རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར། རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་ལྷག་པའི་ལྷ་མཆོག་མགོན་པོ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མ་ལུས་འགྲོ་ལ་མ་ལྟར་བརྩེ་བའི་དམིགས་མེད་ཐུགས་རྗེའི་ལྷ་ལམ་ཡངས་པར་ནི། །རྒྱུ་བཅས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་ཡི་གཉེན་པོ་ཐབས་མཆོག་རྟོགས་པ་སྟོན་པའི་རྟ་བདུན་གྱིས། །ཁྱད་པར་གསུམ་གྱིས་ཁྱད་པར་བྱས་པའི་བདེ་གཤེགས་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལེགས་དྲངས་ཏེ། །རྣམ་མང་གདུལ་བྱ་རྣམ་དཀར་སྣང་བས་སྐྱོབ་མཛད་ཚད་མར་གྱུར་པ་དེ་ལ་འདུད། །ཉི་བཟང་འཆར་ཀའི་དམར་སེར་ལ་འགྲན་དམར་སེར་འོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཅན། །གློག་ཕྲེང་འགྱུ་བའི་ཕྲེང་མཛེས་དང་འགྲོགས་ཕྲེང་མཛེས་གཡོ་བའི་སིལ་སྒྲ་འབྱིན། །ལྷ་བརྒྱའི་གཙུག་ནོར་འོད་ཟེར་དང་འདྲེས་འོད་ཟེར་ཕྲེང་ལྡན་པདྨར་འགྱིང་། །ལྷ་མཆོག་གང་དེ་བདག་གི་ཡིད་ལ་བདག་གི་རེ་བ་རྫོགས་པར་མཛོད། །ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཅན་ཞེས་ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་ལུང་བསྟན་ཅིང་། །ཕྱི་མའི་དུས་ན་བསྟན་བཅོས་ཀུན་གྱི་མིག་གཅིག་འགྱུར་ཞེས་འཇམ་དབྱངས་མགོན་པོས་དབུགས་དབྱུང་མཛད། །ཕས་རྒོལ་འདམ་བུའི་གྲོང་རྣམས་རིགས་པའི་རྩལ་གྱིས་བརླག་ཞེས་སྲིད་ན་གྲགས་པའི་གོམ་སྟབས་གཡོ། །ཕྱིན་དྲུག་སྤྱོད་པའི་དྲྭ་བས་མཛེས་ཤིང་ཐུབ་བསྟན་དྲི་མེད་ཁུར་གྱིས་བརྗིད་པ་དེ་ལ་འདུད། །གང་ཞིག་དངོས་སྟོབས་རིགས་པའི་རིན་ཆེན་རྡུལ་བརྩེགས་བརྩོན་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྲུབ་ཐག་བསྒྱུར་བ་ཡིས། །རང་གཞན་གྲུབ་མཐའི་རྒྱ་མཚོ་བསྲུབས་པ་ལས་བྱུང་སྡེ་བདུན་བདུད་རྩིའི་ཐིག་ལེ་འོད་དཀར་ཅན། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་ཆོས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཡོངས་རྫོགས་རྣམ་དཀར་གྲགས་པའི་བསིལ་ཟེར་འཕྲོ་བ་ཡིས། །ཐུབ་བསྟན་ཀུ་མུད་སྐྱོང་མཛད་སྨྲ་བའི་ཟླ་བར་འདུད་དོ་བདག་བློའི་ཀུན་དའང་རྒྱས་པར་མཛོད། །དགེ་ལེགས་ཡོན་ཏན་དུ་མའི་གཞིར་གྱུར་ཟབ་ཡངས་མཁྱེན་པའི་གཏིང་མཐའ་མི་མངོན་ཡིད་མཚོར་ནི། །བཅུ་དྲུག་ཕྱེད་ཕྱེད་པཎ་ཆེན་བློ་ཡི་མ་དྲོས་ལས་བྱུང་སྒྲ་ཚད་རྒྱུན་བཞི་ལེགས་འབབ་ཅིང་། །སྒྲུབ་དང་སུན་འབྱིན་རིགས་པའི་ཕུཊ་སྒྲ་ཆེར་སྒྲོགས་རྣམ་དཔྱོད་སྤོབས་པའི་ཀླུ་དབང་བསྟི་བའི་གནས། །ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ས་སྐྱ་པ་ཞེས་གྲགས་པའི་རྦ་རླབས་གཡོ་བ་དེ་ལ་སྙིང་ནས་འདུད། །རིགས་པའི་སྟོབས་རྒྱས་རིགས་པ་སྨྲ་བའི་སེང་གེ་ལ་སོགས་བརྒྱུད་པའི་ཚོགས་རྣམས་དང་། །སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་སངས་རྒྱས་གསུང་གི་དཔལ་གྱིས་རྣམ་རོལ་མཁས་མཆོག་གང་དེ་དང་། །ཤཱཀྱའི་རིགས་འཁྲུངས་ཤཱཀྱའི་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་སྲིད་པ་གསུམ་ན་འཛིན་མཛད་དང་། །རབ་འབྱམས་འགྲོ་ལ་རབ་འབྱམས་གཞུང་གི་དགའ་སྟོན་འགྱེད་མཛད་ཡོངས་འཛིན་མཆོག་ལ་འདུད། །གང་ཞིག་ཐོས་ན་འབྲུག་སྒྲ་ལྟ་བུར་དོན་གཉེར་ཆར་འདོད་བྱེའུའི་རྣར་སྙན་ཅིང་། །ལེགས་པར་བསམས་ན་གློག་ཕྲེང་ལྟ་བུར་མཁས་མང་རྩྭ་ལྗང་མྱུ་གུའི་རྩེ་ན་མཛེས། །ཚུལ་བཞིན་བསྒོམས་ན་གནམ་ལྕགས་ལྟ་བུར་གཟུང་འཛིན་རྟོག་པའི་བྲག་རི་བཤིག་བྱེད་པའི། །གཞུང་ལུགས་ནམ་མཁར་རྣམ་དཔྱོད་སྤྲིན་ལས་ལེགས་བཤད་ཆར་གྱིས་སྐྱེ་དགུ་ཚིམ་པར་བྱེད།། །།འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་ཕན་བདེ་མ་ལུས་པ་སྦྱིན་པའི་གཉེན་གཅིག་པུ་སྟོན་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་། དེའི་བསྟན་པ་ལ་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བའི་ལོག་སྨྲའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་བསལ་ནས་རྗེས་འཇུག་གི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ངེས་པ་སྐྱེས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཆེད་དུ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་ཐོར་བུ་བ་མང་དུ་མཛད་ཅིང་ཕྱིས་དེ་དག་གི་དོན་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་མཛད་དོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྣམ་པར་འགྲེལ་བར་བྱེད་པ་མང་དུ་བྱུང་ཡང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ནི་འཇམ་དཔལ་རྩ་བའི་རྒྱུད་ལས། ཡི་གེ་དྷཿཞེས་སྡོམ་བརྩོན་ཉིད། །ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས་སུ་རྣམ་པར་བསྒྲགས། །ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་བཟློག་ནས་ནི། །དེ་བཞིན་སྡོམ་བརྩོན་སྔགས་ཀྱང་འགྲུབ། །ཅེས་ལུང་བསྟན་པའི་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པ་བརྙེས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ཡིན་ལ། དེས་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སྡེ་བདུན་མཛད་དེ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཐབས་སུ་གཞན་ལུགས་དགག་པ་དང་། རང་ལུགས་གཞག་པ་གཉིས་ཀ་རྒྱས་པ་རྣམ་འགྲེལ། རང་ལུགས་གཞག་པ་རྒྱས་ཤིང་གཞན་ལུགས་དགག་པ་ཅུང་ཟད་བསྡུས་པ་འབྲིང་རྣམ་ངེས། རང་ལུགས་གཞག་པ་ཡང་བསྡུས་ཏེ་སྟོན་པ་བསྡུས་པ་རིགས་ཐིགས་ཏེ་གཙོ་བོ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ། མངོན་གསུམ་ལེའུ་ལས་འཕྲོས་པ་ནི་མེད་ལ། རང་དོན་ལེའུ་ལས་འཕྲོས་ནས་ཕྱོགས་ཆོས་དང་ཁྱབ་པ་སྤྱིར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པ། རྟོགས་དཀའ་བ་བཏགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་འབྲེལ་པ་བརྟག་པ་གཉིས་དང་། གཞན་དོན་ལེའུ་ལས་འཕྲོས་ནས་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་རྩོད་པ་བྱེད་པའི་རྣམ་གཞག་དང་། ཚར་གཅད་ཀྱི་གནས་ལ་སོགས་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་རྩོད་པའི་རིགས་པ་དང་། ངག་ལས་གཞན་གྱི་བློ་ཐ་སྙད་དུ་སེམས་ཙམ་པ་ལ་ཡང་མི་འགལ་བར་སྟོན་པ་རྒྱུད་གཞན་གྲུབ་པ་གཉིས་ཏེ་གྱེས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་བཞི་མཛད་དོ། །དེ་དག་ལས་འདིར་སྐབས་སུ་བབ་པ་རྒྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་འཆད་པ་ལ་དོན་གསུམ་སྟེ། སྒྱུར་བྱེད་དམ་པའི་ཀླད་ཀྱི་དོན། རྩོམ་བྱེད་དམ་པའི་གཞུང་གི་དོན། བསྒྱུར་བ་མཐར་ཕྱིན་མཇུག་གི་དོན་ནོ། །

སྒྱུར་བྱེད་དམ་པའི་ཀླད་ཀྱི་དོན།

དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚན་གྱི་དོན་དང་། འགྱུར་གྱི་ཕྱག་གོ །དང་པོ་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་མཚན་བསྒྱུར་བ་ནི་རྒྱ་གར་ན་སྐད་རིགས་ཆེན་པོ་བཞི་ཡོད་པ་ལས། སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་དུ་པྲ་མཱ་ཎ་ནི། བོད་སྐད་དུ་ཚད་མ། བཱ་ར་ཏི་ཀ་ནི་རྣམ་འགྲེལ། ཀཱ་རི་ཀ་ནི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའོ། །གཉིས་པ་མཚན་བཤད་པ་ནི། ཚད་མ་ནི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དང་། རྗོད་བྱེད་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་གཉིས་ལས། འདིར་དངོས་སུ་ཕྱི་མ་ལ་འཇུག་ཅིང་དོན་གྱིས་སྔ་མ་ལ་ཡང་འཇུག་སྟེ། དངོས་སུ་ཀུན་ལས་བཏུས་བཤད་པས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་འགྲེལ་པས་ན་རྣམ་འགྲེལ། རྗེས་སུ་བསྔགས་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་དུ་ཡོད་པས་ན་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའོ། །གསུམ་པ་མཚན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ཚད་མ་ནི་བརྗོད་བྱ་དང་། རྣམ་འགྲེལ་ནི་བྱེད་ལས་དང་། ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ནི་རྗོད་བྱེད་ལས་བཏགས་པའོ། །བཞི་པ་མཚན་བཏགས་པའི་དགོས་པ་ནི། རྒྱ་སྐད་སྨོས་པའི་དགོས་པ་གཉིས། བོད་སྐད་སྨོས་པའི་དགོས་པ་གཉིས། གཉིས་ཀ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་གཉིས་རྣམས་ནི་བསྟན་བཅོས་སྤྱི་ལྟར་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་པ་སྟེ། ལོ་པཎ་བཀའ་བཅད་ལྟར་ན་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་དུ་གཏོགས་པར་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡིན་ཏེ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་མངོན་པ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། འདིས་ཀྱང་མདོ་སེམས་གཉིས་ཀའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཆར་གྱི་སྤྱིའི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བ་ལྟར་ན། ལོ་ཙྪ་བས་རང་གི་འདོད་པའི་ལྷ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་སྟེ་དགོས་པ་ནི་འགྱུར་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །

རྩོམ་བྱེད་དམ་པའི་གཞུང་གི་དོན།

ཐོག་མར་དགེ་བ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་བསྟན།

གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐོག་མར་དགེ་བ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་བསྟན། བར་དུ་དགེ་བ་འཇུག་བྱའི་གཞུང་ཉིད་བཤད། ཐ་མར་དགེ་བ་གཞུང་གི་ཆེ་བ་བརྗོད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། དྭང་བ་བསྐྱེད་ཕྱིར་མཆོད་པར་བརྗོད། བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་དགོས་དོན། བསྡུས་དོན། ཚིག་དོན་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རྩོམ་པ་པོ་རང་ཉིད་དམ་པར་རྟོགས་ནས་དེས་བྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་གཞན་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དང་། འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་སྐུ་གསུམ་ཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པ་བསྟན་པས་དེའི་རྒྱུ་བརྗོད་བྱར་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་གཞན་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དང་། རྗེས་འཇུག་གིས་བཤད་ཉན་བྱེད་པའི་ཚེ་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་ཚིགས་བཅད་བཏོན་པས་དེ་དག་གི་བར་ཆད་ཞི་ཞིང་ཚོགས་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་དགོས་པ་གསུམ་མོ། །གཉིས་པ་ལ་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ་རང་དོན་དང་། གཞན་དོན་གཉིས། དང་པོ་ནི་སྐུ་གསུམ་མོ། །གསུམ་པ་ནི། ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་དྲང་ངོ་། །གང་ལ་ན་དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ལའོ། །དོན་གཉིས་གང་ཞེ་ན། རང་དོན་བདག་དང་བདག་གིར་ཞེན་པའམ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཞེན་པའི་རྟོག་པའི་དྲྭ་བ་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཏེ་སླར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་བསལ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང་། གནས་འོག་མིན་ཁོ་ན་ལ་བཞུགས་ཤིང་འཁོར་ས་བཅུ་པའི་བྱང་སེམས་ཁོ་ན་ལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་འབའ་ཞིག་སྟོན་པས་ཟབ་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་། རིགས་ཅན་གསུམ་ཀ་ལ་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་སྐུར་སྟོན་པས་རྒྱ་ཚབ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ་སྐུ་གསུམ་མངའ་བའོ། །ཅིང་གཉིས་ནི་སྡུད་ཚིག་གོ །གཞན་དོན་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ནི་མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་ཡིན་ལ་དེ་སྟོན་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་དག་ཀུན་ནས་མ་ལུས་པར་འཕྲོ་བར་མཛད་པའོ། །ཡང་ན། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དཔེ་མེད་དྲང་སྲོང་ཆེ། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ལ། སྣ་ཚོགས་དམ་ཆོས་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བའི་སྐུས། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེའི་འོད་ཟེར་ནི་དེའི་དམ་ཆོས་ཏེ། དེ་འཕྲོ་བར་མཛད་པ་ནི་འོད་ཟེར་དང་འབྲེལ་བས་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྒྱན་ནོ། །རྒྱ་གར་བ་ཁ་ཅིག བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སྦྱར་བའི་བཤད་པ་ཡང་སྣང་སྟེ། སྔ་མ་ཉིད་དོན་ལ་གནས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་སྔ་མ་དག་ཕལ་ཆེར་ཚིག་རྐང་དང་པོ་གསུམ་གྱིས་གཞན་དོན་དུ་མི་རྩོམ་པའི་རྒྱུ་དང་། བཞི་པ་རང་དོན་དུ་རྩོམ་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཅེས་འཆད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། རྣམ་ངེས་ལས། གང་ལ་འཕགས་པ་ཉིད་བྱོན་རྗེས་བཟུང་དེ་ནི་དཔལ་ལྡན་དྲི་མེད་བློ་མངའ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་བློ་གྲོས་བླུན་པོ་འདིས་ནི་དེའི་ཚིག་བརླིང་བ་གསལ་བར་མི་ཤེས་པས། །ཉེར་བསྟེན་འཇིག་རྟེན་རྒྱས་མཛད་དེ་ལ་རྨོངས་པས་ཅུང་ཟད་སྨད་བྱས་ནའང་། །དོན་མིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་བརྩེ་བས་དེ་ཡི་ལུགས་ནི་གསལ་བར་བྱ། །ཞེས་གཞན་དོན་དུ་རྩོམ་པར་གསུངས་ཤིང་། རྣམ་ངེས་གཞན་དོན་དུ་བརྩམས་ནས་རྣམ་འགྲེལ་གཞན་དོན་དུ་མི་རྩོམ་པའི་ཁྱད་པར་ནི་སུས་ཀྱང་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་ལ་གཞན་དོན་གྱི་དགོས་པ་དང་། རང་དོན་གྱི་དགོས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་དངོས་བསྟན་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་ལ་དངོས་སུ་མི་ཕན་པར་བསྟན་པ་དང་། ཤུགས་བསྟན་དེ་དག་ལ་ཡང་བརྒྱུད་ནས་ཕན་པར་བསྟན་པ་དང་། འང་གི་ནུས་པས་སྣོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་དངོས་སུ་ཕན་པར་བསྟན་པ་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་བདག་ལ་བསྟན་ཆོས་འདི་ནི་གཞན་ཉན་པ་པོ་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ལ་དངོས་སུ་ཕན་པ་ཡིན་ཞེས་བསམ་པའང་མེད་དེ། ཉན་པ་པོའི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་ཕྱི་རོལ་པའི་བསྟན་བཅོས་སོགས་ཕལ་པ་ལ་ཆགས་ཤིང་ལེགས་བཤད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩལ་མེད་པས་ན་ཤེས་རབ་དང་མི་ལྡན་པའི་སྐྱོན་དང་། ལེགས་བཤད་རྣམས་དོན་དུ་མི་གཉེར་བས་ན་དོན་གཉེར་མེད་པའི་སྐྱོན་དང་། དེ་ཁོ་ནར་མ་ཟད་ལེགས་བཤད་རྩོམ་པ་པོ་ལ་ཕྲག་དོག་གི་དྲི་མ་དག་གིས་སྡང་བས་ན་བློ་གཟུ་བོར་མི་གནས་པའི་སྐྱོན་ཏེ་སྐྱོན་གསུམ་དང་ལྡན་པར་ཡང་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེས་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་དག་ལ་ཡང་བརྒྱུད་ནས་ཕན་པར་འགྱུར་ཏེ། བློ་ལེགས་པར་སྦྱངས་ནས་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ་སྤངས་པའི་ཚེ་ན་དངོས་སུ་ཕན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་རྣམ་ངེས་ཕྲག་དོག་གི་དྲི་མ་སྦྱང་བའི་ཆེད་དུ་རྩོམ་པར་གསུངས་པས་ཤེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། བསྟན་ཆོས་འདི་ནི་ཉན་པ་པོ་སྣོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ལ་དངོས་སུ་ཕན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉན་པ་པོའི་སྐྱེ་བོ་འགའ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་ཕལ་པ་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩལ་ཡོད་པས་ན་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། ལེགས་བཤད་རྣམས་དོན་དུ་གཉེར་བས་ན་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཡོན་ཏན་དང་། དེ་ཁོ་ནར་མ་ཟད་ལེགས་བཤད་རྩོམ་པ་པོ་ལ་ཕྲག་དོག་གི་དྲི་མ་དག་གི་སྡང་བ་མེད་པས་བློ་གཟུ་བོར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ་ཉན་པ་པོའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པར་ཡང་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེས་ནའོ། །གནད་ཀྱི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདིར་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ལ་དངོས་སུ་མི་ཕན་པས་སྐྱོན་གསུམ་སྤོང་དགོས་པར་དངོས་སུ་བསྟན། འང་གི་ནུས་པས་སྣོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཕན་པར་བསྟན། རྣམ་ངེས་ལས་བློ་གཟུ་བོར་མི་གནས་པས་མཚོན་ནས་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ལ་བརྒྱུད་ནས་ཕན་པ་དང་། ཀུན་སློང་བརྩེ་བའི་བསམ་པ་དངོས་སུ་བསྟན། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་ནས་རིགས་གཏེར་ལས། ཤེས་ལྡན་གཟུ་བོར་གནས་པ་དོན་གཉེར་བ། །གཞན་ལ་བརྩེ་བའི་བསམ་པས་འདི་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་སྔ་རབས་པ་དག ཤེས་རབ་ངན་པ་དང་། ཤེས་རབ་མེད་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་སྐྱོན་བཞི་ཞེས་འཆད་པ་ཡང་དགོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། རྩོམ་པ་པོ་རང་གི་སེམས་ནི་ཡུན་རིང་པོར་ལེགས་བཤད་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་ལ་གོམས་པར་བྱས་པས་བརྗོད་དོན་ལྷུར་ལེན་པ་སྟེ་འབད་མེད་དུ་རྟོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་འགྲེལ་འདི་རྩོམ་པ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེས་སོ། །འདི་ནི་སྤྱོད་འཇུག་ལས། རང་གི་ཡིད་ལ་བསྒོམ་ཕྱིར་ངས་འདི་བརྩམས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྩོམ་པ་པོ་གཞན་དག་གི་ང་རྒྱལ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཁེངས་པ་བསྐྱུང་བའི་ཚིག་གོ །གཉིས་པ་ལ་ཁ་ཅིག གཞལ་བྱའི་གནས་གསུམ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་དང་། དེ་ཉིད་གཞན་ལ་སྟོན་པའི་ངག་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལྐོག་གྱུར་རྟོགས་པའི་རང་དོན་རྗེས་དཔག ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལ་ལུང་ཚད་མར་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་དོན་སྟོན་པ་ཚད་མ་གྲུབ་པ། མངོན་གྱུར་རྟོགས་པའི་མངོན་སུམ་ཞེས་གསུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། གཞལ་བྱ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་གསུམ་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལེའུ་དང་པོ་གསུམ་བཤད་པ་ཡིན་ན་ཀུན་བཏུས་དང་རྣམ་ངེས་ལ་ཚད་མ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཚང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ལེའུ་གཉིས་པ་ནི་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་ལུང་ཚད་མ་གཙོ་བོར་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་ནི་དངོས་སུ་རྟགས་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་རྗེས་དཔག་བརྒྱུད་ནས་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་གསུམ་ཀ་གཞན་ལ་སྟོན་པའི་ངག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག མདོ་འཆད་པའི་རྒྱུ་རང་དོན་རྗེས་དཔག་དང་པོར་བཤད། །ཀུན་ལས་བཏུས་ཀྱི་མཆོད་བརྗོད་བཤད། །མཐའ་གཞན་བཀག་ནས་མངོན་སུམ་བཤད། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་དཔག་བཤད། །ཅེས་པ་དང་། གཞན་དག རང་དོན་རྗེས་དཔག་དང་པོར་བཤད། །ཚད་མ་མདོ་ཡི་མཆོད་བརྗོད་བཤད། །གྲངས་སོགས་བསྟན་ཏེ་མངོན་སུམ་བཤད། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་དཔག་བཤད། །ཅེས་དང་། འགའ་ཞིག དགོས་པའི་དབང་གིས་ཚད་མ་མདོ་ཡི་རང་དོན་ལེའུ་དང་པོར་བཤད། ལམ་དང་ལམ་མིན་ཕྱེ་སྟེ་ཚད་མ་མདོ་ཡི་མཆོད་བརྗོད་ཚིགས་བཅད་བཤད། ལོག་རྟོག་རྣམ་བཞི་བསལ་ཏེ་ཚད་མ་མདོ་ཡི་མངོན་སུམ་ལེའུ་བཤད། སྒྲུབ་ངག་དོན་བཅས་བཤད་དེ་ཚད་མ་མདོ་ཡི་གཞན་དོན་ལེའུ་བཤད། ཅེས་པ་རྣམས་ནི་ལེའུ་ཕྱི་མ་གསུམ་གྱི་བརྗོད་བྱ་ཕྱོགས་རེ་ངོས་ཟིན་པ་ཙམ་སྣང་ཡང་། གཞུང་འདིའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལེའུའི་གོ་རིམ་མ་ཐོན་ཅིང་། རང་དོན་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མདོ་འཆད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དང་པོར་བཤད་པ་ཡང་འོག་ནས་འགོག་པར་འགྱུར་བས་མི་འཐད་དོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་འདི་ལ་གསུམ་སྟེ།

དོན་དང་དོན་མིན་རྣམ་པར་འབྱེད་ཕྱིར་རང་དོན་ལེའུ་བཤད་པ།

ཐོག་མར་འབྲེལ་གྱི་མཚམས་སྦྱར་བསྟན།

དོན་དང་དོན་མིན་རྣམ་པར་འབྱེད་ཕྱིར་རང་དོན་ལེའུ་བཤད། དོན་དང་དོན་མིན་རྣམ་པར་འབྱེད་བྱེད་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བཤད། སྐབས་སུ་བབ་པའི་ལེའུ་ལྷག་མ་ལུས་པ་གཉིས་པོ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐོག་མར་འབྲེལ་གྱི་མཚམས་སྦྱར་བསྟན། བར་དུ་ལེའུའི་གཞུང་ཉིད་བཤད། ཐ་མར་མཚན་གྱིས་མཇུག་སྡུད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། བསྟན་བཅོས་འདི་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་རྩོམ་ན། དེ་དང་ལེའུའི་གོ་རིམ་མི་མཐུན་པར་རང་དོན་རྗེས་དཔག་དང་པོར་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞེ་ན། རང་འགྲེལ་སྟོང་ཕྲག་ཕྱེད་དང་བཞི་པ་ལས། དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཡང་ལོག་པར་རྟོག་པས་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིའི་དོན་ལ་དགག་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། པཎྜི་ཏ་ཁ་ཅིག དོན་ནི་ཕན་པ། དོན་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་ཕན་པ། དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་དེ་གཉིས་བླང་དོར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་དཔག་དང་པོར་འཆད་ཅེས་འདོད་པ་ཤཱཀྱ་བློས། དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྗེས་དཔག་ལ་བརྟེན་པ་ཁོ་ན་ཞེས་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཡིན་ནམ། རྗེས་དཔག་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ཞེས་གཞན་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མངོན་གསུམ་ལ་ཡང་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ཡང་དང་པོར་འཆད་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་མ་ལྟར་ན་མི་འཐད་དེ། དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མངོན་སུམ་ལ་ཡང་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཁོ་ན་རྗེས་དཔག་ལ་བརྟེན་ཞེས་འཆད་ན་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཕན་གནོད་བར་མ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བའི་ཡུལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་རྗེས་དཔག་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀག་ནས། རང་ལུགས་ལ་ཕྱོགས་གླང་གིས་བཤད་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་སོགས་ནི་དོན་ཏེ། རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་པས་བཤད་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་སོགས་ནི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྗེས་དཔག་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་དཔག་དང་པོར་འཆད་ཅེས་ཏེ། ལྷས་ལེའུ་གཉིས་པའི་མཚམས་སྦྱོར་དུ་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བཤད་པའི་རྒྱུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པར་བཞག་ནས་ཞེས་བཤད་པ་ལྟར་རོ་ཞེས་གསུང་ངོ་། །འདི་ལ་ཡང་དཔྱད་དུ་ཡོད་དེ། རང་དོན་རྗེས་དཔག་དེ་ཕྱོགས་གླང་གིས་བཤད་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་སམ་མ་གཏོགས། མ་གཏོགས་ན་ཚད་མ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་གྲངས་མ་ངེས་པ་དང་། ཚད་མ་མངོན་སུམ་གཅིག་པུར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་གནས་ཤིང་། གཏོགས་ན་རང་དོན་རྗེས་དཔག་གི་སྔོན་དུའང་རང་དོན་རྗེས་དཔག་འཆད་དགོས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྗེས་དཔག་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རྟགས་ཁྱབ་ཁས། ལུགས་སྔ་མ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་ནི་རྣམ་ངེས་ལས་ཕན་པ་དང་མི་ཕན་ཐོབ་པ་དང་སྤོང་བ་ནི་ངེས་པར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས་ཞེས་གསུངས་པ་དང་དོན་གཅིག་ཏུ་བསམ་པར་སྣང་ན་ཡང་འདི་གཉིས་དོན་མི་གཅིག་སྟེ། རྣམ་ངེས་ལས་གསུངས་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་འཇུག་ལྡོག་གི་ཡུལ་རང་མཚན་ཡོད་མེད་ཡིན་ལ། དེའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཡང་དག་ཤེས་པ་ནི་མངོན་རྗེས་གཉིས་ཆར་ཡིན་གྱི་རྗེས་དཔག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དུ་དོན་གཅིག་ན་ལེའུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མར་ཡང་དག་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་ལེའུ་འཆད་རིགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷའི་དགོངས་པ་ནི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་འཆད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རང་དོན་དང་པོ་འཆད་ཅེས་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ནི་མདོའི་མངོན་སུམ་ལེའུ་ཁོ་ན་ལ་བཞེད་པར་སྣང་སྟེ། ལེའུ་གསུམ་པའི་མཚམས་སྦྱར་དུ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བཤད་པའི་རྒྱུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དང་པོར་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་ཚིགས་བཅད་ཕྱེད་གོང་མ་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་ལེའུ་དང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཟིན་ནས། དེ་ནི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱ་གཉིས་ཕྱིར་ཞེས་སོགས་སྨོས་པར་གསུངས་ཤིང་། ཚད་མ་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་ལོག་རྟོག་བཞི་མཐོང་བར་གསུངས་པའི་ལོག་རྟོག་བཞི་པོ་ནི་གྲངས་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ནས་འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའི་བར་གྱིས་རྫོགས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་གསུམ་ལེའུ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པའི་དོན་ཡང་གྲངས་སོགས་བཞི་བསྟན་པས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་དག་ཏུ་བསྟན་པའི་དོན་ཏེ། འགྲེལ་པར། གལ་ཏེ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །འདི་ལ་རྗེས་དཔག་གི་སྔོན་དུ་རྗེས་དཔག་འཆད་རིགས་པར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་མི་འཇུག་ཀྱང་། ཀུན་བཏུས་དང་རྣམ་ངེས་ལས་ཀྱང་། རྗེས་དཔག་དང་པོར་འཆད་རིགས་པར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་འཇུག་སྟེ། ལོག་རྟོག་རྣམ་བཞི་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་དོན་ཅན་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་མངོན་གསུམ་ལེའུ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོན་འདི་ནི་གོང་མ་རྣམས་ལ་ཡང་འཇུག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱན་མཛད་པས་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པའི་གོ་རིམ་དང་། གླེགས་བམ་གནས་པའི་གོ་རིམ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། མདོའི་གོ་རིམ་ལྟར་བརྩམས་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི་རང་དོན་ལ་རང་འགྲེལ་ཡོད་པས་ལེའུ་དང་པོར་བཞག་པ་ཡིན་ལ། ལྷ་དབང་བློས་ནི་ལེའུ་གོ་རིམ་ཙམ་ལ་ཡང་འཁྲུལ་ཞེས་བཤད་ཅིང་། གོ་རིམ་དངོས་ནི་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པའི་གོ་རིམ་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་བཞེད་དེ། རྒྱན་ལས་གཞན་དོན་ལེའུའི་མཚམས་སྦྱར་དུ་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཆད་དེ་གསུངས་པས་སོ། །འདི་ཡང་གཞུང་གི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྩམས་པའི་ཚེ་གོ་རིམ་ཇི་ལྟར་བརྩམས་ཀྱང་གླེགས་བམ་གནས་པའི་ཚེ་མགོ་མཇུག་བསྒྲིགས། དེ་བཞག་པ་དེ་ཉིད་གོ་རིམ་དངོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དུ་ན་རྟོག་པའི་དྲྭ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་མཆོད་བརྗོད་དང་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་གཉིས་ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུའི་འགོར་འབྱུང་རིགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་རང་འགྲེལ་གྱི་མཆོད་བརྗོད་དང་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་ཡིན་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་སྙམ་ན་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། བསྟན་བཅོས་སྤྱི་ལ་མཆོད་བརྗོད་དང་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་མེད་པར་བར་སྐབས་ཀྱི་ལེའུ་གཅིག་ལ་སྦྱར་བ་ནི་རྒྱ་གར་མཁས་པའི་ཚུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་བཏུས་ཀྱི་ལེའུའི་གོ་རིམ་དང་། གཞུང་འདིའི་ལེའུའི་གོ་རིམ་མོ། །དང་པོ་ནི། མཆོད་བརྗོད་དུ་མཚོན་བྱ་ཚད་མའི་མིང་ཙམ་བསྟན་ནས་མངོན་སུམ་ལེའུའི་ཐོག་མར་དེ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པར་སྒྲུབ་ཅིང་། དེ་ནས་མངོན་རྗེས་གཉིས་རིམ་པ་བཞིན་འཆད་པ་ནི་མཆོག་དམན་གྱི་གོ་རིམ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་དཔག་ཀྱང་མཐར་མངོན་སུམ་ལ་ཐུག་ཅིང་། གཞལ་བྱ་ཡང་མཐར་རང་མཚན་ལ་ཐུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་རྗེས་དཔག་གཉིས་ལ་རང་དོན་རྗེས་དཔག་དང་པོ་འཆད་པ་ནི་རྗེས་དཔག་དངོས་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་རང་དོན་སྐབས་ཀྱི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་ཚེ་སྒྲུབ་ངག་མི་དགོས་ཀྱང་གཞན་དོན་སྐབས་ཀྱི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་ཚེ་སྒྲུབ་ངག་ལ་ལྟོས་པས་དེའི་འོག་ཏུ་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་འཆད་དེ། རྣམ་ངེས་ཀྱང་དགོས་པ་ལྷག་པོ་མེད་པས་གོ་རིམ་འདི་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་གཞུང་འདིར་གོ་རིམ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དུ་མི་འཆད་ཅེ་ན། དགོས་པའི་དབང་གིས་རང་དོན་དང་པོར་འཆད་དོ། །དགོས་པ་གང་ཞེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་པ་ནི་དོན་ཡིན་ཏེ། བསྟན་ཆོས་འདིའི་བསྒྲུབ་བྱ་མཐར་ཐུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་འདིའི་དགག་བྱ་མཐར་ཐུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ངོ་བོ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུ་མེད་པར་འདོད་པ་བཀག་ནས་དགོས་པའི་དོན་ཀུན་མཁྱེན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པ་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པ་དང་། དེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་མེད་པར་འདོད་པ་བཀག་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་བཞི་ལུགས་འབྱུང་དུ་བཤད་པས་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པ་དང་། ལུགས་བཟློག་ཏུ་བཤད་པས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པར་བསྒྲུབ་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་དག་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ན་ཚད་མ་གྲུབ་པར་དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་སྔོན་དུ་རང་དོན་རྗེས་དཔག་འཆད་ཅེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཀུན་བཏུས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ལེའུ་མེད་པས་མངོན་སུམ་དང་པོར་འཆད་ཅིང་། འདིར་རང་དོན་དང་པོར་འཆད་པའི་ཁྱད་པར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྩོམ་པ་པོའི་དགོངས་པའོ། །འདི་དང་ཚུལ་འདྲ་བའི་བཤད་པ་ནི་ཡ་མཱ་རིས། འཆད་པར་འགྱུར་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་སུ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པ་མ་རྟོགས་པར་བདེ་བླག་ཏུ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་བཤད་རིགས་སོ་ཞེས་དང་། ཉི་མས། དེ་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པར་བཞག་ནས་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལེའུ་གཉིས་པ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསལ་བར་བཤད་པ་མཛད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་གཉིས་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པའི་ངོས་འཛིན་མི་འདྲ་སྟེ། འདི་གཉིས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་བཞིའི་སྟེང་གི་མི་རྟག་ལ་སོགས་བཅུ་དྲུག་དོན་དང་། རྟག་སོགས་བཅུ་དྲུག་དོན་མ་ཡིན་པར་བཞེད་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་དཔག་དེ་ལའང་རང་གཞན་གྱི་སྡེ་པ་དག་ལོག་པར་རྟོག་པ་དུ་མ་མཐོང་བས། དེ་དག་བསལ་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྣམ་པར་བཞག་པའི་ཕྱིར་རང་འགྲེལ་དང་བཅས་ཏེ་ཞིབ་ཏུ་བཤད་པ་ཞེས་པ་ནི་རང་དོན་ལ་རང་འགྲེལ་མཛད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་གྱི་དང་པོར་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཚུལ་གཅིག་ནས་དྲུག་གི་བར་ཉི་ཚེའི་ཚུལ་གཞན་འདོད་པ་དང་། གྲངས་ངེས་ཀྱི་སྐབས་སུ་རྒྱུ་ཚོགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་རུང་དཔོག་པ་དང་། རོ་ལས་གཟུགས་དཔོག་པ་གསུམ་པོ་ལས་གཞན་དུ་འདོད་པ་དང་། རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པའི་སྐབས་སུ་འབྲེལ་བ་མ་ངེས་ཀྱང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དང་། དུ་བ་མེ་མེད་བརྒྱ་བྱིན་སྤྱི་བོ་ལས་བྱུང་བས་མེ་དུ་ལ་ལྡོག་པ་མ་གྲུབ་ཀྱང་རྗེས་འགྲོ་འགྲུབ་པ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུ་འབྲས་སུ་འདོད་པ་དང་། བྱས་མི་རྟག་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་ཀྱང་རང་བཞིན་རྟགས་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་སུ་འདོད་པ་དང་། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་ན་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་མི་འཐད་པར་འདོད་པ་དང་། དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་སྒྲ་རྟོག་ཡུལ་ལ་དངོས་དབང་གིས་འཇུག་པར་འདོད་པ་དང་། དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་སྒྲས་རང་མཚན་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་དང་། གསལ་བ་དང་རྫས་གཅིག་དང་རྫས་ཐ་དད་པའི་སྤྱི་སྒྲ་རྟོག་གི་རྒྱུར་འདོད་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་དབྱེ་བའི་སྐབས་སུ་ཡོད་པ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ན། ཡོད་པ་སྒྲུབ་ཆོས་སུ་མཚུངས་པར་འདོད་པ་དང་། མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བསྟན་བཅོས་ལས་མ་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་མེད་ངེས་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་དང་། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་གི་སྐབས་སུ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ལས་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དང་། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མི་སླུ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་རིག་སྒྲ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་འདོད་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་དགག་པ་ནི་གཞུང་གི་སྐབས་སུ་རིམ་པ་བཞིན་འབྱུང་ངོ་། །

བར་དུ་ལེའུའི་གཞུང་ཉིད་བཤད་པ།

རྟགས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་བསྡུས་ཏེ་བསྟན།

གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྟགས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་བསྡུས་ཏེ་བསྟན། དེ་ཉིད་རིམ་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། རྗེས་དཔག་རྣམ་གཉིས་རང་དོན་ནི། །ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ལས་དོན་མཐོང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། དེ་ལ་གྲངས་དུར་ངེས། གོལ་ས་གང་ཞེ་ན། ཕྱོགས་བཏགས་པ་བ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་ཅིང་། ཕྱོགས་བཏགས་པ་བ་དེའི་ཆར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱིས་རྟགས་ལ་ཁྱབ་པའི་རྗེས་འགྲོ་དང་། དེས་འཕངས་པའི་ལྡོག་པ་ཚང་བ་ཡི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཆོས་ཅན། རྗེས་དཔག་གི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་དུ་གྲངས་ངེས་ཏེ། ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་གསུམ་ཁོ་ནར་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཆོས་ཞེས་པའི་ཕྱོགས་ལས་འཕྲོས་ནས་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་དང་། ཆོས་ལས་འཕྲོས་ནས་རྟགས་སུ་དགོད་བྱ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བར་ཐལ་བའི་རྩོད་པ་སྤོང་བ་གཉིས་འབྱུང་བ་ལས་རྣམ་འགྲེལ་དུ་འདིའི་རང་འགྲེལ་ལས་དང་པོ་དང་། གཞན་དོན་ལེའུར་ཕྱི་མ་འབྱུང་ལ། རྣམ་ངེས་ལས་དེ་ལས་བཟློག་སྟེ་འབྱུང་བ་ནི་གཉིས་ཀ་ཡང་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་དོན་ངེས་པ་ལ་མི་དགོས་ཁ་མེད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་ངེས་པ་དེ་ལས་གཞན་ཏེ་མ་གྲུབ་རྟགས་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་བརྩི་བའི་གཞི་མེད་ཅིང་འགལ་བ་དང་མ་ངེས་པའི་རྟགས་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱོན་ཅན་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །

དེ་ཉིད་རིམ་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད།

མཐའ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་ལ་མཐའ་དཔྱད་པ་དང་། རང་གི་ལུགས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་ཁ་ཅིག ཡང་དག་རྒྱས་བཤད། ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད། འབྲེལ་པ་རྒྱས་བཤད་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་རྒྱུ་མ་ཚོགས་པས་འབྲས་བུ་ནི་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་བཞི་པོ་ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། མདོར་བསྟན་གྱི་གོ་རིམ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞུང་ཉུང་བས་འབྲེལ་པ་རྒྱས་བཤད་ཀྱི་གོང་དུ་སྨོས་སོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་རྒྱས་བཤད་ཀྱི་གོང་དུ་སྨོས་རིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་གཞུང་ཉུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག གྲངས་ངེས་ཀྱི་འཕྲོས་དོན་ལ་ཡར་སྦྱར་བ་དང་། གཞན་དག་འབྲེལ་པ་རྒྱས་བཤད་ལ་མར་སྦྱར་ནས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད་མེད་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། མདོར་བསྟན་གྱི་ཚིག་རྐང་དང་པོ་གསུམ་ལ་རྒྱས་བཤད་ཡོད་ཅིང་ཚིག་རྐང་བཞི་པ་ལ་རྒྱས་བཤད་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མི་རྙེད་ཅིང་། མདོར་བསྟན་རྒྱས་བཤད་མ་འགྲིག་པའི་བསྟན་བཅོས་མཁས་པའི་རྩོམ་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། ཚིགས་བཅད་ཕྱི་མ་གཉིས་ཁོ་ན་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་སྦྱར་བ་དང་ཡང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག ཚིགས་བཅད་དང་པོ་གྲངས་ངེས་ཀྱི་འཕྲོས་ལ་ཡར་སྦྱར། ཕྱི་མ་གསུམ་འབྲེལ་པ་རྒྱས་བཤད་ལ་མར་སྦྱར་བ་ཡང་རྣམ་ངེས་ལས་གཞན་དོན་ལེའུར་གྲངས་ངེས་ཀྱི་འཕྲོས་ལ་ཚིགས་བཅད་དང་པོ་ལས་མེད་པས་འཁྲུལ་གཞི་བྱས་པ་ཡིན་ཀྱང་། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་ངེས་ལས་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་ཚིགས་བཅད་ཕྱི་མ་གཉིས་ལས་མེད་པས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་པ་ཡར་སྦྱར་དགོས་པར་ཡང་མཚུངས་སོ། །

རང་གི་ལུགས་བཤད་པ།

གཉིས་པ་ནི། བྲམ་ཟེའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཚིགས་བཅད་བཞི་པོ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད་དུ་སྦྱར་བ་མ་གཏོགས་རང་འགྲེལ་སོགས་གཞན་རྣམས་ལས་གསལ་ཀ་མི་སྣང་ཡང་རྣམ་ངེས་དང་བསྟུན་ན་འདི་ལྟར་སྣང་སྟེ། གཞན་དོན་ལེའུར་གྲངས་ངེས་ལས་འཕྲོས་ནས་ཚིགས་བཅད་དང་པོ། རང་དོན་ལེའུར་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཐོག་མར་ཚིགས་བཅད་ཕྱི་མ་གཉིས་གསུངས། ཚིགས་བཅད་གཉིས་པ་རྣམ་ངེས་ན་མི་སྣང་ཡང་གཞུང་འདིའི་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལུས་པའི་ཞེས་སོགས་ལས་འཕྲོས་པ་གསལ་ཞིང་། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐཾ་སྙདཾ་དུ་ངེས་པར་དགོས་པས་རྒྱས་བཤད་ལ་དོན་བཞི་སྟེ། ཡང་དག་གསུམ་པོ་རྒྱས་པར་བཤད། །གསུམ་གྱི་གྲངས་ངེས་རྒྱས་པར་བཤད། །མེད་ན་མི་འབྱུང་རྒྱས་པར་བཤད། །གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །

ཡང་དག་གསུམ་པོ་རྒྱས་པར་བཤད།

དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། འབྲས་བུ་རྒྱུ་ཡི་གོ་བྱེད་ཡིན། །རང་བཞིན་ངོ་བོའི་གོ་བྱེད་ཡིན། །མ་དམིགས་པ་ལས་དགག་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱུ་མེའི་ཆོས་གསལ་འབར་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དུ་བའི་གོ་བྱར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྒྱུ་མེའི་རང་བཞིན་ཏེ་ཆོས་སྤྱིར་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་དུ་བ་ལ་སོགས་ནི་ཆོས་ཅན། གཞི་འགའ་ཞིག་ཏུ་རྒྱུ་མེ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་སུ་རུང་སྲིད་དེ། དེ་ལྟར་བསྒྲུབས་ན་ཚུལ་གསུམ་ཚང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ལྡོག་བྱེད་མིན་པའི་ཆོས་ཁྱད་པར་བ་གསལ་འབར་བ་ལྟ་བུའི་གོ་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་བྱས་པ་ལྟ་བུ་ཡང་ཆོས་ཅན། སྒྲའི་སྟེང་དུ་རང་གི་རང་བཞིན་ཡོད་ཙམ་དང་རང་ཆས་སུ་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་ཆོས་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྐལ་དོན་ཡོད་ངེས་འགོག་པར་ནུས། སྣང་རུང་མེད་ངེས་སྒྲུབ་པར་ནུས་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐལ་དོན་ཤ་ཟའི་བུམ་པ་ལྟ་བུ་ལ་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་རྣམས་ནི་མི་འཇུག་པ་དེ་ཆོས་ཅན། གཞི་འགའ་ཞིག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། སྐལ་དོན་དེ་ལ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མི་འཇུག་པར་གོ་བར་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་ཏེ། གཞི་འགར་སྐལ་དོན་ཡོད་ངེས་མ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། ཚད་མ་རྣམས་ཞེས་མང་ཚིག་བྱས་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་སྐབས་དང་འབྲེལ་མེད་དང་། །ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཚད་མ་གསུམ་ཆར་བསྡུ་བའོ། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ། དབྱེ་བ། རྩོད་སྤོང་ངོ་། །དང་པོ་ནི། མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཐམས་ཅད་ཡོད་ངེས་འགོག་ཙམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཏེ་སྣང་རུང་བུམ་པ་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་སྣང་རུང་གི་དགག་བྱའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་མེད་པར་ངེས་པའི་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་དོན་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་ཏེ། གཞི་འགར་སྣང་རུང་བུམ་པ་མེད་ངེས་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། མེད་པའི་དོན་དང་ཐ་སྙད་ཅན་གྱི་མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། འགལ་བའི་རང་བཞིན་གྲུབ་པ་དང་། འབྲས་བུ་འགལ་བ་དག་གྲུབ་པ་དང་། རྒྱུ་ལྟར་རུང་བའི་བདག་ཉིད་དག་ནི་མ་གྲུབ་པ་དང་། ངོ་བོ་ལྟར་རུང་བའི་བདག་ཉིད་དག་ནི་མ་གྲུབ་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་མེས་གྲང་རེག་འགོག་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཉིས་པ་ནི་དུ་བས་གྲང་རེག་འགོག་པ་ལྟ་བུ་དང་། གསུམ་པ་ནི་མེ་མེད་པས་དུ་བ་འགོག་པ་ལྟ་བུ་དང་། བཞི་པ་ནི་སྣང་རུང་བུམ་པ་མ་དམིགས་པས་སྣང་རུང་བུམ་པ་འགོག་པ་ལྟ་བུའོ། །རང་བཞིན་འགལ་དམིགས་དང་། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་གོ་བྱེད་དུ་བསྟན་པས་རིམ་པ་ལྟར་མེས་བ་མོའི་རེག་པ་འགོག་པ་ལྟ་བུ་ཁྱབ་བྱེད་འགལ་བ་དམིགས་པ་དང་། ཤིང་བཀག་ནས་ཤ་པ་འགོག་པ་ལྟ་བུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་དག་ཀྱང་གོ་བྱེད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི། མེའི་འབྲས་བུས་གྲང་རེག་འགོག་ནུས་ན་མེ་རྒྱུ་རྟགས་སུ་བཀོད་པས་ཀྱང་གྲང་རེག་འགོག་ནུས་པར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། མེའི་དངོས་རྒྱུ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་མི་ནུས་ཤིང་རྒྱུ་ཙམ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་གྲང་རེག་དེ་དང་འགལ་བ་མེ་ཡི་ནི་རྒྱུ་བུད་ཤིང་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱབ་པ་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། མེ་རྒྱུ་བུད་ཤིང་གིས་གྲང་རེག་འགོག་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཞིག མེའི་རྒྱུ་མཚན་བུད་ཤིང་དག་ནི་གྲང་རེག་དང་འགལ་བ་ཉིད་མེད་ན་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་རྒྱུ་མཚན་འགལ་ན་གོ་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཡོད་པར་བསྟན་ཏེ། གདུང་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་མེ་ཉེ་བས་གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་འགོག་པ་ལྟ་བུ་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པ་དང་། དུ་བས་གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་འགོག་པ་ལྟ་བུ་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་གཉིས་གོ་བྱེད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་སྔ་མ་དྲུག་དང་བསྡོམས་པས་འདིར་བརྒྱད་གསུངས་ལ། རྣམ་ངེས་ལས་དེའི་སྟེང་དུ་དུ་བ་མེད་པས་དུ་བའི་དངོས་རྒྱུ་འགོག་པ་ལྟ་བུ་དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པ་དང་། མེས་གྲང་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་འགོག་པ་ལྟ་བུ་འབྲས་བུ་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པ་གཉིས་ཏེ་བཅུ་གསུངས་སོ། །མེ་རྒྱུ་ཙམ་གྱིས་གྲང་རེག་འགོག་མི་ནུས་ན་མེ་འབྲས་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་གྲང་རེག་འགོག་མི་ནུས་པར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན་གྲང་རེག་དང་འགལ་བ་མེའི་འབྲས་བུ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་གཞི་འགར་གྲང་རེག་འགོག་པ་ལ་ཡང་རང་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་མེ་དེ་ཉེ་བར་ཡོད་པའི་ཡུལ་དེ་དང་ནི་དུས་དེ་དང་ལ་སོགས་པ་གནས་སྐབས་མ་ཚུལ་དུ་དཀུ་བའི་དུ་བ་ལྟ་བུ་ལ་ལྟོས་པར་འདོད་དེ། ཁྱོད་ཀྱིས་གཞི་འགར་གྲང་རེག་འགོག་སྲིད་ཅིང་ཡུལ་དུས་སོགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ལས་གཞན་དུ་ན་གྲང་རེག་འགོག་པ་ལ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞི་འགར་མི་གྲང་བ་སྟེ་གྲང་རེག་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་ནི་འགལ་འབྲས་ཐལ་བ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་གིས་འབྲས་རྟགས་སྡུད་པ་ཤཱཀྱའི་འོ། །བྲམ་ཟེས་འགལ་བའི་རྒྱུ་དམིགས་རྟགས་མིན་པར་མ་ཟད་འགལ་འབྲས་ཀྱང་ཙམ་པོ་རྟགས་མིན་པར་ཁྱད་པར་དགོས་སོ་ཞེས་སོ། །

གསུམ་གྱི་གྲངས་ངེས་རྒྱས་པར་བཤད།

གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་གཞན་དུ་འདོད་པ་དགག ལྟར་སྣང་ཡང་དག་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཚོགས་པས་འབྱུང་རུང་དཔོག་པ་རང་བཞིན་ཡིན། རོ་ལས་གཟུགས་སོགས་དཔོག་པ་འབྲས་རྟགས་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྟགས་ཡང་དག་ལ་གསུམ་དུ་གྲངས་ངེས་ན་རྒྱུ་ཚོགས་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་རུང་དཔོག་པ་རྟགས་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་ཇི་ལྟར་འདུ་ཞེ་ན། མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ཚོགས་པ་གྲངས་ཚང་བ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལས་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་རུང་བ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་ཡིན་པ་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་འབྱུང་རུང་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག མྱུ་གུ་འབྱུང་རུང་དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མྱུ་གུ་འབྱུང་རུང་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་དོན་གཞན་ལ་ནི་མི་ལྟོས་པར་ཁྱོད་ཀྱི་ཉེར་ལེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་རྒྱུ་ཚོགས་པས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངེས་ཅིའི་ཕྱིར་དཔོག་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ཚོགས་ཚང་བ་ཙམ་མྱུ་གུའི་རྒྱུད་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡིན་པ་དེ་རང་གི་ཆོས་ཅན་ལ་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་འབྱུང་ངེས་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་པ་ནི་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ནུས་པ་རྣམས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ་འགྱུར་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། བར་འདིར་གེགས་བྱེད་པ་དག་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་རྒྱུ་འབྲས་སུ་མ་གྱུར་པའི་རོའི་རྟགས་ལས་གཟུགས་སོགས་དཔོག་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་རྟགས་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟར་འདུས་ཞེ་ན། བུ་རམ་གྱི་རོ་ད་ལྟར་བ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་དངོས་རྒྱུ་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པའི་གཟུགས་དང་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པ་གཞི་འགར་ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ལས་རྟོགས་པ་དེ་འབྲས་རྟགས་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཁྱོད་གཞི་འགར་རང་གི་རྒྱུ་རོ་སྔ་མ་དེའི་ཆོས་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དངོས་སུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རང་དང་དུས་མཉམ་པའི་གཟུགས་ཤུགས་ལས་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་དུ་བ་དྲག་ཕྱུར་བས་རང་གི་རྒྱུ་མེས་བུད་ཤིང་གི་ཚ་བ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དངོས་སུ་དཔག་པའི་སྒོ་ནས་རང་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་བུད་ཤིང་གི་འགྱུར་བ་སྟེ་ཚ་བ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བུ་རམ་གྱི་རོ་ད་ལྟར་བ་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་འདས་པ་བུ་རམ་གྱི་རོ་སྔ་མས་བུ་རམ་གྱི་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་དུས་གཅིག་པ་བུ་རམ་གྱི་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་རྣམས་རྟོགས་པ་སྟེ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། བུ་རམ་གྱི་རོ་སྔ་མའི་ནུས་པ་འཇུག་པ་མེད་པར་ནི། ཁྱོད་མེད་ཅིང་རོ་སྔ་མ་དེ་ཉིད་རོ་ལས་གཞན་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་སྟེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རོའི་རྟགས་ལས་གཟུགས་སོགས་རྟོགས་པའི་བློ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་ཏེ། རང་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་འབྲས་རྟགས་ཀྱི་ཕན་གདགས་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚོགས་པས་འབྲས་བུ་དཔག་མི་ནུས། འབྲས་སྤྱིས་རྒྱུ་ཡི་ཁྱད་པར་དཔག་མི་ནུས་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱུ་ཚོགས་པ་འབྲས་བུ་འབྱུང་རུང་སྒྲུབ་པ་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན་རྒྱུ་ཁ་ཡར་བས་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག་ཡིན་ཅེ་ན། མྱུ་གུའི་རྒྱུ་མ་ཚོགས་པ་ཁ་ཡར་བ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་གཞི་གང་གི་སྟེང་དུ་ཡང་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་དེ་ནི་འབྱུང་བར་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་རྟགས་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་ཡིན་ཡང་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པ་སྟེ་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་དེ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་ཅིང་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྒྱལ་དཔོག་པས་ཆགས་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཚོགས་པ་ལུས་དང་། དབང་པོ་དང་། བློ་ལ་སོགས་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་སྐྱེས་བུ་ལ་འབྲས་བུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་རྟགས་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། རོ་ལས་གཟུགས་དཔོག་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་འབྲས་རྟགས་ཡིན་ན་འབྲས་བུའི་སྤྱིས་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དཔོག་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་རྟགས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱལ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཙམ་གྱིས་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ་བཟུང་བའི་འབྲས་བུའི་སྤྱི་དུ་ཙམ་མཐོང་བ་སྟེ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལས་གཞི་འགར་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་རྩྭ་སོགས་མེ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་རྟགས་དེ་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་ལྟར་སྣང་བ་སྟེ་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་སུ་གཟུང་བྱ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མི་ཁེགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བརྗོད་འདོད་སྤྱིའི་འབྲས་བུ་ཚིག་ལས་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ཆགས་པ་ཅན་དང་ལ་སོགས་པ་ཞེ་སྡང་ཅན་སྒྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །

མེད་ན་མི་འབྱུང་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

གསུམ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིའི་འབྲེལ་དང་། གཞུང་གི་དོན་ཏོ། །དང་པོ་ལ། རྣམ་ངེས་ལས་བསྟན་ཚུལ་དང་། གཞུང་འདིར་བསྟན་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རང་དོན་ལེའུར། ཐོག་མར་རང་དོན་རྗེས་དཔག་གི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་ཡང་འཇུག་ཡུལ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྣམས་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ངོས་གཟུང་བ་བསྟན་ནོ། །དེ་ནས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་གསུམ་ལས། མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ་ཐོག་མར་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། དེ་ནས་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་འཕྲོས་དོན་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། ཁྱབ་འབྲེལ་ངེས་བྱེད། རྒྱུ་མེད་ཕྱིར་ན་འཇིག་པ་ཡང་། །ཞེས་སོགས་རྣམས་བསྟན། དེ་ནས་འབྲས་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ཁྱབ་འབྲེལ་ངེས་བྱེད། དེ་མེད་པར་ནི་དེ་ཡོད་ན། །ཞེས་སོགས་བསྟན། དེ་ནས་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ཀྱི་ཁྱབ་འབྲེལ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་ངེས་བྱེད་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ངེས་བྱེད་ཀྱིས་ངེས་དགོས་སོ། །ཞེས་པ་ལ། རྗེས་སུ་འགྲོ་དང་ལྡོག་པ་ལས། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའམ། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་སྦྲེལ་ནས་གསུངས། དེ་ནས། ཆོས་དོན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་ལ་གཞན་ཡང་ཞེས་པའི་མཚམས་སྦྱོར་དང་བཅས་ཏེ་གསུངས། དེ་ཉིད་ལ་བྱས་མི་རྟག་རྫས་གཞན་ཡིན་ཡང་བྱས་པ་མི་རྟག་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་ཏེ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་འཕྲོས་མཛད་ནས། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་མིན། ཅེས་པ་ནས། མ་རྟོགས་རྟོགས་བྱའི་སྦྱོར་སྒོ་ནས། །ཞེས་པའི་བར་གསུངས་ཏེ། དེས་རང་དོན་ལེའུ་རྫོགས་སོ། །རྟགས་ཡང་དག་གི་གྲངས་ངེས་སོགས་གཞན་དོན་ལེའུར་གསུངས་ཤིང་། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ལུས་མདོར་བསྟན་དང་། གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་གཞག་རྒྱས་པ་ནི་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་སུ་སྣང་ངོ་། །གཉིས་པ་ནི་གཞུང་འདིར་མདོར་བསྟན་གྱི་དོན་བཞི་རིམ་པ་བཞིན་འཆད་པ་ལ་ཡང་གསུམ་པོ་རྒྱས་བཤད་ཀྱི་མཇུག་ཏུ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱི་གྲངས་ངེས་པ་དང་། གྲངས་གཞན་འགོག་པ་ལས་འཕྲོས་ནས་ཡང་གསུམ་གྱི་གྲངས་ངེས་དང་། གྲངས་གཞན་འགོག་པ་བསྟན། དེའི་མཇུག་ཏུ་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་ཁྱབ་གྲུབ་པ་འགོག་པ་ལས་འཕྲོས་ནས་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་མི་གྲུབ་པས་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་གི་འབྲེལ་པ་ངེས་དགོས་པར་བསྟན། དེའི་མཇུག་ཏུ་བསྟན་བཅོས་ལས་མ་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་མེད་ངེས་སུ་མི་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ལས་འཕྲོས་ནས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད་གསུངས་ཏེ། འདི་དག་ནི་རགས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཞིབ་ཏུ་ན་གཞུང་འདིའི་དབུ་ཞབས་ཐམས་ཅད་དུ་སྔ་མའི་མཇུག་གིས་ཕྱི་མའི་མགོ་འདྲེན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་སྣང་སྟེ། རྩོམ་པ་པོས། འབྲེལ་པ་དང་ནི་རྗེས་མཐུན་ཐབས། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་དོན་རང་གི་བསྟན་བཅོས་ལ་གནས་པར་མཛད་པའོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་རྒྱས་བཤད་ལ་ཡང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་མི་གྲུབ་པས་དེ་ལྷག་ལྡན་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་སོ། །དེ་ཉིད་སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པར་སྟོན་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ནི་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གོ །དེ་ལས་གཞན་དུ་འབྲེལ་པ་མ་ངེས་པར་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་གྲུབ་ན་རང་སྡེ་ལ་ལུང་འགལ་དྲུག་དང་། ཐུན་མོང་དུ་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་དང་། གཞན་སྡེ་ལ་ཁས་བླངས་ནང་འགལ་སྟོན་པ་ནི་རིམ་པ་བཞིན། འཁྲུལ་བ་ཅན་གྱི་ཞེས་སོགས་དང་། ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་སོགས་དང་། བདག་དང་སཾ་ལ་ཞེས་སོགས་སོ། །འབྲེལ་པ་གྲུབ་ན་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ཀྱི་ལྡོག་པ་གྲུབ། འབྲེལ་བ་མེད་ན་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གཉིས་ཀ་མེད། དེས་ན་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དཔེའི་སྟེང་དུ་བསྒྲུབ་ཅིང་། དེའི་དབང་གིས་དགག་རྟགས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་ཡང་གྲུབ་བོ་ཞེས་པ་རྣམས་ནི་རིམ་པ་བཞིན། དེ་ཕྱིར་དེ་ཙམ་ཞེས་སོགས་དང་། དེ་ལྟར་མིན་ན་ཞེས་སོགས་དང་། དེ་ཕྱིར་ཆོས་མི་མཐུན་ཞེས་སོགས་དང་། དེ་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་ཞེས་སོགས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་གི་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་། རྒྱུ་འབྲས་ངེས་བྱེད་དང་རང་བཞིན་ངེས་བྱེད་གཉིས་ཀྱིས་ངེས་དགོས་སོ་ཞེས་པ་ནི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གསུམ་མོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་མེད་ན་མི་འབྱུང་ཇི་ལྟར་ངེས་སྙམ་ན། འབྲས་རྟགས་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ངེས་བྱེད་ནི། མེ་ཡི་འབྲས་བུ་དུ་བ་སྟེ། །ཞེས་སོགས་སོ། །རང་བཞིན་རྟགས་ལ་བདག་གཅིག་འབྲེལ་པ་ངེས་བྱེད་ལ་གང་ངེས་པར་བྱ་བའི་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་པ་ནི། རང་བཞིན་ལ་ཡང་ཞེས་སོགས་སོ། །གང་ལས་ངེས་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་རྟགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི། རང་བཞིན་ཁྱད་པར་བྱེ་བྲག་ལ། །ཞེས་སོགས་སོ། །དེ་ལ་དེ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ནི། རྒྱུ་མེད་ཕྱིར་ན་འཇིག་པ་ནི། །ཞེས་སོགས་སོ། །དེས་ན་འབྲེལ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་སུ་ངེས་སོ་ཞེས་པ་ནི། དེས་ན་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་གྱི། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གོ །སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ལ་འབྲེལ་པ་གཉིས་གྲུབ་པའི་དབང་གིས་དགག་རྟགས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་ཡང་འགྲུབ་བོ་ཞེས་པ་ནི། འཇུག་པ་བློ་སྔོན་ཅན་ཉིད་ཕྱིར་ནས་རིགས་པ་སྨྲ་བས་གསུངས་པ་ཡིན། ཅེས་པའི་བར་རོ། །བློ་གཟུ་བོར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་མཛོད་ཅིག གཉིས་པ་གཞུང་གི་དོན་ལ་བཞི་སྟེ། མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་འཁྲུལ་པར་བསྟན། །མི་འཁྲུལ་བ་ལ་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་དགོས། །ངེས་པ་དེ་ཡང་ངེས་བྱེད་གཉིས་ལ་ལྟོས། །ངེས་བྱེད་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་འབྲས་བུའི་སྤྱི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལ་མི་འཁྲུལ་ཏེ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ཅན། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་དོགས་པའི་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་དོགས་པའི་འཁྲུལ་པ་སྲིད་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཚོས་པའི་འབྲས་དང་ཕྲུ་བ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཚུད་པར་མཚུངས་པའི་རྟགས་ལས་འབྲས་ལྷག་མ་ནི་ཚོས་པར་སྒྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མ་མཐོང་ཙམ་གྲུབ་ཀྱང་ལྷག་ལྡན་ཡིན་ན་ལྷག་ལྡན་གྱི་དོན་གང་ཞེས་རིགས་པ་ཅན་པ་འདྲི་ན། རིགས་པ་ཅན་པས་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་སྔ་མ་དང་ལྡན་པ། འབྲས་བུ་ལས་རྒྱུ་གྲུབ་པ་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པ། སྤྱིའི་ཆོས་སྲོག་ཆགས་ཙམ་ལས་མགྲིན་པ་དང་ལྡན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་བུ་སྤྱིར་མཐོང་བ་ཞེས་གསུམ་དུ་འདོད་པའི་ལྷག་ལྡན་མ་ཡིན་གྱི། འདིར་ནི་ངག་སྨྲའི་སྐྱེས་བུ་ཕ་རོལ་པོ་ཆོས་ཅན། ཀུན་མཁྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། ངག་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རྟགས་གང་ཞིག མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དེ་ལ་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་པར་དོགས་པའི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སློབ་དཔོན་རྟགས་ལ་འབྲེལ་བ་ངེས་པ་བཞེད། །འབྲེལ་མེད་ལྡོག་པ་གྲུབ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །འབྲེལ་པའི་དབང་གིས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་ཆོས་ཅན། རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལ་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་དགོས་པར་བཞེད་དེ། འབྲེལ་པ་མེད་ན་གོ་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཡིས་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་དང་། བཟློག་དོན་ཏེ་འགལ་བ་དང་། དེ་དང་ཕྱོགས་མཐུན་པ་འགལ་བ་ལྷག་ལྡན་དང་། འཁྲུལ་པ་ཅན་ཏེ་ཐུན་མོང་གི་མ་ངེས་པ་དང་། དེ་དང་མཐུན་པ་ཡང་དག་ལྷག་ལྡན་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པའི་གཉེན་པོར་རིམ་བཞིན་ཕྱོགས་ཆོས། རྗེས་འགྲོ། ལྡོག་ཁྱབ་སྟེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནི་ཚུལ་གསུམ་ག་ལའང་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་དགོས་པར་བརྗོད་པར་མཛད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་ལས་བཏུས་ལས། གང་ཞིག་གཉིས་ཀ་ལ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། གཉིས་ཀ་ནི་རྩོད་གཞི་དང་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ལ། རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ནི་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཕྱོགས་གླང་དེ་ཡིས་ཞེས་འཆད་པ་ཡང་སྣང་ངོ་། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་སྡེ་ལུང་དང་འགལ་བས་དགག ཐུན་མོང་དངོས་སྟོབས་རིགས་པས་དགག གཞན་སྡེ་ཁས་བླངས་འགལ་བས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་དྲུག་སྟེ། ལྡོག་ཁྱབ་བརྗོད་བྱ་མིན་པར་ཐལ། །ལྷག་ལྡན་འཁྲུལ་པ་མིན་པར་ཐལ། །སྲོག་ལྡན་གོ་བྱེད་ཡིན་པར་ཐལ། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་རྟགས་སུ་ཐལ། །མཉན་བྱས་གཉིས་ཀ་ཁེགས་པར་ཐལ། །རེག་པ་འགོག་པ་རིགས་པར་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་དབང་ཕྱུག་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་གྲུབ་ཅིང་། དེ་ཉིད་སློབ་དཔོན་ཀྱང་བཞེད་པར་འདོད་དོ། །འོ་ན་རིགས་སྒོར་འཁྲུལ་པ་ཅན་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ལ་ལྡོག་ཁྱབ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་བརྗོད་དགོས་པར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དོན་མེད་པར་ཐལ། གལ་ཏེ་རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུའམ་དགོས་པ་ཅན་ཡིན་པ་ནི་གང་ཞིག དགོས་པ་དེ་ཁྱོད་དེ་མ་སྨོས་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན། རིགས་སྒོར་རེ་ཞིག་འགལ་བ་དང་མ་ངེས་པའི་གཉེན་པོར་གཉིས་ཀ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །མ་མཐོང་ཙམ་རྟོགས་ཀྱང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་ངེས་པའི་དོན་དུ་སྨོས་དགོས་སོ་ཞེ་ན། མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་མེད་པ་མ་རྟོགས་ན་རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ལ་ལྡོག་ཁྱབ་བསྒྲུབ་པའི་ཚིག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རྟགས་དེ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་ངེས་ཁོ་ནར་གྲུབ་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་དེ་ཉིད་བརྗོད་ཀྱི། མེད་པའི་རིགས་པ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ལ་ལྡོག་ཁྱབ་གྲུབ་པའི་ངག་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་ཅེས་བྱ་བར་རྟོགས་ཏེ། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པའི་རིགས་པ་རྟགས་ཆོས་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་དེ་བརྗོད་ན་སྟེ་བརྗོད་པའི་སྒྲུབ་ངག་སྐྱོན་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་ཆོས་བརྗོད་ཅེས་པའི་དོན་ཆོས་མི་མཐུན་སྦྱོར་གྱི་སྒྲུབ་ངག་ལ་འཆད་པ་ནི་རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་ཅེས་པའི་ཚིག་ལས་རྟགས་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཁས་ལེན་དགོས་པས་ཚིག་ལས་དོན་གྲུབ་པ་བཀག་པའི་གོང་འོག་གི་གཞུང་རྣམས་དང་འགལ་ཞིང་། འཁྲུལ་པ་ཅན་གྱི་གཉེན་པོར་ཡང་མི་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ངག་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་སྟེ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་ངེས་སུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ཞེས་པ་འོག་མ་རྣམས་ཀྱིའང་ཕྱོགས་སྔའོ། །སྨིན་པའི་ཤིང་ཐོག་དང་གཟུགས་མཚུངས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ཤིང་ཐོག་ལྷག་མ་སྨིན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་བུའི་ལྷག་ལྡན་ཆོས་ཅན། ཅི་སྟེ་ན་ལྡོག་ཁྱབ་འཁྲུལ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སློབ་དཔོན་གྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པས་རོ་ལ་སོགས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་མཚུངས་པ་ནི་རིགས་པ་མིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །གསུམ་པ་ནི། རིགས་པ་ཅན་པས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་ཅན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྟགས་སྲོག་སོགས་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། གསོན་ལུས་བདག་བཅས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མཉན་བྱ་དང་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དུ་མཚུངས་པར་སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །བཞི་པ་ནི། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་རྟགས་དེ་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ནས་མ་གྲུབ་པའི་རྟགས་དང་སྦྱར་ནས་ལྡོག་ཁྱབ་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ནི་རྒོལ་བ་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་ངེས་པར་གཟུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ། །དེའི་དོན་ནི་ཕྱོགས་ཆོས་ལ་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀ་ལ་དང་གང་རུང་ལ་མ་གྲུབ་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་གཞི་མ་གྲུབ་པ་གཞི་སྐྱོན་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་པ་གཞིར་བྱས་པ་ལའང་ལྡོག་པ་ལ་གཞི་མ་གྲུབ་པ་མ་གཏོགས་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གང་རུང་ལ་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་སྐྱོན་ཡིན་ཞེས་པའོ། །དེས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྐྱོན་དུ་མ་བཤད་དེ་ཅི་རིགས་པར་ཞེས་སྨོས་པས་སོ་ཞེ་ན། དེས་ལྡོག་པ་ལ་གཞི་མ་གྲུབ་སྐྱོན་དུ་མ་བརྗོད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྐྱོན་དུ་མ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྗེས་ཐོགས་ཉིད་དུ་གང་ཞིག་གཉིས་ཀ་ལ་ངེས་པ་བརྗོད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའམ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་གྱི་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་གྲུབ་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་འགལ་བ་གསུངས་པར་འགྱུར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་སྒྲ་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ན་རྩོད་གཞིའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་མཉན་བྱ་ཆོས་ཅན། རྟག་མི་རྟག་གཉིས་ཀ་ལས་ལྡོག་པ་གྲུབ་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་ཀ་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་ལ་རྟག་མི་རྟག་གཉིས་ཀ་རྣམ་པར་གཅོད་ནུས་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པ་གང་གི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་ནའང་ཕྱོགས་ཆོས་དང་ལྡོག་ཁྱབ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ཡང་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར། ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །གལ་ཏེ་དེས་དེ་ལ་གཉིས་ཀ་འགོག་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལ་གཉིས་ཀ་འགོག་ན་ཚད་མ་གཞན་གཞི་གཅིག་ལ་དངོས་འགལ་གཅིག་བཀག་ན་གཞན་དེ་ངེས་པར་གྲུབ་པའི་ཚད་མས་གནོད་པས་ན་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་ལས་མེད་ངེས་སུ་འགྲུབ་པ་མིན་པར་ཐལ། མཉན་བྱ་སྒྲའི་སྟེང་དུ་རྟག་མི་རྟག་གཉིས་ཀ་འགོག་པ་ལ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཞན་གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ནི་བྱེ་བྲག་པས་རེག་བྱ་བཏང་སྙོམས་པ་རླུང་ཁོ་ནའི་ཡོན་ཏན་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ནས་མཐོང་བའི་ས་ཆུ་མེ་གསུམ་ལ་ཆོས་ཅན། རེག་བྱ་བཏང་སྙོམས་པ་མི་ལྡན་ཏེ། རེག་བྱ་བཏང་སྙོམས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཆོས་ཅན། ལྡོག་ཁྱབ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པར་ཐལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སློབ་དཔོན་གྱིས་རླུང་གི་རབ་བྱེད་ལས། གལ་ཏེ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་མཐོང་བ་དག་ལ་རེག་པ་འགོག་པར་བྱེད་ན་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང་འགལ་ལོ། །གཉིས་པ་ནི་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་མེད་པ་འགྲུབ་ན་རོ་ནུས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཨ་མྲ་དང་གཟུགས་མཚུངས་པའི་ཨ་མྲ་ལྷག་མ་རྣམས་ཆོས་ཅན། རོ་ནུས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་ཏེ། ཨ་མྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ཨ་མྲ་ཆོས་ཅན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ལྡོག་ཁྱབ་ཚང་བར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདོད་ན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་དུ་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་དང་ལྡོག་ཁྱབ་ཚང་བའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཡུལ་བཟང་ངན་དང་། ལེགས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་རྫས་ཨ་མྲ་ལ་ནུས་པ་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་སྣང་བས་ཨ་མྲ་དེ་ལ་གཅིག་རོ་ནུས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པར་མཐོང་བས་ཨ་མྲ་གཞན་ལ་རོ་ནུས་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཡོད་པར་ངེས་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ནམ་ཅི་སྟེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། སྤྱིར་ཆོས་དེ་མ་དམིགས་པ་དེ་ཆོས་དེ་མེད་པར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་ཏེ། བྱེ་བྲག་པས་གསོན་ལུས་ལ་བདག་དང་། རྒྱང་འཕེན་པས་ས་ལ་ཤེས་པ་དང་། སོགས་ཀྱི་སྒྲས་བསྡུས་པ་གྲངས་ཅན་པས་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་མ་དམིགས་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་ལྡོག་པ་གྲུབ། །འབྲེལ་པ་མེད་ན་འགྲོ་ལྡོག་མེད། །འབྲེལ་པ་དཔེ་ལ་སྟོན་པའི་ཚུལ། །ཚུལ་དེས་དགག་རྟགས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་མི་འགྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟགས་སུ་གཟུང་བྱའི་ངོ་བོ་དེ་ཡོད་ཙམ་དང་རང་ཆས་སུ་འབྲེལ་བའི་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་བྱས་པ་ལ་རང་ཆས་སུ་འབྲེལ་བའི་མི་རྟག་པ་ལྡོག་པས་བྱས་པ་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །འང་ནི་ཕྱི་མ་འདྲེན་པ་སྟེ་རྟགས་སུ་གཟུང་བྱའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལོག་པ་ཡིས་ནི་འབྲས་བུ་གཏན་ཚིགས་དེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ་འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དུ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་མེ་ལོག་པས་འབྲས་བུ་དུ་བ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟགས་ཆོས་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་མིན་ན་གཞན་རྟགས་ནི་ཆོས་ཅན། གཅིག་ཆོས་ལོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་འགའ་ཞིག་ལ་རྟ་མི་བདོག་ཅེས་སྟེ་མེད་པས། ཕྱུགས་ཀྱང་བདོག་པ་མིན་ནམ་ཅི་སྟེ་འབྲེལ་མེད་ཕྱུགས་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །ལྡོག་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་རྟགས་ཆོས་ཅན། གཅིག་རྟགས་ཉེ་བ་སྟེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཞན་ཆོས་ནི་ཉེ་བའམ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་འགའ་ཞིག་ལ་ཕྱུགས་ནི་བདོག་ཅེས་ཏེ་ཡོད་པས་དེ་བཞིན་རྟ་ཡང་བདོག་གམ་ཅི་སྟེ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆོས་མི་མཐུན་དཔེ་མེད་ཀྱང་རིགས་པས་རྟོགས། རིགས་པ་དཔེ་ལ་མི་ཤེས་པ་ལ་སྟོན། རིགས་པ་ཤེས་ལ་སྒྲུབ་ངག་བརྗོད་ཚུལ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་རང་བཞིན་འབྲེལ་བའི་དབང་གིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གྲུབ་པས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་གོ་བར་བྱེད་པ་ལ་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡང་བདག་གཅིག་དེ་བྱུང་གཉིས་ལས་གཞན་མི་སྲིད་ཅིང་། གཉིས་པོ་དེ་ཡང་དཔེ་དག་གིས་སྟོན་ཏེ། མཐུན་དཔེ་ལ་རྗེས་འགྲོ་དང་། མི་མཐུན་དཔེ་ལ་ལྡོག་པ་སྟོན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ལྡོག་པ་སྟོན་པ་ལ་མི་མཐུན་དཔེ་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་ངེས་པར་དགོས་སམ་ཞེ་ན། འགྲེལ་པས་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་པོ་འདི་ལ་ཆོས་ཅན། ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ལ་ངེས་པར་གཞི་དངོས་པོར་གྲུབ་དགོས་པར་མི་འདོད་དེ། མི་མཐུན་དཔེ་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་དེ་དག་མེད་ནའང་རྟགས་དེ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་ཅེས་པའི་རིགས་པ་བརྗོད་པ་ལས་ཀྱང་ལྡོག་པ་དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་ཕལ་ཆེར་མི་མཐུན་དཔེ་དངོས་པོར་མེད་ཀྱང་ཆོས་དེ་དག་མེད་ཅེས་བརྗོད་པ་ལས་རྟོགས་ཞེས་འཆད་པ་ནི་འང་ཞེས་པའི་ཚིག་གི་ནུས་པ་མཐོན་ཅིང་། འདི་དང་ཚིགས་བཅད་འོག་མའི་བར་དུ་རང་འགྲེལ་ལས། འདི་ལྟར་ཞེས་པའི་ཚིག་ལས་མཚམས་སྦྱོར་གཞན་མེད་པས་གོང་གི་དེ་མེད་ཅེས་བརྗོད་པ་དེ་གཞུང་འོག་མས་སྟོན་དགོས་པའི་དོན་མ་རྟོགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་རིགས་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། དཔེ་བུམ་པ་ལ་མི་རྟག་པ་བྱས་པ་དེ་ཡི་ངོ་བོ་དང་། དཔེ་ཚང་མང་ལ་མེ་དུ་བ་དེའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་སྟོན་པའི་རིགས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། བྱས་མི་རྟག་གི་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་པ་དང་མེ་དུའི་དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་པ་དེ་དག་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་སྟོན་ཏེ། ཕྱིར་རྒོལ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་དཔེའི་སྟེང་དུ་འབྲེལ་བ་གཉིས་པོ་དེ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་མི་མཐུན་དཔེ་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པའི་ཚེ་མཐུན་དཔེའི་སྟེང་དུ་རྗེས་འགྲོ་བསྟན་པས་ལྡོག་པ་འགྲུབ་ཅེས་པའི་དོན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་དེ་ལྟར་བསྟན་པས་མཐུན་དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་ཤེས་པས་སྤྱི་ཁྱབ་དྲན་པའི་མཁས་པ་དང་། དང་པོ་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་དྲན་ཟིན་མ་བརྗེད་པའི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བ་ཁྱབ་པ་བརྗོད་པའི་སྒྲུབ་ངག་ལ་མི་ལྟོས་ཏེ། རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཕྱོགས་ཆོས་འབའ་ཞིག་བརྗོད་པར་ཟད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་ཤེས་ཀྱང་སྤྱི་ཁྱབ་དྲན་པར་མ་ནུས་པའི་རྒོལ་བ་རྨོངས་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བྱ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་དཔེ་དག་གིས་སྟོན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔེའི་སྟེང་དུ་འབྲེལ་པ་ཤེས་ན་སྤྱི་ཁྱབ་མ་དྲན་པའི་རྒོལ་བ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ངོར་ཁྱབ་པ་བརྗོད་དགོས་ཏེ། སྤྱི་ཁྱབ་མ་དྲན་པ་དྲན་པར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་གཉིས་ཀ་བརྗོད་དགོས་སམ་ཤེ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ངོར་ཁྱབ་པ་གཉིས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་དངོས་སུ་སྨྲས་པས་གཅིག་ཤོས་མ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་དྲན་པ་ཡང་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ཅིག་ཤོས་དེ་དོན་གྱིས་གོ་བས་སོ། །འདི་དག་གི་དོན་ལ་ཁ་ཅིག མཁས་པའི་དོན་དཔེའི་སྟེང་དུ་འབྲེལ་པ་ཤེས་པ་ཙམ་ལ་བཤད་ནས་དེ་ལ་ཁྱབ་པ་བརྗོད་མི་དགོས་པར་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། དཔེའི་སྟེང་དུ་འབྲེལ་པ་ཤེས་པ་ཙམ་འདིའི་སྐབས་ཀྱི་མཁས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ལ་སྤྱི་ཁྱབ་དྲན་པའི་ཆེད་དུ་ཁྱབ་པ་བརྗོད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་གཞུང་སྔ་མའི་དོན་ཆོས་དེ་དག་མེད་ན་རྟག་དེ་དག་མེད་ཅེས་བརྗོད་པ་ལས་ལྡོག་པ་རྟོགས་པའི་དོན་ལ་བཤད་ནས་བརྗོད་པ་ལས་རྟོགས་ན་ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན་གང་ཟག་གཉིས་ལས་མི་མཁས་པ་ལ་སྟོན་ཚུལ་ནི་དཔེ་ལ་ཞེས་སོགས་དང་། མཁས་པ་ལ་སྟོན་ཚུལ་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་སྟོན་ཅིང་། ཕྱོགས་ཆོས་འབའ་ཞིག་བརྗོད་པའི་དོན་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ལ་འཆད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ལྡོག་ཁྱབ་བརྗོད་པའི་ངོས་འཛིན་དཔེའི་སྟེང་དུ་རྗེས་ཁྱབ་བརྗོད་པ་ལ་འཆད་པ་ནི་ནང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། མི་ཤེས་པའི་ལོག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཙམ་དང་། འདིའི་མཁས་པ་དོན་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དང་། གཏན་ཚིགས་འབའ་ཞིག་བརྗོད་པ་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་བྱེད་ལ་འཆད་ན། གཉིས་ལས་གང་ཡང་རུང་སྨྲས་པས་ཞེས་པ་ཡང་ཁྱབ་པ་ངེས་བྱེད་ལ་འཆད་དགོས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་འདི་ནི་རང་འགྲེལ་དང་། རིགས་གཏེར་རྩ་འགྲེལ་གྱི་དགོངས་པ་ཡིན་ལ། བོད་གཞན་དག་གིས་ནི་ཚིགས་བཅད་གསུམ་པོ་འདིའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྔར་བཤད་པ་མི་སྣང་ངོ་། །བཞི་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་ཅན། རྒྱུ་དང་རང་བཞིན་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མེ་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཤིང་དག་མེད་པ་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་དུ་བ་དང་ཤ་བ་མེད་པ་འགའ་ཞིག་སྒྲུབ་པའི་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། དེར་མ་ཟད་ཡོད་ན་དམིགས་པར་ནི་རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་བུམ་པ་དེ་མི་དམིགས་པ་ཡང་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་སྣང་རུང་བུམ་པ་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། རང་འགྲེལ་ལས་དགག་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་དེའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་མི་དམིགས་པ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་འགོག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ནི་གཉིས་ཀའི་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་མི་དམིགས་པའི་རྟགས་འདི་ཆོས་ཅན། འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་ཅིང་འདུས་ཀྱང་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་དུ་མ་སྟེ། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་རང་བཞིན་དེ་མ་རྟོགས་པ་གསུམ་དང་། གསུམ་པོ་དེ་དང་འགལ་བ་རྟོགས་པ་གསུམ་དང་། ལ་སོགས་པ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དང་། རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ངེས་པ་དེ་ཡང་ངེས་བྱེད་གཉིས་ལ་ལྟོས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ངེས་བྱེད་གཉིས་ཀྱི་ངེས་པར་བྱེད། གཉིས་པོ་མེད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ངེས་དགོས་ན་དེ་གང་གིས་ངེས་པར་བྱེད་ཅེ་ན་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ཀྱི་མེད་ན་མི་འབྱུང་གི་འབྲེལ་བ་ཆོས་ཅན། རྟགས་ཆོས་མེད་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་ལས་ངེས་པ་མིན་ཞིང་ཆོས་ཡོད་ལ་མཐོང་ཙམ་ལས་ངེས་པ་མིན་ཏེ། རྟགས་ཆོས་གཉིས་པོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་ངེས་པའམ་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ལས་ཁྱོད་ངེས་པ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་འབྲས་རྟགས་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་ལ་དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ལས་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་ན་གཞན་དུ་བ་ནི་ཆོས་ཅན། གཞན་མེ་དག་དང་ངེས་པར་ཡོད་པའི་ངེས་པ་གང་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། མེ་དང་འབྲེལ་མེད་རྫས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་རྟགས་ལ་རྟགས་ཆོས་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཡིན་པ་ལས་གཞན་དུ་མི་རྟག་པ་དེ་བྱས་པའི་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་དོན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཏེ་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཡིན་ན། བྱས་པ་ཆོས་ཅན་འཇིག་ངེས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་འཇིག་པ་རང་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་དོན་གཞན་ལ་ལྟོས་དགོས་པའི་ཕྱིར། ལྟོས་བཅས་ཡིན་ན་ངེས་པ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། ཚོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཚོན་ལ་ལྟོས་པའི་གོས་ལ་ཚོན་ཅན་དུ་མ་ངེས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་མི་རྟག་པ་དེ་ཆོས་ཅན། བྱས་པ་ལས་རྫས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་ཐལ། བྱས་པའི་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་དོན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཏེ་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མི་རྟག་པ་དེ་བྱས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནམ་འབྲས་བུ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། བྱས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་མིན་པར་ཐལ། བྱས་པ་ལས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་གཞི་འགར་ཁྱོད་སྒྲུབ་པའི་ཁྱབ་པ་ག་ལ་ངེས་ཏེ་མ་ངེས་པར་ཐལ། ཁྱོད་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་ཡང་སྟེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ངེས་བྱེད་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་འབྲེལ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ལ་སྦྱར། བཟློག་འབྲེལ་དགག་པའི་རྟགས་ལ་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ་འབྲས་བུའི་རྟགས་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ངེས་བྱེད་བཤད། རང་བཞིན་རྟག་ལ་བདག་གཅིག་ངེས་བྱེད་བཤད། འབྲེལ་པའི་དབང་གིས་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་སུ་ངེས་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྒྱུ་འབྲས་ངེས་བྱེད་ཚད་མ་བཤད། འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལ་འཁྲུལ་པ་དགག འཁྲུལ་པ་མེད་ཚུལ་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི་དུ་བ་ཆོས་ཅན། མེ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་མི་རྟོགས་པར་ཐལ། མེ་ཡོད་ལ་མཐོང་ཙམ་དང་། མེ་མེད་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་ལས་མེ་ལ་མི་འཁྲུལ་བར་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་ཁྱབ་སྟེ་དུ་བ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡི་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་བྱར་རུང་སྟེ། མེ་ཕན་བྱེད་དུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རང་རྒྱུ་ཕན་བྱེད་དུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དེ་འབྲས་བུ་སྤྱིའི་ཆོས་ཏེ་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བས་དགག རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་བརྡ་སྤྲོད་པ་ན་རེ་འབྲས་བུ་རྣམས་རང་གི་རྒྱུ་ལ་འགྲོ་ལྡོག་འཁྲུལ་ཏེ། མེའི་འབྲས་བུ་དུ་བ་དེ་མེ་མེད་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དུ་བ་དེ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ལས་འདས་པ་སྟེ་རྒྱུ་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་རྒྱུ་དེ་མེད་པར་ནི་ཁྱོད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་དུ་བ་ཆོས་ཅན། རྟག་ཏུ་ཡོད་པའམ་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་རེས་འགའ་བ་མིན་པར་ཐལ། རྐྱེན་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རེས་འགའ་ཞིག་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་དེ་མེ་ཡོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནམ་མིན། ཡིན་ན་དུ་བ་དེ་མེ་མེད་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལས་འབྱུང་བ་མིན་པར་ཐལ། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་དེ་ཉིད་མེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་དེ་ལས་དུ་བ་འབྱུང་སྟེ་མི་འབྱུང་བར་ཐལ། འོན་ཏེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་དེ་མེའི་རང་བཞིན་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དུ་བའི་རྒྱུའི་རང་བཞིན་མེ་ཡོད་ཁོ་ན་ལ་དུ་བ་དེ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་ལྡན་གྱི་མེ་མེད་ལ་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དུ་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། དུ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལས་འབྱུང་བའི་དུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དུ་བ་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ཆོས་ཅན། མེ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལས་མི་འབྱུང་བར་ཐལ། མེ་དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། མེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལས་ཁྱོད་གང་ཞིག་མེ་གང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་བྱེད་པ་པོར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཤླཽ་ཀ་འདི་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངེས་བྱ་བདག་གཅིག་འབྲེལ་པ་བསྒྲུབ། ངེས་གཞི་རྟགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཤད། ངེས་བྱེད་ལྟོས་མེད་གཏན་ཚིགས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བསྒྲུབ། ཆོས་རྟགས་ཐ་དད་མེད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། འབྲས་རྟགས་ལ་དེ་བྱུང་འབྲེལ་པ་གྲུབ་ཀྱང་རང་བཞིན་རྟགས་ལ་ཅི་ལྟ་བུའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་བཞིན་ཡོད་ཙམ་དང་འབྲེལ་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ནའང་། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་དམ་བཅའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་རྟགས་སུ་ཐལ་ལོ། །ཞེས་རྩོད་པས་དེ་བསལ་བའི་དོན་དུ་གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་གཞག་སྟོན་པའི་གཞུང་རྣམས་འཆད་པར་བཞེད་དེ། ཡང་བཟླས་པ་བྱས་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལྟ་བུ་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། མེད་ན་མི་འབྱུང་གི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་སྟེ། རྟགས་རང་ཉིད་ཡོད་པ་ཙམ་དང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་རང་ཆས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་དེ་མེད་ན་ནི་ཁྱོད་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང་རང་བཞིན་ཐ་དད་མེད་པར་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་རང་བཞིན་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་བྱས་པ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་དམ་བཅའི་ཕྱོགས་ཅིག་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིའི་ལན་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོའི་གཞན་སེལ་སྒྲ་རྟོག་སྒོ་ནས་བཤད། དངོས་མེད་གཞན་སེལ་སྒྲ་ཡི་སྒོ་ནས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་སྟེ། ཡུལ་ཅན་སེལ་བས་འཇུག་པར་བསྒྲུབ། དངོས་ཡུལ་སེལ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲ་རྟོག་གཉིས་ཀ་སེལ་བས་འཇུག ཁྱད་པར་སྒྲ་ཡི་འཇུག་ཚུལ་བཤད། གཉིས་ཀ་སྤྱི་ལ་འཇུག་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་སྟེ། སོ་སོར་བཤད། ཐུན་མོང་དུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ལ་ཐ་དད་འབྱེད་པའི་སྒྲ་རྟོག་སེལ་བས་འཇུག ཐ་དད་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པའི་སྒྲ་རྟོག་སེལ་བས་འཇུག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སེལ་བའི་ཡུལ་ལ་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་འཐད། སྒྲ་རྟོག་སེལ་བས་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་བཤད། ལོག་ལྡོག་བརྟགས་ནས་བརྗོད་པའི་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི་རང་བཞིན་རྟགས་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་རང་བཞིན་ཐ་དད་མེད་ཀྱང་དམ་བཅའི་ཕྱོགས་ཅིག་རྟགས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རང་མཚན་ཀུན་ཆོས་ཅན། རང་དང་རིས་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་དང་གཞན་རིགས་མི་མཐུན་གྱི་དངོས་པོ་དག་ལས་ལྡོག་པའི་ལྡོག་པ་དུ་མ་ལ་ནི་བརྟེན་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་སྒྲོ་མ་བཏགས་པར་རང་བཞིན་གྱིས་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་འདིས་ལྡོག་པ་དུ་མ་དེ་ཡང་གཞན་སེལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བློས་འབྱེད་པར་བསྟན་ལ། དངོས་ཀུན་ཞེས་པས་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ལྡོག་པ་དུ་མ་དབྱེར་རུང་བར་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་དོན་སྒྲ་ཆོས་ཅན། རིས་མཐུན་པ་སྒྲ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་གང་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་མ་བྱས་རྟག་པ་གང་ལས་ལྡོག་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱིས་སྒྲ་བྱས་མི་རྟག་པའི་རིགས་ཏེ་ལྡོག་པ་དུ་མ་དབྱེར་རུང་སྟེ། སྒྲའི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱིར། འདིས་རིགས་དང་ལོག་པ་དོན་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ནོ། །སྒྲ་ལ་ལྡོག་པ་དུ་མ་དབྱེར་རུང་བ་དེ་ཡི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཆོས་ཅན། བྱས་རྟགས་ལས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དག་རབ་ཏུ་བྱེད་དེ། སྒྲ་གཅིག་ཉིད་ལ་སེལ་ངོར་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་དུ་རུང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་རུང་བ་དེའི་ཕྱིར་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་དུ་སོང་ཚོད་ཀྱི་སྒྲ་བྱས་མི་རྟག་པ་གསུམ་པོ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཏེ་སྒྲའི་སྟེང་གི་སྐད་ཅིག་མའི་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་ཆོས་མི་རྟག་པ་ཅེས་པའི་མིང་གང་གིས་གོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་དེ་ལས་གཞན་བྱས་པའི་མིང་གིས་གོ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་གཉིས་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །འདིར་གནས་མ་བུ་བ་སོགས་མི་རྟག་པ་བྱས་པ་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་རྫས་གཞན་དུ་འདོད་པ་བཀག་ནས་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ལ་དེ་ལྟར་ན་རྟགས་ཆོས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའི་ལན་དུ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་རུང་བའི་གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་གཞག་བཤད་པ་ཡིན་གྱི་བྱས་མི་རྟག་ངོ་བོ་གཅིག་དང་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཕན་ཚུན་ལྟོས་མེད་དུ་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས། ཁ་ཅིག བདག་གཅིག་འབྲེལ་བའི་དོན་ངོ་བོ་གཅིག་དང་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཡིན་པས་ཚིགས་བཅད་དང་པོས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་བསྒྲུབ། གང་ཕྱིར་ཞེས་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་ལྡོག་པ་ཐ་དད་བསྒྲུབ་ཅེས་པ་ནི་ལེགས་ལེགས་འདྲ་ཡང་གཞུང་གི་བབས་མ་རྟོགས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། རྟགས་དང་རྗེས་དཔག་སེལ་བས་འཇུག རྗེས་ཀྱི་ངེས་ཤེས་སེལ་བས་འཇུག སེལ་བས་འཇུག་ལ་སྒྲ་གཞན་འཐད། སྒྲུབ་པས་འཇུག་ལ་དེ་མི་འཐད། སྒྲུབ་པས་འཇུག་ཀྱང་འཐད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སེལ་བས་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད། སྒྲུབ་པས་འཇུག་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། གཉིས་ཀའི་གྲུབ་དོན་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་མཚན་མཐོང་ཕྱིར་འཇུག་པ་མིན། སྒྲོ་འདོགས་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་འཇུག གཉིས་ཀ་བསྡུ་བའི་ཚིགས་བཅད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲ་དང་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་སེལ་བས་འཇུག་ན་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་གང་ཞེ་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་ཟིན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལས་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་ཟིན་པ་ནི་སྒྲ་ལྟ་བུའི་དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་རྟག་པ་སོགས་དང་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་གྱིས་མ་མཐོང་བའི་ཆ་གཞན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟག་པར་བྱ་བ་གང་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། རང་དང་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་གྱིས་ཅིག་ཆར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་དེའི་རྗེས་སུ་རྗེས་དཔག་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན་སྒྲ་འཛིན་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་འཇུག་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་འདྲ་བ་གཞན་འབྱུང་སོགས། རྟག་པར་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། སྒྲ་ལ་ཡོན་ཏན་གཞན་རྟག་པ་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་ན་ཁྱོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་འཇུག་མི་དགོས་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་དཀར་པོར་མཐུན་པ་མཐོང་བ་ལས་ཉ་ཕྱིས་ལ་དངུལ་གྱི་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པ་ལྟར་འདྲ་བ་གཞན་འབྱུང་སོགས་ཀྱིས་སྒྲ་རྟག་པར་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པས་དེ་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་འཇུག་དགོས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་དང་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། སེལ་བས་འཇུག་སྟེ། སྒྲའི་དངོས་པོ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ཡིས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་མཐོང་བ་སྟེ་ཡོད་པས་དེ་མཐོང་བའི་ཆེད་དུ་མི་འཇུག་ཀྱང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་ངེས་པར་མི་བྱེད་པས་དེ་ངེས་པའི་ཆེད་དུ་ཁྱོད་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤླཽ་ཀ་འདི་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མ་ཟད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཀྱང་སྒྲའི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་འཛིན་ན་སྒྲ་མི་རྟག་རྟོགས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། སྒྲའི་ཆོས་བྱས་པ་སོགས་ཀུན་འཛིན་པར་ཐལ། སྒྲའི་ཆོས་མི་རྟག་པ་གཅིག་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ངེས་པར་གྱུར་པས་སོ། །འདོད་ན་ཚད་མ་གཞན་མི་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་རྗེས་དཔག་སེལ་བས་འཇུག་པ་ལ་ཆོས་ཅན། རྗེས་དཔག་གིས་མི་རྟག་པ་གཅིག་འཛིན་ན་ཆོས་ཀུན་འཛིན་པའི་ཉེས་པ་འདིར་ནི་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྗེས་དཔག་སྒྲོ་འདོགས་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྒྲུབ་པས་འཇུག་ན་སྐྱོན་ཡོད་ཅིང་སེལ་བས་འཇུག་ན་སྐྱོན་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྔར་བཤད་པ་དེ་ལྟར་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས་ཏེ། གཞན་དུ་སྒྲུབ་པས་འཇུག་ན། ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལྟ་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་ཁྱོད་ཉིད་མི་རྟག་པ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་དང་རྗེས་དཔག་འཇུག་མི་སྲིད་པར་ཐལ། ཁྱོད་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་མངོན་སུམ་དེ་ལས་མ་གྲུབ་པའི་ཁྱོད་ཀྱི་ངོ་བོ་གཞན་མི་རྟག་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་འདི་གློ་བུར་བའི་རྗེས་དཔག་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་རང་འགྲེལ་ལས་བསྡུ་བའི་ཚིགས་བཅད་དུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །གཉིས་པ་ནི་གལ་ཏེ་རྗེས་དཔག་སྒྲོ་འདོགས་སེལ་བས་སེལ་འཇུག་ཏུ་འདོད་ན་སྔོན་པོ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་པ་འགའ་ལའང་སྔོན་པོ་ངེས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། སེལ་འཇུག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བསལ་བྱ་སྒྲོ་འདོགས་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། སྤྱི་ཡི་དོན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་སེལ་འཇུག་ཏུ་ཁྱེད་རང་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔོན་པོ་ངེས་པའི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། སེལ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། རང་གི་བྱེད་པ་མ་ཉམས་ཀྱི་བར་དུ་རང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་གིས་རང་གི་ངེས་ཚུལ་ལས་གཞན་གྱི་ཆ་སྒྲོ་མ་བཏགས་པ་དེ་ཙམ་ནུས་པའི་ངེས་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། སྔོན་པོ་ངེས་པའི་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངེས་ཚུལ་ལས་གཞན་གྱི་ཆར་སྒྲོ་འདོགས་པས་དབེན་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་གཅིག་ལ་ཁྱོད་དང་ནི་སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་ཡིད་གཉིས་གནོད་བྱ་དང་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྒྲའི་སྟེང་གི་བྱས་མི་རྟག་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངེས་པ་དང་སྒྲ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་དག་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་ཅན་ཡིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲའི་སྟེང་དུ་མ་བྱས་རྟག་སོགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཁྱོད་ཀྱང་བསལ་བྱའི་གྲངས་དེ་སྙེད་ཁོ་ནར་འཇུག་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། སྒྲོ་འདོགས་སོ་སོར་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་འཇུག་པ་ལས་གཞན་དུ་བུམ་པ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཆ་མེད་གཅིག་པུ་དེ་ལ་བུམ་པ་བྱས་པར་བརྗོད་པའི་སྒྲའམ་འདི་ངེས་པའི་བློ་ལྟ་བུ་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པ་སྟེ་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་ན་བུམ་པ་བྱས་སོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་རྟོག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པའི་བུམ་པའི་ཆོས་གཞན་དང་གཞན་སྒྲ་བློ་གཞན་གྱིས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་བུམ་པའི་ཆོས་མ་ལུས་པ་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་བུམ་པ་མི་རྟག་གོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་ཆོས་ཅན། སྔ་མ་དེ་དང་རྣམ་གྲངས་པ་ནི་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མ་དེ་དང་ཡུལ་ཐ་མི་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཐ་དད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ལྔ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་གང་གི་ལྟར་ན་བུམ་པའི་ཁྱད་པར་བྱས་མི་རྟག་སོགས་ནང་ཕན་ཚུན་རྫས་སྣ་ཚོགས་ཡིན་ཅིང་དེ་དག་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་རྫས་བུམ་པ་ལས་ཀྱང་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་པས་རྟོག་པའི་བློས་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གང་རུང་རེ་རེ་ཁོ་ན་འཛིན་གྱིས་གཞན་མི་འཛིན་པའམ་ཁྱད་པར་རེ་རེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་འཛིན་གྱི་གཞན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་མི་འཛིན་པས་སྒྲ་བློ་སྒྲུབ་པས་འཇུག་ཅིང་རྣམ་གྲངས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཁྱད་པར་སྣ་ཚོགས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ནུས་པ་དགོས་པས་ཁྱད་པར་སྣ་ཚོགས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། རྒྱུ་ཁྱད་པར་ཅན་བུམ་པ་དེ་ནུས་པ་དེ་རྣམས་ལས་དབྱེར་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནམ་གཞན་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན། བུམ་པ་ངེས་པའི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་དེ་ལ་ཡོད་པའི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་ཐལ། ནུས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དང་རྫས་གཅིག་པའི་བུམ་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཀུན་ཏུ་སྟེ་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་དུ་བཟུང་ཞིང་ངེས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར་བུམ་པའི་ཕན་གདགས་བྱའི་བྱེ་བྲག་གང་མ་ངེས་ཏེ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་ཐལ་ལོ། །གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་ཅན་ངེས་པ་ན་དེ་དང་རྫས་གཅིག་པའི་ནུས་པ་རྣམས་ངེས་ཀྱང་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་ཅན་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ངེས་ན་ཁྱོད་ཁྱད་པར་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་དུ་ཡང་ངེས་པར་ཐལ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཁྱད་པར་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དེ་དག་ཁྱོད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ་འབྲེལ་པ་སྟེ། རྫས་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁྱད་པར་ཅན་བུམ་པ་ངེས་པའི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། གཅིག་སྟེ་ཁྱད་པར་ཅན་ཁྱད་པར་རྣམས་ལ་ཕན་བྱེད་དུ་ཤེས་ན་ནི་གཉིས་ཀ་སྟེ། ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཕན་བྱར་ངེས་པར་ཐལ། དེ་རྣམས་དེའི་ཕན་བྱར་མ་ངེས་ན་དེ་རྣམས་ལ་ཕན་བྱེད་དུ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁོལ་པོ་མ་ཤེས་ན་དེའི་རྗེ་བོར་མ་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཁྱད་པར་སྣ་ཚོགས་ལ་ཕན་པའི་ནུས་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་ཐ་དད་པས་ན་བཤད་མ་ཐག་པའི་སྐྱོན་དེར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ནུས་པ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་ཅན་དེའི་ཅི་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་མ་འབྲེལ་བར་ཐལ། དེ་ལས་རྫས་གཞན་གང་ཞིག་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཁྱོད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ་དེས་དེ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་འོ་ན་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཆོས་ཅན། ནུས་པ་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱད་པར་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ནུས་པ་དེ་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ནུས་པ་དེ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་གཅིག་ཏུ་འདོད་དགོས་ལ་དེ་ལྟ་ནའང་བུམ་པ་བྱས་པའོ་ཞེས་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པ་ཅན་དེ་ཁྱད་པར་གཅིག་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་དུ་བཟུང་ན་ནི་ཤེས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དེས་མ་མཐོང་བར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་ལ་ཕན་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་བཟུང་བར་ཐལ། ཁྱད་པར་ཅན་བུམ་པ་དེ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཐོང་བ་གང་ཞིག ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ནི་མ་མཐོང་བར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཡང་གཞན་མིན་པར་འདི་བདག་ཉིད་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་གཅིག་གི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་བཟུང་ན་ནི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཟུང་བར་ཐལ། ཁྱད་པར་གཅིག་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་དུ་བཟུང་ན་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་དུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་བྱས་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་གི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་བུམ་པ་བཟུང་བ་ན་ཁྱད་པར་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཟུང་བ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་ངེས་པ་མི་སྐྱེ་བས་ཁྱད་པར་གཞན་མི་རྟག་པ་སོགས་ལ་ལྟོས་པའི་འཁྲུལ་བ་སྟེ་སྒྲོ་འདོགས་སྲིད་པས་དེ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་དང་ཚད་མ་གཞན་འཇུག་པར་འདོད་པས་རྣམ་གྲངས་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་སྒྲ་བློ་ཕྱི་མ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། རྣམ་གཅོད་དེ་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་དུ་གྲུབ་པར་ཐལ། སྒྲོ་འདོགས་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་འཇུག་པའི་སྒྲ་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་བློ་ཕྱི་མ་དེ་ལས་གཞན་པ་བུམ་པ་བྱས་པར་ངེས་པའི་ཤེས་པ་དེའང་ཆོས་ཅན། ཕྱི་མ་དེ་དང་འདྲ་བར་སེལ་འཇུག་ཏུ་ཐལ། རང་གི་བྱེད་པ་མ་ཉམས་ཀྱི་བར་དུ་རང་གི་ངེས་ཚུལ་ལས་གཞན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་འཇུག་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བུམ་པ་བྱས་པར་ངེས་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ཞེན་ཡུལ་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ངེས་ཤེས་ཡིན་ཤིང་ཁྱོད་ཀྱིས་བུམ་པའི་མི་རྟག་པ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བུམ་པའི་མི་རྟག་པ་སོགས་བུམ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ཏེ། དེས་མ་ངེས་པས་སོ་ཞེ་ན། མ་ཁྱབ་སྟེ། གོང་དུ་ངེས་ཤེས་གང་ཞིག་ཅེས་པའི་རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཅིང་། དེ་བུམ་འཛིན་མངོན་སུམ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་མ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བུམ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་ཆོས་ཅན། བྱས་མི་རྟག་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཆ་ཤས་ཐ་དད་པར་སྤངས་པའི་བུམ་པ་ལྟ་བུ་བཟུང་བས་དོན་དམ་དུ་རྟོགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ལའང་ཐ་སྙད་དུ་རྟོགས་མ་རྟོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། བུམ་པ་དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་གང་ལ་རྟོགས་པ་སྟེ་ངེས་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ཡོད་ཅིང་། འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཐ་སྙད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི་བཟློག་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ངེས་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ནི་བློ་གསལ་བ་དང་གོམས་པ་ཆེ་བ་དང་། དོན་དེ་སྐབས་སུ་བབས་པ་དང་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འགལ་རྐྱེན་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་དང་ཐག་རིང་བ་དང་བློ་ཞན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གསུམ་པ་ལོག་ལྡོག་བརྟགས་ནས་བརྗོད་པའི་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ནི། སྒྲ་རྟོག་ལྡོག་པའམ་ཆོས་ལ་འཇུག་པས་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན། བ་ལང་རྟ་ལས་ལོག་པ་དང་། བ་ལང་གི་སྟེང་གི་རྟ་མ་ཡིན་པའི་ལྡོག་པ་དག་ཐ་དད་ན་ངེད་འདོད་པའི་སྤྱི་དང་ཁྱད་མེད་དུ་འགྱུར་ལ། ཐ་དད་མེད་ན་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཙམ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་སྒྲ་བློ་ཐ་དད་མི་འཇུག་པར་ཐལ་ལོ། །ཞེས་བྱེ་བྲག་པའི་དོགས་པ་ཡོད་པའི་ལན་དུ་འཆད་ན་གསུམ་སྟེ། ལོག་ལྡོག་དོན་གཞན་མེད་ཀྱང་སྒྲ་གཉིས་འཇུག །དོན་གཞན་མེད་པས་སྤྱི་ཡི་སྐྱོན་མི་མཚུངས། །དོན་ལ་ལྟོས་ན་སྔར་གྱི་ཀླན་ཀ་འཇུག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲ་གཉིས་བརྗོད་འདོད་ཙམ་གྱིས་འཇུག དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པར་བསྟན། ཚུལ་དེ་རིགས་ཅན་ཀུན་ལའང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི་སྒྲ་རྟོག་ལྡོག་པའམ་གཞན་སེལ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལའང་། ལོག་པ་དང་ལྡོག་པ་དེ་དག་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་ཀྱང་བ་ལང་འདི་གཞན་རྟ་ལས་ལྡོག་པ་ཞེས་དང་། བ་ལང་འདི་གཞན་རྟ་ལས་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དང་། སྒྲ་ལ་བརྟེན་པའི་ངེས་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དག་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བརྡས་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་སྟེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་དུ་བཏགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དྲུག་པའི་རྣམ་དབྱེ་འཇུག་པར་འཐད། བརྡ་ཡི་བྱེ་བྲག་དགོས་པར་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་ན་བ་ལང་གི་བ་ལང་ཉིད་ཅེས་དྲུག་པའི་སྒྲ་ཐ་དད་དུ་སྟོན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཅེ་ན། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ་གཉིས་ཀས་བ་ལང་གཅིག་ལ་རྟ་ལས་ལོག་པའི་དོན་དེ། གཅིག་བརྗོད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་རྣམ་དབྱེ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་ཆོས་ཅན་ལས་ཆོས་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་པའི་རྣམ་དབྱེ་དྲུག་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་ཡིས་དོན་གཞན་མེད་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དོན་ཐ་དད་ཡོད་པ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་སྟེ་སྟོན་པར་བྱེད་སྲིད་དེ། བརྗོད་བྱ་གཅིག་བརྡས་ཐ་དད་པར་བྱས་པའི་ཤན་ཙམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྗོད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་སྒྲ་གཉིས་ཀས་ལྡོག་པ་གཅིག་ཅིག་བརྗོད་ན་བརྡས་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་དུ་བྱེ་བ་ལ་དགོས་པ་མེད་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། ཆོས་ཅན་བ་ལང་གི་སྟེང་དུ་རྟ་མ་ཡིན་པ་དང་། མ་ཧེ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་མ་ཡོད་པ་ལས། མ་ཧེ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་ནི་སྤོང་བ་རྟ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྐྱང་པ་དེ་དང་། མི་སྤོང་བའི་རྟ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། རིམ་པ་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བརྡའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་འཇུག་པའི་གཞིའམ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་རྟོགས་པ་པོ་སྟེ་ཉན་པ་པོའི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་གཅིག་ཉིད་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དོན་གཅིག་ཉིད་ཁྱད་པར་གཞན་སྤོང་བ་དང་མི་སྤོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་གོ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི་རྟ་མ་ཡིན་པ་དང་རྟ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་སྤྱི་དང་སྤྱི་ལྡན་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བ་ལང་དཀར་པོ་དང་། བ་ལང་གི་དཀར་པོ་ཞེས་སོགས་ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་བརྗོད་པ་དང་། བ་ལང་འགྲོ་བ་དང་བ་ལང་གི་འགྲོ་བ་ཞེས་སོགས་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་ཅན་བརྗོད་པ་ཀུན་ལ་རྫས་ཏེ་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པ་དང་། དངོས་པོ་སྟེ་ཆོས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ལ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་དོན་གཅིག་ཉིད་ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་ནས་དང་མ་སྤངས་པར་བརྗོད་པ་འདི་ཉིད་ཙམ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཡང་ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་པ་དང་མ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་སྐབས་ཀྱི་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་པར་འདོད་པས་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ལ་ཕན་པའི་རྐྱེན་གྱི་མཐའ་ཅན་ནམ། བྱེད་ལྡན་གྱི་རྐྱེན་གྱི་མཐའ་ཅན་ནམ། དེ་ལས་གཞན་ཡིན་བྱེད་ཀྱི་མཐའ་ཅན་ནམ། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་མེད་པ་གཞན་དཀར་པོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་ཀྱང་རུང་སྟེ་སྒྲ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་མ་སྤངས་དེ་ལས་གཞན་པའི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་དེ། དོན་གཅིག་ཉིད་བརྗོད་ཚུལ་དུ་མའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པར་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་གཞན་སེལ་སྒྲའི་ཡུལ་དུ་འདོད་པའི་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། རིགས་དོན་གཞན་དེ་དང་ལྡན་པའི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་བྱེ་བྲག་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་མཚུངས་པ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ལོག་ལྡོག་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། རིགས་ཏེ་སྤྱི་དང་། དེ་དང་ལྡན་པ་དག་རྫས་ཐ་དད་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། སྤྱི་དོན་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་བྱེ་བྲག་ལ་སྒྲ་འཇུག་པར་འདོད་ན། ཉེས་པ་འདི་གསུམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པོ་གང་ཞེ་ན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་ལ་རང་དབང་དུ་མི་འཇུག་པར་ཐལ། སྤྱི་དོན་གཞན་བརྗོད་ནས་གསལ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གསལ་བ་ལ་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་གཞི་མཐུན་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། སྒྲ་གསལ་བ་ལ་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་མ་འཕངས་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་བཏགས་པ་བར་ཐལ། སྤྱི་དོན་གཞན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཕྱོགས་གླང་གིས་བརྗོད་པ་རྣམས་སོ།། །།གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞན་ལ་སྐྱོན་དེ་འཇུག་པར་བསྟན། རང་ལ་སྐྱོན་དེ་མེད་པར་བསྟན། གཞན་ལ་འཇུག་ཚུལ་གསལ་བར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་ན་རེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག་ཐ་དད་དུ་མེད་ན་དྲུག་པའི་ཚིག་དང་། མང་པོའི་ཚིག་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་པ་དང་བརྡ་སྤྲོད་པ་གང་དག་གི་ལྟར་ན། དྲུག་པ་དང་མང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་དངོས་པོ་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་བརྗོད་ཀྱི་ལྷུར་ཏེ་གཙོ་བོར་བརྗོད་འདོད་ལ་མི་རྟེན་པར་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། དྲུག་པ་དང་། ཚིག་དབྱེ་སྟེ། མང་ཚིག་དང་ལ་སོགས་པ་བ་ལང་གི་དངོས་པོ་ནི་བ་ལང་ཉིད་ཅེས་པ་ལྟ་བུ་དེ་ཕན་གྱི་ཚིག་མི་འཇུག་པར་ཐལ། དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་ཀླན་ཀ་རིགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་ངེད་ལྟར་ན་དྲུག་པ་དང་མང་ཚིག་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་ཆོས་ཅན། དོན་ཐ་དད་མེད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ཏུ་རུང་སྟེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཐ་དད་ལ་མི་ལྟོས་པར་སྨྲ་བ་པོ་སྟེ་བརྡ་བྱེད་པ་པོས་ཇི་ལྟ་བུར་དོན་ཐ་དད་དང་ཐ་མི་དད་ཀྱི་རྗོད་བྱེད་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་པ་དེ། བརྡ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་ཐ་དད་དང་ཐ་མི་དད་དེ་བརྗོད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གཅིག་ཚིག་དང་མང་ཚིག་གི་སྒྲ་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་གཅིག་དང་དུ་མས་བྱས་པར་འདོད་ན་བུད་མེད་གཅིག་དང་བྱེ་མ་གཅིག་ལ་ཆོས་ཅན། བཙུན་མོ་རྣམས་ཞེས་དང་། བྱེ་མ་རྣམས་ཞེས་སོགས་ཀྱི་མང་ཚིག་མི་འཇུག་པར་ཐལ། ཐ་དད་དུ་བཞག་པའི་རྒྱུ་ཐ་དད་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གྲོང་དྲུག་ཆོས་ཅན། ཁང་བཟང་གི་ཕྲེང་བ་ཞེས་པའི་གཅིག་ཚིག་མི་འཇུག་པར་ཐལ། ཐ་དད་མ་ཡིན་པ་གཅིག་ཏུ་བཞག་པའི་རྒྱུ་གཅིག་ཏུ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། འམ་ནི་འོག་མ་འདྲེན་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ཆོས་ཅན། ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཞེས་པ་དྲུག་པ་དང་། ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ནི་ནམ་མཁའ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཕན་གྱི་སྒྲ་མི་འཇུག་པར་ཐལ། འདི་ལ་སྒྲ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་དོན་ལ་ཐ་དད་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ཐ་དད་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པའི་སྒྲ་རྟོག་སེལ་བས་འཇུག་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ཐ་དད་གཅིག་ཏུ་སྣང་ལ་རིགས་སྤྱིར་འདོགས། བཏགས་པ་དེ་ཉིད་དོན་ལ་གྲུབ་པ་དགག དེས་ན་སྤྱི་འཛིན་རྟོག་པ་འཁྲུལ་པར་བསྟན། འཁྲུལ་པ་དེ་ཡི་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི་རང་འགྲེལ་ལས། ད་ནི་འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཏུ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཅན་རྣམས་ལ་སྤྱི་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྤྱི་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཅིག་ཤོས་དང་། མ་འབྲེལ་པ་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་གསུང་སྟེ། དེའི་དོན་ལ་ཁ་ཅིག་སྤྱི་ནི་གཉིས་ཏེ་དོན་ལ་ཡོད་པ་དང་། བློ་ལ་ཡོད་པའོ། དང་པོ་ནི་བུམ་པ་ཐམས་ཅད་བུམ་མིན་ལས་ལོག་པར་མཚུངས་པ་ལ་སྤྱི་ཞེས་བརྗོད་དེ་བུམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་རྣམ་རྟོག་ལ་བུམ་པ་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ལ་གཅིག་ཏུ་བཟུང་བ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རིས་མཐུན་གཅིག་ཏུ་བསྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་བཤད་ཟིན་ནས་ཕྱི་མ་འདིར་སྟོན་ཅེས་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། སྔར་བུམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་མཚུངས་སྤྱི་བཤད་པ་མ་ཡིན་གྱི་བུམ་པ་གཅིག་ཉིད་ལ་ལྡོག་པ་དུ་མ་ཕྱེ་བའི་སྤྱི་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱོད་འདོད་པའི་སྤྱི་གཉིས་ཆར་ཡང་ཐ་དད་དངོས་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་འཆད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག སྤྱི་ནི་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་ལོག་ཅིང་རིགས་མི་མཐུན་དང་མ་འབྲེལ་བ་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་ཡིན་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་སྤྱི་ཞེས་ཉེ་བར་གདགས་སོ་ཞེས་མཐུན་དངོས་གཞན་གྱི་དངོས་དག་ལས། །ལྡོག་པ་ལ་ནི་བརྟེན་པ་ཅན། །ཞེས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། གཞན་དག་རིགས་མི་མཐུན་ལས་ལོག་པའི་ཆ་རང་རང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ལ་སྤྱིར་འདོགས་པའི་ལན་ཡང་གསུངས་ལ་ཞེས་འཆད་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་སྤྱི་དེ་དོན་རང་མཚན་ལ་སྤྱིའི་མིང་གིས་བཏགས་པ་ཡིན་ན། རང་བཞིན་རྟགས་ཀྱི་སོང་ཚོད་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་རང་མཚན་དུ་ཁས་ལེན་དགོས་པས་སྐབས་འདིར་གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་བཞག་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་དགོས་པ་སྟོར་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདིའི་དོན་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་མན་ངག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁོ་བོས་བཤད་པར་བྱའི། རྟོག་གེའི་གསང་ཚིག་ལ་དགའ་བ་རྣམས་མགྲིན་པ་བཀུག་སྟེ་ཉོན་ཅིག ལོག་ལྡོག་དོན་གཞན་མེད་ན་ལོག་པ་རང་མཚན་རྣམས་ལ་སྤྱི་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་མཚན་རྣམས་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བས་སྤྱི་རྫས་གཅིག་མེད་ཅིང་ལོག་ལྡོག་དོན་གཞན་མེད་པས་སྤྱི་རྫས་གཞན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིར་སྤྱི་ནི་གཉིས་ཏེ། རང་རང་ངོ་བོ་ལ་གནས་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟར་ཕན་ཚུན་མ་འདྲེས་པའི་རང་མཚན་རྣམས་ཀྱི་མཐུན་དངོས་གཞན་གྱི་དངོས་དག་ལས་ལྡོག་ཞེས་པ་ལྟར་གཅིག་ཤོས་རིགས་མཐུན་དང་རིགས་མི་མཐུན་གྱི་དངོས་པོ་དང་མ་འབྲེལ་བ་སྟེ་ལོག་པ་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཅན་རང་མཚན་རྣམས་ཀྱི་འདྲ་བ་སྟེ་སྤྱི་ཉིད་ཡིན་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་པ་སྟེ་མདོར་ན་སྒྲ་གཅིག་ཉིད་ལ་སེལ་ངོར་སྒྲ་བྱས་མི་རྟག་པའི་ལྡོག་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བ་ནི་སྒྲ་སྤྱི་ཡིན་པས་དེ་བཤད་ཟིན་ཅེས་པ་སྟེ། རིག་གཏེར་ལས། གཞན་སེལ་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་པས། །གཅིག་ལའང་ལྡོག་པ་ཐ་དད་རུང་། །ཞེས་དང་། དེ་ལྟར་ཕྱེ་བའི་དགོས་པ་ཡང་། །གཅིག་ལ་གཅིག་ཏུ་མ་རྟོགས་པ། །རྟོགས་པར་བྱ་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཕྱེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་པའི་དོན་ནི། གཅིག་ལས་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བའི་སྤྱི་ལས་གཞན་རྟོག་པ་ལ་ཐ་དད་གཅིག་ཏུ་སྣང་བའི་སྤྱི་འདི་ནས་འཆད་ཅེས་པ་སྟེ། རིགས་གཏེར་དུ། བྱ་དང་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ལ། །བག་ཆགས་སྟོབས་ཀྱིས་གཅིག་ཏུ་ཞེན། །ཅེས་དང་། གཅིག་ཏུ་བསྡུད་པའི་དགོས་པ་ཡང་། །ཐ་དད་རྣམས་ལ་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི། །བྱ་བ་ཕྱོགས་གཅིག་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་སྒྲའི་སྟེང་གི་སྒྲ་བྱས་མི་རྟག་པའི་ལྡོག་པ་གསུམ་ཀ་ཡང་སྤྱི་ཡིན་པ་དང་། ལྡོག་པ་དང་སྤྱི་དང་གཞན་སེལ་རྣམས་དོན་གཅིག་པ་ནི་རྩ་འགྲེལ་རྣམས་དང་། རིགས་གཏེར་ལས་གསལ་བར་གསུངས་ཀྱང་དེང་སང་གི་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གི་འཇོག་ཚུལ་དང་ནི་ཆ་ཤས་ཙམ་ཡང་མི་འགྲིག་ཅིང་། རང་གི་ལུགས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི་སྤྱི་དོན་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་སྔར་གྱི་དོགས་པའི་ལན་དུ་གཅིག་ལ་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་པའི་སྤྱི་བཤད་ཟིན་ནས་འདིར་ནི་ཤིང་མ་ཡིན་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ཤིང་གསལ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ཏེ། བརྒྱུད་ནས་སྐྱེས་ཤིང་དོན་ཤིང་གསལ་རྣམས་ཤིང་གི་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ནི་སྣང་བའི་རྟོག་བློ་ཆོས་ཅན། ཤིང་གསལ་རྣམས་ཤིང་གི་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་སྣང་སྟེ། ཁྱོད་གང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཡིས་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཤིང་གསལ་རང་མཚན་པ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། སྒྲིབ་བྱེད་ཀུན་རྫོབ་པའི་བློ་དེས་ཤིང་གསལ་རྣམས་བདག་ཉིད་ཐ་དད་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་སྒྲིབ་པ་ཡིས་ཤིང་གསལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཤིང་མ་ཡིན་ལས་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་འགའ་ཞིག་གིས་ཐ་དད་མིན་པ་གཅིག་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་ཤིང་གི་རྣམ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཕྱི་རོལ་ཤིང་གི་ངོ་བོར་ཞེན་པའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་ན་ཤིང་གསལ་རྣམས་ལ་སྤྱི་ཡོད་པར་ནི་རབ་ཏུ་བསྒྲགས་ཏེ། ཁྱོད་ཤིང་འཛིན་རྟོག་པའི་ངོར་ཤིང་གསལ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱིར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་རྟོག་པ་རང་གི་ངོར་སྤྱི་དང་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཞིང་གཞི་མཐུན་གྱི་ཐ་སྙད་དང་དགག་སྒྲུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟོག་པ་རང་གི་ངོར་འདི་ལ་དངོས་སུ་བྱེད་ལ་དོན་ལ་མ་གྲུབ་པར་བཤད་པ་ནི་རང་གིས་ཇི་ལྟར་བརྟགས་པ་ལྟར་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཅིང་རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པ་གཞན་གྱིས་དེའི་གནས་ལུགས་འབྱེད་པའི་ཚེ་རྟོག་པའི་བཟུང་རྣམ་ཡིན་པས་རང་མཚན་ཡིན་ལ་དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་བརྟགས་པའི་ཆ་ནི་སྤྱི་ཡིན་པས་དངོས་པོར་མེད་ཞེས་འབྱེད་པར་བྱེད་དེ། རང་འགྲེལ་ལས། འཆད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། ཐ་སྙད་འདོགས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་རང་གི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་དོན་བྱེད་པར་རུང་བར་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་དོན་དག་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་འཇུག་གོ །ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དེའི་དོན་རིགས་གཏེར་ལས། འཆད་ཚེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་མཁས། །འཇུག་ཚེ་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་བས་ཐོབ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །རྣམ་པ་རང་ངོར་སྤྱི་ཉིད་ཡིན། །དོན་ལ་ཤེས་པ་རང་མཚན་ཡིན། །སྤྱི་ནི་ཕྱི་རུ་ཞེན་ལ་ལྟོས། །རང་མཚན་གསལ་བར་སྣང་བས་འགྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁོ་བོས་རྟོག་གེའི་གསང་ཚིག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གོ་བའི་གཏམ་མོ། །གཉིས་པ་ནི་ཤིང་གི་གསལ་བ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་དེ་ཡིས་ཇི་ལྟར་ཀུན་བཏགས་པའི་སྤྱི་དེ་ནི་ཁྱོད་ལ་དམ་པའི་དོན་དུ་མེད་དེ། ཁྱེད་རྣམས་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བས་སྤྱི་རྫས་གཅིག་མེད་ཅིང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱི་དོན་གཞན་ནི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་སྤྱིར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་མེད་ཅེ་ན། རྣམ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་ངོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་ན་དོན་གཞན་ཤིང་ལ་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་སྤྱིར་འགྱུར་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་མིན་པ་དེ་དང་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དོན་ཤིང་གསལ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བདག་ཉིད་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་པ་དེས་ནའོ། །བཞི་པ་ལ་གཉིས་ཏེ་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུ་ངོས་བཟུང་། རྒྱུར་མི་འཐད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན་ཤིང་ཅེས་པའི་མིང་གི་དོན་གང་ལ་ལྡན་པའི་ཕན་ཚུན་དུ་ཐ་དད་པའི་ཤིང་གསལ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཤིང་གི་སྤྱི་འཛིན་འདིའི་ས་བོན་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ་མཐུན་དཔེ་གཉིས་ཀྱིས་ཐ་དད་རྒྱུ་རུ་གྲུབ། གནོད་བྱེད་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱུ་གཞན་སྤྱི་དངོས་བཀག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་ན་ཤིང་གསལ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཤིང་གི་སྤྱི་འཛིན་གཅིག་བསྐྱེད་ཅེ་ན། ཤིང་གསལ་འགའ་ཞིག་ནི་ཆོས་ཅན། སྤྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་ན་ཡང་ཤིང་ངོ་ཞེས་སྤྱི་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པ་དང་། མེ་དང་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གཅིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ངེས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དབང་པོ་དང་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱི་གཅིག་མེད་ཀྱང་དོན་ཤེས་ཏེ་དབང་ཤེས་གཅིག་བྱེད་པ་བཞིན་དང་། སླེ་ཏྲེས་དང་། པར་པ་ཏ་ལ་སོགས་པ་སྨན་ཁ་གཅིག་སྤྱི་གཅིག་མེད་ཀྱང་དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྦྱར་བའམ་སོ་སོ་ཡིས་རིམས་ལ་སོགས་པ་ཞི་བའི་འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པར་མཐོང་གི་གཞན་ཞོ་དང་། ག་གོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་སླེ་ཏྲེས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱི་གཅིག་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་རིམས་ནད་ཞི་བར་བྱེད་པས་དཔེ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། སྨན་གྱི་སྤྱིས་ཆོས་ཅན། རིམས་ནད་ཞི་བར་བྱེད་པ་མིན་པར་ཐལ། སྨན་གསལ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཞན་དུ་ན། སྨན་གསལ་དེ་དག་ཞིང་ས་བཟང་ངན་སོགས་ཐ་དད་ཀྱང་རིམས་ནད་ཞི་བའི་ནུས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྨན་སྤྱི་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་རིམས་ནད་ཞི་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བརྟན་པ་སྟེ་རྟག་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ཐུན་མོང་དུ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འཇོག་བྱེད་རྟོག་པའི་སྣང་བ་བཤད། དེ་ལ་ཐ་སྙད་གཞན་ཡང་འཇོག་པའོ། །དང་པོ་ནི་གལ་ཏེ་རྟོག་པས་གསལ་བ་རྣམས་མཚུངས་པར་འཛིན་པས་སྤྱིར་འཇོག་ན་བསལ་བ་རང་མཚན་རྣམས་ནི་རྟོག་པ་ལ་མི་སྣང་བས་མཚུངས་པར་མི་འཛིན་ལ་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་གསལ་བ་རྣམས་ནི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པས་འཇུག་ཡུལ་མི་ཐོབ་བོ་ཞེ་ན། དེའི་ལན་དུ་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་གསལ་བ་མཚུངས་པར་འཛིན་ལ་རྟོག་པ་དེ་ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་ཡིན་པས་འཇུག་ཡུལ་ཐོབ་ཅེས་སྟོན་པ་ནི་ཤིང་གསལ་གྱི་རང་བཞིན་དེ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཤིང་གི་སྤྱི་འཛིན་གྱི་རྣམ་རྟོག་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་གསུམ་དང་ལྡན་ཏེ་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་ཁྱོད་ལ་སྣང་བ་ཤིང་གི་དོན་དུ་མེད་ཀྱང་སྣང་བ་དེ་ཤིང་གི་དོན་ཅན་དང་འདྲ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཤིང་དེ་ཡི་འབྲས་བུ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དོན་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤིང་གསལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ཤིང་གསལ་རང་མཚན་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཤིང་འཛིན་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཡུལ་སྣང་ཚུལ་དེ་ཡང་ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་དེ་སྣང་བརྟག་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཤིང་ལྟ་བུ་དང་། གསལ་བ་རིགས་མཐུན་རྣམས་ལ་མཚུངས་པར་སྣང་བས་གཅིག་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་ཤིང་མ་ཡིན་ལས་ལོག་པ་ལྟ་བུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ཉིད་དུ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟགས་པའི་ཡན་ལག་སྣང་བ་ལྟར་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དེ་ལ་ཐ་སྙད་གཞན་ཡང་འཇོག་པ་ལ་བདུན་ཏེ། སྤྱི་དང་གཞི་མཐུན་ཐ་སྙད་འཇོག །སྤྱི་བཞིན་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་འཇོག །བཞག་པ་དེ་ཉིད་དོན་ལ་མེད། །མེད་ཀྱང་བཞག་པའི་དགོས་པ་བསྟན། །དོན་ལ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད། །དེ་ལ་ལུང་དང་འགལ་བ་སྤང་། །སྒྲ་རྟོག་འཇུག་ཚུལ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐ་སྙད་འཁྲུལ་པས་སྤྱི་དང་གཞི་མཐུན་འཇོག །འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཡང་རང་མཚན་ཐོབ་པའི་རྒྱུ། །འཁྲུལ་བར་འདྲ་ཡང་གཞན་ལས་ཐོབ་པ་མིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤིང་འཛིན་གྱི་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་པ་སྟེ་སྣང་བའི་དོན་ཤིང་གི་རྣམ་པ་དེ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་འཁྲུལ་ངོར་སྤྱི་དང་གཞི་མཐུན་གྱི་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ། ཁྱོད་འདི་ལྟར་ཤིང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་ཅན་དུ་སྣང་བ་དེས་ན་ཤིང་དུ་རིགས་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ་གཅིག་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ་དེ་ལ་སྤྱི་དང་ནི། ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ནང་ཚན་ཤ་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཤིང་གསལ་གཞན་ལས་ཡང་ལོག་པར་སྣང་སྟེ། དེ་ལ་གཞི་མཐུན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དག་གི་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་དང་ནི་བརྗོད་པ་སྒྲ་ཡིས་སྤྱི་དང་གཞི་མཐུན་གྱི་ཐ་སྙད་ནོར་བའི་དོན་ཅན་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དངོས་པོ་རང་མཚན་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཤེས་བརྗོད་དེ་ཀུན་ཡང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དངོས་སུ་གཞན་སེལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་དང་། འཇུག་ཡུལ་དངོས་པོ་རང་མཚན་རྙེད་པའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་གང་ལ་དངོས་པོ་རང་མཚན་དང་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་པ་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱོད་ཕན་ཚུན་རྗེས་འགྲོ་མེད་པའི་རང་མཚན་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེས་པའི་ཐ་སྙད་ཡིན་པ་དེས་ནའོ། །དཔེར་ན་སྔར་འབྲས་རང་གི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་སླུ་བར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཇི་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པར་འདྲ་ཡང་གཞན་འཇུག་ཡུལ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ལས་རང་མཚན་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མར་མེའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པས་ནོར་བུ་མི་ཐོབ་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་སྔར་གྱི་དོགས་པ་གསུམ་པ་རྟོག་པས་གསལ་བ་རང་མཚན་མཚུངས་པར་བཟུང་བ་ལ་སྤྱིར་འཇོག་ན་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་མི་འཐད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་མཚན་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་ཤིང་གསལ་དུ་མའང་འབྲས་བུ་རིགས་གཅིག་བྱེད་པ་ཅན་དང་ཤིང་དེའི་འབྲས་བུ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལས་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་དུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བརྗོད་པ་སྒྲ་དང་རྟོག་པའི་ཤེས་པས་ཤིང་ཞེས་རིགས་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་ཤ་བ་གཅིག་ཀྱང་། ལྡོག་ཆོས་སྣ་ཚོགས་པར་ཤེས་ཏེ། ཤིང་དེའི་འབྲས་བུ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། ཤ་བ་དེའི་འབྲས་བུ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དོན་ལས་ནི་ཐ་དད་པར་སྣང་བས་སོ། །ཤ་བ་གཅིག་ལ་རྟོག་པས་ལྡོག་ཆོས་དུ་མ་ཕྱེ་བ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཤ་བས་འབྲས་བུ་དུ་མ་བྱེད་པ་དེ་ཤ་བའི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ཡང་གཅིག་ལ་གཅིག་ཏུ་མ་རྟོགས་པས། །རྟོགས་པར་བྱ་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཕྱེ། །ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །འདིར་སྔ་མ་ཕལ་ཆེར། སྤྱིའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཞེས་ས་བཅད་སོ་སོར་ཕྱེ་བ་ནི་སྤྱིའི་ཐ་སྙད་རྟོག་པའི་སྣང་བ་ལ་འཇུག་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་ཡང་རྟོག་པའི་སྣང་བ་ལ་འཇུག་ཞེས་མཐུན་དཔེར་དྲང་བའི་དོན་མ་རྟོགས་པ་སྟེ་སྤྱིའི་ཐ་སྙད་འཇུག་ཚུལ་སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་འགྲེལ་ལས་ཀྱང་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་དོན་ལ་སྤྱི་དང་གཞི་མཐུན་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་རྣམས་འདོགས་ཏེ། ཞེས་གསུངས་ཀྱི་བར་འདིར་སྤྱིའི་ཐ་སྙད་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་སྒྲ་དོན་འདི་དང་། སྔར་བཤད་པའི་གཞི་མཐུན་ཉིད་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་རང་མཚན་ལ་མི་སྲིད་དེ། དོན་ལ་ཡོད་པ་མིན་ཡང་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བུར་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དག་སྒྲ་དོན་འདི་ཞེས་པ་སྤྱི་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་དེ་ཡིས་ཇི་ལྟར་ཀུན་བཏགས་པ་ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་སྤྱི་དོན་དམ་པར་མེད་པར་བསྟན་ཟིན་ནས་གཞི་མཐུན་དང་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དོན་དམ་པར་མེད་པ་ལ་སྦྱར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྒྲ་དོན་འདི་ཞེས་པའི་དམིགས་བསལ་གསུངས་པའི་དོན་མ་རྟོགས་པའོ། །བཞི་པ་ནི། དོན་ལ་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་བཞག་པའི་དགོས་པ་གང་ཞེ་ན་དོན་གཅིག་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པའི་རྣམ་བཞག་དང་། ཐ་དད་ཅི་འདྲ་བ་གཞི་མཐུན་དང་། ཐ་དད་མིན་པ་ཅི་འདྲ་བ་སྤྱིའི་རྣམ་བཞག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་མ་བརྟགས་པར་འཇིག་རྟེན་ན་ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་དེ་ལ། གྲགས་པ་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་བརྟེན་ནས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཀུན་བཞག་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དམ་པའི་དོན་རང་མཚན་གྱི་གནས་ལུགས་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་སྣང་རྟག་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་དགག་སྒྲུབ་བྱས་པས་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་ཐོབ་ཅེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལྔ་པ་ནི། དམ་པའི་དོན་གྱི་དོན་རང་མཚན་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་ལ་དུ་མ་ལ་ངོ་བོ་གཅིག་པ་དང་། གཅིག་ལ་དུ་མའི་ཐ་སྙད་བློ་ཡིས་བསླད་པ་སྟེ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དུ་མ་རང་གི་ངོ་བོས་གཅིག་ཏུ་འདྲེ་བ་མེད། གཅིག་ཐ་དད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་སྤྱིའོ། །འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། རྟོག་པའི་བློ་ལ་སྣང་བའི་དོན་ལ་འཇུག་གི་རང་མཚན་ལ་དངོས་སུ་མི་འཇུག་སྟེ། དུ་མ་གཅིག་ཏུ་བསྲེ་བ་དང་གཅིག་ལ་དུ་མར་འབྱེད་པའི་སྒྲ་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ་རང་མཚན་ལ་དེ་ལྟ་བུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་ལ་སྣང་བ་བརྫུན་པ་ཡིན་ན་ཆོས་ཐ་དད་པ་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། རྟོག་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་ངོར་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དུ་མ་རབ་ཏུ་བརྟགས་ཏེ། འཁྲུལ་ངོར་ལོག་པ་གཞན་དང་གཞན་དུ་མ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོར་སྣང་བས་སོ། །དྲུག་པ་ནི། འོ་ན་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ནི་གཞན་སེལ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་འཛིན་ཏོ། །ཞེས་སྤྱི་དང་འདྲེས་པའི་རང་མཚན་འཛིན་པར་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བསྒྲུབ་བྱའོ། །འདི་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་སོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་ལ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་རང་མཚན་དངོས་སུ་མི་འཛིན་ཏེ། དངོས་པོ་རང་མཚན་མཐོང་བ་སྟེ་སྣང་བ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གླང་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཁྱད་པར་སྤྱི་དང་འདྲེས་པ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་པའི་ཚིག་འདིར་ཆོས་ཅན། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྤྱི་དང་འདྲེས་པ་རྗེས་དཔག་གི་གཟུང་བྱར་སྟོན་ཞེས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་གཞན་སེལ་གྱི་སྤྱི་དང་འདྲེས་པ་རྗེས་དཔག་གི་གཟུང་བྱར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་མཚན་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། སྤྱིའི་རྣམ་པ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་དང་། སོགས་པ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཅིར་ཡང་རྟོག་པས་དངོས་སུ་གཟུང་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཁྱད་པར་མང་པོ་རྣམས་དེ་གཅིག་པུ་ལ་ནི་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། བདུན་པ་ནི། སྒྲ་དང་རྟོག་པ་ཡང་ཆོས་ཅན། རང་མཚན་དེ་ཡི་ངོ་བོ་རང་མ་ཡིན་ཀུན་ལས་ལོག་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། སྤྱི་ཉིད་དུ་ནི་དངོས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་དེ་འཛིན་ནས་འདིའི་བར་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གཉིས་པ་ཁྱད་པར་སྒྲའི་འཇུག་ཚུལ་བཤད་པ་ལ་བཞི་སྟེ། གཞན་སྡེའི་འདོད་པའི་བརྡ་ཡུལ་དགག རང་སྡེའི་འདོད་པའི་བརྡ་ཡུལ་བསྒྲུབ། དེ་ལ་གཞན་སྡེའི་རྩོད་པ་སྤོང་། དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་མཚན་བརྡ་ཡུལ་ཡིན་པ་དགག སྤྱི་དངོས་བརྡ་ཡུལ་ཡིན་པ་དགག སྤྱི་ལྡན་བརྡ་ཡུལ་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་བྱེད་པའི། །སྒྲ་ཡོད་མ་ཡིན་ཅེས་པ་ལ། བརྡ་སྤྲོད་པ་རྣམས་ན་རེ། རང་མཚན་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་པ་མི་འཐད་དེ། བུམ་པ་འོན་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པ་ན་ཆུ་སྐྱོར་བའི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ལེན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་མཚན་ཆོས་ཅན། རྗོད་བྱེད་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྡའི་དངོས་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རང་གང་ལ་བརྡར་བརྟགས་པའི་དོན་དེ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ནི་རང་མཚན་དེ་ལ་བརྡ་དངོས་སུ་སྦྱར་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་བརྡ་དུས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། བརྡ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་དོན་གོ་བའི་ཆེད་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་དང་། གྲངས་ཅན་པ་ན་རེ། རིམ་པ་ལྟར། གསལ་བ་ལས་རྫས་ཐ་དད་པ་དང་གསལ་བ་དང་རྫས་གཅིག་པའི་སྤྱི་འཁྲུལ་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་བརྡའི་དངོས་ཡུལ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུའང་ཡོད་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། རིགས་རྐྱང་བརྗོད་བྱར་འདོད་པ་དེ་ལ་བ་ལང་གི་རིགས་དེ་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་བ་ལང་ཞེས་པའི་བརྡའི་དངོས་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བ་ལང་གི་དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་སྟེ། བརྡ་བྱེད་པར་རྩོམ་པ་ན་ཅི་ནས་ཀྱང་བ་ལང་དོན་གཉེར་གྱི་སྐྱེས་བུ་དེ་བ་ལང་གི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་དེ་ཤེས་ནས་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དོན་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསམས་ནས་དོན་རྣམས་ལ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་བརྡ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད་པ་དང་། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་དེ་དང་ལྡན་པའི་གསལ་བ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ལ་བརྡ་སྦྱོར་བས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རིགས་ལྡན་གསལ་རྐྱང་རྣམས་དང་མཚུངས། །སྤྱི་གཞན་བརྟགས་པ་དགོས་པ་མེད། །སྤྱི་གཞན་མེད་ཀྱང་ངོ་ཤེས་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བརྡ་དེ་ཡང་ནི་དངོས་སུ་སྟེ་སྤྱིས་བར་མཆོད་པར་གསལ་བ་ཉིད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་ཅེས་དྲིས་པས་གལ་ཏེ། དེ་ལ་བརྡ་སྦྱར་མི་ནུས་ཏེ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ལྡན་གྱི་གསལ་བ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བརྡ་སྦྱོར་མི་ནུས་པར་ཐལ། མཐའ་ཡས་པ་འདི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་ཀྱིས་གསལ་བ་ཉུང་དུ་མ་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བཞོ་རྨོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེ་བྱེད་པའི་དོན་རྣམས་དོན་དེ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ལོག་པར་མཚུངས་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཕྱི་དོན་དུ་འཁྲུལ་པའི་གཞན་སེལ་དེ་ལ་སྒྲ་ཅིས་མ་བྱས་ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ་རིགས་དེ་དང་ལྡན་པ་བརྗོད་པ་ལ་ཕྱོགས་གླང་གིས་དེ་ལྡན་རང་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་བཀོད་པ་འདི་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། ངེད་ཀྱི་རིགས་ལྡན་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་ལྡོག་ལྡན་གཉིས་མིང་ཙམ་མ་གཏོགས་པ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉེས་པ་འདི་མེད་པར་འོག་ནས་འཆད་ལ། ཉེས་པ་འདི་འགྱུར་ཡང་བླ་སྟེ་གསལ་བ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སྒྲ་བློ་གཅིག་འཇུག་པ་ལ་རིགས་གཞན་དངོས་པོ་བ་མི་དགོས་པར་ཐལ། རིགས་དོན་གཞན་མེད་ཀྱང་དེ་མ་ཡིན་ལས་ལྡོག་པར་མཚུངས་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་བློ་གཅིག་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྒྱུ་མཚན་བ་ལང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེས་དེ་མིན་རྣམ་པར་མི་གཅོད་དམ་གཅོད། དང་པོ་ལྟར་ན། བ་ལང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་ན་སྦྱར་བ་དོན་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་ཡིས་མི་འདོད་པའི་དོན་དེ་དག་རྣམས་ལ་འདོད་པའི་དོན་དེ་མི་གཅོད་ན་ནི་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། འཆད་པ་པོས་འདོད་པའི་དོན་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་འདོད་པའི་དོན་ལ་ཉན་པ་པོ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀྱང་བསམས་ནས་སྒྲ་བརྗོད་དེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱང་ནི་དེ་མིན་སྤོང་བར་མ་ཟད་དེར་འཇུག་པའི་དགོས་པ་ཡོད་ཅེས་པའམ། འགྲེལ་བཤད་ལས་ཁོ་ནའི་དོན་དུ་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་པ་ལྟར་སྒྲ་འདི་ལ་རྣམ་གཅོད་མེད་པ་མིན་ཏེ་ཡོད་པས་སྒྲ་དགོས་མེད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲའི་འཇུག་ཡུལ་རིགས་དོན་གཞན་ཡིན་པ་དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་དགོས་པ་ནི་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་ནས་འདོད་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྟེ་ཡིན་པས་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་ནས་འདོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཁྱོད་ལ་བར་དེར་སྤྱི་དོན་གཞན་གྱིས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་བཤད། །ངོ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་གཞན་དགག །ངོ་ཤེས་རྒྱུ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་གཅིག་མེད་ན་གསལ་བ་དུ་མ་ལ་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བུམ་པའི་གསལ་བ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། སྤྱི་གཅིག་མེད་པའི་རྫས་ཐ་དད་ཀྱང་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་བ་འཐད་དེ། བྱ་བ་ཆུ་སྐྱོར་བ་དེ་དང་དེ་བྱེད་པར་མཚུངས་པའི་དོན་རྫ་བུམ་ལྟ་བུ་རྣམས་སྔར་མཐོང་ནས་ཕྱིས་གསེར་བུམ་སོགས་གཞན་མཐོང་ཡང་ཆུ་སྐྱོར་བ་དང་བུམ་འཛིན་གྱི་འབྲས་བུ་ཅན་དེ་ལས་གཞན་འབྲས་བུ་དེ་དག་མི་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ནི་སྒྲ་སྟེ་ནང་གི་བརྗོད་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་གྱི་དེ་ཉིད་འདིའོ་ཞེས་སྔ་ཕྱི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྦྱར་ནས་གཅིག་ཏུ་ངོ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། སྤྱི་རྐྱང་ངོ་ཤེས་བློ་ཡི་རྒྱུར་མི་འཐད། །སྤྱི་ཡིས་གྲོགས་བྱས་གསལ་བ་རྒྱུར་མི་འཐད། །སྤྱི་ལ་ལྟོས་པའི་དུ་མ་རྒྱུར་མི་འཐད། །གང་རུང་ལ་ལྟོས་སྤྱི་ཡང་རྒྱུར་མི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཞན་སྤྱི་ལས་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟར་ནའང་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྤྱི་ནི་འབའ་ཞིག་ཉིད་གཟུང་དོན་དུ་བྱས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྤྱི་འཛིན་ཆོས་ཅན། རྟག་ཏུ་སྤྱི་དེ་ཙམ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ཐལ། སྤྱི་ཁོ་ན་གཟུང་དོན་དུ་བྱས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་གསལ་བ་མི་ཤེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྤྱི་ཁོ་ན་ཤེས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་འདོད་ན་ནམ་ཡང་ནི་སྤྱི་དེ་ལྡན་གསལ་བ་གཉིས་འབྲེལ་པར་མ་བཟུང་བར་ཐལ། གསལ་བ་མི་ཤེས་པ་དེ་ཡི་ཚེ་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་འདོད་ན་གསལ་བ་དེ་ལ་སྤྱི་ཡོད་དོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ་མི་འདོགས་པར་ཐལ། གསལ་བ་རྣམས་སྤྱི་དེ་དང་ལྡན་པའི་འབྲེལ་པར་ངེས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བསལ་བ་ཁས་བླངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་གལ་ཏེ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་གཅིག་གིས་གྲོགས་བྱས་པའི་གསལ་བ་རྣམས་སྤྱི་འཛིན་ཤེས་པའི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་སྤྱི་འཛིན་གྱིས་གསལ་བ་མི་ཤེས་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྤྱི་དངོས་པོ་བ་གཅིག་ཆོས་ཅན། དེ་གསལ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ཉིད་སེལ་ཏམ་ཅི་སྟེ་སེལ་བར་ཐལ། ཐ་དད་མ་བསལ་ན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྟེ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གསལ་བ་དེ་རྣམས་ལ་སྤྱི་གཅིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུར་མི་འདོད་པ་ལས་ཁྱོད་ཀྱིས་གསལ་བ་ཐ་དད་རྣམས་སྤྱི་འཛིན་སྐྱེད་བྱེད་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་གལ་ཏེ་སྤྱི་དང་བྲལ་བའི་དུ་མས་སྤྱི་བློ་མི་བསྐྱེད་ཀྱི་གསལ་བ་དུ་མའང་སྤྱི་གཅིག་ལ་ལྟོས་ན་ཐ་དད་མིན་པ་སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློ་སྐྱེད་ཅེ་ན། སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བསྐྱེད་པ་ལ་གསལ་བ་དེ་རྣམས་ནུས་པ་མེད་པར་ཐལ། གསལ་བ་དེ་དག་སོ་སོ་མེད་པར་ཡང་སྤྱི་དེ་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཁྱོད་སྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་སྤྱི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་ཡིས་གསལ་བ་གཟུང་དོན་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པ་མེད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། གསལ་བ་ལ་ཁྱོད་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཐལ་བ་དང་པོ་མ་ངེས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལས་མིག་ཤེས་སྐྱེ་བས་སྔོ་སོགས་ཚོགས་པ་ལ་མིག་ཤེས་སྐྱེ་བའི་ནུས་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་སྤྱི་གཅིག་ལ་སྤྱི་འཛིན་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པས་གསལ་བ་ལ་སྤྱི་འཛིན་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་གཉིས་མི་མཚུངས་ཏེ། སྔོ་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྣམས་ཚོགས་པ་ལའང་རང་འཛིན་མིག་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་འགྲུབ་སྟེ་ཁྱོད་རྣམས་རེ་རེས་ཀྱང་རང་འཛིན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་སོ་སོར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། གསལ་བ་ལ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་ལ་མ་ལྟོས་པར་རྐྱང་པ་དང་ཚོགས་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་ནི་སྤྱི་བློ་བསྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་མིན་པར་ཐལ། སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མེད་ན་སྤྱི་བློ་བསྐྱེད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་གསལ་བ་དེ་དག་གང་རུང་ལ་ལྟོས་ནས་སྤྱི་དེས་སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློ་བསྐྱེད་པར་ནུས་ཀྱི་སྤྱི་འབའ་ཞིག་གིས་སྤྱི་འཛིན་བསྐྱེད་པ་མིན་པས་གསལ་བ་སྤྱི་བློ་བསྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གསལ་བ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཅི་ལྟར་ན་ཡང་སྤྱི་བློ་གཅིག་ཉིད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མིན་ཏེ་ཡིན་པར་ཐལ། སྤྱི་དེ་གཅིག་པོ་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སྤྱི་འདི་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བར་ཐལ། གསལ་བས་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རྟགས་གཉིས་ཀ་ཁས་བླངས་ཤིང་ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཕན་འདོགས་བྱེད་གང་ཡིན་པ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་གལ་ཏེ་སྤྱི་བློ་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་དེ། གསལ་བ་རྣམས་ཐ་དད་མིན་པ་གཅིག་ཁོ་ནར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྤྱི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་ཡི་གསལ་བ་རྣམས་སྣང་བ་ཐ་དད་དེ། གསལ་བ་དེ་དག་མཚུངས་སོ་ཞེས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གསལ་བ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཅི་ལྟར་ཐ་དད་པ་བློས་གཟུང་བྱ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་སྤྱི་གཅིག་ཏུའང་གཟུང་བྱར་ཐལ། སྤྱི་འཛིན་གྱིས་མཚུངས་པར་འཛིན་ན་ནི་སྟེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། སྤྱི་དང་གསལ་བ་དུ་མ་གཉིས་ཀ་བཟུང་ན་གསལ་བ་རྣམས་ལ་མཚུངས་པའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་ཅིང་མཚུངས་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་སྤྱི་དང་གསལ་བ་གཉིས་ཀ་འཛིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཚུངས་འཛིན་གྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་དང་གསལ་བ་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་དུ་མ་འབྲས་བུ་རིགས་གཅིག་བྱེད་པར་འདྲ་བ་དེ་ཁོ་ནས་ཁྱོད་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དུ་མས་འབྲས་བུ་གཅིག་བསྐྱེད་པ་མི་འཐད་དེ། གསེར་བུམ་སོགས་དེ་དག་གིས་འབྲས་བུ་དབང་བློ་དེ་ཡང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུམ་འཛིན་གྱི་མིག་བློ་དེ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་ལ་ཐ་དད་ཡིན་ཀྱང་སེལ་ངོར་རིགས་ཐ་དད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་འཛིན་གྱི་བློ་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པའི་བློའི་རྒྱུར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། བུམ་པའི་གསལ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། དོན་ལ་ཐ་དད་ཡིན་ཀྱང་སེལ་ངོར་རིགས་ཐ་མི་དད་དེ། བུམ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱི་བློ་རིགས་གཅིག་གི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་མཚུངས་པ་ཡིས་སོ། །འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཉིད་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མིན་ནམ་ཞེ་ན། གསལ་བ་དུ་མ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་དེ་ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་ཅན་མིན་པ་དང་བྲལ་བར་སྣང་བའི་སེལ་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཡོད་ན་མཐོང་དུ་རུང་བ་ལས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། སྤྱི་དོན་ལ་གྲུབ་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་། །གཉིས་པ་རང་སྡེའི་འདོད་པའི་བརྡ་ཡུལ་བསྒྲུབ་པ་ནི་རང་མཚན་དང་། སྤྱི་དངོས་དང་། སྤྱི་ལྡན་བརྗོད་བྱར་མི་འཐད་པས་ན་ཤིང་ཞེས་པའི་བརྡ་ནི་ཆོས་ཅན། ཤིང་གི་གཞན་སེལ་དེ་རིག་པའི་དོན་ཏེ་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཤིང་འཛིན་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞེན་པ་དེ་རིག་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤས་ལོག་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མཐོང་བ་ལས་འོངས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམ་པ་གཞན་ལས་ལོག་པའི་ཕྱིར། གཞན་སེལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་སྒྲའི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་སྒྲའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ནི་ཐ་སྙད་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །ཞེས་སོ། །ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ཤིང་རང་མཚན་མི་ཐོབ་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཤིང་རང་མཚན་ལ་བརྡ་དངོས་སུ་མ་སྦྱར་བར་ཤིང་གི་གཞན་སེལ་ལ་བརྡ་དངོས་སུ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཤིང་འཛིན་རྟོག་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེའང་ཆོས་ཅན། ཤིང་རང་མཚན་ལ་བརྡ་དངོས་སུ་མ་སྦྱར་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ཤིང་གི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་པར་འདོད་དེ། ཤིང་གི་དོན་དེ་མི་བྱེད་པའི་ཤིང་མ་ཡིན་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཡན་ལག་སྟེ་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཤིང་གི་དངོས་པོ་ཤིང་མ་ཡིན་ལས་ཐ་དད་པ་ལ་བརྒྱུད་ནས་བརྟེན་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་གསུམ་པོ་གང་ཞེ་ན་ཤིང་འཛིན་རྟོག་པ་དོན་མཐུན་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་ཡིན་ཏེ། ཤིང་གི་དོན་དེ་བྱེད་པ་མིན་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཤིང་གི་དོན་དེ་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བའི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ཅན་དང་། ཤིང་གི་དངོས་པོ་ཤིང་མ་ཡིན་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་གྱི་ས་བོན་ཏེ་རྒྱུ་ཅན་དང་། རང་ལ་སྣང་བ་ཤིང་གི་དོན་དུ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཤིང་གི་གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཤིང་གི་དོན་དེ་བྱེད་པ་ལ་བརྒྱུད་ནས་བརྟེན་པའི་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཕྱི་རོལ་ཤིང་དུ་ཞེན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་དེ་ལ་གཞན་སྡེའི་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ་བཞི་སྟེ། རྟོགས་པ་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པར་ཐལ་བ་སྤང་། །བཅད་བྱ་མེད་ལ་སེལ་འཇུག་མེད་པ་སྤང་། །ལྡོག་པ་དངོས་པོར་ཡོད་མེད་བརྟགས་པ་སྤང་། །གཞི་མཐུན་མི་སྲིད་འགྱུར་བའི་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཐལ་བ་བརྗོད། །དེ་ཉིད་མགོ་མཚུངས་རིགས་པས་དགག །དངོས་པོའི་ལན་གྱིས་ངེས་པ་བསྐྱེད། །སྒྲ་ཀུན་ངེས་བཟུང་ཅན་དུ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྟོག་པས་ཤིང་དང་ཤིང་མིན་གང་ཡང་བསྒྲུབ་པས་མི་འཛིན་པར་སེལ་བ་ཁོ་ནས་འཛིན་ན། རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཤིང་དང་ཤིང་མ་ཡིན་གཉིས་པོ་དག་རྟོགས་པ་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་སྟེ་ཕན་ཚུན་གཅིག་འཛིན་པ་ལ་ངེས་པར་གཞན་དེ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཤིང་མ་ཡིན་ལས་ལྡོག་པ་སྟེ་ཤིང་མ་ཡིན་བསལ་བ་ཡིས་ཤིང་གི་དོན་འཛིན་དགོས་ཤིང་། ཤིང་མིན་ཡང་ཤིང་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་ངེས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཤིང་དང་ཤིང་མིན་མ་བཟུང་བར་དེ་དག་སེལ་མི་ནུས་པས་སོ། །འདོད་ན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། ཤིང་དང་ཤིང་མིན་གཅིག་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་མེད་ན་ཤིང་དང་ཤིང་མིན་གཉིས་ཀ་མི་འཛིན་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཤིང་དང་ཤིང་མིན་རྟོགས་པ་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཤིང་མིན་བསལ་བའི་སེལ་བ་ལ་སྒྲ་བརྡར་བཏགས་པ་མི་སྲིད་ཀྱི་སྤྱི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་དུ་བརྡ་བྱ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་སྨྲའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཞན་སེལ་བས་བརྡ་སྦྱར་བ་ལ་རྟོགས་པ་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པའི་སྐྱོན་འགོད་པ་དེ་དག་གི་ནི་ལྟར་ན་ཡང་ཤིང་གི་བརྡར་འདོགས་པ་ལ་ཤིང་མིན་རྣམ་པར་གཅོད་དམ་འོན་ཏེ་མིན། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་གཅོད་དོ་ཞེ་ན་ཤིང་བརྡ་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། ཤིང་གི་བརྡའི་དུས་ན་ཤིང་མིན་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ་མི་ཤེས་པར་ཐལ། ཤིང་གི་བརྡའི་དུས་ན་ཤིང་གི་དོན་འཛིན་པ་མེད་ན་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། རྟགས་ནི་ད་གཟོད་ཤིང་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤིང་གི་བརྡ་དོན་དུ་གཉེར་ཤིང་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་དེ་ཆོས་ཅན། ཤིང་གི་བརྡ་ལས་ཤིང་མིན་དེ་དག་བརྗོད་བྱར་མི་སེལ་བར་ཐལ། ཤིང་གི་བརྡའི་དུས་ན་ཤིང་མ་ཡིན་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོཾད་ནཾ། ཤིང་མིན་ཆོས་ཅན། ཤིང་གི་སྒྲ་ལས་ཕྱིས་ཤིང་ལ་ཐ་སྙད་འདོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་འཇུག་པ་རྣམས་ཁྱོད་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་འཇུག་པར་ནི་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེས་ཁྱོད་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཤིང་གི་ཁྱད་པར་ཤ་བ་སོགས་ཤིང་གི་བརྡའི་ཡུལ་དུ་མ་བསལ་བས་བརྡ་ལས་དེ་སྤངས་ནས་མི་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བརྡ་བྱེད་པ་ན་སྔར་གཞན་ཤིང་མིན་བཀག་ནས་མི་བསྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་རྐྱང་པའི་ཚུལ་དུ་མདུན་ན་གནས་པའི་ཤ་བ་ལྟ་བུ་གཅིག་ལ་ཡོད་པའི་སྤྱི་དོན་གཞན་གཅིག་རབ་ཏུ་བསྟན་ནས་འདི་ཤིང་ཡིན་ཞེས་སྤྱི་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་དེས་གསལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བརྡ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞིང་། སྒྲ་དེ་ལས་ཕྱིས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་སྟེ་འཇུག་པའི་ཚེ་ན་ཡང་སྤྱི་དེའམ་དེ་དང་ལྡན་པའི་གསལ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ་དེའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པའམ་ཤིང་མིན་ལ་འཇུག་སྲིད་པར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་འདི་ནི་མེད་དོ་སྙམ་ན་དེ་ལའང་ཡལ་འདབ་ཅན་འདིའང་ཤིང་ཡིན་ཞེས་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་དམ་འདི་ཁོ་ན་ཤིང་ཡིན་ཞེས་གཞན་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བརྡ་སྦྱོར་དང་པོ་ལྟར་ན་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚེ་ཤིང་གི་སྒྲ་ལས་ཤིང་མིན་སྤངས་ནས་མི་འཇུག་པར་ཐལ། བརྡ་དུས་ན་ཤིང་བརྡས་ཤིང་མིན་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་དང་། གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཤིང་མིན་བསལ་ནས་ཤིང་བརྡ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ལ་དེ་ལྟར་ན་ཤིང་མིན་མི་བསལ་བར་ཐལ། ཤིང་མིན་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤིང་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐལ་བ་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། ཤིང་དང་ཤིང་མིན་གྱི་གསལ་བ་རྣམས་ལ་ཤིང་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཡོད་མེད་སོ་སོར་མཐོང་བས་བརྡའི་དུས་འདི་ཁོ་ན་ཤིང་ཡིན་ཞེས་བརྡ་སྦྱོར་བས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ཤིང་མིན་ལ་འཇུག་པའི་སྐྱོན་མེད་ལ་སྤྱི་ལ་བརྡ་བྱས་པས་བསལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བརྡ་བྱས་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་སོ། །སེལ་བ་སྨྲ་བ་ལ་དེ་དང་མི་མཚུངས་ཏེ། སྤྱི་དངོས་པོར་མེད་ཅིང་བརྡ་དུས་ཀྱི་དོན་འགགས་པས་ཐ་སྙད་དུས་ཀྱི་དོན་མི་ཤེས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་ངེད་ལྟར་ན་ཡང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་རྣམས་རིགས་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་ལ་གནས་པའི་རྟོགས་པ་པོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤིང་དང་ཤིང་མིན་གྱི་གསལ་བ་སོ་སོར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་རྟོག་པས་རིགས་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པ་དེའི་རྒྱུའི་དོན་ཤ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་། གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུའི་དོན་རྡོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བརྡ་ལ་མ་ལྟོས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བློ་ཤིང་བརྡའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡང་སྐྱེ་སྟེ་ཤ་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པའི་བློ་དེ་ལ་ནི་ཡོད་པས་ཏེ་སྣང་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་དེ་བློ་དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཤིང་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དང་། བློ་དེའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཤིང་མིན་གྱི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཤིང་རྣམས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་འདྲ་བར་ཡང་སྣང་ཞིང་ཞེན་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤ་པ་སོགས་རྣམས་ཤིང་མིན་ལས་ཐ་དད་པར་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །དེའི་རྗེས་སུ་ཤིང་མིན་ལས་ཐ་དད་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་གཞན་སེལ་དེ་ལ་འདི་ཤིང་ངོ་ཞེས་བརྡ་སྐད་སྦྱོར་ཏེ་དེ་ལྟར་སྦྱར་བའི་སྒྲ་དེ་ལས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུའང་བློ་ལ་སྣང་བའི་གཞན་སེལ་དེ་ཉིད་སྣང་ནས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཅིང་། དེ་དུས་ཀྱི་བློ་དེ་ཡང་སྣང་བ་ལ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་འཁྲུལ་པས་སྔར་དང་ཕྱིས་ཀྱི་དོན་དངོས་པོ་གཅིག་པ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པས་སྤྱི་མེད་ཅིང་བརྡ་དུས་ཀྱི་དོན་འགགས་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་དོན་མི་ཤེས་པར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བཞི་པ་ནི་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཆོས་ཅན། ཉན་པ་པོའི་བློ་ཐེ་ཚོམ་ཅན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་ནས་ངེས་པའི་དོན་འགའ་ཞིག་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། ཉན་པ་པོ་དེ་འདོད་པའི་དོན་ངེས་པར་བཟུང་བའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་བཅད་བྱ་མེད་ལ་སེལ་འཇུག་མེད་པ་སྤང་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སེལ་བས་འཇུག་ནའང་ཤེས་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སེལ་བས་མི་འཇུག་པར་ཐལ། བསལ་བྱ་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བློ་ཡུལ་དུ་བྱས་ན་ཤེས་བྱར་འགྱུར་ཅིང་མ་བྱས་ན་དེ་སེལ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཚིག་གཞན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་ནི་འཇོག་པ་སྟེ་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཅན། ཉན་པ་པོའི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཡུལ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་དེ། དོན་བརྗོད་བྱེད་དུ་སྦྱར་བའི་ངག་གང་ཞིག ཉན་པ་པོ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཡུལ་གཅོད་པ་ལས་གཞན་དུ་མི་གཅོད་ན་དོན་བརྗོད་བྱེད་དུ་སྦྱར་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལྡོག་པ་དངོས་པོར་ཡོད་མེད་བརྟགས་པ་སྤང་བ་ལ་ལྔ་སྟེ། ལྡོག་པ་བརྗོད་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ། །དེ་ལ་ལུང་གི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད། །ལུང་གི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤང་། །དེས་ན་ལྡོག་པ་དངོས་པོར་མེད། །སྒྲ་རྟགས་ཕྱི་མ་དོན་མེད་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཁྱེད་འདོད་པའི་ལྡོག་པ་དེ་དངོས་པོར་གྲུབ་ན་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ལ་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་མཚུངས་ལ་དངོས་པོར་མེད་ན་དེ་བརྗོད་པ་ལ་དགོས་ནུས་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཤིང་མ་ཡིན་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤིང་གི་ཁྱད་པར་ཤ་པ་སོགས་མཚུངས་པར་སྣང་བའི་སྤྱིའི་རྒྱུ་མཚན་ཤིང་གི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ཅན་ལ་ཕྱི་རོལ་ཤིང་དུ་ཞེན་པ་དེ་ལ་ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་འགོད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དོན་གཉེར་སྐྱེས་བུ་ཤིང་གང་ཞིག་ཤིང་མ་ཡིན་གང་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པས་ཤིང་མ་ཡིན་དེ་རྣམ་བཟློག་ནས་ཤིང་ལ་འཇུག་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་ཤིང་འཛིན་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་ཤིང་དུ་ཞེན་པ་དེ་ཉིད་ཤིང་གི་ལྡོག་པ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་ནི་ཚད་མ་མདོར་རབ་ཏུ་བཤད་དེ། ཚད་མ་མདོར་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཡིས། དངོས་པོ་དེ་ཡི་ཆ་འགའ་ཞིག་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་དང་། སྒྲས་ནི་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ཁོ་ན་བརྗོད་དོ་ཞེས་པ་དང་། སྒྲས་ནི་སྒྲ་དང་དོན་གཞན་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང་རང་གི་དོན་བྱེད་པ་བརྗོད་དོ་ཞེས་པས་སོ། །ལུང་དང་པོའི་དོན་ནི་ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལས། ཤིང་གི་དངོས་པོའི་ཆ་ཤིང་འཛིན་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་དེ་རྟོགས་སོ། །རྣམ་པ་ལ་ཤིང་གི་དངོས་པོའི་ཆར་ཅིའི་ཕྱིར་འཇོག་ཅེ་ན། གཞན་ཤིང་མ་ཡིན་ལས་ལྡོག་པ་ཡིས་འཇོག་ཅེས་པའོ། །ལུང་གཉིས་པའི་དོན་ནི། ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲས་གཞན་སེལ་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་ཤིང་གི་དངོས་པོ་བརྗོད་ཅེས་པ་སྟེ། ཤེས་ལ་ཡོད་པའི་དོན་འདི་རྣམས། །ཞེས་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །ལུང་གསུམ་པའི་དོན་གཞུང་གི་སྐབས་སུ་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་ལ་ལུང་དང་པོའི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བ་ནི། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་འདི་ལའང་ཆོས་ཅན། ཤིང་གི་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཤེས་པའི་རྫས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལུང་གཉིས་པའི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ནི། ལྡོག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་བརྗོད་ན། སྤྱི་ལྡན་སྒྲའི་ཡུལ་དུ་འདོད་པ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན་ལྡོག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ཡང་ཤིང་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་ལས་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་ཤིང་གི་གཟུགས་བརྙན་དེ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་ཤིང་མ་ཡིན་ལས་ལྡོག་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་དེ་ཉིད་ཤིང་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་གི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། ཤིང་མ་ཡིན་ལས་ལྡོག་པའི་སྤྱི་དོན་གཞན་འགའ་ཡིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་སྒྲ་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དེ། སྤྱི་དོན་གཞན་འགའ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་གསུམ་པའི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བ་ནི། ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ལ་ཤིང་མིན་སེལ་བ་དང་། ཤིང་སྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་དོན་གཞན་པ་གཉིས་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེས་ཤིང་མིན་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཤིང་སྒྲུབ་པ་དང་ཤིང་མིན་སེལ་བའི་བྱ་བ་དོན་གཞན་པ་གཉིས་བྱེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཤིང་མིན་བསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤིང་དང་ཤིང་མིན་གཉིས་ཕན་ཚུན་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་འགལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི་སྒྲའི་དངོས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ལྡོག་པ་འདི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྡོག་པ་འདི་དངོས་པོར་མེད་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོར་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ནི་བློ་ཡིས་བསླད་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཤིང་མ་ཡིན་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ཤིང་གི་དངོས་པོར་མེད་པ་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་ན་དེ་ཤ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནམ་ཤ་པ་ལས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན། པ་ལ་ཤ་ཤིང་གི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཤིང་མ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ཤ་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ཤ་པ་དེ་ཤིང་གི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཤིང་མ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ཤ་པ་ལས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་ཀའང་འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཤ་པ་དང་པ་ལ་ཤ་འདི་ཤིང་མིན་འདི་ལས་ཐ་དད་ཅེས་ནི་བརྗོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་ན་ཤིང་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་ཤིང་མི་རྟག་པར་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དང་། དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཤིང་འཛིན་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཤེས་པ་རང་མཚན་ཡིན་པས་དེ་བརྗོད་པའི་ཚེ་མི་རྟག་པ་སོགས་ཀྱང་བརྗོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཤིང་འཛིན་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་རྟོག་ངོར་འདྲེས་པར་སྣང་བའི་དོན་རྟག་པ་གཅིག་གཅོད་པ་ན་ཤིང་མི་རྟག་ཅེས་པའི་སྒྲས་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ནི་གཅིག་པུ་ཡིས་དེ་གཅོད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེས་དེ་གཅོད་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་དེ། ཁྱོད་དེ་ལ་ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲས་བཅད་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རང་མཚན་གྱི་བརྗོད་བྱ་ཅིའང་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རང་མཚན་སྒྲ་ཡིས་དངོས་སུ་བརྗོད་ན། རང་མཚན་གང་གིས་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་ལ་རང་མཚན་དེའི་ཆོས་མ་ལུས་པར་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི། རང་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་མི་རྟག་པ་སོགས་དང་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ནུས་པ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཤིང་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དང་ཤིང་མི་རྟག་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུའམ་དགོས་པ་དུ་མ་ཅན་དང་རྟེན་ཆོས་ཅན་གཅིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཤིང་གི་སྟེང་གི་སེལ་བའི་ཆ་དུ་མ་བརྗོད་པ་ཡིན་པ་དེ་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཤས། སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཡང་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དང་འདྲ་བར་དངོས་པོ་དེ་བརྗོད་པ་ན་དངོས་པོ་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ལུས་པ་རྟོགས་པ་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་ཤེས་པ་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་དང་འདྲ་བར་རང་རིག་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་དོན་ཉིད་དུ་ཞེན་པར་བྱས་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བར་སྣང་བས་ན་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར། །རང་རིག་ཉིད་ལ་རྟོག་མི་འདོད། །ཅེས་གསུངས་སོ་ཞེས་སོ། །བཞི་པ་གཞི་མཐུན་མི་སྲིད་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་སྤོང་བ་ནི། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་གཞན་སེལ་ལ་འཇུག་ན་ཨུཏྤལ་ལ་སྔོན་པོ་ལྟ་བུའི་གཞི་མཐུན་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དོན་ལ་གཞི་མཐུན་མེད་ཀྱང་སེལ་ངོར་གཞི་མཐུན་འཐད་དེ། གང་གི་ཚེ་སྔོན་པོ་ཞེས་པའི་སྒྲས་སྔོ་མིན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ལྡོག་པ་གཅིག་མེ་ཏོག་གཅིག་ལ་སྟོན་པ་ན་གཞན་ཨུཏྤ་ལའི་ལྡོག་པ་མི་སྤོང་ཞིང་མི་སྒྲུབ་པར་གནས། ཨུཏྤལ་ལ་ཞེས་པའི་སྒྲས་ཀྱང་དེ་ལྟར་གནས་པའི་ཚེ་སྔོན་པོ་དང་ཨུཏྤལ་ལ་དེས་ནི་མེ་ཏོག་དེར་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ཅན་གཅིག་པུའང་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་བློའི་ངོ་བོར་བྱས་ནས་སྔོན་པོ་དང་ཨུཏྤལ་ལའི་གཞི་མཐུན་པ་ནི་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བསྟན་པ་ནི། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་སྒྲས་ནི་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོའི་ཆོས་དེ་ལ་རེག་པ་སྟེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་སྲིད་དེ། བུམ་མིན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དེ་ནི་ཁྱོད་དེ་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་གཅིག་ནི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱེད་ན་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོའི་ཆོས་དེ་ཐོབ་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ལ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཡོད་ན་ཚད་མའི་བློ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་ལས་སྣང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གང་དང་གང་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པ་ལ་དེ་དང་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པས་ངེས་པ་སྟེ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་གཉིས་ཀ་སྤྱི་ལ་འཇུག་པར་བསྟན་པ་ནི་གཞན་སེལ་དང་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་བརྗོད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲ་རྣམས་དང་ནི་རྟོག་པའི་བློ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཅན། སྤྱི་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བསྟན་ཏེ། སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་གང་ཞིག སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ལ་ཁྱོད་དེ་དག་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དངོས་ཡུལ་སེལ་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ། མཐའ་དཔྱད་པ་དང་། དོན་དངོས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག་འཇུག་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོན་བཤད་པ་ལ་སྒྲ་རྟོག་སེལ་བས་འཇུག་ན་གཞི་མཐུན་དང་འཇུག་ཡུལ་ཐོབ་པ་སྲིད། སྤྱི་གཞན་ལ་འཇུག་ན་དེ་གཉིས་ཀ་མི་སྲིད། དུ་མ་ལ་སྒྲ་གཅིག་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔྱད། སྤྱི་གཅིག་མེད་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་དང་བཞིར་བྱས་ནས་དང་པོ་ནི། འབྲས་བུ་དུ་མ་རྟེན་གཅིག་འགྱུར། །ཞེས་སོགས་དང་། གཉིས་པ་ནི། དངོས་པོ་གཅིག་ནི་བརྗོད་བྱེད་མིན། །ཞེས་སོགས་དང་། གསུམ་པ་ནི། དེ་ཡི་འབྲས་བུ་ཡོངས་བསྟན་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་དང་། བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་ལྡོག་པ་སྤངས་པ་ཡི། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་སྟོན་ནོ། །ཞེས་འཆད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། འབྲས་བུ་དུ་མ་རྟེན་གཅིག་འགྱུར། །ཞེས་པ་གཞུང་གོང་མའི་མཇུག་ཡིན་གྱི་འོག་མའི་མགོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྤྱི་གསལ་རྫས་གཅིག་དང་རྫས་གཞན་གཉིས་ཀ་བཀག་པ་ཡིན་གྱི། སྤྱི་གཞན་ལ་གཞི་མཐུན་མི་སྲིད་པ་ཁོ་ན་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྡར་བཏགས་སྟོན། །ཅེས་པ་མན་ཆད་ལ་སྒྲའི་འཇུག་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱས་ནས་དེ་ལ་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་སེལ་བས་འཇུག་པ་དང་། མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་སེལ་བས་འཇུག་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་དང་། འདིར་ཡང་སྤྱི་དང་སེལ་བའི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་ལ། སྒྲ་ལས་བརྗོད་བྱ་འཐོབ་མི་འཐོབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྤྱི་དང་གཞི་མཐུན་རུང་མི་རུང་གི་ཁྱད་པར། སྤྱིའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། སྒྲ་ནི་རྣམ་གཅོད་བྱེད་པ་ན། །ཞེས་སོགས་དང་། གཉིས་པ་ནི། དངོས་པོ་གཅིག་ནི་བརྗོད་བྱེད་མིན། །ཅེས་སོགས་དང་། གསུམ་པ་ནི། དེ་ཡི་འབྲས་བུ་ཡོངས་བསྟན་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་སྟོན་ནོ། །ཞེས་འཆད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་ཕྱིར་གཞན་སེལ་ཡུལ་ཅན་གྱི། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་ཚིག་དེ་སྒྲ་རྟོག་གཉིས་ཀའི་མཇུག་སྡུད་ཡིན་གྱི་སྒྲའི་འཇུག་ཚུལ་ཁོ་ན་སྟོན་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་སྤྱི་གསལ་རྫས་གཅིག་དང་རྫས་ཐ་དད་བཅད་ནས་སྤྱི་དངོས་མེད་དུ་བསྒྲུབ་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་ལ་དེ་དག་མི་སྲིད་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ཡན་ཆད་ཡུལ་ཅན་སྒྲ་རྟོག་གི་འཇུག་ཚུལ་སྟོན་བྱེད་ཡིན་པས་མཚམས་སོ་སོར་བཅད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་པ་མན་ཆད་གཞུང་སྔ་མའི་སྐབས་སུ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ཡིན་ཞེས་འཆད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཚིག་རྐང་དང་པོ་དྲུག་པོས་སྤྱི་དངོས་མེད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་བསྟན་ནས་རྩོད་སྤོང་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དོན་དངོས་ལ་བཞི་སྟེ། སྤྱི་དངོས་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་དགག །སེལ་བའི་སྤྱི་ལ་མཚུངས་པ་སྤང་། །སྤྱི་དངོས་མེད་ཀྱང་སྒྲ་གཅིག་འཐད། །སྤྱི་དངོས་སྨྲ་བའི་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། དངོས་པོ་གཅིག་ནི་བརྗོད་བྱེད་མིན། །བློ་ལ་སྣང་མིན་ཅེས་དང་། དངོས་ལ་དེ་དག་མི་སྲིད་ཕྱིར། །ཞེས་པ་མི་འཐད་དེ། སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཡོད་ཅིང་དེ་བརྗོད་བྱེད་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་སྤྱི་གསལ་རྫས་གཅིག་དང་གཞན་གང་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་སྤྱི་དང་གསལ་བ་ཆོས་ཅན། ངོ་བོའམ་རྣམ་པ་ཐ་དད་དུ་བློ་ལ་གང་ལས་སྣང་སྟེ་མི་སྣང་བར་ཐལ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ནི་སྒྲ་རྟོག་སྒྲུབ་པས་འཇུག་པར་ཁས་བླངས་པས་སོ། །ཡང་དཀར་ཟལ་ཆོས་ཅན། ནག་སྒུར་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་མི་འགྲོ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པར་ཐལ། བ་ལང་གི་སྤྱི་དང་རྫས་གཅིག་དང་དཀར་ཟལ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དཀར་ཟལ་གཅིག་ནི་ནག་སྒུར་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་དོན་གཅིག་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་པ་ན་རེ། སྤྱི་གསལ་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཨུཏྤལ་ལ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་སྔོན་པོ་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ་གཞི་མཐུན་པའི་ཐ་སྙད་དག་ཀྱང་རྒྱུ་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་སྔོན་པོ་ལས་རྫས་ཐ་དད་དུ་གྱུར་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟར་དཔྱད་པའི་ཉེས་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ་ཤེ་ན། གསལ་བ་ཀུན་ལ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་མེད་པ་དང་། གཞི་མཐུན་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་དེ་དག་མེད་དེ། སེལ་ངོར་རིགས་མི་མཐུན་ལས་ལྡོག་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། འབྲས་བུ་གཅིག་པས་སྒྲ་གཅིག་འཇུག །སྤྱི་དངོས་དབང་གིས་འཇུག་པ་དགག །འབྲས་བུ་གཅིག་ཚུལ་གཏན་ལ་དབབ། །སྒྲ་གཅིག་འཇུག་ཚུལ་དཔེ་ཡིས་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མེད་ཅིང་སེལ་བའི་སྤྱི་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་ན། གསལ་བ་དུ་མ་ལ་སྒྲ་གཅིག་འཇུག་པ་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བ་ལང་དེའི་འབྲས་བུ་བཞོ་རྨོ་སོགས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དུ་སྤྱི་མེད་པའི་བ་ལང་ཐ་དད་འབྲས་བུ་རིགས་གཅིག་བྱེད་པ་དག་ལ་བརྡ་མི་རྒན་པོས་བ་ལང་ཞེས་པའི་སྒྲ་གཅིག་བརྡར་བྱས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་དངོས་པོ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཅན་ལས་ལྡོག་པར་མཚུངས་པ་ཡིས་སེལ་བ་ཙམ་གྱི་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཅིའི་ཕྱིར་དུ་མ་ལ་སྒྲ་མི་འདྲ་བ་རེ་རེ་བརྡར་མི་བྱེད་པར་སྒྲ་གཅིག་གིས་བརྡར་བྱས་ཞེ་ན། བ་ལང་གི་གསལ་བ་ཐ་དད་པ་དུ་མ་དག་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་འདྲ་བ་རེ་རེས་བརྡར་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ཐ་དད་པ་རེ་རེ་ངག་གིས་བསྟན་པ་ནི་དཀའ་བ་དང་། མི་ནུས་པ་དང་། ནུས་ཀྱང་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བ་ལང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་དངོས་པོ་བ་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་མིན་ཏེ། གསལ་བའི་དངོས་པོ་ཀུན་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པས་སྤྱི་དངོས་པོ་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བ་ལང་ཁྲ་བོ་ཡི་ནི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བ་ལང་སེར་སྐྱ་ལ་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་བ་གསལ་རྣམས་འབྲས་བུ་གཅིག་ཅེ་ན། བ་ལང་ཁྲ་བོ་དང་སེར་སྐྱ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། སེལ་ངོར་འབྲས་བུ་གཅིག་པར་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། བ་ལང་དེའི་འབྲས་བུ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བ་གསལ་ཀུན་ཆོས་ཅན། བ་ལང་ཞེས་པའི་རིགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ཡི་འཇུག་མི་འཇུག་ཐ་དད་པ་དེ་མི་རིགས་ཏེ། བ་ལང་གི་འབྲས་བུ་མི་བྱེད་པ་ལས་ལོག་པའི་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་པར་ཡང་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བ་གསལ་གྱི་འབྲས་བུ་གཅིག་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་འདོད་ན་ཡང་བ་ལང་དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་གཞན་སེལ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མེད་ཀྱང་འབྲས་བུ་རིགས་གཅིག་པས་དུ་མ་ལ་སྒྲ་གཅིག་འཇུག་པའི་དཔེ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། མིག་དང་། ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གཟུགས་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་པའི་སྒྲ་གཅིག་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དགོས་པ་གང་ཞེ་ན་མིག་སོགས་དེའི་ངོ་བོ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ལས་ནི་ཐ་དད་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཡང་མིག་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཞེས་པའི་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་གཅིག་གིས་བསྙད་པར་བྱ་བ་དེ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཏེ་གང་གི་ཚེ་ན་ཁྱད་པར་མེད་པ་སྟེ་རྐྱེན་གསུམ་གྱི་ཐུན་མོང་གི་འབྲས་བུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་རྒྱུར་སྤྱིར་སྟོན་དགོས་པ་དག་ནི་སྲིད་པར་འགྱུར་བའི་དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་དུས་ཅིག་ཆར་དུ་རྐྱེན་གསུམ་པོ་ཀུན་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་རིགས་གཏེར་དུ། ཐ་དད་རྣམས་ལ་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི། །བྱ་བ་ཕྱོགས་ཅིག་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བཞི་པ་སྤྱི་དངོས་སྨྲ་བའི་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱི་དངོས་དབང་གིས་སྒྲ་གཅིག་འཇུག་པ་དགག །སྤྱི་དངོས་དབང་གིས་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་གཅིག་པས་དུ་མ་ལ་སྒྲ་གཅིག་འཇུག་པ་མ་ཡིན་གྱི་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་གཅིག་གནས་པའི་ཕྱིར་ན། བ་ལང་གི་གསལ་བ་མང་པོ་དག་ལའང་བ་ལང་ཞེས་པའི་མཉན་པ་སྟེ་སྒྲ་གཅིག་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཅིག་གནས་པ་ཡི་རྟགས་མ་གྲུབ། །མཉན་པ་འཇུག་པའི་ཁྱབ་པ་མེད། །ཐ་དད་མཚུངས་ཡང་ཁྱབ་པར་ཡོད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། གནས་པའི་དོན་ལ་བརྟགས་ནས་དགག །གནས་པ་ཉིད་ལ་གནོད་བྱེད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཐའ་གཉིས་བརྟགས་ནས་ལྷན་ཅིག་དགག །བརྟགས་དོན་མཐའ་གཉིས་སོ་སོར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་གསལ་བ་དུ་མ་ལ་སྤྱི་གཅིག་གནས་པ་དེ་གསལ་བ་དུ་མ་ལ་སྤྱི་གཅིག་བརྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་ཡིན་ནམ། གསལ་བ་དུ་མས་སྤྱི་གཅིག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གནས་པ་ཡིན་བརྟགས་ན་དེ་གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་སྤྱི་དེ་ལ་མི་རིགས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་འོག་ནས་སོ་སོར་འཆད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བརྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་དགག །གསལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གོང་དུ་བརྟགས་པའི་དང་པོ་ལྟར་ན་གསལ་བ་རྣམས་ཆོས་ཅན། རང་ལས་དོན་གཞན་པའི་སྤྱི་རྟག་པའི་རྟེན་མིན་པར་ཐལ། སྤྱི་རྟག་པ་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་ཁྱབ་སྟེ། འཁར་གཞོང་གིས་རྒྱ་ཤུག་ལ་ཕན་མི་འདོགས་ཀྱང་དེའི་རྟེན་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། འཁར་གཞོང་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱ་ཤུག་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལའང་ཆོས་ཅན། འཁར་གཞོང་གིས་ཕན་མི་འདོགས་བཞིན་དུ་འཁར་གཞོང་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁར་གཞོང་མེད་ན་ཡུལ་གཞན་དུ་ལྟུང་བའི་ཚུལ་ཅན་གྱི་དོན་གང་ཞིག རང་གི་ཉེར་ལེན་དང་། ཡུལ་མཚུངས་པས་ཉེར་ལེན་དེའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་བསྐྱེད་པ་འཁར་གཞོང་ལ་སོགས་པས་ནུས་པའི་ཕྱིར། གསལ་བ་དང་སྤྱི་ལའང་མཚུངས་སོ་སྙམ་ན། སྤྱི་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཉེར་ལེན་དང་ཡུལ་མཚུངས་པར་གནས་པ་གསལ་བས་བསྐྱེད་པ་དེའང་མི་སྲིད་པར་ཐལ། རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གསལ་བའི་སྤྱི་སྔར་མེད་གསར་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་གྲུབ་ཟིན་གནས་པར་བྱེད་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྤྱི་ཆོས་ཅན། གསལ་བས་གནས་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། གསལ་བ་དེ་མེད་ན་ཡང་གནས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སྤྱི་ཆོས་ཅན། གསལ་བས་གནས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གསལ་བས་བྱས་པའི་གནས་པ་རང་དང་ཐ་དད་ཡིན་ནམ་ཐ་དད་མ་ཡིན་ཞེས་པའི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་བརྟགས་ན་གསལ་བས་གནས་པ་མི་རིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཐ་དད་ན་གསལ་བ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་གནས་པར་མ་བྱས་པར་ཐལ། སྤྱི་ལས་རྫས་གཞན་པའི་གནས་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་མིན་ན་སྤྱི་གནས་པ་ཆོས་ཅན། གསལ་བས་མ་བྱས་པར་ཐལ། གསལ་བས་མ་བྱས་པའི་སྤྱི་དང་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་དཔེ་མ་གྲུབ། །གྲུབ་ཀྱང་རིགས་དང་ལྡན་མི་འགྲུབ་བའོ། །དང་པོ་ནི། གོང་དུ་བརྟགས་པའི་གཉིས་པ་ལྟར་ན། སྤྱིར་གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་ཡིན་ན་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་དགོས་ཏེ། གསལ་བྱ་བདག་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་ཤེས་དངོས་སུ་བསྐྱེད་པར་རུང་བའི་དོན་དུ་གཞན་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ངོར་ལྟོས་ནས་རང་འཛིན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གསལ་བྱ་ཡིན་ལ་དེས་རང་འཛིན་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པོ་གསལ་བྱེད་དེ་ཡང་གསལ་བྱ་དེའི་རྒྱུར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། གསལ་བྱ་བུམ་སོགས་འདི་ནི་གསལ་བྱེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྔ་ནས་རང་འཛིན་ཤེས་པ་དངོས་སུ་བསྐྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་ཡིན་ན། དེས་རང་འཛིན་ཤེས་པ་དངོས་སུ་བསྐྱེད་པ་གསལ་བྱེད་དེ་ལ་དངོས་སུ་ལྟོས་པ་མི་རུང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར། སྤྱི་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། སྤྱི་དང་ལྡན་པའི་གསལ་བ་ལས་གསལ་བྱ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། གསལ་བས་ཕན་བཏགས་སྟོབས་ཀྱིས་རང་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནུས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་ཁྱབ་སྟེ། གསལ་བ་སྤྱིའི་གསལ་བྱེད་དུ་འཇོག་པ་དེ་སྤྱི་འཛིན་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནུས་སུ་འདུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་དེ་སྤྱི་འཛིན་པར་འདུ་བྱེད་པས་སྤྱིའི་གསལ་བྱེད་དུ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གསལ་བ་ཆོས་ཅན། མིག་སྨན་སོགས་ཀྱིས་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ལས་དབང་པོ་དེ་སྤྱི་འཛིན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མིན་པར་ཐལ་ཏེ། ཁྱོད་དེ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དུས་དག་ལ། དབང་པོས་སྤྱི་རྟོགས་པ་གསལ་མི་གསལ་གྱི་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གསལ་བ་དེ་རིགས་རྣམས་ཀྱི་ནི་གསལ་བྱེད་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་རིགས་དང་ལྡན་པའམ་གནས་བར་འདོད་ན་སྒྲོན་མ་དང་ལ་སོགས་པ་དབང་ཡིད་ནི་ཆོས་ཅན། བ་གླང་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་དེ་དང་ལྡན་པའམ་གནས་པ་ཐོབ་པར་ཐལ། སྤྱི་དེ་དག་ཤེས་པ་ལ་གསལ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་གནས་པ་ཉིད་ལ་གནོད་བྱེད་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞན་ལ་སྤྱི་བློ་མེད་པར་ཐལ། །ཐལ་བའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་ལ་གྲུབ། །མ་གྲུབ་པ་ཡི་གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་གང་དག་རིགས་ནི་གསལ་བ་ལས་རྫས་གཞན་ནམ་གྲངས་ཅན་པ་གང་དག་རྫས་གཞན་མ་ཡིན་པར་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེའི་ལྟར་ན་སྔར་མེད་གསལ་བྱུང་གི་བ་ལང་གི་གསལ་བ་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། བ་སྤྱི་གནས་པའི་སྒོ་ནས་སྤྱི་ཡི་བློ་གྲོས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། གཅིག་པ་གསལ་སྔ་མ་ལ་ཡོད་པ་མཐོང་བའི་བ་སྤྱི་ནི་གཞན་ཁྱོད་ལ་མཐོང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། གྲངས་ཅན་པ་ལྟར་ན་སྤྱི་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་ཕྱི་མ་ལ་དོན་དམ་པར་རྗེས་འགྲོ་མེད་པར་ཐལ། གསལ་བ་སྔ་མ་ལས་གཞན་ཉིད་མིན་ན་སྟེ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེ་བྲག་པ་ལྟར་སྤྱི་གསལ་བ་ལས་རྫས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་སྤྱི་ཆོས་ཅན། དོན་གཞན་གསལ་བ་ཕྱི་མ་ལ་མེད་པར་ཐལ། དོན་གཞན་གསལ་བ་ཕྱི་མ་ལ་བརྟེན་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱེད་གསལ་བ་སྔ་མ་ལ་ཡོད་པ་ནི་གསལ་བ་ཕྱི་མ་ལ་མི་འགྲོ། གསལ་བ་ཕྱི་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ན་ཁྱོད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཁྱོད་གསལ་བ་སྔ་མ་ལ་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་མ་ལ་ཡོད་པའི་ཆ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། སྤྱི་དེ་རྟེན་གསལ་བ་སྔ་མ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གསལ་བ་སྔར་བྱུང་བ་དང་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ལ་སྤྱི་གཅིག་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཀྱེ་མ་ཕོངས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གསལ་བའི་བར་ན་སྤྱི་མེད་དགག །གསལ་བའི་བར་ནི་སྤྱི་ཡོད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་པའི་སྟོན་པ་གཟེགས་ཟན་གྱིས་སྤྱི་གཅིག་གཡོ་བ་མེད་པ། ཆ་མེད་པ། གསལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་སྣང་རུང་དུ་འདོད་ལ། དེའི་སློབ་མ་པེ་ཐ་རས་རྟེན་མིན་ཕྱིར་ཞེས་པ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། གསལ་བ་མེད་པའི་བར་ན་སྤྱི་མེད་ཀྱང་གསལ་བ་སྔ་མའི་སྤྱི་དེ་ཕྱི་མ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གསལ་བ་ཕྱི་མ་ལ་སྤྱི་མེད་པར་ཐལ། གཞན་གསལ་བ་སྔ་མ་ལ་གནས་པར་གྱུར་པའི་སྤྱི་ནི་རང་གི་གནས་གསལ་བ་སྔ་མ་ལས་གཞན་དུ་མི་གཡོ་ཞིང་། གསལ་བ་སྔ་མ་ཡོད་པ་དེ་ལས་གནས་གཞན་དུ་གསལ་བ་གསར་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སྤྱི་དེ་གནས་ན་གསལ་བ་ཕྱི་མ་ལ་སྤྱི་ཡོད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་རིགས་པར་ལྡན་ཡང་དེ་འདྲ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྤྱི་དེ་གསལ་བ་སྔ་མ་ལས་མི་གཡོ་ཡང་ཕྱི་མ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡུལ་གང་ན་གསལ་བ་གསར་བྱུང་གི་དངོས་པོ་དེ་གནས་པར་གྱུར་པའི་ཡུལ་དེར་ནི་སྤྱི་དེ་འབྲེལ་པའང་མ་ཡིན་ལ་ཕྱིས་ཀྱི་དེ་དག་གི་ཡུལ་ཅན་ཏེ་དེ་ན་ཡོད་པ་ཅན་གྱི་གསལ་བ་ལ་ཁྱབ་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཅི་ག་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ་རིགས་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་བེ་ལུ་ཀ་ན་རེ། རྟེན་མིན་ཕྱིར་ཞེས་པ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་ཀུན་ན་རིགས་ཡོད་པས་གསལ་བ་གསར་སྐྱེས་ལ་ཡང་སྤྱི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྤྱི་དེ་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་མཐོང་བར་ཐལ། གསལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གསལ་བས་ཁྱོད་གསལ་བར་བྱས་པ་ཉིད་གང་ཞིག ཕྱོགས་ཀུན་ན་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྤྱི་ཕྱོགས་ཀུན་ན་ཡོད་ཀྱང་འགའ་ཞིག་ཏུ་མི་མཐོང་སྟེ། སྤྱི་མཐོང་བ་གསལ་བས་གསལ་བར་བྱས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྤྱི་མཐོང་བ་དེ་ཡང་གསལ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ལྟོས་ནས་གསལ་བྱེད་གསལ་བ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ན་གསལ་བྱ་སྤྱི་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྤྱི་དང་དེ་དང་ལྡན་པའི་གསལ་བདག་ཅིའི་ཕྱིར་ན་རྟོགས་ཚུལ་གོ་བཟློག་པར་འདོད་དེ། སྔར་སྤྱི་བཟུང་ནས་གསལ་བ་རྟོགས་པར་ཁས་བླངས་ཤིང་འདིར་ནི་གསལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་སྤྱི་རྟོགས་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མཉན་པ་འཇུག་པའི་ཁྱབ་པ་མེད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱབ་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་དུ་མ་ལ་སྒྲ་བློ་གཅིག་འཇུག་ན་དེའི་རྒྱུར་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་གཅིག་ཡོད་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཐ་དད་མེད་པའི་དོན་ནི་སྤྱི་གཅིག་མེད་པར་ཡང་སྐྱེས་བུ་དུ་མ་ལ་འཚེད་པ་པོ་དང་འདོན་པ་པོ་ཞེས་སོགས་སྒྲ་གཅིག་གིས་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འཚེད་ལས་མཉན་པའི་རྒྱུར་མི་འཐད། །འཚེད་སྤྱི་མཉན་པའི་རྒྱུར་མི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱེས་བུ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཚེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་གཅིག་སྒྲ་བློ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་སྐྱེས་བུ་སོ་སོས་བྱས་པའི་ལས་སོ་སོ་བ་རྣམས་ཆོས་ཅན། སྒྲ་བློ་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་མིན་པར་ཐལ། ཐ་དད་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །ལས་ཀྱི་རང་མཚན་དུ་མ་ཡིན་ཡང་ལས་ཀྱི་རིགས་གཅིག་ཡིན་པས་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལས་འདིའི་རིགས་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་དུ་མ་ལ་འཚེད་པ་པོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་གཅིག་གི་རྒྱུ་མིན་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུ་ལ་དངོས་སུ་མ་འབྲེལ་བར་ལས་ཁོ་ན་ལ་དངོས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང་། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྐྱེས་བུ་ལས་གཞན་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ལ་འཚེད་པ་ཞེས་མཉན་པ་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་འཚེད་ལས་བཤོལ་དུས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། འཚེད་པ་པོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་མི་འཇུག་པར་ཐལ། འཚེད་པའི་ལས་ཀྱང་འགགས་ནས་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ལས་ཀྱི་རིགས་ལས་ལ་འབྲེལ། ལས་ཀྱང་རྫས་ལ་འབྲེལ་བས་ལས་ཀྱི་རིགས་བརྒྱུད་ནས་རྫས་ལ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ན། རྫས་སྐྱེས་བུ་ལ་འཚེད་པ་པོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལས་བཤོལ་དུས་ན་ཆོས་ཅན། ལས་ཀྱི་རིགས་ལས་དང་མ་འབྲེལ་བར་ཐལ། ལས་ཞིག་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་ལས་ཀྱི་སྤྱི་ཆོས་ཅན། ལས་བཤོལ་དུས་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་སྒྲ་བློ་གཅིག་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་མི་རིགས་པར་ཐལ། ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བརྒྱུད་ནས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་མིན་པ་ནི། དེ་ལ་སྒྲ་གཅིག་འཇུག་པའི་རྒྱུར་རིགས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་རིགས་ན་རྟ་ཡང་བ་གླང་ལ་སྒྲ་བློ་གཅིག་འཇུག་པའི་རྒྱུར་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། གལ་ཏེ་སྔར་བྱས་ཟིན་དང་། ཕྱིས་བྱེད་འགྱུར་གྱི་ལས་ད་ལྟ་སྒྲ་བློའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྔར་དང་ཕྱིས་ཀྱི་ལས་ཆོས་ཅན། ད་ལྟ་ཤེས་བརྗོད་དག་གི་རྒྱུ་མིན་པར་ཐལ་ཏེ། ད་ལྟ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཁྱབ་ན་ཤེས་བརྗོད་དེ་དག་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པ་སྟེ་རྒྱུ་མེད་དུ་ཐལ། མེད་ན་དེའི་རྒྱུ་མིན་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་དེ་འཚེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དུ་མ་ལ་འཚེད་པ་པོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལས་སོ་སོའི་ནུས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། དུ་མ་ལ་སྒྲ་བློ་གཅིག་གི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྫས་གཞན་དང་གཞན་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་གལ་ཏེ་འཚེད་པ་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་གཅིག་ཡོད་པས་འཚེད་པ་པོ་དུ་མ་ལ་འཚེད་པ་པོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་གཅིག་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། འོ་ན་འཚེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། འཚེད་པའི་བྱ་བ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་དང་པོ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཉིད་དུ་འཚེད་པ་པོའི་སྒྲ་བློ་འཇུག་པར་ཐལ། དེའི་དུས་ན་འཚེད་པ་པོའི་སྤྱི་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་གཞུང་ལས་དོན་ལ་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྤྱི་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ནི་འདིའི་སྐྱེ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་སོ། །གཞུང་དེ་ལས་འདས་ནས་དང་པོ་སྤྱི་དང་འབྲེལ་བ་མེད་ན་ནི་རྫས་སྐྱེས་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། ཕྱིས་ཀྱང་སྤྱི་དང་འབྲེལ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཕྱིས་ཀྱང་སྔར་གྱི་དེ་དང་ཁྱབ་པར་མེད་པའི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྫས་ལ་སྤྱི་དང་པོ་ནས་འབྲེལ་ཡང་མི་གསལ་བས་དང་པོ་ནས་སྒྲ་བློ་མི་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། དང་པོ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་དེ་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྤྱི་སྣང་རུང་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་ཉིད་དང་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་པོ་ནས་གསལ་བ་བཞིན་དུའོ། །གལ་ཏེ་དང་པོ་མི་གསལ་ཏེ་འཚེད་པའི་བྱ་བས་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སྤྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་སོ་ཞེ་ན། རྫས་སྐྱེས་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྤྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་བྱ་བ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཐལ། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་སྟེ། རྫས་འདི་ནི་རྐྱེན་ཀྱིས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་བྱར་ཡོད་ན་ཡང་རྫས་ཆོས་ཅན། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཐལ། རྐྱེན་གྱིས་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན་རྫས་ཆོས་ཅན། ལས་ལ་ལྟོས་ནས་སྤྱི་རྟག་པ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་བྱ་བ་གང་ལས་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ཐ་དད་མཚུངས་ཡང་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ནི། འཚེད་པ་པོ་དུ་མ་དང་བུམ་སྣམ་སོགས་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མེད་པའི་ཐ་དད་དུ་མཚུངས་པ་ལ་འཚེད་པ་པོའི་སྒྲ་བློ་འཇུག་མི་འཇུག་མི་རིགས་སོ་སྙམ་ན། དེ་དག་ཐ་དད་དུ་མཚུངས་པ་ཡིན་ན་ཡང་འཚེད་པ་པོའི་གཞན་སེལ་བའི་རིགས་ཉེ་བ་དང་མི་ཉེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་འཚེད་པ་པོའི་སྒྲ་བློ་གཅིག་རབ་ཏུ་འཇུག་ཅིང་། གཞན་བུམ་སྣམ་སོགས་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་སེལ་དེ་ཉིད་སྤྱིའི་སྒྲ་དང་། ཤེས་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྤྱི་དངོས་དབང་གིས་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སེར་སྐྱ་པ་ཡི་འདོད་པ་བརྗོད། །དེ་ཉིད་འགོག་བྱེད་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི་སེར་སྐྱ་པ་ན་རེ་གལ་ཏེ་ལྡོག་པ་གཞན་སེལ་བ་སྤངས་པ་སྟེ་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོའི་རྗེས་འགྲོ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཅིག་པ་གཞན་མེད་ན་གཅིག་ས་བོན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་དེ་ཆུ་ལུད་སོགས་གཞན་གྱི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་མིན་པར་ཐལ། ཆུ་ལུད་སོགས་ལས་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དུ་མའང་རང་བཞིན་གཅིག་པར་འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གྲངས་ཅན་ལུགས་ཉིད་རིགས་པས་དགག དེ་ཡིས་འཛེམ་མེད་པ་ཡང་ཁེགས་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ་རང་བཞིན་གཅིག་པ་འཇུག་ཡུལ་མིན། །འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་ཁོ་ནར་བསྟན། །འཇུག་ཚུལ་སྤྱི་གཉིས་ཡོད་མེད་དཔྱད་པའོ། །དང་པོ་གསུམ་སྟེ། རང་བཞིན་གཅིག་གིས་བསྐྱེད་པ་དགག །དངོས་རྣམས་རང་བཞིན་གཅིག་པ་དགག །རང་བཞིན་རྣམ་འགྱུར་གཅིག་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཅིག་གིས་བསྐྱེད་ན་རྐྱེན་དོན་མེད། །དུ་མས་བསྐྱེད་ན་སྤྱི་དོན་མེད། །དུ་མས་བསྐྱེད་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཡོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་སྤྱི་གཙོ་བོ་ཡོད་པ་ཡིས་ཆུ་ལུད་སོགས་དུ་མ་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་གཅིག་བྱེད་ན་མྱུ་གུ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བསྐྱེད་པ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཆུ་ལུད་སོགས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ས་བོན་གྱི་བདག་ཉིད་གཅིག་ལའང་ཁྱོད་སྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྱི་གཙོ་བོ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་གཞུང་འཛུགས་པ་ནི་ས་བོན་ཆོས་ཅན། རྟག་ཏུ་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་ནུས་པར་ཐལ། མྱུ་གུ་དངོས་སུ་བསྐྱེད་ནུས་ཀྱི་ཐ་དད་མེད་པའི་ངོ་བོ་སྤྱི་གཙོ་བོ་དེ་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྲོ་བར་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་ཆོས་ཅན། མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པ་ལ་ངེས་པར་དགོས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ས་བོན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་གཙོ་བོ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ངེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གོང་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་དོན་མེད་དུ་ཐལ་བར་འདོཾད་ནཾ། འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ལས་འབྱུང་སྟེ། རྐྱེན་རྣམས་ཚོགས་ན་སྤྱི་གཙོ་བོ་མེད་ཀྱང་འབྱུང་ཞིང་རྐྱེན་དེ་དག་ལས་གང་རུང་གཅིག་དང་བྲལ་ནའང་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་གསལ་བ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱི་གཙོ་བོ་དེ་ལས་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་མི་འབྱུང་སྟེ། དོན་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་སྟེ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ཅིང་། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཕན་ཚུན་རྗེས་འགྲོ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཚིགས་བཅད་འདིས་ནི་དངོས་པོ་དང་སྤྱིའི་གཞི་མཐུན་དང་། དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་ན་དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་བཀག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པའི་ས་བོན་ལས་ཐ་དད་པའི་ཆུ་ལུད་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་ན་ནས་ཀྱི་ས་བོན་སོགས་ཐམས་ཅད་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་སོགས་སྐྱེད་པ་པོར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གཅིག་གིས་བསྐྱེད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་དེས་ན་ནས་ཀྱི་ས་བོན་དང་སཱ་ལུའི་ས་བོན་བདག་ཉིད་ཐ་དད་དུ་མཚུངས་ཀྱང་སཱ་ལུའི་ས་བོན་སོགས་འགའ་ཞིག་ཆོས་ཅན། སཱ་ལུའི་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་གཞན་པ་ནས་ཀྱི་ས་བོན་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་འདི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནམ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དངོས་རྣམས་རང་བཞིན་གཅིག་པ་དགག་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། ཐལ་བ་འགོད་ཅིང་ཉེས་སྤོང་དགག །སེལ་བའི་སྤྱི་ལ་མཚུངས་པ་སྤང་། །རང་མཚན་སྐྱེད་བྱེད་མིན་པ་སྤང་། །དུ་མས་བསྐྱེད་ལ་གནོད་བྱེད་མེད། །གཅིག་གིས་བསྐྱེད་ལ་གནོད་བྱེད་ཡོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་ཐ་དད་མེད་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན། སྔ་ཕྱིར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཅིག་ཆར་སྐྱེ་འཇིག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཐལ། རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཐ་དད་གཏན་མེད་མ་ཡིན་གྱི་སྤྱི་གཙོ་བོ་དེ་ལས་གནས་སྐབས་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པས་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་ཏེ། གནས་སྐབས་མི་རྟག་ཀྱང་རང་བཞིན་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཙོ་བོའི་བདག་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་དེའི་རང་བཞིན་དུ་གཅིག་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱད་པར་གཅིག་འཇིག་པའི་ཚེ་ཁྱོད་མི་འཇིག་པར་གནས་ན་སྟེ་གནས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་ལ་དེ་ལྟར་ན། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་འདིའི་སྤྱི་འདི་ཞེས་སམ། སྤྱི་འདིའི་ཁྱད་པར་འདིའོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་དོན་མཐུན་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པའི་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གསལ་བ་འཇིག་པའི་ཚེ་སྤྱི་འཇིག་མི་འཇིག་བརྟགས་པའི་ཉེས་པ་དེ་སེལ་བའི་སྤྱི་ལའང་མཚུངས་ཏེ། སེལ་བའི་སྤྱིའང་གསལ་བ་གཅིག་ཞིག་པས་འཇིག་པ་ལྟར་ན་གསལ་བ་ལྷག་མ་སྤྱི་མེད་དུ་འགྱུར་ལ། མི་འཇིག་ན་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་རྫས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སེལ་བའི་སྤྱི་ལ་དེ་མིན་ལས་ལྡོག་པ་སེལ་ངོར་གསལ་བ་ཀུན་ལ་ཡོད་པ་ལ་སེལ་བར་བྱས་པ་དང་། རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་སེལ་བར་བྱེད་པ་པོ་ལ་སེལ་བའི་མིང་གིས་བཏགས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ལྡོག་པའི་སེལ་བ་དེ་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་གཅིག་ཞིག་པ་ན་ཁྱོད་དོན་ལ་གནས་པ་དང་མི་གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་ཞེས་བརྟག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་དུ་མ་ལ་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པའི་སྤྱིའི་བློ་ཡང་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་གཅིག་ཞིག་པ་ན་ཁྱོད་དོན་ལ་གནས་པའམ་མི་གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་ཞེས་པའི་སྒོ་ནས་སུན་དབྱུང་བ་ཡང་མེད་དེ། ཁྱོད་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གསལ་བར་སྣང་བ་ནི་བསླད་པ་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གསལ་བ་དང་རྫས་གཅིག་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་རྫས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི། ཤེས་ལས་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ། །ཇི་ལྟར་དོན་གཞན་འབྲང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །འདིར་བོད་དག་དོན་རང་མཚན་ལ་སེལ་བར་བྱས་པ་དང་། དེ་མིན་ལས་ལྡོག་པའི་མེད་དགག་ལ་སེལ་བར་བྱས་པ་དང་། རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ལ་སེལ་བར་བྱས་པ་གསུམ་ལས། དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ན་གསལ་བ་དང་སྐྱེ་འཇིག་ཅིག་ཆར་དུ་བྱེད་ཅེས་པ་ཁ་བསྐང་། གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིག་རྐང་དང་པོ་གཉིས། གསུམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྐང་པ་ཕྱི་མ་གཉིས་ཏེ་དེ་ཡང་སྤྱིའི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྤྱི་དེ་གསལ་བ་གཅིག་ཞིག་པ་ན་དོན་ལ་གནས་མི་གནས་དཔྱད་པའི་སྒོ་ནས་སུན་དབྱུང་དུ་མེད་དེ། བསླང་པ་ཡིན་པས་རང་གིས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྤྱི་དེ་བདེན་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་འཆད་པ་ནི་རྒན་པོའི་ཟེར་སྒྲོས་ཚད་མར་བྱས་པས་གཞུང་གི་དགོངས་པ་མ་ལོན་པ་སྟེ། དང་པོ་ཁ་བསྐང་བ་ཡང་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ལྡོག་པའི་གཞན་སེལ་ལ་མེད་དགག་གིས་ཁྱབ་པ་ནི་སྤྱི་དོན་དུ་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གསུམ་པ་སྤྱིའི་བློས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྤྱི་ལ་སྦྱར་བ་ནི། ལྡོག་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་པ་དང་ཁྱད་པར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་ཆུ་ལུད་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་མྱུ་གུ་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་དེ་མི་སྐྱེད་པར་ཐལ། མྱུ་གུ་དེའི་སྐྱེད་བྱེད་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་ཁྱབ་སྟེ། རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་ཆུ་ལུད་སོགས་ཉིད་མྱུ་གུ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཟིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་དེ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་ཐ་དད་མིན་པ་སྤྱི་གཙོ་བོའང་ཡོད་པས་མྱུ་གུ་གཅིག་བྱེད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གཅིག་པོ་དེས་མྱུ་གུ་དེ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་དོན་མེད་དུ་ཐལ་བ་བརྗོད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ས་བོན་སོགས་ཆོས་ཅན། ཐ་དད་བྱ་ཡིན་ཏེ་རང་བཞིན་ཐ་དད་ཡིན་ཏེ། བློ་མ་འཁྲུལ་བ་ལ་སྣང་བའང་ཕན་ཚུན་གཅིག་གི་རང་བཞིན་སྟེ་གཞན་ལ་མི་བརྟེན་པར་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཕྱིར། འང་གིས་སྐྱེ་འགག་ཀྱང་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་སྡུད་དོ། །དེས་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དེ་ནི་གཞན་ལས་ལོག་པ་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དེ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་བསྐྱེད་བྱའི་འབྲས་བུར་བཤད་ཅིང་ཁྱད་པར་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་ལ་ཁྱད་པར་དེ་ནི་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བླང་དོར་བྱས་ན་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །སྤྱི་གཙོ་བོ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། ཐ་དད་དུ་ཁྱད་པར་དུ་མེད་ན་ཡང་ནས་ཀྱི་ས་བོན་སོགས་ཐམས་ཅད་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་སོགས་ཀུན་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སཱ་ལུའི་ས་བོན་སོགས་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་སོགས་འགའ་ཞིག་གི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་གྱི་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་སོགས་ནི་དེའི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་གྲངས་ཅན་ཁྱོད་རང་གི་ལུགས་ལ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་ཐ་དད་མེད་པར་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་ཀུན་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྔ་པ་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་ཐ་དད་མེད་པར་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ནས་ཀྱི་ས་བོན་དང་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ཆོས་ཅན། སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པ་དང་མི་བྱེད་པའི་ཆ་གཉིས་སོ་སོར་ཡོད་པར་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ནས་ཀྱི་ས་བོན་ཆོས་ཅན། སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པའི་བྱ་བ་མེད་པ་མི་འགལ་ཏེ། སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལས་གནས་སྐབས་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཅེ་ན། ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་ཆུ་ལུད་ཆོས་ཅན། སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་མི་སྐྱེད་པར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་སྔ་མ་དེའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་གཙོ་བོ་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་རིམ་གྱིས་ཞུགས་ནས་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་རིམ་བཞིན་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རིམ་གྱིས་བྱེད་པ་དེ་ཅི། གཙོ་བོ་དངོས་པོ་བ་གཅིག་པུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་པའམ་གཞན་གྱིས་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་མི་འཐད་དེ། རྟག་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་ན་ཅིག་ཅར་སྐྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་གཙོ་བོ་དོན་མེད་དོ། །གསུམ་པ་རང་བཞིན་རྣམ་འགྱུར་གཅིག་པ་དགག་པ་ནི། བྱེ་བྲག་དེ་དང་ལྡན་པའི་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཆོས་ཅན། ཤིན་ཏུ་ནི་ཐ་དད་པ་དུ་མར་འགྱུར་བར་ཐལ། དུ་མ་དང་དོན་ལ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་བྱེ་བྲག་དུ་མ་ཆོས་ཅན། ཐ་དད་དུ་མེད་པའི་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཐལ། སྤྱི་གཅིག་དང་དོན་ལ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འམ་ནི་ཕྱི་མ་འདྲེན་པ་སྟེ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཆོས་ཅན། ཕན་ཚུན་རང་བཞིན་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་རིམ་པ་ལྟར་ནུས་པ་དང་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གཉིས་པོ་ཆོས་ཅན། རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། གསལ་བ་དང་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་གང་གིས་རིམ་པ་ལྟར་འདི་ནི་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་རོ། །འདི་ནི་དེ་དག་གི་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཇོག་ཅིང་གལ་ཏེ་ནུས་པ་དང་གསལ་བ་དེས་ཁྱེད་དེ་དག་ཐ་དད་ན་སྟེ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་དེ་ལྟ་ནའང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་པ་གཉིས་པོ་དེའང་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་སྤྱི་ཅན་དང་སྤྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཕན་ཚུན་མ་ལྟོས་པའི་དོན་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་སོགས་ཕན་ཚུན་མི་ལྡན་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་ཁོ་ནར་བསྟན་པ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་བ་ལང་དེའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། བ་ལང་གི་དོན་བྱེད་པ་དེའི་རྟེན་རང་མཚན་ཐ་དད་དང་ཐ་དད་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ལས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཐ་དད་པའི་རང་མཚན་ལ་འཇུག་རིགས་ཏེ། བ་ལང་རང་མཚན་པ་གང་གི་བདག་ཉིད་འདུན་ཏེ་དམིགས་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་ཁྱོད་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་འཇུག་ཚུལ་སྤྱི་གཉིས་ཡོད་མེད་བཤད་པ་ནི། བ་ལང་རང་མཚན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་ན་ཡང་གཞན་སེལ་གྱི་སྒོ་ནས་འཇུག་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་དངོས་པོ་བའི་སྒོ་ནས་འཇུག་མི་རིགས་ཏེ། སེལ་ངོར་ལྡོག་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་དག་ནི་གསལ་བ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གསལ་བའི་དངོས་པོ་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་གཅིག་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོད་ན་བ་ལང་དོན་གཉེར་གྱི་སྐྱེས་བུ་བུམ་སྣམ་ལ་འཇུག་པ་དང་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་འཇིག་ཅིག་ཆར་དུ་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དེ་ཡིས་འཛེམ་མེད་པ་ཡང་ཁེགས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རིགས་པ་སྔ་མས་ཁེགས་པར་བསྟན། འགོག་བྱེད་རིགས་པ་གཞན་ཡང་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་བདག་ཐ་དད་རིགས་པས་ཁེགས། འཇུག་པ་འཆོལ་བའི་རིགས་པས་ཁེགས་པའོ། །དང་པོ་ནི། གྲངས་ཅན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་བཀག་པའི་རིགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ལོག་རྟོག་གཞན་ཡང་ཁེགས་ཏེ། འཛེམ་མེད་པ་སྟེ་གཅེར་བུ་པ་དག་མུན་པ་གཏི་མུག་གིས་སྤྲུལ་པའི་གྲུབ་མཐའ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཞོ་རྔ་གཉིས་པོ་རང་བཞིན་གཅིག་དང་གནས་སྐབས་ཐ་དད་དུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ནི་བསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཞོ་རྔ་གཉིས་པོ་ཆོས་ཅན། རང་བཞིན་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། མཐའ་གཅིག་པ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་ནི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཞོ་རྔ་ཐམས་ཅད་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། ཞོ་དོན་གཉེར་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། ཞོ་འཐུང་ཞེས་ནི་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྔ་མོ་འཐུང་བ་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ་རྒྱུག་རིགས་པར་ཐལ། ཞོ་འཐུང་བ་ལ་རྒྱུག་རིགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་ཏེ། ཞོ་རྔ་དེའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་ཁ་དོག་དཀར་བ་དང་འོ་མའི་རྣམ་འགྱུར་ལ་སོགས་པ་རྔ་མོ་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་གང་གིས་ཁྱད་པར་ཞོ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཞོ་ཆོས་ཅན། ཞོ་རྔ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་རྔ་མོ་ལས་གཞན་ཡིན་པར་ཐལ། ཁ་དོག་དཀར་བ་དང་འོ་མའི་རྣམ་འགྱུར་དེ་ཉིད་ཁྱོད་ཡིན་ཅིང་དེ་གཞན་རྔ་མོ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཞོ་རྔ་ཐམས་ཅད་རང་གཞན་ཀུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་ཞོ་རྔ་གཉིས་པོ་ཆོས་ཅན། བློ་སྒྲ་ཐ་དད་པ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་བཞིན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཏེ། ཞོ་སྒྲ་རྟོག་དངོས་པོའི་དབང་གིས་འཇུག་པར་འདོད་པས་སོ། །འདོད་ན་གནས་སྐབས་ཐ་དད་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པར་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཅན། གནས་སྐབས་ཐ་དད་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པར་འགྱུར་བ་དེ་མི་སྲིད་པར་ཐལ། དངོས་པོ་ཐ་དད་དུ་ངེས་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །འདི་ཡན་ཆད་དུ་གཞན་ལུགས་འགོག་པའི་སྐབས་ཀྱི་སྤྱི་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་དངོས་མེད་གཞན་སེལ་སྒྲའི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་ནི། དངོས་པོ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པས་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲ་རྟོག་དངོས་པོའི་དབང་གིས་འཇུག་གམ་སྙམ་པའི་དོག་པ་སྲིད་ན་ཡང་དངོས་མེད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བརྗོད་པའི་སྒྲས་ཁྱོད་ཀྱི་ངོ་བོ་དངོས་པོ་བ་བརྗོད་པར་བྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ལ་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དངོས་མེད་ཅེས་པའི་སྒྲ་ནི་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གྱི་རིགས་མི་མཐུན་དེ་དག་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པའམ་གཞན་སེལ་བརྗོད་པར་བྱེད་པར་གྲུབ་སྟེ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་གང་ཞིག་ཡུལ་ལ་དངོས་པོའི་དབང་གིས་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་རིགས་གཏེར་ལས། དངོས་པོ་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པ་ནི། །དངོས་པོ་མེད་ལ་ལྟོས་མི་དགོས། །དངོས་མེད་རྒྱུ་ཡིས་མ་བསྐྱེད་པས། །དངོས་པོ་བཀག་ནས་བློ་ངོར་བསྒྲུབ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དངོས་པོ་ཡིན་ན་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པར་གྲུབ་པས་ཁྱབ་ཀྱང་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲ་རྟོག་སེལ་བས་འཇུག་པ་དང་། དངོས་མེད་ཡིན་ན་གཞན་སེལ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་དོན་ཏེ་གཞན་སེལ་གྱི་གནད་ལ་འདི་མེད་ཁ་མེད་དུ་དགོས་སོ། །གཉིས་པ་ངེས་གཞི་རྟགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱད་པར་དག་ལྟོས་གཉིས་སུ་དབྱེ། །དག་པ་བ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། འོ་ན་སྔར་བཤད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་རང་ཆས་སུ་འབྲེལ་པ་དེ་ངེས་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ལ་རྟགས་ཀྱི་རང་ལྡོག་བློ་ལ་འཆར་བ་རྟགས་དེའི་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གཞན་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ལྟོས་པའམ་འོན་ཏེ་མི་ལྟོས་པའི་འབའ་ཞིག་པ་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་ནི། སྒྲ་འཇིག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་འབྲས་བུ་བྱས་པའམ་རྩོལ་བྱུང་ངམ། སྐྱེ་ལྡན་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཉིས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་དངོས་པོ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། གྲངས་ཅན་པ་ན་རེ། གལ་ཏེ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་དེ་མི་རྟག་སོགས་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་རུང་ན་ཡོད་པ་དེ་གཙོ་བོ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའང་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིན་པར་མཚུངས་པས་གཙོ་བོ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་ནུས་པ་ལ་གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་སྟེང་དུ་ཡོད་ཙམ་སྒྲུབ་ན་དགོས་པ་མེད་ལ། ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་རྟག་གཅིག་ལ་སོགས་པར་ཡོད་པ་གྲུབ་ན་གཙོ་བོ་འགྲུབ་ཀྱང་ཁྱད་པར་དེ་འདྲ་བ་དེ་དཔེ་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་མི་རུང་ཞེས་པའི་སྐྱོན་མེད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་རྟགས་སུ་བྱེད་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། ཡོད་ཙམ་རྟགས་སུ་བྱེད་ན་དགོས་པ་མེད། ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་སྒྲའི་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པས་སོ། །དེས་ན་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་རྗེས་འགྲོ་མེད་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གཏན་ཚིགས་དང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་གཉིས་ཀ་དག་ལས་ཉམས་པར་མཚུངས་སོ་ཤེ་ན། གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱར་བཟུང་ན་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་མེད། །རྟགས་སུ་བཟུང་ན་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཚང་། །བསྒྲུབ་བྱར་བཟུང་ན་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་མེད། །རྟགས་སུ་བཟུང་ན་བསྒྲུབ་བྱ་གོ་བྱེད་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཡོད་པ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཡིན་ན། ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་ཡོད་ཙམ་མམ། གཙོ་བོའི་སྟེང་དུ་རྟག་གཅིག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཡོད་པ་གང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་གཙོ་བོ་ཡོད་མེད་རྩོད་པའི་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀ་ལ་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པའི་སྤྱིའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཙམ་དུ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལས་སྔར་རྒོལ་གྱི་དོན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། ཁྱོད་དེ་འདྲ་བ་ཡང་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་བཀག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན་གཙོ་བོའི་སྟེང་དུ་ཁྱད་པར་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡོད་པ་བསྒྲུབ་བྱར་བཟུང་ན་ཁྱད་པར་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། གཞི་འགའ་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་རྟགས་ཀྱིས་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཆོས་ལྡན་གྱི་དཔེ་གང་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཡོད་ཙམ་བསྒྲུབ་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པས་ཡོད་པ་བསྒྲུབ་བྱར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ཡོད་པ་དེ་རྟག་གཅིག་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་དག་ནི་བསྒྲུབ་བྱར་བྱེད་དགོས་པར་འགྱུར་ཞིང་ཁྱད་པར་དེ་ཆོས་ཅན་གང་གི་སྟེང་དུ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པས་ན་གཙོ་བོའི་སྟེང་དུ་ཡོད་པ་བསྒྲུབ་བྱར་མི་འཐད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་སུ་བྱས་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དེའི་ཁྱད་པར་སྒྲའི་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་རྟགས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པར་དངོས་པོ་ཙམ་ཞིག་ནི་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་པ་ན་དངོས་པོ་དེ་ཙམ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་རྟག་པ་སྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་ཏུ་རུང་སྟེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་རང་གི་མཐུན་དཔེ་ལ་ཁྱབ་བྱེད་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡི་ཆོས་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དངོས་པོར་ཡོད་པ་དེ་ཆོས་ཅན། གཙོ་བོའི་སྟེང་དུ་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། གཙོ་བོའི་སྟེང་དུ་ཁྱོད་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཡོད་ཆོས་མེད་ཆོས་གཉིས་ཀའི་ཆོས་གང་ཡང་རྟགས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གཙོ་བོ་རང་མཚན་པ་དེ་ལ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་ཐལ། གཙོ་བོ་རང་མཚན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཡོད་མེད་གཉིས་ཀ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། གཙོ་བོ་རང་མཚན་པ་དངོས་པོར་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཁྱབ་པ་འཁྲུལ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མེད་པའི་ཆོས་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། ཐལ་བ་འདྲ། དངོས་པོར་ཡོད་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །བཞི་པ་ནི། ཡོད་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཡོད་ཆོས་སྒྲུབ་ན་ཤེས་འདོད་མེད། །གཉིས་ཀ་བསྒྲུབ་ན་ཁྱབ་པ་འཁྲུལ། །མེད་ཆོས་སྒྲུབ་ན་ཁྱབ་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོད་པའི་རང་བཞིན་དེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་སྟེ་ངེས་ན་གོ་བྱེད་ཡིན་ཅིང་ཡོད་པ་དེ་ལས་ཁྱབ་བྱེད་དུ་ངེས་པའི་རང་བཞིན་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་དེ་བློས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བུར་ངེས་པ་ནི་གོ་བྱའི་ཆོས་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟར་མ་ངེས་པའི་ཡོད་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པ་མ་ངེས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟགས་ཆོས་ཁྱབ་བྱ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་ངེས་ན་ཆོས་འདི་ལྡོག་པ་ན་རྟགས་དེ་ལྡོག་པ་ངེས་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་རྗེས་འགྲོའི་ངག་གིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ལ་ཁྱབ་པར་ངེས་པ་ན་རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པ་ཤུགས་ལ་ངེས་པའམ་ལྡོག་པའི་ངག་གིས་མ་བྱས་པས་ནི་མི་འཇིག་པ་ལ་ཁྱབ་པར་ངེས་པ་ན་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ཤུགས་ལ་ངེས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞུང་འདིའི་དོན་ཡོད་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་རུང་བའི་དཔེར་བྱས་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་རུང་བ་བཞིན་ཞེས་བརྗོད་པར་སྣང་བས་སྔ་མའི་འཕྲོས་དོན་དུ་གསལ་ཞིང་། རྣམ་ངེས་ལས། འཇིག་ལ་འབྲས་དང་ཡོད་ཉིད་བཞིན། །ཞེས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ། རྒྱུ་མེད་ཕྱིར་ན་འཇིག་པ་ནི། །ཞེས་སོགས་སྨོས་ནས་བར་གྱི་གཞུང་འདི་མ་བྱུང་བས་ཀྱང་གྲུབ་བོ། །འདིར་ཡོད་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་བཤད་པ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་སྐད་དོད་གཅིག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། བོད་དུ་ནི་གཞན་སེལ་གྱི་ཡོད་པ་དང་དོན་ལ་ཡོད་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་རྣམས་སུ་གསུངས་པས་མི་རྟག་པ་སྒྲུབ་པའི་ཡོད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་གཟུང་བར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ངེས་བྱེད་ལྟོས་མེད་གཏན་ཚིགས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཐུན་དཔེའི་སྟེང་དུ་རིགས་པ་སྟོན། །རིགས་པ་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་འགོད། ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ། གྲུབ་དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་གཏན་ཚིགས་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་རང་ཆས་སུ་འབྲེལ་པའི་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་བ་གྲུབ་ན་སྔར་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་བྱས་ཡོད་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མི་རྟག་པ་རང་ཆས་སུ་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་ཞེ་ན། ཐོག་མར་མཐུན་དཔེའི་སྟེང་དུ་བསྒྲུབ་པ་ནི། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་འཇིག་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་ཏེ་རང་ཆས་སུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དངོས་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རང་གི་དངོས་རྒྱུ་ལས་རང་གི་འཇིག་པ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བས་བསྒྲུབ། རང་རྒྱུད་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། བུམ་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། ངེས་པར་འགྱུར་བ་མེད་པར་མཐོང་བ་སྟེ་མི་འཇིག་པ་སྲིད་པར་ཐལ། རང་གི་འཇིག་པ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བུམ་པ་འཇིག་པ་དེའི་རྒྱུ་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཡོད་པས་འཇིག་པར་ངེས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུམ་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། འཇིག་པ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། འཇིག་རྒྱུ་ཐོ་བ་སོགས་དང་མ་ཕྲད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འཇིག་རྒྱུ་ཕྱིས་འབྱུང་དང་ཕྲད་ཀྱང་རྒྱུ་ཙམ་གྱིས་རང་གི་འབྲས་བུ་དེ་བསྐྱེད་པར་མ་ངེས་པ་དེས་ན་བུམ་པའི་འཇིག་པ་ཕྱིས་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བུམ་པའི་འཇིག་པའི་རྒྱུར་བརྟགས་པའི་ཐོ་བ་སོགས་ནི་ཐམས་ཅད་དག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་བུམ་པའི་འཇིག་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་སྟེ་དེ་བསྐྱེད་ངེས་མིན་པར་ཐལ། བུམ་པའི་འཇིག་པའི་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྒྱུ་ཙམ་ལ་འབྲས་བུ་དེ་གནས་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་འཇིག་པ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་དེ། རང་གི་འཇིག་པ་དེའི་རྒྱུ་རང་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་དེས་རང་གི་འཇིག་པ་དངོས་པོ་དང་ཞིག་ཟིན་གྱི་དངོས་མེད་གང་ཡང་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་གི་སྒྲས་ཞིག་ཟིན་གྱི་འཇིག་པ་དངོས་མེད་མི་བསྐྱེད་པ་ལ་སྔ་མ་དག་འཆད་ཀྱང་གཞུང་གི་དོན་རིགས་པ་སྔ་མ་སྡུད་པར་གསལ་ལོ། །གསུམ་པ་ནི། མཐོང་བའི་བུམ་སོགས་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་རྒྱུ་ལས་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། མཐོང་བའི་བུམ་སོགས་གང་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱས་ཡོད་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་རྒྱུ་ལས་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་འཇིག་པར་སྐྱེས་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་འབྲེལ་བའི་དབང་གིས་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་སུ་ངེས་པ་ནི། འབྲེལ་པ་གཉིས་སུ་ངེས་པ་དེས་ན་འབྲས་རྟགས་དང་། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དངོས་པོ་སྟེ། སྒྲུབ་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཡིན་པ་ཁྱོད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ངེས་ཏེ། ཁྱོད་དེ་དག་ཁོ་ན་ལས་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་ངོ་བོར་གྱུར་པས་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་འབྲེལ་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་བཟློག་འབྲེལ་དགག་པའི་རྟགས་ལ་སྦྱར་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། མ་དམིགས་དང་པོས་དགག་བྱ་འགོག་པའི་ཚུལ། །མ་དམིགས་གཉིས་པས་དགག་བྱ་འགོག་པའི་ཚུལ། །མ་དམིགས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡོད་ངེས་འགོག་པ་ཚད་མ་ཡིན། །མེད་ངེས་བསྒྲུབ་ལ་ཚད་མ་མིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ལ་རྒྱུ་འབྲས་དང་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་ནའང་དགག་རྟགས་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་ལ་འབྲེལ་བ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་བཀག་པས་འབྲས་བུ་ཐ་སྙད་འགོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན་དེ་བྱུང་འབྲེལ་པའི་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འདིའི་རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཡང་འགྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་དེའི་ངོ་བོ་ཚད་མས་མི་དམིགས་ན། ཆོས་དེ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆོས་དེ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འཇུག་པ་ནི་ཆོས་དེ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་བློ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པས་སྐལ་དོན་ཚད་མས་མི་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་སྐལ་དོན་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འགོག་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བཤད་དེ། གཞི་འགར་སྐལ་དོན་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འགོག་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་སྲིད་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་དག་འདི་ལ་ཡོད་ངེས་འགོག་པར་གཉིས་ཀ་མཚུངས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བྱས་ནས་དགག་རྟགས་གཉིས་ཀ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་ངེས་ལས། མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ན་ལ་སྦྱར་བ་དང་འགལ་ལོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་འགའ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་སྐབས་བརྗོད་བྱའི་དོན་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དང་། དོན་རྣམས་དབང་པོ་ལས་འདས་ནས་ཡོད་ཀྱང་མངོན་སུམ་ལ་ལྟར་མི་རུང་བ་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱང་མེད་པ་ཅན་གྱི་སྐལ་དོན་དེ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། གང་ལ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་ཚད་མས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ན་ཇི་ལྟར་མེད་ངེས་སུ་འགྲུབ་སྟེ་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཡོད་ཀྱང་གང་ཟག་དེའི་ཚད་མས་དམིགས་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མ་དེ་ཆོས་ཅན། ཤ་ཟ་ཡོད་མེད་གང་རུང་ལ་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཤ་ཟ་ཡོད་མེད་གང་རུང་དུ་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །རང་འགྲེལ་དུ། ཚད་མ་དག་ནི་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དང་། ལྷས། དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་འབའ་ཞིག་བཟུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་འཁྲུལ་བ་དེའི་ངོ་བོ་ཆོད་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཅིང་། མ་ངེས་པ་ལས་ཀྱང་དེ་དག་མཐོང་བ་མ་བཟུང་བ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་དེ་ནི་དེ་དག་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཚད་མ་ནི་འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དང་། ཤཾས། མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡང་རྣམ་པ་ཀུན་འཛིན་པ་ན་འཇུག་པའི་ཡུལ་གྱིས་རྣམ་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་དང་། ཀ་ཤཱིས། མ་ཞེན་པའི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྐྱོན་ཡང་ཅི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ནང་ཁོ་ན་ལ་རྟོག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་འདོད་དེ་གང་ལ་བསྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་བཟུང་དུ་ཟིན་ཡང་མ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། ངེས་པ་མི་སྐྱེད་པ་དེར་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དུ་གཉེར་བ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་རིགས་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་སྔ་རབས་པ་ཁ་ཅིག མངོན་སུམ་ངེས་པར་འདོད་པ་དང་། ངེས་པ་མི་སྐྱེད་ཀྱང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་བཀག་གོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་ཚད་མ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ན་ངེས་པ་སྐྱེད་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པར་ཐལ་ལོ། །དེས་ན་འདི་དག་གི་དོན་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ན་རང་སྟོབས་དང་གཞན་སྟོབས་གང་རུང་གིས་ངེས་པ་འདྲེན་པས་ཁྱབ་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། རྒྱས་པར་སྤྱི་དོན་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱད་པར་ཡོད་ན་མེད་ངེས་འགྲུབ། །མེད་ངེས་བསྒྲུབ་པའི་རྣམ་གྲངས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ལ་མེད་ངེས་གོ་བྱེད་མི་སྲིད་དམ་སྙམ་ན། རྟགས་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་སྟེ་སྣང་རུང་གིས་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཅན་གྱི་མ་དམིགས་པ་ལ་ལ་མེད་ངེས་གོ་བར་བྱེད་པ་ལ་ཚད་མ་སྟེ་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། སྣང་རུང་མ་དམིགས་ན་མེད་པར་ངེས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་མ་དམིགས་པས་མེད་པ་མི་འགྲུབ་ཅེས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན་མི་འགལ་ཏེ། ཡོད་ཀྱང་རང་བཞིན་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་མཐོང་བས་མི་ཤེས་ཤིང་ཤེས་བྱེད་རྟགས་ལས་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་སྐལ་དོན་ལ་མ་དམིགས་པས་མེད་ངེས་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ཡོད་པ་ལ་ཚད་མས་དམིགས་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་རིགས་པ་འདི་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འབྲེལ་ལྔ་བཀག་པས་མེད་ངེས་འགྲུབ། །འགལ་ལྔ་དམིགས་པས་མེད་ངེས་འགྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་བཀག་པས་འགྲུབ། །སྣང་རུང་རང་བཞིན་བཀག་པས་འགྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཆོས་ལ་དེ་བྱུང་འབྲེལ་བའི་ལྡོག་པ་གྲུབ་ན་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ་དེ་བྱུང་འབྲེལ་པ་དང་བདག་གཅིག་འབྲེལ་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་ལྡོག་པ་དང་དངོས་སུ་གྲུབ་ཅིང་། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཐམས་ཅད་མཐར་དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དགག་བྱ་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་གསུངས་པས་མཐར་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་པ་དངོས་སུ་གྲུབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་ལས། དུ་བའི་རྒྱུ་མེ་མི་ཤེས་ན་སྟེ་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་འབྲས་བུ་དུ་བ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ཤིང་མི་དམིགས་པ་ལའང་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་ཤིང་ཙམ་གྱི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཤ་བ་མེད་པ་རྟགས་ཅན་དུ་བྱས་པ་ལ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་གལ་ཏེ་གཞི་འགར་ཡོད་ན་ལྟར་རུང་གི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་འགའ་ཞིག་གིས་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱ་དེ་མེད་པར་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་མི་རུང་གི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་ན་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱ་མེད་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྣང་རུང་སྟེ་བུམ་པ་ལྟ་བུ་མཐོང་བ་མེད་པའི་རྒྱུ་སྒྲིབ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པར་ནི་གྱུར་པ་ན་ཆོས་ཅན། སྣང་རུང་བུམ་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་དམིགས་སུ་རུང་བ་ལས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ལས་གཞི་འགར་སྣང་རུང་བུམ་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྣང་རུང་བུམ་པ་མ་དམིགས་ན་མེད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གྲང་རེག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་གནས་པའི་འགལ་བ་དམིགས་པ་ནི་རྟགས་སུ་བྱས་པ་ལས་གཞི་འགར་ཁྱོད་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་གནས་པའི་འགལ་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་ཡང་ཁྱོད་དེ་ཡོད་པ་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། དོན་གསུམ་བཟུང་ནས་འགལ་མེད་བསྒྲུབ། །སྒྲ་དོན་རང་མཚན་ཡིན་པ་དགག །སྒྲ་དོན་བཀག་ན་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །དཔྱད་ཡུལ་རང་མཚན་ཁོ་ནར་བསྟན། །ལུང་དང་འགལ་བའི་དོགས་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ཡོད་ངེས་འགོག་པ་ནི། མེད་ངེས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཕྱོགས་གླང་གིས་གཙོ་བོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པའི་རྟགས་འདི་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མེད་ངེས་བསྒྲུབ་པའམ་ཡོད་ངེས་འགོག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཙོ་བོ་ཡོད་ན་དགག་མི་ནུས་ཤིང་མེད་ཅེས་པའི་ཚིག་མི་འཐད་ལ། མེད་ན་ཆོས་ཅན་མེད་པས་རྟགས་དེའི་ཕྱོགས་མེད་ཅིང་གཙོ་བོ་ཞེས་པའི་ཚིག་མི་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་སྔ་མ་སྔ་མ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབས་པ་སྟེ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྒྲ་དོན་གྱི་ཆོས་ནི་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཡོད་པ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། མེད་པ་དངོས་མེད་ལ་བརྟེན་པ་དང་། གཉིས་ཀ་ཤེས་བྱ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་མེད་ཅེས་པའི་ཚིག་སྦྱོར་བ་མི་འཐད་པ་དང་། ཆོས་ཅན་མེད་པའི་སྐྱོན་མེད་དེ། སྒྲ་དོན་གསུམ་ལས་དངོས་མེད་གཙོ་བོའི་སྒྲ་དོན་དེ་གཙོ་བོ་དངོས་པོ་བའི་ཉེར་ལེན་མེད་པ་ཅན་སྒྲུབ་པ་ལ་དེ་གཙོ་བོ་དངོས་པོ་བའི་ཉེར་ལེན་ཅན་དུ་མི་དམིགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་གང་ཞིག གཙོ་བོའི་སྒྲ་དོན་དེ་ཉིད་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཙོ་བོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གཙོ་བོའི་སྒྲ་དོན་ཡོད་ན་གཙོ་བོ་རང་མཚན་མེད་པར་འགལ་ཏེ། སྒྲ་ཐམས་ཅན་དོན་དམ་སྟེ། རང་མཚན་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པས་སྒྲ་དོན་དང་རང་མཚན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྟ་བ་པོ་ཐ་དད་ཀྱིས་རྟག་མི་རྟག་ཏུ་མཐོང་བའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་དོན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། རྟག་ཅེས་པ་དང་མི་རྟག་ཅེས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ནི་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། སྒྲ་དེ་གཉིས་འཇུག་པའི་རྒྱུ་རྟག་མི་རྟག་གཉིས་ཀ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། འདས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། ད་ལྟ་ཚིག་མི་འཇུག་པར་ཐལ། ད་ལྟ་རང་མཚན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཚིག་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཆོས་ཅན། རྫུན་པ་ཡི་དོན་ཅན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་མཚན་ལ་རྗོད་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྐྱོན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ན་སྒྲ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། རྟོག་པའི་བློ་ལས་སྣང་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་འདོད་དེ། རྗོད་བྱེད་གང་ཞིག་རང་མཚན་ལ་དངོས་སུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པའི་རྟགས་དེས་གཙོ་བོ་རང་མཚན་འགོག་པ་མ་ཡིན་གྱི་གཙོ་བོའི་སྒྲ་དོན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཅེས་འགོག་པ་ཡིན་ཅེ་ན། གཙོ་བོའི་སྒྲ་དོན་ལ་བསྙོན་ནས་མེད་པ་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ལ་སྟེ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་གཙོ་བོ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་དེ་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཅན་གཙོ་བོའི་སྒྲ་དོན་དང་ཆོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཆོས་ཀྱི་རྟེན་གཙོ་བོའི་སྒྲ་དོན་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བསལ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འདོད་དེ། ཆོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྐྱང་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡན་གར་བའི་ཆོས་གཙོ་བོས་ཁྱད་པར་དུ་མ་བྱས་པའི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྐྱང་པ་ནི་ཆོས་ཅན། གཙོ་བོ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་དེའི་ངོར་རྟགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པར་ཐལ། ཕྱིར་རྒོལ་དེས་གྲུབ་བཞིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གཙོ་བོའི་སྒྲ་དོན་མེད་ཅེས་མི་བསྙོན་ལ་དེ་ཉིད་གཙོ་བོ་ཞེས་པའི་སྒྲའི་འཇུག་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཙོ་བོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཉིད་སྒྲ་དོན་བསྙོན་པ་མེད་པར་ཁས་ལེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཁྱོད་ལ་བརྟགས་པ་ན་ཁྱོད་རང་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་རང་མཚན་འདི་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར། གཙོ་བོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་སྒྲ་དོན་ལ་དོན་གཉེར་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་དོན་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་སྒྲ་དོན་དེ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མ་ནིང་གཟུགས་བཟང་ངམ་མི་བཟང་ཞེས་འདོད་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པས་ཅི་ཕན་ཏེ་མི་ཕན་པ་བཞིན་ནོ། །ལྔ་པ་ནི། སྒྲ་དོན་ཆོས་ཅན་དུ་བྱེད་ན། མདོ་ལས་གང་ཡང་བརྟགས་པའི་ཆོས་མི་དམིགས་པ་ཞེས་གཙོ་བོ་རང་མཚན་ཆོས་ཅན་དུ་བྱས་ནས་དེ་མ་དམིགས་པས་རྟགས་སུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། གཙོ་བོའི་སྒྲ་ཡི་དོན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཅན། བཏགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་དངོས་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྒྲ་དོན་དེ་གཙོ་བོ་དངོས་པོ་བ་ལ་བརྟེན་པར་མ་གྲུབ་པ་སྟེ་མ་དམིགས་པ་འདི་ཆོས་ཅན། གཙོ་བོའི་སྒྲ་དོན་གཙོ་བོ་དངོས་པོ་བ་ལ་བརྟེན་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་སུ་རིགས་པ་སྨྲ་བ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། མ་དམིགས་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར།

གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

བཞི་པ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཐའ་དཔྱད་པ་དང་། དོན་དངོས་སོ། །དང་པོ་ནི། གཞུང་འདི་མན་ཆད་འུ་ཡུག་བས། །བསྟན་བཅོས་སྐབས་དང་འབྲེལ་མེད་དང་། །ཞེས་པའི་འཕྲོས་དོན་ཁོ་ནར་བྱས་ནས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད་ལ་མ་སྦྱར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཕྱི་མ་ཕལ་ཆེར་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱེད་དོ། །གཞུང་དེའི་འཕྲོས་དོན་ཡིན་པས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད་ཡིན་པ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་དེ། རྒྱས་བཤད་བཞི་པོ་སྔ་མ་སྔ་མའི་མཇུག་ལ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་འཕྲོས་པ་སྔར་བཤད་ཟིན་ཅིང་། གཞུང་འདི་མན་ཆད་ཀྱི་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་དང་། སྡོད་པའི་གནས་ལ་བརྟགས་ན་ཡང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་མན་ཆད་ཀྱི་གཞུང་ཚོགས་ཆེས་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་ཕྱིར་རོལ་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་སྦྱར་ནས་བཤད་འདུག་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་ངེས་ལས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་མདོར་བསྟན་དང་སྦྱར་མི་དགོས་པས་སྐབས་འདིར་མ་བྱུང་ཡང་རྣམ་འགྲེལ་དུ་དེ་དང་སྦྱར་དགོས་པས་སྐབས་འདིར་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་ཉིད་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་པས་ཀྱང་དོན་འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱས་ཏེ། མདོར་བསྟན་དུ། མེད་ན་མི་འབྱུང་ངེས་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དེ་ལས་གཞན། །ཞེས་གསུངས་པའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་ངེས་པ་ལས་གཞན་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་ངོས་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གི་བཤད་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད་གང་ལ་སྦྱར་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པ་མི་སྣང་བའི་ཚུལ་ཡང་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཞུང་ཚོགས་ཆེས་ཆེ་བ་འདི་རྣམས་མ་རྙེད་པར་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་ཙམ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་པ་དང་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད་གཏན་མེད་པར་འདོད་པ་རྣམས་ནི་གད་མོ་བྲོ་བའི་རྒྱུའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་ཚད་མ་གཉིས་ལོག་པས་སྐལ་དོན་མི་ཁེགས་ཀྱང་ལུང་ལོག་ན་ཁེགས་ཏེ། ལུང་གིས་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་འགོག་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། སྒྲ་ཙམ་དོན་ལ་མ་ངེས་ལྟར་སྣང་ཡིན། །ཁྱད་པར་ཅན་ཚིག་མ་གྲུབ་ལྟར་སྣང་ཡིན། །རིགས་སྒྲ་བདེན་དོན་བསྒྲུབ་པའང་ལྟར་སྣང་ཡིན། །དེས་ན་ལུང་ཙམ་བརྗོད་བྱའི་དོན་ལ་འཁྲུལ། །ནང་འགལ་བསྟན་ཏེ་སྨྲ་བ་པོ་ལ་སྨད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། འབྲེལ་བ་མེད་པས་སྒྲུབ་བྱེད་མིན། །དེ་ལ་ལུང་དང་འགལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་ཆོས་ཅན། དེ་ཡོད་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལས། རང་གི་བརྗོད་བྱ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རང་མཚན་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་མིན་ཏེ། རང་གི་བརྗོད་བྱ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རང་མཚན་དང་། ལྷན་ཅིག་ཏུ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། སྨྲ་བ་པོའི་རྒྱུད་ལ་ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་སྟོན་པ་སྟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་སྲིད་དེ། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འགལ་བར་དོགས་པའི་ལུང་ཚིག་དྲང་། །ལུང་དོན་བཤད་ནས་འགལ་མེད་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ན། ཚད་མ་མདོར། ཡིད་ཆེས་ཚིག་ནི་མི་སླུ་བའི། །སྤྱི་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད། །ཅེས་རྗེས་དཔག་ཏུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་རྗེས་དཔག་མཚན་ཉིད་པར་གསུངས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྟོགས་ལྡན་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་ན་དངོས་པོ་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་ཚད་མས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་མི་ནུས་པས་ལུང་ཁོ་ན་ལས་བྱེད་དགོས་ལ། ལུང་གི་ནང་ནས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་ཚད་མར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡིད་ཆེས་ཚིག་གི་མཚན་གཞི་བཤད། །མི་སླུ་བ་ཡི་དོན་ལྡོག་བཤད། །སྤྱི་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་ཚུལ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར་གསུངས་པའི་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་ནི་ཆོས་ཅན། ལུང་ཙམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་མེད་མ་ཡིན་པར་བླང་དོར་གྱི་གནས་སྟོན་པ་ལ་ངག་སྔ་ཕྱི་འབྲེལ་ཆགས་པ་དང་ནི། དགོས་པ་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པ་མ་ཡིན་པར་དགོས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཐབས་སྟོན་པ་དང་། དགོས་མེད་མ་ཡིན་པར་སྐྱེས་བུ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དགོས་པའི་དོན་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་ངག་ཡིན་མིན་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་ཆོས་གསུམ་ལྡན་དེ་ལས་གཞན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། མཐོང་བ་མངོན་གྱུར་དང་། མ་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་ཡི་དོན་ལྐོག་གྱུར་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་དག་སྟོན་པ་ལ་མངོན་སུམ་དང་། དངོས་སྟོབས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་པ་དེ། ཡིད་ཆེས་ཚིག་ནི་མི་སླུ་བའི། །ཞེས་པ་འདི་ཡི་སྐབས་ཀྱི་མི་སླུ་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་སྟོན་པ་ལ་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་གནོད་པ་མེད་པ་རྟགས་སུ་བྱས་ནས་ལུང་དེ་ཤིན་ལྐོག་ལ་མི་སླུ་བར་སྒྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཁ་ཅིག་མ་མཐོང་བ་ལ་ལྐོག་གྱུར་དང་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་རང་ཚིག་གི་གནོད་པ་མེད་པ་ཁ་བསྐང་བ་དང་། གཞན་དག་མཐོང་བ་ལ་མངོན་གྱུར་དང་ལྐོག་གྱུར་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་མ་མཐོང་བ་ལ་རྗེས་དཔག་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་གནོད་པ་མེད་ཅེས་འཆད་པ་ནི་སྐབས་ཀྱི་དོན་མ་ལོངས་པ་སྟེ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ལ་རྣམ་གཉིས་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བ་དང་། སྤྱི་ལས་ཞེས་དང་། འདིའི་མི་སླུ་བ་ཞེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནུས་པ་མ་ཐོན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞལ་བྱའི་གནས་གསུམ་ལ་མི་སླུ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་ཤིན་ལྐོག་ལ་མི་སླུ་བར་བསྒྲུབ་པ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་བསྒྲུབ་བྱ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་དེས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་ཚིག་ཉིད་རྗེས་དཔག་ཏུ་གསུངས་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་ནི་མངོན་གྱུར་དང་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་སླུ་བར་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་ངེས་པའི་སྤྱི་ལས་ལུང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་རྟོགས་པའི་བློ་ནི་ཆོས་ཅན། འདིའི་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་ནའང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་ཏེ། ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཤིན་ལྐོག་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་གང་ཞིག ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་སྟོབས་ཚད་མ་ཤིན་ལྐོག་ལ་འཇུག་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་སྤྱི་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་ནུས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་ཆོས་ཅན། གཞན་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་སླུ་བར་རྗེས་སུ་དཔག་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། ལྐོག་གྱུར་གྱི་གཙོ་བོའི་དོན། བདེན་བཞི་ལ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་བླང་བྱའི་དེ་ཉིད་འགོག་བདེན་དང་། དོར་བྱའི་དེ་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཐབས་ལམ་ཀུན་འབྱུང་དང་བཅས་པ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ལྟར་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་ཚད་མས་རབ་ཏུ་ངེས་པ་ཡིས་སོ། །སྔ་མ་དག་འདིར་ཡང་ན་ཞེས་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་ནས་སྔ་མའི་རྣམ་གྲངས་སུ་འཆད་པ་དང་། རབ་ཏུ་ངེས་པས་རྒྱུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ཡིས་ཞེས་པའི་འབྲུ་སྦྱར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་དོན་ལ་བློ་གྲོས་རྩིངས་པ་སྟེ་སྔ་མས་རྗེས་དཔག་གི་མཚན་གཞི་ངོས་བཟུང་ནས་ཕྱི་མས་སྤྱི་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་ཚུལ་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བདེན་བཞི་རབ་ཏུ་ངེས་པ་བདེན་བཞི་སྟོན་པའི་རྒྱུར་དགོས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་ངེས་ཤེས་མེད་པར་འདོད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཅིང་ཉེས་པ་ཟད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཕུལ་བྱུང་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ་དེས་སྨྲས་པའི་ཚིག་ནི་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་ཅན་དུ་རིགས་པ་ཅན་པ་གཞན་གྱིས་ཤེས་པས་དེ་ལས་བརྗོད་དོན་སྒྲུབ་ནུས་སོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞན་ལ་སྐྱེས་བུ་ཕུལ་བྱུང་མེད། །རང་ལ་སྐྱེས་བུ་ཕུལ་བྱུང་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དེ་ལྟར་ཡིན་པར་ཤེས་པར་ནུས་ན་དེའི་ཚིག་བདེན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་དོན་དེ་འདོད་པར་རིགས་ཀྱང་ཐ་མལ་པ་ཆོས་ཅན། ཕ་རོལ་པོ་སྐྱེས་བུ་ཕུལ་བྱུང་ཡིན་མིན་དུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་དཀའ་སྟེ། ཕ་རོལ་པོ་འདི་ནི་ཉེས་པ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའམ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེས་གཞན་ལ་སྐྱོན་ལྡན་ནམ་སྐྱོན་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་རྣམས་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་གཞན་གྱིས་ཤེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཉེས་པ་སྤངས་པ་སྲིད་པར་བསྟན། །སྤངས་པ་སླར་མི་ལྡོག་པར་བསྟན། །ཉེས་པའི་རྒྱུ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། འོ་ན་ཉེས་པ་ཟད་པའི་སྐྱེས་བུ་གཏན་མི་སྲིད་དམ་ཞེ་ན། ཆགས་སོགས་ཀུན་ཆོས་ཅན། རང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་རྟོགས་པ་འཕེལ་ན་ཁྱོད་འགྲིབ་པ་དང་། བདག་མེད་རྟོགས་པ་འགྲིབ་ན་ཁྱོད་ཕུལ་བྱུང་བསྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་གང་ཟག་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། ཟག་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་མེད་རྟོགས་པ་དེ་ཡུན་རིང་དུ་གོམས་པ་ལས་སེམས་རྒྱུད་བདག་མེད་རྟོགས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཉེས་པ་ལན་གཅིག་ཟད་ཀྱང་སླར་ལྡོག་སྟེ་སྔར་ཉེས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཕྱིས་ཉེས་མེད་དུ་འགྱུར་བ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ལམ་གོམས་པས་འཁོར་བའི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ན་འཚེ་བ་མེད་པ་དང་། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་རང་མཚན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉེས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཉེས་པ་དག་གིས་མི་ཟློག་སྟེ་ལམ་ལ་སྐྱོན་དང་ཉོན་མོངས་ལ་ཡོན་ཏན་མཐོང་མི་སྲིད་པས་དེ་སྤོང་བ་ལ་མི་འབད་ཅིང་འབད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བློ་ནི་ལམ་བདག་མེད་རྟོགས་པ་དེའི་ཕྱོགས་འཛིན་པ་སྟེ་དེ་ཁོ་ན་ལ་འབད་རྩོལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། བདག་མེད་རྟོགས་པ་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱིས་ཉེས་པ་ཆགས་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་ན་ཉེས་པའི་རྒྱུ་བདག་འཛིན་དུ་འགྱུར་ཅིང་དེ་ལྟར་ན་གཏི་མུག་ཉེས་པའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། མི་འགལ་ཏེ། འཁོར་བའི་ཉེས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞིང་འཇིག་ལྟ་དེ་མ་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་གཏི་མུག་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། མ་རིག་པའི་དབང་གིས་བདག་དེར་ཆགས་ཤིང་དེ་ལས་བདག་གི་བ་དེ་ལ་ཆགས། ཆགས་པ་དེ་གཉིས་ལས་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནའོ། །མདོ་གཞན་ལས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རྒྱུའི་གཙོ་བོར་གསུངས་ཏེ། འཇིག་ལྟ་དེ་སྤངས་པ་ན་ཉེས་པ་རྣམས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རིག་སྒྲ་བདེན་དོན་བསྒྲུབ་པའང་ལྟར་སྣང་ཡིན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་དགག ཕྱོགས་གཅིག་མི་སླུའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི་རིག་བྱེད་ཆོས་ཅན། བདེན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་དོན་སྟོན་པ་གང་ཞིག སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚིག་རྣམས་ལོག་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཉེས་པ་ཆགས་སོགས་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རིག་བྱེད་བརྗོད་བྱའི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་དཔྱོད་པ་བ་ལ་ལ་བརྗོད་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྩ་བའི་རྟགས་ཀྱི་ཁྱབ་སྒྲུབ་དགག །རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་བརྟགས་ནས་དགག །རྩ་བའི་རྟགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མགོ་མཚུངས་རིགས་པས་དགག ཁས་བླངས་འགལ་བས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་བྱེད་ཆོས་ཅན། ལོག་པའི་དོན་ཅན་ཅིས་མིན་ཏེ་ཡིན་པར་ཐལ། བརྗོད་དོན་སྟོན་པ་གང་ཞིག སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚིག་རྣམས་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ལ་དེ་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་གཞན་དག་བརྗོད་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་འགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མིན་ཡང་དོན་ལོག་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་སྲིད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལས་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དག་གི་རྒྱུ་བརྡ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པས་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཉེས་སྤོང་བརྗོད། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། རིག་བྱེད་སྒྲ་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་སྐྱེས་བུས་བརྡ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བས་དགག རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། དོན་གང་ལ་བརྡ་སྦྱར་བ་རིག་པ་མེད་པར་ཁྱོད་ལས་བརྗོད་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། བརྡ་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྒྲ་དོན་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་བའི་དབང་གིས་ཁྱོད་ལས་དོན་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུས་བརྡ་ལས་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་བ་དེ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དེ་ལས་དོན་གོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་བརྟགས་པ་བརྡའི་འབྲེལ་པ་ལས་གཞན་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་པ་དག་ལ་དོན་གོ་བའི་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྡ་སྦྱར་ན་དོན་གོ་བར་བྱེད་ལ་མ་སྦྱར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་པ་ཡོད་ཀྱང་དོན་གོ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བརྗོད་དོན་ལ་བརྟགས་ནས་དགག འབྲེལ་བ་ལ་བརྟགས་ནས་དགག རྗོད་བྱེད་ལ་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིག་བྱེད་དེ་དོན་དང་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་ན་དོན་གཅིག་ཁོ་ནའམ་དུ་མ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ། དང་པོ་ལྟར་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་དོན་གཞན་དུ་མ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་དོན་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་རྗོད་བྱེད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། མཐོ་རིས་འདོད་པས་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་སྦྱིན། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། འདོད་པའི་དོན་དང་འགལ་བ་ཁྱི་ཤ་ཟ་བའང་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། དོན་དུ་མ་སྟེ་ཐམས་ཅད་དང་རང་བཞིན་གྱིས་མངོན་པར་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ནའོ། །འདོད་ན། རིག་བྱེད་ཆོས་ཅན། འདོད་པའི་དོན་ཁོ་ན་ལ་མི་འཁྲུལ་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་པའི་དོན་དང་འགལ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྒྲ་དོན་ཐ་དད་རྣམས་ལ་འབྲེལ་པ་ཡང་ཡོད་ན་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་བརྗོད་རིགས་པ་ལས་སྒྲ་དོན་ཆོས་ཅན། འབྲེལ་པ་མེད་དེ། བདག་གཅིག་དང་དེ་བྱུང་གང་རུང་དུ་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། དེ་གཉིས་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་ཅིང་སྒྲ་རྟག་པར་འདོད་པས་སོ། །གཞན་ཡང་རིག་བྱེད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དོན་གོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུས་ལེགས་པར་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུས་ལེགས་པར་བྱས་པར་ཁས་ལེན་པས་དོན་གོ་བར་ནུས་སོ་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཀྱི་འདོད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། དངོས་སུ་གླང་ཆེན་གྱི་ཁྲུས་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་དྲི་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མ་བྱས་པར་འདོད་པ་ལ་དོན་མི་སྟོན་པའི་རླན་གྱིས་གོས། དོན་མི་སྟོན་པའི་རླན་བསལ་བའི་ཕྱིར་བྱས་པར་འདོད་པ་ལ་འཁྲུལ་པའི་དྲི་མས་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྟག་དང་མི་རྟག་བརྟགས་ནས་དགག །གཅིག་དང་ཐ་དད་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པ་འགོག་བྱེད་རིགས་པ་བཤད། །མ་ངེས་པ་ཡི་དཔེ་དོན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲ་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་དེ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནམ་རྟག་པ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དང་འགལ་ལ། གཉིས་པ་ལྟར་ན་འབྲེལ་པ་ཅན་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་བུམ་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་རིག་བྱེད་སྒྲའི་འབྲེལ་བ་ལ་རྟག་པའི་རྫས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་རྣམས་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བརྗོད་བྱའི་དོན་དང་། རྗོད་བྱེད་སྒྲ་འདྲེས་པར་སྣང་བའི་འབྲེལ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུའི་བློ་ཡིས་ལེགས་པར་བྱས་པ་སྟེ་བཏགས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་ཅིང་རྟག་མི་རྟག་གང་དུ་ཡང་དོན་ལ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་དོན་གསར་བྱུང་མི་རྟོགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་དོན་གསར་བྱུང་རྣམས་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། དོན་གསར་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། སྔར་དོན་ཕྱི་མ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་དག་ཕྱིས་རྣམ་པར་ལྡོག་ནས་འབྲེལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་མི་རིགས་པར་ཐལ། རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ལ་ཡང་དེར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྒྲ་དོན་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་འབྲེལ་པ་ཙམ་འདོད་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པའི་འབྲེལ་བ་ལ་བཀོད་པའི་ཉེས་པ་འདི་མེད་དེ། འབྲེལ་པ་རྟོག་བཏགས་སུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྟེན་བརྗོད་བྱ་མི་རྟག་ན་བརྟེན་པ་འབྲེལ་པའང་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་འབྲེལ་པ་ཆོས་ཅན། རྟེན་བརྗོད་བྱ་ནི་འཇིག་ན་ཡང་ཁྱོད་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་རྟག་པའི་ཕྱིར། གསལ་བ་ཞིག་ཀྱང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རིགས་མི་འཇིག་པ་དང་འདྲའོ་ཞེ་ན། དཔེ་དོན་གཉིས་ཀ་མི་འཐད་པར་སྟོན་པ་ནི་གསལ་བ་དང་བརྗོད་བྱ་ཆོས་ཅན། གང་གིས་ན་དོན་གཞན་རིགས་དང་འབྲེལ་བ་དེ་ཁྱོད་ལ་བརྟེན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། མི་འཐད་པར་ཐལ། རིགས་དང་འབྲེལ་བ་རྟག་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ཕན་འདོགས་པའི་ནུས་པ་གང་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྟེན་གྱི་དོན་སྔར་མེད་གསར་དུ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་གྲུབ་ཟིན་གསལ་བར་བྱེད་པས་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྤྱིར་གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་ལ་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། བུམ་འཛིན་མིག་གི་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྒྱུ་གསལ་བྱེད་ཉི་མའི་འོད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཚོགས་ན་བུམ་པ་བུམ་འཛིན་དེ་བསྐྱེད་པ་རུང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན་རིགས་པ་ཤེས་པས་བུམ་སོགས་ཀྱང་རང་གིས་གསལ་བྱེད་ཉི་མའི་འོད་ལྟ་བུ་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་སྟེ་སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནས་གསལ་བྱ་ཡིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་རིགས་སོགས་ལ་མ་གྲུབ་པ་ནི་རིགས་དང་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། གསལ་བྱ་དང་བརྗོད་བྱ་སོགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱར་མེད་པར་ཐལ། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་གསལ་བྱ་དང་བརྗོད་བྱ་དེས་ཆོས་ཅན། རིགས་དང་འབྲེལ་པ་དེ་གསལ་བར་བྱེད་པར་འདོད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། གང་གི་ཕྱིར་ན་གསལ་བྱེད་རང་གིས་དོན་རིགས་དང་འབྲེལ་བ་རང་འཛིན་པ་སྐྱེད་ནུས་ཅི་བྱས་ཏེ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་དུ་ཆུག་མོད་དེ་སྒྲ་དོན་གཉིས་ལས་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་སྒྲ་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཆོས་ཅན། བློ་མ་འཁྲུལ་བས་སྒྲ་དོན་གཉིས་དང་རྫས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། སྒྲ་དོན་གཉིས་ལས་རྫས་ཐ་དད་དུ་སྣང་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན་སྒྲ་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དོན་དེ་ཉིད་དུ་ཐལ། རྫས་སུ་གྲུབ་སྒྲ་དོན་དེ་ལས་ཐ་དད་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་སྒྲ་དོན་འབྲེལ་བྱེད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྒྲ་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་མིན་པར་ཐལ། སྒྲ་དོན་ལས་རྫས་གཅིག་དང་རྫས་ཐ་དད་གང་རུང་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྫས་ཐ་དད་དང་རྫས་གཅིག་འདི་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྒྲ་དོན་ཆོས་ཅན། ཁྱེད་གཉིས་འདྲེས་པར་སྣང་བའི་འབྲེལ་པ་རྟོག་པས་བྱས་པ་སྟེ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་གཉིས་འདྲེས་པར་སྣང་བའི་འབྲེལ་པ་ཐ་སྙད་དུ་གྲུབ་པ་གང་ཞིག ཁྱེད་གཉིས་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སྒྲ་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཆོས་ཅན། གཞན་སྒྲ་དོན་ལ་རག་ལུས་པའམ་གཞན་སྒྲ་དོན་གྱི་འབྲེལ་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རིམ་པ་ལྟར་རང་བྱུང་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདི་རྫས་གཞན་འགོག་པའི་གཞུང་ལ་ཡང་སྦྱོར་བ་ནི་གཞུང་གི་སྡོད་ཚུལ་དང་། ཡོད་རྫས་ཀྱི་ནུས་པ་མ་རྟོགས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དོན་ལ་ཡོད་ན་ཡི་གེ་དང་དོན་ལ་ཡོད་དམ་ཚིག་སོགས་དང་དོན་ལ་ཡོད། དང་པོ་ལྟར་ན་ཡི་གེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་བརྗོད་བྱའི་དོན་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དངོས་པོ་བ་མེད་པར་ཐལ། རང་གི་བརྗོད་བྱའི་དོན་སྟོན་པ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན། ཚིག་དང་ངག་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་རང་གི་བརྗོད་བྱའི་དོན་ལ་དངོས་པོ་ཡི་ནི་འབྲེལ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ན་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རྟོག་པས་ཀུན་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི་དོན་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཉན་ཤེས་ལ་སྣང་བའི་སྒྲའི་སྐད་ཅིག་རང་མཚན་རྣམས་རེ་རེས་དོན་མི་སྟོན་ཅིང་ཚོགས་པ་མི་སྲིད་པས་ན་དངོས་ཀྱི་རྗོད་བྱེད་མ་ཡིན་ལ་རྟོག་པས་སྒྲའི་ཆ་ཤས་སྔ་ཕྱི་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བཟུང་ཞིང་སྣང་བ་ངག་ཚིག་དང་རྗོད་བྱེད་སོགས་སུ་འཇོག་པས་ན་དེ་དག་དོན་ལ་མེད་དོ། །ཡི་གེ་ཡང་སྒྲའི་ཆ་ཤས་རང་མཚན་ལ་ཡི་གེའི་མིང་གིས་བཏགས་པ་དང་། དེ་དག་དུ་མ་ཚོགས་པ་རྟོག་པས་གཅིག་ཏུ་བཟུང་བ་མིག་འཛུམ་པའི་ཡུན་ཚད་ཡན་ཆོད་ལ་ཡི་གེ་མཚན་ཉིད་པར་བཞག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོས་བརྗོད་བྱའི་དོན་མི་སྟོན་པར་བཤད་ཟིན་ཅིང་། ཕྱི་མ་ནི་དངོས་མེད་ཡིན་པ་ངག་ཚིག་དང་འདྲའོ། །གཉིས་པ་རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་བརྟགས་ནས་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ་བྱེད་བཅས་པ་དགག །ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་བཅས་པ་དགག །ཕྱོགས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་ལ་བརྟགས་ནས་དགག མཚན་གཞི་ལ་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། བྱེད་པོ་མི་དྲན་གཏན་ཚིགས་དགག །འདོན་པ་ཐོག་མེད་གཏན་ཚིགས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱལ་དཔོག་པ་ན་རེ། རིག་བྱེད་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་ཞེས་ཀྱང་འདོད་དེ། བྱེད་པ་པོ་རྣམས་མི་དྲན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ་ལོ། །འདི་ལའང་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་དེས་ན་འཇིག་རྟེན་ངན་པའི་མུན་པས་ཁྱབ་སྟེ། རྟགས་དེ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་དང་། ཁྱབ་པ་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་པས་བརྒྱད་པ་དང་། མིའུ་ཐུང་ལྷ་དང་། སྣ་ཚོགས་བཤེས་གཉེན་བྱེད་པ་པོར་དྲན་ལ། ཁྲོན་པ་རྙིང་པ་སོགས་ལ་རྟགས་ཞུགས་པས་ཁྱབ་པ་ཡང་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་བརྗོད། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་འདོན་པ་པོ་ལས་གཞན། བྱེད་པ་པོར་འདོད་པ་དབྱིག་གི་སྙིང་པོ་སོགས་ལའང་ཆོས་ཅན། འདོན་པ་པོ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། འདོན་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ད་ལྟ་རིག་བྱེད་འདོན་པའི་ཐ་མ་སྐྱེས་བུ་འདི། སྔ་མ་གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་དང་། ཚིག་གི་བཀོད་པ་དག་ནི་བརྗོད་པའི་ནུས་པ་མེད་པས་འདོན་པ་པོ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་པ་དེ་ལྟར་རོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཐོག་མེད་དུ་གྲུབ་པས་མ་བྱས་པར་གྲུབ་བོ་ཞེས་དཔྱོད་པ་བ་འགའ་ཞིག་སྨྲའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བརྟགས་ན་བྱེད་པོ་ཐོག་མེད་དུ་མི་འགྲུབ། །ཐོག་མེད་གྲུབ་ཀྱང་མ་བྱས་པར་མི་འགྲུབ། །མ་བྱས་གྲུབ་ཀྱང་བདེན་དོན་ཅན་མི་འགྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྡེབ་སྦྱོར་མཁན་པོས་སྤེལ་བ་ཡི་ནི་གཞུང་གཞོན་ནུ་འབྱུང་བ་ཅན་ལྟ་བུ་ཡང་ཆོས་ཅན། གང་གིས་ན་དེ་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་མི་དཔོག་སྟེ་དཔག་རིགས་པར་ཐལ། སྔ་མའི་མན་ངག་ཡོད་པ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞན་དག་གིས་འདོན་པ་གང་མཐོང་སྟེ་འདོན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་སྐྱེས་བུ་ལས་འབྱུང་བར་མངོན་སུམ་དུ་མ་མཐོང་བ་ཅན་གྱི་རིག་བྱེད་གཞན་ཡང་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་དེ་ལས་འབྱུང་བར་ཡང་དག་པར་ཤེས་ཏེ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ངག་ཚིག་དང་ངག་ཚིག་ཏུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འབྲས་བུའི་རིགས་གང་རྒྱུའི་རིགས་གང་ལས་སྐྱེ་བར་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ན་འབྲས་བུ་དེའི་རིགས་ཅན་གཞན་ཡང་རྒྱུ་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། མེའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཤིང་ལས་སྐྱེ་བས་དེ་དང་རིགས་མཚུངས་པའི་མེ་གཞན་ཡང་ཤིང་ལས་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་དག་ནི་མ་བསྟན་པར་ཏེ་བསྟན་མི་ནུས་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ངག་ཚིག་དང་ངག་ཚིག་ཏུ་མཚུངས་པར་ཚད་མས་མཐོང་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ཚིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཐོག་མེད་ཡིན་པ་སོགས་གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་སྤྲོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པ་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། རིག་བྱེད་འདོན་པ་ལ་འདོན་པ་གཞན་སྔོན་དུ་སོང་བས་རིག་བྱེད་དེ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཐོག་མེད་གྲུབ་འགྱུར་མོད་དེ་ལྟར་གྲུབ་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་མིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མེད་ཀྱི་དུས་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ན། རིག་བྱེད་ལས་གཞན་བྱིས་པས་ས་རྡུལ་ལ་རྩེ་བ་སོགས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། མི་ལ་མི་བརྟེན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐོག་མེད་ཀྱི་དུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་མ་བག་མར་ལེན་པ་ཀླ་ཀློའི་ཐ་སྙད་དང་། བུ་བཙས་སྟོན་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དང་། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་སྨྲ་བའི་རྒྱང་འཕེན་གྱི་ཚིག་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། རིག་བྱེད་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཐོག་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ་ཐོག་མེད་ནས་སྔོན་མ་སྔོན་མས་འདུས་བྱས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དེ་ཡང་འདོད་ན་རིག་བྱེད་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ནའང་ཁྱོད་བདེན་དོན་ཅན་དུ་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཐ་སྙད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་གྲུབ་པ་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་བྱེད་ཐོག་མེད་ཡིན་པས་མ་བྱས་པར་གྲུབ་ཏུ་ཆུག་ཀྱང་རིག་བྱེད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རང་གི་བརྗོད་བྱ་ལ་ཐེ་ཚོམ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་འཆད་པར་བྱེད་པའི་སློབ་དཔོན་དག་གིས་དོན་གྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་མ་རྣམས་ལ་འཆད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མཚན་གཞི་ལ་བརྟགས་ནས་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡི་གེ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་དགག །ངག་རྣམས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་དགག །སྒྲ་དང་ནུས་པ་རྟག་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་སྒྲུབ་ན་ཡི་གེའམ་ངག་མ་བྱས་པར་སྒྲུབ། དང་པོ་ལྟར་ན། ཡི་གེ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན། འབྲས་བུ་ཅིར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། གཞན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡི་གེ་དང་ཁྱད་མེད་ཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ངོ་ཤེས་པའི་བློ་ནི་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་དང་། དེ་དག་ལ་ངོ་ཤེས་གཅིག་འཇུག་པས་རྟགས་ཁས་བླངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡི་གེ་ལས་གཞན་ངག་མི་འཐད། །ཡི་གེའི་རིམ་པ་ངག་མིན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྣང་རུང་མ་དམིགས་རྟགས་ཀྱིས་དགག རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་རིགས་པས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ངག་མ་བྱས་པར་སྒྲུབ་ན། ངག་ནི་ཆོས་ཅན། ཡི་གེ་ལས་དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཡི་གེ་ལས་དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆ་ཤས་ཡོད་མེད་བརྟགས་ལ་དགག །རྟག་དང་མི་རྟག་བརྟགས་ལ་དགག །ཁྱབ་དང་མ་ཁྱབ་བརྟགས་ལ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཆ་ཤས་ཡོད་པ་དགག ཆ་ཤས་མེད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རེ་རེ་ལ་དོན་མེད་པ་དགག རེ་རེ་ལ་དོན་ཡོད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཡི་གེ་ལས་གཞན་པའི་ངག་ཡོད་ན། ངག་དེ་ཡན་ལག་དུ་མ་ཅན་ནམ་ཆ་མེད་གཅིག་ཡིན། ཡན་ལག་སྟེ་ཆ་ཤས་དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན། ཡན་ལག་རེ་རེས་ངག་རིལ་པོས་བརྗོད་བྱ་སྟོན་ནུས་སམ་མི་ནུས། ཆ་དེ་རྣམས་ཐ་དད་རེ་རེ་ལ་ངག་རིལ་པོའི་དོན་སྟོན་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། ངག་གི་ཆ་ཤས་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མ་ཚོགས་པ་དེ་བརྗོད་བྱའི་དངོས་པོ་སྟོན་ནུས་པ་ཅན་མིན་པ་ལ་ཁྱོད་ཚོགས་པ་དེ་བརྗོད་བྱའི་དངོས་པོ་སྟོན་ནུས་པ་ཅན་དུ་རྟོག་པས་བཏགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་རེ་རེ་ལ་བརྗོད་བྱ་སྟོན་པའི་ནུས་པ་མེད་ཅིང་། ཚོགས་པས་སྟོན་ནུས་པའི་ཕྱིར། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སེང་གེ་མ་ཡིན་པ་ལ་སེང་གེ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་བཏགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདོད་ན་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ངག་གི་ཆ་ཤས་རེ་རེ་ཡང་ངག་རིལ་པོའི་བརྗོད་བྱའི་དོན་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ནའང་། ངག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་དོན་གོ་བར་བྱེད་པ་ལ་ཆ་ཤས་དུ་མ་དགོས་པ་ཉིད་དུ་བཏགས་པ་དེ་ལོག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ་ཆ་ཤས་གཅིག་ནི་རྟོགས་པས་ཀྱང་ངག་གི་དོན་མཐའ་དག་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ངག་གི་ཆ་ཤས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཆར་ཐོས་པ་ཡིན་པས་ཆ་ཤས་གཅིག་རྟོགས་པས་དོན་ཀུན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ནའང་། ངག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་དོན་གོ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་ཆ་ཤས་རྣམ་རིམ་གྱིས་ཐོས་པའི་དུས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་སྔ་ཕྱི་དུ་མ་ལ་ལྟོས་པ་མི་རུང་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་ཆ་ཤས་གཅིག་ཐོས་པ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཆར་ཐོས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ངག་ཆ་མེད་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ནའང་། ངག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཆ་ཤས་རྣམས་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པ་སྟེ་ཐོས་པ་མི་སྲིད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཆ་ཐ་དད་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །གཉིས་པ་ནི། ཡི་གེ་ལས་གཞན་པའི་ངག་དེ་མི་རྟག་གམ་རྟག མི་རྟག་ན་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ཆོས་ཅན། རྩོལ་བྱུང་དུ་ཐལ། མི་རྟག་པ་གང་ཞིག རྩོལ་བ་ལས་རྒྱུ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་དེ་ཆོས་ཅན། ཅིས་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མིན་ཏེ་ཡིན་པར་ཐལ། རྩོལ་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ནའང་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ཆོས་ཅན། རྟག་པར་ནི་དམིགས་པ་སྟེ་ཐོས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐོས་རུང་གི་རྟག་པ་གང་ཞིག ཐོས་པ་ལ་འགལ་རྐྱེན་ཀྱི་སྒྲིབ་གཡོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ངག་ཐོས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་འགའ་ཞིག་མ་ཚང་ན་ཐོས་པ་མིན་པས་རྟག་ཏུ་མི་ཐོས་སོ་ཞེ་ན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཉན་ཤེས་བསྐྱེད་པ་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་པ་ནི་བླ་སྟེ་ངེད་ཀྱང་འདོད་མོད་ཀྱི་ཕྱིས་ཀྱང་སྔར་བཞིན་ངེས་པའི་རྟག་པ་དག་ནི་འགལ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རྐྱེན་གྱིས་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱབ་བྱེད་མིན་པར་དགག ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་པར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ཆ་མེད་དེས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་བམ་མ་ཁྱབ། གལ་ཏེ་དེ་དག་ཁྱབ་བྱེད་མིན་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གཅིག་ལས་གཞན་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡུལ་གཅིག་ཁོ་ནར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་འགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ངག་དེས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་ཅེ་ན། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། སྒྲ་ཐོས་རུང་གི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཅིག་ཆར་དམིགས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཐོས་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདུས་བྱས་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དགག ལེགས་བྱས་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་སྒྲ་ཐོས་རུང་དུ་རྐྱེན་གྱིས་འདུས་བྱས་པ་ཁོ་ན་དབང་པོའང་འདུས་བྱས་པ་ཁོ་ནས་དམིགས་པ་ཡིན་པས་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཆར་མི་དམིགས་ཞེ་ན་ཡང་། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྐྱེན་གང་གིས་འདུ་བྱེད་འགྱུར་ཏེ། མི་འགྱུར་བར་ཐལ། འགྱུར་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སྒྲ་ཐོས་རུང་དུ་དབང་པོ་ལེགས་པར་འདུས་བྱས་པར་གྱུར་ན་སྐྱེས་བུ་དེས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་མ་ལུས་པ་ཅིག་ཆར་ཐོས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐོས་པའི་སྒྲ་དང་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཆ་མེད་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྒྲ་གཅིག་ཁོ་ན་ཐོས་རུང་དུ་དབང་པོ་ལེགས་པར་འདུས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་དབང་པོ་ཐ་དད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ན་ཉན་ཤེས་དེ་དོན་སྒྲ་གཅིག་ཁོ་ན་འཛིན་པར་ངེས་པ་ཡིན་པས་སྒྲ་ཀུན་མི་ཐོས་སོ་ཞེ་ན། ཉན་ཤེས་ཆོས་ཅན། སྙན་ངག་དང་གླུ་ལ་སོགས་པ་སྒྲའི་ཚོགས་པ་དུ་མའི་ཅ་ཅོ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། སྒྲ་གཅིག་ཁོ་ན་འཛིན་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཅ་ཅོ་ཐོས་པ་དེ་ལ་རྗོད་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་ཙམ་ཡན་གར་བ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་ཐོས་པར་འགྱུར་གྱི། རྗོད་བྱེད་ངག་ཚིག་ནི་དུ་མ་ཅིག་ཅར་ཐོས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲ་ཙམ་ཡན་གར་བ་ལས་དོན་ཐ་དད་པའི་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡོད་དོ་ཞེས་པ་འདི་ལ་ཆོས་ཅན། མོས་པའི་དབང་གིས་ཤིན་ཏུ་ཆེས་དད་པར་བྱ་བ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། རིགས་པ་མེད་པའི་དམ་བཅའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཅ་ཅོའི་ནང་ནས་སྒྲ་གཞན་དག་ནི་མི་འདོན་པར་གནས་ནས་སྐྱེས་བུ་གཅིག་རིག་བྱེད་འདོན་པ་ན་ཆོས་ཅན། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་ཡིན་ཏེ་མི་ཐོས་པར་ཐལ། སྒྲ་ཙམ་ཡན་གར་བ་ཁོ་ན་ཐོས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཉན་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པའི་སྒྲ་ཙམ་ཡན་གར་བ་དུ་མ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། སྒྲ་ཙམ་ཡན་གར་བ་ཡང་རེ་རེ་ཐོས་པ་ལ་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་ངེས་ན་རྗོད་བྱེད་ཀྱང་རེ་རེ་ཐོས་པ་ལ་མ་ངེས་པར་མཚུངས་སོ། །དཔྱོད་པ་པ་དག་སྒྲ་ཙམ་ཆོས་ཅན། རྗོད་བྱེད་དུ་མི་འདོད་དེ། སྔ་ཕྱི་ཆ་དང་བཅས་པའི་ཉེས་པ་གང་དང་ཆ་སྔ་ཕྱི་ཚོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཉེས་པ་གང་གིས་ཀྱང་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་རིམ་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་གསལ་བར་བྱས་པའི་ངག་ཚིག་ཆ་མེད་རྗོད་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྗོད་བྱེད་ངག་ཚིག་ལ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་གོ་རིམ་དེ་མེད་དེ་ཡོད་པར་ཐལ། གོ་རིམ་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཙམ་དག་གིས་གསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ཡི་གེའི་རིམ་པ་ངག་མིན་པ་ལ་བཞི་སྟེ། བཀོད་པའི་རིམ་པ་མ་བྱས་ངག་མ་ཡིན། །གསལ་བའི་རིམ་པའང་མ་བྱས་ངག་མ་ཡིན། །ཡི་གེ་ལས་གཞན་རིམ་པ་སྔ་མས་ཁེགས། །དེས་ན་གོ་རིམ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཡི་གེ་ལས་ཐ་དད་པའི་ངག་མེད་པས་ཡི་གེའི་རིམ་པ་ཉིད་ངག་ཡིན་ཅིང་། དེ་མ་བྱས་པར་སྒྲུབ་བོ་ཞེ་ན། ཡི་གེའི་རིམ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་མིན་པར་ཐལ། ཡི་གེ་རྣམས་ལས་ཐ་དད་མེད་པ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། གཞན་ཡང་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་གོ་རིམ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པའང་མེད་དེ། ཁྱོད་ཀྱི་གོ་རིམ་དེ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་ན་གོ་རིམ་གཞན་དང་གཞན་དུ་བྱར་ཡོད་པ་ནི་འགལ་ལ། ཁྱོད་ཀྱི་གོ་རིམ་གཞན་དང་གཞན་དུ་བྱར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཡུལ་སྔ་མ་སྤངས་ནས་གཞན་དུ་འཇུག་པའི་ཡུལ་གྱི་གོ་རིམ་དང་། འགའ་ཞིག་སྔར་ཡོད་ལ་འགའ་ཞིག་ཕྱིས་ཡོད་པའི་དུས་ཀྱི་གོ་རིམ་མེད་པར་ཐལ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་ཁྱབ་པ་དང་། རྟག་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མི་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་འཐད་པར་ཐལ། དེའི་སྐྱོན་ཡང་མི་རྟག་ན་ནི་རྩོལ་བྱུང་ཕྱིར། །ཞེས་དང་། གལ་ཏེ་དེ་དག་ཁྱབ་བྱེད་མིན། །ཞེས་སྔར་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རྟག་པ་ཡིན་ན་གསལ་བར་འགལ། །ངོ་བོ་བསྐྱེད་ན་གསལ་བྱེད་མིན། །སྒྲིབ་བྱེད་བྲལ་ཙམ་གསལ་བ་མིན། །ཉན་བློ་སྐྱེས་པ་གསལ་བ་མིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཡི་གེ་གྲུབ་ཟིན་རྟག་པ་བྱེད་པ་ལྕེ་རྐན་གྱིས་གསལ་བར་བྱས་པའི་རིམ་པའང་ངག་ཡིན་ཅིང་། དེ་མ་བྱས་པར་སྒྲུབ་བོ་ཞེ་ན། ཡི་གེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བྱེད་པ་ལྕེ་རྐན་གྱིས་གསལ་བར་བྱས་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་རྟག་པ་གང་ཞིག རྟག་པ་ལ་རྐྱེན་གྱིས་གསལ་བ་གོང་དུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཡི་གེ་དེ་ཆོས་ཅན། བྱེད་པ་ལྕེ་རྐན་གྱིས་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་གྱི་དེ་དག་གིས་གསལ་བྱ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བྱེད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བའི་ནུས་པ་ཉིད་ལས་ཁྱོད་ཀྱི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་སྟེ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ནའོ། །ཁྱབ་སྟེ། གསལ་བྱ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་ཟིན་པའི་དོན་ལ་གསལ་བྱེད་རང་ཉིད་མངོན་དུ་ཤེས་པས་གཞན་གསལ་བྱ་འཛིན་པའི་བློའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་ནི་གསལ་བྱེད་དུ་འདོད་པས་གསལ་བྱེད་ཀྱིས་གསལ་བྱའི་ངོ་བོ་བསྐྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྒྲོན་མེའི་འོད་ཀྱིས་བུམ་པ་གྲུབ་ཟིན་བློ་ཡུལ་དུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན། ཚུལ་དེ་ལས་གཞན་དུ་གསལ་བྱེད་ཀྱིས་གསལ་བྱའི་ངོ་བོ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནའང་། གསལ་བྱེད་འདི་ཆོས་ཅན། གསལ་བྱའི་བྱེད་པ་པོ་ཉེར་ལེན་ལས་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། གསལ་བྱའི་ངོ་བོ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཡི་གེ་རྣམས་ཆོས་ཅན། བྱེད་པ་ལྕེ་རྐན་གྱི་འབྲས་བུའི་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གསལ་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་ལྕེ་རྐན་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཡི་བྱ་བ་ལས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ངེས་པར་ཡང་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གསལ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་ངོ་བོ་བསྐྱེད་པ་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཡི་གེ་བྱེད་པ་ལྕེ་རྐན་ལས་སྐྱེས་པར་སྒྲུབ་པའི་ཡི་གེ་ནི་ཡི་གེའི་ཆ་ཤས་ལ་ཡི་གེའི་མིང་གིས་བཏགས་པ་སྟེ་འདི་འདྲའི་རིགས་ཅན་མང་ངོ་། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་བྱེད་པ་ལྕེ་རྐན་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་དེའི་ངོ་བོའི་སྒྲིབ་བྱེད་དང་བྲལ་བ་བྱེད་པ་ཙམ་ལ་གསལ་བྱེད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ན། སྒྲིབ་བྱེད་དང་བྲལ་ཙམ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བྱེད་པ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེད་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ནུས་པ་དེ་རུང་བར་འགྱུར་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ལས་གཞན་རྫ་བུམ་སོགས་དག་ཀྱང་ཆོས་ཅན། འཇིམ་པ་དང་རྫ་མཁན་སོགས་ཀྱི་གསལ་བྱ་ཡིན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ལྕེ་རྐན་སོགས་ཀྱིས་གསལ་བྱ་ཡིན་པ་གང་ཞིག སྒྲ་ལྕེ་རྐན་སོགས་ལས་བྱུང་བའི་ཚུལ་དང་། ཁྱོད་འཇིམ་པ་སོགས་ལས་བྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཁས་ལེན་ཞེ་ན། འཇིམ་པ་སོགས་རྒྱུ་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཆོས་ཅན། རྫ་བུམ་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྐྱེད་པ་ལ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། རྫ་བུམ་སོགས་ཀྱི་གསལ་བྱེད་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་ལྕེ་རྐན་སོགས་སྔར་ནས་ཡོད་པའི་སྒྲ་རྟག་པའི་གསལ་བྱེད་དུ་འདོད་ན་སྒྲ་རྟག་པར་ཅིས་འགྲུབ། གལ་ཏེ་སྔ་ཕྱི་གཅིག་ཏུ་ངོ་ཤེས་པ་དང་སྔར་ནས་ཡོད་པ་དོན་ལ་རྗོད་བྱེད་དུ་སྦྱར་བ་སོགས་གང་ཡིན་པ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འདོད་ན་ནི། དེ་གཉིས་ཆོས་ཅན། སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་མཐུན་དཔེ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་གིས་ནི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་མཐུན་དཔེ་མེད་པར་བསྟན་པའི་རིགས་པ་འདི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ངན་པ་གཞན་ཡང་སུན་དབྱུང་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། ཡི་གེ་གསལ་བ་ནི་ཡི་གེ་གསལ་བར་ཐོས་པའི་ཉན་བློ་ཡིན་ལ་དེའི་གོ་རིམ་དེ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཉན་བློ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུའི་རྟེན་ཅན་མིན་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྐྱེས་བུའི་རྟེན་ཅན་མ་ཡིན་པ་མི་འཐད་དེ། ཁྱོད་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དཔྱོད་པ་བ་རང་གིས་བློ་སྐྱེས་བུའི་ཡོན་ཏན་དུ་ཁས་བླངས་པ་དང་། བློ་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པ་མངོན་སུམ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་དང་། བློ་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན་པར་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་དང་། བློ་སྐྱེས་བུའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཅིག་ཆར་ཏེ་ཕན་ཚུན་མ་ལྟོས་པར་སོ་སོ་ནས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ཡི་གེ་ལས་གཞན་རིམ་པ་སྔ་མས་ཁེགས་པ་ནི། ཡི་གེ་རྣམས་ལས་ཐ་དད་པའི་རིམ་པའང་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ངག་མ་ཡིན་ཏེ། གོང་དུ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་གསལ་བར་བཅད་ནས་བཀག་ཟིན་ཏོ། །བཞི་པ་དེས་ན་གོ་རིམ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་གྲུབ་པ་ནི། ཡི་གེའི་གོ་རིམ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུའི་རྟེན་ཅན་མིན་ཏེ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡི་གེ་དང་གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་ཡང་མ་གྲུབ་ཀྱང་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བཞག་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གསུམ་པ་སྒྲ་དང་ནུས་པ་རྟག་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡོད་པས་སྒྲ་ལ་མི་རྟག་བསྒྲུབ། །དེས་ན་སྔར་བཤད་རིགས་པ་གྲུབ། །དེ་ཡིས་ནུས་པ་རྟག་པ་ཁེགས་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱབ་སྒྲུབ་བཅས་པའི་རྩ་རྟགས་དགོད། །ཁྱབ་སྒྲུབ་བཅས་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་མཐུན་དཔེ་མེད་པ་ཡིན་ན། རྟག་པ་མིན་པར་གང་གིས་གྲུབ་ཅེ་ན། སྒྲ་ནི་ཆོས་ཅན། སྐད་ཅིག་གིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ན། འཇིག་པ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཙམ་དང་རང་ཆས་སུ་འབྲེལ་བ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་དངོས་པོའི་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོད་ངོར་ནི་དངོས་པོ་འགོད་པར་བྱེད་ཅེས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི། རིག་བྱེད་པ་སོགས་ན་རེ། དངོས་པོ་དེ་ཉིད་འཇིག་པར་མི་འདོད་ལ་ཤིང་དང་བུམ་པ་སོགས་ཞིག་ནས་མེད་པ་ཉིད་དངོས་པོ་དེའི་འཇིག་པར་འདོད་ཅིང་དེ་རྒྱུ་མེ་དང་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། འཇིག་པ་ལྟོས་མེད་མ་གྲུབ་ཅེས་སྨྲའོ། །དེ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱབ་སྒྲུབ་རྟགས་ལ་མ་གྲུབ་སྤང་། །རྩ་བའི་རྟགས་ལ་མ་ངེས་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཞིག་པ་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དགག །དེ་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཞིག་པ་དོན་གཞན་སྐྱེ་བ་དགག །ཞིག་པ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བ་དགག །ཞིག་པ་ཕུང་གསུམ་སྐྱེ་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། མེས་ཤིང་གི་ཞིག་པ་བསྐྱེད་ན་ཤིང་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་གམ་རྫས་གཅིག་པ་བསྐྱེད། དང་པོར་ལྟར་ན་ཤིང་ནི་ཆོས་ཅན། མེས་བསྲེགས་ཟིན་པའི་ཕྱིས་ཀྱང་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། མེས་བསྲེགས་ཟིན་པའི་ཕྱིས་ཁྱོད་འཇིག་པ་སྟེ་ཞིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མེས་བསྲེག་པ་ན་ཁྱོད་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཞིག་པ་དག་མེ་ལས་སྐྱེ་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གལ་ཏེ་སྐྱོན་མེད་དེ། ཞིག་པ་དོན་གཞན་དེ་ཉིད་ཤིང་འདིའི་འཇིག་པ་སྟེ་ཞིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཞིག་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་ན་གཞན་ཤིང་གི་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཤིང་ལས་དོན་གཞན་ནི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཞིག་པ་དོན་གཞན་དེ་ཤིང་གི་ཞིག་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང་བླ་སྟེ་དེ་ཡོད་པའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཤིང་མི་སྣང་ཞེས་དྲིས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། ཤིང་སྣང་བ་མིན་ཏེ། ཞིག་པ་དོན་གཞན་དེས་ཤིང་བཟུང་བ་སྟེ་བདག་གིར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞིག་པ་དོན་གཞན་དེ་ཆོས་ཅན། ཤིང་གི་སྒྲིབ་བྱེད་ཙམ་དུ་ཐལ། ཤིང་ལས་དོན་གཞན་གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱས་པས་ཤིང་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན་དེ་ཆོས་ཅན། ཤིང་གི་སྒྲིབ་བྱེད་དུ་རིག་པ་མིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་ཁྱོད་དེ་ཡིས་ཤིང་མི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་སྒྲིབ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འཇིག་པ་སྟེ། མེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཞིག་པ་དེ་ཆོས་ཅན། འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། འདོད་པ་དེ་ལྟ་ནའང་ཤིང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མེས་བསྲེགས་ཟིན་པའི་རྗེས་སུ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་མེས་བསྲེགས་ཟིན་པའི་རྗེས་སུ་ཁྱོད་ཞིག་པ་ཞིག་ནས་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ནག་པའི་གསོད་བྱེད་བསད་པ་ན་བསད་ཟིན་པའི་ནག་པ་སླར་འབྱུང་བ་མིན་པ་ཇི་བཞིན་དུ་ཤིང་གི་ཞིག་པ་འདི་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་ཤིང་སླར་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤིང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཞིག་པ་ཞིག་ན་ཁྱོད་སླར་འབྱུང་དགོས་པ་དང་ནག་པའི་གསོད་བྱེད་བསད་ན་ནག་པ་སླར་འབྱུང་དགོས་པ་དེ་མི་མཚུངས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཞིག་པ་དང་ནག་པ་བསད་པ་དེ་མཚུངས་ཀྱང་ནག་པའི་གསོད་བྱེད་དེ་ནག་པ་བསད་པ་ཉིད་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་མེས་བྱས་པའི་འཇིག་པ་དེ་ཤིང་ལས་དོན་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཅེ་ན། ཤིང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཉིད་འཇིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་པ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་པ་ཁྱོད་ལས་དོན་གཞན་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་ཤིང་གི་འཇིག་པ་ཆོས་ཅན། མེ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་མིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ། མེ་དེ་མེད་པར་ཡང་ཁྱོད་ཤིང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གསུམ་པ་ནི། མེས་བྱས་པའི་འཇིག་པ་དེ་ཤིང་དང་རྫས་གཅིག་དང་རྫས་ཐ་དད་གང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཤིང་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རྫས་གཅིག་དང་རྫས་ཐ་དད་གང་རུང་འདི་ལས་གཞན་པའི་འཇིག་པའི་རྣམ་པའང་མེད་དེ། ཁྱོད་རྫས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དེ་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་སྤོང་བ་ལ་བཞི་སྟེ། ཞིག་དངོས་ལྷན་ཅིག་འགྱུར་བ་སྤོང་། །དངོས་པོ་འཇིག་པ་མེད་པ་སྤོང་། །བརྟགས་པའི་ཉེས་པ་མཚུངས་པ་སྤོང་། །ཚུལ་དེས་རིགས་ཅན་གཞན་ཡང་ཁེགས་པའོ། །དང་པོ་ནི། འཇིག་པ་སྟེ་ཞིག་པ་ཆོས་ཅན། རྟག་ཏུ་རྫས་སུ་ཡོད་པར་ཐལ། རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ནའང་སྟེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཤིང་གི་དངོས་པོ་དང་འཇིག་པ་སྟེ་ཤིང་གི་ཞིག་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཤིང་ཞིག་པ་དེ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤིང་གི་ཞིག་པ་མེད་དགག་དེ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མེད་ཡིན་ཡང་རྟག་ཏུ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འཇིག་པ་དངོས་པོར་མེད་ན་དེས་དངོས་པོ་བཤིག་མི་ནུས་པས་དངོས་པོ་མི་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཞིག་པ་དོན་གཞན་དངོས་པོར་མེད་པར་འདོད་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་འཇིག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་གནོད་བྱེད་དུ་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོ་རྣམས་འཇིག་པ་དོན་གཞན་པ་ཡིས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དག་ནི་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐད་ཅིག་མར་སྐྱེས་པ་ཉིད་འཇིག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་པ་དོན་གཞན་དངོས་པོར་མེད་ན་དངོས་པོའི་འཇིག་པ་རྒྱུ་མེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་གཞིར་བྱས་ནས་རྒྱུ་མེད་ཀྱི་དཔྱད་པ་ཇི་ལྟར་རིགས་ཤེ་ན། དངོས་པོ་རང་ཉིད་ངང་གིས་འཇིག་པ་དེ་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ལས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་ལྟོས་མེད་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རྟོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི་དངོས་པོ་དང་དེའི་འཇིག་པ་ཐ་དད་མེད་ཀྱང་ཐ་དད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འཇིག་པའི་གནས་སྐབས་དེ་རྒྱུ་དོན་གཞན་མེད་པ་ཅན་དུ་བཤད་པ་ཡིན་གྱི་ཞིག་ཟིན་རྒྱུ་མེད་དུ་བཤད་པ་ནི་རྒྱུ་གཏན་མེད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཤིང་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཞིག་པ་དེ་རང་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཤིང་རང་ཉིད་གྲུབ་ཙམ་ལས་ཡོད་ན་ཡང་འཇིག་པ་དེ་ཤིང་དང་གཅིག་གམ་ཐ་དད་ཅེས་པའི་རྣམ་རྟོག་འདི་ནི་མཚུངས་ཏེ། གཞན་ཡིན་ན་ཤིང་མི་འཇིག་པར་འགྱུར་ཞིང་། གཅིག་ཡིན་ན་ཤིང་སྐྱེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཤིང་ཞིག་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཤིང་དེའི་དངོས་པོ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འགྱུར་བ་མེད་དེ། ཤིང་ཞིག་ཟིན་ནས་མེད་པར་གྱུར་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དང་གཅིག་གམ་ཐ་དད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་འདི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་དང་ཐ་དད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་སྟེ་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཤིང་ཞིག་ཟིན་དེ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུང་བ་སྟེ་བརྗོད་པ་དེ་ནི། དངོས་པོ་མིན་ཞེས་བྱ་བའང་དགག་པ་ཙམ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་གཞན་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་དང་གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤིང་ཞིག་ཟིན་གྱི་མེད་དགག་དེ་ཆོས་ཅན། ཅི་སྟེ་ཤིང་གི་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཞན་འགའ་ཞིག་གི་ལྟོས་པ་པོར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་གང་གིས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་གིས་ལས་སུ་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་གྱི་མེད་ན་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། ཞིག་པ་དངོས་མེད་དུ་བསྟན་པ་དེས་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། ཞིག་པ་རྒྱུ་མེད་ལ་སྐྱོན་འགོད་པའི་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་བསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཅིག་འཇིག་པ་སྟེ་ཞིག་པ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ལས་སྟེ་མ་སྐྱེས་པའི་དང་པོ་ནས་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རྒྱུ་མེད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །འདོད་ན་ཞིག་པ་ཆོས་ཅན། མྱུ་གུ་སོགས་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། འཇིག་པ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ། དང་པོ་ནས་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསལ་ཅེ་ན། ཞིག་པ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མེད་ཡིན་ན་དང་པོ་ནས་ཡོད་པ་སོགས་གསུམ་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར། འདིར་འཇིག་པ་ཅེས་པའི་སྒྲ་ནི་རིགས་པ་ཅན་པས་ཤིང་ཞིག་ཟིན་ནས་ཤིང་གི་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་ཞིག་པ་དེ་ཉིད་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ལ་འཇུག་པར་འདོད་ལ། སངས་རྒྱས་པས་ནི་ཤིང་ཉིད་རང་རྒྱུ་ལས་སྐད་ཅིག་མར་སྐྱེས་པ་ལ་འདོད་པས་སྦྱོར་ཚུལ་མ་འདྲེས་པར་ཤེས་དགོས་ལ་རྒྱུ་མེད་དུ་བཤད་པ་ནི་དང་པོ་ནི་རྒྱུ་གཏན་མེད་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ཤིང་གི་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའོ། །གཉིས་པ་རྩ་བའི་རྟགས་ལ་མ་ངེས་སྤང་བ་ནི། ཡོད་པ་ལ་འཇིག་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་སྐྱེ་ལྡན་གྱི་ཡོད་པར་འདྲ་ཡང་བུམ་པ་སོགས་འགའ་ཞིག་ཉིད་ཐོགས་བཅས་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། རིག་པ་སོགས་འགའ་ཞིག་ཐོགས་པ་མེད་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ལས། སྐྱེ་ལྡན་གྱི་ཡོད་པ་རྣམས་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི་སྐྱེ་ལྡན་མིན་པའི་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་འཇིག་པ་མིན་པས་སོ་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་བུམ་པ་དང་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཅན། ཐོགས་བཅས་ཐོགས་མེད་དུ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོགས་བཅས་ཐོགས་མེད་དུ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུའི་རང་བཞིན་སོ་སོར་ངེས་པ་ལས་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་ཆོས་ཅན། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འབྱུང་བ་མེད་དེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ཐ་དད་པར་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་རྣམས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དེས་ན་སྔར་བཤད་རིགས་པ་གྲུབ་པ་ནི། ཡོད་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པར་བསྟན་པའི་རིགས་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དོན་དེ་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དངོས་པོ་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་ནི་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཡིན་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པར་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་དེ་ཡིས་ནུས་པ་རྟག་པ་ཁེགས་པ་ནི། སྒྲའི་ནུས་པ་རྟག་པའང་སྔར། །འབྲེལ་པ་ཅན་རྣམས་མི་རྟག་ཕྱིར། །ཞེས་བཤད་པའི་འབྲེལ་པ་རྟག་པའི་སྐྱོན་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ནུས་པ་ཅན་རྣམས་མི་རྟག་ཕྱིར། །ནུས་པ་ལ་རྟག་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་འདོན་པ་བསྒྱུར་བས་ཆོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་བཅས་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མ་བྱས་གཏན་ཚིགས་འཁྲུལ་པར་བསྟན། །གཏན་ཚིགས་འགལ་བའི་སྐྱོན་ཡང་བསྟན། །མི་འཁྲུལ་བ་ཡི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱེས་བུས་ཆགས་སོགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ནས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རིག་བྱེད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཡིན་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་ཤེས་པ་ཁོ་ན་བསྐྱེད་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། སྐྱེས་བུའི་ཉེས་པ་ཆགས་སོགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ནས་བྱས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡིན་ན། མི་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཡིན་པའི་མེ་འོད་དང་ཟླ་འོད་སོགས་མི་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཁྲུལ་རྒྱུ་བྱེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རིམ་པ་བཞིན། མཚན་མོ་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོར་དམར་པོར་མཐོང་བ་དང་། སེར་པོ་ལ་དཀར་པོར་མཐོང་བའི་རྒྱུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་རིག་བྱེད་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། མ་བྱས་པའི་རྟག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །ཁྱབ་སྟེ། རྟག་པ་དག་ལས་དངོས་པོའི་ནུས་པ་འགའ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནམ་མཁའ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ནམ་མཁའ་རྟག་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རང་རྒྱུ་རྣམ་རྟོག་སྔ་མའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་ཞིང་ཡུལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ནམ་མཁའ་འཛིན་པའི་རྟོག་བློ་དག་འགའ་ཞིག་ཆོས་ཅན། བག་ཆགས་སྔ་མ་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི་ནམ་མཁའི་གཟུང་དོན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིན་ན་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་དེ་རིག་བྱེད་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་རྗེས་འགྲོ་མེད་ཀྱང་ལྡོག་ཁྱབ་ཡོད་པས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ལ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ལོག་པས་ཁྱབ་བྱ་ལོག་པའི་དོན་ཅན་ལོག་ནས་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལས་ལྡོག་པ་བྱས་པས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དང་འགལ་བ་ལོག་པའི་དོན་ཅན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལོག་པའི་ངག་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནའོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པས་ལྡོག་པ་མེད། །ཚུལ་གསུམ་ངེས་པ་རྟགས་ལ་དགོས། །ལྡོག་པ་ཡོད་ན་རྗེས་འགྲོ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལོག་པའི་དོན་ཅན་ལ་ཡོད་པར་དོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་གཏན་ཚིགས་མ་བསྟན་ནའང་སྟེ་བསྟན་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་གྲུབ་སྟེ། ལོག་པའི་དོན་ཅན་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུས་བྱས་མ་བྱས་འགལ་བ་གཉིས་ལ་ཡོད་མི་སྲིད་དེ། ཁྱོད་ཆོས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་འགལ་བ་གཅིག་ལ་མཐོང་བས་འགལ་ལྔ་གཞན་ལ་ཆོས་དེ་མེད་ངེས་སུ་མི་གྲུབ་སྟེ། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་མ་བྱུང་གི་དངོས་པོ་འགལ་བ་དག་ལ་ཡང་མི་རྟག་པ་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་དམིགས་ཙམ་གྱིས་མེད་ངེས་སུ་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། སྣང་དུ་རུང་མི་རུང་གི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཆོས་ཅན། མ་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་མེད་ངེས་སུ་མི་གྲུབ་སྟེ། ཆོས་དེ་མེད་པ་ཆོས་མ་དམིགས་པས་མི་གྲུབ་ཅེས་ནི་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྟེ་ལྡོག་ཁྱབ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། རང་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཉིད་ནི་མ་གྲུབ་པ་སྟེ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། ལྡོག་ཁྱབ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་མ་ཡིན་དགོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་རང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་པོ་དེ་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་སྟེ། རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཚད་མའི་ཤེས་པ་ཡིས་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན་དེ་ཁོ་ན་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་འགྲོ་གྲུབ་པ་ཅན་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་དེ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡུལ་གང་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་བདེན་པའི་དོན་ཅན་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལོག་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པ་ལྡོག་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་དེ་ཉིད་ནི་གཏན་ཚིགས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་འདིའི་ཆོས་མཐུན་ཕྱོགས་ཏེ། བདེན་པའི་དོན་ཅན་ལ་རྗེས་འགྲོ་གྲུབ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེས་ནའོ། །གསུམ་པ་ཕྱོགས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དགག་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ཞི་སོགས་འབྲས་བུ་སྟེར་བ་བརྡ་ལ་ལྟོས། །ཡི་གེའི་ནུས་པ་ཁོ་ནས་སྟེར་བ་དགག །དེ་ཡི་གནས་སྐབས་ཆ་ལ་རྩོད་པ་སྤང་། །དེས་ན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྔགས་བྱེད་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གོང་དུ་སྤྱིར་རིག་བྱེད་ཙམ་དང་། དེའི་ཡི་གེ་དང་། ཚིག་དང་། ངག་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་རྣམས་བཀག་ཟིན་ནས་འདིར་ཁྱད་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྔགས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་འགོག་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྔགས་རྣམས་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་འགའ་ཡིས་སྔགས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་ཆེད་དུ་བརྡ་བྱེད་པ་སྟེ་སྦྱར་བ་ཉིད་ཡིན་ན། ཁྱོད་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གོ་རིམ་ལོག་པས་སྟེར་བར་ཐལ། །འབྲས་བུ་རྟག་ཏུ་སྟེར་བར་ཐལ། །ཀུན་ལ་འབྲས་བུ་སྟེར་བར་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཅི་སྟེ་བརྡ་ལ་མི་ལྟོས་པར་སྔགས་ཀྱི་སྒྲ་རྟག་པའི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ན། གཞན་འདོན་པའི་གོ་རིམ་ལོག་པ་ཡི་གེའི་གྲངས་ཚང་བ་ལའང་ཆོས་ཅན། སྔགས་འབྲས་ཁྱད་པར་ཅན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། གོ་རིམ་མ་ལོག་པའི་སྔགས་དང་སྔགས་ཀྱི་སྒྲའི་ངོ་བོ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་དང་སྔགས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཁྱད་མེད་རྟག་པ་གཅིག་ཏུ་འདོད་པས་རྟགས་ཁས་བླངས་སོ། །གལ་ཏེ་གོ་རིམ་ལོག་པས་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཡི་གེའི་བཀོད་པ་སྔགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡི་གེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་བཀོད་པ་ཁོ་ན་ལས་སྔགས་འབྲས་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལས་དོན་གཞན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡི་ཁྱོད་ཀྱི་བཀོད་པའང་སྔར་ནི་གལ་ཏེ་ཡི་གེ་རིམ་པ་དག་ཅེས་སོགས་སུ་བསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱོད་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་བཀོད་པས་སྔགས་འབྲས་འགྲུབ་པ་ལ་ནི་སྔར་གྱི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་གནས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྔགས་དེ་ཆོས་ཅན། འདོད་པའི་དོན་རྟག་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྟག་ཏུ་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་ཏེ་ཆོ་ག་ལ་ལྟོས་ནས་འདོད་པའི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཆོ་ག་སོགས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། གནོད་བྱེད་ཐལ་བ་དངོས་སུ་བརྗོད། །བྱེད་པོའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དགག །བྱེད་པོ་འདོད་ན་ཁས་བླངས་འགལ། །རང་ལ་མཚུངས་པའི་ཉེས་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྔགས་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། བྲམ་ཟེ་དང་གདོལ་པ་སོགས་ཀུན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ལ་མི་ལྟོས་པར་སྔགས་ཀྱི་སྒྲ་རྟག་པའི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་སྒྲུབ་པ་དེ་འདྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །ཁྱབ་སྟེ། དངོས་པོའི་ནུས་པ་ལ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཉེ་རིང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱོན་མེད་དེ། བྲམ་ཟེ་དང་གདོལ་པ་རིགས་བཟང་ངན་གྱི་ཁྱད་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པས་སྔགས་འབྲས་འགྲུབ་མི་འགྲུབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པ་དེ་བྱེད་པ་པོ་བྲམ་ཟེ་དང་གདོལ་པའི་རིགས་བཟང་ངན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མི་རུང་བར་ཐལ། ཁྱོད་རྐྱེན་གྱིས་ལེགས་པར་བྱས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། དངོས་པོ་རྐྱེན་གྱིས་འདུས་བྱས་པ་ཡིན་ཡང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་ཐ་དད་པ་དེ་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་མིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་བྲམ་ཟེ་དང་གདོལ་པའི་རིགས་བཟང་ངན་གྱི་ཁྱད་པར་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ལས་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྡ་ཙམ་ལ་ལྟོས་ནས་འགྱུར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། སྔགས་ཆོས་ཅན། བྲམ་ཟེས་ཁྱོད་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་བྲམ་ཟེ་ཁྱོད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་རྐྱེན་གྱིས་ཁྱད་པར་བྱར་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གལ་ཏེ་བྲམ་ཟེས་སྔགས་ལ་ཁྱད་པར་གསར་དུ་མི་བྱེད་ཀྱང་སྔགས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྔགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྔགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྐྱེན་གྱིས་གསལ་བྱ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་རྟག་པ་གང་ཞིག རྟག་པ་རྐྱེན་གྱིས་གསལ་བྱ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གོང་དུ་བསལ་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བྲམ་ཟེ་གང་ལས་སྔགས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་པའི་ཉན་ཤེས་ཀྱི་བློ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སྔགས་གསལ་བའི་དོན་ཡིན་ལ་བློ་དེ་ནི་སྔགས་ཀྱི་འབྲས་བུར་ཡང་སྦྱོར་བ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྔགས་ཟློས་པ་པོ་ལས་གཞན་པའི་ཉན་པ་པོའང་ཆོས་ཅན། སྔགས་བཟླས་པའི་འབྲས་བུ་འབྲེལ་བ་སྟེ་ཐོབ་པར་ཐལ། སྔགས་སྒྲ་ཐོས་པའི་ཉན་བློ་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག སྨྲ་བ་པོ་ལས་སྔགས་གསལ་བ་སྟེ་ཐོས་པ་ཉིད་སྔགས་བཟླས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་པས་སོ། །གཞན་ཡང་ཉན་ཤེས་ཀྱིས་ཐོས་སུ་མི་རུང་བར་སྒྲ་ངག་གི་བྱེད་པ་ལྕེ་རྐན་རྣམས་ཀྱི་ཅུང་ཟད་ཕྲད་པའི་སྦྱོར་བ་ཤུབ་བུས་བཟླས་པའམ་ཡིད་ཀྱིས་བཟླས་པ་ཆོས་ཅན། སྔགས་བཟླས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། སྔགས་སྒྲ་མངོན་པར་གསལ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། མངོན་གསལ་གྱི་སྒྲ་ནི་རྣ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཤུབ་བུ་དང་ཡིད་བཟླས་ཀྱི་དུས་ཀྱི་སྔགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་བའི་རྟོག་བློ་དེའང་ཆོས་ཅན། སྔགས་སྒྲ་གསལ་པ་ཡིན་ཏེ། བརྒྱུད་པས་སྔགས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེས་ན་ཡིད་བཟླས་དོན་མེད་མིན་ནོ་ཞེ་ན། ཤུབ་བུ་དང་ཡིད་བཟླས་ཀྱི་དུས་ཀྱི་སྒྲའི་རྣམ་པ་སྣང་བའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། གལ་ཏེ་སྒྲ་རང་མཚན་གྱི་གཟུང་དོན་ཅན་ཡིན་པ་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ། རྟོག་པ་སྔ་མའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། འོ་ན་བརྡ་ལ་བརྟེན་ནས་སྔགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་འདོད་པ་ཁྱེད་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་ཡིད་བཟླས་དོན་མེད་མིན་ཅེ་ན། ཤུབ་བུ་དང་ཡིད་བཟླས་ཆོས་ཅན། སྔགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མི་འགལ་ཏེ། སྔགས་སྦྱོར་བ་པོའི་བསམ་པ་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔགས་ཀྱི་སྤྱི་ལ་རང་མཚན་དུ་ཞེན་ནས་བཟླས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྔགས་རང་མཚན་པ་དང་སྔགས་ཀྱི་སྤྱི་ཡི་རང་བཞིན་པ་རྣམས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་སྟེ་ཞེན་ནས་བརྡ་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྔགས་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔགས་སྒྲ་རང་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་འདོད་པ་ལ་ཡིད་བཟླས་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མི་འགལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་བཟླས་ལ་སྔགས་སྒྲ་རང་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་དེ་ཡི་གནས་སྐབས་ཆ་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་། ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཡི་གེའི་ལས་ཐ་དད་པའི་ཡི་གེའི་གོ་རིམ་མེད་ན་ནི་རོ་དང་མཚོ་སྟེ་ར་སཿདང་ས་རཿཞེས་པའི་ཚིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཐོས་པ་ལས་རིམ་པ་ལྟར་འབྲས་བུ་རོ་དང་མཚོ་ཐ་དད་དུ་གོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་གོ་རིམ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་གང་ཞིག ཡི་གེ་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་སྔ་མ་ཁས་བླངས་ཤིང་ཕྱི་མ་ཡི་གེ་རྟག་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པས་གྲུབ་ཅེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡི་གེའི་རྒྱུ་འབྲས་གོ་རིམ་སྐྱེས་བུས་བྱས། །དེས་ན་གོ་རིམ་གཞན་ལ་འབྲས་ཁྱད་ཡོད། །ཡི་གེའི་གོ་རིམ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ར་སཿདང་ས་རཿཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་གོ་རིམ་ཐ་དད་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མེད་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་གོ་རིམ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུའི་རྟེན་ཅན་གྱི་ཐ་དད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཀུན་སློང་དང་། ཉན་ཤེས་དང་། དྲན་ཤེས་ཀྱི་གོ་རིམ་གསུམ་ལས། རྒྱུ་ཀུན་སློང་གི་གོ་རིམ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་དེ། ར་སཿལ་ར་ཀུན་སློང་གི་ཤེས་པ་ལས་ཡི་གེ་ར་དང་ས་ཀུན་སློང་གི་ཤེས་པ་སྐྱེ་ལ། ས་ཀུན་སློང་གི་ཤེས་པ་ལས་སྒྲ་ས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང་། ས་རཿལ་དེ་ལས་ཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཉན་ཤེས་ཀྱི་གོ་རིམ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་དེ། ར་སཿལ་ར་ཉན་ཤེས་ཀྱིས་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་ར་དེ་ཡི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ས་དེ་ནི་རྣ་བས་ངེས་པ་སྟེ་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཅིང་། ས་རཿལ་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་དྲན་ཤེས་ཀྱི་གོ་རིམ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་དེ། ར་སཿལ་ར་ཐོས་པའི་ཤེས་པ་དེས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་རང་འཛིན་བྱེད་དུ་ཡོད་པ་ཅན་གྱི་ས་དེ་ཐོས་པ་ཧ་ཅང་མྱུར་བ་མིན་པ་སྔ་ཕྱི་སོ་སོར་ངེས་རུང་དུ་ཐོས་པ་ཅན་གྱི་ཚེ་སྔ་མ་ར་དེ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་ཕྱིས་ནི་ས་བདག་ཉིད་ལ་དྲན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅིང་། ས་རཿལ་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ར་སཿདང་ས་རའི་ཡི་གེ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གོ་རིམ་སྐྱེས་བུས་བྱས་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྒྱུ་ཀུན་སློང་དང་། འཛིན་པ་ཉན་ཤེས་དང་། དྲན་པའི་སེམས་ཀྱི་གོ་རིམ་གསུམ་པོ་དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་གོ་རིམ་དག་ནི་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་། དེ་དག་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཡི་གེ་རྣམས་ཀུན་སློང་ལས་ཐ་དད་དུ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་ར་སཿཞེས་པའི་ཚིག་དང་ས་རཿཞེས་པའི་ཚིག་ལ་ཡི་གེའི་ངོ་བོ་དེ་ཆོས་ཅན། རྫས་གཞན་ཉིད་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོའི་འདུ་བྱེད་དེ་ཀུན་སློང་ཐ་དད་ལས་རྫས་ཐ་དད་དུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཡི་གེ་དེ་གཉིས་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུ་རོ་མཚོ་གོ་བའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་དུ་བྱེད་དེ་ར་སཿལྷན་ཅིག་ཏུ་སྦྱར་བ་དང་། ས་རཿལྷན་ཅིག་ཏུ་སྦྱར་བའི་གོ་རིམ་གྱིས་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུས་སྤེལ་བར་བྱེད་པ་ལས་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་དང་མི་འགལ་བ་སྟེ་འདོད་པའི་དབང་གིས་གྲུབ་པ་ཅན་གྱི་གོ་རིམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་གོ་རིམ་དོན་ལ་གནས་པ་ཡོད་ན་འདོད་པས་འགྱུར་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེའི་རིམ་པ་ཀུན་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་ལས་བྱུང་སྟེ། ཡི་གེའི་རིམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དང་ནི་ཡི་གེ་རྣམས། རྒྱུ་འབྲས་ཉིད་དུ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མེ་དང་ཤིང་རྒྱུ་འབྲས་སུ་གྲུབ་པས་མེའི་ཁྱད་པར་ཅན་དོན་གྱི་མེ་ཡང་རང་རྒྱུ་ཤིང་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་དེས་ན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྔགས་བྱེད་གྲུབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཤེས་མཐུས་སྐྱེས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྒྲུབ་ནུས། །ཁྱད་པར་ཅན་མེད་སྒྲུབ་བྱེད་བསལ་བར་ནུས། །ཁྱད་པར་ཅན་མེད་གྲུབ་ན་ཁས་བླངས་འགལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྔགས་ཞེས་པའི་ཡི་གེའི་གོ་རིམ་རང་དབང་དུ་བྱེད་ནུས་པའི་ཚུལ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཡི་གེའི་སྡེབས་དང་ཆོ་ག་སོགས་ཤེས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ལྟར་བྱིན་གྱིས་རློབ་ནུས་པའི་མཐུ་དག་གིས་ཁྱོད་གང་ཟག་ཕལ་པ་ལས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་ཤེས་མཐུ་དེ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞིག ཕལ་པ་གཞན་ལ་ཤེས་མཐུ་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱུད་ཤེས་པའི་ཕལ་པས་དུག་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་སྔགས་སྦྱོར་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཡང་རྒྱུད་རིག་འགའ་ཞིག་གིས། །གསང་སྔགས་འགའ་ཞིག་བྱེད་འགྱུར་བ། །དེ་དག་གིས་སྔགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དེ་ཆོས་ཅན། གཙོ་བོ་རྒྱུད་བྱེད་པ་པོའི་མཐུ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་གྱི་ལྟོས་མེད་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བྱེད་པ་པོ་དེས་བཤད་པའི་རིགས་པ་སྟེ་དམ་ཚིག་དང་མན་ངག་སོགས་ལ་འཇུག་པས་སྔགས་སྦྱོར་བའི་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔགས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འདོད་པས་ཁྱོད་སྤྱིར་རྐྱེན་གྱིས་བྱས་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། ཁྱོད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལས་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །གཉིས་པ་ནི། ཤེས་མཐུ་དང་ལྡན་པའི་སྔགས་བྱེད་ཡོད་པར་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། དཔྱོད་པ་པས་སྐྱེས་བུ་ལ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བའི་ནུས་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འདོད་པ་དེ་ཡང་བློ་དང་ལྡན་པ་སོགས་ཀྱི་རྟགས་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། བློ་དང་ལྡན་པ་དང་། དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་། ངག་སྨྲ་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་ཉིད་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་གང་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་སྟེ་རྟགས་ལྟར་སྣང་ཡིན་ཞིང་དེ་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་ཏུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱབ་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པས་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དོན་ངེས་སྐྱེས་བུས་བརྟགས་པས་བརྫུན་པར་ཐལ། །ཆགས་སོགས་ལྡན་ལ་དོན་ངེས་རྟོགས་ཁྱད་མེད། །བྱེད་ཚིག་ཚད་མ་ཡོད་ན་ཁས་བླངས་འགལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱེས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་མེད་ན་རྒྱལ་དཔོག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པས་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་ཞེས་པའི་རང་ཚིག་དང་འགལ་ལོ་ཞེས་སྟོན་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁོ་བོས་འདི་དོན་ཡིན་ཞེས་དང་འདི་དོན་མིན་ཞེས་རྗོད་པར་མི་བྱེད་དེ། བེམ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་འདི་བརྗོད་བྱའི་དོན་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་འདི་སྐྱེས་བུ་རྒྱལ་དཔོག་པ་རང་གིས་བརྟགས་པ་ཡིན་དགོས་ལ། རྒྱལ་དཔོག་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཡིན་མིན་མི་ཤེས་པར་ཐལ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་ལྡན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། རྒྱལ་དཔོག་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཅིག་པུས་རིག་བྱེད་ཀྱི་དེ་ཉིད་རིག སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་རིག་པ་མིན་ཅེས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་ནི་སུ་ཡིས་བྱས་སྟེ། སྐྱེས་བུར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། རྒྱལ་དཔོག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་འགའ་མི་འདོད་དེ་འདོད་རིགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ཡིན་ཀྱང་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་འགས་ཀྱང་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཤེས་པ་ཡོད་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་གང་གི་ཚིག་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིས་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་སླུ་བར་གྲུབ་པའི་ཚིག་ལ་བརྟེན་ནས་ངེད་ཀྱི་རིག་བྱེད་དེའི་དོན་རིག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐ་མལ་གྱི་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ཚིག་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་སླུ་བར་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ། ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་རྣམ་ལ་འཇལ་བྱེད་དུ་ཡོད་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ལུང་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ལུང་ཚད་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མིན་པར་སྒྲུབ་པ་དོན་མེད་ཡིན་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུ་གང་གི་ཚིག་ནི་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིས་མི་སླུ་བར་གྲུབ་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ཡིས་བྱས་པའི་ཚིག་དེ་ལུང་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་ཐོབ་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་རིག་པའི་སྐྱེས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་འགའ་ཡོད་དོ་ཞེས་ནི་མངོན་འདོད་འགྱུར་ཏེ་འདོད་དགོས་པར་ཐལ། གལ་ཏེ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་དོན་ལུང་མེད་པར་ནི་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་ཚད་མས་ཤེས་སྲིད་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་རྩ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་དགག་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རིག་བྱེད་དོན་ངེས་རྟོགས་པ་མེད་པར་བསྟན། །དེས་ན་དོན་ངེས་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་མེད། །སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པར་འདོད་པའི་གཞན་ལན་དགག །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ངེས་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱལ་དཔོག་པ་ཆོས་ཅན། རིག་བྱེད་དོན་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་ལས་རྟོགས་ཏེ་མི་རྟོགས་པར་ཐལ། བདག་ཉིད་འདོད་ཆགས་སོགས་དང་ལྡན་པའམ་སྟེ་ལྡན་པས་གཞན་གྱི་མན་ངག་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་རྟོགས། གཞན་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པས་གཞན་གྱི་མན་ངག་ལས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་རིག་བྱེད་དོན་རིག་མིན་ལ་རིག་བྱེད་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཁྱོད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱེད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྔ་མ་ལ་འདོད་ན་མཐོ་རིས་འདོད་པས་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་སྦྱིན་ཞེས་ཐོས་པ་སྟེ་སྒྲ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། མཐོ་རིས་འདོད་པས་ཁྱི་ཤ་ཟ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དེའི་དོན་མིན་ཞིང་སྔགས་སྦྱངས་ཀྱིས་མར་མེ་ནང་དུ་བླུགས་པ་ཁོ་ན་དེའི་དོན་ཡིན་ཞེས་པ་འདི་ཚད་མ་གང་གིས་གྲུབ་སྟེ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། དེའི་དོན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པ་མེད་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྲགས་པས་གྲུབ་པ་དགག །རིག་བྱེད་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། གྲགས་པས་ལྐོག་གྱུར་སྒྲུབ་མི་ནུས། །གྲགས་པ་ཉིད་དང་འགལ་བར་བསྟན། །གྲགས་པས་གྲུབ་ན་རང་ཚིག་འགལ། །གྲགས་པ་ཐེ་ཚོམ་རྒྱུ་རུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚིག་ལ་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་སོ་སོའི་དོན་སོ་སོ་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ལས་ངེད་ཀྱི་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་སོ་སོའི་དོན་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་མཐོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་སྣ་ཚོགས་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཅན་གྱི་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ནུས་ཏེ་མི་ནུས་པར་ཐལ། དབང་པོ་ལས་འདས་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་མཐོང་བ་གང་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པས་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་མིན་པའི་དོན་བརྗོད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོ་རིས་དང་ལྷ་མོ་ནི་རིམ་པ་ལྟར་ལྷའི་གནས་དང་དེ་ན་ཡོད་པའི་བུ་མོ་ལ་གྲགས་ལ་ཁྱོད་ལས་མིའི་དགའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་རྩུབ་ཤིང་ངོ་ཤེས་པས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་མཐོ་རིས་འདོད་པས་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་སྦྱིན་ཞེས་པའི་བཤད་པ་ལས་དེའི་དོན་སྔགས་སྦྱངས་ཀྱི་མར་མེ་ནང་དུ་བླུགས་པ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་སྦྱིན་ཞེས་པ་དེ་དང་འདྲ་བའི་སྒྲ་གཞན་དེའི་བཤད་པ་དག་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་དོན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་སྐྱེས་བུས་མི་རྟོགས་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུས་བདག་ཉིད་ཀྱི་བློ་ནུས་སམ་གཞན་གྱི་མན་ངག་ལས་སམ་སྒྲ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་ཁྱི་ཤ་ཟ་བ་ལ་འཇུག་པར་ཐལ་ཞེས་པ་དེ་འདྲའི་རྣམ་རྟོག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གྲགས་པ་དག་ཀྱང་མི་སྟེ་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་ལ་སྐྱེས་བུའི་ཚིག་དེ་ཡང་ཚད་མར་མི་འདོད་པ་དང་། སླར་ཡང་ཚིག་དེ་ལས་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པར་འདོད་པའི་ཚིག་ལ་སྡང་བ་དང་འདོད་པ་འདི་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ་ཕན་ཚུན་འགལ་ཞེས་པའོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་ལས་བརྒལ་བའི་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་སྦྱིན་ཞེས་པའི་དོན་ཁྱི་ཤ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཁྱོད་འདོད་པ་ལྟར་གྲགས་སུ་ཆུག་ཀྱང་རབ་གྲགས་ཚད་མ་ཉིད་མིན་ཕྱིར། སྒྲ་དེའི་དོན་སྦྱངས་སྔགས་ཀྱི་མར་མེ་ནང་དུ་བླུགས་པ་དེར་འཛིན་པ་ལའང་རྒྱུ་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་པར་མཚུངས་སོ། །བཞི་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དོན་གཅིག་གི་རྗོད་བྱེད་དུ་ངེས་པ་ལ་དེ་ལྟར་ཡིན་མིན་གྱི་དོགས་པ་སྐྱེད་པ་ནི་ཡིན་པར་ཐལ། གང་གི་ཕྱིར་ན་གྲགས་པ་དེ་ལ་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་དོན་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་པ་ཅན་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ནུས་པ་ཅན་གྱི་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་རང་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་དོན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ངེས་བྱེད་མ་མཐོང་བའི་གང་ཟག་དག་གིས་ངེས་པར་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་དོགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་དོགས་པར་ཐལ། འདོད་དོན་ལས་གཞན་དུ་འཇུག་མི་སྲིད་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རིག་བྱེད་ཟོལ་གྱིས་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་གྲུབ། །སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མིན་ན་དོན་ངེས་འགལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། རིག་བྱེད་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱལ་དཔོག་པ་ལ་དོན་ངེས་སྟོན་ཅིང་། དེས་གཞན་ལ་སྟོན་ནོ་ཞེ་ན། རྒྱལ་དཔོག་པ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་ཀྱིས་རིག་བྱེད་དོན་ངེས་སྨྲས་པར་ཐལ། རིག་བྱེད་ལ་བསྙད་བཏགས་ནས་རིག་བྱེད་དོན་ངེས་སྨྲས་པ་གང་ཞིག དེ་དག་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲས་མ་སྨྲས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བརྟག་པར་གྱིས་ཏེ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གཡོན་ཅན་འགའ་ཞིག་ལམ་ནི་འདི་ཡིན་ཞེས། སྡོང་དུམ་འདི་ནི་སྨྲ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཟེར་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་གཞན་ནི་སྡོང་དུམ་ལ་བསྙད་མི་འདོགས་པར་ལམ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་སྨྲ་བ་གཉིས་པོ་རང་ཚིག་གིས་སྨྲས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ལྟར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། རང་བཞིན་གྱིས་དོན་གཅིག་གི་གསལ་བྱེད་དེ་རྗོད་བྱེད་དུ་ངེས་པ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། དོན་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། བརྗོད་འདོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དོན་སོ་སོའི་རྗོད་བྱེད་དུ་ངེས་པ་མ་གཏོགས་པར་བརྗོད་དོན་དང་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་པ་ཚད་མ་གང་གིས་ཤེས་ཏེ་མི་ཤེས་པར་ཐལ། བརྗོད་དོན་དང་རང་གཞན་གྱིས་འབྲེལ་བ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་སྟེ་ཚད་མའི་ཡུལ་མིན་པའི་ཕྱིར། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན། བརྗོད་དོན་གཅིག་ཁོ་ནའི་རྗོད་བྱེད་དུ་ངེས་པ་ཅན་དེ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འདོད་བརྗོད་ནི་སྒྲ་རྣམས་དོན་སོ་སོའི་བརྗོད་བྱེད་དུ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་བརྡ་ནི་བརྗོད་འདོད་དེ་ཡི་གསལ་བྱེད་ཡིན་ལ་བརྡ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མིན་པ་ལ་མེད་ན་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། བརྗོད་དོན་གཞན་ལ་བརྗོད་འདོད་དེས་ཀྱང་སྦྱར་དུ་མི་རུང་བར་ཐལ། བརྗོད་དོན་གཅིག་ཁོ་ནའི་རྗོད་བྱེད་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་དོན་གོ་བར་བྱེད་པ་ལ་བརྡ་ཡང་དོན་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ་ཏེ། གཏན་ཚིགས་སྔ་མ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་པ་བརྡ་ལས་གསལ་བར་བྱེད་པས་བརྡ་དོན་མེད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བརྡ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་སྒྲ་དོན་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བའི་ངེས་པའང་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། བརྡ་ནི་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་འཇུག་ཏུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་པའི་དོན་ཁོ་ན་གསལ་བར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་རང་གི་བརྗོད་བྱ་ངེས་པ་ལ་སྦྱོར་བར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་གང་ལ་འདོད་པ་རང་རྒྱུད་པ་འཇུག་པས་སོ། །ཚིགས་བཅད་གཉིས་པོ་འདི་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་གོ །གཉིས་པ་ཕྱོགས་གཅིག་མི་སླུ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མེས་གྲང་བ་ཟློག་ཅེས་པ་ལས་གཞན་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་ཆོས་ཅན། བདེན་པའི་དོན་ཅན་དེ་འདྲ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མེ་གྲང་བ་ཟློག་བྱེད་ཡིན་ཅེས་པའི་ངག་བདེན་པ་བཞིན་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་དཔྱོད་པ་བ་རྒན་རབས་གཞན་དག་ཟེར་རོ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་ལྷག་ལྡན་ཉིད་དུ་བསྟན། །བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ལ་གནོད་པ་བསྟན། །ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་སྒོ་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པ་ཆོས་ཅན། རིགས་པ་ཤེས་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཁྱོད་གཏན་ཚིག་ཡང་དག་ཡིན་པ་འདི་འདྲ་བ་བཀག་སྟེ། ཁྱབ་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པའི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཤིང་ཐོག་ལྷག་མ་རྣམས་ཟོས་པ་དང་རོ་འདྲ་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཟོས་པ་དང་དབྱིབས་ཀྱི་ངོ་བོ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པ་དང་། སྣོད་གཅིག་ཏུ་བཙོས་པར་མཚུངས་པ་ལ་ཡང་སྟེ་དེའི་རྟགས་ལས་འབྲས་ལྷག་མ་ཚོས་པར་སྒྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། དཔྱོད་པ་པ་ཆོས་ཅན། བུད་མེད་གཡེམ་མ་མུ་ཅོར་གྱིས་བདག་པོ་ལས་རྒྱལ་བ་དང་མཚུངས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པའི་གེགས་ཚད་མ་གསུམ་དང་འགལ་བ་ཀུན་ཏུ་མ་བསལ་ཞིང་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་འབྲེལ་སོགས་ཆོས་གསུམ་པོ་ཡང་ཡོད་པར་མ་བསྟན་ལ། རིག་བྱེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མི་སླུ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་བདེན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཅེས་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་གསུམ་དང་འགལ་བ་ཇི་ལྟར་ཡོད་ཅིང་དེ་མ་བསལ་ཅེ་ན། རིག་བྱེད་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་གསུམ་དང་འགལ་བའི་དོན་བརྗོད་དེ། སྐྱེས་བུ་རྟག་པ་ལས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དང་། སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་པ་དང་། དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་སྤྱི་དབང་པོས་བཟུང་བྱ་དང་། དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མི་མཉམ་པ་རྟག་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་དང་། གནས་པ་མི་མཉམ་པ་རྟེན་དོན་གཞན་གྱིས་གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་མི་མཉམ་པ་རང་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་གཞན་གྱིས་འཇིག་པ་དང་། གཞན་ཡང་བློ་ལྐོག་གྱུར་དང་། སྒྲ་རྟག་པ་ལྟ་བུ་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་ཚད་མ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བསལ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལམ། སྡིག་པ་ཉོན་མོངས་ཀྱི་འབྲས་བུར་ཁས་བླངས་ནས་ཁྲུས་ཀྱིས་སྡིག་པ་འདག་པར་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་ལུང་ལ་ལྟོས་པའི་རྗེས་དཔག་དང་འགལ་བ་དག་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་བྱེད་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་གསུམ་དང་འགལ་བ་ཀུན་ཏུ་མ་བསལ་ཏེ། དེ་དང་འགལ་བའི་ལན་མ་བཏབ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཚིག་ཕྱོགས་གཅིག་བདེན་པར་མཐོང་བས་ཚིག་ལྷག་མ་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་ཚད་མ་སྟེ་བདེན་པར་གྲུབ་ན་འོ་ན་སྐྱེས་བུས་མང་དུ་སྨྲ་བའི་ཚིག་འདི་ལ་ཆོས་ཅན། ཚད་མིན་ཏེ་མི་བདེན་པ་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་ལ་བདེན་པའི་དོན་གཅིག་མེད་པ་མིན་པ་སྟེ་ཕྱོགས་གཅིག་བདེན་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་དེས་ན་ལུང་ཙམ་བརྗོད་བྱའི་དོན་ལ་འཁྲུལ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལུང་ཙམ་དོན་དང་འབྲེལ་བ་མེད། །དེས་ན་བརྗོད་དོན་ངེས་མི་ནུས་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲ་འདི་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱའི་དངོས་པོ་དང་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་པའམ་དེའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་མེད་ཀྱང་བརྗོད་པ་པོ་ལ་གནས་པ་སྟེ་བརྗོད་འདོད་ཙམ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་ཡོད་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་རང་གི་ཞན་པའི་བརྗོད་བྱ་དང་འབྲེལ་པ་གཉིས་པོ་གང་རུང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བདག་གཅིག་དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་བ་འདི་ལས་རྣམ་པར་ལྡོག་པས་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་བརྗོད་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ནི་བརྗོད་བྱ་ལས་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བརྗོད་བྱ་ལས་དེ་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་སྐྱེ། དེ་ལས་བརྗོད་འདོད་སྐྱེ། དེ་ལས་ཚིག་སྐྱེ་བས་བརྗོད་བྱས་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཅེ་ན། བུམ་པ་གཅིག་ལ་ཆོས་ཅན། ཕན་ཚུན་དག་ནི་འགལ་བའི་དོན་རྟག་མི་རྟག་གཉིས་ཀར་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རྟག་མི་རྟག་གཉིས་ཀའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཚིག་དོན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དེས་ན་ལུང་ཆོས་ཅན། ལུང་དེ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལས་རང་གི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གང་ཚད་མས་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ལུང་དང་རང་གི་བརྗོད་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལུང་ལས་བརྗོད་བྱ་རྟོགས་པར་འདོད་པ་པོའི་ཚད་མ་རྣམ་པ་འགའ་ཡི་ཡུལ་དུ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ལུང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཁྱོད་དེ་ནི་ལོག་ན་ཡང་སྐལ་དོན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཐ་མལ་པའི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། སྐལ་དོན་མེད་ངེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་དམིགས་པས་ནི་མི་གྲུབ་པར་ཐལ། སྐལ་དོན་ཡོད་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དམིགས་པས་མ་ཁྱབ་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། ལྔ་པ་ནང་འགལ་བསྟན་ཏེ་སྨྲ་བ་པོ་ལ་སྨད་པ་ནི། བླུན་པོ་རིགས་པ་ཅན་པ་ཆོས་ཅན། ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ནང་འགལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པའི་རིག་བྱེད་ཚད་མར་འདོད་པ་དང་ནི་སྐྱེས་བུ་རྟག་པ་འགས་ལས་བྱེད་པར་སྨྲ་བ་དང་། ལུས་ལ་ཁྲུས་བྱས་པ་ལས་སེམས་ཀྱི་སྡིག་པ་འདག་པའི་ཆོས་སུ་འདོད་པ་དང་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མེད་ཀྱང་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ཞེས་རིགས་སྨྲ་བས་དྲེགས་པ་དང་། སྡིག་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་མི་ལྔ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ལ་གདུང་བ་རྩོམ་ཞེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་རྣམ་བཤད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར་ལས་རང་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ་ལེའུ་དང་པོའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དགེའོ། །དགེའོ། །དགེའོ།། །།

