གཉིས་དང༌། བསླབ་པ་ཕུལ་བ་དང༌། ཕམ་པ་བྱུང་བ་གཉིས་དང་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། ཞེས་ཟེར་བའི་དཔྱད་པ་ཡང་སྔ་མ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཤི་འཕོས་པ་རྟེན་ཆད་པ་དང༌། ལོག་ལྟ་བསྐྱེད་པ་གཞི་ཆད་པ་དང༌། བསླབ་པ་འབུལ་བ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དང་འགལ་བའི་རིག་བྱེད་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །བཏང་བའི་རང་བཞིན་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ། གང་ཟག་གླང་བུ་ལ་སྡོམ་པ་ཁལ་ལྟ་བུ། ཐོབ་པ་ཐག་པ་ལྟ་བུས་སྦྲེལ་བའི་སྦྲེལ་ཐག་ཆད་པ་ལྟར་འདོད་དོ། །སེམས་ཙམ་པ་སྤྱིར་མངོན་གྱུར་བཏང་བ་དང༌། ས་བོན་བཏང་བ་དང༌། དབང་གི་རང་བཞིན་བཏང་བ་གསུམ་ལས། དང་པོ་མིན་ཏེ། གཉིད་ལོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་ཡང༌། སྤོང་སེམས་མངོན་གྱུར་བ་ལོག་པས་སྡོམ་པ་བཏང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་མིན་ཏེ། ཕུལ་བ་ལ་སླར་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་ལ་མངོན་གྱུར་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་བཏང་ལ། ས་བོན་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་མ་བཏང་བའོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་གང་གཏོང་ན་སྡོམ་པ་དབང་གི་ཚུལ་དུ་ལྡན་པ་བཏང་བ་ཡིན་གྱི། མངོན་གྱུར་དང་ས་བོན་དུ་ལྡན་པ་བཏང་བ་ནི་སྡོམ་པ་བཏང་བའི་དོན་མིན་ནོ། །ངེ་ནི་མདོ་སྔེ་པ་ཡན་ཆད་འདྲ་བར་སེམས་སོ། །བྱེད་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ནི། སྡོམ་པའི་ཐོབ་པ་ཞིག་པར་འདོད་དོ། །དེ་དག་གི་དོན་ཡང༌། སྡོམ་པ་ཡོད་པའི་དོན་དགོས་པ་དྲུག་གི་ཆོས་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཟང་ཟིང་ལྟུང་དག་ལྟུང་མེད་པར་སོང་བའོ། །འདི་སྨོས་ནས་གཞན་མི་སྨོས་པ་ནི། སྡེ་ལྔ་བསྐྱེད་པ་ལ་མ་ཕུལ་བ་དགོས་པར་བསྟན་ནས། ཤི་འཕོས་པ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་བཏང་བ་ཞིག་དགོས་པར་གོ་ནུས་ལ། འདི་གཉེན་པོ་བསྲུང་ནུས་པ་ལྟར་ཤི་འཕོས་པ་སོགས་མི་ནུས་པས་སྨོས་པ་དགོས་པ་མེད་དོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བསླབ་པ་འབུལ་བའི་དགོས་པ་ནི། ལྔ་ལས། གཞི་ལ་གསུམ་ལས། ཡུལ་གང་ལ་འབུལ་བ་ནི། ཐ་སྙད་ལྔ་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། བདག་ལས་ཐ་དད་དེ་གསུམ། དངོས་པོ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །རྟེན་ནི་རང་གཞན་དང་ཐ་མལ་པར་གནས་པའོ། །བསམ་པ་ལ་གཉིས་ལས། འདུ་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བ་དང༌། ཀུན་སློག་བསམས་མ་ཐག་པ་ནས་འབུལ་བར་འདོད་པའོ། །སྦྱོར་བ་བསམ་པའི་དོན་ལ་ལུས་ངག་གི་རིག་བྱེད་ཀྱིས་འབུལ་བར་ཞུགས་པའོ། །མཐར་ཐུག་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་དོན་གོ་བའོ། །ཕུལ་ཉམས་ཀྱི་ཁྱང་པར་ནི། ལུས་ལ་བསྲུང་བའི་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱང་བསམ་པས་བསྲུང་མི་འདོད་ནས་བཏང་བ་ནི་ཕུལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་ཉམས་པའོ། ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །རིག་བྱེད་གང་གིས་དངོས་སུ་གཏོང་བ་གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཕུལ་བ་ཡིན་ལ། རྒྱུད་ནས་གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཉམས་པར་བྱས་པ་ཡིན་པར་རྣམ་འབྱེད་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ལ་བསླབ་པ་ཕུལ་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། མྱོས་པ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་ཉམས་པས་བསླབ་པ་འབུལ་བར་བྱས་པ་ཉིད་ནིའོ། །རང་བཞིན་ཉམས་པ་དེ་ལ་ཕུལ་བར་བྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དེ་ནིའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྨྲ་མི་ནུས་པའི་ལྐུགས་པའོ། །མ་གོ་བ་ནི་བརྡ་མ་ཕྲད་པ་སྟེ་གླེན་འོན་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་མཐའ་འཁོབ་བ་ལ་དབུས་པས་ཕུལ་བ་ཡང་བསྡུའོ། །དབེན་པར་དབེན་པའི་འདུ་ཤེས་སམ་མི་དབེན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་འབུལ་བར་ཞུགས་པའི་དབེན་པ་ཡང་ལྐུགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་གྲགས་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དབེན་པར་དབེན་པའི་། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་སམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དབེན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཕུལ་ན་ཡང་ངོ། །འབུལ་བའི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི། བསླབ་པ་འབུལ་ལོ་ནི་དངོས་སུ་བརྗོད་པའོ། །རྟེན་བཏང་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ནས་མ་མོའི་བར་རོ། །ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་བཏང་བ་ནི། སློབ་དཔོན་ནམ་ཞེས་པ་གཉིས་སོ། །དམན་པའི་ས་བཟུང་བ་ན། བདག་ཁྱིམ་པ་སོགས་སོ། །མཐུན་པའི་གྲོགས་སྤངས་པ་ནི་བདག་ཚངས་པ་སོགས་སོ། །འདི་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་བཏང་ན་སྡོམ་པ་གཏོང་སྟེ། འདི་ལས་འབྱུང་བས་སོ། ཞེས་ཟེར་བ་ནི། དྲི་བ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་ལས། དགེ་སློང་མ་ནག་མོ་དཔེར་བཞག་ནས་བཀག་གོ །ཊཱི་ཀྐ་ལས། དབུལ་བའི་ཚིག་དག་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང༌། ཆོ་ག་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང༌། རང་བཞིན་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཡིན་ནོ། ཞེས་པ་ནི། བདག་ཚངས་པ་སོགས་དང༌། བསླབ་པ་སོགས་དང༌། རང་བཞིན་ཉམས་པ་སོགས་དང་རིམ་པ་བཞིན་སྦྱར་ཟེར་རོ། །ཊཱི་ཀྐ་ལས། ངག་དང་ལུས་ཀྱི་རིག་བྱེད་གཉིས་ཀས་གཏོར་བར་གསུངས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་མཐུན་ཕྱོགས་བྱེ་བྲག་པ་ངོས་བཟུང་བ་ལ་གཉིས་ལསདགེ་སློང་ཕའི་རྣམ་འབྱེད་ལ་ལྟུང་བ་སྔེ་ལྔ་ལས། དང་པོ་ཕམ་པའི་སྡེ་ནི་བཞིའོ། །དེ་ལ་སྤྱིར་སྡེ་ལྔ་བསྐྱེད་པ་ལ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཡན་ལག་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། བསླབ་པའི་ཡན་ལག་ནི་བཞི་སྟེ། བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་སྡོམ་པ་གསོར་རུང་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཚིགས་གཅིག་པ་དང༌། རྒྱུན་གཅིག་པ་དང། ལས་དངོས་མིན་པ། བསམ་པའི་ཡན་ལག་ནི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཀུན་གྱི་ཐུན་མོང་ངོ༌། །ཕལ་ཆེ་བའི་ཐུན་མོང་ནི་གཉིས་ལས། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། ཕམ་ལྷག་དང་པོ་གཉིས་དང༌། རྐུ་བ་དང་བདུན་མ་གཏོགས་པ་ལ། ལུས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སུ་གནས་པའི་ལུས་ཐ་མལ་པར་གནས་པ་དང༌། མཚན་གྱི་ཡན་ལག་ནི་ཕམ་པ་དང་པོ་སོགས་མཚན་ཉིད་ཇི་འདྲའི་ལྟུང་བ་ང་ལྔ་མ་གཏོགས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བ་བྱས་ཤིང་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་མཐར་ཐུག་གྲུབ་པའོ། །ཐུན་མོང་མིན་པ་ལ་བཞི་ལས། གཞིའི་ཡན་ལག་ལ་གཉིས་ལས། གང་ལ་བརྩལ་བའི་ཡུལ་ནི་རྨའི་སྒོ་གསུམ་དང༌། མ་ཉམས་པ་དང༌། དངོས་པོའི་མཐའ་ཕན་ཆད། རྟེན་དུ་རུང་བའོ། །རྩོལ་བྱེད་ཀྱི་རྟེན་ནི། ནོར་བུ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ནད་མེད་པ་དང༌། ལས་སུ་རུང་བ་དང༌། རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་འདྲའོ། །ཀུན་སློང་ནི་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་འདོད་རྒྱུན་མ་ཆད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ཡན་ལག་གིས་རྨ་ལ་རེག་པར་རྩོམ་པའོ། །མཐར་ཐུག་རེག་པའི་བདེ་བ་རྫོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བདག་གིར་བྱས་པའོ། །ཆིག་གི་དོན་ལ། ལུང་གི་བྱེ་བྲག་བཞི་ལས། རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ་གཉིས་ལས། ལྟུང་བའི་རྣམ་གཞག་ལ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། བཅུག་ཅེས་པའི་སྒྲ་གནས་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱར་ན་ནི་རྨའི་སྒོ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། དེར་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པ་གཞུག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་གསུམ་གྱི་བཅུག་པའི་རེག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ནི་རྟེན་པར་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་ཕ་མ་ལ་བྱེད་པ་པོ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཕོའི་དབང་པོ་ཡིན་ཏེ། རྨའི་སྒོ་གསུམ་དུ་དེ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྨའི་སྒོ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་དེས་རེག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ནི་རྟན་པར་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་དང། དགེ་སློང་མ་ལ་ཕམ་པའོ། །དེ་ལྟར་མདོའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་གཉིས་སོ། །དེས་ནི་ལན་གཉིས་སུ་བཟླས་པས་ཐོབ་བོ། །གཞན་རྒྱལ་པར་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ལ་ཡོང་པའི་ཉེས་པ་ནི་ཕམ་པ་ཡིན་ལ། དེ་བྱེད་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་ཕམ་པར་འགྱུར་བའོ། །ལུང་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྡེ་ལྔ་ག་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང་གནས་གང་རུང་གི་སྒོ་ནས་རོ་མྱང་པར་བྱེད་ན་བསྙིལ་དགོས་པར་གསུངས་སོ། །ཟག་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་སྔར་གྱི་བྱེད་པའོ། །དེར་རོ་ནི་གཞན་དུ་སྒྲུབ་པའོ། །རྩོལ་བའི་ཟག་བྱེད་ལ་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་ནི། མ་ཉམས་པར་རོ། །ཡུལ་གཞན་པ་ནི། ཁའམ་ཞེས་སོ། །མ་ཉམས་པ་ལ་ཕམ་པ་ཡིན་ནོ། ཉམས་པ་དག་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཉམས་པ་ཞེས་ཏེ། ལམ་དང་ཡན་ལག་གཉིས་ཀའོ། བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཕོ་མོ་མ་ནིང་འཁྲིག་པ་སྤྱད་དུ་མི་རུང་བ་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བགྲོད་པར་བྱེད་པ་པོའི་དབང་པོས་རྩོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ན་སྨད་དེ་གང་ལ་མཐར་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། རེག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། ཁྲི་ལས་ལྡང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོའོ། །མི་མིན་པ་ཞེས་པ་ནས་རང་གི་སྟེན་པ་བྱར་རོ། །ཞེས་པའི་བར་ནི་བགྲོད་པར་བྱ་བ་བ་ལ་དོགས་པ་བཅད་པའོ། །སྔར་ཞེས་པ་གཉིས་ནི། བགྲོད་པར་བྱེད་ཚུལ་ལ་དོགས་པ་བཅད་པའོ། །བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི། བསྲུངས་པ་ཞེས་ཏེ། ཁ་ཅིག་གཉིས་སུ་བྱེད་ཀྱང་འགྲེལ་པས་གསུམ་དུ་མཛད་དོ། །ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ། ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་བུད་མེད་ཀྱི་ཚུལ་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པས་རྗོད་པ་དང༌། དགོན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་མི་མ་ཡིན་པས་འཁྲིག་པ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རྩལ་བ་དེར་ཞེས་སམ། འཇག་སྣོད་ལ་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་པའི་ཆ་མ་ཡིན་པས་འཆང་བའོ། །སྐམ་པས་གདབ་ཅིང་བྱི་དོར་བྱ་བ་དང༌། དུས་དུས་སུ་བཀྲུ་བསྐམ་པར་བྱའོ། །འཛག་སྣོད་ཀྱི་སྐོར་རྣམས་གནང་བའི་བསླབ་བྱར་བྱེད་པ་ཡོད་ཀྱང་བཅས་པ་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་དགེ་སློང་ལ་སྒྲུབ་བཅས་སུ་གསལ་ལོ། །ཞུ་བས་བརྗོད་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཁ་ཞེས་སོགས་སོ། །ལུས་རྣམས་ཀྱང་རྨ་མི་ཉམས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བགྲོད་པར་ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདུས་བྱས་ཡིན་གྱི། རྨའི་སྒོ་ཆེད་དུ་བཅད་པ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །སེལ་བ་ཅིར་འགྱུར་དང་བཅས་པ་ནི། མངོན་པ་ཞེས་སོགས་སོ། །སྦོམ་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཞེས་པས་ནི་མཐའ་ཉིད་ཅེས་པ་ཡན་ཆད་འཛིན་ནོ། །བཙོས་པ་རྨའི་སྒོ་ཉམས་ན་སྤུ་ཡོད་མེད་འདྲ་མོད་ཀྱང། སྤུ་མེད་པ་སྨོས་པས་ནི་པགས་པ་མི་དང་འདྲ་བས་ཕམ་པར་འགྱུར་རམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཤི་བའི་རྨའི་སྒོ་གསུམ་ཆར་ལ་དངོས་གཞིར་བསྟན་པ་ལ་ཁ་ལ་བྱེད་བྲག་སྨྲ་བར་འདོད་ནས་མགོ་ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་ལམ་གཞན་གཉིས་ནི་དངོས་གཞིའོ། །རྨའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་ནས། ཕོའི་དབང་པོའི་སྦོམ་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསྟེན་པར་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ནི་རྨའི་སྒོ་གསུམ་མོ། །སྟེན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕོའི་དབང་པོའོ། །གཉིས་ཞེས་པ་ནི་བསྟེན་བྱ་ལུས་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་ཤིང༌། སྟེན་བྱེད་ཐ་མི་དད་དུ་བྱས་པ་དང༌། དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ནི་གཞན་གྱི་བསྟེན་བྱ་ལུས་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པར་རང་གི་སྟེན་བྱེད་ལུས་ལས་ཐ་དད་དུ་མ་བྱས་པ་སྦྱོར་བའོ། །འདི་ལ་རང་དང་གཞན་གྱི་བསྟེན་བྱ་ཐ་མི་དང་བྱས་ན་ཕམ་པར་འགྱུརཞིང༌། རང་གི་བསྟེན་བྱ་ཐ་དད་པར་བྱས་ན་སྟེན་བྱེད་གཉིས་ཀ་རང་གི་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལས། དགེ་སློང་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་སྟེན་བྱེད་ཐ་དད་པར་བྱས་པ་རང་གི་བསྟེན་བྱ་ཐ་དད་དུ་མ་བྱས་པར་སྦྱོར་བའོ། །དགེ་སློང་མའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི། གཞན་ཁོ་ནའི་སྟེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱེད་རང་གི་བསྟེན་བྱ་ཐ་མི་དད་དུ་བྱས་པར་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྔ་མ་ལ་སྦོམ་པོ་གསུམ། བར་པ་ལ་བཞི་འམ་གཉིས། ཐ་མ་ལ་གསུམ་སྟེ། བརྒྱད་དམ་བཅུའོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་བསྟེན་བྱ་སྟེན་བྱེད་གང་རུང་གཅིག་ཐ་དད་དུ་བྱས། གཅིག་ཐ་དད་དུ་མ་བྱས་པ་ལས་གཞན། གང་ཟག་གཞན་འབའ་ཞིག་གི་བསྟེན་བྱ་སྟེན་བྱེད་གཉིས་ཀ་ལུས་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་དང༌། ཐ་མི་དད་གཉིས་ཀྱང་གཞན་ཕོ་མོ་མ་ནིང་གི་བསྟེན་བྱ་བསྟེན་བྱེད་གཉིས་དང༌། གཞན་དུ་སྟེ། དེ་གཉིས་རིགས་མཐུན་ནང་ལ་མ་ཡིན་གྱི། རིགས་མི་མཐུན་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ན་སྦོམ་པོ་སྟེ་འདི་ལས་དྲུག་གོ །དེ་ལྟར་ན་གཉིས་ཀ་བསྡོམས་པས་བཅུ་བཞིའམ། བཅུ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །འདུལ་བྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ་གཉིས་ལས། ཐུན་མོང་བ་བསམས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། དགེ་སློང་གི་ཞེས་ཏེ། རྣམ་འབྱེད་ལས། མྱོས་པ། སེམས་འཁྲུགས་པ། ཚོར་བས་གཟིར་བ་རྣམས་ལ་ལྟུང་མེད་དུ་གསུངས་ལ། འདུལ་བྱེད་ལས། དེ་གསུམ་ལ་རྒྱུ་དུ་མཆིས་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ། རྒྱུ་ལྔ་ལྔ་དང༌། ངོ་བོ་དགེ་སློང་དུ་མི་ཤེས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱི་མ་འདིར་བསྡུས་པའོ། །དང་པོའི་རྒྱུ་ལྔ་ནི་ནོར་དང། ལོངས་སྤྱོད་ཟད་པ་དང༌། ཉེ་དུ་ཟད་པ་དང༌། འབྱུང་བ་ཆ་མ་སྙོམས་པ་དང༌། མི་མ་ཡིན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནོ། །གཉིས་པའི་རྒྱུ་ལྔ་ནི། མི་མ་ཡིན་པས་བརླམས་པ་དང༌། བཞིན་གྱི་མདངས་ཕྲོགས་པ་དང༌། རྡེག་པ་དང༌། ཁམས་མ་སྙོམས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནོ། །གསུམ་པའི་རྒྱུ་ལྔ་ནི། རླུང་དང་བད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀན་དང་མཁྲིས་པ་དང༌། འདུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནོ། །དགེ་སློང་དུ་མི་ཤེས་པས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་བསྟན་པར་འཇུག་མི་ནུས་པ་བསྟན་ལ། དེས་ཡུལ་དང་བྱ་བ་ལ་བསྟན་པར་འཇུག་མི་ནུས་པ་ཡང་མཚོན་ནོ། །སྨྱོ་བ་སོགས་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། རྒྱུ་སོ་སོས་སྐྱེད་པའི་བསམ་པ་འདྲེན་མར་གནས་པ་དང༌། རང་བཞིན་དུ་མི་གནས་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་གནས་པ་དང༌། དེའི་སྟེང་དུ་ལུས་ཀྱང་ལས་སུ་མི་རུང་བར་གནས་པའོ། །ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྟུང་བ་ལ་རྣམ་དག་གིས་སེལ་བ་ལ་ན་སྨད་པ་ནི་ཉམས་པ་སོགས་ཏེ་ཕྱིན་ཚུལ་ནི་ནང་ནས་བརྩམས་པའོ། །འཁྲུགས་ཞེས་པ་ནི་བཏང་བ་སྟེ། གང་འཁྲུགས་ན་བཅུ་གཉིས་སྤོང་བྱེད་ཀྱི་དགེ་སློབ་མའི་བསླབ་པ་ཡིན་གྱི། དགེ་ཚུལ་མའི་བསླབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དབེན་པ་སྡིག་ཅན་གྱི་ལྷན་ཅིག་སྦྱར་བའི་གནས་སྐབས་ནད་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཕམ་པ་དང་འདྲ་བའི་ཉེས་བྱས་འབྱུང་བས། དེའི་ལུས་ལ་སྐྱེ་བའི་ཆེས་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ཚེ་འཁྲུགས་ན་རང་ལ་གཞན་གྱིས་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་རྡོད་པ་ན་དེ་ལྟ་བུ་རུང་ངོ། །ཞེས་དགེ་སློབ་མས་གཞན་ལ་བླངས་པའི་ཕྱིར་ན་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། བཙལ་བའི་དུས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་མི་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁས་བླངས་པའི་དུས་ཁོ་ནར་ཉེས་བྱས་བྱུང་ལ། དེ་ཉིད་གཏོང་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ནོ། སྐྲག་པ་དང༌། ངོ་ཚ་བས་ཀྱང་ཞེས་པ་ནི། མཚམས་ལས་འདས་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བདག་གིར་བྱེད་པ་མེད་པས་མཐར་ཐུག་གི་དེ་ལ་བྱའོ། །འོ་ན་ཀླུ་རང་གི་ལུས་སྤྲུལ་དུ་རྒྱུ་ལྔ་ལས་ཆགས་པའི་སྟོབས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཞིག་ལ་ལུས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མིན་ནམ། དེས་ན་བསྟན་གྱིས་ཀྱང་མྱོང་བས་ཕམ་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་སྔོན་ལ་ཡུལ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སུན་འབྱིན་གྱི་བར་ཆད་མི་སྲིད་པས་དེས་ན་སྦྱོར་བའི་ཆགས་པས་སྤྲུལ་བ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བརྡོས་པ་ཞེས་པ་ནི། རེག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཞེས་པ་ནི། ཕྱུགས་ཞེས་པ་ལ་ཡང་སྤྱར་རོ། །ཤེས་བཞིན་ཞེས་པ་ནི། །འོག་མ་གསུམ་ལ་ཡང་སྦྱར་ཏེ། བུད་མེད་ལ་རེག་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་ཞེས་པ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་འདོད་ལེགས་པར་སོ་སོར་བརྟག་པ་བྱས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་བྱའོ། །འདི་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་གཞིར་དོན་གྱིས་བསྟན་མོད་ཀྱང༌། འདིར་བརྗོད་པ། གལ་ཏེ་བུད་མེད་སྐྱེས་པ་གཞོན་ནུ་འདྲ་བ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། དགེ་སློང་དག་གི་ནང་དུ་བཞག་ན་གནོད་པ་ཆེ་བར་འགྱུར་བས། རབ་ཏུ་འབྱུང་འདོད་རྟོག་པ་ལ། གུས་པ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་ལྷོད་ན་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བས་མི་ལྷོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། ལྷག་པར་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་སོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་དེ་ལྟ་ན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གཞིའི་ཆོས་ཀུན་སྨོས་དགོས་པར་འགྱུར་ཞེས་བཀག་ནས། མཚན་གྱི་དབྱིབས་ཐ་དད་པའི་དབྱིབས་དང༌། ཁ་དོག་འདྲ་བ་རབ་ཏུ་འབྱིན་པ་བཀག་སྟེ། ཕམ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རང་ལུགས་འཇོག་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཕྱོགས་སྔ་མར་བྱས་པའི་དོན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་བྱུང་གཞིའི་ཆོས་ཀུན་སློབ་དགོས་པ་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་དང་གཞིའི་ཆོས་གཞན་ལ་ཕམ་པ་དང་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་དགག་བྱ་ཡོད་དེ་གཏན་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་མས་ཞེས་པར་ཡང་དག་གིས་ནི། གྲོགས་མོ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དེར་བློས་དབབ་པ་མི་བྱ་བར་སྟོན་ནོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་བཞི་ལས། རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ་བཞི་ལས། གཞི་ལ་གཉིས་ཏེ། གང་ལ་རྐུ་བའི་ཡུལ་དང་གང་རྐུ་བའི་དངོས་པོའོ། །དང་པོ་ནི། མི་ཡིན་པ། རང་ལ་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་སྟེ་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཡུལ་དེར་དུས་དེའི་ཚེ་སྦྱོར་བ་གཅིག་གིས་བརྐུ་བྱ་རྐུ་བྱེད་ལ་བལྟོས་པའི་ཀརྵ་པ་ཎ་བཞི་ཆ་ཚང་བ་དང༌། ཡུལ་དེ་དབང་ཞིང་བདག་གིར་བྱས་པ་དང༌། མི་དབང་བ་སྟེ་གསུམ་མོ། །བསམ་པ་ལ་གཉིས་ལས། འདུ་ཤེས་ནི་ཡིད་གཉིས་ཡན་ཆད་ཀྱིས་རྣམ་པ་མ་དོར་བའི་མ་འཁྲུལ་བ་དང༌། ཀུན་སློང་ནི་གཞན་གྱི་ཡིན་ཏེ། མ་གནང་ཡང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཆེད་དུ་གཏན་དུ་འབྲལ་འདོད་རྒྱུན་མ་ཆད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི། གང་ལ་བསམ་པ་དེ་ཉིད་ལ། རང་ངམ་བསྐོས་པས་ལུས་ངག་ཏུ་གྲུབ་པར་བྱས་པའོ། །མཐར་ཐུག་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་པ་ཞེས་ཟེར་རོ། ཚིག་གི་དོན་ལ་གཉིས་ལས། ལྟུང་བ་རྣམ་གཞག་གཉིས་ལ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། གང་བྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་ཕམ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་གི་གང་ལ་བརྐུ་བའི་ཕྱིར་རང་ཁོ་ནས་བྱ་བ་བྱེད་པའི་བརྐུ་བའམ། རང་གིས་བཅོལ་ནས་གཞན་གྱི་རྫས་རྐུ་བར་བྱེད་པའི་རྐུར་བཅུག་པ་དག་གིས་བརྐུས་ནའོ། །རང་གི་ལུས་ངག་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མ་ཟད་དོ། །མངགས་པས་བརྐུ་བའམ། རྐུར་བཅུག་པ་དག་གིས་ཀྱང་ངོ། །རྐུ་བ་ནི་མངགས་པ་རང་གིས་ལུས་ཀྱིས་བྱེད་པའོ། །རྐུར་བཅུག་པ་ནི། མངགས་པས་སོང་ལ་རང་གིས་རྐུས་ཤིག་སོང་ལ་རྐུར་ཆུག་ཅིག་ཅེས་བྱེད་དུ་བཅུག་པའོ། །མངགས་པའི་མངགས་པས་བརྐུས་པ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད་དོ། ཅི་ཞིག་ཏུ་བརྐུ་བའམ། རྐུར་བཅུག་པ་དང༌། མངགས་པས་ཀྱང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དེར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་བྱིན་པ་ཞེས་ཏེ། བྱིན་པ་ལ་ཡང་རྐུ་སེམས་ཀྱིས་ལེན་པ་སྲིད་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱའོ། །ཚད་ཅི་ཙམ་ཞེ་ན། མ་ཤ་ཀ་ཞེས་སོ། །སེམས་ཇི་ལྟ་བུས་ཤེ་ན། བརྐུ་སེམས་ཀྱིས་སོ་ཅི་མི་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའམ་ཞེ་ན། མི་ཡིས་ཞེས་སོ། དེ་ཡན་ཆད་ལ་མདོ་དང་པོ་གཉིས་སྦྱར་རོ། །མིས་བཟུང་བའི་རྫས་ལ། འགྲོ་བ་གཞན་གྱིས་བཟུང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་རྐུན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དེར་འདུས་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་ཕས་ཕམ་པ་ནི། ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། མ་བྱིན་པ། མ་ཤ་ཀ་ལྔ་ལ་སོགས་པ། བརྐུ་སེམས། མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བཟུང་བ། དེར་འདུ་ཤེས་པ། ཡན་ལག་གང་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རུང་བ་མ་ཚང་ན་སྨད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་གསུམ་ལས། བདག་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་དོན་ལ་གསུམ་སྟེ་མཚན་ཉིད་དང༌། དབྱེ་བ་དང༌། འདོམས་ན་གང་གཙོ་བའི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག །དངོས་པོ་ལ་དབང་བ། བསམ་པས་བཟུང་བ། གཞན་ལ་མ་བསྔོས་པ་དང༌། གསུམ་ལྡན་དུ་འདོད་ལ། ཁ་ཅིག །རིགས་མ་འཕོས་པ་དང་བཞིར་འདོད་པ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། དེ་དག་བདག་པོ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་ན། དང་པོ་གཅིག་པུས་ཆོག་པས་ལྷག་མ་དོན་མེད་ཅིང༌། ཕམ་པ་སྐྱེད་ནུས་ཀྱི་བདག་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་ན། དུད་འགྲོ་དང་མི་མ་ཡིན་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །གཞན་ཡང་གསུམ་པ་སྨོས་མི་དགོས་ཏེ། དང་པོར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དངས་པ་ལ་དབང་ཞིང་བདག་གིར་བྱས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་དབྱེ་བའི་གཞི་ནི། བདག་པོ་ཙམ་མོ། །དབྱེ་བའི་སྒོ་ནི། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་བཞི་སྟེ། བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བས་བདག་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་བདག་པོར་གྱུར་པ་དང༌། རིགས་བརྒྱུད་ཀྱིས་བདག་པོར་གྱུར་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་བཀའ་སྩལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བདག་པོར་གྱུར་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྦྱིན་པ་པོས་བཏང་ཞིང་ལེན་པ་པོས་བདག་ཏུ་བྱས་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་པོས་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ཙམ་གྱིས་བདག་པོར་གྱུར་པ་དང༌། བདག་པོ་མེད་པ་ལ་ལེན་པ་པོའི་བསམ་སྦྱོར་གྱིས་བདག་གིར་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་བདག་པོར་གྱུར་པའོ། །གཉིས་པ་ནི།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤོ་གམ་ནི་བསྲུང་བ་པོ་དབང་བ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཕའི་ནོར་བུ་དབང་བ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕུལ་བ་ནི། དེ་ཁོ་ན་དབང་བ་དང༌། ཆོས་ལ་གཉིས་ལས། དོན་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཕུལ་བ་དེ་ཁོ་ན་དབང་གི །གང་ཟག་གིས་སྤྱད་དུ་མི་རུང་བ་དང༌། བརྡར་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་གཉིས་ལས། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་ཕུལ་བ་ནི། དགེ་འདུན་གྱི་རྙེད་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུད་ལ་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། ལུང་གི་ཆོས་ལ་ཕུལ་བ་ནི། གཙུག་ལག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཡན་ཆད་དབང་ངོ༌། །དགེ་འདུན་ལ་གཉིས་ཏེ། དུས་དང་གློ་བུར་གྱི་རྙེད་པ་ལ་བདག་པོར་འགྱུར་ཚུལ། ཤི་བའི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་རྙེད་པ་ལ་བདག་པོར་འགྱུར་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། དུས་ཀྱི་རྙེད་པ་ལ་བདག་པོར་འགྱུར་ཚུལ་ནི། སྲ་བརྐྱང་གི་རྙེད་པ་དེར་གཏོགས་དབང་བ་དང༌། དབྱར་རྙེད་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་བདག་པོར་འགྱུར་བའོ། །གློ་བུར་དུ་རྙེད་པ་བཞི་སྟེ། ཁྲིམས་སུ་བྱས་པ་དང༌། མཚམས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པ་དང༌། སོ་སོར་ངེས་པ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཡོན་བདག་གམ་མཆོད་གནས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་དབང་བར་ཁྲིམས་སུ་བྱས་པ་དང༌། དགེ་འདུས་ཙམ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བར་ཕུལ་བ་མཚམས་གཅིག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་དབང་བ་དང༌། སྡེ་པའམ། གང་ཟག་འདི་ལ་འབུལ་ཟེར་ན་དབང་བ་དང༌། སྦྱིན་བདག་གི་མངོན་སུམ་ན་གནས་པ་དེ་ཉིད་དབང་བ་སྟེ་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། ཤི་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་བདག་པོར་གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྱུར་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། རབ་བྱུང་དང༌། རྟགས་ཅན་ཤི་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་བདག་པོར་གང་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགེ་འདུན་ལ་དབང་བ་དང༌། མི་དབང་བའི་རྙེད་པའོ། །དེ་ལ་ལྔ་སྟེ། ཤི་བའི་སྔ་རོལ་དུ་ངེས་པར་བྱས་པ་དང༌། བུ་ལོན་པའི་རྫས་ཇི་ཙམ་སྤོང་བ་དང༌། “སྡེ་ཚན་གྱི་ཡོ་བྱད་དང༌། ནད་གཡོག་གི་ཡོ་བྱད་དང༌། ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་རྙེད་པའོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ནི། ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་པས་དབང་སྟེ། སྡེ་ལྔའི་སྡོམ་པ་གསོ་རུང་ཡན་ཆད་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཤི་བ་དང༌། ལྟ་སྤྱོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཐུན་པ་དང་མཚན་མཐུན་པ་དང༌། གནས་ནས་མ་ཕྱུང་པ་ནི་ཐུན་མོང་ཡིན་ལ། གཡོག་གི་བྱ་བ་བྱས་པ་དང༌། ཡོ་བྱད་ཀྱི་འཕོངས་པ་ནི་སོ་སོར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་དགེ་འདུན་དབང་བའི་རྙེད་པ་སྟེ། གླེགས་བམ་ལ་སོགས་པ་བཞག་པ་དང༌། གོས་ལ་སོགས་པ་བགོ་བ་དང༌། འབྲུ་ལ་སོགས་པ་བཟའ་བཅར་ཅི་རིགས་སུ་བྱའོ། །རྟགས་ཅན་ཤི་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་རིན་པོ་ཆེ་དང་འབྲུུ་ལ་སོགས་པ་ལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་བདག་པོར་འགྱུར་ལ། ཁྱད་པར་དུ། མུ་ཏིག་ནི་སངས་རྒྱས་དབང་ཞིང༌། གཞན་རྣམས་ནི་ཅི་རིགས་པའོ། །གོ་ཆ་ལ་སོགས་པ་ནི། རྒྱལ་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དབང་ངོ། །འདོམས་ན། གང་གཙོ་བ་ནི། རགས་པར་ནི་ཁྱིམ་པའི་རྫས་ལ་ཡུལ་ཆོས་གཙོ་ཞིང༌། རང་བྱུང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་གཙོ་བོའོ། །ཞིབ་མོར་ནི། དང་པོར་ཤི་བའི་གོང་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ངེས་པར་བྱས་པ་དང༌། དེ་ནས་བུ་ལོན་པ་དང༌། དེ་ནས་ནད་གཡོག་པ་དང། དེ་ནས་ཏེ་མཚན་གྱིས་ཏེ། རིགས་བརྒྱུད་ནི་མི་དབང་ངོ༌། །ཚིག་གི་དོན་ནི་མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བཟུང་བ་ཞེས་སྨྲས་ན། རླུང་ལ་སོགས་པས་ཁྱེར་བ་དེ་བདག་པོ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནམ་མིན་ཞེ་ན། བཙོ་བླག་མཁན་གྱི་གོས་དང༌། དགེ་སློང་གི་ཡོ་བྱད་རླུང་དང༌། རྐུན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཁྱེར་བ་ཉིད་ན། བདག་པོས་བདག་གི་བའི་བསམ་པས་བཏང་བ་ནི། དང་པོའི་བདག་པོ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བ་ཉིད་ཡིན་པས། དང་པོ་ལེན་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཕྱི་མ་ལ་ན་སྨད་དོ། །ཕྱི་མ་ལ་བདག་གིར་བྱེད་པའི་བསམ་པ་བཏང་བ་ནི་མ་བྱིན་ལེན་དུ་འགྱུར་རོ། །མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བཟུང་བ་ཞེས་གསུངས་ན། མིའི་བདག་པོ་དང་བཅས་པའི་དུད་འགྲོའི་རྫས་རྐུ་ན་ཅི་འགྱུར་ཞེ་ན། འཇིན་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་སྨྲ་མི་ཤེས་པ་དབང་བའི་རྫས་ནི་སྐྱོང་བའི་ཞལ་ཏ་བྱེད་པ་བདག་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀ་དབང་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བཞག་སྟེ། བྱ་ལ་བཏགས་པའི་རྒྱན་ལྟ་བུ་ལ། འདི་ནི་མི་ཡི་ཡིན་གྱི། བྱ་ལ་ག་ལ་ཡོད་སྙམ་ན་རིན་ཐང་བརྩི་བར་བྱ་ཞིང༌། དེ་ལས་ལྡོག་ན་ན་སྨད་དོ། །ཅི་དུད་འགྲོའི་ཟས་སྐོམ་རྐུ་བ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བཞག་གམ་ཞེ་ན། བཟའ་བཏུང་གི་ཞེས་སོ། །ནགས་མེས་བཏང་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་གསོད་པ་ན་བདག་པོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ནང་ཞེས་ཏེ། ལིངས་པ་མ་ཡིན་པའི་རྐུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་ཀྱིས་ལེན་པར་བྱེད་ན་རྐུན་པོར་འགྱུར་ཏེ། བདག་པོ་གཞན་ཡོད་ཀྱང་དེའི་དུས་ན་ལིངས་པ་ཁོ་ན་དབང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། ཕྱུགས་དང༌། མི་ལིངས་བཏབ་པ་བདག་པོ་དང་བཅས་མ་བཅས་རྣམས་ཀྱང་འདྲའོ། བདག་པོ་མ་ངེས་པའི་རྫས་ལ་ལྟུང་བ་ཇི་ལྟར་བཞག་ཅེ་ན། འདི་བདག་པོ་དང་བཅས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མིན་ཞེས་བྱེ་བྲག་མ་ཕྱེད་པ་གཏེར་ལ་སོགས་པའི་རྫས་གང་ཡང་རུང་བ་བརྐུས་པ་ལ་ནི། གཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནས་ལྟུང་བ་རྣམ་པར་བཞག་གི །འདུ་ཤེས་ལས་ནི་མིན་ཏེ། བདག་པོ་དང་བཅས་པ་ཞིག་ན་ཡན་ལག་ཚང་ན་ཕམ་པ་དང༌། བདག་པོ་མེད་ན་སྦོམ་པོའོ། །བདག་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པའི་ཆ་ནས་བརྐུས་ན་དེ་ལ་བལྟོས་པའི་ན་སྨད་པ་རེ་རེར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་བརྐུ་སེམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དང་ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་ཇི་སྙེད་པའི་ལྟུང་བ་འབྱུང་མི་འབྱུང་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིན་ཡང་རྐུ་སྙམ་པ་བྱུང་མ་བྱུང་གི་སྟེ། སྔ་མ་སྲིད་པ་ཙམ་མོ། །རིན་ཐང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། རིན་ཐང་ཞེས་སོ། །འོ་ན་སྦྱོར་བ་གནས་དང༌། དུས་གཞན་དུ་བྱས་ཤིང་མཐར་ཐུག་གཞན་གྱི་ཚེ་གྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། །མཐར་ཐུག་གི་གནས་དང་དུས་ཀྱིས་བཞག་སྟེ། བཤིག་སྟེ་ཞེས་བཤིག་པའི་ཚེ་རིན་ཐང་བརྩི་བར་གསུངས་པའི་ཕྱར་རོ། །དེའི་ཚེ་ལུས་བྱེད་པ་པོ་དང་མི་འགལ་ཏེ། མེད་མི་རུང་གི་སྦྱོར་བ་དེའི་ཚེ་ན་ཡོད་པས་སོ། །དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་ལེན་པ་པོས་ཐོབ་ཀྱང་རྫས་བདག་གིས་ཤོར་བ་མེད་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། །མཐར་ཐུག་གི་དུས་ན་བསམ་པ་བཏང་ན་དོགས་པ་མེད་ལ། མ་བཏང་ན་རྫས་དང༌། བདག་པོ་ཡུལ་སོ་སོར་གནས་ཀྱང་ཤོར་བ་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡུལ་གཞན་ནས་གཞན་དུ་སྤོགས་བྱས་པའི་སྐྱེད་ལ་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་ན་ཡང་ཕམ་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། སྔ་མ་བརྐུས་པའི་སྦྱོར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རིན་ཐང་ཚང་བ་ཐོབ་ཅིང་ཤོར་བ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་སྤོགས་ཀྱིས་སྦྱོར་བ་གཞན་གྱིས་རིན་ཐང་ཚང་བ་ཐོབ་པས་མི་མཚུངས་སོ། །སྦྱོར་བའི་སར་རིན་ཐང་ཚང་ན་ཐོབ་པ་ལ། རིན་ཐང་མ་ཚང་བའི་སར་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་ན་བདག་པོ་དང༌། རྐུན་མའི་གནས་གང་ཉེ་བས་འཇོག་ལ། མཉམ་ན་ནི་རྐུན་མའི་གནས་ཀྱི་འཇོག་སྟེ། སྒྲ་མི་སྙན་དུ་རྐུུ་ན་རྐུན་མའི་ཡུལ་གྱི་འཇོག་པ་བཞིན་ནོ། །སེལ་བ་ལ་སྦྱིའི་དོན་ལ་བཞི་སྟེ། དབྱེ་བ། མཚན་ཉིད་གང་གིས་སེལ་བ་གང་ཡིན་པ། འདས་ན་ཅིར་འགྱུར་ཐ་དད་པ་བཅས་པའོ། །དབྱེ་གཞི་ནི། སེལ་བ་ཙམ་མོ། །དབྱེ་སྒོ་ནི་ཡན་ལག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡན་ལག་ལ་ཐུན་མོང་ཡིན་མིན་གཉིས་ཡོད་པ་དང༌། ཐུན་མོང་ལ་བསླབ་པ། བསམ་པ། ལུས། མཚན་གཞི་ཡོད་པ་ལྟར་དེ་དང་དེའི་སེལ་བའི་གྲངས་ཀྱང་དེ་ལྟར་དང༌། ཐུན་མོང་མིན་པ་ལ་བཞི་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡོད་པ་ལྟར་དུ་སེལ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་གཞི་ནི། དེ་དག་གང་ཡང་རུང་བའོ། །མཆོན་བྱ་ནི་སེལ་བའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚན་ཉིད་ནི་རང་རང་གི་དངོས་གཞི་བསྐྱེད་པ་ལ་གེགས་སུ་གནས་པའོ། །རང་རང་གི་ཞེས་པ་ནི། དུད་འགྲོ་གསོད་པ་དེ་ཕམ་པའི་གེགས་སུ་གནས་ཀྱང་ལྟུང་བྱེད་ཀྱི་སེལ་བར་མི་འགྱུར་བས་གང་གི་གེགས་སུ་སོང་བ་དེའི་སེལ་བར་གོ་བོའི་ཆེད་དུའོ། །དངོས་གཞིའི་གེགས་ཞེས་མ་སྨོས་ན་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་ཡང་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཁྱབ་ཆེས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། སྦྱོར་བ་གཉིས་དང༌། བསླབ་བྱའི་ཉེས་བྱས་ཀྱི་སེལ་བ་ལ་མ་ཁྱབ་པ་འདྲའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཅི་རིགས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། སྐབས་འདིར་ནི་མ་བསམ་པ་ཞེས་སོགས་རྐུ་སེམས་ཀྱིས་སེལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་མ་བསམ་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཡིན་ཏེ་སྙམ་པ་དང་རྙ་བ་དང༌། ཡིད་གཅུགས་ནི་མ་གནང་ཡང༌། སྙམ་པའི་སེལ་བའོ། །སྔར་ཞེས་དང༌། ནོམ་པ་དང༌། ཕྲི་བ་ཞེས་དང༌། ཕུར་པ་ཞེས་པ་ནི་སེལ་བ་ལ་གཙོ་བོར་མ་ཞུགས་པར་དོགས་པ་སྤོང་བ་དང༌། ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བ་སྟོན་པ་དེ། སྔར་རྐུ་བའི་སྦྱོར་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཕྱིས་འགྱོད་ན་སྔ་མ་འདག་གམ་སྙམ་པ་སྤང་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་ལ་སྦོམ་པོ་དང༌། སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་སྨྲས་པའི་མཚམས་གང་ནས་འཛིན་བསྟན་པ་དང༌། ཕུར་པ་ལས་བཀྲོལ་བ་ལ་ནོམ་ཉུག་གི་སྦོམ་པོར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་བར་བྱེད་ན་ནི། ཀུན་སློང་རྒྱུན་ཆད་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་གི་སེལ་བ་སྟེ། དང་པོ་ནི་དང་པོ་དང། གཉིས་པ་ནི། བར་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་ཟེར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏེ། ཕྱི་མ་ལ་སེལ་བའི་དོན་མེད་དོ་སྙམ་མོ། །དེའི་གཞི་ཞེས་པ་ནི་འདྲ་བའི་ཞར་ལ་འདྲ་བ་བྱུང་བའོ། །བཞི་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ན་སྨད་དུ་དང་ཆེས་ན་སྨད་དུ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ལྟུང་བ་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཕམ་ལྷག་གི་སྐབས་སུ་སྦོམ་པོ་དང༌། དེ་དང་ལྟུང་བྱེད། སོར་བཤགས་གསུམ་གྱི་སྐབས་སུ་ཉེས་བྱས་དང༌། དེའི་སྐབས་སུ་ཉེས་བྱས། མ་མོར་ན་སྨད་དེ། དཔེར་ན་མི་རྫས་རིན་ཐང་ཚང་བ་ལ་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་ན་དངོས་གཞི་ལ་ཕམ་པ་སྦྱོར་བ་ལ་སྦོམ་པོ། །སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སོ། །མི་མ་ཡིན་གྱི་རྫས་རིན་ཐང་ཚང་བ་ལ་ཐོག་བློ་སྐྱེས་ན་དངོས་གཞི་ལ་སྦོམ་པོ་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས། སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕམ་ལྷག་ཀུན་ལ་སྦྱར་རོ། །དགེ་སློང་མ་རྣམ་དག་ལ་འཁྲུར་བཅོལ་ན་དངོས་གཞི་ལ་སྤང་བ་སྦྱོར་བ་དང༌། སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་སྔར་ལྟར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སོར་བཤགས་ལ་སྦྱར་རོ། །ཤམ་ཐབས་རུང་བ་ཚད་ལྡན་ཟླུམ་པོར་མ་བགོས་པ་ལ། དངོས་གཞི་ལ་ཉེས་བྱས། སྦྱོར་བ་ལ་ཕྲ་མོ། །སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཆེས་ཕྲ་མོ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་གསུངས་ཏེ། ཕམ་བ་ཞར་བྱུང་དུ་གོ་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཕམ་ལྷག་ལ་དངོས་གཞི་ལེགས་པ་གསུམ་དུ་ཉེས་བྱས་དང༌། དེ་ཕྲ་མོ་དང༌། ཆེས་ཕྲ་མོ་གསུམ་དང༌། སྤང་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལ་ནི་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྱུར་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ལྷ་རྫས་རིན་ཐང་མ་ཚང་བ་ལ་དངོས་གཞི་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། སྦྱོར་བ་གཉིས་ལ་ཕྲ་མོ་དང༌། ཆེས་ཕྲ་མོར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཕམ་ལྷག་གཞན་ཀུན་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་མ་མ་དག་པ། ལྟ་བ་མི་མཐུན་པ་ལ་འཁྲུར་བཅོལ་བ་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་དངོས་གཞི་ལ་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཤམ་ཐབས་མི་རུང་བ་སོགས་ཟླུམ་པོར་མ་བགོས་པ་ལ་དངོས་གཞི་ལ་ཕྲ་མོ་ལེགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཆེས་ཕྲ་མོ་ཟེར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྡེ་ཚན་དང་བཅས་པ་དང༌། གནས་སྐབས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཕམ་པའི་སྡེ་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། སྡེ་ཚན་བཞི་ནི་སེལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་གསོད་ཀྱི་སེལ་བ་དུད་འགྲོ་བསད་པ་ནི་ལྟུང་བྱེད་གྱི་སྡེར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕམ་པ་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། གཞན་གསུམ་སེལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དཔེར་ན། སྦྱོར་བ་གསལ་བའི་སེལ་བ་མི་གསལ་བས་སྐུར་པ་ལ་བག་ཙམ་གྱི་བཅས་པ་བཞིན་མཛད་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཐ་སྙད་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དོན་ནི་སྔར་བསྟན་པ་གསུམ་དང༌། ཕྱིས་སྟོན་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། ཕམ་པའི་གནས་སྐབས་ལས་ལྷག་མ་དང་། ལྟུང་བྱེད་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ་སོར་བཤགས་པ་དང༌། དངོས་གཞིའི་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་ན་ནི། སྡེ་ཚན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ལ། སྦོམ་པོར་འགྱུར་ན་ན་སྨད་དང༌། ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་ན་ཆས་ན་སྨད་དང༌། ལྟུང་མེད་ནི་དེར་འགྱུར་བས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་བཞི་སྟེ། དངོས་གཞིའི་ལྟུང་བ་མེད་པ་དང༌། ལྟུང་བ་རྣམ་དག་བཞེད་པ་དང༌། སྐབས་འདིར་གཏོགས་པའི་ལྟུང་བ་མེད་པ་དང༌། ལྟུང་བ་གཏན་མེད་པ་ལ་དགོངས་ཏེ། ལྟུང་བྱེད་དུ་གསུངས་སོ་དང་པོ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །ཉུང་ངུ་ཉུང་ངུ་ནས་བརྐུས་ན་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང༌། གཞན་ལ་ནི་ལྟུང་བ་མེད་ཅེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཟེར་ཏེ། སྔ་མ་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་དུ་མི་རུང་ལ། ཕྱི་མ་ལ་འགྲེལ་པས་རྒྱུན་གཅིག་ལ་ལྟུང་བ་ཡོད་པ་དང༌། ལྡོག་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པར་གསུངས་པ་དང་མི་མཐུན་པར་སྣང་ངོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤོ་གམ་མི་གཅོད་པའི་ས་ནས་རྫས་དང་བཅས་ཏེ་འགྲོ་བ་དང༌། ཉེ་སྡེ་ལ་ལྟུང་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་བསླབ་པར་བྱའི་ཉེས་མེད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། ལས་སུ་མ་བྱས་པ་ཡང་ངོ་། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྐབས་གཞན་དུ་འབྲུ་རྗེན་པ་གཉིས་བཀག་པས་སོ། །འདི་གསུམ་ལ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ལྟུང་བ་གཏན་མེད་དང་ཟློས་པས་ཞེས་ཟེར་ཡང༌། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྟུང་བ་གཏན་མེད་པས་གཞན་ཡིན་མིན་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པས་གནོད་བྱེད་དུ་མི་རུང་ངོ། །བཞི་པ་ལ་གཉིས། བཅས་པར་མཐའ་དག་གི་ལྟུང་བྱེད། བཅས་པ་འགའ་ཞིག་ལྟུང་མེད་དོ། །དང་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི། སྡོམ་པ་མེད་པ། ཡོད་ཀྱང་མ་བཅས་པ། རང་བཞིན་དུ་མི་གནས་པ། རང་རང་གི་ཀུན་སློང་མེད་པ་ཟེར་ཏེ། ཀུན་སློང་ལ་མི་བལྟོས་པ་བྱ་རྒྱུ་མི་བྱེད་པའི་ལྟུང་བ་འགའ་ཞིག་ལ་མ་ཁྱབ་བམ་སྙམ་མོ། །གཉིས་པ་ལ། དག་བྱ་ཉེས་དམིགས་མེད་པ་དང༌། རྣམ་དག་བག་ཡངས་དང་འབྲེལ་བ་དང༌། བར་ཆད་ཀྱི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ལྟུང་བ་མེད་པར་གྱུར་བའོ། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་ལ་ལྟུང་མེད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྡིག་ཏུ་འགྱུར་བས། དགག་བྱ་མེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་ཕྱིར་བཅས་པ་གཞིག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཅས་པ་ཡོད་པས་ལྟུང་བ་ཡོད་ལ། དེ་ལ་ཞུགས་ན་དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྲོག་ཡལ་བར་འདོར་དགོས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་ནི། རྡོ་བ་ལ་རིམ་པ་ལྷག་པར་བརྩིག་པ་དང༌། བྱེ་མ་བརྐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ནི་བཅས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགག་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། མ་ངེས་པ་ནི་དགག་བྱས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དགག་བྱ་མི་འགེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྲོག་ཆགས་ལ་མི་གནོད་པའི་ས་བརྐོ་བ་དང༌། མི་བཟི་ཙམ་གྱི་ཆང་འཐུང་བ་ལ་ཡང་ལྟུང་མེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དགག་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་ན། དངོས་ཀྱི་དགག་བྱ་མེད་པ་ནི་མ་ངེས་ཏེ། སྐྱོན་སྨྲ་བ་བཞིན་ནོ། །བརྒྱུད་པའི་དགག་བྱ་མེད་པ་ནི་མ་གྲུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྟེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བ་སོགས་ཡོད་པས་སོ། །སྔ་མ་ལ་མི་མཚུངས་ཏེ། དངོས་པོ་ངེས་པ་སོགས་ཀྱིས་མཚམས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གང་ཟག་རླབས་པོ་ཆེ་བསྟན་པ་ལ་གཞུགས་པའི་དོན་དང༌། རྐྱེན་དཀའ་བས་འཚོ་བའི་དོན་དུ་གང་ཟག་མང་པ་ཚོགས་ཏེ། བག་ཡངས་བྱས་པས་ཉེས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་གཉིས་ཏེ། བག་ཡངས་ཆེན་མོ་དང༌། བག་ཡངས་ཁ་འཐོར་བའོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། རྟེན་དེ་ལ་ཡུལ་དུས་དེར་བཅས་པ་བཤིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཁྲིམས་བཤིག་པ་བཞིན་ནོ། དེ་ཡང་ཡུལ་དེར་ཆོ་ག་བྱས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་མ་བཅས་པ་ལ་བཤིག་པར་མིང་བཏགས་པ་ཡིན་ལ། གནང་ཡེ་གནང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་བཤིག་པ་ཙམ་གྱིས་གཞིག་པར་མི་ནུས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་རང་གཞན་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཟེར་བ་ནི། བཀག་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་བཀག་དང༌། གནང་བ་ཐམས་ཅད་ཡེ་གནང་གི་ལུགས་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས། རང་གི་དང། གཞན་གྱི་བར་ཆད་ཀྱི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པས་ལྟུང་བ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས། གཙོ་བོའི་དང༌། གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་བར་ཆད་དང་ལྡན་པས་ལྟུང་བ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དང༌། དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་དང༌། སྲོག་གི་བར་ཆད་ཀྱི་དོན་དུ་ལྟུང་བ་མེད་པའོ། །དེ་དག་གི་དོན་དུ་ལྟུང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་ནི། ཆང་མ་གཏོགས་པའི་བཅས་རྐྱང་མཐའ་དག་སྲོག་གི་བར་ཆད་སྤང་བའི་ཕྱིར་གནང་སྟེ། ཕྲན་ཚེགས་ལས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆང་མ་གཏོགས་པ་བཅས་པ་མཐའ་དག་གིས་ནད་པ་བསྐྱང་ཞེས་གསུངས་ཞིང༌། རིགས་པས་ཀྱང༌། བཅས་རྐྱང་ལས་དེ་སྤངས་པ་དགོས་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བཅས་པ་མཐའ་དག་དགག་དགོས་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བར་ཆད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡང་གནད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྲོག་གི་བར་ཆད་ལས་དེའི་བར་ཆད་ཆེ་བའི་ཕྱིར། ཆུ་ཚགས་མེད་པར་འགྲོ་བའི་བྱུང་བའི་མཐའ་བཞིན་ནོ། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་བར་ཆད་ནི། ལམ་ལྔ་ཅི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བའི་གེགས་ཏེ། དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དུ་ཡང་གནང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དེའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པ་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བྱ་བ་བྱས་སོ་སྒྲ་སྒྲོག་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་རོ། །འོན་ཀྱང་ནད་པ་ལ་མིའི་ཤ་མ་གནང་བའི་དོན་བརྟག་པར་བྱའོ། །དང་པོ་གཉིས། །དངོས་ཀྱི་དོན་དང༌། ཞར་ལས་བྱུང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས། དེའི་རང་བཞིན་དང༌། ལྟུང་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། བཅས་པ་འབའ་ཞིག་དྲུང་ན། སྡིག་དང་འབྲེལ་བའི་ཕམ་པ་ནས་བསྡམ་བྱ་ཡན་ཆད་འབྱུང་ལ། དེ་བག་ཡངས་སུ་བྱས་ན་དེ་དག་མི་འབྱུང་བའོ། །གཉིས་པ་ནི། རང་གཞན་གྱི་ལྟུང་བ་བསྡམ་གྱི་ཡན་ཆད་ཀྱི་ངོར། ཆང་མ་གཏོགས་པའི་བཅས་རྐྱང་ཕམ་པ་མན་ཆད་ཀྱང་གནང་སྟེ། སྔར་སྨོས་པའི་ལུང་དང༌། རིགས་པ་ཡང་བཅས་རྐྱང་མཐའ་དག་བཅས་པའི་རྟེན་རྣམས་དངོས་དང༌། བརྒྱུད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྒོ་ནས་རང་གཞན་སྤང་བའི་དོན་དུ་བཅས་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སྨྱུག་ཚལ་ཞེས་སོ། །དཔེས་མཚོན་ན་མངོན་ཚན་ཉོ་ཚོང་ལ་སྤང་བར་འགྱུར་ལ། ཆགས་རྒྱུད་སྦྱང་བའི་དོན་དུ་ཉེས་བྱེད་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་མ་བྱས་ན་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་མ་བྱས་ན་བུ་ལེན་མི་འཁོར་ལ། དེས་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་ཕམ་པར་འགྱུར་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། གཡོ་སྒྱུ་མ་འབྲེལ་བས་ཉོ་ཚོང་བྱས་པས་ཡུལ་དུས་དང་སྦྱར་བའི་ཁེ་ཐོབ་ནས་བུ་ལོན་འཁོར་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བར་སྤོང་བའི་དགོས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆོ་ག་བཙན་པོ་ཡོད་བཞིན་དུ་བག་ཡངས་སུ་བྱས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དེའི་ཚེ་དེ་གཉིས་དགག་བྱ་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང༌། དེ་གཉིས་བསྲུང་བའི་དགག་བྱ་ཆུང་བ་བར་ཆད་སྤངས་པའི་དགོས་པ་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་དགག་དགོས་ཆུང་བ་ཅན་གྱི་ངོར་ཆེ་བ་གནང་བ་ཉེས་མེད་ཡིན་ལ། མ་བྱིན་ལེན་གྱི་ལྟུང་བ་ནི། བསྲུངས་པས་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་གཉིས་ཀ་མི་འབྱུང་བ་ཐབས་བཟང་པོ་ཡིན་ལ། དེ་བཞག་སྟེ་ཐབས་དམན་ཤོས་དགག་དགོས་ཆུང་བ་ཅན་གྱི་བྱ་བ་བསྲུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག །རང་གཞན་ཆེ་ཆུང་འདོམས་ན་ཆེ་བའི་ངོར་ཆུང་བ་གནང་སྟེ། བཤགས་པས་ཆོག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྡིག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་གནང་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པར་མི་ནུ་པའི་ཉེས་པ་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཉེས་པ་མཐར་ཐུག་སྲོག་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ལ། དེའི་དོན་དུ་སྲོག་གཏོང་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་ལ་མ་བལྟོས་པ་རང་གཞན་ཡང་མིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་དོན་དུ་སེམས་དཔའ་ཞུགས་ཀྱི། མ་བསྟོས་པ་ལ་མ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གཞན་ལ་གནང་བ་མེད་ན། རྣམ་འབྱེད་ལས། སྨྱོ་བ་སོགས་པ་ལྟུང་མེད་དུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བཅས་པ་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་བསམ་པ་ལས་ཉམས་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །བཅས་པའི་རྟེན་མ་ཡིན་པས་གནང་བའི་ཐ་སྙད་མེད་པར་འདོད་པ་ལ། ནད་པ་ལ་ཕྱི་དྲོའི་ཁ་ཟས་གནང་བས་མ་ངེས་པར་སྨྲ་བའི་ལན་དུ་སྡེ་ལྔའི་བཅས་པ་ཡོད་མེད་སྨྲ་བ་ནི་འཐད་པ་མ་མཐོང་ངོ། །སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱང་མི་འཐད་དོ། གནང་ན་གཤགས་པ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅས་རྐྱང་ནང་འདོམས་པ་ལ། ལྟུང་བ་ཆེ་བའི་ངོར་ཆུང་བ་གནང་བའི་ངེས་པ་མེད་དོ། ལག་ཉར་རེག་པའི་ཉེས་བྱས་སྤོང་བའི་དོན་དུ་མེ་ལ་རེག་པའི་ལྟུང་བྱེད་གནང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག །ལྟུང་བྱེད་གནང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་དྲན་པར་བྱས་ནས་རེག་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། མེ་ལ་རེག་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་རེག་པའི་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ལྟུང་བྱེད་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེ་གནང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ལྟུང་བ་གནང་བའི་ཐ་སྙད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྟུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ལ་གནང་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། གནང་ན་ཇི་ལྟ་བུ་གནང༌། གལ་ཏེ་ནད་པ་ལ་ཕྱི་དྲོའི་ཁ་ཟས་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་དང་པོ་ཉིར་ནས་མ་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟུང་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། གནང་བའི་ཐ་སྙད་རྒྱུན་ཆད་འདོད་ན། ལྟུང་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་བག་ཡངས་སུ་གནང་ངོ་ཞེས་པ་དང་འགལ་ལོ། །དེ་ལྟུང་བྱེད་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཡིན་པས་སྙམ་ན། འདི་ཡང་མེ་ལ་རེག་འདོད་བཅས་པ་ཡིན་པས་སོ། །དུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་ལྟུང་བ་མེད་དོ་སྙམ་ན་ཡང༌། སྔ་མ་ལ་ཡང་རང་དགའ་མེད་པས་སོ། །དེས་ན་ཆུང་བའི་ངོར་ཆེ་བ་གནང་བའི་ཐ་སྙང་ཐོབ་པས་མ་ངེས་སོ། དགག་དགོས་ཆེ་ཆུང་བ་གཞན་ན་ནི། ཆེ་བའི་ངོར་ཆུང་བ་གནང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བཅས་པ་མཐའ་དག་དགོས་པ་ལ་བལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགག་དགོས་སྙམ་པ་ལ་བཅས་པ་ཆེ་ཆུང་འདོམས་ན་ཆེ་བའི་ངོར་ཆུང་བ་གནང་བར་ངེས་ཏེ། བཅས་པའི་ཆད་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཆེ་བའི་དོན་གྱི་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་དགག་བྱའང་ཆེ་བར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། འོ་ན་བཅས་པ་ཆེ་ཆུང་དང༌། དགག་བྱ་ཆེ་ཆུང་འབྲེལ་ལམ། མ་འབྲེལ་ཞེ་ན། ཚ་རོང་པ་ན་རེ། མ་འབྲེལ་ཏེ། དབྱེན་དང་ཁྲག་འབྱིན་པ་དགག་བྱ་ཆེ་ཡང༌། བཅས་པ་སྦོམ་པོ་ལས་མེད་ལ། འཆབ་པ་དང་སྤངས་པ་རྗེས་ཕྱོགས་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་དགག་བྱ་མེད་ཀྱང་ཕམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་དེ་འབྲེལ་གྱི་དགག་དགོས་ལ་བཅས་པ་གཉིས་འཆབ་པའི་ངེས་པ་མེད་ལ་བཅས་པ་རྣམས་འཇོག་གི་དགག་དགོས་ཡོད་ན། ངེས་པས་འབྲེལ་བ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དགག་བྱའི་ཁྱད་པར་གྱིས། མི་དང་དུད་འགྲོ་བསད་པ་དང༌། མི་དང་འགྲོ་བ་གཞན་ལ་བརྐུས་པ་དང༌། བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དང༌། མ་རྫོགས་པ་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པ་དང། དགེ་སློང་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་པ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་བཅས་པ་ཆེ་ཆུང་བཞག་པའི་གཞུང་དུ་མ་དང་འགལ་ལོ། །སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་བྱེ་བ་ནི། བྱ་བ་དེ་འབྲེལ་གྱི་སྡིག་ཆེ་ཡང་བཅས་པ་མི་བྱེ་བ་ནི། འབྱུང་རིང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་བུད་མེད་ཀྱིས་ཡང་ཡང་ཟོས་པ་ལ་མ་དད་པའི་དགག་བྱ་ཡོད་ཀྱང་སྐྱེས་པ་ནས་འབྱུང་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅས་པ་ཆུང་བ་བཞིན་ནོ། །འཆབ་པ་དང་ལྡོག་པ་ལ་དགག་བྱ་ཆུང་བར་མ་གྲུབ་སྟེ། བུད་མེད་ལ་འཆབ་པའི་སྲེད་པ་སྟོབས་ཆེ་བས་ལྟུང་བ་ལ་འཇེམ་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རང་རིགས་ཀྱི་དགེ་ཚུལ་མའི་ཁྲིམས་ལས་འགལ་ཏེ། རང་རིགས་ལ་གནོད་ཚངས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བཅས་པ་ཆེ་བའི་འཆབ་པའི་དགག་བྱའང་ཞེ་ན། ངེས་པ་མེད་དེ། ཁ་ཅིག་འབྱུང་ཉེ་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་ལྟུང་བ་གཞན་གྱི་རྒྱུར་འགྲོ་བ་ལོག་པ་ཅི་རིགས་སོ། །འོ་ན་བཅས་པ་ཆེ་བའི་རིགས་གནང་བར་མ་ངེས་པ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགག་བྱ་ཆེ་བའི་ངོར་སྣང་བ་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། གནང་བའི་རྒྱུར་བྱེད་པ་ནི། བྱ་བ་དེ་འབྲེལ་གྱི་དགག་དགོས་ཆེ་བས་ཀྱང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས། དེའི་རང་བཞིན་དང༌། ཇི་ལྟར་གནང་བའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། བཅས་པ་འགལ་ཞིག་ཡལ་བར་དོར་ན། ལམ་ལྔ་ཅི་རིགས་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ལ། བསྲུང་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆང་མ་གཏོགས་པའི་བཅས་རྐྱང་མཐའ་དག་གནང་སྟེ། དེ་མཐའ་དག་དངོས་སམ། བརྒྱུད་པའི་སྒོ་ནས་ལམ་མཐའ་དག་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། གནང་མ་གནང་ལ་དགག་དགོས་མི་གཙོ་ཡི། བཅས་པ་འབའ་ཞིག་གཙོ་བོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་དགོས་ཀྱང་གཞན་ལ་གནས་ལ་བཅས་པའང་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞིང་དང༌། རིམ་པ་བཞིན། ཞེས་ཟེར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་ཡང་སྔར་ལྟ་བུར་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་བཅས་པ་འགའ་ཞིག་བསྲུངས་ན་ངེས་པར་འཆི་ལ། མ་བསྲུངས་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆད་མ་གཏོགས་པ་བཅས་པའི་མཐའ་དག་གནང་སྟེ། ལུང་སྔར་ལྟར་དང༌། རིགས་པ་ནི། སྲོག་གི་བར་ཆད་མ་བསྲུངས་པའི་དགག་བྱ་གཉིས་ཕྱི་མ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ། ལུས་ཀྱི་དང༌། དགེ་བའི་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བར་གཅོད་དེ་དག་གི་ལུས་སྲོག་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གཉིས་མི་ཟློས་ཏེ། སྔ་མ་གཉིས་ལ་ཐུག་ཀྱང་ཕྱི་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་ལ་མི་ཐུག་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་གསུམ་ལ་ཡང་གཉིས་ལས། རང་བཞིན་གིས་བཅས་པ་འགའ་ཞིག་བསྲུངས་ན་ལུས་ལ་གནོད་པ་དང༌། དགེ་བའི་སྦྱོར་བ་ཉམས་པས་བསོད་ནམས་མི་ཐུབ་པ་དང༌། ཕྲོགས་པ་ལ་སོགས་པས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གནོད་པ་འབྱུང་བ་མ་བསྲུངས་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའོ། །གནང་བའི་ཚུལ་ནི། གསུམ་གྱིས་དགག་དགོས་འགྲན་པའི་ཆེ། དེ་གསུམ་དགག་དགོས་ཆེ་ན་གནང༌། བཅས་པ་དགག་དགོས་ཆེ་ན་མི་གནང་བས་བཅས་པ་མཐའ་དག་གནང་བའི་ངེས་པ་མེད་དོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱི་དོན་དུ་གནང་བ་ནི། དཔེར་ན་ནད་པར་གནང་བ་ཉལ་བ་དང༌། དཀོན་མཆོག་མཆོད་པའི་དོན་དུ་གླུ་ལེན་པ་དང༌། ཆོམ་རྐུན་པས་འཇིགས་པའི་ཚེ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་རེག་ཏུ་རུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་བར་ཆད་བསྲུངས་པའི་དོན་དུ་ཉེས་པ་མེད་པ་ལ་གཙོ་བོ་ཡིན་མིན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་ཀྱི་བར་ཆད་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་སྔར་བཞིན་ཏེ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལས་ཞེས་པ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཇི་ལྟར་གནང་བའི་ཚུལ་ནི། རང་གི་གཙོ་བོ་གསུམ་དང་མ་འདོམས་པའི་ཚེ། ཆང་མ་གཏོགས་པ་མཐའ་དག་གནང་སྟེ། བར་ཆད་འསྲུངས་པ་ཉིད་དགག་དགོས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅོ་བོ་གསུམ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། འདོམས་ན་མི་གནང་སྟེ། དགག་དགོས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། དེ་ལྟར་རྩ་འགྲེལ་ལས། རང་ལ་མི་གནོད་ན་ཞེས་དང། རང་དང་གཞན་སྲུང་བར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནུས་ན་ཞེས་འབྱུང་ཞིང༌། རིགས་པ་ཡང་ལས་དང་པོ་ལ་རང་བསྲུང་བ་གཙོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ན་རེ། གཞན་གྱི་སྲོག་གི་དོན་དུ་རང་གི་གཙོ་བོ་གསུམ་དང་མ་འདོམས་ཡང༌། ཐམས་ཅད་གནང་བར་མ་ངེས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཞེས་དང༌། མའི་རྣམ་འབྱེད་ལས། བུད་མེད་སྐྱོན་གསུམ་ལྡན་རབ་ཏུ་འབྱིན་པ་ལ་ལྷག་མར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། བཅས་པ་མཐའ་དག་དགག་དགོས་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། རང་གི་གཙོ་བོ་གསུམ་དང་མ་འདོམས་ནས་བཅས་པ་བསྲུངས་པ་བས་བར་ཆད་སྤངས་པ་དགོས་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིརརོ། །གཞན་ཡང་རང་གི་སྐབས་སུ་གཙོ་བོ་གསུམ་གནང་བའི་ཚུལ་འདྲ་བས། གཞན་གྱི་ལ་ཡང་གཉིས་པའི་དོན་དུ་གནང་བར་མཐུན་པས། སྲོག་གི་དོན་དུ་ཡང་གནང་བར་འོངས་ཏེ། གསུམ་པོ་ནང་གི་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་ལ་ཁྱད་པར་འབྱུང་བར་འགལ་བས་སོ། །ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་པ་ནི། རྐུ་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་ལ་ཡིན་པས་བཅས་རྐྱང་མ་གནང་བའི་ཁུངས་སུ་མི་འགྲོ་ཞིང༌། རབ་ཏུ་འབྱིན་པ་ལྷག་མར་གསུངས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་ཡང༌། བར་ཆད་མི་སྤོང་ཞིང༌། བསྟན་པ་ལ་རྨ་འབྱིན་པ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། མའི་རྣམ་འབྱེད་ལས་སོ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། རིགས་པ་ཡང་བཙུན་མོ་འཕྲེང་ལྡན་མ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རེག་པ་གནང་ལ་འདི་མ་གནང་བར་འགལ་ཏེ། ལྷག་མར་མཚུངས་པས་སོ། །ཟེར་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱི་མའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་མི་འཐད་དེ་རེག་པ་གནང་བ་ལ་ལྷག་མའི་ཀུན་སློང་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བར་ཆད་གསུམ་པའི་ཚེ། རང་གི་གཙོ་བོ་གསུམ་དང་མ་འདོམས་པ་ན་གནང་བའི་དཔེ་ནི། དཔལ་ཡོན་ཅན་ལ་བདེན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དུ་བསྟན་པ་དང། ནུབ་ལྷག་པར་ཉལ་བ་ལ་གསུངས་པ་དང༌། རེག་པ་ལ་གསུངས་པ་གསུམ་དང། རིམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར། དཔལ་ཡོན་ཅན་ནི་དཔལ་ལྡན་མ་ཡིན་མིན་བརྟག་གོ །གཅོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་བར་ཆད་གསུམ་ནི། རང་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་གཏོགས་པ་སྔར་དང་འདྲ་ལ། གནང་བའི་དཔེ་ནི། ནད་གཡོག་ལ་ནུབ་ལྷག་པར་ཉལ་བར་གནང་བ་དང༌། དྲི་ཕུལ་བ་ལུས་ལ་འཇུག་པར་གནང་བ་དང༌། གཞན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལ་རེག་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་སྒྲུབ་པར་མ་ནུས་པས་ལྟུང་བ་མེད་པ་ལ་གསུམ་ལས། ཤེས་པ་ལ་རང་དབང་མེད་པས་ལྟུང་བ་མེད་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཅས་པ་ནང་འདོམས་པས་ལྟུང་མེད་པ་བཞིན་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ཡིན་ལ། དགག་དགོས་མཉམ་པའི་བཅས་པ་འདོམས་ན་གང་རུང་གནང་སྟེ། གཞན་དུ་ན་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །བྱ་དཀའ་བས་བསྒྲུབ་མ་ནུས་པའི་ལྟུང་མེད་ནི། མཐའ་འཁོབ་ཏུ་ལྔའི་ཚོགས་ཀྱིས་བྱ་བར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་གི་དོན་ལ་གསུམ་ལས། གཅོ་བའི་སེལ་བ་པོ་ལྟུང་བ་མེད་པ་ནི། མ་བསམ་པ་བརྐུས་ན་ཅི་ཞིག་ཏུ་བཞག་ཅེ་ན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་བསམས་པ་ཞེས་ཏེ། འཁྲུལ་བས་རྐུ་སེམས་མེད་པ་སྟེ། གདང་གི་ཞར་ལ་གོས་བླངས་པ་ལྟུ་བུའོ། །རྐུ་སེམས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ན། སེམས་གཞན་གྱི་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། རང་དང་ཞེས་སོ། །རང་གི་རྫས་ལ་རྐུ་སེམས་མེད་པ་སྨོས་པ་དང༌། གཞན་ཞེས་པ་ལ་འདི་དག་གི་བསྐུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཀྱི། གཞན་ལ་གོ་བར་བྱའོ་ཞེས་མ་གསུངས་པ་ཅི་ཞེ་ན། རང་གི་རྫས་སུ་ཤེས་ཀྱང་རྐུ་སེམས་སྲིད་པ་དང༌། གཞུང་ལས། གཞན་ལ་གོ་བར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཉེས་པ་མེད་དོ། སྔ་མ་གསུམ་ལས་གཞན་པའི་རྐུ་སེམས་མེད་པས་བླངས་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། དཔེར་ན། དགེ་སློང་གིས་དགེ་སློང་ལ་སོང་ལ་ཆེ་གེ་མོའི་ཡོ་བྱད་རྐུས་ཤིག་ཅེས་བསྒོ་བ་ན། དེས་རྐུ་སེམས་ཀྱིས་རྐུ་བར་བྱེད་ན་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་འདྲ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར་ལ། འདི་ནི་དེའི་འོ་སྙམ་ན་ལེན་པ་པོ་ལ་མི་འགྱུར་ལ། རྐུར་འཇུག་ནོས་ལ་འགྱུར་རོ། ཞེས་ཞུས་པ་ལས་གསུངས་པ་ལྟུ་བུའོ། །སྙིང་རྗེ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་སེམས་ནི། བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་འོག་མ་དང་མི་འདྲའོ། །གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་སེལ་བ་ནི། ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་པ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིར་བཏང་དང་དམིགས་བསལ་ཏེ། རིན་ཐང་གི་སེལ་བ་ནི། མ་ཤ་ཀ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་བརྐུས་སམ། རྐུར་བཅུག་པ་དག་གིས་ཕམ་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་ན་མཆོག་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིརསྐུ་འབུམ་ཤིང་པར་ཤོག་གྲངས་བསྟན་པའིཕྱིར། ༼མཆོག་པ་བརྐུས་ནའོ།༽ མཆོག་པ་ཞེས་ཏེའོ། ཞེས་པ་ནི། འདི་ནས་སྙིང་རྗེ་དང་ཞེས་པ་ཡན་ཆད་སྦོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོའི་དབང་དུ་བྱས་པར་སྟོན་པའོ། །འདི་ནི་མ་བྱིན་པ་སོགས་བཞི་ཡོད་ཀྱང་རིན་ཐང་དུ་མ་ཆག་པ་བརྐུས་སམ། རྐུར་བཅུག་པ་དང༌། མངགས་པས་ཀྱང་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བའོ། །འདི་ཊཱིཀྐ་ལས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི། ཡན་ལག་གསུམ་མམ་གཉིས་མ་ཚང་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་འདོད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ། དེར་འདུ་ཤེས་པའམ། མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། མཆོག་པ་བརྐུས་པ་ནི་ཉེས་བྱས་ཏེ། ཡན་ལག་རྣམས་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་པོ་གང་ཡང་རུང་བས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་དང༌། མཆོག་པ་དང༌། མི་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། དེར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་ཉེས་བྱས་ཁོ་ནའོ། །རྐུ་སེམས་མེད་ན་ནི་ལྟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དངོས་གཞིའི་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་དེའི་བྱེ་བྲག་གོ་ཞེས་གཤད་དེ། གསུམ་མམ་གཉིས་མ་ཚང་བ་ནི། ཕམ་པའི་ཡན་ལག་ལྔའི་སྟེང་ནས་བརྩི། སྦོམ་པོའི་ཡན་ལག་སྔའི་སྟེང་ནས་མིན་ཏེ། མཆོག་པ་མ་ཚང་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མི་མ་ཡིན་གྱིས་བཟུང་བ་ལ་དེར་འདུ་ཤེས་ནས་མཆོག་པ་བརྐུ་བ་ནི། གཉིས་མ་ཚང་བའི་ཉེས་བྱས་དང༌། མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བཟུང་པར་ཤེས་ནས་མཆོག་པ་རྐུ་བ་ནི་གསུམ་མ་ཚང་ངོ། །བདག་པོ་གང་རུང་གིས་མ་བཟུང་བ་དང༌། མི་མ་ཡིན་གྱིས་བཟུང་བ་གཉིས་གཞི་གཅིག་ལ་མི་འདུ་བས་སྟ་མ་དང་མཆོག་པ་གཉིས་སྦྱར་ཞིང༌། ཕྱི་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་དེར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་གཉིས་སྦྱར་ཏེ། ཉེས་བྱས་རེ་རེར་བྱའོ། སྔར་མི་མ་ཡིན་གྱི་བཟུང་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་བཤད་པ་དང་མི་ཟློས་ཏེ། འདིར་ནི་ཐང་ཆང་ཡང་འདུ་ཤེས་འཁྲུལ་པའི་གཉིས་མ་ཚང་གི་ཉེས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གིར་བྱས་པས་སེལ་བ་ནི། བདག་པོ་ཞེས་ཏེ། དོན་ལ་དབང་ཞིང༌། བློས་བདག་གིར་མ་བྱས་པས་བརྐུས་པ་ལ་སྦོམ་པོ་སྟེ། ནང་པས་ནད་གཡོག་ལ་དགེ་འདུན་ལ་བསྔོས་པའི་ཟོང་ཕོག་པ་ནད་གཡོག་གིས་བརྐུས་པ་ལ་སྦོམ་པོར་གསུངས་ཏེ། ཕུལ་བའི་དགེ་འདུན་ལ་བདག་གིར་བྱ་བའི་བློ་མ་སྐྱེས་པས་ཕམ་པ་མེད་དོ། །དོན་རྟོགས་མ་རྟོགས་ཀྱི་བདག་པོ་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་གཏེར་ལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་རྫས་དང་འདྲ་བར་རྐུ་སེམས་མེད་ན་བདག་གི་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྟུང་བ་མེད་ལ། རྐུ་སེམས་ཀྱིས་ལེན་ན་སྦོམ་པོའོ། །བདག་པོས་དོན་མ་རྟོགས་པས་གཏེར་དེ་ཉིད་མ་ཤ་ཀ་ལྔ་ལ་སོགས་པས་ཉུང་ལ། བདག་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་བཅས་པར་རམ། བདག་པོ་མིའམ། མི་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཤེས་ནས་རྐུ་བ་ཉེས་བྱས་ཏེ། སྦོམ་པོའི་ཡན་ལག་ལས་ཉུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱིས་བརྐུས་ན་དངོས་གཞིར་འགྱུར་ན། རང་གི་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན་རང་གི་རྫས་རིན་ཐང་ཚང་ལ་དེར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། རྐུ་སེམས་ཀྱིས་བརྐུ་བའམ། རྐུར་བཅུག་པ་དང༌། མངགས་པས་ཀྱང་སྦོམ་པོའོ། །འདིར་ཊཱིཀྐ་ལས། རང་གི་ལ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྦོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོ་ཁོ་ན་སྟེ། རང་གིས་འདུ་ཤེས་པ་དང། ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པར་བྱས་པ་ནི་ལྟུང་བ་ལ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པའམ། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་བཅས་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་སྦོམ་པོ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་རང་དབང་བའི་རྫས་ལ་རང་གིར་འདུ་ཤེས་ནས་རྐུ་བ་ནི་བསྟན་པ་ལྟར་རོ། །གཞན་གྱིར་འདུ་ཤེས་ནས་རྐུ་བ་ལ་རྫས་དེ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། མ་བཟུང་བ་གཉིས་ལ་དེར་འདུ་ཤེས་པ་དང། གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་ན་བརྐུས་པའི་སྦོམ་པོ་བཞི་ཡིན་པ་འདྲའོ། །རང་གི་རྫས་ལ་མི་ལས་འགྲོ་བ་གཞན་གྱིར་འདུ་ཤེས་ན་བརྐུ་བ་སྦོམ་པོ་སྟེ། གཞུང་ནི། བྱའི་རྐུའི་མིའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་ན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་གཞན་གྱི་རྫས་ལ་མིའི་འགྲོ་བའི་རྫས་སུ་དང། ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་ནའང་སྦོམ་པོ་ཁོ་ནའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱ་བར་བརྐུས་ན་ཕམ་པར་བསྟན་ན་བདག་པོ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་འབའ་ཞིག་གིས་ན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བདག་གིར་ཞེས་ཏེ། སོགས་པ་ནི། བཅིང་བ་དང༌། དྲལ་བ་དང༌། བསྐྱོད་པ་དང། བསད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །འདིར་རྐུ་འམ་ཞེས་པའི་ཡན་ལག་གཉིས་མེད་ཀྱང། མ་བྱིན་པ། རིན་ཐང་ཚང་བ། མིས་བཟུང་བ། དེར་འདུ་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་ན་མངགས་པས་ཀྱང་སྦོམ་པོར་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན། རྫས་ཆུད་གསན་གྱི་སྦོམ་པོ་ལ་རིན་ཐང་ཚད་དགོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་གསལ་ལོ། འདིར་ཊཱིཀྐ་ལས། སྦོམ་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཡན་ལག་ངག་ལས་ཆེས་ཉུང་ན་ཉེས་བྱས་སོ། ཇི་ལྟར་གང་ཡང་རུང་བའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་གང་ཡང་རུང་བར་འདུ་ཤེས་པས་མ་ཤ་ཀ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཉུང་བ་བྲལ་བར་བྱས་ན་ཉེས་བྱས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ་འགྲོ་བ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པས་བྲལ་བར་བྱས་པ་ལ་སྦོམ་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་ཉུང་བས་ཀྱང་ཉེས་བྱས་སོ། དེ་བཞིན་དུ་མི་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ་མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པས་བྲལ་བ་བྱས་ན་ཡང་ཉེས་བྱས་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་རྐུ་སེམས་ཀྱི་ལྟུང་བར་བྱས་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ནི་བྲལ་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ལྟུང་བར་བྱས་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་བཅས་པའམ། ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ནི་ལྟུང་བ་མེད་དེ། བྲལ་བའི་བསམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ནི་བདག་པོ་གཏན་མེད་པ་དང༌། བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་འཁྲུལ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་དེ་ལ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་ཕྱིར་བདག་གིར་བྱེད་འདོད་ཀྱི་རྐུ་སེམས་མེད་ན་རྫས་བྲལ་བར་བྱས་པ་ཙམ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པ་འདྲ་སྟེ་དཔྱད་དེ། གནོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཕྲལ་བ་ལ་སྦོམ་པོར་སྨྲས་ན། སེམས་གཞན་གྱིས་ཕྲལ་བ་ལ་ཅི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྙིང་རྗེ་དང་ཞེས་སོ། ཕམ་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་སྦོམ་པོར་སྨྲས་ན་ཕམ་པ་མ་བྱས་པར་བར་སྐབས་སུ་ཕྱིར་བཟློག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་སྦོམ་པོར་མི་འགྱུར་བར་དོགས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། ཁྱིམ་དེ་ན་བུད་མེད་ནི་མང༌། སྐྱེས་པ་ནི་ཉུང་ངོ་སྔར་སྦྲན་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་མཐའི་སྤྱོར་བ་བྱས་ན་ཕྱིས་རྐུན་པོ་རྣམས་ཕྱིར་བཟློག་པའི་ཕྱིར། ཕྱིར་བཅོས་པ་གཉེན་པོ་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། རྐུན་པོ་དེའི་རྩོམ་པ་དང་པོར་གྱུར་པ་དེ་མ་བྱས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་སྦོམ་པོ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ལ་སྦོམ་པོ་དང༌། སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་སྨྲ་ན། ད་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྫས་ལ་ནོམ་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ཁྲི་ལས་ལྡང་བ་དང། ཤམ་ཐབས་ལ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་སྦོམ་པོའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་དེ་ཉེས་བྱས་དང༌། ནོམ་པ་ནས་གནས་ནས་གནས་སུ་མི་སྦེད་པའི་བར་དུ་སྦོམ་པོའོ། །ནོམ་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་ལ་ཇི་སྲིད་རྐུ་བའི་བསམ་པ་མ་ལོག་པའི་བར་དུ་ནི་སྦོམ་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་དང༌། ཕྱིར་བཟློག་པའི་བསམ་པ་བྱུང་ནས་ཀྱང༌། ནོམ་ན་སྦོམ་པོ་གཞན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་སྨྲ་ན། ཁྲི་ལས་ལྡང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་གཅིག་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལའང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དགེ་སློང་ལམ་དུ་ཞུགས་པས་མཁན་སློབ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གོས་ལག་ཏུ་གཏད་པ་ལ་རྐུ་བར་འདོད་ན་ཁད་ཀྱི་ཁད་ཀྱིས་གོམ་པ་ཕྲི་བའི་གོམ་པ་རེ་རེ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ཉེས་བྱས་ཐ་དད་པ་རེ་རེ་དང༌། གང་ནས་མི་སྣང་བར་འགྲོ་བའི་རྐང་པ་བཏེག་པ་ལ་ནི་སྦོམ་པོ་དང༌། མིག་སྔར་སྣང་བར་མ་གྱུར་པ་ན་རིན་ཐང་བརྩི་བར་བྱ་ཞིང་ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་བདུན་པ་ལྡོག་མཚམས་ཡོད་པ་དང༌། རྫས་ལ་ནོམ་པ། ཡོད་ཅིང་ཆེ་བའི་སྤྲོ་བ་ཤས་ཆེ་བ་དང། རྒྱུ་ཚོགས་ཐ་དད་པས་ཐ་དང་མཚན་ཉིད་པའོ། ཞེས་ལུགས་གསུམ་མོ། །ཁ་ཅིག་དེ་ནི་རང་དགར་ཟད་པས་ཐ་དད་དགོངས་པ་ཅན་ཏེ། དགོངས་གཞི་ནི་གོམས་པ་ཐ་དད་པའོ། །དགོས་པ་ནི་མི་སྔོན་པར་འགྲོ་བའི་གོམས་པ་སྦྱོར་བར་གསུངས་པས་དེའི་སྔ་མ་ཉིད་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་དང། དེའི་སྔ་མ་རྣམས་ལ་ཉེས་པ་མེད་དམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉེས་བྱས་སུ་བསྟན་པའང་ཐ་དད་དུ་མ་བསྟན་ན་དོགས་པ་མི་སྤོང་སྟེ། སྔ་མས་རྒྱུ་བྱས་པའི་ཉེས་བྱས་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་དོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ཐ་དད་དུ་བསྟན་ན་སྤོང་སྟེ། ཉེས་བྱས་སྔ་མ་ཕྱི་མའི་རྒྱུར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་མེད་པས་ཐ་དད་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་བྱེད་པ་ལེགས་སོ། །བྱ་བ་གཅིག་པས་ལྟུང་བ་ཡང་གཅིག་གམ་ཐ་སྙད་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཞེས་ཏེ། སེམས་ཅད་དེའི་གཞི་ལ་རྐུ་བ་དང༌། མཚོན་གྱིས་འདེབས་པ་དང༌། གཟས་པ་དང༌། སྐུར་འདེབས་སོགས་བྱེད་པ་ན་སོ་སོ་ལ་བརྟེན་པའི་དངོས་གཞི་དང་སྦྱོར་བའི་ལྟུང་བ་ཐ་དད་པ་སྟེ། དཔེར་ན། དགེ་སློང་གནས་ནས་སྤོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་གཅིག་གིས་བདག་པོ་མང་པོའི་རྫས་རྐུ་ཞིང༌། རིན་ཐང་ཡང་ཚང་ན་སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལས་ཕམ་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སྦོམ་པོ་ཞེས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལས་རིན་ཐང་མ་ཚང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལས་སྦོམ་པོ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་དགེ་སློང་གིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མདའི་སྦྱོར་བ་གཅིག་གིས་མི་མང་པོ་ལ་འཕངས་ན་སྦོམ་པོ་ཐ་དད་པ་དང༌། ཉེས་བྱས་ནི་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་སོ། །འདི་ལ་སྔ་མ་རྣམས་སྦོམ་པོ་གཅིག་ཏུ་བཤད་པ་ནི་ལྡོག་མཚུངས་ཀྱིས་གཅིག་ལ་དགོངས་ཏེ། མདའ་གཅིག་གི་སྦྱོར་བས་དུ་མ་བསད་པ་ལ་སྦོམ་པོ་ཐ་དད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང། སྦྱོར་དངོས་རྫས་གཅིག་ཅིང་དངོས་གཞི་ཐ་དད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟར་ན་མཚམས་སྦྱོར་གྱི་དོན་སྦྱོར་པ་རིགས་གཅིག་པས་དངོས་གཞིའང་རིགས་གམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་དགོས་ན། དེ་བསལ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། མི་མང་པོ་ལ་མདའ་གཅིག་འཕངས་སྦོམ་པོ། བསད་པ་ལ་བྱེད་ན་ཕམ་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྲོག་ལ་མ་གནོད་པའི་མཚོན་གྱིས་བཏབ་པ་ཙམ་མོ། །སྦྱོར་དངོས་ཀྱིས་ལྟུང་བ་རྫས་གཅིག་ན་རྫས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་མི་སྲིད་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིར་བཅོས་གཅིག་གིས་འདག་པ་ཡང་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་རུང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གཅིག་གིས་སྤོང་བའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྡལ་མཐོང་སྤངས་ཀྱིས་ཕྲ་རྒྱས་བཅུའང་རྫས་གཅིག་ཏུ་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །ཕུར་པ་ཞེས་པ་ནི་རྫས་ལ་ནོམ་ཉུག་སྦོམ་པོར་སྨྲས་པས་འདི་ལའང་སྦོམ་པོར་དགོས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ནས་གཞན་དུ་སྦེད་པར་བྱེད་ན། རྐུས་པ་ཞེས་བྱའོ། ཞེས་སྤྱིར་བཏང་བ་དེའི་དམིགས་བསལ་བྱ་བར་འདོད་ནས་དེ་བྱས་ནས་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་མཐར་ཐུག་གི་རབ་དབྱེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསུངས་སོ། །འདིའི་མཐར་ཐུག་ལ་རྨ་འཚོ་ནི། གནས་སྤགས་ཡིན་གྱི། ཐོབ་བློ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་བཤད་ལས། གནས་སུ་སྤགས་ན་ཞེས་དང༌། འགྲེལ་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀ་ནས་ཀྱང་དེ་ལ་བཤད་ཅིང༌། ཐ་ན་ལྔ་བཅུ་པ་ལས་ཀྱང༌། རང་གི་ཡུལ་ནས་བྱུང་བ་གང། ཞེས་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་སྡོམ་པའི་སྔ་རོལ་ཞེས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། རིམ་པ་ནི་འདི་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པའི་དབྱེ་བས་བྱ་བ་དབྱེའོ། །བྱ་བའི་དབྱེ་བས་ལྟུང་བ་དབྱེའོ། །ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་བོ། ཞེས་དང༌། ཡང་ཐོབ་བློ་དེ་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་བསམ་པ་དང༌། སེམས་པའི་ལས་གང་དུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་མི་འཐད་དེ། གཞུང་དང་འགལ་བ་ནི། འགྲེལ་བ་ལས། མིག་གིས་མ་མཐོང་ན་རྐང་པའི་དྲུང་དུ་འོངས་ཀྱང་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གྲུབ་པའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དང་བསྡུ་བ་དང༌། བཏུའོ་སྙམ་པའི་བློ་ཡོད་ཀྱི། རྐུའོ་སྙམ་པའི་བློ་མེད་ཅེས་འབྱུང་ལ། དེ་གཉིས་སྦྱོར་བ་ལ་བལྟོས་པའི་བློ་མེད་པ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། སྦྱོར་ལྟུང་གསུངས་པ་དང༌། མི་དབང་པ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མཐར་ཐུག་ལ་བལྟོས་པ་ཡིན་ལ། དེའང་བློས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཞུ་བའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འོག་ཏུ་མ་ལྟུང་ན་ཡན་ལག་ལས་འབྲལ་བ་ཙམ་གྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། གྲུབ་པའི་རྣམ་པར་མི་གནས་པས་ཞེས་དང༌། བློ་གྲོས་དུ་མའི་སྐབས་ལས་ཀྱང༌། སོ་སོར་མ་དགོས་པ་ལ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གྲུབ་པ་མེད་པས་ཞེས་པ་དང་འགལ་ལོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གནས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་ཏུ་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་གྱི། ཡན་ལག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་ཆགས་ལ་གནོད་པ་ལ་སོགས་པས་བརྐོའི་ལྟུང་བ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན། ཡན་ལག་མིན་ནོ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་པ། རྒྱུ་མཚན་དེ་གནས་སྤགས་ཐམས་ཅད་ལ་དགོས་པ་དོན་ལ་གྲུབ་བློས་ཁས་བླངས་པའི་ས། ཚིག་ཙམ་ལ་མི་རྩོད་ལ། ཕལ་ཆེ་བ་ལ་ཡོད་པས་ཆོག་ན་དུད་འགྲོ་གཞུག་མ་བརྐུ་བ་ན་མི་སྣང་བར་སོང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕམ་པར་སོང་ཞིང༌། འདོད་ན་འགྲེལ་པ་དང་འགལ་ལོ། །རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཡང་ཡན་ལག་ཡིན་པ་མི་འགལ་ཏེ། རྨ་མ་ཉམས་པ་བཞིན་ནོ། །རིག་པ་དང་འགལ་བ་ནི་གནས་སྤགས་ཀྱི་དོན་རྫས་འདུག་པ་ནས་ཕྲལ་བ་ལ་བྱེད་ན་ས་གཞི་དང༌། ཁང་ཁྱིམ་རྐུ་བ་ལ་མ་ཁྱབ་ལ། རེ་བ་མ་ཆད་པའི་གནས་ནས་ཆད་པའི་གནས་སུ་སྤགས་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱེད་ན་ཐོབ་བློའང་གནས་སྤགས་སུ་འགྱུར་བ་མི་འགལ་ལོ། །གོས་བསླང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཐར་ཐུག་ཐོབ་བློ་ལ་གསུངས་པས་མ་བྱིན་ལེན་པའང་མཚུངས་སོ། །བསམ་པའི་དབྱེ་བ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་དུ་འདོད་ན་གཞུང་འདིའི་མཚམས་སྦྱོར་དང་འགལ་ཞིང་སྐབས་འཚོལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ལས་གཉིསསུ་མ་གཏོགས་ན་སྦྱོར་བ་དང་ཀུན་སློང་དུ་ཁས་བླངས་པ་ལ་གནོད་ཀྱི། མཐར་ཐུག་ཏུ་འདོད་པ་མི་འགལ་ཏེ། བརྫུན་གྱི་མཐར་ཐུག་དོན་གོ་བ་ལ་འཇོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་མཐར་ཐུག་ནི་གྲུབ་བློའམ། ཐོབ་བློ་ཡིན་ལ་དེའང་རང་ལ་གྲུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགོས་སོ། །ཁ་ཅིག་གཞན་ལ་སྐྱེས་ཀྱང་གོ་ཆོད་དེ། གསང་སྔགས་ཀྱི་རྐུ་བའི་སྐབས་སུ་ཟླ་བོས་མཐོང་བ་ལ་ཕམ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་ལམ་རྒྱུས་གོ་བར་བྱས་ནས་རྐུ་བ་ལ་རང་གི་ཐོབ་དགོས་པ་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་ཉེས་པས་གཞན་ལ་གོས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང། ཟླ་བོས་མཐོང་བ་སྦྲན་པ་ལ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་སུན་འབྱིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བསམ་སྦྱོར་མཐུན་པའི་གྲོས་བྱས་བ་ལྟ་བུ་མེད་ན་ཐབ་པ་དགོས་ཏེ། ལམ་རྒྱུས་ཞེས་དང། བློ་གྲོས་དུ་མ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡོད་ན་ནི་རང་ལ་ཐོབ་བློ་མ་སྐྱེས་ཀྱང༌། གྲོགས་ལ་སྐྱེས་ན་ཆོག་པ་འདྲ་སྟེ། གསང་སྔགས་ཀྱི་རྐུ་བའི་སྐབས་སུ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདོད་པ་ཐ་དད་པ་དུ་མ་ལས་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་མཐར་ཐུག་གང་ལ་བྱ་ཞེ་ན། རྩ་བར་རྐུ་བའམ་ཞེས་པ་ནས། དེར་འདུ་ཤེས་བས་ས་ཞེས་པའི་བར་གྱི་ཕམ་པའི་ཡན་ལག་གསུངས་ལ། དེའི་དོན་ཊཱིཀྐར། མ་བྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཙམ་གྱི་ཕམ་པར་འགྱུར་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཐུག་ཡོད་ཚུལ་ནི། མ་བྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་བཞིན་རྐུུ་ན་ཞེས་པ་དང་སྦྱར་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཚིག་འབྲེལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བས་སོ། དེའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་ནི་བརྐུས་པ་ཁོ་ནའོ། དེའི་དོན་ཡང་རྫས་འདི་ནི་རྫས་བདག་མི་དབང་ཞིང༌། ཁོ་བོ་དབང་ངོ་སྙམ་པའི་བློ་སྐྱེས་པའོ། །གལ་ཏེ་མཐར་ཐུག་གི་དུས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལ་བྱེད་ན། ཞུ་བར་བརྐུས་པ་ནའམ་ཞེས་སོགས་མཐར་ཐུག་གི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་གྱི་བློ་དེ་སྐྱེས་ན་ནི་ཁུར་དུ་གྲགས་པ་སོགས་མེད་ཀྱང་མཐར་ཐུག་ཚང་ལ། མ་སྐྱེས་ན་ནི་ཁུར་དུ་གྲགས་པ་སོགས་ཡོད་ཀྱང་མཐར་ཐུག་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། གཞུང་ལས་ཁུར་དུ་གྲགས་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དངོས་པོའི་ས་མཚམས་བསྟན་གྱིས། རང་དབང་བའི་བློ་སྐྱེ་བའི་ས་མཚམས་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་གི་དུས་དེ་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། རྩོད་པ་སྔ་མ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གཞུང་ནས་བཤད་པའི་མཐར་ཐུག་ནི་མ་ངེས་ཀྱང། ཕལ་ཆེ་བས་དེར་བཞག་གོ་ཞེས་ལན་འདེབས་མོད་ཀྱང༌། འདིར་ནི། དང་པོ་ལ་མཚོན་ཁུར་དུ་མ་གྲགས་པའི་སྔོན་དུ་གྲུབ་བློ་སྐྱེ་བ་དང་། གྲགས་པའི་ཚེའང་མི་སྐྱེ་བ་ཡོད་མོད། དེའི་དབང་དུ་མ་བྱས་ཀྱིས། འོན་ཀྱང་གོས་རླུང་གི་གཏོར་བ་ལྟ་བུ་ལེ། ཁོ་བོས་རྫས་འདི་བསྡུས་ཏེ་ཁུར་དུ་བྱེད་ཐུབ་ན་ངེས་པར་ཐོབ་ལ། དེའི་སྔོན་དུ་ནི་མི་ཐོབ་བོ་སྙམ་པའི། ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་རྐུ་བའི་དགེ་སློང་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། འགྲེལ་པར་ཡང༌། སྤྱིར་སྦྱོར་བར་བྱས་པ་དེའི་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བར་བྱ་བར་འདོད་ནས། དེ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁུར་དུ་བྱས་པས་བཟོད་རྐུའོ་སྙམ་པའོ། ཞེས་པ་དང༌། བཏུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཏུས་ཟིན་ནས་གཟོད་རྐུའོ་སྙམ་པའོ་ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། རྩོད་པ་ཕྱི་མའང་མི་འཐད་དེ། ཊཱིཀྐ་ལས། གང་གི་ཚེ་རླུང་གིས་གོས་དག་རྣམ་པར་གཏོར་བར་གྱུར་པའམ། རྫས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་དག་གཏོར་བར་གྱུར་བ་ན། དགེ་སློང་གིས་དེ་དག་ཁུར་དུ་གྲགས་ཏེ། རྐུའོ་སྙམ་པའི་བསམ་པས། དེས་དེ་དག་སྡུད་པར་བྱེད་ན། འདི་ལྟར་མ་ཤ་ཀ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་རིན་ཐང་གི་ཚད་ཀྱིས་གོས་ལ་སོགས་པ་དག་ཁུར་དུ་གྲགས་པའི་སྔ་རོལ་དུ་གནས་ནས་སྤོ་བར་བྱེད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ནའང་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་དེ་ལ་བསྡུའོ་སྙམ་པའི་བློ་ཡོད་ཀྱི་རྐུའོ་སྙམ་པའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཞུང་ནི། འདི་ལྟར་བཙོ་བླག་མཁན་གྱི་གོས་བཏིང་བ་རླུང་གིས་ཁྱེར་ཞིང༌། དགེ་སློང་དེ་ལ་སྦྱོར་བས་ཇི་སྲིད་དུ་ནོམ་པར་མི་བྱེད། ཉུག་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །ནོམ་པར་བྱེད། ཉུག་པར་བྱེད། གོས་དག་སྡུད་པར་བྱེད། བམ་པོར་སྒྲེ་བར་བྱེད་ཅིང༌། ཇི་སྲིད་དུ་གནས་ནས་གནས་སུ་སྦེད་པར་བྱེད་ན་ཞེས་གསུངས་བས་གོས་འཐོར་བ་སྡུད་པ་དང༌། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ཐོགས་པ་གནས་སུ་སྤེད་པར་བྱེད་ན་རྐུས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རིན་ཐང་བརྩི་བར་བྱ་ཞིང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འོག་མར་ཡང་གཞུང་དྲང་ཞིང་དོགས་པ་བཅད་དོ། །དོགས་པ་ནི་ལུང་ལས། ཁུར་དང་ཕུང་པོའི་གསལ་ཁ་མེད་པར་གནས་ནས་གནས་སུ་སྦེད་པར་བྱེད་ན་ཞེས་གསུངས་པ་གོས་ཐོར་བ་སྡུད་པ་དང། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ཐོགས་པའི་ཚེའང་གནས་སྤགས་ཡོད་པས་རིན་ཐང་རྩི་བའི་དུས་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའོ། །དེ་གཅོད་པ་ལ་ཊཱིཀྐར། གནས་ནས་སྤོ་བར་བྱེད་ཀྱང་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་རྐུའོ་སྙམ་པའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཤུགས་ལ་ཕམ་པར་འགྱུར་བའི་དུས་སུ་ནི་རྐུའོ་སྙམ་པའི་བློ་ཡོད་པར་ཁས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བླངས་པས་མཐར་ཐུག་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་པར་གསལ་ཞིང༌། དེ་ཡང་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་མཐར་ཐུག་ལ་ལྟོས་པའི་རྐུ་བའི་བསམ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་ཐོབ་བློ་ལས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། མདོ་དང་པོ་གཉིས་ལས་མཐར་ཐུག་གི་དུས་སུ་རྐུ་བའི་བསམ་པས་དགོས་པར་གསུངས་པ་ནི། གཞན་ལའང་མཚོན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཁྱབ་པའི་ཞེས་པས་གཅད་པར་བྱ་བའི་དོགས་པའི་གཞི་ནི་ལུང་ལས། མཚམས་ལས་འདས་ན་ཞེས་སྨོས་ཀྱི། རྫས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚམས་ཞེས་མི་འབྱུང་བས། རྫས་ཀྱི་ཁྱབ་པའི་མཚམས་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའོ། ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་རོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་པ་ལ་མཚམས་གཉིས་ལས་གསལ་བས་བཅད་པའི་མཚམས་ནི། བརྐོས་པ་དང༌། རྩིག་པ་དང། ཆུ་ཀླུང་གང་གིས་བཅད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་གྲགས་བའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི། རབ་ཏུ་མི་མངོན་པའི་སྤྱད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་ངོ་བོ་བདག་ཉིད་མ་གྲགས་པ་དེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི། ས་ཞག་འདྲ་བར་གྱོང་ཞིང་གྲུགས་པ་ནི་གྱོང་གྲུགས་པའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་རལ་བ་ནི་གས་པའོ། །ཡི་གེར་བྲིས་པ་ནི་བྲིས་པའོ། །ཚོན་ཁ་དོག་གཅིག་ལས་ཁ་དོག་ཐ་དད་ནི་ཁ་དོག་གཞན་ནོ། །སྒོ་གླེགས་དང། རེ་ལྡེ་ལ་སོགས་པ་ནི་བར་མཚམས་སོ། །ཞིང་ལོག་པའི་སྣང་རྒལ་ལ་སོགས་ནི་བར་ཆད་དེ། སྣང་སྒལ་གྱི་ངོས་གཉིས་ནི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ངོས་དེ་གཉིས་ནས་གནས་པའི་ས་གཞིའི་ཆ་གཉིསཀྱི་དབུས་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གནས་པའི་ཕྱིར་མཚམས་སོ། །གལ་ཏེ་བརྐོས་པ་དེ་མུ་དང་ཁ་ད་ཆད་དུ་གང་ན་ཆེད་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་ལ། གལ་ཏེ་མ་གང་སྟེ་དེར་དབྱིག་གུའམ། འབེག་གམ། རེ་ལྡེས་བར་བཅད་པ་ནི་ཕྱོགས་སོ་སོར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ལུས་གཅིག་པས་བར་ཆད་གཅིག་ཡིན་པར་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྲོག་ཆགས་ཞེས་ཏེ། སོགས་པས་ནི་ས་དང༌། སྣས་བར་དུ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་ཏེ། དེས་ན་རྩིབ་མ་ཞེ་གཅིག་གི་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་རྟག་ཏུ་རུང་བ་བཞིན་གྱི་བར་དུ་སྤོས་ན་བརྐུས་པའོ། །ས་ལ་སོགས་པ་རྩྭ་ལ་སོགས་པས་གཡོགས་པ་ལའང༌། ས་ལ་སོགས་པ་དེ་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་ཡིན་གྱི། གཡོགས་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གདིང་བ་ཞེས་སོ། །རྩྭ་དང༌། ནགས་ཚལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་ནི། རྗས་གཞག་པ་བསྐྱོད་པ་ཙམ་ནས་བརྐུས་པ་དང་འདྲ་བར་སྐྱེ་བ་ཡང་གནས་ནས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནས་བརྐུས་པ་ཞེས་བྱའི། རྩ་བ་ནས་བཏོན་པ་ཙམ་གྱི་མ་ཡིན་ཏེ། རིལ་གྱིས་ཁྱེར་ནའོ། །ཤོ་གམ་རང་གི་གནས་ན་འདུག་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བརྐུས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཤོ་གམ་ཞེས་སོ། །ཤོ་གམ་གྱི་གནས་སུ་ཕྱི་ནས་ཕྱིར་བཟློག་གམ། སྐབས་སུ་གཟུར་ཏེ་འགྲོ་བ་ལ་ནི་ཡུལ་ཆོས་དང་སྦྱར་རོ། །མི་ནི་འགྲོ་འོད་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བརྐུས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མི་ལ་ཞེས་སོ། །བཏགས་པ་ཇི་ལྟར་རྐུས་པར་བཞག་ཅེ་ན། དུད་འགྲོ་ཞེས་ཏེ། རི་དྭགས་སྦུབས་སུ་ཆུད་པ་དང༌། ཉ་དོལ་ལ་ཐོགས་པ་ཕྱུང་བ་ལྟ་བུའོ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བརྟོད་པ་ནི། དུད་འགྲོའི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་ཕུར་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཏགས་པའོ། །དེ་ཡང་བདག་པོ་དང། རྫི་བོ་ཕྱི་བཞིན་དུ་འབྲང་ན་དེ་ལས་དང༌། དེ་གཉིས་གཤེད་ན་འདུག་ན་གནས་དེ་ལས་དང། དེ་གཉིས་མེད་ན། ཁྱུ་ལས་མི་སྣང་བ་ན་བརྐུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དུད་འགྲོ་རང་གིས་ངང་གིས་འགྲོ་བའོ། །མཐུས་བཀྲི་དགོས་པའོ། །སྒྲ་ཕྱུང་སྟེ་བརྔ་དགོས་ན་ནི། བག་ཚ་བ་མེད་པའི་ཡུལ་དུ་ནམ་ཕྱིན་ཏམ། དབང་དུ་བྱས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་བརྐུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་ལ་སོགས་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །བསྔགས་པ་ཞེས་པ་ལ། རྐུན་མ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་གཅིག་ཁོ་ན་ཞིག་གིས་གལ་ཏེ་མཐོང་ན་ཡང༌། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། འདི་ལྟར་གཏེར་ལ་ཁོ་ན་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་རྐུ་བ་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་གཞན་སྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པས་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུའི་སྦྱར་བ་གྲོས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་རུང་གཅིག་ལ་གྲུབ་བློ་སྐྱེས་པས་ཆོག་གོ །ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བ་ནི་ཕྱི་བཞིན་འགྲོ་བའོ། ནང་བྱན་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་འབུལ་བའོ། །ནུར་བ་ནི་ཕྱི་ནུར་དུ་འགྲོ་བའོ། །འབྱངས་པ་ནི། རྫས་བདག་གིས་མདུན་ནས་རིང་དུ་ཕྱིར་ནུར་ཏེ་སོང་བའོ། །འབྱམས་པ་ནི། གཤོད་ནས་ཐང་ལ་བྱུང་བ་དང། མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་ནས་ཐེབས་པར་འཇུག་པ་དང༌། གནས་ཁང་ནས་ཁྱིམ་དུ་དང༌། ཡང་ཐོག་ནས་ཡང་ཐོག་གཞན་དུ་འཛེག་པ་དང༌། དེ་དག་ནས་ཟློག་པ་དང། དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོ་ལ་འབབ་པ་དང༌། གཉིས་པ་ལ་འགྲོ་བ་དང༌། བཞི་པ་ལ་འབབ་པ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འཇུག་པ་ནི་གནས་ཁང་དུའོ། །འཛེག་པ་ནི་ཡང་ཐོག་གཞན་དུའོ། །གཞན་གྱི་ཞེས་པ་ནི། དགེ་སློང་གིས་རང་གི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་གཞན་གྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དག་ཏུ་ཆུ་དཀོན་པའི་དུས་སུ་འགོག་པའམ། མོད་པའི་དུས་སུ་གཏོང་བ། རང་དང་གཞན་གྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གྲུབ་པ་དང༌། ཕུང་པར་བྱ་བའི་བསམ་པས་བྱེད་ལ། རྒྱུ་དེས་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་ལས་གྱུར་པའི་སྐྱེད་གྲུབ་པ་མ་གཏོགས་པ། ཆུ་གཏོང་དགོག་ལས་གྱུར་པའི་རང་གཞན་གྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གྲུབ་པ་དང༌། ཕུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྐུས་པའོ། །འོག་གཟུར་ནི༌། འོག་གཟུར་ཡུལ་མིའི་ནང་དུ་གཤགས་འགྱེད་ན་ཞེས་དང༌། སྦྱོར་བ་མ་བཏང་པའི་རྒྱལ་བ་དེ་ནི་ཞེས་སོ། །བསླབ་བྱ་ལ་གཉིས་ལས། ཤོ་གམ་དང་འབྲེལ་བ་ལ་བརྒྱད་དེ། གང་ནས་གཞལ་བའི་གནས། གང་ལས་གཞལ་བའི་རྫས། གང་ལ་གཞལ་བའི་བདག་པོ། །ཆ་ཅི་ཙམ་གཞལ་བ། དེ་ལས་འདས་པའི་ལྟུང་བ། ལྡོག་མཚམས་ལྟུང་མེད། བརྒྱུད་པའི་བསླབ་བྱ། མཚོན་པའི་དོན་ནི། །དང་པོ་ནི། གཞན་ལས་འདས་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པས་ཤོ་གམ་གྱིས་ས་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ཡང་བླངས་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལས་འདས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ས་ཁོ་ནས་ཡིན་པ་དང༌། ཡུལ་ཆས་ཀྱི་གཅོད་ན་གཞལ་གྱིས༌། བསྲུང་ཡང་མི་གཅོད་ན་གཞལ་མི་དགོས་ཏེ། མཉན་ཡོད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་ཤོ་གམ་ནི། །གཉིས་པ་ནི། ཉོ་ཆོང་གི་རྒྱུར་བྱེད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཟོང་ངོ༌། ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཟོང་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀྱང་གཞལ་དགོས་ཏེ། ཕ་མ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གི་དོན་དུ་ཁྱེར་བ་ལ་ཡང་བྱིན་པས་ཞེས་དང། ཁ་ཆར་བཅད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་བའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྡོམ་ཙམ་ལམ་དུ་མི་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཚོ་བའི་སྤྱོད་ལ་ཡང་ཤོ་གམ་གཅོད་པའིཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་སོ་ཞེ་ན། ལམ་དུ་འཇུག་དེ་གོས་དང་བཅས་ཏེ་འཇུག་ན། ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་དང་བཅས་ཏེ་འཇུག་ན་ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་བཅས་ཏེ་ལམ་དུ་འཇུག་པར་མི་བྱའོ། ཞེས་པ་དང་འགལ་ཞིང༌། ཕྱི་མ་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྟགས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས་ཀྱང༌། མཆོད་པ་དང༌། ལམ་བརྒྱགས་དང༌། སྐྱེས་དང༌། ཕ་མའི་དོན་དུ་ཁྱེར་བ་ཤོ་གམ་སྦྱིན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཉོ་ཚོང་གི་རྒྱུར་མི་ཁྱེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤོ་གམ་པས་ཀྱང་ད་ལ་ཟོང་དང་འདྲ་བར་མི་བླང་སྟེ། མ་བྱིན་ལེན་གྱི་སྡིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་གསུངས་པས་འཚོ་བའི་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཤོ་གམ་གཞལ་མི་དགོས་སོ། །ཁ་བསྒྱུར་བ་དང་ཁ་ཚར་གཅོད་པ་སོགས་ནི། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཡུལ་ཆོས་ཀྱི་ཤོ་གམ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཕ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་དོན་དུ་ཁྱེར་བ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཀྱང་འདོད་ན་སྦྱིན་ཞེས་པ་ནི། དབང་ནས་འཇལ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཁ་མཆུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས་ཆོས་བཞིན་དུ་བསྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབས་པ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦེད་པ་དང༌། ཀུན་འགེང་པར་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གཞན་གྱི་དམག་གི་དང༌། རང་གི་དང༌། ཚོང་པ་ནང་གི་འཇིགས་པ་ལས་དང༌། རིགས་ཆོད་དུ་ལེན་པ་དང་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། འདུལ་བ་ལས། ཅི་ཙམ་གཞལ་མ་གསུངས་ཀྱང༌། ཡུལ་ཆོས་དང་སྦྱར་ནས་ཟོང་ལ་ཉི་ཤུ་ཆ་ལེགས་པའོ། །ལྔ་པ་ནི། ཡན་ལག་གཞན་ཚང་ན་ཕམ་པ་དང༌། མ་ཚང་ན་སྦོམ་པོ་སོགས་སོ། །དྲུག་པ་ནི། རྐུ་སེམས་མེད་པའོ། །བདུན་པ་ནི་གཞུང་ལྟར་རོ། །བརྒྱད་པ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་གྲུ་བཙས་འབེབས་པའི་ཚ་དེ་གཞལ་དགོས་པའོ། །ཚིག་གི་དོན་ནི། རྐུ་སེམས་མེད་པ་ཞེས་ཏེ། དགེ་སློང་ལ་ཤོ་གམ་མི་བཅད་པར་མ་གནང་བའི་ཚེ་རྐུ་སེམས་མེད་པས་རང་གི་རྫས་ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་པ་མི་གཞན་གྱི་ལག་ནས་ཤོ་གམ་གྱི་གནས་ནས་འདའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཤོ་གམ་མི་བཅད་པར་གནང་བའི་ཚེ་རྐུ་སེམས་མེད་པས་གཞན་གྱི་རྫས་ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་པ་རང་གི་ཤོ་གམ་གྱི་གནས་ནས་འདའ་བར་བྱེད་པ་ལ་མ་བྱིན་ལེན་དུ་གཏོགས་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། དགེ་སློང་གིས་ཚོད་པའི་འོག་ཏུ་གཏད་བ་ལ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་བར་གསུངས་ཏེ། མི་འགྱུར་ལུགས་ནི། དགེ་སློང་འདི་སྙམ་དུ། ཚོང་པ་འདི་དག་ནི་ཤོ་གམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་ན་རྐུ་སེམས་མེད་པར་རིགས་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། དགེ་སློང་གིས་གཞན་གྱི་ཤོ་གམ་བཟླས་པ་ལ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་བར་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རང་གཞན་གྱི་རྫས་ལ་ཤོ་གམ་གནང་མི་གནང་གི་བྱེ་བྲག་མི་ཤེས་ན་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་གྱི། ཤེས་པ་ན་ནི་ལས་འབྲས་ཁོ་ནའོ། །དེ་རྣམས་ནི། རྐུ་སེམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྡུས་ཏེ། མདོ་དང་པོ་འདིས་རྣམ་འབྱེད་ལས་ལྷུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཚིག་གནང་བ་དེའི་དགོངས་པ་བཤད་དོ། །ད་ནི་ཤོ་གམ་གྱི་གནས་ནས་གཞལ་དགོས་པའི་སྣོད་འདའ་བར་བྱ་བ་ལ་གང་གི་ཤོ་གམ་གཞལ་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་ཞེས་ཏེ། “ཚོང་བ་ལོག་པ་གང་གིས་དགེ་སློང་ལས་ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་ཀྱི། སྣོད་བླངས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་ཤོ་གམ་སྦྱིན་པར་བྱ་ཞིང་དགེ་སློང་གིས་ཀྱང་འདིས་རང་གི་ཤོ་གམ་སྦྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྙམ་པས་རང་གཞན་གྱི་ལག་ཏུ་སྣོད་གཏད་པར་བྱའོ། །ཤོ་གམ་མི་བཅད་པར་གནང་བ་ལ་ཚོང་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་རྫས་ཤོ་གམ་མི་བཅད་པར་གནང་བས། ཚོང་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་ཤོ་གམ་གནང་བའམ། གསུག་བྱིན་པ་ལ་ལོག་པས་མི་བཅད་པར་བྱས་པ་དག་གིས་རང་གི་རྫས་ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་པ་ཟླ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ནི་ཚོང་པས་དགེ་སློང་གི་རྫས་འདའ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་མ་བྱིན་ལེན་དང་འབྲེལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་དེས་ཟླ་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། འོན་ཀྱང་ཚུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཀག་སྟེ། དགེ་སློང་འདི་དག་ནི་སྒྱུ་ཐབས་ཀྱིས་འདའ་བར་བྱེད་པས་ཐབས་ཀྱིས་རྐུའོ་ཞེས་ཁ་ཟེར་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་རོ། ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་པ་ལ། རྒྱང་གྲགས་སུ་སོང་ན་དངོས་གཞིའི་ཉེས་བྱས་རེ་རེ་དང། རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དུ་ནི་སྦྱོར་བའི་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོ་རེ་རེའོ། ཚིག་དེ་ནི་འཕོངས་པའི་དུས་སུ་དམིགས་བསལ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེར་དགེ་འདུན་གྱི་ལ་སོགས་པ་གསེར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་བསྐུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཏགས་ཟིན་པའི་ཆི་བ་ལ་སོགས་ཀྱི་ཁ་ཚར་དང༌། དང་བོ་འཐག་པར་རྩོམ་པའི་སྲོག་ཤིང་གི་སྦུབས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་ཚར་བཅད་པའོ། །གཞན་གྱི་སྤྱོད་པ་ནི་གཞན་གྱི་འཚོ་བའི་ཐབས་སོ། །དེ་བདག་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་འདམ་པོ་མི་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཡིད་གཅུགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ན། འོག་མ་སྟེ། མཛའ་བཤེས་ཐ་མ་ལ་ཡིད་གཅུགས་འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་མི་བྱ་ཞིང༌། འབྲིང་ལ་ཆེན་པོ་མི་བྱའོ། །ཡིད་གཅུགས་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་དག་བ་དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཞེས་ཏེ། སྡུག་པ་ནི་འགྲོགས་བཤེས་སོ། །ཡིད་དུ་འཐད་པ་ནི་སྨོན་འགྲིན་ནོ། །བླ་མ་ནི་མཁན་སློབ་བོ། །སྒྲུབ་པར་འོས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། གཏོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང༌། དྲན་ན་ཡོན་ཏན་དེ་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་བའོ། །སྦྱིན་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པར་འོས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས། ཐོས་པ༌། གཏོང་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟོད་པར་འོས་པ་དང༌། བླངས་ན་དགའ་བ་ནི་བདག་གིས་དེའི་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ལ་སོགས་པ་བླངས་ན་དེ་དགའ་འོ་སྙམ་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་ཡོད་པ་སྟེ། ལྐུག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་ཡིད་གཅུགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བྱ་བ་སྟེ། ཆུང་ངུ༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ལ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་འབྲེལ་པའི་བསླབ་བྱ་ནི། ཆོམ་རྐུན་དག་གིས་འགྲོན་པོ་18བཅོམ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཇིན་པ་དང་བཅས་པའི་དུར་ཁྲོད་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་ཁང་དང༌། སྲོག་ཤིང་གི་དབྱུག་མ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་བཅས་པའི་རྫས་བདག་པོས་གནང་བ་ལས་གཞན་པའི་ཐབས་འདི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་དོ། ཞེས་དང༌། འདི་ནི་ངས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་ཁང་བརྩིགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། ངའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་བདག་གིར་མི་བྱ་བ་སྟེ། བདག་གིས་ཐོབ་པར་མི་བྱའོ། །དགེ་སློང་དང་ཞེས་པ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བར་སྤོང་བ་དང༌། མི་སྤོང་བའི་ལྡོག་པ་ནས་བསྟན་གྱི། མ་བྱིན་ལེན་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི། དེ་དག་འགྲོ་འདོད་ན་བཟུང་བ་ལ་མ་བྱིན་ལེན་དང༌། མི་འདོད་ན་ལྟུང་བ་མེད་དེ། རྫས་རང་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་སྨྲ་བ་ལ་རྫས་མོས་པ་ཙམ་གྱིས་རང་དབང་ན་མི་རྟ་རྐུུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕམ་པ་མི་སྐྱེ་བར་ཐལ་ལོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཞུས་པས་བརྗོད་པ་ལ་དང་པོའི་སྐབས་ནི། ཀ་ཀ་ནི་ཞེས་སོགས་སོ། །རྐུ་བའི་གནས་དང་ཞེས་དང༌། རྣམ་འབྱེད་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། སྔ་མས་ཀརྵ་པ་ཎའི་བཞི་ཆ་ངོས་འཛིན་ལ། འདིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་ཤ་ཀ་དུ་ལ་ཀརྵ་པ་ཎར་བྱེད་པ་ངོས་བཟུང་བའོ། །ཆེ་བ་ཞེས་པ་ནི་རིན་ཐང་གི་ཚད་མེད་པས་དེ་བརྐུས་པ་ལ་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྙམ་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཤ་ཀ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་པའི་སོགས་ཀྱིས་ནི་དྲུག་ནས་གྲངས་མེད་པའི་བར་འཛིན་ནོ། །ཆུང་བ་ཞེས་པ་ལ་སྦོམ་པོའི་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི། མི་དང་འགྲོ་བ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །མཆོད་པའི་དོན་དུ་འདི་ནི་བདག་གི་སྟོན་པའོ། །བདག་གིས་འདི་ལ་བཀུར་སྟི་བྱའོ་སྙམ་དུ་རྐུ་ཉེས་བྱས་སོ། གང་ལ་བལྟས་ནས་གཞན་དུ་དཔེ་འདྲི་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དཔེ་བྲི་བའོ། འདི་དང་སྔ་མ་གཉིས་ལ་རྐུ་སེམས་ཡོད་པར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཐལ་ལོ། །བདག་པོའི་སྐབས་ནི་དེའི་ཞེས་ཏེ་མདོ་གཉིས་སོ། །ཕྱི་མ་ལ་ཁ་ཅིག །མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་དཀོར་བརྐུས་པ་ལ་ཕམ་པ་དང༌། འདས་པ་ལ་སྦོམ་པོའི་ཞེས་རྨ་འཚོ་འདོད་པ་ལ། གཞན་དག་སོ་ཐར་གྱི་འགྲེལ་པ་མགོ་གནོན་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཀོར་བརྐུས་ན་མི་ཕམ་སྟེ། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པས་སྦོམ་པོའོ་ཞེས་དང༌། དེའི་འགྲེལ་ཆུང་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་བའི་ནོར་བརྐུས་པ་ནི། ལྷའི་ནོར་བརྐུས་པ་དང་འདྲའོ། ཞེ་འབྱུང་བ་དང༌། བདག་འཛིན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦོམ་པོའི་ཞེས་ཟེར་མོད་ཀྱི། རྩ་འགྲེལ་མཁན་གྱི་བཞེད་པ་ནི་སྔ་མའོ། །ལྟུང་བའི་ས་ཚིགས་ལ་གསུམ་ལས། སྦོམ་པོ་རང་སྐྱ་བ་ནི། སྙན་པ་ཞེས་སོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག །རིན་ཐང་མ་ཚང་བའི་སྦོམ་པོར་བྱེད་པ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁ་ཅིག་རྫས་ལོགས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པས། ཕམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་མཐར་ཐུག་མ་ཚང་བའི་སྦོམ་པོའོ་ཞེས་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་རྐུ་སེམས་མེད་པས་སྦོམ་པོ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ཞེས་ཟེར་མོད་ཀྱི། ཊཱིཀྐའི་དགོངས་པ་ནི་སྐབས་གཞན་དུ་རྐུ་སེམས་མེད་པ་ལ་ལྟུང་མེད་དུ་གསུངས་ཤིང༌། འདི་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་སྦོམ་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྐུ་སེམས་ཡོད་ལ། དངོས་པོ་མ་ཚང་བ་ལ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་ནི། འདིར་མ་སྨྲས་ཀྱང༌། སྔར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་ཚང་ན་ཡང་ཕམ་པ་མེད་དེ། བརྙན་པའི་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྦོམ་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དངོས་གཞིའི་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་བཞིན་ནོ། ཞེས་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཏན་དུ་དབྲལ་འདོད་མ་ཚང་བས་རྐུ་སེམས་ཀྱིས་ངོ་བོ་མ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་འཐད་པར་སྣང་ངོ༌། །རྟོག་པས་ཀྱང་ངོ༌། ཞེས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག་གཤགས་འགྱེད་པའི་དུས་ན་ཁྱད་གསོད་ཀྱིས་གསོད་པའི་སྒོ་ནས་ཕ་རོལ་གྱི་ཚིག་གི་སྐབས་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལན་འདེབས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་དངོས་གཞི་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་དུས་ཉིད་ན། བསམ་པའི་དབང་གིས་རང་གི་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་སྟེ། འོན་ཀྱང་དེ་ཉེས་པའི་རྣམ་པའི་ཐེ་ཚོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ནི་དངོས་གཞིའི་རྣམ་པར་འགྱུར་གྱི། དངོས་གཞིར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན། འདི་ནི་བདག་གི་ཡིན་སྙམ་པའམ། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའམ། ལྷས་བྱིན་ལ་སོགས་པས་བདག་ལ་བྱིན་ནོ་སྙམ་པའམ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པ་སྟེ། རྟོག་པ་འདི་ནི་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཉེས་པ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དེས་ན་དངོས་གཞིའི་རྣམ་པའོ། །མདོ་འདིའི་ཡུལ་འདི་ལ་འདུ་ཤེས་བཞིན་དུ་ཡིད་གཉིས་ནི་མེད་དེ། གང་ཡང་རུང་བའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱས་ནས། དེ་ལྟའང་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་ཡུལ་གཞན་དུ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །གདམས་ཏེ་ཞེས་པ་ནི། གང་བཟང་ངན་མེད་པ་རྐུའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟར་འདོད་པ་ཡང་གང་གདམས་པ་ལ་དངོས་གཞིའི་རྣམ་པ་སྟེ་སྦོམ་པོའོ། །འདི་ནི་སྐབས་གཞན་དུ་བརྐུ་བའི་ཕྱིར་སྦོམ་པོར་བསྟན་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྦོམ་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། གདམས་ཏེ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཀར་ཡང་རུང༌། མ་བཀར་ཡང་རུང་སྟེ་སྦོམ་པོའོ། །དེས་ན་གདམས་པ་ན་ཡང་སྦོམ་པོ་གཅིག་དང༌། གདམས་ཏེ་བརྐུ་བའི་ཆེད་དུ་ནོམ་པ་ནའང་སྦོམ་པོ་གཞན་གཉིས་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟུང་བའི་ས་ཚིགས་ནི་བརྒྱན་ལ་ཞེས་སོགས་སོ། །བརྣོགས་པ་ནི། མི་སྦྱིན་པར་ཐག་བཅད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་རྐུ་བའམ། འོན་ཏེ་གཏོད་པ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་དེའི་ཚེ་ནི་གནས་ནས་སྤོ་ཞིང་དངོས་པོ་ཚང་ཡང་སྦོམ་པོ་ཡིན་གྱི་ཕམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྐུ་བར་ངེས་པ་མེད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་རོ། ཞེས་གསུངས་སོ། །གདམས་པ་ལ་གཉིས་ལས། བདག་པོས་མི་ཤེས་པར་ཞལ་ཏ་བ་རང་གིས་སྦས་པ་ནི་སྔར་བསྟན་ལ། ཞལ་ཏ་བའི་མངོན་སུམ་དུ་བདག་པོ་རང་གིས་སྦས་པ་ནི། བརྣོགས་པ་ཙམ་གྱི་བརྐུས་པར་མི་རུང་གིས་གནས་ནས་སྤྲོ་བ་ནི་བརྐུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གདམས་པ་ཞེས་སོ། །གཞན་ཉིད་ཅེས་པ་ནི། སྔར་བརྣོགས་པར་བྱེད་ལ། ཕྱིས་བསྙོན་ན་བརྣོགས་པ་དེ། བསྙེན་པས་བར་དུ་ཆོད་པས་བརྣོགས་པ་ནི་སྦྱོར་བ་སྟེ། དངོས་གཞི་རྣམ་པའི་སྦོམ་པོའོ། སྔར་བསྙོན་ནས་ཕྱིས་བརྣོགས་པ་བསྙོན་པ་དེ་ན་བརྣོགས་པས་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་ཉེས་བྱས་མ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་ཤེས་བྱེད་དུ་དྲངས་པའི་གཞུང་ལས་སྦོམ་པོར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་དུ་མའི་སེལ་བ་ནི། སྐྱེས་པ་ཞེས་ཏེ་སྔར་ཆུད་གཟན་པའི་སྤྲོས་པའོ། །མཐར་ཐུག་གི་སྐབས་ནི་ནན་ཁུགས་ཞེས་སོགས་སོ། །ནན་ཁུགས་ནི་མཐུས་རྐུ་བའོ། །དངན་འཐེན་ནི་རྫས་ཁྱེར་བ་མི་སྟེར་བའོ། །འདིར་གཞུང་ནི། བཙུན་པ་བརྐུ་བ་རྣམ་པ་དུ་མཆིས། ཉེ་བར་འཁོར་དྲུག་སྟེ། ནན་ཁུགས་ཀྱིས་བརྐུ་བ་དང༌། སྒྱུ་ཐབས་ཀྱིས་བརྐུ་བ་དང༌། གཏམས་པས་བརྐུ་བ་དང༌། ཕྱིར་བསབ་པས་བརྐུ་བ་དང༌། དངན་འཐེན་གྱི་བརྐུ་བ་དང། ཆོས་བརྐུའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བརྐུ་བ་དྲུག་པོ་དེ་དག་བཀའ་སྩལ་ན། དེ་དག་དུ་ཞིག་གིས་མཐའི་ལྟུང་པར་འགྱུར། ཉེ་བར་འཁོར་ཆོས་རྐུ་བ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐའི་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་བརྐུ་བ་ནི། མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྐུ་སེམས་མེད་པས་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །སྒྱུ་ཐབས་ཀྱིས་བརྐུ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཆོམ་རྐུན་གྱི་ལེན་པ་དང༌། དོར་བྱེད་པའོ། །སྔ་མ་ནི་རྐུ་བ་ཡིན་པ་ལ་དོགས་པ་མེད་དོ། །ཕྱི་མ་ནི་བརྒྱན་ལ་ཞེས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཏམས་པ་རྐུ་བ་ནི། གཏམས་པ་རྣམས་བསྙོན་པ་ནི་སྦྱོར་བའོ། ཞེས་སོ། །ཕྱིར་བསབ་པ་རྐུ་བ་ནི། བརྙས་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་སྔར་འོ། །ནན་ཁུགས་ཀྱིས་རྐུ་བ་ནི། དབང་གིས་གནན་ཞིང་ལེན་པ་ཡིན་པས་རྐུ་བ་མ་ཡིན་པར་དོགས་པ་ཡོད་ལ། དངན་འཐེན་གྱིས་རྐུ་བ་ཡང་མི་སྟེར་བ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། བརྐུས་པ་མ་ཡིན་པར་དོགས་པ་ཡོད་པས། དེ་གཉིས་བསལ་བའི་ཕྱིར་མདོ་འདི་བྱས་སོ། །འདུལ་བྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལ་གསུམ་ལས། དོགས་གཅོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདག་པོ་དང༌། རྐུ་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། སེལ་བ་བསྟན་པ་ནི། བླང་བ་ཞེས་སོགས་སོ། །མཐར་ཐུག་གི་མཚན་ཉིད་ནི། ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་ཞེས་སོ། །ཡན་ལག་དུ་མའི་སེལ་བ་གཉིས་ལས། ལྟུང་བ་མེད་པ་ནི། དེ་བདག་ཉིད་ཅེས་སོ། །སེལ་བ་ལ་ན་སྨད་པ་ནི། སྦོམ་པོ་ནི་ཞེས་སོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་པ་ནི་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱས་པ་དུར་ཁྲོད་འདི་ཐམས་ཅད་བདག་གིའོ། ཞེས་བདག་གིར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་བརྐུས་ན་ནི་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གསོད་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཤེད་མ་ལ་སོགས་པས་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བརྐུས་ན་ནི་སྦོམ་པོར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་རྫས་དེ་དག་ལ་བདག་པོ་ཉིད་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བཀྲེས་པ་ལ་སོགས་པས་འདི་བདག་གིས་ཐོབ་སྙམ་དུ་དེ་ལ་བདག་གིར་བྱ་བའི་བློ་སྐྱེ་བ་སྟེ་གལ་ཏེ། དགེ་སློང་གིས་རྐུ་སེམས་ཀྱིས་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བའོ། ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་སོ། །དེ་འཁོད་ལྡན་ལས། དེ་ལྟར་ཕྱི་མ་ལས་ཀྱང་ཕམ་པ་རིགས་ཏེ། ཤོ་གམ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར། ཞེས་འཆད་དོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཤོ་གམ་སྙམ་དུ་བསྐྱིས་པ་དང་འདྲ་བར་ངེས་པར་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དུར་ཁྲོད་ཀྱི་རྫས་ནི་ཕོངས་ན་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དབང་བ་ནི་མ་ཡིན་པས་མི་མཚུངས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། དེ་ལྟར་ན་འདུལ་བྱེད་དུ་དུར་ཁྲོད་བའི་རྫས་ལན་སྨད་དུ་བསྟན་པ་དོན་མེད་དེ། རྣམ་འབྱེད་དུ། སྐྱེས་པ། བུད་མེད། མ་ནིང་གིས་བཟུང་བ་ཞེས་ཡན་ལག་དང༌། བདག་པོ་མེད་པའི་གཏེར་ལ་སྦོམ་པོའོ། ཞེས་སེལ་བའི་ལྡོག་ནས་བསྟན་པའོ། །དེས་ན་གཡོས་སུ་ཁ་ཟས་དང་འདྲ་བར་རྫས་མི་དམན་སེལ་བར་འཐད་དོ། ཞེས་ཟེར་ཡང་། ཊཱིཀྐའི་ལུགས་ཉིད་འཐད་དོ། །བདག་པོ་མེད་པའི་གཏེར་ཞེས་པ་དང་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། དེའི་དོན་ནི། བདག་པོ་གཏན་མེད་པ་དང། དོན་ལ་དབང་ཡང་བློས་མ་བཟུང་བ་ཙམ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་དེ་ལས་ལྷག་པའི་བརྗོད་བྱ་ཡོད་པས་སོ། །དགེ་སློང་གི་སྐལ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གིས་བླངས་ལ། ངེས་ཀྱང་མི་ཤེས་ན་ཡང་རང་གི་དོན་དུ་ལེན་ན། དེ་གཞི་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་སྐལ་བ་དགེ་སློང་གཞན་གྱིས་བླངས་པ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐལ་བ་གཞན་གྱིས་ལེན་ན་ཡང་ཉས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གིས་བདག་ལ་དགེ་སློང་འགས་ཀྱང་སྐལ་བ་མ་ནོད་པའི་ཕྱིར། ཁོའི་སྐལ་བ་ཁྱེད་ཀྱིས་ལོངས་ཤིག་ཅེས་མ་བཅོལ་ལ། འོན་ཀྱང་མ་བཅོལ་བའི་དགེ་སློང་དེས་བདག་པོར་འགྱུར་པའི་དགེ་སློང་དེའི་མི་དབང་བའི་སྐལ་བ་མཚོན་པས་ན་བདག་པོར་འགྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་གཞི་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གིས་མ་བླངས་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ལ་ཡང་མ་བཅོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་མ་བཅོལ་བར་དགེ་སློང་གིས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་མི་དབང་བ་ལ་དབང་བའི་བློས་བླངས་ན་དེ་ལ་གཞི་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་གཞུང་སྣང་ངོ། །མགྲོན་དུ་མ་བོས་པ་ལ་སྦྱིན་བདག་གིས་ཤེས་པ་དང༌། མ་ཤེས་པ་གཉིས་ཀ་དང༌། ཁ་ཟས་དང་ཡོན་བཟང་པོ་ཐེབས་པ་གཉིས་ཀ་ལའང་ཉེས་བྱས་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ཕམ་པ་དང་སྦོམ་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡ་རབས་ཀྱི་ཚུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་བྱིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྐུ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚང་མི་གཞིག་པ་ནི། དགེ་སློང་གི་གནས་སུ་ན་སྒོ་ང་མེད་པར་གཞིག་པར་བྱ་བ། །གནས་གཞན་དུ་ནི་དེ་ཡང་མི་གཞིག་གོ །གནད་ལ་སྒྲེ་བ་ནི་གཡོག་པོ་དང༌། གྱ་གྱུའི་རྣམ་པས་གནོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་སུ་ལ་ཡང་མི་བྱའོ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ཡང་འདི་ཡོད་དེ་གནད་ལ་སྒྲེ་བས་གཏོང་བ་དང།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱིན་དུ་འཇུག་ན་བརྐུས་པར་འགྱུར་བའོ། ། ༈ གསོད་པའི་ཕམ་པ་ལ་བཞི་ལས། རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པའི་བསླབ་བྱ་ལ་གསུམ་ལས། ཆོས་བཤད་པ་དང་འབྲེལ་བ་ནི། ནད་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། མིན་པ་དང༌། གཉིས་ཀ་ལ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་གང་གིས་འཆི་བའི་བསམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ནི་འདི་ཤི་ན་སྙམ་པའི་བསམ་པའི་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཉེས་བྱས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་དེའི་ཚེ་སྦོམ་པོའོ། །གཡོག་བསྐོ་བ་དང་འབྲེལ་བ་ནི། ནད་གཡོག་མི་ཤེས་པ་གླེན་པ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་འདི་འཆི་བ་ལ་དགྲ་བོས་གནས་པར་བྱ་སྟེ། རང་ཉིད་འཆི་བར་འདོད་ན་ཡལ་བར་མི་འདོར་རོ། གྲོགས་ཀྱང་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་མ་སྨྲས་པར་རོ། གནས་ཀྱང་ནད་གཡོག་མཛངས་པ་བཞག་པའི་གནས་ཡོད་ནའོ། །བསམ་ངན་བཟློག་པ་དང་འབྲེལ་བ་ནི་རྫས་ཀྱིས་ཞེས་སོ། །བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མངལ་ན་གནས་པ་བླུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བས་བྱར་མི་རུང་བ་ཐམས་ཅད་དུས་གསུམ་དང་འབྲེལ་བར་བླུགས་པ་ལ་ཡིད་རང་བར་མི་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ངག་གི་མཚོན་བྱེད་དོ། ལྟུང་བ་རྣམ་དག་ལ་གཞིའི་ཡན་ལག་ནི་མི་དང༌། གཞན་ཡིན་པ་གཉིས་སོ། །ཚིག་གི་དོན་ལ་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་པ་ནི། སྲོག་ཅེས་སོགས་སོ། །རྒྱས་བཤད་ལ་གཉིས་ལས། དངོས་གཞིའོ། །དེ་ལ་གསུམ་ལས་སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བ་ནི། བྱེ་བྲག་ཅེས་ཏེ། རྗས་སུ་སྦྱོར་བ་ནི། ཆོས་ལ་སོགས་པས་ཏེ། ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལ། མ་རྣམ་འབྱེད་ལས། རི་མོ་འདྲེན་པ་ཡི་དང། ཡམ་སྲེག་ཤིང་གི་སྣམ་སྦྱར་འཚེམ་པ་ཡི་དང། ཏིལ་དང༌། ཡུངས་ཀར་གྱི་དང༌། འོ་མ་དང༌། ཞོའི་སྦྱོར་བའོ། ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི། སྦྱོར་བ་སྔ་མའི་གཞི་དེས། དེའི་ཚེའམ་གཞན་གྱི་ཚེའོ། །སེལ་བ་གཉིས་ལས། བསམ་པའི་སེལ་བའོ། །དེ་གཉིས་ལས། རྒྱུའི་སེལ་བ་ནི་འདུ་བ་ཞེས་སོ། ངོ་བོའི་སེལ་བ་ནི། རྐུ་ཞེས་ཏེ་མ་བསམ་པ་ཅིག་ཤོས་ཤི་ན་སྒོམ་པོ་སྟེ། གནོད་པ་བྱས་པར་ངེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་ཅིག་ཤོས་ཤི་ན་ཕམ་པའོ། །གསད་པར་བྱེད་པ་གསོད་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་དང་དུ་ལེན་ན་སྦོམ་པོའོ། །འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་ནི། གཞན་གྱིས་གནང་བ་གསོལ་བ་དང་དུ་ལེན་པའི་གཞི་དེ་ལས་འཇུག་པའོ། །འདི་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་པ་གཉིས་མི་ཟློག་པ་ལ་ཁ་ཅིག་སྔ་མ་ཁྱབ་ཆེ་ཞིང༌། འདི་སྲོག་གཅོད་འབའ་ཞིག་ཡིན་པས་ཞེས་དང༌། ཡང་ན་འདི་བསད་སེམས་ཀྱིས་དང་དུ་བླངས་པའོ། །ཟེར་མོད་ཀྱི། ཊཱིཀྐ་ལས། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་དུ་ལེན་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་འཇུག་པ་ན་ལུས་འགྱུར་བ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེ་ལ། དག་གིས་འགྱུར་བ་ཁོ་བོ་ནི་འགོག་པར་མི་བྱེད་ལ་བསྐུལ་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཁྱོད་ཉིད་ཤེས་སོ། ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་སྦོམ་པོར་བཞག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུར་བྱའོ། །ཊཱིཀྐར། འདིར་གཞུང་ནི་གཞན་ལས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཉེ་སྡེའི་དབང་དུ་མཛད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ཞེས་པ་ལ། བསད་སེམས་དང་བཅས་པའི་དང་དུ་ལེན་པའི་ས་གཞན་བསད་སེམས་མེད་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་སྡེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་གསུངས་པ་སྔ་མ་ནི་དང་དུ་མ་བླངས་པར་ཡི་རང་ཙམ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་དང་དུ་བླངས་པ་ཡིན་པར་འབྱུང་བས་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་ཁ་ཅིག་ལས་ཞེས་དང༌། ཕྱི་མ་གཞན་ལས་ཞེས་གསུངས་པས་ཉེ་སྡེའི་དབང་དུ་མཛད་པར་འདྲ་ཡང༌། གཞུང་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཡོད་པར་བསམ་མོ། །གཞིའི་སེལ་བ་ལ་སྤྲུལ་པ་བསད་པ་ལ་ཡང་སྦོམ་པོའོ། །དེ་ཡང་མི་ལས་གཞན་པའི་འགྲོ་བ་པ་དང༌། དུད་འགྲོ་མ་ཡིན་པའོ། །སྤྲུལ་པ་ལ་གཉིསལས། འདིར་ནི་སྲོག་ཆགས་སུ་གྱུར་པ་བཟུང་གི །སྲོག་ཆགས་མ་ཡིན་པ་མི་བཟུང་སྟེ། དེ་ལ་སྲོག་བཅད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདིར་ནི་སྲོག་བཅད་པའི་ལྟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་པའི་ཕྱིན་ཞེས་པ་ནི། སྤྲུལ་གཉིས་བཤད་པའི་ཕྱི་མ་སྲོག་ཆགས་སུ་མ་གྱུར་པའོ། །བསླབ་པར་བྱ་བ་བཞི་ལས། ནད་པ་ལ་སྨན་སྦྱིན་པ་དང༌། འབྲེལ་བ་ཞར་བྱུང་དང༌། བཅས་པ་ནི། དྲི་བར་བྱ་བ་ཞེས་སོ། གསོལ་བ་ལ་མཁས་པས་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པའི་ནད་གཡོག་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པས། འདི་ནི་མཁས་པ་ལ་བཀག་གོ །ལག་གི་ལས་དང་འབྲེལ་བ་ནི། ཁུར་ཞེས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པས་འགྱུར་བས་སོ། དེའི་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་ནི། གལ་ཏེ་མེ་ཤོར་བ་ལ་སོགས་པའམ། ལ་སོགས་པའི་ལས་སུ་བསྐོས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་གྱིས་ན་ཁྱིམ་དག་མངོ་མོད་ནས་འཛིན་ཅིང་བཏུབ་བ་ཉིད་ལ་གཅིག་པར་འདེགས་པར་སྐད་སྦྱར་ཏེ། འདེགས་པའི་གྲོགས་བྱས་ཏེ། དེ་ཡང་སྐད་སྦྱར་ཡང་འདེགས་མ་ནུས་ནའོ། །འདི་ལ་བྱའོ་ཞེས་པའི་བྱེད་ཚིག་རྒྱ་དཔེ་ལ་ཐོག་མར་ཡོད་པས་ཅི་དགར་བསྟན་པའོ། སོ་ཕག་མི་འཕང་བ་ནི། ལག་གི་ལས་དག་བྱེད་པ་ལ་བསྟན་ཡང། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་རིགས་པས་སྦྱར་བའོ། །རྐུན་པོ་དང་འབྲེལ་བ་ནི། རྐུན་པོ་ཞེས་ཏེ། འདི་ལའང་བྱེད་ཚིག་སྔར་ལྟར་ཡོད་དོ། །རྫི་ཕྱོགས་ཞེས་པ་ནི། རྡུལ་དང་ཐལ་བས་ཕོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་མདོ་སྔ་མའི་སོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པས་འདི་དོན་མེད་དོ། །འུར་རྡོ་བཅད་བར་བསྟན་པས་རྐུན་པོ་སྤ་བཀོང་བའི་ཕྱིར་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུག་སྟེ། མ་ཕོག་པར་འཕང་བ་ནི་མ་བསྟན་ཡང་དོན་གྱིས་ཐོབ་བོ། །དགེ་སློང་དང་ངལ་བའི་ཚིག་གཉིས་སྨོས་པ་ནི། དེ་གཉིས་མ་ཡིན་པ་ཕུལ་བ་ལ་ཡང་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོའོ། །དགེ་སློང་ངལ་བ་དེའི་གྲོགས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། ཆོས་འདི་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །གྲོགས་ཇི་ལྟ་བུ་བྱ་བ་ནི། ངལ་བསོར་ཞེས་སོགས་སོ། །བྱུག་རིས་བཞག་པ་ནི། ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་བཀོད་པར་ཆུས་བྱུགས་ཏེ། རེའུ་ཆུང་ངུས་བྲིས་པའོ། ཕྲན་ཚེགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ནི་མིའི་ཞེས་སོགས་སོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་བསད་པའི་བསམ་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགོས་ཟེར་བ་ནི་མི་རིགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་གཞན་ནས་གསོད་པའི་ཕམ་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་དང་ཟློས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ལག་པ་བཅད་པ་ཙམ་གྱིས་བསབ་ལས་ཞུགས་པའོ། །འདི་དང་འདུལ་བྱེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་མང་པོ་ཞིག་སྔ་མ་རྣམས་ལྟུང་བ་རྣམ་གཞག་གི་ཀུན་སློང་མེད་པས་བཏགས་པ་བར་འདོད་པ་ནི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །ནགས་མེས་གཏོང་བ་གསུམ་སྟེ། སྲོག་ཆགས་ཡོད་པར་ཤེས་པའི་དང༌། དོགས་པའི་དང༌། མེད་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དང་པོ་ལ་མང་ཉུང་གཉིས་ལས། སྲོག་ཆགས་ཡོད་པ་བསད་པར་མ་བསམས་ཀྱང༌། སྔར་སྲོག་ཆགས་མང་པོ་ཡོད་པའི་བསམ་པས་མེ་བཏང་ན་སྦོམ་པོ་སྟེ། སྲོག་ཆགས་དུ་མའི་ཡུལ་ལ་མི་བལྟོས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་ཆགས་ཉུང་དུ་ཡོད་པའི་བློས་མེ་གཏོང་བ་ནི་ཉེས་བྱས་སོ། །དོགས་པའི་ཕྱོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། འདི་དག་ནི་མི་ལ་སོགས་པ་གཞན་བསད་པའི་བསམ་པ་མེད་པས་ལྟུང་བ་གཞན་ཏེ་བསམ་པ་དེ་ཡོད་ན་ནི་གཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། མི་དང༌། དུང་འགྲོ་དང༌། འགྲོ་བ་གཞན་བསད་ན་ཕམ་པ་དང༌། ལྟུང་བྱེད་དང་སྦོམ་པོའོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པར་གསུངས་ཏེ། འདིར་གཏོགས་ཀྱི་ཡིན་ནམ་སྙམ་མོ། །ཞུ་བས་བརྗོད་པ་ནི། སྟོན་པ་ཞེས་སོགས་ཏེ། དགེ་སློང་གིས་བསད་པའིབསམ་པས་གསོད་བྱེད་ལ་འདིར་འགྲོའོ། །དེར་སོང་ངོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་གསང་བྱ་སྟོན་ན། བསང་པའི་ཕྱིར་བསྒོ་བ་བྱས་པ་ཡིན་པས་ཕམ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྟོན་པ་ནི་བསྒོ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསད་སེམས་ཞུགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་བསམ་པ་གཞན་ཡང་ཞར་ལ་སྟོན་ཅིང༌། བསང་ན་སྦོམ་པོ་སྟེ། མ་དང་མངལ་ན་གནས་པ་གཉིས་ནི། འདིའི་དཔེའམ་མཚོན་བྱེད་དོ། །སེམས་གྱུར་པ་ཞེས་པ་ནི། བསད་སེམས་མ་བཞག་པར་གཞན་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཤེས་བཞིན་ལ་མ་ཡིན་པ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསད་པ་ལ་སོགས་པར་ཆེད་དུ་མ་བསམས་པར་གྲུབ་པ་ནི། བཞད་གང་གྱིས་མཚོན་འཕངས་པས་ཤི་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་མཚོན་འཕངས་པ་ཁོ་ན་ལས་ཉེས་བྱས་ཡོད་ཀྱི། ཤི་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་རབས་ཞེས་པ་ནི། གསད་བྱ་གསོད་བྱེད་དང་མཉམ་དུའམ། ཕྱི་མའི་རྟིང་ལ་ཤི་བ་ལ་དངོས་གཞིར་མི་འགྱུར་བའོ། །འདུས་བྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ནི་སྦོམ་པོ་ཞེས་སོགས་སོ། འདི་དག་ལ་ལུང་དུ་སྦྱོར་བ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཤི་བ་ཁོ་ན་བྱུང་ཡང༌། སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་ནི། བསད་པའི་བསམ་པ་མ་བྱུང་བར་ཉོན་མོངས་པ་འབའ་ཞིག་གི་བསམ་པས་དེ་སྐད་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་ཁྲོ་བ་ལྡན་པ་དཔྱད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་སྦོམ་པོ་གཞན་ནོ། །ཡངས་པ་ཞེས་པ་ནི། བདག་ཉིད་གསོད་ན་ཞེས་པའི་སྤྲོས་པའོ། བསླབ་བྱ་ལ་གཉིས་ལས། ནད་པ་དང་འབྲེལ་བ་ནི། ནད་པ་ཞེས་ཏེ། འཆི་བ་ཚོགས་ཆས་ཞེས་པ་དང་མི་ཟློག་པ་ནི། སྔར་ནི་ནད་གཡོག་ཉིད་ལ་བཀག་ལ། འདིར་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འང་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལག་གི་ལས་བྱེད་པའི་ཞལ་ཏ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱ་བ་དེ་ཤེས་བཞིན་དུ་བྱའོ། །འདི་སྤྱི་ལ་ཡིན་ཡང་བལྟས་པ་ཞེས་པ་ནི། བྱ་བྱེད་མང་བས་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་དཀའ་བས་ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །ལག་གིས་ལས་དང་འབྲེལ་བ་ནི། ཤེས་བཞིན་ཁོ་ན་ལ་གནས་པས་ཅི་ནས་མི་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་འགྱུར་པ་དེ་ལྟར་ལེགས་པར་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། རྡོ་བ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དྲིལ་བར་བྱའོ། །དགེ་སློང་མ་བསླབ་པ་གཞན་གྱིས་ཕྱིར་བསླབ་པ་ལ་སྦྱར་བར་མི་བྱ་སྟེ། མཚོན་གྱི་ལས་ལ་སོགས་པས་གཞན་ལ་གནོད་པ་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཁས་པས་བསླབ་པ་ལ་སྦྱར་བར་མི་བྱའོ། །ཁྱི་འཚོད་པ་དགག་དར་བྱེད་པའོ། །ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། སྨྲ་བའི་ཕམ་པ་ལ་གསུམ་ལས། རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པའི་སྤྱིའི་དོན་ལ། གོ་བྱའི་ཡུལ་ནི། ཐ་སྙད་ལྔ་དང་ལྡན་པ། ལུས་ཐ་མལ་པ། བདག་ལས་ཐ་དད་པ་གསུམ་མོ། །གོ་བར་བྱ་བ་ནི༌། མིའི་ཆོས་བླ་མའི་ལམ་གཉིས་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ་དང༌། ད་ལྟ་བདག་ལ་མི་ལྡན་པའོ། །ཚིག་གི་དོན་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་པ་ནི། འདུ་ཤེས་ཞེས་སོགས་སོ། །རྒྱས་བཤད་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་གཞི་དང༌། སེལ་བ་ལ་ན་སྨད་པ་ཞར་བྱུང་དང་བཅས་པའོ། དང་པོ་ལ་གསུམ་ལས༌། དང་པོ་ནི། འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་སྨྲས་པའོ། །དེ་ལ་གཉིས་ལས་དངོས་གཞིའི་ལྟུང་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་མིའི་ཆོས་བླ་མ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ནི། མཐོང་ངོ་ཞེས་སོགས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་གཏམ་འདྲེ་བར་བྱེད་སོགས་སྦྱར་རོ། །ཅི་མཐོང་ངོ་ཞེས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཚིག་ལས་ཕམ་པར་འགྱུར་རམ། འོན་ཀྱང་ཟླ་བ་བཅུ་གཅིག་ལ་བལྟོས་ནས་ཡིན་བལྟོས་པ་ལ་ཡང་ཟླ་ལྷག་གང་རུང་བའམ། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ལྷ་དང་ཞེས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ལྷའི་མིག་མི་ཆོས་བླ་མ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དེ་དང་མཐོང་བ་ལོག་པའི་སྒོ་ནས་བདག་ཉིད་མི་ཆོས་བླ་མ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ནོ། །ལྷ་ནི་བརྒྱ་བྱེིན་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཀླུ་ནི་དུང་སྐྱོང་ལ་སོགས་པའི་ཀླུ་ཕྲ་མོ་རྣམས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་དུ་གཏོགས་པའི་རི་རབ་བྱད་ན་གནས་པ་དང༌། དྲི་ཟ་ནི་ལྷའི་ཕྱོགས་གཅིག་གླུ་གླིང་ལ་དགའ་ཞིང༌། མགྲིན་པ་བདེ་བ་ཟས་སུ་དྲི་ཟ་བ། མིའམ་ཅི་ནི། དུད་འགྲོའི་ཕྱོགས་གཅིག་འཕྲོག་མལ་སོགས་པ་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཀླུ་ཆེན་པོ་རྣམས། ཡི་དྭགས་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་རྐང་པའི་སོར་མོ་ཕྱིར་ལྟ་བ་དང༌། ཤ་ཟ་ནི། ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཟས་སུ་ཤ་ཟ་བ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་དང༌། གྲུལ་བུམ་ནི། ཡན་ལག་གི་འབྲས་བུ་བུམ་པ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་བུམ་སྣ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལས་སྲུལ་པོ་ནི། ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་མིའི་སྲོག་འཕྲོག་པ་ཁ་སྣ་བྲང་ལ་དོད་པ་ཡིན་པར། གཞི་འགྲེལ་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །སེལ་བ་ནི། སྦོམ་པོ་ཞེས་ཏེ། མཐོང་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོགས་བཅུའི་ཟླར་སྦྱར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྨྲ་བ་ལ་གཉིས་ལས། དངོས་གཞི་ནི། མི་རྟག་པ་ཞེས་སོགས་སོ། །སེལ་བ་ནི་སྦོམ་པོ་ཞེས་ཏེ། ཞི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། དེ་ལ་གཉིས་ལས། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཚད་མེད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྒོམ་བྱུང་མི་ལྕོགས་མེད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ལ་ནི་ཕམ་པ་ཡིན་པས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་སྟེ། འདོད་པའི་ཐོས་བསམ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་གནོད་པའི་མི་གནོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའོ། །དེའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྨྲ་བ་ནི། དེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཏེ། ཁྱབ་པ་སྤྱིར་བརྗོད་ནས་རྒྱུ་མཚན་རང་ལ་སྦྱོར་བའོ། །སེལ་བ་ལ་ན་སྨད་པ་ནི། ད་ཡོད་དོ་ཞེས་པའོ། །བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི་མ་བསམ་པར་ཞེས་སོ། །ཞུ་བས་བརྗོད་པ་ལ་གཉིས་ལས། བླ་མ་ཞེས་སོགས། འདི་ལ་ཊཱིཀྐར་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ལ་གསུངས་པ་ལ་ཟག་བཅས་ལས་ཉམས་སྲིད་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ནའོ། ཞེས་ཟེར་ཏེ་བརྟག་གོ །གལ་ཏེ་མ་ཐོབ་ལས་ཉམས་པ་ལ་བསམ་ཞིང་སྨྲ་ན་ཡོན་ཏན་དུ་ཡིད་ཆེས་འདོད་སྤོང་ན་གཞོགས་ཀྱི་སྦོམ་པོ་དང༌། བསམ་པ་དངོས་ཡིན་ན་ཉེས་མེད་དོ། །སེལ་བ་ནི་བླ་མ་ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །འདུལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ་གཉིས་ལས། ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་ལ་དང་དུ་ལེན་པ་ནི། སྦོམ་པོ་ནི། ཞེས་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་མཆོག་འོས་པ་དང༌། བྲམ་ཟེ་སྡིག་པའི་ཆོས་བསལ་བ་སོགས་ལ་འགོར་བཙུན་པ་ནི་ཞེས་དང༌། མཇུག་ཏུ་ཅང་མི་སྨྲ་བ་སོགས་སྦྱར་རོ། །ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ནི། མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་བསྒོམ་པས་སོ། །སྦས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་སྐྱེས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་བསྲུངས་པ་ནི་དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དག་གིས་སོ། །ཤིན་ཏུ་བསྒོམ་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །དང་དུ་ལེན་པ་ནི་གཉིས་ལས་ཚིག་གིས་ནི་ཕམ་པར་འགྱུར་བས་ཅང་མི་སྨྲ་བས་སོ། །དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་དེའི་དོན་གོ་ན་སྦོམ་པོ་དང༌། མ་གོ་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །རིག་བྱེད་དུ་ཐོན་པ་དགོས་པར་འོད་ལྡན་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །བསྙེན་བཀུར་བསྔགས་པ་དང་དུ་ལེན་པ་ནི་བཙུན་པ་ཞེས་སོ། །ལོང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིན་ལེན་གྱིས་ཤིག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་ནི། ཅང་མི་སྨྲ་བར་བསོད་སྙོམས་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། “སྡེ་ཚན་གཉིས་པ། ལྟུང་བའི་ལྷག་མ་དགེ་འདུན་གྱིས་གསོ་བར་བྱས་གསོ་བར་བྱས་པས་ན་དགེ་འདུན་ལྷག་མའི་སྡེ་ལ་གསུམ་ལས། འདོད་པ་ལས་གྱུར་པ་ལ་གཉིས་ལས། ནང་སེམས་ཅན་ལ་ཆགས་པའི་འདོད་པ་ལས་གྱུར་པ་རང་གི་ས་བོན་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་འབྱིན་པའི་ལྷག་མ་ནི། རྨི་ལམ་ནི། གཉིད་ལོག་པའི་སེམས། དེའི་ཡུལ་བུད་མེད་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། དེ་རྫས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སུ་ཡོད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལས་འདས་པས། མེད་པ་དང་འདྲ་བའི་རྨི་ལམ། དེའི་འབྲས་བུ་ལུས་ངག་གི་འགྱུར་བ་དང༌། ཁུ་བ་འབྱིན་པ་སོགས་ནི་མ་བྱས་པ་དེ་ཉིད་དོ། །གང་བྱས་ན་འབྱིན་པའི་ལྷག་མ་བཞི་འགྱུར་ཞེ་ན། ཕྱུང་ནའོ། །ཀུན་སློང་ནི་འབྱིན་པ་དེར་འདུན་པས་ཡིན་གྱི། རྒྱུག་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཕྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་གང་ཕྱུང་ན་ནི། ཁུ་བ་དང༌། རང་གི་དང༌། དང་པོའི་གནས་ན་གནས་པ་དེ་གསུམ་མོ། །བདེ་བ་སོགས་ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ལྟུང་བར་བྱེ་བྲག་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་འཛིན་པ་ནི། ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཙམ་གྱིས་མ་ཡིན་གྱིས་རེག་པ་དང༌། དེ་ཡང་ཕྲད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་དྲུད་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྩལ་བས་སོ། །གང་ལ་རེག་པའི་གཞི་ནི་ལ་སོགས་པའི་བརྩལ་བས་སོ། །གང་ལ་རེག་པའི་གཞི་ནི་བརླའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་གྱི། ཡན་ལག་གི་རྣམ་པ་ཕོའི་དབང་པོ་ལའོ། །རེག་བྱེད་ནི་ནང་གི་ཏང་དང༌། གཞན་གྱི་ལག་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཀྱང་ངོ། །དེ་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་ཤི་བའི་ལུས་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ། མ་ཡིན་པ་གོས་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ལས། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་སྟེ་ལག་པ་སོགས་བཅད་ནའོ། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་བགྲང་བ་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྲིད་པས་དེ་ལས་གར་བའི་ཕྱིར། རང་གི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། ཡན་ལག་གང་ཡང་རུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་རང་གིས་རྣམ་པ་ལས་མ་ཉམས་པས་རེག་སྟེ་ཕྱུང་ན། ལྷག་མར་འགྱུར་གྱི་ལག་པ་ཁ་ནས་རེག་སྟེ་ཕྱུང་བར་མ་ཟད་དོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་ཉམས་པས་ཕྱུང་པ་ནི་སྦོམ་པོ་སྟེ། ཤའི་དུམ་བུས་ནི་སྦོམ་པོའོ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ། །དེའི་རྣམ་པར་གནས་པ། ཕམ་པ་སྐྱེད་ནུས་པ་རྨའི་སྒོ་ལས་གནས་པ་སྟེ། གསུམ་པ་ནི། གང་གི་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་སྟེ། བར་པ་ནི་ལག་པ་ལྟ་བུ་ལ་རྩོལ་ན་མཁྲིག་མ་མན་ཆད་ཚང་བ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བརྩལ་བས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་འཆང་བས་བཅངས་པའི་བརྩལ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དེ། རིལ་གྱིས་སོ་ཞེས་སོ། །དེ་གཉིས་སུ་མ་ཟད། བདེ་བ་ཉམས་མྱོང་ཤེས་ཆེན་པོ་མེད་ཀྱང་ལྷག་པར་འགྱུར་པ་ནི། བྱེ་བྲག་སོགས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དང་པོར་སྤྲད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁུ་བ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་འཐོན་ཀའི་བདེ་བའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཁུ་བ་ཕྱུང་ནས་དེའི་མོད་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གདུངས་པ་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བའོ། །དང་པོ་འདིར་ཉམས་སུ་མྱང་བ་མི་སྲིད་པས་དེ་དང་འདྲ་བ་ལ་དོགས་པ་བཅད་པའོ། །འདིར་ཡན་ལག་བཅུར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱུང་བ། དེར་འདུན་པ། རང་གི་ཁུ་བ། དང་པོ། །རེག་པ། ཡན་ལག་གི་རྣམ་པ། ཕྱི་རོལ། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ། དེའི་རྣམ་པར་གནས་བའོ། །དེ་ལས་གང་རུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཅིག་མ་ཚང་ན་ནི་སྦོམ་པོའོ། །སྤུབས་སུ་ཞེས་ཏེ་དང་པོའི་དོན་ནོ་ཤུགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ལུས་ཀྱི་བརྩལ་བ་བཏང་ན་སྟེ། རེག་ཅིང་བརྩལ་བ་མ་ཆད་པའི་སེལ་བའོ། །གར་བྱེད་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་ནི་རག་ཅིང་བརྩལ་བའི་སེལ་བའོ། །ཕྱོགས་གཞན་དུ་ནི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པའི་སེལ་བའོ། །རྒྱུན་ལས་དང༌། རྫི་ཕྱོགས་དང༌། མངོན་པར་གསུམ་ནི་ཕྱི་རོལ་སོགས་ཀྱིས་རེག་ཅིང་བརྩལ་བའི་སེལ་བའོ། །མངོན་པར་ནི་སྔར་བཤད་པའི་གསུམ་གྱི་དང་པོའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །དེས་གཞན་གཉིས་ཀྱང་མཚོན་པ་སྟེ། འདིར་ནི་དེ་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཡིད་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་བཏགས་ནས་འབྱིན་པའོ། །སྦུབས་སུ་ནི་དང་པོའི་སེལ་བའོ། །ཆགས་པའི་སེམས་ལ་དབྱུང་འདོད་ཀྱི་ཆགས་སེམས་ཞེས་རྣམ་འབྱེད་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །གཞལ་བའི་གཞི་ནི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པར་མ་སྨོས་ཀྱང་འགྲུབ་བོ། །ཆགས་སེམས་ཀྱིས་ལྟ་ནའོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། དེར་ཕྲ་མོ་ཟེར་རོ། །རྒྱུན་ལ་ཡང་ཆགས་སེམས་སྦྱར་རོ། །གཡན་པ་འཕྲུག་པ་ནི། ཁྱི་རྡོ་དང༌། འབྲུམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་པའོ། །རེག་བྱ་མ་ཡིན་པ་མྱོང་ནས་ཁུ་བ་བྱུང་བ་ལ། བབ་ཅོལ་དུ་དེའི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཞུགས་པར་སྦྱར་རོ། །དྲན་ནས་བྱུང་བ་ལ་ནི་རེག་བྱ་དེ་ལ་ཡང་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །བབ་ཅོལ་སོགས་སྦྱོར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་ཉེར་གནས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི་ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་གཟུགས་ལ་ལྟའོ་སྙམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནས་དོན་མ་ཡིན་པར་ཞུགས་པ་ལས་བྱུང་ན་ནི་ཉེས་བྱས་སོ། །ཞུ་བའི་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ་ནི། ཁུ་བ་རང་གི་གནས་ནས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་འཕོ་བ་དང༌། འཕོས་མ་ཐག་པའོ། །གང་དུ་འཕོ་བ་དང༌། འཕོ་བ་ནི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པའི་སྦུབས་ཀྱིས་རྩ་བར་རོ། །དབྱུང་བའི་ཆེད་དུ་རྩོམ་པ་བྱས་ཀྱང་བཏང་ན་སྦྱོར་བའོ། །ཤུགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བཏང་བ་ལ་སྦོམ་པོ་ཡིན་ན་དེའི་སྔ་རོལ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ། གཉིད་མ་ལོག་པའི་བརྩལ་བ་མེད་པར་དང༌། བབ་ཅོལ་དུ་བྱུང་བ་ལའོ། །ཅུང་ཟད་དང༌། ཡོངས་སུ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཐམས་ཅད་ནས་སོ། །དེ་ཡང་བདག་གིར་བྱེད་པ་ལ་སྦོམ་པོའོ། །ལས་སུ་རུང་བ་མཚོན་པ་སྟེ། མ་རུང་བ་ལ་ཡང་ཞེས་ཟར་རོ། །སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བས་རག་པ་ལ་སྦོམ་པོ་དང་དེ་མ་ཡིན་པས་ནི་ཉེས་བྱས་སོ། །འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྨན་འཐུང་ནས་འབྱིན་ན་འགྱུར་བ་ཡོད་ན་སྦོམ་པོ་དང༌། མེད་ན་ལྕི་བར་འགྱུར་བས་ཉེས་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པ་ལས་འབྱིན་ན་འགྱུར་བ་ཡོད་རུང་མེད་རུང་ཉེས་བྱས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་སྨད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུལ་བྱེད་ཀྱི་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་གནས་པའི་སྤྲོས་པ་ནི། རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ནས་དངོས་གཞིའི་བར་རོ། །སོགས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་རྣགས་པ། རྣམ་པར་བམ་པ། རྣམ་པར་འབུས་གཞིགས་པ། རྣམ་པར་ཟོས་པ༌། རྣམ་པར་དམར་བ་རྣམས་བསྡུའོ། །རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་ཞིག་པས་ནི་རྣམ་པར་འཐོར་བ་བསྡུ་སྟེ། ཀླད་པ་བགོ་བ་དང་ཡན་ལག་དང་བྲལ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཞིག་པའོ། །རྨ་ནི་རང་གི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པའི་བུ་ག་སྟེ། གཞན་གྱིས་འཚིར་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །མོའི་དབང་པོར་ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་རྩོམ་པའི་ཚེ་ལག་པ་ལ་སོགས་པས་དེ་འཚིར་ན་སྦོམ་པོ་ཡིན་གྱི། ལྷག་པར་སྤྱད་པ་ལ་ཞུགས་ཟིན་པ་འཚིར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྩོམ་པ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ལྟུང་བ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ལྷག་པར་སྤྱད་པར་སྤྱད་པ་ཉིད་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །མོའི་དབང་པོ་དེར་རོ། །དེ་གཉིས་ནི་མི་ཚངས་སྤྱོད་དུ་གཏོགས་པ་སྟེ། ཕྱི་མ་ནི། དེའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐེ་བོང་དང་མོ་དབང་མཚོན་པ་སྟེ་བ་སོའི་རིང་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཁ་དང་བཤང་ལམ་ཡང་ངོ། །ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་མི་ཚངས་སྤྱོད་དང༌། ཁུ་བ་དབྱུང་བའི་དོན་དུ་ཡིན་ན། དེ་དག་ཏུ་གཏོགས་པ་དང༌། འཆག་པ་སོགས་ཀྱི་དོན་དུ་ཡིན་ན། ལྟུང་བ་མེད་དོ། །དབྱུང་བའི་དོན་དུ་གནས་ནས་ཞེས་སོ། །ཚུལ་བཞིན་མིན་པ་ནི་དབྱུང་བའི་དོན་དུ་སྐྲ་དང༌། སེན་མོ་དང༌། སོ་དང༌། རྐེད་པ་དང༌། བརླ་དང་ནུ་མ་སོགས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །འཛིན་པ་ནི་བརྩལ་བ་མེད་པའོ། །འཇག་སྣོད་ལ་དབྱུང་བའི་དོན་མ་ཡིན་པར་ཞུགས་པས། ཁུ་བ་བྱུང་བ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་ལུས་ཀྱི་རེག་བྱ་ལ་ཆགས་པ་ལ་གསུམ་ལས། རྣམ་འབྱེད་ནས་འབྱུང་བ་ནི།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདི་ལ་ཞེས་སོགས་སོ། །འདིར་བུད་མེད་ཡུལ་དུ་དགོས་པའི་ལྟུང་བ་ལྷག་མ་ལ་གསུམ་དང༌། འབའ་ཞིག་པ་ལ་བདུན་ཏེ་བཅུའོ། །འོ་ན་བུད་མེད་ཡུལ་དུ་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་མི་སྡུད་པར་འདི་ཙམ་ཞིག་སྡུད་པ་ཅི་ཞེ་ན། འདི་རྣམས་ལ་དོན་གོ་དང༌། རྟེན་གྱི་ཡན་ལག་གཉིས་པོ་དགོས་ལ། དགེ་སློང་མ་ཡུལ་དུ་དགོས་པའི་ལྟུང་བ་རྣམས་ལ། དེ་གཉིས་མི་དགོས་པར་མ་བཤད་དེ། མདོར་ན་ཡན་ལག་གཉིས་པོ་དགོས་པའི་བུད་མེད་ཡུལ་དུ་དགོས་པ་རྣམས་བསྡུས་སོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་ལྟ་ན་དགེ་སློང་མ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་དགག་བྱ་ཆགས་པ་འགེགས་སམ་མི་འགེགས། དང་པོ་ལྟར་ན་མཚན་མི་མཐུན་པ་ཡན་ལག་ཏུ་མི་དགོས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྡེག་པ་བཞིན་ནོ། །མ་ལས་གྱུར་བ་རྣམས་ཕ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆགས་པ་ནི་མི་འགེགས་ལ། གཞན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཡན་ལག་གཉིས་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་ཆགས་པ་རྫོགས་པ་ལྟར་གཞན་ལ་མ་ཡིན་པས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་ལ་དགོས་ཀྱང་བློས་མི་དགོས་ཏེ། སྡོམ་པ་དག་པ་དང་ལྡན་པའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞོན་ནུ་མ་ནི་ཉི་ཤུ་དང་ཁྱིམ་སོ་བཟུང་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་སྦོམ་པོ་སྟེར་བས་དེས་རྟེན་རུང་གྲུབ་ཅིང༌། ཐ་སྙད་མི་ལྡན་པ་མཛེས་པས་བར་ཆད་ཡིན་པས་དེ་ལ་སྡོམ་པ་སྟེར་བ་བཀག་པས་ཐ་སྙད་དང་ལྡན་པར་གྲུབ་པོ་ཟེར་ན། མཛེས་པའི་བར་ཆད་ཅན་ལ་བྱིན་ན་སྐྱེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཀྱང་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་སྲིད་དེ། རྣ་བའི་སྦུབས་དགགས་པ་དང། དབུས་པས་མཐའ་འཁོབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང༌། དོན་མི་དགེ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་ཡང༌། ཡན་ལག་གཉིས་སྨོས་དགོས་སོ། །གནང་མི་དགོས་པས་མ་བཤད་པ་དེ་ལུང་དུ་ཡིན་ན། །ཞུ་བ་ནས། དོན་གོ་དགོས་པར་ཀུན་ལ་སེལ་བའི་ཆ་ནས་བཤད་ལ། རྟེན་རུང་ནི་འགྲེང་པ་ལ་དངོས་སུ་གཞོན་ནུ་མ་ལ་སྨད་པར་བཤད་ཅིང༌། གཞན་ལ་རུང་མཐུན་དུ་སྦྱར་དགོས་པ་དང་འགལ་ལོ། །བསྟན་བཅོས་སུ་ཡིན་ན་སྤྱིར་བསྟན་པ་གཉིས་ཀ་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ། །གཞན་ཡང་བཅུ་པོའི་བདུན་ལ་རྟེན་རུང་དང༌། གསུམ་ལ་དོན་གོ་སྨོས་པ་དེ་ཕན་ཚུན་དུ་འཁྲུལ་པའམ། སོ་སོར་ངེས། ཕྱི་མ་ལྟར་ན། རེག་པ་སོགས་བདུན་ལ་ཞུས་པ་ནས། སེལ་བའི་ཆ་ནས་ཐ་སྙད་བཤད་པ་དང༌། འཁྲིག་ཚིག་སོགས་གསུམ་ལ་འདུལ་བྱེད་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཞེས་བཤད་པའི་རུང་མཐུན་གྱིས་རྟེན་རུང་དགོས་པར་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །རིགས་པ་ཡང་དགག་བྱ་ཆགས་པ་འགེགས་སམ། མི་འགེགས། ཕྱི་མ་ལྟར་ན། སྔར་ལྟར་དང༌། སྔ་མ་བཤད་པ་ལྟར་ན། བདུན་ལ་དོན་གོ་དང་གསུམ་ལ་རྟེན་རུང་དགོས་ཏེ། དེ་གཉིས་ལ་དགག །ཟློག་པ་ལ་མིན་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་འཁྲུལ་མ་ཡིན་ན་ངེས་ཅན་དུ་སྨོས་པའི་ཕྱིར། །ལུང་གི་ཐད་ཀའི་དོན་ཙམ་བསྡུས་པས་ཤེ་ན། སྔར་འདི་རྣམས་ཡན་ལག་གཉིས་དགོས་པ་རྣམས་བསྡུས་པར་འདོད་པ་ཉམས་སོ། །དེས་ན་རང་ལུགས་ནི། ཐད་ཀ་བའི་དོན་ཙམ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཅིང༌། ཡན་ལག་གཉིས་ཀྱང་འཁྲུལ་མའོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁྱིམ་པ་མོ་ལ་སྟོན་པའི་སྐབས་སུ་ཕྱི་རོལ་པའི་རབ་བྱུང་མོ་ལ་ཡང་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ལྟུང་བ་བཅུ་ལ་སྤྱིར་བུད་མེད་དགོས་པ་ཙམ་དུ་འདྲ་བ་ལས། ཡན་ལག་ཁྱད་པར་མ་གསུངས་པ་ནི། ལྔ་ལས། རིགས་པའི་སྐྱེས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་ནི། ལམ་དུ་འགྲོ་བ་དང། ཆོས་སྟོན་པ་གཉིས་ལ་སྟེ། སྔ་མ་ལ་སོ་ཐར་ལས་མ་སྨོས་ཀྱང་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་རིགས་པའི་སྐྱེས་པ་མེད་པ་གསུངས་པའི་གནད་མཚུངས་སྦྱར་བའོ། །སྤྱིར་ཁྲིམས་གྲོགས་ཙམ་དང༌། མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དབེན་པ་ན་འདུག་འགྲེང་ལ་བུད་མེད་ཙམ་དང༌། ཉལ་པོ་བྱེད་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པར་ནུས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཉལ་བ་ལ་བསྲུང་ནུས་པ་ཙམ་གྱི་ཁྲིམས་གྲོགས་ཀྱིས་མཆོག་གོ །ཁྲིམས་གྲོགས་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ནི། ལམ་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཆོས་སྟོན་པ་ལ་དགོས་པས༌། མི་སྨྲ་ཤེས་དོན་གོ་བསམ་པ་དང༌། ལུས་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ། སྐྱེས་པའི་མཚན་རྐྱང་པ་དང་ལྡན་པ། འགྱུར་བ་མི་སྟོན་པ་དང༌། ལོང་བ་མ་ཡིན་པ། ཐོས་པའི་ཉེ་འཁོར་བ་གནས་པ་དེ། བརྒྱད་དམ་དགུ་ཟེར་རོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལ་དོན་གོ་བ་ནི། །རིགས་ཏེ་འཁྲིག་པ་དང་ལྡན་པའི་བརྗོད་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ཤེས་པའོ། །འགྱུར་བརྟེན་པ་ནི། མཚན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །གླིང་གཅིག་ཡང་བསྣན་དགོས་སོ། །མཚན་གྱི་ཡན་ལག་ནི་མཚན་གཉིས་པ་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཤས་ཆེ་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ལ་ནི། །མཚན་ཅིག་ཤོས་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་དོན་མེད་པ་སྟེ་དེས་སྔ་མ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱས་པ་མེད་དོ། །བཟློག་པ་ལ་དེ་ལྟར་རོ། །མདོར་ན་མཚན་གང་ཤས་ཆེ་བ་དེས་དེའི་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་ན་ཆུང་བ་དེ་ཡོད་ཀྱང་མཚན་གཉིས་ལ་བརྟེན་པའི་ལྟུང་བ་རྫོགས་པར་བསྐྱེད་པའི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟར་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་ཤས་ཆེ་ན། དགེ་སློང་ལ་བུད་མེད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ལ། སྐྱེས་པའི་མཚན་ཤས་ཆེ་ན། དགེ་སློང་མ་ལ་སྐྱེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་རེག་པ་སོགས་བཅུ་ལ་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་རྒྱད་པ་དང༌། དེ་ཤས་ཆེ་བ་གཉིས་ལྟུང་བ་ལ་འདྲའོ། །འོ་ན་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཤས་ཆེ་བའི་རིགས་པའི་སྐྱེས་པ་དེ་ཁྲིམས་གྲོགས་ལ་འདྲའོ་ཞེ་ན། རིགས་པའི་སྐྱེས་པ་མཚན་གཉིས་པ་དང་ལྡན་པས་བུད་མེད་དང་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། དེ་ལ་ཆོས་སྟོན་ལ་ཕྱེད་ཉིད་དེ་ཉེས་བྱས་སོ། །འདིར་ཞེས་པ་ལ་མཚན་ཅིག་ཤོས་མོའི་མཚན་གྱི་སྐབས་འདིར། །ཤེས་གསུངས་པ་ནི། མོའི་མཚན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་པ་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་པའི་སྐབས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདིར་ཞེས་ཡུལ་ལ་བཟུང་གི །གྲོགས་ལ་མི་བཟུང་ངོ། །འདི་ལ་བྱེད་པ་པོ་བུད་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ན། བུད་མེད་ཐམས་ཅད་དམ། བྱེ་བྲག་འགལ་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། འོག་མ་ཞེས་ཏེ། ལེགས་ཉེས་སྨས་པའི་སྒྲ་དང༌། དོན་ཤེས་པའི་མཐུ་ཡོད་ན་དངོས་གཞིའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི། བུད་མེད་ཙམ་གྱི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་ནི་འབའ་ཞིག་པ་དྲུག་ལ་མཛད་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་ཏུ། མཐུ་ཡོད་བའི་བུད་མེད་ལ་ལུས་ཀྱི་རེག་པའི་དགེ་འདུན་ལྷག་མ་གནས་ཡིན་པ་དེ་ལ་མཐུ་མེད་ན་ཉེས་པ་སྦོམ་པོའོ། ཞེས་གསུངས་པས་རེག་པ་དང་བཅས་པ་མདུན་ལ་ནི། འཁྲིག་པ་བསྟེན་པའི་མཐུ་ཡོད་ན་བུད་མེད་དེ་དངོས་གཞིའི་བྱེད་པའོ། །འདི་གཉིས་ཡན་ལག་འཁྲུལ་མར་འདོད་ཀྱང་མི་འཐད་པ་འདྲ་སྟེ། རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཀར་ངེས་ཅན་དུ་མཛད་ལ། དོན་ལ་ཡང༌། གསུམ་པོ་ངག་གི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་པས་ན་དོན་གོ་དགོས་ཀྱང་གཞན་བདུན་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གོང་མ་གསུམ་གྱི་དགག་བྱ་རྫོགས་པ་རྟེན་རུང་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་དང་སྟེ་དཔྱད་དོ། །མཐུ་སྟོབས་ཡོད་པ་ལས་གཞན་དུ་མེད་ན་ཚིག་འོག་མའི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་ཏེ། མཐུ་ཡོད་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཚེ། རེག་ན་སྤོམ་པོ་ནི་མཐུ་མེད་པ་ལ་ཉེས་བྱས། མཐུ་ཡོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཉལ་བ་སོགས་པ་ལྟུང་བྱེད་ནི་མེད་པ་ལ་ཉེས་བྱས་སོ། །ཕོ་མོའི་མཚན་གང་ཡང་མེད་ཀྱང༌། དབྱིབས་ཕོ་མོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་མ་ནིང་གཉིས་དང་སེམས་ཅན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་བགྲང་བ་ཁོ་ན་སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་པའི་སྤྲུལ་པ་མོ་ཡང་མཐུ་མེད་པ་དང་འདྲ་བས་སྔར་ལྟར་ན་སྨད་དོ། །རེག་པ། འཁྲིག་ཚིག །བསྙེན་བཀུར་བསྔགས་པ་གསུམ་པོ་འདི་ལ་སྐྱེས་པ་མཐུ་མེད་པ་དང་འདྲའོ། །ཀུན་སློང་གི་ཡན་ལག་ནི། དེ་དག་ནི་གསུམ་པོ་ལྷག་མའི་ཡུལ་ལ་བདེ་བ་གང་ཡོད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དུ་བདུན་པོའོ། །དེ་ཡང་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སོ་ཐར་ལས་བྲལ་ཞིང་གྱུར་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་པའི་བྲལ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །གྱུར་པ་ནི་ཆགས་པ་རྒྱུན་རིང་བའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཆགས་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་སོ། །སྐྱོ་དོགས་ནི་གསུམ་པོ་འདི་ལ་དང་སྦྱར་བའོ། །འདི་འདུན་པ་ཡོད་ལ་ཆགས་པ་དང་མི་ལྡན་ན་སྨད་ལ། ཆགས་པ་ཡོད་ལ་འདུན་པ་མེད་ལ། གཉེན་པོས་བཟློག་ན་ལྟུང་མེད་དང༌། མ་བཟློག་ན་ན་སྨད་ཟེར་ཏེ་བརྟག་གོ །ལུས་ཀྱི་རེག་པ་བདག་གིར་བྱེད་ན་ཞེས་པ་ལ། རེག་བྱའི་ཡུལ་ནི། བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་དོན་ཡོད་པ། རྟེན་དུ་རུང་བ་མི་ཡིན་པ་དང༌། སྨྱོ་བ་སོགས་བཞི་ལས་བཟློག་པའི་ཐ་སྙད་ཕྱེད་དང་གཉིས་དང་ལྡན་པ། ལུས་ཐ་མལ་པ། ལུས་དངོས་ཡིན་པ། མ་ཉམས་པ། ཕམ་པ་སྐྱེད་ནུས་ཀྱི་རྨའི་སྒོ་ལས་གཞན་ཡིན་པ་བདུན་ཟེར་རོ། །མིའི་སེལ་བ་དུད་འགྲོ་ལྟ་བུ་ལ་རེག་པ་ཆེས་ན་སྨད་དོ། །རེག་བྱེད་ནི། ལུས་དངོས། མ་ཉམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ། ཕམ་པ་སྐྱེས་པའི་ཟག་བྱེད་ལས་གཞན་པ་སྟེ་གསུམ་ཟེར་རོ། །ལན་བུ་དང། འདུག་པ་ལ་སོགས་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པས་དེ་ལས་དགར་བའི་ཕྱིར་འདིར་རོ། །དེ་དང་འབྲེལ་བའི་གོས་ནི་ལན་བུ་དང་འབྲེལ་པའི་སྐུད་པ་ལ་སོགས་པ་ལན་བུའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་བའི། །ཅོད་པན་དང་ཁ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལ་རེག་པ་ནི་སེན་མོ་དང་འདྲ་བར་སྦོམ་པོའོ། །ནོམ་པ་ནི་དང་པོར་ལན་ཅིག་ལུས་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཉུག་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྦྱོར་བའོ། །སྤྲོས་པ་ནི། མཐང་སྦྱར་བའི་བསམ་པས་རང་གི་ལུས་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་དང་པར་དུ་མ་བཅད་པར་སྤྲོས་པའོ། །གོས་ཀྱི་བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་རེག་པ་ནི་ཚིགས་འོག་མར་ན་སྨད་དེ། དངོས་གཞིར་འགྱུར་བ་ལ་སྦོམ་པོ་དང༌། སྦམ་པོར་འགྱུར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སོ། །ལུས་ཀྱི་རེག་པ་ཚོར་བ་ལ་ཡང་ལྟུང་བ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་ཀྱི་རེག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གོས་ཀྱིས་བར་བཅད་པ་ལ་ཡང་སྲབ་མོས་སོང་བས་ཚོར་ནའང་འོག་མར་ན་སྨད་པ་ལ་ཁྱད་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་སྟེ། དངོས་སུ་ལུས་རེག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ཉམས་མྱོང་ལ་མི་གནོད་པའི་སྲབ་མོས་བར་ཆོད་པ་དང། བར་མ་ཆོད་པར་རེག་པ་གཉིས་ལྟུང་བ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་ཀྱི་རེག་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཁ་བསྐང་བར་བྱེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་པས་སོ་ཟེར་ཏེ་དེ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པའི་ཉེས་པ་མེད་ཀྱང༌། དགེ་སློང་མ་སོགས་ལ་མི་རེག་གོ །སྙིང་བརྩེ་བས་ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་ཆོག་མོད། ཆུར་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་ཤེ་ན། བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མ་དང་ཞེས་པའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྟེན་པར་བྱ་བས་ཞེས་པར་ཡང་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་པའི་སེམས་མེད་པར་སྙིང་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་གཞན་གྱི་རེག་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། ཞེས་སོ། །སེམས་དག་པས་ཞེས་པས་ཡུལ་རྟེན་གཉིས་ཀ་ལ་སྦྱར་རོ། །ཞུ་བ་ནས་འབྱུང་བ་ནི། འཇམ་པ་སོགས་ཀྱི་མཐར་བསམ་པ་སྦྱར་བ་ནི། རེག་པའི་བྱེ་བྲག་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འདོད་པས་རེག་པ་སྟེ་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་པས་སེལ་བའོ། །འདིར་འཁྲིག་པ་དང་ལྡན་པའི་རོ་མྱང་བའི་བསམ་པས་མ་ཡིན་ན། སྦོམ་པོའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དཔྱད་པར་བྱའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པས་རེག་པ་ལ་གསུམ་ལས། སྙིང་བརྩེ་བས་རེག་པ་ནི། མ་དང་ཆུ་དང༌། གཡང་ས་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་བརྩེ་བས་རེག་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་མེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་གི་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །ཉེ་དུ་ཤེས་པས་མཐོང་བས་རེག་པ་ནི། མ་དང་ཞེས་སོ། །འདིར་ཁ་ཅིག །རེག་པ་ལ་ཉེ་དུ་མ་ཡིན་པ་དགོས་པས་དེའི་སེལ་བའོ། ཞེས་ཟེར་བ་ལ། དེ་ལྟ་ན་སྔོན་སྤྱད་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། ཞེས་ཟེར་བ་ནི་འཐད་དོ། །དེས་ན་འདི་དང་འོག་མ་གཉིས་ཀ་ལ་ཆགས་སེམས་མེད་པའི་རེག་པ་ལ་དགོངས་སོ། །སྔོན་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་རེག་པ་ནི་སྔོན་སྤྱད་པ་ཞེས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདི་གཉིས་ཀ་སྔར་བསམ་པའི་ཉེས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དགེ་སློང་མ་དང། བུད་མེད་ལ་རེག་པར་མི་བྱ་བར་གསུངས་པའི་སེལ་བར་འགྲིག་གོ །འདུལ་བྱེད་ནས་འབྱུང་བ་ནི། ཟས་དང་སོགས་སོ། རྐང་པ་དང༌། དེའི་བསྟན་ཞེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྒོད་བག་གིས་རེག་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནས་རག་པ་བསྟན་པར་མཛད་དེ། སྔ་མ་ཡང་དེའི་བསམ་པས་རེག་པར་བྱ་དགོས་པ་འདྲའོ། །སོགས་པས་ནི་རྩིབ་ལོགས་ལ་སོགས་པས་འཕུལ་ནའོ། །རྟེན་ནི་བུད་མེད་དང་བཅས་མ་བཅས་གཉིས་ཀ་སྟེ། ཁྲིའུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གསུང་ངོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང་འདྲ་བ་ནི། འགྲེང་བར་འགྱེལ་བའི་བུད་མེད་རང་ལྡང་ནུས་བཞིན་དུ་སློང་ན་ཞེས་གསུངས་པས་ལྡང་བར་མི་ནུས་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བུད་མེད་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་ཕུལ་བ་སོགས་གསུམ་མི་འདོད་བཞིན་བྱེད་པ་ནི་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །བཟུང་བ་ནི་བུད་མེད་ཀྱིས་ཡིན་ལ། དེ་དང་འོག་མ་རྣམས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །སྨྲ་བའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ཁྲིག་ཚིག་གི་ལྷག་མ་ལ་གསུམ་ལས། རྣམ་འབྱེད་ལས་འབྱུང་བ་ནི། གང་ལ་སྨྲ་བའི་ཡུལ་ལ། བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་དོན་ཡོད་པ། རྟེན་དུ་རུང་བ། ཐ་སྙད་བཞི་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། རྫུ་འཕྲུལ་མ་ཐོབ་པ་སྟེ་ལྔ་ཡིན་ལ། འོག་མ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཟེར་རོ། །གང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་དུས་དེར་འཁྲིག་ཚིག་གིས་གསལ་པོར་གྲགས་པ་ཟེར་རོ། །སྔར་བཤད་པའི་བུད་མེད་དོན་གོ་བ་ལ། གཉིས་ཀྱིས་གཉིས་སྤྲོད་པའི་འཁྲིག་པ་སྨྲས་ན་དེའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྷག་མའོ། །སྒྲ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨྲས་ཤེ་ན། རྒྱ་དང་རྣ་རུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གང་རུང་གཉིས་ཀྱི་གཉིས་སྤྲོད་པ་བརྗོད་བྱའི་དོན་དུ་ཡོད་པའི་སྒྲས་སོ། །རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བཞིན་ཉལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཡང་རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནོ་འགྲེལ་པར། འདིར་དོན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཅིག་ཤོས་བྲི་བར་རིགས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེས་སྨྲས་ནའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སྒྲ་ཅིག་ཤོས་ཉལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་འཁྲིག་པ་ལ་གསལ་བར་མ་གྲགས་པ་ལ། དགོངས་པ་འདྲའོ། །འཁྲིག་པ་གོ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ནི་གཉིས་ཏེ། དངོས་དང་ཉེ་བར་འདོགས་པའོ། །དང་པོ་ལ་ནི་འདིར་རྣམ་གཞག་གོ །གཉིས་པ་ལ་ནི། གལ་ཏེ་རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཡུལ་དང༌། དུས་དེར་ཆགས་པ་དེར་སྨས་ན་དངོས་གཞིའོ། །མ་ཆགས་པ། དཔེར་ན། ཕྲད་པ་དང༌། ཉལ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་ན་ནི་སྦོམ་པོའོ། །ཆགས་མ་ཆགས་ནི་དེ་ལ། གྲགས་མ་གྲགས་སོ། །བུད་མེད་དེ་སྒྲིན་མོ་ཞིག་ཡིན་པས་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་ཚིག་དེ་འཁྲིག་པ་ལ་བརྡ་ཕྲད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དངོས་གཞི་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཆགས་པ་མེད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ལུང་ལས། ཁོ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་ལ། སྦོམ་པོར་གསུངས་ཏེ། རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དག་ལ་དངོས་སུ་ཞུགས་ས་མེད་པས་སོ། དཔེར་ན། ཕ་དང་བུ་ཕྲད་པ་ཞེས་པའི་དོན་བཞིན་ནོ། །འདིར་འགྲེལ་པར། ཉལ་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ལྷག་པར་སྤྱོད་བའི་སྒྲ་ལ་དངོས་གཞིར་བསྟན་པ་ནི། འཁྲིག་པ་ལ་ཡུལ་དུས་གསལ་པོར་གྲགས་པ་ལ་དགོངས་སོ། །རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པའི་ཚིག་མེད་པར་བརྗོད་པ་བྱེད་ཅིང༌། བུད་མེད་ཀྱིས་ཐོས་ནས་བརྡ་ཕྲད་པ་ལ་དངོས་གཞིར་གསུངས་པ་ནི། རང་གི་དོན་བསམ་ཞིང༌། དངོས་སུ་ཚིག་གི་བདག་ཉིད་ལ་སྦྱ་བ་མེད་པ་ལ་དགོས་སོ་གཞན་གྱི་བསམ་པས་སྨྲས་པ་ལ་སྦོམ་པོར་གསུངས་པས་རང་དོན་དུ་སྨྲས་པ་དགོས་སོ། །མཐར་ཐུག་གྲུབ་པའི་དུས་ནི་ཡི་གེ་དང་ཚིག་ལ་དཔེ་ཡོད་ནའང། བུད་མེད་ཀྱི་ཚིག་གོ་བའི་ཡི་གེ་དང་ཚིག་གི་དུས་དེར་དངོས་གཞི་བསྐྱེད་པས་ཕྱིས་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཏེ། རྩོལ་བའི་རྩོམ་པ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་དང་རྣ་རུ་ཚིག་མེད་པར་དངོས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་དོན༌། རྨའི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་སྟེ། དཔེར་ན། སྲུ་ཁྱོད་ཀྱི་རྨའི་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྨྲས་པའོ། རྒྱ་དང་རྣ་རུ་ཞེས་བྱའི་སྒྲ་ལ་ནི། དངོས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་སྦྱོར་བ་ཡོད་པར་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་ཡང༌། སྲུ་ཞེས་སོགས་ལ་དངོས་གཞིའི་ཚིག་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མདོ་འདི་བྱས་སོ། །བསྔགས་པ་ནི། སྲུའི་རྨའི་སྒོ་གསུམ་ནི་ལེགས་པར་དོད། གནས་གྱུར་པའོ། །ཞེས་བསྟོད་པའོ། །བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལས་ཟློག་པའོ། །གསོལ་བ་ནི། སྲུ་ཚུར་ཤོག །དེ་དང་དེ་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང༌། རྒྱ་དང་རྣ་རུ་དངོས་སུ་མི་བརྗོད་པའོ། །ཉེས་བར་གསོལ་བ་ནི། བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་དེ་དང་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང༌། དེ་ནི་དགའ་བ་དང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་གྱིས། སྲུ་བདག་ཅག་ཀྱང་དེ་དང་དེ་བྱས་ན་དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའོ། །འདྲི་བ་ནི། སྲུ་སྐྱེས་པ་གང་བུད་མེད་གང་ལ་དེ་དང་དེ་བྱེད་པ་དེ་ནི་དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་ན། ཁོ་བོས་ཀྱང་སྲུ་ལ་དེ་དང་དེ་བྱ་ན་སྲུ་ཁོ་བོ་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་རམ། ཞེས་པའམ། ཡོངས་སུ་འདྲི་བ་ནི། དང་པོ་གསུམ་འདྲི་བའོ། །བརྗོད་པ་ནི་སྲུ་ནི་ཁྱོད་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་བདེན་ན། ཁྱོད་དེ་ལ་ཇི་ལྟ་ཞེས་པའོ། །སྨོན་པ་ནི། སྲུུ་ནམ་ཞིག་ན་ཁོ་བོ་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་དང་དེ་བྱེད་ཞིག་གུ་ཞེས་པའོ། །གཤེ་བ་ནི། ཁྱོད་ལ་བོང་བུ་དེ་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག །དེར་མགལ་དུ་མ་ཆུག་ཅིག་ཆེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱིར་སྨྲ་བ་ནི། བུད་མེད་ཀྱི་བསྔགས་པ་སོགས་སྨྲ་བ་ན་དགེ་སློང་གིས་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལན་འདེབས་པ་ལ་དངོས་གཞིའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཡིན་པར་བྱེ་བྲག་འགལ་ཡང་མེད་དོ། བསྙེན་བཀུར་བསྔགས་པ་ལ། འཁྲིག་ཚིགས་གསལ་པོས་བསྙེན་བཀུར་བསྔགས་པ་དགོས་པར་འདོད་པ་ལ། དེ་ལྟ་ན་འཁྲིག་ཚིག་གི་ལྷག་མས་ཁྱབ་པ་དང༌། དགག་བྱ་དོད་མི་ཐུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་རྒྱ་ལ་སོགས་པས་སྨྲ་དགོས་པ་དང༌། འདི་ལ་བདག་ཉིད་དང༌སྦྱར་བ་ཡང་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྒྱ་ལ་སོགས་པས་བསྔགས་ན་ནི། འགྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལྟར་གཉིས་ཀར་འགྱུར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ། འཁྲིག་པ་ཙམ་གྱི་བསྔགས་ན་ནི་བསྙེན་བཀུར་བསྔགས་པ་ཁོ་ནའོ། །བདག་ལྟ་བུའི་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ། དགེ་བའི་ཆོས་ཅན། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཁྲིག་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན། བསྙེན་བཀུར་དང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ། བཟང་བ། མཛེས་པ། དགེ་བ༌། མཆོད་པར་འོས་པ། བསྟོད་པར་འོས་པ། རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། ཞེས་པ་དང༌། ཆོས་མཆོག་ལ་སོགས་པ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་ལུང་ལས་གསུངས་སོ། །འདི་ཡོན་ཏན་གཉིས་གཉིས་སྨོས་ནས་རེ་རེ་མེད་པའི་བཅོ་བརྒྱད་པ་ཕྲག་གསུམ་དང༌། རེ་རེ་ཡོད་ཅིང༌། གཉིས་གཉིས་མེད་པ་ཕྲག་གསུམ་དང༌། གསུམ་ག་མེད་པའི་བཅོ་བརྒྱད་པ་ཕྲག་གཅིག་སྟེ་མུ་བརྒྱད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་གསུམ་ནི། བསླབ་པ་གསུམ་ལ་ལུང་འགྲེལ་པས་བཤད་ཟེར་རོ། དེས་བསྔགས་པ་དང༌། ཆེས་ན་སྨད་ལ་ཡང་མུ་བརྒྱད་བརྒྱད་དང༌། དེ་དང་ཞེས་པ་ལ་མུ་བརྒྱད་ཚན་གཉིས་དང༌། དེས་བསྔགས་པ་ལ་ཡི་རང་བ་ནི། མི་ཆོས་བླ་མ་སོགས་སྦྱོར་བ་ངག་གིས་འཇུག་ཅིང༌། མཐར་ཐུག་དོན་གོ་ལ་འཇོག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་ཏེ། རྒྱུན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། འདོན་པ་ལྟ་བུ་ལ་དམིགས་བསལ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་གཞན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་ཟེར་བ་ནི་བརྟག་པར་བྱའོ། །གཞན་འདོད་པ་བསྟེན་དུ་འཇུག་པ་སྨྱན་བྱེད་པ་ལ་གསུམ་ལས། རྣམ་འབྱེད་ལས་འབྱུང་བ་ལ། གང་སྤྲད་པའི་ཡུལ་ནི། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་ཀ་མཚན་དོན་བྱེད་ནུས་པ་རྟེན་དུ་རུང་བ། ཐ་སྙད་བཞི་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་མ་ཡིན་པ། རང་ལས་ཐ་དད་ཅིང༌། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཐ་དད་པ། ད་ལྟ་མི་མཐུན་པ་སྟེ་བདུན་ལྡན་དང༌། ཕྱི་མ་ནི་མཐུན་པ་གཏན་མ་ཐོབ་པའོ། །ཐོབ་ཀྱང་ཉམས་པ་ཟེར་རོ། །འཕྲིན་གོ་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལ། ཐ་སྙད་ལྔ་དང་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། དེ་གཉིས་ལ་དབང་ཆེ་བར་གནས་པ་སྟེ་གསུམ་ཟེར་ཡང༌། དེ་གཉིས་སམ་དེ་གཉིས་ལ་དབང་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྔ་མའི་དྲུག་པ་ཡང་དང་པོས་ཆོག་པར་སྣང་ངོ༌། །འདིར་སྦྱོར་བ་ལ་འཕྲིན་གསུམ་མེད་ན། ན་སྨད་པར་འདོད་པ་ནི་དཔྱད་དོ། །སུ་དང་ཕྲད་པ་ལ་གཞན་དང་པོ། །ཞེས་མིའི་འགྲོ་བས། སྟེན་པར་བྱེད་པ་ཕོའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་པོ། །སུར་ཕྲད་ན། བདག་ཉིད་དུ་ཕྲད་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་ཟག་གཞན་དུའོ། །གཞན་ཇི་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་ཞེ་ན། མིའི་འགྲོ་བ་པོའི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་སྟེན་པར་བྱེད་པ་རྨའི་སྒོ་དང་ལྡན་པར་རོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག །སོགས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་རྐུ་རྒྱུ་མེད་པས་སྐྱེས་པ་ནང་སྤྲད་པ་ལ་ཡང་ལྷག་མར་འགྱུར་ཏེ། འགྲེལ་བ་དགའ་བ་སྐྱེས་པ་ལས་ཀྱང༌། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་སྤྲད་པ་ལ་ཡང་ལྷག་མར་འགྱུར་ན། སྐྱེས་པ་ནང་སྤྲད་པ་ལ་ཆེས་འགྱུར་ཏེ། ཆེས་སྡིག་ལྕི་བས་སོ། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་འདོད་པ་ལ། གཞུང་འགྲེལ་ལས། སྨྱན་གྱི་བྱེད་པ་པོ་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དོ་ཞེས་པ་དང་སོ་ཐར་རྣམ་འབྱེད་རྩ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་གསུམ་ལས་འབྱུང་བས་མི་འཐད་དོ། །རིགས་པ་ཡང༌། འབྱུང་ཉེ་རིང་གི་དགག་བྱ་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྫོགས་མི་རྫོགས་ཡོད་པས་སོ། །དེས་ན་རྣམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བཤད་པས་སོགས་ཀྱིས་མཚན་གཉིས་པ་སྡུད་ཟེར་རོ། །རྒྱུ་གང་གིས་གཞན་དང༌། གཞན་དུ་ཕྲད་ན་ལྟུང་བ་འདིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྤྲད་བྱ་གཉིས་མི་མཐུན་པ་སྟེ་གཅུགས་པར་མ་གྱུར་པ་མཐུན་པ་སྟེ། བཅུག་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་སྤྲད་པར་བྱ་བ་ཞེས་སོ། །བརྗོད་པ་ནི་སྔ་མ་ལ་གོ་བར་བྱས་པའོ། །མཐུན་པ་བསྒྲུབ་པ་དེ་གང་གི་ཆེད་ཡིན་ན། ཕྲད་པ་དེའི་དོན་དུའོ། །སྤྲད་བྱ་གཞན་གྱི་འཕྲིན་ལན་ལུས་ཀྱི་རིག་བྱེད་དམ། ངག་གི་རིག་བྱེད་དམ་ཅང་མི་སྨྲ་བས་འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པའོ། འཕྲིན་མནོས་པ་དང༌། སྐྱེལ་བ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་གནས་པས་བར་མའོ། །འཇུག་པ་བར་མ་དེའི་ཕྱེད་པར་ཐོས་པ་ནི། དགེ་སློང་དེའམ། གཞན་ལས་མངོན་སུམ་དུའོ། །མིག་གིས་སམ། རྣ་བས་སམ། །ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྤྲད་བྱ་དང་པོ་དེས་རིག་པའོ། །དེས་ནོད་པ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་གཉིས་བྱས་ན་བརྗོད་པ་དགེ་སློང་གིས་མ་བྱས་ཀྱང་ལྷག་མར་འགྱུར་བའོ། །ནོད་པ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། བརྗོད་པའི་ཚིག་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིས་སྤྲིང་བ་མནོས་ནས། གཅིག་གིས་ཕར་ཡང་སྐྱེལ། ཚུར་ཡང་སྐྱེལ་བ་ལ་ལྷག་མ་དང༌། གཅིག་གིས་ཕར་ནི་སྐྱེལ་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚུར་ནི་མི་སྐྱེལ་ལོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་སྦོམ་པོ་གཉིས་དང༌། ཡང་དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིས་སྤྲིང་བ་མ་ནོས་ནས་ཕར་ཚུར་དུ་སྐྱེལ་བ་ལ་སྔར་ལྟར་དང༌། གཅིག་ནི་ཕར་ཡང་མི་སྐྱེལ་ལ་ཚུར་ཡང་མི་སྐྱེལ་ལོ། ཞེས་ཟེར་བ་ལ་སྦོམ་པོ་གཅིག་གོ །ཞེས་སོགས། དེ་ལྟ་ན་འཕྲིན་ནོད་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་དག་ལ་ཕྱི་མ་མེད་ནའང༌། ཚིག་སྔ་མ་ལ་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་འདིར་བསྡུས་པར་གསུངས་སོ། །འདི་ཐ་དད་མཚན་ཉིད་པ་དང༌། བཏགས་པ་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་དང་པོ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ནི་འདུན་པ་བཟློག་པས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི། ལུང་དང་རྩ་བ་ལས། ཐ་དད་དུ་གསུངས་ཤིང་རིགས་པས་ཀྱང་གྲུབ་སྟེ། རྒྱུ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། འདུན་པ་བཟློག་པ་ལ་ལུང་དང༌། རྩ་འགྲེལ་གང་ནས་ཀྱང་མི་གསལ་ལོ། །རྒྱུ་ཚོགས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་གྲུབ་བོ། །དུས་སྔ་ཕྱི་དང༌། ཞེན་པ་ཆེ་ཆུང་ཐ་དད་དུ་མ་ཡོད་པས་སྙམ་ན། འཕྲིན་རེ་རེ་ལ་ཡང་དག་དང༌། ལུས་ཀྱི་རེག་བྱེད་དུ་མ་ཡོད་ཅིང་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ལྟུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ལྟུང་བ་དུ་མར་ཐལ་ལོ། །དེས་ན་སྦོམ་པོ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་དུ་གསུངས་པའི་དགོངས་གཞི་ནི་འཕྲིན་ཐ་དད་གསུམ་ལའོ། །དགོངས་པ་ནི་འཕྲིན་ཐ་མས་དངོས་སུ་སྤྲད་པས་སྦྱོར་སྦོམ་དུ་འགྱུར་གྱི། །དང་པོ་ལ་ཉེས་བྱས་སོ་སྙམ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདི་ལྟར་དང་པོ་གཉིས་ལ་སྦོམ་པོར་བསྟན་ཀྱང། ཐ་དད་པར་མ་བསྟན་ན་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱུ་བྱས་ནས་ཕྱི་མ་ལ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་གྱི། སྔ་མ་ལ་སྦོམ་པོ་མེད་དོ་སྙམ་ནས་དོགས་པ་མི་ཆོད་པར་འགྱུར་བས་སོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ཡང༌། དྲིལ་བསྒྲགས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འཕྲིན་གསུམ་ག་ལ་སྦོམ་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པས་ཀྱང་གནོད་དེ། །མཐུན་པ་ཡེ་མ་ཐབ་པ་དང༌། ཐོབ་ནས་ཉམས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་ཏེ། འགྲེལ་པ་ལས་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །ཕྱོགས་སྔ་ཕྱི་དེ་དག་ནི་གཞུང་གི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གང་ཞེ་ན། འཕྲིན་ནོད་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་དག་ལ་ཕྱི་མ་མེད་ནའང་ཞེས་གསུངས་པས་འཕྲིན་ཐ་མའི་དངོས་གཞི་སྐྱེས་པ་ལ་ཕྱོགས་པ་ཙམ་ལ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། གཉིས་ཀ་མ་ཚང་ན་སྦོམ་པོར་མི་འགྱུར་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར༌། །མདོ་འདི་གསུངས་ཏེ་འཕྲིན་དང་པོར་མནས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་སྦོམ་པོ་བསྐྱེད་པར་བསྟན་ཅིང༌། དེ་ཡང་ཕྱི་མ་རྣམས་དང་མ་ཚོགས་ཀྱང༌། རེ་རེ་ན་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཕྲིན་གསུམ་མ་ཚོགས་པར་རེ་རེ་ནས་སྦོམ་པོ་སྐྱེ་མི་སྲིད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགྲེལ་པར་གཅིག་གམ། གཉིས་བྱས་ནས་གཞན་མི་བྱེད་བ་ཁུངས་སུ་མཛད་ནས། དེ་བསྡུས་པར་བཞེད་པས་འཕྲིན་གསུམ་ག་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ལ། འཕྲི་རེ་རེ་ནས་སྦོམ་པོར་མི་འགྱུར་གྱི། དེ་ལ་གསུམ་ག་ལ་སྦོམ་པོ་གཅིག་བསྐྱེད་པ་བྱ་དགོས་ཏེ། མཐའ་ཚིག་བདུན་གྱི་ཐ་མ་གཉིས་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྡུམས་བྱས་པ་ལ་སྦོམ་པོ་རེ་རེ་ལས་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕྲིན་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་ཅེས་པས་རེ་རེ་ཡང་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྦོམ་པོ་བསྐྱེད་པ་ཡོད་པར་སྟོན་གྱི། ངེས་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་ཉིད་ཀྱི་ཟ་མ་དང་མངལ་ན་གནས་པ་དང༌། ཆུང་མ་དམ་པ་གསུམ་པོ་རྡེའུ་གསུམ་གཏོར་བ་དང༌། ཆོ་ག་གཏོང་བ་ལ་འཕྲིན་གསུམ་གྱིས་སྨྱན་བྱས་ན་ཕྲད་པ་མེད་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་མཐུན་པར་བསྒྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མཐའ་ལྷག་མའི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ཀྱང་ངོ༌། །ཞུས་པ་དང་མི་ཟློས་པ་ནི་འདི་དོགས་གཅད་ལ་གཙོ་བོར་ཞུགས་ལ། འོག་མ་ལྟུང་བའི་ངོ་བོ་སྟོན་པ་ལ་གཙོ་བོར་ཞུགས་པས་སོ། །ཞེས་སོ། །སྤྲད་བྱ་གཉིས་ཉིད་དགེ་སློང་དུ་མས་སྤྲད་ན་ལྟུང་བ་གཉིས་གྲངས་ཅིར་འགྱུར་ལ་དོགས་པ་བཅད་པ་ནི། འབྲས་བུ་ཞེས་སོ། །འདིར་ཞེས་པ་ནི་འཁྲིག་ཚིག་སོགས་ལས་དགར་བའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་བདག་པོས་ནི་ཕ་མ་ལ་སོགས་པ་དེ། ཕ་ནི་བསྒོ་བ་དང༌། བཟློག་པ་ལ་དང༌། མ་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། དཔྲོག་པ་ལ་བདག་པོ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་ཡུལ་ཆོས་བཞིན་བྱའོ། །དེ་དག་གི་དོན་ནི་བུ་ལ་ཆུང་མ་ལེན་པར་གོ་བ་དང༌། མི་ལེན་པར་བཟློག་པ་དང༌། བུ་མོ་གཞན་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལས་དབྲོག་པ་ལ་བདག་པོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དེ་གཉིས་ཀྱི་བདག་པོ་མ་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་དང་མ་འབྲེལ་བའོ། །ཡུལ་ཕྱོགས་ནི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་ས་ཕྱོགས་སོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བརྡ་ནི་སྔ་དྲོ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །མཚན་མ་ནི་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པའམ། གོས་དམར་སེར་གྱོན་པ་ཉིད་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྨད་འཚོང་མ་ནི་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཐུན་པར་གྲགས་པས་དེའི་ཡུལ་ལ་སྤྲིང་བ་ནོད་པ་དང༌། ཕར་སྐྱེལ་ཚུར་སྐྱེལ་སོགས་བྱེད་ན་ལྷག་མར་མི་འགྱུར་རམ་སྙམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། སྨད་འཚོང་ཞེས་ཏེ། ཆུ་ཚིགས་ཀྱིས་བྱིན་པ། རིན་ཆས་མྱོས་པ། བཙན་ཕྲོགས་སུ་ཐོབ་པ། དང་བསམ་དུ་འདུས་པ༌། གོས་ཟས་ཀྱིས་འཚོ་བ། ཁ་དུམ་པ། ཐད་འགའ་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆུད་མ་རྣམས་ལས། སྨད་འཚོང་ནི་ཐང་འགའ་ཕྲད་པ་སྟེ། ཡུན་ཐུང་བས་མཚན་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་དང་ཕྱིས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་མན་ཆད་ནི་གསུམ་ཞུགས་པའོ། །བདག་པོ་མིན་པ་ནི་བདག་པར་ཁས་བླངས་པ་མེད་པ། བདག་པོ་དང་བཅས་པ་མེད་པའོ། །རིན་ཆེས་མྱོས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་པོ་ཡིན་ན་མ་ཞུགས་ཀྱང་མཐུན་པའོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །རྩུབ་མོ་སྨྲས་པ་དང༌། ཕྱིར་ཡང་རྩུབ་མོ་སྨྲས་པ་དང༌། ཕྱིར་ཡང་རྩུབ་མོ་སྨྲས་པའི་འཐབས་པ་ཉིད་ན། མཐུན་པ་ཉམས་སོ། །སུའི་ཞེ་ན། ཆུང་མ་ཐ་མ་བཞི་པོ་དང་སམ་དུ་འདུས་པ་སོགས་སོ། །མ་འཐབས་ཀྱང་ཕྲ་མ་སོགས་ཀྱིས། མཛའ་གཅུགས་ཉམས་ནའང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་དག་གིས་བསྡུམས་འཐབས་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པར་བྱེད་ན་ལྷག་མའོ། །

ཤོག་ལྷེབ་ ༡༠༡ ནས་ ༢༠༠ བར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེའི་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་ནི། རིན་ཆས་ཉོས་པ་ལ་སོགས་སྐྱེས་པ་ལ་རག་ལས་པ། ལམ་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་འདི་ཁོ་བོའི་ཆུང་མ་དང༌། ཁོ་བོ་ཡང་འདིའི་ཁྱིམ་ཐབ་མིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲགས་པའི་ཚེ་ན། མཐུན་པ་ཉམས་ཀྱིས། འཐབས་པ་ཙམ་གྱི་ཉམས་པར་མ་ཟད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དྲིལ་བསྒྲགས་པ་ཡང་ངོ༌། །སྲོག་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དག་བཞིན་ནོ། ཞེས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྤྲད་པར་བྱ་བ་བདུན་ལྟ་བུ་སྨྱན་བྱས་ན། སྤྲད་བྱ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་ཆུ་ཚིགས་ཀྱིས་བྱིན་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་འཐབ་ཚིག་འདུན་དང་ལྡན་པ་ན། འཐབ་ཚིག་རེ་རེ་ལ་སྨྱན་བྱས་ན་ཡང༌། དེ་སྙེད་ཀྱི་ལྟུང་བ་འབྱུང་ངོ། །དང་པོ་ནི། འཐབ་མོའི་རྩོམ་པ་མ་རྫོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་འཐབ་པ་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། འཐབ་མོ་མཐར་ཕྱིན་པ་ནའོ། །གསུམ་པ་ནི། དུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤིང་གི་རྣམ་པ་ཡོད་དོ། །དེ་གཉིསཀྱིས་དེ་སྐེད་གཅོད་ཅིང༌། ཇི་ལྟར་ཤིང་དུམ་འདི་གཉིས་ཕན་ཚུན་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡུ་བུ་ཅག་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བའོ། །ཁ་ཅིག །རྩ་བའི་རིགས་ཏི་ལིནྟི་ལ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་དུམ་བུར་བཅད་ནས་ཞེས་ཟེར་རོ། །བཞི་པ་ནི། རྡེའུ་གསུམ་ཕྱོགས་དང༌། མཚམས་སུ་འཕངས་ན་སྔར་ལྟར་རོ། །གཞན་དག་རྡེའུ་མང་པོའི་སྣུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟགས་པའོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་ཁྱིམ་གྱི་ལས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སམ། ཁྱིམ་ཐབས་ཀྱི་རྐང་པ་བཀྲུ་བ་སོགས་འཕྲལ་གྱི་བྱ་བ་གཏང་བའོ། དྲུག་པ་ནི་སྔར་ལྟར་རོ། །བདུན་པ་བདག་པོ་བཏང་བའི་ཕྱིར། །ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པར་དྲིལ་བསྒྲགས་པའོ། །འདི་ཆུང་མ་དམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་འཐབ་ཚིག་དང་པོ་གསུམ་དུ་བསྡུམས་བྱེད་ཅིང༌། མཐུན་པར་གྱུར་ན་ཉེས་བྱས་གསུམ་དང༌། དེ་ནས་གཉིས་ལ་སྦོམ་པོ་གཉིས་དང་དེ་ནས་གཉིས་ལ་སྦོམ་པོ་གཉིས་དང་ལྷག་མ་གཉིས་སོ། །འདིར་འཐབ་ཚིག་བདུན་བྱས་པའི་བསྡུམས་བྱེད་ཅིང༌། མཐུན་པར་གྱུར་ན་ཉེས་བྱས་གསུམ་དང༌། སྦོམ་པ་བཞི་དང༌། ལྷག་མ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བར་གསུངས་པ་ལ། ཁ་ཅིག །ཆུ་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་གིས་འཐབ་ཚིག་བདུན་བྱས་བ་ལ། འཕྲིན་གསུམ་ལན་ཅིག་བྱས་ནས་ཕྲད་པ་ལ་ལྟུང་བ་བདུན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཐབ་ཚིག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་སྨྲ་བ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། དེ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུང་དང་འགལ་བ་ནི་འཐབ་ཚིག་བདུན་ལ་ལྟུང་བ་བདུན་དུ་གསུངས་པ་ནི། སྨྱན་ལན་བདུན་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་སོགས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལུང་གི་རྣམ་འབྱེད་ལས་གསུངས་པ་དང། རིགས་པ་ཡང་འཐབ་ཚིག་བདུན་གྱི་མཐུན་པ་ཐོབ་བ་ལས་ཉམས་ནས་མི་མཐུན་པར་གནས་པ་དང༌། མཐུན་པ་མ་ཐོབ་ནས་མི་མཐུན་པར་གནས་པ་གཉིས་མི་མཐུན་པར་གནས་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པས་ཕྱི་མ་ལ་འཕྲིན་གསུམ་གྱིས་ཕྲད་པ་ལ་ལྟུང་བ་གཅིག་དང༌། སྔ་མ་ལ་བདུན་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྱུར་བ་མི་རིགས་སོ། །སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་འགྲོ་བ་ནི། འཐབ་ཚིག་ཐ་དད་ཀྱང་ལྟུང་བ་ཐ་མི་དད་པ་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར། ནོམ་ཉུག་ཐ་དད་ཀྱང་སྦོམ་པོ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གཞུང་ལས་གསུངས་པ་ནི། འཐབ་ཚིག་རེ་རེ་སྦྱོར་བ་རེ་རེ་བྱས་པ་ལ་དགོངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་ལུང་འགྲེལ་ལས་སོ། །དོགས་པ་ནི། སྤྲད་བྱ་སྐྱེས་པ་དང༌། བུད་མེད་གཅིག་ལས་མེད་པས་ལྟུང་བ་གཅིག་ཏུ་ཟད་དམ་སྙམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །འགྲེལ་བའི་དགོངས་པ་ནི། འཐབ་ཚིག་བདུན་བྱས་པའི་བསྡུམས་བྱེད་ཅིང༌། མཐུན་པར་གྱུར་ན་ལྟུང་བ་བདུན་འབྱུང་བའི་ལུང་དྲངས་ནས། དེའི་དོན་བསྐྲལ་བ་ནི། དེ་ལྟར་ན་འདིར་ཆུང་མ་དང་པོ་གསུམ་པོ་དག་གི་ཡུལ་ལ་ཚིགས་བདུན་ཡོད་པ་ལས་ཚིགས་གསུམ་ནི་ཉེས་བྱས་བྱེད་པ་ཡིན། ཚིགས་གཉིས་ནི་སྦོམ་པོ་བྱེད་པ་ཡིན། ཆིགས་དྲུག་པ་དང་བདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ནི་དགེ་འདུན་ལྷག་མ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། ཞེས་ཚིག་རེ་རེ་ལ་སྨྱན་བྱེད་ཐེབས་རེ་རེ་ལ་ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར་བསྟན་ཅིང༌། དེ་ཡང་སྔ་མ་སྔ་མའི་སྟེང་དུ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་འཐབ་ཚིག་བསྣན་པ་སྟེ། དང་པོ་གཉིས་ནི་རིམ་པ་ངེས་ལ་ཕྱི་མ་རྣམས་ནི་མ་ངེས་ཏེ། དང་པོ་ནས་དེ་དག་རེ་རེ་བཞིན་བྱས་པས་ཆོག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ལྔ་ངེས་ཅན་དང༌། གཉིས་མ་ངེས་པར་འདོད་པ་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པོ་དེས་ཉམས་པར་བྱེད་ཚུལ་ནི། སྔ་མ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་དུ་འང་བ་དང༌། དེ་ནས་གཉིས་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ནས་གཉིས་ཀྱིས་ཕྲད་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་ཕྱོགས་པའི་གཅུགས་པ་ལས་ཉམས་པར་རྣམ་འབྱེད་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱིའུ་འདི་མ་སྤྲད། ཁྱིམ་མི་དབུ་བ། བུ་མོ་འདི་མི་སྤྲད། གནས་མི་བཙལ། ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱེའུ་འདི་གྱོས་པོའི་གན་དུ་མི་འགྲོ། བག་མ་མི་ལེན། བུ་མོ་འདི་གྱོས་པོའི་གན་དུ་མི་བཀྲི་བག་མར་མི་བཏང༌། ཞེས་ཟེར་བ་ནི་ཉེས་བྱས་སུ་ཞུ་བའི་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ་ལ། མེད་པ་ནི་ད་དུ་མངལ་དུ་ཡང་མ་ཆགས་པའོ། །ངེས་པ་ནི་དགེ་སློང་མ་སོགས་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །མི་བསྟེན་པ་ནི་ཟ་མ་དང་མ་ནིང་ཕོ་མོ་དབང་པོ་མེད་པའོ། །ཉོས་པ་ནི་རིན་གྱིས་ཐོབ་པའོ། །མཐུན་པ་གསུམ་ལས་ལྷག་པར་ཞུགས་པ་ལྟ་བུ་གཅུགས་པར་གྱུར་པའོ། །གང་གི་སྨྱན་བྱེད་པ་ལ་ཕར་བསྐྱལ་བཙམ་ཡོད་ཀྱི། ནོད་པ་དང་ཚུར་བསྐྱལ་བ་མེད་དོ། །ཁས་བླངས་པ་མཐུན་པར་གྱུར་པ་དང་སྤྲད་པའི་ཕྱིར་དེ་ག་གེ་མོ་ཞིག་ན་འདུག་གོ་ཞེས་སྐད་སྦྱར་བ་བསྟན་ན་སྦོམ་པོའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་འཐབ་ཀྲོལ་གྱིས་ཤིག་དང༌། ཁོ་བོས་དེ་དབྲོག་པར་བྱའོ། །ཞེས་དེ་སྐད་ཟེར་བའི་སྤྲིང་བ་དགེ་སློང་གིས་མ་ནོས་ཏེ། འཐབ་ཀྲོལ་གྱིས་འཕྲོག་ཏུ་འཇུག་ནའོ། །རྙེད་མོད་ཀྱི་གཞུང་ནི། བཙུན་པ་རེ་ཞིག་སྐྱེས་པས་བུད་མེད་དང་ལྷན་ཅིག་བརྡ་བགྱིས་པ་ན་དགེ་སློང་དེར་མཆིས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་རྙེད་མོད་ཅེས། མཆིས་ན་ལྟུང་བ་ཅིར་འགྱུར། ཉེས་པ་སྦོམ་པོར་རོ། ཞེས་སྦོམ་པོར་སྟོན་མོད་ཀྱི། ལུང་གི་ཡི་གེ་ནོར་པ་འདྲ་བས་ཉེས་བྱས་སུ་རིགས་པར་སྣང་ནས། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཉེས་བྱས་སོ། ཞེས་མདོར་བྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ། །འདུལ་བྱེད་ནས་འབྱུང་བ་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་པའི་དོན་དང་ལྡན་འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱིམ་མོ། །འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་མི་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུར་བྱས་ནས་བོས་ཏེ། ཕྲད་ན་སྦོམ་པོའོ། །ཕྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་ཁང་པ་ཁག་ཆེན་གྱི་ལྷག་མ་ལ་གཉིས་ལས། རྣམ་འབྱེད་ལས་འབྱུང་བ་ལ་གཉིས་ལས། ཐུན་མོང་བ་ཁང་པ་ལ་མཚོན་པ་ལ། ཉེས་པ་མེད་པའི་གཞིའི་ཚད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལ་སྦྱར་ན་ནི་འགྲེང་བ་དང༌། འདུག་པ་དང༌། ཉལ་བ་དང༌། འཆག་པའི་སྤྱོད་ལམ་བཞིའི་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལ་འདི་གཉིས་སུ་གཏོགས་པའི་ཉེས་པ་གཏན་མེད་དོ། །འདི་གཉིས་ནི་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ལྟུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་གནས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་ལམ་བཞིའི་སྣོང་ནི། ལུས་མ་བཏུད་པར་འགྲེང་བ་དང༌། རྒྱར་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་པ་དང༌། རྐང་པ་བརྐྱང་བ་ལ་སོགས་པས་ཉལ་བ་དང༌། གོམ་པ་ཐ་མལ་པ་གསུམ་འདོར་བའི་འཆག་པ་བྱར་རུང་བ་སྟེ། དེ་དག་མི་རུང་བ་ནི་སྣོད་མིན་པའོ། །ཞར་ལ་གནས་ལ་བརྟེན་པའི་ལྟུང་བ་རྣམས་སྤྱིར་བསྟན་པ་ལ་བབ་པ་ནི་གནས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་ནི་ཁང་པ། ཁང་ཆེན། སྐྲོད་པ། ཕྱིས་གནོན་རྩ་བ་འབྱུང་བ་ལ་འདུག་པ། མ་རྫོགས་པ། བུད་མེད་དང་ཉལ་བ། འདུག་གནས་སུ་ཟ་བ། རིམ་པ་ལྷག་པར་རྩིག་པ། སྙིལ་བ་དང་ཉལ་བ། དུས་མ་ཡིན་པར་གྲོང་དུ་འགྲོ་བ། གྲོང་རྒྱུ་བ། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དུ་འགྲོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ། ཟས་ལེན་པ་སྟེ་བཅུ་གསུམ་མམ། །བཅུ་བཞིར་བྱེད་དེ། སྤངས་པ་རྗེས་ཕྱོགས་ཀྱང་སྣོན་དགོས་པ་འདྲའོ། །ངོ་བོ་ནི་སྤྱོད་ལམ་བཞི་ཤོང་ཞིང༌། ཕལ་ཆེར་གཡོགས་པ་དང་བསྐོར་བའོ། །སེལ་བ་ནི་མི་ཤོང་བའོ། །ཅིར་འགྱུར་ནི། ཁང་པ་ཁང་ཆེན་གཉིས་རིམ་ལྷག་དང་གསུམ་ལ་ལྟུང་བ་གཏན་མེད་ལ། གཞན་ལ་ན་སྨད་དུའོ། །སྤྱོད་ལམ་བཞི་ཤོང་ན་ནི། ཁང་པ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་དངོས་གཞི་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །མི་ཤོང་ན་ན་སྨད་དུ་འགྱུར་བ་ནི། ཊཱིཀྐ་ལས། ནུབ་ལྷག་དང༌། བུད་མེད་དང་ཉལ་བའི་སྐབས་སུ། །རྩིག་དྲུང་ལ་སོགས་པར་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་ཤིང༌། འགྲེལ་ཆུང་ལས་ཀྱང༌། དབྱེ་ལ་འདོམ་གང་གིས་ཉེ་བར་ཉལ་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཡངས་པར་ཆགས་པ་སོགས་ཀྱི་དགག་བྱ་ཆེ་བ་ལ་ལྟུང་བ་ན་སྨད། གནས་ཡངས་པར་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་དངོས་གཞིར་འགྱུར་བ་མི་རིགས་སོ་སྙམ་ན། དོག་པར་འབྱུང་རིང་ཞིང། ཡངས་པར་འབྱུང་ཉེ་བས། དགག་བྱ་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྫོགས་མ་རྫོགས་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ་དགེ་སློང་མ་ལ་ཡང་ཡང་ཟ་བ་བཞིན་ནོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །ཞར་ལ་ནུབ་ལྷག་གི་གནས་ཀྱི་ཚད་བསྟན་པ་ནི། དངོས་གཞིའི་ཚད་དང༌། ཉེས་མེད་ཀྱི་ཚད་དོ། །དང་པོ་ནི། འདོམ་གང་གི་ནང་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་མཐུན་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་ཉེན་ཀོར་དང་བཅས་པ་ནས་གནས་ཁང་ཙམ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ན་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་མི་མཐུན་པ་དུ་མ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁྲུ་ཕྱེད་དང་བཅོ་ལྔ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཅུ་བཞི་དང༌། ཕྱེད་དང་དགུས་པར་དུ་ཆོད་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལ་གནས་ཁང་དང་ཉེན་ཀོར་གཉིས་གསུངས་པའི་ཉེན་ཀོར་ལ་ཁྲུ་བཞི་ཕྱེད་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཐུན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དང་པོས་ནི། མ་རྫོགས་པ་ཁོ་ནས་ཀྱང་ཉེན་ཀོར་འཆག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་བས་ཁྲུ་བཞི་ཡོད་པ་དེ་རྩི་དགོས་པས་གཉིས་ཀའི་ཉེན་ཁོར་ལ་ཁྲུུ་བརྒྱད་དོ། །འགྲེང་བ་དང༌། འདུག་པ་ནི་གནས་ཀྱི་དཔངས་དང༌། ཞེང་ཡིན་པས་དེའི་ཚད་མི་རྩི་བ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཐུན་ནོ། །དེས་ན་གནས་ཁང་ལ་ཉལ་བའི་སྤྱོད་ལམ་ལ་རྐང་པ་བརྐྱང་པ་ལ་སོགས་པའི། སོགས་ཀྱིས་ལག་པ་བརྐྱང་བསྡུད་དགོས་པ་ཡོད་ལ་ཁྲུ་ཕྱེད་ཡོད་པས་ཕྱེད་དང་ལྔའོ། །རྩིག་པ་མེད་པའི་གནས་ཁང་མི་སྲིད་པས་ཕན་ཚུན་གྱི་རྩིག་ཞེང་ལ་ཁྲུ་རེ་ཡོད་པས། ཕྱེད་དང་བཅོ་ལྔ་ཞེས་རྒྱ་གསུང་ངོ། །གཉིས་པས་ནི་མ་རྫོགས་པ་དངོས་ཀྱི་ཉེན་ཀོར་མི་རྩི་བ་མ་གཏོགས་པ་གནས་ཁང་དང་ཉེན་ཀོར་དང༌། རྩིག་ཞེང་སྔར་ལྟར་ཡིན་ལ། འཆག་པ་མི་རྩི་ན་ལོགས་སུ་སྨོས་པ་དོན་མེད་དུ་འགྱུར་བས་དེ་ལ་ཁྲུ་ཕྱེད་དང་བཞི་ཡོད་པས་བཅུ་བཞིའོ། ཞེས་སོགས་གསུང་ངོ། །གསུམ་པས་ནི་ཉེན་ཀོར་དང་། གནས་ཁང་བཅུ་བཞི་དང་འདྲ་ལ། ཉལ་འཆག་གཉིས་གདམ་ང་ཅན་ཡིན་ཞིང༌། རྩིག་པ་ནི་མ་ངེས་པས་མི་རྩི་ཞེས་རྨ་ཚོ་གསུང་ངོ༌། །དེ་དག་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཉེན་ཀོར་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་ངོས་ནས་གསུངས་ཀྱི། མ་རྫོགས་པ་ནས་མ་གསུངས་པ་དང༌། དེ་ལ་དངོས་པོ་ལ་ཉེན་ཀོར་ཡོད་ཀྱང་མི་གསུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་མི་འགལ་ཏེ། འབྲལ་བ་ལ་ཉེན་ཀོར་ཡོད་ཀྱང༌། ལས་ལ་ནི་རྩིག་པ་མཚམས་ཡིན་ནོ། ཞེས་མ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཚ་རོང་པ་འཆག་པའི་སྤྱོད་ལམ་གསུངས་པ་དོན་མེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཉལ་བ་ལ་སོགས་ཐག་ལོགས་སུ་མི་འཇལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་སུན་འབྱིན་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་གཉིས་འགྲེལ་ཆུང་ལས། ཁང་བུའི་མཆུར་ཉལ། འཕྲེས་བ་ཉོང་བའམ། འགྲོ། །གོམ་པ་ཐ་མལ་པ་གསུམ་ཤོང་བ། ཞེས་གདམ་ང་ཅན་དུ་གསུངས་པས་སོ། །དེ་བ་ཁ་ཅིག་དེ་གཉིས་ཐག་མཉམ་དེ་ལྟར་རིགས་ཀྱང་མཉམ་པས་མི་འཐད་པར་སྨྲ་བའི་མི་མཉམ་པ་རྟགས་སུ་བྱེད་ན་མ་གྲུབ་ལ། དམ་བཅར་བྱེད་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་བསལ་ལོ། །གཅིག་བཞི་པ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འགྲེལ་ཆུང་དང་འགལ་བས་སོ། །རིགས་པ་ཡང་འགྲེང་འདུག་ཉལ་བའི་ས་ནས་རྩི་ལ། འཆག་པ་མི་རྩི་བ་རིགས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱེད་དང་དགུ་པ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །རྩིག་ཞེང་ཡོད་པས་མི་རྩི་བ་མི་རིགས་ཏེ། གནས་ཁང་དང་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་གི་ལུགས་ནི། དངོས་གཞི་འདོམ་གང་གི་ནང་ཡིན་ཏེ། འགྲེལ་ཆུང་དང་སོ་ཐར་འགྲེལ་པ་ཁ་ཅིག་ལས་དབྱེ་ལ་འདོམ་གང་གིས་ཉེ་བར་ཉལ་བ་ཉེས་བྱས་སོ། ཞེས་དངོས་གཞི་བསྐྱེད་པའི་གནས་སུ་ན་སྨད་གསུངས་པས་སོ། །ཉེས་མེད་ཀྱི་ཚད་ནི་ཁྲུ་ཕྱེད་བཅུ་གཅིག་སྟེ། ཕྱེད་དང་དགུའི་སྟེང་དུ་རྩིག་ཞེང་བསྣན་པ་ཡིན་ཟེར་རོ། །ཁང་པ་ཁང་ཆེན་གྱི་མིང་གི་སྒོ་ནས་ཁྱར་པར་ངོས་བཟུང་བ་ནི། ཁ་ཅིག་གཅིག་དོན་དང༌། ཚོགས་དོན་དུ་བྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་གནས་ལ་ཁང་པ་དང་ཁང་ཆེན་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། རྣམ་འབྱེད་ལས། ཁང་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཡིན་གྱི། ཚད་ཀྱི་ཆེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས་ཆེད་དུ་བྱ་བས་ཆེ་བ་ལ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །རིགས་པ་ཡང་དཀོན་མཆོག་གི་དོན་དུ་ནི་བྱེད་ལ། བདག་པོ་ཚོགས་སུ་ནི་མ་ལོངས་པ་སྟེ། ཁང་ཆེན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོགས་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དུ་མའི་དོན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ་ཁང་པ་ཁང་ཆེན་གང་དུ་ཡང་མ་འདུས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་ཀའི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་ཚོད་དེ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ལས་ཚོགས་དང༌། གཅིག་གི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ལྟུང་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་གྱི། །གནས་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྣན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ནའམ། མཚན་ཉིད་གཞན་ཡང་ཡོད། ཕྱི་མ་ལྟར་མཚན་ཉིད་དུ་མ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བཙལ་དགོས་མི་དགོས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་མས་ཀྱང་དེ་གཉིས་མཚོན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་དོན་བྱེད་པ་སྟེ་ཁང་པ་དང༌། གསུམ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ཁང་ཆེན་དུ་གཏོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤས་ཆེ་བས་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་དག་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་ནམ། མི་ལྡན་ཡང་སྡུད་དང་པོ་ལྟར་ན་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་ལ། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ཁང་པ་ཡང་ཁང་ཆེན་དུ་སྡུད་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ། དཀོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་དོན་དུ་བྱེད་ན་ཁང་ཆེན་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་དོན་དུ་བྱེད་པ་ཁང་པ་ཡིན་ཏེ། ཞུ་བ་མང་ཤོས་ནས། གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་ནས་གཞན་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་དོན་དུ་བྱེད་པ་ཞེས། དགེ་འདུན་གྱི་ཕྱིར་བྱེད་པ་ལ་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་མིན་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་བ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། དགེ་འདུན་གྱི་ཆེད་དུ་བྱེད་པ་དེ། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ཆེ་བར་བཤད་པ་དེ་ཡིན་ཏེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་དོད་ཐུབ་ཏུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ཡང༌། དགེ་འདུན་གྱི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དགེ་འདུན་ལ་སོ་སོའི་གྲངས་མ་གསུངས་པས་བརྒྱ་སྟོང་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྲིད་པས་དགེ་འདུན་གྱི་དོན་དུ་ཁྲུ་བཅོ་བརྒྱད་ལས་ལྷག་པ་ཡང་མ་གནང་བར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་ཡང༌། དགེ་འདུན་ལ་འདོད་པ་ཆེས་པའི་དགག་བྱ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁང་པའི་དགག་བྱ་དེ་ཡིན་པས་སོ། །འོ་ན་གང་ཞེ་ན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གང་རུང་གི་དོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཁང་ཆེན་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་དོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཁང་པའོ། །འོ་ན་གནས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ཆ་གཅིག་དཀོན་མཆོག་གི་དོན་དུ་བྱེད་ཅིང༌། ཆ་གཅིག་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བྱེད་ན་གང་དུ་གཏོགས་སྙམ་ན། གཉིས་ཀར་གཏོགསཔའི་ན་སྨད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དངོས་གཞིར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་དོན་དང༌། ཚོགས་དོན་ངེས་བཟུང་དུ་དགོས་པས་ཡན་ལག་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཟེར་ཏེ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །འདིར་ཊཱི་ཀྐ་ལས། འདིར་ཁང་པ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་གི་དགེ་འདུན་ལྷག་མ་གཉིས་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་འདི་དག་ཡིན་ཏེ་ཞེས། མཐར་ལྷག་མ་ལ་སྔ་རོལ་ཏུ་སྦོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོར་འགྱུར་བའི་མུ་གཅིག་དང༌། མཐར་སྦོམ་པོ་ལ་སྔ་རོལ་དུ་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བའི་མུ་གསུམ་དང། ཉེས་བྱས་ལ་སྔ་རོལ་ཏུ་ཡང་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བའི་མུ་གཉིས་ཏེ་དྲུག་གསུངས་སོ། །དང་པོ་ནི། ས་གཞི་དང༌། ཤིང་སོ་ཕག །མི་སླས། གླ་རྔན་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་གཞན་ལ་རྩ་བ་དང༌། རུང་བ། རྩོད་མེད་ཙམ་རུང༌། བསྟན་པའི་ཡན་ལག་བཞི། མི་བསྒྲུབ་པ་དང༌། ཚད་ལས་ལྷག་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ཐུན་མོང་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། ཁང་ཆེན་ལ་བཙལ་བ་དང༌། ཚད་ལྷག་ཡན་ལག་མ་ཡིན་ཀྱང་། དེ་གཉིས་འགྱུར་པ་ལ་ལྷག་མར་འགྱུར་བ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་མ་དག་པ་དང༌། མ་བསྟན་པའི་གཞི། ཚད་ལས་ལྷག་པ་དང༌། བཙལ་བ་ཡོད་དེ། དོན་དུ་བྱེད་ན་ཁང་ཆེན་དང༌། གཅིག་དོན་དུ་བྱེད་ན་ཁང་པའི་ལྷག་མར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཚད་ལས་མ་ལྷག་པར་དུ་གནས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་བའོ། །གཉིས་པ་ནི། བཙལ་བ་དང༌། ཚད་ལྷག་ཡོད་པ་དང༌། ཡན་ལག་བཞི་པོ་ཁ་ཅིག་སྒྲུབ། ཁ་ཅིག་མི་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ཡང་གཞི་དག་ནས་གནང་བ་མ་གསོལ་བའམ། གཞི་མ་དག་པའི་གཅིག་གམ། གཉིས་མ་ཚང་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་གཅིག་དོན་དུ་བྱས་ན་ཁང་པའི་སྦོམ་པོ་དང༌། ཚོགས་དོན་དུ་བྱས་ན་ཁང་ཆེན་གྱི་སྦོམ་པོའོ། །འདིས་ཁང་པ་ཁང་ཆེན་གི་ལྷག་མ་སྐྱེད་པ་ཇི་བཞིན་པར་བཟུང་ན་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། འདི་གཉིས་མ་བསྐོས་པ་ཙམ་དུ་འདྲ་ཡང་ཡོད་མི་འདྲ་སྟེ། འདིར་ནི་རང་བདག་བའི་གཞིར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་གྱིས་མ་བསྐོས་པར་རང་དབང་དུ་རྩིག་པ་ཡིན་ལ། འོག་མ་ནི་རང་ཡང་མི་དབང་ལ་བདག་པོས་མ་གནང་བར་གཞན་གྱིས་མ་བསྐུལ་བར། རང་ཉིད་ཀྱིས་བདག་པོའི་དོན་དུ་རྩིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ལ་ན་སྨད་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། འདི་ལ་དངོས་གཞིར་འགྱུར་བ་མི་འགལ་ལོ། འོ་ན་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ཅི་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་མ་བཅོལ་བར་རང་དགར་བྱེད་པ་ཡན་ལག་མིན་ཏེ། བསྐོས་པ་ལ་སྐྱེས་པས་སོ། །གཞན་གྱི་བཅོལ་བ་ཡན་ལག་མིན་ཏེ། རང་དགར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེས་པས་སོ། །ཞེས་པའི་དོན་དེ་དོགས་གཅོད་གཙོ་བོ་ནི་སྔ་མའོ། །འོ་ན་བསྐོ་བ་པོའི་ལྟུང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་འདིས་བསྟན་པས་མདོ་འོག་མ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེ་ན། མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་རང་དབང་དུ་རྩིག་པ་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་གྱི། རང་གིས་མི་རྩིག་པར། བསྐོས་ནས་རྩིག་ཏུ་འཇུག་ན་རང་གིས་བརྩིགས་པ་དང་ལྟུང་བ་འདྲའོ། ཞེས་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བསྐོས་པར་ཞེས་པའི་ཊཱི་ཀྐར་ཡང༌། གཞི་དེ་གང་དབང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཙུག་ལག་ཁང་རྩིག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་གསུངས་པས་ཀྱང༌། དེ་ཁང་པ་ཁོ་ན་ལ་སྦྱོར་བ་མི་རིགས་སོ། །བོད་ཀྱི་འདུལ་བ་འཛིན་པ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་འདིར་དངོས་གཞིར་འགྱུར་བའི་མ་བསྐོས་པ་དང༌། ཞུས་པའི་མ་བསྐོས་པ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་ཕྱིར་བྱས་ན་གཉིས་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བས་ན། འོག་མ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པར་གཞི་མ་བཅལ་བ་ལ་སྦྱར་ཏེ། ཁང་པ་ཁོ་ནས་སྦྱར་བ་ཡང་མེད་པར་གཏོགས་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ང་དུང་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་བསྒོ་བ་ཞེས་པ་ནི། བསྟན་པ་དང། དག་པའི་གཞིར་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་ཇི་སྐད་བསྒོ་པ་བཞིན་དུ་མི་བྱེད་པར་དེ་ལས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་ལུས་ཀྱིས་སོ་ཕག་སོགས་ཕུལ་བ་ལ། དག་གིས་ལེགས་སོ་བརྗོད་ན། བསྐོས་པ་ནི་རང་ཉིད་དང་འདྲ་བའི། མི་བྱེད་ན་རྩིག་པ་པོ་ཁོ་ན་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བས་རང་ཉིད་དང་མི་འདྲའོ། །བྱས་པ་ནི་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རབ་བར་དུ་བཞག་ཅིང༌། ཡུལ་རིང་པོར་བྱེད་པ་ལ་ལྟུང་བ་དུ་མར་འགྱུར་རམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བཅད་པ་སྟེ། བདུན་པ་བཏང་ཞིང་བྱེད་ན་ནི་ཐ་དད་དོ། །ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཞེས་བས་འཐབ་ཚིག་བདུན་ལ་ལྟུང་བ་རེ་རེར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ། ཡན་ལག་སོ་སོ་ལ་ལྟུང་པ་ཐ་དད་དམ་སྙན་པ་བསལ་བའོ། །སྔ་མ་དང་འདིའི་སྐབས་སུ་ཊཱིཀྐ་ལས། མི་སྟོབས་པས་བར་དུ་ཡེ་བཏང་བ་ལས། ཕྱིས་ཡང་བསམ་པ་གཞན་གྱི་རྩོམ་པ་ལ་ནི་ལྟུང་བ་ཐ་དད་དེ། མ་ཟིན་པར་རང་བཞིན་གྱི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བ་ལ་ནི་ཉེས་བྱས་སོ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང་། རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དཔེར་ན་འཐབ་པའི་མོད་ལ་དང༌། འཐབ་པའི་འོག་ཏུ་བསྡུམས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དག་ལ་ལྟུང་བ་ཐ་དད་པར་བྱས་པ་བཞིན་དུ། ཅི་འདིར་ཡང་རུང་བ་ཉིད་མིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་དག་ལ་ལྟུང་བ་ཐ་དད་བྱའོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར༌། ཞེས་གསུངས་པའི་སྔ་མ་ནི་འཕྲོ་ཟིན་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱེད་ན་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་སྦྱོར་བ་ལ་དགོངས་པ་འདྲའོ། །ཕྱི་མར་འཐབ་ཚིག་དུ་མ་བྱས་པ་ལ་འཕྲིན་གྱི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་པ་གཅིག་བྱས་པའི་ཚེ་ལྟུང་བ་ཐ་དད་པ་བསྟན་པ་ལྟར་སྣང་ཡང༌། མོད་ལ་དང་འོག་ཏུ་བསྡུམས་བྱེད་བ་ཞེས་པའི་བསྡུམས་བྱེད་པ་ནི་མཐའི་གསལ་བྱེད་དུ་བྱ་ལ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་ལ་གཅིག་ནི་སྨྱན་གྱི་འཕྲིན་ཙམ་དུ་གཅིག་པ་ལ་བཟུང་ངོ། །གང་ལ་ཁང་པའི་དགེ་འདུན་ལྷག་མར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཙལ་བ་ནས་ཐོགས་ཞེས་པའི་བར་རོ། །གང་གིས་བཙལ་བ་ནི་ལྟུང་བ་འབྱིན་པ་པོ་དང༌། གང་བཙལ་བ་ནི་ས་གཞི་དང༌། གང་ལ་བཙལ་ན་ནི། ཊཱིཀྐ་ལས། །གཞི་དེ་ཆོས་འདི་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལས་ཀྱང་བཙལ་ནའོ། །ཞེས་འབྱུང་ལ། སྔ་མ་རྣམས་ཐ་སྙད་ལྔ་ལྔན་ལ། ངག་མཚན་ཉིད་ལྔ་ལྔན་གྱིས་བསླངས་པའི་སྒོ་ནས་བཙལ་བ་དགོས་ཟེར་ཏེ། རང་དང་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་ཡང་དགོས་སོ། །དགེ་སློང་གང་གིས་ས་གཞི་བཙལ་པར་གྱུར་པ་དེས་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་གནང་བའི་གཞི་ལ། ཞེས་གསུངས་པ་ནི། འོག་ཏུ་གླ་རྔན་ལ་སོགས་པ་འདི་ཡང་ལྟུང་བ་འབྱིན་པ་པོའི་ལྟུང་བ་འབྱིན་པ་པོས་རྗེས་སུ་གནང་བའི་སློང་བ་པོས་བཙལ་བ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་གསུངས་པས། གཞི་དེ་ལྟུང་བ་འབྱིན་པ་པོས་བཙལ་བའམ། ཡང་ན་དེས་འཚོལ་བར་རྗེས་སུ་གནང་བའི་སློང་བ་པོས་བཙལ་བ་གཅིག་དགོས་ཏེ། སྤྱོད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ས་གཞི་དང༌ཡོ་བྱད་བཙལ་བ་དགོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་ནི། ཞུས་པ་ལ་ལ་ནས་གསུངས་ཤིང། གང་ཟག་གི་གཞིར་བྱེད་ན་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་དང༌། སོ་ཐར་ལས་ཀྱང༌། རང་གིས་བཙལ་བ་ཞེས་སོགས་སོ། འདིར་ཁང་པའི་ལྷག་མ་སྐྱེས་པ་ལ། དགེ་སློང་གིས་བཙལ་བའམ། རྗེས་སུ་གནང་ནས་བཙལ་བ་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་སོ། །གནས་ནི་ཁང་པའོ། །མཐར་རོ་ནི་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཐོག་བཀབ་ཅིང་སྒོ་མ་གཏོགས་པ་ཀུན་ནས་བསྐོར་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས། ཐམས་ཅད་གཡོགས་ཤིང། ཐམས་ཅད་བསྐོར་བ་དགོས་པ་འདྲ་སྟེ་དཔྱད་དོ། །སྔ་མ་རྣམས་གང་རྩིག་པའི་གནས་ནི། གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ། སྤྱོད་ལམ་བཞི་ཤོང་བ། ཚད་ལ་གནོད་བའི་བཟོའི་རྩོམ་པ་མ་བྱས་པ། ཁྲུ་གང་གི་ཚད་ལས་ལྷག་པ་དེ། བཞི་དང། དང་པོ་ནི། ནུབ་ལྷག་ལྟར་ཕལ་ཆེར་གཡོགས་ཤིང་བསྐོར་བ་ལ་འདོད་དོ། །གང་དུ་རྩིག་པའི་གནས་ནི། མི་རུང་བ་སོགས་གསུམ་སྦངས་པ་དེ་བཞི་ཟེར་རོ། །གང་གིས་རྩིག་པའི་ཡོ་བྱད་ནི། ཡུལ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལ། ངག་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་ཁས་བླངས་པ་ཟེར་རོ། །འོང་ཀྱང་གཞི་ལ་མ་བསྟན་པ་ཡང་བསྣན་དགོས་སོ། །ཚད་ལས་ལྷག་པ་ནི། ཁྲུས་ཚད་པའི་སྐབས་སུ། ཁྲུ་ཕྱེད་ལས་ལྷག་པ་ལ་མཛད་དེ། འདིར་ནི་སྲིད་དང༌། ཞེང་གཉིས་ཀ་ལ་བརྩིགས་པ་འདྲའོ། །འོག་མ་ལ་ཡང་ཞེས་པས། སྤྱོད་ལམ་བཞི་ཞེས་སོགས་ཀྱི་མདོ་རྣམས་འོག་མ་ལ་ཡང་སྦྱར་དགོས་པར་བསྟན་ཞིང༌། མ་བཙལ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་ནི། བཙལ་བ་ཡན་ལག་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་གཏོགས་པའོ། །བཞི་དང་ཡོ་བྱད་རང་གིའམ། གཞན་གྱིས་གནང་བ་གང་ཡང་རུང་པས་ཆོག་གོ །གཉིས་ཀའི་སྦྱོར་བ་ལ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལ། ངག་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་བསྐོས་ཏེ། བྱེད་པ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟར་དགོས་པས་བདག་པོ་ཡང་མིན་ལ། དེས་གནང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མ་བསྐོས་པར་རོ། ཞེས་པ་ལྟ་བུས་རྩིག་ན་ན་སྨད་དོ། དེའི་ཕྱིར་འོག་མ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་བཟུང་ཡང་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་མ་ཚང་བས་ལྷག་པའི་དོན་མེད་དོ། །སྟབས་འདི་དག་ཏུ་བྱེད་དུ་བཅུག་ན་ཞེས་ཕལ་ཆེར་འབྱུང་བ་ནི་ལུང་དུ། རྩིག་ཏུ་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སམ། གཞན་གྱིས་སོ། ཞེས་རང་གིས་བྱེད་པ་ལ་ཡང་རྩིག་ཏུ་འཇུག་སྒྲ་སྦྱ་བས་གཞན་ལ་འཚོལ་བ་ཁོ་ན་ལ་གོ་བར་མི་བྱའོ། །ལུང་དུ་བདག་གིས་བསླངས་པ། བདག་པོ་མེད་པ། བདག་གི་ཕྱིར་ཁང་པ་རྩིག་ཏུ་འཇུག་གམ་ཞེས་པ་དང༌། བདག་པོ་ཡོད་པ་དགེ་བདུན་གྱི་ཕྱིར་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་རྩིག་ཏུ་འཇུག་གམ་ཞེས་ཁང་པ་ལ་རྩིག་པའི་གནས་དེའི་བདག་པོ་མེད་པ་དང༌། ཁང་ཆེན་ལ་བདག་པོ་ཡོད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱི་མ་ལ། ཊཱིཀྐ་ལས། གཙུག་ལག་ལས་ནི་གླིང་བཞིའི་དབང་གིས་བདག་པོ་དང་བཅས་པ་ཞེས་སྨོས་པར་ཟད་ཀྱི། ཡན་ལག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་པོ་མེད་པ་ལ་ཡང་ས་གཞི་ཉོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་འདུན་གྱི་ས་གཞིར་བྱེད་དུ་འཇུག་ནའང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཁང་པ་ལ་ཡང་མཚོན་པ་འདྲའོ། །གཅིག་གི་དོན་དུ་ཞེས་དམིགས་བསལ་མ་མཛད་པས། རང་གཅིག་པུའམ། དགེ་སློང་གཞན་གཅིག་གམ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱིམ་པ་གཅིག་གི་དོན་དུ་བྱེད་ནའང་ལྷག་མའོ། །ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་འབྱེད་ལས། བདག་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་བསྔོས་ཏེའོ། ཞེས་གསུངས་པས་གཅིག་དོན་དང༌། ཚོགས་དོན་ནི། ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་བདག་པོ་གཉིས་ཀ་ལ་དྲང་དུ་རུང་ཡང་འདིར་ནི་བདག་པོ་ལ་དགོངས་སོ། །སྐྱེ་བ་པོ་ཕྲ་མོའི་གནས་དང་ལྡན་པ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་སྡིག་པའི་སྤྲང་བུ་ཏྲེ་མ་བུ་གའམ། ཏྲེ་ལ་ཏ་ཀའི་གནས་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ནི་དཔེ་ཙམ་སྟེ། གྲོག་སྦུར་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་པོ་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཀྱང་བཟུང་ངོ་ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་གསུངས་ཤིང༌། ང་ལྟ་རྣམ་འབྱེད་ན་ཕྱི་མ་གཉིས་ལ་སྲིན་གྱི་གནས་སམ། གྲོག་མའི་གནས་ཞེས་སྣང་ངོ༌། །རྩོད་པ་དང་བཅས་པ་ལ་རྣམ་འབྱེད་ལས། མཆོད་རྟེན་དང༌། ཁྱིམ་བདག་གི་གཞི་དང༌། དགེ་སློང་མའི་དབྱར་ཁང་གསུམ་ཡང་འབྱུང་ཞིང༌། ལྷའི་གནས་མི་སྣང་ངོ། །བརྩམ་དུ་མི་རུང་བ་ལ་རྣམས་འབྱེད་ལས། ལམ་ལ་བརྟེན་བ་ཞེས་འབྱུང་ཞིང༌། ཆུ་ཀླུང་སོགས་དང་འདོམས་པ་ལ། དབུས་སམ་མཐའི་ཕྱོགས་གང་རུང་དུ་དེ་གསུམ་གང་རུང་གཅིག་དང་ཕྲད་པས་ཆོག་པ་དང༌། ཁོ་ར་ཁོར་ཡུལ་ཏུ་ཆུ་ཀླུང་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྐོར་བ་མི་དགོས་སོ་ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་སོ། །ཚད་ནི་སྲིད་དུ་ཁྲུ་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། ཞེད་དུ་ཁྲུ་ཕྱེད་དང་བཅུ་གཅིག་གོ །མ་དག་པ་གསོལ། བར་མི་བྱ་བའི་བཟློག་ཕྱོགས་ལྔ་ལས། ཡུལ་གང་ལ་སྦྱིན་པ་ནི། སྡེ་ལྔའི་སྡོམ་པ་གསོར་རུང་ཡན་ཆད་དང་ལྡན་པ། རང་བཞིན་དུ་གནས་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གནས་ནས་མ་ཕྱུང་བ། ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་མ་གྱུར་པ། མཚན་མཐུན་པ། ཚོགས་སུ་མ་ཚང་བ། གསོལ་བ་ལན་གསུམ་འདེབས་པ། ས་གཞི་ལེགས་པར་བརྟགས་པ། སྔར་གནང་བ་སྦྱིན་པ་དང་མ་འབྲེལ་བ་བཅུའོ། །དགེ་འདུན་གང་གིས་སྤྱིན་པ་ནི་བཞིར་ལོངས་པའི་གྲངས་ཚང་བ་སོགས་གསུམ་མོ། །གཞི་གང་ལ་སྦྱིན་པ་ནི་དག་པའོ། །ཆོ་ག་ཇི་ལྟ་བུས་སྤྱིན་པ་ལ་གསུམ་ལས། སྦྱོར་བ་ལ། གང་ཟག་གི་སྦྱོར་བ་ནི། འདུ་བའི་སྐབས་བསྒྲུབས་པ། རྒན་པའི་མཐའ་ལོགས་སུ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང༌། སྤྱོད་ལམ་ལ་བརྟེན་པ་གསོལ་བ་ལན་གསུམ་བཏབ་པའོ། །དགེ་འདུན་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་རང་ངམ། བསྐོས་པས་བརྟག་པ་དང་དེས་དག་འདུན་ལ་བརྗོད་པའོ། །དངོས་གཞི་ནི་གསོལ་གཉིས་སོ། །མཇུག་ནི་མཇུག་སྔུད་དོ། །གནང་བ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ནི། གཞི་མ་དག་པར་འཕོས་པའམ། ཞིང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྙིང་པ་འཆོས་པ་ལས། རྙིང་པ་ནི་དཔེ་སྟེ། གསར་རྙིང་གཉིས་ཀ་འཆོས་ཤིང་། བྱི་དོར་བྱེད་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་དོ། ཞེས་གསུངས་པའི་འཆོས་པའི་བྱི་དོར་བྱེད་པ་ཡིན་མིན་བརྟག་པར་བྱའོ། །གཙུག་ལག་ཁང་གི་ལྷག་མ་ལ། ཡན་ལག་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་བརྗོད་ཟིན་ནས་ཁྱད་པར་བ་གསུངས་པ་ནི། ཚོགས་ཀྱི་དོན་དུའོ་ཞེས་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱིས་དམིགས་བསལ་མཛད་པས། རབ་བྱུང་དང་ཁྱིམ་པ་གང་ཡང་རུང་བའོ། །རྣམ་འབྱེད་ལས། ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཤེགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ནོ། ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གླིང་བཞིའི་དབང་གི་སྟེ། དཔེ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་སོ། །རྣམ་འབྱེད་ལས་ཁང་པ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དུ་སྦྱོད་ལམ་བཞི་པོ་འཆག་པ་དང༌། འགྲེང་བ་དང༌། འདུག་པ་དང༌། ཉལ་བ་དག་ཤོང་བའོ། ཞེས་གཉིས་ཀ་ལ་མཚུངས་པར་བཤད་ནས་ཕྱི་མ་ལ་ཁྱད་པར་མཛད་པ་ནི། ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆེན་པོ་གཉིས་པོ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། ཚད་ཀྱིས་ཏེ། དེ་ལས་འདིར་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་བས་ཆེན་པོར་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། ཚད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ཞེས་གསུངས་པས། གནས་འདི་གཉིས་གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་ཁྱད་པར་བྱེ་བར་མི་ནུས་ལ། འོན་ཀྱང་ཆེན་པོར་འཇོག་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་བས་འཇོག་པར་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ཚོགས་དོན་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ། །ཞུ་བ་ལས། ཁང་པ་ལ་གཅིག་དོན་དགོས་པ་སེལ་བའི་སྒོ་ནས་གསུངས་པས། ཁང་པ་དང་ཁང་ཆེན་གྱི་ཁྱད་པར་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཇོག་པར་ལུང་དང་རྩ་འགྲེལ་གྱི་དགོངས་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །འདི་ལས་གཞན་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གང་རུང་གི་ཆེད་དུ་བྱེད་ན་ཁང་ཆེན་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་དོན་དུ་བྱེད་ན་ཁང་པ་ཡིན་གྱི། སྔར་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་གཉིས་དང༌། གསུམ་གྱི་དོན་དུ་བྱས་པའི་གནས་དེ་ལ། གཅིག་དོན་དང་ཚོགས་དོན་མེད་པས་གནས་གཉིས་པོ་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་གསུམ་དུ་ཐལ་ལོ། ཞེས་སྨྲ་བ་ལ་ནི་སྙིང་པོ་མེད་དེ། དེ་ལྟར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱིམ་པ་ཚོགས་ལོངས་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་དུ་བྱས་པའི་གནས་དེ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཐལ་བ་དང༌། རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཀ་ལས་ཁང་པ་དང༌། ཁང་ཆེན་ངོས་མ་བཟུང་བར་དེ་གཉིས་ཀྱི་ལྷག་མ་མཚན་ཉིད་རྫོགས་པར་བཤད་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་བ་ཞུ་བའི་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ་ལ་རྩོམ་པ་ནི་གནས་རྩོམ་པ་སྟེ་དེ་ཡང་མཐར་ལྷག་མར་འགྱུར་བའི་སྦྱོར་བ་སྦོམ་པོ་དང༌། མཐར་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སོ། །ཁང་པ་དང་གཙུག་ལག་ཁང་སྟེ། མ་གཡོག་པ་བྱེད་དུ་གཞུག་གོ །སྙམ་པའི་བསམ་པས་ཞུགས་པའི་དགེ་སློང་གིས་གནས་དེའི་མཐའ་ཡང་སྦྱོར་བ་དེ་དང་འདྲ་བར་སྦོམ་པོ་སྟེ། སྔར་ནི་ཉེས་བྱས་སོ། །ཁང་པ་མི་རུང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ། དུ་མའི་དོན་དུ་བྱེད་པའི་མཐའ་ཡང་སྦྱོར་བ་དང་འདྲའོ། །འདི་ལ་ཞུས་པར་གཉིས་ཀྱི་སྤྱི་ལ་བྱེད་དུ་འཇུག་ན་ཞེས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། གསུམ་གྱི་དོན་དུ་བྱེད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་སོ། །རྣམ་འབྱེད་ལས། ཁང་པ་ཁང་ཆེན་གི་སྐབས་སུ་ཡང་མ་དག་པ་གསུམ་དང་མ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ལ་རེ་རེ་ཞིང་སྦོམ་པོར་གསུངས་པས། དུ་མའི་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་སྦོམ་པོར་སོང་བ་དེ་དག་རེ་རེ་བ་ལ་མི་འོང་བ་འདྲའོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་གསུམ་ཚང་ཞིང༌། མ་བསྟན་པའི་བཞིར་བཙལ་བ་དང༌། ཚད་ལྷག་ཡོད་པའི་ཚེ་ལྷག་མ་གཉིས་ཀ་སྐྱེད་དུ་རུང་བ་ལ་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་སྦོམ་པོ་སྐྱེད་པ་གཉིས་འདུག་པ་ནི། བཙལ་བ་དང༌། ཚད་ལྷག་ཡོད་པའི་ཚེ་ཁང་པའི་སྦོམ་པོ་དང༌། མེད་པའི་ཚེ་ཁང་ཆེན་གྱི་སྦོམ་པོར་བྱེད་དགོས་པ་འདྲ་སྟེ། བརྟག་པར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་དོན་ནི། ཁང་པ་ལ་ཉེ་ཞིང་། གསུམ་དོན་ཁང་ཆེན་ལ་ཉེ་བས་དེའི་སྒོ་ནས་དབྱེའོ་ཟེར་བ་ལ་སྙིང་པོ་མི་སྣང་ངོ། །འཚོལ་བ་པོ་འམ། གནས་པ་པོས་མ་བསྐོས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་མ་གནང་བར་གནས་བྱེད་པའི་མཐའ་ཡང་སྦྱོར་བ་དང་འདྲའོ། །དངོས་པོ་ཚང་ཡང་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཞི་དེ་གང་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མར་ཡང་བ་མི་འགྱུར་ཏེ་བཙལ་བའི་ཡན་ལག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྗེས་སུ་གནང་བ་ལ་ཡན་ལག་གཞན་ཚང་བ་དངོས་གཞི་ཡིན་ལ། མ་གནང་བ་ལ་ནི་སྦོམ་པོར་གསུངས་ཏེ། འདིར་གནང་མ་གནང་ནི་བདག་པོས་རྩིག་པར་བསྐོས་མ་བསྐོས་སོ། །དེས་ན་ལྷག་མ་བསྐྱེད་པ་ལ་བདག་པོར་གྱུར་པའི་དགེ་སློང་རང་གིས་རྩིག་པའམ། རྩིག་པར་བསྐོས་པ་གཅིག་དགོས་པ་ལ། འདི་ལ་མ་ཚང་བས་སྦོམ་པོའོ། །འོ་ན་བཙལ་བའི་ཡན་ལག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་གསུང་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཁང་པའི་ལྷག་མ་ལ་གཞན་གྱིས་མ་བསྐོས་ཀྱང་སྐྱེད་དམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བཅད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གཞན་གྱིས་མ་བསྐོས་པར་བསྐྱེད་པ་ཡོད་ཀྱང་འདིར་རང་གིས་བཙལ་བ་དང༌། འཚོལ་དུ་བཅུག་པའི་ཡན་ལག་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྗེས་སུ་མ་གནང་བ་ལ་ནི་སྦོམ་པོའོ། །ཞེས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གསུངས་པ་ནི་བདག་པོ་མ་ཡིན་པས། རྩིག་པ་ལ་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་པར་གསུངས་པས་འདི་རྗེས་སུ་གནང་བའི་སེལ་བའོ། །དེ་ལྟར་འདོད་པ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་མ་བསྐོས་པ་ཉིད་ཅེས་པ་དྲངས་ནས་འགོག་ཅིང༌། སྦྱོར་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡན་ལག་ལ་རང་ངམ། རང་གིས་བསྐོས་པ་དགོས་པར་འདོད་པ་ནང་འགལ་ཞིང༌། འདི་མ་བསྐོས་པ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ཡིན་ཡང༌། དངོས་གཞིར་མི་འགྱུར་བ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གང་ཟག་གིས་སོ་ཞེས་པ་ཡོ་བྱད་ལ་སྦྱར་ཡང༌། སྔར་ཁང་བའི་སྐབས་སུ་ས་གཞི་དང་ཡོ་བྱད་གཉིས་ཀ་ལ་མཛད་པ་ལྟར་བཟུང་ངོ། །སྐབས་འདིར་རང་བཞིན་ནི་མི་མཐུན་པ་ཡང་ངོ། །ཞེས་པའི་གཞུང་གཅིག་ཡོད་པར་ཊཱིཀྐར་འབྱུང་ལ། དེའེི་དོན་ནི་ཁང་པ་ཁང་ཆེན་མི་རིགས་པར་རྩིག་པའི་ཞལ་ཏ་བྱེད་ན་དེའི་མཐའ་ཡང་སྦྱོར་བ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ཡང་བདག་པོ་དང༌། བསྐོས་པ་ལས་གཞན་པའོ། །བདག་པོ་ལས་གཞི་ཡང་བཙལ་ཟིན་ལ་གསོལ་བ་དང༌། ལས་བརྗོད་པ་ཡང་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་མ་གྲུབ་ན་ཉེས་བྱས་སོ། ཞེས་པ་ལ། ཁང་པ་ལ་བཙལ་བ་ཡོད་ན་སྦོམ་པོར་གསུགས་པས་ཁང་ཆེན་ལ་སྦྱར་ཟེར་ཡང༌། རྣམ་འབྱེད་ལས། དགེ་སློང་ལག་གི་བླ་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་བ་འདིས། ཁང་པ་དང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གཞི་རུང་བ། རྩོད་པ་མ་མཆིས་པ། བརྩམ་དུ་རུང་བ་ཞིག་བཙལ་ཏེ། ཞེས་འབྱུང་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་པོ་ལས་ཉོས་ཏེ་བཙལ་བ་ཡོད་པས། བཙལ་བ་ཙམ་ལ་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་མ་ངེས་སོ། །གནོད་པ་ལས་གྱུར་བའི་ལྷག་མ་གཉིས་ལས། རྣམ་འབྱེད་ལས་འབྱུང་བ་ལ། གཞི་མེད་པར་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་སྐུར་པ་གདབ་བྱའི་ཡུལ་ནི། དགེ་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་མིན་པས་དགེ་སློང་དང། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་གྱི། ཉམས་པ་ལ་ཡང་ངོ་། །དེ་ཡང་རང་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་གསོར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རུང་དང༌། གཞན་ཕྱོགས་ཡིན་ན་རྣམ་དག་དང་ལྡན་པ། ཐ་སྙད་གསུམ་ལྡན། ལུས་ཐ་མ་ལ་པ། བདག་ལས་ཐ་དད་པ་སྟེ་བཞི་ཟེར་རོ། །གང་གིས་སྐུར་པ་གདབ་པའི་དངོས་པོ་ནི། མི་ཚངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའི་ཕམ་པར་འགྱུར་བ་ལྷག་པར་སྤྱད་པ་དང༌། གཞི་གསུམ་གང་ཡང་མེད་པ་སྟེ་གཉིས་སོ། །གོ་བྱའི་ཡུལ་ཐ་སྙད་ལྔ་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། བདག་ལས་ཐ་དད་དེ་གསུམ་མོ། །མ་དག་པ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པས་ལྷག་མར་འགྱུར་པའི་ཁུངས་ནི། རྣམ་འབྱེད་ལས། གང་ཟག་མ་དག་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་བྱེད་ན་ལྟུང་བའི་གཞི་བཅུ་གཅིག་དང༌། ལྟུང་བ་མེད་པའི་གཞི་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་བར་གསུངས་པ་སྟེ། བཅུ་གཅིག་ནི། མཐོང་ཐོས་དོགས་གསུམ་གྱི་གཞི་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པར་བསྒྱུར་ནས་གསུམ་དང༌། གཞི་གསུམ་ཡོད་པ་བརྗེད་པ་ལ་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་བ་གསུམ་སྟེ་དྲུག །ཐོས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་མ་ཆེས་ཀྱི་ཚེ་མཐོང་ཞེས་སྨྲས་པ་གཉིས་པ་དང། ཐོས་པ་ལ་དོགས་མི་དོགས་ཀྱི་ཚེ་མཐོང་ཞེས་སྨྲས་པ་སྟེ་བཞི་དང། དོགས་པ་ལ་དོགས་པ་ན་མཐོང་ཞེས་སྨྲས་པ་སྟེ་ལྔའོ། །ཞུས་པ་ལས་ཀྱང༌། དགེ་སློང་རང་གིས་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་ཟེར་བ། གཞན་གསུམ་གྱིས་གཞི་མ་མཆིས་པར་སྐུར་ན་ལྷག་མར་གསུངས་སོ། །འདིར་ཞེས་པ་ནི། མཚན་དང༌། ལྟ་བ་ཁས་བླངས་པ་དག་གིས་རང་གི་ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱི་ཁུངས་སུ་གཏོགས་པའོ། ཞེས་པ་ལ་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བའོ། །དེས་ན་མཚན་དང༌། ལྟ་བ་གཞན་ཕྱོགས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་སྐུར་པ་ཡང་ལྷག་མའོ། །རྣམ་འབྱེད་ལས། དྲིལ་བསྒྲགས་ན་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །ངོས་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ལྟུང་བ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་བདག་གིས་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་སོ་སྙམ་ནའོ། ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སྐུར་པ་གདབ་བྱའི་ཡུལ་ལ་མནན་དགོས་སོ། །འདིར་ཞེས་པ་ནི། མཚན་དང༌། ལྟ་བ་ཁས་བླངས་པ་དག་གིས། རང་གི་ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ཞེས་པ་ལས་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བའོ། །དེས་ན་མཚན་དང་། ལྟ་བ་གཞན་ཕྱོགས་པ་ལ་སྐུར་བ་ལ་ཡང་ལྷག་མའོ། །འོ་ན་གསོར་རུང་མཉམ་པ་རང་ཕྱོགས་པ་ཡིན་པ་ཅིས་ཤེས་ཤེ་ན། ཊཱིཀྐ་ལས། ཉམས་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལ་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། ཞེས་པ་ལས་ན་ཁས་ལེན་པ་དང༌། མི་ལེན་པ་གཉིས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཤིན་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཡོགས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕམ་པར་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་གསུངས་པས་ཤེས་ཟེར་ཏེ་བརྟག་གོ །ཉམས་པར་འདུག་པ་ནི། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་བསམ་བས་ཡིན་གྱི། ཁྲོས་པའམ། རྒོད་བག་གམ། བྱུང་རྒྱལ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟུང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི། ཕམ་པ་ལྷག་མ། ལྟུང་བ་གཞན། ཉེས་བྱས་ཀྱིས་སྐུར་ན། ལྷག་མ། སྦོམ་པོ། །ཉེས་བྱས། ཕྲ་མོར་འགྱུར་ཞིང༌། ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིད་གཉིས་ནི་འདུ་ཤེས་དང་འདྲའོ། །མཐོང་བ་དེ་ནི་གཞི་གཞན་ཐོས་པ་དང༌། དོགས་པ་མ་ཡིན་ལ། གཞན་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་གཞི་གཞན་ཡོད་ཀྱང་། གང་གིས་གླིང་བའི་གཞི་དེ་མེད་ན་ལྷག་མ་སྟེ། སྔར་ལྟུང་བའི་གཞི་བཅུ་གཅིག་གིས་སྐབས་ཀྱི་ཕྱི་མ་ལྔ་འདིར་ཁུངས་སོ། །བཞི་གསུམ་བྱུང་ཡང་བརྗེད་པ་ནི་ཡོད་བ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལ་འདུ་ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྒྱུར་ནས་སྨྲས་ནས་སྨྲས་ན་ལྷག་མའོ། །དེ་ནི་ཞེས་པ་དང་། བརྗེད་པ་ནི་ཤེས་པ་གཉིས་ཉམས་པའི་ཡུལ་ལ་སྐུར་བ་ལྷག་མར་འགྱུར་བའི་ཁུངས་ཡིན་ལ། དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ནི་དེ་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཕམ་པ་དང་པོ་བྱེད་པ་མཐོང་བ་ཐོས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ན་མཐོང་བའི་གཞི་ཡོད་ཀྱང་ཐོས་པའི་གཞི་མེད་པས་ལྷག་མར་འགྱུར་བ་དང༌། མཐོང་ནས་བརྗེད་པ་ལ་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ནས་མཐོང་ཞེས་སྨྲས་པ་ལྷ་མར་གསུངས་པ་གཉིས་མ་དག་པའི་ཁུངས་སོ། །འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་ན་དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ཡོད་ཀྱང་རྫུན་དུ་འགྱུར་ལ། མ་བསྒྱུར་ན་མེད་ཀྱང་བདེན་པར་སྨྲ་བས་ལྷག་མར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདེན་རྫུན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་འབྲེལ་གྱི། དོན་དང་མ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་འབྱེད་ནས་འབྱུང་བའི་བག་ཙམ་ནི། སྔར་བསྟན་པ་རྣམས་ཐུན་མོང་པར་ཤེས་པར་བྱས་ལ། ཁྱད་པར་ནི། གང་ཟག་འདིས་ཕམ་པར་འགྱུར་བ་ལྷག་པར་སྤྱད་པར་བྱས་སོ། ཞེས་པའི་བརྗོད་བྱར་བྱ་བ་དོན་གསལ་བ་དེ་ལས་གཞན་མི་གསལ་བའོ། །དེའི་ཚིག་ནི་བརྗོད་བྱ་གཞན་ལ་གནས་པའི་ཚིག་སྟེ། དེས་སྐུར་པ་བཏབ་ནས་ལྷག་མའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཡང་དག་པ་སྲིད་པས་དེ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རྫུན་པའོ། ཞེས་སྨྲས་སོ། །གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ནི་གཟན་གྱི་ཆའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཆ་དང་མཐུན་པའོ། །གཞི་མེད་པར་སྐུར་བ་འདེབས་པ། དེ་ན་གསལ་བ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དོན་མི་གསལ་བའི་ཚིག་དགེ་འདུན་ལྷག་མ་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཆ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་མཐུན་པ་སྟེ། བག་ཙམ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་སོ། །རྣམ་འབྱེད་པ་ནི། གཞན་གྱི་ཆ་མ་ཡིན་པ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེའེི་ཆ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི། ཕམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་བཞི་པོ་དག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་ཀའི་ཐུན་མོང་བ་ཞུ་བའི་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ་ནི། མི་བསྟན་པས་ཞེས་ཏེ། དགེ་སློང་ལ་མ་ནིང་མོའི་ཟག་བྱེད་དུ་དང༌། དགེ་སློང་མ་ལ་མ་ནིང་ཕོའི་ཟག་བྱེད་ཀྱི་སྐུར་པ་འདེབས་ན་སྦོམ་པོ་སྟེ། ལམ་གཞན་དུ་ཡིན་ན་ལྷག་མའོ། །འདི་སྦོམ་པོ་དངོས་ཡིན་ཏེ། རྩ་འགྲེལ་ནས་བཤད་པ་དང༌། ཕམ་པའི་མིང་གིས་སྐུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སྨྲ་བ་ལ། དེ་ལྟ་ན་དོན་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ལ་ནི་ཞེས་དང༌། བསམ་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཅེས་པ་དང་འགལ་ཞིང༌། ཕམ་པར་འགྱུར་བ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པས་ཞེས་དོན་ཡན་ལག་ཏུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ཞིང༌། ཤམ་ཐབས་ཟླུམ་པོར་མ་གྱོན་པའི་ཕམ་པ་འབྱུང་ངོ། །ཞེས་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། ཞེས་སུན་ཕྱུང་ནས་རང་གི་ལུགས་ནི་ཉེས་བྱས་པ་སྦོམ་བོར་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་སྐུར་པ་འདེབས་བའི་ལྟུང་བ་ནི་སྦོམ་པོ་ཡིན་བར་དང༌། སྦོམ་པོ་ལྕི་ཤོས་དབྱེན་དང༌། ཁྲག་འབྱིན་པས་སྐུར་བ་ལ་ཡང་ཉེས་བྱས་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཞུས་པ་ལས་སྦོམ་པོས་སྐུར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་ཕམ་པས་སྐུར་པ་ལ་ཡང་ཕམ་པ་བསྐྱེད་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་སྦོམ་པོས་སྐུར་བ་ལ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །སྡེ་ཆེན་ན་སྨད་པའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདི་ལྟར་མི་བསྟན་བ་ལ་སྤྱད་པ་ཕམ་པའི་སྦོམ་པོས་སྐུར་པ་ལ་ལྷག་མའི་སྦོམ་པོ་བྱུང་བའོ། །ཟེར་བ་ནི་ཁྲག་འབྱིན་པས་སྐུར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །ཁྲག་འབྱིན་པའི་མཚམས་མེད་ནི། སྲོག་གཅོད་ཀྱི་ཕམ་པར་གཏོགས་བའི་སྦོམ་པོའོ། །དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་བྱས་བའི་མཚམས་མེད་ནི་དབྱེན་དུ་གཏོགས་པའི་སྦོམ་པོ་ཟེར་བ་ནི་དཔྱད་པར་བྱའོ། །བསམས་ཏེ་ཞེས་པ་ལ། ཊཱིཀྐ་ལས། བསམས་ཏེ་སྨྲས་སོ། ཞེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་གཞོགས་སྨོས་བྱེད་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །འདིར་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི། རྣམ་པ་གཞན་གྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞུ་བ་ལས། དགེ་སློང་བསྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བདག་གིས་བསམས་ཏེ་སྨྲས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང༌། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །ཊཱིཀྐ་ལས། བག་ཙམ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་དག་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་དགེ་སློང་མ་ཆེ་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ནིང་ཕོ་དང་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་འཁྲིག་པའི་ཆོས་བསྟེན་པ་མཐོང་ངོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའོ། ཞེས་གསུངས་པས་དགེ་སློང་ལ་སྐུར་ན་མ་ནིང་མོ་དང་སྦྱར་རོ། །དེས་ན་འདི་གཞི་མེད་ཀྱི་སྐུར་ལུགས་ཡིན་ལ། དགེ་སློང་དང། དགེ་སློང་མ་ཆེ་གེ་མོ་དང༌། མ་ནིང་ཕོ་མོ་དང་། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་འཁྲིག་པ་བསྟེན་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྦྱར་དགོས་ཏེ། རྣམ་འབྱེད་ཀྱིས་གནད་ཀྱིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་སྐུར་བ་ན། སྐུར་མཁན་གྱིས་ཟག་བྱེད་ལ་བསམས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིན་ན་སྦོན་པོ་དང༌། ཁ་དང་བཤང་ལམ་བསམས་ནས་སྨྲས་ན་ལྷག་མ་འོང་བས་འདིའི་སྐུར་ལ་འདེབས་ལུགས་ཤེས་ན། སྔར་གྱི་རྩོད་ལན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་བདེ་བླག་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྨྲ་བ་པོས་བསམ་པ་ལྟར། གོ་བྱ་ཡུལ་གྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དགོས་སམ་སྙམ་མོ། །དེས་ན་ལྷག་མ་བསྐྱེད་པ་འཁྲིག་པའི་བསྟེན་ཡུལ་དེ་མ་ནིང་ཕོ་མོ་ལྟ་བུ་མིན་པ་སྦྱར་བ་དགོས་སོ། །བསྒོ་བ་ལས་ཀྱང་གྱུར་པ་ལ་གསུམ་ལས། སྐབས་སུ་གཏོགས་པའི་སྦོམ་པོ་ནི། གཞན་གྱི་འཁོར་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་སོགས་ཏེ། དེ་ཁ་འདྲེན་པ་ནི། རང་གི་ཕྱོགས་སུ་འཇོག་པ་སྟེ། དེ་བྱེད་ན་སྦོམ་བོའོ། །བྱ་སྤྱོད་དེ་ལས་ཐ་དད་པར་བྱས་ཏེ། དབྱེན་གྱི་རྣམ་པས་ཞུགས་པའོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །ཕ་མས་མ་གནང་བ་རབ་ཏུ་འབྱིན་པ་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། ལྷན་ཅིག་གནས་པ་དང༌། ཉེ་གནས་གཞན་གྱིས་བརྐུས་པ་རང་གི་སར་བྲོས་སུ་བཅུག་པ་ལ་ཕམ་པ་དང༌། མའི་རྣམ་འབྱེད་ལས། ཁྱིམ་ཐབ་ཀྱིས་མ་གནང་བའི་ཉེ་དུ་རབ་ཏུ་འབྱིན་པ་ལ་ལྷག་མར་གསུངས་པ་དང༌། འདིར་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་རྣམས། གཞན་དབང་པ་རང་གི་ཕྱོགས་སུ་འཇོག་པར་མཚུངས་པ་ལ་ལྟུང་བ་ཐ་དད་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། གཉིས་པ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་ཕམ་པ་མེད་དེ། རྐུ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། རབ་ཏུ་འབྱིན་པ་གཉིས་ལྟུང་མེད་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་གནོད་པའི་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པས་སོ། །དེ་ལྟ་ནའང་དབྱེན་གྱིས་སྦོམ་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱིམ་འཁོར་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་སྒྲལ་སྙམ་པའི་བསམ་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞུགས་ཀྱི། བྱ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ལ་མ་ཞུགས་པས་སོ། །ལྟུང་བ་ཆེ་ཆུང་ནི་ཡུལ་གནོད་པ་ཆེ་ཆུག་གིས་ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་རོ། །ཐུན་མོང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་གསུམ་ལས་ཐུན་མོང་དུ་བཞག་པའི་ཆོས་ནི་ལྔ་སྟེ། བསྒོ་གྱུར་བཅུ་ལས། བསྒོ་བ་ཡོད་པར་འདྲ་བའི་ཐུན་མོང་དང༌། བཟློག་པ་ལྔ་ལྔ་ཡོད་པར་འདྲ་བ་དང༌། བཟློག་པ་དང༌། ལྟུང་བའི་གྲངས་འདྲ་བ་དང༌། ཉེར་ལེན་དང་བཟློག་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གཉིས་མཐུན་པའི་ཐུན་མོང་ངོ། །དང་པོ་ནི། བཞམས་བསྒོ་སོགས་བཟློག་པ་ཡོད་ན་ལྟུང་བ་རྗོགས་ལ། མེད་ན་མི་རྫོགས་པ་འདྲའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཐ་མལ་པའི་གྲོགས་ཀྱིས་བཟློག་པ་བཞམས་བསྒོ་དང༌། བཟློག་པ་དངོས་མ་ཡིན་ཡང་དེའེི་རྒྱུ་གསོལ་བ་དང༌། གཟློག་པ་དངོས། བརྗེད་པ་གསུམ་སྟེ། ལྔ་ཚང་ན་ལྟུང་བ་རྫོགས་ལ། མ་ཚང་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་བཟུང་གི་ལྟུང་བ་ཡིན་པས། ཚད་མ་རྫོགས་ན་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་བས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཟློག་བྱེད་ལྔ་ཡོད་པ་གཞན་དུ་དེ་དག་བྱས་ཀྱང་མི་གཏོང་བ་ན། ལྟུང་བ་ཡང་ལྔར་འགྱུར་བའོ། །བཞི་པ་ནི་བཟློག་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང་མཐུར་ཐུག་གསུམ་ཡོད་པ་ལ་ལྟུང་བ་ཡང་ཉེས་བྱས་དང༌། སྦོམ་པོ་དང༌། ལྷག་མར་འགྱུར་བའོ། །ལྔ་པ་ནི། གང་མཐུན་པ་ནི། བཞམས་བསྒོ་སོགས་བཟློག་པ་ལྔའོ། །གང་དང་མཐུན་པ་ནི། དང་པོ་རང་རང་གིས་ཀུན་སློང་གིས་བསླང་བའི་རྗེས་སྒྲུབ་དང༌། བར་དུ་མི་གཏོང་བར་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་དང་པོ། གང་ལ་མཐུན་པ་ནི་དབྱིན་ལ་སོགས་པ་བསྒོ་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ལའོ། །ཐབས་གང་གིས་མཐུན་པ་ནི། གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོས་སུ་བསྡུར་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཚུལ་ཇི་ལྟར་མཐུན་པ་ནི། བཟློག་པ་རྐྱེན་བྱས་ནས་ཉེར་ལེན་དེ་དག་སྦྱོར་ལྟུང་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་ཆེར་འགྲོ་བར་རོ། །དེ་ལྟར་མཐུན་པའི་མཐད་པ་ནི་རྐྱེན་དེ་དག་གིས་བྱས་པའི་བྱེད་པ་མངོན་ཞེན་དམ་པ་དང༌། སྡིག་པའི་བསམ་པ་ཤས་ཆེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོ་གྱུར་ཕམ་པ་དང་ལྟུང་བྱེད་ལ་མི་འདྲ་བ་ཤེས་པར་བྱའོ། ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་རོ། །ལྟུང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ནི། ཁ་ཅིག་པར་འཇུག་ལ་གཉིས་ཡོད་པས་སྦྱོར་ལྟུང་བཅུ་བཞི་དང༌། དངོས་གཞི་དང་བཅོ་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་རྫས་ཐ་དད་དོ། ཞེས་འདོད་དེ། བཞམས་བསྒོའི་གོང་གི་འཇུག་པ་རྩིས་པ་འདྲའོ། །ཁ་ཅིག་པར་འཇུག་གཉིས་གཉིས་བྱེད་ན། དེ་དག་གི་འང་བར་འཇུག་གོ་དགོས་པས་གསུམ་གསུམ་དུ་འགྱུར་བས་བར་འཇུག་རེ་རེ་སྟེ། སྦྱོར་ལྟུང་དགུ་དང༌། དངོས་གཞི་སྟེ་བཅུ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་རྫས་ཐ་དད་དོ། །དེས་ན་བཞམས་བསྒོའི་འོག་ནི་གསོལ་བའི་གོང་དང་གཅིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ལྟའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྦྱོར་ལྟུང་ལྔ་དང༌། དངོས་གཞི་སྟེ་དྲུག་ཡིན་ལ་དེ་དག་ཀྱང་རྫས་ཐ་དད་དོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག །ཊཱིཀྐ་ལས། པར་འཇུག་བཤད་པ་མེད་པ་མི་རུང་ལ། གཉིས་གཉིས་མི་འཐད་པས་སྔ་མ་གཉིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་ལུགས་མ་ཡིན་ནོ། །རྫས་ཐ་དད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིན་ན་འདོད་པ་བར་བལྟར་བྱ་དགོས་ལ། དེའི་ཚེ་གསོལ་བ་དང༌། བརྗོད་པ་དང་བོའི་བར་འཇུག་དེ་གསོལ་བའི་ལྟུང་བ་དང་འབྲེལ་ན་གཉིས་ལས་མི་འདས་བས། ངོས་འབྱར་བའི་ཚུལ་གྱི་འབྲེལ་ན་དེ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡིན་ལ། ལྟུང་བ་གཟུགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོད་དུ་ཆུག་ཀྱང་རིག་མིན་ཡིན་པས་དེ་ལ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐིམ་བའི་ཚུལ་གྱིས་འབྲེལ་ན་རྫས་ཐ་དད་པ་ཉམས་སོ། །མ་འབྲེལ་ན་པར་དུ་ལྟུང་མེད་ཀྱི་ཆོད་དགོས་ལ། དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། འདུན་པ་བཟློག་པ་སོགས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འདོད་པའི་རྒྱུ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། དངོས་གཞི་གཅིག་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །དུས་སྔ་ཕྱི་སོགས་ཐ་དད་པས་སྙམ་ན། གསོལ་བ་སོགས་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆ་དུ་མ་ཡོད་པ་དང༌། རྒྱན་ལྔན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟར་ཐལ་བ་དང༌། དངོས་གཞི་བཤགས་བས་མི་འདག་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཟླས་པ་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་ཡང་ཁུངས་སུ་མི་རུང་སྟེ་དགོངས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགོངས་གཞི་ནི། བཟློག་བསྒོའི་བཟློག་མཚམས་ཐ་དད་པའོ། །དགོས་པ་ནི། བརྗོད་པ་ཐ་མའི་ཚེ། སྦྱོར་ལྟུང་དུ་འགྱུར་གྱི། སྔ་མ་རྣམས་ལ་མི་འགྱུར་ཏེ། རིང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བའོ། སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་ལ་སྦོམ་པོར་བསྟན་པས་ཆོག་གི །ཐ་དད་དོན་མེད་དོ་སྙམ་ན། མི་ཆོག་གོ་སྔ་མས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱུ་བྱས་ན་ཐ་མས་སྦོམ་པོ་བསྟན་ནོ། །སྙམ་དུ་འཛིན་པ་མི་བཟློག་ལ། ཐ་དད་དུ་བསྟན་པ་ན་སྦོམ་པའི་རྒྱུར་མི་འཛིན་གྱི། སྦོམ་བོ་ཉིད་དུ་གོ་བས་སོ། །དེས་ན་རྫས་གཅིག་ལ་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པའོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དུས་སྔ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་གཅིག་ལ་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པར་སྨྲ་བ་ནི་སེར་སྐྱའི་ལུགས་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྟུང་བ་ཆེ་ཆུང་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། ཁ་ཅིག་བཞམས་བསྒོའི་མཐའ་ནས་སྦོམ་པོ་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་འབྱེད་ལས་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་དང༌། རིགས་པས་ཀྱང་གསོལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་བཟློག་པ་ལ་ཞུགས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་འདོད་པ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། དེ་མི་འཐད་དེ། མའི་སོ་ཐར་འགྲེལ་པ་ལས། དེ་ལྟར་བསྒོ་བ་ན་མི་གཏོང་བ་ཉེས་བྱས་སོ། ཞེས་པ་དང༌། ཙིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་ཀྱང༌། བཞམས་ཏེ་བསྒོས་ཀྱང་མི་གཏོང་ན། །ཉེས་བྱས་ཉིད་དུ་བཞག་པ་ཡིན། །གསོལ་བའི་ལས་ནི་དང་པོ་གང༌། །བརྗོད་ཆེ་མི་གཏོང་སྦོམ་པོ་ཡིན། །བརྗོད་པ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། །མཐའ་ནི་དགེ་འདུན་ལྷག་མ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །རིགས་པ་ཡང༌། ཊཱིཀྐ་ལས། བཞམས་ཏེ་བསྒོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་དགེ་འདུན་དུ་མ་གྱུར་བའི་དགེ་སློང༌། ཚངས་པར་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་གཙུགས་པས་ཕན་ཚུན་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཇུག་པ་འདི་ནི་མི་གཏོང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པ་བས་ཤས་ཆུང་བ་ཡིན་ནོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། དེ་ཡང་བཞམས་བསྒོའི་དུས་ཀྱི་མི་གཏོང་བ་གསོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཀྱི་མི་གཏོང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་ལས་ཤས་ཆུང་བར་བསྟན་པས་ལྟུང་བ་ཡང་ཆུང་བར་གསལ་བས་ཉེས་བྱས་སོ། །གཞན་ཡང༌། ཊཱིཀྐ་ལས། གསོལ་བ་དང༌། ལས་བརྗོད་པའི་དུས་དེ་གཉིས་ནི་ལྟུང་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི། དུས་ཕྱི་མ་གཞན་གྱི་རྩོམ་པ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཁོགས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་དོ། ཞེས་གསུངས་པས་བཟློག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་སྦྱོར་ལྟུང་སྐྱེ་བའི་ཐོག་མ་དང༌། ཐ་མ་དངོས་གཞིའི་དུས་གཉིས་བཟུང་བས་གསོལ་བ་ནི་སྦོམ་པོར་གསལ་ཏེ། འདི་ལྟར་ལྟུང་བར་གྲུབ་ཙམ་ནས་འཛིན་ན། རྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པ་ནས་དང༌། བཟློག་པ་དང་འབྲེལ་ཙམ་ནས་འཛིན་ན། བཞམས་བསྒོ་སྨོས་པར་རིགས་བའི་ཕྱིར་རོ། རྩ་བ་ལས་གསུངས། གསོལ་བ་ནི་བཟློག་པ་དང་འདྲ་ཞེས་བརྗོད་པས། བཟློག་པའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་གསོལ་བ་ཡང་ཡིན་ཞེས་དངོས་སུ་དོགས་པ་དཔྱད་ཀྱང༌། ཞར་ལ། བརྗོད་པ་ལ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་གསོལ་བ་ལ་ཡང་ངོ། ཞེས་དོགས་པ་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཞམས་བསྒོ་ནས་སྦོམ་པོར་འགྱུར་ན། གསོལ་བ་ལ་སྦོམ་པོའི་དོགས་པ་བསལ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་འབྱེད་ལས། སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་ནི་དགོངས་པ་ཅན་ཏེ། ཉེས་བྱས་ལ་དེར་བཏགས་པའོ། །བཟློག་པར་ཞུགས་པར་མཚུངས་པ་ནི། བཟློག་པ་ཙམ་དུ་མཚུངས་པ་ནི། མ་ངེས་ཏེ། བླ་མའི་ཆོས་གོས་ལ་ནོམ་ཉུག་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་ལ། རྫས་གཞན་ལ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་མེད་པར་ཞུགས་པ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། རྟེན་ཚོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལོངས་པ་དང། ཆོ་གའི་ལས་དགོས་མི་དགོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དབྱེན་ལ་རྩོལ་བ་ལྟ་བུ་ནས་བཞམས་བསྒོའི་བར་ནི་སྤྱོར་བའི་སྤྱོར་བ་ཉེས་བྱས་ཡིན་ལ། གསོལ་བ་ནས་སྦོམ་པོ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རང་གི་ལུགས་ནི། ཚིག་གི་དོན་གྱི་སྐབས་སུ་སྟོན་པས། དེ་ལ་བཞི་ལ་སོགས་པར་བྱེད་པ་རྐྱེན་གྱི་ཐུན་མོང་ནི། དབྱེན་ལ་སོགས་པ་བཞི་བྱེད་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱིས་བཟློག་པ་ན་བྱ་བ་དེ་མི་གཏོང་བ་སྟེ། མ་སྤོང་བར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པ་ལུས་དང༌། ངག་གིས་རིག་བྱེད་དམ། ཅང་མི་སྨྲ་བའི་གནས་སྐབས་སམ། གཉིས་ཀར་གྱུར་པས་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་རིག་བྱེད་ནི། ཚུལ་ཤིང་འབྲིམ་པ་སོགས་སོ། །དག་གི་རིག་བྱེད་ནི་བསླབ་ཚིག་ལྔ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅང་མི་སྨྲ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དབྱེ་བར་འདོད་པ་སོགས་སོ། །གཉིས་ཀ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིའོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །འོན་ཀྱང་དབྱེན་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་དུ་ལུས་སྤྱོད་པ་དང༌། ངག་གི་སྨྲ་བ་དང་མི་སྨྲ་བའི་སྐབས་དེ་གཉིས་ཀ་ནི། ལུང་ངག་གཉིས་ཀ་ཚོགས་པ་དང༌། མ་ཚོགས་པའི་སྐབས་རྣམས་དང༌། ངག་གི་ཡང་རིམ་གྱིས་སྨྲ་བ་དང༌། མི་སྨྲ་བ་གཉིས་ཀར་གྱུར་པའི་བསྐབས་སོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་མཚུངས་པའོ། །འདི་གསུམ་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་དང༌། མཐར་ཐུག་ལ་སྦྱོར་ཡང་རྣམ་གྲངས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །སུ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་བཟློག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཏེ། འདི་ལྟར་བཟློག་པ་ཇི་སྙེད་པ་ལྟུང་བ་ཡང་དེ་སྙེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་འགྱུར་ཏེ། བཟློག་པ་གཅིག་ལ་མི་གཏོང་བར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ལྟུང་བ་ཡང་བཞི་ཁོ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་ལ་གཉིས་ལོག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་གྲངས་མཐུན་པ་སྟེ། འདིས་ནི་བཅོ་ལྔ་དང༌། བཅུར་འདོད་པ་བཀག་ནས་བཟློག་པ་ལྔ་ལ་ལྟུང་བ་ལྔར་བསྟན་མོད། བརྗོད་པ་ཐ་མའི་སྦོམ་པོ་ཡང་བསྟན་པར་བཟུང་ངོ། །དེ་ལྟ་ན་སྤྱོར་ལྟུང་ལྔ་དང༌། ལྷག་མ་སྟེ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །གནས་སྐབས་མཐུན་བ་ཡང་བཟློག་པའི་ཙུལ་གྱིས་རྗེས་སུ་མཐུན་ཏེ། འདི་ལྟར། བཟློག་པ་སྦྱོར་བ་ལ་ལྟུང་བ་ཡང་སྦྱོར་བ་དང། བཟློག་པ་མཐར་ཐུག་ལ་ལྟུང་བ་ཡང་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། ལྷག་པར་འགྱུར་བའོ། །འདིས་བཟློག་བསྒོ་དང་འབྲེལ་བའི་ལྟུང་བ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། མཐར་ཐུག་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པར་བསྟན་ནས། བཞམས་བསྒོའི་མཐའ་ལ་སྦོམ་པོར་བསྟན་ཏེ། འདི་འོག་ཏུ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཊཱིཀྐ་ལས། མཐུན་ལུགས་གཉིས་བཤད་པའི་སྔ་མས་ནི། ལྟུང་བའི་གྲངས་ལ་དོགས་པ་དཔྱད་ལ། ཕྱི་མས་ནི་སྦྱོར་དངོས་ལ་དོགས་པ་དཔྱད་དོ། །ཊཱིཀྐ་ལས། གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པ་ནི། བཞམས་བསྒོ་དང༌། བརྗོད་པའི་མཚོན་བྱེད་དུ་གོ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐུན་པ་ལྔ་བྱས་པའི་དང་པོ་དང༌། ཐ་མ་མི་དགོས་ཤིང༌། དགོངས་པ་མིན་ལ། གཉིས་པ་ཡང་གྲངས་མཐུན་པར་བསྟན་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོག་པས་མི་དགོས་སོ། །མཐུན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ནི་ཊཱིཀྐ་ལས། གང་གི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་ལྷག་མ་བཞི་པོ་དེ་དག་བཟློག་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་སོ། །གསོལ་བ་ནི་དངོས་སུ་བཟློག་པ་མིན་པས་བརྗོད་པ་དང་མི་འདྲའམ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འདྲ་ཞེས་སོ། །གང་འདྲ་བ་ནི་གསོལ་བའོ། །གང་དང་འདྲ་བ་ནི། བཟློག་པ་དང་ཞེས་ཏེ། བརྗོད་པ་དང་པོ། །གང་ལ་འདྲ་པ་ནི། །དབྱེན་ལ་སོགས་པ་ལས་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལའོ། འདྲ་བའི་ཚུལ་ནི། ལས་བརྗོད་པ་དག་བྱས་པའི་ཚེ་མི་གཏོང་བར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལྟུང་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། གསོལ་བ་བྱས་པའི་ཚེ་ཡང༌། མི་གཏོང་བར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །འདིར་དགེ་འདུན་ལ་གསོལ་བ་གོ་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དངོས་སུ་བཟློག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། བཟློག་པའི་ཐབས་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། ཞེས་ཊཱིཀྐར་གསུངས་པའི་བཟློག་པ་དངོས་དང། དེའི་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། གསོལ་བའི་སྐབས་སུ། གལ་ཏེ་དགེ་འདུན་གྱིས་དུས་ལ་བབ་ཅིང་བཟོད་ན་དགེ་འདུན་གྱིས་གནང་བར་མཛོད་ཅིག་དང༌། ཞེས་གནང་ན་བསྒོ་བར་བྱའོ། །ཞེས་བཟློག་སྒོ་བྱེད་པར་ཞུ་བ་དང༌། བརྗོད་པའི་སྐབས་སུ། དེའི་སླད་དུ་དགེ་འདུན་གྱིས་ཞེས་གནང་བ་ཞུས་ནས་བཟློག་བསྒོ་དངོས་སུ་སོང་བ་ཡིན་ནམ་སྙམ་སྟེ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །བཞམས་བསྒོ་ནི་དངོས་སུ་བྱ་བ་ཐོང་ཞིག་ཅེས་ཡུལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱེད་ཀྱི། དགེ་འདུན་ལ་གནང་བ་ཞུ་བ་ལྟ་བུ་མིན་པས་དོགས་པ་མེད་པ་འདྲའོ། །གསོལ་བའི་ཚིག་ལྟུང་བའི་བྱེད་པ་པོར་བསྟན་པ་ན་དེ་ལ་ཆ་ཤས་དུ་མ་ཡོད་པས་དེ་རྣམས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་ལྟུང་བར་འགྱུར་རམ་སྙམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཞེས་ཏེ། ཚིག་གང་ལ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་སྐད་ཅིག་མ་དེའི་ཁོགས་སུ་ཚིག་མཐའ་དག་འདུས་སོ། །དེས་ན་རྒྱུན་ཤིན་ཏུ་རིང་ཡང་ཚིག་གཅིག་ཏུ་ཟད་དེ། ལྟུང་བ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། ཆ་ཤས་རེ་རེ་དང་རྩ་བ་རེ་རེ་ལ་འབྱུང་བ་མིན་ནོ། །རྩ་བ་ནི། འོ་ན་ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་ཚིག་གི་སྐད་ཅིག་མ་དེ་གང་ཞེ་ན། ཊཱིཀྐ་ལས། སྐད་ཅིག་མ་གང་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ལྷན་ཅིག་ཁྱོད་དགེ་འདུན་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་འདི་ཐོག་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་ན་ཚིག་ཕལ་ཆེར་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ནི་འདིར་ནི་དངོས་གཞིའི་དུས་ཡིན་ཏེ། གསོལ་བ་དང༌། ལས་བརྗོད་པའི་དུས་དེ་ཉིད་ནི་ཞེས་སྔར་ལྟར་གསུངས་སོ། །འདིར་སོགས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་དེར་རྗེས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོའི་ཕལ་ཆེར་བྱས་པའི་དུས་བསྡུས་སོ། །དངོས་གཞིའི་དུས་ཞེས་པ་ནི། བརྗོད་པ་གསུམ་པ་ཉིད་ལ་སྦྱར་རོ། །གསོལ་བ་དང་ལས་བརྗོད་པའི་དུས་དེ་གཉིས་ཞེས་པ་གསུམ་གྱིས། གསོལ་བ་དང་བརྗོད་པ་གསུམ་གྱིས་ཕལ་ཆེར་བྱས་བའི་དུས་དེ་གཉིས་སུ་ཚིག་ལྷག་མ་ལུས་པར་སྟོན་གྱི། དུས་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནས་སྦོམ་པོར་འགྱུར་གྱི། གསོལ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་མི་སྟོན་པ་ནི་ཚིག་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་གསལ་ལོ། ཊཱིཀྐ་ལས། སྔར་ལྟར་གསུངས་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བཞེད་ནས། འདིར་གཞུང་ནི། གསོལ་བར་བྱེད་པ་ན་གཞི་དེ་གཏོང་ན་དེ་ལྟ་ན་ལེགས། གལ་ཏེ་མི་གཏོང་ན་ལས་བརྗོད་པ་བྱས་པ་ན་ཉེས་པ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དྲངས་ཏེ། འདི་འོག་ཏུ་སྦྱར་རོ། །གསོལ་བའི་ཚིག་རྣམས་ལྟུང་བ་གཅིག་གི་རྒྱུར་བསྟན་པ་ན། བརྗོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ལྟས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ལྟུང་བ་གཅིག་ཁོ་ན་བྱེད་དམ་སྙམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བཟླས་པ་ནི་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ལས་བརྗོད་པ་ལན་རེ་རེ་ལ་ལྟུང་བ་རེ་རེ་བྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདིར་གཞུང་ནི། ལས་བརྗོད་པ་དང་པོ་མ་རྫོགས་པར་གཞི་དེ་གཏོང་ན། དེ་ལྟ་ན་ལེགས། གལ་ཏེ་མི་གཏོང་ན་རྫོགས་པར་བརྗོད་པ་ན་ཉེས་པ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་བརྗོད་པ་གཉིས་པ་དང། གསུམ་པ་མ་རྫོགས་པར་གཞི་དེ་གཏོང་ན་དེ་ལྟ་ན་ལེགས། གལ་ཏེ་མི་གཏོང་ན་ལས་བརྗོད་པ་གཉིས་པ་རྫོགས་པར་བརྗོད་ན་ཉེས་པ་སྦོམ་པར་འགྱུར་རོ། །ལས་བརྗོད་པ་གསུམ་པ་རྫོགས་པར་བརྗོད་ན་དགེ་འདུན་ལྷག་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། ཞེས་དྲངས་སོ། །འདིར་དྲངས་པའི་གཞུང་ནི། རྣམ་འབྱེད་ལ་བྱ་དགོས་ལ། ད་ལྟ་རྣམ་འབྱེད་ན། གསོལ་བ་དང༌། བཞིའི་ལས་ཀྱི་བསྒོ་བ་ན་གཞི་དེ་གཏོང་ན་དེ་ལྟ་ན་ལགས། གལ་ཏེ་མི་གཏོང་ན་གསོལ་བར་བྱས་ན་ཉེས་པ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་རོ། །ལས་བརྗོད་པ་དང་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བརྗོད་པ་ན། མ་རྗོགས་པར་གཞི་དེ་གཏོང་ན་དེ་ལྟ་ན་ལེགས། གལ་ཏེ་མི་གཏོང་ན་རྫོགས་པར་བརྗོད་པ་ན་ཉེས་པ་སྤོམ་པོར་འགྱུར་རོ། །ལས་བརྗོད་པ་གཉིས་པ་བརྗོད་པ་ན་མ་རྫོགས་པར་གཞི་དེ་གཏོང་ན་དེ་ལྟ་ན་ལེགས། གལ་ཏེ་མི་གཏོང་ན་རྫོགས་པར་བརྗོད་པ་ན་ཉེས་པ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་རོ། །ལས་བརྗོད་པ་གསུམ་པ་བརྗོད་པ་ན་མ་རྫོགས་པར་གཞི་དེ་གཏོང་ན་དེ་ལྟ་ན་ལེགས། གལ་ཏེ་མི་གཏོང་ན་ཉེས་པ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དང༌། རྫོགས་པར་བརྗོད་པ་ན་དགེ་འདུན་ལྷག་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་སྣང་ངོ༌། །འདི་སྒྲ་སོར་བཞག་ན། གསོལ་བ་བྱས་པ་ན་གཏོང་ན་ལེགས། གལ་ཏེ་མི་གཏོང་ན་གསོལ་བ་བྱས་པ་ན་སྦོམ་པོར་འགྱུར་ཞེས་པ་འདོད་དགོས་པ་དང༌། ཊཱིཀྐར་དྲངས་པ་དང་མ་མཐུན་པས། ཊཱིཀྐ་ལྟར་བྱ་དགོས་སོ་སྙམ་མོ། །འོ་ན་གསོལ་བའི་སྦོམ་པོ་དེའི་ཚིག་ཕལ་ཆེར་བྱས་པ་ན་བསྐྱེད་པ་དང༌། ལས་བརྗོད་པ་དང་པོ་བྱས་པ་ན་བསྐྱེད་པ་གཉིས་འགལ་ཞིང། དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པའི་སྦོམ་པོ་དང༌། ལྷག་མ་དེའི་ཕལ་ཆེར་བྱས་པ་ན་བསྐྱེད་པ་དང༌། བརྗོད་པ་རྫོགས་པར་བྱས་པ་ན་བསྐྱེད་པ་གཉིས་ཀྱང༌། འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ཊཱིཀྐར་གསོལ་བའི་གསུམ་གཉིས་བྱས་པ་ན་ལྟུང་བ་བསྐྱེད་པར་མཛད་ནས། “དེའི་གཞུང་དུ་དྲངས་པ་གཉིས་ལ་གསོལ་བའི་སྦོམ་པོ་བརྗོད་པ་དང་པོ་བྱས་པ་ལ་ལྟོས་པར་གསུངས་པ་གཉིས་ནི་མ་མཐུན་ཞིང་། །དེ་དང་ད་ལྟའི་མུ་གཉིས་ཀྱང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་མཐུན་པས་འདི་ནི་དཔྱད་དགོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཊཱིཀྐའི་གོང་འོག་གཉིས་སོ་སོར་བཞག་ན་སྔར་ལྟར་འགལ་བས། ཊཱིཀྐའི་ཕལ་ཆེར་བྱས་པ་ན་བསྐྱེད་པ་གསུངས་པ་མ་དག་པར་བྱ་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁུངས་དྲངས་པ་མ་དག་པར་མངོན་ཏེ། ལུང་དང་མ་མཐུན་ཞིང༌། ཊཱིཀྐ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་ཡང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཕལ་ཆེར་བྱས་པའི་ཁུངས་སུ་བྱས་ཀྱང། དེས་དེ་ལ་གནོད་པར་གནང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ་གསུམ་གྱི་གསུམ་གཉིས་དང༌། བརྗོད་པ་རྫོགས་པ་མི་འགལ་ཏེ། འདིར་རྫོགས་མ་རྫོགས་ནི། ལྟུང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་སོང་བའི་བརྗོད་པ་རྫོགས་མ་རྫོགས་ལ་དགོངས་པར་བཤད་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕལ་ཆེར་བྱས་ན་བྱས་པའོ། ཞེས་ཊཱིཀྐ་ཉིད་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕལ་ཆེར་རྫོགས་ན་རྫོགས་པའོ། ཞེས་ཀྱང་སྨྲ་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཊཱིཀྐར་དྲངས་པ་ལ་བརྗོད་པ་གསུམ་པའི་སྦོམ་པོ། །མ་བྱུང་ཡང་ལུང་ན་ཡོད་ཅིང༌། དོན་ལའང་ཐོབ་པས་དེ་ནི་ལུང་ལྟར་བྱའོ། །མཇུག་སྡུད་ནི། ལས་བྱས་པ་གོ་བར་བྱས་པ་ཙམ་ཡིན་པས། དེ་ནི་ཐ་དད་པ་མིན་ནོ། དེ་ཡང་བཟླས་པ་ཐ་མའི་ནང་དུ་གཏོགས་སོ། །དབྱེན་བྱེད་པ་ལ་རྩོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་ནི་སྦྱོར་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྟེ་སྦོམ་པོའོ། །ཊཱིཀྐར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མ་བསྟན་པས་ན་བཞམས་ཏེ་བསྒོ་བ་དང། གསོལ་བ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་འོག་དང་སྔ་རོལ་ཡང་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། ཞེས་གསུངས་པ་འདིས་བཞམས་བསྒོ་དང༌། གསོ་བའི་བར་དང༌། གསོལ་བ་དང༌། བརྗོད་པ་དང་པོའི་བར་དང༌། དང་པོ། གཉིས་པའི་བར་དང༌། གཉིས་པ་གསུམ་པའི་བར་གྱི་དབྱེན་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་བར་འཇུག་གི་སྦོམ་པོ་ཞེས་པ་བཟློག་བསྒོའི་ལྟུང་བ་ལས་གཞན་པར་བསྟན་པར་སྔ་མ་རྣམས་སྨྲའོ། །དེའི་དགོངས་པ་ནི། འཇུག་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། ཞེས་གསུངས་པས་སྦོམ་པོའི་རྒྱུར་གྱུར་བའི་འཇུག་པ་ཐོག་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བཞམས་ཏེ་བསྒོས་པའི་འོག་དང༌། གསོལ་བའི་སྔ་རོལ་གྱི་བར་གྱི་འཇུག་པ་ནི་བསྒོ་བ་ལས་གྱུར་བའི་སྦོམ་པོ་དང་པོའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བཞམས་བསྒོའི་དུས་དང༌། དེའི་སྔ་རོལ་གྱི་འཇུག་པ་ལ་སྦོམ་པོ་མེད་པས་བཞམས་ཏེ་བསྒོ་བའི་འོག་ཅེས་གསུངས་ལ། གསོལ་བ་བརྩམས་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་འཇུག་པ་ནི། བཞམས་བསྒོ་བྱས་ཀྱང་མི་གཏོང་བའི་སྦོམ་པོའི་རྒྱུར་མ་རུང་བས་གསོལ་བའི་སྔ་རོལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རིགས་ཏེ་བསྒོ་གྱུར་གྱི་སྤོམ་པོ་ནི། བསྒོས་ཀྱང་མི་གཏོང་པའི་འཇུག་པ་ལ་བསྐྱེད་དགོས་པ་བཞམས་བསྒོའི་སྔ་རོལ་ཏུ་བསྒོ་བ་གཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཞམས་སྒོ་བྱེད་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ན་བསྒོས་ཟིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གསོལ་བ་དང༌། བརྗོད་པ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱི་མགོ་བརྩམས་པ་ནས་ཕལ་ཆེར་བྱས་པའི་བར་གྱི་འཇུག་པ་ཡང་སྤོམ་པོའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས། རང་རང་གི་གསུམ་གཉིས་ཤེས། བརྗོད་པ་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པའི་སྔ་རོལ་གྱི་བར་གྱི་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་སྦོམ་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །སྦོམ་པོ་ཐ་མ་ནི། བརྗོད་པ་གསུམ་པའི་སྒོ་ནས་གསུམ་གཉིས་ཀྱི་བར་གྱི་འཇུག་པ་ལ་བཞག་གོ །ཊཱིཀྐར་འཇུག་པ་འདི་ནི་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི། བཞམས་བསྒོའི་དུས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཡིན་གྱི་བསྒོས་ཟིན་པའི་འོག་གི་འཇུག་པ་ལ་མི་བྱའོ། །འཇུག་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱས་ནི། བསྐྲད་པའི་ལས་མ་བྱས་པར་འདུན་པས་འགྲོའི། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཟེར་བ་དང༌། གླེང་དྲན་མ་བྱས་པར་ངག་གི་ཉན་པར་འཇུག་པ་ཡང་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བསྐྲད་པ་སོགས་ནི་སྦྱོར་བ་དེའི་སྦྱོར་བ་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་སོ། །ཞུས་པ་ལས། དེ་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་ལྟུང་བ་ཉེས་བྱས་དང༌། སྐབས་དེར་བསྒོ་བར་མི་བྱ་དང༌། བསྒོས་ཀྱང་མི་ཆགས་པར་གསུངས་པའི་ཐ་མ་ནི། ཆགས་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བའི་འཐད་པ་ནི། ཊཱིཀྐ་ལས། །གནས་སྐབས་འདི་ལ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། སྡིག་པའི་བསམ་པ་ཤས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་སོ་ཞེས་སོ། །ཡང་ཊཱིཀྐར། དྲན་པར་བྱས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དྲན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དམ་པ་ཉིད་དང༌། སྡིག་པའི་བསམ་པ་ཡང་ཆེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྕི་བ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པས་དེའི་ཚེ་ནི་སྦོམ་པོར་གསུངས་སོ། །ཞེས་བཀའ་བློ་མི་བདེ་བ་ལ་གླེང་དྲན་བྱས་པའི་འོག་ཏུ་ངག་མི་ཉན་པ་ལ་སྤོམ་པར་མཛད་དོ། །རྣམ་འབྱེད་པ་ནི། བཞམས་བསྒོའི་གོང་དབྱེན་ལ་འཇུག་པ་དང༌། དེའི་གྲོགས་བྱེད་པ་དང༌། བདག་ཉིད་བསྐྲད་བའི་ལས་བྱས་པར་ཤེས་བཞིན་དུ་འདུན་པས་འགྲོ་བ་སོགས་ཟེར་བ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་གདོན་པར་གཏོགས་པ་བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་དང༌། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མདོར་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དང་མཐུན་པ་དང༌། འདུལ་བ་དང་མཐུན་པར་སྨྲས་པ་ན། བདག་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་བྱེད་ན། ཐམས་ཅད་དུ་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བཞི་ག་ལ་འདྲ་བར་བཤད་དོ། །འོ་ན་ལྷག་མ་དང་པོ་གཉིས་ལ་ཡང༌། བཞམས་བསྒོའི་གོང་གི་འཇུག་པ་ལ་ཉེས་བྱས་ཡིན་ན་འཇུག་པ་སྦྱོར་བའི་དམིགས་བསལ་དུ་བསྐྲད་པ་དང་ཞེས་ལྷག་མ་འོག་མ་གཉིས་ཁོ་ན་ལ་སྟོན་པ་ཅི་ཞེ་ན། འཇུག་པ་སྦྱོར་བའི་འཇུག་པ་ནི། ཊཱིཀྐར་བཤད་པ་ལྟར་བཞམས་བསྒོའི་འོག་གི་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །བསྒོ་བ་བྱས་ཀྱང་མི་གཏོང་བའི་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། དབྱེན་དང་དེར་རྗེས་ཕྱོགས་གཉིས་ནི། བྱ་བ་དེ་ལ་ཞུགས་ཙམ་ནས་བསྒོ་བ་ཆགས་ཤིང༌། འོག་མ་གཉིས་ལ་ནི་བསྐྲད་པ་དང༌། གླེང་དྲན་མ་བྱས་པའི་སྐབས་སུ་བསྒོ་བ་ལྔ་བྱས་ཀྱང་མི་གཏོང་བའི་འཇུག་པ་ལ་ཉེས་བྱས་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །བསྐྲད་པ་དང༌། གླང་དྲན་མ་བྱས་པ་དེ་ལ་ནི་བཞམས་བསྒོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡན་ཆད་ཀྱིས་བསྒོ་བར་མི་བྱའོ། །གླེང་བ་ནི། ཕྱོགས་གཅིག་གླེང་བ་དང༌། དྲན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་དྲན་པར་བྱེད་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གཞི་གནས་སྐབས་གང་ལ་འབྱུང་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་བསྒོ་བ་དེའི་མཐའ་ལ་མི་གཏོང་ན་སྟེ། ལས་བརྗོད་པ་གསུམ་པའི་མཐའ་ལའོ། སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། དོན་གང་མི་གཏོང་ན། དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་བྱེད་པའི་ལྷག་མར་འགྱུར་ཞེ་ན། བསྐུལ་བ་སྟེ། ཕ་རོལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡུལ་གང་ལ་བསྐུལ་བ་ནི། དབྱེ་ན་ལའོ། །གང་གིས་དབྱེད་བྱེད་པ་ནི་དགེ་འདུན་གྱིས་ཏེ་མདོར་ན་དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་བྱ་བའི་ཡུལ་ལ། རང་གི་བཏུལ་བ་ལས་བརྗོད་པ་གསུམ་པའི་མཐར་མི་གཏོང་ན་དབྱེན་གྱི་ལྷག་མའོ། །འདི་དང་འཁོར་ལོའི་དབྱེན་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དོ། །དབྱེན་བྱ་ལ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པ། བརྒྱད་ཡན་ཆད་དུ་ཚང་བ། ཁ་སྐོང་བར་འོས་པ་སྟེ་གསུམ་དང༌། འབྱེད་པ་པོ་ལ་ཆོས་ལས། ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་སུ་འབྱད་པ། ཁ་སྐོང་འོས་པ་སྟེ་གཉིས་ཟེར་རོ། །གང་མི་གཏོང་བ་རྗེས་སུ་ཕྱོགས་པའི་ལྷག་མར་འགྱུར་ཞེ་ན། དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་བྱེད་པ་དེའི་གྲོགས་ཉིད་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། ནན་ཏན་བྱེད་པ་ལྟར་སྔར་མི་གཏོང་ན་ལྷག་མའོ། འདི་ལ་དགེ་སློང་ཆོས་དྲུག་ལྡན་གྱི་སྟེང་དུ་དབྱེན་མཚན་ཉིད་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་བདུན་ཟེར་རོ། །གང་མི་གཏོང་ན་ཁྱིམ་སུན་འབྱིན་པའི་ལྷག་མར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཁྱིམ་སུམ་འབྱིན་པའི་དགེ་སློང་རང་སྐྲོད་པར་བྱེད་པའི་དགེ་འདུན་ལ་ལོག་པའི་བསམ་པ་འདུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ། ཞེ་སྡང༌། གཏི་མུག་འཇིགས་པའི་དབང་གིས་དགེ་འདུན་དེ་བདག་སྐྲོད་པའི་ལས་དེ་ལ་འདི་ལྟར་ཞུས་སོ་ཞེས་རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྔར་ལྟར་མི་གཏོང་ན་ལྷག་མའོ། །འདི་ལ་གང་སུན་དབྱུང་བའི་ཡུལ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྟགས་སྡོམ་གང་དང་ཡང་མི་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་པ་གཅིག་ཡན་ཆད་ཡིན་པ་དང༌། གང་གིས་སུ་དབྱུང་བའི་དངོས་པོ་ནི། རག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་འགལ་བའམ། གཞན་གྱི་ཉེས་པ་བསྒྲགས་པ་ཡིན་པ་དང༌། གང་ལ་སྐུར་པ་གདབ་པའི་ཡུལ་ནི། ཆོས་དྲུག་ལྡན་གྱི་སྟེང་དུ། ཚོགས་སུ་ལོངས་པ་དང༌། རང་སྐྲོད་པ་ལ་ཆོས་དང་མཐུན་པར་ཞུགས་པའོ། །གོ་བྱའོ་ཡུལ་ནི། ཐ་སྙད་ལྔ་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། བདག་ལས་ཐ་དད་པ་གསུམ་མོ། །རྟེན་ནི། བསྐྲད་པ་ནན་ཏུར་བྱས་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གང་མི་གཏོང་ན་བཀའ་བློ་མི་བདེ་བའི་ལྷག་མར་འགྱུར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་གིས་ལྟུང་བ་འབྱིན་པ་པོ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། གླེང་བ་ཉིད་ན་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་ལ་དགེ་སློང་གང་གིས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་འགའ་ལའང་གླེང་བར་མི་བྱའོ། །ཞེས་ཟེར་ཞིང༌། དེ་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལ་དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་དག་གིས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་བྱེད་པ་དེ་སྔར་ལྟར་མི་གཏོང་ན་ལྷག་མའི། དགེ་སློང་དང་བསླབ་པའི་གཞི་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་དག་གིས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བར་བྱེད་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །འདི་སྤང་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་ན་གནས་པ་མཐའ་དག་གོ །གོ་བྱའོ་ཡུལ་ནི།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་དྲུག་ལྡན་གྱི་སྟེང་དུ་བདག་ལ་གླེང་བ་པོ་ཡིན་པ་སྟེ་དྲུག་ཟེར་རོ། །རྟེན་ནི། གླེང་དྲན་བྱས་ལ་ཆགས་པའོ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། སྡེ་ཚན་གསུམ་པ་ལྟུག་བྱེད་ལ། ལྟུང་བ་འགའ་ཞིག་བཤགས་པས་མི་ཆོག་པར་དངོས་པོ་སྤང་དགོས་པའི་སྤང་ལྟུག་ལ་ཐུན་མོང་བ་དང༌། ཐུན་མོང་མིན་པ་གཉིས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ལྔ་ལས། དུས་འབྲེལ་གྱི་ཐུན་མོང་བ་ནི་མདོ་བཞིའོ། །ཚིག་གི་དོན་ནི། དང་པོ་མིན་པ་ལ་ད་མེད། ཐ་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་མེད་པས་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟར་དོན་ལ་སྣང་ལ། ད་མེད་ནི་ཞག་འདས་པའོ། །དེས་ན་སྤང་བའི་ཡན་ལག་ཀྱང་མཐའ་མིན་གྱི། དེ་མ་གཏོགས་པའི་ཐུན་བཅུ་ནི་མ་ཡིན་པས་ཞག་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ཚུན་ཆད་ལས་དེ་འདས་པའི་ཞག་བགྲང་བར་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་འབྱེད་ལས། ཚེས་ལ། ཆོས་གོས་རྙེད་ནས་ཞག་བཅུ་གཅིག་པའི་སྐྱ་རེངས་ཤར་ན་ལྟུང་བྱེད་དོ། །ཞེས་རྙེད་པའི་ཞག་ལ་སྔ་དྲོ་ལ་སོགས་པའི་ཐུན་ཚད་ངེས་པ་མ་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་དུ་ལ་ཚེས་ཀྱིས་སྔ་དྲོ་ལ་རྙེད་ནས་བཅུ་གཅིག་གི་སྔ་དྲོ་ལ་ལྟུང་བྱེད་དོ། །ཞེས་གསུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ནི། འཆང་སྤང་གཉིས་དང་འཇོག་པ་སོགས་ལ་སྐྱ་རེངས་བཅུ་གཅིག་དང༌། སོ་གཅིག་པ་སོགས་ཤར་དགོས་ཏེ། སྐྱ་རེངས་བརྒྱད་པ་ཤར་ནའོ། ཞེས་འབྱུང་བས་རྙེད་བའི་ཉིན་མོ་སོང་བའི་སྐྱ་རེངས་ལ་བྱས་ན་ལྷུང་བཟེད་ལྷག་པ་ཞག་གཅིག་ལས་འདས་པར་འཆང་བའི་བཅས་པ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པས་རྙེད་ནས་སྐྱ་རེངས་བགྲང་དགོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་དེ་ལྟ་ན་ཞག་བཅུ་གཅིག་དང་སོ་གཅིག་སོགས་འདའ་དགོས་སོ་ཟེར་རོ། བསྡུས་པ་འགྱུར་གསར་ལས་ཀྱང་འཆང་བ་ལ་བཤད་ཟེར་ཏེ་བརྟག་གོ །མི་འཐད་དེ་རྣམ་འབྱེད་ལས། ཞག་བཅུ་གཅིག་པའི་སྐྱ་རེངས་ཤར་ནའོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཞག་བརྒྱད་པའི་སྐྱ་རེངས་ཞེས་སྦྱར་གྱི། སྐྱ་རེངས་རེ་རེ་ནས་བགྲངས་པའི་བརྒྱད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཞག་བཅུའི་ནང་དུ་གཞན་ལ་གཏང་བར་བྱ་བའམ། ཞེས་སོགས་མི་གསུང་བར་བཅུ་གཅིག་གི་ནང་དུ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཅུ་པ་གསུམ་ཤན་གྱི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་མི་བལྟོས་པར་གསུངས་པ་དང་འགལ་ཏེ་བཅུ་འདས་པ་ལ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚེ་འོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་སྨན་ཞག་བདུན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལ་བརྒྱད་པའི་སྐྱ་རེངས་ཤར་ན་ལྟུང་བར་འགྱུར་ན་དབྱར་ཞག་བདུན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལ་ཡང་བསྒྲེ་ཞིང༌། འདོད་ན། ཞག་གཅིག་ཏུ་བྱིན་རླབས་གསུངས་པ་དོན་མེད་དུ་ཐལ། ཞེས་པ་ལ་མི་མཚུངས་པའི་ལན་དབྱར་ལ་ཞག་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་ལ། སྨན་ལ་དེར་མ་ངེས་ཏེ། ཐུན་ཚོད་དུ་རུང་བ་བཞིན་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་བརྟག་པའི་གནས་སོ། །གནས་པ་ལ་ནི་ཞེས་པ་ནི། མཚན་མོའི་མཐའ་མ་གཏོགས་པ་སྔ་མ་རྣམས་ཉམས་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པར་ངེས་སམ་ཞེ་ན། གནས་འབྲེལ་གྱི་བདུན་ལ་སྦྱོར་བའི་སྣོད་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བར་སྟོན་ཞིང༌། དེ་ཡང་དམག་གི་ནང་ན་གནས་པ་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་མཚན་མོ་ཁོ་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་ཏེ། མཚན་མོ་གསུམ་པ་ལ་འགྲོན་པ་དག་གི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་དག་པར། ཞེས་མཚན་མོ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམག་ན་གནས་པ་ནི་ཉེན་པར་ཡང་ཉེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེར་གནས་པ་ཙམ་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། འགྲེལ་བའི་ཁྱད་པར་འབྱེད་ལུགས་འདིས་ནི་ཁ་ཅིག་འགྲེལ་ཆུང་དང༌། བསྡུས་པ་ལས་ཞག་བཅུ་རེ་རེ་ཞིང༌། ཉེས་བྱས་སུ་བཤད་པས་དངོས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་ཉེས་པ་མེད་ཀྱང་སྦྱོར་བ་ལྷོད་པས་རང་དགར་འཇོག་པའི་ཉེས་བྱས་འདོད་པ་ཡང་བཀག་གོ །དེས་ན་གཞན་དབང་ལ་ཚད་བཟུང་རྣམས་ལ་ཚད་དེ་ཚུན་ཆད་དུ་ཉེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། སྔ་མའི་དཔེར་སྣང་བའི་རིམ་པ་གསུམ་པ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་ལ་འགྲེལ་པར་རིམ་པ་གསུམ་པ་ལ་ཉེས་པས་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། མདུན་རོལ་དུ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དོ། ཞེས་པའི་མདོ་གསུངས་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐབས་དེར་འགྲེལ་པ་ལས། རིམ་པ་གསུམ་ལས་ལྷག་པ་བྱའོ། སྙམ་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་ཡང༌། བཞི་པ་རྩིག་པའི་མགོ་མ་ཚུགས་པར་དུ་ཉེས་པ་མེད་པར་གསུངས་པ་དང་སྦྱར་ན་ཞག་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྷག་པར་བཅད་དོ་སྙམ་པ་ཡོད་ཀྱང་བཅུ་ལོང་ཚུན་ལ་ཉེས་མེད་དུ་མངོན་ནོ། །ལྟུང་བའི་གནས་འབྲེལ་རྣམས་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་གྱི་གཞན་ལ་མིན་པ་ནི། ལྟུང་བའི་ཡུལ་རྟེན་གནས་གཅིག་ཚོགས་པ་དགོས་མི་དགོས་ཀྱི་འཕྲལ་ལ་ཞེན་པ་རྫོགས་མི་རྫོགས་ཡིན་ནོ། ཞེས་སྔ་མ་དག་གསུང་ངོ༌། །ཉིན་མཚན་གྱི་དང་པོ་གང་ན། དེའི་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོ་ནི་སྐྱ་རེངས་གསུམ་ལས་དང་པོ་དེའི་ཡང་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཞེས་འགྲེལ་པ་ལས་སོ། ལས་ལ་ནི་འདས་ན་ཉི་མ་ཤར་བའི་སྐད་ཅིག་དང་པོའོ། ཞེས་གསུངས་སོ། འདས་པ་ལ་རྐྱེན་དབང་གི་ཟེར་ཡང༌། ལུང་ཞུས་པ་རང་ནས་གསོ་སྦྱོང་མ་གསུངས་པའི་སྐབས་སུ་བརྗོད་པ་ལ་མཛད་པས་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་མི་དགོས་སོ། །བདག་པོ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐུན་མོང་བ་ལ་མདོ་བཞིའོ། །སྤང་བ་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་ལ་ནི། འདུ་ཤེས་ལས་གཙོ་ཆེ་རང་གི་ཉིད་ཡིན་གྱི་དོན་ལས་ནི་མིན་ལ། མ་བྱིན་ལེན་གྱི་རྫས་བདག་ད་ཤི་བའི་བྱད་ལ་དེ་ལས་བཟློག་པའོ། །འདུ་ཤེས་གཙོ་ཆེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དོན་ལ་རང་མི་དབང་ཡང༌། དབང་བར་འདུ་ཤེས་ན་ཉེས་བ་བསྐྱེད་ལ། དབང་ཡང་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ན་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཕྲད་པར་འདྲ་བ་ལ་འདུ་ཤེས་ཡོད་ན་དངོས་གཞི་དང། མེད་ན་དངོས་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ནི་བཟློག་ན་ཡང་དེ་ལྟར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་འཐད་པ་འདྲའོ། །འདིར་འགྲེལ་པས་ཀོ་ལྤགས་ཀྱི་གཞིར། དགེ་སློང་གིས་དགེ་སློང་ལ་གོས་བསྐུར་བ་སྔ་མས་བསམ་པས་བཏང་བ་ཕྱི་མའི་སར་མ་བྱིན་པ་ནི། གང་ལ་ཡང་སྤང་བར་མི་འགྱུར་བར་གསུངས་པའི་དོན་འགྲེལ་པ་ན། ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་བསྐུར་བ་དེ། བསྐུར་བ་དེ་དབང་བར་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། རང་གི་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་བས་སྤང་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མདོ་དང་བོའི་དོན་དང༌། བསམ་པས་བཏང་བས་ན་བསྐུར་མཁན་ལ་སྤང་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་པའི་དོན་དུ་བཞེད་དོ། །དེས་ན་སྤང་བ་ལ་འདུ་ཤེས་དགོས་པར་གྲུབ་པོ། །བསྐུར་བ་དེ་བསྐུར་བར་མ་སློབ་པའི་གོང་དུ་བསྐུར་བ་དེས་བྱིན་པར་འདུ་ཤེས་ཀྱང་སྐུར་བྱེད་དེ་ཤི་བའོ། །གཉིས་ཀ་ཤི་ན་བསྐུར་མཁན་གྱི་ཤི་བའི་སྤྱོད་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ལ་བར་དུ་བརྐུས་ནའང་བསྐུར་མཁན་ལས་བརྐུས་པར་འགྱུར་བས་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་བདག་པོ་དང༌། ཤི་བའི་སྤྱོད་ལ་དངོས་པོ་ལས་རང་གི་ཉིད་དུ་འཇོག་པར་བཞེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྐུར་ས་རུ་སླེབ་ན་བསྐུར་བ་དབང་བ་དང༌། མ་སླེབས་ན་དངོས་པོ་དེ་དང་པོ་གང་གིས་བསྒྲུབ་པ་དེ་དབང་བར་བཞེད་པ་འདྲ་སྟེ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །རང་དབང་བ་ལ་དབང་བར་འདུ་ཞེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་དངོས་གཞི་དང༌། རང་མི་དབང་བ་ལ་དབང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་སོ། །མདོ་འདི། དངོས་སུ་ལུང་དང༌། འགྲེལ་པ་ལས་འཆང་པ་ལ་སྦྱར་ཡང་སྔ་མ་རྣམས་དོན་ཐོབ་མཛད་ནས་ལྟུང་བ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སྦྱོར་ཏེ། བཅུ་ཆེན་བར་པ་རིལ་དང། དང་པོ་ནས་འཆང་འཇོག་འཁྲུར་འཇུག་གསུམ། ཐ་མ་ནས་ལྟུང་བྱེད་དེ་འཆང་བ་མཐའ་དག་འཇུག༌། རང་ཆེན་བཞག་པ་དང༌། བསྒོབ་བ་འཕྱིས་པ་དང༌། གསོག་འཇོག་སྟེ་ལྔའོ། །དེ་ལ་རང་དབང་བ་ལ་དེར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། གཞན་དབང་བ་ལ་དེ་ལྟར་དང༌། རང་དབང་བ་ལ་གཞན་གྱི་དེ་དང༌། གཞན་དབང་བ་ལ་རང་གིར་འདུ་ཤེས་པ་བཞི་ལ་ཅིར་འགྱུར་ནི། དང་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་དངོས་གཞིའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་པ་ནི་འཆང་བ་གཉིས། འཇོག་པ། མཐོ་གང༌། རས་ཆེན། བསྒོ་འཕྱིས་ཏེ་དྲུག་ལ་ལྟུང་མེད། རིན་པོ་ཆེ་ལ་འབའ་ཞིག་པ། བཅུ་གཅིག་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དྲུག་སྔར་དང་འདྲ། རིན་པོ་ཆེ་ལ་འབའ་ཞིག་པར་གཏོགས་པ། བཅུ་གཅིག་ལ་འདི་ཉིད་དུ་གཏོགས་པའི་ཉེས་བྱས་སོ། །བཞི་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ལ་འདིའི་ཉེས་བྱས་སོ། ཞེས་བཞེད་དོ། །འདིར་ལོག་པར་རྟོག་པ་ནི། འབྲལ་བ་ལ་རང་དབང་བ་དགོས་པ་དང༌། གཞན་དབང་བ་དེར་ཤེས་པའི་ཚེ་གསོག་འཇོག་གི་སྦང་ལྟུང་མེད་དོ། ཞེས་ཟེར་བའི་སྔ་མའི་འདོད་པ། གཞན་གྱི་སྤང་རྒྱུ་མེད་པས་སྙམ་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་དགེ་སློང་མའི་བཅིངས་པ་འགྲོལ་དུ་འཇུག་པ་དང༌། གང་ཟག་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྤང་བ་ལ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པས་སྤང་ལྟུང་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བ་དང༌། བཤགས་པའི་སྔ་རོལ་དུ་དངོས་པོ་མ་བརླག་པ་ཞེས་སྨོས་དགོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་མ་ལ་གཞན་དེས་དེ་ལ་གསོག་འཇོག་ཏུ་བྱེད་པ་ལའམ། གཞན་དབང་བ་ལ་དེར་ཤེས་ཀྱི་རང་གི་བྱེད་པ་ལ་ལྟུང་མེད་ཟེར། དང་པོ་ལྟར་ན། དེ་དམིགས་ཀྱི་བསལ་བ་དོན་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། ཉེས་པར་འགྱུར་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རུང་དེར་མི་རུང་བར་བྱས་བའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་ལ་ལ་གཉར་བྱས་བཞིན་ཟེར་རོ། །སྤྱིར་སྤང་ལྟུང་ལ་དངོས་པོ་སྤང་དགོས་པས་མ་ཁྱབ་ཀྱང༌། སྔོམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ལྟུང་རྐང་གི་རིགས་ལ་སྲིད་དགོས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་དང་། གསོག་འཇོག་གི་སྐབས་སུ་གཞན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱི་ལ་སྦང་བ་མེད་པར་རང་གི་ཡིན་པ་དང༌། ཟོས་པ་ལ་སྤང་རྒྱུ་མེད་བས་བཅངས་པ་དགོས་ཞེས་འགྲེལ་པ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིམ་པ་བཅིངས་པ་གྲོལ་བ་ལ་ཡང་གཞན་དབང་བ་ངེས་པར་མི་དགོས་སོ། །གཞན་དབང་བའི་གདིང་བ་ལ་ཞུས་པར་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་པ་ནི། དེའི་བཟོ་ལ་དགོངས་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་གཉིས་ཀ་བརྟག་གོ །སྤང་བར་འགྱུར་བ་རང་གི་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགེ་འདུན་ནམ། གང་ཟག་གམ། གཞན་ལ་བསྔོས་ན་ངེས་ཤེས་རུང་མི་ཤེས་རུང༌། དེའི་སར་སྐུར་རུང་མ་སྐུར་རུང་རང་གི་ཉིད་དང་བྲལ་ལོ། །ངེས་པར་བྱས་པ་ནི་བཞག་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་རང་གི་དང་བྲལ་བའོ། བརྟག་ནའོ། །ནི་གཞན་ལ་བརྟགས་ན་རང་གི་དང་འབྲལ་བའོ། །ཀྱང་ནི་ལྷུང་བཟེད་མི་སྡུད་ཀྱི། བསྔོས་པས་འབྲལ་བར་མ་ཟད་རྣམ་བརྟགས་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་པ་འགྲེལ་བའི་དོན་ནོ། །ཤན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐུན་མོང་བ་ལ་མདོ་བཞིའོ། །རང་གི་ཉིད་ཅེས་པའི་ལྟུང་བ་འདི་ལ་ཞེས་པ་ནི། སྤང་ལྟུང་གང་ལ་རང་གི་ཉིད་ཡིན་པ་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་པའི་དངོས་པོ་འདི་ལའོ། །བསྔོས་པ་དང་། རྣམ་པར་བརྟགས་ན། རང་གི་ཉིད་དང་བྲལ་བར་མ་ཟད། རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་སྟེ། རྒྱུན་འབྲེལ་བ་ཉིད་ཀྱང་ཉམས་སོ། །དཔེར་ན། ཚེས་ལ་གོས་རྙེད་པ་དེ་ཚེས་ལྔ་ལ་བསྔོ་བའམ། རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེའེི་ཕྱེད་ཉིན་གོས་གཞན་ཞིག་རྙེད་ཀྱང་དེ་ལ་སྔ་མའི་ཞག་གི་ཤན་མི་འབྱུང་སྟེ། རྒྱུན་འབྲེལ་བ་དེ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། རང་གཞན་ལས་ཉམས་པ་ལ་ཞུས་པ་ནས། གོས་རྙེད་ནས་ཞག་ལྔ་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་འཁྲུགས་པ་ན་དེའི་ཞག་བཅུ་གང་ནས་བགྲང་ཞུས་པ་ལས། རང་གི་སེམས་རྙེད་པ་ནས་སོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། ཁ་ཅིག་སྨྱོ་བ་སངས་མ་སངས་ཀྱི་བར་དུ་ཞག་བཅུ་འཆང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ཞག་གིས་ཆོད་པ་དགོས་སོ་ཞེས་འདོད་པ་ལ། དེ་ལྟར་ན་བསླབ་རྒྱུན་ཐ་དད་ལ་ཡང་ཞག་གིས་ཆོད་དགོས་པར་འགྱུར་བས་མྱོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོད་པའོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་བཟང་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཚེས་གཅིག་གིས་སྔ་དྲོ་གོས་རྙེད་ནས་གུང་ལ་མྱོས་ནས་མཚན་མོའི་མཐའི་གོང་དུ་སྨྱོ་སངས་པ་དེ་ནས་ཞག་བཅུ་བར་མ་ཆད་དུ་བཅངས་པ་ལ་སྤང་བ་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ལན་ཅིག་སྨྱོས་པ་དེ་ལ། དེ་གཏན་སྐྱེ་མི་སྲིད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་ངོས་ནི་བསྡོས་པ་དང༌། རྣམ་བརྟགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཉམས་པར་མ་ཟད་ཅེས་སྦྱར་གྱི། རང་གི་ཉིད་ཉམས་པར་མ་ཟད་ཅེས་སྦྱར་བར་མི་བྱའོ། །རང་གི་ཉིད་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་གོས་སམ་སྣོད་ལ་སྨན་དེ་ཡོད་ན་དངོས་པོ་གཞན་ལས་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དེ་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །ཁྱད་པར་ནི་དེ་ལྟ་བུ་དེ། གསུམ་པོ་དེར་རིགས་མཐུན་པའོ། འགྲེལ་བར་འཆང་བ་གཉིས་དང་། འཇོག་པ་དང། ཞག་བདུན་པ་ཙམ་ལ་སྦྱར་ནས་དོན་ལ་ཡང་ཞག་ཤན་འབྱུང་བ་ལ། དེར་བཞིར་ངེས་སོ། །སྔ་མ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེས་པའི་ཞག་གི་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ཡོད་ན་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་དེ་འོང་བས་ཕྱི་མའི་ཞག་སྔ་མ་ལས་ལོགས་སུ་བགྲང་མི་དགོས་ཏེ། སྔ་མས་ཞག་བཅུ་འདས་ན་ཕྱི་མ་ཡང་དེར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞག་བདུན་པ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱད་པར་མཛད་པ་ནི། རིགས་མཐུན་པ་ལའོ་ཞེས་ཏེ། བདུན་པ་ཙམ་དུ་རིགས་མཐུན་པས་མི་ཆོག་གི །མར་དང༌། འབྲུ་མར་ལ་སོགས་པ་ལ་རྡེག་པར་བྱ་བྱེད་གཉིས་ཀ་མར་དང་འབྲུ་མར་སོགས་སུ་འདྲ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དེ་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །བྱེ་བྲག་གིས་རིགས་མཐུ་དགོས་མི་དགོས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་འབྱུང་ཉེ་རིང་གིས་བཞག་ཅིང་འཛེག་པ་ལ་མི་མཚུངས་ཏེ། གོས་ཡོ་བྱད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ལུང་ལས་གསུངས་ཀྱང་ཚད་དེ་ལ་མར་རྙེད་ལ་ཞེས་དང༌། འགྲེལ་པར་ཡང་བཤད་པས་མང་དུ་རུང་མིན་ནོ། །ཕྱིར་བཅོས་ཀྱི་ཐུན་མོང་ལ་མདོ་བཞིའོ། །གང་ལ་སྤང་བ་ནི། བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དག་པ། ལྟ་བ་མཚན་མཐུན་པ་དང་ཐ་སྙད་གསུམ་ལྡན་ལུས་ཐ་མལ་དང༌། ཤེས་པ་དང་ས་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྤངས་མ་སྤངས་ཀྱི་བྱེད་བྲག་ཤེས་པ་སྟེ་བརྒྱད་ལྡན་ནོ། །གང་གིས་སྤོང་བ་ནི། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་གསོར་རུང་ཡན་ཆད་དང་ལྡན་ལ། ལུས་ཐ་མལ་དང༌། ཤེས་པ་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ། གནས་ནས་མ་ཕྱུང་བ། དམན་པའི་གང་ཟག་ཡིན་པ་སྟེ་ལྡ་ལྡན་ནོ། གང་སྤང་བ་ནི། སྤང་བའི་ལྟུང་བྱེད་འབྱུང་བའམ། ལྟུང་བ་དེས་སྤང་བའི་ཤན་རྒྱབ་པ་དང། ད་ལྟ་སྤང་འོས་སུ་ཡོད་པ་དེ་གཉིས་སོ། །དེའི་ཤན་རྡོག་བྱེད་ལ། སྤང་བ་དངོས་གཞི་རང་རྒྱུད་འབྲེལ་བ། ངོ་བོ་ཤེས་གཞི་དྲན་ནུ་པ་སྟེ་གསུམ་མོ། །ལྟུང་བ་དེ་ཡོད་ན་ཞེས་སོ། །འདི་ལ་ལྟུང་བྱེད་དངོས་མིན་པའི་དེར་གཏོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་གཞིའི་ཉེས་བྱས་རང་དབང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅན་བཅོས་པ་ལ་སྤངས་པ་དང་བྲལ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་མི་དགོས་པར་མངོན་ནོ། །བརྡེག་བྱ་ནི། ལྟུང་བ་དའེི་ཕྱི་ནས་རྙེད་པའི་ཡོད་བྱད་རང་གི་ཡིན་པ། གནས་སྐབས་དབང་བྱར་ཡོང་བ་སྟེ་གསུམ་གྱི་དང་པོ་གཉིས་ནི་རྩ་འགྲེལ་ལས་གསལ་ལ། གསུམ་པ་དོན་གྱིས་ཐོབ་པའོ། །ཕལ་ཆེར་རུང་བ་དང་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཟེར་རོ། །ཚད་ནི་ཆུང་བ་ཞེས་པ་ནི་གོས་ལ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་སྤང་ལྟུང་གིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལ། སྣོད་དང༌། ཟས་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་འང་ཡོང་པས་དེ་དག་གི་ཚད་ཅི་ཙམ་ཞེ་ན། གོས་ཀྱི་ལྟུང་བ་རྣམས་ལ་ཁྲུར་མ་ལོངས་པ་དང༌། སྣོད་ལ་ཕུལ་དགུ་མི་ཤོད་བ་དང། ཟས་ལ་ཁམ་དུ་མ་ལོངས་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་ལ་ཤེས་ཁྲུ་གང་རི་བར་མ་ལོངས་པ་ཟེར་རོ། །ཁྲུ་གང་བས་ཆུང་བ་ལ་འགྲེལ་པར་ཁྲུ་གང་ཁོར་ཡུག་པས་ཆུང་བ་ཞེས་སོགས་སོ། །དགེ་འདུན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་མི་དགོས་སོ། །འདི་ལ་ཡང་འགྲེལ་པར། དགེ་འདུན་མངའ་བ་གང་ཟག་གི་བདག་ཉིད་དུ་རིགས་སུ་བཅད་མ་བཅད་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་འཆང་འབྲལ་འཇོག་པའི་རྒྱུས་ལྟུང་བྱེད་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་གི་དང་འདྲ་བར་བདག་གིར་བྱ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ལ་གང་ཟག་གཞན་གྱི་དང་འདྲ་བར་བདག་གིར་བྱ་བ་མི་འབྱུང་བས་དེ་ལ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་ངོ། །ཕྱི་མ་ལ་འགས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་བྲལ་ན། ལྟུང་བྱེད་འབའ་ཞིག་བཤགས་ཀྱི། ཆོས་གོས་སྤང་མི་དངོས་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་རིས་སུ་བཅད་མ་བཅད་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཅད་མ་བཅད་ཀྱི་དགེ་འདུན་ཞེས་ཕྱོགས་རེ་བ་དང༌། ཕྱོགས་བཞིའི་དགེ་འདུན་ལ་ཆད་པ་དང༌། གང་ཟག་གིས་དགོས་མ་དགོས་ལ་འདོད་པ་གཉིས་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མས་ནི་གཞི་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་འདུན་དབང་བ་ལ་དེ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གང་ཟག་དང་འདྲ་བར་ཞེས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དགེ་འདུན་དབང་གི་ཆོས་གོས་ལྟ་བུ་གང་ཟག་གིས་གཡར་ནས་ལོངས་སྦྱོད་པ་ལྟ་བུ་དང༌། སོ་སོར་མ་ཕྱེ་བར་སྦྱིན་བཞག་པ་ལྟ་བུའོ། །འཆང་བ་དང་འཇོག་པ་འབྱུང་བ་ལ་ནི། རིས་སུ་གཅོད་པའི་གང་ཟག་ཏེ། དགེ་འདུན་དེའི་ནང་དུ་གཏོགས་དགོས་ལ། འབྲལ་བ་ལ་མི་དགོས་སོ། །ཆུང་བ་དང་དགེ་འདུན་གྱི་གཉིས་ནི་ཞུ་བ་ལས་སོ། །འདི་ལ་མེད་པ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། རིས་སུ་མ་བཅད་པ་ལ་འབྲལ་བས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའི་ལྟུང་བ་ནི་ཉི་མ་དེ་ཉིད་ལ་བཤགས་པས་འདག་གོ །གང་དུ་སྤང་བའི་གནས་ནི། བླ་གབ་ཐ་དད་པར་རོ་ཞེས་པ་ལ། དགེ་སློང་བའི་སོར་གནས་ཐ་དད་པར་ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། མཛོད་ནི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་དང་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། གནས་ཐ་དད་ཀྱང་གནས་གཅིག་ན་སྤངས་པའི་ཐ་སྙད་མེད་པའི་ཕྱིར། གནས་ཐ་དད་དུ་དགོས་ཞེས་ཟེར་རོ། ཡུན་ཇི་སྲིད་དུ་དགོས་ཞེས་ཟེར་རོ། ཡུན་ཇི་སྲིད་དུ་སྤངས་པ་ལ། སློང་བར་རིགས་པའི་ལྷག་པ་མི་སྦྱིན་པ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་ལ་རེག་པ་དང༌། བྱིན་འཕྲོག་དང་གསོག་འཇོག་གི་སྤང་བའི་དངོས་པོ་ནི་གཏན་སྤངས་ཡིན་ལ། གཞན་རྣམས་ནི་རེ་རེའོ་ཞེས་འདོད་པ་ལ། དང་པོ་དང་མཐའ་མ་གཉིས་གཏན་དུ་སྤང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགོས་ཀྱང༌། ལྟུང་བ་འདག་པ་ལ་དེ་ལྟར་མི་དགོས་ཤིང༌། རིན་པོ་ཆེ་ལ་གཏན་སྤང་ཀྱང་མི་དགོས་པས། གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་གཉིས་གཏན་སྤངས་ཡིན་ལ། གཞན་རྣམས་ནི་ཞག་རེ་རེའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ་འཐད་པ་འདྲའོ། དེ་གསུམ་གྱི་ཐུན་མོང་ནི་མདོ་གཅིག་གོ །འཆང་འབྲལ་འཇོག་གསུམ་མི་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ནི། སྲ་བརྐྱང་བཏིང་ནས་མ་བྱུང་གི་པར་དུ་འཆག་འཇོག་གཉིས་མི་སྲིད་ལ། འབྲལ་བར་རང་གི་ཆོས་གོས་གསུམ་ལ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་གྱི། ལར་མི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྲ་བརྐྱང་དང་འབྲལ་བ་བསྲུང་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་སུམ་ཅུ་ལས། འཆང་པ་ནི་ཡོད་ན་སོགས་སོ། །འདི་ལ་རང་གི་ཉིད་ཅེས་པ་ལ། རང་དབང་ཙམ་ལ་མི་བྱ་བར། རང་གིས་སྒོ་རིས་སུ་བཅད་བའི་དབང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགེ་འདུན་གྱི་ཡང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། དེ་ནི་གང་ཟག་དང་ཐུན་མོང་བ་ལ་ཡང་མཚོན་ནམ་དཔྱད་པར་བྱའོ། གོས་དང་ཚད་ནི་དངོས་སུ་གསལ་ལོ། འོན་ཀྱང་འདིར་འཁོར་གསུམ་ཁེབས་པ་དགོས་པ་དང༌། འཇོག་པ་ནས་ཁྲུ་གང་ལ་བསྐྱེད་པ་གཅིག་ཀྱང་བསྟན་པ་ནི། དང་པོ་ལ་འཆང་བ་མ་ཡིན་པ་འཇོག་པ་མི་སྲིད་པར་རང་ཚད་དམ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཀར་འགྱུར་བ་སྲིད་པས་སྤྱི་ཚད་དམ་ཐུན་མོང་བའོ། རུང་བ་ཡིན་པ་ལ། ཞུས་ནས་འབྲལ་བ་འབའ་ཞིག །ཆ་གཉིས་བསྲེ་བ་གསུམ་ལ་མི་རུང་བ་གསུངས་པའི་རུང་ཐུན་དུ་བྱས་ན། གཞན་རྣམས་ལའང་རྒྱུ་རུང་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང༌། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱང་རུང་བ་དགོས་ཏེ། ཐུན་རུང་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྫས་ཞེས་འབྱུང་བས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འཇོག་པར་དང་སློང་བར་རིགས་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱུ་མི་རུང་བ་བཀག་པས་དེའི་རིགས་སུ་ཆུག་ཀྱང༌། དཀར་པོ་ཉིད་ནི་ཞེས་པ་དང༌། འཐག་པ་གཉིས་ལྟ་བུའི་གནད་ཀྱིས་ཁ་དོག་མི་རུང་བ་མི་དགོས་ལ་དབྱིབས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ལྷུང་བཟེད་ལྟ་བུ་ལ་ནི་འོག་ཏུ་བཤད་པར་བྱའོ། །གནས་སྐབས་དབང་བྱར་མེད་པ་གཞན་གྱི་སྣོད་དུ་ཚུད་པས་འབྱིན་པ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ལ་རུང་བ་མེད་པས། དབང་བྱར་ཡོད་པ་ཟེར་ཏེ་འཐད་པ་འདྲའོ། །ཁ་ཅིག་དེ་ཡང་བསྔོས་པས་ཆོག་པས་དབང་བྱར་ཡོད་པའོ་ཟེར་བ་ལ། དེ་སྒྲུབ་མི་དགོས་པའི་དགོས་ཀྱང་ཚེགས་ཀྱིས་སྒྲུབ་དགོས་ན་མ་བྱིན་པ་བསྔོས་བསྒྱུར་གྱི་ཉེས་བྱས་དང༌། བྱིན་ན་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་འཐད་ཅེས་ཟེར་རོ། །བྱིན་རླབས་དང་མ་འབྲེལ་བ་ནི། རྣམ་བརྟགས་ལ་སོགས་པའི་བྱིན་རླབས་མ་བྱས་པའོ། །བྱིན་རླབས་དང་བྲལ་ཡང་ལྟུང་བ་བསྐྱེད་པ་ཡོད་དེ། རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ལ་འབྲེལ་བའི་བྱིན་རླབས་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་དོན་དེ་དང་བཅས་པའི་བཅས་ལུགས་སོ། །དེ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འཆང་བ་འགེགས་པ་ལ་ནི་བྱིན་རླབས་གསུམ་གང་རུང་གིས་ཆོག་པས་མ་འབྲེལ་བ་ལའོ། ཞེས་པར་ནི་དེ་གསུམ་གང་རུང་ངོ་། །འགྲེལ་པར་ཡང༌། དེ་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །འབྲེལ་ཡང་ཞེས་པ་གཞན་གཉིས་ཀྱིས་ཤན་མི་ཁེགས་ཀྱང༌། རྣམ་བརྟགས་ཀྱིས་ཁེགས་པ་འདྲ་སྟེ། དེ་བྱས་ན་རང་གི་ཉིད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་འབྲལ་ཞིང་། འཆང་བ་ལ་དེ་དང་མ་བྲལ་བ་དགོས་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲེལ་པར། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ས་དང་འབྲེལ་ཡང་ཞེས་ཙམ་དུ་གསུངས་སོ། །ཡང་འགྲེལ་པར། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་ན་དེའི་རང་གི་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་སྔ་ཕྱིས་གཉིས་རྙེད་པའི་སྔ་མ་བརླབས་ཤིང༌། ཕྱི་མ་མ་བརླབས་ན་སྔ་མའི་ཤན་ཕྱི་མ་ལ་མི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གསུངས་པ་ཡང་སྣང་བས་འདི་བརྟག་གོ །རྗེས་སུ་ཞུགས་པས་ནི་རྒྱུན་འབྲེལ་བ་ལ་གསུངས་ལ། དེའི་དོན་ཡང་ཞག་བཅུར་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་པ་དང༌། འཆང་བ་ལྟ་བུ་ལ་ཞག་བཅུར་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བཅངས་པའམ། འཆང་བ་ལ་བྱའོ། །འོ་ན་ཞག་གིས་ཆོད་པའི་ཕྱིས་རྙེད་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པར་ཡོད་པར་ནི་འདོད་དགོས་ན་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། རང་གི་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་གོས་ནི་གཉིས་ཏེ། རང་ཉིས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། གཞན་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་འགྲེལ་བར་གསུངས་པས། རང་གི་ངོས་ནས་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་མེད་ཀྱང༌། གོས་གཞན་གྱི་ངོས་ནས་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཡོད་དོ། །གཞན་ལས་བྱུང་བའི་གོས་ཞེས་འབྱུང་བར་ནི། གོས་གཞན་ནས་བྱུང་བར་མི་སྦྱར་གྱི། རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་གཞན་ལས་བྱུང་བར་གོ་བར་བྱའོ། །ཕྱི་མ་དེ་རང་གི་ངོས་ནས་ནི། སྔ་མས་ནི། ཞག་བཅུ་འདས་ཀྱང་ལྟུང་བ་མེད་པར་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་པ་ཡང་དེ་ལ་དགོངས་སོ། །གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ལ་རྡེག་བྱེད་ནི་བྱིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱིས་མ་བརླབས་པ་ཁོ་ནའོ། །བརྡེག་བྱ་ལ་བརླབས་མ་བརླབས་གཉིས་ཀ་ཡོད་ལ། དེ་ལ་ཞག་ཤན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་མིན་གྱི་ཐ་སྙད་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་མ་བརླབས་པ་ལ་བརྡེག་པ་ལ་རྡེག་བྱེད་དང་བར་དུ་ཞག་གིས་ངེས་པར་ཆོད་དགོས་ཏེ། མ་ཆོད་ན་ཤན་མི་ལྟོས་པར་སྤང་བ་བསྐྱེད་པས་སོ། །བརླབས་པ་ལ་བརྡེག་པ་ལ་ནི་ཞག་གིས་ཆོད་པ་དང༌། མཆོད་པར་ཉི་མ་གཅིག་ལ་རྙེད་པ་དང༌། དེ་ལ་ཡང་དུས་རིམ་གྱིས་སམ། ཅིག་ཅར་དུ་རྙེད་པ་ཡོད་དོ། །མདོར་ན་ཤན་བརྡེག་བྱ་ལ་ནི་རང་རང་གིས་མཐའི་ཞག་མ་འདས་ན། ཞག་མང་ཉུང་གིས་ཆོད་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །སྨན་ལ་ནི་གཉིས་ཀ་ཕྱིན་རླབས་ཅན་ཡིན་པས། རྡེག་བྱེད་དང་བར་དུ་ཞག་གིས་ཆོད་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མིན་ན་འདི་ལ་བྱིན་རླབས་ཅན་དང༌། རང་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་མི་འགལ་བས། གཉིས་ཀ་ལས་རང་སྟོབས་གྱི་བདུན་རེ་འདའ་བས་ཤན་ལ་ལྟོས་པའི་དོན་མེད་དོ། །གོས་དང་སྣོད་ལ་མ་བརླབས་པས། ཞག་གིས་མ་ཆོད་པའི་བརླབས་པ་ལ་རྡེག་པ་ལ་ཞག་མ་ལོན་པར་བྱས་པ་མེད་པས་ཞག་ཤན་མིན་ཀྱང་ལྟུང་ཤན་ནོ་ཞེས་རྒྱ་ཟེར་རོ། །དེས་ཞག་ལོན་པ་རྣམས་རང་གི་ངོས་ནས་ལྟུང་བའི་ཞག་མིན་ཡང༌། ལར་ལྟུང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཞག་ཏུ་བཞག་དགོས་ལ། དེའི་ཚེ་ཤན་སྟོབས་སུ་འགྱུར་བས་ཞག་ཤན་ནོ། དེ་ལྟར་ཞག་གིས་ཤན་གྱི་བསྐྱེད་པའི་ལྟུང་ཤན་དང༌། ལྟུང་ཤན་གྱི་བསྐྱེད་པའི་སྤང་ཤན་གཉིས་ཡིན་ནོ། །རྩ་འགྲེལ་ལས། ཞག་ཤན་དང་སྤང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤན་གྱི་ཐ་སྙད་མཛད་པར་ཤན་ཙམ་ཞིག་གསུམ་མོད། དོན་མི་འཐད་པ་མེད་པ་འདྲའོ། །གཞན་ནས་བྱུང་བའི་གོས་ཕྱིས་རྙེད་པ་བྱིན་རླབས་ཅན། རང་གི་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་བཅས་པ་འདི་ལ། དེ་ལས་གཞན་པའི་གོས་སྔར་རྙེད་པ་བྱིན་ཀྱིས་མ་བརླབས་པ། རང་གི་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡོད་ན། སྔ་མའི་དེའི་ཤན་ཚུན་ཆོད་ནས་ཏེ་ཞག་བཅུར་བགྲང་བ་འདས་ན། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་འཆང་སྤང་བྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྔར་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཁ་བསྐང་བ་ལ་རེ་བ་མེད་པ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། འཁོར་གསུམ་ཁེབས་པ་ལ་རེ་རུང་འཆང་སྤང་བསྐྱེད་པས་ཁྲུ་གང་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཡན་ལག་དང་པོ་དྲུག་འཇོག་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་ལ། གོས་མ་གཏོགས་པ་ལྷུང་བཟེད་འཆང་བ་ལ་ཡང་འདྲའོ། །མདོ་ཕྱི་མ་གཉིས་ཞུས་པ་ལས་ཏེ། དེའི་ཆོས་གོས་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་རྒྱུན་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ལ། ཞེས་པས་སྔར་རྙེད་བྱིན་གྱིས་མ་བརླབས་པ། བཅུ་པའི་ཉིན་མོ་བར་བཅངས་པ་བསྟན་ལ། ཆོས་གོས་འབྱུང་བ་དེ་ཞག་བཅུ་པོ་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་ནི། བཅུ་པ་ལ་གསར་དུ་རྙེད་པ་ལ་བྱིན་རླབས་བྱས་པ་བསྟན་ནོ། །དེ་དང་བཅུ་པའི་མཐའ་འདས་པར་བྲལ་ན་གོས་དེ་ཤན་གྱི་དབང་གིས་ཞག་བཅུ་འདས་པ་དང་ཞག་གཅིག་བྲལ་བ་སྤང་བ་གཉིས་ཀའོ། །འབྲལ་བ་ལ་གཉིས་ལས། ཞར་བྱུང་ལ་གསུམ་ལས་གདིང་བ་དང་འབྲེལ་བའི་བསླབ་བྱ་ནི་མདོ་སྡེ་ཕྲན་ཚེགས་ལས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གདིང་བ་ནི་བྱིན་རླབས་ཅན་ནོ། །མ་འབྱོར་བའི་དུས་ནི་བར་ཆད་ཀྱི་དབང་གིས་ཕྱིར་བཟློག་པའི་དུས་སོ། །ཕྱིས་འོང་བའི་བསམ་པས་སོང་བ་ན་མ་སྤྲོད་ན་དེ་ཉིད་དུ་གནས་པས་ཆོག་པ་དང༌། གདིང་བ་གཡར་བ་ལའང༌། འདིངས་པ་ཙམ་བྱེད་ཀྱི་སྔ་མའི་བྱིན་རླབས་འདོན་འཇུག་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་འབྲལ་བའི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །རས་ཆེན་དང་སྣམ་སྦྱར་དང་འབྲེལ་བ་ལ་མདོ་བཞི་དང་གསུམ་མོ། །རས་ཆེན་དང་སྣམ་སྦྱར་གཉིས་ཀ་ལ་དགེ་སློང་དང༌། སྒོ་གླེགས་གཉིས་ཀ་མེད་པར་བཞག་ན་ཉེས་བྱས་དང༌། གང་རུང་རེ་རེ་མེད་པར་ནི་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོ་དང༌། སྣམ་སྦྱར་ལ་ཆར་འབབ་པ་སོགས་ལ་ཉེས་བྱས་སོ། །རས་ཆེན་ལ་ཆུ་ཀླུང་ལ་ཟམ་པ་བརྟན་པོ་ཡོད་ན། མ་ཁྱེར་ཡང་ཉེས་པ་ནི་སྣམ་སྦྱར་འཁྱེར་བ་ལ་སྦྱར་དུ་རུང་བ་འདྲ་ལ། སྣམ་སྦྱར་ལ་དགེ་སློང་དང༌། སྒོ་གླེགས་གཉིས་ཀ་མེད་ཀྱང༌། མ་རྫོགས་པ་འཚོལ་བ་རུང་བར་གསུངས་པ་རས་ཆེན་ལ་ཡང་སྦྱར་རུང་ངམ་སྙམ་མོ། །དགེ་སློང་དང་བཅས་པ་ཞེས་པའི་གཞུང་ལ་འཇོག་པར་སྲུང་བྱེད་དགེ་སློང་དང༌། སྔོམ་བྱེད་སྒོ་གླེགས་དང་བཅས་པའི་གནས་མེད་ཅིང་ཁྱེར་བའི་ལམ་དུ་ཆར་འབབ་པ་སོགས་མེད་ན་དམིགས་བསལ་གཉིས་མ་གཏོགས་པ། སྣམ་སྦྱར་མེད་པར་འགྲོ་བར་མི་བྱའོ། ཞེས་ཟེར་བའི་ལྟར་ན། གནང་བ་སྦྱིན་པ་དང༌། སྲ་བརྐྱང་གཏིང་བས་དགེ་སློང་སོགས་མེད་པའི་ཚེ་སྣམ་སྦྱར་མེད་པར་འགྲོར་རུང་བ་དང་འདོད་དགོས་ན། དེ་ནི་མི་རུང་སྟེ། དགེ་སློང་སྒོ་གླེགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི་དེ་གཉིས་ཡིན་མིན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འགྲེལ་པས་མཛད་པ་ལྟར་བྱ་དགོས་པ་འདི་ལྟར་སྦྱར་རོ། །འཇོག་པར་དགེ་སློང་སོགས་མེད་ཅིང་ལམ་དུ་ཆར་འབབ་པ་སོགས་མེད་ན་དམིགས་བསལ་གཉིས་ཡིན་མིན་གང་གིས་ཀྱང་སྣམ་སྦྱར་མ་ཁྱེར་བར་འགྲོར་མི་རུང་ངོ༌། །རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་མེད་ན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །འོ་ན་འཇོག་པར་དགེ་སློང་དང་སྒོ་གླེགས་ཡོད་ན་སྣམ་སྦྱར་མེད་པར་འགྲོར་རུང་ངམ་སྙམ་ན། དེ་གཉིས་ཡོད་ནའང་དམིགས་བསལ་གཉིས་མ་གཏོགས་པས་སྣམ་སྦྱར་མེད་པར་འགྲོར་མི་རུང་ངོ༌། །དམིགས་བསལ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དེའི་ཚེ་སྣམ་སྦྱར་མེད་པར་འགྲོར་རུང་ངོ༌། །རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་ན་ཡང༌། གནང་བ་མ་བྱིན་པ་དང༌། སྲ་བརྐྱང་མ་བཏིང་བས་སྣམ་སྦྱར་མེད་པར་གར་ཡང་འགྲོ་བར་མི་བྱའོ། །ཞེས་རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་ལ་དམིག་བསལ་མཛད་དོ། །འོ་ན་འགྲེལ་པ་ལས། དགེ་སློང་དང་བཅས་པ་ཉད་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་ན་ནི་སྣམ་སྦྱར་དེ་མེད་པར་འགྲོ་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཆར་འབབ་པ་སོག་མེད་ཅིང༌། དགེ་སློང་སོགས་དང་བཅས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། སྔ་མ་ནི་ཆར་འབབ་པ་སོགས་དང༌། དགེ་སློང་སོགས་ཡོད་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་ཇི་ལྟར་མི་འགལ༌། དེ་ལྟར་ན་དགེ་སློང་སོགས་མེད་ན་ནི་བཞག་ཏུ་མི་རུང་ལ། ཆར་འབབ་པ་སོགས་ཡོད་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི། འཁྱེར་དུ་མི་རུང་ངོ༌། གཉིས་ཀར་གྱུར་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན། དགག་བྱ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བརྡེག་གོ །འོ་ན་ཆར་འབབ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པས་སྣམ་སྦྱར་ནི་བཞག་ལ། གྲོང་གཞན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་ཡང་བྱུང་ཞིང་ཉི་མ་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱིར་འོང་མི་ནུས་པར། མཐོང་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་སྙམ་ན་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་ན། ཆོས་གོས་སྣམ་སྦྱར་གྱི་བྱིན་རླབས་ཕྱུང་སྟེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་ཆོ་གའམ་རྣམ་པ་སྟེ་ཐབས་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་བརླབ་ཅེ་ན། རབ་བྱུང་དུ་མ་ཟད་ཁྱིམ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་གོས་སམ། རང་གིར་མ་ཟད་གཞན་ལས་གཡར་བ་ལ་ཡང་བྱིན་གྱིས་བརླབ་བོ། །གཞུང་འདིས་ཕྱིར་འོང་བའི་བློས་སོང་ནས་མ་འཁོར་ན་སྣམ་སྦྱར་གྱི་བྱིན་རླབས་ཡིད་ཀྱིས་ཕྱུང་ནས་གཞན་ལ་རློབ་པ་ཙམ་བསྟན་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བའི་དུས་ན་འཇོག་པ་ལ་དགག་བྱ་ཡོད་ན་འོང་འདོད་ཡོད་ཀྱང་ཁྱེར་དགོས་ལ། དགག་བྱ་མེད་པའི་ཚེ་ཁྱེར་བ་ལ་དགག་བྱ་མེད་ན་ཁྱེར་དགོས་ཤིང། ཡོང་ན་ཕྱིར་འོང་བའི་བློས་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འགྲེལ་པར། ཆར་འབབ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྣམ་སྦྱར་མེད་པར་གྲོང་གཞན་དུ་འགྲོ་ཞིང༌། ཉི་མ་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱིར་འོང་བར་མི་ནུས་ན་དེའི་ཚེ་དེས་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེས་འགྲོ་ཞིང་ཞེས་པ་དང༌། ཕྱིར་འོང་བར་མི་ནུས་ན། ཞེས་གསུངས་ཀྱི་མ་ནུས་ན་ཞེས་མ་གསུངས་པ་དང། རྩ་བར་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་ན་ཞེས་གསུངས་ཀྱི༌། མ་གྱུར་ན་ཞེས་མ་གསུངས་ལ། གདིང་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་བཤད་པ་ལྟར་ཀྱི་འོང་བའི་བློ་ཡོད་ན་དང་མེད་ན་གང་ཡང་མ་གསུངས་པས་གནས་གཞན་དུ་འགྲོ་བའི་ཚེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མིན་ན་བཞག་ན་དགག་བྱ་མེད་ཅིང་ཆར་འབབ་པ་སོགས་ཀྱི་ཚེ་ཁྱེར་ན་ཉེས་པ་ཡོད་པས་བཞག་ནི་དགོས་ལ་འགྲོ་དགོས་པ་ཡང་བྱུང་ཞིང་ཉི་མ་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱིར་བཟློག་མི་ནུས་པར་མཐོང་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་བསམ་པར་རིགས་སོ། །འོ་ན་དང་པོ་ལྡོག་ནུས་པའི་བསམ་པས་སོང་བ་ལྡོག་མ་ནུས་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་སྨྲ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ནི་དང་པོར་འགྲོ་བའི་དུས་ཀྱི་རིགས་པ་སྦྱར་རམ། ཡང་ན་བར་ཆད་སོགས་ལ་བརྟག་པའམ། དང་པོ་ནས་གོང་ལྟར་ཕྱུང་ནས་འགྲོ་བ་རྣམས་གང་རིགས་པ་དཔྱད་དེ། འགྲེལ་པར་གནས་གཞན་ན་འདུག་པའི་བྱིན་རླབས་བྱུང་སྟེ་ཞེས་པའི་གནས་གཞན་གྱི་སྒྲ་ལྟར་ན་དང་པོ་རུག་ངམ་སེམས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གནས་གཞན་ན་དགག་བྱ་མེད་ལ། ལམ་ན་འཇིགས་པ་དང༌། བཅས་པའི་ཚེ་འགྲོ་ན་སྣམ་སྦྱར་གྱི་བྱིན་རླབས་ཕྱུང་ལ་གཞན་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེའི་ཚེ་སྣམ་སྦྱར་ལ་བྱིན་རླབས་གཞན་དགོས་མི་དགོས་དང༌། དགོས་ན་གང་བྱེད་དང༌། ཆར་འབབ་པ་སོགས་མེད་པའི་ཚེ་འགྲོ་ན་ཁྱེར་དགོས་པའི་ཚད་རྣམས་དཔྱད་པར་བྱའོ། །སྣམ་སྦྱར་སོགས་ལ་ཡུལ་གང་ལ་སྦྱིན་པ་ནི། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་དག་པ། ལྟ་བ་དང་མཚན་མཐུན་པ། ཐ་སྙད་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ལུས་ཐ་མལ་པ་ཤེས་པ་དང༌། ས་རང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་དུ་གནས་པ། དགེ་འདུན་ལ་ལྟོས་པའི་མཚམས་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་སྟེ། བརྒྱད་ལྡན་ནོ། འོག་ཏུ་ཡང་དགེ་སློང་ཆོས་བརྒྱད་ལྡན་ཞེས་དམིགས་ཀྱིས་མ་ཕྱེ་བ་ན་འདི་ལ་གོ་བར་བྱའོ། །དེ་བརྒྱད་ཀྱི་སྟེང་དུ་རྒན་པོ་དང་ནད་པ་ཡིན་པ། སྔར་བྱིན་དང་མ་འབྲེལ་བ་བཅུའོ། །དགེ་འདུན་གང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་གྱིས་སོ། །གཞི་ནི་སྣམ་སྦྱར་ཡིན་པ་དང། ལྕི་བ་གཉིས་སོ། །ཆོ་ག་ནི། སྦྱོར་བ་གནས་མལ་བཤམས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་དངོས་གཞི་གསོལ་གཉིས་དང༌། འཇུག་སྡུད་བརྗོད་པའོ། །གཞན་པ་འཇིག་རྒྱུ་ནི། མཚན་གྱུར་པ་དང༌། ཞིང་མིན་པ་སོགས་སོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་པ་ནི། འབྲལ་ལྟུང་གི་བྱེད་པ་པོ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་གོས་ཀྱི་ཆ་ནས་རྟེན་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་བྱིན་རླབས་ཡོད་པ་དང༌། གང་ཟག་གི་ཆ་ནས་མི་འབྲལ་བའི་གནང་བ་མ་ཐོབ་པའོ། །གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ཟག་དེ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མིན་ཏེ། ཆོས་གོས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེའི་གནས་ཉེ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནས་གནས་གཞན་ན་གནས་པའི་དགེ་སློང་བྱེད་པ་པོའོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ་ཞེ་ན། མིན་ཏེ། སྐྱ་རེངས་ཤར་ནའོ། །དེ་ལ་གོས་ནི་ཆོས་གོས་གསུམ་ལས་གང་རྒྱུ་ཞེས་པ་མི་རིགས་ཏེ། རྒྱུའི་བྱིན་རླབས་གནས་པ་དང༌། གཞན་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཞེས་བ་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་ལ་འབྲལ་བ་བསྲུང་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་རྟེན་དེས་བགོ་བར་མི་བྱེད་པ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྒྲ་དགོས་ན་དེའི་ཚེ་སྣམ་སྦྱར་ལ་བགོ་བའི་དུས་དང་མི་ལྡན་པ་ན་མི་འབྲལ་བར་ཐལ་བ་དང༌། སྲ་བརྐྱང་ལ་ཡང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་ནི་བྱིན་རླབས་ཡོད་པ་དང་གནས་སོ་སོར་བྲལ་བ་ཙམ་གྱིས་ཡིན་གྱི། མ་བགོས་པར་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱ་རེངས་དང་པོ་ནས་མཐའི་སྔོན་རོལ་བར་དུ་བགོས་ཀྱང་མཐའི་སྐད་ཅིག་ལ་གནས་གཅིག་ཏུ་གནས་ན་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་གོས་གསུམ་གང་རུང་གིས་བྱིན་རླབས་གནས་པ་གཅིག་དགོས་ཀྱི། སྔར་ལྟར་མི་དགོས་སོ། །དེ་ཡང་རང་ལ་ལྟོས་པའི་བྱིན་རླབས་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་བྱིན་རླབས་མ་ཡིན་ནོ། །གོས་གསུམ་གྱི་བྱིན་རླབས་མ་གཏོགས་པའི་ཡོ་བྱད་བྱིན་རླབས་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་འབྲལ་བ་བསྲུང་མི་དགོས་སོ། །རུང་ལྡན་གྱི་སྔ་མ་ལ་རྒྱུ་རུང་བ་དགོས་ཤིང་ཁ་དོག་རུང་བས་མ་ཁྱབ་སྟེ། གཞན་མེད་ན་ཁ་མ་བསྒྱུར་བ་ལ་ཡང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་བསྒྱུར་ཡང༌། ཚོན་ཆེན་བརྒྱད་ལྟ་བུ་ལ་གཞན་མེད་ན་ཞེས་པའི་རིགས་པ་མཚུངས་མི་མཚུངས་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དབྱིབས་རུང་བས་ཀྱང་མ་ཁྱབ་བོ། །སྣམ་སྦྱར་གྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་དང༌། རྒྱུའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ཚེ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནང་བ་མ་ཐོབ་པ་ནི་སྣམ་སྦྱར་བྱིན་རླབས་ཅན་ལ་གནས་སོ་སོར་སོང་བ་དང༌། སྐྱ་རེངས་ཤར་བ་འོང་བས་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅན་དུ་ལྟུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་འགྱུར་རམ་སྙམ་ན། གནང་བ་ཐོབ་པ་གཉིས་ལྟ་བུ་ལ་མི་འབྱུང་བས་མ་ཐོབ་པ་ཞེས་སྨོས་ཀྱི། འབྲལ་ལྟུང་ལ་མ་ཐོབ་པ་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་པ་ནི་མིན་་ཏེ། གནང་བ་ཐོབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་གོས་གཞན་གཉིས་ལ་འབྲལ་བ་བསྲུང་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ནི་སྣམ་སྦྱར་ལ་འབྲལ་སྤང་འབྱུང་བའི་ཁྱང་ཆོས་སོ། །རྟེན་ལ་སྲ་བརྐྱང་མ་བཏིང་བ་དགོན་པའི་ཡི་དམ་དང་མི་ལྡན་པ་གཉིས་ཡན་ལག་ཏུ་བྱེད་པ་ཡང་དང་པོ་མི་དགོས་ཏེ། སྲ་བརྐྱང་བཏིང་བ་ལ་ཡང་འབྲལ་སྤང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང། འདི་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་མི་དགོས་ཏེ། དགོན་པའི་མི་དམ་དང་ལྡན་ཡང་ཆོས་གོས་གསུམ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པ་ལ་ཞག་གཅིག་གི་འབྲལ་སྤང་གཞན་དང་འདྲ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཞག་གཅིག་གི་འབྲལ་བ་ལ་ཆོས་གོས་ལ་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པའི་དགོན་པ་པ་མིན་པ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས༌། གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྔ་ལས། མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་གནས་ནི། གཙུག་ལག་ཁང་གང་ལ་མཚམས་བྱས་པ་སྟེ་བཅད་པ་ལ་ནི་སོགས་སོ། །དེར་མ་ཟད། ཡོལ་བ། རྩིག་པ། རིབ་མ། འོབས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པ་མཚམས་སོ། །བདག་པོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་ནི། བདག་པོ་གཉིས་ཉིད་མིན་པའི་བར་མཚམས་རྣམས་ཐ་དད་པ་བཞིན་དུ་བདག་པོ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བདག་པོ་ཞེས་སོ། གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི། གཉིས་སམ། མང་པོའོ། །བར་མཚམས་ནི། ཁང་ཁྱམས་ཀྱི་སྒོ་དང༌། ར་བ་སོགས་སོ། །དེ་རྣམས་ཐ་དད་པར་དངོས་སུ་བསྟན་པས་བདག་པོ་གཅིག་གི་ནི་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནོ། །མདོ་བརྩམས་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་པ་མདོ་འདི་བརྩམས་པའི་དགོས་པའོ། །དེ་ནི་བདག་པོ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུན་མོང་བའི་ཆད་པ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན་དེ་དག་ལ་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྒོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བཤད་དེ། འདིར་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ལུང་དོན་ངེས་པར་བྱའོ། །མདོ་འདི་ལ་དགག་པ་བསྡུ་བར་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་མདོ་འོག་མའི་རྗེས་སུ་ཡང་སྦྱོར་ཞེས་པ་ནི། གཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེསཔའི་མདོ་འདི་ལ། འདི་དང་ཐ་དད་པས་འབྲལ་ཞེས་པའི་དགག་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་གྱི། ཤུགས་ལ་བདག་པོ་གཅིག་པའི་ནི་མི་འབྲལ་བ་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་མདོ་འོག་མ་ཐ་དད་མ་ཡིན་པའི་རྗེས་སུ་སྦྱར་ཟེར་རོ། །འོན་ཀྱང་མདོ་གོང་མས། གནས་ཐ་དད་པ་ཆོས་གོས་དང་འབྲལ་བའི་དགག་པ་ཙམ་བསྡུས་པ་མིན་ཏེ། ཡིན་ན་མདོ་འོག་མ་ནོར་ལས་ཞེས་པའི་ཡང་ངོ་ཞེས་པའི་སྔ་མ་བསྡུ་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འོག་མ་ཐ་དད་པ་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་སྦྱར་དགོས་པས། མདོ་དང་པོ་ལ་ཤུགས་བསྟན་གྱི་ཐ་མི་དད་པ་པོ་དགོས་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །ནོར་ལས་ཞེས་པས་ནོར་དང་ལྟ་བ་གཅིག་ན་དེ་དག་གི་གནས་ཐ་མི་དད་ཅེས་བསྟན་པ་ནི་སྔར་བདག་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་པ་གཞན་ཡོད་ན། བར་གྱི་མཚམས་ཐ་དད་དོ་ཞེས་པ་ལ་དོགས་པ་བཅད་པ་སྟེ། བདག་པོ་གཉིས་ཡན་ཆད་ཡོད་ཀྱང༌། ནོར་དང་ལྟ་བ་གཅིག་ན་ཐ་མི་དད་ལ་མི་གཅིག་ན་ཐ་དད་ཅེས་སྦྱར་རོ། །བདག་པོ་ནི་དེ་དག་ནི་གནས་ཐ་མི་དད་ཅེས་བསྟན་པ་ནི་གནས་གཅིག་པར་ངེས་པས་དོགས་དཔྱོད་མི་དགོས་སོ། །ཁ་ཅིག་ཁྱིམ་པ་ལ་ནོར་གཅིག་མི་གཅིག་དང༌། རབ་བྱུང་ཡིན་ན་ལྟ་བ་དང་མཚན་དང༌། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་གཅིག་མི་གཅིག་ཡིན་ཟེར་པའི་ཕྱི་མ་ལ་གསུམ་དགོས་མི་དགོས་བརྟག་པ་བྱའོ། །སྐྱེ་བའི་གྲུབ་བའི་གནས་ནི། ཡལ་ག་དང་ཡལ་ག་སྲ་མོ་དག་མ་རེག་པ་ནི་ཞེས་དང༌། ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་ཞེས་པས་ནི། རིམ་པ་ལྟར། ཤིང་གཅིག་གི་ཡང་ཡལ་ག་དང༌། དེ་ཕྲ་མོ་མ་རེག་ན་ཐ་དད་པས་འབྲལ་ལ། ཤིང་སོ་སོ་བ་ཡིན་ཡང་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་རེག་ན་གཅིག་བས་མི་འབྲལ་ཞེས་བསྟན་ནོ། །རྩ་བའི་རྩ་བ་སོགས་གསུམ་གྱི་དགོངས་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་གནས་ནི་གྲུ་དང་ཞེས་ཏེ། འདིའི་དགོངས་པ་ཡང་བཙལ་ལོ། །མཚམས་མེད་པའི་གནས་ནི། མཚམས་ཞེས་ཏེ་ཁང་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པའི་མཚམས་མེད་པ་ལ་ནི་རྐང་ལག་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་གིས་ཁྱབ་པའི་མཐའ་དེ་ནི་གནས་དེའི་མཐའ་འོ། །ཉེ་སྐོར་ལ་སྤྱིར་བཏང་བ་ནི། ཉེ་འཁོར་ནི་སྟེང་འོག་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་འདོམ་རེའོ། །གྲོང་གི་སྒོ་བྲག་ལ་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་ནི། རྩིག་པ་ཞེས་ཏེ། འདོམ་དགུ་དང༌། དྲུག་དང༌། གསུམ་རིམ་བཞིན་ཡིན་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཆེ་འབྲིང་གི་རིམ་པ་སྟེ། ཤིང་རྟ་དང། ར་ལུག་དང༌། ཕྱག་དར་གྱི་བྱ་བས་མཚོན་པའོ། །གྲོང་གང་ལ་གསུམ་ག་ཡོད་པ་ལ་ནི། རིང་བས་ཞག་སྟེ། སྦོང་བ་བཞིན་ཟེར་རོ། །དང་པོ་གཉིས་དང་གསུམ་པའི་དང་པོ་ལ་རིས་སུ་ཆད་པ་དང༌། བར་པ་གཉིས་དང་། གསུམ་པའི་ཕྱིར་མ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཉེ་འཁོར་ཞེས་འགྲེལ་བར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་དག་ནི་བརྩམ་དུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཉེ་སྐོར་རོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་དང༌། ཉེ་བའི་ཉེ་སྐོར་ནི་གནས་དེའི་ཞེས་སོ། །མྱུར་དུ་བགྲོད་དུ་རུང་བའི་ཉེ་སྐོར་ནི། མཚམས་མེད་པ་ཞེས་ཏེ། དགོན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚམས་བྱས་པའི་ལམ་དུ་མཚམས་ཉིད་བཞག་ཏུ་རུང་ངོ༌། །མི་ནི་མཚོན་པ་སྟེ་སྔ་ཕྱིར་ཆོས་གོས་ཐལ་བ་དང༌། ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཚིགས་དེ་ཚུན་ཆད་ཉེ་སྐོར་རོ། །དེ་དག་ནི་འདོམ་རེ་རེའོ། ཞེས་པའི་དམིགས་བསལ་ཡིན་པས་ལུས་ཀྱིས་ནོན་པའི་ཕྱོགས་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཞེ་དགུ་གཞལ་གྱི། འདོམ་གང་གིས་མཐའ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་དང་ཉེ་འཁོར་གཅིག་པ་ནི་དབུས་ནས་ཞེས་ཏེ། འདི་ཤིང་ལྗོན་པ་ལ་གསུངས་ཀྱང་གྲོང་ཁྱེར་སྟེང་ལ་སོགས་པ་འབྲེལ་བ་དང༌། ཐག་པས་འབྲེལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རུང་བས་སྤྱིར་བཞག་གོ་ཞེས་སོགས། འདི་ནོར་དང་ལྟ་བ་གཅིག་པའི་ཚད་འཛིན་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་མི་མཚུངས་དཔྱད་པར་བྱའོ། ཞུ་བ་ལས། བྱིན་རླབས་རང་གི་ཉིད་ལ་བརྟེན་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དམ་དུམ་དུ་འགྱུར་བ་ལ། རང་གི་ཉིད་དང་མི་འབྲལ་བས་དམ་དུམ་ལ་བྱིན་རླབས་ཡོད་པར་བཞེད་དོ། ཚད་ནི་མ་གསུངས་སོ། །ཆོས་གོས་གསུམ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། འཁོར་གསུམ་ཁེབས་བའི་ཚད་དུ་མར་གྱུར་པ་ན་གང་རུང་གཅིག་ལ་ཡོད་ཀྱི། གཞན་ལ་མེད་དེ། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རེ་རེ་བར་ངེས་པས་སོ། །དེ་དག་ལ་བཟང་ངན་ལ་སོགས་པའི་བློའི་ཁྱད་པར་མི་འབྱུང་ན། དོན་ལ་ནི་གཅིག་ལ་ཡོད་མོད་འབྲལ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་བསྲུང་དགོས་ཏེ། ཡིད་གཉིས་ནི་འདུ་ཤེས་དང་འདྲ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་གསུམ་ལས་ཆུང་ན་འཇིག་སྟེ་ཞིང་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་གྱུར་བཞིན་ནོ། །ཡོ་བྱད་གཞན་གཉིས་པོ་བྱིན་རླབས་ཅན་ལ་ནི་ཁྲུར་ལོངས་ལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་རེ་རེ་བར་མ་ངེས་སོ། །དེར་མ་ལོངས་ན་གང་ལ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་རོ། །སྤང་བ་ལ་ཞེས་པ་ལ། འགྲེལ་པས་ཞག་བཅུ་འདས་པ་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལ་ཞག་གཅིག་འབྲལ་བ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དྲངས་བས་ནི་སྤང་བ་བྱུང་ཡང་བྱིན་རླབས་ཆགས་པར་གསལ་ཏེ། སྤང་བ་འབྱུང་བ་ལ་བྱིན་རླབས་ཡོད་པའམ། ཆགས་པ་ནི་འབྲེལ་ཡང་ཞེས་པར་དོགས་པ་བཅད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤང་བ་བྱུང་ཟིན་ལ་སྔར་གྱི་བྱིན་རླབས་གནས་པའི་ཁུངས་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པ་ནི་འོག་ཏུ་བཤད་པར་བྱའོ། །འོ་ན་འབྲལ་སྤང་བྱུང་བ་དེ་གནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐ་དད་དུ་མ་སྤངས་ན་འབྲལ་སྤང་སྔ་མ་མི་འདག་ལ། སྤངས་ན་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། གནས་ཐ་དད་དུ་སྤངས་པ་ལ་འབྲལ་བས་མ་ཁྱབ་སྟེ། བདག་པོའི་སྒོ་ནས་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་དང་ལྟ་བ་མི་མཐུན་པ་བཞིན་གནས་ཀྱང༌། ཆོས་འདི་པ་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀ་ལ་སྦྱིན་བདག་གིས་སྤྱིར་ཕུལ་བའི་གནས་ལྟ་བུ་ལ་ཇི་སྲིད་དགེ་སློང་འབྱུང་ལ་དབང་བ་དེ་སྲིད་དུ་གནས་དེ་མི་ཉམས་པ་སྟེ་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཐུན་མོང་བ་དག་གིས་ཞེས་པ་ལྟར་ན། བདག་པོ་གཅིག་ཉིད་ཅེས་པའི་མདོའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྒོ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐུན་མོང་བ་ཞེས་པ་གཅིག་ཡོད་དགོས་པ་འདྲའོ། །འཇོག་པ་ལ་དྲུག་སྔར་དང་འདྲ་བ་ལ། ཚད་ནི་འཁོར་གསུམ་ཁེབས་པའི་ཚད་དུ་མ་ཆོག་པ་ཡ་མཐའ་དང༌། ཁྲུ་གང་དུ་ལོངས་པ་མ་མཐའ་སྟེ། དངོས་ཀྱི་བསྐྱེད་པ་ལའོ། །དེ་ཡང་ཁ་བསྐང་ལ་རེ་བ་མེད་ན་ཞག་བཅུའི་རིགས་སུ་འགྱུར་བས་རེ་བ་གཞག་ཏུ་རུང་བ་ལ་རེ་བ་དགོས་སོ། །འདི་རྟེན་གྱི་ཆོས་སུ་འགྲིག་གོ །ཆུང་བ་ཞེས་པ་ནི་འཁོར་གསུམ་ཁེབས་པ་ལས་སོ། །ཇི་ཙམ་གྱིས་ཆུང་ན་ཁྲུ་གང་ཞེས་སོ། །རེ་བ་ནི་ཟླ་བ་གཅིག་གི་ནང་དེར་ཆོས་གོས་རྙེད་དུ་རེ་བ་དགོས་ཀྱི། དེ་རྒྱུན་ཆད་ན། སྤྱིར་རེ་བ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཟླ་བར་གཞན་ཏུ་མི་རུང་ངོ། །སྟན་ལ་སྲ་བརྐྱང་མ་བཏིང་བ་གཅིག་པུས་ཆོག་གི །རེ་བ་ཡོད་པ་དང༌། རང་དབང་བའི་བྱིན་རླབས་རུང་གསུམ་གང་རུང་མེད་པ་དགོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ། །དེ་ནི་ཁྲུ་གང་པའོ། །གལ་ཏེ་མཐང་གོས་ལ་འཁོར་གསུམ་ཁེབས་ན་དེའི་ཁ་བསྐང་ལ་མི་རེ་བ་དང༌། ཁ་བསྐང་དང་བསྡོམས་པས་དེར་ལོངས་ན་ཐ་ཚད་ལོངས་པས་ཞག་བཅུ་པར་འགྱུར་བ་རིགས་ནའང༌། གོས་གཞན་གཉིས་ལ་རེ་བའི་དུས་ན། འཁོར་གསུམ་ལས་ལྷག་ཀྱང་རང་གི་ཐ་ཚད་དུ་མ་ཆོག་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེར་མི་རུང་ཡང་ཟླ་བའི་ནང་དུ་རང་གི་ཐ་ཚད་དུ་ཆོག་པ་རྙེད་ན་དེ་ལས་ལྷག་པར་བཞག་ཏུ་མི་རུང་བ་བདེན་མོད། མ་རྙེད་ན་དེ་ལས་ལྷག་པར་མི་འཇོག་པ་ཅི་ཞེ་ན། སྤྱི་ཙམ་ནས་འཁོར་གསུམ་མི་ཁེབས་པའི་ཁྲུ་གང་ཡན་ཆད་པའི་གོས་ལ་བྱིན་རླབས་མ་བྱས། གཞན་ལའང་མ་བསྔོས་པར་བཅངས་ན་ཞག་བཅུ་འདས་པ་ན་སྤང་བར་འགྱུར་བ་ལ། རྟེན་སྔ་མ་ལྟ་བུའི་དགེ་སློང་ལ་གོས་དེ་ཞག་བཅུའི་རིགས་སུ་མི་འགྲོ་པར་འཆང་བའི་ལྟུང་བསྐྱེད་ནི་དུས་སྤངས་སུ་སོང་ནས་ཞག་སུམ་ཅུ་བའི་མཐའི་བར་དུ་བཞག་པ་ཆོག་པས། ཆོག་པ་གཅིག་བྱུང་བས་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ཞག་བཅུ་པ་ལས་འཆང་དུས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཁྱད་ཞུགས་སོ། །དེ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག་གི་ནང་དུ་རྙེད་ན་ལེགས། མ་རྙེད་ན་བཞག་བའི་གོས་སྟན་བཅང་དུ་མི་རུང་བར་སྟོན་བ་མིན་གྱི། མ་རྙེད་ན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་སོགས་ལ་བྱས་པར་འཆང་བ་འགོག་པས་ན། བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་གོས་སུ་མ་ལོངས་པར་བཅངས་པས་ཆོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོད་གཡོགས་གཉིས་ལ་ཡང་རང་ཚད་དུ་མ་ལོངས་ཤིང༌། འཁོར་གསུམ་ཁེབས་ན་རེ་བས་བཞག་རུང་མི་འགོག་གི །བྱིན་རླབས་མ་བྱས་པར་རེ་བ་འཇོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ན་ཚད་དེ་ཙམ་པ་ལ་རེ་བ་མི་ཆགས་པས། གལ་ཏེ་ཚད་དེ་ཙམ་པ་ལ་རེ་བས་འཆང་ན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་བཞག་དགོས་སོ། །ཁ་དོག་ནི་སྔོ་སེར་དམར་པོ་དང༌། དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ལས་བྱས་པའོ། སོགས་པས་ནི་བལ་གོས་དང༌། རས་གོས་ལྟ་བུ་སྡུད་དེ། དེ་ལ་ཁ་སོགས་དང༌། ཁ་བསྐང་མི་རུང་བར་སྟོན་ནོ། འདི་དང་འཆང་བ་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྦྱར་དུ་རུང་ལ། ཞག་བཅུ་དང༌། སུམ་ཅུ་ལས་འདས་པར་འཆང་འདོད་རྒྱུན་མ་ཆད་པའི་ཀུན་སློང་གི་ཡན་ལག་ནི་མི་དགོས་པ་འདྲ་སྟེ། ཀུན་སློང་དེ་འདྲའི་དམིགས་མེད་པར་བཅངས་པའམ། བརྗོད་པ་ལ་ཡང་ལྟུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའེི་ཕྱིར་ཀུན་སློང་གི་ཡུལ་ལ་ཞུགས་པའི་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་ཀྱང་མི་དགོས་སམ་སྙམ་མོ། །འབྲལ་བ་ལ་བསམ་སྦྱོར་གྱི་ཡན་ལག་མི་དགོས་པ་འདྲ་སྟེ། དཔྱད་པར་བྱའོ། འོ་ན་འཆང་འཇོག་གཉིས་ལ་ལན་ཅིག་སྤང་པར་གྱུར་ནས་ཡང་སྔར་བཞིན་སོང་ན་སྤོང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། ཁྱིམ་རེ་རེ་ལ་ལྟུང་བར་གསུངས་པ་དང༌། བུ་ཎྱ་ཤྲཱིས། ནུབ་ལྷག་པར་ཉལ་བ་ལ་བཤད་པས། དེའི་རིགས་པས་འགྱུར་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་འཐད་པ་འདྲའོ། །དེ་ལྟ་ན་ལྷུང་བཟེད་འཆང་བ་དང་གསོག་འཇོག་གིས་སྤང་པ་ལ་ཡང་རིགས་པ་མཚུངས་སོ། །ཁ་སོགས་དང་ནི་རིགས་མཐུན་པའི་ཁ་བསྐང་དེ་རྙེད་ན་བག་ལ་བསླན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཞེ་ན། ཞག་བཅུ་པ་གསུམ་ཡོད་པའི་བཅུ་པ་གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིན་པ་དེའི་རྙེད་པའི་ཉི་མ་དང་པོ་དེའི་ཚེའོ། །བག་ལ་སློན་པའི་དོན་ནི། གོས་དེ་གཉིས་སོ་སོ་ན་ཡོད་ཀྱང་སྔེབ་པར་བྱའོ། །སྔེབས་པ་ན་འཁོར་གསུམ་དུ་ཆོག་ན་ཞག་བཅུ་པར་འགྱུར་ལ། མ་ཆོག་ན་སྔ་མ་དང་འདྲ་བར་ཟླ་བར་འཇོག་པའི་རིགས་སོ། །འདིར་སྔ་མའི་ཤན་གྱི་དབང་གིས་ཕྱི་མ་དེ་སྔ་མའི་བག་ལ་སློན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར༌། ཞེས་པ་ནི། མཆོག་ན་སྔ་མ་ཟླ་འཇོག་གིས་རིགས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ཕྱི་མ་ཡང་དེའེི་རིགས་སུ་འགྱུར་བའོ། །འགྲེལ་པར་བག་སློན་གཉིས་བཤད་པའི་སྔ་མ་ནི་སྡོམ་པ་ལ་གསུངས་སོ། །དེའེི་རིགས་ལོག་པའམ། སྔ་མའི་རིགས་སུ་སོང་བ་ལ་མི་བྱ་སྟེ། བག་ལ་སློན་པ་ལ་འཁོར་གསུམ་དུ་ཆོག་མི་ཆོག་བརྟག་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ནི་སྔར་བསྟན་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་རིགས་བཟློག་ལ་ཤན་ཡང་འབྱུང་བ་དང༌། རིགས་མ་ལོག་ལ་འབྱུང་བ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། འཁོར་གསུམ་ཁེབས་ན་ཞག་བཅུ་པར་རིགས་ལོག་ལ། ཕྱི་མ་ལ་སྔ་མའི་ཞག་ཤན་ཀྱང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ན་གཉིས་ཀ་ཟླ་འཇོག་གི་རིགས་ཡིན་པས། རིགས་མ་ལོག་ལ་སོ་གཅིས་པ་ལ་སྔ་མའི་ཤན་བྱུང་བས་སོ། རིགས་ཀྱང་མ་ལོག་ཤན་ཀྱང་མི་འབྱུང་བ་ནི། ཁ་བསྐང་མ་རྙེད་ལ་རེ་བ་ཡང་མ་ཆད་པའི་ཁ་སོགས་སོ། །རིགས་ལོག་ནས་ཤན་མི་འབྱུང་བ་ནི་ཁ་བསྐང་མ་རྙེད་ཅིང་ཁ་སོགས་ལ་རེ་བ་ཆད་པའོ། །འདི་ཁ་སོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚེས་གཅིག་ལ་གཞག་པ་ལ་བཅུ་གཅིག་ལ་ཁ་བསྐང་རྙེད་པ་ན། བཅུ་པ་གཉིས་པ་དེའི་ནང་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་སོགས་མ་བྱས་ན་ཉེར་གཅིག་པའི་སྐྱ་རེངས་ཤར་ན་ལྟུང་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས། བཅུ་པ་དང་པོའི་ཤན་གཉིས་པ་ལ་འོང་བ་དང༌། གཉིས་པའི་ཤན་གསུམ་པ་ལ་འོང་བ་མི་སྲིད་དོ། །ཁ་ཅིག་ཉེར་ལྔ་ལ་ཁ་བསྐང་རྙེད་པས། འཁོར་གསུམ་དུ་ལོངས་པ་སུམ་ཅུ་འདས་པ་ན་སྤང་བ་འབྱུང་བ་དེ་ཞག་བཅུ་པ་མིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་བཅུ་པ་བར་པ་ལ་ཡང་ཐལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བར་པ་ཞེས་པའི་གསར་རྙིང་ནི་ཟླ་བ་བཞིར་སྤྱད་མ་སྤྱད་དོ། །སྔོ་རོལ་དུ་སྤང་བར་འགྱུར་བ་ལ། སྣམ་སྦྱར་ལྟ་བུའི་ནང་དུ་སྦྱར་བ་ཕོག་པ་མ་སྦྱར་བར་ཞག་བཅུ་འདས་ན། སྤངས་པར་གསུངས་པས་བྱིན་རླབས་མེད་པར་གསལ་མོད། འོན་ཀྱང་སྦྱར་པའི་དུས་སུ་ཕྱི་སྦྱོར་མན་བྱིན་རླབས་དགོས་སམ་མི་དགོས་པ་ནི། བྱིན་རླབས་ནི་སྣམ་སྦྱར་ལ་ཡོད་ལ། སྦྱར་བའི་ཚེ་གོས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང༌། འཕྲལ་བའི་ཚེ་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་བས་གསར་དུ་བརླབ་མི་དགོས་སམ་སྙམ་མོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྦྱར་བས་སྤང་བ་ཇི་ལྟར་ཁེགས་རིགས་པ་འདི། སྦྱར་བ་ལ་བྱིན་རླབས་ཡོད་ན་མ་རླབས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་མཚུངས་མི་མཚུངས་བརྟག་གོ །སྣམ་སྦྱར་གྱི་སྣམ་ཕྲན་ནི་ཞེས་པས་ནི། སྣམ་སྦྱར་ལ་སྣམ་ཕྲན་གྱི་གྲངས་ཇི་ཙམ་རུང་བ་ཡ་མཐའ་དང་མ་མཐའི་སྒོ་སྟོན་ཏེ། དགུ་ནས་ཉེར་ལྔའི་བར་རོ། དེ་ལ་བཅུ་ནས་ཉེར་བཞིའི་བར་གྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཟུང་སྣམ་མི་རུང་བར་སྟོན་པ་ནི། ཟུང་མ་གཏོགས་པ་སྟེ་གཞན་དུ་ན་གཞུང་སྣམ་བྱས་པ་ན་གཡས་གཡོན་དུ་གྲངས་མི་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེམ་བུ་ནི། ལྷན་པ་མཐར་ཆགས་སུ་སོང་བ་ལ་བཞད་ཟེར་རོ། །གཞུང་དེས་དོགས་པ་ཅི་བཅད་ན། སྣམ་སྦྱར་ལ་སྣམ་ཕྲན་དགུ་མན་ཆད་དང༌། ཉེར་ལྔ་ཡན་ཆད་རུང་ངམ་སྙམ་པ་དང་ཉེར་ལྔ་མན་ཆད་ལ་ཡང་ཟུང་སྣམ་རུང་སྙམ་པ་དང༌། ཇི་འདྲ་ཞིག་བྱ་བ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་བཅང་ནས། དགུ་ནས་ཉེར་ལྔའི་བར་གང་རུང་གཅིག་བྱའོ། །ཞེས་བསྟན་ནོ། །ཆོས་གོས་སྣམ་སྦྱར་གྱི་སྣམ་ཕྲན་གྱི་གྲངས་ནི། དགུ་ཡན་ཆད་ཉེར་ལྔ་མན་ཆད་གང་ཡང་རུང་བ་ཡིན་པར་བྱའོ། །ཞེས་སྣམ་སྦྱར་ལ་སྣམ་ཕྲན་དེ་རྣམས་གང་རུང་གཅིག་གིས་ཆོག་པར་གསུངས་པ་དང། འོག་ཏུ་སྣམ་སྦྱར་ལ་རྒྱ་ཁྱོན་ཁྲུ་ལྔ་ནས་ཕྱེད་ལྔ་དང། གསུམ་ནས་ཕྱེད་དང༌། གསུམ་གྱི་བར་གང་རུང་གིས་ཆོག་པར་གསུངས་པ་དང་སྦྱར་ན། རྒྱ་ཁྱོན་རབ་ཚད་ལ་སྣམ་ཕྲན་གྱི་གྲངས་དགུ་བ་སོགས་དང༌། རྒྱ་ཁྱོན་མཐའ་ཚད་ལ་སྣམ་ཕྲན་གྱི་གྲངས་ཉེན་ལྔ་སོགས་ཤིན་ཏུ་ཡང་རུང་བར་སྣང་ངོ། །འོ་ན་སྣམ་ཕྲན་ལ་གླེགས་བུའི་གྲངས་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན། སྣམ་སྦྱར་གང་ལ་སྣམ་ཕྲན་གྲངས་དགུ་དང་བཅུ་གཅིག་དང༌། བཅུ་གསུམ་ཡོད་པ་ལ་ནི། གླེགས་བུ་ཕྱེད་དང་གསུམ་པ་ཉིད་དོ། སུ་ཡི་ཞེ་ན། སྣམ་ཕྲན་དེ་དག་གིའོ། འདིར་དེ་དག་གི་ཞེས་པའི་གཞུང་ཡོད་པར་འགྲེལ་པ་ལས་མཛད་དོ། །དེ་ནི་འོག་མ་གཉིས་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །བླ་གོས་མཐང་གོས་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྣམ་ཕྲན་དུ་བྱ་བ་དང༌། སྣམ་ཕྲན་ལ་གླེགས་བུ་དུ་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་ལྟར་སྣམ་ཕྲན་བདུན་དང་ལྔ་བྱ་ཞིང་། གླེགས་བུ་ནི་ཕྱེད་དང་གསུམ་པ་དང༌། ཕྱེད་དང་གཉིས་གཉིས་སོ། །དེ་ནི་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་ལ་འདྲའོ། །འོན་ཀྱང་མཐང་གོས་འཁོར་གསུམ་ཁེབས་པ་ལྟ་བུ་ལ་མི་བྱེད་དམ་སྙམ་མོ། །འདི་གཉིས་ཀྱི་སྣམ་ཕྲན་སོགས་ནི་གནང་བའི་བསླབ་པའོ། །ཆོས་གོས་གསུམ་པོ་ཚད་ཅི་ཙམ་ཞེ་ན། བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་རུང་བའི་ཞེས་སོགས། བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་རུང་བ་ནི་བྱིན་རླབས་ཆགས་པའོ། །དེའི་ཚེ་ཚད་ལ་ཁྲུ་ལྔ་སོགས་བཟུང་བ་ནས། དེ་ལས་ལྷག་པ་ལ་ཆགས་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་འདོད་པ་ནི་མིན་ནོ། གཞན་ཡང་ཚད་ལས་ལྷག་པའི་གོས་གཅིག་ལ་བྱིན་རླབས་ཆགས་ན། ཆོས་གོས་གསུམ་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་རུང་བ་གང་དག་གིས་ཞེང་དུ་རང་གི་ཁྲུ་གསུམ། ཆུར་རང་གི་ཁྲུ་ལྔའི་ཚད་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལས་ལྷག་པར་བྱེད་པ་སྤང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །ལྷག་པའི་ཆ་ལའོ། །ཞེ་ན། བྱིན་རླབས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱོགས་འདིའོ། ཞེས་ངེས་མི་ནུས་ལ། དང་པོ་རློབ་པའི་ཚེ་ཕྱོགས་ངེས་པ་ཅན་བྱེད་ན་ནི་ཚད་ལྷག་ལ་བླ་གོས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱང་ཆགས་རུང་བས་ཆར་འབབ་པ་སོགས་ཀྱི་ཚེ་ཁྱེར་དགོས་མི་དགོས་འགལ་བ་འདུས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལྷག་པའི་ཡོ་བྱད་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏུ་རུང་བ་དང༌། སྐྲ་བཟེད་སོགས་སུ་འང་རུང་བར་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །འགྲེལ་པར་འདི་མན་ཆད་ནི་གོས་སྤྱི་ལྟ་བུ་ལ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚད་ཅི་ཙམ་ལ་བྱིན་གྱི་བརླབས་པ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་ལས་ལོག་པ་ལ་སྤང་བར་འགྱུར་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པས་ཀྱང༌། རིམ་པ་དང༌། ཚད་གཉིས་ཀ་ལྷག་པ་ལ་མི་ཆགས་སོ། །རིགས་པ་འདི་མཐའ་ཚད་ལས་ཆུང་བ་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །ཞུ་བ་ལས་འབྱུང་བ་ལ། བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་རུང་བ་གང་རུང་མེད་པས་ཁྲུ་གང་བས་ཆུང་བ་ལ་རེ་ནས་བཞག་ན་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བའི་དམིགས་བསལ་ནི་འཁོར་ཀྱི་ཕྱེད་མི་ཁེབས་པའི་དམན་པ་ནི་རེ་བ་མེད་པ་ཞག་བཅུ་པའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པའོ། །དེས་ན་དེ་བས་དམན་པ་འཁོར་གསུམ་གྱི་ཆུ་ཞེང་གི་ཕྱེད་ཚུན་ཁེབས་པ་གཅིག་དགོས་པར་གསལ་ལོ། །གདོང་ཕྱིས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཟླ་བར་བཞག་རུང་མེད་པས་དེ་དག་མ་ཡིན་པའི་ཡོ་བྱད་གྱི་གོས་ལ་བཞག་རུང་ཡོད་དོ། །དེས་ན་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་བཀག་པ་དང༌། གཉིས་ཀ་རེ་བ་མེད་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་སོ། །འཁྲུར་འཇུག་གི་རྣམས་འབྱེད་ལ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྦྲུམ་མ་སྟེ་ཞེས་སོ། །གཞན་དུ་འདུག་ན་དེ་ལ་ཉེས་བྱས་སོ། དབེན་པ་དེར་སྡེད་པ་དགེ་སློང་མ་དེ་མི་སྒྲུབ་ན་ཞེས་སོ། །འོག་ནས་ཉེ་དུ་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་པར་སྟོན་པའི་ཉེ་དུའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། རང་གི་ཕ་མ་དག་ནས་ཕ་མའི་ཕྲུགས་བདུན་པ་ཚུན་ཆད་དེ། ལས་ཞེས་པས་ཕའི་བརྒྱུད་མའི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་དང༌། མའི་བརྒྱུད་ཕའི་བརྒྱུད་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་བསྟན་པར་བཟུང་ངོ། །ཕའི་བརྒྱུད་ནི། ཕའི་ཕ་དང༌། དེའི་ཕ་ཞེས་སོགས་དང༌། མའི་ཡན་ལག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི་ཕའི་མ་དང་དེའི་མ་ཞེས་སོགས་སོ། །མའི་བརྒྱུད་བའི་ཡན་ལག་ཀྱང་དེ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕ་མའི་བརྒྱུད་གཉིས་ཀ་ཕྲུགས་སུ་གྱུར་པའོ། །ཕྲུགས་དེ་གཉིས་གང་ཡང་རུང་བ་སྔ་མ་གཅིག་ལ་སྐྱེས་པ་ནི་ཉེ་དུའོ། །སྔ་མ་ནི་གཞི་གང་ལ་སྦྱར་རོ། །ཡང་གི་སྒྲསགཉིས་པོ་ལས་སྔ་ནས་སྐྱེས་པ་འབའ་ཞིག་ཉེ་དུར་མ་ཟད་པའོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ན། རང་རང་གི་ཕ་དང་མའི་བརྒྱུད་ལས་སྐྱེས་པར་མ་ཟད༌། དེའི་ཡན་ལག་ལས་སྐྱེས་པ་ཡང་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་འབྱེད་འགྲེལ་དུ་ཕྱི་ནས་བུ་བུ་མོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདུན་པ་ཚུན་ཀྱང་བཤད་ཟེར་རོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག །གང་དུ་ཡང་ཉེ་དུ་ཡིན་མིན་འདི་བཞིན་བྱེད་ཟེར་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་ཕྱི་རོལ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་དགག་བྱར་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་དེ་བཞིན་ཡིན་ལ། ནང་སེམས་ཅན་ལ་ཆགས་པའི་སྐབས་སུ་ངོ་ཚ་བའི་གནས་སུ་བྱེད་མི་བྱེད་ལ་མ་བྱས་ན་སྲུ་མོ་ལྟ་བུ་ལ་འཁྲུར་བཅུག་པ་སོགས་རུང་བར་འགྱུར་བས་བཅས་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ནི་ཡུལ་དུས་གང་ན་ཉེ་དུར་བྱེད་མི་བྱེད་དང༌། ཉེ་དུ་ལའང་ངོ་ཚ་བའི་གནས་སུ་བྱེད་མི་བྱེད་ལ་རྩི་དགོས་སོ། །གང་ལ་འདུ་ཤེས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ཞེ་ན་དགེ་སློང་མ་ཞེས་ཏེ། དེའེི་དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་པ་དག་པ་ལྟ་བ་མཐུན་པ། མཚན་མཐུན་པ་ཐ་སྙད་གསུམ་དང་ལྡན་པ། ལུས་ཐ་མལ་པ། བསྟེན་དུ་རུང་བ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་མི་ལྡན་པ། ཉེ་དུ་མིན་པ་སྟེ་ཆོས་བརྒྱད་ལྡན་ནོ། འདི་ལ་བསྟེན་དུ་རུང་བ་དགེ་སློང་མ་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་འགྲུབ་པས་མི་དགོས་ལ། བསླབ་སྦྱིན་གྱི་དགེ་སློང་བསྟེན་དུ་རུང་བ་ན། བསླབ་པ་སྦྱིན་མོས་ཆོག་གམ་མི་ཆོག་དཔྱད་དགོས་པས་དང་པོ་བརྟག་གོ །ཉེ་དུ་མིན་པ་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་པར་གསུངས་པ་ནི་ཉི་ཤུ་སྟེ། བཅུ་ཚན་དང་པོ་ནས་འཁྲུར་འཇུག་ལེན་པ། སློང་བ་སོགས་བཞི་སྟེ་དྲུག །བར་བ་ནས། བལ་རྨེལ་བ། མངོན་ཚན་ཉོ་ཚོང་སྟེ་གསུམ། ཐ་མ་ནས་ལྷུང་བཟེད་འཚོལ་བ། འཐག་པ་གཉིས་ཏེ་གསུམ་དང༌། འབའ་ཞིག་པ་ནས། གོས་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པ། འདུག་གནས་སུ་ཟ་བ་དང་བསོད་པ། སློང་བ། གཅེར་བུ་ལ་སྟེར་བ་དང༌། མགྲོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ་དྲུག་གོ །སོར་བཤགས་ནས་དང་པོ་གཉིས་སོ། །འདིར་ལྷུང་བཟེད་འཚོལ་བ་ལ་ལུང་ནས་དངོས་སུ་མ་གསུངས་པ་ཡི་གེ་ཆད་པ་འདྲ་སྟེ། རྩ་བས་ལུང་གི་དོན་ཙམ་སྡུད་པའི་སྐབས་སུ་དངོས་སུ་བསྡུས་ལ། འགྲེལ་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་རོ། ལུང་ནས་དངོས་སུ་མ་གསུངས་ཀྱང༌། དོན་གྱིས་ཐོབ་པ་ལ་དགུ་ནི། དབེན་པ་ན་འདུག་འགྲེང་དང༌། ཆོས་སྟོན་པ། སྦྱོར་དུ་བཅུག་པ་དང༌། ཡང་ཡང་ཟ་བ་རས་ཆེན་འཚོལ་བ་དང༌། ལྷུང་བཟེད་གསུམ་ལས་ལྷག་པ་ལེན་པ། ལྷན་ཅིག་ཉལ་བ། ལམ་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ་དགུའོ། །དེའི་དང་པོ་གསུམ་ལ་ནི། ལྔ་བཅུ་པ་ལས་གསུངས་ལ། བཞི་པ་ལས་ནི་བསྡུས་པ་ལས་དང༌། ལྔ་པ་ལ་ནི་འབྲེལ་བ་ལས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་ཞེས་གསུངས་སོ། །དྲུག་བདུན་གཉིས་ལ་ནི་གོས་སློང་བ་སོགས་ཀྱིས་གནད་མཚུངས་དང།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐ་མ་གཉིས་ལ་ནི་འདུག་འགྲེང་སོགས་ཀྱི་གནད་ཀྱིས་སོ། །འགྲེལ་ལུང་ལས། སྲིན་བལ་སོགས་གསུམ་ལ་ཉེ་དུ་མིན་པ་བཤད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟ་བླངས་པ་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་ལ། དེ་འདོད་ན། རྩ་བ་ལས། རང་གཞན་གྱི་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །ཉེ་དུ་ཡིན་པ་ལ་ཅིར་འགྱུར་ནི་བསྐྱེད་དང༌། ལྷུང་བཟེད་དེ་གཉིས་མ་གཏོགས་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པར་གསུངས་པས་གཞན་རྣམས་ལ་ལྷུང་བ་མེད་དོ། །འདུག་གནས་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་པ་ནི། རྣམ་འབྱེད་ལས། ཉེས་མེད་དུ་བཤད་པས་ཡི་གེ་ནོར་བའོ། ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར། འཁྲུར་འཇུག་པའི་དངོས་པོ་ནི། ཆོས་གོས་གསུམ་དང་གདིང་བ་གང་རུང༌། རུང་བ་ཚང་ལྡན། བདག་པོ་རང་གི་ཡིན་པ། རང་ལ་ལྟོས་པའི་བྱིན་རླབས་དང་བཅས་པ། རྙིང་པའམ་བཀྲུ་བ་སོགས་འོས་པ། སྔར་བཀྲུ་བ་སོགས་ཀྱི་རྩོམ་པ་མ་བྱས་པ་སྟེ། བདུན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བའི་རང་གི་ཡིན་པ་རུང་བར་བྱས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པས་རྣམ་བརྟགས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་རང་དབང་བ་དགོས་ལ། བཀྲུ་སོགས་ཀྱི་འཕྲོ་ཡིན་ལ་དངོས་ཀྱི་མི་བསྐྱེད་པས་ཡང་བརྟག་བར་བྱའོ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སེལ་བ་ཆོས་གོས་སྤངས་པ་འཁྲུར་བཅུག་ན་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བའི་ལུང་དྲངས་པའི་ཕྱིར་སྤང་ལྟུང་བྱུང་བས་བྱིན་རླབས་འཇིག་པར་སྣང་ངོ། །རྙིང་པ་ནི་དུས་ཚིགས་གསུམ་གང་རུང་དུ་སྤྱང་པའོ། །འདི་ནི་མཚོན་པ་ཙམ་སྟེ་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྙེངས་ཀྱང༌། མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པས་གོས་པའི་འཁྲུར་གཞུག་འོས་པ་ཡིན་ན་ལྟུང་བ་དངོས་བསྐྱེད་པར་གསུངས་སོ། །འགའ་ཞིག་ནི་གོས་བཞི་གང་རུང་ངོ། །བསྒོ་བས་ཞེས་པ་ནི་མངགས་པ་ལན་སྨད་པར་འགྱུར་བས་དེ་དག་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་གོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པོ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བའོ། ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གོས་བཞི་ལ་ངེས་པ་བྱས་པ་མི་འགལ་ཏེ། ལུང་ལས་གོས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པོ་བལ་གོས་དང༌། ཤ་ན་དང༌། ཟར་མ་དང༌། དུ་གུ་ལ་དང༌། རས་བལ་དང༌། ཀོ་ཏམ་པ་དང༌། ཉི་འོག་གི་གོས་སོ། ཞེས་གསུངས་པས། ཆོས་གོས་གསུམ་དང་གདིང་བ་དེ་དག་ལས་བྱས་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་ལ་ཞེས་པ་ནི། ཆོས་གོས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་བྱས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཆུར་སྙུག་གམ། ཐལ་མོ་རྡེག་པ་ལ་ལྟུ་བུ་གཅིག་བྱས་ན་ཡང་ལས་བྱས་པར་སྟོན་པའོ། །བྱས་པ་ཉིད་ན་ཞེས་པ་ནི། དགེ་སློང་མ་ལས་བྱས་པ་ཉིད་ན་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ཡིན་གྱི། བསྒོ་བ་ཙམ་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུ་བ་སོགས་ཀྱི་བསམ་པ་མ་གྲུབ་ཀྱི་བར་དུ་འཁྲུ་བ་དང༌། འཚེད་པ་དང༌། འཆག་པ་ལྟ་བུ་རིགས་མི་མཐུན་ཡང་ལྟུང་བ་གཅིག་བསྐྱེད་ལ། འཁྲུ་བ་ལྟ་བུའི་རིགས་མཐུན་པར་ཆད་པ་ལ་ཡང་ལྟུང་བ་གཅིག་གོ །རིགས་མཐུན་པ་ལ་དེ་ལྟར་རུང་ཡང༌། མི་མཐུན་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་རུང་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཚིགས་སུ་གྱུར་པ་བར་ཆད་པ་དང༌། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་ལྟུང་བ། གཅིག་སྟེ་འཁྲུ་བ་སོགས་གསུམ་ག་རྫོགས་པའི་མཐར་ལྟུང་བྱེད་དོ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་ལྟུང་བྱེད་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་ཤེས་གཙོ་ཆེ་བའི་ལྟུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་དང༌། འདུ་ཤེས་མཐུན་པ་ལ་དངོས་གཞི་སྟེ། དགེ་སློང་མ་ལ་ཉེ་དུ་མིན་པར་ཤེས་ཤིང༌། དེ་ཡང་ཉེ་དུ་མིན་པ་དངོས་གཞིའོ། །དོན་ཇི་བཞིན་མིན་པ་ལ་འགྲེལ་པར། འདུ་ཤེས་ཀྱང་གཞན་ཏེ། ཉེ་དུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ལ་དོན་ཀྱང་གཞན་ཏེ་དགེ་སློང་མ་དེ་ཉེ་དུ་མིན་ན། དེའི་ཚེ་དངོས་ཀྱི་དང་ཉེ་བའི་ལྟུང་བ་ཞེས་པ་ནི་དགག་སྒྲུ་གོང་འོག་འཕྱུགས་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ན་དགག་སྒྲ་གོང་འོག་ལ་འདུ་ཞེས་ལ་སྦྱར་ཏེ། གཞ་དུ་ན་ལུང་ཞུ་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་གཙོ་བའི་སྤྱི་གཞུང་དང་འགལ་ལོ། ཞེས་པ་ནི། ཤིན་ཏུ་འཐད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་འགྲེལ་པར་མཛད་པ་དག་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིན་གཉིས་ཞེས་པ་ནི། སྔ་མ་གཉིས་ཀ་ལ་སྦྱར་རོ། ཧ་ཅང་ཡུན་མི་རིང་བ་ནི་འཇུག་པའི་གནས་བཙལ་བ། རྫས་བཞག་པ། རེག་གི་བསྔད་པ་རྣམས་དང་པོར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞེས་པ་ནི། དགེ་འདུན་གྱི་ཁྲིམས་སུ་བྱ་བའི་དབང་གིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འགལ་བར་མི་བྱའོ། །བླང་བར་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་གིས་ཀྱང་ངོ། །ཞུ་བ་ནས་འབྱུང་བ་ལ། བཤད་བ་དང་ཞེས་ཏེ། རྐྱེན་དེ་དག་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་བཀྲུ་བར་འོས་པ་ལ་ཡང་ན་སྨད་པ་མེད་དོ། །དྲེའུ་རྡོག་དང་ཞེས་ཏེ། རུང་བར་བྱས་པ་ནི། རྣམ་བརྟགས་བྱས་པ་ལ་བྱེད་དོ། །དགེ་འདུན་གྱི་ཞེས་པ་ལ། རང་གར་གཏོགས་ཀྱང་རང་འཆི་བ་རང་གི་ཞེན་པ་ལ་ཁྱད་པར་གོ་བར་བྱའོ། །ལེན་པའི་རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྱེད་ལ་ཡུལ་སྔར་དང་འདྲ་བའི་སྟེང་དུ་དད་པ་དང་སེམས་ཡང་ཆེ་བ་མིན་པ་སྟེ། དགུ་ལྡན་ནོ། དངོས་པོ་ནི་གོས་རུང་ཚད་ལྡན། དགེ་སློང་མ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་པ༌། དེ་དང་འབྲེལ་བར་གནས་པ་སྟེ། ལྔ་ལྡན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེའི་ཚད་ལྡན་ནི་ཁྲུར་ལོངས་པའོ། །རྟེན་གྱི་དགེ་འདུན་ལ་གོས་འབུལ་བ་ན་དེའེི་ཁོངས་སུ་མི་གཏོགས་པའོ། །ལེགས་པར་སྨྲ་བ་དང༌། བསྙན་རྫོགས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆོས་གོས་ཚང་བར་ཡོད་པ་སྟེ་བཞི་ལྡན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡུལ་ལ་དགེ་སློང་ལ་གོས་སྟེར་པར་རྩོམ་པ་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བསྣན་ཏེ། མི་སྟེར་བ་ལ་ལེན་ན་འདིའི་ལྟུང་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དད་པ་ཆེ་བ་ནི། བསོད་ནམས་འདོད་པའི་བློས་སྟེར་བའོ། །ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ནི་ཆོས་འཆད་པའོ། །བསྙེན་རྫོགས་བྱེད་པ་ནི། ཡུལ་དེ་གཉིས་གང་ཡང་མ་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་བསྙེན་རྫོགས་བྱེད་པའོ། །ཆོས་གོས་ཚང་བ་ནི། གོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བ་རྣམས་གང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། ལེན་ན་ལྟུང་བ་མེད་དམ་སྙམ་པ་སྟེ་དཔྱད་དོ། །འདུ་ཤེས་སྔ་མ་དང་འདྲ་ལ། ཀུན་སློང་ཕྱིར་མི་སྟེར་བའི་ལེན་འདོད་དོ། །སྦྱོར་བ་ཅང་མི་སྨྲ་བས་དང་དུ་ལེན་པ་དང། ཚིག་ལས་གཞན་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱིས་མི་ཆོག་པས་ངག་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་ལེན་པར་རྩོམ་པའོ། །མཐར་ཐུག་གི་ཡན་ལག་ཏུ་ཞེས་པ་དང༌། དེའི་དང་པོའི་ཚད་ལྟ་བའི་ཞེས་གསུངས་པས་དེ་ལ་གྲུབ་པའི་བློ་སྐྱེས་པའོ། །དགེ་སློང་མས་ཞེས་པ་ནི། བརྗེ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་ལོངས་སྦྱོད་པའི་ཕྱིར་མིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའོ། །གོས་སློང་བ་ལ་ཡུལ་ནི། རབ་བྱུང་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་སྡོམ་པ་རྟགས་སྔོམ་གང་དང་ཡང་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་པ་ཡིན་པ། ལུས་ཐ་མལ་པ། ཐ་སྙད་ལྔ་དང་ལྡན་པ། རང་དང་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ། ཉེ་དུ་མིན་པ། མ་བསླངས་པའི་སྔོན་དུ་ཅི་བདེར་སྟོབས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་དྲུག་ལྡན་ནོ། །འོག་མ་གསུམ་དང༌། ལྷུང་བཟེད་འཚོལ་བ༌། འཐག་པ་གཉིས། རས་ཆེན་འཚོལ་བ་རྣམས་ལ་སྦྱར་ཟེར་རོ། །མ་བསླངསཔའི་སྔོན་དུ་ཅི་བདེར་སྟོབ་པ་ནི། མ་བསླངས་པར་མི་སྟེར་བ་མིན་པ་ལ་བྱ་དགོས་ན། སྤགས་པ་གཉིས་པ་ནི་སྔ་རོལ་དུ་སྟོབ་འདོད་ཡོད་ལ། སྤགས་ཀྱང་མི་ངེས་པར་སློང་བ་ནི། འདིའི་ལྟུང་བར་བཤད་པས་འདི་ལ་ནི་བླང་བར་བྱ་བ་རང་ལ་མ་བསྔོས་པའམ། བསྔོས་ཀྱང་མི་ངེས་པ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འདི་གཙོ་བོར་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ལྟུང་བར་སོང་བ་ཡིན་པས་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ལྟུང་བར་སོང་བས་གོས་ཚང་བར་ཡོད་བའོ། །དེ་ཡང་ཆོས་གོས་གསུམ་ཚང་བས་མི་ཆོག་སྟེ། འཚོ་བའི་ཡོ་བྱང་གང་མེད་ཀྱང་སློང་བར་རིགས་ལ། འདི་མི་རིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དང་འོག་མ་གསུམ་ལ་སྲ་བརྐྱང་མ་བཏིང་བ་ཡང་སྦྱར་རོ། །སློང་བའི་དངོས་པོ་ནི། གོས་རུང་བ། ཚད་དང་ལྡན་པ། སྦྱིན་བདག་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་པ་སྟེ་བཞི་ལྡན་ཟེར་རོ། །འདི་རྣམས་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྦྱོར་བ་བརྟག་པར་བྱའོ། །མཐར་ཐུག་ནི་འདི་རྣམས་ལ་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་པ་ཞེས་ཟེར་འཐད་པ་འདྲའོ། །རུང་བ་ནི་རྒྱུས་ཆོག་གམ་སྙམ་མོ། །ཚད་ལྡན་ནི། འགྲེལ་པར་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྤྱིར་བསླངས་པ་ན་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཐོབ་ན་ཡང་སྦང་བའི་ལྟུང་བྱེད་དོ། ཞེས་དང། རྩ་བར། རིན་ཐང་དང་ཁ་དོག་དང༌། ཁྲུ་ཚད་ལས་རྣམ་པ་གང་བསླངས་པའོ། ཞེས་འབྱུང་བས། ཚད་ལ་ཀུན་སློང་བྱེ་བྲག་ཅན་མེད་ན་ཁྲུ་གང་ཡན་ཆད་ལ་དངོས་གཞིའོ། །རིན་ཐང་དང་ཁ་དོག་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་རོ། །བྱེད་བྲག་ཅན་ཁྲུ་ལྔ་པ་དང༌། ཀརྵ་པ་ཎ་ལྔ་རི་བ་དང༌། གོས་སློང་བ་ན་དེ་དག་ལས་གཞན་ལྷག་པར་ཐོབ་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པར་གསུངས་པས་གང་བསླངས་པ་དེ་ཐོབ་པ་དགོས་སོ། །འོ་ན་རིན་ཐང་དང་ཁྲུ་ཚད་ཆུང་དུ་སོང་བ་ལ་ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང༌། ཆེར་སོང་བའི་གཞན་ཐོབ་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འགྲེལ་པར་འདིར་གཞན་ལ་ལྟུང་མེད་དོ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ལ་ཡིན་པར་རིགས་པར་བྱའི། རྒྱུན་གཅིག་ལ་ལྷག་པར་ཐོབ་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པ་མིན་ནོ། ཞེས་གསུངས་པས་གོས་སོ་སོ་བ་དང༌། རྒྱུན་གཅིག་གམ་ཐོབ་དུས་སོ་སོ་བ་དང་རྒྱུན་གཅིག་གང་ཡིན་དཔྱད་པར་བྱའོ། །ཁ་ཚར་བསླངས་པས་རས་མ་ཐོབ་པ་དང༌། རས་མ་བསླངས་ན་རས་ཡུག་ཆེན་དང་། ཡུག་ཕྲན་ཐོབ་བོ་སྙམ་ནས་བསླངས་པས་ཐོབ་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པར་གསུངས་སོ། །དེའེི་རང་བཞིན་རྒྱུ་སྤུན་གྱི་སྐུད་པའི་རྒྱུ་བལ་ལོ། །སློང་བར་རིགས་པ་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་ཏེ། ཡོ་བྱད་བཅུ་གསུམ་གང་དང་མེད་པ་དེ་དང་དེར་སློང་བ་མདོར་ན་གང་ལ་དགེ་སློང་གི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གིས་བྲེལ་བ་དེ་ཉིད་མིན་པ་ལ་སློང་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ནི་བྱེད་པར་དགེ་སློང་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི། ཆོས་གོས་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། འདིའི་ཡུལ་དང་དངོས་པོ་སྔར་དང་འདྲ་སྟེ། འོན་ཀྱང་ཚད་ནི་ཟུང་ལས་ལྷག་པའི་ཁྲུ་གང་སློང་བའམ། མི་སྟེར་བའི་ཕྱིར་ཏོ། །རྟེན་ལ་ཁ་ཅིག་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་བྱ་བ་གསུམ་མེད་པ་ཟེར་ལ། ཁ་ཅིག་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཟེར་ཏེ། ཕྱི་མ་མིན་ལ་སྔ་མ་ཡང་བརྟག་པར་བྱའོ། །འགྲེལ་པར་ནི། ཡོ་བྱད་བཅུ་གསུམ་པོ་ལྟ་བུ་གང་ཡང་མེད་པ་སློང་བར་རིགས་པར་བཤད་བས་དེ་ནི་བྱེད་པ་པོའི་ཞེས་པའི་དེ་ནི་སློང་བར་རིགས་པ་ལ་གསུངས་པས་གང་རུང་གཅིག་མེད་པས་ཆོག་མི་ཆོག་ཀྱང་བརྟག་པར་བྱའོ། །འདིར་སྦྱིན་བདག་ཐ་དད་ལ་ནི་འདི་ཙམ་ལས་མི་བསླང་བའི་ཚད་ངེས་པ་མེད་པས་སྦྱིན་བདག་གཅིག་ལ་སོ་སོར་ཐར་བ་ནས། གལ་ཏེ་བྲམ་ཟེ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་དད་པ་ཅན་གྱིས་ཆོས་གོས་རབ་ཏུ་མང་པོ་དེ་དག་དུས་ཀྱིས་སྟོབས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་ན། དགེ་སློང་དེས་འདོད་ན་ཆོས་གོས་དེ་ལས་སྟོད་གཡོགས་བཅས་པ་མན་ཆད་བསླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལས་ལྷག་པར་ལེན་ན་སྤང་བའི་སྟུང་བྱེད་དོ། ཞེས་མང་པོ་བསྟབས་ཀྱང་དགེ་སློང་གིས་ཟུང་ལས་ལྷག་པ་བསླང་དུ་མི་རུང་བར་གསུངས་སོ། །དེས་ན་ཅི་བདེར་སྟོབས་པ་མིན་པ་ཡང་དཔྱད་པར་བྱའོ། །འདིར་ལྷག་པ་སློང་མི་སློང་ལ་ཁྱིམ་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གོས་ཟུང་གི་ཚད་ཐོབ་ན་ཁ་བསྐང་བ་ཡང་ངོ་ཞེས་དམིགས་ཀྱིས་བཀང་བ་ལྟར་ན། ཁྱིམ་པའི་གོས་དེའི་ཚད་གཉིས་གཡོགས་པ་སྨད་གཡོགས་ཆུང་ཚད་ལ་སྦྱོར་དགོས་པས། དེ་གཉིས་ཐོབ་པའི་ཁ་བསྐང་བསླང་དུ་མི་རུང་བ་ནི། དེ་བས་ཆུང་བ་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་མི་རུང་ཡང༌། དེ་གཉིས་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་རུང་སྟེ། མ་དྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་རློབ་ཅེ་ན། འདོད་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་མེད་པར་ཞེས་པ་ནི། འཚལ་ལ་བར་ཆད་མ་བྱུང་ན་ཞེས་སོགས་བཞག་ནས། བརླབ་ཅེས་པ་ཡིན་པ་འདྲའོ། །ཆོས་གོས་མ་དྲས་པ་འཆང་བར་འདོད་པས་ནི། ཁྱིམ་པའི་ཚད་འདོད་དགོས་ལ་དེའི་མཐའ་ཚད་ལ་འཚལ་ལ་ཞེས་སོགས་བཞག་ནས་རློབ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་མ་དྲས་པ་ལ་བྱས་ཟིན་པའི་བྱིན་རླབས་བྱེད་པར་མི་རུང་ན། འོ་ན་ཆོས་གོས་དེ་ལ་འཆད་འདོད་པ་ལ་ཡང་བསྐྱེད་པར་མི་རུང་ངོ། །སྔ་མ་ཐོབ་ན་ཞེས་ཆོས་གོས་མ་དྲས་པ་འདོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ན། ཁ་བསྐང་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བསླང་དུ་མི་རུང་ཞེས་པ་རྣམས་འགྲེལ་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་པ་འདྲའོ། །འདིར་སྔ་མ་རྣམས་ཆོས་གོས་དྲས་པ་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཡོད་ནས་རབ་བྱུང་གི་ཚད་བླངས་པ་ནས། ཐ་ཚད་དམ། འབྲིང་ཚད་ཐོབ་ན་ཁ་བསྐང་བསླང་ཟེར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པ་སྦྱིན་མི་སྦྱིན་ནི་འགྲེལ་པར། ཁྱིམ་པའི་གོས་ཟུང་གི་ཚད་ལས་ལྷག་ཀྱང་སྟེར་མི་དགོས་པ་དང་། རང་བྱུང་གི་གོས་ཟུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚད་ལས་ལྷག་ན་སྦྱིན་ཞེས་པ་ཙམ་ལས། རབ་འབྲིང་སོགས་ཀྱི་གསལ་ཁ་མེད་དོ། །སྔ་མ་རྣམས་ཁྱིམ་པའི་རབ་ཚད་ལས་ལྷག་པ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རབ་ཚད་ལས་མ་ལྷག་ན་སྟེར་མི་དགོས་པ་དང༌། རབ་བྱུང་གི་རབ་ཚད་ལས་ལྷག་ན་སྟེར་དགོས་ཏེ། བསམ་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྗོགས་པ་ལས་ལྷག་པ་མེད་པ་དང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྫོགས་མ་རྗོགས་ཀྱང་མི་འདྲ་བའི་བསམ་པས་བླངས་པ་ན། བསམ་པ་དེ་དགོས་སྤྱིའི་བསམ་པ་ཡིན་ལ་དེའེི་ཚེ་ཁྱིམ་པའི་ཐ་ཚད་ཐོབ་པ་ལ་སྤྱི་ཚད་དུ་ཆོག་པ་ཡོད་པས་དེ་ལས་ལྷག་པ་མི་སློང་ལ། དྲ་བའི་བསམ་པའི་ཚེ་རབ་བྱུང་གི་ཐ་འབྲིང་ཐོབ་པ་ལ་ཁ་བསྐང་བསླང་དུ་རུང་སྟེ། བྱེ་བྲག་གི་བསམ་པ་ཡིན་པས། དེ་ལ་བསམ་པའི་དོན་རྫོགས་པ་ལས་ལྷག་པ་བསླངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་རྣམས་ཀྱང་མིན་ནོ། །ཕྱི་མ་ཐོབ་ན་ལྷག་པ་བྱིན་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ། འགྲེལ་པར་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལས་དེ་ལྷག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཀྱང་དྲས་པ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁྱིམ་བའི་ཐ་ཚད་གཉིས་ཐོབ་པའི་ཚེ་ལྷག་པ་བསླང་དུ་མི་རུང་ན། སྦྱིན་ཡང་དགོས་སོ་སྙམ་ན། མི་དགོས་པ་དང་། འོ་ན་རབ་བྱུང་གི་ཐ་ཚད་གཉིས་ཐོབ་ནའང་མི་དགོས་སོ་སྙམ་ན། སྦྱིན་དགོས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེའེི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དྲས་པའི་ཐ་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་དང༌། ཕྱེད་དང་གསུམ་ལས་ལྷག་ན་གོས་རྫོགས་པ་ལས་ལྷག་ལ། མ་དྲས་ལ་དེ་དང་འཁོར་གསུམ་ཁེབས་པ་ལས་ཀྱང༌། ཐ་ཚད་ལས་མི་ལྷག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལ་རབ་ཚད་དུ་མ་ཆོག་པ་ལས་ཐ་ཚད་ཀྱི་མགོ་འཇུག་པར་གསུངས་པས་འབྲིང་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རབ་བྱུང་གི་ལ་ཐ་ཚད་ལས་ལྷག་པ་སྟེར་དགོས་ན་འབྲིང་དང༌། རབ་ཚད་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཁྱིམ་པ་ལ་ཐ་ཚད་ལས་ལྷག་པ་སྟེར་མི་དགོས་ཀྱང༌། རབ་ཚད་ལས་ལྷག་པ་སྟེར་དགོས་སོ། །འདི་ནི་འགྲེལ་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །སྤགས་པ་གཉིས་ལ་ཡུལ་སྔར་གྱི་སྟེང་དུང་སྦུངས་ཆུང་བ་དང༌། ཆེ་བ་སྟེ་ཕ་མ་སོ་སོ་ནས་གོས་རེ་རེ་བསྔོ་མི་ནུས་པ་དང་ནུས་པའོ། །འདིའི་ཡང་དྲུག་པ་ལ་དཔྱད་དོ། །དངོས་པོ་སྔར་ལྟར་བཞིའོ། །རྟེན་ནི་ཆོས་གོས་ཡོད་པ་སྟེ། མེད་ན་སྔ་མར་འགྱུར་བས་ཟེར་ཏེ། དེ་མི་དགོས་པ་འདྲ་བས་སྤགས་པར་ཤེས་པ་དགོས་སོ། །རྣམ་འབྱེད་ལས། ལྷག་པ་ལ་གསུངས་པས་དངོས་ཚོད་བླངས་པ་ལྟུང་མེད་དུ་འདོད་པ་ནི་དཔྱད་པར་བྱའོ། །སྤགས་པ་ནི་བསྔོས་པའོ། །མ་ཕུལ་པ་ནི་ཆོས་གོས་ཀྱི་མགྲོན་དུ་མ་བོས་པའོ། །ཤེས་པ་ནི་དགེ་སློང་གིས་སོ། །མ་སྤགས་པ་དང་འདྲ་བ་ནི་སྦྱོར་དངོས་ཀྱི་ལྟུང་བ་སྐྱེད་ཚུལ་ལོ། །དེ་ཉིད་ནི་གོས་སྤགས་པ༌། དགེ་སློང་གིས་མི་ཤེས་པའོ། །གཞན་ནི་མ་སྤགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་སློང་ན་སློང་བའི་སྦང་བར་གཏོགས་སོ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱོར་བའི་ཚེ་མི་ཤེས་ན་དེའི་ཉེས་བྱས་སློང་བར་གཏོགས་ལ། རྟིང་ནས་ཤེས་ཏེ་ཐོབ་ན་སྤགས་པར་གཏོགས་པའི་དངོས་གཞིའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྦྱོར་བ་གཅིག་པས་ལྟུང་བའི་མང་ཉུང་གི་ཚད་བཟུང་བ་ནི། དགེ་སློང་མ་ལ་གོས་སྦྱིན་པ་དང༌། ཉེ་དུ་མིན་པ་ལ་ལྷུང་བཟེད་དང༌། རབ་ཆེན་ཐོབ་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །བསྐུར་བའི་སྤང་བ་ལ་ཞལ་ཏ་བྱེད་པ་ལ་བསྐུལ་བར་གྱུར་ནའོ། །དེ་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། ཕོ་ཉས་བསྒོ་བ་བྱས་པའི་ཞལ་ཏ་བའོ། །ཇི་ལྟར་བསྒོ་ན་ཆོས་གོས་ཉོ་བའི་རིན་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གསེར་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་སྦྱིན་བདག་གིས་ཕོ་ཉ་བ་ལ་དགེ་སློང་གི་སར་བསྐུར་བ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཕོ་ཉ། དགེ་སློང་དག་གིས་གོས་ཀྱི་རིན་ལེན་དུ་མི་རུང་རྟེ། བདག་ཅག་གོས་རུང་བ་དུས་སུ་རྙེད་ན་ནི་ལེན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བས་སྤངས་པ་ན། ཕོ་ཉས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞལ་ཏ་བྱེད་པ་འགལ་མཆིས་སམ། ཞེས་ཞལ་ཏ་པ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཚེ། དགེ་སློང་གིས་འདིའི་ཞེས་བསྟན་པ་ལ་ཕོ་ཉ་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་གོས་ཀྱི་རིན་འདིས་གོས་འདི་འདྲ་ཞིག་ཉོས་ལ། དགེ་སློང་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་འོངས་པ་དང་བསྐོན་ཅིག་ཅེས་པ་བསྒོས་པའོ། །སྨྲས་པ་ནི། ཕོ་ཉ་བས་སོ། །ཞལ་ཏ་པ་ལ། བྱུང་བའི་མཐའ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་སྔར་བྱས་པ་དགེ་སློང་ལ་སྨྲས་པའོ། །འགྲོ་བར་མ་ནུས་པ་དང༌། བསྐུལ་བའི་སྒོ་དྲུག་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ། ཞལ་ཏ་པ། བདག་པོས་འདོད་དོ། །ཞེས་ལན་ཅིག་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་ཀྱི་མ་གྲུབ་ན་ཞེས་སོ། །བསྐུལ་བསྡང་ལ་གོ་རིམ་ངེས་པ་མེད་ཅིང༌། གྲངས་ནི་བསྡད་པ་བཞི་དང། བསྐུལ་བ་གཉིས་ལྟ་བུ་ལ་ཉེས་པ་མེད་ལ། བཟློག་མི་རུང་ངོ། །རྣམ་འབྱེད་ལས། བཞི་འམ། ལྔའམ། དྲུག་གམ། བར་དུ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་པྱོགས་སུ་བསྡད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་མི་འགལ་ཏེ། དེ་ནི་བསྐུལ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡིན་ལ། འདི་ནི་སྡོད་པ་འབའ་ཞིག་ལ་གསུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐུལ་བསྡང་དྲུག་པོ་དེ་ལས་གཅིག་གིས་ལྷག་ན་སྤང་བར་འགྱུར་ལ། སྦྱིན་བདག་གིས་སེམས་བསྲུང་བར་ཁས་མ་བླངས་ན་ཡང་སྤང་པའོ། །ཅི་ཞིག་བྱས་ན་ཞེ་ན། བླང་བའོ། །གང་ཞེ་ན། གོས་སོ། །འདིར་དངོས་པོ་ལ་གོས་སམ་གོས་ཀྱི་རིན་ཕལ་ཆེར་རུང་བ། གོས་ཁྲུ་གང་རི་བའི་ཚད་དང་ལྡན་པ། སྦྱིན་བདག་གིས་ཕོ་ཉ་བ་ལ་བསྐུར་ཞིང་དེས་ཞལ་ཏ་པ་ལ་གཏད་པ་སྟེ་ལྔའོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་བསྐུལ་བསྡང་ལྷག་པ་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བའི་ཚེ་ནི། གོས་ཀྱི་རིན་རིན་པོ་ཆེ་དགོས་ལ། བསླང་བའི་ཚེ་འགྲེལ་པར་གོས་ལ་བཤད་དོ། །གསུམ་ཆར་ཞེས་པ་ལ་ཁྱིམ་པ་ཡིན་པ། ཐ་སྙད་ལྔ་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། རང་དང་དེ་གསུམ་ཡང་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་བཞི་ནི་སྤྱི་ལ་ཡིན་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཞལ་ཏ་པས་སྦྱིན་བདག་གི་སེམས་བསྲུང་བར་ཁས་མི་ལེན་པའོ། །མཐར་ཐུག་ནི་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་པ་ཟེར་རོ། །མི་མིན་པས་གསུམ་གཅིག་དང༌། གཉིས་པ་གསུམ་དུ་བྱས་པ་ཡིན༌། མི་ཡི་གཉིས་པ་གསུམ་ག་དང༌། གསུམ་གཅིག་དེ་དག་མུ་བརྒྱད་དོ། ཞེས་བརྒྱད་གསུངས་པ་ལ། གཅིག་ལྟུང་བྱེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང། གཞན་ཉེས་བྱས་སོ། །ཕོ་ཉས་བྱུང་བའི་ཐ་མ་སྨྲས་པར་དགེ་སློང་བསྐུལ་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །ཆོས་གོས་ཀྱི་རིན་ཕོ་ཉས་ཁྱེར་འོངས་པ་ན། སྔར་བཤད་པ་ལྟར་མ་སྤངས་པར་ལེན་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །མ་དྲིས་པར་ཞལ་ཏ་པ་སྟོན་ན་ཡང་ངོ། །ཞལ་ཏ་པའི་ལག་ནས་གོས་ཐོབ་པའི་རེ་བ་མེད་པ་ན་སྦྱིན་བདག་ལ་མ་སྦྲན་ན་ཡང་ངོ། །ཁ་ཅིག་རྩ་བར་བསྟན་པའི་ཆོ་ག་འདི། རིན་པོ་ཆེ་རུང་བ་མ་བྱས་པ་ལ་ཡིན་གྱི། བྱས་པ་ལ་ནི་བླངས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་ཟེར་རོ། །སྦྱིན་བདག་གིས་གོས་ཀྱི་རིན་ལ་དམིགས་ཤིང། དགེ་སློང་ལ་ཡང་དེའི་དགོས་པ་ཡོད་ན་འདིར་བསྟན་པ་འདི་དགོས་ལ། ཕྱིའི་བསམ་པས་བསྐུར་ཞིང། དགེ་སློང་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་སྟོན་མོ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་ཡོད་ན་རུང་བ་བྱས་ལ་བདག་གིར་བྱའོ། །ཞེས་པ་ནི་འགྲེལ་པ་མཁན་གྱིས་སོ། །སྲིན་བལ་གྱི་སྤང་བ་ལ། སྟན་ནི་གླིངས་པ་དང། ནང་ཚངས་ཅན་གཉིས་སོ། །དེ་གཉིས་ལ་འཇམ་པོ་དང༌། རས་བལ་ཅན་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། གདིང་བ་དང་སྟན་གཉིས་ཐ་དད་དེ། རྣམ་པ་དང༌། དགོས་པ་དང། གནང་བཀག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྲིན་བལ་ལས་གདིང་བ་བྱར་རུང་ལ། སྟན་མི་རུང་ཟེར། སྟན་གྱི་ཞེང་ནི་གདིང་བ་དང་འདྲ་ལ། སྲིང་དུ་རབ་ལ་ཁྲུ་ཕྱེ་དང་ལྔ་དང༌། ཐ་ཚད་ལ་ཕྱེད་དང་གསུམ་མོ། །འབྲིང་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་པར་རོ། །ནང་ཚངས་ཅན་གྱི་ཕྱི་ཤུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡང་སྟན་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པས་དེ་འཆང་བ་ལ་སྤང་བ་མེད་དོ། །སྟན་གྱི་རབ་ཚད་ཐ་ཚད་དེ་དག་ལས་ཆེ་བ་དང། ཆུང་བ་ལ་བྱིན་རླབས་མི་ཆགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཆེད་དུ་བདག་གིར་བྱ་མི་ཉན་པ་འདྲའོ། །འདི་ལ་སྲིན་བལ་རུག་བ་ཚད་ལྡན༌། རང་དབང་བ། ཟླ་བ་བཞིར་སྤྱད་པ་མིན་པའི་རྫས་མཉེས་པ་གཞན་དང་མ་བསྲེས་པ༌། ཡུལ་དུ་དེར་དཀོན་ཞིང་རིན་ཆེ་བ། སྔར་བཟོའི་རྩོམ་པ་མ་བྱས་པ་སྟེ་དེ་བརྒྱད་ལྡན་ནོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །ཚད་ལྡན་ནོ། །འཁོར་གསུམ་ཁེབས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཚད་དེ། དེ་ཙམ་གྱིས་ན་ལྟུང་བའི་དངོས་གཞིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ཆུང་ན་ནི་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁྲུ་ཕྱེད་དང་གསུམ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནམ་དཔྱད་དོ། །ཚད་ནི་འོག་མ་གསུམ་ག་ལ་འདྲའོ། །གཞན་དང་བསྲེས་པ་ལ་རྫས་ཉེས་པ་འབའ་ཞིག་གམ། དེ་དང་བསྲེས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར༌། །བལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་འདྲ་བར་གསུངས་པས་རྫས་ཉམས་པ་དང་དེ་བསྲེས་པ་ནི་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། བལ་གཞན་དཀར་པོའམ། རས་བལ་ལམ། གསོ་བལ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ཉུང་ངུ་དང་བསྲེས་ཏེ་སྲིན་བལ་གྱི་སྟན་བྱེད་ན། ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་པ་ནི། སྟན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པར་གསུངས་སོ། །ཉུང་དུ་ཞེས་པས་ཆ་མཉམ་པར་བསྲེས་པ་ལ་ནི་ལྟུང་བ་དངོས་གཞིར་འགྱུར་ཏེ། སྲིན་བལ་དང་བལ་ནག་ཆ་མཉམ་པར་བསྲེས་ནས་སྟན་བྱེད་ན་སྤར་བརའགྱུར་རོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེས་ན་གཞན་དང་བསྲེས་པ་མིན་པ་ལ་ཁྱད་པར་གོ་བར་བྱའོ། །བལ་ནག་པོ་འབའ་ཞིག་པ་ལ་ནག་པོས་སྲིན་བལ་བརྗེ་བ་མ་གཏོགས་པ་འདྲའོ། །ཆ་གཉིས་བསྲེ་བ་ནི། སྲིན་བལ་ལྟ་བུ་ལས་དམན་པ་ཉིད་དམ། དེ་བསྲེས་པ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་བསྟན་ཞིང། བལ་ནག་ལས་དཀར་པོ་དང། འཁོབ་བལ་དམན་པས་དེ་དང་བསྲེས་པ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་མཉམ་པ་བསམ་པའི་ཕྱིར༌། ཆ་གཉིས་བསྲེ་བའི་བཅའ་བ་མཛད་དོ། །རས་བལ་དང། གསོ་བལ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་དམན་པ་དང༌། བལ་ནག་བསྲི་བར་བྱེད་ན། བལ་ནག་འབའ་ཞིག་པར་གཏོགས་པའི་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་སྔར་ཆ་གཉིས་བསྲེས་པའི་སྤང་བ་བསྟན་པ་སྟེ་སྲིན་བལ་གྱི་སྤང་བར་བྱ་དགོས་སོ། དཀར་པོ་དང་འཁོབ་བལ་ཚད་པས་ཉུང་བ་བལ་ནག་དང་བསྲེ་ན་ནི་སྤང་བར་འགྱུར་རོ། །བལ་ནག་པོ་ཕྱེད་ཀྱི་ཚད་པས་ལྷག་ན་སྤང་བ་དང༌། དཀར་པོ་དང་འཁོབ་བལ་ཕྱེད་ལས་ལྷག་ནས་བལ་ནག་ཉུང་བའམ། མཉམ་པར་གྱུར་ཀྱང་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །འདིས་ནི་རས་བལ་དང་གསོ་བལ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བསྲེས་པ་ལ་བལ་ནག་ལྷག་པ་དགོས་ཀྱིས། མཉམ་པའམ་ཉུང་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པར་བསྟན་ནོ། །ཕྱེད་དཀར་པོ་དང་ཞེས་པ་ནི། བཞི་ཆ་དཀར་པོ་ལས་སོ། །བཞི་ཆ་གཅིག་འཁོར་པ་ལས་སོ། །སྔ་མ་མང་ན་ཉེས་བྱས་དང༌། ཕྱི་མ་མང་ན་ལྟུང་མེད་དོ། །ཕྱེད་ནི་ནག་པོ་ལས་སོ། ལྷག་པ་ནི་སྲང་ཕྱེད་ཡིན་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡུལ་གང་ན་བལ་ནག་པོ་དཀོན་ཞིང། རིན་ཆེ་ལ་སྲིན་བལ་དང༌། བལ་ནག་པོ་མེད་ཅིང་རིན་ཆུང་བ་དེར་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་སུ་བལ་དཀར་པོ་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་སྲིན་བལ་དང་བལ་ནག་པོ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་ལ། དཀར་པོ་ལ་ལྟུང་པར་འགྱུར་རོ། །དཀར་པོ་འབའ་ཞིག་པ་སྲིད་པ་བཞིན་དུ་སྲིན་བལ་འབའ་ཞིག་པ་དང་ཆ་གཉིས་བསྲེ་བ་ཡང་རུང་ངམ་སྙམ་མོ། །འདིར་སྔ་མ་རྣམས་སྲིན་བལ་ལ་འགྲེལ་པར་བཤད་པ་ལྟར། སྟན་གཉིས་བྱས་ནས་འབའ་ཞིག་པ་དང། ཆ་གཉིས་ལ་གླིངས་པ་ཁོ་ན་བྱེད་ཀྱང་འགྲེལ་པས་དང་པོ་ལ་གཉིས་ཀ་བྱས་ནས་ལྷག་མ་གཉིས་ལ་དངོས་སུ་མི་འདྲ་བ་བཤད་པ་མ་གཏོགས་སྔ་མ་དང། འདྲ་བར་བསྟན་པས་སྟན་གཉིས་ཀ་དགོས་སོ། །མཐར་ཐུག་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་ཐ་ཚད་དུ་ཆོག་པར་བཀྲམ་པ་ཉིད་ནི། བྱེད་པ་མཐར་ཐུག་པའི་དང་པོ་ཞེས་བ་ལྟར་རོ། །བཀྲམ་པ་ནི་གླིངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་ཚངས་ཅན་གྱི་ནང་ཚངས་བཀྲམ་པ་ལ་སྟེ། ཕྱི་ཤུན་ནང་གི་ཁོངས་སུ་གཏོང་བར་བཤད་པས་སོ། །དང་པོ་དེ་ནས་ཇི་སྙེད་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་རྩོམ་པ་གཉིས་ཏུ་འགྱུར་རོ། །བྱས་ཟིན་པ་རྙེད་སོགས་གཞན་དུ་བདག་གིར་བྱེད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་བས་འདི་གསུམ་ནི་བཟོ་རང་ངམ། གཞན་དུ་བྱེད་དུ་བཅུག་པས་ལྟུང་བར་འགྱུར་ལ། དཀར་པོ་དང་འཁོབ་བལ་ཕྱེད་པས་ལྷག་པ་དང། མཉམ་པར་བྱས་ན་སྟན་བྱེད་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པ་སྲིན་བལ་སོགས་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གཉིས་ཚོགས་དགོས་སོ། །ལོ་དྲུག་གི་སྤང་བ་ལ། བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི། ཆུད་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་གཉིས་ཀར་ཞེས་སོགས་སོ། གང་ལ་གནང་བ་སྦྱིན་པ་ལ་ནི་ཡུལ་ཆོས་བརྒྱད་ལྡན་ཏེ། ཁང་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་པའི་བརྒྱད་ཀྱི་སྟེང་དུ་སྔར་གནང་བ་བྱིན་པ་དང་མ་འབྲེལ་བ་དང༌། སྟན་སྔ་མ་བྱས་ནས་ལོ་དྲུག་མ་ལོན་པ་སྟེ་བཅུའོ། །གང་གི་སྦྱིན་པའི་དགེ་འདུན་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་གྱིས་སོ། །ཆོ་ག་ལ་གསུམ་ལས། ཡུལ་གྱི་སྦྱོར་བ་ནི་འདུ་བའི་སྐབས་བསྒྲུབས་པ་དང་ཕྱག་བྱ་ཞིང༌། སྤྱོད་ལམ་བསྟེན་པ་དང༌། གསོལ་བ་གསུམ་གདབ་བོ། དགེ་འདུན་ནམ་བསྐོས་པའི་གང་ཟག་གིས་སྟན་བརྟག་པ་དང། བརྟགས་ནས་ཚོགས་ལ་བརྗོད་པའོ། །དངོས་གཞི་ནི་གསོལ་གཉིས་སོ། །མཇུག་ནི་མཇུག་སྔུད་དོ། །འཇིག་རྒྱུ་ནི་མཚན་གཉིས་བ་སོགས་སོ། །ལྟུང་བ་དངོས་ལ་དངོས་པོ་ནི། སྟན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ། རུང་བ་ཚད་ལྡན༌། རང་དབང་བ། རྫས་མ་ཉམས་པ། སྔར་བཟོའི་རྩོམ་པ་མ་བྱས་པ་སྟེ་དྲུག་ལྡན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དང་པོ་ནི། སྲིན་བལ་ནས་འདིའི་བར་ལ། གླིངས་པ་བྱེད་པ་དང༌། ནང་ཚངས་ཅན་ནི་གསར་དུ་བལ་བཀྲམ་ནས་བྱ་དགོས་པ་འདྲའོ། །འདིར་གླིངས་པ་ལ་གསུངས་སོ། །ལྔ་པ་ནི། རྫས་མ་ཉམས་པས་མི་ཆོག་གི །དེ་དང་མ་འདྲེས་པ་ཡང་དགོས་པར་མངོན་ནོ། །རྟེན་ནི། སྟན་སྔ་མ་ལ་ཡོད་པའམ་མེད་ཀྱང་རང་དགར་བཏང་བ། གནང་བ་མ་ཐོབ་པ་སྟེ་གསུམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མོ། ཚིག་གི་དོན་ནི་ལྷག་ན་བཅད་པ་ནི་རྟོག་པའི་དགེ་སློང་གིས་སོ། །ཐུང་བ་ནི་སྲིད་དོ། །དོགས་པ་ནི་ཞེང་དུ་ཡིན་པ་འདྲའོ། །ལྷག་མ་བཅུ་ཚད་ལ་དང༌། ཐུང་བ་ཐ་ཚད་ལ་སྦྱོར་དགོས་སམ་སྙམ་མོ། །བར་སྐབས་བར་སྐབས་སུ་བུ་གུ་བྱུང་བའམ་ཤ་ཟད་པ་སྲབ་མོ་རིམ་གཅིག་གིས་གླན་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྟན་དང་པོ་བས་བརྩམ་པ་ཉིད་ན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གམ། ཕྱིས་སྟན་གཉིས་བ་རྩོམ་ན། སྔ་མ་ཟིན་ནས། གཞན་རྩོམ་ན་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་ལྷན་ཅིག་པའམ་ཕྱིས་རྩོམ་པ་ལའང་ཉེས་བྱས་སོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་བརྩམས་ན་གང་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དང་པོ་བརྩམས་ནས་མ་ཟིན་པར་ཕྱིས་གཉིས་པ་གཅིག་བརྩམ་ན་སྦྱོར་བའི་ཉེས་བྱས་བྱུང་ཡང་། གཉིས་པ་སྔོན་ལ་ཟིན་ན་དངོས་གཞི་མེད་དེ། གཉིས་པ་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་སྔ་མ་ཟིན་ན་དངོས་གཞིར་དོན་གྱི་བསྟན་པས། བཟོའི་རྩོམ་པ་མ་བྱས་པ་དཔྱད་པར་བྱ་ལ། འདིའི་མཐར་ཐུག་ཀྱང་སྔ་མ་རྣམས་དང་མཚུངས་མི་མཚུངས་དཔྱད་པར་བྱའོ། །མཐོ་གང་གི་སྤང་བ་ལ། གང་ལ་དཔྱད་པའི་དངོས་པོ་ནི། གདིང་བ་རུང་བ་ཚད་ལྡན། རང་དབང་བྱས་པས་གསར་པ། རྙིང་བ་ལས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཐོ་གང་གིས་མ་གླན་པ་སྟེ་དྲུག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ལྔ་པ་ལ་འགྲེལ་པར་གསར་དུ་རྙེད་པ་དང༌། གསར་དུ་བྱས་པ་གཉིས་

