གཉིས་པ་གཉེན་པོ་མཐོང་ལམ་བཤད་པ།
གཉིས་པ་གཉེན་པོ་མཐོང་ལམ་བཤད་པ་ལ།
མདོ་ལུགས་མ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང༌། མཐོང་ལམ་ཉིད་བཤད་པ་དང༌། དེ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཉིས་བཤད་པ་དང་གསུམ་མོ། །དང་པོ་བྱང་ཆུབ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། མདོ་ལས་དགེ་སློང་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་པོ་འདི་དག་སྐལ་བ་དཔེ་སྐར་མ་ལྟ་བུ་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་སྟེ། མེ་ཏོག་སིལ་མ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤ་སྟག་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་རྩ་བར། བྱང་ཆུབ་ལ་གཞན་སྟོན་པ་དང༌། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་ཡོངས་གཏོད་དང༌། །དེ་ཐོབ་བར་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུ། །བསོད་ནམས་མང་པོའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེའི་དོན་མདོ་ལུགས་མ་ལས། ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར། བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ལ༷་གཞ༷ན་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་པ་དམ་པས་རྣམ་པར་སྤྱོད་པའི་དགེ་སློང་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ལུང་སྟོ༷ན་པ༷་ད༷ང༌། བྱང་ཆུབ་དེ་ཐོབ་པའི་དོན་ཏུ་ཤེར་ཕྱིན་ལ་སྤྱོད་དགོས་ཤིང༌། སྤྱོད་པ་ཡང་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ཚིག་དོན་མ་ཉམས་པར་ཐོབ་པ་ལ་རགས་ལས་པས། བྱང་ཆུབ་དེ༷་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི༷་རྒྱུ༷་ཤེར་ཕྱིན་ནི༷་ཚིག་དོན་ཆུད་མ་ཟོས་པར་གཟུང་ཞིང་ཁུང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་གཞན་ལ་སྟོན་ཅིང་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ཅིག་ཅེས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཡོངས་སུ་གཏོ༷ད་པ་ད༷ང༌། དེ་ལྟར་གཅད་པ་ལས་ཚིག་དོན་མ་ཉམས་པ་དེ་ཆོས་མཆོག་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ཐོབ་པའི་དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་དེ༷་ཐོ༷བ་པ་ལ་བ༷ར་ཆ༷ད་མེ༷ད་པ༷འི་རྒྱུ༷་བསོ༷ད་ན༷མས་ཚད་མེད་དུ་འཕེལ་བའི་མ༷ང་པོ༷་ནི་མཐོང་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཚ༷ན་ཉི༷ད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྐབས་འདིར་ཉ་ཊཱིཀ་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྒྱུ་ལ་གསུམ་བཞག་ནས་བཤད་དེ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། རྩ་འགྲེལ་ལ།རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་འགོད་པ་དང༌། རྒྱུ་ལུང་གི་ཆོས་ལ་འགོད་པ་དང༌། རང་གི་རྒྱུད་སྦྱོང་བ་གསུམ། ཞེས་སོགས་གསུངས་པས་རྒྱས་པར་དེར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མདོ་ལུགས་མའི་བཤད་ཚུལ་དེ་རྩ་བའི་ཚིག་ཟིན་མཐུན་པས་དེ་མཐུན་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྩ་བར། དེ་ཐོབ་བར་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུ། །ཞེས་པའི་དོན་མདོ་ལུགས་མ་གོང་དུ་བཀོད་པ་དང༌། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་བར་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡུམ་མཐོང་ལམ་པ་རང་གིས་སྒོམ་པ་དང་སོགས་པ་ཐོས་བསམ་གཞན་ལ་རྒྱ་ཆེར་འཆད་སྟོན་སོགས་ཆོས