སྣང་བ་དང་སེལ་བ་རྟོགས་ཚུལ།
གཉིས་པ་སྣང་བ་དང་སེལ་བ་རྟོགས་ཚུལ་ལ། འཇུག་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། སོ་སོའི་རང་བཞིན་ངེས་པར་བྱ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྟོག་མེད་ཤེས་པ་རང་ཡུལ་ལ་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་འཇུག་སྟེ། སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་བྱ་བ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་ཡུལ་ལ་སེལ་བའི་སྒོ་ནས་འཇུག་སྟེ། སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་བྱ་བ་མི་རྫོགས་པར་རིགས་མི་མཐུན་སེལ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གཉིས་ལས། སྣང་བ་ལ་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་གཉིས། སེལ་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ལོག་གཉིས་སུ་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྣང་སེལ་གྱི་རྣམ་བཞག་དངོས། ཞར་ལ་སེལ་འཇུག་དང་སྒྲུབ་འཇུག་དཔྱད་པའོ། །དང་པོ་ལ་སྣང་བ་དང་། སེལ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྟོག་མེད་ཤེས་པས་རང་ཡུལ་མཐོང་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། རྟོག་མེད་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་དང་། མ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། མཚན་ཉིད། རང་མཚན་མེད་པ་གསལ་བར་སྣང་བའི་བཟུང་རྣམ། དབྱེ་ན་དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པའི་སྣང་བ་དང་། ཡིད་ཤེས་འཁྲུལ་པའི་སྣང་བ་གཉིས་སོ། གཉིས་པ་རྟོག་མེད་མ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་ལ་མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་སྒྲུབ་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རྟོག་མེད་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ལ་རང་དུས་སུ་གསལ་བར་སྣང་བའི་སྣང་བ། གཉིས་པ་ལ་དབྱེ་ན་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བ་དང་། དོན་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བ་གཉིས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་ཡུལ་གྱི་གནས་ལུགས། བློའི་འཛིན་སྟངས། བློ་དོན་མཐུན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས། སྔོན་པོ་དང་དེའི་མི་རྟག་པ་རྫས་ཐ་དད་དུ་འདོད་དེ་སྔོན་པོ་དེ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་དེའི་མི་རྟག་པ་དེ་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་གང་ཞིག ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་རྫས་གཅིག་མིན་པའི་ཕྱིར། མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་སྔོན་པོ་རྫས་ཡོད་དང་། དེའི་མི་རྟག་པ་བཏགས་ཡོད་དུ་འདོད་ཀྱང་འདིར་ནི་བཻ་ཌཱུརྻ་ལ་སོགས་པའི་སྔོན་པོ་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་བྱས་པ་དང་། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་ལ་རྫས་གཞན་ལྟ་ཞོག ལྡོག་པའང་ཐ་དད་དུ་མེད་དེ། དེ་གསུམ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་ནི་རྟོག་པ་ཁོ་ན་ལ་སྣང་བ་ཡིན་གྱི་རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤ་པ་དང་ཤུག་པ་གཉིས་ལ་དོན་ལ་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་ཅུང་ཟད་མེད་དེ། ཤ་པའི་རྫས་ཡིན་ན་ཤུག་པའི་རྫས་མིན་དགོས། ཤུག་པའི་རྫས་ཡིན་ན། ཤ་པའི་རྫས་མིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྔོན་པོའི་བྱས་མི་རྟག་གཉིས་དོན་ལ་རྫས་གཞན་དུ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དབང་ཤེས་ལ་གཅིག་ཏུ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་ལ་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་ཚེ་དེའི་བྱས་མི་རྟག་གཉིས་གཅིག་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཤབ་ཤུག་གཉིས་དོན་ལ་རྫས་གཅིག་མིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྟོག་མེད་ཤེས་པ་ལ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཤ་པ་སྣང་བའི་ཚེ་ཤུག་པ་མི་སྣང་བ་ཡང་ཡོད། ཤུག་པ་སྣང་བའི་ཚེ་ཤ་པ་མི་སྣང་བ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་གཉིས་གཅིག་ཆར་སྣང་བའི་ཚེ་རྫས་ཐ་དད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ། མཐུན་ཚུལ་དངོས། དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྟགས་འགོད་པ། དེས་ན་མངོན་སུམ་མ་ངེས་པར་གྲུབ་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། རྟོག་མེད་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་དང་། དེའི་ཡུལ་ཕྱི་དོན་གཉིས་པོ་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་དོན་རྫས་གཅིག་ཏུ་ཡོད་ན་དེ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་དུ་སྣང་བ་དང་། དེ་རྫས་ཐ་དད་དུ་ཡོད་ན་དེ་ལ་ཡང་རྫས་ཐ་དད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གང་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་ཡིན་ན། མངོན་སུམ་ལ་མཐོང་མ་མཐོང་གི་ཆ་གཉིས་མེད་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་བཻ་ཌཱུརྻ་མཐོང་བ་ན་དེའི་སྔོན་པོ་མཐོང་བ་བཞིན། བུམ་པ་དང་དེའི་བྱས་མི་རྟག་གསུམ་ཀྱང་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱོགས་ཆོས་ནི་ལྟོས་མེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དང་གནོད་པ་ཅན་གྱི་རྟགས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་པ་ནི་བཻ་ཌཱུརྻ་མཐོང་བ་ན་དེའི་སྔོན་པོ་མཐོང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། མངོན་གསུམ་གྱིས་རང་ཡུལ་ངེས་པ་མེད་དེ། དེས་ཡུལ་དེ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཡུལ་དེ་ལ་ཚད་མར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་འགྲེལ་ལས། ད་ནི་མ་ངེས་པ་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་སོགས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་རང་རིག་པ་བརྗོད་པ་དང་མ་འབྲེལ་བ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའོ་ཞེས་དང་། རིགས་ཐིགས་ལས། དེ་ལ་དང་པོར་ཡུལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཚད་མའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ། ཡོད་མེད་ངེས་པའི་འབྲས་ཅན་མིན། །ཕྱིར་ན་ཚད་མ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་ནི་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་པ་དང་། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་པ་ལ་དགོངས་པའི་ཕྱིར། རང་ཡུལ་མ་ངེས་ན་ཚད་མར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིའི་ལན་ལ་ཁ་ཅིག མངོན་སུམ་ལ་རྟོག་པའི་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་རྟོག་མེད་ཀྱི་ངེས་པ་ཡོད་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། རྟོག་མེད་ཀྱི་ངེས་པའི་དོན་གང་ལ་བྱེད། རང་ཡུལ་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་ངེས་པ་ལ་བྱེད་དམ། སེལ་བའི་སྒོ་ནས་སྒྲོ་འདོགས་སེལ་བ་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན་སྒྲ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་སུ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་དང་རྗེས་དཔག་དོན་མེད་པར་ཐལ། དེས་སྒྲའི་མི་རྟག་པ་མཐོང་བ་ན་དེས་དེ་ངེས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན། སྒྲ་འཛིན་མངོན་སུམ་དེ་རྟོག་པར་ཐལ། དེ་སེལ་བའི་སྒོ་ནས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ལ་སྐྱོན་མེད་དེ། བུམ་འཛིན་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དེ་བུམ་པའི་གཟུགས་དང་བྱས་མི་རྟག་ལ་ཚད་མར་སོང་བ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་བུམ་གཟུགས་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འགལ་རྐྱེན་འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ཅིང་། མཐུན་རྐྱེན་གོམས་པ་རྒྱུན་རིང་བ་དང་། ཡིད་ཉེ་བར་གཏད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེའི་མི་རྟག་པ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་པའི་ངེས་པ་མེད་དེ། དེ་ལ་འཁྲུལ་རྒྱུ་འདྲ་བ་གཞན་འབྱུང་སོགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སེལ་བ་ལ། གཞུང་འགྲེལ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ། དེ་ལས་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་པའི་ཚུལ། དེ་ལས་ས་སྐྱ་པའི་བཞེད་པ་ངོས་བཟུང་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་གཞུང་ལས་བཤད་པའི་ཚུལ་དང་། འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཚད་མ་མདོར་སེལ་བ་བརྟག་པའི་རབ་བྱེད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གསུངས་ལ། རྣམ་འགྲེལ་འདིར་ལེའུ་དང་པོར། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ལས་འཕྲོས་ནས་གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་བཞག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་སྤྱི་དངོས་མེད་དུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་དང་། མངོན་སུམ་རྟོག་བྲལ་དུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་བཞག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། གཞན་དོན་ལེའུར་ཡང་གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་བཞག་ཅུང་ཟད་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་གཞན་སེལ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་དང་། གཞན་སེལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། མཁན་པོ་ཞི་བ་འཚོ་དང་། ཐར་པ་འབྱུང་གནས་དང་། ཤཱཀྱ་བློ་གསུམ་གྱི་བཞེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལྡོག་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་པས་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་། སྤྱི་ཡི་བློ་ཡང་བསླད་པ་ཡིན་ཞེས་པས་བློའི་གཞན་སེལ་དང་། མཐུན་དངོས་གཞན་གྱི་དངོས་དག་ལ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་དོན་རང་མཚན་གྱི་གཞན་སེལ་བསྟན་པར་བཞེད་དོ། །དེ་ལ་ཞི་བ་འཚོས། འདིར་ནི་སེལ་བ་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །མ་ཡིན་པ་དང་མེད་པའོ། །མ་ཡིན་པ་ཡང་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །བློ་དང་དོན་གྱི་དབྱེ་བས་སོ། །ཞེས་གཞན་སེལ་ལ་མ་ཡིན་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་། མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་བ་གཉིས་ལས། མ་ཡིན་དགག་གི་སེལ་བ་ལ་ཡང་བློའི་སེལ་བ་དང་། དོན་གྱི་སེལ་བ་གཉིས་སྟེ། སེལ་བ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་དོན་གྱི་སེལ་བ་ངོས་འཛིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། འཇིག་མེད་ལ་སོགས་དོན་རང་མཚན། །རང་བཞིན་གྱིས་གཞན་ལས་ཐ་དད། །ཅེས་དང་། བློའི་སེལ་བ་ངོས་འཛིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དེར་རྟེན་ཤེས་པའི་སྣང་བ་གང་། །དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་རྟོག་པ་ཅན། །དོན་གྱི་བདག་ཉིད་མིན་པ་ལ། །དོན་ཅེས་བྱ་བར་ངེས་པ་ཡིན། །གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་ཡོད་པས། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེའི་རྒྱུ། །ཞེས་དང་། མེད་དགག་གི་སེལ་བ་ངོས་འཛིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བ་ལང་འདི་ལ་བ་མིན་མེད། །མེད་པར་དགག་པ་ཉིད་ཡིན་ཅེས། །གཞན་སེལ་བ་ནི་རབ་གསལ་བ། །ཁོ་ནར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་གི་དོན་ལ་དོན་གྱི་གཞན་སེལ་ནི་འཇིག་མེད་དེ་ཨ་རུ་ར་ལ་སོགས་པའི་དོན་རང་མཚན་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་གནས་པས་ན་གཞན་སེལ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བློའི་གཞན་སེལ་ལ་ཁ་ཅིག གཞུང་དེས་བ་ལང་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལ་བ་ལང་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ལ་བ་ལང་རང་མཚན་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་དེ་བློའི་གཞན་སེལ་དུ་བསྟན་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཞུང་དེས་ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་གྱི་བ་ལང་འཛིན་པའི་རྟོག་པའི་བཟུང་རྣམ་དེ་ལ་བང་གི་བློའི་གཞན་སེལ་དུ་བསྟན་ཏེ། ཚིག་རྐང་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་པ་དེ་བ་ལང་རང་མཚན་པ་ལ་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེས་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་བསྟན། བར་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྣང་རྟགས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་བསྟན། དེའི་རྒྱུ་ཞེས་པས་བ་ལང་རང་མཚན་འཐོབ་པ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྟེ། རང་བཞིན་དེ་འཛིན་རྣམ་རྟོག་བློ། །དོན་མེད་ཀྱང་དེ་དོན་ཅན་འདྲ། །དེ་ཡི་འབྲས་ཅན་མིན་དོན་ལ། །ཐ་དད་མཐར་ཐུག་སྐྱེ་བ་གང་། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་དོན་གཅིག་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་ཡོད་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་པས་ནི་དོན་གྱི་གཞན་སེལ་རང་མཚན་ཡིན་པར་མ་ཟད་བློའི་གཞན་སེལ་ཡང་རང་མཚན་ཡིན་པར་བསྟན་ནོ། །ཐར་པ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་རྟོག་གེའི་སྐད་ལས་ཀྱང་འདི་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས་དོན་ནི་སེལ་བ་ཞེས་མངོན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིས་རིགས་མི་མཐུན་གཞན་བསལ་བར་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་བློའི་རྣམ་པ་ཡང་སེལ་བ་སྟེ། བློའི་རྣམ་པ་འདིས་རིས་མི་མཐུན་སེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་སོ། །ཅི་ལྟ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཟློག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མེད་པར་དགག་པའི་ངོ་བོ་ནི་སེལ་བ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་ལ། དེའི་དོན་བུམ་པ་རང་མཚན་པ་ལ་གཞན་སེལ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་སེལ་བར་བྱ་བའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་བཟུང་རྣམ་ལ་གཞན་སེལ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་གྱི་མེད་དགག་ནི་གཞན་སེལ་ཡིན་ཏེ། བསལ་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །ཤཱཀྱ་བློས། འདིར་གཞན་སེལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་རེ་ཤིག་གཅིག་ནི་འདི་ལས་གཞན་དང་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་བཟློག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་མཐུན་དངོས་གཞན་གྱི་དངོས་དག་ལས། །ལྡོག་པ་ལ་ནི་བརྟེན་པ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ཡང་སྒྲ་དང་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྟེན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ཞེས་དང་། གཉིས་པ་ནི། གཞན་གཅོད་པའི་ཕྱིར་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཙམ་ཡིན་ཅིང་། གང་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་དག་གིས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ལ་དགག་པ་ཙམ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། གསུམ་པ་ནི། གཞན་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། གང་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བཞེད་པ་ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་གི་དོན་ཡང་བུམ་མིན་ལས་ལོག་པའི་བུམ་པ་རང་མཚན་པ་ལ་དོན་གྱི་གཞན་སེལ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་སེལ་བར་བྱ་བའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་ལ་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ཅིང་བུམ་གསལ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་བུམ་པར་སྣང་བ་ནི་བློའི་གཞན་སེལ་ཡིན་ཏེ། བློ་ལ་དངོས་སུ་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་བུམ་མིན་སེལ་བར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དང་པོ་གཉིས་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་ཅིང་ཕྱི་མ་དེ་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་བཞེད་དོ། །གཉིས་པ་གཞན་སེལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ནི། སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གི་སེལ་བ་སྒྲུབ་པར། གང་ཞིག་རྟོག་བཅས་བློའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱིས་དབེན་པར་རབ་བརྟན་པ། བློ་མིན་ཕྱི་མིན་དེ་ཉིད་མིན། །སྒྲོ་བཏགས་གང་ཡིན་བརྗོད་པ་ཡི། །གང་ཞིག་དངོས་སམ་དངོས་ལས་གཞན། །ཞེས་དང་། འགར་ཡང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཤིང་། །ཅེས་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ནི་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་ལ་ཞེས་དང་། དེའི་ཕྱིར་སེལ་བ་གཉིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པའི་རང་བཞིན་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ལོ་ཞེས་དང་། འཐད་ལྡན་ཆེན་མོར་ཡང་། མེད་པར་དགག་པའི་གཞན་སེལ་བ་དོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། ལྡོག་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཕྱིར། །གནས་དང་མི་གནས་རྟོག་པའང་མིན། །ཞེས་བཤད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་གཞན་སེལ་བ་དེ་དངོས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་སྤྱི་ཡི་བློ་ཡང་བསླད་པ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་སུན་དབྱུང་བ་ཡང་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་གི་དོན་ནི་གཞན་སེལ་ལ། ངེས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གཞན་སེལ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་གཞན་སེལ་གཉིས་སམ། ཡང་ན་མེད་པར་དགག་པའི་གཞན་སེལ་དང་། སྒྲོ་འདོགས་པའི་གཞན་སེལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བཟུང་བྱར་གྱུར་པ་དེ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། དངོས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཟུང་བྱ་སྟེ། བུམ་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ལྟ་བུའོ། །བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་དེ་ལ་དོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཟུང་བྱར་གྱུར་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་དེ་ལ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་གྱི་བུམ་པ་ཞེས་པའི་འཛིན་སྟངས་དངོས་སུ་མེད་ཀྱང་དེས་བུམ་པ་འཛིན་པ་དེ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། བུམ་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་དེ་ལ་དངོས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཟུང་བྱ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་དེ་ལ་བུམ་པའོ་སྙམ་པའི་འཛིན་སྟངས་དངོས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལུགས་བཞི་ལས། དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྟོག་པས་བུམ་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དེ་གཞན་སེལ་གྱི་སྒོ་ནས་བྱེད་པས་འཇུག་པའི་ཡུལ་བུམ་པ་རང་མཚན་པ་དེ་བུམ་པའི་དོན་རང་མཚན་གྱི་གཞན་སེལ། འཇུག་པར་བྱེད་པ་པོ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་གཟུང་རྣམ་དེ་བུམ་པའི་བློའི་གཞན་སེལ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པས་བུམ་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ལ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་དགོས་པས་རྟོག་པས་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་དེ་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་དུ་བཞེད་དོ། །གཞན་སེལ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་བྱེད་ན་འདི་ཉིད་དོན་ལ་གནས་ཏེ། གཞན་སེལ་གྱི་སྒོ་ནས་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ། ཐོབ་བྱའི་ཡུལ། ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་བློ། བློ་དེས་ཡུལ་དེ་ཐོབ་པ་ལ་དངོས་འགལ་རྣམ་པར་བཅད་པ་དང་གསུམ་དགོས་པ་ལས་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་གཞན་སེལ་གྱི་སྒྲ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གསུམ་དུ་བཞག་པའི་དགོས་པ་ཡང་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་གཞན་སེལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་ཡིན་ན། གཞན་སེལ་གསུམ་ཀ་ཚང་དགོས་སོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡིན་ཏེ། དོན་གྱི་གཞན་སེལ་མ་ཚང་ན་ཕྱི་མ་གཉིས་ཚང་ཡང་གཞན་སེལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་འདི་དང་ཅུང་ཟད་མི་འདྲ་སྟེ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པས་བུམ་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ལ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་བུམ་པར་སྣང་དགོས་ཤིང་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་དེ་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་། བུམ་པར་སྣང་བ་དེ་བློའི་གཞན་སེལ་དུ་བཞེད་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་གཞུང་དང་ཅུང་ཟད་མི་མཐུན་ཏེ། ལྡོག་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཕྱིར་ཞེས་པས་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་། སྤྱི་ཡི་བློ་ཡང་བསླད་པ་ཡིན། །ཞེས་པས་བློའི་གཞན་སེལ་བསྟན་པར་ཁྱེད་རང་གིས་ཁས་བླངས་ཤིང་། གཞུང་དང་པོས་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་ཁོ་ན་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པར་བུམ་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་གསལ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱི་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞུང་ཕྱི་མས་བུམ་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཁོ་ན་བསྟན་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེས་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་དེ་འཁྲུལ་ཤེས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤཱཀྱ་བློས། ལྡོག་པ་ལ་ནི་བརྟེན་པ་ཅན། །ཞེས་པས་དོན་གྱི་གཞན་སེལ་བསྟན་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ལྡོག་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཕྱིར་ཞེས་པས་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་བསྟན་ན། དེས་ཀྱང་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་བསྟན་དགོས་པའི་ཕྱིར། ལྡོག་པ་ལ་ནི་བརྟེན་པ་ཅན། །ཞེས་པ་ལས་འཕྲོས་ནས་རང་འགྲེལ་ལས། ཡང་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་གིས་རྣམ་པར་བཅད་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་ཀྱི་སྒྲུབ་པས་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ལྡོག་པ་གང་ལ་འབྱེད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ལྡོག་པ་ཅན་དེས་དོན་རང་མཚན་གྱི་གཞན་སེལ་བསྟན་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཅེ་ན། དེ་ནི་དོན་ལ་འཐད་མོད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལྡོག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་པ་དང་ཡང་འགལ་ཏེ། རང་མཚན་ཡིན་ན། ལྡོག་པ་མིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བློའི་གཞན་སེལ་ཁོ་ན་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་རྗོད་བྱེད་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། རྣམ་གཅོད་བརྗོད་པར་བྱེད་པར་གྲུབ་ཞེས་པས་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་སྟོན་པར་ཁྱེད་རང་གིས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དེ་དག་ལས་བོད་ཀྱིས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་པའི་ཚུལ་ལ། གཞན་སེལ་ཡིན་ན་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་དང་། དེ་ཡིན་ན་མེད་དགག་དང་། བློའི་གཞན་སེལ་གང་རུང་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་དང་། དེ་ཡིན་ན་དོན་རང་མཚན་གྱི་གཞན་སེལ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་དང་། ཆོས་དེའི་གཞན་སེལ་གསུམ་པོ་གང་རུང་དེས་ཆོས་དེའི་གཞན་སེལ་གྱི་གོ་ཆོད་ཀྱི། སྤྱིར་གཞན་སེལ་ཡིན་མིན་གྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་དང་། གཞི་གྲུབ་ན་གཞན་སེལ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་གྱི་མཚན་ཉིད། གཞན་སེལ་གང་ཞིག རང་གི་དགག་བྱ་བཀག་ཤུལ་དུ་ཆོས་གཞན་མི་འཕེན་པ། མ་ཡིན་དགག་གི་གཞན་སེལ་གྱི་མཚན་ཉིད། གཞན་སེལ་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྡན་པ་གང་ཞིག དེ་འཕེན་པ། དབྱེ་ན་བློའི་གཞན་སེལ་དང་། དོན་གྱི་གཞན་སེལ་གཉིས་ལས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། མ་ཡིན་དགག་གི་གཞན་སེལ་གང་ཞིག རྟོག་པའི་སྣང་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའོ། །མཚན་གཞི་ནི་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་བུམ་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་གང་ཞིག རྫས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་གསུམ་ཀ་ཡང་ཕན་ཚུན་འགལ་ཞིང་། གཞན་སེལ་ཡིན་ན། མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཡིན་དགོས་ཟེར་རོ། །མི་འཐད་དེ། མེད་དགག་ཡིན་ན། དགག་བྱ་བཀག་ཤུལ་དུ་ཆོས་གཞན་མི་འཕེན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཡིན་ན། དེ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཀ་བ་ཁོ་ན་མེད་པ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀ་བ་ཁོ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེས་ཀ་བ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་འཕེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་བུམ་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྡོག་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་པར་བསྟན་པའི་ལྡོག་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེལ་ངོར་རང་གིས་གསལ་བ་རྣམས་ལ་ཐུན་མོང་བར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་མཁས་པ་ཁ་ཅིག སྤྱིར་གཞན་སེལ་ལ་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་སོགས་གསུམ་མཛད་པར་བཞེད་ཀྱང་། དོན་གྱི་གཞན་སེལ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་སེལ་བར་བྱ་བའི་གཞི་ཡིན་པས་གཞན་སེལ་གྱི་མིང་གིས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་སེལ་མཚན་ཉིད་པ་ནི་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་། བློའི་གཞན་སེལ་གཉིས་སུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། བློའི་རྣམ་པ་ལ་སྣང་ཚུལ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས། གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོགས་པ་ལ་རིགས་མི་མཐུན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་དུ་སྣང་བ་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་། དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་ལྟར་དུ་སྣང་བ་བློའི་གཞན་སེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་དོན་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་དུ་སྣང་བ་དང་། བུམ་པར་སྣང་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་། ཕྱི་མ་བློའི་གཞན་སེལ་ཡིན་པས་བློའི་གཞན་སེལ་སྒྲོ་བཏགས་ལ་འདོད་ན་ལུགས་འདི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ནའང་། བློའི་གཞན་སེལ་བློ་རང་ཉིད་ལ་འདོད་ན་སྔ་མས་མ་ངེས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་ཁ་ཅིག ཞི་བ་འཚོའི་ལུགས་ལ་གཞན་སེལ་ཡིན་ན། དོན་རང་མཚན་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ཡིན་ན་དེ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་གྱི་དོན་དེ་སེལ་ངོར་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བློའི་གཞན་སེལ་དང་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ནི་གཞན་སེལ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ཟེར་མི་འཐད་དེ། བུམ་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་དེ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་སྣང་ཡུལ་མིན་པར་ཐལ། དེ་གཞན་སེལ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག བུམ་པ་རང་མཚན་པ་དེ་དེའི་སྣང་ཡུལ་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་དེའི་སྣང་ཡུལ་མེད་པར་ཐལ། འདོད་པ་གང་ཞིག བུམ་པ་རང་མཚན་པ་དེ་དེའི་སྣང་ཡུལ་མིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཞི་བ་འཚོས་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་གྱི་དོན་དེ་སེལ་ངོར་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་ལ་བྱེད་དམ། དོན་དེ་ལ་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་གྱི་མེད་དགག་དེ་གཞན་སེལ་དུ་ཐལ། དེ་སེལ་ངོར་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན་བུམ་པའི་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་དེ་དོན་ལ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཞི་བ་འཚོས་དེ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བ་ལང་འདི་ལ་བ་མིན་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ལུགས་བཞི་པ་དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་བུམ་པ་དེ་བུམ་པའི་དོན་རང་མཚན་གྱི་གཞན་སེལ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་བུམ་པར་སྣང་བ་སྒྲོ་བཏགས་བུམ་པའི་བློའི་གཞན་སེལ། བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་མེད་དགག་དེ་བུམ་པའི་ལྡོག་པ་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བློའི་གཞན་སེལ་ཡིན་ན། སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཁྱབ་ན་བློ་མ་ཡིན་ལས་ལོག་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར་ཏེ། བློའི་དོན་རང་མཚན་གྱི་གཞན་སེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བློའི་སྟེང་དུ་ཡང་གཞན་སེལ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཡིན་ན། མེད་དགག་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཁྱབ་ན་མེད་དགག་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལ་མེད་དགག་ཏུ་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་སྟེང་དུ་ཡང་གཞན་སེལ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དོན་རང་མཚན་གྱི་གཞན་སེལ་ཡིན་ན། དོན་རང་མཚན་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཁྱབ་ན་དོན་རང་མཚན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལ་དོན་རང་མཚན་དུ་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་སྟེང་དུ་ཡང་གཞན་སེལ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་བྱེད་པའི་ཕྱིར། བུམ་པའི་དོན་རང་མཚན་གྱི་གཞན་སེལ་ཡིན་ན། དོན་རང་མཚན་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་དང་། དེའི་བློའི་གཞན་སེལ་ཡིན་ན། སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་དང་། དེའི་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཡིན་ན་མེད་དགག་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། བུམ་པའི་མེད་དགག་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལ་བུམ་པའི་མེད་དགག་ཏུ་སྣང་བ་ཆོས་ཅན། མེད་དགག་ཏུ་ཐལ། བུམ་པའི་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་པའི་མེད་དགག་གི་བློའི་གཞན་སེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་སྟེང་དུ་ཡང་གཞན་སེལ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་བྱེད་པའི་ཕྱིར། རིམ་བཞིན་ཁས་བླངས། དེས་གཞན་གཉིས་ལ་འགྲེའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་སྤྱིར་གཞན་སེལ་གྱི་མཚན་ཉིད། རྟོག་ངོར་རིགས་མི་མཐུན་རྣམ་པར་གཅོད་བྱེད་དུ་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས། དབྱེ་ན་དོན་གྱི་ངོས་ནས་བཞག་པའི་གཞན་སེལ། བློའི་ངོས་ནས་བཞག་པའི་གཞན་སེལ་དང་། བློས་དོན་གྱི་སྟེང་དུ་གཞན་སེལ་བའི་གཞན་སེལ་དང་གསུམ་ལས། དེ་ཡང་བུམ་པའི་སྟེང་དུ་མཚོན་ན། བུམ་པ་དེ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པས་དོན་བུམ་པའི་ངོས་ནས་བཞག་པའི་བུམ་པའི་གཞན་སེལ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་རང་ལ་སྣང་བའི་བུམ་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་བུམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་དེ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་ངོས་ནས་བཞག་པའི་གཞན་སེལ། གཞན་འདོད་པ་ལྟར་གྱི་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་བུམ་པར་སྣང་བ་ལ་ནི་མི་འཇོག་སྟེ། བུམ་པ་དེ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་བུམ་པར་སྣང་བ་གང་ཞིག