དོན་དང་དོན་མིན་རྣམ་པར་འབྱེད་བྱེད་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བཤད་པ།

ཐོག་མར་འབྲེལ་གྱིས་མཚམས་སྦྱར་བསྟན།

ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་བཞུགས། །གཉིས་པ་དོན་དང་དོན་མིན་རྣམ་པར་འབྱེད་བྱེད་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐོག་མར་འབྲེལ་གྱིས་མཚམས་སྦྱར་བསྟན། །བར་དུ་ལེའུའི་གཞུང་ཉིད་བཤད། །ཐ་མར་མཚན་གྱིས་མཇུག་སྡུད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལྷ་ཤཱཀ་གཉིས་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ནི་མདོའི་མངོན་སུམ་ལེའུ་ཡིན་ལ། དེ་འཆད་པ་ནི་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་མངོན་སུམ་ལེའུ་ཡིན་ཅིང་། དེའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་རང་དོན་རྗེས་དཔག་སྔར་བཤད་ཟིན་ནས། ད་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཐོག་མར་ཚད་མ་མདོའི་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་འཆད་ཅེས་བཞེད་དེ། དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་དུ་བསམ་མོ། །བོད་དག་ལྷའི་དགོངས་པ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་མདོ་སྤྱི་ལ་བྱེད་པ་ནི་བློ་གྲོས་རྩིང་བའི་མཚོ་ལས་ཅལ་ཅོལ་གྱི་ལྦུ་བ་རྡོལ་བའོ། །རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བདེན་བཞིའི་གནས་ཚུལ་འབྱེད་པས་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་སྔོན་དུ་རང་དོན་རྗེས་དཔག་འཆད་ཅེས་བཞེད་དེ། སྤྱིར་གོ་རིམ་གྱི་ངོ་བོ་རྩ་བའི་དགོངས་པར་སོང་ཚུལ་དང་། དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་འབྱེད་པ་ལ་ཞིབ་ཆ་སྦྱར་ཚུལ་དང་། རང་ལུགས་མཐར་ཐུག་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །

བར་དུ་ལེའུའི་གཞུང་ཉིད་བཤད།

མཐའ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་ལ་མཐའ་དཔྱད་པ་དང་། དོན་དངོས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྔ་རབས་པ་ཁ་ཅིག མདོའི་མཆོད་བརྗོད་རིམ་ཅན་དུ་བཤད་པ་དང་། རིམ་བཟློག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས། དང་པོ་ལ་ཚད་མ་བཤད། གྱུར་པ་བཤད། འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ་བཤད། ཅེས་སོགས་འཆད་པ་ནི་གཞུང་གི་སྐབས་མ་ཕྱེད་པ་སྟེ། འདིར་ཚད་མར་གྱུར་པ་བསྒྲུབ་བྱར་བྱས་ནས་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་བཞི་པོ་ལུགས་འབྱུང་དང་། ལུགས་བཟློག་ཏུ་བཤད་པ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་དང་གྱུར་པ་ལུགས་བཟློག་ཏུ་བཤད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ། གང་ཕྱིར་དེས་ན་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་པས་ཚད་མ་ལུགས་བཟློག་ཏུ་བཤད་དོ་སྙམ་ན། འོ་ན་དེ་ཕྱིར་ཚད་ཡིན་ཞེས་པས་ལུགས་འབྱུང་གི་སྐབས་སུ་ཡང་ཚད་མ་ལུགས་བཟློག་ཏུ་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཞུང་དེ་གཉིས་ནི་འཆད་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་གྲུབ་དོན་བསྡུ་བ་ཡིན་གྱི་ལུགས་བཟློག་ཏུ་བཤད་པའི་གཞུང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །

དོན་དངོས་བཤད་པ།

བསྒྲུབ་བྱ་ཚད་མ་གྱུར་པ་བཤད་པ།

གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱ་ཚད་མ་གྱུར་པ་བཤད། །དེ་ཡི་སྒྲུབ་བྱེད་རྣམ་གསུམ་བཤད། །ཚད་མས་བསྟོད་པའི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་སྐྱེས་བུ་ཚད་མར་བསྟན། །གྱུར་པ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། མདོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཚད་མ་བསྟན། །རང་གཞུང་གཞན་དང་འགལ་བ་སྤང་། །དེ་ཉིད་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལ་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དོན་དང་བཅས་པ་བཤད། །མཚན་ཉིད་སྤྱི་ཡི་སྐྱོན་གསུམ་སྤང་། །མཚན་གཞིའི་སྟེང་དུ་ངེས་བྱེད་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི་མདོའི་མཆོད་བརྗོད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚད་མའི་སྒོ་ནས་བསྟོད་ན་ཚད་མའི་ངོ་བོ་ནི་ཅི་ལྟ་བུ། གང་གིས་ན་དེ་ཚད་མར་འཇོག་ཅེ་ན། འདིར་ཚད་མའི་ངོ་བོ་ནི་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའོ། །མི་སླུ་བ་དེ་ཡང་ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་ཡིན་ཏེ། ལས་གང་ལ་མི་སླུ་ན་འཇུག་ལྡོག་གི་ཡུལ་ལ་མི་སླུ། བྱེད་པ་པོ་གང་མི་སླུ་ན་ཤེས་པ་ཚད་མས་དོན་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ལྟར་འཇལ་བའི་བློ་དེ་མི་སླུ། བྱ་བ་ཇི་ལྟར་མི་སླུ་ན་རང་མཚན་ཡོད་པས་འཇུག་ན་དོན་བྱེད་ནུས་པར་གནས་པ་ནི་མི་སླུ། རང་མཚན་མེད་པས་ལྡོག་ན་དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པ་ནི་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར། ས་སྐྱ་པའི་བཤད་ཚུལ་དེ་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མ་ཁྱབ་པའི། ཁྱབ་ཆེས་པའི། མི་སྲིད་པའི་སྐྱོན་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། སྒྲ་བྱུང་གི་ཚད་མ་ལ་མི་སླུ་བ་མེད་པས་སོ་ཞེ་ན། སྒྲ་བྱུང་ཞེས་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ལས་ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་རྟོགས་པ་ལ་བྱེད་དམ། བརྗོད་བྱའི་དོན་རྟོགས་པ་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཆོས་ཅན། མི་སླུ་བ་ཡིན་ཏེ། སྨྲ་བ་པོའི་བརྗོད་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་འཇུག་ཡུལ་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་སྟོན་པ་སྨྲ་བ་པོའི་བྱེད་པ་སྟེ། བརྗོད་འདོད་ཀྱི་བློའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་བུམ་པ་ལྟ་བུའི་དོན་གང་གི་རྣམ་པ་བློ་ལ་རབ་གསལ་བ་སྟེ་ཤར་བའི་བརྗོད་འདོད་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ། གནས་སྐབས་ལྔ་བྲལ་གྱི་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ནི་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་སྟེ་རྟགས་སུ་རུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་བློ་དེ་འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་སླུ་བས་ཚད་མའོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་སྒྲ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལས་རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱར་རྟོགས་པ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ་འབྲས་བུ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ལ་ཁྱབ་ཆེས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། ཀུན་རྫོབ་པའི་བློ་དེ་མི་སླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུམ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་བུམ་པའི་སྤྱི་སོགས་ལ་རྟོག་པ་ལྟ་བུ་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དེ། རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་བུམ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་ཟིན་པའི་བུམ་པ་ལ་བསྣན་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ན་རེ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་མི་སྲིད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། དེ་ཚད་མའི་མཚན་གཞི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་བློ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་སོགས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ལ་ཆོད་པའི་འབྲས་བུ་དང་། མཆོད་པའི་འབྲས་བུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་བླང་བྱ་དང་དོར་བྱའི་དངོས་པོའི་དོན་སོ་སོར་ཤེས་ནས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་ལ་ཤེས་པ་དེ་གཙོ་བོ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སོགས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་གཞལ་བྱའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་དོན་རྟོགས་འདི་ཡོད་ལ། མེད་ན་དབང་སོགས་ཡོད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ཕྱི་མ་གྲུབ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་ནི་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བློ་ཡི་དོན་རྟོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཐ་དད་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། འོ་ན་ཚད་མའི་མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་མི་སླུ་བ་དང་ཤེས་པ་གཉིས་ཇི་ལྟར་ངེས་ཤེ་ན། ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་པ་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་དོན་རྟོགས་ཏེ། རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེ་རང་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་དོན་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིས་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ཤེས་པའི་ཆ་ལ་རང་ངེས་སུ་བསྟན་ཅིང་། རང་རིག་མངོན་སུམ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་མི་སླུ་བ་ལ་རང་ངེས་སུ་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། འཇུག་ཡུལ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པ་དང་། དེ་ལ་མི་སླུ་བའི་ཆ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པ་གཉིས་གནད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ལའང་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་སམ་སྙམ་ན། ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་རྗེས་ཀྱི་ངེས་ཤེས་ལས་ནི་ཚད་མའི་དོན་ལྡོག་མི་སླུ་བ་ཉིད་ངེས་ཏེ། རྗེས་ཀྱི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་སླུ་བར་ངེས་པ་ན་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་ངེས་ཤེས་དེ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནམ་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ཞེ་ན། དོན་རིག་གཉིས་དང་རང་རིག་གཉིས། །རྗེས་སུ་དཔག་རྣམས་རང་ལས་ངེས། །དང་པོ་པ་དང་ཡིད་མ་གཏད། །འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་རྣམས་གཞན་ལས་ངེས། །ཞེས་པ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བོད་ཕལ་ཆེར། སྔ་མས་རང་ངེས་ཁོ་ན་དང་། ཕྱི་མས་གཞན་ངེས་ཁོ་ན་བསྟན་པར་འདོད་པ་ནི་གཞི་གང་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པའི་ཁྱད་པར་མ་ཕྱེད་པར་སྣང་ཞིང་། རང་ངེས་གཞན་ངེས་ཀྱི་ཚད་མའང་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཁོ་ན་ལ་འཇོག་པའི་ཚུལ་མ་ཤེས་པར་སྣང་ངོ་། །འདིར་བཤད་པ་ནི་འཇམ་དབྱངས་ས་སྐྱ་པའི་བཤད་སྲོལ་གཞན་དང་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། འདི་ལའང་ཤེས་པའི་ཆ་དོན་ལྡོག་ཡིན་གྱི་ཐ་སྙད་མ་ཡིན་པ་དང་། ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་པའང་དོན་ལྡོག་ཡིན་གྱི་ཐ་སྙད་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་གལ་ཆེ་བ་ནི་སྤྱི་དོན་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འོ་ན་ཤེས་པ་རང་ལས་དང་། མི་སླུ་བ་ཐ་སྙད་ལས་ངེས་ན་ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་ཆོས་ཅན། དོན་མེད་མིན་ཏེ། ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་ན་བཅོམ་ལྡན་ཚད་མར་སྒྲུབ་མི་ཤེས་པས་ཚད་མ་དང་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་ཟློག་ཅིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་དགོས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་ཕྱོགས་གླང་གི་གཞུང་གི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཤེས་དོན་གསལ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན་མི་འགལ་ཏེ། མ་ཤེས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་ཀྱང་སྔ་མ་དང་དོན་གཅིག་པས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷས་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་འདོད་པ་དང་། རྒྱན་གྱིས་མཚན་མཚོན་གཞན་དུ་འདོད་པ་རིགས་གཏེར་ལས་བཀག་ལ། ཁ་ཅིག སྔ་མས་ཆོས་གྲགས་རང་ལུགས་དང་། ཕྱི་མས་ཕྱོགས་གླང་གི་ལུགས་སྟོན་པར་འདོད་པ་ནི་སྤྱི་དོན་དུ་བཀག་ཟིན་ཏོ། །འདིས་དགག་པ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་ལ་མ་ཁྱབ་ཅེ་ན། དེའི་ལན་དུ་རྒྱ་གར་བ་དང་བོད་ཁ་ཅིག དགག་གཞིའི་དངོས་པོ་ཉིད་དམ། དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཉིད་དམ། རྟོག་པའི་གཟུང་རྣམ་ཉིད་འཇུག་ཡུལ་དུ་སྟོན་པས་སྐྱོན་མེད་ཅེས་པའི་ལན་མཛད་ཀྱང་རྗེ་བཙུན་ས་སྐྱ་པ་ནི། རང་མཚན་ཡོད་མེད་དཔྱོད་ཕྱིར་འཐད། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འོག་ཏུ་འཆད་དོ། །འོ་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་རང་མཚན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པའི་འོག་ཏུ་སྔོན་པོའི་སྤྱི་འཛིན་པ་ཡི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པར་ཐལ། མ་ཤེས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔར་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་ཤེས་པའི་སྤྱི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། སྔོན་པོའི་སྤྱི་གསར་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཀྱང་མ་ཤེས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་མེད་གང་རུང་སྔར་མི་ཤེས་པ་གསར་དུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་དེའི་དགོངས་པ་སྟེ་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ན། ཁྱོད་ཡོད་མེད་གང་རུང་དུ་ཤེས་པ་དགོས་ཏེ། དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་ཁྱོད་ཡོད་མེད་གང་རུང་ལ་དཔྱད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གདུལ་བྱའི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་དེ་ངོ་བོར་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བོད་ཕལ་ཆེར་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀ་ལྡན་པའི་དོན་དུ་འཆད་པ་ནི་གཞུང་སྔ་མས་མདོའི་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་ཚད་མའི་དོན་ངོས་བཟུང་ནས་གཞུང་ཕྱི་མས་གཞུང་གཞན་དང་འགལ་བ་སྤོང་བའི་དོན་མ་རྟོགས་པའོ། །གཉིས་པ་གྱུར་པ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་བྱུང་དགག་ཕྱིར་གྱུར་པ་སྨོས། །ཚད་མ་ཐབས་ལ་ལྟོས་པ་གྲུབ། །རང་བྱུང་དགག་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟོད་པས་ཆོག་མོད་ཅིའི་ཕྱིར་གྱུར་པ་སྨོས་ཤེ་ན། མདོའི་མཆོད་བརྗོད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རང་རྒྱུ་ལས་མ་སྐྱེས་པ་རང་བྱུང་གི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ནི་བཟློག་པའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་ནན་ཏན་མཛད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མ་ཡིན་པར་རིགས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་གང་ཞིག རང་བྱུང་གི་ཚད་མ་བཀག་ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རྟག་པ་རང་བྱུང་ཚད་མ་དགག །མི་རྟག་རང་བྱུང་ཚད་མ་དགག །རང་བྱུང་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །རང་བྱུང་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་ལས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མ་རྟག་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་གྱུར་པ་སྨོས་པ་མི་རིགས་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་རྟག་པ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ནི་མི་བརྟན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མ་མི་རྟག་ནའང་ཚད་མ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་རྟག་ལ་དེ་ལས་ཚད་མ་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། དུས་རིམ་བཞིན་སྐྱེ་བ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་རྟག་པ་ལས་སྐྱེས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུ་རྟག་པ་དེ་ཁྱོད་བསྐྱེད་པ་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པ་དེ་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པ་འགས་ཕན་གདགས་བྱ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་གལ་ཏེ་དབང་ཕྱུག་མི་རྟག་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ནའང་། དབང་ཕྱུག་དེ་འདྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་མི་རུང་སྟེ། ཁྱོད་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་དབང་ཕྱུག་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མེད་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན། ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་བློ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། སྡོད་ཅིང་འཇུག་པའི་ཕྱིར། སྟེའུ་བཞིན། དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཞལ་ཡས་ཁང་བཞིན། དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགྲ་སཏྭ་བཞིན། ལ་སོགས་པ་གྲངས་དང་ཚད་དང་ལྡན་པ་དག་དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ལ། ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་བློ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ནི་དབང་ཕྱུག་ལས་འོས་མེད་དོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་ལ་བརྟགས་ནས་དགག །སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྡོད་འཇུག་སོགས་ཆོས་ཅན། འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་ལུས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་བློ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་སྔོན་དུ་སོང་བར་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་ལུས་རྣམས་ལ་སྐྱེས་བུའི་བློ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཙམ་དུ་བསྒྲུབས་ན་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་ལས་ལས་སྐྱེ་ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་པའི་འདོད་པ་གྲུབ་པའི་སྟེ་གྲུབ་ཟིན་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་ལ། དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་པར་བསྒྲུབས་ན་དཔེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་སྤྱི་ཙམ་འཁྲུལ་པར་བསྟན། །བྱེ་བྲག་དབྱིབས་ལྡན་བརྟགས་ནས་དགག །ཚུལ་དེས་རིགས་ཅན་གཞན་ཡང་ཁེགས། །དེ་ཡིས་གྲུབ་པའི་འཕྲོས་དོན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཡང་ན་སྡོད་འཇུག་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་ལུས་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་པར་སྒྲུབ་པའི་ཁྱབ་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དབྱིབས་ཀྱི་དོན་ལ་བརྟགས་ནས་དགག །དབྱིབས་ཀྱི་མིང་ལ་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཁྱད་པར་ཅན་དབྱིབས་མ་གྲུབ་ལྟར་སྣང་ཡིན། །དབྱིབས་ཙམ་མཚུངས་པ་མ་ངེས་ལྟར་སྣང་ཡིན། །ཚུལ་དེ་གཞན་ལ་སྦྱར་ན་འབྲས་མཚུངས་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་དོན་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་དབྱིབས་ཡིན་ན་ནི། བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་སྟེ་བྱེད་པ་པོའི་སྐྱེས་བུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཅན་གྱི་མཆོད་རྟེན་གྱི་དབྱིབས་སོགས་ཅི་འདྲ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་གནས་ལུས་སོགས་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་གྲུབ་པ་མིན་ཏེ། གནས་ལུས་སོགས་ལ་ཁྱོད་ཕྱོགས་ཆོས་སུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། རྟགས་དེ་ལས་གནས་ལུས་སོགས་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་། གནས་ལུས་སོགས་ལ་ཁྱོད་ཕྱོགས་ཆོས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་དེ་དང་དབྱིབས་ཙམ་དུ་ཐ་དད་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་མཆོད་རྟེན་སོགས་ལ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་དབྱིབས་དེ་དང་། དབྱིབས་ཀྱི་སྒྲ་འཇུག་པར་མཚུངས་པས་དབྱིབས་ལྡན་དུ་ཐ་དད་མེད་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་གནས་ལུས་སོགས་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་རི་བོ་དེ་ཁྱོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྐྱེ་བོའི་རྫས་ལས་མེ་བསྒྲུབས་ན་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་དབྱིབས་དང་དབྱིབས་ཙམ་དུ་མཚུངས་པས་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་མི་འགྲུབ་པ་དེ་ལྟ་མིན་པར་གྲུབ་ན་གྲོག་མཁར་ཡང་ཆོས་ཅན། རྫ་མཁན་དེས་བྱས་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྫ་མཁན་གྱིས་བུམ་པ་ལ་སོགས་འཇིམ་པ་ཡི་རྣམ་འགྱུར་འགའ་ཞིག་བྱེད་པ་སྟེ། བྱས་པ་དེ་དང་འཇིམ་པའི་རྣམ་འགྱུར་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་དབྱིབས་ཙམ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་བརྟགས་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་པ་འདི་འབྲས་བུ་མཚུངས་པའི་ལྟག་ཆོད་དུ་ཐལ། སྤྱི་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟག་ཆོད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དབྱིབས་ཀྱི་སྤྱི་རྟགས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྤྱི་རྟགས་སུ་རུང་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་ན་འབྲས་མཚུངས་ཀྱི་ལྟག་ཆོད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱས་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་བྱས་པའི་འབྲེལ་པ་ཅན་སྒྲ་དང་། བུམ་པ་ནི་ཐ་དད་ཕྱིར་ཏེ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་བུམ་པའི་བྱས་པ་སྒྲ་ལ་མ་གྲུབ་ཅིང་། སྒྲའི་བྱས་པ་དཔེ་ལ་མེད་ཅེས་ཐ་དད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་དེ་ཆོས་ཅན། འབྲས་མཚུངས་ཀྱི་ལྟག་ཆོད་དུ་འདོད་དེ། འབྲས་བུ་བྱས་པའི་སྤྱིས་ཀྱང་སྟེ་བྱས་ཙམ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་རུང་བ་ལ་རྟགས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་བརྟགས་ནས་སྐྱོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་ཙམ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་རུང་སྟེ། སྒྲ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མི་རྟག་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་མཚུངས་ཀྱི་ལྟག་ཆོད་ཅེས་པ་ནི་སྔ་རབས་པ་ཁ་ཅིག་འདོད་རྒྱལ་བའི་མིང་དུ་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཕྲད་པར་མཚུངས་པ་དང་མ་ཕྲད་པ་མཚུངས་པ་སོགས་ཀྱང་འདོད་རྒྱལ་བའི་མིང་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་འབྲས་བུའི་ལྟག་ཆོད་དངོས་དང་། དེ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་གཉིས་སུ་སྦྱོར་བ་ཡང་འཁྲུལ་ཏེ། ཚིག་གོང་འོག་སྦྱོར་བ་ནོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མདོ་ལས། འབྲས་ཉིད་གཞན་གྱི་ཆ་ལས་ནི། །བསྒྲུབ་བྱ་མ་གྲུབ་པར་མཐོང་གང་། །དེ་ནི་འབྲས་མཚུངས་འདི་ཡང་ནི། །སྨྲ་པོའི་བསམ་པས་རྣམ་གསུམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་རིགས་གཏེར་དུ། འབྲས་བུ་མཚུངས་པ་ནི་དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་བཞིན། ཞེས་བརྗོད་པ་ན། སྒྲའི་བྱས་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་མི་འགྲུབ། བུམ་པའི་བྱས་པ་སྒྲ་ལ་མེད་ཅེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་སྨྲ་བ་པོའི་བརྗོད་འདོད་ཀྱིས་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་སྒྲ་ལ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་མ་གྲུབ་པ་ལྟར་སྣང་ངོ་། །སྒྲའི་འབྲས་བུ་ཉིད་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་རྟག་པ་རྣམས་ལ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་འགལ་བ་ལྟར་སྣང་ངོ་། །འདི་ཉིད་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པ་ལ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དཔེའི་སྐྱོན་ལྟར་སྣང་ཡིན་ཏེ། ཆོས་མཐུན་པས་དཔེར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་རྗེས་དཔག་སྤྱི་ལ་འཇུག་གི་ཁྱད་པར་ལ་མི་འཇུག་ལ། འདིར་དོན་སོ་སོར་ངེས་པས་རྗེས་དཔག་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དབྱིབས་ལྡན་གྱི་དོན་དབྱིབས་ལྡན་གྱི་སྒྲའི་སྤྱི་འཇུག་པར་མཚུངས་པ་ཡིན་ན། དབྱིབས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མཆོད་རྟེན་སོགས་ལ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་དབྱིབས་ལྡན་གྱི་སྒྲའི་སྤྱི་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འཇུག་པར་མཚུངས་པར་མཐོང་བ་ལས་གནས་ལུས་སོགས་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་མི་རིགས་ཏེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་རི་བོ་ལ་ཡང་ཁྱོད་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ངག་དང་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན། རྭ་ཅན་ཡིན་ཏེ། གོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་ན་མ་ངེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའང་། ངག་དང་ཕྱོགས་དང་འོད་ཟེར་དང་། །ཕྱུགས་དང་མིག་དབང་རྡོ་རྗེ་དང་། །མཐོ་རིས་ཆུ་སྟེ་དོན་དགུ་ལ། །མཁས་པས་གོ་སྒྲ་བརྟག་པར་བྱ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཅན། འདོད་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པར་ཐལ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་དོན་གང་ནའང་འཇུག་རུང་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ཡོད་པ་ནི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གཞན་དབང་ཙམ་གྱིས་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། སྒྲ་ཙམ་ལས་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་མི་ནུས་པར་བསྟན་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། སེར་སྐྱ་སྟེ་གྲངས་ཅན་དང་། ལ་སོགས་པ་གཅེར་བུ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིམ་པ་ལྟར་བློ་བདེ་ཆོས་ཅན། སེམས་མེད་དང་སོགས་པ་ནང་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པ་དང་། ཤིང་ཆོས་ཅན། སེམས་ལྡན་ཡིན་ཏེ། ཤུན་པ་བཤུས་ན་ནི་འཆི་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པ་ལ་སྐྱོན་དཔྱད་པ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་ཙམ་གྲུབ་ཀྱང་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་ལ། རྟགས་ཀྱི་དོན་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་རང་ཉིད་ལ་མ་གྲུབ་ཅིང་། ཤིང་ལ་སྲོག་འགག་པའི་འཆི་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་ལ་མ་གྲུབ་ལ། འཆི་བའི་སྒྲ་རྟགས་སུ་འགོད་ན་མར་མེ་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཙོ་བོར་གྲུབ། །མིང་ལས་དོན་ཉིད་གཙོ་བོར་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི་རྟགས་སུ་དགོད་བྱའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་སྟེ་དོན་རྩོད་གཞི་ལ་མ་གྲུབ་ན། ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་འདི་ཡིན་ཀྱང་རྟགས་སུ་དགོད་བྱའི་དོན་བྱས་པ་ལྟ་བུ་རྩོད་གཞི་ལ་གྲུབ་ན་དེའི་ཁྱད་པར་སྒྲ་དང་བུམ་པའི་བྱས་པ་ལྟ་བུ་རྩོད་གཞི་ལ་མ་གྲུབ་ཀྱང་། ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པ་དེས་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པ་ལ་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྱས་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ཆོས་ཅན་སྒྲའི་སྟེང་དུ་རྒོལ་བ་འགའ་ཞིག་གིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་བཏགས་པའི་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ་དེ་དང་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་བྱས་པ་མ་གྲུབ་ཀྱང་ཕྱོགས་ཆོས་འགྲུབ་པ་ལ་མི་གནོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་སྟེ་མིང་འགའ་ཞིག་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀས་རྩོད་གཞི་ལ་མཐུན་སྣང་དུ་མ་གྲུབ་ཀྱང་རྟགས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟེ་དོན་ནི་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀྱིས་རྩོད་གཞི་ལ་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་ན་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་འུག་པ་བ་སྟེ་རྡུལ་ཕྲན་རྟག་པར་འདོད་པའི་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སངས་རྒྱས་པས་རྡུལ་ཕྲན་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སོགས་པ་ཐོགས་བཅས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཤད་པ་ནི། བྱེ་བྲག་པས་ལུས་ཅན་གྱི་མིང་འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་ལ་མ་གྲུབ་ཀྱང་དོན་རེག་བྱ་ཅན་གྲུབ་པས་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའང་བྱེ་བྲག་པས་རྫས་ནི་གཉིས་ཏེ། བདག་དང་ཡིད་དང་། ཕྱོགས་དང་དུས་དང་ནམ་མཁའ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་རྫས་ཡིན་ལ། ས་སོགས་འབྱུང་བ་བཞི་ནི་ཐམས་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྫས་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྫས་ཀྱི་ཚད་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ནང་ཚན་ཡིན་ཅིང་། དེ་ལ་ལུས་ཅན་གྱི་མིང་ཁས་ལེན། རྡུལ་ཕྲན་ལ་ཁས་མི་ལེན་པས་མིང་མ་གྲུབ་ཀྱང་དོན་རེག་བྱ་ཅན་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀྱི་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པས་ལུས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བའོ། །དེས་ན་རྟགས་ཀྱི་དོན་དེ་ཉིད་འཁྲུལ་པ་དང་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ན། རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་སྒྲུབ་བྱེད་སྐྱོན་ལྡན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྟགས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟེ་དོན་གཉིས་ལས་བསྒྲུབ་བྱའི་དངོས་པོ་སྟེ་དོན་ནི་གྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཀྱང་དོན་འཁྲུལ་པའི་དཔེ་ནི་བ་ཁ་མོ་ཆོས་ཅན། རྭ་ཅན་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། གླང་པོ་ཆེའི་ཕྲུ་གུ་ཆོས་ཅན། གླང་པོ་ཆེ་ཡིན་ཏེ། ལག་ལྡན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་པ་ན་འགྲོ་བ་དང་ལག་ལྡན་ཞེས་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཡི་སྒྲ་ཡི་བརྗོད་བྱ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་བ་གླང་དང་། གླང་པོ་ཆེ་ཁོ་ན་ལ་གྲགས་པས་རྭ་ཅན་དང་གླང་པོ་ཆེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གོ་བ་ཡིན་གྱི། ཚིག་དེས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་འགྲོ་བ་དང་ལག་ལྡན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡིན་ན། རྭ་ཅན་དང་གླང་པོ་ཆེར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་ཡང་ཁྱོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་ལ་བཞི་སྟེ། གཅིག་ལ་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མིན་འགལ། །ལྡོག་པ་མེད་པས་རྒྱུར་མི་འཐད། །རྗེས་འགྲོ་མེད་པས་རྒྱུར་མི་འཐད། །སྔ་མའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། དབང་ཕྱུག་རྟག་པ་གཅིག་གིས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པར་འདོད་ན། དབང་ཕྱུག་གི་དངོས་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་དེ་ཉིད་གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་མིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འགྱུར་བའི་སྐབས་མི་སྲིད་པར་ཐལ། འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་རྟག་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གསལ་ཁས་བླངས་སོ། །ཡང་དབང་ཕྱུག་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་གང་གིས་རྒྱུར་འདོད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་མི་འདོད་དེ་འདོད་དགོས་པར་ཐལ། རྒྱུར་འདོད་པའི་སྐབས་ནའང་རྒྱུ་མིན་པའི་སྐབས་ལས་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་མེད་ན། ནག་པའི་ལུས་ཀྱི་རྨ་སོས་སྐྱེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་སྡོང་དུམ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ནི་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དེ་བྱེད་རིགས་པར་ཐལ། རྒྱུ་མིན་ལས་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མཚོན་སོགས་དང་ནག་པའི་ལུས་འབྲེལ་པ་ལས་ནག་པའི་ལུས་ཀྱི་རྨ་དང་། སྨན་སོགས་དང་འབྲེལ་པ་ལས་དེ་འདྲུབས་པ་སྟེ་སོས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་ན་དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མིན་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པར་ཡང་ནི་མི་རུང་བར་ཐལ། སྔ་ཕྱིའི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་མེད་པར་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཚད་མས་རྟོགས་པ་དཀའ་བར་ཐལ། ཁྱོད་ལོག་སྟོབས་ཀྱིས་རང་གི་འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི་རྫ་མཁན་དང་འཇིམ་པ་སོགས་གང་དག་ཡོད་ན་བུམ་པ་གང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བུམ་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་བུམ་པ་དེའི་རྒྱུར་རྟོག་པ་ཡིན་ན། འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱུ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འཆོལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱི་ཡི་རྐྱེན་གྱིས་མ་ངེས་སྤང་། །ནང་གི་རྐྱེན་གྱིས་མ་ངེས་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི་གོང་གི་རྒྱུ་མིན་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་མིན་པར་ཐལ་བ་མེད་དེ། ས་སོགས་རྟག་པ་ཡིན་པས་མྱུ་གུ་མི་སྐྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ལས་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན། མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པ་ལ། མྱུ་གུ་མི་སྐྱེད་པ་ལས་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་ན་ནི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། མ་གྱུར་ན་ནི་མིན་ཏེ། དེ་རྨོ་བ་སོགས་ལེགས་པར་བྱས་པ་ན་མྱུ་གུ་དེའི་ཁྱད་པར་བཟང་བ་སོགས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་དབང་པོ་ཡུལ་ལ་བྱེད་པ་ཚོགས་པ་དེ་མ་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་མེད་ཀྱང་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་དབང་ཕྱུག་འདི་ཡང་རྒྱུ་མིན་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་གྱུར་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ཡིན་པས་མ་ངེས་ཤེ་ན། རྐྱེན་གསུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལའང་ཆོས་ཅན། མ་ཚོགས་པ་ལས་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པ་མིན་ཏེ། མ་ཚོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་ན་རྐྱེན་གསུམ་ཚོགས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། སོ་སོ་སོ་སོར་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ལས་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པས་ནའོ། །དེས་ན་རྐྱེན་གསུམ་ཚོགས་པ་ཆོས་ཅན། མ་ཚོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་གང་ལ་ཡང་དབང་ཤེས་སོགས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་ཀྱང་ཚོགས་ན་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་ནུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་སྲིད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་ཕྱུག་སོགས་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མིན་པར་ཐལ། རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །

དེ་ཡི་སྒྲུབ་བྱེད་རྣམ་གསུམ་བཤད་པ།

གཉིས་པ་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཕུན་ཚོགས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཐའ་དཔྱད་པ་དང་། གཞུང་གི་དོན་དངོས་སོ། །དང་པོ་ནི། སྔ་རབས་པ་རྣམས་གྱུར་པ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་ལ་རྣམ་བཅད་དང་། ཡོངས་གཅོད་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་དང་པོ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ནི། ཚད་མ་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་མིན། །ཞེས་སོགས་དང་། ཕྱི་མ་ལ་རྩོད་པ་ནི། ཚད་མ་ལྐོག་གྱུར་དོན་ཤེས་ཡིན། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་དང་། ལན་ནི་མི་ཤེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་བཞིའོ་ཞེས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་སྨྲའོ། །དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་མཁན་པོའི་དགོངས་པ་མིན་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་ལ་ལྟོས་ཚད་ཡིན་རིགས། །ཞེས་པའང་རྣམ་བཅད་ཀྱི་དགོས་པའི་གྲུབ་དོན་ཡིན་གྱི་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི་དགོས་པ་ཞེས་ལོགས་སུ་བཤད་པར་བྱ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡིན་ནའང་རྩོད་པའི་སྐབས་སུ་རྩོད་པ་གསུམ་བསླངས་ནས་ཚིགས་བཅད་བཞི་པོས་དང་པོ་ཁོ་ནའི་ལན་བཏབ་པས་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་ལན་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་ལན་སྒྲུབ་བྱེད་ལུགས་འབྱུང་ལུགས་བཟློག་ཏུ་བཤད་པས་བཏབ་བོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་ན་རྩོད་པ་གསུམ་པོ་གཞུང་འོག་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་སྔར་འཆད་རིགས་ཀྱི། ཚིགས་བཅད་བཞི་པོ་ཁོ་ནའི་ཕྱོགས་སྔར་འཆད་པ་ནི་མགོ་བོ་གོས་ཀྱིས་བཏུམ་ནས་མཇུག་མ་སུས་ཁྱེར་མི་ཚོར་བའོ། །མདོར་ན་རྩོད་པ་ཕྱི་མ་གཉིས་གྱུར་པའི་དགོས་པ་ལ་རྩོད་པ་ཡིན་ཀྱང་ཚིགས་བཅད་བཞི་པོས་དེའི་ལན་མ་བཏབ་ཅིང་། རྩོད་པ་དང་པོ་ལ་ཚིགས་བཅད་བཞི་པོས་ལན་བཏབ་ཀྱང་གྱུར་པའི་དགོས་པ་ལ་རྩོད་པ་མིན་པས་འབྲེལ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ཡན་ཆད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་ཚད་མ་དང་གྱུར་པ་བཤད་ཟིན་ནས། ཚད་མའི་དོན་ལ་རྩོད་པ་ནི། ཚད་མ་ལྐོག་གྱུར་དོན་ཤེས་ཡིན། །ཞེས་དང་། གྱུར་པའི་དགོས་པ་ལ་རྩོད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཚད་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ཅིང་། ཡོད་ཀྱང་དེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་མེད་ཅེས་པའི་རྩོད་པ་གསུམ་ནི་འདིར་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་སྟོན་ནོ། །རྩོད་པ་དང་པོའི་ལན་མདོའི་མཆོད་བརྗོད་དུ་དངོས་སུ་མ་བྱུང་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཁ་བསྐང་བ་ནི་ཚིགས་བཅད་བཞི་སྟེ་འདིས་དགོས་པའི་དོན་ཀུན་མཁྱེན་པའི་ཚད་མ་རིགས་པས་བསྒྲུབས་ནས་དེ་གྲུབ་པའི་ཚེ་ཤེས་བྱའི་དོན་ཀུན་མཁྱེན་པའང་བསྒྲུབ་ནུས་པ་ནི་ལེའུ་དང་པོར། བླང་དང་དོར་བྱའི་དེ་ཉིད་ནི། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གོ །དེས་ན་དགོས་པའི་དོན་ཀུན་མཁྱེན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མཚན་གཞིར་བྱང་སེམས་མཐོང་ལམ་པ་བཟུང་བ་ནི་ལུགས་འདི་ལ་བློ་ཁ་མ་ཕྱོགས་པའོ། །རྩོད་པ་གཉིས་པའི་ལན་ནི། སྒྲུབ་བྱེད་བཞི་པོ་ལུགས་འབྱུང་དུ་བཤད་པས་སྟོན་ཏེ། ཐོག་མར་སྐྱེ་བ་དུ་མར་སྙིང་རྗེའི་དམིགས་རྣམ་གོམས་པས་སེམས་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ་རིགས་པས་བསྒྲུབས་ནས། དེ་གྲུབ་ན་བརྩེ་ལྡན་སྡུག་བསྔལ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར། །ཐབས་རྣམས་ལ་ནི་མངོན་སྦྱོར་མཛད། །ཅེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བའི་ཆེད་དུ་ལམ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྟོན་པ་འགྲུབ། དེ་གྲུབ་ན། གྲུབ་ལས་དང་པོ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །གཉིས་པོ་འདི་ནི་རྒྱུ་རུ་བཤད། །ཅེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤངས་པ་ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་གྱི་བདེ་གཤེགས་འགྲུབ། དེ་གྲུབ་ན་ལམ་བདེན་ལ་གསལ་བ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་རྟོགས་པར་འགྲུབ། དེ་གྲུབ་ན། སྐྱོབ་པ་ཉིད་གཟིགས་ལམ་གསུངས་པ། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉིད་ཀྱིས་གཟིགས་པའི་ལམ་གཞན་ལ་བསྟན་པའི་སྐྱོབ་པ་འགྲུབ། དེས་ན་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་ཅེས་པ་ནི། སྒྲུབ་བྱེད་ཐུགས་རྗེ་གོམས་ལས་དེ། །ཞེས་སོགས་སོ། །རྩོད་པ་གསུམ་པའི་ལན་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་བཞི་པོ་ལུགས་བཟློག་ཏུ་བཤད་པས་སྟོན་ཏེ། ཐོག་མར་གཞན་ལ་བདེན་བཞིའི་གནས་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་སྐྱོབ་པ་རིགས་པས་བསྒྲུབས་ནས། དེ་གྲུབ་ན་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གསུམ་ལྡན་མངོན་དུ་བྱས་པར་གྲུབ། དེ་གྲུབ་ན་ལམ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྟོན་པ་སྔོན་དུ་སོང་བར་གྲུབ། དེ་གྲུབ་ན་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་འདོད་ཀྱི་བརྩེ་བ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་སོང་བར་གྲུབ། དེས་ན་སྟོན་པ་འདིས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་གཉིས་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པར་འགྲུབ་བོ་ཞེས་པ་ནི་ཡང་ན་སྐྱོབ། བདེན་པ་བཞི་ནི་སྟོན་མཛད་པའོ། །ཞེས་སོགས་སོ། །དེས་ན་ལུགས་འབྱུང་ནི་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་གི་རྟགས་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་རུང་བསྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ལ། ལུགས་བཟློག་ནི་རྒྱུ་སྔོན་སོང་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་ཡིན་པས་དགོས་པ་ཡང་ཚད་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པ་ཙམ་དང་། སྟོན་པ་འདིས་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པ་གཉིས་སོ་སོར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་གདུལ་བྱ་ལ་ཕན་ཐོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་གཞུང་གི་དོན་དངོས་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་ལོག་རྟོག་བརྗོད། །ལོག་རྟོག་བཀག་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དང་། དེའང་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་ལྟོས་པ་མི་འཐད་དེ། སྤྱིར་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་ཡིན་ན་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་མ་ལུས་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་དེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་རྒྱལ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་ཁ་ཅིག་རབ་ཏུ་བརྗོད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཚད་མ་མེད་པ་བཀག་ནས་ཚད་མ་བསྒྲུབ། །སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པ་བཀག་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་བསྟན། །ནན་ཏན་མ་བྱས་བཀག་ནས་བྱས་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། དགོས་པའི་དོན་ཀུན་ཤེས་ལྡན་འཚོལ་བ་འཐད། །དེ་ལ་དོན་ཤེས་ཡོད་མེད་དཔྱོད་པར་རིགས། །དགོས་པའི་དོན་ཀུན་ཤེས་ལྡན་ཚད་མར་བསྟན། །དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་མ་ལུས་པ་ཤེས་པའམ་མི་ཤེས་ཀྱང་རུང་ཐར་པའི་ཐབས་ལེགས་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཐར་པ་དོན་གཉེར་ལ་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྟོན་པ་པོ་འདིས་ཐར་པའི་ཐབས་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་སྟོན་ན། ཐབས་མ་ཡིན་པ་སྟོན་སྲིད་སྙམ་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་པོ་ལ་འཁྲུལ་པར་དོགས་པ་ཅན་རྟོག་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཅན། ཐར་པའི་ཐབས་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་བཤེས་གཉེན་འགའ་ཞིག་འཚོལ་བར་བྱེད་དེ། སྟོན་པ་པོ་དེས་བཤད་པའི་ཐར་པའི་ཐབས་ལ་ནན་ཏན་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་བཤེས་གཉེན་འཚོལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲོལ་དོན་གཉེར་ཆོས་ཅན། ཐར་པ་དོན་གཉེར་དེ་ཡི་བསྒྲུབ་བྱ་སྟེ་དོན་དུ་གཉེར་བྱ་རུ་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ལ་ཡོད་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་ཡི། བཤེས་གཉེན་འདི་ཡིས་སྲིན་བུའི་གྲངས་སོགས་མཁྱེན་ནམ་མི་མཁྱེན་དཔྱད་པར་མི་འོས་ཏེ། དེས་ཐར་པ་དོན་གཉེར་ངེད་ལ་སྐབས་འགར་ཡང་ཉེར་མཁོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དེས་ན་བླང་བྱ་འགོག་བདེན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐབས་ལམ་བདེན་དང་བཅས་པ་དང་། དོར་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཐབས་ཀུན་འབྱུང་དང་བཅས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རིག་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་ཀྱི། དེ་ལས་གཞན་ལྐོག་གྱུར་ཐམས་ཅད་རིག་པར་མཛད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐར་པའི་ཐབས་མ་ལུས་པ་ལེགས་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར། དེའང་ཐོག་མར་རིགས་པས་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པས་མི་འདོད་པ་ཡིན་གྱི། མི་སྲིད་ནས་མི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་རིག་པ་མཛད་པ་ཡི། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འགོག་པ་མིན། །ངེད་ཀྱིས་ཤེས་པར་མི་ནུས་པས། །མཆོག་ཤེས་པར་ནི་འདོད་པ་ཡིན་ཞེས་སོ། །བཞི་པ་ནི། སྟོན་པ་པོ་འདིས་རིང་པོ་མཐོང་ངམ་མིན་ཡང་རུང་། འདོད་པའི་དེ་ཉིད་བདེན་བཞི་མཐོང་བ་དེ་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདོད་དོན་མ་ཤེས་ཀྱང་ཐག་རིང་པོ་མཐོང་བ་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་ཡིན་ན། སྐྱེས་བུས་འདོད་པའི་དོན་ཤེས་པའི་མཁས་པ་ཐག་རིང་པོའི་དོན་མ་མཐོང་བ་དག་བོར་ལ་ཚུར་ཤོག བྱ་རྒོད་དང་མཁའ་འགྲོ་མ་སོགས་སློབ་དཔོན་དུ་བསྟེན་པར་གྱིས་ཤིག་སྟེ། བསྟེན་རིགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་ཐུགས་རྗེ་རིགས་པས་བསྒྲུབ། །དེ་ལས་སྟོན་པ་འབྱུང་བའི་ཚུལ། །དེ་ལས་བདེ་གཤེགས་འབྱུང་བའི་ཚུལ། །དེ་ལས་སྐྱོབ་པ་འབྱུང་བའི་ཚུལ། །དེས་ན་བསྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པར་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ། དེའི་རྒྱུ། དེ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་དེ། ཕན་བཏགས་པའི་ལན་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པར་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཐུགས་རྗེ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཐུགས་རྗེ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། སྐྱེ་བ་དུ་མར་སྙིང་རྗེའི་དམིགས་རྣམ་གོམས་པ་ལས་ཁྱོད་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གོམས་པ་མི་སྲིད་འགྱུར་བའི་རྩོད་པ་སྤང་། །སྲིད་ཀྱང་རང་བཞིན་ལས་འདས་མིན་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དགོད། སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཆད་ལྟ་བ་ན་རེ། སྙིང་རྗེ་ཆོས་ཅན། སྐྱེ་བ་དུ་མར་གོམས་པས་གྲུབ་པ་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོག་བཅས་ཀྱི་བློ་ནི་ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ན་ལུས་ཞིག་པ་ན་བློ་རྒྱུན་ཆད་པའི་ཕྱིར། བརྟེན་ཚུལ་ཡང་ཆང་ལ་མྱོས་པའི་ནུས་པ་ལྟར་བློ་ལུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དམ། སྒྲོན་མེ་ལ་འོད་ལྟར་ལུས་ཀྱི་འབྲས་བུའམ། བུ་རམ་ལ་མངར་བ་ལྟར་ལུས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་བརྟེན་ནོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྙིང་རྗེ་ཆོས་ཅན། ཡིད་བློ་ལུས་ལ་དངོས་སུ་བརྟེན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གོམས་པ་ལས་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡིད་བློ་ལུས་ལ་དངོས་སུ་བརྟེན་པ་ནི་རིགས་པས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐ་མལ་པ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་ན་དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་དང་། དབང་པོ་དང་། ཡིད་བློ་དག་ནི་རང་གི་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཅན་ལུས་ཉིད་འབའ་ཞིག་ལས་སྐྱེ་བ་མིན་ཏེ། སྐྱེ་ན་རྡོ་བ་སོགས་ལའང་སེམས་སོགས་སྐྱེ་བར་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཚེ་འདིའི་རིག་པ་སྔ་མ་ཕྱི་མར་མཚམས་སྦྱོར་བར་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་མཐོང་བ་གང་དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ལྷག་པོ་ཅི་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིང་། རྒྱུ་མཚན་གང་མེད་པ་གང་གིས་ཕྱི་ནས་ཐ་མལ་པ་འཆི་ཁ་མའི་ཚེ་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་འདོད་དེ་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་རབས་པ་དག་ཚིག་རྐང་དང་པོ་མདོར་བསྟན་དུ་བྱས་ནས། རྒྱས་བཤད་ལ་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་མེད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ཡོད་པར་རིགས་པས་བསྒྲུབ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་ས་བཅད་མཛད་པ་ནི་སྙིང་རྗེའི་དམིགས་རྣམ་གོམས་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་འདིར་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་བསྒྲུབ་པ་གཙོ་བོ་དང་། འོག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་མཚན་གཞི་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་འཁོར་བ་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་བསྒྲུབ་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་མ་ཕྱེད་ཅིང་། གང་དུ་དྲོད་གཤེར་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། ཐ་མའི་སེམས་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་གཞུང་གི་སྦྱོར་ཚུལ་ཡང་མ་ཤེས་པར་ཟད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་རིགས་པ་རྒྱས་པར་བཤད། །མཚམས་སྦྱོར་འགལ་བ་མེད་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། འབྱུང་བའི་ལུས་ལས་སྐྱེ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །དབང་བཅས་ལུས་ལས་སྐྱེ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །རྟག་པའི་ལུས་ལས་སྐྱེ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། རྡོ་བ་སོགས་ལས་སེམས་སྐྱེ་བར་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད་དེ། འབྱུང་བ་འགའ་ཞིག་སེམས་སོགས་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་ཅིང་འགའ་ཞིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་སོགས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཐལ། རྐྱེན་གཞན་ཚང་ན་གཞི་གང་དུ་དྲོད་གཤེར་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བོ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་དེ་འགའ་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ས་སོགས་ཐམས་ཅད་སེམས་སོགས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་སོགས་རང་གི་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ནི་འབྱུང་བ་ཡིན་ན། ཅི་ལྟར་འབྱུང་བ་གཅིག་ནི་དབང་སོགས་སུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ཀུན་འགྱུར་བར་ཐལ། རྒྱུ་མཚན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བཟློག་ན་རྒྱུ་འབྲས་ཉིད་དུ་གྲུབ། །དེ་ལ་ལུང་དང་འགལ་བ་སྤང་། །རིགས་པས་བསྒྲུབས་ན་ཁས་བླངས་འགལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ལུས་ཡིད་བློའི་དངོས་རྟེན་དུ་འདོད་ན། དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཡིད་བློའི་དངོས་རྟེན་དུ་འདོད་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཡིད་བློ་ཆོས་ཅན། མིག་སོགས་དབང་པོ་རྣམས་ལ་དངོས་སུ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་མིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་རེ་རེ་ལ་འགལ་རྐྱེན་གྱིས་གནོད་ན་ཁྱོད་ལ་དངོས་སུ་གནོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་སོགས་དབང་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡིད་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་འདི་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པས་འགྱུར་ན་ནི་ཁྱོད་འགྱུར་བ་དག་ཏུ་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དབང་པོ་ཡིད་ལ་བརྟེན་པ་དེའི་ཕྱིར། ལུས་ཅན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཡིད་བློ་སྔ་མ་ལས་དབང་པོ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཡིད་བློ་ཕྱི་མ་གནས་པ་ཡི་རྟེན་ཡིད་བློ་སྔ་མ་ཉིད་ལ་ནི་བརྟེན་པའི་ལས་འགའ་ཞིག་དབང་པོ་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཡིད་བློ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་པའི་ལས་དེ་འདྲ་བའི་དབང་པོ་ཕྱི་མའི་འཕེན་བྱེད་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཕྱིས་ཀྱང་སྟེ་འཆི་ཁ་ཐ་མའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། ཡིད་བློ་ལས་དབང་པོ་སྐྱེ་བ་དེ་འདིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ཚོགས་ཚང་ཞིང་གེགས་མེད་པའི་ཕྱིར། རིགས་གཏེར་དུ། རྒྱུ་ཚོགས་ཚང་ཞིང་གེགས་མེད་པའི། །རྟགས་ཀྱིས་ཕྱི་མཐའ་ཐུག་མེད་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པ་འདིའི་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་ལུས་དང་སེམས་དག་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཅན་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ལུང་དུ་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་ལུང་ཆོས་ཅན། ཡིད་བློ་ལུས་ལ་དངོས་སུ་རྟེན་པར་མ་བཤད་དེ། ལུས་ཀྱིས་ལུས་ཤེས་ལ་ཕན་འདོགས། ལུས་དེའི་ཤེས་པས་ཡིད་བློ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ན་ཡིད་ནི་ལུས་ལ་བརྒྱུད་ནས་བརྟེན་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་པོ་ཡིད་བློའི་དངོས་རྟེན་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་མེད་པ་ཡིད་བློ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱང་དབང་པོའི་དངོས་རྟེན་དུ་ཐལ། དབང་པོ་དེ་ཡང་ཁྱོད་མེད་པར་སྐྱེ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་པ་དེ་ལྟ་ནའང་བློ་དབང་གཉིས་པོ་ཆོས་ཅན། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཅན་ཏེ་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་ཐལ། འཆི་ཁའི་ཚེ་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་རིགས་པ་དགོད། །ཉེས་སྤོང་ཁས་བླངས་འགལ་བས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱང་འཕེན་པས་ལུས་རྟག་པ་ལས་ཡིད་བློ་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པ་ལྟར་ན་ལུས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་ཡིད་རིམ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་རིམ་ཅན་མིན་པའི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། ལུས་རྟག་པས་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིད་རིམ་ཅན་དུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ཆོས་ཅན། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའང་མེད་པར་ཐལ། རྐྱེན་གྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བྱ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བློ་རིམ་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་ལུས་རྟག་པ་ལས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། ལུས་ཆོས་ཅན། དེའི་ཡང་རིམ་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་སྔ་ཕྱི་རིམ་པ་ཅན་དུ་ཐལ། བློ་རིམ་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིད་རིམ་ཅན་དུ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་ལུས་ཅན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་སྔ་མ་ནི། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་སྔོན་མེད་ཕྱི་མ་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་སེམས་སྔ་ཕྱི་རིམ་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུན་ལྡན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ལུས་ཅན་ཆོས་ཅན། ལུས་སེམས་སྔ་མ་ལུས་སེམས་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ན་ཁྱོད་འཆི་ཁ་ཐ་མའི་ཚེ་ན་ཡང་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་སེམས་སྔ་མ་ལུས་སེམས་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ནའོ། །འདོད་ན་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་གྲུབ་བོ། །གཉིས་པ་མཚམས་སྦྱོར་འགལ་བ་མེད་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འཆི་སེམས་ཡིན་པའི་རྟགས་མ་ངེས། །དེ་ཡི་མཐུན་དཔེ་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་། །མི་སྟོང་པ་ཡི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱང་འཕེན་པ་ན་རེ། ཐ་མལ་པ་འཆི་ཁ་ཐ་མའི་སེམས་ཆོས་ཅན། རིག་པ་ཕྱི་མར་མཚམས་མི་སྦྱོར་ཏེ། འཆི་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དགྲ་བཅོམ་པའི་འཆི་སེམས་བཞིན་ཞེ་ན། འཆི་ཁ་ཐ་མའི་སེམས་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཐ་མལ་པ་འཆི་ཁ་ཐ་མའི་སེམས་རིག་པ་ཕྱི་མ་མཚམས་མི་སྦྱོར་བར་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་སེམས་གཞན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་དག་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དགྲ་བཅོམ་པ་འཆི་ཁའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཐ་མལ་པ་འཆི་ཁའི་སེམས་རིག་པ་ཕྱི་མ་མཚམས་མི་སྦྱོར་བར་སྒྲུབ་པའི་མཐུན་དཔེ་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཚད་མ་གང་ལས་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་འདོད་དེ། སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་པ་ཡི་ལུང་གིས་གྲུབ་པ་དགག །རྒྱང་འཕེན་རང་གི་རིགས་པས་གྲུབ་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་པ་ཁྱེད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ལས་གྲགས་པས་དཔེ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། རྒྱང་འཕེན་པ་ཆོས་ཅན། སངས་རྒྱས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འཆི་སེམས་མཚམས་སྦྱོར་མེད་པར་འདོད་མི་རིགས་པར་ཐལ། སངས་རྒྱས་པའི་གྲུབ་མཐའ་དེ་གྲུབ་མཐའ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་དོན་སྟོན་པ་ཅན་གྱི་གྲུབ་མཐའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངམ་ཅི་སྟེ་འབྲང་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར། འདིར་ལྷ་ཤཱཀ་གིས་དགྲ་བཅོམ་འཆི་ཁའི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཕྱི་མ་མི་སྐྱེད་པ་ངེས་དོན་བསྐྱེད་པ་དྲང་དོན་དུ་བཤད་ཅིང་། ཉི་མ་སོགས་ཀྱིས་དེ་ལས་བཟློག་པར་བཤད་ཀྱང་། རྒྱང་འཕེན་པ་ལ་ཁས་བླངས་ནང་འགལ་སྟོན་པའི་ཆེད་དུ་དགྲ་བཅོམ་འཆི་ཁའི་སེམས་མཚམས་སྦྱོར་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་རང་ལུགས་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། འདོད་པ་བརྗོད་དེ་དྲི་བ་དགོད། །འགོག་བྱེད་རིགས་པ་རྒྱས་པར་བཤད། །དེ་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྩོད་པ་སྤོང་། །བཀག་པས་གྲུབ་པའི་མཇུག་སྡུད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་འཆི་ཁའི་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཕྱི་མ་མི་བསྐྱེད་དེ། སེམས་དེའི་རྒྱུ་ལུས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་ལུས་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཐ་མལ་པ་འཆི་ཁ་ཐ་མའི་སེམས་ཕྱི་མ་མི་སྐྱེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་འདིར་ནི་ཅིས་མ་བརྗོད་དེ་བརྗོད་རིགས་པར་ཐལ། དཔེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བརྗོད་རིགས་པ་གང་ཞིག རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་པའི་འཆི་སེམས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་དོན་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་དྲུག་སྟེ། ལུས་ཉིད་ཡིད་བློའི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག །ལུས་སེམས་ཉེར་ལེན་ཅན་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་དགག །སྐྱེད་བྱེད་མིན་པའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དགག །རིགས་པ་གཞན་གྱིས་ལུས་སེམས་རྒྱུ་འབྲས་དགག །ཡིད་བློ་ལུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་དགག །ལུས་ལ་བརྟགས་ནས་ཡིད་བློ་བསྐྱེད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དངོས་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྟགས་ནས་དགག །རྒྱུ་ཙམ་ཡིན་ཡང་ལྡོག་བྱེད་མིན། །དངོས་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། རྟགས་དེ་དཔེ་དང་རྩོད་གཞི་གཉིས་ཀ་ལ་རིག་པ་ཕྱི་མ་མི་སྐྱེད་པའི་བསྒྲུབ་བྱེད་ཉིད་དུ་ངེད་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། ཡིད་བློ་ལུས་ལས་སྐྱེ་ན་དབང་པོ་དང་བཅས་པའམ་དབང་པོ་མེད་པའི་ལུས་ལས་སྐྱེ། རེ་ཞིག་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ལས་ཡིད་ཤེས་དངོས་སུ་སྐྱེ་བ་མིན་ཏེ། སྐྱེ་ན་ཡིད་ཤེས་ཆོས་ཅན། མིག་དེའི་བློ་བཞིན་དུ་གཟུགས་གསལ་བར་འཛིན་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། མིག་གི་དབང་པོ་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པའི་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་ལྷག་མ་རྣམས་ལའང་དེ་ལྟར་སྦྱར་ཏེ་དེས་དབང་པོ་རེ་རེ་ལས་སྐྱེ་བ་བཀག་ནས་ལྔ་ཆར་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་འོ་ཞེ་ན། དབང་པོ་ལྔ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀུན་ཚོགས་པ་ལས་ཀྱང་ནི་ཡིད་ཤེས་གཅིག་དངོས་སུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་བདག་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་མིག་ཤེས་སོགས་སོ་སོར་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་མེད་པའི་ལུས་ལས་ཡིད་བློ་དེ་དངོས་སུ་སྐྱེ་ན། གཞན་དབང་པོ་མེད་པའི་ལུས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་ཡིད་བློ་རྟོག་པ་དངོས་སུ་སྐྱེ་བ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་སེམས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལུས་སེམས་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ན་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ལུས་ཅན་གྱི་ལུས་དང་ཡིད་བློ་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་མིན་ཏེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་མིན་ཡང་རྒྱུ་གཅིག་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ན་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ལུས་ཅན་འགའ་ཞིག་གི་དབང་པོ་ལྔ་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་བཞིན་དང་། ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པའི་གཟུགས་དང་རོ་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལུས་ནད་ལ་སོགས་པས་འགྱུར་ན་ཡིད་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཡིད་ལུས་ལ་དངོས་སུ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཞན་ལ་མཚོན་བསྣུན་པའི་ཁྲག་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིའི་དོན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡིད་བློའི་རྟེན་དུ་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཡིད་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་རྒྱུ་ཞེས་པའི་དོན། ལུས་དེ་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལ་བྱེད་ན་དེ་དང་བྲལ་ན་སེམས་མེད་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཆོས་གང་ཞིག་རང་གི་སྔར་ཡོད་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་དེ་རང་གི་ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ལོག་ན་ལྡོག་སྟེ། རྟག་ཏུ་ངེས་པ་རང་གི་སྔར་ཡོད་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་སྔར་དང་འབྲས་བུ་ཕྱིས་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་དང་། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་ཞེས་གསུངས་པའི་འདི་ཡོད་ན་ཞེས་བདུན་པའི་ཚིག་དང་། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ལྔ་པའི་ཚིག་གིས་རྒྱུ་སྔར་ཡོད་དུ་བསྟན་ལ། འདི་འབྱུང་ཞེས་པ་དང་། འདི་སྐྱེ་ཞེས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འབྲས་བུ་ཕྱིས་ཡོད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་སྔར་ཡོད་དང་འབྲས་བུ་ཕྱིས་བྱུང་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་དེ་ལྟར་བསྟན་དགོས་པའི་ཕྱིར་དེ་འདྲའི་ཉེར་ལེན་དང་། ཉེར་ལེན་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ལུས་སེམས་ལ་མ་གྲུབ་ལ། གནས་སྐབས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་ན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་ལུས་ཀྱིས་བརྒྱུད་ནས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའང་ཡིན་སླ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཆོས་ཅན། ལུས་ལྡོག་པས་སེམས་རྒྱུན་ལྡོག་པར་འགྲུབ་པ་མིན་ཏེ། ལུས་དེ་སེམས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བུམ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྲ་བ་སོགས་ལ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པས་ཕན་འདོགས་ཀྱང་མེ་ལོག་པས་བུམ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུན་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་རིགས་པ་དགོད། །མཐུན་རྐྱེན་མེད་པའི་གཞན་ལན་དགག །འགལ་རྐྱེན་གནས་པའི་གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་རྒྱུ་ཞེས་པའི་དོན་ལུས་དེ་སེམས་ཀྱི་དངོས་རྒྱུར་འདོད་ན། ཤི་ལུས་ཆོས་ཅན། སེམས་ལྡོག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཀྱི་དངོས་རྒྱུ་ལུས་ནི་གནས་པ་ཉིད་ན་སྟེ་ལུས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤི་ལུས་ཆོས་ཅན། སེམས་མེད་དེ། སེམས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་དབུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། དབུགས་དེ་ལས་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུན་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དབུགས་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཁྱོད་ཉིད་ཡོད་ན་དབུགས་ཡོད་པ་དང་། དབུགས་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་གཞན་དབང་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རླུང་ཕྱིར་འབྱིན་པ་དང་ནང་དུ་འདྲེན་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་འབད་རྩོལ་མེད་པར་གང་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་མིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སེམས་ཆོས་ཅན། དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་དེ་དག་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་འགྲིབ་པ་ལས་ཁྱོད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་འགྲིབ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་དབུགས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་ལས་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ལུས་སེམས་ཀྱི་དངོས་རྒྱུར་འདོད་ཅིང་ཤི་ལུས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྐྱེན་དབུགས་མེད་པར་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཤི་ལུས་ཆོས་ཅན། དབུགས་ཡོད་པར་ཐལ། དབུགས་ཀྱི་དངོས་རྒྱུ་ལུས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཐལ་བ་མཚུངས་སོ། །ཁྱོད་སེམས་སྔ་མ་སེམས་ཕྱི་མའི་རྒྱུར་འདོད་པའི་ལུགས་ལ་ཡང་ཤི་ལུས་ལ་སེམས་ཡོད་པར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་རྒྱུར་སེམས་ཡིན་ན། ཤི་ལུས་ཆོས་ཅན། སེམས་ཡོད་པར་ཐལ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཐལ་བ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་ལུས་འདི་ལ་སེམས་གནས་པའི་འཕེན་བྱེད་གཞན་ཚེ་སྔ་མའི་ལས་དག་ཀྱང་ལུས་ལ་སེམས་གནས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཡིན་པར་འདོད་པས་ཤི་ལུས་ལ་སེམས་གནས་པའི་རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པ་བརྗོད་དེ་གནོད་བྱེད་བསྟན། །དཔེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉེས་སྤོང་དགག །རིགས་པའི་རྣམ་གྲངས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་སྡོང་བུ་ལ་སོགས་པ་སྒྲོན་མའི་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་འགལ་རྐྱེན་རླན་ཡོད་ན་སྒྲོན་མེ་མི་སྐྱེད་པ་བཞིན་དུ་ལུས་སེམས་ཀྱི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་ནད་ཀྱི་ཉེས་པས་མི་མཐུན་པ་སྟེ་འགལ་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཤི་ལུས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་ཤི་ལུས་ལ་སེམས་གནས་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། དུག་སོགས་ཀྱིས་ཤི་བས་དུག་སོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་ཉམས་པ་སྟེ་ལོག་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། སླར་ཡང་འཚོ་བ་དག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཐལ། འཚོ་བའི་འགལ་རྐྱེན་ནད་མེད་ཅིང་འཚོ་བའི་དངོས་རྒྱུ་ལུས་ཚང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། ཤིང་བསྲེགས་ཟིན་པའི་རྗེས་སུ་མེ་ནི་ལྡོག་ན་ཡང་ཤིང་གི་འགྱུར་བ་སོལ་བ་སོགས་ཤིང་དུ་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་དུ་ཤི་བ་ན་སེམས་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དུག་སོགས་ལོག་ན་ཡང་སེམས་དེ་ནི་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུག་སོགས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ལུས་སེམས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཆོས་ཅན། ཤིང་ཚིག་པ་དང་འདྲ་བར་གསོར་མི་རུང་བ་མིན་པར་ཐལ། གསོ་བའི་སྦྱོར་བ་སྟེ་ཐབས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། འགྱུར་བ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་གཉིས་ལས་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ནི་དཔེར་ན་ཤིང་ལ་མེས་བྱས་པའི་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་གནས་སྐབས་ལ་ལར་སླར་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད། དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ནི་གསེར་ལ་མེས་བྱས་པའི་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ལྡོག་རུང་གི་འགྱུར་བ་སྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ལྟར་གཉིས་ལས་དང་པོ་ལྡོག་མི་རུང་གི་འགྱུར་བ་ནི་ཆུང་ཡང་སླར་ལྡོག་པ་མིན་ལ། གཉིས་པ་སླར་ལྡོག་ཏུ་རུང་བར་འགྱུར་བ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སླར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གསེར་གྱི་འགྱུར་བ་ཞུ་བ་དེ་སླར་ཡང་སྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་སྨན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་གསོར་མི་རུང་གི་ནད་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྨན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གསོ་བྱ་མིན་པའི་ནད་ཡོད་པར་བརྗོད་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ནད་ཀྱི་ཉེས་པ་འབའ་ཞིག་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནད་འཆོས་པར་བྱེད་པའི་སྨན་པ་དང་སྨན་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རམ་ནད་པའི་ཚེ་ཟད་པ་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་ནད་ཀྱི་ཉེས་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ན་གསོ་བྱ་མིན་པའི་ནད་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ། ནད་ཡིན་ན་སྨན་གྱི་གསོར་རུང་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཤི་བའི་རྗེས་ལ་ལུས་དེ་ལ་དུག་དང་རིམས་སོགས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རམ། ཡང་ན་དུག་སྦྲུལ་དེ་ཡི་སོས་ཟིན་པའི་ཤ་བཅད་པ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། ཤི་ཟིན་དེ་ཅིས་སླར་ཡང་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་འཚོ་བར་ཐལ། སེམས་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་འགལ་རྐྱེན་དང་བྲལ་བའི་ལུས་ཡོད་པས་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ཉེར་ལེན་ཡིན་ན་ལྡོག་པ་གྲུབ། །ལྡོག་པ་མིན་ན་ཉེར་ལེན་མིན། །དེ་ཉིད་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལ་སྦྱར། །ལྷན་ཅིག་གནས་དང་འགལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིར་ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་དེ་འགྱུར་བ་མེད་པར་ནི་ཉེར་ལེན་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་དག་འགྱུར་བར་ནི་བྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིམ་པ་འགྱུར་བ་མེད་པར་འཇིམ་པའི་ཉེར་ལེན་ལས་བྱུང་བའི་བུམ་སོགས་འགྱུར་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། རྒྱུའི་དངོས་པོ་གང་འགྱུར་བ་མེད་པར་ནི་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དེ་འབྲས་བུ་དེའི་ཉེར་ལེན་དུ་མི་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་བ་གླང་འགྱུར་བ་མེད་པར་བ་མེན་ལ་སོགས་འགྱུར་བ་ཡོད་པས་བ་གླང་དེ་བ་མེན་གྱི་ཉེར་ལེན་དུ་མི་རིགས་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། སེམས་དང་ལུས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། བ་གླང་དང་བ་མེན་དེ་བཞིན་དུ་ཉེར་ལེན་དང་ཉེར་ལེན་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ། ལུས་སེམས་ཉེར་ལེན་དང་ཉེར་ལེན་ཅན་མ་ཡིན་ན་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ལུས་ཅན་གྱི་ལུས་སེམས་གཉིས་ཆོས་ཅན། ཉེར་ལེན་དང་ཉེར་ལེན་ཅན་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དེའི་ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུས་ལུས་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། ཟངས་མེས་བསྲེགས་པའི་ཚེ་མེ་དང་ཟངས་མའི་ཞུ་བ་ཉིད་རྒྱུ་གཅིག་ལས་སྐྱེས་པས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་ལུས་ཆོས་ཅན། ཡིད་བློའི་དངོས་རྟེན་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་དུས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་སེམས་དག་ལ་ཁྱོད་བརྟེན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། གྲུབ་ཟིན་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྟེན་པ་དགག །གྲུབ་ཟིན་གནས་པར་བྱེད་པའི་མཐུན་དཔེ་དགག །ཚུལ་དེས་གྲུབ་ཟིན་གནས་པ་གཞན་ཡང་ཁེགས། །གནས་རྒྱུས་གནས་པ་འགོག་བྱེད་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་དགག །ཧ་ཅང་ཐལ་བས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དང་པོ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཡོད་པར་གྲུབ་ཟིན་པའི་སེམས་གནས་པའི་རྒྱུ་ལུས་ནི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་འདི་ཆོས་ཅན། སེམས་གྲུབ་ཟིན་གནས་པའི་རྟེན་དུ་མེད་དེ། སེམས་ཀྱི་གནས་པ་སེམས་དང་གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་བྱེད་བརྟགས་ན་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་སེམས་ཀྱི་གནས་པ་དེ་གནས་པ་པོ་སེམས་དང་གཅིག་ཡིན་ན། སེམས་ཀྱི་གནས་པ་ཆོས་ཅན། ལུས་ཀྱིས་ཁྱོད་མ་སྐྱེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་གནས་པ་པོ་སེམས་ལས་གཞན་མིན་པས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་གནས་པ་དེ་གནས་པ་པོ་སེམས་ལས་གཞན་ཡིན་ན་ཡང་ལུས་དེས་ནི་ཆོས་ཅན། སེམས་གནས་པའི་དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་བྱས་ཏེ་མ་བྱས་པར་ཐལ། སེམས་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་པ་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་སེམས་ཆོས་ཅན། འཇིག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་མི་འཇིག་པར་གནས་པར་བྱེད་པའི་རྟེན་ལུས་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ལུས་ཀྱིས་སེམས་མི་འཇིག་པར་བྱེད་ཀྱང་སེམས་དེ་འཇིག་རྒྱུ་དང་ཕྲད་པ་ལས་འཇིག་པར་འདོད་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་འཇིག་པ་ཕྱིས་ཀྱི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པར་འདོད་པ་དེ་ལའང་སེམས་ཀྱི་འཇིག་པ་སེམས་དང་གཅིག་གམ་ཐ་དད་བརྟགས་པའི་ཐལ་བ་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་འཇིག་པ་སེམས་དང་གཅིག་ཡིན་ན་ཕྱིས་ཀྱི་རྒྱུས་བསྐྱེད་མི་དགོས་ལ། ཐ་དད་ན་འཇིག་རྒྱུ་དེས་སེམས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་མིན་པར་ཐལ། འཇིག་པ་སེམས་ལས་རྫས་གཞན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སེམས་གནས་པའི་རྒྱུས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། སེམས་མི་འཇིག་པ་ཅི་ཞིག་བྱས་ཏེ་མ་བྱས་པར་ཐལ། འཇིག་རྒྱུ་དང་མ་ཕྲད་ན་ཁྱོད་མེད་ཀྱང་སེམས་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དང་། འཇིག་རྒྱུ་དང་ཕྲད་ན་ཁྱོད་ཡོད་ཀྱང་སེམས་མི་འཇིག་པར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འཇིག་རྒྱུ་དང་ཕྲད་ཀྱི་བར་དུ་ལུས་དེས་སེམས་མི་འཇིག་པར་གནས་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། སེམས་ཆོས་ཅན། གནས་པའི་རྒྱུ་ལུས་ཀྱིས་ནི་ཁྱོད་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་དོན་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་པ་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་འདི་ལ་ཚད་མས་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གྲུབ་ཟིན་གནས་པའི་རྟེན་དཔེར་ན་ཆུ་གྲུབ་ཟིན་གནས་པའི་རྟེན་བུམ་པ་དང་། སོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡོན་ཏན་དང་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་ཟིན་གནས་པའི་རྟེན་རྫས་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱང་སེམས་གྲུབ་ཟིན་གནས་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བུམ་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཆུ་སོགས་མི་འཇིག་པར་གནས་པའི་རྟེན་དུ་མི་འཐད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཆུ་སོགས་མི་འཇིག་པར་གནས་པའི་རྟེན་དུ་འདོད་པ་འདི་ལའང་འདི་རྟེན་མེད་ཅེས་པ་ནས་ཅི་ཞིག་བྱས་ཞེས་པའི་བར་གྱི་གནོད་བྱེད་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་དག་ལ་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་མཐོང་བ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བུམ་སོགས་དེ་ཆོས་ཅན། ཆུ་སོགས་མི་འཇིག་པར་གནས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཆུ་སོགས་ཀྱི་རྟེན་མིན་ཏེ། ཆུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་ན། དངོས་པོ་ཆུ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུན་གོ་ས་མཚུངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཆུ་སོགས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་གྱི་རྟེན་གྱི་དོན་དེ་ལྟ་བུ་མིན་ན་རྟེན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣོད་ལ་སོགས་པ་ཆུ་སོགས་ཐུར་དུ་འབོ་བ་ཡི་ནི་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་ཆུ་སོགས་ཀྱིས་ནི་རྟེན་དུ་འགྱུར་གྱི། ཡོན་ཏན་དང་སྤྱི་དང་ལས་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། རྟེན་དོན་གཞན་ཅི་དགོས་ཏེ་མི་དགོས་པར་ཐལ། ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གྲུབ་ཟིན་མི་འཇིག་གནས་པའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་འགོག་པའི་རིགས་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཐ་དད་མེད་པ་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་དང་། འཕྲོད་པ་འདུ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་བདག་ལ་སོགས་པ་དང་། བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དང་། ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལ་གནས་པའི་སེམས་དང་། སྣམ་བུ་ལ་གནས་པའི་དཀར་པོ་སོགས་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་མི་འཇིག་པར་རྣམ་པར་གནས་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། མི་འཇིག་པར་གནས་པའི་རྟེན་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་འཇིག་རྒྱུ་གཞན་ལས་དངོས་པོ་དེ་འཇིག་ན་དངོས་པོ་ཆོས་ཅན། དེའི་མི་འཇིག་པར་གནས་པའི་རྒྱུས་དེ་མི་འཇིག་པར་ཅི་ཞིག་བྱས་ཏེ་མ་བྱས་པར་ཐལ། རྟེན་ཡོད་ཀྱང་འཇིག་རྒྱུས་འཇིག་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་འཇིག་རྒྱུ་གཞན་མེད་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་ན་ཡང་དངོས་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། མི་འཇིག་པར་གནས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་ཁྱོད་མི་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཅན། འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་ན་ཡང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། མི་འཇིག་པར་གནས་པའི་རྟེན་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཇིག་པ་གནས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་ཅན་ཁྱོད་ཀུན་མི་འཇིག་པར་གནས་པའི་རྟེན་བཅས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངང་གིས་འཇིག་གམ་མི་འཇིག དང་པོ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། མི་འཇིག་པར་གནས་པར་བྱེད་པའི་རྟེན་གཞན་གང་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། གལ་ཏེ་རང་གི་ངང་གིས་འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། མི་འཇིག་པར་གནས་པར་བྱེད་པའི་རྟེན་གཞན་གང་དགོས་ཏེ་མི་དགོས་པར་ཐལ། གལ་ཏེ་རང་གི་ངང་གིས་འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་གྱི་བདག་ཉིད་མིན་པར་འཇིག་མེད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རྒྱུ་གཞན་འགོག་པའི་གཏན་ཚིག་དགོད། །མི་མཐུན་དཔེ་ལ་ལྡོག་ཁྱབ་བསྒྲུབ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྨྲ་བ་དགག །རང་རྒྱུ་སྒྲུབ་བྱེད་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་ཆོས་ཅན། ལུས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་ལས་བྱུང་བ་མིན་ཏེ། ལུས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་འགྲིབ་པ་ལ་དངོས་སུ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བློ་ཡི་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཕུལ་བྱུང་དང་འགྲིབ་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཁྱབ་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། མར་མེའི་འོད་ལ་སོགས་པ་ཉེར་ལེན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཉེར་ལེན་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་བཞིན་དུ་བློ་ཡི་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་ཡི་འཕེལ་འགྲིབ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་ཉེར་ལེན་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། ལུས་དར་གུད་ལས་ཤེས་རབ་གསལ་མི་གསལ་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་དར་རྒུད་དེ་ལས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཆོས་ཅན། ལུས་དར་རྒུད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ལ་དངོས་སུ་ཕན་བཏགས་པ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དར་རྒུད་ཀྱིས་སེམས་དབང་ཤེས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་རབ་ལ་ཕན་པ་མིན་པས་ལུས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ལ་བརྒྱུད་ནས་ཕན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ལུས་དར་རྒུད་ལས་ཆགས་སྡང་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་དང་ཚོགས་པ་འགའ་ཡི་ཚེ་ཆགས་པ་དང་སོགས་པ་ཞེ་སྡང་རིམ་པ་ལྟར་ལུས་རྒྱས་པ་དང་། སོགས་པ་རྒུད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཕེལ་བ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། ལུས་དར་རྒུད་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པ་མིན་ཏེ། རིམ་པ་ལྟར་ལུས་དར་རྒུད་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་སྡུག་ཏུ་གྱུར་པའི་དབང་ཤེས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བདེ་སྡུག་དེ་ཡང་ལུས་དར་རྒུད་ལས་བྱུང་བའི་ཁམས་སྙོམས་པ་དང་། ལ་སོགས་པ་མ་སྙོམས་པའི་ནང་གི་དོན་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་ནི་ཉེ་བ་དང་། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཚོགས་པ་ལས་ལུས་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆགས་སོགས་ལུས་ལས་དངོས་སུ་མི་སྐྱེ་བར་བསྟན་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། འདུས་པའི་རིམས་ནད་དང་། ཆང་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དྲན་པ་ཉམས་པ་དང་། རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཆང་སོགས་ལས་དངོས་སུ་མི་སྐྱེ་བར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆང་སོགས་ཀྱིས་ནང་གི་དོན་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་ཅིང་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་དབང་བློས་ནི་ཡིད་བློ་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་ལས་དེ་དག་སྐྱེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱུད་ནས་ཕན་འདོགས་ཀྱང་ཉེར་ལེན་མ་ཡིན་པ་དཔེར་ན་རྒྱུད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བ་སྔར་མ་འགའ་ཞིག་ལ་སྟག་ཉིད་བྱུང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དང་ནི་གཞན་ལ་མཚོན་བསྣུན་པའི་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་རིམ་པ་ལྟར་ཐོས་པ་དང་ནི་མཐོང་བ་ལས་ཡིད་རྨོངས་པ་དང་། སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱུད་ནས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཡང་དེ་དག་གི་ཉེར་ལེན་ཅན་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། ལུས་ཡིད་བློའི་དངོས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ནི་ཆོས་ཅན། སེམས་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་སྔ་མ་དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། ངེས་པར་སེམས་སྔ་མ་གང་ཉིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་གོམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལུས་སེམས་གཅིག་པ་ཧ་ཅང་ཐལ་བས་དགག །ལོག་སྲེད་སྔོན་སོང་རང་རྒྱུད་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ། །མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བློ་ལུས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་བཀག་ཟིན་ནས། ལུས་ཀྱི་ནུས་པའམ་ཡོན་ཏན་ཡིན་པ་འགོག་པ་ནི་ལུས་ཆོས་ཅན། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་སེམས་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་བྱས་ནས་ཐོས་པ་དང་བཟོ་ལ་སོགས་ལ་འདུ་བྱེད་པའི་སེམས་ལ་ནི་དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་ཐོས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསལ་བ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ལའང་ཐོས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསལ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཡོན་ཏན་དེ་དག་གསལ་བའི་སེམས་དང་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐ་མལ་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དོར་བར་འདོད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་དབང་མེད་དུ་དཀྲི་བ་མིན་པར་དམན་པའི་གནས་ལྟ་བུ་ནི་ཡོངས་སུ་ལེན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློ་དང་། སྐྱེ་བར་ཀུན་ནས་འཆིང་བའི་སྲེད་པ་ནི་ཡང་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ལ་ལོག་སྲེད་གཉིས་པོ་དེ་མེད་པ་དེ་ནི་ཡང་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཆོས་ཅན། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་དེ། ཕྱི་མར་འགྲོ་བ་དང་། སྔ་མ་ནས་འོང་བ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་མཐོང་བ་ནི་མ་གྲུབ་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་མཐོང་བ་འགོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་འགྲོ་འོང་མེད་པར་སྒྲུབ་མི་ནུས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་དབང་པོ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་མ་མཐོང་བ་ཡིན་གྱི་མེད་ནས་མ་མཐོང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མིག་མི་གསལ་བ་ཡིས་དུ་བ་ཆུང་ངུ་ཡོད་ཀྱང་མི་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ཆོས་ཅན། སྐྱེ་གནས་སུ་ཐོགས་མེད་དུ་མི་འཇུག་པར་ཐལ། ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་ལུས་ཅན་ལ་ལར་ཐོགས་མེད་དུ་འཇུག་པ་ཡོད་དེ། བར་དོའི་ལུས་དེ་ལུས་ཅན་ཡིན་ཡང་ཕྲ་ཞིང་དྭངས་པའི་ལུས་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མངལ་སོགས་སུ་ཐོགས་མེད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྫ་གསར་པ་ལ་ཆུ་བཞིན་དང་། འདུལ་སྦྱོང་བྱས་པའི་གསེར་ལ་དངུལ་ཆུ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངལ་དུ་འཇུག་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱང་འཕེན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ན་མངལ་དུ་འཇུག་པ་མེད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་དབང་པོ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་ན་མངལ་དུ་འཇུག་པ་མ་མཐོང་བར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར། དྲུག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་རྒྱུར་མི་འཐད། །ཡན་ལག་དུ་མའི་ལུས་ཀྱང་རྒྱུར་མི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་དགག །དེ་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་སྤང་། །གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལུས་སེམས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་ཡིན་ན་རགས་པ་རྫས་གཅིག་པའི་ལུས་སམ། རྡུལ་ཕྲན་དུ་མའི་ལུས་གང་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལག་པ་ལས་གཞན་ཐམས་ཅད་དག་ཆོས་ཅན། ལག་སོགས་གང་རུང་གཅིག་གཡོ་ན་ཁྱོད་གཡོ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ལག་སོགས་གང་རུང་གཅིག་དང་ཆ་མེད་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཡོ་མི་གཡོ་འགལ་བ་ཅན་གྱི་ལས་ནི་རྫས་ཆ་མེད་གཅིག་ལ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ལག་པ་གཡོ་བ་ན་ཡན་ལག་གཡོ་བ་ཡིན་གྱི། ཡན་ལག་ཅན་མི་གཡོའོ་ཞེ་ན། ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན། ཡན་ལག་ལས་རྫས་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡན་ལག་གཡོ་ན་ཡང་གཞན་དུ་སྟེ་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར། ཡང་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་མགོ་བོ་ལས་གཞན་པ་ཐམས་ཅད་དག་ཆོས་ཅན། མགོ་བོ་ལྟ་བུ་གཅིག་གོས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པ་ན་ཁྱོད་བསྒྲིབ་པར་འགྱུར་བའམ་གཅིག་གོས་ཀྱིས་མ་བསྒྲིབས་ན་ཁྱོད་ཀྱང་གོས་ཀྱིས་མ་བསྒྲིབས་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་མགོ་བོ་དང་ཆ་མེད་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་གདོང་པ་ལས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། གདོང་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་ཚོན་གྱིས་བསྒྱུར་བ་ན་ཁྱོད་ཀྱང་ཚོན་གྱིས་བསྒྱུར་བའམ། གཅིག་མ་བསྒྱུར་ན་ཁྱོད་ཀྱང་མ་བསྒྱུར་བར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་གདོང་པ་དང་ཆ་མེད་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་རྡུལ་དུ་མ་ཚོགས་པའི་ལུས་དེ་ཆོས་ཅན། རྡུལ་དུ་མ་ཉིད་ཡིན་གྱིས་རྫས་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། གཡོ་མི་གཡོ་སོགས་ཆ་དུ་མ་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བ་བརྗོད། དེའི་སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་ན་རེ། ལུས་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་མེད་པར་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་ལུས་བུམ་སོགས་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་དང་། སྒྲིབ་ཐོགས་ནུས་པ་མིན་པར་ཐལ། དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་ཤིང་སྒྲིབ་ཐོགས་མི་ནུས་པའི་སྔར་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་དང་ཁྱད་མེད་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིས་ཀྱང་སྔར་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་རགས་པ་མ་བརྩམས་དུས་ཀྱི་རྡུལ་དེ་ཉིད་བཞིན་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱད་མེད་ཕྲ་རབ་རྟགས་མ་གྲུབ། གྲུབ་ན་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལའང་མཚུངས་པའོ། །དང་པོ་ནི་ལུས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྡུལ་ཕྲན་ཡིན་ཡང་སྔར་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་དེ་དང་ཁྱད་མེད་གཅིག་ཡིན་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། སྔར་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་དེ་རྡུལ་གཞན་དང་ཕྲད་པ་ལས་ཁྱོད་ཀྱི་གནས་སྐབས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་སྔ་མ་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཁྱད་པར་ཅན་ལུས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དོན་ལ་རྡུལ་ཕྲན་ཡིན་ཡང་རྡུལ་ཕྲན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་རྡུལ་ཕྲན་ཡིན་ཡང་དབང་ཤེས་ལ་རྣམ་པ་གཏོད་པའི་སྒོ་ནས་དེའི་ཡུལ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། འདི་ནི་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་དུ། ཡིད་མངོན་ཚད་མ་ཡིན་ཡང་རང་ལས་ངེས་པ་འདྲེན་མི་ནུས་པས་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་མ་ཐོབ་པའི་དཔེར་བརྗོད་དུ་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡིན་ཡང་དེར་མི་སྣང་བས་ཡུལ་དུ་མི་འཇོག་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནོ། །དེང་སང་ཕལ་ཆེར། རྡུལ་ཕྲན་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་མིན་པ་གཞུང་འདིའི་དགོངས་པར་འདོད་པ་ནི་སྡེ་བདུན་ནས་བཤད་པའི་མདོ་སྡེ་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་བློ་ཁ་མ་ཕྱོགས་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་པས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་མེད་དང་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱིའི་ཆ་མེད་བདེན་པར་འདོད་ཅིང་། དེ་དག་འཛིན་པའི་དོན་རིག་མངོན་སུམ་དང་རང་རིག་མངོན་སུམ་མ་འཁྲུལ་བར་འདོད་ལ། རགས་པ་དང་རྒྱུན་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདོད་ཅིང་། དེ་དག་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་འཁྲུལ་པར་འདོད་དོ། །དེས་ན་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མས་རགས་པ་རྫས་གཅིག་རྩོམ་པ་མེད་པས་རྡུལ་ཕྲན་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་རགས་པ་དོན་ལ་མེད་ཅིང་། དབང་ཤེས་ཀྱིས་མི་འཛིན་ལ་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པའི་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མ་ཉིད་དབང་ཤེས་ཀྱིས་འཛིན་ཏེ། དབང་ཤེས་ལ་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲན་དབང་ཤེས་ཀྱིས་མི་འཛིན་ཞེས་པ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་མ་ཕྲད་པའི་རྡུལ་ཕྲན་ཡན་གར་བ་ལ་དགོངས་པ་ནི་མདོ་དང་རྣམ་འགྲེལ་ངེས་ཀྱི་དགོངས་པ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའོ། །དེས་ན་ལུགས་འདི་ལ་དབང་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱི་དོན་འཛིན་པ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རིམ་པ་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ། དེས་གཏད་པའི་རྣམ་པ། དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པའི་རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་དབང་ཤེས་ལ་རང་དུས་སུ་སྣང་བའི་རགས་པའི་རྣམ་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པ་ལ་ལིང་པོ་གཅིག་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གཞན་སེལ་ལོ། །དང་པོ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་། གཉིས་པ་ནི་དབང་ཤེས་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་རགས་པ་མ་ཡིན་ལ། གསུམ་པ་ནི་རགས་པར་སྒྲོ་བཏགས་པའོ། །རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་རྡུལ་ཕྲན་ཡིན་ཡང་དབང་ཤེས་ལ་རགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྣམ་རིག་པས་མདོ་སྡེ་པ་ལ། རྡུལ་ཕྲན་དེ་དག་གང་གིས་ན། །རགས་པར་སྣང་བ་དེ་འདྲར་བྱེད། །ཅེས་ཁས་བླངས་ནང་འགལ་སྟོན་པའི་གནད་ཀྱང་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདིར་འཇམ་སྒེག་གི་ཊཱི་ཀར་རྡུལ་ཕྲན་མ་གཏོགས་པའི་བེམ་པོ་རང་མཚན་འདོད་པ་ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་པ་ལ་མ་བྱུང་ཡང་། སྡེ་བདུན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་གང་གི་ལུགས་འཆད་པ་ཙམ་ལའང་བློ་ཁ་མ་ཕྱོགས་ཀྱང་སྡེ་བདུན་ལ་མཁས་པར་རློམ་པའི་གངས་ཅན་གྱི་རྟོག་གེ་པ་རྣམས་གྲོས་མ་བྱས་ཀྱང་བློ་མཐུན་ནས་ཁ་འཆམ་པར་ཡན་ལག་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་མིང་འགོག་ཅིང་། རྡུལ་ཕྲན་དབང་ཤེས་ཀྱིས་གཟུང་དུ་མི་རུང་ཞིང་སྒྲིབ་ཐོགས་མི་ནུས་ཀྱང་དེ་དག་གིས་བརྩམས་ཤིང་དེ་དག་ལས་དོན་གཞན་པའི་རགས་པ་རང་མཚན་དོན་ལ་ཡོད་ལ། དེས་སྒྲིབ་ཐོགས་ནུས་ཤིང་དབང་ཤེས་ཀྱིས་འཛིན་ལ་ཡན་ལག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ལྗིད་སྲང་ལས་མི་རྟོགས་ཀྱང་དེས་བརྩམས་པའི་རགས་པའི་ལྗིད་བདེན་པ་སྲང་གིས་རྟོགས་ཞེས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་གཟུགས་དང་། ལྗིད་ལྷག་པོ་བྱེ་བྲག་པས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ཉིད་ཁས་ལེན་ཏོ། །ཁོ་བོ་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་རྨོངས་པའི་ཁུར་མེད་པར་མཛད་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཞུགས་པ་དུས་གསུམ་གྱི་བདེ་གཤེགས་སྲས་བཅས་རྣམས་བདག་ལ་བཀའ་དྲིན་རེ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ལ་དེང་སང་གི་མཁས་རློམ་རྣམས་བརྟག་དཔྱད་རེ་མཛད་འཚལ་ལོ། །འོན་ཀྱང་སྐབས་འདིར་རགས་པའི་རྣམ་པ་དང་། རགས་པ་མ་ནོར་བ་གནད་དུ་ཆེའོ། །རྟགས་གཉིས་པོ་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། རྟགས་གཉིས་པོ་དེ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ལུས་སོགས་ལ་སྒྲིབ་ཐོགས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་དག་ཀྱང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ལུས་སོགས་དེ་སྔར་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་དང་ཕྲད་པ་ལས་སྒྲིབ་ཐོགས་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྐྱེས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་དངུལ་ཆུ་གསེར་སོགས་དང་འདྲེས་པའམ་དྲོ་ཚན་ལ་སོགས་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་སྟེ་མི་སྣང་བར་ཐལ། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་མེད་པའི་རྡུལ་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། རྟོགས་པ་དབང་ཤེས་དག་ནི་བསྐྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། སོ་སོར་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་དབང་སོགས་སྔ་མ་རྣམས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་ཆར་གྱི་རྟགས་ཁས་བླངས། གལ་ཏེ་དབང་སོགས་ཚོགས་པ་ལས་ལྡན་པ་སྐྱེ། ལྡན་པ་ལས་དབང་ཤེས་སྐྱེ་ཞེ་ན། དབང་སོགས་ཚོགས་པས་ལྡན་པ་བསྐྱེད་པར་འདོད་པ་འདིར་ཡང་དབང་སོགས་ཚོགས་པ་ཆོས་ཅན། ལྡན་པའང་བསྐྱེད་མི་ནུས་པར་ཐལ། ལྡན་པ་བསྐྱེད་མི་ནུས་པའི་དབང་སོགས་སྔ་མ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་མཚུངས་སོ། །གལ་ཏེ་གསེར་དང་དངུལ་ཆུ་ནི་འདྲེས་པ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་མེད་ཀྱང་རྡུལ་རིགས་མི་མཐུན་ཕྲད་པའི་ལྡན་པ་ཡོད་པས་དེ་སྣང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། གསེར་དང་དངུལ་ཆུའི་རྡུལ་འདྲེས་པའི་ལྡན་པ་གང་ལས་རྟོགས་ཏེ་མི་རྟོགས་པ་ཐལ། ལྡན་པ་དེའི་རྟེན་གསེར་དངུལ་གྱི་རྡུལ་ཉིད་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ལྡན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ལ། ཡོན་ཏན་ལ་ཡོན་ཏན་གཉིས་པ་མེད་པར་འདོད་ན། བུར་ཆང་སྦྱར་བའི་བཏུང་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་རོ་གཟུགས་ལ་སོགས་ལྡན་པ་སྟེ་ཡོད་པར་འགལ་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་ལ་རོ་གཟུགས་དངོས་མེད་ཀྱང་དེ་དང་རོ་གཟུགས་དངོས་གཉིས་བཏུང་བའི་རྡུལ་ལ་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རོ་གཟུགས་སོགས་ཡོད་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ལ་ཐ་སྙད་དེ་དག་འཇུག་པར་འདོད་ཅེ་ན། བུར་ཆང་སྦྱར་བའི་བཏུང་བའི་རོ་གཟུགས་ཆོས་ཅན། རོ་གཟུགས་དངོས་ལས་བློ་ལ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་གྱི་རོ་གཟུགས་དངོས་ཀྱི་བློ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རོ་གཟུགས་བཏགས་པ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱ་རྒྱ་ཚར་དུ་དངར་བའི་ཕྲེང་བ་ཆོས་ཅན། རིང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་བཏགས་ནས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་གྲངས་ཡིན་པས་རིང་པོའི་ཡོན་ཏན་མེད་ཅིང་རིང་པོ་དང་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གྲངས་སོགས་རྫས་ལ་ཐ་དད་ཡོད་པ་དགག །ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐ་དད་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །ཐ་དད་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །དེ་ལ་གཞན་གྱི་ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བུམ་པའི་གྲངས་དང་། ལྡན་པ་དང་། ལས་དང་། སྤྱི་དང་། དབྱེ་བ་དང་། གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་ཅན། གྲངས་སོགས་དེ་དང་ལྡན་པའི་རྫས་བུམ་པ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་། གྲངས་སོགས་བརྗོད་པའི་མིང་དག་ལས་ཐ་དད་དོན་ལ་མེད་དེ། དེ་དག་ལས་དོན་ལ་ཐ་དད་པར་བློ་མ་འཁྲུལ་བ་ལ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་བུམ་པའི་གྲངས་སོགས་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ལས་རྫས་ཐ་དད་དུ་ཡོད་དེ། བུམ་པ་ལས་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲ་རྟོག་ཐ་དད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུམ་པའི་གྲངས་སོགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཤེས་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲ་བློ་ལས་ཁྱོད་ཐ་དད་དུ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བུམ་པའི་གྲངས་སོགས་བུམ་པ་ལས་དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་བུམ་པའི་ལས་དངོས་པོ་སྟེ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་བུམ་པའི་གྲངས་སོགས་ཀྱི་དོན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཡོན་ཏན་དང་ལས་ལ་སོགས་པ་ལས་དེ་དག་གི་གྲངས་སོགས་ཐ་དད་དུ་མེད་ཀྱང་སྒྲ་རྟོག་ཐ་དད་དུ་འཇུག་པའམ་ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་དོན་དག་ལ་དེ་དག་གི་གྲངས་སོགས་ཐ་དད་དུ་མེད་ཀྱང་སྒྲ་རྟོག་ཐ་དད་དུ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་འདིར་ནི་གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་དངོས་མིང་དུ་མི་འཇུག་གི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ལས་འཇུག་པར་འདོད་ཅེ་ན། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་གྲངས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཤེས་དེ་ཡོན་ཏན་ལ་བཏགས་ནས་འཇུག་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ནི་ཁྱོད་ལ་ཡང་གྲངས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཤེས་དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཅིས་མི་འདོད་དེ་འདོད་རིགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་དང་ཡོན་ཏན་གྲངས་སོགས་དོན་གཞན་མེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བུམ་སོགས་ཀུན་ལ་གྲངས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་འཇུག་པ་མིན་ཏེ། ཡིན་ན་གྲངས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་དངོས་སུ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་མི་སྲིད་ན་བཏགས་ནས་འཇུག་པ་ཡང་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་དངོས་པོ་གང་ལ་གྲངས་སོགས་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་ཡོད་པ་དེ་ལ་གཙོ་བོ་སྟེ་དངོས་སུ་འཇུག་ལ། དེ་མེད་པ་དེ་ལ་བཏགས་ནས་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། གྲངས་སོགས་ཐ་དད་པ་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་སུ་ཡོད་པ་ཅན་ལ་གྲངས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་དངོས་མིང་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མིང་གང་ལས་གྲངས་སོགས་འཁྲུལ་མེད་དུ་གོ་བའི་མིང་དེ་གྲངས་སོགས་ཀྱི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲ་གཞན་དོན་མེད་འགྱུར་བ་སྤོང་། །དྲུག་སྒྲ་མི་སྲིད་འགྱུར་བ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། བུམ་པ་དང་བུམ་པའི་གྲངས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཐ་དད་དོན་མེད་པ་སྟེ་རྣམ་གྲངས་པར་ཐལ། བརྗོད་བྱ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་མིང་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་གྲངས་དང་ལ་སོགས་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་གྲངས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་གྲངས་སོགས་ལྡན་པའི་སྒྲ་དེ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པའི་གྲངས་སོགས་དོན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མིན་ཡང་སྟེ་མིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས་བླངས། འདོད་ན་རྣམ་གྲངས་པ་མིན་པས་བསལ་ལོ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་དཀར་པོ་སོགས་དེ་ལའང་གྲངས་སོགས་དོན་གཞན་ཡོད་ཅེ་ན། ཡོན་ཏན་ཆོས་ཅན། རྫས་དང་ནི་ཁྱད་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ལས་དང་ལྡན་པ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ། འཕྲོད་པ་འདུ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ནི་རྫས་སོ་ཞེས་པའི་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རང་ལྡོག་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བུམ་པ་དང་བུམ་པའི་གྲངས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཉིས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དོན་གཞན་མིན་ཡང་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་གཉིས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ལྡོག་པ་ཡི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ཡོན་ཏན་འདི་ལས་མ་ཡིན་ཞེས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་འདི་རྫས་མིན་ཞེས་པའི་སྒྲ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པས་རྣམ་གྲངས་པ་མིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་འཇུག་ཚུལ་བཤད། །རིགས་དང་ཚོགས་པ་བརྗོད་པའི་འཇུག་ཚུལ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བུམ་པའི་གྲངས་སོགས་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་གྲངས་ཞེས་སོགས་དྲུག་པའི་སྒྲས་བུམ་པ་ལས་ཐ་དད་དུ་བརྗོད་པ་མི་སྲིད་པར་ཐལ། བུམ་པ་ལས་དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུམ་པའི་གྲངས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་སོགས་དངོས་པོ་སྟེ་ཆོས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་གྲངས་དང་ལྡན་པ་སོགས་དེ་དང་ལྡན་པའི་བུམ་པ་ལས་ཐ་དད་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའང་ཆོས་ཅན། གྲངས་མ་གཏོགས་པའི་བུམ་པའི་ཆོས་གཞན་ཁྱད་པར་ཏེ་གཅོད་ཅིང་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་གྲངས་ལ་འཇུག་པའི་ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཆོས་གཞན་སྤངས་ནས་བུམ་པའི་གྲངས་དེ་ཙམ་ཤེས་པར་འདོད་པའི་ཉན་པ་པོ་ལ་བུམ་པའི་ཆོས་གཞན་ཀུན་བརྗོད་བྱར་འཕངས་པ་མེད་པར་ནི་བུམ་པའི་གྲངས་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་བུམ་པའི་གྲངས་བུམ་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཆོས་བཞིན་བརྗོད་པར་བྱེད་ཀྱང་དེ་ཙམ་གྱིས་བུམ་པའི་གྲངས་སོགས་བུམ་པ་ལས་དོན་ལ་ཐ་དད་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་བུམ་པའི་གྲངས་སོགས་བུམ་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་ཙམ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་དེ་གཉིས་ཐ་དད་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྐབས་ལ་ལར་སོར་མོའི་ལྡན་པ་སོར་མོ་ལས་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་ཀྱང་སོར་མོའི་ལྡན་པ་ཞེས་ཐ་དད་དུ་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་བུམ་པའི་གྲངས་ཞེས་པའི་ཆོས་བརྗོད་པ་གཉིས་ཀས་དོན་བུམ་པ་གཅིག་བརྗོད་ཀྱང་ཁྱོད་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲར་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་བུམ་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་བྱར་འཕེན་པའི་བུམ་ཙམ་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པ་དེ་ལྟར་བརྡར་ནི་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སོར་མོ་ལྡན་འགྱུར་ཞེས་བརྗོད་ན་སོར་མོའི་ཁྱད་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་བྱར་འཕེན་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་ཚོགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། རིགས་བརྗོད་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་རྡུལ་རྫས་བརྒྱད་ལ་ལྟོས་ནས་ཚོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་རྩོམ་བྱེད་རྡུལ་རྣམས་ལ་ཐུན་མོང་གི་ནུས་པ་དང་སོ་སོའི་ནུས་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་གཟུགས་སོགས་སོ་སོའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གཟུགས་འཛིན་བསྐྱེད་པ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་བརྗོད་བྱར་སྤོང་བའི་སྒོ་ནས་གཟུགས་སོགས་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཚུངས་པ་སྟེ་ཐུན་མོང་གི་འབྲས་བུ་ཆུ་སྐྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡི་རྒྱུ་མིན་པ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ལ་ཁྱོད་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་བུམ་པ་གཟུགས་སོགས་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཚོགས་པ་དང་། ཚོགས་པ་ཅན་གཞི་གཅིག་པ་སྟེ་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་སྒྲ་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་སྒྲས་བུམ་པའི་གཟུགས་བརྗོད་བྱར་སྤོང་བ་དེས་ནའོ། །རིགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་རིགས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དང་གཞི་མཐུན་རུང་སྟེ། རིགས་ཅན་བརྗོད་བྱར་མ་སྤངས་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཤ་པ་ཤིང་ཡིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །རིགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་རིགས་ཅན་བརྗོད་པ་དང་གཞི་མཐུན་རུང་ཞིང་ཚོགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ཚོགས་པ་ཅན་བརྗོད་པ་དང་གཞི་མཐུན་མི་རུང་བ་དེས་ན། རིགས་དང་ནི་ཚོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཆོས་གཅིག་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱད་པར་གཞན་སྤོང་བ་དང་མི་སྤོང་བ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་སོ་སོ་ལ་ལྟོས་ནས་རིགས་ཅན་བརྗོད་བྱར་མི་སྤོང་བ་དང་ཚོགས་པ་ཅན་བརྗོད་བྱར་སྤོང་བ་འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བུམ་པ་དང་བུམ་པའི་གཟུགས་སོགས་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་ན་བུམ་པའི་གཟུགས་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་གཟུགས་དང་བུམ་པ་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པའི་ཐ་སྙད་ལ་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བུམ་པའི་གཟུགས་སོགས་དེ་རྣམས་ཚོགས་པའི་སྤྱི་བུམ་པས་ཡན་ལག་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ཏེ། བུམ་པ་ཡི་ནི་གཟུགས་དང་དྲི་ཞེས་སོགས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་གཟུགས་སོགས་དུ་མའི་ནང་ནས་གཟུགས་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་མིག་ཤེས་བསྐྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པའི་གཟུགས་ཞེས་པའི་སྒྲས་བུམ་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱོགས་འདིས་ཆོས་ཅན། ཙནྡན་གྱི་དྲི་ཞེས་སོགས་གཞན་ལའང་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཙནྡན་གྱི་དྲི་དེ་དྲི་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བཀར་བ་མཚོན་ནུས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ཡན་ལག་དུ་མ་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུ་མི་འཐད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡན་ལག་ཚོགས་པ་རྒྱུར་མི་འཐད། །ཡན་ལག་རེ་རེ་རྒྱུར་མི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་གཉིས་ལྟར་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་དུ་མ་ཡིད་བློའི་དངོས་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཚོགས་པའམ་རེ་རེ་རྒྱུ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་ཡིད་བློ་ཆོས་ཅན། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣ་བ་ལྟ་བུ་གཅིག་དང་བྲལ་ནའང་ཁྱོད་འབྱུང་བ་མིན་པར་ཐལ། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་མ་ལུས་པ་ཚོགས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ན་ནིའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གནོད་བྱེད་ཐལ་བ་བརྗོད། །དེའི་ཉེས་སྤོང་དགག །རང་ལ་མཚུངས་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལྟར་ན་ལུས་ཅན་གཅིག་ལ་ཆོས་ཅན། དུས་ཅིག་ཆར་དུ་ཡིད་བློ་རྫས་རྒྱུན་མང་པོ་འབྱུང་བར་ཐལ། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་རེ་རེས་ཀྱང་ཡིད་བློ་རེ་རེ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཉིད་ཡིན་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དབུགས་གཅིག་ཡིད་བློའི་རྒྱུར་མི་འཐད། །དུ་མ་ཡིད་བློའི་རྒྱུར་མི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལུས་དུ་མ་ཡིན་ན་ཡང་ཡིད་བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་སྟེ། དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་པས་དེ་ལས་ཡིད་རེ་རེ་སྐྱེ་བ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབྱུགས་འབྱུང་རྔུབ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཅིག་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིད་བློར་རེ་རེ་ངེས་བྱེད་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལུས་དང་རྡུལ་དུ་མ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ་དབུགས་དང་ལུས་རྟག་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པས་ཡིད་རིམ་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཡང་ལུས་ཅན་གཅིག་ལ་ཆོས་ཅན། དུས་ཅིག་ཆར་དུ་ཡིད་བློ་རྫས་མང་པོ་གསལ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡིད་བློ་རྫས་མང་པོ་དེའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་མེད་དུ་གྱུར་པའི་དབུགས་དང་ལུས་རྟག་པ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དབུགས་དང་ལུས་རྟག་པ་གཅིག་ནི་ཡིད་རྫས་དུ་མ་ཅིག་ཆར་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མིན་གྱི་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་དོ་ཞེ་ན། དབུགས་དང་ལུས་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། རིམ་གྱིས་ཀྱང་ཡིད་དུ་མ་བསྐྱེད་པ་མིན་པར་ཐལ། སྔར་ཡིད་དུ་མ་མི་སྐྱེད་པ་དེ་དང་རྟག་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་གཅིག་ཡིན་དུ་ཆུག་ནའང་ལུས་ཅན་ཆོས་ཅན། དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་དེ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ལས་ཡིད་བློ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དབུགས་ཕྱིར་རྒྱུ་བ་ལྟ་བུ་གཅིག་ལ་ཡང་དོན་སྔ་ཕྱི་དུ་མ་འཛིན་པའི་བློ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། དོན་སྔ་ཕྱི་དུ་མ་བློ་ཆ་མེད་གཅིག་གིས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་དེ་ཆོས་ཅན། དོན་སྔ་ཕྱི་དུ་མ་དེ་ནི་དོན་སྔ་མ་འཛིན་པའི་དུས་ཉིད་ན་ཅིག་ཆར་ཉིད་དུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་སྔ་མ་འཛིན་པའི་དུས་ཉིད་ན་དོན་སྔ་ཕྱི་དུ་མ་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། རིམ་གྱིས་ཀྱང་དོན་སྔ་ཕྱི་དུ་མ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཕྱིས་ཀྱང་དོན་དུ་མ་འཛིན་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དུ་མ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བས་བསྐྱེད་པ་དགག །དུ་མ་ཅིག་ཆར་འབྱུང་བས་བསྐྱེད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དབུགས་རང་གི་རིགས་འདྲ་མིན་པས་ལུས་རྟག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དུས་སྔ་ཕྱི་རིམ་པ་ཅན་གྱི་དབུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མང་པོ་དག གལ་ཏེ་དེ་འདྲའི་སེམས་རྟོག་པ་རིམ་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ནི་རྟོག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དབུགས་དེ་དག་ཆོས་ཅན། སྔ་ཕྱི་རིམ་ལྡན་དུ་ཅི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། གོ་རིམ་སྔ་མ་དང་ལྡན་པར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། རང་གི་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། ལུས་ཅན་ཆོས་ཅན། ཚེ་འདིའི་དབུགས་དང་པོ་འབྱུང་བ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་ཏེ། ཚེ་འདིའི་དབུགས་ཀྱི་སྔར་དབུགས་དེའི་རྒྱུ་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་གྲུབ་ན། སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དབུགས་ཀྱི་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ཡོད་ཀྱང་དབུགས་ཆོས་ཅན། དུ་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ཐལ། འབྱུང་ས་ཐ་དད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མ་ནས་འབྱུང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྐྱེས་བུ་གཅིག་ལ་ཆོས་ཅན། ཡིད་བློ་རྫས་དུ་མ་ནི་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བར་ཐལ། དབུགས་དུ་མ་ཅིག་ཆར་དུ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དབུགས་དུ་མ་ཡོད་ཀྱང་དེ་དག་གིས་ཡིད་བློ་རེ་རེ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་དབུགས་དུ་མའང་གཅིག་དུས་ཏེ་དུས་གཅིག་པ་ཅན་རྟོག་པའི་སེམས་གཅིག་གི་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཡིད་བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། རྟོག་པའི་སེམས་ཆོས་ཅན། དབུགས་རྒྱུ་བཞིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐབས་སུ་དབུགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་གཅིག་མ་ཚང་ནའང་ཁྱོད་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། དབུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་མ་ལུས་པ་ཚང་བ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་དབུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅི་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། དབུགས་འཕེལ་འགྲིབ་ལས་ཁྱོད་ལ་ཡང་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དབུགས་དྲག་ཞན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཉེར་ལེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འབྲས་བུ་གང་ཞིག་རྒྱུ་གང་གི་འཕེལ་འགྲིབ་ཐ་དད་ལས་འཕེལ་འགྲིབ་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་མིན་པ་དེ་དེའི་འབྲས་བུ་མིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་རང་ལ་མཚུངས་པ་སྤོང་བ་ནི། ཁྱོད་ལ་ཡང་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ལ་རྟོག་པ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། རྣམ་ཤེས་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། སྔ་མ་གཅིག་ནི་ཕྱི་མ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་རིགས་འདྲ་དུ་མ་དུས་གཅིག་ཏུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་རེ་རེ་བསྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། རྣམ་ཤེས་རྟོག་པ་དེ་དོན་གཞན་སྒྲ་སྙན་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡིས་གནས་སྐབས་དེར་གཟུགས་ལྟ་བུ་འཛིན་པའི་ནུས་མེད་དུ་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་དོན་གཞན་གཟུགས་སོགས་ཉེ་ཡང་མི་འཛིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མངལ་ལ་སོགས་པར་དང་པོར་ལུས་ལས་ཅིག་ཆར་དུ་བློ་སྐྱེ་ཞིང་ཕྱིས་ནི་བློ་རང་གི་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ལས་རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་རེ་རེ་སྐྱེ་བར་ངེས་པས་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ལུས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་བློ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ནི་དུས་ཕྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ན་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ་མི་ལྡོག་པར་ཐལ། ཕྱིས་ཀྱང་སྔར་བློ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ལུས་དེ་དང་ཁྱད་མེད་ཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་དེ་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་། ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཤི་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ལུས་ནི་ལྡོག་པ་ན་ཆོས་ཅན། སེམས་འབའ་ཞིག་ཡན་གར་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། སེམས་གནས་ཤིང་དེ་ལུས་ལ་བརྟེན་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་གཉིས་བཤད། །མཚམས་སྦྱོར་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །མཚམས་སྦྱོར་འཐད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལུས་ཅན་ཆོས་ཅན། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་སེམས་འབའ་ཞིག་ཡན་གར་དུ་གནས་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད་དེ། གལ་ཏེ་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལུས་དེའི་རྒྱུ་འཆི་ཁའི་ལུས་དེ་ལས་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལུས་བསྐྱེད་པའི་འཇུག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དུ་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལུས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གནས་པའི་རྒྱུར་འཆི་ཁའི་སེམས་དེ་ཡན་ལག་སྟེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་དུ་མི་འགྱུར་ན། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་སེམས་འབའ་ཞིག་ཡན་གར་དུ་གནས་ཀྱང་འཆི་ཁའི་སེམས་དེ་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལུས་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལུས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་གང་ཞེ་ན། ལུས་གཞན་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལུས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཉེར་ལེན་ཡོད་དེ། ཚེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་འཆི་ཁའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་པོ་དེ་ཁྱོད་བསྐྱེད་པའི་ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཕལ་ཆེར་ཞལ་མཐུན་པར་གནས་རྒྱུར་ཡན་ལག་མི་འགྱུར་ན་འདོད་དེ་འདོད་པ་ནས་གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །འགྱུར་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ་འདོད་པ་ནས་འདོད་པར་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ལན་གྱི་དོན་དུ་འཆད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། སྙོམས་འཇུག་གཉིས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་སེམས་རྒྱུན་ཆད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གཟུགས་གཏན་མེད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལུགས་ཡིན་གྱི་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་མས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་དོན་ཤེས་པ་རིས་མཐུན་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པ་ཡིན་གྱི་ཆོས་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པ་ལ་མི་འདོད་ཅིང་། ཕྱི་མས་ནི་དངོས་རྒྱུ་ལ་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བྱེ་མདོ་གཉིས་གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གཟུགས་ཡོད་མེད་ཀྱི་དོན་ལ་རྩོད་ལན་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་མཛོད་འགྲེལ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞུང་གི་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ལན་གྱི་དོན་དུ་འཆད་པ་ཡང་ཡིག་དོན་ལ་མ་ཞུགས་ཏེ། ཚེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་ཞེས་པ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང་། གལ་ཏེ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལས་ངེས་པར་མི་སྨྲ་ནའོ་ཞེས་པའང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ལན་མ་ཡིན་པ་དང་འདི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔས་གཟུགས་མེད་ཁམས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བྱེད་པ་ཡང་དེས་བག་ཆགས་བཞག་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་གཟུགས་ཕྲ་མོ་ཡོད་པའི་དོན་ཡིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་དངོས་སུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་བར་དོ་ཡོད་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱན་མཛད་པ་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པས་བག་ཆགས་རྒྱུར་བཤད་པའི་དགོངས་པ་ཡང་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་སྨྲ་བ་གངས་ཅན་འདིར་གཞན་མ་བྱུང་ངོ་། །གཉིས་པ་ནི། འཆི་ཁའི་ལུས་སེམས་ཆོས་ཅན། ལུས་སེམས་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ཕྱི་མ་དེའི་ཡན་ལག་སྟེ་རྐྱེན་གྱིས་དངོས་པོ་སེམས་ཡིན་པ་དང་། ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་འཆི་ཁའི་ལུས་ཉིད་ཡིན་པ་འགོག་པ་ལ་དེ་ལྟར་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མིན་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མིན་པར་སྔར་ཡང་རབ་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་དམིགས་པས་མི་ཁེགས་ཀྱང་དབང་པོ་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ཁེགས་སོ་ཞེ་ན། དབང་སོགས་ཀྱང་ནི་ཆོས་ཅན། དེ་འགོག་པ་ལ་གོ་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་འགོག་པ་ལ་ཁྱབ་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། འཆི་ཁའི་དབང་པོ་ཆོས་ཅན། རྐྱེན་གཞན་ཚང་ཞིང་གེགས་མེད་ན་དབང་པོ་ཕྱི་མ་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་འགྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཚེ་འདིའི་དབང་པོ་སྔ་མ་རང་གི་རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་དག་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དབང་པོ་སྔ་མ་དྭངས་རྙོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལས་ཕྱི་མ་དྭངས་རྙོག་ཏུ་འགྱུར་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཚེ་འདིའི་དབང་པོ་དེ་དབང་པོ་སྔ་མ་ལས་མི་སྐྱེའི་ལུས་རྟག་པ་གཅིག་ལས་སྐྱེ་ཞེ་ན། ལུས་ཅན་གཅིག་ལ་ཆོས་ཅན། སྔ་མ་དེ་རྒྱུ་རྟག་ཏུ་ཉེ་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་རིགས་འདྲ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དབང་པོ་རིགས་འདྲ་དུ་མའི་དངོས་རྒྱུ་ལུས་རྟག་པ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སེམས་ལས་ཚེ་འདིའི་དབང་པོ་ལྔ་སྐྱེ་ཞེ་ན། ལུས་གཞན་ཚེ་ཕྱི་མའི་དབང་པོ་ལྔ་ཡང་ཆོས་ཅན། སེམས་འདི་ཉིད་ལས་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཚེ་འདིའི་དབང་པོ་སེམས་ལས་སྐྱེ་བ་དང་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་བཀག་པས་གྲུབ་པའི་མཇུག་བསྡུད་བསྟན་པ་ནི། ཐ་མལ་པ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་འཆི་ཁ་ཐ་མ་ཡི་ནི་སེམས་རྣམས་ཀུན་ཆོས་ཅན། ལུས་དང་དབུགས་སེམས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལུས་སམ་དབུགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་རྟགས་སུ་བཀོད་པས་ཁྱོད་རིག་པ་ཕྱི་མར་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་འགྲུབ་པ་མིན་ཏེ། ལུས་དང་དབུགས་སེམས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་མིན་པ་དེས་ནའོ། །གཏན་ཚིགས་དེས་མཚམས་སྦྱོར་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དང་འདྲ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་གཞན་འཆི་སེམས་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། སྔར་གྱི་ཆོས་ཅན་ལ་རིག་པ་ཕྱི་མ་མཚམས་མི་སྦྱོར་བར་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་སྲིད་པའི་ལྷག་ལྡན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྲིད་ཀྱང་རང་བཞིན་ལས་འདས་མིན་པ་སྤོང་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། དཔེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྩོད་པ་དགོད། །གཞན་གྱིས་བཀོད་པའི་དཔེ་དོན་དགག །རང་ཕྱོགས་འཐད་པའི་དཔེ་ཉིད་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྙིང་རྗེ་གོམས་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་འགྱུར་དུ་ཆུག་ནའང་སྔར་གྱི་རང་བཞིན་ལས་འདས་ནས་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་མིན་ཏེ། མཆོངས་པ་དང་ཆུ་ཡི་དྲོད་གོམས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་ན་ཡང་ཚད་མེད་དུ་མི་འཕེལ་བ་བཞིན་དུའོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། དཔེ་ལ་མཐའ་མེད་འཕེལ་བའི་ཁྱད་པར་མེད། །དོན་ལ་མཐའ་མེད་འཕེལ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད། །དཔེ་ལ་དོན་དང་མཚུངས་བའི་རྩོད་པ་སྤོང་། །དོན་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། མཆོངས་པ་དང་ཆུའི་དྲོད་ཆོས་ཅན། སྙིང་རྗེའི་རང་བཞིན་དེ་དང་འདྲ་བར་མཐའ་མེད་དུ་འཕེལ་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། གོམས་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་འཕེལ་ཡང་རང་གི་ངང་གིས་འཕེལ་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། མཆོངས་པ་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ནུས་པའི་རྩོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་དག་ལ་ནི་མཐའ་མེད་དུ་འཕེལ་བར་བསྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆུའི་དྲོད་ཀྱི་རྟེན་ཆུ་དེ་རྟག་ཏུ་གནས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ་ལན་ཅིག་གོམས་པར་བྱས་པ་དེ་གལ་ཏེ་སླར་ཡང་ནི་འབད་རྩོལ་ཕྱི་མ་ལ་ནི་ལྟོས་པར་འགྱུར་རམ་རྟེན་མི་བརྟན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་གོམས་བྱའི་དངོས་པོ་དེའི་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་དག་ནི་མཐའ་མེད་དུ་མི་འཕེལ་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། བརྩེ་སོགས་ཆོས་ཅན། གོམས་རྐྱེན་དང་མ་བྲལ་བར་གོམས་པར་བྱས་ན་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་འབད་རྩོལ་ལ་མི་ལྟོས་པར་སེམས་ལ་གོམས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མེ་ལ་སོགས་པས་ཤིང་བསྲེགས་པའི་ཚེ་འགལ་རྐྱེན་མེད་ན་རྩོལ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཤིང་དག་ལ་ངང་གིས་འཇུག་པ་དང་། དངུལ་ཆུ་དང་ནི་གསེར་སོགས་འདུལ་བ་ན་རྩོལ་བ་ལན་ཅིག་བྱས་པས་རྩོལ་བ་ཕྱི་མ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། གང་གི་ཚེ་ལན་ཅིག་གོམས་པར་བྱས་པར་གྱུར་པ་དེ་སླར་ཡང་འབད་རྩོལ་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་ན་རྩོལ་བ་སྔ་མ་དེས་རྩོལ་བ་གཞན་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་མཆོངས་པ་གོམས་པ་དང་མི་མཚུངས་པར་བསྟན་ནོ། །རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་དཔེ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། གོམས་རྐྱེན་དང་མ་བྲལ་བར་གོམས་པར་གྱུར་ན་ཚད་ཅན་དུ་གང་ན་གནས་ཏེ་མི་གནས་པར་ཐལ། གང་གི་ཕྱིར་ན་རང་གི་རིགས་མཐུན་སྔ་མའི་ས་བོན་ལས་ནི་འཕེལ་བ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། གོམས་པ་དེ་དག་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པ་དེས་ན་རྩོལ་བ་སྔ་མ་དེས་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་དང་ཕྱི་མ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ཆུའི་དྲོད་དང་མི་མཚུངས་པར་བསྟན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། བརྩེ་སོགས་མཐའ་མེད་དུ་འཕེལ་ན་མཆོངས་པའང་མཐའ་མེད་དུ་འཕེལ་བར་མཚུངས་སོ་ཤེ་ན། མཆོངས་པ་ཆོས་ཅན། ཚད་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དེའི་རྒྱུ་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དང་འབད་རྩོལ་དག་གི་ནུས་པ་ཚད་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། བརྩེ་སོགས་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ལས་འཕེལ་བ་དེ་ལྟར་མཆོངས་པ་སྔ་མ་ཉིད་ལས་མཆོངས་པ་ཕྱི་མ་འཕེལ་བ་མིན་པར་སྔ་ཕྱི་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་འབད་རྩོལ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་དང་པོ་མ་སྦྱངས་པའི་དུས་ནས་ཕྱིས་སྦྱངས་པ་བཞིན་དུ་མཆོངས་ནུས་པར་ཐལ། རྒྱུ་སྟོབས་དང་འབད་རྩོལ་སྔ་ཕྱི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཆོངས་པ་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། དང་པོ་མ་སྦྱངས་པའི་དུས་ནས་ཕྱིས་སྦྱངས་པ་བཞིན་དུ་མཆོངས་པ་མིན་ཏེ། དང་པོ་མ་སྦྱངས་དུས་ནས་བད་ཀན་ལ་སོགས་པས་ལུས་ལ་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་བྱས་པས་ལྗི་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་རྩོལ་བས་རིམ་གྱིས་མི་མཐུན་པ་བསལ་ན་ཡང་མཆོངས་པ་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། མཐའ་མེད་དུ་མཆོངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་ཉིད་དུ་མཆོངས་པ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། བརྩེ་སོགས་རང་རིག་ལས་འཕེལ་ན་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་རང་རིག་ཡོད་པས་མཐའ་མེད་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཐ་མལ་པ་ཆོས་ཅན། བརྩེ་སོགས་མཐའ་མེད་དུ་མི་འཕེལ་ཏེ། བརྩེ་བ་རང་གི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་རང་གི་ས་བོན་སྔ་མའི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ། འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཞེ་སྡང་སོགས་ཀྱིས་གནོད་པ་མེད་ན་སེམས་རྒྱུད་ལ་བརྩེ་བ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ཡང་ཁྱོད་ལ་ཞེ་སྡང་སོགས་ཀྱི་འགལ་རྐྱེན་གནས་པའི་ཕྱིར། འགལ་རྐྱེན་མེད་ཅིང་མཐུན་རྐྱེན་གོམས་པ་ཡོད་ན་བརྩེ་སོགས་མཐའ་མེད་དུ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ལྟར་གོམས་པ་སྔ་མ་དང་སྔ་མའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་བརྩེ་བ་དང་ཆགས་བྲལ་གྱི་བློ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱི་མ་གཞན་དག་གི་ཁྱད་པར་གསལ་བ་ཡི་ནི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རང་ཕྱོགས་འཐད་པའི་དཔེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི། བརྩེ་སོགས་མཐའ་མེད་དུ་མི་འཕེལ་བའི་དཔེ་མེད་ན་མཐའ་མེད་དུ་འཕེལ་བའི་དཔེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བརྩེ་བ་གོམས་པ་ལས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པར་བཞེད་པའི་བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེའི་དཔེ་ཡོད་དེ། ཆགས་བྲལ་དང་། ཆགས་པ་དང་། ཡིད་ལོག་སྟེ་མི་སྡུག་པ་བསྒོམས་པས་དེ་དག་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་དེ་ལས་སྟོན་པ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ལ་བཞི་སྟེ། བརྩེ་བས་སྟོན་པ་དྲང་བའི་ཚུལ། །སྟོན་པའི་དམིགས་རྣམ་སྦྱོང་བའི་ཚུལ། །དམིགས་རྣམ་གོམས་པ་སྟོན་པར་བསྟན། །དེས་ན་བསམ་སྦྱོར་རྒྱུ་རུ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲུབ་བྱེད་ཐུགས་རྗེ་ཞེས་གསུངས་ན་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྤྱིར་རྒྱུ་ཙམ་ལས་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པ་འཁྲུལ་ནའང་། རྒྱུ་དེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འབྲས་བུ་རང་དབང་དུ་འབྱུང་བ་ཡང་ཡོད་དེ། སྲེད་པ་ཡོད་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་རང་དབང་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་སྙིང་རྗེ་དེ་ཡོད་ན་སྟོན་པ་སོགས་ཕྱི་མ་གསུམ་རང་དབང་དུ་འབྱུང་བས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི་བརྩེ་ལྡན་ཆོས་ཅན། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་དུ་རང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཐབས་ཏེ་ལམ་རྣམས་ལ་ནི་མངོན་པར་སྦྱོར་བ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་ཐབས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཐབས་བྱུང་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་ཐབས་དེ་དངོས་སུམ་དུ་མ་རྟོགས་པར་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པ་ནི་དཀའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྤང་བྱའི་རྒྱུ་དང་རང་བཞིན་དཔྱད། །དེ་རྒྱུ་གཞོམ་ཕྱིར་གཉེན་པོ་དཔྱད། །དཔྱད་པས་གྲུབ་པའི་སྤོང་གཉེན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བས་གྲུབ་པ་ན་དེའི་རྒྱུ་ལ་ལུང་དང་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་བརྩེ་ལྡན་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་རེས་འགའ་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གང་ཞིག་སྤོང་བས་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་འཇོམས་པར་ནུས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། རྒྱུ་དེ་མི་རྟེན་པ་ཡིན་པ་དང་། ལས་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་རྟོག་པར་མཛད་དེ། འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་གཞོམ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་སྔ་མ་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དེ་གནས་ན་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་སོག་པ་གཟིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་བརྩེ་ལྡན་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དེའི་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་བརྟག་པ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དེ་གཞོམ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་བརྟགས་པ་ན་བརྩེ་ལྡན་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱང་ངེས་པར་གྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡི་ངོ་བོ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ནད་ངོ་ཤེས་ན་ནི་སྨན་ངོས་ཟིན་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། འོ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དང་དེའི་གཉེན་པོ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པས་བྱས་པས། འདུས་བྱས་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཆགས་པ་སྟེ་སྲེད་པ་ནི་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་རང་དབང་དུ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་མེད་མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དེའི་གནོད་བྱེད་གཉེན་པོ་ནི་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་བདག་འཛིན་དང་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་དམིགས་ཤིང་འཛིན་སྟངས་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་ཐབས་ཏེ་ལམ་བདག་མེད་མཐོང་བ་དེ་རྣམ་པ་དུ་མར་མང་པོ་སྟེ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ཡུན་རིང་དུས་སུ་གོམས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་འབྲས་དུས་ཀྱི་སྟོན་པ་འབྱུང་སྟེ། ཁྱོད་ལས་སྤང་བྱ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་འབྲས་དང་། གཉེན་པོ་བདག་མེད་མཐོང་བ་དེ་ལ་རིམ་པ་ལྟར་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དག་རབ་ཏུ་གསལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། འཁོར་འདས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོན་ཐམས་ཅད་གསལ་བ་དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ལས་སུ་མི་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐུགས་ཀྱང་གསལ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་གཞན་དོན་ལ་ངང་གིས་འཇུག་པ་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཅན། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་སངས་རྒྱས་དང་། ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་ཤིང་འཁོར་འདས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོན་མཐའ་དག་མཁྱེན་པ་འདི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་ཐབས་གོམས་པར་མཛད་པ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཅན། མདོའི་མཆོད་བརྗོད་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། གཞན་ལ་ལམ་སྟོན་པ་དེའི་རྒྱུའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །བཞི་པ་ནི། བསམ་པ་འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཐབས་གོམས་པའི་སྟོན་པ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། བདེ་གཤེགས་དང་སྟོན་པའི་རྒྱུ་རུ་མདོའི་མཆོད་བརྗོད་ལས་བཤད་དེ། མདོའི་མཆོད་བརྗོད་དུ་རང་གཞན་གྱི་དོན་གྲུབ་པའི་བདེ་གཤེགས་དང་སྐྱོབ་པ་ལས་དང་པོ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་དེ་ལས་བདེ་གཤེགས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤངས་པ་ཕུན་ཚོགས་བདེ་བར་གཤེགས་སུ་བསྟན། །སྤངས་པ་ཕུན་ཚོགས་མེད་པའི་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐད་དོད་སུ་ག་ཏ་ཞེས་པ་ཡིན་ལ། སུ་ཞེས་པ་ལེགས་པ་སོགས་དང་། ག་ཏ་སྤོང་བ་ལ་འཇུག་པ་ལྟར་ན་བདག་མེད་མཐོང་བ་ཡུན་རིང་དུས་སུ་གོམས་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པའི་སྤངས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། བདེ་གཤེགས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་གསུམ་ལྡན་གྱི་སྤངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལེགས་པར་སྤངས་པ། སླར་མི་ལྡོག་པར་སྤངས་པ། མ་ལུས་པར་སྤངས་པའོ། །དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤངས་པ་ཆོས་ཅན། ལེགས་པར་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཟག་བཅས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་མིན་པའི་སྤངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིས་ཕྱི་རོལ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྲུབ་སྟེ། སྤངས་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའམ་དེའི་ཐབས་ལ་སྦྱོར་བ་ལས་སྤངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤངས་པ་ཆོས་ཅན། སླར་མི་གཤེགས་པར་སྤངས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བདག་ལྟའི་ས་བོན་སྤངས་པའི་སྤངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིས་ཐེག་དམན་སློབ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྲུབ་སྟེ། ཐེག་དམན་སློབ་པ་ལ་སྐྱེ་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ནི་ཀུན་འབྱུང་པ་དག་ལན་གཅིག་སྤངས་ཀྱང་སླར་ཡང་ལྡོག་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤངས་པ་དེའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཆོས་ཅན། སླར་མི་ལྡོག་པར་སྤངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་རྣམ་བདེན་པ་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་བདག་འཛིན་དང་འཛིན་སྟངས་ཐ་དད་པ་སྟེ་འགལ་བ་དང་། སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤངས་པ་ཆོས་ཅན། མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དུ་མར་ཐབས་མང་པོ་ཡུན་རིང་དུས་སུ་གོམས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་སྤངས་པའི་སྤངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་གྲུབ་སྟེ། དེ་དག་ལ་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་མེད་པ་དང་། འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ནད་མེད་པ་ཡིན་ཀྱང་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་བཤད་པ་ལ་ཐུགས་མི་གསལ་བ་ཉིད་ལུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་པ་ན་སྤྲེའུ་ལྟར་མཆོངས་བྱེད་པ་དང་། ངག་གི་གནས་ངན་ལེན་འགའ་ཞིག་ལ་དམངས་རིགས་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་དང་། སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་རེས་འགའ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་། ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱལ་དཔོག་པ་ཁ་ཅིག ཐུབ་པ་ཆོས་ཅན། སྐྱོན་ཟད་པ་མིན་ཏེ། ངག་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེས་བུ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་ནའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་ལྷག་ལྡན་ཉིད་དུ་བསྟན། །བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་ལ་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ངག་སྨྲ་སོགས་འདི་ཆོས་ཅན། ཐུབ་པ་སྐྱོན་ཟད་པ་མ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་འཁྲུལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པ་ལ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སྐྱོན་རྣམས་མི་ཟད་པ་ཉིད་ཅེས་དམ་བཅས་ན་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རམ། དེ་སྤོང་བའི་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རམ། ཡང་ན་ཐབས་ནི་ཡོད་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་གྲང་ན་རྟགས་གསུམ་ཀ་མ་གྲུབ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་རིམ་པ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ནི་གཉེན་པོ་གོམས་པས་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུའི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ཡིས་རྒྱུའི་གཉེན་པོ་དེ་ཤེས་པའང་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་དེ་ལས་སྐྱོབ་པ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། མདོའི་མཆོད་བརྗོད་ལས་གསུངས་པའི་སྐྱོབ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་གཟིགས་ཤིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ལམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུངས་པའི་སྒོ་ནས་གདུལ་བྱ་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གསུངས་ཤེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། བརྫུན་ཏེ་ལམ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་གསུངས་ཏེ། དེ་གསུངས་པ་ལ་འབྲས་བུ་སྟེ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གལ་ཏེ་བརྩེ་བ་མེད་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གསུང་ངོ་སྙམ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། བརྩེ་བ་མེད་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གསུང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྩོམ་པ་ཀུན་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་དུ་མར་སྦྱོར་ཞིང་གོམས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་དེས་ན་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཐུགས་རྗེ་རིགས་པས་བསྒྲུབས་ཟིན་ཅིང་དེ་ལས་སྟོན་པ་དང་། བདེར་གཤེགས་དང་། སྐྱོབ་པ་རང་དབང་དུ་འབྱུང་བར་བསྒྲུབ་ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནན་ཏན་མ་བྱས་བཀག་ནས་བྱས་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། སྐྱོབ་པ་དངོས་སྟོབས་རིགས་པས་བསྒྲུབ། །དེ་ལས་བདེར་གཤེགས་གྲུབ་པའི་ཚུལ། །དེ་ལས་སྟོན་པ་གྲུབ་པའི་ཚུལ། །དེ་ལས་བརྩེ་བ་གྲུབ་པའི་ཚུལ། །དེས་ན་ནན་ཏན་བྱས་པར་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། བདེན་བཞི་སྟོན་པ་སྐྱོབ་པར་བསྟན། །བསྟན་བྱ་བདེན་བཞི་རིགས་པས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱོབ་པའི་དོན་ལམ་བདེན་གསུངས་པ་ལ་བཤད་པ་ལས་ཡང་ན་ཞེས་པའམ་སྒྲུབ་བྱེད་བཞི་པོ་ལུགས་འབྱུང་དུ་བཤད་པས་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་ཙམ་གྲུབ་པ་ལས་ཡང་ན་ལུགས་ཟློག་ཏུ་བཤད་པས་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པ་ཡང་གྲུབ་བོ་ཞེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། སྐྱོབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་གྲོལ་དོན་གཉེར་ལ་ཤེས་བྱ་སྡུག་བསྔལ། སྤང་བྱ་ཀུན་འབྱུང་། ཐོབ་བྱ་འགོག་པ། བསྟེན་བྱ་ལམ་སྟེ་བདེན་པ་བཞི་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་སྟོན་པ་འདིས་བདེན་བཞི་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ལྟར་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་རིགས་པས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་གཞུང་འོག་མ་རྣམས་དང་སྦྱོར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། མཚན་གཞི་མཚན་ཉིད་བསྒྲུབས་ཏེ་སྡུག་བདེན་བཤད། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་བཅས་བསྒྲུབས་ཏེ་ཀུན་འབྱུང་བཤད། །སྡུག་བསྔལ་འགགས་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་འགོག་བདེན་བཤད། །བདག་ལྟའི་གཉེན་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ་ལམ་བདེན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚན་གཞི་འཁོར་བ་ཅན་དུ་བསྒྲུབ། །མཚན་ཉིད་མི་རྟག་ལ་སོགས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་འཁོར་བ་ཅན་དུ་བསྟན། །འཁོར་བ་ཡོད་པར་རིགས་པས་བསྒྲུབ། །འཁོར་བ་མེད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལས་དང་། རྣམ་སྨིན་གསུམ་པོ་བར་མེད་པར་འཁོར་བ་ཅན་གྱི་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་དངོས་སམ་བརྒྱུད་ནས་སྡུག་བསྔལ་བའི་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གོམས་ལས་གསལ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ། །ཉེར་ལེན་རིགས་མཐུན་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དགོད། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཆད་ལྟ་བ་ན་རེ། འཁོར་བ་ཅན་ཞེས་པ་མི་འཐད་དེ། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། ཆགས་སོགས་གོམས་པ་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། རང་རྒྱུད་ལ་ཆགས་སོགས་གསལ་བར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚེ་འདིར་སྔར་ཆགས་སོགས་གོམས་པ་ཉིད་ལས་ཕྱིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆགས་སོགས་རྒྱུ་མེད་སྐྱེ་བ་དགག །རིགས་མི་མཐུན་ལས་སྐྱེ་བ་དགག །དེས་ན་རིགས་མཐུན་རྒྱུ་རུ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཆགས་སོགས་གོམས་པ་ལས་མི་སྐྱེ་ན་རྒྱུ་མེད་དམ་རྒྱུ་གཞན་ཡོད། དང་པོ་ལྟར་ན་ཆགས་སོགས་ཆོས་ཅན། འདོད་རྒྱལ་བ་རྒྱུ་མེད་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་ཡིན་ན་རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ནད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་དགག །འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། ལྡོག་པ་མེད་པས་འབྲས་བུ་མིན། །རྗེས་འགྲོ་མེད་པས་འབྲས་བུ་མིན། །འབྲས་བུ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །རང་ལ་མཚུངས་པའི་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཆགས་སོགས་རྒྱུ་མེད་མ་ཡིན་ཀྱང་གོམས་པ་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་ལས་རིམ་པ་ལྟར་གཏི་མུག་དང་ཞེ་སྡང་འདོད་ཆགས་གསུམ་གསལ་བར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཏི་མུག་སོགས་ཆོས་ཅན། རིམ་པ་ལྟར་རླུང་དང་། སོགས་པ་མཁྲིས་པ་དང་། བད་ཀན་གྱི་འབྲས་བུའི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་ལྟར་དེ་གསུམ་ལ་ལྡོག་པ་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བད་ཀན་ཤས་ཆེ་ཞིང་མཁྲིས་པ་མེད་པ་ལ་ཞེ་སྡང་ཆེ་བ་སོགས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་བད་ཀན་ལ་མཁྲིས་པའི་རང་བཞིན་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་མཁྲིས་པ་ལ་འཁྲུལ་པའི་སྐྱོན་མེད་ཅེ་ན། བད་ཀན་ཅན་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། མཁྲིས་པ་དེའི་ཆོས་ཞེ་སྡང་དེ་ལས་གཞན་ཤ་སེར་བ་དང་། དྲི་ང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཅིས་མ་མཐོང་སྟེ་མཐོང་བར་ཐལ། དེའི་རྒྱུ་མཁྲིས་པ་ནུས་པ་ཐོགས་མེད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་རེ་རེས་ཀྱང་དུག་གསུམ་ཀ་བསྐྱེད་དོ་ཞེ་ན། གཏི་མུག་སོགས་ཆོས་ཅན། རླུང་སོགས་ཀུན་གྱི་འབྲས་བུའི་ཆོས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡིན་ན་བད་ཀན་མཚུངས་པའི་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅན་ཆོས་ཅན། འདོད་ཆགས་མཚུངས་པར་ནི་ཐལ། བད་ཀན་མཚུངས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་འབྱུང་བཞི་མཚུངས་ཀྱང་འབྲས་བུ་སེམས་ཅན་གྱི་གཟུགས་སོགས་མི་མཚུངས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་བད་ཀན་མཚུངས་ཀྱང་འབྲས་བུ་འདོད་ཆགས་མི་མཚུངས་པས་སྐྱོན་མེད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་གཟུགས་སོགས་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལས་བཟང་ངན་རྣམས་བདག་པོའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་པར་འབྱུང་བཞི་ཉིད་ལས་སྐྱེས་ན་འབྱུང་བཞི་ལས་གཟུགས་སོགས་སྐྱེ་བ་དེར་ཡང་ལུས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ཅན། གཟུགས་སོགས་མཚུངས་པར་ཐལ། རྒྱུ་འབྱུང་བ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྩོད་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་དགོད། ཚུལ་གསུམ་བསྒྲུབ། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཏི་མུག་སོགས་ཆོས་ཅན། རླུང་སོགས་སོ་སོའི་ཉེར་ལེན་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་རླུང་སོགས་རྣམས་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ཡང་ཁྱོད་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། མཁྲིས་པ་འཕེལ་བ་ན་ལུས་གདུངས་བས་ཞེ་སྡང་འཕེལ་བར་མཐོང་བས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་རྟགས་དེ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མིན་ཏེ། ཡིན་ན་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། ཞེ་སྡང་གི་ཉེར་ལེན་དུ་ཐལ། ཁྱོད་འགྱུར་བ་ཡིས་ལུས་གདུངས་པ་ལས་ཞེ་སྡང་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་རླུང་སོགས་ཀུན་ལ་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་བའང་མིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཞེ་སྡང་མཚུངས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་བའི་རྟགས་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཆགས་སོགས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་བད་ཀན་སོགས་ནི་འཕེལ་བར་གྱུར་པ་ན་ཉེར་ལེན་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་ཆགས་སོགས་འགྲིབ་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མཁྲིས་པ་འཕེལ་བ་ན་དེའི་འབྲས་བུ་ཚ་བའི་ནད་འགྲིབ་པ་སོགས་མི་རུང་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ནད་གསུམ་ཆ་མཉམ་པ་ལས་ཆགས་པ་དང་། མི་མཉམ་པ་ལས་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ན་རྩ་བའི་གཏན་ཚིག་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། ནད་གསུམ་ཆ་མཉམ་མི་མཉམ་གྱིས་བྱས་པའི་ཆགས་སོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཆོས་ཅན། ནད་གསུམ་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པ་མིན་ཏེ། ནད་གསུམ་ཆ་མཉམ་མི་མཉམ་གྱིས་བྱས་པའི་བདེ་སྡུག་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཉེས་སྤོང་རྗོད་བྱེད་རྒྱུ་ཉིད་དྲི། །སྨྲས་པའི་རྒྱུ་གཉིས་སོ་སོར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་སྤྱིར་བད་ཀན་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་ནད་གསུམ་ཆ་མི་མཉམ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གེགས་བྱས་པའི་ཚེ་བད་ཀན་ཡོད་ཀྱང་འདོད་ཆགས་མི་སྐྱེད་ཅེ་ན། ནད་གསུམ་ཆ་མཉམ་པའི་ཚེ་རྒྱུ་ཅིས་འདོད་ཆགས་སྐྱེད་སྨྲོས་ཤིག གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁུ་བ་ཆགས་པའི་རྒྱུར་མི་འཐད། །གཟུགས་སོགས་ཆགས་པའི་རྒྱུ་མི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེའི་ལན་དུ་ནད་གསུམ་ཆ་མཉམ་པ་ལས་ཁུ་བ་འཕེལ། དེ་ལས་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ནད་གསུམ་ཆ་མཉམ་པ་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཁུ་བའི་དངོས་འབྲས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ནད་གསུམ་ཆ་མི་མཉམ་པ་ལའང་ཁྱོད་དང་ལྡན་པ་ཅན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ཆགས་བྲལ་ནི་ནད་གསུམ་ཆ་མཉམ་པའང་ཁྱོད་སྐྱེ་བ་མིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ཆགས་ལྡན་ནི་ཁུ་བ་ཟད་ནས་ཁྲག་འཛག་ཀྱང་ཁྱོད་སྐྱེ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཆགས་ལྡན་དེ་ཆོས་ཅན། བུད་མེད་གཟུགས་མཛེས་པ་གཅིག་ལ་ཆགས་པ་དྲག་པོ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བུད་མེད་གཅིག་པོ་དེ་ལ་ཁུ་བ་ངེས་པར་འཕེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་དང་སྤྱོད་ལམ་མཛེས་པ་སོགས་ཀྱང་ཁུ་བས་འདོད་ཆགས་བསྐྱེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་ཡིན་པས་བུད་མེད་གཅིག་ལ་ཆགས་པ་དྲག་པོ་སྐྱེ་བ་མི་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་མཛེས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཆགས་པའི་དངོས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཉེ་བར་སྤོང་བའི་གང་ཟག་ཀུན་ཆགས་པ་སྐྱེ་བར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་པ་ཆོས་ཅན། གཟུགས་མཛེས་པའི་ངེས་པ་མེད་པར་གཟུགས་ངན་པ་ལ་གཏན་ནས་འབྱུང་བའང་མིན་པར་ཐལ་བ་དང་། གཟུགས་མཛེས་ཡོན་ཏན་དུ་མི་འཛིན་པ་ལའང་ཁྱོད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། གཟུགས་མཛེས་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཟུགས་མཛེས་སོགས་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་འཛིན་པ་དེ་ཡང་ཆགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་མཛེས་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་ཁུ་བ་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཅན། གཟུགས་མཛེས་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་འཛིན་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་མཛེས་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་འཛིན་པའི་དངོས་རྒྱུ་གཟུགས་མཛེས་དང་ཁུ་བ་ཡོད་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ཁས་བླངས། གསུམ་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ནི། བད་ཀན་དེ་ཆགས་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། བད་ཀན་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་གང་ལ་ཆོས་ཅན། གནས་སྐབས་དེར་དེ་འདྲ་ཞེ་སྡང་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། གནས་སྐབས་དེར་ཆགས་པ་ཅན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཆགས་སྡང་དེ་གཉིས་ངོ་བོ་མི་མཚུངས་པ་སྟེ་འགལ་བའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བད་ཀན་གྱི་གནས་སྐབས་འདི་ལ་ངེས་པར་ཏེ། མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཞེ་སྡང་མི་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའམ་མེད་པས་སོ། །བཞི་པ་རང་ལ་མཚུངས་པའི་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ནི། ཆགས་སོགས་རླུང་སོགས་ལས་སྐྱེ་བ་ལ་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་རྣམས་ཁྱོད་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ་ཤེ་ན། སངས་རྒྱས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། ཆགས་སོགས་རླུང་སོགས་ལས་སྐྱེ་བ་ལ་བཀོད་པའི་སྐྱོན་འདིར་ཐལ་བ་མེད་དེ། ཁྱོད་གང་གི་ལུགས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རིགས་མཐུན་པ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་། ཆགས་སོགས་སྔ་མས་བསྒོས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་རག་ལས་པ་ལས་ནི་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྔར་མེད་གསར་དུ་བསྐྱེད་པ་དགག །གྲུབ་ཟིན་གནས་པར་བྱེད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཆགས་སོགས་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། ས་ཆུ་ཤས་ཆེ་བ་ལས་ཆགས་པ་དང་། མེ་རླུང་ཤས་ཆེ་བ་ལས་སྡང་བ་དང་། ཆུ་རླུང་ཤས་ཆེ་བ་ལས་གཏི་མུག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆགས་སོགས་རླུང་སོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་བཀག་པའི་རིགས་པ་འདིས་ནི་ཆགས་སོགས་འབྱུང་བའི་ཆོས་སམ་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པའང་བཀག་སྟེ། རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ་ནི་རིམ་པ་ལྟར་རླུང་མེ་ཆུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་ཤཱཀྱས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རིགས་པ་སྔ་མས་ཁེགས། ཁས་བླངས་འགལ་བ་སྤོང་། ཧ་ཅང་ཐལ་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཆགས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གྲུབ་ཟིན་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་མིན་ཏེ། ཁྱོད་གྲུབ་ཟིན་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་སྔར། ཡོད་མེད་དག་ལ་བརྟེན་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་པའི་རིགས་པས་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སྤྱིར་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་འགོག་ན། འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་གྱུར་གྱི་གཟུགས་གནས་པར་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་གྱུར་གྱི་གཟུགས་ཆོས་ཅན། གྲུབ་ཟིན་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ས་སོགས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གྲུབ་ཟིན་གནས་པའི་རྟེན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་འབྱུང་གྱུར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ཅེས་པའི་དོན་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འབྱུང་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ཅེས་པའི་སྒྲ་དོན་ཡང་གྲུབ་ཟིན་གནས་པར་བྱེད་པའི་དོན་མིན་ཏེ། འབྱུང་བ་སྔ་མ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུའི་དོན་ནམ་ཡང་ན་དུས་མཉམ་པའི་རང་གི་རྟེན་འབྱུང་བ་དག་དང་དབྱེར་མེད་པར་ནི་སྟེ་འབྲལ་མི་ཤེས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་ཁྱོད་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་འབྲས་དང་འབྲལ་མི་ཤེས་ལས་གཞན་དུ་ཁྱོད་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཆང་མ་ལོག་ཀྱང་མྱོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་ལྡོག་པས་དབྱེར་ཡོད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བརྟེན་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་གྱུར་ཡང་དབྱེར་ཡོད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཆང་གི་མྱོས་པའི་ནུས་པ་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་ཆང་ལ་བརྟེན་པ་མིན་ཏེ། ཆང་གི་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱེད་ཞིག་ན་རྟེན་ཆང་གི་དངོས་པོ་འཇིག་པར་འགྱུར་ཞིང་། རྟེན་ཆང་གནས་པ་ན་བརྟེན་པ་ཁྱོད་འཇིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆང་དང་ཆང་གི་མྱོས་པའི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་སེམས་ཀྱང་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ཡིན་པར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། འབྱུང་སེམས་ཆོས་ཅན། དབྱེར་མེད་མིན་པར་ཐལ། རྫས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བས་རྫས་ཐ་དད་དུ་རྟོགས་པས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། འབྱུང་བའམ་ལུས་ཡིད་གནས་པར་བྱེད་པའི་རྟེན་ཡིན་ན་ཡིད་བློ་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། ཇི་སྲིད་ལུས་ནི་གནས་སྐབས་མི་འདྲ་བར་འགྱུར་གྱི་བར་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ལུས་དེ་ཁྱོད་གནས་པར་བྱེད་པའི་རྟེན་ཡིན་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལུས་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་གཟུགས་སོགས་མཚུངས་པར་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུའོ། །གལ་ཏེ་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། རྟེན་མཚུངས་ཀྱང་གཟུངས་དོན་གྱི་དབང་གིས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཆོས་ཅན། གཟུང་དོན་གྱི་གཞན་དབང་ཅན་ཉིད་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་དེས་ན་རིགས་མཐུན་རྒྱུ་རུ་གྲུབ་པ་ནི། ཆགས་སོགས་སྔ་མ་འགའ་ཞིག་ལས། ཆགས་སོགས་ཕྱི་མ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ན་ལུས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྔ་མ་འགའ་ཞིག་ཕྱི་མ་འགའ་ཞིག་གི་བག་ཆགས་སད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེས་ནའོ། །གཉིས་པ་ཉེར་ལེན་རིགས་མཐུན་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་ཤེས་ཡིན་པས་ཉེར་ལེན་རིགས་མཐུན་གྲུབ། །གྲུབ་ཟིན་སྒྲུབ་པའི་གྲངས་ཅན་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རིག་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་ཤེས་མིན་པ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི། །ཉེར་ལེན་མིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པས་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་གྲུབ་བོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ལུས་རྟག་པ་སོགས་ལས་སྐྱེ་ན། སྔ་ཕྱི་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བས་དེ་གྲུབ་ཅེས་པ་སྡུད་དོ་ཞེས་འཆད་ཀྱང་། གོམས་ལས་གསལ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་གྲུབ་པར་མ་ཟད་ཅེས་པའི་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གྲངས་ཅན་ན་རེ། རྩྭ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ན་རྣམ་ཤེས་ནུས་པའི་ངོ་བོར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན། སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་རྣམ་ཤེས་དེ་རྣམ་ཤེས་སྔ་མ་སྔོན་སོང་དུ་འདོད་དོ་ཞེ་ན། རྩྭ་དང་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩེ་ན་གླང་ཆེན་རྒྱ་དང་། རྣམ་ཤེས་སྔོན་ཚེ་མ་མཐོང་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་པའི་དམ་བཅའ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་སྐད་གྲངས་ཅན་ཕྱུགས་ལས་གཞན་ངོ་ཚ་བཅས་པ་སུ་བརྗོད་རྩོལ་ཏེ་བརྗོད་མི་ནུས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་གནོད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཅེ་ན། རྒྱུ་རྩྭ་དང་འབྱུང་བ་སོགས་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཅི་ལྟར་ན་གླང་ཆེན་བརྒྱ་དང་རྣམ་ཤེས་དེ་ནི་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལན་བརྒྱར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཡང་གླང་ཆེན་བརྒྱ་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཞིག་ཡོད་ན་སྣང་རུང་དུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་སྔར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་འཁོར་བ་མེད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཆགས་སོགས་བཅས་པར་འབྱུང་བའི་ངེས་པ་མེད་པར་ཐལ། ཆགས་སོགས་རེས་འགའ་སྐྱེ་བའི་ངེས་པ་མེད་པར་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བ་དགོད། ཁྱབ་པ་མ་ངེས་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཐ་མལ་པ་ལ་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཆགས་སོགས་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་བའི་ངེས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་དང་ཆགས་སོགས་རིགས་འདྲ་སྔ་ན་མེད་པ་འབྱུང་བ་ལས་གསར་དུ་འབྱུང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུའི་སྒོ་ནས་མ་ངེས་སྤོང་། དཔེའི་སྒོ་ནས་མ་ངེས་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། འབྱུང་བའི་བདག་ལས་བྱུང་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། འབྱུང་ཁྱད་ཡིན་ན་ཆགས་བྲལ་སྲིད་པར་ཐལ། ཆགས་བྲལ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ལུས་ཅན་ཀུན་ཆོས་ཅན། ཆགས་སོགས་དང་ལྡན་ཏེ། ཆགས་སོགས་ཀྱི་དངོས་རྒྱུ་འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། འདོད་ཆགས་ཆེ་ཆུང་མཚུངས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དངོས་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ཁྱད་མེད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ལས་ཆགས་སོགས་ཆེ་ཆུང་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་འབྱུང་བ་རྣམས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་སྲོག་ཆགས་ཙམ་དང་། ཆེས་སྲོག་ཆགས་དང་ཆེས་ཤིན་ཏུ་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་ཐལ། འབྱུང་བ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁྱད་པར་ལས་ཆགས་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ཐ་མལ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་འགྲིབ་པ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མཐར་འབྱུང་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་ཆགས་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་སྔར་ཡོད་པ་ལས་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་འགའ་ཞིག་ལ་དེ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། འབྱུང་བ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཆགས་པ་ལ་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་འདིའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུའི་སྒོ་ནས་ཆགས་བྲལ་མེད་པ་དགག །དཔེའི་སྒོ་ནས་ཆགས་བྲལ་མེད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་འཕེལ་འགྲིབ་ལས་ཆགས་སོགས་འཕེལ་འགྲིབ་ཐ་དད་ཀྱང་ཐ་མལ་པ་ཆོས་ཅན། ཆགས་པ་གཏན་མེད་དུ་འགྲོ་བ་མིན་ཏེ། ཆགས་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚུངས་པའི་བདག་ཉིད་འབྱུང་བ་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ཅན་ཀུན་ལ་ཆོས་ཅན། འདོད་ཆགས་སོགས་ཆེ་ཆུང་ཡང་འདྲ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཆགས་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་འདྲ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ཙམ་ཁྱད་མེད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། རྒྱུ་བ་ལང་དུ་མཚུངས་པའི་བདག་ཉིད་ལས་བྱུང་བའི་བ་ལང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་བ་གླང་དང་། ཤིན་ཏུ་བ་གླང་དང་། ཆེས་ཤིན་ཏུ་བ་གླང་ངོ་སྙམ་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པའམ། ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་བས་ས་སོགས་ལ་སྲོག་ཆགས་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་སྐབས་འདིར་ཡང་ས་སོགས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་སྲོག་ཆགས་དང་། ཆེས་སྲོག་ཆགས་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རིམ་པ་ལ་ལར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། མེ་ལ་དྲོ་བའི་རེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་རིམ་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ཡང་དྲོ་བ་མེད་པའི་མེ་འགའ་ཡོད་པ་མིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་འབྱུང་བ་འཕེལ་འགྲིབ་ལས་ཆགས་སོགས་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཀྱང་ཆགས་པ་གཏན་མེད་དུ་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པས་དེ་ཡོད་པ་ལས་དེ་མེད་འགྱུར་ཞེས་པའི་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་སོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། ངེད་ཀྱི་རྟགས་ལ་དོན་གཞན་འཕེལ་འགྲིབ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པས་དེ་མེ་དང་དྲོ་བ་ལ་མ་ཞུགས་ཏེ། འདི་ལྟར་དྲོ་བ་ཆོས་ཅན། མེ་ལས་དོན་གཞན་པའི་ཚུལ་གྱིས་མེ་འཕེལ་འགྲིབ་ལས་ཁྱོད་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ལས་མེ་དོན་གཞན་ཡིན་པ་ཚད་མས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཆགས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འབྱུང་བ་ལ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་བ་སྲིད་དེ། འབྱུང་བ་ལས་དོན་གཞན་པའི་ཚུལ་གྱིས་འབྱུང་བ་འཕེལ་འགྲིབ་ལས་ཁྱོད་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གང་ཞིག ཡོན་ཏན་ཅན་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། ཡོན་ཏན་ཅན་དེ་ལས་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རིམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཡོན་ཏན་ཅན་དེའི་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་ནི་ལ་ལར་ཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འབྱུང་བ་ལས་དོན་གཞན་པའི་དཀར་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་འགའ་ཞིག་ལ་ཆད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་འབྱུང་བ་ལས་གསར་དུ་བྱུང་ཡང་འབྱུང་བ་ལ་ངེས་པར་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆགས་སོགས་ཀྱང་ཡིན་པས་སྔ་ན་མེད་པ་འབྱུང་བ་ལ་ཞེས་པའི་ཐལ་བ་མ་ངེས་སོ་ཞེ་ན། ཆགས་སོགས་ཆོས་ཅན། གཟུགས་སོགས་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ལ་ཁྱོད་ཡོད་པར་ངེས་པ་མིན་ཏེ། གཟུགས་སོགས་དེ་དག་འབྱུང་བ་དང་འབྲལ་མི་ཤེས་ཀྱི་དབྱེར་མེད་ཡིན་ལ། ཁྱོད་འབྱུང་བ་དང་འབྲལ་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་སོགས་འབྱུང་བ་དང་འབྲལ་མི་ཤེས་ཡིན་པ་དེ་ཆགས་སོགས་ལ་ཡང་མཚུངས་ཞེ་ན། གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འབྱུང་བ་དང་འབྲལ་མི་ཤེས་ཡིན་པ་དེ་ཆགས་སོགས་ལ་མཚུངས་པ་མིན་པར་ཐལ། གལ་ཏེ་མཚུངས་ན་ཆགས་སོགས་དང་འབྱུང་བ་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བར་ཐལ། འབྲལ་མི་ཤེས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆགས་སོགས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པས་འབྱུང་བ་ཡོད་ཀྱང་རེས་འགའ་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། ཆགས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུང་ཡུལ་ཡང་ཁྱོད་རེས་འགའ་སྐྱེ་བར་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་མེད་ཀྱང་རང་གིས་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཙམ་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཆགས་སོགས་རེས་འགའ་སྐྱེ་བའི་ངེས་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་ནི། ཆགས་སོགས་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་འབྱུང་བའི་ངེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་རྒྱུ་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐལ་མཉམ་སྟེ་རིགས་འདྲའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པའམ། གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་ཀུན་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་དུས་ཀུན་གྱི་ཚེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ལ་དེའི་དངོས་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ནི་ཀུན་གྱི་ཚེ་ཉེ་བར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས་སོ། །གཉིས་པ་མཚན་ཉིད་མི་རྟག་ལ་སོགས་སྒྲུབ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། མི་རྟག སྡུག་བསྔལ། བདག་མེད། སྟོང་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་མཚན་གཞི་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་དམིགས་པ་སྟེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉེས་པ་བདག་དང་། བདག་གིར་ཞེན་པ་དང་། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་སྲེད་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་། །གསུམ་པ་ནི། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཅན། བདག་མིན་ཏེ། བདག་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མི་རྟག་དུ་མ་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཅན། བདག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བདག་གི་བའང་མིན་ཏེ། བདག་དེ་ཁྱོད་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་དེ་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། རྟག་པའང་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ཏེ་མིན་པས་སོ། །བདག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྟག་པ་གཅིག་ལས་འབྲས་བུ་དུ་མ་ནི་དུས་ཐ་དད་པར་ཏེ་རིམ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རྟག་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་བྱེད་མིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བདག་ལ་སོགས་པའི་རྟག་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་མི་སྲིད་པར་ཐལ། སྡུག་བསྔལ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་གཞན་ཚོགས་ན་ཡང་ཁྱོད་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་སོགས་ལྡོག་པ་དེ་ནི་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུ་གཞན་དག་ནི་ཚོགས་ན་ཡང་ཆོས་གང་ཞིག་མེད་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། ཚོགས་པ་དེ་ལས་རྒྱུ་གཞན་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་བཅས་བསྒྲུབས་ཏེ་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་བཤད་པ་ནི། འདིར་རྒྱན་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པས་བདེན་པ་ལྷག་མ་གསུམ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་བཞིར་ཕྱེ་བ་དང་། ལྷས་ཀུན་འབྱུང་གི་རྒྱུ་དང་། འགོག་བདེན་གྱི་འགོག་པ་དང་། ལམ་བདེན་གྱི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པས་རྣམ་པ་ལྷག་མ་གསུམ་གསུམ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བར་བཤད་པ་དང་གཉིས་ལས། ཕྱི་མ་ལྟར་བཤད་ན་གསུམ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་བསྒྲུབ། །རྒྱུ་ཉིད་གཞན་དུ་རྟོག་པ་དགག །རྒྱུ་ཡི་གཙོ་བོ་སྲེད་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རེས་འགའ་སྐྱེ་བས་རྒྱུ་བཅས་བསྒྲུབ། །རྒྱུ་མེད་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྡུག་བསྔལ་འདི་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ནའོ། །ཁྱབ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་ཡིན་ན་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའམ་གཏན་མེད་པར་འགྱུར་གྱི་རེས་འགའ་བ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་ཡིན་ན་རྐྱེན་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱུར་སྨྲ་བ་ན་རེ། ཅི་ལྟར་ཚེར་མ་ལ་སོགས་ཀྱི་རྣོ་བ་ཉིད་སོགས་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་འདི་དག་རྒྱུ་མེད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་ནི་རབ་ཏུ་བརྗོད་དོ། །མི་འཐད་དེ། ཚེར་མའི་རྣོ་བ་སོགས་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་ཡོད་དེ། དོན་གཞན་སྔ་མ་རང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱ་ས་དེ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དོན་གཞན་སྔ་མ་གང་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་གཞན་ཕྱི་མ་གང་སྐྱེ་བའམ་དོན་གཞན་སྔ་མ་གང་འགྱུར་བ་སྟེ་ལོག་པ་ན་ཡང་ཕྱི་མ་ལྡོག་པར་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱི་མའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱ་ས་དེ་ནི་ཕྱི་མ་དེའི་རྒྱུར་རབ་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མིག་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་རེག་བྱ་ཆོས་ཅན། མིག་ཤེས་དེའི་རྒྱུར་ཐལ། དོན་གཞན་ཕྱི་མ་མིག་ཤེས་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱ་ས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིག་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་རེག་པ་ཆོས་ཅན། མཐོང་བ་སྟེ་མིག་ཤེས་ལ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ་བརྒྱུད་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། མིག་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་གྲུབ་ཅིང་། རིགས་མི་མཐུན་གྱི་རྒྱུ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་ཅན། དབང་ཕྱུག་དང་གཙོ་བོ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་སྲིད་པ་མིན་ཏེ། སྤྱིར་རྟག་པ་རྣམས་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྲེད་པ་རྐྱེན་གྱི་གཙོ་བོར་བསྟན། །དེ་ལ་ལུང་གི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །སྲེད་པ་ཁོ་ན་བཤད་པའི་རྒྱུའོ། །དང་པོ་ནི། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་མེད་དང་རྟག་པའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་གི་མིང་ཅན་སྲིད་པས་བསྡུས་པའི་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པའི་སྲེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན། མིས་མཚོན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་གང་ཅུང་ཟད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ་ལེན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དེ་ཐོབ་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་སྟེ་སྲེད་པས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་འདོད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ན་མདོར། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན་གང་སྲེད་པ་འདི་ནི་ཡང་སྲིད་པར་འབྱུང་བ་ཅན་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་སྲེད་པ་དང་། སྲིད་པའི་སྲེད་པ་དང་། འཇིགསཾ་པའི་སྲེད་པའོ་ཞེས་སྲེད་པ་གསུམ་ཆར་རྒྱུར་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། མི་འགལ་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་སྲེད་པ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་སྲོག་ཆགས་རྣམས་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འདོར་བར་འདོད་པས་བླང་དོར་ལ་འཇུག་པའི་སྲེད་པ་དེ་དག་ནི། རིམ་པ་ལྟར་འདོད་སྲེད་དང་། འཇིགསཾ་སྲེད་ཅེས་གསུང་པ་དེ་ཡིན་པར་འདོད་པས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ལྷའི་བཞེད་པ་ཡིན་ལ། ཤཱཀྱས་འདོད་ཁམས་དོན་དུ་གཉེར་བ་འདོད་སྲེད་དང་། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྲིད་སྲེད་དང་། སྡུག་བསྔལ་འདོར་བར་འདོད་པ་འཇིགསཾ་སྲེད་ཅེས་བཤད་ཀྱང་མངོན་པ་དང་བསྲེས་པ་ཡིན་གྱི་གཞུང་འདིའི་དོན་དུ་མི་སྣང་ངོ་། །དེས་ན་ཐ་མལ་པ་ཆོས་ཅན། སྲེད་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་སྲིད་པ་སྟེ་འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་སྲེད་པས་རྒྱུ་བྱས་པ་ཉིད་ལས་བདེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་ཤིང་། བདེ་བ་ལ་སྲེད་པས་ཡུལ་བཟང་ངན་ཀུན་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་ཅིང་ལེན་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་དང་། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཆགས་བྲལ་སྐྱེ་བ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ན་ཆགས་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ནི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་གང་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སྐྱེས་བུ་སྐྱེ་བ་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། རྒྱང་འཕེན་པ་ན་རེ། འོ་ན་ལུས་ལས་ཀྱང་ནི་འདོད་ཆགས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་མེད་ལ་ཆགས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ལུས་སྔ་མ་ཆོས་ཅན། འདོད་ཆགས་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཙམ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། འདོད་ཆགས་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །འོ་ན་སྔར་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཀག་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ལུས་སྔ་མ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འདོད་ཆགས་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཙམ་ཡིན་པ་སྔར་བཀག་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་འདོད་ཆགས་ཕྱི་མའི་ཉེར་ལེན་ཉིད་ནི་སྔར་བསལ་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆགས་བྲལ་སྐྱེ་བ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་རིགས་པ་འདིའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ལུས་མེད་ཆགས་པ་མ་མཐོང་བས་ལུས་ཀྱང་ཆགས་པའི་རྒྱུར་འདོད་ན་ནི་རྒྱང་འཕེན་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་འདོད་པ་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་ལ་གནོད་པ་སྨྲས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་ཁས་བླངས་ནས་ཕྱིས་ལུས་དང་ཆགས་པ་སྔ་མ་ཆགས་པ་དང་ལུས་ཕྱི་མའི་རྒྱུར་སྨྲས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཆགས་པ་ཆོས་ཅན། ལུས་ཀྱི་རྒྱུ་མིན་ཏེ། ལུས་སྐྱེ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་སྐྱེ་བ་ལ་ཁྱོད་མཐོང་གི་དེའི་སྔར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་ལུས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། ཆགས་པའི་རྒྱུ་མིན་པར་ཐལ། ཆགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན་ཆགས་པ་རྒྱུ་མེད་མ་ཡིན་ཞིང་རྒྱུ་གཞན་ལུས་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་བས་རིགས་འདྲའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་གྲུབ་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཚེ་འདིའི་ཆགས་པ་དང་པོ་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྔར་རིགས་འདྲ་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་ཐལ། སྐལ་མཉམ་སྟེ་རིགས་འདྲའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། སྲེད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། མི་ཤེས་ལས་དང་སྲེད་ལས་བྱུང་རིག་མཛོད། །ཅེས་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་གསུམ་པ་ཅན་དུ་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། མི་ཤེས་པ་སྟེ་མ་རིག་པ་ཆོས་ཅན། ཡང་སྲིད་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་འདིར་མ་བརྗོད་དེ། ཡང་སྲིད་འཕེན་པར་ངེས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། སྲེད་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཉིད་སྐབས་འདིར་རྒྱུར་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ཡང་སྲིད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ནི་འཕེན་པ་སྟེ་ལེན་པ་ལ་བསྐུལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་བ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། སྐབས་འདིར་རྒྱུར་བཤད་པར་འོས་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་དེ་ཡོད་ཀྱང་སྲེད་པའི་རླན་དང་བྲལ་ན་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཞུང་འདི་དག་གིས་ནི་སྤྱིར་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། རིགས་མི་མཐུན་གྱི་རྒྱུ་བཀག་ནས་རིགས་མཐུན་རྒྱུར་བསྒྲུབ། དེ་ལའང་མ་རིག་པ་དང་། སྲེད་པ་དང་། ལས་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་གཞན་གཉིས་པོ་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ཁོ་ནར་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་ངེས་མིན་པས་འདིར་འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་གཙོ་བོ་སྲེད་པ་རྒྱུར་གྲུབ་པ་ནི་སྐབས་ཀྱི་དོན་ནོ། །གསུམ་པ་སྡུག་བསྔལ་འགགས་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་འགོག་བདེན་བཤད་པ་ལ་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཐར་པ་བསྒྲུབ། །གྲོལ་བ་པོ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་། །གྲོལ་བའི་ཚུལ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་། །བཅིངས་ཐར་བདག་གིས་བྱེད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་སྲེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། གཏན་དུ་བ་མིན་ཏེ། རྒྱུ་མ་རིག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྒྱུ་མ་རིག་པ་དེ་ལ་གེགས་དང་། རྐྱེན་མ་ཚང་བ་སོགས་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ། བདག་རྫས་ཡོད་ལ་བསམས་ནས་སེམས་ཅན་ཆོས་ཅན། འཁོར་བ་ལས་ཐར་བ་མེད་པར་ཐལ། འཁོར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མེ་དྲོ་བ་ལས་མི་ཐར་བ་བཞིན་ཞེ་ན། ཐལ་བ་དེ་ཆོས་ཅན། སངས་རྒྱས་པ་ལ་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་པས་འདོད་པ་དང་རྟགས་མ་གྲུབ་པའི་ལན་དོན་མཐུན་ཐེབས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་འཁོར་བ་དང་ཐར་པ་གང་ལ་འཇོག་ཅེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཙམ་འབའ་ཞིག་པོ་འདི་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་འཇུག་པ་ལ་འཁོར་བ་དང་། རྒྱུ་སྤངས་པས་མི་འབྱུང་བ་ཙམ་ལ་ཐར་པར་འཇོག་གོ །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། འཁོར་བ་སྤངས་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་འབད་རྩོལ་མི་བྱེད་པར་ཐལ། འཁོར་བ་པོ་དང་། གྲོལ་བ་པོའི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་དམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་འདོད་ཅིང་། ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། ཐ་སྙད་དུ་འཁོར་བ་སྤངས་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་འབད་རྩོལ་བྱེད་པ་འཐད་དེ། ཇི་སྲིད་བདག་ལ་ཆགས་པ་མ་བཅོམ་ཞིང་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་སྡུག་བསྔལ་བར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བདེ་བའི་རང་བཞིན་དུ་ནི་གནས་པ་མེད་པས་ཐ་སྙད་དུ་བདག་འཁོར་བ་ཡིན་ལ། གྲོལ་བ་པོའི་བདག་ནི་དོན་ལ་མེད་ན་ཡང་། བདག་དང་བདག་གིར་ལོག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོས་བརྩོན་པ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བདག་བརྩོན་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར། གནད་ཀྱི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མང་པོས་བཀུར་བ་མ་གཏོགས་པ་རང་སྡེ་དངོས་སྨྲ་བ་གསུམ་ཆར་གྱིས་བདག་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་། སེམས་ཅན་དང་། གང་ཟག་རྫས་སུ་མེད་པས་དོན་ལ་བཅིངས་ཐར་མི་འཐད་ལ་ཕུང་པོ་རྫས་སུ་ཡོད་པས་དོན་ལ་བཅིངས་ཐར་འཐད་དོ། །ཐ་སྙད་དུ་བདག་བཅིངས་ཐར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདག་སྡུག་བསྔལ་བར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕུང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བ་ལ་བདག་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མང་བཀུར་བ་དང་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ནི་བདག་རྫས་སུ་ཡོད་པས་དོན་ལ་བཅིངས་ཐར་འཐད་དོ། །ཕུང་པོ་དང་བདག་ལ་རྫས་སུ་ཡོད་མེད་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་དང་། ཕུང་པོ་ལས་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་སྨིན་མྱོང་བ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བདག་ལས་བྱེད་པ་དང་རྣམ་སྨིན་མྱོང་བར་འཇོག་པ་ནི་གནས་སྐབས་མང་པོར་མཁོ་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་གནས་པ་མེད་པ་སྤང་། །འཕགས་ལམ་དང་པོར་ཡང་སྲིད་མེད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆགས་བྲལ་གནས་པའི་རྒྱུ་གཉིས་བཤད། །རྒྱུ་ཡི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་། །གནས་པའི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། བདག་འཛིན་ཅན་འཁོར་བར་གནས་པ་ནི་སྲེད་པའི་དབང་གིས་གནས་པ་ཡིན་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འཁོར་བར་ཇི་ལྟར་གནས་ཤེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རེ་ཞིག་འཁོར་བར་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ལ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་ཐེག་ཆེན་འཕགས་པ་འཁོར་བར་གནས་པ་ནི་བརྩེ་བ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའམ་ཡང་ན་ཐེག་དམན་དགྲ་བཅོམ་པ་འཁོར་བར་གནས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་ཚེ་འདིའི་ཕུང་པོ་འཕངས་ཟིན་པ་ལ་རེ་ཞིག་ལྡོག་པ་མེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམ་དུ། འཆི་ལ་དགའ་བར་མི་བྱ་ཞིང་། །གསོན་པ་ལ་ཡང་དགའ་མི་བྱ། །དཔེར་ན་དབང་པོའི་གླང་བཞིན་དུ། །ཁོ་བོ་དུས་ལ་སྡོད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལས་ཀྱི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་། །བརྩེ་བའི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཆགས་བྲལ་ལས་ཀྱིས་འཁོར་བར་གནས་ན་དེའི་ལས་ཀྱིས་སྲིད་པ་གཞན་དུའང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྲིད་པའི་སྲེད་པ་ལས་རྣམ་པར་བརྒལ་བའི་ཆགས་བྲལ་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ལས་ཆོས་ཅན། ཡང་སྲིད་གཞན་འཕེན་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ལོག་སྲེད་གཉིས་ཀ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆགས་བྲལ་ཆོས་ཅན། སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བ་ཡོད་པར་ཐལ། སྙིང་རྗེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སྟོང་བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པའི་རྒྱུད་ལ་བརྩེ་བ་སྐྱེ་བ་དེ་ཆོས་ཅན། སེམས་ཅན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་བདག་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། འགལ་རྐྱེན་ཞེ་སྡང་སོགས་མེད་ཅིང་། མཐུན་རྐྱེན་སྙིང་རྗེའི་འདུ་བྱེད་སྔ་མ་གོམས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཆགས་བྲལ་ཆོས་ཅན། ཆགས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆགས་བྲལ་གྱི་བརྩེ་བ་ཆོས་ཅན། ཆགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པར་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུན་རིག་པ་ཙམ་ལས་ནི་ཁྱོད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། བདག་གི་བ་དེའི་བདག་ཉིད་མིན་པའི་ཆོས་ཕུང་པོ་ལ་ནི་ཡུལ་དེའི་བདག་ཉིད་ལས་གཞན། རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལས་ཆགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཆགས་བྲལ་ཆོས་ཅན། བརྩེ་ཡུལ་ལ་གནོད་པ་བྱས་ན་ཁོང་ཁྲོ་སྐྱེ་བར་ཐལ། བརྩེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆགས་བྲལ་ཆོས་ཅན། ཉེ་རྒྱུ་སྟེ་བརྩེ་ཡུལ་ལ་གནོད་པ་བྱས་པ་ལས་ཁྲོ་བ་སྐྱེ་བ་མིན་ཏེ། གཏི་མུག་ནི་ཉེས་པ་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཅིང་། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཆགས་བྲལ་གྱི་བརྩེ་བ་ཆོས་ཅན། ཞེ་སྡང་གི་ཉེས་པ་མེད་པར་འདོད་དེ། གཏི་མུག་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལས་ཀྱིས་གནས་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་། །བརྩེ་བས་གནས་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཆགས་བྲལ་ལ་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་ལུས་ཡོད་ན། འཁོར་བ་ལས་མ་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཆགས་བྲལ་ལས་ཀྱིས་གནས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བ་མེད་པ་དེ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་འདིའི་ཕུང་པོ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་སྔ་མའི་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་ཟད་ནས་ལུས་དེ་ལྡོག་ཅིང་སྲེད་པ་མེད་པས་སྲིད་པ་གཞན་མཚམས་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་བྲལ་འཁོར་བར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། འདུ་བྱེད་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་མ་ཟད་ན་ཡང་འཁོར་བར་བཅིངས་པ་མིན་ཏེ། འཁོར་བའི་ཉེས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། །ཡང་ཆགས་བྲལ་ལ་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡུན་རིང་པོར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་གནས་ཤེ་ན། ཉན་རང་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་འབད་རྩོལ་ཆེན་པོ་མེད་དེ། སྙིང་རྗེ་དམན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་། །ཐེག་ཆེན་འཕགས་པ་གང་དག་ཆོས་ཅན། སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ངོར་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དོན་དུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་གནས་པའི་རྒྱུ་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་འཕགས་ལམ་དང་པོར་ཡང་སྲིད་མེད་པ་སྤོང་བ་ནི། གལ་ཏེ་འཇིག་ལྟ་སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། འཕགས་པའི་ལམ་དང་པོ་མཐོང་ལམ་དུ་ནི་ཆོས་ཅན། སྲིད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུན་ཞུགས་ཆོས་ཅན། འཇིག་ལྟ་མེད་པས་ཡང་སྲིད་པར་མི་སྐྱེ་བ་མིན་ཏེ། འཇིག་ལྟ་ཀུན་བཏགས་སྤངས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་སྤངས་ན་རྒྱུན་ཞུགས་ཆོས་ཅན། ཡང་སྲིད་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། འཇིག་ལྟ་ལྷན་སྐྱེས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་ལྟ་ལྷན་སྐྱེས་མ་སྤངས་ཤེ་ན། རྒྱུན་ཞུགས་ཆོས་ཅན། དེ་མ་སྤངས་ཏེ། བདག་བདེ་བར་གྱུར་པའམ་སྡུག་བསྔལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་འདོད་པ་ཡོད་པས་ནའོ། །ཁྱབ་སྟེ། དེའི་ཚེ་ངའོ་སྙམ་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་རྒྱུན་ཞུགས་ཆོས་ཅན། བདེ་བ་འདོད་པས་དེའི་ཆེད་དུ་མངོན་པར་རྒྱུག་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འཇིག་ལྟ་ལྷན་སྐྱེས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ང་ཞེས་མཐོང་བ་མེད་པར་ནི། འགའ་ཡང་བདག་ལ་ཆགས་པ་མ་ཡིན། བདག་ལ་སྲེད་པ་མེད་པར་ཡང་བདེ་བ་འདོད་པས་མངོན་པར་རྒྱུག་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་བཅིངས་ཐར་བདག་གིས་བྱེད་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པའི་བདག་གིས་བྱེད་པ་དགག །བརྗོད་དུ་མེད་པས་བྱེད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ཅན། བཅིངས་བ་པོ་དང་ཐར་བ་པོའི་བདག་ཡོད་དེ། བདག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བཅིངས་པ་དང་། དེ་ལས་ཐར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ལྷས་བྱིན་ལྕགས་སྒྲོག་གིས་བཅིངས་པ་དང་། དེ་ལས་ཐར་བ་བཞིན་ཞེ་ན། བདག་རྟག་པ་ལ་ཆོས་ཅན། འཆིང་བ་དེ་གང་ལས་སྲིད་དེ་མི་སྲིད་པར་ཐལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཆིང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བདག་རྟག་པ་ལ་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པ་དེ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེད་པ་སྟེ་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་སོགས་འགའི་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གནས་མ་བུ་པ་ན་རེ། བདག་རྟག་པ་ལ་བཅིངས་ཐར་མི་འཐད་ཀྱང་རྟག་མི་རྟག་གང་དུ་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ལ་བཅིངས་ཐར་འཐད་དོ་ཞེ་ན། རྟག་མི་རྟག་ཏུ་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ལའང་ཆོས་ཅན། བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་ཅི་ལྟ་བུར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡོག་པ་གང་གི་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཆོས་ཅན། རྟག་པར་ཐལ། མི་འཇིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཆོས་གང་གི་རང་བཞིན་འཇིག་པ་མེད་པ་དེ་ལ་མཁས་རྣམས་རྟག་ཅེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་མ་བུ་པ་ཆོས་ཅན། བདག་རྟག་མི་རྟག་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཞེས་པ་ངོ་ཚའི་ལྟ་བ་འདི་སྤོངས་ལ་བདག་དེ་ནི་རྟག་པར་སྨྲོས་ཤིག་སྟེ། བདག་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་ནའོ། །བཞི་པ་བདག་ལྟའི་གཉེན་པོ་བསྒྲུབས་ཏེ་ལམ་བདེན་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བདག་མེད་རྟོགས་པ་གཉེན་པོར་བསྟན། །གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། བདག་མེད་གོམས་པས་གནས་གྱུར་ཐོབ་པར་བསྟན། །གནས་གྱུར་ཐོབ་ཀྱང་སྤང་བྱས་འཇོམས་པ་དགག །གནས་གྱུར་ཐོབ་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྔར་སྟོན་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་ཟིན་པའི་བདག་མེད་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་ཆོས་ཅན། འཁོར་བའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་གོམས་པ་ལས་བསྒོམས་པ་རྫོགས་པ་ན་སྒོམ་བྱེད་ཀྱི་བློ་དེའི་རྒྱུན་ཉེས་པའི་རྟེན་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གནས་གྱུར་པ་ཐོབ་པའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྤང་བྱས་འཇོམས་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་བསྟན། །ནུས་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱས་པར་བཤད། །སྒྲུབ་བྱེད་འཛིན་སྟངས་འགལ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཉེས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དེ་ཉེས་མེད་དུ་ལན་ཅིག་གནས་གྱུར་སྲིད་ཀྱང་སེམས་དེ་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་སོགས་སྐྱོན་ནི་སླར་ཡང་འབྱུང་བས་འཁོར་བ་ལས་གཏན་གྲོལ་བ་མེད་དེ། དཔེར་ན་ཉེས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་ལམ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། ལམ་གོམས་པ་ལས་གནས་གྱུར་པའི་སེམས་ལ་ཆོས་ཅན། ཉེས་པ་རྣམས་སླར་ཡང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེས་པ་རྣམས་སླར་ཡང་འབྱུང་བའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། སྤང་གཉེན་འཛིན་སྟངས་འགལ་ཤིང་གཉེན་པོ་དོན་ལ་ཞུགས། །རང་བཞིན་གློ་བུར་ཁྱད་པར་ཡོད་པས་སྔར་ནུས་མེད། །ནུས་ཡོད་ན་ཡང་གཉེན་པོ་འབད་མེད་བསྐྱེད་པར་ནུས། །ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་གཉེན་པོ་འབད་ཀྱང་བཟློག་མི་ནུས་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ནུས་པ་མེད་ཅེ་ན། ལམ་བསྒོམས་པས་གནས་གྱུར་པའི་སེམས་འདི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བདག་འཛིན་སོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་སླར་འབྱུང་བའི་ནུས་པ་མེད་དེ། སྤྱིར་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་རྣམ་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བས་ཡུལ་འཛིན་པའི་ཆོས་སམ་གནས་ལུགས་ནི་ཡུལ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་དེ་འཛིན་པ་དང་། ཡུལ་དེ་ཡང་རང་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཡི་ནི་བདག་ཉིད་དེ་རྣམ་ཤེས་འདི་ཡི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའང་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ཅན་མ་འཁྲུལ་བས་ཡུལ་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ཅིང་། ཁྱོད་འདི་ལས་བདག་འཛིན་དེ་གློ་བུར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ནི་ཡུལ་གྱི་གནས་ལུགས་འཛིན་པ་ལས་གོལ་བར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་བཟློག་པ་ལ་ནི་རྐྱེན་རང་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སེམས་རྒྱུད་ལ་མི་བརྟན་པ་གློ་བུར་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་ཞིང་འབྲལ་དུ་རུང་བ་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་གྱི་བློ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། དྲི་མ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ལམ་གོམས་པས་སེམས་རྒྱུད་བདག་མེད་རྟོགས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་ལ་ཕྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་དེ། སྔར་བདག་མེད་མ་མཐོང་བའི་དུས་སུ་ཡང་སེམས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཏེ། དྲི་མ་རྣམས་ནི་གློ་བུར་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་སྔར་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་དུས་སུ་རང་བཞིན་གྱིས་གནོད་པའི་ནུས་པ་མེད་པས་ཕྱིས་གློ་བུར་དྲི་བྲལ་གྱི་དུས་སུ་གློ་བུར་དུ་གནོད་པའི་ནུས་པ་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། སྔར་བདག་མེད་མཐོང་མ་ཐག་པའི་དུས་སུ་ཞེས་འཆད་པ་ནི་ཚིག་རྐང་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་ནུས་པ་མ་ཐོན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཉེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་དུ་ཆུག་ན་ཡང་གནས་གྱུར་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ཆོས་ཅན། དྲི་མ་རྣམས་ཡུན་དུ་གནས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། དྲི་མ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་ཅན་བདག་མེད་མཐོང་བ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ས་རློན་ལ་ནི་མེ་རིང་དུ་མི་གནས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིས་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་སྤངས་པའི་སྤངས་པ་ཉམས་སྲིད་ཀྱང་མྱུར་དུ་སོར་ཆུད་པར་བསྟན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། རྣམ་པར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་བདེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་འཚེ་བ་མེད་པ་དང་། མི་རྟག་སོགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་དང་། གོམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློ་འགའ་ཞིག་གིས་ཉེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འབད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མི་བཟློག་སྟེ། བློ་རང་ཉིད་ནི་ལམ་བདག་མེད་རྟོགས་པ་དེའི་ཕྱོགས་འཛིན་པ་སྟེ་ངང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འཛིན་སྟངས་ཐ་དད་ཙམ་གྱིས་གཉེན་པོ་མིན། །ཕྱོགས་རེ་མགོ་གནོན་ཙམ་གྱིས་གཉེན་པ་མིན། །དེས་ན་མཐའ་དག་དཔྱིས་འབྱིན་གཉེན་པོ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདག་མེད་མཐོང་བ་བདག་འཛིན་དང་དམིགས་རྣམ་འགལ་བས་བདག་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོར་འགྱུར་ན་ཆགས་སྡང་གཉིས་ཀྱང་དམིགས་རྣམ་འགལ་བས་ཕན་ཚུན་གཉེན་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་ཆོས་ཅན། འཛིན་སྟངས་ཐ་དད་ན་ཡང་ཕན་ཚུན་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་གཅིག་ལས་བྱུང་བ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་བྱམས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་པ་སོགས་ཀྱང་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅིའི་ཕྱིར་བདག་མེད་རྟོགས་པ་གཅིག་པུ་གཉེན་པོར་འཆད་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཤིན་ཏུ་ཉེས་པ་ཚར་གཅོད་པ་སྟེ་དྲུངས་ནས་འབྱིན་བྱེད་མིན་ཏེ་རྨོངས་པ་དང་འཛིན་སྟངས་འགལ་བ་མེད་པས་དེ་ལ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། ཉེས་པ་ཀུན་རྨོངས་པ་དེའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔ་མའི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། ཉེས་པའི་རྩ་བ་རྨོངས་པ་དེ་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡིན་ཅིང་དེ་དང་འཛིན་སྟངས་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་སོགས་ན་རེ། འཇིག་ལྟ་ནི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོག་པ་ཡིན་ལ། མ་རིག་པ་ནི་རིག་པ་བཀག་ཙམ་ཡིན་པས་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན་མ་རིག་པ་ཆོས་ཅན། འཇིག་ལྟ་ལས་གཞན་རིག་པ་བཀག་ཙམ་ཡིན་པར་འདོད་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་ཡེ་ཤེས་དང་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་དམིགས་ནས་རྣམ་པ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་མ་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པ་ལ་དམིགས་ནས་རྣམ་པ་དེ་ལས་ལོག་པར་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཏེ། གནོད་བྱ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྤྱིར་སེམས་བྱུང་ཡིན་ན་སེམས་དང་རྣམ་པ་ལྔས་མཚུངས་དགོས་པས་ཁྱོད་ཀྱང་སེམས་བྱུང་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་འཛིན་པའི་བློ་ཡིན་ཅིང་། དམིགས་པ་དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་པ་འགལ་བས་བདེན་པའི་རྣམ་པ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱོད་ཡུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཟླ་བ་སྒྲོན་མེའི་མདོར། དེ་ལ་མ་རིག་པ་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མ་རིག་པ་ཞེས་བཤད་པ་དང་འགལ་ཏེ། རང་ཉིད་རང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་གྱིས་མ་རིག་པ་ལྟ་བ་དང་འགལ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཤད་པ་དེ་གཉིས་མཚུངས་ལྡན་དུ་གསུངས་པའི་མདོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། མ་རིག་པ་དང་ལྟ་བ་འགལ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་ཏེ། མ་རིག་པ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཅན་དང་འཇིག་ལྟ་དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པས་མཚུངས་ལྡན་ཡིན་པ་འདིར་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། འོ་ན་ཉེས་པ་ཤིན་ཏུ་ཚར་གཅོད་པའི་གཉེན་པོ་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་ལ་བདག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བའི་ལམ་དེ་ཆོས་ཅན། བདག་ལྟ་དེའི་རང་བཞིན་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཉེས་པ་ཆགས་སོགས་ཀུན་དང་འགལ་བ་དག་ཏུ་གྲུབ་པས་དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དང་བདག་ལྟ་དེ་འཛིན་སྟངས་དངོས་སུ་འགལ་ཞིང་ཁྱོད་ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཉེས་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། གཉེན་པོ་གོམས་ཀྱང་ཟད་པ་མིན་པར་ཐལ། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ཅན་ལ་གཟུགས་དང་། མེ་ལ་དྲོ་བ་སོགས་མི་ཟད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། ཉེས་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མི་ཟད་པ་དེ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉེན་པོ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་དང་སེམས་རྒྱུད་འབྲེལ་བ་ན་ཁྱོད་མངོན་དུ་རྒྱུ་ལྡོག་པ་དག་ཀྱང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གསེར་ལ་སོགས་པ་མེས་བཞུས་ན་མེ་ལོག་པའི་ཆ་སླར་སྲ་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་ཉེས་པ་ལན་གཅིག་སྤངས་ཀྱང་གཉེན་པོ་དང་བྲལ་བའི་ཚེ་སླར་ལྡོག་གོ་ཞེ་ན་བདག་མེད་གོམས་པས་ཉེས་པ་རྣམ་པར་འགགས་པའི་སེམས་རྒྱུད་ནི་ཆོས་ཅན། གསེར་གྱི་སྲ་བ་བཞིན་དུ་གཉེན་པོ་དང་བྲལ་བས་ཉེས་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། གཉེན་པོ་བདག་མེད་རྟོགས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཉེན་པོ་དང་འབྲལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། མེ་དང་བྲལ་ཡང་ཐལ་བ་ཤིང་དུ་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་དུ་གཉེན་པོ་དང་བྲལ་ན་དེའི་སྤང་བྱ་སླར་ལྡོག་པར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བདག་མེད་རྟོགས་པ་བདག་ལྟའི་གཉེན་པོར་བསྟན། །བདག་མེད་རྟོགས་པ་སྲེད་པའི་གཉེན་པོར་བསྟན། །དེ་ལས་ལོགས་སུ་ལས་ལུས་གཉེན་པོ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། བདག་ལྟ་འཁོར་བའི་རྩ་བར་བསྟན། །རྩ་བ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད། །དེས་ན་རྩ་བ་དབྱུང་བར་གདམས་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་བདག་མེད་རྟོགས་པ་འཁོར་བའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཁོར་བའི་རྩ་བ་ནི་བདག་ལྟ་ཡིན་ཅིང་། དེ་དང་འཛིན་སྟངས་དངོས་སུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྩ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ལྟ་འཁོར་བའི་རྩ་བར་གྲུབ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་གང་ཞིག ཕུང་པོ་ལ་བདག་ཏུ་མཐོང་ན་བདག་དེ་ལ་ནི་ངའོ་ཞེས་རྟག་ཏུ་ཞེན་ཅིང་ཆགས་པར་འགྱུར་ཞིང་བདག་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་ཆགས་ཅན་དེ་ནི་འཁོར་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་ལ་ཞེན་པ་དེ་ལས་བདེ་བ་ལ་སྲེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྲེད་པ་དེ་ལས་བདག་གི་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་རྣམས་སྒྲིབ་པར་བྱེད་ཅིང་ཡོན་ཏན་མཐོང་བས་བདག་གི་བ་ལ་ཡོངས་སུ་སྲེད་པའི་སྒོ་ནས་ངའི་ཞེས་འཛིན་པ་བརྟན་པོ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། བདག་བདེ་བ་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ལེན་པ་དེས་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བདག་ལྟ་ཉེས་པའི་རྩ་བར་བསྟན། །བདག་ལྟ་ཡོད་ན་ཆགས་བྲལ་མེད། །ཆགས་བྲལ་མིན་ན་འཁོར་བར་འཁོར་བའོ། །དང་པོ་ནི། བདག་ལྟ་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་གང་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡོད་ན་ནི། དེ་ལས་གཞན་ལ་གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་ལ་བདག་གི་ཆ་ལས་འཛིན་པ་སྟེ་ཆགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་ཆ་ལས་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་ཞིང་ཆགས་སྡང་འདི་དག་དང་ནི་ཡོངས་སུ་འབྲེལ་བ་ལས་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་སོགས་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བདག་ལྟས་ཆགས་པ་གཉིས་ཀ་བསྐྱེད། །གཉིས་པོ་སྤོང་བའི་ཐབས་གཞན་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་བྲལ་དུ་འདོད་པའི་བདག་འཛིན་ཅན་དེ་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་དང་མི་འབྲལ་བ་ཐལ། ངེས་པར་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། བདག་འཛིན་ཅན་དེ་ཆོས་ཅན། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བདག་ཉེས་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བདག་ལ་ཆགས་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་གཞན་མེད། །བདག་གིར་ཆགས་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་གཞན་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྐྱོན་ཅན་ཤེས་པས་ཞེན་ཡུལ་འབྱིན་མི་ནུས། །སྐྱོན་ཅན་ཤེས་པས་དངོས་རྒྱུ་བཟློག་མི་ནུས། །སྐྱོན་ཅན་ཉིད་ལ་ཁས་བླངས་འགལ་བ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་ཉེས་མེད་དུ་མཐོང་ཡང་བདག་ལ་ཆགས་པ་སྐྱོན་བཅས་སུ་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། མཐོང་པ་དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར། བདག་ལ་ཆགས་པ་དེ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བདག་ཆགས་སྐྱོན་ཅན་དུ་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། བདག་ལ་ཆགས་པ་དེ་སྤོང་བར་ནི་ནུས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བདག་ལ་ཆགས་པ་འདིའི་ཞེན་ཡུལ་བདག་ཡོན་ཏན་ཅན་དེ་སུན་ཕྱུང་བ་མེད་པར་ནི་སྟེ་བདག་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བདག་ལ་ཆགས་པ་དེ་བདག་གི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཞིག ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཡུལ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་། སྐྱོན་མཐོང་བ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཡུལ་དེ་ལ་ཞེ་སྡང་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་ལ་སོགས་སྤོང་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་དེ་དག་ཡུལ་ལ་མ་མཐོང་བས་ཡིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྤང་བྱ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ཚེར་མ་འདོན་པ་ལྟ་བུ་དག་གིས་སྤོང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བདག་ཆགས་སྐྱོན་ཅན་དུ་མཐོང་བའི་བདག་འཛིན་ཅན་དེ་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུ་བདག་ལ་ཆགས་པ་གང་གིས་བཟློག་པར་བྱེད་དེ་བཟློག་མི་ནུས་པར་ཐལ། བདག་ལ་ཆགས་པའི་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་རྒྱུ་བདག་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བདག་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དེ་བདག་ལ་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཆགས་པ་དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་དུ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བདག་ལ་ཆགས་པ་མིན་གྱི་དོན་བདག་གི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བས་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། བདག་ལ་ཆགས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡང་གང་ཞིག་མཐོང་། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་དོར་བྱ་ཡིན་ཅེ་ན། བདག་ལ་ཆགས་པ་འདི་ལ་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ནའང་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བ་མིན་པར་ཐལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་བྱེད་ཀྱང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བདག་གི་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བདག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་ཡིན་ཡང་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་བློའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བྱ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བདག་སྐྱོན་ཅན་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་བདག་གི་བ་དེ་དག་གྲོགས་སུ་མེད་ན་བདག་ཁོ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་བདག་ཏུ་ཆགས་པ་སོགས་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། བདག་དེ་དང་འདྲ་བར་སྐྱོན་མེད་ཡིན་པར་ཐལ། བདག་གྲོགས་སུ་མེད་ན་ཁྱོད་ཁོ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་པ་དེ་ལྟར་ན་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་བདག་གཉིས་ཀ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བྱ་མིན་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་ཀའང་སྐྱོན་མེད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། དབང་སོགས་སྡུག་བསྔལ་བསྒོམས་པས་སྤོང་མི་ནུས། །དབང་བདག་ཐ་དད་ཤེས་པས་སྤོང་མི་ནུས། །སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡིད་འབྱུང་བས་སྤོང་མི་ནུས། །སྡུག་བསྔལ་བསྒོམ་བྱར་གསུངས་དང་འགལ་བ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་སྦྲུལ་གྱིས་བཟུང་བའི་ཡན་ལག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་བསྒོམས་པས་སྤོང་བ་བཞིན་དུ། བདག་འཛིན་ཡོད་ཀྱང་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་བདག་གི་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་བསྒོམས་པས་སྤོང་བར་འགྱུར་བས་ན། ངེས་པར་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཞེས་པའི་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དཔེ་དགག དོན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྦྲུལ་གྱིས་བཟུང་བའི་ཡན་ལག་འདི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམས་པ་ཁོ་ནས་སྤོང་བ་མིན་ཏེ། བདག་གི་བའི་བློ་བཅོམ་པས་ཁྱོད་འདོར་བ་ཡིན་གྱི་བཟློག་པ་བདག་གི་བའི་བློ་ཡོད་པ་ལ་ཁྱོད་འདོར་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བདུན་ཏེ། བདག་གིར་འཛིན་པ་ཡོད་ན་འདོར་མི་སྲིད། །བདག་གི་འདོར་ན་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མེད། །བདག་འཛིན་ཡོད་ན་བདག་གིར་ཆགས་པ་འབྱུང་། །སྡུག་བསྔལ་སྒོམ་པའི་རྩོམ་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །བདག་སྐྱོན་མེད་ན་ཆགས་དང་བྲལ་ཡུལ་མེད། །སྐྱོན་ཅན་ཤེས་པས་ཆགས་པ་སྤོང་མི་ནུས། །རྒྱུ་ལ་གནོད་པ་མེད་པས་སྤོང་མི་ནུས་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། བདག་གིར་འཛིན་པ་ཡོད་ན་ཆགས་བྲལ་མེད། །བདག་གིར་འཛིན་པ་བཅོམ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདག་གི་བ་སྐྱོན་ཅན་དུ་ཤེས་པའི་བདག་འཛིན་ཅན་དེ་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བ་དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། བདག་གི་བ་ལ་རང་གིར་འཛིན་པའི་བློ་གང་གིས་བཟློག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་བདག་གི་བ་དེ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྟེན་ཏེ་རང་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ལུས་ལས་བོག་པའི་སྐྲ་སེན་སོགས་ལ་རང་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུར་མ་བཟུང་བས་ཡིད་འབྱུང་བློ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་གཞན་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་སྐྲ་སོགས་ལ་རང་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུར་བཟུང་བས་ཞེན་བཅས་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་བསྒོམས་པས་བཅོམ་པ་དགག །སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པས་བཅོམ་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་ལ་ཆགས་པ་སོགས་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམས་པས་དེ་ལ་རང་གི་བའི་བློ་སྤོང་བས་རང་བློ་གང་གིས་བཟློག་འགྱུར་ཞེས་པའི་རྟགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། བདག་ལ་ཆགས་པ་སོགས་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་དུ་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་རང་གི་བའི་བློ་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་རང་གི་བའི་བློ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ནི་བདག་དང་འདུ་སོགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ལས་ཡིན་ལ། འབྲེལ་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དུ་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྔར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས་སྟེ། བྱེ་བྲག་པ་འགོག་པའོ། །གྲངས་ཅན་གྱིས་བདག་གིར་གཟུང་བྱ་དང་འཛིན་བྱེད་སྐྱེས་བུ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པས་དེ་ལ་རང་གི་བའི་བློ་སྐྱེ་ཞིང་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་ཡང་འཕྲོད་འདུས་བྱས་བར་འདོད་དོ། །མི་འཐད་དེ། བདག་གི་གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་རང་གི་བའི་བློ་མི་སྐྱེ་བར་ཐལ། ཁྱོད་དང་བདག་ལ་འདུ་བའི་འབྲེལ་བ་དང་། ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་མེད་ན་ཡང་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བདག་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདག་གི་བ་ཀུན་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གྲོལ་བ་ཐོབ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། དབང་སོགས་ལ་རང་གི་བའི་བློ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དབང་སོགས་དེ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དུག་སྦྲུལ་གྱིས་བཟུང་བའི་སོར་མོ་བཞིན། དེས་ན་རང་བློ་གང་གིས་བཟློག་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་པའི་རྟགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། དབང་པོ་སོགས་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་མཐོང་བ་མིན་ཏེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བ་འགའ་ཞིག་གིའང་རྒྱུར་མཐོང་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དབང་སོགས་ཕལ་ཆེར་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སྤོང་བ་ཡིན་ཏེ། དུག་བཅས་ཀྱི་ཟས་ཕལ་ཆེར་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་མཐོང་བས་སྤོང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན་དཔེ་དོན་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་བླང་དོར་གྱི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཟས་ཁྱད་པར་ཅན་རྙེད་ན་དེའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པས་དེ་དང་འགལ་བའི་དུག་བཅས་ཀྱི་ཟས་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སྲེད་པས་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བས་སོ། །བླང་དོར་གྱི་བསམ་པ་མེད་པའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། བདག་ལ་ཆགས་པ་ཡིས་དུག་བཅས་ཀྱི་ཟས་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་རྙེད་པ་བཞིན་ལའང་འཇུག་སྟེ་བླང་དོར་གྱི་བསམ་པ་མེད་ཅིང་ཟས་ཙམ་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། དཔེར་ན་འདོད་ལྡན་འགའ་ཞིག་བུད་མེད་དག་ནི་མ་རྙེད་པར། དུད་འགྲོ་མོ་ལ་འདོད་པ་སྤྱོད་པ་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདག་དེ་ཆོས་ཅན། འཇིག་པར་ཐལ། སྔར་བདག་གི་བ་དང་བཅས་པ་ལས་ཕྱིས་བདག་གི་བ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བདག་ནི་ཡོད་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ལུགས་ཀྱི་བདག་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་པར་འདོད་དེ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐར་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདག་དེ་ཆོས་ཅན། བདག་འཛིན་ཅན་གྱིས་ཇི་ལྟར་ཞེན་པའི་བདག་ཡིན་པར་འདོད་དེ་མིན་པར་ཐལ། མྱོང་བ་ཀུན་དང་ནི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་དང་། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ཀུན་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པ་ལོག་པ་ཅན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བདག་འཛིན་ཅན་གྱིས་ཞེན་པའི་བདག་གི་རང་བཞིན་ནི་མྱོང་སོགས་ཀྱི་རྟེན་ལོག་པ་དེ་འདྲ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་དངོས། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་བདག་འཛིན་ཅན་དེ་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་འབྱུང་སྟེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བདག་འཛིན་གྱིས་ནི་བདག་ལ་ཆགས་པ་བརྟན་པར་བྱེད་ཅིང་། བདག་ལ་ཆགས་པ་དེ་ནི་བདག་གིར་ཞེན་པ་ཡི་ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་དུ་གནས་པས་སོ། །དེས་ན་བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆེད་དུ་བདག་གི་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་སྒོམ་པའི་གང་ཟག་དེ་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་ཡང་བདག་ལ་ཆགས་པ་དེས་བདག་གི་བ་ལ་ནི་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་གེགས་བྱེད་པ་ཉིད་དང་། བདག་གི་བ་དེའི་སྐྱོན་ཡང་སྒྲིབ་ཅིང་མི་མཐོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་མཐོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་ཆགས་པ་འཇུག་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཡོད་ན་བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་མི་འབྲལ་ཡང་ཆགས་བྲལ་དེ་བདག་ལ་ཡང་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བས་ན་བདག་ལ་ཆགས་པའི་རྟགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། ད་ནི་ཆགས་བྲལ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམས་པས་དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་བདག་གི་བ་འདོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་པར་ཐལ། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་ཡང་ཅི་ལྟར་བདག་འདོར་ཏེ་མི་འདོར་བ་དེ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བདག་གི་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་སྒོམ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམས་པ་དོན་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་ཡང་བདག་གི་བ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྣམ་གྲོལ་དོན་གཉེར་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆེད་དུ་བདག་གི་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམས་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ། བདག་གི་བ་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམས་པས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཙམ་ཡིན་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་གི་བ་འགའ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔར་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དུ་མཐོང་ན་ཆགས་པ་དང་བྲལ་ཏེ། ཡུལ་འགའ་ཞིག་ལ་ཉེས་པ་མཐོང་བས་དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་འཛིན་ཅན་ཆོས་ཅན། གལ་ཏེ་བདག་གི་བ་དེ་ལ་ཉེས་པ་མཐོང་བ་ཡིས་ཉེས་པ་མཐོང་བའི་སྐད་ཅིག་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ལ་ཆགས་པ་ཡི་བློ་ལྡོག་ཀྱང་བདག་གི་བ་དེ་ལ་གཏན་ནས་ཆགས་བྲལ་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་གཞན་དག་ལ་ཆགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྤྱིར་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ལ་བླང་བྱ་དང་དོར་བྱར་འཛིན་པའི་ཁྱད་ཡོད་ན་བླང་བྱ་གཅིག་ལས་འབྱུང་བའི་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཚེ་སྔར་གྱི་དོར་བྱ་སོགས་ཡུལ་ཀུན་ལ་ཆགས་པའི་ས་བོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་སོ། །དཔེར་ན་འདོད་ལྡན་ལ་ལ་བུད་མེད་གཅིག་ལ་སྐྱོན་མཐོང་བས་ཆགས་པ་མངོན་གྱུར་ལོག་ཀྱང་བུད་མེད་གཞན་ལ་ཆགས་པ་ཡོད་པས་དེ་རྒྱུར་བྱས་ནས་སྔར་གྱི་བུད་མེད་དེ་ལའང་ཆགས་པ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །ལྔ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། དེ་ནི་འཁོར་བའི་ཆོས་སྐྱོན་བཅས་གང་ལ་ཆགས་བྲལ་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བདག་སྐྱོན་མེད་ཡིན་ཞིང་། དེའི་ཡུལ་ཅན་ཆགས་པའང་སྐྱོན་མེད་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་བདག་གི་བ་རྣམས་ཀྱང་ནི་སྐྱོན་མེད་ཡིན་པས་དེ་དག་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འགྲོ་བ་སྟེ་འཁོར་བའི་ཆོས་ཀྱང་གསུམ་པོ་དེ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་པས་ནའོ། །སྔ་མའི་རྟགས་ཁས་བླངས་ཏེ། བདག་སྐྱོན་མེད་ཡིན་ན་གཞན་གཉིས་སྐྱོན་མེད་དུ་རིགས་པས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཡུལ་ཅན་ཆགས་པ་སྐྱོན་མེད་ཡིན་པའི་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། བདག་དེར་ཆགས་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་ཡིན་པས་སྐྱོན་བཅས་ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་བདག་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཆ་ནས་སྐྱོན་མེད་ཡིན་པ་སྡུད་དོ། །འོ་ན་བདག་ཆོས་ཅན། སྐྱོན་ཅན་དུ་ཐལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྟེན་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁྱོད་ལ་ཡང་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་དེ་ནི་རྣམ་གྲོལ་དོན་གཉེར་ཆོས་ཅན། སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པ་ཙམ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་བདག་གི་བ་གང་ལ་དེ་ཆགས་པ་བྲལ་ཏེ་མི་འབྲལ་བར་ཐལ། བདག་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པ་དེར་ཡང་བདག་དེའི་སྐྱོན་ལ་ཆགས་བྲལ་མེད་པའི་ཕྱིར། དྲུག་པ་ནི། བདག་གི་བ་ལ་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཞེན་པ་ཡིན་ན། བདག་གི་བ་ལ་ཉེས་པ་མཐོང་བས་འཇིག་དགོས་ནའང་དབང་སོགས་བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ཁོ་ནས་བྱས་པ་དེ་ལྟར་མིན་ཏེ། སྐྱོན་ཡོན་གྱི་རྣམ་དབྱེ་མི་ཤེས་པའི་བྱིས་པ་དང་ཕྱུགས་སོགས་ལ་ཡང་ཁྱོད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་དབང་པོ་སྐྱོན་ལྡན་ལ་ཡང་ཁྱོད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཡང་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་དབང་སོགས་དག་ལ་ཁྱོད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འདས་པ་དང་ལུས་ལས་བོག་པའི་སྐྲ་ལ་སོགས་པའི་བདག་གི་བ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་མཐོང་ཡང་ཁྱོད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་གི་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ནི་བདག་གི་བའི་བློ་ཡིན་ལ། དེ་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལས་བྱུང་བས་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམས་པས་དེ་སྤོང་ངོ་ཞེ་ན། བདག་གི་བ་ལ་བདག་གི་བའི་བློ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའང་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ཁོ་ནས་མིན་པར་ཐལ། བྱིས་སོགས་ལ་ཡང་ཁྱོད་ཡོད་པས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནའོ། །དེས་ན་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། དབང་སོགས་ལ་ཡོན་ཏན་མིན་པ་སྐྱོན་མཐོང་བས་དབང་སོགས་ལ་བདག་གི་བའི་བློ་དེ་ཡང་སྤོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་བའི་བློ་དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལས་བྱུང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ནི། གཞན་ཡང་བདག་གི་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམས་པའི་བསྒྲུབས་པས་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གནོད་དེ་མི་གནོད་པར་ཐལ། དེའི་རྒྱུ་བདག་ལ་ཆགས་པ་དེ་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། བདག་གི་བ་ལ་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་བདག་ལ་ཆགས་པས་བདག་གི་བ་དེར་ཡང་ཆགས་པ་མཐོང་བ་དེས་ནའོ། །གཉིས་པ་དབང་བདག་ཐ་དད་ཤེས་པས་སྤོང་མི་ནུས་པ་ནི། གྲངས་ཅན་ན་རེ། ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལས་ཆགས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་ཆགས་ཡུལ་དང་། སྐྱེས་བུ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་ན་ཡུལ་དེ་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེ། དེ་དག་ཐ་དད་དུ་ཤེས་ན་ཆགས་བྲལ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཐ་མལ་པའི་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ཆོས་ཅན། དབང་སོགས་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་ཐལ། ཁྱོད་འདི་ཡིས་དབང་སོགས་ལས་བདག་ནི་ཐ་དད་གྱུར་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡིས་བདག་གཞན་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་དེའི་དབང་སོགས་མཆོག་གཞན་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་དང་། བདག་རྟག་པར་མཐོང་ཡང་དབང་སོགས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ཤེས་པའི་བློ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཆགས་པ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་དང་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ཉིད་དུ་མཐོང་བས་ཀྱང་བྱས་པ་མིན་ཏེ། ཡུལ་དང་སྐྱེས་བུ་ཐ་དད་དུ་ཤེས་ཀྱང་ཁྱོད་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བདག་གི་བར་ཆགས་བའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། བདག་ལ་ཆགས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བདག་གིར་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཡོད་པ་ཙམ་ལས་དམིགས་པ་རྣམ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནང་གི་ཡན་ལག་དབང་སོགས་བདག་གི་བ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡིད་འབྱུང་བས་སྤོང་མི་ནུས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡིད་འབྱུང་ཆགས་བྲལ་མིན་པར་བསྟན། ཆགས་བྲལ་མེད་པར་ཐལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། དབང་སོགས་སྡུག་བསྔལ་དུ་མཐོང་བས་དེ་ལ་ཡིད་འབྱུང་སྐྱེ་ཞིང་དེས་ཡུལ་དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བདག་འཛིན་ཅན་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ལ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་ཡིད་འབྱུང་བ་དེ་འདྲ་ཆོས་ཅན། ཞེ་སྡང་དང་མཚུངས་ལྡན་ཡིན་གྱི་ཆགས་བྲལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེའང་ཆགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐབས་གཞན་བདེ་བ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡིད་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཞེ་སྡང་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་ཙམ་དུ་གནས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྡུག་བསྔལ་དེ་ལོག་ན་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ལ་སླར་བརྟེན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་ཆགས་བྲལ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། ཡུལ་སྡུག་མི་སྡུག་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་འདོད་མི་འདོད་མེད་པར་མཉམ་ཞིང་སྙོམས་པ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཆགས་བྲལ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ལ་བླང་བྱ་དང་དོར་བྱ་འཛིན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ཙམ་སྙོམས་པ་ལ་ཆགས་བྲལ་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། སྐྱེས་བུ་གཅིག་གིས་གུས་པས་ཕྱོགས་གཅིག་ཙནྡན་གྱིས་བྱུག ཅིག་ཤོས་སྡང་བས་སྟེའུས་ཤ་བཅད་པ་དག་ལ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པར་མཚུངས་པར་གནས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཆགས་བྲལ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཁྱོད་བླང་དོར་དུ་འཛིན་པ་སྤངས་པའི་མཚན་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་སྡུག་བསྔལ་བསྒོམ་བྱར་གསུངས་དང་འགལ་བ་སྤང་བ་ནི། འོ་ན་དབང་སོགས་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམ་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་ཆགས་བྲལ་མ་ཡིན་ན། མདོ་ལས་སྡུག་བསྔལ་བསྒོམ་བྱར་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དགོངས་ནས་སྡུག་བསྔལ་བསྒོམ་བྱར་གསུངས་པ་མིན་ཏེ། ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དགོངས་ནས་སྡུག་བསྔལ་བསྒོམ་བྱར་གསུངས་པ་ཡིན་ཅིང་། ངེད་ཀྱི་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཡང་ཀུན་འབྱུང་གི་སྐབས་སུ་བཤད་པའི་རྐྱེན་གྱི་གཙོ་བོ་སྲིད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཙམ་ཡིན་གྱི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྔ་མ་དག་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་རྒྱུའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པས་སྡུག་བསྔལ་དུ་འཆད་པ་ནི་གྲུབ་མཐའི་སྐབས་མ་ཕྱེད་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་པའི་སྐབས་འདིར་ཟག་མེད་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུའི་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསྒོམས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཁོ་ནས་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དོན་གཞན་དང་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ལྟ་བའི་རྟེན་ཙམ་ཡིན་ཅིང་། དོན་གཞན་དང་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་བདག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོམ་པ་ལྷག་མ་མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སོགས་བསྒོམ་པ་རྣམས་ནི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་དེ་བསྐྱེད་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས། སྡུག་བསྔལ་རྟོགས་པ་ལས་ནི་བདག་མེད་རྟོགས་པར་གསུངས་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པ་ཡིན། བཙུན་པ་མི་རྟག་པ་ལགས་སོ། །མི་རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདེ་བ་ཡིན་ནམ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན། བཙུན་པ་སྡུག་བསྔལ་ལགས་སོ། །མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་། རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་འདི་ནི་ངའོ། །འདི་ནི་ངའི་འོ། །འདི་ནི་བདག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ལྟ་བར་རིག་པ་ཡིན་ནམ། བཙུན་པ་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གསུམ་པ་ཆགས་བྲལ་མིན་ན་འཁོར་བར་འཁོར་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། གསུམ་ལྡན་འཁོར་བ་པ་རུ་བསྟན། །གསུམ་ལྡན་མིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། བདག་གི་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་པའི་བདག་འཛིན་ཅན་ཆོས་ཅན། འཁོར་བ་པ་ཞེས་བྱའི་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་མིན་པར་ཐལ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ལས་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་འདྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་མིན་པ་དང་། བདག་གི་བ་ལ་སྲིད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། བདག་གི་བ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་ལས་སོག་པའི་རྩོམ་པ་ཀུན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གྲོལ་བ་ཐོབ་པའི་ཚེ་བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པས་ཆགས་བྲལ་མིན་དང་ཞེས་པ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། གྲོལ་བ་ཐོབ་པའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བ་དེ་ཡི་ཟ་བ་པོ་ཡང་མེད་པར་ཐལ། བདག་གི་བ་ཉིད་ནི་མི་འདོད་པ་སྟེ་དོར་བའི་ཕྱིར་ནའོ། །འདོད་ན་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་འདོད་པ་དེའི་བདག་ཀྱང་མེད་པར་ཐལ། ལས་བྱེད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཏེ། བདག་དེ་ལས་བྱ་བ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་དེས་ན་རྩ་བ་དབྱུང་བར་གདམས་པ་ནི། རྣམ་གྲོལ་འདོད་པའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཐོག་མ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཅན་རིགས་མཐུན་སྔ་མའི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་འཇིག་ཚོགས་ལྟ་བ་དག བདག་མེད་བསྒོམས་པའི་སྒོ་ནས་རྩ་བ་ཉིད་ནས་དབྱུང་བར་གྱིས་ཤིག་སྟེ། རྣམ་གྲོལ་དོན་གཉེར་གང་ཞིག བདག་མེད་མ་རྟོགས་པར་སྡུག་བསྔལ་བསྒོམས་པ་སོགས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་མི་ནུས་པར་བསྟན་ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་བདག་མེད་བསྒོམས་པས་སྲེད་པ་སྤོང་བར་ནུས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆོ་ག་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །ཆོ་ག་གཉེན་པོ་མིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །དེས་ན་ཡང་དག་ལྟ་བ་གཉེན་པོར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དབང་གི་ཆོ་ག་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་དགག །སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་པ་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་དགག །མེ་ལྔ་བསྟེན་པ་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་འཇིག་ལྟ་རྩ་བ་ནས་མ་ཕྱུང་ཡང་དབང་ཕྱུག་གི་དབང་བསྐུར་ཐོབ་ན་གྲོལ་ཏེ། དེ་ལྟར་དུ་དབང་ཕྱུག་གི་ལུང་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟོགས་ལྡན་རྣམས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། དབང་ཕྱུག་གི་ལུང་ལས་བཤད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་དབང་གི་ཆོ་གས་གྲོལ་བར་སྨྲ་བ་ཡང་ཁྱོད་ཡོངས་སུ་མགུ་བྱེད་མིན་ཏེ། ཁྱོད་དབང་ཕྱུག་གི་ལུང་ནི་རང་གིས་ཇི་ལྟར་བསྟེན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་དེ་བརྗོད་བྱ་ཅན་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དབང་ཕྱུག་གི་ལུང་ལས་བཤད་པའི་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་ན་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་ཏེ། དེ་ལྟར་བཏབ་པས་ས་བོན་གྱིས་མྱུ་གུ་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་བོན་ལ་སྔགས་བཏབ་པས་མྱུ་གུ་མི་བསྐྱེད་པར་གྲུབ་པར་མཐོང་བའི་ཆོ་ག་ནི་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་ཡང་སྲིད་ཕྱི་མ་མི་བསྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་པ་འགྲུབ་པ་མིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གྲུབ་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་ཏིལ་མར་གྱིས་བསྐུས་པ་དང་། མེས་བསྲེགས་པ་དང་། བཙོས་པ་སོགས་ལས་ཀྱང་ཡང་སྲིད་ལས་གྲོལ་བར་ཐལ། ས་བོན་ལ་དེ་ལྟར་བྱས་པས་མྱུ་གུ་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། མེ་ལྔ་བསྟེན་པས་ཡང་སྲིད་ལས་གྲོལ་ཏེ། མེ་ལྔ་བསྟེན་པས་སྐྱེས་བུའི་ལུས་སྔར་བས་ཡང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན། སྡིག་པ་ཟད་པར་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེ་ལྔ་བསྟེན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་སྔར་ལྕི་བ་དང་། ཕྱིས་ཡང་བའི་ཕྱིར་ན་སྡིག་པ་བཅོམ་པར་བྱས་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་འདིའི་ལྕི་བ་ས་དང་ཆུའི་ཁམས་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་བས་སྔར་ལྕི་བ་ཕྱིས་ཡང་བ་ཡིན་གྱི་སྡིག་པ་ལྕིད་དེ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྡིག་པ་ལུས་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ཆོ་གས་སྐྱེ་རྒྱུ་ཉམས་པ་མེད། །ཉམས་པར་འདོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །ཉམས་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །བདག་ཀྱང་སྐྱེ་རྒྱུར་དགོས་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པའི་ལོག་ཤེས་དང་། དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྲེད་པ་དང་། དེ་གཉིས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་པ་ཆོས་ཅན། དེ་དག་བཅད་པ་སྟེ་སྤངས་ན་ཡང་སྲིད་དུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དབང་དག་གིས་དམན་པའི་གནས་མངལ་སོགས་སུ་འགྲོ་བ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་ལོག་སྲེད་དང་སེམས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཡང་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་ནུས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཚོགས་པ་དེ་ཙམ་ལས་ནི་ཡང་སྲིད་འབྱུང་བར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱང་ཡང་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ཙམ་ལས་ནི་ཞེས་པ་མི་འཐད་ཅེ་ན། ལོག་སྲེད་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་པ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། སྔོན་གྱི་ལས་ཁྱོད་ལས་ལོགས་སུ་གྱུར་པ་མེད་དེ། ཁྱོད་རང་ཉིད་ཡང་སྲིད་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བདག་འཛིན་ཅན་དབང་ཕྱུག་གི་དབང་བསྐུར་ཐོབ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཡང་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡང་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ལོག་སྲེད་དང་སེམས་པ་ཉམས་པ་མེད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེ་རྒྱུ་གཞན་དུ་རྟོག་པ་དགག །སྐྱེ་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཉམས་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དབང་ཕྱུག་གི་དབང་བསྐུར་ཐོབ་པ་ཆོས་ཅན། ཡང་སྲིད་དུ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། མ་མཐོང་བའི་ལས་ཞིག་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡུལ་གཞན་ནས་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་དང་། གཟུགས་སྒྲ་སོགས་རྟོགས་པའི་རྟེན་ནི་བྱེད་པ་དབང་སོགས་ཡིན་ལ་དབང་སོགས་དེ་དག་ནི་མ་མཐོང་བ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ལས་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་ལས་ནི་དགེ་བ་བཅུ་དང་། མི་དགེ་བ་བཅུའི་འཇུག་པ་བསྐྱེད་པའི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བདག་གི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ལ། ཁྱོད་འདོད་པའི་སེམས་པ་ནི་ལས་མིན་པས་སྐྱེ་རྒྱུ་ཉམས་པ་མེད་ཅེས་པ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། བྱེད་པ་དབང་སོགས་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བསྐྱེད་པ་ལ་ལོག་སྲེད་སེམས་པའི་བློ་ཡི་ནི་ནུས་པ་མཐོང་གི་དེ་ལས་གཞན་བདག་གི་ཡོན་ཏན་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ལོག་སྲེད་སེམས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་གི་དེ་ལས་གཞན་བདག་གི་ཡོན་ཏན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བདག་འཛིན་ཅན་དབང་ཕྱུག་གི་དབང་བསྐུར་ཐོབ་པ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། བྱེད་པ་དབང་སོགས་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་དུ་ཅིས་མི་འགྲོ་སྟེ་འགྲོ་བར་ཐལ། སྐྱེ་རྒྱུ་ལོག་སྲེད་དང་སེམས་པ་དེ་མ་ཉམས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་ཕྱུག་གི་དབང་བསྐུར་གྱིས་ལོག་སྲེད་སེམས་པ་དེ་དག་ནུས་མེད་དུ་བྱས་པས་ཡང་སྲིད་དུ་མི་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། དབང་ཕྱུག་གི་དབང་བསྐུར་ཐོབ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། དབང་སོགས་བྱས་མ་ཐག་ཏུ་བྱེད་པ་མིག་སོགས་དེ་དག་སེམས་པ་གཉིས་པོ་དེའི་དབང་གིས་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་དང་། ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་དང་། གཡེང་བ་སྟེ་འཁྲུགས་པ་དང་། འཁྲུགས་པ་འགོག་པ་དེ་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དབང་བསྐུར་བྱས་མ་ཐག་ཏུ་ལོག་སྲེད་དང་སེམས་པ་ནུས་མེད་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དབང་བསྐུར་བ་དེ་ཤི་བའི་དུས་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་འཕེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བློ་ཕྱི་མ་འཕེན་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཆི་ཁའི་དྲི་མ་ལོག་སྲེད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྣམས་ཀྱིས་བློ་ལོག་སྲེད་ཕྱི་མར་མཚམས་སྦྱོར་བར་ཐལ། ལོག་སྲེད་ཕྱི་མར་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་ཚང་ཞིང་གེགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། དབང་གིས་ལོག་སྲེད་དེ་རྣམས་སྔ་མས་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་མེད་དུ་བྱས་པས་སོ་ཞེ་ན། དབང་བསྐུར་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་གསོན་པ་ཉིད་ནའང་དྲི་མ་སྔ་མས་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་མེད་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཤི་ནས་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དང་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཉེས་པ་ལོག་སྲེད་ཀྱི་རྒྱུན་ཆོས་ཅན། དབང་བསྐུར་བ་ལས་ལྡོག་པ་མེད་པར་ཐལ། རང་གི་ས་བོན་བདག་འཛིན་ལས་བྱུང་བ་ཅན་ཡིན་ཅིང་དབང་བསྐུར་གྱིས་དེ་ལ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཉེས་པ་ལོག་སྲེད་ཀྱི་རྒྱུན་ཆོས་ཅན། བདག་འཛིན་སྔ་མའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ཏེ། གཉེན་པོ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་འཕེལ་ན་ཁྱོད་འགྲིབ་པ་དང་། རང་གི་ཕྱོགས་བདག་འཛིན་སྔ་མ་འཕེལ་ན་ཁྱོད་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པའི་བདག་ལ་གནོད་བྱེད་བསྟན། །དེ་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ལོག་སྲེད་དང་སེམས་པ་ཁོ་ན་འཁོར་བའི་རྒྱུར་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། བདག་རྟག་པའང་འཁོར་བའི་རྒྱུར་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུ་རིམ་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་འགལ་བར་ཐལ། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཕྱིས་ཀྱང་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་འགལ་བར་ཐལ། འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་དུས་དང་མི་བྱེད་པའི་དུས་དག་ནི་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རྒྱུ་ལས་བྱེད་པ་པོ་དང་། འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོའང་གཅིག་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། བདག་རྟག་པ་དེ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་དེ་དག་ལས་བྱེད་པ་པོ་དེ་ལས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལས་བྱེད་པ་པོའི་བདག་ཆོས་ཅན། རྣམ་སྨིན་ཟ་བ་པོ་ཡིན་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རྣམ་སྨིན་ཟ་བ་པོ་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བདག་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡང་ནི་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་དང་། ལས་བྱས་པ་དང་། མཐོང་བ་སོགས་ལ་གཞན་གྱིས་དྲན་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། ངོ་ཤེས་པ་སོགས་སུ་འགྱུར་བར་ཐལ། མྱོང་བ་པོ་དང་དྲན་པ་པོ་གཅིག་ཡིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཟག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལྟར་ཐལ་བ་འཕེན་ནམ། ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཕེན། དང་པོ་ལྟར་ན་གང་ཟག་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་གང་ཟག་གཞན་གྱིས་དྲན་པ་སོགས་སུ་འགྱུར་བར་ཐལ། མྱོང་བ་པོའི་གང་ཟག་དང་དྲན་པ་པོའི་གང་ཟག་གཅིག་ཡིན་པ་སོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཐལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཆོས་གྲགས་ལ་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་འགའི་མྱོང་བ་སོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་གྲགས་ཀྱིས་ཁྱོད་ལ་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་པའི་ལན་དོན་མཐུན་དུ་ཐེབས་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ཆོས་ཕུང་པོ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་ཆོས་ཕུང་པོ་གཞན་གྱིས་དྲན་པ་སོགས་ཡོད་པར་ཐལ། མྱོང་བ་པོའི་ཆོས་དང་དྲན་པ་པོའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཡིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཐལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཆོས་གྲགས་ལ་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཕུང་པོ་སྔ་མས་མྱོང་བ་ལས་ཕྱི་མས་དྲན་པ་སོགས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ན། ཆོས་གྲགས་ཀྱིས་ཁྱོད་ལ་འདོད་ལན་དོན་མཐུན་དུ་ཐེབས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཀྱིས་མྱོང་བ་ལས་ཆོས་ཀྱིས་དྲན་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མྱོང་བ་ལས་དྲན་པ་འབྱུང་བ་ནི་ཡོད། གང་ཟག་གིས་མྱོང་བ་ལས་གང་ཟག་གིས་དྲན་པ་འབྱུང་བ་མེད་པ་དེས་ནའོ། །འདིར་གནད་འདི་ཤེས་དགོས་ཏེ། དངོས་སྨྲ་བ་རྣམས་མྱོང་དྲན་སོགས་རིགས་པས་དཔྱད་བཟོད་འདོད་ཅིང་། གང་ཟག་རྫས་ཡོད་འདོད་པ་དག་གིས་ནི་གང་ཟག་གིས་མྱོང་བ་གང་ཟག་གིས་དྲན་པ་སོགས་རིགས་པས་དཔྱད་བཟོད་དུ་འདོད་ལ། ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡན་ཆད་ཀྱི་དངོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གང་ཟག་ལ་དེ་དག་འཇོག་པ་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡིན་ཅིང་། མྱོང་དྲན་སོགས་རིགས་པས་དཔྱད་བཟོད་ནི་ཆོས་ལ་འཇོག་དགོས་ཏེ། སྔོ་འཛིན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མྱོང་བ་དེ་དེའི་རྗེས་ཀྱི་དྲན་ཤེས་ཀྱིས་དྲན་པ་དང་། སེམས་པས་ལས་བསགས་པ་དེ་དེའི་རྗེས་ཀྱི་ཚོར་བས་ལོངས་སྤྱོད་པ་སོགས་སུ་འཇོག་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གང་ཟག་ལ་མྱོང་དྲན་མེད་པས་གང་ཟག་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་གཞན་གྱིས་དྲན་པ་སོགས་མེད་ལ། ཆོས་ཀྱི་མྱོང་དྲན་ནི་གཞན་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འདོད། དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་མྱོང་དྲན་ཆོས་དང་གང་ཟག་གཉིས་ཀ་ལ་འཇོག་ཏུ་རུང་ཡང་མྱོང་དྲན་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་ན་གཞན་མ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཞེད་དོ། །འདི་དག་ནི་དབུ་ཚད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁོ་བས་དཔྱོད་ལྡན་དག་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག གསུམ་པ་དེས་ན་ཡང་དག་ལྟ་བ་གཉེན་པོར་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྲེད་པ་འཇོམས་པའི་གཉེན་པོ་བསྟན། སྲེད་པ་མེད་ན་ཡང་སྲིད་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མི་རྟག་ལ་སོགས་བཅུ་དྲུག་ལེགས་པར་བསྒོམ་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིས་ཆོས་ཅན། སྲེད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་འབྲང་སེར་སྣ་དང་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་དེ། དམིགས་ཡུལ་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་ཉིད་ལ་ནི་རྣམ་པ་རྟག་སོགས་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་དང་འགལ་བའི་དོན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་མི་རྟག་ལ་སོགས་བཅུ་དྲུག་པོ་རྗེས་སུ་རྟོགས་ཤིང་སྒོམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་ཏེ། དམིགས་ཡུལ་བདེན་པ་བཞི་ལས་སྡུག་བདེན་ལ་བརྟན་པ་སྟེ་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། ངའོ་ཞེས་དང་། ངའི་ཞེས་དང་། སོགས་པ་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྒྱུ་མིན་སོགས་བཞི་དང་། འགོག་པ་ལ་འགོག་པ་མ་ཡིན་པ་སོགས་བཞི་དང་། ལམ་ལ་ལམ་མ་ཡིན་པ་སོགས་བཞི་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་མིན་པའི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་མ་རིག་པས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ནི་མ་རིག་པ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྲེད་པས་བདེ་སྡུག་ལ་བླང་དོར་དུ་ཡོངས་སུ་སྲེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བདག་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་སྲེད་པ་སྤངས་བའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། ལས་དང་ལུས་དག་གནས་ན་ཡང་ལས་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལུས་ཏེ་རྒྱུ་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་ལེན་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་གཙོ་བོ་གཅིག་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །དཔེར་ན་ས་བོན་མེད་ན་མྱུ་གུ་མི་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ལམ་བདེན་གྱི་གཞུང་རྣམས་ཀྱིས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལམ་འཁོར་བའི་གཉེན་པོར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་འཇིག་ལྟས་བསྡུས་པའི་མ་རིག་པ་དང་། རྐྱེན་སྲེད་པ་ཡིན་པས་གཞུང་གི་སྐབས་ཀྱང་དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བཤད་ཟིན་ལམ་དེ་ཞེས་པས་བདག་མེད་རྟོགས་པ་ལ་འཁོར་བ་སྤོང་བའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་བསྟན་ནས། དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་ལ་ཞུགས་པ་དང་། བདག་ལྟ་དང་འཛིན་སྟངས་འགལ་བ་དང་། བདག་ལྟ་འཁོར་བའི་རྩ་བ་ཡིན་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རྣམ་ཤེས་ཡུལ་འཛིན་པ་ཡི་ཆོས། །ཞེས་སོགས་དང་། གཉིས་པ་ནི། སྟོང་ཉིད་ལྟ་དང་དེ་འགལ་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་དང་། གསུམ་པ་ནི། གང་ཞིག་བདག་མཐོང་དེ་ལ་ནི། །ཞེས་སོགས་སོ། །ལམ་གཞན་བདག་ཆགས་སྐྱོན་བཅས་སུ་ཤེས་པ་དང་། དབང་སོགས་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམ་པ་དང་། དབང་བདག་ཐ་དད་དུ་ཤེས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡིད་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་བདག་ལྟ་དང་འཛིན་སྟངས་མི་འགལ་བས་བདག་ལྟ་སྤོང་མི་ནུས་ལ། དེས་ན་འཁོར་བའི་གཉེན་པོར་མི་རུང་ཞེས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཆགས་པ་སྐྱོན་བཅས་ན། །ཞེས་སོགས་སོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ཕྱིར་གྲོལ་འདོད་ཐོགས་མེད་པའི། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གོ །གཉིས་པ་ནི། སྟོན་པའི་སྐབས་དང་། ཀུན་འབྱུང་གི་སྐབས་སུ་སྲེད་པ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་ངེས་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་བསྒྲུབས་པ་ལྟར་སྲེད་པ་མ་སྤངས་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་མི་ནུས་ལ། ལུང་ལས་བཤད་པའི་ཆོ་ག་ནི་རྒྱུ་བདག་འཛིན་ལ་མི་གནོད་པས་འབྲས་བུ་ལོག་སྲེད་སྤོང་མི་ནུས་ཞེས་པ་ནི། ལུང་ནི་དེ་ལྟའི་དངོས་ཡིན་པའི། །ཞེས་སོགས་སོ། །བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལམ་ནི་རྒྱུ་བདག་འཛིན་སྤོང་བའི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུ་སྲེད་པ་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པ་སྤོང་ནུས་སོ་ཞེས་པ་ནི། བདེན་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་པ་དང་། །ཞེས་སོགས་སོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། ལས་དང་ལུས་དག་གནས་ན་ཡང་། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གོ །ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ལས་ལོགས་སུ་ལས་ལུས་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་མེད་དོ་ཞེས་པ་ནི། ལས་དང་ལུས་དག་སྤང་མིན་ཏེ། །ཞེས་སོགས་རང་ལུགས་ཀྱི་ཐར་ལམ་སྒྲུབ་པ་སྐབས་དོན་གྱི་གཙོ་བོར་བྱས་ནས། གཞན་ལུགས་ཀྱི་ཐར་ལམ་སྐབས་སུ་བབ་པ་འགོག་པའི་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བློ་ཁ་མ་ཕྱོགས་པར་བོད་ཀྱི་ཊཱི་ཀ་བྱེད་པ་དག བདག་མེད་བསྒོམས་པས་གྲོལ་བའི་ཚུལ། དེ་ལ་གཞན་གྱི་རྩོད་པ་སྤོང་། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པ་ལམ་དུ་བསྒྲུབ། བདག་འཛིན་མ་སྤངས་པའི་གཉེན་པོ་ལམ་དུ་མི་རུང་བ་དང་བཞི་ལས། ཕྱི་མ་ལ་བདག་གིར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། ལུང་ནས་བཤད་པའི་ཆོ་ག་ཙམ་དང་། ལས་ལུས་འཛད་པའི་ཐབས་གཉེན་པོར་མི་རུང་བ་གསུམ་ཞེས་དང་། གཞན་དག་རང་ལུགས་ཀྱི་ཐར་ལམ་བསྒྲུབ། གཞན་ལུགས་ཀྱི་ཐར་ལམ་དགག་པ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས། ཕྱི་མ་ལ་བདག་གིར་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། དབང་སོགས་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམས་པ་དང་། དབང་བདག་ཐ་དད་དུ་ཤེས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང་། ལུང་ནས་བཤད་པའི་ཆོ་ག་དང་། ལས་ལུས་འཛད་པའི་ཐབས་གཉེན་པོར་མི་རུང་བ་ཞེས་པའི་ཕྲེང་བ་སྒྲིག་པ་ནི་གཉེན་པོར་འགྲོ་ཚུལ་གྱི་སྐབས་གཉིས་དང་། དེ་གཉིས་ལ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་གཞན་ལུགས་འགོག་པ་སོ་སོར་ཡོད་པ་མ་ཕྱེད་པར་སྐབས་དོན་ཉམས་སུ་འཇུག་ཅིང་གཞུང་འདི་རྩོད་པ་ལྷུར་ལེན་གྱི་བསྟན་བཅོས་སུ་ནན་གྱིས་བསྒྲུབ་པའོ། །ཁོ་བོ་ནི་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་བྱིན་རླབས་དང་ལེགས་བཤད་ཀྱི་མཐུས་རྟོག་གེའི་གནད་རྣམས་ལ་རྨོངས་པའི་ཁུར་མེད་པའོ། །གསུམ་པ་དེ་ལས་ལོགས་སུ་ལས་ལུས་གཉེན་པོ་མེད་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ལས་ལུས་སྤངས་ལ་དགོས་ནུས་མེད། །ལས་འཛད་གཉེན་པོ་ཡོད་པ་དགག །ལས་འཛད་འདོད་དང་འགལ་བ་སྤོང་། །ལས་ཉོན་རྒྱུ་འབྲས་མཚུངས་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཉོན་མོངས་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་ལམ་ཡིན་པ་ལྟར། ལས་ལུས་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་ཡང་ལམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ལས་ལུས་ཉོན་མོངས་གསུམ་ཀ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐར་པ་དོན་གཉེར་ཆོས་ཅན། ལས་དང་ལུས་དག་ཁོ་ན་སྤོང་བ་མིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཁོ་ན་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་དག་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྲེད་པ་མ་སྤངས་པར་དེ་གཉིས་སྤོང་བའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། སྲེད་པ་ནི་ཡོད་ན་ལས་ལུས་སླར་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྲེད་པ་དང་ལས་གཉིས་ཀ་ཟད་པའི་དོན་དུ་འབད་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ཐར་པ་དོན་གཉེར་ཆོས་ཅན། སྲེད་པ་དང་ལས་གཉིས་ཀ་ཟད་པའི་དོན་དུ་འབད་ན་ཡང་ལས་ཟད་པའི་ཆེད་དུ་དུབ་པར་བྱས་པའི་ཆ་དེ་དོན་མེད་ཡིན་ཏེ། སྲེད་པ་སྤངས་པས་ལས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གཉེན་པོ་དག་ནི་མེད་ཕྱིར་དང་། །ཞེས་པའི་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། དཀའ་ཐུབ་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུ་མི་འདྲ་བ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཐ་དད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་སྟེ། འབྲས་བུ་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དངོས་པོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཅིག་གིས་ལས་ཐམས་ཅད་མི་འཛད་དེ། ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་པ་འགས་རིགས་མཐུན་པ་བཀྲེས་པ་ལྟ་བུ་དེ་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཆུང་བར་འགྱུར་གྱི། རིགས་མི་མཐུན་པ་ཅན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཆུང་བར་འགྱུར་བ་ཙམ་ཡང་མིན་པའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ནུས་པ་ཡིས་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པར་བྱས་ནས་དེ་སྡུག་བསྔལ་གཅིག་མྱོང་བའམ་དཀའ་ཐུབ་གཅིག་གིས་ཟད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དཀའ་ཐུབ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆ་སྤུ་འཐོགས་པ་ལྟ་བུ་འགས་ལས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའམ། ཡང་ན་ཉོན་མོངས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཀུན་སྤོང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པར་བྱས་ནས་དེ་སྡུག་བསྔལ་གཅིག་གམ་དཀའ་ཐུབ་གཅིག་གིས་ཟད་པར་བྱེད་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་ཉོན་མོངས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ལས་གཞན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཉོན་མོངས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན་ཅེ་ན། དཀའ་ཐུབ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། འདིས་ལས་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་དང་ཟད་པ་སོགས་བྱེད་ནུས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ལས་ངན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཁྱོད་ཀྱང་བདག་མེད་མཐོང་བས་དེའི་འབྲས་བུ་ལས་ཀྱང་ཟད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ལས་འཛད་པའི་གཉེན་པོ་མེད་ཅེ་ན། བདག་མེད་མཐོང་བའི་ལམ་དེ་ཆོས་ཅན། གང་ཡང་སྐྱོན་སྲེད་པ་རྣམས་འགོག་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། སྲེད་པ་སྔ་མ་ལས་མ་འོངས་པ་ན་སྲེད་པ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་ཉེས་པ་སྲེད་པ་ཕྱི་མའི་ས་བོན་བཅོམ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བདག་མེད་མཐོང་བའི་ལམ་ཆོས་ཅན། སྲེད་པ་ཕྱི་མ་དེས་བསྐྱེད་པའི་ལས་འཇོམས་པ་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱི་ཇི་ལྟར་ན་སྔར་བྱས་ཟིན་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉམས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། སྲེད་པས་བྱས་པའི་ལས་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ལས་ལས་འབྱུང་བས་ཉོན་མོངས་ཡོད་ན་མི་གྲོལ་བ་བཞིན་དུ་ལས་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་འབྱུང་བས་ལས་ཡོད་ན་ཡང་མི་གྲོལ་བར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་སྤངས་པའི་ལས་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་ཉེས་པ་ཉོན་མོངས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ལ་ཉོན་མོངས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྐྱོན་ཉོན་མོངས་དང་ལྡན་ན་ལས་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། བཟློག་པ་མི་ལྡན་པ་ལས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། ལས་བཟང་ངན་ལས་བདེ་སྡུག་སྐྱེ། དེ་ལས་ཆགས་སྡང་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ལྟ་སྤངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཀྱང་འདོད་དང་ཞེ་སྡང་སོགས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ལོག་པའི་རྣམ་རྟོག་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་པར་ནིའོ། །གཉིས་པ་དེ་ལས་བདེར་གཤེགས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་ནི། བདེན་བཞི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་སྐྱོབ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལས་ཁྱོད་དང་ལྡན་པའི་སྟོན་པ་དེ་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ཉིད་མཁྱེན་པ་དང་། མཁྱེན་པ་སླར་མི་ལྡོག་པས་བརྟན་པ་དང་། ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་པ་མ་ལུས་པའི་ཁྱད་པར་མཁྱེན་པ་སྟེ་ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་མཁྱེན་པ་དང་ལྡན་པར་གྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་རང་རྒྱུ་ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱིཾ་མཁྱེཾན་པཾ་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་སྔར་བདེ་གཤེགས་སྤངས་པའི་དོན་དུ་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སུ་ག་ཏ་ཅེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྟོགས་པའི་དོན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་དོན་དུ་བཤད་དུ་རུང་སྟེ། ཁྱོད་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཐུབ་པ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་པའི་ཆགས་བྲལ་དང་། སློབ་པ་རྒྱུན་ཞུགས་སོགས་དང་། མི་སློབ་པ་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པ་ལས་ལྷག་པར་གྲུབ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་རིམ་པ་ལྟར། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་། བརྟན་པ་དང་། མ་ལུས་པར་མཁྱེན་པ་གསུམ་མངའ་བ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་དེ་ལས་སྟོན་པ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་ནི། ཐུབ་པ་ཆོས་ཅན། གཞན་གྱི་དོན་མཁྱེན་པའི་ཐབས་ལ་སྦྱོར་ཞིང་གོམས་པ་མཛད་པ་དེ་ཉིད་ལ་འབྲས་དུས་ཀྱི་སྟོན་པའི་མིང་གིས་བཏགས་པ་དེ་སྔོན་དུ་སོང་བར་གྲུབ་སྟེ། མཁྱེན་པ་ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་མངའ་བ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་དེ་ལས་བརྩེ་བ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་ནི་ཐུབ་པ་ཆོས་ཅན། གཞན་ལ་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དོན་དུ་ཐབས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་གོམས་པར་མཛད་པ་དེ་ལས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་དང་། རང་དོན་སྤངས་རྟོགས་ཕུན་ཚོགས་གྲུབ་ཀྱང་གཞན་དོན་གྱི་ངོར་ཆོས་སྟོན་པའི་མཛད་པ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་དེས་ན་ནན་ཏན་བྱས་པར་གྲུབ་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཅན། ཚད་མའི་ཐབས་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་རྣམ་གྲོལ་དོན་གཉེར་ལ་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་མངའ་བས་ལེགས་པ་སྟེ་ཕན་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་མངའ་བ་ལས་བདེན་པ་གསུང་བར་མཛད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དང་བཅས་ཤིང་། དེ་ལྟར་གསུང་བར་ཡང་མངོན་སྦྱོར་ཏེ་བརྩོན་པ་དང་ལྡན་པ་དེས་ནའོ། །

