རྗེས་དཔག་གི་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ།

གསུམ་པ་མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞུང་ལས་བསྟན་པའི་ཚུལ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀྲལ་བའི་ཚུལ། འཐད་པའི་ཕྱོགས་ངོས་བཟུང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་དང་། མཚན་གཞི་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་ན་མཚན་གཞི་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་དུ་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཡོད་པར་རང་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ནམ། གཞན་ལས་ངེས་པ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་འགའ་ཡང་ཚད་མ་དང་ཚད་མིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པས་བསྟན་བཅོས་ལས་དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། གཉིས་པ་ལྟར་ན། དེ་ལ་ཡང་ངེས་བྱེད་གཞན་དགོས་པས་ངེས་བྱེད་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ལན་ལ། རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས། །ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད། །བསྟན་བཅོས་རྨོངས་པ་བཟློག་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞན་ངེས་ཁོ་ནར་འདོད་པའི་ལུགས། རང་ངེས་ཁོ་ནར་འདོད་པའི་ལུགས། གཉིས་ཀ་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ལུགས་སོ། །དང་པོ་ནི། བྲམ་ཟེས། ཚད་མ་ལས་སྟོན་གྲུབ་ན་ཡང་། །ཚད་མ་དེ་ཉིད་ལས་མ་ཡིན། །ཞེས་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་རང་རང་གི་འཇུག་ཡུལ་ངེས་པར་བྱེད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་མི་བྱེད་པས་ཚད་མའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པའི་བློ་དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་། འགལ་འབྲེལ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་བྱེད་པས་ན་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ནི་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ངེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་ཁ་ཅིག གཞན་ངེས་ཚད་མ་མི་སྲིད་དེ། ངེས་བྱའི་ཚད་མ་དང་། ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གཉིས་ཡུལ་གཅིག་ཡིན་ན། ཚད་མ་ཕྱི་མ་དོན་མེད་ཅིང་། ཐ་དད་ཡིན་ན་ཡུལ་གཞན་དངོས་པོར་གྲུབ་པས་གཞན་དངོས་པོར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ངེས་སུ་འདོད་པའི་ཚད་མ་དེས་སྒྲོ་འདོགས་མི་གཅོད་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཅིང་། གཅོད་ན་རང་ངེས་ཚད་མར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ངེས་ན་ཚད་མ་ཡིན་ན་རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་བོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གསུམ་པ་ལ། ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་དང་། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚོན་བྱའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ལོ་ཙཱ་བ་སོགས་ཁ་ཅིག རང་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པ་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཁ་ཅིག ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་མི་གཅོད་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཅིང་། གཅོད་ན་རང་ངེས་སུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་ལ་ཡང་མཚན་གཞི་དང་། མཚོན་བྱའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ཡང་མིན་ཏེ། མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་དགོས་པས་རང་ཉིད་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་དང་། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་དང་། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་ལུགས་གསུམ་ལས་ཕྱེ་བའི་ལྔ་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་མི་འཐད་དེ། འགྲེལ་པ་ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་རྗེས་དཔག་རང་ངེས་ཚད་མར་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚད་མ་གཉིས་པོ་རང་གི་གཞལ་བྱ་ཇི་ལྟར་གཞལ་བ་ལྟར་གནས་པ་ལ་ངེས་པར་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་ན་རང་ཉིད་དེ་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ཡང་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུགས་གཉིས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། མངོན་སུམ་འགའ་ཞིག་རང་ཡུལ་གྱི་རྫས་མཐའ་དག་སྣང་ཡང་དེ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པར་རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ལྷས། དཔྱོད་པ་པས་ཚད་མ་ཡིན་ན་རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་བཀག་ནས། ཁྱེད་རང་གང་དུ་འདོད་ཅེ་ན། ཁོ་བོ་ནི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རང་ངེས་སུ་ཡང་མི་འདོད་དེ། ཚད་མ་འགའ་ཞིག་ནི་གཞན་ལས་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐའ་གཅིག་གཞན་ངེས་སུ་ཡང་མི་འདོད་དེ། ཚད་མ་འགའ་ཞིག་ནི་རང་ངེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུགས་གསུམ་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྒྱང་འཕེན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་འཁེངས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པར་ཐལ། རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པ་དེས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ངེས་པར་ཐལ་ལོ། །བཞི་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཚད་མ་ཕྱི་མ་དོན་མེད་པ་དང་། ཚད་མ་སྔ་མ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྗེས་དཔག་ལ་ཡང་གཉིས་སུ་དབྱེར་རུང་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་ནི། ཚད་མ་སྔ་མས་དྲངས་པའི་ཚད་མ་སྔ་མའི་གཞལ་བྱ་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་ཚད་མ་སྔ་མ་དེ་གཞན་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བར་ངེས་སམ་མི་ངེས། དང་པོ་ལྟར་ན། ཚད་མ་ཡིན་ན། རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། ཚད་མ་ཡིན་ན། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པས་ཁྱབ་པ་གང་ཞིག རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ན་རང་ཉིད་མི་བསླུ་བ་ལ་ཡང་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་གཉིས་ཆར་ཁས་བླངས། གཉིས་པ་ལྟར་ན། རང་ངེས་ཚད་མས་དྲངས་པའི་དེའི་གཞལ་བྱ་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་རང་ངེས་ཚད་མ་དེ་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བར་མ་ངེས་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེ་གང་ཞིག དེ་ལྟ་བུའི་ངེས་ཤེས་དེས་རང་ངེས་ཚད་མ་དེ་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བར་ངེས་པའི་ནུས་པ་ལས་གཞན་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་ལ་མེ་ཡིན་ཞིང་རྟོག་པས་མེ་ཡིན་མིན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་དུས་ཀྱི་རྒྱང་རིང་པོའི་དམར་འབར་བ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། དམར་འབར་བ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་པའི་ཆ་དེ་ལ་ཚད་མ་མིན་པར་ཐལ། དེ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཕྱི་མ་དེས་ཁྱོད་དེ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ། །གསུམ་པ་ནི། རྗེས་དཔག་ལ་ཡང་རང་ངེས་གཞན་ངེས་གཉིས་སུ་འབྱེད་རིགས་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཚད་མ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་འབྱེད་རིགས་པའི་ཕྱིར། ལུགས་ལྔ་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་དང་དོན་གཅིག་པས་རང་ལུགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་འཐད་པའི་ཕྱོགས་ངོས་བཟུང་བ་ལ་བདུན་ཏེ། གཞུང་གང་གིས་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པའི་ཚུལ། ཡུལ་ཅན་གང་གིས་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པའི་ཚུལ། ཡུལ་གང་ལ་དེ་གཉིས་འཇོག་པའི་ཚུལ། མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་ངོས་བཟུང་བ། ཚད་མ་ལ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱབ་མ་ཁྱབ་དཔྱད། ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་སྦྱར་བ། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དངོས་ནི། ཚད་མ་བསླུ་མེད་ཅན་ཤེས་པ། །ཞེས་པས་བསྟན། དེ་ལ་མ་ཁྱབ་ཁྱབ་ཆེས་མི་སྲིད་གསུམ་གྱི་སྐྱོན་སྤོང་བ་ནི། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན། མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ནི། རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ནོ། །དེ་ལ་མདོ་ལས། མཚན་གཞི་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་ཅིང་། འདིར་ཡང་མངོན་སུམ་ལེའུའི་སྐབས་སུ་འཆད་པར་འགྱུར་བས་མཚན་གཞི་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་དུ་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བ་དང་། ཤེས་པ་གཉིས་ཡོད་པར་གང་ལས་ངེས་ཤེ་ན། ཚད་མས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་ཤེས་དེ་ཡང་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པ་ཡིན་ནམ། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པ་ཡིན་ཅེ་ན། ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཆ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི། རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས། །ཞེས་པ་སྟེ། རང་ལས་ཞེས་པ་ནི་རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་ལས་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་པ་ནི་ཤེས་པའི་དོན་ལྡོག་གསལ་བའི་ཆ་དེའོ། །རྟོགས་ཞེས་པ་ནི་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན། ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་གཉིས་ལས་ཤེས་པའི་ཆ་དེ་ལ་རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པའི་དོན་ལ་ཡིན་གྱི་ཐ་སྙད་ལས་ནི་མ་ངེས་ཏེ་འོག་ཏུ་འཆད་དོ། །མི་བསླུ་བ་ཡོད་པ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ཡང་ཡོད། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ཡང་ཡོད་ཅེས་པ་ནི། ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་ནི་ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་ངེས་ཤེས་ཡིན་ལ། དེ་ལས་སྔར་གྱི་ཚད་མ་དེ་ཚད་མའི་དོན་ལྡོག་མི་བསླུ་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་ཤེས་དེ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ལ་རང་ངེས་དང་། རང་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་འདྲེན་པ་ལ་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་མི་བསླུ་བ་ལ་ལྟོས་པའི་རང་ངེས་གཞན་ངེས་གཉིས་ཀ་ཡང་གཞུང་འདི་ཁོ་ནས་བསྟན་ནོ། །དེང་སང་ཚིག་རྐང་སྔ་མས་རང་ངེས་ཁོ་ན་དང་། ཕྱི་མས་གཞན་ངེས་ཁོ་ན་སྟོན་པར་འདོད་པ་ནི་གང་ལ་ལྟོས་ནས་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པའི་གཞི་མ་ཕྱེད་པར་རི་བོང་ཅལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་དང་། ཚད་མ་ཞེས་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པའི་གཞི་སོ་སོར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་ན་ཚིག་རྐང་སྔ་མས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ཤེས་པའི་དོན་ལ་རང་ངེས་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་མས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་མི་བསླུ་བ་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་གཉིས་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ནི་དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་མིན་བྱིས་པ་དག་གིས་མི་ཕྱེད་པར་འདུག་ན་ཡང་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་ལ་དཔང་པོ་འཆོལ་མཛོད་ཅིག