རིམ་པ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲ་བཀོད། པཎྜི་ཏ་བི་མ་ལ།

ཥ ཥྛོ བི ཀྲ མ སྱ བྲྀ ཏྟི ར ཏྣ སྱ ཁ ཙི ཏཾ ནཱ མ སཱ དྷུ བི ཧ ར ཏི སྨ། །
རིམ་པ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲ་བཀོད་ཅེས་བྱ་བ་ལེགས་པར་བཞུགས་སོ། །
བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རང་སེམས་གདོད་ནས་མ་སྐྱེས་ལྷུན་གྲུབ་ལ། །རྨོངས་པའི་དབང་གིས་བསྒྲིབས་ནས་དོན་མ་མཐོང་། །དངོས་པོ་ཐ་དད་སྣང་ཡང་གསེར་དཔེ་བཞིན། །གནས་པ་ཆ་ཤས་ཙམ་མཐོང་རྒྱས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་། །མི་ཤེས་མདུད་དགྲོལ་རིམ་དྲུག་འགྲེལ་འདི་བརྩམས། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ། རྩོམ་པའི་སློབ་དཔོན་སྒེག་པ་རྡོ་རྗེ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷ་ལ་ཕྱག་བཙལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའང་དགོས་པ་དང་དགོངས་གཞི་གང་ཞེ་ན། རྩོམ་པ་པོས་བརྩམ་པ་འགྲུབ་པ་དང་། རང་བཞིན་ལ་མི་ལྟོས་པ་དང་། དམ་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཕྱག་བཙལ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་འང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རིག་ཏུ་གསལ་བའི་དོན་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དམིགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་གྲུབ་པས་དམིགས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་མི་འབྱུང་བ་དང་། སེམས་རང་རིག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་དང་། སྐུར་གསལ་བ་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པས། གཉིས་ལས་འདས་པ་དང་སེམས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སུ་རང་གསལ་བས་དམིགས་པའི་རྐྱེན་མེད་དེ། སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ལས་གྲོལ་ཏེ། དེའང་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་སེམས་ལ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ནི་ཟང་ཟིང་གི་བདག་པོ་ལྟར་མིན་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དངོས་པོ་བྲལ་བས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་བྱར་རྫོགས་པ་དང་། དེ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་དུ་བྱས་པ་དང་། མཐར་ཐུག་པས་ཉི་ཟེར་ལྟར་གྱུར་པས་དཔལ་ལོ། །དེའང་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བྲལ་བས་རང་རིག་ཉིད་བྲལ་བ་དང་། སྣང་བ་མ་གྲུབ་པས་མཐའ་ལས་འདས་པ་དང་། ཡུལ་དག་ལས་མིང་ཐོབ་བོ། །ཐམས་ཅད་རང་རིག་པར་གསལ་བ་ནི་མ་བསྒྲིབ་པ་དང་། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དཔའ་བོ། བྱེད་པ་ལ་ནི་ཕྱག་གོ། །དེའང་རང་བཞིན་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ནི། ཆུ་ལ་ཆུ་བླུགས་པ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་དང་། མོས་ཤིང་དད་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་ལྷུན་གྲུབ་དམིགས་མེད་རང་རིག་སྣ་ཚོགས་རང་སྣང་བ། ཡིག་སོགས་དབང་སྒྱུར་ཕྲ་མོའི་རིམ་སྣང་ཐམས་ཅད་བསམ་ཡས་ལྷུན་གྲུབ་ནི། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། ལུང་རིམ་པར་བསྡུས་པའི་དོན་ལ་ཕྱག་བཙལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའང་ལུང་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་རང་བྱུང་གི་རང་མ་བསྒྲིབས་པར་གནས་པ་ནི་སྣང་བ་དང་པོའོ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་རང་སྣང་བས་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་ཏེ། སྣང་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་བྱར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་རང་བཞིན་ཏེ་བཞིའོ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་དང་བྲལ་བས་ཅིར་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པས་བརྟག་ཏུ་མེད་དམིགས་སུ་མེད་ཀྱང་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་མ་འགགས་པར་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་ཡང་རྒྱུ་རྐྱེན་བྲལ་ཏེ་སེམས་རང་སྣང་ལ་མ་གྲུབ་པར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །ཡིག་སོགས་ཞེས་པ། ཡི་གེ་ནི་ཧཱུྃ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྡུས་པ་ནི་གཉིས་སོ། །མཆོག་གསུམ་གོང་ནས་གོང་དུ་ལམ་དུ་རུང་ཏེ་དབང་སྒྱུར་བ་ནི་ཕྲ་མོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །རིམ་སྣང་ཞེས་པ། རང་བཞིན་ལ་རིམ་པ་མེད་ཀྱང་ཕྱག་རྒྱ་རིམ་པར་བསྒོམས་པས། ལས་སུ་རུང་ནས་ལྷ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་སྣང་བ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་ནི་སྣང་བ་རྣལ་འབྱོར་འབྱེད་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །བསམ་ཡས་ཞེས་པ། སེམས་རང་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་དེ་རིག་པ་ལ་གསལ་བར་སྣང་སྟེ། དེ་ཡང་གཞན་མིན་རང་སྣང་བ་ནི་བསམ་ཡས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །དགར་བ་ནི་དྲུག་པའོ། །དེ་ལ་བསྡུ་བ་ཇི་ལྟར་བསྡུ་ཞེ་ན། ལམ་གཞི་ཞེས། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་གཞི་ནི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ལམ་མོ། །བཤད་པའི་རང་བཞིན་ནི་བསྒྲུབ་པའི་གཞིའོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་གསུམ་མོ། །དངོས་པོ་གསུམ་པོ་དེ་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱིས་རྟེང་ཕྱིན་པར་ཆུ་ས་པ་ཚུལ་དུ་འབྲེལ་བའི་དོན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བསྡུ་བར་མཛད་པའི་རིམ་པ་དྲུག་པའོ། །ཉེ་བ་ནི་འདས་མ་ཐག་པ་ཉིད་དོ། །བྱེད་པ་ནི་བསྡུ་བའི་དོན་ལ་རྩི་བྱེད་ན་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་བཙལ་ཞེ་ན། མཉམ་ཞེས་མོས་སྦྱོར་མངོན་བྱེད་ཚུལ་རིམ་གཉིས་རང་སྣང་ཚུལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་འབྱུང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མཉམ་པའི་དོན་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཤེས་པས་མར་དང་མར་བཞིན་དུ་འགྱུར་བས་རང་བཞིན་བཙལ་ལོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དོན་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་བཞག་པས་དབྱེར་མེད་པ་ནི། རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རང་མ་འགགས་པར་གསལ་ཞིང་སྣང་བས་རང་རིག་པས་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་བཙལ་བའོ། ༈ །ད་ནི་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ་བསྟན་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་གཞན་རྒྱུས་མི་སྐྱེད་དེ། །རང་བཞིན་ཐབས་འབྲེལ་མངོན་བྱེད་པའང་། །ཐབས་ཆེན་གསང་བའི་རིམ་འདི་དག །ཅེས་པ་ནི། དེ་ལ་ལུགས་གཞན་དག་འབྲས་བུ་རྐྱེན་གྱིས་གཞན་གྱིས་ནས་འཚོལ་འདོད་ན། ལུས་ཀྱི་སེམས་རང་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་འབྲས་བུ་ཐོག་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ལུགས་གཞན་དག་ལྟར་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་མི་ཚོལ་ཏེ་རྒྱུ་འབྲས་དུས་གཅིག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ། ལྷག་མ་ནི་ལུགས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་གྲུབ་ཅེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་ཡེ་དང་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ལ། དྲུག་པ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གཉིས་སུ་འབྲེལ་བས་འབྲས་བུ་ཐོབ་བྱ་མ་སྤངས་པའི་མངོན་སུམ་དུ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ནི་ལུགས་གཞན་ལྟར་འཁོར་བ་མ་སྤངས་པར་དག་པས་ཐབས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་ལ་ལམ་དུ་བྱས་པས་ཐོག་པ་གཞན་ལ་མེད་པས་གསང་བར་གསུངས་སོ། །འབྲེལ་པ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་རིམ་པ་དྲུག་པའོ། །ཉེ་བ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །མང་བའི་སྒྲ་ནི་དངོས་པོ་གསུམ་ཅར་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །བསྟན་པའི་སྙིང་པོར་གསལ་མཛད་པའང་། ཞེས་འབྱུང་བ་ནི། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་གསུངས་པ་དང་། །སང་ཀུ་ཧ་ལ་སོགས་པ་རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་དང་། ཐབས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉིད་ལའང་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་མན་ངག་གི་ལུས་མ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གཞན་དུ་མ་བསྟན་པ་དེའང་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དང་། བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་རྩ་བ་དང་། བཤད་པར་སྟོན་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོས་གཞུང་བཀོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་མཐུན་པ་ནི་གཞུང་ཉིད་དུའང་། དངོས་པོ་གསུམ་པོ་རྒྱས་པ་དང་འབྲེལ་བ་ནི་མ་གསུངས་ཞེས་བྱ། ལུས་རྣམས་རིམ་པར་ཡན་ལག་བཅས། །རྒྱས་བཏབ་གཟུ་ལུམས་དོན་མཛད་དེ། །རྡོ་རྗེའི་ལས་གཉེར་གཏད་པ་དག །ཅེས་འབྱུང་བ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་སོ་སོའི་ངོ་བོ་དང་། གོང་འོག་གི་འབྲེལ་བ་དང་། རེ་རེ་ལ་འང་ནང་རིས་སུ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་མ་གསུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕྱི་རབས་པ་ཤེས་རབ་ཕྲ་མོ་ལ་བརྟེན་ནས་མན་ངག་ལ་མི་ལྟོས་པ་སྒྲིབ་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་བདག་པོས་བསྡུས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཤོད་ཅིག་པར་གཉེར་གཏད་པའོ། །དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས་དང་ཇི་ལྟར་བཤད་ཅེ་ན། གཏན་ཚིགས་གཉིས་རྗེས་རིགས་འབྲངས་ནས་ཞེས་པ། ཞལ་ནས་གསུངས་པ་དང་། བརྩམས་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་སློབ་དཔོན་གྱི་དོན་ཇི་བཞིན་པ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི། འབྲངས་པ་སྟེ། གསུམ་དུ་འབྲེལ་པས་བསྡུས་པའི་དོན་འདི་སུ་ཞིག་ལ་བསྟན་ཞེ་ན། རྣམ་གསུམ་དྭངས་པའི་ལས་དག་གིས། །བློ་མ་བསྙེན་ཕྱིར་དོན་ཕྱིར་དབྱེ། །ཞེས་པ། ལུས་ཀྱིས་མ་བསྔགས་པའི་ཆོས་མེད་ཅིང་ལུས་ཀྱིས་གཞུང་བཞིན་དུ་བླ་མ་ལ་བཀུར་བ་དང་། གཉིས་དང་རྗེས་མཐུན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་བསྟེན་ན་ཉེས་པ་གཉིས་མེད། དེའི་དོན་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའོ། །ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ལུགས་ཉིད་གང་ཞེ་ན། རིམ་འདི་གཉེར་གཉིས་ཀྱིས་དབྱེ་ན། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་དེ། །རང་བཞིན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལྔར་ཤེས་བྱ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། རིམ་པ་ནི་དྲུག་གོ། །ཉེ་བ་ནི་འདས་མ་ཐག་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པའི་གཉེར་གཉིས་ཀྱིས་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་བསྟེན་ན་དུ་ཡོད་ཅེ་ན། མན་ངག་རང་གི་ངོ་བོ་གསུམ་ལ་དྲུག་སྟེ། གཞི་དང་། ལམ་གཞི་དང་། བསམ་ཡས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྔའོ། །འོ་ན་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་རྐྱེན་གྱིས་མངོན་བྱས་པ། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལ་མིང་བཏགས་ཀྱང་། །གསལ་ཞིང་གསལ་བས་གསུམ་དུ་འགྱུར། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་པར་འབྲས་བུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞི་པོ་དང་། སོ་སོའི་སྤྱོད་པས་མཐར་ཐུག་པར་བྱས་པས་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྔ་ཕྱི་མེད་དེ། འབྲས་བུ་ཞེས་པ་ཡང་རྒྱུའི་ཆོས་ཇི་སྙེད་པ་ཉིད་སེམས་རང་སྣང་བས་བརྟགས་པས་མ་གྲུབ་སྟེ། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་རྫོགས་ཟིན་པ་ལས་འཛིན་པ་དག་པ་ལས་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པས་སྒྲིབ་པ་དག་པ་ཙམ་ལ་འབྲས་བུ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་གདགས་སོ། །མི་མཐུན་པ་ནི་བཤད་པ་ལྟར་གཞི་སྟེ། །སྐབས་ཀྱི་སྒྱུ་མ་ཡང་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣལ་ཞིང་དོན་མཐོང་བའི་རྟོག་པ་དྭངས་པ་ནི་འཇུག་པས་ལམ་ཡིན་ཏེ། སྐབས་ཀྱི་རྐྱེན་ནོ། །འོན་ཏང་དོན་ཆུབ་པས་དཔྱོད་ཡུལ་དག་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་མཚན་ཉིད་བསྡུ་བ་ནི། ཤེས་འཇུག་མཚན་ཉིད་འབྱོར་བའི་གཟུངས། །འབྲས་བུ་སྨིན་བྱེད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན། །ནུས་མཐུ་ཅན་དུ་གང་གྱུར་པ། །རིག་འཛིན་རྒྱལ་བའི་ཞིང་དུ་གྲགས། །ཞེས་འབྱུང་བ་ནི། བཤད་པ་དངོས་པོ་གསུམ་དུ་བསྡུ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཉེ་བ་ནི་བཤད་པའོ། །མང་བའི་སྒྲ་ནི་གསུམ་པོ་ཞེས་བྱ། འཆད་པའི་དངོས་པོ་གསུམ་དུ་བསྡུ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་ཤེས་པ་ནི་དང་པོའོ། །དེ་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པ་ནི་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ཡ་ཆ་བ་ནི་མཐའ་དང་གོལ་ས་གཉིས་ཀྱིས་གཡང་ས་མེད་དེ། དེ་གཉིས་དང་པོ་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་སྐབས་ཀྱིས་བཏགས་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་ཁས་ལེན་ནོ། །ཡོན་ཏན་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚང་བས་འཇུག་པ་པོ་བློ་ལས་རུང་སྟེ་ནུས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ནི། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་ལས་མི་མཉམ་པ་དང་། ལུས་མི་ཡང་སེམས་སངས་རྒྱས་པས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བར་མ་གོམས་པའི་ལུས་ཉིད་ནི། །སྲིད་པ་འབྱུང་བའི་རིམ་ཚུལ་གྱིས། །རང་གིས་ཡན་ལག་བཞི་རུ་འགྱུར། །ཞེས་པ། དེའང་རྐྱེན་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་རང་གིས་ངོ་བོ་ལ་གཞིའི་དཔེས་མཚོན་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ཡང་དང་པོ་སྲིད་པ་འབྱུང་བ་ནི་ཁམས་དང་། ལས་ཀྱི་རྐྱེན་དག་གིས་འབྱུང་བ་བཞིའི་རླུང་རིམ་པར་འདུས་ནས་འཛིན་སྣང་དང་བྲལ་བ་དང་། སྲིད་པ་བར་དོ་ན་གནས་པ་ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་པ་དང་། མཚམས་སྦྱོར་རྣམ་ཤེས་ལྷུམས་སུ་ཞུགས་ནས་རླུང་གིས་བསྐུལ་བས་ལུས་སྨིན་པ་དང་། བལྟམས་ནས་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་བཞི་དང་། དང་པོ་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ལ། བཏགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞི་རིམ་པར་ཆགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ལ། དབྱེ་བ་འང་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། ཕྲ་མོ་དང་། སྤྲོས་བཅས་ཀྱི་ལམ་དང་བཞི་རུ་གསུངས་སོ། ༈ །ད་ནི་མན་ངག་གི་འབྲེལ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་འབྲེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། །ཕུང་སོགས་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་པར། །ཚད་མ་གསུམ་གྱི་དངོས་པོ་ཡིས། །ཤེས་ནས་བསྒྲུབ་པའི་གཞི་རུ་བཞག །ཅེས་པ། དེ་ལ་རིམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་གོང་འོག་གི་འབྲེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕུང་ལྔ་དང་། བསྡུ་བ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སོ། །དེ་དག་རང་གི་སེམས་རང་སྣང་བས། སེམས་སུ་གསལ་བ་ནི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་བ་ལས་བཏགས་པའི་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལྷ་དང་ལྷ་མོར་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི། སྣང་སྟོང་གཉིས་དང་བྲལ་བས་རང་བཞིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་སུ་གྱུར་པས་མ་སྐྱེས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དོན་དེ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་པའི་དོན་ནོ། །ཞལ་ནས་གསུངས་པ་ངེས་པའི་ལུང་དང་། ཉམས་ཀྱི་མན་ངག་དང་། རིགས་པ་གསུམ་གྱིས་བཙལ་བས། རང་བཞིན་གྱི་དོན་མཐོང་བས་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པའི་གཞི་རུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རིམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོར་རང་བཞིན་གཞག་གོ། །ཞེས་གསུངས་ནས་ལམ་གྱི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དག་པ་རྣམ་གསུམ་མ་ནོར་ཞིང་། །རང་རིག་རྒྱལ་པོ་གོམས་པ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་འདི་རྙེད་པའི་ཕྱིར། །མཚན་ཉིད་གཉིས་པོ་དང་པོར་བཞག །ཅེས་འབྱུང་བས་བསྟན་ཏེ། འཁྲུལ་པར་སྣང་བའི་རྟོག་ཚོགས་ཉིད་སེམས་ཉིད་རང་སྣང་བས། ཕུང་པོ་ལྔ་མ་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས་སངས་རྒྱས་ལྔར་གསལ་བས་བཅུད་དག་པ་དང་གཉིས་དང་སྣོད་རྒྱུད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་གཞུང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་གསུམ་མོ། །གསུམ་གྱི་དོན་བཤད་པའི་དོན་གྱི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་ཞིང་། དཔེར་ན་ས་བདག་གི་རྒྱལ་པོ་དམངས་ཕལ་པ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རིག་པར་རང་གསལ་བར་རང་རིག་པར་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དང་། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་བདག་ཏུ་དབང་བསྒྱུར་བས་ཐམས་ཅད་བདག་ཏུ་གསལ་བ་ལ་ཡུལ་མ་གྲུབ་པས་བློ་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་པས་གོམས་པར་བྱ་སྟེ་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིས། བསྒྲུབ་བྱའི་མཆོག་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྐུ་ཐོབ་སྟེ། གཉིས་རྒྱུན་ཆད་པར་གྱུར་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་ནོ། །རྐྱེན་འཇུག་པ་ཡི་མཚན་ཉིད་ལ། །བཞིར་བསྟན་པ་ཡི་དང་པོར་བཞག །ཅེས་གསུངས་སོ། །བདེན་གཉིས་རྒྱུ་འབྲས་ཚུལ་དག་གིས། །དོན་དམ་སྐྱེ་འགག་མེད་པ་དེ། །ཀུན་རྫོབ་སྒྱུ་མ་ཅིར་ཡང་འགྱུར། །ཞེས་པ། རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པའི་བཞེད་ཀྱིས། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་རྒྱུ་གཉིས་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གིས་ངོ་བོས་དང་མ་སྐྱེས་པ། རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་ལས་མ་སྐྱེས་ཏེ་སྐྱེ་བ་མེད་ལ། མ་སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་འགག་སྟེ་འགག་པའང་མེད་པ་ལས། དམིགས་སུ་མེད་པ་ལས། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དཔེར་ན་རྫས་ལ་སྔགས་བཏབ་ནས། ལྟད་མོ་བ་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ལ་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་སྣང་ཡང་ངོ་བོ་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ། ལོག་རྟོག་བརྟས་པའི་དབང་གིས་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་མེད་པས། གཅིག་ཏུ་ཡང་མ་ངེས་ཏེ་བརྟག་པ་ལྟར་སྣང་ངོ་། །འོ་ན་སྣང་ལུགས་དེ་ལ་བཤད་པ་ནི། འདིར་མཐར་མི་འཇོག་སྟེ། དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སེམས་རང་སྣང་བས་རྟགས་མ་གྲུབ་པའོ། །དོན་དམ་པར་བརྟགས་པས་མ་གྲུབ་ཀྱང་སེམས་རང་སྣང་མ་འགགས་པའོ། །རིམ་པ་ཅིར་ཡང་སྣང་བ་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། བདེན་པ་གཉིས་མི་ཕྱེད་པར་མཉམ་མོ། །དེ་ཉིད་ལུགས་གཞན་ན་མེད་པ་དང་། ཕལ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་པས་གསང་བ། རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྔར་གསལ་བས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་མཉམ་པའི་དབྱིངས་སོ། །འོན་ཏང་ན་དབྱིབས་དང་ལུགས་གཞན་ལྟ་བུར་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱིངས་ཉིད་མ་བསྒྲིབས་པར་གསལ་བ་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང་། འབྲས་བུ་བཞག་པས་ངང་གཉིས་ལས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ངང་ངོ་། །བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་སྣང་ཡང་། མ་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས་མ་གྲུབ་པའི་དཔེ་ཆུ་ཟླ་དང་སྒྱུ་མའི་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་དང་འདྲ། དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཉིད་དུ་རང་སྣང་བས་མ་སྤངས་པའི་ངོ་བོ་ལ་གྲུབ་པ་མེད་པས། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་ཚོགས་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་གསལ་བའི་སངས་རྒྱས་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔར་གསལ་བ་ལ་སྣང་ཙམ་ན་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་སྟེ། སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་ལུགས་གཞན་ལྟར་བདེན་པ་གཉིས་པོ་སོར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་བཞག་པར་བཤད། ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མའི་ལུས་ཉིད་ནི། །རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པས། །ཅིར་ཡང་མེད་ལ་ཅིར་ཡང་སྣང་། །སྒྱུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་ཤེས་ཚུལ་གྱིས། །གཅིག་དང་དུ་མར་མ་ངེས་པས། །ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཧཱུྃ་དུ་བསྡུ། །ཕྲ་མོའི་ལུས་སུའང་སེམས་དཔའ་གསུང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི། བཤད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། རང་གི་སེམས་ཉིད་པས་ཅིར་ཡང་སྣང་སྟེ། རང་བཞིན་ཏུ་མ་ཟིན་པ་མེད་པས། ཅིར་ཡང་མ་ངེས་པ་ལ། རང་གི་ངོ་བོ་སྣང་སྟོང་དང་དྲན་རྟོགས་ལྟ་བུ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་བཞིན་དུ། སེམས་རང་མ་འགགས་པའི་རོལ་པ་དང་། རྟག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་རང་རང་སྣང་བ་དེའི་དཔེ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་། མངོན་པ་ཤེས་པས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཉུང་འབྲུར་བསྡུས་པ་དང་། ཉུངས་འབྲུ་སྟོང་གསུམ་བསྐྱེད་པར་མཛད་པའི་དཔེས་མཚོན་ནས། རང་རིག་པ་ཉིད་ཅིར་ཡང་སྣང་བས་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་དང་། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་མི་ཕྱེད་པས་དུ་མར་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ལས་འདས་པས། དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་ཡིག་འབྲུར་གྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་བཤད་པའི་རྗེས་སུ་ཕྲ་མོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞག་པར་གསུངས་སོ། །ཕུང་སོགས་རང་རིག་དཀྱིལ་འཁོར་ཚོགས་འདི་ལ་རིམ་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། ཤེས་བྱ་སྡུད་པའི་ཚོགས་དག་གིས། །དུ་མའི་དངོས་པོ་གཅིག་གིས་སྣང་། །སྐལ་པ་དམན་པའི་དོན་ཕྱིར་དུ། །ངེས་ཕྱིར་རྗེས་སུ་བཞག་པ་ཡིན། །ཅེས་པ་ནི། ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། ཁམས་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས། སྨོས་པའི་རང་བཞིན་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་སངས་རྒྱས་པས་སྤྱོད་ཡུལ་ཞི་གནས་དག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་གཟོད་འཇུག་པའི་རིམས་པ་མེད་དོ། །ལྷག་མ་སྟེ་རང་བཞིན་ལ་མེད་ཀྱང་། རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡོད་ཅེས་བྱ། དཔེར་ན། འཇིག་རྟེན་ན་བཟོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱ་ལ་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་མཚོན་ནས། འདི་གཉིས་ཆར་དུ་དྲང་སྟེ། གཅིག་མ་གྲུབ་ན་དུ་མ་མི་འགྲུབ་པས། གཅིག་བསྡུས་པ་ལ་དུ་མ་འདོགས་པས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་འཇུག་པ་ཀུན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དང་རྩོལ་བ་གཉིས་ཀྱི་བློ་དམན་པ་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ངེས་པ་བཤད་པའི། ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྤྲོས་བཅས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞག་ཅེས་བྱའོ། ༈ །ད་ནི་དགོས་པའི་ཡན་ལག་བསྟན་ཏེ། ཡན་ལག་མཚན་ཉིད་འདིར་གསུངས་པ། །དུ་མ་གཅིག་བྲལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །ཟིན་པ་ཐམས་ཀྱིས་མི་འཆིང་ཞིང་། །ངེས་པར་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །ཡོ་བྱད་ལ་སོགས་ལྡན་པར་བཤད། །འདི་དག་དགོས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འབྱུང་བ་ནི། དེ་ལ་སྨོས་པའི་མཚན་ཉིད་འདིར་གསུངས་པ་གང་ཞེ་ན། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་རང་རིག་ཏུ་སྣང་ཞིང་རང་རིག་ཏུ་འདུས་པ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ནི། གཞུང་ལྟར་དུ་མིང་ཐོབ་པའོ། །ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་སོར་བཤད་དོ། །ཟིན་པ་ནི་སྤྱོད་ཙམ་ཉིད་ན་སེམས་ཉིད་དུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པས་སྦྱོར་བ་དང་། སྒྲོལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། གཞན་ཡང་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟར་སྤྱད་ཀྱང་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བས་བག་ཆགས་མི་སོག་ཅིང་། བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་ནས་གང་མ་སྤངས་པར་སྤྱད་པ་དང་། བཤད་པའི་དོན་གྱིས་བསགས་བྱ་གཉིས་དང་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ནི་མིན་དགོས་ཆེད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཡོ་བྱད་དང་ལྡན་པར་བྱ་བར་བཤད་དོ། །ཉེ་བ་ནི་བཤད་པའོ། །གཅིག་པ་ནི་མང་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མངོན་དུ་གྲུབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཡིན་པས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འོ་ན་དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ཡི་ཡང་དགོས་བསྟན་པ་ཡང་། །ཏིང་འཛིན་སྤྱོད་དང་འབྲེལ་གོམས་དང་། །ཡོ་བྱད་གཅིག་གི་ཐབས་ཆེན་པོས། །འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར། །དྲུག་སོགས་མང་པོའི་རོ་མྱོངས་ཡང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། །དེ་ལ་བཤད་པའི་དགོས་པ་ནི། །སོ་ནམ་གྱི་དཔེ་བཞིན་བསྟན་ཏེ། །འཆད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྐབས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མ་འཁྱལ་བར་གོམས་པ་དང་། སྡུད་པ་ནི་འཆད་པ་ལ་ལས་གསང་བའི་ཡོ་བྱད་དོ། །དེའང་འཆིང་བའི་རྒྱུ་ལས་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བས། ལུགས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པས་མིང་ཐོབ་བོ། །དེས་ལོག་པའི་རྣམ་རྟོག་དང་། ལམ་པའི་གཉིས་འཛིན་དང་། ལྟོས་པའི་ཀུན་བརྟགས་རྣམས་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དགོས་ཆེད་དོ། །དེ་ལྟར་དུ་འཛིན་པ་དག་པས། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་བྱ་བ་དང་། སྣང་བ་མང་པོར་རོ་བཏར་ནས་དུས་ན་ཞེས་བྱ། མི་མཐུན་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་གྲུབ་པ་མེད་པས། ཆུ་ཟླ་དང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་རང་སྣང་བས་སེམས་ཉིད་ལས་མི་གཞན་པའི་ཕྱིར། འོན་ཏང་ན་སྣང་ཡང་ཡུལ་དུ་མི་བྱེད། ལམ་སོ་སོར་མི་འཛིན་པར་རང་རིག་ཏུ་གསལ་བ་ལ། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་དཔེ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པ་ཡིས། དགྱེས་པ་བཞི་ལས་ཐམས་ཅད་གསལ་བ་ཡང་འཛིན་པ་མེད་པ་ནི་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་པོ་ཡུལ་དུ་སྦྱོར་ཞེས་བྱ། །འཁོར་བ་སྤངས་མེད་སངས་རྒྱས་ཞིང་། །རྐྱེན་གྱིས་དཀྱིལ་འཁོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །བདུད་བཞི་བཅོམ་པའི་དཔའ་བོ་ནི། །དེ་ལས་སྣང་ཕྱིར་དེར་བཞག་གོ། །ཞེས་འབྱུང་བ་ནི། གོང་མ་ལྟར་སྣང་ཡང་འཛིན་པ་མེད་པས་སེམས་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་དང་། ཡུལ་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་ལ་ཡུལ་སེམས་སུ་ཤེས་པས་སྦྱོར་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ལ། འཁོར་བ་ནི་དྲུག་པ་གཅིག་ཏུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འོང་བ་ནི་དྲུག་སྟེ། འཁྲུལ་སྣང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གཞན་དག་ལྟར་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མ་སྤངས་ཐམས་ཅད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ལྟར་གསལ་བ་ལ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་རང་རིག་ཏུ་གསལ། དེ་ཡང་མ་བཙལ་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་བཤད་པ་ལྟར་གྱུར་པ་ནི། བཤད་པའི་ཐབས་ལས་འབྱུང་ཞིང་དེས་སྒྲུབ་པས་སོ། །གཏན་ཚིགས་ནི་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། །བཤད་པའི་དགོས་པ་ལས་བསྒྲུབ་བྱ་འབྱུང་བས་བསྒྲུབ་བྱ་དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པར་བཞག་པ་དང་། ལམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞི་དང་། །ཡན་ལག་ཏུ་བཅས་པ་ལས་འབྲས་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབྱུང་བས་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མར་བསམ་ཡས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞག་གོ། །འོ་ན་མན་ངག་གི་སྣོད་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་བསྟན་སྙམ་པ་ལས། འདི་དག་ཕལ་གྱི་ཡུལ་མིན་ཕྱིར། །གཞན་དག་རྒྱུད་དང་འདི་ཉིད་དུ། །མ་གསུངས་ཤིན་ཏུ་གབ་པ་ཡིན། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཉེ་བའི་འཆད་པ་ནི་གཞུང་ངོ་། །མང་པོས་གསུངས་པ་ནི་དངོས་པོ་གསུམ་འཆར་རོ། །དེ་ཡང་འཆད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདིའི་དོན་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། དྲང་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པའི་རྒྱུད་སྡེ་ཀུན་ཏུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་བསྟན་པའི་སྙིང་པོར་གསུངས་ལ། དེ་ཡང་མན་ངག་གི་ལུགས་ནི་མ་བསྟན་ནོ། །འོ་ན་མན་ངག་འདི་ལ་རྨོངས་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཡུན་དང་རྩོལ་བས་སྐབས་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བསྐལ་པ་མང་པོར་རྒྱུད་མ་སྦྱངས་པ་དང་། སྒོ་གསུམ་གྱི་རྩོལ་བ་ཞེན་པས་ཉེ་ལམ་འདི་དང་འཕྲད་པའི་སྐལ་པ་མེད་དེ། གཏན་ཚིགས་ནི། བཤད་པ་བཞིན་པས་ཞེས་གསོལ་བའོ། །དེ་ཡང་ངོ་བོ་གང་ཞེ་ན། གང་ཟག་རང་གི་དང་གིས་ཤེས་རབ་དམན་པ་དང་། ཐོས་པ་མ་བསགས་པ་དང་། གཏོང་ཕོད་མེད་པ་དང་། རང་ཕྱོགས་ཆེ་བ་དང་། སེམས་ཁོང་ན་འགྱིང་བ་དང་། བྱེད་པ་པོ་ནི་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་འཆད་བཞིན་པས་སོ། །ཁེངས་པ་གསུམ་མ་སྤངས་པས་བླ་མ་མི་ཁུར་བ་དང་། བཤད་པ་བཞིན་སྤུན་ལ་ཡང་མེད་པ། དེ་ལ་ཐུན་མོང་གི་ལམ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་ཀུན་རང་གིས་མི་ལྕོགས་པས། ཕྱོགས་གཅིག་ཙམ་གྱིས་འཐད་པར་འདོད་པ་དང་། བསླབ་པ་དང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཕྱོགས་རྣམས་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། གབ་པ་གཉིས་འབྱིན་པའི་བདག་པོ་ལ་བཀུར་བ་སྤངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གསང་བ་མཐར་ཐུག་གི་དོན་བསྟན་པར་མ་གསུངས་ཞེས་བྱ། ཁམས་ཕོར་སེང་གེའི་ཞོ་མི་བླུག །ཅེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་བཤད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་བསྟན་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་སྙམ་པ་ལ། རྨོངས་ལ་འཕྱར་བས་གལ་ཏེ་བྱིན། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ་གོ་སླ་བས་མ་བཤད་དོ། །འོ་ན་མན་ངག་འདི་སུ་ལ་བསྟན་སྙམ་ན། བྲལ་མཐའ་བཞིན་དུ་གསུམ་གནས་ཤིང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྒོ་གསུམ་གུས་པར་གནས་ཤིང་། ཁེ་དང་གྲགས་པ་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་། སྒོ་གསུམ་གྱིས་བླ་མ་ལ་ཁུར་བ་དང་། སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་འཇུག་པ་དང་། དོན་རྟོགས་པའི་རིམ་པ་མཚན་ཀུན་ལ་ཤོང་བ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་དོན་བྱ་བར་དམ་བཅའ་བ་ལས་མི་འདའ་ཞིང་བློ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཆུང་བ། ངང་བཟང་ལ་ཚུལ་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་འཆད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་གཏད་ཅེས་བྱ། འོ་ན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བྱིན་ན་ཡོན་ཏན་ཅི་ཡོད་སྙམ་པ་ལ། གསེར་ཕྱིས་བླུགས་པའི་སེང་གེའི་ཞོས། །ཞོ་ངན་ཐམས་ཅད་འཐོར་བར་ནུས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དཔེར་ན་གསེར་ཕྱིས་པ་དང་འདྲ་བ་ནི། །བཤད་པ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ལ། །གཅན་གཟན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ཞོ་དང་འདྲ་བའི་མན་ངག་བསྟན་ན། སྲོག་ཆགས་ཕལ་པའི་ཞོ་དང་འདྲ་བའི་བག་ཆགས་ངན་པ་སྦྱངས་ནས་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་འདི་དང་པོ་ནས་སྣོད་བརྟག་པར་བྱའོ། ༈ །འདི་ནས་མར་མན་ངག་གི་ངོ་བོ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་འདིས་བརྒྱུད་དུས་གནས་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ལའང་ཡན་ལག་དྲུག་སྟེ། དང་པོ་ཡན་ལག་བཅས་པའི་ལུས། རྒྱུ་རྐྱེན་བྱེད་པ་ངོ་བོ་དང་། རང་བཞིན་མཐའ་དྲུག་གིས་རྫོགས་འགྱུར། ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའང་དངོས་པོ་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ལ། ཡན་ལག་གི་དབྱེ་བ་སྟེ་གོ་སླའོ། །ཡན་ལག་ཤེས་དང་ལོག་པ་གཉིས། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་འགྱུར་ན། །དེ་ལ་བཅོས་ཤིང་བསྒྱུར་དུ་མེད། །ཡེ་ནས་རང་བཞིན་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་སྤང་ཞིང་སྦྱང་བསྒྲུབ་མེད། །ཅེས་པ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རིགས་པས་བསྟན་ཏེ། རང་རིག་པ་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་དོན་མངོན་དུ་བྱས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱི་སྣང་བ་མཐའ་བཅད་པ་ནི། ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ནི་ལོག་རྟོག་སྟེ་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་ཞེན་པ་ཉིད་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཚད་མར་སྣང་བ་ནི་འཁོར་བ་སྟེར། སྤྱི་མཚན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་དེ་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་མར་ཡོད་ཀྱང་། རང་གིས་མཚན་ཉིད་སོ་སོ་ནང་རིས་སུ་མི་གནས་ཏེ། གལ་ཏེ་བརྟགས་པ་བཞི་སོ་སོ་ནས་གནས་ན་སྐྱོན་ཡོད་དེ། གང་ཞེ་ན། དེ་མ་ཐག་དང་དེ་ལ་བརྟགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གཞིག་ཅིང་ལམ་གྱིས་སྦྱོང་དུ་མི་བཏུབ་ལ། ཅིག་ཤོས་སུ་བསྒྱུར་དུ་ཡང་མི་བཏུབ་ན། བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ཉིད་རང་སྣང་བ་ཡིན་པས་བརྟག་པ་ལས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་རང་རིག་ཡིན་པས་སྤང་བྱ་ལ་དམིགས་ལ། རྟོག་པ་རྣམས་རང་རིག་ཏུ་གསལ་བས་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡེ་ནས་རྫོགས་པས། གཅིག་ཤེས་དང་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་དོ། །འོ་ན་རང་བཞིན་ཙམ་གཅིག་སོ་སོ་ནས་ངེས་སོ་སྙམ་པ་ལས། སོ་སོ་རང་བཞིན་ངེས་ཤེ་ན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ན་དངོས་པོ་དག་གཉིས་པའི་རང་བཞིན་ངེས་ན་ཡང་འགལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་འགལ་ཞེ་ན། བདེན་པ་གསུམ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ནོར་བ་སྟེ། དེ་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ལམ་མོ། །དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ཀྱིས་གཉེན་པོས་གཉེན་པོ་མི་འཆོས་ནའང་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བ རྟགས་པས་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་པ་ནི། འཁོར་བ་མ་སྤངས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བས་ཐ་སྙད་དུ་བཅོས་པ་སྟེ་བཤད་པ་ལྟར་རང་བཞིན་སོ་སོ་ན་དེ་ལྟར་མི་བཏུབ་པས་འགལ་ལོ་ཞེས་བྱ། དེ་བས་ཞེས་པ། དེ་མ་ཐག་པ་ལྟར་འགལ་བས་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་བཞིན་བཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་འདྲེས་པར་མཁྱེན་ཀྱང་། བདག་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའོ། །གསུངས་པས་བྱེད་པོར་འཐད་དོ། །འོན་ཏང་ན་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་པོ་སོ་སོ་ན་མེད་པར་གསུངས་སོ། ༈ །འདི་ནས་མར་འཁོར་བ་མ་གྲུབ་པའི་རིག་པ་བསྟན་ཏེ། འཁོར་བ་སེམས་ཕྱིར་བདག་མེད་པས། དེ་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་བསམ་ཡས། །ཞེས་པ་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་གཅིག་ཏུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྐྱེ་བ་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། དེ་ཡང་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས། བརྟགས་པའི་འཁོར་བ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་ལ་བརྟག་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་སེམས་ཉིད་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གཤེགས་པའོ། །དེའང་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅེས་བྱའོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ལྡན་གྱུར་ན། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་ཡང་དག་སྟེ། །ཞེས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་ཉིད་མ་འགགས་པར་སྣང་བ་དང་། སྣང་བ་ཡང་སེམས་ཉིད་དུ་མ་སྐྱེས་པའི་དོན་མཐོང་ན། སྣང་བ་དང་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཛིན་པར་སེམས་ཉིད་གསལ་བས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའོ། ༈ །ད་ནི་མན་ངག་ལས་འདས་པ་མ་གྲུབ་པར་སྟོན་ཏེ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་ཕྱིར། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཅེས་པ་ནི། འཁོར་བ་བཤད་པ་ལྟར་མ་གྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྟགས་པའི་ཟླ་བ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་ཡང་འཁོར་བ་སེམས་ཉིད་པས་བརྟག་པ་མ་གྲུབ་པ་ལ། གཅིག་ཤེས་དང་སེམས་ཉིད་པས་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་སྟེ་གུད་ན་མེད་དོ། །དེ་ཤེས་བྱ་ཕྱིར་རྒྱུ་སོགས་དབྱེ། །ཞེས་པ་བཤད་པ་ལ་བསྙེན་པའོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་ཞིང་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲུག་པོ་རྣམས་སུ་དབྱེ་ཞེས་བྱའོ། །ཁས་བླངས་པའི་དང་པོ་ནི་གང་ཞེ་ན། མ་རིག་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པའི་རྒྱུ། །གཏི་མུག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། །རང་རིག་ཉིད་ལས་ཉམས་མེད་ཕྱིར། །གཉིས་མེད་དོན་གཅིག་ཡིན་པར་བཤད། །ཅེས་འབྱུང་བ་ནི། རྒྱུ་གཅིག་པར་རྟོག་པ་བརྟན་པའོ། །སེམས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཅིར་ཡང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་ལ་ཡུལ་མ་དམིགས་བཞིན་དུ་རང་སྣང་བར་མ་ཤེས་པ་ནི་སྣང་བ་དང་མ་ཤེས་པ་དུས་མཉམ་པས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་འཁོར་བའི་ཆོས་ཇི་སྙེད་པའི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུའོ། །རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡུལ་དང་བྲལ་བས་དེ་ཉིད་མ་མཐོང་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྐབས་ཀྱིས་བཏགས་ཀྱང་ངོ་བོ་མིང་གཉིས་བར་བསྟན་ནོ། །སེམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་གདོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐའ་མ་བསྒྲིབས་པར་རང་གསལ་བ་དང་། ཡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རང་གསལ་བ་ནི་རང་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཏང་ན་བཤད་པ་ཉིད་ལས་གཅིག་ཤོས་གུད་དུ་མ་གྱུར་པས། ཤེས་བྱ་ཤེས་བྱེད་བཤད་པ་གཉིས་གནས་སྐབས་ཙམ་མ་ཡིན་ཞིང་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་གསུངས་སོ། །ཆོས་དག་བདག་དང་དངོས་པོ་རྣམས། །ངོ་བོ་ཡོད་སོགས་བརྟགས་པ་ཡི། །རྟོག་པ་སྒྱུ་མའི་ཀླུང་དུ་གྱུར། །ཅེས་པ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་མ་རིག་པ་བསྟན་ཏེ། བརྟགས་པས་སྣང་བའི་ཡུལ་དང་། གང་ཟག་དང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བྱུངས་ཐེབས་པ་ལས་བརྟགས་པའི་ཐ་སྙད་མེད་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ངེས་པར་ཡོད་པར་བལྟ་བ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྟོག་པའོ། །བསྡུ་བ་ནི་གཉིས་སོ། །འོན་ཀྱང་ན་བཞི་ལ་མ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་གྱི་བརྟན་པ་སྟེ་འབྲེལ་པ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་མཁན་པོས་སྒྱུ་མའི་ཆ་རྐྱེན་གྱིས་ལྟད་མོ་ཡིད་འཕྲོག་པའི་གཟུགས་ཀྱང་མཐོང་ཙམ་ན་བསླུས་པ་བཞིན། རྟོག་པ་སྐྱེ་བཞི་འདུས་པ་ལས། སྐྱེས་པ་སྔ་མའི་རྟོག་པ་དང་། ཕྱི་མ་རྒྱུད་མཐུན་པར་སྣང་ཡང་རྟོག་པ་ཙམ་ལས་གྲུབ་པ་མེད་པས་སྣང་ཙམ་ན་བསླུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟོག་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་གྱུར་པས། དངོས་པོ་རྣམ་གཉིས་སུ་བསླུ་བའི་ཕྱིར། ཕྱི་ནང་རྟེན་འབྲེལ་གཉིས་སུ་འཁོར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ནི་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྟགས་པ་ཙམ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ། སྲིད་རྩེའི་ཉེས་དམིགས་དག་ལས་བྱུང་། །ཞེས་པ། ཆགས་པ་དང་། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྣང་བའི་རྒྱུ་དང་ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། མ་རིག་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ལ་བདག་ཏུ་བཟུང་བ་དང་། གང་ཟག་ལ་བདག་ཏུ་བཟུང་བ་གཉིས་ནི་ལྔ་པའི་གཉིས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འོ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པར་སྣང་ན། རྣམ་རྟོག་ཙམ་ཞིག་ངེས་པར་ཡོད་དོ་ཞེ་ན་རྣམ་རྟོག་ཉིད་དང་མ་གྲུབ་ཅིང་། དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་ནས་དག་པར་བསྟན་ཏེ། རྣམ་རྟོག་རང་གི་སེམས་ཡིན་ཕྱིར། །ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་ཡོད་པ་ལྟ། །རང་བཞིན་ཡེ་ནས་འོད་གསལ་བའི། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་ཐམས་ཅད་ཐིམ། །ཞེས་པ་ནི། གོང་མ་ལྟར་འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་རྟོག་རང་སྣང་ན། ཡུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཛིན་ཅིང་རྟོགས་པ་ནི། ཡུལ་གུད་དུ་བརྟག་པའི་དབང་གིས་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེ་ཡང་། རྟོག་པ་ནི་རིག་པར་རྟོག་པས་བྱུང་བས་རྟོག་པ་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་ནི། ལོག་རྟོག་གི་སེམས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་ཕན་ཆད་དེ་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །ཞེས་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་དང་། མཚོན་པ་དང་། འཁྲུལ་པ་དང་། རྒྱུད་དང་། ལམ་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ། གནས་བྱ་དང་གནས་བྱེད་སྤངས་པའི་རིག་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ལྷན་མིན་གཅིག་པ་དང་། ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་རྫོགས་པས་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ནོར་བ་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། ཐམས་ཅད་དེ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བཤད་པ་ཐམས་ཅད་རང་རིག་ཏུ་གསལ་བ་དང་། ཡུལ་སྤངས་པས་ཤེས་པར་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་ན་སྣང་བ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་སེམས་རང་སྣང་བས་བརྟགས་པའི་སྤྲོས་པས་མི་སྒྲིབ་པའི་བཤད་པ་ལ་ཐ་སྙད་ངང་གིས་མི་གནས་སོ། །དེ་ཕྱིར་རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་པས། ཐམས་ཅད་མི་ཙམ་སྟོང་ཉིད་མེད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ་དགོས་ཆེད་ནི་མ་ཡིན་གཏན་ཚིགས་ཏེ། བཤད་པ་ལྟར་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་གསལ་བའི་ཕྱིར་སྣང་བ་དང་རྟགས་པ་གཉིས་ཀའང་སེམས་ཉིད་པས་དངོས་པོ་དང་མ་བྲལ་བས་དངོས་པོ་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་ཀྱང་། གཞན་དག་ལྟར་ཉི་ཚེ་བ་མེད་དོ། །འོ་ན་ལུགས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མ་ལུས་སྟོང་ཞེས་ཏེ། ས་རྡོ་དྲན་མེད་མ་ཡིན་པས། །ཞེས་པ། བློས་རྟགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡང་། ལྷག་མའི་སྒྲས་གཞན་དག་ལྟར་མི་འཐད་དེ། ཡུལ་སེམས་མ་འབྲེལ་བའི་བེམས་པོ་དང་། སྟོང་པ་སངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །འོ་ན་སྟོང་ཉིད་གང་སྙམས་ལ། །རྟོག་མེད་རང་རིག་འོད་གསལ་བས། །འདི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྣང་བརྟགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་རང་བྱུང་བ་ལས་ཡུལ་མ་གྲུབ་པས་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་མཐའ་མ་བསྒྲིབས་པར་གསལ་ལོ། །ཉེ་བ་ནི་རྟགས་རྣམས་སོ། །འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་མཚན་མར་སྣང་བའི་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་ལོག་རྟོག་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་འདུས་པ་ཉིད་སྨོས་པ་རྣམས་སུ་སྣང་ཞིང་། ནུས་པ་ཡོད་ཀྱང་རྐྱེན་ལས་སྣང་བས་མ་གྲུབ་པའི་དཔེ་བཞིན་ནོ། །མི་མཐུན་པ་ནི་སྣང་བ་མི་འགོག་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བརྟགས་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པས་མེད་པ་ལ་སྣང་བ་ནི་སེམས་ཉིད་པས་མེད་དེ་སྣང་སྟོང་གི་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། དེ་ཡང་བདག་པོ་དང་སྐྱེས་བུས་གསུངས་པས་རྡོས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་མིན་ཏེ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། ༈ །ད་ནི་འདི་ན་མར་གཉིས་པ་བསྟན་པ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་ལས། ཡིག་འབྲུའི་ཚུལ་དུ་རྟོགས་པ་བསྟན། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ལས་ཀྱིས་ལྷན་གཅིག་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཉོན་མོངས་རང་དང་སྤྱིར་བསྟན་པ། །མཚན་ཉིད་མ་ནོར་དོན་རྟོགས་ན། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ལམ་དུ་འགྱུར། །ཞེས་འབྱུང་བ་ནི། ལྔ་དང་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་དང་། སྐབས་དང་། བརྟག་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟར་གནས་པར་མཐོང་ན། མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་སུ་ལྔ་དང་གཉིས་སུ་མི་གནས་པས་ལྔ་དང་གསུམ་མ་སྤངས་པར་དག་པས་ཉེས་པའི་ལམ་མོ། །འོ་ན་ལམ་བྱས་པས་བསྒྲུབ་བྱ་གཞན་ཚོལ་ལམ་སྙམ་པ་ལ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་ཀྱང་། །གང་ན་མེད་དེ་དེ་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་པ་རིག་པ་ཉིད་ལྔ་དང་གསུམ་དུ་བྱུང་བ་དང་། ངོ་བོ་སེམས་སུ་གསལ་བས་མ་སྐྱེས་པས་བདེན་པ་གསུམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པས། སྒྲུབ་པ་གསུམ་པ་ཉིད་ཀྱང་ནི་རྗེས་སུ་མ་མཐུན་པ་དེ། གཞན་དག་གིས་སྤང་བྱར་མཐོང་བ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་ལྟར་གྲུབ་པས་གཞན་ནས་མི་རྙེད་དེ། དེ་བཤད་པ་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །དེ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། སྒྱུ་མ་རྩལ་འཛིན་ཐབས་སུ་འཕྲོ། །མཚན་རྣམས་མི་དམིགས་ཤེས་རབ་སྦྱོར། །གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཞེས་པ། ཉོན་མོངས་པའི་སྤྱི་མཚན་རྐྱེན་བཞི་ལས་སྐྱེས་པས་ཞེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྱི་མཚན་དུ་སྣང་བས་སེམས་རང་སྣང་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་སེམས་ཡིན་པས་མ་སྐྱེས་པས་དབྱིངས་སོ། །དེ་ལྟར་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྤྱི་མཚན་མ་གྲུབ་པ་དང་། རང་མཚན་བསྒྲུབ་བྱ་རྫོགས་པ་ཡང་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་ལོ། །འོ་ན་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གང་སྙམ་པ་ལ། ཉོན་མོངས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི། །མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སྟོང་བདག་མེད། །ཅེས་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློས་བརྟགས་པའི་དོན་གྱི་སྤྱི་མཚན་ནོ། །རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པ་དང་། །སེམས་ཉམ་འཐག་པར་བྱེད་པ་དང་། །དངོས་པོ་ལ་མ་གྲུབ་པ་དང་། །རྩོལ་མེད་པ་ནི་སྤྱི་མཚན་ནོ། །འཆད་པ་འབྲེལ་ལོ། །རང་མཚན་ཆགས་སོགས་སྣང་བ་ནི་རྣམ་རྟོག་ཉིད་ན་སེམས་ཉིད་དེ། རང་བཞིན་རང་རིག་འོད་གསལ་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་ཡེ་ཤེས་སྤང་བསྒྲུབ་མེད། །ཅེས་པ། ཉོན་མོངས་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་འདོད་ཆགས་དང་། བསྡུ་བ་ནི་གཞན་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཏུ་སེམས་འབྱུང་བ་ནི། ལྔ་དང་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ཉིད་རང་རིག་ལས་གཞན་པ་མེད་དེ། དེའི་རང་བཞིན་སེམས་ཉིད་ལ་མཐའ་དང་བྲལ་བ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤང་བྱ་བསྒྲུབ་བྱ་བྲལ་ཞེས་བྱ། འོ་ན་སྤྱི་མཚན་ལྔ་ཡང་ཡང་ངམ་ཞེ་ན། རྟོག་ཞེན་ངོ་ལ་རྒྱུར་སྣང་བའང་། །སེམས་ཕྱིར་རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་པ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྔོན་ནས་ཡུལ་དུ་བརྟགས་པའི་རྟོག་པ་བརྟས་པའི་ངོ་བོ་ལ་རྟོགས་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་འདུས་པ་སྒྱུ་ཙམ་དུ་སྣང་བའི་སྤྱི་མཚན་དང་སྤང་དུ་མེད། ལོག་རྟོག་ཉིད་སེམས་ཉིད་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། གཉིས་སྣང་གི་རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་པར་ཐལ་ལོ། །རྟོག་པ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་ལས་མཚོན་ནས་མཐའ་གཉིས་བྲལ་བའི་སྐུའོ། །དེ་ཡང་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་ལས་དང་རྟོག་པ་དུ་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཆད་པར་འབྲེལ་ལོ། །སེམས་རང་དུག་ལྔར་བྱུང་བ་ནི་ངོ་བོ་སྟོང་པས་སྒྱུ་མའོ། །འོན་ཀྱང་ལྔའི་རང་བཞིན་སེམས་ཉིད་པས་སེལ་མེད་པས་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཡང་དབྱིངས་ལས་མ་གྱུར་ཀྱང་ཐབས་སུ་སྣང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒོ་ནས་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་ཡི་གེ་གཉིས་པས་མཚོན་ནས་གསུངས་སོ། །བཤད་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་སྐུ་ལྔ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་བོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཉིད་ལྔར་སྣང་ཡང་དངོས་པོ་ལྔ་དང་བྲལ་བ་ནི། སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་དང་འདྲ། །མ་གྲུབ་པར་སྣང་བ་ལྔ་ཡང་སེམས་རང་སྣང་བའི་ཕྱིར་སེམས་སུ་མི་ཕྱེད་པ་དང་། མཚན་ཉིད་མ་འདྲེས་པས། བདེན་པ་གསུམ་པ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ལྟར་མ་ཡེངས་པར་སེམས་ཉིད་དུ་དབང་བསྒྱུར་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་ཙམ་ན་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་དང་། རང་གསལ་བ་དང་སེམས་ཉིད་དུ་མི་ཕྱེད་པ་དང་། མཚན་ཉིད་མ་འདྲེས་པས། བྱ་བྱེད་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡི་གེ་ལྔ་ཡི་ཚུལ་གྱིས་མཚོན་ནས་ཐུགས་སོ། །འོ་ན་དུག་ལྔ་སྤྱད་པ་དང་མི་མཆིང་ངམ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལྟར་དོན་ལྔར་དག་པ་ཉིད། །མྱ་ངན་འདས་པའི་རང་བཞིན་ལ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་མ་རྟོགས་པས། །མ་གྲོལ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཤད་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་རྐྱེན་འགག་ན་འཆིང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ལྟོས་པའི་ཀུན་བརྟག་རྣམས་ཀྱིས་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀྱི་གདུང་མེད་དེ་སྤང་བྱ་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་དང་། དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་པའི་དོན་མ་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལས་མ་གྲོལ་ཞིང་འཆིང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལྟར་ངེས་པ་ཅིས་མངོན་ན། །སྔགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་གནད། །ཀུན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་མི་ནུས། །ཞེས་པ་གོ་སླའོ། །འོན་ཏང་ན་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ནི་མི་འཆིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་རྟོགས་པ་ཡིས། །དུས་གསུམ་སྡུག་བསྔལ་གནོད་མི་འགྱུར། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ལྡན་པ་ལ། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་རྒྱུ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་རང་སྣང་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་དོན་ཤེས་ན། གསུམ་དང་ལྔ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་གདུང་བའི་གནོད་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། གང་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་འཆང་བ་རྣམས་ལ་གསུམ་དང་ལྔ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱད་ཀྱང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་འགྱུར་རོ། ༈ །ད་ནི་གཉིས་པ་བསྟན་ཏེ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་རང་བཞིན་ནི། །སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ། །ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་དག་པའི་ཕྱིར། །ལས་རྣམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་སོགས་པ་ནི། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་སངས་རྒྱས་པས་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་སྤྱོད་དུ་བསྟན་ཏེ་སེམས་ཉིད་གསུམ་དུ་སྣང་ཡང་བརྟགས་པས་མ་སྐྱེས་པས་མཐའ་གཉིས་ལས་འདའ་ཏེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་སངས་རྒྱས་པས་དངོས་པོ་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་གསལ་བ་ལ་དངོས་པོ་གསུམ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུམ་གྱི་ཏ་ན་དང་ག་ཎ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་མཛད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའང་ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་ལ། །གསང་སྔགས་བླ་ན་མེད་པ་ནི། །ཐབས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཟིན་བཞིན་འགྲུབ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ངེས་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རང་བྱུང་གི་རིག་པ་ནི་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པས་སྨྲར་མེད་པ་དང་། ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་བྱར་རྫོགས་པས་ནུས་མཐུ་མང་སྟེ། དེ་ཡང་ཤེས་བྱ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་མིང་ཐོབ་པར་ཡང་ཐབས་དང་། འབྲས་བུ་བླ་མ་སྟེ། བཤད་པའི་གཞུང་ནི། རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་བོ། །ཐབས་དངོས་གང་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྟོགས་པ་དང་། ཐུགས་རྗེ་དང་། བསྔོ་བ་དང་། བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་བགྲང་བ་ལས་འདས་ཏེ། ས་ཟིན་པ་མེད། འོ་ན་ཐབས་ཀྱིས་མ་ཟིན་པའི་དགེ་བས་འབྲས་བུ་མི་འགྲུབ་བམ་སྙམ་པ་ལ། ཐབས་ལ་མཁས་པས་མ་ཟིན་ན། །ལམ་གྱི་དགེ་སྤྱད་སྟེགས་བཅས་ཀྱང་། །མཐོ་རིས་ལྷ་དང་མི་རུ་སྐྱེ། །སྐྱེ་ཤི་མེད་པའི་ས་མི་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏང་ན་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་ན་དམན་པའི་སྤྱོད་པ་ཡང་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐབས་མཁས་སྙིང་རྗེས་ཟིན་པ་ནི། །ཞེས་ཚིག་ཤད་གཅིག་གསུངས་ཏེ། བཤད་པ་ནི་གོ་སླའོ། །འདིས་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་ཡང་མི་གྲོལ་ན་འགལ་བར་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ལས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ལྔ་དང་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དང་། མི་དགེ་བ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པ་དང་། ཐུགས་རྗེས་ཟིན་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཅིང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལས་མི་ཐར་ན་ས་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དང་། སྡོམ་པའི་དབང་གིས་བྱེད་པ་མི་འཚེམ་པའི་སྤྱོད་པ་ཡང་བག་ཆགས་སུ་གྱུར་པར་རིག་ནས་དེ་ལྟར་མ་གྱུར་ཡང་བསྟན་པ་ཡང་ངེས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་དེ་དག་གིས་བྱ་སྙམ་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱོད་ཚུལ་བཟང་། །ཕལ་ལ་མེད་པ་མི་རུང་ཡང་། །སྔགས་མཆོག་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཡི། །སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་བྱ་བར་འབྱུང་། །དེས་ན་རང་བཞིན་དག་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་འཚམ་པའི་སྤྱོད་པ་ནི། གཞན་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བཟང་ངོ་། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ནི། ལམ་ཀུན་ལ་མི་ལྡན་པས་ཕལ་གྱིས་མི་བྱའོ། །ཡང་ཞེས་པ་ནི་མཐུན་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཐབས་ཆེ་བས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་དགོངས་པ་བདེ་བར་གཤེགས་དང་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཟག་པ་ཡོད་པས་སྐྱེ་བོ་མང་བ་ནི། བཤད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱ་བར་ལུང་ཟབ་མོ་ལས་གསུངས་སོ། །གཏན་ཚིགས་ནི་བཤད་པ་རྣམས་ལ་སྙེགས་སོ། །རང་བཞིན་དང་ཡེ་ནས་སེམས་སུ་དག་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་བསྟན་པ་ནི། དེ་དག་མངོན་པར་སྒྱུར་བ་ནི། །མ་བཅོས་རྒྱུན་གྱི་སྐད་ཅིག་མ། །དེ་ཡི་མ་བྱས་གང་ཡང་མེད། །ཅེས་པ་སྙེག་པ་ནི་གཉིས་པོ་ཉིད་དེ། ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་མིང་ཐོབ་པའོ། །སེམས་ཉིད་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མ་བྱས་པ་ནི་ཅིར་ཡང་སྣང་བ་དེ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཉིད་ལས་འདས་པས་ཐམས་ཅད་གདོད་མ་ནས་བྱས་ཟིན་པ་དང་། སེམས་ཉིད་རང་སྣང་ཡང་ཡུལ་དུ་མ་བཟུང་བས་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་དང་། ཕྱི་མ་རྒྱུ་མཐུན་པར་སྣང་བས་བག་ཆགས་སྨིན་པར་བྱས་པས་དངོས་པོ་རྣམས་རྟོག་པར་སྣང་བ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །འོ་ན་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ཚད་མར་ཡོད་དམ་སྙམ་པ་ལ། དབང་པོ་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཀུན། །ཡུལ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད། །དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་པར་སྣང་བའོ། །ཞེས་པ། འཁྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ལྟ་བུ་མིན་ཏེ། སེམས་རང་རིག་དང་། ཀུན་གཞི་ལ་ལྡོག་པ་ལས་ངོ་བོ་ཐ་དད་མེད་དེ་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་རྟོགས་པ་མཐུ་བརྟས་པ་ཉིད་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བའོ། །འོ་ན་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཅི་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ནང་དང་ནང་གི་ཕྱི་རོལ་གྱི། །རྣམ་རྟོག་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཡང་། །དངོས་པོ་མེད་དབྱིངས་སྐད་ཅིག་མ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་ལས་ཞེས་པ་སེམས་དང་། དབང་པོ་དང་། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རིས་ཆད་དུ་སྣང་བ་ནི་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཏང་རྟོག་པ་གསུམ་པོ་དངོས་པོ་རྣམས་སུ་སྣང་བས། སྣང་བ་ཀུན་ཀྱང་བརྟགས་པའི་སྣང་བ་མེད་དེ་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་ཉིད་དང་། རང་སྣང་བས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མའོ། །འོན་ཏང་ན་མིང་གཉིས་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་ན་མཐའ་མ་རེག་པས་ཉེ་བའི་ལམ་མོ། །འོ་ན་སེམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅི་འདྲ་སྙམ་པ་ལ། ཡང་དག་གཤེགས་དང་ལོག་རྟོག་དང་། །གཞན་ཡང་སྤྲུལ་པ་མང་པོའི་ཚོགས། །ཕྱོགས་བཅུ་མ་ལུས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དེ་ལ་གསད་ཅིང་བཟུང་དུ་མེད། །ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དབྱིབས་རིགས་མིན། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་གཅད་པའི་དོན་མངོན་དུ་བྱས་པ་ནི་དེ་སྐད་དོ། །ལས་ལོག་པ་ལས་ང་རྒྱལ་རྙེད་པའི་བདུད་དང་མུ་སྟེགས་དང་། བཤད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་འཁྲུལ་པ་དང་། དེ་ལ་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་། བརྟག་པ་བཅུ་ན་གནས་པའི་མཐུ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུས་པས་ཀྱང་། རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརླགས་པ་དང་། མཚན་མ་གཅིག་ཏུ་བཟུང་དུ་མེད་དོ། །དེ་ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། ལྔ་ལ་སོགས་པ་དང་། གསུམ་ལ་སོགས་པ་དང་། བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། དྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། གཅིག་ལས་མ་གྱུར་པ་ནི་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏང་ན་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་ཡང་ཡེ་ཤེས་རང་ཅིར་ཡང་སྣང་བའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུད་ཉིད་ལས། གཞི་རྩ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ནི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ་། །འོ་དེ་རང་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཅི་སྙམ་པ་ལ། སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་དེ་བཞིན་ལྷ། །རང་རིག་ཉིད་ལས་མི་གཞན་ཕྱིར། །སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཞེས་པ། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་རྗེས་སུ་མཐུན་ཏེ། སེམས་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས་སེམས་རང་སྣང་བ་རྣམས་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་ལྷའོ། །འོན་ཏང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་རང་སྣང་བ་གུད་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཆོག་འདོད་པས། །དེ་ལ་རྟག་འགྲུས་གསལ་བར་གྱིས། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་ནི། །རྒྱུ་འབྲས་མེད་པའི་དུས་གཅིག་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི། གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་སྟེ། དེ་ནི་ལམ་ས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་དྲུག་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། དེ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པའོ། །དེ་ལ་ཞེས་པ། འདས་མ་ཐག་པ་ལ་ཞེས་བྱ། དེ་ལ་མ་ཡེངས་པར་གནས་པའི་བརྩོན་པས་རྟོག་པར་མ་ཤོར་བར་གྱིས་ཤིག །དེ་ནི་ཞེས་པ་བསྒོམ་པ་ཡངས་པར་བྱས་དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་ནི། ལོག་རྟོག་རང་སྣང་བའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་མ་སྤངས་པར་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལ། གཞན་དག་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྔ་ཕྱི་མིན་ནོ། །དངོས་གང་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་སྟོང་ཉིད་དུ། །ཡི་གེ་འབྲུ་གསུམ་རྫོགས་པར་འགྱུར། །མི་བཟད་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོ་བསྡུས། །ཚོགས་ཆེན་གཉིས་དང་རྫོགས་པར་རོལ། །སྐྱེ་འཇིག་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་ཞུགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཞེན་བློ་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་ཡང་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་སྟེ་བཏགས་པ་ཙམ་མོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་དེ་ཡི་གེ་གསུམ་གྱིས་མཚོན་ནས་ཡེ་ཤེས་ཉིད་མ་འགགས་པར་རང་གསལ་བ་ཉིད་དང་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པར་གྲུབ་དང་། ངོ་བོ་རིག་པར་གསལ་བས་ཡེ་ནས་རྫོགས་སོ། །དེ་ཡང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་བྱུངས་ཐེབས་པས་ཟད་པ་མེད་པ་དང་། གཅིག་དང་གསུམ་དུ་སྣང་བ་དང་། དེ་ལྟར་མ་གྱུར་པ་མེད་པ་ནི། དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སེམས་ཉིད་ཅིར་ཡང་སྣང་བ་དང་། ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་དེ་མི་རྟོག་པས་བསག་བྱ་གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་རྫོགས་སོ། །མཐར་ཕྱིན་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ལས་གྲོལ་ཞིང་འབྲས་བུ་རྫོགས་པ་དབྱིངས་སོ། །ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཡེ་ནས་དེ་ལྟར་བཞུགས་སོ། །དེ་ཡང་བཤད་པའི་རྒྱུད་ལས། ཡེ་ཤེས་བཞུགས་གནས་ཞེས་དམ་ཚིག་ནི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་མངོན་ནོ། ༈ །བཞི་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་བཅད་གཅིག་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་དག་ཅི་ལ་གནས་སྙམ་པ་ལ། བདག་དང་བདག་གི་གཞན་རྣམས་ནི། །ལེགས་པར་རྟོགས་པ་ཙམ་ཉིད་ལས། །ཕྲ་ཞིང་ཟབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། །དབང་པོ་ལ་བདག་གིར་འཛིན་པ་དང་། །ཡུལ་གཞན་དུ་འཛིན་པ་རྣམས་སུ་སྣང་བ་ནི། དངོས་སུ་གསུམ་ཆར་སེམས་ཉིད་ལས་གུད་དུ་སྣང་བ་ནི། ལོག་རྟོག་སྟེ། འོན་ཏང་ན་གུད་དུ་བཏགས་པའི་རྟོག་པ་ཉིད་ལས་གཞན་བཀག་པའོ། །བཏགས་ཙམ་སྣང་ཡང་ངོ་བོ་ལ་རྒྱུད་ཙམ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་གྲུབ་སྟེ། སྔ་མའི་རྟོག་པའང་དེ་དང་རྒྱུད་མཐུན་པར་སྐྱེས་པའི་རྟོག་པས་སྤྱོད་དོ། །འོན་ཏང་བཏགས་པ་ཉིད་ཙམ་ལས་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མེད་པས། ལོག་རྟོག་ཉིད་ལ་ཉིད་སྤྱོད་དོ། །གཞན་དུ་གཡོ་བ་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། ༈ །ད་ནི་ལྔ་པ་བསྟན་ཏེ་ལོག་རྟོག་རང་བཞིན་རང་རིག་སྟེ། ཐམས་ཅད་མ་ལུས་ཆོས་སོ་ཅོག །སེམས་ཉིད་ལས་ནི་གཞན་ན་མེད། །སེམས་དང་ཆོས་སུ་དབྱེར་མེད་པས། །བྱང་ཆུབ་ལམ་འདི་རིང་བ་མིན། །ཞེས་པ་ནི། བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བརྟག་པའི་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སེམས་རང་སྣང་བས་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་རང་རིག་པ་ཉིད་དོ། །གཏན་ཚིགས་ནི་བཤད་པ་ལྟར་རོ། །འཁྲུལ་པར་སྣང་བའི་སྣོད་དང་བཅུད་ལ་སོགས་པར་སྣང་ཞིང་གྲགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་བཞིན་སེམས་ཉིད་ཡིན་པས་སྣང་ཡང་རང་གསལ་བ་ལས་མ་རྟོགས་པའི་ཆོས་མ་དམིགས་ཏེ། སེམས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་དང་། འཁྲུལ་པའི་ཆོས་ཇི་སྙེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །གཏན་ཚིགས་ནི་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པས་བགྲོད་པའི་ལམ་དང་བྲལ་ཏེ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཚོགས་པས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཅི་ཕྱིར་རང་རིག་རྐྱེན་འབྲེལ་པས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དབྱིངས་ཉིད་ཚུལ། །ཉིད་ལས་དབང་བསྒྱུར་ཉིད་སྤྱོད་ཕྱིར། །བདག་དང་གཞན་དུ་རྟོག་པའི་རྒྱུན། །རྣམ་དག་སྣོད་བཅུད་རྒྱུན་མི་དམིགས། །ཞེས་པ། གོང་མ་ལྟ་བུ་ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་པས་དགོས་ཆེད་སྤངས་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་རང་རིག་སེམས་ཉིད་དུ་གནས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང་བྲལ་བས་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་ཅིང་རྒྱུན་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་སྣང་དུ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བས་དབྱིངས་གཉིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །འོན་ཏང་ན་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཅི་སྣང་བ་དང་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཉིད་ཡིན་པ་ལ་སེམས་ཉིད་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་ཞིང་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་འབྱུང་བ་ལྔ་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་མ་དམིགས་པ་ལ། བཤད་པ་གསུམ་མ་གྲུབ་པས་དག་ཅེས་བྱའོ། །འོ་ན་མ་གྲུབ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། །རྣམ་དག་སྣོད་བཅུད་རྒྱུ་མི་དམིགས། །ལྔ་ཕུང་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ནི། །འབྲུ་ལྔར་བསྡུས་པའི་ཐབས་ཆེན་ཏེ། །འབྱུང་ལྔ་མ་སྐྱེས་ཤེས་རབ་ཡུམ། །སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་རྡོ་རྗེའི་ཚོགས། །རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །དག་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་ཐེག་པའི་མཆོག །ངེས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་བསྒྲུབ་བྱར་གསུངས། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བཅུད་དག་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡན་ལག་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་འབྲུ་ལྔས་མཚོན་ནས་ཡེ་ཤེས་ལྔར་གསལ་བས། སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་པ་ཉིད་རིགས་ལྔའི་སྐུར་དག་གོ། །སྣོད་དག་པ་ནི་བརྟག་པའི་འབྱུང་བ་ལྔ་སེམས་རང་སྣང་བས་མ་སྐྱེས་པའི་དབྱིངས་སུ་གསལ་བ་ཡུམ་ལྔའོ། །རྒྱུད་དག་པ་ནི་གཉིས་ལས་བྱུང་བའི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་རྣམས་སེམས་དཔའ་དང་། སེམས་མ་དང་། ཁྲོ་བོ་དང་ཁྲོ་མོའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོགས་བརྒྱད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བའི་བཤད་པ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་ལྔ་རུ་གྱུར་པས་བརྟགས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་མ་གྲུབ་སྟེ། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་བཤད་པ་ལྟར་དག་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྟན་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ངེས་སྟོན་ཏེ་དེ་ནི་དགུ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་གྱི་བསྒྲུབ་བྱར་བཤད་དོ། །དམིགས་བྱ་དམིགས་བྱེད་མེད་ཚུལ་གྱིས། །ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་མངོན་སུམ་པ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དམིགས་སུ་མེད། །དེ་ལྟར་འཁོར་བ་ངོ་བོས་དག །ཅེས་པ། མངོན་སུམ་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གནས་པ་ལ་ཡུལ་མ་གྲུབ་ལ། ཡུལ་བདག་མེད་པས་དམིགས་པ་མེད་དེ། སེམས་རང་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་གཏིང་ཕྱིན་པར་ཆོས་ཉིད་དུ་གསལ་ཡང་། རང་རིག་ཏུ་གསལ་བ་ནི་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་མོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་ཡིན་པས་འཁོར་བ་ལ་ངོ་བོ་མེད་དེ་འདས་མ་ཐག་པ་ལྟར་འཁོར་བ་ཡང་མ་སྤངས་པར་རང་བཞིན་གྱིས་དག་གོ། ༈ །ད་ནི་དྲུག་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་དག་མཐའ་བརྟག་ན། །འཁོར་བའི་རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་ཕྱིར། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བཤད་པ་ལྟར་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཏན་ཚིགས་གསུམ་གྱིས་གཅལ་བས། དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བརྟག་པའི་རྒྱུད་དྲུག་སྤྱོད་ཡུལ་དང་བཅས་མ་སྐྱེས་ཏེ་སེམས་དེ་སེམས་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་གཅིག་ཤོས་དང་གཞན་ན་མེད་དེ་དེ་ཉིད་ལ་བཏགས་པའོ། །ལོག་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ་འཇིག་ཅན་ཉེ་བ་ནི་འཁྲུལ་པའི་སྣང་བའོ། །བརྟག་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་དང་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་རྣམས་མིང་དང་ཐ་སྙད་དང་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བཤིགས་ནས། བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་པས་མེད་དེ་རང་རིག་ཏུ་གསལ་ལ། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གཞན་ལས་མ་བྱུང་བས་རང་བྱུང་སྟེ་ལྟོས་པ་ཆེན་པོའོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་སྣང་བརྟག་ཇི་སྙེད་པས་སེམས་རང་སྣང་བས་ཐམས་ཅད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་མ་གྱུར་པ་མེད་པས་ཞིང་དག་པའོ། །འོ་བྱེད་པའི་སྒྲས་འཕྲལ་ལ་བྱས་སོ་བར་དོགས་པ་ལ། མ་བཅོས་ཤེས་པ་གཉེན་པོ་མེད་ཅིང་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བྲལ་བས། སེམས་རང་གི་ངང་གིས་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས། འོན་ཏང་ན་བཤད་པ་ལྟར་མཐའ་མ་བསྒྲིབས་པས་དེ། སྐད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གང་གི་དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་པ། །མཐའ་རྣམས་ལྟ་བས་ཡོངས་བྲལ་ཏེ། །སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་གྱུར་པ། །མཚན་ཉིད་དང་པོ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པའི་དོན་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་དོན་རྗེས་སུ་དེ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཤེས་པའོ། །རིམ་པ་དང་པོ་ཞེས་པ་གོ་སླའོ། །རིམ་པ་དང་པོའི་མདོར་འགྲེལ་པའོ། །རྫོགས་སོ། ༈ །ད་ནི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་གཞི་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ནི་ཉམས་སུ་བླང་བའི་དོན། །མཚན་ཉིད་བར་མ་བཤད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ནི་དམ་བཅའ་བའོ། །དེ་ཉིད་གཞི་ཡི་དཔེས་མཚོན་ཏེ། །རྒྱུ་འབྲས་ཚུལ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་པ། ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཚོན་ནས་གོང་འོག་རྒྱུ་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་ནི། སྲིད་པ་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ནི། །ཞེས་པའི་ཚིགས་བཞི་དང་གཅིག་ཏུ་གསུངས་པས། དང་པོ་ཁམས་དང་ལས་ཀྱི་རླུང་རིམ་པར་འདུས་པས་འཛིན་པ་དང་བྲལ་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དེ་ནས་བར་མ་ན་ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་པ་སྟེ། སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། བར་མ་དོའི་ཀུན་གཞིའི་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་པའི་ཚིགས་བཞི་དང་། དེ་རླུང་གིས་མངལ་དུ་འཕངས་པས་འཕྲོ་འདུ་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་ཕ་མའི་ས་བོན་གྱིས་དང་། འདྲེས་པ་གདན་ཉི་ཟླ་ལྟ་བུ་སྟེ། མིང་གཞི་དང་གཟུགས་སོ། །དེ་ཕ་མ་གཉིས་ཀྱི་རྩ་གནས་ཀྱི་ཁུ་བའི་ལས་ཀྱི་ཤ་རུས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཅན་གཉིས་ཤེས་པ་གསུམ་འདྲེས་པ་ལའང་རླུང་གིས་བསྐུལ་བས། དབྱིབས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ཐུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལའང་རླུང་གིས་བསྐུལ་བས་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་ཆོ་ག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །མའི་རིམ་གྲོས་ལུས་བསྟན་པ་དང་། ཚིག་གི་བརྡས་སྨྲ་བ་གྲོལ་བ་དང་། དེའི་སྒོ་ནས་དོན་ཤེས་པ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །དེ་ནས་དངོས་པོ་ཀུན་ཤེས་པ་དང་། ནོར་རྫས་དང་། འདོད་པ་ལྔ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཡུམ་དང་མཆོད་པའོ། །རྐྱེན་ལྡན་ཕུང་པོ་རྒྱས་པ་དེས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། བཤད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕུང་པོ་ལྔ་རྒྱས་པ་དང་། རྟོག་པ་རྒྱས་པ་སྤྲོས་བཅས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ལས་ལ་ཐོགས་མེད་ཅིང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། དེ་ནས་ནུས་པ་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་རྩོལ་བ་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་པ་རང་སྣང་བས་རང་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །འབྲུ་ཞིབ་ཏུ་མ་བཤད་དོ། །རང་བཞིན་དག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་། །ཐབས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ། །གཟུང་འཛིན་བཅིང་བས་བཅིངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ། སྣང་བརྟགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་རང་སྣང་བས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་སངས་རྒྱས་ཏེ། མི་མཐུན་པ་ནི་མ་ཤེས་ན་མི་ལྡན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་གཉིས་དང་མི་ལྡན་པས་འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་མི་ཐར་ཏེ། བཤད་པ་དེ་དག་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་དཔེའི་ཚུལ་གྱིས་མཚོན་ནས་གཉིས་པ་དང་། བསྡུ་བའི་འབྲས་བུའོ། །འོན་ཏང་ན་རིམ་པ་ལྔ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པའི་ལམ་ལྔ་ཡང་དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པས། དེ་ཉིད་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་སོགས་པའི། །རིམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། །ལམ་གྱི་ཚུལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་སོ། ༈ །ད་ནི་ལམ་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་ཏེ། །དང་པོ་ལའང་གཉིས་ལས། འདིར་མདོར་བསྟན་པ་ནི། རིམ་པར་རྗེས་འཇུག་དོན་ཉིད་ནི། །ཞེས་པ། རིམ་པ་དང་པོའི་རང་བཞིན་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཉམས་སུ་བླངས་པའི་དོན་ལ་འཇུག་གོ། །འོ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དངོས་པོ་གང་སྙམ་པ་ལ། སྔོན་དུ་བྱ་བའི་ལས་བྱས་ནས། །ཤིན་ཏུ་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ། །ཞེས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་པའི་དང་པོར་བསོད་ནམས་ཀྱི་དཔུང་བསྐྱེད་པ་དང་། དེ་ནས་བསམ་གཏན་དགྲ་ལས་རིང་བའི་གཞུང་དང་མཐུན་པར་རྫས་དང་ལྡན་པར་བྱས་ལ། རང་བཞིན་མཉམ་པའི་རྗེས་མཐུན་པར། །རང་བཞིན་ཉིད་ལ་མཉམ་སྦྱོར་ཕྱིར། །དམ་པའི་དོན་གྱིས་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་པ། ལུགས་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལས་ཅིར་ཡང་སྣང་སྟེ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སུ་བྱུངས་ཐེབས་པ་ནི། སྲང་མེ་དཔེས་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་དེའི་དོན་རྟོག་པ་ཡང་ཡུལ་གྱི་ཤེས་པའི་དཔེས་རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་ལ་སེམས་རང་གི་ངོ་བོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ལ་བློས་ཆུད་པར་བྱས་པ་ནི་དེར་སོན་པའོ། །གཏན་ཚིགས་ནི་འདས་མ་ཐག་པ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ། དམ་པའི་དོན་གྱི་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་བསྒྲིབས་པ་ནི་དོན་དམ་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པ་དེ་ཡང་བཞིན་ཅི་འདྲ་བའི་དོན་ཆུད་པའི་བློས་བསམ་པ་ལ། ཐ་སྙད་དུ་སྒོམ་ཞེས་བྱ། དེ་ཡང་ལམ་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་མ་འགག་པར་སྣང་བ་ཡང་མི་འཛིན་པས་སེམས་གཉིས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡེངས་པར་གནས་དགོས་པ། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་གཟུད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །མཆོག་ཏུ་བདེ་བའི་ཞིང་གནས་པས། །མཉམ་རྫོགས་ཆེན་པོར་ལྷུན་གནས་ཤིང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་བརྟན་པར་གཟུང་། །བྱ་བ་བྱེད་པ་བྱེ་མེད་བྱ། །མི་གནས་གནས་ལ་གནས་པར་བསྒོམས། །ཞེས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་གསལ་བ་ལ་མཐའ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བསྒོམ་མ་ནོར་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡུལ་དང་བྲལ་བར་གནས་པས། བཤད་པའི་དཔེ་གསུམ་ཉིད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་ཐོག་མ་ནས་སངས་རྒྱས་པ་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་གཞན་དག་ལྟར་འཇུག་པ་པོ་མི་རྩོལ་བར་བསྟན་པ་དང་། སེམས་ཉིད་ཀྱི་རྩལ་དང་། རང་བཞིན་མ་སྐྱེས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་བློ་མ་ཡེངས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བློས་མཉམ་པར་དག་པ་ཡང་སྣང་སྤྱོད་མི་འགག་པ་དང་། མི་འཛིན་པ་དང་། སེམས་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཇི་བཞིན་པ་དེ་ལ་འཇུག་པ་པོས་ཀྱང་བློ་མ་ཡེངས་པར་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྒྱས་པར་བསྟན་ན་ཐབས་ནི་ཅི་ལུས་ནི་དུ་སྙམ་པ་ལ། གཏན་ཚིགས་རྒྱས་པར་ལུས་གཞན་དང་། །ཞེས་པ་ལ་སོག་པ་གསུངས་ཏེ། འབྲུ་ནི་སླ། དེ་ཡང་ཐོག་མར་བསྟན་པ་ལ་ཡང་གསུམ་ལས། སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དགོས་ཆེད་གང་སྙམ་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་འདས་དང་འཇིག་རྟེན་པའི། །ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་རང་བཞིན་ནི། །མ་སྐྱེས་སེམས་ལས་ཅིར་ཡང་སྣང་། །དེ་ཕྱིར་བདེན་གཉིས་རྒྱུ་འབྲས་ཚུལ། །གསེར་ལས་བྱས་པའི་རྫས་རྣམས་ཀུན། །མིང་ལས་མཚན་མ་སོ་སོ་ཡང་། །ཐམས་ཅད་གསེར་གྱི་ངོ་བོ་བཞིན། །ཞེས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་ངང་གིས་སྐྱེ་འཇིག་དང་བྲལ་བ་ལ། དེ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་ཡུལ་དང་མ་བྲལ་བས་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ལས་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ལ་གདུང་བ་གཉིས་མེད་པ་ནི་འདས་པའོ། །རང་བཞིན་དག་ཀྱང་ལོག་པར་རྟོག་པས་རྟོག་པ་ནུས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་དཔེ་བཞིན་སྐྱེ་འཇིག་ཚད་མ་སྣང་སྟེ། འོན་ཏང་ན་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་སྣང་ཡང་རང་བཞིན་ནི་བརྟགས་པ་ཙམ་ལས་མ་གྲུབ་སྟེ་སེམས་རང་དེ་དག་ཏུ་སྣང་ལ་སེམས་ཉིད་མ་འགགས་པའི་རོལ་པ་ཅིར་ཡང་སྣང་བས་གཏན་ཚིགས་སོ། །འོན་ཏང་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ངང་ལས་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས་ཐ་སྙད་དུ་རྒྱུ་འབྲས་སོ། །དེ་དཔེ་གང་གིས་མཚོན་སྙམ་པ་ལ། གསེར་ལས་བྱས་པའི་རྫས་རྣམས་ཀུན་ཞེས་པ་གསུངས་ཏེ་འབྲུ་མ་བཅོམ་མོ། །སེམས་ཉིད་རིག་དང་མ་རིག་ལས། འདས་དང་མ་འདས་ཅིར་ཡང་སྣང་། །ཐམས་ཅད་རང་རིག་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་དག་པས་ན། །ཞེས་པ། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་སེམས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་མ་བཙལ་བར་གསེར་དང་འདྲ་བ་ལ། འགའ་བ་དང་འདྲ་བར་ཇི་བཞིན་པར་ཤེས་པའི་རིག་པ་དང་། ལྷན་ཅིག་པའི་རྒྱུ་མ་ངེས་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་འབྱུང་ཁུངས་སོ། །འོན་ཏང་ན་མཚན་པ་དང་འདྲ་བའི་བཤད་པ་གཉིས་སྣང་བའི་དུས་ན་ངོ་བོ་དང་ལས་དང་བརྟགས་པ་སོ་སོ་ཇི་བཞིན་ལྟར་སྣང་ཡང་། དངོས་པོ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་སྣང་བས་ངོ་བོ་སེམས་སུ་མ་གཡོས་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་པ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྣང་ཙམ་ན་དག་པས་མ་བཟུང་བས་གཅིག་ཅེས་བྱ། འོ་ན་མ་སྐྱེས་པར་སྒོམ་མོ་སྙམ་པ་ལ། སྒྱུ་མ་སྟོང་སོགས་རྣམ་གྲངས་ཀུན། །བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཡེ་ཤེས་དང་། །དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་དོན་རྣམས་ཀུན། །དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཉིས་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །དཀྱིལ་འཁོར་དང་བསྡུ་བ་ནི། ལྷ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པའི་རྣམ་གྲངས་ཐམས་ཅད་འདས་མ་ཐག་པ་ཉིད་ལ་སྐབས་ཀྱིས་བརྟགས་པའོ། །འོན་ཏང་ན་དེ་དག་ཏུ་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱའོ། །རང་བཞིན་གཏན་ཚིགས་སྔོན་སོང་བས། གསུམ་སོགས་གཏན་ཚིགས་རྗེས་སུ་གསུངས། །ཞེས་པ། བཤད་པ་ནི་རང་བཞིན་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔ་ནས་ཡིན་པས་ནི་སོང་བའོ། །གཅིག་བོར་བ་རྣམས་ནི་དེའི་རྗེས་སུ་གསུངས་པ་དང་པོར་ཐག་གཅད་དོ། །དེ་རྗེས་ཉམས་བླངས་དགོས་ཆེད་ནི། དཀྱིལ་འཁོར་བསམ་ཡས་ལྷུན་གྲུབ་པ། །ཞེས་པ་ནི། དེ་ལྟར་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་བླངས་པའི་དགོས་ཆེད་ནི། ཞེས་པ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་སྒྲུབ་ཐབས་ཀྱི་སྔོན་དུ་བྱ་བའི་དགོས་ཆེད་ནི། རིག་པ་རང་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས་ལྷ་དང་ལྷ་མོར་སངས་རྒྱས་པ་ནི། སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པས་བགྲང་བ་ལས་འདས་ཏེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན། མི་དམིགས་དབྱིངས་ནས་དོན་འབྱིན་ཕྱིར། །མ་བཅོས་ཇི་བཞིན་ངང་བཞག་ན། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་འབྱུང་། །མི་དམིགས་ཐུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དབང་བསྒྱུར་ནས། །ཡེ་ཤེས་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་འགྲུབ། །ཅེས་པ། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་ནི་བསྒོམ་བྱ་དང་སྒོམ་བྱེད་མེད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེའི་དོན་གསལ་བ་ལས་འབྲས་བུ་སྣང་སྟེ། འོན་ཏང་སྒོམ་པོའི་བློ་ཡང་གཉེན་པོ་མ་བཙལ་བར་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རང་གསལ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་བཞག་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་བཤད་པ་ལྟར་ན་འཆད་པ་ཉིད་འབྱུང་ཞེས་བྱ། དེ་ཡང་སེམས་རང་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལ་སོགས་པར་གདོད་མ་ནས་རྫོགས་པར་རང་སྣང་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ལམ་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་གསལ་བ་ལ། སྤྱོད་ཡུལ་དག་པ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལྔར་རྩལ་རྫོགས་པ་ནི་གཞིའོ། །དེ་ལ་རིམ་པ་གསུམ་གྱིས་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་ན། ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་བའི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་བསམ་ཡས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཐ་མའོ། །ཁོ་ན་ཁས་བླངས་པའི་ངོ་བོ་གང་སྙམ་པ་ལ། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་མཎྜལ། ལོངས་སྤྱོད་སྐུ་དང་སངས་རྒྱས་ཞིང་། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་སྨོན་པ་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དབང་པོ་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གསལ་ཞིང་། དེ་ཡང་གདུལ་བྱའི་འདོད་པ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ལྷ་མོ་ལ་སོགས་པ་དང་། སྐུ་གསུང་ལ་སོགས་པ་དང་། ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་རང་ཇི་ལྟར་སྨོན་པ་བཞིན་བཙལ་མི་དགོས་པར་འདོད་པ་བཞིན་ཐོབ་པའོ། །འོ་ན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ངང་ཉིད་གང་སྙམ་པ་ལ། ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་ལྷུན་གྲུབ་ནི། །ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཡེ་ཤེས་དག །དག་རྟོག་ཉིད་དང་དབྱིངས་ཉིད་ཡིན། །འདི་ནི་རྡོ་རྗེ་མཉམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་ཀློང་དུ་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་བྱུངས་ཐེབས་པའི་རང་བཞིིན་དང་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གཞན་ན་མེད་དེ་བརྟག་པའི་ཐ་སྙད་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཉིད་གཞན་དག་ལྟར་གཉེན་པོས་མ་བཅོས་པས་སེམས་ཉིད་དུ་འོད་གསལ་བ་ལ། གཉིས་མ་གྲུབ་པ་ནི་མ་སྤངས་དག་པ་ཞེས་བྱ། དེ་ལྟར་དག་པ་ཡང་བརྟགས་པ་ལས་སེམས་ཉིད་ལས་མ་གྲུབ་པ་དབྱིངས་སོ། །ཉེ་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའོ། །སེམས་རང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་རང་སྣང་བ་དང་། སྣང་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་བསྒྲུབ་བྱར་རྫོགས་པ་དང་། དེ་ཡང་སྤྲོས་པ་ཉིད་གཅད་པ་ནི་ཐ་སྙད་གཉིས་ལས་ཡང་བྲལ་བས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འོ་ན་བློས་མཉམ་པར་དག་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་སྙམ་པ་ལ། ལྷུན་གྲུབ་ཇི་ལྟར་འདོད་སྣང་བའི། །གཉིས་སོགས་མཚན་མ་མ་བསྒྲིབས་ཕྱིར། །ཞེས་སོ། །སེམས་རང་སྣང་བའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་རྫོགས་པར་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ལྟར་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལ། སྣང་བ་མ་ཤེས་པས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པས་བསྒྲིབས་ནས་མི་སྣང་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་བསྒོམ་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན། བྱིས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་ལས་ཀྱི་བྱ་བྱེད། །རྩོལ་བའི་བྱ་བྱེད་ཀྱིས་སེམས་ལོག་པར་གཡེང་བ་བཞིན་དུ། ལུགས་ནི་ཐབས་ཀྱི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སེམས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་རྣམས་དང་སེམས་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ལ་དེ་དག་མ་གྲུབ་པས། འཛིན་པ་མེད་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བཤད་པ་རྣམས་སེམས་སུ་དབང་བསྒྱུར་ནས་བྱ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མ་རྣམས་སེམས་སུ་རང་དངས་པ་ལས་བྱ་བྱེད་མི་སྣང་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདས་པ་རྣམས་ནི་ལུས་ཐོག་མ་སྟེ་དགོས་ཆེད་དོ། །དེ་བས་ན། ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་ཤེས་མ་བྱེད། །ཞེས་པ་སོགས་དྲུག་གསུངས་སོ། ༈ །ད་ནི་བློ་བཞག་པ་བསྟན་ཏེ། །དངོས་གྲུབ་མྱུར་དུ་ཐོབ་འདོད་ན། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཞིང་ཟབ་པར་བསྒོམ། །བདག་དང་བདག་གི་གཞན་རྣམས་ནི། །ཤིན་ཏུ་མི་དམིགས་དབྱིངས་སུ་བསྒོམ། །ཞེས་པ། འཆད་པར་འགྱུར་ཉིད་ལུས་མ་བསྐྱུད་པར་ཐོབ་པར་འདོད་པས། ཇི་ལྟར་བསྒོམ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་གསལ་བ་རང་གི་ངོ་བོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལ། བློ་འདི་འདྲ་མ་དམིགས་པར་བསྒོམ་མོ། །དེ་ཡང་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་དང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་རྣམས་ནི་རང་གི་རིག་པ་མ་སྐྱེས་པར་རང་གིས་རང་གསལ་བ་ལ་ཀ་ནས་དག་སྟེ། སེམས་སུ་གསལ་བ་ནི་དབྱིངས་གཉིས་ལས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་སྒོམ་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་འཇོག་ལུགས་ཅི་སྙམ་པ་ལ། རང་བཞིན་མཐོང་བས་དོན་མེད་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་མངོན་བྱས་པ། །ཐབས་ཀྱི་དམ་པ་དེ་བཤད་དེ། །ཡང་དག་གཉིས་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཞེས་པ། དེ་ལྟར་བསྒོམ་པ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཤེས་བྱ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར། བཤད་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བའི་རྗེས་སུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་མེད་པར་ཉམས་སུ་བླངས་པ་དེ་ལྟོས་པའི་ཀུན་བརྟག་པས་ཀུན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་རང་རིག་སྟེ་མཐའ་གཉིས་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་འོན་ཏང་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་དང་། སེམས་མ་བསྒྲིབས་པར་རང་བྱུང་བ་དང་། བསྡུས་པ་ནི་སེམས་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་དང་། སྣང་བ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་སུ་མི་ཕྱེད་པ་རྣམས་སོ། །ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་ཅི་བརྟགས་པའི་ཤར་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྱི་དང་། ནང་དང་། འཁོར་བ་དང་། ཅིག་ཤོས་དང་། ངོ་བོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པས་དེ་སྙམས་སུ་ལོན་པ་ཡང་བཤད་པ་རྣམས་སུ་མ་འཛིན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་འདས་མ་ཐག་པ་རྣམས་ཅི་བྱུང་ཡང་སྨིག་རྒྱུ་ཆུར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ། ཤེས་པ་གང་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་བས་ན། སྣང་སྟོང་ལ་སོགས་གང་མིན་ཞིང་། །ཞེས་པ་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གསུངས་སོ། །འོ་ན་ཐབས་གོལ་བ་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གང་ཞིག་དམིགས་ནས་གསལ་བ་ནི། །བསྒོམ་པར་བྱ་བ་སྒོམ་པ་མིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཇུག་པ་པོ་མན་ངག་གིས་མ་ཟིན་པ་རྣམས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས། མཐོང་བ་ནི་དམིགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བསྒོམ་བྱ་སྒོམ་བྱེད་མ་བྲལ་བས་ལུགས་དང་མི་འཐད་དོ། །འོ་ན་མཉམ་པར་དག་པ་ཉིད་གང་སྙམ་པ་ལས། ཡོད་མེད་ལ་སོགས་མཐའ་དབུས་ཆོས། །གང་ཡང་དངས་སུ་མ་བླངས་ཤིང་། །སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་མ་ཕྱོགས་པ། །ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་མཉམ་ཞག་གོ། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དངོས་པོར་འཛིན་པ་དང་། མཚན་མར་འཛིན་པ་དང་། བསྡུས་པ་ནི་མཐའ་རྣམས་དང་། མཐའ་བླན་པའི་དབུས་སུ་འཛིན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་གང་ཡང་ཉམས་སུ་བླང་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྗེས་སུ་མ་ཞུགས་ན། སྲང་གི་བཞིན་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་གང་སྙམ་པ་ལ། བསམ་བྱ་དམིགས་སུ་མེད་པས་ན། །གཟུང་འཛིན་བྲལ་བའི་རང་རིག་ཉིད། །དམིགས་མེད་ཚུལ་དུ་རང་སྣང་བས། །བསྒོམ་པའི་མཆོག་ཏུ་དེ་གསུངས་སོ། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། གཞན་སྤངས་པའི་ལུགས་གཉིས་ནི། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་སེམས་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ནི་སྟོང་པའི་ཡང་སྟོང་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འོན་ཏང་སེམས་ཆོས་ཉིད་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡུལ་དུ་མི་དམིགས་ཏེ། ཡུལ་མ་གྲུབ་ལ་འཛིན་པ་མེད་པ་ནི་བྲལ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཆུབ་པའི་རིག་པ་ཉིད་རིག་པ་མ་ཡེངས་པར་མཉམ་པའི་དབྱིངས་ལས་མི་དམིགས་པར་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་རང་གསལ་བ་ནི་ལུགས་མ་ནོར་བ་བཞག་པ་ལས་འཕགས་སོ། ༈ །ད་ནི་མི་མཐུན་པ་སྟེ། ཡིད་ལ་བྱེད་དང་བྱིང་རྒོད་དང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ནི། བསྒོམ་བྱའི་ཡུལ་གཅིག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་བྱིང་བ་དང་། སེམས་ཡུལ་ལས་སྤྲོས་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བཟུང་བ་དང་། སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་འགོག་པ་དང་། ཤེས་པ་གཏིང་འགག་པ་དང་། རྟོག་པ་སྐྱེས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་དང་། དོན་ལ་བློ་ཆགས་པ་དང་། རྟོག་པ་སྐྱེས་པ་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་པ་དང་། དོན་ལ་བློ་གསལ་དུ་རེ་བ་འཇོག་པ་དང་། འབྲས་བུ་གཞན་ལ་རེ་བ་དང་། གོལ་སར་ལྟུང་དུ་དོགས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ངོ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། བློ་གཉེན་པོ་བརྟེན་ནས་འཆོས་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་བློ་གནས་པ་དང་། ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་རྟེན་འཆའ་བ་དང་། སེམས་ནང་དུ་སྡུད་པ་དང་། དོན་གྱི་ངོ་བོ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་། དོན་ལ་སེམས་མི་འགྱུ་བ་དང་། རང་བཞིན་དྲན་པར་མི་ཕྱེད་པ་རྟོག་པ་སྐྱེས་པ་དང་། ཕྱལ་པར་རྫོགས་པ་དང་། ཉི་ཤུ་པོ་དེ་དག་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་བྱུང་བས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འདུ་ཤེས་ཅེས་བྱ་སྟེ། འོན་ཏང་འདུ་ཤེས་དེ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་ནི་ལམ་ཡིན་པས་འཕགས་སོ། །འོ་ན་སྟོང་པར་བསྒོམ་ནའང་རུང་ངམ་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་མཐོང་བས་དམན་པའི་སེམས་སོ། །འབྲུ་ཞིབ་ཏུ་མ་བཅོམ་མོ། ༈ །ད་ནི་སེམས་བཅོས་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡི་རྒྱུ་བཅིང་ཞི་བ་སོགས། །གཡོ་འགུལ་དབང་གིས་ཅིར་ཡང་སྣང་། །རང་བཞིན་སེམས་ཉིད་ཡིན་ཤེས་པས། །མཚན་མ་གང་དུ་མི་དམིགས་ན། །ཞེས་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་ནི་བཤད་ལ་སྙེགས་སོ། །བློ་མཉམ་པར་དག་པའི་ཚེ། རྟོག་པ་ཕྲ་བ་དང་། རགས་པ་དང་། བསྡུ་བ་ནི་གཅིག་ཤོས་པའི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སེམས་མཉམ་པ་ལས་གཡོ་བ་དང་། བློ་བཞག་ཐབས་ལོག་པར་རྟོག་པ་དང་། མཚན་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ཙམ་གྱིས་སྣང་ཡང་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ། རང་བཞིན་ཞེས་པ། རྟོག་པ་དང་མཚན་མ་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཉིད་དེ་དག་ཏུ་སྣང་བས་སེམས་ཉིད་དུ་ཤེས་པས། མཚན་མ་སེམས་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ལ་དེ་དག་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། སེམས་ཀྱིས་མ་བཟུང་ན་གཞན་དག་ལྟར་གཉེན་པོས་བཅོས་སུ་མེད་པས་བཅོས་པའི་རྩོལ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལ། གཉེན་པོ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བཅོས་པའི་ཐ་སྙད་མེད་དེ། ལྷག་མ་ནི་འདོད་པ་ཉིད་དང་། དེ་ལས་མི་ཞན་པར་བསྟན་པ་དང་། མཚན་མ་རྣམས་སེམས་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པ་ལ། དེ་དག་སྣང་ཡང་མི་འཛིན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པའང་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན། ལས་སུ་རུང་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཐ་སྙད་ཀུན་ལས་གྲོལ་གྱུར་ཏེ། །མི་རྟོག་ཤེས་རབ་གཞན་དུ་མིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འོན་ཏང་ན་བློ་བཞག་ཐབས་ཤེས་ན་གོལ་ས་ཡང་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། གང་ཞིག་བསམ་ཞིག་དམིགས་ཡོད་ན། །ངེས་པར་དེ་ཉིད་གཡང་ས་ཡིན། །ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས། །གོལ་ས་ལྟུང་བ་ཅི་ཞིག་འོང་། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་གོལ་ས་ཤེས་པ་དང་། གང་དག་དམིགས་པ་ཅན་དང་ཐབས་ཆུང་བ་རྣམས་ཡིད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་། ཡུལ་ཡོད་ན་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་གསལ་བའི་རིག་པ་མ་ཆུད་པས་ལྟུང་བ་ཡིན། གསུང་ཉིད་ནི་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་རང་སྣང་བས་བཏགས་པའི་ཡུལ་དང་བྲལ་ལ། སེམས་ནི་གཅིག་ཏུ་མི་རྙེད་པས། །འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ལ། གཡང་ས་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས། སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་བྱང་ཆུབ་ལམ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །འོ་ན་གོང་དུ་བསྟན་པའི་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པ་ནི་གང་སྙམ་པ་ལ། རང་བཞིན་གནས་དམིགས་མེད་གསུངས་ལ། ཞེན་བློས་གནས་དང་དམིགས་འབྱེད་པ། །གཟུང་འཛིན་ཞེས་ནི་དེ་ལ་བརྗོད། །ཅེས་པ། དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་པས་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཡུལ་མེད་པར་གསུངས་བཞིན་དུ། ཞེན་པའི་ལོག་རྟོག་བརྟས་པ་ནི། འདག་པར་དཀའ་བས་ཞེན་པ་སྟེ། ལོག་པའི་བློས་མངོན་ན། རྟོག་པའི་དབང་གི་དུས་སུ་ཡང་འཇུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འབེབས་པ་དང་། ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནུབ་མི་བུ་བཞིན་དུ་ཞེས་མི་སྟོང་པས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འོ་ན་མ་ནོར་བའི་སྒོམ་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། མི་དམིགས་བསམ་པའང་གང་ཡོད་པ། །དེ་ཉིད་རྗེས་མཐུན་ཏིང་འཛིན་ཡིན། །ཞེས། དངོས་པོ་མཚན་མ་ལྟ་ཅི་སྨོས། །སྟོང་པའི་འདུ་ཤེས་ཙམ་དང་བྲལ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་མངོན་དུ་བྱས་པས་ཡང་དག་པའི་སྒོམ་པའོ། ༈ །ད་ནི་ཉམས་བསྟན་ཏེ། རིང་དུ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་དག །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། །བསྡུ་བ་ནི་བ་དང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་འབྱུང་ཡང་རྗེས་སུ་མ་དམིགས་ན་མ་དམིགས་སོ། །གཅིག་ཤོས་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་ཡང་ཡུལ་དང་བྲལ་བས་ངོ་བོ་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །འབྲུ་སླ། ༈ །ད་ནི་སྤྱོད་པ་བཤད་དེ། དེ་རྗེས་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་ཡང་། །ལས་དང་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །རང་བཞིན་བདག་ཕྱིར་མི་དམིགས་ཤིང་། །བྱས་མཐོང་ཟོས་པ་ཅི་ཡང་མེད། །གང་ཡང་བྱ་བྱེད་ཚུལ་གྱིས་བྱ། །ཤིན་ཏུ་ཡང་ཞིང་འགྱུར་བར་རིགས། །ཞེས་པ་སྟེ། །དེ་ལ་སྙེགས་པ་ནི་ཐབས་སོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་འཆད་པར་གྱུར་བའོ། །མཐུན་པ་ནི་ལུས་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་སྒོ་གསུམ་གྱི་བྱ་བྱེད་དང་། གཞུང་གི་སྤྱོད་པ་ཅི་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ནི། སེམས་ཉིད་དུ་ཤེས་པས། སྤྱད་བྱ་སྤྱོད་བྱེད་མ་གྲུབ་ཅིང་བྱས་པ་ཉིད་ན་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པས། ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་འཕུར་བ་དང་འདྲ་བ་སྤྱོད་པ་མ་འགག་སྤང་བྱ་སྤོང་བྱེད་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྤྱོད་ཡུལ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་སྟེ་ཤེས་རབ་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པའོ། །དཔལ་གསང་བའི་སྙིང་པོ་ལས་བསྡུས་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རིམ་པ་སྟེ་གཉིས་པའོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའོ། །རིམ་པ་གཉིས་སུ་མདོར་བཤད་པའོ། །རྫོགས་སོ། ༈ །ད་ནི་རིམ་པ་གསུམ་པ་བཤད་དེ། དེ་ནས་གསང་བ་བཤད་པར་བྱ། །ཏིང་འཛིན་དེ་ནི་གོམས་པ་དང་། །ཐམས་ཅད་རང་སེམས་རྣམ་པའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་མིག་ཡོར་དང་། །སྤྲུལ་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་གོམས་པར་སྒོམ། །ཞེས་པ་ནི། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། སྐབས་སྦྱོར་བ་ནི་དེ་ནས་ཞེས་པས་སོ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པས། རྟོགས་པར་དཀའ་བས་གསང་བས་ཏེ་ངོ་བོ་བསྟན་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའོ། །ལྟ་བའི་དོན་ལ་མི་གཏོང་བ་དང་། མ་ཡེངས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་མིང་ཐོབ་བོ། །དེ་ཡང་བཤད་པ་ཉིད་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་ནས་སྡུད་པ་ནི་འཆད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོ་བཞིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་རང་སྣང་བས་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྔར་གྱི་ལྟ་བ་དྲན་པར་བྱའོ། །འོན་ཏང་ན་བརྟགས་པ་རྣམས་རྟོག་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་བསྡུས་པ་རང་སྣང་བ་དཔེར་ན། རྫས་ལ་མཁན་པོས་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ། སྨན་བླུག་ཤག་ཤིང་གིས་བསྐུལ་བས་གཞི་ལ་མ་གྲུབ་དང་རྐྱེན་གྱིས་མིག་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་སྣང་ཞིང་ཡིད་ཚིམ་ཡང་། བཏགས་པ་ཙམ་ལས་མ་གྲུབ་པ་བཞིན། བརྟག་པའི་རྟོག་པ་རྐྱེན་འདུས་པ་ཉིད་དངོས་པོར་སྣང་ཡང་མ་གྲུབ་པ་དང་། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་དག་པ་ཐོ་ཡོར་ཉིད་སྤྱིར་སྣང་ཡང་། འཛིན་པ་ལས་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་ལ། མ་ཡེངས་པས་བརྟགས་ཏེ་རྟོག་པ་རང་ཡུལ་དུ་སྣང་ཡང་རྟོག་པ་ཙམ་ལས་མ་གྲུབ་པའི་དཔེ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏང་ན་སྣང་བརྟགས་ཐམས་ཅད་སེམས་རང་སྣང་བས་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ལ་འདྲིས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྒྱས་པར་བསྟན་ན་ལུས་སུ་ཞེ་ན། ཉིད་རྒྱས་པར་ལུས་བསྟན་པ། རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཡོད་པའི་ལུས། ཤེས་ལུས་དགོས་པ་སྟེ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཡང་། །རང་རིག་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་བརྙན་ཕྱིར། །སྒྱུ་མའི་ཚུལ་དུ་ཐམས་ཅད་གནས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ་དེ་ལ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་རྫས་ཅན་དང་། རིགས་ཆད་མི་མཐུན་པ་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་སྣང་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རང་བྱུང་ཞིང་སྣང་བ་ལ་ཡུལ་དུ་བརྟགས་པས་རྟོགས་པ་ནུས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བ་ནི་རྟོག་པའི་མ་ཙམ་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་པའི་རྟོག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་འདུས་པ་ཙམ་གྱི་ངང་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གནས་སོ། །དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ནོ། །དེ་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བས་འབྲེལ་ཏེ་ནུས་པས་སྤྱོད་ཀྱང་དོན་ལ་མེད་དོ། །འོ་ན་དེ་སུ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རྟོག་པ་གསུམ་ལས་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དུ་ངེས་བཅས་སུ་སྣང་སྟེ་ཚད་ཀྱང་ངེས་པར་མཚོན་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྟོག་པ་བརྟས་ཀྱང་ཉིད་དེ་དག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཞེན་པའི་ཡུལ་འབྲེལ་པས་མི་བསླུ་སྟེ་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱང་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་སེམས་སུ་གསལ་བས་མ་གྲུབ་པའི་དཔེ་ཆུ་ཟླ་ལྟར་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པས་སྣང་བས་མ་གྲུབ་བོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་རྟོགས་པའི་དགོས་ཆེད་གང་སྙམ་པ་ལས། རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་པས་ཀྱང་། །ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ནི། །དོན་གྱི་རྩ་བ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་པ་དངོས་པོར་བལྟ་བ་མཐོ་བའི་རྗེས་སུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་ལས་ཀྱིས་བྱེད་པ་པོ་སྟེ་ཀྱང་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །བཤད་པ་ལྟར་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་རང་སྣང་བས་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་དང་། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུལ་དུ་གྱུར་པ་དང་། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་རྩ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་ཉམས་སུ་བླང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་དམིགས་མེད་མ་ཆགས་པའི། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཕུང་སོགས་སྣ་ཚོགས་ཐབས་སྣང་བ། །ཞེས་པ། བཤད་པ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དུས་སུ་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་ལ་ཡུལ་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཅི་ལ་ཡང་མི་འཛིན་པར་སྒོམ་པའི་རིགས་ནི་ཡུལ་དང་བྲལ་བས་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་དེ་ནི་ཅི་ཡང་མི་རྟོག་ཅིང་ཅིར་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །དེ་ཅིར་སྣང་ཞེ་ན། བརྟགས་པ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་མ་བཀག་པར་གསལ་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཅི་སྙམ་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མ་རང་སྣང་ཕྱིར། །སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མ་ཡིན་པས། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ལྡན་པར་གནས། །ཞེས་པས་སོ། །བཤད་པ་རྣམས་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པས་དཔེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པར་རང་རིག་ཉིད་སྣང་ངོ་། །རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་བཅད་པས་མཐའ་གཉིས་བྲལ་བར་སྟོན་ཏེ། སེམས་རང་གི་རོལ་པ་མ་འགགས་པས་སྟོང་པ་ལས་འདས། སྣང་བ་སེམས་ཉིད་མ་སྐྱེས་པས་དངོས་པོ་ལས་འདས་ཏེ། བདེན་པ་གསུམ་གྱི་དོན་མཐོང་བའི་བློ་ལ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པར་གནས་སོ། །འོན་ཏང་ན་བཤད་པ་ལྟར་གནས་པའི་དོན་ཆུད་པས་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སྤྱོད་པ་སྤངས་ཏེ། ཅིས་དང་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་སྒོ་གསུམ་ལྷུག་པར་འཇོག་པ་རྒྱུ་དང་། འཛིན་ཆགས་བྲལ་བས་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་དེ་འཕྲལ་ལ་བྱས་སམ་ཞེ་ན། བརྟགས་པ་དང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད། །མྱོང་བ་ཐམས་ཅད་མ་བྱས་པར་རྫོགས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན། གོམས་བློས་ཅི་དཔྱད་ཅི་དགོས་ཏེ། །བསགས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པར་འགྱུར། །རང་བཞིན་ཡེ་ནས་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ད་ནི་ངོ་བོ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། སྔོན་གོམས་རང་རིག་སྣང་བའི་ཆོས། །གདོས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་མིན་པས། །རིག་པ་རང་དབང་བསྒྱུར་བ་ཡིས། །ཁམས་སོགས་ཇི་ལྟར་བརྟས་བཞིན་སྣང་། །ཞེས་པས་བསྟན། དེ་ཡང་དང་པོར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སུ་རུང་བའི་རིག་པ་རང་སྣང་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི། སེམས་རང་སྣང་བས་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་པས་གདོས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བས། དེ་ཉིད་སྒྱུ་མར་གསལ་བའི་རིག་པ་ནི་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོག་པ་དང་། སྐད་ཅིག་མས་དབང་བསྒྱུར་ནས། གསུམ་དང་བསྡུས་པ་ནི། ལྔ་གཉིས་པ་ནི་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའམ། གསུང་ངམ། ཐུགས་སམ། སྐུ་ལ་སོགས་པ་རང་གིས་ཇི་ལྟར་བལྟས་པ་བཞིན་པས་དགོས་ཆེད་དེ། འོ་ན་ངོ་བོའི་ཆ་ལས་བཏགས་པའི་ཡོན་ཏན་གང་སྙམ་པ་ལས། རྒྱུ་འབྲས་དབྱེར་མེད་སྔ་ཕྱི་མིན། །དེ་ཉིད་ལམ་ཕྱིར་མཉམ་པར་སྦྱོར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་རྫོགས་པས་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་གོམས་པར་བྱེད་པ་ཙམ་ལས་རྒྱུར་འདོད་པས་མི་ཕྱེད་པ་ནི་སྔ་ཕྱི་དང་བྲལ་བས་གཞན་དག་ལས་ཀྱང་། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུར་རྒྱས་བཏབ་ཅིང་། །འབྲས་བུ་ལ་ཡང་རྒྱུ་རྒྱས་བཏབ། །ཅེས་གསུངས་སོ། །འདས་མ་ཐག་པ་ཉིད་གོམས་པར་བྱས་ནས་གྲུབ་པ་ལ་ལམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བུ་མེད་པ་ཙམ་ལ་སྦྱོར་ཞེས་འདོགས་སོ། །ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ཡང་སྐབས་ལས་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་པ། སེམས་ཉིད་ཅིར་ཡང་སྣང་བས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་སྣང་བ་ལ་བརྟགས་ཏེ་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངོ་། །ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཏང་ན། དངོས་པོ་གསུམ་ཡང་དང་པོ་གཞི་བཞིན་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུར་འདོགས་སོ། །དེ་ཡང་གོམས་པར་བྱེད་པ་དང་། མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་གནས་སྐབས་ཙམ་ལས་ཐལ་བ་མེད་དོ། །དེ་རུ་མ་ཟད་ཡོན་ཏན་གཞན་ཡང་རྫོགས་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ཉིད་འདུ་བར་གྱུར་པ་ཉིད། །གཉིས་སྣང་བྲལ་བས་མཉམ་པའི་དབྱིངས། །རང་བྱུང་འགྱུར་བའི་ཐབས་ཉིད་ཀྱིས། །དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཟད་མེད་སྤྲོ། །ཐམས་ཅད་རང་རིག་སྒྱུ་མ་ཉིད། །དམིགས་མེད་ཚུལ་གྱིས་སྣང་བ་ཡིན། །ཞེས་པ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཡིན་ལ་ནི། ཕྱོགས་བཅུའི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུ་དབྱེར་མེད་ལ། འོན་ཏང་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་དེ་ཡིན་ཞེས་བྱ། མཐའ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ཁོ་ན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ལ་གཉིས་སྣང་མེད་པས་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་དབང་བསྒྱུར་བའི་རིགས་ནི་མ་འགགས་པར་གསལ་བས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་པ། ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་གདུལ་བྱ་ལ་སྣང་བ་ཙམ་འཕྲོ་ཞེས་བྱ། དེ་ལ་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བས་སྣང་ལ་མ་གྲུབ་པའི་གསལ་བའི་བློས་ཡུལ་མ་གྲུབ་པར་སེམས་རང་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། ༈ །ད་ནི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏེ། ཡན་ལག་གསུམ་པ་བཤད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་དགོས་ཆེད་ནི་གང་སྙམ་པ་ལས། །སྲིད་གསུམ་སྒྱུ་མར་འདྲ་བར་ནི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྤྱན་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །འབྲུ་སླ་བས་མ་བཅོམ་མོ། །སྤྱོད་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ནི། རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཉིད་རྟོགས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་སེམས་གཉིས་སོ། །དོན་ནི་སེམས་དང་སེམས་ཅན་ནོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གཅོད་དེ་ནི་ས་པའི་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཐབས་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པའོ། །དཔལ་གསང་བའི་སྙིང་པོ་ལས་བསྡུས་པ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རིམ་པ་སྟེ། གསུམ་པའོ། །ཞེས་པ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མདོར་བསྟན་བཀྲོལ་བའོ། །རྫོགས་སོ། ༈ །ད་ནི་ཕྲ་མོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཤད་དེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་མེད་པའི། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །ཞེས་པ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་ལ་འདྲིས་པ་ནི་བཙལ་བའོ། །དེ་ནས་ཕྲ་མོ་བཤད་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པས། ཕྲ་མོའི་ཏིང་འཛིན་བཤད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཕྲ་མོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་ནང་གསེས་སུ་མན་ངག་གི་ས་བཅད་ན། དོན་ལྔས་བསྟན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ངོ་བོ་བསྟན་པ་དང་གཅིག །ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པ་དང་གཉིས། ཏིང་ངེ་འཛིན་མཉམ་ན་ཚོགས་གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་དང་གསུམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བྱིན་རླབས་གཞན་ལ་སྣང་བར་བསྟན་པ་དང་བཞི། གཞུང་མ་ནོར་བར་ཐུན་མོང་གི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་དང་ལྔའོ། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། གསུང་གི་ཆོ་ག་དང་། ཐུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་དང་། སྐུ་ཡི་ཆོ་གའོ། །དེ་ལ་གསུང་གི་ཆོ་ག་ལ་ཡང་དོན་བདུན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ཡི་གེ་གང་བསྒོམ་བསྟན་པ་དང་གཅིག །ཡི་གེ་མ་ངེས་པར་བསྟན་པ་དང་། དེ་ཡང་རྟེན་ཅན་དུ་གྱུར་གྱིས་དོགས་པ་བསྟན་པ་དང་། ལམ་དུ་རུང་བའི་ཚད་བསྟན་པ་དང་། འཕྲོ་འདུ་བྱ་བ་བསྟན་པ་དང་། དེ་ཉིད་གཞིའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། རྒྱུའི་ལྷ་བསྐྱེད་པའི་ཡི་གེ་ཉིད་ཅིར་ཡང་བསྒོམ་པ་བསྟན་པའོ། །ཐུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་དང་། འཕྲོ་འདུ་བྱ་བ་བསྟན་པའོ། །སྐུ་ཡི་ཆོ་ག་བྱ་བ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། གཞལ་ཡས་ཁང་དང་། ལྷ་བསྟན་པའོ། །གཞལ་ཡས་ཁང་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞལ་ཡས་ཁང་རང་གི་ངོ་བོ་དང་། གདན་གཉིས་སོ། །གདན་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་དང་། གཞི་ཚུལ་གཉིས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། ཉི་མ་དང་། ཟླ་བ་དང་། པདྨའོ། །དེ་ཡང་ལྷ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ལྷག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལྷ་དང་། རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ལྷའོ། །ལྷག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལྷ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། རགས་པ་དང་། ཕྲ་བ་གཉིས་སོ། །ཕྲ་བ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ངོ་བོ་དང་། ཡན་ལག་གོ། །ངོ་བོ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ་ཡབ་དང་། ཡུམ་མོ། །ཡན་ལག་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དང་། དབུ་རྒྱན་དང་། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ལྷ་གསུམ་མོ། །རགས་པ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཡང་བཞི་སྟེ། སྤྱན་དྲངས་པ་དང་། བསྟིམས་པ་དང་། མཆོད་པ་དབུལ་བ་དང་། བཟླས་པ་དབུལ་བའོ། །སྤྱོད་པའི་ངོ་བོ་དང་། བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་ནི་ལེགས་པར་ས་བཅད་དེ། འབྲུ་ནི་མ་བཅོམ་མོ། །དཔལ་གསང་བའི་སྙིང་པོ་ལས་བསྡུས་པ། ཕྲ་མོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རིམ་པ་སྟེ་བཞི་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཕྲ་མོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རིམ་པ་འབྲུ་ནི་མ་བཤད་པ་གཅོད་མདོར་བཀྲོལ་བའོ། །རྫོགས་སོ། ༈ །ད་ནི་སྣང་བ་རྣལ་འབྱོར་འབྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཤད་དེ། དེ་ནས་སྤྲོས་བཅས་རྣལ་འབྱོར་བཤད། །དེ་ཉིད་ནུས་མཐུ་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྲ་མོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་བཤད་པར་བྱ། ལྷ་དུ་མ་མ་འགགས་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་སྤྲོས་བཅས་ཏེ། །རྣལ་འབྱོར་བཞི་ལས་ཉམས་སུ་བླང་བའི་རྣལ་འབྱོར་པའོ། །དེ་ཡང་ཕྱག་རྒྱ་ནི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བ་ནི་བཤད་པ་སྤངས་ཏེ་འཆད་པའོ། །དེ་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཏིང་འཛིན་ནོ། །རྟོག་པ་འཇིལ་བ་དང་ལས་སུ་རུང་བར་མིང་ཐོབ་བོ། །ལྟ་སྤྱོད་འདྲེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་བདག་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལྷར་གསལ་བ་དང་། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་གང་ཡང་མི་འགོག་པར་ནི་ཡ་མ་ཆད་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ན་ལུས་འདི་བསྟན་ནོ། །འདས་མ་ཐག་པ་ཉིད་བཟའ་བཏུང་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། བྲོ་གར་གླུ་ཚིག་དང་། དེ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཛིན་པ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །དེ་ཡང་གཞན་སྤངས་ཏེ་ཡབ་དང་ཡུམ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ལྡན་པར་བྱ་བ་དང་། འདོད་པ་ལྔའི་ལོངས་སྤྱོད་ལྷ་དང་ལྷ་མོ་མང་པོར་སྣང་བར་བྱ་བ་དང་། སྦྱོར་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་མཆོག་སྟེ་དེ་ཉིད་དུ་ཐིག་ལེ་གཉིས་འཆར་ཞེས་བྱ། ཐིག་ལེ་གཉིས་འདྲེས་པ་ནི་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་བཞུགས་པས་གསུམ་ཅར་གྱི་མིང་ཐོབ་བོ། །དེ་བས་ན་འདི་ཉིད་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ལྡན། ཞེས་པ་ཚིག་བཅད་གཅིག་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་ཡི་གེ་འཁོར་ལོ་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ས་དང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལས་བསླབ་པ་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་སོགས་རང་བཞིན་སྤྲོས་བཅས་པ། །འོད་ཟེར་འཕྲོ་བ་འབྲུ་གསུམ་སྟེ། ཡང་ན་འོད་ཟེར་ཕྱག་རྒྱ་ལྔའོ། །ལྔ་པོ་དོན་སྤྲོས་བཞི་བཅུ་གཉིས། གཞན་ཡང་དཀྱིལ་འཁོར་བསམ་ཡས་མཆོག །ཅེས་པ་བཅོ་ལྔ་དང་བསྡུས་པ་ན་གཞི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་རྣམས་མཚན་མ་རྣམས་ཏེ། རྟོག་པ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་ཐད་དུ་གནས་པས། སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བ། ཡི་གེ་གསུམ་ནི་རིགས་གསུམ་མོ། །ལྷག་མ་ནི་མ་ངེས་ཏེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་འདས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །འོད་ཟེར་རིགས་ལྔའོ། །ཕྱག་རྒྱའི་རིམ་པར་སྤྲོས་པ་བཅུ་བཞི་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ཡང་རྒྱལ་པའི་ལྷ་དང་བསྡུ་བའི་ལྷ་དང་། མཆོག་གི་མཆོག་ལ་སོགས་པ་རང་གང་ལ་བསྒོམས་སོ། །འོ་ཁྲོ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་སྙམ་པ་ལ། ཁྲོ་འདུལ་སྣ་ཚོགས་དེ་བཞིན་ཏེ། ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། གདུག་པ་འདུལ་བའི་ཁྲོ་བོར་བསྒོམ་པ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་འདས་པ་རྣམས་ཀྱང་འཕྲལ་ལ་མ་བྱས་ཞེས་བྱ། མ་བཅོས་ངང་གིས་གནས་པ་ལ། །ཡེ་ཤེས་ལྷག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་བསྒོམ། །ཞེས་པ། དེ་ཡང་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བྲལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་ཡིན་པས་མ་སྐྱེས་པ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ངང་དང་། རང་བཞིན་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ་དང་། ལྷག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ལ་བསྒོམ་མོ། །དེ་ཡང་ཚུལ་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་སྙམ་པ་ལ། ཡན་ལག་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ལྡན། །དེ་ཉིད་ཡན་ལག་སྤྲོས་བདག་སྟེ། །བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་གསུམ་འཕྲོར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་སེམས་སམ་རྟོག་པའི་ཡན་ལག་དང་། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་གཉིས་ཏེ། རྟོག་པའི་ཡན་ལག་རྟོག་པ་གཅིག་ལ་ཡང་བཞི་བཅུ་ཡོད་པས། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་གཅིག་པུ་ལ་ཡང་ལྷ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་བསྒོམས་པས་ལྡན་ཞེས་བྱ། བཤད་པའི་ལྷ་རེ་རེ་ཡང་སྟོང་སྟོང་དང་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་དབུ་རྒྱན་ནོ། །ལྷ་གཅིག་ལ་ཡང་ཡན་ལག་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས། དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་མི་ཟད་པ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོ་གསུམ་གསུམ་མོ། །འོ་ན་དེ་གཙོ་བོ་གཅིག་པུ་ལའམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་གཙོ་མཆོག་ལྡན་བྱས་ནས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདས་མ་ཐག་པ་ལྟར་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་དང་ལྡན་པར་བྱས་ནས། གཞི་དང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཡབ་ཡུམ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །སེམས་དཔའ་དང་། སེམས་མ། ཁྲོ་བོ་དང་། ཁྲོ་མོ་བཞི་ཡང་རྗེས་མཐུན་ནོ། །སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་མི་ཟད་པ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོའི་ལྷའོ། །འོ་ན་དེ་ཉམས་སུ་ཇི་ལྟར་བླང་སྙམ་པ་ལ། བློ་ཡི་ཤེས་རབ་ཆེ་ཆུང་ལས། །ཞེས་པ། བློ་ཆེ་སྟེ་རབ་ན་དུས་གཅིག་ལ་བསྒོམ། འབྲིང་ན་ཚན་གསུམ་དུ་བསྒོམ། ཐ་མ་ན་རེས་མོས་བསྒོམ་མོ། །དེ་ལ་བློ་ཆེ་བས་བསྒོམ་པ་ནི། སྣོད་རབ་འབྱམས་ཀྱི་གཞན་ཡས་ཁང་དང་། ཇི་སྙེད་པའི་མཚན་མ་རྣམས་གདན་དང་། རྒྱན་དང་། རྟོག་པ་སྤྲོས་པ་དང་རྣམས་ལྷར་བསྒོམ་མོ། །འོ་ན་དེ་དག་གོམས་པ་ཇི་ལྟར་གོམས་སྙམ་པ་ལ། ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་དུས་གཅིག་ཏུ། །མཚོ་དཀྱིལ་དངས་པར་འཆར་བ་ལྟར། །ཞེས་པ། དཔེར་ན་ནམ་མཁར་སྐར་ཚོགས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དེ་མཚོ་དངས་པ་དང་ལྡན་པ་བཞིན། རང་གི་སེམས་རང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ལྷ་དང་ལྷ་མོའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དེ་རང་གི་རིག་པ་དག་ལ་སྣང་ངོ་། །འོ་ན་དེ་ལྟར་ལས་སུ་རུང་བ་དེས་ཐུན་མོང་གི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལྟར་རྟོགས་གོམས་རིགས་མཆོག་དེས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འབྲུ་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་དེས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་སྙམ་པ་ལ། ལུས་མ་སྤངས་པར་རིག་འཛིན་པ། ཞེས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་མ་སྤངས་པར་ཚེ་ལ་དབང་བའི་རིག་འཛིན་འགྲུབ་པ་དང་། འདོད་པ་དང་སྤྱོད་པ་མ་འགགས་པ་དང་། མི་འཛིན་པ་ནི་བསགས་བྱ་གཉིས་ཏེ། ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ནི་བྱེད་པ་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར་བློ་ཆུད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་མ་དམིགས་པར་རིགས་པ་ཉིད་དཀྱིལ་འཁོར་མི་བཟད་པར་འབྱུང་བ་ནི་ས་ཐོབ་པའོ། །དེ་བས་ན། བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འོ་ན་དེས་གཞན་དོན་ཚུལ་ཇི་ལྟར་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། ཐུགས་རྗེ་སྤྲུལ་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་དང་། ཐམས་ཅད་རྫོགས་པས་མཚོ་རླབས་བཞིན་སྣང་བས། ཐེག་པའི་རིམ་པ་སོ་སོར་འགྱེད་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་འདུག་པ་ཆོས་ཀྱི་སྒྲས་བསྐུར་བ་དང་། འབྲས་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞུང་གི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་སྟེ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། འོག་མིན་ཆེན་པོ་དྲུག་གི་སྟོན་པའི་འཁོར་ན་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བསྟན་པའི་དབང་བསྐུར་ནས་སྒྲིབ་པ་རྩད་བཅད་པ་དང་། ཕྲིན་ལས་བཞི་ཡིས་སོ་སོར་དོན་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། མཐར་ཕྱིན་པས་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ལས་གྲོལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟན་པར་བཞུགས་ཏེ། དེ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་གཉིས་རྫོགས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཆེན་པོར་མངའ་མཛད་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་རྫོགས་སོ། །དེ་བས་ན། སོ་སོར་ཐར་པའི་ལམ་ཡང་སྟོན། །ཞེས་པ་ཚིག་ཤད་གཉིས་གསུངས་སོ། །དེ་ན་དེ་དག་གི་རྒྱུ་གང་སྙམ་པ་ལ། ཆོ་ག་ལྔ་ནི་རྫོགས་བྱས་ཤིང་། །སྔགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལྔ་རྫོགས་པའི། །རྣལ་འབྱོར་ཚོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས། །ངེས་པར་ལེགས་པའི་དགོས་པ་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལུས་གསུམ་དང་གཅིག་ལ་གཉིས་ནི་ལྔའོ། །ཞུགས་ཤིང་གོམས་པ་ནི་རྫོགས་པ་སྟེ་གཞིའི་ལྷ་དང་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དང་། གསུམ་དང་། ལྔ་དང་། ཡན་ལག་ལྷ་རྣམས་གསལ་བར་བསྒོམས་པ་ནི་རྫོགས་པའོ། །འབྲེལ་པ་ནི་བཤད་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་སྟེ་ཕན་ཚུན་ནོ། །བཤད་པ་དང་ལྡན་པས་མི་ཐོབ་བོ། །དེ་ཡང་ཕོ་དང་མོའི་ཚང་པ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་བདུན་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོར་མི་འགལ་ལོ། །ཐེ་ཚོམ་བྲལ་བར་བཤད་པ་དང་། འཆད་པ་རྣམས་ཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ། ༈ །ད་ནི་གནས་དང་ཡོ་བྱད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསང་བ་ལ་སོགས་ཡོ་བྱད་ལྔ། །དགོན་པའི་གནས་སུ་བསྡུ་བྱ་སྟེ། །ཞེས་པ། དེ་ཡང་ཡུམ་དང་བསྡུ་བ་ནི་གྲགས་པ་བཞི་ལ་བྱ། དེ་གནས་ངེས་པར་མེད་པ་དེར་སོགས་པ་ཞེས་བྱ། དེ་ཡང་རྒྱན་རིན་ཆེན་ལས་བྱས་པའི་གནས་ཁང་རིམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པར་བདེ་བ་ཡིན་ན། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་ལུགས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པའི་ཡོ་བྱད་དང་མཆོད་རྫས་རྣམས་དགོད། འོ་ན་དཀྱིལ་འཁོར་དང་མཆོད་པ་ཇི་ལྟར་དབུལ་ཞེ་ན། ཡན་ལག་དབང་པོ་རྣམ་ཤེས་ཀུན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ལུས་དང་རྟོག་པ་གཉིས་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །དཀྱིལ་འཁོར་དང་པོའི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་བཞིན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གསལ་བཏབ་ལ། བསྡུ་བའི་གཞི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བས་ངོ་བོ་མ་སྐྱེས་པར་བསྒོམ། དེ་བས་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པས་ཆགས་པར་སྤྱད་ན། དཔྱད་ཀྱང་མི་འཛིན་པས་མི་གོས་པ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུར་བྱུང་བའི་དོན་གྱིས་གཉིས་སུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལུས་ལ་རྒྱན་བཀོད་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལྔ་ལ་རིགས་ལྔ་བཀོད་ལ། བྲོ་གར་བསྡུ་བ་ནི་སྙན་པའི་ངག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་བྲོ་གར་རྩེ་འཇོའི་ལེའུ་ཉིད་ནས་འབྱུང་བ་བཞིན་རྫོགས་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན། གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་ལ་སོགས། །ཞེས་པ་བཅུ་གཅིག་གསུངས་སོ། །བཟའ་དང་བཏུང་བའི་མཆོག་རྣམས་ཀུན། །ཆགས་མེད་ཚུལ་གྱིས་བསྟིམ་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། གཉིས་ཀྱི་མཆོག་ནི་བཅུད་ལྔ་དང་། བདུད་རྩི་ལྔ་ལ་བྱ། དེ་ཡང་ཡུལ་དུ་མ་ཆགས་པས་བཟའ་དང་བཏུང་བ་ནི། བདག་གི་རིག་པ་ཉིད་གསུམ་དུ་སྣང་བས། གཅིག་གིས་དང་མངོན་སུམ་འགྲུབ་བོ། །དེ་ནི། བདག་གཞན་ཀུན་གྱི་གསོས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྤྱོད་ཡུལ་ལྷར་གསལ་བ་ཡང་དག་ཉིད་དུ་མངའ་མཛད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལྟར་གྱུར་པས། གང་ཡང་མ་སྤངས་པར་རང་རིག་ཏུ་སྤྱོད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་ནོ། །འོན་ཏང་བདག་མཆོད་ཀུན་མཉེས་ཐམས་ཅད་འདྲེངས། ཞེས་པ་ཚིག་ཤད་གཅིག་གསུངས་སོ། །ལྷ་མོ་ཀླུ་མོ་རིགས་ངན་མོ། །དབྱེ་འམ་ཡང་ན་མི་དབྱེ་བར། །ཅེས་པ་གསང་བའི་མཆོད་པ་བྱ་སྟེ། ནུས་པ་ཡོད་པ་དངོས་སུའམ། ཡང་ན་མཚན་མ་རབ་འབྲིང་ལ་བྱ། རིགས་སོ་སོའམ་ཡང་ན་རོལ་པས་ཆུབ་པར་མི་དབྱེ་བར་བདེ་བ་ནི་སྤྱོད་པའི་ཁམས་སུ་རོལ་བར་བྱ་སྟེ། བདེ་བའི་གནས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བསྙེན་པ་དང་ནི་ཉེ་བསྙེན་དང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྦྱོར་བའི་བསྙེན་སྒྲུབ་སྟེ། དང་པོ་མཚན་དང་ལྡན་པ་བཙལ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་དང་། ཆས་སུ་ཞུགས་པ་དང་། ཆས་རྒྱས་པར་བྱ་བ་དང་། གཉིས་སུ་མེད་པར་རོལ་པས་བྷ་ག་ལ་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་རང་བཞིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སར། ལྷན་ཅིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྔར་གསལ་བའི་བདེ་བས་མཆོད་པ་འབུལ། དེ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དབང་ཉིད་དུ་གསལ་བས་དབུལ་བྱ་དེ་དང་བྲལ་བ་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་གསལ་བ་ལ་ཕུལ་བས། རྟོག་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ལྷར་གསལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་མཉེས་པ་དང་། རྩ་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བས་རྟོག་ཚོགས་རྣམས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བདེ་བ་ཡང་དུས་གཅིག་པས་ཁྱབ་ཅེས་བྱ། སེམས་རང་སྣང་བའི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་སངས་རྒྱས་པ་ལ། སྦྱོར་བའི་ཐབས་ཀྱིས་གསལ་བར་མཐོང་ངོ་། །དེ་བས་ན། བསྒྲུབ་པ་དང་ནི་སྒྲུབ་ཆེན་པོས། ཞེས་དགུ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀུན་རྫོགས་པ་གང་ཞེ་ན། ལམ་དང་ས་གསུམ་ཡོངས་རྫོགས་ཕྱིར། །ཐབས་ཆེན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང་། ས་བཅུ་དང་། གཞན་ཡང་སྣང་སྟོང་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ། བདེ་བ་སྤྱོད་དང་མི་འཛིན་པས་མི་སོགས་པ་དང་། བདེ་བས་དབང་བསྒྱུར་ནས་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལྷར་གསལ་བས་ས་གསུམ་པ་རྫོགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་ནི་མ་སྦྱངས་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པས་གཞན་ལས་འཕགས་ཞེས་བྱ། དེ་བས་ན་སྤྱད་ཀྱང་མི་འཆིང་ལམ་དུ་འགྱུར་བས་ཐབས་ཆེ་སྟེ། ཐེག་པ་གཞན་ལས་འཕགས་སོ། །མཆོག་དང་མཆོག་ཕྲན་ལ་སོགས་པ། །ཆགས་མེད་ཐུགས་རྗེ་དོར་མི་བྱ། །ཞེས་པ་སྒྲོལ་བའི་མཆོད་པ་སྟེ། བདུན་ནི་མཆོག་ལ་གསུམ་ནི་ཕྲན་ཏེ། བསྡུད་པ་ནི་འགྲོ་དྲུག་རྣམས་སོ། །གཉིས་སུ་མེད་པས་ཞེ་སྡང་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེས་མི་དོར་བར་བྱ། དེའི་ཐབས་ནི་བླ་མའི་ཞལ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བས་མངོན་རྫོགས་པའི། །དཀྱིལ་འཁོར་བསྟན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། །བྲོ་གར་འདུ་འཕྲོའི་ཕྱག་རྒྱ་ཡིས། །འཛུལ་ལམ་ནམ་མཁར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ནི། བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་གསལ་བའི་ལྷག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལུས་ལ་ལྷ་བཀོད་པ་དེ་བྲོ་གར་འདུ་འཕྲོ་བྱས་པས་དེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཡིན་ཏེ། དེས་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་རི་བྲག་ལ་ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཨཱ་ལི་ཀ་ལའི་ཕྱག་རྒྱ་ཡིས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡབ་ཡུམ་གྱི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པས་ལས་དང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་བོ། །དོན་དང་རྟགས་གཉིས་འབྲེལ་བས་ཐིག་ལེ་གཉིས་དུས་མཉམ་དུ་འདྲེས་ན་སྐད་ཅིག་མ་སྤྱོད་ཡུལ་ལྷར་གསལ་བ་ལ། འགྲོ་རྣམས་དབྱིངས་ལ་བཀོད་པས་དོན་རྣམས་རྫོགས་སོ། །འོན་ཏང་ན། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་དྲུག་གསུངས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། ཐམས་ཅད་ཀུན་ལ་དབྱེར་མེད་སྤྱོད། །ཅེས་པ་མ་ཧཱ་ཡོ་ག་དང་། རྟོགས་པ་གདེངས་སུ་ཆུད་པའི་གཞུང་དང་ལུགས་ནི། འདོད་པ་ལྔ་དང་། གཞན་དག་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བཟང་ངན་དང་གཙང་སྨེ་མེད་པར་སྤྱོད་པས། འོན་ཏང་ན་ཚོགས་གཉིས་མཉམ་པོར་བསྟོན་ཏེ། བདེ་བའི་རོ་ཞེས་པ། འདོད་པ་ལྔས་སྤྱོད་པའི་རོ་བཏར་ཡང་རོ་ཉིད་སེམས་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཆགས་པ་མེད་དེ་སྤྱོད་ལ་མི་འཛིན་པ་དང་། མི་འཛིན་ཞིང་སྤྱོད་ཅིང་མྱོང་བ་ནི་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་མ་ཡིན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ནི་ཚོགས་གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་རྫོགས་པར་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ཤད་གཅིག་གསུངས་སོ། །ལྟ་སྤྱོད་ཡ་ཆར་མ་གྱུར་པར། །སྔགས་འཆང་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་སྤྱད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གཞན་ལྷར་མིན་ཏེ་ཐག་ཆོད། །ནེ་ཙོ་ཁྱུང་དང་འདྲ་བ་དང་། །ཐོགས་པ་མེད་པ་གླང་པོ་ཆེ་འདྲ་བ་ནི་ཚོ་རོལ་བྲལ་བའོ། །ཆོས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་བྱིན་གྱིས་བརླབ། མི་འགགས་པ་སུས་ཆུད་པ་ནི་འཆང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུན་དུ་སྤྱོད་དོ། །འོ་ན་ཐེག་པ་དང་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། བླ་མེད་ཐེག་པའི་ནང་ནས་ནི། དོན་དམ་དུ་ནི་དབྱེར་མེད་ལ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ། །དག་དང་མ་དག་གཉིས་ཀར་འཛིན། །ཞེས་པ་རྒྱུ་ཡི་ཐེག་པ་གསུམ་ནི། ཐབས་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་དང་། རྒྱུས་འབྲས་བུ་འབྱིན་པ་སྟེ་དེ་མཚོན་པའི་ཐབས་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་གི་དངོས་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པར་སྣང་བའི་རྐྱེན་འདུས་པ་ཙམ་ལས་ངོ་བོ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་དེ། འོན་ཀྱང་ན། བརྟགས་པའི་འཁོར་བའི་ཐ་སྙད་རྣམས་དང་། དག་པར་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་ཏེ། གཉིས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པར་མཉམས་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་འཁྲུལ་པའི་སེམས་ཆོས་རྣམས་སུ་སྣང་བ་ལ་དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པས་རང་རྒྱུད་པར་བརྟགས་པ། རྟོག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ཏུ་འདུས་པ་ཉིད་རང་སྣང་བས་དོན་བྱེད་པ་ཡང་སྤང་བྱ་དང་དོར་བྱར་ལྟ་བ་ལ་སྤྱད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྤངས་པས་སྦྱངས་ཤིང་དག་པས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐུ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་ཐོབ་བྱ་སྟེ། གཉིས་ཀ་མཚན་ཉིད་མ་འདྲེས་པར་འདོད་པས། ཐབས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི། །རྣམ་པར་བྱང་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་དབྱེ་བ་མེད། །ལྟ་བ་མཐོ་དམན་དེ་ཙམ་མོ། །ཞེས་པ་སྤང་བྱ་ཉིད་སྤྱད་པས་མི་གོས་པ་དང་ལམ་དུ་གྱུར་པ་དང་། བཤད་པ་དང་འབྲས་བུ་འཕགས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཐ་སྙད་དག་པའི་དངོས་པོ་དང་། སྤང་བྱའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ནི། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་རྗེས་འཇུག་སྟེ། །གཉིས་སུ་བརྟགས་སེམས་རང་གཉིས་སུ་སྣང་བས་གཉིས་མེད་པས་ཁྱད་པར་བཤད་པ་ཙམ་ཞེས་བྱའོ། །ཐབས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི། བླ་མེད་ཐེག་པ་ལས་འཕགས་པས། །དོན་དམ་དུ་ནི་དཀོར་བདུན་ལ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་མཉམ་རྫོགས་སོ། །དེ་ཕྱིར་བདེན་གཉིས་དབྱེ་བ་མེད། །ཅེས་པ། དེ་ཡང་གཅིག་ནི་ཡང་དག་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་སྣང་ལ་སེམས་ནི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། གཞན་དུ་ན་འཁྲུལ་པས་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཟེར་ལ། ཅིག་ཤོས་ནི་རེས་མོས་པ་མིན་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བྱུངས་ཐེབས་པས་རང་བཞིན་དག་པ་དང་། རྟོག་པ་གཉིས་དང་རིག་པ་ཁོང་ནས་གསལ་བ་དང་། བསྒྲུབ་བྱ་རྣམས་དང་གཞི་ནས་རྫོགས་པ་ཉིད་རང་སྣང་བ་སྟེ། འོན་ཀྱང་ན་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་རང་རིག་པར་རང་འབྱུང་བསམ་འགགས་པ་དང་། སེམས་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དང་། སྤྲོས་པ་གཉིས་གཅད་པ་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་དག་པ་དང་། བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་རྒྱུད་སྦྱངས་པ་དང་། སེམས་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དང་། དེ་ཉིད་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཉིད་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ཐ་སྙད་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་དང་བྲལ་ཏེ་བདེན་པ་གསུམ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་། དངོས་པོ་གསལ་དག་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་སྤྱོད་ཉིད་ན་རྣམ་པར་དག །ཅེས་པ། བརྟགས་པའི་ཐ་སྙད་རྣམས་དང་བྲལ་བ་ཡང་སྤང་ཞིང་བཅོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་རང་སྣང་བས་སྣང་ཞིང་སྤྱོད་པ་ཉིད་ན་སྣང་ལ་མ་གྲུབ་པས་ཅི་སྤྱོད་ཀྱང་མི་གོས་པ་དག་པའོ། །འོན་ཏང་ཆོས་ཐམས་ཅད་གདོད་མ་ནས་སངས་རྒྱས་ས་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་ནས་ལམ་དུ་རུང་བར་བྱེད་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ལ་ཐུན་མོང་ནང་གི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་སོ། །དེ་བས་ན། གདོད་ནས་དེ་བཞིན་གོམས་བྱེད་པ། །ལམ་གཞན་རྫོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚོམ་བུའི་གྲངས་ནི་མ་ངེས་ཏེ། དང་པོ་དམ་ནོས་བཞིན་དུ་བྱ། །ཞེས་པ། རྒྱས་འབྲིང་ལ་སོགས་པ་གཞན་ནི་དོན་མེད་པའོ། །འབྲུ་སླ། ལེ་ལོ་སྒྱིད་སྙོམ་མེད་པ་ཡིས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འགྲུབ་པའི་དུས་བསྟན་ཏེ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལས་མྱ་ངན་འདས། །སྐུ་ལྔ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ། སྤྱོད་ཡུལ་སྣང་ཡང་འཛིན་པ་མེད་དོ། །འཆང་བའི་སྐུ་ལ་གྲུབ་ཅེས་བྱའོ། །དཔལ་གསང་བའི་སྙིང་པོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བསྡུས་པ། སྣང་བ་རྣམ་པར་འབྱིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་ལྔ་པའོ། །ཞེས་པ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །རིམ་པ་ལྔ་པའི་མདོར་བཀྲོལ་བའོ། །རྫོགས་སོ། ༈ །ད་ནི་མཐར་གནས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མཐར་གནས་བཤད་པར་བྱ། །ཞེས་པ། ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་འདས་མ་ཐག་པ་སྟེ། འོ་ན་སོ་ནམ་གྱི་དཔེ་བཞིན་དོན་ཆུབ་པ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའོ། །དེ་བཤད་ཅེས་བྱ། དེ་ཡང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་སྙམ་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །རིམ་པ་ལྔ་ཡི་མཉམ་སྦྱོར་བས། །ཞེས་པ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ལམ་རིམ་པར་བགྲོད་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བཤད་པས་ཆུབ་པ་གཞིའི་ཡེ་ཤེས་རང་འཆད་པར་འབྱུང་བས་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་དམ་པའི་འཆད་པ་རྣམས་འགྲུབ་ཅེས་བྱའོ། །འོ་དེ་གཞན་ཞིག་ལ་གྲུབ་བམ་སྙམས་པ་ལ། ངོ་མཚར་ཆོ་འཕྲུལ་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །གཞན་ནས་ཡོད་འོངས་མ་ཡིན་ཏེ། །ཐབས་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་རབ་ཉིད། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་ངང་དུ་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཆད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རྨད་བྱུང་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གཟུང་འཛིན་དག་པའི་རིག་པ་ཉིད་ཡུལ་དང་བྲལ་བར་སྣང་བ་ནི་གཞན་ལས་སྤངས་པས་འབྲས་བུའི་ཆོས་སོ། །དེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་གཞན་ན་ཡོད་པ་གཅིག་རྩོལ་བས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་གཞན་འཆད་ཀྱང་། ལུགས་ཀྱི་ཐབས་ནི་གཅེས་སོ་ཞེས་བྱ། སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩལ་མ་འགགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་གསལ་བ་ལ། ཡུལ་སྤངས་པའི་ཚུལ་གྱི་གནས་པའི་ནུས་པ་ཅན་གྱི་རིག་པ་ནི། འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ་ཀློང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ལས་མ་ཐག་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོར་རང་སྣང་བས། གཞན་དག་ལས་ཀྱང་། ནམ་མཁའ་བཞིན་ཏེ་མཐའ་མཉམ་ཞིང་། །གཞན་ལ་ལྟོས་གྱུར་ཆོས་མ་ཡིན། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །རང་གི་མཐུ་ཡིས་རིག་པ་ལས། །ཆོས་ནི་གཞན་ནས་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །འོ་ན་ཐོབ་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། རང་རིག་ཉིད་ལ་གནས་པ་ནི། །སུས་ཀྱང་མ་བྱས་རང་བྱུང་སྟེ། །ཞེས་པ་ཀུན་ཏུ་འོད་ཀྱི་ས་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསྟན་ཏེ། རང་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་རང་གསལ་བའི་དོན་ཆུབ་ནས། ཡུལ་མེད་པས་རང་གནས་པ་ནི་རང་བྱུང་གི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པས་རིག་པ་རང་བྱུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རང་སྣང་བས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་སྦྱོར་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རིག་པར་གསལ་བས་ལས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་སྟེ། རང་བྱུང་ཆེན་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །མ་ལུས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྦྱོར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་སྦྱོར་བྱ་སྦྱོར་བྱེད་གཉིས་ཡོད་དམ་སྙམ་པ་ལ། སྦྱོར་དང་སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀ་མིན། །གཉིས་མེད་དབྱིངས་ཀྱི་ངང་དུ་ཐིམ། །འདི་ལ་མཚན་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྤྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་ལ་གཉིས་ངང་གིས་དག་པས། ཡུལ་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་དང་སེམས་ཉིད་ལས་བརྟགས་པས། དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ། འོ་ན་གཅིག་ཡོད་དོ་སྙམ་པ་ལ། སེམས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་མ་བསྒྲིབས་པར་གསལ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ངང་ཞེས་བྱ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་པ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདས་མ་ཐག་པ་ཉིད་བརྟགས་པའི་སྤྱི་མཚན་དང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་གཉིས་མེད་པར་ཐམས་ཅད་མི་རྟོག་པར་གསལ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་། ཀུན་ཏུ་འོད་ཅེས་བྱའོ། ༈ །ད་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་། པདྨ་ཅན་གྱི་ས་བསྟན་ཏེ། ཤེས་རབ་དབྱིངས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཐབས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་རང་སྣང་བས། །ཞེས་པ། དེ་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤྲོས་པ་ཡོངས་སུ་གཅད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ནི་བཞི་བཞིན་གྱུར་པས་མིང་ཐོབ་སྟེ། འོན་ཏང་ན་རང་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་དེ། མ་འགགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་འདྲེས་པར་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་རང་གསལ་བ་ཡང་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པས། སྣང་བ་རྣམས་དང་སྤང་དུ་མེད་དེ་བསྙད་ཅིང་བཏགས་པས་ཀུན་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་ལོ། །འོན་ཏང་ན། ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་རང་བྱུང་ཞིང་སྣང་བ་དེ་དག་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཡུལ་དང་བྲལ་བར་སྤྱོད་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཅིར་ཡང་སྣང་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མ་ལུས་ཡེ་ཤེས་དངོས། །ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་རོལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མ་བཀག་ཚུལ་གྱིས་རང་སྣང་བ། །སོ་སོར་དོན་བཞིན་རོ་མྱོང་ཡང་། །རང་རིག་ཉིད་ལས་གཞན་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ནི། མ་བཀག་ཅེས་པ། སེམས་ཉིད་ཅིར་ཡང་མ་བཀག་པར་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས། སེམས་རང་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ། སྣང་བ་ཞེས་པ་ཡེ་ཤེས་སུ་རང་སྣང་བའོ། །སོ་སོར་དོན་བཞིན་ཞེས་པ། སེམས་ཉིད་རང་སྣང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ལྟར་མཐོང་ཡང་ཞེས་བྱ། ཡང་ཞེས་པ་མི་མཐུན་པའོ། །རང་རིག་ཅེས་པ། གོང་མ་ལྟར་མཐོང་ཞིང་མྱོང་ཡང་ཐོབ་བྱ་ཉིད་དུ་སེམས་ཉིད་བྱུང་བས་སེམས་ལས་ལོགས་ན་ཡུལ་མེད་དེ། ཡུལ་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ལ། །ཞེས་པ། སྣང་བ་ཡང་མི་འཛིན་པས་ཟུག་རྔུ་མེད་པ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོའོ། །འོན་ཏང་ན་འཛིན་པ་མེད་པའི་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས། སྣང་བའི་མཚན་མ་ངང་གིས་མེད་དེ། དེ་བས་ན། གཟུང་བའི་མཚན་མ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པའོ། །མི་རྟོག་ཚུལ་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་པ། །ཞེས་པ། སེམས་ཉིད་རང་ཐམས་ཅད་དུ་གསལ་བས་ཅིར་ཡང་མི་འཛིན་པ་དང་། འོན་ཏང་ན་རྟོག་པ་མེད་པས་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ། མ་ཆགས་པདྨ་དག་པའི་སྐུ། །ཞེས་པ་བཤད་པ་ལྟར་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་བདག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རོ་བཏར་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡིན་ལ། སྤྱོད་ཀྱང་འདུ་ཤེས་ཀྱང་བྲལ་ཏེ་མ་ཞེན་པ་ནི་པདྨ་ཅན་གྱི་སའོ། ༈ །ད་ནི་འཁོར་ལོ་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ས་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བསྟན་ཏེ། འདས་དང་མ་འོངས་དངོས་པོ་ཀུན། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཞེས་པ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། དུས་དང་མི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་པོ་བཞི་པོ་དངོས་པོ་ཀུན། རང་རིག་ཅེས་པ། སེམས་པས་བཤད་པ་རྣམས་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་པ་དང་། འབྲས་བུར་རྫོགས་པ་ཡང་མཐའ་མ་བསྒྲིབས་པར་གསལ་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མ་ཡིན་པས། ཡེ་ཤེས་དཀྱིལ་འཁོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །རང་རིག་བསམ་ཡས་ཅིར་ཡང་སྣང་། །ཞེས་པ། འདས་པ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་འདུས་པ་དང་། སེམས་ཅིར་ཡང་སྣང་བ་ལ་ཐ་སྙད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཏང་ན་སེམས་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས་ཡེ་ཤེས་སུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་མ་བཙལ་བར་རྫོགས་སོ། །རང་རིག་ཅེས་པ། སེམས་རང་སྣང་བའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རེ་རེ་ལ་ཡང་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་བརྗོད་ཀྱི་མི་ལང་ངོ་། །འོ་ན་དེ་ཅི་སྟེ་སྙམ་པ་ལ། གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་བརྗོད་མི་ལངས། །བྱང་སེམས་ལྷུན་གྲུབ་རང་སྣང་བས། །ཞེས་པ། དེ་ཡང་འདོད་པ་ལ་ཞེན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ནང་རིས་ཀྱང་ཐ་དད་པས་བསམ་པ་ཐ་དད་པ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་ཡོད་པས། དེ་འདུལ་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་བས་གྲངས་ལས་འདས་པ་སྣང་བ་དང་། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལས་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་རྫོགས། རྫོགས་པ་དེ་བས་རྫོགས་པར་སྣང་བ་དང་བལྟས་པ་ལྟར་སྣང་བའོ། །འདུ་འཕྲོ་ཞེས་པ། ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་བ་དང་། སྣང་བ་རྣམས་སེམས་ཉིད་དུ་རྫོགས་པས་ཚུལ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། འོ་ན་དེའི་ཐུགས་རྗེའི་བྱིན་རླབས་ཇི་ལྟར་སྣང་སྙམ་པ་ལ། སྤྲོས་བྲལ་ཐུགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད། །སྙོམས་པར་ཁྱབ་པས་སེམས་ཉིད་དེ། །འབྲས་བུ་ལྷུན་གྲུབ་བྱིན་ལྡན་པས། །མཚོ་རླབས་ཚུལ་དུ་ཀུན་ཏུ་སྣང་། །ཞེས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ནི་ངོ་བོ་དང་འཛིན་པ་ཅི་ཡང་མི་མངའ་ལ། ཐ་སྙད་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཡུལ་དང་བྲལ་བས། གསལ་བ་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཆེན་པོར་སོགས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེའོ། །དེ་ཡང་སྟོང་པ་མིན་རིག་པའི་རྩལ་ཏུ་སྣང་བ་རྣམས་ཐོག་མ་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་རྫོགས་པ་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཡང་མི་གཉིས་པ་དང་། ཁྱབ་པ་དང་། བསྒྲུབ་པ་དང་། དག་པ་དང་། རྫོགས་པའི་དབང་གིས་བལྟས་པ་སྣང་བ་འཆད་པ་བཞིན་པས་མཚོ་དང་རླབས་སོ། །འོ་ན་ཐམས་ཅད་མེད་དུ་སྣང་བ་ཅིག་གོ་སྙམ་པ་ལས། བསམ་ཡས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཞིང་ཁམས་རྣམས་དང་འགྲོ་ཀུན་ལ། །ཞེས་པ། སེམས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་བའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་སྐུ་ལ་སོགས་པར་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་འཁྲུལ་པ་ཡང་དག་པ་ལ་སྣང་བ་ཡང་རང་ལས་བྱུང་བས་འདོད་པ་ལྟར་སྣང་སྟེ། དེར་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་སྣང་བར་མི་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་སྨོན་ལམ་དང་ལས་ལས་འབྱུང་བ་ནི་གཞན་དག་གོ། །འོན་ཏང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དག་པ་ན་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། འགྲོ་བ་དྲུག་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་ནི་ཡུལ་ལོ། །འོ་ན་སྣང་བ་འདི་ཉིད་སྙམ་པ་ལ། །རྡོ་རྗེ་འཛིན་ནས་རྩི་ཤིང་སོགས། །སོ་སོར་མཐུན་པར་སྐུ་སྣང་ཡང་། །སྟོང་ཉིད་དངོས་དང་བྱ་བྱེད་མེད། །ཅེས་པ་ནི། སྦྱོངས་པའི་དབང་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དྲུག་པའི་སྟོན་པ་དང་། ཐ་ན་རྩི་ཤིང་དང་། བསྡུ་བ་ནི་ཐུན་མོང་གི་སྟོན་པ་གཉིས་དང་། རིག་འཛིན་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སེམས་དམན་པ་དང་། སྟོབས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་བློ་དང་མཐུན་པར་སྣང་ཞིང་སྟོན་ནོ། །མང་ཞེས་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་སྟེ། གདུལ་བྱ་ལ་སྣང་གཞི་མ་གྲུབ་ཅེས་བྱ། །དེ་ལྟར་མཐུན་པར་སྟོན་ཅི་དོན་བྱེད་པ་དང་། །སྐུ་ལ་དངོས་པོ་དང་དོན་གྱི་བྱ་བྱེད་ཀྱི་རྟོག་པ་ནི་མི་མངའ་འོ། །འོ་ན་འཁྲུལ་པ་ལ་འགྲོ་འོང་ཡོད་དམ་སྙམ་པ་ལ། ཆུ་ཟླའི་ཚུལ་དུ་ཀུན་སྣང་ཡང་། བྱིན་རླབས་ཁྱབ་ཅིང་འགྲོ་འོང་མེད། །ཅེས་པ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་ཟླ་བ་ཤར་བའི་གཟུགས་བརྙན་ཆུ་ཀུན་ལ་ལྡན་པ་ཡང་ཟླ་བ་ལ་འགྲོ་འོང་མེད་པ་བཞིན། འཛིན་པ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་འདོད་པ་ལྟར་སྣང་བའང་། ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སུ་བྱུངས་ཐེབས་པས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་རྫོགས་ཟིན་པས་འགྲོ་འོང་མེད་དོ། །གཞན་དག་བསྐུལ་བས་སྣང་བ་ནི་འདྲ་བར་སྟོན་པའོ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུ་བསྟན་ཏེ། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ལུས་ཉིད་ནི། །ཐམས་ཅད་ཀུན་གྱི་སྤྱི་གཟུགས་ཏེ། །ཞེས་པ། རིགས་ཀྱི་བདག་པོ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སེམས་ཉིད་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བྲལ་བས་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་མི་ཕྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་དོན་མངོན་དུ་བྱ་བས་གཉིས་པར་ཆུབ་པ་ནི་འཆང་བའི་དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་ཆུབ་པ་ལ་མཐར་ཐུག་པར་ཐ་སྙད་དུ་འདོད་པ་དང་། གདུལ་བྱ་ལ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཉིད་སྣང་བ་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ། ལྷག་མ་ནི་ངོ་བོ་མི་རྙེད་པར་བསྟན་ནོ། །སྣང་སྟོང་ལ་སོགས་དོན་མེད་ཅིང་། །ཞེས་པ། མ་འདྲེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་མཐའ་གཉིས་ལས་འདས་པའོ། །གྲངས་དང་། ཞེས་པ་མང་དང་ཉུང་དང་ཁྱད་པར་དང་། །མཐའ་དབུས་རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །འདས་མ་ཐག་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གཟིགས་སོ། །འོན་ཏང་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བ་དང་། ཐམས་ཅད་རྫོགས་པ་དང་། མཐའ་མི་རྙེད་པ་དང་། ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ལ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་ཡང་འོད་ཟེར་དང་། གཞི་ལ་སོགས་པ་དང་། བསྡུ་བ་ནི་སྤྲུལ་པ་དང་། རྒྱན་ལ་སོགས་པ་ཅིར་ཡང་སྣང་བ་དང་། ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་གསལ་བས་གཉིས་ལས་འདས་སོ། །དེ་བས་ན། འདི་ལ་སུས་ཀྱང་དམིགས་མི་ནུས། །ཞེས་པ་ཚིག་ཤད་གཅིག་གསུངས་སོ། ༈ །ད་ནི་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་བསྟན་ཏེ། ཞི་ཁྲོ་ལ་སོགས་སྐུ་གཉིས་ཚོགས། །ཞེས་པ། བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་དང་། ལྔ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་། སྤྲུལ་པ་བསམ་ཡས་པས་རིག་ཅེས་བྱ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཅིར་ཡང་སྣང་། །ཞེས་པ། བཤད་པའི་སྐུ་རྣམས་སེམས་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་མ་བཙལ་བར་རྫོགས་པ་དེ་ཉིད་མ་འགགས་པ་དང་། འདོད་པ་ལྟར་སྣང་ངོ་། །འོ་ན་ཚུལ་ཇི་ལྟར་སྙམ་པ་ལ། རིམས་སམ་རིགས་པ་མེད་ཚུལ་ནི། །གདུལ་བྱའི་བསམ་པས་ཕྱེ་བ་ཡིན། །ཞེས་པ། དེ་ལ་བཤད་པ་ལྟར་སྣང་བ་ཡང་། སྐུ་རེས་མོས་པ་དང་། དུས་གཅིག་པ་ནི་གདུལ་བྱ་སྦྱངས་པ་ཆེ་ཆུང་གི་སྣང་བ་ལ། ངོ་བོ་ལ་རེས་མོས་པ་མེད་དོ། །རྟག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ནི། དུས་གསུམ་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཕྱིར། །རྟག་ཆེན་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ཞེས་གསུངས། །ཞེས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་སངས་རྒྱས་པ་ནི། གཞི་དང་། ལམ་དང་། འབྲས་བུ་གསུམ་དུའང་བསྒོམ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་པ་དང་། བསམ་པ་ལས་མི་ཕྱེད་ཅིང་བསྐྱེད་དུ་མ་གྱུར་པ་དང་། སྤྲུལ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་སྣང་ཡང་དངོས་པོ་མི་འཕྲོ་བ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ། དེ་ཡང་རྒྱུན་དང་ཐེར་ཟུག་ལས་གྲོལ་བས་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མིང་གཉིས་ཐོབ་བོ། །འོ་ན་ཟུང་འཇུག་གི་སྐུ་གང་སྙམ་པ་ལ། བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས། །ཞེས་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །བཤད་པ་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་མཉམ་དུ་མངའ་བས། རྣམ་རྟོག་མི་མངའ་ཅིར་ཡང་གསལ་ལེར་མཁྱེན། །ཞེས་གསུངས་སོ། ༈ །ད་ནི་གསུང་ལྔ་བསྟན་ཏེ་དངོས་ཀུན་བདག་ཕྱིར་མིང་ཚིག་ཙམ། ཞེས་པ། གཉིས་དང་། གཞི་དང་བསྡུས་པ་རྣམས་སེམས་རང་སྣང་བས་བརྟག་པ་ཙམ་ལས་ངོ་བོ་བྲལ་བས། གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་རྣམས་ལ། །མ་འདྲེས་སྒྲ་ལྟར་གནས་པ་སྟེ། །དེ་ནི་ཚིག་གིས་གསུངས་སོ། །འོན་ཏང་ན། ཐམས་ཅད་ཚིག་གི་སྒྲ་ལྟར་གནས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་མ་སྐྱེས་སེམས་ཡིན་ཕྱིར། བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་མ་འདྲེས་པའང་། སེམས་ཉིད་ཡིན་པས་མ་སྐྱེས་ཕྱིར། །ཞེས་སོ། །རང་བཞིན་ཞེས་པ་བརྟག་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ཉིད་ཡིན་པས་བརྗོད་དུ་མེད་པས་མཐའ་དང་བྲལ་བ་དོན་གྱི་གསུ ང་ངོ་། །མི་མཐུན་པའི་རྟག་པ་མ་གྲུབ་ཀྱང་། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་སྣང་ཞེས་བྱ། །སྒྲ་རྣམས་སེམས་སུ་ལྷུན་རྫོགས་ཕྱིར། །གསུང་ཅིག་ཚིག་ཏུ་མ་བརྗོད་ཀྱང་། །ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་གསལ་བར་སྣང་། །ཞེས་པ། སེམས་ཉིད་རང་སྒྲར་བྱུང་བས། སྒྲ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་ནི་མ་བཙལ་བར་སྣང་བས་རྫོགས་ཞེས་བྱའོ། །གཏན་ཚིགས་ནི། ཡེ་ནས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ། །འོན་ཏང་ན་ཚིག་གི་གསུང་གིས་དངོས་སུ་མ་གསུངས་ན། ངེས་པར་བྱུང་བ་དང་། འདོད་པ་ལ་ཞེན་པའི་ངན་སོང་དང་། འཁོར་བ་ལས་ཐར་པ་དང་། གཉིས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་སྦྱངས་པའི་དབང་གིས་རང་གིས་མོས་པ་བཞིན་གསུམ་དང་། དྲུག་གི་བསྟན་པ་རྣམས་ཐོས་སོ། །དེ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་གསུང་ངོ་། །དེ་ཕྱིར་བརྗོད་ཉིད་བརྗོད་པ་མེད། །ཅེས་པ་ལ་སྤངས་ཏེ་གཏན་ཚིགས་སོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་འདོད་པ་ལྟར། བརྗོད་པར་སྣང་། ཡང་རིག་པའི་གསུང་མངའ་བས་ཚིག་བརྗོད་པ་མེད་དེ་གཉིས་མེད་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་གསུང་ངོ་། ༈ །ད་ནི་ཐུགས་ལྔ་བསྟན་ཏེ། གདུལ་བྱ་མ་ལུས་ཐམས་ཅད་ཀུན། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མི་གཞན་ཕྱིར། །ཞེས་པ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསྟན། གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རིམ་སེམས་སུ་སྣང་བས། སེམས་ལས་ལོགས་ན་མ་གྲུབ་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་མ་བཀག་པ་སྟེ། མིང་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར། གང་ཞིག་དེ་ཉིད་འགྱུར་བ་ཡིས། །ལོག་རྟོག་རྒྱུན་ཙམ་སྣང་བ་ཡང་། །ཞེས་པ། རྗེས་སུ་འཇུག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་བློ་བཤད་པ་ལྟར་ཆུད་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུམ་དང་། བཞི་དང་། བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡང་། བརྟག་པའི་རྟོག་པ་སྐད་ཅིག་པའི་རྒྱུན་ལ་དངོས་མ་གྲུབ་སྟེ། འོ་ན་ལོག་རྟོག་ཙམ་ངེས་སོ་སྙམ་པ་ལ། འཁྲུལ་པ་ལ་རྟོག་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་ཙམ་རང་སྣང་བ་ཡང་། སེམས་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་ཡང་མ་གྲུབ་པས། སྒྱུ་མའི་རྫས་དང་འདྲ་བར་གསུངས་སོ། །དེ་བས་རང་སྣང་ཚུལ་ཞེས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བས་འདས་དང་མ་འདས་ཆོས། །རང་རིག་བྱང་སེམས་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །སྔ་ཕྱི་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་པས། །མཚན་ཉིད་མ་འདྲེས་ཡོངས་རྫོགས་པ། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྔོན་ནས་མཁྱེན། །ཞེས་པ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ཁྱད་པར་ནི་མེད། གཏན་ཚིགས་སོ། །བརྟགས་པ་ཙམ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ། དུས་དང་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་ཆོས་སུ་སྣང་བ་རྣམས་རང་གིས་སེམས་ནང་ནས་བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་སེམས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་ནི་བཤད་པ་ལྟར་འགྲེལ་ཏོ། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་པས་སེམས་ཉིད་མི་འགག་པ་དང་། གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་པས་བརྟགས་པ་ལ་སྔ་ཕྱི་ཡོད་ཀྱང་ངོ་བོ་གཅིག་པས་དུས་གཅིག་སྟེ། གཞན་ལས་ཀྱང་། དུས་གསུམ་གཅིག་སྟེ་ཁྱད་པར་མེད། །སྔོན་མེད་ཕྱིས་མེད་གདོད་ནས་མེད། །ཅེས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟར་དུས་ལ་སྔ་ཕྱི་བྲལ་བས་སྣང་བརྟགས་ཐམས་ཅད་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་གསལ་བ་དང་། གསལ་ཡང་གཅིག་ཏུ་གསལ་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ། བསྒྲུབ་བྱ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་བྱས་པའི་འཛིན་པ་རྣམས་ལས་གྲོལ་ཞིང་། ཡེ་ཤེས་མཐའ་དབུས་མེད་པར་བརྡལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ནས་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཡུལ་མ་གྲུབ་པར་རང་སྣང་བས་མཁྱེན་ཞེས་བྱ། ༈ །ད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་ཏེ། སོ་སོ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དང་། །རང་རིག་རྒྱལ་པོ་ཡང་དག་ཏུ། །རང་རིག་དེ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡིན། །སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་རང་གིས་ཕྱིར། །རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ངོ་བོས་སྟོང་། །ཞེས་པ། དེ་ཡང་བསྟན་པ་སྤྱི་མཚན་སོ་སོ་ཐ་དད་དུ་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་ཇི་བཞིན་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རང་རིག་ཅེས་པ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་གཞི་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་། དགོས་པ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ། འོན་ཏང་ན། སེམས་ཉིད་དུ་བཤད་པ་རྣམས་ཉེས་པར་མ་གྱུར་པ་མེད་དོ། །འོ་ན་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་དུ་འདུས་མ་བྱས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། རང་རིག་ཅེས་པ། བཤད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏང་ན་ཡུལ་དང་ཤེས་རབ་དང་རྐྱེན་རྣམས་སུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་ཡིན་པས། ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་བའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་སེམས་སུ་སངས་པས་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ། ༈ །ད་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སྟོན་ཏེ། མཐའ་རྣམས་བྲལ་བའི་རང་རིག་ཉིད། །མ་སྐྱེས་དོན་སྣང་མེ་ལོང་བཞིན། །ཞེས་པ། སྣང་བརྟགས་ཐམས་ཅད་སེམས་རང་སྣང་བས་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟགས་པ་རྣམས་མ་སྐྱེས་པ། རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་གཉིས་སུ་མེད་པར་གསལ་བ་ལ་ཡེངས་སུ་མེད་པས་མེ་ལོང་འདྲའོ། །འོ་ན་བརྟགས་པ་ཡང་སྤང་ངམ་སྙམ་པ་ལ། ཐམས་ཅད་ཅེས་པ། བརྟགས་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་མ་སྤངས་པར་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བས་ཡུལ་བཅད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཤེས་བྱེད་གཉིས་ཀ་ཀ་ནས་དག་ཅེས་བྱའོ། ༈ །ད་ནི་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་ཏེ། མཚན་ཉིད་བསམ་ཡས་སེམས་སྣང་ཡང་། །སེམས་ཕྱིར་སོ་སོའི་དམིགས་པ་མེད། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཡེ་ཤེས་ལ། །བྱ་བྱེད་དམིགས་པར་ཡོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་པ། དངོས་པོ་གཉིས་ལ་བརྟགས་པའི་བྱེ་བྲག་བགྲང་བ་ལས་འདས་པར་སྣང་བ་དེ་དག་ཏུ་སེམས་རང་སྣང་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་སེམས་ཉིད་ཡིན་པས་རྒྱ་མ་ཆད་པར་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏང་ན་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་སུ་བྱུང་ཐེབས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་གཉིས་སུ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ་ལ། དོན་བྱ་བའི་གདུལ་བྱ་ཡང་མ་གྲུབ་ལ། བྱེད་པ་ཡང་མེད་པས་ལས་ཐམས་ཅད་བྱས་ཟིན་པའོ། །གཟུང་འཛིན་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི། རྩ་བ་ལྔ་ཞེས་བརྗོད་མོད་ཀྱང་། །བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སྤངས་ཏེ། །མཚན་ཉིད་མེད་པར་སོ་སོར་སྣང་། །ཞེས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཐམས་ཅད་བདག་ཏུ་གསལ་བས་ཤེས་བྱ་ཤེས་བྱེད་བྲལ་ཏེ། འཛིན་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྐབས་ལས་བརྟགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བསམ་ཡས་ཀྱང་། ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་བཤད་པ་ལྔའོ། །ཞེས་བརྗོད་དོ། །མི་མཐུན་པ་ནི་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡང་རིག་པ་གཅིག་གི་རྩལ་ལས་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ་སོགས་པར་མ་འདྲེས་པར་ཤར་ལ། དེ་ཉིད་ཅེས་པ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལྔར་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་མ་འདྲེས་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་གཉིས་མེད་དམིགས་མི་འགྱུར། །གནས་པ་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ། །ཅེས་པ། དེ་ཡང་གཞན་དག་ལྟར་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བྲལ་བས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དམིགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཡང་དབྱིངས་རིག་པར་གསལ་བ་དང་། རིག་པ་སྤྲོས་པ་མེད་པས་གཉིས་མེད་དེ་ཡེ་ཤེས་རང་གི་ངོ་བོ་གཅིག་དུ་གནས་པ་མེད་པར་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་གསལ་བས་ཁྱབ་ཅེས་བྱའོ། ༈ །དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ལྔ་བསྟན་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུ་སྣང་གྲགས་བསམ་ཡས་པ། །རང་རིག་ཉིད་ལས་མི་གཞན་ཤར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། བཅུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོར་བརྟགས་པའི་གྲངས་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སེམས་རང་སྣང་བས་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པ་མེད་པས་སེམས་རང་སྣང་བའོ། །ཞིང་ཁམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་དབྱིབས་དང་མདོག་སྣ་ཚོགས་བཀོད་སྤྲས་པ་དང་། ཞེས་པ། བསྡུ་བ་ནི་འཆད་པའོ། །དེ་ཡང་། ཡེ་ཤེས་རྒྱན་གྱིས་སྤྲད་པ་ཡི། །ཞིང་ཁམས་ཡོན་ཏན་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཅེས་པ། ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་བའི་ཞིང་ཆེན་པོའི་རྒྱན་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་བསམ་ཡས་པར་སྣང་ངོ་། །ཕྱོགས་བཅུ་དུས་བཞིའི་ཞིང་སྦྱོང་བས། །དོག་ཡངས་ཚད་དང་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅེས་པས་གཞལ་ཡས་བསྟན་ཏེ། བཅུ་དང་བཞིས་བསྡུས་པ་རྣམས་སེམས་ཉིད་དུ་གསལ་བ་ཉིད་གཞལ་ཡས་དུ་བྱུང་བས་དེ་ལ་རྒྱ་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་ནི་དཔེར་ན་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་གཙུག་ཏོར་བལྟ་བས་ཚད་མ་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སྤྱི་གཙུག་ལྟ་བུའི་མཚན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཅི་སྟེ་སྙམ་པ་ལ། གཞལ་ཡས་ཁང་གི་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་སྣང་བས་གཞལ་ཡས་དུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་དང་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་དཀའ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །འདི་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཟག་མེད་བསོད་ནམས་ལྷུན་གྲུབ་པས། །ཇི་ལྟར་བལྟས་པ་དེ་ལྟར་སྣང་། །ཞེས་པ། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་མ་སྤང་པར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་འཛིན་པ་མེད་པས་སྒྲིབ་པ་མེད། མི་བཙལ་བར་སྤྱོད་དེ། དེ་ཡང་སེམས་རང་སྣང་བས་འདོད་པ་ལྟར་འགྲུབ་བོ། །དེ་ཅི་སྟེ། སྙམ་པ་ལ། གདོས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་མིན་ཞིང་། །ཐམས་ཅད་རང་གི་དབང་བསྒྱུར་བས། །སྟོང་པར་བྱའམ་མི་སྟོང་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་ལས་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་དང་ཀློང་དུ་གྱུར་པས་ཡུལ་དང་བྲལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་མེད་པར་དབང་བསྒྱུར་བས་མ་སྐྱེས་པའམ་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ལྟར་བཏུབ་ཅེས་བྱ། འོད་ཟེར་བསྟན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་ངང་ཡིན་པས། །རྟོག་པ་མེད་ཅིང་ཅིར་ཡང་སྣང་། །གཞན་གྱིས་བྲོག་ཏུ་མེད་པ་ཡི། །བྷོ་དྷིའི་དཀོན་ནི་རིན་པོ་ཆེ། །ཞེས་པ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་པས་ཉིད་དུ་མི་ཕྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ངང་ངོ་། །དེ་བས་ན་སེམས་ཉིད་འཛིན་པ་མེད་པར་རོལ་པ་ཅིར་ཡང་སྣང་སྟེ། འོན་ཏང་ན་འདོད་པ་ལྔ་མི་དམིགས་པ་སེམས་ཉིད་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ལོངས་སྤྱོད་པས་དེ་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་སོ། །འོན་ཏང་ན་སེམས་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་པས་སྤངས་སོ། ༈ །ད་ནི་ཕྲིན་ལས་ལྔར་བ སྟན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །བྱ་བྱེད་མེད་པར་རྣམ་བཞིས་བཛད། །ཅེས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་བརྟགས་པ་དག་པས་ཇི་སྙེད་པའི་མཚན་མ་ལ་མ་འདྲེས་པར་ཡང་མཁྱེན་པ། དེ་ཡང་ཡུལ་མི་མངའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དོན་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་དང་། བྱེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་སུ་མ་གྲུབ་པར་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལས་རྣམ་བཞི་མཛད་དོ། །འོ་ན་ཚུལ་ཇི་ལྟར་མཛད་སྙམ་པ་ལ། སྒྱུ་མའི་ཚུལ་དུ་རོལ་མཛད་ཀྱང་། །བྱ་དང་བྱེད་པ་གཉིས་སུ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྒྱུ་མའི་བྱ་བྱེད་ཀྱི་ལས་བྱེད་ཀྱང་ངོ་བོ་གསུམ་ཆར་གྲུབ་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་མཛད་པ་མི་འགོག་པར་ཅིར་ཡང་མཛད་དང་སྤྲུལ་པ་མ་དམིགས་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་དེ་ཡེ་ཤེས་སུ་མཛད་པས་ཀྱང་མཛད་བྱ་མཛད་བྱེད་གཉིས་མེད་དོ། །འདས་དང་མ་འདས་བསམ་ཡས་པ། །མ་ལུས་སེམས་ཕྱིར་གཟུང་འཛིན་མེད། །ཅེས་པ། ཐ་སྙད་ལས་གྲོལ་བའི་ཆོས་དང་། །བརྟགས་པ་སྣང་བའི་ཆོས་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཇི་སྙེད་པ་ཡང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བྱུངས་ཐེབས་པས། གཉིས་ཀ་ཐ་སྙད་ལས་གྲོལ་ཏེ། གཉིས་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་ངོ་བོ་དང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྣང་བའི་གནས་སོ། །འོ་ན་གནས་ངོ་བོ་གཉིས་ཡོད་དམ་སྙམ་པ་ལ། གནས་དང་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་པས། །ཞེས་པ། གནས་བྱ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་མི་ཕྱེད་པས་ཞེས་བྱ། དེ་ཉིད་རིག་པ་རང་སྣང་བ། །ཞེས་པ། བཤད་པ་གཉིས་དང་རིག་པ་མ་སྐྱེས་པ་དང་། ཆུབ་པ་ལས་བཏགས་པ་ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་བས་སྣ་ཚོགས་ཞེས་པ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་སྣང་བ་དེ་ཡང་མ་ངེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཞེས་པ། ཐུགས་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པར་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་ཡང་། རང་རིག་ཅེས་པ། སེམས་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་ནི་མཉམ་པའི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཡང་སེམས་སུ་མ་གྱུར་པ་མེད་པས་འདུ་ཤེས་བྱ། དེ་ཉིད་ཅེས་པ། སེམས་ཉིད་མ་འགགས་པར་སྣང་བ་གདུལ་བྱ་དང་། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་སྣང་ངོ་། །སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་པ། ཡུལ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྙེད་པ་ཡང་སེམས་ཉིད་ཡིན་པས་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་མ་གྲུབ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སུ་བྱུང་ཐེབས་པ་ནི་བརྗོད་པ་ལས་འདས་སོ། །འོ་ན་དེས་དོན་མཛད་པའི་དུས་གང་སྙམ་པ་ལས། གཉིས་མེད་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་ན། །འགྲོ་དྲུག་དུས་གནས་སྙོམས་པར་ཞུགས། །ཞེས་པ། གདུལ་བྱ་ཉིད་དང་ཐུགས་རྗེ་ཡེ་ཤེས་སུ་རྫོགས་པས་མི་ཕྱེད་པ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །བཤད་པ་མངའ་བ་ནི། བརྟགས་པ་དྲུག་གི་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པར་བཞུགས་སོ། །འོ་ན་ཉུངས་འབྲུ་དང་ཉུངས་མར་འདྲའོ་སྙམ་པ་ལ། རང་རིག་ཉིད་ལས་མི་གཞན་ཕྱིར། །དུས་བཞི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གསུངས། །ཞེས་པ། དེ་ཡང་བཤད་པ། དྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས་ཡུལ་བཅད་པས་མི་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར། དུས་ནི་མ་སྤངས་ཏེ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་སྙམ་པ་ལ། དེ་སོགས་མཚན་ཉིད་ཡོན་ཏན་གྲངས། །སྟོང་གསུམ་གཅིག་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །མགོ་ལུས་ཁ་ལྕེ་གཅིག་རྫོགས་པས། །བསྐལ་པ་མཐར་ཀླས་པར་བརྗོད་ཀྱང་། །དེ་དག་མཐར་ཐུག་ཡོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་པ། བསྙེན་པ་ནི་ཉི་ཤུ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྡུ་བ་ནི་གྲངས་ལས་འདས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་དང་། མདགས་པ་དང་གྲངས་ནི་བདགས་ཀྱང་། གསུམ་དང་ཐམས་ཅད་གནས་པའི་ཇི་སྙེད་པའི་མི་རྣམས་གཅིག་གི་ལུས་ལ། བཀོད་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་པའི་མགོ་བོ་བཏགས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལྕེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྐལ་པ་མང་པོར་བཤད་པ་ལ་བརྗོད་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་ལ་མངའ་བའི་ཡོན་ཏན་གྲངས་མི་མཆོད་ཅེས་བྱ། འོ་ན་དྲུག་པོ་སྟོན་པ་ལ་རྨོངས་པའི་དོན་བསྡུ་ན་དོན་དུ་ཡོད་ཅེ་ན། མཚན་ཉིད་རྨོངས་ལ་མདོར་བསྡུས་པ། །བསྒྲུབ་བྱ་མ་ལུས་མངོན་གྱུར་པས། །བསམ་བྱ་བསླབ་པ་ཀུན་ལས་གྲོལ། །ཞེས་པ། དེ་ཡང་སྐུ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལྔའི་སྒོ་ནས་ཆུབ་པ་ནི། ཡུལ་མེད་པས་རང་རིག་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བས་སྤྱོད་པ་ལས་དང་། བསམ་ཞིང་གཞལ་བ་དང་། གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལུགས་ཉིད་ཀྱིས་རྩོལ་བ་ལས་ཀྱང་གྲོལ་ལོ། །འོན་ཏང་ན་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བ་དང་། ཐམས་ཅད་མ་སྤངས་བདག་ཉིད་ཕྱིར། །གང་ཡང་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་སྤངས། །ཞེས་པ། འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་བྲལ་བར་བསྟན་ཏེ། བརྟགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམས་ཐོ་ཡོར་གྱི་དཔེ་བཞིན་འཛིན་པ་ཙམ་ལས་སྤང་བྱ་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཆུབ་པས་མ་སྤངས་བར་སེམས་ཉིད་དུ་དག་པའི་ཕྱིར། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མི་འགོག་ཀྱང་ཡུལ་མ་གྲུབ་པས་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལས་མི་འཛིན་ནོ། །གཉིས་མེད་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་ན། །མཛད་པ་གང་ཡང་འགོག་པ་མེད། །ཅེས་པ། མཛད་པ་མི་འགོག་པར་བསྟན་ཏེ། །གདུལ་བྱ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སུ་གཟིགས་པས་ཡེ་ཤེས་སུ་མི་ཕྱེད་པ་ནི། མཛད་པ་དང་བྲལ་བས་ཐམས་ཅད་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྒྲལ་བས། གང་བདག་གི་ཐར་བར་སྟོན་པ་དང་། ཐུན་མོང་གི་སྐྱེ་ཤི་ལས་གྲོལ་བ་སྤངས་སོ། །འོན་ཏང་ན་དྲུག་པའི་སྟོན་པ་ལ། བཤད་པ་ལྟར་མངའ་བས་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་འཛིན་པ་ནི་གདུལ་བྱ་དང་། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་པ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་སྟེ་ཅིར་ཡང་མཛད་དོ། །སྐུ་གསུམ་ཕྱག་རྒྱ་ཅིར་ཡང་སྣང་། །རང་བཞིན་རྫོགས་ཕྱིར་འགྲོ་འོང་མེད། །ཅེས་པ། སྤྲུལ་པ་ལས་འགྲོ་འོང་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་གདུལ་བྱ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐུ་ལྔ་དང་། གསུང་ལྔ་དང་། ཐུགས་ལྔ་ལ་སོགས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་། སྣང་བརྟགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡེ་ནས་རང་བྱུང་གི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། །འོན་ཏང་ན་ཆུ་ཟླ་བཞིན་འགྲོ་འོང་མེད་དེ། མིང་གཉིས་པས་ཁྱབ་པར་སྣང་བས་ཡང་སྤྲུལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ། ཡུམ་སོགས་བདེ་བ་ཀུན་ལྡན་ཡང་། རང་གི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པས། །མཐའ་རྣམས་ཀུན་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན། །ཞེས་པ། མཐའ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བར་བསྟན་ཏེ། ཡུམ་དང་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉམས་སུ་མྱོང་སྟེ། རོ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ཏུ་བཏར་བ་ཡང་ཡུལ་མེད་ཅེས་བྱ། འདོད་པ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་སུ་རང་བྱུང་བས་བཤད་པ་རྣམས་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་བཏར་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་སུ་དངོས་པོ་དང་། མཚན་ཉིད་མ་འདྲེས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་དང་། གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་ཀུན་དང་བྲལ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་སོ། །ཁམས་གསུམ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སེམས་ལ་སོན། །ཞེས་པ། བདག་ཉིད་ཆེན་པོར་བསྟན་ཏེ། མངལ་དང་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པར་གཟིགས་པས་བདག་ཏུ་གསལ་བ་ལ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པ་ནི་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐུགས་རྗེ་ཡེ་ཤེས་དང་སེམས་ཅན་གཉིས་སུ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ནི་ཕྱིན་པའོ། །ས་སོགས་ཞེན་མཐས་མ་རེག་ཅིང་། །གཅིག་པུ་རབ་ཏུ་ཆེ་བའི་ལྷ། །ཞེས་པ། ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དབྱིངས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དང་། བརྟགས་པ་ཐ་སྙད་ལ་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞེན་པའི་བློ་ངན་པ་དང་། བཤད་པའི་མཐའ་རྣམས་ཀྱི་མ་ངེས་པ་དང་། ལྷན་མི་གཅིག་པར་གཅིག་པུ་བ་དང་། གཞན་ལས་སྤགས་པ་སྟེ་མི་བཟད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་། འཛིན་པའི་ངང་གིས་དག་པས་ལྷའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། འདི་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ། གཞི་བཞིན་དུ་ཆུབ་པས་ཡུལ་མེད་པས་མི་ཕྱེད་པ་ནི། སྔ་ཕྱི་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ཡུལ་དང་བྲལ་ལོ། །དེ་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བར་བསྟན་ཏེ། དཔལ་གསང་བའི་སྙིང་པོ་ཉིད་ལས་བསྡུད་པ། བསམ་ཡས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རིམ་པ་སྟེ་དྲུག་པའོ། །ཞེས་པ་སྒྲ་ཇ ི་བཞིན་ནོ། །ཐ་མ་བསྔོ་བ་བསྟན་པ་ནི། ཡོངས་རྫོགས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ནོ། །རང་བྱུང་གནས་མེད་བསམ་ཡས་ལྷུན་རྫོགས་དང་པོ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱང་། ངོ་བོ་ཉིད་རྟོག་གཉིས་སོགས་བརྟགས་པས་སྤྱི་མཚན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྣམས། སྨན་དང་སྨན་པ་ལྟ་བུར་ཟེར་སྣང་དམག་གསལ་རྒྱུད་གཉིས་མ་རྫོགས་ཀྱང་། བཅུད་ཕྱུང་ངེས་ཐབས་མདུད་པ་ཕུར་མ་འགྲེལ་བརྩམས་ཐུན་མོང་བསྔོ། རིམ་པ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པ། རིན་པོ་ཆེ་ཕྲ་བཀོད་ཅེས་བྱ་བ་པཎྜི་ཏ་བི་མ་ལས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།