བར་དོའི་སྨོན་ལམ་དགོངས་གཅིག་རྒྱ་མཚོའི་སྤྱི་དོན་འོད་གསལ་གསང་ལམ། མུན་སེལ།

བར་དོའི་སྨོན་ལམ་དགོངས་གཅིག་རྒྱ་མཚོའི་སྤྱི་དོན་འོད་གསལ་གསང་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། །བླ་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་བར་དོའི་སྨོན་ལམ་དགོངས་གཅིག་རྒྱ་མཚོའི་བར་དོ་བཞིའི་སྤྱི་དོན་མདོ་ཙམ་བཤད་པ་ལ། རང་བཞིན་གྱི་བར་དོ། འཆི་ཁའི་བར་དོ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བར་དོ། སྲིད་པའི་བར་དོ་དང་བཞིར་བཞེད་དེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། བར་དོའི་ཆོས་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ། །རབ་ཏུ་གསང་བའི་ཆོས་ཉིད་བཤད། །དབྱེ་ན་རྣམ་པ་བཞི་དག་ལས། །ཞེས་གསུངས། དེ་ཡང་ཐེག་མཆོག་མཛོད་ལས། བར་དོ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལ། ངོ་བོ་དང་ངེས་ཚིག་སྤྱིར་བཤད་པ། དབྱེ་བ་སྣང་ལུགས་ས་མཚམས་རྣམས་སོ་སོར་བཤད་པ། དང་པོ་ངོ་བོ་ནི། ཕྱི་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ནང་བློ་ལ་སྣང་བའི་གནས་སྐབས་སོ། །དེའང་དབྱིངས་ཀ་དག་ལས་གཞན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་བར་དོའི་གནས་སྐབས་ཏེ། གཞི་སྣང་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་སྣང་བའི་རང་གདངས་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་མཛད་པ་འཆར་བའི་རང་ངོའི་སྣང་ཆ་ནི་དག་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བར་དོ་ཡིན་ལ། འཁྲུལ་སྣང་འགྲོ་དྲུག་གི་ཆོས་སོ་ཅོག་མ་དག་པ་འཁྲུལ་བའི་བར་དོ་ཡིན་ནོ། །དག་མ་དག་གི་ཆོས་དེ་གཉིས་གང་གི་བར་ན་ཡོད་ན། ཀ་དག་གི་དབྱིངས་ནས་ཕྱིར་བསྐྱོད་པས་སླར་ཀ་དག་ཏུ་ནུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར་གཤིས་ཀ་དག་གི་བར་ན་ཡོད་པའོ། །དང་པོ་ཡང་དེ་ནས་བྱུང་། ད་ལྟ་ཡང་དེའི་འཆར་ཚུལ་ཕྱི་ནང་གི་ངང་ན་གནས། ཐ་མ་ཡང་དེའི་ངང་དུ་སྐྱེལ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀ་དག་གི་དབྱིངས་ལ་བར་དོ་མེད་དེ། དེ་ཉིད་ཆོས་གཞན་སྔ་ཕྱི་ལ་མི་ལྟོས་ཤིང་གང་གིའང་བར་ན་འཇུག་པ་མི་སྲིད་ཅིང་། འཕོ་འགྱུར་དང་སྣང་སྟོང་གི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐལ་འགྱུར་ལས། ཐོག་མ་ཉིད་ཀྱི་ཀ་དག་ལ། །འཁྲུལ་གཞི་ཙམ་དུ་བརྗོད་དུ་མེད། །དེ་བཞིན་མ་འཁྲུལ་བ་ཡང་ཅི། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ངེས་ཚིག་ནི། བར་ཞེས་པ་གོང་འོག་སྔ་ཕྱི་གང་རུང་གི་དབུས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་བརྗོད་དོ། །མ་ཞེས་པ་དབུས་མཚོན་པའོ། །དོ་ཞེས་པ་ཐོག་མཐའ་གཉིས་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་སྦྲེལ་ཐག་ལྟ་བུར་དབུས་སུ་གནས་ཏེ་དོ་ཡིས་དབུས་ཀྱི་སྦྲེལ་ཐག་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་སོ་སོར་བཤད་པ་ལ། དང་པོ་ནི། རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་བར་དོའི་སྣང་ལུགས་ལའང་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལའང་། ཁམས་གསུམ་སྤྱི་བཙན་གནས་རིགས་ཐ་དད། གང་ཟག་སྒོས་བཙན་གསུམ་ལས། སྤྱི་བཙན་ནི་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་བག་ཆགས་སོ་སོར་བཞག་པའི་དབང་གིས་རྩ་བ་མ་རིག་པ་གཟུང་འཛིན་དུ་སེམས་ལ་སྣང་བ་ཕྱི་ཡུལ་ལྔ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ། ལས་སུ་སྣང་བ་བདེ་སྡུག་བར་མ་དགའ་གདུང་དུ་སྣང་བ། ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔར་སྣང་བས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་སྤྱིའི་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་གནས་རིགས་ཐ་དད་པར་སྣང་ཚུལ་བརྗོད་ཀྱི་མི་ལོང་ཡང་རིས་སུ་བསྡུ་ན་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་ཡུལ་དང་ལུས་དང་བདེ་སྡུག །ཕལ་ཆེར་ལས་མཐུན་གྱི་ཆ་སོ་སོ་ནས་ཕྱོགས་སྡེབས་པའི་འགྲོ་བ་དྲུག་སྟེ། རང་རང་གི་ལས་མཐུན་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་མི་དང་ལྷ་མིན་ལ་སོགས་ཏེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ་དངོས་པོ་གཅིག་མཐུན་པར་ནི་མེད་དེ་ཆུ་གཅིག་པུ་ལའང་ལྷ་ལ་བདུད་རྩི། མི་ལ་ཆུ་དང་དུད་འགྲོ་ལ་བཏུང་དུ་རུང་བ་ཙམ་དང་། ཡི་དྭགས་ལ་རྣག་ཁྲག་དམྱལ་བ་ལ་མེ་མདག་གི་ཆར་དུ་འབབ་པར་མཐོང་སྟེ། བདེན་གཉིས་ལས། དངོས་གཅིག་ཡིད་ནི་ཐ་དད་ཕྱིར། །དོན་མ་གྲུབ་པར་མཐོང་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གང་ཟག་སྒོས་བཙན་ལ་སྣང་བ་ནི་གནས་རིགས་སོ་སོ་བ་དེ་དག་གི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱང་ལ་ལ་བདེ་ལ་ལ་སྡུག་ལ་ལ་བར་མར་གནས་ཏེ། ཡོན་ཏན་མཛོད་ལས། སྲིད་ན་ལ་ལའི་སྣང་བ་ལ་ལའི་མུན། །ལ་ལའི་བདུད་རྩི་ལ་ལའི་ཆུ་དང་མེ། །ཀུན་ནས་རྣམ་པར་འགལ་བའི་འདུ་ཤེས་རྣམས། །བག་ཆགས་རྗེས་འགྲོ་ངེས་པ་འགའ་ཡང་མེད། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ནི། རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་བར་དོ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔས་བཅིངས་པས་སྐུ་ལྔའི་སྣང་བ་རང་འགག་པ་དང་། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བཅིང་པས་འོད་དང་ཁ་དོག་གི་སྣང་བ་རང་འགག་པ་དང་། ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་བཅིངས་པས་ཡེ་ཤེས་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བ་རང་འགག་པའོ། །ས་མཚམས་ནི། རང་བཞིན་གནས་པའི་བར་དོའི་ས་མཚམས་མའི་མངལ་ནས་ཐོན་ནས་ཐ་མ་འཆི་རྐྱེན་གྱི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་ཚུན་ཆད་དོ། །གཉིས་པ་འཆི་ཁའི་བར་དོའི་སྣང་ཚུལ་ནི། ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་འཁྲུགས་པས་ཕྱིའི་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་། སེམས་བྱུང་ཚོར་གྱི་ལམ་སྟོར་བས་ནང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་། གཟུང་འཛིན་གྱི་མཚོ་རྡོལ་བས་ལུས་སེམས་འབྲེལ་བའི་རྟེན་སྟོར་གྱིས་དོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་། དོན་ལ་ཤི་ཡིས་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་གནས་པའོ། །ས་མཚམས་ནི། འཆི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་ནས་ནང་དབུགས་ཁྲོག་གིས་མ་ཆད་པའི་བར་ལ་འཆི་ཁ་མའི་བར་དོའོ། །དེ་ལ་མགྲོན་པོ་ལ་བརྒལ་བ་ལ་ཚང་སྤྲུགས་སུ་གདབ་པའི་གདམས་ངག་ནི། དེའང་འཆི་ཁའི་མི་དེ་མགྲོན་པོ་ལམ་ཞུགས་ཡིན་ལ། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞིང་དེའི་ལམ་སྣང་སྣ་ཚོགས་པ་རང་སྣང་དུ་མ་ཤེས་ན་དགྲར་ལྡང་བའི་ཚང་ཡོད་ལ། ཤེས་ན་གྲོགས་སུ་འཆར་བའི་ཚང་ཡོད་པས། འཆི་ཁའི་སྤྲུགས་དེར་འདེབས་པ་ལ་ཚང་སྤྲུགས་སུ་འདེབས་པའི་གདམས་ངག་ཅེས་དཔེ་དོན་དེ་འཐད་དོ་ཞེས་གསུངས། སྒོམ་ཕྱོགས་དྲིས་ལན་ལས། ཁྱེད་རང་གི་ཐོད་རྒལ་ཉམས་ལ་ལྷ་སྐུ་འཆར་གྱིན་འདུག་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་མང་ཉུང་ཇི་ལྟར་འདུག་ཀྱང་མངོན་དགའ་ལ་སོགས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་སུ་ཐག་རྦད་ཀྱིས་བཅད་རང་གི་རིག་པ་འོད་གོང་གི་རྣམ་པར་སྙིང་དབུས་ནས་ཐོན། རྒྱང་ཞག་ཆུའི་སྒྲོན་མ་མིག་གི་སྒོ་ནས་ཐོན་ཏེ་ལྷ་སྐུའི་ཐུགས་ཀར་འཕོ་ལ། ལྷ་དང་རང་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངང་ལ་མཐོང་བྱ་མཐོང་བྱེད་ཀྱི་གཉིས་འཛིན་དང་བྲལ་ནས་རང་བབས་སུ་བསྒོམ་པར་ཞུ། འདི་རྒྱུད་ཉི་ཟླ་ཁ་སྦྱོར་གྱི་མན་ངག་བཤད་དུ་ཕངས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་གསང་རྒྱ། ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒྱས་པར་གཞུང་གི་འབྲུ་འབྲེལ་དུ་གསལ་ལ། གསུམ་པ་ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་སྣང་ཚུལ་ནི་ཕུང་པོ་བདག་འཛིན་གྱི་རྟེན་བོར་ནས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་རང་ཤར། ལུས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་འབྲེལ་ཆད་པས་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ལ་ངང་གིས་གནས། དབང་པོ་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡུལ་སྟོང་པས་རང་སྣང་དག་པའི་འོད་གསལ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ས་མཚམས་ནི། ནང་དབུགས་ཆད་ནས་འོད་གསལ་ཤར་ཏེ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བའི་བར་ནི་ཆོས་ཉིད་བར་དོའོ། །དེའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བ་ད་ལྟའི་དུས་མ་འགྱུར་བར་སྣང་བ་འགྱུར་ཞིང་། སེང་རས་མིག་ལ་བཀབ་པ་ལྟར་ཕྱི་ས་རྡོ་རི་བྲག་གི་སྣང་བ་ནི་ནུབ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་འོད་ལྔའི་གདངས་སུ་འགུལ་བ་དང་འཚེར་བ་བཀྲག་ལ་ཁ་དོག་མ་འདྲེས་པར་འཆར། དེའི་ཚེ་ད་ལྟ་ཐོད་རྒལ་ལ་ཅི་ཙམ་གོམས་པ་ཙམ་གྱི་སྣང་བ་དེ་རིག་པའི་གྲོགས་སུ་གྲོལ་ལོང་ཡོད་པར་འཆར་རོ། །དེ་བས་ན་སྣང་བ་ལ་ཤེས་པ་ཤར་ནས་དེ་འདུག་གོ་སྙམ་དུ་ཡུལ་རྟོག་པའི་ཡུན་ལ་རྣམ་གྲོལ་གྱི་སྐད་ཅིག་ཏུ་བྱེད་ལ་བྱ་བ་རྫོགས་པའི་སྐད་ཅིག་ནི་དེ་བས་ཡུན་རིང་བ་སྟེ་དཔེར་ན་དབང་པོ་ཡུལ་ལ་སད་པ་དང་རང་བཞིན་ཤེས་པ་དང་རྩལ་རྫོགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །སྣང་བ་མཆེད་པ་རང་སྣང་དུ་ངོས་བཟུང་བས་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོར་རང་སྣང་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡིད་ཆེས། གཉིས་པར་རང་ས་རུ་གྲོལ། གསུམ་པར་གྲོལ་ཐོག་ཏུ་བཙན་ས་ཟིན་པས་དེ་ཕན་ཆད་ཀྱི་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེའི་སྐད་ཅིག་གསུམ་པ་ལ་ཟུང་འཇུག་ཚོམ་བུའི་སྣང་བ་བསམ་གཏན་གྱི་ཞག་ལྔ་ལ་རིམ་པ་བཞིན། ཞག་དང་པོ་ལ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་རང་སྣང་གི་ཚོམ་བུ་དང་བཅས་པ། གཉིས་པ་ལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་གསུམ་པ་ལ་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན། བཞི་པ་ལ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས། ལྔ་པ་ལ་དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་རང་སྣང་གི་ཚོམ་བུ་དང་བཅས་པ་འཆར། དེའི་རྗེས་སུ་རང་སྣང་ཁྲོ་བོའི་ལྷ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ད་ལྟའི་ལུས་ཀྱི་སྒྲིབ་བྱེད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་བར་སྣང་སྟེང་འོག་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྲག་འཐུང་རིགས་ལྔའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེ་བ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ། འབྲིང་རི་རབ་ཙམ་དང་ཆུང་བ་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་གྱི་བར་དུ་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་ཞག་ནི་ད་ལྟ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཅི་ཙམ་གནས་པའི་ཡུན་རིང་ཐུང་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་རྟོགས་ཚུལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆ་ཡིན་ལ་བསམ་གཏན་ནི་གནས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྡུས་ཀྱང་འགལ་བ་མེད། གཅིག་དང་ལྔར་ཕྱེ་ཡང་འགལ་བ་མེད་དོ། །གྲོལ་ཚུལ་རྟོགས་པ་སྐྱེས་པའི་རང་དུས་ངོས་ཟིན་པ་ཙམ་ལས་གཞན་དུ་འཁྲུལ་བ་མེད་དེ། བསམ་གཏན་ལ་རྒྱུད་ནས་སོར་ཐང་བཤད་ཀྱི་ཆ་དེ་བས་མང་ཉུང་དབྱེ་བསྡུ་བྱས་པ་མེད་དོ། །བསམ་གཏན་རྣམས་སྐད་ཅིག་མས་བཅིངས་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དུས་དེར་གནད་གསུམ་གྱིས་གྲོལ་བ་ནི། དེའི་ཚེ་རང་གི་སྙིང་ག་ནས་འོད་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཞིག་འཆར་ཏེ། དེ་སྐུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་འབྲེལ་བར་འཆར་རོ། །དེ་ལ་རང་གི་ཤེས་པ་ཟིན་ན་མི་རྟོག་པའི་བསམ་གཏན་ལ་རང་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །དེ་ནི་རིག་པ་འོད་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་རང་གི་སྙིང་ག་ནས་འོད་ཐག་ཚོན་སྐུད་བསྒྲིལ་བ་ཙམ་ཞིག་འཆར་རོ། །དེ་ནས་སྐུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རང་གི་ལུས་ལ་ཐིམ་སྙམ་བྱེད་པའི་སྣང་བ་འཆར་ཏེ། དེ་ནས་འོད་རིག་པ་ལ་ཚུར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་རང་སྣང་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་མ་པང་དུ་བུ་འཇུག་པ་ལྟ་བུའི་ཐབས་མཆོག་ཏུ་དྲན་པར་བྱའོ། །སྐད་ཅིག་བཞི་བ་ལ་ཡེ་ཤེས་བཞི་སྦྱོར་གྱི་སྣང་བ་རང་གི་མདུན་དུ་ཤེལ་གྱི་སྣམ་བུ་བརྐྱངས་བ་ལྟ་བུའི་སྟེང་དུ་ཤེལ་གྱི་ཕོར་བ་ཁ་སྦུབས་པ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་གཏིང་མདངས་དང་ལྡན་པ་འཆར་ཏེ། དེའི་སྟེང་དུ་གསེར་གྱི་སྣམ་བུ་བརྐྱངས་བ་ལྟ་བུའི་སྟེང་དུ་གསེར་གྱི་ཕོར་བ་ཁ་སྦུབས་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་བྱི་རུའི་སྣམ་བུ་བརྐྱངས་བ་ལྟ་བུའི་སྟེང་དུ་བྱི་རུའི་ཕོར་བ་ཁ་སྦུབས་པ་ལྟ་བུ། དེའི་སྟེང་དུ་མུ་མེན་གྱི་སྣམ་བུ་བརྐྱངས་པ་ལྟ་བུའི་སྟེང་དུ་མུ་མེན་གྱི་ཕོར་བ་ཁ་སྦུབས་པ་ལྟ་བུ་ཐིག་ཕྲན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཏིང་མདངས་དང་བཅས་པའི་སྟེང་དུ་རྨ་བྱའི་ཐིག་ལེ་ལྟ་བུ་དང་བཅས་པ་འཆར་རོ། །ད་ལྟ་སྦྱང་དུས་ཡེ་ཤེས་བཞི་སྦྱོར་གྱི་སྣང་བ་འདི་མདུན་ཁོ་ན་ལས་ཕྱོགས་གཞན་ནས་མི་འཆར། བར་དོའི་སྐབས་སུ་ཤར་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་སོ་སོ་ནས་འཆར་བར་གསུངས། དེའི་ཚེ་མི་འགྱུར་བ་གསེར་གྱི་ཐུར་མ་ལྟ་བུའི་ཐབས་མཆོག་ཏུ་དྲན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདིར་དབྱིངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་མ་ཕྱིན་པས་རྩལ་མ་རྫོགས་ཞེས་ཡེ་ཤེས་བཞི་སྦྱོར་གྱི་གོ་དོན་སློང་དགོས་ལ། ཀུན་མཁྱེན་གྱིས་འདིར་ཀ་དག་ཏུ་གྲོལ་མ་ཟིན་པ་དང་སྦྱར་ནས་བཞི་སྦྱོར་དུ་བཞག་སྟེ། བློ་རྩིང་པ་དག་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་སྣང་བ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་ཧ་ཅང་མི་རིགས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པས་དངོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྫོགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་སྣང་བ་ཡིན་པས་རྒྱུད་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ལ་བརླིང་བར་ཤེས་དགོས་སོ། །དེའི་སྐད་ཅིག་ལྔ་བ་ལ་གཞི་སྣང་ཆེན་པོའི་སྣང་བ་ནི། ཐུགས་རྗེ་ལྟར་ཤར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་འབྱུང་། འོད་ལྟར་ཤར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུས་ཁེང་། ཡེ་ཤེས་ལྟར་ཤར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་མི་རྟོག་པ་ནང་ན་གནས། སྐུ་ལྟར་ཤར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་ཞི་ཁྲོ་འོད་གསལ་གྱི་སྐུས་ནམ་མཁའ་ཁེང་། གཉིས་མེད་ལྟར་ཤར་བས་གོ་མ་འགགས་པས་གཅིག་དང་དུ་མར་མི་དཔྱོད་པ། མཐའ་གྲོལ་ལྟར་ཤར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་ལྷུན་གྲུབ་རང་ངོ་ན་གསལ། དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ལྟར་ཤར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་རང་ངོ་ཀ་དག་གི་སྣང་བ་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་མེད་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་མཐོང་ལ། མ་དག་པ་འཁོར་བའི་སྒོ་ལྟར་ཤར་བའི་གོ་མ་འགགས་པས་འོག་ན་རིགས་དྲུག་གི་སྣང་ཆ་སྣང་བའོ། །དེ་ལྟར་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བའི་རྩལ་ལས་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ཞིང་ན་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་ཡང་ཐད་ཀ་ན་རང་གསལ། ཡོན་ཏན་གྱི་རྩལ་ལས་ཕྱོགས་མཚམས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་སྣང་བ་དཔག་ཏུ་མེད། ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་ལས་འོག་ན་འགྲོ་དྲུག་གི་སྣང་བ་ཡང་ཚད་མེད་པར་རང་ཤར་དུ་སྣང་བས། འཁོར་བ་ངན་སོང་རོལ་པ་ཡེ་ཤར་ལ། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་ལ་མི་འགྱུར་བ་གསེར་གྱི་ཐུར་མ་ལྟ་བུའི་གདམས་པ་དྲན་པར་བྱས་ནས། རང་སྣང་ངོ་ཤེས་པས་གདོད་མའི་ཀ་དག་གི་ས་ལ་བཙན་ས་ཟིན་ནས་དེ་ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་སྣང་བ་གང་ཡང་མི་འབྱུང་། སྒོ་བརྒྱད་འཆར་ཚུལ་འདི་དང་བར་དོ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རང་གི་སྙིང་གའི་ནང་གདངས་གཞི་སྣང་གི་ཆ་འོད་རྩ་ཕྱིའི་ནམ་མཁའ་ལ་སྣང་སྟེ། མ་དག་པའི་སྒོ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུས་ན་གཙོ་སྟེ་འོད་སྣང་དང་ཕྱིའི་ས་རྡོ་ནང་གི་རྟོག་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དབང་པོ་ལ་ཤར་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ཉམས་ལེན་དུས་ཀྱི་སྣང་ཤེས་ཀྱི་ཉམས་རྣམས་སོ། །འོད་ལྟར་ཤར་བ་གོང་འཕེལ། སྐུ་ལྟར་ཤར་བ་ཚད་ཕེབས། ཆོས་ཟད་དུས་གཉིས་མེད་དང་། མཐའ་གྲོལ་ལྟར་ཤར་བ་ཐུགས་རྗེ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དུས་ན་ནང་གི་ཤེས་རབ་སྙིང་རྗེ་ལྟར་ཤར་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་རྫོགས་ནས་གཞི་སྣང་གཞི་ལ་ཐིམ་མོ། །གཉིས་པ་ནི། བར་དོ་དང་པོ་ཀ་དག་གི་སྣང་བ། གཞི་སྣང་གི་ཆ་འོད་གསལ་དུ་སྣང་ནས། ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་སྐུ་ཤར་བ་ཚོམ་བུ། ཡེ་ཤེས་དང་འོད་བཞི་སྦྱོར། ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣང་བ་ལ་དག་མ་དག་གཉིས་ཀྱི་སྒོ །རང་ངོ་ཤེས་དུས་ཐུགས་རྗེ་དང་གཉིས་མེད་མཐའ་གྲོལ་ལྟར་ཤར་བ་ནས་རྩལ་གཞི་ལ་ཐིམ་མོ། །དེ་ལྟར་གཞི་ལ་གཞི་སྣང་ཡོད་པས་ཉམས་ལེན་དུས་བར་དོ་ཐོག་མ་འཁྲུལ་དུས་གང་ལའང་འཆར་ཚུལ་བརྒྱད་ལ་ཐུག་གོ །ཐིམ་ལུགས་བརྒྱད་ནི། རང་ཤར་ལས། དེ་ཡང་ཐུགས་རྗེ་ཐུགས་རྗེ་ལ་ཐིམ་པ་དཔེར་ན་ཉི་མ་ནུབ་པའི་ཟེར་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་རིགས་དྲུག་སྣང་ཆ་རང་ངོ་ལ་མི་སྣང་བས་འཁྲུལ་བའི་མིང་མེད། ཡེ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ལ་ཐིམ་པ་ནི་དཔེར་ན་མ་པང་དུ་བུ་འཇུག་པ་ལྟ་བུའོ། །འོད་འོད་ལ་ཐིམ་པ་ནི་དཔེར་ན་འཇའ་ཚོན་ནམ་མཁའ་ལ་ཡལ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྐུ་སྐུ་ལ་ཐིམ་པ་ནི་དཔེར་ན་བུམ་པའི་སྐུ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་མེད་གཉིས་མེད་ལ་ཐིམ་པ་ནི་དཔེར་ན་ཆུ་བོ་ཆུ་བོ་ལ་ཐིམ་པ་ལྟ་བུའོ། །མཐའ་གྲོལ་མཐའ་གྲོལ་ལ་ཐིམ་པ་ནི་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནམ་མཁའ་ལ་ཐིམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ངོ་བོ་ཀ་དག་ལ་ཐིམ་པ་ནི་དཔེར་ན་སེང་གེས་གངས་ཟིན་པ་ལྟ་བུའོ། །མ་དག་པ་འཁོར་བའི་སྒོ་དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ལ་ཐིམ་པ་ནི་དཔེར་ན་སྦྲའི་ཆོན་ཐག་བཏུལ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་སོ། །འཕྲོས་དོན་ནི། ཆོས་འདིའི་ལུགས་ལ་སངས་རྒྱས་ལུགས་གཉིས། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་གཉིས་སོ། །ལམ་ཚད་དུ་མ་ཕྱིན་པར་བེམ་རིག་བྲལ་དུས་ཡང་སྲིད་མི་ལེན་པར་བར་དོར་གྲོལ་རྟགས་ཕུང་པོ་བསྲེག་སྦྱངས་སོགས་ཀྱི་དུས། སྐུ་གདུང་འོད་སྒྲ་ས་གཡོ་བ་སོགས་འབྱུང་ངོ། །སྐུའི་རྒྱུ་ལ་གཉིས། ངོ་བོའི་རྒྱུ་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཡེ་ནས་འོད་གསལ་གྱི་སྐུ་དང་གདུང་ཡོད་པ་ལས། འདིར་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་གསལ་བཏབ་ནས་མངོན་གྱུར་རྒྱུ་དངས་མའི་འབྱུང་བ་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། བག་ལ་ཞར་ཡོད་པ་མ་སྨིན་པའི་རང་བཞིན། མངོན་གྱུར་སྨིན་པའི་སྐུ་གདུང་དུ་སྣང་བའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལས་ཡབ་ཡུམ་དང་། ཚོམ་བུ་དང་། དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྣང་བའོ། །བསྐྱེད་རྫོགས་ནར་མ་སོན་པ་ལས། ཡི་གེ་དང་། ཕྱག་མཚན་དང་། ཕྱེད་སྐུ་དང་། རང་རྐྱང་དུ་སྣང་ལ་འདིར་སྐུ་ལ་ཞི་ཁྲོ་གཉིས་ལས། གཉིས་ཀ་ཡོད་ན་འཆི་སྲིད་ཆོས་སྐུར་གྲོལ་བས་ཚེ་འདིར་གྲོལ་བར་བསྡུ། ཆོས་ཉིད་བར་དོ་མེད་དོ། །ཞི་བ་བྱུང་ན་སྣང་བ་འདི་འགགས་མ་ཐག་འོད་གསལ་གྱི་རང་སྣང་ལ་ཞག་ལྔ་ན་གྲོལ་ལོ། །འདི་ལ་སྤྲུལ་པ་མེད་དོ། །ཁྲོ་སྐུ་བྱུང་ན་འོད་གསལ་སྐབས་སྒྲ་འོད་ཟེར་ལ་གྲོལ་དུས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་རྒྱུ་གཞི་སྣང་ཤར་བ་ལ་དར་ཅིག་སྡོད། ཞག་ཉེར་གཅིག་ཏུ་བར་དོར་སྤྲུལ་པའི་དོན་བྱེད་དོ། །སྐུ་འདི་དག་གི་གནས་མགོ་དང་སྒལ་ཚིགས་མཚམས་ནས་འབྱུང་། གདུང་དང་རིང་བསྲེལ་གཉིས་ལས། སྔ་མའི་རྒྱུ་སྤྱིར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་རིགས་ལྔའི་རང་བཞིན་དུ་སོ་སོ་དང་སོ་སོ་མ་ཡིན་པར་གནས་ལ། དེ་དག་གི་སྐུའི་རིགས་དང་སྲོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་གདུང་ལྔ་མ་སྨིན་པ་བག་ལ་ཞར་ཡོད་ལ། རྣལ་འབྱོར་པས་འོད་གསལ་སྙིང་པོའི་ལམ་སྦྱངས་བའི་མངོན་གྱུར་དུ་སྨིན་ཏེ། སྐུ་གདུང་འབར་བ་ལས། ཤ་རི་རམ་ནི་བདེ་གཤེགས་གདུང་། །དེ་བཞིན་བ་རྭི་རམ་ཞེས་ནི། །རྡོ་རྗེའི་རིགས་ཀྱི་གདུང་ཡིན་ནོ། །ཆུ་རྭི་རམ་ནི་རིན་པོ་ཆེ། །བསེ་རྭི་རམ་ནི་པདྨའོ། །དེ་བཞིན་ཉྭ་རྭི་རམ་ཞེས་བྱ། །ལས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་གདུང་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །ཁ་དོག་ནི་མཐིང་དཀར་སེར་དམར་ལྗང་སྣ་ཚོགས་སོ། །གནས་ནི། ཤ་རྭི་རམ་ནི་མགོ་ལ་གནས། བ་རྭི་རམ་ནི་རྩིབ་མའི་གོ་བར་དང་། ཆུ་རྭི་རམ་ནི་མཆིན་པའི་སྟེང་དང་། བསེ་རྭི་རམ་ནི་མཁལ་མ་དང་། ཉྭ་རྭི་རམ་ནི་གློ་བའི་སྟེང་ན་གནས་པའོ། །དུང་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས། དེ་ཡང་ཞི་ཁྲོའི་དབྱེ་བས་ཆ་གཉིས་སོ། །ཚད་ནི་སྲན་འབྲུ་དང་སྲན་ཆུང་ཙམ་དབྱིབས་ཟླུམ་པོ་འོད་ལྔ་ཡོད། རིམ་པར་རུས་དྲོད་ཁྲག་འབྱུང་ཤེས་པའི་དྭངས་མ་དྲིལ་བའོ། །གདུང་ནི་དངས་མའི་ཤིན་ཏུ་དྭངས་མ་ཡིན། གདུང་ནི་འབྱུང་བའི་གནོད་པས་མི་ཤིགས་པས་ལྕགས་གཏུན་དུ་ཐོ་བས་བརྡུང་ཀྱང་མི་འཇིག་ལ། རིང་བསྲེལ་གྱི་རྒྱུ་དྭངས་མ་དཀར་དམར་དང་ཤ་རུས་དང་དྲོད་དབུགས་ཀྱི་དྭངས་མ་འདྲེས་པ་ལས་བྱུང་ལ། དབྱིབས་ཟླུམ་པོ་ཁ་དོག་ལྔ་གང་རུང་ཆེ་ཆུང་ཏིལ་འབྲུ་དང་རྡུལ་ཆ་ཙམ་འབྱུང་བས་གཞོམ་གཞིག་གིས་གནོད་རུང་ངོ་། །འདི་ཡང་སྙིང་ཐིག་སྒོམ་པའི་སྐལ་ལྡན་ལ་བྱུང་ན་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་དུ་སྐྱེའོ། །གཞན་ལ་མ་ངེས་ཏེ། ལ་ལ་མཐོ་རིས་དང་། ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བ་སོགས་ཏེ་འགྲོ་བ་ཕལ་བ་དང་། བྱ་ཁྱི་སྡིག་ཅན་དགེ་བཤེས་ཡིད་དཔྱོད་མཁན་རྣམས་ལ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཁ་དོག་ལྔ་རང་གསལ་བའོ། །རྒྱུ་ནི་འབྱུང་བའི་དྭངས་མ་དང་རིག་པ་གོམས་པའི་རང་གདངས་གཉིས་འཛོམས་པ་ལས་འདས་དུས་འབྱུང་བའོ། །དབྱེ་བ་མུ་འཁྱུད་བྱུང་ན་བར་དོ་དང་པོར་གྲོལ་བའོ། །གྱེན་འགྲེང་ཀ་དག་ལའོ། །རྩིབ་ཤར་བར་དོ་ཐ་མ་ལའོ། །རོའི་བསྲེག་ཁང་འཁོར་ཡུག་ལ་འོད་སྐས་ལྟར་ཤར་ན་ཡེ་ཤེས་བཞི་སྦྱོར་ལ་ཞག་ལྔ་ནའོ། །འོད་ཁྱིམ་ལྟར་བྱུང་ན་ཚོམ་བུའི་སྣང་བ་ཞག་ལྔ་ནའོ། །ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བར་སྤྲུལ་པ་འགྱེད་དེ་རང་སྣང་གཞན