གཉིས་པ་ནི། བློའི་རྫས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པ་ལ་རང་ངེས་དང་། བློའི་རྫས་གཞན་གྱིས་ངེས་པ་ལ་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པ་ནི་མིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མངོན་སུམ་ཐམས་ཅད་གཞན་ངེས་སུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བློའི་རྫས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དང་། ཚད་མ་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་གཉིས་ནི་ངེས་བྱེད་ཀྱི་བློའོ། །གསུམ་པ་ནི། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། ཡུལ་སྔོན་པོ། མཚན་གཞི་སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན། མཚོན་བྱ་ཚད་མ། མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བ་དང་བཞི་ལས། མཚན་གཞི་དང་མཚོན་བྱའི་སྒོ་ནས་མི་འབྱེད་པར་བསྟན་ཟིན་ཅིང་ཡུལ་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ནི་དོན་གཅིག་སྟེ། མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་བསླུ་བའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་དགོས་ཤིང་། འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་བསླུ་བ་ངེས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ཡུལ་ཉིད་ངེས་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། རང་ངེས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། ཚད་མ་གང་ཞིག རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པས་རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་ཉིད་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་དང་། གཞན་ངེས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། ཚད་མ་གང་ཞིག རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པས་རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་ཉིད་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པར་མཚན་མ་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་དགོས་པ། དཔེར་ན་དག་འཛིན་དབང་མངོན་དེས་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་མེད་པའི་དོན་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པས་དེ་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་དབང་མངོན་གྱིས་བུམ་པ་མ་དམིགས་པ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །མཚན་གཞི་ལ་རྗེས་དཔག་ཐམས་ཅད་ནི་རང་ངེས་ཚད་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་རྟགས་ལས་སྒྲུབ་བྱ་མ་ངེས་ན་རྗེས་དཔག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཞིང་། ངེས་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་ལྷ་ཤཱཀ་ཆོས་མཆོག་གི་འགྲེལ་པ་གསུམ་ཆར་ལས་རྗེས་དཔག་རང་ངེས་ཁོ་ནར་བཤད་དོ། །མངོན་སུམ་ལ་བཞི་ལས། ཁ་ཅིག རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་མཐོང་ཉིད་ལས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། འདིའི་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་མཐོང་བའི་དོན་ལ་འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་པས་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པ་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ལ་འཇོག་པ་སྐབས་དོན་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་ངེས་ཤེས་མེད་པས་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་ཤེས་འདྲེན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་གང་ཡང་མེད་པ་སྲིད་ཅིང་། འཕགས་པ་རྟོག་བཅད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་རང་ངེས་ཁོ་ནའོ། །རང་རིག་མངོན་སུམ་ནི་རང་ངེས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་གྱི་གཙོ་བོ་ཤེས་པའི་དོན་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར། འཇུག་ཡུལ་གྱི་རྫས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་ངེས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུས་རྒྱུད་བསླད་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། འཇུག་ཡུལ་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་ཡང་རང་ལས་ངེས་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་སྟེ། རྒྱང་འཕེན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་རྗེས་དཔག་གི་ཐ་སྙད་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ནི་རྒྱུན་མེད་པས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ངེས་ཤེས་འདྲེན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ན་གཞན་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་དང་། ཡིད་མངོན་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ལ་ཆོས་མཆོག་གིས་དོན་བྱེད་སྣང་གི་མངོན་སུམ་ནི་གོམས་པ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་རང་ངེས་དང་། འཇུག་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ནི་འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་རང་ངེས་དང་། ཡོད་ན་གཞན་ངེས་ཡིན་ཅིང་འདི་ལ་གསུམ་ཡོད་པར་བཞེད་དོ། །རིགས་གཏེར་ལས། དོན་བྱེད་སྣང་གི་མངོན་སུམ་དང་། གོམས་པ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་དེ་གཉིས་རང་ངེས་དང་འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ། དང་པོ་པ་དང་ཡིད་མ་གཏད་པ་གཉིས་བསྣན་པས་གཞན་ངེས་ཀྱི་ཚད་མར་བཞེད་དོ། །དེ་ལ་དོན་བྱེད་སྣང་གི་མངོན་སུམ་ནི་མེས་བཙོ་བསྲེག་གི་དོན་བྱེད་བཞིན་པར་སྣང་བའི་མེ་འཛིན་དབང་མངོན་ལྟ་བུའོ། །གོམས་པ་ཅན་ནི་མངོན་སུམ་ཡུལ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གོམས་པས་སྤུ་རིས་ཟིན་པའི་མངོན་སུམ་ལྟ་བུའོ། །དང་པོ་བ་ནི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་གི་རིགས་འདྲ་སྔར་མ་