གསུམ་པ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་སྐབས་ཀྱི་ཤེས་མཚན་བཤད་པ།

གསུམ་པ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་སྐབས་ཀྱི་ཤེས་མཚན་བཤད་པ་ལ།

མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤེར་ཕྱིན་འདི་ལ་རྟེན་ཅིང་སྤྱོད་དོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན། རྩ་བར། དེ་ནི་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བརྟེན་ནས། །གནས་དང་གུས་པར་བྱ་བ་དང༌། །བླ་མ་ཉིད་དང་མཉེས་པ་དང༌། །དེ་ལ་མཆོད་དང་བྱེད་མེད་དང༌། །ཀུན་ཏུ་འཇུག་མཁྱེན་གང་ཡིན་དང༌། །མ་མཐོང་སྟོན་པར་མཛད་པ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་སྟོང་ཉིད་རྣམ་པ་དང༌། །བརྗོད་དང་ཤེས་མཛད་མངོན་སུམ་མཛད། བསམ་མི་ཁྱབ་དང་ཞི་ཉིད་སྟོན། །འཇིག་རྟེན་འདུ་ཤེས་འགོག་པ་ལ། །རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཚུལ་ལ་ནི། །ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བཤད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན་བཅུ་དྲུག དེ་པ་དེ༷་ནི༷་ཉི༷ད་ཀྱི༷་ཆོ༷ས་ཡུམ་ཤེར་ཕྱིན་རྒྱུར་ཡོད་པ་ལ་བརྟེ༷ན་ན༷ས་མཐོང་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གན༷ས་པ་རྟོགས་པའྀ་ཤེས་མཚན༡། ཡུམ་འདི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་གཟུང་བ་གུ༷ས་པ༷ར་བྱ༷་བ༷་སྟེ་བྱེད་པ་ཤེས་པ༢། ཡུམ་ཡོན་ཏན་གྱིས་ལྕི་བའི་བླ༷་མ་ཉི༷ད་དུའམ་གོང་མར་བྱ་བའམ་བྱེད་པ་ཤེས་པ༣། བསྙེན་བཀུར་གྱིས་མཉེ༷ས་ཤིང་དགྱེས་པ༷ར་བྱ་བར་ཤེས་པ༤།ཡུམ་དེ༷་ལ༷་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་མཆོ༷ད་པར་བྱ་བར་ཤེས་པ༥། ཡུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་བྱེ༷ད་པ་པོ་མེ༷ད་པར་ཤེས་པ༦། ཡུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་བྱ་ཀུ༵ན་ཏུ༵་ཡེ་ཤེས་འཇུ༷ག་པར་མཁྱེ༷ན་པ་ག༷ང་ཡི༷ན་ཤེས་པ༧། ཡུམ་ཉིད་དེ་པ་ལ་གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ལ་མཚན་མ་ཅིར་ཡང་མ༷་མཐོ༷ང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དོན་དམ་པ་མཐོང་བའོ་ཞེས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཤེས་པ༨། ཡུམ་ཉིད་དེ་པ་ལ་ཕུང་བོ་ལྔ་སོགས་རྣམ་མཁྱེན་བར་དོན་དམ་པར་སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་འཇིག་རྟེན་དུ་སྟོ༷ན་པ༷ར་མཛ༷ད་པ༷ར་ཤེས་པ༩། ཡུམ་ཉིད་དེ་པ་དང་པོར་གདུལ་བྱར་བསྡུས་པའི་སྐབས་སམ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པའི་དུས་སུ་འཇིག་རྟེན་བདག་སོགས་ཀྱིས་སྟོང་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད༷་པར་མཛད་པ་ཤེས་པ༡༠། །ཡུམ་ཉིད་དེ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པའམ་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་དུས་སུ་འཇིག་རྟེན་སྟོང་ཉིད་དུ་ཤེ༷ས་པར་མཛ༷ད་པ་ཤེས་པ༡༡། ཡུམ་ཉིད་དེ་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་་དུས་སུའམ་མངོན་སུམ་ལ་ཞུགས་པའི་དུས་སུ་འཇིག་རྟེན་སྟོང་ཉིད་དུ་མངོ༷ན་སུ༷མ་དུ་མཐོང་བར་མཛ༷ད་པ་ཤེས་པ༡༢། ཡུམ་ཉིད་དེ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་བསམ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༷བ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཤེས་པ༡༣། ཡུམ་ཉིད་དེ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་ཉོན་ཞི་ཞིང་མཚན་མ་དང་རྣམ་རྟོག་མེད་དེ་ཞི༷་བ་ཉི༷ད་དུ་སྟོ༷ན་པ་ཤེས་པ༡༤། ཡུམ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་བར་བསྟན་ནས་དེ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་དེ་པར་གྱུར་པས་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་འགོག་པ་ཤེས་པ༡༥། ཡུམ་ཉིད་དེ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་གྱི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་འདུ༷་ཤེ༷ས་འགོ༷ག་པ༷་ཤེས་པ༡༦སྟེ་འདི་རྣམས་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་རྣ༷མ་པ༷་སློབ་ལམ་བཅུ་དྲུག་གིས་རྣ༷མ་མཁྱེ༷ན་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དག་མཚོན། མཐར་ཐུག་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་རྣམ་མཁྱེན་ཉིད་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་ཤེ༷ས་པ༷འི་མཚ༷ན་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཉ་ཊཱིཀ་ལས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་རང་བཞིན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

གཉིས་པ་མཐའ་རགས་ཙམ་དཔྱད་པ་ལ།

ཤེས་མཚན་རྣམས་སངས་རྒྱས་དང་སློབ་ལམ་གཉིས་ཀ་ལ་འཇོག་དགོས་པར་ཐལ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། ཤེས་མཚན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཁོ་ན་ལ་སྦྱོར་བ་ནོར་ཞིང་སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་ཡོད་ལ་དེ་དེས་བསྐྱེད་ཅེས་པ་ཨཱརྱ་སོགས་ཀྱི་དགོངས་པར་རུང་སྟེ། ཞེས་དང༌།ཉ་ཊཱིཀ་མཆན་ལས། སངས་རྒྱས་ཁོ་ནར་མི་འཐད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་ཡོད་པ་འཐད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། ཤེས་མཚན་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་སྦྱར་ནས་མདོ་ལུགས་མ་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ།མདོ་ལུགས་མ་ལས། ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། འབྲས་བུའི་མཁྱེན་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་ལ། ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་མ་ཁྱབ་སྙམ་སྟེ། མདོའི་དངོས་བསྟན་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་འདྲའོ། །ཡང་རྩ་བར། ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་སྐབས་ཀྱི། །ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྡུས་པ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། མདོ་ལུགས་མ་ལས། དང་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་ཤེས་པའམ་མཁྱེན་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་དང༌། གཉིས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་ལམ་ཤེས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་མཁྱེན་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་དང༌། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། གཞི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས་སོ། །ཞེས་པ་ནས། བྱང་སེའི་གཞི་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཤེས་པའམ་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་བ་དང་ལྡན་ཏེ། རྒྱལ་ཡུམ་འདི་དེ་པའི་སྟོབས་བཅུ་སོགས་བསྐྱེད་པས་དེ་པ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་རྟོགས་པས་སོ། །ཞེས་པའི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་དེ་བྱང་སེམས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་གཞི་ཤེས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་ལམ་ཤེས་དེ་ཐེག་ཆེན་རྟོགས་རིགས་སུ་གནས་པའི་རྣམ་མཁྱེན་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་གང་ལ་འཇོག་དཔྱད།ཡང་ཉ་ཊཱིཀ་མཆན་ལས། གཡོ་བ་ནི་རྟག་པར་བལྟ་བའོ། །ཞེས་བཤད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། མདོ་ལུགས་མ་ལས། ཉི་ཁྲི་ལ་སོགས་སུ་འཕྲོ་བ། འདུུ་བ་བཀྲམ་པ་བཅུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞི་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ལྷག་པར་གཡོ་བ་རྟག་ལྟ་དང༌། བྲལ་བར་གཡོ་བ་ཆད་ལྟ་སྟེ་སྒྲོ་སྐུར་གཉིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་པའོ། །ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ལྟ་བ་བཅུ་བཞི་པོ་རེ་རེའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་གང་འཇོག་དེ་དག་གི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡོད་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་དག་བདག་འཛིན་དང་རྟག་ཆད་གང་རུང་དུ་ལྟ་བ་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་ལུགས་མ་ལས། རྟག་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བ་དེ་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བདག་ཏུ་ཞེན་ཅིང་གནས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཉ་ཊཱིཀ་ལས། བཞི་བ་རྣམས་གནས་མ་བུ་པའི་ལྟ་བ་བཅུམ་པའོ། །ཞེས་བཞི་བ་རེ་རེ་གནས་མ་བུ་པས་དངོས་སུ་འདོད་མི་འདོད་དཔྱད་དོ། །ཡང་མདོ་ལུགས་མ་ལས། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སས་སྡུད་པའི་མཁྱེན་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་གནས་ལུགས། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་རང་བཞིན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །