གཉིས་པ་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བ།
གཉིས་པ་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བ་ལ།
མཚན་ཉིད། སྒྲ་བཤད། འདོད་ཚུལ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྦྱོར་ངག་མི་འགོད་པར་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གིས་དངོས་སྨྲ་འགོག་པའི་དབུ་མ་རང་སྟོང་བ་དེ། ཐལ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཉ་ཊཱིཀ་ཡིད་ཀྱི་མུན་སེལ་ལས། ཐལ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག རང་ལུགས་ལ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྦྱོར་ངག་མི་འགོད་པར་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གིས་དངོས་སྨྲ་འགོག་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མཚན་གཞི་ནི། དཔལ་ལྡན་ཟླ་བ་གྲགས་པ། སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་སོགས་སོ། །གཉིས་པ་སྒྲ་བཤད་ནི། ཐལ་འགྱུར་ཙམ་གྱིས་གཞན་གྱི་ལོག་རྟོག་འགོག་པར་ཁས་ལེན་པས་ན་ཐལ་འགྱུར་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བསྟན་པ་སྤྱི་འགྲེལ་གྱི་རྣམབཤད་ལས། རང་ལུགས་ལ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་རྟགས་ཁས་མི་ལེན་པར་ཐལ་འགྱུར་ཙམ་གྱིས་གཞན་གྱི་ལོག་རྟོག་འགོག་པའི་དབུ་མ་པ་ནི། དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་པ། ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་འདོད་ཚུལ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་མཚན་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་དང༌། བདེན་པར་མ་གྲུབ་པར་འདོད་ལ། བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་བ་ཙམ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་འདོད་དོ། །ཐེག་པ་གསུམ་པོ་རང་རང་གི་ཐར་བ་ཐོབ་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་དགོས་པར་འདོད་ཅིང༌། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་གསུམ་དང་ལུང་དགུ་ཡོད་ལ་སྔར་བདག་གིས་གཞན་སྟོང་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་དང་པོའི་དྲིས་ལན་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རང་རིག་མི་འདོད་དེ། དབུ་མ་ཚིག་གསལ་དང་འཇུག་པ་རྩ་འགྲེལ་སོགས་ལས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་ལས་བརྒྱད་མི་འདོད་པ་འདྲ་སྟེ། མདོ་ལས་ཀུན་གཞི 
་བསྟན་པ་ནི་སྟོང་ཉིད་ལ་དགོངས་པར་གསུངས་ཏེ། འཇུག་པ་རང་འགྲེལ་ལས། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སྟོང་ཉིད་ཁོ་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འོན་ཀྱང་གཞན་སྟོང་དབུ་མའི་རྒྱན་ལས། ཁྱད་པར་ཐལ་འགྱུར་སྨྲ་བ་མཆོག་ཡིན་ཀྱང༌། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡི་ཀུན་གཞི་ནི། །བཀག་མོད་ཀུན་གཞིའི་ངོ་བོ་བཀག་པ་མེད། །ཅེས་ཀུན་གཞིའི་ངོ་བོ་མ་བཀག་གསུངས་པ་ལ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །ཉོན་སྒྲིབ་མ་སྤངས་པར་ཤེས་སྒྲིབ་སྤང་བའི་མགོ་མི་རྩོམ་པར་གསུངས་སོ། །ལམ་ལྔ་ས་བཅུ། མཐར་ཐུག་སྐུ་བཞི་སོགས་བཞེད་དོ། །རང་སྟོང་བ་དེ་དག་གིས་ཐུན་མོང་དུ། དྲི་མེད་འོད་ལས། རྣམ་ཤེས་དེ་ཡང་དོན་དམ་དུ། །ཡོད་པར་མཁས་རྣམས་མི་འདོད་དེ། །གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང༌། །བྲལ་བ་ནམ་མཁའི་པད་མོ་བཞིན། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཡོད་མེད་མིན། ། གཉིས་ཀའི་བདག་ཉིད་མིན་པའང་མིན་། །མཐའ་བཞི་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་བའི། །དེ་ཉིད་དབུ་མ་པ་ཡིས་རིག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་འཆད་པ་སྟེ། བླང་དོར་རབ་གསལ་ལས། དབུ་མ་པ་རྣམས་མུ་སྟེགས་འདོད་པ་ཡི། །ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པའི་བདག་མེད་ཅིང༌། །ཉན་ཐོས་སྡེ་གཉིས་འདོད་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི། །དོན་ཡང་བདེན་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། །ཞེས་དང༌། དབུ་མ་རྩ་བར། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ཡིན་ན། །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་གཞན། །ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་པས་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པས་འདོད་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་བདག་བདེན་པར་གྲུབ་པ་མེད་པར་འདོད་དོ། །གྲུབ་མཐའ་བཞི་སྟོན་པའི་ཚིགས་བཅད་དྲི་མེད་འོད་ལས་གསུངས་པ། འདི་རྣམས་འཇམ་དཔལ་གྱིས་མཛད་པའི་རང་གི་ལྟ་བའི་འདོད་པ་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། དྲི་མེད་འོད་དང༌། འཕགས་པ་ལྷས་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྙིང་བོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། ཛེ་ཏ་རིས་མཛད་པའི་བདེ་གཤེགས་གཞུང་གི་རབ་དབྱེ་རྣམས་ལས་ཀྱང་མཐུན་པར་གསུངས་སོ། །ཡང་དེ་དག་གིས་འདི་ལྟར་འདོད་དེ། གཞན་སྟོང་སྙིང་པོ་ལས། དེ་དག་ལ་གྲུབ་མཐའ་ནང་གསེས་མི་འདྲ་བ་མང་ཡང༌། ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་གཟུགས་སེམས་གཉིས་དང་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་དེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། ནམ་མཁའ་སོགས་འདུས་མ་བྱས་དང༌། དངོས་མེད་ཐམས་ཅད་དེ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བདེན་མེད་ཙམ་ནི་དོན་དམ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་དུ་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད། རྣམ་བཞག་ཙམ་ཐ་དད་དེ། དོན་དམ་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་གང་ཡང་མེད་པས་སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའི་དཔེས་བསྟན། ཀུན་རྫོབ་སྣང་དུས་ན་བདེན་པས་སྟོང་ཡང༌། སྣང་བ་མ་འགག་པ་སྒྱུ་མའི་དཔེས་བསྟན། དེ་གཉིས་ཀར་ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་སོགས་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པར་འདོད་དོ། །གྲུབ་མཐའ་འདི་ལ་ཡང༌། དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་དེ་སྤྲོས་པ་བཀག་ཙམ་གྱི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་འདོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོགས་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ཞིང་བདེན་པར་མེད་ཟེར་བ་དང༌། དོན་དམ་བདེན་པ་བདེན་མེད་དུ་འདོད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཐལ་འགྱུར་བ་རྣམས་ནི་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་འཇོག་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་རྩོད་པ་ལ་འཛེམ་པའི་ཕྱིར་གང་ཡང་ཁས་མི་ལེན་པ་དང༌། ངེས་ཤེས་མ་སྐྱེས་ཀྱང་ལོག་རྟོག་ཟློག་པར་འདོད་པ་སོགས་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ལ། གཟུང་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པར་མེད་པ་དང༌། བདེན་མེད་ཙམ་དེ་ཡང་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པ་སོགས་ནི་མ་ནོར་བ་ཡིན་ནོ། ། ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་སྟོང་བ་དེ་དག་གིས་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་སོགས་འཁོར་ལོ་བར་བ་ངེས་དོན་དང༌། དགོངས་འགྲེལ་སོགས་འཁོར་ལོ་ཐ་མ་དྲང་དོན་དུ་འདོད་དེ། གཞན་སྟོང་སྙིང་པོ་ལས། དབུ་མ་ཕལ་བ་འཛིན་པ་རྣམས་ནི། འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་མདོ་ཐམས་ཅད་དྲང་དོན་ཡིན་ཞིང༌། འཁོར་ལོ་བར་བའི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་རྣམས་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་གོ་ཞེས་སྨྲ། གྲུབ་མཐའ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ངེས་ནི་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་སོགས་གོང་དུ་སྨོས་པ་དེ་རྣམས་སུ་ཟད་ལ། ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་དེ་དག་གིས། ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་མི་རྣམས་དང༌། །ལྷ་རྣམས་སོ་སོ་རིགས་རིགས་སུ། །དངོས་གཅིག་ཡིད་ནི་ཐ་དད་ཕྱིར། །དོན་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་། །ཞེས་པ་ལྟར། ཆུ་ལྟ་བུ་དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལ་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་པའི་འདོད་པ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡང་བདེན་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། བླང་དོར་རབ་གསལ་ལས། སེམས་ཙམ་པ་རྣམས་འདོད་པའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱང༌། །དོན་ལ་བདེན་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་པད་མོ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ངེས་སུ་ཡང༌། གང་གིས་དངོས་པོ་རྣམ་དཔྱད་ན། །དེ་ཉིད་དུ་ན་དེ་དངོས་མེད། །གང་གི་ཕྱིར་ན་དེ་དག་ལ། །གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྤྱིར་ཕྱི་ནང་གཟུང་འཛིན་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བདེན་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་སེམས་ཙམ་པས་འདོད་པའི་ནང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་བདེན་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཞེས་པས་ཀུན་རྫོབ་རྣམ་ཤེས་ལ་སྣང་ཡང་དཔྱད་ན་རང་བཞིན་མེད་པར་སྟོན་པ་བཀའ་བར་པ་དང་མཐུན་པའི་དབུ་མ་པ་ཡིན་པའོ། ། སེམས་ཙམ་པ་དང་རང་སྟོང་བ་དག་གིས་སྙིང་པོའི་ངེས་གསང་དང༌། དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་མི་འདོད་ཅིང་སློབ་དཔོན་སྔ་མ་དག་གིས་གཞན་སྟོང་ལ་དགག་པ་མ་བྱས་ལ། ཕྱིས་སུ་དགག་པ་བྱེད་པ་ཡོད་དེ། གཞན་སྟོང་སྙིང་པོ་ལས། སེམས་ཙམ་པ་དང༌། རང་སྟོང་སྨྲ་བའི་དབུ་མ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ངེས་གསང་དང༌། དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་རང་རིག་རང་གསལ་ནི་རང་ལུགས་ལ་མི་འདོད་ཅིང་དེ་དག་གི་གནས་ཚུལ་མ་གོ་བས། སློབ་དཔོན་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་སྟོང་ལ་དགག་པ་བྱས་པ་ནི་མེད་ལ། རྗེས་འབྲང་ཕྱིས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དགག་པ་བྱེད་མོད་ཀྱང་གཞན་སྟོང་གི་གྲུབ་མཐའི་གནད་གོ་བ་ནི། གཅིག་ཀྱང་མེད་པས་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལོངས་པའི་དགག་པ་ཤ་སྟག་གོ །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། །།
སྨྲས་པ། ཆོས་རྣམས་བདེན་གྲུབ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་མྱོང༌། །འོན་ཀྱང་ལས་འབྲས་ལ་སོགས་བྱ་བྱེད་ཀུན། །རྣམ་བཞག་འཐད་ལྡན་སྨྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད། །སྨྲ་བའི་གྲུབ་མཐའི་མཛེས་ལྗོངས་འདི་ན་སྣང༌། །ཞེས་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་ལུང་རིགས་གཏེར་མཛོད་ལེགས་བཤད་འདོད་འཇོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་སྨྲ་བའི་གྲུབ་མཐའི་སྐབས་ཀྱི་ངལ་གསོ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ།། །།