རིམ་ཁང་བཅུ་གསུམ་པ། སྒྲོན་མ་བཞིའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ།
དེ་ལྟར་བག་ཆགས་ཀྱི་ལུས་གྲུབ་ཚུལ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་སྒྲོན་མ་བཞིའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཆ་དང་བཅས་པ་བརྗོད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲོན་མ་བཞིའི་ངོ་བོ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལུས་ཐོག་མ་འཆགས་པའི་དུས་ན་ཆུ་ལ་བརྟེན་ནས་སྔོན་དུ་ཆགས་པའི་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྩའི་མདུད་པའི་ནང་དུ་སྒྲོན་མའི་སྤྱན་དང་། འབྱུང་བའི་སྤྱན་གཉིས་སྔོན་དུ་ཆགས་ནས། འབྱུང་བའི་སྤྱན་ལས་འབྱུང་བཞིའི་ལུས་གྲུབ་ཚུལ་སྔར་བཤད་དོ། །སྒྲོན་མའི་སྤྱན་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འོད་དང་ཐིག་ལེ་དང་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དོན་དམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གཞིར་མིག་གཉིས་ཀྱི་ཨ་འབྲས་ཀྱི་དཀྱིལ་དུ་རྩ་བ་མེན་གྱི་རྭ་འདྲ་བ་རྩ་བ་ཕྲ་ལ་རྩེ་མོ་ཁ་ཆེ་བ་གཉིས་ཆགས་ཏེ། རྒྱང་ཞགས་ཆུའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ་དང་། ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མ་དང་། དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒྲོན་མ་དང་བཞིར་བྱུང་སྟེ། མུ་ཏིག་འཕྲེང་བ་ལས། འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འཆར་བྱེད་སྒོ། །དེ་ཉིད་གཡས་གཉིས་གཡོན་གཉིས་དབུས། །སྒྲོན་མ་འབར་བའི་ཚུལ་དུ་གནས། །ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ་དང་། །དག་པ་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་དང་། །ཤེས་རབ་རང་བྱུང་ཉིད་དང་ནི། །རྒྱང་ཞགས་ཆུ་ཡི་སྒྲོན་མ་ནི། །མཐོང་བྱེད་ཡུལ་ལ་སྣང་བའོ། །ཞེས་པ་དང་། རང་ཤར་ལས། སྒྲོན་མ་རྣམ་བཞི་འདི་ལྟ་སྟེ། །ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ་དང་། །རིག་
པ་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་དང་། །ཤེས་རབ་རང་བྱུང་སྒྲོན་མ་དང་། །རྒྱང་ཞགས་ཆུ་ཡི་སྒྲོན་མ་རྣམས། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་གནས་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་དོན་དམ་གྱི་འབྱུང་བཞི་དག་པས་སྒྲོན་མ་བཞིར་སྨིན་ཏེ། ལས་རླུང་དག་ཅིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གི་ཆ་ལས། རྒྱང་ཞགས་ལ་སོགས་པ་བཞི་བྱུང་བ་ལས། རྒྱང་ཞགས་ཀྱི་རྟེན་ཆུང་ངུར་རི་དང་ཁང་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་སྣང་བ་ནི། རླུང་གི་ཆའི་ཕྲ་ཞིབ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་རྒྱང་ཞགས་དངོས་ནི། འོད་རྩ་དག་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འཛིན་ལ། དེའི་རྟེན་གྱིས་འཁྲུལ་སྣང་གི་སྣང་བ་མཐོང་བས། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་སྟེ། ཆ་གཉིས་སུ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དཔྱད་ནས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་སྒྲོན་མ་བཞི་ནི། འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་འཁྲུལ་སེམས་དང་ཐ་དད། འདས་པའི་ཆ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནད་འདི་གལ་པོ་ཆེའོ། །ཕྱིན་ཆད་འདི་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་ཤེས་པ་དག་བྱུང་སྲིད་ན་ཁོ་བོའི་གནད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ་ནི། ཐིག་ལེ་ཟླུམ་པོ་འོད་ལྔའི་མུ་ཁྱུད་ཅན་ཏེ་ལས་རླུང་དག་པའི་ཆ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལས་ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མ་དང་། དབྱིངས་རྣམ་དག་གི་སྒྲོན་མ་གཉིས་བྱུང་སྟེ། ཤེས་རབ་ལ་ངོ་བོ་དང་། རྩལ་དང་། གདངས་གསུམ་ལས། ངོ་བོ་ནི། རྒྱང་ཞགས་གཟིགས་སྟངས་ཀྱི་གནད་ལས་ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ་ལ་གཏད་དུས་ནང་གི་རིག་པ་དངས་སངས་རང་གསལ་དུ་མྱོང་བ་དེ་ཡིན་ནོ། །རྩལ་
ལས་ཕྱིར་གསལ་ཡུལ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རབ་རྣོ་བ་མྱུར་བ། ཚིག་དོན་ཀློང་རྡོལ་དུ་འཆར་བ་རྣམས་སོ། །གདངས་ནི་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་ཀྱི་སྣང་བ་གསེར་གྱི་སྐུད་པ་ལྡིང་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་དག་མ་ཕྱེད་ན། རེས་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མར་བཏགས། རེས་ནང་གི་གདངས་ལ་བཏགས། རེས་ལུ་གུ་རྒྱུད་ལ་བཏགས་པས་མགོ་རྨོངས་པར་ཟད་དོ། །དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ལ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ལས། ཕྱི་ནམ་མཁའ་དག་པའི་དཀྱིལ་ན་འོད་གདངས་སྔོ་རི་བ་ཅིག་ཐོག་མར་སྣང་བའོ། །ནང་དེ་ལས་མཆེད་པ་ལྟར་ཤར་ཏེ། འོད་ལྔའི་མདངས་ཁ་དོག་ལྔར་གསལ་བའོ། །དེའང་། དབྱིངས་ནི་ཕྱི་དང་ནང་དུ་སྟེ། །ཕྱི་ནི་སྤྲིན་བྲལ་མཁའ་ལ་འཛིན། །ནང་དབྱིངས་སྒྲོན་མ་དག་ཏུའོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལའང་ཁ་ཅིག་ཕྱི་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་མེད་རྐྱང་པ་དེ་ལ་ངོས་འཛིན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་རིགས་ཏེ། ནམ་མཁའ་དེ་སྐྱེས་བུ་དང་འབྲེལ་བ་མ་གྲུབ་ལ། སྒྲོན་མ་སྐྱེས་བུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནང་གི་ནམ་མཁའི་གདངས་སྔོ་བ་དེ་ཕྱིར་ཤར་བ་ལ་ཕྱིའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་ནམ་མཁའ་གོ་འབྱེད་འཆར་གཞིའི་ས་ཆ་ཙམ་ལས་དབྱིངས་དངོས་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་ནི་མཐིང་ག་ཡིན་ལ། དབྱིངས་ནང་གི་ནང་དབྱིངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དབྱིངས་དེ་ལས་སྣང་བ་དེ་བྱུང་བར་སྣང་བས་འདི་གཉིས་ལ་ཕྱི་དབྱིངས་ནང་དབྱིངས་ཞེས་སོ་སོར་བརྗོད་ཀྱང་འཇའ་འོད་ཀྱི་གུར་ཁྱིམ་དུ་མི་གསལ་བ་གསལ་བར་གོ་འཕོས་པ་
ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ནང་ཚུར་ལ་བྱས་ཕྱི་ཕར་ལ་བྱས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་ལས་དེ་བྱུང་བར་སྣང་བའི་ཕྱི་ནང་དུ་ཤེས་སོ། །འོད་ལྔར་གསལ་བ་ཡང་སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་རང་གདངས་ཤར་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་དངོས་པོའི་དྲི་མ་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཤེས་རབ་ཀྱི་དྲི་མ་དང་། ངན་རྟོག་སེམས་ཀྱི་དྲི་མས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །སྒྲོན་མ་ནི། སྣང་བ་དེ་མཐོང་དུས། ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་མུན་པ་སེལ་བའི་ཆ་ནས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་སྒྲོན་མ་བཞིའི་དང་པོ་འཁོར་ལོ་བཞི་ལས་དྭངས་མར་འདུས་པ་ནི། སྐྱེད་བྱེད་ཐོག་མ་རླུང་གིས་གོང་ནས་གོང་དུ་མའི་མངལ་དུ་འཕེན་པས་ན་རྒྱང་ཞེས་བྱ་སྟེ་རིང་མོ་ཞིག་ནས་མའི་མངལ་དུ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་དྭངས་མའི་དབུས་སུ་འཇུག་པ་མཚོན་ལ། དྲན་པས་རླུང་སེམས་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བཅས་པ་བཞི་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་འཆིང་བར་བྱེད་པས་ཞགས་ཞེས་བྱའོ། །རོ་རྣམས་སུ་རོ་དྲུག་གི་བདེ་བས་འཕེལ་ཞིང་དྭངས་མའི་སྤྱན་རྒྱས་པར་བྱེད་པས་ཆུའི་ཞེས་བྱ་ལ། རྩེ་མོར་དབང་པོ་ལྔའི་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བྱེ་བྲག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་ཏེ་ཆོས་ཉིད་དབང་པོའི་ཡུལ་ལ་དངོས་སུ་ཤར་བས་འཁོར་བའི་མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ་ལས། ཀུན་རྫོབ་རྒྱུའི་ཐིག་ལེ་དང་སྦྱར་ན། ཐིག་ནི་འདུག་སྟངས་ཀྱིས་དྭངས་མ་འབེབས་པའོ། །ལེ་ནི་ངག་གི་ཧཱུྃ་ལ་སོགས་པས་གསང་བར་བཟུང་ནས་ཡེ་ཤེས་ངོས་འཛིན་པའོ། །སྟོང་
པ་ནི་ཐིག་ལེ་བཟློག་ནས་རྩལ་གདབ་པ་དང་རླུང་དང་བསྲེ་བས་བདེ་བ་སྟོང་པར་ལ་བཟླ་བ་སེམས་ཀྱི་ལས་སོ། །སྒྲོན་མ་ནི་དེའི་དོན་གྱིས་མུན་པ་སེལ་བའོ། །དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐིག་ལེ་དང་སྦྱར་ན་ཐིག་ནི་ལྟ་སྟངས་གཟིགས་སྟངས་རིག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་མི་འགྱུར་བ་གསུམ་མོ། །ལེ་ནི། སྣང་བ་འོད་ཀྱི་མུ་ཁྱུད་ཟླུམ་པོར་ཤར་བའོ། །སྟོང་པ་ནི། སྣང་བ་དེ་དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་མ་གྲུབ་པས་འབྱུང་བཞིའི་གནོད་པ་མེད། རང་སྣང་ཡིན་པས་བསྟན་ཡང་མི་གཞན་གྱིས་མི་མཐོང་། འོད་གསལ་ཡིན་པས་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་རིག་གི་མུན་པ་སེལ་བའོ། །སྒྲོན་མ་ནི། འཁོར་བའི་མུན་པ་སེལ་བའོ། །ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མ་ལས། ངོ་བོ་རྟོགས་ཚད་དང་སྦྱར་ན། རླུང་གནས་པ་རྩའི་གནད་གཙོ་བས་ན་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །རླུང་གི་འཕེན་སྡུད་གྲངས་ཀྱི་གནད་གཙོ་བས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཉིད་ལས་བྱུང་ཞིང་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པས། དབང་པོ་རབ་སྐད་ཅིག་གསུམ་ལ་གྲོལ་བའི་ཆར་བྱུང་བས་རང་བྱུང་ཞེས་བྱའོ། །རླུང་ཟད་དེ་དབྱིངས་སུ་གྲོལ་བས་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བ་འོད་གསལ་དང་སྦྱར་ན། ནང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རང་གདངས་རང་རིག་དབང་པོའི་ཡུལ་ལ་ཤར་བས་ཤེས་ཞེས་པའོ། །ཤར་སྣང་ལུ་གུ་རྒྱུད་ཐིག་ལེ་ཐིག་ཕྲན་དང་བཅས་པ་དེ་འཁྲུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཆེས་འཕགས་པས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །འདིའི་ནང་དུ་ཟད་པར་ཡི་གེ་དང་། ཕྱག་
