རྗེས་དཔག་ཚད་མ་བཤད་པ།

གཉིས་པ་རྗེས་དཔག་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་དོན་རྗེས་དཔག་དང་། གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གོ །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚན་ཉིད་དང་། རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག ཚུལ་གསུམ་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱི་ངེས་པའི་རྟགས་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་བློ་ཞེས་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཚུལ་གསུམ་ཉིད་ལ་ངེས་པ་དགོས་པས་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱི་ངེས་པ་ལ་ཟློས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་རྟགས་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་བློ་སྟེ། ཚད་མ་མདོར། རྗེས་དཔག་རྣམ་གཉིས་རང་དོན་ནི། །ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ལས་དོན་མཐོང་ཡིན། །ཞེས་སོ། །རང་དོན་རྗེས་དཔག་དང་། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་རྣམས་ནི་དེའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་ལོགས་སུ་མི་དགོས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གང་གིས་རྟོགས་པའི་རྟགས་དང་། དེས་རྟོགས་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལྟོས་བཞི་ཕྱོགས་གསུམ་བཤད་པ་དང་། དེ་ལ་ལྟོས་པའི་རྟགས་ཀྱི་རབ་དབྱེའོ། །དང་པོ་ལ་ཚུལ་དང་པོའི་ལྟོས་གཞི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན། རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་ལྟོས་གཞི་ཕྱོགས་གཉིས། དེ་དག་ལྟོས་གཞིར་འཇོག་པའི་འཐད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ་གཉིས་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་བྱའི་སྒྲ་དོན་སྤྱིར་བསམ་པ། སྐབས་སུ་བབ་པའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །དང་པོ་ལ། གང་ལ་འཇུག་པའི་ཡུལ། གང་དུ་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ངེས་པ། ཇི་ལྟར་འཇུག་པའི་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རྟོགས་གེའི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཕྱོགས་དང་རྗེས་སུ་དཔག་བྱ་དང་། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པས་དེ་དག་གང་དུ་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དང་། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་། ཚོགས་དོན་གསུམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་འཇུག་པར་ཡང་ཕྱོགས་ནི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཤེས་པར་འདོད་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ་ཞེས་དང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་སོ། །བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པར་ཡང་། གཏན་ཚིགས་སྒྲུབ་བྱའི་རྗེས་འགྲོ་བ། །བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །ཚོགས་དོན་ལ་འཇུག་པར་ཡང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ཡིས། །བརྒྱུད་པ་ཡིས་ཀྱང་ནུས་པ་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་གཉིས་ལ་བཏགས་མིང་དུ་འཇུག ཚོགས་དོན་ལ་དངོས་མིང་དུ་འཇུག་ཅིང་། དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ལ་མ་གྲགས་ཤིང་། སྒྲའི་དོན་ངེས་པ་ལ་གྲགས་པ་གཙོ་ཆེ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཚེ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སམ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་སམ། ཚོགས་དོན་གྱི་ཆོས་ཞེས་འཇུག་པ་འཆོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱོགས་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་དེ་གསུམ་ཆར་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་འཇུག ཁྱབ་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་སྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་འཇུག བསྒྲུབ་བྱ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་ཚོགས་དོན་ལ་འཇུག་པས་སྐབས་ཐོབ་ཀྱིས་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་སེནྡྷ་བའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཞེས་པ་ཡང་། མཚན་ཉིད་ཚུལ་གསུམ་དང་། མཚོན་བྱ་རྟགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ལ་ཟེར་བ་ཡིན་གྱི། རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་ལ་ཟེར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཉེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་ཁྱབ་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་ཕྱོགས་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་འཇུག་པར་ཐལ། དེ་ཡང་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་རྒྱུ་མེད་པ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་གྲུབ་ན་གཏན་ཚིགས་གྲུབ། དེ་མ་གྲུབ་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་ཞེས་པས་གྲགས་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐབས་ཐོབ་ཀྱིས་ཀྱང་ཉེ་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། དངོས་མིང་དང་བཏགས་མིང་གི་ཁྱད་པར། དངོས་ཆོས་དང་བཏགས་ཆོས་བསམ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་བརྟག་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལ། ཚོགས་དོན་ལ་དངོས་ཆོས་བསམ་པ་དང་། ཡ་གྱལ་གཉིས་ལ་བཏགས་ཆོས་བསམ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོགས་དོན་ལ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དེ་དངོས་མིང་དུ་འཇུག་སྟེ། ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཚུན་ཆད་ཀྱི་རྟོག་གེ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དང་པོ་ཉིད་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན། བཏགས་པའི་དགོས་པ། དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་དོ། །དང་པོ་ནི། བཏགས་མིང་དུ་འཇུག་པ། རྒྱུ་མཚན་དང་། དགོས་པ་ལ་ལྟོས་པས་རྒྱུ་མཚན་ལ་འདྲ་བ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པ་གཉིས། ཕྱི་མ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པ་དང་། ཚོགས་པའི་འབྲེལ་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་མིང་འབྲས་བུ་ལ་བཏགས་པ་དང་། འབྲས་མིང་རྒྱུ་ལ་བཏགས་པ་གཉིས། གཉིས་པ་ནི། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ལས་ལོགས་སུ་མེད་མོད་ཅུང་ཟད་གསལ་བར་བརྗོད་ན། ཡ་གྱལ་གྱི་མིང་ཚོགས་པ་ལ་བཏགས་པ་དང་། ཚོགས་པ་ལ་ཡ་གྱལ་གྱི་མིང་ལ་བཏགས་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། དབང་ཤེས་ཞེས་པ་དང་། རྔ་སྒྲ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། རས་ཡུག་གི་ཕྱོགས་ཅིག་ཚིག་པ་ལ་རས་ཡུག་ཚིག་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་མིང་གིས་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ཚོགས་པ་ལ་ཡ་གྱལ་གྱི་མིང་བཏགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རས་ཡུག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ཚིག་པ་ལ་རས་ཡུག་ཚིག་ཅེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། ཆོས་ལ་བསྒྲུབ་བྱར་བཏགས་པའི་དགོས་པ། ཆོས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་བྱར་བཏགས་པའི་དགོས་པ། བཏགས་པ་ལ་མ་བཏགས་པ་དང་མཚུངས་པ་སྤོང་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཁྱབ་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ། གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་བྱའི་རྗེས་འགྲོ་བ། །ཞེས་མ་སྨོས་པར། གཏན་ཚིགས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འགྲོ་བ་ཞེས་སྨོས་ན། འགལ་རྟགས་ཡང་དགག་བྱའི་ཆོས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་སྐྱེ་བས་དེ་བསལ་བའི་ཆེད་དང་། སྐབས་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྡེབ་སྦྱོར་སྦྱར་བདེ་བའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་མིང་གིས་བཏགས་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་ཞེས་སྨོས་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྐབས་འདིར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་ཡིན་ཞེས་དང་། ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་ཡིན་ཞེས་དང་། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་གསུམ་གང་རུང་ལས་མ་འདས་ཤིང་། ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། འདི་བསྒྲུབ་པ་ལ། ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མི་འཐད་པ་དང་། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མི་འཐད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་དངོས་དང་། རྩོད་པ་སྤོང་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་ན། མཐུན་པ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་སྐྱེ། དེ་སྐྱེས་ན་མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟག་ཚུལ་དང་པོ་གྲུབ་བམ་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་སྐྱེ། དེ་སྐྱེས་ན་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་སྐྱེ་བས་དེ་བསལ་བའི་ཆེད་དུ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞེས་མ་སྨོས་པར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་དང་ཆོས་ཅན་མཚུངས་པའི་རྩོད་པ་སྤོང་། ཤུགས་ཀྱིས་དོན་གོ་བའི་རྩོད་པ་སྤོང་། མཐའ་གཞན་བཀག་ན་གོ་བའི་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བརྗོད་ན། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན། མཐུན་པ་དཔེའི་ཆོས་ཅན། མི་མཐུན་པ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ལ་འཁྲུལ་གཞི་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་ན་ཡང་། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དང་། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་། ཚོགས་དོན་གྱི་ཆོས་གསུམ་ལ་འཁྲུལ་གཞི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་དེ་གསུམ་ཀ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྙམ་ན། དགོས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དེ་ཕྱོགས་ཀྱི་མིང་གིས་གདགས་རུང་གི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཅན་གསུམ་ཀ་ལ་དངོས་མིང་དུ་འཇུག་པས་འཁྲུལ་གཞི་ཡོད་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ཚོགས་དོན་ལ་དངོས་མིང་དུ་འཇུག་ཀྱང་རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་དེར་མི་འཁྲུལ་ཏེ། སྐབས་དེར་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་སུ་གྲགས་པ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་དོན་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་སུ་མ་གྲགས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་པས་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་གོ་སྟེ། ཆོས་ཞེས་སྨོས་པས་དེའི་རྟེན་ཆོས་ཅན་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང་། ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨོས་པས་ཉེ་བའི་ཕྱིར་ན་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ཡང་གོ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་འཐད་དེ། དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཡང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་པས་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་གོ་སྟེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་དང་། དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་པས་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པ་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་ཡིན། ཆོས་ཅན་དེ་ཡང་མཐུན་པ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཐའ་གཞན་འགོག་པའི་རིགས་པ་མ་སྨོས་ན་གྲུབ་བཞིན་དུ་སླར་ཡང་བསྣན་པར་དོགས་པར་འགྱུར་ཞིང་། སྨོས་ན་རྩོད་པ་ཡུན་རིང་དུ་འགོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཞེས་བརྗོད་ན་བཏགས་མིང་དུ་འགྱུར། ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་ན་འཁྲུལ་གཞི་ཡོད་པས་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་ཡིན་ཞེས་སྨོས་རིགས་ཏེ། འཁྲུལ་གཞི་མེད་ཅིང་རྟོགས་སླ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས། རྗེས་འགྲོ་ལྡོག་པ་ཞེས་ཚུལ་གསུམ་བརྗོད་པ་ཡི་གེ་མི་མཉམ་པ་དང་། ཕྱོགས་ཆོས་མཐུན་ཕྱོགས་ཡོད་མེད་དང་། །ཞེས་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་དེ་སྤོང་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མདོར་ན་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་མིང་གིས་བཏགས་ནས་ཕྱོགས་ཆོས་ཞེས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། འཁྲུལ་གཞི་མེད་ཅིང་སྡེབ་སྦྱོར་ཉམས་པ་སྤངས་ནས་རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་བཏགས་པ་ལ་ཡང་མ་བཏགས་པ་དང་མཚུངས་པ་སྤོང་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་ན་འཁྲུལ་གཞི་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་ན་ཡང་འཁྲུལ་གཞི་ཡོད་པར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། མི་མཚུངས་ཏེ། ཕྱོགས་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་སྤྱི་སྒྲ་ཡིན་ཀྱང་། ཆོས་ཞེས་པའི་ཚིག་དང་འབྲེལ་བའི་ཚེ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ཅན་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་ཆོས་ཞེས་པའི་ཚིག་དང་འབྲེལ་བའི་ཚེ་ཡང་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ཁོ་ན་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ལག་པ་ཞེས་དང་། མགོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་སྤྱི་སྒྲ་ཡིན་པར་མཚུངས་ཀྱང་ལྡན་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་དང་འབྲེལ་པའི་ཚེ་གླང་ཆེན་ལ་འཇུག་མི་འཇུག་གི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རང་འགྲེལ་སྟོང་ཕྲག་ཕྱེད་དང་བཞི་པ་ལས། ཕྱོགས་ནི་ཆོས་ཅན་ཏེ། ཡན་ལག་ལ་སྤྱི་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་དགག་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེར་ཉེ་བར་གདགས་སུ་རུང་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡིད་དང་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་པས་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར། གཞི་མ་གྲུབ་ལ་ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨོས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཉེ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་གཟུང་ངོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཡང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཆས་ཁྱབ་པ་ཞེས་པས་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་ཞེས་སྨྲོས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་གཟུང་ངོ་ཞེ་ན། གྲུབ་བཞིན་དུ་བསྣན་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྨོས་པ་ཡིན་པར་དགོས་པར་གྱུར་ཏེ། མཐུན་པ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་པས་གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ལྡོག་པར་གྲུབ་མོད་ཀྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་མེད་པ་ཞེས་སྨོས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་གོ་ཡང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཕྱོགས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། རིགས་ཐིགས་ལས། དེ་ལྟར་ན་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་གོ་ཡང་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཙམ་ཡི་གེ་མཉམ་པས་སྒྲུབ་པར་དཀའ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། དེ་དག་གི་དོན་བསྡུས་ནས། རིགས་གཏེར་ལས། ཆོས་ཅན་བརྗོད་ན་འཁྲུལ་གཞི་ཡོད། །མཐའ་རྣམས་བཀག་ན་ཡུན་རིང་འགོར། །དངོས་མིང་བརྗོད་ན་སྡེབ་སྦྱོར་ཉམས། །བདེ་བླག་རྟོགས་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཞེས་སྨོས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་ཕྱོགས་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་ནི་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་པའི་དུས་སུ་གྲུབ་ཟིན། ཆོས་ནི་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པའི་དུས་སུ་གྲུབ་ཟིན་པས་ངོ་བོའི་དོན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཅན་གང་གི་སྟེང་དུ་གྲུབ་བསལ་མེད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དཔག་གཞིར་བཟུང་བ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་དང་རྩོད་གཞིའི་ཆོས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རང་དོན་རྟགས་ཡང་དག་ལ་རྒོལ་བས་དཔག་གཞིར་བཟུང་བ་ཡིན་ལ། གཞན་དོན་རྟགས་ཡང་དག་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་དཔག་གཞིར་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་ལྟོས་གཞི་ཕྱོགས་གཉིས་བཤད་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། གཞུང་ལས་བཤད་པའི་ཚུལ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀྲལ་བའི་ཚུལ། མི་འཐད་པའི་ཆ་དགག་པ། འཐད་པའི་ཕྱོགས་ངོས་བཟུང་བ། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། རྣམ་ངེས་དང་། རིགས་ཐིགས་ལས། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་སྤྱིས་དོན་མཐུན་པའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་དང་། དེ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ལ་ཞེས་ངེས་པར་བཟུང་བའི་ཕྱིར། ཆོས་གཞན་ལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དགག་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་སྡུད་པའི་ངེས་པར་བཟུང་བས་ན་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། དང་པོ་རང་ལ་བུ་གཉིས་སྐྱེས་གྱུར་ཏེ། །ན་ར་དང་ནི་སྲེད་མེད་བུ་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་པས་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་དངོས་འགལ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་བསྟན། ཡང་། ཕྱོགས་ཆོས་མཐུན་ཕྱོགས་ཡོད་མེད་དང་། །ཞེས་པར་གཞལ་བྱ་སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་ཁྱབ་པར་བཤད་པ་དང་། གང་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་བཟློག་ན་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་གསུངས་པས་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་དངོས་འགལ་ལྟ་བུར་བསྟན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། སྔོན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཆོད་པའི་ཚུལ། རྫས་ལྡོག་ལ་བརྟེན་པའི་རྩོད་པ་སྤང་བ། དེས་གྲུབ་པའི་དོན་དང་གསུམ་དུ་མཛད་ནས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་སྦྱོར་བ་སྐོར་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་དེ་སྦྱོར་བ་སྐོར་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་གཉིས་ཡིན་གྱི་ཕུང་གསུམ་ཡང་མེད། གཉིས་མིན་གྱི་ཕུང་གསུམ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་རྟགས་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པར་གྲུབ་པས། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པའི་ལྡོག་པ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྟགས་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པར་གྲུབ་པས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མི་ཁེགས་པར་ཐལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་འགོག་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། གཞན་དུ་ན། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁེགས་པས་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་རྗེས་འགྲོ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁེགས་པས་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཡང་གཉིས་ཡིན་གྱི་ཕུང་གསུམ་མེད་དེ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱིས་མི་སྟོང་པ་ཡོངས་གཅོད་ལ་གྲུབ་ན། དེས་སྟོང་པ་རྣམ་བཅད་ལ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་མ་ཡིན་གྱི་ཕུང་གསུམ་ཡང་མེད་དེ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་པ་རྣམ་བཅད་ལ་ཁེགས་པས་དེས་མི་སྟོང་པ་ཡོངས་གཅོད་ལ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་མཐུན་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དང་། མི་ལྡན་པའམ། དེས་མི་སྟོང་པ་དང་། སྟོང་པའོ། །སྟོང་མི་སྟོང་གི་དོན་ཡང་། དེ་སྐོར་གྱི་བསྒྲུབ་ཚུལ་ལྟར་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མིན་པ་དང་ཡིན་པ་དང་། ཐ་དད་ལྡན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྟེན་པས་སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པའོ། །བསྒྲུབ་ཚུལ་ལ་ཡང་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཐ་དད་ལྡན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་དང་། རང་ལྡོག་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་གསུམ་ལས། སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་ལ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་མི་སྟོང་པ་མཐུན་ཕྱོགས་དང་། སྟོང་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ལ། དུ་ལྡན་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་བུ་ཐ་དད་ལྡན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མེ་ཡོད་པས་མི་སྟོང་པ་མཐུན་ཕྱོགས་དང་། སྟོང་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ཅིང་། བྱས་པ་གཏན་ཚིག་ཡང་དག་གི་ཐ་སྙད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་བུ་ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་ལ་ནི། རང་ལྡོག་ལ་རྟགས་ཡང་དག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་མི་སྟོང་པ་མཐུན་ཕྱོགས་དང་། སྟོང་པ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་ཁོ་ན་རེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་ན། རྫས་ལ་ཆོད་པ་ཡིན་ནམ་ལྡོག་པ་ལ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན། སྟོང་ཉིད་མེད་དགག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཚེ་བུམ་པའི་རྫས་དེ་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ནམ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་བུམ་པའི་མི་རྟག་པ་ཡང་མེད་དགག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་། གཉིས་པ་ལྟར་ན་བུམ་པའི་རྟག་དངོས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡང་མེད་དགག་མིན་པར་འགྱུར་ལ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་མིན་ན་རྫས་ལ་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པ་འགལ་ལོ། །ལྡོག་པ་ལ་ཁ་ཚོན་ཆོད་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཚེ་ཤེས་བྱ་ཙམ་ལྡོག་དེ་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ནམ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་ཤེས་བྱ་ལ་རྟག་པ་མི་སྲིད་ཅིང་། གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཤེས་བྱ་ལ་མི་རྟག་པ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ན། ལྡོག་པ་ལ་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པ་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། རྫས་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་ཚེ་རྫས་ལ་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་ཅིང་། ལྡོག་པ་ལ་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་མ་ཆོད་ཀྱང་སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་ལ་དགག་སྒྲུབ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་ཚེ་ལྡོག་པ་ལ་དེ་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་ཅིང་། རྫས་ལ་དེ་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་མ་ཆོད་ཀྱང་སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་ལ་དགག་སྒྲུབ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར། བསྒྲུབ་ཚུལ་དེ་ལ་ཡང་རྫས་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་ཚེ་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཐ་དད་ལྡན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བྱས་པའི་རྟགས་ལས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། དུ་བའི་རྟགས་ལས་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་ཚེ་རང་ལྡོག་ལ་བརྟེན་པ་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། ཚུལ་གསུམ་གྱི་རྟགས་ལས་བྱས་པའི་རང་ལྡོག་ལ་རྟགས་ཡང་དག་གི་ཐ་སྙད་བརྟེན་པར་སྒྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གཉིས་ཁ་ཚོན་ཆོད་པས། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་དང་། འགལ་རྟགས་ལ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་། མ་ངེས་པ་ལ་ཅི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོད་དོ། །གསུམ་པ་མི་འཐད་པའི་ཆ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པ་མི་འཐད་པ། རྫས་ལྡོག་ཕྱེ་སྟེ་སྨྲ་བ་མི་འཐད་པ། བྱེ་བྲག་རང་ལྡོག་ལ་བརྟེན་པ་མི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་མ་ཆོད་པ་དང་། རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་དགག་པ་དང་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྫས་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཚེ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་ན་སྐྱ་རྫས་ཀྱི་རྟགས་ལས་སྐྱ་རྫས་དང་ལྡན་པའི་ལ་མེ་ཡོད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ན་སྐྱ་རྫས་དེ་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ནམ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་རླངས་པ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དུ་ཐལ། སྐྱ་རྫས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན་དུ་བ་ཆོས་ཅན། མེ་མེད་དུ་ཐལ། སྐྱ་རྫས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་ཕྱོགས་གཉིས་གང་རུང་མིན་ན་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པ་འགལ་ལོ། །ཡང་བྱས་རྟགས་ལས་དུང་སྒྲ་སྩོལ་བྱུང་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཚེ་བྱས་པ་དེ་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ནམ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན། གློག་དང་། ནགས་ཀྱི་མེ་ཏོག་ཆོས་ཅན། རྩོལ་བྱུང་དུ་ཐལ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན། རྫ་བུམ་ཆོས་ཅན། རྩོལ་མ་བྱུང་དུ་ཐལ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་ཕྱོགས་གཉིས་གང་རུང་མ་ཡིན་ན། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པ་འགལ་ལོ། །ཡང་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་རྟགས་ལས། བྱས་པ་རྟགས་ཡང་དག་གི་ཐ་སྙད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཚེ་ཤེས་བྱ་ཙམ་ལྡོག་དེ་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ནམ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན། ཤེས་བྱ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་ཐལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། ཤེས་བྱ་ཙམ་ལྡོག་དེས་གཏན་ཚིགས་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བ་ལ་ཁྱབ་བམ་མ་ཁྱབ། ཁྱབ་ན། དེ་སྐོར་གྱི་འགལ་རྟགས་སུ་ཐལ་ལོ། །མ་ཁྱབ་ན། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བ་དེ་ཤེས་བྱ་མིན་པར་ཐལ་ལོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཕྱོགས་གཉིས་གང་རུང་མིན་ན། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པ་འགལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། བརྟགས་ན་མི་འཐད་པ། ཧ་ཅང་ཐལ་བ། དཔྱད་ན་རྣམ་བཞག་འཇིག་པ། སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྟགས་ཡང་དག་གིས་དགག་སྒྲུབ་དོན་ལ་བྱེད་དམ། བློ་ངོར་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན་མི་འཐད་དེ། དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་རྟེན་ཅན། །ཕྱི་རོལ་རྟེན་མིན་སྒྲ་དོན་ལ། །བརྟེན་ནས་འདིར་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་། །དགག་པ་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན། ཤེས་བྱ་ཐབས་ཅད་སྦྱོར་བ་སྐོར་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་མ་ཆོད་པར་ཐལ། དགག་སྒྲུབ་བློ་ངོར་བྱེད་པ་གང་ཞིག སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་སྐབས་སུ་བབས་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་བློ་ངོར་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་དཀའ་བ། རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་དཀའ་བ། མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་མི་འཐད་པར་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། མཐུན་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གང་དུ་ཡང་མ་གཏོགས་པའི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་མེད་པར་ཐལ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་སྦྱོར་བ་སྐོར་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཕྱོགས་མེད་པས་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བཞག་ཏུ་མེད་ལ། ཡང་དག་གི་སྐབས་སུ་ཚུལ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་འདོད་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་དགོད་བྱ་དང་མཐུན་པར་ངེས་པ་དང་། འགལ་རྟགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཤེས་འདོད་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་དགོད་བྱ་དང་མཐུན་པར་ངེས་པ་མཚན་ཉིད་དུ་འཇོག་རིགས་པར་ཐལ། ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད། ཚུལ་དང་པོའི་མཚན་ཉིད་བཞག་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། རྟགས་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ལ་རྗེས་འགྲོ་ཞེས་མི་འཇོག་པར་ཐལ། ཡང་དག་གི་སྐབས་སུ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཡང་རྗེས་འགྲོར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ལ་ལྡོག་པ་ཞེས་མི་འཇོག་པར་འགལ་རྟགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཡང་ལྡོག་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མཉན་བྱ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཚེ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་མིན་པར་ཐལ། དེ་དེ་སྐོར་གྱི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དང་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ལ་གཞལ་བྱ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཚེ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་འཇུག་པའི་ཐུན་མོང་པའི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་མིན་པར་ཐལ། དེ་དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་གཉིས་གང་རུང་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་དཔྱད་ན་རྣམ་བཞག་འཇིག་པ་ལ། ཚུལ་གསུམ་གྱི་ལྟོས་གཞི་དེ་གཉིས་སུ་ངེས་པར་ཐལ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་སྦྱོར་བ་སྐོར་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པའི་ཕྱིར། ཁོ་ན་རེ། འདོད་དེ། རྟགས་ཀྱི་ལྟོས་གཞི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཅེ་ན། འོ་ན་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་དེ་གཉིས་སུ་ངེས་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེའི་ཕྱིར། བཞི་པ་སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་སྦྱོར་བ་སྐོར་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་ཚོན་ཆོད་པ་མི་འཐད་དེ། སློབ་དཔོན་གྱིས། ཕྱོགས་ཆོས་མཐུན་ཕྱོགས་ཡོད་མེད་དང་། །ཞེས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དགུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཉིས་ཀར་ཡང་སྲིད་པ་མི་འགལ་ན་དེ་ལྟར་འགྱུར་གྱི་དེ་ལྟ་མིན་ན་དེ་སྒྲ་ལ་མ་གྲུབ་བོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་དེ་ནི་ཕྱོགས་ཉིད་ཡིན་གྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དང་གཅིག་ཏུ་སོ་སོར་ངེས་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དང་། དེ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ལ་ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་རྫས་ལྡོག་ཕྱེ་སྟེ་སྨྲ་བ་མི་འཐད་པ་ལ། རྟགས་ཡང་དག་ལ་རྫས་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང་། ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་མི་འཐད་དེ། རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན། འཇུག་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་དགོས་ཤིང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ། རྫས་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ན་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་མི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་རྫས་དངོས་ཡུལ་དུ་མི་བྱེད་ཅིང་ལྡོག་པ་དངོས་ཡུལ་དུ་བྱེད་ཀྱང་དེ་འཇུག་ཡུལ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་བྱེ་བྲག་རང་ལྡོག་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་མི་འཐད་པ་ནི། འབྲས་རང་གཉིས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རང་ལྡོག་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རང་ལྡོག་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་དེ་ལ་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཐ་དད་ལྡན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། སྔ་མ་ནི་རང་བཞིན་དང་། ཕྱི་མ་ནི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དེ་གཉིས་ལས་མ་འདས་ཏེ། དངོས་པོ་ཡིན་ན། གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་རུང་ཡིན་དགོས་ཤིང་། དངོས་མེད་ལ་ལྡན་པ་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག རྣམ་ངེས་ལས་སྔར་དྲངས་པ་དང་། རིགས་གཏེར་ལས། ཕྱོགས་དང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིས། །མཚུངས་དང་མི་མཚུངས་ཕྱོགས་གཉིས་ཡིན། །ཞེས་པའི་དོན་དུ་བསམ་ནས་དེ་སྐོར་གྱི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དང་། སྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིས་དོན་མཐུན་པར་ངེས་པ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་ལས་ལོག་པ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་ན། ནམ་མཁའ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དང་རྟག་པའི་སྤྱིས་དོན་མཐུན་པ་ངེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། གཞལ་བྱའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་དེར་ཐལ། གཞལ་བྱ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་འཇུག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་སོང་བའི་རྒོལ་བ་དེས་ཁྱོད་དེ་སྐོར་གྱི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དང་། སྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིས་དོན་མཐུན་པར་ངེས་པ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་ལས་ལོག་པ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་རོ། །བུམ་པ་ཆོས་ཅན། བྱས་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་སོང་བའི་རྒོལ་བ་དེས་ཁྱོད་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དེར་ངེས་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བ་དེས་ཁྱོད་དང་སྒྲ་གཉིས་ལ་མི་རྟག་པའི་སྤྱིས་དོན་མཐུན་པར་ངེས་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒོལ་བ་དེས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་ངེས་པར་ཐལ་ལོ། །བཞི་པ་ནི། དེ་སྐོར་གྱི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས། རྗེས་དཔག་སྐྱེས་པའི་ཚེ་དེ་སྐོར་གྱི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིས་དོན་མཐུན་པར་ངེས་སུ་རུང་བ་དང་། དེ་སྐོར་གྱི་ལྡོག་ཁྱབ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས་རྗེས་དཔག་སྐྱེས་པའི་ཚེ་དེ་སྐོར་གྱི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དང་། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིས་དོན་མི་མཐུན་པར་ངེས་སུ་རུང་བ་སྟེ། རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། འདིར་ལན་དངོས་ནི་ཚང་བང་དུ་དུ་བ་མེ་དང་འབྲེལ་བར་ངེས་ནས་ལ་ལའང་དུ་བས་མེ་གྲུབ་པ་ན་མཐུན་དཔེ་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་འཇོག་གོ །དེས་ན་དུ་བ་དང་མེའི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པའི་ཚང་བང་འདི་དང་ལ་གཉིས་མེ་དང་ལྡན་པར་མཐུན་ནོ་ཞེས་རྒོལ་བས་བསྒྲུབ་ནས། ཕྱིར་རྒོལ་ལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནོ། །ལྔ་པ་ལ། རྩོད་པ་དང་། ལན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཁྱབ་པ་ངེས་པའི་དུས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་གྲུབ་ཟིན་པར་ཐལ་བ། མ་ངེས་དང་པོ་འགལ་བར་ཐལ་བ། ཡང་དག་གི་རྩོད་གཞི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སུ་ཐལ་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཁྱབ་པ་ངེས་པའི་དུས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། ཁྱབ་པ་ངེས་པ་ལ། རྟགས་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པར་ངེས་དགོས། དེ་ངེས་པ་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་ངེས་དགོས། དེ་ངེས་པ་ལ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དང་། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱིས་དོན་མཐུན་པ་ངེས་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གཞལ་བྱ་དེ་སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་ཐལ། སྒྲ་དང་རྟག་པར་ཆོས་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་དེ་སྐོར་གྱི་འགལ་རྟགས་སུ་ཐལ་ལོ། །གསུམ་པ་ནི། སྒྲ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སུ་ཐལ། སྒྲ་དེ་སྒྲ་དང་མི་རྟག་པར་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་ཉིད་རང་དང་ཆོས་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལན་ལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྔར་དྲངས་པའི་འགྲེལ་པ་ཉིད་ཡིན་པས། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་བཀོད་ཟིན་པས་སྐྱོན་སྤོང་མི་དགོས་སོ། །གཉིས་པའི་ལན་ནི། ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་ངོར་རྟག་པའི་གཞན་སེལ་ཡོད་པས་སྒྲ་དང་བུམ་པ་གཉིས་རྟག་པའི་གཞན་སེལ་དུ་ཆོས་མཐུན་པར་སྣང་བས་སྐྱོན་མེད་དོ། །གསུམ་པའི་ལན་ནི། སྒྲ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་ལྡོག་ཁྱབ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་གཞིར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་དེ་དག་ལྟོས་གཞིར་འཇོག་པའི་འཐད་པ་ནི། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དེ་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་ལྟོས་གཞི་ཡིན་ཏེ། རྟགས་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་དགོད་བྱ་ལྟར་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པའི་དབང་གིས་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར། མཐུན་ཕྱོགས་དེ་རྗེས་འགྲོའི་ཚུལ་གྱི་ལྟོས་གཞི་ཡིན་ཏེ། རྟགས་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་བསྒྲུབ་ཚུལ་ལྟར། མཐུན་པར་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པའི་དབང་གིས་རྗེས་འགྲོའི་ཚུལ་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་ཕྱོགས་དེ་ལྡོག་ཚུལ་གྱི་ལྟོས་གཞི་ཡིན་ཏེ། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་སྒྲུབ་ཚུལ་ལྟར་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པའི་དབང་གིས་ལྡོག་ཚུལ་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྟགས་ཡང་དག་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ན། ཡོད་པས་ཁྱབ་པ་ཐལ། རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན། ལྡོག་ཚུལ་གྲུབ་དགོས། མི་མཐུན་ཕྱོགས་དེ་ལྡོག་ཚུལ་གྱི་ལྟོས་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། བློའི་ཡུལ་དུ་བྱར་རུང་གི་རྟགས་ལས་བུམ་པ་ཤེས་བྱར་སྒྲུབ་པའི་ཚེ་རི་བོང་རྭའི་སྟེང་དུ་ཤེས་བྱ་ལྡོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བློའི་ཡུལ་དུ་བྱར་རུང་ལྡོག་པས་དེ་ལྡོག་ཚུལ་གྱི་ལྟོས་གཞིར་འཇོག་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཕྱོགས་གསུམ་པོ་དེ་ཚུལ་གསུམ་གྱི་ལྟོས་གཞི་ཡིན་ཏེ། རྟགས་སུ་བཀོད་ཚད་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོན་བརྩི་བའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་རྟགས་ཀྱི་རབ་དབྱེ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྟགས་ཡང་དག་དང་། རྟགས་ལྟར་སྣང་དང་། དེ་དག་གི་ངེས་པ་བསམ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། མཚོན་བྱའི་རབ་དབྱེའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཚན་ཉིད་ངོས་བཟུང་བ་དང་། དེ་མཚན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ། དགག་བཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྟོན་པ་སྣོད་ཀྱི་རྗེ་ན་རེ། རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ཅེས་པའི་ཚུལ་གཅིག་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་འཐད་དེ། གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་དེ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ལ་བྱེད་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ལ་བྱེད་ན་མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར། བསྒྲུབ་བྱ་ལས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ལ་བྱེད་ན་རྟག་ངེས་པ་སྒྲུབ་བྱ་ངེས་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར། གོ་བྱེད་ལས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པ་ལ་བྱེད་ན་ཚུལ་གསུམ་ལས་མ་འདས་སོ། །ཁ་ཅིག ཕྱོགས་ཆོས་དང་རྗེས་འགྲོའི་ཚུལ་ལམ། ཕྱོགས་ཆོས་དང་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཏེ། ཚུལ་གཉིས་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། རྗེས་འགྲོ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་ལྡོག་པ་འདུས་པས་ཚུལ་གསུམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། རྟགས་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མཐོང་ཙམ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་རྗེས་འགྲོ་དང་ལྡོག་པ་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ཅན་པ་སོགས་ན་རེ། ཤེས་འདོད་ལ་མཐོང་བ་སྔ་མ་ཅན། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མཐོང་བ་ལྷག་མ་ཅན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ་སྤྱི་ལ་མ་མཐོང་བ། ཚད་མ་གཉིས་དང་འགལ་བ་མེད་པ་སྟེ། ཚུལ་བཞི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཚུལ་གསུམ་གྲུབ་ན་ཚད་མ་གཉིས་དང་འགལ་བ་མེད་པ་གྲུབ་ཅིང་། ཚད་མ་གཉིས་དང་འགལ་ན་ཚུལ་གསུམ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག ཚུལ་གསུམ་དང་ངེས་པ་སྟེ་བཞི་ཞེས་དང་། ཁ་ཅིག ཚུལ་གསུམ་དང་། སོ་སོར་ངེས་པ་དང་། གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་དང་ལྔ་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཚུལ་གསུམ་གྲུབ་ན་ངེས་པ་སོགས་གྲུབ་ཅིང་། ངེས་པ་མེད་ན་ཚུལ་གསུམ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཙ་ར་ཀ་པ་སོགས་ན་རེ། ཚུལ་གསུམ་དང་སྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་འབབ་པ་གཅད་པའི་ཕྱིར་དུ་གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་དང་། འགལ་བ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་གཅད་པའི་ཕྱིར་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་གཅིག་པ་དང་། མ་ངེས་པ་གཅད་པའི་ཕྱིར་དུ་ངེས་པ་དང་དྲུག་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་འབབ་པ་དེ་ཚད་མས་གནོད་པ་ལ་བྱེད་དམ་གནོད་པར་དོགས་པ་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན། ཕྱོགས་ཡང་དག་གི་བསལ་བྱ་ཡིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་བསལ་བྱ་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཉིས་པ་ལྟར་ན། དེ་རྟགས་ཡང་དག་གིས་སྐབས་སུ་སྐྱོན་མ་ཡིན་པས་བཅད་པར་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་གྲངས་ཅིག་པ་ཡང་མི་དགོས་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་ཚང་ན་འགལ་བ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པ་དེ་ཚུལ་གསུམ་ངེས་པ་ལ་བྱེད་དམ་དེ་ལས་གཞན་ངེས་པ་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན། ཚུལ་གསུམ་ལས་ལོགས་སུ་མི་འཐད་ཅིང་། གཉིས་པ་ལྟར་ན་དེ་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་དོན་མེད་དོ། །དེ་དག་ནི་རིགས་གཏེར་ལས། ཚུལ་གཅིག་ནས་ནི་དྲུག་གི་བར། །ཉི་ཚེའི་ཚུལ་གཞན་འདོད་པ་འཁྲུལ། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནོ། །ཁ་ཅིག ཚུལ་གསུམ་པོ་དེ་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཚུལ་གསུམ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཤེས་འདོད་ཁོ་ན་ལ་འགོད་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ངེས་པའི་གཏན་ཚིག རྗེས་འགྲོའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད། མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་བསྒྲུབ་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས། ལྡོག་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་སྒྲུབ་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་དང་། དེ་གཉིས་ལ་ཡོད་པ་ངེས་པ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་རིམ་བཞིན། སྤྱིར་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་གཏན་མེད་པ་དང་། ཡོད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལ་མ་གྲུབ་པའི་དོན་སྐྱོན་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དང་། དེ་དག་ལ་ཡོད་པར་མ་ངེས་པའི་བློ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་པ་གཅོད། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་དང་། དེ་གཉིས་ལ་ཡོད་པར་ངེས་པ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་ནི་རིམ་བཞིན། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་དང་། ཡོད་ཀྱང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་དོན་སྐྱོན་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དང་། དེ་གཉིས་ལ་ཡོད་པར་མ་ངེས་པའི་བློ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ལ་རྗེས་འགྲོའི་ཚུལ་གྲུབ་པ་གཅོད། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་དང་། མེད་པ་ཁོ་ན་དང་། ངེས་པ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་རིམ་བཞིན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང་། ཁྱབ་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་ཀྱང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་དོན་སྐྱོན་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དང་། དེ་ལ་མེད་པར་མ་ངེས་པའི་བློ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ལ་ལྡོག་ཚུལ་གྲུབ་པ་གཅོད། འོ་ན་ཁོ་ན་དེ་མེད་པའི་སྔར་མ་སྨོས་པར་ཕྱིས་སྨོས་པའི་དགོས་པ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་མེད་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ལ་ལྡོག་ཚུལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་ཡོད་པ་ལ་ལྡོག་ཚུལ་གྲུབ་བམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་ཚུལ་གསུམ་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ལུགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཆོས་དེ་ཆས་ཁྱབ་པ་ནི། །གཏན་ཚིགས་ཞེས་འབྱུང་ན། དེ་ལྟར་འཐད་ཀྱང་། ཕྱོགས་ཆོས་དེ་ཆས་ཁྱབ་པ་ཡི། གཏན་ཚིགས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། རིགས་ཐིགས་ལས། ཚུལ་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་རྟགས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པ་དང་། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་ངེས་པའོ་ཞེས་ཚུལ་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་རྟགས་ནི་ཞེས་པས་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་དང་། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་གསུམ་སོ་སོའི་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ནི་ཚུལ་གསུམ་ལའང་། །ཞེས་གཏན་ཚིགས་དེ་ཚུལ་གསུམ་ལྡན་པའི་གཞིར་གསུངས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་ཉིད་དུ་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚད་མ་མདོར། ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ལས་དོན་མཐོང་ཡིན། །ཞེས་སོགས་ཚུལ་གསུམ་ལྡན་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གསུངས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་པོ་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་གཞུང་ཁུངས་ཐུབ་ཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་གསུམ་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འདོད་པ་ཁ་ཅིག ཚུལ་གསུམ་ཚང་བ་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན། ཚུལ་གསུམ་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་དགོས་ཤིང་། ཚུལ་གསུམ་ཚང་ན་ཚུལ་གསུམ་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཚུལ་གསུམ་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་རོ། །མི་འཐད་དེ། རྟགས་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མཐོང་ཙམ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཙམ་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་ཚུལ་གཉིས་གྲུབ་པར་ཐལ། རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་ཚུལ་གཉིས་གྲུབ་ན། དེ་གཉིས་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དངོས་དང་། ཚུལ་གསུམ་སོ་སོའི་ངོ་བོ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་དང་། ཚུལ་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་དང་། ཕྱོགས་ཆོས་དེ་ཆས་ཁྱབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་། ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་འབྲེལ་པ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་གང་མཚན་ཉིད་དུ་བཞག་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་དེ། ཚད་མ་མདོར། ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ལས་ཞེས་དང་། རིགས་ཐིགས་ལས། ཚུལ་གསུམ་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ནི་ཞེས་དང་། འདིར། ཕྱོགས་ཆོས་དེ་ཆས་ཁྱབ་པ་ཡི། །གཏན་ཚིགས་ཞེས་དང་། རིགས་གཏེར་ལས། ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་འབྲེལ་བར་ངེས། །གཏན་ཚིགས་མཚན་ཉིད་སྐྱོན་མེད་ཡིན། །ཞེས་དང་། རང་འགྲེལ་ལས། དེས་ན་ཕྱོགས་ཆོས་དེ་ཆས་ཁྱབ་པ་དང་། ཕྱོགས་ཆོས་དང་། འབྲེལ་བ་གྲུབ་པ་དང་། ཚུལ་གསུམ་ངེས་པ་རྣམས་དོན་གཅིག་གོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་དོན་ཡང་། བསྒྲུབ་བྱ་གོ་བྱེད་དུ་བཀོད་པའི་གཏན་ཚིགས་གཅིག་གཞིར་བཞག་པ་ལ། དེའི་སྟེང་དུ་ཚུལ་གསུམ་ཆར་གྲུབ་པའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་། གང་རུང་གཅིག་མ་གྲུབ་ན་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དུ་འགྱུར་བས་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ནི་ཚུལ་གསུམ་ལྡན་པའི་རྟེན་ཡིན་གྱི་ལྡན་ཆོས་ཚུལ་གསུམ་མ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་གཞི་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཤེས་འདོད་ལ་རྟགས་འཛིན་པའི་ཚད་མས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་རྟགས་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་འགོད་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་གཙོ་བོར་གྲུབ་དགོས་པའི་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་ལོ། །རྗེས་འགྲོའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད། རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་མཐོང་བའི་ཚད་མས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་རྟགས་སུ་དགོད་བྱ་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་བསྒྲུབ་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་གཙོ་བོར་གྲུབ་དགོས་པའི་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་ལོ། །ལྡོག་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད། རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་མཐོང་བའི་ཚད་མས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་རྟགས་སུ་དགོད་བྱ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་སྒྲུབ་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་གཙོ་བོར་གྲུབ་དགོས་པའི་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས། ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ། རྟགས་ཚུལ་དང་པོ་རྣམས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ལ། རྟགས་ཡང་དག་ལ་རྗེས་འགྲོ། རྗེས་འགྲོའི་ཚུལ། རྗེས་ཁྱབ་རྣམས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཞིང་། ལྡོག་པ། ལྡོག་པའི་ཚུལ། ལྡོག་ཁྱབ་རྣམས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་ནི་མ་ངེས་ཏེ། ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ལ་རྗེས་ཁྱབ་དང་། ལྡོག་ཁྱབ་གྲུབ་ཅིང་། རྗེས་འགྲོའི་ཚུལ་དང་། ལྡོག་པའི་ཚུལ་གཉིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ཚུལ་གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་ནི། ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་དང་། མི་མཐུན་སྦྱོར་གྱི་སྒྲུབ་ངག་ལ་ལྟོས་ནས་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གཉིས་ལ་སྦྱོར་ཚུལ་སོ་སོར་དགོས་སམ་སྙམ་མོ། །གཉིས་པ་ནི། བྱས་པ་སྒྲས་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་དང་། བྱས་པ་ལ་རྟག་པ་མི་སྲིད་པར་མི་རྟག་པ་ཁོ་ནས་ཁྱབ་པ་དང་། རྟག་པ་ལ་བྱས་པ་མི་སྲིད་པར་མ་བྱས་པ་ཁོ་ནས་ཁྱབ་པ་གསུམ་རིམ་བཞིན་བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་དང་། རྗེས་འགྲོའི་ཚུལ་དང་ལྡོག་པའི་ཚུལ་གྱི་མཚན་གཞི་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་བྱས་པ་ཡིན་པ་དང་། བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་དང་། རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པ་གསུམ་དེ་གསུམ་གྱི་མཚན་གཞིར་བཟུང་བ་དང་བྱས་པ་ཆ་ཅན་ཡིན་ལ། དེའི་སྟེང་དུ་སྒྲ་ལ་འགོད་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་གྲུབ་པའི་ཆ་དང་། མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་འགོད་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ཡོད་པའི་ཆ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་འགོད་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་མེད་པའི་ཆ་གསུམ་མཚན་གཞིར་བཟུང་བ་རྣམས་དོན་གཅིག་གོ །ཁ་ཅིག་བྱས་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་གྱི་མཚན་གཞིར་བཟུང་བ་ནི་གཞུང་དང་འགལ་ཏེ། རིགས་ཐིགས་ལས། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་འགལ་བའོ་ཞེས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། འོ་ན་རྟགས་ཚུལ་གཉིས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ནི་ངག་གཅིག་གིས་ཀྱང་བསྟན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བ་བསྡུས་པར་བརྗོད་ཀྱི་ཚུལ་བསྡུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། རིགས་གཏེར་ལས། དཔག་གཞིར་བཟུང་བ་ཤེས་འདོད་ཡིན། །དེ་ལ་གྲུབ་པ་ཕྱོགས་ཆོས་སོ། །ཞེས་པའི་རང་འགྲེལ་དུ། ཤེས་འདོད་ལ་རྟགས་མངོན་སུམ་མམ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་གྲུབ་པ་ནི། ཚུལ་དང་པོ་ཕྱོགས་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། རྟགས་དང་སྒྲུབ་བྱ་འབྲེལ་སྟོབས་ཀྱིས། །ཡོད་མེད་ངེས་པ་རྗེས་འགྲོ་ལྡོག །ཞེས་པའི་འགྲེལ་པར། རྟགས་དང་བསྒྲུབ་བྱའི་འབྲེལ་པ་ཚད་མས་ངེས་ནས་རྟགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲོ་བ་རྗེས་འགྲོ་དང་། བསྒྲུབ་བྱ་ལོག་ན་རྟགས་ལྡོག་པ་ནི་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ལོ། །འདི་དག་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་ངེས་མི་ནུས་པས་དཔེའི་སྟེང་དུ་ངེས་པར་བྱའོ་ཞེས་དང་། རྟགས་ཀྱི་མཚན་གཞི་གཞན་སེལ་ཡིན། །ཞེས་པའི་རང་འགྲེལ་དུ་ཡང་དེ་ལ་རྩོད་གཞི་ལ་མི་ལྡན་རྣམ་གཅོད་དུ་གྲུབ་པ་ནི་ཕྱོགས་ཆོས་སོ། །རྟགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲོ་བ་ནི་རྗེས་འགྲོའོ། །བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལོག་སྟོབས་ཀྱིས་རྟགས་ལྡོག་པ་ནི་ལྡོག་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ནི། རིགས་གཏེར་ལས། ཚུལ་གཉིས་པ་དང་རྗེས་འགྲོ་ཡིས། །ལྡོག་པ་འཕེན་པའི་སྐྱོན་གཉིས་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་དོན་ནི་སྔར་གཞན་ལུགས་འགོག་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཁ་ཅིག ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་འབྲེལ་པ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དེ། འབྲེལ་པ་གྲུབ་ན་འབྲེལ་པ་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་དགོས་པས་ངེས་པ་སྨོས་པ་ལ་རྣམ་བཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། འདིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གྲུབ་པའི་དོན་འགྲེལ་པ་ངེས་པ་ལ་འཇོག་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག སྒྲ་བྱས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡིན་ན་མི་རྟག་པ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི། རང་གི་མཚང་འདི་གཞན་ལ་ཡང་ཡོད་སྙམ་པ་ཡིན་པས་དགག་སླའོ། །ཁ་ཅིག ལྡོག་ཚུལ་གྱི་མཚན་གཞི་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་ཐལ། དེ་སྐོར་གྱི་ལྡོག་ཚུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་ཁྱབ་སྟེ། ལྡོག་ཚུལ་ངེས་པ་ལ་རྟགས་སུ་དགོད་བྱ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ངེས་པ་གཅིག་དགོས་ཀྱི་ལྡོག་ཚུལ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་ངེས་པ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དེ་མཚན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ལ་དགག་བཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག ཚུལ་གསུམ་མ་ངེས་ཀྱང་ངེས་རུང་ཙམ་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྲོ་བར་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། ངེས་རུང་ནི་མ་ངེས་པ་ཐེ་ཚོམ་ཡིན་ལ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་ན་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། རང་ཉིད་དམ་དེའི་གཞི་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་བསྒྲུབ་པ་ལ་རླངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་འབྱུང་བ་འདུས་པ་ལྟ་བུ་དང་ཞེས་དང་། གཟུགས་ལ་སྒྲོན་མ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དང་། ཁྱབ་པའམ་ཆོས་ཅན་ལ་བརྟེན་པ་མ་ངེས་ན་ནི་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་དང་། ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ་ཡང་སྤོབས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་ན་ཞེས་དང་། ཚུལ་གསུམ་མ་གྲུབ་ཐེ་ཚོམ་ཟ། །རྟོགས་པ་པོ་ཡི་སྒྲུབ་བྱེད་མིན། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ངེས་རུང་ཙམ་ཞིག་དོན་རང་མཚན་ལ་ཡང་ཡོད་པས་གོ་བྱེད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་མ་ངེས་པ་མི་སྲིད་དེ། དབང་ཤེས་ཀྱི་སྒྲ་ཡུལ་འཛིན་ནུས་ལ་མི་ཟེར་བ་ལྟར། རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་གོ་ནུས་ལ་མི་ཟེར་བར་གོ་བྱེད་ལ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདི་ལ་དགོངས་ནས་ཚད་མ་མདོར། རྗེས་དཔག་བྱ་དང་དེར་མཚུངས་ལ། །ཡོད་དང་མེད་ལ་མེད་པར་ནི། །ངེས་པ་ཞེས་དང་། དེའི་དོན་རྣམ་ངེས་ལས། ཐ་མར་སྨོས་པའི་ངེས་པ་ཉིད་ནི་ཚུལ་གསུམ་ཀ་ལ་ལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གསུམ་པ་ལ། རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། ངེས་པ་ལ་རྣམ་བཅད་མེད་པ་སྤང་བ། དོན་གྱི་ཆོས་སུ་མི་འཐད་པ་སྤོང་བ། ཧ་ཅང་ཐལ་བ་སྤོང་བ་དང་གསུམ་ལས། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་ལྔ་ཡོད་པའི་གཉིས་པ་ནི་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། གཉིས་པ་རྟགས་ལས་རྟགས་འཛིན་མི་སྐྱེ་བར་ཐལ་བ་ནི། ཚུལ་གསུམ་མ་ངེས་པའི་སྔར་རྟགས་མ་ཡིན་པས་དེ་ལས་རྟགས་འཛིན་སྐྱེས་པ་དེ་རྟགས་མ་ཡིན་པ་ལས་རྟགས་འཛིན་སྐྱེས་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ན། འདི་ལྟར་དངོས་གང་ཅི་འདྲ་བ། །དེ་ནི་དེ་འདྲའི་རྟགས་སེམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཡིན་དེ་ལས་དེ་ལྟ་ན། །དངོས་ལས་ངེས་བསྐྱེད་རྟགས་ཅན་བློ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་རྟགས་སུ་དགོད་བྱའི་ངོ་བོ་དུ་བ་དང་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་རྟགས་འཛིན་སྐྱེ་བར་འདོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཚུལ་གསུམ་ངེས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་རྟགས་འཛིན་སེམས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། གཞུང་འགྲེལ་རྣམས་ལས་བཤད་པའི་ཚུལ། སྔོན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཞེད་པའི་ཚུལ། འཐད་པའི་ཕྱོགས་ངོས་བཟུང་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཚད་མ་མདོར། རྗེས་དཔག་རྗེས་སུ་དཔག་ལས་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་པའི་རྗེས་དཔག་ནི་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་སུ་རྒྱལ་དབང་བློས་བཤད་པས་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་དུ་བཤད་ལ། དེའི་རང་འགྲེལ་དུ། རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དངོས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པས་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་གི་དངོས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །འདིར། དངོས་གང་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། །ཞེས་པ་ནས། སྟོང་ཡང་བསླུ་བྱེད་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་གི་རྒྱུ་དང་། རིམ་པ་ལྟར་རྟགས་དང་། བསྒྲུབ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བར་ཡང་གསུངས་སོ། །དེའི་ངོས་འཛིན་འཐད་ལྡན་དུ། རྟགས་མ་འཁྲུལ་བར་འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་ཆོས་ཅན་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཁྱབ་པ་སྤྱིར་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་བཟུང་བ་ན། བཟུང་ཟིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་འཁྲུལ་བ་གང་ཡིན་པ་དྲན་པ་སྟེ། བཟུང་ཟིན་པའི་མི་འཁྲུལ་བ་མ་དྲན་ན་ནི། བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དུ་བ་མཐོང་ནས་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མེ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། འདིར་ཡང་མེ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་མེ་ལས་སྐྱེ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རྟགས་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ཡང་མེས་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ཉིད་དྲན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྤྱིར་ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི། རྟགས་ཅན་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་མི་འཁྲུལ་བར་འཛིན་པ་ནི། ཆོས་ཅན་ལ་མི་འཁྲུལ་བར་དྲན་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒྱན་མཛད་པས། རྟགས་ཅན་གྱི་བློས་རྟགས་བཟུང་ཡང་རྟགས་འཛིན་གྱི་བློ་གཞན་དགོས་ན་རྟགས་འཛིན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྔ་མ་སུན་ཕྱུང་ནས་རང་ལུགས་ལ་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་ཉིད་རྟགས་འཛིན་ཡིན་ཡང་འབྲས་རྟགས་ཀྱི་རྟགས་འཛིན་ནི་ལ་ལ་དུ་བ་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་ལ་འདོད་དོ། །ལྷ་ཤཱཀ་གིས་རྟགས་སུ་དགོད་བྱ་འཛིན་པའི་བཅད་ཤེས་ལ་འདོད་དེ། དེ་འདྲ་དེ་ནི་རྟགས་སེམས་ཀྱིས། །རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་པའི་འགྲེལ་པར། ལྷས། རྒྱུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་དེའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའམ། དེའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སེམས་གང་ཡིན་པ་ནི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དུ་བ་ལ་སོགས་པ་དེའི་འབྲས་བུའམ་དེའི་རང་བཞིན་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་། ཁྱད་པར་གཞན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང་། བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འབྱུང་བ་དེའི་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡང་དེ་འདྲ་བའི་རྟགས་ཀྱི་སེམས་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དང་། ཤཱས་རྟགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མངོན་སུམ་གྱིས་ཕྱིས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་ཡང་ཚད་མར་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་སྟེ། ཚད་མའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །ཉི་མ་སྦས་པས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བཞེད་དེ། དེའི་འགྲེལ་པར། རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་ཐག་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། སྔོན་གྱི་མཁས་པ་ཁ་ཅིག ཆོས་མཆོག་གི་དགོངས་པ། ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་ནི་རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་དང་། དཔེའི་སྟེང་དུ་རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་འཛིན་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲན་པ་ཁོ་ན་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་ཡིན་པར་བཞེད། གཞན་དག་ཕྱོགས་ཆོས་དྲན་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་པས་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། རང་འབྲས་རྗེས་དཔག་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་ཚུལ་འཇལ་བའི་བློ། དབྱེ་ན་ཕྱོགས་ཆོས་དང་། ཁྱབ་པ་འཇལ་བའི་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་གཉིས། དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་མངོན་རྗེས་ཀྱི་ཚད་མ་གཉིས་དང་། དེ་དག་གིས་དྲངས་པའི་བཅད་ཤེས་དང་བཅས་པ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཀྱང་། འགྲེལ་པའི་དགོངས་པ་ནི་སྔ་མ་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ་། །ཁ་ཅིག ལྷ་ཤཱཀ་གི་དགོངས་པ་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཚད་མའི་བརྒྱུད་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཅིག་ལ་བཞེད་ཅིང་། དེའི་ཚེ་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་དྲན་པ་ནི་ཁྱབ་པ་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་ཁོ་ན་ལ་བཞེད་དོ། །ཡང་ཁ་ཅིག རྟགས་འཛིན་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། སྐྱེ་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་དང་ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་གང་རུང་རེ་ཙམ་རྗེས་དཔག་གི་རྒྱུར་མི་རུང་བས་རྟགས་འཛིན་སེམས་མ་ཡིན་ལ་དེས་ན་ཕྱོགས་ཆོས་འཛིན་པ་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མའི་རྗེས་སུ་ཆོས་ཅན་ལ་རྟགས་ལྡན་པར་འཛིན་པའི་བློ་ཡིན་ལ། ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་ནི་དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ལ་བརྟེན་ནས་རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྗེས་དཔག་གི་དངོས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་ལྟར་དངོས་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ལ་སྒྲ་རང་མཚན་ཉན་ཤེས་ཀྱིས་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་སྒྲ་བྱས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྐྱེ། དེ་ལས་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་བྱེད་ཀྱི་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་སྐྱེ། དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱབ་འབྲེལ་འཛིན་པའི་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་སྐྱེ། རྟགས་འཛིན་སེམས་གཉིས་པོའི་བྱེད་པ་ལས་ཚུལ་གསུམ་དྲན་པའི་བློ་སྐྱེ། དེ་ལས་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་རྟགས་ལ། ལ་ལ་དུ་བ་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་ནི་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པས་དེ་ལས་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་པའི་རྟགས་འཛིན་སེམས་སྐྱེ་བ་སོགས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །དེ་དག་ལས་ཆོས་མཆོག་གི་ལུགས་ནི་མི་འཐད་དེ། ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་འཛིན་པའི་བློ་རྗེས་དཔག་ཡིན་ན། བཟུང་ཟིན་པའི་དྲན་པར་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་འཛིན་པའི་བློ་རྟགས་འཛིན་སེམས་སུ་འདོད་པ་ཡང་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་དང་འགལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྟགས་འཛིན་སེམས་དཔེ་ལས་སྐྱེས་པར་སོང་གི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པར་མ་སོང་ཞིང་། རྩ་བའི་གཞུང་ལས་རྟགས་འཛིན་སེམས་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ལ་རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་ཉིད་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་སུ་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་གི་རྒྱུར་གསུངས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལ་ལ་དུ་བ་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་སུ་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཕྱོགས་གླང་གིས། རྟགས་འཛིན་སེམས་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་དབྱེ་བར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་ཤཱཀ་གི་དགོངས་པ་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་ཡིན་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། འགྲེལ་པར། འབྲས་བུ་དུ་བ་དང་། རང་བཞིན་སྐྱེ་ལྡན་དང་། བྱས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སེམས་རྟགས་འཛིན་སེམས་སུ་གསུངས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་རྟགས་འཛིན་སེམས་སུ་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དུ་ན་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་གི་དངོས་རྒྱུར་འགྱུར་བ་སྲིད་པར་ཐལ། ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་དེ་དེར་འགྱུར་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ལུགས་ཕྱི་མ་རྟགས་འཛིན་སེམས་ལ་གཉིས་སུ་འདོད་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཁེགས་ཤིང་། སྐྱེ་ཚུལ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཐོག་མར་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་སྐྱེས་ནས་རྟགས་དེའི་སྟེང་དུ་ཚུལ་གསུམ་ངེས་བྱེད་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་མ་སྐྱེས་པར་ཚུལ་གསུམ་ངེས་བྱེད་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་ཁྱད་གཞི་མ་བཟུང་བར་ཁྱད་ཆོས་འཛིན་པ་ཡོད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར། ཡང་ལུགས་འདིས་རྟགས་འཛིན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་ལྟོས་གཞི་སོ་སོའི་སྟེང་དུ་རྟགས་འཛིན་ལ། ཕྱིས་ཀྱི་དྲན་པས་ལྟོས་གཞི་སོ་སོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཚུལ་གསུམ་བློ་ཡུལ་དུ་བསྡོམས་ནས་དྲན་པར་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སྔར་ལྟར་རྟགས་འཛིན་སེམས་རྟགས་ལས་མ་སྐྱེས་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་གནས་ཤིང་། ཚུལ་གསུམ་བསྡོམས་ནས་དྲན་པའི་དོན་རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་དྲན་པ་ནི་དེའི་ཚེ་རྗེས་དཔག་སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། སྐྱེ་ཚུལ། ལུང་དང་སྦྱོར་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཚུལ་གསུམ་ངེས་པའི་སྔོན་དུ་རྟགས་སུ་དགོད་བྱ་བཟུང་བའི་བཅད་ཤེས་གང་ཞིག རང་འབྲས་རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་གི་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའོ། །གཉིས་པ་ནི། འབྲས་རྟགས་ལ་དུ་བ་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པའི་དུ་བ་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་དང་། རང་བཞིན་རྟགས་ལ་སྒྲ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲ་བྱས་པར་ངེས་པའི་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་ན་མངོན་སུམ་དེའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པའི་བྱས་པ་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་ལྟ་བུ་དང་། རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲང་མ་ནུས་ན་སྒྲ་བྱས་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་དྲངས་པའི་བྱས་པ་འཛིན་པའི་བཅད་ཤེས་དེ་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་འཛིན་སེམས་སུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །དགག་རྟགས་ལ་དག་འཛིན་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ས་ཕྱོགས་འདི་ནི་དམིགས་སོ། །བུམ་པ་འདི་ནི་མ་དམིགས་སོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་གཉིས་དྲངས་པའི་ཕྱི་མ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། དུ་བ་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་དེས་དུ་བ་ཉིད་ལ་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་དང་། མེ་དུའི་དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་པ་ངེས་པའི་ཁྱབ་པ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་གཉིས་དྲངས་ནས་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གསུམ་བར་མ་ཆད་དུ་ངེས་པའི་ཚེ། སྒྲུབ་ངག་ལ་མི་ལྟོས་པར་ལ་མེ་ཡོད་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བའོ། །འདི་ནི་རང་དོན་རྟགས་ཀྱིས་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ལ་བར་དུ་ཆོད་བྱེད་ཀྱི་དྲན་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་ངེས་པའི་བློ་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་མེད་དོ། །ཡང་རྟགས་ཀྱི་མཚན་གཞི་དུ་བ་ངེས་པའི་རྗེས་སུ་ཚུལ་གསུམ་གཞི་སོ་སོའི་སྟེང་དུ་ངེས་པ་དེ་བརྗེད་ཟིན་ནས་ཕྱིས་སྒྲུབ་ངག་བཀོད་པའི་ཚེ་ཚུལ་གསུམ་དྲན་པའི་དྲན་པ་སྐྱེས་ནས་དེ་ལས་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཚུལ་གསུམ་ངེས་པའི་བློ་དང་། དྲན་པ་གཉིས་ཆར་གྱིས་ཆོད་ཀྱང་གཉིས་ཀ་དྲན་པར་མཚུངས་པས་དྲན་པས་ཆོད་ཞེས་སྨོས་སོ། །རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ལ་ཡང་ཕལ་ཆེར་འདི་དང་འདྲ་ཞིང་། ཕྱོགས་ཆོས་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་ཚེ་ཕྱོགས་ཆོས་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་དྲངས་པའི་བྱས་པ་འཛིན་པའི་བཅད་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཚུལ་གསུམ་བར་མ་ཆད་དུ་ངེས་ན་རང་དོན་རྟགས་དང་། ཚུལ་གསུམ་གཞི་སོ་སོའི་སྟེང་དུ་ངེས་ནས་བརྗེད་ན་གཞན་དོན་སྐབས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་བ་ཡང་སྔ་མ་དང་འདྲའོ། །དགག་རྟགས་ལ་རྟགས་འཛིན་སེམས་རྟགས་སུ་དགོད་བྱ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བའི་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་། མཐར་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་སོང་བའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་རྟོག་གེའི་གསང་ཚིག་ཏུ་སྣང་ངོ་། །དེང་སང་ཚུལ་གསུམ་ཅིག་ཆར་དུ་དྲན་པ་ཞེས་འདོད་པ་ནི་མ་བརྟགས་པ་སྟེ། རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་རྟགས་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་དང་། དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་པ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་གཉིས་ཅིག་ཆར་དུ་འབྱུང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་དོན་རྟགས་ལ་ནི་ཐོག་མར་ཁྱབ་པ་དྲན་ནས་དེའི་རྗེས་སུ་ཕྱོགས་ཆོས་དྲན་པ་ལས་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་སྟེ། དུ་བ་གློ་བུར་དུ་མཐོང་བའི་ཚེ་དུ་བ་ཡོད་ན་ནི་མེ་ཡོད་པས་ཁྱབ། འདི་ན་དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་མེ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དོན་རྟགས་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་སྔོན་འགྲོ་ཅན་ལ་ནི་ཕྱོགས་ཆོས་ཐོག་མར་དྲན་ཅིང་ཁྱབ་པ་སྔོན་འགྲོ་ཅན་ལ་ནི་ཁྱབ་པ་ཐོག་མར་དྲན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཉན་ཤེས་རིམ་པ་དེ་ལྟར་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། ཕྱོགས་གླང་གིས་རྟགས་འཛིན་སེམས་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་དབྱེ་བར་བཤད་པ་དང་། དེ་དང་རྗེས་དཔག་གི་བར་དུ་དྲན་པས་ཆོད་པར་བཤད་པ་དང་། རྣམ་འགྲེལ་འདིར། རྟགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་། རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་གི་རྒྱུར་གསུངས་པ་དང་། ལྷས། རྟགས་ཀྱི་མཚན་གཞི་དུ་བ་དང་སྐྱེ་ལྡན་འཛིན་པའི་བློ་རྟགས་འཛིན་སེམས་སུ་གསུངས་པ་དང་། ཤཱས། རྟགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མངོན་སུམ་གྱི་ཕྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང་། ཉི་སྦས་ཀྱིས། རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང་། སྔར་དྲངས་པའི་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། ཁོ་བོ་ཅག་རྟགས་སུ་འགོད་བྱའི་ངོ་བོ་དུ་བ་དང་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་རྟགས་འཛིན་སྐྱེ་བར་འདོད་ཀྱི། རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཚུལ་གསུམ་ངེས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལུགས་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ་གནས་པ་ནི་སྔོན་ཆད་གཞན་གྱི་མ་མཐོང་བར་སྣང་ངོ་། །མདོར་ན། རྟགས་འཛིན་སེམས་ཁྱད་གཞི་འཛིན་པའི་བློ་དང་། ཚུལ་གསུམ་ངེས་པ་ཁྱད་ཆོས་འཛིན་པའི་བློ་ཡིན་པར་ཤེས་ན་ལུགས་འདི་རང་གྲོལ་དུ་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་མཚན་གཞི་ནི། རིགས་གཏེར་ལས། རྟགས་ཀྱི་མཚན་གཞི་གཞན་སེལ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ལ་བྱས་པ་རྟགས་སུ་སོང་བའི་ཚེ་རང་མཚན་དང་སྒྲ་དོན་གང་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། བྱས་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟོག་ངོར་སྒྲ་དོན་དང་རང་མཚན་སོ་སོར་མ་ཕྱེ་བའི་བྱས་པ་ཙམ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། དེས་སྒྲ་དོན་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་ཡང་མི་འཛིན། རང་མཚན་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་ཡང་མི་འཛིན་པར་བྱས་པ་ཙམ་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པས་སོ་སོར་ཕྱེ་བའི་ཚེ་རང་མཚན་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཏེ། རང་མཚན་ལ་དགག་སྒྲུབ་དངོས་སུ་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་དོན་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། སྔར་གྱི་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་བྱས་པ་དེ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་ཉིད་སྒྲ་དོན་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བྱས་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་བྱས་པ་དེ་ཉིད་གཞན་སེལ་ཡིན་པས་གཞན་སེལ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ནོ། །འདིར། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡོད་མེད་དང་། གཞི་གྲུབ་ན་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པས་ཁྱབ་མ་ཁྱབ་དང་། བཀོད་ཚོད་ལ་མ་ལྟོས་པར་བྱས་པ་ལྟ་བུ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་མིན་སོགས་ནི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་འཆད་པ་ལ་མི་མཁོ་བར་སྣང་བས་མ་བྲིས་ལ། དེང་སང་ལ་ལྟོས་པ་རྣམས་ནི་གཞན་དུ་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་མཚོན་བྱའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། རིགས་གཏེར་ལས། མཚན་ཉིད་དེ་དང་ལྡན་པ་ཡི། །གཏན་ཚིགས་དབྱེ་སྒོ་དུ་མར་འགྱུར། །ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་སྦྱོར་བ་ཡི། །སྒོ་ནས་གསུམ་དུ་ངེས་པ་མཛད། །ཅེས་དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་སྒོ་ལྔ། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་གཅིག་སྟེ་དྲུག་ཏུ་མཛད་ཀྱང་། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རིགས་མ་ལུས་པ་འདུས་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་བཅུ་སྟེ། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས། འཇུག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས། སྒྲུབ་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས། བསྒྲུབ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས། འབྲེལ་པའི་སྒོ་ནས། དགོད་བྱའི་སྒོ་ནས། དགོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས། རྒོལ་བའི་སྒོ་ནས། བརྗོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་དུ་འདུས་ཏེ། དགག་རྟགས་ཐམས་ཅད་མཐར་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འདུས་པས། དཔེ་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་ནུས། སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་དཔེ་སོ་སོའི་སྟེང་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ལས་འཕྲོས་ནས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་བཤད་མཇུག་ཏུ་བཤད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་ཐོག་མར་གསུངས་ལ། རྣམ་ངེས་ལས། འབྲས་རང་གི་རྟགས་ལས་འཕྲོས་ནས་རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་འཇུག་ཏུ་བཤད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐོག་མར་གསུངས་ཤིང་། རིགས་གཏེར་ལས་ཀྱང་གོ་རིམ་འདི་ལྟར་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་དང་པོ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ་དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་སྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡིན་ན་མེད་དགག་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་ཞེས་དང་། ཁ་ཅིག གཞན་འདྲ་བ་ལ། དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་དང་། སྨྲས་ཙམ་གྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་བསྣན་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་རྟག་པ་མིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡིན་ན་མེད་དགག་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་སྐོར་གྱི་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྐོར་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ལ། དེ་སྒྲུབ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཕྱེད་གཤགས་དངོས་འགལ་ལ་བརྩིའམ་མི་བརྩི། མི་བརྩི་ན། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་དེར་ཐལ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། མིན་པར་ཐལ། དེ་སྐོར་གྱི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བརྩི་ན། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡོད་དམ་མེད། མེད་ན། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱི་བྱས་པ་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་མིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡིན་ན་མེད་དགག་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་སྐོར་གྱི་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་མིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། མེད་དགག་ཡིན་པར་ཐལ། བྱས་པ་སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་མིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁྱོད་ཡོད་པར་ཐལ་ལོ། །ཡོད་ན། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་བྱས་པ་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་མིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡིན་ན་མེད་དགག་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་སྐོར་གྱི་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་མིན་པ་ཆོས་ཅན་ཞེས་སོགས་སྔར་བཞིན་དུ་བསྒྲེའོ། །གཉིས་པ་ནི། དགག་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། དགག་བྱ་འགོག་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས། དེ་ནི་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་མཚན་ཉིད་གཅིག་གིས་མཚོན་ནུས་པས་མཚོན་བྱ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་བྱས་པ་སྟེ། མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་མཐར་དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དགག་བྱ་འགོག་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགག་པ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །མ་དམིགས་པ་ལས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དགག་རྟགས་ཡང་དག་ནི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་བྱས་པ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དེ་དགག་པ་ཡིན་ན་རྟགས་སུ་དགོད་བྱ་དགག་སྒྲུབ་གང་ཡིན་ཀྱང་དགག་རྟགས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། དགག་རྟགས་ཡིན་པར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲའི་སྟེང་དུ་རྟག་པ་འགོག་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། དགག་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་ཐལ། སྒྲ་རྟག་པ་མིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་དགག་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ལ། མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་དགག་རྟགས་ཡང་དག་དང་། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་དགག་རྟགས་ཡང་དག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། དར་ཊཱིཀ་པ་ན་རེ། དེ་སྐོར་གྱི་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་བཏགས་པའི་དོན་དེ་སྤྱིར་ཡོད་ཀྱང་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་ཚད་མ་ལ་ལྟར་མི་རུང་བ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་དགག་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི་མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཆོས་ཅན། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་མི་འཇུག་སྟེ། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་ཚད་མས་ཤ་ཟ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར། དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་ཚད་མ་ལ་ཤ་ཟ་ལྟར་མི་རུང་བར་ཐལ། ཁྱོད་རང་གི་བཀོད་པའི་སྦྱོར་བ་དེའི་ཕྱིར་རྒོལ་དེའི་ཚད་མ་ལ་ཤ་ཟ་ལྟར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་ཚད་མ་ལ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལྟར་མི་རུང་བ་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་རུང་བར་ཐལ། སྒྲ་རྟག་མི་རྟག་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་གང་ཟག་གི་ཚད་མ་ལ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལྟར་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཚད་མས་དེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱིས་དེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་བདག་མེད་དུ་སྒྲུབ་པ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་བདག་མེད་དུ་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་མི་འཇུག་པར་ཐལ། དེའི་ཚད་མས་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་བདག་མེད་ཡིན་པ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། དེ་འཇུག་པར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ལ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་བདག་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མས་ཤ་ཟ་མ་དམིགས་ན། རང་རྒྱུད་ལ་ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་མེད་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཁྱེད་རང་གི་སྦྱོར་བའི་ཁྱབ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་རྒྱུད་ལ་ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མེད་ཅིང་ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་རྒྱུད་ལ་ལྡན་པའི་ལྷ་བྱིན་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡང་ཡིན། ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མས་ཤ་ཟ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཡིན་ན། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཡང་མཁས་པ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་རྒྱུ། ཁྱབ་བྱེད། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཆོས་ཅན། ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་མི་འཇུག་སྟེ། ཤ་ཟ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་རྒྱུད་ལྡན་མ་ཡིན་ཏེ། ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་རྒྱུད་ལྡན་མིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཆོས་ཅན། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་ངོར་ཤ་ཟ་མེད་དེ། དེའི་ངོར་དེ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། སྦྱོར་བ་དང་པོ་དེ་མིན་པར་ཐལ། ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་དེ་ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་གྱི་རྒྱུ་མིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཐལ། མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྦྱོར་བ་དང་པོ་དེ་རྒྱུ་མ་དམིགས་པ་དང་། གཉིས་པ་དེ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ་ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་མངོན་སུམ་རྒྱུད་ལ་མེད་ཅིང་། ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་གིས་དྲངས་པའི་ཤ་ཟ་ཡོད་པར་ངེས་པའི་ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡང་ཡིན། ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་མེད་པ་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་ངོར་ཤ་ཟ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཡིན་ན། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། ཡང་ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་དགག་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་འགོག་མི་ནུས་ཤིང་། དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འགོག་པར་ནུས་པ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཆོས་ཅན། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་མི་འཇུག་སྟེ། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འགོད་དོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་བཀོད་ཚེ་རྟགས་དེ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ལྟར་བཀོད་པའི་ཚེ་རྟགས་དེས་དེའི་སྟེང་དུ་དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འགོག་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྟགས་དེས་དེའི་སྟེང་དུ་ཤ་ཟ་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་འགོག་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་ཤ་ཟ་ཡོད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་འགོག་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མིན་པར་ཐལ། དེས་ཤ་ཟ་ཡོད་ཅེས་པའི་སྒྲ་བརྗོད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་དེ་སྐོར་ཀྱི་རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་དགག་བྱའི་ཆོས་རང་བཞིན་གྱིས་སྐལ་བའི་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་ཆ་ནས་དགག་བྱ་འགོག་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། དབྱེ་ན་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པ་དང་། འགལ་ཟླ་དམིགས་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཆོས་ཅན། ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། ཤ་ཟ་དེ་ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཆོས་ཅན་དང་གསལ་བ་འདྲ། ཤ་ཟ་ལ་ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་དེ་ཐེ་ཚོམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར། འོ་ན་ལ་རྒྱབ་ཏུ་མེ་ཡོད་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་མཐོང་ཞིང་། ལ་རྒྱབ་ན་མེ་ཡོད་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་གང་ཟག་གི་ངོར་ལ་རྒྱབ་ན་མེ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་མི་འཇུག་པར་བསྒྲུབ་པའི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེ་འཐད་པའི་ཕྱིར། མཚན་གཞི་གཉིས་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཤ་ཟ་ཡོད་མེད་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཐེ་ཚོམ་དེ་ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་དེ་ལ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ཚད་མ་མེད། སྔ་མ་ལ་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རང་གི་ལུགས་ལ། མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། ཚུལ་གསུམ་ངེས་བྱེད། གསུངས་པའི་དགོས་པ་དང་བཞི། དང་པོ་ནི། རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་དགག་བྱའི་ཆོས་མེད་ངེས་སུ་སྒྲུབ་མི་ནུས་ཤིང་། ཡོད་ངེས་འགོག་ནུས་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས། གཉིས་པ་ནི། འཇུག་པ་བློ་སྔོན་ཅན་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་པ་འདི་མ་དམིགས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་འགྲོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་རྒྱུད་ལ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བརྗོད་པ་སྒྲའི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་སྨྲ་བ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤ་ཟ་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདི་གཞུང་གི་དོན་ལ་གནས་མོད། གནས་དང་གང་ཟག་གཉིས་ཀ་ལ་སྦྱར་ནས་བརྗོད་བདེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་མི་འཇུག་སྟེ། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་མདུན་གྱི་གཞི་འདི་མཐོང་བའི་དབང་ཤེས་དང་། དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། དང་པོ་དེས་མདུན་གྱི་གཞི་འདི་དམིགས་སོ་སྙམ་པ་དང་། གཉིས་པ་དེས་འདིར་ཤ་ཟ་མ་དམིགས་སོ་སྙམ་པའི་ངེས་ཤེས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་འབྲེལ་ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་དང་། ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་གཉིས་རྒྱུ་འབྲས་སུ་ངེས་པས་གྲུབ་བོ། །བཞི་པ་ནི། གཞན་སྡེ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་ངེས་པའི་ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་དང་། རྒྱང་འཕེན་པས། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་གྱི་བར་དོའི་ལུས་དང་། ངག་སྨྲ་དང་ཆགས་བྲལ་གྱི་གཞི་མཐུན་དབང་མངོན་གྱིས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ན་མེད་པ་དང་། དཔྱོད་པ་པས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་དབང་མངོན་གྱིས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ན་མེད་པར་འདོད་པ་རྣམས་དགག་པའི་ཕྱིར་དུ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་གསུང་ཅེ་ན། དགག་བྱའི་ཆོས་དེ་གང་ཟག་དེ་དག་གི་ངོར་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་འགོག་ནུས་ཀྱང་མེད་ངེས་སུ་སྒྲུབ་མི་ནུས་ཏེ། དགག་བྱ་དེ་དག་གང་ཟག་དེ་ལ་སྐལ་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་སྐོར་གྱི་དགག་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་བཏགས་པའི་ཡུལ་དེ་ཡོད་ན་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་ཚད་མ་ལ་ལྟར་རུང་བ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང་། རང་དོན་རྟགས་ཡང་དག་གི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་ན་རེ། གཞན་འདྲ་བ་ལ། དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དུ་སོང་བའི་རྒོལ་བའི་ཚད་མ་ལ་ལྟར་རུང་བ་ཞེས་ཟེར། འོ་ན་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་གཞི་གང་ཡིན། གལ་ཏེ་མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཆོས་ཅན། ཤ་ཟ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་བཅད་ཤེས་དོན་མཐུན་མི་འཇུག་སྟེ། ཤ་ཟ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་བཀོད་ཚེ་དེ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། ཤ་ཟ་སྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་ཚད་མ་ལ་ཤ་ཟ་ལྟར་མི་རུང་བར་ཐལ། མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔར་བཀག་ཟིན་ནོ། །རང་ལུགས་ལ་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་དགག་བྱའི་ཆོས་མེད་ངེས་སུ་སྒྲུབ་ནུས་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས། གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ལ་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པ་དང་། འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། རྣམ་བཞག་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡུལ་བཀག་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བ་ཞེས་ཟེར། དུ་བས་དབེན་པའི་རྩིག་སྐོར་ན་ཆོས་ཅན། དུ་བའི་དངོས་རྒྱུ་མེད་དེ། དུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་དུ་བ་མེད་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེ་སྐོར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་དེ་སྐོར་གྱི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་ཟླ་བཀག་པ་ཚིག་གིས་ཟིན་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བ་ཟེར། ཤིང་མེད་པའི་བྲག་རྫོང་ཆོས་ཅན། ཤ་པ་མེད་དེ། ཤིང་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ། དེ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་ཤིང་བཀག་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མིན་པར་ཐལ། འགལ་དམིགས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་དེ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག ཁྱོད་ཤ་པ་དང་ཕན་ཚུན་སྤངས་འགལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ལ། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་ཟླ་བཀག་པའི་མེད་དགག་རྟགས་སུ་སྦྱར་བ། གཉིས་པ་ལ། རྒྱུ། ཁྱབ་བྱེད། རང་བཞིན། དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང་བཞི་ལས། འདི་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་བཀག་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བའི་དེ་སྐོར་གྱི་དགག་པའི་ཚུལ་གསུམ་དང་། དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཁྱབ་བྱེད་བཀག་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བའི་དེ་སྐོར་གྱི་དགག་པའི་ཚུལ་གསུམ་དང་། ཡང་གཞན་འདྲ་བ་ལ་དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་དང་དོན་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་འབྲས་བཀག་པ་ཞེས་པ་རྣམས་རིམ་བཞིན་དེ་སྐོར་གྱི་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་རོ། །མེ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཆོས་ཅན། དུ་བ་མེད་དེ། མེ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཚེ་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། དེ་སྐོར་གྱི་མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་གསལ་སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་པ་ལ་རིགས་བསྒྲེའོ། །ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་བསྒྲེའོ། །ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་འབྲེལ་ཡུལ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ལོག་དང་ཆོས་ལོག་ཡོད་ན་དེ་གཉིས་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་པ་དང་། གང་ཞིག་དེ་སྐོར་གྱི་ཆོས་ལོག་དང་རྟགས་ལོག་ཡོད་ན། དེ་གཉིས་ཁྱབ་བྱ་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་པ་དང་། གང་ཞིག་དེ་གཉིས་ཡོད་ན། དེ་གཉིས་དོན་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་པ་དང་། གང་ཞིག་དེ་གཉིས་ཡོད་ན་དེ་གཉིས་དངོས་རྒྱུ་དངོས་འབྲས་ཡིན་པ་ཞེས་པ་རྣམས་རིམ་བཞིན་དེ་སྐོར་གྱི་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར། དང་པོ་ལ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཅན། བདག་མེད་ཡིན་ཏེ། བདག་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། དེ་སྐོར་གྱི་མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་སླ་ཞིང་། ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཅན། བདག་མེད་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱ་དེ་རྣམས་ཡིན་པར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་སླ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚིག་གིས་ཟིན་པར་བཀག་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་འདྲ་བ་ལ། དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་དང་ཁྱབ་མི་མཉམ་པའི་རང་བཞིན་གཅིག་པའི་ཁྱབ་བྱེད་དང་། ཁྱབ་མཉམ་པའི་དོན་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་དང་། དངོས་འབྲས་ཚིག་གིས་ཟིན་པར་བཀག་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བ་རྣམས་རིམ་བཞིན་དེ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར། འོ་ན་དབང་ཕྱུག་རྟག་པའི་སྒྲ་དོན་ཆོས་ཅན། བྱས་པས་སྟོང་སྟེ། དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དོན་བྱེད་ནུས་པ་དང་། བྱས་པ་གཉིས་ཁྱབ་མི་མཉམ་པར་ཐལ་ལོ། །རྩ་བའི་དེར་ཐལ། དེ་སྐོར་གྱི་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་གང་ཞིག གཞན་གསུམ་གང་རུང་མིན་པའི་ཕྱིར། དེ་སྐོར་གྱི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མིན་པ་མ་གྲུབ་ན། བྱས་པས་སྟོང་པ་དང་དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པ་གཉིས་མཚན་ཉིད་དང་མཚོན་བྱ་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ། །རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་འཕེན་ནོ། །ཡང་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཤར་གཞིར་བུམ་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་དགག་བྱའི་ཆོས་དང་ཁྱབ་མཉམ་པའི་དེར་ཐལ། དེ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་དང་བུམ་པ་ཁྱབ་མཉམ་པར་ཐལ་ལོ། །རང་ལུགས་ལ་རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་བཀག་པའི་མེད་དགག་རྟགས་སུ་སོང་བ། དཔེར་ན་མེ་མེད་མཚན་དུས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ན་ཆོས་ཅན། དུ་བ་མེད་དེ། མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཁྱབ་བྱེད་བཀག་པའི་མེད་དགག་རྟགས་སུ་སོང་བ། དཔེར་ན། ཤིང་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་བྲག་རྫོང་ན་ཆོས་ཅན། ཤ་པ་མེད་དེ། ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག རྟགས་ཆོས་གཉིས་པོ་དེ་མཚན་ཉིད་དང་མཚོན་བྱར་སོང་བ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ས་ཕྱོགས་ན་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་མེད་དེ། བུམ་མ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་འབྲས་བཀག་པའི་མེད་དགག་རྟགས་སུ་སོང་བ། དཔེར་ན་དུ་བས་དབེན་པའི་རྩིག་སྐོར་ན་ཆོས་ཅན། དུ་བའི་དངོས་རྒྱུ་མེད་དེ། དུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ལ། ཚུལ་གསུམ་ངེས་བྱེད། འགལ་མི་འགལ། གྲངས་ངེས་པ། གསུངས་པའི་དགོས་པ། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ཕལ་ཆེར་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། མེ་མེད་མཚན་དུས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་མཐོང་བའི་དབང་མངོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་མེ་མེད་མཚན་དུས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་འདི་དམིགས་སོ་འདིར་མེ་མ་དམིགས་སོ་སྙམ་པའི་ངེས་ཤེས་གཉིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་གྲུབ་ན། མེ་མེད་མཚན་དུས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ན་ཆོས་ཅན། མེ་མེད་དེ། མེ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱབ་འབྲེལ་དུ་བ་མེ་ལས་དེ་བྱུང་དུ་འབྲེལ་བར་རྟོགས་པའི་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དུ་བ་ཡོད་ན་མེ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པའི་རྗེས་ཁྱབ་གྲུབ་ན། མེ་མེད་ན་དུ་བ་མེད་པས་ཁྱབ་པའི་ལྡོག་ཁྱབ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་དངོས་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ལ། །ཞེས་སོགས་དང་། རྒྱུ་དང་ངོ་བོ་ལྡོག་ཉིད་ཀྱི། །ཞེས་སོགས་གསུང་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཚུལ་སྔ་མས་རིགས་འགྲེ། ཁྱབ་འབྲེལ་ཤ་པ་ཤིང་དང་བདག་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་པར་རྟོགས་པའི་ཚད་མས་གྲུབ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་རིགས་འགྲེ། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་བྱེད་ནི། གཅིག་དམིགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས། །ཞེས་པས་སྟོན་ཅིང་། འདིའི་དོན་ལ་ཁ་ཅིག བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ས་ཕྱོགས་འཛིན་པའི་དབང་མངོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་དེར་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེ་གྲུབ་ཅེས་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་མེད་དགག་ཡིན་པས་དེའི་སྣང་ཡུལ་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མིན་ཏེ། དེས་དེར་མ་དམིགས་པ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་ཤེས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་འབྲེལ་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་གཉིས་མཚན་མཚོན་དུ་རྟོགས་པའི་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ལས་འགྲུབ་སྟེ། དུ་བས་དབེན་པའི་རྩིག་སྐོར་མཐོང་བའི་དབང་མངོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་དེར་དུ་བ་མ་དམིགས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་འབྲེལ་འགལ་དམིགས་དང་འདྲ་བས་འོག་ཏུ་འཆད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག དེ་བཞི་མི་འགལ་ཏེ། དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་དམིགས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཁྱབ་བྱེད། རང་བཞིན། དངོས་འབྲས་གསུམ་ཀ་མ་དམིགས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཟེར། འོ་ན་འགལ་དམིགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དང་། འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ཀྱང་མི་འགལ་བར་ཐལ། དགག་བྱའི་ཆོས་དང་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་ནོན་པའི་གཞི་ཡིན་ན་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། ཁ་ཅིག རྒྱུ། རང་བཞིན། དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་འགལ་ཀྱང་། ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་དེ་དག་མི་འགལ་ཏེ། འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ན། ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཟེར། འོ་ན་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ན་ལྡོག་འབྲེལ་བདག་གཅིག་འབྲེལ་ལ་བརྟེན་དགོས་པར་ཐལ། རྟགས་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ལྡོག་འབྲེལ་དེ་བྱུང་འབྲེལ་ལ་བརྟེན་པའི་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྒྱུ་དང་ངོ་བོ་ལྡོག་ཉིད་ཀྱིས། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཞུང་འདི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་དབྱེ་འཆད་པའི་སྐབས་རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་གཉིས་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་འཆད་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ལ། དེ་བཞི་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མ་དམིགས་པ་ཡིན་ན་རྟགས་ལོག་དང་ཆོས་ལོག་ལ་དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་དགོས། ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན་རྟགས་ལོག་དང་ཆོས་ལོག་ལ་བདག་ཅིག་གི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་དགོས། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན་རྟགས་ཆོས་ལ་མཚན་མཚོན་གྱི་འབྲེལ་བ་གྲུབ་དགོས། དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པ་ཡིན་ན་རྟགས་ལོག་དང་ཆོས་ལོག་ལ་དངོས་རྒྱུ་དངོས་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཁ་ཅིག འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བསྡུ་ན། རྒྱུ། ཁྱབ་བྱེད། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་གསུམ་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ཀྱང་དབྱེ་ན་དུ་མ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་མི་དམིགས་འདི་རྣམས་གསུམ། །བཤད་ཀྱང་རྣམ་པ་དུ་མ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་རོ། །འོ་ན་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཡང་དེ་གསུམ་གང་རུང་དུ་ཐལ། ལུང་དེའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། ལུང་དོན་ནི། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་ཁྱབ་འབྲེལ་ངེས་ཚུལ་རྒྱུ། ཁྱབ་བྱེད། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་ཁྱབ་འབྲེལ་ངེས་ཚུལ་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། ལྡོག་འབྲེལ་དེ་བྱུང་འབྲེལ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ལྡོག་འབྲེལ་བདག་གཅིག་འབྲེལ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། དངོས་འབྲེལ་བདག་གཅིག་འབྲེལ་ལ་བརྟེན་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་རྒྱུ་མ་དམིགས་པ། གཉིས་པ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ། གསུམ་པ་ནི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པ་དང་། འགལ་ཟླ་དམིགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་མཐར་དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དགག་བྱ་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་མཚུངས་པས་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་ཁྱབ་འབྲེལ་ངེས་ཚུལ་གྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་སྦྱོར་བ་འགོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་མ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་དང་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ནང་ཚན་གྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །རང་ལུགས་ལ་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་བཞི་པོ་དེར་གྲངས་ངེས་ཏེ། དེ་ལ་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་བཀག་པ་དང་། རང་བཞིན་བཀག་པ་དང་། འབྲས་བུ་བཀག་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་རྒྱུ་མ་དམིགས་པ། གཉིས་པ་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་བཀག་པ་དང་། ལྡོག་པ་གཅིག་པའི་རང་བཞིན་བཀག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ། གཉིས་པ་ནི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ། གསུམ་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཙམ་བཀག་པ་དང་། དངོས་འབྲས་བཀག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་དགག་བྱ་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་མི་ནུས་ཤིང་། གཉིས་པ་ནི་དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་སྤོང་བ་ལ་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པ་སྤོང་དགོས་སོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མ་དམིགས་པ། སྤྱིར་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་ན་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་སྤངས་པས་ཁྱབ་པས་ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་དགོས་སོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ། གྲངས་ཅན་པས་རྒྱུ་དུས་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་པས་གསོན་ལུས་ལ་བདག་ཡོད་པར་འདོད་པ་སོགས་ལ་དེ་དག་མེད་དེ། ཡོད་ན་ཚད་མ་ལ་སྣང་དུ་རུང་དགོས་པ་ལ་ཚད་མ་ལ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དུ་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་དང་། གྲངས་ཅན་པས་གཙོ་བོ་རྣམ་འགྱུར་གྱི་དངོས་པོའི་ཉེར་ལེན་དུ་འདོད་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་དུ་དངོས་འབྲས་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་ལ། སྒྲུབ་རྟགས་ཡོད་པར་འདོད་པ་དགག ཕྱིར་རྒོལ་ངོས་བཟུང་བ། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་སུ་བསྡུ་ཚུལ། ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཚུལ་དང་བཞི། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་དགོས་ཏེ། དེ་ཡིན་ན་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པས་ན། །འདི་ནི་རང་བཞིན་ནང་འདུས་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར། འོ་ན་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན། སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་དགོས་པ་ཐལ། དེ་ཡིན་ན་མཐར་དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དགག་བྱ་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་པས་ཁྱབ་པ་གང་ཞིག དེ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་དེར་ཐལ། དགག་པ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །མི་དམིགས་པ་ལས་འགྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག དེ་ལ་སྒྲུབ་རྟགས་དང་། དགག་རྟགས་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་ནི། བུམ་དག་གི་ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་བྱར་རུང་སྟེ། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དེ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་མེད་དེ། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་གསུམ་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། མེ་མེད་མཚན་དུས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ན་ཆོས་ཅན། དུ་བ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་བྱར་རུང་སྟེ། མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་འགྲེའོ། །ཉ་དབོན་ན་རེ། འདི་ལ་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དང་། བྱེད་པོའི་སྒོ་ནས་འགོད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བུམ་དག་གི་ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་བྱར་རུང་སྟེ། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། དག་འཛིན་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་སྐྱེ་རུང་ཡིན་ཏེ། བུམ་པས་དག་པའི་ས་ཕྱོགས་འཛིན་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ་ཞེས་བཞེད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། བཀོད་པའི་ཚེ་སྔ་མ་ལྟར་བཀོད་པ་ལ་མཐར་སོང་ཚོད་ལ་ཕྱི་མ་ལྟར་སོང་པའི་དོན་ཡིན་གྱི་བཀོད་ཚོད་ལ་གཉིས་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་ལྡོག་མཐོང་ཡང་བརྡ་དྲན་པར་མི་ནུས་པའི་རྒོལ་བ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པའི་ངོར་འགོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་དོན་ཏེ། །ཞེས་དང་། ཡུལ་ཡོད་ན་ཡང་རྨོངས་པས་འདིར། །གཞན་དག་རྗེས་སུ་མི་བརྗོད་པ། །གྲུབ་པ་དང་ནི་ཆོས་མཐུན་ལས། །བརྡ་དྲན་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་གོ །ཞེས་དང་། རིགས་གཏེར་ལས། རྨོངས་པ་ལ་ནི་བརྡ་དྲན་པའི། །ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་ཀྱི་རྗེས་དཔག་དགོས། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་བཀོད་ཚོད་ལ་དགག་རྟགས་ཡིན་ཀྱང་མཐར་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་ཏེ། མཐར་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་གི་རྟགས་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་རུང་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པས་ན། །འདིར་ནི་རང་བཞིན་ནང་འདུས་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་སྔར་གྱི་བྱེད་པ་པོའི་ངོས་ནས་འགོད་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དེང་སང་ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་གཞུང་འདིའི་དོན་རྣམ་འཇོག་གི་རྒྱུ་ལས་རྣམ་བཞག་གི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་འཆད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་སུ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དོན་ལེའུ། གཅིག་དམིགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཞུང་དོན་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱི་དོན་ལྡོག་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་གྲུབ་ཀྱང་བུམ་པ་མེད་ངེས་ཀྱིས་བརྡ་སྦྱར་མི་ཤེས་པ་ལ་དེའི་བརྡ་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སུ་འཇོག་གོ །གཉིས་པ་འགལ་དམིགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་དགག་བྱའི་ཆོས་མེད་ངེས་སུ་སྒྲུབ་ནུས་པའི་བསྒྲུབ་པ་རྟགས་སུ་སོང་བ། གཉིས་པ་ལ། ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་ལ་བརྟེན་པའི་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང་། ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་ལ་བརྟེན་པའི་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། རྣམ་བཞག་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་འགལ་དམིགས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཡང་ཡིན། ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པ་ཞེས་དང་། ཁ་ཅིག གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་དེ་ཡོད་ན་དེ་ཡང་ཡིན་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པས་ཁྱབ་པ་ཞེས་དང་། ཁ་ཅིག་ན་རེ། གཞན་འདྲ་བ་ལ། ཤེས་བྱ་དང་གཅིག་ཡིན་ན་ཞེས་ཟེར་རོ། །དང་པོ་ལ་མེ་སྟོབས་ཅན་པས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞིར་ཆོས་ཅན། གྲང་རེག་སྟོབས་ཆེན་རྒྱུན་ཆགས་པ་མེད་དེ། མེ་སྟོབས་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཚེ། དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། གྲང་རེག་སྟོབས་ཆེན་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཡང་ཡིན་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། དེ་མི་སྲིད་པར་ཐལ། གྲང་རེག་སྟོབས་ཆེན་རྒྱུན་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་དངོས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་ཚེ། དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་འབུད། གསུམ་པ་ལ། མེ་སྟོབས་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞིར་ཆོས་ཅན། གྲང་རེག་སྟོབས་ཆེན་རྒྱུན་ཆགས་པ་མེད་དེ། མེ་སྟོབས་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་ཚེ་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་ཟུར་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་མ་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཤེས་བྱ་དང་གཅིག་ཡིན་ན་གྲང་རེག་མེད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་བྱ་དང་གཅིག་ཡིན་ན་རི་རྭ་མེད་པས་ཁྱབ་པ་གང་ཞིག རི་རྭ་དང་གྲང་རེག་མེད་མཚུངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་འགལ་དམིགས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ཁྱབ་འབྲེལ་ངེས་དགོས་པ། དབྱེ་བ་ལ་དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། དབྱེ་ཚུལ་དགག་པ་དང་། སྦྱོར་བའི་འགོད་ཚུལ་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལོ་ཆེན་ན་རེ། གྲང་རེག་དང་གྲང་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་དང་། གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་དང་། དེའི་ཁྱབ་བྱ་བ་མོའི་རེག་པ་ལྟ་བུ་དགག་བྱ་དང་། ཚ་རེག་དང་། དེའི་དངོས་རྒྱུ་དང་། དེའི་དངོས་འབྲས་དང་། དེའི་ཁྱབ་བྱ་ཙན་མེ་ལྟ་བུ་འགོག་བྱེད་ཡིན་པས་འགོག་བྱེད་དེ་རེ་རེས་དགག་བྱ་དེ་བཞི་ཆར་འགོག་པས་འགལ་དམིགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་བཅུ་དྲུག་ཏུ་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུང་ངོ་། །ཚ་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་གྲང་རེག་སྐོར་བཞི་འགོག་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་རྣམས་མི་འཐད་དེ། ཚ་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་ནི་རང་གི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་མེ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་བུད་ཤིང་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་བུད་ཤིང་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་དེ་འགོག་མི་ནུས། མེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་མེ་འགོག་བྱེད་དུ་སོང་བ་ཡིན་གྱི་དེ་འགོག་བྱེད་དུ་སོང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚ་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་ལ་རྒྱུན་མེད་པས་དངོས་འབྲས་མ་ངེས་པར་དེ་ངེས་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡང་རྣམ་ངེས་ལས། གལ་ཏེ་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པས་ཀྱང་མེད་པར་གྲུབ་ན་དེའི་རྒྱུ་དམིགས་པས་ཅི་སྟེ་མི་གྲུབ་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན། འདི་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་དེ། ཤིང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་ལས་དེ་མེད་པར་གོ་བར་འགྱུར་བ་རྒྱུ་རྣམས་ནི་འབྲས་བུ་རྩོམ་པར་མ་ངེས་པས་ན་གྲང་བ་བཟློག་པའི་མེ་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་འཁྲུལ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ནི་སྡོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའི་སྐད་ཅིག་གི་བར་དུ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་སྲིད་ཀྱི་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ནི་གེགས་མེད་པས། རྟགས་དེ་མཐོང་བ་ལས་འབྲེལ་པ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པས་ན། མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་བར་ཆད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་སྔོན་རོལ་དུ་འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། གང་གི་རྒྱུ་ལས་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འོ་ན་མེ་ཙམ་རྟགས་སུ་འགོད་པ་ཡིན་ནམ་མེ་སྟོབས་ཆེན་པོ་རྟགས་སུ་འགོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན་འདི་ལ་ཁ་ཅིག ཚ་རེག་ལས་སྟོབས་ཆེ་བ་དང་། དེ་དང་སྟོབས་མཉམ་པའི་གྲང་རེག་རྣམས་ནི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པས་འགོག་ཅིང་། དེ་ལས་སྟོབས་ཆུང་བ་ནི་ཡོད་ཀྱང་སྣང་དུ་མི་རུང་བ་ཡིན་པས་འགལ་དམིགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་སྟོབས་ཆེན་པོ་རྟགས་སུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་འཐད་དེ། རིགས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྟགས་སུ་དགོད་བྱའི་ཚ་རེག་དེ་དགག་བྱའི་ཆོས་ལས་སྟོབས་ཆེ་བ་ཙམ་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་སྟོབས་ཆེན་རྟགས་སུ་སྦྱོར་བ་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་འགལ་དམིགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ན་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་ཡང་ཡིན་དགག་བྱའི་ཆོས་ཡོད་ཀྱང་སྣང་དུ་མི་རུང་བ་ཡང་ཡིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། གཞན་ཡང་གྲང་རེག་སྟོབས་ཆུང་སྣང་རུང་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེ་མེ་སྟོབས་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞིར་གྲང་རེག་སྟོབས་ཆུང་རྒྱུན་ཆགས་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་དེའི་སྟེང་དུ་དགག་བྱའི་ཆོས་དེ་ཡོད་ཀྱང་ཚད་མ་ལ་སྣང་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། འགལ་དམིགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་མཐར་དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དགག་བྱ་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་མཚུངས་པ་མིན་པར་ཐལ། འདོད་པ་གང་ཞིག དེར་གྲང་རེག་སྟོབས་ཆུང་རྒྱུན་ཆགས་པ་མེད་པ་འགལ་དམིགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དེ་ལ་གྲང་རེག་སྟོབས་ཆུང་རྒྱུན་ཆགས་པ་མེད་དེ་ཞེས་དངོས་སུ་སྦྱོར་དགོས་པར་ཐལ། དགག་བྱའི་ཆོས་དེ་ལ་གྲང་རེག་སྟོབས་ཆུང་རྒྱུན་ཆགས་པ་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ན། རྟགས་སུ་འགོད་བྱེད་ལ་གྲང་རེག་ལས་སྟོབས་ཆེ་བ་གཅིག་དགོས་ན། ཚ་རེག་སྟོབས་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དངོས་སུ་སྦྱོར་དགོས་པ་བུད། ཁ་ཅིག བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་ཡང་སྟོབས་ཆེན་པོ་སྦྱོར་དགོས་ཏེ། གྲང་རེག་ཙམ་མེད་པར་མི་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞི་དེར་གྲང་རེག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞི་དེར་རྡུལ་རྫས་བརྒྱད་འདུས་ཀྱི་གོང་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་གྲུབ་མཐའ་གོང་འོག་མ་ཕྱེད་པའི་གཏམ་སྟེ། མདོ་སྡེ་པའི་གཞུང་གང་ལས་ཀྱང་རྡུལ་རྫས་བརྒྱད་འདུས་ཀྱི་གོང་བུའི་རྣམ་བཞག་མ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང་། མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་མདོ་སྡེ་པའི་སྐབས་སུ། གོང་བུ་གང་ལ་འབྱུང་བ་བཞིའི་རྡུལ་ཙམ་གང་ཚད་མས་དམིགས་པ་དེ་ནི་ཡོད་ལ་གང་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེ་ནི་མེད་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། གཞུང་ལས་རྣམ་བཞག་མང་བཤད་ཀྱང་། །འགོག་ནུས་སྔ་མ་བཅུ་གཉིས་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལེའུ་དང་པོའི་རང་འགྲེལ་དུ་བརྒྱད། རྣམ་ངེས་སུ་བཅུ། རིགས་ཐིགས་སུ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་བཤད་ཀྱང་། བཅུ་གཉིས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པ་བཞི། འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་བཞི། འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པ་བཞི་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་བཞི་ནི་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པ། རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པ། འབྲས་བུ་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པ། ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པ་བཞི་ནི་རིམ་བཞིན། མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞིར་ཆོས་ཅན། གྲང་རེག་རྒྱུན་ཆགས་པ་དང་། གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་དང་། གྲང་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་དང་། ཁ་བའི་རེག་པ་རྒྱུན་ཆགས་པ་མེད་དེ། མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་བཞི་ནི། རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ། རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ། འབྲས་བུ་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ། ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་བཞི་ནི་རིམ་བཞིན། དུ་བ་དྲག་ཕྱུར་བས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞིར་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་འདྲ། དུ་བ་དྲག་ཕྱུར་བས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་བཞི་ནི། རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པ། རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པ། འབྲས་བུ་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པ། ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པ་བཞི་ནི་རིམ་བཞིན། ཙན་མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞིར་ཆོས་ཅན། བསྒྲུབ་ཆོས་འདྲ། ཙན་མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཞེས་སྨོས་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཚ་གྲང་ཕྲད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་གྲང་རེག་མེད་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་ཡོད་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། མི་མཚུངས་ཏེ་ཞེ་འདོད་ལ་མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པ་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱི་ངེས་པའི་དངོས་པོ་གཏན་ཚིགས་སུ་སོང་བས་དེ་ཉིད་ཚ་གྲང་ཕྲད་པའི་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་རྣམ་བཞག་ལ། ཚུལ་གསུམ་ངེས་བྱེད། གྲངས་ངེས་པ། གསུངས་པའི་དགོས་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། ཕྱོགས་ཆོས་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པས་གྲུབ། ཁྱབ་འབྲེལ་དངོས་སུ་རྟགས་དེ་དགག་བྱའི་ཆོས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་དུ་ངེས་པ་དང་མཐར་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འགལ་དམིགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐར་དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དགག་བྱ་འགོག་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། ཙནྡན་གྱི་དུ་བ་དྲག་ཕྱུར་བས་གྲང་རེག་སྐོར་བཞི་འགོག་པའི་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་སོགས་བཞི་དང་བཅས་པས་བཅུ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར། དེ་ནི་བྱིས་པའི་གཏམ་སྟེ། དུ་བ་དྲག་ཕྱུར་བས་འགོག་ནུས་པ་མེ་མ་མཐོང་བར་དུ་བ་མཐོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ཙན་མེ་མ་ངེས་པར་ཙནྡན་གྱི་དུ་བ་ངེས་པ་མེད་ཅིང་། དེའི་ཚེ་ཙན་མེ་རྟགས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི་ཙནྡན་གྱི་དུ་བ་རྟགས་སུ་འགྱུར་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བཞི་པོ་འདི་ཡང་མི་འཐད་ཅིང་། ཚ་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་བཞི་པོ་ཡང་མི་འཐད་པས་བཅུ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེས་ན། བདག་འཛིན་འགོག་ནུས་པས་དེ་སྤོང་བ་ལ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་དགོས་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་ལ་བརྟེན་པའི་འགལ་དམིགས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ལ། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། རྣམ་བཞག་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་འགལ་དམིགས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡང་ཡིན། ཁྱེད་དང་ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། བྱས་པ་དེ་སྒྲ་རྟག་དངོས་མིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་ལ་བརྟེན་པའི་འགལ་དམིགས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། འགལ་དམིགས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ཁྱབ་འབྲེལ་ངེས་དགོས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་ངེས་དངོས་ཀྱིས་ལྟོས་བཅས་འགོག་པ་དང་། ལྟོས་བཅས་ཀྱིས་ངེས་དངོས་འགོག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག བུམ་པ་ཆོས་ཅན། འཇིག་རྒྱུ་དོན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གྲུབ་ཙམ་ནས་འཇིག་ངེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། བུམ་པའི་འཇིག་རྒྱུ་དེ་བུམ་པ་ལས་དོན་གཞན་ཡིན་ཅིང་། བུམ་པའི་འཇིག་པ་ལས་ཀྱང་དོན་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག དེ་བཅད་པར་འདོད་ནས་རང་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་འཇིག་རྒྱུ་དོན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མིན་ཏེ་ཞེས་འགོད་པ་ཡང་འཇིག་རྒྱུ་ཐོ་བ་སོགས་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཙམ་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱང་བུམ་པའི་འཇིགས་པ་བུམ་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པར་སྒྲུབ་མི་ནུས་ཏེ། བུམ་པ་དང་དུས་མཉམ་པའི་བུམ་པའི་འཇིག་རྒྱུ་ཡོད་དམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞུང་གི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རང་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་རང་གི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རྒྱུ་ལས་འཇིག་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྔོན་པོར་འགྱུར་རུང་གི་གོས་དཀར་ཆོས་ཅན། ཚོན་ཅན་དུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་རང་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་ཚོན་སོགས་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །གསུམ་པ་ལ། ཚུལ་གསུམ་ངེས་བྱེད། གྲངས་ངེས། གསུངས་པའི་དགོས་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྔ་མའི་ཕྱོགས་ཆོས་རྟག་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲུབ། ཡོད་ན་རྗེས་དཔག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲུབ། ཕྱི་མའི་ཕྱོགས་ཆོས་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲུབ་བོ། །གཉིས་ཀའི་ཁྱབ་འབྲེལ་དངོས་སུ་ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲུབ། མཐར་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲུབ་བོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་ལ་གཉིས་སུ་ངེས་པ་ནི་དངོས་པོའི་གྲངས་ངེས་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་པ་མིན་ཏེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དེ་གཉིས་སུ་མ་འདུས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དགོས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་གྲངས་ངེས་ཡིན་ཏེ། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་བའི་རྗེས་ཁྱབ་བསྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་སྔ་མ་དང་། རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་གི་རྟགས་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་རུང་ཙམ་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་འབྱུང་ངེས་སྒྲུབ་མི་ནུས་སོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་བཤད་ཟིན་པ་དེ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། རྣམ་བཞག་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱི་དེ་སྐོར་གྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡང་ཡིན། ཁྱོད་དང་རྫས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པ་ཞེས་དང་། ཡང་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པ་ཞེས་དང་། གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡིན་ན་ཁྱོད་དང་རྫས་གཞན་མིན་དགོས་པ་ཞེས་དང་། ཁྱོད་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་ཡིན་དགོས་པ་ཞེས་དང་། བདག་གཅིག་འབྲེལ་བའི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་དེ་སྐོར་གྱི་ཚུལ་གསུམ་ངེས་པ་ལྔ་ལས། དང་པོ་གཉིས་ལ། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན་དུ་བ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། མེ་ཡོད་དེ་དེ་འདྲའི་གཞི་མཐུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བར་པ་གཉིས་ལ་སྡུག་བདེན་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན། རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་འབུད། ལྔ་པ་ལ་ཁ་ཅིག བདག་གཅིག་འབྲེལ་བའི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན་དུ་བ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཚིག་སྐྱོན་ཡིན་ལ། དོན་སྐྱོན་ནི། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། བུམ་དག་གི་ས་ཕྱོགས་བུམ་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་བའི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པས་ན། །འདི་ནི་རང་བཞིན་ནང་འདུས་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཞེ་འདོད་ཀྱི་སྒྲུབ་ཆོས་རང་དང་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། བསྒྲུབ་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རང་བཞིན་ཁྱད་པར་བྱེ་བྲག་ལ། །ལྟོས་པའམ་འོན་ཏེ་འབའ་ཞིག་པ། །ཞེས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། ཁྱད་པར་དག་དང་ལྟོས་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་གཉིས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ། ཁ་ཅིག ཁྱད་པར་ལྟོས་པ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཞེས་དང་། ཁྱད་པར་དག་པ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཞེས་དང་། འགའ་ཞིག་རང་བཞིན་ལྟོས་པ་བ་དང་། རང་བཞིན་དག་པ་བ་ཞེས་དང་། འགའ་ཞིག་ཁྱད་པར་ལྟོས་པ་བ་དང་། རང་བཞིན་དག་པ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་དང་། ཁྱད་པར་ལ་མི་ལྟོས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་ཐ་སྙད་མཛད་ཅིང་། དང་པོ་ལ་རང་གི་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་གཞན་གྱི་ཆོས་ལ་ལྟོས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ལྟོས་པ་ཁོང་ན་ཡོད་པ་བྱས་པ་བཀོད་པ་ལྟ་བུ་དང་། ལྟོས་པ་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་བཀོད་པ་གཉིས། འབྲེལ་པ་གཞན་གྱི་ཆོས་ལ་ལྟོས་པ་ཅི་སྐྱེ་བས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་བཀོད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁྱད་པར་ལ་མ་ལྟོས་པ་ནི་སྒྲ་མི་རྟག་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཡོད་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་བསྒྲུབ་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། དོན་བསྒྲུབ་དང་། ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་མུ་སྟེགས་བྱེད་གཏན་ཚིགས་གཞན་དུ་འདོད་པའི་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་གི་རྟགས་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་རུང་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། དུ་བའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་རྟགས་ལས་འདུས་བྱས་ཀྱི་དུ་བ་བསྒྲུབ་པ་རྣམས་གཏན་ཚིགས་གང་དུ་འདུ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་ཁོངས་སུ་འདུའོ། །ཕྱི་མ་མི་འཐད་དེ། རྟགས་ཆོས་གཉིས་པོ་རྫས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། བཀོད་ཚོད་ལ་དེ་ལྟར་བཀོད་ཀྱང་སོང་ཚོད་ལ་དུ་བ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྟགས་སུ་སོང་བས་དེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་དུ་བ་དང་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་གོང་དུ་ཚ་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་གྲང་རེག་འགོག་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པར་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། མི་འགལ་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཚ་རེག་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྟགས་སུ་མ་སོང་ན་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་མི་ནུས་ཤིང་། སོང་ན་ཚ་རེག་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་གྲང་རེག་འགོག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པས་ལོགས་སུ་དབྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རྣམ་བཞག་ལ། ཚུལ་གསུམ་ངེས་བྱེད་དང་། གསུངས་པའི་དགོས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། འབྲེལ་པ་བཏགས་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞིའི་ནང་ནས་འདུ་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་ལ། དེའི་དགོས་པ་ནི་གནས་སྐབས་མངོན་མཐོ་དང་། མཐར་ཐུག་ངེས་ལེགས་ཐོབ་པའི་ཆེད་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པས་བྱེ་བྲག་ཚེ་འདི་མི་རྟག་པར་རྟོགས་ཅིང་དེ་རྟོགས་པས་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་མི་དགེ་བ་མི་སོག་ཅིང་དགེ་བ་སོག་པར་བྱེད། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་མངོན་མཐོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང་། འདུས་བྱས་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་རྟོགས་ཤིང་། དེ་རྟོགས་པས་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྟོང་ཉིད་ལྟ་བས་གྲོལ་འགྱུར་གྱི། །སྒོམ་པ་ལྷག་མ་དེ་དོན་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་འབྲས་རྟགས་ལ་མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། རྣམ་བཞག་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡང་ཡིན་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པ་དང་། གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་སྨྲས་ཙམ་གྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡིན་ན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་དགོས་པ་དང་། དེ་བྱུང་འབྲེལ་པའི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་དེ་སྐོར་གྱི་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཞེས་ཟེར། དང་པོ་ལ། ཁ་ནང་གི་བུ་རམ་གོང་བུ་ཆོས་ཅན། བུར་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་ཡོད་དེ། བུར་རོ་ད་ལྟ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་ཚེ་དེ་ཆོས་ཅན། ཟུར་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུར་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་དེ་བུར་རོ་ད་ལྟར་བའི་རྒྱུར་ཐལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ། དུ་ལྡན་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་ཚེ་དུ་བ་ཆོས་ཅན། ཟུར་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མེ་ཡོད་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། དེ་བྱུང་འབྲེལ་བའི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་ཚེ་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡང་སྣང་ངོ་། །རང་ལུགས་ནི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཞེ་འདོད་ཀྱི་སྒྲུབ་ཆོས་རང་ལས་རྫས་གཞན་སྒྲུབ་པ། གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ལ། རྒྱུ་དངོས་བསྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས། རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔོག་གི་འབྲས་རྟགས། རྒྱུ་སྔོན་སོང་བསྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས། རྒྱུ་ཡོད་ཙམ་བསྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་མེ་དེ་དུ་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི། རྒྱུ་ལ་རང་བཞིན་ཇི་སྙེད་ཅིག །ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པར་སྣང་ཞིང་། རིག་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས་ནི། འདི་ལ། རྒྱུའི་ལྡོག་པ་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་དོན་ནི། དུ་བའི་རྟགས་ལས་དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེའི་ཁྱད་པར་རྩྭ་སོག་གི་མེ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི། མེ་མ་ཡིན་ལས་ལོག་པའི་མེ་ཙམ་བསྒྲུབ་ཅེས་པ་སྟེ། དེ་ཚེ་གོ་བྱེད་རྗེས་འགྲོ་བ། །སྤྱི་ཡི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟགས། །ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པར་སྣང་ངོ་། །གཉིས་པ་ལ་ཁ་ཅིག བུར་རོ་ད་ལྟར་བ་དེ་ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔོག་གི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཏེ། བུ་རམ་གྱི་རོ་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དུས་མཉམ་ཡིན་པས་དེ་བྱུང་དུ་མ་འབྲེལ། རྫས་གཞན་ཡིན་པས་བདག་གཅིག་ཏུ་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔོག་གི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན། སྨྲས་ཙམ་གྱི་རྟགས་ཆོས་ལ་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རོས་རྟོགས་པ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །ཁ་ཅིག དེ་རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔོག་གི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཀྱང་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན། བུ་རམ་གྱི་རོ་གཟུགས་ད་ལྟ་བ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པ་ཐལ། དེ་གཉིས་ལ་དངོས་རྒྱུ་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལུས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔོག་གི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། བུར་རོ་ད་ལྟར་བའི་རྟགས་ལས་ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་རྟོགས་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། དེ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་ཡོད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་བཀོད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུ་ཆོས་ཅན། བུར་རོ་སྔ་མས་བུར་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་དེ། བུར་རོ་ད་ལྟར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་ནས་འདི་རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔོག་གི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། བཀོད་པའི་ཚེ་དེ་ལྟར་བཀོད་ན་རྒྱུ་དངོས་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི། བུར་རོ་ད་ལྟར་བ་དེ་ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་ཡོད་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔོག་གི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། རྟགས་ཆོས་གཉིས་ལ་དངོས་རྒྱུ་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟགས་དེ་ལས་རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་བུར་རོ་སྔ་མས་བུར་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་། བུར་གཟུགས་ད་ལྟར་བ་གཉིས་ཀ་རྟོགས་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལུས་པའི། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རོ་རྟོགས་པ། །ཞེས་དང་། དེ་ལྟར་འདས་དུས་གཅིག་རྣམས་རྟོགས། །ཞེས་དང་། རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། སྨྲ་བའི་རྟགས་ལས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་དཔོག་པ་དང་། དུ་བས་བུར་ཤིང་གི་འགྱུར་བ་དང་། དུ་བ་ཁྱད་པར་བས་མེ་ད་ལྟར་བ་སྒྲུབ་པ་དང་། མཚན་མོ་ནགས་མེར་འབར་བ་ལས་དུ་བ་དཔོག་པ་དང་། རོ་ལས་གཟུགས་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུའི་ཆོས་དཔོག་པའི་འབྲས་རྟགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། སྔར་ཡོད་པ་ཡེ་ཤེས་པ་ནི། །རྩལ་མ་ཐག་བྱུང་ངེས་མིན་ཏེ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། འདིར་ཁ་ཅིག དུང་སྒྲ་ཐོས་པའི་དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། རང་རྒྱུ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་མ་འཁྲུལ་བའི་ཉན་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འགོད་པ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སྔོར་སྣང་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་རྒྱུ་དེ་སྔོན་པོའི་མི་རྟག་པ་སྔོན་དུ་སོང་བར་ཐལ། སྔོན་པོར་སྣང་བའི་མ་འཁྲུལ་བའི་མིག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁྱོད་ཡོད་ན་སྔོན་པོའི་མི་རྟག་པ་ཡོད་དགོས་པར་ཐལ་ལོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རང་ལུགས་ནི་བར་སྣང་གི་དུ་བ་སྔོ་ལོང་བ་འདི་ཆོས་ཅན། མེ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། དུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །བཞི་པ་ནི། རྒྱུ་གཞན་དག་ནི་ཡོད་ན་ཡང་། །དབང་པོའི་བློ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཐ་དད་རྒྱུ་ནི་རྗེས་དཔོག་འགྱུར། །ཞེས་པས་སྟོན་ཏེ། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། དབང་ཡིད་ལས་གཞན་པའི་རང་གི་དམིགས་རྐྱེན་ཡོད་དེ། དེ་མེད་ན་མི་སྐྱེ་བ་དང་། རེས་འགའ་སྐྱེ་བའི་གཞི་མཐུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་གཟུང་དོན་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་ན་དབང་ཡིད་གང་རུང་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་ཁས་ལེན་མ་དྲན་པར་སྣང་སྟེ། དེ་ཆོས་ཅན། དབང་ཡིད་ལས་གཞན་པའི་རང་གི་དམིགས་རྐྱེན་མེད་ན་མི་སྐྱེ་བ་དང་། རེས་འགའ་སྐྱེ་བའི་གཞི་མཐུན་མིན་པར་ཐལ། དབང་ཡིད་ལས་གཞན་པའི་རང་གི་དམིགས་རྐྱེན་མེད་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཆོས་ཅན་ཉིད་ཀྱང་མི་འཐད་དེ། གཟུང་དོན་ཡིན་ན་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། ལྔ་པ་ནི། རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ན། །སྡུག་བསྔལ་འདི་རྒྱུ་བཅས་ཉིད་གྲུབ། །ཅེས་པས་སྟོན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །ཆ་མཐུན་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བ་ནི། ཆུ་སྐྱར་ལས་ཆུ་དཔོག་པ་དང་། སྦལ་པ་སྐད་འབྱིན་པ་དང་། གྲོག་མོ་ཚང་འཕོ་བའི་རྟགས་ལས་ཆར་འབབ་པར་དཔོག་པ་དང་། ཆུ་མི་གཡོ་བ་དང་། རྒྱ་ཤུག་གནས་པའི་རྟགས་ལས། རྟེན་བརྟན་པར་དཔོག་པ་རྣམས་དོན་གཞན་གྱིས་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ན་འབྲས་རྟགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བར་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་རྣམ་བཞག་ལ་ཚུལ་གསུམ་ངེས་བྱེད་དང་། གསུངས་པའི་དགོས་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། འབྲས་རྟགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཕལ་ཆེར་མངོན་སུམ་གྱིས་འགྲུབ་སྟེ། དུ་ལྡན་ལའི་སྟེང་གི་དུ་བ་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་དེས་དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་དུ་བ་ཡོད་པར་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་དྲངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྗེས་དཔག་གིས་འགྲུབ་པའང་ཡོད་དེ། དཔྱད་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་རྟགས་ཀྱིས་བཀའ་བརྒྱད་སྟོང་པ་རང་གི་བསྟན་དོན་རྟོག་པའི་ཚད་མས་སྔ་མ་སྔོན་སོང་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་དེ་རྗེས་དཔག་གིས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་འབྲེལ་ནི་དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲུབ་ལ། གཉིས་པ་ནི། དཔྱོད་པ་པས་དངོས་པོ་རྣམས་རིགས་མི་མཐུན་གྱི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་གི་གཉེན་པོར་རྒྱུ་དངོས་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་དུ་བ་དེ་མེ་ལས་སྐྱེ་ཞིང་མེ་མེད་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོ་ལས་མི་སྐྱེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབང་ཕྱུག་པས་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་པར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་གི་གཉེན་པོར་རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔོག་གི་འབྲས་རྟགས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ཉེར་ལེན་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི་དེ་ལས་གཞན་ལས་མ་བྱུང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱང་འཕེན་པས་སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་རིག་པ་རིག་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བ་དང་། དཔྱོད་པ་པས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་བྱུང་ཟིན་མེད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་རྒྱུ་འབྲས་དུས་མཉམ་པ་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་གི་གཉེན་པོར་རྒྱུ་སྔོན་སོང་བསྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་རིག་པ་དེ་རིག་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་བ་དང་། བཀའ་བརྒྱད་སྟོང་པ་དེ་རང་གི་བསྟན་དོན་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་སོང་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཡིན་ན་རང་རྒྱུ་སྔོན་དུ་སོང་དགོས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཙམ་པས་ཕྱི་དོན་མེད་པར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་གི་གཉེན་པོར་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་དབང་མངོན་དེ་དབང་ཡིད་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་དོན་ལས་སྐྱེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱང་འཕེན་པས་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་མེད་པའི་ལོག་རྟོག་གི་གཉེན་པོར་རྒྱུ་ཡོད་ཙམ་བསྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཚེ་འདི་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་སྔ་མའི་ཀུན་འབྱུང་བདེན་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་འཇུག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང་། རྣམ་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གཉིས། འདི་ལ་དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་དང་། མ་ཁྱབ་པ་ཞེའོ། །དང་པོ་ལ། སྤྱི་མཚན་ཆོས་ཅན། གཞལ་བྱ་ཡོད་དེ། ཚད་མས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་གྲུབ་སྟེ། གཞལ་བྱ་ལ་ཚད་མས་རྟོགས་པར་བྱ་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། རི་བོང་རྭ་ཆོས་ཅན། ཚད་མས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། གཞལ་བྱ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་ཟུར་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དངོས་པོའི་རྒྱུ་ལ་དངོས་པོས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག རང་གང་ལ་གཏན་ཚིགས་སུ་སོང་བའི་རྒོལ་བས་མཐུན་ཕྱོགས་མཐའ་དག་ལ་འགོད་བསྒྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའོ། །དང་པོ་ལ་རང་བཞིན་དང་། མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཤར་གཞིར་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་མེད་དེ། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཕྱི་མ་ལ་འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དུ་ལྡན་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། དུང་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། མེ་མེད་མཚན་དུས་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོ་ན་ཆོས་ཅན། དུ་བ་མེད་དེ། མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།། །།གསུམ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ལ། དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས། ཡིད་ཆེས། གྲགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྔར་བཤད་པའི་འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་གསུམ་པོ་སྟེ། རང་དོན་ལེའུར་དངོས་པོ་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་གཙོ་བོར་སྟོན་པས་འདི་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་འབའ་ཞིག་སྟོན་པའི་གནད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་གཞན་དོན་ལེའུར། དེ་ལ་ཁས་བླངས་འབྲས་རྟགས་ཏེ། །འགྲོ་ལ་གྲགས་པ་རང་བཞིན་རྟགས། །ཞེས་པས་སྟོན་པས། ཡིད་ཆེས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་གཞུང་འགྲེལ་རྣམས་ལས་བཤད་པའི་ཚུལ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཞེད་པའི་ཚུལ། འཐད་པའི་ཕྱོགས་ངོས་བཟུང་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། སྒྲ་རྣམས་དངོས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་ཉིད་མེད་ཕྱིར། །དེ་ལས་དོན་གྲུབ་མིན་དེ་དག །ཞེས་དང་། རང་འགྲེལ་དུ་ཡང་། དེ་ལྟར་ན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉེས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་རྣམས་ནི་དོན་དག་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ་ཞེས་དང་། དེའི་འགྲེལ་བཤད་དུ་ཤཱས། ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་ཉེས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྒྲ་དག་ནི་དོན་རྣམས་དང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དང་། རྒྱན་མཛད་པས་ཀྱང་། ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་ནི་འབྲས་བུ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ལ། གྲགས་པ་ནི་རང་བཞིན་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྟགས་འདིར་དངོས་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། བདག་གཞན་ཡིད་ཆེས་མཚུངས་པ་ཡི། །ཞེས་སོགས་དང་། ཡ་མཱ་རིས་ཀྱང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་གསུམ་ཇི་ལྟར་སྙམ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱའོ། །གསལ་བའི་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རང་བཞིན་དང་། འབྲས་བུ་དང་། དེ་དག་གི་བརྙན་མའི་དབྱེ་བས་སོ་ཞེས་དང་། རྒྱལ་བ་ཅན་གྱིས་ཀྱང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི། དུས་དང་། ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་མཐའ་ཡས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནམ་རྣམ་པ་གསུམ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཟེར་བ་ལ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གསལ་བའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་དང་། རང་བཞིན་དང་། དེ་དང་འདྲ་བའི་དབྱེ་བས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལས་ནི་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་རྟགས་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མིན་པར་བཤད་པ་ལྟ་བུར་མངོན་ཞིང་། ཡང་མདོ་མཛད་པས། ཡིན་ཆེས་ཚིག་ནི་མི་བསླུ་བའི། །སྤྱི་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད། །ཅེས་དང་། འདིར་ཡང་། ཡིད་ཆེས་ཚིག་ནི་མི་བསླུ་བའི། །སྤྱི་ལས་འདི་ཡུལ་ལྐོག་གྱུར་ནའང་། །གོ་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་བློ་ནི། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་གསུངས། །ཞེས་དང་། གནས་གསུམ་པར་ནི་འཕོ་བ་ན། །བསྟན་བཅོས་ལེན་པ་རིགས་ལྡན་ཡིན། །ཞེས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ལ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་འགྱུར་བ་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་དང་། ཤཱས། བསྟན་བཅོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་ཅན་ནི། རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་རྟེན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་དང་། གཞན་ཡང་རྩ་འགྲེལ་ཐམས་ཅད་དུ། ལུང་གནོད་བྱེད་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་ཚུལ་གསལ་བར་གསུངས་པ་ལས་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མར་གསུངས་པ་ལྟ་བུར་ཡང་མངོན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་ཁ་ཅིག ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་དང་རྗེས་དཔག་མེད་དེ། སྔར་བཤད་པའི་འགྲེལ་པ་འགྲེལ་བཤད་རྣམས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། རིགས་པ་ནི། ལུང་དེ་རང་གི་བསྟན་དོན་དང་འབྲེལ་བར་ཐལ། དེ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་རང་གི་བསྟན་དོན་དང་དེ་བྱུང་དུ་འབྲེལ་པར་ཐལ། འདོད་པ་གང་ཞིག དེ་ལ་བདག་གཅིག་ཏུ་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པའི་དབང་གིས་བྱས་པ་མིན་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ལུང་རྣམ་དག་དེ་དེ་དང་དེ་བྱུང་དུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་མ་འོངས་པ་སྟོན་པའི་ལུང་རྣམ་དག་དེ་ཡང་དེར་འགྱུར་རོ། །འདོད་མི་ནུས་ཏེ། འབྲས་བུ་སྔར་སྐྱེས་ནས་རྒྱུ་ཕྱིས་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བར་སྟོན་པའི་ལུང་དེ་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། དམ་བཅའ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་པའི་ཚིག་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། ཕྱོགས་ཚིག་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་ན་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། སྦྱིན་སོགས་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནམ་དཀར་ཆོས་ཆོས་ཅན་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་མི་འཐད་དེ། ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་ཀྱི་ཆོས་ཅན། ལུང་ཚད་མ་ཁོ་ནས་གྲུབ་པར་བཤད་པ་གང་ཞིག དེ་ནི་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན། ཆོས་ཅན་གྲུབ་པ་ན་བསྒྲུབ་བྱ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་སུ་འཇོག་པ་ནི་བདེ་བ་འབྱུང་བའི་ཆ་ནས་འཇོག་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ལ་བརྟགས་ན་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཚིག་ཙམ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་ཁྱབ་པ་འཁྲུལ་ཞིང་། སྐྱེས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཚིག་རྟོགས་པར་དཀའ་ཞིང་། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཚིག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །མཁས་པ་ཁ་ཅིག ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་དང་རྗེས་དཔག་ཡོད་པར་བཞེད་ཀྱང་སྒྲུབ་བྱེད་འོག་ཏུ་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་ནི། ལུགས་དང་པོ་དེ་མི་འཐད་དེ། ཤིན་ལྐོག་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་མེད་པར་ཐལ་བ་དང་། དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཚང་བའི་བསྟན་བཅོས་མེད་པར་ཐལ་བ་དང་། བླང་དོར་གྱི་གནས་ཚད་མས་མི་རྟོགས་པར་ཐལ་བ་དང་། ལུང་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དུ་ཐལ་བ་དང་། རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་བྱེད་མེད་པར་ཐལ་བ་དང་། ཚད་མའི་བསལ་བ་བཞིའི་རྣམ་བཞག་མི་རུང་བར་ཐལ་བ་དང་། སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པ་མིན་པ་དང་བདུན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་ནི། ཤིན་ལྐོག་ཚད་མས་མི་རྟོགས་པར་ཐལ། ཡིད་ཆེས་པའི་རྗེས་དཔག་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མི་འཐད་དེ། དེ་ལ་དངོས་སྟོབས་ཚད་མ་འཇལ་བྱེད་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཡང་གཞལ་བྱའི་གནས་དང་པོ་གཉིས་དཔྱད་པས་རྣམ་པ་དག་ནི་གཞལ་བྱའི་གནས་གསུམ་པ་ལ་དཔྱོད་པའི་ཚེ་ལུང་རྣམ་དག་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་མིན་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ལྟར་ཡུལ་གཉིས་རྣམ་བཞག་ན། །དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཡོངས་འཛིན་པར། །འདོད་པའི་དུས་ཡིན་ཞེས་དང་། གནས་གསུམ་པར་ནི་འཕོ་བ་ན། །བསྟན་བཅོས་ལེན་པར་རིགས་ལྡན་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །གཉིས་པ་ནི། དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཚང་བའི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་དག་མེད་པར་ཐལ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་དག་ཡིན་ན། རང་གི་བསྟན་དོན་དང་མ་འབྲེལ་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། རྒྱུ་དགེ་བ་སྤྱད་པ་ལས་འབྲས་བུ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་དང་། མི་དགེ་བ་སྤྱད་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་མེད་པར་ཐལ། དེ་རྟོགས་པའི་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་ཚད་མ་མེད། དངོས་སྟོབས་ཚད་མ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཕྱི་མ་མ་གྲུབ་ཏེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ལན་དུ། གཞན་དག་ན་རེ། དེ་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་ཅེས་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། ལུང་ལ་མ་ལྟོས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང་འགལ་ཞིང་། དཔྱོད་པ་པས་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་མེད་པ་དང་། རྒྱང་འཕེན་པས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འདོད་པ་བཀག་ནས་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་དང་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ཡོད་པ་དངོས་སྟོབས་རིགས་པས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་འདི་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པའི་མཚན་གཞི་དང་། མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སྟོང་བདག་མེད་བཞི་སྡུག་བདེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་དག་གི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་སྲེད་པ་དང་། འཁོར་བ་སྤངས་པའི་ཐར་པ་ཙམ་དང་། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་བདག་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པར་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་སྒྲུབ་པ་ནི་ལེའུ་གཉིས་པའི་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ན་རང་གི་ལན་ནི་སྔ་མ་ལ་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་འཕགས་པའི་བདེན་བཞི་ཙམ་རིགས་པས་བསྒྲུབ་ནུས་ཀྱང་། དགེ་མི་དགེ་ལས་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་འབྱུང་བ་ལ་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་རིགས་པ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། ལུང་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་གཏན་ཚིགས་འགོད་པའི་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། རྒོལ་བ་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་རྣམས་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་སྔ་མ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་དག་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་དག་གི་ཁྱབ་འབྲེལ་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ལྔ་པ་ནི། སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བར་སྟོན་པའི་ལུང་དེ་ཆོས་ཅན། རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་གནོད་བྱེད་མིན་པར་ཐལ། རྒྱབ་རྟེན་ཚད་མ་དང་བྲལ་བའི་ལུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བར་དམ་བཅས་པའི་དམ་བཅའ་དེ་དམ་བཅའ་ཡང་དག་ཏུ་ཐལ། དེའི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར། དྲུག་པ་ནི། ཡིད་ཆེས་རྗེས་དཔག་གིས་བསལ་བ་དེ་ཚད་མའི་བསལ་བ་མིན་པར་ཐལ། དེ་ཚད་མ་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སེལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ལ་བཞིར་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཚད་མའི་བསལ་བ་ལ་བཞིར་འབྱེད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དབྱེ་བ་ཡིས། །གནོད་པ་དེ་ནི་རྣམ་བཞིར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། བདུན་པ་ནི། ཡིད་ཆེས་ཚིག་ནི་མི་བསླུ་བའི། །སྤྱི་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད། །ཅེས་སོགས་སྔར་བཤད་པའི་ལུང་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་དོ། །དེ་ན་བླང་དོར་གྱི་གནས་ཤིན་ལྐོག་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བ་རྣམས་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་ཚད་མས་མི་འགྲུབ་པས། དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་དང་། རྗེས་དཔག་ཡོད་པ་འདི་ནི་འཐད་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །འདིའི་རྣམ་བཞག་ལ་དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཚུལ་དགག་པ་དང་། མཚན་གཞི་མི་འཐད་པའི་ཚུལ་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་སྐོར་གྱི་དངོས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ན། ཤིན་ལྐོག་ཡིན་དགོས་པ་ཞེས་དང་། དེ་དང་ཤིན་ལྐོག་གི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པ་ཞེས་དང་། དེ་ཡིན་ན་ལུང་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པས་ཁྱབ་པ་ཞེས་དང་། དེ་དང་ལུང་ཙམ་གྱིས་སྒྲུབ་པའི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པ་ཞེས་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་གཉིས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆོས་ཅན། སྦྱིན་འབྲས་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པས་ཕན་གདགས་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་གཉིས་པོ་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་སྦྱིན་འབྲས་ཡིན་པ་དེ་ཤིན་ལྐོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་སྐོར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་གཉིས་ལ་བཀའ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་བསྟན་དོན་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། དཔྱད་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་ལུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན་དེ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་གཉིས་པོ་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་གཉིས་པོ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ངག་རྣམ་དག་ཡིན་ན་ལུང་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ། ཁ་ཅིག ཡིད་ཆེས་པའི་ཚིག་དེ་ལ་རང་ཚིག་དང་ལུང་ཚིག་གཉིས་ཡོད་པས་ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་ཡང་ལུང་ཚིག་རྟགས་སུ་སོང་བ་དང་། རང་ཚིག་རྟགས་སུ་སོང་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཆོས་ཅན། མ་འོངས་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་འོད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དུ་འགྱུར་བར་ངེས་དོན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་ལུང་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཆོས་ཅན། སྤངས་པ་ཕུན་ཚོགས་བརྙེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བརྙེས་པ་རང་ཚིག་རྣམ་དག་ལས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་ངག་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱི་རྟགས་ལས་ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་དཔོག་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དེ་ལ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་དཔོག་པ་དང་། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་དཔོག་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གཉིས་སུ་ཡོད་པར་ཐལ། ཀུན་སློང་གི་བསམ་པའི་འབྲས་བུའི་ངག་སྨྲ་བརྗོད་དེ་ལ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ངག་སྨྲ་བརྗོད་དང་། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་ངག་སྨྲ་བརྗོད་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། མཚན་གཞི་དང་པོ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེའི་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་པའི་ཚེ་དེའི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་གྲུབ་པ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུང་དེ་ངེས་དོན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་ངེས་ན་ལུང་དེའི་དངོས་བསྟན་གྱི་བརྗོད་བྱ་ངེས་དགོས་པའི་ཕྱིར། མཚན་གཞི་གཉིས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་དེའི་ངོར་རྟགས་ཡང་དག་མིན་ཅིང་། དེ་ལས་གཞན་ལ་རང་ཚིག་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཁྲིམས་ཀྱིས་བདེ། །ཞེས་པའི་ལུང་ཆོས་ཅན། རང་གི་བསྟན་དོན་ལ་མི་བསླུ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔྱད་པ་གསུམ་གྱི་དག་པའི་ལུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་མཚན་གཞི་ཡིན་ཅིང་། དེ་ཡང་། འབྲེལ་བ་དང་ནི་རྗེས་མཐུན་ཐབས། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་ཆོས་ཅན་བསྟན། མཐོང་དང་ཞེས་སོགས་ཚིག་རྐང་ཕྱེད་དང་བཞིས་གཏན་ཚིགས། འདི་ཡི་མི་བསླུ་བའོ། །ཞེས་པས་སྒྲུབ་ཆོས། ཡིད་ཆེས་ཚིག་ནི་མི་བསླུ་བའི། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་ཤིན་ལྐོག་གི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ལུང་ཚད་མ་ཁས་ལེན་དགོས་པར་བསྟན། བླང་དང་ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་ཁས་ལེན་པའི་ཚུལ་བསྟན། དེས་ན་ལེའུ་དང་པོར་ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པར་མ་ཟད་གྲགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་ངོ་བོ་ཡང་བསྟན་ཏེ། རང་བཞིན་ལ་ཡང་མེད་མི་འབྱུང་། །ཞེས་པ་ནས། རྣམ་གཅོད་བརྗོད་པར་བྱེད་པར་གྲུབ། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་སྒྲ་རྟོག་བསྒྲུབ་པས་འཇུག་པ་བཀག་ནས་སེལ་བས་འཇུག་པར་བསྟན། རིག་བྱེད་འགོག་པའི་སྐབས་ཀྱི་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཡུལ་ལ་དངོས་དབང་གིས་འཇུག་པ་བཀག་ནས། འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པར་བསྟན། དེ་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པར་གྲུབ་པས་བརྡའི་དབང་གིས་འཇུག་པར་གྲུབ། དེ་ལྟར་ན་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། དོན་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་ཏུ་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། བརྡའི་དབང་གིས་འཇུག་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདི་གྲགས་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དོན་ལེའུ་ནི་གཞན་དོན་ཕྱོགས་ཡང་དག་ཡིན་ན་ཚད་མ་བཞི་ཀས་མ་གསལ་བ་གཅིག་དགོས་ཞེས་པའི་མཐའ་དཔྱད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་མིང་ཙམ་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ནི་རང་དོན་ལེའུར་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་འཐད་དེ། རང་དོན་ལེའུར་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ཁོ་ན་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཞིག དེ་འབྱེད་པ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ཁོ་ན་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར། འབྲེལ་པ་དང་ནི་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ཡང་མིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ལུང་ཙམ་རང་གི་བསྟན་དོན་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དུ་བསྟན་པ་ལ་ཕྱོགས་གླང་གིས། ཡིད་ཆེས་ཚིག་ནི་མི་བསླུ་བའི། །སྤྱི་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་བ་སྤོང་བ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ལ་ཡང་མེད་མི་འབྱུང་། །ཞེས་པ་ནས། རྣམ་གཅོད་བརྗོད་པར་བྱེད་པར་གྲུབ། །ཅེས་པའི་བར་རྣམས་ཀྱིས་གྲགས་རྟགས་བསྟན་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་དག་གིས་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱིས་རྟགས་ཀྱི་ནང་ཚན་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། རིག་བྱེད་འགོག་པའི་གཞུང་རྣམས་ཀྱིས་གྲགས་རྟགས་སྟོན་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལས་འཕྲོས་ནས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དོན་ལེའུར་དེ་གཉིས་ཀྱི་མིང་ཙམ་ལས་མ་བསྟན་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་ལ་ཁས་བླངས་འབྲས་རྟགས་ཏེ། །འགྲོ་ལ་གྲགས་པ་རང་བཞིན་རྟགས། །ཞེས་པས་གཉིས་པོ་མདོར་བསྟན། བདག་གཞན་ཡིད་ཆེས་མཚུངས་པ་ཡི། །ཞེས་པ་ནས། མངོན་སུམ་རྗེས་དཔག་གནོད་ལ་མིན། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་གཉིས་པོ་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པ་ཁ་ཅིག སྔར་གྱི་ཚུལ་དེ་ལ། དེ་ལ་ཁས་བླངས་འབྲས་རྟགས་ཏེ། །ཞེས་འབྲས་རྟགས་སུ་བཤད་པ་དང་མི་འགྲིག་པས་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་མ་འོངས་པ་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་མ་མཐོང་བའི་ལུང་རྣམ་དག་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པར་སྟོན་པའི་ལུང་དོན་དང་མཐུན་པ་བཞིན་ཅེས་གསུངས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སྤྱིར་འགོད་ཚུལ་དེ་ཡང་མི་འཐད། རྟགས་ཆོས་གཉིས་རྫས་གཞན་མིན་པས་འབྲས་རྟགས་སུ་མི་འཐད། ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་པ་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་གྲུབ་ཟིན་པས་མི་འཐད། རྟགས་ཆོས་གཉིས་པོ་དཔེའི་སྟེང་དུ་འགོད་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་མ་གྲུབ་པས་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དེ་ལ་འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྤྱི་དང་མཐུན། ཕྱི་མ་གཉིས་ནི། བཀའ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་བསྟན་དོན་ལ་མི་བསླུ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་དང་། རང་གི་བསྟན་དོན་ལ་བསླུ་བའི་དངོས་པོ་མིན་ཏེ། དཔྱད་པ་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་ལུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཞེད་དོ། །དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། བཀའ་བརྒྱད་སྟོང་པ་རང་གི་བསྟན་དོན་ལ་མི་བསླུ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་དེ་ཤིན་ལྐོག་ཡིན་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མིན་པར་ཐལ། དེ་ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བཀའ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ཐོས་པའི་ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཤེས་དེས་བཀའ་བརྒྱད་སྟོང་པ་གྲུབ་པ་གང་ཞིག དེ་གཉིས་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སྔ་མ་ན་རེ། དེ་ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་གྲུབ་པར་ཐལ། དེས་ཚུལ་ཁྲིམས་གྲུབ་པ་གང་ཞིག དེ་གཉིས་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར། འོན་ཀྱང་ལུགས་སྔ་མ་མི་འཐད་དེ། ཡིད་ཆེས་ཀྱི་རྟགས་ལ་འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་དུ་གཞུང་གང་ལས་ཀྱང་མ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞུང་ལས་བསྟན་པའི་ཚུལ། དེའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིར་འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་ལ་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་ཀྱང་། ལེའུ་དང་པོར་ནི་དངོས་སྟོབས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་བསྟན་ཏེ། ཚད་མ་གྲུབ་པར་དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་སྔ་རོལ་དུ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གཏན་ལ་དབབ་དགོས་པར་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་རང་གི་རྟགས་ཀྱི་ནང་ཚན་ཡིད་ཆེས་དང་གྲགས་པ་གཉིས་ནི་གཞན་དོན་ལེའུར་བསྟན་ཏེ། དེར་གཞན་དོན་ཕྱོགས་ཡང་དག་ཡིན་ན་ཚད་མ་བཞི་ཆར་གྱིས་མ་བསལ་བ་གཅིག་དགོས་པར་གསུངས་པའི་མངོན་སུམ་དང་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གིས་གནོད་ཚུལ་མངོན་སུམ་དང་རང་དོན་ལེའུར་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ལ་དགོངས་ནས་འདིར་མ་བཤད་པར་ཡིད་ཆེས་དང་གྲགས་པས་གནོད་ཚུལ་སྐབས་འདིར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོར་བསྟན་དུ། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དབྱེ་བ་ཡིས། །གནོད་པ་དེ་ནི་རྣམ་བཞིར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་ནས། རྒྱས་བཤད་དུ། མངོན་སུམ་རྗེས་དཔག་གནོད་ལ་མིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱན་མཛད་པ་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པས་ཡིད་ཆེས་དང་། གྲགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དུ་གསུངས་པ་ཡང་འདི་ལ་འགྲིག་སྟེ་ལེའུ་དང་པོར་གསུངས་པའི་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི་སྤྱིར་འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དུ་གསུངས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་དགོས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དེ་ལ་ཁས་བླངས་འབྲས་རྟགས་ཏེ། །ཞེས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། བདག་གམ་གཞན་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བའི་སྒོ་ནས་ངག་འཇུག་པར་འདོད་པ་ཡིད་ཆེས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་གྱིས་དངོས་པོ་མེད་ན་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། དཔྱད་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་དོན་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། རང་གི་ཞེ་འདོད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཤིན་ལྐོག་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་འབྲས་རྟགས་གང་ཞིག ལུང་གཏན་ཚིགས་སུ་སོང་བ། གཉིས་པ་ནི། བཀའ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་བསྟན་དོན་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔྱད་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་ལུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་ཁ་ཅིག མངོན་གྱུར་སྟོན་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་མེད་ཅིང་གྲུབ། ལྐོག་གྱུར་སྟོན་པ་ལ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གིས་གནོད་པ་མེད་ཅིང་གྲུབ། ཤིན་ལྐོག་སྟོན་པ་ལ་རང་ཚིག་དངོས་ཤུགས་དང་ཁས་བླངས་སྔ་ཕྱི་འགལ་བ་མེད་པའི་ལུང་དེ་དཔྱད་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་ལུང་གི་དོན་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། དཔྱད་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་ལུང་ཡིན་ན་གཞལ་བྱའི་གནས་གསུམ་ཆར་བརྗོད་བྱར་སྟོན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག མངོན་གྱུར་སྟོན་ན། མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་མེད་ཞེས་སོགས་སྦྱོར་བ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སྒྲ་རྟག་སྟོན་གྱི་ལུང་དེ་ཡང་དཔྱད་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་ལུང་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཞལ་བྱའི་གནས་གསུམ་པོ་གང་རུང་སྟོན་ཅིང་། དེ་སྟོན་པ་ལ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཚད་མས་གནོད་པ་ཡང་མེད། རང་ཚིག་དངོས་ཤུགས་དང་། ཁས་བླངས་སྔ་ཕྱི་འགལ་བ་ཡང་མེད་པའི་ལུང་དེ་དཔྱད་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་དོན་ནོ།། །།གསུམ་པ་གྲགས་རྟགས་འཆད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གྲགས་རྟགས་མེད་པར་འདོད་པའི་ལུགས་དགག ཡོད་པར་འདོད་པའི་ལུགས་བཞག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག་གྲགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་དེ། དེ་ཡོད་པ་ལ་ལུང་རིགས་གཉིས་ཀྱི་གནོད་པའི་ཕྱིར། ལུང་གིས་གནོད་དེ། སྔར་བཤད་པའི་རྒྱན་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པ་དང་། ཁ་ཆེ་ཛྙཱ་ན་ཤྲཱིས། ཡིད་ཆེས་འབྲས་རྟགས་དང་། གྲགས་པ་རང་བཞིན་རྟགས་སུ་གསུངས་པ་ནི་དེ་དག་གི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པས་ཀྱང་གནོད་དེ། ཡུལ་དེ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ཡུལ་དེ་རྟོགས་པས་མ་ཁྱབ་པར་ཐལ་བ་དང་། དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་བརྡའམ་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་གཞན་དང་གཞན་དུ་བསྒྱུར་ནུས་པར་ཐལ། གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུང་གིས་གནོད་པའི་སྐྱོན་མེད་པའི་ཚུལ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཅིང་། རིགས་པས་གནོད་པའི་སྐྱོན་ཡང་མེད་དེ། དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་མི་མཐུན་གྱི་དོན་ལ་གྲུབ་མ་གྲུབ་ལ་བྱེད་དམ། རྒྱབ་རྟེན་ཚད་མ་ཡོད་མེད་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན། མཚན་མཚོན་གཅིག་ཐ་དད་འགལ་འབྲེལ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པར་ཐལ། དོན་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལྟར་ན། གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་ཀྱང་དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ཡུལ་དེ་རྟོགས་ཏེ། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་ལ་རྒྱབ་རྟེན་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་བརྡའམ་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་བསྒྱུར་དུ་རུང་བའི་སྐྱོན་ཡང་མེད་དེ། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་ཡིན་པ་དེ། བརྗོད་མི་རུང་དུ་བརྡའམ་འདོད་པས་བསྒྱུར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། ཚུལ་གསུམ་ངེས་བྱེད་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རང་གི་བསྒྲུབ་བྱའི་གཙོ་བོ་སྒྲ་བྱུང་གི་གྲགས་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་ཁ་ཅིག དགག་རྟགས་དང་། སྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རི་ཅན་ཆོས་ཅན། ཟླ་སྒྲས་དངོས་དབང་གིས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་སྟེ། རྟོག་ཡུལ་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། གྲགས་རྟགས་ཡིན་ན་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་རྩ་འགྲེལ་ཐམས་ཅད་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང་། རི་ཅན་ཟླ་སྒྲས་དངོས་དབང་གིས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་དེ་སྒྲ་བྱུང་གི་གྲགས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ལ། གྲགས་པ་དངོས་བཏགས་ཕྱེ་བ་དང་། གྲགས་རྟགས་ངོས་བཟུང་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གྲགས་པ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ན། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་དགོས་ཏེ། དེ་ཡིན་ན་དོན་ཐམས་ཅད་དེས་བརྗོད་རུང་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། དོན་ཐམས་ཅད་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་ཡིན་པ་དེ་གྲགས་པ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ཏེ། གྲགས་པའི་ཡུལ་ལ་གྲགས་པའི་མིང་གིས་བཏགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། མངོན་རྗེས་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་གྱིས་གནོད་པ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་ཀྱིས་གནོད་ཞེས་བཏགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་། ཐ་སྙད་ལས་ནི་སྐྱེས་པ་ཡི། །ཆོས་དེ་གྲགས་པའི་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད། །མངོན་སུམ་སོགས་ཀྱི་གཞལ་བྱ་ཡང་། །འཇལ་བྱེད་སྒྲ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གྲགས་པ་བཏགས་པ་བ་འདི་ལ་གཞུང་ལས་སྒྲ་བྱུང་གི་གྲགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། ཡུལ་རུང་བར་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཡུལ་ཅན་རུང་བར་བསྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རི་ཅན་ཆོས་ཅན། ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་ཡུལ་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། དོན་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་ཏུ་རུང་སྟེ། འདོད་པའི་དབང་གིས་འཇུག་པའི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །གསུམ་པ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲུབ་ཅིང་། ཁྱབ་པ་ནི། སྒྲ་དོན་ལ་རང་བཞིན་གྱི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་འགོག་པའི་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲུབ་བོ། །བཞི་པ་སྒྲུབ་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་དང་། ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གཉིས། འདི་ལ་དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་དོན་སྒྲུབ་དང་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡང་ཡིན་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པ་ཞེས་དང་། དེ་ཡིན་ན་མཚན་ཉིད་ཡིན་དགོས་པ་ཞེས་དང་། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་གཟུང་བྱ་ཡང་ཡིན་མཚོན་བྱ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པ་ཞེས་དང་། དེ་ཡིན་ན་མཚོན་བྱ་ཡིན་དགོས་པ་ཟེར་ན། སྒྲ་སྐད་ཅིག་མར་མ་ངེས་ཤིང་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་དགོས་ཀྱི་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་ངོར་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དང་པོ་གཉིས་པོ་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་ཕྱི་མ་གཉིས་པོ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་འདྲའི་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ངོར་བྱས་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྒྲ་མི་རྟག་པའི་དོན་ལྡོག་མ་ངེས་པའི་རྒོལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག དོན་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པ། ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པ། དོན་དང་ཐ་སྙད་གཉིས་ཀ་སྒྲུབ་པ་གསུམ་དུ་བྱས་ནས། དང་པོ་ནི། བློ་བདེ་ཆོས་ཅན། གྲུབ་ཙམ་ནས་འཇིག་ངེས་ཡིན་ཏེ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། བུམ་པས་དག་པའི་ས་ཕྱོགས་ན་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་མེད་དེ། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། རྒྱུ། ཁྱབ་བྱེད། མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན། ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་སྨྲས་ཙམ་གྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་གཙོ་བོར་སྒྲུབ་མི་དགོས་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས། དབྱེ་ན་དོན་ཙམ་སྒྲུབ་པ་དང་། དོན་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། གྲུབ་ཙམ་ནས་འཇིག་ངེས་ཡིན་ཏེ། བྱས་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་སྨྲས་ཙམ་གྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་གཙོ་བོར་སྒྲུབ་མི་དགོས་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས། དབྱེ་ན་ཐ་སྙད་ཙམ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཤིང་མེད་བྲག་རྫོང་ན་ཆོས་ཅན། ཤ་པ་མེད་དེ། ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་བྱས་པ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་ཐལ། ཤིང་མེད་དེ་ཤིང་མེད་ཀྱི་བྲག་རྫོང་ཤ་པ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་དོན་ཙམ་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པ་དང་འགལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། འགལ་མི་འགལ་དཔྱད་པ་དང་། དོན་དང་ཐ་སྙད་ངོས་བཟུང་བ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དོན་སྒྲུབ་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། སྨྲས་ཙམ་གྱི་རྟགས་ཆོས་ལ་མཚན་མཚོན་གྱི་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས། དབྱེ་ན། མཚོན་བྱ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་བཟུང་བ་དང་། མཚན་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་བཟུང་བ་གཉིས། རིམ་བཞིན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དང་། བློ་བདེ་ཆོས་ཅན། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། སྨྲས་ཙམ་གྱི་རྟགས་ཆོས་ལ་མཚན་མཚོན་གྱི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས། དེ་ཡང་དགག་པ་ལ་དཔེར་མཚོན་ན། བུམ་དག་གི་ས་ཕྱོགས་ན་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་མེད་དེ། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། སྒྲུབ་པ་ལ་མཚོན་ན་དཀར་ཟལ་ཆོས་ཅན། བ་ལང་ཡིན་ཏེ་ནོག་སོགས་འདུས་པའི་གོང་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག དེ་གཉིས་མི་འགལ་ཏེ། ལུང་ནི། དེ་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་རང་བཞིན་དག །ཅེས་པའི་འགྲེལ་པར། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་དམིགས་པ་དག་ནི་གཉིས་ཀའི་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། དེའི་འགྲེལ་བཤད་དུ་ཤཱས། ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་དང་། ཐ་སྙད་གཉིས་ཀ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡང་ངོ་ཞེས་དང་། ཆོས་མཆོག་གིས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་དང་ཐ་སྙད་ཀྱིའོ། །འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལྟར་མི་རུང་བ་ནི་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དགག་པའི་ཐ་སྙད་གཉིས་ཀ་གོ་བར་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ་དང་། རིགས་པ་ནི་དོན་དང་ཐ་སྙད་གཉིས་ཀ་ལ་རྨོངས་པའི་རྒོལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། མཚན་མཚོན་གཉིས་མི་འགལ་བར་ཐལ། དེ་གཉིས་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར། ལུང་གིས་ཀྱང་མི་གནོད་དེ། ལུང་དོན་ནི་མེ་མེད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་མེ་མེད་མཚན་དུས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་སྟེང་དུ་དུ་བ་མེད་པ་དང་། དུ་བ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་གཉིས་ཀ་སྒྲུབ་ནུས་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་གྱི། གཏན་ཚིགས་དེ་གཉིས་ཀྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པར་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་ཁ་ཅིག དོན་མཚན་ཉིད་དང་། ཐ་སྙད་མཚོན་བྱ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་ན་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མཚན་ཉིད་ཡིན་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག དོན་ཡུལ་དང་། ཐ་སྙད་ཡུལ་ཅན་ཞེས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཐ་སྙད་སྒྲུབ་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་ན། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཡུལ་ཅན་ཡིན་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། དོན་ལྡོག་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་མཚོན་བྱ་ནི་ཐ་སྙད་དང་། དོན་ལྡོག་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་དགག་རྟགས་ཡང་དག་དང་། སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྔར་བཤད་པའི་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་སོ། །ཕྱི་མ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་སོ། །དྲུག་པ་འབྲེལ་པའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་བ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་འབྲེལ་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ལྡོག་འབྲེལ་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་བ་ལ་བརྟེན་པ་དང་གཉིས། དང་པོ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་དང་། གཉིས་པ་ནི། ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་འབྲེལ་དེ་བྱུང་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ལྡོག་འབྲེལ་དེ་བྱུང་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། འབྲས་རྟགས་རྣམས་དང་། གཉིས་པ་ནི། རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་སོ། །འོ་ན་འགལ་དམིགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་འབྲེལ་པ་གང་ལ་བརྟེན་ཅེ་ན། མཐར་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་བ་ལ་བརྟེན་ཏེ། མཐར་དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དགག་བྱ་མེད་ངེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། །།བདུན་པ་རྟགས་སུ་དགོད་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། མེད་དགག་རྟགས་སུ་སོང་བ་དང་། མ་ཡིན་དགག་རྟགས་སུ་སོང་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་སོ། །ཕྱི་མ་ནི་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་། འབྲས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་སོ།། །།བརྒྱད་པ་འགོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། འགོད་ཚུལ་ཡིན་འགོད་དང་། ཡོད་འགོད་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྒྲུབ་ཚུལ་ཡིན་བསྒྲུབ་དང་། ཡོད་བསྒྲུབ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། ཕྱི་མ་ནི་བར་སྣང་གི་དུ་བ་སྔོ་ལོང་བ་ཆོས་ཅན། རང་རྒྱུ་མེ་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། དུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། བསྒྲུབ་ཚུལ་ཡིན་བསྒྲུབ་དང་། ཡོད་བསྒྲུབ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། ཕྱི་མ་ནི་དུ་ལྡན་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ།། །།དགུ་པ་རྒོལ་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། རང་དོན་སྐབས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་དང་། གཞན་དོན་སྐབས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། སྔར་རྒོལ་གྱིས་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་ངོར་མ་བཀོད་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས། དཔེར་ན་དུ་བ་གློ་བུར་བའི་རྟགས་ལས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་མེ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བའི་ཚེ་དུ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཕྱི་མའི་མཚན་ཉིད། སྔར་རྒོལ་གྱིས་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་ངོར་བཀོད་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་དཔེར་ན་སྔར་རྒོལ་རྣམ་དག་གིས་ཕྱིར་རྒོལ་རྣམ་དག་གི་ངོར་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་བྱས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག རང་དོན་སྐབས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གིས་རྟགས་ཡང་དག་གི་གོ་མི་ཆོད་དེ། དེའི་ཕྱོགས་ཆོས་སྔར་རྒོལ་དང་། ཕྱིར་རྒོལ་གང་རུང་གིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ནི་རྒོལ་བ་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་ངེས་པར་བཟུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། ལུང་དེ་ནི་གཞན་དོན་སྐབས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ། དེ་ཕྱིར་དེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བའི། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཞུང་འདི། གཞན་དོན་སྐབས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་པར་ཐལ། མ་གྲུབ་སྦྱར་བ་བརྗོད་བྱ་མིན། །ཞེས་པའི་གཞུང་འདི་གཞན་དོན་སྐབས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་ཁྱབ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས་དེ་ཆས་ཁྱབ་པ་ཡི། །ཞེས་པའི་གཞུང་འདི་གཞན་དོན་སྐབས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་པར་ཐལ། ངོ་བོ་ཚིག་ཕྲད་བདག་ཉིད་འདོད། །ཅེས་པའི་གཞུང་འདི་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། བཅུ་པ་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་སྔ་རབས་པ་ཁ་ཅིག གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་དང་། ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གཉིས། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གཉིས་ཏེ། བཞི་ནི་རིམ་པ་བཞིན། དངོས་མེད་དུ་གྱུར་པའི་ནམ་མཁའ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོའི་སྟེང་གི་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། བདག་མེད་ཡིན་ཏེ། བྱས་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཞེད་ཀྱང་འགལ་རྟགས་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་འགོག་པ་སོགས་བཞིར་དབྱེ་བ་འཐད་ན། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་ཡང་འདི་ལྟ་བུའི་དབྱེ་བ་རུང་ན་ཡང་འགལ་རྟགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཞི་པོ་དེ་ཉིད་རིགས་གཏེར་ལས་བཀག་པས་འདི་མི་འཐད་དོ། །དེ་ན་རྣམ་ངེས་ལས། འགལ་རྟགས་ཀྱི་སྐབས་སུ། དེ་ནི་རེས་འགའ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སམ། ཆོས་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་སམ། དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ཐ་དད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རིགས་གཏེར་ལས། དངོས་ཤུགས་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི། །འགལ་བ་བརྗོད་འདོད་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་དབྱེ་བ་དེ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་སྦྱར་ན། ལ་ལར་དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག ལ་ལར་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། ལ་ལར་ཆོས་བརྗོད་པ་དང་། ལ་ལར་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་བཞི་ནི་རིམ་པ་བཞིན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རང་འབྲས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཆར་དུ་བསྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་རང་འབྲས་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཡོད་དེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་། རྣམ་ངེས་ལས། འགལ་བ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་ཅི་སྟེ་ཐ་མི་དད་ཅེ་ན། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་སུ་ཡིས་འགོག་ཅེས་དང་། དེའི་དོན་རིགས་གཏེར་ལས། ཡང་དག་ལ་ཡང་མཚུངས་ཤེ་ན། །བྱེད་པ་ཆུང་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་མཛད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག ཚུལ་གསུམ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་བཞག་ནས། ཚུལ་གསུམ་མ་ཡིན་པ་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་དང་། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་གཉིས་དངོས་འགལ་ཡིན་པར་ཐལ། ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པ་གཉིས་དངོས་འགལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དང་དངོས་འགལ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྒྲུབ་པ་གང་ཞིག གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དེ་ཡང་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྟག་པ་དང་དངོས་འགལ་མིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་བསྒྲུབ་པ་གང་ཞིག རྟག་པ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱི་ཟུར་མ་གྲུབ་སྟེ། མི་རྟག་པ་ལས་ལོག་པ་ལ་རྟག་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་མིང་གི་མཐར་དགག་ཚིག་འབྱར་བར་ཐལ། ཁྱོད་དགག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་མིང་གི་མཐར་བསྒྲུབ་ཚིག་འབྱར་བར་ཐལ། ཁྱོད་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི་ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། རིགས་གཏེར་ལས། རྟགས་གང་ཚུལ་གསུམ་མ་གྲུབ་པ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། དབྱེ་གཞི། དབྱེ་ངོ་། ཕྱེ་བ་སོ་སོའི་དོན་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་ཙམ་མོ། །གཉིས་པ་ལ། དེང་སང་བོད་རྣམས། འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་མཚན་གཞི་རིམ་བཞིན། དུ་ལྡན་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། རྩྭ་སོག་གི་མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་ཆུ་ལུད་དང་བྲལ་བའི་ནས་རྡོག་དང་ལྡན་པའི་ཤར་གཞིར་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་འབྱུང་ངེས་ཡིན་ཏེ། ནས་རྡོག་དང་ལྡན་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཚོས་པའི་འབྲས་དང་ཕྲུ་བ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཚུད་པར་མཚུངས་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཚོས་པའི་འབྲས་དང་ཕྲུ་བ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཚུད་པར་མཚུངས་པའི་འབྲས་ལྷག་མ་རྣམས་ཚོས་པར་བསྒྲུབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་ངེས་ཡིན་ཏེ། དེར་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཀ་བ་བུམ་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྣམ་བུ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་སོགས་གསུམ་པོ་དེར་མ་འདུས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་དུ་ཡོད་པས་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་ལ་དེ་གསུམ་གྱིས་ལྟར་སྣང་གསུམ་དུ་དབྱེ་དགོས་སོ་སྙམ་ན། འོ་ན་ངན་སོང་དེ་ལ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་། མིའི་ངན་སོང་གསུམ་དུ་དབྱེ་རིགས་པར་ཐལ། བདེ་འགྲོ་ལ་འདི་གསུམ་དུ་འབྱེད་རིགས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཕྱོགས་གླང་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ཡང་དག་ལ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་སོགས་བཞིར་དབྱེ་ཡང་། ལྟར་སྣང་ལ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མི་མཛད་པར་རྟོགས་པ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་དང་། རྟོགས་མེད་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་དབྱེ་བ་མཛད་པ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་གསུམ་དུ་ཕྱེ་ནས་ལྟར་སྣང་ལ་འགལ་མ་ངེས་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་འདི་ནི་གཞུང་གི་དགོངས་པའོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག རྟགས་སུ་བཀོད་པ་གང་ཞིག ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་ཞེ་ན། རི་བོང་རྭ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། དེ་སྐོར་གྱི་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག ཕྱོགས་ཆོས་མིན་པ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། དེ་མཚན་ཉིད་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཚོན་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་གི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དོན་ལ་མ་གྲུབ་པ་དང་། བློ་ངོར་མ་གྲུབ་པ་དང་། རྒོལ་བ་ལ་ལྟོས་ཏེ་མ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ། རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ། དེ་དག་གི་ཕྱོགས་རེ་ལ་མ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་གཉིས་ལས། ཐོག་མར་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་མི་སྲིད་ནས་མ་གྲུབ་པ་ནི། བདག་ཆོས་ཅན། ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་སྲིད་ཀྱང་རྩོད་གཞིར་མ་གྲུབ་པ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། གཉན་བྱ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མི་སྲིད་ནས་མ་གྲུབ་པ་དང་། སྲིད་ཀྱང་ཤེས་འདོད་དང་མ་འབྲེལ་ནས་མ་གྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྐྱེས་བུ་འདི་ཆོས་ཅན། བདག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནས་མ་གྲུབ་པ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་མེད་ནས་མ་གྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ལས། གཞི་རྟགས་ཐ་དད་མེད་པ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། ཆོས་རྟགས་ཐ་དད་མེད་པ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞི་ཆོས་ཐ་དད་མེད་པ་ནི། སྔར་གྱི་རྩོད་གཞིར་མ་གྲུབ་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ལ་དགོངས་ནས་ལོགས་སུ་མ་མཛད་དོ། །གསུམ་པ་དེ་དག་གི་ཕྱོགས་རེ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྟགས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པ་དང་། རྟགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཆོས་ཅན་ལ་མ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ། རིགས་སྤྱི་ཆོས་ཅན་དུ་དང་། ཚོགས་སྤྱི་ཆོས་ཅན་དུ་བཞག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཤིང་ཆོས་ཅན། སེམས་ལྡན་ཡིན་ཏེ། ཉལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཉལ་བའི་དོན་ལོ་མ་འཁུམ་པ་ལ་བྱེད་ན། ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པའམ། གཉིད་ལོག་པ་ལ་བྱེད་ན་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པའམ། གྲུབ་མཐའ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། རྩོལ་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པ་ན་རྩོལ་བྱུང་དེ་སྒྲའི་བྱེ་བྲག་བྱེད་པ་ལྕེ་རྐན་ལས་བྱུང་བའི་སྒྲ་ལ་གྲུབ་ཀྱང་ཆུ་སྒྲ་དང་། རླུང་སྒྲ་སོགས་ལ་མ་གྲུབ་པས་རྟགས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཚུལ་གསུམ་ཆོས་ཅན། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་ཏེ། འདིས་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་མཚོན་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པ་ན། ཚུལ་གསུམ་རེ་རེ་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལའང་། རིགས་སྤྱི་རྟགས་སུ་བྱས་པ་དང་། ཚོགས་སྤྱི་རྟགས་སུ་བྱས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། གྲུབ་མ་གྲུབ་མཚུངས་པ་ནི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་ཆོས་ཅན་དུ་བཟུང་ནས་རྟག་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་མ་གྲུབ་པ་བཞིན། རྟག་པ་ཆོས་ཅན་དུ་བཟུང་ནས་བྱས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །གྲུབ་པར་མཚུངས་པ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན་དུ་བཟུང་ནས་བྱས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་སྒྲའི་བྱས་པ་གྲུབ། སྒྲ་མ་ཡིན་གྱི་བྱས་པ་མ་གྲུབ་ཀྱང་བྱས་ཙམ་གྲུབ་པ་མི་སྐྱོན་པ་བཞིན་སྒྲ་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་རྩོལ་བྱུང་གྲུབ། ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་ཀྱང་རྩོལ་བྱུང་ཙམ་གྲུབ་པས་མི་སྐྱོན་ཞེས་མཚུངས་པ་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་གི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་བློ་ངོར་མ་གྲུབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཆོས་ཅན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་། རྟགས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ནས་མ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། ངེས་རུང་མེད་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་ཤ་ཟའི་བུམ་པ་ཆོས་ཅན་དུ་བཞག་པ་དང་། ངེས་རུང་ཡོད་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་ནོར་བུའམ་སྒྲོན་མར་མ་ངེས་པ་ན་ནོར་བུ་ཆོས་ཅན་དུ་བཞག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྟགས་ཆོས་གང་བཀོད་ཀྱང་འདྲའོ། །གཉིས་པ་ལའང་། ངེས་རུང་མེད་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། ངེས་རུང་ཡོད་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་དུ་བ་དང་། རླངས་པ་གང་རུང་དུ་མ་ངེས་པའི་ཚེ། སྐྱ་རྫས་དང་ལྡན་པའི་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ལས། ངེས་རུང་མེད་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི། སྔོན་གྱི་དགེ་བ་ཆོས་ཅན། ཡོད་དེ། ད་ལྟར་གྱི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། ངེས་རུང་ཡོད་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི། རི་སུལ་གསུམ་གྱི་དབུས་མ་ན་ཆོས་ཅན། རྨ་བྱ་ཡོད་དེ། རྨ་བྱའི་སྒྲ་གྲག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་རྒོལ་བ་ལ་ལྟོས་པའི་མ་གྲུབ་པ་ལ། སྔར་རྒོལ་ལ་དང་། ཕྱིར་རྒོལ་ལ་མ་གྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གྲངས་ཅན་པས་བློ་བདེ་ཆོས་ཅན། སེམས་མེད་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་འཇིག་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལ་ཡང་གྲངས་ཅན་ལ་གྲགས་པའི་བློ་བདེ་ཆོས་ཅན་དུ་བཟུང་ན། ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པའི་ཁོངས་སུ་འདུས། བློ་བདེ་ཙམ་ཆོས་ཅན་དུ་འཛིན་ན་སྔར་རྒོལ་ལ་མ་གྲུབ་སྟེ། གྲངས་ཅན་པས་སྔར་ཡོད་གསལ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། སྔར་ཡོད་མི་གསལ་བ་ལ་འཇིག་པའི་དོན་དུ་འདོད་ཀྱི་སྔར་མེད་གསར་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། རང་གྲུབ་དུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་མི་སྡོད་པ་ལ་འཇིག་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་གཅེར་བུ་པས། སངས་རྒྱས་པའི་ངོར་ཤིང་ཆོས་ཅན། སེམས་ལྡན་ཡིན་ཏེ། ཤུན་པ་བཤུས་ན་འཆི་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཡང་འཆི་བའི་དོན་ཚེ་དང་སྲོག་འདོར་བ་ལ་བྱེད་ན་རྟགས་ཀྱང་ངོ་བོ་མ་གྲུབ། གྲུབ་མཐའ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱིར་རྒོལ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་མ་གྲུབ་པའོ། །མདོར་ན་རྟགས་སུ་དགོད་བྱའི་དོན་རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀྱི་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་ན་སྒྲ་མཐུན་སྣང་དུ་མ་གྲུབ་ཀྱང་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་སྟེ། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་པས་བྱེ་བྲག་པའི་ངོར་འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ། འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་ལ་ལུས་ཅན་གྱི་སྒྲ་བྱེ་བྲག་པ་ལ་མ་གྲུབ་ཀྱང་ལུས་ཅན་གྱི་དོན་རེག་བྱ་ཅན་གྲུབ་པས་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་བྱེ་བྲག་པས་རྫས་ནི་གཉིས་ཏེ། ཕྱོགས་དང་། དུས་དང་། རྡུལ་ཕྲན་དང་། བདག་དང་། ཡིད་དང་། ནམ་མཁའ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་རྫས་ཡིན་ལ། ས་སོགས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྫས་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ལུས་ཅན་གྱི་མིང་ཁས་ལེན་ཅིང་། རྡུལ་ཕྲན་ལ་ལུས་ཅན་གྱི་མིང་ཁས་མི་ལེན་པས། མིང་མ་གྲུབ་ཀྱང་རྟགས་ཀྱི་དོན་རེག་བྱ་ཅན་འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་ལ་ཁས་ལེན་པས་དོན་གྲུབ་པའོ། །རྟགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་ན། སྒྲ་གྲུབ་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔར་བཤད་པའི་གྲངས་ཅན་པ་དང་། གཅེར་བུ་པས་སངས་རྒྱས་པའི་ངོར་འགོད་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ལྟ་བུའོ། །མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན། དོན་ལ་མ་གྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ལས་ཕྱེ་བའི་དྲུག བློ་ངོར་མ་གྲུབ་པ་ལ་གསུམ་ལས་ཕྱེ་བའི་དྲུག་སྟེ། བཅུ་གཉིས་སུ་འདུས་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་རེ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ལ་སྐྱོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཆ་རྣམས་ནི་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ལ་འདུས། གྲུབ་མཐའ་ལ་ལྟོས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཆ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན་ན་མ་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། མཚན་གཞི་སོ་སོའི་དོན་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག རང་འབྲས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་བྱེད་དང་། ཁ་ཅིག་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་བྱེད་ཅེ་ན་མི་འཐད་དེ། མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ན། རང་འབྲས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་ཁྱབ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་། རྣལ་མ་གང་རུང་དུ་མ་ངེས་པ་ཟེར་ན། མཉན་བྱ་སྒྲ་རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་པ་གང་རུང་དུ་བསྒྲུབ་པའི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དུ་སོང་བའི་རྒོལ་བས་དེ་སྐོར་གྱི་ཁྱབ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་རྣལ་མ་གང་རུང་དུ་མ་ངེས་པ་ཞེ་ན། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་ངེས་པ་རྟགས་མ་གྲུབ་ན། བྱས་པ་སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དུ་སོང་བའི་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཁྱབ་པ་རྣལ་མར་ངེས་པར་ཐལ། མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ངེས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ངེས་པ་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་ཁྱབ་པ་རྣལ་མར་ངེས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡིན་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཁྱབ་པ་རྣལ་མར་ངེས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཁྱབ་པ་རྣལ་མར་མ་ངེས་ཅིང་། བྱས་པ་སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་སུ་སོང་བའི་རྒོལ་བ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་རྣལ་མ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གང་རུང་དུ་མ་ངེས་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས། གཉིས་པ་ལ། གཉིས་སུ་འགྱུར་བའི་ཚུལ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བ། དཔེ་དང་རྩོད་གཞིར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་གསུམ། དང་པོ་ལ། མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ། ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལས་གཞན་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཚེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས། གཞན་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་ཐུན་མོང་བའི་གཏན་ཚིགས། གཉིས་པ་ལ་ཁ་ཅིག ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལས་གཞན་པའི་དོན་གང་ལ་བྱེད། ལྡོག་པ་གཞན་ལ་བྱེད་དམ། རྫས་གཞན་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན། གཉན་བྱ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་མིན་པར་ཐལ། མཉན་བྱ་སྒྲ་ལས་ལྡོག་པ་གཞན་རྔ་སྒྲ་སོགས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལྟར་ན། བྱས་སྟོང་དེ། སྐད་ཅིག་གིས་སྟོང་པ་དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྐད་ཅིག་གིས་སྟོང་པ་ལས་རྫས་གཞན་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་དེའི་དོན་མིན་ཏེ། རྟགས་སུ་གཟུང་བྱ་དེ་ཤེས་འདོད་ལས་གཞན་མཐུན་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གང་རུང་ལ་ངེས་པ་ནུས་པ་ལ་ཐུན་མོང་བ་དང་། མི་ནུས་པ་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། ངོ་བོ་ཐ་དད་ལ་དཔེ་དང་རྩོད་གཞིར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་དང་། ངོ་བོ་གཅིག་ལའང་གཞན་སེམས་གྱི་འཇུག་ཚུལ་གྱིས་དཔེ་དང་རྩོད་གཞིར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། མེ་དང་མི་རྟག་པ་བསྒྲུབ་པ་ན་ལ་དང་སྒྲ་རྩོད་གཞི་དང་། ཚང་མང་དང་བུམ་པ་དཔེར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། ཐ་སྙད་གྲུབ་མ་གྲུབ་ཀྱི་འགྱུར་བ་དང་། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གིས་འགྱུར་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བུམ་ལྡོག་ཆོས་ཅན། གཞན་སེལ་གྱི་ཐ་སྙད་བྱར་རུང་སྟེ། དངོས་འགལ་བཅད་ནས་འཇུག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པའི་ལྡོག་པ་བཞིན། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ལས། ཁྱབ་ཆེ་ཆུང་ནི། ཤེས་བྱ་ཙམ་ཆོས་ཅན། རང་བཞིན་མེད་དེ། བདེན་པའི་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དངོས་མེད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་བཞིན་ནོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་རྩོད་གཞི་དང་དཔེར་རུང་ན། མཉན་བྱའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ན། སྒྲ་ཙམ་རྩོད་གཞི་དང་། རྔ་སྒྲ་དཔེར་རུང་བར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། མི་མཚུངས་ཏེ། དངོས་མེད་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་སྟེང་དུ་སྔར་གྱི་ཁྱབ་འབྲེལ་ངེས་ནས་ཤེས་བྱ་ཙམ་གྱི་སྟེང་དུ་མ་ངེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྔ་སྒྲའི་སྟེང་དུ་མཉན་བྱ་ལ་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ངེས་ནས་སྒྲ་ཙམ་གྱི་སྟེང་དུ་མ་ངེས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཙམ་འཛིན་པའི་ཚད་མས་གཅིག་དང་དུ་བྲལ་མི་གྲུབ་ཅིང་། སྒྲ་ཙམ་འཛིན་པའི་ཚད་མས་མཉན་བྱ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། སྒྲའི་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྔ་སྒྲ་བཞིན་ཞེས་པ་ཡང་བྱེ་བྲག་དཔེར་འགྱུར་བའོ། །གཉིས་པ་ཁྱབ་མཉམ་པ་ནི། མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། བེམ་པོ་ལས་ལོག་ནས་རིག་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། རང་རིག་མངོན་སུམ་བཞིན་ཞེས་བཀོད་པ་ན། མངོན་སུམ་རྩོད་གཞི་དང་། རང་རིག་དཔེར་འགྱུར་བའོ། །མདོར་ན། གཞན་སེལ་གྱི་སྒོ་ནས་བློ་ངོར་གྲུབ་མ་གྲུབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ན། རྫས་དང་ལྡོག་པའམ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གམ། མཚན་ཉིད་དང་མཚོན་བྱ་གང་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ་གང་བློ་ངོར་བསྒྲུབ་སླ་བ་དཔེར་བྱས་ཏེ། དཀའ་བ་རྩོད་གཞིར་འགྱུར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་ངེས་པ་དང་། ཐུན་མོང་གི་མ་ངེས་པའོ། །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག གང་ལ་རྟགས་སུ་སོང་བའི་རྒོལ་བས་མཐུན་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གང་རུང་ལ་མ་མཐོང་བ། དབྱེ་ན། མཐུན་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་མེད་ནས་མ་མཐོང་བ། གཉིས་ཀ་ལ་ཡོད་ཀྱང་མ་མཐོང་བ། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་ཀྱང་མ་མཐོང་བ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་ཀྱང་མ་མཐོང་བ་བཞི་ནི་རིམ་པ་བཞིན། སྒྲ་ཆོས་ཅན་མི་རྟག་སྟེ། མཉན་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། སྐྱེས་བུ་འདི་ཆོས་ཅན། ལྷ་ལས་ཚེ་འཕོས་ཏེ། མིག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། རིགས་སྒྲ་རྟག་པར་འདོད་པའི་རྒོལ་བའི་ངོར་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་བཞིན་ཞེས་དང་། ནམ་མཁའ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་བཞིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག གང་ལ་རྟགས་སུ་སོང་བའི་རྒོལ་བས་མཐུན་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གང་རུང་ལ་མཐོང་བ། དབྱེ་ན་དངོས་ཀྱི་མ་ངེས་པ་དང་། ལྷག་ལྡན་གྱི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ཐུན་མོང་གི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག གང་ལ་རྟགས་སུ་སོང་བའི་རྒོལ་བས། མཐུན་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་མཐོང་བ། དབྱེ་ན། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་མཐོང་བ། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་བྱེད། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཆ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་བྱེད། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཆ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་ཆ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་རྣམས་ནི་རིམ་བཞིན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་སྟེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། རྩོལ་བ་ལས་མ་བྱུང་སྟེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟག་སྟེ། རེག་བྱ་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཆ་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་དོན་ཡང་། བྱེ་བྲག་པས་འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་རྟག་པ་དང་རེག་བྱ་ཅན་གྱི་གཞི་མཐུན་དུ་ཁས་བླངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། གང་ཞིག གང་ལ་རྟགས་སུ་སོང་བའི་རྒོལ་བས་མཐུན་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གང་རུང་ལ་མཐོང་། གཅིག་ཤོས་ལ་མ་མཐོང་བ། དབྱེ་ན་ཡང་དག་ལྷག་ལྡན་དང་། འགལ་བ་ལྷག་ལྡན་གྱི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ལྷག་ལྡན་གྱི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག གང་ལ་རྟགས་སུ་སོང་བའི་རྒོལ་བས་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མཐོང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཡང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་མ་ངེས་པའོ། །དབྱེ་ན་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་ཀྱང་མ་མཐོང་བ། མེད་ཀྱང་མི་འགལ་བ། འགལ་ཡང་མ་ངེས་པ་གསུམ་ནི་རིམ་པ་བཞིན། ངག་སྨྲའི་སྐྱེས་བུ་ཕ་རོལ་པོ་ཆོས་ཅན། ཀུན་མཁྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། ངག་སྨྲ་བའི་ཕྱིར། ཁ་ཕྱིར་བལྟས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་འདི་ཆོས་ཅན། སྔོ་སངས་ཡིན་ཏེ། ལྷས་བྱིན་གྱི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱས་པ་དང་རྟག་པ་འགལ་བར་མ་ངེས་པའི་རྒོལ་བའི་ངོར་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག གང་ལ་རྟགས་སུ་སོང་བའི་རྒོལ་བས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མཐོང་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་ཡང་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པར་མ་ངེས་པའོ། །དབྱེ་ན། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་ཀྱང་མ་མཐོང་བ། མེད་ཀྱང་མི་འགལ་བ། འགལ་ཡང་མ་ངེས་པ་གསུམ་ནི་རིམ་པ་བཞིན། སྔར་གྱི་གསུམ་པོ་དེའི་སྒྲུབ་ཆོས་བཟློག་པའོ། །ཡང་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་སྤྱི་ལ་ལྷག་ལྡན་དུ་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པས་ལྷག་ལྡན་དུ་འཇོག་ལ། སྐབས་འདིའི་ལྷག་ལྡན་ནི་ཡང་དག་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བ་ལ་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པས་ན་ལྷག་ལྡན་དུ་འཇོག་གོ །གསུམ་པ་འགལ་བའི་གཏན་ཚིགས་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱིས་ཕྱོགས་ཆོས་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་ཁྱབ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ངེས་པ་ཞེས་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། མཉན་བྱ་དེ་སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་འགལ་རྟགས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱིས་ཕྱོགས་ཆོས་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ངེས་པ་ཞེས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྩོལ་བྱུང་དེ་དུང་སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་འགལ་རྟགས་མིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག དེ་སྐོར་གྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བ་ཞེས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཤེས་གྲུབ་པ་དེ་མཚོན་བྱ་མ་ཡིན་པ་མཚོན་བྱ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་འགལ་རྟགས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག ཁྱབ་པའི་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ངེས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། བརྗོད་འདོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། དབྱེ་བ་གཞན་དུ་འདོད་པ་དགག་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། འབྲེལ་བའི་དབང་གིས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་ལ་ལྟོས་ནས་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རང་བཞིན་འགལ་བ་དང་། འབྲས་བུ་འགལ་བའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་སུ་འདུས་ཏེ། མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་མཐར་བདག་གཅིག་གི་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་པས་དེའི་འགལ་བ་ཡང་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་རང་བཞིན་འགལ་བར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་འགལ་བ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། འབྲས་བུ་འགལ་བ་ནི་དུང་སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། རྩོལ་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ནི་འབྲས་བུ་འགལ་བ་དང་། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཆ་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་འགལ་བ་གཉིས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་གྱི། འབྲས་བུ་འགལ་བར་སོང་ཚུལ་ནི་དུང་སྒྲ་ཐོས་པའི་ཉན་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བ་ཆོས་ཅན། རང་རྒྱུ་སྒྲ་རྟག་པ་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། རྩོལ་བྱུང་མ་འཁྲུལ་བའི་ཉན་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་གསུམ་དུ་འབྱེད་ན་དེ་དག་བཟློག་པའི་འགལ་རྟགས་ཀྱང་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྔར་གྱི་གཉིས་པོ་དེའི་སྟེང་དུ་བུམ་པས་དག་པའི་ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན། སྣང་རུང་གི་བུམ་པ་ཡོད་དེ། སྣང་རུང་གི་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ལ་དགག་གཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཆོས་མཆོག་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པས་སློབ་དཔོན་གྱིས་དེ་ནི་རེས་འགའ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སམ། ཆོས་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་སམ། དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེས་ཐ་དད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་དུ་བསམ་ནས་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་འགོག་པའི་འགལ་རྟགས་གཉིས། ཁྱད་པར་འགོག་པའི་འགལ་རྟགས་གཉིས་ཏེ་བཞི་ནི་རིམ་བཞིན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། དངོས་གྱུར་གྱིས་ནམ་མཁའ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། མིག་སོགས་ཆོས་ཅན། འདུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་གཞན་དོན་བྱེད་དེ། འདུས་ཤིང་བསགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། མིག་སོགས་འདུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཆོས་ཅན། གཞན་དོན་བྱེད་དེ། འདུས་ཤིང་བསགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་དག་ནི་མི་འཐད་དེ། ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་འགོག་ན་ཕྱོགས་ཆོས་མི་གྲུབ་ལ། ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་ན། འགལ་རྟགས་སུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་བརྗོད་གཞན་གསུམ་པོ་ཡང་མི་འཐད་དེ། འདི་དག་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འགོག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འགལ་རྟགས་ལ་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་བཞི་སྟེ། ལ་ལ་དངོས་སུ་འགལ་བར་བརྗོད་པའི་འགལ་རྟགས། ལ་ལ་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་འགལ་བར་འགྱུར་བའི་འགལ་རྟགས། ལ་ལ་ཆོས་བརྗོད་པའི་འགལ་རྟགས། ལ་ལ་ཆོས་ཅན་བརྗོད་པའི་འགལ་རྟགས་དང་བཞི། དང་པོ་ནི། མི་རྟག་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། གཉིས་པ་ནི། རྟག་པ་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ཏེ། རིམ་དང་ཅིག་ཅར་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནི། སྔར་བཤད་པའི་ཕྱི་མ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། ཡང་དག་ལ་ཡང་མཚུངས་ཞེ་ན། །བྱེད་པ་ཆུང་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་མཛད། །ཅེས་ཏེ། སྔར་ཡང་དག་གི་དབྱེ་སྒོ་བཅུ་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།གསུམ་པ་དབྱེ་བ་གཞན་དུ་འདོད་པ་དགག་པ་ནི། གྲངས་ཅན་པས་མིག་སོགས་ཆོས་ཅན། གཞན་དོན་བྱེད་དེ། འདུས་ཤིང་བསགས་པའི་ཕྱིར། མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཞེས་པ་དེ་འགལ་རྟགས་གསུམ་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེ་ན། མིན་ཏེ། ངག་ཏུ་བརྗོད་པ་དང་། ཞེ་བས་འདོད་པ་གཉིས་བསྒྲུབ་བྱར་ཁྱད་པར་མེད་པས་སྔར་གྱི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འགལ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་གཏན་ཚིགས་དེ་དག་གི་ངེས་པ་བསམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མཐའ་གཞན་འགོག་པའི་ངེས་པ། དེ་དག་གི་ནུས་པ་ངེས་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྟགས་སུ་བཀོད་ཚོད་ལ་བཞིར་གྲངས་ངེས་ཏེ། རྟགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུ་མ་གྲུབ་པ་དང་། གྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། མ་གྲུབ་པའི་རྟགས་ལྟར་སྣང་། གཉིས་པ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབ་པར་ངེས་པ། འགོག་པར་ངེས་པ། གཉིས་ཀར་མ་ངེས་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་ཡང་དག གཉིས་པ་ནི་འགལ་བ། གསུམ་པ་ནི་མ་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟགས་སུ་བཀོད་པ་བཞི་པོ་དེ་ལ་ནུས་པ་ཡང་བཞི་ཡོད་དེ། མ་གྲུབ་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཡང་བསྐྱེད་མི་ནུས། མ་ངེས་པས་ཐེ་ཚོམ། འགལ་བས་མི་འདོད་པའི་ངེས་པ། ཡང་དག་གིས་འདོད་པའི་ངེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཙུག་གི་ནོར་བུས། ཕྱོགས་ལ་མཐུ་མེད་སོམ་ཉི་དང་། །མི་འདོད་འདོད་པའི་ངེས་སྒྲུབ་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དེས་རྟོགས་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་ནི་རིགས་གཏེར་ལས་སྐབས་འདིར་བཤད་ཀྱང་། རབ་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་སྙོམས་པའི་ཆེད་དུ་གཞན་དོན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །འབྲེལ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་པའི་གཏན་ཚིགས་ལས། །ལྐོག་གྱུར་གཞལ་བྱ་ཆོས་ཅན་ལ་རྟོགས་པ། །རྗེས་དཔག་ཡིན་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་རྣམས། །གོལ་ས་བཅད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཤེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །རང་དོན་རྗེས་དཔག་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།