དེ་ཡིན་ན་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་འཛིན་པའི་རྟོག་པས་དོན་བུམ་པའི་སྟེང་དུ་གཞན་སེལ་བའི་གཞན་སེལ་ནི་བུམ་པ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ་མི་འཐད་དེ། དོན་གྱི་ངོས་ནས་བཞག་པའི་གཞན་སེལ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་སྔར་དྲངས་པའི་འགྲེལ་པ་འགྲེལ་བཤད་དང་བཅས་པ་དང་། རིགས་གཏེར་ལས་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་ངོར་རིགས་མི་མཐུན་རྣམ་པར་གཅོད་བྱེད་དུ་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པར་ཐལ། བུམ་པའི་གཞན་སེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། དོན་བུམ་པའི་ངོས་ནས་བཞག་པའི་གཞན་སེལ་ཀྱི་རྣམ་བཞག་མི་འཐད་པར་ཐལ། གཞན་སེལ་ཡིན་ན། བློའི་ངོས་ནས་བཞག་པའི་གཞན་སེལ་ཡིན་དགོས་ཀྱི། དོན་གྱི་ངོས་ནས་བཞག་པའི་གཞན་སེལ་མིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་གཏེར་ལས། གཞན་སེལ་བློ་ཡི་འཇུག་ཚུལ་ཡིན། །བེམ་པོའི་དོན་ལ་གཞན་སེལ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་དེ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པས་དོན་བུམ་པའི་སྟེང་དུ་གཞན་སེལ་བའི་གཞན་སེལ་མིན་པར་ཐལ། བུམ་པ་དེ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་གང་ཞིག དེ་ཡིན་ན། སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། དང་པོ་མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། དེ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུགས་ལྔ་པ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གཞི་གྲུབ་ན་གཞན་སེལ་ཡིན་དགོས་ཏེ། གཞི་གྲུབ་ན། རྟོག་པ་དོན་མཐུན་གྱི་ངོར་དགག་བྱ་རིགས་མི་མཐུན་དང་བྲལ་བར་སྣང་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་གཞན་སེལ་གྱི་མཚན་ཉིད། དོན་ལ་དགག་བྱ་རིས་མཐུན་དང་བྲལ་བར་གནས་པའམ་རྟོག་ངོར་དགག་བྱ་རིགས་མི་མཐུན་དང་བྲལ་བར་སྣང་བ་ཞེས་ཟེར། མི་འཐད་དེ། བ་ལང་གི་གཞན་སེལ་དེ་བ་ལང་འཛིན་པའི་ཚུར་མཐོང་གི་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པར་ཐལ། བ་ལང་རང་མཚན་པ་དེ་དེའི་སྣང་ཡུལ་གང་ཞིག བ་ལང་རང་མཚན་པ་དེ་ཡིན་ན། གཞན་སེལ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པར་ཐལ། གཞན་སེལ་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བ་ལང་འཛིན་པའི་རྟོག་པས་བ་ལང་གི་གཞན་སེལ་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དང་། བ་ལང་འཛིན་པའི་ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱིས་བ་ལང་རང་མཚན་པ་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེ་གཉིས་རྟོག་པ་ཡིན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དཔལ་ལྡན་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་རང་ལུགས་རྣམ་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དོན་རང་མཚན་གཞན་སེལ་ཡིན་པ་འོག་ཏུ་འགོག་གོ །གསུམ་པ་དེ་ལས་ས་སྐྱ་པའི་བཞེད་པ་ངོས་བཟུང་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དོན་རང་མཚན་གཅིག་ཉིད་རྟོག་པས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་བཞག་དང་། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་སྣང་བའི་རྣམ་བཞག་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་བཞག་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ཡུལ་འཛིན་པ་རང་ཡུལ་གྱི་དངོས་འགལ་བཅད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པས་རང་མཚན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་ཡུལ་བུམ་པ་རང་མཚན། ཡུལ་ཅན་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པས་རང་ལ་སྣང་བའི་བཟུང་རྣམ་ལ་ཕྱི་རོལ་བུམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལྟ་བུ་གསུམ་གསུམ་དགོས་པ་ལས། དང་པོ་ནི། གཞན་སེལ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་གཞན་སེལ་ཡིན་ན། བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་འཇུག་ཚུལ་ལ་ལྟོས་དགོས་པ་གང་ཞིག བུམ་པ་རང་མཚན་པ་དེ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་འཇུག་ཚུལ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཡུལ་རང་གི་སྡོད་ལུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་དེ་ཆོས་ཅན། རྟོག་མེད་ཤེས་པའི་སྣང་ཡུལ་ཏུ་ཐལ། དོན་རང་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་གཞན་སེལ་ཡིན་པ་དང་འགལ་ལོ། །གཞན་ཡང་སྣང་སེལ་གཉིས་ཀྱི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་སྣང་བ་དེ་དོན་རང་མཚན་གྱི་གནས་ལུགས་ལ་གྲུབ་པར་ཐལ། སེལ་བ་དེ་དོན་རང་མཚན་གྱི་གནས་ལུགས་ལ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན་སྔོན་པོ་ཉེ་བར་ཡོད་པའི་ལོང་བ་དེ་ལ་སྔོན་པོ་གསལ་བར་སྣང་བར་ཐལ། སྔོན་པོ་གསལ་བར་སྣང་བ་དེ་སྔོན་པོའི་གནས་ལུགས་ལ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རང་མཚན་ནི་སྣང་སེལ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་གཞི་ཡིན་གྱི་སྣང་སེལ་གཉིས་ཀྱི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་སྣང་བ་དང་སེལ་བ་ནི་གང་ཡང་མིན་ནོ། །ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ལ་སྣང་བར་འཇོག་པ་ནི་འདིའི་སྣང་བ་དང་དོན་མི་གཅིག་གོ །མདོར་ན་དེ་ནི་རང་གཞན་ངོ་བོ་ཡི། །ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་རང་དང་སྣང་བ་དོན་གཅིག་ཡིན་ཅིང་། གཞན་དང་སེལ་བ་དོན་གཅིག་པ་ནི་གནད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ཡང་། གཞན་དག་ལ་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་ཟབ་དོན་རྟོགས་པའི་ནུས་པ་མི་སྣང་ངོ་། །འོ་ན་བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་བཟུང་རྣམ་དེ་སྣང་བ་ཡིན་ནམ། སེལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཆ་དང་། ཕྱི་རོལ་བུམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆ་གཉིས་ལས། སྔ་མ་ནི་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ནི་སེལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཡང་། གལ་ཏེ་སྤྱི་ནི་ཤེས་ངོ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་གོང་དུ་དྲངས་པའི་རྩ་འགྲེལ་དྲན་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ཡུལ་ཅན་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་དེ་ཡང་གཞན་སེལ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་གཞན་སེལ་ཡིན་ན། བུམ་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་དགོས་པ་གང་ཞིག དེ་བུམ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། ཤེས་ལས་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ། །ཇི་ལྟར་དོན་གཞན་འབྲང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འགྲེལ་པ་མཁན་པོ་དག་གིས་མཛད་པ་ལྟར་གཞན་སེལ་གསུམ་གྱི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་བློའི་གཞན་སེལ་ཡང་འདི་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི་སྒྲོ་བཏགས་སུ་ནི་མི་བཞེད་ལགས། སྒྲའི་གཞན་སེལ་དང་བློའི་གཞན་སེལ་གཉིས་ཀྱི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་བློའི་གཞན་སེལ་ནི་གཞན་སེལ་མཚན་ཉིད་པར་བཞེད་དོ། །ལྡོག་པའི་གཞན་སེལ་ལ་མེད་དགག་གིས་ཁྱབ་པ་ནི་མི་བཞེད་དེ། འདི་ལ་བུམ་པའི་གཞན་སེལ་ལྟ་བུ་དགག་བྱ་མེད་དགག་བཅད་ནས་གྲུབ་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དང་། བུམ་མེད་ཀྱི་གཞན་སེལ་ལྟ་བུ་དགག་བྱ་སྒྲུབ་པ་བཅད་ནས་དགག་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་སྔ་མ་ནི་མ་ཡིན་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་། ཕྱི་མ་ནི་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་རང་ལ་སྣང་བའི་བཟུང་རྣམ་ལ་ཕྱི་རོལ་བུམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལྟ་བུ་རྟོག་པའི་བཟུང་རྣམ་དང་ཞེན་ཡུལ་གཉིས་པོ་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་པའི་སྒྲོ་བཏགས་ལ་གཞན་སེལ་འཆད་པའི་ཚེ་གཞན་སེལ་མཚན་ཉིད་པ་དང་། སྤྱི་འཆད་པའི་ཚེ་སྤྱི་མཚན་ཉིད་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འོག་ཏུ་འབྱུང་བའི་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པའི་ཚུལ་ནི། བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཞིབ་མོར་དཔྱད་ན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། གཞན་སེལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། དེའི་རང་བཞིན་ངེས་པར་བྱ་བ། སེལ་བ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཡུལ་དེའི་དངོས་འགལ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་ཡུལ་དེར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་སོ། །དེ་ལ་དངོས་འགལ་བཅད་པ་དང་། རིགས་མི་མཐུན་བཅད་པ་དང་། དེ་མིན་བཅད་པ་རྣམས་ནི་དོན་གཅིག་ཅིང་། གཞན་སེལ་དང་། སེལ་བ་དང་། ལྡོག་པ་དང་། རྣམ་གཅོད་བཞི་པོ་ནི་དོན་ལྡོག་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་གཅིག་གིས་མཚོན་ནུས་ལ། སྤྱི་དང་སྤྱི་མཚན་ནི་དེ་དག་དང་ཡིན་ཁྱབ་མཉམ་ཡིན་ཀྱང་དོན་ལྡོག་ནི་གཞན་ཚོལ་དགོས་སོ། །དངོས་འགལ་བཅད་པའི་དོན་ཡང་། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་དེ་ལ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་བུམ་པའོ་སྙམ་པའི་འཛིན་སྟངས་དངོས་སུ་མེད་ཀྱང་། རང་ལ་སྣང་བའི་བུམ་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཕྱི་རོལ་བུམ་པར་ཞེན་པ་དེ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་བུམ་པའོ་སྙམ་དུ་ཞེན་པ་ཡིན་གྱི་འདི་ཀ་བ་འོ་སྙམ་དུ་ཞེན་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དངོས་འགལ་བཅད་ནས་འཇུག་པ་ཡང་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་ནས་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དངོས་སུ་མེད་ཀྱང་། དེ་ལས་དོན་གོ་བ་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཐོས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི་ཀ་བ་སོགས་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། སྒྲ་གཉིས་བྱེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། །ཕན་ཚུན་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་བཞག དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ། མཚན་གཞི་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་གནད་མ་ལུས་པ་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཡུལ་གྱི་གནས་ལུགས་དང་། བློའི་འཛིན་སྟངས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་གཞན་སེལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་ནི། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། རྟོག་པ་གཉིས་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་ཡུལ་དངོས་པོར་མེད་ཅིང་། ཞེན་ཡུལ་རང་མཚན་ལ་བྱས་མི་རྟག་སོགས་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་པ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་གནས། ཀ་བུམ་སོགས་དོན་ལ་རྫས་ཐ་དད་པ་རྣམས་གཞན་དང་འདྲེ་བ་མེད་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་ཞེན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རང་མཚན་དང་། མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རང་མཚན་གཉིས་དོན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་པ་སོགས་ན་རེ། བྱས་པ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་གྲུབ་ཟིན་བསྒྲུབ་པའི་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་ཐལ། བྱས་མི་རྟག་གཉིས་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ལ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བར་ཐལ། སྒྲ་དང་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ལན་ལ་བློའི་འཇུག་ཚུལ་ཤེས་དགོས་པས། གཉིས་པ་བློའི་འཛིན་སྟངས་འཆད་པ་ལ། སྤྱིར་རྟོག་བློའི་འཛིན་སྟངས་དེ་ལ། ཐ་དད་ལ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པ། གཅིག་ལ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ། ཐ་དད་ལ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ། གཅིག་ལ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བཞི་ལས། ཕྱི་མ་གཉིས་གོ་སླ་ཞིང་། དང་པོ་གཉིས་འཆད་པ་ལ། ཐ་དད་ལ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྒྱུ། སྒྲོ་འདོགས་པའི་བློའི་རྣམ་པ། སྒྲོ་བཏགས་པའི་དགོས་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། གཞན་སེལ་གྱི་བློ་ངོར་ཤིང་གསལ་རྣམས་ཡལ་ག་ལོ་འདབ་དང་ལྡན་པར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་དང་། མེའི་གསལ་བ་རྣམས་བསྲེག་པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ལ། འདི་ནི་ཤིང་ངོ་། །འདི་ནི་མེའོ་ཞེས་གཅིག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཕྱིར་གང་དང་གང་ལས་དོན། །ལྡོག་པ་དེ་ཡི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི། །རིགས་དབྱེ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གཞན་སེལ་གྱི་ངོར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་རྟོག་པས་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་དངོས་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས། །དོན་གཅིག་ཏུ་ནི་སྣང་བའི་བློ། །གང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡི། །གཞན་གྱི་ངོ་བོ་སྒྲིབ་བྱེད་པ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཡུལ་དུས་ཐ་དད་པའི་གསལ་བ་རྣམས་ལ་དགག་སྒྲུབ་ཅིག་ཅར་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་མེད་ཅེས་བརྗོད་པ་ན་ཤིང་གསལ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་གོ་བ་དང་། ཤིང་གསལ་གང་རུང་གཅིག་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པ་ན་ཤིང་ཡོད་པར་གོ་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས། འགའ་ཞིག་གཅིག་ཅར་ཀུན་རྟོགས་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་སོ། གཉིས་པ་ལ་ཡང་སྔར་ལྟར་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྒྲའི་སྟེང་གི་སྒྲ་བྱས་མི་རྟག་གསུམ་དོན་ལ་གཅིག་ཡིན་ཀྱང་ལྡོག་པ་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། སྒྲ་དེ་དེ་གསུམ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པར་དོན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ཕྱིར་དངོས་ཀུན་རང་བཞིན་གྱིས། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་བྱས་མི་རྟག་གསུམ་པོ་དེ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲས་ཐ་དད་དུ་བརྗོད་ཅིང་། རྟོག་པ་ལ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་ལྟར་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ལ་ཡང་ཐ་དད་དུ་ཞེན་ཏེ། དེ་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་ཆོས། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྲ་བྱས་མི་རྟག་པ་གསུམ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་ཕྱེ་ནས་རྟོག་ངོར་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་ཐ་དད་དུ་སྦྱར་བས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་རྣམ་གཞག་དང་ཞེས་པ་ནས། དམ་པའི་དོན་ལ་འཇུག་བྱའི་ཕྱིར། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན། །ཞེས་པའི་བར་དང་། དེ་ཡི་ཁྱད་པར་གྱིས། །རྟོག་འགྱུར་བ་དག་རབ་ཏུ་བྱེད། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གནད་འདི་ཤེས་ན་སོང་ཚོད་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་རང་མཚན་ཡིན་མིན་གྱི་དོགས་པ་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་དོ། །གཉིས་པ་དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། དབྱེ་བ་དངོས་དང་། སོ་སོའི་རྣམ་བཞག་གོ །དང་པོ་ལ་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་ཡོད་པ་གཞན་སེལ་དང་། མེད་པ་གཞན་སེལ་གཉིས་སམ། ཡང་ན་དངོས་པོའི་གཞན་སེལ་དང་། དངོས་མེད་ཀྱི་གཞན་སེལ་གཉིས་སོ། །དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཡུལ་ཅན་སྒྲ་རྟོག་གི་སྒོ་ནས་གཉིས་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་སྒྲའི་གཞན་སེལ་དང་། ཡོད་པ་བློའི་གཞན་སེལ་གཉིས། མེད་པ་སྒྲའི་གཞན་སེལ་དང་། མེད་པ་བློའི་གཞན་སེལ་ཏེ་གཉིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོའི་དང་དངོས་མེད་ཀྱི་གཞན་སེལ་ལ་ཡང་འགྲེའོ། །འཛིན་སྟངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། མ་ཡིན་དགག་གི་དང་། མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་པོའི། དངོས་མེད་ཀྱི། མ་ཡིན་དགག་གི མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་བཞི་ལས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། རྟོག་ངོར་དོན་བྱེད་མི་ནུས་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དངོས་པོར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས། གཉིས་པ་ལ། མངོན་གྱུར་ལ་ངེས་པའི་དང་། ལྐོག་གྱུར་ལ་ངེས་པའི་གཞན་སེལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དོན་རང་མཚན་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་དངོས་ཡུལ་ལྟ་བུ་སྟེ། མཐོང་བ་འགའ་ལའང་ཤེས་པ་གང་། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་བསྟན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། མངོན་སུམ་གྱིས་དོན་རང་མཚན་མཐོང་བ་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྒྲ་རྟོག་གི་དངོས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དབྱེ་ན་བདེན་པ་རྗེས་དཔག་གི་གཞན་སེལ། མི་བདེན་པ་ལོག་ཤེས་ཀྱི་གཞན་སེལ། གཉིས་ཀར་དོགས་པ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཞན་སེལ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རྗེས་དཔག་གི་དངོས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་སྒྲུབ་བྱའི་དོན་སྤྱི་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟོག་ངོར་ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་གནས་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་རྟག་པར་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཡང་རྟོག་པ་ལས་མ་འདས་པས་གང་ལ་དོགས་པ་དེ་དེ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་པར་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་དངོས་མེད་ཀྱི་གཞན་སེལ་ལ། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། དངོས་མེད་སྣང་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི་རྟོག་ངོར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་བཅད་ནས་དངོས་མེད་དུ་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས། གཉིས་པ་ནི། དགག་བྱ་ཤེས་བྱ་ལ་སྲིད་པ་བུམ་མེད་ཀྱི་གཞན་སེལ་ལྟ་བུ་དང་། དགག་བྱ་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་པ་རི་བོང་རྭ་མེད་ཀྱི་གཞན་སེལ་ལྟ་བུ་གཉིས་ཡོད་དོ། །གསུམ་པ་ལ། དངོས་མེད་སྣང་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་བའི་འཐད་པ་དང་། དེ་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དངོས་མེད་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་གཞན་སེལ་བའི་སྒོ་ནས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། སྣང་བའི་སྒོ་ནས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་བྱ་དངོས་པོ་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་ཤེས་བྱར་བཞག་པ་ཡིན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་བྱར་འཛིན་པ་མེད་པ་ལ། །ཉེས་པ་དག་ཏུ་ཐལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་དངོས་པོ་དང་མཚུངས་པའི་རྩོད་སྤང་། ཚད་མ་དང་འགལ་བའི། གྲགས་པ་དང་འགལ་བའི། ལུང་དང་འགལ་བའི་རྩོད་པ་སྤོང་བ་བཞི་ཡོད་པ་ནི་གཞུང་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་མ་ཡིན་དགག་གི་གཞན་སེལ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྟོག་ངོར་དགག་བྱ་མེད་དགག་རྣམ་པར་བཅད་ནས་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པའི་གཞན་སེལ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། ལུགས་འདི་ལ་མ་ཡིན་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་། མ་ཡིན་དགག་དང་། སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་གསུམ་དོན་གཅིག་ཅིང་། འདི་ལ་དགག་བྱ་དངོས་སུ་བཅད་པ་དང་། དགག་བྱ་དངོས་སུ་མ་བཅད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་ནི། བུམ་དག་གི་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞན་སེལ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་བསྟན་ཟིན་མ་ཐག་པའོ། །བཞི་པ་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ལ་མཚན་ཉིད། མིང་གི་རྣམ་གྲངས། དབྱེ་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རྟོག་ངོར་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དགག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་དང་། མེད་དགག་དང་། མེད་པ་གཞན་སེལ་དང་། དངོས་མེད་ཀྱི་གཞན་སེལ་རྣམས་ནི། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཡང་ཕྱི་མ་གཉིས་ལ་དོན་ལྡོག་གཞན་དགོས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་དགག་བྱ་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ནི་དངོས་མེད་ཀྱི་གཞན་སེལ་གྱི་དབྱེ་བ་དང་འདྲའོ། །གསུམ་པ་མཚན་གཞི་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་གནད་མ་ལུས་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། དགག་བྱ་བཅད་ཚུལ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས། སོ་སོའི་སྒྲ་དོན། མཚན་གཞི་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་བསྟན་པ་དངོས་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། རྟོག་པ་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་ཡུལ་གྱི་དངོས་འགལ་བཅད་ནས་འཇུག་དགོས་ཏེ། བུམ་པར་ཆུ་ལོང་ཅིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་དེས་བུམ་པ་ལས་གཞན་ཁྱོར་བ་སོགས་སུ་ཆུ་ལེན་པ་དེ་མ་བཅད་ན་ཆུ་ལོང་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་རིགས་ཀྱི་བུམ་པར་ཞེས་པའི་ཚིགས་སྨོས་པ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆུ་ལོང་ཅིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་དེས་ཆུ་ལས་གཞན་ཕྱག་དར་ལ་སོགས་པ་ལེན་པ་མ་བཅད་ན་ལོང་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་རིགས་ཀྱི་ཆུ་ཞེས་སྨོས་པ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ལོང་ཅིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་དེས་ལེན་པ་ལས་གཞན་མི་ལེན་པར་རྣམ་པར་མ་བཅད་ན་ལོང་ཅིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་བརྗོད་པ་ཡང་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་དག་འཛིན་པའི་རྟོག་པའི་འཇུག་ཡུལ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གཞན་དུ་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་པའི་རང་འགྲེལ་དུ་དཔེར་ན་བུམ་པས་ཆུ་ལོང་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་གལ་ཏེ་བུམ་པ་དང་སྙིམ་པས་ཆུ་ཅི་འདྲ་ཡང་རུང་བ་ཞིག་བླང་བར་འདོད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཆུ་ལོང་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་གྱི་བུམ་པས་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱག་དར་རམ། གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་བླང་བར་དགོས་པར་འདོད་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་ནི་ལོང་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང་ལས་ལ་འཕངས་པ་ཅན་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བླང་བའམ་སྒྲུབ་པར་བྱ་བའམ་སྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡིན་པར་འདོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལོང་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཚིག་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་བཅད་པར་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དུ་དོགས་པ་མེད་ན་སྦྱོར་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དངོས་འགལ་བཅད་པའི་ཆ་དེ་ཉིད་ལ། རྣམ་གཅོད་དང་། གཞན་སེལ་དང་། སེལ་བ་དང་། ལྡོག་པ་སྟེ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་བཞི་གསུངས་ཤིང་། དངོས་འགལ་བཅད་ནས་ཡུལ་དེར་སྣང་བའི་ཆ་ལ། སྤྱི་དང་། སྤྱི་མཚན་དང་། འདྲེས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། དངོས་འགལ་རྣམ་པར་བཅད་པས་རྣམ་གཅོད་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡིས་དེ་དག་རྣམས་ལས་འདི། །མི་གཅོད་ན་ནི་དེ་ཇི་ལྟར། །གལ་ཏེ་འདི་ལ་རྣམ་གཅོད་ཡོད། །ཅེས་དང་། རྣམ་པར་གཅོད་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ཅེས་དང་། རྣམ་གཅོད་བརྗོད་པར་བྱེད་པར་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་དངོས་འགལ་སེལ་བས་ན་གཞན་སེལ་དང་སེལ་བ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསལ་བྱ་དངོས་སུ་སྨོས་པ་དང་། མ་སྨོས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་། དེའི་ཕྱིར་གཞན་སེལ་ཡུལ་ཅན་གྱི། །ཞེས་དང་། དེ་ཙམ་སེལ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དངོས་འགལ་ལས་ལྡོག་པས་ན་ལྡོག་པ་སྟེ། ལྡོག་པ་ལ་ནི་བརྟེན་པ་ཅན། །ཞེས་སོགས་ལྡོག་པའི་ཐ་སྙད་མང་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ན་སྤྱི་དང་། ཐུན་མོང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ན་སྤྱི་མཚན་ཏེ། སྤྱི་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བསྟན་ཏེ། །ཞེས་དང་། མདོ་ལས། མཚན་ཉིད་གཉིས་གཞལ་བྱ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་ངོར་འདྲེས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བས་ན་འདྲེས་པ་དང་། གཞན་དགག་བྱ་བཅད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བས་ན་འབྲེལ་པ་སྟེ། འདྲེས་པའི་དོན་གཅིག་གཅོད་པ་ན། །ཞེས་དང་། འབྲེལ་བརྟག་ལས། དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །འབྲེལ་པ་ཡང་དག་ཉིད་དུ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། ཤིང་དང་ཤིང་མ་ཡིན་གྱི་གཞན་སེལ་གཉིས་པོ་མཚན་གཞིར་བྱས་ནས་སྔར་གྱི་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་སྟེ། ཤིང་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་ཤིང་དུ་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་དེ་ཆོས་ཅན། རྣམ་གཅོད་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཤིང་མིན་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲེལ་པ་མཁན་པོ་དག་གིས་ལྡོག་པ་དང་། གཞན་སེལ་མཚན་ཉིད་པ་མེད་དགག་ཏུ་འདོད་པ་ནི་འདིས་འཁྲུལ་གཞི་བྱས་པར་སྣང་སྟེ། ཁོ་བོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་དུ་ཞུགས་ནས་གད་མོ་འཆོར་རོ། །ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། གཞན་སེལ་དང་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དངོས་འགལ་སེལ་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། ལྡོག་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དངོས་འགལ་ལས་ལྡོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར། སྤྱི་དང་སྤྱི་མཚན་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཤིང་གསལ་རྣམས་ལ་ཐུན་མོང་དུ་རྗེས་འགྲོ་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར། འདྲེས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཤིང་གསལ་རྣམས་ཤིང་གི་དོན་གཅིག་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་གཞན་སེལ་དང་དངོས་པོའི་གཞན་སེལ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཤིང་གི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་བཅད་ནས་ཤིང་གི་དངོས་པོར་སྣང་བའི་ཕྱིར། སྒྲའི་གཞན་སེལ་དང་བློའི་གཞན་སེལ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཤིང་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཤིང་འཛིན་རྟོག་པའི་དངོས་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ཤིང་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པ་ཡིན་ན། གཞན་སེལ་དེ་མངོན་གྱུར་ལ་ངེས་པའི་གཞན་སེལ་དང་། གཞན་དུ་ན་ལྐོག་གྱུར་ལ་ངེས་པའི་གཞན་སེལ་ཏེ། འདི་ལ་ཡང་ཤ་པའི་རྟགས་ལས་ཤ་པ་དང་ལྡན་པའི་གཞིར་ཤིང་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་ཚེ་སྔར་གྱི་གཞན་སེལ་དེ་ཉིད་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྗེས་དཔག་གི་གཞན་སེལ་དང་། ཤིང་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་ཚེ་མི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པ་ལོག་པའི་གཞན་སེལ་དང་། ཤིང་ཡོད་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཚེ་གཉིས་ཀར་དོགས་པ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཞན་སེལ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། མ་ཡིན་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཞེས་བརྗོད་དེ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་མིན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལ་ཤིང་མིན་དུ་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་དེ་ཆོས་ཅན། རྣམ་གཅོད་ཅེས་བརྗོད་དེ། དགག་བྱ་ཤིང་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་སེལ་དང་། སེལ་བ་དང་། ལྡོག་པ་གསུམ་པོ་ཡང་སྦྱར་བ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྤྱི་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་ཡང་ཤིང་མིན་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་འགྲོ་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། མེད་པ་གཞན་སེལ་དང་། དངོས་མེད་གཞན་སེལ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཤིང་གི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ཤིང་གི་དངོས་པོ་མེད་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དགག་བྱ་ཤེས་བྱ་ལ་སྲིད་པའི་མེད་པ་གཞན་སེལ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་དགག་བྱ་ཤིང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མེད་དགག་གི་གཞན་སེལ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དེ། དགག་བྱ་སྒྲུབ་པ་བཅད་ནས་དགག་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་སྒྲོ་འདོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་རྟོག་པ་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་གཞན་སེལ་གྱི་རྣམ་བཞག་གིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲུབ་དང་གཞན་སེལ་བློ་གྲོས་གསལ་ལྡན་པའི། །རྟོག་གེ་པ་དེ་ཤེས་བྱའི་དེ་ཉིད་ལ། །ཀུན་མཁྱེན་འདྲ་ཞེས་གསུངས་པའི་ལུང་བསྟན་དེས། །དེང་སང་དུས་ན་ཁོ་བོ་ཟིན་ནམ་སྙམ། །བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ།། །།གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ། སྤྱི་མེད་ན་བརྡ་སྦྱོར་བ་མི་སྲིད་པ་སྤང་བ། གཞན་སེལ་ཡིན་ན་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པར་ཐལ་བ་སྤང་བ། བཅད་བྱ་མེད་པ་ལ་གཞན་སེལ་མི་འཇུག་པ་སྤང་བ། སེལ་བ་དངོས་པོར་གྲུབ་མ་གྲུབ་བརྟགས་ན་མི་འཐད་པ་སྤང་བ། སེལ་བ་ལ་སྤྱི་མེད་ན་གཞི་མཐུན་མི་སྲིད་པའི་རྩོད་པ་སྤང་བ་དང་ལྔ་ཡོད་པ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་དང་། རིགས་གཏེར་གྱི་གཞུང་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ཞར་ལ་སེལ་འཇུག་དང་སྒྲུབ་འཇུག་གི་རྣམ་བཞག་དཔྱད་པ་ལ། དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག སེལ་འཇུག་དང་། སྒྲུབ་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། རང་ཡུལ་ལ་ཆ་ཤས་སུ་ཕྱེ་ནས་འཇུག་པ་དང་། དེ་མ་ཕྱེ་བར་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། སེལ་འཇུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅིག་ཡོད་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མེད་པར་ཐལ། ཡུལ་ཡིན་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། སེལ་འཇུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མིན་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་ཀུན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཅེ་ན། འོ་ན་བུམ་པའི་བྱས་པ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་ན། དེ་མིན་པར་ཐལ། བུམ་པའི་བྱས་པ་འཛིན་པ་དེས་དེའི་མི་རྟག་པ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་ལུགས་སྔ་མ་དེ་མི་འཐད་དེ། དེ་ནི། ཆ་ཤས་སྒྲོ་འདོགས་ཇི་སྙེད་པ། །ཞེས་པའི་དོན་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ཀྱང་། གཞུང་དེས་གཅིག་ལ་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་པའི་སྒྲ་རྟོག་ཁོ་ནའི་འཇུག་ཚུལ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་སེལ་འཇུག་སྤྱིའི་འཇུག་ཚུལ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་ཤིང་གསལ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ནས་ཤིང་ངོ་ཞེས་ཤིང་གི་སྤྱི་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། སེལ་འཇུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མིན་པར་ཐལ། ཤིང་གསལ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ནས་ཤིང་གི་སྤྱི་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག ཆོས་དེའི་ཡུལ་ཅན་གང་ཞིག ཆོས་དེ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་དེ་དང་གྲུབ་པ་དེ་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཆོས་ཀུན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དེ། ཆོས་དེ་ལ་སྒྲུབ་འཇུག་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལས་ལོག་པ་དེ་དེ་ལ་སེལ་འཇུག་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་བ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྒྲ་མི་རྟག་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་ཐལ། ཁྱོད་དེ་ལ་སེལ་འཇུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རང་འགྲེལ་ལས། སྒྲ་དང་རྟགས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཙམ་རྟོགས་པར་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་དང་། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟགས་སེལ་བའི། །ཡུལ་ཅན་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །ཞེས་དང་། འདྲེས་པའི་དོན་གཅིག་གཅོད་པ་ན། །སྒྲའམ་རྟགས་ནི་གཅིག་པུ་ཡིན། །བྱ་བྱེད། ཅེས་ཟེར་མི་འཐད་དེ། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་ཚད་མ་ཡིན་པ་ལ་སེལ་འཇུག་ཏུ་ཐལ། ཁྱེད་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལ་སྒྲུབ་འཇུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་མངོན་སུམ་གང་ཞིག དེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལུང་གསུམ་པོ་དེས་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་སེལ་འཇུག་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲས་ཟླས་ཕྱེ་བའི་རྟགས་སེལ་འཇུག་ཏུ་སྟོན་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། བདག་མེད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཆོས་ཅན། བདག་མེད་དང་གྲུབ་བདེ་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཆོས་ཀུན་ཡུལ་དུ་བྱེད་ནུས་པར་ཐལ། དེ་ལ་སྒྲུབ་འཇུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་དང་སྐྱེ་འཇིག་ཅིག་ཆར་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀུན་ཡུལ་དུ་བྱེད་ནུས་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་མངོན་སུམ་གང་ཞིག དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག ཆོས་དེའི་ཡུལ་ཅན་གང་ཞིག ཆོས་དེ་ལ་སྒྲུབ་པས་མི་འཇུག་པ་དེ་ཆོས་དེ་ལ་སེལ་འཇུག་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག ཆོས་དེ་ལ་སེལ་བས་མི་འཇུག་པ་དེ། ཆོས་དེ་ལ་སྒྲུབ་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད་ཟེར། མི་འཐད་དེ། ཚད་མ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ལ་སེལ་འཇུག་ཡིན་པར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་དང་བུམ་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་ལ་སྒྲུབ་འཇུག་ཏུ་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་དང་དེ་ལ་རྟོག་པའི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག ཤིང་ལ་འཇུག་པ་གང་ཞིག ཤིང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་དེ་དང་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་པའི་ཆོས་ཀུན་ཡུལ་དུ་བྱེད་མི་ནུས་པའི་སྒྲ་རྟོག་གང་རུང་དེ། དེ་ལ་སེལ་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག་དེ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་དེ་དང་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་པའི་ཆོས་ཀུན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་དེ་རང་མཚན་པ་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དེ་དེ་ལ་སྒྲུབ་འཇུག་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད། སྤྱིར་སེལ་འཇུག་དང་། སྒྲུབ་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། རང་མཚན་དངོས་ཡུལ་དུ་མི་བྱེད་པར་སྤྱི་དངོས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་སྒྲ་རྟོག་གང་རུང་། རང་མཚན་དངོས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དང་། སྒྲ་རྟོག་གང་རུང་མ་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་ཟེར། མི་འཐད་དེ། ལྗོན་ཤིང་འགྲོ་བར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ལྗོན་ཤིང་ལ་ཟུར་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། དེ་ལ་སྒྲུབ་འཇུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་ཐལ། དེ་ལ་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་དབང་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལ་རྟོག་མེད་ལོག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་གི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་མཚན་དངོས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པར་ཐལ། སྒྲུབ་འཇུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོག་མེད་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྟོག་མེད་ལོག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སྒྲུབ་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་དུ་རང་མཚན་དངོས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ལས་ལོགས་སུ་སྒྲ་རྟོག་གང་རུང་མ་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་ཞེས་ཟེར་བའི་མི་འཐད་དེ། རང་མཚན་དངོས་ཡུལ་དུ་བྱེད་ན་སྒྲ་རྟོག་གང་རུང་མིན་དགོས་པ་དོན་ལ་གནས་ཤིང་། ཁྱེད་རང་གིས་ཀྱང་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དེ་ཕྱིར་གཞན་སེལ་ཡུལ་ཅན་གྱི། །ཞེས་དང་། རྣམ་གཅོད་བརྗོད་པར་བྱེད་པས་གྲུབ། །ཅེས་པས་སེལ་འཇུག་བསྟན་པ་ཡིན་པས་རིགས་མི་མཐུན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཅན་དེ་སེལ་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རིགས་གཏེར་ལས། དངོས་འགལ་བཅད་ནས་འཇུག་པ་ནི། །གཞན་སེལ་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པར་བཞེད། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འཛིན་པ་རང་དབང་ཅན་ཞེས་པས་སྒྲུབ་འཇུག་བསྟན་པ་ཡིན་པས། རིགས་མི་མཐུན་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཅན་དེ་སྒྲུབ་འཇུག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། སེལ་འཇུག་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། སྒྲ་རྟོག་གཉིས། འཇུག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་སེལ་འཇུག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་། མ་ལོག་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྒྲ་རྟོག་དོན་མི་མཐུན་དང་། གཉིས་པ་ནི་སྒྲ་རྟོག་དོན་མཐུན་རྣམས་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་འཇུག་ལ་དབྱེ་ན་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྟོག་མེད་ལོག་ཤེས་རྣམས་དང་། གཉིས་པ་ནི་མངོན་སུམ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རྟོག་མེད་ཡུལ་ལ་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་འཇུག །སྒྲ་རྟོག་དེ་མིན་བཅད་ནས་འཇུག་པའི་ཚེ། །དངོས་ཡུལ་དངོས་མེད་སེལ་བར་བཞག་པ་སྟེ། །རྟེན་སོགས་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་དུ་མར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །སྣང་བ་དང་སེལ་བའི་རྟོགས་ཚུལ་རྣམས་ལེགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །།གསུམ་པ་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་རྟོགས་ཚུལ་ལ་དགག་བཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་མཚན་ཁོ་ན་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་དགག སྤྱི་ཁོ་ན་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་རང་མཚན་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་དགག ཤེས་པ་རང་མཚན་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། མུ་སྟེགས་བརྡ་སྤྲོད་པ་དང་། རང་སྡེ་གནས་མ་བུ་པའི་སྡེ་པ་ན་རེ། བུམ་པ་རང་མཚན་པ་དེ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་འོན་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པ་ན་ཆུ་སྐྱོར་བའི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ལེན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། རང་མཚན་ལ་བརྡ་དངོས་སུ་སྦྱར་ན་བརྡ་མི་རྒན་པོས་རང་མཚན་རེ་རེ་བཞིན་དུ་བརྡ་སྦྱར་དགོས་པ་ལས། དེ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་མཚན་ཡུལ་དུས་རྣམ་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བརྡ་དུས་ཀྱི་བརྡའི་དངོས་ཡུལ་དེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་ན་མེད་པར་ཐལ། རང་མཚན་ལ་བརྡ་དངོས་སུ་སྦྱར་བ་གང་ཞིག བརྡ་དུས་ཀྱི་རང་མཚན་དེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་ན་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བརྡ་དུས་སུ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་བརྡ་དངོས་སུ་སྦྱར་བས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་བུམ་པ་གོ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་ལོ། །གཞན་ཡང་བུམ་པ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་བརྡ་དངོས་སུ་སྦྱོར་བ་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་བུམ་པ་རང་མཚན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལ་བརྟེན་ནས་བུམ་པ་རང་མཚན་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། བུམ་པ་རང་མཚན་པ་དེ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཐོས་པའི་ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་ལ་ཡང་བུམ་པ་རང་མཚན་གསལ་བར་མི་སྣང་། རྗེས་ཀྱི་ངེས་ཤེས་ལ་ཡང་དེ་གསལ་བར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་རིམ་བཞིན། ཐ་དད་པ་དག་བསྟན་པ་ནི། །བཀའ་དང་མི་ནུས་འབྲས་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་དང་། སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བརྡ་རྟགས་སྟོན། །དེ་ནི་ཐ་སྙད་ཆེད་དུ་བྱས། །དེ་ཚེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད། །དེས་ན་དེ་ལ་བརྡར་མ་ཡིན། །ཞེས་དང་། འདས་དང་མ་འོངས་བརྗོད་བྱ་མིན། །དོན་དང་དེ་ནི་ཟད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང་། བརྗོད་བྱ་ཉིད་ཕྱིར་དེ་དངོས་མིན། །དབང་སོགས་འབྲས་བཅས་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང་། དབང་པོའི་བྱ་བ་མེད་པ་ལ། །གཞན་ངག་ཙམ་གྱིས་སྣང་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །བོད་ཁ་ཅིག ཆོས་གྲགས་ཀྱི་གཞུང་དེ་རྣམས་བཀག་པར་འདོད་ནས། རང་མཚན་རྗོད་བྱེད་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་པའི་ཚིག་དེས་རང་མཚན་དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་དེ་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་སྒྲ་རྟག་པ་མིན་པ་ཤུགས་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དམ་བཅའ་དེར་ཐལ། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེས་བུམ་པ་དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བུམ་པའི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་འཐད་དེ། དངོས་སུ་བསྟན་ན་དངོས་སུ་བརྗོད་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་སུ་བསྟན་པའི་དོན་ནི་སྒྲ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་སུ་གོ་བའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཅིང་། དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་དོན་ནི། སྒྲ་དེ་ཐོས་པའི་ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་སུ་བྱུང་བའི་རྟོག་པ་ལ་དངོས་སུ་སྣང་བ་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བསྟན་ཚུལ་ལ་དངོས་བསྟན་དང་ཤུགས་བསྟན་གཉིས། བརྗོད་ཚུལ་ལ་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དང་། ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་མ་འདྲེས་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག དངོས་མིང་ཡིན་ན། དངོས་སུ་བརྗོད་པས་ཀྱང་མ་ཁྱབ་སྟེ། དངོས་མིང་གི་དོན་ནི་འདོད་རྒྱལ་ཐོག་མར་བརྡ་སྦྱར་བ་ལ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་དངོས་ཡུལ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཀྱིས་དངོས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། སེང་གེ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེས་རི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དངོས་སུ་བརྗོད་པར་ཐལ། དེ་དེའི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། དེས་ན་དངོས་སུ་བསྟན་པ་དང་། དངོས་སུ་བརྗོད་པ་དང་། དངོས་མིང་གསུམ་དོན་མི་གཅིག་སྟེ། དང་པོ་ནི། བསྟན་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང་། གཉིས་པ་ནི་བརྗོད་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང་། གསུམ་པ་ནི་མིང་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་ཤེས་པ་རང་མཚན་རྗོད་བྱེད་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རིགས་པ་སྔ་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྤྱི་ཁོ་ན་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རིགས་སྤྱི་ཁོ་ན་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་དགག་པ་དང་། སྒྲ་དོན་གྱི་སྤྱི་ཁོ་ན་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་ན་རེ། དོན་རང་མཚན་དང་། ཤེས་པ་རང་མཚན་རྗོད་བྱེད་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་གནོད་ཀྱང་གསལ་བ་རྣམས་དང་རྫས་གཞན་པའི་རིགས་སྤྱི་རྗོད་བྱེད་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཏེ། དེ་གསལ་བ་རྣམས་ལ་སྒྲ་བློ་གཅིག་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བ་གསལ་རྣམས་དང་རྫས་གཞན་པའི་བ་སྤྱི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བ་ལང་ཞེས་པའི་བརྡ་སྦྱར་བ་ལ་དོན་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་དེ་ལྟར་དུ་སྦྱར་བས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་བ་ལང་གོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་བརྡ་སྦྱར་བས་བ་ལང་མི་གོ་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱོན་མེད་དེ། སྤྱི་རྫས་གཞན་པ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་མཚན་ལ་བརྡ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་སྤྱི་རྫས་གཞན་པ་དོར་བའི་རང་མཚན་ལ་བརྡ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྦྱོར་ཞེས་དྲིས་པས་དེ་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་སྤྱི་རྫས་གཞན་པ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་མཚན་ལ་ཡང་བརྡ་མི་སྦྱོར་བར་ཐལ། དེ་མཐའ་ཡས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་བོད་ཁ་ཅིག་ན་རེ། དོན་རང་མཚན་དང་། ཤེས་པ་རང་མཚན་དང་། དོན་ལ་ཡོད་པའི་སྤྱི་ཁོ་ན་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ན། མུ་སྟེགས་བྱེད་ལ་བཀོད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་ཀྱང་། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་དོན་སྤྱི་ཁོ་ན་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ན་རེ། དོན་བུམ་པ་དང་། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དང་། བུམ་འཛིན་ཤེས་པ་ལས་རྫས་གཞན་པའི་བུམ་པར་སྣང་བའི་མིང་གི་རྣམ་པ་ཅན་དང་། ལྟོ་ལྡིར་བར་སྣང་བའི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བུམ་པའི་མིང་མཚན་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་དེ་ཁོ་ན་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་འཐད་དེ། བུམ་པའི་མིང་མཚན་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་བརྡ་སྦྱར་བ་དོན་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་དེ་ལྟར་དུ་བརྡ་སྦྱར་བས་བུམ་པ་གོ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་བརྡ་སྦྱར་བས་བ་ལང་གོ་བར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་དང་བུམ་པ་གཉིས་པོ་ལྟོ་བ་ལྡིར་བའི་རྣམ་པ་འདྲ་བས་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་བུམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་བུམ་པ་ཞེས་པའི་བརྡ་ལ་བརྟེན་ནས་བུམ་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡུལ་དུས་ཀུན་ཏུ་བུམ་པའི་མིང་མཚན་དེ་བུམ་པར་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་པར་ཡུལ་དུས་འགའ་ཞིག་ཏུ་བུམ་པ་དེ་ཡང་བུམ་པའི་མིང་མཚན་དུ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་གཉིས་འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། གལ་ཏེ་དོན་ལ་ཚུལ་འདྲ་ལས། །འཁྲུལ་འཇུག་གྱུར་ན་དུས་ཀུན་དང་། །ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་མིན། ཅེས་གསུངས་པས་སོ། །འདི་ལ་ཡུལ་ཀུན་ཏུ་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་བ་མིན་ཏེ། ཡུལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་དེ་གཉིས་སོ་སོར་ཤེས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དུས་ཀུན་ཏུ་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་སྔ་མ་བཞིན་སྦྱར་བ་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་གྱི་དགོངས་པར་སྣང་ངོ་། །གཉིས་པ་རང་ལུགས་བཞག་པ་ལ་མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། དེའི་དོན་ངེས་པར་བྱ་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། བརྗོད་བྱ་དང་། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། བརྡ་ལས་གོ་བར་བྱ་བ་དང་། དོན་གོ་བར་བྱེད་པའི་བརྡའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་དབྱེ་བ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བུམ་པ་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། འཆད་དུས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་གཉིས། འཇུག་དུས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་གཉིས་ལས། འཆད་དུས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ལ་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་དང་། ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་གཉིས། དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ནི། བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་ལྟ་བུའོ། །དངོས་ཀྱི་རྗོད་བྱེད་ནི་བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་སྤྱི་ལྟ་བུའོ། །ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་ནི་བུམ་པ་རང་མཚན་ལྟ་བུ་དང་། ཞེན་པའི་རྗོད་བྱེད་ནི་བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་རང་མཚན་ལྟ་བུའོ། །དེང་སང་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ན། རང་མཚན་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་ཙམ་ཞིག་རིགས་གཏེར་ལ་ཞེ་སྨོན་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བློ་ལ་སྣང་ན་ཡང་དངོས་ཀྱི་རྗོད་བྱེད་ཡིན་ན། རང་མཚན་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་ད་དུང་བློ་ལ་མི་ཤོང་བར་སྣང་ངོ་། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་དེ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དེ། སྒྲ་ཐོས་པའི་ཉན་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱུང་བའི་རྟོག་པ་ལ་སྒྲ་འདིས་དོན་འདི་བརྗོད་པར་འདུག་གོ་སྙམ་པའི་རྗོད་བྱེད་དུ་སྣང་བ་ལ་དངོས་ཀྱི་རྗོད་བྱེད་དང་། བརྗོད་བྱར་སྣང་བ་ལ་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་དུས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ལ་དངོས་དང་ཞེན་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་མེད་དེ། འཇུག་པའི་ཚེ་རྟོག་པའི་དངོས་ཡུལ་དང་དོན་རང་མཚན་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་དུས་ཀྱི་རྗོད་བྱེད་ལ་ཡང་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་མེད་དེ། དེའི་ཚེ་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་སྒྲ་སྤྱི་དང་། ཉན་ཤེས་ལ་སྣང་བའི་སྒྲ་རང་མཚན་པ་གཉིས་པོ་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། ཡི་གེ མིང་། ཚིག ངག་གོ །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག མིང་ཚིག་གཉིས་ཀའི་གསལ་བྱེད་དུ་གྱུར་པའི་སྐད་གདངས་ཀྱི་ངོ་བོའི་སྒྲ་རང་མཚན་པ་དེ་ཡི་གེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། སྒྲའི་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་ཉན་ཤེས་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་སོ་སོས་བཟུང་བའི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བཟུང་བའི་ཡུལ་ལ་ཡི་གེར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཉན་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་ཡི་གེ་ཅིག་ཅར་དུ་ཐོས་པར་ཐལ། ཉན་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་སྒྲ་རང་མཚན་ཅིག་ཆར་དུ་ཐོས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཡི་གེ་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་གཞུང་དང་འགལ་ལོ། །རང་ལུགས་ལ་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་དོན་མི་སྟོན་པར་བརྗོད་དོན་སྟོན་པའི་མིང་ཚིག་གཉིས་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པའི་སྒྲའི་སྐད་ཅིག་དུ་མ་ཚོགས་པའི་བཏགས་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་འཕགས་ཡུལ་པ་ལྟར་ན། དབྱངས་ཡིག་བཅུ་བཞི་དང་། གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་སུམ་ཅུ་སོ་བདུན་ཡོད་དེ། ཤཱནྟི་པས་འདིར་ནི་དབྱངས་ཡིག་བཅུ་བཞི་སྟེ། །གསལ་བྱེད་རྣམས་ནི་སུམ་ཅུ་བདུན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བོད་ཡུལ་བ་ལྟར་ན། དབྱངས་ཡིག་བཞི་དང་། གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་སུམ་ཅུ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི། ཨི་དང་། ཨུ་དང་། ཨེ་དང་། ཨོ་དང་བཞིའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཀ་ནས་ཨའི་བར་རོ། །མིང་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཡི་གེ་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་སྟོན་པའི་མཉན་བྱ་ཅེས་དང་། གཞན་དག་ཡི་གེ་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་སྟོན་པའི་སྐད་ཅིག་དུ་མ་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། མིང་ཡིན་ན། སྒྲ་མིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་བསྒྲུབ་པ་ལ། རིགས་པ་དང་། ལུང་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བུམ་པའི་མིང་དེ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཐོས་པའི་ཉན་ཤེས་ལ་སྣང་བར་ཐལ། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་དེའི་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཉན་ཤེས་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་དང་ལྟོ་ལྡིར་བའི་མིང་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པར་ཐལ། བརྡ་འབྲེལ་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཀྱང་མིང་ཚིག་ཡི་གེ་གསུམ་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཡིན་པས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། སྒྲ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་བཤད་ལ། རིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་། ཚིག་སོགས་ཀུན་བཏགས་དངོས་མེད་ལ། །ཞེས་མིང་ཚིག་དངོས་མེད་དང་། འཇིག་པ་ཡོད་ཙམ་འབྲེལ་པ་ཅན། །ཉིད་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་མི་རྟག་ཉིད། །ཅེས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བཤད་པས་དངོས་པོར་གྲུབ་བོ། །རང་ལུགས་ནི། ཡི་གེ་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་སྟོན་བྱེད་དུ་སྣང་བའི་སྒྲ་སྤྱིའོ། །གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ལ་དངོས་མིང་དང་བཏགས་མིང་གཉིས་ལས། ཁ་ཅིག དོན་དེ་ལ་འདོད་རྒྱལ་ཐོག་མར་བརྡ་སྦྱར་ཞིང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་དོན་དེ་འཁྲུལ་མེད་དུ་གོ་ནུས་ཀྱི་མཉན་བྱ་དེ་དོན་དེའི་དངོས་མིང་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི་བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་གསེར་བུམ་གྱི་དངོས་མིང་ཡིན་ཏེ། དེའི་མིང་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེའི་བཏགས་མིང་མིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། གསེར་བུམ་དེ་བུམ་པ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ། །དོན་དེ་དངོས་མིང་དུ་འཇུག་པའི་གཞི་དེ་དང་འདྲ་འབྲེལ་གང་རུང་གྲུབ་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཕྱིས་རྗེས་གྲུབ་ཏུ་བརྡ་སྦྱར་བའི་མཉན་བྱ་དེ་དོན་དེའི་བཏགས་མིང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་བུམ་པ་དོན་གཉེར་གྱི་སྐྱེས་བུ་དེ་དངུལ་བུམ་ལ་མི་འཇུག་པར་གསེར་བུམ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེའི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཡོངས་སྤངས་ནས། །འཇུག་འགྱུར་ཞེས་ཀྱང་སྒྲ་བརྗོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། གཞུང་དེ་བརྡའི་ཡུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་མིང་གི་ཡུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་སེང་གེ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་རི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེའི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་སྐབས་འགའ་ཞིག་ཏུ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུགས་སྔ་མ་ཡང་མི་འཐད་དེ། མིང་ཡིན་ན། སྒྲ་མིན་དགོས་པར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། གསེར་བུམ་གྱི་དངོས་མིང་མིན་པར་ཐལ། དངུལ་བུམ་གྱི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་བསལ་ཁས། ཡང་ཁ་ཅིག དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། དོན་དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གོ་ནུས་ཀྱི་མིང་དང་། དོན་དེ་ཐུན་མོང་བར་གོ་ནུས་ཀྱི་མིང་ཞེས་ཟེར་ན། བུམ་པའི་དངོས་མིང་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གོ་ནུས་ཀྱི་མིང་ཡིན་པར་ཐལ། དེའི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མིན་པར་ཐལ། དེ་ལ་བརྡའི་དབང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བརྡ་ཡི་དབང་གིས་འཇུག་པ་ལ། །ཐུན་མོང་མིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཅི། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ལ་དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། དོན་དེ་ལ་འདོད་རྒྱལ་ཐོག་མར་བརྡ་སྦྱར་ཞིང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་དོན་དེ་འཁྲུལ་མེད་དུ་གོ་ནུས་ཀྱི་མིང་དང་། དངོས་མིང་དུ་འཇུག་པའི་གཞི་དང་། དོན་དེ་འདྲ་འབྲེལ་གང་རུང་གྲུབ་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཕྱིས་རྗེས་གྲུབ་ཏུ་བརྡ་སྦྱར་བའི་མིང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ཡང་། ཇི་ལྟར་གྲགས་ལས་གྲུབ་གང་ཡིན། །དངོས་དང་དེ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། །གང་ལ་དེ་སྐད་བརྗོད་ཕལ་པ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། བུམ་པའི་དངོས་མིང་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་འཁྲུལ་མེད་དུ་གོ་ནུས་ཀྱི་མིང་ཡིན་པར་ཐལ། བུམ་པའི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པའི་མིང་ལ་བརྟེན་པའི་རྟོག་པ་དེས་བུམ་པ་འཁྲུལ་མེད་དུ་གོ་བར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དེ་ལ་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། དེ་ལ་དེར་སྣང་བ་མིན་པར་ཐལ། དེ་ལ་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། གཞན་ཡང་། དོན་དེ་འཁྲུལ་མེད་དུ་གོ་ནུས་ཀྱི་མིང་མེད་པར་ཐལ། དོན་དེའི་མིང་ལ་བརྟེན་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་ན། དོན་དེ་ལ་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། འཁྲུལ་མེད་ཅན་ཤེས་དང་པོ་ཡི། །བརྡ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཡིན་དངོས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དངོས་མིང་ལ་དབྱེ་ན་བཤད་པ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་དངོས་མིང་དང་། འཇུག་པ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་དངོས་མིང་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཉིས་པ་ནི། བུམ་པ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཏགས་མིང་ལ་དབྱེ་ན། འདྲ་བ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གང་ཟག་འགའ་ཞིག་ལ་སེང་གེ་ཞེས་པ་དང་། སྨན་འགའ་ཞིག་ལ་བྱ་རོག་རྐང་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ་བདག་གཅིག་འབྲེལ་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པ་དང་། དེ་བྱུང་འབྲེལ་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། སྤྱི་མིང་བྱེ་བྲག་ལ་བཏགས་པ་དང་། བྱེ་བྲག་གི་མིང་སྤྱི་ལ་བཏགས་པ་དང་། ཚོགས་པའི་མིང་ཡ་གྱལ་ལ་བཏགས་པ་དང་། ཡ་གྱལ་གྱི་མིང་ཚོགས་པ་ལ་བཏགས་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། མིག་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་གཟུགས་སུ་བཏགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་རྐྱེན་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་དབང་ཤེས་སུ་བཏགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡི་གེའི་ཆ་ཤས་ཀུན་སློང་གི་ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་ཤིང་ཉན་ཤེས་ཀྱིས་ཐོས་པ་ལ་ཡི་གེ་ཀུན་སློང་གི་ཤེས་པ་ལས་སྐྱེ་ཞིང་ཉན་ཤེས་ཀྱིས་ཐོས་པར་བཏགས་པ་དང་། རས་ཡུག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ཚིག་པ་ལ་རས་ཡུག་ཚིག་ཅེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ནི་རྔའི་སྒྲ་དང་། ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། རྒྱུ་མིང་འབྲས་བུ་ལ་བཏགས་པ་དང་། འབྲས་མིང་རྒྱུ་ལ་བཏགས་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ལ་ཉི་མར་བཏགས་པ་དང་། གཉིས་པ་ནི། སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ལ་རྗེས་དཔག་ཏུ་བཏགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་མིང་ལ་དབྱེ་ན་བཤད་པ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་མིང་དང་། འཇུག་པ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་མིང་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་དང་། གཉིས་པ་ནི་ཤིང་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་གཉིས་མཚོ་སྐྱེས་ཞེས་པའི་མིང་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན་བཤད་འཇུག་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ། དེ་གཉིས་ཀ་མེད་པ། བཤད་དུ་ཡོད་ལ་འཇུག་ཏུ་མེད་པ། འཇུག་ཏུ་ཡོད་ལ་བཤད་དུ་མེད་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། མཚོ་ལས་སྐྱེས་པའི་པད་མོ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་རྡོ་བ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། མཚོ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྦལ་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ནི་སྐམ་ལས་སྐྱེས་པའི་པད་མོ་ལྟ་བུའོ། །འདི་གཉིས་དངོས་མིང་དང་། བཏགས་མིང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་མིང་ལ་ནི་གཉིས་ཀ་ཡོད་ཅིང་། ཕྱི་མ་ནི་དངོས་མིང་ཁོ་ན་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །ཚིག་གི་མཚན་ཉིད་མིང་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་སྟོན་བྱེད་དུ་སྣང་བའི་སྒྲ་སྤྱིའོ། །ངག་ཚིག་གཉིས་ཀྱི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་ངག་གི་མཚན་ཉིད། ཚིག་དུ་མ་འདུས་པ་ལས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེས་བུའི་འཇུག་ལྡོག་གི་ཡུལ་དུ་སྟོན་བྱེད་དུ་སྣང་བའི་སྒྲ་སྤྱིའོ། །འདི་དང་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་ངག་གཉིས་དོན་མི་གཅིག་སྟེ། འདི་ནི་སྒྲ་སྤྱི་ཡིན་ལ་ཅིག་ཤོས་ནི་སྒྲ་རང་མཚན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མིང་ཚིག་ངག་གསུམ་ཀ་ལ་དབྱེ་ན། དང་པོ་ངོ་བོ་བརྗོད་པ། གཉིས་པ་བྱ་བ། གསུམ་པ་བྱེད་པ། བཞི་པ་དགོས་ཆེད། ལྔ་པ་འབྱུང་ཁུངས། དྲུག་པ་འབྲེལ་པ། བདུན་པ་གནས་གཞི། བརྒྱད་པ་བོད་པ་བརྗོད་པ་སྟེ་བརྒྱད་དོ། །དང་པོ་ནི། ཤིང་ཞེས་པ་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་ནི་ཤིང་དྲུང་དུ་འགྲོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཤིང་གིས་མེ་བུས་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ནི་ཤིང་ལ་ཆུ་དྲོངས་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྔ་པ་ནི་ཤིང་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དྲུག་པ་ནི་ཤིང་གི་ཡལ་ག་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བདུན་པ་ནི་ཤིང་སྟེང་ན་བྱ་ཚང་གནས་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྒྱད་པ་ནི་ཀྱེ་ཤིང་ཁྱེར་ཤོག་ཅེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་ལ་སྒྲ་རང་མཚན་པ་དང་། སྒྲ་སྤྱི་གཉིས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཞེན་པའི་རྗོད་བྱེད། གཉིས་པ་ནི་དངོས་ཀྱི་རྗོད་བྱེད་དེ་མིང་ཚིག་ངག་གསུམ་ཅི་རིགས་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་སོ། །གཉིས་པ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་གཉིས་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ། རིགས་དང་ཚོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྒྲའོ། །དང་པོ་ལ་དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ། བ་ལང་རྟ་མ་ཡིན་ཞེས་པའི་སྒྲ་མཚན་གཞི། ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཡིན་པར་མཚོན། སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་འདོད་པས་དམིགས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་ཁྱད་ཆོས་སུ་སྟོན་པའི་མཉན་བྱ་ཡིན་པ། བ་ལང་གི་རྟ་མ་ཡིན་ཞེས་པའི་སྒྲ་མཚན་གཞི། ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་པར་མཚོན། སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་འདོད་པས་དམིགས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་ཁྱད་གཞིར་སྟོན་པའི་མཉན་བྱ་ཡིན་པ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། བ་ལང་གི་རྟ་མ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཚེ་རྟ་མ་ཡིན་པ་དེ་བ་ལང་གི་ཁྱད་གཞིར་ཐལ། སྒྲ་དེ་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་འདོད་པས་དམིགས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་ཁྱད་གཞིར་སྟོན་པའི་མཉན་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བ་ལང་གི་དཀར་པོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཚེ་དཀར་པོ་དེ་བ་ལང་གི་ཁྱད་གཞིར་ཐལ་ལོ། །ཡང་ཁ་ཅིག ཁྱད་པར་གཞན་སྤོང་བ་བརྗོད་པའི་མཉན་བྱ་དེ་ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད། ཁྱད་པར་གཞན་མི་སྤོང་བ་བརྗོད་པའི་མཉན་བྱ་དེ་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། ཡོད་པ་དེ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་སུ་གོ་བར་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མིན་པར་ཐལ། གཞི་གྲུབ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སོར་མོ་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲར་ཐལ། ལྡན་པ་དེ་སོར་མོའི་ཁྱད་ཆོས་སུ་གོ་བར་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་ན། སོར་མོའི་ལྡན་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དང་། སོར་མོ་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེས་པའི་སྒྲ་གཉིས་ལ་སོར་མོའི་ཁྱད་པར་གཞན་སྤོང་མི་སྤོང་གི་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་ལ་ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོས་འདོད་པས་དམིགས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་ཁྱད་ཆོས་གཞན་རྣམས་ལས་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་ནས་སྟོན་པའི་སྒྲ་དེ་དོན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད། ཁྱད་པར་གཞན་རྣམས་མི་སྤོང་བར་དོན་དེ་གཞི་དེའི་ཁྱད་ཆོས་སུ་སྟོན་པའི་སྒྲ་དེ་གཞི་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཅེས་ཟེར་བ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། ཨུཏྤལ་ལ་སྔོན་པོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱད་པར་གཞན་རྣམས་མི་སྤོང་བར་སྔོན་པོ་ཨུཏྤལ་ལའི་ཁྱད་ཆོས་སུ་སྟོན་པའི་སྒྲར་ཐལ། ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེས་ཨུཏྤལ་དམར་པོ་བརྗོད་བྱར་མི་སྤོང་བར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། དེས་ཁྱད་པར་གཞན་རྣམས་མི་སྤོང་བར་ཐལ། བུམ་པ་མི་རྟག་ཅེས་པའི་སྒྲ་དེས་ཁྱད་པར་གཞན་རྣམས་མི་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་བུམ་པའི་བྱས་པ་བརྗོད་བྱར་མི་སྤོང་བའི་ཕྱིར། སྔ་མ་ཡང་མི་འཐད་དེ། མི་རྟག་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲར་ཐལ། དེ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། མི་རྟག་པ་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་ནས་སྟོན་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་སྟོན་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཁྱད་གཞི་དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་གཞན་རྣམས་མི་སྤོང་བར་ཁྱད་གཞི་དེ་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་ཁྱད་གཞི་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད། ཁྱད་གཞི་དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་གཞན་རྣམས་སྤངས་ནས་ཁྱད་གཞི་དེའི་ཁྱད་ཆོས་འགའ་ཞིག་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་ཁྱད་གཞི་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆོས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་གཞན་ནི་སྤོང་བ་དང་། །ཞེས་སོགས་དང་། ལ་ལར་སོར་མོའི་ལྡན་པ་ཞེས། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ན། རིགས་སྤྱི་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་དང་། རྡུལ་རྫས་བརྒྱད་འདུས་ཀྱི་གོང་བུ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། བུམ་པའི་གཟུགས་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། སྔ་མའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་པ་ལ་ནུས་པ་དུ་མ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་རང་འཛིན་གྱི་མིག་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། བུམ་པའི་གཟུགས་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རང་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་གོང་གི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་མའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁམས་གོང་གི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཁྱོད་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་རང་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། ཁམས་གོང་ན་དྲི་རོ་གཉིས་ཡོད་པར་ཐལ་ལོ། །ཁ་ཅིག གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་ཟིན་གྱི་བརྗོད་བྱ་དེའི་བྱེ་བྲག་དུ་མ་གྲུབ་པ་དང་། གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་ཟིན་གྱི་བརྗོད་བྱ་དེ་རགས་པ་ཡིན་པ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་མའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། བརྗོད་བྱ་དུ་མ་བསྡོམས་ནས་སྟོན་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དེ་རགས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་བེམ་པོར་ཐལ་ལོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་འཐད་དེ། བརྗོད་བྱ་དུ་མ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱི་ཡིན་ན། ཚོགས་སྤྱི་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། བརྗོད་བྱ་དུ་མ་བསྡོམས་ནས་སྟོན་པའི་སྒྲ་ཡིན་ན། ཚོགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། སྔ་མ་ཡང་མི་འཐད་དེ། མདུན་གྱི་བུམ་གཟུགས་གཅིག་པུ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། སྔ་མའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། མདུན་གྱི་བུམ་པ་ལ་ནུས་པ་དུ་མ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་རང་འཛིན་གྱི་མིག་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། མདུན་གྱི་བུམ་གཟུགས་གཅིག་བུ་དེའི་བྱེ་བྲག་དུ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ་ལོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་མའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་གང་ཞིག རྟོག་ངོར་རང་གི་བྱེ་བྲག་དུ་མ་ལ་ཁྱབ་པའི་སྤྱི་རྗོད་བྱེད་དུ་སྣང་བ་དང་། གང་ཞིག་རྟོག་ངོར་ཆོས་དུ་མ་བསྡོམས་ནས་རྗོད་བྱེད་དུ་སྣང་བ། དེ་གཉིས་ལ་མུ་བཞི་ལས། བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ནི་རིག་བརྗོད་རྐྱང་པ། བུམ་པའི་གཟུགས་ཞེས་པའི་སྒྲ་ནི་རིགས་བརྗོད་དང་ཚོགས་བརྗོད་གཉིས་ཀ གླིང་འདིའི་རི་རབ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ནི་ཚོགས་བརྗོད་རྐྱང་བ། རི་བོང་རྭ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ནི་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་འཐད་དེ། ཀ་བུམ་གཉིས་ཀ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། སྔ་མའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་གཞན་ལུགས་འགོག་པའི་སྐབས་སུ་ཁས་བླངས། འདོད་ན། ཀ་བུམ་གཉིས་ཀ་དེ་རང་གི་བྱེ་བྲག་དུ་མ་ལ་ཁྱབ་པའི་སྤྱི་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ། །སེམས་བྱུང་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན། ཕྱི་མའི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁྱོད་ཀྱི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་དང་བེམ་པོའི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པར་ཐལ། ཡང་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་རིགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་རྐྱང་པ་མིན་པར་ཐལ། དེ་ལ་ཚོགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཚང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གླིང་འདིའི་རི་རབ་ཅེས་པའི་སྒྲ་ལ་དེ་ཚང་བའི་ཕྱིར། བུམ་པའི་གཟུགས་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཚོགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་པར་ཐལ། བུམ་པ་ལ་ནུས་པ་དུ་མ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་རང་འཛིན་གྱི་མིག་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། རིགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད། རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་དེའི་ཁྱད་ཆོས་སོ་སོ་བ་བརྗོད་བྱར་སྟོན་པའི་སྒྲ། དཔེར་ན་བུམ་པའི་གཟུགས་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་སྤྱི་ཡན་ལག་ཏུ་བྱས་ཏེ། །བུམ་པ་ཡི་ནི་གཟུགས་སོ་ཞེས། །དེས་ནི་ཁྱད་པར་སྟོན་པར་བྱེད། །ཕྱོགས་འདིས་གཞན་ལའང་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད། རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་དེ་རྡུལ་རྫས་སོ་སོ་བའི་ནུས་པ་བརྗོད་བྱར་སྤངས་ནས་རྡུལ་རྫས་ཚོགས་པའི་ནུས་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་སྒྲ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཟུགས་སོགས་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། །སྤོང་བས་དེ་མཚུངས་འབྲས་བུ་ཡི། །རྒྱུན་མིན་པ་ནི་རྣམ་གཅོད་ལ། །བུམ་པའི་སྒྲ་ནི་འཇུག་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེང་སང་གི་རྣམ་བཞག་དང་མི་མཐུན་ཡང་ཁོ་བོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་གཞུང་ལ་ཚད་མར་བྱེད་ཅིང་རིགས་མཛོད་མཛད་པས་ཀྱང་འདི་བཞིན་དུ་བཀྲལ་ལོ། །གསུམ་པ་བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག གཞན་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་མི་སྲིད་ཀྱི་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་དང་གསུམ་ལས། འདི་དག་ལ་ངག་དོན་མཐུན་ཡིན་ན། རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་གསུམ་གང་རུང་ཡིན་པས་ཁྱབ་མ་ཁྱབ་དཔྱད། ངག་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་དཔྱད། ཞར་ལ་བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་རྣམ་གཅོད་གསུམ་ངོས་བཟུང་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག ཁྱབ་སྟེ། བློ་དོན་འགལ་ལས་རྣམ་བཟློག་ནས། །དོན་འགའ་ཞིག་ལ་འཇུག་བྱའི་ཕྱིར། །སྒྲ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བྱེད་དེ། །དེ་དོན་ངེས་པར་བཟུང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང་། གང་ཕྱིར་ངག་འབྲས་རྣམ་གཅོད་ཕྱིར། །ཞེས་དང་། ཚིག་ཀུན་ངེས་གཟུང་སྙིང་པོ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། བུམ་པ་ཞེས་པའི་ངག་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན་དེ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ལ་དེར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་བུམ་པའི་ཁྱད་ཆོས་སུ་སྟོན་པའི་ངག་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པ་གང་ཞིག བུམ་པའི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཁྱད་གཞི་རྐྱང་པར་བརྗོད་པའི་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་མེད་ཅིང་། རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་ཡིན་ན། ཁྱད་གཞི་དང་ཁྱད་ཆོས་སྦྱར་ནས་སྟོན་པའི་ངག་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཅེས་སྨྲའོ། །མི་འཐད་དེ། དེ་ཆོས་ཅན། རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་ཡིན་པར་ཐལ། བུམ་པ་བློ་ཡུལ་དུ་མི་འཆར་བ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་བུམ་པ་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བར་སྟོན་པའི་ངག་གང་ཞིག་བུམ་པའི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་དང་ཁྱབ་པ་ཁས། གཞན་ཡང་ཤེས་བྱ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་ངེས་བཟུང་གི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ངག་མིན་པར་ཐལ། དེ་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཤེས་བྱ་ལས་གཞན་པ་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ཤེས་བྱ་ཁོ་ན་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བར་བྱེད་པའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་སྐད་དུ་ཡང་། དེས་ན་ཤེས་བྱ་ལ་སོགས་ཚིག །ཐ་སྙད་དུ་ནི་འཇོག་རྣམས་ལ། །རྣམ་པར་གཅོད་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་བུམ་པ་ཞེས་པའི་ངག་དེ་མི་ལྡན་རྣམས་གཅོད་ཀྱི་ངག་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་བློ་ཡུལ་དུ་མི་ཆར་བ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དེ་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བར་སྟོན་པའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལས་གཞན་པ་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དེ་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བར་སྟོན་པའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མི་སྲིད་རྣམ་གཅོད་ལ་ཡང་འགྲེའོ། །གཉིས་པ་ལ་ཁ་ཅིག ཁྱད་པར་ཁྱད་པར་ཅན་དག་དང་། །བྱ་བ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་བརྗོད། །ཅེས་པའི་དོན་དུ་བསམས་ནས་ངག་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། ཁྱད་ཆོས་དང་ཁོ་ན་བ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྦྱར་ནས་ཁྱད་ཆོས་དེ་ཁྱད་གཞི་དེ་ལ་མི་ལྡན་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དེ་དེ་ལ་ལྡན་ངེས་སུ་སྟོན་པའི་མཉན་བྱ་དང་། ཁྱད་གཞི་དང་ཁོ་ན་བ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྦྱར་ནས་ཁྱད་ཆོས་དེ་ཁྱད་གཞི་དེ་ལས་གཞན་ལ་ལྡན་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དེ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ལྡན་ངེས་སུ་སྟོན་པའི་མཉན་བྱ་དང་། བྱ་བ་སྲིད་པ་དང་ཁོ་ན་བ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྦྱར་ནས་ཁྱད་ཆོས་དེ་ཁྱད་གཞི་དེ་ལ་མི་སྲིད་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དེ་དེ་ལ་སྲིད་པ་ཙམ་དུ་སྟོན་པའི་མཉན་བྱ་མཚན་གཞི་རིམ་བཞིན་སྒྲ་བྱས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་པ་དང་། སྒྲ་ཁོ་ན་མཉན་བྱ་ཡིན་ཞེས་པ་དང་། བ་ལ་བེའུ་སྲིད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་པའི་ངག་རྣམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག ཁྱད་གཞི་དང་ཁྱད་ཆོས་ཕྱེད་བཤགས་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་དང་། གཞན་དག་གཞན་དོན་སྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་ཡིན་ན། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོགས་དོན་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་ལ་མཚུངས་པས་སུན་འབྱིན་པ་སོགས་དུ་མ་སྣང་མོད་ཀྱང་འདིར་མ་བཀོད་དོ། །ཁ་ཅིག སྒྲ་ཁོ་ན་མཉན་བྱ་ཡིན་ཞེས་པའི་ངག་ཆོས་ཅན། མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་ཏུ་ཐལ། མཉན་བྱ་དང་ཁོ་ན་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྦྱར་ནས་མཉན་བྱ་སྒྲ་ལ་མི་ལྡན་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དེ་དེ་ལ་ལྡན་ངེས་སུ་སྟོན་པའི་མཉན་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་དེར་ཐལ། ཁོ་ན་བརྗོད་པའི་མཇུག་ཐོག་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མཉན་བྱ་བརྗོད་པའི་ངག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཁོ་ན་དང་མཉན་བྱ་སྦྱར་བའི་ངག་ཡིན་ན། མཉན་བྱ་དང་ཁོ་ན་སྦྱར་བའི་ངག་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། ཁྱབ་པ་ཕྱི་མ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན་གངས་རི་སེང་གེ་ལ་གནས་པར་ཐལ། སེང་གེ་གངས་རི་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་དེ་རྣམས་ཀྱང་མི་འཐད་དེ། ནག་པ་འཕོང་སྐྱེན་ཞེས་པའི་ངག་ཆོས་ཅན། དང་པོའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། ནག་པ་དང་སྲིད་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་སྲིད་སྒྲུབ་འཕོང་སྐྱེན་ཞེས་པའི་ངག་ཆོས་ཅན། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། སྔོན་པོའི་མཚོ་སྐྱེས་སུ་འགྱུར་ཞེས་པའི་ངག་ཆོས་ཅན། གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟགས་གྲུབ་ཅིང་འདོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་སྦྱར་མེད་ཀྱང་བརྗོད་འདོད་ལས། །དེ་དོན་ཉིད་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་ངག་འབྲས་རྣམ་གཅོད་ཕྱིར། །དཔེར་ན་ནག་པ་འཕོང་སྐྱེན་པའམ། །སྲིད་སྒྲུབ་འཕོང་སྐྱེན་ཞེས་པའམ། །སྔོན་པོ་མཚོ་སྐྱེས་འགྱུར་ཞེས་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རིམ་བཞིན། རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་དེ་བློ་ཡུལ་དུ་མི་འཆར་བ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བར་སྟོན་པའི་ངག་དང་། རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་དེ་ལས་གཞན་པ་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བར་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དེ་ཁོ་ན་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བར་སྟོན་པའི་ངག་དང་། རང་གི་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་དེ་མི་སྲིད་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དེ་སྲིད་པར་སྟོན་པའི་ངག་གོ །གཉིས་པ་ལ་ངེས་བཟུང་སྦྱར་བའི་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་གསུམ་དང་། ངེས་བཟུང་མ་སྦྱར་བའི་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རིམ་བཞིན། སྒྲ་བྱས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་དང་། སྒྲ་ཁོ་ན་མཉན་བྱ་ཡིན་ཞེས་དང་། མཚོ་སྐྱེས་ལ་སྔོན་པོ་སྲིད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་པའི་ངག་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་ཁྱད་གཞི་རྐྱང་པའི་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་གསུམ་དང་། ཁྱད་གཞི་དང་ཁྱད་ཆོས་སྦྱར་བའི་རྣམ་གཅོད་ཀྱི་ངག་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་བུམ་པ་ཞེས་པའི་ངག་གཅིག་ལ་གསུམ་ཆར་ཚང་ངོ་། །ཕྱི་མ་ནི་ནག་པ་འཕོང་སྐྱེན་མི་སྐྱེན་དྲིས་པའི་ཚེ་ནག་པ་འཕོང་སྐྱེན་ཞེས་པའི་ངག་དང་། ནག་པ་དང་སྲིད་སྒྲུབ་གཉིས་གང་འཕོང་སྐྱེན་དྲིས་པའི་ཚེ་སྲིད་སྒྲུབ་འཕོང་སྐྱེན་ཞེས་པའི་ངག་དང་། མཚོ་སྐྱེས་ལ་སྔོན་པོ་སྲིད་མི་སྲིད་དྲིས་པའི་ཚེ་མཚོ་སྐྱེས་ལ་སྔོན་པོ་སྲིད་ཅེས་པའི་ངག་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ཞར་ལ་བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་རྣམ་གཅོད་གསུམ་ངོས་བཟུང་བ་ལ། ཁྱད་གཞི་རྐྱང་པའི་རྣམ་གཅོད་གསུམ་དང་། ཁྱད་གཞི་དང་ཁྱད་ཆོས་སྦྱར་བའི་རྣམ་གཅོད་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། བུམ་པ་གཅིག་ཉིད་ལ་གསུམ་ཆར་ཚང་བའོ། །གཉིས་པ་ལ་ཁ་ཅིག་བྱས་པ་དེ་སྒྲ་ལ་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་དང་། མཉན་བྱ་དེ་སྒྲ་ལ་གཞན་ལྡན་རྣམ་གཅོད་དང་། མཉན་བྱ་དེ་སྒྲ་ལ་མི་སྲིད་རྣམ་གཅོད་ཡིན་ཞེས་ཁྱད་ཆོས་སོ་སོ་དང་སྦྱར་བ་ཡོད་ཀྱང་། ཁྱད་ཆོས་གཅིག་ཉིད་དང་སྦྱར་བའི་ཚེ་གསུམ་ཀ་ཚང་བ་ཅིག་དགོས་ཏེ། མཚན་མཚོན་རྣམ་དག་ཡིན་ན། བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་རྣམ་གཅོད་གསུམ་ཚང་དགོས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མཉན་བྱ་དེ་སྒྲ་ལ་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ཡིན་ན། མཉན་བྱ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདིས་མ་ཁྱབ་པ་སེལ་ལོ། །དེ་སྒྲ་ལ་གཞན་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་མ་ཡིན་ན། མཉན་བྱ་མིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདིས་ཁྱབ་ཆེས་པ་སེལ་ལོ། །དེ་སྒྲ་ལ་མི་སྲིད་པའི་རྣམ་གཅོད་ཡིན་ཏེ། མཉན་བྱ་དེ་སྒྲའི་མཚན་གཞི་ཐམས་ཅད་ལ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་མི་སྲིད་པ་སེལ་ལོ། །འདི་ནི་ཕྱོགས་གླང་ཡབ་སྲས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གླང་གི་མཚན་མའི་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་དང་། གཞན་དོན་སྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོའི་དོན་སོགས་ཆོས་ལྔ་ཚང་བ་བཞག་པ་ལ། དཔལ་ལྡན་ཆོས་གྲགས་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་ཁྱབ་ཆེས་མི་སྲིད་གསུམ་གྱི་སྐྱོན་སྤོང་བ་མཛད་ཅིང་། དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་པཎྜི་ཏས། མ་ཁྱབ་ཁྱབ་ཆེས་མི་སྲིད་གསུམ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་ནི་སྤྱི་སྐྱོན་ཡིན། །སྒྲ་དང་དོན་གྱི་རྣམ་གཅོད་ཀུན། །གསུམ་པོ་འདི་ལས་གཞན་ཡོད་མིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རྗོད་བྱེད་སྒྲའི་རྣམ་གཅོད་གསུམ་མི་འགལ་བ་དེ་བཞིན་དུ། བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་རྣམ་གཅོད་གསུམ་ཡང་མི་འགལ་བ་ནི་གནད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་དེའི་དོན་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དངོས་པོར་མེད་པར་བསྟན་པ། གཞི་མེད་ལ་འཁྲུལ་ནས་བརྡ་སྦྱོར་བའི་ཚུལ། གཞི་མེད་ལ་བརྡ་སྦྱར་བས་རང་མཚན་ཐོབ་པའི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དངོས་པོར་མེད་དེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དོན་རང་མཚན་དང་། ཤེས་པ་རང་མཚན་དང་། དོན་སྤྱི་དང་། སྒྲ་སྤྱི་དང་བཞིར་འདུས་པ་ལས། དང་པོ་གཉིས་ནི། དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་ཅིང་། ཕྱི་མ་གཉིས་པོ་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མེད་ཀྱང་རྟོག་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་འཁྲུལ་པ་ལ་བརྡ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་རྟོག་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཁྲུལ་པ་ལ་བུམ་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལས་བུམ་པར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་སྐྱེ་ཞིང་རྣམ་པ་དེ་བུམ་པར་མེད་ཀྱང་བུམ་པར་འཁྲུལ་ནས་འདི་ནི་བུམ་པའོ་ཞེས་བརྡ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནད་འདི་མ་ཟིན་པར་ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་གྱི་བརྗོད་བྱ་ངོས་འཛིན་ཚུལ་མང་དུ་བྱུང་ཞིང་དཔལ་ལྡན་ཕྱོགས་གླང་ཡབ་སྲས་ཀྱི་རིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཞིབ་པའི་གནད་ཀྱང་འདིར་སྣང་ངོ་། །གསུམ་པ་ནི། སྣང་བརྟག་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་ལ་བརྡ་སྦྱར་བས་རང་མཚན་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བརྡའི་དུས་སུ་ཡང་སྣང་བརྟག་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་བརྡ་སྦྱོར། ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ཡང་སྣང་བརྟག་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར་བས་གང་རུང་ཅིག་ཐོབ་པ་གང་ཞིག སྒྲོ་བཏགས་ལ་ཐོབ་རྒྱུར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནད་འདི་ཡང་འཇམ་དབྱངས་བླ་མའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཆོས་གཉིས་གཅིག་པ་མི་སྲིད་ཅིང་། །ལྡོག་ལ་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པས། །ལྡོག་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །ལོག་པའི་དངོས་པོ་གྲུབ་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་ན་འདི་མི་གོ་བའི་དོན་མེད་དོ། །གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ་དངོས་པོའི་སྤྱི་བརྗོད་བྱར་འདོད་པ་དང་མཚུངས་པ་སྤོང་བ་སོགས་ལྔ་གསུངས་པ་ནི་རིགས་པའི་གཏེར་གྱི་གཞུང་དོན་གྱི་སྐབས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་དངོས་པོར་མེད། །ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་རང་མཚན་ཡིན། །དེ་ཡང་འཆད་ཚེ་ཡིན་གྱི་འཇུག་པའི་ཚེ། །གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་ཞུགས་པས་རང་མཚན་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་རྟོག་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། ༈ །།