སྐབས་འདིར་བདེན་གཉིས་ལ་མཐའ་ཅུང་ཟད་དཔྱད་པ།

སྐབས་འདིར་བདེན་གཉིས་ལ་མཐའ་ཅུང་ཟད་དཔྱད་པ་ལ།

བདེན་གཉིས་ཤེས་པའི་ཕན་ཡོན། མ་ཤེས་པའི་ཉེས་དམིགས། བདེན་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངེས་པར་བྱ་བ་དང་གསུམ།དང་པོ་ནི། དབུ་མ་བདེན་གཉིས་ལས། བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་པ་དག །ཐུབ་པའི་བཀའ་ལ་མི་རྨོངས་ཏེ། །དེ་དག་མ་ལུས་ཚོགས་བསགས་ནས། །ཕུན་ཚོགས་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །གཉིས་པ་བདེན་གཉིས་མ་ཤེས་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི། དབུ་མ་རྩ་བར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང༌། །དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པའོ། །གང་དག་བདེན་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་ཤེས་པ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ནི། །ཟབ་མོའི་དེ་ཉིད་རྣམ་མི་ཤེས། །ཐ་སྙད་ལ་ནི་མ་བརྟེན་པར། །དམ་པའི་དོན་ནི་རྟོགས་མི་ནུས། །དམ་པའི་དོན་ནི་མ་རྟོགས་ན། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། ། གསུམ་པ་བདེན་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ། མཚན་ཉིད། སྒྲ་བཤད། དབྱེ་བ། གཅིག་དང་ཐ་དད་བཤད་པ་དང་བཞི། དང་པོ་ནི། གཤིས་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པས་སྟོང་བའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དེ། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། གཤིས་ལ་རངགི་ངོ་བོ་བདེན་པས་མི་སྟོང་བའི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་དེ། དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དབུ་མའི་མན་ངག་ཁྱད་འཕགས་ལས། རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་སྟོང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི། །ཡུལ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་གྲུབ་འཕགས་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་དོན་དམ་བདེན་པར་གསུངས། །ཞེས་དང༌། བདེན་གཉིས་གསལ་བའི་ཉི་མ་ལས། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གང་ཞིག གཤིས་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པས་སྟོང་བ་ནི། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་གང་ཞིགགཤིས་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པས་མི་སྟོང་བ་ནི། དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་དང༌། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྤྲོས་བྲལ་གང་ཞིག་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་རིག་པས་ཤེས་ཀྱི་སྒྲ་རྟོག་སོགས་ཀྱི་དངོས་ཡུལ་ལས་འདས་པ་སྟེ་ཀླུས། གཞན་ལས་ཤེས་མིན་ཞི་བ་དང༌། །སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ། །རྣམ་རྟོག་མེད་དོན་ཐ་དད་མིན། །དེ་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད། དོན་དམ་པར་མེད་ཅིང་མ་དཔྱད་པའི་བློ་ངོ་ན་སྣང་བའོ། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད། ཀུན་རྫོབ་གང་ཞིག བག་ཆགས་བརྟན་པའི་བློ་ངོར་གྲུབ་པ་སྟེ། བདེན་གཉིས་ལས། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་འདི་ཁོ་ན། །ཀུན་རྫོབ་གཞན་ནི་གཅིག་ཤོས་ཡིན། །ཞེས་དང༌།ཤེར་འགྲེལ་སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་ལས། རྣམ་ཤེས་འཁོར་བཅས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་དག་པར་གྲུབ་ཅིང༌། འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང༌། ཐ་སྙད་བདེན་པ་དང༌། རྫུན་པའི་བདེན་པ་རྣམས་དོན་གཅིག ཅེས་གསུངས་སོ། །