མཚན་དང་། སྐུ་ལ་སོགས་པ་སྣང་ལ། ས་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ཟད་དུས་མངོན་པར་སྣང་སྟེ། འཁྲུལ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་དབང་པོ་ལ་སྣང་དུ་མི་རུང་བས་ཟད་པར་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་དེ་དང་དེའི་དུས་ཀྱི་རིག་པའི་གཞི་སྣང་ཤེས་རབ་དང་བཅས་པ་གཞན་ནས་མ་བྱུང་བར་རང་ལས་ཤར་བས་རང་ཞེས་བྱའོ། །བྱུང་བ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་སྟེ། རིག་པ་ལས་རང་སྣང་རང་ཤར་དུ་བྱུང་བའོ། །སྒྲོན་མ་ནི། སེམས་སེམས་བྱུང་གི་མུན་པ་སེལ་བ་ལས་དེ་སྐད་བརྗོད་པའོ། །དབྱིངས་རྣམ་དག་གི་སྒྲོན་མ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་གནད་མཐོང་བ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་འོད་ལྔའི་འཆར་གཞི་ཡིན་པས་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བ་འོད་དུ་ཤར་དུས་འབྱུང་བ་རྡོས་བཅས་དག་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་མཐོང་བས་རྡོས་བཅས་འོད་ལུས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ་འཁོར་བའི་མུན་པ་སེལ་བས་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱའོ། །རིམ་པས་ཉམས་ལེན་དང་སྦྱར་ན། སྔོན་དུ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གཞི་འཆོས་པས་ན་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ལུས་ཀྱི་གནད་མ་གཟིར་ན་ཡེ་ཤེས་དབང་དུ་མི་འདུས། ངག་གི་གནད་མ་གཟིར་ན་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་མི་རྙེད། ཡིད་ཀྱི་གནད་མ་གཟིར་ན་འགྱུ་བ་རང་རྒྱུད་མི་ཆོད་ལ། གཟིར་ན་དེ་དག་འགྲུབ་པའོ། །མངོན་སུམ་རང་ཐོག་གི་ལམ་གཙོ་ཆེ་བས་རྣམ་པར་ཞེས་བྱའོ། །སྒོའི་གནད་ཀྱིས་དབྱིངས་མཐོང་ཞིང་འཁྲུལ་སྣང་འགག་པར་བྱེད་པས་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་འཆར་བྱེད་
སྒོའི་གནད་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་མཐོང་ཞིང་གཏན་ལ་ཕེབས། སྣང་བ་ཡུལ་གྱི་གནད་ཀྱིས་ཅིར་སྣང་ཆོས་ཉིད་ལས་འཆུགས་ས་མེད། གཟེར་གདབ་པ་རླུང་གི་གནད་ཀྱིས་རྣམ་རྟོག་ཐ་དད་པ་འགག །འཆར་བྱེད་འོད་གསལ་གྱི་གནད་ཀྱིས་ཕྲ་རགས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལོག །ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བ་མཐོང་བའི་གནད་ཀྱིས་ཡིད་དཔྱོད་ཚིག་གིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་མཇལ་བའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱི་འཕྲེང་ཐག་ཆད། ཉམས་གོང་འཕེལ་གྱི་སྣང་བ་མཐོང་བས་འཁྲུལ་སྣང་མ་དག་པའི་བེམས་རིག་རང་འགག །རིག་པ་ཚད་ཕེབས་ཀྱི་སྣང་བ་མཐོང་བས་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ལ་ལོངས་སྤྱོད། ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སྣང་བ་མཐོང་བས་སྐུ་གསུམ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ། དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་ལམ་དུ་བྱས་པས་རྒྱུ་འབྲས་གདོད་ཀྱིས་རྩོལ་སྒྲུབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ཐེག་པ་ཀུན་ལས་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲོན་མ་ནི་ཁ་ཁྱེར་སྒྲོན་པ་དང་འདྲ་སྟེ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་གནད་ཀྱི་ཆ་ལག་ཏུ་མཐར་རྟེན་གྱི་མན་ངག་བཞིར་བསྟན་པའོ། །དེའང་མི་འགྱུར་བ་གསུམ་ལ་གཞི་བཅས་པས་རྟོག་པའི་འཕེལ་ཟད་དེ་ཆོས་ཉིད་རང་གི་སྣང་བ་ལས་འགྲོ་ས་མེད། སྡོད་པ་གསུམ་གྱི་ཚད་བཟུང་བས་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པར་ངོ་ཤེས། ཐོབ་པ་གསུམ་གྱི་གཟེར་ཐེབས་པས་རྒྱུ་རྐྱེན་རླུང་སེམས་བཞིའི་འབྲེལ་ཐག་བཅད་དེ་ཕྱིན་ཆད་དེ་བཞི་ལྷན་ཅིག་འཚོག་མི་སྲིད། གདེང་བཞིས་གྲོལ་ཚད་ཟིན་པས་
འཁོར་འདས་ལ་རེ་དོགས་མེད་དེ་གཏན་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལྟར་སྒྲོན་མ་བཞི་མེད་ན་འཁོར་འདས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་མི་ཆོད་ལ། ལུས་ངག་ཡིད་སེམས་བཞི་རྟག་ཏུ་འཁོར་བ་ན་འཁྱམས་པ་ལས་སྒྲོན་མ་བཞི་ཡོད་པར་ངོ་ཤེས་ཐག་ཆོད་ཉམས་སུ་བླངས་པས་ཐར་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཡང་སྒྲོན་མ་བཞི་ཡོད་པས། གཞི་སྨིན་བྱེད་དབང་བཞིས་རང་རྒྱུད་སྦྱངས་ནས། ལམ་སྣང་བ་བཞི་ཚད་དུ་ཕྱིན་ཏེ། འབྲས་བུ་སྐུ་བཞི་དབྱིངས་སུ་འཁྱིལ་པ་དེའི་གནད་ལས་བྱུང་བའོ། །དེའང་རིན་པོ་ཆེ་བུམ་པའི་དགོངས་པ་ཙིཏྟ་རིན་པོ་ཆེ་སྙིང་གི་བུམ་པ་ན་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མེ་ནམ་མཁའ་ལྟར་གནས་པ། བར་གྱི་ཁའི་འབྲེལ་ཐག་གི་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྒྲོན་མ་བཞིས་མཚམས་སྦྱར་བས། ཕྱིའི་ནམ་མཁའ་ཆེན་པོ་ལྟར་ཀ་དག་དབྱིངས་ཀྱི་གྲོལ་སར་མ་བུ་སྤྲད་དེ། ཚད་ལ་ཕེབས་སམ་བར་དོ་རང་གསལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཤར་དུས་རྡོས་བཅས་ལུས་ཀྱི་བུམ་པ་ཆག་པས། ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེ་གསང་བའི་སྦུབས་ལ་ཟང་ཐལ་བ་ནི་སྒྲོན་མ་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །འདིར་ཡང་བསྡུ་བས་སྒྲོན་མ་བཞིའི་རྣམ་གྲངས་བཤད་ན། སྒྲོན་མ་བཞི་པོ་དེ་དོན་དམ་གྱི་འབྱུང་བར་འདུས་པ་ལས། རྒྱང་ཞགས་སུ་སྨིན་པ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཐོང་བས་ན་རྒྱང་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ཉིད་འབྱུང་བ་རླུང་ལས་བྱུང་བས་ན་སྐྱོད་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །རྒྱང་རིང་པོའི་
གཟུགས་འཛིན་པས་ཞགས་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་འབྱུང་བ་ཆུའི་ཆ་ལ་ཆུའི་ཞེས་བྱའོ། །དབང་པོ་དང་རིགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་མཆེད་པས་མེ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཐིག་ལེ་ནི། གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཉིད་མངོན་དུ་སྣང་ཡང་ཀ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་གནས་པས་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་སྤྲོས་བྲལ་ཕྱོགས་རིས་ལས་འདས་ཏེ། ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་གནས་པས་མི་འགྱུར་བའི་གཞིའོ། །སྟོང་པ་ནི། མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་སྣང་བས་དངོས་པོ་རང་རྒྱུད་དུ་འཛིན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། སྟོང་ཉིད་འོད་གསལ་གྱི་འཆར་གཞི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་ལ། ཕྱོགས་དང་རིས་དང་དབུས་དང་མཐའ་མི་དམིགས་པར་སྟོང་པས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་གནས་ལ། སྟོང་ཉིད་ཕྱོགས་རིས་མེད་པའི་ངང་ལ་བློ་རྟོག་ཐ་དད་ཀུན་ནུབ་ནས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་མ་འགགས་ཤིང་། སྟོང་པ་འབད་རྩོལ་ལས་འདས་པས་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་ཏེ། སྟོང་ཉིད་གཅིག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་མ་གཡོས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་འདུས་པས། སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །སྒྲོན་མ་ནི། ཤེས་པས་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེའང་སྤང་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་མུ་མཐའ་དང་བྲལ་བ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། གཞི་ལ་གང་ཡང་སྤོང་མི་དགོས་ཡེ་
ནས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་འདས་པས་བསྡུས་པའི་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། མ་བཅོས་ལྷུག་པའི་རྩ་བ་མཐོང་བས་ཤེས་བྱས་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། འོད་གསལ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ལྟ་བས་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡུལ་དང་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཐོང་བ་མཁྱེན་པས་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་སོ། །ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མའི་ཤེས་པ་ནི། འགྱུ་བ་དང་། དྲན་པ་དང་། རྟོག་པ་དང་། བསམ་པ་རྣམས་སོ། །འགྱུ་བ་ལས་རླུང་དང་ཡིད་ཀྱི་འགྱུ་བ་གཉིས་ལས། རླུང་ནི་སྔར་བསྟན་ཟིན་ལ། ཡིད་ཀྱི་འགྱུ་བ་ནི་དྲུག་སྟེ། ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བའི་ཡིད་ཀྱི་འགྱུ་བས། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་དང་། རྐྱེན་དང་། བྱེད་པ་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་སུ་བྱུང་བའོ། །གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཡིད་ཀྱི་འགྱུ་བས། ཕྱི་ནང་ཀུན་ལ་འགྱུས་པས་ང་དང་། བདག་དང་། གཞན་དང་། གཉིས་ཀ་དང་། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་བྱུང་བའོ། །ངེས་པར་འཇོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་འགྱུ་བས། གཅིག་དང་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་ཏེ་འགྱུས་པས། རང་དང་། གཞན་དང་། སྣང་སྟོང་དང་། སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་མ་འདྲེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་ཅིང་འཛིན་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འགྱུ་བས་ཡུལ་མི་འདྲ་བ་ཐ་དད་པ་ལ་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་སྣང་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པར་སྙམ་བྱེད་དང་ཡིད་གཉིས་ལ་སོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་འགྱུ་བས། འདོད་པ་དང་། རྨུགས་
པ་དང་། སྡང་བ་དང་། ཆགས་པ་དང་། ཞེན་པ་དང་། མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དང་། རྐྱེན་དང་། ངོ་བོ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱུང་བའོ། །འགྱུ་བྱེད་འཛིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་འགྱུ་བས། འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟའི་དངོས་པོ་དང་། རྗེས་སུ་འགྱུས་པས་འཁོར་བའི་ལས་དང་། རྣམ་སྨིན་སྣ་ཚོགས་སོག་པའོ། །དྲན་པ་དང་། བག་ལ་ཉལ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བྱེད་པ་དུ་མ་ལས་དེ་ལྟར་བཏགས་སོ། །ཁ་ཅིག་ཡིད་ཅེས་གཅིག་བརྗོད་པས་ཆོག་མོད། དབྱེ་བ་དུ་མས་མི་རིགས་སོ་སྙམ་ན། སེམས་བྱུང་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པས་ཆོག་མོད། ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་དབྱེ་བར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་མཚུངས་སོ། །དེས་ན་དབྱེ་བསྡུ་ཇི་ཙམ་ཡང་ཆ་ཤས་ལ་ལྟོས་ནས་འགལ་བ་མེད་དོ། །དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒྲོན་མ་ནི། འོད་དང་སྐུའི་འཆར་བྱེད་འདུས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཁ་དོག་རྣམ་ལྔ་འདུས་པའི་ཁྱབ་བྱེད་མཐིང་ག་འགྱུར་བ་མེད་པ་རྡོ་རྗེའི་ར་བས་ཀུན་ནས་བསྐོར་བས་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་ལ་འཆུགས་ས་མེད་པའོ། །དེའི་ནང་དུ་འོད་ཀྱི་སྐུ་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བ་སྣང་བས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བར་དོ་འདིར་ཆོད་དེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱའོ། །འོད་ཀྱི་སྣང་བ་གྱེན་འགྲེང་དང་རྩིབས་ཤར་དང་མུ་ཁྱུད་དུ་སྣང་བས་འཁྲུལ་སྣང་རང་འགགས་ཏེ་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བའོ། །དེ་དག་ལས་འོད་ཀྱི་སྣང་བ་དུམ་བུ་དང་། སྣམ་བུ་དང་། གྲུ་ཆད་དུ་སྣང་སྟེ་དབྱིངས་ཕྱི་ནང་འདྲེས་པས་ཡེ་ཤེས་ལ་བར་མཚམས་མེད་པའོ། །དེ་
ལས་མིག་ཚགས་དང་། མིག་མངས་དང་། མིག་མངས་རིས་དང་། དྲ་བ་དང་། དྲ་བ་ཕྱེད་པ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། པདྨ་སྟོང་ལྡན་དང་། མཁར་ཐབ་དང་། ཟ་འོག་གི་གུར་ཁྱིམ་ལྟར་ཤར་བས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བ་ལམ་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་སྒྲོན་མ་བཞིས་ལམ་གྱི་སྣང་བ་བཞིའི་རྟགས་ཚད་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །རྒྱང་ཞགས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བ་མཐོང་བས་གྲུབ་མཐའ་འདོད་རྒྱལ་དུ་འཛིན་པ་ལས་བློ་ལྡོག །ཐིག་ལེ་སྟོང་པས་ཉམས་གོང་འཕེལ་དུ་མཐོང་བས་བདེ་བ་རང་རྒྱུད་དུ་འཛིན་པའི་སྣང་བ་ལས་བློ་ལྡོག །དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པས་རིག་པ་ཚད་ཕེབས་སུ་མཐོང་བས་མ་དག་པ་འཁྲུལ་པའི་སྣང་བ་ལས་བློ་ལྡོག །ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གིས་ཟད་པའི་སྣང་བ་མཐོང་བས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་ཞེན་པ་ལས་བློ་ལྡོག་པའོ། །དོན་གཉིས་པ་སྒྲོན་མ་བཞི་སོ་སོའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རྒྱང་ཞགས་ཆུའི་སྒྲོན་མ། ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ། དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒྲོན་མ། ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མའོ། །དང་པོ་ལའང་། ངོ་བོ། ངེས་ཚིག །དབྱེ་བ། མཚན་ཉིད། དེའི་གནས། གང་གིས་སྐྱེད་ཚུལ། འཆར་སྒོའི་སྣང་བ། མཐུན་དཔེ། ཚད་ངེས་པ་དང་དགུ་ལས། དང་པོ་ཆུའི་སྒྲོན་མའི་ངོ་བོ་ནི། འཁོར་འདས་གཉིས་ཀའི་ཆ་འཛིན་པས་དག་སྣང་དང་འཁྲུལ་སྣང་མཐོང་བྱེད་དུ་སྐྱེས་པའི་དབང་རྟེན་དྭངས་པ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་འོད་རྩ་དྭངས་པ་སྟེ། གསེར་གྱི་
མེ་ཏོག་མཛེས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མ་འབར་བའི་རྒྱུད་ལས། རྒྱང་ཞགས་ཆུ་ཡི་སྒྲོན་མ་ཡི། །ངོ་བོས་སྣང་བ་གཉིས་ཀ་སྡུད། །མཐོང་བྱེད་འཛིན་ཆ་མ་འགགས་ཕྱིར། །གཉིས་ཀའི་ཆ་འཛིན་ལྟ་བས་ན། །འཁོར་འདས་མཐུན་པའི་ལྟ་བའོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ངེས་ཚིག་ནི། འོད་གསལ་དྭངས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དང་འཁྲུལ་སྣང་ས་རྡོའི་སྣང་བ་རྒྱང་རིང་པོ་ན་འདུག་པ་འཛིན་ཞིང་། འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་འཁྲུལ་རྟོག་དང་བཅས་པ་རིང་དུ་འཕེན་པས་རྒྱང་ཞེས་བྱ་ལ། མ་རྟོགས་ན་མྱང་འདས་རྒྱང་དུ་འཕེན་པས་ཀྱང་རྒྱང་ཞེས་པའོ། །རང་སྣང་མཐོང་དུས་མ་དག་པ་འཆིང་བས་ཞགས་ལ། མ་རྟོགས་ན་འཁྲུལ་སྣང་ལ་ཞེན་ནས་རང་རིག་འཆིང་བས་ཀྱང་ཞགས་ཏེ། ཐག་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པའོ། །ཐག་པ་ཡང་བརྟགས་ན་སྤུ་ཉག་མ་རེ་རེ་བ་འཆིང་བའི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་འདྲ་བ་ལ། མ་བརྟགས་ན་ཚོགས་པ་འཆིང་བྱེད་དུ་གྲུབ་པ་ལྟར། འཁྲུལ་སྣང་དང་འཁྲུལ་འཛིན་གཉིས་པོ་དཔྱད་ན་གཞི་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ཡང་། མ་བརྟགས་ན་བློ་དང་སྣང་ཡུལ་འཁྲུལ་པ་རང་རིག་འཆིང་བྱེད་ལྟར་སྣང་བའོ། །བཅིངས་པར་སྣང་དུས་ནས་བཅིངས་པ་མེད་ལ། གྲོལ་བར་སྣང་དུས་ནས་འཆིང་བྱེད་རང་མཚན་པ་མེད་པས་གྲོལ་བ་མེད་དེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས། སུས་ཀྱང་མ་བཅིངས་བཅིངས་མེད་དེ། །འཆིང་བར་བྱ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །བཅིང་མེད་རྣམ་པར་བཀྲོལ་མེད་པ། །ཡེ་ནས་ལྷུན་རྫོགས་སངས་
རྒྱས་ཆོས། །བསྟན་ཕྱིར་སྤྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་མཛད། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་རང་སྣང་ཡས་སུ་མི་འཇུག་པར་འཆིང་བས་ཀྱང་ཞགས་པའོ། །སྣང་བ་ལ་ཞེན་པ་མེད་པར་ནང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དགའ་བདེས་རླན་པར་བྱེད་པས་ཆུ་ཞེས་བྱའོ། །ཆུའི་དྭངས་མ་འདུས་པ་ལ་བརྟེན་པས་ཀྱང་ཆུ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་སྣང་དབང་ཤེས་ལ་གསལ་བ་དང་། འོད་སྣང་གོང་འཕེལ་དུ་ཤར་བས་སྒྲོན་ཞེས་པའོ། །དབྱིངས་རིག་གི་སྣང་བ་བསྐྱེད་པའི་གཞི་མ་ཡིན་པས་མ་ཞེས་བྱའོ། །དྭངས་མའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལྟ་བའི་རྟེན་གཞི་བྱེད་པས་ཀྱང་མ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། ངེས་པའི་ཚིག་ནི་འདི་ལྟ་བུ། །རྒྱང་ནི་རིང་པའི་རྒྱུད་འཛིན་པས། །གཟུགས་སུ་སྣང་བ་འཛིན་པ་དང་། །ཁ་དོག་ལ་སོགས་སྡུད་པ་དང་། །རིག་པའི་སྐུ་ཡང་རྒྱང་རིང་ནས། །མཐོང་བྱེད་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང་། །འཁོར་བ་རྟོག་པའི་ཕྱོགས་ནས་ནི། །རྒྱང་དུ་འཕེན་པས་རྒྱང་ཞེས་བྱ། །དེ་བཞིན་མ་རྟོགས་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་། །མྱང་འདས་འཕེན་པས་རྒྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་འཁོར་བའི་སྣང་ཆ་ནས། །གཟུགས་དང་འདོད་ཡོན་ལྔ་རྣམས་ནི། །འདི་ཡིས་འཆིང་བས་ཞགས་པ་ཡིན། །དབང་པོའི་ཡུལ་ལ་སྣང་བ་ཡི། །དྲན་བསམ་བདག་ཏུ་འདིས་འཛིན་པས། །ཞགས་པ་ཞེས་ནི་རྒྱང་ནས་འཛིན། །དེ་བཞིན་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་བྲལ་ལ། །རིག་པ་བདག་མེད་སྐུར་སྣང་བ། །སྣང་བ་ཡས་སུ་མི་འཇུག་པར། །འདི་ཡིས་
འཛིན་པས་ཞགས་ཞེས་བྱ། །ཆུ་ནི་སྣང་བ་དེ་དག་ལ། །ཞེན་པ་རང་སར་ལྡོག་ནས་ནི། །ཀུན་ལ་ཆགས་པའི་སེམས་མེད་པར། །སྣང་བ་རང་སར་བཞག་པས་ནི། །བདག་འཛིན་བྲལ་བས་ཆུ་ཞེས་བྱ། །སྒྲོན་ནི་རང་གི་སྣང་བ་ཀུན། །གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ཡིས། །རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་གསལ་བས་སྒྲོན། །འབྱུང་བ་རགས་པའི་སྣང་བ་ཀུན། །རང་ཤེས་སྤྱོད་པ་འགག་མེད་ཅིང་། །དབང་པོའི་རང་སྒོར་གསལ་བས་སྒྲོན། །རིག་པ་ཕྱི་ཡི་དབྱིངས་བཞག་པས། །ནང་དབྱིངས་རང་སར་དག་སྟེ་སྣང་། །ཉམས་ཀྱི་སྣང་བ་འདིས་བསྐྱེད་པས། །དབྱིངས་རིག་འདྲེས་པས་མ་ཡང་ཡིན། །དབང་པོ་ཀུན་གྱི་དྭངས་མ་ཡང་། །འཆར་བྱེད་སྒོ་ནི་མིག་ཡིན་པས། །ཀུན་གྱི་གཞི་འཛིན་མ་ཞེས་བྱ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། འབྱུང་བ་འདུས་པའི་རྒྱང་ཞགས་ཆུའི་སྒྲོན་མ་རླུང་གི་དྭངས་མ་ལས་རྩ་བ་མེན་གྱི་རྭ་འདྲ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་འདུས་པའི་རྒྱང་ཞགས་ཆུའི་སྒྲོན་མ་འོད་རྩ་དྭངས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁ་དོག་འཛིན། འཁྲུལ་སྣང་མི་འཛིན་པའོ། །དབང་པོ་འདུས་པའི་རྒྱང་ཞགས་ཆུའི་སྒྲོན་མ་དབང་པོ་ལྔའི་དྭངས་མ་མིག་གི་ཨ་འབྲས་དཀྱིལ་ན་དབང་རྟེན་དྭངས་པ་གཟུགས་མཐོང་བྱེད་དུ་སྐྱེད་པ་འཁྲུལ་སྣང་མཐོང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་མི་མཐོང་བའོ། །དེའང་ཆུའི་སྒྲོན་མ་དངོས་ནི་ཡེ་ཤེས་འདུས་པ་དེ་ཡིན་ལ། གཞན་གཉིས་དེའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། སྒྲོན་
མ་དངོས་མྱང་འདས་ཀྱི་སྣང་བ་འཛིན་ལ། འཁོར་བ་དང་རྫས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཤེས་པ་གལ་ཆེའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལས། དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བའི་དྭངས་མ་རང་འདུས་པའི། །རྒྱང་ཞགས་ཆུ་ཡི་སྒྲོན་མ་དང་། །ཡེ་ཤེས་འདུས་པའི་རྒྱང་ཞགས་དང་། །དབང་པོ་འདུས་པའི་རྒྱང་ཞགས་སོ། །ཞེས་སོ། །བཞི་པ་མཚན་ཉིད་ལ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཟུགས་སྣང་འཛིན་རུང་དུ་སྐྱེས་པས་ཡུལ་སྣང་བའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་གསུམ་ལས། འབྱུང་བ་འདུས་པའི་རྒྱང་ཞགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྣང་བ་སྡུད་འཛིན་མཆེད་པའི་ཆར་གནས་པ། ཡེ་ཤེས་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད་འོད་གསལ་གྱི་རང་སྣང་གསལ་བར་འཛིན་པ། དབང་པོ་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད་སྣང་བ་དང་སྣང་ཡུལ་དང་རང་ཤེས་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་འཛིན་པའོ། །དེ་ལ་སྣང་བ་ནི། སྔ་མར་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་རི་ལ་སོགས་པར་གཞག་པའོ། །སྣང་ཡུལ་ནི། དོན་རང་མཚན་བྲག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྣང་བ་ཤེས་པ་རྟོག་བྲལ་དང་བརྡའི་མིང་གི་རྣམ་པ་ཡིན་ལ། སྣང་ཡུལ་དོན་རང་མཚན་བེམས་པོར་གནས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལས། འདི་ཡི་མཚན་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ། །འཆར་བྱེད་འགག་པ་མེད་པ་ཡི། །དབང་པོའི་དྭངས་མ་མིག་གི་སྒོར། །བསྐྱེད་པས་པདྨའི་སྤྱན་དུ་གནས། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དབང་པོ་འཛིན། །འབྱུང་བ་ལས་ནི་འཕེན་པ་དང་། །སྡུད་དང་འཛིན་དང་མཆེད་པར་སྣང་། །ཡེ་ཤེས་ལས་ནི་
ལྟ་བ་དང་། །གནས་དང་གོང་མ་འཛིན་པའོ། །དབང་པོས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་དང་། །ཡུལ་མེད་རྣམས་ནི་རང་འཛིན་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་ཡུལ་སྣང་རུང་གི་གཟུགས་རྣམས་སོ། །ཡུལ་ཅན་དབང་ཤེས་སོ། །ཡུལ་མེད། མེད་པ་གསལ་སྣང་ཟླ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྔ་པ་གནས་ནི། མིག་གི་ཨ་འབྲས་ཏེ། ཐོག་མ་ལུས་ཆགས་དུས་ལྟེ་བའི་རྩ་མདུད་གྲུ་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་སྒྲོན་མའི་སྤྱན་དང་འབྱུང་བའི་སྤྱན་གཉིས་ཆགས་པ་ལས། མིག་གི་དབང་རྟེན་དབང་པོ་དང་། འོད་རྩའི་དྭངས་མ་བྱུང་སྟེ། ལྟེ་བ་ནས་སྙིང་། སྙིང་ནས་སྒལ་ཚིགས་འདབ་ནས། རྣ་བ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ངོས་ཀླད་རྒྱའི་སྤྲིས་ནས་མིག་གི་ཨ་འབྲས་གཉིས་ལ་ཟུག་པར། རྩ་ཁྲག་དང་ཆུ་སེར་མེད་པ་བ་མེན་གྱི་རྭ་འདྲ་བ་གཉིས་ནང་འོད་ཀྱི་སྣལ་མས་ཁེངས་ནས་སྒོ་ཆུའི་སྒྲོན་མར་ཟུག་པའོ། །དེའང་རྩ་གཉིས་ཀྱི་ནང་གི་འོད་རྩ་གཉིས་པོ་རྒྱང་ཞགས་ཆུའི་སྒྲོན་མ་དངོས་སུ་གནས་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། འདི་ཡི་གནས་ནི་མིག་ཡིན་ཏེ། །མཐོང་བྱེད་འགག་པ་མེད་པ་ཡི། །ཡུལ་རྣམས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཀླད་པ་དུང་ཁང་དཀར་པོ་ནས། །གཡས་སུ་འཁྱིལ་པ་གསུམ་ཡོད་པའི། །རྩ་ནི་བ་མེན་རྭ་ཡི་དབྱིབས། །དབང་པོའི་དྭངས་མ་ཀུན་འདུས་ནས། །དབང་པོའི་ཡུལ་ལ་འཆར་བྱེད་པའི། །རྩ་ཡི་ནང་ན་འདི་ཉིད་གནས། །ཞེས་སོ། །རྩ་དེ་ཡང་རྒྱུངས་པའི་འདབ་ན་ཡར་རྩ་བ་གཅིག་ལ། འགུལ་བའི་ནང་
ཐོད་པའི་སྦུབས་སུ་ཚུད་པ་ནས་ཡལ་ག་གསུམ་གྱི་གཡས་གཡོན་གཉིས་མིག་གཉིས་ལ་ཟུག །དབུས་མ་ཚངས་བུག་ལ་ཟུག་པའི་ནང་ནས། རིག་པ་རྟོག་མེད་ཀྱི་སྐུ་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དང་འོད་ཟླུམ་གྱི་ཐིག་ལེ་བརྩེགས་མ་ལྔ་ལྡན་དགུ་འཆར་ཏེ། སྒྲོན་མ་བཞིའི་ཆ་ཡོད་པའོ། །དེའང་རྩ་སྣ་ཆུའི་སྒྲོན་མའི་ཆའོ། །ཐིག་ལེ་ནི། སྟོང་སྒྲོན་གྱི་ཆའོ། །འོད་ལྔ་ནི། དབྱིངས་ཀྱི་ཆའོ། །ཤེས་པ་མི་རྟོག་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒྲོན་མའི་ཆའོ། །མུ་ཏིག་འཕྲེང་བ་ལས། རིག་པ་རྟོག་མེད་ལུ་གུ་རྒྱུད། །བདེ་ཆེན་ཚངས་པའི་སྒོ་ནས་སྣང་། །ཞེས་སོ། །དྲུག་པ་སྐྱེད་ཚུལ་ནི། ལྟེ་བ་ནས་སྐྱེད་པ་སྟེ། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། ཐོག་མ་རང་གི་ལུས་སྐྱེད་པའི་མའི་མངལ་དུ་ཞུགས་པའི་ཚེ། ལུས་ཀུན་གྱི་ནི་དྭངས་མ་རུ། །ལྟེ་བའི་རྩ་མདུད་ཆེན་པོ་ལས། །དབུས་ཀྱི་གྲུ་གསུམ་ཉིད་དུ་ཡང་། །ཕ་མའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དྭངས་མ་ལས། །མིག་གི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཆགས། །དེ་ཡང་ཕ་མའི་ཆ་གཉིས་ལས། །དཀར་ནག་འདྲེས་པ་ཉིད་དུའོ། །ཞེས་སོ། །བདུན་པ་སྒོ་ནི། མིག་གི་ཨ་འབྲས་དྭངས་མའི་དཀྱིལ་དྲང་པོ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། འཆར་བའི་སྒོ་ནི་མིག་གཉིས་རང་། །དབང་པོ་ཡུལ་ལ་འཆར་བྱེད་པའི། །རྩ་ལས་འདི་ཀུན་སྣང་བར་ཤར། །ཅེས་སོ། །བརྒྱད་པ་མཐུན་དཔེ་ནི། ཡུལ་སྣང་འཛིན་པས་ལྕགས་ཀྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལས། དཔེར་ན་འཛིན་བྱེད་ལྕགས་ཀྱུ་ཡིས། །གང་སྣང་སྣ་ནས་འཛིན་པ་བཞིན། །འཁོར་དང་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི། །སྣ་གཉིས་འདི་
ཡིས་འཛིན་པར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དགུ་པ་ཚད་ལ་གསུམ་ལས། འབྱུང་བ་འདུས་པའི་རྒྱང་ཞགས་ཀྱི་ཚད་ཡུལ་སྣང་མཆེད་པ་དང་སྡུད་པ་རྫོགས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚད་ལུ་གུ་རྒྱུད་མཐོང་བའོ། །དྭངས་མ་འདུས་པའི་ཚད་གཟུགས་སྣང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ལས། སྒྲོན་མ་སྣང་བར་བྱེད་དོན་གྱི། །ཡུལ་གཟུགས་སྣང་སྟེ་རིག་པ་ཡང་། །ལུ་གུ་རྒྱུད་སྣང་ཚད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ་ལའང་། ངོ་བོ། ངེས་ཚིག །དབྱེ་བ། མཚན་ཉིད། གནས། སྒོ། རང་བཞིན། ཡུལ་སྣང་། ཚད། སྒྲོན་མ་དངོས། དེ་ཉམས་སུ་ལེན་ཐབས། མཐུན་དཔེ་དང་བཅུ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ངོ་བོ་ནི། ཐིག་ལེ་འོད་ལྔའི་མུ་ཁྱུད་ཟླུམ་པོས་བསྐོར་བ་རང་གསལ་ཁ་དོག་དྭངས་པའོ། །སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ་ནི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཡིད་ཆེས་ས། །འདི་ཉིད་སུ་ཡིས་ཤེས་པ་དེ། །ཐིག་ལེའི་སྐུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དེ། །གོམས་པ་རྣམ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་འཐོབ། །དེ་ཕྱིར་འདི་ཡི་ངོ་བོ་ནི། །ཉག་གཅིག་ཆ་ཕྲ་སྤྲོས་དང་བྲལ། །སྟོང་པའི་མུ་བྲལ་རང་གསལ་ཆེ། །རང་བཞིན་རང་གསལ་མཉམ་པ་ཉིད། །མི་རྟོག་སྤྲོས་བྲལ་ཟླུམ་པོར་གནས། །མ་བསྐུར་རང་དབང་གཞི་རྫོགས་ཕྱིར། །དམར་པོ་རང་གསལ་ཡེ་ནས་གདངས། །དྲི་མ་མེད་ཅིང་ཀ་དག་པས། །བདག་འཆིང་ཉོན་མོངས་རྣམས་དང་བྲལ། །རང་གིས་རང་གསལ་ངོ་བོས་སྟོང་། །འདི་ནི་དེ་ཡི་ངོ་བོར་འདོད། །
ཅེས་སོ། །གཉིས་པ་ངེས་ཚིག་ནི། རང་གནས་འོད་ཟླུམ་དེ་མི་འགྱུར་བས་ཐིག །ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པར་གདལ་བས་ལེ། དངོས་པོ་ངོས་གཟུང་དུ་མེད་པས་སྟོང་པ། སྟོང་པའི་རང་འོད་ལྔ་འབར་བས་སྒྲོན་མ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། ཐིག་ནི་མི་འགྱུར་དྲང་པོ་ལ། །ཡེ་ནས་བཅོས་པ་ཉིད་དང་བྲལ། །ལེ་ནི་གདལ་བ་ཆེན་པོ་ལ། །སྣང་བ་རྣམས་ནི་རང་སར་རྫོགས། །སྟོང་པ་དངོས་པོའི་འཛིན་པ་ནི། །ཡུལ་ལ་ཞེན་པའི་བློ་རྣམས་བཀག །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཡིས། །གསལ་བར་རང་ཞེན་བློ་མི་སྣང་། །སྒྲོན་མས་འོད་ལྔ་སྣང་བར་ནི། །བྱས་ཏེ་རང་ངོ་གསལ་རིག་བཅས། །འདི་རྣམས་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང་། མུ་ཏིག་འཕྲེང་བ་ལས། དཔེར་ན་རྨ་བྱའི་མདོངས་ལྟ་བུ། །ཐིག་ནི་འགྱུར་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ལེ་ནི་ཁྱབ་ཅིང་ཡུལ་ལ་སྣང་། །སྟོང་པས་དངོས་པོ་མཚན་མར་མེད། །སྒྲོན་མས་མུན་པ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་དབྱེ་ན་ལྔ་ལས། གནས་པ་གཞིའི་ཐིག་ལེ། སྙིང་ག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཔལ་བེའུ་ན་འཁོར་འདས་ཀུན་གྱི་གྱེས་མདོའམ། འབྱུང་གནས་སམ། ཟད་སར་གནས་སོ། །ལུས་གནས་རྩའི་ཐིག་ལེ། ཁྱད་པར་ཆེན་པོའི་རྩ་བཞི་ན་རང་གསལ་བས་བདེ་སྡུག་རང་གྲོལ་ཡེ་གྲོལ་དུ་གནས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་རྒྱུའི་ཐིག་ལེ། རོ་མ་ལ་སོགས་པ་ན་ལུས་ཀྱི་ཟུངས་ཙམ་འཛིན་བྱེད་དུ་གནས་སོ། །དོན་དམ་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཐིག་ལེ། རིག་པ་ཀ་ནས་དག་པས་དབྱིངས་རིག་ཟད་པའི་དགོངས་པ་ལ་གནས་
སོ། །རང་བྱུང་འབྲས་བུའི་ཐིག་ལེ། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བས་ཉིན་མཚན་འོད་གསལ་དུ་འདྲེས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་རྒྱ་ཡན་ཡོངས་གྲོལ་ཆེན་པོ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། དབྱེ་བ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་ལྔ། །གཞི་གནས་རང་རིག་ཐིག་ལེ་ཡིས། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་གཅིག་ཏུ་བཟླུམས། །ལུས་གནས་རྩ་ཡི་ཐིག་ལེ་ཡིས། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་གཅིག་ཏུ་བཟླུམས། །ཀུན་རྫོབ་རྒྱུ་ཡི་ཐིག་ལེ་ཡིས། །ཕུང་སེམས་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཏེ། །ཕུང་པོ་ཁམས་སོགས་གཅིག་ཏུ་བཟླུམས། དོན་དམ་སྤྲོས་མེད་ཐིག་ལེ་ཡིས། །དབྱིངས་དང་རིག་པ་གཅིག་ཏུ་བཟླུམས། །རང་བྱུང་འབྲས་བུའི་ཐིག་ལེ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་དགོངས་པ་རྣམས། །རྩོལ་སྒྲུབ་བྲལ་བའི་དབྱིངས་སུ་བཟླུམས། །འདི་ཀུན་དེ་ཡི་དབྱེ་བས་ན། །མི་འགྱུར་ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ལས། །སྣང་ཆའི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པ་ལྔ། །གཅིག་པར་བཟླུམས་པའི་གནས་ན་གསལ། །ཅེས་སོ། །བཞི་པ་མཚན་ཉིད་ནི། ཟླ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་དབང་པོའི་ཡུལ་དུ་ཤར་ན་མ་བསྒོམས་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། རང་གི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོས་སྟོང་། །གང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འགགས། །རང་ཞེས་མི་འགྱུར་རྟོག་མེད་དག །མ་བསྒོམ་པར་དང་མཚམས་མེད་པའི། །ཐིག་ལེ་ཟླ་དང་བྲལ་བ་ཉིད། །རང་གནས་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ལ། །བྱ་བྱེད་བྲལ་བར་རྒྱུན་