མཐོང་བ་གསར་དུ་མཐོང་བ་སྟེ། བ་མིན་དང་པོར་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་མ་གཏད་པ་ནི་རྟོག་པ་ནང་དུ་བསྡུས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་ལྟ་བུའོ། །འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་ནི་རྐྱེན་གསུམ་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་ཀྱང་ཕྱི་ནང་གི་འཁྲུལ་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་གིས་གེགས་བྱེད་པས་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་སྣང་བ་རང་ལས་ངེས་ཤིང་བདེན་པ་གཞན་ལས་ངེས། སྤྱི་རང་ལས་ངེས་ཤིང་ཁྱད་པར་གཞན་ལས་ངེས། སྣང་བ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ལས་ངེས་པ་དང་གསུམ། དེ་རེ་རེ་ཡང་དོན་ཚན་བཞི་བཞིའི་སྒོ་ནས་གཏན་ལ་དབབ་ན་དང་པོ་ལ་མཚན་གཞི་ནི། དོན་ལ་མེ་ཡིན་ཅིང་རྟོག་པས་མེ་ཡིན་མིན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་དུས་ཀྱི་རྒྱང་རིང་པོའི་དམར་འབར་བ་འཛིན་པའི་དབང་མངོན་ལྟ་བུའོ། །དེ་དམར་འབར་བ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་པའི་ཆ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གཞན་ངེས་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཐག་རིང་བ་དང་། སྒྱུ་མའི་མེ་དང་། ནོར་བུའི་འོད་ལ་སོགས་པའི་འཁྲུལ་རྒྱུས་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ནི་ཕྱིས་མེའི་མདུན་དུ་ཕྱིན་ནས་བཙོ་བསྲེག་གི་དོན་བྱེད་པར་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སམ། མངོན་སུམ་ཡུན་རིང་དུ་གོམས་པས་སྤུ་རིས་ཟིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སམ། དུ་བ་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་རྟགས་ལས་མེ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་སམ། མེའི་དྲི་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྫས་གཞན་གྱི་རྟགས་ལས་མེ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་གཞི་ནི། དོན་ལ་ཤ་པ་ཡིན་ཅིང་རྟོག་པས་ཤ་པ་ཡིན་མིན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་དུས་ཀྱི་ཡལ་ག་ལོ་འདབ་དང་བཅས་པ་འཛིན་པའི་དབང་མངོན་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་གཞན་གསུམ་ནི་སྔ་མ་ལས་དཔགས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལ་མཚན་གཞི་ནི། ཁ་ཅིག ཡིད་གཟུགས་མཛེས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་དུས་ཀྱི་སྒྲ་འཛིན་ཉན་ཤེས་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཡིད་གཟུགས་མཛེས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་དེས་སྒྲ་འཛིན་ཉན་ཤེས་སྐྱེ་བའི་ནུས་པ་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་གཞན་ཆགས་ཞེས་ནུས་ཉམས་ཚེ། །ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟོགས་པ་ནང་དུ་བསྡུས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུགས་འཛིན་མིག་ཤེས་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལ་ཡང་ཆོས་གཞན་གསུམ་ནི་སྔ་མ་ལ་དཔགས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལྔ་པ་ནི། ཚད་མ་ཡིན་ན། རང་ངེས་གཞན་ངེས་གང་རུང་གིས་མ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་དབང་དུ་བྱས་ཤིང་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་དོན་ཡང་རྣམ་ངེས་ལས། ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་། སྤོང་བ་ནི་ངེས་པར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་ངེས་ཤེས་དྲངས་པའི་སྒོ་ནས་རང་མཚན་ཡིན་མིན་ལ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་འཕགས་པ་རྟོག་བཅས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ངེས་ཤེས་དྲངས་པ་སྲིད་ཀྱང་འཕགས་པ་རྟོག་བྲལ་དང་། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་ཤེས་དྲངས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་དག་གིས་རང་མཚན་ཡོད་མེད་ལ་འཇུག་ལྡོག་ཇི་ལྟར་བྱེད་སྙམ་ན། སྤྱིར་ངེས་པ་དྲངས་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་ཚུལ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱེད་ཚུལ་དང་། འཇུག་ལྡོག་བྱེད་ཚུལ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སོ་སྐྱེ་དང་འཕགས་པ་རྟོག་བཅས་ཀྱི་ཚད་མ་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། འཕགས་པ་རྟོག་བྲལ་གྱི་ཚད་མ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་མོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྤྱིར་མཚན་མའི་དོན་ནི་རང་མཚན་ཡོད་མེད་ལ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ལ་གསུམ་ལས། ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་ངེས་ཤེས་དྲངས་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མར་འཇོག་པ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཡོད་མེད་ངེས་པའི་འབྲས་ཅན་མིན། །ཕྱིར་ན་ཚད་མ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནི། དེ་ལྟར་གསུམ་ཡོད་པར་ཡང་རིགས་གཏེར་ལས། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཚད་མ་ནི། །ངེས་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད། །འཕགས་པ་རྟོག་དང་བྲལ་བ་རྣམས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱེད་པར་གསུངས། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཡེ་ཤེས་ཅན། །དེ་ཡི་མཁྱེན་པ་དཔག་མི་ནུས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དྲུག་པ་ནི། ལྷས་མངོན་སུམ་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསླུ་བར་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དེའི་དོན་གྱིས་དོན་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཕྱི་མ་འཇུག་པས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེའི་རང་བཞིན་ཅན་ནམ་འབྲས་བུའི་རྟགས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད། དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ནི། རྟགས་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱིས་ཀྱི་ཚད་མ་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མིན་ནོ། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་མངོན་སུམ་དང་། དེར་སྣང་བ་དག་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ཁྱད་པར་ངེས་པ་མེད་པ་ན་ཕྱིས་ཀྱི་ཚད་མ་འཇུག་པས་མི་བསླུ་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་དང་། ཤཱས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ངེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་མིན་ནོ། །དང་པོའི་མེ་དང་ཆུར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡང་གོམས་པ་མེད་ན་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་བཟུང་དུ་ཟིན་ན་ཡང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཕྱིས་ངེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པས་དེ་བས་ན་དེ་ལ་ཕྱིས་ཀྱི་ཚད་མ་འཇུག་པས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་དེ་ལྟར་ན་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གོམས་པ་ཡོད་ཅིང་གསལ་བ་ཅན་ཐོབ་པ་ན་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་ནི་རང་དང་གཞན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ་ཞེས་དང་། ཆོས་མཆོག་གིས། ནུས་པ་ངེས་པ་ཡང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་མངོན་སུམ་ནི་རང་ཁོ་ན་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེས་དང་། འཇུག་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་། ལ་ལ་ནི་རང་ཁོ་ན་ལས་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་དོགས་པ་མཐའ་དག་བསལ་ནས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལ་ལ་ནི་གཞན་ཁོ་ན་ལས་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་དང་ཞེས་དང་། དེ་དག་དང་མཐུན་པར་རིགས་གཏེར་ལས་ཀྱང་། དོན་རིགས་གཉིས་དང་རང་རིག་དང་། །རྗེས་སུ་དཔག་རྣམས་རང་ལས་ངེས། །དང་པོ་པ་དང་ཡིད་མ་གཏད། །འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་རྣམས་གཞན་ལས་ངེས། །དོན་བྱེད་པ་དང་གོམས་པ་ཅན། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ངེས་པར་བྱེད། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བདུན་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ངེས་བྱའི་ཚད་མ་དང་། ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གཉིས་ཡུལ་གཅིག་ན་ཚད་མ་ཕྱི་མ་བཅད་ཤེས་སུ་འགྱུར་ཞིང་། ཐ་དད་ནི། ཡུལ་གཞན་དངོས་པོར་གྲུབ་པས་གཞན་དངོས་པོར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཟེར་བ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། འཇུག་ཡུལ་གཅིག་དང་སྣང་ཡུལ་ཐ་དད་ཡིན་པས་སྐྱོན་གཉིས་ཀ་ལས་གྲོལ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཚད་མ་སྔ་མའི་འཇུག་ཡུལ་རྟག་པར་ཐལ་བ་དང་། ཚད་མ་ཕྱི་མ་བཅད་ཤེས་སུ་ཐལ་བ་དང་། མངོན་སུམ་གྱི་འཇུག་ཡུལ་དང་སྣང་ཡུལ་དོན་གཞན་དུ་མེད་པས་ཁས་བླངས་འགལ་བའི་སྐྱོན་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རང་ལུགས་ནི་ཚད་མ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་འཇུག་ཡུལ་རྒྱུན་གཅིག་ལ་རྫས་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པས་སྐྱོན་གཉིས་ཀ་ལས་གྲོལ་ལོ། །ཁ་ཅིག་གཞན་ངེས་ཚད་མར་འདོད་པའི་ཚད་མ་དེས་རང་ཡུལ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་མི་གཅོད་ན་ཚད་མ་མིན་ཅིང་། གཅོད་ན་རང་ངེས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་སྐྱོན་མེད་དེ། མངོན་སུམ་ཡུལ་ལ་ཚད་མར་འགྱུར་བ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག་གྲངས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པར་ཐལ། རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་གྲངས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེ་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་མི་བསླུ་བར་ངེས་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གྲངས་ཅན་པ་དེ་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་བདེ་བ་མི་མྱོང་བར་བདེན་ཞེན་གྱིས་འདོད་པའི་རྒོལ་བ་མིན་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། འོ་ན་རྒྱང་འཕེན་པ་དེ་རྗེས་དཔག་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་མེད་པར་བདེན་ཞེན་གྱིས་འདོད་པའི་རྒོལ་བ་མིན་པར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་ལ་མེ་ལྡན་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེས་ལ་དང་མེའི་ཚོགས་དོན་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག རྒྱང་འཕེན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པར་ཐལ། རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་གི་གཞལ་བྱ་ངེས་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པ་དེ་རྗེས་དཔག་གི་གཞལ་བྱ་མེད་པར་བདེན་ཞེན་གྱིས་འདོད་པའི་རྒོལ་བ་མིན་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་དེར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་དེས་རང་གི་གཞལ་བྱ་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག རྒྱང་འཕེན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་རང་ཉིད་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པར་ཐལ། རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔར་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་སུན་འབྱིན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་དེས་དགག་སྒྲུབ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། དེའི་རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་། རྟོག་པའི་ཡུལ་ལ་དགག་པར་འཇོག་པའི་ཚེ་སྒྲུབ་པ་དང་རང་མཚན་དོན་གཅིག་ཅིང་། དགག་པ་དང་གཞན་སེལ་དོན་གཅིག་པས་འདིའི་དགག་པ་ལ་མེད་དགག་དང་། མ་ཡིན་དགག་གཉིས་སུ་ཡོད་དེ། རྣམ་ངེས་ལས། མ་ཡིན་པར་དགག་པ་གཅིག་པུ་ནི་དགག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་མེད་པར་དགག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་དངོས་ཡུལ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པར་འཇོག་པའི་ཚེ་གཉིས་ཀ་ཡང་གཞན་སེལ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་དོན་རང་མཚན་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་པས་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་མི་ནུས་ཀྱི་དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དང་། རྗེས་དཔག་གིས་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲུབ་དང་དགག་པ་མ་གཏོགས་པར། །སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཐ་སྙད་གཞན། །ཡོད་མིན་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །འདིའི་སྒྲུབ་པ་ནི་སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་དང་མ་ཡིན་དགག་དོན་གཅིག་ཅིང་འདིའི་དགག་པ་དང་མེད་དགག་དོན་གཅིག་གོ །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་དང་། དེ་ཚད་མས་རྟོགས་ནས་དགག་སྒྲུབ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ་དབྱེ་གཞི་ནི། དགག་སྒྲུབ་སྔ་མ་ལྟར་ན་ཆོས་ཙམ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་སེལ་ངོར་ཡོད་པའི་ཆོས་ཙམ་མོ། །དབྱེ་ངོ་ནི་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་སོ། །ཕྱེ་བའི་དོན་ནི་ཁ་ཅིག་གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་ཡིན་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། སྣང་བའི་སྒྲུབ་པ་དངོས་པོར་ཡོད་ཀྱང་། སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ངོ་བོ་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔ་མ་གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་ཡིན་ཀྱང་། ཕྱི་མ་དགག་བྱའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་དེ། དགག་བྱ་དགག་པ་བཅད་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་བཅད་པ་ལ་དགག་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྙེད་ཕྱེ་བའི་གྲངས་ངེས་ལ་ཁ་ཅིག ཡུལ་ཅན་ལ་རྟོག་པ་རྟོག་མེད་གཉིས་སུ་ངེས་ཤིང་། ཡུལ་ལ་རྣམ་པ་དང་བཅས་མ་བཅས་གཉིས་སུ་ངེས་པས་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་སུ་ངེས་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཡུལ་ཅན་དེས་སེལ་ངོའི་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་པ་དང་བཅས་མ་བཅས་ཀྱང་བློའི་འཛིན་སྟངས་ཡིན་གྱི་ཡུལ་གྱི་གནས་ལུགས་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་རྣམ་པ་རང་དབང་དུ་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་། མི་འཆར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ངེས་པས་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་སུ་ངེས་ཞེས་ཟེར་བ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སེལ་ངོའི་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ཀ་ཡང་དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི། སྤྱིར་ཆོས་ཙམ་ལ་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་ཏེ། རྫས་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་ངོའི་ཆོས་ལ་ཡང་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་སུ་ངེས་ཏེ། ཡོད་པ་གཞན་སེལ་དང་། མེད་པ་གཞན་སེལ་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ་ཁ་ཅིག སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་རྣམ་པ་རང་དབང་དུ་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དབྱེ་ན་སྣང་བའི་སྒྲུབ་པ་དང་། སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་གཉིས་སམ། ཡིན་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡོད་པའི་སྒྲུབ་པ་གཉིས་སོ། །དགག་པའི་མཚན་ཉིད་དེའི་དོན་སྤྱི་འཆར་བ་དེ་མིན་སྒྲུབ་པའི་དོན་སྤྱི་འཆར་བ་ལ་ལྟོས་པའམ་བློས་དགག་བྱ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས། ཆོས་ཉིད་དང་དོན་དམ་བདེན་པ་གཉིས་པོ་རིགས་མི་མཐུན་དངོས་སུ་བཅད་པ་མེད་ཀྱང་དེའི་དོན་སྤྱི་འཆར་བ་དགག་བྱ་སྤྲོས་པ་བཀག་པ་ལ་ལྟོས་པས་དགག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་ཆོས་ཅན། སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པས་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་སྒྲོ་འདོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དགག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་ཕྱི་མ་དེའི་ཕྱིར། དོན་དམ་བདེན་པ་དགག་པར་འདོད་པ་ཡང་གྲུབ་མཐའི་སྐབས་མ་ཕྱེད་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་དོན་དམ་བདེན་པ་ཡིན་ན། རང་མཚན་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི། སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད། བློས་ཡོངས་གཅོད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དབྱེ་ན། སྣང་བའི་སྒྲུབ་པ་དང་། སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པས་ཡོངས་གཅོད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ། མཚན་གཞི་ནི། དེའི་སྣང་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རང་མཚན་རྣམས་སོ། །གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། རྟོག་བློས་ཡོངས་གཅོད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་སྒྲོ་བཏགས། མཚན་གཞི་ནི། ཡོད་པ་གཞན་སེལ་རྣམས་སོ། །དགག་པ་ལ་གཉིས་ལས། སྣང་བའི་སྒྲུབ་པའི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་དགག་པའི་མཚན་ཉིད། བློས་རྣམ་བཅད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དབྱེ་ན། མ་ཡིན་དགག་དང་། མེ་དགག་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རྟོག་བློས་དགག་བྱ་དགག་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ཡོངས་གཅོད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ། འདི་དང་སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་དོན་གཅིག་གོ །གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། རྟོག་བློས་དགག་བྱ་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་རྣམ་བཅད་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ། འདི་དང་མེད་དགག་དོན་གཅིག་གོ །རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ཆོས་གཞན་འཕེན་པ་དང་། མི་འཕེན་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཡང་སེལ་ངོར་ཡིན་ཅིང་། ཆོས་གཞན་འཕེན་པ་དང་མི་འཕེན་པ་ཡང་སེལ་ངོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སེལ་ངོའི་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་དང་། མེད་དགག་མ་ཡིན་དགག་གཉིས་དོན་གཅིག་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་གཞན་འཕེན་པ་ལ་ཡང་དགག་བྱ་ཚིག་ཟིན་ལ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་གཞན་འཕེན་པ་དང་། ཚིག་ཟིན་ལ་མ་བཅད་ཀྱང་དོན་ལ་བཅད་ནས་ཆོས་གཞན་འཕེན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་བུམ་དག་གི་ས་ཕྱོགས་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དགག་བྱ་ཚིག་ཟིན་ལ་བཅད་པ་མེད་ཀྱང་བྱས་ལྡོག་དང་མི་རྟག་པའི་ལྡོག་པ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན་ཡན་གར་བའི་གཞན་སེལ་རྣམས་ཆོས་ཅན་དེ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན། མ་ཡིན་དགག་ཏུ་བཞེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདིའི་དགོངས་པ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་སྔ་མ་དག་གིས་ནི། །མ་ཡིན་དགག་པ་སྒྲུབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་འདི། མ་ཡིན་དགག་གི་ཤེས་བྱེད་དུ་རིགས་གཏེར་ལས་དྲངས་ཤིང་། འདིའི་མ་ཡིན་དགག་ནི་འབྲས་རང་གི་རྟགས་ཀྱི་སྒྲུབ་ཆོས་ལ་འཇོག་པ་སྐབས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་ཐུགས་དགོངས་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག སེལ་བའི་སྒྲུབ་པའི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་དགག་པའི་མཚན་ཉིད། བློས་དགག་བྱ་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་རྣམ་བཅད་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་དང་མེད་དགག་གཉིས་མཚན་ཉིད་གཅིག་གིས་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་དགག་བཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྔོན་གྱི་མཁས་པ་ཕྱྭ་པ་ཆེན་པོ་སོགས་ན་རེ། དངོས་རྟོགས་དང་། ཤུགས་རྟོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་འདོགས་གཅོད་པ་དང་། གཞན་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའོ། །དེའང་དངོས་ཡུལ་དེ་རྟོགས་པ་ཉིད་ན་ཤུགས་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པས་བློ་སྔ་ཕྱིའི་རིམ་པ་མེད་དོ། །དེས་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལ། སྒྲུབ་པ་ལ་དཔེར་བརྗོད་ན། རྗེས་དཔག་གིས་ལ་མེ་ལྡན་དུ་དངོས་སུ་གཞལ་བ་ན་བདག་ཉིད་མེ་འཇལ་དུ་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པ་དང་། རྟག་པ་ལ་བྱས་པ་དགག་པ་དངོས་སུ་རྟོགས་པ་ན་དྲན་བཞིན་པའི་བྱས་པ་ལ་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པའོ། །མངོན་སུམ་ལ་གཉིས་ལས། རང་རིག་གིས་བློ་དེ་འཛིན་དུ་དངོས་སུ་གྲུབ་པས་ཡུལ་དེར་སྣང་དུ་ཤུགས་ལ་འགྲུབ་ཅིང་། གཞན་རིག་གིས་ཡུལ་དེར་སྣང་དུ་དངོས་སུ་གྲུབ་པས་བློ་དེ་འཛིན་དུ་ཤུགས་ལ་འགྲུབ་བའོ། །དགག་པ་ལ་དཔེར་བརྗོད་ན། ལྡོག་པ་ཉིས་ཚོགས་འཛིན་པ་ལ་ཚིག་རྐྱང་འཛིན་པས་ཁྱབ་པས་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚིག་རྐྱང་འཛིན་པ་དངོས་སུ་ཁེགས་ན། བྱེ་བྲག་ཉིས་ཚོགས་འཛིན་པ་ཤུགས་ལ་ཁེགས་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་དབྱུག་པ་ཁེགས་པས་བྱས་ཆོས་དབྱུག་པ་ཅན་ཁེགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་མི་འཐད་དེ། རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ཤུགས་རྟོགས་ཀྱི་ཚད་མར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། སྐྱོན་མེད་དེ། ཡུལ་གང་ལ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་དེ་ལ་ཤུགས་རྟོགས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལ་མེ་ལྡན་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ལའི་སྟེང་གི་མེ་ལ་ཤུགས་རྟོགས་ཚད་མར་ཐལ། དོན་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཆར་གྱི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། མེ་འཛིན་དབང་མངོན་དེ་མེ་རང་གི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་དངོས་སུ་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། དེ་ནི་རང་གཞན་ངོ་བོ་ཡི། །རྟོགས་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་བཞེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྗེས་དཔག་རྟགས་ལ་ལྟོས། ཤུགས་རྟོགས་རྟགས་ལ་མི་ལྟོས་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཅེ་ན། འོ་ན་ཤུགས་རྟོགས་དེ་འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་སམ་མི་ལྟོས། དང་པོ་ལྟར་ན། རྗེས་དཔག་ལས་མ་འདས་ལ། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ཚད་མ་གསུམ་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་དཔག་གིས་ལ་མེ་ཡོད་དུ་དངོས་སུ་གྲུབ་པས་རང་ཉིད་མེ་འཇལ་དུ་ཤུགས་ལ་གྲུབ་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ལ་མེ་ཡོད་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་དེ་ཉིད་མེ་འཇལ་གྱི་བློ་ཡིན་གྱི་དེ་ལས་གཞན་ཤུགས་ལ་གྲུབ་རྒྱུའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རང་ཉིད་མེ་འཇལ་ཡིན་པ་ལ་ཤུགས་རྟོགས་ཚད་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནམ། རྗེས་དཔག་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན། དེ་ལ་དོན་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་ནམ། རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་མི་འཐད་དེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་དོན་རིག་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་ལ་ཤུགས་རྟོགས་ཚད་མ་མིན་པར་ཐལ། དེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་དེ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་དཔག་ཡིན་ན། ལ་མེ་ཡོད་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་མེ་འཇལ་ཡིན་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་ལྐོག་གྱུར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་ལ་རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པར་ཐལ་ལོ། །དེ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ནི་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡུལ་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། དེ་ཚད་མས་རྟོགས་ནས་དགག་བྱ་འགོག་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། འདིར་སེལ་ངོའི་དགག་སྒྲུབ་ཁོ་ན་འཆད་པས། སྒྲུབ་པ་ལ་སེལ་ངོའི་དོན་དང་། ཤེས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་དོན་ཡིན་པ་དང་། ཡོད་པ་གཉིས། ཕྱི་མ་ལ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དང་། ཡོད་པ་གཉིས་ཏེ་བཞིའོ། །དགག་པ་ལ་ཡང་སེལ་ངོར་དོན་དགག་པ་དང་། ཤེས་པ་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་དོན་མ་ཡིན་པ་དང་། མེད་པ་གཉིས། ཕྱི་མ་ལ་ཤེས་པ་མིན་པ་དང་། མེད་པ་གཉིས་ཏེ་བཞིའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲུབ་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གམ། མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པའམ་མ་ཡིན་དགག་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་རྟག་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུ་དང་བྲལ་བའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས། སྒྲ་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་ཚེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་གྲུབ་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད། འཁྲུལ་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཕྱིས་རྟགས་ལས་ངེས་ཚེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་གྲུབ་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དགག་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གམ་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་དགག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྒོལ་བ་མཁས་པས་དག་འཛིན་དབང་མངོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཚེ་བུམ་པས་དག་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད། རྒོལ་བ་རྨོངས་པས་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ལས་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཚེ་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་དག་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་དང་། གཟུགས་འཛིན་སྒྲ་འཛིན་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་གང་གིས་ཁེགས་པ་ཡིན་ཅེ་ན། རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པས་ཁེགས་ཏེ། བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བྱ་བདེ་བར་ངེས་པ་ན་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་ཁེགས་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་གཟུགས་འཛིན་མིག་ཤེས་སྐྱེས་པའི་ཚེ། སྒྲ་འཛིན་ཉན་ཤེས་མི་སྐྱེ་བ་ན་དེ་ཡོད་པར་གང་གིས་འགོག་ཅེ་ན། འབྲས་བུ་ངེས་ཤེས་མ་དམིགས་པའི་རྟག་ཀྱིས་ཁེགས་ཏེ། འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་པ་དང་ཡིད་གཏད་པས་ངེས་ཤེས་སྐྱེ་དགོས་པ་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་དགོས་པ་ལས་མ་སོང་བའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཆར་དུ་འཇུག་པར་ཐལ་ལོ། །ཡང་བུམ་པས་དག་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་ཡོད་པར་གང་གིས་ཁེགས་པ་ཡིན་ཅེ་ན། དག་འཛིན་དབང་མངོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པས་ཁེགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་ས་ཕྱོགས་འདི་ནི་དམིགས་སོ། །བུམ་པ་མ་དམིགས་སོ་སྙམ་པའི་ངེས་ཤེས་གཉིས་གཉིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མདོར་ན། དགག་བྱ་སྔར་ཡོད་བསལ་བ་མ་ཡིན་གྱི་སྔར་མེད་པ་ལ་མེད་པར་ཤེས་པ་ལ་དགག་བྱ་འགོག་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་པ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །མི་དམིགས་པ་ལས་འགྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། མངོན་སུམ་ཤུགས་རྟོགས་མེད་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་གཞུང་གི་ཆ་འགར་ཤུགས་ལས་རྟོགས་པའམ་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པའམ་ཚུལ་གསུམ་གོམས་པ་ལས་གློ་བུར་བའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བ་ལ་དགོངས་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། རང་གིས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཉིད་དང་འབྲེལ་བས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མི་འཁྲུལ་བ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཚད་མ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་གཞན་ཡོད་པ་མིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །མི་བསླུ་མ་ཤེས་དོན་གསལ་དོན་ལྡོག་ཅིག །མཚན་གཞི་མངོན་རྗེས་གཉིས་ལ་མི་བསླུ་བ། །རང་གཞན་གཉིས་ལས་ངེས་ཤིང་ཤེས་པ་ནི། །རང་ལས་ངེས་པའི་བྱེད་པས་དགག་སྒྲུབ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །ཚད་མ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལེགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།