ལྔ་བ་སྤང་བྱ་བཤད་པ།

ལྔ་བ་སྤང་བྱ་བཤད་པ་ལ།

ཉ་ཊཱིཀ་ལས། རྒྱུ། ངོ་བོ། འབྲས་བུ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉོན་མོངས་སྔ་མས་བཞག་པའི་བག་ལ་ཉལ་ལམ་གནས་ངན་ལེན་མ་སྤངས་པར་ཡོད། དམིགས་རྐྱེན་སྡུག་མི་སྡུག་སོགས་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བའི་ཆོས་སྣང་བ། བདག་རྐྱེན་ཡུལ་དེ་ལ་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་སོགས་འཛིན་པའི་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཅེས་ཀུན་བཏུས་དང་རྒྱལ་སྲས་སོ། །དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་རིག་པ་སྔ་མའོ། །མཛོད་དུ་ཡང་དོན་དེ་ལྟར་བཤད་དོ། །ངོ་བོ་ལ། མཚན་ཉིད་དང༌། དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། མ་ཞི་བར་འབྱུང་བའི་སེམས་བྱུང་གང་ཞིག དེ་བྱུང་བས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པ། ཉོན་མོངས་རྒྱ་ཡན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཀུན་བཏུས་སུ། མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཆོས་གང་འབྱུང་བ་ན་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བའི་དྲུག་སྟེ་རྣམ་པར་གཡེང་བས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས། རྒོད་པས། རྨུགས་པས། བག་མེད་པས། འཛེམ་པ་མེད་པས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བའོ་ཞེས་རྒྱལ་བའི་སྲས་སོ། །མཚན་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ་དེ་བྱུང་བས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་འབྱུང༌། ཞེས་སོ། །ཞེས་དང༌། གསུམ་པ་ནི། ཁྱད་པར་ཞིབ་མོར་མ་ཕྱེ་ན་སྤྱིར་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་འདི་མཐོང་སྒོམ་གྱི་སྤང་བྱའི་འབྲས་བུ། བྱེ་བྲག་མཐོང་སྤང་གི་འབྲས་བུ་ནི། རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་དང༌། རིགས་མི་འདྲ་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལུས་ངག་གི་ཉེས་སྤྱོད་དང་ངན་སོང་གསུམ་མོ། །སྒོམ་སྤང་གི་འབྲས་བུ་ཡང་རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་དང༌། རིགས་མི་འདྲ་ཁམས་གསུམ་གྱི་ལུས་ཅི་རིགས་པའོ། །དེ་དག་སྤངས་ཟིན་ནས་རིགས་འདྲའི་འབྲས་བུ་མེད་ཅིང་མི་སྐྱེད་ལ། རིགས་མི་འདྲའང་མི་བསྐྱེད་ཀྱང་སྔར་སྐྱེས་ཟིན་ཡོད་པ་སྲིད་དོ། །བོ་དོང་རིན་པོ་ཆེ་མཐོང་སྤང་གི་རིགས་འདྲའི་འབྲས་བུ་སྒོམ་སྤང་དུ་འདོད་པ་ནི། མཐོང་ལམ་རྫོགས་པ་ན་མཐོང་སྤང་གི་གནས་གྱུར་རྫོགས་པ་མིན་པར་ཐལ་བས་གནོད་དོ། །ཡང་དེས་རིགས་ཆད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་མཐོང་སྒོམ་གྱི་སྤང་བྱ་མིན་ཏེ། དེ་མཐོང་སྒོམ་གྱིས་སྤོང་མི་སྲིད་པས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་དེའི་རྒྱུད་ལ་ལམ་དེ་དག་མི་སྐྱེ་བས་སོ། །ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་ཐལ་བ་དང་ཟག་མེད་དུ་ཐལ་བ་སོགས་ཀྱིས་ལུང་སྙེར་བཀག་གོ །དེས་ན་མཐོང་སྤང་དུ་བཞེད་དེ། ངན་སོང་བའི་ཕུང་བོ་སོགས་མཐོང་སྤང་དུ་བཤད་པ་དང་རིགས་པ་མཚུངས་སམ་སྙམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དབྱེ་བ་ནི་འཆད་འགྱུར་ལྟར་རོ། །སྤྱིར་སྤང་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ལ་ཉོན་ཤེས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་ཏེ། ས་བཟང་གི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྣམ་བཤད་ཐེག་ཆེན་རབ་གསལ་སྣང་བ་ལས། སྤྱིར་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གེགས་སམ་བར་དུ་གཅོད་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཞིང༌། ངོ་བོས་ཕྱེ་ན་དབུས་མཐའ་ལས། ཉོན་མོངས་པ་ཡི་སྒྲིབ་པ་དང༌། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག་ཏུ་བསྟན། །དེར་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དེ། །དེ་ཟད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་ཅིང༌། ཐར་པ་ཐོབ་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། དེའི་ཊཱིཀྐར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ལྟར། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཤེས་བྱ་ཤེས་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་མི་ཤེས་པ་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །

སྐབས་འདིར་མཐོང་སྒོམ་གཉིས་ཀའི་སྤང་བྱ་མཉམ་དུ་བཤད་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའམ་ཐུན་མོང་གི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཉོན་མོངས་ཀུན་བཏགས་རྣམས་མཐོང་སྤང་དང༌། ཉོན་མོངས་ལྷན་སྐྱེས་རྣམས་སྒོམ་སྤང་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཀུན་བཏགས་མཐོང་སྤང་དང༌། ལྷན་སྐྱེས་སྒོམ་སྤང་བཞག་དགོས། སྤང་བྱ་ཀུན་བཏགས་དང་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། གྲུབ་མཐའ་དང་སློབ་དཔོན་ངན་པ་དང་རྒྱུ་མཚན་ལྟར་སྣང་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་བློ་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང༌། གྲུབ་མཐའ་སོགས་ཀྱིས་མ་ཡིན་པར་ཐོག་མེད་ནས་གོམ་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་བློ་ནི་ལྷན་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་བྱ་རབ་གསལ་སྣང་བ་ལས།ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་ལྟ་བ་ལྷན་སྐྱེས་ལས་འབྱེད་དེ། དེ་དག་ལྷན་སྐྱེས་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་ན། མངོན་པར་རྟོག་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལའང་ངའི་བདག་གང་ཡིན་ཞེས་སྐྲག་པ་གང་ལས་འབྱུང་བའི་བདག་ལྟ་དང་ཆད་ལྟ་ཡོད་པའོ། །འདིར་ནི་སྡིག་གྲོགས་བརྟེན་པ་དང༌། ཆོས་མིན་མཉན་པ་དང༌། ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ལྟ་བ་ལྔ་བོ་རྣམས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་བརྗེད་ངས་ལ་སོགས་པ་མ་བརྟགས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ནི་ལྷན་སྐྱེས་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །སྤྱིར་ཤེས་སྒྲིབ་ཀུན་བཏགས་རྣམས་མཐོང་སྤང་དང༌། ཤེས་སྒྲིབ་ལྷན་སྐྱེས་རྣམས་སྒོམ་སྤང༌། མཐོང་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གང་ཡང་རུང་བའི་ངོས་སྐལ་གྱི་སྤང་བྱར་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་རྣམས་མཐོང་སྤང་དང༌། སྒོམ་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གང་ཡང་རུང་བའི་སྤང་བྱར་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྒོམ་སྤང་དུ་བཞག་ན་ལེགས་པའོ། །མཐོང་སྤང་ལ། ཉོན་སྒྲིབ་དང་ཤེས་སྒྲིབ་དེ་དག་གི་ས་བོན་དང་ཉེར་ཕུང་རྣམས་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་མཐོང་སྤང་ཉོན་ཤེས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ཉོན་སྒྲིབ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་དང་དེ་དག་གི་ས་བོན་རྣམས་ཡོད་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ལ། རྩ་ཉོན་དང༌། ཉེ་ཉོན་གཉིས། དང་པོ་ནི། འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤང་ལ། འདོད་ཆགས།ཁོང་ཁྲོ། ང་རྒྱལ། མ་རིག་པ། ཐེ་ཚོམ། ལྟ་བ་དང་དྲུག ལྟ་བ་ལ་འཇིག་ལྟ། མཐར་ལྟ། ལོག་ལྟ། ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན།ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་ལྔ་སྟེ་བཅུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་སྤང་བཅུ། འགོག་པ་མཐོང་སྤང་བཅུ། ལམ་མཐོང་སྤང་བཅུ་སྟེ་བཞི་བཅུ་ཡོད། ཁམས་གོང་མ་གཟུགས་གཟུགས་མེད་ལ་ཁོང་ཁྲོ་དོར་བས་བདེན་བཞི་ལ་ལོག་ཞུགས་དགུ་དགུ་སྟེ་སོ་དྲུག་པ་ཚན་གཉིས། སྡོམ་པས་མཐོང་སྤང་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱ་དང་བཅུ་གཉིས་བཞག་སྟེ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། མཛོད་ལྟར་ན། འདོད་པར་སྡུག་བསྔལ་ལ་བཅུ་ཆར་དངོས་སམ་བརྒྱུད་ནས་ལོག་པར་འཇུག་པས་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་སྤང་བཅུ། ཀུན་འབྱུང་འགོག་པ་ལ་ལྟ་བ་དང་པོ་གཉིས་དང་ཐ་མ་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་མཆོག་འཛིན་བོར་བས་བདུན་བདུན་དང༌། ལམ་ལ་དང་པོ་གཉིས་བོར་བས་བརྒྱད་དེ་སོ་གཉིས་སོ། །དེ་དག་བཅུ་དང་བདུན་བདུན་བརྒྱད། །ལྟ་བ་གསུམ་གཉིས་མ་གཏོགས་པ། །འདོད་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ། །མཐོང་བས་རིམ་བཞིན་སྤོང་བར་བྱེད། །ཞེས་སོ། །ཁམས་གོང་གཉིས་ན་ཁོང་ཁྲོ་མེད་པས་དེ་མ་གཏོགས་དགུ་དང༌། དྲུག་དྲུག་བདུན་དུ་འགྱུར་བས་ཉེར་བརྒྱད་པ་གཉིས་ཏེ་བསྡོམས་པས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །མངོན་པ་གོང་མ་ལྟར་ན། འདོད་ཁམས་ན་བདེན་པ་བཞི་ལ་བཅུ་བཅུ་སྟེ་བཞི་བཅུ། ཁམས་གོང་ན་ཁོང་ཁྲོ་མེད་དེ། རྒྱུད་ཞི་གནས་ཀྱིས་བརླན་པས་འདིས་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་སོ་བྱེད་དོ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་གསུམ། བདག་གི་གཉེན་ལ་གསུམ། འདིས་བདག་གི་དགྲ་ལ་ཕན་བཏགས་སོ། །འདོགས་སོ། །འདོགས་པར་འགྱུར་རོ་གསུམ་སྟེ། ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་གཞི་དགུ་མེད་པས་སོ། །དེས་ན་བདེན་བཞི་ལ་དགུ་དགུ་སྟེ་སོ་དྲུག་པ་གཉིས་སོ། །དབྱེ་བ་དེ་ཡང་ལོག་པར་འཇུག་ཚུལ་གྱིས་ཕྱེ་བ་ཡིན་པས་དེ་བཤད་ན། སྡུག་ཀུན་ལ་དངོས་སུ་དང༌། ལོག་པ་ལ་དང༌། དབང་གི་ལོག་ཞུགས་གསུམ་མོ། །འགོག་ལམ་ལ་དངོས་སུ། ལོག་པ་ལ་ལོག་ཞུགས་གཉིས་སོ། །དབང་གི་ལོག་ཞུགས་མི་འཆད་པ་ནི་ཁོང་ཁྲོས་ནི་དངོས་སུ་འཇུག་ལ་གཞན་ནི་དབང་གིས་འཇུག་པར་མི་འཐད་པས་སོ། ། དངོས་སུ་ལོག་ཞུགས་ནི། བདེན་བཞི་ལ་འཇིག་ལྟས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་དང་བདག་གིར་ལྟས། མཐར་འཛིན་གྱིས་རྟག་པའམ་ཆད་པར་གཟུང༌། ལོག་ལྟས་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་མེད་ཅེས་སྐུར་བ་བཏབ། མ་རིག་པས་དམིགས་རྣམ་ལ་རྨོངས། ཡུལ་དང་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་རྨོངས་ཞེས་བུ་རིན། ཐེ་ཚོམ་གྱིས་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་དམ་གཉེན་པོ་ལ་སོམ་ཉི་ཟོས་ཏེ་ལྔས་སྡུག་ཀུན་ལ་དངོས་སུ་ལོག་པར་ཞུགས་ལ། འགོག་ལམ་ལ་དེའི་སྟེང་དུ་བདག་མེད་ལ་སྐྲག་སྟེ་མནར་སེམས་པའི་ཁོང་ཁྲོ་དང་དྲུག་གིས་དངོས་སུ་ལོག་པར་འཇུག་གོ །དེ་ཡང་འགོག་ལམ་ལ་ཉོན་མོངས་ཙམ་གྱིས་དང༌། ས་གོང་མ་ལ་ས་འོག་མའི་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་༼བསྡུ་བ་དང་ཀུན་བཏུས་སོ། །༽དངོས་སུ་དམིགས་མི་ནུས་ཀྱང༌། བློས་དེ་དག་ཏུ་བརྟགས་པ་ལ་དམིགས་པས་དངོས་སུ་ལོག་ཞུགས་སུ་བཞག་གོ །ལོག་པ་ལ་ལོག་ཞུགས་ནི། ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན་གྱིས་ལྟ་བ་དང་པོ་གསུམ་ལ་བཟང་པོར་བལྟས། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་གྱིས་ལྟ་ངན་དང་འབྲེལ་པའི་སྤྱོད་ངན་ལ་ལྟ་བ་དང་པོ་གསུམ་ལ་ཞེས་འཇམ་གསར་རལ་གྲི། དག་གྲོལ་ངེས་འབྱིན་གྱི་རྒྱུར་འཛིན། འདོད་ཆགས་དང་ང་རྒྱལ་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་སྒོམ་སྤང་ཡིན་ཡང༌། ལྟ་ངན་གསུམ་པོ་ལ་ཞེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། གསུམ་པོས་སེམས་ཁེངས་པའི་ང་རྒྱལ་རྣམས་བདེན་བཞི་ལ་དམིགས་ནས་ལྟ་བ་དང་པོ་གསུམ་དུ་འཁྲུལ་ལ་དེ་གསུམ་ལ་དམིགས་ནས་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་ལོག་པ་ལ་ལོག་ཞུགས་སོ། །ཁོང་ཁྲོ་ནི། བདེན་པ་རྣམས་ལ་བདག་ལྟའི་དབང་གིས་དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་ལྟ་བའམ་གྲུབ་མཐའ་ལ་མནར་སེམས་པ་སྟེ་དབང་གིས་ལོག་ཞུགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་བརྒྱ་རྩ་བཅུ་གཉིས་མཚན་གཞི། ཐེག་ཆེན་མཐོང་སྤང་དུ་མཚོན། ཐེག་ཆེན་མཐོང་ལམ་གྱིས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་སྟེ་རྒྱུད་བླའི་འགྲེལ་བར། དང་པོར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་མཐོང་བའི་ཤེས་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །སྤྱིར་ཐེག་ཆེན་མཐོང་སྤང་ལ་ཉོན་སྒྲིབ་ཤེས་སྒྲིབ་གཉིས་ཡོད་ལ། བེམ་པོ་ཡང་ཡོད་དེ། ཀུན་བཏུས་སུ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པ་རྣམས་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་ལྟ་བའི་གནས་་དང༌། ལྟ་བ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། གང་ཡང་ལྟ་བས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དང་ངན་སོང་བའི་ཕུང་བོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བར་བལྟའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་སྒོམ་སྤང་དང་ཟག་མེད་མ་གཏོགས་པའོ། །འགྲེལ་བར་རོ། །གོ། ཞེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། ། གཉིས་པ་ཉེ་ཉོན་ནི། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། ཉི་ཤུ་སྟེ། ཁྲོ་དང་འཁོན་འཛིན་འཆབ་ཚིག་བཞི། །ཕྲག་དོག་སེར་སྣ་སྒྱུ་གཡོ་རྒྱགས། །རྣམ་འཚེ་ངོ་ཚ་མེད་ཁྲེལ་མེད། །རྨུགས་རྒོད་མ་དད་ལེ་ལོ་དང༌། །བག་མེད་བརྗེད་ངས་ཤེས་བཞིན་མིན། །རྣམ་གཡེང་དང་ནི་ཉི་ཤུ་སྟེ། །མཚན་ཉིད་བྱེད་ལས་གཉིས་གཉིས་ཀྱིས། །ཀུན་ལས་བཏུས་བཤད་རྟོགས་པར་བྱ། །མཛོད་དུ་ཡང་བཤད་ཅིང་ཅུང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་སོགས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྩ་ཉོན་གྱི་ཆར་གཏོགས་ཡིན་པས་ཉེ་ཉོན་དུ་བཞག་ལ། རྒྱུད་བླ་སོགས་སུ་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ཉེ་ཉོན་ཞེས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཤེས་སྒྲིབ་མཐོང་སྤང་བཤད་ཟིན་དང་འཆད་འགྱུར་ལྟར་ཀུན་བཏགས་སུ་གྱུར་པའི་ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་དགུ འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་དགུ རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་དགུབཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་དགུ་སྟེ་སོ་དྲུག ཁམས་གསུམ་གྱིས་སོ་དྲུག་པ་ཚན་གསུམ་སྟེ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཡོད་དོ། །སྒོམ་སྤང་ལའང་ཉོན་ཤེས་གཉིས་ལས། སྒོམ་སྤང་ཉོན་སྒྲིབ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ས་བོན་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། མཛོད་ལྟར་ན། བཞི་ནི་སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་ཉིད། །ཅེས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་མ་རིག་པ་བཞི་སྟེ། ལྟ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཁོ་ན་ཡིན་པས་མཐོང་སྤང་དུ་ངེས་པར་འདོད་དོ། །གོང་མ་ལྟར་ན། འཇིག་མཐར་ལྷན་སྐྱེས་གཉིས་ཏེ་འདོད་པར་དྲུག་དང༌། ཁམས་གོང་གཉིས་སུ་ཁོང་ཁྲོ་བོར་བས་ལྔ་ལྔ་སྟེ་བཅུ་དྲུག་གོ ། དེ་ས་དགུས་ཕྱེ་བས་བཞི་བརྒྱ་བཅུ་བཞིར་སྔར་བཤད་པ་རྣམས་མཚན་གཞི། སྒོམ་སྤང་དུ་མཚོན། ཉོན་མོངས་པའི་ཟག་བཅས་གང་ཞིག མཐོང་སྤང་མིན་པ་སྟེ།ཀུན་བཏུས་སུ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གཞུང་ཆེན་རྣམས་ལས་སྤང་བྱའི་གྲངས་ཅུང་མི་འདྲ་བར་གསུངས་པའི་ཚུལ་ནི། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྡུ་བར། འདོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ནི་བཅུ་བོ་ཐམས་ཅད་ལོག་པར་འཇུག་གོ །བདེན་པ་ཕྱི་མ་གསུམ་ལ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་མ་གཏོགས་པ་བརྒྱད་བརྒྱད་ལོག་པར་འཇུག་གོ །ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་མ་གཏོགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དགུ་དང་བདུན་བདུན་ལོག་པར་འཇུག་གོ །ཞེས་འདོད་པ་ན་མཐོང་སྤང་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་དང༌། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་སུམ་ཅུ་སུམ་ཅུ་སྟེ་དགུ་བཅུ་རྩ་བཞི་དང༌། སྒོམ་སྤང་མཛོད་དང་མཐུན་པར་བཤད་ལ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྲང་ཏི་ན་རེ། བརྒྱ་རྩ་བཅུ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་སེམས་ཙམ་ལུགས། བསྡུ་བར་བཤད་པ་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས། མཛོད་དུ་བཤད་པ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་ལུགས་སོ་ཞེས་གསུང་ངོ༌། །ཡང་མཆིམས་ཆེན་པོ་ནི། ཀུན་བཏུས་སུ་བཤད་པ་རྣམ་པ་འགལ་ཙམ་དང༌། བསྡུ་བར་བཤད་པ་རྣམ་པ་དངོས་སུ་འགལ་བ་ལ་དགོངས་ཞེས་གསུང་སྟེ་དཔྱད་བྲང་ཏི་ལྟར་ལེགས། དོ། །བུ་རིན་ནི། ཉན་ཐོས་ལྟར་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྟོང་བདག་མེད་གཉིས་དང་འཇིག་ལྟ་འགལ། མི་རྟག་པ་དང་མཐར་འཛིན་འགལ་བས་དེ་གཉིས་ལོག་པར་འཇུག་གི ཀུན་འབྱུང་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་སོགས་དང་མི་འགལ་བས་མ་བརྗོད་ལ། ཐེག་ཆེན་ལྟར་ན། བདེན་བཞི་བདག་མཐའ་དག་གིས་དབེན་པའི་རྣམ་པར་བསྒོམ་པས་དེ་དང་ལྟ་བ་དང་པོ་གཉིས་འགལ་བས་ཐམས་ཅད་ལ་ལོག་པར་འཇུག་པར་བཤད་དོ་གསུང་ངོ༌། ། ཞེས་གསུངས་སོ། །

གཉིས་པ་མཐའ་རགས་ཙམ་དཔྱད་པ་ལ།

ཡང་ཁ་ཅིག་སྲིད་རྩེའི་ལུས་རྟེན་ལ་སྒོམ་ལམ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཐལ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། ལུས་རྟེན་ནི། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ། སྲིད་རྩེ་མ་གཏོགས་ཁམས་གསུམ་གའི་རྟེན་ལ་སྐྱེ་བར་འདོད་ཅིང༌། ཁ་ཅིག ཐེག་ཆེན་གྱི་ལུགས་ལ་གཟུགས་མེད་ཀྱི་རྟེན་ལ་མེད་པར་འཆད་པ་ནི་ལེགས་པར་མངོན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། སྲིད་རྩེ་མཐར་ཐུག་འགྲོ ཞེས་དང༌། མཛོད་ལས། སྲིད་རྩེར་འཕགས་པའི་ཅི་ཡང་མེད། །མངོན་དུ་བྱས་ནས་ཟག་པ་ཟད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཉ་ཊཱིཀ་ལས། གོམས་པར་བྱ་བའི་ལམ་གང་ཞིག རང་གི་སྤང་བྱ་སྒོམ་སྤང་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ། སྒོམ་ལམ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྒོམ་ལམ་གང་ཞིག ཁམས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ། འཇིག་རྟེན་སོ་སྐྱེའི་སྒོམ་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་ཞིག ཉོན་མོངས་པའི་ཟག་མེད་ནི། འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ་ལམ་མ་ཞུགས་དང་ཚོགས་སྦྱོར་ན་དེ་འདྲའི་སྒོམ་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡོད་མེད་དང༌།འཇིག་རྟེན་པའི་སྒོམ་ལམ་སྒོམ་ལམ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ནམ་དཔྱད། ཡང་ས་དང་པོའི་སྒོམ་ལམ་མེད་པར་ཐལ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། སའི་སྒོ་ནས། དྲི་མ་མེད་པ་སོགས་དགུ། ཞེས་སོགས་ཉ་ཊཱིཀ་གིས་སྐབས་དུ་མར་ས་དང་པོའི་སྒོམ་ལམ་མ་བཞག་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་ལས། དང་པོའི་ཕྱེད་ཕྱི་མ་ནི་སྒོམ་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཐེག་མཆོག་དབུ་མའི་ཟིན་བྲིས་ལས། གཟུགས་བརྙན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི། གྲུབ་མཐའ་ལོག་པས་བརྟགས་པའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་བླུན་ཞིང་གཏི་མུག་པ་རྣམས་དང༌། །མིར་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་གྲུབ་མཐའ་ངན་པས་བློ་ཁ་མ་བསྒྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་བདག་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་བློ་ལ་མི་འཆར་བར་ཕལ་ཆེ་བ་འདོད་ཅིང༌། དབུ་མ་འཇུག་པར་ཡང༌། གང་དག་བསྐལ་མང་དུད་འགྲོ་བསྐྱལ་གྱུར་པ། །དེས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་བདག་འདི་མ་ཤེས་ལ། །ངར་འཛིན་དེ་དག་ལ་ཡང་འཇུག་མཐོང་ནས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་མོད། འོན་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་མ་ངེས་ཏེ། ཚེ་རབས་སྔ་མ་རྣམས་གྲུབ་མཐའ་ངན་པའི་བཏགས་པས་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་ལ་བཞག་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སད་པའི་མཐུ་ལས། ཚེ་འདིར་གྲུབ་མཐའ་ལ་འཇུག་མ་མྱོང་ཡང༌། གྲུབ་མཐའ་ངན་པས་བཏགས་པའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་སྣང་བ་ངེས་པར་འཆར་བས་སོ། །དེ་ཡང་དཔེར་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་གྱི་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ནི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཁོ་ནར་ངེས་ལ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་གཞན་རྣམས་ལ་ནི། ཀུན་བརྟགས་དང་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་གཉིས་ཆར་གྱི་ཆ་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་གཉིས་རྫས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར།སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་རིག་གིས་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བྱེད་པ་ནི་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། དུད་འགྲོའི་རྒྱུད་ལ་ཀུན་བརྟགས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་ལ། ས་བཟང་གི་ཀུན་བཏུས་འགྲེལ་བ་ལས། སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ལྷན་སྐྱེས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཐ་ན་བྱ་དང་རི་དྭགས་ལ་སོགས་ལའང་ཡོད་པའི་རང་འཁྲུངས་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པའོ། །ཞེས་སྒོམ་སྤང་ལས་ཀུན་བཏགས་བྱ་དང་རི་དྭགས་སོགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པར་མ་བཤད་པས་དཔྱད། ཡང་ཀུན་བཏུས་འགྲེལ་བ་ཤེས་བྱ་རབ་གསལ་སྣང་བ་ལས། རྫས་གཅིག་ན་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡིན་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྤང་དུ་མི་རུང་བས་གཏན་རྣམ་པར་མི་འདག་པའི་ཡང་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་རྫས་ཐ་དད་དུ་གསུངས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པས་ན་ཐེག་ཟིན་ལས། དེ་གཉིས་རྫས་ཐ་དད་མེད་ཅེས་གསུངས་པས་དགོངས་པ་འཚོལ་དགོས་སོ། །ཡང་ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་ལས། དགུ་པ་རིས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མདོར་བསྟན་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་སྡེའམ་རིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འདུ་བ་སྟེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཀུན་བརྟགས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། ཐོས་བསམ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ལྷན་སྐྱེས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཐ་ན་བྱ་དང་རི་དྭགས་ལ་སོགས་ལའང་ཡོད་པའི་རང་འཁྲུངས་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པའོ། །ཞེས་དང༌། རྒྱན་གྱི་ས་འགྲེལ་ལས། ཉོན་མོངས་པ་ལ་གཉེན་པོ་རིམ་གྱིས་ཕྱེ་ན་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཆ་རྣམས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཆ་རྣམས་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་གཉིས། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། ཐེག་ཆེན་གྱིས་ཉོན་མོངས་ལྷན་སྐྱེས་རྣམས་མཐོང་ལམ་དུ་སྤངས་པར་གསུངས་པས་དཔྱད། ཡང་ས་བཟང་གི་ཀུན་བཏུས་འགྲེལ་བ་ལས། དེ་དག་ཀྱང་གཙོ་ཆེར་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་མཐོང་སྤང་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་སྒོམ་སྤང་ཞེས་ཀྱང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་གཙོ་ཆེ་བ་མཐོང་ལམ་གྱིས་ཉོན་སྒྲིབ་དང་སྒོམ་ལམ་གྱིས་ཤེས་སྒྲིབ་སྤང་བ་ལ་དགོངས་པ་ལས་མཐོང་ལམ་གྱི་སྤང་བྱ་ལ་ཤེས་སྒྲིབ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བཟང་གི་ཀུན་བཏུས་འགྲེལ་བ་ལས། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་མཐོང་སྤང་དུ་མི་འཆད་པ་ནི། མཐོང་བས་སྤང་བྱའི་ཉོན་མོངས་རྣམས། །ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཟད་བྱས་ནས། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། །སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །ཞེས་པ་ལྟར་ཐེག་ཆེན་པའི་ལུགས་ལ་མཐོང་ལམ་གྱིས་ཉོན་སྒྲིབ་དང་སྒོམ་ལམ་གྱིས་ཤེས་སྒྲིབ་གཙོ་ཆེར་སྤང་བ་ལ་དགོངས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

གཉིས་པ་སྐབས་འདིར་ཡུམ་དང་རྒྱན་ལས་བསྟན་པའི་མོས་བསྔོ་སོགས་བཤད་པ་ལ།

མདོ་ལུགས་མ་ལྟར་མོས་པ་སྒོམ་ལམ་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་དང༌། བསྔོ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་དང༌། སྒྲུབ་པ་སྒོམ་ལམ། རྣམ་དག་བཤད་པ་དང་ལྔ་ཡོད་པ་ལས།དང་པོ་ལ། མོས་པ་སྒོམ་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་དང༌། དེའི་ཕན་ཡོན་བཤད་པ་དང་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྩ་བར། མོས་པ་རང་གི་དོན་དང་ནི། །རང་གཞན་དོན་དང་གཞན་དོན་དང༌། །རྣམ་གསུམ་ཤེས་བྱ་དེ་ཡང་ནི། །ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་སྟེ། །སོ་སོར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཆུང་ངུའི་ཆུང་སོགས་དབྱེ་བ་ཡིས། །དེ་ཡང་རྣམ་གསུམ་དེ་ལྟར་ན། །རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་འདོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སྤྱི་དོན་དང༌། མཐའ་རགས་ཙམ་དཔྱད་པ་གཉིས།དང་པོ་ལ། མོས་པའི་རྒྱུ། ཡུལ། ངོ་བོ། གྲོགས། བྱེད་ལས། དབྱེ་བ། ས་མཚམས་དང་བདུན་ལས། དང་པོ་རྒྱུ་ནི། ལུང་རིགས་རྣམ་དག་གོ།