གཉིས་པ་སྒྲ་བཤད་ནི།

ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སྒྲིབ་ཅིང་འགེབས་པས་ཡང་དག་སྒྲིབ་པའམ་ཀུན་ནས་འགེབས་པ་སྟེ་བདེན་གཉིས་ལས། གང་ཞིག་གིས་སམ་གང་ཞིག་ལ། །ཡང་དག་སྒྲིབ་བྱེད་ཀུན་རྫོབ་འདོད། །ཅེས་སོ། །བདེན་པ་ནི་མི་བསླུ་བར་སྣང་བའོ། །དོན་ཡང་ཡིན་ལ་མཆོག་གམ་དམ་པ་ཡང་ཡིན་པས་དོན་དམ་མཉམ་བཞག་གི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དམ་པའི་དོན། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་བའི་ཡུལ་དུ་བསླུ་བ་མེད་པས་དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། ལང་གཤེགས་ལས། ཡེ་ཤེས་དམ་པ་བདག་མེད་པ། །སྣང་བ་མེད་ལ་མི་གཟིགས་སོ། །ཞེས་དང༌། བདེན་གཉིས་ལས། བསླུ་བ་མེད་པའི་རིག་པ་དེ། །དོན་དམ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་མིན། །ཞེས་དང༌། སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་ན། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྐད་དོད། སམ་པྲྀ་ཏའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ནས། ཡང་དག་པ་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་མ་རིག་པའི་སྣང་ངོར་གྱུར་པའི་དོན་ཡིན་ལ། ཡང་སམ་ནི་ཀུན་ནས་ཀྱི་དོན་དང་པྲྀ་ཏ་བསླུ་བ་དང༌། སྒྲིབ་པ་དང༌། བརྫུན་གྱི་དོན་ཡིན་པས། ཀུན་ཏུ་བརྫུན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། ། གསུམ་པ་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ལ། དོན་དམ་ལ་དབྱེ་ན། རྣམ་གྲངས་པའི་དོན་དམ་དང་རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་པའི་དོན་དམ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི། དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཙམ་སོགས་ཏེ། བདེན་གཉིས་ལས། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་བཀག་པ་ཡང༌། །དོན་དམ་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར། །དོན་དམ་ཡིན་པར་ཁོ་བོ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་དེ་དག་དོན་དམ་བདེན་པ་དངོས་མིན་ཏེ་མེད་དགག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་རྫོབ་དང་རི་བོང་རྭ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཁོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སོགས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་ཉ་ཊཱིཀ་ལས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་དོན་དམ་དངོས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ་སོགས་ཏེ་འདིའི་རྣམ་གྲངས་ནི་དབུས་མཐར། སྟོང་བ་ཉིད་དེ་མདོར་བསྡུ་ན། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །གཞན་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན། །དེ་འགག་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་དོན་དེ་གོ་རིམ་བཞིན། །ཞེས་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་ཏེ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་ལས། དོན་དམ་དངོས་ལ་ནི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་མེད་ཀྱང༌།བློའི་རྟོགས་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དོན་དམ་གྱི་ཀུན་རྫོབ་དང༌། དོན་དམ་གྱི་དོན་དམ་མོ། །དང་པོ་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་ཡིན་ཡང༌། གང་ལ་དམིགས་ཏེ་སྒོམས་ན། གནས་ལུགས་མཐོང་ཞིང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དོན་དམ་དང༌། རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་དམ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ལ་དབྱེ་ན། ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་དང་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་བག་ཆགས་བརྟན་པའི་ངོར་གྲུབ་པ་བཙོ་བསྲེག་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི་སྣང་ཡང་དོན་མི་ནུས་པ་ཆུ་ཟླ་སོགས་ཏེ། བདེན་གཉིས་ལས། སྣང་དུ་འདྲ་ཡང་དོན་བྱེད་དག །ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་མི་ནུས་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ནི་དབྱེ་བ་བྱས། །ཞེས་སོ། །སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་ལས། ཀུན་རྫོབ་དེ་ལ་ཡང་དབྱེ་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དོན་དམ་མོ། །དང་པོ་ནི་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་སྟེ་ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལོག་པ་ཙམ་ནི་བསྐྱེད་ནུས་ལ། ཟླ་བར་སྣང་མོད་ཟླ་བའི་དོན་མི་བྱེད་པ་འདི་ལྟ་བུའི་རིགས་དབང་པོ་བསླད་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་རྨི་ལམ་དང༌། སྒྱུ་མ་དང༌། ནད་ཀྱིས་འཁྲུགས་པ་དང༌། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དཔེ་དང་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པས་ཡིད་བསླད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། གཙོ་བོ་དང༌། བདག་དང༌། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་གིས། དེ་དང་དེར་བཏགས་པའི་བཏགས་ཆ་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་སྤྱི་དང༌། གཞན་ཡང་བ་ལང་རྟས་སྟོངས་པ་ཙམ་ལ་སོགས་པ།དོན་བྱེད་ནུས་པ་དང་བྲལ་བ། འཇིག་རྟེན་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བྱེད་མི་ནུས་པ་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། དངོས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཏགས་པ་ལ་མ་བལྟོས་ཤིང༌། འཕྲལ་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུས་མ་བསླད་པའི་གསལ་སྣང་ཅན། འཇིག་རྟེན་ཉིད་དུ་བླང་དོར་གྱི་གནས་ལ་མི་བསླུ་ཤིང༌། འདོད་པའི་འབྲས་བུའི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ་མེས་བསྲེག་པར་བྱེད། ཆུས་གཤེར་བར་བྱེད། མིག་གིས་ནི་གཟུགས་མཐོང༌། རྣ་བས་ནི་སྒྲ་ཐོས། ལམ་དུ་སོང་ན་ནི་དེར་ཕྱིན་པར་འགྱུར། སྡིག་པས་ནི་དམྱལ་བར་འགྲོའོ། །དགེ་བས་ནི་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོའོ། །བདག་མེད་བསྒོམས་པས་ནི་ཐར་བ་ཐོབ་བོ། །ཚོགས་རྫོགས་པ་ལས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་དང༌། བྱ་བྱེད་དང༌། རྒྱུ་འབྲས་དེ་དག་དོན་དམ་པའི་ངོ་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་གྲུབ་མོད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་ཉིད་དུ་རྒྱུ་འབྲས་མ་འཁྲུལ་བར་འབྱུང་བ་དང༌། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བརྟན་པོ་དང་བཅས་པ་དང༌། བླང་དོར་གྱི་གནས་དོན་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་དང་ཡང་དག་པ་གཞི་མཐུན་པའི་མིང་གིས་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བཀའ་བསྡུ་བཞི་བའི་འགྲེལ་བ་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་ལས། ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་བསླུ་བ་རྣམས་ནི་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་ཞེས་གསུངས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་དུ་འདྲ་ཡང་དོན་བྱེད་དག །ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་མི་ནུས་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ནི་དབྱེ་བ་བྱས། །ཞེས་སོགས་གང་གསུངས་པའོ། །དེས་ན་ཀུན་རྫོབ་དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཡོད་ཀྱང་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་དགོངས་ནས་སྐབས་མང་པོར་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཞེས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་ཞེས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་བདེན་པས་ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །ཞེས་དང༌།རི་ཆོས་ལས། ཀུན་བརྟགས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་སྟེ་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་མམ་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཙམ་ལས་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའམ་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མ་གྲུབ་བོ། །ཞེས་དང༌། སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་ལས།