་ཅན། དེའི་རྐྱེན་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ནས། མཐོང་ལམ་བྱང་ཆེན་གྱི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྒྱུར་མི་རིགས་ཏེ། ས་དགུས་བར་དུ་ཆོད་པས་སོ་སྙམ་ན། དེས་ཆོད་ཀྱང་རྒྱུ་གསུམ་གྱི་ངེས་པ་ཁོ་ནར་དེ་བསྐྱེད་པས་སམ་མཐོང་སྤང་རྣམ་རྟོག་སྤངས་མ་ཐག་དེ་ཐོབ་པས་བར་ཆད་མེད་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་དག་ལྡན་ནོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་སྐབས་འདིའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུ་ཆོས་མཆོག་ཆེན་པོ་དང་མཐོང་ལམ་གྱི་དགེ་བ་གང་འཇོག་དཔྱད། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། མདོ་ལུགས་མ་ལས། སྐུ་མེད་པ་དང་བཅས་པ་དང་སྐུ་ཐོབ་པ་དང༌། སྐུ་ཡོངས་རྫོགས་དང་ཞེས་མཐོང་ལམ་དུ་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པ་དང༌། ས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དང་པོར་ཐོབ་པའི་ཆོས་སྐུ་བྱང་ཆུབ་དེའི་ངོ་བོ་གང་ཞེ་ན། དྲི་མ་ཟད་དང་མི་སྐྱེ་བའི། །ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བརྗོད་དོ། །ཟད་མེད་སྐྱེ་མེད་ཕྱིར་དེ་དག །གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལ་ཡེ་ནས་ཡོད་པའི་དྲི༷་མ༷་གློ་བུར་དུ་ལམ་གྱིས་ཟ༷ད་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་གྱི། གདོད་མ་ཉིད་ནས་དྲི་མ་ཟད་པ་ད༷ང༌། གདོད་མ་ཉིད་ནས་མི༷་སྐྱེ༷་བ༷འི་གཉིས་མེད་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ནི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་འདིའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞེ༷ས་བརྗོ༷ད་ཅིང་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དྲི་མ་སྔར་ཡོད་གློ་བུར་དུ་ཟ༷ད་པ་མེ༷ད་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་ཟད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སྐྱེ༷་བ་སྔར་ཡོད་གློ་བུར་དུ་སྐྱེ་བ་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་དེ༷་ད༷ག་གོ༷་རི༷མ་བཞི༷ན་དུ༷་སྦྱར་ནས་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༷་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྐབས་འདིར་ཆོས་སྐུ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཅེས་པ་མངོན་སུམ་རྟོགས་པ་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་པར་སྣང་ངོ༌། །སྤྱིར་བྱང་ཆུབ་དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གཉིས་ལས་མདོ་ལུགས་མར་ཕྱི་མ་སྦྱར་ནས་བཤད་དོ། །དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་མདོར། ཟད་པ་གཉེན་པོས་ཟད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །སྔོན་ནས་ཟད་པས་དེ་ཕྱིར་ཟད་ཅེས་བསྟན། །ཞེས་པའི་དོན་དང༌། རྒྱུད་བླ་མར་ཡང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཡོངས་དག་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་གདོད་ནས་ཟད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། ཇི་ལྟར་སྔར་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་དང༌། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་སོགས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ནི་མཐོང་ལམ་གྱིས་གློ་བུར་དུ་བྱས་པས་རིགས་སོ་ཞེ་ན་དེ་ལ་སླར་དྲིས་པ་ནི། རྩ་བར། འགོག་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ། །མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ལམ་གྱིས་ནི། །རྣམ་པར་རྟོག་རིགས་ཅི་ཞིག་ཟད། ། སྐྱེ་མེད་རྣམ་པ་ཅི་ཞིག་འཐོབ། །ཅེས་རྣམ་རྟོག་དང་དེའི་སྐྱེ་བ་ཡེ་ནས་ཡོད་པར་མཐོང་ལམ་གྱི་གློ་བུར་དུ་འགོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་པ༷འི་བྱང་ཆུབ་ར༷ང་བཞི༷ན་རྣམ་དག་འདི་ལ༷། མཐོ༷ང་ཞེ༷ས་བྱ༷་བ༷འི་ལ༷མ་གྱི༷་ནུས་པས་སྔར་ཡོད་ཀྱི་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པའི་རི༷གས་ཅི༷་ཞི༷ག་གློ་བུར་དུ་ཟ༷ད་པར་བྱས། རྣམ་རྟོག་དེའི་སྐྱེ་བ་སྔར་ཡོད་བཀག་ནས་གློ་བུར་དུ་སྐྱེ༷་མེ༷ད་ཀྱི་རྣ༷མ་པ༷ར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་སྔར་མེད་ཅི༷་ཞི༷ག་འཐོ༷བ་པར་བྱས། ཞེས་སླར་དྲིས་པ་ལ། དེའི་ལན་དུ་གཞན་གྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་ལ། ཤེས་བྱ་ལ་ཡང་སྟོན་པ་ཡང༌། །སྒྲིབ་པ་ཟད་པར་བརྗོད་པ་གང༌། །འདི་ལ་ཁོ་བོས་མཚར་དུ་རྩིས། །ཞེས་པའི་དོན་གཞ༷ན་དངོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི༷ས་སྒྲིབ་པའི་ཆོ༷ས་རྣ༷མས་ཀྱ༷ང་གདོད་ནས་ཡོ༷ད་ལ༷། ཤེ༷ས་བྱ༷་ལ༷་ཡ༷ང་སྟོ༷ན་པ༷་བྱང་ཆུབ་འདིའི་སྒྲི༷བ་པ༷་གདོད་ནས་ཡོད་པ་རྣམས་ལམ་གྱིས་གློ་བུར་དུ་ཟ༷ད་པ༷ར་བྱས་པ་ཡིན། ཞེས་བརྗོ༷ད་པ༷་ག༷ང་ཡིན་པ་འདི༷་སྔོན་མེད་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཆེན་པོ་གཅིག་འདུག་པ་ལ༷་ཞེས་བྱམས་པ་ཁོ༷་བོ༷ས་ངོ་མཚ༷ར་དུ༷་རྩི༷ས་དེ་བཞད་གད་ཀྱི་གནས་སུ་བྱའོ། །དེས་ན་འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །བཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་བལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་གང་གི་ཕྱིར་སྐྱོན་གྱི་རྣམ་པ་གདོད་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བ་ལ་གློ་བུར་དུ་སྐྱོན་བསལ་བ་དང་ཡོན་ཏན་བཞག་དུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་འདི༷་ལ༷་སྔར་ཡོད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། དེའི་སྐྱེ་བ་ལས་ཀྱི་གློ་བུར་དུ་བས༷ལ་བྱ༷་ཅི༷་ཡ༷ང་མེ༷ད། གློ་བུར་ལམ་གྱིས་བཞ༷ག་པ༷ར་བྱ༷་བ༷་སྔར་མེད་ཀྱི་དྲི་མ་ཟད་པ་དང་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅུ༷ང་ཟ༷ད་མེ༷ད་དེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། རྣམ་དབྱེར་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །གློ་བུར་དག་གིས་ཁམས་སྟོང་གི །རྣམ་དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །བླ་མེད་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། དེས་ན་བསལ་བཞག་མེད་པའི་ཡ༷ང་ད༷ག་བྱང་ཆུབ་ཉི༷ད་ལ༷་མི་རྟོག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དགག་སྒྲུབ་དང་བསལ་བཞག་མེད་པར་ཡ༷ང་ད༷ག་བལྟ༷་ཞིང་བསྒོམ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བསྟན་ནཽ། ། དེ་ལྟར་བསྒོམ་པ་ལས་ས་དང་པོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡ༷ང་ད༷ག་མཐོ༷ང་བའི་ལམ་ཐོབ་ན༷ས་འཇིག་རྟེན་གྱི་འཆིང་བ་གློ་བུར་བ་ལས་རྣ༷མ་པ༷ར་གྲོ༷ལ་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་ཞེས་གྲོལ་ཚུལ་བསྟན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། རྩ་བ་ནི།རྟོགས་པ་ཆོས་སྐུ་ཆོས་ཅན། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་གི་དྲི་མ་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་ཡིན་པས་སོ། །དེར་ཐལ།དེ་དག་