་སྣང་གཉིས་ལ་དོན་བྱེད་དོ། །སྒྲ་ཡི་རྒྱུ་ནི། ཕྱིའི་ནམ་མཁའི་གསང་ལ་གཉིས་འཐབ་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་ལ། འདིར་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུས་བྱུང་བའོ། །དབྱེ་བ་ལ་གཉིས། དལ་ལ་རྒྱུན་རིང་བར་འུར་བས་ཞི་བའི་སྐུ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་ཞག་བདུན་ནའོ། །འུར་ཐུང་བརྩེགས་མ་དྲག་ལ་ཡུན་ཐུང་བས་ཁྲོ་བོའི་སྐུ་ལ་གྲོལ་བའོ། །དལ་ལ་རྒྱུན་རིང་བ་ཞི་བའི་རྔ་སྒྲ་དང་། དྲག་ལ་ཡུན་ཐུང་བ་ཁྲོ་བོའི་འབྲུག་སྒྲ་གཉིས་སོ། །དེ་གཉིས་ལ་རིགས་ལྔ་ཡོད་དེ་རོ་བསྐྱལ་སྦྱངས་ཀྱི་དེའི་ཤར་དུ་གྲགས་ན་རྡོ་རྗེ་རིགས་སོགས་རིགས་ལྔ་ལའོ། །ས་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ནི། སྣོད་ཀྱི་འོག་གཞི་སྐྱེ་འགྲོ་བརྟེན་ཞིང་འདེགས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་སྐྱེས་བུ་དེའི་ནུས་པས་རླུང་བསྐུལ་ཏེ་གཡོ་བའོ། །དབྱེ་ན། གཡོ་བ། རབ་ཏུ་གཡོ་བ། ཆེར་གཡོ་བ། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོ་བ་དང་བཞིའོ། །འདི་དག་སྐྱེས་བུ་ཐུན་མོང་བྱང་སེམས་སོགས་དང་། འདིའི་སྔོན་འགྲོ་སྦྱངས་འཕྲོ་ལ་ཤི་བ་དང་། དམིགས་པ་ཡུལ་གྱི་བློ་ཅན་འགའ་ཞིག་བཏག་གྲོལ་བཏགས་པས་གང་ཟག་ལམ་ལ་མོས་བརྩོན་བྱེད་པ་རྣམས་རྟགས་དབུགས་དང་བྲལ་མ་ཐག །ས་གཡོ་ན་ཉན་ཐོས་དམན་པའི་ས་བརྒྱད་དོ། །ཤི་ནས་ཞག་གསུམ་ན་ཤར་ཕྱོགས་ནས་གཡོ་ན་རང་རྒྱལ་རྒྱུན་ཞུགས་སོགས་བཞིའོ། །དེ་དག་རིམ་པར་ས་བགྲོད་པས་གྲོལ་ལོ། །ས་ལམ་ཁུར་ཐིག་དཔེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེས་སྤྱིར་འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བཞི་ལ། ཐོད་རྒལ་དུ་ལུགས་འབྱུང་དང་། ཁྲེགས་ཆོད་དུ་ལུགས་ལྡོག་གཉིས་དང་། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་སུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་སྣང་དུ་བཞེད་པ་ལའང་། རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་དུ་ལུགས་ལྡོག་དང་གཞན་སྣང་ཐུགས་རྗེའི་ངོས་ནས་ལུགས་འབྱུང་གཉིས་ལས། འདིར་ཕྱི་མ་གཉིས་ལྟར་བཤད་ན། སྤྲོས་བྲལ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་དགོངས་པ་རང་གནས་ཀ་དག་གི་གནས་ལུགས་ཡེ་ཇི་བཞིན་པའི་རྟོགས་པ་ནི་ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་སྒོམ་མེད་ངང་གནས་ཀྱི་སྒོམ་པས་ཚད་ལ་ཕེབས་ཏེ་རིག་གདངས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་རོལ་ལྷག་པར་རྒྱས་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ལོངས་སྐུའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཡིན། རྟོགས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་རྫོགས་ཏེ་ཅིར་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་ལས་མི་འདའ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པས་འགྲོ་བ་འདུལ་བ་ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྤྲུལ་སྐུའི་སྣང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས། མཁའ་འགྲོ་ཡང་ཏིག་ལས། འོ་ན་ཀ་དག་གཅིག་པུས་ཀྱང་གྲོལ་ན། དེ་ལ་སྣང་བ་བཞི་ཇི་ལྟར་བརྩི་སྙམ་ན། དང་པོ་ཀ་དག་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་རང་ངོ་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བའོ། །དེ་ལ་གོམས་པས་ཕྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་གཟུང་འཛིན་གྱི་བློ་མི་སྐྱེ། ནང་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཕྲོ་འདུའི་སེམས་མི་འཇུག །གསང་བ་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་བཟང་པོ་ཇེ་ཆེར་འཕེལ་བས་ཉམས་གོང་འཕེལ་གྱི་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ངང་ལ་གོམས་པས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་འཛིན་གྱི་རྟོག་པ་རང་སར་གྲོལ་ཏེ། འཛིན་མེད་མཐའ་བྲལ་གྱི་རྟོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་ནས། འཁོར་འདས་རེ་དོགས་དང་བྲལ་དུས། སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་དང་། ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཞོར་ལ་གྲུབ་པ་ནི་རིག་པ་ཚད་ཕེབས་ཀྱི་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ངང་ལ་ཅིར་ཡང་འཛིན་པ་མེད་པར་གནས་པས་ལས་དང་བག་ཆགས་དང་གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སྣང་བའོ། །ཞེས་གསུངས། ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་སྣང་བ་བཞི་གོ་བཟློག་ནས་རྟགས་ཚད་ལ་ཕེབས་པ་སྟེ། དེའང་དང་པོ་རིག་པ་ཀ་དག་རྗེན་པ་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སྣང་བ་ངོ་ཤེས་པས། ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པ་དེ་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་སྐྱོང་དུས་གཅིག་དང་དུ་མའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བའི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་ཚད་ལ་ཕེབས་པ་སྟེ། ཕྱི་ནང་གི་རྐྱེན་སྣང་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བའི་ངང་ལས་མི་འདའ་བར་བསྐྱངས་པས་དགག་སྒྲུབ་ཉོན་མོངས་རྟོག་པ་རང་དག་ཟད་ནས་ཉམས་ཕྱོགས་མེད་དུ་རང་ཤར་འཛིན་མེད་ཟང་ཀ་རྒྱ་གྲོལ་དུ་ཤར་ནས། མཐའ་འགྱུར་གྱི་ཉམས་ཟད་དེ་རིག་པ་དངོས་གཞི་ལ་ཕེབས་དུས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བ་ཐད་ཀར་ཤར་བས། དང་པོའི་ཀ་དག་ལ་རྗེན་པར་རང་ཐོག་ན་གནས་པའོ། །འདིའི་དུས་ན་ཆོས་བོར་བ་ཆོས་ཟད་པ་ཆོས་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་མངོན་ཤེས་གྲུབ་ཅིང་འབྱུང་བ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་། འབྱུང་བས་མི་གནོད་པའི་རྟགས་བཅུ་འབྱུང་ངོ་། །ལམ་ལྔ་ནི། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་སྣང་བ་མཚོན་པ་ལས། ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་སྤྲོས་བྲལ་དོན་གྱི་རང་ངོ་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སྣང་བ། དེ་ཉིད་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་རང་རིག་གསལ་དྭངས་ཆེན་པོ་ཉིན་མཚན་རྒྱུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་རིག་པ་ཚད་ཕེབས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། དེ་ལས་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ཉམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་སྣང་བ་དང་། ཉམས་ལ་འཛིན་ཞེན་གྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་རང་སྣང་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བ་སྟེ། རང་རིག་དངོས་པོའི་གཞི་ལས་མ་གཡོས་པར་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལས་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་རིག་པ་ཀ་དག་ཏུ་གྲོལ་བས་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ཆོས་ཉིད་རང་ངོ་ལ་གནས་པ་སྟེ། ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་སྐབས་འདིར་ཐོད་རྒལ་ལས་གོ་ལྡོག་པར་བསྟན་པའོ། །བི་མ་ལས། དེ་དག་ཡང་ནི་ལྡོག་པ་ཡིས། །རང་རིག་ཐོག་མའི་གཞི་ལ་བསྐྱེལ། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནོ། ༈ །རྫོགས་ཆེན་སྐབས་རྐྱེན་བཞི་ནི། རང་སྣང་དུ་མ་ཤེས་པ་རྒྱུའི་རྐྱེན། གཞན་དུ་ཤེས་པ་བདག་པོའི་རྐྱེན། རང་སྣང་དུ་མར་ཤར་བ་དམིགས་པའི་རྐྱེན། དེ་རྣམས་དུས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ནོ། །ཡང་རྐྱེན་བཞིའི་ཡར་གྲོལ་ཚུལ་ནི། རྒྱུའི་རྐྱེན་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས། བདག་པོའི་རྐྱེན་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དམིགས་པའི་རྐྱེན་རང་སྣང་དུ་ཤེས་པ། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་དེ་རྣམས་དུས་མཚུངས་པ་ལའོ། །ངོ་སྤྲོད་སྤྲོས་པའི་ལུང་དོན་གྱི་མན་ངག་ནང་། མིག་མི་བདེ་བ་སོགས་བཅོས་ཐབས། འབྱུང་བ་མི་འཁྲུག་པར་བྱེད་ཐབས། མགོ་གོས་ཀྱིས་བཏུམ་མིག་བཙུམ་ལ་དར་གཅིག་བསྡད། ལངས་ཏེ་མིག་ཕྱེས་ལ་སྟེང་འོག་ཏུ་ཡུལ་གྱིས་བལྟ་དེ་ནས་ས་རྡོ་སོགས་མཚན་མ་ལ་བལྟ། དེ་ནས་ཐལ་འགྱུར་ལས། མིག་གི་ཕུག་ན་འཕར་བའི་རྩ། །གྱེན་ལ་བཟློག་པས་ཡེ་ཤེས་འབེབས། །གནད་ལས་བྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་གང་། །རིག་ལྡན་ཆོས་ཉིད་ཇི་བཞིན་དུ། །རྟོག་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་བས། །དབྱིངས་ལས་བྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་བཞིན་ཐོད་རྒལ་ལ་བལྟའོ་གསུངས། ཟངས་ཡིག་ཅན་ལས། མིག་མི་བདེ་སྙམ་བྱེད་ན། གན་རྐྱལ་དུ་ཉལ་ལ་མིག་ཕྱེད་བཙུམ་གང་མོས་བྱའོ། །གསུངས། འདི་དག་ཉེར་མཁོ་རྣམས་ཕྱོགས་བསྡུས་ལགས། རྩ་བའི་བཞི་བ་སྲིད་པ་བར་དོའི་སྣང་ཚུལ་ནི། ཕྱི་ལུས་ཀྱི་སྲིད་པ་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཅན་རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ལྟར་ས་ཟིན་མེད་པ། ནང་སེམས་ཀྱི་སྲིད་པ་སྙེམས་བྱེད་དུ་མ་ལ་འཇུག་ཅིང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ། ལུས་སེམས་གཉིས་འདུས་ཀྱི་སྲིད་པ་གང་ལའང་ཐོགས་མེད་དུ་རྒྱུ་ཞིང་སྣ་ཚོགས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ས་མཚམས་ནི། དེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ནུབ་སྟེ་ཡད་ཡུད་རྨི་ལམ་ལྟར་ཤར་ནས་མའི་མངལ་དུ་ཚུད་པ་ཚུན་ཆད་དོ། །དེ་དག་ལས་མ་གྲོལ་ན་འོད་གསལ་དང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ནུབ་ནས་རྣམ་སྨིན་སྲིད་པ་བར་དོ་ཡད་ཡུད་ཕྱད་ཕྱོད་ཀྱི་ལུས། གང་དུ་བསམ་པའི་གནས་སུ་ཡུད་ཀྱིས་སླེབས་པ་འཇིགས་པའི་སྒྲ་བཞི། ཡ་ང་བའི་གཡང་ས་གསུམ། མ་ངེས་པའི་རྟགས་དྲུག་ནི། གནས་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ་ཡིད་ལུས་དེ་ཉིད་ཐོགས་མེད་དུ་རྒྱུ་ཞིང་ག་ནས་འོང་དང་། འདིར་འདུག་དང་གར་འགྲོ་བའི་གཏད་སོ་གང་ཡང་མེད། རྟེན་ས་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ། མཆོད་རྟེན་དང་གཙུག་ལག་ཁང་དང་། ཟམ་རྔུར་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟེན་གནས་ཚོལ་ཡང་དེར་འདུག་པའི་དབང་མེད། སྤྱོད་ལམ་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ། ཡུད་ཙམ་པའི་སྣང་བ་ལས་ཅི་བྱས་དང་འདི་བྱེད་ཀྱི་ངེས་པ་གང་ཡང་མེད། ཟས་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ་རིགས་དྲུག་གི་ཁ་ཟས་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་པའི་སྣང་བ་འབྱུང་ཡང་། མ་བསྔོས་ན་སྤྱོད་དབང་མེད་ཅིང་བསྔོས་ན་དྲི་གསུར་ཙམ་ལ་སྤྱོད། དེས་ན་བདུན་ཚིགས་སུ་ཆོ་ག་གཏོང་བ་པོ་དེས་གསུར་བསྔོས་ལན་མང་དུ་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་མ་ཡེངས་བར་བྱེད་པ་གལ་ཆེའོ། །གྲོགས་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ་རེས་འགའ་བའི་སྣང་བ་ཙམ་ལས་སུ་དང་འགྲོགས། སུ་དང་མི་འགྲོགས་ཞེས་པའི་ངོས་བཟུང་ཅི་ཡང་མེད། རྣམ་ཤེས་ཡིད་ལུས་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ་རེས་འགའ་བདེ། རེས་འགའ་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་མྱ་ངན་གྱིས་ནོན་ཏེ་ཡུད་ཙམ་ལ་འགྱུར་འགྲོ་ཞིང་། དེའི་ལུས་ལ་རྐང་རྗེས་དང་གྲིབ་མ་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས། འདི་དུས་ན་དཀོན་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་དང་། ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ། སྐྱེ་གནས་ཞིང་ཁམས་ལྔ་བོ་གང་རུང་ལ་འདུན་པ་གཏད། རྣམ་ཤེས་རླུང་ཞོན་གྱི་གདམས་པ་དེ་ལ་དགོས། འདི་འཕོ་ས་རྣམ་གྲོལ་དབུགས་ཆེན་འབྱིན་པའི་ཞིང་ཁམས་ལྔ་གང་རུང་ཡིན། དེ་ལ་བགྲངས་བའི་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པ་དང་གནས་པའི་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཡོད། དང་པོ་ནི་མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལོངས་སྐུ་ཆེན་པོའི་ཞིང་དང་སྤྲུལ་སྐུ་རིགས་ལྔའི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་ཡིན་འདི་དབྱེ་བའི་གྲངས་ཙམ་བསྒྲངས་བའི་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ། སྐབས་འདིས་འཕོ་ས་ནི། གནས་པའི་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པ་སྟེ་སྙིང་གའི་དབུས་ན་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལྡན་གྱི་གདངས་ཕྱོགས་བཞི་དབུས་དང་ལྔར་རྣམ་གྲོལ་དབུགས་ཆེན་འབྱིན་པའི་ཞིང་ལྔ་ཡོད། དེ་ལ་གནས་པའི་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པ་ཟེར། འོག་མིན་ཡང་ཟེར་ཏེ་སེམས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་མིན་པས་ནའོ། །དཔག་ཚད་དང་རྒྱང་གྲགས་ཀྱིས་ངེས་པ་བཤད་པ་ཡང་འཁྲུལ་བ་དང་རྒྱང་བསྲིངས་བའི་དོན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རང་གི་སེམས་ཉིད་ལས་ལོགས་ན་མེད་པར་ཐག་བཅད་རྒྱན་དང་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གསལ་ལ་འཕོ་དགོས། འཕོ་ཚུལ་ད་ལྟའམ་བར་དོར་རླུང་རིག་སེམས་གསུམ་ཧཱུཾ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཧཱུཾ་ཡིག་མཐིང་ནག་ཁྲུ་གང་བའམ་མཐོ་གང་བ་ཞིག་སྐར་མདའ་ཆད་པ་བཞིན་རྣམ་གྲོལ་དབུགས་ཆེན་འབྱིན་པའི་ཞིང་ཁམས་ལྔ་གང་རུང་དུ་འཕོ་བའི་འདུན་པ་བྱས་ལ་ཧཱུྃ་བརྗོད། དེར་འཕོ་ནུས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རང་གི་སེམས་ཀྱི་གདངས་ཙམ་ཡིན་པས་དེ་ལས་དེ་བྱུང་འབྲེལ་དུ་གྲུབ་པས་ན་དེར་འཕོ་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྒྱུད་དང་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ལས་བཏུས་ནས་རང་ཚིག་གིས་བསླད་པ་མེད་ཀྱང་འགལ་འཁྲུལ་ཡོད་ན་ལྷ་དང་བླ་མའི་སྤྱན་སྔར་བཤགས། ལེགས་ཆ་རེ་ཡོད་ན་མ་གྱུར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་བསྔོའོ། །ཞེས་རང་སློབ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐུལ་ངོར་མཁན་མིང་པས་བྲིས་སོ།། །