བཏགས་གྲོལ་རྒྱུད་དྲུག་གི་ཏི་ཀ
༄༅། །བཏགས་གྲོལ་རྒྱུད་དྲུག་གི་ཏི་ཀ་བཞུགས་སོ༔
༄༅༔ བྱ།རྱ།མྱཏྱ༔ བཏགས་གྲོལ་སྙིང་པོའི་ཏི་ཀ་བཞུགས་སོ༔ རང་རིག་རྟོགས་པའི་གདིང་ཀུན་བཟང་ཡངས་པའི་ཀློང་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ འབྲས་བུ་ཡོངས་རྫོགས་བཏགས་གྲོལ་སྙིང་པོའི་རྒྱུད་འདི་ལ་གསུམ་སྟེ༔ ཀླད་ཀྱི་དོན་དང༔ གཞུང་གི་དོན་དང༔ མཇུག་གི་དོན་ནོ༔ དང་པོ་ཀླད་ཀྱི་དོན་ལ་གསུམ་སྟེ༔ སྒྲའི་སྐད་ཤན་སྦྱར་བ་དང༔ མཚན་དོན་བསྟན་པ་དང༔ ཕྱག་འཚལ་བའོ༔ དང་པོ་ཤན་སྦྱར་བ་བསྟན་པ་ནི༔ ཨོ་རྒྱན་སྐད་དུ༔ པྲཱད་དྷ་ཀྸཱ་ནིར་ཨ༔ ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བས༔ རྒྱུད་ཀྱི་མཚན་བཏགས་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བར་འབྱུང་བའོ༔ གཉིས་པ་མཚན་གྱི་དོན་བསྟན་པ་ནི༔ རང་གི་སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་འདི་བརྟགས་པས༔ དེའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་ཙ་ན་གྲོལ་བར་བསྟན་པའམ༔ ཡང་ན་འདི་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམས་གླེགས་བམ་དུ་བྲིས་ཏེ༔ ལུས་ལ་བཅངས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བར་བསྟན་པའོ༔
གསུམ་པ་ཕྱག་བཙལ་བ་ནི༔ སྟོང་གསལ་ཏི་ལ་མཐའ་དབུས་བྲལ༔ ཞེས་པ་ནི༔ ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཀུན་བཟང་ཡབ་ཡུམ་མོ༔ རང་བྱུང་དབྱིངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ ཞེས་པ་ནི་རང་རིག་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་པོ་འདི༔ ཡེ་ནས་རང་བྱུང་དབྱིངས་ཁྱབ་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལ་བཞུགས་པས་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ ཞེས་པའི་དོན་ནོ༔
གཉིས་པ་རྒྱུད་ཀྱི་གཞུང་དོན་ལ་བཞི་སྟེ༔ སྟོན་པ་གང་གིས༔ (༩)གནས་གང་དུ༔ འཁོར་གང་ལ༔ རྒྱུད་ཀྱི་གཞུང་དོན་གང་གསུངས་པའོ༔ སྟོན་པ་ནི་རྒྱུད་ལས༔ སྟོན་པ་ཀུན་བཟང་ཡབ་ཡུམ་གྱིས་ཞེས་པས༔ སྟོན་པ་ནི་ཆོས་སྐུ་ཅིའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་པ༔ གནས་ནི༔ ཆོས་དབྱིངས་གསལ་མདངས་ཀྱི་ཀློང་དུ༔ རང་བྱུང་རང་ཤར་གྱི་རྒྱུད་འདི་ཉིད་རིག་པའི་འཁོར་རྣམས་ལ་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་གདལ་བར་གསུངས་པའོ༔ ཇི་ལྟར་གསུངས་ནས་སྲིད་པའི་རྩ་བ་བདག་འཛིན་ཉིད༔ ཅེས་པས༔ འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟོང་ཞིང་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལ༔ སྟོང་པའི་རང་བཞིན་གསལ་མདངས་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བའི་ཕྲ་མོ་འདི༔ སྟོང་གསལ་དུ་མ་ཤེས་པའི་བདག་འཛིན་ཕྲ་མོ་འདིས༔ རང་རྒྱུད་ལ་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དུ་འཕེལ་ཞིང༔ སྲིད་པའི་རྩ་བ་བྱས་པས་ཁམས་གསུམ་དུ་འཁོར་ཞིང་རིགས་དྲུག་ཏུ་འཁྱམས་པའོ༔ ཕྱི་ནང་ཀུན་བརྟགས་ཡེ་སྟོང་གྲོལ༔ ཅེས་པ་ནི༔ ཉོན་མོངས་པའི་རྩ་བ་བདག་འཛིན་ཕྲ་མོ་འདི་ཇི་སྲིད་དུ་བརྟགས་ཏེ༔ ཕྱི་སྣོད་ནང་བཅུད་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་མགོ་མཇུག་ལ་སོགས་པའི་གནས་གང་ནས་བྱུང༔ གང་དུ་འགྲོ༔ ཇི་ལྟར་གནས་པར་འདུག་བརྟགས་པས་ཀྱང་དེ་དག་གང་ནས་ཀྱང་མ་བྱུང༔ གར་ཡང་མ་སོང༔ གང་དུ་ཡང་མི་གནས༔ ཇི་ལྟར་ཡང་མ་མཐོང་བས་ན༔ དེ་ལྟ་ཞིང་གཞིག་བྱེད་ཀྱི་རིག་པ་ཉིད་ལ་བལྟས་ཀྱང་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མི་འདུག་སྟེ༔ རང་བཞིན་གྱི་སྟོང་པར་འདུག་པས་བདག་འཛིན་རང་སར་གྲོལ༔ དེ་ལྟར་བདག་འཛིན་རང་སར་གྲོལ་ཙ་ན་རྩ་བ་བདག་འཛིན་ལས་གྱེས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་རང་ཞིག་ཏུ་གྲོལ་བར་ངེས་ཏེ༔ དཔེར་ན་རྩ་བ་བཅད་པའི་སྡོང་པོ་ལ༔ ལོ་འདབ་ངང་གིས་འགྱེལ་བ་ལྟར་རོ༔ ཉི་ཟླ་ཁ་སྦྱོར་ལས༔ དམིགས་པས་སྣང་བའི་ཡུལ་རྣམས་ལ༔ རང་བཞིན་མེད་པར་སུས་རྟོགས་པ༔ འདི་ལ་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད༔ ཚོགས་དྲུག་མ་འགག་ལྷུག་པ་འོ༔ ཞེས་པ་དང༔ ཀློང་གསལ་ལས༔ སྣ་ཚོགས་རིག་པའི་རྩལ་ཡིན་ཕྱིར༔ རིག་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་གྲོལ༔ དབང་དང་རྒྱལ་པོ་ཇི་བཞིན་ནོ༔ ཞེས་པའོ༔ སྟོང་གསལ་མདངས་ལྔའི་སྒོ་ཕྱེས་ཏེ༔ ཞེས་པ་ནི༔ རིག་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་(༡༠)གསལ་བའི་མདངས་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ༔ མ་རིག་པ་ལས་གྲུབ་པའི་འབྱུང་བཞིའི་ལུས་ཀྱི་སྦུབས་ན་ཙིཏྟ་རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་ཡས་ན་གནས་ཏེ༔ མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས༔ གནས་པ་ཐུགས་ཏེ་ཙིཏྟའི་དཀྱིལ༔ ངོ་བོ་སྟོང་པ༔ རང་བཞིན་གསལ་བ༔ ཐུགས་རྗེ་མ་འགགས་པར་གནས་ཏེ༔ རིག་པ་རང་ཤར་ལས༔ ཡེ་ཤེས་རྣམ་དག་ངོ་བོ་ལ༔ ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་དང་ལྡན༔ ཞེས་སོ༔ ནོར་བུ་ཕྲ་བཀོད་ལས༔ ཆོས་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ནི༔ གནས་ལུགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཐུག༔ ཅེས་སོ༔ སྒོ་ནི་ཙིཏྟ་ནས་རྩ་དར་དཀར་གྱི་སྐུད་པ་ཙམ་གྱི་ནང་ན་ཡར་བྱུང་སྟེ༔ མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས༔ ལམ་ནི་རྩ་བཞི་འགྱུ་བྱེད་རླུང༔ ཞེས་སོ༔ སྒོ་དངོས་ནི༔ དབང་པོ་བྲེ་གུར་ནས་གསལ་ཏེ༔ ཡང་དེ་ཉིད་ལས༔ འཆར་བྱེད་སྒོ་ནི་མིག་ལ་སོགས༔ ཞེས་སོ༔ ཏི་ལ་གསལ་སྟོང་མཐའ་བྲལ་ཉིད༔ ཅེས་པ་ནི༔ ཐིག་ལེ་གསལ་སྟོང་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ༔ དབང་པོས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་འདི་ཉིད་དོ༔ རང་ཤར་ལས༔ རྟག་ཆད་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས༔ ཞེས་པ་དང༔ རང་གྲོལ་ལས༔ མཐའ་གཉིས་དྲི་མ་རང་སངས་ཉིད༔ ཅེས་སོ༔ རྐྱེན་མེད་རྩོལ་བྲལ་ལྷུག་པར་བཞག༔ ཅེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་དབང་པོས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་དེ༔ ཡུལ་རྐྱེན་མེད་པ་དང༔ ས་མཐོ་བའི་གནས་སུ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ༔ འབོལ་ལེ༔ ཤིག་གེ༔ ལྷོད་དེ་བའི་ངང་དུ་རྒྱ་ཡན་དུ་བཞག་པའོ༔ དེ་ལས་རྒྱུན་དུ་མི་འབྲལ་བར་བྱའོ༔ དེ་ཡང༔ ཀློང་གསལ་ལས༔ ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྒྱུན་པར་གནས༔ ཞེས་སོ༔
༈ ད་མཇུག་གི་དོན་ལ་གསུམ་སྟེ༔ རྒྱུད་འདི་བཏགས་ཤིང་བཅངས་པས་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་དང༔ གྲངས་དང་རྒྱས་གདབ་པའོ༔ ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ༔ བཏགས་གྲོལ་ཉིད་དུ་བུདྡྷའོ༔ ཞེས་པ་ནི་གོང་གི་གསུམ་པོ་དེ་ཐབས་ཀྱིས་བཏགས་ཤིང་རང་གྲོལ་དུ་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ཏེ༔ ངོ་བོ་སྐུ་རུ་སངས་རྒྱས༔ རང་བཞིན་འོད་དུ་སངས་རྒྱས༔ ཐུགས་རྗེ་ཟེར་དུ་སངས་རྒྱས་པའོ༔ ཐལ་འགྱུར་ལས༔ གནད་ཀྱིས་གྲོལ་བས་འབད་རྩོལ་ཟད༔ ཡེ་ནས་གྲོལ་བས་བསྐྱར་མི་དགོས༔ རང་གྲོལ་ཡིན་པས་གཉེན་པོ་མེད༔ ཅེར་གྲོལ་ཡིན་པས་མཐོང་སར་ཡལ༔ ཡོངས་སུ་གྲོལ་(༡༡)བས་རང་སར་དག༔ དུས་ཀྱིས་གྲོལ་བས་བསྒོམ་མི་དགོས༔ རང་བཞིན་གྲོལ་བས་མ་བཅོས་སོ༔ གྲོལ་ཞེས་ཐ་སྙད་ཙམ་དེ་ཉིད༔ རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་སུ་ཡིས་འཆོས༔ དེ་ལ་གྲོལ་ཞེས་སུ་ལ་དམིགས༔ ཁམས་གསུམ་འཇུག་པ་ག་ལ་སྲིད༔ སྲིད་མཐའ་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ༔ ཞེས་སོ༔ ཚིག་བདུན་རྒྱུད་ཀྱི་ཡང་སྙིང་འདི༔ བརྟགས་ཤིང་བཅངས་པས་འཁོར་བ་སྟོངས༔ ཞེས་པ་ནི་རྒྱུད་ཚིག་བདུན་པོ་འདིའི་དོན་བརྟགས་ཤིང་གོ་བས་སམ༔ བྲིས་ནས་བཅངས་པས་ཀྱང་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ༔ ཀློང་གསལ་ལས༔ མཐོང་ཐོས་བཅངས་པས་སངས་རྒྱས་འགྲུབ༔ ཅེས་སོ༔ ཀུན་བཟང་ཡབ་ཡུམ་ཀློང་ནས་རང་བྱུང་བ༔ བཏགས་གྲོལ་སྙིང་པོའི་རྒྱུད་ཚིག་བདུན་པ་ཅེས་པ་ནི༔ རྒྱུད་འདི་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་ཀློང་ནས་རང་བྱུང་ཞིང༔ ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་རྒྱུད་ཚིག་བདུན་པོ་འདིར་འདུས་པའོ༔ ཐལ་འགྱུར་ལས༔ ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་འདི་ལ་བསྡུས༔ ཞེས་སོ༔ སྐུའི་རྒྱ༔ གསུང་གི་རྒྱ༔ ཐུགས་ཀྱི་རྒྱ་ཞེས་པ་ནི༔ སྣོད་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་གསང་སྟེ༔ ཀློང་གསལ་ལས༔ སྣོད་དང་མི་ལྡན་གདམས་པ་སྤེལ༔ རྡོ་རྗེའི་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར༔ ཞེས་སོ༔ འབྲས་བུ་ཡོངས་རྫོགས་བཏགས་གྲོལ་རྒྱུད་ཀྱི་ཏི་ཀ༔ གསལ་བྱེད་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་འདི༔ ལས་ཅན་ཅིག་དང་འཕྲད་པར་ཤོག༔ ས་མ་ཡ༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ ཐདརྒ།༔ ཁྱཐམྱ༔