ཚད་མས་བསྟོད་པའི་དགོས་པ་བཤད་པ།

གསུམ་པ་ཚད་མས་བསྟོད་པའི་དགོས་པ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཚད་མ་གྲུབ་པ་དགོས་པར་བསྟན། །རྗེས་དཔག་ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་མངའ་བ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟོད་པའི་དགོས་པ་ཅི་ཞེ་ན། ཚད་མར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དངོས་པོས་སྟོན་པ་ལ་བསྟོད་པ་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་བསྟན་པ་ཉིད་ལས་ནི་ཚད་མའི་རྣམ་བཞག་དེ་ཉིད་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱོགས་གླང་གིས་རང་དགར་བཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་གསུང་རབ་ལས་མངོན་སུམ་ཚད་མར་གྲུབ་མོད་ཀྱི། རྗེས་དཔག་ཚད་མར་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། སྟོན་པ་ཆོས་ཅན། རྗེས་དཔག་ཚད་མར་བཞེད་དེ། རྗེས་སུ་དཔག་པའང་ཚད་མ་ཡིན་པ་མ་བཟློག་ཅིང་། སྒྲ་བྱུང་སོགས་ཚད་མ་ཡིན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དང་། མ་བཟློག་པར་མ་ཟད་ཅུང་ཟད་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་འགག་པ་སྟེ་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། དུ་བ་ལས་ནི་མེར་ཤེས་དང་། །ཞེས་སོགས་རྣམ་པ་དུ་མར་ནི་རྗེས་དཔག་འདིའི་སྦྱོར་བའང་གསུང་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གང་ཡིན་པའི་རྟགས་ནི་རྗེས་དཔག་གི་རྟེན་ཡིན་ལ། རྟགས་ཆོས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་སྔར་གྱི་ངག་དེས་གསལ་བར་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མི་རྟག་སོགས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་སྐྱེ་ལྡན་སོགས་ལ་ཁྱབ་པ་ལ་ནི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྣམ་བཤད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར་ལས་ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ།། །།

སྐབས་སུ་བབ་པའི་ལེའུ་ལྷག་མར་ལུས་པ་གཉིས་པོ་བཤད་པ།

མངོན་སུམ་ཚད་མ་བཤད་པ།

མངོན་སུམ་ལེའུ་བཞུགས། གསུམ་པ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ལེའུ་ལྷག་མར་ལུས་པ་གཉིས་པོ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་ཚད་མ་བཤད་པ་དང་། གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐོག་མར་འབྲེལ་གྱི་མཚམས་སྦྱར་བསྟན། བར་དུ་ལེའུ་གཞུང་ཉིད་བཤད། ཐ་མར་མཚན་གྱིས་མཇུག་སྡུད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལྷའི་འགྲེལ་པར། སློབ་དཔོན་གྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བཤད་པའི་རྒྱུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྔར་རྣམ་པར་བཞག་པ་དང་། སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དང་པོ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་འོག་མ་རྟོགས་སླ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱེད་གོང་མ་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་ནས། ད་ནི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྩམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ལ་བོད་དག ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལས་བཏུས་སྤྱི་ལ་བྱས་ནས་དེ་འཆད་པའི་རྒྱུ་རང་དོན་རྗེས་དཔག་དང་ཀུན་ལས་བཏུས་ཀྱི་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཡིན་པས་ཚད་མ་གྲུབ་པའང་བཤད་ཟིན་ནས་ད་ནི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ལེའུ་འཆད་ཅེས་འདོད་པ་ནི་ནང་འགལ་ཏེ། འདིའི་མངོན་སུམ་ལེའུ་མན་ཆད་ལ་མདོའི་ལེའུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་དོན་རྗེས་དཔག་འཆད་པའི་རྒྱུར་ཡང་རང་དོན་རྗེས་དཔག་འཆད་རིགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ལྷའི་དགོངས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ནི་མདོའི་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་ཡིན་པས་དེ་འཆད་པའི་རྒྱུ་རང་དོན་རྗེས་དཔག་དང་། མདོའི་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཡིན་པས་ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་བཤད་ཟིན་ནས་ད་ནི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་མདོའི་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་འཆད་ཅེས་པ་སྟེ། འདིར་ལོག་རྟོག་རྣམ་བཞི་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་འཆད་པར་གསུངས་ཤིང་། དེ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་ཉིད་ཀྱིས་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་ལ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཞེས་སྨོས་ཤེ་ན། གྲངས་སོགས་བཞི་བསྟན་པས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་དག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འགྲེལ་པར། གལ་ཏེ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །འོ་ན་རྣམ་ངེས་ལས་ཀྱང་མངོན་སུམ་ལེའུ་ཐོག་མར་རང་དོན་རྗེས་དཔག་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཆད་ཅེ་ན། དེ་ནི་འགྲེལ་པ་མཁན་པོ་ཉིད་ལ་དྲི་བར་བྱ་བའི་ཁོ་བོ་ནི་ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་དང་སྦྱོར་བས་སྐྱོན་དེ་དག་མི་གནས་པའི་ཚུལ་ལེའུ་དང་པོར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

བར་དུ་ལེའུའི་གཞུང་ཉིད་བཤད་པ།

གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཐའ་དཔྱད་པ་དང་། གཞུང་གི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ནི། ལྷའི་འགྲེལ་པར་ཚད་མ་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དག་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གྲངས་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ལ་སྔ་མ་ཁ་ཅིག གྲངས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལོག་རྟོག་དགག་པ་ཞེས་སྤྱོད་ཡུལ་དང་པོ་ཁོ་ན་ལ་སྦྱོར་བ་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟར་ན་འགྲེལ་པར་ཡང་མཚན་ཉིད་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའི་གོང་དུ་འབྱུང་རིགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། མངོན་སུམ་རྟོག་དང་བྲལ་བར་ནི། །ཞེས་པའི་སྔ་འགྲེལ་དུ། དེ་ལྟར་གྲངས་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་ནས་ངོ་བོ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་སེལ་བ་ནི་ཞེས་པ་དང་ཡང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་ས་བཅད་བཞིར་བྱས་ནས་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་བ། བསགས་པ་དག་ནི་ཚོགས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་སྟོན་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དབང་མངོན་གྱི་གཞུང་ཕྱེད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་ལ་ལོག་རྟོག་བསལ་བ་དང་། དེའི་ཕྱེད་དང་མངོན་སུམ་ལྷག་མ་གསུམ་གྱིས་གཞུང་གིས་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལོག་རྟོག་བསལ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་གིས་ཀྱང་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ལྷའི་དགོངས་པ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལོག་རྟོག་བསལ་བ་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུམ་པར་གསུངས་པ་སྟེ། གྲངས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་ངེས་པར་བསྒྲུབ་ཅིང་གྲངས་གཞན་འགོག་པ་རྣམས་དང་། མཚན་ཉིད་ལ་དབང་མངོན་གྱི་སྐབས་སུ་ཚོགས་སྤྱི་དང་ལྡོག་པ་དུ་མ་དབང་མངོན་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པ་བཀག་པ་དང་། ཡིད་མངོན་གྱི་སྐབས་སུ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་གྱི་གཟུང་དོན་ཡིད་མངོན་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པ་བཀག་པ་དང་། རང་རིག་གི་སྐབས་སུ་བདེ་སོགས་བེམ་པོ་ཡིན་པ་བཀག་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་སྐབས་སུ་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི་དོན་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པ་བཀག་པ་རྣམས་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལོག་རྟོག་བསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་རིགས་གཏེར་ལས། ཚད་མ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཀྱི་གཞུང་རྣམས་ཚད་མ་སྤྱིའི་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་ཡིན་པ་ལ་དགོངས་ནས་མཚན་ཉིད་བརྟག་པའི་རབ་བྱེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་ཉིད་ལེགས་པས་དེའི་ལུགས་སུ་བྱས་ནས་འཆད་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཚད་མ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱི་ཡི་རྣམ་གཞག་བསྟན། །སྐབས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མངོན་སུམ་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཚད་མ་གཉིས་སུ་ངེས་པར་བསྒྲུབ། །གྲངས་གཞན་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཉིས་སུ་ངེས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །སྒྲུབ་བྱེད་དེ་ཡི་ཚུལ་གསུམ་བསྒྲུབ། །ཚུལ་དེས་གྲངས་གཞན་སེལ་བར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི་མདོར། མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག ཚད་མའོ་མཚན་ཉིད་གཉིས་གཞལ་བྱ། །ཞེས་པའི་དོན་འཆད་དེ། སྔར་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། འཇུག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་གཉིས་སུ་ངེས་ཏེ། འཇུག་ཚུལ་གྱི་གཞལ་བྱ་ལ་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱོགས་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །བསྒྲུབ་བྱ་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་ངེས་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་སོགས་རང་སྤྱི་གཉིས་ཀ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཚད་མའི་འཇུག་ཚུལ་གྱི་གཞལ་བྱ་ཆོས་ཅན། གཉིས་ཡིན་གྱི་ཕུང་གསུམ་སེལ་ཏེ། དོན་བྱེད་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པ་ལ་སྣང་བའི་སྐྲ་ཤད་དང་ཟླ་གཉིས་སོགས་རང་སྤྱི་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་གཞལ་བྱར་འགྱུར་ཏེ། དོན་བྱེད་མི་ནུས་པས་རང་མཚན་ནི་མ་ཡིན་ཞིང་། གསལ་བར་སྣང་ཞིང་རྗེས་འགྲོ་མེད་པས་སྤྱི་མཚན་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པ་ལ་སྣང་བའི་སྐྲ་ཤད་དང་ཟླ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་དེས་གཞལ་བའི་དོན་མིན་ཏེ། རང་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་དེས་གཞལ་བའི་དོན་དུ་དབང་ཤེས་དེས་དྲངས་པའི་ངེས་པས་མོས་པ་སྟེ་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཚད་མའི་འཇུག་ཚུལ་གྱི་གཞལ་བྱ་ཆོས་ཅན། རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་ཏེ། ཡུལ་དུས་རང་བཞིན་འདྲ་བ་སྟེ་ཐུན་མོང་བ་དང་མི་འདྲ་བ་སྟེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྒྲའི་དངོས་ཡུལ་ཡིན་པ་དང་དངོས་ཡུལ་མིན་པ་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡུལ་ལས་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་བརྡ་འཛིན་པ་སོགས་ནི་ཡོད་པ་ན་བློ་ནི་ཡོད་པའི་སྣང་ཡུལ་དང་། བརྡ་འཛིན་སོགས་ཡོད་ཀྱང་སྣང་ཡུལ་གྱི་དོན་མེད་ན་མེད་པའི་བློའི་སྣང་ཡུལ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འཇུག་ཚུལ་སྒོ་ནས་གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་བསྟན། །འཇུག་ཡུལ་གཞལ་བྱ་རང་མཚན་གཅིག་ཏུ་བསྡུ། །དེ་ལ་གཉིས་སུ་གསུངས་དང་འགལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྔར་བཤད་ཕྱོགས་གཉིས་མཚན་གཞིར་བསྟན། །མཚན་ཉིད་དངོས་པོར་ཡོད་མེད་བཤད། །སྤྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚན་གཞི་དངོས། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། གཞལ་བྱ་གཉིས་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའི་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་གཞི་གང་ཞེ་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་མཚན་གཞི་ཡོད་དེ། གཞལ་བྱ་གང་ཞིག་དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་པ་སྟེ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ནུས་པ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་དང་། སྒྲའི་དངོས་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་བློའི་སྣང་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞུང་འདིར་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ཅིང་། དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ནི་འདིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་སྟེ་དོན་དམ་དུ་ཡོད་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་རིམ་པ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་མཚན་གཞིར་བཤད་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཞེས་པའི་དོན་ནི་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ཀྱི་བདེན་པ་གཉིས་ཀའི་རྣམ་བཞག་སྟོན་པ་སྟེ། ཡ་མཱ་རིས་ཞར་ལ་ཐེག་པ་ཐ་ཤལ་གྱི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེས་ན་གཞུང་འདིས་རང་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་གཞི་དང་། བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི། གཞུང་སྔ་མའི་ཁྱབ་སྒྲུབ་དང་། རང་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་སྐབས་ཀྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཚན་གཞི་དང་པོའི་རྩོད་པ་སྤོང་། །མཚན་གཞི་གཉིས་ཀའི་རྩོད་པ་སྤང་། །མཚན་གཞི་ཕྱི་མའི་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བ་ན་རེ། དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་དེ་རང་མཚན་གྱི་མཚན་གཞིར་མི་འཐད་དེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། ས་བོན་དང་མེ་ལ་སོགས་པ་ནི་མྱུ་གུ་དང་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་མ་ཡིན་པས་དེ་མཚན་ཉིད་དུ་བྱས་ན་ཁྱབ་ཆེས་ལ། དོན་དམ་དུ་སྐྱེ་བ་མཚན་ཉིད་དུ་བྱས་ན་མི་སྲིད་དོ་ཞེ་ན། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གང་ཡིན་ཡང་རུང་། དོན་བྱེད་ནུས་པར་ཚད་མས་མཐོང་བ་དེ་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་ལ། དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མིང་འདོགས་ན་ཅི་སྟེ་མིང་ལ་རྩོད་པ་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ངེད་དོན་བྱེད་ནུས་པ་དེ་ཉིད་ལ་དོན་དམ་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་རང་མཚན་དང་། དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་སྤྱི་མཚན་གྱི་མཚན་གཞིར་མི་འཐད་དེ། རང་སྤྱི་ཀུན་ལ་དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཅན། སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མིན་ཏེ། སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་པར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཅི་དང་འདྲ་བར་མ་མཐོང་ཞེ་ན། མིག་དང་། གཟུགས་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མིག་བློ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་མཐོང་ངོ་། །སྤྱི་འཛིན་སྤྱི་ལས་མི་སྐྱེ་བར་བཤད་པའི་རིགས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། བྱེ་བྲག་པས་བཏགས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་བུམ་པ་ལྟ་བུ་དང་། འདོགས་པ་སྟེ་ལས་དང་། བུམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་དང་ནི། གཉིས་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་དང་། སོགས་པ་བྱེ་བྲག་དང་། འདུ་བ་སྟེ་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་འཛིན་པའི་བློ་ནི་རྫས་སོགས་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། རྫས་སོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་ལས་སྐྱེ་ན་རྫས་སོགས་འཛིན་པའི་རྟོག་བློ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་ཡོད་དེ། བརྡ་ཤེས་པ་དྲན་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྩོལ་བ་སོགས་ནང་གི་ཡན་ལག་ཁོ་ནའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། སྐྲ་སོགས་སྤྱི་མཚན་ཡིན་པ་སྤོང་། །དངོས་པོ་མེད་ལ་མཚུངས་པ་སྤོང་། །སྐྲ་སྣང་རང་སྤྱིར་འགྱུར་ཚུལ་བཤད། །རང་མཚན་ཉིད་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་དམ་པར་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་སྤྱི་མཚན་ཡིན་ན། དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པ་ལ་སྣང་བའི་སྐྲ་ཤད་སོགས་ཀྱང་སྤྱི་མཚན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པ་ལ་སྣང་བའི་སྐྲ་ཤད་སོགས་ནི་ཆོས་ཅན། སྤྱི་མིན་ཏེ། རང་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དེས་དོན་དུ་ཞེན་པའི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་དངོས་མེད་ཀྱང་སྤྱི་མིན་པར་ཐལ། དེ་ལ་དོན་དུ་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོར་མེད་པ་ལ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་མ་ཡིན་པའི་ཉེས་པ་དག་ཏུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟོག་པས་ཤེས་བྱར་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་སྤྱིར་འཇོག་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། འོ་ན་སྐྲ་ཤད་ཀྱང་སྤྱི་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པས་ཤེས་བྱར་ཞེན་པས་སོ་ཞེ་ན། སྐྲ་སོགས་དེ་དག་གི་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་སྐྲ་ཤད་སོགས་དེ་ལྟའི་དངོས་པོར་འཛིན་པའི་རྟོག་བློའི་སྣང་ཡུལ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་མཚན་ཡིན་པ་བཀག་པ་མེད་དེ། རྟོག་པའི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པ་ལ་སྐྲ་སོགས་གསལ་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཆོས་ཅན། རང་མཚན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་ངོ་བོའི་དོན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྲ་སོགས་ཞེས་བྱ་བར་དཔྱོད་པའི་རྗེས་ཀྱི་རྟོག་བློ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་རང་མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་སྤྱིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྲར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་གཟུང་ཡུལ་རང་སྤྱི་གང་རུང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་གཟུང་དོན་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྤྱི་སྟེ་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་མཚན་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པའི་ངོ་བོའི་དོན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་པ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་རང་མཚན་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་རང་མཚན་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་འདོད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་སྤྱིར་ཇི་ལྟར་འཇོག་ཅེ་ན། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་བུམ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་དོན་གྱི་ངོ་བོར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆ་སྤྱིར་འཇོག་སྟེ། ཕྱི་རོལ་དོན་གྱི་ངོ་བོར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆ་དེ་རྟོག་ངོར་བུམ་གསལ་ཀུན་ལ་ངོ་བོ་མཚུངས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟོག་ངོར་དེ་བུམ་མིན་ལས་ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མཚན་ཉིད་དངོས་པོར་ཡོད་མེད་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱི་མཚན་དངོས་པོར་མེད་པར་བསྒྲུབ། །དངོས་པོ་རང་མཚན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་བརྒྱད་དེ། སྒྲ་ཡི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པས་བསྒྲུབ། །དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པས་བསྒྲུབ། །ཞིག་པ་འཛིན་དང་སྣང་ཚུལ་མཚུངས་པར་བསྒྲུབ། །ལྡོག་པ་མཚུངས་པའི་སྤྱི་ཉིད་ཡིན་པར་བསྒྲུབ། །འབྲས་བུ་ཡིན་མིན་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་བསྒྲུབ། །བརྡ་དྲན་ཤེས་པའི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པས་བསྒྲུབ། །རང་དབང་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་མེད་པས་བསྒྲུབ། །དོན་བྱེད་ནུས་ངེས་སྟོང་བའི་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་འགོད་དེ་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ། །ཁྱབ་སྒྲུབ་ཉིད་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། བུམ་སོགས་ཀྱི་སྤྱི་དེ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་མིན་ཏེ། སྒྲས་དངོས་སུ་བརྗོད་བྱ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ན་རང་མཚན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྣང་ནས་རྟོགས་པ་ལ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དོན་མེད་དུ་ཐལ། ཁྱོད་སྒྲ་ལས་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དབང་སོགས་རྐྱེན་གསུམ་པོ་འབྲས་བུ་སྟེ་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག རང་མཚན་སྣང་ནས་རྟོགས་པ་ལས་དགོས་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མིང་སོགས་བརྗོད་པས་དབང་སོགས་དོན་ཡོད་སྤོང་། །སྤྱི་དངོས་བརྗོད་པས་དབང་སོགས་དོན་ཡོད་སྤོང་། །མངོན་སུམ་ཤེས་ཕྱིར་དབང་སོགས་དོན་ཡོད་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད་དེ་དྲི་བ་དགོད། །དྲིས་པའི་མཐའ་གསུམ་སོ་སོར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཉན་ཐོས་མང་པོས་བཀུར་བ་ལ་སོགས་པ་ན་རེ། སྒྲས་དངོས་པོ་དངོས་སུ་བརྗོད་ཀྱང་དབང་སོགས་དོན་མེད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། མིང་སྟེ་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་། སོགས་པ་མཚན་མ་སྟེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་གཟུགས། སེམས། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལས་རྫས་གཞན་པའི་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་སྒྲས་དངོས་སུ་བརྗོད་ཅིང་གཟུགས་སོགས་རང་མཚན་རྟོགས་པ་ལ་དབང་སོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲས། འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོའི་བློ་དང་འབྲེལ་པའི་མིང་སོགས་བརྗོད་དམ། བརྗོད་བྱ་བུམ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་མིང་སོགས་བརྗོད་དམ། མིང་སོགས་བློ་དོན་གང་དང་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཅན་བརྗོད། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བློ་དང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་དགག །ཚུལ་དེས་འབྲེལ་མེད་བརྗོད་པ་ཁེགས། །དོན་དང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། ཐལ་བ་འགོད་དེ་ཉེས་སྤོང་དགག །རང་ལ་མི་མཚུངས་རྒྱུ་མཚན་དགོད། །རྒྱུ་མཚན་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་མེད། །ཡོད་ཀྱང་འདོད་པ་གྲུབ་མི་འགྱུར། །སྒྲུབ་བྱེད་ཤེས་ཀུན་དོན་ལྡན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་བློ་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་བའི་མིང་སོགས་བརྗོད་བྱའོ་ཞེ་ན། དོན་གཉེར་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལས་བུམ་པ་རང་མཚན་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེས་བུམ་པ་རང་མཚན་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བུམ་པའི་མིང་སོགས་དང་བུམ་པ་རང་མཚན་གཉིས་ཚུལ་འདྲ་བ་ལས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་བུམ་པའི་མིང་སོགས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལས་དོན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་དོན་ལ་འཇུག་པའི་དུས་ཀུན་ཏུ་བུམ་པའི་མིང་སོགས་ལ་བུམ་པར་འཁྲུལ་ནས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལས་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་བུམ་པའི་མིང་སོགས་དང་བུམ་པ་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མཚེ་མ་གཉིས་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་འཁྲུལ་ན་ཕན་ཚུན་འཁྲུལ་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཅན་གྱི་བུམ་པའི་མིང་སོགས་དང་བུམ་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལས་བུམ་པའི་མིང་སོགས་དང་བུམ་པ་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ལྷས་བྱིན་འདྲ་བ་གཉིས་ཡོད་ཀྱང་མདུན་མ་ལ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་ན་རྒྱབ་མ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་ལས་དོན་ལ་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་ཁྱོད་རང་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། སྒྲས་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བརྗོད་ཀྱི་དོན་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བརྗོད་བྱར་འདོད་པ་ལ་སྒྲས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བ་མཚུངས་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཅིག་ཏུ་རློམ་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲས་བརྗོད་པ་ན། རྣམ་པ་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་དེ་འདྲ་བར་སྣང་བའི་བློ་སྐྱེ་ཞིང་དེ་ལས་དོན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གཞན་མིང་སོགས་བརྗོད་བྱར་འདོད་པ་ལ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་ལས་དོན་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་བློའི་རྣམ་པ་ལ་དོན་དུ་འཁྲུལ་པ་དེ་མེད་པར་ཐལ་ཏེ། ཕྱི་རོལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བ་ཡི་བློ་ནི་ཁས་ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་མིང་སོགས་ལ་དོན་དུ་ཞེན་པའི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཁས་ལེན་ན་ཡང་མིང་སོགས་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རྫས་གཞན་ཐ་དད་པའི་མིང་སོགས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་གཟུང་དོན་དུ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལས་རྫས་ཐ་དད་པའི་མིང་སོགས་ལོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྱོད་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཀུན་གཟུང་དོན་དང་ལྡན་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ན། མིང་སོགས་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཡང་མིང་སོགས་ཀྱི་གཟུང་དོན་དང་ལྡན་པར་གྲུབ་སྟེ། གཟུགས་སོགས་རང་མཚན་པའི་དོན་ལྡན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པ་ཡིན་ན་གཟུང་དོན་དང་ལྡན་པས་ཁྱབ་པ་དེ་འཐད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་སོགས་གཟུང་དོན་ཡོད་པ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་གཟུང་དོན་དུ་བྱས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། འདུ་བྱེད་གཟུང་དོན་དུ་བྱས་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་སྔོན་པོ་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཏེ། འདུ་བྱེད་དེ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང་བྲལ་བར་འདོད་པས་སོ། །གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སྔོ་སོགས་རང་མཚན་པ་དངོས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་སྔོ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཆོས་ཅན། སྔོ་སོགས་རང་མཚན་པ་མིན་ཏེ་རྩིག་པ་སོགས་ལ་ཐོགས་མེད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ནའོ། །དེས་ན་དེ་ཆོས་ཅན། ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་རུང་གི་ཡུལ་དེ་ཉིད་ན་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་སྣང་ནས་མི་ཤེས་པར་རྨི་བ་པོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་ནས་ཤེས་པའི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཤེས་པར་བསྟན་པའི་རིགས་པ་དེས་ནི་ཆོས་ཅན། རྟོག་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་མིང་སོགས་ཤེས་པར་བརྗོད་པ་སྟེ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་མིང་སོགས་དེ་གཞན་ལ་མི་སྣང་བར་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་ནས་ཤེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་མ་འཁྲུལ་བ་གཟུང་དོན་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་དོན་ལྡན་དུ་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་འདོད། གལ་ཏེ་རྒྱུ་གཞན་ཚང་ཡང་གཟུང་དོན་མེད་ན་མི་སྐྱེ་བས་གཟུང་དོན་གྱི་ནུས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་ལས་གཞན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། གཟུང་དོན་མེད་པ་ཅན་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། གཟུང་དོན་གྱི་ནུས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྒྲས་བློ་དོན་གང་དང་ཡང་འབྲེལ་མེད་ཀྱི་མིང་སོགས་རྐྱང་པ་བརྗོད་ཅེ་ན་ཡང་། དོན་གཉེར་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལས་བུམ་པ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བུམ་པ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྒྲས་དོན་རང་མཚན་དང་འབྲེལ་པ་དང་ལྡན་པའི་མིང་སོགས་ཁོ་ན་བརྗོད་ཅེ་ན། ད་ལྟར་ཆོས་ཅན། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདས་པའི་དོན་རང་མཚན་དང་། དེ་དང་འབྲེལ་བའི་མིང་སོགས་དེ་ནི་ཟད་ཅིང་། མ་འོངས་པའི་དོན་རང་མཚན་དང་མིང་སོགས་དེ་དག་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། དེ་དག་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་ན་རེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཡང་དབང་སོགས་དོན་མེད་དུ་ཐལ་བར་མི་འདོད་དེ། སྒྲ་ཡིས་སྤྱི་ཡན་གར་བའི་དངོས་པོ་ནི་དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྒྲ་ལས་སྤྱི་དངོས་སུ་རྟོགས་ཤིང་རང་མཚན་སྣང་ནས་རྟོགས་པ་ལ་དབང་སོགས་དགོས་སོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ཡན་གར་སྤྱི་ཉིད་བརྗོད་པ་མེད། །བརྗོད་ན་ཐལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་གནོད། །ཐལ་བ་ཕྱི་མའི་ཉེས་སྤོང་དགག །རྣམ་པ་རྒྱུ་མེད་ཐལ་བས་གནོད་པའོ། །དང་པོ་ནི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་ཡན་གར་བ་དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དབང་སོགས་དོན་མེད་དུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མི་འཇུག་པ་དེ་མིན་པར་ཐལ། སྤྱི་ནི་ཡན་གར་བ་བརྗོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། མ་གྲུབ་སྟེ། སྤྱི་ཡན་གར་བ་ཡོད་ཅིང་དེ་སྒྲས་བརྗོད་ཅེ་ན། ཡང་སྤྱི་དེ་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་ཀུན་ལའང་མཚུངས་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བ་དང་། རང་འཛིན་གྱི་བློ་བསྐྱེད་པ་གསལ་བ་སོགས་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱས་པ་མིན་པར་ཐལ། གསལ་བ་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱི་ཡན་གར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐལ་བ་ཕྱི་མ་ལ་འདོད་ན། སྤྱི་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་ཡོད་མེད་ཀྱི་དུས་རྟག་ཏུ་དམིགས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་འཛིན་གྱི་བློ་བསྐྱེད་པ་གསལ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་དང་དམིགས་རུང་གི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡང་གསལ་བ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་པ་ལས་སྤྱི་མངོན་སུམ་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་གསལ་བ་མེད་པའི་དུས་ན་སྤྱི་མ་དམིགས་སོ་ཞེ་ན། སྤྱི་ཆོས་ཅན། རང་ལ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་དུས་རྟག་ཏུ་བསྐྱེད་པར་ཐལ། བདག་ལ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནུས་བརྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གསལ་བ་མེད་པའི་དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་སྤྱི་འཛིན་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དེ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྤྱི་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དུས་ཀུན་གྱི་ཚེ་སྤྱི་འཛིན་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། གསལ་བ་མེད་པའི་ཚེ་སྤྱི་འཛིན་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་གང་ཞིག རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་ནུས་པ་འགལ་རྐྱེན་གྱིས་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྤྱི་དེ་ཡི་རང་འཛིན་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གང་གནས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ནུས་པ་དང་ནུས་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིམ་པ་ལྟར་འགལ་རྐྱེན་དང་མཐུན་རྐྱེན་གྱི་ནུས་པ་གང་འཇུག་སྟེ་མི་འཇུག་པར་ཐལ། རྐྱེན་གྱིས་བཅོས་སུ་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི་སྔོ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་སུ་སྔོན་པོའི་སྤྱི་འཛིན་པ་ཡི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་ཆ་ནི་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟེ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་ལ་དོན་གང་གིས་སྤྲུལ་ཏེ་སྤྲུལ་བྱེད་མེད་པར་ཐལ། སྤྱི་ནི་སྔོ་སོགས་ཀྱིས་སྟོང་པས་ཁྱོད་ལ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་མི་འཇོག གསལ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྒྲས་དངོས་སུ་བརྗོད་ཅིང་སྒྲ་ལས་དངོས་སུ་རྟོགས་ཀྱང་དབང་པོ་སོགས་དོན་མེད་དུ་ཐལ་བ་མིན་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པ་ལ་དབང་སོགས་དོན་ཅན་དུ་དགོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྒྲ་ལས་རྟོག་པས་མངོན་སུམ་དུ་མ་རྟོགས། དབང་སོགས་ལས་དབང་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་དང་དབང་ཤེས་གཉིས་ཀའི་དངོས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་རིགས་པ་དངོས་ཉིད་བཤད། །དེས་ན་དངོས་མེད་བརྗོད་བྱར་གྲུབ། །བརྗོད་བྱ་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ། གཏན་ཚིགས་དགོད། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་རྫས་སུ་གྲུབ་ན་གསལ་བ་དང་རྫས་གཅིག་ཡིན་ནམ་རྫས་གཞན་ཡིན། གྲངས་ཅན་པ་ན་རེ། རྫས་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བུམ་སྤྱི་ཆོས་ཅན། རིགས་ལྡན་བུམ་གསལ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་མིན་པར་ཐལ། གང་གི་ཕྱིར་ན་བུམ་པའི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་གཞན་གསེར་བུམ་ལ་བརྟེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངུལ་བུམ་དང་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེ་བྲག་པ་ན་རེ། གལ་ཏེ་སྤྱི་གསལ་བ་ལས་རྫས་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་ཅེ་ན། བུམ་སྤྱི་ཆོས་ཅན། བུམ་གསལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་རིགས་པར་ཐལ། དོན་གཞན་བུམ་གསལ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བུམ་གསལ་གྱི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ན་ནི་བུམ་སྤྱི་དེ་ཆོས་ཅན། བུམ་གསལ་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཐལ། བུམ་གསལ་གྱི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཞིང་དེ་ལས་རྫས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འབྲས་བུ་དུ་བ་སོགས་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ན་དོན་དམ་པར་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པ་མེད་པར་ཡང་རྟོག་པ་ཡིས་ནི་མེ་ལས་བྱུང་བའི་དུ་བ་ཞེས་འབྲེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་མིན་པའི་རྫས་གཞན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་ཅི་ཞིག་འབྲེལ་ཏེ་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བུམ་སྤྱི་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་སྟེ། རང་གི་གསལ་བ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། བུམ་གསལ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བུམ་གསལ་ལས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱི་ཡིན་ན་བུམ་པས་སྤྱི་དེ་མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭའི་རིགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བུམ་སྤྱི་ཆོས་ཅན། མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭའི་རིགས་སུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ཡང་རིགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་རྩོད་ལན་བྱེད་པས་ནི་དྲུག་སྒྲའི་ནུས་པ་མ་ཐོན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། བརྗོད་བྱ་རྟོག་པས་བརྟག་པར་བསྟན། །རྟོག་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པར་བསྟན། །འཁྲུལ་པས་བརྟགས་པ་དངོས་པོ་མེད། །དངོས་པོར་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་དངོས་པོར་མེད་ན་སྒྲས་བརྗོད་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྤྱི་གསལ་བ་ལ་ལྟོས་དགོས་པ་དེའི་ཕྱིར་བུམ་གསལ་གྱི་ངོ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པའི་བུམ་པའི་རིགས་བློས་བརྟགས་པ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཁྱད་པར་བུམ་པ་རང་མཚན་དེ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་བུམ་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བའམ། ཕྱི་རོལ་བུམ་པའི་དོན་ལ་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་གྱི་བུམ་གསལ་མཐོང་བ་ན་སྣང་བརྟག་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པར་སྤྲུལ་པ་སྟེ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དོན་བུམ་གསལ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྤྱི་གང་ཡིན་པ་གཞན་རིགས་མི་མཐུན་ལས་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་འདི་དག་གིས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་མེད་དེ། རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བུམ་སྤྱི་ཆོས་ཅན། བདེན་པར་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཅན་གྱི་སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློའི་རྣམ་པ་ལ་འཁྲུལ་ངོར་སྤྱི་ཉིད་དུ་ནི་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བུམ་གསལ་གྱི་དོན་ལ་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པའམ། བུམ་པའི་ངོ་བོར་མེད་པའི་རྣམ་པ་ནི་རྟོག་ངོར་སྤྱི་འདོད་ཅིང་རྟོག་པ་དེའང་བསླད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ན་རྣམ་པ་དེ་བུམ་པའི་དོན་དངོས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བུམ་སྤྱི་ཆོས་ཅན། རྫས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དེ་ཉིད་དུ་བརྗོད་བྱ་མིན་ཏེ། བདེན་པའི་ངོ་བོ་མེད་པས་སོ། །བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་བུམ་སྤྱི་ཆོས་ཅན། རྫས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཏེ། སྣམ་བུའི་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔར་གྱི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། བུམ་སྤྱི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྣམ་བུའི་སྤྱི་ལས་གཞན་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་རྫས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དངོས་པོ་རྣམས་གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཅི་ལྟར་ཡང་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་བྱ་མིན་པ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་གྱི། རང་གི་གསལ་བ་ལས་རྫས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྣམ་བུའི་སྤྱི་ལས་རྫས་གཞན་དུ་འདོད་ན་ནི་བུམ་པའི་སྤྱི་དང་། སྣམ་བུའི་སྤྱི་ཆོས་ཅན། རྫས་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མིན་ཏེ། ཉེར་ལེན་བུམ་སྣམ་གཉིས་པོ་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་གཞན་དུ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད་དེ་ཐལ་བ་དགོད། །ཉེས་སྤོང་དངོས་བཏགས་ཁྱད་པར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། འདས་པ་དང་ནི་མ་འོངས་པའི་བུམ་པའི་དོན་ལའང་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཡི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་བུམ་པ་ཞེས་པའི་མཉན་པ་དག་ནི་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་རང་ཉིད་ཀྱང་དངོས་པོར་མེད། སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཡང་མེད་པས་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། བུམ་སྤྱིའི་དངོས་པོ་བ་ཆོས་ཅན། ད་ལྟར་དངོས་པོར་མེད་པ་འདས་མ་འོངས་ཀྱི་བུམ་པའི་ཆོས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ད་ལྟར་དངོས་པོར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། འདས་མ་འོངས་ཀྱི་བུམ་པ་ལ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་མི་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ་བུམ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་འདས་མ་འོངས་ཀྱི་བུམ་པ་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ལས་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་འཇུག་པར་འདོད་དེ། དངོས་མིང་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ལ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ད་ལྟར་བའི་བུམ་པ་ཡི་དངོས་པོ་མེད་པ་འདས་མ་འོངས་གྱི་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ཅེས་པའི་མིང་ཁྱོད་ལ་བཏགས་མིང་དུ་འཇུག སྣམ་སོགས་ལ་བཏགས་མིང་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་མི་འཐད་པར་ཐལ། བུམ་པ་ཅེས་པའི་མིང་བཏགས་མིང་དུ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཞིག སྣམ་སོགས་ལ་མེད་ལ་ཁྱོད་དང་ནི་ཉེ་བ་གང་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཡོད་མེད་ཀྱིས་མིང་དེ་དངོས་མིང་དང་བཏགས་མིང་དུ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་དངོས་བཏགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ཡང་འགལ་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་མིང་དེ་ལས་དོན་དེ་བློ་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་མིང་ནི་རྟག་ཏུ་དངོས་མིང་དང་། དངོས་མིང་དུ་འཇུག་པའི་ཡུལ་དེ་དང་ཆོས་འགའ་ཞིག་མཚུངས་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་མིང་དེ་དོན་གཞན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལ་བཏགས་མིང་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེངྒེ་ལ་སེངྒེ་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་དང་། དེ་དང་དཔའ་བ་སོགས་སུ་ཆོས་མཚུངས་པའི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་སེངྒེ་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་བསྟན་བཅོས་ལས་གྲགས་པའི་དངོས་བཏགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ཡང་འགལ་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལས་དོན་དེ་དངོས་པོར་མེད་ན་ཡང་འགྲོ་བ་ཡིས་ཡུལ་གང་ལ་གྲགས་པ་སྟེ་འདོད་རྒྱལ་བས་སྒྲ་སྟེ་མིང་བཀོད་པའི་ཡུལ་དེ་མིང་དེ་དངོས་མིང་དང་། དངོས་མིང་དུ་འཇུག་པའི་ཡུལ་དེ་དང་ཆོས་འགའ་ཞིག་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ན། མིང་དེ་ལས་དོན་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཁྲུལ་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ཅན་གྱི་མིང་ནི་དོན་གཞན་ལ་པ་ལ་པ་བཏགས་མིང་དུ་གྲགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བཏགས་མིང་དུ་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ན་དངོས་པོར་མེད་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཅི་ལྟར་བུ་གླེན་པའི་དངོས་པོ་དགོས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་ལ་བུ་མེད་ཅེས་པའི་མིང་བཏགས་མིང་དུ་འཇུག་པའམ། གྲངས་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་དུ་མ་བྱེད་ནུས་པའི་ཡུལ་མི་རྒན་པོ་ལའང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་མཉན་པས་སྐྱེ་བོས་བཏགས་མིང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་འགོད་དེ་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ། །ཉེས་སྤོང་སྔར་བཤད་རིགས་པས་ཁེགས་པའོ། །དང་པོ་ནི། བུམ་པ་མ་ཞིག་པ་ད་ལྟར་བ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་དངོས་པོར་མེད་དེ། བུམ་པ་ཞིག་པ་འདས་པ་ལ་སྒྲ་ལས་རྟོག་པའི་བློ་རང་ཡུལ་མི་གསལ་བར་ཅི་འདྲ་བར་སྣང་བ་དེ་འདྲར་ཁྱོད་ལའང་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། རྣ་བ་དང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུང་དོན་ཡོད་པ་ཅན་ལ་ཞིག་པ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་དང་སྣང་ཚུལ་མཚུངས་པ་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བུམ་པ་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་འཛིན་པའི་རྟོག་པའི་སེམས་གཉིས་དང་ནི་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་སྣང་ཚུལ་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱི་སྤྱི་ཡན་གར་བ་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྣང་ཡུལ་དངོས་པོར་མེད་པས་སྣང་ཚུལ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་དེ་འབའ་ཞིག་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། སྤྱི་དེ་འབའ་ཞིག་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་མཚུངས་མིན་དང་གསལ་བ་མིན་ཞེས་པར་སྔར་ནི་རྣམ་པར་བཟློག་ཟིན་ཏོ། །བཞི་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྤྱི་གསལ་དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་དགག །ལྡོག་པའི་སྤྱི་ལ་མཚུངས་པ་སྤང་། །བཀག་པས་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དགོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་དོན་ལ་གྲུབ་ན་སྤྱི་གསལ་རྫས་གཅིག་ཡིན་ནམ་རྫས་གཞན་ཡིན། གྲངས་ཅན་པ་ན་རེ། རྫས་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། རང་བཞིན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དོན་དམ་པར་སེམས་ཡོད་མེད་སོགས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་མེད་དེ། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ངོ་བོ་དང་གནས་སྐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་རང་བཞིན་དང་གནས་སྐབས་དེ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་སྟེ་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རིགས་པ་ཅན་པ་ན་རེ། གསལ་བ་དེ་དག་མཚུངས་པ་ཡི་དངོས་པོ་སྤྱི་དེ་གསལ་བ་དེ་དག་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་དོན་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། སྤྱི་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་དེ་དག་གི་སྤྱི་ཞེས་འབྲེལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཐལ། གསལ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་དོན་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཉེས་པ་དེ་ཁྱེད་རང་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ལྡོག་པའི་སྤྱི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ནི་དོན་ལ་གསལ་བ་དང་གཅིག་གམ་ཐ་དད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སུན་དབྱུང་དུ་མེད་དེ། དོན་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྤྱི་འདི་ལ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་ལ་མཚུངས་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། མཚུངས་སྤྱི་ཡིན་ན་གསལ་བ་དང་རྫས་གཅིག་དང་རྫས་གཞན་གང་རུང་ཡིན་པ་བཀག་ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ལྔ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིན་ན་ཐལ་བ་གསུམ་གྱིས་གནོད། འབྲས་བུ་མིན་ན་ཐལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་གནོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་ཡིན་ནམ་མིན། སྤྱི་དེ་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྤྱི་དེ་ཆོས་ཅན། དུ་མ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། གསལ་བ་དུ་མ་ལ་ཁྱབ་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་འདོད་པ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་པུ་དང་རྟག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་ཆོས་ཅན། རྟག་པ་ཉིད་མིན་པར་ཐལ། འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འཇིག་པ་ནི་དངོས་པོ་ཙམ་དང་རང་ཆས་སུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། རིགས་རྣམས་འབྲས་བུ་མིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་ན་བ་ལང་གི་རིགས་དེ་ཆོས་ཅན། བ་གསལ་རྣམས་དང་མ་འབྲེལ་བར་ཐལ། བ་གསལ་གྱི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་རྫས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། དངོས་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྲུག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དགོད། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྨྲ་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་འཛིན་པ་ཡི་ནི་རྟོག་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་དངོས་པོར་མེད་དེ། ཁྱོད་ལ་རང་ཡུལ་བརྡ་དྲན་ལ་མ་ལྟོས་པ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཟུང་དོན་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྡ་དྲན་པ་དག་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། རྟ་དང་བ་གླང་དཀར་ཟལ་གཉིས་ལ་བ་ལང་སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློ་མི་སྐྱེ། དཀར་ཟལ་ནག་སྒུར་གཉིས་ལ་བརྡ་མི་ཤེས་ན་ཡང་བ་ལང་སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློ་གཅིག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དཀར་ཟལ་ནག་སྒུར་གྱི་དངོས་པོ་གཉིས་མཐོང་བ་ལ་བློ་འགའ་ཞིག་བརྡ་དྲན་པ་མེད་ན་ཡང་ཐ་དད་པ་མེད་པ་སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློ་གཅིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བ་གསལ་གྱི་དོན་ཉེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན། རིགས་དངོས་པོ་བ་མེད་ཀྱང་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཡི་འབྲས་བུ་ཅན་ཏེ་རྒྱུར་གྱུར་པའི་མིག་སོགས་རྐྱེན་གསུམ་པོ་ཉེ་བ་ལས་དབང་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་བཞིན་ནོ། །བ་གསལ་རྣམས་ལ་རིགས་དངོས་པོ་བ་མེད་ན་རིགས་ཅི་ལྟར་ཡོད་ཅེ་ན། དཀར་ཟལ་ནག་སྒུར་གཉིས་ཆོས་ཅན། བ་གླང་གི་རིགས་ཀྱང་རྗེས་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་གི་འབྲས་བུ་མི་བྱེད་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། བདུན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དགོད། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པའི་རྣམ་པ་འགས་ཀྱང་རང་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་ལ་ཁྱོད་དེའི་དངོས་པོ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་མིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱི་དངོས་པོར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་གལ་ཏེ་ལྟ་བ་པོ་འཕགས་པ་ལྟ་བུ་ཡོད་ན་ཁྱོད་དེའི་ལུས་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སོགས་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱི་གཟུགས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་ལའང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། རིགས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། འཕགས་པའི་མངོན་སུམ་ལའང་གསལ་བ་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་ལས་ཡན་གར་དུ་སྣང་རུང་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གསལ་བ་མཐོང་བའི་ཚེ་སྤྱི་དེ་ཡང་མཐོང་སྙམ་ན། བ་ལང་གི་གསལ་བ་འཛིན་པའི་ཚེ་ནའང་དབང་ཤེས་དེ་ཆོས་ཅན། བ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མཐོང་བ་མེད་དེ། བ་ལང་དེའི་སྒྲ་སྟེ་མིང་དང་། ཁ་དོག་དང་། དབྱིབས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལས་གཞན་སྤྱི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པ་ནི། སྤྱི་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་འཛིན་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ཙམ་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། རང་འཛིན་ཤེས་པ་ལས་ཡན་གར་དུ་མི་སྣང་བ་དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྤྱི་ཆོས་ཅན། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་སྟེ། དོན་བྱེད་པ་དེ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པ་དེ་ནི་དངོས་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དངོས་པོ་རང་མཚན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ནི། དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་སོགས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར། འདིར་རང་མཚན་དངོས་པོར་གྲུབ་ཅེས་པའི་ས་གཅད་བྱེད་པ་ནི་སྔ་མའི་ནུས་པ་མ་གོ་བར་ཚིག་གིས་འགྲོས་སྦྱར་བ་ཙམ་དུ་སྣང་ངོ་། །གསུམ་པ་སྤྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་དང་། རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་དངོས་པོར་མེད་ན་དབྱེ་བའང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྤྱི་དེའང་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྐྱེ་ལྡན་གྱི་སྤྱི་ལྟ་བུ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། སྐྱེ་མེད་ཀྱི་སྤྱི་ལྟ་བུ་དངོས་མེད་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ཤེས་བྱའི་སྤྱི་ལྟ་བུ་གཉིས་ཀ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདི་དང་ལེའུ་དང་པོར་སྤྱི་ལ་གསུམ་དུ་གསུངས་པ་ནི་སྤྱིར་འཇོག་པ་ནི་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ལ་དོན་དེར་ཞེན་པའི་ཆ་ནས་འཇོག་པས་གཉིས་ཀ་ལ་བརྟེན་པའི་སྤྱི་མིང་གསུངས་ལ། གཞན་སེལ་ལ་དངོས་པོའི་གཞན་སེལ་དང་། དངོས་མེད་ཀྱི་གཞན་སེལ་གཉིས་སུ་མཛད་པ་ནི་གཞན་སེལ་རིགས་མི་མཐུན་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་འཇོག་པས་བཅད་བྱའི་རིགས་མི་མཐུན་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་གཉིས་སུ་ངེས་པ་ལ་དགོངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་། ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་སྤྱི་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་རང་མཚན་སྣང་ནས་ཤེས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དངོས་པོ་རང་མཚན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་འབྲེལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ནི། དེ་ཆོས་ཅན། རང་མཚན་སྣང་ནས་ཤེས་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་དངོས་པོ་ཡིན་པ་ལ་བརྗོད་བྱ་ཉིད་ཕྱིར་ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ལན་བཏབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འདས་པ་དང་ལ་སོགས་པ་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལ་དངོས་པོའི་རང་མཚན་དང་འབྲེལ་པ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མཐོང་བས་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་སྤྱི་དེ་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་དེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་སུ་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་སྤྱི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡིན་པ་ཉམས་པའི་ཉེས་པ་འདི་མེད་དེ། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་རྟོག་བློ་དེ་ཁྱོད་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་འཇུག་ཡུལ་གཞལ་བྱ་རང་མཚན་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བ་ནི། འོ་ན་གཞལ་བྱ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་ངེས་སམ་ཞེ་ན། འཇུག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ལས་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པུ་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་འཇུག་ལྡོག་གི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་གཞལ་བྱ་ཡིན་ཏེ། དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་འཇུག་བྱ་དང་ལྡོག་བྱ་ཡོད་མེད་ཉིད་དུ་དཔྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་ནི་རང་མཚན་དེ་ཁོ་ན་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རང་མཚན་གཅིག་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱིས་གཞལ་བ་ན་གཟུང་ཡུལ་དང་། རྗེས་དཔག་གིས་གཞལ་བ་ན་ཞེན་ཡུལ་དང་། གཉིས་ཀའང་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པ་ན་མི་སླུ་བས་འཇུག་ཡུལ་དུ་བཞག་ཅིང་། རྗེས་དཔག་གིས་གཞལ་བ་ན་རང་གི་རྣམ་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཁྲུལ་པའི་ཆ་སྤྱི་མཚན་དུ་བཞག་པས་རང་མཚན་གཅིག་ཉིད་ལ་འཇུག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་རྟོག་གེའི་གནད་འདི་ཤེས་ན་སྐབས་འདིར་དོགས་གཅོད་གཞན་དོན་མེད་དོ། །གསུམ་པ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་བ་སྤོང་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྟོགས་ཚུལ་སྒོ་ནས་གཉིས་སུ་གཞག །རྟོགས་ཚུལ་གཉིས་པ་འཁྲུལ་པར་བསྟན། །དེ་ལ་ཚད་མ་མིན་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། རང་མཚན་གཅིག་པུ་གཞལ་བྱ་ཡིན་ན་ཕྱོགས་གླང་གིས་མཚན་ཉིད་གཉིས་གཞལ་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་གླང་ཆོས་ཅན། གཞལ་བྱ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་བཞེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་མཚན་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིས་རྟོགས་པ་དང་། རྗེས་དཔག་གིས་གཞན་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཡིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ན་འཇུག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་བཞེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟོགས་ཚུལ་གཉིས་པ་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་པ་ཡིན་པར་བཞེད་དེ། རང་མཚན་གྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མངོན་པར་ཞེན་པ་མིན་པར་རང་གི་རྣམ་པ་ལ་དོན་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རང་མཚན་ལས་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ལ་རང་མཚན་དུ་ཞེན་ནས་ནི་རྗེས་དཔག་གིས་རྟོགས་ན་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་མཚན་འཐོབ་བྱེད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་མཚན་མིན་པའི་རྣམ་པ་ལ་རང་མཚན་དུ་ཞེན་གྱི། རང་མཚན་དངོས་སུ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཡང་ན་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཀས་རང་རྒྱུད་འཕེན་ནུས་སོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་སྒོ་ནས་མདོར་བསྟན་བཤད། །དཔེ་ཡི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཡང་འཇུག་ཡུལ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཡང་བསམ་པའི་དོན་འཇུག་ཡུལ་ལ་ནི་བསླུ་བ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐལ་བ་སྔ་མ་ལ་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། ནོར་བུ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ནོར་བུ་རྟོགས་པ་སྟེ་ཐོབ་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཐལ་བ་དང་པོས་འཕེན་པའི་རང་རྒྱུད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་རྗེས་དཔག་གིས་རང་མཚན་སྣང་ནས་རྟོགས་པ་མི་འཐད་དེ། ཕྱོགས་འདི་ལ་ནི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་ཕྱིར་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྗེས་དཔག་དང་ནི་དེར་སྣང་བའི་རྟོག་པ་དག་ཆོས་ཅན། མངོན་པར་ཞེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དོན་རང་མཚན་དུ་མེད་པར་མཚུངས་ནའང་ཚད་མ་ཡིན་མིན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འཇུག་ཡུལ་ཐོབ་པའི་དོན་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་མ་འབྲེལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པས་སོ། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ནོར་བུའི་འོད་དང་སྒྲོན་མེའི་འོད་དག་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། ལོག་པའི་ཤེས་པར་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ནོར་བུ་ཐོབ་པའི་དོན་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། ཁྱོད་དེ་ཡིས་ནོར་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དུ་མངོན་པར་རྒྱུག་པའི་ཚེ་ནོར་བུ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་བསྐྱེད་མི་སྐྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་དེ་ལྟར་རོ། །འདིར་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་བློ་ནི་ཤེས་རྗེས་དཔག་དང་། རྒྱན་གྱིས་མངོན་སུམ་དང་། ཆོས་མཆོག་གིས་ཚད་མིན་གྱི་བློ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དང་གསུམ་ལས། ཕྱི་མ་ཉིད་གཞུང་གི་དགོངས་པ་སྟེ། ལོག་པའི་ཤེས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་མ་ཡིན་ལ་དེར་འཛིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དོན་བྱེད་ལ་ཁྱད་ཡོད་ཅེས་པ་ཇི་ལྟར་དྲང་སྙམ་ན་ཐོག་མར་ནོར་བུའི་འོད་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་སྐྱེ། དེ་ནས་འཁྲུལ་རྒྱུའི་དབང་གིས་འདི་ནི་ནོར་བུའོ་སྙམ་པའི་ལོག་ཤེས་སྐྱེ། དེ་ནས་ནོར་བུའི་འོད་ཡིན་པའི་སྤུ་རིས་ཟིན་པ་ན་དེའི་རྟགས་ལས་ནོར་བུ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བ་ཡང་སྲིད་ཅིང་། ནོར་བུའི་འོད་དུ་མ་ངེས་ན་དེ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་རྒྱུག་པས་མདུན་དུ་ཕྱིན་པའི་ཚེ་ནོར་བུ་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་སྐྱེ་བས་ནོར་བུ་ནི་ཚད་མ་དེ་གཉིས་ཀྱི་འཇུག་ཡུལ་ཡིན་གྱི། ལོག་ཤེས་ཀྱི་འཇུག་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དཔེར་གཟུང་བ་ནི་ལོག་ཤེས་དེ་ཉིད་ཡིན་ཅིང་དེས་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མར་མེའི་འོད་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་སུ་འདི་ནི་ནོར་བུའོ་སྙམ་པའི་ལོག་ཤེས་སྐྱེ་ཡང་སྔར་གྱི་ཚད་མ་གཉིས་པོ་བསྐྱེད་པ་མི་སྲིད་པས་དོན་བྱེད་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་མངོན་རྒྱུག་པ་ཞེས་དང་། ལོག་པའི་ཤེས་པར་ཞེས་དང་། དོན་བྱེད་ལ་ཁྱད་ཡོད་ཅེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གི་ནུས་པ་ཐོན་ཅིང་། དཔེར་སྦྱོར་ཚུལ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོས་རྟོགས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན། །གཞན་གྱི་ངོ་བོས་རྟོགས་པ་རྗེས་དཔག་ཡིན། །དེས་ན་གཞལ་བྱས་ཚད་མའི་གྲངས་ངེས་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རང་མཚན་གང་ལ་དམིགས་ནས་གཟུང་དོན་གྱི་ནུས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་བློ་ཆོས་ཅན། དོན་རང་མཚན་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་ཏེ། དོན་རང་མཚན་དེ་ལ་འཛིན་པ་རང་དབང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་ཕྱི་མང་པོ་དག་ལྷའི་འགྲེལ་པར་འདི། གཞལ་བྱ་གཉིས་ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས། །ཞེས་པའི་ཁྱབ་སྒྲུབ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། དེ་ནི་རང་གཞན་ངོ་བོ་ཡིས། །ཞེས་པ་དང་། དེ་ལ་འཛིན་པ་རང་དབང་ཅན། །ཞེས་དང་། རྟོགས་པའི་རྟེན་ནི་དོན་གཞན་ཡིན། །ཞེས་པའི་གཞུང་གསུམ་པོ་སྦྱོར་བའི་ཚེ་འདི་ལས་མ་འདས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལྐོག་གྱུར་རྟོགས་པ་རྟགས་ལ་ལྟོས། །རྟགས་དང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཁྱད་པར་བཤད། །དེས་ན་རྗེས་དཔག་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཟུང་དོན་བྱེད་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་དོན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་དུ་མ་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་ཕྱི་དོན་རང་མཚན་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ཆོས་ཅན། གཞན་གྱི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་ཏེ། ཁྱོད་རྟོགས་པའི་རྟེན་ནི་དོན་གཞན་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ལས་ལྐོག་གྱུར་གྱི་རང་མཚན་རྟོགས་སམ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དེ་རྟེན་ཆོས་ཅན་དང་། ཆོས་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དུ་བ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་ལྐོག་གྱུར་གྱི་མེའི་གོ་བྱེད་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་རྟགས་ལས་ལྐོག་གྱུར་གྱི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་རྟོགས་སམ་ཞེ་ན། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བ་དེའི་ཚེ་གོ་བྱེད་དུ་བ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་གཞི་འགར་ལྐོག་གྱུར་གྱི་མེའི་དོན་ཐམས་ཅད་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་ནི་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཁྱབ་པའི་མེ་དེ་མེ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཀྱི། གསལ་འབར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་པས་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། རང་མཚན་ལྐོག་གྱུར་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་རྗེས་དཔག་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་ལས་ནི་ཆོས་ཅན་ལ་རང་མཚན་ལྐོག་གྱུར་གྱི་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། རང་མཚན་གཅིག་ཉིད་ལ་བློ་སོ་སོ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞལ་བྱ་མངོན་ལྐོག་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་པར་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་མཚན་གཅིག་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང་། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པ་ལས་གཞལ་བྱ་རྟོགས་ཚུལ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ཚུལ་དེས་གྲངས་གཞན་སེལ་བར་བསྟན་པ་ནི། ཚད་མ་མངོན་རྗེས་གཉིས་ལས་གྲངས་མང་བ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཉུང་བ་གཅིག་གི་གྲངས་ནི་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་རང་མཚན་ལ་མངོན་ལྐོག་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་གྲངས་གཞན་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཉུང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལོག་རྟོག་དགག །མང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལོག་རྟོག་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ཏུ་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་བརྗོད། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱང་འཕེན་པ་ན་རེ། སྤྱི་མཚན་ཆོས་ཅན། གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་རང་མཚན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་འཇལ་བའི་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། རྗེས་དཔག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །དེས་ན་ཚད་མ་གཉིས་སུ་གྲུབ་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་མཚན་དོན་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་ལ་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁོ་བོའང་འདོད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་གཞལ་བྱ་ཞེས་སྨྲས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་ངོར་མེད་པའང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་སྤྱི་མཚན་གཞལ་བྱ་མིན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཚད་མས་ངེས་པའི་ཕྱིར། དམ་ཅེས་པ་ནི་འོག་མ་འདྲེན་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགག་པའི་རྗེས་དཔག་ཁས་བླངས་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ། །སྒྲུབ་པའི་རྗེས་དཔག་དངོས་སྟོབས་རིགས་པས་འགྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་ཀྱི་དོན་དང་། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མ་གཉིས་པ་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གྲུབ་སྟེ། སྤྱི་མཚན་མེད་པ་ལྟ་བུའི་མེད་དགག་དེ་ངེས་པའི་ཚད་མ་དེ་ཁྱོད་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །མངོན་སུམ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། མེད་དགག་དེ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། མེད་དགག་ལ་འཇལ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་མིན་ཏེ། རང་གི་གཟུང་དོན་གྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་ན། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་མངོན་སུམ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་ཡུལ་གྱི་བར་དུ་བར་ཆོད་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། གཟུང་དོན་གྱི་ནུས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དགག་བྱའི་ཆོས་དེ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ལྡོག་པ་ལས་དགག་བྱའི་ཆོས་དེ་མེད་པར་ངེས་པ་ཡིན་གྱི། མངོན་སུམ་འཇུག་པས་མེད་དགག་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་ལྡོག་པའི་མེད་དགག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱི་མཚན་མེད་པར་ངེས་ཞེས་པ་ནི་རང་ཚིག་འགལ་བའམ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་སྤྱི་མེད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ན་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཡོད་པར་གྲུབ་སྟེ་མངོན་སུམ་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་སྤྱི་མཚན་མེད་པར་གྲུབ་པའི་ལྡོག་པ་དང་། རྗེས་འགྲོ་ཅན་གྱི་རྟགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞན་སེམས་རྟོགས་པས་རྗེས་དཔག་གྲུབ། །བསླུ་བ་མེད་པས་ཚད་མ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་པ་སྔ་མས་མ་ཟད་ཡང་ཚད་མ་གཉིས་པ་ནི་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཚུར་མཐོང་གིས་ཕ་རོལ་པོ་གཞན་ལ་སེམས་སམ་ངག་ནི་ཡོད་པར་ཚད་མས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། ངག་སྨྲའི་སྐྱེས་བུ་ཕ་རོལ་པོ་ཆོས་ཅན། སེམས་དེའི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་ངེས་པར་གྲུབ་སྟེ། ངག་སྨྲ་བ་སོགས་ཐ་སྙད་ལ་ནི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་རྟགས་ལས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་དང་། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། དུ་བ་ལས་མེ་དང་། ཤ་བ་ལས་ཤིང་དཔོག་པ་ལྟ་བུའི་རྗེས་དཔག་དེ་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བསླུ་བ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་། ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་འགའ་ཞིག་མི་འཁྲུལ་ཡང་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་འགའ་ཞིག་ལ་ཡིད་བརྟན་དུ་མེད་པས་དེ་བརྟེན་པའི་བློ་མི་སླུ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷས་བྱིན་གྱི་བུ་ལས་སྔོ་སངས་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་བུའི་གཏན་ཚིག་ལ་ལ་དག་ཏུ་ནི་འཁྲུལ་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཅེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འཁྲུལ་ན་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་རྟགས་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱང་འཕེན་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་རྟགས་ལོག་པ་ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བའི་རྟགས་དེ་འཁྲུལ་པ་དེ་འདྲ་བར་མཐོང་བ་ཡིན་གྱི། ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བ་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བ་དེ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བར་མཐོང་ཡང་དོན་ལ་ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད། །དགག་པའི་རྟགས་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དུ་བ་དང་ཤ་བ་ལྟ་བུ་གང་ལས་དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་ཆོས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་འགའ་ལ་མེ་དང་ཤིང་དེའི་རྟོག་པ་གྲུབ་པར་གྱུར་པའི་དུ་བ་དང་ཤ་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྒྱུ་མེའམ་རང་གི་ངོ་བོ་ཤིང་དག་མེད་པར་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་ནི་སྲིད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ལས་སྐྱེས་པའམ། ཤིང་དེའི་ངོ་བོར་གདོན་མི་ཟ་བའི་ཕྱིར། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པ་མི་སྲིད་དེ། འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱ་དེ་དག་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་ལ་རང་བཞིན་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པས་མི་འཁྲུལ་བར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་དུའང་མི་འཁྲུལ་བར་འཇོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་འཇོག་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཡོད་ན་ལྟར་རུང་གི་ཤ་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཤིང་ངམ། དུ་བ་རང་གི་རྒྱུ་མེ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་གཞན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པའི་གཞིར་རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་དེ་དག་སྣང་བ་མེད་ན་ནི་ཆོས་ཅན། གཞི་དེར་རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་དེ་དང་ལྡན་པ་རང་བཞིན་ཅན་ཤ་པ་དང་། འབྲས་བུ་དུ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། གཞི་དེ་རང་བཞིན་ཤིང་དང་། རྒྱུ་མེ་ཚད་མས་ཁེགས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྤྱིའི་བློ་རྗེས་དཔག་ནི་ཚད་མ་མིན་པར་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་ན་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ཆོས་ཅན། རང་ལ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་མ་ལུས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ལ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་མ་ལུས་པ་ད་ལྟར་རང་གི་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་ལ་ལྐོག་གྱུར་རྣམས་རང་གི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་རྣམས་ཀྱིས་དུས་གཞན་དུ་ནི་རྟོགས་པ་སྲེད་པས་དེ་དག་མེད་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། ཐ་མལ་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་བློ་ནི་ཆོས་ཅན། ལྐོག་གྱུར་མ་ལུས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་དུས་གཞན་གྱི་ཚེ་རྟོགས་པ་དེ་རིགས་པ་མིན་ཏེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་དང་། རྒྱུས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་སོགས་ལ་ཁྱོད་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་མེད་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི། དབང་པོའི་བློ་དང་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་དང་། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཚད་མ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་གྲུབ་སྟེ། རང་མཚན་མངོན་གྱུར་ལ་རྣམ་རྟོག་མེད་པའི་བློ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་མངོན་གྱུར་ལ་མངོན་སུམ་འཇལ་བྱེད་དུ་འཇུག རྣམ་རྟོག་མེད་པར་སྤྱི་འཛིན་པ་མིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་སྤྱི་དེ་ལ་རྗེས་དཔག་ཉིད་འཇལ་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལོག་རྟོག་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལོག་རྟོག་གཉིས་པོ་ལྷན་ཅིག་བརྗོད། །འགོག་བྱེད་རིགས་པ་སོ་སོར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། འདྲེས་པ་འཛིན་པ་ཚད་མ་གཞན་དུ་འགྱུར། །ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ཚད་མ་གཞན་དུ་འགྱུར། །དེས་ན་གཉིས་ལས་གྲངས་གཞན་སེལ་མི་ནུས་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་པ་ཅན་པ་ན་རེ། ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ཁ་དོག་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། གཞལ་བྱ་ལ་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །ཁྱབ་སྟེ། ཁ་དོག་རང་མཚན་དང་མི་རྟག་པ་སྤྱི་མཚན་ཡིན་པས་ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་དེ་རང་སྤྱི་འདྲེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་དེ་རྟོགས་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་གཉིས་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྤྱི་མཚན་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཞིང་། རྟགས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ནི་ཡོད་པས་རྗེས་དཔག་ཀྱང་མ་ཡིན། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དཔྱོད་པ་པ་ན་རེ། སྔར་ཁང་ནང་དུ་མེ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་། ཕྱིས་ཁང་རྒྱབ་ཏུ་དུ་བའི་རྟགས་ལས་སྔར་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བའི་མེ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཛིན་པ་ནི་སྔར་གྱི་མེའི་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་བློ་ནི་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་གཉིས་ལས་གཞན་ཡིན་ཏེ། རྟགས་ལ་ལྟོས་པས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན། རང་གི་རྟེན་གཞི་རྟགས་དུ་བ་དང་ནི་མེའི་ཁྱད་པར་དེ་འབྲེལ་བ་རྟོགས་པ་མེད་པས་རྗེས་དཔག་ཀྱང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཚད་མ་རྣམས་མངོན་རྗེས་གཉིས་ལས་གྲངས་མང་པོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། གཞལ་བྱ་ལ་རང་སྤྱི་གཉིས་དང་། རང་སྤྱི་འདྲེས་པ་སོགས་མང་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རམ། གཞལ་བྱ་གཅིག་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་དུ་མ་ཉིད་ནི་འཇལ་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་རྗེས་གཉིས་ཀ་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་གཅིག་ལ་འཇུག་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཚད་མ་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ཀྱང་སེལ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། མངོན་རྗེས་གཉིས་པོ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ནི་མེད་པར་གཅིག་གིས་ཡུལ་ལ་གཉིས་ཀ་འཇུག་པས་ཅིག་ཤོས་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དཔེར་ན། ཁྱད་པར་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཚད་མ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ཀྱང་སེལ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། གཞལ་བྱ་ལ་རང་སྤྱི་གཉིས་ལས་གཞན་རང་སྤྱི་འདྲེས་པ་སོགས་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདྲེས་པ་འཛིན་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྤོང་། །ཁྱད་པར་མཐོང་བ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། རྟགས་ལས་རྟོག་པ་སྤྱི་འཛིན་རྗེས་དཔག་ཡིན། །རྗེས་ཀྱི་ངེས་པས་རྟོགས་པ་ཚད་མ་ཡིན། །ཞིག་འཇིག་གཅིག་པའི་ལུགས་ལའང་རྗེས་དཔག་ཡིན། །ཞར་ལ་གཞན་སྡེའི་མི་རྟག་འདོད་ཚུལ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དངོས་དོན་མདོར་བསྟན། ཞར་བྱུང་རྒྱས་པར་བཤད། དཀྱུས་མའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། དེ་ལ་རབ་སྦྱོར་ཕྱིར་ཚད་མ། །གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་པའི་དོན་འཆད་དེ། ཁ་དོག་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ཁ་དོག་རང་མཚན་ལ་མི་རྟག་པའི་སྤྱི་སྦྱར་ནས་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཚད་མ་གཞན་ཡིན་པའི་སྐྱོན་འདིར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁ་དོག་གི་སྤྱི་ལ་མི་རྟག་པའི་སྤྱི་སྦྱོར་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག འདིར་དྲི་བ་གཉིས་བྱས་ནས་བྱས་རྟགས་ལས་ཁ་དོག་མི་རྟག་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་དང་མ་འབྲེལ་ཏེ། རྟགས་མེད་པར་ནི་ཡོད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའི་མཚན་གཞི་ལ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན་དུ་འཛིན་ན་ཤཱཀྱ་དང་འགལ་ཞེས་བཀག་ནས། མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་བཅད་ཤེས་ཆོས་ཅན་དུ་འཛིན་པ་ནི། དངོས་གང་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཞུང་དང་མ་འབྲེལ་བ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པས་མི་རྟག་སོགས། །ཞེས་པ་དང་དངོས་སུ་འགལ་བས་མི་འཐད་དོ། །དེས་ན་ཕྱོགས་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཆར་ལ་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་ཅིང་། ཕྱོགས་སྔ་མས་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པས་བཅད་ཤེས་ལ་ཡང་འཇུག་ཏུ་རུང་། རང་གི་རྗེས་དཔག་ལ་སྦྱོར་དུ་རུང་བའི་ཁ་དོག་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་ཚད་མ་འཛིན་པ་ནི་གནད་ཀྱི་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྤྱི་ལ་སྦྱོར་ཡང་དངོས་པོའི་ཆོས་སུ་གྲུབ། །གཞན་ལ་འཁྲུལ་ཡང་འབྲེལ་པས་བསླུ་བ་མེད། །འབྲེལ་པས་བསླུ་བ་མེད་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མི་རྟག་པ་དེ་དངོས་མེད་ཀྱི་ཆོས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཁ་དོག་གི་སྤྱི་དངོས་མེད་ཡིན་ཅིང་དེའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དངོས་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ཆོས་མིན་ཏེ། དོན་ལ་ཁ་དོག་དེ་ཉིད་ཁྱོད་དེ་ལྟར་གྲུབ་པས་སྒྲུབ་མི་དགོས་ཀྱང་བློ་ངོར་ཁ་དོག་རང་མཚན་པ་དེ་ཁྱོད་རང་མཚན་པར་མ་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གཞན་ཁ་དོག་གི་རྣམ་པ་ལ་མི་རྟག་པ་བསྒྲུབས་པས་གཞན་ཁ་དོག་རང་མཚན་མི་རྟག་པར་གྲུབ་པ་མིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་ཤེས་པ་དང་། ཁ་དོག་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁ་དོག་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ཁ་དོག་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་གྲུབ་པས་ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་མི་གྲུབ་པ་མིན་ཏེ། རང་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་རང་མཚན་དུ་ཞེན་པས་འཇུག་ཡུལ་ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་ལ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པའི་རྟོག་པ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་རྗེས་དཔག་འབྲེལ་བས་བསླུ་བ་མེད། །དགག་པའི་རྗེས་དཔག་འབྲེལ་བས་བསླུ་བ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། ཇི་ལྟར་འབྲེལ་ཚུལ་དངོས། དེས་ན་བསླུ་མེད་འགྲུབ། བསླུ་བ་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ། ཚུལ་དེས་གྲུབ་པའི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ནི། རྗེས་དཔག་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་ལ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པ་དང་། ལ་མེ་ལྡན་དེ་ལྟ་ཡི་དངོས་པོ་ལ་རྟགས་འཛིན་སེམས་དེས་བསྐྱེད་པའི་སྒྲ་མི་རྟག་པ་དང་། ལ་མེ་ལྡན་རྟོགས་པའི་རྟགས་ཅན་གྱི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རང་གི་འཇུག་ཡུལ་མེ་དང་མི་རྟག་པ་རང་མཚན་ལ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང་མེའི་དངོས་པོ་གང་བྱས་པའི་རང་བཞིན་དང་། དུ་བའི་རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། དེ་འདྲ་བའི་མི་རྟག་པ་དང་མེ་དེ་ནི་རྟགས་བྱས་པ་དང་། དུ་བ་འཛིན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན། རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་གཉིས་པོ་དེ་ལས་ཁྱོད་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཚུལ་དེ་ལྟར་ན་རྟགས་ཀྱི་བློ་དང་། རྟགས་ཅན་གྱི་བློ་གཉིས་པོ་ཆོས་ཅན། རང་མཚན་དེར་སྣང་བ་ཡིས་ནི་སྟོང་ཡང་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་ལ་སླུ་བྱེད་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བརྒྱུད་པ་ཡིས་ནི་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིར་རྟགས་འཛིན་སེམས་འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་ནི་འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེའི་མིང་གིས་བཏགས་པ་སྟེ། ཤས་རྟགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མངོན་སུམ་གྱི་ཕྱིས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མར་ཐ་སྙད་བྱ་སྟེ། ཚད་མའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སོ། །དཔེར་ན་ཚད་མ་མདོར་རྗེས་དཔག་གི་མིང་གིས་བཏགས་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། རྗེས་དཔག་དེ་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་བསླུ་བ་ཕྱིར་མངོན་སུམ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། རྗེས་དཔག་དེ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་རང་མཚན་ལ་སླུ་བྱེད་ཉིད་མིན་ཡང་འཁྲུལ་བར་རྣམ་གཞག་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་དོན་རང་མཚན་དེའི་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་རྣམ་པ་དེ་དག་ཕྱི་དོན་རང་མཚན་དེའི་ངོ་བོར་ཞེན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། རྗེས་དཔག་འཇུག་ཡུལ་ལ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་པ་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་ཅན་དེའི་བློ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་དང་། ལ་མེ་ལྡན་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་དང་། ལ་མེ་ལྡན་ལ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པས་མི་བསླུ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་བྱེད་བྱས་པ་དེའི་ངོ་བོ་མི་རྟག་པའམ་དུ་བའི་རྒྱུ་མེ་དག་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་བྱས་པ་དང་། དུ་བ་འཛིན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཞིང་། རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྟགས་འཛིན་སེམས་ལ་ཁྱབ་བྱ་འཛིན་པའི་སེམས་ཞེས་གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་དེ་ལས་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་རྟགས་སུ་དགོད་བྱའི་རང་ལྡོག་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་ཡིན་པར་གསུངས་པ་གཞུང་གི་དགོངས་པར་གྲུབ་བོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགག་བྱ་འགོག་པའི་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད། །སྦྱོར་བ་འགོད་ཚུལ་སྒོ་ནས་སོ་སོར་ཕྱེ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགག་པ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ལས་གྲུབ། དེས་ན་འགལ་ཟླ་དམིགས་པས་མི་དམིགས་འཕེན་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲུབ་རྟགས་ལ་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པས་རྗེས་དཔག་མི་བསླུ་བར་གྲུབ་ཀྱང་དགག་རྟགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། རྒྱུ་མ་དམིགས་པ་དང་། མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པ་གཉིས་ལ་ལྡོག་འབྲེལ་དེ་བྱུང་འབྲེལ་བ་གྲུབ། ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་ལ་ལྡོག་འབྲེལ་བདག་གཅིག་འབྲེལ་བ་གྲུབ་ཅིང་། མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་རྣམས་མཐར་དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པས་དགག་བྱ་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་མཚུངས་ལ། དེ་ནི་མཐར་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་སུ་འདུས་པས་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་བོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དགག་གཞི་འགོག་པར་དགག་ཆོས་དགག་པ་ཉིད་ནི་འགལ་ལྔ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་འགོད་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་དུ་དགག་ཆོས་ཚད་མས་མི་དམིགས་པ་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་སོགས་ཡོད་པའི་འཇོག་བྱེད་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་བཟློག་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ལོག་པ་ཉིད་ལས་དགག་ཆོས་དེ་མེད་ངེས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འགལ་དམིགས་གཉིས་ཀྱི་མི་དམིགས་འཕེན། །མི་འཕེན་ན་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ། །མ་དམིགས་གཞན་ཡང་དེ་ལྟར་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། འོ་ན་འགལ་ལྔ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གཞི་འགར་གྲང་རེག་དང་། གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་དགག་པ་གྲང་རེག་དེ་དང་འགལ་བའམ། སྤུ་ལོང་བྱེད་དེའི་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་མེ་ཡོད་པར་བརྗོད་པ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། གྲང་རེག་དང་། གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་དེ་ཡི་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་མེད་པ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞི་དེར་གྲང་རེག་དང་གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་འགོག་ནུས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དེ་ལས་གཞན་དུ་ན། གཞི་འགར་མེའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཡོད་པར་བརྗོད་པས་གཞན་གྲང་རེག་དང་། གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་མེད་པ་དེ་ནི་གང་ལས་རྟོགས་ཞེས་དྲིས་པས། དེ་གཉིས་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འགལ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཅིས་གྲུབ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བར་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་དེ་ཡང་གང་ལས་གྲུབ་པར་འདོད། གྲང་རེག་གི་རྒྱུན་མ་གཏུགས་པར་འབྱུང་བ་ན་མེ་ཉེ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲང་རེག་སྣང་དུ་རུང་བ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པར་གྲུབ་ཅིང་། དེས་ན་མེ་ལས་གྲང་རེག་མེད་པར་འགྲུབ་ཅེ་ན། མེས་གྲང་རེག་འགོག་པའི་སྐབས་འདིར་ཆོས་ཅན། མེ་ཉེ་བ་ཡོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲང་རེག་སྣང་རུང་མཐོང་བ་མེད་པ་དེ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་མིན་པར་ཐལ། གྲང་རེག་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། འགལ་ལྔ་དམིགས་པས་མི་དམིགས་པ་འཕེན་ན། མི་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཞིག་འཕེན་དགོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་དམིགས་པ་ལས་གཞན་གྱིས་མེད་པ་གོ་མི་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་མ་དམིགས་པ་རང་གི་སྒྲས་བརྗོད་ན་ཡང་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་བུམ་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གཞི་འགར་ཆོས་འགའ་ཞིག་དགག་པ་གང་ལ་ཆོས་དེ་མ་དམིགས་པ་དེ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་མིན་པར་འདོད་པ་དེས་ཆོས་ཅན། དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མིན་ཏེ། ཆོས་དེ་མི་དམིགས་པས་ཆོས་དེ་མེད་པར་བསྒྲུབ་མི་ནུས་ཤིང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་འགལ་དམིགས་གཉིས་དགག་བྱའི་ཆོས་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་འཕེན་པར་བསྟན་པའི་རིགས་པ་དེས་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། གཞི་འགར་གྲང་རེག་འགོག་པ་ལ་གྲང་རེག་དེ་དང་འགལ་བ་མེའི་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་དུ་བ་དྲག་ཕྱུར་བ་རྟགས་སུ་བརྗོད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་གྲང་རེག་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་འཕེན་པར་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དམིགས་དང་མ་དམིགས་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ། །དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱང་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ། །མ་དམིགས་ཉིད་ཀྱང་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་ཚུལ་བཤད། །གཉིས་ལས་གཞན་གྱི་གོ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། འགལ་ལྔ་དམིགས་པ་དང་འབྲེལ་ལྔ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀུན་ལ་ཆོས་ཅན། སྦྱོར་བ་འགོད་ཚུལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དགག་བྱ་འགོག་པའི་སྒོ་ནས་སོ་སོར་ཕྱེ་བ་མིན་ཏེ། དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དགག་བྱ་འགོག་པའི་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་སྦྱོར་བ་དང་། མ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་དོན་དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་བཤད། །དཔེ་ཡི་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། འགལ་ལྔ་དམིགས་པ་དང་། འབྲེལ་ལྔ་མ་དམིགས་པ་ལས་གཞན་པའི་དགག་རྟགས་ཀྱང་ཡོད་པས་དགག་བྱ་འགོག་ཚུལ་གཞན་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་འགལ་བ་གྲུབ་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་དང་། དགག་བྱའི་ཆོས་དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐབས་འབྲེལ་ཡུལ་དང་བཅས་པ་བཀག་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་མེད་པར་ནི་དགག་བྱ་དགག་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། རིགས་པའི་རྗེས་འབྲང་ཅན་མིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་འཁྲུལ་པས་དགག་བྱ་འགོག་ནུས་པར་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་འགལ་བ་གྲུབ་པ་མེད་པ་ནི་ངག་སྨྲ་བ་དང་སྐྱེས་བུ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་པོ་ཀུན་མཁྱེན་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། འབྲེལ་ཡུལ་བཀག་པ་མེད་པ་ནི་ཐ་མལ་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་དམིགས་པས་འཇིག་རྟེན་གཞན་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་སོགས་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། ངག་སྨྲའི་རྟགས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་པོ་ཀུན་མཁྱེན་ཡིན་པ་འགོག་མི་ནུས་ཏེ། ངག་སྨྲ་དེ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་ཀུན་མཁྱེན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་འགལ་བ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་དང་ངག་སྨྲ་གནོད་བྱ་དང་གནོད་བྱེད་ཀྱང་ངོ་བོ་གང་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། གལ་ཏེ་ངག་སྨྲ་བ་པོ་ཤེས་བྱ་ཀུན་རིག་པ་ཡིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །མ་གྲུབ་སྟེ། ངག་སྨྲ་བའི་ཀུན་མཁྱེན་དེ་འདྲ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་མ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ཀུན་མཁྱེན་འགོག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པར་བརྗོད་རིགས་པར་ཐལ། ངག་སྨྲས་ཀུན་མཁྱེན་འགོག་པ་དེ་མཐར་ངག་སྨྲའི་ཀུན་མཁྱེན་མ་དམིགས་པ་ལ་ཐུག་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁས་བླངས། གཞན་ཡང་དེ་ལྟར་དུ་བརྗོད་ན་ཐ་མལ་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་མི་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། ཀུན་མཁྱེན་དང་འཇིག་རྟེན་གཞན་སོགས་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཅིག་མིན་པར་ཐལ། ཀུན་མཁྱེན་དང་འཇིག་རྟེན་གཞན་སོགས་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ངེས་བྱེད་མིན་པར་གོང་དུ་རབ་ཏུ་བརྗོད་ཟིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཐ་མལ་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལ་ཡོད་མེད་གང་རུང་དུ་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་འདྲེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ཡོད་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་སྣང་དུ་མི་རུང་བ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དགག་པ་གོ་བྱེད་ཀྱི་འགལ་ལྔ་དམིགས་པ་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་དབྱེ་ཞེ་ན། འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དགག་བྱའི་ཆོས་ནི་རང་ལས་རྫས་ཐ་དད་དམ། རང་ལས་རྫས་ཐ་དད་མེད་པ་དགག་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིམ་པ་ལྟར། གཞི་འགར་ཁ་བ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མེ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་དང་། གྲངས་ཅན་པས་མྱུ་གུ་བདག་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ལ། ཡོད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གནོད་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་སྦྱོར་བའི་ཚུལ། །སྣང་རུང་རང་བཞིན་མ་དམིགས་སྦྱོར་བའི་ཚུལ། །མ་དམིགས་གསུམ་དུ་བསྡུ་ཞིང་ཁྱད་ཆོས་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། དགག་པ་གོ་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་ལྔ་མ་དམིགས་པ་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་དབྱེ་ཞེ་ན། ཅི་ལྟར་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ལ་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་བཀོད་པ་ཡང་དག་ཏུ་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཉིད་རང་ལྡོག་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ན་ཆོས་ཅན། གཞི་འགར་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལྡོག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་བའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་། འབྲེལ་ཡུལ་ཁེགས་པ་འབྲེལ་ཆོས་ལྡོག་པའི་གོ་བྱེད་དུ་བསྟན་པ་དེས་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། རྟོག་པས་རང་འགར་སྦྱར་བའི་ཆོས་སྒྲ་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཉིད་དང་། སོགས་པ་དེ་ལྟར་ཁས་བླངས་པ་དང་། ལུང་གིས་གྲུབ་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་དེ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པ་བསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་སེལ་ནུས་ཏེ། རྟག་མི་རྟག་ཅི་ཡང་རུང་བ་ལ་འགོད་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་ཡུལ་ལྡོག་པས་འབྲེལ་ཆོས་ལྡོག་པར་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལའང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་མེ་དང་ཤིང་བཀག་པ་ཆོས་ཅན། གལ་ཏེ་རང་གི་ལྡོག་པ་དེ་བཟློག་འབྲེལ་ནི་ཚད་མས་རྣམ་པ་འགར་ཡོངས་སུ་བཅད་ན་གཞི་འགར་ཁྱབ་བྱ་དུ་བ་དང་ཤ་བ་ལྡོག་པའི་གོ་བྱེད་དུ་འདོད་དེ། བཟློག་འབྲེལ་ཚད་མས་ངེས་པའི་ཚེ་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གཞི་འགར་སྣང་རུང་གི་བུམ་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ནི་བུམ་པ་དེ་ཉིད་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མེད་པ་རྟགས་སུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བ་དོན་ཤེས་ཀྱང་ཐ་སྙད་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པས་ཐ་སྙད་ཤེས་པའི་དོན་དུ་བཀོད་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་གཞི་འགར་བུམ་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག་སྣང་རུང་གི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཚད་མས་དམིགས་པ་ལ་ཆོས་དེ་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མཁས་པ་ནས་གནག་རྫི་མོའི་བར་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། མི་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཙམ་གཞི་འགར་དགག་ཆོས་མེད་པ་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་ལས་གཞན་པའི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་མཐར་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་གསུམ་པོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་གཞི་འགར་དགག་ཆོས་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་ཡོད་ན་སྣང་བར་རུང་བར་འདོད་པ་ཡི་རྒྱུའམ། ཁྱབ་བྱེད་དམ། རང་བཞིན་སྣང་བ་མེད་པ་དེ་མ་དམིགས་པ་ཉིད་དགོས་ཏེ། སྣང་མི་རུང་གི་རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པས་གཞི་དེར་དགག་ཆོས་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་སོགས་འཛིན་པ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁ་དོག་གི་སྤྱི་ལ་མི་རྟག་པའི་སྤྱི་སྦྱར་ནས་ཁ་དོག་རང་མཚན་ལ་མི་རྟག་པ་རང་མཚན་གྲུབ་པའི་ཚུལ་འདིར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་ལ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བས་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་རྗེས་ཀྱི་ངེས་པས་རྟོགས་པ་ཚད་མ་མིན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཐོང་ཟིན་འཛིན་པས་ཚད་མ་མིན། །སྔ་མས་མཐོང་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །རྗེས་དཔག་དོན་མེད་འགྱུར་བ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། རྗེས་དཔག་ལས་གཞན་དུ་ཁ་དོག་གི་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཁ་དོག་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁ་དོག་གི་མི་རྟག་པ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་འདྲེན་བྱེད་ཁ་དོག་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་ཟིན་པའི་ཁ་དོག་གི་མི་རྟག་པ་ལ་ཞེན་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། མངོན་སུམ་དེས་མི་རྟག་པ་དེ་གཟུང་བ་མ་གྲུབ་ཅེ་ན་ཁ་དོག་གི་མི་རྟག་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། ངེས་ཤེས་དེའི་སྔར་ཁ་དོག་འཛིན་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ལས་གྲུབ་སྟེ། ཁ་དོག་གི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་དུ་མེད་པར་དེ་དང་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་དོག་ལས་དེའི་མི་རྟག་པ་གཞན་དུ་མེད་ན་ཁ་དོག་གི་མི་རྟག་པ་ཞེས་པའི་དྲུག་སྒྲ་སོགས་ཀྱིས་ཐ་དད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཁ་དོག་དང་ཁ་དོག་གི་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྫས་དུ་མའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེ་སྒྲ་ཐ་དད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་རྟོག་པས་ཐ་དད་དུ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཆོས་ལྡོག་པ་དུ་མ་ཙམ་དེ་སྒྲ་ཐ་དད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། མཐོང་ཡང་མ་ངེས་རྗེས་དཔག་འཇུག །མཐོང་ཡང་མ་ངེས་འཁྲུལ་རྒྱུ་བཤད། །མཐོང་ཡང་མ་ངེས་དཔེ་དང་བཅས། །འཁྲུལ་པ་བཟློག་ཕྱིར་རྗེས་དཔག་དགོས། །འཁྲུལ་པ་མེད་ན་རྟགས་མི་དགོས་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱི་དེ་མི་རྟག་པ་ཡི་ནི་རྟེན་སྒྲ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ན་སྤྱི་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་མི་རྟག་པ་དེ་ཉིད་ནི་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དང་ཁྱོད་ཀྱི་མི་རྟག་པ་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་རྗེས་དཔག་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྒྲའི་མི་རྟག་པ་དེ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་ཀྱང་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་མ་གྲུབ་ན་མི་རྟག་པ་དེ་ལྟར་སྒྲ་དེ་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་ཁྱོད་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། མངོན་སུམ་གྱིས་མི་རྟག་པ་མཐོང་ཡང་རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པས་མ་ངེས་པའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རྒྱུ་ལྡན་དུ་འབྱུང་བ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བའི་གནས་སྐབས་ལ་ལར་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་དེའི་མི་རྟག་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་ཡང་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་ཏེ། དངོས་པོ་དེའི་སྐད་ཅིག་མའི་རྗེས་སུ་དེ་དང་འདྲ་བ་གཞན་ནི་བར་མ་ཆད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འདྲ་བ་གཞན་འབྱུང་དེས་འཁྲུལ་རྒྱུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་དངོས་པོའི་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་སྟེ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྒོང་སྒོང་ཐ་དད་པ་དོན་ལ་ཡོད་ཀྱང་དབང་ཤེས་ཀྱིས་ཐ་དད་པར་མ་མཐོང་བ་བཞིན། འདིར་ཁ་ཅིག སྒོང་སྒོང་སྔ་ཕྱི་ཐ་དད་དུ་དབང་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་ཡང་རྟོག་པས་ཐ་དད་པར་མ་ངེས་པ་བཞིན་ཞེས་དཔེར་བྱེད་པ་ནི་མགལ་མེ་མྱུར་དུ་བསྐོར་བའི་རྐྱེན་ལས་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་དེ་མ་འཁྲུལ་པར་ཁས་བླང་དགོས་པས་མི་འཐད་དོ། །འདྲ་བ་གཞན་བྱུང་རྟག་པར་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་འདི་ལྟར་རྟགས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་མཁས་པ་ནས་བྱིས་པའི་བར་གྱི་སྐྱེ་བོས་རིགས་འདྲ་ཕྱིས་འབྱུང་བ་ནི་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་མར་མེ་སོགས་ཀྱི་འཇིག་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བས་རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་ཡང་རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པས་མ་ངེས་པ་དཔེར་ན། ས་བོན་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས་ཁྱོད་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་ཀྱང་སྐབས་འགར་ནུས་པ་དེ་ལ་རྨོངས་པར་གྱུར་ནས་མི་ངེས་པ་སྲིད་དེ་ཁྱོད་ལས་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་སོགས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཁྱོད་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་དེས་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱོད་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་ནུས་མ་ཡིན་པ་ལས་ཐ་དད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་མངོན་སུམ་དེའི་ཡུལ་དུ་གསལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་ལས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་མེད་པས་སོ། །བཞི་པ་ནི། ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་དང་ས་བོན་ནུས་ལྡན་སོགས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བརྗོད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། འདྲ་བ་གཞན་བྱུང་སོགས་ཀྱིས་བྱས་པའི་འཁྲུལ་པ་དེ་ཉིད་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ་ནི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལྔ་པ་ནི། ཁ་དོག་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྟག་པར་འཁྲུལ་བའི་འཁྲུལ་རྒྱུ་དང་བྲལ་བའི་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ངོར་ཁ་དོག་སོགས་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་དང་རྗེས་དཔག་འཇུག་མི་དགོས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཁ་དོག་སོགས་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ཉིད་ལས་མི་རྟག་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དང་དེའི་མི་རྟག་པ་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དོན་ལ་ཆོས་ཐ་དད་པ་དུ་མ་མེད་པའི་དོན་ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། ལོག་པ་ཐ་དད་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་བློ་དུ་མ་དང་། ཇི་ལྟར་བརྡར་བརྟགས་པའི་སྒྲ་ཐ་དད་པ་དག་ནི་དོན་ལ་ཐ་དད་པའི་རྟེན་ཅན་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་ལ་གཅིག་ཡིན་ཀྱང་མ་བྱས་རྟག་སོགས་རིགས་མི་མཐུན་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་ལྡོག་པ་ཡིས་སོ། །དེས་ན་སྒྲ་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྟག་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་ཁྱོད་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་སུ་ཁྱོད་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་དང་རྗེས་དཔག་འཇུག་མི་དགོས་ཏེ། ཁྱོད་རྟག་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་ཁྱོད་དེ་ཡིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རང་དང་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་བློ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ཞིག་འཇིག་གཅིག་པའི་ལུགས་ལའང་རྗེས་དཔག་ཡིན་པ་ནི། སྔར་གྱི་བཤད་ཚུལ་ལས་ཡང་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་སོགས་དངོས་པོ་ཞིག་ནས་མེད་པ་མི་རྟག་པར་འདོད་པའི་ལུགས་ལའང་ཁ་དོག་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། མངོན་རྗེས་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁ་དོག་གི་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་མཐོང་བའི་སྐབས་འདིར་ནི་སྔར་གྱི་ཁ་དོག་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ལས་ཁ་དོག་གི་འཇིག་པ་གྲུབ་པའི་རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། དེ་དག་གི་ལུགས་ལ་སྔར་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་ཕྱིས་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་ན་སྔར་གྱི་དངོས་པོ་དེ་མི་རྟག་ཅེས་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ཞར་ལ་གཞན་སྡེའི་མི་རྟག་འདོད་ཚུལ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱོགས་སྔ་བརྗོད་དེ་དེ་དོན་དྲི། །དྲིས་པའི་མཐའ་གཉིས་བརྟགས་ནས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིག་པ་ཅན་པ་དང་། གསལ་བྱེད་པ་གང་གི་ལུགས་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་ཙམ་མི་རྟག་པ་མིན་ཏེ། ཡིན་ན་ནམ་མཁའ་སོགས་ཀྱང་མི་རྟག་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཞིག་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པས་དངོས་པོ་འདིའི་མི་རྟག་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཞེས་ཐ་སྙད་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་མི་རྟག་ཅེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ཆོད་པ་སྟེ། ད་ལྟར་དབུས་ན་གནས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཡོད་པ། དེའི་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པར་སྨྲའོ། །འོ་ན་ཡོད་པ་ཁྱད་པར་བ་དེའི་བྱེད་ཆོས་མཐའ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གང་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཅེས་དྲིའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྔ་ཕྱིར་མེད་པ་མཐའ་གཉིས་ཡིན་པ་དགག །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མཐའ་གཉིས་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་སྔ་ན་མ་སྐྱེས་ནས་མེད་པ་དང་། ཕྱིས་ཞིག་ནས་མེད་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་མཐའ་ཡིན་ན་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པ་དེ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཅིས་མ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པས། དངོས་པོའི་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་མི་རྟག་པ་ཞེས་དྲུག་པ་དང་། ཆོས་ཆོས་ཅན་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་སྦྱོར་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་མེད་ཡིན་པས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་མཐའ་གཉིས་ལ་ཆོས་ཅན། ཡོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དྲུག་པའི་སྒྲ་དེ་ཇི་ལྟར་སྦྱར་དུ་རུང་སྟེ་མི་རུང་བར་ཐལ། དངོས་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཅན་དང་། དེའི་འབྲེལ་པ་ཆོས་ཅན། སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཕྱི་ན་མེད་པའི་མཐའ་ཡིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟག་པའི་ཕྱིར། རྟགས་བསལ་ཁས་བླངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། དངོས་པོ་སྔར་མེད་མེད་པས་རྒྱུ་འབྲས་མེད། །འབྲེལ་པ་རྟག་པ་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་མིན། །དངོས་པོ་སྔར་མེད་བྱེད་ན་རང་ཚིག་འགལ། །དེས་ན་དངོས་པོ་སྔར་མེད་ཉིད་དུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རྒྱུ་སྔ་མའི་མཐའ་དང་། འབྲས་བུ་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡིན་ཞིང་། བར་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ཡོད་པ་ཁྱད་པར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡོད་པ་ཁྱད་པར་བ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་འབྲས་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། སྔར་མེད་མེད་པ་དེ་ལ་སྔར་མེད་དེའི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྔ་མའི་གཏན་ཚིགས་ཁས་བླངས་ཏེ། རིག་པ་ཅན་པ་དེ་ཡིས་ནི་དངོས་པོ་སྔར་མེད་འདོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་དང་སྔ་ན་མེད་པ་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འབྲས་བུ་དེ་ཡོད་པ་ཁྱད་པར་བ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རམ། འབྲས་བུ་དེ་རང་རྒྱུ་དང་འཕྲོད་འདུའི་རྒྱུས་འབྲེལ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། འཕྲོད་འདུའི་རྒྱུ་དེ་ལ་རྒྱུ་ཞེས་གྲགས་ལ། དེས་དེ་དག་འབྲེལ་པར་བྱས་པའི་འབྲེལ་པ་གཉིས་པོ་དེ་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞིང་། རྒྱུ་འབྲས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྔར་ཡོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་འབྲེལ་བའི་ཆ་དེ་དང་། རང་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པའི་ཆ་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། འདི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། རྟག་ན་འོན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། འབྲས་བུ་གང་ཞིག་སྔར་མེད་པ་དེ་རྒྱུས་བྱེད་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཆོས་ཅན། རྒྱུས་ཁྱོད་སྔར་མེད་བྱེད་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་སྔར་མེད་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྲེལ་པ་ཁས་ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་རིལ་པོ་འདི་ཆོས་ཅན། རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་མེད་སྐྱེས་པའི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། འོ་ན་དངོས་པོ་དང་སྔ་ན་མེད་པ་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་པའི་སྒྲ་རྟོག་མི་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་སྔར་མེད་དུ་ཁས་མི་ལེན་ན་སྐྱོན་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། བརྗོད་བྱ་ཆོས་ཅན་དངོས་པོ་དང་། ཆོས་སྔ་ན་མེད་པ་དོན་ལ་ཐ་དད་པ་ཅན་དུ་ཞེན་པའི་བློ་ནི་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་དང་སྔ་ན་མེད་པ་རྫས་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པ་མིན་ཏེ། དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་མེད་པའི་དོན་དངོས་པོ་དང་སྔ་ན་མེད་པ་ཐ་དད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་མེད་པའི་དོན་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དང་སྔ་ན་མེད་པ་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ལའང་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་དང་སྔ་ན་མེད་པ་རྫས་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པ་མིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ལྡོག་པའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་ཙམ་ཞིག་རྟེན་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྤང་བ་ལ་ལྔ་སྟེ། བློ་དེ་ཚད་མ་མིན་པ་བསྟན། །ཁྱད་པར་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱང་མིན། །ཚད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །དྲན་པ་བཅད་ཤེས་ཉིད་དུ་བསྟན། །དྲན་པ་མིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འཁྲུལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། ཡང་ཡང་ཤེས་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། །ཐུག་པ་མེད་འགྱུར་དྲན་སོགས་བཞིན། །ཞེས་པའི་དོན་འཆད་དེ། སྔར་ཁང་ནང་དུ་མེ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་ནས། ཕྱིས་ཁང་རྒྱབ་ཏུ་དུ་བའི་རྟགས་ལས་སྔར་གྱི་མེ་དེ་ཉིད་འདིའོ་ཞེས་ཁྱད་པར་ངོ་ཤེས་པའི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། མེའི་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་སོ་སོར་ཐ་དད་པ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཕྱིས་ཀྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། མེའི་ཁྱད་པར་སྔ་མའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱང་མིན་པར་ཐལ། སྔར་མཐོང་བའི་མེ་དང་མཚུངས་པར་ཕྱིས་ཀྱི་མེ་དེ་འཛིན་པ་སྟེ། སྔ་ཕྱི་མཚུངས་པའི་སྤྱི་ཙམ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྔར་གྱི་མེ་དེ་ཉིད་ཕྱིས་ཀྱི་བློས་མེ་ཕྱི་མ་འཇལ་བའི་དཔེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་བློ་དེས་སྔ་ཕྱི་མཚུངས་པའི་སྤྱི་འབའ་ཞིག་འཛིན་པ་མིན་ཏེ། སྤྱིའི་སྒོ་ནས་སྔར་གྱི་མེ་དེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔར་མེ་ཆོས་ཅན། ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློའི་སྔར་ཚད་མས་གྲུབ་ཟིན་བྱེད་པ་མ་ཉམས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློའི་ངོར་དཔེ་ཡང་དག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔར་མེ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འཇལ་བ་ལ་ངོ་ཤེས་ཀྱི་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་དོན་མེད་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློའི་དུས་ན་བརྗེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྔ་མེ་དེ་ཆོས་ཅན། ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློའི་ངོར་དཔེ་སྐྱོན་མེད་མིན་པར་ཐལ། ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློའི་དུས་ན་བརྗེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནའོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་དེས་རང་གི་མཐོང་བའི་མེ་ཕྱི་མ་ལ་སྔར་གྱི་མེ་དེའི་དངོས་པོའི་ཆོས་སྔར་མ་རྟོགས་པ་ནི་ཚད་མ་ངེས་གྲུབ་པས་ན་དེ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་མེ་སྔ་ཕྱི་ཐ་དད་ཡིན་ནམ་གཅིག་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་ཐལ། སྔར་གྱི་མེ་ལས་དངོས་པོ་གཞན་ཕྱིས་ཀྱི་མེ་ལ་སྔར་གྱི་མེ་དེ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན། ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེས་གྲུབ་པ་དེ་ཚད་ཅན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན། སྔར་མེ་འཇལ་བ་ལ་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་དོན་མེད་པར་ཐལ། སྔར་མངོན་སུམ་ཚད་མས་གཅིག་མེ་སྔ་མ་གྲུབ་པ་ན་མེ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔར་གྱི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་མེ་སྔ་མ་དང་། ཅིག་ཤོས་ཕྱིས་ཀྱི་མེ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། མཁས་པས་དྲན་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པར་ཤེས་ཀྱི། ཚད་མ་མིན་ཏེ། སྔར་མཐོང་བའི་དོན་གཞན་དང་ཕྱིས་ཀྱི་མེ་དོན་གཅིག་ཏུ་མཚམས་ནི་སྦྱོར་བའི་ཞེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལྔ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། དྲན་པ་མིན་ཏེ། རྟགས་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱོན་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་ཡང་དག་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་གྲུབ་ཅིང་རྟགས་སུ་བཀོད་ཙམ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འགོད་ན་ཁྱབ་པ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །

སྐབས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མངོན་སུམ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།

གཉིས་པ་སྐབས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མངོན་སུམ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་སྒྲུབ་བྱེད་མངོན་སུམ་ཡང་དག་བཤད། །མ་འཁྲུལ་རྟོགས་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བཤད། །གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་འབྲས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཐའ་དཔྱད་པ་དང་། གཞུང་གི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མི་འཐད་པའི་ཆ་དགག་པ་དང་། གཞུང་གིས་བསྟན་ཚུལ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྔ་མ་བུ་དག མངོན་སུམ་རྟོག་དང་བྲལ་བར་ནི། །ཞེས་པ་ནས། བརྟེན་ནས་མིག་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་མངོན་སུམ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ཤེས་བསྐྱེད་ལ། །ཞེས་པ་མན་ཆད་ཀྱིས། མངོན་སུམ་བཞི་པོ་སོ་སོར་བསྟན་པར་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། མདོར། མིང་དང་རིགས་སོགས་སྦྱོར་བ་ཡི། །རྟོག་པ་དང་བྲལ་མངོན་སུམ་མོ། །ཞེས་པས་མངོན་སུམ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ན་འདིར་གཞུང་དེ་དག་གིས་བསྟན་པར་འགལ་ཞིང་། མ་བསྟན་ན་ཡིད་ཀྱང་དོན་དང་ཞེས་པས་སྔ་མ་རྟོག་བྲལ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དོན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཡིད་མངོན་ཡང་དོན་ལས་སྐྱེས་པས་རྟོག་བྲལ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་དུ་རྣམ་འགྲེལ་ངེས་གཉིས་ཆར་དུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལས་མངོན་སུམ་ཐམས་ཅད་གཟུང་དོན་ལས་སྐྱེས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡིན་ན་ཡང་མངོན་སུམ་གཟུང་དོན་ལས་སྐྱེས་པར་མ་ཟད་ཡིད་མངོན་ཀྱང་གཟུང་དོན་ལས་སྐྱེས་ཞེས་པ་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་དག་འདིའི་ཚིགས་བཅད་དང་པོས་མངོན་སུམ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་། ཐམས་ཅད་ལས་ནི་སེམས་བསྡུས་ནས། །ཞེས་པ་མན་ཆད་དབང་མངོན་ལ་སྦྱར་ནས་འདི་ཉིད་རྣམ་ངེས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་པར་སྨྲའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་རྣམ་ངེས་ལས་མངོན་སུམ་དང་། རང་དོན་དང་། གཞན་དོན་གྱི་ལེའུ་གསུམ་གྱིས་ཐོག་མར་དེ་དག་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་གཞུང་ཡོད་ཅིང་འདིར་མེད་པའི་ཁྱད་པར་མ་ཕྱེད་པར་སྣང་ཞིང་། འདིའི་ཚིགས་བཅད་དང་པོ་རྣམ་ངེས་ཀྱི་མངོན་སུམ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་དུ་འདོད་ན་གཞུང་འོག་མ་རྣམས་མ་བལྟས་པར་གསལ་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། རིགས་སོགས་སྦྱོར་བའི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་ན་དབང་པོའི་བློ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་དང་། ཐམས་ཅད་ལས་ནི་སེམས་བསྡུས་ནས། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་མ་མཐོང་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་འདི་དག་དབང་མངོན་ལ་སྦྱར་ཡང་དབང་ཤེས་རྟོག་བྲལ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པ། རྟོག་པ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དགག་པ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས། དང་པོ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་བསྒྲུབ། རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ། གཞན་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པ་གསུམ། ཕྱི་མ་ལ་དོན་སྦྱོར་རྟོག་པ་ཡིན་པ་དགག སྒྲ་སྦྱོར་རྟོག་པ་ཡིན་པ་དགག རྟོག་པ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་གསུམ་དུ་འབྱེད་པ་ཡང་གཞུང་གི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་བྲལ་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་རྟོག་པ་ཡིན་པ་དགག་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔ་མ་མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་ཡིན་པ་དགག་པ་དང་། ཕྱི་མ་དོན་སྦྱོར་རྟོག་པ་ཡིན་པར་དགག་པའི་སྐབས་དོན་ངོས་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡང་། ཀུན་གྱི་རྣམ་རྟོག་མིང་རྟེན་ཅན། །ཞེས་མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་སྦྱར་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བརྡ་དྲན་པ་ཡི་རྒྱུ་ཅན་གྱི། །ཞེས་པ་དོན་སྦྱོར་རྟོག་པ་དགག་པ་ལས་ལོགས་སུ་འབྱེད་པ་ཡང་དེའི་སྔ་འགྲེལ་དུ་རྣམ་ངེས་ལས། གང་ལ་ཐ་དད་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཡང་འཛིན་པ་ནི་ཞེས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཕྱོགས་གླང་གིས། མིང་དང་རིགས་སོགས་སྦྱོར་བ་ཡི། །རྟོགས་པ་དང་བྲལ་མངོན་སུམ་མོ། །ཞེས་དབང་མངོན་ལ་རྟོག་བྲལ་གྱི་དམ་བཅའ་དངོས་སུ་སྨོས་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་ཤུགས་ལ་བསྟན། ཡིད་ཀྱང་དོན་དང་ཞེས་ཡིད་མངོན་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་དངོས་སུ་སྨོས་ནས་དམ་བཅའ་ཤུགས་ལ་བསྟན། དཔལ་ལྡན་གྲགས་པས་དེ་གཉིས་སྦྱར་ཏེ་དབང་མངོན་གྱི་སྐབས་སུ་དོན་ལས་སྐྱེས་པས་རྟོག་བྲལ་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། བྲལ་བྱ་རྟོག་པ་ལ་བརྟགས་ཏེ་མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབ་པ་དང་། དོན་སྦྱོར་རྟོག་པ་བྲལ་བར་བསྒྲུབ་པ་གསུམ་མཛད་ནས། རྣམ་ངེས་སུ་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་ལས་འཕྲོས་ནས་བྲལ་བྱ་རྟོག་པའི་དོན་ལྡོག་ངོས་བཟུང་། དེ་ལས་འཕྲོས་ནས་དབང་མངོན་དེ་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དོན་ལས་སྐྱེས་པ་བཀོད། དེ་ནས་དོན་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་རིམ་པ་བཞིན་གསུངས་སོ། །འདིར་དེ་གསུམ་གོ་རིམ་བཟློག་སྟེ་གསུངས་པ་ལས་དང་པོ་གཉིས་ནི་མདོའི་གོ་རིམ་ཡིན་ཅིང་། དོན་ལས་སྐྱེས་པ་མཇུག་ཏུ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་ནི་མཚོན་བྱ་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའི་འཕྲོས་ཡུལ་དུ་དབང་པོ་དང་ཡུལ་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེས་པ་སྨོས་དགོས་ལ། དེའི་ཡ་གྱལ་དོན་ལས་སྐྱེས་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དུ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་ཆད་བོད་འདིར་འདི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བཤད་པ་གཞན་མི་སྣང་ངོ་། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རྟོག་བྲལ་རྩོད་སྤོང་བཅས་ཏེ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་བཤད། །རྐྱེན་གསུམ་རྩོད་སྤོང་བཅས་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་བཤད། །མྱང་བྱ་ཤེས་པར་བསྒྲུབས་ཏེ་རང་རིག་མངོན་སུམ་བཤད། །ཡང་དག་གསལ་སྣང་བསྒྲུབ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚན་ཉིད་རྟོག་བྲལ་རིགས་པས་བསྒྲུབ། །མཚན་མཚོན་གཉིས་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། བྲལ་བྱ་རྟོག་པ་བརྟགས་ཏེ་བསྒྲུབ། །སྒྲུབ་བྱེད་ཤུགས་བསྟན་སྦྱར་ཏེ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མིང་སྦྱོར་རྟོག་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབ། །རིགས་སོགས་སྦྱོར་བའི་རྟོག་བྲལ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རིགས་པས་འཐད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །སྒྲུབ་བྱེད་ལྟར་སྣང་བཀོད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ། །འཁྲུལ་རྒྱུ་ཡོད་ན་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྲུབ། །འཁྲུལ་རྒྱུ་བསྟན་ནས་དེ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་ཚུལ་བཤད། །མཚན་གཞིའི་སྟེང་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱིས་དབང་མངོན་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་འགྲུབ་པ་དང་། འཁྲུལ་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཡིད་མངོན་གྱི་སྐབས་སུ་བཤད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ལ་དགོངས་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་དངོས་སུ་མ་གསུངས་པ་ཡིན་པས་ན་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་ཁྱོད་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པར་ནི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་ཁྱོད་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཁྱོད་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་ཀུན་གྱི་རྣམ་རྟོག་མིང་གི་རྟེན་ཅན་ཡིན་ན། སོ་སོར་རང་གི་རང་རིག་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཇི་ལྟ་བུ། དེ་རྟོག་བྲལ་དུ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་རྟོག་པའི་སེམས་ནང་དུ་བསྡུས་ནས་ནང་གི་བདག་ཉིད་རྟོག་པ་གཟུགས་སོགས་ལ་གཡོ་བ་མེད་པར་གནས་པ་ནའང་མིག་གི་ཤེས་པས་གཟུགས་དག་ནི་མཐོང་བའི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔར་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབང་པོའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་ཁྱོད་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་འགྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་ཡིན་ན་སླར་ཡང་ཁྱོད་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་ཀྱི་ཤེས་པས་ཅུང་ཟད་ཅིག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ན་ཁོ་བོའི་རྣམ་རྟོག་འདི་འདྲར་འགྱུར་ཞེས་རིག་དགོས་པ་ལས་དེ་ལྟར་རིག་པ་ཁྱོད་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་འདི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། རིགས་པ་ཅན་པ་ལ་དབང་ཤེས་རྟོག་བྲལ་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས་བསྒྲུབ། གཏན་ཚིགས་དགོད། ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་རང་མཚན་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྒྲས་དངོས་སུ་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་གཅིག་བརྡ་དུས་སུ་མཐོང་བ་གཞན་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་འགའ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེས་གསལ་བ་དང་རྫས་གཅིག་པའི་སྤྱི་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་ཡང་ཁེགས་སོ། །གལ་ཏེ་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་སྤྱི་རྫས་གཞན་ཡོད་པས་དེ་དངོས་སུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རང་མཚན་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་སྤྱི་གཞན་གསལ་བ་ལས་རྫས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་ལས་རྫས་ཐ་དད་པའི་སྤྱི་འཛིན་པའི་ཚད་མའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་སྒྲས་དངོས་སུ་མི་བརྗོད་པ་དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་མ་འཁྲུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་རང་མཚན་གྱི་གཟུང་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་མཚན་བརྡ་ཡུལ་མིན་པར་བསྟན། །བརྡ་ཡུལ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཁྱད་པར་རང་མཚན་རྣམས་ལ་སྒྲ་དག་ནི་དངོས་སུ་འཇུག་པ་སྲིད་པ་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱད་པར་རང་མཚན་བརྡ་དུས་དང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་གཉིས་སུ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པ་མིན་དེ་ལ་བརྡ་དངོས་སུ་འཇུག་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་སྟེ་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་ཡུལ་ཡང་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་མིང་དེ་རྣམས་ཉིད་ནི་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཆོས་ཅན། བརྡའི་དངོས་ཡུལ་མིན་ཏེ། བརྡ་འབྲེལ་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་ལ་དངོས་སུ་མི་སྣང་བ་དེ་ནི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དོན་དེའི་མིང་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་མིང་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་ལ་དོན་དང་སྒྲའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ནི་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མིང་དོན་དུ་ཞེན་ནས་མིང་དང་མིང་ཅན་དུ་འབྲེལ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ནའོ། །སྔ་མའི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། བརྡ་འབྲེལ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡི་དོན་སྣང་བ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཡིས་ནི་དོན་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་འདས་མ་འོངས་དང་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་བ་སོགས་ལ་བརྡ་བྱེད་པའི་ཚེ་རང་མཚན་དངོས་སུ་མི་སྣང་བས་དེ་ལ་བརྡ་དངོས་སུ་མི་བྱེད་ཀྱང་མིག་ཤེས་ལ་སྣང་བའི་གཟུགས་བསྟན་ནས་འདི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བརྡ་བྱེད་པའི་ཚེ་རང་མཚན་ལ་བརྡ་དངོས་སུ་སྦྱོར་རོ་ཞེ་ན། མིག་ཤེས་ལ་དོན་གཟུགས་སྣང་བཞིན་པ་ན་ཡང་གཟུགས་འདིའོ་ཞེས་ཉན་པ་པོ་ལ་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་བརྡའི་དངོས་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་དུ་ཞེན་པ་དེ་ཉིད་སྒྲ་ཡིས་དངོས་སུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཀྱི་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རང་མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིན་ན། དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་གཞན་གྱི་གཟུགས་ཞེས་པའི་ངག་ཙམ་གྱིས་གཟུགས་གསལ་བར་སྣང་དགོས་པ་ལས་དེ་ལྟར་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། མིང་ཆོས་ཅན། མིང་ཅན་དང་འབྲེལ་པ་བརྡ་མ་བྱས་པ་རང་གི་བརྗོད་བྱ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཅན་མིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིན་ན་བརྡ་མ་མཐོང་ཡང་། རང་ཉིད་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་དེའི་དོན་ཤེས་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འཁྲུལ་རྒྱུ་བསྟན། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རིགས་པ་ཅན་དབང་པོའི་སྒོར་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཡིད་རྟོག་དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་འཁྲུལ་ནས་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་རྟོག་པར་འདོད་ན་དེའི་འཁྲུལ་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་དང་། རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡིད་དབང་ཤེས་དེ་དག་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། བླུན་པོ་རིགས་པ་ཅན་པ་དག་གཅིག་ཏུ་ཞེན་ཅིང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་དེ་ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་ལྟ་བུ་གཅིག་ལ་ཅིག་ཆར་དུ་ནི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རམ། རིམ་གྱིས་འཇུག་ཀྱང་འཇུག་པར་མྱུར་བའི་ཕྱིར་ན་སྟེ། དེས་འཁྲུལ་རྒྱུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། འཁྲུལ་རྒྱུ་དང་པོ་ནི་རང་གི་འདོད་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི་གཞན་གྱི་འདོད་པ་དང་བསྟུན་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་། ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་མཐོང་བ་རྟོག་མེད་ཡིན་ན་བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་བས་རྟོག་པ་དང་སྤེལ་ནས་སྐྱེ་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ན་མཐོང་བ་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་བར་མ་ཆད་དུ་མི་སྣང་བར་ཐལ། རང་གི་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་རྣམ་རྟོག་གིས་བཅད་པས་སོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཐོང་བ་རྒྱུན་ཆད་གཞན་ལ་མཚུངས། །མི་མཚུངས་པ་ཡི་གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་པ་ཅན་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཤེས་རྟོག་པ་ཡིན་པ་ལྟར་ནའང་ད་ལྟར་གྱི་རྟོག་པ་ལས་རིགས་ནི་ཐ་དད་པའི་འདས་པའི་སྒྲ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚེ་ད་ལྟར་གྱི་གཟུགས་འཛིན་པའི་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། རྒྱུན་ཆད་པ་ཇི་ལྟར་མིན་ཏེ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་འདས་པའི་སྒྲ་འཛིན་པའི་རྟོག་པས་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞན་ལན་བརྗོད། དཔེ་དོན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་གཟུང་དོན་དངོས་པོ་མཐོང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། བར་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཀྱང་བར་མ་ཆད་པར་སྣང་སྟེ། སྟོབས་དང་ལྡན་པས་འཇུག་པ་མྱུར་བའི་ཕྱིར། མགལ་མེ་དེ་མྱུར་དུ་བསྐོར་བའི་ཚེ་འཇུག་པ་མྱུར་བས་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་བཞིན་ཞེས་འདོད་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་དགག དཔེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། འཇུག་པ་མྱུར་བ་གཞན་ལ་མཚུངས། །དབང་པོ་ཅིག་ཆར་འཇུག་པར་ཐལ། །ཡིད་བློ་ཅིག་ཆར་འཇུག་པར་ཐལ། །གཉིས་ཀ་ལ་ཡོད་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། རྟོག་པ་རྟོག་མེད་སྤེལ་ནས་སྐྱེ་ན་ཡང་གཞན་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། བར་མ་ཆད་དུ་སྣང་བར་ཐལ། འཇུག་པ་མྱུར་བ་དེ་ནི་ཁྱོད་ལའང་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཡི་གེ་ས་ར་ཐོས་པའི་ཉན་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གྱི་ཡི་གེའང་ཅིག་ཆར་ཐོས་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་ཡུལ་གྱི་ཡི་གེ་ལ་འཇུག་པར་མྱུར་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་དག་འཇུག་པར་མྱུར་ཡང་བར་མ་ཆད་དུ་མི་ཐོས་སོ་ཞེ་ན། བློ་དུ་མ་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་ལུགས་འདིར་ཡིད་བྱེད་སྔ་མ་ཡུལ་དྲུག་ཆར་ལ་མཉམ་དུ་འཇུག་ཅིང་། གཟུགས་སོགས་དོན་དྲུག་པོ་ཀུན་དང་ཅིག་ཆར་དུ་འདུས་པ་ཅན་མིག་སོགས་དབང་པོ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཅིག་ཆར་དུ་ཡོད་པ་ན་ཆོས་ཅན། འཇུག་ཤེས་དྲུག་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་ཐལ། འཇུག་ཤེས་དྲུག་སྐྱེ་བ་གང་ཞིག འཇུག་ཤེས་དྲུག་ཅིག་ཆར་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས། འདོད་ན། དེའི་ཚེ་གཟུགས་འཛིན་མིག་ཤེས་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་འཇུག་ཤེས་གཞན་ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོད་ན་ཡང་འཇུག་པ་མྱུར་བ་ཆོད་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་བློ་ཡང་ཡིན། ས་ར་ཐོས་པའི་ཉན་ཤེས་གང་དེ་མིང་གི་མཐར་ཐུག་པའི་ཡི་གེ་ས་ར་ཐོས་པའི་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་འདྲེས་པ་སྟེ་བར་ཆད་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱང་བར་ཆོད་པར་སྣང་བར་ཁས་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། མཁས་པས་ངོ་མཚར་ཏེ་བཞད་གད་ཀྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ལྔས་ཆོད་ཀྱང་བར་མ་ཆོད་དུ་སྣང་བ་དང་། བར་ཆད་མེད་ཀྱང་བར་ཆད་དང་བཅས་པར་སྣང་བར་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བློ་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་རྟོག་མེད་སྤེལ་ནས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མཐོང་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་མེད་དེ། རྟོག་པ་དང་རྟོག་མེད་ཀྱི་བློ་ནི་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ་འཇུག་ཤེས་དྲུག་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུང་འཛིན་མིག་ཤེས་དང་མིག་ཤེས་གཅིག་པུ་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུང་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང་། བར་ཆད་མེད་པར་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་བར་མ་ཆད་དུ་སྣང་བ་ལའང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དབང་ཤེས་འགགས་པའི་རྗེས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་འབའ་ཞིག་ལའང་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་རིམ་ཅན་དུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་མྱུར་བའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་ན། དབང་པོ་ལྔ་དང་དོན་ལྔ་ཉེ་བའི་གནས་སྐབས་ལ་ལར་གཟུང་འཛིན་ལྟ་བུ་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་མི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་ལ་ལར་ཡིད་གཟུགས་མཛེས་ལ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དོན་སྒྲ་སོགས་ཉེ་བ་ལའང་དེ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མིན་ཏེ་གཟུགས་མཛེས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་གཞན་སྒྲ་འཛིན་སོགས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉམས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔར་བཤད་པའི་རྩོད་པ་འདི་ཆོས་ཅན། བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱོགས་ཁོ་ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་དང་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ཁྱོད་སྤང་བྱར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། མགལ་མེ་མྱུར་དུ་བསྐོར་བའི་རྐྱེན་ལས་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་དེ་ཆོས་ཅན། མགལ་མེ་རང་མཚན་པ་དེ་མཐོང་བ་འཇུག་པ་མྱུར་བས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལས་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མགལ་མེ་ལ་སོགས་པ་མྱུར་དུ་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་གནོད་པ་བྱས་པ་ཅན་གྱི་མིག་ལས་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ལྟར་སྣང་བཀོད་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་ལྟར་སྣང་བརྗོད། དཔེ་དོན་སོ་སོར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྲིད་པའི་བདག་པོ་ལ་སོགས་པ་མདོའི་འགྲེལ་བྱེད་ལ་ལ། བརྡ་བྱང་སྐྱེས་བུའི་དབང་ཤེས་དེ་ཆོས་ཅན། རྟོག་མེད་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དང་། ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མྱོང་བའི་རྣམ་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །བྱིས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་བློ་བཞིན། །ཞེས་པ་དང་། བྱིས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་བློ་རྟོག་མེད་ཉིད་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། བྱིས་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྡ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་ཉམས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དཔེ་དགག དོན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྲིད་པའི་བདག་པོ་སོགས་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་བྱིས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་བློ་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ་དཔྱོད་པ་ཉིད་དུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་སྲིད་པར་ཐལ། རྟོག་མེད་དེ་བརྡ་འཛིན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་བྱིས་པའི་བློ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཕྱིས་ཀྱང་བརྡ་འཛིན་པ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། བརྡ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བྱིས་པ་ལ་བརྡ་ལ་མ་བྱང་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་བླང་དོར་ལ་དཔྱོད་པའི་ཡིད་ཡོད་པ་དེས་ན་ཕྱིས་བརྡ་དེ་འཛིན་པར་འདོད་ཅེ་ན། བྱིས་པའི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཡིད་ལ་བརྡ་མ་བྱང་བ་ན་དཔྱོད་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཁྱེད་ཀྱང་བརྡ་འཛིན་པ་མེད་ན་ཡང་དཔྱོད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་འདི་འདྲ་འདི་ཡང་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་རྟོག་བྲལ་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ལྷག་ལྡན་ཡིན་གྱི་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་པར་ཐལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་འགོད་ཚུལ་ལྟར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བརྡ་བྱང་སྐྱེས་བུའི་དབང་ཤེས་རྟོག་བྲལ་དུ་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་འདིར་ཡང་ཆོས་ཅན། བྱིས་པའི་དབང་ཤེས་ལ་རྟོག་བྲལ་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་བརྡ་ཉམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་སུ་བརྗོད་པར་བྱ་བར་རིགས་ཀྱི། དབང་སྐྱེས་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ་ཏེ། བྱིས་པའི་དབང་སྐྱེས་དང་ཁྱོད་དབང་པོའི་བློར་ནི་མཚུངས་པས་བརྡ་ཉམས་པ་དེ་བྱིས་པའི་དབང་ཤེས་རྟོག་བྲལ་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པ་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་སྐྱེས་ལྟར་སྣང་དུ་བསྟན་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། མྱོང་བ་དང་སོགས་པ་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ལྟར་སྣང་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་རིགས་སོགས་སྦྱོར་བའི་རྟོག་བྲལ་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐ་དད་རྟོགས་པ་མེད་པས་བསྒྲུབ། །སྔ་ཕྱི་བསྲེ་བ་མེད་པས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དགོད། །གཏན་ཚིགས་དེ་ཡི་ཕྱོགས་ཆོས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་པ་ཅན་པ་དང་བྱེ་བྲག་པ་སོགས་བ་ལང་འཛིན་པའི་དབང་ཤེས་ནི་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དང་། ཁ་དོག་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། འགྲོ་འོང་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བས་བ་ལང་དེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་དགག་པ་ནི་བ་ལང་འཛིན་པའི་དབང་ཤེས་འདི་ལ་ཆོས་ཅན། བ་ལང་དེ་རིགས་སོགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པའི་དོན་སྦྱོར་རྟོག་པའང་མེད་དེ། རིགས་སོགས་དེ་དང་ལྡན་པའི་རྫས་བ་ལང་ལ་རིགས་སོགས་སྦྱོར་བ་ཡོད་པ་མིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། བ་ལང་གི་རིགས་དང་འཕྲོད་འདུའི་འབྲེལ་པ་སོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དང་ནི། ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་གཞུང་ལུགས་སོ་སོའི་མིང་རྣམས་ནི་སྔར་བཟུང་ནས་ཕྱིས་དེ་དག་བསྡོམས་པར་བྱས་པ་དེ་ཁྱད་གཞི་ལ་ཁྱད་ཆོས་སྦྱོར་བ་དེ་ལྟར་རྟོགས་ཀྱི་ཆོས་བཞི་སོ་སོར་གཟུང་བ་ལས་གཞན་དུ་མ་གཟུང་ན་ཕྱིས་བསྡོམས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཁྱད་ཆོས་དབྱུག་པ་དང་། ཁྱད་གཞི་སྐྱེས་བུ་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དང་། སོ་སོའི་མིང་ཤེས་ན་སྐྱེས་བུ་དབྱུག་པ་ཅན་ཞེས་འཛིན་གྱི། མི་ཤེས་ན་མི་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རིགས་གཞན་དབང་ཤེས་ཀྱིས་མི་འཛིན། །འབྲེལ་པ་དབང་ཤེས་ཀྱིས་མི་འཛིན། །རིགས་སོགས་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་སོགས་དབང་ཤེས་ཀྱིས་མི་རྟོགས་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། དབང་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བའི་དཀར་ཟལ་ལ་བ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བ་གསལ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་སྤྱི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སྣང་བ་དེ་བ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་ཞེས་པའི་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་། གསལ་བའི་ཁ་དོག་དང་། དབྱིབས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཏེ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང་། ཡི་གེ་སྟེ་སྒྲའི་རྣམ་པ་བཞི་ཡིས་སྟོང་པ་དེ་བ་ལང་ཉིད་ཅེས་པའི་སྤྱི་དག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་མཚུངས་པ་སྟེ་བ་ལང་གི་སྤྱི་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་། བ་ལང་འཛིན་པའི་མིག་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་ལ་དངོས་སུ་སྣང་བ་དེ་རང་གི་ཡུལ་ལ་མཐོང་བ་མེད་དེ། རང་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡུལ་གཅིག་ཉིད་གསལ་བར་སྣང་བ་དང་། མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཐ་དད་པའང་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པ་གཅིག་ལ་གསལ་མི་གསལ་གྱི་སྣང་བ་གཉིས་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འཕྲོད་འདུ་དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས། །འཕྲོད་འདུ་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །འཕྲོད་འདུ་མེད་ཀྱང་དངོས་མིང་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དབང་པོའི་ཤེས་པས་ཆོས་ཅན། རིགས་དང་རིགས་ལྡན་གྱི་འཕྲོད་འདུའི་འབྲེལ་པ་མཐོང་བ་མེད་པར་གནས་པར་ཐལ། སྤྱིར་འཕྲོད་འདུའི་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཕྲོད་འདུ་དབང་པོ་ལས་འདས་པར་ཁས་བླངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། འཕྲོད་འདུ་དབང་པོ་ལས་འདས་པར་གཟེགས་ཟན་གཅིག་པུས་འདོད་ཀྱི། ངེད་རིགས་པ་ཅན་པ་ལྟར་ན་འཕྲོད་འདུའི་འབྲེལ་པ་དབང་པོའི་ཡུལ་དུ་ཡོད་དེ། དབང་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བའི་སྣལ་མ་འདི་ལ་སྣམ་བུའོ་ཞེས་དང་། རྭ་ལ་བ་ལང་ངོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་དོན་མཐུན་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྣལ་མ་འདི་ལ་སྣམ་བུའོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་འདི་དག་ཀྱང་ཆོས་ཅན། འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་ཅན་པ་རང་གིས་རང་དགར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བྱས་པའི་ཕྱིར། རྭ་ལ་བ་ལང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་ལ་རྭ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་ཀྱི་རྭ་ལ་བ་ལང་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལྟར་ཡང་རུང་སྟེ། འདི་ལ་འདིའོ་ཞེས་པའི་རྒྱུ་འཕྲོད་འདུའི་འབྲེལ་པ་ལས་མ་འདས་སོ་ཞེ་ན། བ་ལང་ལ་རྭའོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་ཆོས་ཅན། འཕྲོད་འདུའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མིན་པར་ཐལ། བ་ལང་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་དེའི་ཡན་ལག་ནི་ལྷག་མ་ནོག་ལྐོག་ཤལ་སོགས་དང་རྭ་དེ་ཡུལ་རྣམ་པར་བཅད་པར་དམིགས་པ་མེད་པར་འབྱར་བར་མཐོང་བ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ན་སྣལ་མ་ལ་སྣམ་བུ་ཞེས་གྲགས་པ་མིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སྔར་གྱི་སྣལ་མ་དེ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྣམ་བུ་འདི་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ཆོས་ཅན། འཕྲོད་འདུའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མིན་ཏེ། སྔར་གྱི་སྣལ་མ་ཐག་མཁན་གྱིས་འདུས་བྱས་པ་ལས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་སྣམ་བུར་འཇིག་རྟེན་ན་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྣལ་མ་དང་དུས་གཅིག་པའི་འཕྲོད་འདུའི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པའི་སྣམ་བུ་བརྗོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་སྣལ་མ་དེ་དག་གར་ཡོད་ཅེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཡིས་འབྲས་བུ་སྣམ་བུ་ལ་རྒྱུ་སྣལ་མར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྒོ་ནས་ད་ལྟར་གྱི་སྣམ་བུ་བསྟན་ནས་འདིའོ་ཞེས་པའམ། ཡང་ན་སྣམ་བུའི་སྒྲའི་རྟེན་ཏེ་རྒྱུ་ནི་སྟོན་པ་ན་སྣམ་བུ་ལས་སྣལ་མ་ཅིག་ནི་ལོགས་སུ་བཀར་བར་བྱས་ལ་འདིའོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན། འཕྲོད་འདུའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མིན་ཏེ། འབྲས་བུ་སྣམ་བུའམ་འབྲས་དུས་ཀྱི་སྣལ་མ་ལ་རྒྱུ་སྣལ་མ་འདིའོ་ཞེས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་བ་ལང་ལ་རྭའོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་ཆོས་ཅན། རྭ་དང་བ་ལང་གི་འཕྲོད་འདུའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མིན་ཏེ། བ་ལང་གི་ཡན་ལག་གཞན་གྱི་རྒྱུ་དང་། རྭའི་རྒྱུ་དག་རྭ་དང་ཡན་ལག་གཞན་བསྐྱེད་པ་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང་། ཕན་འདོགས་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དམ། ཡན་ལག་དེ་དག་ལས་རྭ་དེ་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པར་སྣང་བ་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། འདི་ལ་འདིའོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་བྱ་དོན་གཞན་མེད་ན་དངོས་མིང་གི་རྣམ་གཞག་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བ་ལང་ཞེས་པའི་དངོས་མིང་ཆོས་ཅན། འཕྲོད་འདུ་དོན་གཞན་མེད་ཀྱང་ཁྱོད་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཡོད་དེ། བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལ་བ་ལང་དེར་འཛིན་པའི་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་བ་ལང་དེར་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་འཇུག་པའི་གཞི་བ་ལང་གི་མིང་དང་པོར་བརྡ་སྦྱར་བ་ཡི་བརྡ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་ཁྱོད་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རིགས་གཞན་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད། །ཡོད་པར་འདོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །རིགས་གཞན་མེད་ཀྱང་སྒྲ་བློ་འཐད། །དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གསལ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་སྤྱི་དོན་གཞན་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་གྲུབ་ཀྱང་རྗེས་དཔག་གིས་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། གསལ་བའི་དངོས་པོ་ལས་ནི་དོན་ལ་ཐ་དད་པ་ཅན་གྱི་རིགས་སོགས་ཡོད་པ་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། འཇལ་བྱེད་རྗེས་དཔག་མེད་དེ། སྒྲུབ་བྱེད་གཏན་ཚིགས་དང་མཐུན་དཔེ་ཡང་དག་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་། ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། མ་གྲུབ་སྟེ། གསལ་བའི་དངོས་པོ་ཆོས་ཅན། སྤྱི་དོན་གཞན་ཡོད་དེ། སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲ་བློ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་ལ་དབྱུག་པ་དོན་གཞན་ཁྱད་ཆོས་སུ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྐྱེས་བུ་དབྱུག་པ་ཅན་ཞེས་པའི་སྒྲ་བློ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཐུན་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་། །གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཞུགས། །ཉེས་སྤོང་དངོས་རྟགས་ཁྱད་པར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱེས་བུ་དབྱུག་པ་ཅན་དང་། ཞྭ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལའང་ཆོས་ཅན། དབྱུག་པ་ཅན་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དེ་དབྱུག་པ་ཅན་དོན་གཞན་ཁྱད་ཆོས་སུ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱུག་པ་དང་། ཁྱད་གཞི་དང་། ཁྱད་ཆོས་སུ་བློ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྟོག་པས་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཙམ་ལས་དབྱུག་པ་ཅན་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆོས་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲ་རྟོག་ཡོད་པས་ཆོས་དེ་དོན་གཞན་ཚེ་ཁྱད་ཆོས་སུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་འགྲུབ་ན་དངོས་པོ་ཞེས་དང་། ཁང་བཟང་གི་ཕྲེང་བ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་ཆོས་ཅན། རིམ་པ་ལྟར་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་དང་ཁང་བཟང་ལ་མི་འཇུག་པར་ཐལ། ཚིག་གི་དོན་དྲུག་དང་ཁང་བཟང་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དེ་དག་དོན་གཞན་ཁྱད་ཆོས་སུ་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ཏུ་ཤེས་བྱ་ཀུན་འདུས་པར་ཁས་བླངས་ཤིང་། ཁང་བཟང་ལ་ཕྲེང་བ་དོན་གཞན་ཡོད་ན་ཁང་བཟང་རྫས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཁང་པ་རྡུལ་རིགས་མི་མཐུན་འདུས་པའི་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཁང་བཟང་དེའི་ཕྲེང་བ་དེ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན། རེ་ཞིག་རྫས་དང་། ཡོན་ཏན་དང་། ལས་མ་ཡིན་ཏེ། ཁང་བཟང་ཞེས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཕྲེང་བ་ནི་ཁང་བཟང་དེའི་རིགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཁང་བཟང་གི་ཕྲེང་བ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁང་བཟང་གཅིག་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཁང་བཟང་གི་རིགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ཤིང་གཅིག་ལའང་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཁང་བཟང་གི་ཕྲེང་བ་མང་པོ་ཆོས་ཅན། ཁང་བཟང་གི་ཕྲེང་བ་ཞེས་པ་དེའི་སྒྲ་ཇི་ལྟར་འཇུག་སྟེ་མི་འཇུག་པར་ཐལ། རིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཏེ། རིགས་ལ་རིགས་གཉིས་པ་མེད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཁང་བཟང་དང་ཁང་བཟང་གི་ཕྲེང་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཆེན་པོ་དང་རིང་པོ་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་མི་འཇུག་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་ཆེན་པོ་དང་རིང་པོ་དོན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིམ་པ་ལྟར་ཡོན་ཏན་དང་རིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཕྲེང་སོགས་ལ་ནི་ཆེན་པོ་སོགས་དངོས་སུ་མེད་ཀྱང་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ལས་ཆེན་པོ་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འཇུག་པར་འདོད་དེ། བརྗོད་བྱ་དོན་གཞན་ཡོད་པ་ལ་མིང་དེ་དངོས་མིང་དང་། བརྗོད་བྱ་དོན་གཞན་མེད་པ་ལ་མིང་དེ་བཏགས་མིང་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁང་བཟང་གི་ཕྲེང་བ་ཆེན་པོ་སོགས་གང་ཡིན་པ་ཆོས་ཅན། ཆེན་པོ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་བ་མིན་པར་ཐལ། ཆེན་པོ་དངོས་སུ་གྱུར་པའི་རི་བོ་སོགས་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པར་མ་འཁྲུལ་བའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བརྗོད་དོན་གཞན་ཡོད་པ་ལ་མིང་དེ་དངོས་མིང་དང་། བརྗོད་བྱ་དོན་གཞན་མེད་པ་ལ་མིང་དེ་བཏགས་མིང་དུ་འཇུག་པར་མ་ངེས་པར་ཐལ། དོན་དེ་དངོས་སུ་མངོན་པར་འདོད་པ་འགའ་ཞིག་ལའང་དོན་དེའི་མིང་དངོས་མིང་དུ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་བྱ་དོན་གཞན་ཡོད་པ་མིན་པ་ཉིད་དེ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཚིག་གི་དོན་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཚིག་གི་དོན་དྲུག་རྣམས་ལ་ནི་དངོས་མིང་དུ་མི་འཇུག་པར་ཐལ། ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ལ་དངོས་མིང་དུ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་བྱ་དོན་གཞན་གང་ལ་ལྟོས་པར་མཐོང་སྟེ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་གྲགས་ལས་ཏེ་འདོད་རྒྱལ་དང་པོར་མིང་དུ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དེ་ལ་དངོས་མིང་དང་། དོན་དེ་དང་ཆོས་འགའ་ཞིག་གིས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ན་དོན་གཞན་གང་ལ་མིང་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་ནི་ཕལ་པ་སྟེ་བཏགས་མིང་ཡིན་གྱི་མིང་ཆོས་ཅན། བརྗོད་བྱ་དངོས་པོར་ཡོད་མེད་ཀྱིས་དངོས་མིང་དང་བཏགས་མིང་དུ་འཇོག་པ་མིན་ཏེ། བུ་གླེན་པའི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལའང་བུའི་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་པའི་མིང་ནི་བཏགས་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གྲགས་པ་དངོས་མིང་ཡིན་མོད་ཀྱི། གྲགས་པ་དེ་ཡང་བརྗོད་བྱ་དོན་གཞན་ཁྱད་ཆོས་སུ་མེད་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གྲགས་པ་ཆོས་ཅན། བརྗོད་བྱ་དོན་གཞན་ཁྱད་ཆོས་སུ་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མིན་ཏེ། བརྡའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བརྡ་དེ་ཡང་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་བྱ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་ན་བརྡ་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། བརྡ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཐ་སྙད་འཇུག་ལྡོག་གི་དོན་དུ་བྱས་པ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལ་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་དོན་གཞན་ཁྱད་ཆོས་སུ་མེད་ཀྱང་མེ་ཏོག་ཕྲེང་འཛིན་ཅེས་པའི་མིང་དང་། སྒྲའི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་ལ་བྱིངས་དང་རྐྱེན་དོན་གཞན་ཁྱད་ཆོས་སུ་མེད་ཀྱང་དེ་དག་གི་མིང་གིས་བཏགས་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འབྲས་བུ་གཅིག་པས་སྤྱི་འཛིན་འཇུག །གཞན་སེལ་སྒྲ་ཡི་ཡུལ་དུ་བསྟན། །སྤྱི་དངོས་སྒྲ་ཡི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གསལ་བ་དུ་མ་ལ་སྤྱི་གཅིག་དོན་ལ་མེད་ན་སྤྱི་འཛིན་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། བུམ་གསལ་དུ་མ་སྤྱི་དངོས་པོ་བ་མེད་པའི་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་ཀྱང་། བུམ་འཛིན་དུ་རིགས་གཅིག་པ་དེ་འདྲའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ནི་དོན་བུམ་གསལ་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློ་འཇུག་སྟེ། གང་ཡང་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བུམ་པའི་སྤྱི་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེས་བུམ་པར་རིགས་གཅིག་པ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་གསལ་དུ་མས་སྤྱི་འཛིན་གྱི་བློ་གཅིག་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་ཏེ། རྫ་བུམ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་སོགས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུམ་གསལ་ཐ་དད་པ་རྣམས་བུམ་པར་རིགས་ཐ་དད་མིན་པར་ནི་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་མཚུངས་པས་བུམ་པར་རིགས་གཅིག་པ་ཡིན་ལ། བུམ་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་དུ་མའང་ཆོས་ཅན། དེ་བཞིན་དུ་རིགས་གཅིག་སྟེ། ཤེས་པའི་སྤྱི་འཛིན་པ་གཅིག་གི་རྒྱུད་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བུམ་གསལ་རྣམས་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་གྱིས་སེལ་བའི་སྤྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་གྱི། སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ལས་ལོག་པར་མཚུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་དང་། སྤྱི་གཞན་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་གཞན་སེལ་ཡིན། བརྡ་ཡི་ཡུལ་ཡང་གཞན་སེལ་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། འཇུག་ཡུལ་དོན་གྱི་གཞན་སེལ་ཡིན། །དངོས་ཡུལ་བློ་ཡི་གཞན་སེལ་ཡིན་པའོ། དང་པོ་ནི། བུམ་གསལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་མཉན་པ་སྟེ་སྒྲ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་རང་མཚན་དེའི་མཐར་ཐུག་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པ་ལ་བརྡ་སྦྱར་བ་ཡིན་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་ཞེན་པའི་བུམ་གསལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པ་དེ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འོ་ན་བུམ་པ་རང་མཚན་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་རྣམ་གཅོད་དོན་གྱི་གཞན་སེལ་ལ་རེག་པ་སྟེ་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་མེད་ཀྱང་དོན་གྱི་གཞན་སེལ་དེའི་མཐར་ཐུག་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་ཕྱི་དོན་དུ་ཞེན་པ་དེ་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་གང་ཞིག གཟུགས་བརྙན་དེ་ནི་རང་མཚན་དེའི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་དང་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་པ་དེས་ནའོ། །དེས་ན་བུམ་པ་ཞེས་པའི་མཉན་པ་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་གཞན་སེལ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པར་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། བུམ་པའི་བློའི་གཞན་སེལ་དངོས་སུ་བརྗོད་པས་བུམ་པའི་དོན་གྱི་གཞན་སེལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བློ་ལ་དོན་དུ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ། །འཁྲུལ་པ་མེད་ན་བརྗོད་བྱར་མིན། །འཁྲུལ་ན་བརྗོད་བྱ་རུང་བར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ཤེས་པ་ལས་རྫས་ཐ་དད་པའི་དོན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་པས་ཕྱི་དོན་རང་མཚན་དངོས་སུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་བཞིན་དུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་གཞན་བུམ་སོགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེའང་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ཞེན་པ་དེ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཁྲུལ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། ཁྱོད་སྣང་བ་ལ་དོན་དུ་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་སྔ་མ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རང་སྡེ་ཁ་ཅིག རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་དོན་དུ་མ་ཞེན་པར་སྣང་ཆ་ནས་སྒྲས་དངོས་སུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལྟར་ན། བུམ་པ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་མཉན་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་ཕྱི་རོལ་དོན་གྱི་ཆ་གང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་བུམ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དོན་དུ་མ་ཞེན་པ་དེ་ནི་ཁོ་ན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །འདོད་ན། བུམ་པ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དེ་རྟོགས་པའི་དོན་ཅན་ཏེ་ཆེད་དུ་བརྡ་བྱེད་པ་ནི་དོན་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དེ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །དེས་ན་བུམ་པ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྒྲས་དོན་གྱི་ཆ་ནི་ཅི་བརྗོད་ཅེས་འདྲི་ན། དེ་ལ་བུམ་པའི་གཞན་སེལ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྒྲ་དེས་བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་བུམ་པ་ཞེན་པ་དེ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་ན་དེ་བརྗོད་པ་ཕྱི་དོན་བུམ་པ་ཐོབ་པའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཕྱི་དོན་བུམ་པ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་བུམ་པ་ཞེས་སོགས་གསལ་བ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་རིགས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་དོན་དུ་མ་ཞེན་པ་དེ་དངོས་སུ་མ་བརྗོད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་གསལ་བ་ཀུན་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་སྤྱི་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་དེ་ཕྱི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པ་གང་ཞིག་སྣང་བ་ལ་དོན་དུ་མཐོང་བ་གོམས་པས་སྤྲུལ་པའི་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་ཕྱི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་རང་སྣང་བའི་བློ་ལ་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲའི་དོན་གང་ཡིན་ཞེས་འདྲི་ན། དེ་ལ་དོན་དུ་ཞེན་པའི་ངོར་བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཅེས་བརྗོད་པ་ལ་ནི་འགལ་བ་མེད་དེ། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལས་བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཕྱི་རོལ་བུམ་པའི་དངོས་པོར་སྒྲོ་བཏགས་པ་དངོས་སུ་རྟོགས་པ་ཡིས་གཞན་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་བཟློག་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་། །གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཡིས་ངེས་པར་སྤྲུལ་པ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ལོག་པར་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མ་ཡིན་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བུམ་པ་ཞེས་པའི་མཉན་པ་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་གཞན་སེལ་ཡུལ་དུ་བྱེད་དེ། སེལ་ངོར་དོན་བུམ་གསལ་གྱི་ཆ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་འདི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ལྟར་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་སྒྲས་གཞན་སེལ་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཕྱིར་བརྡའི་དུས་ན་ཡང་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་གཞན་སེལ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། བརྡ་དངོས་སུ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་ཉིད་དངོས་སུ་རྟོག་པས་བུམ་པ་རང་མཚན་མཐོང་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་དོན་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་དུ་འཁྲུལ་པ་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ་དེ་ལ་དངོས་སུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་སྤྱི་དངོས་སྒྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི། བུམ་པ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། གཞན་སེལ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ་དེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་ནི་སྤྱི་གཞན་དངོས་པོ་བ་ལ་འཇུག་པར་མི་རུང་སྟེ། ཁྱོད་ལས་དོན་གོ་བར་བྱེད་པ་རང་གི་དོན་དེ་ལས་གཞན་དུ་བརྡ་སྦྱོར་བ་མ་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་པ་དང་། རང་གི་དོན་ལ་ལར་བརྡ་སྦྱར་བ་དེ་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བསྟན་པ་ནི། དབང་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བའི་གསལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རྫས་ཐ་དད་པའི་རིགས་དང་། ཡོན་ཏན་དང་། ལས་ལ་སོགས་པ་དང་། རིགས་སོགས་དེ་དང་ལྡན་པའི་རིགས་ལྡན་ནི་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ལས་རྫས་ཐ་དད་པའི་རིགས་དང་རིགས་ལྡན་སོགས་དབང་ཤེས་ལ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་རྗེས་དཔག་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བུམ་པ་ཞེས་པའི་མཉན་པ་ཆོས་ཅན། དོན་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་དང་། རིགས་སོགས་དེ་དག་ལ་འབྲེལ་པ་སྟེ་དངོས་སུ་སྦྱོར་བ་མིན་ཏེ། གཞན་ལས་ནི་ལྡོག་པའི་སེལ་བ་ཉིད་ལ་སྒྲ་དེ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྔ་ཕྱི་བསྲེ་བ་མེད་པས་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཐའ་དཔྱད་པ་དང་། གཞུང་གི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག དབང་མངོན་རྟོག་བྲལ་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ། དོན་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ། སྒྲ་སྦྱོར་རྟོག་པའམ་བརྡ་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབ་པ་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་ཕྱི་མ་གཞུང་འདིས་བསྟན་པར་འདོད་པའང་ཅུང་ཟད་མི་ལེགས་ཏེ། འདི་དོན་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག འཇིག་རྟེན་གཞུང་ལུགས་དབང་ཤེས་ཀྱིས་མི་འཛིན་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡང་གཞུང་གི་སྐབས་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྔར་ཁྱད་པར་སོགས་གསུམ་པོ་དབང་ཤེས་ཀྱིས་སོ་སོར་འཛིན་པ་མེད་པའི་སྐབས་དོན་ཡིན་ལ། འདི་ནི་སོ་སོར་གཟུང་བ་ཡོད་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་བ་མེད་པ་སྟོན་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི། ཁྱད་པར་དང་ནི་ཁྱད་པར་གཞི། །ཞེས་པ་ནས་འདི་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཁྱད་གཞི་བ་ལང་ལྟ་བུ་དབང་ཤེས་ཀྱིས་འཛིན་པ་ཡོད་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དང་། མིང་གི་ཐ་སྙད་གསུམ་དབང་ཤེས་ཀྱིས་སོ་སོར་འཛིན་པ་མེད་པས་དེ་དག་སྦྱོར་བའི་དོན་སྦྱོར་རྟོག་པ་མིན་ཞེས་བསྒྲུབས་ཟིན་ནས། འདི་མན་ཆད་ཀྱིས་སོ་སོར་གཟུང་བ་ཡོད་ཀྱང་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྦྱོར་བ་དབང་ཤེས་ལ་མི་སྲིད་ཅེས་སྟོན་ཏེ། གཞུང་སྔ་མར་རིགས་སོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། འདིའི་སྔ་འགྲེལ་དུ་རྣམ་ངེས་ལས་ཐ་དད་པར་རྟོག་པས་ངག་ལ་ཡང་བསྲེ་བ་ནི་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྔ་ཕྱི་འཛིན་པ་མེད་པས་བསྲེ་བ་མེད། །གཞན་ལ་རྟོག་ཀྱང་མཐོང་བས་བརྡ་མི་འཛིན། །མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། མིག་ཤེས་སོགས་དབང་ཤེས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། བརྡ་དྲན་པ་ཡི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྟེ་འབྲས་བུ་སྔར་བརྡ་དུས་དང་ད་ལྟར་མཐོང་བའི་དོན་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྲེས་ནས་དོན་འདིའི་མིང་འདིའོ་ཞེས་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། སྔ་ཕྱིའི་དོན་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པས་སྟོང་པ་ཡི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟོགས་པ་ད་ལྟར་གྱི་གཟུགས་ལས་གཞན་འདས་པའི་སྒྲ་ལ་འཇུག་སེམས་ཅན་གྱི་ཡང་མིག་གིས་གཟུགས་དག་མཐོང་བར་གྱུར་པ་དེར་ནི་ཆོས་ཅན། གསལ་བར་ཏེ་ངེས་པར་བརྡ་དྲན་པ་དེས་བསྐྱེད་པའི་མིང་དོན་སྦྱོར་བའི་རྟོག་པའང་མེད་དེ། ཡུལ་དེའི་བརྡའ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དབང་ཤེས་འདོད་པས་འཇུག་པར་ཐལ། །གཟུགས་འཛིན་མྱོང་བ་མེད་པར་ཐལ། །རང་མཚན་སྣང་བ་མེད་པར་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཡུལ་དེ་ལ་སྒྲ་དངོས་སུ་འགོད་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྒྲ་དོན་སྦྱོར་བའི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡུལ་གང་ལ་མིང་གི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་དངོས་སུ་འགོད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་བརྡ་སྦྱོར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་ལ་འདོད་པ་ཡིས་འཇུག་པར་འགྱུར་གྱི། གཟུང་དོན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། འདོད་པ་དེས་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མྱོང་བྱེད་མེད་པར་ཐལ་བ་དགོད། །མྱོང་བྱེད་ཡོད་པའི་གཞན་ལན་དགག །རྟོག་མེད་ཡིན་ན་འདོད་པ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱེས་བུ་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཆོས་ཅན། མིག་ཤེས་ཀྱིས་གཟུགས་མཐོང་བའི་དུས་དེར་གཟུགས་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་མྱོང་བ་མེད་པར་ཐལ། མིག་ཤེས་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་གཟུགས་ཞེས་མཐོང་བ་སྟེ་ངེས་པ་ན་གཟུགས་དེ་འཛིན་པའི་བློའོ་ཞེས་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་ཞིང་ངེས་ཏེ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཏེ། གཟུགས་འཛིན་རྟོག་པ་ཡིན་ཅིང་དེ་མྱོང་བྱེད་དེ་ནི་རྟོག་མེད་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པའོ། །འདོད་མི་ནུས་ཏེ། གཟུགས་འཛིན་དང་དེའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའང་ཅིག་ཆར་ཡོད་པས་བསལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཟུགས་འཛིན་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་བ་དགག །དུས་མཉམ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་དགག །ཕྱིས་བྱུང་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་གཟུགས་སོ་ཞེས་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་གཟུགས་འཛིན་ནོ་ཞེས་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་རྫས་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་སྲིད་པར་ཐལ། འདི་གཟུགས་སོ་ཞེས་རྟོག་པ་དང་། འདི་གཟུགས་འཛིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་པ་གཉིས་ཅིག་ཆར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་དེ་ལྟར་ཚད་མས་མཐོང་བ་མེད་པར་གསལ་ལོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གཟུགས་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་རང་དང་དུས་མཉམ་པའི་ཤེས་པ་རྫས་གཞན་གྱིས་མྱོང་བས་སྔ་མའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། རྒྱུད་གཅིག་ལ་རྟོག་པ་རྫས་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་བར་བསྟན་པ་དེས་ནི་ཆོས་ཅན། གཟུགས་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དེ་དེ་དང་དུས་མཚུངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟོག་བཅས་གཞན་གྱི་མྱོང་བ་ལ་ཡང་སྐྱོན་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་གཅིག་ལ་རྟོག་པ་རྫས་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རིགས་པ་གསུམ་གྱིས་གནོད། །ཕྱི་མའི་ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་གཟུགས་འཛིན་དེ་ཕྱིས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བས་སྔ་མའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། ཕྱིས་ཀྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། གཟུགས་འཛིན་འདས་པ་ལ་ནི་དྲན་པའི་ཤེས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། གཟུགས་འཛིན་འདས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཕྱིས་ཀྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། གཟུགས་འཛིན་སྔ་མ་དེ་ལ་དྲན་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་གཟུགས་འཛིན་དེ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་རང་རྒྱུད་ཀྱིས་གཟུགས་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་བློའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་དང་། གང་ཟག་གཞན་གྱི་བློ་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅིང་འཇལ་བའི་ཚེ་ཚད་མ་གཉིས་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཚུལ་གྱི་དོན་གཅིག་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ལས་དོན་གཞན་པའི་ལྐོག་གྱུར་གྱི་བློ་འདས་པ་ལ་འཇུག་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དོན་རིག་འདས་པ་ཆོས་ཅན། རང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་རྗེས་དཔག་གིས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། རང་རྒྱུད་ཆོས་ཅན་དུ་བཟུང་ནས་དེ་ལ་ཁྱོད་ཡོད་པར་བསྒྲུབས་ན་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལྡན་གྱི་མཐུན་དཔེ་དག་དང་བྲལ་ཞིང་། ཁྱོད་ཆོས་ཅན་དུ་བཟུང་ནས་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པར་བསྒྲུབས་ན་ཆོས་ཅན་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་དེ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་སུ་གྲུབ་པའི་རྟགས་ནི་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་རང་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བའི་དོན་རིག་འདས་པ་ཆོས་ཅན། རང་རྒྱུད་ལ་ཚད་མས་ཅིས་གྲུབ་སྟེ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། གང་གི་ཕྱིར་ན་དེ་ལ་ནི་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པར་འཇལ་བའི་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ལ། རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་ཀྱང་འཇུག་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་རིག་འདས་པ་དེའི་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པར་ནི་སྣང་བ་ཅན་གྱི་དེའི་རྗེས་ཐོབ་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་བློས་དོན་རིག་འདས་པ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་བའི་བློས་གཟུགས་སོགས་སྔ་མ་འཛིན་པར་འདོད་པ་བཞིན་དུའོ་ཞེ་ན། དོན་རིག་རྒྱུན་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པའི་རྗེས་ཐོག་དེ་མ་ཐག་པའི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། དོན་རིག་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་ལས་གཞན་སྐད་ཅིག་སྔ་མའི་བློ་དེ་རྣམས་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དོན་རིག་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་རྣམས་དང་ཁྱོད་ཀྱི་བར་དུ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཆོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གཟུགས་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བྱེད་མངོན་སུམ་དེ་ཆོས་ཅན། རྟོག་མེད་ཡིན་ཏེ། རང་ཡུལ་ལ་བརྡ་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དེ་རྟོག་མེད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་གཞན་ཡང་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་ཡུལ་ལ་བརྡ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཁྱད་པར་རང་མཚན་སྣང་ནས་བློ་གང་གིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རྟོག་པ་མེད་པའི་བློ་མེད་ན་ནིའོ། །ཁྱབ་སྟེ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་སྤྱི་དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟོག་པའང་སྒྲ་དེ་དང་དོན་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གལ་ཏེ་དབང་ཤེས་རྟོག་མེད་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་ཅིང་དེས་རང་མཚན་སྣང་ནས་རྟོགས་ཤེ་ན། དབང་ཤེས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་གཅིག་རྟོག་མེད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོག་མེད་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་མེད་ཀྱི་དབང་ཤེས་གཅིག་པུ་དེ་དང་རྐྱེན་གསུམ་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ་དངོས་འབྲས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་ན་རྒྱུ་ཚོགས་ཐ་དད་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཤུགས་བསྟན་སྦྱར་ཏེ་བསྒྲུབ་པ་ནི། མདོར། མིང་དང་རིགས་སོགས་སྦྱོར་བ་ཡི། །རྟོག་པ་དང་བྲལ་མངོན་སུམ་མོ། །ཞེས་དམ་བཅའ་དངོས་སུ་བསྟན། སྒྲུབ་བྱེད་ཤུགས་ལ་བསྟན། ཡིད་མངོན་གྱི་སྐབས་སུ་ཡིད་ཀྱང་དོན་དང་ཞེས་སྒྲུབ་བྱེད་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་དམ་བཅའ་ཤུགས་ལ་བསྟན་པ་ལ། དཔལ་ལྡན་གྲགས་པས་དབང་མངོན་གྱི་སྐབས་སུ་དམ་བཅའི་དངོས་བསྟན་བྲལ་བྱ་རྟོག་པ་ལ་བརྟགས་ཏེ་རྟོག་བྲལ་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་ཤུགས་བསྟན་གཟུང་དོན་ལས་སྐྱེས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་རྟོག་བྲལ་དུ་བསྒྲུབ་པ་གཉིས་གསུངས་ཤིང་། ཡིད་མངོན་ལ་རིགས་པ་དེ་ཁ་སྤོ་བས་ཆོག་པ་ལ་དགོངས་ནས་དངོས་སུ་མ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ། མངོན་སུམ་རྟོག་དང་བྲལ་བར་ནི། །ཞེས་པ་ནས་འདི་ཡན་ཆད་ཀྱིས་མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་རིགས་སོགས་སྦྱོར་བའི་རྟོག་པའི་དོན་ལ་བརྟགས་ནས་དེ་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབས་ཟིན་ནས། འདི་ནས་གཟུང་དོན་ལས་སྐྱེས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་རྟོག་བྲལ་དུ་བསྒྲུབ་པ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། རིགས་པ་འདི་མིང་སྦྱོར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབ་པའི་གོང་དུ་གསུངས་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །དེས་ན་འདི་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག གྲུབ་དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། མིག་གི་བློ་མ་འཁྲུལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་མིང་སྦྱོར་རྟོག་པའི་གཞི་མཐུན་མེད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་དངོས་སུ་ལྟོས་པ་མེད་པར་དོན་དེའི་བརྡ་དྲན་པ་ཙམ་ལས་མིང་དོན་སྦྱོར་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དོན་དེའི་བརྡ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རང་གི་གཟུང་དོན་གྱི་དངོས་ནུས་ཉིད་ལས་ཁྱོད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་གཟུགས་སོགས་ནི་རང་གི་བརྡ་དྲན་ལ་ལྟོས་ན་རང་འཛིན་དབང་པོའི་བློ་བསྐྱེད་པ་དག་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱི། རང་གི་བརྡ་དྲན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་ནུས་པ་མིན་ཅེ་ན། དབང་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་དོན་ཆོས་ཅན། རང་འཛིན་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་སྔ་རོལ་དུ་རང་གི་བརྡ་དྲན་པ་ཉིད་བསྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱི། རང་འཛིན་དབང་ཤེས་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་མིན་པར་ཐལ། རང་གི་བརྡ་དྲན་དེ་ནི་རང་ཉིད་དེ་ལ་འབྲེལ་བ་སྟེ། མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ལས་རང་འཛིན་དབང་ཤེས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དུ་སོགས་ཀྱི་རྟགས་རྗེས་དཔག་བསྐྱེད་པ་འབྲེལ་པ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྗེས་དཔག་དངོས་སུ་མི་བསྐྱེད་བར་དེའི་སྔར་འབྲེལ་བ་དྲན་པ་བསྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དབང་བློའི་རྐྱེན་གསུམ་ཚང་བ་ནས་ཡང་རེས་འགའ་དབང་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའམ། རེས་འགའ་མིན་པ་སྟེ། སྐྱེ་བར་མ་ངེས་པར་ཐལ་བ་དང་། བརྡ་དྲན་དེ་ལས་དབང་བློའི་རྐྱེན་གསུམ་ཚང་བ་ལས་གཞན་དུའང་དབང་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། དབང་བློའི་གཟུང་དོན་གྱི་བརྡ་དྲན་པ་ལས་དབང་བློ་དངོས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རེས་འགའ་རྐྱེན་གསུམ་མ་ཚང་བ་ན་ཡང་བརྡ་དྲན་ཡོད་སྲིད་ཅིང་། ལ་ལར་རྐྱེན་གསུམ་ཚོགས་ཀྱང་ཡིད་ཡུལ་གཞན་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་ནས་གཟུང་དོན་གྱི་བརྡ་མི་དྲན་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དབང་ཤེས་བརྡ་དྲན་ལས་སྐྱེ་ཡང་གཟུང་དོན་ལས་དངོས་སུ་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཟུང་དོན་གཅིག་གིས་རིམ་གྱིས་ཏེ་སྔར་བརྡ་དྲན་དང་། ཕྱིས་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་པས་དེ་གཉིས་ཀའི་དངོས་རྒྱུ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུང་དོན་གཅིག་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། སྔར་བརྡ་དྲན་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ན་དབང་ཤེས་ཀྱང་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། སྔར་བརྡ་དྲན་བསྐྱེད་པའི་དུས་ན་དབང་ཤེས་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་དོན་དང་ཐ་དད་མེད་པའི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། གཟུང་དོན་གྱི་སྐད་ཅིག་དང་པོས་ནི་བརྡ་དྲན་བསྐྱེད་ལ། དབང་པོའི་བློའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དོན་ནི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལས་གཞན་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཟུང་དོན་གྱིས་རང་ཉིད་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་བརྡ་དྲན་པ་དོན་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། བརྡ་དྲན་གྱིས་དོན་གྱི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཁོ་ན་འཛིན་ཅིང་། ཁྱོད་ཀྱིས་བརྡ་དྲན་གྱིས་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པའི་དོན་གྱི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ཁོ་ན་གཟུང་དོན་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བརྡ་དྲན་པ་ན་ཇི་ལྟར་བརྡར་བཏགས་པའི་དོན་སྔ་མ་གྲུབ་པ་སྟེ་རྟོགས་པའི་དོན་དེ་འདོད་པ་དང་། དབང་ཤེས་ནི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་བརྡར་བཏགས་པ་མེད་པའི་དོན་ཕྱི་མ་འཛིན་ཞིང་། དོན་ཕྱི་མས་དབང་ཤེས་དངོས་སུ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་བརྡ་དྲན་པ་དོན་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། དབང་ཤེས་ནི་བརྡའི་ཡུལ་སྤྱི་ཡན་གར་བ་ཙམ་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་མ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཅན། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དམིགས་རྐྱེན་དུ་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་པར་མི་རུང་བར་ཐལ། དོན་ལ་ལྟོས་མེད་ཀྱི་སྤྱི་ཡན་གར་བ་ཙམ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། མིག་བློས་མཚོན་ནས་དབང་བློ་ཆོས་ཅན། མིག་དང་གཟུགས་ཀྱིས་མཚན་ནས་རང་གི་རྐྱེན་གསུམ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། བརྡ་དྲན་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རྒྱུ་རྐྱེན་གསུམ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་ཀྱི། བརྡ་དྲན་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཚན་མཚོན་གཉིས་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚོན་བྱའི་མིང་ལ་རྩོད་པ་སྤང་། །མཚན་ཉིད་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ཡི་ཐ་སྙད་དབང་པོས་བྱས། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་འགྲེལ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་། ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་པོ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ཡང་ནུས་པ་ཅན་ཡིན་པར་མཚུངས་ན། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཡུལ་དབང་གཉིས་ཀ་ལ་རག་ལས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཡུལ་དེས་མཚོན་ནས་ཡུལ་གྱི་མངོན་སུམ་ཞེས་མི་བརྗོད་པར་དབང་པོས་མཚོན་ནས་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། གཉིས་པ་ནི། ཡུལ་དབང་གཉིས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བ་ལ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཐ་སྙད་དེས་དོན་དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གོ་ནུས་པར་དེའི་ཆོས་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་ཡུལ་དབང་གཉིས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གོ་ནུས་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྤྱིར་རྟོགས་ལྡན་ནི་དགོས་པ་མེད་པར་ཐ་སྙད་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་མཐོང་ནས་ཐ་སྙད་དེ་དོན་དེའི་མིང་དུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཆོས་ཅན། ཡུལ་དབང་གཉིས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བ་འདི་ལ་ནི་སྦྱར་བར་བྱ་བར་འོས་ཏེ། ཡུལ་དབང་གཉིས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གོ་བར་བྱེད་ནུས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག རང་གི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་བདག་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། ཡུལ་དབང་གཉིས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཤེས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་སྦྱར་བར་འོས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་ཤེས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་སྦྱར་བར་འོས་པའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཐ་སྙད་དེ་ལས་རང་ཉིད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གོ་ནུས་པ་དེ་ནི་ལོག་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལུང་གིས་གནོད་པའི་རྩོད་པ་སྤང་། །རིགས་པས་གནོད་པའི་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། དེ་དོན་དུ་མས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། །རང་དོན་སྤྱི་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་འགྲེལ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་། ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། ཁྱོད་མདོ་སྡེ་པ་དབང་ཤེས་རྟོག་བྲལ་དུ་འདོན་ན། ཁྱེད་ཉིད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ནི་བསགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་དང་འགལ་ཏེ། འདི་ལྟར་དབང་པོའི་བློ་ཆོས་ཅན། གདོན་མི་ཟ་བར་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་ཐལ། རིགས་སྤྱི་འཛིན་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས་ཏེ། བསགས་པ་ལ་དམིགས་ཞེས་བཤད་པའི་བསགས་པ་དག་ནི་ཆོས་དུ་མ་ཚོགས་པ་ཡིན་ལ། ཚོགས་པ་དེ་རིགས་སྤྱི་ཡིན་ཞིང་དེ་ལ་དབང་བློས་དམིགས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛོད་འགྲེལ་ལས། འདི་རྣམས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་གྱི། རྫས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་ཡང་འགལ་ཏེ། དབང་ཤེས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པར་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཅེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བ་སྤང་། །མཁས་པའི་གཞུང་དང་འགལ་བ་སྤང་། །ལུང་གི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། བསགས་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་ཆོས་ཅན། དུ་མ་ཚོགས་པའི་རིགས་སྤྱི་བཤད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཤེས་བསྐྱེད་མི་ནུས་པའི་རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོ་བ་དག་དོན་གཞན་རྡུལ་ཕྲན་ཟླ་བོ་དུ་མ་དང་ནི་མངོན་པར་འབྲེལ་ཞིང་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་སྒོ་ནས་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོ་བ་ལས་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་ནུས་གང་ཡིན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མ་དེ་དག་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན། བསགས་པ་ལ་དམིགས་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་ཆོས་ཅན། རིགས་སྤྱི་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་དབང་ཤེས་རྟོག་པར་བསྟན་པ་མིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་ཚོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་དེ་དག་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ་དམིགས་ཡུལ་དུ་སྟོན་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱི་གཞུང་དེའང་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་རིགས་སྤྱིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་རྟོག་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཤེས་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་དང་ཚོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་ལ་སྤྱི་ཞེས་མིང་དུ་བཏགས་པ་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དུ་བཤད་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་ཉིད་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བཞེད་དེ་རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོ་བ་གཞན་དག་ཚོགས་པ་མེད་པར་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་བྱེད་ནུས་དེའང་མེད་ལ། དེ་མེད་ན་དབང་ཤེས་དེ་མ་འཕྲད་པའི་རྡུལ་ཕྲན་གཅིག་ལ་འཛིན་བྱེད་དུ་ངེས་པ་མིན་གྱི། ཕན་ཚུན་ཕྲད་པའི་ཡུལ་དུ་མ་འཛིན་བྱེད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་པ་དང་། ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མ་ཚོགས་པ་དེས་དབང་ཤེས་གཅིག་བསྐྱེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་ཡང་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མ་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་ཀྱིས་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་མིན་པར་ཐལ། རྫས་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རྫས་དུ་མ་ཤེས་པས་འཛིན་ན་རིམ་གྱིས་འཛིན་པས་ཁྱབ་པས་དབང་ཤེས་སྤྱིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དུ་འདོད་དོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། ཏིལ་སོགས་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་མེད་པར་ཐལ། །ཁྲ་བོ་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་མེད་པ་ཐལ། །ནོག་སོགས་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་མེད་པར་ཐལ། །སྣ་ཚོགས་གཞན་དུ་ཤེས་པ་མེད་པར་ཐལ། །དུ་མ་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་གཞན་ལའང་ཡོད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཏིལ་དང་ནས་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་ལ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་ཅིག་ཆར་འཛིན་པར་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། མི་སྣང་བར་ཐལ། རྫས་ཐ་དད་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཏིལ་སོགས་རྣམས་ཤེས་པས་རིམ་གྱིས་མཐོང་ཡང་འཇུག་པ་མྱུར་བའི་ཕྱིར་ཅིག་ཆར་འཛིན་པར་སྣང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འཇུག་པ་མགྱོགས་པའི་ཕྱིར། ཅིག་ཆར་སྣང་ཞེས་པ་འདི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མི་འཐད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་ཡི་གེའང་ཅིག་ཆར་ཐོས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ནམ་མཁའ་ནས་ཐུར་དུ་རིམ་ཅན་འབབ་པའི་ཏིལ་སོགས་དེ་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཇི་ལྟར་ན་དབང་ཤེས་ཀྱིས་རིམ་མིན་ཅིག་ཆར་དུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་འགྱུར་བར་ཐལ། དབང་ཤེས་ཁྱོད་ལ་འཇུག་པ་མྱུར་བའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བློ་རྣམས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་དེ་དག་ལ་འགའ་ཞིག་ཡུལ་རིམ་མིན་དུ་འཛིན་པར་སྣང་བ་དང་། གཞན་ནི་ཡུལ་རིམ་ལྡན་དུ་འཛིན་པར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐམས་ཅད་རིམ་མིན་དུ་འཛིན་པར་ཁོ་ནར་སྣང་བར་ཐལ། དུས་སྔ་ཕྱི་བར་མ་ཆད་དུ་སྐྱེ་བའི་མྱུར་བར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན། དོན་ཀུན་འཛིན་པའི་བློ་ལ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་འདི་ནི་རིམ་མིན་ཅིག་ཆར་སྣང་བ་ཁོ་ནར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཇུག་པ་མྱུར་བར་མཚུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གནོད་བྱེད་ཐལ་བ་དགོད། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། དུ་མ་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་མི་སྲིད་ན་ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་། རྨ་བྱ་དང་། སྣམ་བུའི་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སྔོ་སེར་སོགས་དུ་མའང་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་བློ་ལ་ཅིག་ཆར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རྫས་ཐ་དད་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྣ་ཚོགས་གཅིག་ཏུ་འདོད་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨད། །སྣ་ཚོགས་གཅིག་ཏུ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་ཁྲ་བོའི་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དེ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་ཡིན་པས་དེ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྣ་ཚོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་གྲུབ་མཐའ་འདི་ཆོས་ཅན། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་ཁྲ་བོཾ་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། དེ་བས་ཆེས་བཞད་གད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། །སྣ་ཚོགས་ཡིན་པས་གཅིག་ཉིད་མེད། །སྣ་ཚོགས་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །རགས་སྣང་ལ་བརྟེན་རྩོད་པ་སྤང་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དགོད། གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་ཁྲ་བོའི་སྔོ་སེར་སོགས་ཆོས་ཅན། རྫས་གཅིག་པའི་རང་བཞིན་མིན་ཏེ། རྫས་སྣ་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིགས་ཐ་དད་པ་དུ་མ་སྤུངས་པའི་གཟུགས་དེ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་མི་མཚུངས་ཏེ། ནོར་བུ་དུ་མ་སྤུངས་པའི་ཚེ་འདི་ནི་སྔོན་པོ་འདི་ནི་སེར་པོ་ཞེས་སོགས་རྣམ་པར་དབྱེ་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྣམ་བུ་དང་སྟན་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་དག་ཆོས་ཅན། ནོར་བུ་དུ་མ་སྤུངས་པའི་གཟུགས་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་མེད་པར་མཚུངས་ཏེ། འདི་ནི་སྔོན་པོའོ། །འདི་ནི་སེར་པོའོ་ཞེས་སོགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་ཁྱོད་ལའང་ནུས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་དབྱེ་བྱེད་པའི་བློ་དེ་ལ་ཕྱེ་མ་ལེབ་ལ་སོགས་པའི་སྔོ་སེར་སོགས་ཡན་ལག་གི་གཟུགས་འབའ་ཞིག་རྣམ་དབྱེ་ནུས་པ་དེ་ལྟར་མཐོང་གི ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ནི་རྣམ་དབྱེ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཁྲ་བོ་འཛིན་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། གལ་ཏེ་ཡན་ལག་གི་སྔོ་སོགས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་སྟེ་མ་གཏོགས་པ་ཡི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཁྲ་བོ་གཞན་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་བྱར་ཡོད་པ་ངོ་མཚར་ཏེ། ཡན་ལག་གི་སྔོ་སོགས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་སྔོ་སོགས་ཁྱོད་ཀྱིས་སྣང་རུང་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་ཁྲ་བོ་དེ་བཅོས་མིན་གྱི་ཁྲ་བོ་ཡིན་པས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ཁ་དོག་གི་གྲངས་མཉམ་པའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཏུ་བཅོས་པའི་ཁྲ་བོ་དང་། བཅོས་མིན་གྱི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་ཁྲ་བོ་འཛིན་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་དག་ལས་གཅིག་ནི་ཡུལ་རིམ་ལྡན་དུ་སྣང་ཞིང་དོན་ནམ་ཡུལ་མང་བ་དང་། གཅིག་ནི་ཡུལ་རིམ་མིན་ཅིག་ཆར་དུ་སྣང་ཞིང་དོན་ནམ་ཡུལ་རྫས་གཅིག་གིས་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་གཉིས་ཀ་ལ་རང་ཡུལ་དུས་ཅིག་ཆར་དུ་སྣང་བ་དང་། དོན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བར་མཚུངས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་དགོད། གཞན་ལན་དགག གྲུབ་དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱེ་མ་ལེབ་ལ་སོགས་པ་ཁྲ་བོའི་ཁ་དོག་གི་དོན་རྣམས་ཆོས་ཅན། རྫས་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བློ་མ་འཁྲུལ་བ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་ནུས་ཀྱི་རྫས་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། བློ་ལ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་དེ་དོན་ཐ་དད་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུམ་སྣམ་སོགས་རྫས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཐ་དད་དུ་བཞག་པ་འདི་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་འགྲུབ་སྟེ་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ། བློ་མ་འཁྲུལ་བ་ལ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བས་ཁྱོད་ཐ་དད་དུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་བློ་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བས་དོན་སྣ་ཚོགས་སུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། བློ་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ནི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་ཉིད་ཡིན་གྱི། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་གི་རྫས་སྣ་ཚོགས་ནི་བློ་ལ་མི་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། རི་མོ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པའི་ཁྲ་བོ་ཆོས་ཅན། བློ་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་མིན་པར་ཐལ། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས་ཏེ། རྡུལ་རིགས་མི་མཐུན་རྣམས་ཀྱིས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་རྩོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རི་མོ་སོགས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་མེད་ཀྱང་རྡུལ་རིགས་མི་མཐུན་ཕྲད་པའི་ལྡན་པ་ཡོད་པས་དེ་བློ་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། ལྡན་པ་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བ་ལ་རྫས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་མིན་པར་ཐལ། གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས་བླངས། གལ་ཏེ་ལྡན་པ་དེ་ལ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དངོས་མེད་ཀྱང་ཕྱེ་མ་ལེབ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་སྣ་ཚོགས་དང་འདྲ་བས་སྣ་ཚོགས་སུ་བཏགས་ནས་བཞག་ཅེ་ན། ལྡན་པ་ཆོས་ཅན། ཕྱེ་མ་ལེབ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་སྣ་ཚོགས་དང་འདྲ་བས་སྣ་ཚོགས་སུ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ལ་བརྟེན་པའང་མིན་པར་ཐལ། ཕྱེ་མ་ལེབ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་སྣ་ཚོགས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ལྡན་པ་དང་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དེ་གཉིས་དོན་གཅིག་ལ་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་ཕྱིར་ལྡན་པ་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་འདོགས་ཤེ་ན། འོ་ན་དེ་གཉིས་གང་དུ་འཕྲོད་པ་འདུ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་རེ་རེ་བ་རྣམས་ལ་འདུ་ཞེ་ན། སྔོ་སོགས་ཡན་ལག་རེ་རེ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ལྡན་པ་དང་སྣ་ཚོགས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་སྣ་ཚོགས་འདུ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དབང་ཤེས་ཀྱི་རི་མོ་སོགས་མཐོང་བ་ན་སྔོ་སོགས་རིམ་གྱིས་མཐོང་ཡང་ཕྱིས་ཀྱི་བློ་གཅིག་གིས་བསྲེས་ནས་ཅིག་ཆར་དུ་འཛིན་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོ་སོགས་རིམ་བཞིན་དུ་ནི་གཟུང་བ་ལ་སྔོ་སོགས་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཕྱིས་ཀྱི་བློ་གཅིག་པོ་དེ་ཡིས་བསྲེས་ནས་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་མིན་པར་ཐལ་ཏེ། བློ་གཅིག་གིས་རྫས་དུ་མ་ཅིག་ཆར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཅིག་གིས་དོན་དུ་མ་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་གཅིག་གིས་ཁྲ་བོའི་ཁ་དོག་རྣམས་ཅིག་ཆར་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་ཁྱོད་རྒྱུད་ལ་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དེའི་རྟོག་པ་དོན་སྔོན་པོ་གཅིག་ལ་རྟོག་པ་ནའང་གཞན་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རགས་སྣང་ལ་བརྟེན་རྩོད་པ་དགོད། །ཕྱོགས་གཉིས་བརྟགས་ཏེ་ལན་གཉིས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་གང་ལ་རྩོད་པའི་ཡུལ་ནི། སྣ་ཚོགས་གཅིག་པའི་རང་བཞིན་མིན། །ཞེས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དང་། བློ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །ཞེས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་སྦྱར་བ་དེ་ལའོ། །གང་གིས་རྩོད་པའི་གང་ཟག་ནི། ཅིག་ཆར་དུ་མ་འཛིན་མ་ཡིན། །ཞེས་པའི་ཕྱོགས་སྔ་སྨྲ་བ་པོ་རིགས་པ་ཅན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྩོད་པའི་ཚུལ་ནི། གལ་ཏེ་བློ་མ་འཁྲུལ་པ་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཀྱི་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་རྫས་གཅིག་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པར་སྒྲུབ་ན། རེ་ཞིག་ཁྲ་བོ་འཛིན་པའི་བློ་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་སྟེ་མི་སྣང་བར་ཐལ། རྫས་གཅིག་པུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པ་བདེན་པར་མེད་པས་རྫས་གཅིག་ཉིད་མི་འགྲུབ། ཡོད་ཀྱང་རྟགས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པས་གནོད་པ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། རྣམ་པ་བརྫུན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །གཟུང་འཛིན་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ། །ཚུལ་དེས་རིགས་ཅན་གཞན་ཡང་ཁེགས། །དེ་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་བསྟན། །གཏན་ཚིགས་དེ་ཡི་ཕྱོགས་ཆོས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། དབང་ཤེས་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་སྐྱོན་དེར་འགྱུར་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་རྣམ་བརྫུན་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པ་བདེན་པར་མི་འདོད་པས་སྐྱོན་དེར་མི་འགྱུར་ཞེས་སྟོན་སྟེ་གཅིག་དང་དུ་མ་གང་དུ་བདེན་ཞེས་པའི་རིགས་པས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བསམ་ཞིང་དཔྱད་པ་ན་གཅིག་དང་དུ་མ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བདེན་པ་དང་བྲལ་ཞེས་མཁས་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་སྣང་གི་རྣམ་པ་བདེན་པར་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ལས་འོངས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། མདོ་སྡེ་པ་ན་རེ། གལ་ཏེ་བློ་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དེ་དོན་དམ་པར་གྲུབ་ན་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཏེ་སྐྱོན་མེད་པར་ཐལ། བློའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དེ་དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་བློ་གཅིག་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཡང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དོན་དམ་པར་གྲུབ་ན་ཁྱོད་དུ་མ་དང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དོན་དུ་སྣང་བ་རྣམས་མི་བདེན་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་འདིར་འདོད་ན། དེ་ལ་ཆོས་ཅན། རྣམ་བརྫུན་པ་ངས་དགག་པ་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་མི་འགོག་པར་ཐལ། རྣམ་བརྫུན་པ་རང་གི་འདོད་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དབང་ཤེས་ལ་རགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཆོས་ཅན། དོན་གཟུང་བར་འདོད་པ་དང་། ཤེས་པ་འཛིན་པར་འདོད་པ་སྟེ་ཕྱི་ནང་གང་ལ་ཡང་བདེན་པར་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཤེས་པའི་ངོ་བོར་བདེན་པ་བཀག་ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དང་། དོན་གྱི་ངོ་བོར་ཡང་མི་བདེན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་གྲུབ་པ་ནི་རགས་སྣང་དེའི་བདག་ཉིད་ཆོས་ཅན། རགས་པ་རྫས་གཅིག་ལ་བདེན་པར་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། རགས་པ་རྫས་གཅིག་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་། རྡུལ་ཕྲན་མང་པོ་ལ་ཡང་བདེན་པར་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲན་རེ་རེ་བ་ལ་ཁྱོད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། མང་པོ་ཚོགས་པ་ལ་ངོ་བོ་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་སུ་སྣང་བ་འཁྲུལ་པ་ཡིན། །དེས་ན་གཉིས་སྟོང་གནས་ལུགས་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྣམ་བདེན་པ་ན་རེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པས་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱང་། ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་དེ་སྣང་བ་ལྟར་དོན་ལ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་དེ་སྣང་བ་ལྟར་བདེན་པར་མེད་དེ། ཁྱོད་སྔོ་སོགས་གཟུང་བར་སྣང་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ནི་ནང་ཤེས་པ་ཡིན་ཅིང་། ཕྱི་རོལ་སྔོ་སོགས་ལྟར་གནས་པ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་འདི་ནི་ཤེས་པ་ལས་ཆ་གཞན་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔོ་སོགས་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་དུ་སྣང་བའི་བློ་ཆོས་ཅན། བསླད་པ་འཁྲུལ་ཤེས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་དུ་མེད་པ་ལ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་གཅིག་པོ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། གཟུང་བའི་རྣམ་པ་དང་། དེ་ལ་ལྟོས་པའི་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཉམས་པ་སྟེ་མི་བདེན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ནི་བདེན་པར་མེད་པས་ཀྱང་ངོ་། །དེས་ན་ཤེས་པ་ཀུན་ཆོས་ཅན། གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཡིའང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དམ་གནས་ལུགས་ཡིན་ཏེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་རང་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། འདིར་རྣམ་བདེན་བརྫུན་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་སུ་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་ཞེས་པའི་སྣང་བ་དང་། རགས་སྣང་ཞེས་པའི་སྣང་བ་ལ་འཇོག་པ་ནི་སྐབས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དབང་ཤེས་ལ་རང་དུས་སུ་སྔོ་སེར་སོགས་རྒྱང་ཆད་དུ་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་ཉིད་ཡིན་ཅིང་། དེ་མདོ་སྡེ་པ་དང་རྣམ་བདེན་པས་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་བདེན་པར་འདོད་ལ། རྣམ་བརྫུན་པས་དོན་ཤེས་གང་དུ་ཡང་མི་བདེན་པའི་སྒྲོ་བཏགས་སུ་འདོད་དེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དོན་བསམ་པ། །ཞེས་སོགས་དང་། དེ་ཕྱིར་དོན་དང་ཤེས་པ་ལ། །ཞེས་སོགས་དང་། གང་གིས་དངོས་པོ་རྣམ་བཅད་ན། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པས་ཤེས་སོ། །བོད་འདིར་རྣམ་བདེན་བརྫུན་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་དེ་གཟུང་རྣམ་དང་འཛིན་རྣམ་གང་དུ་ཡང་མ་འདུས་པའི་རྣམ་པར་འདོད་པ་དང་། གཟུང་རྣམ་དུ་འདོད་ཀྱང་རྣམ་བརྫུན་པའི་ལུགས་ལའང་ཤེས་པར་འདོད་པ་སྟེ་ལོག་རྟོག་གི་གཙོ་བོ་གཉིས་ལས་སྔ་མ་ནི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ཁེགས་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ཤེས་པ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་མི་འདོད་པའི་དངོས་སྨྲ་བ་མེད་པས་ཁེགས་སོ། །གཟུང་རྣམ་ལ་ཤེས་པས་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་མདོ་སྡེ་པ་དང་རྣམ་བདེན་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་བརྫུན་པའི་ལུགས་ལ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་གནད་འདི་ཤེས་ན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏས་རྣམ་བདེན་པའི་ལུགས་ལ་གཟུང་རྣམ་གཞལ་བྱར་བཞག་པའི་ཚེ་རང་རིག་མཚན་ཉིད་པ་འབྲས་བུ་དང་། རྣམ་བརྫུན་པའི་ལུགས་ལ་གཟུང་རྣམ་གཞལ་བྱར་བཞག་པའི་ཚེ་རང་རིག་བཏགས་པ་བ་འབྲས་བུར་གསུངས་པ་ཡང་འབད་མེད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཟུང་བ་མེད་པས་དེར་འཛིན་མེད། །ཅེས་པ་དང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་གནས་ལུགས་སུ་འདོད་པ་རྣམ་བདེན་བརྫུན་གཉིས་ཀ་འདྲ་ཡང་འདོད་ཚུལ་མི་འདྲ་སྟེ། རྣམ་བདེན་པས་གཟུང་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པས་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་འཛིན་པ་མེད་ཅེས་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་གནས་ལུགས་སུ་འདོད་ལ། རྣམ་བརྫུན་པས་དེའི་སྟེང་དུ་ཡང་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་བདེན་པར་མེད་པས་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་འཛིན་རྣམ་མེད་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྟོང་ཉིད་གནས་ལུགས་སུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུགས་འདི་ལ་སྤྱིར་འཛིན་རྣམ་བདེན་པར་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་མཚན་ཉིད་པ་ཡོད་པས་དེ་འཛིན་རྣམ་གྱིས་འཇོག་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་ལ་དབང་ཤེས་གཅིག་གི་ཚད་འབྲས་འཇོག་པའི་ཚེ་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་འབྲས་བུར་བཞག་པ་དང་། རང་རིག་བཏགས་པ་བ་འབྲས་བུར་བཞག་པ་དང་། རང་རིག་མཚན་ཉིད་པ་འབྲས་བུར་བཞག་པའི་སྐབས་གསུམ་འབྱུང་ཞིང་། རྣམ་བདེན་པའི་ལུགས་ལ་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་དང་རང་རིག་མཚན་ཉིད་པ་འབྲས་བུར་བཞག་པའི་སྐབས་གཉིས་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་སོགས་ཞིབ་པར་ངག་ལས་རྟོགས་པར་བྱ་ཞིང་སྤྱི་དོན་དུ་ཡང་ཅུང་ཟད་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་གཟུང་འཛིན་ཁེགས། །མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་བྱེད་པ་ཁེགས་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་ལྟོས་པའི་གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་སྟེ། གཟུགས་ཕུང་གཟུང་བ་དང་ཚོར་བ་སོགས་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པའི་རྣམ་གཞག་ཀྱང་བསླད་པ་སྟེ་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་དེ་ནི་བསླད་པ་སྟེ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔའི་དངོས་པོ་རྣམས་གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་དུ་གནས་པའི་ཆ་འདི་ཤེས་པ་དེ་གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གཟུང་འཛིན་བདེན་པར་མེད་པར་མ་ཟད་མཚན་ཉིད་གཞན་གྱི་མཚོན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཀུན་རང་བཞིན་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བཤད་དེ། དངོས་པོ་དེ་དག་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཅན། བདེན་པར་མེད་དེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ལས་གཞན་དུ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་ནའོ། །མཚན་ཉིད་དེའི་བྱེད་པ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་ཕུང་པོ་དང་། ལ་སོགས་པ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་རིམ་པ་ལྟར་སྤུངས་པའི་དོན་དང་། འབྱུང་ཁུངས་ཀྱི་དོན་དང་། སེམས་སེམས་བྱུང་སྐྱེ་བའི་སྒོ་འབྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། བྱེད་པ་དོན་གཞན་མེད་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་དུ་རང་གི་མཚོན་བྱ་དེ་དག་མཚོན་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་གྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་གཞི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་དེ་དག་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་ཏེ། དོན་དམ་པར་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པ་མེད་པ་དེས་ཀྱང་ངོ་། །བཞི་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཉིས་སུ་སྣང་དང་འགལ་བ་སྤང་། །ཀུན་གྱིས་དེ་ཉིད་རིག་པ་སྤང་། །ཐུབ་པའི་ལུང་དང་འགལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། གཟུང་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་ན་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་གིས་བློ་བསླད་པའི་བདག་ཉིད་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་བདེན་པར་ཡོད་མི་དགོས་ཏེ། ཁྱོད་ལ་བག་ཆགས་སད་བྱེད་ཇི་ལྟ་བའི་རང་རང་གི་རྐྱེན་སོ་སོར་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཟུགས་སོགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་རིག་དེ་བཞིན་ཉིད་མིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་ན་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དང་པོ་ནས་གཉིས་སྟོང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་མཐོང་བ་མིན་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཅན། གཉིས་སྟོང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བས་བག་ཆགས་རྩད་ནས་བཏོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་བསླད་པ་དག་མེད་ན་ཕ་རོལ་མཐོང་བ་མེད་པའི་གང་ཟག་དེ་རྣམས་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་གཟུང་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་སྙམ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གཟིགས་ཀྱང་མ་གཟིགས་པ་ལྟར་དུ་གླང་ཆེན་གྱི་གཟིགས་སྟངས་ཉིད་མཛད་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་པ་ཆོས་ཅན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་རྣམ་གཞག་མིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་རིལ་པོར་འཛིན་པ་བཟློག་པ་སོགས་ཀྱིས་དགོས་པའི་ཐུགས་ནི་འབའ་ཞིག་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རེ་ཞིག་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱས་པ་ཅན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ཡོད་ཀྱང་རྟགས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པས་གནོད་པ་མེད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་དབྱེར་མེད། །དོན་གྱི་སྣ་ཚོགས་རྣམ་དབྱེར་ཡོད། །རྫས་གཅིག་མེད་ཀྱང་ཡུལ་དུ་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཁྲར་འཛིན་དབང་ཤེས་ལ་ཁྲ་བོ་རགས་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཆོས་ཅན། རྫས་གཅིག་མིན་པར་ཐལ། བློ་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་ལན་མདོ་སྡེ་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་འདེབས་པ་ནི། ངེད་ཀྱི་བློ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ངོ་བོའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་རྟགས་རྣམ་པར་དབྱེར་ནུས་ཀྱི་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ལ། ཁྲར་འཛིན་དབང་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེར་མི་ནུས་པས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། ཁྲ་བོ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྔོ་སོགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཆོས་ཅན། ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་གཅིག་ཡིན་གྱི། རྫས་གཞན་ལ་བརྟེན་པའམ་གྲུབ་པ་མེད་དེ། རྣམ་པར་དབྱེར་མི་ནུས་པའི་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། རྣམ་དབྱེ་ནུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡན་གར་བར་མཐོང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པས་འདི་ནི་སྔོན་པོ། འདི་ནི་སེར་པོའོ་ཞེས་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་དབྱེ་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དངོས་སུ་སྣང་ནས་རྣམ་དབྱེ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་དོན་དངོས་སུ་སྣང་བ་ལ་དོན་རང་མཚན་དུ་ཞེན་ནས་དོན་ལ་རྣམ་དབྱེ་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཁྲ་བོ་འཛིན་པའི་སེམས་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ནི་ཆོས་ཅན། སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་ཤེས་པ་གཅིག་གི་ངོར་བདེན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་གཅིག་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་དབྱེར་མི་ནུས་པའི་སྣ་ཚོགས་སུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་དེ་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་མྱོང་བ་ཙམ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤེས་པའི་སྣ་ཚོགས་རྣམ་དབྱེར་མེད་པ་ཡིན་པ་ལྟར། རས་དང་ཕྱེ་མ་ལེབ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྔོ་སེར་རྣམས་ཀྱང་ནི་རྫས་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རས་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཆོས་ཅན། ཤེས་པའི་སྣ་ཚོགས་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་དབྱེར་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྣམ་དབྱེར་ཡོད་པ་དེ་ཡན་ལག་གི་སྣ་ཚོགས་ཡིན་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རས་སོགས་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཐ་དད་པ་ཅན་ཡན་ལག་གི་སྣ་ཚོགས་ནི་རྣམ་པར་བསལ་བ་སྟེ། དེ་མ་གཏོགས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་མེད་དེ། ཡན་ལག་གི་སྣ་ཚོགས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཐ་དད་མེད་པ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་སྣ་ཚོགས་གཞན་ཚད་མས་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མ་ཚོགས་ཀྱང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་མེད་ན་རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོ་བ་བཞིན་དུ་ཚོགས་ཀྱང་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཚོགས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་དང་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་རྡུལ་ཕྲན་མང་པོ་དག་ཆོས་ཅན། ཅིག་ཆར་དབང་པོའི་བློ་ཡང་རྒྱུར་འགྱུར་ཡང་འགལ་བ་དག་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་མེད་ཀྱང་ཅིག་ཆར་དབང་པོའི་བློ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གསུམ་པོ་རིགས་མི་མཐུན་ཡིན་པས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་མེད་ཀྱང་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དབང་པོའི་བློ་ནི་རྒྱུ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་གང་གི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་པ་དེའི་གཟུང་བར་བརྗོད་དེ། དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་པ་དེ་ལ་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཤེས་པ་དེའི་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་མ་གཏོགས་པ་ཤེས་པ་དེའི་གཟུང་བའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ཅིའང་མེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནོག་སོགས་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དཀར་ཟལ་བ་ལང་དུ་ངོ་ཤེས་པའི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་ན་བ་ལང་རང་གི་ཡན་ལག་ནོག་ལྐོག་ཤལ་སོགས་དང་བཅས་ཏེ། ཅིག་ཅར་ཡན་ལག་ཅན་བ་ལང་དུ་གཟུང་བ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། དོན་དུ་མ་ཅིག་ཅར་དུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བློ་དེ་ཆོས་ཅན། དཀར་ཟལ་དེ་བ་ལང་དུ་ཤེས་པ་མཐོང་བ་མེད་པར་ཐལ། དཀར་ཟལ་དེ་ལྐོག་ཤལ་སོགས་དང་བཅས་པར་མཐོང་བ་མེད་པར་ནིའོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བ་ལང་དང་དེའི་ཡན་ལག་དག་ཆོས་ཅན། རྫས་དུ་མ་ཡིན་ཡང་བློ་གཅིག་གིས་ཅིག་ཆར་རྟོགས་པར་འདོད་དེ། ཡོན་ཏན་དང་གཙོ་བོ་སྟེ་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོ་བ་ལྟ་བུ་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པའི་དུ་མ་ཅིག་ཆར་དུ་མི་འཛིན་གྱི། ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ནི་དུ་མ་ཡིན་ཡང་ཅིག་ཆར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་བློ་གཅིག་གིས་ཆོས་ཅན། དུས་ཅིག་ཆར་དུ་བ་ལང་དེ་རང་གི་ཡན་ལག་རྫོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཛིན་པ་མིན་པར་ཐལ། དུས་ཅིག་ཆར་དུ་བ་ལང་གི་ཡན་ལག་རྣམས་འཛིན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བ་ལང་གི་ཡན་ལག་རྣམས་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པའི་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བ་ལང་གི་ཡན་ལག་རྣ་བ་ལྟ་བུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། རྣ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་དང་། གཡོ་འགུལ་ལ་སོགས་པའི་ལས་དང་ལྡན་པའང་ཆོས་ཅན། བློ་གཅིག་གིས་ཅིག་ཆར་དུ་འཛིན་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་གྱུར་པའི་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བ་ལང་གི་ཡན་ལག་དང་བ་ལང་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་དོན་ལ་གནས་པ་མེད་དེ། ཁྱད་པར་དང་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གཞན་དབང་གིས་བཞག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རེས་འགའ་བ་གླང་རྭ་ཅན་ཞེས་དང་། རེས་འགའ་རྭ་བ་གླང་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བ་གླང་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཡན་ལག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པའི་ཚེ་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་གཟུང་བའི་ཡན་ལག་གཅིག་པུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པར་འགྱུར་གྱི་ཡན་ལག་དུ་མས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་མི་སྲིད་པར་ཐལ། རང་གི་ཡན་ལག་དུ་མ་ཅིག་ཆར་དུ་འཛིན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་སྣ་ཚོགས་གཞན་དུ་ཤེས་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བུམ་སྣམ་སོགས་འཛིན་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། བུམ་སྣམ་སོགས་གཞན་དང་གཞན་མཐོང་ཡང་བློ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ནས་ཐ་དད་དུ་མི་ཤེས་པར་ཐལ། བུམ་སྣམ་སོགས་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་ཆོས་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཕན་ཚུན་དངོས་པོ་གཞན་དག་ལས་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བུམ་སྣམ་སོགས་ཐ་དད་དུ་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོན་ཏན་སོགས་དུ་མའང་བུམ་སྣམ་སོགས་དང་ལྷན་ཅིག་མ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་དུ་མ་ཅིག་ཆར་དུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྔར་བུམ་སྣམ་སོགས་ཀྱི་རྫས་འབའ་ཞིག་གཟུང་ནས་ཕྱིས་ཡོན་ཏན་དང་སྤྱི་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འབའ་ཞིག་ནི་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བུམ་སྣམ་སོགས་དུ་མ་སྟེ་ཐ་དད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འགྱུར་མོད། དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་བློ་གཅིག་ཆོས་ཅན། ཡོན་ཏན་སོགས་ཡན་ལག་འདི་དག་གི་རང་གི་ཡན་ལག་ཅན་དང་། འབྲེལ་བ་འཆོལ་བ་འགྱུར་བ་སྟེ། ཡན་ལག་དེ་དག་ཡན་ལག་ཅན་གང་གི་ཡན་ལག་ཡིན་ངོ་མི་ཤེས་པར་ཐལ། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་ཅིག་ཆར་དུ་མ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། ལྔ་པ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་འཛིན་པ་གཞན་ལའང་ཡོད་པ་ནི། གྲངས་ཅན་གྱི་ལུགས་ལའང་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཅིག་ཆར་དོན་དུ་མ་འཛིན་པ་གྲུབ་པར་ཐལ། སྒྲ་སོགས་དེ་ཙམ་ལྔ་པོ་རེ་རེ་ཡང་རྡུལ་མུན་སྙིང་སྟོབས་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་མ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ཅིག་ཆར་འཛིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། རྡུལ་མུན་སོགས་གཟུང་བ་མེད་ཅེ་ན། དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། རྡུལ་སོགས་ཀྱི་བཀོད་པ་སྒྲ་སོགས་འཛིན་པ་མི་རུང་བར་ཐལ། བཀོད་པ་ཅན་རྡུལ་སོགས་ནི་མ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སོར་མོ་མ་གཟུང་བར་དེའི་བཀོད་པ་ཁུ་ཚུར་མི་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་རིགས་པས་གནོད་པའི་རྩོད་པ་སྤང་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལྡོག་པ་དུ་མ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྒྲ་ཡི་བརྗོད་བྱ་མིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། དུ་མའི་ངོ་བོ་ཆོས་ཅན་ནི། །དབང་པོ་ལས་རྟོགས་སྲིད་མ་ཡིན། །ཞེས་པའི་དོན་འགྲེལ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དུ་མའི་ངོ་བོའི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ། །དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ལྡོག་པ་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མ་བྱས་རྟག་པ་སོགས་གང་དང་གང་ལས་ལོག་པ་དེ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱས་མི་རྟག་སོགས་ཀྱི་ལྡོག་པ་ཐ་དད་དུ་མར་རྟོག་པས་བརྟགས་པའི་ཐ་དད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་བྱས་རྟག་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་ལས་ལྡོག་པ་སྟེ་ལོག་པར་དོན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟོག་པས་བརྟགས་པའི་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་སྣ་ཚོགས་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་མེད་པ་དབང་པོའི་སེམས་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་མིན་ཏེ། རེས་འགའ་བ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་ནི་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་ལ། དབང་ཤེས་ནི་དོན་རང་མཚན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་ཤེས་དཀར་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ལན་དུ་མདོར། རང་རང་རིག་བྱ་ཐ་སྙད་ཀྱིས། །བསྟན་མིན་ངོ་བོ་དབང་པོའི་ཡུལ། །ཞེས་པའི་དོན་འགྲེལ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་དགོད། ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ། ཕྱོགས་ཆོས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དཀར་སོགས་ཀྱི་སྤྱི་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་ཡོད་པར་གྱུར་དུ་ཆུག་ཀྱང་། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དཀར་སོགས་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ནི་སྒྲ་ཡིས་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་དང་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་རྟོག་པ་གཉིས་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་རང་ཡུལ་གསལ་མི་གསལ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་ཤེས་དང་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་རྟོག་པའི་བློ་རྣམས་དོན་ཏེ་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་རྟེན་དབང་པོ་དང་ཡིད་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་རིམ་པ་ལྟར་བརྟེན་པས་རང་ཡུལ་གསལ་མི་གསལ་ཐ་དད་པ་དེར་འགྱུར་གྱི། དངོས་ཡུལ་ཐ་དད་པས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ད་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོའི་སེམས་ལྔ་པོ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཐ་དད་པའི་དོན་ཅན་དེ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་གཅིག་ཡིན་ཡང་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ནི་རྟེན་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཡིན་ཞེས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དབང་ཤེས་དང་རྟོག་པའི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་གཞན་དང་གཞན་ལས་སྐྱེས་སུ་ཆུག་ཀྱང་། དཀར་པོ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་དེ་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་ལ་གསལ་ལ། རྟོག་པ་ལ་མི་གསལ་བའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་ནི་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་ཀ་ལ་དངོས་སུ་སྣང་བའི་རང་མཚན་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་དང་སྒྲ་རྟོག་ཡུལ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་མཐོང་བ་ཁོ་ན་ལ་འདིའོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་རྟོག་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། ངོ་ཤེས་པའི་རྟོག་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་དངོས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་དང་། རྟོགས་པ་མེད་པར་ནི་བ་ལང་སྔ་ཕྱིའི་དོན་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་ནས་ཁྱོད་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དང་རྣམ་རྟོག་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མངོན་སུམ་དང་སྒྲ་རྟོག་དངོས་ཡུལ་ཐ་དད་བསྟན་པ་འདི་ཡིས་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། བ་ལང་ལ་སོགས་དབང་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་རིགས་སོགས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དང་། དེ་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་དག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རྟགས་ལས་རིགས་སོགས་དོན་གཞན་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སུན་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར། འོ་ན་གསལ་བ་དུ་མ་ལ་སྤྱི་གཅིག་དོན་ལ་མེད་ན་སྤྱི་གཅིག་ཏུ་ངོ་ཤེས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བའི་བ་ལང་གི་གསལ་བ་རྣམས་ཆོས་ཅན། དོན་ལ་སྤྱི་གཅིག་མེད་པའི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་སྤྱི་གཅིག་ཏུ་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་བ་འཐད་དེ། སྤྱི་གཅིག་ཏུ་ངོ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་རྟོག་གཅིག་ནི་བ་ལང་གི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་ལས་ལོག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་སྔར་རང་དོན་ལེའུར་བརྗོད་ཟིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་རྐྱེན་གསུམ་རྩོད་སྤོང་བཅས་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་བཤད་པ་ནི། ཚད་མ་མདོར། ཡིད་ཀྱང་དོན་དང་ཞེས་དང་། དེའི་འགྲེལ་པར་ཡིད་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་དམིགས་ཤིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་པའི་དོན་འགྲེལ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། གཞུང་གི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པས་དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མིག་དང་ཡིད་ལ་བརྟེན་པའོ་ཞེས་ཡིད་ལ་བརྟེན་པའི་མངོན་སུམ་གསུངས་པའི་དོན་ཕྱོགས་གླང་གིས་ཡིད་ཀྱང་དོན་དང་ཞེས་རྟོག་བྲལ་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་དམ་བཅའ་ཤུགས་ལ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །དཔལ་ལྡན་གྲགས་པས་རྟོག་བྲལ་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་སྔར་དབང་མངོན་གྱི་སྐབས་སུ་བསྟན་ཟིན་པ་ལ་དགོངས་ནས་འདིར་དེ་མ་བཤད་པར་ཕྱོགས་གླང་གིས་ཡིད་མངོན་ཁས་བླངས་པའི་དོན་ལ་མུ་སྟེགས་རྣ་བ་མ་ཕུག་པས་རྩོད་པ་གཉིས་བཀོད་པ་དང་། དེའི་ལན་ལ་འགའ་ཞིག་ཡིད་མངོན་གྱི་རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་གྱིས་གཟུང་ཟིན་པའི་དོན་འཛིན་པར་འདོད་པ་བཀག་པ་དང་། རང་ལུགས་དབང་མངོན་གྱི་གཟུང་དོན་ལས་གཞན་གཟུང་ཡང་ལོང་བས་གཟུགས་མཐོང་བར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་མེད་པ་དང་། དེ་ལ་རང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་འཛིན་པར་ཐལ་བའི་རྩོད་པ་སྤང་བ་དང་། དེ་ལས་འཕྲོས་ནས་ཡིད་མངོན་གྱི་གཟུང་འཛིན་དུས་མཉམ་པ་བཀག་པ་དང་། དེ་ལས་འཕྲོས་ནས་དུས་མི་མཉམ་ན་གཟུང་འཛིན་དུ་འགལ་བ་སྤོང་བ་སྟེ་དྲུག་ནི་རིམ་པ་ལྟར་སྔར་མྱོང་འཛིན་ན་ཞེས་སོགས་དང་། སྐད་ཅིག་ཉིད་ཕྱིར་ཞེས་སོགས་དང་། དེ་ཕྱིར་དབང་པོའི་ཞེས་སོགས་དང་། རང་དོན་རྗེས་འགྲོའི་ཞེས་སོགས་དང་། དེ་དང་བྱེད་དུས་ཞེས་སོགས་དང་། དུས་ཐ་དད་པས་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། མཐའ་གཉིས་བརྟགས་པའི་རྩོད་པ་དགོད། །སྔ་མ་འཐད་པའི་གཞན་ལན་དགག །ཕྱི་མ་འཐད་པའི་རང་ལ་བརྗོད། །དེ་ལ་རྩོད་པ་བརྒྱུད་མ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། མུ་སྟེགས་རྣ་བ་མ་ཕུག་པ་ན་རེ། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དེས་སྔར་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་ཟིན་གྱི་དོན་འཛིན་ནམ་མ་གཟུང་བའི་དོན་འཛིན། དང་པོ་ལྟར་ན་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ནི་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། སྔར་ཚད་མས་མྱོང་ཟིན་པ་ནི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་ལོང་བ་དང་འོན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་དོན་མཐོང་ཞིང་ཐོས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དབང་མངོན་གྱིས་མ་མཐོང་ཡང་ཡིད་ཀྱིས་གཟུགས་སོགས་རང་མཚན་འཛིན་པ་གང་ཞིག ཡིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདས་ཕྱིར་སྔར་མྱོང་མཐོང་བ་མེད། །མཐོང་ན་ཐལ་བ་གསུམ་གྱིས་གནོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དེས་སྔར་དབང་ཤེས་ཀྱིས་གཟུང་ཟིན་པའི་དོན་འཛིན་པ་ཡིན་ན། གཟུང་དོན་དེ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་གཟུང་དོན་མཐོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་གྱི་གཟུང་དོན་རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་གྱི་དུས་ན་འདས་པ་ཡི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་མངོན་གྱི་གཟུང་དོན་དེ་སྐད་ཅིག་མ་མིན་པར་རྟག་པ་ཡིན་པས་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ཉིད་འཛིན་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྔར་གཟུང་ཟིན་གྱི་དོན་ལ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཚད་མ་སྔ་མས་གཟུང་ཟིན་བྱེད་པ་མ་ཉམས་པའི་དོན་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དབང་པོ་ཅན་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དང་། གཞན་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱ་དེ་ལ་འཇལ་བའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་ཅི་ལྟར་འདོད་དེ་བྱ་བ་མི་བྱེད་པར་ཐལ། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོས་འཇལ་བའི་བྱ་བ་བསྒྲུབས་ཟིན་པ་ཅན་གྱི་ལས་གཞལ་བྱ་ལ་ནི་འཇུག་གི གསར་དུ་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤིང་བཅད་ཟིན་ན་སཏྭ་གྲི་གཅོད་བྱེད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དང་། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་པོའི་བློའང་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། ཅིག་ཆར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། གཟུང་དོན་རྟག་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟག་པའང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེས་པ་དེ་དག་རིམ་གྱིས་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། རྟག་པ་ཆོས་ཅན། རྐྱེན་དེ་ལ་ལྟོས་པ་འགལ་བར་ཐལ། རྐྱེན་གཞན་གྱིས་ཁྱད་པར་བྱར་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གཟུང་འཛིན་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ལས་ཡུལ་གཞན་ཉིད་འཛིན་པར་བྱེད་ཀྱི་དེ་ཉིད་འཛིན་པ་མིན་ཏེ། རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གཟུང་འཛིན་དབང་མངོན་གྱི་གཟུང་དོན་དེ་ཉིད་འཛིན་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་ཅིང་། དེའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་འཛིན་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ནའང་ལོང་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་གཟུང་འཛིན་ཡིད་མངོན་གྱིས་གཟུགས་མཐོང་བ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡིད་མངོན་ཡིན་ན་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཅན་ཡིན་ཅིང་། ཡིད་མངོན་དེས་རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་གྱི་གཟུང་དོན་གྱི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་འཛིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དང་དེ་གཉིས་ཚང་ན་དབང་མངོན་གྱི་རྒྱུ་ཚོགས་ཀྱང་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཁ་ཅིག དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པའི་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་འགགས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཡིད་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུམ་ཚང་ཡང་དབང་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུམ་མ་ཚང་བས་ལོང་བའི་རྒྱུད་ལ་གཟུགས་འཛིན་ཡིད་མངོན་ཡོཾད་པར་འདོད་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ནད་མེད་ཀྱིས་མིག་འཛུམ་པའི་ཡུན་ཚད་ལ་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་དུ་མ་འགགས་པའི་རྣམ་གཞག་མ་ཤེས་པ་སྟེ། གཞན་སེལ་གྱི་བློས་ཕྱེ་བའི་ཚེ་དེ་ལྟར་སྲིད་དུ་ཆུག་ཀྱང་མིག་འཛུམ་པའི་རྗེས་སུ་གཟུགས་འཛིན་ཡིད་མངོན་ཡོད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡུལ་གཞན་འཛིན་ན་ངེས་མེད་འཛིན་པ་སྤང་། །ཡིད་ཀྱི་གཟུང་འཛིན་དུས་མཉམ་ཡིན་པ་སྤང་། །དུས་ཐ་དད་ན་གཟུང་འཛིན་མིན་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་གྱིས་མ་གཟུང་བའི་དོན་འཛིན་ན་གཟུགས་སྒྲ་སོགས་ངེས་མེད་དུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་འདི་ཆོས་ཅན། རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་གྱི་གཟུང་དོན་ལས་གཞན་འཛིན་ན་ཡང་རང་ཡུལ་ངེས་པ་དབང་མངོན་གྱི་གཟུང་དོན་གྱི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་འཛིན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་བསྐྱེད་པ་རང་གི་གཟུང་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཕྱི་མ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་དུ་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་གྱི་དབང་སྐྱེས་ཀྱི་བློ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་གཟུང་དོན་དག་ནི་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པས་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་བསྐྱེད་པ་ཡི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་གྲོགས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་ཤེས་དེ་དང་དངོས་འབྲས་བྱེད་པ་དུས་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབང་ཤེས་ཡིད་མངོན་གྱི་སྔ་ན་ཡོད་ཅིང་། ཁྱོད་རང་འཛིན་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་དང་དུས་མཉམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་གཟུང་དོན་ཆོས་ཅན། རང་འཛིན་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་བློ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དུས་མཉམ་པ་མིན་ཏེ། རང་འཛིན་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་རང་གི་བསྐྱེད་བྱའི་སྔར་ཡོད་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་འབྲས་དུས་མཉམ་ན་རྒྱུ་མ་སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་དུས་མཉམ་མམ། སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་དུས་མཉམ། དང་པོ་ལྟར་ན་སྔར་རྒྱུ་མ་སྐྱེས་པའི་དུས་ན་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་འབྲས་དུས་མི་མཉམ་པར་ཐལ། རྒྱུས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཕྱིས་རྒྱུ་སྐྱེས་པའི་དུས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་འབྲས་དུས་མི་མཉམ་པར་ཐལ། རྒྱུས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ལ་ཕན་པ་ཉེ་བར་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འབྲས་བུ་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས། གསུམ་པ་ནི། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་གཟུང་དོན་ཆོས་ཅན། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་འཛིན་ཏེ་མི་འཛིན་པར་ཐལ། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དང་དུས་ཐ་དད་པས་སོ་ཞེ་ན། རིགས་པ་ཤེས་པ་མདོ་སྡེ་པ་ཡིས་ཆོས་ཅན། དུས་ཐ་དད་ལ་གཟུང་འཛིན་འཇོག་ཤེས་ཏེ། ཤེས་པ་དེ་ལ་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་དངོས་སུ་འཇོག་ནུས་པ་ཡི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་ནི་དུས་མི་མཉམ་ཡང་ཤེས་པ་དེའི་གཟུང་ཡུལ་ཡིན་པར་ཤེས་ཤིང་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ལ་རྒྱུ་དུ་མ་ཉིད་ཡོད་ན་ཡང་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དེའི་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པ་དེ་འབྲས་བུ་ཡིད་མངོན་ལ་བཞག་པ་དང་། འབྲས་བུ་ཡིད་མངོན་དེས་ཀྱང་དེ་གཟུང་ངོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིད་མངོན་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་མྱང་བྱ་ཤེས་པར་བསྒྲུབས་ཏེ་རང་རིག་མངོན་སུམ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིའི་རྣམ་གཞག་དང་། གཞུང་གི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཁ་ནང་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཚེ་རང་རིག་ཡིན་པ་ལ་དགོངས་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་བཤད་ལ། ཁ་ནང་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཚེ་རང་རིག་ཡིན་པའི་དོན་ཡང་མྱང་བྱ་སྔར་སྐྱེས་ནས་དེའི་རྗེས་སུ་ཁ་ནང་དུ་ཕྱོགས་པའི་དོན་ནི་མིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདས་པ་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རང་སྐྱེས་པའི་ཚེ་མྱོང་ཙམ་མམ། རིག་ཙམ་མམ། གསལ་ཙམ་དུ་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དུས་ཕྱིས་བདག་གི་ཤེས་པ་འདི་འདྲར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་དྲན་པ་འབྱུང་བས་དྲན་པའི་རྟགས་ཀྱིས་རང་མྱོང་ངམ། རང་རིག་བསྒྲུབ་པའི་གནད་ཀྱང་རང་ཉིད་སྐྱེས་པའི་ཚེ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་རིག་པ་མ་ཡིན་པར་རང་ཉིད་མྱོང་ཙམ་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ་ཉིད་ལ་རང་རིག་ཏུ་འཇོག་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རང་ཉིད་སྐྱེས་པའི་ཚེ་མྱོང་བའམ་རིག་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རང་རིག་གྲུབ་པ་ལ་དགོངས་ནས་ཚད་མ་མདོར། ཆགས་ལ་སོགས། རང་རིག་རྟོག་པ་མེད་པ་ཅན། །ཞེས་དང་། རྟོག་པའང་རང་རིག་ཉིད་དུ་འདོད། །དོན་ལ་མ་ཡིན་དེ་རྟོག་ཕྱིར། །ཞེས་རང་རིག་ཏུ་ངེས་དཀའ་བའི་ཆགས་སོགས་དང་། རྟོག་པའི་སྟེང་ནས་བཤད་དེ། དེ་ཉིད་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་ལ་དགོངས་ནས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ས་པཎ་གྱིས་ཀྱང་། རང་རིག་བེམ་པོ་ལོག་ཙམ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །གཞུང་འདིར་མཚན་གཞི་བདེ་སོགས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བཤད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་པས་བདེ་སོགས་ནང་གི་བེམ་པོ་དང་། གྲངས་ཅན་གྱིས་བདེ་སོགས་ཕྱིའི་བེམ་པོར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་དགག་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མྱོང་བྱེད་རྟོག་བྲལ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ། །མྱོང་བྱ་བེམ་པོ་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདེ་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་དག་མྱོང་བའི་རང་རིག་ནི་བརྗོད་པ་དེའི་མིང་དང་དོན་གཉིས་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཅན་ཏེ་བསྲེས་ནས་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ལ་དངོས་སུ་བརྡ་བྱེད་པར་ནི་ནུས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་ཡུལ་དུ་གཞན་དུ་རྗེས་འགྲོ་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བདེ་སོགས་ནང་དོན་བེམ་པོ་ཡིན་པ་དགག །བདེ་སོགས་ཕྱི་དོན་བེམ་པོ་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདེ་སོགས་དེ་དག་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་རིག་སྟེ་མི་རིག་པར་ཐལ། གཞན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡང་རིག་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ནང་དོན་བེམ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་བདག་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་ཤེས་རྫས་གཞན་གྱིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་འགའ་ཞིག་སྟེ་བྱེ་བྲག་པ་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བདེ་སོགས་ཤེས་པ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ། །རྣམ་ཤེས་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་དགག །ཡུལ་གཞན་རིག་བྱེད་གཉིས་སུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དགོད། །ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱེན་གསུམ་མཚུངས་པར་བསྒྲུབ། །རྐྱེན་གསུམ་མཚུངས་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཁོར་གྱི་བདེ་སོགས་དེ་ཆོས་ཅན། ཅིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡིན་པར་ཐལ། དབང་པོའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་གཞན་མིན་པ་དེའི་རྐྱེན་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འབྲས་བུ་འདྲ་བ་དེ་དང་འདྲ་བ་དེ་མིན་པ་མི་འདྲ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཐམས་ཅད་རིམ་པ་ལྟར་འདྲ་བ་དེ་དང་འདྲ་བ་དེ་མིན་པའི་དངོས་རྒྱུས་བསྐྱེད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྐྱེན་གསུམ་གཅིག་ལས་སྐྱེས་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཁོར་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་ཆོས་ཅན། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དང་རྐྱེན་གསུམ་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དོན་ཡུལ་དང་བཅས་པ་དང་། དབང་པོ་མ་ཉམས་ཤིང་རུང་བ་དང་། བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སེམས་རྣམས་ཡོད་ན་དེ་ལས་ཁྱོད་སྐྱེ་བར་མཐོང་ལ། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང་དེ་དང་རྐྱེན་གསུམ་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་རྐྱེན་གསུམ་ལས་སྐྱེས་ཡང་རྒྱུ་མཚུངས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འགྲུབ་སྟེ། བདེ་སྡུག་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གྱི་ལས་ལས་བེམ་པོར་སྐྱེ་ལ། རྣམ་ཤེས་ནི་འདུ་བྱེད་ལས་ཤེས་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་པོའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་དབང་པོའི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། རྐྱེན་གསུམ་དེ་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེ་ཡི། གཞན་འདུ་བྱེད་དང་ལས་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེ་བ་མིན་པར་ཐལ། རྐྱེན་གསུམ་དེ་དག་མེད་པ་དང་ཡོད་པ་ན་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུ་དེ་ལ་ཁྱོད་དངོས་སུ་མི་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་བར་མཐོང་གི འདུ་བྱེད་དང་ལས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་མེད་པར་ཐལ། རྒྱུ་རྐྱེན་གསུམ་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཁོར་གྱི་བདེ་སྡུག་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་རྐྱེན་གསུམ་དུ་མཚུངས་ཡང་བདེ་སྡུག་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མི་འགལ་ཏེ། རྐྱེན་གསུམ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ནང་གི་ཁྱད་པར་ཡུལ་སྡུག་མི་སྡུག་སོགས་ལས་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་ཐ་དད་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ཡུལ་དབང་མཚུངས་པ་ལ་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེས་པའི་ཡིད་ཀྱི་བློ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནི་ནང་གི་ཁྱད་པར་ལས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་ཐ་དད་དུ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བློ་གཉིས་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་གཞན་མྱོང་མེད། བློ་གཉིས་ཅིག་ཆར་འབྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་གཞན་མྱོང་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། དུས་མཉམ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་དགག །ཕྱིས་བྱུང་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་དགག །གཅིག་གིས་གཉིས་ཀ་འཛིན་པ་དགག །བདེ་སོགས་འབའ་ཞིག་འཛིན་པ་དགག །གཟུང་བ་འབའ་ཞིག་འཛིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདེ་སོགས་དེ་རང་གིས་མི་རིག་པར་རང་དང་དོན་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་ཤེས་གཞན་གྱིས་རིག་ན་རང་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དབང་ཤེས་ཀྱིས་རིག་གམ། ཕྱིས་སྐྱེས་པའི་ཡིད་ཤེས་ཀྱིས་རིག དང་པོ་ལྟར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་ཉེ་བས་བློ་དབང་ཤེས་དང་ནི་བདེ་སོགས་དེ་དག་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་དབང་ཤེས་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་དེ་བོར་ནས་ནི་བདེ་སོགས་ཉིད་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་ཉིད་གཟུང་དོན་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཐོག་མར་དབང་ཤེས་ཀྱིས་དོན་འཛིན་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་ཡིད་ཤེས་ཀྱིས་བདེ་སོགས་འཛིན་པས་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དོན་དང་བདེ་སོགས་རིམ་གྱིས་སྤེལ་ནས་འཛིན་ཞེ་ན། བདེ་སོགས་མྱོང་བའི་བློ་ཆོས་ཅན། བདེ་སོགས་དེ་མྱོང་བ་པར་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བདེ་སོགས་མྱོང་བ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་གཟུགས་སོགས་འཛིན་པས་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་སོགས་འཛིན་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །གལ་ཏེ་བདེ་སོགས་མྱོང་བ་བར་དུ་ཆོད་ཀྱང་འཇུག་པ་མགྱོགས་པའི་ཕྱིར་བར་ཆད་མེད་པར་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། འོ་ན་གཟུགས་སོགས་འཛིན་པའི་བློའང་ཆོས་ཅན། བདེ་སོགས་མྱོང་བ་མེད་པར་གཟུགས་སོགས་བར་མ་ཆད་དུ་སྣང་བ་ཅིས་མ་ཡིན་ཏེ་ཡིན་པར་ཐལ། འཇུག་པ་མགྱོགས་པ་དེ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་དང་རང་དང་དུས་མཉམ་པའི་བདེ་སོགས་ཅིག་ཆར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དབང་པོའི་སེམས་མ་འཁྲུལ་བ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཅིག་གིས་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་དང་རང་དང་དུས་མཉམ་པའི་བདེ་སོགས་གཉིས་ཀ་གཟུང་དོན་དུ་བྱས་ནས་ཅིག་ཆར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུང་དོན་ཡིན་ན་གཟུགས་སོགས་ཁོ་ནར་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱོད་བསྐྱེད་པ་ལ་རང་དང་དུས་མཉམ་པའི་བདེ་སོགས་དེ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་དང་དུས་མཉམ་པའི་བདེ་སོགས་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུར་མེད་ཀྱང་ཁྱོད་དོན་གཟུགས་སོགས་དག་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྔོ་སོགས་ཚོགས་པས་མིག་ཤེས་བསྐྱེད་ནུས་ཀྱང་སྔོ་སོགས་རེ་རེ་བ་ལ་མིག་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་མིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་སོགས་དང་བདེ་སོགས་གཉིས་ཀས་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་ནུས་ཀྱང་གཉིས་ཀྱིས་སོ་སོ་སོ་སོར་ཡང་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་ནུས་པ་མི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། རེས་འགའ་བདེ་སོགས་འབའ་ཞིག་འཛིན་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། བདེ་སོགས་རྐྱང་པས་ཁྱོད་ཀྱི་གཟུང་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རེས་འགའ་སྔོ་སོགས་ཀྱི་ནང་ནས་སྔོན་པོ་རྐྱང་པ་དབང་ཤེས་ཀྱིས་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བདེ་སོགས་དེའི་རྒྱུའི་དོན་གཟུགས་སོགས་ནི་དབང་ཤེས་ཀྱིས་མ་གཟུང་བར་བདེ་སོགས་དེ་མྱོང་བར་ནི་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དབང་ཤེས་ཀྱིས་བདེ་སོགས་རྐྱང་པ་མི་འཛིན་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བདེ་སོགས་ཉིད་ཀྱང་འཛིན་ཞེ་ན། དབང་པོའི་བློ་ཆོས་ཅན། བདེ་སོགས་ཀྱིས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་གཟུང་ཡུལ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། གང་གི་ཕྱིར་ན་བདེ་སོགས་དེས་གཟུང་ཡུལ་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་ཁྱོད་སྐྱེད་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་གཏན་ནས་མེད་པར་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་བློ་རྣམས་ཀྱིས་མྱོང་ཞེ་ན་ནི། མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཅན། བདེ་སོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་གཟུགས་སོགས་བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ནམ་ཡང་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བདེ་སོགས་འབའ་ཞིག་གཟུང་དོན་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ནང་གི་ཡན་ལག་བདེ་སོགས་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་ནུས་པའི་དོན་དུ་ཡོད་ཅིང་དབང་ཤེས་ཀྱིས་དེ་འཛིན་ན་དབང་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི། དབང་ཤེས་ཀྱིས་དོན་གཟུགས་སོགས་ཁོ་ན་འཛིན་ཞེ་ན་ནི། དབང་ཤེས་ཡོད་བཞིན་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཤེས་པས་དོན་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཤེས་པ་གཅིག་ལས་མེད་ཅིང་དེས་དོན་ཁོ་ན་འཛིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་དེ་དང་ནི་བདེ་སོགས་དེ་ཡོད་པ་ལས་གཟུགས་སོགས་འཛིན་པའི་དབང་ཤེས་དང་། བདེ་སོགས་མྱོང་བའི་ཡིད་བློ་གཉིས་ཀ་ནི་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་ཞེ་ན་ནི། དུས་ཅིག་ཆར་དུ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་དོན་གཉིས་ནི་ཉེ་བར་ཡོད་པ་ན་སྐྱེས་བུ་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཆོས་ཅན། བདེ་སྡུག་དག་ནི་ཅིག་ཆར་དུ་རིག་པའམ་མྱོང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡུལ་འདོད་མི་འདོད་གཉིས་ཅིག་ཆར་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཡུལ་གཉིས་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་བདེ་སྡུག་གཉིས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་བདེ་སྡུག་གི་ཉེར་ལེན་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡང་ཡུལ་དང་ཚོགས་པ་ཡོད་ན་སྡུག་བསྔལ་དང་ལ་སོགས་པ་བདེ་བ་འབྱུང་བས་དེས་ན་བདེ་སྡུག་གཉིས་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་གཅིག་ལས་མེད་ཅིང་གཅིག་པོ་དེ་ནི་བདེ་སྡུག་འགལ་བ་གཉིས་ཅིག་ཆར་བསྐྱེད་པ་ཡི་ཉེར་ལེན་མིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདེ་སྡུག་གཉིས་ཆོས་ཅན། གང་གིས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཤེས་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་མི་ཤེས་པ་ཡི་བེམ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདེ་སོགས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་མིན་ཡང་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། བདག་རྐྱེན་གཅིག་གིས་བདག་འབྲས་འགལ་བ་གཉིས་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེད་པས་བདེ་སྡུག་གཉིས་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། བདག་རྐྱེན་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཅིག་གིས་བདག་འབྲས་འགལ་བ་གཉིས་ཅིག་ཆར་བསྐྱེད་མི་སྲིད་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་གཅིག་གིས་བདག་འབྲས་འགལ་བ་དག་ཅིག་ཆར་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་ནུས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན། སྣང་བ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་གིས་མཚན་མོ་རྒྱུ་བ་འུག་པའི་མིག་གི་དབང་པོ་དང་། དེ་ལས་གཞན་མི་ལ་སོགས་པའི་མིག་གི་དབང་པོ་དག་གི་རིམ་པ་བཞིན་གཟུགས་མཐོང་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་དང་མཐུན་པའི་རྐྱེན་གཉིས་ཀ་ཅིག་ཆར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཡུལ་གཞན་རིག་བྱེད་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི། བདེ་སོགས་དེ་རང་དང་དུས་གཅིག་པ་དང་མི་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་རང་རིག་ཏུ་གྲུབ་ཅིང་། བདེ་སོགས་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གཞན་ཡང་རིག་པར་བྱེད་དེ། རང་ཉིད་ལ་འཕོས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་སྣང་བ་དང་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་བྱེད་པའི་བདེ་སོགས་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལས་དེའི་རྣམ་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་དངོས་སུ་མྱོང་བ་མིན་ཏེ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་དངོས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་དོན་མྱོང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བདེ་སོགས་དེས་ཆོས་ཅན། དོན་གྱི་རྣམ་པ་མྱོང་བ་ལ་དོན་མྱོང་བར་བཏགས་ནས་བཤད་དེ། དོན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ་རང་ངོས་ནས་གཏད་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་དེ་དག་གི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མྱོང་བ་ཡིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་དོན་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ནི་རུང་སྟེ། དོན་གྱིས་གཏད་པའི་རྣམ་པ་དེར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་བདེ་སོགས་ཕྱི་དོན་བེམ་པོ་ཡིན་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གྲངས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག བདེ་སོགས་ནི་ཕྱི་རོལ་ན་གཟུགས་སོགས་དེ་ཙམ་ལྔའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཉིད་དང་ནི་སེམས་མེད་པའི་བེམ་པོ་དང་རྣམ་ཤེས་གཞན་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པར་སྨྲ་སྟེ་རང་རིག་མིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བདེ་སོགས་གཞན་གྱིས་གཟུང་བ་དགག །བདེ་སོགས་ཕྱི་རོལ་ཡིན་པ་དགག །བདེ་སོགས་སེམས་མེད་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གྲངས་ཅན་དེའི་ཡང་ལུགས་ལ་དེ་ཙམ་ལྔ་འཛིན་པའི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། དུས་ཅིག་ཆར་དུ་གཟུགས་སོགས་དང་བདེ་སོགས་གཉིས་ཀ་གཟུང་དོན་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པ་མི་རིགས་པར་ཐལ། གཟུགས་སོགས་དེ་ཙམ་ལྔ་ཁོ་ནའི་ཡུལ་ཅན་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྣང་རུང་མ་དམིགས་རྟགས་ཀྱིས་དགག །ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་རིགས་པས་དགག དེ་ཡི་ཉེས་སྤོང་བརྒྱུད་མ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་སྔོ་སོགས་དེ་ཙམ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཅན། བདེ་སོགས་དང་ཅིག་ཆར་འཛིན་ཏེ། བདེ་སོགས་དང་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔོ་སོགས་དང་བདེ་སོགས་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་ན་ཐ་མི་དད་དེ་ཐ་དད་པར་ཐལ། ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་སེམས་མ་འཁྲུལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐ་དད་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ལྟ་བ་པོ་མང་པོ་དག་ལ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དེར་འདོད་མི་འདོད་བར་མར་གནས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མིན་པའི་དོན་གཅིག་ལ་ཡང་འདོད་མི་འདོད་བར་མར་གོམས་པ་ཡི་ནི་ཁྱད་པར་ལས་རང་རང་གི་བློ་ལ་དགའ་བ་དང་ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་དུ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདེ་སོགས་དེ་བདེ་སྡུག་གང་རུང་གཅིག་གི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདེ་སོགས་གོམས་པ་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་དེ་ཙམ་ལྔ་པོ་བདེ་སོགས་ཡིན་པ་ལྟར་བློའང་བདེ་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་དག་དགའ་གདུང་གི་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེ་བ་མི་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དེ་ཙམ་ལྔ་པོ་དེ་བདེ་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཞེས་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཏེ་བདེ་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མིན་པར་ཐལ། དགའ་གདུང་གི་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེ་བ་དེ་བློའི་བདེ་སོགས་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་ཡང་ཆོས་ཅན། བདེ་སོགས་ཡིན་ཏེ། བདེ་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བློའམ་ཆེན་པོའི་གཟུང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རིགས་ནི་ཐ་དད་དག་གཟུང་འཛིན་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཀུན་གྱི་འཛིན་བྱེད་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་ཏེ། ཡུལ་ཀུན་བེམ་པོ་ཡིན་པས་དེ་དག་དང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཀུན་གྱི་ཟ་བ་པོ་ཉིད་ཡིན་པ་ཉམས་པར་ཐལ། ཡུལ་ཀུན་གྱི་འཛིན་བྱེད་མིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མི་མཐུན་གཟུང་འཛིན་མིན་པ་འགོག་པའི་རིགས་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། ཕྱི་རོལ་ཆོས་ཅན། བདེ་སོགས་ཡིན་ཏེ། བདེ་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བློའི་རྣམ་པ་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རིགས་མི་མཐུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་དེ་ཡང་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཀུན་གྱིས་རྣམ་པ་བཞག་པའི་འབྲས་བུ་མིན་པར་ཐལ། ཡུལ་ཀུན་དང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཡུལ་ཀུན་གྱི་ཟ་བ་པོར་མི་འགྱུར་ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ཡང་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདེ་སོགས་དང་བློའམ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་འཇོག་པའི་རྒྱུ་དང་། དེས་གཞག་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཡོད་དུ་ཆུག་ནའང་དེ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུ་འབྲས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འགྱུར་ན་གཞན་སྐྱེས་བུ་དང་ཡུལ་ལའང་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་འབྲས་སུ་འགྱུར་བར་ཐལ། གཟུང་འཛིན་དེ་ནི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་བདེ་སོགས་སེམས་མེད་ཡིན་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མྱང་བྱ་ཡིན་པས་སེམས་སུ་བསྒྲུབ། མྱོང་བྱེད་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདེ་སོགས་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ནང་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་གོམས་པ་ལས་ཁྱོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར། ཡང་བདེ་སོགས་ཆོས་ཅན། སེམས་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱིས་མྱང་བྱ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། མྱོང་བྱེད་གང་གི་རང་བཞིན་མྱང་བྱའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་མྱང་བྱ་དེའི་མྱོང་བྱེད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། འདིས་ནི་སེམས་སེམས་བྱུང་ལས་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་པ་བཀག་གོ །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བློ་མྱོང་ཐ་དད་མ་དམིགས་རྟགས་ཀྱིས་དགག །ཁྱབ་པ་མ་ངེས་མཚོན་པའི་དཔེ་གཉིས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བདེ་སོགས་དེའི་རང་བཞིན་མིན་པའི་མྱོང་བ་ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུས་བློའམ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་སྟེ་ཤར་བའི་བདེ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་རིག་པ་ཡིན་གྱི་བདེ་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རིག་པ་མིན་ནོ་ཞེ་ན། བདེ་སོགས་འདི་ཆོས་ཅན། གསལ་བར་མྱོང་བ་མངོན་སུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དང་། རྣམ་རྟོག་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དྲན་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་མྱོང་བ་གཉིས་པོ་འདི་མ་གཏོགས་པའི་ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤར་བའི་བློའམ་ཆེན་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་བློའམ་ཆེན་པོ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་པའི་དོན་དེ་དང་མི་འདོད་པ་དེའི་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་སོགས་རང་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་དང་གཅིག་ཉིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་མཐོང་གི ཡུལ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཆོས་ཅན། བློའམ་ཆེན་པོ་གཞན་མེད་དེ། བློའི་ཆེན་པོ་གཞན་ནི་ཡོད་ན་སྣང་དུ་རུང་བ་ལས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱིའི་དཔེ་དགག ནང་གི་དཔེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལྕགས་མེར་བསྲེགས་པའི་ཚེ་ལྕགས་གོང་དང་ནི་མེ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཐ་དད་དུ་མི་ཕྱེད་པ་བཞིན་དུ་བློ་མྱོང་གཉིས་ཐ་དད་དུ་ཡོད་ཀྱང་འདྲེས་པས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡིན་གྱི་དོན་ལ་ཐ་དད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཆོས་ཅན། འདི་ནི་དུ་མ་ཡིན་ཞེས་འགའ་ཞིག་ཐ་དད་པ་དང་། འདི་ནི་གཅིག་ཡིན་ཞེས་ཐ་དད་མིན་པའི་རྣམ་བཞག་ཉམས་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་གྱིས་རྫས་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པས་རྫས་གཅིག་ཏུ་མི་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་རྫས་ཐ་དད་དུ་དམིགས་པ་དེ་རྫས་ཐ་དད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འགྲུབ་པ་མིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་གྱིས་རྫས་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པ་འདི་རྫས་གཅིག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །ཁྱབ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱིས་རྫས་ཐ་དད་མེད་པར་མྱོང་བ་དེ་རྫས་གཅིག་ཏུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟར་གང་མིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་རྫས་ཐ་དད་དུ་མྱོང་བ་དེ་རྫས་ཐ་དད་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་ཀྱི། གཞན་དུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དོན་འགའ་ཞིག་ཐ་དད་དང་། དོན་འགའ་ཞིག་ཐ་དད་མེད་པར་འཇོག་པའི་རྟེན་དེ་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་སོགས་དང་། དཀར་སོགས་དེ་ཙམ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་ཡང་ཐ་དད་མ་ཡིན། བློ་དང་མྱོང་བ་ནི་ཐ་དད་མེད་པར་སྣང་ཡང་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། རྣམ་ཤེས་གཅིག་གི་འཁོར་དུ་ཚོར་བ་བདེ་བ་ལྟ་བུ་གསལ་པོར་སྐྱེས་པའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་སོགས་ཐ་དད་དུ་མ་དམིགས་ཀྱང་ཐ་དད་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་བློ་མྱོང་གཉིས་པོ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་ཀྱང་ཐ་དད་དུ་མ་དམིགས་སོ་ཞེ་ན། སེམས་གཟུགས་འཛིན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་འཁོར་དུ་ཚོར་བ་བདེ་བ་གསལ་པོར་སྐྱེས་པ་གཅིག་གི་ཚེ་བདེ་བ་གསལ་བས་སྡུག་བསྔལ་སོགས་བསྒྲིབས་ནས་མ་རྟོགས་ན་ཡང་ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་ཐ་དད་པའི་རྣམ་གཞག་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྒྱུན་ཕྱི་མ་དག་ལ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་སྔར་གྱི་བདེ་བ་དེ་ལས་ཐ་དད་པར་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། འདིར་བོད་ཕལ་ཆེར་གཙོ་སེམས་གཅིག་གི་འཁོར་དུ་སེམས་བྱུང་ཚོར་བ་ལྟ་བུ་གསལ་པོ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་སེམས་བྱུང་གཞན་རྣམས་བསྒྲིབས་ནས་ཐ་དད་པར་མ་མཐོང་ན་ཡང་ཞེས་སོགས་འཆད་པ་ནི་སེམས་སེམས་བྱུང་དང་། སེམས་བྱུང་ནང་ཕན་ཚུན་རྫས་ཐ་དད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལུགས་སྙིང་ལ་འཚངས་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ཅིང་། གཞན་དུ་ན་ཚོར་བ་གསལ་པོར་སྐྱེས་པའི་ཚེ་ཀུན་འགྲོ་གཞན་རྣམས་ཡོད་དམ་མེད། མེད་ན་གཙོ་བོ་སེམས་ཡིན་ན་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་དང་ལྡན་པས་མ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་ཞིང་། ཡོད་ན་དེ་དང་ཚོར་བ་རྫས་གཅིག་ཡིན་ནམ་རྫས་གཞན་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་འདོད་པ་གྲུབ་ལ། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་རྫས་གཞན་དུ་ཡོད་ཀྱང་རྫས་གཞན་དུ་ཚད་མས་མ་རྟོགས་པ་འདིའི་ཕྱོགས་སྔ་ཁས་ལེན་པར་སྣང་བས། ཐ་དད་ཐ་དད་མི་གཞག་ཉམས། །ཞེས་པ་དང་། ཐ་དད་ཐ་དད་མེད་རྟེན་ཅན། །ཞེས་པའི་རིགས་ཅན་ཐམས་ཅད་གནོད་བྱེད་དུ་ཅི་ཕྱིར་མི་འབབ་ལེགས་པར་སེམས་ལ་སྨྲོས་ཤིག དེས་ན་གཙོ་སེམས་གཅིག་གི་རྒྱུན་ལ་སྔ་ཕྱིར་འབྱུང་དུ་རུང་ཞིང་། ཅིག་ཆར་དུ་འབྱུང་དུ་མི་རུང་བའི་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཞུང་འདི་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི། ཅིག་ཆར་དུ་འབྱུང་བའི་སེམས་བྱུང་རྣམས་ནི་རྫས་གཅིག་ཡིན་པས་གཅིག་གསལ་པོར་སྐྱེས་པའི་ཚེ་གཞན་སྒྲིབ་པའི་དོན་མེད་དོ། །བཞི་པ་ཡང་དག་གསལ་སྣང་བསྒྲུབས་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་བཤད་པ་ནི། ཚད་མ་མདོར། རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་བླ་མས་བསྟན། །མ་འདྲེས་པ་ཡི་དོན་ཙམ་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་པའི་རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་བླ་མ་ནི་བདག་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ལ། དེས་མཐོང་ཞེས་སྦྱོར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་བསྟན་པ་སྟེ་བརྗོད་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །གང་མཐོང་ན་བདག་མེད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་རང་མཚན་གྱི་དོན་ཙམ་སྟེ། མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ཀྱི་བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་དོན་བདག་མེད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཕུང་པོ་རང་མཚན་མཐོང་བ་ཡིན་གྱི་བདག་བཀག་པའམ་མེད་དགག་མཐོང་བའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཞུང་འདིར་ཡང་བརྗོད་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་མཐོང་བའི་དོན་རྟོག་བྲལ་དུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་དང་། རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་བླ་མའི་དོན་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བར་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་གཉིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གསུམ་སྟེ། མཚན་གཞི་བསྒོམས་བྱུང་བསྟན། མཚན་ཉིད་རྟོག་བྲལ་བསྒྲུབ། བྲལ་བྱ་རྟོག་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་སྔར་ལེའུ་གཉིས་པར་བཤད་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་རྣམ་པ་མི་རྟག་ལ་སོགས་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་གསལ་སྣང་ཅན་གྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་དོན་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། གོམས་ལས་གསལ་སྣང་འབྱུང་བར་བསྒྲུབ། །གསལ་བར་སྣང་བས་རྟོག་མེད་འགྲུབ། །ཡང་དག་མིན་ལའང་གསལ་སྣང་ཡོད། །ཚད་མ་ཡིན་མིན་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྒོམས་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། གོམས་པ་མཐར་ཐུག་པ་ན་གོམས་བྱའི་དོན་གསལ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། གོམས་པ་མཐར་ཐུག་པ་ན་གོམས་བྱའི་དོན་ལ་རྟོགས་པའི་དྲྭ་བ་རྣམ་པར་བསལ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་དང་། འཇིགས་པ་དང་། མྱ་ངན་གྱིས་རློམ་པ་སྟེ་བསླད་པ་དང་རྐུན་པོ་གོམས་པའི་རྨི་ལམ་སོགས་ཀྱི་བསླད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མདུན་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་ནི་ཡང་དག་མིན་པ་ཆགས་ཡུལ་ལ་སོགས་པའང་གསལ་བར་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་བར་སྣང་བ་འགྲུབ་ནའང་རྟོག་པ་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། ཡང་དག་གི་དོན་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་དེ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་བློ་ནི་རང་གང་ལ་རྟོག་པར་སོང་བའི་དོན་དེ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་པ་ལ་ཡང་གསལ་སྣང་ཡོད་དེ། རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་རྟོག་བཅས་ཡིན་ཡང་རང་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྨི་ལམ་ན་ཡང་དྲན་པའི་རྟོག་པ་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གང་ལ་རྟོག་པར་སོང་བའི་ཡུལ་དེ་གསལ་བར་སྣང་བ་མེད་དེ། ཡུལ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་གསལ་བར་སྣང་བ་དེ་འདྲའི་དོན་ལྡན་མིན་པར་བསླད་པའི་ཚེ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་གོམས་པ་ཀུན་ལ་གསལ་སྣང་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། ཁྱོད་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་གསལ་སྣང་ཅན་དུ་འདོད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་བསྒོམས་པ་ལས་ཀྱང་གསལ་སྣང་འབྱུང་བ་ཡོད་དེ། ཀེང་རུས་སོགས་མི་གཙང་བ་དང་། ཟད་པར་ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པ་མིན་པའི་དོན་ཡང་ཡང་ཡང་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་སྟེ་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་རྟོག་མེད་དང་། གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་དུ་ཚད་མས་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་དོན་བདག་མེད་སོགས་དང་། ཡང་དག་པ་མིན་པའི་དོན་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས་པ་གང་དང་གང་ཤིན་ཏུ་གོམས་པར་གྱུར་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། སྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ན་བསྒོམ་བྱའི་དོན་དེ་གསལ་བར་སྣང་བ་དང་། དེ་ལ་མི་རྟོག་པའི་བློ་འབྲས་བུར་འབྱུང་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། རྟེན་བརྟན་གོམས་པ་རང་གི་ངང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་ཞིང་བསྒོམ་བྱའི་དོན་དེ་བསྒོམས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གོམས་པ་ལས་གསལ་སྣང་དང་རྟོག་པ་མེད་པ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་སྔར་ལེའུ་གཉིས་པར་བཤད་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བསྒོམས་པ་ལས་གསལ་སྣང་བྱུང་བའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་ཚད་མར་འདོད་དེ། ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་བསླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལྷག་མ་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རྟོག་བྲལ་ཡིན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་མིན་ཏེ། ཉེ་བར་བསླད་པ་སྟེ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། མདོར། རྟོག་པའང་རང་རིག་ཉིད་དུ་འདོད། །དོན་ལ་མ་ཡིན་དེ་རྟོག་ཕྱིར། །ཞེས་པའི་དོན་འགྲེལ་ཏེ། མངོན་སུམ་བཞི་ཆར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན། རྟོག་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་བཞི་པོ་གང་རུང་དུ་འགྱུར་སྲིད་དམ་མི་སྲིད། སྲིད་ན་བཞི་ཆར་རྟོག་བྲལ་དུ་བཤད་པ་དང་འགལ། མི་སྲིད་ན་ཆགས་ལ་སོགས། རང་རིག་ཅེས་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། རྟོག་པ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་སྲིད་ཀྱང་དེ་ལ་རྟོག་པ་མ་ཡིན། གང་ལ་རྟོག་པར་སོང་བའི་ཡུལ་དེ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བ་མེད་པས་མི་འགལ་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གང་ལ་སྒྲ་དོན་འཛིན་པར་སོང་བ་དེ་ནི་ཡུལ་དེ་ལ་མངོན་སུམ་མིན་ཏེ། ཡུལ་གང་ལ་སྒྲ་དོན་འཛིན་པར་སོང་བ་དེ་ནི་ཡུལ་དེ་ལ་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྟོག་བྲལ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སྒྲ་དོན་འཛིན་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲ་དོན་ཏེ་སྒྲའི་དངོས་ཡུལ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟོག་པ་རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཀུན་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངོ་བོ་དེ་ལ་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མ་འཁྲུལ་རྟོགས་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བཤད་པ་ནི། མདོར། འཁྲུལ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང་། །རྗེས་དཔག་རྗེས་སུ་དཔག་ལས་བྱུང་། །དྲན་དང་མངོན་འདོད་ཅེས་བྱ་འོ། །མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་རབ་རིབ་བཅས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལྟ་བུའོ། །ཀུན་རྫོབ་པའི་ཤེས་པ་ནི་བུམ་པའི་རྫས་དང་། གྲངས་དང་། ལས་དང་། སྤྱི་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལྟ་བུའོ། །རྗེས་དཔག་ནི་རྟགས་འཛིན་སེམས་སོ། །རྗེས་དཔག་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྗེས་དཔག་ཚད་མའོ། །དྲན་པ་ནི་འདས་པ་དྲན་པའོ། །འདོད་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་དོན་འདོད་པའི་བློ་ལྟ་བུ་དེ་དག་གཞུང་འདིར་དང་པོ་དོན་གཞན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། གཉིས་པ་བརྡ་རྟེན་ཅན་དང་། ཕྱི་མ་བཞི་པོ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་ཞེས་གསུམ་དུ་བསྡུས་ནས་འཆད་དོ། །འདི་ལ་གསུམ་སྟེ། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བཞི་རུ་བསྡུ། །རྟོག་པ་གསུམ་གྱི་དགོས་པ་བཤད། །བསླད་པ་ལོགས་སུ་བཀར་བའི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ནི། མདོར་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བདུན་དུ་གསུངས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དགོས་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་བཞིར་འདུ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་པའི་ཤེས་པ་བརྡ་རྟེན་ཅན་དང་། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་དོན་གཞན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་། རྗེས་དཔག་སོགས་བཞི་པོ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཅན་ཏེ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་། རྟེན་བདག་རྐྱེན་བསླད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་མེད་པ་གཅིག་རྣམས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགོས་པ་མདོར་བསྟན། རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཀུན་རྫོབ་པའི་ཤེས་པ་དང་། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་ཤེས་པར་བཤད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དེ་གཉིས་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་མིན་པར་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་མིན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དགོས་ཏེ། རིག་པ་ཅན་པ་དབང་ཤེས་སུ་འཁྲུལ་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་མངོན་སུམ་མིན་པར་ཞེས་འཆད་པ་ནི་ཅུང་ཟད་རྩིངས་ཏེ། རིག་པ་ཅན་པས་ཀྱང་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་བཏུས་སུ་རིག་པ་ཅན་པ་ནི་དབང་པོ་དང་དོན་ཕྲད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཞེན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་དཔག་སོགས་བཞི་དབང་ཤེས་མིན་པར་གྲུབ་ཀྱང་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་དབྱེ་བར་བརྗོད་པ་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རྟོག་པ་སྔ་མ་གཉིས་ཉིད་དབང་སྐྱེས་མིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་མཐུན་དཔེར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་མཐོང་བ་རྒྱས་པར་བཤད། །རྗེས་དཔག་སོགས་གྲུབ་རྒྱས་པར་བཤད། །སྔ་མ་སྒྲུབ་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཉིས་པོ་དབང་ཤེས་སུ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། བརྡ་རྟེན་ཅན་བུམ་པའི་སྤྱི་འཛིན་པ་ལྟ་བུ་དང་། དོན་གཞན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་འཛིན་པ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་ཆོས་ཅན། དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་དབང་སྐྱེས་སུ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་དང་སྨིག་རྒྱུ་སོགས་མཐོང་བའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དང་ཉེ་བར་སྟེ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེ་དག་གི་དངོས་ཡུལ་ལ་འཇུག་པར་དོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཅན་གྱི་དྲན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་བཞི་པོ་འདི་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་གྱི་གཟུང་དོན་ལ་དངོས་སུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དེ། རང་ཡུལ་འཛིན་པ་རང་ཡུལ་གྱི་བརྡ་དྲན་ལ་ལྟོས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དཔེ་དེ་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཤེས་པ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་འཛིན་སོགས་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་ནི་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་གྱི་གཟུང་དོན་འཛིན་པ་ལས་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྡ་དྲན་པ་མེད་པར་རང་ཉིད་ཡོད་པ་མིན་པས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དབང་ཤེས་ཡིན་པའི་རང་ལུགས་བརྗོད། །ཡིད་རྟོག་ཡིན་པའི་གཞན་ལུགས་དགག །དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་འཆད་པའི་སྐབས་འདིར་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བཞི་པ་རྟོག་མེད་འཁྲུལ་ཤེས་དེ་རྟོག་པའི་སྡེ་ཚན་ལས་ལོགས་སུ་རབ་རིབ་བཅས་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རྟོག་པ་དང་བྲལ་མངོན་སུམ་མོ། །ཞེས་སྤྱིར་བཏང་བ་ལ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཡང་། འཁྲུལ་ན་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་ཡིན་ཞེས་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་ནས་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རབ་རིབ་བཅས་ཞེས་པའི་ཚིག་དེར་ནི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་ལ་ཕྱི་ནང་གི་རྐྱེན་གྱིས་ཉེ་བར་གནོད་པ་བྱས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་འཆད་པ་དེ་ལ་རབ་རིབ་འབའ་ཞིག་སྨོས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། དབང་པོ་ལ་ཉེ་བར་གནོད་པའི་རྐྱེན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཤེས་འཁྲུལ་བར་བསྐྱེད་པའི་རྐྱེན་ཙམ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རབ་རིབ་ཅན་དང་ཟླ་བ་གཉིས་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་དེ་བསལ་བ་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཚིག་དོན་མེད་དེ། མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་རྟོག་བྲལ་གྱིས་སེལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་མདོའི་འགྲེལ་བྱེད་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡིད་བློ་ལུང་དང་རིགས་པས་དགག །རྟོག་པ་དངོས་སྟོབས་རིགས་པས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོད་སྒྲུབ་མཁན་པོའི་ལུང་གིས་དགག །དབང་རྟེན་གཞན་ལ་མཚུངས་པས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱིས་རྩོད་པ་སྒྲུབ་པར་མངོན་སུམ་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་དཔྱད་པ་ན། དོན་སྨྲ་བ་དག་རྡུལ་ཕྲན་དབང་མངོན་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དེ་ལྟར་དམིགས་པས་དམིགས་རྐྱེན་དུ་བརྗོད་དམ། དབང་མངོན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དམིགས་རྐྱེན་དུ་བརྗོད། དང་པོ་ནི་མ་གྲུབ་ལ། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་མིང་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོར་ཡང་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡོད་པ་དག་ནི་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་དང་། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔོ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་བློའི་དབང་པོའང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་འདི་དང་ནི་ཟླ་བ་གཉིས་གསལ་སྣང་གི་ཤེས་པ་རྟོག་པར་འདོད་པ་དེ་དག་འགལ་ཏེ་དེ་དག་ཡིད་རྟོག་ཡིན་ན། དབང་པོ་དེའི་རྒྱུར་བརྗོད་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞུང་དེའི་དོན་བརྒྱུད་པས་དབང་པོ་ཟླ་བ་གཉིས་འཛིན་སོགས་ཀྱི་རྒྱུར་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་རྒྱུར་མ་བཤད་པས་མི་འགལ་ཞེ་ན། དབང་པོ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དམིགས་རྐྱེན་དག་དཔྱད་ནས་འགོག་པ་འདི་ལ་དབང་པོ་ཆོས་ཅན། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་དམིགས་རྐྱེན་དུ་ཐལ། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་བརྒྱུད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་སྐབས་སུ་ཇི་ལྟར་བབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། དབང་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་པར་འདོད་པ་འགོག་པའི་སྐབས་སུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གཞན་ཡང་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། དབང་ཤེས་སུ་འཇོག་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན། གལ་ཏེ་བློ་གང་ཞིག་དབང་པོ་དབང་པོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དངོས་སུ་འཇུག་པ་ཅན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཟླ་གཉིས་གསལ་སྣང་ཡང་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་སུ་ཐལ། དབང་པོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དངོས་སུ་འཇུག་པ་དེ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དབང་པོའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཙམ་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། དབང་པོ་གསལ་མི་གསལ་དུ་འགྱུར་བ་ལས་ཤེས་པའང་གསལ་མི་གསལ་དུ་འགྱུར་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་དབང་ཤེས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཟླ་གཉིས་གསལ་སྣང་འདི་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་ཡིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་འགོག་སྟེ་འགོག་པ་མི་རིགས་པར་ཐལ། དབང་པོ་འགྱུར་བ་ལས་འགྱུར་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བ་གཞི་ཡིས་དགག །གསལ་བར་སྣང་བའི་རྟགས་ཀྱིས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཟླ་གཉིས་གསལ་སྣང་གི་ཤེས་པ་འདི་ཡང་ཆོས་ཅན། དབང་པོའི་འགྱུར་བ་མིག་མཛུབ་མོས་བཙིར་བ་སོགས་ཡོད་ན་ཡང་ལྡོག་པར་འགྱུར་ལ། དབང་པོའི་བསླད་པ་ནི་ལོག་ཀྱང་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་སྟེ་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་བསླད་པ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་མི་བྱེད་པར་ཐལ། ཡིད་རྟོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པར་འཁྲུལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། འདི་སྦྲུལ་ཞེས་བརྗོད་པས་སྦྲུལ་འཛིན་གྱི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ནི་རང་ཡུལ་བརྗོད་པ་དག་གིས་དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་འཇོག་པ་དེ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བ་དང་། སྔར་མཐོང་བའི་བརྡ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་ཞིང་རང་གི་སྣང་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡིད་རྟོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཟླ་གཉིས་གསལ་སྣང་དེ་གསལ་བར་སྣང་བའི་རྟོག་མེད་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་ཟློག་པའི་དོན་དུ་དམིགས་བསལ་སྨོས་ཤེ་ན། དེ་བཟློག་མི་དགོས་ཏེ་གཉིད་ལོག་པའམ་སད་པ་ན་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རྟོག་མེད་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་དོན་འཛིན་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིད་ལོག་པ་དང་སད་པ་གཉིས་ཀར་ཡང་གསལ་བར་སྣང་བ་དེ་ལྟ་མིན་ན་ཤེས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་དོན་དངོས་སུ་འཛིན་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། རྟོག་མེད་འཁྲུལ་པ་ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་སོགས་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་། རྟོག་པ་དང་བྲལ་མངོན་སུམ་མོ། །ཞེས་པའི་ཚིག་ལས་མངོན་སུམ་ཚད་མར་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་རབ་རིབ་བཅས་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་རྟོག་མེད་ཡིན་ཀྱང་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟོག་པ་དང་རྟོག་མེད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་སྡེ་ཚན་གཉིས་སུ་སོ་སོར་བཤད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྡེ་ཚན་གཉིས་པོ་རིགས་སོ་སོར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་རྟོག་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་ན་མངོན་སུམ་མིན་པར་ཤེས་པ་དེའི་དོན་དུའང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་འབྲས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིའི་རྣམ་གཞག་དང་། གཞུང་གི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མ་མདོར། མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག །ཚད་མའོ་མཚན་ཉིད་གཉིས་གཞལ་བྱ། །ཞེས་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཀྱིས་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱི་གྲངས་ངེས་འགྲུབ་པར་གསུངས་ན། ཚད་མ་གཉིས་པོ་དེས་གཞལ་བྱ་གཉིས་པོ་དེ་ལ་བྱ་བའམ་འབྲས་བུ་ཅི་ཞིག་བྱེད་ནས་དེ་ལྟར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚད་མ་གཉིས་པོ་དེས་གཞལ་བྱ་གཉིས་པོ་དེ་རྟོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་རང་མཚན་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་ཤིང་། རྗེས་དཔག་གིས་རང་མཚན་གཞན་དོན་སྤྱིའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་གཞན་བྱ་རྟོགས་པ་དེ་འབྲས་བུ་ཡིན་ན། ད་ནི་ཚད་མ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེས་ཚད་འབྲས་རྫས་ཐ་དད་དུ་བསམས་ནས་འདྲི་བ་ལ་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། འབྲས་བུ་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་དེ་ལས་དོན་གཞན་དུ་མེད་ཅེས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་སྟོན་པ་ནི་ཚད་འབྲས་ཀྱི་གཞུང་སྟེ། འདི་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མངོན་སུམ་ལེའུ་དང་། རྗེས་དཔག་གིས་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རང་དོན་ལེའུར་བསྟན་པ་ལ་དགོངས་ནས་མདོ་དང་། རྣམ་འགྲེལ་ངེས་གཉིས་སུ་སྐབས་འདིར་རྗེས་དཔག་གི་ཚད་འབྲས་མ་གསུངས་ལ། རིགས་གཏེར་ལས། ཐ་སྙད་བརྗོད་བདེ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སྐབས་འདིར་གཉིས་ཀ་གསུངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་ན་སྐབས་འདིར་མངོན་སུམ་གྱིས་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་འབྲས་བུར་བྱས་ནས་དེའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཚད་མར་འཇོག་པ་ཡིན་གྱི། གསར་དུ་མི་བསླུ་བས་ཚད་མ་མཚོན་པ་དང་། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བས་མངོན་སུམ་མཚོན་པ་སྐབས་འདིའི་ཚད་འབྲས་སུ་སྨྲ་བས་ནི་ཚད་འབྲས་གར་ཡོད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཙམ་ཡང་ངོ་མ་ཤེས་པའོ། །ཚད་འབྲས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་སྲོལ་ཆེན་པོ་གསུམ་སྣང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་དོན་རིག་གི་ཚད་འབྲས་ལ་དང་པོ་དང་། རང་རིག་གི་ཚད་འབྲས་ལ་གཉིས་པ་དང་། ཕྱི་དོན་ཡོད་ཀྱང་རང་རིག་གི་ཚད་འབྲས་ལ་གསུམ་པའི་ཐ་སྙད་མཛད་ཅིང་། དེང་སང་བོད་ཐམས་ཅད་ལ་གྲགས་ཆེ་བར་སྣང་མོད་ཀྱི། ཚད་འབྲས་ཀྱི་རིགས་མ་ལུས་པ་འདུ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན། དེ་ཡི་ངོ་བོ་ལས་དོན་ངེས། །ཞེས་པ་རྩ་འགྲེལ་གྱིས་བསྟན་པའི་ཚད་འབྲས་མ་ཚང་བས་གར་སོང་དྲིས་ན་མཛུབ་མོས་མཚོན་དགོས་སོ། །སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློས། བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེས་ཏེ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་ལ་དང་པོ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་མི་མཛད་པར་དེ་བཀག་ནས་རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ཀྱི་ཚད་འབྲས་ལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དེ་ཕྱིར་གཅིག་ལ་ཚུལ་གཉིས་ཡོད། །ཅེས་པས་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། གང་ཚེ་རྣམ་རིག་རྒྱུ་ཡི་ཡུལ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཕྱི་རོལ་དོན་ནི་ཡོད་ན་ཡང་། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ལ་དཔྱད་ན་རང་རིག་གི་ཚད་འབྲས་དང་། ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་གི་ཚད་འབྲས་དང་། དེ་ལ་ཡང་དཔྱད་ན་རང་རིག་གི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་དང་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བ་ནི་ལེགས་མོད་ཀྱི། སྔར་གྱི་དོན་རིག་ཚད་འབྲས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་མི་བགྲང་བ་དང་། ཚད་འབྲས་གསུམ་པ་སེམས་ཙམ་པ་ཁོ་ནའི་ལུགས་སུ་འདོད་པ་ནི་ཅུང་ཟད་མི་ལེགས་ཏེ། གཞུང་འདི་དག་སྔར་གྱི་མངོན་སུམ་དང་པོ་གསུམ་ཆར་གྱི་ཚད་འབྲས་སྟོན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་དཔྱད་ན་རང་རིག་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་སློབ་དཔོན་འདིའི་ལུགས་ལ། གང་ཚེ་རྣམ་རིག་ཅེས་སོགས་དོན་རིག་འབྲས་བུར་གསུངས་པས་ཚད་འབྲས་དང་པོའི་དོན་བསྡུར་འཆད་པ་དང་། འཛིན་བདག་ཤེས་པའི་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚད་འབྲས་གསུམ་པ་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་སུ་སྨྲ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་འདིའི་དགོངས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཤད་པའོ། །འགྲན་ཟླ་ཀུན་བྲལ་ས་སྐྱ་པའི་བཞེད་པ་ནི། ཚད་འབྲས་ཀྱི་གཙོ་བོ་དོན་རིག་དང་རང་རིག་གི་ཚད་འབྲས་གཉིས་དང་། དེ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་འབྲས་བུར་བསྟན་པ་དང་། དཔྱད་ན་རང་རིག་འབྲས་བུར་བསྟན་པའི་སྐབས་བཞི་ལས། དང་པོ་གཉིས་པོ་ཚད་འབྲས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། སྐབས་འདིར་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་མཚན་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་རང་མཚན་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་དོན་རིག་གི་ཚད་འབྲས་དང་། མངོན་སུམ་གསུམ་པས་ཤེས་པ་རང་མཚན་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་རང་རིག་གི་ཚད་འབྲས་ཡིན་ལ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་བདག་གིས་དབེན་པའི་ཕུང་པོ་རང་མཚན་རྟོགས་པར་འདོད་པས་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་ལས་མ་འདས་ཤིང་། དེ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལུགས་འདིར། རྣལ་འབྱོར་རྟོགས་པ་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཅེས་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཡེ་ཤེས་ཅན། །དེ་ཡི་མཁྱེན་པ་དཔག་མི་ནུས། །ཞེས་པ་ལྟར་ན། སྐབས་འདིར་དེའི་ཚད་འབྲས་མི་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་ལས། སློབ་དཔོན་གྱིས་དོན་རིག་གི་ཚད་འབྲས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་བཀག་ནས་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་བསྒྲུབ་པ་ནི། བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེས་ཏེ། །ཞེས་པ་ནས། སྒྲོ་འདོགས་པས་ནི་འཇུག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའི་བར་རོ། །རང་རིག་གི་ཚད་འབྲས་ལ་ཐོག་མར་རྣམ་བདེན་བརྫུན་གཉིས་ཆར་གྱིས་ཁས་ལེན་པའི་ཚད་འབྲས་ཀྱི་སྐྱ་རིས་ནི་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་བཀག་ནས་རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། དོན་རིག་གང་ཡིན་ཅེས་པ་ནས་འདི་ཡི་རྣམ་པ་གཉིས་ཅེས་པའི་བར་རོ། །སྐྱ་རིས་འདི་རྣམ་བདེན་བརྫུན་གཉིས་ཆར་གྱིས་ཁས་ལེན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྣམ་བདེན་པའི་ལུགས་ལ་གཟུང་རྣམ་བདེན་གྲུབ་གཞལ་བྱར་བྱས་པའི་ཚེ་རང་རིག་མཚན་ཉིད་པ་འབྲས་བུ་དང་། རྣམ་བརྫུན་པའི་ལུགས་ལ་གཟུང་རྣམ་སྒྲོ་བཏགས་གཞལ་བྱར་བྱས་པའི་ཚེ་རང་རིག་བཏགས་པ་བ་འབྲས་བུར་འགྱུར་བར་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་རྣམ་བདེན་པའི་ལུགས་བཀག་ནས་རྣམ་བརྫུན་པའི་ལུགས་བསྒྲུབ་པ་ནི། གང་གིས་དངོས་པོ་རྣམ་དཔྱད་ན། །ཞེས་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་སྟོན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཀ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་འབྲས་བུར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ལ། མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ནི་ཚད་འབྲས་དང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། དེར་དོན་རིག་འབྲས་བུར་གསུངས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་ཡིན་གྱི་དཔྱད་ན་རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ནི། གང་ཚེ་རྣམ་རིག་རྒྱུ་ཡི་ཡུལ། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གསུམ་གྱིས་སྟོན་ཏེ། མདོར། དེ་ཡི་ངོ་བོ་ལས་དོན་ངེས། །ཞེས་པ་རྩ་འགྲེལ་གྱི་དོན་ནོ། །ལུགས་གཉིས་ཆར་གྱིས་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་འབྲས་བུ་ལའང་དཔྱད་ན་རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་ནི། ཕྱི་རོལ་དོན་ནི་ཡོད་ན་ཡང་། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བའམ་གཞན་འདྲའང་རུང་། །ཞེས་ཕྱི་དོན་གཞལ་བྱར་འཇོག་ཚུལ་ལུགས་གཉིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འདི་ལུགས་གཉིས་ཀ་ལ་སྦྱར་དགོས་པའི་ལུང་རིགས་ཀྱི་གནད་བདུན་ཡོད་པ་ནི་སྤྱི་དོན་དུ་བལྟའོ། །ལུགས་འདི་ཕྱོགས་གླང་གྲགས་པའི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་སྣང་བས་ཁོ་བོ་ནི་འདིའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འཆད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཚད་འབྲས་གཞལ་གསུམ་རྣམ་གཞག་བཤད། །རྣམ་གཞག་དེ་ཡི་སྒྲུབ་བྱེད་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། ཕྱི་དོན་ལས་བྱུང་དོན་རིག་ཚད་འབྲས་བཤད། །བག་ཆགས་བརྟན་བྱུང་རྣམ་རིག་ཚད་འབྲས་བཤད། །ཕྱི་དོན་ཡོད་ཀྱང་རང་རིག་འབྲས་བུར་གྲུབ། །རྣམ་པ་བརྫུན་ཡང་རང་རིག་འབྲས་བུར་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཚད་འབྲས་བདག་ཉིད་གཅིག་པར་བསྒྲུབ། །ཚད་འབྲས་དོན་གཞན་ཡིན་པ་དགག །བདག་གཅིག་པ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། དོན་རྟོགས་འཇོག་ནུས་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། །འཇོག་ནུས་ཁྱད་པར་གཉིས་ལྡན་དགོས། །དེས་ན་ཚད་འབྲས་དོན་གཞན་མིན། །དེ་ལྟ་ཡིན་ཡང་བྱ་བྱེད་རུང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་གོ་བྱ་གོ་བྱེད་ཀྱི་དང་། བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་དང་། རྣམ་པར་གཞག་འཇོག་གི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་སོགས་དུ་མ་ཡོད་ཅིང་དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་ལས་བྱ་བ་བྱེད་པ་པོ་གསུམ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། ལས་ཏེ་བྱ་བ་ཀུན་གྱི་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་དག་བྱེད་པ་པོ་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་ཏེ། གོ་བྱ་ལ་གོ་བྱེད་ལས་གཞན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། བསྐྱེད་བྱ་ལ་སྐྱེད་བྱེད་ལས་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་པར་གཞག་བྱ་ལ་རྣམ་པར་འཇོག་བྱེད་ལས་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀུན་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པ་ལའང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འོ་ན་སྐབས་འདིར་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཚད་འབྲས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་ཆོས་ཅན། རྣམ་པར་འཇོག་བྱེད་ཉིད་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་གང་ལས་རང་གི་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱ་བ་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པ་གང་ཞིག རྣམ་པར་གཞག་བྱའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་བྱར་འཇོག་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འཇོག་བྱེད་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཚད་འབྲས་དང་པོའི་སྐབས་འདིར་ཆོས་ཅན། ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དོན་འདྲ་བ་རྣམ་པར་འཇོག་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དོན་རྟོགས་བསྒྲུབ་བྱར་གཞག་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དགོས། །དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤར་བ་དགོས་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པས་དོན་རྟོགས་འབྱེད་པར་ནུས། །དེས་ན་དབང་པོ་འཇོག་བྱེད་མིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལས་གཟུགས་སོགས་དེ་ལ་ཉམས་མྱོང་སྟེ་རིག་པ་ཙམ་དུ་ནི་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྔོ་འཛིན་སོགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བྱེད་པ་པོ་གང་གི་ལས་ཏེ་ཡུལ་ནི་སོ་སོ་ལ་ལྟོས་ཏེ་འདིས་ནི་སྔོན་པོ་རྟོགས་སོ། །འདིས་ནི་སེར་པོ་རྟོགས་སོ་ཞེས་སོགས་དོན་རྟོགས་སོ་སོར་རྣམ་པར་འབྱེད་ནུས་པའི་ཆོས་དེ་ནི་ཁྱོད་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་དགོས་ཏེ། བེམ་པོས་དོན་རྟོགས་སོ་སོར་འབྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤེས་པའི་རྒྱུ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་དག་ལ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གསལ་མི་གསལ་ལས་ཤེས་པ་གསལ་མི་གསལ་ཐ་དད་དུ་སྐྱེད་པ་ཡོད་ཀྱང་ཐ་དད་ཀྱི་ལས་ཏེ་ཡུལ་སོ་སོ་ལ་རིག་ཙམ་དུ་ཐ་དད་མེད་པའི་ཤེས་པ་འདི་དོན་རྟོགས་ཐ་དད་པར་ནི་ངེས་བྱེད་མིན་པར་ཐལ། ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མིན་ཅིང་དབང་ཤེས་ཀུན་གྱི་མཚུངས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་འབྲས་དོན་རྟོགས་འཇོག་པར་ནུས། །དེས་ན་དབང་པོའི་འཇོག་བྱེད་མིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་མིན་པས་དོན་རྟོགས་འཇོག་མི་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་འདིའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་དུ་ཤར་བ་གང་ལས་ཤེས་པ་འདི་དང་འདི་ནི་སྔོ་སེར་སོགས་འདི་དང་འདིའི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱེད་ནུས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དོན་རྟོགས་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་བྱེད་པར་སོང་བ་ཡི་ནི་ལས་དོན་རྟོགས་ངེས་པ་སྟེ་འཇོག་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་ཤེས་པ་ལ་དོན་རྟོགས་སོ་སོར་འཇོག་ནུས་དེ་གང་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་དབང་པོ་གསལ་མི་གསལ་གྱིས་བྱས་པའི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་འཇོག་གོ་ཞེ་ན། དབང་པོ་གསལ་མི་གསལ་གྱི་རྣམ་པ་འགས་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནི་གསལ་མི་གསལ་ཐ་དད་པར་ནི་བྱེད་ན་ཡང་དེས་བྱས་པའི་ཤེས་པ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པ་ཤར་བ་ལས་གཞན་མ་ཤར་བ་དེ་ཆོས་ཅན། དོན་རྟོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མིན་པར་ཐལ། ཤེས་པ་འདིས་ནི་དོན་འདི་རྟོགས་སོ་ཞེས་དོན་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དེས་ན་ཕྱི་དོན་གཞལ་བྱའི་རང་བཞིན་ཏེ་རང་ངོས་ནས་གཏད་པའི་རྣམ་པར་ཤར་བ་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཕྱི་དོན་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཕྱི་དོན་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པར་མཚོན་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དོན་རྟོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་དོན་དང་འདྲ་བ་ལས་གཞན་ཡིན་ན། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དེ་ལས་ཏེ་ཡུལ་དང་འབྲེལ་བ་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཤར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འབྲས་བུ་དོན་རྟོགས་དེ་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་དོན་འདྲ་བ་ལས་དོན་གཞན་མིན་ཏེ། དོན་འདྲ་བ་དེ་ཡང་ཁྱོད་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། ཚད་འབྲས་བདག་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ཅིང་བྱ་བྱེད་དོན་གཞན་མེད་ན་བྱ་བྱེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དོན་ལ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་མིན་ཡང་དོན་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པ་དེས་རང་གི་ལས་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་སོ་སོ་ལ་ནི་རང་ཉིད་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། དོན་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མེད་པས་དོན་ལ་བདག་ཉིད་བྱེད་པ་པོ་མིན་ན་ཡང་ཁྱོད་དེའི་དབང་གིས་དོན་རྟོགས་པ་དེར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་འབྲས་བུ་བུ་ཚ་ལྟ་བུ་རྒྱུ་ཕ་མ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་རྣམ་པ་འདྲ་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ན། དོན་ལ་ཕ་མའི་གཟུགས་འཛིན་པའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་མིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་བུས་རྒྱུ་ཕ་མའི་གཟུགས་འཛིན་ཞེས་བྱ་བྱེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བཏགས་ནས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིར་དགག སོ་སོར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་དང་འདྲ་བ་ལས་གཞན་གྱི་དོན་རྟོགས་འཇོག་མི་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར། དོན་རྟོགས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མར་དཔྱོད་པ་བ་འདོད་པའི་དོན་མཐོང་བ་སྟེ་དོན་ལ་ལྟ་བ་དང་། བྱེ་བྲག་དུ་སྨྲ་བ་འདོད་པའི་རྟེན་བཅས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། བྱེ་བྲག་པ་འདོད་པའི་དབང་དོན་འབྲེལ་བ་སྟེ་ཕྲད་པ་དང་། རིགས་པ་ཅན་པ་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ནི་བློ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། དོན་རྟོགས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དེ། བྱ་བ་དོན་རྟོགས་པ་ལ་ནི་ཆོད་པ་སྟེ་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། བྱ་བ་དོན་རྟོགས་པ་ལ་ནི་བྱེད་པ་པོ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྦྱོར་ན་ཡང་ཐ་མ་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་མ་ཆོད་པའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་རྟོགས་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པར་འདོད་ཀྱི། གཞན་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། དབང་པོ་དོན་རྟོགས་འཇོག་བྱེད་མིན། །ཁྱད་པར་འཛིན་པ་འཇོག་བྱེད་མིན། །དབང་དོན་ཕྲད་པ་འཇོག་བྱེད་མིན། །གོམས་ལས་འདུས་བྱས་འཇོག་བྱེད་མིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དོན་རྟོགས་སོ་སོར་འཇོག་ནུས་པ་འདི་འདྲ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། དབང་ཤེས་ཀུན་ཀྱི་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དབང་པོ་གསལ་མི་གསལ་ལས་ཤེས་པ་དེ་གསལ་མི་གསལ་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པ་ཡོད་ཀྱང་། དབང་པོ་ཆོས་ཅན། ཤེས་པ་འདི་དོན་འདིའི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཇོག་པར་དེ་གང་ལས་ནུས་ཏེ་མི་ནུས་པར་ཐལ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་དུ་ཤར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་དོན་རྟོགས་ཀྱི་འཇོག་བྱེད་ཚད་མ་མིན་པར་བསྟན་པའི་རིགས་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། ལྷག་མ་དོན་ལ་ལྟ་བ་སོགས་ཀྱང་དོན་རྟོགས་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མིན་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་ལྟ་བ་སོགས་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཤར་བར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རིགས་པ་ཅན་པ་ན་རེ། ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལས་རྫས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཡོན་ཏན་སོགས་ཁྱད་པར་འཛིན་པའི་བློ་ཚད་མ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་རྫས་འཛིན་པའི་བློ་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། དེའང་སྔ་ཕྱིའི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁྱད་པར་གྱི་བློ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་མིན་པར་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཞེས་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་དེའི་དངོས་པོ་སྟེ་རྣམ་པ་ཤར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གཞན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཅན། དེ་བཞིན་ཏེ་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་ཕྱེད་པར་ཐལ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཤར་བའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཐ་དད་པ་ལ་འཇུག་པའང་མི་འདོད་དེ་རིགས་པར་ཐལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་འབྲས་བུ་དང་ནི་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་གྱུར་པའི་ཚད་མ་གཉིས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྐྱོན་མེད་དེ། དུས་སྔ་ཕྱི་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་དོན་ཏེ་ཡུལ་གཅིག་པ་ཅན་ཚད་འབྲས་ཡིན་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟོགས་ཟིན་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཅན་བློ་གཉིས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་འབྲས་བུར་བཏགས་པ་དོན་མེད་དུ་ཐལ། ཁྱོད་དེ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་གཉིས་པོ་ཆོས་ཅན། སྔ་ཕྱི་རིམ་བཞིན་འབྱུང་བ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དོན་གཅིག་གིས་ཁྱོད་གཉིས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བློ་དེ་གཉིས་ནི་ཆོས་ཅན། ཚད་འབྲས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཅིག་ཆར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ནའོ། །ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས། འོ་ན་དོན་རྟོགས་དང་དོན་འདྲ་བ་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མེད་པར་ཐལ། ཅིག་ཆར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཅིག་གི་ཆ་དོན་རྟོགས་པ་དང་། དོན་དང་འདྲ་བ་དག་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཞག་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དོན་རྟོགས་པ་དེར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་དོན་དང་འདྲ་བར་སྐྱེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་དབང་དོན་འབྲེལ་པའམ་ཕྲད་པ་ཚད་མར་འདོད་ན། བུམ་འཛིན་མིག་གི་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་སྐད་ཅིག་བདག་མེད་སོགས་བདག་ཉིད་ཀུན་གྱིས་ཏེ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲེལ་ཞིང་ཕྲད་ན་ཡང་དེའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ནི་རྟོགས་པའི་ཚད་མར་འགྱུར་བའི་ངེས་པ་དེར་ནི་མི་འགྱུར་བར་དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའི་ཚད་མར་འགྱུར་བར་ཐལ་ཏེ། སྐད་ཅིག་སོགས་དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འབྲེལ་པའམ་ཕྲད་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་སོ་ཞེས་པ་ནི་ལྷ་ཤཱཀ་གི་ལུགས་ཡིན་ཞིང་། རྒྱན་གྱིས་དབང་དོན་ཕྲད་པ་ཚད་མ་དང་། དོན་རྟོགས་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞིང་། ཕྲད་པ་ནི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་དྲུག་སྟེ། མིག་དབང་སོགས་དང་བུམ་སོགས་ནི་སྦྱོར་བའི་འབྲེལ་བ་དང་། བུམ་པ་ལ་འདུ་བའི་ཁ་དོག་དྲི་རོ་སོགས་དང་སྦྱོར་བ་འདུ་བའི་དང་། དཀར་པོ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་དང་ནི་སྦྱོར་བར་འདུས་པའི་འདུ་བའི་དང་། རྣ་བའི་དབང་པོ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒྲ་དང་འདུ་བའི་དང་། སྒྲ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་དང་འདུས་པ་འདུ་བའི་དང་། ས་ཕྱོགས་བུམ་མེད་དང་དབང་པོ་ནི་སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པའོ་ཞེས་འདོད་པ་བརྗོད་ནས། དེ་ལྟར་ན་མིག་དབང་ལྟ་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་ཁ་དོག་དང་དྲི་རོ་སོགས་བདག་ཉིད་ཀུན་གྱིས་ཏེ་ཐམས་ཅད་དང་འབྲེལ་ན་ཡང་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཁ་དོག་ལྟ་བུའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ངེས་པ་དེར་ནི་མི་འགྱུར་བར་དྲི་རོ་སོགས་ཀྱང་རྟོགས་པར་ཐལ་ཏེ། དེའི་ཁ་དོག་དྲི་རོ་སོགས་དང་འབྲེལ་བར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་དེ་ཁྱེད་རང་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ཕྲད་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཐ་དད་མེད་ཀྱང་འཇོག་བྱེད་གང་ལས་འདི་ནི་འདིའི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོན་རྟོགས་ཐ་དད་དུ་འཇོག་ནུས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དོན་རྟོགས་འདིའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དོན་རྟོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་ཅིང་ཁྱོད་ལས་གཞན་པའི་དོན་རྟོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་སྔ་མས་ཕྱི་མ་དོན་སོ་སོར་འཛིན་པར་འདུས་བྱས་པ་ལས་དོན་རྟོགས་སོ་སོར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། དོན་སོ་སོར་འཛིན་པར་འདུས་བྱས་པ་ལས་ནི་དོན་རྟོགས་སོ་སོར་འཇོག་པ་མིན་པར་ཐལ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཤར་བ་གང་ཞིག དོན་དེའི་དངོས་པོ་སྟེ་རྣམ་པ་ཤར་བ་མེད་ན་དོན་སོ་སོར་འཛིན་པར་འདུས་བྱས་པ་དེ་ཡང་གཞག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་རྟོགས་དང་དོན་འདྲ་བ་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པར་འགལ་བར་ཐལ། རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རྫས་གཅིག་ཡིན་ཀྱང་བྱ་བྱེད་དུ་འགལ་བ་མི་བདེན་ཏེ། ལྡོག་ཆོས་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་ལས་བྱ་བྱེད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་སུ་སྟེ་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་མེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་འབྲས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་དུ་མ་ཟད་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ཐ་དད་མེད་དེ། བྱ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སཏྭ་གྲིས་ཤིང་གཅོད་པ་སོགས་བྱ་བྱེད་ཐ་དད་དུ་འདོད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལའང་ཆོས་ཅན། ལས་ཤིང་དང་གཅོད་བྱེད་སཏྭ་གྲི་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤིང་གཅོད་པའི་བྱ་བ་དོན་གཞན་པ་མེད་དེ། རྟོག་པས་བྱ་བྱེད་ཐ་དད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཙམ་ལས་ནི་བྱ་བྱེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་འཇུག་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྱི་དོན་ལྐོག་ན་མོ་གཞལ་བྱ། ཕྱི་དོན་གྱིས་རང་ངོས་ནས་གཏད་པའི་དོན་དང་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་ཚད་མ། དོན་རྟོགས་བཏགས་པ་བའི་ཐ་སྙད་འབྲས་བུ་ཞེས་པ་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ཀྱི་ཚད་འབྲས་ཏེ། གཞུང་འདིར་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ལ་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་དང་། དོན་གྱི་རང་བཞིན་དང་། དོན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་བཞིན་དུ་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཕར་གཞག་པ་མ་ཡིན་གྱི། དོན་གྱིས་རང་ངོས་ནས་ཚུར་གཞག་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་གྱི། བདག་ཉིད་སོགས་དངོས་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལས་རྫས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་བག་ཆགས་བརྟན་བྱུང་རྣམ་རིག་ཚད་འབྲས་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་དམ་རང་རིག་ཚད་འབྲས་བཤད། །ཐ་སྙད་དོན་རིག་ཚད་འབྲས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྣང་བ་དོན་འབྲས་ཡིན་པ་བཀག་ནས་རང་རིག་འབྲས་བུར་བསྒྲུབ། སྣང་བ་ཕྱི་དོན་ཡིན་པ་བཀག་ནས་རང་རིག་འབྲས་བུར་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་སྟེ། གཟུང་འཛིན་རྫས་གཞན་བདེན་པ་དགག །དེས་ན་རང་རིག་འབྲས་བུར་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། ཕྱི་དོན་རིག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །དེས་ན་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་འགྲུབ། །རང་ཉིད་རིགས་ལ་རྩོད་པ་སྤང་། །དོན་གཞན་རིག་ལ་གནོད་བྱེད་བསྟན། །མེད་ཀྱང་སྣང་བ་འཁྲུལ་ངོར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱི་དོན་རིག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དྲི། །བརྗོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱས་པར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་པ་ཉིད་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ལ་གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་དུ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་གྱི་ཕྱིའི་དོན་མེད་པས་དོན་རིག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་ན་དེ་ཚད་མའི་འབྲས་བུར་འཇོག་ཅེས་དགོངས་ནས་མདོ་སྡེ་པ་ལ་དྲི་བ་མཛད་པ། ཁྱོད་དོན་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན་ཟེར་ན། དོན་རིག་ཉིད་གང་ཡིན། རྒྱུད་སོ་སོར་རང་རིག་གིས་རིག་པའི་གཟུགས་སྒྲ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་མངོན་སུམ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་དེ་ཡོད་མོད། དེ་ནི་མཚན་ཉིད་གང་གིས་དོན་རིག་ཏུ་འཇོག་པ་ཡིན། འདི་ལ་དྲི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། ཤེས་པ་དེ་དོན་ལས་སྐྱེས་ཤིང་དོན་དང་འདྲ་བ་ལས་དོན་རིག་ཏུ་འཇོག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་སྒྲུབ་པ་དགག །སྐྱེས་ལ་འདྲ་བས་སྒྲུབ་པ་དགག །ངེས་དང་བཅས་པས་སྒྲུབ་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་དང་འདྲ་བ་ཆོས་ཅན། དོན་རིག་གི་མཚན་ཉིད་མིན་པར་ཐལ། དོན་རིག་འཇོག་པ་ལ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟགས་འོག་ནས་བསྒྲུབ་བོ། །དོན་མྱོང་བ་མ་གཏོགས་པའི་མྱོང་བ་མེད་ཅིང་དོན་མྱོང་བ་ཡང་མེད་ན་མྱོང་བ་གཏན་མེད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། འོན་ཏེ་དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་འདི་མྱོང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དོན་གང་མྱོང་བ་ལས་འགྱུར་ཞེ་ན། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པས་དོན་གང་མྱོང་བ་ལས་མྱོང་བར་འཇོག་པ་ཡིན་ཞེས་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། ངེད་ལ་དྲི་བྱ་མ་ཡིན་གྱི། དོན་རིག་འདོད་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྗོད་དགོས་ཏེ། ངེད་ཀྱང་ཁྱོད་ལས་ཤེས་པར་འདོད་པས་དོན་དེ་ཉིད་གང་ཡིན་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔྱད་ན་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱང་མི་སྲིད་དེ། འདི་ལྟར་དོན་རགས་པ་རྫས་གཅིག་ནི་མེད་པས་དེ་དང་ཤེས་པ་འདྲ་བ་མི་འཐད་ལ། རྡུལ་ཕྲན་དུ་མ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། གང་གིས་ན་ཤེས་པ་ལ་རགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་རང་དང་འདྲ་བར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་མི་བྱེད་པར་ཐལ། དུ་མ་ཉིད་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན། རགས་སྣང་གི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་དངོས་ཏེ་དོན་དང་འདྲ་བར་སྐྱེས་པ་མིན་པར་ཐལ། དོན་དེ་ཁྱོད་དང་འདྲ་བར་སྐྱེད་བྱེད་མིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འདྲ་བ་ཡིན་ཡང་དོན་དང་འདྲ་བ་ཆོས་ཅན། དོན་དེ་མྱོང་བ་ཡི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་སྟེ་འཇོག་པར་བྱེད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ཏེ། དོན་མྱོང་བ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དོན་དེ་དང་འདྲ་བ་དང་དོན་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཙམ་དོན་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྔོ་འཛིན་མངོན་སུམ་དེ་དང་དོན་སྔོན་པོའི་རྣམ་ལྡན་དུ་མཚུངས་པ་ཅན་གྱི་དྲན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་སྔོ་འཛིན་སྔ་མ་དེ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། སྔོ་འཛིན་སྔ་མ་ལས་སྐྱེས་ལ་འདྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འདྲ་བ་མེད་པས་སྐྱོན་མེད་ཅེ་ན་དོན་ལའང་མཚུངས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་དང་སྐྱེས་ལ་འདྲ་བའི་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སྒྲ་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལས་དེས་དྲངས་པའི་ངེས་པའི་བློས་ནི་གཟུགས་འདི་མཐོང་ངོ་། །སྒྲ་འདི་ཐོས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡུལ་གང་ལ་ངེས་པའི་དོན་དེ་སྐྱེས་ལ་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་དེས་མྱོང་བ་ཡིན་ལ། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལ་ངེས་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མི་མྱོང་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སྒྲ་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འདི་མཐོང་ཞིང་ཐོས་ཞེས་ངེས་ཤེས་འདྲེན་ནུས་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་དོན་རྟོགས་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དེ་དོན་དེ་མཐོང་བ་ཡིན་པར་འདོད་པ་རིགས་ཏེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། སྣང་བ་སྟེ་དོན་དང་དེ་མཐོང་བ་དེ་དག་གི་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་དུ་ཉེ་བ་སྟེ་འབྲེལ་པ་དེ་ཉིད་དཔྱད་བྱ་སྟེ་དགག་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་དེ་མཐོང་བའི་བློ་དེ་དག་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་དུ་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟ་བ་པོའི་ངེས་ཤེས་དེ་སྐྱེ་དགོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་ཡང་ཕྱིའི་དོན་གཞན་འགའ་ཞིག་གི་མྱོང་བྱེད་མིན་ཏེ། ཁྱོད་དེའི་མྱོང་བྱེད་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཤེས་པ་ལ་སྔོ་སོགས་ཐ་དད་ལྟར་སྣང་བ་འདི་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཉམས་སུ་མྱང་བར་བྱ་བ་དོན་གཞན་མེད་དེ། ཁྱོད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་སོ་སོར་རིག་པར་བྱ་བར་སྣང་བ་འདི་ཡང་ཤེས་པ་རང་ཉིད་དེ་ཡི་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཡིན་གྱི། གཟུང་འཛིན་དུ་བདེན་པས་དེ་ལྟར་སྣང་བ་མིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་གཟུང་བས་སྟོང་པ་བསྟན་ལ། སྔོ་འཛིན་སོགས་ཤེས་པ་དེ་ལའང་ཆོས་ཅན། དེ་དག་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དོན་གཞན་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་མྱོང་བྱེད་དོན་གཞན་གྱི་གཟུང་བྱར་འདོད་པ་དེར་ཡང་ཤེས་པས་དོན་རིག་པ་འགོག་པའི་བརྩད་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏཾེ། དེས་འཛིན་པས་སྟོང་པ་བསྟན་ནོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་གསལ་བའི་རང་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། མྱང་བྱ་དོན་གཞན་དང་མྱོང་བྱེད་དོན་གཞན་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། འོ་ན་སྔོ་སོགས་སྣང་བའི་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྔོ་སོགས་མྱོང་བར་གྲགས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེས་ན། སྔོ་སོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའང་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངོ་བོ་མྱོང་བར་གྱུར་ཀྱང་སྔོ་སོགས་མྱོང་བར་སྣང་བ་ལས་དེ་ལྟར་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དེའི་དངོས་ཏེ་རྗེས་ཀྱི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་ངོར་སྔོ་སོགས་སུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་ཏུ་མི་འཐད་པར་ཐལ། རང་ལ་རིག་བྱ་རིག་བྱེད་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔོ་སོགས་སུ་སྣང་བའི་བློ་ཡང་ཆོས་ཅན། རིག་བྱ་རིག་བྱེད་དོན་གཞན་མེད་ཀྱང་བདག་ཉིད་རིག་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་རིག་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་གསལ་བྱེད་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ན་གསལ་བྱེད་སྒྲོན་མེ་དེ་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ་ན་རང་ལ་གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་གཉིས་མེད་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་གསལ་བྱེད་དུ་འདོད་པ་དེ་ལྟར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྔོ་སོགས་སྣང་བའི་བློ་དེ་ཡི་རིག་བྱ་སྔོ་སོགས་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ལས་དོན་གཞན་ཡིན་ན། སྔོ་སོགས་སུ་སྣང་བ་དང་དེར་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཚོར་བྱ་ཚོར་བྱེད་དེ་མྱོང་བྱ་མྱོང་བྱེད་འཐད་པ་དཀའ་བར་ཐལ། དོན་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྔོ་སོགས་སྣང་བའི་བློ་ཆོས་ཅན། རིག་བྱ་གཟུང་བ་དང་རིག་བྱེད་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་དོན་གཞན་དུ་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་ངོར་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་མི་འགལ་ཏེ། གཉིས་སྣང་གི་བག་ཆགས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྐྲ་སོགས་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་དུ་མེད་ཀྱང་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །ལྔ་པ་ནི། འོ་ན་བློ་དེ་དོན་ལ་གཟུང་འཛིན་དུ་འཇོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་སྣང་གི་བློ་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་ངོ་ལ་ལྟོས་ནས་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་གཞག་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དོན་ལ་གཟུང་འཛིན་དུ་གང་གིས་འཇོག་ཅེས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་བརྩད་པ་སྟེ་བརྟག་བྱ་མིན་ཏེ། སྣང་བ་ལྟར་གྱི་རྣམ་གཞག་བྱེད་པའི་དུས་གང་གི་ཚེ་གཟུང་འཛིན་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པ་ཕྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་གཟུང་འཛིན་དུ་སྣང་བའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བསླད་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཁྲུལ་བས་མཐོང་བར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་འདི་གཟུང་བ། འདི་འཛིན་པ་ཞེས་གཟུང་འཛིན་འདིའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་བློ་འཁྲུལ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོར་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་དོན་ལ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བག་ཆགས་བརྟན་བྱུང་གི་དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། དཔྱད་ན་རང་ཉིད་རིག་པའི་འབྲས་བུའམ་བྱ་བ་ཅན་ཡིན་པར་འདོད་དེ། རིག་པ་གང་ཞིག དཔྱད་ན་རང་ལས་གཞན་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིག་བྱ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བཀག་ཟིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། འདིར་སེམས་ཙམ་པས་བག་ཆགས་བརྟན་བྱུང་གི་དབང་ཤེས་དང་། བག་ཆགས་མི་བརྟན་པའི་དབང་ཤེས་གཉིས་དཔྱད་ན་རང་རིག་ཏུ་མཚུངས་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་མཚུངས་ཀྱང་། སྤྱིར་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་འདོད་མི་འདོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། སྔ་མ་ཚད་མ་ཡིན་ཞིང་ཕྱི་མ་ཚད་མ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་ཚད་མར་འདོད་པའི་ཚུལ་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་དོན་གཉེར་སྐྱེས་བུའི་འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཆ་ནས་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་གཞི་མཐུན་དུ་འདོད་དེ། དམིགས་བརྟག་ལས་དབང་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུམ་སེམས་ཙམ་རང་ལུགས་ལ་བྱུང་བས་དབང་མངོན་དུ་བསྙོན་མེད་དུ་འགྲུབ་ཅིང་། རིག་བྱ་དོན་གཞན་མེད་པའི་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུའང་བསྙོན་མེད་དུ་འགྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ་དབང་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཁས་བླངས་ཀྱང་། མངོན་སུམ་བཞི་པོ་མདོ་སྡེའི་ལུགས། །བྱེ་བྲག་སྨྲ་གསུམ་རྣམ་རིག་གཉིས། །ཞེས་པའི་གཞུང་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་འཆད་པའི་ཚུལ་དེང་སང་ཁོ་བོ་འབའ་ཞིག་གི་སྤྱད་ཡུལ་དུ་སྣང་ངོ་། །གཉིས་པ་སྣང་བ་ཕྱི་དོན་ཡིན་པ་བཀག་ནས་རང་རིག་འབྲས་བུར་བསྒྲུབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱི་དོན་དངོས་སུ་སྣང་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད། །སྣང་བ་ཕྱི་དོན་ཡིན་ལ་གནོད་བྱེད་ཡོད། །དེས་ན་ཚུལ་གཉིས་སྒོ་ནས་རང་རིག་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ན་རེ། རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཀྱི་ཕྱི་དོན་ལྐོག་ན་མོ་མེད་མོད། ཤེས་པས་རང་དུས་སུ་སྣང་བའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དངོས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་ན་ཁྱོད་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ནས་རང་རིག་འབྲས་བུར་འཆད་ཅེ་ན། ངེད་ལ་གནོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་མོད། གནས་ལུགས་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་དངོས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དོན་ཅི་ཞིག་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། བློ་ནི་དོན་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་ལ་རང་དུས་སུ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཅན་དེ་ཡོད་མོད། རྣམ་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དངོས་སུ་ཡིན་པའམ་གཞན་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དཔྱད་པར་རིགས་པ་ཡིན་པ་ལས་ཕྱི་དོན་དངོས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འོག་ནས་འཆད་པའི་རིགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་གནོད་ཅེ་ན། སྔོན་པོར་སྣང་བ་ཆོས་ཅན། མཐོང་བ་བློ་ཡིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་ཡན་གར་བའི་དོན་དུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། མཐོང་བའི་ཁྱད་པར་སྔོ་འཛིན་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ན་ཁྱོད་མི་འཛིན་སྔོ་འཛིན་དེ་འཛིན་ན་ཁྱོད་འཛིན་པ་སྟེ་སྔོ་འཛིན་དང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ལྷ་དབང་གིས། གལ་ཏེ་བློ་ནི་དེ་རྣམ་ཅན། །ཞེས་པ་མདོ་སྡེ་པའི་ཕྱོགས་སྔར་བྱས་ནས་བོད་རྣམས་འདིའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་གཞུང་གོང་འོག་གི་བསྟན་ཚུལ་གྱི་ནུས་པ་མ་ཐོན་པ་སྟེ། སྔ་མས་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཀྱི་ཕྱི་དོན་བཀག་ནས་རང་རིག་འབྲས་བུར་བསྒྲུབ། ཕྱི་མས་རྣམ་པ་ཉིད་ཕྱི་དོན་ཡིན་པ་བཀག་ནས་རང་རིག་འབྲལ་བུར་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་སོ་སོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དུ་ན་ཕྱི་དོན་བཀག་ནས་རང་རིག་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་གཉིས་ཟློས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་བློ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བ་མི་འཐད་པས། བློ་ནི་དེ་རྣམ་ཅན་ཞེས་པ་ཇི་ལྟར་སྦྱར་ཞེ་ན། རྣམ་པ་གཏན་མི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་སེམས་བྱུང་ཐམས་ཅད་རྣམ་བཅས་སུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ལ་ཤར་བའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་མདོ་སྡེ་པས་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་འདོད་ཅིང་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་དོན་གྱི་ངོ་བོར་འདོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་འདིའི་ངོར་ཚུལ་གཉིས་བསྒྲུབ་པའང་བློ་གཅིག་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཚུལ་གཉིས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། སྤྱིར་ཚུལ་གཉིས་ཙམ་ནི་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རི་བོང་ཅལ་རྗེས་སུ་མ་འབྲངས་པར་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོའི་གོང་འོག་བསྒྲིགས་ནས་དཔྱོད་ཅིག གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་རྣམ་ཤེས་རེས་འགའ་ལྡོག་པའི་རྟགས་ཀྱིས་རྒྱུ་ཕྱི་དོན་ཡོད་པར་འགྲུབ་ཅེ་ན། མེར་སྣང་གི་བློ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་གི་བག་ཆགས་སད་བྱེད་སྔ་མ་ཡོད་མེད་ལས་སྐྱེ་མི་སྐྱེ་རྣམ་པར་ངེས་ཀྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་མི་སྐྱེ་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་རིག་ཏུ་སྨྲ་བའི་སྐབས་འདིར་འཇུག་ཤེས་སྔ་མ་འགའ་ཞིག་ནི་འཇུག་ཤེས་ཕྱི་མ་འགའ་ཞིག་གི་བག་ཆགས་རབ་ཏུ་སད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཕྱི་དོན་ཡན་གར་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ཆོས་ཅན། མ་རིག་པས་བསླད་པའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཚུལ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཡོད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་རང་ཉིད་ཚུལ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཅན་དེ་ལྟར་མྱོང་བ་དང་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་དྲན་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། འདི་ཡི་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་གཞལ་བྱ། དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་འཛིན་རྣམ་ཚད་མ། དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིར་ལྷས་འབྲས་རྟོག་དང་པོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ལ་དགོངས་སོ། །གཉིས་པ་ཐ་སྙད་དོན་རིག་ཚད་འབྲས་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཚད་འབྲས་དངོས། གཞལ་བྱ་བསྒྲུབ། འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གང་གི་ཚེ་ཐ་སྙད་དུ་དོན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་རིག་གི་ཤེས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡི་ཡུལ་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་འབྲས་བུར་རིགས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་འདོད་མི་འདོད་དེ་ཡི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པའི་འདོད་མི་འདོད་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་འདོད་མི་འདོད་དེ་ལྟར་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་དོན་མྱོང་བར་འཇོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ལྷས་དོན་གཞལ་བྱ་ལ་དོན་རིག་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་འབྲས་རྟོག་གཉིས་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་འབྲས་ལ་དགོངས་སོ། །དོན་འདི་མ་རྟོགས་པར་འདི་ཚད་འབྲས་དང་པོའི་དོན་བསྡུར་བྱས་ནས་ཚིགས་བཅད་འོག་མ་གཉིས་ཚད་འབྲས་གཉིས་པའི་དོན་བསྡུར་འཆད་པ་ནི་སྒྲོས་ངན་གྱི་ཕྲེང་བས་མགྲིན་པ་བརྒྱན་པ་སྟེ་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་འཇོག་པ་ནི་གོང་འོག་གཉིས་ཀ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་རིག་གི་རྒྱུ་ཡུལ་གཞན་ཡིན་པ་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་བརྟག་ཏུ་སྣང་བའི་དམིགས་རྐྱེན་གསུངས་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །གཉིས་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ནི་གཞག་ཅིང་། ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡུལ་གཞན་དང་བཅས་པ་ལྟ་བུར་འཇོག་གི ཡུལ་དུ་སྣང་བ་དོན་གྱིས་སྟོང་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་དོན་གཞལ་བྱར་འཇོག་རིགས་ཏེ། ཤེས་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཉམས་སུ་མྱང་བྱ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྗེས་ཀྱི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟེ་ཞེན་ཅིང་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་འདི་ཆོས་ཅན། ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིགས་འབྲས་བུར་རིགས་ཏེ། བདག་ཉིད་འདོད་པའི་རྣམ་པ་དང་རྣམ་པ་གཞན་མི་འདོད་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་མྱོང་བར་གྱུར་ན་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པའི་རྣམ་པ་མྱོང་བ་དེས་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རིག་པར་ནི་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འཇོག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ཕྱི་དོན་ཡོད་ཀྱང་རང་རིག་འབྲས་བུར་གྲུབ་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་གྲུབ། །གཟུང་རྣམ་ཚད་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ། །ཕྱི་དོན་གཞན་བྱ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱི་དོན་མྱོང་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །དེ་ཡི་ཉེས་སྤོང་རིམ་པར་དགག །དེས་ན་རང་རིག་འབྲས་བུར་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་ཕྱི་དོན་ལྐོག་ན་མོའམ། རྣམ་རིག་པ་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་ཡོད་ན་ཡང་དོན་སྣང་གི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། བློ་རང་ཉིད་འདོད་མི་འདོད་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་པ་ཉིད་དེ་ལས་དོན་ཡང་འདོད་མི་འདོད་སོགས་དེ་ལྟར་དུ་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འཇོག་དགོས་ཀྱི། དོན་རང་རིག་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིན་ན་དོན་གཅིག་ལ་འདོད་མི་འདོད་སོགས་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་ཐལ། སྐྱེས་བུ་ཐ་དད་ཀྱི་བློ་ལ་འདོད་མི་འདོད་དུ་མར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་པོ་དེ་ཡང་འདོད་མི་འདོད་དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། ཡང་དོན་གཅིག་ལ་འདོད་མི་འདོད་སོ་སོར་སྣང་བའི་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ཆོས་ཅན། འདོད་མི་འདོད་གཉིས་པོ་དག་ཐ་དད་པ་རེ་རེར་ནི་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བ་རེ་རེས་ཀྱང་འདོད་མི་འདོད་གཉིས་ཀ་མྱོང་བར་ཐལ། དོན་དེ་འདོད་མི་འདོད་གཉིས་ཀར་ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་རུང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་མཐོང་བའི་ལས་ཀྱིས་འདོད་མི་འདོད་གང་རུང་གཅིག་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་རེ་རེས་གཉིས་ཀ་མྱོང་བ་མིན་ཞེ་ན། ལྟ་བ་པོ་ཐ་དད་ཀྱི་བློ་ཆོས་ཅན། དོན་གྱི་དབང་གིས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དོན་འདོད་མི་འདོད་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་རུང་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་མ་མཐོང་བའི་ལས་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་ན་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། འདོད་མི་འདོད་དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ལ་གང་རུང་གཅིག་ཁོ་ན་ཡི་བདག་ཉིད་དུ་མཐོང་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་ལ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དུ་མར་སྣང་བ་ནི་རྟོག་པ་ཡིན་གྱི་དོན་བློ་དབང་ཤེས་མིན་པས་དབང་ཤེས་ཀྱིས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་འཛིན་ཞེ་ན། དབང་པོའི་སེམས་དེ་ལའང་ཆོས་ཅན། དོན་གཅིག་དུ་མར་སྣང་བ་མེད་པ་མིན་པར་ཐལ། འཆི་ལྟས་དང་མིག་སེར་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་དོན་གཅིག་པོ་ལྔར་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་ཕྱིས་དོན་གཅིག་པོ་དེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དོན་ཡོད་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མྱོང་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་སྣང་གི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཞལ་བྱར་ཁས་ལེན་པའི་ལུགས་ལའང་རང་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཁོ་ནའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པར་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་ཅི་ལྟར་བློ་འདིའི་རང་བཞིན་འདོད་མི་འདོད་སོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་དོན་ནི་འདོད་མི་འདོད་དུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟེ་འཇོག་པ་ཡིན་གྱི་དོན་དངོས་སུ་མི་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ཚད་མ་ཡིན་མིན་དབྱེ། །གཟུང་རྣམ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། །ཚད་འབྲས་གཉིས་པོ་ཡུལ་གཞན་འགྱུར་བ་སྤང་། །དོན་རིག་འབྲས་བུར་བཤད་དང་འགལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱི་དོན་གཞལ་བྱ་ལ་རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཕྱི་དོན་གཞལ་བྱར་བྱས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། དོན་དུ་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་འདི་ཉིད་ནི་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། འཛིན་རྣམ་ཚད་མ་མིན་ཏེ། ཕྱི་དོན་གཞལ་བྱར་འཇོག་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། འཛིན་པའི་བདག་སྟེ་རྣམ་པ་དེ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཞལ་བྱར་བྱས་པ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་གཞན་ཕྱི་རོལ་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ནི་འདིར་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་ཡིན་ཀྱང་དཔྱད་ན་རང་རིག་ཡིན་པ་གཉིས་ཀ་འབྲས་བུར་འཇོག་དགོས་ལ། དེའི་ཚེ་གཟུང་རྣམ་གྱིས་གཉིས་ཀ་འཇོག་ནུས། འཛིན་རྣམ་གྱིས་ཐ་སྙད་དུའང་དོན་རིག་འཇོག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། རང་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་རིག་པ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་པར་འདོད་ཀྱི། འདི་ལྟར་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་དངོས་སུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་རྣམ་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཤེས་པ་ལ་གཙང་མི་གཙང་ལ་སོགས་པར་གནས་པ་སྟེ་སྣང་བ་དེ་ལྟ་བུར་དོན་འདི་ནི་གཙང་མི་གཙང་སོགས་དེ་ལྟར་གནས་སོ་ཞེས་ངེས་པ་སྟེ་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་པ་རིག་པ་དེ་བདག་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་རིག་བཏགས་པ་བ་དེ་ཡི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་བློ་ལ་ནི་གནས་པའི་དོན་དང་འདྲ་བ་དེ་ཡིན་ལ། དོན་འདྲ་བ་དེ་ཡི་བྱ་བ་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་པ་དང་དཔྱད་ན་རང་རིག་པ་དེ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ནི་བློ་ལ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་སྟེ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་དེ་རིག་པའི་རང་རིག་རབ་ཏུ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། འོ་ན་ཕྱི་དོན་གཞལ་བྱར་བྱས་པའི་ཚེ་ཚད་འབྲས་གཉིས་ཡུལ་ཐ་དད་དུ་ཐལ། ཚད་མ་དོན་འདྲ་བ་ཡིན་པས་དོན་ལ་འཇུག འབྲས་བུ་རང་རིག་ཡིན་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚད་འབྲས་གཉིས་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཐ་དད་པའང་མིན་ཏེ་དཔྱད་ན་རང་རིག་ཡིན་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་ཏུ་འདོད་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་གཉིས་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཐ་སྙད་དུ་དོན་དུ་འཇོག་ཅིང་དཔྱད་ན་ཁྱོད་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། གཟུང་རྣམ་ཚད་མར་བྱས་པ་ལ་འདི་རང་རིག་འབྲས་བུར་འཇོག་ན་སྔར་དོན་རིག་འབྲས་བུར་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངོ་བོ་སྟེ་གནས་ཚུལ་དཔྱོད་པ་ན་རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། སྔར་དོན་རིག་དུ་བཤད་པ་དེ་ཡང་རང་གི་བདག་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱི་དོན་གཞལ་བྱར་འཇོག་སྟེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དོན་ཡོད་ཀྱང་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་པ་ལྟར་ཤེས་པ་ཕྱི་དོན་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ་དེའི་དབང་གིས་རྣམ་པ་ཤར་བའམ། རྣམ་རིག་པ་ལྟར་གཞན་བག་ཆགས་དང་འདྲ་བ་སྟེ་དེའི་དབང་གིས་རྣམ་པ་ཤར་བའམ་རུང་། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་གཞལ་བྱ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡི་རྒྱུ་ནི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་ཡང་ཡིན་པས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་མ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ཞིང་། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་སྣང་བའི་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་པས་ཐ་སྙད་དུ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་འདྲ་ཞེས་པའི་དོན་རྒྱ་གར་བ་ཁ་ཅིག མི་འདྲ་ཞེས་འཆད་པ་ནི་ཡི་གེའི་དོན་མ་ཡིན་ཞིང་། འདྲ་བ་རྣམ་ཤར་གྱི་དོན་ཡིན་པས་དེ་ནི་ཕྱིའམ་གཞན་ལས་ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་གཞན་དང་དོན་གཅིག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྦྱོར་ཚུལ་འདིའང་གཞན་གྱིས་མ་རྟོགས་པར་སྣང་ངོ་། །དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་དོན་འཛིན་ཏེ་མི་འཛིན་པར་ཐལ། དོན་གྱི་དངོས་པོ་དངོས་སུ་སྣང་བ་མེད་པར་རྣམ་པ་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་རྨི་ལམ་ལ་སྣང་བའི་རྟ་གླང་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ལྟར་རོ་ཞེ་ན། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། དཔྱད་ན་ཕྱི་དོན་མི་འཛིན་པ་བདེན་ཏེ། དཔྱད་ན་ཕྱི་དོན་འཛིན་པ་དེ་འདྲ་ངས་ཀྱང་མི་ཤེས་སོ་སྟེ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེས་ཏེ་ཞེས་པ་ནས་འདིའི་བར་གྱིས། བྱ་དང་བཅས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་དང་། ཡང་ན་རང་རིག་འབྲས་བུ་སྟེ། །ཞེས་དང་། དེ་ཡི་ངོ་བོ་ལས་དོན་ངེས། །ཞེས་དང་། ཡུལ་གྱི་སྣང་བ་ཉིད་འདི་ཞེས་པས་བསྟན་པའི་ཚད་འབྲས་བཞི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་རྣམ་པ་བརྫུན་ཡང་རང་རིག་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པ་བརྫུན་པས་དེ་ལ་རང་རིག་མིན། །བདག་ཉིད་འཇལ་ཚེ་རང་རིག་ཚད་འབྲས་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། གཟུང་འཛིན་རིག་གསུམ་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་ངོར་སྣང་། །སྣང་བ་དེ་ལ་ཚད་འབྲས་གཞལ་གསུམ་གཞག །སྣང་བ་དེ་ཉིད་བདེན་པར་གྲུབ་པར་དགག །བདེན་པ་མེད་ན་འཁྲུལ་པའང་མེད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཀུན་བཏུས་སུ། གང་ཚེ་སྣང་བ་དེ་གཞལ་བྱ། །ཚད་མ་དང་ནི་དེ་ཡི་འབྲས། །འཛིན་རྣམ་རིག་པའོ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་གསུམ་ཐ་དད་དུ་མ་བྱས། །ཞེས་པའི་དོན་འཆད་པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་ན་ཚད་འབྲས་གཞལ་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། དོན་སྣང་གི་བློ་ཆོས་ཅན། དོན་ལ་ཚད་འབྲས་གཞལ་གསུམ་ཐ་དད་དུ་མེད་དེ། ཁྱོད་ཀྱི་བདག་ཉིད་གཅིག་ལ་གཟུང་འཛིན་རིག་གསུམ་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་ཀྱང་། མ་རིག་པས་འཁྲུལ་པའི་མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྐྱེས་བུ་རྣམ་ཀྱིས་ཁྱོད་ལ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་དང་། འཛིན་པའི་རྣམ་པ་དང་། མྱོང་བ་འབྲས་བུ་དག་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་རྟོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་དབང་པོ་སྔགས་དང་སྨན་སོགས་ཀྱིས་བསླད་པ་རྣམས་ལ་འཇིམ་དུམ་དང་སྡེའུ་སོགས་རྟ་གླང་སོགས་དེ་ཡི་གཟུགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་འཇིམ་དུམ་སོགས་ལས་རྣམ་པ་གཞན་རྟ་གླང་སོགས་སུཾ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྟ་གླང་ཉིད་དུ་སྔགས་སོགས་ལས་གསར་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འཇིམ་དུམ་སོགས་དེ་དག་ཆོས་ཅན། རྟ་གླང་སོགས་སུ་སྐྱེས་པ་མིན་ཏེ། སྔགས་སོགས་ཀྱིས་མ་བསླད་པའི་མིག་ཅན་གྱིས་རྟ་གླང་སོགས་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཐག་རིང་པོ་མྱ་ངམ་གྱི་ཐང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཁོད་སྙོམས་པ་ན་རྫས་ཆུང་ངུ་ཡང་ཆེན་པོར་སྣང་བ་ན་ཆུང་ངུ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པ་མིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་སྣང་གི་བློ་གཅིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཐ་སྙད་དུ་ཚད་འབྲས་གཞལ་གསུམ་འཇོག་པ་མི་འགལ་ཏེ། ཁྱོད་ལ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་དང་། འཛིན་པའི་རྣམ་པ་དང་། རང་རིག་པའི་རྣམ་པ་དག་དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པ་མིན་ཡང་། དེ་གསུམ་ལ་རིམ་པ་ལྟར་གཞལ་བྱ་དང་། འཇལ་བྱེད་དེ་ཚད་མ་དང་། འབྲས་བུར་གནས་པའི་རྣམ་གཞག་བྱས་པ་འདི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་ལ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་བྱས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་བདེན་པའི་རྣམ་གཞག་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱོགས་ཆོས་བསྒྲུབ། གཏན་ཚིགས་དགོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བློ་གཅིག་ལ་གཟུང་འཛིན་རིག་གསུམ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་འདི་མི་བདེན་བཞིན་དུ་སྣང་བ་དེ་ལྟ་མིན་པར་བདེན་ན་བློ་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་དུ་མར་བདེན་ནམ་གཅིག་ཏུ་བདེན། དང་པོ་ལྟར་ན་བློའི་དངོས་པོ་ཆ་མེད་གཅིག་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དུ་མར་ཇི་ལྟར་བདེན་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་བདེན་པར་ཐལ། ཁྱོད་བློ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ན། བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཅིག་པ་ཉིད་དེ་ཉམས་ནས་དུ་མར་ཐལ། དུ་མར་སྣང་བ་དེ་དུ་མར་བདེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ལྟར་ན་བློ་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་ཆོས་ཅན། གཅིག་ཏུ་མི་བདེན་པར་ཐལ། བློ་མ་འཁྲུལ་བ་ལ་དུ་མར་སྣང་བའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ན། བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པ་གཞན་དང་གཞན་ལ་ཆོས་ཅན། གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་ཉམས་པར་ཐལ། མ་ཁྱབ་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པ་མིན་པར་ཐལ། གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚད་མའི་བློས་དངོས་པོ་ཐ་དད་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ན་ཐ་དད་མེད་པར་ངེས་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ཐ་དད་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཆོས་ཅན། རིགས་པ་དག་གིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་དེ་ཉིད་དུ་ན་དེ་དག་བདེན་པའི་དངོས་པོར་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་དེ་དག་ལ་བདེན་པའི་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་བརྫུན་པས་དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་བདེན་མེད་དུ་བསྒྲུབས་ནས། དེ་ལ་ལྟོས་པའི་འཛིན་རྣམ་དང་རང་རིག་ཀྱང་བདེན་མེད་དུ་གྲུབ་པའི་ལུགས་ཡིན་ལ། ཤེས་པ་རང་གསལ་ལ་ལྟོས་པའི་འཛིན་རྣམ་དང་རང་རིག་བདེན་པར་འདོད་པ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་ངོ་། །རྣམ་བདེན་བརྫུན་གྱི་ཁྱད་པར་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོར་འབྱུང་བའི་འཁྲུལ་བ་མེད་པ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། འདི་ལས་གཞན་ཚོལ་བ་ནི་ནོར་བ་ལས་མ་འདས་སོ། །བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་སེམས་ཙམ་པ་འདིའི་ལུགས་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་བ་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པར་ཐལ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་གཟུང་འཛིན་བདེན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་མཐོང་བ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འགྲོ་བ་འདི་ལ་གཟུང་འཛིན་བདེན་པ་དེའི་བདག་ཉིད་གཅིག་ཀྱང་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། སྤྱིར་འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བ་ན་རྒྱུ་མེད་མིན་གྱི། ཉ་ཕྱིས་ལ་དངུལ་དུ་འཁྲུལ་བ་ལྟར་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ལས་དོན་དེའི་བདག་མིན་ལ་དེའི་བདག་ཏུ་ཞེན་པས་འཇིག་རྟེན་པ་དག་གི་འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བ་ལ་སྔར་ཆོས་མཐུན་མཐོང་བས་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཆོས་མཐུན་མཐོང་སོགས་ཅན་ཉིད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བ་འདིའང་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ནང་གི་མ་རིག་པས་བསླད་པ་ལས་བྱུང་བ་གཟུང་འཛིན་དུ་འཁྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནང་གི་ཉེས་པ་ལས་བྱུང་བས་རང་བཞིན་ནམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འཛིན་རྣམ་བདག་ཉིད་མྱོང་བས་རང་རིག་གྲུབ། །རང་རིག་ཚད་འབྲས་ཤེས་པ་ཀུན་ལ་སྦྱར། །རང་རིག་ཚད་མར་བཤད་དང་འགལ་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། འོ་ན་རྣམ་བརྫུན་པའི་ལུགས་ལ་གཟུང་རྣམ་བརྫུན་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་རང་རིག་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ན་རང་རིག་མཚན་ཉིད་པའི་ཚད་འབྲས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་པ་བརྫུན་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་བློ་རང་ཉིད་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་འདོད་པ་དེ་བདག་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་རང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་འཛིན་རྣམ་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་པ་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ་རང་རིག་མཚོན་པར་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྣམ་པ་བརྫུན་པར་འདོད་པའི་ལུགས་ལའང་བློ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཡུལ་དུ་གཞག་པ་ན་རང་གཞལ་བྱ་དང་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་འཛིན་རྣམ་འཇལ་བྱེད་དེ་ཚད་མ་དང་། དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་འབྲས་བུར་གནས་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། བློ་ཀུན་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། རང་རིག་མཚན་ཉིད་པའི་ཚད་འབྲས་གནས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ། འདོད་ཆགས་སོགས་གཞལ་བྱར་བྱས་པ་ན་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་འབྲས་གནས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་སྦྱོར་བ་ནི་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་སོགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེ་ལའང་འདོད་ཆགས་སོགས་དེ་དག་ཆོས་ཅན། རང་གི་བདག་ཉིད་མྱོང་བར་རུང་སྟེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བརྫུན་པར་འདོད་པའི་ལུགས་ལའང་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པར་རུང་བ་ཉིད་དེ་ཚད་མ་དང་། བདག་ཉིད་གཞལ་བྱ་དང་། དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། འཛིན་པའི་རྣམ་པའམ་རང་མྱོང་བར་རུང་བ་ཚད་མ་ཡིན་ན། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་གིས་རང་རིག་ཚད་མར་གསུངས་པ་དང་འགལ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་གླང་ཆོས་ཅན། འདིར་འཛིན་རྣམ་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་རུང་བ་ཉིད་ཚད་མར་བཤད་པ་དང་ཁྱོད་ཀྱིས་རང་རིག་ཚད་མར་བཤད་པ་མི་འགལ་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་པ་བདག་ཉིད་ལ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་པའི་མིང་ཅན་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆ་དེ་ལ་རང་མྱོང་བར་རུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་རང་རིག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་ནི་རང་རིག་བྱེད་པའི་ཆ་ལ་རབ་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་ན་སྔར་གཟུང་རྣམ་གཞལ་བྱ། འཛིན་རྣམ་ཚད་མ། རང་རིག་འབྲས་བུར་བྱས་པའི་ཚད་འབྲས་དེ་ལ་རྣམ་བདེན་པས་གཟུང་རྣམ་ཤེས་པར་འདོད་པས་རང་རིག་མཚན་ཉིད་པ་འབྲས་བུར་འདོད་ལ། རྣམ་བརྫུན་པས་གཟུང་རྣམ་དོན་ཤེས་གང་དུ་ཡང་མི་བདེན་པས་རང་རིག་བཏགས་པ་བ་འབྲས་བུར་འདོད་དོ། །དེས་ན། དེ་ལ་བློ་ནི་ཡོངས་གཅོད་པ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་རྣམ་བརྫུན་པའི་ལུགས་ཀྱི་རང་རིག་མཚན་ཉིད་པའི་ཚད་འབྲས་ངོས་གཟུང་བ་སྟེ། བློ་གང་ཡིན་པ་གཞལ་བྱར་བྱས་པའི་ཚེ་དེ་འགྲུབ་ཅེས་པའི་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་རྣམ་གཞག་དེ་ཡི་སྒྲུབ་བྱེད་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཚུལ་གཉིས་སྒྲུབ་བྱེད་རིགས་པ་བཤད། །རང་རིག་སྒྲུབ་བྱེད་རིགས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡུལ་ཤེས་དེ་ཤེས་བཤད་དེ་བསྒྲུབ། །དུས་ཕྱིས་དྲན་པ་བཤད་དེ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་བདུན་ཏེ། དོགས་པ་ཡོད་མེད་བྱེ་བྲག་ཡོད་པས་བསྒྲུབ། །རྣམ་པ་མང་ཉུང་བྱེ་བྲག་ཡོད་པས་བསྒྲུབ། །ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ། །དབང་པོ་གསལ་དང་མི་གསལ་ཁྱད་ལས་བསྒྲུབ། །མེད་བཞིན་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་སྣང་བས་བསྒྲུབ། །ཉེ་རིང་བར་མའི་ཁྱད་པར་གསུམ་ལས་བསྒྲུབ། །གཟུང་ཡུལ་འགགས་ཀྱང་སྣང་བ་ཡོད་པས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་སྐྱེས་པས་བསྒྲུབ། །དོན་མེད་དོན་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་བས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། བློ་ཚུལ་གཉིས་སུ་ཁས་བླངས་ནས་ཚད་འབྲས་གཞལ་གསུམ་འཇོག་ན་ཚུལ་གཉིས་ཉིད་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། མདོར། ཡུལ་ཤེས་དེ་ཡི་ཤེས་པ་ཡི། །བྱེ་བྲག་ལས་ནི་ཚུལ་གཉིས་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་དོན་ལ་མདོ་མཛད་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་གཉིས་དང་། བསྟན་བཅོས་མཛད་པའི་རིགས་པ་ལྔ་སྟེ་བདུན་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་ནི། ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་སོགས་རྣམས་ལས་ནི་བྱུང་བ་ཡི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དག་ཆོས་ཅན། ཡུལ་དེ་ལས་གཞན་དབང་ཡིད་སོགས་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཡང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི་གཞན་གྱི་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བ་རྣམ་འགས་ཏེ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཟས་དང་། དུས་དང་། ལས་དང་། ཕ་མ་ལ་སོགས་བུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་བུ་དེ་ནི་ཕ་མ་གཅིག་གི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འཛིན་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་ཟས་ལ་སོགས་པ་འགའི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་དག་ནི་ཆོས་ཅན། ཡུལ་དེ་ལས་གཞན་དབང་པོ་སོགས་དང་རྣམ་ཤེས་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཚུངས་ན་ཡང་ཤེས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཆའི་སྒོ་ནས་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དེ་ཤེས་པ་དེ་རང་གི་རྣམ་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་མེད་པར་ནི་དབང་ཡིད་སོགས་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཡུལ་དེར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བློ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་མེད་ཕྱིར་ན་རྣམ་མེད་དོགས་པ་མེད། །དོན་དང་ལྡན་པར་འདོད་པའི་གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་དང་ལྡན་པའི་སེམས་དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བ་སོགས་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་རྣམ་མེད་པར་དོགས་པ་སྐྱེ་སྲིད་དེ། །དོན་ཉིད་དངོས་སུ་འཛིན་པར་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདས་པའི་དོན་བུམ་སོགས་ནི་འཛིན་པ་རྟོག་པ་ལ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཉིས་སུ་སྣང་བས་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་སྟེ། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ནི་ཡོད་ཅིང་། ཡུལ་དུ་སྣང་བ་རང་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་དོན་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་ཞེན་ཡུལ་གྱི་དོན་དེ་འགགས་ཤིང་དོན་གཞན་ཡང་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་ཏུའང་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་དོན་ལྡན་ཡིན་པ་དགག །ལྡན་པ་མིན་པའི་དོན་ལྡན་དགག །དེ་ལས་གཞན་པའི་དོན་ལྡན་དགག །རྣམ་པ་དོན་ལས་སྐྱེས་པ་དགག །རྣམ་པ་ཤེས་ལས་ཐ་དད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། འདས་པ་དྲན་པའི་རྟོག་པ་ལ་འདས་པའི་དོན་གྱི་གསལ་བ་འགགས་པས་མི་སྣང་ཡང་། རིགས་དོན་གཞན་མ་འགགས་པར་ཡོད་པས་དེ་སྣང་བའི་ཕྱིར། བློ་རང་ཉིད་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཚུལ་གཉིས་པར་མ་གྲུབ་ཅེ་ན། འདས་པའི་སྔོ་སོགས་དྲན་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁ་དོག་སྔོ་སོགས་དེ་དང་ལྡན་པ་མིན་པའི་རིགས་ཀྱི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོ་སོགས་ཐ་དད་པ་ཅན་དུ་སྣང་བ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་རིགས་དེའང་རྟག་གམ་མི་རྟག མི་རྟག་ན་དེ་ཆོས་ཅན། རིགས་སུ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། སྐད་ཅིག་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟག་ནའང་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་དྲན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། རྟག་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་དེའི་གཟུང་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དྲན་པ་དེ་ལ་འདས་པའི་དོན་གྱི་རིགས་མི་སྣང་ཡང་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་མིང་དང་མཚན་མ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མིང་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དྲན་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་དོན་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྔར་ནི་མིང་སོགས་བརྗོད་ན་ཞེས་སོགས་སུ་བཀག་ཟིན་ཏོ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དྲན་ཤེས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ཆོས་ཅན། དོན་བདེན་པ་གཟུང་ཡུལ་དུ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་དོན་གྱི་ནུས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་མེད་ཀྱང་འདོད་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དྲན་ཤེས་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་། དེའི་རྒྱུ་མྱོང་བ་དེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། འདས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་འདི་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། དེ་ཡང་སྔར་དོན་མྱོང་བ་སྟེ་རྟོགས་པ་ལས་བྱུང་སྟེ། དོན་དྲན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་དེའི་རྒྱུ་མྱོང་བ་དེའང་དོན་གྱི་རྣམ་པས་སྟོང་པར་འདོད་ན་དྲན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དྲན་པ་གང་ཞིག་དོན་གྱི་རྣམ་པ་མེད་པའི་མྱོང་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་དྲན་པ་མྱོང་བ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི་དྲན་བྱའི་དོན་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་སོ་ཞེ་ན། དྲན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་དྲན་བྱའི་དོན་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེ་བ་མིན་པར་ཐལ། རང་གི་དངོས་རྒྱུའི་དུས་དེའི་ཚེ་རང་གི་དྲན་བྱའི་དོན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དྲན་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དོན་ལས་སྐྱེས་པས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་མྱོང་བ་མངོན་སུམ་ལའང་ཆོས་ཅན། དོན་གྱི་རྣམ་ལྡན་དེར་འགྱུར་ཏེ། དོན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དྲན་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་གྱིས་དངོས་སུ་གཏད་པའི་རྣམ་པ་མིན་ཏེ་གསལ་བའི་རྣམ་པས་དབེན་པ་སྟེ་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི། དྲན་ཤེས་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ནི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་ཡིན་ན། རྣམ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དྲན་པ་པོ་རང་ཉིད་ལ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་དེ་ན་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། བློ་ལ་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་སྣང་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་ཁྱབ་སྟེ། དོན་ཡིན་ཡང་བདག་གི་ཡིད་ཁོ་ན་ལ་རྟག་ཏུ་ཡུལ་དུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་པས་གཞན་གྱིས་མི་རྟོགས་ཞེ་ན་རྣམ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དྲན་པ་པོ་དེས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དྲན་པ་པོའི་བློ་ཁོ་ནའི་ཡུལ་དུ་འབྲེལ་བས་གཞན་གྱིས་མི་རྟོགས་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཆད་པ་པོས་བརྗོད་པ་ལས་གཞན་གྱིས་འཆད་པ་པོ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཉན་པ་པོ་རང་གི་བློ་ལ་སྣང་བའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་ཞིག་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོའི་སེམས་དག་གི་ཡུལ་གྱི་དོན་ཆོས་ཅན། འཆད་པ་པོས་བཤད་པའི་དོན་དེ་ཉན་པ་པོས་གོ་བའི་དོན་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་དོན་གཅིག་ཏུ་མཚམས་སྦྱོར་བར་ནི་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་བློ་གཉིས་དོན་རེ་རེ་དག་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་ན་ནི་སྟེ་འབྲེལ་བས་གཅིག་གིས་འཛིན་པ་དེ་གཞན་གྱིས་འཛིན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཆད་ཉན་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་རང་ལ་སྣང་བའི་དོན་རེ་རེ་སོ་སོར་འཛིན་ཡང་དོན་དེ་དག་འདྲ་བ་ལས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་དེ་དག་གཅིག་པར་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཡོད་ཅེ་ན། སྒྲ་ལས་བརྗོད་བྱ་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཟུང་ཡུལ་དུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་གཞན་ལ་སྣང་བའི་དོན་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་ཐ་དད་དུ་ཇི་ལྟར་གཟུང་སྟེ་མ་གཟུང་བར་གཅིག་ཏུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་དོན་དེ་དག་ཐ་དད་དེར་སྣང་བ་མིན་པར་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་རྣམ་པ་མང་ཉུང་བྱེ་བྲག་ཡོད་པས་བསྒྲུབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཤེས་པ་དང་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་པར་དྲན། །ཕྱི་མ་རྣམ་པ་རེ་རེས་ལྷག་པར་དྲན། །ཚུལ་དེས་རྣམ་བཅས་མི་འགྲུབ་སྨྲ་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཡུལ་ཤེས་ནི་གཟུགས་སོགས་འཛིན་པའི་མིག་གི་སོགས་ཡིན་ལ། དེའི་ཤེས་པ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་དྲན་ཤེས་ཏེ་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང་ཉུང་གི་བྱེ་བྲག་ལས་ཚུལ་གཉིས་འགྲུབ་ཅེས་པ་འདིར་འཆད་དེ། ཡུལ་གཟུགས་སོགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཡང་ནི་ཆོས་ཅན། བློ་རང་ཉིད་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཆ་གཉིས་ལ་ནི་རྟེན་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་གིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་དེ་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཡིས་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཤེས་པ་དེ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པ་ལས་གཞན་དུ་དེ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་མིན་ན་ཅི་ལྟར་རང་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་གནས་པ་སྟེ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤེས་པ་དང་པོ་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ལྟར་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དང་པོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་ཁྱོད་ལ་དམིགས་པའི་རྟོག་པ་ཕྱི་མ་དང་དེ་ལ་ཡང་དམིགས་པའི་རྟོག་པ་ཕྱི་མ་ཡེ་ཤེས་པ་རྣམས་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་གཅིག་སྟེ། རེ་རེས་སྔ་མ་སྔ་མ་ལས་ལྷག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དོན་གྱི་ངོ་བོས་ཏེ་རྣམ་པ་དང་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གཉིས་པ་ཅན་དུ་ཤེས་པ་གཉིས་པས་དམིགས་པ་དང་། ཤེས་པ་གཉིས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་དུ་བདག་གི་སྟེ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་སྐབས་འགའ་ཞིག་ཏུ་གསུམ་པ་ཡེ་ཤེས་པ་ཡིས་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་རེ་རེས་ལྷག་པ་ཅན་དུ་ཕྱི་མས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། དོན་འབྲས་ཡིན་པས་བསྲེ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །དོན་དང་བསྲེ་བ་འདྲ་བ་ལས་གཞན་མིན། །འདྲ་བའི་ཕྱིར་ན་དོན་དང་བསྲེ་བ་དྲན། །གཞན་དུ་ཕྱི་མ་བསྲེ་བ་མེད་པར་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་གཟུགས་སོགས་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་རྣམ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྗེས་ཀྱི་ཤེས་པས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པ་མིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་དེ་དོན་གྱི་དངོས་འབྲས་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་དེ་དྲན་ན་དོན་ཡང་དྲན་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་རྗེས་ཀྱི་དྲན་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིས་བློ་དོན་བསྲེས་ནས་ཤེས་པ་དེ་དོན་གྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་དྲན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཤེས་པའི་རྒྱུ་སྣང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཤེས་པ་ཕྱི་མས་ཤེས་པ་སྔ་མ་དྲན་པ་ན་དེ་དག་དྲན་པ་དང་དེ་དག་ཤེས་པ་སྔ་མ་དང་བསྲེས་ནས་ཤེས་པ་སྔ་མ་དེ་དག་གི་རྣམ་ལྡན་དུ་ཡང་དྲན་པ་དེར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཤེས་པ་སྔ་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྒྱུ་དང་ལྷན་ཅིག་འཛིན་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་གི་རྒྱུའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། རྫ་མཁན་དང་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་མེད་པར་རྫའི་བུམ་པ་དྲན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། འབྲས་བུ་ཀུན་རང་རྒྱུ་དང་ལྷན་ཅིག་འཛིན་པས་ཁྱབ་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡུལ་དང་། སྣང་བ་དང་། ཡིད་བྱེད་རྣམས་ཡུལ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུར་མཚུངས་ན་ཡང་ཤེས་པ་དེ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་དྲན་གྱི། གཞན་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་མི་དྲན་ཏེ་ཤེས་པ་དེ་ལ་དོན་གྱིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་པོའི་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་གྱིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་གང་ལས་ཁྱོད་དོན་དང་འདྲ་བ་བསྟེན་པ་སྟེ་བསྲེས་ནས་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ཁྱོད་དོན་དང་འདྲ་བ་ལས་གཞན་ཅིར་འགྱུར་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདྲ་བ་ལས་གཞན་པའི་དོན་གྱིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། དོན་དང་འདྲ་བ་ལས་དོན་དུ་འཁྲུལ་པའི་དཔེ་ཡོད་དེ། མཚེ་མ་སོགས་ལ་འདྲ་བས་གཅིག་ཏུ་བསྲེ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བློ་རྣམ་བཅས་སུ་གྲུབ་བོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དང་པོ་ཡུལ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡུལ་དང་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་པ་ཅན་མིན་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་པོ་ཅན་ཡིན་ན། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ངེས་པར་འཛིན་པ་ཡི་སེམས་ཀྱིས་ཁྱོད་དང་ཤེས་པ་དང་པོ་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མེད་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་ལ་ནི་རྣམ་པར་གནས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པ་དང་པོ་ལ་དོན་རྣམ་མེད་ན་གཉིས་པ་དང་ཐ་དད་དུ་མི་ཕྱེད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་དང་པོ་སྔོ་འཛིན་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་སྔོ་སོགས་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པར་མདུན་ན་གནས་པར་འགྱུར་བའི་བློ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དུ་དོན་བསྲེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཏེ། རང་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་འཛིན་པའི་བློ་གཉིས་པས་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། བློ་དོན་གྱི་རྣམ་ལྡན་ཡིན་པས་དོན་གྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་དྲན་པ་ལས་གཞན་དུ་དོན་གྱི་དངོས་འབྲས་ཡིན་པས་དོན་གྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་དྲན་ན་དང་པོ་སྔོ་འཛིན་ལྟ་བུ་གཅིག་པོ་ཉིད་དོན་སྔོན་པོ་ལྟ་བུ་ལས་དངོས་སུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར། དོན་དེ་དང་འབྲེལ་པའམ་དོན་དེའི་རྣམ་ལྡན་དུ་དྲན་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཕྱི་མའི་ཕྱི་མ་ཆོས་ཅན། སྔོན་པོའི་རྣམ་ལྡན་དུ་རྗེས་ཀྱི་ཤེས་པས་དྲན་པ་མིན་པར་ཐལ། ཤེས་པ་སྔ་མའི་དོན་སྔོན་པོ་དང་དངོས་སུ་འབྲེལ་བ་སྟེ་སྐྱེས་པ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱི་དོན་བཀག་ནས་ཚུལ་གཉིས་བསྒྲུབ། །དོན་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་གཉིས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྣང་བ་ཕྱི་དོན་ཡིན་པ་དགག །ཕྱི་དོན་གཞན་གྱི་བསྒྲུབ་བྱེད་དགག །ཕྱི་དོན་མེད་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ་གཏན་ཚིགས་དགོད། ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ། གྲུབ་དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཡུལ་སྔོ་སོགས་སུ་སྣང་བ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་སྣང་བའི་བློ་དེ་ལས་རྫས་གཞན་ཉིད་དུ་རྣམ་པ་གང་གིས་ནི་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ནས་མི་འགྲུབ་སྟེ། ངེས་པར་རང་སྣང་བའི་བློ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཅིག་ཆར་དུ་ནི་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་དེ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་དམིགས་ན་ཐ་དད་དུ་སྣང་བས་ཁྱབ་དེ་ལ་ཐ་དད་དུ་བདེན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔོར་སྣང་དབང་ཤེས་དང་དེ་ལ་རང་དུས་སུ་སྔོན་པོར་སྣང་བ་ཆོས་ཅན། ཐ་དད་དུ་སྣང་ཡང་ཐ་དད་དུ་བདེན་པ་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཐ་དད་དུ་མི་བདེན་བཞིན་དུ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྣམ་ཤེས་འཁྲུལ་པས་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་མེད་པར་ཐ་དད་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དེ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཞུགས་ཏེ་སྔོན་པོར་སྣང་བ་དང་སེར་པོར་སྣང་བ་སྐབས་འགའ་ཞིག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྔོ་སེར་སོགས་སུ་སྣང་བ་རྫས་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། ལྷན་ཅིག་ཏུ་མྱོང་བའི་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་དམིགས་པ་ལ་གཅིག་དམིགས་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔོར་སྣང་གི་ཤེས་པ་དང་སྔོར་སྣང་དེ་དག་དོན་ལ་ཐ་དད་མིན་ཏེ། སྔོ་འཛིན་མྱོང་བ་མེད་པར་དོན་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་འགའི་དོན་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡི་མྱོང་བ་སྔོ་འཛིན་དེ་ཡང་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་མ་མཐོང་བ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྔོ་འཛིན་དབང་ཤེས་ལ་རང་དུས་སུ་སྣང་བ་ཡི་དོན་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ནི་ཆོས་ཅན། སྔོ་འཛིན་དབང་ཤེས་ལས་དོན་གཞན་མིན་པ་བཟློག་པར་རབ་ཏུ་དཀའ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དོན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མིན་པར་རྣམ་བཅས་པ་དག་མཐུན་ལ། མདོ་སྡེ་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ཕྱི་རོལ་དོན་གྱིས་གཏད་པར་སྨྲ་བས་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དྲིས་པ་ན། དབང་པོའི་བློ་རྣམས་ཆོས་ཅན། དབང་ཡིད་ལས་ཐ་དད་པའི་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་གཞན་དབང་ཡིད་དག་ནི་ཡོད་ན་ཡང་ཁྱོད་རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པས་རྒྱུ་གཞན་ཡོད་པར་འགྲུབ་ལ། དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དབང་ཤེས་འཁྲུལ་བ་ཆོས་ཅན། སྔར་གྱི་རྟགས་དེ་ལས་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་ཅིང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྒྲུབ་ན་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དོན་སྣང་གི་བག་ཆགས་སྨིན་མ་སྨིན་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་ཁྱོད་སྐྱེ་མི་སྐྱེ་ངེས་པར་མི་སྨྲ་ན་རྟགས་དེ་ལས་ཕྱི་དོན་འགྲུབ་པ་སྲིད་ན་ཡང་དེ་ལྟར་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱི་དོན་མེད་ཀྱང་བྱེད་པོ་ཤེས་བྱེད་འཐད། །ཤེས་བྱེད་བློ་སྣང་ཡིན་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱི་དོན་མེད་ན་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་དང་། དུ་བ་ལས་མེ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གཞག་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ས་བོན་ལས་ནི་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་དང་། དུ་བའི་རྟགས་ལས་མེ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འདྲ་རིམ་པ་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་གྱི་བྱེད་པ་པོ་དང་ཤེས་བྱེད་དུ་གནས་པའི་རྣམ་གཞག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། དཔྱད་ན་ཕྱི་དོན་ལ་བརྟེན་པ་མིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟོས་པར་ས་བོན་སོགས་སུ་སྣང་བའི་བློ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ལས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མྱུ་གུ་སོགས་དེ་ཡི་ངོ་བོར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་ངེས་པར་འབྲེལ་བ་སྟེ་སྐྱེ་བའི་བློ་ལ་བརྟེན་ནས། བྱེད་པ་པོ་དང་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་རྟོགས་པར་བྱེད་ན་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་དག་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་དུ་བ་མེས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་མིན་པར་ཐལ། དུར་སྣང་གི་བློ་ནི་མེར་སྣང་གི་བློས་བསྐྱེད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་མེ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་འབྲས་བུ་དུ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་གཞི་འགར་རྒྱུ་མི་རྟོགས་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་མེས་བསྐྱེད་པ་མིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དུར་སྣང་དེ་མེར་སྣང་དེའི་རྒྱུ་དག་ནི་ཡིན་པར་འདོད་ན་ཡང་དུ་བའི་རྟགས་གང་ལས་མེ་ངེས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རྒྱུ་རྣམས་ལས་རང་གི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ་ཐ་སྙད་དུ་དུ་བས་མེ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་དེ་ལའང་དུ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ལས་གཞི་འགར་མེར་སྣང་གི་བག་ཆགས་གསལ་བར་སད་པ་ཅན་གྱི་མེར་སྣང་བ་ཡི་བློ་ཉིད་ནི་འབྱུང་རུང་དུ་རྟོགས་པ་སྟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་མེ་དང་མེར་སྣང་གི་བློ་ད་ལྟར་ཡོད་བཞིན་པ་ཉིད་ནི་དཔོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞི་འགར་མེར་སྣང་གི་བློ་འབྱུང་རུང་སྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་ཞིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་མེ་དང་མེར་སྣང་ད་ལྟར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མེ་ལས་དུ་བ་སྐྱེ་བའི་རྣམ་གཞག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྣམ་རིག་པ་ལ་ཆོས་ཅན། ཐ་སྙད་དུ་མེ་ལས་དུ་བ་འབྱུང་བའི་རྣམ་གཞག་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་རྒྱུད་གང་ཞིག་མེར་སྣང་བའི་བློ་དེར་བསྐྱེད་པར་རུང་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དུ་བར་ནི་སྣང་བའི་བློ་དག་གསལ་བ་སྟེ་བསྐྱེད་པའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། འདིར་རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ལ་མེར་སྣང་གི་བག་ཆགས་དེ་མེར་སྣང་གི་བློའི་ཉེར་ལེན་དང་དུར་སྣང་གི་བློའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱེད་པས་ཕྱི་མ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་མེ་ལས་དུ་བ་སྐྱེ་བའི་རྣམ་གཞག་འཇོག་ཅེས་པ་སྟེ། ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་དུར་སྣང་གི་བློའི་སྔ་རོལ་ན་མེར་སྣང་གི་བློ་མེད་ཀྱང་མེར་སྣང་གི་བག་ཆགས་ཡོད་པས་བློ་དེ་བསྐྱེད་པ་ལ་དགོངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཕྱི་དོན་ཁས་མི་ལེན་པའི་མཁས་པ་སེམས་ཙམ་པ་རྣམས་ལ་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྩོད་པ་དང་ལན་བརྗོད་པ་འདི་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལྟ་བུའི་རྩོད་པ་སེལ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པར་མདོ་སྡེ་པ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཁས་བླངས་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་ཀྱང་བློ་ཚུལ་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ནི་དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་དང་དེ་ལ་སྣང་བའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མྱོང་བའི་ངེས་པས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་དབང་པོ་གསལ་དང་མི་གསལ་ཁྱད་ལས་བསྒྲུབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྣང་བ་གསུམ་པོ་བློ་ཉིད་ཡིན། །དོན་ཉིད་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །དོན་ལས་སྐྱེས་ལ་མཚུངས་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཟླ་བ་ལྟ་བུའི་དོན་གཅིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ལྟ་བའི་དབང་ཤེས་དུ་མའི་སྣང་བ་བློ་རང་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ཚུལ་གཉིས་པར་གྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་ལ་སྐྱེས་བུ་དུ་མས་བལྟས་པ་ན་དབང་པོ་གསལ་མི་གསལ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་གྱིས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དང་འདྲེས་མ་སྟེ་བར་མ་དང་། ལ་སོགས་པ་དཀར་པོ་ལས་གཞན་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་ཡེ་ཤེས་པ་དུ་མ་ཁྱོད་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤེས་པ་དེ་དོན་ལས་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེར་སྣང་བ་མིན་པར་རྣམ་མེད་དུ་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་འཛིན་ན། ཟླ་བ་ལྟ་བུའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཅན། དེའི་དོན་ཅན་ཏེ་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཤེས་པ་ཀུན་ནི་གསལ་མི་གསལ་སོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཤེས་པ་དོན་ལས་འདྲ་བར་སྐྱེ་ན་དོན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་ཁྱེད་རང་ལ་གནས་སོ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་དེ་དོན་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་། དོན་དེ་ཡི་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། བག་ཆགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སོགས་རྒྱུ་གཞན་འགའ་ཞིག་ལས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསལ་མི་གསལ་སོགས་ཆ་འགའ་ཡིས་ནི་རྣམ་པ་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དཔེ་འདི་ལྟར་ཕ་ལ་བརྟེན་ནས་བུ་ཕ་དེ་ཡི་ནི་གཟུགས་དང་འདྲ་བར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་རྒྱུ་གཞན་ལས་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ལས་ནི་ཆ་འགའ་ཡིས་བུ་དེ་བཟང་ངན་ཐ་དད་པར་ནི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྔ་པ་མེད་བཞིན་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་སྣང་བས་བསྒྲུབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པ་བློ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྒྲུབ། །ཕྱི་དོན་ཡིན་ན་ཐལ་བ་གསུམ་གྱིས་གནོད། །དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པའི་གཟུང་དོན་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། མར་མེ་ལ་སོགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་རྨ་བྱའི་མདོངས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་སྔོ་དང་། དམར་དང་། དེ་དག་ཀྱང་མདངས་གསལ་བར་མིག་མི་གསལ་བའི་མིག་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། བློ་རང་ཉིད་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཚུལ་གཉིས་པར་གྲུབ་སྟེ། ཡུལ་དུ་སྣང་ཡང་ཡུལ་དུ་མི་བདེན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དེའི་སྣང་ཡུལ་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་གསར་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་བློ་ཉིད་ཚུལ་གཉིས་པ་མིན་ཞེ་ན། རྣམ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་དུས་དེར་གནས་པའི་དབང་པོ་གསལ་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཅིས་དེ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་དེ་ཡོད་པར་ཐལ། མཐོང་རུང་གི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་རྣམ་པ་དེ་མཐོང་བའི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། དབང་པོ་ཉམས་པས་བདག་རྐྱེན་བྱས་པའང་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ཡང་དག་པ་སྟེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བདེན་པ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཞན་ཡང་དབང་ཤེས་དེ་ཆོས་ཅན། རབ་རིབ་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་ལ་སྐྱོན་བྱས་པ་དེ་མིན་པར་ཐལ། རབ་རིབ་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོའི་སྐྱོན་སྦྱངས་ནས་གསལ་བའི་མིག་ཏུ་བྱས་འདུག་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དབང་ཤེས་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། གཞན་གྱིས་མིག་གིས་མཐོང་བའི་དོན་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་དབེན་པའི་མར་མེའི་རྩེ་མོ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུར་ན་གསལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་གསལ་བར་མཐོང་བར་ཐལ། བདག་རྐྱེན་དབང་པོའི་སྐྱོན་སྦྱངས་ནས་ཐ་མལ་པའི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་མཐོང་བའི་དབང་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དབང་ཤེས་དེ་ཆོས་ཅན། མར་མེ་ལས་གཞན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་རྒྱུར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་དངོས་སུ་བསྐྱེད་པ་ལ་སྣང་བ་དབང་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་གཞན་ནི་མར་མེ་གཅིག་གི་ནུས་པ་རྟོགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནུས་པ་མ་རྟོགས་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་དེའི་གཟུང་ཡུལ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། དབང་ཤེས་དེའི་རྒྱུ་མིན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ཉིད་བློ་དབང་ཤེས་དེའི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། དབང་ཤེས་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་དམིགས་རྐྱེན་མར་མེ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱོན་མེད་དེ། མར་མེ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་ཀ་ཚོགས་པ་བློ་དེའི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། བློ་དེ་ཆོས་ཅན། མར་མེ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་ཀ་ཚོགས་པ་དག་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དཀྱིལ་འཁོར་དམིགས་རྐྱེན་དུ་མེད་ཀྱང་རྐྱེན་གཞན་དང་བཅས་པའི་མར་མེ་དམིགས་རྐྱེན་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཁྱོད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ཉེ་རིང་བར་མའི་ཁྱད་པར་གསུམ་ལས་བསྒྲུབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག གྲུབ་དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། བློ་ཉིད་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་མིན་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་ཅིང་དེ་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྣང་ན། བུམ་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་ཆོས་ཅན། ལྟ་བ་པོ་ཐག་ཉེ་རིང་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་དབང་ཤེས་ལ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་སོགས་སུ་སྣང་བ་མི་རུང་བར་ཐལ། གསལ་མི་གསལ་གང་རུང་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྣང་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཉེས་སྤོང་དགག །ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྣང་བ་ཙམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དགག །སྣང་བ་གསལ་དང་མི་གསལ་ཁྱད་པར་དགག །སྣང་བ་མི་གསལ་རྒྱུ་མཚན་དྲིས་ཏེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཐག་ཉེ་རིང་ལ་ཡུལ་དབང་གི་བར་གྱི་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་ཡོད་པ་ལས་དོན་གཅིག་གསལ་མི་གསལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཡུལ་དབང་གི་བར་གྱི་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་དེ་ནི་ཡུལ་དབང་གི་བར་དུ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱིས་ཆོད་པ་དང་མ་ཆོད་པ་དག་གང་ཡིན། མ་ཆོད་པ་ཡིན་ན་དོན་གཅིག་ལ་ཉེ་རིང་གནས་པ་གཉིས་ཆོས་ཅན། དོན་དེ་མཐོང་བའི་ཚུལ་མཚུངས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དོན་དེ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱིས་མ་ཆོད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཆོད་པ་ཡིན་ན། དེ་གཉིས་ཆོས་ཅན། དོན་དེ་མི་མཐོང་བར་མཚུངས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དོན་དེ་དང་རང་གི་དབང་པོའི་བར་དུ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱིིས་ཆོད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཐག་ཉེ་བའི་ཚེ་སྣང་བ་གསལ་བས་ཡུལ་གྱི་ཆ་ཤས་ཀུན་མཐོང་ཞིང་རིང་བའི་ཚེ་སྣང་བ་མི་གསལ་བས་ཡུལ་དེའི་ཆ་ཕྲ་མོ་འགའ་ཞིག་ནི་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་ཐག་ཉེ་རིང་ལ་དོན་གཅིག་གསལ་མི་གསལ་ཐ་དད་དུ་སྣང་ཞེ་ན། འོ་ན་མཐོང་བྱ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཅིག་ཡིན་ནམ་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་ཕྱི་དོན་བུམ་པ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། ཐག་རིང་བའི་ཚེ་དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་པས་ཁྱོད་ཀྱི་ཆ་འགའ་ཞིག་མཐོང་བ་དང་འགའ་ཞིག་མི་མཐོང་བའི་ཐ་དད་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ཆ་མེད་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན་དེ་ཆོས་ཅན། དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བས་ཁྱོད་ཀྱི་ཆ་འགའ་ཞིག་མཐོང་བ་དང་འགའ་ཞིག་མི་མཐོང་བའི་ཐ་དད་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དུ་མ་ཐ་དད་པ་ཡུལ་མཚུངས་པ་ན་གནས་པ་ཡིན་པས་ཡང་ན་ཐམས་ཅད་མཐོང་བའམ་ཡང་ན་ཐམས་ཅད་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྣང་བ་གསལ་མི་གསལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་དོན་གཅིག་ཉིད་ཐག་ཉེ་རིང་གི་སྐྱེས་བུའི་བློ་ལ་ཐ་དད་དུ་སྣང་ན་བུམ་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་ཆོས་ཅན། གཞན་སྣང་བ་ཐ་དད་པས་རྒྱུ་མཚན་གང་ལས་རང་ཉིད་དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བ་ལ་ཐ་དད་པར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཐ་དད་མེད་པའི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ཁས་བླངས། གསུམ་པ་ནི། གཞན་ཡང་དོན་གཅིག་ལ་ཐག་རིང་བ་ནས་བལྟས་པའི་ཚེ་སྣང་བ་མི་གསལ་ན་སྣང་བ་དེ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་ཅིས་མི་གསལ་ཞེས་དྲིས་པས། རྡུལ་སོགས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྡུལ་སོགས་ཀྱིས་སྣང་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་དེ་ཉེ་བ་འདིར་ཅིས་མ་ཡིན་ཞེས་དྲིའོ། །ཉེ་བ་ན་རྡུལ་སོགས་དེ་དག་སྲབ་པའི་ཕྱིར་མི་སྒྲིབ་བོ་ཞེ་ན། ཉེ་བའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། རྡུལ་སོགས་ཀྱིས་སྣང་བ་སྒྲིབ་ནུས་པར་ཐལ། སྒྲིབ་བྱེད་རྡུལ་སོགས་སྲབ་པ་དེ་ལྟར་བསྒྲིབ་བྱ་སྣང་བའང་སྲབ་པ་དེ་ལྟར་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རིང་བ་ན་སྒྲིབ་རྡུལ་མང་བར་ཡོད་པས་སྣང་བ་སྒྲིབ་ཀྱི། ཉེ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཉེ་བ་ལས་གཞན་དུ་རིང་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཅན། སྒྲིབ་རྡུལ་གྱིས་སྣང་བ་སྒྲིབ་མི་ནུས་པར་ཐལ། སྒྲིབ་བྱེད་རྡུལ་སོགས་མང་བ་བཞིན་བསྒྲིབ་བྱ་སྣང་བའང་སྲབ་པ་མིན་པ་ཤིན་ཏུ་མང་བར་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཡུལ་ཐག་ཉེ་བས་སྣང་བ་གསལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡུལ་གསལ་བར་མཐོང་ན་ཡུལ་ཐག་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བ་མིག་ལ་བུམ་པ་སྦྱར་བ་ལྟ་བུ་ལ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་དབང་གསལ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། སྣང་བ་ནི་ཆེར་གསལ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཐག་ཉེ་རིང་གི་དོན་གསལ་མི་གསལ་དུ་མཐོང་བ་དེར་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པ་སྟེ་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གྱི་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་གསལ་མི་གསལ་གང་རུང་གཅིག་ཏུ་སྔར་ནས་ཡོད་པའི་གཟུགས་དེ་ལས་གཞན་གཟུགས་གསལ་མི་གསལ་སྣ་ཚོགས་གསར་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ཉེ་རིང་ལ་གནས་པས་སོ་སོར་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། གསར་སྐྱེས་ཀྱི་གཟུགས་དེ་དག་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་རམ་མི་འགྱུར། འགྱུར་ན་གཟུགས་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཕན་ཚུན་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ནི་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པར་ཐལ། ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་བསྒྲིབས་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དོན་གཅིག་ལ་ཐག་ཉེ་རིང་ནས་བལྟ་བའི་སྐྱེས་བུའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། གཟུགས་གསར་སྐྱེས་དེ་དག་མི་སྣང་བར་གསལ་མི་གསལ་གང་རུང་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་སྔར་གྱི་གཟུགས་གཅིག་པུ་དེ་ཉིད་སྣང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། གཟུགས་དེ་སྣང་རུང་དུ་ཡོད་ཅིང་། གསལ་མི་གསལ་གྱི་གཟུགས་སྣང་བ་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ལས་གཟུགས་དེ་དག་ཕན་ཚུན་མ་བསྒྲིབས་སོ་ཞེ་ན། དོན་གཅིག་ལ་ཐག་ཉེ་རིང་ནས་བལྟ་བའི་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ཆོས་ཅན། ཅིག་ཆར་ནི་གཟུགས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་རང་བཞིན་དག་རེ་རེས་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། གཟུགས་གསལ་མི་གསལ་གཉིས་སྒྲིབ་བྱེད་མེད་པར་རེ་རེས་ཀྱང་སྣང་རུང་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་རུང་དུ་མེད་པའི་ལས་ཀྱིས་གསལ་མི་གསལ་གང་རུང་གཅིག་བསྒྲིབས་ནས་མི་མཐོང་ཞེ་ན། གཟུགས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ཙམ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་མ་མཐོང་བའི་ལས་ཀྱིས་ཅི་བྱེད་དེ་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གྱི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་གང་གིས་སྐྱེས་པའི་རྒྱུད་ལ་དོན་ཕན་པ་དང་དོན་མིན་གནོད་པ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དོན་གྱི་རྣམ་པ་མེད་ན་སྣང་བ་དང་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་དོན་གསལ་མི་གསལ་དུ་སྣང་བ་མི་རིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་ཁས་བླངས་པའི་ཚེ་ན་ཡང་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་མྱོང་བ་ཆོས་ཅན། བག་ཆགས་སད་བྱེད་སོགས་ཇི་ལྟའི་རྒྱུ་བཞིན་དུ་གསལ་མི་གསལ་ལ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། རྣམ་པ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ་གང་ཞིག་ལྷག་མ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་མེད་ཀྱང་སྣང་བ་དང་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སོགས་ཀྱིས་དོན་གསལ་མི་གསལ་དུ་འཛིན་ཞེས་པ་ནི་བློ་ངན་རྣམས་ཀྱིས་ལུགས་ངན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་གཟུང་ཡུལ་འགགས་ཀྱང་སྣང་བ་ཡོད་པས་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་འགགས་སྣང་བ་ཤེས་པར་བསྒྲུབ། །ཕྱི་དོན་སྣང་བའི་གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་པ་དང་སྒྲ་དང་མར་མེ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་རང་ལ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་དང་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་དངོས་སུ་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ལ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་དང་རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་དུས་ན་ཞིག་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་ལ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་དང་ནི་ཅིག་ཤོས་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱི་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་གི་སྔ་མ་ན་བྱུང་བ་ཡི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་ཞིག་ཀྱང་བློ་རང་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་བས་བློ་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་བོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དུས་མཉམ་དོན་ཉིད་སྣང་བ་དགག །སྐྱེད་བྱེད་དེ་ཉིད་སྣང་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་སྔ་མ་དེ་དག་ཤེས་པའི་དུས་ན་མེད་པས་མི་སྣང་ཡང་དོན་སྔ་མ་ལས་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་དོན་དེ་དག་ཤེས་པ་ལ་གསལ་བར་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་དང་དུས་མཉམ་གྱི་དོན་ཆོས་ཅན། ཤེས་པ་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་མིན་པར་ཐལ། ཤེས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་མིན་པའི་དོན་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་ན་ཉན་ཤེས་ལྟ་བུ་གཅིག་ལའང་ཆོས་ཅན། དོན་ཀུན་གསལ་བར་སྣང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གཞན་ཡང་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ནའོ། །གལ་ཏེ་དུས་མཉམ་གྱི་དོན་ཆོས་ཅན། ཕན་མི་འདོགས་ཀྱང་དུས་མཉམ་གྱི་བློ་དེ་ལ་སྣང་བར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་དོན་སྔ་མ་ལས་དེ་དང་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུས་མཉམ་པའི་དོན་དང་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་གཅིག་ལས་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོག་པ་འདི་ཡང་ཆོས་ཅན། རུང་བ་མེད་དེ། རུང་ན་དབང་པོ་སྔ་མ་ལས་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་ཡང་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་སྔ་མ་དེས་བྱས་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དོན་སྔ་མ་དེ་དངོས་སུ་སྣང་བ་མེད་ཀྱང་དོན་སྔ་མ་དེ་གསལ་བར་སྣང་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དོན་སྔ་མས་གཏད་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དོན་གཞན་ནི་ཆོས་ཅན། དུས་མཉམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་གསལ་བར་སྣང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དུས་མཉམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་རང་གི་རྣམ་པ་འདྲ་བ་ཡིས་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དུས་མཉམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ལ་རྣམ་པ་གཏོད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཤེས་པའི་དུས་ན་འགགས་ནས་མེད་པས་མི་སྣང་ཡང་། རྟག་པའི་དངོས་པོ་རྡོ་རྗེ་དང་རྡོ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་འབྲས་ཤེས་པའི་དུས་ན་མ་ཞིག་བར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དོན་དེ་ཉིད་བློ་ལ་སྣང་ཞེ་ན། བརྟན་པའི་དངོས་པོར་འདོད་པ་གང་རྡོ་རྗེ་དང་རྡོ་སོགས་ཀྱི་དོན་ཡང་ཆོས་ཅན། འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་རང་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཅིག་ཆར་དུ་རང་ཉིད་ཁོ་ནས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་རང་གི་ཡུལ་ཅན་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རྟག་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་རང་གི་ཡུལ་ཅན་བསྐྱེད་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་སོགས་འདི་ཡི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་དེ་དག་རིམ་པ་ཅན་དུ་འབྱུང་ཞེ་ན། རྡོ་རྗེ་དང་རྡོ་སོགས་ཆོས་ཅན། སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་སོ་སོར་གཞན་དང་གཞན་ཡིན་པར་བརྗོད་དགོས་པར་ཐལ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། འདི་ཡང་རྡོ་རྗེ་སོགས་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་དངོས་སུ་མི་སྣང་བར་ཐལ། ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་དུས་ན་ཞིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་པའི་སྐྱོན་ནི་སྔར་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་དུས་ཕྱིས་དྲན་པ་བཤད་དེ་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དྲན་པ་ཡོད་པས་དོན་རྣམ་གྲུབ། །དོན་རྣམ་མེད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ལ་སྔ་རབས་དག་མདོའི་འགྲེལ་བྱེད་ཁ་ཅིག་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚུལ་གཉིས་སུ་སྔ་མས་གྲུབ་པས་དྲན་པའི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་མི་བསྒྲུབ་པར་རང་རིག་ཉིད་ལ་རིག་བྱ་རིག་བྱེད་དང་མྱང་བྱ་མྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་གཉིས་སྒྲུབ་ཞེས་ཟེར་བ་འགོག་པ་ལ། དེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་བ་ལ། །བརྩད་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པའི་གཞུང་སྦྱོར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་འཐད་དེ། རྣམ་མེད་པས་རང་རིག་མི་འདོད་པས་རང་རིག་ཉིད་ལ་མྱང་བྱ་མྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་གཉིས་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། འགྲེལ་བྱེད་ཁ་ཅིག་དྲན་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚུལ་གཉིས་ཙམ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྣམ་མེད་པ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློས་མྱོང་བ་སྒྲུབ་མི་དགོས་ཏེ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཤེས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་བ་ལ་བརྩད་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གང་ཞིག་སྒྲུབ་ཅེ་ན། རྣམ་པ་དེ་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པས་སྒྲུབ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་གཟུགས་སོགས་སྣང་བའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། རང་དུས་ན་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་སོ་སོར་མྱོང་བ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཕྱིས་འདི་ནི་གཟུགས་འཛིན་པ་ཡིན་གྱི། སྒྲ་འཛིན་པ་མིན་ཞེས་སོགས་ཐ་དད་པར་ཡང་དག་པར་དྲན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལས་གྲུབ་བོ། །དོན་ནི་བློ་རྣམ་མེད་དུ་འདོད་པ་དག་ཤེས་པ་ལ་རང་དུས་སུ་སྣང་བ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་འདོད་པས་སྤྱིར་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚུལ་གཉིས་གྲུབ་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཡུལ་ཉིད་དུ་འདོད་ཀྱི། བློའི་ངོ་བོར་མི་འདོད་པས་བློའི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཚུལ་གཉིས་སྒྲུབ་ཅེས་པ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་ཚུལ་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཐམས་ཅད་དང་། བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའི་གནད་ཐམས་ཅད་ལ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་སོ་སོར་མ་ཤར་ཞིང་དེ་ལྟར་མ་མྱངས་ན་གཟུགས་སོགས་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། དུས་ཕྱིས་འདི་ནི་གཟུགས་འཛིན་པ་འདི་ལྟར་ཡིན་གྱི། སྒྲ་འཛིན་པ་འདི་ལྟར་ནི་མིན་ཞེས་ཐ་དད་དུ་དྲན་པ་འདི་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་ཀྱིས་རང་ངོས་ནས་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བ་མེད་ཅིང་། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་མྱོང་བ་མེད་པར་ཡུལ་ཀུན་ལ་མྱོང་ཙམ་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་ཐ་དད་ཀྱི་རྣམ་པ་མ་ཤར་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ཐ་དད་དེ་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་འདི་གཟུགས་འཛིན། འདི་སྒྲ་འཛིན་ཞེས་ཐ་དད་དུ་རྗེས་ཀྱི་དྲན་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་ནུས་པ་མིན་པར་ཐལ། ཡུལ་ཀུན་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ཙམ་གྱིས་ནི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཡུལ་སོ་སོ་ལ་རྒྱུ་ཚོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལས་དུས་ཕྱིས་ཐ་དད་དུ་དྲན་ཞེ་ན། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་སོ་སོ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཕྲ་མོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་དེའི་སྒོ་ནས་དུས་ཕྱིས་ཁྱོད་རྣམས་འདི་གཟུགས་འཛིན། འདི་སྒྲ་འཛིན་ཞེས་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་འབྱེད་ནུས་པའི་དྲན་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་དེ་ཁྱད་པར་གསལ་བ་རང་ཡུལ་ཐ་དད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མཚེ་མ་སོགས་ལ་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཕྲ་མོ་ཡོད་ཀྱང་ཁྱད་པར་གསལ་བར་མ་མཐོང་བས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཞེས་པ་ཐམས་ཅད་བློའི་ངོ་བོ་གྱུར་པའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ལ་འཆད་ཤེས་དགོས་སོ། །གཉིས་པ་རང་རིག་སྒྲུབ་བྱེད་རིགས་པ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྔར་བཤད་མདོ་ཡི་རིགས་པས་རང་རིག་བསྒྲུབ། །བསྟན་བཅོས་མཛད་པའི་རིགས་པས་རང་རིག་བསྒྲུབ། །སླར་ཡང་མདོ་ཡི་རིགས་པས་རང་རིག་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པའི་ཚུལ་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རིགས་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། རང་རིག་ཕལ་ཆེར་ཏེ་ཞར་ལ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། བློ་རང་ཉིད་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་དེའི་ཚེ་མྱང་བྱ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་གཟུང་རྣམ་མྱོང་བས་བསྒྲུབ། །དཀར་སོགས་གསལ་བའི་སྣང་བ་དཔྱད་ནས་བསྒྲུབ། །རང་བློ་མངོན་གྱུར་མིན་པ་བཀག་ནས་བསྒྲུབ། །མྱོང་བྱེད་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་བཀག་ནས་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་པ་རང་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཚུལ་གཉིས་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། མྱང་བར་བྱ་བ་ཤེས་པ་རང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མྱང་བྱ་འགགས་པས་མྱོང་བ་མེད་པར་བསྟན། །བདག་མྱོང་མེད་ན་མངོན་སུམ་ཉིད་དང་འགལ། །ཡུལ་གཞན་མྱོང་བ་མེད་པར་ཐལ་བས་གནོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བློ་ཚུལ་གཉིས་པར་གྲུབ་ཀྱང་རང་རིག་ཏུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། བློ་སྔ་མ་དེ་རང་གིས་མི་མྱོང་བར་དེའི་རྣམ་པ་སྣང་བའི་བློ་ཕྱི་མས་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་སྔ་མ་དེའི་དངོས་ཏེ་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་ཕྱི་མ་ཡིས་ནི་ཆོས་ཅན། ཤེས་པ་སྔ་མ་ཇི་ལྟར་མྱོང་བ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ཤེས་པ་སྔ་མ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་དུས་ན་འགགས་པའི་ཕྱིར། བློ་ཕྱི་མ་དེས་ཆོས་ཅན། ཉམས་མྱོང་མ་ལུས་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་ཤེས་བྱ་གང་ཡང་ཤེས་མི་སྲིད་པར་ཐལ། རང་གི་ངོ་བོའམ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་འཛིན་པའི་བློ་ལ་འཛིན་པ་སྟེ་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་ཐལ། རང་ཡུལ་དོན་གཞན་འཛིན་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དོན་གཞན་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དང་ལྡན་པའི་དབང་ཤེས་སོགས་དེ་ནི་རང་ཡུལ་དོན་གཞན་འཛིན་པས་ཕྱི་རོལ་མངོན་ཕྱོགས་ཏེ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བས་ཁྱབ་པ་བཞིན་ནོ། །འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྟག་ཏུ་བདག་ལ་སྟེ་རང་གི་རྟོགས་བྱ་ལ་ནང་དུ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་སྟེ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པར་རང་རིག་གིས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཡུལ་སྔོ་སོགས་གང་གི་ནི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཡི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དོན་དེ་མྱོང་བ་མིན་པར་ཐལ། རང་ཉིད་དོན་དུ་སྣང་བ་མྱོང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའང་འཐོབ་བོ། །གཉིས་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། འདྲ་བ་མྱོང་བའི་འཇོག་བྱེད་ཡིན་པ་དགག །བློ་འདྲ་མྱོང་བའི་འཇོག་བྱེད་ཡིན་པ་དགག །འདྲ་བའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་དགག །སྐྱེས་འདྲ་མྱོང་བའི་འཇོག་བྱེད་ཡིན་པ་དགག །ངེས་དང་བཅས་པས་མྱོང་བ་འཇོག་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་གོང་གི་ཐལ་བ་ལ་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། དོན་དེ་དང་འདྲ་བ་ལས་དོན་མྱོང་བར་འཇོག་བྱེད་གཞན་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་པས་དོན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་མྱོང་ཅེས་འདོད་ན། བློ་དོན་འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། ཕན་ཚུན་དུ་མྱོང་བ་ཉིད་ནི་འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཕན་ཚུལ་དུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་དང་འདྲ་བ་ཙམ་དོན་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་བློ་དེའི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་འདྲ་བ་དེ་དོན་མྱོང་བར་འཇོག་བྱེད་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དང་ནི་བློ་དེའི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་དོན་དང་འདྲ་བ་ལས་ཆོས་ཅན། དོན་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཤེས་པ་རང་ཉིད་དོན་དུ་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་མྱོང་བ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཤེས་པ་རང་ཉིད་དོན་དུ་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་མྱོང་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དོན་དང་འདྲ་བའི་རྣམ་འཇོག་གི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ་རྣམ་པར་གཞག་བྱ་མིན་པར་ཐལ། དེའི་མྱོང་བྱ་དེ་རང་ཉིད་དོན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་པ་དེ་མྱོང་བ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བློའི་ངོ་བོའི་དོན་དང་འདྲ་བ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གཞན་ན་བྱ་བ་དོན་རྟོགས་སོ་སོ་དང་། འདི་ནི་གཟུགས་སོ། །འདི་ནི་སྒྲའོ་ཞེས་ཡུལ་ལས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་གི་རྒྱུར་འགྱུར་གྱི། འོན་ཀྱང་དེས་མྱོང་བར་ནི་འཇོག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རང་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་མྱོང་གི་དོན་གཞན་མི་མྱོང་ན་ཅི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྔོ་སོགས་མྱོང་བའི་ཐ་སྙད་བྱེད་ཅེ་ན། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། སྔོ་སོགས་མྱོང་བའི་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་སྔོ་སོགས་མྱོང་བར་སྒྲུབ་མི་ནུས་པར་ཐལ། ཤེས་པ་རང་གི་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་དེའི་སྔོ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་མྱོང་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྔོ་སོགས་མྱོང་བར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་འཁྲུལ་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྔོ་སོགས་མྱོང་བར་གྲགས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདག་ཉིད་མྱོང་བ་ལས་དེ་ལྟར་གྲགས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གང་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། བློ་ནི་སྔོ་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟེ་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་དེ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་ནི་སྔོ་སོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟེ་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་མིན་ན་སྔོ་སོགས་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་དོན་མྱོང་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་གང་གི་ཚེ་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་གཟུང་རྣམ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ནི་དོན་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཤེས་པ་འདིའི་གཟུང་རྣམ་མྱོང་བ་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་ལ་དོན་གྱིས་ཏེ་དོན་དང་འདྲ་བས་ཅི་ཞིག་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་སྟེ་རང་ཉིད་མྱོང་བའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པ་ཙམ་ལས་གྲུབ་པས་ཏེ་དེས་གཞལ་བྱ་ཡིན་པས་ནའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཤེས་པ་དོན་དང་འདྲ་བས་དོན་མྱོང་བར་འཇོག་ན་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདྲའམ་ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་འདྲ། དང་པོ་ལྟར་ན་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཤེས་པ་ཉིད་མིན་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། བེམས་པོ་དང་བདག་ཉིད་ཀུན་ཀྱིས་འདྲ་ན་ནིའོ། །དོན་དང་ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་མཚུངས་པས་དོན་མྱོང་ན་ནི་མིག་ཤེས་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཅན། སྒྲ་སོགས་ཐམས་ཅད་མྱོང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། སྒྲ་སོགས་དང་ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྔོ་སོགས་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དེ་སྔོ་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ན་སྔོ་སོགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔོ་འཛིན་ཕྱི་མ་ཆོས་ཅན། སྔོ་འཛིན་སྔ་མ་དེ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཉམས་མྱོང་སྟེ་སྔོ་འཛིན་སྔ་མའི་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་ལ་སྐྱེས་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་སྔོ་འཛིན་ཕྱི་མས་ཉམས་མྱོང་སྟེ་སྔོ་འཛིན་སྔ་མ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ་ཞེས་དོན་སྔོ་སོགས་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་སྔོ་སོགས་མཐོང་ཞེས་ངེས་པ་བཞིན་དུ་ནི་ངེས་པ་འདྲེན་པ་མིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྔོ་འཛིན་ཕྱི་མས་སྔ་མ་མྱོང་བར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཅེ་ན། དོན་སྔོ་སོགས་རྒྱུན་ལྡན་དུ་འབྱུང་བ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལའང་ཆོས་ཅན། སྔོ་སོགས་མྱོང་བ་མིན་པར་ཐལ། སྔོ་སོགས་མྱོང་ཞེས་ངེས་པ་དེའི་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡིད་ཡུལ་གཞན་ལ་གཡེང་བ་སྲིད་པས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ངེས་ཤེས་ཡོད་དེ། ངེས་ཤེས་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དོན་ལས་སྐྱེས་འདྲ་བ་ཡོད་པས་སོ་ཞེ་ན། སྔོ་འཛིན་ཕྱི་མ་ཆོས་ཅན། མྱོང་བ་སྔོ་འཛིན་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོ་འཛིན་སྔ་མ་མྱོང་ཞེས་པའི་ངེས་ཤེས་མེད་པའང་ཅིའི་ཕྱིར་ཏེ་ཡོད་པར་ཐལ། སྔོ་འཛིན་སྔ་མ་ལས་སྐྱེས་འདྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དཀར་སོགས་གསལ་བའི་སྣང་བ་དཔྱད་ནས་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གསལ་བའི་དོན་ལ་བརྟགས་ནས་དྲིས། །དྲིས་པའི་མཐའ་གཉིས་སོ་སོར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རང་རིག་བསྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་གཞན་ཡང་དབང་ཤེས་ཀྱི་དཀར་སེར་སོགས་མཐོང་བ་ན། དཀར་སོགས་མངོན་པར་གསལ་བ་ཡི་རང་གཞན་གྱི་རིག་པ་ལ་གསལ་བ་ནི་སྐྱེས་པའི་སྣང་བ་འདི་གང་ཡིན་ཏེ། ཅི་དཀར་སོགས་མངོན་པར་གསལ་བའི་ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་བརྟག་གོ །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞན་དངོས་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །བདག་གྱུར་ཡིན་ན་རང་རིག་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པས་དོན་མི་གསལ་བར་ཐལ་བ། །དོན་མཐོང་ངེས་པ་མེད་པར་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་དང་པོ་ལྟར་ན་དཀར་པོ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་དཀར་སོགས་གསལ་བར་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ཉིད་གསལ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་དེ་རང་ལས་རྫས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །ཁྱབ་སྟེ། ཤེས་པ་གསལ་བར་གྲུབ་ན་དེ་ལ་དོན་ཡང་གསལ་བར་སྣང་བ་འཐད་པ་ཡིན་གྱི། རང་ཉིད་གསལ་བ་མིན་ན་ཤེས་པ་དེ་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་སྟེ་དོན་གང་ཡང་གསལ་བར་སྣང་བ་མ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དཀར་སོགས་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་རང་ཉིད་མི་གསལ་ཡང་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་གསལ་བྱེད་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་གསལ་བར་བྱེད་ཅེ་ནའང་། དཀར་སོགས་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་གསལ་བྱེད་ཐུག་པ་མེད་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ཤེས་པ་གཉིས་པ་དང་དེའང་གསུམ་པ་སོགས་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བློས་ཆོས་ཅན། དཀར་སོགས་འདིའི་མཐོང་བ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་དཀར་སོགས་དེ་རང་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྲེལ་པ་ཤེས་པ་མེད་པར་ཐལ། གང་གི་ཕྱིར་ན་དཀར་པོ་དང་དཀར་འཛིན་ལྟ་བུ་དོན་ཤེས་གཉིས་ལས་གཅིག་དོན་རྟོགས་པའི་ཚེ་གཉིས་པ་ཤེས་པ་མཐོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། བློས་ཆོས་ཅན། ཅི་ལྟར་ཡུལ་དཀར་པོ་དེ་དཀར་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ཡིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དཀར་པོ་དང་དཀར་འཛིན་གྱི་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དོན་ཤེས་གཉིས་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྲེལ་པར་མཐོང་བ་ན་དོན་འདི་བློ་འདིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་མིན་པས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འདྲ་བ་ཡོད་ན་རང་རིག་གྲུབ། །འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱང་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །འདྲ་བ་མེད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་ཤེས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མ་ཤེས་ཀྱང་བཤད་མ་ཐག་པའི་སྐྱོན་མེད་དེ། སྔོ་སོགས་གང་གིས་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་དོན་སྔོ་སོགས་དང་འདྲ་བར་སྐྱེས་པ་ནི་སེམས་གཞན་གྱིས་ནི་མཐོང་བར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཤེས་པ་འདིས་དོན་འདི་མཐོང་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཅེ་ན། དོན་མཐོང་གི་ཤེས་པ་འདི་ཆོས་ཅན། རང་རིག་ཏུ་གྲུབ་པར་ཐལ། དོན་དང་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པས་ནའོ། །གཞན་ཡང་དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཅི་ལྟར་དོན་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་སྟེ་མི་རིག་པར་ཐལ། ཅི་སྟེ་ན། རང་གི་དངོས་པོ་མི་རིག་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གལ་ཏེ་དོན་དང་འདྲ་བ་ལས་ནི་དོན་མྱོང་ཞེས་པར་འདོད་ན། དོན་དང་འདྲ་བ་ལས་དོན་མྱོང་ཞེས་པ་དེའང་ཆོས་ཅན། མི་འཐད་དེ། འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་དུ་ཞེས་པར་སྔར་ཉིད་རྣམ་པར་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་དང་འདྲ་བའི་དོན་རིག་གི་རྗེས་ཀྱི་ཤེས་པ་དེས་ཆོས་ཅན། ཅི་ལྟར་དོན་གཟུགས་སོགས་དེ་ནི་དེ་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པར་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། དོན་གཟུགས་སོགས་ནི་སྔར་མཐོང་བ་ཡོད་པ་མིན་པས་སོ། །ཁྱབ་སྟེ། སྤྱིར་འདྲ་པོ་འདྲ་ཡུལ་གཉིས་ཀ་མཐོང་བ་ཡིན་ན་དེ་དག་ནི་འདྲ་བ་འཛིན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། རང་རིག་མེད་པར་མ་ཟད་ཤེས་པ་དོན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱང་མི་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། དོན་ཤེས་གཉིས་གང་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པར་ཐལ། རང་རིག་མེད་ཅིང་དོན་དང་འདྲ་བའི་ཤེས་པའང་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། འདི་ནི་དོན་དང་འདི་ནི་ཤེས་པའོ་ཞེས་དོན་ཤེས་དེ་དག་སྨོས་སུ་ག་ལ་ཡོད་དེ་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་བྱར་མེད་པར་ཐལ། དོན་ཤེས་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཅི་སྟེ་དབང་ཤེས་ལ་དཀར་སོགས་གསལ་བར་སྣང་བ་ནི་ཤེས་པ་རང་གི་དངོས་པོ་ཡིན་ཞེ་ན། འོ་ན་དཀར་སོགས་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བ་སྟེ་རང་རིག་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་དེ་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དཀར་སོགས་སྣང་བའི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་པའམ་རང་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་དོན་གསལ་བར་སྣང་བ་གང་ཞིག རང་མི་གསལ་ན་ནི་དོན་མི་གསལ་ཏེ་དོན་གསལ་བར་མི་སྣང་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རང་བློ་མངོན་གྱུར་མིན་པ་བཀག་ནས་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རིགས་པ་སྔ་མས་ཁེགས། །རིགས་པ་གཞན་གྱིས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་པ་བདག་རིག་མིན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ་དོན་དང་ཤེས་པ་ཀུན་མཐོང་བ་མེད་པར་ཐལ། ཞེས་པའི་རིགས་པ་འདི་ཡིས་ནི་བློ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་མིན་པ་ལྐོག་གྱུར་དུ་སྨྲ་བའི་རྒྱལ་དཔོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལའང་ལན་བཏབ་བོ་སྟེ་དགག་པ་བྱས་ཏེ། གནོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མངོན་གྱུར་ཡིན་པར་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ། །མངོན་གྱུར་མིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དགོད། མ་གྲུབ་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་འདོད་པ་དང་སྡང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རང་རྒྱུད་ལ་མྱོང་བ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། བློ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བརྟེན་ཏེ་བདག་རྐྱེན་མིག་དབང་སོགས་དང་། དམིགས་པ་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་མི་འོང་སོགས་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་དགའ་གདུང་སོགས་ཐ་དད་པར་ནི་འཇུག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བདེ་སྡུག་སོགས་ཆོས་ཅན། རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། མྱང་བྱ་ཡིན་པས་མྱོང་བྱེད་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང་། དེ་ལས་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཚད་མས་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདེ་སོགས་མྱོང་བྱེད་དོན་གཞན་མེད་པ་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་བདེ་སོགས་མྱོང་བར་འཇོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་བདེ་སོགས་གཞན་གྱིས་མྱོང་བར་ཐལ། །རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གདུང་བར་མྱོང་བར་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ནི་ཆོས་ཅན། དེ་ལས་རྒྱུད་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་དེ་སྤྱོད་པ་སྟེ་མྱོང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་སོགས་རིག་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་འདྲ་ཡིན་མིན་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དགག །མངོན་སུམ་ཡིན་མིན་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་སོགས་འཛིན་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། བདེ་སོགས་དེ་མྱོང་བ་མིན་ནོ་སྟེ་བདེ་སོགས་དེས་བསྐྱེད་པ་དང་། བདེ་སོགས་དེར་སྣང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བདེ་སོགས་དེས་བསྐྱེད་པ་དང་དེར་སྣང་བའི་བློ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་སོགས་རིག་པ་སྟེ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་བློ་དེའི་དམིགས་རྐྱེན་གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་སོགས་དེས་བྱེད་དམ་མི་བྱེད། བྱེད་ན་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་གཞན་གྱི་བློ་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་ལས་སྐྱེས་པ་དང་དེར་སྣང་བ་གཉིས་པོར་འདི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པར་ཐལ། གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་མིན་ཞིང་དེར་སྣང་ཅན་ཡང་མིན་ན། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་སོགས་འཛིན་པའི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་སོགས་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་གཟུང་ཡུལ་དུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་སོགས་ལས་སྐྱེས་འདྲ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བློ་དེས་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་རང་མཚན་མི་འཛིན་ཡང་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཡན་གར་བ་འཛིན་པས་ཡུལ་མེད་མིན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་འཛིན་པའི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཡན་གར་བའི་དངོས་པོ་དག་ཀྱང་མི་འཛིན་པར་ཐལ། གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་ཀྱི་གསལ་བ་དེ་མ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ནའོ། །ཁྱབ་སྟེ། སྤྱི་དངོས་པོ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན་གསལ་བ་ལ་མ་ལྟོས་པར་འཛིན་དུ་ཆུག་ཀྱང་སྤྱི་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མིན། ཞེས་ཀྱང་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བདེ་སོགས་བློ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་བདེ་སོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། སྔར་མྱོང་བའི་བློ་དེ་སྤྱིར་མངོན་སུམ་དང་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བདག་རིག་པའི་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་སྟེ། རང་མྱོང་བའི་བློ་དེ་ལས་གཞན་མིན་པ་སྟེ་རྫས་གཅིག་པ་དེས་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་དེ་ལ་འཛིན་བྱེད་ཙམ་ཡིན་ཀྱང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ནི་འཛིན་པ་མིན་ལ། རང་གི་ཤེས་པས་རང་གི་བདེ་སོགས་མངོན་སུམ་དུ་འཛིན་པས་རང་གཞན་ལ་དགའ་གདུང་དུ་འགྱུར་མི་འགྱུར་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། རང་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་འཛིན་པའི་བློ་གཉིས་ཆོས་ཅན། རང་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་མངོན་སུམ་དུ་འཛིན་མི་འཛིན་གྱི་ཐ་དད་དེ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་བདེ་སོགས་རང་ལས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། གང་ཟག་རང་ལ་རང་གི་བདེ་སོགས་མྱོང་བའི་མ་མཐོང་བའི་ལས་ཡོད་པ་དང་། རང་གི་བདེ་སོགས་དང་རང་གི་ཤེས་པ་གཉིས་བདག་གི་དོན་གཅིག་ལ་ལྡན་པའི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་དང་། སོགས་པ་རང་གི་བདེ་སོགས་མྱོང་བ་ལ་དབང་ཕྱུག་དགའ་བ་ཡོད་ཅིང་། གང་ཟག་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་ལ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གིས་རང་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་མྱོང་བ་དང་མི་མྱོང་བ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་ནི་ཆོས་ཅན། གཞན་གྱིས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། གཞན་གྱིས་དེ་འཛིན་པའི་ལས་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྐྱོན་མེད་དེ། ལས་ལ་སོགས་པ་ལས་རང་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་མྱོང་མི་མྱོང་གི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་སྨྲའི་འཛིན་པ་ཙམ་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བློ་ཆོས་ཅན། རང་གི་བདེ་སོགས་མངོན་སུམ་དུ་མྱོང་བ་དང་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་མངོན་སུམ་དུ་མི་མྱོང་བའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་ལའང་མི་འཐད་པར་ཐལ། རང་གཞན་གྱི་བདེ་སོགས་ལྐོག་གྱུར་དུ་མཚུངས་པའི་རིགས་པས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གང་དག་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱིས་གཞན་གྱི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་སྟེ་རིག་པ་ན། རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མཚུངས་པས་ན་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་རིག་པ་ཙམ་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཡུལ་སོགས་དང་དབང་པོ་འདུས་པ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་སྐྱེ་བ་མིན་ཏེ་ཡུལ་དབང་འདུས་པ་མེད་པས་སོ་ཞེ་ན། དཔྱོད་པ་པ་ཆོས་ཅན། རྣལ་འབྱོར་པས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན་མྱོང་བར་ཐལ་ཞེས་པ་ལ། སྡུག་བསྔལ་མི་སྐྱེ་བས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་མིན་ཞེས་པ་ལན་དུ་མི་རིགས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ལ་རང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འདོད་པ་མིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་ཡི་བློ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་མྱོང་བར་འདོད་པ་ཡིན་པས་སོ། །འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པས་བདེ་སོགས་རིག་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཆོས་གྲགས་ཆོས་ཅན། རྣལ་འབྱོར་པས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུང་བ་དེ་ལྟར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་མྱོང་བ་མིན་པར་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུང་བ་དང་། བདེ་བས་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སེམས་རང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ནི་གདུང་བ་ཡིན་ལ། ངོ་བོར་མ་སྐྱེས་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཙམ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཤེས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། མྱོང་བ་མིན་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་དམིགས་པ་ཙམ་ལ་མྱོང་བ་མིན་པ་དེས་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཅན། དམིགས་པ་དང་མྱོང་བ་དག་ནི་ཐ་དད་ཡིན་ཏེ། དོན་ལས་དོན་དང་འདྲ་བར་སྐྱེས་པ་ནི་དམིགས་པའི་དོན་དང་རང་ཉིད་མྱོང་བྱའི་ངོ་བོར་གསལ་བར་སྐྱེས་པ་ནི་བདག་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མངོན་གྱུར་མིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་བློ་རྟགས་ལས་རྟོགས་པར་ཐལ། །དེ་ཉིད་འདོད་ལ་གནོད་བྱེད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཞན་ཡང་རང་གི་གཟུགས་འཛིན་སོགས་ཀྱི་དབང་བློ་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་གིས་རྟགས་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་དགོས་པར་ཐལ། རང་གི་མངོན་སུམ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་མེད་ཅིང་རང་ལ་ལྟོས་ཏེ་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དབང་བློ་རྟགས་ལས་རྟོགས་པ་དགག །ཡིད་བློ་རྟགས་ལས་རྟོགས་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དབང་བློའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཡིན་བརྟག །བརྟགས་ན་གཏན་ཚིགས་ཉིད་མི་འགྲུབ། །གྲུབ་ཀྱང་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྔ་མ་ལ་འདོད་ན། རང་ལ་དབང་བློ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་དེ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔའམ། གཟུགས་སོགས་དོན་ནམ། དབང་བློ་ཉིད་དམ། ཡང་ན་ཡིད་བྱེད་སྔ་མར་ཏེ་དེ་རྣམས་གང་རྟགས་སུ་འགྱུར་དྲིས་པས། དེ་ཙམ་ཁོ་ན་རྟགས་སུ་རྟོགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། བདག་ཡིད་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དབང་བློའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་ཡང་རྟོག་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། རྒྱུ་དབང་པོ་དང་། དོན་དང་། ཡིད་བྱེད་དང་། འབྲས་བུ་དབང་བློ་ཚོགས་པ་འདི་དག་ལས་གཞན་བདག་ཡིད་ཕྲད་པ་སོགས་ཆོས་ཅན། དབང་བློའི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཏེ་དངོས་རྒྱུར་ཡོད་པ་མིན་པར་ཐལ་ཏེ་དབང་བློ་དངོས་སུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བཞི་པོ་རྟགས་སུ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །དོན་གསལ་རྟགས་སུ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །བློ་ཆོས་རྟགས་སུ་འགྲུབ་མི་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ནི། དབང་བློའི་རྟགས་སུ་བརྟག་པ་བཞི་པོ་དེ་ལ་དབང་པོ་ཆོས་ཅན། ལྷས་བྱིན་རང་རྒྱུད་ལ་དབང་བློ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མིན་ཏེ། དབང་བློ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉིད་ལོག་པ་དང་བརྒྱལ་བའི་ཚེ་ཁྱོད་ཡོད་ཀྱང་དབང་བློ་མེད་པས་སོ། །དོན་ཡང་ཆོས་ཅན། དབང་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ལྷས་བྱིན་རང་རྒྱུད་ལ་དབང་བློ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མིན་ཏེ། དབང་བློ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་ཡོད་ཀྱང་མིག་བཙུམས་པ་ན་དབང་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར། བློ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཚད་མས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཐལ། ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཏེ། ཤེས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་གྲུབ་ལ། དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱང་མི་རྙེད་པས་སོ། །འདོད་ན། བློ་དང་ཡིད་བྱེད་ནི་ཆོས་ཅན། རྟགས་ཡང་དག་ཉིད་མིན་པར་ཐལ། ཚད་མས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་ཙམ་རྟགས་མིན་ཡང་དོན་གསལ་བ་དེ་རང་ལ་དབང་བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡིན་པར་འདོད་ཅེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གསལ་བ་བློ་ཡིས་ཁྱད་པར་བྱས་པ་གཏན་ཚིགས་མིན། །གསལ་བ་དོན་གྱིས་ཁྱད་པར་བྱས་པ་གཏན་ཚིགས་མིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། འོ་ན་དོན་གསལ་བ་དེ་དོན་གསལ་བའི་བློ་ཡིན་ནམ་བློས་གསལ་བའི་དོན་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་དོན་གསལ་བ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཅན། ལྷས་བྱིན་རང་གི་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། ཤེས་པ་མིན་ནམ་སྟེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ལྷས་བྱིན་རང་རྒྱུད་ལ་དབང་བློ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ་ལོ། །བློ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། བློ་གསལ་བར་གྱུར་པའི་དོན་བློའི་རྟགས་སུ་འདོད་པའང་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཅི་ལྟར་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་ཡིས་གསལ་བར་གྱུར་པའི་དོན་ཚད་མས་མི་ངེས་པར་ཐལ། གསལ་བ་ཁྱོད་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང་ཚད་མས་གྲུབ་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །འདོད་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་རྟགས་མིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དོན་ལ་གསལ་བའི་ཁྱད་པར་མེད། །ཡོད་ཀྱང་བརྟགས་ན་གཏན་ཚིགས་མིན། །ཚུལ་དེས་གྲུབ་དོན་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། འོན་ཏེ་དོན་གསལ་བ་སྟེ་དོན་གསལ་བའི་བློ་མ་ཡིན་གྱི། དོན་ཉིད་སྤྱིར་ཁྱད་པར་སྔར་མི་གསལ་བ་ལས་ཕྱིས་གསལ་བར་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་ཡིན་པར་འདོད་ཅེ་ན། དོན་ལ་ཆོས་ཅན། སྔར་མི་གསལ་བ་ལས་ཕྱིས་གསལ་བར་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་པར་ཐལ། སྐྱེ་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས་ཤིང་། གལ་ཏེ་མི་ལེན་པར་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་དེར་འདོད་ན་ཡང་། དོན་ཆོས་ཅན། རང་འཛིན་ཤེས་པ་སོ་སོར་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་རང་འཛིན་ཤེས་པ་སྐྱེ་བྱེད་གང་ཞིག་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་བློ་རྟག་པ་གཅིག་པུར་འདོད་པ་དང་འགལ་ལོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་གསལ་བའི་ཁྱད་པར་རང་ལ་བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་སུ་འདོད་པ་དེའང་རང་གིས་ཤེས་པའམ་ཤེས་པར་མ་གྱུར་པ་རྟགས་ཡིན། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རྟགས་ཡིན་ན། དོན་གསལ་བ་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་བློ་དེས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ལས་འགྲུབ་སྟེ་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ། དེའི་ཡུལ་ཅན་ཤེས་པར་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་སྟེ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་མེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དོན་གསལ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་རང་རྒྱུད་ལ་བློའི་གོ་བྱེད་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་བློས་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་བཅད་པ་མེད་ཀྱང་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། དོན་གསལ་བ་རང་བློས་ཤེས་པ་ནི་རྟགས་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མཐོང་བ་སྟེ་དོན་གསལ་བ་རང་བློས་མཐོང་བར་གྱུར་པ་མིན་པ་རང་རྒྱུད་ལ་བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡིན་ཅེ་ན། འོ་ན་གཞན་གྱིས་མཐོང་བའི་དོན་གསལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རང་བློ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དོན་གསལ་བའི་ཁྱད་པར་རང་གིས་མཐོང་བ་མ་གྱུར་པ་དེ་ཁྱོད་ལའང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་གྲུབ་སྟེ། གཞན་གྱིས་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་དོན་གསལ་བ་དེ་ཡང་རང་གིས་འགར་ཡང་མཐོང་བར་གྱུར་པ་མེད་པའི་དོན་གསལ་བ་ཙམ་ཡིན་པས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། དོན་ཆོས་ཡན་གར་བ་ལས་རང་བློ་དཔོག་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་དེའི་ཕྱིར། དོན་ཆོས་ཡན་གར་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི་ཆོས་ཅན། རང་རྒྱུད་ལ་བློ་ནི་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་བློའི་ཆོས་ལ་ལྟོས་པའམ་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་ཚོགས་གཅིག་པ་རྟགས་མ་ཡིན། །རྒྱུ་ཚོགས་གཞན་པ་རྟགས་མ་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་གྱི་ཆོས་བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་མ་ཡིན་གྱི་བློ་རང་གི་ཆོས་རྟགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་བློའི་ཆོས་དེ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་ན་རྟགས་སུ་འགྱུར་བར་རིགས་ཀྱི་མ་གྲུབ་ན་མི་འགྱུར་བས་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའི་བློ་རང་གི་ཆོས་ཆོས་ཅན། རང་བློ་ལས་གཞན་པ་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། རང་བློ་ལས་གཞན་པ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་བློ་བཞིན་དུ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པས་རྟགས་སུ་མི་རུང་ངོ་། །གཞན་ཡང་བློའི་རྟགས་སུ་འདོད་པའི་ཆོས་དེ་བློའི་རྒྱུ་ཚོགས་དེ་ཉིད་དམ་རྒྱུ་ཚོགས་གཞན་ལས་སྐྱེ། དང་པོ་ལྟར་ན་བློའི་ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན། བློ་ལས་ཐ་དད་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་བློ་ཉིད་ཡིན་པར་ཐལ། བློ་དང་རྒྱུ་ཚོགས་མཚུངས་པ་གཅིག་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཡང་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པས་རྟགས་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། རྒྱུ་ཚོགས་གཞན་ལས་སྐྱེས་ན་བློའི་ཆོས་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། བློ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཏེ་བློ་སྒྲུབ་མི་ནུས་པར་ཐལ། བློ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་ན་འབྲས་བུར་ཁས་བླངས་དགོས་པས། དེ་ཡང་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་ནི་ལྔ་པོ་དང་། །དབང་པོ་དང་ནི་དམིགས་པ་བློ་དག་སྟེ། །དེ་དག་མ་གཏོགས་པའི་བློ་དེའི་འབྲས་བུ་གཞན་ཆོས་ཅན། ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དབང་པོ་དང་བློ་གཉིས་ནི་ཆོས་ཅན། བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དབང་པོ་ལས་འདས་པ་སྟེ་བློ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་ན་དེ་ཡང་ཚད་མས་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ལྔ་དག་ལས་གཟུགས་ཆོས་ཅན། གཟུགས་འཛིན་གྱི་བློའི་འབྲས་བུ་མིན་པར་ཐལ། མཐོང་བའི་བློ་ལས་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། གཞན་དུ་སྟེ་གཞན་ལས་སྐྱེ་སྲིད་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་གཅིག་ཀྱང་ཚད་མས་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་དེ་ལྟར་ན་བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་སུ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བབ་ཆོལ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མས་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བློ་མི་འགྲུབ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་བློ་མི་འགྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་རྒྱུད་ལ་བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་མེད་མོད། རྟགས་ཡོད་དུ་ཆུག་ན་ཡང་བློའི་རྟགས་སུ་འདོད་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་ཅི་ལྟར་རང་རྒྱུད་ལ་བློ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་རྒྱུད་ལ་བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་བློ་དང་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་བ་ཚད་མས་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་བློ་དེ་གང་དུའང་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། རྟགས་ཡང་དག་ནི་རང་གི་འབྲེལ་ཡུལ་དུ་མ་མཐོང་བ་ཡི་ཆོས་རང་གི་ཆོས་ཅན་ལ་གསལ་བྱེད་དེ་གོ་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རང་ལ་བློ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་དེ་ཉིད་ལས་རང་ལ་བློ་མ་གྲུབ་པའི་སྔར་གཞན་ལ་བློ་དེ་ནི་གྲུབ་ནས་དེར་རྟགས་དང་བློ་གཉིས་འབྲེལ་པ་ངེས་ཏེ། ཕྱིས་རྟགས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རང་ལ་བློ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན་ནི། རང་ལ་བློ་སྒྲུབ་བྱེད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་དཔེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་དཔེ་རང་གཞན་ལ་བློ་སྒྲུབ་པ་ལ་རྟགས་དགོས་ཤིང་། དེ་ལ་ཡང་ནི་དཔེ་གཞན་ཞིག་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་ཆོས་བློའི་རྟགས་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། བློ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་དོན་གྲུབ་ཀྱི་དོན་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལས་ཅི་ལྟར་ཡང་ཁྱོད་ཚད་མས་གྲུབ་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་དེ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པར་དོན་རང་ཉིད་ཚད་མས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རང་བློ་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་གྲུབ་ན། རང་ལ་བློ་མ་རྟོགས་པར་མ་ཟད་གཞན་ལ་ཡང་མི་རྟོགས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། ལུས་ངག་གི་རྣམ་འགྱུར་ལས་གཞན་རྒྱུད་ལ་སེམས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་ཏེ། ལུས་ངག་གི་རྣམ་འགྱུར་དེ་བདག་རྒྱུད་ལ་བློ་དང་འབྲེལ་པ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། རང་རྒྱུད་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་བློ་མཐོང་བ་དང་། བློ་དེ་ལས་ནི་ངག་བརྗོད་པ་དང་། ལུས་གཡོ་འགུལ་སོགས་འབྱུང་བར་མཐོང་ནས་ལུས་ངག་གི་ཐ་སྙད་དེ་ལས་གཞན་ལ་སེམས་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་རིགས་ཀྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡིད་བློ་རྟགས་ལས་རྟོགས་པ་དགག་པ་ནི། ཡིད་ཀྱི་བློ་རྟོགས་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཟུང་དོན་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལས་ཁྱོད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འགྱུར་བ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་སྒྲུབ་པ་ལ་རང་གི་གཟུང་དོན་རང་མཚན་གྱི་རྟགས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་སྟེ་ངེས་པ་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་མྱོང་བྱེད་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་བཀག་ནས་སྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཉིས་ཀ་རང་གསལ་མིན་ན་གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་མིན། །སྔ་མ་རང་གསལ་ཡིན་པས་ཕྱི་མས་གསལ་མི་དགོས་པའོ། །དང་པོ་ནི། བློ་རང་གསལ་མ་ཡིན་པས་གསལ་བྱེད་གཞན་གྱིས་གསལ་བར་བྱེད་དགོས་ཞེས་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་ལྟར་ན་བློ་ནི་བློ་གཞན་གྱིས་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་པས། གལ་ཏེ་བློ་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་དེའི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བས་བློ་ཕྱི་མས་སྔ་མ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བློ་སྔ་ཕྱི་ཆོས་ཅན། གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། གཉིས་ཀ་གསལ་བ་མིན་པའི་བདག་ཉིད་ཏུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་རིག་མེད་པས་བློ་རང་ཉིད་གསལ་བ་མིན་ན་ཡུལ་བུམ་སོགས་ཀྱང་ནི་ཅི་ལྟར་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བློ་ལ་གསལ་བའི་བུམ་སོགས་ཆོས་ཅན། གསལ་བའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པས་གསལ་བ་མིན་ཏེ། རང་ཉིད་གསལ་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པ་འཕོ་བའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བཞག་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བ་སྟེ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ལ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་དེའང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་དེ་ལྟར་བློ་ཕྱི་མ་ལ་བློ་སྔ་མའི་རྣམ་པ་ཤར་ནས་ཕྱི་མས་སྔ་མ་གསལ་བར་བྱེད་པར་འདོད་ན། བློ་ཕྱི་མ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་རིག་པར་གྲུབ་པར་ཐལ། རང་ཉིད་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་རང་ལ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་ཕྱི་མ་རང་རིག་པ་དེ་ལྟ་མིན་ན་ཡུལ་ཡང་ནི་ཆོས་ཅན། བློ་སྔ་མ་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ཉིད་གསལ་བ་མ་ཡིན་པའི་བློ་ཕྱི་མ་དེ་བློ་སྔ་མའི་གསལ་བྱེད་གང་ཞིག བློ་ཕྱི་མ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གསལ་བ་མིན་པར་ཆོས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ངེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་བློ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་གསལ་བའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་གསལ་ཞིང་གཞན་གྱི་གསལ་བྱ་མིན་ཏེ། རང་ཉིད་གསལ་བ་མིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དོན་ནི་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་གསལ་བ་མིན་ཡང་རབ་ཏུ་གསལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་འཇུག་ཏུ་རུང་སྟེ། ཤེས་པ་དེར་ཁྱོད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པ་འཕོ་བ་ཡིས་ཁྱོད་ཀྱི་རྣམ་པ་བློ་ལ་གསལ་བ་ན་ནི་སྟེ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བློ་གཞན་སྔ་མ་ཆོས་ཅན། བློ་ཕྱི་མ་ཁྱོད་དང་འདྲ་བར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་བློ་ཕྱི་མ་དེ་ཡིས་ནི་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ་བར་མི་འདོད་དེ། རང་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བའི་ཕྱིར། འོ་ན་ཇི་ལྟར་དོན་དང་འདྲ་བར་སྐྱེས་པའི་བློས་དོན་གསལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དོན་དང་འདྲ་བའི་བློ་ཆོས་ཅན། དོན་ཉིད་གསལ་བའི་ངོ་བོར་བྱས་པ་མིན་ཏེ་དོན་དེའི་ངོ་བོ་སྟེ་རྣམ་པ་ཤར་བས་དོན་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པར་འཇོག་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལྟར་རང་གསལ་ཡིན་ན་གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་མིན་ཅེ་ན། བློ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཆོས་ཅན། གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་མིན་ཏེ། རང་གསལ་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྒྲོན་མེ་གཉིས་བཞིན་ནོ། །དོན་དང་བློ་གཉིས་ཆོས་ཅན། གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་དུ་རུང་སྟེ། གང་རུང་གཅིག་རང་གསལ་མ་ཡིན་ཞིང་། ཅིག་ཤོས་རང་གསལ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མར་མེ་དང་བུམ་པ་དག་ཀྱང་རིམ་པ་ལྟར་གཅིག་གསལ་བ་དང་ཅིག་ཤོས་མི་གསལ་བ་ཡིན་པ་དེར་བརྟེན་ནས་བུམ་པ་གསལ་བྱ་མར་མེ་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་ན་ཐ་སྙད་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །བློ་མངོན་གྱུར་མིན་པར་སྨྲ་བའི་རྒྱལ་དཔོག་པ་ཁྱོད་ལྟར་ན་ཡང་གཟུགས་སོགས་འཛིན་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུགས་སོགས་མཐོང་བའི་དུས་ན་གཟུགས་སོགས་ལས་གཞན་རང་གི་ངོ་བོ་དེའང་མཐོང་བ་སྟེ་མྱོང་བར་གདོན་མི་ཟ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུགས་སོགས་མཐོང་ངོ་ཞེས་དུས་ཕྱིས་དྲན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བློ་རང་ཉིད་མ་མྱོངས་ན་ཡུལ་དང་དབང་པོ་ཡོད་ཙམ་གྱིས་ནི་བློ་འདིས་དོན་འདི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་བློ་རང་ཉིད་མྱོང་བ་གང་ཁོ་ན་ལས་བློ་འདིས་དོན་འདི་མཐོང་ངོ་ཞེས་ངེས་པ་འདིར་འགྱུར་བས་སོ། །གསུམ་པ་སླར་ཡང་མདོའི་རིགས་པས་རང་རིག་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དྲན་པའི་རྟགས་ཀྱིས་རང་རིག་བསྒྲུབ། །གྲུབ་ཟིན་སྒྲུབ་པར་སྨྲ་བ་བསལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པའི་དྲན་པ་ཡི་རྟགས་ལས་ཀྱང་ཚུལ་གཉིས་གྲུབ་པར་མ་ཟད་བདག་ཉིད་རིག་པ་ཡང་གྲུབ་སྟེ། གཟུགས་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་སོགས་ཆོས་ཅན། རང་ཡོད་དུས་ན་མྱོང་བ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཕྱིས་དྲན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དྲན་པའི་རྟགས་ལས་རང་གིས་མྱོང་བ་བསྒྲུབས་ན་མ་ངེས་ཤིང་། མྱོང་བ་ཙམ་བསྒྲུབས་ན་གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པ་སྟེ་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་གཞན་གྱིས་རིག་པ་སྟེ་མྱོང་བ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལས་དྲན་པ་སྐྱེ་བས་སོ་ཞེས་འདོད་ན་ནི། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྔ་མ་རིང་སོགས་འཛིན་པ་མེད་པར་ཐལ། །ཕྱི་མ་ཡུལ་ལ་འཕོ་བ་མེད་པར་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཉན་བློ་གཅིག་གི་རིང་སོགས་འཛིན་པ་རིགས་པས་དགག རིམ་ལྡན་དུ་མས་རིང་སོགས་འཛིན་ན་ཁས་བླངས་འགལ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། འདོད་པ་དེའི་ལན་ཕྱོགས་གླང་གིས་གསུངས་པའི་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་རིགས་པ་རེ་ཞིག་བཞག་ནས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ལན་འདེབས་པར་མཛད་པ་ནི། དེ་ལྟར་ན་ཡི་གེ་རིང་སོགས་འཛིན་པའི་བློ་མྱོང་བ་མེད་ན་ཕྱིས་དྲན་པར་མི་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མྱོང་བ་ཡོད་ན་ཡི་གེ་རིང་སོགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་རྣམས་ཉན་བློ་རིམ་མེད་གཅིག་གིས་བཟུང་ནས་དེའི་རྗེས་སུ་མྱོང་བྱེད་སྐྱེའམ། ཉན་བློ་རིམ་ལྡན་དུ་མས་བཟུང་ནས་དེའི་རྗེས་སུ་མྱོང་བྱེད་སྐྱེ། དང་པོ་ལྟར་ན། ཉན་བློ་གཅིག་ཆོས་ཅན། ཡི་གེ་རིང་པོ་དང་ཤིན་ཏུ་རིང་པོ་དང་། ཐུང་ངུ་སོགས་ཡི་གེ་གཅིག་ཙམ་རྫོགས་པ་ཡང་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་ཏེ། ཡུན་རིང་པོ་ཡི་གེ་གཅིག་ཙམ་གྲུབ་པའི་དུས་སུ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཉན་ཤེས་སྐད་ཅིག་གིས་འགགས་ལ་ཡི་གེ་ཐུང་མཐའ་གཅིག་ཀྱང་མིག་འབྱེད་འཛུམ་ཙམ་ཐོགས་པས་སྐད་ཅིག་དུ་མའི་དུས་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རིམ་ལྡན་མེད་ན་རིང་པོ་འཛིན་པ་འགལ། །རིམ་དང་ལྡན་པས་རིམ་མེད་བསྐྱེད་པ་འགལ། །སྔ་མ་མཐའ་བར་གནས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །ཡིག་ཆ་རིམ་མེད་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་འགལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཡི་གེ་རིང་སོགས་ཀྱི་ཆ་སྔ་མ་འཛིན་པའི་ཉན་བློ་དེ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་ནས་ཡི་གེ་རིང་སོགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཀུན་འཛིན་ཞེ་ན། ཉན་བློ་ཆོས་ཅན། ཡི་གེ་རིང་པོ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡི་གེ་ཡི་ཆ་རིམ་ལྡན་དུ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་གྲུབ་སྟེ། དེ་ལ་ཡི་གེའི་ཆ་རྣམས་ཅིག་ཆར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡི་གེའི་ཆ་རྣམས་སྣང་བ་གང་ཞིག གོ་རིམ་མེད་པའི་གཅིག་ཡིན་པས་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཕན་ཚུན་འདྲེ་བ་མེད་པ་ཡི། །ཡི་གེའི་ཆ་སྔ་ཕྱི་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་ན་རིམ་མེད་པའི་བློ་གཅིག་པོ་དེ་ནི་དངོས་སུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་མི་སྐྱེད་པར་ཐལ། སྔ་ཕྱི་རིམ་ལྡན་གྱི་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཡི་གེའི་ཆ་སྔ་མ་རྣམས་མཐའི་བར་ཏེ་ཆ་ཐ་མའི་དུས་ན་ཡང་མི་འགག་པར་གནས་པས་ན། ཡི་གེའི་ཆ་ཤས་དུས་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཉན་བློ་རིམ་མེད་གཅིག་བསྐྱེད་ཅེ་ན། འབད་རྩོལ་མཚུངས་པས་ཨ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་ཆོས་ཅན། འོག་ནས་འོག་ཏུ་སྒྲ་ནི་ཇེ་ཆེར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། སྒྲའི་ཆ་སྔ་མ་སྔ་མ་གནས་པའི་སྟེང་དུ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བསྣན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཡི་གེའི་ཆ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་མར་ནི་ཆོས་ཅན། ཡི་གེའི་ཆ་རྣམས་རིམ་ལྡན་ཁོ་ནས་ཉན་བློ་ལ་སྣང་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡི་གེའི་ཆ་སྔ་ཕྱི་ཐམས་ཅད་ཉན་ཤེས་ཀྱིས་རིམ་མིན་ཅིག་ཆར་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡི་གེའི་ཆ་རྣམས་དུས་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པ་དེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡི་གེའི་ཆ་སྔ་མ་དེ་རྣམས་ཡོད་པའི་འོག་ཕྱི་མའི་དུས་ན་ཆོས་ཅན། ཆ་སྔ་མ་རྣམས་ཐོས་པའི་བློ་རིམ་མེད་དེ་ནི་རང་ཉིད་གནས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་ཡི་གེའི་ཆ་དང་པོ་ནི་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ་འགགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཏེ། ཡུལ་ཡུལ་ཅན་དུས་མཉམ་དུ་འདོད་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་མི་གནས་ཀྱང་བློ་རང་ཉིད་ཕྱིས་ཀྱང་མི་འཇིག་པར་གནས་ན་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། ཕྱིས་ཀྱང་གཏན་ནས་མི་འཇིག་པར་ཐལ། སྔར་རང་ཉིད་མི་འཇིག་པ་དེ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡི་གེ་རིམ་པ་མེད་པའི་རིང་པོ་དུས་ཅིག་ཆར་དུ་ནི་རྩོལ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པ་དེ་ཉན་ཤེས་རིམ་མེད་ཀྱིས་འཛིན་ཅེ་ན། དེ་ལ་ཡང་ཡི་གེ་ཆོས་ཅན། ཕྱིས་ཀྱང་མི་འཇིག་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་འདི་ཡོད་དེ། ཕྱིས་ཀྱང་སྔར་མི་འཇིག་པ་དེ་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཡི་གེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བསྐྱེད་པ་ལ་རྩོལ་བ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དོན་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་རྩོལ་བ་ལན་གཅིག་བཙལ་བ་ལས་ཆ་མེད་གཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དཔྱོད་པ་པ་སོགས་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་རྩོལ་བ་ལས་མི་སྐྱེ་བར་གྲུབ་ཟིན་རྩོལ་བས་གསལ་བར་བྱས་པར་སྨྲ་བ་ལའང་ཡི་གེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་རྩོལ་བ་ཕྱི་མ་དོན་མེད་དུ་ཐལ། ཞེས་པའི་སྐྱོན་འདི་རྗེས་སུ་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྩོལ་བ་ལན་གཅིག་གིས་ཁྱོད་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་རིམ་ལྡན་དུ་མས་རིང་སོགས་འཛིན་ན་ཁས་བླངས་འགལ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། རིང་བློ་དྲན་པ་མེད་པར་ཐལ། །དྲན་པར་འདོད་པའི་གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཡི་གེ་རིང་པོ་འཛིན་པའི་བློ་མྱོང་བ་མེད་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད་དེ། ཉན་ཤེས་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་རྒྱུན་ལྡན་དུ་མ་ཡིས་ནི་ཡི་གེའི་ཆ་ཤས་སྔ་ཕྱི་དུ་མ་དེ་བར་མ་ཆོད་པར་འཛིན་ཞིང་བློ་དེ་དག་བློ་ཐ་མ་དེས་མྱོང་བས་སོ་ཞེ་ན། ཡི་གེ་ཐོས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། ཡི་གེ་རིང་པོ་འཛིན་པའི་བློ་དྲན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡི་གེའི་ཆ་ཐ་མ་འཛིན་པའི་བློ་གཅིག་པུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མྱོང་གི་གཞན་མ་མྱངས་ལ། གཅིག་པུ་དེ་ཡང་རིང་པོར་འཛིན་པ་མིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མྱང་བྱ་མྱོང་བྱེད་སྤེལ་ནས་སྐྱེ་བ་དགག །མྱང་བྱ་མྱོང་བྱེད་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཉན་བློ་བར་མ་ཆད་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཐལ། །མྱུར་བས་བར་མ་ཆད་དུ་འཁྲུལ་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཡི་གེའི་ཆ་འཛིན་པའི་བློ་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་རྣམས་སོ་སོ་ཐ་དད་དུ་མྱོང་བྱེད་ཀྱི་བློ་རེ་རེས་སྤེལ་ནས་མྱོང་བས་ཡི་གེ་རིང་པོ་འཛིན་པའི་བློ་དྲན་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད་ཅེ་ན། ཡི་གེ་དེའི་སྒྲ་ཐོས་པའི་བློ་ནི་ཆོས་ཅན། བར་ཆོད་པ་མེད་པར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། མྱོང་བྱེད་རྫས་གཞན་རེ་རེས་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རིགས་པ་སྔ་མས་ཁེགས། རིགས་པ་གཞན་གྱིས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གང་གི་ཐལ་བ་ལ་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། སྔ་ཕྱི་འཇུག་པ་མྱུར་བས་བར་དུ་ཆོད་ཀྱང་བར་ཆད་མེད་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་སྟེ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཉན་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་ཐོས་པ་བར་དུ་ཆོད་ཀྱང་བར་ཆད་མེད་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པར་མི་འཐད་པར་ཐལ། འཇུག་པ་མྱུར་བས་བར་ཆད་མེད་པར་སྦྱོར་བ་དེའང་དེ་ནི་གཞན་ལའང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཞེས་པར་བསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། འཇུག་པ་མྱུར་བས་འཁྲུལ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །དབང་པོས་སྦྱོར་ན་ལོག་ཤེས་ཉིད་དུ་ཐལ། །སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དབང་ཤེས་ཉིད་མ་ཡིན། །རྟོག་པས་སྦྱོར་བར་བྱ་བའི་གཞི་ཉིད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་ཤེས་ཀྱིས་གཟུགས་སྒྲ་སོགས་བར་དུ་ཆོད་པར་མཐོང་ན་ཡང་ཤེས་པ་འདི་འཇུག་པ་མྱུར་བས་བར་རྣམ་ཆད་མེད་པར་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་ན་ཨ་ཨི་ལྟ་བུའི་ཡི་གེ་ཐུང་ངུ་གཉིས་ནི་བརྗོད་ན་ཡང་དེ་ཐོས་པའི་ཉན་བློ་ཆོས་ཅན། བར་རྣམས་ཆད་མེད་པར་ཅིག་ཆར་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། འཇུག་པ་མྱུར་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཡི་གེ་ཐོས་པ་ན་ཤེས་པ་སྔ་ཕྱི་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་ལ་བར་ཆད་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་དབང་ཤེས་ཉིད་ཀྱིས་འདོགས་སམ། བློ་གཞན་གྱིས་འདོགས། དང་པོ་ལྟར་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པས་མྱོང་བྱེད་ཀྱི་བར་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་མཐོང་ན་ཡང་། དབང་པོའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལས་བར་ཆད་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཆོས་ཅན། མི་རུང་སྟེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ན་དབང་པོའི་བློ་རྣམས་ཀུན་ཆོས་ཅན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཐལ། རང་ཉིད་མྱོང་བྱེད་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་ཀྱང་བར་མ་ཆོད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི་ཡི་གེའི་བདག་ཉིད་ཀུན་མཐའ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་ཐུང་ཤོས་ཨ་ལྟ་བུ་ཡང་ཆོས་ཅན། སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱིའི་ཆ་ཤས་དུ་མ་དང་ལྡན་ཏེ། མིག་འཛུམ་གཅིག་གི་ཡུན་ཚད་དུ་གནས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་བས་ཐུང་བས་མི་རྫོགས་ལ། མིག་འཛུམ་དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་རྡུལ་ཕྲན་ནི་དུ་མ་གཅིག་གི་གོ་སར་གཅིག་བསྒྲེས་པ་དག་དང་འབྲེལ་པས་རྫོགས་ལ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་སྔར་གྱི་གོ་ས་ལས་གཞན་དུ་བསྒྲེས་ཙམ་གྱི་དུས་ནི་དུས་ཆུང་བ་སྟེ་ཐུང་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་དུས་ཡིན་ཅིང་དེ་ཉིད་ཀྱང་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་གི་ཚད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཉན་པའི་བློའང་ཆོས་ཅན། ཡི་གེའི་ཆ་རྣམས་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡི་གེའི་ཆ་སྔ་ཕྱི་རྣམས་འཛིན་པའི་ཉན་ཤེས་གང་ཞིག དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་གིས་སྐྱེ་འགག་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡི་གེ་དང་གཟུགས་སོགས་འཛིན་པའི་དབང་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། ལོག་པའི་དོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ཡུལ་འཛིན་པ་ལ་མྱོང་བྱེད་ཀྱི་བློ་གཞན་གྱིས་ནི་ཆོད་ན་ཡང་ཆོད་པ་མེད་པར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དབང་ཤེས་སྔ་ཕྱི་བར་དུ་ཆོད་ཀྱང་བར་མ་ཆོད་པར་སྣང་བའི་འཁྲུལ་པ་དེ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཡང་སྔ་ཕྱི་བསྲེ་བར་བྱེད་པ་མིན་པས་དབང་ཤེས་ལས་གཞན་དུ་སྟེ་གཞན་པའི་ཤེས་པས་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་བར་ཆོད་པ་རྣམས་ནི་དེ་ཉིད་འདིའོ་ཞེས་བར་མ་ཆོད་པར་སྦྱོར་ཞིང་བསྲེ་བར་བྱེད་པའི་བློ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རྣམ་རྟོག་ཅན་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་ཐ་དད་དུ་མཚོན་པ་སྟེ་རྟོགས་པ་མེད་པས་འཁྲུལ་རྒྱུ་བྱས་པ་ཅན་གྱི་དྲན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྣམ་རྟོག་དེ་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། ཡི་གེ་རིང་པོ་སོགས་ལ་བར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཉིད་ག་ལ་ཞིག་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། བརྗོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་སྟེ་མིང་དོན་སྦྱར་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡི་གེ་སོགས་གསལ་བར་འཛིན་པའི་དབང་པོ་ཤེས་པས་གཟུང་བའི་དོན་ལ་སྒྲ་དངོས་སུ་སྦྱོར་བ་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དོན་ཤེས་བར་མ་ཆད་ལ་གནོད་བྱེད་མེད། །གནོད་བྱེད་ལུང་དོན་བརྟགས་ནས་གཞན་དུ་བཤད། །ཚུལ་དེས་ངོ་ཤེས་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་ཁེགས་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་པོའི་ཤེས་པས་མྱོང་བྱེད་གཞན་གྱིས་ཆོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་མཐོང་ན་ཡང་རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པས་བར་ཆོད་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དོན་གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་མྱོང་བྱེད་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་ཅིང་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་དང་དེའི་མྱོང་བ་སྟེ་ཁྱོད་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སྣང་བ་དག་སྣང་བ་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་རིགས་པ་དམ་པའི་གནོད་པ་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གནོད་པ་མེད་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། དོན་མཐོང་བའི་བློ་ལ་རང་རིག་མེད་པས་བློ་གཞན་གྱིས་རིག་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བློ་སྔ་མ་རེ་རེས་ཕྱི་མ་རེ་རེ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་གང་ལས་གྲུབ་པར་འདོད་དྲིས་པས། ཅིག་ཆར་བློ་དུ་མ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་མ་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཆོས་ཅན། བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་མིན་པར་ཐལ། བར་ཆོད་སྲིད་ཀྱང་བར་ཆོད་པར་མ་མཐོང་བ་འདི་ལྟར་བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་ཡོད་བཞིན་དུ་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེས་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ལུང་ལས་སེམས་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བས་བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་ལ་གནོད་ཅེ་ན། ལུང་དེ་ཆོས་ཅན། བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་དགོངས་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་བློ་དེ་རྣམས་རིགས་མཐུན་པ་སྔ་མ་རེ་རེས་ཕྱི་མ་རེ་རེ་ཉིད་བསྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མཐུན་གྱི་བློ་གཉིས་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་རིམ་གྱིས་དུ་མ་འབྱུང་བར་ཡང་དག་པར་རྟོགས་ཀྱི་ཅིག་ཆར་མི་འབྱུང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དབང་ཤེས་ཀྱང་རིགས་མཐུན་དུ་མ་ཅིག་ཆར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། རིགས་མཐུན་གྱི་དབང་ཤེས་དུ་མ་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་བར་བསྟན་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། རྒྱལ་དཔོག་པ་གང་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་དོན་ལ་དེ་ཉིད་འདིའོ་ཞེས་ངོ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་དག་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡོད་པས་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དུ་རྟོག་པ་དེའང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་རིས་མཐུན་གཉིས་རྒྱུད་གཅིག་ལ་ཅིག་ཆར་དུ་མི་འབྱུང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་གནོད་དེ་འདི་ལྟར་སྐྲ་བྲེགས་པ་སླར་སྐྱེས་པ་དང་། སྒྱུ་མའི་སྒོང་ཐ་དད་ཕྱི་མ་དང་། མར་མེའི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་སོགས་སྔར་གྱི་སྐྲ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་མཐོང་བ་དག་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སྔར་གྱི་དེ་འདིའོ་ཞེས་ངོ་ཤེས་པའི་བློ་ཡང་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡོད་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཤིང་། འདོད་ན། བློ་དེ་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། སྔ་ཕྱི་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་དེ་འདྲའི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ངོ་ཤེས་པའི་བློ་ལས་ནི་ཆོས་ཅན། ཡི་གེ་དང་གཟུགས་སོགས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་མངོན་སུམ་ཚད་མར་མེད་དེ། འཁྲུལ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ཚད་མ་མིན་པ་བཀག་ནས་དབང་ཤེས་ཡིན་པ་འགོག་པ་ནི། སྔར་གྱི་དེ་ཉིད་ནི་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བར་ངོ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་དབང་ཤེས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། སྔོན་མྱོང་བ་དྲན་པ་ལས་སྔོན་གྱི་དོན་དེ་ཡི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཕྱིས་ཀྱི་དོན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པར་ནི་ཁྱོད་མེད་པ་སྟེ། ཁྱོད་ཕྱིས་ཀྱི་ཆོས་ལ་སྔར་གྱི་དོན་གྱི་ཆོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མྱང་བྱ་མྱོང་བྱེད་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཁས་བླངས་དང་འགལ་བ། རིགས་པ་དང་འགལ་བ། རིམ་བཞིན་སྐྱེ་བ་ལའང་མཚུངས་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཟུགས་སོགས་འཛིན་པའི་བློ་ནི་དེ་དང་དུས་མཉམ་པའི་བློ་དོན་གཞན་གྱིས་མྱོང་བར་གྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་དེའི་ཚེ་དོན་ཤེས་པའི་བློ་དང་། དེ་ཤེས་པའི་བློ་ནི་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་པས་སོ་ཞེ་ན། དཔྱོད་པ་པ་ཆོས་ཅན། གཟུགས་སོགས་སྣང་བའི་བློ་རང་དང་དུས་མཉམ་གྱི་བློ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དོན་མྱོང་བ་དང་ཤེས་པ་དེ་མྱོང་བའི་བློ་དག་ཅིག་ཆར་འབྱུང་བར་འདོད་པ་མིན་ཞིང་སྟེ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་བློ་ནུས་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཁས་བླངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། དོན་ཤེས་ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་དང་དོན་ཤེས་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་འཛིན་པའི་ཤེས་པར་སྣང་བའི་སྣང་བ་རྫས་གཞན་གཉིས་དག་སོ་སོར་རྟོགས་པར་ཐལ། དོན་ཤེས་དང་དེ་མྱོང་བྱེད་རྫས་གཞན་གཉིས་ཅིག་ཆར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་རྟོགས་པའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི་དོན་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། དོན་ཤེས་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་ཤེས་སུ་སྣང་བ་དང་དོན་ཤེས་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་དོན་འབའ་ཞིག་པར་སྣང་བ་རྫས་གཞན་གཉིས་ཅིག་ཆར་ཡོད་པར་ཐལ། རྟགས་སྔ་མ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་སྣང་བ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བློ་རྟོགཾས་པ་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་གཅིག་གིས་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་བཟུང་བས་དེ་ལྟར་ཞེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་ཤེས་པ་དང་དེ་ཤེས་པའི་བློ་གཉིས་ཆོས་ཅན། བློ་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་གྱིས་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་གཟུང་བ་མིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིན་ན་ཁྱོད་རྫས་ཐ་དད་དུ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དོན་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། དོན་ཤེས་ཤེས་པའི་སྣང་བ་མྱོང་བའི་དུས་ན་ཐ་དད་དུ་རྟོགས་ན་ཐ་དད་དུ་དྲན་པ་སྲིད་ཀྱང་། དོན་དང་དོན་ཤེས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཕྱི་ནས་ཇི་ལྟར་སོ་སོར་དྲན་ཏེ་མི་དྲན་པར་ཐལ། ཁྱོད་གཉིས་འཛིན་པའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་མྱོང་བ་སྟེ་རྟོགས་པའི་ཚེ་ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ་སོར་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དོན་གྱི་མྱོང་བ་དང་དོན་གྱི་ཡིད་དེ་ཡུལ་ཅན་དག་གི་མྱོང་བ་གཉིས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ལའང་དོན་རིག་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། དོན་ཤེས་ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་དང་། དོན་ཤེས་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་ཤེས་སུ་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པར་ཐལ། དོན་ཤེས་དང་དེ་མྱོང་བྱེད་རྫས་གཞན་རིམ་གྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ཉིད་ཀྱི་བརྩད་པའི་སྐྱོན་འདི་གདོན་པར་དཀའ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལྟ་བུ་རིག་པ་ན་སྔོ་འཛིན་ལ་སྣང་བའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་ཉིད་དམ་སྟེ་དེ་རྟོགས་ཀྱི་དེ་ལས་གཞན་སྔོ་འཛིན་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་སྔོ་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་མི་རྟོགས་པའམ། ཡང་ན་མྱོང་བ་སྔོ་འཛིན་གཅིག་རྟོགས་ཀྱི་སྔོན་པོར་སྣང་བ་ནི་མྱོང་ལ་སྟེ་མྱོང་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་མྱོང་བ་དེ་སྔོ་འཛིན་ལས་རྫས་གཞན་སྔོ་འཛིན་དུ་སྣང་བ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་རིག་པ་ལ་ནི་སྐྱོན་འདི་མེད་དེ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་དང་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཕྱི་མ་ཡུལ་ལ་འཕོ་བ་མེད་པར་ཐལ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཤུགས་བསྟན་ཐུག་མེད་རིགས་པ་བརྗོད། །དངོས་བསྟན་འཕོ་མེད་རིགས་པ་བརྗོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་གིས་ཤེས་པ་སྔ་མ་ཕྱི་མ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་དྲན་པའི་རྟགས་ཀྱིས་མྱོང་བྱེད་ཙམ་བསྒྲུབས་ན་གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་ལན་དུ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་མྱོང་ན་ནི། ཐུག་མེད་དེ་ལའང་དྲན་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བ། །མེད་འགྱུར་དེ་ཡང་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའི་རིགས་པ་གཉིས་གསུངས་པ་ལས་དང་པོ་འདིར་ཤུགས་ལ་བསྟན་པ་ནི་ཤེས་པ་སྔོ་འཛིན་སོགས་རང་རིག་མེད་ཀྱང་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་གཞན་གྱིས་རྗེས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བར་འདོད་ན། ཤེས་པ་ཕྱི་མ་དེ་ཆོས་ཅན། ཕྱིས་དྲན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། མ་མྱངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ངའི་ཤེས་པ་ནི་འདི་ལྟར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་དེ་ལའང་དྲན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མྱངས་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་ན་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་དེ་ནི་གང་གིས་མྱོང་བ་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་ཡང་དེའི་རྗེས་སུ་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་གཞན་གྱིས་མྱོང་ཞེ་ན། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མྱོང་བྱེད་ཐུག་མེད་དུ་ཐལ། ཁྱོད་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་དང་དེའང་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་གཞན་གྱིས་མྱོང་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་ན་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བ་མེད་པའི་སྐྱོན་སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པ་རེ་ཞིག་བཞག་ནས། རྣམ་པ་གཞན་ལ་འཕོ་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དྲི་བ་མཛད་པ་ནི། ཤེས་པ་སྔ་མ་སྔ་མ་རིག་པའི་ཕྲེང་བ་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་གཅིག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་འདི་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་དེ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པས། གལ་ཏེ་སྔ་མའི་བློ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཆོས་ཅན། ཤེས་པ་སྔ་མ་ལས་ཡུལ་གཞན་གཟུགས་སོགས་ལ་ནི་འཕོ་བ་སྟེ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཤེས་པ་སྔ་མ་དེ་རང་གི་གཟུང་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི་དོན་སྣང་གི་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་ཉེ་བ་སྟེ་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་བློ་སྔ་མ་དེ་དག་མི་འཛིན་པར་ནི་ཇི་ལྟར་ཡུལ་གཞན་གཟུགས་སོགས་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བློ་སྔ་མ་དེ་ཉིད་རང་གི་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གྱུར་པ་སྟེ་གཟུང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ཕྱི་ཡི་གེགས་ཀྱིས་ཡུལ་ལ་འཕོ་བ་དགག །སྔ་མའི་ནུས་པ་ཟད་ནས་འཕོ་བ་དགག །གཅིག་གིས་དོན་ཤེས་གཉིས་ཀ་འཛིན་པ་དགག །འཕོ་ཚེ་ཕྱི་མ་མྱོང་བྱེད་མེད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཉེ་བ་ན་དེས་བློ་ཕྱི་མས་བློ་སྔ་མ་འཛིན་པའི་གེགས་བྱས་པས་བློ་ཕྱི་མ་ཡུལ་ལ་འཕོ་ཞེ་ན། བློ་སྔ་མ་ནི་ཆོས་ཅན། བློ་ཕྱི་མས་ཁྱོད་དེ་དག་འཛིན་པ་ལ་གཞན་ཕྱི་ཡི་ནི་ཡན་ལག་གཟུགས་སོགས་གང་གིས་གེགས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་བདག་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་དངོས་སུ་བསྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པའི་ནང་གི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བློ་སྔ་མ་དེ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་དོན་ནི་ཉེ་བས་ཀྱང་བློ་ཕྱི་མས་ཁྱོད་འཛིན་པ་དེ་ལ་གེགས་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ནུས་ན་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་ནི་ཉེ་བ་ན་སྐྱེས་བུ་འགས་ཀྱང་བློ་སྔ་མ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་། སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། བློ་སྔ་མ་མྱོང་བ་མི་སྲིད་པར་ཐལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དེ་ཉེ་བ་མིན་པའི་གནས་སྐབས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། བློ་སྔ་མའི་དྲན་པ་ཡང་མེད་པར་ཐལ། བློ་སྔ་མ་དྲན་པའི་རྩ་བ་བློ་སྔ་མ་མྱོང་བ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །འདོད་ན་དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ཡོད་པར་འདོད་པ་ཨ་རེ་མཛེས་ཞེས་དཔྱས་པའོ། །གཞན་ཡང་དབང་ཤེས་ལ་དོན་ཉེ་བ་ཡོད་པས་དེས་གེགས་བྱས་ནས་དོན་ལ་འཕོ་བའི་དོགས་པ་སྐྱེ་སྲིད་ན་ཡང་འདས་མ་འོངས་སོགས་ལ་རྣམ་རྟོག་གང་གང་ལ་ཆོས་ཅན། ཕྱིའི་དོན་ལ་སྤྱོད་པ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དོན་ལ་འཕོ་བའི་རྒྱུ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་ཡུལ་གྱི་དོན་ཉེ་བ་ནི་ཡོད་པ་མིན་ལ་སྟེ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། སྔ་མའི་ནུས་པ་ཟད་ན་ཕྱི་མ་མེད། །སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ཡང་གཟུང་ཡུལ་མིན་པ་དགག །གཟུང་ནུས་ཟད་ཀྱང་སྐྱེད་ནུས་ཡོད་པ་དགག །གཅིག་ལ་ནུས་པ་དུ་མ་ཡོད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པ་བརྗོད། གནོད་བྱེད་བསྟན། གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་སྐབས་འགར་ཤེས་པ་སྔ་མ་དག་ལ་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་དེ་རིམ་གྱིས་ཟད་པ་ན་ཤེས་པ་སྔ་མ་འཛིན་པའི་བློ་མི་སྐྱེ་བས་ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་འཕོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ནི། སྔར་གྱི་བློ་ནི་བློ་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཟད་པ་ན་ཆོས་ཅན། བློ་ཕྱི་མ་དོན་ལ་འཕོ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་ཏེ། དོན་འཛིན་པའི་བློ་ཕྱི་མ་དེ་ཉིད་གང་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ་མིན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། བློ་སྔ་མ་ནུས་པ་ཅན་སྔོན་དུ་སོང་བ་མེད་པར་བློ་ཕྱི་མ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྔ་མ་དེ་དོན་གཞན་གཟུགས་ལྟ་བུ་ལ་ཆགས་པས་ཤེས་པ་དེའི་སྒྲ་འཛིན་སོགས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉམས་པར་བྱས་ན། སྒྲ་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཀུན་གཞི་ལས་འཇུག་ཤེས་རིགས་མི་མཐུན་དུ་མ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྤྱིར་ཀུན་གཞི་ལས་དུས་ཅིག་ཆར་རིགས་མི་མཐུན་གྱི་འཇུག་ཤེས་དུ་མ་སྐྱེ་རུང་ཡང་། ཡིད་ཤེས་གཟུགས་ཁོ་ན་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་ཚེ་ན་ཆོས་ཅན། ཀུན་གཞི་ལས་གཞན་སྒྲ་འཛིན་སོགས་འབྱུང་བ་མིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་སེམས་གཟུགས་ཁོ་ན་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་གཅིག་གིས་ཀུན་གཞིས་སྒྲ་འཛིན་སོགས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་སྔ་མ་ནུས་པ་ཅན་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་མིན་ན་ཡིད་གཞན་ཕྱི་མ་ཆོས་ཅན། ཡིད་སྔ་མ་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མཚུངས་པ་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡིད་ཤེས་སྔ་མ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡིད་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་པ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་རེ་རེ་རིམ་པ་བཞིན་སྐྱེ་བས་ཀྱང་སྟེ་སྐྱེ་བའི་ཡིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་ན་རེ། ཡིད་རྟག་པ་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་ཞུགས་ནས་གཟུགས་ལ་ནི་ཆགས་པ་སྟེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་གཞན་རྣ་བའི་དབང་པོ་སོགས་ལ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་གཞན་དང་གཞན་དུ་མ་མི་སྐྱེ་བར་རེ་རེ་སྐྱེ་བར་ངེས་པར་ཡིན་གྱི། བློ་སྔ་མའི་ནུས་པ་ལས་རེ་རེ་སྐྱེ་བ་མིན་ཞེ་ན། དོན་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། ཡིད་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བློ་རེ་རེ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་ངེས་པ་མིན་པར་ཐལ། སྐབས་ལ་ལར་གཟུགས་འཛིན་སོགས་བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡུལ་ལྔ་དང་དབང་པོ་ལྔ་ཚང་ཞིང་ཡིད་ཤེས་སྔ་མ་ཡུལ་ལྔ་ཆར་ལ་འཇུག་པ་མཚུངས་པ་སྟེ་གང་རུང་གཅིག་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གཞན་དང་གཞན་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་ཡིད་གཅིག་ལས་མེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བློ་སྔ་ཕྱི་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། བདག་དང་ཡིད་རྟག་པ་ལྡན་པ་ཙམ་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་ཡིད་གཅིག་ལས་མེད་པས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་ཤེས་པའང་གཅིག་ཉིད་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་ཞེ་ནའང་མར་མེ་གཅིག་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དུ་མས་མཐོང་སྟེ་རང་འཛིན་ཤེས་པ་དུ་མ་མི་སྐྱེད་པར་ཐལ། གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཡིད་རྟག་པས་ཤེས་པ་དུ་མ་བསྐྱེད་ན་ཅིག་ཆར་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། མིན་ན་ཡིད་དེ་ཆོས་ཅན། རིམ་གྱིས་ཀྱང་བློ་དུ་མ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ་ཏེ། ཕྱིས་ཀྱང་བློ་དུ་མ་སྐྱེད་བྱེད་མིན་པ་ལས་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་རྟག་པས་བློ་དུ་མ་བསྐྱེད་པ་བཀག་པའི་རིགས་པ་འདིས་ཆོས་ཅན། ལུས་རྟག་པ་གཅིག་གིས་བློ་རིམ་ཅན་དུ་བསྐྱེད་པ་རྒྱང་འཕེན་པའི་འདོད་པ་དང་། ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུ་རྟག་པ་གཅིག་གིས་ཡུལ་ལ་རིམ་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་པ་གྲངས་ཅན་པའི་འདོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་སྐྱེས་བུ་རྟག་པ་བློ་དུ་མ་དང་ལས་དུ་མའི་བྱེད་པོ་ཡིན་ན་ཅིག་ཆར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། མིན་ན་རིམ་གྱིས་ཀྱང་མི་འགྱུར་བར་མཚོན་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་གི་ཡོན་ཏན་འདུ་བྱེད་ལས་བློ་རེ་རེ་སྐྱེ་བར་ངེས་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་རྟག་པར་དང་པོ་ནས་ཡོད་ན་བློ་རྣམས་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ་མེད་ན་དེ་ཕྱིས་གང་ལས་སྐྱེ། བློ་སྔ་མ་དེ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་མོད། སངས་རྒྱས་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་འདོད་པ་བློ་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། བློ་ཕྱི་མ་འདུ་བྱེད་ལས་སྐྱེ། དེ་བློ་སྔ་མ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བློ་སྔ་མ་དེ་རང་འཛིན་པའི་བློ་ཕྱི་མའི་ཉེར་ལེན་ཡིན་ཡང་གཟུང་ཡུལ་མིན་པས་བློ་ཕྱི་མ་དེ་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་ཞེ་ན། བློ་སྔ་མ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བློ་ཕྱི་མའི་གཟུང་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཚང་སྟེ། ཁྱོད་རང་འཛིན་པའི་བློ་ཕྱི་མ་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྤྱིར་གཟུང་ཡུལ་གྱི་དོན་རྣམས་ལ་གཟུང་ཡུལ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆ་དེ་རང་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་ལས་གཞན་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རང་འཛིན་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་མིན་ཏེ། སྣང་བ་རང་འཛིན་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ཡང་གཟུང་ཡུལ་མིན་པས་སོ་ཞེ་ན། སྣང་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རང་འཛིན་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཆ་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པ་མེད་དེ་ཁྱོད་རང་འཛིན་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཆ་དེ་གཟུང་ཡུལ་དེ་དང་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ལྕགས་གོང་དམར་འབར་བར་སོང་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྣང་བ་ནི་ཆ་དང་བཅས་པས་ཤེས་པ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ཡང་དེའི་ཕ་རོལ་གྱི་ཆ་སོགས་གཟུང་བ་མིན་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་སྔ་མའང་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཡིན་ཀྱང་དེའི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་གཟུང་བ་མིན་ནོ་ཞེ་ན། བློ་སྔ་མ་ཆོས་ཅན། ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་བློ་ཕྱི་མའི་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ཀྱང་གཟུང་བ་མིན་པ་མེད་པར་ཐལ། ཆ་མེད་པ་ལ་སྟེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དགག་པ་དངོས། རྩོད་པ་སྤོང་། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཤེས་པ་དང་པོ་ལ་ཤེས་པ་ཕྱི་མའི་གཟུང་ཡུལ་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་པ་ཕྱི་མའི་ངོ་བོ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། ཤེས་པ་སྔ་མ་ལ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་ཕྱི་མའི་གཟུང་བའི་ཡུལ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་གྱི། ཤེས་པ་ཕྱི་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་གཞན་ནི་ཉམས་པ་མིན་པའི་ཚེ་ན་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་ཞིང་དེ་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་ཞེ་ན། སྤྱིར་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་གཟུང་བའི་ནུས་པ་ཉམས་ཀྱང་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མ་ཉམས་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་རང་འཛིན་ཤེས་པའི་གཟུང་ཡུལ་བྱེད་པའི་ཆ་ལས་རང་འཛིན་དངོས་སུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཆ་རྫས་གཞན་དུ་མེད་པར་རྫས་གཅིག་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་གཟུང་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་ཀྱང་རང་འཛིན་ཤེས་པའི་གཟུང་ཡུལ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་མིན་པར་ན་རང་འཛིན་གྱི་བློ་ལ་དངོས་སུ་ཕན་འདོགས་བྱེད་དུ་མེད་པས་ན། གཟུང་ཡུལ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་གཟུགས་སོགས་འདི་ཡིཾད་རང་འཛིན་ཤེས་པ་དེ་ལ་དངོས་སུ་ཕན་འདོགས་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོར་ངེས་པ་གཞན་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བློ་སྔ་མ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། དེའང་བློ་ཕྱི་མའི་གཟུང་ཡུལ་དེ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པར་ཐལ། དེ་ལའང་བློ་ཕྱི་མ་རང་འཛིན་ནུས་སུ་དངོས་སུ་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རང་འཛིན་པ་ཡི་བློ་ཕྱི་མའི་ནི་དངོས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་བྱེད་པ་དང་བློ་ཕྱི་མའི་མྱང་བྱར་གྱུར་པ་ཡིན་ན། སེམས་ཀྱི་སྟེ་བློ་ཕྱི་མའི་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཚང་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གཟུགས་ཕྲ་བ་སོགས་དང་ཉེར་ལེན་མ་ཡིན་པའི་སེམས་རིམ་པ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུང་བ་དང་སེམས་ཀྱི་གཟུང་བ་མ་ཡིན་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་ཕྲ་བ་སོགས་དང་། ཉེར་ལེན་མིན་པའི་གཞན་གྱི་སེམས་སོགས་གཟུང་བར་འགྱུར་བ་དང་འགལ་ཞེ་ན། གཟུགས་སོགས་གཟུང་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་རགས་པར་སྣང་བ་དང་། བར་མ་ཆོད་པ་དང་། ཐག་ཉེ་བ་སོགས་དགོས་ཞེས་པ་དང་ནི། སེམས་གཟུང་ཡུལ་དུ་འཇོག་ན་རང་འཛིན་པའི་ཤེས་པའི་ཉེར་ལེན་ཡིན་པ་དགོས་ཞེས་དེ་ལྟར་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་དཔྱོད་པ་འདི་ཆོས་ཅན། མ་དག་བློ་ཅན་ཚུར་མཐོང་ལ་ཡིན་གྱི། རྣམ་འབྱོར་པ་འཕགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་མིན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པ་འཕགས་པས་ཡུལ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་དེ་ལ་སྔར་ཉེ་བ་དང་། བར་མ་ཆོད་པ་དང་། རགས་པར་སྣང་བ་ཕྱིས་རིང་བ་དང་། ཆོད་པ་དང་། ཕྲ་བ་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིས་སྔར་གཟུང་བ་ཕྱིས་གཟུང་བ་མིན་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན། གཟུགས་སོགས་འཛིན་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་རགས་པ་ཕྲ་བར་སོང་བ་སོགས་སྔར་མེད་གང་ཕྱིས་སྐྱེས་པ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྔར་གཟུང་ཡུལ་ཡིན་པ་ཕྱིས་གཟུང་ཡུལ་མིན་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ལུས་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན། བློ་ཕྲ་བ་སོགས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། བློ་ཕྱི་མས་རང་བློ་སྔ་མ་ཉིད་འཛིན་པར་འགྱུར་ན། ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཆོས་ཅན། དོན་གཞན་གཟུགས་སོགས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་གི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་སེམས་སྔ་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། སྤྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ནུས་པ་རྫས་གཞན་དུ་མ་ཡོད་པས་འབྲས་བུ་དུ་མ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཞིང་། ཁྱད་པར་དུ་བློ་སྔ་མ་ལ་བློ་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་གཟུང་ཡུལ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་རྫས་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པས་རྒྱུ་བྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་གཟུང་ཡུལ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཆོས་ཅན། གཅིག་ལ་ནུས་པ་རྫས་གཞན་དུ་མ་ཡོད་པ་དང་། དུ་མ་ལ་ནུས་པ་རྫས་གཅིག་ཡོད་པས་རིམ་པ་ལྟར་འབྲས་བུ་དུ་མ་དང་གཅིག་བྱེད་པ་མིན་ཏེ། གཅིག་ལ་ནུས་པ་རྫས་གཞན་དུ་མ་དག་དུ་མ་ལ་ནུས་པ་རྫས་གཅིག་མེད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་གཅིག་དང་དུ་མ་བྱེད་ཅེས་སྔར་བརྗོད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་སྡེ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་དུ་མ་སྐྱེ་བ་མིན་ཏེ། འབྲས་བུ་དུ་མ་ནི་རྒྱུ་དུ་མ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་གཅིག་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་དུ་མ་བྱེད་པར་ཁས་མ་བླངས་ཏེ། འདི་ལྟར། རྒྱུ་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་དུ་མ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་རྒྱུ་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་གཅིག་སྐྱེ་བའང་མིན་ཏེ། འབྲས་བུ་གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་ཡང་རྒྱུ་ཚོགས་པ་དག་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྒྱུ་གཅིག་ལ་འབྲས་བུ་དུ་མ་འབྱུང་བར་འདོད་པ་དང་འགལ་ཞེ་ན། རྒྱུ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཅིག་པུ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་དུ་མ་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་པ་མི་འགལ་ཏེ། ཁྱོད་གཅིག་ཀྱང་རྒྱུ་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མར་མེ་གཅིག་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དུ་མའི་རྐྱེན་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་ཚུད་པས་མིག་ཤེས་དུ་མ་བསྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་གཅིག་གིས་དོན་ཤེས་གཉིས་ཀ་འཛིན་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་བློ་གཞན་ཕྱི་མ་དོན་གཟུགས་སོགས་དང་ནི། རྣམ་ཤེས་སྔ་མ་གཉིས་གཅིག་ཆར་འཛིན་པར་འགྱུར་བས་ཡུལ་གཞན་ལ་མི་འཕོ་བའི་སྐྱོན་མེད་ཅེ་ན། ཨ་ཨི་ལྟ་བུའི་ཡི་གེ་གཉིས་བར་མ་ཆོད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚེ་ཕྱི་མ་ཨི་ལ་དཔྱོད་པ་ལ་སོགས་དོན་སེམས་གཅིག་ལ་ཆོས་ཅན། རྟག་ཏུ་སྟེ་ངེས་པར་རིམ་གྱིས་མཐོང་བ་ཡི་བརྗོད་པ་ཨ་ཨི་གཉིས་རིམ་མིན་ཅིག་ཆར་ཉིད་དུ་སྣང་བ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡི་གེ་སྔ་མ་ཨ་དེ་ཤེས་པ་སྔ་མའི་གཟུང་ཡུལ་དུ་ཡོད་པར་སྣང་ཞིང་། དེ་དང་ཅིག་ཆར་ཡི་གེ་ཕྱི་མ་ཨི་དེ་རང་གི་གཟུང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཞིང་། དོན་གཅིག་ཀྱང་ཆོས་ཅན། ལན་གཉིས་གཉིས་སུ་སྣང་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། བདག་རིག་པའི་བློ་དང་བློ་དེ་རིག་པའི་བློ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་འཕོ་ཚེ་ཕྱི་མ་མྱོང་བྱེད་མེད་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་གིས་གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པའི་ལན་དུ་རང་རིག་མེད་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་སྔ་མ་སྔ་མ་མྱོང་ན་མྱོང་བྱེད་ཐུག་མེད་དང་། དོན་ལ་མི་འཕོ་བར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། གཞན་གྱིས་ལན་དུ་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་དེ་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བ་ན་ཤེས་པ་ཐ་མ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་དྲན་པ་མིན་པས་མྱོང་བྱེད་ཐུག་མེད་དང་ཡུལ་ལ་མི་འཕོ་བའི་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ན། བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལན་སྨྲས་པ་ནི་དོན་མཐོང་བའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། གང་ཟག་གཞན་གྱིས་ཤེས་པ་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་དུ། རང་གི་ཤེས་པ་སྔ་མ་ཐམས་ཅད་རང་གིས་མྱོང་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་སྔ་མ་མྱོང་བྱེད་ཕྱི་མ་ལ་ལྟོས་ཤིང་ཕྱི་མ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་གིས་མྱོང་བ་དེ་བདག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་མྱོང་བ་ཡིན་ཞིང་། གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་འགྱུར་བ་དེ་བདག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པས་ན། རང་གིས་མྱོང་བ་དང་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་མི་མཚུངས་ཤེ་ན། བདག་གིས་མྱོང་བ་དེ་ཆོས་ཅན། གང་ལས་གྲུབ་སྟེ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། རང་གིས་མ་གྲུབ་ཅིང་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དཔྱོད་པ་པ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་བདག་མྱོང་དང་གཞན་མྱོང་གི་ཁྱད་པར་དེ་སྐད་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་འཐད་དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། བདག་གིས་མྱོང་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གསལ་བའི་རྒྱུ་མིག་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་མིན་ཡང་གསལ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་པ་ཡང་བདག་ཉིད་གསལ་བར་མ་གྲུབ་ཅིང་གསལ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དབང་པོ་སོགས་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་གསལ་བར་མ་གྲུབ་ཀྱང་གསལ་ཞེས་ཐ་སྙད་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། གསལ་བ་དབང་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་གྱི་གསལ་བར་འདོད་པའི་སྔོ་འཛིན་སོགས་ཤེས་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། རང་མི་གསལ་བཞིན་དུ་སྔོ་སོགས་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་རང་ཉིད་གསལ་བར་མ་གྲུབ་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་སྔོ་སོགས་གསལ་བར་སྣང་ན་འགྲོ་བ་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་འདི་ཁྱོད་ལ་གསལ་བར་སྣང་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྣམ་བཤད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར་ལས་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ།། །།