དུ་གནས། །མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་གསལ་བས་ཁྱབ། །ཅེས་སོ། །ལྔ་པ་གནས་ནི། ཁྱད་པར་ཆེན་པོའི་རྩ་བཞི་སྟེ། ཀ་ཏི་གསེར་གྱི་རྩ་ཆེན་ན། གཞིའི་ཐིག་ལེ་བཟང་པོ་རང་བྱུང་དུ་གནས། དར་དཀར་སྣལ་མ་ལྟ་བུ་ན། ལམ་གྱི་ཐིག་ལེ་བཟང་པོ་སྒྲོན་མ་ལ་འཇུག །ཕྲ་ལ་འཁྲིལ་ན། བཟང་པོ་རྩེ་མོའི་ཐིག་ལེ་རང་ཤར་དུ་གསལ། ཤེལ་སྦུག་ཅན་ན་བཟང་པོའི་རྒྱན་དང་ལྡན་པའི་ཐིག་ལེ་འོད་གསལ་དུ་སྣང་བའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལས། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ལུས་ཀྱི་དཀྱིལ། །ཙིཏྟ་རིན་ཆེན་གཞལ་ཡས་ལས། །རྩ་ནི་སྟོང་ཕྲག་གྲངས་མང་ཡང་། །ཁྱད་པར་ཆེན་པོའི་རྩ་བཞི་ལས། །ཀ་ཏི་གསེར་གྱི་རྩ་ཆེན་དང་། །དར་དཀར་སྣལ་མ་ལྟ་བུ་དང་། །ཕྲ་ལ་འཁྲིལ་དང་ཤེལ་སྦུག་ཅན། །འདི་བཞིའི་ནང་དུ་ཁྱད་པར་དུ། །གནས་ཤིང་རླུང་གི་རྟ་ལ་ཞོན། །འབྱུང་དང་འཇུག་དང་རང་ཤར་དང་། །སྣང་བ་ཡི་ནི་བདག་ཉིད་དུ། །ཡེ་ནས་སྤྲོས་པ་མེད་པར་ཡང་། །གཞི་ཡི་ཐིག་ལེ་བཟང་པོ་དང་། །ལམ་གྱི་ཐིག་ལེ་དེ་བཞིན་བཟང་། །བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྩེ་མོ་དང་། །བཟང་པོའི་རྒྱན་དང་ལྡན་པར་ཡང་། །རྩ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ནང་ན་གནས། །ཞེས་སོ། །དྲུག་པ་སྒོ་ནི། མིག་གི་དྭངས་མའི་དཀྱིལ་ལས་སྤྱིར་སྒྲོན་མ་བཞི་ཀ་སྣང་ལ། ཁྱད་པར་དུ་ཐིག་ལེ་སྟོང་སྒྲོན་རང་འོད་དང་བཅས་པ་སྣང་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། རྐྱེན་གྱིས་མ་བསྒྲིབས་སེམས་ཅན་མིག །ཙཀྵུ་ཞེས་པའི་སྒོ་ནས་ནི། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན་དུ་ཡང་། །རང་གི་འོད་དང་
ཟེར་ཉིད་དུ། །རང་ཆས་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་སྣང་། །ཞེས་སོ། །སྤྱིར་མིག་གཡས་ནས་རྒྱང་ཞགས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས། གཡོན་ནས་ཐིག་ལེ་དང་དབྱིངས་གཉིས། ཚངས་བུག་ན་རིག་པའི་སྐུ་སྒྲོན་མ་འབར་བའི་ཚུལ་དུ་གནས་ཏེ། མུ་ཏིག་འཕྲེང་བ་ལས། འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་མཐོང་བྱེད་སྒོ། །དེ་ཉིད་གཡས་གཉིས་གཡོན་གཉིས་དབུས། །སྒྲོན་མ་འབར་བའི་ཚུལ་དུ་གནས། །ཞེས་སོ། །བདུན་པ་རང་བཞིན་ནི། ཐོག་མའི་ཀ་དག་གི་རང་བཞིན་ལས་འོད་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་ཤར་བ་སྟེ། དབང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལས། མ་རིག་མུན་སེལ་ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ཉིད། །དབང་པོའི་ཡུལ་ལ་སྣང་བ་ངོ་མཚར་ཆེ། །ཞེས་པ་དང་། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་རང་ལོག་པའི། །མྱོང་བྱེད་གསལ་བའི་སྣང་བར་ནི། །ཡེ་གདངས་ལྔ་དང་བཅས་པར་ཡང་། །རང་བཞིན་བབས་ཀྱིས་གནས་པ་ལས། །གསལ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོར་ཡང་། །དངོས་པོ་ལས་ནི་ལོག་པར་ཞུགས། །སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། །རང་གསལ་ཤེས་པའི་ཐོག་མར་ནི། །ཡེ་ནས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ། །ཐོག་མའི་ཀ་དག་ཆེན་པོ་ལས། །རང་བཞིན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་བུ། །སུས་ཀྱང་མ་བྱས་རང་གསལ་བར། །ཡེ་ཉིད་ནས་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །ཐོག་མ་ནས་གནས་ཚུལ་ལ། གཞི་ཀ་དག་གི་དུས་ན་སྒྲོན་མ་བཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཆ་ལ་ནང་གསལ་ཕྲ་བར་ཡོད་ལ། གཞི་སྣང་དུ་ཤར་དུས། དབྱིངས་ཀྱི་འོད་ཟེར་ལྔའི་སྣང་བར་ཤར།
ཐིག་ལེས་སོ་སོས་འོད་ཁྱིམ་ན་སྐུའི་ཆར་ཤར། རྒྱང་ཞགས་རང་གསལ་འོད་ཟེར་གྱི་སྦྲེལ་ཐག་ཏུ་ཤར། ཤེས་རབ་རིག་པར་ཤར་བས་གྲོལ་འཁྲུལ་གཉིས་ཀྱི་རིག་མ་རིག་ཙམ་དུ་གནས་པའོ། །ལུས་ལ་གནས་དུས། སྙིང་ནང་ནས་མིག་ཏུ་འོད་རྩ་ལ་ལམ་བྱས་ཏེ་སྣང་བ་ལ། ཐིག་ལེ་འདི་སྙིང་ན་འོད་ལྔའི་ཕོ་བྲང་ཟླུམ་པོ་མུ་ཁྱུད་ལྔ་པར་གནས་པའི་རང་གདངས་རྒྱང་ཞགས་ན་སྒྲོན་མར་གསལ་བའི། བར་གདངས་ནམ་མཁའ་ལ་འོད་ལྔའི་ཟླུམ་འཁྲིགས་འགུལ་འཕྲིག་ཤས་ཆུང་ཙམ་དུ་སྣང་ལ། སྒྲོན་མ་ཉིད་ཕྱིར་སྣང་དུས་དེ་ལས་མཆེད་པའི་རང་གདངས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཆར་རོ། །དེའང་ཚང་སྙིང་ནང་གི་ཐིག་ལེ་ལས་བཅས་ནས། སྒྲོན་མ་དངོས་སྒྲོན་གསལ་བ་སྟེ། །ཚང་ན་མི་གནས་སྒོར་གནས་པ། །བྱ་ཁྲ་བཞིན་ཏེ་རང་བཞིན་གསལ། །ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །བརྒྱད་པ་ཡུལ་གང་ལ་སྣང་ན། བར་སྣང་དག་པ་ལ་རང་གདངས་འོད་དང་བཅས་པ་སྣང་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། བར་སྣང་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ལ། །སྣང་བ་རང་ངོ་མ་འགགས་པས། །རང་བྱུང་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོར་གནས། །བརྗོད་མེད་རང་གནས་ངོ་བོར་ཡང་། །ཡེ་ནས་ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་སྣང་། །ཞེས་སོ། །དགུ་པ་ཚད་ནི། སྒྲོན་མ་དངོས་བར་སྣང་ལ་སྣང་དུས་དབྱིངས་རིག་ཉིན་མཚན་མེད་པར་སྣང་བས་འཁོར་བ་མྱང་འདས་སུ་གྲོལ་བའི་ཚད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། ཐིག་ལེ་སྤྲོ་དང་བསྡུ་མེད་པར། །བར་སྣང་ཉིད་དུ་སུས་ཟིན་པ། །དེ་ཡི་ཚད་དུ་དེ་གྱུར་ཏོ། །རྩོལ་མེད་
གྲོལ་བའི་རྟགས་སུ་སྣང་། །རྩོལ་བཅས་ལ་ནི་འབད་ཚད་དོ། །ཞེས་སོ། །བཅུ་པ་སྒྲོན་མ་དངོས་ངོས་གཟུང་བ་ནི། འོད་ལྔའི་མུ་ཁྱུད་ཟླུམ་པོས་བསྐོར་བའི་ཐིག་ལེ་རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་སྣང་བ་ཅན་ནི། ལྷ་ལ་རང་མཐོ་གང་བ་དཀར་པོ་ཤས་ཆེ་བའོ། །ལྷ་མིན་ལ་རང་གི་ཕྱག་གང་ལྗང་གུའོ། །མི་ལ་རང་གི་མཐེབ་གང་བ་དམར་གསལ་ལོ། །བྱོལ་སོང་ལ་བལྟར་རུང་དུ་མེད་ལ་རང་བཞིན་དུ་མཐིང་གར་ཡོད་དོ། །ཡི་དྭགས་ལའང་ཕྱིར་མེད་པ་སེར་པོའོ། །དམྱལ་བ་ལ་ཕྱིར་མི་སྣང་ཡང་རང་བཞིན་དུ་ཁ་དོག་ལྔར་ཡོད་དོ། །ངན་སོང་ནི་དགེ་བ་ཤས་ཆུང་བས་ཕྱིར་མི་སྣང་ལ། ནང་ནའང་ཆ་ཕྲ་བ་ཙམ་དུ་རང་རྫོགས་སུ་ཡོད་དེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །དབྱེར་མེད་རང་བཞིན་མེད་པས་ཁྱབ། །དེ་དང་སངས་རྒྱས་རྣམ་དག་རྫོགས། །དྲི་མེད་རྡུལ་དང་བྲལ་བར་གནས། །སེམས་ཅན་རིགས་དྲུག་སྣང་ཆ་ལས། །སོ་སོའི་རྒྱུད་ལ་གནས་པ་སྟེ། །ལྷ་རྣམས་རང་གསལ་རྫོགས་པ་སྟེ། །ལྷ་མིན་རྣམས་ལ་ཕྲ་ཞིང་འཁྱུག །མི་རྣམས་རང་གསལ་ཟླུམ་པོ་ཉིད། །བྱོལ་སོང་རྣམས་ལ་ནང་དུ་གསལ། །ཡི་དྭགས་རྣམས་ལ་ཕྲ་བ་ལས། །དམྱལ་བ་རང་སྣང་རྫོགས་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། འོད་ལྔ་འདུས་པའི་ཐིག་ལེ་ནི། །ལྷ་རྣམས་ལ་ནི་རང་མཐོ་གང་། །ཟླུམ་པོ་རང་གསལ་ཆེན་པོར་ཡོད། །ལྷ་མིན་རང་གི་ཕྱག་གང་ངོ་། །མི་རྣམས་རང་གི་མཐེབ་
གང་ལ། །ཟླུམ་པོ་ཟག་པ་མེད་པར་ཡོད། །བྱོལ་སོང་ལ་ནི་ཕྱིར་མི་སྣང་། །ཡི་དྭགས་རང་ངོ་ཕྲ་བར་ཡོད། །དམྱལ་བ་རྣམས་ལ་རང་གསལ་ཙམ། །ལྷ་ལ་དཀར་པོ་ཤས་ཆེར་སྣང་། །ལྷ་མིན་དེ་བཞིན་ལྗང་གུ་ཆེ། །མི་ལ་དམར་གསལ་རང་ཆགས་བྲལ། །བྱོལ་སོང་ཉིད་ལ་མཐིང་ཤས་ཆེ། །ཡི་དྭགས་སེར་པོ་དེ་བཞིན་ནོ། །དམྱལ་བ་རྣམས་ལ་ཁ་དོག་ལྔ། །རང་གསལ་ཤེས་པའི་ཆར་གནས་པ། །སྒྲོན་མ་དངོས་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །བཅུ་གཅིག་པ་དེ་ཉམས་སུ་བླང་ཐབས་ནི་བུ་ག་མེད་པའི་གནས་སུ་མཐེབ་མཛུབ་ཀྱིས་དལ་བུས་མནན་པས་སྒྲོན་མ་དང་འོད་དང་ཐིག་ལེ་མང་པོ་སྣང་སྟེ། རྩོལ་བ་བཏང་ལ་སྣང་བ་མ་ཡལ་གྱི་བར་དུ་བལྟ་ཞིང་། ཡང་དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་མཚན་མོ་འོད་གསལ་དུ་སྣང་སྟེ། སྣང་མུན་འདྲེས་པ་ནི་འཁོར་བ་མྱང་འདས་སུ་གྲོལ་བའོ། །དེ་ཡང་ཁ་དོག་དམར་པོ་མེད་པར་ལྔ་ལྡན་དུ་རང་གསལ་བ་ནི་རྩོལ་མེད་ཀྱི་ལེན་ལུགས་སོ། །རྩོལ་བཅས་སུ་ལེན་ན་རྩེ་ཆུང་ཕྱི་མ་གཉིས་དལ་བུས་མནན་ལ་མིག་སྔར་བཞིན་གཏེམས་པས་འོད་ཟེར་མཆེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། རང་གི་མཐེབ་དང་མཛུབ་མོ་ཡིས། །ཙཀྵུའི་ཕུགས་དང་འགྲམ་བཙིར་ནས། །སྔོན་དུ་སྣང་སྟེ་ཡིད་ཆེས་ཀྱིས། །གོམས་པར་གྱུར་པའི་གནད་ཀྱིས་ནི། །དམར་པོའི་ཤས་མེད་ལྔ་ལྡན་པར། །གྱུར་ཏེ་ནམ་མཁར་སྣང་བའི་མི། །འདིས་ནི་རིག་པའི་རང་དབང་ཐོབ། །དེ་ནི་རྩོལ་མེད་རང་གྲོལ་ལོ། །རྩོལ་བ་ཅན་དེ་
ཡང་འདི་ལྟར། །རང་གི་མཇིང་པའི་ཕྱི་རོལ་རྩ། །འཕྲིག་ཅིང་འཕར་བ་དྲག་པ་ལ། །སོར་དང་མཛུབ་ཀྱིས་ཡང་བཙིར་ནས། །མིག་གི་འདུག་སྟངས་མཁས་པས་བྱ། །འོད་ནི་མདའ་གང་ཚུན་ཆོད་གསལ། །དེ་ལ་མཆེད་པའི་དུས་རྣམས་བཟུང་། །དེ་ཡི་ཐབས་ཀྱི་མན་ངག་ཏུ། །འདི་ཀུན་དེ་ཡི་དེར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །རྩེ་ཆུང་གི་ནང་དུ་རྩ་གཉིས་ཁམས་དྭངས་མ་འབབ་པའི་རྩ་ཁྲག་དྭངས་མ་དང་འདྲེས་པ་སྟེ། མནན་དུས་སྲོག་རྩར་ཐིགས་པ་ལྷུང་བས་བརྒྱལ་བར་བྱེད་ལ། ཕྱིར་རྩ་གཉིས་རླུང་དང་འོད་ཟེར་འདྲེས་པ་རྒྱུ་བས་མནན་དུས་རིག་པ་གསལ་ལ་འོད་ལྔ་འཆར་བའོ། །བཅུ་གཉིས་པ་མཐུན་དཔེ་ནི། རང་གདངས་ཟླུམ་པོ་རྨ་བྱའི་མདོངས་འདྲ་ལ། དྭངས་ཆ་དང་དེའི་གདངས་ཀྱི་ཆ་སྣང་བ་ཁྲའི་མིག་འདྲ་ཞིང་། གསལ་བ་དང་ཐིག་ཕྲན་གཞན་ཡང་སྣང་བ་ཉའི་མིག་ལྟ་བུ་ལ། འཚེར་བའི་བཀྲག་དང་འོད་ཟེར་བྱི་ལའི་མིག་འདྲ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། དཔེར་ན་རྨ་བྱའི་མདོངས་དང་མཚུངས། །དེ་བཞིན་ཁྲ་ཡི་མིག་གམ་ནི། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་ཉ་ཡི་མིག །དེ་བཞིན་སྲོག་ཆགས་རྐུན་མོའི་མིག །འདི་རྣམས་བཞིན་དུ་གནས་པའོ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒྲོན་མ་ལའང་། ངོ་བོ། ངེས་ཚིག །དབྱེ་བ། རང་བཞིན། མཚན་ཉིད། གོམས་ཚུལ། ཚད། གནས། སྒོ། དངོས། མཐུན་དཔེ་དང་བཅུ་གཅིག་ལས། དང་པོ་ངོ་བོ་ནི། མཐིང་ག་ལས། ལྔ་ལྡན་དུ་མཆེད་དེ་འོད་ལྔའི་མུ་ཁྱུད་
ཟླུམ་པོ་ནང་ན་པད་འདབ་དང་བཅས་པ་ཟ་འོག་བེར་ཁྱིམ་ལྟར་སྣང་བ་སྟེ། རིག་པ་ལུ་གུ་རྒྱུད་གཟེར་འདེབས་པའི་ར་བར་བྱུང་བའོ། །འདི་ཐིག་ལེའི་འོད་ཁྱིམ་ཡིན་པས་འགུལ་འཕྲིག་ཤས་ཆུང་ངོ་། །སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། རྣམ་དག་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲོན་མས་ནི། །རིག་པ་ཡི་ནི་ངོ་བོ་སྡུད། །ལུ་གུ་རྒྱུད་ཀྱི་ར་བར་སྣང་། །འདི་ལ་སུས་གོམས་དོན་དེ་ཉིད། །མཐིང་ག་མི་འགྱུར་རང་གསལ་བ། །མུ་ཁྱུད་ཀྱི་ནི་ར་བར་གནས། །རང་གསལ་ཕྱི་ཡི་ཡུལ་དུ་སྣང་། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་བཅོས་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེའང་ནམ་མཁར་གཏད་དུས་དང་པོ་མཛོད་སྤུའི་ཐད་དྲང་གི་ནམ་མཁར་མཐིང་ག་ཁྱབ་པ་ཆེན་པོའི་འོད་དུ་འཆར་ལ། དེའི་ནང་ནས་ཁ་དོག་ལྔ་འཆར་རོ། །དེ་ཡང་མིག་ཟུར་གཉིས་ལས་འཇའ་འམ་ན་རོ་ལྟར་འཆར་ཏེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་འཇའ་ཚོན་ལྟར། །དག་པ་ཉོན་མོངས་དྲི་མ་ཟད། །དབྱིངས་ནི་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་མ་ཆད། །ཆོས་ཉིད་ཡུལ་ལ་རྣམ་དག་པས། །གཉིས་ཀའི་ཟུར་ནས་འཆར་བར་བྱེད། །ཁྱབ་ཆེན་མཐིང་ཀ་འགྱུར་བ་མེད། །སྣང་བ་དག་པའི་རྐྱེན་ཕྲད་ན། །ཁ་དོག་ལྔ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ངེས་ཚིག་ནི། རིག་པའི་རང་ཡུལ་དང་སྣང་བའི་འཆར་གཞི་བྱེད་པས་དབྱིངས། ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ལ་དྲི་མ་མེད་པས་རྣམ་པར་དག་པ། ལུ་གུ་རྒྱུད་གོ་རར་བཟུང་ནས་སྣང་རིག་གསལ་བར་བྱེད་པས་སྒྲོན་མ་སྟེ། སྔ་མ་ལས། དབྱིངས་ཀྱིས་རིག་པའི་རང་ཡུལ་བྱེད། །རྡོ་རྗེ་ཉིད་ནི་ལུ་གུ་རྒྱུད། །འདི་ཉིད་
ནང་དུ་འཇུག་པར་བྱ། །རང་གི་ངོ་བོ་རྟོག་མེད་དུ། །ནང་གི་དབྱིངས་ཀྱི་གོ་རར་ཡང་། །མ་བཟུང་མི་གནས་ཚུལ་གྱིས་ནི། །འབྲལ་བ་མེད་པར་རྒྱུན་དུ་སྣང་། །རྣམ་པ་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ལ། །དག་པ་དྲི་མའི་གྲངས་མཐའ་ཟད། །སྒྲོན་གྱིས་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད། །ནམ་མཁའ་ཉིད་ལ་ཅེར་བཏོན་ཏེ། །རང་བཞིན་མེད་པར་སྣང་བར་བྱེད། །མས་ནི་དེ་ཡི་དོན་འཛིན་པས། །རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངེས་ཚིག་ཏུ། །ཡེ་ནས་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་གནས། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་དབྱེ་ན་གསུམ་ལས། གཞི་ལ་གནས་པའི་དབྱིངས་རྣམ་དག་གི་སྒྲོན་མ་ཙིཏྟའི་ནང་ན་ཡེ་ཤེས་དང་འོད་ཀྱི་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ནང་གསལ་དུ་གནས་པའོ། །ལམ་ལ་སྣང་བའི་དབྱིངས་རྣམ་དག་གི་སྒྲོན་མ་མུ་ཁྱུད་ལྔའི་ར་བས་བསྐོར་བ་དབུས་ན་པདྨའི་འདབ་མ་ཅན་གྱི་ཐིག་ལེའི་དྭངས་མ་སྡུད་པའོ། །འབྲས་བུ་ཡུལ་ལ་སྣང་བའི་དབྱིངས་རྣམ་དག་གི་སྒྲོན་མས་ལུ་གུ་རྒྱུད་བཙོན་དུ་འཛིན་པ་སྟེ་འོད་ལྔའི་དྲ་བ་དང་དྲ་ཕྱེད་དང་། ཟ་འོག་རིས་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། །གཞི་ལ་གནས་པའི་དག་དབྱིངས་ཀྱི། །རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐུ་རུ་འཛིན། །ལམ་ལ་སྣང་བའི་དབྱིངས་ཀྱིས་ནི། །རིག་པའི་ཐིག་ལེའི་དྭངས་མ་སྡུད། །ཡུལ་ལ་སྣང་བའི་དབྱིངས་ཀྱིས་ནི། །ལུ་གུ་རྒྱུད་དེ་བཙོན་དུ་འཛིན། །འདི་ཀུན་དེ་ཡི་དབྱེ་བའོ། །ཞེས་སོ། །བཞི་པ་རང་བཞིན་ནི། རང་ངོ་ཀ་དག་ཏུ་གནས་པས་དབྱིངས་ཀྱི་ར་བར་རིག་པ་བཅུག་དུས་ཟང་ཐལ་
མཉམ་པའི་དགོངས་པ་རང་དལ་ཆེན་པོའི་བསམ་གཏན་ངང་གིས་འབེབས་ལ། ལྷུན་གྲུབ་ཡེ་གདངས་ཀྱི་སྣང་བ་ལས་ནམ་མཁར་ཟ་འོག་བེར་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་དུ་མར་འཆར་བ་ནི། དགོངས་པ་ཀ་དག་དང་ལྷུན་གྲུབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་འདིའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། རང་བཞིན་སྣང་བ་མ་འགགས་པས། །བློ་དངོས་དྲན་པ་ཀུན་ཟད་དེ། །སྣང་བ་རང་དག་དབྱིངས་སུ་ནི། །རྟོག་པ་མེད་པའི་རིག་པར་ཡང་། །མི་གཡོ་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་པས། །ཐམས་ཅད་མཉམ་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡང་། །ཡེ་ནས་རྣམ་རྟོག་ཟད་པར་ནི། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་དབྱིངས་སུ་གནས། །བརྗོད་ཅིང་སྣང་ཚིག་གཉིས་མེད་པས། །ཕྱི་དང་ནང་མེད་དབྱིངས་སུ་ཡང་། །རང་དལ་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་གནས། །ཞེས་སོ། །ལྔ་པ་མཚན་ཉིད་ནི། ཕྱི་འོད་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོང་གསལ་ཟང་མ་དང་། རང་རིག་པའི་དབྱིངས་ཀ་དག་ཟང་མར་ཡེ་ནས་གནས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། ཕྱི་ནང་མེད་པར་ཟང་ཐལ་བས། །མ་བསྒྲིབས་དྲི་མ་མེད་པར་ནི། །ཡེ་ནས་ཀ་དག་ཆེན་པོར་ཡང་། །རྣམ་པར་དག་པས་དབྱིངས་ཀྱི་ནི། །མཚན་ཉིད་དུ་ནི་ཡེ་ནས་བཞུགས། །འདི་མེད་རིག་པའི་ཡུལ་མེད་པས། །སྣང་བ་འགག་པ་མེད་པ་ཡི། །ཆར་ནི་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲོན་མའོ། །ཞེས་སོ། །དྲུག་པ་གོམས་ཚུལ་ནི། འཁོར་འདས་རུ་ཤན་ཕྱེ་ནས་ལུས་ངག་རྣལ་དུ་ཕབ་སྟེ། མངོན་སུམ་ངོ་སྤྲོད་དབྱིངས་ཀྱི་ར་བར་རིག་པ་བཅུག་ནས་ཉིན་མཚན་མེད་པར་ཉམས་སུ་བླངས་པས། དང་པོ་འོད་མེ་ལོང་ཙམ་ལས།
དེ་ནས་དུམ་བུ་དང་། ཡུལ་གྲུ་ཙམ་དང་། ནམ་མཁའ་གང་བ་ནས། ཅི་སྣང་དབྱིངས་ཀྱི་སྣང་བར་ཤར་ནས་སྐུའི་བར་མཐོང་སྟེ་ཟད་པའི་སྣང་བ་ལ་ཐུག་པ་ནི་འདིའི་གོམས་ཚུལ་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། འཁོར་འདས་རུ་ཤན་ཕྱེད་ནས་ནི། །ལུས་ངག་རྣམས་ནི་རྣལ་དུ་དབབ། །དེ་ནས་དབྱིངས་རིག་སྣང་བ་བརྟག །འདི་ལ་གོམས་པའི་ཚད་རྙེད་ནས། །ཕྱི་རོལ་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བ་ནི། །གོང་ནས་གོང་དུ་ཡང་འཕེལ་བས། །རིམ་གྱིས་རང་གོམས་ཆེན་པོ་འཐོབ། །འདི་ལ་བརྟན་པའི་ཚད་རྙེད་ནས། །ཆོས་རྣམས་ཟད་པར་གྱུར་པ་ནི། །དེ་ཉིད་གོམས་པར་བྱ་བ་ཡི། །ཡན་ལག་ཏུ་ནི་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། རང་ཤར་ལས། མཐོང་དང་གོམས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །གང་ལ་འཛིན་པའི་སེམས་མེད་པའི། །མཐོང་བའི་ཚད་ནི་འདི་ཡིས་བཟུང་། །ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ། །མིག་གི་དབང་པོ་མ་འགགས་པས། །ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད། །དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་དག་པ་དེ། །ཤེས་རིག་རྒྱལ་པོས་མཐོང་བ་དེ། །དེ་ལ་གོམས་པར་གྱུར་པ་ནི། །རང་གི་ལྟ་བ་མཐོང་བ་ཡིན། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་གོམས་པ་གཅེས། །ཞེས་སོ། །བདུན་པ་ཚད་ནི། ཉམས་སུ་བླངས་པས་སྣ་རྩེ་ལས་སྨིན་མཚམས་ཀྱི་ཡར་མཚམས་སུ་མཐིང་ག་ལས་མཆེད་པའི་འོད་ཟ་འོག་རིས་ལིང་ཚེར་སྣང་བ་ནས། མེ་ལོང་ཙམ་དང་། དུམ་བུ་དང་། བལྟས་ཚད་ཁྱབ་པའི་ནང་ན་སྐུ་ཤར་བ་ནི་འདིའི་ཚད་དེ། གསང་བ་སྤྱོད་པ་ས་བོན་གྱི་རྒྱུད་ལས། དབྱིངས་དང་
རིག་པའི་ལྟ་སྟངས་ནི། །སྒྲིབ་བྱེད་བྲལ་བའི་ནམ་མཁར་བལྟ། །དབྱིངས་ཀྱི་ནང་དུ་ལུ་གུ་རྒྱུད། །རྣམ་པར་བཞག་ཅིང་འབྲལ་མི་བྱ། །འདི་ལྟར་སུ་ཡིས་མཐོང་བའི་མི། །ཐོག་མའི་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་། །སྐལ་བ་ཉིད་ནི་མཉམ་པའོ། །དེ་ནས་ཐིག་ལེ་མཐོང་བ་ཡིན། །དེར་གཏད་སྣང་བ་གོང་འཕེལ་བས། །རང་ངོ་མཐོང་ལས་འདི་ལྟར་རོ། །ཡར་མཚམས་ལས་ནི་སོར་བཞི་ལས། །བྲལ་བའི་སྐྱེས་བུ་སྐལ་བཟང་པ། །འཁོར་བར་འཇུག་པ་ག་ལ་སྲིད། །གྲུ་ཆད་རྣམ་པར་གང་སྣང་བ། །སྤྲུལ་པའི་ཡོན་ཏན་འདིས་འགྲུབ་བོ། །མཐོང་བའི་ཡུལ་ཙམ་གང་སྣང་བ། །ཚོམ་བུ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་ནོ། །ཕྱིར་སྣང་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ། །སྐད་ཅིག་མ་ནི་བཅུ་དྲུག་ལ། །འདི་ཡང་དེ་ལྟར་འགྱུར་བའོ། །མ་སྨིན་ལ་སོགས་ཐིག་ལེ་དང་། །དེ་བཞིན་སྐུ་ལ་ཐུག་གི་བར། །དྲུག་དང་བཅུ་དང་ལྔ་གསུམ་ལ། །གདོན་མི་ཟ་སྟེ་ལོངས་སྐུའོ། །ནང་ལུས་ཟད་པའི་སར་ཕྱིན་ཚེ། །སོར་མོ་ལ་སོགས་དེ་བཞིན་སྣང་། །འདིར་གཏད་འབྱུང་བ་རང་དེངས་སོ། །སྐྱེ་དང་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས། །ཆོས་ཀུན་ཟད་པའི་རང་ས་ལ། །ཅི་ཡང་འཛིན་པ་མེད་པར་ནི། །གནས་པ་ཡིན་ནོ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །འདི་ནི་འཇུག་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་དབང་། །སྐྱེ་བའི་རང་དབང་སུས་ཐོབ་པ། །དེ་ཡང་དེ་ལ་གཏད་ནས་ནི། །ཡང་དུས་འདི་ལྟར་བྱས་པ་ན། །སྣང་བའི་རང་སྒྲ་སིལ་སྐད་དེ། །མངོན་དུ་ལོག་སྟེ་འཁྲུལ་པར་སྣང་། །འདིས་ནི་སེམས་ཅན་
དོན་ཀུན་བྱེད། །རིག་པ་མཉམ་པར་གཅིག་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་ཕྲག་གསུམ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི། །འཕོ་བ་ཆེན་པོ་འདིས་འགྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་གྱི། །ལུས་ནི་འདི་ཡིས་འགྲུབ་པ་ཡིན། །དེ་ཀུན་ལུས་ཟད་ཚད་ལས་གྲོལ། །འདི་ཀུན་འབྲས་བུ་ངེས་པ་ཡི། །ས་མཆོག་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་འགྲུབ། །ཅེས་པ་དང་། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། མཐིང་ག་མི་འགྱུར་སྣང་བ་ལས། །ཁ་དོག་གསལ་བའི་འོད་ལྔར་ཡང་། །འདི་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་འགྱུར་ཞིང་། །རང་གི་མདུན་གྱི་ཡར་མཚམས་སུ། །སོར་བཞིའམ་ནི་མཐོ་གང་ལས། །འཕགས་ཏེ་ལུས་དང་བྲལ་བ་ནི། །དེ་ཡི་ཚད་དུ་དེ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང་། རང་ཤར་ལས། དེ་ནས་སྣང་བ་ཤར་བ་དང་། །རང་གི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཡིས། །བརྟགས་ན་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་ལ། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཕྱོགས་མེད་ཤར། །དེ་ཡང་འཆར་ལུགས་འདི་ལྟ་སྟེ། །དང་པོ་མེ་ལོང་དཀྱིལ་འཁོར་ཙམ། །དེ་ལས་སྣང་བ་དུམ་བུར་འཆར། །དེ་ལས་ཡུལ་གྲུ་ཙམ་དུ་འཆར། །དེ་ལས་ནམ་མཁའ་གང་བར་འཆར། །ཅི་སྣང་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ། །ཤར་ནས་གཟུགས་སྐུ་མཐོང་བའི་ཚེ། །སྐུ་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ནི། །རང་ལས་བྱུང་ཞིང་རང་ལས་སྤྲུལ། །ནམ་མཁའ་གང་བའི་སྣང་བ་རྣམས། །མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་མ་འགགས་པའི། །ཡེ་ཤེས་མཁའ་ལ་གཤེགས་པའི་རྟགས། །རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བ་ལ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་
སྐུ་ཤར་བ། །ཤར་བ་དེ་ཉིད་རང་ཉིད་ཡིན། །སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་ཚད་མའི་ཆོས། །ཡང་དག་དོན་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས། །དེ་ནི་གོམས་པའི་ཚད་དུ་བསྟན། །ཅེས་སོ། །བརྒྱད་པ་གནས་ནི། གཞིའི་དབྱིངས་ཙིཏྟ། ལམ་གྱི་དབྱིངས་འབྲི་གུ་ཏ། འབྲས་བུ་རང་ཤར་གྱི་དབྱིངས་ཀྱི་གནས་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་བྲལ་ཏེ། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། མིག་ནི་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་མེད་ལ། །གནས་པས་རང་གི་རིག་པ་ཉིད། །ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་སྣང་བ་སྟེ། །སྤྲིན་བྲལ་མཁའ་ལ་འཛིན་པར་བྱེད། །རང་ཤེས་ནང་དུ་གསལ་བའི་ཚེ། །ཙིཏྟའི་དཀྱིལ་དུ་གནས་པ་ཡིན། །ཕྱིར་འཕྲོས་སྤྲིན་བྲལ་ནམ་མཁའ་འོ། །མིག་གི་རྣམ་ཤེས་དག་པ་ལ། །གསལ་བྱེད་འབར་བའི་འོད་ཟེར་ལྔ། །མི་འགྱུར་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་དུ་ཡང་། །མཐིང་གའི་རང་གདངས་ཆེན་པོར་གནས། །ཞེས་སོ། །དགུ་པ་སྒོ་ནི། མིག་ནས་འཆར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། འདི་ཡི་འཆར་སྒོ་མིག་ནས་ཡང་། །འགྱུར་མེད་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་དུ་སྣང་། །འདི་ཡི་སྣང་བ་རང་དག་པས། །དབྱིངས་དང་རིག་པའི་ཟུང་འཇུག་སར། །ཡེ་ནས་གནས་ཏེ་ཅོག་གཞག་གོ། །རང་ཤར་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །སྣང་བ་མིག་དང་རང་འབྲེལ་བས། །དེ་ཉིད་རྐྱེན་བྲལ་ནམ་མཁར་འཆར། །དེ་ལྟར་འཆར་སྒོ་མ་འགགས་པའོ། །ཞེས་སོ། །བཅུ་པ་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་དངོས་ནི། མིག་གི་ཟུར་གཉིས་ལས་ཤར་ཏེ་མཐིང་ག་ཁྱབ་པ་ཆེན་པོའི་འོད་མཐའ་མེད་པ་སྟེ། ནང་དུ་རིག་པ་འོད་དེའི་ཁང་པ་ན་བཞུགས་ལ། ཕྱིར་ལུ་གུ་
རྒྱུད་ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་དང་བཅས་པ་དེའི་ར་བ་ན་བཞུགས་ཏེ། འོད་ལྔའི་སྣང་བ་དང་མུ་ཁྱུད་ཀྱི་ར་བ་གཉིས་དབྱིངས་དངོས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོ་རགས་པར་མེད་པས་གཟུང་ཡུལ་དུ་མ་གྲུབ། ཆད་པ་ཕྱང་ཆད་མ་ཡིན་པས་རང་གསལ་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུ། འབྱུང་བའི་གནོད་པས་མི་ཤིགས་པས་འདུས་བྱས་འཁོར་བ་མ་ཡིན་པ། གནད་དང་ལྡན་པས་མཐོང་ནས་གོམས་ན་ཡེ་སངས་ལ། ཡང་སངས་རྒྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། འདི་ལྟར་གནད་གསུམ་མན་ངག་དང་། །སུ་ལ་འཛོམ་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི། །དབྱིངས་ལ་གོམས་ཏེ་མངོན་དུའོ། །སྲིད་པ་ཡི་ནི་ཡར་མཚམས་ན། །འདི་ཉིད་གཉིས་འཇུག་ཟུར་ལས་ནི། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་རང་བཞིན་ལས། །གཉིས་ནི་འཁྲིལ་ཏེ་གཅིག་པར་ཡང་། །སོར་གཅིག་གིས་ནི་མ་རེག་པར། །ཉིན་དུས་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ལྡན་པས། །སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ་མཚན་མོ་ཡང་། །མཐིང་ག་རང་ངོ་ཉིད་དང་འབྱར། །དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་ཀྱི་ཁྱིམ། །འགྱུར་མེད་ཡེ་གདངས་ཆེན་པོར་ནི། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། །སུས་ཀྱང་བྱས་པ་མེད་པར་ནི། །ཡེ་ནས་གཉིས་མེད་མཉམ་པར་གནས། །འདི་ནི་ཁྱབ་ཆེ་ཕྲ་བ་ལས། །རང་གི་ཤེས་པའི་ཆར་ཤར་ནས། །མངོན་སུམ་ཉིད་དེ་རབ་ཏུ་གསལ། །གསང་བ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ལ། །གང་སུ་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་དེས། །ཡེ་སངས་ཉིད་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས། །ཞེས་སོ། །བཅུ་གཅིག་པ་འདིའི་མཐུན་དཔེ་
ནི། ཡི་གེ་ན་རོ་བཞིན་དུ་གཤོག་པ་གཉིས་བསྡོམས་པས་ན་རོ་གཅིག་འགྲུབ་པ་ལྟར། ཕྱིའི་དབྱིངས་མཐིང་ག་དང་དེ་ལས་ཤར་བའི་སྣང་བ་གཉིས་བསྡོམས་པས་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བཏགས་ཤིང་། ན་རོའི་གཟུགས་ལྟར་མཐིང་ག་ཁྱབ་ཆེན་ཡང་དང་པོ་སྨིན་མཚམས་སུ་སྣང་དུས་རེ་ག་ནག་པོའི་རྣམ་པ་དྲེང་ཙམ་འཁྱོག་དང་བཅས་པ་ལས། དེ་ཉིད་ལ་གཏད་དུས་ཕྱིས་འཇའ་ཚོན་སྣ་ལྔ་ལྟར་བར་སྣང་ལ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། དཔེར་ན་ཡི་གེ་ན་རོ་བཞིན། །གཉིས་ཀྱིས་བཟུང་སྟེ་བསྡོམས་པས་གཅིག །ནག་པོ་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པ་མིན། །དེ་ལ་གོམས་པའི་གདེང་རྙེད་ནས། །བར་སྣང་འཇའ་ཚོན་ཇི་བཞིན་དུ། །ཁ་དོག་མ་འདྲེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །དེ་ནས་ཡང་ནི་གོམས་སྟོབས་ཀྱིས། །དེ་ཡི་རྟགས་དང་ལྡན་པ་ལ། །བར་སྣང་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །བཞི་པ་ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མ་ལའང་། ངོ་བོ། ངེས་ཚིག །དབྱེ་བ། མཚན་ཉིད། སྒོ། གནས། ཚད། མཐུན་དཔེ་དང་བརྒྱད་ལས། དང་པོ་ངོ་བོ་ནི། སྒྲོན་མ་ཀུན་གྱི་ཤེས་བྱེད་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་སྟོང་གསལ་རང་གནས་ཤེས་པའི་རྩལ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཐབས་སུ་རྒྱང་ཞགས། ཐིག་ལེ། དབྱིངས་གསུམ་མ་འགུལ་བར་གཏད་པས། ནང་དུ་རང་རིག་དྭངས་སངས་ཕྱེད་པ་རང་གནས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཀློང་རྡོལ་གྱི་ཤེས་རབ་དང་བཅས་པ་ནི། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། ཤེས་རབ་རང་བྱུང་སྒྲོན་མ་ནི། །འདི་ལྟར་སྒྲོན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཤེས་བྱེད་ཉིད་དུ་གནས་པས་ན། །ཀུན་གྱི་ཆ་ལ་
འདི་ཉིད་པས། །འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཉིད་པས་ནི། །འབྱེད་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་གནས། །ཆ་ཕྲ་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོར་ནི། །ཡེ་ཐོག་ཉིད་ནས་གནས་པའོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ངེས་ཚིག་ནི། ནང་དུ་རང་གནས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ཤེས་དུས་ཕྱིར་སྣང་བ་རང་སྣང་ཟང་ཐལ་དུ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་པར་ཤེས་ལ། རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚད་རྣམས་ཤེས་པས་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ནི་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་དཀའ་བའི་དགོངས་པ་མ་བཙལ་རང་ལས་རྙེད་པས་ཆེས་འཕགས་རྩེ་མོར་གྱུར་ཞེས་པའོ། །ཡེ་ནས་རང་ལ་ཡོད་པའི་ནོར་བུ་རྙེད་པས་རང་ཞེས་བྱ། རང་ཤར་འགག་མེད་དུ་བྱུང་བས་བྱུང་ཞེས་བྱ། ཆོས་རྣམས་གསལ་བར་ཤེས་པས་སྒྲོན་ཞེས་བྱ། རང་སྣང་རང་ངོར་རིག་པས་ཁྱབ་ཅིང་ཤེས་པས་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ཤེས་པས་དངོས་དང་དངོས་མེད་པའི། །སྣང་བ་ཀུན་ལ་རབ་ཞུགས་ནས། །སྤྱི་ཡི་དོན་རྣམས་ཤེས་པ་དང་། །མ་བཙལ་བཞག་པའི་གདེང་རྙེད་དེ། །རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཚད་རྣམས་ཤེས། །རང་བཞིན་དག་པའི་ཆོས་སྐུ་ནི། །སུས་མ་རྙེད་པ་རང་རིག་པས། །ཀུན་ལས་ཁྱད་འཕགས་རབ་ཏུ་སྣང་། །གཞན་གྱིས་དཔྱད་པའི་གནས་མེད་པས། །རང་ཤར་ཡེ་ནས་དག་པའི་ཡུམ། །གཞན་གྱི་ཡུལ་མིན་རང་ཞེས་བྱ། །བྱས་པས་འདི་དོན་རྙེད་པ་མེད། །སུ་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡེ་ནས་རང་སྣང་བྱུང་ཞེས་བྱ། །སྒྲོན་མས་ཆོས་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀུན། །
གཉིས་སུ་མེད་པར་སྣང་བར་བྱེད། །མས་ནི་རང་ངོ་ཁྱབ་པས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། དཔེར་ན་སྲེག་བྱེད་སྒྲོན་མེ་ལྟར། །ཤེས་པས་ཆོས་རྣམས་ཅིག་ཅར་རྟོགས། །རབ་ནི་ཀུན་གྱི་རྩེ་མོར་གྱུར། །རང་ནི་གཞན་ལྟོས་ཆོས་དང་བྲལ། །བྱུང་བས་མ་བཀག་ལྷུག་པར་སྣང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་དབྱེ་ན་ལྔ་ལས། གཞི་གནས་རང་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ནི། ནང་གནས་རིག་པའི་མཁྱེན་ཆ་སྟེ་འཆར་གཞི་དང་རྟེན་དུ་གནས་པའོ། སྣང་བ་ཅེར་འཛིན་གྱི་ཤེས་རབ་ནི། དབྱིངས་རིག་གཉིས་མེད་ཟུང་འཇུག་གི་རང་དུས་རང་གསལ་དྲི་མེད་དག་པས་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་དུ་སྐྱེལ་བར་བྱེད་པའོ། །དྲན་པ་འགག་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི། ཤར་རིས་མེད་དུ་མར་ཤར་ཡང་། གྲོལ་རང་ངོ་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་རང་དང་སྤྱིའི་རྣམ་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་མ་འདྲེས་པར་ཤེས་པའོ། །འཇུག་བྱེད་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཤེས་རབ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་བར་དོ་འདིར་ཐོས་པས་གཏན་ལ་འབེབས། བསམ་པས་ངེས་པར་བྱེད། སྒོམ་པས་རོ་མྱོང་བས་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱིན་པ་སྟེ། ཚིག་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལས། དབྱེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ཏེ། །གཞི་གནས་རང་བྱུང་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །ལུས་སོགས་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་རྣམས་བྱེད། །སྣང་བ་ཅེར་འཛིན་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །དབྱིངས་དང་རིག་པའི་འདུན་ས་འཛིན། །དྲན་པ་འགག་མེད་
ཤེས་རབ་ཀྱིས། །ཤེས་པ་རྩེ་གཅིག་ཡུལ་རྣམས་སྡུད། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །སྤྱི་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་འབྱེད། །འཇུག་བྱེད་རྣམ་གསུམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །རང་བཞིན་བར་དོར་གཏན་ལ་འབེབས། །ཞེས་སོ། །བཞི་པ་མཚན་ཉིད་ནི། ཡུལ་སྣང་བས་བསྡུས་པའི་ཆོས་དང་། ཡུལ་ཅན་རིག་པས་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་འདིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། སྣང་དང་མི་སྣང་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །རང་བཞིན་མེད་པར་སུས་ཤེས་པ། །འདི་ནི་དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། སྡུད་པར། ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་གྱུར་པ། །འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་མཆོག་ཅེས་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྔ་པ་འཆར་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནི། དབང་པོ་ལྔ་སྟེ་དབང་ཤེས་ཀྱིས་ཡུལ་འཇལ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་ལ་དེའི་སྒོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་དུ་སྣ་ནས་དྲན་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྟ་མེ་རླུང་རྒྱུ་བས་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མེ་རླུང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གདངས་མེ་སྟག་ལྟ་བུ་མཚན་མོ་སྦྲིད་པ་བྱུང་དུས་འཆར་བས་ཤེས་སོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལས། འཆར་བྱེད་སྒོ་ནི་དབང་པོ་ལྔ། །ཁྱད་པར་སྣ་ནས་འཆར་བར་བྱེད། །དེ་རྟགས་མཚན་མོའི་དུས་ཉིད་དུ། །གློ་དང་སྦྲིད་པ་དྲག་པོ་དང་། །ཤིན་ཏུ་གློ་དྲག་ལུས་པའི་ཚེ། །དམར་ལ་གདང་བའི་འོད་ཟེར་ནི། །མེ་སྟག་བཞིན་དུ་རྣམ་འཕྲོས་པས། །དེ་ཡི་ཚད་དང་རྟགས་དེ་ཡིས། །འཆར་བར་བྱེད་པའི་
སྒོ་ངོས་ཟིན། །ཅེས་སོ། །དྲུག་པ་གནས་ནི། ཙིཏྟ་ན་ཁྱད་པར་ཆེན་པོའི་རྩ་བཞི་ལ་རིག་པའི་ཡེ་གདངས་རླུང་གིས་བཟུང་ནས་ཕྱིར་མ་འཕྲོས་ནང་ན་རང་གནས་མི་གསལ་བ་ཙམ་ལས། ལས་རླུང་གིས་ཕྱིར་རྩ་ལ་བསྐྱོད་པས་ཡུལ་རིག་པར་ཤར་རོ། །དེའང་མིང་གཞི་འདུས་པའི་ཡེ་གདངས་ལ་གནས་པ་ནི། འབྱུང་བ། ཤེས་པ། ཡེ་ཤེས་རིག་པ་བཞིའི་ཡེ་གདངས་སུ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྩ་བཞི་ནས། །འགྱུ་དང་འགུལ་དང་འཕྲིག་པ་དང་། །མེ་སྟག་ཡར་བའི་མཚན་ཉིད་དུ། །ཤེས་རབ་ལྔ་རྩ་བཞི་ནས་ལས་ཀྱི་རླུང་དང་བཅས། །ཤེས་པ་གསལ་གསལ་རིག་རིག་པོ། །ཤེས་རབ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ། །རོ་མ་རྐྱང་མ་ཀུན་འདར་མ། །ཤེལ་སྦུག་ཁོང་པ་སྟོང་པའི་ནང་། །གསལ་བ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོར་བཞུགས། །མིང་གཞི་འདུས་པའི་ཡེ་གདངས་སུ། །ཐམས་ཅད་འབྱེད་པའི་ངོ་བོར་ནི། །ཡེ་ནས་ལུས་ཀྱི་ཆ་ལ་གནས། །སྐབས་སུ་རླུང་གིས་རང་བཟུང་བས། །ཤེས་པ་དྲན་མེད་རྨུགས་པར་ཡང་། །ཤེས་རབ་རྩལ་རྣམས་རྒྱས་འཐུམས་པས། །གསལ་བའི་ཆ་མེད་རྨུགས་པར་འགྱུར། །རང་གི་ཤེས་རབ་རྩལ་བསྐྱོད་ཚེ། །སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་། །ཡིད་ལ་དྲན་ཞིང་གསལ་བར་འཆར། །གསལ་དང་མི་གསལ་རྩལ་རྣམས་ནི། །རླུང་གི་གཡོ་འགུལ་ཉིད་ལས་བྱུང་། །ལུས་དཀྱིལ་རྩ་དང་གནས་པའོ། །ཞེས་སོ། །བདུན་པ་ཚད་ནི། གཞི་གནས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚད་དགོངས་ལ་མཉམ་པའི་དྲོད་ཚད་ལ་གནས་པའོ། །སྣང་
བ་ཅེར་འཛིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚད། དབྱིངས་རིག་འདྲེས་ཏེ་ཤེས་པ་རང་དབང་ཐོབ་པའོ། །དྲན་པ་འགག་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚད། ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་པས་འདུ་འཕྲོ་ཟད་དེ་རང་དལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ་གནས་པས་རྐྱེན་གྱིས་རིག་པ་མི་འཕྲོགས་པའོ། །སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚད། གཉིས་བཅས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ་སོར་ཕྱེད་དེ་གཏན་ལ་ཕེབས་པའོ། །འཇུག་བྱེད་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚད། ཚིག་དོན་རྟོགས་ནས་དོན་རང་ངོ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། གཞི་གནས་ཤེས་རབ་རང་བྱུང་ཚད། །ཆོས་ཀུན་མཉམ་པའི་ཉམས་སྐྱེས་ནས། །ཤེས་པ་བརྟན་པའི་གདེང་རྙེད་ཡིན། །དེ་ཉིད་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པར། །རྟག་ཏུ་རྒྱུད་ལ་གནས་པས་ན། །འདིས་ནི་གཞི་གནས་ཤེས་རབ་ཟིན། །འདི་ཡི་ལུས་ཀྱང་ཡང་བ་དང་། །ཤེས་པ་རྣམས་ནི་གསལ་བའོ། །སྣང་བ་ཅེར་འཛིན་ཤེས་རབ་ཚད། །ཅོག་གཞག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྟགས། །ལུས་དཀྱིལ་ཁ་དོག་ལྔ་ཡི་འོད། །རྩོལ་བ་མེད་པར་ཕྱིར་ཤར་ནས། །འདི་ལ་ཤེས་པ་རང་ས་ཟིན། །ལུས་ཀྱང་ས་ལ་རེག་པ་མེད། །འདི་ཡིས་ཤེས་པ་གར་གཏད་པའི། །བེམས་པོ་རྣམས་ཀྱང་འཇུ་བར་ནུས། །རང་རྩལ་འབྱོངས་པའི་ཚད་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་འགག་མེད་ཤེས་རབ་ཚད། །ཤེས་པ་གཞན་ལ་འཇུག་པ་མེད། །གཅིག་པུར་འདུག་པར་དགའ་བ་དང་། །དབེན་པའི་ས་ལ་རྟག་ཏུ་དད། །མི་དང་འགྲོགས་སྙིང་མི་འདོད་པར། །ཤེས་པ་རྩེ་
གཅིག་འགྱུར་བ་མེད། །གཞན་གྱིས་བརྗོད་པའི་གཏམ་ལ་ཡང་། །ཟུངས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་དང་བྲལ། །ལྟ་བ་མི་འགྱུར་གདེང་ཉིད་དུ། །ནམ་མཁའ་དག་ལ་འགྲོ་བ་སྙམ། །སེམས་དེ་གར་གཏད་ས་དེར་འགག །ཕ་རོལ་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཀྱང་། །འདི་ལ་བསྒྱུར་དུ་ག་ལ་ནུས། །བག་མེད་ཤེས་པ་བདེ་ཡངས་པ། །འདི་ལ་སྐྱེས་པའི་མི་དེ་ནི། །དྲན་པ་འགག་མེད་ཤེས་རབ་ཟིན། །སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཚད། །ཀུན་གཞི་དང་ནི་ཆོས་སྐུ་ཡང་། །འདི་ལྟར་ཕྱེད་རྟགས་འདི་ལྟ་བུ། །ལུས་ལ་ཞེན་པའི་བློ་བྲལ་ནས། །རིག་པ་གར་གཏད་སར་གནས་ཏེ། །ལུས་ནི་བེམས་པོ་བཞིན་དུ་འགྱུར། །སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཕྱེད་པས་ནི། །འགྱུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ཡང་འགག །འབྱུང་བ་དྭངས་སྙིགས་སུས་ཕྱེད་པ། །རགས་པའི་སྣང་བ་རང་འགགས་ཏེ། །ལུ་གུ་རྒྱུད་ལ་བདེ་བར་སྤྱོད། །དེ་བཞིན་འཁོར་འདས་སུས་ཕྱེད་པ། །འཁྲུལ་པའི་བློ་རྣམས་སྐྱེ་མི་སྲིད། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་ཀྱང་ཕན་གནོད་བྲལ། །དེ་ལ་སོགས་པའི་རང་ཤེས་ཀྱིས། །འཁོར་འདས་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་ནི། །སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་བོ། །འཇུག་བྱེད་རྣམ་གསུམ་ཤེས་རབ་ཚད། །ཆོས་ཀུན་ཚིག་གཅིག་སྨོས་པས་ནི། །དེ་ཡི་གཞུང་ཀུན་ཤེས་པ་ནི། །ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཚད་དུ་ཕྱིན། །ཤེས་པས་གང་ལ་བསམས་པ་ཡི། །ཟུངས་དེ་རྒྱུད་ལ་བདེ་ཤར་ནས། །བསམ་པ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་འབྱོངས། །གང་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་གནོད་པར། །
འཁྲུལ་རྟོག་ཞེན་པ་རང་འགགས་པ། །འདིས་ནི་བསྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་རྙེད། །ཅེས་སོ། །བརྒྱད་པ་མཐུན་དཔེ་ནི། གང་ལ་བལྟས་པའི་ཡུལ་རིག་ཅིང་རྟོགས་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བསྲེགས་པས་སྤྲ་བ་ལ་མེ་མཆེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། དཔེར་ན་སྤྲ་བ་རླན་མེད་ལ། །མེ་སྟག་ཕྲ་བ་ཉིད་ཕྲད་ཀྱང་། །སྤྲ་བ་ཀུན་མཆེད་མེས་བསྲེགས་བཞིན། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བག་ཆགས་བསྲེགས། །འདི་ཀུན་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མའོ། །ཞེས་པ་དང་། སྡུད་པར། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་ནས། །ཁམས་གསུམ་མ་ལུས་པ་ལས་ཡང་དག་འདའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཐེག་པའི་མཆོག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། སྒྲོན་མ་བཞིའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་སྟེ་རིམ་ཁང་བཅུ་གསུམ་པའོ།། །།