༩༣

དེ་ལྟར་བཀའ་སྩལ་བ་དེའི་དོན་དགྲོལ་ན། ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་སྣང་ཚུལ་སྒྲིབ་བཅས་གློ་བུར་དྲི་མའི་སེམས་དེ་ཉིད་ལ་གནས་ཚུལ་སྒྲིབ་བྲལ་གཉུག་མ་དྲི་བྲལ་གྱི་སེམས་གནས་པ་ནི་གྱད་ཀྱི་ལུས་ལ་ནོར་བུ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་དང་དབུལ་པོའི་ཁྱིམ་ན་གཏེར་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཐ་སྙད་ཙམ་དུའང་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སེམས་དེ་ཉིད་ཡིན་གྱི་བསླད་འཁྲུལ་གྱིས་སྣང་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དབང་དུ་བྱས་པས་ཁམས་གསུམ་པའི་འཁོར་བ་ཅན་གྱི་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་གི་ཁ་ཕྱིར་ལྟ་ཡུལ་ལ་བཟུང་བ་དང༌། ནང་བལྟ་ཡུལ་ཅན་ལ་འཛིན་པ་དག་གིས་གཟུང་འཛིན་གྱི་འཆིང་བས་བཅིངས་པས་རང་སེམས་སྒྲིབ་པ་དང་འཁྲུལ་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ལ། དེའི་དབང་གིས་གང་ཟག་ཀྱང་འཁོར་འདས་ཀྱི་མཐར་བཅིངས་པ་དག་འཆིང་བ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲིབ་བྲལ་འགྱུར་མེད་དེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བ་ན། རང་སེམས་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་དག་བྱ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ལ། དེའི་དབང་གིས་གང་ཟག་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་བརྙེས་ཞེས་པ་དང༌། འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་བརྒལ་བའི་ཞི་བ་ཉན་རང་གི་མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱས་པ་ཞེས་འབྱུང་བས། ཇི་སྐད་དུ། རང་གི་སེམས་ལས་སངས་རྒྱས་རྙེད། །སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་འཚོལ་མི་དགོས། །རང་ལ་ཡོད་པའི་སངས་རྒྱས་དེ། །མངོན་དུ་གྱུར་པ་བླ་མའི་དྲིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ན་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་གཟུང་འཛིན་ཕྱིན་ལོག་གི་རྟོག་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་བླ་མ་དམ་པ་ཞིག་གིས་རང་གི་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་མངོན་དུ་མཛད་པའི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ། དེ་ལྟར་བྱས་པས་མངོན་དུ་བྱ་བའི་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་སེམས་ལས་གཞན་དུ་རང་དབང་དུ་མ་འཁྲུལ་པར་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། འཁྲུལ་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཡང་དག་མིན་རྟོག་གཉུག་མའི་སེམས་ལས་འབྲལ་རུང་གི་འཁྲུལ་སེམས་དེ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ན་འཁྲུལ་པའི་སེམས་དེའང་ལྷག་མར་མ་ལུས་པར་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆུ་ཆབ་རོམ་དུ་སོང་བ་རྒྱ་མཚོར་ཞུ་བ་ན་ཁྱག་རོམ་ལྷག་མར་མི་ལུས་པ་བཞིན། འཁྲུལ་པའི་སེམས་མ་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའི་སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་དག་པ་ན། འཁྲུལ་པའི་སེམས་མ་འཁྲུལ་པའི་སེམས་ཀྱི་སྟེང་དུ་རྫས་གཞན་ལྷག་མར་མ་ལུས་པས། དག་མ་དག་གི་སེམས་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རང་དབང་དུ་གནས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པ་དག་ན་འཁྲུལ་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁ་ཕྱི་ནང་དུ་དམིགས་པའི་སྣང་རིག་གི་དངོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཉུག་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོའི་སེམས་ལས་གཞན་དུ་གྲུབ་པར་དམིགས་མྱོང་དུ་མི་རུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་གྲོལ་དུ་སོང་ན་དེས་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པའི་འཁྲུལ་ཆོས་ཀྱི་དངོས་སྣང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གར་ཞི་བར་འགྱུར་བ་ནི། ཆུའི་སྟེང་དུ་ཁ་བ་བབ་པ་ཆུར་སོང་བ་ན་ཁ་བའི་ཆ་མི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་འཁྲུལ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་བཏགས་ཆ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་ན། གཟུང་འཛིན་ཅན་གྱི་ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་ཡུལ་བཅས་རྣམས་རང་སར་རང་བདེན་པར་ཀྲིག་གེར་མ་འགགས་པའི་རྩལ་ཆ་བཀྲ་ལམ་མེ་པར་གྲུབ་ཅིང་སྣང་ངམ་ཞེ་ན། འཁྲུལ་པའི་སེམས་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དམ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་དག་པ་ན། སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱི་འཁྲུལ་ཆའི་ཚོགས་དྲུག་གི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རང་ས་ན་བདེན་པར་སྐད་ཀྲིག་གར་གྲུབ་ཅིང་བཀྲ་ལམ་མེ་བར་ལུས་པར་མ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་རང་བདེན་པར་རྟོག་པའི་སེམས་དེ་ཉིད་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་དེ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཉིད་དུ་མངོན་དུ་བྱས་ནས་འཁྲུལ་པའི་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཉེ་བར་ཞི་ན། དེའི་བཏགས་པའི་འཁྲུལ་ཆའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རང་བདེན་པར་སྡོད་ག་ལ་ཚུགས་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ཐོགས་མེད་ལ་སྤྲིན་དང་འཇའ་ཚོན་ཆགས་པ་དང་སྡོད་ས་མེད་པ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱི་ཡལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་རང་གི་སེམས་འཁྲུལ་པའི་ཚོགས་དྲུག་གི་འཁྲུལ་ཆའི་སྣང་བ་རང་ལ་རང་བདེན་པ་མ་འཁྲུལ་པ་ལྟར་སྣང་བ་གཉུག་མ་འཁྲུལ་མེད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་དག་ནའང་རང་སེམས་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་བའི་རང་དང་གཞན་གྱི་སེམས་འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་པས་བཏགས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་དམ་དྲུག་ལ་སོགས་པའི་སྣང་ཆ་དེ་གཉུག་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོའི་སེམས་ལ་སྣང་ཞིང་མཁྱེན་པ་དང་གཟིགས་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་སེམས་འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་པས་བཏགས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ནི་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མི་མཁྱེན་པ་དང་ཁོང་དུ་མི་ཆུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འཁྲུལ་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་གཞན་གྱི་སེམས་འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་པས་བཏགས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་ཡུལ་བཅས་ཀུན་ཇི་ལྟ་བར་རྟོགས་པ་ལ་གེགས་བྱེད་ཀྱི་རང་རྒྱུད་ཀྱི་འཁྲུལ་སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་འཁྲུལ་ཆོས་ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་རང་ལ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་དང་བཅས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པར་བྱས་པ་ལ་འབྲས་བུ་འཁྲུལ་པའི་ཉེས་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་འཁྲུལ་ཆོས་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོས་མཁྱེན་ཅིང་ཁོང་དུ་ཆུབ་ཀྱང་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འཁྲུལ་པའི་སེམས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་སེམས་འཁྲུལ་པས་རང་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་སེམས་འཁྲུལ་པའི་ཆོས་རང་སེམས་ལ་སྣང་ཞིང་ཁོང་དུ་ཆུབ་ཀྱང་རང་སེམས་ཀ་བ་ལ་འབྲེང་ལྕག་རྒྱབ་པ་ལྟར་རང་ལ་འཁོར་ནས་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རང་གི་སེམས་ཉིད་གཉུག་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འཁྲུལ་སྒྲིབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ངོས་ལ་འཁྲུལ་པའི་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཤེས་བྱ་དཀྱིལ་འཁོར་མ་ལུས་པ་མེ་ལོང་གཡའ་དང་བྲལ་བ། གཟུགས་བསྟན་ཏོ་ཅོག་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་གཉུག་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོའི་སེམས་འོད་གསལ་ལ་གློ་བུར་སེམས་ཅན་གྱི་སྦུན་པའི་སེམས་རྣམ་རྟོག་གི་ཆོས་ཅི་ཤར་ཡང་གཉུག་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོའི་སེམས་འོད་གསལ་བ་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྙོག་པ་ཅན་དང་སྒྲིབ་པ་ཅན་དུ་བྱེད་མི་ནུས་ཏེ། སྔར་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་གློ་བུར་དྲི་མའི་སེམས་ཀྱིས་རྙོགས་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོའི་སེམས་འོད་གསལ་སྒྲིབ་པ་ལྟར་ཐ་སྙད་ཀྱི་ངོར་འགྱུར་སྲིད་ཀྱང༌། ཕྱིས་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་གློ་བུར་དྲི་མའི་སེམས་ཀྱི་རྙོག་པ་ཞི་བ་ན། སླར་གློ་བུར་དྲི་མའི་སེམས་ཀྱི་རྙོག་པ་དེ་ཕྱིས་ལྡང་བ་མེད་པར་རིམས་ནད་ལེགས་པར་བྱང་བ་ལྟར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉུག་མའི་རང་སེམས་འོད་གསལ་བས་ནི་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མ་ཞུགས་པས་དེའི་ཕྱོགས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲིབ་པས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་གྱི་འཁྲུལ་སྒྲིབ་ཀྱིས་གཞན་རྒྱུད་འཆིང་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཆིང་གྲོལ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བསགས་པའི་ལས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རང་སེམས་གཉུག་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པའི་གློ་བུར་དྲི་མའི་སེམས་དབྱིངས་སུ་ཞི་བ་ན་རང་སེམས་གཉུག་མ་འོད་གསལ་བ་དེ་ཉིད་རང་གཞན་གྱི་གློ་བུར་དྲི་མའི་འཁྲུལ་སྒྲིབ་གང་གིའང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྟོག་པས་བསླད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཕྱིར་ལྡོག་མེད་པར་མཐར་ཕྱིན་པའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཟིན་པས་གཉུག་མའི་རང་སེམས་གློ་བུར་དྲི་མའི་ཟླ་དང་བྲལ་བས་གཅིག་པུར་གནས་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ། གཉུག་མའི་ཡིད་ནི་གཅིག་ཏུ་སྡོད་དང་རྣལ་འབྱོར་པ། ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་སྒྲིབ་བྲལ་ལ་ཤེས་བྱའི་ཆོས་སྣང་མི་སྣང་མཁྱེན་མི་མཁྱེན་སོགས་ཀྱང་ཐ་སྙད་འཇིག་རྟེན་གྲགས་ངོར་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་ཆོས་ལ་ཇི་ལྟར་རུང་བའི་ཚུལ་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། རིགས་པས་དཔྱད་པའམ་འཕགས་པའི་གཟིགས་ངོ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ངོ་ལ་ནི། སྒྲིབ་བྲལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོའི་སེམས་ལ་ཤེས་བྱའི་ཆོས་སྣང་མི་སྣང་མཁྱེན་མི་མཁྱེན་སོགས་འགར་ཡང་བཞག་ཏུ་མི་བཏུབ་སྟེ། ཤེས་བྱའི་ཆོས་སོགས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ནི་མ་བརྟགས་པའི་རྫུན་ཆོས་ཀྱི་ལྟོས་བཞག་ཙམ་དུ་ཟད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་དཔྱད་བཟོད་དུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་སུ་ནི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་བྱར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུབ་ནས་རང་སེམས་གཉུག་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཐ་མལ་གྱི་ཤེས་པ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་རང་ངོ་རང་གིས་ཤེས་པའི་ཐབས་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །