གཉིས་པ་བརྟེན་པ་ཐར་བ་ཆ་མཐུན།

གཉིས་པ་བརྟེན་པ་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་ལ།

མཚན་ཉིད། སྒྲ་བཤད། དབྱེ་བ་བཤད་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སོ་སོའི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་མ་སྐྱེས་གོང་གི་མྱང་འདས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ལམ་དེ། ཐར་བ་ཆ་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། ཐར་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད། སོ་སོའི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་མ་སྐྱེས་གོང་གི་མྱང་འདས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དགེ་བ། ཐེག་ཆེན་གྱི་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཉན་རང་ལ་ཡང་ངོ༌། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་རང་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དྲོད་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་གྱི་དགེ་བ་གང་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའམ། ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱུད་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་འགེངས་ཤིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འཇུག་ངོགས་སུ་གྱུར་པ། ཚོགས་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། སོ་སོའི་ངེས་མཐུན་མ་སྐྱེས་གོང་གི་དགེ་ཚོགས་གང་ཞིག བྱང་ཆུབ་ཏུ་བགྲོད་པའི་གོ་སྐབས་ཕྱེ་ཤུལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གཉིས་པ་སྒྲ་བཤད་ནི།

དགེ་བ་དུ་མ་ལྷན་གཅིག་པའམ་འདུས་པས་ཚོགས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་ལམ་ཡིན་པས་ཚོགས་ལམ་མོ། །ཐར་ཆ་ནི། འཁོར་བ་ལས་ཐར་བ་མྱང་འདས་ཐོབ་པ་ལ་ཕན་པས་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་ཏེ། ཐར་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཞེས་ཉ་ཊཱིཀ་་ལས་གསུངས་ལ། རྒྱན་གྱི་ས་འགྲེལ་ལས། ངེས་ཚིག་ནི་རྒྱུད་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་འགེངས་ཤིང་ཐར་པར་འགྲོ་བའི་གཞི་ཡིན་པས་ན་ཚོགས་ལམ་ཞེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །

གསུམ་པ་དབྱེ་བ་ནི།

ཚོགས་ལམ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་མོ། །ཡང་ན་རང་ཡིན་གྱི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ཡོད་དོ། །ངོ་བོ་ནི། ཀུན་བཏུས་སུ། ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གང་ཞེ་ན།སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དབང་བོའི་སྒོ་བསྡམས་པ་དང༌། ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཤེས་པ་དང༌།ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང་ཆ་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བར་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། དྲན་ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་པར་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །ཡང་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དགེ་བ་གཞན་དང༌། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཞེས་སོ། །སྐབས་འདིར་རྩ་བར་དད་སོགས་ཆོས་ལྔ་བཤད་པ་ནི། རྩ་བར། སངས་རྒྱས་སོགས་དམིགས་དད་པ་དང༌། ། སྦྱིན་སོགས་སྤྱོད་ཡུལ་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །བསམ་པ་ཕུན་ཚོགས་དྲན་པ་དང༌། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཏིང་འཛིན་དང༌། །ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་དང་རྣམ་ལྔ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྣོན་པོ་ཡིས། །རྟོགས་སླ་རྟུལ་པོས་རྟོགས་དཀར་བཞེད། །ཅེས་དང༌། མདོ་ལུགས་མ་ལས། ས༷ངས་རྒྱ༷ས་ལ་སོ༷གས་པ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་དམི༷གས་པའི་ད༷ད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ༷་ད༷ང༌། སྦྱི༷ན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོ༷གས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོ༷ད་པའི་ཡུ༷ལ་ཅན་གྱི་བརྩོ༷ན་འགྲུ༷ས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ད༷ང༌། ཐོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་པའི་བས༷མ་པ༷འི་ཤེས་རབ་ཕུན་སུ༷མ་ཚོ༷གས་པའི་དྲ༷ན་པ༷་ད༷ང༌། སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣ༷མ་པ༷ར་མི༷་རྟོ༷ག་པའི་ཏི༷ང་ངེ་འཛི༷ན་ད༷ང༌། བདེན་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོ༷ས་རྣ༷མས་ཀྱི་ཡིན་ལུགས་ཀྱི་རྣ༷མ་པ༷་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་དུ༷་ཤེ༷ས་པ༷འི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ད༷ང་རྣ༷མ་པ་ལྔ༷་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་མཚན་འཛིན་དང་བཅས་པས་དད་སོགས་དེ་དག་དབང་པོ་རྟུལ་པོའི་ལམ་དང་མཚན་འཛིན་དང་བྲལ་བས་དད་སོགས་དེ་དག་དབང་པོ་རྣོན་པོའི་ལམ་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོ༷གས་པ༷འི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ནི་མཚན་མ་དང་དམིགས་པ་མེད་པར་སྦྱོར་པའི་དབང་པོ་རྣོ༷ན་པོ༷་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡི༷ས་རྟོ༷གས་པར་སླ༷་བ་དང་དམིགས་པ་དང་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པའི་དབང་པོ་རྟུ༷ལ་པོ༷་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བས་རྟོ༷གས་པར་དཀ༷འ་བར་བཞེ༷ད་དོ། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་གཟུགས་སོགས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་དང་མཚན་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །

གཉིས་པ་མཐའ་རགས་ཙམ་དཔྱད་པ་ལ།

ཉ་ཊཱིཀ་གི་ས་བཅད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཟག་བཅས་ཐར་ཆ་ཞེས་དང༌། ཉ་ཊཱིཀ་སྐབས་དང་པོར་སྤྱིར་ཟག་བཅས་སྦྱོར་ལམ་ཙམ་ལ་དགོངས། ཞེས་གསུངས་པའི་ཟག་བཅས་དེ་དངོས་བཏགས་གང་ལ་བྱེད་དཔྱད། ཡང་ཉ་ཊཱིཀ་ལས། སོ་སོའི་ངེས་མཐུན་མ་སྐྱེས་གོང་གི་དགེ་ཚོགས་གང་ཞིག བྱང་ཆུབ་ཏུ་བགྲོད་པའི་གོ་སྐབས་ཕྱེ་ཤུལ་ལོ། །ཞེས་དང༌། ཐར་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད། སོ་སོའི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་མ་སྐྱེས་གོང་གི་མྱང་འདས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དགེ་བ། ཐེག་ཆེན་གྱི་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཞེས་དང༌། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཉ་ཊཱིཀ་ལས། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཚོགས་ལམ་གྱི་རྗེས་ཀྱི་སོ་སྐྱེའི་སྒོམ་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གང་ཞིག བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། ཞེས་དང༌། ཐར་ཆའི་རྗེས་ཀྱི་ཐར་ལམ་གང་ཞིག བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་ལ་སྦྱོར་བའི་སོ་སྐྱེའི་ལམ། ཞེས་དང༌། རྒྱན་གྱི་ས་འགྲེལ་ལས། ཚོགས་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི། རང་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དྲོད་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་གྱི་དགེ་བ་གང་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའོ། །ཞེས་དང༌། མཚན་ཉིད་ནི། ཚོགས་ལམ་རྫོགས་ནས་མཐོང་ལམ་མ་ཐོབ་བར་གྱི་དགེ་བ་གང་ཞིག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཚོགས་ལམ་རྟོགས་ན་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་དང་སྦྱོར་ལམ་རྟོགས་དགོས་པ་ཡིན་ནམ་ཅི། སྦྱོར་ལམ་རྟོགས་ན་ཚོགས་ལམ་དང་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་རྟོགས་དགོས་པ་ཡིན་ནམ་ཅི། དགོས་ན་རྟོག་པ་ཕན་ཚུན་རྟེན་པར་ཐལ་བ་ཡོད་མེད་དཔྱད། གོ་སྒྲུབ་དེ་ཚོགས་ལམ་གྱི་རྣམ་དབྱེ་ཡིན་པར་ཐལ། རྒྱན་གྱི་ས་འགྲེལ་ལས། རྣམ་དབྱེ་ནི་ལས་དང་པོ་པའི་ས་དང་དད་པའི་ས་དང་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་དང་གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཉ་ཊཱིཀ་ལས། ཚོགས་ལམ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་སྟེ་དེར་དྲན་པ་ཉེར་བཞག ཡང་དག་སྤོང་བཞི་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་བཞི་རིམ་བཞིན་བསྒོམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ན་ཚོགས་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་དང་པོར་སྐྱེས་པ་བར་དུ་སྐྱེས་པ་ཐ་མར་སྐྱེས་པ་ལ་བཞག་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཉ་ཊཱིཀ་ལས། འདིར་ཐར་ཆ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལ་འགྲེལ་ཆེན་དང་འདིར་བཤད་ལ། མདོར། བྱང་སེ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཅན་ལ་བཤད་སྣང་ངོ༌། །ཞེས་པའི་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་སྐབས་འདིར་བསྟན་ལས་སྤྱིར་སྦྱར་དུ་ཡོད་མེད་དཔྱད། ཡང་ཉ་ཊཱིཀ་ལས། འདི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཡིན་ནམ་མིན་ཞེ་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་ནི་བཞི་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ལས། ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་དུ་ཐར་ལམ་ནས་བཟོད་པའི་བར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་ཐེག་ཆེན་དྲོད་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ས་ལས་ས་དང་པོ་ནས་སོ། །རྩོལ་བ་མེད་པ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའོ། །མི་གཡོ་བ་ལའོ་ཞེས་ཆོས་བཤེས། དེ་ལྟར་སྤྱིར་ཐར་ཆ་ཙམ་ཐེག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་མ་ངེས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཏུ་མ་བརྗོད་དོ། །ཞེས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་བཞི་པོ་གང་རུང་ཡིན་ན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཡིན་དགོས་པ་ཡིན་མིན་དང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཡིན་ན་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་དགོས་པ་ཡིན་མིན་དཔྱད། ཡང་ཉ་ཊཱིཀ་ལས། ཐར་ཆ་འདིའི་རྟགས་ནི། ཨཱ༵རྱ། ཆོས་ཀུན་བདེན་མེད་ལ་སེམས་མི་ཞུམ་མམ་མི་དངང༌། མི་འགོང་ངམ་མི་སྐྲག ཡིད་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པའམ་སྐྲག་པར་མི་འགྱུར་བ་གསུམ་བཤད་དེ་མདོ་དོན་དབྱིག་གཉེན། སྲིད་མདོ་གཞན་གྱི་དོན། ཞིའི་སྐྱོན་ཡོན་ཐོས་ན་བ་སྤུ་ལྡང་བ་དང་མཆི་མ་འཁྲུག་པ་སོགས་བཤད་དོ། །ཞེས་པའི་རྟགས་དེ་དག་ལྡན་ན་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་ཐོབ་པའི་ཁྱབ་པ་ཡོད་མེད་དཔྱད། ཡང་རྩ་བར། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྣོན་པོ་ཡིས། །རྟོགས་སླ་རྟུལ་པོས་རྟོགས་དཀར་བཞེད། །ཅེས་པའི་དབང་པོ་རྣོ་རྟུལ་ནི། གོ་རིམ་བཞིན་ཐེག་ཆེན་གྱི་དབང་པོ་དང་ཐེག་དམན་གྱི་དབང་པོ་གཉིས་ལ་བཤད་དགོས་པར་ཐལ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། ཐེག་ཆེན་གྱི་དད་སོགས་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ཐོབ་སླ་ལ་ཐེག་དམན་གྱི་ཐར་ཆས་དེ་ཐོབ་པར་མི་ནུས་པ་ནི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་དགག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་དངོས་སུ་བསྟན་པས་ཤུགས་ཀྱིས་ན་དད་སོགས་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲིང་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པའམ་ཐོབ་པར་བྱེད་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཆུང་ངུ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། ། འདིར་ཐར་ཆ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལ་འགྲེལ་ཆེན་དང་འདིར་བཤད་ལ། མདོར། བྱང་སེ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཅན་ལ་བཤད་སྣང་ངོ༌། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། སྐབས་འདིའི་དབང་པོ་རྣོ་རྟུལ་མཚན་འཛིན་མེད་པ་དང་ཡོད་པའི་དབང་པོ་ལ་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་ལུགས་མ་ལས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོ༷གས་པ༷འི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ནི་མཚན་མ་དང་དམིགས་པ་མེད་པར་སྦྱོར་པའི་དབང་པོ་རྣོ༷ན་པོ༷་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡི༷ས་རྟོ༷གས་པར་སླ༷་བ་དང་དམིགས་པ་དང་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པའི་དབང་པོ་རྟུ༷ལ་པོ༷་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བས་རྟོ༷གས་པར་དཀ༷འ་བར་བཞེ༷ད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། ཉ་ཊཱིཀ་ལས་མཚན་གཞི་དང་འབྲེལ་ནས་བཤད་པས་དགོངས་པ་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་ཚུལ་ཡོད་དམ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དབང་པོ་རྣོ་རྟུལ་གཉིས་ཀྱི་ཚད་དང་དེ་གཉིས་འགལ་བ་ཡིན་མིན་དཔྱད་པར་བྱའོ། །