དོན་དམ་པར་བདེན་དངོས་སུ་ཡོད་པ་ལམ་གྱིས་ཟད་པ་མེད་པར་རང་བཞིན་གྱིས་ཟད་པ་དང༌། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྐྱེའམ་སྐྱེ་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཟད་ཤེས་དང་མི་སྐྱེ་ཤེས་གཉིས་ནི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ཟད་མེད་སྐྱེ་མེད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྒྲིབ་གཉིས་བདེན་དངོས་མེད་པར་ལུང་གིས་སྒྲུབ་པ་ནི། དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་ལས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཏོགས་པ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རིགས་པས་བསྒྲུབ་པ་ནི། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། སྒྲིབ་གཉིས་ཆོས་ཅན། ཆོས་འདྲ། དོན་དམ་པར་འཐད་པའི་དངོས་པོར་མེད་པས་སོ། །ནམ་མཁའི་པད་མ་བཞན་དུའོ། །དེ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་བདེན་པའི་གཅིག་དང་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་རྒྱུ་བདག་གཞན་གཉིས་ཀ་རྒྱུ་མེད་ལས་མི་སྐྱེ་བས་སོ། །རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མའོ། །དོན་དམ་པར་འབྲས་བུ་རྫས་སུ་ཡོད་མེད་མི་སྐྱེ་བས་སོ། །སོགས་པ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྟགས་དང་མུ་བཞི་སྐྱེ་འགོག་གི་རྟགས་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་སམ་འཐད་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཡང་རྩ་བར། འགོག་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ། །མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ལམ་གྱིས་ནི། །རྣམ་པར་རྟོག་རིགས་ཅི་ཞིག་ཟད། །སྐྱེ་མེད་རྣམ་པ་ཅི་ཞིག་འཐོབ། །ཅེས་པའི་ལུང་མདོ་ལུགས་མར་རྩོད་པའམ་དྲི་བ་ལ་སྦྱར་བ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དེ་དོན་ལ་གནས་པའི་རིགས་པའི་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། རྩ་བ་ནི། རྩེ་མོའི་མཐོ༷ང་ཞེ༷ས་བྱ༷་བ༷འི་ལ༷མ་གྱི༷ས་ནི༷་ཆོས་ཅན་སྤང་བྱ་རྣམ་རྟོག་གི་རིགས་སྔར་བདེན་པར་ཡོད་པ་ཅི༷་ཞི༷ག་ཟ༷ད་ཅིང་བདེན་དངོས་སླར་སྐྱེ༷་མེ༷ད་རྣ༷མ་པ༷་སྟེ་དངོས་པོ་ཅི༷་ཞི༷ག་ཐོ༷བ་སྟེ་དེ་འདྲ་མེད་པར་ཐལ། སྤང་བྱ་དྲི་མ་སྐྱེས་ཟིན་བདེན་དངོས་འགག་པ་མེད། ད་ལྟར་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དྲི་མ་བདེན་དངོས་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་འགོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་སོགས་དོན་དམ་པར་བདེན་དངོས་ཀྱིས་སྟོང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རྩ་བར། གཞན་གྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་ལ། །ཤེས་བྱ་ལ་ཡང་སྟོན་པ་ཡང༌། །སྒྲུབ་པ་ཟད་པར་བརྗོད་པ་གང༌། །འདི་ལ་ཁོ་བོས་མཚར་དུ་རྩིས། །ཞེས་པའི་དོན་ཉ་ཊཱིཀ་ལས། རྩ་བ་ནི། དངོས་སྨྲ་བ་གཞན་གྱི་ལུགས་ལྟར་ན་རང་རིག་སྐད་ཅིག་མ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱེད་རྣམས་ལ་དངོས་འཛིན་སྤང་དུ་མི་རུང་བར་ཐལ། བདེན་དངོས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཅན། ཤེས་སྒྲིབ་ཟད་པ་མིན་པར་ཐལ། དངོས་འཛིན་མ་སྤངས་པས་སོ། །རྟགས་ཁས་སོ། །མ་ཁྱབ་ན། དེ་མ་སྤངས་ཀྱང་ཤེས་སྒྲིབ་སྤངས་པར་བརྗོད་པ་གང་དེ་ལ་བྱམས་པ་ཁོ་བོས་མཚར་དུ་བརྩིས་ཏེ། འདི་ནི་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་འཕགས་པ་བྱམས་པས་དགོངས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་རང་རིག་སྐད་ཅིག་མ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་གཞན་རྣམས་བདེན་དངོས་སུ་མི་འདོད་པར་ཐལ།ཉ་ཊཱིཀ་གི་ལུང་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་དོན་གསལ་ལས། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་ཤེས་བྱའི་རྫས། །ཆོས་དང་གང་ཟག་བདེན་འདོད་པ། །ཞེས་དང༌། གཞན་སྟོང་སྙིང་པོ་ལས། ཡུལ་དང་དབང་བོ་བདེན་གྲུབ་ལས་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དབང་པོ་དངོས་པོ་རགས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཞན་སྟོང་སྙིང་པོ་ལས། འདས་མ་འོངས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་རང་རང་སོ་སོ་ནས་རྫས་སུ་གྲུབ་པར་འདོད་ཅིང༌། བདེན་གྲུབ་ཀྱི་ཆ་རེ་ཡང་ཡོད་པར་འདོད་ལ། རགས་པའི་དངོས་པོ་དང་རྒྱུན་གྱི་དངོས་པོ་སོགས་ནི་བདེན་མེད་དུ་འདོད་ཅིང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྐབས་འདིར་འགྲེལ་བ་དོན་གསལ་ལྟར་ཉ་ཊཱིཀ་ལས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་བཞི་བཤད་དེ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་བཞི་འདིར་མངོན་ཏེ། བདག་མེད་ལ། སེམས་ཙམ་ལ། གཉིས་མེད་ལ། རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དང་པོ་བདག་མེད་ལ་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ནི། ཕུང་སོགས་ལ་དམིགས་ནས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡིན་ལ། དེ་བསྒོམས་པས་གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་སྤངས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ། །ཐར་ལམ་རྣམ་དག་གམ་ཉོན་སྒྲིབ་སྤངས་པ་དང་སྲིད་ལས་གྲོལ་བ་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་བསྒོམ་དགོས་ཏེ། ཐེག་མཆོག་དབུུ་མ་ལས། གང་ཟག་བདག་མེད་སྒོམ་པ་ཡོད་མེད་ལས། །སྲིད་ལས་གྲོལ་བ་ཡོད་མེད་རྗེས་སུ་དཔོག །ཅེས་དང༌། དེ་ལྟར་གང་ཟག་བདག་མེད་ནི། །ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་ཀུན་ལ་ཡོད། །ཅེས་དང༌། དེའི་ཟིན་བྲིས་ལས། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་སྒོམ་པའི་ཚུལ་འདི་ནི། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་ཀུན་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྤྱིར་འདི་ལྟ་བུ་དང་མི་ལྡན་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་དང་བཟོད་པ་ལ་གནས་པ་སོགས་དགེ་བའི་ལས་ལམ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྤྱོད་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་དགེ་བའི་ལས་ལམ་ལ་གནས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཙམ་ལ་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ནི། དོན་དུ་སྣང་བ་ལ་དམིགས་ནས་ནང་གི་རིག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡན་གར་བ་ནི་མེད་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་མཚན་ནི། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། འདིའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། སྔོན་པོ་དེའི་བློ་དེ་འཛིན་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་ལ་སྔོན་པོར་སྣང་བ་དང་རྫས་ཐ་དད་དུ་མི་བདེན་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་གཅིག་ནི་དུས་གཅིག་དམིགས་པ་ནི་རྟོགས་པ་ངེས་པ་ནི་ཁྱབ་པ་སྟེ། དུས་གཅིག