གཞན་དོན་ལེའུ་བཞུགས།

གཉིས་པ་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་འཆད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐོག་མར་འབྲེལ་གྱིས་མཚམས་སྦྱར་བསྟན། །བར་དུ་ལེའུ་གཞུང་ཉིད་བཤད། །ཐ་མར་མཚན་གྱིས་མཇུག་སྡུད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱན་གྱིས་མདོ་དང་རྣམ་ངེས་ཀྱི་གོ་རིམ་ལྟར་འདིར་ཡང་རང་དོན་རྗེས་དཔག་གི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་འཆད་པར་འདོད་པ་རྩོམ་པ་པོའི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་དང་། ལྷས་རང་དོན་རྗེས་དཔག་དགོས་པའི་དབང་གིས་དང་པོར་བཤད་ཟིན་ནས། ད་ནི་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་ཉིད་ལུས་པས་དེ་འཆད་པར་བཞེད་པ་ལེགས་པའི་ཚུལ་རྣམས་ལེའུ་དང་པོར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལ་སྔ་རབས་པ་དག་སྒྲུབ་པའི་ངག་གི་མཚན་ཉིད་བཤད། །ཤུགས་ལ་གོ་བྱ་བསྒྲུབ་བྱ་བཤད། །དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་གཏན་ཚིགས་བཤད་པ་དང་གསུམ། ཞེས་འཆད་པ་ནི་མི་ལེགས་ཏེ། སྒྲུབ་ངག་གི་ཤུགས་ལ་གོ་བྱ་ནི་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་བསྒྲུབ་བྱའི་གཞི་ལྡོག་ཡིན་ལ། དེ་ཤུགས་ལ་གོ་བས་བཤད་མི་དགོས་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་བཤད་ཅེས་པའི་འདིར་བཤད་པ་དང་ཤུགས་ལ་གོ་བྱ་གཉིས་པོ་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲུབ་བརྗོད་རྟོགས་པའི་དོན་ཅན་ཉིད། །ཡིན་ཡང་རྨོངས་མེད་ཕྱིར་མཚན་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པས་སོ། །དཔེར་ན་ཚད་མ་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཆ་རང་ལས་རྟོགས་ཤིང་མི་བསླུ་བའི་ཆ་ཐ་སྙད་ལས་རྟོགས་ཀྱང་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་འཆད་ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་གཏན་ཚིགས་ཞེས་པའང་མི་འཐད་དེ། འདིར་གཏན་ཚིགས་ནི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དགུ་ཡིན་ལ། སྒྲུབ་ངག་གི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ནི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ལས་མེད་ཅིང་གཞན་བདུན་པོ་ལྟར་སྣང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་གསུམ་སྟེ། བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་སྒྲུབ་ངག་བཤད། །རྨོངས་པ་སེལ་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་བཤད། །བརྗོད་ཚུལ་རྟོགས་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། བདག་མཐོང་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བཤད། །དོན་ཅེས་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། བདག་གིས་མཐོང་བའི་རྣམ་བཅད་བཤད། །རྣམ་བཅད་དོན་ཉིད་རིགས་པས་བསྒྲུབ། །ཐལ་བའི་ངག་ལ་མཚུངས་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མ་མདོར། གཞན་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི། །རང་གིས་མཐོང་དོན་རབ་གསལ་བྱེད། །ཅེས་ཚིག་རྐང་དང་པོས་མཚོན་བྱ་དང་། གཉིས་པས་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ལས། རང་གིས་མཐོང་བ་ནི་སྔར་རྒོལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བའོ། །དོན་ཅེས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གི་དོན་ལྡོག་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའོ། །རབ་གསལ་བྱེད་ཅེས་པ་ནི་བརྗོད་ཚུལ་ལྷག་ཆད་ནོར་བའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའོ། །འོ་ན་རང་གིས་མཐོང་བ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་གང་ཞེ་ན། མདོར་བདག་གིས་མཐོང་བ་ཞེས་པའི་ཚིག་སྨོས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་སྟེ་གྲངས་ཅན་པ་ན་རེ། བློ་བདེ་ཆོས་ཅན། སེམས་མེད་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་འཇིག་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་སངས་རྒྱས་པའི་ངོར་བཀོད་པ་ན་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱོགས་ཆོས་སྔར་རྒོལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་མིན་ཡང་། གཞན་སངས་རྒྱས་པ་དག་གིས་ལུང་ལས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་བློ་བདེ་སེམས་མེད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟགས་བཀོད་ཀྱི་རྒོལ་བའི་དོན་དུ་བཀོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལོག་རྟོག་སྤང་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལུང་ལས་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་དགག །སྐྱེ་འཇིག་ཅན་ལས་སེམས་མེད་གྲུབ་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དངོས་སྟོབས་ཡུལ་ལ་ལུང་ཚིག་ཚད་མ་མིན། །ཚད་མ་མིན་པས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་མི་ནུས། །ཕྱིར་རྒོལ་ཉིད་ལ་ཚད་མར་གྲུབ་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལུང་ཚིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་བློ་བདེ་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་དུ་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ། ཁྱོད་དངོས་སྟོབས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གིས་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་དཔྱད་པས་དག་པའི་ཚེ། གཞལ་བྱ་གཞན་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ཡོངས་སུ་ལེན་དགོས་པའི་ཕྱིར། དཔྱད་པས་དག་པའི་ཚེ་ནའང་ལུང་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་བློ་བདེ་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་དུ་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འཛུག་པའི་ཡུལ་དེར་ནི་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བློ་བདེ་སེམས་མེད་དུ་སྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་དེ་ནི་ཚད་མ་མིན་པར་ཐལ། སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་དུ་གཞན་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་དང་འགལ་བ་བློ་བདེ་སེམས་མེད་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་བརྗོད་རིགས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་ཆོས་ཅན། དེས་གྲུབ་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ལུས་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ལུང་ཙམ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ལུང་དེས་དོན་ལ་རྟགས་སུ་མི་འགྲུབ་ཀྱང་ལུང་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ལུང་དེས་རྟགས་དེ་གྲུབ་ཅེ་ན། བློ་བདེ་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་དུ་སྟོན་པའི་ལུང་ཆོས་ཅན། སངས་རྒྱས་པ་ཁོ་ན་ལ་ལྡན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སངས་རྒྱས་པ་གང་གི་ལུང་དུ་ངེས་པ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། སངས་རྒྱས་པ་དང་བདག་གཅིག་དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་པ་གང་རུང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སངཾས་རྒྱསཾ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་དེ་ཇི་ལྟར་ན་ཚད་མར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་བློ་ངོར་སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་ལ་ཚད་མས་གནོད་པར་གྱུར་པ་ཡི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་དེ་དང་འགལ་བ་ཁས་ལེན་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་ཁྱོད་ལ་ཚད་མ་མིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། གལ་ཏེ་ཁས་ལེན་ན་སངས་རྒྱས་པ་ཆོས་ཅན། སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་དེ་དོར་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་མིན་པར་ཐལ། སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་དེ་ལས་གཞན་པ་སྟེ། དེའི་དོན་དང་འགལ་བ་ཁས་ལེན་རིགས་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་གིས་སྒྲུབ་བྱེད་བརྗོད་པར་རིགས། །གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་སྒྲུབ་བྱེད་མིན། །སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ཀྱང་གྲུབ་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གྲངས་ཅན་པ་ཆོས་ཅན། རང་གིས་བློ་བདེ་སེམས་མེད་དུ་རྟོགས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་གང་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དེ་ནི་གཞན་ལ་ཡང་ཅིས་མ་བརྗོད་དེ་བརྗོད་རིགས་པར་ཐལ། བློ་བདེ་སེམས་མེད་སྒྲུབ་པའི་སྔར་རྒོལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ངེད་ཀྱིས་རང་གིས་ཁས་བླངས་པའི་ལུང་ལས་བློ་བདེ་སེམས་མེད་དུ་རྟོགས་པས་དེ་གཞན་ལ་མ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། གྲངས་ཅན་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ལུང་ཚད་མར་འཛིན་པའི་རིགས་པ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་བརྗོད་རིགས་པར་ཐལ། སངས་རྒྱས་པའི་ངོར་བློ་བདེ་སེམས་མེད་དུ་སྒྲུབ་པའི་སྔར་རྒོལ་གང་ཞིག རང་གི་ལུང་ལས་གཞན་པའི་བློ་བདེ་སེམས་མེད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ལ། རིགས་པ་གང་གིས་ལུང་ཚད་མར་འཛིན་པའི་རིགས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་འདིས་ཀྱང་ཅིས་མི་འཛིན་ཏེ་འཛིན་རིགས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ངེད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ལས་རྟོགས་པ་ཡིན་པས་དེ་གཞན་ལ་མ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། གྲངས་ཅན་པ་ཆོས་ཅན། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སྟོན་རིགས་པར་ཐལ། སྔ་མ་གང་ཞིག་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ལས་གཞན་པའི་བློ་བདེ་སེམས་མེད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ལ། སྔར་ནི་ཐ་མལ་པར་གྱུར་པ་ན་སྒྲུབ་བྱེད་གང་དག་གི་ནུས་པ་ལས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་འབྱུང་བར་རྟོགས་པ་དང་། དབང་པོ་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་འབྱུང་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་དེ་དག་བསྟན་ན་སྒྲུབ་བྱེད་འདི་ལས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་དེའི་དོན་གྱི་ནུས་པའམ་འབྲེལ་བ་ཤེས་པ་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་ནུས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་མེད་དེ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་དེ་དོན་གང་དང་ཡང་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ཅན་ཡིན་པས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བྱ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། བློ་བདེ་སེམས་མེད་དང་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་དེ་དག་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་དཔྱོད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་དོན་གང་དང་ཡང་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ཅན་ཡིན་པས་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བྱ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྐྱེས་བུའི་བསམས་པ་སྟེ་འདོད་པ་ཙམ་གྱི་དབང་གིས་ནི་གནས་ལུགས་ཀྱི་དེ་ཉིད་དང་དེ་ཉིད་མིན་པ་འཇོག་རིགས་པར་ཐལ། ལུང་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་གྱིས་ལུང་ཚད་མར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་དང་། དེར་སྣང་གི་རྣམ་གཞག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་ལ་བརྟེན་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་ཆོས་ཅན། བློ་བདེ་སེམས་མེད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ། བློ་བདེ་སེམས་མེད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་མེད་པ་ལ་བློས་ཡོད་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཡིན་པས་སོ། །ཁྱབ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་ཡིན་ན་དོན་ཚུལ་གསུམ་ཡོད་པ་ཚད་མས་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་བློ་བདེ་སེམས་མེད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཡང་བློ་བདེ་སེམས་མེད་དོན་ལ་ཡོད་པས་དེ་འཛིན་པའི་བློ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བློ་བདེ་སེམས་མེད་དོན་ལ་ཡོད་དུ་ཆུག་ཀྱང་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་གྱི་རྟགས་ལས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་བདེན་པ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་བློ་དང་འཁྲུལ་བར་མཚུངས་ཏེ། དངོས་པོ་སྟེ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་རྟགས་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་བྱ་འཛིན་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེའི་རྟགས་ཆོས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་ན་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་དང་ནི་འབྲས་བུའམ་སྣང་བ་མཐོང་བ་མེད་པ་སྟེ་མ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་གསུམ་པོ་ཁོ་ན་ལ་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པས་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་དེ་རྟགས་གསུམ་པོ་གང་རུང་དུ་དངོས་པོ་ལ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། སྐྱེ་འཇིག་ཅན་དེ་ཆོས་ཅན། གྲངས་ཅན་རང་ལ་བློ་བདེ་སེམས་མེད་དུ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་སྟེ་གྲུབ་པར་ཐལ། གྲངས་ཅན་རང་ལ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་གསུམ་གང་རུང་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པོར་མ་འདུས་ན་གཞན་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཅན། གཞན་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་ལས་བློ་བདེ་སེམས་མེད་དུ་རྟོགས་པར་མི་རིགས་པར་ཐལ། སྐྱེ་འཇིག་ཅན་དེ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་གསུམ་གང་རུང་དུ་མ་འདུས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་སྔར་རྒོལ་རང་ལ་གྲུབ་པ་དགོས་ན་ཐལ་འགྱུར་གྱི་རྟགས་ཀྱང་སྔར་རྒོལ་རང་ལ་གྲུབ་པ་དགོས་ཤིང་དེ་ཡང་འདོད་ན། བྱེ་བྲག་པས་སྤྱི་རྫས་གཅིག་ཉིད་གསལ་བ་དུ་མ་ལ་དོན་ལ་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་ལ། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས། བ་ལང་གི་སྤྱི་ཆོས་ཅན། དུ་མར་ཐལ། གསལ་བ་དུ་མ་ལ་དོན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཐལ་བ་བཀོད་པ་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཞན་གྱིས་བརྟགས་པའི་བསལ་བ་དུ་མ་ལ་དོན་ལ་ཁྱབ་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ཡིས་དུ་མར་ཐལ་ཞེས་མི་འདོད་པ་ཐལ་བར་འཕེན་པ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སྔར་རྒོལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་ཀྱང་། ཐལ་བར་འཕེན་པ་མི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་དུ་མ་དེ་མེད་ན་གཞན་གསལ་བ་དུ་མ་ལ་དོན་ལ་ཁྱབ་པ་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་དུ་ཐལ་བ་བཀོད་པ་ཡིན་གྱི་རང་རྒྱུད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་མ་མེད་ན་གསལ་བ་དུ་མ་ལ་དོན་ལ་ཁྱབ་པ་དགག་ནུས་ཏེ། གསལ་བ་དུ་མ་དང་དུ་མ་གཉིས་བདག་ཉིད་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། དེས་རང་རྒྱུད་འཕེན་པའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་སྔར་རྒོལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དགོས་ཏེ། བ་ལང་གི་སྤྱི་ཆོས་ཅན། གསལ་བ་དུ་མ་ལ་དོན་ལ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུ་མ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དོན་ཅེས་སྨོས་པའི་རྣམ་བཅད་བཤད། །རྣམ་གཅོད་དོན་ཉིད་རིགས་པས་བསྒྲུབ། །ཕྱོགས་ཚིག་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པས་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་དོན་ཞེས་སྨོས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་ཡང་སྒྲ་སྟེ་ལུང་དག་དང་རྟོག་པས་རྟགས་སུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཕྱོགས་དང་མཐུན་ཕྱོགས་གང་རུང་བཀོད་པ་ལྟ་བུ་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གི་བརྗོད་བྱར་གྱུར་པའི་རྟགས་ཉིད་མིན་པར་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་རྟགས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲོ་བཏགས་རྟགས་སུ་མི་རུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་ནི་ཆོས་ཅན། ལུང་དང་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་གྱི་རྟགས་ལས་གྲུབ་པ་མིན་ཏེ། དོན་ཏེ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་རྟགས་ཉིད་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟོག་པ་དང་ལུང་དག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རང་དགར་བཏགས་པ་དག་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དོན་གྱི་དངོས་པོའི་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་པོའི་འདོད་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་དུའམ་འཇུག་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་ཚིག་དངོས་དང་བརྒྱུད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མིན། །དེས་ན་གཞན་ལ་བཀོད་སྐྱོན་རང་ལ་མེད། །ཕྱོགས་ཚིག་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པའི་རྩོད་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཚིག་གཉིས་དངོས་སུ་བསྒྲུབ་བྱེད་མིན་པར་མཚུངས། །བརྒྱུད་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་མིན་ཁྱད་པར་ཡོད། །ཕྱོགས་ཚིག་བརྒྱུད་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་བསྒྲུབ་བྱ་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པ་ལ་དོན་ཚུལ་གསུམ་ཚང་དགོས་པར་བསྟན་པས་ཚིག་གཉིས་ཀ་བསྒྲུབ་བྱ་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པར་གྲུབ་སྟེ། འདིར་ལྟར། སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་ཕྱོགས་བརྗོད་པ་དང་། གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་ཅེས་སོགས་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་གཉིས་པོ་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་དངོས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་མཚུངས་ཏེ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚུལ་གསུམ་གྱི་དོན་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཚིག་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་ལས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་དེས་ནའོ། །འོ་ན་ཕྱོགས་ཚིག་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་དམ་སྙམ་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་ཚིག་དེ་ཆོས་ཅན། རང་སྨྲ་བ་པོའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། ཚིག་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་བརྗོད་བྱ་དངོས་སུ་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ལས་རང་གི་བརྗོད་བྱ་ལ་ཐེ་ཚོམ་དག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་པའི་ཕྱོགས་ཚིག་ཆོས་ཅན། བརྒྱུད་པ་ཡིས་ཀྱང་སྒྲ་མི་རྟག་པ་སྒྲུབ་ནུས་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཏུ་མེད་དེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་བརྗོད་ཀྱི་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་བརྗོད་པ་ཡིས་སོ། །གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་ཅེས་སོགས་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་བརྒྱུད་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་ལ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་ཀྱང་སྒྲ་མི་རྟག་པར་དངོས་སུ་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་སྒྲུབ་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་ཕྱོགས་ཚིག་དངོས་དང་བརྒྱུད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པར་བཞེད་དམ་ཞེ་ན་བཞེད་དེ། ཕྱོགས་གླང་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་ཚིག་དངོས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པར་དེ་ལས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པས་བཤད་ཅིང་། བརྒྱུད་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པར་ཡང་བཞེད་དེ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པའི་ནུས་མེད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དེ་ནི་ཕྱོགས་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལས་དཔག་བྱ་བསྟན་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་དོན་གྱི་ཡུལ་དུ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྟགས་ཚིག་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །ནུས་པ་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད། གྲུབ་དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཚིག་དེ་ལའང་ཆོས་ཅན། བརྒྱུད་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚིག་འགོད་པ་ནི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ནི། ཕྱིར་རྒོལ་སྒྲ་རྟག་གམ་མི་རྟག་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་། དེ་ལས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་འདོད་པ་དང་། དེ་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ཡིན་མིན་རྩོད་པའི་སྐབས་དང་། རྒོལ་བའི་དཔག་འདོད་སོགས་ཆོས་ཅན། བརྒྱུད་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ཐལ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚིག་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཁྱོད་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་སོགས་ཚིག་མིན་པས་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་ནོ་ཞེ་ན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྒྲ་རྟག་པར་ཚིག་གིས་ཁས་ལེན་ན་ཡང་ཚིག་དེ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་རྟག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ཐལ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཚིག་འཇུག་པའི་ཚིག་ཡིན་པ་དེ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེའི་ཕྱིར། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བརྒྱུད་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་དེ། ནང་གི་ཡན་ལག་བསྒྲུབ་བྱ་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་རྟགས་དག་ལ་ཡང་དག་པར་གནས། ཚུལ་གསུམ་དེ་ལ་དྲན་པ་བསྐྱེད་པ་ནི་ཁྱོད་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཚིག་ལ་བརྒྱུད་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་དེ། དེ་ལས་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་དྲན་པ་བསྐྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནུས་ཡུལ་བསྟན་པ་ཕྱོགས་ཚིག་ངག་ཉིད་ལས་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་ནུས་པ་གྲུབ་པར་འདོད་དེ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནུས་ཡུལ་བསྟན་པ་དག་མེད་པར་ནི་དེ་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅེ་ན། གཉིས་པ་ནི། བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་གྲུབ་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནུས་ཡུལ་བསྒྲུབ་བྱ་དངོས་སུ་བསྟན་པ་མི་དགོས་ཏེ། གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་ཅེས་སོགས་ཁྱབ་པ་སྔོན་འགྲོ་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་དངོས་སུ་བསྟན་པ་དེ་མེད་ཀྱང་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། སྒྲ་ནི་བྱས་པ་ཡིན། གང་བྱས་པ་འདི་འདྲ་བ་ཀུན་མི་རྟག་ཅེས་ཕྱོགས་ཆོས་སྔོན་འགྲོ་ཅན་ནི་བརྗོད་པས་ཀྱང་དོན་གྱིས་སྒྲ་དེ་ནི་འཇིག་པར་རྟོགས་པའི་བློ་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཕྱོགས་དངོས་སུ་མ་བརྗོད་ན་སྒྲུབ་ངག་ཡན་ལག་མ་ཚང་བའི་སྐྱོན་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྒྲུབ་ངག་ཆོས་ཅན། ཚུལ་གསུམ་ལས་ཚུལ་གང་ཡང་རུང་བ་ཉིད་དངོས་སུ་མ་བསྟན་ན་མ་ཚང་བའི་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པར་བརྗོད་ཀྱི། ཕྱོགས་ཚིག་མ་ཚང་བས་སྐྱོན་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕྱོགས་དངོས་སུ་བསྟན་པ་ནི་མེད་ན་ཡང་ཁྱོད་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པ་ལ་ནི་གེགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཕྱོགས་ཚིག་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དེས་རིགས་པ་ཅན་པའི་དམ་བཅའི་མཚན་ཉིད་ལ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་གིས་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་རྣམས་རང་ལ་མི་འཇུག་པར་ཡང་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཕྱོགས་ཚིག་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་འདོད་པ་ལྟར་ན་བསྒྲུབ་བྱ་བརྗོད་པར་དམ་བཅའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྨྲས་ནའང་། སྨྲ་བ་པོ་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། དཔེ་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་དམ་བཅའ་བར་ཐལ། །ཞེས་པའི་སྐྱོན་འགོད་པ་འཐད་པ་མིན་ཏེ། དཔེ་དང་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བརྗོད་པ་དམ་བཅར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་འཇུག་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་བརྗོད་པ་དམ་བཅའ་ཡིན་ཞེས་པས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མ་བཀོད་པའི་མ་གྲུབ་པའི་བརྗོད་པ་ཞིག་དམ་བཅའ་བསྟན་ལ། དཔེ་དང་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བརྗོད་པ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ངེས་གཟུང་གི་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྒྲུབ་བྱ་བརྗོད་པ་ཙམ་དམ་བཅའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྨྲ་བས་སྐྱོན་འདི་འཇུག་གོ་སྙམ་ན། བསྒྲུབ་བྱ་ཁོ་ན་བརྗོད་པ་དམ་བཅའ་ཡིན། །ཞེས་ངེས་གཟུང་གི་ཁྱད་པར་མེད་པར། བསྒྲུབ་བྱ་བརྗོད་པ་དམ་བཅའ་ཡིན་ཞེས་པ་སྤྱིར་བརྗོད་ན་ཡང་ཚིག་དེ་ལས་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་དམ་བཅའ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་འབྱུང་བ་མི་རིགས་ཏེ། དམ་བཅའ་དང་རིགས་གཅིག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མ་བཀོད་པའི་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་ཁོ་ན་དམ་བཅའ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མི་གཅིག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་སྐྱེ་བ་ལས་གཞན་དུ་དམ་བཅའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་དེ་ལས་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་ཀུན་དམ་བཅར་དོགས་ན་རྫ་མཁན་གྱིས་རྫ་བུམ་བྱའོ་ཞེས་སོགས་བསྒྲུབ་བྱ་བརྗོད་པ་ཀུན་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་ཚིག་དེ་ལས་དམ་བཅའ་བར་ནི་དོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དམ་བཅའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་ཚིག་དེ་ལས་ཤེས་བྱེད་སྐབས་ཀྱི་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་དམ་བཅའ་ཡིན་ཞེས་ཤུགས་ཀྱིས་གོ་ཞེས་ཁས་བླངས་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ན་ངེད་ཀྱིས་ཀྱང་ཚིག་དེ་ལས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མ་གྱུར་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་བརྗོད་པ་དམ་བཅའ་ཡིན་ཞེས་ཤུགས་ཀྱིས་གོ་བ་སྨྲ་ནུས་པར་མཚུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཚིག་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བརྗོད་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་དཔེ་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའ་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད་དེ། སྒྲུབ་བྱེད་བརྗོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚད་མས་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ད་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པའི་ཚིག་དག་ཆོས་ཅན། ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་ཆར་ཁས་བླངས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། རིགས་སྒོའི་འགྲེལ་བྱེད་མང་ལེན་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ན་རེ། ཕྱོགས་ཚིག་ཆོས་ཅན། སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། ལྟར་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་སྒྲུབ་པ་འགོད་པའི་དུས་སུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེའི་ཚིག་བཞིན་ཞེས་ཕྱོགས་སྔ་བཀོད་པ་དང་། སོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་ངེས་ཞེས་སུན་འབྱིན་བརྗོད་པའི་ལན་དུ་ཚིག་གི་རང་བཞིན་ལྟར་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་སྒྲུབ་པ་འགོད་པའི་དུས་སུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། རྩོད་ལན་ནི་འབྲེལ་མེད་ཉིད་ཀྱིས་བཞད་གད་ཀྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་སྔ་གསོ་བར་མི་ནུས་པ་ལ་ནུས་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚིག་གི་རང་བཞིན་ལྟར་སྣང་བ་དང་བཅས་པར་བརྗོད་པ་བཀོད་པ་ལ་ཡང་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་དེ་ལ་རིགས་སྒོའི་ཊཱིཀ་བྱེད་པས་ལན་ཏེ། སུན་འབྱིན་གྱི་ཚིག་གིས་མ་ངེས་ཞེས་པ་དང་། དེ་ལ་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་རང་བཞིན་ལྟར་སྣང་དང་བཅས་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཡོད་ཅེས་དང་། དེའི་ལན་དུ་སུན་འབྱིན་གྱི་ཚིག་ཀྱང་ཚིག་གི་རང་བཞིན་ལྟར་སྣང་དང་བཅས་པ་བཤད་པ་ཡིན་པས་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ངེས་ཞེས་པའི་སུན་འབྱིན་ཡང་ནི་ཆོས་ཅན། འབྲེལ་མེད་བཞད་གད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་བརྒྱུད་པའི་སུན་འབྱིན་བརྗོད་དགོས་ན་མཐར་སུན་འབྱིན་བརྗོད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་སོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་སྔ་དེ་ནི་རིགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་པ་ན་རེ། འདོན་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་འདོན་པ་པོ་གཞན་སྔོན་དུ་སོང་བས་ཁྱབ་ཟེར་བ་ལ། དྲང་སྲོང་རྒྱས་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རིག་བྱེད་ཙམ་ནི་འདོན་པས་མ་ངེས་ཞེས་སུན་ཕྱུང་བ་ན། རིག་བྱེད་ཁྱད་པར་ཅན་འདོན་པ་ཞེས་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་སྨྲ་ཞིང་། ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་དྲིས་པས། གཞན་དུ་འདོན་མི་ནུས་པ་ཞེས་སོགས་སྨྲ་བའི་སྐབས་སུ་བཀག་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་རྨོངས་པ་སེལ་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་ལུགས་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་བཤད། །གཞན་ལུགས་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་དགག །ཕྱོགས་ལྟར་སྣང་བའི་དཔེ་ཡང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་དགོས་པ་བཤད། །དགོས་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཚུལ་གསུམ་བརྗོད་པའི་ངག་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། བསྟན་བཅོས་ལས་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྒྲུབ་བྱེད་ཚུལ་གསུམ་བརྗོད་པ་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་ཡིན་ཡང་། བསྟན་བཅོས་ལས་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཞེ་འདོད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་སོགས་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང་། ལུང་དོན་སོགས་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་རྨོངས་པ་མཐོང་བས་དེ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱར་འཇོག་བྱེད་ཚིག་བཞི་བཤད། །ཡང་དག་འཇོག་བྱེད་མ་བསལ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཚིག་བཞིས་བཟུང་བའི་དོན་བཞི་བསྟན། །ཕྱི་མ་གཉིས་པོ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། ངོ་བོ་ཁོ་ན་བསྟན་བྱ་བ། །རང་ཉིད་འདོད་དང་མ་བསལ་བ། །ཞེས་ལྔ་གསུངས་པའི་ནང་ནས་ངོ་བོ་དང་། ཁོ་ན་ཞེས་པའི་ཚིག་ཕྲད་དང་། འདོད་པ་དང་། བདག་ཉིད་ཅེས་པའི་ཚིག་གིས་ཆོས་ཅན། གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་བཞི་བཟུང་སྟེ། ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་བཞིན་པ་མིན་པ་དང་། ངག་ཏུ་མ་སྨྲས་ཀྱང་དོན་གྱིས་བརྗོད་པ་སྟེ་འདོད་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་དང་། རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པ་རྣམས་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་བསལ་བ་འདིར་མ་བརྗོད་ཅེ་ན། མཚན་ཉིད་དང་པོ་བཞི་པོ་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གྲངས་ཅན་པས་མིག་སོགས་གཞན་དོན་བྱེད་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་འདུས་བསགས་བཀོད་པའི་ཚེ་མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པ་ལ་མཚན་ཉིད་བཞི་ཆར་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དང་རིགས་སྒོ་ནས་བཤད་པའི་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པ་དོན་གཅིག་པས་དེའི་སྟེང་དུ་མ་བསལ་བ་ཚང་ན་ཕྱོགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་འདིར་མ་བསལ་བ་མ་སྨོས་པ་ཡིན་ལ། མདོར་ནི་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་རྫོགས་སྟོན་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་སྨོས་སོ། །གནད་འདི་མ་རྟོགས་པར་འདི་མདོར་བསྟན་དུ་བྱས་ནས་མ་བསལ་བ་རྒྱས་པར་བཤད། ཅེས་པའི་ས་བཅད་བྱེད་པས་ནི་ཚིག་གིས་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་བཞི་ཞེས་པ་དང་། ཁས་བླངས་དེ་ཡང་ཚད་མ་ནི། །ངག་གིས་བཀག་མེད་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་པའི་གཞུང་གཉིས་ཀྱི་ནུས་པ་མ་རྟགས་པའོ། །འདིར་ཚིག་རྐང་དང་པོར་བདག་ཉིད་དང་འདོད་པ་རིམ་པ་བཞིན་བཤད་པ་ནི་མདོའི་གོ་རིམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ལ། ཕྱི་མར་དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་རྒྱས་བཤད་ཀྱི་གོ་རིམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་སོ། །རྒྱས་བཤད་ལས་གོ་རིམ་དེ་ལྟར་མཛད་པ་ནི་འདོད་པ་ཞེས་པ་ཞེ་འདོད་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་བསྟན་པ་ན་རྒོལ་བས་ཁས་བླངས་པའི་ལུང་དོན་ཐམས་ཅད་ཞེ་འདོད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ་རང་ཉིད་སྨོས་དགོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཤིང་། མདོ་ལས་ནི་འདོད་པ་ཞེས་པ་རྒོལ་བ་རང་ཉིད་ལ་སྦྱར་བའི་ཆེད་དུ་རང་ཉིད་ཐོག་མར་སྨོས་སོ། །གཞན་དག་ནི་དོགས་པ་ཙམ་ཡང་མ་ཞུགས་ན་ཆོད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། རང་ཉིད་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཞེ་འདོད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པར་བསྟན། །བསྒྲུབ་བྱ་མིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །ཚུལ་དེས་ལོག་རྟོག་གཞན་ཡང་ཁེགས་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཞེ་འདོད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་དཔེ། །དེ་ལ་གཞན་གྱིས་རྩོད་པ་སྤོང་། །དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། འདོད་པ་ཞེས་པས་ངག་ཏུ་མ་བརྗོད་ཀྱང་ཞེ་བས་འདོད་པ་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་བསྟན་ན། དེའི་དཔེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ངག་ཏུ་མ་བརྗོད་ན་ཡང་རྒོལ་བས་ཞེ་བས་འདོད་པས་ཁྱབ་པའི་ཚོགས་དོན་ཆོས་ཅན། སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ཏེ། ཞེ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་གྲངས་ཅན་པས་མིག་སོགས་གཞན་དོན་བྱེད་པར་བསྒྲུབ་པ་ན་མིག་སོགས་བདག་གི་དོན་བྱེད་པ་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་སྒྲ་དོན་མེད་འགྱུར་བ་སྤང་། །འགལ་རྟགས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་སྤང་། །འདོད་པ་རྟོགས་པ་མེད་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། འདོད་པ་ཅེས་པས་རྒོལ་བས་ཞེ་བས་མི་འདོད་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་ཁེགས་ན་རང་སྒྲ་དོན་མེད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདོད་པ་ཅེས་པའི་སྒྲས་རྒོལ་བ་ལས་གཞན་གྱི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་བཟློག་ན་ཡང་། རང་ཉིད་ཅེས་པའི་སྒྲ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རྒོལ་བས་ཁས་བླངས་པའི་ལུང་དོན་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་དོགས་པའི་གནས་ནི་བཟློག་པ་སྟེ། དེའི་དོན་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། ཀུན་བཏུས་ཀྱི་འགྲེལ་པར། བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྟན་བཅོས་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཁས་བླངས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྒོལ་བའི་ཞེ་འདོད་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ན་འགལ་རྟགས་ཐམས་ཅད་ཞེ་འདོད་ལ་ལྟོས་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འགལ་རྟགས་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཞེ་འདོད་གཅིག་ཉིད་བརྗོད་ཚུལ་ལ་ལྟོས་ནས་དུ་མར་འགྱུར་ཏེ། བརྗོད་ཚུལ་ལ་ལྟོས་ནས་རེས་འགའ་ཆོས་དག་གི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པ་དང་། རེས་འགའ་ཆོས་ཅན་དག་གི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པ་དང་། རེས་འགའ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དག་གི་སྒོ་ནས་དུ་མར་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རྣམ་ངེས་ལས། དེ་ནི་རེས་འགའ་ཆོས་དག་གི་སྒོ་ནས་སམ། རེས་ཆོས་ཅན་དག་གི་སྒོ་ནས་སམ། དེའི་ཁྱད་པར་དག་གི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ས་སྐྱ་པས་བཀྲལ་བའི་ལུགས་ཏེ་དགག་སྒྲུབ་རྒྱས་པར་སྤྱི་དོན་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གསུམ་པ་ནི། མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པ་ཞེ་འདོད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པར་གང་ལས་རྟོགས་ཤེ་ན། གྲངས་ཅན་གྱིས་མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པ་ངག་ཏུ་མ་བརྗོད་ནའང་ཞེ་བས་འདོད་པ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཡོད་དེ། ཁྱོད་མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་པའི་སྐབས་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པ་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་བསྟན་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། མིག་སོགས་གཞན་དོན་བྱེད་པར་བསྒྲུབ་པ་དེར་ནི་འདུས་བསགས་ཞེ་འདོད་ཀྱི་སྒྲུབ་ཆོས་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་པས་འགལ་རྟགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་མ་ཟད་མིག་སོགས་གཞན་དོན་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་ཆོས་དེ་མཐུན་དཔེར་རྗེས་འགྲོ་མེད་པ་ཡི་སྐྱོན་ཡང་བསྟན་ཏེ། བདག་དོན་བྱེད་པར་མཐུན་དཔེ་ལས་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས། བདག་ནི་གཞན་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ན་དེ་དཔེ་ལ་མ་གྲུབ་ཅེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གྲངས་ཅན་པ་དང་སངས་རྒྱས་པ་བདག་ཡོད་མེད་གང་ལ་རྩོད་པའི་ཚེ་གྲངས་ཅན་པ་ཡིས་གང་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་བཀོད་པའི་མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པ་དེ་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་ན། འདུས་བསགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་མིག་སོགས་གཞན་དོན་བྱེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་ཅི་ཡིན་ཏེ་མེད་པར་ཐལ། མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པ་དེ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པ་གང་ཞིག བདག་དོན་བྱེད་པ་ལས་གཞན་དུ་གཞན་དོན་བྱེད་པ་དེ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ན་སྔར་རྒོལ་གྱིས་སྒྲུབ་མི་འདོད་པའམ་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཉིས་བཅས་སྦྱོར་བ་སྐྱོན་ཅན་ཉིད་དུ་གྲུབ། །ཡང་དག་རྟགས་ལ་མཚུངས་པའི་རྩོད་པ་སྤོང་། །ཚུལ་དེས་ཉེས་པ་མེད་པ་གཞན་ཡང་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཞེ་འདོད་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་བསྟན་པའི་རིགས་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། རྒྱང་འཕེན་གྱི་གཉིས་བཅས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཆོས་དཔེའི་རྗེས་འགྲོ་མེད་པ་དང་། གཏན་ཚིགས་འགལ་བའི་སྐྱོན་དག་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་པའི་སྐྱེས་བུའི་ལུས་ཀྱི་ཟླ་བཅས་དེ་གཉིས་བཅས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་སྒྲུབ་ཆོས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གཉིས་བཅས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བུ། སྐྱོན་གཉིས་པོ་གནས་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་ན། རྒྱང་འཕེན་པས་ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ནས་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་པའི་སྐྱེས་བུའི་ལུས་དང་། བུམ་པ་གང་རུང་གི་ཟླ་བཅས་ཡིན་ཏེ། ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་ལྡན་གྱི་རྩིག་པ་བཞིན་ཞེས་འགོད། དེའི་ཞེ་འདོད་ཀྱི་ཆོས་ནི་ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་པའི་སྐྱེས་བུའི་ལུས་ཀྱི་ཟླ་བཅས་ཡིན་པས་དེ་དཔེ་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པ་དང་། རྟགས་དེ་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཁྱབ་པ་འགལ་བའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་སྐབས་དེར་དེ་སྒྲུབ་ཆོས་དཔེ་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པའི་སྐྱོན་མེད་དེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་ལུས་བུམ་གང་རུང་གི་ཟླ་བཅས་སྤྱིར་གྱུར་པ་དེ་སྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་པའི་ལུས་ཀྱི་ཟླ་བཅས་སུ་མི་འགྱུར་ན་ལུས་བུམ་གང་རུང་གི་ཟླ་བཅས་སུ་གྲུབ་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་པའི་ལུས་ཀྱི་ཟླ་བཅས་སུ་མི་འགྱུར་ན་དེ་འདྲའི་ལུས་དང་བུམ་པ་གང་རུང་གི་སྤྱི་དེ་ཉིད་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་གཞན་གྱི་ཟླ་བོར་གཏན་མེད་པའི་ཕྱིར། བུམ་པའི་ཟླ་བཅས་ཀྱང་མ་ཡིན། ལུས་ཀྱི་ཟླ་བཅས་ཀྱང་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ལུས་བུམ་གང་རུང་གི་ཟླ་བཅས་ཡིན་ཞེས་སྨྲ་བ་རྒྱང་འཕེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་འདི་དེ་ཆོས་ཅན། མི་ཤེས་པ་གཏི་མུག་གི་དབང་གིས་སླདཾ་པ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་བྱས་སྟོང་པ་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྒྲའི་མི་རྟག་པ་དང་བུམ་པའི་མི་རྟག་པ་གང་བསྒྲུབ་ཅེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བརྟགས་ན་བྱས་པས་སྒྲ་འཇིག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལའང་གཉིས་བཅས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་བཀོད་པའི་སྐྱོན་མཚུངས་ཏེ། སྒྲའི་མི་རྟག་པ་བསྒྲུབ་ན་དཔེ་ལ་མེད། བུམ་པའི་མི་རྟག་པ་བསྒྲུབ་ན་ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཅེ་ན། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཚེ་སྒྲ་དང་བུམ་པའི་མི་རྟག་པ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་བྱས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གཉིས་བཅས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་སྐྱོན་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་བུམ་གང་རུང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་མ་བྱས་པའི་འཇིག་པ་ཙམ་གྲུབ་པ་ཡིས་སྒྲ་ནི་འཇིག་པ་དེ་ལྟར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ལུས་བུམ་གང་རུང་གི་སྤྱི་དོན་གཞན་ཡོད་པར་གྱུར་ན་བུམ་པའང་དེ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་པ་ལས་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ནའང་ཆོས་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། མཐུན་དཔེ་བུམ་སོགས་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པར་ཐལ། སྒྲ་ཡིས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པས་བུམ་སོགས་ལ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ལ་མ་འབྲེལ་བ་ཟློག་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྤྱིར་རྣམ་གཅོད་ལ་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་དང་གཞན་ལྡན་རྣམ་གཅོད་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་ཆོས་དེས་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན། ཆོས་གཞན་དང་ནི་རྗེས་འགྲོ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་འཇིག་པར་གྲུབ་ཟིན་པ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་ཏེ་སྒྲ་འཇིག་པ་ཙམ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག འཇིག་ཙམ་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། འཇིག་ཙམ་གྲུབ་ཟིན་ཀྱང་སྒྲ་འཇིག་པར་གྲུབ་ཟིན་པ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་མིན་ཏེ། སྒྲ་དེ་ལ་སྤྱི་སྟེ་འཇིག་པ་ཙམ་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སོ། །དེས་ན་འཇིག་ཙམ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན་མཐུན་དཔེ་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པའི་སྐྱོན་ལྡན་པ་མིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་སྒྲས་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བྱས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྒྲ་བུམ་གང་རུང་གིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་བྱས་པའི་འཇིག་ཙམ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་ཆོས་སུ་བསྟན་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། བྱས་པས་སྒྲ་ལ་ཆོས་ཅན་སྒྲ་དག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་མི་རྟག་པ་དང་། ཆོས་མི་རྟག་པ་དག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཅན་སྒྲ་འགོག་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་འགལ་རྟགས་སུ་འགྱུར་བ་དག་ནི་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པས་ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་གཉིས་པོ་དེ་ལྟར་མི་སྒྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལ་ནི་སྒྲ་དང་མི་རྟག་པའི་ཚོགས་པ་དག་བསལ་བས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་སྒྲ་ལ་སྒྲ་དང་མི་རྟག་པའི་ཚོགས་པ་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཅན་སྒྲ་འདིར་ཆོས་མི་རྟག་པ་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་རང་ཉིད་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་གི་ལུགས་ཀྱི་དགོས་པ་བཤད། །གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱི་དགོས་པ་དགག །དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་སྒྲའི་རྣམ་བཅད་དགོས་པ་བསྟན། །རྣམ་བཅད་དོན་ཉིད་རྒྱས་པར་བཤད། །རྒྱས་བཤད་གྲུབ་པའི་དོན་བསྡུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་དུ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ནི་སྒྲ་སྨོས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལྟ་བུ་གཅིག་ལ་ཕྱི་ནང་གི་བསྟན་བཅོས་ལས། ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དུ་མ་རྣམ་པར་གཞག་ཀྱང་། སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་པའི་ཚེ་རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་གྱི། གཞན་མ་ཡིན་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞན་སྡེ་ལུང་དོན་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་དགག །རང་སྡེ་ལུང་དོན་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རྒོལ་བ་དེས་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་པ་ན་རང་གིས་ཁས་བླངས་པའི་ལུང་དོན་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་བྱར་གཟུང་དགོས་ཏེ། རྒོལ་བས་བསྟན་བཅོས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་བྱས་པ་ལྟ་བུའི་རྟགས་ཀྱིས་ལུང་དོན་དེ་གཅིག་ལ་རབ་ཏུ་གནོད་ནའང་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་དང་། དམ་བཅའ་བ་དག་བསལ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གནོད་བྱེད་བརྗོད། སྒྲུབ་བྱེད་དགག རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ན་རྟགས་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། དྲི་ལ་སའི་ཡོན་ཏན་ཟློག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་འགལ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། དྲི་ལ་སའི་ཡོན་ཏན་བཀག་པས་ཀྱང་ལུང་དོན་བཀག་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བྱས་པས་དྲི་ལ་སའི་ཡོན་ཏན་བཀག་ཀྱང་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་འགལ་བ་མིན་ཏེ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཚེ་དྲི་ལ་སའི་ཡོན་ཏན་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་ལ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་བཀག་ཀྱང་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་འགལ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་ཆོས་ཅན་སྒྲ་འདིར་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཆོས་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ཡང་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་བཀག་ན་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་གྱི། ཆོས་ཅན་དྲི་སྐབས་སུ་མ་བབ་པས་དེའི་ཆོས་བཀག་པ་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རིགས་པ་ཅན་པ་ཆོས་ཅན། ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་སྒྲའི་ཆོས་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེ་བཀག་པས་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། སའི་ཡོན་ཏན་སྒྲའི་ཆོས་མ་ཡིན་པས་དེ་བཀག་པས་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་འབྱེད་མི་ནུས་པར་ཐལ། ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལུང་དོན་ཡིན་པས་དེ་བཀག་ན་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བར་ཁས་བླངས་པ་གང་ཞིག དྲི་སའི་ཡོན་ཏན་དེ་ལ་གནོད་ནའང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ལ་གནོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བྱས་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ན་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་སྒྲའི་ཆོས་ཡིན་པ་དང་སོགས་པ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བརྗོད་ན། སྒྲ་ལ་རྟག་མི་རྟག་སོགས་རྩོད་པའི་གནས་སྐབས་འགའ་ཡིས་རྒོལ་བའི་རྒྱུད་ལ་གང་རུང་གཅིག་ལ་དཔག་འདོད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། འདོད་པ་དེ་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་རྟོགས་པ་ཡང་དོན་དེ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་པའི་འབྲས་རྟགས་དེ་དག་གིས་ཡིན་པ་ལས་དེ་འདྲའི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པར་ནན་གྱིས་ཁྱོད་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་འདི་སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྒོལ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་ཅེས་པའི་གྲུབ་མཐའ་དེ་ཆོས་ཅན། གསལ་བར་དབང་གིས་ཕྱུག་པའི་རྒྱལ་རིགས་ངན་པའི་སྤྱོད་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་དོན་དམ་བཅས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡིན་པ་སོགས་ཆོས་ཅན། སྔར་རྒོལ་ལ་དཔག་འདོད་བསྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་མིན་པར་བརྗོད་དེ། དཔག་འདོད་ཡོད་པ་ལ་འཁྲུལ་བ་ཡིས་ནི་དེའི་ཁྱབ་པ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟགས་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། ལུང་དོན་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནོད་ཀྱང་གཞན་མི་རྟག་པ་ལ་ཅི་ཞིག་གནོད་དེ་མི་གནོད་པར་ཐལ། ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་མེད་ན་མི་རྟག་པ་མི་འབྱུང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་བསྟན་བཅོས་ཁས་བླངས་དགག །བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་དགག །གྲུབ་དོན་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དངོས་སྟོབས་ཡུལ་ཉིད་བསྟན་བཅོས་ལ་མི་ལྟོས། །ལུང་ལ་ལྟོས་ནས་གཞལ་བྱ་བསྒྲུབ་པའི་དུས། །ཀུན་ལ་བསྟན་བཅོས་དགོས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་ལ་དཔྱོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་འཇལ་བ་བསྟན་བཅོས་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དེས་གྲུབ་པ་དེ་ནི་ལེགས་པར་སྟེ་རིགས་པས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱོད་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་འཇལ་བ་ལ་ལུང་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ལ་ཚིག །ཅེས་པར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གིས་རང་ཡུལ་ལ་དཔྱོད་པ་དེའི་ཚེ་བསྟན་བཅོས་ཁས་བླངས་ནས་རྩོད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་བསྟན་བཅོས་ལ་གནོད་ན་རྒོལ་བས་བསྟན་བཅོས་ཁས་བླངས་ནས་རྩོད་པ་དེ་དོར་བར་འགྱུར་བས་ཁས་བླངས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གིས་རང་ཡུལ་ལ་དཔྱོད་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཅན། བསྟན་བཅོས་ཁས་བླངས་ནས་རྩོད་པ་དོར་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཁས་བླངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གིས་རང་ཡུལ་ལ་རྩོད་པ་དེའི་ཚེ་ལུང་ཁས་བླངས་པ་ཡོད་ཀྱང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་མིན་ཏེ། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གིས་རང་ཡུལ་ལ་དཔྱོད་པ་འདི་ནི་ལུང་ཁས་ལེན་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་དང་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གིས་ཡུལ་མངོན་གྱུར་དང་ལྐོག་གྱུར་གཉིས་དཔྱོད་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ན་གནས་གསུམ་པ་དཔྱོད་པའི་དུས་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འདོད་པའི་དུས་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་ཅིང་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་ལས་གཞན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར། རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། གནས་གསུམ་པ་ལ་དཔྱོད་པ་དེའི་ཚེ་ལུང་ཚད་མ་དང་འགལ་ན་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་ནི་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལུང་ཚད་མ་དེས་གྲུབ་པའི་དོན་གནས་གསུམ་པ་ལ་ལུང་ཚད་མ་དེ་དང་ནི་འགལ་བར་སེམས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ལེན་པའི་དུས་གང་ཞེ་ན། གཞལ་བྱའི་གནས་དང་པོ་གཉིས་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་གྲུབ་ནས་གནས་གསུམ་པར་ནི་འཕོ་བ་ན་ཆོས་ཅན། བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ལེན་པར་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་ཅིང་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་ལས་གཞན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར། གནས་གསུམ་པ་ལ་འཕོ་བའི་སྐབས་དེར་ཡང་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་ནི་དེའི་མེད་ན་མི་འབྱུང་གི་འབྲེལ་ཡུལ་ལ་གནོད་པ་ཉིད་སྤང་བར་བྱ་ཡི་འབྲེལ་མེད་གཞན་ལ་གནོད་པས་གཏན་ཚིགས་འགལ་བར་འགྱུར་བ་མིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིན་ན་འགལ་རྟགས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གཞལ་བྱའི་གནས་ལ་དཔྱོད་པ་ཀུན་ལ་བསྟན་བཅོས་དག་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་གཟུང་དགོས་ཞེས་པའི་ལུགས་འདི་ཆོས་ཅན། གང་གིས་བྱས་ཏེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ནི་བ་ལང་རྫི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཅན། དུ་བའི་རྟགས་ལས་མེ་ནི་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། གྲུབ་མཐའ་ཁས་ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྩོད་པའི་དུས་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་གཟུང་དགོས་སོ་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུང་ཞེས་པའི་དོན་རང་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ལ་བྱེད་དམ། ལུང་ཁས་བླངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། ཁས་མ་བླངས་པའི་སྐྱོན་རྟོགས་ནས་ཁས་ལེན་པ་ལ་བྱེད། གཉིས་ཀ་ལྟར་ན་མི་འཐད་དེ། སྐྱེ་བོ་ལུང་དང་མ་འབྲེལ་བའི་རིང་བུར་སྐྱེས་པར་འགྱུར་ཀྱང་ལུང་ཙམ་ཁས་བླངས་པ་དང་། མ་བླངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཉེས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་གི་གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་འདི་ནི་མི་བཟད་པའི་གདོན་ཞིག་སྟེ། འདི་ནི་ཀྱེ་མ་སུ་ཡིས་བགོས་པ་ཡིན་ཞེས་དཔྱས་པའོ། །གཉིས་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་དགག་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ལུང་དོན་བསྒྲུབ་བྱར་གཟུང་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །ལུང་དོན་ཁས་བླངས་མེད་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ། །ལུང་དོན་མེད་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་སྐྱོན་ཅན་མིན། །ལུང་དོན་མེད་ཀྱང་རྒོལ་བ་སྐྱོན་ཅན་མིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་མཐུན་དཔེ་ལ་བསྟན་བཅོས་ནས་བཤད་པའི་ལུང་དོན་ཀུན་གྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་གཅིག་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འདས་ལུགས་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་རྟགས་ཡང་དག་མི་སྲིད་པར་ཐལ། ལུང་དོན་ཀུན་གྱིས་ཁྱབ་པར་ངེས་པའི་རྟགས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཆོས་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ནི་མ་གྲུབ་པས་ཆོས་མི་རྟག་པ་མ་གྲུབ་པར་ནི་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བ་ཐལ། མི་རྟག་པ་དེ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་བརྗོད་པའི་རྟགས་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། འབྲེལ་མེད་ཀྱི་ལུང་དོན་ལ་གནོད་པས་གཏན་ཚིགས་སྐྱོན་ལྡན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལས་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་དེ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབ་པ་ན་ཆོས་ཅན། ལུང་ལས་བཤད་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་མ་ལུས་པས་རྟགས་ལ་ཁྱབ་པ་དཔེའི་སྟེང་དུ་བསྟན་མི་དགོས་པར་ཐལ། ཆོས་ཅན་སྐྱེས་བུ་ཕ་རོལ་པོ་དང་ལའི་ཆོས་ནི་མ་ལུས་པས་རྟགས་ལ་ཁྱབ་པ་མཐུན་དཔེར་ཁས་བླངས་པ་མེད་པར་ཁོ་ནར་ནི་སྐྱེ་བོས་ཚིག་དང་དུ་སོགས་ལས་སྐྱེས་བུ་ཕ་རོལ་པོ་སེམས་ལྡན་དང་། ལ་ལ་མེ་སོགས་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། རང་བཞིན་ཤིང་ཙམ་དང་། རྒྱུ་མེད་དག་གཞི་འགར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན། ཤ་བ་དང་དུ་བ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བ་འགའི་སྨྲ་བ་ལ་གནོད་པས་རང་གིས་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པས་ནའོ། །ལུང་དོན་མི་ཤེས་པའི་རྒོལ་བའི་ངོར་དེ་ལྟར་ཡིན་ཀྱང་ལུང་དོན་ཤེས་པའི་རྒོལ་བའི་ངོར་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ལུང་དོན་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུང་དོན་མི་ཤེས་པའི་རྒོལ་བ་གཞན་དག་ཆོས་ཅན། གཏན་ཚིགས་ཤ་པ་དང་དུ་བ་དེས་ཇི་ལྟར་ན་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡིན་པར་ཐལ། ཤ་པ་དང་དུ་བ་དེ་ནི་རང་གི་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ལ་བྱས་པ་རྟགས་སུ་འགོད་མཁན་གྱི་རྒོལ་བ་དེ་རྒོལ་བ་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ལུང་དོན་ལ་གནོད་པའི་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒོལ་བས་བྱས་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་དམ་མ་བརྗོད་ཀྱང་ལུང་དོན་དང་འགལ་བ་སྟེ་གནོད་བྱེད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་བརྗོད་པས་གནོད་བྱེད་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་བྱས་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་འདིར་ཆོས་ཅན། བྱས་པས་ལུང་དོན་བཀག་པའི་ཆ་ནས་རྒོལ་བས་ཉེས་པ་ཅི་བྱས་ཏེ་ཅི་ཡང་མ་བྱས་པར་ཐལ། རྒོལ་བ་དེས་བྱས་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་པའི་ཉེས་པས་བསྟན་བཅོས་ལ་གནོད་བྱེད་དུ་ནི་བྱས་པ་དེ་སྐྱེས་པ་མིན་གྱི་བྱས་པ་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་དོན་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སྔར་བསྟན་བཅོས་ཁས་བླངས་ནས་ཕྱིས་དེ་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་རྟགས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། བྱས་པ་རྟགས་སུ་བརྗོད་པའི་ཆ་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་རིགས་པ་བྱེད་པ་མིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱས་པ་རྟགས་སུ་མ་བརྗོད་ན་བྱས་པ་དེ་ཅི་ལུང་དོན་ལ་གནོད་པ་མིན་ནམ་སྟེ་དང་པོ་ནས་གནོད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་ཅིས་ན་རྒོལ་བ་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། རྒོལ་བ་སྐྱོན་ཅན་དུ་འཇོག་པའི་བྱ་བ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྟགས་ལྟར་སྣང་བརྗོད་པའང་རྒོལ་བའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རྒོལ་བས་བརྗོད་པས་རྟགས་ལྟར་སྣང་དུ་གྱུར་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དུ་བརྗོད་པའི་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བ་སྐྱོན་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་སྐྱོན་མེད་འགོད་པ་སྐབས་སུ་བབ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་དོན་མེད་པའི་རྟགས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་ཕྱིར་རྒོལ་དག་ལ་རྒོལ་བ་རང་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ནི་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་རྟགས་བརྗོད་པའི་རྒོལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་འདིར་རྒོལ་བ་དེ་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བ་སྐྱོན་ཅན་མིན་ཏེ། རང་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་དེ་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་བསྟན་བཅོས་ལ་ལར་སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་དུ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་འགའ་རིགས་པ་མིན་པ་བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་འགོག་པས་ན་རིགས་པར་སྨྲ་བའི་དོན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་གཞན་པ་དག་ཀྱང་འགོག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་གྲུབ་མཐའ་འདི་ཆོས་ཅན། རྒྱལ་རིགས་ངན་པའི་ལུགས་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་རིགས་པ་གཅིག་བཀག་པས་རིགས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་བཀག་པར་ཁས་བླངས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་མི་རིགས་པ་གཅིག་ལ་ཁྲོས་ནས་ཉེས་མེད་གཞན་ཡང་ཚར་གཅོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་རྟགས་ཡང་དག་གི་རྣམ་གཞག་འདི་ཉམས་ཤིང་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ལུང་དོན་ཀུན་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པར་བྱས་ནས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་ནའོ། །གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། འགལ་ལ་མི་འཁྲུལ་རྟགས་སྐྱོན་མིན་པ་སྤོང་། །དེ་ལ་གཞན་ལན་ལྟར་སྣང་བརྗོད་པ་བཀག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ལུང་དོན་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་བཀག་ནས་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་གྲུབ་ཀྱང་མི་རྟག་པ་གྲུབ་པ་ལ་མི་གནོད་ན། མཉན་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པས་སྒྲ་ལ་རྟག་སོགས་གྲུབ་ཀྱང་མི་རྟག་སོགས་འགྲུབ་པ་དང་ཕན་ཚུན་མི་གནོད་པར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལྟ་བུ་གཅིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་རྟགས་ཀྱིས་གྲུབ་ན་དེ་དང་འགལ་བར་ངེས་པའི་རྟག་པ་ཡིན་པར་འགྲུབ་པ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ལ་རྟག་མི་རྟག་འགལ་བ་དག་ཚོགས་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ནའོ། །བྱས་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་འདིར་ནི་ཆོས་ཅན། སྒྲ་ལ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་མི་རྟག་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་གཅིག་གྲུབ་པས་ཅིག་ཤོས་འགྲུབ་པ་ལ་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་མིན་པ་དང་མི་རྟག་པ་གཉིས་རྟག་མི་རྟག་དེ་འདྲ་བའི་འགལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། མི་རྟག་པ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་དང་འབྲེལ་པ་མེད་ཀྱང་བྱས་པས་སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནོད་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལ་ཡང་གནོད་པས་འགལ་རྟགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་མིན་པ་དེ་དག་གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ནི་མིན་ཡང་བྱས་པས་སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནོད་ན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་བསླད་པ་སྟེ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱས་པ་དང་རྩོལ་བྱུང་སོགས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། དྲི་རྟག་པ་སའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནོད་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པའི་འགལ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། དྲི་རྟག་པ་སའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནོད་པས་ལུང་དོན་གཅིག་བཀག་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་དེས་ན་བྱས་པས་ཆོས་ཅན། སྒྲ་ལ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་བཀག་པས་མི་རྟག་པ་དེ་ཉིད་ལ་གནོད་པའི་འགལ་བར་འགྱུར་གྱི། དྲི་ལ་སའི་ཡོན་ཏན་བཀག་ཀྱང་འགལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་ལ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་བཀག་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་འགལ་རྟགས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྟགས་ཀུན་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ལྟོས་ཏེ་དེ་དག་བཀག་ན་སྐྱོན་འགལ་བ་སོགས་དང་། སྒྲུབ་ནུས་ན་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་མེད་ན་སྒྲ་མི་རྟག་བསྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་བྱས་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་འདིར་རྟོགས་པ་མེད་ལ། འོན་ཀྱང་འདི་ནི་བྱས་པས་སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནོད་ན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་པ་འབའ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་རྟགས་འགལ་བའི་སྐྱོན་ཡིན་པ་འདོད་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ན་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། གཞན་ཡང་དྲི་ལ་སའི་ཡོན་ཏན་བཀག་པས་ཀྱང་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་འགལ་རྟགས་སུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ལུང་དོན་བཀག་པ་དེ་དྲི་ལ་སའི་ཡོན་ཏན་བཀག་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་རང་སྡེ་ལུང་དོན་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་བརྗོད། སུན་འབྱིན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཀུན་བཏུས་ཀྱི་འགྲེལ་བྱེད་ཁ་ཅིག གལ་ཏེ་རྒོལ་བས་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་ཁས་བླངས་ན་དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ལས་བཤད་པར་མཐོང་བའི་དོན་མ་ལུས་པ་རྒོལ་བས་སྐབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་ཅེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མ་གྲུབ་བརྗོད་པ་དམ་བཅར་ཐལ། །རང་སྒྲ་སྨོས་ལ་དོན་མེད་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒོལ་བས་ཁས་བླངས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པའི་དཔེ་དང་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྨྲ་བའི་ཚིག་དེ་ཡང་དམ་བཅའ་བར་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་རྒོལ་བས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ཁྱོད་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུང་ལས་བཤད་པའི་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པར་འདོད་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་ལས་བཟློག་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པར་ལུང་དོན་ཡིན་པའི་རིགས་པས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱ་མིན་ཏེ། རྒོལ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྒྲ་ལ་ཆོས་གཞན་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ཡང་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པར་ཐལ། སྒྲ་མི་རྟག་བསྒྲུབ་རྒོལ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་དེའི་ཚེ་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནོད་པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཞིག་འགལ་ཏེ་མི་འགལ་བར་ཐལ། སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བ་དགོད། ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་ཚིག་ཟུར་གྱི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་ཚིག་ཟུར་དུ་སྨོས་པ་དོན་མེད་འགྱུར་བར་ཐལ། ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས་ཏེ། ལུང་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་དོགས་པ་མི་སེལ་ཞིང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་དོགས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ལུང་དོན་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་དོགས་པ་མི་སེལ་ཡང་རང་སྒྲ་དོན་མེད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲས་སྔར་ཁས་བླངས་པའི་ལུང་དེ་དོར་ནས་རྩོད་པའི་དུས་སུ་བསྟན་བཅོས་གཞན་ལ་འདོད་པས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་ནུས་སོ་ཞེས་ཤེས་པའི་དོན་དུ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། བསྟན་བཅོས་ལ་འདོད་པས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་ནུས་སོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་སྨོས་མི་དགོས་པར་ཐལ། བསྟན་བཅོས་ལ་འདོད་པས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་མི་ནུས་སམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་འདི་གང་ལས་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བསྟན་བཅོས་ལ་འདོད་པས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་སྨོས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་རྒོལ་བས་རང་གི་འདོད་པའི་ལུང་འཛིན་པ་ལ་ཚད་མས་གནོད་དམ་མི་གནོད། མི་གནོད་ན་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ལུང་འཛིན་པ་རང་སྒྲ་མ་སྨོས་ཀྱང་རྐྱེན་གང་གིས་བཟློག་པར་ནུས་ཏེ་མི་ནུས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ལུང་འཛིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མས་བཀག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གལ་ཏེ་གནོད་ན་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རང་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ལས་ལུང་ལ་གང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ལུང་འཛིན་པ་ཚད་མས་བཀག་ན་ཡང་སྟེ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལུང་ལ་འདོད་པས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པའི་དོན་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་སྨོས་མི་དགོས་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་དག་སྔར་ཡང་གྲུབ་མཐའ་ནི་རང་གི་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་ཅིང་། དེ་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་མེད་ཀྱང་རང་གི་འདོད་པས་བསྟན་བཅོས་གཞན་འཛིན་པ་ནི་ཅིས་མི་འཐོབ་སྟེ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རྒྱས་བཤད་གྲུབ་པའི་མཇུག་སྡུད་པ་ནི། ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདིར་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཕྱོགས་གླང་གིས་མཛད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རྒོལ་བས་ཁས་བླངས་པའི་ལུང་དོན་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལོག་པར་རྟོག་པ་མཐོང་བས་དེ་བསལ་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒོལ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་མི་འདོད་པའི་ལུང་དོན་ལ་གནོད་ཀྱང་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་དང་། ལུང་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པ་དང་། ལུང་དོན་བཀག་པས་གཏན་ཚིགས་འགལ་ན་འགལ་རྟགས་ཐུག་པ་མེད་པར་བསྟན་པས་ནའོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་བསྟན་བཅོས་འདོད་འཇུག་མན་ཆད་གཞན་ལུགས་ཀྱི་རང་སྒྲའི་དགོས་པ་དགག་པ་ལ་སྦྱར་བ་དང་། གཞན་དག་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་བྱས་ཁྱད་པར་དག །ཅེས་སོགས། རང་ཉིད་སྒྲ་ཡང་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་སོགས་དོགས་གཅོད་ལ་སྦྱར་བ་ནི་ཚིགས་བཅད་འདིས་རང་ལུགས་ཀྱི་མཇུག་སྡུད་བསྟན་པ་དང་། གཞུང་སྔ་མའི་མཇུག་གིས་ཕྱི་མའི་མགོ་འདྲེན་པའི་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འཆད་ལུགས་མ་རྟོགས་པའི་སྐྱོན་ནོ། །གཉིས་པ་གཞན་གྱི་རང་སྒྲའི་དགོས་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གྲགས་པ་རྟེན་དུ་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་སྨོས་པ་དགག །ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པར་ཤེས་ཕྱིར་སྨོས་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཞུང་ལུགས་མཁན་གྱིས་བྱས་པའི་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དག་སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀ་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་སྟེ་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་སྒྲ་ལྟ་བུ་དག་ནི་སྐབས་དེའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་མདོའི་འགྲེལ་བྱེད་གཞན་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྒྲ་རྟག་མི་རྟག་ལ་རྩོད་པ་བྱེད་པའི་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཉིས་ཀ་ལ་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུ་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་དོན་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་དོན་མེད་དུ་ཐལ། རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་མེད་ཀྱང་སྒྲའི་སྟེང་དུ་རྟག་མི་རྟག་སོགས་དཔྱད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས་ནི་ཁྱོད་གཉིས་ཀ་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་སྟེ་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུ་སྐབས་ཀྱི་རྟེན་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་ནི་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྟན་བཅོས་མཁན་རང་རང་གི་འདོད་པས་བཏགས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ལ་རྩོད་པ་མེད་ཅིང་སྒྲ་ཙམ་གྱི་སྟེང་དུ་རྟག་མི་རྟག་རྩོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གྲུབ་ཟིན་དོན་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པ་དགོས་པ་ཡིན་པ་དགག །གཞི་མེད་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པ་དགོས་པ་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཅི་སྟེ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀ་ལ་མཐུན་སྣང་དུ་ཚད་མས་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ཡིས་གྲུབ་ཟིན་གྱི་ཆོས་ཅན་དེ་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པར་བརྗོད་ཅེ་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཅན། གྲུབ་ཟིན་གྱི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པར་ཤེས་པའི་དོན་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་ཟུར་དུ་རང་ཉིད་སྨོས་མི་དགོས་པར་ཐལ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱོད་ཀྱི་ཟུར་དུ་སྨོས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མས་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པ་དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚད་མས་གྲུབ་བཞིན་པ་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་པའི་ངོ་བོ་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་དག་ནི་བསྒྲུབ་བྱར་བསྟན་པའམ། དོགས་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ཁྱོད་ཀྱི་ཟུར་དུ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ་དགོས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་གཞན་གྱིས་བསལ། །ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱར་བྱས་ན་ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན། །ཕྱོགས་སྐྱོན་ཡིན་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་བསལ་བྱར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲས་གྲགས་པ་ཆོས་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གྲུབ་ཟིན་གྱི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་སེལ་བ་མིན་གྱི། གཙོ་བོ་སོགས་དོན་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་སེལ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདིར་ནི་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་སེལ་བའི་དོན་དུ་རང་ཉིད་ཅེས་དེ་སྐད་མ་བསྟན་ཀྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལའང་འགལ་བ་སྟེ་སྐྱོན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་ཐལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱི་ཡི་ནི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་སྟེ་དཔེར་དང་ཐུན་མོང་གི་རྩོད་གཞིའི་ཆོས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པ་དེས་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱར་བྱས་ན་དེ་ལས་ཕྱོགས་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་པས། དེ་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན། དེ་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་ན་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པས་རྟགས་ཕྱོགས་ཆོས་མེད་ཅིང་། ཆོས་སུ་གཟུང་ན་དཔེ་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཅན་གཙོ་བོ་ལྟ་བུ་མ་གྲུབ་པས་ཕྱོགས་ཆོས་མེད་པ་དང་། ཆོས་དཔེ་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པ་འདི་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་སྐྱོན་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ལ་མ་ལྟོས་པ་རྟགས་དཔེ་དེ་དག་གི་སྐྱོན་མིན་ནམ་སྟེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡན་ལག་ཕྱི་མ་རྟགས་དཔེ་ལ་ལྟོས་པའི་སྐྱོན་ཕྱོགས་སྐྱོན་དུ་འདོད་པ་རིགས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཕྱོགས་འགྲུབ་པ་ལ་གནོད་པས་ཕྱོགས་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ནའང་གཏན་ཚིགས་དང་། ལ་སོགས་པ་དཔེའི་ཉེས་པ་ཀུན་ཡང་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱོགས་འགྲུབ་པ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱོན་ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན། གཞན་རྟགས་དཔེའི་སྐྱོན་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱོན་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ན་དམ་བཅའ་བ་དེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐྱོན་དུ་འདོད་དགོས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དམ་བཅས་ཙམ་ཉིད་ན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བ་ཕྱོགས་སྐྱོན་དུ་འཇོག་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མ་ཁྱབ་ཁྱབ་ཆས་བསལ་བྱར་བསྟན། །རང་གཞུང་གཞན་དང་འགལ་བ་སྤང་། །ངེས་གཟུང་དོན་མེད་འགྱུར་བ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསལ་བྱ་མ་ཡིན་དགོས་ཏེ། ཤེས་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་རྟགས་དཔེ་སོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསལ་བྱ་སེལ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཕྱོགས་ཡིན་པ་ལ་མ་ཁྱབ་པ་དང་ལྡོག་པ་ཁྱབ་ཆེས་པ་དག་ནི་སྤང་བའི་ཕྱིར་དུ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀུན་བཏུས་སུ་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་གང་དང་གང་གིས་བསལ་བྱ་གཉིས་པོ་བསལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་ཉིད་དང་། ཚིག་ཕྲད་ཁོ་ན་དང་། ངོ་བོའི་སྒྲ་དང་། མ་བསལ་བ་དང་བཅས་པ་བཞི་པོ་དག་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་ཡང་དག་ལ་ལྡོག་པ་ཁྱབ་ཆེས་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་བཞིན་ལུང་དོན་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་བཞིན་པ་དང་། ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པ་དང་། ཚད་མས་བསལ་བ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཕྱོགས་ཡང་དག་ཡིན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་པ་ཞེས་པའི་སྒྲས་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་ལ་མ་ཁྱབ་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ངག་ཏུ་མ་སྨྲས་ཀྱང་ཞེ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཕྱོགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལྔ་ལྡན་དགོས་ན་རིགས་སྒོར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་གྱུར་པ་འགལ་བའི་དོན་གྱིས་མ་བསལ་བ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ལོག་རྟོག་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཚན་ཉིད་ལྔ་ལྡན་གསུངས་ཀྱང་། རིགས་མི་མཐུན་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་ཤིང་། ཚད་མས་མ་བསལ་བ་དེས་ཕྱོགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་རྫོགས་ཏེ། ཕྱོགས་ཡང་དག་གི་རིགས་མི་མཐུན་ལྔ་པོ་དེ་རྣམས་ལ་ནི་རིགས་སྒོ་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚད་མས་བསལ་བ་ལ་ནི་ཚད་མས་གནོད་པ་དང་། ལྷག་མ་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པ་སོགས་བཞི་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པ་དེ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་སྔར་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ཕྱོགས་གླང་གིས་གཞུང་གི་ཆ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཤེས་དོན་གསལ་གསུངས་པ་དང་འགལ་བ་སྤངས་ཏེ་དོན་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་ལྔ་ལྡན་བཤད་ནས་རིགས་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་དང་འགལ་བ་སྤངས་ཏེ་དོན་གཅིག་ཏུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞུང་འདིར་མདོའི་དོན་གཙོ་བོར་བཤད་ནས་གཞུང་གཞན་ཞར་བྱུང་དང་དོགས་སྤོང་གི་ཚུལ་དུ་འཆད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གི་བཤད་ཚུལ་ལ་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་གནད་ཟིན་པ་མི་སྣང་ངོ་། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་མདོ་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་རང་ཉིད་འདོད་པ་ཞེས་པ་དེས་མ་འོངས་པ་ན་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་བའི་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་གཅོད་ནུས་ན་ཁོ་ན་ཞེས་པའི་ངེས་གཟུང་སྨོས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། མི་ནུས་ན་རིགས་སྒོའི་འདོད་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་ལའང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། བསྟན་བྱ་བ་དང་མ་འབྲེལ་ན་རང་ཉིད་འདོད་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིས་ངེས་གཟུང་གི་དོན་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ནི་རྟོགས་ན་ཡང་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་ངག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་སྨོས་པའི་འདོད་པ་ཞེས་པ་དེས་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་གཅོད་ནུས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་ངེས་གཟུང་སྨོས་པ་དོན་མེད་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་སྨོས་པའི་འདོད་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་བྱེད་པ་སྟེ་དུས་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཅན་བསྟན་བྱ་བ་ཞེས་པའི་མཐའ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ན་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་གཅོད་མི་ནུས་པས། དུས་གཞན་མ་འོངས་པ་ན་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་རུང་གི་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་ཡན་ལག་ངེས་གཟུང་བཤད་དགོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་ངག་འདིར་ནི་ཆོས་ཅན། འདོད་པའི་སྐད་ཀྱི་བྱིངས་ཨི་ཥིའི་རྐྱེན་ནིཥྠ་དེ་འདོད་པར་གྱུར་ཟིན་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་གཅོད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་མིན་ཏེ། ནིཥྠ་དེ་མ་འོངས་པ་སྟོན་པའི་ཚིག་བསྟན་བྱ་བ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། རིགས་སྒོར་འདོད་པར་གྱུར་པ་ཕྱོགས་ཡིན་ཞེས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་དག་ལ་ཆོས་ཅན། དེ་ཡིས་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་འགོག་ནུས་ཏེ། མ་འོངས་པ་སྟོན་པའི་ཚིག་དང་མ་འབྲེལ་བས་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་གཅོད་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་མཇུག་སྡུད་བསྟན་པ་ནི། རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། གྲགས་པ་ཆོས་ཅན་དུ་ཤེས་པ་སོགས་ཁྱོད་སྨོས་པའི་དགོས་པར་མི་རིགས་པར་ཐལ། གྲགས་པ་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་སོགས་རྗོད་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་། །དེས་ན་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་སྨོས་པའི་རང་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྒོལ་བས་ཁས་བླངས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཀུན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རྒོལ་བ་དེ་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་ནི་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་སྨོས་པའི་རང་ཉིད་དེ་རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་ལ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་བསྒྲུབ་བྱར་མི་འདོད་པ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལྟ་བུ་དང་དོན་གཅིག་ལ་འབྲེལ་པའི་འདོད་པ་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་ལ་ཡང་དག་གནོད་པ་ན་ཕྱོགས་ལ་བསལ་བ་དང་གཏན་ཚིགས་འགལ་བའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་དང་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་མི་རྟག་པ་ལ་གནོད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབ་པ་ལ་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་དག་འཇོག་བྱེད་མ་བསལ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་མ་བསལ་དགོས། །ཚད་མས་བསལ་བ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། འོ་ན་ཀུན་བཏུས་སུ་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་པོ་བཞི་པོ་རིགས་སྒོར་གསུངས་པའི་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པའི་ནང་དུ་འདུས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ཕྱོགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཕྱོགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལ་ཚད་མ་ནི་དག་གིས་བཀག་པ་མེད་པ་དགོས་པ་ཡིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚད་མས་བསལ་བ་ཆོས་ཅན། གཏན་ཚིགས་ནུས་པ་འཇུག་པའི་རྟེན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་རྟགས་སུ་སོང་བའི་རྒོལ་བས་ཐེ་ཚོམ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ནི་གང་ལ་རྟགས་སུ་སོང་བའི་རྒོལ་བའི་ཐེ་ཚོམ་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཉིད་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འཇུག་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་འགོག་པའི་བསལ་བ་བཤད། །ཚུལ་དེས་ཁྱད་པར་འགོག་སོགས་སྐྱོན་དུ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མ་མདོར། མངོན་སུམ་དོན་དང་རྗེས་དཔག་དང་། །ཡིད་ཆེས་གྲགས་པ་རང་རྟེན་ལའོ། །ཞེས་པའི་དོན་འགྲེལ་བ་ལ་བཞི་སྟེ། སེལ་བྱེད་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་བསྟན། །དབྱེ་བ་སོ་སོའི་རང་བཞིན་བཤད། །བསལ་གཞི་རང་རྟེན་དགོས་པ་བཤད། །རྟེན་སོགས་མ་གྲུབ་ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། འོ་ན་སེལ་བྱེད་ཚད་མ་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསལ་བའང་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་ཆོས་ཅན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་དངོས་པོ་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་དང་། ཡིད་ཆེས་པའི་དང་། གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་མངོན་སུམ་སྟེ་སེལ་བྱེད་བཞིར་བྱེ་བ་ཡིས་ཚད་མས་གནོད་པའི་བསལ་བ་དེ་ནི་མདོ་ལས་རྣམ་པ་བཞིར་བཤད་དེ། མངོན་སུམ་དོན་དང་རྗེས་དཔག་དང་། །ཡིད་ཆེས་གྲགས་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདིར་གནོད་པ་དེ་ནི་རྣམ་བཞིར་བཤད། །ཅེས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ནི་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཅིང་། དེའང་ཚད་མས་གནོད་པའི་བསལ་བའི་ངོས་ནས་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ཚད་མས་བསལ་བ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་མི་རུང་སྙམ་ནས་མ་བསལ་བའི་ངོས་ནས་བཤད་པ་ནི། གཙོ་བོ་ནི་མེད་དེ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གཙོ་བོའི་སྒྲ་དོན་ཆོས་ཅན་དུ་སོང་བར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་གཞན་སེལ་གྱི་འཇུག་པ་མ་ཤེས་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ཞིང་། གཞུང་གི་འཆད་ཚུལ་གྱི་བབས་ཀྱང་མ་ཤེས་པ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལ་མ་བསལ་བ་དགོས་ཏེ། ཚད་མས་བསལ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྐྱོན་ཡིན་པས་དེ་གང་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱོགས་ནི་ཕྱོགས་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་ཚད་མས་བསལ་བའི་ཕྱོགས་སྐྱོན་ལ་དུ་ཡོད་ཅེ་ན། སེལ་བྱེད་ཚད་མའི་སྒོ་ནས་གཞན་སེལ་གྱི་ངོར་བཞི་ནི་དབྱེ་རུང་ཅེས་པའི་བཞི་པོ་གཏན་ལ་དབབ་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྷས་ཕྱོགས་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ལ། དེ་གང་གི་ཚེ་བསལ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མི་འཇུག་ཅེས་དང་། ཤཱས་བསལ་བ་དག་ནི་ཕྱོགས་ལྟར་སྣང་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཕྱོགས་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་མདོར་སྒྲ་ནི་མཉན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོགས་བསལ་བའི་ངོས་ནས་གསུངས་པ་དང་། འདིར་ཡང་། གནོད་པ་དེ་ནི་རྣམ་བཞིར་བཤད། །ཅེས་དང་། རིགས་ཐིགས་ལས་དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་བསལ་བ་ནི་དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་མཉན་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་བསལ་བ་ནི་དཔེར་ན་བུམ་པ་རྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གྲགས་པས་བསལ་བ་ནི་དཔེར་ན་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །རང་ཚིག་གི་བསལ་བ་ནི་དཔེར་ན་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ནི་ཚད་མ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཕྱོགས་ལྟར་སྣང་བ་བཞི་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་ཁ་ཅིག ཁས་བླངས། གྲགས་པ། མངོན་སུམ། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གི་བསལ་བ་བཞི་ཞེས་པའི་ས་བཅད་བྱེད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཁས་བླངས་དང་གྲགས་པ་གཉིས་ཐོག་མར་མདོར་བསྟན་དང་། མཇུག་ཏུ་དོན་བསྡུ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པས་ལོགས་སུ་གཅད་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གི་བསལ་བ་རང་དོན་ལེའུར་བསྟན་ཟིན་པ་ལ་དགོངས་ནས་སྐབས་འདིར་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡིད་ཆེས་གྲགས་པའི་བསལ་བ་རྒྱས་པར་བཤད། །དོན་དང་མཉན་བྱ་མངོན་སུམ་བསལ་བ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སེལ་བྱེད་ཚད་མ་རྗེས་དཔག་ཁོངས་སུ་བསྡུ། །གསལ་བ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་སོ་སོར་བཤད། །གནོད་ཚུལ་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སེལ་བྱེད་རྗེས་དཔག་ལ་གསུམ་དུ་དབྱེ་ན། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་རང་དོན་ལེའུར་བཤད་པའི་འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་གསུམ་ལ་བརྟེན་མོད་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་དང་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་གང་ལ་བརྟེན་ཅེ་ན། རྗེས་དཔག་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཁས་བླངས་ཏེ་ལུང་ཚད་མ་རང་གི་ཞེན་དོན་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་དཔྱད་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་ལུང་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་ཞེ་འདོད་ཀྱི་བསྒྲུབ་ཆོས་རང་རྒྱུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་ལ་གྲགས་པ་སྟེ་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་རྟོག་ཡུལ་ན་ཡོད་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་ཞེ་འདོད་ཀྱི་བསྒྲུབ་ཆོས་རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། འདིར་རྒྱན་ན་མཛད་པ་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པས་ཁས་བླངས་དང་གྲགས་པ་གཉིས་འབྲས་རྟགས་དང་རང་བཞིན་རྟགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་ཡིན་གྱི་དངོས་མ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ནི་རང་དོན་ལེའུར་བཤད་པའི་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་ལྟ་བུ་དངོས་མ་ཡིན་པ་ལ་དགོངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡིད་ཆེས་ཀྱི་བསལ་བ་བཤད། གྲགས་པའི་བསལ་བ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིའི་རྣམ་གཞག་དང་། གཞུང་གི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ནི། ཡིད་ཆེས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་བཤད་པར་བྱ་བ་ནི་མདོར་ཁས་བླངས་དང་རང་ཚིག་གཉིས་ཡིད་ཆེས་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་དོན་བཤད་པ་དང་། དེས་ན་བསལ་བའི་དཔེར་བརྗོད་གཅིག་ཏུ་གསུངས་པའི་དོན་བཤད་པ་དང་། ཡིད་ཆེས་རྗེས་དཔག་ལས་ཐ་དད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་བཤད་པ་དང་གསུམ་དུ་འདུས་པ་ལས། དང་པོ་ནི་ཡང་དག་ངེས་ལྡན་ཅེས་སོགས་དང་། གཉིས་པ་ནི་དེས་ན་འདི་ལ་ཞེས་སོགས་དང་། གསུམ་པ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་མིན་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ལས་ཡིད་ཆེས་རྗེས་དཔག་ཐ་དད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་ལ་ཡིད་ཆེས་ལ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་ཁས་བླངས་ཐ་དད་དུ་གསུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་ནས། དེས་ན་གནོད་ཕྱིར་ཞེས་སོགས་ཚིག་རྐང་དྲུག་གིས་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ལས་ཁས་བླངས་ཐ་དད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་དངོས་བསྟན། རང་གི་ཚིག་ཀྱང་ཞེས་སོགས་ཚིག་རྐང་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ལས་རང་ཚིག་ཐ་དད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་བསྟན། དེ་ཡིསཾ་བསྟན་བཅོས་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཁས་བླངས་ཐ་དད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་བསྟན་ནོ། །འུ་ཡུག་པས། དེ་ལ་བརྟེན་མིན་ཞེས་པ་མན་ཆད་རིགས་སྒོར་ཁས་བླངས་དང་རང་ཚིག་ཐ་དད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་བཤད་པར་བྱས་ནས། འདི་ལ་གཞན་ལུགས་དགག རང་ལུགས་གཞག ཁས་བླང་བར་བྱ་བའི་ལུང་ངོས་བཟུང་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བར་འདོད་པ་དགག །ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བར་འདོད་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་འདོད་པ་བརྗོད་པ་ནི། དེ་ལ་བརྟེན་མིན་ཞེས་པ་ནས་གེགས་བྱེད་ཡིན་ཞེས་པའི་བར་རོ། །དེ་དགག་པ་ནི། དེ་ཡི་བསྟན་བཅོས་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་འདོད་པ་བརྗོད་པ་ནི། དེས་ན་རབ་གྲགས་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གོ །དེ་དགག་པ་ཁ་བསྐང་བ་རང་ལུགས་གཞག་པ་ནི། རྣམ་ངེས་ལས་ངག་གི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་དུ་གཞག་པ་དྲང་ངོ་། །ཁས་བླང་བར་བྱ་བའི་ལུང་ངོས་གཟུང་བ་ནི། འདི་ལ་བརྟགས་པ་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་སོ། །ཞེས་འཆད་དོ། །འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་འཐད་དེ། རྗེས་དཔག་ལས། ཁས་བླངས་ཕྱི་རོལ་གྱུར་མིན་ཡང་། །ཞེས་པ་ཕྱོགས་སྔ་ཡིན་ན་གྲགས་པའི་སྐབས་སུ་སྔ་མ་བཞིན་ཞེས་པ་ཡང་ཕྱོགས་སྔར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་མིན་ཞེས་སོགས་མདོར་རྗེས་དཔག་ལས་ཡིད་ཆེས་ལོགས་སུ་སྟོན་པའི་དོན་འཆད་པ་ཡིན་གྱི་རིགས་སྒོར་ཁས་བླངས་དང་རང་ཚིག་ཐ་དད་དུ་གཞག་པའི་དོན་འཆད་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་ཀུན་ལ་གནོད་བྱེད་ཅེ་ན། །ཞེས་པའི་དོན་གནོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཆད་པ་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ལུང་གིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ལུང་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ན། རྣམ་ངེས་ལས། ཆོས་ཅན་རྣམ་པར་འཇོག་པས་ན་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ལ། དེས་ན་དེ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་འགལ་ཞིང་། གནོད་བྱེད་ཡིན་ན། དེས་ན་རབ་གྲགས་ཞེས་སོགས་ཕྱོགས་སྔར་བྱེད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་དག རང་གི་ཚིག་ཀྱང་ཐ་དད་པ། །ཞེས་པ་རིགས་སྒོར་ཁས་བླངས་པ་ལས་རང་ཚིག་ཐ་དད་དུ་སྟོན་པའི་དོན་འཆད་བྱེད་ཡིན་ཞེས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཡིད་ཆེས་ལ་གཉིས་ལས། ཁས་བླངས་རྗེས་དཔག་ལས་ཐ་དད་དུ་གཞག་པའི་དོན་བསྟན་ཟིན་ནས། འདིས་རང་ཚིག་རྗེས་དཔག་ལས་ཐ་དད་དུ་གཞག་པའི་དོན་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཚིག་གཉིས་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པའི་མདོ་དོན་བཤད། །བསལ་བ་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པའི་མདོ་དོན་བཤད། །ཡིད་ཆེས་ལོགས་སུ་སྟོན་པའི་མདོ་དོན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཚིག་གཉིས་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པའི་རྒྱུ་མཚན་བཤད། །ཚིག་གཉིས་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པའི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། རང་གི་ཚིག་དང་ནི་བསྟན་བཅོས་གཉིས་ཡིད་ཆེས་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་བཤད་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་དང་གཞན་བསྟན་བཅོས་མཁན་པོ་བརྗོད་བྱའི་དོན་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དོན་དེ་གཞན་ལ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་རྒོལ་བའི་ངོར་རང་ཚིག་དང་ལུང་ཚིག་གཉིས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་གནས་སུ་མཚུངས་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། མདོར། བསྟན་བཅོས་འདི་རང་གི་ཚིག་དང་ལྷན་ཅིག་ཡིད་ཆེས་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་བཤད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཇི་ལྟར་རྒོལ་བ་བདག་ནི་བརྗོད་བྱའི་དོན་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་མིན་ན། དོན་དེ་སྟོན་པའི་ཚིག་ནི་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བས་རང་ཚིག་སྨྲས་པ་ཙམ་གྱིས་བརྗོད་བྱ་ངེས་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པར་དོན་གྱིས་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་མི་བསྟེན་ན་བསྟན་བཅོས་དེར་གྲགས་པའི་དོན་ཆོས་ཅན་ལ་དཔྱོད་པ་ཡང་མི་འཇུག་པས་ལུང་གིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་བར་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་འདི་རྒྱུ་མཚན་སྟོན་བྱེད་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་ངེས་དང་འགལ་ཏེ། རྣམ་ངེས་སུ། སྐབས་ཀྱི་རྟེན་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ན་ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་འདི་རང་གི་ཚིག་དང་ལྷན་ཅིག་བཤད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་ཁས་བླངས་ན་དེའི་སྐབས་རྟེན་ཏེ་ལུང་གིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་གྱི་དངོས་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་དུ་འདི་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ལུང་དང་རང་ཚིག་ཡིད་ཆེས་སུ་མཚུངས་པ་དེས་ན་ལུང་དང་རང་ཚིག་གི་བསལ་བ་གཉིས་པོ་འདི་ལ་ཆོས་ཅན། དཔེ་དག་ཀྱང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་མདོ་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱའི་དོན་ཅན་གྱི་ཚད་མ་དག་མེད་དོ་ཞེས་པས་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལུང་དང་རང་ཚིག་གཉིས་ཀ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ལུང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པའི་རྒོལ་བ་དག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཚད་མ་མེད་པར་དམ་བཅས་ན་ཚིག་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཅན་དུ་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་དམ་བཅའ་དེ་དང་། སྔར་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པའི་ལུང་དེས་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྤྱིར་ཚད་མ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་མིན་ན་བསྟན་བཅོས་དང་རང་གི་ཚིག་ཀྱང་ཚད་མ་ཅན་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཞལ་བྱའི་དོན་ཅན་གྱི་ཚད་མ་དག་མེད་པར་དམ་བཅས་པའི་དམ་བཅའ་ཆོས་ཅན། རང་ཚིག་འགལ་བ་ལ་བསལ་བའི་དཔེ་ཡིན་ཏེ། དངོས་སུ་ཚད་མ་མེད་པར་དམ་བཅའ་བཅས་ནས་ཤུགས་ཀྱིས་ཚིག་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཅན་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། ལུང་དང་འགལ་བ་ལ་ཕྱོགས་ཙམ་བསྟན་པའི་དཔེ་ཡིན་ཏེ། སྔར་ལུང་ཚད་མ་ཅན་དུ་ཁས་བླངས་པ་དང་། ཕྱིས་ཚད་མ་མེད་པར་དམ་བཅའ་བཅས་པ་འགལ་བའི་སྒོ་ནས་ལུང་དང་འགལ་བའི་དཔེར་བསྟན་གྱི། རང་གི་ལོག་ཕྱོགས་ལུང་ཁོ་ནས་གྲུབ་པས་རང་གི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་པ་དེ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ནི་མ་འོངས་པ་ན་བདེ་བ་མི་འགྲུབ་ཅེས་བྱ་བའི་དམ་བཅའ་ཆོས་ཅན། ལུང་དང་འགལ་བ་དེ་ལ་བསལ་བའི་དཔེ་ཡིན་ཏེ། ལུང་ཁོ་ནས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་ཆོས་ལུང་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་དམ་བཅའ་བཅས་པའི་དམ་བཅའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལུང་ཚིག་ལོགས་སུ་གསུངས་པའི་དགོས་པ་བཤད། །རང་ཚིག་ལོགས་སུ་གསུངས་པའི་དགོས་པ་བཤད། །དགོས་པ་དང་པོའི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དངོས་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་རྟེན་ལ་ལུང་ཉིད་གནོད་བྱེད་མིན། །ལུང་གིས་གྲུབ་པའི་རྟེན་ལ་ལུང་ཉིད་གནོད་བྱེད་ཡིན། །དེས་ན་ཡིད་ཆེས་ལོགས་སུ་བསྟན་པའི་དགོས་པ་འགྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲུབ་བྱེད་ལུང་དེ་ལ་བརྟེན་པ་མིན་པ་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་སྟེ་སྒྲ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་དཔྱོད་པ་བས་སྒྲ་རྟག་པར་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་དེ་དང་འགལ་བ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་བརྗོད་ཅིང་དམ་བཅའ་བཅས་ན་ཡང་ལུང་དེས་ཁྱོད་མི་རྟག་པར་དམ་བཅའ་བཅས་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཕན་ཚུན་གེགས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་རྟག་སྟོན་གྱི་བསྟན་བཅོས་དང་། ཁྱོད་མི་རྟག་པར་དམ་བཅའ་བཅས་པའི་དམ་བཅའ་གཉིས་པོ་དག་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་དམ་བཅའ་འགལ་བ་ནུས་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཁོ་བོའི་མ་མོ་གཤམ་ཡིན་ཞེས་པའི་རང་གི་ཚིག་སྔ་ཕྱི་གེགས་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྔར་སྒྲ་རྟག་སྟོན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་དེའི་ཚེ་རྒོལ་བ་རང་གི་ཚིག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒོལ་བ་རང་གིས་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ལོག་ཕྱོགས་སྨྲས་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པར་ཚད་མས་གྲུབ་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་དམ་བཅའ་བཅས་ན་ཡང་ཕན་ཚུན་གེགས་བྱེད་ཙམ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གཉིས་ཀ་ཚད་མ་ཅན་མ་ཡིན་པར་མཚུངས་ན་གེགས་བྱེད་ཡིན་གྱི། ཚིག་གཉིས་པོ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་ཚད་མས་གྲུབ་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་དམ་བཅས་པའི་དམ་བཅའ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། གཞན་སྒྲ་རྟག་པའི་དམ་བཅའ་ལ་གནོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་དང་དེ་གཉིས་གཞི་གཅིག་ལ་ཆོས་འགལ་བ་དམ་བཅའ་བཅས་པའི་དམ་བཅའ་གང་ཞིག ཁྱོད་གང་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱབ་རྟེན་ཚད་མ་དང་བྲལ་བའི་ཚིག་འགལ་བ་ཕན་ཚུན་གེགས་བྱེད་དེ་ལྟ་མིན་པར་ལུང་ཁོ་ནས་གནོད་ན། སྒྲ་རྟག་པར་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་ལུང་གི་དམ་བཅའ་ཆོས་ཅན། རང་དང་ནུས་པ་མཚུངས་པ་ཡི་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུའི་དམ་བཅའ་དང་། དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཇི་བཞིན་དོན་ཅན་གྱི་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ལ་ནི་ཇི་ལྟར་གནོད་དེ་མི་གནོད་པར་ཐལ། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྒྱབ་རྟེན་ཚད་མ་དང་བྲལ་བའི་ལུང་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལུང་ཚད་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལུང་ཚད་མ་ཡིན་པ་ནི་སྔར་ཉིད་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ལུང་གནོད་བྱེད་མིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་ལུང་གིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ཁས་བླངས་ནས་དེའི་སྟེང་དུ་ཆོས་དཔྱོད་པ་དག་ལ་ཆོས་ཅན་ལུང་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་དམ་བཅས་ན་ལུང་ཚད་མས་གནོད་པའི་སྐྱོན་འདི་འདོད་དེ། ལུང་ཁོ་ནས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་ཁྱད་ཆོས་དཔྱོད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ལུང་གིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ལུང་ཚད་མ་རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་པ་དེས་ན་ཁས་བླངས་པའི་ལུང་རྣམ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། ལུང་ཚད་མར་ཁས་ལེན་པའི་ངོར་རྗེས་དཔག་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པ་མིན་ཏེ། དེའི་ངོར་རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གང་ཞིག་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཡང་མདོར། ཡིད་ཆེས་རྗེས་དཔག་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་དངོས་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་གནོད་བྱེད་ཡིན། ཡིད་ཆེས་རྗེས་དཔག་ལུང་གིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་གནོད་བྱེད་ཡིན་པ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །འདི་གཉིས་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བ་དེ་ལྟ་མིན་པར་རྟགས་ཐ་དད་ལ་བརྟེན་པ་ཙམ་གྱིས་ཕྱེ་ན། མདོར་ཚད་མའི་བསལ་བ་འཆད་པའི་སྐབས་འདིར་ཆོས་ཅན། འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་བསལ་བ་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་རིགས་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། རྗེས་དཔག་གསུམ་པོ་རྟགས་ཐ་དད་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཡིད་ཆེས་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ལས་ལོགས་ཤིག་བྱས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དེ་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་ལ་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་དགོས་པ་མེད་ཅིང་། དགོས་པ་གཞན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ལུང་ཚིག་ཐ་དད་དུ་བྱས་པའི་དགོས་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཡང་། རང་ཚིག་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཀུན་བཏུས་སུ་རང་གི་ཚིག་ཀྱང་དངོས་སྟོབས་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཚད་མ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་ཙམ་བརྗོད་པ་ལ་དངོས་ཤུགས་ཕན་ཚུན་གེགས་བྱེད་པ་ཙམ་རང་ཚིག་འགལ་བ་ཡིན་གྱི་གནོད་བྱེད་ནི་མ་ཡིན་ལ། དངོས་སྟོབས་ནི་གནོད་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིས་ངག་གི་དབྱེ་བའང་འགྲུབ་སྟེ། རྣམ་ངེས་ལས། ངག་གི་དབྱེ་བ་ལས་ཏེ་ཞེས་དང་། རྒྱལ་དབང་བློས། ངག་གི་དབྱེ་བ་ལས་ཏེ་རང་ཉིད་ཁོ་ནས་ཕ་རོལ་པོའི་སྒོ་ཅན་གྱི་ངག་གཞན་གྱི་དོན་འགའ་ཞིག་སོ་སོར་བཞག་ནས་ཡང་དོན་འདི་ཁོ་ན་ཕྱི་མས་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལུང་དང་འགལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་བྱེ་བྲག་པས་སྒྲ་རྟག་གོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ངག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་དོན་དང་འགལ་ན་རང་ཚིག་འགལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མིན་ནོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་དང་། རིགས་གཏེར་དུ་ཡང་། སློབ་དཔོན་ངག་གི་དབྱེ་བར་བཞེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལུང་གིས་ཀུན་ལ་གནོད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ། །ལུང་གིས་གནོད་ཡུལ་ཡིན་མིན་སོ་སོར་དབྱེ། །ལུང་གི་དོན་ལ་བརྟགས་པའི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒོལ་བ་དེ་ཡིས་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་ནི་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ན་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེས་ན་ལུང་གིས་གྲུབ་པ་དང་དངོས་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ལུང་རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་ཞེ་ན། འོ་ན་ལུང་ཆོས་ཅན། གལ་ཏེ་སྔར་ལུང་ཚད་མ་དང་གནོད་བྱེད་དུ་ཁས་བླངས་ཤིང་ཕྱིས་རྒོལ་བས་དེ་ཚད་མ་དང་གནོད་བྱེད་དུ་མི་འདོད་པའི་ཚེ་ལུང་གནོད་བྱེད་ཡིན་ནམ་ཅི་སྟེ་མིན་པར་ཐལ། ལུང་དེ་རྒོལ་བས་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པས་ཚད་མ་དང་གནོད་བྱེད་དུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་རྒོལ་བ་འདིའི་རང་ཚིག་སྔ་ཕྱི་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་སྔ་མ་དེས་ཕྱི་མ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་སྔར་ཁས་བླངས་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་འགལ་བ་དམ་བཅའ་བཅས་པ་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བ་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་དང་གེགས་བྱེད་དུ་ཐ་དད་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁོ་བོའི་འདོད་པ་གྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་ལུང་དེ་ཆོས་ཅན། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་དེ་ཚད་མ་མིན་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུའི་འདོད་པས་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། དངོས་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ལུང་གནོད་བྱེད་མིན་པ་དེས་ན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་དོན་ཏེ། ཆོས་ཅན་དག་ལ་དཔྱོད་པ་ན་ཆོས་ཅན། བསྟན་བཅོས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་དོར་ནའང་འདོད་དོན་མི་འགྲུབ་པའི་ཉེས་པ་མེད་དེ། ལུང་ལ་མ་བརྟེན་ཡང་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་ཚད་མས་འདོད་དོན་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་དག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་དཔྱོད་པ་ན་ལུང་ཚད་མར་ཁས་ལེན་དགོས་ཏེ། ཁྱོད་ལ་དཔྱོད་པ་ན་བསྟན་བཅོས་ནི་ཚད་མར་མི་འདོད་ན་ཁྱོད་ཉིད་མ་གྲུབ་པས་ཁྱོད་ལ་དཔྱོད་པ་ཉིད་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དངོས་སྟོབས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ལུང་ཚད་མ་དང་གནོད་བྱེད་མིན་ན་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་ཚད་མས་ལུང་དོན་ལ་བརྟགས་པ་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་ཚད་མས་ལུང་འདི་ལ་བརྟགས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ལུང་ཕལ་ཆེར་ནི་ཁས་བླངས་འགལ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆགས་སོགས་དུག་གསུམ་པོ་ནི་ཆོས་མིན་གྱི་རྩ་བ་དང་། ཁྲུས་ཀྱིས་ཆོས་མིན་སྡིག་པ་དག་པར་འགྱུར་བར་སྟོན་པ་དང་། འགའ་ཞིག་ཁས་བླངས་དང་འགལ་བ་མེད་པ་ཡིན་པས་དེ་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་དཔྱད་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དངོས་སྟོབས་ཀྱི་ཚད་མས་ལུང་དོན་ལ་ནང་འགལ་ཡོད་མེད་དཔྱོད་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། མཐོང་བ་མངོན་གྱུར་དང་། མ་མཐོང་བ་ལྐོག་གྱུར་དང་། ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་དག་སྟོན་པ་ལ་མངོན་སུམ་དང་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་རིགས་པས་གྲུབ་པ་དང་། ལུང་རང་གི་ཚིག་གིས་གནོད་པ་མེད་པའི་བསྟན་བཅོས་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞལ་བྱ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་གྲགས་པའི་བསལ་བ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བཤད་ཚུལ་དང་པོས་གནོད་བྱེད་འགྲན་ཟླ་མེད། །བཤད་ཚུལ་གཉིས་པས་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བ་འགྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། གནོད་བྱེད་མེད་པའི་དོན་དུ་བཤད། །འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་དོན་དུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། བརྗོད་རུང་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་བསྟན། །དེ་ཉིད་གནོད་བྱེད་གྲགས་པར་བསྟན། །བརྗོད་རུང་འགོག་ན་དེ་ཡིས་གནོད། །གྲགས་ཟིན་མེད་ཀྱང་བརྗོད་རུང་གྲུབ། །དེས་ན་གནོད་བྱེད་མེད་པར་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། གང་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མེད་ལ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་གྲགས་པ་དང་འགལ་བའི་དོན་གྱིས་ན་བསལ་བ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རི་བོང་ཅན་ནི་ཟླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་འདིར་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འགྲེལ་བ་ལ་ཐོག་མར་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བསྟན་པ་ལ། བརྗོད་རུང་དེ་གྲགས་པ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ཡང་འདིར་དེས་གནོད་པ་ལ་གྲགས་པས་གནོད་པར་འཇོག་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། དེ་ལ་གྲགས་པའི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། བརྗོད་རུང་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པས་བརྗོད་མི་རུང་ལ་གནོད་པ་ཡིན་གྱི་བརྗོད་མི་རུང་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པས་བརྗོད་རུང་ལ་མི་གནོད་ཅེས་པ་རྣམས་གནོད་བྱེད་མེད་པའི་དོན་དུ་བཤད་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་ཁ་ཅིག གཞན་དུ་འདིར་ནི་གནོད་པ་ཡི། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་མདོ་ཚིག་དྲངས་པས་དེ་མན་ཆད་ཀྱིས་འཆད་པར་འདོད་པ་ནི། རྣམ་ངེས་ལས། འདིའི་སྔ་འགྲེལ་དུ་གྲགས་པ་ཡང་འགལ་བའི་དོན་གྱིས་དམ་བཅའ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་དང་། དེ་ལ་དེ་ནི་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་མཇུག་ཏུ་སྔ་མའི་གྲུབ་དོན་བསྡུས་ནས། གང་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་མདོ་ཚིག་དྲངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །གཞུང་གི་དོན་ནི་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་འདོད་རྒྱལ་བ་ཟླ་བ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དོན་གང་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ལ་གནོད་པ་མེད་པའི་ངག་ཏུ་ཐ་སྙད་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་འདོད་ཅིང་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དེའི་བརྗོད་བྱར་རུང་བ་ཉིད་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་བཀག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གྲགས་པ་ལ་བརྗོད་རུང་གི་གྲགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་ཀྱི་གྲགས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་བརྗོད་རུང་གི་ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན། གྲགས་པ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ཡང་སྐབས་འདིར་གྲགས་པའི་སྒྲ་ཡིས་བཏགས་ནས་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་གྲགས་པ་ཞེས་མདོ་ལས་བརྗོད་དེ། ཟླ་བ་ཞེས་སོགས་གྲགས་པ་མཚན་ཉིད་པ་ཐ་སྙད་ལས་ནི་སྐྱེས་པ་སྟེ་དེ་ལ་ལྟོས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྲགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གྲགས་པར་བཏགས་ནས་དེས་གནོད་པ་ལ་གྲགས་པས་གནོད་པར་གཞག་པར་མ་ཟད་མངོན་སུམ་དང་། ལ་སོགས་པ་རྗེས་དཔག་དང་། ལུང་རྣམས་ཀྱི་གཞལ་བྱ་ཡང་ཆོས་ཅན། འཇལ་བྱེད་མངོན་སུམ་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བརྗོད་དེ། མངོན་སུམ་སོགས་མ་ཡིན་ཡང་དེས་གནོད་པ་ལ་མངོན་སུམ་སོགས་ཀྱིས་གནོད་པར་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་དག་བརྗོད་རུང་དེ་བརྗོད་མི་རུང་གི་དམ་བཅའི་ལྡོག་ཕྱོགས་ཡིན་པས་བརྗོད་མི་རུང་གི་དམ་བཅའ་སེལ་བ་རིགས་ཀྱང་། མངོན་སུམ་རྗེས་དཔག་ལུང་རྣམས་ནི་དམ་བཅའི་དོན་གྱི་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་གྱི། ལྡོག་ཕྱོགས་ཉིད་མིན་པས་ཇི་ལྟར་དམ་བཅའ་ལ་གནོད་ཅེ་ན། བདེན་ཏེ། ཞེས་པའི་འཕྲོས་བྱེད་པ་དང་། ཕྱི་མ་དག་སྔ་མའི་དཔེར་བརྗོད་དུ་འཆད་པ་གཉིས་ཀས་ཀྱང་ཡང་སྒྲའི་ནུས་པ་མ་ཐོན་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཅན་གྱི་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་ཟླ་བ་ཞེས་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འཇུག་རུང་དོན་གང་ལ་ཡང་དགག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔར་ཟླ་བའི་བརྡ་བྱས་པ་རི་བོང་ཅན་ལྟ་བུ་དང་མ་བྱས་པ་བུམ་སོགས་རྣམས་སུ་ཆོས་ཅན། ཟླ་བ་ཞེས་སོགས་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་རྣམས་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རྟོག་ཡུལ་གྱི་དོན་ཙམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཅན་སྔར་བརྡ་བཏགས་ཟིན་པས་སྒྲ་དེའི་བརྗོད་རུང་དུ་བྱུང་བའམ་ནི་ཕྱིས་འདོགས་པར་འགྱུར་བའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་དེའི་བརྗོད་རུང་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་ཡི་བརྗོད་པར་བྱར་རུང་བ་ཉིད་དེ་ཡིས་ཆོས་ཅན། དེ་དང་མི་མཐུན་པ་བརྗོད་རུང་འགོག་པའི་དམ་བཅའ་དག་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྗོད་མི་རུང་གི་འགལ་ཟླ་གང་ཞིག རྒྱབ་རྟེན་ཚད་མ་དང་བཅས་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། བུམ་པ་སོགས་ལ་ཟླ་བ་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་གྲགས་ཟིན་པ་མེད་ཀྱང་བུམ་སོགས་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། ཟླ་བ་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཀུན་འབྲེལ་པ་སྟེ་འཇུག་ཏུ་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་རྒྱལ་གྱི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་འཇུག་ཏུ་རུང་བ་ཉིད་དེ་ཡི་སྟོབས་ཉིད་ལས་དེ་ལྟར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཕྱོགས་གླང་ཆོས་ཅན། བུམ་སོགས་དེ་ལ་ཟླ་བ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ནི་གྲུབ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སོགས་གསུངས་པས་སོ། །རྣམ་ངེས་ཀྱི་བཤད་ཚུལ་ལོ། །ལྔ་པ་ནི། དེ་ལས་གཞན་དུ་དོན་ཐམས་ཅད་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་དེས་བརྗོད་རུང་ལ་གནོད་ན། རི་བོང་ཅན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཟླ་སྒྲས་བརྗོད་རུང་དེ་འགོག་ན་རྗེས་དཔག་ལས་འགོག་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་དོན་དེ་ཁྱོད་ཟླ་སྒྲས་བརྗོད་མི་རུང་ལ། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་སྒྲུབ་བྱེད་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རི་བོང་ཅན་ཟླ་སྒྲས་བརྗོད་རུང་འདིར་ནི་གནོད་བྱེད་དུ་བཀོད་པ་ཡི་གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་དེ་རྩོད་གཞི་དང་མཐུན་དཔེ་གཉིས་ཀྱི་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་སྟེ། རྣམ་ངེས་ལས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནོད་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གང་ལ་ཡང་ཟླ་བ་མ་ཡིན་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རང་རྒྱུད་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་རྗེས་འགྲོ་མེད་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་གཞན་རྗེས་འགྲོ་ཡོད་མོད་ཅེ་ན། རི་བོང་ཅན་ཟླ་སོགས་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་མི་རུང་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ། གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་དཔེ་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད། །ཅེས་སློབ་དཔོན་གྱིས་དཔེར་བརྗོད་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་མི་རུང་དུ་བསྒྲུབ་པ་གང་ལ་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཡོད་པའི་རྟགས་དཔེ་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པར་རྟོགས་པ་དེས་དོན་གང་ལ་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་གང་གིས་བརྗོད་རུང་འགོག་ཀྱང་རྟགས་སུ་གང་བཀོད་པ་རྣམས་དཔེ་ལ་ཐུན་མོང་མིན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་རྗེས་དཔག་མེད་ཅེས་དེ་ལྟར་རྟོགས་ན་འབྲས་བུའམ་དགོས་པ་དང་ནི་ལྡན་པར་འདོད་དེ། ཁྱོད་དོན་ཐམས་ཅད་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་འགོག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ཐུན་མོང་མིན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྨོས་པའི་དཔེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དོན་ཐམས་ཅད་བརྗོད་རུང་ཙམ་གྲུབ་མོད་ཀྱི་བརྗོད་རུང་དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་གྲགས་པ་དང་། །ཞེས་གསུངས་ཤེ་ན། བརྗོད་རུང་དེ་ལ་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་གྲགས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་དོན་ལ་འཇུག་པ་ནི་བརྡ་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ཡིན་ལ། བརྡ་དེ་ཡང་བརྗོད་འདོད་ཙམ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ན། ཟླ་བ་ཞེས་སོགས་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་ཀུན་གྱིས་བརྗོད་རུང་དུ་གྲུབ་པ་དོན་གང་ལ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་མིན་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་ངེས་དང་རིགས་གཏེར་གྱི་བཤད་ཚུལ་ལོ། །དེས་ན་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་གྲགས་པ་དང་འགལ་བའི་དོན་གྱིས་བསལ་བ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ཞེས་པའི་ལུང་ཚིག་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྒྲུབ་རྣམ་ལ་གཞལ་བྱའི་དོན་གྱི་ལྡོག་ཕྱོགས་འཇལ་བའི་འགལ་བ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མེད་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ཞུགས་པར་འདོད་པ་ཙམ་ལས་བྱུང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གྲགས་པ་ལའང་འགྲན་ཟླའི་ཚད་མ་མེད་པར་བསྟན་པས་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔོག་ཅིང་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་བཤད་ཚུལ་གཉིས་པས་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བ་འགྲུབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བ་འགྲུབ་ཚུལ་དངོས། །དེས་ལ་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པ་དགག །སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་དཔྱད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གང་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སོགས་ཀྱི་ལུང་གི་དོན་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་ལ་གནོད་བྱེད་དང་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་བཤད་པ་ལས། ཡང་ན་ལུང་དེ་ཆོས་ཅན། འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྗོད་པ་རི་བོང་ཅན་ཟླ་སྒྲས་བརྗོད་མི་རུང་ལ། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གི་ཡུལ་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་ལ། བརྗོད་མི་རུང་ནི་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདིར་སྔ་མ་དག་རི་བོང་ཅན་ཟླ་སྒྲས་བརྗོད་རུང་དག་པ་བ་བསྒྲུབ་པའི་རྗེས་དཔག་མེད་ཅེས་དང་། བརྗོད་རུང་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པའི་རྗེས་དཔག་མེད་ཅེས་དང་། དངོས་སྟོབས་ཀྱི་བརྗོད་རུང་བསྒྲུབ་པ་ལ་རྗེས་དཔག་ཅེས་འཆད་པ་རྣམས་ནི་དགོངས་པ་མིན་ཏེ། གང་ལ་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཞུང་འདི་འཆད་ཚུལ་གཉིས་པོ་གང་ལྟར་ཡང་བརྡ་སྤྲོད་པས་རི་བོང་ཅན་ཟླ་སྒྲས་བརྗོད་མི་རུང་དུ་འདོད་པ་ལ་རྗེས་དཔག་མེད་པའི་དོན་དུ་སྦྱར་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བཤད་ཚུལ་དང་པོས་བརྗོད་མི་རུང་ལ་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་མེད་པར་བསྟན་ཅིང་། གཉིས་པས་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་མེད་པར་བསྟན་པ་གཞུང་གི་དགོངས་པ་སྟེ། རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་དུ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བརྗོད་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ལས་གྲགས་པ་ཡུལ་ཐ་དད་པར་གསུངས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་ཤེས་སོ། །རི་བོང་ཅན་ཟླ་སྒྲས་བརྗོད་མི་རུང་ལ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་མེད་པར་བསྟན་པ་དེས་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དངོས་སྟོབས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ཐ་དད་པ་དེས་ན་འཇུག་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ལས་གྲགས་པ་ཡུལ་ཐ་དད་དུ་བསྟན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། གྲགས་པ་དེ་ཡུལ་ལ་དངོས་པོའི་དབང་གིས་མི་འཇུག་པར་དེ་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་ཙམ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞན་སྡེའི་གཏན་ཚིགས་ཐུན་མོང་མིན་པར་བསྟན། །རང་སྡེའི་འཆད་ཚུལ་ཉིད་ཀྱང་མི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། བརྡ་སྤྲོད་པས་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ནི་མཐུན་དཔེ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་མཐུན་དཔེ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་ཐམས་ཅད་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་དགོས་ཏེ། བརྡ་སྤྲོད་པ་ཟླ་བར་གྲགས་པའི་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བར་མི་འདོད་པ་དེ་གྲགས་པ་གང་ཞིག་འདོད་པར་འགྱུར་ཏེ། གྲགས་པ་ཐམས་ཅད་བཀག་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། རིགས་སྒོའི་འགྲེལ་བྱེད་ཁ་ཅིག སློབ་དཔོན་གྱི་མདོའི་ཚིག་དེ་དག་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་དཔེ་འདི་ཁོ་ན་འགོག་པའི་ཆེད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཟླ་བ་གཅིག་ལས་མེད་ལ། དེ་རྩོད་གཞི་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་ཀྱི། དཔེ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མདོའི་ཚིག་དེ་ཆོས་ཅན། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་དཔེ་འདི་ཉིད་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་དེ་སྐད་བཤད་པ་མིན་ཏེ། གྲགས་གསལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཏེ། མཚོན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ལ་གྲགས་པས་གནོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གྲགས་པས་གནོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ད་ཏྲིཀ་སྟེ་སྐྱུ་རུ་རའི་སྡོང་པོ་ཤིང་མིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ལ་ཡང་གྲགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཟླ་བའི་སྒྲ་ཐུན་མོང་བར་བསྒྲུབ་པ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་སུ་འགྱུར་བ། །བརྗོད་རུང་འགོག་ན་གྲགས་པ་དང་འགལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། གཏན་ཚིགས་ཡོད་པ་འདིར་ཡང་ཆོས་ཅན། བརྡ་བྱས་ཙམ་ལས་དོན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཐུན་དཔེ་ལ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཐུན་མོང་མིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཅི་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། སྤོས་སྦྱོར་དང་བཅུད་ལེན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་རིམ་པ་ལྟར་ག་བུར་དང་དངུལ་ཆུ་སོགས་ལ་འཇིག་རྟེན་ན་ནི་ཟླ་བའི་སྒྲ་མཐོང་ཞིང་དེ་ལ་ཁྱོད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཉིས་པ་ནི། ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན། གལ་ཏེ་ག་བུར་དང་དངུལ་ཆུ་སོགས་ལ་ལར་ཁྱོད་བརྡའི་དབང་གིས་འཇུག་རུང་གྲུབ་ན་དེ་ཉིད་དཔེར་བྱས་ནས་རིང་བོང་ཅན་ལའང་བརྡའི་དབང་གིས་འཇུག་པ་དེ་ནི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ག་བུར་སོགས་ལ་གྲགས་པས་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་ན་རི་བོང་ཅན་ལའང་གྲགས་པས་གྲུབ་པ་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་ཚད་མས་བཟློག་པ་མེད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་རྣམ་ངེས་སུ། གལ་ཏེ་དེ་ལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་གྲུབ་ན་དེ་དངོས་པོའི་དབང་གིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གྲགས་པས་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་ན་ནི་རི་བོང་ཅན་ལ་ཡང་མི་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དང་། རིགས་གཏེར་དུ། བརྡ་ལ་འཇུག་རྣམས་ཐུན་མོང་བ། །གཅིག་ལ་གྲུབ་ན་ཀུན་ལ་གྲུབ། །འདི་ནི་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཡིན། །ཞེས་པའི་འཆད་ཚུལ་ཡིན་ལ། གཞན་དག་གིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་ག་བུར་སོགས་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་ནི་ཟླ་བའི་སྒྲ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རི་བོང་ཅན་ལའང་ཆོས་ཅན། ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་བཟློག་པ་མེད་པར་ཐལ། རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རི་བོང་ཅན་ལ་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་མེད་ན། རི་བོང་ཅན་ལ་ཆོས་ཅན། ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་བཟློག་ཀྱང་གྲགས་པ་དང་འགལ་བའི་ཉེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་མེད་པ་གང་ཞིག རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྒྲ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་འཇུག་པ་ལ་གྲགས་པས་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། འདོད་པས་བརྗོད་རུང་ཀུན་ལ་ཁྱབ། །དེ་ཉིད་འགོག་ན་གྲགས་པས་གནོད། །སྒྲ་གཞན་འགོག་ལ་གནོད་པ་མེད། །དེས་ན་ལོགས་སུ་བསྟན་པར་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྒྲ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་འཇུག་པ་འགོག་ཀྱང་གྲགས་པས་མི་གནོད་པ་དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ངེས་པ་ལ་བརྟེན་པ་མེད་པར་བརྡ་བྱས་པ་ཅན་འདོད་རྒྱལ་གྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རུང་བ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་བརྗོད་རུང་དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་འདོད་ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་འཇུག་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལ་ལར་ཞེས་པ་འདི་རྣམ་ངེས་དང་ལྷའི་འགྲེལ་པར་གོང་དུ་སྨོས་ཤིང་། གོང་གི་གཞུང་ཚིག་དེ་དེ་གཉིས་ན་མེད་པས་དེ་ལྟར་དུ་བཤད་ལ། གོང་གི་གཞུང་ཚིག་དེ་རྒྱན་ན་ཡོད་པས་དེ་འདིར་དྲངས་ནས་འཆད་ན། གལ་ཏེ་ལ་ལར་ཏེ། རི་བོང་ཅན་ཁོ་ན་ལ་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་དེ་གྲུབ་ན། ཟླ་བའི་སྒྲ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། བརྡ་ཙམ་གྱིས་མི་འཇུག་པར་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་དགོས་ཏེ། ཁྱོད་གྲགས་པས་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་ན། རི་བོང་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལའང་ཁྱོད་འཇུག་པ་བཟློག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འཆད་དགོས་པ་འདྲའོ། །གཉིས་པ་ནི། བརྡ་དོན་གང་ལའང་འགོག་ཏུ་མེད་པ་ལ་སྐྱེས་པ་ཡི་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཆོས་ཅན། དོན་འགའ་ཞིག་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་རུང་བ་ཉིད་དེ་བཀག་པ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱེད་དེ། དོན་ཐམས་ཅད་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་རུང་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་གང་ཡང་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་འགོག་པ་ལ་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་གནོད་པར་བསྟན་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། བརྡ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡི་འདོད་རྒྱལ་གྱི་སྒྲ་རྣམས་ལ་ནི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གཅིག་ཁོ་ནར་ངེས་པ་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་བརྗོད་དེ། འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་དེ་དག་རྣམས་རི་བོང་ཅན་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེར་འགོག་པ་ནི་གྲོགས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་དོན་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པའི་ངེས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་དེས་ནི་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་དོན་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཡི་བརྗོད་རུང་གི་དོན་ནམ་ཡིན་པ་འགོག་པ་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བརྗོད་རུང་གི་དོན་དམ་པ་སྟེ་དངོས་པོ་བ་ཉིད་འགོག་པ་ལ་སྒྲ་བྱུང་གི་གྲགས་པས་གནོད་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲའི་ཡུལ་འགོག་པ་ཁོ་ན་ལ་གྲགས་པས་གནོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། སེལ་བྱེད་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་རྗེས་དཔག་ལས་གྲགས་པ་ཐ་དད་དུ་བསྟན་པས་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་རྗེས་དཔག་མིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲའི་བརྗོད་རུང་བཀག་པ་ཁོ་ན་ལ་གྲགས་པས་གནོད་པ་དེས་ན་གྲགས་པ་རྗེས་དཔག་ཙམ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཡང་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གྲགས་པའི་ཡུལ་བརྗོད་རུང་ལྟོས་པ་བ་ཡིན་ཅིང་། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གི་ཡུལ་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་ཡིད་ཆེས་རྗེས་དཔག་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་གནོད་ཚུལ་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་དགོས་པ་བཤད་པ་ནི། གཞན་དོན་ལེའུ་འདིར་ཡིད་ཆེས་དང་གྲགས་པའི་བསལ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཡིད་ཆེས་དང་གྲགས་པ་གཉིས་ཀ་རྗེས་དཔག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ལས་ཐ་དད་དུ་བཤད་པ་ལ་ལུང་དང་རང་ཚིག་ནི་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའ་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་གྱི། དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ལ། སྒྲ་བྱུང་གི་གྲགས་པ་ནི་འདོད་པ་ཙམ་ལས་བྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་འགོག་པ་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དགོས་པ་འདི་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར། གཞལ་བྱའི་དོན་ཅན་གྱི་ཚད་མ་དག་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་གྱིས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་རབ་ཏུ་གྲགས་པས་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་གྲུབ་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་གིས་གནོད་པའི་བསལ་བ་ལ་ནི་ཆོས་ཅན། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་གིས་གཞན་དོན་ལེའུ་འདིར་སྒྲ་མཉན་བྱ་མ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པ་རྟག་གོ་ཞེས་བསལ་བྱའི་དམ་བཅའ་ཙམ་ཞིག་གསུངས་ཀྱི། གནོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་གསུངས་པ་མིན་ཏེ། གནོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་མངོན་སུམ་དང་རང་དོན་ལེའུར་བསྟན་ཟིན་པ་ལ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དོན་དང་མཉན་བྱས་མངོན་སུམ་བསལ་བ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་ཞེས་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བཤད། །མཉན་བྱ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པའི་བསལ་བ་འདི་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན། གཞན་དོན་ལེའུ་འདིར་ཅུང་ཟད་བཤད་དུ་ཡོད་དེ། ཀུན་བཏུས་སུ། རྩ་བར་དོན་ཞེས་པ་དང་། འགྲེལ་པར་མཉན་བྱ་སྨོས་པའི་དགོས་པའི་སྒོ་ནས་བཤད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་དོན་ཞེས་སྨོས་པའི་དགོས་པ་གང་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་དོན་དང་ཞེས་དོན་གྱི་སྒྲ་བཤད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྒྲ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་དུ་མའི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་གྲགས་པའི་ནང་ནས་སྒྲའི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞིག ཉན་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གཉིས་མེད་པར་སྣང་བར་གྱུར་པ་སྟེ་སྤྱི་གཞན་གྱིས་དབེན་པའི་སྒྲ་རང་མཚན་དེ་སྐབས་འདིར་བསལ་གཞི་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲ་རང་མཚན་ལ་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས་མེད་ཅེ་ན། སྒྲ་རང་མཚན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གཉིས་དོན་ལ་མེད་དེ། ཁྱོད་ལ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་སུ་ནི་སྣང་བ་ཡི་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཉན་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་སྒྲ་རང་མཚན་འདི་ཉིད་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མཉན་བྱ་ཡིན་པ་སྤོང་ན་ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་མཉན་བྱ་ཡིན་པ་ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་བཅད་ཀྱི་དགོས་པ་བཤད། །ཡོངས་གཅོད་ཀྱི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཉན་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་སྒྲ་རང་མཚན་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་སྒྲ་དེ་ལ་དོན་དམ་པ་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་ནི་ཆོས་ཅན། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་ཏེ། དངོས་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྤྱིའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མཉན་བྱ་ཡིན་པ་སྤོང་ཡང་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་མིན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་མངོན་སུམ་གྱི་བསལ་བའི་དཔེར་བརྗོད་དུ་མཉན་བྱའི་ཚིག་སྨོས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་མཉན་བྱའི་སྒྲས་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་སྒྲ་རང་མཚན་བཤད་ན་དེ་རང་མིང་གིས་དངོས་སུ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་བརྗོད་ཅེ་ན། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་སྒྲ་རང་མཚན་ཆོས་ཅན། རང་མིང་གིས་དངོས་སུ་བརྗོད་མི་ནུས་ཏེ། རྣམ་པ་ཀུན་དུ་སྒྲས་དངོས་སུ་བརྗོད་བྱའི་དངོས་པོ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་ནི་མཉན་བྱའི་སྒྲས་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་སྒྲ་རང་མཚན་བཤད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྒྲ་རང་མཚན་ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པས་སྒྲ་རང་མཚན་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཉན་ཤེས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཉན་ཤེས་དེ་ཡི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲ་རང་མཚན་འགོག་པའི་དམ་བཅའ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ངེས་སུ་འདིར་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གི་བསལ་བའི་དཔེར་བརྗོད་འཕྲོས་དོན་དང་བཅས་པ་གསུངས་ཀྱང་འདིར་མ་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་བསལ་གཞི་རང་རྟེན་དགོས་པ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དགོས་པ་གསུམ་པོ་རྒྱས་པར་བཤད། །དགོས་པའི་དོན་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་། །དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་གྲུབ་དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་ལུགས་གཞག་པའི་དགོས་པ་བཤད། །དོགས་པ་བསལ་བའི་དགོས་པ་བཤད། །ལོག་རྟོག་བསལ་བའི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མངོན་སུམ་དོན་དང་རྗེས་དཔག་དང་། །ཡིད་ཆེས་གྲགས་པས་རང་རྟེན་ལའོ། །ཞེས་རང་གི་ཆོས་ཅན་སྨོས་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མདོར་རང་གི་ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨོས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རྩོད་པའི་དུས་སམ་བསྒྲུབ་བྱའི་དུས་ཀུན་ཏུ་རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཆོས་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཚད་མས་གནོད་ན་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ཚད་མས་གནོད་པར་འགྱུར་གྱི། ཆོས་གཞན་རྒོལ་བས་མི་འདོད་པའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་ཀྱང་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་མིན་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལས་གཞན་དུ་སྐབས་སུ་མ་བབས་པའི་ཆོས་ཅན་གཞན་ལ་ནི་གནོད་ཀྱང་ཆོས་ཅན། སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་འདི་ལ་ཚད་མས་ཅི་ཞིག་དགག་སྟེ་མ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་ན་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པར་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་རང་གི་ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨོས་མི་དགོས་ཏེ། རང་ཉིད་འདོད་པ་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དེ་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་ཀྱང་རང་གི་ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། ཆོས་ལ་གནོད་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པར་མ་ཟད་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་ནི་གནོད་པས་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་ཞེས་ནི་གྲུབ་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སྐབས་ཀྱི་རྟེན་ཆོས་ཅན་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཚད་མས་གནོད་ན་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ཚད་མས་གནོད་དེ། ཁྱོད་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་སྟེ་བཀག་པར་གྱུར་པ་ཡིས་དེ་བརྟེན་པ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ནི་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་སྟེ་བཀག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་ན་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་རང་གི་ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨོས་དགོས་ཏེ། ཁྱོད་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་རང་གི་ཆོས་ཅན་སྨོས་པ་ལས་གཞན་དུ་མ་སྨོས་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དེ་ཉིད་ལ་གནོད་པའི་སྒོ་ནས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་སེམས་པ་འབྱུང་གི་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལོག་པར་རྟོག་པར་དེས་ན་དེ་སེལ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བསལ་བྱའི་ལོག་རྟོག་ཡོད་པར་བསྟན། །ལོག་རྟོག་དེ་ཡི་དཔེར་བརྗོད་བཤད། །དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་སེལ་བའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་ན་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པ་འདི་ཡང་ཆོས་ལ་གནོད་ན་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པར་བསྟན་པས་དོན་གྱིས་གྲུབ་པ་མིན་ནམ་སྟེ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་ཀྱང་ཆོས་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རང་གི་ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨོས་མི་དགོས་ཞེ་ན་བདེན་ཏེ། རང་གི་ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨོས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་བསལ་བྱའི་ལོག་རྟོག་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། རྒོལ་བ་འགའ་ཞིག་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་མི་གནོད་ཀྱང་སྐབས་སུ་མ་བབས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་འབའ་ཞིག་བཀག་པ་ལ་ཡང་ནི་རང་གི་ཆོས་ཅན་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་གཏན་ཚིགས་དམ་བཅའ་དང་འགལ་བའི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པར་ཁས་ལེན་པ་ཡོད་པས་དེ་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་ཁྱོད་སྨོས་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་ལོག་རྟོག་ཀྱང་དཔེར་ན་བྱེ་བྲག་པས་ནམ་མཁའ་དང་། ཕྱོགས་དང་། དུས་ལ་སོགས་ལ་རྟག་པའི་དངོས་པོར་འདོད་པ་ན། སངས་རྒྱས་པས་དངོས་གྱུར་གྱི་ནམ་མཁའ་སོགས་ཆོས་ཅན་དུ་མ་གཟུང་བར་སྤྱིར་མཁའ་སོགས་ཆོས་ཅན། རྐྱེན་གཞན་དག་གིས་སྔོན་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་དུ་མེད་པའི་རྟག་རྫས་མིན་ཏེ། ཞེས་ཆོས་རྣམ་བཅད་ཙམ་གྲུབ་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཅིག་ཆར་སྒྲ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མིན་པ་སྟེ། ཅིག་ཆར་འབྲས་བུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པ་ལ་སུན་འབྱིན་པ་ན་རེ། རྟགས་དེས་སྔར་གྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དེ་སྒྲུབ་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཁའ་སོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོའང་དངོས་མེད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། དེས་ན་ཆོས་ཅན་ནམ་མཁའ་སོགས་དངོས་པོར་ཡོད་པ་བཀག་པས་རྟགས་དམ་བཅའ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་འདྲའི་རྟགས་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཅན་ནམ་མཁའ་སོགས་དངོས་པོར་ཡོད་པ་བསལ་ཡང་ཆོས་ཅན་མཁའ་སོགས་ཙམ་ལ་ཆོས་རྟག་རྫས་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་འགའ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་མཁའ་སོགས་དངོས་པོར་ཡོད་པ་བསལ་ཡང་ཆོས་ཅན་མཁའ་སོགས་ཙམ་ལ་རྟག་རྫས་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རང་གི་ཆོས་ཅན་ཞེས་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་ཀ་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་བྱར་གཟུང་བ་ཉིད་ཡིན་ན་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་གནོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་འགོག་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དེ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་གྱི། འབྲེལ་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་འབའ་ཞིག་པ་དེ་ལ་གནོད་ཀྱང་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་མིན་ཞེས་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་དེ་ལྟ་ཉིད་དུ་རང་གི་ཆོས་ཅན་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་འབའ་ཞིག་པ་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་དེ་ལྟ་ན་གྲངས་ཅན་པ་ལ་སངས་རྒྱས་པས་བཀོད་པའི་སྦྱོར་བ་འདིར་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལྟར་ན་གྲངས་ཅན་པས་བདེ་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་གཙོ་བོ་རྟག་པར་འདོད་པ་ན། སངས་རྒྱས་པས་བདེ་སོགས་ཆོས་ཅན། རྐྱེན་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་ནུས་མིན་པའི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིག་ཆར་སྒྲ་སོགས་རྒྱུ་མིན་པ་སྟེ། རང་འབྲས་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་བཀོད་པ་ལ་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ་སུན་འབྱིན་པ་ན་རེ། ཁྱོད་ཀྱིས་བདེ་སོགས་རྟག་པ་བཀག་ནས་བདེ་སོགས་མི་རྟག་པ་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་རྟགས་དེས་རང་བཞིན་གཙོ་བོ་རྟག་པ་བཀག་ན་རང་བཞིན་ཅན་བདེ་སོགས་ཀྱང་བཀག་པར་འགྱུར་བས་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་བདེ་སོགས་མི་རྟག་པ་ཡང་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྦྱོར་བ་འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་རང་འབྲས་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བདེ་སོགས་མི་རྟག་པ་དང་འགལ་བར་ངེས་ན་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་བཀག་པའི་འགལ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་བདེ་སོགས་མི་རྟག་པ་དང་འགལ་བར་ངེས་ན་རང་གི་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བའི་མི་རྟག་པའི་བདེ་སོགས་མེད་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་མ་ངེས་ཏེ། མི་རྟག་པའི་བདེ་སོགས་འགོག་པ་ལ་རང་འབྲས་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། ལྷག་ལྡན་ཏེ་མ་ངེས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་དེ་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་དེ་སྐོར་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་ནའོ། །དེའང་ཅི་སྟེ་ན། རྟགས་རིམ་བཞིན་དོན་བྱེད་པ་དང་བདེ་སོགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་གཉིས་པོ་འདི་ལ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདེ་སོགས་དེ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། རང་གི་ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨོས་པ་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དེའི་རྟེན་ཏེ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་པ་ནི་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ཞིང་། སྐབས་སུ་མ་བབས་པའི་ཆོས་ཅན་འབའ་ཞིག་པ་ཉིད་དམ་མི་འདོད་པའི་ཆོས་གཞན་གྱི་རྟེན་ཏེ་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་ཀྱང་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་མིན་ཞེས་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་རྒོལ་བ་རང་ཉིད་འདོད་པའི་ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིས་རྒོལ་བས་མི་འདོད་པའི་ཆོས་གཞན་ལུང་དོན་སོགས་ལ་གནོད་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་མིན་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚིག་གིས་སྐབས་སུ་མ་བབས་པའི་ཆོས་ཅན་གཞན་ལ་ཡང་གནོད་ཀྱང་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་མིན་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་རྟེན་སོགས་མ་གྲུབ་ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན་པ་ནི། རང་རྟེན་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་ཆོས་ཅན་དང་། ཆོས་དང་། གཉིས་ཀ་ལ་གནོད་ན་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པར་ཁས་བླངས་ན། སངས་རྒྱས་པས་གྲངས་ཅན་པ་ལ་སྒྲ་འཇིག་པའོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པ་དང་། བདག་ནི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་མ་གྲུབ་པ་དང་། བདག་ནི་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་པ་དག་ཀྱང་མདོ་མཛད་པས་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་སྐྱོན་དུ་མི་འཆད་དེ་འཆད་རིགས་པར་ཐལ། ཕྱོགས་འགྲུབ་པ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱོན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཚད་མས་འགྲུབ་པ་ཉིད་ལ་ནི་གནོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན་ཏེ། དམ་བཅའ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐྱོན་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དམ་བཅའ་བ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པའི་སྐྱོན་ཉིད་ཕྱོགས་སྐྱོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟེན་ཆོས་ཅན་དང་། སོགས་པ་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་དང་། གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། སྦྱོར་བ་དེའི་ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན་ཏེ། རིམ་པ་ལྟར་སྦྱོར་བ་དེའི་གཏན་ཚིགས་དང་། དཔེ་དང་། གཉིས་ཀའི་སྐྱོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡན་ལག་ཕྱི་མ་རྟགས་དང་དཔེ་ལ་ལྟོས་པའི་སྐྱོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟགས་དཔེ་དེ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གོང་དུ་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཚུལ་དེས་ཁྱད་པར་འགོག་སོགས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་གྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྔ་མས་གྲུབ་ཚུལ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན། །ཕྱི་མ་མཚོན་བྱེད་དཔེར་བརྗོད་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱིས་སྒྲ་མཉན་བྱ་མིན་ནོ་ཞེས་སོགས་དཔེར་བརྗོད་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་འགོག་པའི་བསལ་བ་ཕྱོགས་སྐྱོན་དུ་བསྟན་པ་འདིས་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་། ཆོས་ཅན་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནོད་པ་ཡི་བསལ་བ་དག་ནི་ཕྱོགས་སྐྱོན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་ལ་ཆོས་ཚད་མས་བསལ་བ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་སྐྱོན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདིར་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་ངོར་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོག་མར་སྨོས་ཤིང་རྒྱན་མཛད་པས་གོ་རིམ་དེ་ལྟར་བཞེད་ཀྱང་། མདོའི་རང་འགྲེལ་དང་། ལྷའི་འགྲེལ་པར་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པ་དང་པོར་སྨོས་པའི་དཔེར་བརྗོད་གསུམ་ནི་རིམ་པ་ལྟར་ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་ཡིན་ཞེས་དང་། ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ལས་གཞན་ཡིན་ཞེས་དང་། རྫས་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ནུས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སེལ་བྱེད་ཀྱང་མདོའི་རང་འགྲེལ་ལས། ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་དང་རྫས་དག་རྫས་དང་རྫས་མིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ལྡན་དོན་རྫས་ཀྱི་ཞེས་པ་ནས་སྲིད་པས་ན་ཞེས་པའི་བར་གྱིས་དམ་བཅའ་དང་པོའི་གནོད་ཚུལ་གྱི་དཔེར་བརྗོད་བསྟན་ནས། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཞེས་སོགས་ཚིག་རྐང་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་དེས་ཕྱི་མ་གཉིས་རྟོགས་པར་བྱ་བར་ཁ་འཕངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དཔེར་བརྗོད་བསྟན་པའི་དགོས་པ་བཤད། །དགོས་པ་ཅན་གྱི་དཔེར་བརྗོད་དངོས། །དཔེ་དེས་ཕྱི་མ་མཚོན་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསལ་བ་སོགས་ཕྱོགས་སྐྱོན་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པའི་དཔེའི་དོན་ནི་ཕྱོགས་ཙམ་བརྗོད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། གསུམ་པོ་དེའི་དོན་ནི་བསྟན་པ་ཡི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་ཚུལ་བཤད། །ཁས་བླངས་སོགས་ཀྱིས་གནོད་ཚུལ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། གནོད་ཡུལ་དམ་བཅའི་ཞེ་འདོད་བཤད། །དེ་ལ་གནོད་བྱེད་རིགས་པ་བསྟན། །གནོད་པ་མེད་པའི་གཞན་ལན་དགག །ཚུལ་དེས་གཞན་ཡང་བཀག་པར་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་ཆོས་ཅན། ཡན་ལག་རྣམས་ལྡན་པའི་དོན་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་དེ་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ལྗིད་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ། འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ། དེ་དག་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཞེས་ཆོས་གསུམ་ཚང་བའི་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ་སྣང་དུ་རུང་བ་ཞིག་རང་གི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་རྫས་གཞན་དུ་ཡོད་པར་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་ཅན་ཡན་ལག་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པར་དམ་བཅས་པ་གང་ཞིག མངོན་སུམ་གྱིས་མ་མཐོང་བ་སྟེ་སྣང་དུ་མི་རུང་བའི་ཡན་ལག་ཅན་ཡན་ལག་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པར་དམ་བཅའ་བ་ལ་སྔར་རྒོལ་གྱི་འདོད་པ་གྲུབ་པའི་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་མིན་པའི་ཡན་ལག་ཅན་ཡན་ལག་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པར་དམ་བཅའ་བ་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་ཤེས་འདོད་གྲུབ་པའི་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱིས་མ་མཐོང་བའི་རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་ལ་སྒྲིབ་ཐོགས་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་མཐོང་ནས་སྒྲིབ་ཐོགས་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་ཡན་ལག་ཅན་ཡན་ལག་ལས་གཞན་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་གྲུབ་སྟེ། ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་མིན་པའི་ཡན་ལག་ཅན་ཡན་ལག་ལས་གཞན་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ནི་སྒྲུབ་ན་ཕྱིར་རྒོལ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱིས་སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རང་རྒྱུད་གསུངས་པའི་དོན་འདིར་ཐལ་འགྱུར་དུ་བྱེད་ན། གལ་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་འདི་ཡན་ལག་གི་ལྗིད་ལས་ལྷག་པའི་ཡོན་ཏན་ལྕི་བ་དང་ལྡན་ཞིང་། དེའི་འབྲས་བུ་འོག་ཏུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ན། ལྗིད་མཉམ་གྱི་འཇིམ་རིལ་བཅུ་ཚན་གཉིས་ལས་བཅུ་ཚན་གཅིག་བསྲེས་ནས་སྲང་ལ་གཞལ་བའི་ཚེ་ན་ཆོས་ཅན། མ་བསྲེས་པར་གཞལ་བའི་འཇིམ་རིལ་བཅུ་ཚན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་སྲང་གི་མགོ་ནི་དམའ་བ་དག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཐལ། མ་བསྲེས་པར་གཞལ་བའི་འཇིམ་རིལ་བཅུ་ཚན་དེ་དང་ཡན་ལག་ལྗིད་མཉམ་ཞིང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལྗིད་དང་འབྲས་བུ་འོག་ཏུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་ལྷག་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདིར་ལྗིད་ལྷག་དང་འོག་ཏུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་གཉིས་ཡོད་ན་སྲང་མགོ་དམའ་བར་འགྱུར་ཞེས་མི་འདོད་པ་ཐལ་བར་འཕེན་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་གསུམ་ངོས་འཛིན་པའི་ཚེ་འབྲས་བུ་སྲང་མགོ་ཐུར་དུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་ཞེས་འཆད་པ་ནི་མ་མཁྱེན་པའོ། །ཐལ་བ་དེས་འཕེན་པའི་རང་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་ནི་སྐབས་འདིར་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མའོ། །དེ་དག་ལ་སྲང་མགོ་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེས་ན་ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན། ཡོན་ཏན་ལྗིད་ལྷག་དང་འབྲས་བུ་འོག་ཏུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་མིན་པར་ཐལ། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་ལྷག་པོ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན་ཁས་བླངས་འགལ་ལོ། །དེས་ན་ཡན་ལག་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་དེ་མཐོང་བ་མིན་ཏེ་ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་རྫས་དེའི་འབྲས་བུའམ་ངོ་བོ་དག་གང་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་མི་འཛིན་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡན་ལག་ལས་གཞན་ཙམ་པོ་ཉིད་གང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་ལྗིད་ལྷག་དངོས་སུ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་གཉིས་ཤུགས་ལ་ཁེགས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞན་ལན་བརྗོད། དཔེ་དོན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྡུལ་ཕྲ་མོ་གཉིས་དང་གསུམ་ལ་སོགས་པ་བསྡོམས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་སྡོམ་ཐེབས་རེ་རེ་ལ་རྫས་རེ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་ཡང་འདིར་ཡན་ལག་གི་རྫས་མང་པོའི་ཕྲེང་བ་དག་ཅིག་ཆར་སྲང་ལ་བཅལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བསྲེས་ཐེབས་གཅིག་པོ་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྫས་གཞན་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལྕི་བ་ཉིད་སྲང་ལས་མི་རྟོགས་ཏེ། དཔེར་ན་རས་བལ་གྱི་ཚོགས་མང་པོ་སྲང་ལ་གཞལ་བའི་གསེབ་ཏུ་རས་བལ་གྱི་འདབ་མ་གཅིག་བཞག་པ་ན་དེ་ལ་ལྕིད་ཡོད་ཀྱང་སྲང་གིས་མི་རྟོགས་པ་བཞིན། དེས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་བཀོད་པའི་ཐལ་རང་གཉིས་ཀ་མ་ངེས་ཞེས་བྱེ་བྲག་པ་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དོན་ལ་གནོད་བྱེད་རིགས་པ་བསྟན། །ཉེས་སྤོང་ཁས་བླངས་འགལ་བས་དགག །དཔེ་ལ་དོན་དང་མཚུངས་པ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒོལ་བ་དེ་ཡི་ལྟར་ན་ལྗིད་མཉམ་གྱི་འཇིམ་རིལ་བཅུ་ཚན་གཉིས་ལས། བཅུ་ཚན་གཅིག་ཅིག་ཆར་ལྡན་པ་སྟེ་བསྲེས་པ་དང་། བཅུ་ཚན་གཅིག་སོ་སོར་ལྡན་པ་སྟེ་རིམ་གྱིས་བསྲེས་པའི་རྡུལ་གྱི་ཚོགས་པ་གཉིས་པོ་དག་གོང་བུ་སོ་སོར་ལྷན་གཅིག་སྟེ་སྲང་གཅིག་ལ་བཅལ་བ་ན་ཆོས་ཅན། ལྗིད་ནི་ཆེ་ཆུང་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡན་ལག་གི་ལྗིད་མཉམ་པ་གང་ཞིག སྔ་མ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལྗིད་གཅིག་ལས་མེད་ཅིང་ཅིག་ཤོས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལྗིད་དགུ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་གསེར་མ་ཤ་དང་འོལ་མ་སེ་ལ་སོགས་བཅུ་རིམ་པ་ཡིས་བསྲེས་པའི་གོང་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། མ་ཤ་བཅུ་ཅིག་ཆར་བསྲེས་པའི་གོང་བུ་དེ་དང་མ་ཤ་བཅུའི་གོང་བུ་གྲངས་མཚུངས་པ་ནི་མི་རུང་བར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་མ་ཤ་བཅུའི་སྟེང་དུ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་དགུ་ཡོད་ཅིང་། ཅིག་ཤོས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དེའི་ལན་དུ་གལ་ཏེ་ཡུངས་ཀར་ཙམ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཡུངས་ཀར་གཉིས་གསུམ་བསྡོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་གོང་ནས་གོང་དུ་ནི་འཕེལ་བ་དང་ལྡན་པའི་འབྲས་བུ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཕྲེང་བ་ཡི་ལྕི་བ་སྲང་ལས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པས་ན། འཇིམ་རིལ་བཅུ་ཚན་ཅིག་ཆར་བསྲེས་ནས་བཅལ་བ་དང་རིམ་གྱིས་བསྲེས་ནས་བཅལ་བ་ལྗིད་མི་མཚུངས་པའི་སྐྱོན་མེད་ཅེ་ན། འོ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསྡོམས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཡུངས་ཀར་ཙམ་དུ་ལོངས་ཀྱི་བར་གྱི་འབྲས་བུའི་རྫས་ཀྱི་ཕྲེང་བའི་ལྕིད་དག་ཀྱང་ཆོས་ཅན། སྲང་གིས་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་དཀའ་བས་མི་རྟོགས་པར་ཐལ། ཤིན་ཏུ་ལྗིད་ཆུང་ངུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྲང་ཆོས་ཅན། ཡན་ལག་ཅན་དེའི་རྒྱུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ལྗིད་ཉིད་ཁྱོད་ཀྱི་གཞལ་བྱར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལྗིད་གང་རུང་འཇལ་ཞིང་འབྲས་བུ་ཡན་ལག་ཅན་འདི་ལྗིད་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་བསྡོམས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཡུངས་ཀར་ཙམ་དུ་ལོངས་ཀྱི་བར་གྱི་ལྗིད་ཀྱང་མི་རྟོགས། དེ་བས་ཆེ་བའི་རགས་པའི་ལྗིད་ཀྱང་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན། ངེད་ཀྱི་འདོད་པ་གྲུབ་བོ། །གསུམ་པ་ནི། ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ལྗིད་དེ་རས་འདབ་དང་དཔེ་དོན་མི་མཚུངས་པར་ཐལ། རས་འདབ་རང་གི་ངོ་བོ་མཐོང་བ་ཡོད་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་དེ་རས་འདབ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་མཐོང་བ་མེད་ཅིང་ཁྱོད་དེའི་འབྲས་བུ་གཟུགས་དང་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པའང་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། ཡན་ལག་ཅན་ལ་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ལྗིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པོ་མེད་ཀྱང་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་གཞན་ཡོད་པས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཡོད་པར་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། གསེར་མ་ཤ་ལ་སོགས་བསྡོམས་པའི་གོང་བུ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པོ་གཞན་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཁྱོད་ལ་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ལྗིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཉིད་རྟོགས་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་དེའི་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཚད་མས་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པའི་སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་མེད་པའི་རིགས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་དགག་པའི་རིགས་པ་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྷག་དང་ལྷག་པོ་ཡོད་ན་སྣང་རུང་བ་ལས་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དབང་པོའི་ཤེས་པས་མཐོང་བ་མེད་པའི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཡང་མཚོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བྱེ་བྲག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགོག་པའི་དམ་བཅའ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཞེན་དོན་ལ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ལས་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་གནོད་དེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཞེན་དོན་ལ་བྱེ་བྲག་པ་རང་གི་ཁས་བླངས་དང་། རང་གིས་ཚིག་དང་། མངོན་སུམ་སོགས་ཀྱིས་གནོད་པ་དང་ནི་སྲིད་པས་ནའོ། །གནོད་ཚུལ་ནི་སྤྱི་དོན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གསུམ་པ་དཔེ་དེས་ཕྱི་མ་མཚོན་པའི་ཚུལ་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསལ་བའི་དཔེར་བརྗོད་ཀྱི་དོན་ཅི་སྐད་བཤད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཅན། དཔེར་བརྗོད་གཞན་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་། ཆོས་ཅན་རང་གི་ངོ་བོ་བསལ་བ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་བསལ་བ་སོགས་ལ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་སོགས་ཀྱིས་གནོད་ཚུལ་མཚོན་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་གཞན་ལུགས་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཉེས་པས་དགག །བསྒྲུབ་བྱ་གང་ཡིན་བརྟགས་ཏེ་དགག །ངེས་གཟུང་སྦྱར་ས་བརྟགས་ཏེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བ་དགོད། གཞན་གྱི་ཉེས་སྤོང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་པ་ཅན་པ་བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་དམ་བཅའི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ལ། མདོར་བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་ཞེས་པ་འདི་ལ། གྲུབ་པ་མེད་པར་དོན་བྱས་ཉིད། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟགས་དང་དཔེ། །མ་གྲུབ་པ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་འཆད་དེ། མིག་གི་གཟུང་བྱ་དང་རྟག་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་མིན་པའི་གཞན་ཆོས་ཅན་སྒྲ་དང་དཔེ་བློ་དག་ལ་སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ་མིག་གི་གཟུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བློ་བཞིན་ཞེས་དེ་ལྟར་བཀོད་པ་ན། བློ་རྟག་པ་དང་སྒྲ་མིག་གི་གཟུང་བྱ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། དེའི་ཚེ་རྒོལ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་མི་འདོད་ན་ཡང་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་ཞིང་། ཁྱོད་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཀྱང་དམ་བཅར་ཐལ། དེའི་ཚེ་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་བློ་ངོར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱ་ཞེས་པའི་བྱ་བའི་སྒྲ་དུས་གསུམ་གྱི་མ་གྲུབ་པ་ཡུལ་ཅན་དུ་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་གཞན་ལན་དགག །ལས་སོགས་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་གཞན་ལན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱའི་སྒྲ་མ་གྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། རྒོལ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་དམ་བཅའ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་གྲུབ་པ་ཀུན་ལ་མི་འཇུག་པ་བདེན་ཡང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བ་རང་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་པའམ་འཇུག་པ་མིན་པར་ཐལ། ཤེས་བྱེད་རྟགས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་པ་ཀུན་ལ་མི་འཇུག་པ་དེས་ན་རིགས་པ་ཅན་པའི་དམ་བཅའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཆོས་ཅན། དཔེ་དང་གཏན་ཚིགས་དག་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་སྐྱོན་གྱི་དཔེར་ནི་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་བསྒྲུབ་བྱའི་སྒྲ་མ་གྲུབ་པ་ཀུན་ལ་འཇུག་ན་རི་བོང་རྭ་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པ་ཀུན་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་ཏེ། མ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་རིགས་པ་ལས་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་། དེ་བརྗོད་པའི་ཚིག་དམ་བཅའ་མ་ཡིན་ཏེ། ལས། བྱེད་པ་པོ། བྱ་བ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ལས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གྲུབ་མཐའ་བཞིའི་ནང་ནས་ཁས་བླངས་པའི་གྲུབ་མཐའ་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡན་ལག་ལྔའི་ནང་ནས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཡན་ལག་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱ་ནི་ལས་དང་། ཁས་བླངས་པའི་གྲུབ་མཐའ་དང་། བསྒྲུབ་བྱའི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་མ་ཡིན་ཞིང་། བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ལས་ལ་སོགས་པ་ཡི་ཁྱད་པར་གསུམ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡི་ལན་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་དང་བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་ཤེས་བྱེད་སྐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་འགས་མ་གྲུབ་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ན་ལས་སོགས་གསུམ་ཡིན་པར་མཚུངས་པ་དེས་ནའོ། །བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་དམ་བཅའོ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཡན་ལག་སྟོན་པ་ཁོ་ན་དམ་བཅའ་བསྟན་པས་དཔེར་རྟགས་གྲུབ་པ་སྟོན་པ་དམ་བཅར་མི་འགྱུར་ཞེས་པའི་ལན་རུང་བ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་མ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་དམ་བཅར་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་དམ་བཅའོ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་གྲུབ་མཐའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཁོ་ན་སྟོན་པ་དམ་བཅར་སྟོན་པས་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་དམ་བཅར་མི་འགྱུར་བ་མིན་པར་ཐལ། དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒོལ་བ་གང་གིས་ཁས་བླངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་མཐའ་བཞི་ནི་དོན་གང་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་དཔེར་ན་གཞལ་བྱ་འཛིན་པའི་ཚད་མ་ཡོད་ཅེས་པ་ལྟ་བུ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་པའི་གྲུབ་མཐའ་དང་། ཆོས་གང་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གྲུབ་ལ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དུ་མ་གྲུབ་པ་དཔེར་ན་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའམ་རྟག་པའོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སོ་སོའི་རྒྱུད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་དང་། གང་གྲུབ་པ་ན་རྣམ་པ་གཞན་འགྲུབ་པ་དཔེར་ན་ལུས་ཅན་མིན་པའི་བདག་ནི་ཤི་ནས་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་དེ། དེར་ལས་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་བདག་ཡོད་པར་འགྲུབ་པ་ལྟ་བུ་སྐབས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་དང་། མ་བརྟགས་པར་ཁས་བླངས་པ་ལས་དེའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་དཔེར་ན་མ་བརྟགས་པར་བདག་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་ནས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལྟ་བུ་ཁས་བླངས་པའི་གྲུབ་མཐའ་དང་བཞིའོ་ཞེས་ཤཱཀྱ་བློས་བཤད་དེ་བྱེ་བྲག་པའི་ལུགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། མདོར། ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་རྟགས་དོན་མེད། །ཆོས་བསྒྲུབ་བྱ་ན་ཆོས་མཐུན་མེད། །གཉིས་ཀ་ལྟར་ན་གཉིས་ཀའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིགས་པ་ཅན་པ་ཁྱོད་ལྟར་ན་བསྒྲུབ་བྱ་དེ་གང་ཡིན། ཆོས་ཡིན་ནམ། ཆོས་ཅན་ཡིན་ནམ། གཉིས་ཀ་ཡིན། ཆོས་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ལས་དེའི་ཆོས་རྟོགས་པའི་ཚུལ་ཅན་དཔེ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་པ་དང་འགལ་ཏེ། རྟགས་སྐྱེ་ལྡན་གྱི་མཐུན་དཔེ་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དང་། སྐྱེ་ལྡན་དུ་ཆོས་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་དེའི་ཆོས་སུ་གྱུར་པའི་རྟགས་སྐྱེ་ལྡན་ཡོད་པ་མིན་པར་ཐལ། མི་རྟག་པའི་ཆོས་སུ་གྱུར་པའི་རྟགས་སྐྱེ་ལྡན་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ལ་ཁས། རྟགས་ནི་རྟགས་སྐྱེ་ལྡན་སྒྲའི་ཆོས་ཡིན་གྱི། མི་རྟག་པའི་ཆོས་མིན་པས་སོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་དཔེ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཞེས་པ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་རིགས་ཏེ། རྟགས་སྐྱེ་ལྡན་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཅན་སྒྲ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་སུ་འགྱུར་བ་མིན་པར་ཐལ། སྒྲ་གྲུབ་ཟིན་པས་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་རྟགས་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལྟར་ན་སྐྱོན་གཉིས་ཀར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དེ་དག་གཉིས་ཀྱི་ཚོགས་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ནའང་རྟགས་ཆོས་ཅན། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་པོ་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཅན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཁྱོད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པར་ཐལ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོགས་དོན་ཁྱོད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེའི་ཚེ་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ན། སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་སྐྱེ་ལྡན་ཆོས་ཅན། སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་དེས་སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ལ་མི་རྟག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྒྲ་དང་མཐུན་དཔེ་གཉིས་ཀའི་ཆོས་སུ་མཐུན་པར་ངེས་པས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་པ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་དེས་མི་རྟག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྒྲའི་ཆོས་སུ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཡང་སྐྱེ་ལྡན་གྱི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་མཐུན་དཔེ་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་དེས་མི་རྟག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྒྲ་དང་སྐྱེ་ལྡན་དུ་ཆོས་མཐུན་པར་ངེས་པས་མི་རྟག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྒྲ་དེའི་ཆོས་སྐྱེ་ལྡན་ཡོད་པ་ཞེས་པ་དཔེའི་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་དེས་མི་རྟག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྒྲ་དང་སྐྱེ་ལྡན་དུ་ཆོས་མཐུན་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་ན། སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ལ་སྐྱེ་ལྡན་དོན་མེད་དོ། །ཆོས་ཅན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་ནའང་དེ་དག་མཚུངས་སོ། །རྟགས་ཚོགས་དོན་གྱི་ཆོས་སུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ན་གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན་ལ་འཇུག་པར་འདོད་ན། རིགས་པ་ཅན་པ་ལྟར་ན་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་ཅི་བྱ་སྟེ་དོན་མེད་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཅི་རིགས་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་ནས་དེ་དག་གི་རྣམ་གཞག་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གཞན་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་དམ་བཅའོ་ཞེས་པ་འདི་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་ཁོ་ན་དམ་བཅའོ་ཞེས་དམ་བཅའི་སྔར་རམ། བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་དམ་བཅའ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་དམ་བཅའི་ཕྱིས་ངེས་གཟུང་སྦྱོར། དང་པོ་ལྟར་ན་གྲུབ་ཟིན་སྟོན་པའམ་སྒྲུབ་བྱེད་སྟོན་པ་དམ་བཅའ་ཡིན་པ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་སྨོས། དང་པོ་ལྟར་ན། གྲུབ་ཟིན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པར་བཟློག་ནས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་དོན་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་ངེས་གཟུང་སྨོས་མི་དགོས་པར་ཐལ། ངེས་གཟུང་མ་སྨོས་ཀྱང་དོན་དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྟགས་བསྟན་པའི་ཤུགས་ཉིད་ལས་ཁྱོད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྟགས་དཔེའི་ཚིག་ལ་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའ་དོགས་པ་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་ངེས་གཟུང་སྨོས་མི་དགོས་པར་ཐལ། རིགས་པ་ཅན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་། སོགས་པ་དཔེའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་ཚིག་གིས་ཁྱབ་པས་དམ་བཅར་དོགས་པའང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རིགས་པ་ཅན་པའི་དམ་བཅའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་ན་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའ་བརྗོད་པའི་ཕྱི་དེར་ངེས་གཟུང་བརྗོད་དགོས་པས་བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་ནི་དམ་བཅའ་ཁོ་ན་ཞེས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དམ་བཅའི་སྔ་ཕྱི་གང་རུང་དུ་ངེས་གཟུང་སྦྱོར་བ་གང་ཞིག དམ་བཅའི་སྔར་ངེས་གཟུང་སྦྱར་ན་རིགས་པ་ཅན་པ་དེ་ཡིས་ནི་དམ་བཅའི་མཚན་ཉིད་དུ་ངེས་གཟུང་བརྗོད་པ་དོན་མེད་པར་བསྟན་ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཤུགས་ཀྱིས་སོ། །འདོད་ན། བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་དམ་བཅའ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་ཡིན་ན་དམ་བཅའ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་སྟོན་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་ཐལ། བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པ་དམ་བཅའ་ཁོ་ན་ཞེས་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན། དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་དམ་བཅར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་སོ་ན་གནས་སོ། །གསུམ་པ་ཕྱོགས་ལྟར་སྣང་བའི་དཔེ་ཡང་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འགལ་བའི་དོན་ཉིད་བརྟགས་ནས་དགག །རྟགས་སུ་སོང་ཚོད་གང་ཡིན་བཤད། །དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་པ་ཅན་པ་ན་རེ། སྒྲ་རྟག་སྟེ། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདིས་དམ་བཅའི་ཚིག་གིས་སྒྲ་རྟག་པར་བསྟན། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་རྟགས་ཚིག་གིས་སྒྲ་ལའང་མི་རྟག་པ་བསྟན་པས་གཏན་ཚིགས་དམ་བཅའ་དང་འགལ་ཞིང་དེ་ཉིད་ཕྱོགས་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་རྟགས་དམ་བཅའ་དང་འགལ་བའི་དོན་རྟགས་འདོད་པའི་དམ་བཅའ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་དོན་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཕན་པ་མེད་པའམ། རྟགས་ཆོས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་གནས་པ་གང་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་རྟགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཕན་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཕྱོགས་སྐྱོན་ཡིན་ན་གཞན་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་ལྟོས་པའི་སྐྱོན་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་རྟགས་མེད་ནའང་དེ་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའ་སྐྱོན་མིན་པར་ཐལ། ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་རྟགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲ་ལ་འཇིག་པ་རྟགས་སུ་འཕངས་པ་མེད། །ཐམས་ཅད་མིན་པ་རྟགས་སུ་འཕངས་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་རྟགས་ཚིག་གིས་སྒྲ་དེ་མི་རྟག་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པས་སྒྲ་ལ་མི་རྟག་པ་དེ་ལྟར་རྟགས་སུ་བརྗོད་པར་བྱེད་ན་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན། སྒྲ་རྟག་པའི་དམ་བཅའ་དེ་ནི་བཟློག་པར་འགྱུར་བས་དམ་བཅའ་དང་འགལ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པ་སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་སུ་འཕངས་པ་དེ་ལྟར་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་བླངས། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒྲ་རྟག་སྟེ། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདི་ལ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་རྟག་པའི་དམ་བཅའ་སྐྱོན་དང་འགལ་བའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བུམ་སོགས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ནི་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟག་ཅེས་སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་ཉིད་ལས་དོན་གཞན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཅི་ཞིག་མཐོང་བ་སྟེ་བསྟན་པ་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲ་རྟག་སྟེ། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཚིག་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་སྒྲ་ལ་ནི་གཞན་རྟག་པར་དམིགས་བསལ་བརྗོད་ནས། ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅེས་སྤྱིར་བཏང་བའི་ཚིག་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་སྨྲས་པས་ནའོ། །དེས་ན་སྒྲ་མིན་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན། བྲམ་ཟེ་ཀུན་ཌི་ནའི་བུ་ལ་དར་བ་བྱིན། བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞོ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པ་ན་ཀུན་ཌི་ནའི་བུ་ལ་ཞོ་སྦྱིན་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་གྱི་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞོ་སྦྱིན་པ་སྟོན་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་དུ་ན་སྔར་གྱི་སྦྱོར་ངག་དེ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་རྟག་སྟེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བརྗོད་རིགས་པར་འགྱུར་གྱི། སྤྱི་སྟེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བརྗོད་པ་ལ་འབྲས་བུ་སྟེ་དགོས་པའང་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། སྒྲ་མིན་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་མི་སྟོན་པར་སྒྲ་ཡང་མི་རྟག་པར་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཚིག་དེ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མི་རྟག་པ་རྟགས་སུ་འཕངས་ན་སྒྲ་རྟག་པའི་དམ་བཅའ་སེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་ན་ཕྱོགས་གླང་གིས་སྒྲ་ལ་གནས་པ་ཡི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་ནའང་མི་རྟག་པ་རྟགས་སུ་མ་འཕངས་པས་སྒྲ་རྟག་པའི་དམ་བཅའ་མི་སེལ་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་རྟག་སྟེ། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཚིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་གཞན་དུ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མིན་པ་རྟགས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་གཞན་སྒྲ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པར་འགལ་བའི་ཆོས་རྟག་པ་དང་ལྡན་པར་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་ནས་སྨྲ་ཞིང་སྤྱིར་བཏང་གི་ཚིག་གིས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཡིན་པས་སོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་རྟགས་སུ་འགྱུར་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དམ། སྒྲ་མིན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེད། གང་ལྟར་ཡང་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རྟགས་སྐྱོན་ཡིན་གྱི་དམ་བཅའ་དང་འགལ་བའི་སྒོ་ནས་ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན་ཞེས་པ་འོག་མ་དག་གིས་སྟོན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་ལ་གྲགས་པའི་གཞན་ཡིན་སྒྲ་ལ་མེད། །སྒྲ་མ་ཡིན་ལས་གཞན་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་མེད། །ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རྟགས་ལ་མཚུངས་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཐམས་ཅད་ལས་གཞན་གྱི་དོན་ཀུན་ལ་གྲགས་པའི་ཐམས་ཅད་ལས་གཞན་ལ་བྱེད་ན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཐམས་ཅད་མིན་པ་དེ་ཡང་ཁྱོད་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་སུ་གྲུབ་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྤྱིའི་སྒྲ་ནི་རང་གི་ཁྱད་པར་མི་སྤོང་ཞིང་འཕེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤིང་གི་སྒྲས་ཤ་བ་མི་སྤོང་ཞིང་འཕན་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་སྒྲས་ཁྱད་པར་སྤོང་བ་ཡོད་དེ། ཤིང་ཤ་བ་ཁོ་ན་ཤིང་ཡིན་ནམ་མིན་ཞེས་དྲིས་པ་ན། ཤིང་ཤ་པ་ཁོ་ན་ཤིང་མིན་ཞེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེན། སྒྲ་ཁོ་ན་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་ཞེས་པའི་ཚིག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་ཐམས་ཅད་མིན་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཅེས་པའི་སྤྱིའི་སྒྲ་མཉན་པ་སྒྲ་གཅིག་པུ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་འགོག་པར་འགྱུར་གྱི། སྒྲ་གཅིག་པུ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་འཇུག་པ་འགོག་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་སྒྲ་དེ་ཐམས་ཅད་མིན་པར་འགྱུར་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྐབས་འགར་ཤིང་ཤ་པ་ཉིད་ནི་ཤིང་མིན་ཞེས་ཚིག་དེས་ཤ་པ་ཤིང་ཡིན་པ་སྤོང་བ་མིན་གྱི་ཤིང་གི་སྒྲ་དེ་ཤ་པ་གཅིག་པུ་ལ་འཇུག་པ་འགོག་པ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མིན་ཞེས་སྨྲ་ན། སྒྲ་མིན་པའི་ཤེས་བྱའི་ཁྱད་པར་རེ་རེ་བ་ཀུན་ཆོས་ཅན། ཐམས་ཅད་དེ་མིན་པར་ཐལ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཐམས་ཅད་དེ་གཏན་ནས་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། སྒྲ་ཡང་ཐམས་ཅད་མིན། སྒྲ་མིན་ཁྱད་པར་རེ་རེ་བ་ཀུན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེང་སང་བདག་མེད་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་མིན་པས་ཁྱབ་པར་སྨྲ་བའི་སྤྲེའུའི་མཆོངས་རྒྱངས་ལ་བརྩོན་པ་དག་གིས་གཞུང་འདི་དག་གི་དོན་ཇི་ལྟར་འཆད། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་ལས་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲ་མིན་ཐམས་ཅད་མིན་པ་ལ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་སྒྲ་རྟག་ཏེ། སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པར་འགྱུར་ལ། ཆོས་ཅན་སྒྲ་རང་ཉིད་ཆོས་ཅན། སྒྲ་རྟག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཆོས་ཅན་སྒྲ་དང་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཆོས་ཅན་རང་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དངོས་པོར་བཀོད་པར་གྱུར་པ་ནི་ཤེས་བྱེད་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་ཤེས་བྱའི་གཞི་དང་ཤེས་བྱེད་རྟགས་གཉིས་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་བཞིན་གཏན་ཚིགས་སྤྱི་ལ་མཚུངས་པ་སྤང་། །བྱེ་བྲག་སྤྱི་ཆོས་བཀོད་ལ་མཚུངས་པ་སྤང་། །ཁྱད་པར་མཉན་བྱའི་རྟགས་ལ་མཚུངས་པ་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་པར་བཤད། དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀུན་ལ་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཉེས་པ་མཚུངས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཆོས་རྟགས་དང་། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་ནི། ཆོས་ཅན་གྱི་རྣམ་དབྱེ་དོན་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་མིན་ཏེ། རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པའི་ཐ་དད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། །འོ་ན་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་དོན་ལ་ཐ་དད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཀུན་རྫོབ་པ་ཡི་དངོས་པོ་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་དེ་ཉིད་ཡིན་པ་དང་གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་འགོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་སོང་ཚོད་དེ། རློམ་ཚོད་ལ་ནི་གཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །འདིར་སོང་ཚོད་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་ཀུན་རྫོབ་པའི་དངོས་པོར་བཤད་པས་ཀུན་རྫོབ་པའི་དངོས་པོས་དངོས་པོའི་གོ་ཆོད་པར་འདོད་པ་དག་གིས་ནི་གཞན་སེལ་དང་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་གཞི་མཐུན་ཁས་བླང་དགོས་པས་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་འགལ་ལོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་དཔག་བྱ་དཔོག་བྱེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་གཞག་ཅེ་ན། དཔག་བྱ་ཆོས་དང་། དཔོག་པར་བྱེད་པ་ཡི་རྟགས་དང་། དོན་ཆོས་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་གནས་པ་འདི་ཆོས་ཅན། དོན་ལ་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པ་མིན་ཏེ། རྟོག་པའི་ཤེས་པས་ཡུལ་དུ་གྲུབ་པའི་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཙམ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་མི་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་མི་འཐོབ་པའི་སྐྱོན་མེད་དེ། མ་བྱས་རྟག་སོགས་ལས་ལོག་པའི་རང་མཚན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅི་ལྟའི་ཐ་དད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། དེ་ལས་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཐ་དད་པར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྒྲ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། མ་གྲུབ་པའི་རྟགས་སུ་བསྟན་པར་རིགས་ཏེ། རང་མཚན་ལ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་གཞག་པའི་ལྡོག་པ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་བློ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཅན་ཏེ། རྟགས་སུ་གཟུང་བྱ་ལས་ལྡོག་པ་ཐ་དད་དུ་མི་སྣང་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བྱས་པ་སྟེ་བཀོད་པ་དེས་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། བུམ་པའི་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་འདུས་བྱས་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞི་རྟགས་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྡོག་པ་ཐ་དད་ན་སྐྱོན་མེད་པ་དེས་ན། རྟགས་དེ་ཆོས་ཅན། རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་ཆོས་ཅན་གཉིས་ཐ་དད་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བྱེ་བྲག་དང་སྤྱི་ཡིན་པས་གཞི་རྟགས་གཉིས་ཆོས་དེ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྩོལ་བྱུང་གི་སྒྲ་ནི་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། རྩོལ་བྱུང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཆོས་ཅན་དང་སྤྱིའི་རྟགས་སུ་གཟུང་བས་ཐ་དད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིའི་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཀྱང་སོང་ཚོད་ཀྱི་རྟགས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་སྔ་མ་དང་འདྲའོ། །གལ་ཏེ་འདིའང་གཞི་རྟགས་ཐ་དད་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཅན་དེ་རྟགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པས་སོ་ཞེ་ན། རྩོལ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་རྩོལ་བྱུང་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་ཏེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཡན་ལག་གམ་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་ཡིན་ནའང་ཆོས་ཅན་ལས་ཐ་དད་དུ་མ་གྲུབ་པ་མིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་ཡིན་ན་ཡང་ཆོས་ཅན་ལས་ཐ་དད་ཡིན་པ་ལ་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གོང་བུ་རྭ་ཅན་འདི་ཆོས་ཅན། རྟ་མིན་ཏེ། རྭ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པ་ན་རྟགས་དེ་ཆོས་ཅན་གྱི་བྱེད་ཆོས་ཡིན་ཡང་ཆོས་ཅན་ལས་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་རྩོལ་བྱུང་ཆོས་ཅན། རྩོལ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་བསྒྲུབ་བྱར་སོང་བའི་དུས་སུ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཡན་ལག་སྟེ་མཚོན་བྱེད་དུ་གནས་པ་མིན་ཏེ། སྔར་རྩོལ་བྱུང་གི་སྒྲ་དེའི་མཚན་གཞི་དུང་སྒྲ་ལྟ་བུ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས། དེ་མི་རྟག་པ་སྒྲུབ་པའི་ཚེ་ན་སྦྱོར་བ་དེ་སྐོར་གྱི་ཆོས་ཅན་གྱི་མཚོན་བྱེད་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞུང་འདིའི་དོན་རྙེད་པ་སྔར་གངས་ཅན་འདིར་གཞན་མ་བྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་འདུག་གོ །གསུམ་པ་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ལ་མཉན་བྱ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ཡང་དམ་བཅའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་རྟགས་སུ་བཀོད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞི་རྟགས་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ལ་ཁྱད་པར་མཉན་བྱའི་རྟགས་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞི་རྟགས་གཉིས་ཆོས་དེ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་བརྗོད་ཚུལ་རྟོགས་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་ལ་དབྱེ་བའི་དགོས་པ་བསྟན། །ཕྱོགས་ཆོས་ཡིན་ན་རྗེས་འགྲོ་མེད་པ་སྤོང་། །དབྱེ་བ་སོ་སོའི་དགོས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོར། གང་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་དག་དང་ནི། །དེར་སྣང་ཕལ་ཆེར་ཕྱོགས་ཆོས་ཉིད། །དེས་ན་གཏན་ཚིགས་སོགས་དོན་གྱི། །སྔོན་དུ་དེ་དབྱེ་བསྟན་པར་བྱ། །ཕྱོགས་ཆོས་མཐུན་ཕྱོགས་ཡོད་མེད་དང་། །རྣམ་གཉིས་རེ་རེ་དག་ལ་ཡང་། །རྣམ་གསུམ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡང་། །ཡོད་མེད་རྣམ་པ་གཉིས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའི་དོན་འཆད་པ་ལ་ཐོག་མར་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དགུར་དབྱེ་བའི་དགོས་པ་གང་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་དང་ལྟར་སྣང་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དོན་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིས་དགུར་མདོར་བསྡུས་པ་ནི་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གིས་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་བརྗོད་ཚུལ་བདེ་བར་གཟུང་བར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྟགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ན། ཆོས་ཅན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པས་དཔེ་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་ཅེས་སོགས་མི་རུང་ལ། ཅི་སྟེ་ཆོས་ཅན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་མ་བྱས་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུ་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་ལན་ལ་གསུམ་སྟེ། ངེས་གཟུང་སྦྱར་བའི་རྣམ་གཅོད་བཤད། །ངེས་གཟུང་མེད་པའི་རྣམ་གཅོད་བཤད། །དེ་ཉིད་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལ་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། རྟགས་ཆོས་ཅན་གྱིས་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཙམ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་མེད་ཅེས་སྟོན་པ་ལ། ཐོག་མར་རྣམ་གཅོད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ཕྲད་ཁོ་ནའམ་ཉིད་ཅེས་པ་སྦྱོར་ས་ཐ་དད་པ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན་ལ་མི་ལྡན་པ་དང་། གཞན་ལ་ལྡན་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་མི་སྲིད་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྒྲ་བྱས་པ་ཁོ་ན་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཚིག་ཕྲད་དེ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱར་བ་ཆོས་ཅན། ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན་ལ་མི་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་དེ། ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན་ལ་ལྡན་པ་ཁོ་ནར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ཁོ་ན་མཉན་བྱ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཚིག་ཕྲད་ཁྱད་པར་ཅན་ཆོས་ཅན་དག་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱར་བ་ཆོས་ཅན། ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན་དེ་ལས་གཞན་ལ་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་དེ། ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལ་ལ་དུ་བ་སྲིད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཚིག་ཕྲད་བྱ་བ་དག་སྲིད་པ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་བརྗོད་པ་ཆོས་ཅན། ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་མི་སྲིད་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་དེ། ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་སྲིད་པ་ཁོ་ནར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་དོན་གོ་བ་ལ་ཚིག་ཕྲད་གསུམ་པོ་དངོས་སུ་སྦྱར་དགོས་སམ་ཞེ་ན་ངག་སྨྲ་བ་ན་ཆོས་ཅན། ཚིག་ཕྲད་དེ་དག་དངོས་སུ་སྦྱར་བ་མེད་ཀྱང་འཆད་པ་པོའི་སྐབས་ལས་འོངས་པའི་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་དབང་ལས་ཚིག་ཕྲད་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་དོན་རྣམ་གཅོད་གསུམ་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་ཁྱབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་ཚིག་ཕྲད་དངོས་སུ་མ་སྦྱར་ཡང་ངག་ཐམས་ཅད་རྣམ་གཅོད་གསུམ་པོ་གང་རུང་གོ་བའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གསུམ་གྱི་དཔེ་རིམ་པ་ལྟར་དཔེར་ན་ནག་པ་འཕོང་སྐྱེན་ནམ་མི་སྐྱེན་དྲིས་པའི་ཚེ་ནག་པ་འཕོང་སྐྱེན་ཞེས་པའམ། ནག་པ་དང་སྲིད་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་གང་འཕོང་སྐྱེན་ཞེས་དྲིས་པ་ན་སྲིད་སྒྲུབ་འཕོང་སྐྱེན་ཞེས་པའམ། མཚོ་སྐྱེས་ལ་སྔོན་པོ་སྲིད་དམ་མི་སྲིད་དྲིས་པ་ན། སྔོན་པོ་མཚོ་སྐྱེས་ལ་སྲིད་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །ངེས་གཟུང་དངོས་སུ་མ་སྦྱར་བའི་ངག་གསུམ་པོ་དེར་ཡང་ཆོས་ཅན། རིམ་པ་ལྟར་རང་རང་གི་ཟླའོ་ནག་པ་འཕོང་མི་སྐྱེན་པ་དང་། ནག་པ་འཕོང་སྐྱེན་པ་དང་། མཚོ་སྐྱེས་ལ་སྔོན་པོ་མི་སྲིད་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་དོན་རྣམས་ལ་ནི་རྟོག་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གཅོད་པ་དེ་ལྟར། འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་དང་དེ་ལྟར་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྒྲ་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། རྟགས་ཆོས་ཅན་ལ་མི་ལྡན་པ་གཅོད་པ་ཙམ་ཡིན་པ་དེས་ན། རྟགས་ཀྱི་ཆོས་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཅན་དེ་ཡི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་མཐུན་དཔེ་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པ་མིན་ཏེ། མི་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ཅན་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་ཆོས་ཡིན་གྱི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དགུ་པོ་སོ་སོའི་དགོས་པ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན། །ཡང་དག་གཉིས་དང་མཉན་བྱ་རྒྱས་པར་བཤད། །དགག་རྟགས་ལོགས་སུ་མི་སྟོན་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དགུ་པོ་སོ་སོའི་དགོས་པ་གང་ཞེ་ན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གཉིས་དང་། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བཟློག་པ་འགལ་རྟགས་གཉིས་གསུངས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་རང་གི་རང་བཞིན་ཅན་དང་རྒྱུ་སྒྲུབ་ན་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། དེའི་རྗེས་འགྲོ་གྲུབ་པ་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་པ་དགོས་སོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། མཉན་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཁྱད་པར་མཉན་བྱ་དང་སྤྱི་གཞལ་བྱ་དག་བཤད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ལྡོག་པ་རྐྱང་པ་ཅན་དང་། རྗེས་འགྲོ་རྐྱང་པ་ཅན་གྱི་རྟགས་གཉིས་གོ་བྱེད་ཡིན་ཞེས་འདོད་པ་ལ་རྩོད་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལྷག་མ་སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྩོལ་བ་ལས་མ་བྱུང་སྟེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར། རྟག་སྟེ། ལུས་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་སྟེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་གསུམ་ནི་ཆོས་ཅན། རྟགས་ཡང་དག་གི་ལྡོག་པའི་ཚུལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་ལྟར་རྗེས་འགྲོ་ཡོད་ཙམ་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་ཆ་མཉམ་པ་དང་། རྗེས་འགྲོ་གཙོ་ཆེ་བ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་རྣམས་ལ་མ་ངེས་པར་བསྟན་པས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་མཐའ་དག་ལས་བཟློག་པའི་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་དགོས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་གཉིས་པོ་རྒྱས་པར་བཤད། །ཁྱད་པར་མཉན་བྱ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཚུལ་བཤད། །གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་དགོས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལྔ་སྟེ། བྱས་པ་ཁྱབ་བྱེད་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན། །རྩོལ་བྱུང་རྣམ་གཉིས་འཇུག་པའི་འབྲས་བུར་བསྟན། །རང་བཞིན་ལོགས་སུ་སྟོན་པའི་དགོས་པ་བཤད། །གཉིས་པོ་སྐབས་འདིར་སྟོན་པའི་དགོས་པ་བཤད། །རྩོལ་བྱུང་སྨོས་པའི་དགོས་པ་གཉིས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་བྱས་པ་སྐབས་འདིར་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་དཔེར་སྨོས་ཤེ་ན། དེ་ལྟར་སྨོས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཉིད་ལས་གཞན་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཀྱིས་ནི་གོ་བྱ་སྟེ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་པ་མིན་པར་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་མིན་ཏེ། རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་འཁྲུལ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་གཉིས་སུ་འཇུག་སྟེ། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་པ་གང་ཞིག ཁྱབ་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་རྩོལ་བྱུང་འབྲས་རྟགས་ཀྱི་དཔེར་སྨོས་ཤེ་ན། རྩོལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བའི་སྒྲ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་རང་རྒྱུ་སྒྲ་མི་རྟག་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ཅི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། ཤེས་པ་དེ་སྒྲ་རྟག་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྩོལ་བ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་སྔར་ཡོད་པ་ཡི་སྒྲ་རྟག་པར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཁྱོད་རྩོལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བར་ངེས་པ་མིན་པར་ཐལ་ཏེ། ཁྱོད་ཏེ་སྔར་ནས་ཡོད་པའི་སྒྲ་རྟག་པའི་སྒྲིབ་བྱེད་དང་། སྒྲ་རྟག་པར་དམིགས་པའི་དབང་པོ་དང་། སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་དེ་གསུམ་པོ་གང་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་ཅུང་ཞིག་ཀྱང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རིམ་པ་ལྟར་སྒྲིབ་བྱེད་དང་། དབང་པོ་དང་། སྒྲ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲ་ཆོས་ཅན། དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཉན་ཤེས་མི་བྱེད་པ་འགལ་བ་སྟེ་རྟག་ཏུ་བྱེད་པར་ཐལ། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཉན་ཤེས་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རྩོལ་བྱུང་གི་སྒྲ་ཉན་པའི་ཤེས་པ་འདི་འདྲ་དེ་ཆོས་ཅན། བརྒྱུད་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་རེས་འགའ་བའི་འབྲས་བུར་ཚད་མས་གྲུབ་པས་ནའོ། །གསུམ་པ་ནི། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་དཔེར་བརྗོད་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱིའང་དཔེར་བརྗོད་ཉིད་གྲུབ་ཀྱང་། དེ་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་རང་བཞིན་རྟགས་ཀྱི་དཔེར་བྱས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། འབྲས་བུའི་རྟགས་དང་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་གཉིས་ཀ་ལ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྩོལ་བྱུང་དཔེར་བརྗོད་དུ་བསྟན་པ་ན་རྩོལ་བྱུང་ལྟར་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་གཉིས་སུ་འཇུག་གམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཐམས་ཅད་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་གཉིས་སུ་འཇུག་པ་དེ་འདྲར་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གཞན་དོན་ལེའུ་འདིར་རྟགས་ཡང་དག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ཙམ་བཤད་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། རང་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བཤད་ཟིན་པའི་དོན་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་རྣམས་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གིས་བརྗོད་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དོན་ལེའུ་འདིར་ཆོས་ཅན། རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་མ་བཤད་དེ། རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ལ་ནི་རང་དོན་རྗེས་དཔག་གི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་ལས་དགོས་པ་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྔ་མ་ཁ་ཅིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་གཏན་ཚིགས་དགུ་ཆར་ལ་འདོད་པ་ནི་ཡང་དག་གཉིས་ཀྱི་དགོས་པ་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པ་མ་རྟོགས་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ཅིང་། ཕྱི་མ་དག་ཡང་དག་གཉིས་ལ་འདོད་ཀྱང་དབྱེ་བ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་ཞེས་འཆད་པ་ནི། མཚན་ཉིད་ལ་ནི་ཐ་དད་མེད། །ཅེས་པའི་དངོས་བསྟན་ཤུགས་བསྟན་གཉིས་ཀ་མ་རྟོགས་པའི་སྐྱོན་ནོ། །ལྔ་པ་ནི། འོ་ན་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་དཔེ་བརྗོད་ལོགས་སུ་སྨོས་དགོས་སོ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་དབྱེ་འཆད་པའི་སྐབས་འདིར་ཆོས་ཅན། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་རྟགས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་རྩོལ་བྱུང་ལས་ལོགས་སུ་སྨོས་མི་དགོས་ཏེ། རྩོལ་བྱུང་དེས་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་བསྟན་པ་ཡིས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་དཔེའང་བཤད་པས་སོ། །དེས་ན་རྩོལ་བྱུང་ཆོས་ཅན། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ཀ་མཚོན་ནུས་ཏེ། རྩོལ་བ་ལས་ཉན་ཤེས་ལ་གསལ་བ་འབྲས་བུའི་རྟགས་དང་། རྩོལ་བ་ལས་སྐྱེ་བ་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་གཉིས་ཀ་ལ་ཁྱོད་དུ་འདྲ་བར་དཔེར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སྐབས་འདིར་འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྐབས་འདིར་འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་འདི་གཉིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། འབྲས་བུར་ཡོད་པ་གང་རང་གི་རྒྱུ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། རང་གི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་དེ་བྱུང་དུ་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པའམ་རྟགས་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལས་རྣམ་དབྱེར་མེད་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དང་བདག་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་པ་དེ་ནི་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དེ་དང་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གཉིས་རྒྱུ་དང་རང་བཞིན་ཅན་ལ་མི་འཁྲུལ་བར་བསྟན་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ལྡན་པ་དང་འདུ་བ་ཅན་སོགས་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་གང་དག་ལ་བདག་གཅིག་དེ་བྱུང་དེ་འདྲའི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མིན་ལ། དེ་དག་འཁྲུལ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ན་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མིན་ཞེས་དོན་གྱིས་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་བདག་གཅིག་དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ལྡན་པ་ཅན་སོགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པ་ལ་འབྲེལ་པ་གཞན་ཁས་བླངས་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ། བདག་གཅིག་དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ཁྱོད་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟགས་ཆོས་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མེད་ན་རྟགས་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་འབྲེལ་པ་ཚད་མས་ངེས་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཁྱད་པར་མཉན་བྱ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྲོག་ལ་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་དགག །དེས་ན་མཉན་སྲོག་མཚུངས་པར་བསྟན། །ཚུལ་དེ་རིགས་ཅན་གཞན་ལ་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། འབྲེལ་པ་ཡོད་མེད་བརྟགས་ཏེ་དགག །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་བརྟགས་ཏེ་དགག །ཐལ་བའི་དོན་ལ་བརྟགས་ཏེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། འབྲེལ་པ་མེད་པས་ལྡོག་པ་མེད། །དེ་ལ་ལུང་དང་འགལ་བ་སྤོང་། །ལྡོག་པ་གྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་པ་ཅན་པ་དང་བྱེ་བྲག་པ་ན་རེ། གསོན་ལུས་ཆོས་ཅན། བདག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་སོགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདི་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་ཀྱང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལས་ལྡོག་པའི་ལྡོག་ཁྱབ་རྐྱང་པ་དང་། ཕྱོགས་ཆོས་ཡོད་པས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་འགོག་པའི་ཆེད་དུ་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་སྐབས་འདིར་མཉན་བྱ་སྨོས་པ་ཡིན་པས་ན། ཐོག་མར་སྲོག་སོགས་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་འགོག་པ་ནི། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་བདག་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་རིགས་པར་ཐལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བདག་མེད་ཁོ་ན་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་ནི་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བདག་མེད་ལས་ལྡོག་པའི་མི་འཁྲུལ་བའི་ལྡོག་པ་དེ་ཡང་བདག་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། གསོན་ལུས་བདག་བཅས་སུ་སྒྲུབ་པའི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་འགྲོ་གནས་པར་ཐལ། བདག་དང་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནའོ། །ཁྱད་པར་གསོན་ལུས་བདག་བཅས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་སྲོག་སོགས་ནི་ཆོས་ཅན། ལྡོག་ཁྱབ་མེད་ཅིང་རྗེས་འགྲོའི་ཁྱབ་པའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟགས་ཆོས་ལ་འབྲེལ་པ་གཉིས་པོ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དེ་རྟགས་རང་གི་བདག་གམ་ཏེ་རྟགས་ཆོས་བདག་གཅིག་འབྲེལ་པའམ་རྟགས་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་ན་ལྡོག་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་མིན་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཁྱད་པར་གྱི་རྟགས་མཐུན་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལས་ལྡོག་པར་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཕྱོགས་གླང་ཆོས་ཅན། ལྡོག་ཁྱབ་གྲུབ་པ་ལ་དགོངས་ནས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྟགས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལས་ལྡོག་པར་བཤད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་གྲུབ་པར་འདོད་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་མཉན་བྱ་སོགས་ཀྱང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་མ་མཐོང་བས་ལྡོག་པ་འབའ་ཞིག་ཅན་དུ་བཤད་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཉན་བྱ་སོགས་ཆོས་ཅན། མ་ངེས་པའི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་མ་མཐོང་བ་ཡིན་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར་ནའོ། །གཞན་དུ་སྟེ་མི་འཁྲུལ་པའི་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་ཅན་ཡིན་ན། དེ་ཆོས་ཅན་གོ་བར་བྱེད་པར་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་གྱི་མ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཕྱོགས་ཆོས་དང་ལྡོག་ཚུལ་གྲུབ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་གསོན་ལུས་ལ་ཁྱབ་བྱེད་སྲོག་མེད་ལྡོག་པས་ཁྱབ་བྱ་བདག་མེད་ཀྱང་ལྡོག་པས་བདག་བཅས་སུ་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། གསོན་ལུས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཁྱབ་བྱེད་སྲོག་མེད་ལོག་པས་ཁྱབ་བྱ་བདག་མེད་ལྡོག་པ་དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། གལ་ཏེ་བདག་ནི་ལྡོག་པ་ཡིས། །སྲོག་སོགས་དག་ནི་ལྡོག་འགྱུར་ན། །སྲོག་སོགས་མེད་པས་བདག་མེད་ལ། །ཁྱབ་པར་འགྱུར་ན་ཡང་བདག་ལྡོག་པས་སྲོག་ལྡོག་པ་དེ་ཡང་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་སྲོག་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འབྲེལ་མེད་གཞན་ལྡོག་པར་ནི་གྱུར་པ་ཡིས་འབྲེལ་མེད་གཞན་ལྡོག་པར་ནི་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། སྲོག་སོགས་དེ་བདག་དེ་ལས་བྱུང་བས་དེ་བྱུང་དུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྲོག་སོགས་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བདག་གི་འབྲས་བུ་མིན་པར་ཐལ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་དང་བདག་གཉིས་ཀ་སྣང་རུང་གི་གཞི་འགའ་ཞིག་ཏུ་དང་པོར་གཉིས་ཀ་མ་དམིགས། དེ་ནས་བདག་ནི་དམིགས་པ་ན་དེའི་རྗེས་སུ་ཁྱོད་དམིགས་པའམ། ཡང་ན་ཁྱོད་དང་བདག་གཉིས་ཀ་དམིགས་པའི་གཞི་འགའ་ཞིག་ཏུ་དང་པོར་བདག་རྟོགས་པ་མེད་པར་ཡང་སྟེ་མ་དམིགས། དེའི་རྗེས་སུ་ཁྱོད་མ་རྟོགས་ན་ཁྱོད་བདག་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་འདི་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ཡང་བདག་རེས་འགའ་མཐོང་བ་དང་། རེས་འགའ་མ་མཐོང་བ་དེ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་སྟེ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྲོག་སོགས་གསོན་ལུས་བདག་བཅས་སུ་སྒྲུབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལས་ལྡོག་ན་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གང་ཡིན། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེ་ན། བདག་ཆོས་ཅན། གསོན་ལུས་ལ་ཡོད་ཅིང་བུམ་སོགས་ལ་མེད་པར་ངེས་ཞེས་ཚད་མས་གང་ལས་གྲུབ་སྟེ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། གཞི་གཞན་གང་ལ་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བདག་མེད་ལ་སྲོག་མེད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ལྡོག་པའི་ཁྱབ་པའང་ཇི་ལྟར་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་བདག་ལྡོག་པ་ཚད་མས་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡི་ཕྱིར་རོ། །ཐལ་བ་སྔ་མ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། སྲོག་སོགས་གཞི་ལ་ལར་མཐོང་བ་ཡི་སྒོ་ནས་གསོན་ལུས་ལ་ཡོད་པ་དང་བུམ་སོགས་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བདག་ཀྱང་གཞི་ལ་ལར་མཐོང་ན་གསོན་ལུས་ལ་ཡོད་པ་དང་བུམ་སོགས་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཐལ་བས་གནོད་པ་མེད་པར་བསྟན། །གནོད་པ་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག །གནོད་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གསོན་ལུས་ཆོས་ཅན། སྲོག་སོགས་མེད་པར་ཐལ། བདག་མེད་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། བདག་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གསོན་ལུས་ལ་བདག་མེད་ན་ཁྱོད་མེད་པར་ཐལ་བ་འཕེན་མི་རིགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་བློ་དང་རྩོལ་བ་སོགས་གང་ཞིག་ནི་མེད་པ་ཡིས་བུམ་པ་ལ་སྲོག་སོགས་མཐོང་བ་མེད་པ་ལྟར་གསོན་ལུས་ལའང་གལ་ཏེ་རྒྱུ་དེ་དག་མེད་པར་ཁས་ལེན་ན་གསོན་ལུས་ལ་ཁྱོད་མེད་པར་ཐལ་བ་འཕེན་པ་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་མིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་མེད་རྣམས་སྲོག་སོགས་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ནར་ཅུང་ཟད་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་ལས་ཐ་དད་པ་གསོན་ལུས་ཡང་སྲོག་སོགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཡོད་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་སྟེ་རྟོགས་ན། བུམ་སོགས་རྣམས་ཆོས་ཅན། བདག་དང་བཅས་པར་ཅིས་མི་དཔོག་སྟེ་བདག་བཅས་སུ་ཐལ། བདག་ཡོད་པའི་གསོན་ལུས་དང་གཞལ་བྱ་ཉིད་དུ་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བུམ་པ་བདག་བཅས་སུ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་མི་འདོད་པས་བདག་བཅས་མིན་ཞེ་ན། བུམ་སོགས་ཆོས་ཅན། བདག་བཅས་སུ་འདོད་རིགས་པར་ཐལ། བདག་བཅས་དང་ཅུང་ཟད་ཆོས་མཐུན་པའི་རིགས་པས་བདག་བཅས་སུ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་ལྟར་འདོད་པ་ཀུན་གྱི་རིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚད་མས་གྲུབ་པ་དེ་མེད་པར་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་རྟོག་ལྡན་གང་གིས་ནུས་ཏེ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། རྒྱུ་གང་ཞིག་ནི་མེད་པ་ཡིས། །ཞེས་གང་ཞིག་ལོག་པས་སྲོག་སོགས་ལྡོག་པའི་སྲོག་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། སྲོག་དང་མིག་འབྱེད་འཛུམ་དང་། ལ་སོགས་པ་དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་ནི་ཆོས་ཅན། བདག་ལས་སྐྱེས་པ་མིན་ཏེ། དྲན་པ་དང་། འདོད་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་། བློ་དང་། རྩོལ་བ་སོགས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་འདོད་སོགས་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཅན། བདག་ལས་སྐྱེས་པ་མིན་ཏེ། ཡུལ་དང་། དབང་པོ་དང་། བློ་སྔ་མ་ལས་བྱུང་ཞིང་ཡུལ་དབང་བློ་དེ་ཡང་ཕན་ཚུན་རྐྱེན་ལ་ནི་ལྟོས་པའི་ཉེར་ལེན་རང་གི་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྲོག་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་འདི་ཆོས་ཅན་བློ་དང་། ལུས་དང་། རྩོལ་བ་སོགས་དེ་ཙམ་ལས་འདི་དག་སྐྱེ། བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མིན་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་བློ་དང་། ལུས་དང་། རྩོལ་བ་ལ་སོགས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི། བདག་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱས་ལས་གཞན་དུ་སྟེ་གཞན་པའི་བདག་ཀྱང་རྒྱུར་རྟོག་ན་སྲོག་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་གཞན་དང་གཞན་ཡང་དགོས་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དེས་ན་མཉན་སྲོག་མཚུངས་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ལྡོག་པ་འཁྲུལ་པས་མཉན་སྲོག་མཚུངས་པར་བསྟན། །མི་མཚུངས་པ་ཡི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དགག །སྲོག་སོགས་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དགག །སྲོག་སོགས་ལྡོག་པ་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་འགོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཉན་བྱ་དང་གསོན་ལུས་བདག་བཅས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལ། སྲོག་སོགས་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། རྟགས་ཡང་དག་མིན་པར་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྡོག་པ་འཁྲུལ་བར་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱད་པར་བརྗོད། སོ་སོར་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རྟགས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་སོགས་མི་འཁྲུལ་བའི་ལྡོག་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་མཉན་བྱ་འདི་ནི་ལྡོག་པ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཉན་བྱ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྲོག་ལ་མཚུངས། །སྲོག་ལ་ལྡོག་ཁྱབ་ཡོད་ན་རྗེས་འགྲོ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། མཉན་བྱ་ལྡོག་པ་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཡིནཾ། སྒྲུབ་མིན་ཏེ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉིད་ལས་དེ་ལྡོག་པ་མིན་གྱི། མཐུན་ཕྱོགས་ལས་ཀྱང་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་མཉན་བྱ་ཆོས་ཅན། དོན་གྱིས་དེ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལྡན་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མིན་པའི་སྒོ་ནས་ལྡོག་པ་འཁྲུལ་བ་དེ་ལྟར་བརྗོད་དགོས་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། མཐུན་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ལྡོག་པ་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཞན་སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། ལྡོག་པ་འཁྲུལ་བར་ཐལ། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད་པ་དེ་ནི་ཁྱོད་ལའང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གསོན་ལུས་བདག་བཅས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལ། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་ཐལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཡོད་མིན་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་གཅད་པ་སྟེ་ལྡོག་ཅེས་སྨྲ་བས་བསྒྲུབ་བྱ་སྟེ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་གནས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་སོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གཉིས་གནད་གཅིག་པས་གཅིག་དངོས་སུ་བསྟན་པས་གཞན་དེའང་གོ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་ཆོས་ཅན། རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གཉིས་གཅིག་དངོས་སུ་བསྟན་པས་ཅིག་ཤོས་དོན་གྱིས་གོ་བས་ངག་གཅིག་གིས་གཉིས་ཀ་བསྟན་པར་བརྗོད་དེ། ཡང་ན་དོན་གྱིས་གོ་བས་གང་ཡང་རུང་བས་གཉིས་ཀ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེས་ན་རྟགས་ཆོས་ཅན། རྗེས་འགྲོ་མེད་པ་ལས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་གཏན་ནས་མེད་པ་འདི་འདྲའི་མི་འཁྲུལ་བའི་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྡོག་ཁྱབ་ངེས་པ་ལ་རྗེས་འགྲོ་ངེས་པས་ཁྱབ་པ་དེའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། མཐུན་ཕྱོགས་བདག་བཅས་ལ་ཡོད་པར་ཐལ། མཐུན་ཕྱོགས་བདག་བཅས་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཆོས་དེ་བཀག་པ་སྟེ་མེད་པ་འགོག་པ་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་དེ་སྒྲུབ་པ་སྟེ་ཡོད་པ་ལས་གཞན་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཏེ་མིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁས་བླངས་བརྗོད། དེ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། སྒྲུབ་མིན་ཏེ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་མེད་པའི་ལྡོག་པ་རྐྱང་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ལྡོག་པ་ཅན་གང་ཞིག བསྒྲུབ་བྱ་སྟེ་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་མེད་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་མཐུན་ཕྱོགས་བདག་བཅས་གཏན་ནས་མེད་ཅིང་མེད་པ་ལྡོག་གཞིར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མེད་པ་ལྡོག་གཞི་མིན་པ་མི་འགྲུབ། །གྲུབ་ཀྱང་མཐུན་ཕྱོགས་མེད་པར་མ་ངེས་པའོ། །དང་པོ་ལ་དྲུག་སྟེ། འདོད་པ་དགག་ཏུ་མེད་པར་ཐལ། །ཤིན་ཏུ་འགལ་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ལྡོག་པ་དགག་ཏུ་མེད་པའི་ཚུལ། །མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཆད་པར་ཐལ། །དགག་པའི་དོན་ཡང་ཆད་པར་ཐལ། །རང་གི་ཕྱོགས་ལ་དགག་སྒྲུབ་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མེད་པ་ཆོས་ཅན། ལྡོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ན་དེ་ལས་ལྡོག་པར་འདོད་དེ་ལྡོག་པའི་གཞི་མིན་པར་ཐལ། ལྡོག་གཞིར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། བླུན་པོ་བྱེ་བྲག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་ཡི་ནི་དཔྱོད་ལ་ལྟོས་ཏེ་འགལ་བ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་སྲོག་སོགས་མཐུན་ཕྱོགས་དངོས་མེད་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་སྟེ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་སྲོག་སོགས་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ནི་དངོས་མེད་ནའང་ཡོད་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ལ། རྟགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའང་མེད་པ་ལ་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་འདོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་མཐུན་ཕྱོགས་དངོས་མེད་དེ་ལས་ལྡོག་པ་མེད་ན་དངོས་མེད་དེ་ལས་གཏན་ཚིགས་སྲོག་སོགས་འཇུག་པར་འདོད་དམ་ཅི་ཞེས་དྲིས་པ་ན་འཇུག་པ་དེའང་མིན་ཞེ་ན། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། མཐུན་ཕྱོགས་དངོས་མེད་ལ་ལྡོག་པ་ཅི་སྟེ་འགོག་སྟེ་དགག་མི་ནུས་པར་ཐལ། མཐུན་ཕྱོགས་དངོས་མེད་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ལྡོག་པ་བཀག་པ་ནི་འཇུག་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །བཞི་པ་ནི། མཐུན་ཕྱོགས་བདག་བཅས་སོགས་དངོས་མེད་འདིར་ནི་ཆོས་ཅན། མི་སྨྲ་བ་ཐོབ་སྟེ། ཐ་སྙད་གཏན་ནས་མི་འཇུག་པར་ཐལ། སྒྲུབ་པའི་ཐ་སྙད་དང་། དགག་པའི་ཐ་སྙད་དེ་གང་ཡང་ཁྱོད་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྒྲུབ་དང་དགག་པ་མ་གཏོགས་པ། །སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཐ་སྙད་གཞན། །ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི། འགྲོ་བ་ཤེས་བྱ་ལ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ལྟ་བུ་དགག་པའི་དོན་ཏེ་གཞི་ནི་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། བུམ་པ་ཡོད་པ་རྣམས་བུམ་པ་ལ་དེ་མེད་དོ་ཞེས་དགག་པ་བྱར་མེད་ལ། བུམ་པ་དགག་པ་དེ་ནི་བུམ་པ་མེད་པ་གང་ལའང་བྱར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རིགས་པ་འདི་ཡིས་སོ། །གལ་ཏེ་སྐྱོན་མེད་དེ། ཡུལ་དུས་འགའ་ཞིག་ཏུ་དགག་བྱའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་འགོག་ཅེ་ན། ཡུལ་དུས་འགའ་ཞིག་དུའང་ཆོས་ཅན། དགག་བྱའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་དགག་ཏུ་མེད་པར་ཐལ། ཇི་ལྟར་དགག་བྱའི་ཆོས་དེ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ནི་མི་འགོག་ལ། ཇི་ལྟར་དགག་བྱའི་ཆོས་དེ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཡང་ནི་དགག་ཆོས་དེ་འགོག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲ་ཡི་དོན་ལ་དགག་སྒྲུབ་འཇུག །ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་འཇུག་པ་དགག །འཁྲུལ་ངོར་དགག་སྒྲུབ་འཇུག་ཚུལ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དངོས་པོར་ཡོད་པའི་ཆོས་ཅན་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བར་རིགས་ཀྱང་། ཅི་ལྟར་ན་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་མེད་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟེན་དུ་མི་རུང་ན་སྐྱོན་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་ལ་བརྟེན་པ་མིན་པའི་དངོས་པོར་ཞེན་པ་ཅན་གྱི་བློ་ལ་སྣང་བ་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་དང་དངོས་མེད་དུ་ཞེན་པ་ཅན་གྱི་བློ་ལ་སྣང་བ་དངོས་མེད་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་གྱི་སྒྲ་དོན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་སྐབས་འདིར་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་བློ་ལ་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་དང་འབྲེལ་བར་སྣང་བའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་ལ་དགག་སྒྲུབ་དེ་འདྲ་མེད་ནའང་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་བརྟེན་པར་འདོད་དེ། འཁྲུལ་ངོར་དགག་སྒྲུབ་དེ་དག་དང་ནི་འབྲེལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར། སྒྲ་དོན་དེ་ཡོད་པར་ཅིས་འགྲུབ་ཅེ་ན། དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སྣང་བའི་སྒྲ་དོན་དེ་ཡང་དོན་ལ་མེད་ཀྱང་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། སྒྲ་འཇུག་པ་ཉིད་ལས་སྒྲ་དོན་དེ་ཁྱོད་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་དོན་ལ་དགག་སྒྲུབ་དངོས་སུ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་མིན་པར་རང་མཚན་ལ་དགག་སྒྲུབ་དངོས་སུ་བྱེད་ན། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་བསྒྲུབས་སམ་རྟག་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་བཀག་པ་ན་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་དང་མ་བྱས་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་བཀག་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་རྣམས་ལས་བྱས་མི་རྟག་སོགས་དང་མ་བྱས་པ་དང་རྟག་པ་བཀག་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཐ་དད་མེད་པར་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། རྫས་ཐ་དད་ཡིན་ན་སྒྲུབ་པ་བྱས་མི་རྟག་དག་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཅན་བུམ་པ་ལྟ་བུ་དེ་ཁྱོད་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཁྱོད་གཉིས་བུམ་པ་གཅིག་ལ་འདུ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་གཉིས་བུམ་པ་ལས་རྫས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། གཞན་བུམ་པ་དང་གཞན་སྣམ་བུ་སྒྲུབ་པ་གཞི་གཅིག་ལ་གཞི་མཐུན་དུ་མི་འདུ་བ་བཞིན། ཡང་རྟག་པ་དགག་པ་དང་མ་བྱས་པ་དགག་པ་དག་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་གཅིག་ལ་གཞི་མཐུན་དུ་འདུ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བུམ་པ་ལས་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་མིན་དང་སྣམ་བུ་མིན་པ་སོགས་བཀག་པ་གཞི་གཅིག་ལ་གཞི་མཐུན་དུ་མི་འདུ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་བྱས་མི་རྟག་རྫས་ཐ་དད་པ་ཕྱོགས་སྔར་བྱས་ནས་མ་བྱས་པ་བཀག་པ་དང་མི་རྟག་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འཕེལ་འགྲིབ་མེད་ཀྱང་འཕེལ་འགྲིབ་ལྟ་བུར་སྣང་། །དོན་ལ་མེད་ཀྱང་ཚད་མས་གནོད་པ་མེད། །འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཀྱང་འཁྲུལ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་དགག་སྒྲུབ་མེད་ཀྱང་བྱས་མི་རྟག་སོགས་ལྡོག་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་ཆོས་ཅན་བུམ་པ་ལྟ་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སེལ་ངོར་དགག་ཆོས་འགྲིབ་པ་དང་སྒྲུབ་ཆོས་འཕེལ་བ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། ཁྱོད་གཅིག་གིས་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་སྒྲུབ་པ་ན་ཆོས་དེ་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དང་། གཞན་བྱས་པ་ལ་སོགས་རྣམས་དགག་སྒྲུབ་གང་ཡང་མ་བྱས་པས་བཏང་སྙོམས་ལྟ་བུ་དང་། ཁྱོད་ལ་རྟག་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་འགོག་ན་རྟག་པ་དེ་ཡིས་དབེན་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་མ་བཀག་པ་རྣམས་ལ་ལྟོས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་ལ་མེད་པ་ཡི་ནི་དོན་ཏེ་ཡུལ་ཅན་གྱི་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཅི་ལྟར་རྟོག་པའི་བློས་བསྟན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཇི་ལྟར་བརྟགས་པ་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་མེད་དེ་མ་བརྟགས་པར་རང་མཚན་ཐ་དད་པའི་དོན་ལ་བརྒྱུད་ནས་བརྟེན་པ་ཅན་དུ་ཐ་སྙད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ལ་ཚད་མས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སྒྲ་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་རང་མཚན་རྣམས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མིག་གི་དབང་པོ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཅིག་ཉིད་ལས་ཐ་དད་ཅེས་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། མིག་ཤེས་དེའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ཅན་དང་སྒྲ་ཤེས་དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པས་མིག་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་མིན་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་དང་། སྒྲ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཀ་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། བཤད་མ་ཐག་པའི་རང་མཚན་ཐ་དད་པ་ལ་བརྒྱུད་ནས་བརྟེན་པ་ཅན་གྱི་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་རྟོག་བློ་ཆོས་ཅན། བསླད་པ་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་སྒྲུབ་ཆོས་འཕེལ་བ་དང་དགག་ཆོས་འགྲིབ་པ་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་ཆོས་གསར་དུ་འཕེལ་བ་དང་དགག་ཆོས་གསར་དུ་འགྲིབ་པ་ལྟ་བུར་བྱེད་པར་སྣང་བ་ཡི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཁྲུལ་པར་ཤེས་སམ་ཞེ་ན། དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་རྟོག་བློ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། བསླད་པ་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པའང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་དེ་དང་འཇུག་ཡུལ་དེ་དག་གི་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་པ་འགའ་ལས་རང་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དེ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་མིན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མཐོང་བས་སྣང་བརྟགས་གཅིག་ཏུ་སྦྱོར་བ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་གྲུབ་ཀྱང་མཐུན་ཕྱོགས་མེད་པར་མ་ངེས་པ་ནི། ཁྱོད་མཐུན་ཕྱོགས་བདག་བཅས་མེད་པས་དེ་ལས་སྲོག་སོགས་མི་ལྡོག་ཅེས་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། བདག་དེ་ཆོས་ཅན། མེད་པར་ཚད་མས་ངེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཡོད་མེད་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་གསོན་ལུས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་པས་བདག་མེད་པར་ཁས་བླངས་པས་མེད་པར་གྲུབ་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་པས་བདག་མེད་པར་ཁས་བླངས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཚད་མ་ཅན་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཁྱོད་ལས་བདག་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཚད་མ་ཅན་ཉིད་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་མཐུན་ཕྱོགས་བདག་བཅས་མེད་པ་ལས་སྲོག་སོགས་ལྡོག་པ་མེད་པར་བརྗོད་ན་ཡང་། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། མཐུན་ཕྱོགས་བདག་བཅས་ལས་ལྡོག་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་ཐལ། མཐུན་ཕྱོགས་བདག་བཅས་དེ་ཡོད་མེད་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་འདོད་ན་སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བདག་མེད་ལས་ལྡོག་པར་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྟེ་ལྡོག་པར་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། མཐུན་ཕྱོགས་བདག་བཅས་ལ་ཡོད་མེད་གང་རུང་དུ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བདག་ཡོད་མེད་ལྟ་བུའི་ཕུང་པོ་གཉིས་ལས་མཐུན་ཕྱོགས་བདག་བཅས་ལྟ་བུ་ཉིད་གཅིག་ལ་ནི་ཡོད་པར་ངེས་པར་གྲུབ་ན་གཞན་བདག་མེད་ལྟ་བུ་ལས་ནི་ལྡོག་པར་གྲུབ་ཀྱི། གཞན་དུ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྲོག་སོགས་དེ་བདག་མེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བུམ་སོགས་ལ་མ་མཐོང་བས་བདག་བཅས་ལ་ཡོད་ཅིང་བདག་མེད་ལས་ལྡོག་པར་གྲུབ་ཅེ་ན། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། མཐོང་བའི་བདག་མེད་བུམ་པ་ལྟ་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ཡང་། དེ་ཙམ་གྱིས་བདག་མེད་མཐའ་དག་ལ་མེད་ངེས་སུ་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ། དེ་ལ་མ་མཐོང་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པའི་བདག་མེད་འགའ་ཞིག་དག་ལ་ཡོད་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དེའི་རིགས་ཅན་འགའ་ཞིག་ལ་ཆོས་དེ་མ་མཐོང་བས་དེའི་རིགས་ཅན་འགར་ཡང་ཆོས་དེ་མེད་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གསལ་བ་སྟེ་རིགས་མཐའ་དག་ལ་ཆོས་དེ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་ཡོད་པ་ནི་མིན་ཡང་དེའི་རིགས་ཅན་དུ་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་ལ་དོན་དེ་ཡོད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་མཁྲེགས་པའི་ཁྱད་པར་རྡོ་རྗེ་སོགས་མཚོན་གྱིས་མི་ཆོད་པར་མཐོང་ཡང་མཁྲེགས་པའི་རིགས་ཅན་ཤིང་ལ་སོགས་པ་མཚོན་གྱིས་ཆོད་པར་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་སྲོག་སོགས་ལྡོག་པ་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་འགོད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འགལ་བ་ངེས་པ་མེད་པས་ལྡོག་པ་འཁྲུལ། འབྲེལ་པ་ངེས་པ་མེད་པས་ལྡོག་པ་འཁྲུལ་བའོ། དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལྡོག་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དངོས། །ཡོད་ཀྱང་བདག་བཅས་སུ་མི་འགྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བདག་མེད་ལ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གང་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། བདག་མེད་ལ་ཡོད་པ་ལ་འགལ་བ་ཚད་མས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ནའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་སུ་མི་འགལ་ཡང་སྲོག་སོགས་ཀྱི་ཁྱབ་བྱེད་བདག་དང་བདག་མེད་འགལ་བས་སྲོག་སོགས་དེ་བདག་མེད་དང་བརྒྱུད་ནས་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། བདག་གི་ཁྱབ་བྱ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་བདག་མེད་དང་འགལ་བ་དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། བདག་གི་འབྲས་བུ་དང་། བདག་དང་བདག་གཅིག་པ་གང་ཡང་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བདག་མེད་དང་འགལ་བ་དེ་ཡང་ཡོད་ན་ལ་ལར་བདག་དེའི་འབྲས་བུ་དང་། ཡང་ན་བདག་དེ་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ལས་གཞན་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྲོག་སོགས་འདིར་ནི་ཆོས་ཅན། བདག་མེད་པ་ལས་ཀྱང་ལྡོག་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་སྟེ་ལྡོག་པར་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། བདག་མེད་ལ་ཡོད་པ་ལ་དངོས་འགལ་དང་བརྒྱུད་འགལ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྲོག་སོགས་བདག་མེད་ལས་ལྡོག་ཅིང་གསོན་ལུས་ལ་སྲོག་སོགས་ཡོད་པས་བདག་མེད་ལྡོག་ཏུ་ཆུག་པ་དེ་ལྟ་ནའང་། གསོན་ལུས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བདག་མེད་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལས་ཁྱོད་བདག་བཅས་སུ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་ན་རིག་པ་ཅན་པ་དེ་ནི་གཞི་འགའ་ཞིག་ལ་ཆོས་དེ་ལྡོག་པ་མེད་པས་ངེས་པར་དངོས་པོར་ཏེ་ཆོས་དེ་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་འདོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྲོག་སོགས་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ལྡོག་པ་མེད་ཀྱང་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་མིན་པར་འདོད་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་འགྲོ་ཅན་དུ་ཐལ། མཐུན་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་མེད་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་མ་ཁྱབ་ན། གསོན་ལུས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བདག་མེད་མ་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་བདག་བཅས་སུ་གྲུབ་པ་མིན་པར་ཐལ། གཞི་འགའ་ཞིག་ལ་ཆོས་དེ་ལྡོག་པ་མིན་ཡང་གཞི་དེ་ལ་ཆོས་དེ་རྗེས་འགྲོ་ཅན་དུའང་འགྱུར་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལྡོག་པ་འབྲེལ་བ་ངེས་ལ་ལྟོས། །ངེས་བྱེད་མེད་པས་ལྡོག་པ་འཁྲུལ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཆོས་ཅན། རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་ངེས་པ་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། ཁྱོད་འཇུག་པ་སྟེ་ཡོད་པ་ལ་གང་གི་རང་གི་བདག་ཉིད་རང་གི་ཁྱབ་བྱེད་ཡོད་པ་དང་། རང་གི་ཁྱབ་བྱེད་གང་མེད་ན་རང་མི་འབྱུང་བ་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཁྱབ་བྱེད་དེ་ཉིད་ལྡོག་ན་རང་ཉིད་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་འཇུག་པ་སྟེ་ཡོད་པ་ན་ཡང་རང་གི་ཁྱབ་བྱེད་དེ་འཇུག་པ་སྟེ་ཡོད་པར་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ཡང་དག་ཆོས་ཅན། རང་གི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་དེ་ཡང་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཡོད་ཀྱང་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ངེས་ན་གོ་བྱེད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དེ་བྱུང་འབྲེལ་པའི་ངེས་བྱེད་མེད། །བདག་གཅིག་འབྲེལ་པའི་ངེས་བྱེད་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དེ་བྱུང་འབྲེལ་བའི་ངེས་བྱེད་དངོས། །བདག་སྲོག་གཉིས་ལ་དེ་མ་གྲུབ། །ངེས་བྱེད་དེ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀ་སྣང་རུང་གི་གཞི་འགར། དང་པོར་གཉིས་ཀ་མ་དམིགས། དེ་ནས་རྒྱུ་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་དང་། ཡང་ན་དང་པོར་འབྲས་བུ་དམིགས། དེ་ནས་རྒྱུ་མ་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བ་དེ་དག་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཚད་མས་ངེས་པར་བྱེད་དེ། རྒྱུ་འབྲས་སུ་མངོན་སུམ་ཕུགས་གསུམ་གང་རུང་གིས་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། བདག་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཁྱོད་ལས་དོན་གཞན་བདག་དེ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་བདག་གི་འབྲས་བུ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་དེ་ཡོད་ན་བདག་ཡོད་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་མེད་པ་ན་ཁྱོད་དེ་དག་མེད་པར་འགྱུར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་དེ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པས་དུས་ནམ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ལྡོག་པ་འཁྲུལ་ན་འབྲས་བུ་མིན། །འཁྲུལ་ཡང་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དགག །རྒྱུ་ལ་འཁྲུལ་པའི་དཔེར་བརྗོད་དགག །འཁྲུལ་པ་མེད་ཚུལ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཆོས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་དེ་ལྡོག་ན་དེ་ལྡོག་པར་མ་ངེས་ཏེ། དུ་བ་མེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཀྱང་མེ་ལྡོག་ན་དུ་བ་ལྡོག་པར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དུ་བ་དེ་མེ་མེད་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་རྣམས་ཆོས་ཅན། རང་རྒྱུར་འདོད་པ་དེ་དག་མེད་པར་གཞན་ལས་བྱུང་ན་ཅི་ལྟར་རང་རྒྱུར་འདོད་པ་དེས་སྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། རང་རང་གི་རྒྱུ་རྣམས་ལས་ནི་བྱུང་བའི་ཕྱིར། ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཆོས་ཅན། སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཚོགས་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་པའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཚོགས་པ་ཐ་དད་འདིས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མིན་ན། འགྲོ་བ་གསུམ་པོ་འདི་ཆོས་ཅན། ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཐལ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་རྒྱུ་ཐ་དད་དང་རྒྱུ་ཚོགས་གཅིག་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཐ་དད་དུ་མ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་ཚད་མས་གྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་འདི་མེའི་འབྲས་བུ་ལས་ཐ་དད་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་བྱེད་ལ། ཡང་མེའི་འབྲས་བུ་ལས་ཐ་དད་པའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་མིན་པར་མེའི་འབྲས་བུ་དུ་བ་སོགས་བསྐྱེད་པས་དུ་བ་དེ་མེ་ལ་ལྡོག་པ་འཁྲུལ་ལོ་ཞེ་ན། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ཆོས་ཅན། རང་བཞིན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པ་ཉམས་པར་ཐལ། མེ་ཡོད་ཀྱི་ཚོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལས་ཐ་དད་བྱེད་མི་བྱེད་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་གཅིག་ནི་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དང་མེ་ཡོད་མིན་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་ཐལ། མེ་ཡོད་ཀྱི་ཚོགས་པའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་དང་། མེ་ཡོད་ལས་ཐ་དད་པའི་ཚོགས་པའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དུ་བའི་རྒྱུར་འདོད་པའི་གཞན་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མེ་ཡོད་བཞིན་དུ་དུ་བ་བསྐྱེད་པ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེས་དུ་བ་བསྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ཁྱོད་དེ་མེ་ཡོད་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་དེས་དུ་བ་བསྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ན་དུ་བ་དེ་ནི་ཁྱོད་དེ་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་དེས་རང་འབྲས་ཁོ་ན་བསྐྱེད་ཅིང་། འབྲས་བུ་དེ་རང་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཕན་ཚུན་རང་བཞིན་ངེས་པ་ཉིད་དེ་འབྲས་བུ་དེ་བསྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་དེ་རྒྱུའི་རང་བཞིན་ཡིན་དགོས་ཤིང་། འབྲས་བུ་དེའི་རྒྱུའི་རང་བཞིན་མིན་ན་འབྲས་བུ་དེ་མི་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དངོས་སུ་མཐོང་བ་བཞིན་འབྲས་བུ་དུ་བ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མཐོང་ན་ཡང་སྟེ་རྟགས་སུ་བྱས་པ་ལས་གཞི་འགར་རང་རྒྱུ་དེ་ཡོད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་སྲིད་དེ། གཞི་འགའ་ཞིག་ཏུ་རང་རྒྱུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཚོགས་པ་མི་འདྲ་བ་དུ་མས་འབྲས་བུ་རིགས་གཅིག་བསྐྱེད་པ་ཡོད་དེ། ཆུ་དང་འོ་མ་མི་འདྲ་བས་རང་འབྲས་རུལ་བ་གཅིག་བསྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། ཆུ་དང་འོ་མ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་རང་འབྲས་རུལ་བ་གཅིག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ཏེ་དེ་ཉིད་དཔེར་བྱས་པ་ལས་རྒྱུ་ཚོགས་པ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ལས་འབྲས་བུ་རིགས་གཅིག་བསྐྱེད་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་གཤེར་བར་རིགས་གཅིག་པའི་ནུས་པ་གང་ལས་རང་འབྲས་རུལ་བ་གཅིག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་གཉིས་ཀའང་རྒྱུ་རིགས་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འབྲས་བུ་རིགས་གཅིག་བསྐྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་ཅི་ཆུ་དང་འོ་མ་འདི་ནི་ཐ་དད་དང་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་དམ་སྟེ་ཐ་དད་དང་གཅིག་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ནུས་པ་གཅིག་ཅིང་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཆུ་དང་འོ་མ་ཆོས་ཅན། ཐ་དད་དང་གཅིག་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་མིན་པར་ཐལ། དོན་དམ་པར་རྫས་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་གཤེར་བ་ཉིད་དུ་རིགས་གཅིག་པ་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་དམ་པར་ཕན་ཚུན་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། རྫས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཀྱང་དེ་དག་ཆོས་ཅན། གཤེར་བར་རིགས་གཅིག་ཅེས་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། གཤེར་བ་དེའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་ངེས་པ་ཅན་གྱི་བློ་དོན་མཐུན་གྱི་རྒྱུར་མཚུངས་པས་བློ་དེ་གཤེར་བར་ཐ་དད་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་དང་འོ་མ་རྫས་ཐ་དད་ཀྱང་བློ་རིགས་གཅིག་བྱེད་པས་རིགས་གཅིག་པར་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ནི་ཐ་དད་ཀྱང་སྲེག་ནུས་ལ་སོགས་པའི་ཆ་གང་གིས་ནི་མེར་རྟོགས་པའི་རྟེན་ཏེ་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པ་དེས་ན་དུ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྟགས་སུ་བྱས་པ་ལས་གཞི་འགར་མེ་ཙམ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། མེ་ཙམ་དེས་ནི་ཁྱོད་བསྐྱེད་པ་དེས་ནའོ། །བཞི་པ་ནི། དུ་བ་ཆོས་ཅན། མེ་ཙམ་དེ་ལ་འཁྲུལ་བ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། མེར་རིགས་གཅིག་པར་ཤེས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ་རྒྱུར་གྱུར་པའི་མེ་ཙམ་དེ་རྐྱེན་གཞན་བུད་ཤིང་ལས་ནི་ལྟོས་པ་ཉིད་ལས་ཁྱོད་བྱུང་བའི་ཕྱིར། དུ་བ་མེ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་གཞན་ཡང་ཆོས་ཅན། རང་རང་གི་རྒྱུ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་སྟེ། རང་རང་གི་རྒྱུ་དེའི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་དེ་ལ་འཁྲུལ་ན་དེའི་འབྲས་བུ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དོན་འགའ་ཞིག་གལ་ཏེ་མེ་མིན་ན་དེ་ལས་བྱུང་བ་དེ་དུ་བ་མིན་ཞིང་། གལ་ཏེ་དེ་ལས་འབྱུང་བ་དེ་དུ་བ་ཡིན་ན་དེ་མེ་ཡོད་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཚུལ་གྱིས་དུ་བ་མེ་ཡོད་ལ་མི་འཁྲུལ་ཏེ། དུ་བ་དང་བུད་ཤིང་གི་འགྱུར་བ་བསྐྱེད་པའི་ཡན་ལག་གམ་རྟེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་མེར་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་བདག་གཅིག་འབྲེལ་པའི་ངེས་བྱེད་མེད་པ་ནི། སྲོག་སོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གསོན་ལུས་བདག་བཅས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་བདག་དང་རང་བཞིན་གཅིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བདག་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་གི་འབྲེལ་བ་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་རང་གི་རྒྱུ་ལས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་ན་གཏན་ཚིགས་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་འཇིག་པ་དང་བྱས་པ་ཉིད། །རྒྱུ་མེད་ཕྱིར་ན་འཇིག་པ་ནི། །ཞེས་སོགས་གོང་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བདག་སྲོག་གཉིས་ལ་འབྲེལ་བ་གཉིས་པོ་གང་ཡང་མེད་པས་སྲོག་ལས་བདག་སྒྲུབ་པ་མི་འཐད་ཅེས་པའོ། །གསུམ་པ་ཚུལ་དེ་རིགས་ཅན་གཞན་ལ་སྦྱར་བ་ནི་རིག་པ་ཅན་གྱི་ལྡོག་པ་ཅན་དུ་འདོད་པའི་སྲོག་སོགས་རྟགས་མ་ཡིན་པར་མཉན་བྱ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་དབྱེར་སྲོག་སོགས་ཉིད་དཔེར་མ་བརྗོད་པར་མཉན་བྱ་ཉིད་ནི་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་གིས་དཔེར་བརྗོད་པར་མཛད་པ་ལས་སྲོག་སོགས་གཏན་ཚིགས་མིན་པ་ཉིད་དུ་སྔར་བཤད་པའི་རིགས་པས་རྟོགས་པ་ཡི་ཚུལ་འདི་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ལས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་ཅན་དུ་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་འཁྲུལ་པར་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་དགག་རྟགས་ལོགས་སུ་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་གཉིས་ཀྱིས་འགྲུབ་ཚུལ་བཤད། །ཚུལ་དེས་མ་དམིགས་གཞན་ཡང་འགྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་གྲུབ། །སྣང་རུང་རང་བཞིན་མ་དམིགས་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དཔེར་བརྗོད་ཡང་དག་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ། །སྣང་རུང་སྲོག་སོགས་འཁྲུལ་པས་གྲུབ། །དཔེར་བརྗོད་གྲུབ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་དབྱེ་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་ནས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱི་དཔེ་ཅི་སྟེ་མ་བསྟན་ཅེ་ན། ཕྱོགས་གླང་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་དབྱེ་འཆད་པ་ན་འབྲས་རང་གི་རྟགས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་ལས་ཐ་དད་པར་ནི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་དཔེ་མ་བཤད་དེ། འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གཉིས་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱིས་གོ་བྱེད་དུ་བསྟན་པས་རྒྱུ་དང་ངོ་བོ་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱའི་དོན་ལྡོག་པར་ནི་དོན་གྱིས་བརྗོད་པ་ལས་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་དཔེ་ནི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་རྟགས་དེ་དག་ལ་ཁྱད་པར་སྣང་རུང་དགོས་པར་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་གང་ལས་ཐོབ་ཅེ་ན། གཏན་ཚིགས་དེ་གཉིས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཡོད་ན་སྣང་རུང་དགོས་པར་ཕྱོགས་གླང་བཞེད་དེ། ཕྱོགས་གླང་གིས་སྐྱེས་བུ་སྟེ་བདག་མཐོང་བ་མེད་པ་སྟེ་སྣང་དུ་མི་རུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ལས་བདག་ལྡོག་པས་སྲོག་སོགས་ལྡོག་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་སྲོག་སོགས་ཡོད་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཡི་མེད་ངེས་སུ་མི་འགྲུབ་པར་བཤད་པས་ཁྱོད་དེ་དག་ལའང་གང་ལྡོག་པས་གང་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་གལ་ཏེ་སྣང་རུང་མིན་ན་བལྟ་རུང་མིན་པའི་དོན་ལ་མ་དམིགས་པ་དེ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། འོ་ན་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པོ་འདི་སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ཀྱིས་འདི་གཉིས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔ་མ་སྒྲུབ་རྟགས་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཁྱོད་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་མིན་ཏེ། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན་དངོས་པོར་གྱུར་པ་དང་། དེར་མ་ཟད་རང་གི་ཆོས་ཅན་དངོས་པོ་མིན་པ་ལའང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དངོས་པོའི་ཆ་ཁས་བླངས་པ་མེད་པར་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དགག་པའི་དོན་དང་ཐ་སྙད་ཙམ་ཉིད་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། ཁྱོད་གཉིས་པོ་དག་གིས་ནི་མ་ཡིན་དགག་སྟེ་སྒྲུབ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགག་རྟགས་གཉིས་ལས་ལོགས་སུ་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་བཤད། །སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ལས་ལོགས་སུ་མི་སྟོན་རྒྱུ་མཚན་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པས་ལོགས་སུ་བསྟན། །ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པས་སྒྲུབ་ཆོས་དགག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་དེ་ལས་ལོགས་སུ་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་མི་དགོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་གླང་ཆོས་ཅན། མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་མ་དམིགས་པ་ཤེས་ཀྱང་ཡུལ་ཅན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་ལས་ལོགས་སུ་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་དཔེར་བརྗོད་ཅིག་དགོས་པར་བཞེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་ཆོས་དགག་པ་སྒྲུབ་པ་དེ་ལ་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་མི་འགོག་པར་ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་འགོག་པའི་གཏན་ཚིགས་གཅིག་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཡང་འགོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགག་བྱའི་ཆོས་ཡོད་ན་དམིགས་སུ་རུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཡོད་པའི་དོན་དམིགས་པ་ལས་ནི་གཞན་མིན་ཞིང་། གཏན་ཚིགས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པ་དེ་ཡང་འགོག་པ་དེའི་ཕྱིར། འདི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་དགག་བྱ་ལ་སྦྱར་བ་དག་གིས་ནི་ཇི་སྙེད་བཙལ་ཀྱང་གཞུང་འདིའི་འབྲུ་མི་རྙེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡོད་ངེས་ཐ་སྙད་འགོག་པར་བསྟན། །མེད་ངེས་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བསྟན། །རྟགས་ཆོས་འཆོལ་བའི་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། འོ་ན་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པས་དགག་ཆོས་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་འགོག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྣང་རུང་བུམ་པ་ལྟ་བུ་མ་དམིགས་པའི་གཞི་དེར་ཆོས་ཅན། ལས་ལ་ཡོད་པའི་བུམ་པ་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ནི་ཡོད་པར་ངེས་པའི་ཤེས་པ་དང་། ཡོད་པར་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དོན་མཐུན་དང་། ཡོད་དམ་མེད་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་གསུམ་འགོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ལས་ལ་ཡོད་པའི་བུམ་པ་ཚད་མས་དམིགས་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མེ་མིན་གྱི་རྫས་འགའ་ཞིག་མེར་རྟོག་པ་ན་དེ་ཆོས་ཅན། མེ་མ་ཡིན་ཏེ་སྲེག་པར་བྱེད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ན་མེའི་ཡུལ་ཅན་དེ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་སྲེག་པར་བྱེད་པ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་ཡུལ་ཅན་དེ་གསུམ་འགོག་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཤེས་བརྗོད་ནི་མ་དམིགས་པ་སྤྱིའི་དགག་ཆོས་ཡིན་ལ། ཐེ་ཚོམ་ནི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དགག་ཆོས་ཡིན་ཅིང་། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པས་ནི་དེ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཡང་འགོག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་དམིགས་པ་དག་ནི་གཉིས་ཀའི་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ཡང་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་དགག་ཆོས་ལ་ལས་ལ་ཡོད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་ཡོད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བུམ་པ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ཡུལ་ཅན་ཤེས་བརྗོད་ཐེ་ཚོམ་གསུམ་སྟེ། འགོག་པའི་ཚུལ་ཡང་བཀོད་ཚོད་ལ་ལས་ལ་ཡོད་པ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས། སོང་ཚོད་ལ་བྱེད་པ་པོ་ལ་ཡོད་པ་བཀག་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པས་སྒྲུབ་ཆོས་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡོད་ན་དམིགས་སུ་རུང་བའི་བུམ་པ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཁྱོད་མ་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་མེད་པའི་དོན་ནི་ཁྱོད་མི་དམིགས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྣང་རུང་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་གཞི་དེར་ཆོས་ཅན། ཡུལ་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེ་ཡོད་པར་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལས། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱིས་ཏེ་འབྲས་བུ་བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་སྒྲ་དང་ཤེས་པ་སོགས་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་མི་དགོས་ཤིང་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་མ་དམིགས་པ་ལ་ལས་ལ་ཡོད་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་ཡོད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་དེའི་གཞི་འཛིན་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དང་དེས་དྲངས་པའི་གཅད་ཤེས་སོ། །དེས་ན་བཀོད་ཚོད་དང་སོང་ཚོད་ནི་སྔར་བཞིན་ནོ། །འདིའི་སོང་ཚོད་དང་རློམ་ཚོད་ཀྱིས་ཟླས་ཕྱེ་བའི་སོང་ཚོད་མ་ནོར་བ་གལ་ཆེའོ། །གསུམ་པ་ནི། བུམ་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པ་དེ་བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ན། དེ་ལས་དེ་སྒྲུབ་པ་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུམ་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་རྟགས་དགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒོལ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དེ་བུམ་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཡང་། བུམ་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་དེ་ལས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བློ་ངོར་བུམ་པ་མེད་པའི་བློ་སྒྲ་སྟེ་ཐ་སྙད་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་འགྲུབ་སྟེ། སྤྱིར་སྣང་རུང་གི་ཆོས་གཞན་གྱི་སྟེང་དུ་སྣང་བར་རུང་བའི་དོན་མ་མཐོང་ན་དོན་འདི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་འདིས་ཁྱབ་པ་ཁྱོད་ཀྱི་བློ་ཡུལ་དུ་གྲུབ་ཟིན་པས་སོ། །དེས་ན་བུམ་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་རྩོད་གཞི་ལ་བུམ་པ་མེད་པའི་དོན་གསར་དུ་བསྒྲུབ་མི་དགོས་ཏེ། བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ལ་ཡོད་པའི་བུམ་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡོད་ན་ཡང་། ཡུལ་ཅན་བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་རྨོངས་པས་རྩོད་གཞི་འདིར་གཞན་དག་བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དག་རྗེས་སུ་མི་བརྗོད་པ་ཡོད་པས་རྒོལ་བ་དེའི་ངོར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྣང་རུང་གི་ཆོས་འགའ་ཞིག་མ་དམིགས་པ་ཉིད་ལ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཕྱིར་རྒོལ་དེ་ཉིད་ལ་གྲུབ་ཟིན་པ་དང་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་ལས་རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་བརྡ་དྲན་པར་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་གོ་སྟེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་དོན་གཞན་སྔ་མ་མཐོང་ན་མཐོང་བ་དང་། མ་མཐོང་ན་མ་མཐོང་བ་སྟེ། དོན་གཞན་ཕྱི་མའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱ་ས་དང་། སྔ་མའི་བྱེད་པ་པོའི་རྟགས་ལས་རིམ་པ་ལྟར་མེ་དང་དུ་བ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་མིན་པ་བཞིན་ཏེ། དོན་གཞན་སྔ་མའི་རྗེས་སུ་བྱས་དང་བྱེད་པ་པོ་དེ་གཉིས་ལ་ནི་རིམ་པ་ལྟར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བརྗོད་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཐ་སྙད་ཚེགས་ཆུང་བའི་དོན་དུ་བཀོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་དག་གཉིས་ལས་ལོགས་སུ་མི་སྟོན་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པས་རང་བཞིན་ཡིན། །རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ་ལས་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ལས་ཐ་དད་པར་ནི་དཔེར་མ་བསྟན་ཏེ། ཁྱབ་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཐར་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་གི་རྟགས་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་རུང་བསྒྲུབ་པས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། དེའི་དོན་ཡང་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་སྐབས་འདིར་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གི་རྟགས་ཡང་དག་གི་ཁྱབ་པ་བརྗོད་ཚུལ་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་འདི་ཡང་ཁྱབ་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། དངོས་སུ་ལས་ལ་ཡོད་པའི་མ་དམིགས་པ་བཀོད་ཀྱང་། རྟགས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་པོ་ལ་ཡོད་པའི་མ་དམིགས་པ་བུམ་དག་གིས་ཕྱོགས་འཛིན་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ལྟ་བུ་དེ་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ངེས་ཤེས་རྒོལ་བ་མཁས་རྨོངས་གཉིས་ཀ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་ཤིང་། མཁས་པ་ལ་ནི་བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱང་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲན་ནུས་པས་རྟགས་ལ་མི་ལྟོས་ལ། རྨོངས་པ་ལ་ནི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བཀོད་པས་ཐ་སྙད་མ་དྲན་པ་དྲན་པར་བྱེད་དོ། །ཐ་སྙད་ཀྱང་གཉིས་ཏེ། བུམ་པ་མེད་པར་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་དང་། བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲའོ། །དེ་ལྟར་ན་གཏན་ཚིགས་འདིའི་ཕྱིར་རྒོལ་རྨོངས་པ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་དང་། དེ་ཡང་བློ་སྒྲ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྲུབ་ཅེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་ན་འདིའི་ཁྱབ་འབྲེལ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་སྙམ་ན། དག་གཞི་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་དེ་ཡང་ངེས་ཤེས་འབྱུང་རུང་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་ན་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་བ་གྲུབ་སྟེ། མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་གི་རྟགས་ལས་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་འབྱུང་རུང་སྒྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཤཱཀྱ་བློས། རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་གི་རྟགས་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་རུང་སྒྲུབ་པར་བཤད་པ་ནི་རྒྱ་གར་མཁས་པའི་བཤད་སྲོལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ཞིང་། བོད་སྔ་ཕྱི་མང་པོ་རྣམ་འཇོག་གི་རྒྱུ་ལས་རྣམ་གཞག་གི་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་ཅེས་འཆད་པ་ནི་གཞུང་གོང་འོག་རྣམས་མ་ཆུན་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞི་འཛིན་མངོན་སུམ་རྒྱུ་ཚོགས་ཡིན། །གཏན་ཚིགས་གཞི་འཛིན་མངོན་སུམ་ཡིན། །དེས་ན་ཐ་སྙད་འབྱུང་རུང་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་བློ་གང་གིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཅིང་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་ན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་འབྱུང་རུང་དུ་གྲུབ་ཅེ་ན། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ནི་བྱེད་པ་པོ་ལ་ཡོད་པའི་མ་དམིགས་པ་དགག་གཞི་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ལས་དགག་ཆོས་མ་དམིགས་པའི་ངེས་ཤེས་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་ཤིང་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ནི་འགལ་རྐྱེན་མེད་ཅིང་མཐུན་རྐྱེན་ཚང་ན་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས། དེ་ལས་བཟློག་ན་གཞན་གཏན་ཚིགས་ལ་ལྟོས་ནས་འགྲུབ་བོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གཅིག་བུམ་པས་དག་པའི་ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ལས་འགྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་དམིགས་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་ས་ཕྱོགས་འདི་ནི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱའམ། བུམ་པ་འདི་ནི་མ་དམིགས་སོ་ཞེས་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་བློ་ངེས་ཤེས་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གཅིག་དམིགས་པ་ལས་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་ཀྱི། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་ཞེས་སྨོས་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟར་སྨོས་པ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། དོན་ཐ་དད་དང་ཐ་མི་དད་ནི་རང་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་འགྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། དོན་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་བུམ་པ་དམིགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ལས་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་དོན་དེ་རྣམས་བུམ་པ་ཡོད་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་རྟོགས་ཤིང་། ཤེས་པ་ཐ་དད་དང་ཐ་མི་དད་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པའི་དགོས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བློའི་ཐ་དད་དང་ཐ་མི་དད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་བློ་རང་ཉིད་ལས་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞིང་། བློ་དེ་དག་གིས་བློ་དེའི་དོན་ཏེ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་ཐ་དད་དང་ཐ་མི་དད་ཀྱི་དབྱེ་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་ཐ་དད་དུ་འགྲུབ་བྱེད་བློ་ལས་གཞན་མེད་ཅིང་། དོན་ཐ་དད་དུ་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བློ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་འདི་ཉིད་ནི་བློ་རང་གི་བདག་ཉིད་འདི་ནི་བློ་གཞན་ལས་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་པའི་རྒྱུ་སྟེ་འབྱེད་བྱེད་ཡིན་གྱི། བློ་གཞན་གྱིས་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་མི་དགོས་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བློའི་དབྱེ་བ་རང་ཉིད་ལས་འགྲུབ་པ་དེ་ལྟ་མིན་པར་དེ་ལ་དམིགས་པའི་བློ་རྫས་གཞན་གྱིས་འགྲུབ་དགོས་ན། བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་དབྱེ་བ་སྒྲུབ་བྱེད་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་དབྱེ་བ་བློ་གཞན་གྱིས་འགྲུབ་དགོས་ཤིང་། བློ་གཞན་དེའི་དབྱེ་བའང་བློ་གཞན་གྱིས་འགྲུབ་དགོས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་བློ་འགའ་ཡང་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་ལོ། །དེ་དག་ནི་ཞར་ལས་འོངས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་འགོད་པ་ན་ཆོས་ཅན། སྣང་རུང་གི་བུམ་པ་དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་རྟགས་ཀྱི་དོན་ཡང་དགག་བྱའི་ཆོས་སྣང་རུང་གི་བུམ་སོགས་དེ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ་དེས་དབེན་པའི་དགག་གཞི་ས་ཕྱོགས་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དགག་གཞི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་ཅན་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱིས་དབེན་པ་མྱོང་བའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དེ་ལས་གཞན་བུམ་པ་བསལ་བ་སྟེ་བཀག་པ་བ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དེས་ན་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་རྟགས་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ལས་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དགག་གཞི་འཛིན་པའི་གཞན་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་བུམ་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བ་བླུན་པོ་ལ་རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་བུམ་པ་དེ་མེད་པའི་རྣམ་གཞག་སྟེ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་གོ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། རྒོལ་བ་མཁས་པ་ལ་རང་ཉིད་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་རྟགས་ལ་མི་ལྟོས་པར་བུམ་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ལ་འཇུག་པ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་དགག་གཞི་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་ལས་གྲུབ་པ་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྲུབ་ན། བུམ་པས་དག་པའི་ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། བུམ་པ་ལྟ་བུའི་དོན་གྱི་མེད་པ་ཉིད་ནི་བུམ་པ་མི་དམིགས་པ་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ཡང་རང་རིག་གིས་མི་འགྲུབ་པར་བུམ་པ་དམིགས་པའི་བློ་མི་དམིགས་པ་ལྟ་བུ་བློ་གཞན་གྱིས་བུམ་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་མ་དམིགས་པ་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །གཉིས་པ་ཚུལ་དེས་མ་དམིགས་གཞན་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྔ་མས་མི་སྣང་མ་དམིགས་གྲུབ། །ཕྱི་མས་འགལ་ཟླ་དམིགས་པ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། འོ་ན་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་དབྱེ་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་ལོགས་སུ་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞེ་ན། འདི་ནི་རྒྱུ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འགོག་པས་རྒྱུ་མ་དམིགས་པར་འདུས་ལ། དེ་ནི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཀྱིས་གྲུབ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཤ་ཟ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པས་གཞི་དེར་ཤ་ཟ་མེད་ངེས་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་ངེས་སུ་བཞག་པ་སྟེ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འགོག་པར་འགྱུར་གྱི་མེད་ངེས་སུ་སྒྲུབ་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་ལ་ཤ་ཟ་མི་སྣང་བ་སྟེ་མ་དམིགས་པས་གཞི་དེར་ཤ་ཟ་མེད་པའི་ངེས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཚུར་མཐོང་གིས་སེམས་ཅན་གཞན་ཕ་རོལ་པོ་ལ་རྟགས་མེད་པའི་རྣམ་རྟོག་ལ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ངེས་སུ་མི་འགྲུབ་པ་བཞིན། ཅིའི་ཕྱིར་དེས་ཤ་ཟ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་མི་སྒྲུབ་ཅེ་ན། སྐལ་དོན་མ་དམིགས་པ་འདིས་ནི་ཆོས་ཅན། གཞི་དེར་སྐལ་དོན་ལྡོག་པ་སྟེ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་སྐལ་དོན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ངེས་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་སྔར་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ་གཉིས་ཡོད་པའི་དང་པོ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་དགག་བྱའི་ཆོས་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་གང་ཞིག ཆོས་དེ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་ན་ཆོས་དེ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྔ་མ་དག་དགག་རྟགས་ལོགས་སུ་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ། དཔེར་བརྗོད་གྲུབ་ཟིན་པས་མ་བསྟན། མ་དམིགས་པའི་ངེས་བྱེད་བཤད། མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པས་མེད་ངེས་བསྒྲུབ་མི་ནུས། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བ་དང་བཞི་ཞེས་སོགས་ཀྱི་ས་བཅད་བྱས་ནས། གཞུང་འདིས་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་ཚུལ་ཙམ་དང་། གཞུང་འོག་མས་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བ་ཙམ་སྟོན་པར་འཆད་པ་དག་གིས་ནི་གཞུང་གི་འཕྲོས་ཚུལ་དང་། སྡོད་ས་དང་། དགོས་པ་ལ་བློ་ཁ་གཏན་མ་ཕྱོགས་པ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་དབྱེ་འཆད་པའི་སྐབས་འདིར་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་མ་ལོགས་སུ་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་འཆད་དགོས་ཤིང་། གསུམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་སྔར་བསྟན་ཟིན་ལ། འདིས་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལོགས་སུ་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་འཆད་ཅིང་། ལྷག་མ་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བཅུ་བཞི། དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་རྣམས་ལོགས་སུ་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞུང་འོག་མས་འཆད་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། འདིའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་བཀོད་ཟིན་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྦྱོར་བ་འགོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པ་དང་། འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ཡོད་ཀྱང་དགག་བྱ་འགོག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་མཐར་དགག་བྱ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པས་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་མཚུངས་ལ། དེ་ནི་མཐར་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པ་སྔར་བཤད་ཟིན་པས་ཁྱབ་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ལེའུ་དང་པོར་འབྲེལ་པ་ངེས་བྱེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཐོག་མར་མི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་དང་། དེ་ནས་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་ཚུལ་གསུངས་པ་དང་། མངོན་སུམ་ལེའུར། དགག་པ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །མི་དམིགས་པ་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་། མི་དམིགས་པ་ནི་འདི་ཙམ་ཞིག །མེད་ལ་ངེས་པའི་འབྲས་ཅན་ཡིན། །ཞེས་དང་། འདིར་གཞུང་འདི་དག་བཀོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ཚུལ་བཤད། །བརྒྱུད་འགལ་སྦྱོར་བ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་དབྱེ་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པ་དང་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་དཔེར་བརྗོད་ཅིའི་ཕྱིར་ལོགས་སུ་མ་བསྟན་ཅེ་ན། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། དགག་བྱ་འགོག་ཚུལ་གྱི་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་ཀྱང་། སྦྱོར་བ་འགོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དུ་མར་ཡོད་དེ། རང་གི་སྦྱོར་བ་འགོད་ཚུལ་དག་ལ་མ་དམིགས་པ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྟགས་སུ་སྦྱོར་བ་རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའམ། དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ་འགལ་ཟླ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་ཟླ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་སྦྱོར་བ་ལ་དུ་ཡོད་ཅེ་ན། སྤྱིར་འགལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ལ་གནོད་བྱ་རྒྱུ་མ་ཟད་པ་རྒྱུན་ལྡན་དུ་ཡོད་པ་ན་དེར་གནོད་བྱེད་གསར་དུ་ཡོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གནོད་བྱ་དེའི་རྒྱུན་མེད་པར་སོང་བའི་ཕྱིར་རམ་སྟེ་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་དང་ཕན་ཚུལ་སྤངས་ཏེ་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དཔེ་རིམ་བཞིན་ཚ་རེག་དང་གྲང་རེག་ལྟ་བུ་དང་། གཏན་དངོས་ཏེ་རྟག་པ་དང་ནི་འཇིག་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་དངོས་འགལ་གྱི་འགལ་ཟླ་གཅིག་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་ཅིག་ཤོས་འགོག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། དངོས་འགལ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་དེ་ལྟར་མེད་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ན་དེ་ལྟར་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དོན་འགའ་ཞིག་རྟགས་སུ་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཆོས་གཞན་འགའ་ཞིག་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཚད་མ་དེའི་རྟེན་རྟགས་དེ་དང་ཚད་མ་དེའི་གནོད་བྱ་བརྒྱུད་ནས་འགལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་སོགས་ཆོས་ཅན། འཇིག་པར་འགྱུར་བ་རང་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་དེ། འཇིག་པའི་ངོ་བོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་ངེས་གྱུར་དང་ནི་ལྟོས་བཅས་ཀྱང་བརྒྱུད་ནས་འགལ་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ལྟོས་བཅས་ཡིན་ན་ངེས་པ་འགལ། །ལྟོས་མེད་ཡིན་ན་ངེས་པ་འགྲུབ། །དེ་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་སྤང་། །ངེས་པ་གྲུབ་ཚུལ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ངེས་གྱུར་དང་ལྟོས་བཅས་མི་འགལ་ཏེ། བུམ་པ་འཇིག་པར་ངེས་ཀྱང་འཇིག་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུམ་པའི་འཇིག་པ་ཆོས་ཅན། ཉེ་བར་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བུམ་པ་ལ་ག་ལ་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ། བུམ་པའི་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་གཞན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ལས་དངོས་པོ་འཇིག་བྱེད་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་བའི་སྒོ་ནས་དེས་དངོས་པོ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་འཇིག་པ་དོན་གཞན་སྐྱེ་ཞིང་དེས་ཁྱོད་འཇིག་པར་བྱེད་ཅེས་པ་བརྒྱུད་པའི་དུབ་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་དོན་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་པ་སྐྱེ་བར་རིགས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་རྒྱུ་དེས་འཇིག་པ་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་བསྐྱེད་པའི་འཇིག་པ་དེས་དངོས་པོ་དེ་མི་འཇིག་པར་འགྱུར་བར་འདོད་ན། དངོས་པོའི་རྒྱུ་དེས་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་འཇིག་པ་ཡི་ངང་དུ་སྐྱེ་ན་སྐྱོན་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་པས། ངེད་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཡང་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་མིན་ནོ་ཞེ་ན། འཇིག་པ་དོན་གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་འཇིག་པ་དེ་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནམ་དངོས་པོ་ལས་གཞན་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་པ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་གཞན་གང་ཞིག་དགོས་ཏེ་མི་དགོས་པར་ཐལ། བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྫོགས་པ་རང་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །འདོད་ན་འཇིག་པ་དོན་གཞན་དེ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་དེ་ཡིས་ལྟོས་བྱའི་རྒྱུ་གང་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ་མིན་པར་ཐལ། དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་མིན་པས་ནའོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་པ་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་དེས་ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་པ་དོན་གཞན་བསྐྱེད་དགོས། དེས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་འཇིག་པ་དོན་གཞན་བསྐྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དངོས་པོ་ཆོས་ཅན། རང་ཡོད་པའི་དུས་ནམ་ཡང་ནི་འཇིག་པ་དེ་ལྟ་མིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། རང་ཉིད་འཇིག་པ་རང་རྒྱུད་ལས་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་འཇིག་ཀ་མར་གྱུར་པའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་སྡོད་པ་ལ་བརྟེན་པར་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། འོ་ན་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་པར་འགྱུར་བར་ཐལ། དངོས་པོའི་ཞིག་པ་དེ་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཡོད་པར་འགྱུར་བས་དངོས་པོ་དེ་སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཡང་ཞིག་པ་དེ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་རང་གི་ངང་གིས་འཇིག་པ་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་སྟེ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཞིག་ཟིན་གྱི་དངོས་མེད་ནི་ལྟོས་མེད་དུ་འཇིག་པ་དེ་ལྟར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བས་སོ། །བཞི་པ་ནི། གང་དག་ཆོས་དེ་ཡོད་པ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཆོས་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་པ་ལ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འབྲས་བུའི་ལས་ཏེ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཚོགས་པ་ཐ་མས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་རང་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་སྐྱེས་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་ངེས་པ་བཞིན། དངོས་པོ་ཡང་རང་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་འཇིག་པར་སྐྱེས་སོ་ཞེས་པའི་ངག་ཆོས་ཅན། གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཐོང་དོན་རབ་གསལ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ཀྱི་རྣམ་བཤད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར་ལས་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ་ལེའུ་བཞི་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །གསུམ་པ་ཐ་མར་དགེ་བ་གཞུང་གི་ཆེ་བ་བརྗོད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཆུ་བོའི་དཔེ་དང་སྦྱར། །གཞན་ལ་ཕན་པ་ཉི་མའི་དཔེ་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ཁོ་བོའི་གཞུང་རྣམ་འགྲེལ་འདི་རྒྱ་མཚོ་ལ་ནི་ཆུ་བོ་གངྒཱ་སོགས་བཞི་པོ་དང་པོར་ཡང་མཚོ་མ་དྲོས་པ་ནས་བརྒྱུད་ནས་བྱུང་ཞིང་ཕྱིས་རྒྱ་མཚོ་ཉིད་ལ་ཐིམ་པ་བཞིན་དུ་རང་གི་བློ་གྲོས་ཀྱི་ལུས་ལ་ཐིམ་ཞིང་ནུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་རང་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལེགས་བཤད་འདི་སླར་འཛིན་བྱེད་པ་མི་རྙེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། བློ་ཡི་ནུས་པ་ཆུང་བ་མེད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཟབ་མོའི་དེ་ཉིད་རྟོགས་མེད་ཅན། བརྩོན་འགྲུས་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་མཆོག་གི་དེ་ཉིད་མཐོང་མེད་ལྡན་པ་དེས་ནའོ། །གཉིས་པ་ནི། གཞུང་ལུགས་འདི་ནི་ཆོས་ཅན། ཉིན་མོར་བྱེད་པ་དང་ཆོས་མཚུངས་ཏེ། ཚུལ་དང་ཚུལ་མིན་རྣམ་པར་འབྱེད་མཁས་ལྟ་བ་ངན་པའི་ཚང་ཚིང་བསྲེག འཕགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བས་ཡང་དག་རིགས་པའི་ལམ་སྟོན་པ་དེས་ནའོ། །ཡོན་ཏན་བརྒྱ་དང་ལྡན་པའི་གཞུང་ལུགས་འདི་བློ་གྲོས་ངན་པ་ཉིན་མོ་སྤོང་བ་སྲིན་བྱ་ལྟ་བུ་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་པས་དེས་སྤངས་པ་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི། བློ་མིག་རྣམ་དག་མཁས་པའི་པདྨོ་རྒྱས་བྱེད་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་བསྒྱུར་བ་མཐར་ཕྱིན་མཇུག་གི་དོན་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩོམ་བྱེད་གང་གིས་རྩོམ་པའི་ཚུལ། །སྒྱུར་བྱེད་གང་གིས་བསྒྱུར་བའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་འདི་ནི་ཡུལ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་བྱུང་བ་གཞུང་ལུགས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཆེས་ཤིན་ཏུ་འཁྲུལ་པར་འཇུག་པ་སྙན་པའི་གྲགས་པས་སའི་སྟེང་མ་ལུས་པ་ཁྱབ་པ་འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྔ་འགྱུར། བར་འགྱུར། ཕྱིས་འགྱུར་རོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སུ་བྷཱུ་ཏི་ཤྲཱི་ཤཱནྟི་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་དགེ་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བསྒྱུར། གཉིས་པ་ནི། དཔལ་ལྡན་དམ་པའི་ལས་ལ་མངོན་དགྱེས་པ། །ཞེས་པ་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཆེན་པོ་དགེ་སློང་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ་ཞེས་པའི་བར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དུས་ཕྱིས་སའི་སྟེང་ན་འགྲན་ཟླ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་མཁས་པ་ཞེས་པ་ནས་སྟོན་པ་གངས་ཅན་འདི་ན་ཁོ་བོ་ཙམ་ཞེས་པའི་བར་སྟེ་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏས་བཤད་ཉན་གྱི་སྒོ་ནས་དར་རྒྱས་སུ་མཛད་པའོ།། །།ཀུན་མཁྱེན་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་འདོད་རིགས་གནས་ལྔ་ཡི་གྲུ་ལ་བརྟེན་བྱའོ་ཞེས། །རྒྱལ་ཚབ་ཆོས་ཀྱི་དེད་དཔོན་དེ་ཡིས་གསུངས་བཞིན་འཕགས་ཡུལ་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །གསལ་བར་ཕྱེ་ལས་ལོག་རྟོག་ཚང་ཚིང་འཇོམས་བྱེད་གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་སྲོལ། །འཕགས་པས་རྗེས་བཟུང་དཔལ་ལྡན་དྲི་མེད་བློ་མངའ་གང་དེས་ཕྱེ་བར་མཛད། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་ཚིག་བརླིང་བ་མ་རྟོགས་དེ་ལ་རྨོངས་པ་རྣམས། །དོན་མིན་སྐྱེ་བ་སྤངས་ནས་སྟོན་དང་བསྟན་པ་ཕུལ་བྱུང་སར་གཞག་པའི། །དོན་ཆེན་བསྒྲུབ་ཕྱིར་རིགས་པའི་གཙུག་རྒྱན་སྨྲ་བ་ཀུན་གྱི་མཆོག་གྱུར་དེས། །སྡེ་བདུན་འོད་ཀྱི་སྣང་བས་ཡང་དག་རིགས་པའི་གཞུང་ཆེན་གསལ་བར་མཛད། །ཚུལ་དེ་ལྷ་རྒྱན་ཆོས་སོགས་འཕགས་ཡུལ་སྨྲ་བའི་ཟླ་བས་མཚན་མོ་གསལ། །གངས་རིའི་ཁྲོད་འདིར་ལྷག་བསམ་མཁའ་ལ་བརྩོན་པའི་རླུང་གིས་རབ་འདེགས་པའི། །སྔོན་རབས་མཁས་པ་རྒྱུ་སྐར་ཕྲེང་བས་ཉི་ཚེའི་སྣང་བ་བསྐྱེད་ན་ཡང་། །ས་སྐྱ་པ་ཞེས་གྲགས་པའི་ཉི་འོད་སྣང་བས་མ་ཁྱབ་དེ་སྲིད་དུ། །ཀུན་བཏགས་གྲུབ་མཐའི་སྦུབས་ནས་གྲགས་པའི་དགོངས་དོན་གེ་སར་གསལ་མ་ནུས། །དེ་སླད་སྐྱེས་ཐོབ་མེ་ཤེལ་ལས་གྲུབ་ཡང་དག་བརྒྱུད་པའི་རྟ་ལྗང་ཅན། །འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་པ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་བྱུང་ལེགས་བཤད་འོད་སྟོང་འཕྲོ། །རིགས་གཏེར་རིགས་པའི་ཟེར་གྱིས་ཡང་དག་རིགས་པའི་ལམ་མཆོག་སྣང་བར་མཛད། །བདག་ཀྱང་སྨྲ་བ་དེ་ཡི་རྗེས་འབྲངས་ནས། །འཇུག་ལྡོག་ཡུལ་ལ་བླང་དོར་བྱེད་པའི་ཐབས། །ཐ་སྙད་ཚད་མས་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་ཚུལ། །རིགས་གཞུང་ཆེ་དང་མཐུན་པའི་སྣང་བ་ཐོབ། །ལེགས་བཤད་འདི་ཡང་དེ་ཡི་ཚུལ་ལུགས་བཞིན། །གཞུང་གི་གོ་རིམ་གང་ལས་གང་འཕྲོས་དང་། །བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་གང་གིས་གང་སྟོན་སོགས། །དཔལ་ལྡན་གྲགས་པའི་དགོངས་པ་ཇི་བཞིན་བཤད། །རིགས་པའི་གཏེར་གྱི་འགྲེལ་པའི་ཚིག་ཙམ་ལ། །བརྟེན་ནས་སྤྱི་བསྡུས་སྨྲ་བ་མང་མོད་ཀྱང་། །ལེགས་བཤད་དེ་ཡིས་བསྟན་བཅོས་རྣམ་འགྲེལ་གྱི། །གཞུང་དོན་ཇི་བཞིན་འགྲེལ་པ་ཁོ་བོ་ཙམ། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་རྣམ་འཕྲུལ་གྲགས་པ་ཡི། །གཞུང་ལུགས་ནམ་མཁའི་ནོར་བུ་མཛེས་བྱེད་པའི། །རིགས་པའི་འོད་ཟེར་འབུམ་ཕྲག་སྤྲོ་བས་ན། །འདི་ནི་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར་ཡིན། །སྒྲོས་ངན་སྲིན་བྱའི་སྐད་ཀྱིས་དོན་གཉེར་ལ། །ལོག་རྟོག་ལྟས་ངན་བསྐྱལ་བ་མ་མཐོང་ནས། །ཕྱྭ་གཡང་འགུགས་པའི་སྐད་སྙན་ཇི་བཞིན་དུ། །གུས་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བོ་སྐལ་པའང་དམན། །དོན་སྨྲ་མདོ་སྡེའི་གྲུབ་མཐའ་འཆད་པའི་ཚེ། །རང་རིག་ཙམ་གྱི་གསལ་བ་ཡུལ་ཅན་འདོད། །རྣམ་པ་འཇོག་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཡུལ་མིན་ཞིང་། །རང་དུས་སྣང་བ་དཔྱད་ཚེ་ཡུལ་དུ་སྨྲ། །སྒྲོ་བཏགས་སྤྱི་ནི་དངོས་པོར་ཡོད་པར་འདོད། །དེ་ཡང་གསལ་བ་རྣམས་དང་རྫས་གཅིག་སྨྲ། །དོན་སྤྱིར་མ་འདུས་རིགས་སྤྱི་ཡོད་ཅེས་ཟེར། །བྱེ་བྲག་གཞི་མཐུན་དོན་ལ་ཡོད་པར་འདོད། །རང་མཚན་ཐམས་ཅད་རང་རང་ལྡོག་པར་སྨྲ། །ལྡོག་པ་ལས་གཞན་གཞན་སེལ་ཡོད་ཅེས་ཟེར། །དགག་པ་རྣམ་བཅད་ཚེ་ནའང་དགག་པ་ཡིན། །དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣལ་མགོ་ཞེས་ཟེར། །རང་མཚན་སྒྲ་ཡི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་འདོད། །དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་དངོས་པོར་སྨྲ། །དངོས་བསྟན་དང་ནི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དང་། །དངོས་མིང་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་མེད་ཅེས་ཟེར། །ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་ཙམ་ཐམས་ཅད་ནི། །འགལ་བ་སྨྲས་ཕྱིར་མེ་དུ་འགལ་བར་འདོད། །ཐ་སྙད་མེད་ན་མི་འབྱུང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། །རྟ་ལས་རྫས་གཞན་བ་གླང་རྟ་དང་འབྲེལ། །གཞུང་ཡང་རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཚུལ་གསུམ་ནི། །ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཞེས་ཟེར། །བློ་ངོར་འཇོག་པའི་མཐུན་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །དངོས་འགལ་ཡིན་ཕྱིར་རྩོད་གཞི་ཕྱོགས་གཉིས་སྨྲ། །དོན་མེད་རྣམ་རིག་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་ཚེ། །ཐ་སྙད་ཚེ་ནའང་ཕྱི་དོན་མེད་སྨྲ་ཞིང་། །རིགས་པས་དཔྱད་ཚེ་གཟུགས་སོགས་ཡོད་པར་འདོད། །རྣམ་པ་བརྫུན་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་ཚེ། །རང་དུས་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་འདི་ཉིད་ནི། །ཤེས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ཅིང་དེ་ཉིད་ལ། །འཛིན་རྣམ་རང་རིག་བཏགས་པ་བ་ཞེས་སྨྲ། །ཤེས་པ་ཡིན་ཀྱང་བདེན་པར་མེད་ཅེས་ཟེར། །དེ་སོགས་མདོ་སེམས་གྲུབ་མཐའི་རྒྱ་མཚོ་ལ། །ཐ་སྙད་དོན་དམ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡི། །བློ་གྲོས་གྲུ་སྐྱ་འཛུགས་པར་མ་ནུས་པའི། །མཁས་རློམ་དེ་དག་ཅ་ཅོ་ངེས་མེད་སྨྲ། །འདི་དག་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་བོར་བ་ཡི། །ངན་རྟོག་བོད་འདིར་ལྷུང་བ་ཉེར་གཅིག་ཡིན། །མཁས་རློམ་ཤེས་རབ་འཆལ་བར་བསྒྲུབ་པ་ཡི། །གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ་རྒྱས་པར་དཔག་ཏུ་མེད། །དེ་སླད་རིགས་པ་སྨྲ་བར་རློམ་རྣམས་ཀྱི། །ལོག་རྟོག་དྲྭ་བ་དུ་མ་བསལ་བ་དང་། །ཡང་དག་དོན་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར། །འཁྲུལ་མེད་གནད་ཀྱི་ཉི་མ་འདི་བྱས་སོ། །རབ་དཀར་དགེ་ཚོགས་གང་ཞིག་གྲུབ་པ་དེ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ངོ་བོ་རྡོ་རྗེ་འཛིན། །ཀུན་དགའ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་ཡོངས་འཛིན་མཆོག །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཚོགས་ལ་དབུལ་བར་བགྱི། །དེ་དག་ཐུགས་རྗེའི་སྤྲིན་ཚོགས་ལས་བྱུང་བའི། །བྱིན་རླབས་བདུད་རྩིའི་ཆར་གྱི་རྣམ་རོལ་དེས། །བདག་དང་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཀུན་གྱི་མ། །མཁའ་མཉམ་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་ཤོག །བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གངས་རིའི་ཁྲོད་ཀྱི་རིགས་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་གྱུར་པ་མཁྱེན་རབ་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་སངས་རྒྱས་འཕེལ་གྱི་དྲུང་དུ་ལུང་རིགས་ལེགས་པར་སྦྱངས་ཤིང་གཞན་ཡང་མཁས་གྲུབ་དུ་མ་བསྟེན་པས། སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་དོན་ལ་བློ་ཁ་ཅུང་ཟད་ཕྱོགས་པ་མདོ་ཁམས་འབོམ་གྱི་ས་ཆར་སྐྱེས་པའི་བཙུན་པ་བསོད་ནམས་སེང་གེས་མདོ་དང་རྣམ་འགྲེལ་ངེས་རང་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་གོང་འོག་དང་ཕན་ཚུན་བསྡེབས། དགོངས་འགྲེལ་ཆེན་པོ་རིགས་པའི་གཏེར་གྱིས་གཞི་བྱས། དེར་ཅུང་ཟད་མི་གསལ་བ་ལྷའི་འགྲེལ་པ་དང་། བོད་ཀྱི་མཁས་པ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱི་ལེགས་བཤད་ཀྱིས་ཁ་བསྐངས་ནས་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཤིང་ཕོ་རྟའི་ལོ་ཁྲུམས་ཀྱི་ཟླ་བ་ལ་ཐུབ་བསྟན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་དགོན་པར་སྦྱར་བའི་ཡི་གེ་པ་ནི་གཞོན་ནུ་བཟང་པོས་བགྱིས་སོ།། །།འདི་བསྒྲུབས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །དགེ་བ་གང་དང་གང་ཐོབ་པ། །དེས་ནི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བདེ་གཤེགས་ཤེས་རབ་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྨན་གཅིག་པུ། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས། །བསྟན་པ་རྙེད་དང་བཀུར་སྟི་དང་། །བཅས་ཏེ་ཡུན་རིང་གནས་གྱུར་ཅིག །དགེའོ། །དགེའོ། དགེའོ།། །།