ཤོག་ལྷེབ་ ༢༠༡ ནས་ ༢༢༧ བར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལས་ཕྱི་མ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་ནི། དགེ་སློང་གི་གསར་དུ་རྙེད་པ་ལ་མི་བསྐྱེད་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་གྱི། གདིང་བ་གསར་པ་མིན་ན་གསར་དུ་རྙེད་པས། གསར་པ་ལ་ཞེས་པའི་གོ་མི་ཆོད་ཅེས་པའི་དོན་རྟེན་ནི། བཅོས་པར་ནུས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་དེ་ཙམ་ཡོད་པའམ། མེད་ཀྱང་རང་དགར་བཏང་བའོ། །བལ་ཁུར་བའི་སྤང་བ་ལ་གང་བསྐུར་པའི་དངོས་པོ་ནི་གོས་རྒྱུ་ཡིན་པ། རུང་བ་ཚད་ལྡན་རང་དབང་བ། ངོ་མ་སྤོས་པ་སྟེ་ལྔའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྒྱུ་ནི་གསལ་ལོ། །ཚད་ལྡན་ནི་ཁུར་དུ་ལོངས་པའོ། །གང་དུ་བསྐུར་པའི་ལམ་ནི་ས་ལ་བརྟེན་པ། རྒྱང་གྲགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་གཉིས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཁུར་བའི་དུས་ནི། ཉི་མ་གཅིག་གི་དུས་སོ། །ཁྱེར་བ་མེད་ན་དཔག་ཚད་གསུམ་ཚུན་ཆད་དུ་ཁུར་བ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པས། གསུམ་ལས་འདས་པར་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡོད་ན་ནི་རྩོམ་པའི་དུས་ཁོ་ན་ཉེས་བྱས་གཞན་གཅིག་གོ །དེ་ལྟ་ན་ཁྱེར་བ་མེད་ན་དང་པོ་ནས་བརྩིས་པའི་རྒྱང་གྲགས་འདས་ན་སྤང་བ་དང༌། མེད་ན་དཔག་ཚད་གསུམ་འདས་པ་ནས་བརྩིས་པའི་རྒྱུང་གྲགས་འདས་པའོ། །འདི་ཡན་ལག་རྩིས་པ་ཡང་བསྣན་དགོས་སོ། བསྐུལ་ཞེས་པ་ནི་མཆུ་མན་ཆད་ལ་སྦྱར་རོ། །ནས་འབྲུ་དྲུག་གློ་གཤིབས་པ་ལ་སོར་གཅིག་གོ །དྲུག་དང་བདུན་འགྱུར་གསུངས་པ་ནི། བསྐལ་བ་དང་པོའི་སོར་དང༌། མར་འགྲིབ་ཀྱི་སོར་ལ། རྣམ་འབྱེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །ལུས་ཀྱི་ཞེས་པ་ནི། ཕྲག་བརྡང་གི་ཁུར་རོ། །བལ་རྨེལ་དུ་འཇུག་པ་ལ། ཡུལ་ནི་འཁྲུར་འཇུག་ལྟར་རོ། །དང་པོ་ནི། བལ་རུང་བ་ཚད་ལྡན་རང༌དབང་བ། །རྨེལ་བ་སོགས་སུ་འོས་པ་སྔར་རྨེལ་བ་སོགས་ཀྱི་རྩོམ་པ་མ་བྱས་པ་སྟེ་དྲུག་ལྡན་ནོ་ཟེར་རོ། །མཐར་ཐུག་ནི། ཕྱོགས་ལ་ལས་བྱས་པ་དང༌། ཚད་ནི་ཁྲུར་ལོངས་པ་ལ་བྱེད་དོ། །མཐར་ཐུག་ནི་འཁྲུར་འཇུག་དང་གཅིག་པ་དགོས་པར་སྣང་བས་དང་པོའི་དྲུག་པ་དང་ཚད་ལ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །རིན་པོ་ཆེ་ལ་རེག་པའི་སྤང་བ་ལ་རེག་པར་བྱ་བ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་པ་སྙད་གདགས་སུ་རུང་བ་རང་གི་ཡིན་པ། འཐོབ་པར་རྩོམ་པ་ན་གནས་པ་རུང་བའི་ཆོ་ག་དང་མི་ལྡན་པ། རུང་བ་བྱེད་པའི་དུས་མིན་པ། ཆུད་འཛའ་བའི་རྐྱེད་དང་མི་ལྡན་པ་དང་བདུན་ནོ་ཟེར་རོ། །སྙད་གདགས་རུང་ལ་རྒྱན་ཆར་གྲུབ་པ་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། སྙད་གདགས་སུ་མི་རུང་བ་ནི། དེ་ནི་གས་པ་དང་ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཞིག་བྱས་ན་གསེར་དངུལ་ལ་རེག་པའི་སྤང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། པདྨ་རཱ་ག་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་བདག་གིར་བྱས་པ་སྟེ་དང་དུ་ལེན་ན་སྤང་བའོ། །བདག་གིར་བྱེད་པ་སྟེ། གནས་སྐབས་གང་ལ་རྫོགས་ཤེ་ན། ལྕོགས་པ་སྟེ་ལག་ཏུ་ཐོབ་པར་རུང་བ་ཉིད་ན་བདག་གིར་བྱ་བ་དེ་རྫོགས་པས་དེ་ལ་སྤང་བའོ། །འདི་ནི་ལག་བས་བསྙོགས་པ་ལ་བྱེད་པ་འདྲའོ། །ཅི་བདག་གིར་བྱེད་པ་གཅིག་བུས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྤང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། རང་གི་ཡིན་པ་དང༌། རུང་བ་གསུམ་གང་ཡང་མ་བྱས་པ་ཡང་དགོས་སོ། །དེ་ལ་ཅི་ཞིག་བྱས་ན་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། རང་གི་ལུས་ཀྱི་རེག་གམ། གཞན་ལ་རེག་ཏུ་བཅུག་ནའོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་གིར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྗོགས་པ་དང་རང་གི་ཡིན་པ་དང༌། རུང་བ་མ་བྱས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལ་རེག་གམ། རེག་ཏུ་བཅུག་དགོས་པས་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རེག་གམ། །རེག་ཏུ་འཇུག་འདོད་ཙམ་ལ་འདོད་པ་ནི་ནོར་བའོ། །བདག་གིར་བྱ་བ་ཡོད་ཀྱང་ལྕོགས་པ་ན་མེད་པ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་པས་བདག་གིར་བྱ་བ་རྫོགས་དགོས་སོ། །ཚིག་གིས་ཀྱང་བྱེད་ལ་སྤྲིང་ཡིག་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བྱེད་ན། འདིར་རེག་པ་གང་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གང་ཡང་རུང་བ་སྟེ་རྣམ་པ་གང་ཡང་རུང་བས། འདི་ནས་ལོང་ལས་འདིར་ཆུག་ཅེས་པ་ལྟ་བུ་དམིགས་ཀྱིས་མ་སྨྲས་པར་ཕྱོགས་གཅིག་པར་རེག་ནའང་སྤང་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ལུང་ལས་སྤྲིང་ཡིག་སོགས་ལ་ན་སྨད་དུ་གསུངས་ཟེར་ཏེ་བརྟག་གོ །སྙད་གདགས་སུ་རུང་བ་ནི་དོང་ཚེ་དང༌། པ་ཎ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་བྱས་པའི་ཟངས་མའོ། གཞན་ནི་གོང་མ་ལས་གཞན་པའི་ཟངས་སོ། །དགེ་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་ནི་རང་དབང་མི་དབང་གང་ལ་ཡང་རེག་པའི་ཆ་ནས་ཉེས་མེད་ཡིན་པ། དེ་གཉིས་ལ་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་བདག་གིར་བྱས་པའི་ཆ་འབའ་ཞིག་ནས་སོ་སྦྱིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བདག་ཅེས་སོགས་སོ། །གཞི་ལ་གང་ལ་རུང་བ་བྱ་བ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པ། རང་དབང་བ་ལྔར་རུང་བ་བྱས་པ་དང་མ་འབྲེལ་བ་སྟེ་གསུམ་མོ། །དེ་འདྲ་བ་ནི་ཁྲབ་ལ་སོགས་ཡིན་ཟེར་ཏེ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །རྟེན་གང་གིས་བྱ་བ་ནི། སྡེ་ལྔའི་སྡོམ་པ་གསོར་རུང་ཡན་ཆད་དང་ལྡན་པ། ལུས་ཐ་མལ་པ། ཤེས་པ་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ། གནང་བའི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། བཞི་ལྡན་ཟེར་ཏེ་བརྟག་གོ །གང་གི་དོན་དུ་བྱ་བ་ནི། ཆོས་དང་ལྡན་པའོ། །རུང་བ་བདག་གིར་བྱ་བ་ནི། དང་པོ་ནི། དངོས་པོ་མི་རུང་བ་འདི་སྦྱིན་བདག་ཆེ་གེ་མོའི་ཡིན་ལ། འདི་ལས་བྱུང་བའི་རུང་བ་བདག་གིས་སྦྱད་དོ་ཞེས་དྲན་པ་སྟེ། འདི་ནི་རང་དང་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས། ཐ་དད་པས་ཕྱིན་པ་ལ་བྱ་ཟེར་རོ། གཉིས་བ་ནི། རྩེ་རྒོད་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་གི་རིན་པོ་ཆེ་བདག་གིར་བྱེད་དུ་བཅོལ་ལ། དེ་ནས་འདི་ཞལ་ཏ་བྱེད་པ་ཆེ་གེ་མོའི་ཞེས་སྔར་ལྟར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞི་ལས། ཡུལ་གང་གི་མདུན་དུ་བྱ་བ་ནི། བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དག་པ་སོགས་བདུན་དང་ལྡན་བའོ། །རྟེན་གང་གིས་དང༌། གཞི་གང་ལ་བྱ་བ་སྔར་ལྟར་རོ། །ཆོ་ག་ལ་གསུམ་ལས། སྦྱོར་བ་ནི། རྒན་ན་ཕྱག་འཚལ་ལྷམ་འབུད་དེ། ཐུགས་གཏད་པར་ཞུ་བ་དབུལ། དངོས་གཞི་སྔགས་ལན་གསུམ་དང༌། མཇུག་ཐབས་ལེགས་བྱ་བའོ། །སྔ་མ་གཉིས་ལ་ཡང་འདི་འདོད་པ་ནི། ནོར་བའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འཇིག་རྒྱུ་ནི་བྱིན་རླབས་ཆུང་བ་དང༌། ཞིང་མིན་པར་གྱུར་པ་དང། ནོར་གྱི་མངོན་ཞེན་ཏེ་རྒྱུན་དུ་བྱུང་ནའོ་ཞེས་ཟེར་གང་ལ་བདག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཉིད་ཀྱི་བདག་གིར་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི། རང་གིས་ཀྱང་རེག་པར་མི་བྱ་ལ། གཞན་རེག་ཏུ་གཞུག་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རུང་བར་བྱ་བ་གསུམ་ཆར་མི་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བདག་གིར་བྱེད་པ་དང་དབྲལ་བའི་ཕྱིར་རུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ནི་བྱིན་གྱིས་རློབ་བའི་སྔགས་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་ཅེས། བདག་གིས་དངོས་པོ་རུང་བ་མ་ལགས་པ་འདིས་རུང་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བདག་གིར་བྱ་བ་དང་མ་བྲལ་བ་ལ་རུང་བ་མི་ཆགས་པར་གསུངས་ཞིང༌། ཡང་ཅི་སྟེ་རུང་བ་གསུམ་ཡང་བྱེད་བཞིན་དུ་རྫས་དེ་ལ་བདག་ཉིད་ཅི་བདག་གིར་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ན་ནི། དེ་ལྟར་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རུང་བ་བྱས་ནས་བདག་གིར་བྱ་བ་བྱུང་ན་རུང་བ་འཇིག་པར་བསྟན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིར་བདག་གིར་བྱར་རུང་མི་རུང་གི་ཆད། རེག་ཏུ་རུང་མི་རུང་གི་ཚད་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་ལ་དེའི་འབྲས་བུས་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཆེད་དུ་བསམས་ནས་ལེན་པ་མ་གཏོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ཆགས་ཏེ། ལེན་པ་ནི་མི་རུང་བས་རིན་པོ་ཆེ་གཞན་གྱིས་བྱིན་པ་ན་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་མ་ཆགས་པ་དང༌། དེས་རུང་བ་བསྒྲུབ་པ་དྲན་པར་བྱས་པ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་བདག་གིར་བྱའོ། །དེ་ནི་བསྙེན་པར་རྫོགས་མ་རྫོགས་གཉིས་ཀ་ལ་འདྲའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ལེན་པའི་ཆ་ནས་ཉེས་མེད་དོ། །འདི་ཡིད་ཀྱི་བདག་གིར་བྱེད་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་རེག་པ་ནི་མིན་ནོ། །རེག་པ་ལ་ནི་དགེ་སློང་གི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་བཏང་དུ་ཟིན་ཀྱང་རུང་བ་མ་བྱས་ན་རེག་ཏུ་མི་རུང་ལ། བྱས་ན་རེག་གམ་རེག་ཏུ་འཇུག་པ་རུང་ངོ༌། །དེས་ན་རེག་པ་ལ་རུང་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་ཀྱི་ལེན་པ་ལ་ནི་མིན་ཏེ། བླང་བར་བྱ་ཞིང་བླངས་ནས་ཀྱང་སྦྱིན་བདག་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་རྟེན་དེ་བཅང་བར་ངས་རྗེས་སུ་གནང་ངོ༌། ཞེས་དང༌། བླང་བར་བྱ་ཞིང་བླངས་ནས་ཀྱང་དགེ་སློང་གི་མདུན་དུ་འགྲེང་སྟེ། ཞེས་བླངས་ནས་རུང་བ་བྱེད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རུང་བ་བྱེད་པའི་ཚེ་ན་ཉེས་མེད་ཡིན་ཟེར་བ་ནི། རང་གིས་རེག་པའམ་རེག་ཏུ་བཅུག་པ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་གཟུང་པར་བྱ་བ་མིན་པ་ལ་ནི་མདུན་དུ་བཞག་སྟེའོ་ཞེས་པ་དང་འགལ་ཏེ། ལག་ཏུ་བླངས་ནས་བྱས་པས་ཆོག་པས་སོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། དེའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་བཀོད་པའི་ལྟུང་མེད་བསྒྲུབ་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་སྔ་མ་ཡང་ཞུགས་ལ། འདི་བཅོལ་བ་དང་རང་གིས་བྱས་པ་གཉིས་འདྲ་བའི་ལྟུང་བ་ཡིན་པས་ཉེས་མེད་དུ་འགྱུར་ན་གཉིས་ཀ་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་མི་འཐད་པ་འདྲ་སྟེ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་བདག་བདག་པོ་ཉིད་དུ་མོས་སུ་གཞུག་ཅེས་པའི་ཚིག་ཟིན་ལྟར་ན་སྦྱིན་བདག་ཁས་ལེན་དུ་བཞག་དགོས་པ་ལྟར་སྣང་ཡང༌། མདོ་དྲངས་པ་གོང་མ་དེའི་དོན་དུ་འགྲེལ་པར་གསུངས་པས་རྣམ་བརྟགས་བྱེད་པ་བཞིན་དུ། །གཞན་དེས་མ་ཚོར་ཡང་དེའི་ཡིན་པའི་བློ་འཇོག་པར་སྣང་ངོ། །དེས་ན་དང་པོ་གཉིས་གཞན་གྱི་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་བློ་འཇོག་པ་རུང་བའི་དངོས་གཞི་ཡིན་ལ། དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལས་བྱུང་བའི་རུང་བ་སྒྲུབ་སྙམ་པ་ལེན་པའི་སྔོན་དུ་ཡིན་ནོ། །རག་གན་ཞེས་སོགས་ལ་ལྔར་མ་བཞག་པ་མི་བཞག་ཅིང་མ་རྫོགས་པའི་གོང་ནས་ཡོད་པ་སྨན་པོར་དུ་བསྔོས་པ་ལ་སྤྱད་དེ། བསོད་ནམས་སྙོམས་ལ་མི་བསྐུར་རོ། །ནོར་བུ་ནི་མེ་ཆུའི་ཤེལ་དང༌། ཁབ་ལོང་ནོར་བུར་གྱུར་པའོ། །དངུལ་ནི་དངུལ་སྐྱ་དང༌། གསེར་ནི་ས་ལེ་སྦྲམ་ཞེས་ནི་དེ་མིན་པ་ནི་དཔྱད་དོ། །སོགས་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གདུང་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །གས་པ་ནི་སེར་ག་བྱུང་བ་སྟེ། འབྱར་རུང་མ་འབྱར་རུང་ངོ༌། །ཆག་པ་ནི་བུ་གུ་བྱུང་བའོ། །དུམ་བུ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་མེད་པའོ། །ཚིག་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་མེ་དང་ཕྲད་ནས་ཉོ་ཚོང་བྱར་མི་རུང་བར་འགྱུར་བའོ། །པ་ཎ་ནི་མངོན་ཚན་ལྷག་མ་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་ཉམས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཉམས་ན་ལེན་པ་ལ་ཉེས་མེད་དོ། །སྔོན་ལ་སྤྱད་པ་ནི་མངོན་ཚན་ཅན་གང་ལ་ཉོ་ཚོང་བྱས་པ་ཙམ་ཡང་མི་དྲན་པའོ། །མ་བྱས་པ་ནི་མངོན་ཚན་ཅན་གང་མཚན་དུ་མ་བྱས་པའོ། །མཚན་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་དྲུད་པ་ལ་སོགས་པས་མཚན་དང་བྲལ་བའོ། །བཅོས་པ་ནི་ས་དང་རྩྭ་དང། རྡོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ནོར་བུ་དང༌། དོང་ཚེ་དང༌། མངོན་ཚན་ཅན་དང༌། རྒྱན་དང་འགྲོན་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་བྱས་པའོ། །མངོན་ཚན་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ། གང་ལ་ལྟུང་བ་འདི་འབྱུང་ཞེ་ན། ཁེ་སྤོགས་འདོད་པས་རྙེད་པ་འདོད་པ་དང༌། དེ་ལ་གདུ་བ་ལ་ལྟུང་བ་འདི་འབྱུང་ངོ། །དེ་ཡང་གཞན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱི་དོན་དུ་ན། དངོས་གཞི་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། སྦྱོར་བ་ལ་ཕྲ་མོར་རང་གི་དོན་དུའོ། །དངོས་གཞི་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་པོ་ཞེས་སོ། །དེ་གཉིས་དང་ཐ་སྙད་ལྔ་དང་ལྡན་པ༌། ལུས་ཐ་མལ་པ། རང་དང་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་སྟེ་ལྔའོ། །མངོན་ཚན་གྱི་སྤྱོད་པ་གང་ལ་དངོས་གཞིར་འགྱུར་བ་ནི། བསྐྱེད་ཕྱིན་ན་སྟེ། བསྐྱེད་ཀྱི་ཆ་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བར་སྤོང་ནའོ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་རྩ་བ་དང་བསྐྱེད་སྔ་ཕྱིར་ཐོབ་པ་ལ་ཡིན་པས། དུས་གཅིག་ཏུ་ཐོབ་ན་བསྐྱེད་ཀྱི་ཞེན་པ་གང་ལ་ཡོད་པའོ། ཁྱེད་མེད་ན་ཐམས་ཅད་སྤང་ཟེར་རོ། །རྙེད་པ་བདག་གིར་བྱེད་ན་སྤང་ལྟུང་ངོ༌། ཞེས་གསུངས་པས་མཐར་ཐུག་ནི་བསྐྱེད་ལ་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་དང་མདོ་སྔ་མ་གསུམ་ནི་འོག་མ་ཉོ་ཚོང་ལ་ཡང་འདྲའོ། །བསྐྱེད་གང་ལས་ཕྱིན་ན་དངོས་གཞིར་འགྱུར་ཞེ་ན། པ་ཎའམ། རིན་པོ་ཆེས་སྤྱོད་པ་ལས་སོ། །དེ་ལ་པ་ཎའམ། རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་པ། སྙད་གདགས་སུ་རུང་བ། རང་དབང་བ། གོས་ཁྲུ་གང་རི་བའི་ཚད་དང་ལྡན་པ་དེ་དངོས་པོ་ལ་བཞིའོ་ཟེར་རོ། །ཉོ་ཚོང་གི་སྤང་བ་ལ། ཉོ་ཚོང་གི་ཡུལ་ནི། ཁྱིམ་པ་སོགས་སྔར་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་ནི་གཞན་གྱིས་སོ། ཞེས་པ་ལ་པ་ཎའམ། རིན་པོ་ཆེ་ལས་གཞན་པ་གཞལ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ལས་བསྐྱེད་བྱིན་ན་ཞེས་པ་དང༌། བསྐྱེད་པའི་ཁེ་སྤོགས་འདོད་པ་ལས་གཞན་ཉོ་ཚོང་གི་སྤྱོད་པ་ལས་བསྐྱེད་ཕྱིན་ན་ཞེས་འགྲེལ་པ་ལས་མཛད་དོ། །དེས་ན་དེ་ཕལ་ཆེར་རུང་བ་དང་ཚད་དང་ལྡན་པ་རང་དབང་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྟེ་བཞིའོ། །དགེ་འདུན་གྱི་འབྲས་ལ་སོགས་པའི་ཡོ་བྱད་རིན་གྱིས་ཉོ་བ་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཉོ་ཚོང་བྱས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་བའོ། །བཤོས་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་འཚོ་བའི་ཆེད་དུའོ། །གལ་ཏེ་དགེ་འདུན་དེ་དག་གི་བཤོས་ཀྱི་ཕྱིར་ཉོ་ནའོ། །འབྲས་ལ་སོགས་པ་ཟད་ན་གཞན་ལས་ཉོར་རུང་བའོ། །འབྲས་ལ་སོགས་པ་གསར་པ་ཡང་ཉོར་རུང་ངོ༌། །རྙིང་བ་བཙོངས་ནས་ཀྱང་གསར་པར་ཉོར་རུང་ངོ། །ལག་གཞུག་པ་ནི་བར་འཚངས་སོ། །ཡི་གེར་བྲི་བའི་དམ་བཞག་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ནི་གཞན་གྱི་ཆགས་ཀ་གསལ་བ་དང་བདག་ཉིས་ཀྱི་དྲན་པར་བྱ་བ་དང༌། འགྱོད་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷུང་བཟེད་འཆང་བ་ལ། སྔར་གྱི་དྲུག་གི་སྟེང་དུ། ལྷུང་བཟེད་འབྲེལ་མེད་མིན་པ་བསྣན་ནོ། །བདག་པོའི་སེལ་བས་ལྟུང་མེད་ནི་རབ་ཏུ་ཞེས་སོ། །རུང་བའི་སེལ་བ་ལ་ན་སྨད་པ་ནི། སྐྱ་བ་སོགས་མདོ་གཉིས་སོ། །འདིར་ཁ་དོག་ཀྱང་རུང་བ་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་གོས་དང༌། སྣོད་སྤྱད་སོགས་ཡིན་ན་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་པའི་ཚེ་རྒྱུ་དང། ཁ་དོག་སོགས་རུང་བ་དགོས་ལ། འཆང་བ་ཙམ་དང་སློང་བ་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་མི་དགོས་སམ་སྙམ་སྟེ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །འདིར་རབ་ཚད་ལས་ཆེ་བ་མི་རུང་བར་བསྟན་པ་དང༌། སྤྱིར་བསྟན་པའི་འགྲེལ་པ་ནས་ལྟུང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཆེ་བ་ལ་སྐྱོན་མེད་པར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །ལྷུང་བཟེད་ཆུང་ངུ་ནི། ཐ་ཚད་ལས་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཅིག་གིས་ནི་གཉིས་ཡན་ཆད་བཀག་སྟེ། དེ་ནི་བྱིན་གྱིས་མ་བརླབས་པར་འཆང་བ་ལ། ལྷུང་བཟེད་ལྷག་པ་འཆང་བའི་ཉེས་མེད་དོ། །ལྷུང་བཟེད་འཚོལ་བའི་སྤང་བ་ལ། མདོ་དང་པོ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྤྱོད་ལའོ། །དེ་ལ་ཞེན་པ་ནི་ལྷག་པར་ཆགས་པའོ། །ཁ་ཅིག་དང་པོ་ནི་གཞན་གྱི་ཡོ་བྱེད་དང༌། གཉིས་པ་གནང་བའོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །དང་པོ་ནི། གནས་མལ་གྱི་གཞི་དང། ཕྱི་མ་གཉིས་གོས་ཀྱི་གཞི་ལས་སོ། །གང་ན་ལྟུང་བ་འདི་འབྱུང་ཞེ་ན། ལྷུང་བཟེད་དེའོ། །ཡོད་པའི་ཚད་ནི་ལྡན་པའོ། །དེ་ཡོད་ན་ཅི་ཞིག་སྤྱད་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཅི་འདྲ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཁྱིམ་པ་སོགས་ཏེ་དྲུག་དང་ལྡན་པར་སྨྲ་བའི་དྲུག་པ་བརྟག་གོ །དེ་ལ་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱིས་བསླངས་པས་བཙལ་ཏེ་ཐོབ་ན། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་འགྱུར་རོ། ཞེས་གསུངས་པས་རང་གིས་སློང་དགོས་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ངག་གིས་རིག་བྱེད་སྦྱོར་བ་འདིའི་དགོངས་པར་སེམས་སོ། །དངོས་པོ་ནི། རུང་བ་ཚད་ལྡན་སྦྱིན་བདག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་པ་སྟེ་བཞི་ལྡན་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་ཕོ་ཉ་བ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཁྱིམ་པ་དང་ཉེ་དུ་མིན་པ་དགོས་ཞེས་པའོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་བཅོལ་ཡང་རྫོགས་པ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ལ་ནི་ཐ་སྙད་དང་ལྡན། ཁྱིམ་པ་དང༌། ཉེ་དུ་མིན་པ་མི་དགོས་ལ། འདི་ལ་དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་དང་འདྲ་མོད། །འདིར་ནི་གླེང་གཞི་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཙམ་མོ་ཟེར་བ་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མིན་པར་སེམས་སོ། །རྟེན་ནི་ལྷུང་བཟེད་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡོད་ཅིང༌། འབྲེལ་མེད་མ་ཡིན་པ་སྟེ་གཉིས་ལྡན་ནོ། །ཉེས་བྱས་ནི། འཚོལ་བའི་རྩོམ་པ་ཙམ་ལའོ། །གྲུབ་པ་ནི་ཐོབ་བློའོ། །བརྗེ་བ་ལ་ལྟུང་མེད་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཟོང་འདོད་པ་མེད་པའོ། །ལྷུང་བཟེད་ཀྱི་རིན་གྱི་ཡོ་བྱད་དེ་དག་ཡོད་པ་ན་ཡང་རིན་གྱིས་མི་ཉོ་བར་སློང་ན་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བ་ནི། ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རིགས་པར་བྱའོ། ཞེས་གསུངས་སོ། །ལྷུང་བཟེད་ལྷག་པ་འདི་ནིའོ། །ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བ་ན། གང་ཟག་ལས་སྤང་བ་ལས་དགར་བའི་འདི་ནིའོ། །ལྷུང་བཟེད་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ལྟུང་བ་འབྱིན་པ་པོ་ལ་སྟེར་དགོས་ལ། དེ་ཡང་དགེ་འདུན་ནས་ཐོབ་ཀྱི། གང་ཟག་ལ་མིན་པས་དགེ་འདུན་ལ་ཞེས་སོ། །དགེ་འདུན་ལ་སྤོང་བ་ཡང་གཏན་སྤང་མི་ནམ། གཞན་ནི་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་ཤེ་ན། སྔ་མ་ནི་མང་པོ་ཡོད་ན་བཟང་བ་གཅིག་དགེ་འདུན་ལ་བསྡིགས་ནས། ཚད་མ་འབྲེལ་མེད་དུ་བྱས་ཏེ་སྟེར་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤོང་བ་ནི་མིན་ནོ། །གཞན་ནི་ཆོས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བགོ་བར་བྱའོ། །བསྐོས་པས་ཞེས་པ་ལ། གང་བསྐོ་བ་ནི། སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ཆོས་བཅུ་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཐུན་མོང་མིན་པ་ནི་སྔར་འབྲེལ་མེད་འགྲིམ་པར་མ་བསྐོས་པའོ། །གང་གིས་བསྐོ་བ་ནི་དགེ་འདུན་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་གྱིས་སོ། །ཆོ་ག་ལ་སྦྱོར་བ་ནི། འདུ་བའི་སྐབས་སྒྲུབ་ཅིང་སྤྲོ་བ་དྲི་བའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དངོས་གཞི་གསོལ་གཉིས་སོ། །མཇུག་ནི་མཇུག་སྔུད་དོ། །དེའི་བྱ་བ་ནི། ཚོགས་པའི་དུས་ནི་དགུན་ཀ་ཚུན་ཆད་དགེ་འདུན་ནམ་ཚོགས་དུས་སོ། །དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་འཇལ་བར་བྱ་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་སོ་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ནི། དགེ་འདུན་ལས་ཐོབ་པའི་ལྷུང་བཟེད་ཐ་ཚད་ཀྱི་མིང་ངོ༌། དགེ་སློང་གི་ལྷུང་བཟེད་ལ་འབྲེལ་བ་གཉིས་སུ་ཟད་དེ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་དུས་ནའང་རང་དབང་ཡོད་པ་ཡིན་ན། སྔར་མ་བཤད་པ་དེ་ནི་འབྲེལ་པ་དེ་གཉིས་དང་བྲལ་བས་ན་འབྲེལ་མེད་དོ། དགེ་སློང་རྣམས་འཁོད་པའི་དོན་དུ་སྟན་གདིང་བ་ལ་སོགས་པའི་ནན་ཏན་ནོ། །ལྷུང་བཟེད་ཀྱིས་བསྔགས་པའོ། །གནས་བརྟན་ནི་དགེ་སློང་རྒན་རིམ་རྣམས་ལ་བོད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ནི་མདོག་ནག་ནག་ནོག་མེད་ཅིང་མཛེས་པའོ། །དབྱིབས་ལེགས་པ་ནི་ཚད་ལྡན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་བཟོད་ནི་བུ་གུ་དང་ཆག་གྲུགས་ལ་སོགས་མེད་པའོ། །འཐག་ཏུ་འཇུག་པ་ལ། གང་ལ་འཇུག་པའི་ཡུལ་ནི་ཁྱིམ་པ་སོགས་དྲུག་སྟེ་དྲུག་པའི་སྦྱོར་བ་མ་བྱིན་པའི་སྔ་རོལ་དུ་སྟོན་པ་མིན་པ་ཞེས་སྦྱར་དགོས་ཏེ། གླ་རྔན་ལ་བསམས་པས་སོ། །གང་འཐག་ཏུ་འཇུག་པའི་དངོས་པོ་ལ། གོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ། །རུང་བ་ཚད་ལྡན་རང་དབང་བ། སྔར་བཟོའི་རྩོམ་པ་མ་བྱས་པ་སྟེ་ལྔ་ཟེར་རོ། །རྒྱུ་ནི་དོགས་པའོ། །ཚད་ནི་ཁྲུ་གང་གིའོ། །རྟེན་ནི་རྔན་པ་མི་སྟེར་བའོ། །རིན་གླ་མེད་པར་ངག་གིས་དགོས་སམ། ཕོ་ཉ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐ་ག་པ་ཉེ་དུ་ཡིན་མིན་དང༌། ཁྱིམ་པ་དང༌། རབ་བྱུང་དང་རང་དང་ཉེ་དུ་མ་ཡིན་པ། རིན་བྱིན་པ། མ་བྱིན་གཉིས་ཀ་དང་བཅས་པ་ནི་གཞན་ཉིད་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་འཐག་ཏུ་བཅུག་ན་འཐག་འཇུག་དེ་ཉེ་དུ་མིན་པ་དེས་མ་བྱས་པ་མིན་ནོ། །དེས་ན་ཉེ་དུས་བཏགས་པ་ལྟུང་མེད་དང༌། ཉེ་དུ་མིན་པས་དངོས་གཞིའོ། །རང་གི་ཆ་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། གཞན་གྱི་ཆ་ལ་ལྟུང་མེད་དོ། །ཉེས་བྱས་ནི་བཟོ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་གྱི། འདིར་གཏོགས་མིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིན་བྱིན་པའི་བཏགས་པ་ལྟུང་མེད་དང༌། མ་བྱིན་པར་བཏགས་པ་ལྟུང་བྱེད་དོ། །རབ་བྱུང་ལ་ཡང་ན་སྨད་དང༌། ཁྱིམ་པ་ལ་དངོས་གཞིའོ། །དེ་ལྟ་ན་སྔན་ལ་ཉེ་དུ་དང༌། རིན་བྱིན་ནས་བཏགས་པའི་འཕྲོ་ལ་ཉེ་དུ་མ་ཡིན་པ་དང་རིན་མ་བྱིན་པར་བཏགས་པ་དངོས་གཞིར་འགྱུར་བས། སྔར་བཟོའི་རྩོམ་པ་མ་བྱས་པ་ཙམ་ནས་མི་སྦྱར་གྱི། །ཁྲུ་གང་ལ་བྱ་དགོས་པ་འདྲའོ། །ཀུན་སློང་ལ་རྐུ་སེམས་དང༌། ཡིད་གཅུགས་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་གཞན་པས་འཐག་ཏུ་འཇུག་འདོད་ཟེར་ཏེ་བརྟག་གོ །མཐར་ཐུག་རྔན་པ་ལས་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་པ་ཟེར་ཏེ། གོས་ཁྲུ་གང་དུ་ལོངས་པར་བཏགས་པ། ཡུལ་དུས་དེར་གྲགས་པའི་གླ་མི་སྟེར་བར་སྣང་བ་དགོས་སོ། །འཐག་པ་བསྐྱེད་པ་ལ། གང་ལ་འཐག་པ་བསྐྱེད་པའི་ཡུལ་ནི། ཐ་ག་པ་དང༌། སྦྱིན་བདག་གཉིས་ཀ་ཁྱིམ་པ་ཡིན་པ་སོགས་དྲུག་ལྡན་ནོ་ཟེར་རོ། །རྫས་ཐ་དད་ལ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཐ་དད་པ་དང༌། སྦྱིན་བདག་གི་འཐག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཅི་བདེར་བསྟབས་པ་མིན་པའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དངོས་པོ་ནི། གོས་ཀྱི་རྒྱུ་རུང་ཚད་ལྡན། སྦྱིན་བདག་དེའི་ཡིན་པ། བཟོའི་རྩོམ་པ་མ་བྱས་པ་སྟེ་ལྔ་ཟེར་རོ། །ལྟུང་བ་འབྱིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་གོས་དེ་སྦྱིན་བདག་གི་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་བསམ་པ་ཡིན་ལ། དེ་འཐག་པ་བསྐྱེད་ན་སྤང་བའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་བྱེད་པ་པོའོ། །ཡན་ལག་ལ་འདི་གཞུག་དགོས་སོ། །དེ་ཡང་དགེ་སློང་གིས་ཐ་ག་པ་འཐག་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་སྦྱར་བ་དགོས་པས་དེའེི་དོན་ནི། ཁོ་ལག་ཆེ་བ་སྟེ་ཞེང་ཆེ་བ་དང༌། ཁྲུར་རིང་བ། འབྲས་བཟང་བ་སྟེ་བྱེར་ཟུག་སྙོམ་པ་དང༌། ཤས་བཟང་བ་དང༌། སང་སེང་མེད་པའི་ཐག་རན་བཟང་པོའོ་དེ་གཉིས་གང་རུང་ལ་སྦྱར་བ་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་སྦྱར་བས་གལ་ཏེ་སྦྱིན་བདག་གི་དོག་པ་ཟད་ན་དངོས་གཞིའོ། །འདིར་བསྔོས་ཚོད་ལས་ལྷག་པ་ཁྲུ་གང་གི་དོག་པ་ཟད་པ་ལ་སྦྱར་དགོས་པ་འདྲའོ། །ཡང་འཐག་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་དོག་པ་མ་ཟད་ཀྱང༌། རྔན་པ་མ་བྱིན་ན་དངོས་གཞིའོ། །ཡང་ཞེས་བས་དོག་པ་ཟད་པ་དང༌། གཉིས་ཀ་སོ་སོར་སྤང་ལྷུང་གི་བྱེད་པ་པོར་བསྟན་ན། །རྔན་པ་ཁས་བླངས་མ་བླངས་འདྲའི། །འཐག་པ་བསྐྱེད་པ་གྲུབ་ན་དངོས་གཞི་ཡིན་ལ། ཁས་བླངས་པ་མ་ཡན་ན་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་ཉེས་པར་ཡང་འགྱུར་བར་གསུངས་སོ། འདིར་སྔོན་མ་རྣམས་རྔན་པ་མ་བྱིན་པ་འཐག་འཇུག་གི་ཉེས་བྱས་དངོས་གཞི་ལ་སྦྱོར་བ་ནོར་བ་ཁོ་ན་སྟེ། འཐག་འཇུག་ལ་ནི་འཐག་པ་བསྐྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་རྔན་པ་མ་བྱིན་པ་ཡིན་ལ། འདི་དང་འཐག་པ་བསྐྱེད་པ་གྲུབ་པ་གཞིར་བྱས་ལ། བསྔོས་ཚོད་ལས་ལྷག་པའི་དོག་པ་ཟད་ན་གླ་རྔན་བྱིན་ཡང་སྤང་བར་འགྱུར་ལ། མ་ཟད་པའི་ཚེ་སྤང་བར་འགྱུར་བ་ལ་གླ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྔན་མ་བྱིན་པ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཐུག་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡང་ནོར་ཏེ། གྲུབ་ན་དངོས་གཞིའོ། །ཞེས་པའི་དོན་ནི་བཅོལ་བ་ལས་ཁོ་ལག་ཆེ་བ་ཉིད་དམ། འབྲས་བཟང་བ་ཉིད་གྲུབ་ན་འདིར་དངོས་གཞིའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་འགྲེལ་པར་གསུངས་སོ། །སྦྱིན་པར་བྱེད་པས་ཞེས་པས་ནི། དགེ་སློང་གི་ཆོས་སུ་འགྲིག་གོ །འདིར་གལ་ཏེ་ཁས་བླངས་པ་ལེན་པར་མི་བྱེད་ན་ཐག་པ་ཡང་སྦྱིན་བདག་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་བདག་གིས་ཁོ་ལག་ཆེ་བ་སོགས་བྱའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པ་དེ་ལྟར་དུ་ཐ་ག་པས་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་ན། ཐ་ག་པ་ཡང་སྦྱིན་བདག་དང་འདྲ་བས་ཞེས་པ་ཡིན་ནམ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །གོས་གྲུབ་པའི་སྔ་རོལ་དུ་གོས་བསྒྲུབ་དེའི་ཕྱིར་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་བསོད་སྙོམས་ལ་འགྲོ་བ་དང༌། བཅའ་བ་ལ་སོགས་པ་འཚོལ་བ་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཉེས་བྱས་གཅིག་གི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི། ཁྲི་ལས་ལྡང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོ་སོ་ཐ་དད་ཡིན་མིན་ནོ། །སྦྱིན་བདག་གིས་དགེ་སློང་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱིར་གོས་འཐག་ཏུ་གཞུག་གིས། དུས་དུས་སུ་བཞུང་ལ་གཟིགས་ཤིག་ཅེས་མ་བསྒོ་བར་མཛེས་པ་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་པས་འགྲོ་ན། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྨྲ་མོད་ཀྱི་ཉེས་བྱས་སོ། །འཕྲོག་པའི་སྤང་བ་ལ། དཔྲལ་དགེ་སློང་ཉིད་བཅས་པ་ལ་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་དག་པ་ལྟ་བ་དང་མཚན་མཐུན་པ། ཐ་སྙད་གསུམ་དང་ལྡན་པ། ལུས་ཐ་མལ་དུ་གནས་པ། རང་ལས་ཐ་དད་པ་སྟེ་དྲུག་ལྡན་ནོ། །འོག་ཏུ་དགེ་སློང་ཆོས་དྲུག་ལྡན་ཞེས་དམིགས་ཀྱིས་མ་ཕྱེ་བ་ནི་འདི་ལ་གོ་བར་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་བརྟེན་པ་རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དག་ཡོད་པ་ན་འདི་བཞིན་དང། རྟེན་ལ་གསོར་རུང་ཡོད་པ་ན་ཡུལ་ཡང་གསོར་རུང་གིས་ཆོག་གོ །ཕྲོག་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་པ་ནི། རང་ངམ་གཟན་གང་རུང་གིས་བྱིན་པ་དགོས་པར་སྟོན་པའོ། །གོས་ཉིད་ཅེས་པ་ལ་འགྲེལ་པར་གོས་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། དགེ་སྦྱོང་གི་ཡོ་བྱད་གཞན་ཡང་འཕྲོག་ན་དངོས་གཞིར་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་སྔ་མ་རྣམས་གོས་སམ་ལྷུང་བཟད་ཡིན་པ། རུང་ངམ་ཚད་ལྡན་རང་ངམ་གཞན་གྱིས་བྱིན་ལ། དེ་ལྟར་དེ་དབང་བ་སྟེ་བཞིའོ་ཟེར་རོ། །བསྡུས་པ་ཐ་དད་པ་ནི། ལུས་ངག་དུས་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་པའམ་རིམ་གྱི་ཞུགས་པ་ཡང་ལྟུང་བ་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པའོ། །ཀུན་སློང་ལ་རྐུ་བའི་ཀུན་སློང་ལས་གཞན་པས་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས། འཕྲོག་འདོད་ཟེར་བའི་དང་པོ་ལ་འགྲེལ་པར། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འདི་རྐུ་སེམས་མེད་པ་ཡིན་གྱི། རྐུ་སེམས་ཡོད་པ་ན་ནི་མ་བྱིན་པར་ལེན་པར་གཏོགས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཡང་སྒྲས། མ་བྱིན་ལེན་དང་གཞི་མཐུན་པ་གཅིག་ཡོད་དམ་དཔྱད་དོ། །བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་དགོས་པ་འོག་ཏུ་སྟོན་ནོ། །འོ་ན་རྐུ་སེམས་མེད་པའི་འཕྲོག་པ་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་ལས་དབྲལ་བ་ཙམ་འདོད་ཀྱི། བདག་གིར་བྱ་བའི་བློ་མེད་པ་ལ་སྲིད་དོ། །མཐར་ཐུག་ལ་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་པ་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་སློང་ལ་རྐུ་སེམས་མི་སྲིད་པར་འདོད་པ་དང་འགལ་ཏེ་འདི་ལ་རྐུ་སེམས་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་ལུས་ལས་ཞེས་གསུངས་པས་ཕ་རོལ་པོའི་ལུས་ཐ་དད་དུ་སོང་བའམ། དེའི་གནས་ནས་སྤགས་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ་དགོས་པ་འདྲའོ། །ཐ་དད་པའི་མ་ཐ་ཡང་ཇི་ཙམ་དུ་གོས་ཀྱི་གྲྭ་ལུས་ལ་བྲལ་བར་བྱེད་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྤང་བའི་ལྟུང་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །འདི་ལ་ཞེས་པ་ལ་འགྲེལ་པར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཚིག་གིས་ཀྱང་འཕྲོག་ན་དངོས་གཞིའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་འགྱུར་རོ། ཞེས་གསུངས་སོ། །སྐྲོད་པ་དང་འདྲ་བ་ནི། དགེ་སློང་མ། དགེ་སློབ་མ། དགེ་ཚུལ་མ་གསུམ། དགེ་སློང་ལ་སོགས་པ་ལྔས་སྐྲོད་པ་དང༌། དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་གཉིས། དགེ་བསྙེན་མ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱི་སྐྲོད་ན་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་ལ། ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་ལ་བསོད་ནམས་མིན་པར་གསུངས་པ་དང་འདྲའོ། །འཕྲོག་པ་གསུམ་ལས། སྤང་པར་འགྱུར་བའི་སྐབས་སུ། རང་གི་ཉིད་སེལ་བ་ཞེས་སོ། །རང་གི་ཉིད་ནི་ཡུལ་དེ་དབང་བའམ་དེ་དང་ལྡན་པ། དེ་མི་དབང་བའི་འཕྲལ་བ་ནི་སེལ་བ་ཡིན་པ་འདྲའོ། །བློ་གྲོས་ངན་པས་བྱས་པའི་འཕྲོག་པ་ནི། རྒོད་པའི་བསམ་པས་དུས་ཅུང་ཟད་ཅིག་སེམས་བསྡུ་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས། ཆོས་གོས་སོགས་འཕྲོག་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྗེས་སུ་འཕྲོག་པ་སྟེ། དངོས་གཞིའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཉེས་བྱས་སོ། །རིགས་པའི་དོན་གྱི་དབང་གིས་བྱས་པའི་འཕྲོག་པ་ནི། ཚེ་འདིའི་གནོད་པ་རྐུན་པོ་ཆུ་ཀླུང་སྟག་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་མི་ཕན་པ་སྡིག་གྲོགས་ཀྱི་ལག་ཏུ་འགྲོ་བའོ། །དགོན་པ་པའི་བྲལ་བ་ལ། སོ་ཐར་དང། རྣམ་འབྱེད་ལས་འཕྲོག་པའི་འོག་ཏུ་བརྟད་པ་ལས་བྱུང་བ་འབྱུང་ཡང༌། འདིར་ཞུས་པ་ལས། དགོན་པ་པའི་འབྲལ་བ་བཤད་པ་ལྟར་བྱ་སྟེ། དབྱར་གྱི་དུས་དང་འབྲེལ་བའི་ལྟུང་བ་རྣམས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ལུང་ན་དེ་ལྟར་མེད་ཟེར་ཏེ་བརྟག་གོ །ཆོས་གོས་གཅིག་ཅེས་པ་ལ། ལུང་དང་རྩ་འགྲེལ་ལས། གསུམ་ལས་གང་རུང་གཅིག་ལས་མཛད་པ་ལ་སྔ་མ་རྣམས་སྣམ་སྦྱར་ལ་བྱེད་དེ་གཞན་གཉིས་བྱེད་ན་རྟགས་ཉམས་པར་སྲ་བརྐྱང་གི་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་པ་དང༌། ཆར་འབབ་པ་སོགས་ཀྱི་ཚེ་སྣམ་སྦྱར་འཇོག་གི །གཞན་གཉིས་མི་འཇོག་པར་གསུངས་པས་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། དགོན་པ་དང༌། འཇིགས་པ་དང་བཅས་པ་གཉིས་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་བས་སྣམ་སྦྱར་གྱི་ངེས་པ་མེད་པ་འདྲའོ། །འོན་ཀྱང་གཅིག་ཅེས་པ་ལྟར་ན། གསུམ་ག་ལ་འཇིགས་པ་ཡོད་ཀྱང༌། གཉིས་མི་འཇོག་པ་ལྟར་སྣང་བ་ནི་དཔྱད་པར་བྱའོ། །རུང་བ་ཚད་ལྡན་དང༌། རང་ལ་ལྟོས་པའི་བྱིན་རླབས་ཡོད་པ་དང༌། འཇིགས་པའི་དབང་གིས་གནས་གཞན་དུ་བཞག་པ་ཟེར་རོ། །གྲོང་ནི་དགོན་པ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། །འདྲ་བ་ནི་བྲལ་བ་མི་འབྱུང་བ་ལའོ། །གལ་ཏེ་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གྲོང་ཡང་འཇིགས་པ་དང་བཅས་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་གྲོང་དུ་བཞག་ཏུ་རུང་ངམ་ཞེ་ན། རུང་ངོ་ཞེས་སྔ་མར་བཞག་པའི་ཚེ་ཆོས་གོས་ཀྱི་གནས་ཉེ་འཁོར་བཅས་པ་དང༌། དགོན་པའི་ཉེ་འཁོར་མ་འདས་ན་འབྲལ་བ་མི་འབྱུང་མོད། དེ་གཉིས་ལས་ཞག་འདས་པར་བྲལ་ན་འབྲལ་ལྟུང་འབྱུང་བར་ངེས་སམ་ཞེ་ན། དགོན་པ་པ་དེས་ཞག་དྲུག་ཚུན་ཆད་དུ་མཚམས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་འབྲལ་དུ་གནང་ངོ༌། །གང་གིས་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དང་ལྡན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་དོན་གྱི་དབང་གིས་སོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། གྲོང་གཞན་ན་འདུག་པ་དེ་ལས་ཞེས་ཏེ་གྲོང་སྔ་མ་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས་པའོ། །དྲུག་ལས་ལྷག་པ་བདུན་པ་ལ་ནི་འབྲལ་བ་གནང་བ་མེད་དོ། །འདི་ཡང་ཆོས་ལྡན་གྱི་དགོས་པའི་ཕྱིར་མཚམས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་སོང་བ། རྐུན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བར་ཆད་ཀྱི་དབང་གིས་ཞག་བདུན་པ་ལ་འཁོར་བར་དེ་ལས་ཐལ་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཁ་ཅིག་འགྲོ་བའི་ཚེ་ཞག་དྲུག་ཕྱི་རོལ་ཏུ་འགྲོའོ་སྙམ་སྟེ་སོང་བ་ལ་ཞག་ལས་འདས་པ་ཉེས་མེད་ཡིན་གྱི། དེ་མེད་པའི་ཉིན་གཅིག་གམ། མཚན་གཅིག་འགྲོ་བར་བསམས་ཏེ་སོང་བས་ཞག་དྲུག་འདས་པ་ལ་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི། བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་མིན་གྱི། བར་ཆད་དང་ལྡན་མི་ལྡན་གྱིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སེམས་སོ། །ཞག་དྲུག་ལས་འདས་ཞེས་པ་ནི། དྲུག་ལས་འདས་པའི་བདུན་པ་འདས་པ་ལ་ཞེས་གོ་བར་བྱ་སྟེ། ཞག་ཏུ་བདུན་མ་འདས་ན་གནང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ནས་འབྲལ་བའི་གནས་ནི། དགོན་པ་དང། ཆོས་གོས་བཞག་པའི་གནས་གཉིས་ཀའི་ཉེ་སྐོར་དང་བཅས་པ་ལས་གནས་གཞན་ཡོད་དགོས་ལ། རྟེན་ནི་དགོན་པ་པའི་ཡི་དམ་དང་ལྡན་པ་སྲ་བརྐྱང་མ་བཏིང་བ། གནང་བ་མ་ཐོབ་པ་ཞེས་ཟེར་བའི་དཔྱད་པ་ནི་དཔྱད་ཟིན་ནོ། །རས་ཆེན་ལ་གཉིས་ལས། བཙལ་སྔས་པའི་ལྟུང་བ་ལ། བསླང་བའི་ཡུལ་ནི། ཁྱིམ་པ་སོགས་དྲུག་ཟེར་རོ། །དངོས་པོ་ནི་རས་ཆེན་རུང་བ་ཚད་ལྡན་མ་རྙིངས་པ༌། ཆར་ཆུ་སྐྱོབ་ནུས་པ། སྦྱིན་བདག་དེའི་ཡིན་པ་དེ་དྲུག་ཟེར་རོ། །འགྲེལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བུག་པ་ལ་ཡང་ན་སྨད་པར་གསུངས་སོ། །བསླང་བའི་དུས་ནི་དབྱར་སྔ་ཕྱི་གཉིས་འབྲིང་པོ་དང༌། ཐ་ཆུང་གི་ཚེས་བཅུ་དྲུག་གང་རུང་ལ་ལྟོས་ཟླ་བ་གཅིག་གིས་སྔ་པའོ། །དབྱར་ཟླ་ར་བ་དང་འབྲིང་པོའི་ཚེས་བཅུ་དྲུག་ནས་འཆང་བའི་དུས་ཚུན་ཆད་དུ་འཚོལ་བར་གནང་བའི་དུས་སོ། །རྟེན་ནི་ཁས་ལེན་དང་འབྲེལ་བ་ཟེར་རོ། །མཐར་ཐུག་ནི་དུས་སྔ་མར་བླངས་ནས་སྔ་མར་ཐོབ་པ་དགོས་ལ། སྔ་མར་བཙལ་ནས་གནང་བའི་དུས་སུ་ཐོབ་ན་འཚོལ་བ་ལ་ཉེས་བྱས་དང། ཐོབ་པ་ལྟུང་མེད་དོ། །ཐོབ་པ་ནི་ཐོབ་བློ་ལ་ཟེར་རོ། །དེའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ནི་བསྔད་པའི་དབང་གིས་ཞེས་དང༌། དགག་དབྱེ་སོགས་ནི་དབྱར་སྔ་ཕྱི་གང་ཁས་བླངས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བྱ་དགོས་ཏེའོ། །སྲ་བརྐྱང་ནི་དབྱར་སྔ་མ་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་ལོ་བཞག་ཕྱིས་ནི། རས་ཆེན་རུང་ཚད་ལྡན་རང་དབང་བ། མ་རྙིངས་པ། ཆར་ཆུ་སྐྱོབ་ནུས་པ་སྟེ་དྲུག་ལྡན་གྱི་དངོས་པོའོ། །དུས་ནི་དགག་དབྱེ་བྱས་ནས་ཟླ་བ་ཕྱེད་སོང་བ་ཟེར། མ་རྙིངས་པ་ནི་ཟླ་བ་བཞིར་མ་སྤྱད་པ་ཡིན་ན། ཁས་ལེན་ཟླ་བ་གསུམ་དང༌། དེའི་གོང་དུ་ཟླ་གཅིག་དགག་དབྱེ་བྱས་ནས་ཞག་བཅུ་བཞི་འགྲོ་དགོས་པས་བཞག་འཕྱིས་ཀྱི་སྤང་བ་མི་སྲིད་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཟླ་བ་ཕྱེད་དང་ལྔར་བཅངས་པས་མ་ཁྱབ་ཅིང་ངེས་ལྡན་གྱི་གོས་མིན་པ་དང༌། ཟླ་བ་གསུམ་དུ་ཆར་ཆུ་མ་ཞོ་ན་ལོངས་མི་སྤྱོད་པ་སྲིད་པས་སྐྱོན་མེད་ཅེས་ཟེར་རོ། །འོན་ཀྱང་ཟླ་བ་བཞིར་སྤྱད་པའི་རས་ཆེན་ཡིན་ན། དེ་ལ་བཞག་འཕྱིས་ཀྱི་ཉེས་བྱས་ཙམ་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱིས། ལྟུང་བྱེད་མི་འབྱུང་ངོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་ལྟ་བུའི་རས་ཆེན་འཆང་བའི་དུས་ནི་ཟླ་བ་བཞི་དང༌། ཞག་བཅུ་བཞི་རིལ་དང་བཅོ་ལྔ་བའི་མཚན་མོའི་མཐའ་ཚུན་ཆོད་ཡིན་གྱི། དེ་འདས་ན་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། སྟོན་ཟླ་ཐ་ཆུང་དང༌། དགུན་ཟླ་ར་བའི་ཚེས་གཅིག་གི་སྐྱ་རེངས་ཤར་ནའོ། །བརྟད་འབྱུང་ལ་གསུམ་ལས། བདག་གིར་བྱ་བ་སྔས་པ་ནི། སྦྱིན་བདག་ཁྱིམ་པ། ཐ་སྙད་ལྔ་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། རང་དང་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་སྟེ་བཞི་ཟེར་རོ། །རྙེད་པ་ནི་དབྱར་བསྡུས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། ཟས་རྙེད་མིན་པ། ཕལ་ཆེར་རུང་བ། ཚད་དང་ལྡན་པ། བརྟད་པ་ལས་བྱུང་བ་མིན་པ་སྟེ་ལྔ་ཟེར་རོ། །དང་པོ་དབྱར་གནས་པའི་ཕྱིར་རྙེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་དབྱར་གྱི་རྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དེ་ལྟུང་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་འཕྲལ་གྱི་མཆོད་སྟོན་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རྙེད་པ་གཞན་ནི་མིན་ནོ། ཞེས་གསུངས་པས་དབྱར་གྱི་ཁས་ལེན་བྱས་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཕུལ་བའི་རྙེད་པ་དགོས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་རྣམ་འབྱེད་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །ཚད་ལྡན་ནི་སྤྱི་ཚད་ཁྲུ་གང་བ་ལ་བྱེད་དེ་བརྟག་གོ །སྔར་བ་ནི་ཁས་བླངས་དགག་དབྱེ་མ་བྱས་པའི་བར་རོ། །བདག་གིར་བྱས་པ་ནི། དུས་དེར་བརྟད་པའི་དབང་གིས་ཞེས་པ་ལྟུ་བུ་མིན་པ་ཕུལ་ཡང་མི་ལེན་པའོ། །དེའེི་ཕྱིར་ཀུན་སློང་བདག་གིར་བྱེད་འདོད་མ་ཆད་པ་དང་མཐར་ཐུག་ལ་ཐོབ་བློ་ལ་བྱེད་པ་བརྟག་གོ །འདིར་བརྟད་བྱུང་གི་གོས་ལྔ་པོ་ནད་པ་ལ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་དང།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཆི་བ་ལ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་དང། འགྲོ་བར་ཆས་པ་ལ༌། སྦྱིན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་དང༌། ཆོམ་རྐུན་དང། རིགས་བརྒྱུད་དང༌། ཆུ་ལ་སོགས་པས་ཁྱེར་བར་དོགས་པ་སྦྱིན་བདག་གི་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་བར་དང༌། བགོས་སྐལ་ལ་གཏོགས་པ་འཆིར་དོགས་པ་མཆོད་གནས་ཀྱིས་རྙེད་པའི་བར་དུ་འགྱུར་བ་རྣམས་བརྟད་བྱུང་གིས་སྡུད་དགོས་པར་གསུངས་སོ། །དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཚེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པ་ལ་མཐའི་ཞག་བཅུ་དགོས་མི་དགོས་ལ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །བསྒོ་བ་སྔར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་ལས་སྦྱིན་བདག་དང་དུས་སྔར་དང་འདྲ་ལ། དངོས་པོ་ལ་ལྔའི་གྲངས་སྔར་བཞིན་བྱས་ནས་ལྔ་བའི་དོན་བགོས་པར་བར་ཆད་སྤོང་བ་མིན་པ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྩ་འགྲེལ་ནི། དབྱར་གྱི་ཕྱིར་རྙེད་པ་ལ་དུས་མཐའི་ཞག་བཅུའི་ཚེས་དངོས་པོ་བརྟད་པའི་རྙེད་པ་ཡིན་ན་བདག་གིར་བྱེད་པ་ལྟུང་བ་མེད་ལ། བགོས་ན་དངོས་པོའི་ཕྱིར་གསུངས་པས་བརྟད་བྱུང་གིས་རྙེད་བ་མིན་པ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་མ་ལེགས་སོ། །བརྟད་བྱུང་མ་ཡིན་པའི་དབྱར་རྙེད་ལ་བདག་གིར་བྱས་པ་དང༌། བགོས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ལྟུང་བར་གསུངས་སོ། །དབྱར་ནང་དུ་བགོ་བ་ལ་ཡང་བགོས་བས་པར་ཆད་སྤོང་བ་ཡིན་ན་ཉེས་མེད་དུ་འགྲོ་དགོས་སམ་སྙམ་མོ། །བགོ་བ་འཕྱིས་པ་ལ་སྦྱིན་བདག་སྔར་བཞིན་དང༌། དངོས་པོ་ལ་ལྔ་པ་རང་དབང་བ། བརྟད་པའི་རྙེད་པ་མིན་པ་སྟེ་དྲུག་ཟེར་རོ། །དྲུག་པའི་དོན། བགོས་པས་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་ཞེང།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞག་པས་དེ་སྤོང་བ་ལ་བྱེད་དོ། །ཐ་སྙད་མ་ལེགས་སོ། །རྟེན་ནི་སྦེད་པ་མ་བསྐོས་པ་དང༌། སྦྱིན་བདག་གི་ཚིག་གི་དབང་མེད་པ་སྟེ་གཉིས་ཟེར་རོ། །རང་དབང་བ་དངོས་པོ་ལ་ཡོད་མེད་སྔ་མ་གཉིས་དང་འདྲ་ཡང་ལྟུང་བའི་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་མི་དགོས་འདྲ་བར་བསམ་པ་འདུག་གོ །རྟེན་གྱི་ཆོས་ཕྱི་མ་ནི། སྔ་མ་གཉིས་ལ་ཡང་མཚོན་དགོས་པ་འདྲའོ། །བསྔོས་གྱུར་ལ། སྦྱིན་བདག་ནི་ཁྱིམ་པ་ཡིན་པ། ཐ་སྙད་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ལུས་ཐ་མལ་པ། རང་དང་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དང་བསྔོ་པ་པོ་དང༌། བསྔོས་པ་གཉིས་ཀའང་ཐ་དད་པ། བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་བསྔོས་པ་སྟེ་ལྔ་ལྡན་ནོ། །དངོས་པོ་ལ་གོས་སམ། ལྷུང་བཟེད་ཡིན་པ། རུང་བ་ཚད་དང་ལྡན་པ་སྦྱིན་བདག་དེས་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་བསྔོས་པ་སྟེ་བཞོའོ། །བསྔོས་པ་ནི་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་དག་པ་ལྟ་བ་དང་མཚན་མཐུན་པ། ཐ་སྙད་གསུམ་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། བདག་ལས་ཐ་དད་དེ་དྲུག་གོ་ཟེར་རོ། །འགྲེལ་བ་ནས་ཡོན་བདག་ལ་ཉེ་དུ་མིན་པ་མི་དགོས་པ་དང། རྙེད་པ་ལ་ཟས་རྙེད་མིན་པ་དང༌། གང་ཟག་གཞན་ལ་ཞེས་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་མ་བྱུང་གི་གསལ་ཁ་མཛད་དོ། །གོས་ཀྱི་མ་གཏོགས་པ་སྡོད་ལ་ཡང་མ་བཤགས་པས་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཐོབ་པ་ནི་ཐོབ་བློ་ལ་བྱེད་ཟེར་རོ། ཐོབ་ན་དངོས་བཞི་ཡིན་ན་བསྒྱུར་བ་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གོས་རྙེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྒྱུར་བ་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གོས་རྙེད་བསྒྱུར་བ་ལ་ནིའོ། །བསྔོས་བསྒྱུར་གྱི་སྐབས་འདིར་གང་ཟག་གཞན་ལ་བསྔོས་པ་གཞན་ལ་བསྒྱུར་བ་ལ་ཡང་ངོ། །བསྒྱུར་བ་དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ལ་ཡང་ངོ། །ལྷག་མ་ཞེས་པ་ལ་བསྔོས་པ་ལ་བཞག་ན་ཚུད་འཛའ་བ་ལ་མཐུན་པ་ལ། རྣམ་འབྱེད་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །སྐུ་གཟུགས་ནི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱན་གཅིག་ལ་གཅིག་འབྱར་ཏུ་རུང་བའོ། །ཤི་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་སོགས་པ་དགེ་འདུན་གྱིས་རྙེད་པར་བསྔོས་པ། དགེ་སློང་གིས་མཚམས་ཀྱི་ཕྱིར་རོལ་དུ་སོང་སྟེ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་བྱེད་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །དགེ་སློང་ཇི་སྙེད་ཅིག་གི་སྐལ་བ་ནོད་པར་བྱ་བ་མ་ཚོགས་པར་རྙེད་པ་འགོད་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །ཞི་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་སོགས་པའི་རྙེད་པ་བྱིན་གྱིས་མ་བརླབས་པར་འགོད་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །དགེ་འདུན་ཀུན་གྱི་སྦྱིར་དབང་བའི་རྙེད་པ་གང་ཟག་གཅིག་གམ། གཉིས་སམ་གསུམ་གྱི་ལེན་པར་བྱེད་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །རྙེད་པ་ལེན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དབང་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་ཞེ་ན། རྙེད་པ་དེ་ལའོ། །རྐུ་སེམས་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱི། རྐུ་སེམས་ཀྱིས་སྒྱུར་བར་བྱེད་ན་གཞི་ཇི་ལྟ་བའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་འགྱུར་རོ། །མཚམས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་སོགས་གསུམ་ལ། འདུ་ཤེས་འཁྲུལ་བས་རྐུ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟུང་མེད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་གཞན་གྱི་ཤས་ཉིད་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཏོགས་པ་ནི་གཞན་དབང་བར་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རྣམས་པ་འདྲ་བས་ཟེར་རོ། །དམག་དང༌། ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་མེད་པར་གྱ་ཚོམ་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་སྟོང་པར་དགེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སློང་གང་གཙུག་ལག་ཁང་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཤས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེའོ། །དགེ་འདུན་མ་ལྷགས་ན་བཞག་པ་དེས་ལོ་བཅུའོ། །གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཉེ་འཁོར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་གཉིས་གསོ་སྦྱོང་ངོ༌། །དེ་དག་ནི་དང་པོ་གནས་གཞན་དེར་བཞག་པའི་དགེ་སློང་ངོ། །གཙུག་ལག་ཁང་གི་བདག་པོ་ཁྱིམ་བདག་དེ་གནས་གཞན་གྱི་སྦྱིན་བདག་དེ་ཉིད་ཡིན་ཡང་སྔར་བྱས་པའི་ངེས་པ་ལའོ། །ཁྱིམ་བདག་དེས་རྫས་དེ་དག་སྔར་ཕུལ་བའི་གཙུག་ལག་ཁང་དེར་མི་སྟེར་བའོ། །མཆོད་རྟེན་གཞན་ལ་བསྔོས་པའི་རྙེད་པ་དེ་ལ་འབུལ་བར་མི་རུང་ཞིང༌། དེར་ཁྱེར་ཡང་མ་ནུས་ནའོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་གནས་དེ་དག་ན་བཞུགས་པའོ། །གསོག་འཇོག་གི་སྤང་བ་ལ། དེ་ཕན་ཆོད་ཉིད་དུ་ཉི་མ་དང་པོ་འདས་ཏེ་དེང་ནི་ཉི་མ་གཉིས་པ་ལགས་སོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཉི་མ་འདས་སོ་ཅོག་གོ །ཅི་ཞིག་བྱས་ན་གསོག་འཇོག་གི་སྤང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཟའ་བའི་ཕྱིར་འཆད་ནའོ། །གང་ཞེ་ན། ཞག་བདུན་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེའོ། །དེ་ཡང་སྨན་བཞི་ལ་གང་རུང་བ། རུང་བ་ཚད་ལྡན། རང་དབང་བ། རྙོག་ཆུར་གྱུར་པ་ནི་ཕྱེད་ཉིད་དོ། ཞེས་པས་ངོ་བོ་རྫོགས་པ་རང་རང་དང་འདྲ་བས་བཟའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་བྱིན་ལེན་བྱས་པ་སྟེ་དྲུག་གོ །བྱིན་རླབས་ཅན་ལ་ནི་དེས་ཕན་པའི་ནད་ཅན་མིན་པ་དང༌། བྱིན་རླབས་ཡོད་པ་གཉིས་བསྣན་ཟེར་རོ། །མཐར་ཐུག་ནི་བྱིན་རླབས་ཡོད་ན་རང་དུས་དང༌། མེད་ན་སྤྱི་དུས་འདས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའོ། །ཞག་བདུན་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། བཟའ་བའི་ཕྱིར་འཆང་བ་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ནར་མ་ཟད། བྱིན་ལེན་མ་བྱས་པ་དང་། མི་རུང་བ་མི་ཤ་ལ་སོགས་པ་དང་། མི་རུང་བ་དང་འདྲེས་པ་དང་། བརྟག་པ་གཞན་དང་འདྲེས་པ་འཆང་བ་ལ་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འདིར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་དུས་རུང་དང་འདྲེས་པའི་ཐུན་ཚོད་དུ་རུང་བ། བཟར་མི་རུང་བ་ཉིན་ཕྱེད་ཕན་གནོད་དུ་བཟའ་བའི་ཕྱིར་འཆང་ན་འདིར་གཏོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་དང། ནང་དུ་བཙོས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མི་རུང་བར་གྱུར་པ་བཟའ་བའི་ཕྱིར་འཆང་བ་དང། དུས་རུང་སོགས་གསུམ་པོ་མི་རུང་ན་བཟའ་བའི་ཕྱིར་འཆང་བ་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པས། ཞག་བདུན་པ་སྨོས་པ་ནི་དཔེ་ཙམ་མོ། །འདིར་ལྟུང་བ་རྣམ་པར་བཞག་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཟའ་བར་བྱ་བ་སོགས་སོ། །སྨན་བཞི་གསོག་འཇོག་བྱས་པ་ཟོས་ན་ལྟུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་ལ་མ་ཟོས་ན་ལྟུང་མེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཉིན་མཚན་འདས་པ་ལ་ནི་སྤང་ལྟུང་དང། འབའ་ཞིག་པ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་དུ་ཞག་ལོན་པ་དང༌། བཙོས་པ་དང༌། བྱིན་ལེན་མ་བྱས་པ་སོགས་ཟོས་ན་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་འཆང་ནའང་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །འབྲུ་མར་ལ་སོགས་པ་སྟེ་རྐང་པར་བསྐུ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་གི་ཕྱིར་བརྟགས་པ་སྟེ་རུང་བར་བྱས་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་འཆང་བ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །བློས་ཡོངས་སུ་མ་བཅང་པར་འཆང་བ་ལ་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འདྲ་སྟེ་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟའ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཏེ། དེས་ན་བག་མེད་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉམས་པས་འཆང་བ་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཟའ་བའི་ཕྱིར། །ཡིད་ཀྱིས་མ་བསྡུས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འདྲའོ། །སྣར་ཤུགས་པ་སོགས་པ་ནི་བྱར་རུང་ངོ༌། ཞེས་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བའི་དེའི་ཆེད་དུ་གསོག་འཇོག་གནང་བ་འདྲའོ། །སྨན་བཞི་ཆོ་ག་དང་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་མི་རུང་བ་འཆང་བ་ལ་བཟའ་བའི་ཕྱིར་བཅངས་པ་དགོས་མི་དགོས་དང༌། བཅངས་པ་ལ་ཞག་འདས་དགོས་མི་དགོས་དང། བྱིན་ལེན་མ་བྱས་པ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་བཟུང་ནས་ཟོས་ན་ཉེས་བྱས་མི་འགྲིག་པས་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་དང༌། བྱིན་གྱི་མ་བརླབས་པ་ན་ཞག་བདུན་ལས་འདའ་བར་འཆད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དེ། རུང་བའི་ཕྱིར་གསེར་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲའོ། །ཞེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །རྗེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བའི་ཊཱིཀྐ་མཛད་བཞེད་པ་ལས་ཟིན་བྲིས་སུ་འོལ་ཁར་བཀོད་པའོ། །བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་གི་གཟུངས་ནི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཕགས་པསྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ཨོཾ་ཨ་མོ་གྷ་ཤཱི་ལ་སཾ་བྷར། བྷ་ར་བྷ་ར་མ་ཧཱ་ཤུདྡྷ་ས་ཏྭ། པདྨ་བི་པྷཱུ་ཥི་ཏ་བྷུ་ཛ། དྷ་ར་དྷ་ར། ས་མནྟ་ཨ་ཝ་ལོ་ཀི་ཏེ་ཧཱུཾ་ཕཊ། ཨོ་སྭ་སྟི། རྒྱལ་བསྟན་པད་ཚལ་ཕན་བདེའི་དྲི་བསུང་ཅན། །བཤད་སྒྲུབ་འདབ་རྒྱས་རྣམ་གྲོལ་སྦྲང་རྩིའི་བཅུད། །འགྲོ་ཀུན་སྤྱོད་ཕྱིར་སྡེ་དགེ་ལྷུན་གྲུབ་སྟེང་། ཆོས་སྡེ་ཆེ་ནས་ཆོས་སྦྱན་ཆར་འདི་སྤེལ། །