་རྟོགས་པས་ཁྱབ་ཅེས་པ་སྟེ། གཅིག་རྟོགས་ན་གཅིག་རྟོགས། གཅིག་མ་རྟོགས་ན་གཅིག་ཤོས་ཡང་མི་རྟོགས་པས་ཁྱབ་པས་སོ། །ཟླ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དཔེར་ཆོས་མཆོག་གིས་སོ། །དམིགས་ངེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་འདི་རང་སངས་རྒྱས་པ་དང་མདོ་སྡེ་བ། སེམས་ཙམ་སྡེ་གཉིས་ཀུན་ཀྱི་ལུགས་ལ་ཡོད་དོ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་འགྲེལ་བཤད་རིན་ཕྲེང་ལས།བློ་གཅིག་གི་བཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པའམ། གཉིས་སུ་སྣང་བས་གཉིས་སུ་བདེན་ཞེ་ན། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། དེ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྣམ་ཤེས་འཁྲུལ་པས་ཟླ་བ་གཉིས་མེད་པར་ཟླ་བ་གཉིས་མཐོང་བས་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་སྟོན་ཏེ། སྔོ་སེར་དག་ལ་ཆོས་ཅན། ལྷན་ཅིག་མྱོང་བའི་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། སྔོ་འཛིན་དབང་ཤེས་དང༌། དེས་དམིགས་པའི་སྔོན་པོ་ཆོས་ཅན། སོ་སོ་རྫས་ཐ་དད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མྱོང་བ་མེད་པར་དོན་འགའ་དོན་མེད་པའི་མྱོང་བ་ཡང་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་མ་མཐོང་བ་དེ་ན་སྟེ། གཅིག་དམིགས་ན་གཅིག་དམིགས་པས་ཁྱབ། གཅིག་མ་དམིགས་ནའང་གཅིག་མ་དམིགས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། སྔོ་འཛིན་དབང་ཤེས་རང་དུས་ན། སྔོ་འཛིན་དབང་ཤེས་ལས་རྫས་གཞན་མིན་པ་ལྡོག་པ་རབ་ཏུ་དཀའ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་གྲུབ་བདེ་གཅིག་པ་དེ་ཡིས་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དཔྱད་རྒྱུ་དུ་མ་ཡོད་ཀྱང་སྐབས་འདིར་མང་དོགས་ནས་མ་སྤྲོས་པའོ། །སྒོམ་པའི་འབྲས་བུ་གཟུང་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤངས་པ་འཐོབ་པོ། །ལང་གཤེགས་ལས། སེམས་ཙམ་ལ་ནི་རྟེན་ནས་ནི། །ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་མི་བརྟག་གོ །ཞེས་སོ། །སྐབས་འདིར་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་ཆ་ཙམ་ཀུན་དགའ་དཔལ་གྱིས་གསུངས་ཏེ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། དེ་ལ་མུ་སྟེགས་ཞེས་པ་གཙང་སྦྲ་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང་དཀའ་ཐུབ་སོགས་ཀྱིས་ཐར་བར་འཇུག་པའི་འགྲམ་སྟེགས་ཏེ་དེ་གང་ལ་ཡོད་ཅིང་དེ་འཆའ་བ་དེ་མུ་སྟེགས་པའོ། །མཚོ་འགྲམ་ནས་མཚོར་འཇུག་པའི་སྟེགས་འཆའ་བ་དང་འདྲའོ་ཞེས་སྒྲ་སྦྱོར་བམ་གཉིས་བཤད་པ་ལྟར་རོ། །སྒྲིབ་གཉིས་སངས་ཤིང་ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ལ་མཁྱེན་པ་རྒྱས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེའི་ལུགས་ཚད་མར་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་པའོ། ། དེ་ལ་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་ལས། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། སངས་རྒྱས་པ་གང་ཞིག བློ་རང་རིག་མེད་པ་དང་ཤེས་པ་རྣམ་མེད་དུ་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་གོ །མདོ་སྡེ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཉན་ཐོས་པ་གང་ཞིག བློ་རང་རིག་ཡོད་པར་འདོད་པའོ། །སེམས་ཙམ་པའི་མཚན་ཉིད། ཐེག་ཆེན་པ་གང་ཞིག རང་རིག་པའི་འདུས་བྱས་བདེན་དངོས་འདོད་པའོ། །དབྱེ་ན། སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། ཐེག་ཆེན་སེམས་ཙམ་པ་གང་ཞིག སྒོ་ལྔའི་དོན་སྣང་དོན་དམ་པར་སེམས་སུ་བདེན་པར་འདོད་པའོ། །སེམས་ཙམ་རྣམ་བརྫུན་པའི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག དེ་དོན་དམ་པར་སེམས་སུ་མི་བདེན་པར་འདོད་པའོ། །དབུ་མ་པའི་མཚན་ཉིད། ཐེག་ཆེན་པ་གང་ཞིག དོན་དམ་པར་བདེན་དངོས་ཁས་མི་ལེན་པ།དབྱེ་ན། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་མཚན་ཉིད། དབུ་མ་པ་གང་ཞིག རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྦྱོར་ངག་རང་ལུགས་ལ་ཁས་བླངས་ནས་དངོས་སྨྲ་འགོག་པ། ཐལ་འགྱུར་པའི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག རང་ལུགས་ལ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྦྱོར་ངག་མི་འགོད་པར་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གིས་དངོས་སྨྲ་འགོག་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྐབས་འདིར་ཉན་ཐོས་ཞེས་པ་དང་ཐེག་ཆེན་ཞེས་པ་གྲུབ་མཐའ་ཐེག་དམན་དང་ཐེག་ཆེན་ལ་བྱེད་དགོས་ཏེ། གཞན་སྟོང་སྙིང་པོ་ལས། སངས་རྒྱས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་པ་དང༌། སེམས་ཙམ་པ་དང༌། དབུ་མ་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་གཉིས་ནི་ཐེག་དམན་ཉན་ཐོས་པ་དང༌། ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་ཐེག་ཆེན་པའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་དུ་འཇོག་པ་ཡང༌། ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་སྡེ་སྣོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མཐར་ཐུག་ཏུ་འདོད་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གསུང་རབ་སྡེ་སྣོད་རྣམས་བཀའ་མཐར་ཐུག་ཏུུ་འདོད་པས་དེ་ལྟར་བཏགས་པ་ཡིན་པས། ཐེག་དམན་སྨྲ་བ་དང་ཐེག་ཆེན་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲུབ་མཐའ་ཐེག་དམན་པ་དང༌། གྲུབ་མཐའ་ཐེག་ཆེན་པ་ཞེས་གྲགས་པ་ལྟར་ཡིན་ལ། གང་ཟག་དེ་ཉིད་ཐེག་ཆུང་ངམ་ཐེག་ཆེན་པར་འཇོག་པ་ནི་གྲུབ་མཐའ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསམ་སྦྱོར་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ནི་ཐེག་ཆེན་པ་ཡིན་ལ། ཐེག་དམན་གྱི་བསམ་སྦྱོར་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ནི་ཐེག་དམན་པ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་གཉིས་གང་ཡང་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་ན་གསུང་རབ་གང་ཀློག་གཞུང་ཅི་བཟུང་གྲུབ་མཐའ་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཀྱང་གང་ཟག་ཐེག་ཆེན་པ་ཡང་མ་ཡིན། གང་ཟག་ཐེག་དམན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གྲུབ་མཐའ་ཐེག་ཆེན་འཛིན་ལ། ལམ་ཐེག་དམན་དུ་ཞུགས་པ་ཡང་ཡོད། གྲུབ་མཐའ་ཐེག་དམན་འཛིན་ལ་ལམ་ཐེག་ཆེན་དུ་ཞུགས་པ་ཡང་ཡོད། གཉིས་ཀ་ཐེག་ཆེན་པ་ཡང་ཡོད། གཉིས་ཀ་ཐེག་དམན་པ་ཡང་ཡོད། གྲུབ་མཐའ་འཛིན་ཅིང་ལམ་དུ་མ་ཞུགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་མང་ལ། ལམ་དུ་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་ལ་གྲུབ་མཐའ་མེད་པ་ནི་ཡེ་མི་སྲིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་འདི་ལ་དཔྱད་ཚུལ་སྔར་གཞན་སྟོང་དོགས་གཅོད་དུ་བཤད་ཟིན་པས་དེར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་མེད་ལ་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ནི། འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རང་རིག་ལ་དམིགས་ནས་ཕྱི་དོན་གྱི་གཟུང་རྣམ་དུ་གྱུར་པའི་ནང་གི་འཛིན་པ་བདེན་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ནས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་སེམས་ལ་འཇོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡིན་ཏེ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། དམིགས་པ་དངོས་ནི། འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རང་རིག་པའི་བློའོ། །རྣམ་པ་ནི། ཕྱི་དོན་གྱི་གཟུང་རྣམ་དུ་གྱུར་པའི་ནང་གི་འཛིན་པ་བདེན་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ནས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་སེམས་ལ་འཇོག་པས་སོ། །མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དོན་སྣང་གི་བློ་ཆོས་ཅན། དེ་མེད་དེ། གཟུང་བ་བདེན་པ་མེད་པས་ནའོ། །སུམ་ཅུ་པར། གཟུང་བ་མེད་ན་དེར་འཛིན་མེད། །ཅེས་གསུངས་ལ། འབྲས་བུ་ནི། དེར་འཛིན་སྤངས་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་འདི་གཉིས་སོ་སོར་འཇོག་པ་སེང་བཟང་གི་འགྲེལ་བ་ལྟར་བཤད་པ་ཡིན་དེ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། འདིས་ཅི་ཡང་བདེན་པར་གྲུབ་པ་མི་འདོད་དོ་སྙམ་ན། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་འདི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པའི་ངོ་བོའམ་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་བྱས་ནས་སོ། ། ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་སེམས་ཙམ་པར་བསྒྲུབ་འདོད་ནས་འདི་དག་བྱས་པ་སྟེ། བར་བ་གཉིས་གཞུང་སོར་བཞག་གི་དགོངས་པ་ལྟར་ན་བཟློས་པའམ་མི་ཟློས་པར་བྱེད་ན་གསུམ་པ་ལ་བློ་རྩེ་གཏད་ས་དཀའའོ། །ངག་ལས་ཤེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་སུ་འཐད་མི་འཐད་ལུང་དེ་དང་སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་བརྫུན་འཇོག་ཚུལ་སོགས་ཀྱིས་དཔྱད་དོ། །རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ནི། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། དམིགས་པ་ནི། འདུས་བྱས་ཀྱི་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་ངོ༌། །གཉིས་པ་རྣམ་པ་ནི། ཡང་དག་པར་ན་དངོས་པོ་དངོས་མེད་སོགས་པས་གཉིས་ཡིན་གཉིས་མིན་སོགས་སུ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བརྟག་པའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ནས་དོན་དམ་པར་སྤྲོས་བྲལ་བསྒོམ་མོ། །བྲལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྱུ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་པས་སོ། ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲིབ་གཉིས་བདེན་པར་མེད་ཀྱང་མེད་པ་ཡིན་མི་དགོས་ལ། སྒྲིབ་གཉིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དེ་གཉེན་པོ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུས་སྤང་པ་ཡིན་ཏེ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། བདེན་པ་མེད་ན་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་མི་འཐད་དོ་སྙམ་ན། མི་འགལ་ཏེ། དཔེར་ན་མི་བདེན་བཞིན་དུ་སྒྱུ་མའི་གླང་བོས་སྒྱུ་མའི་གླང་བོ་གཞན་ཞིག་ཕམ་པར་བྱས་པ་བཞིན་དུའོ། །སྒྱུ་མའི་རྒྱལ་བོ་སྒྱུ་མ་ཡི། །རྒྱལ་བོ་གཞན་གྱིས་ཕམ་བྱས་ལྟར། །གང་དག་གིས་ནི་ཆོས་མཐོང་པའི། །རྒྱལ་སྲས་དེ་དག་ང་རྒྱལ་མེད། །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །