གསུང་རྣམ་པར་དག་པ།
གསུང་རྣམ་པར་དག་པ་ནི།
ངག་གི་སྐྱོན་བརྫུན་སྨྲ་བ་དང༌། ང་རོའི་སྐྱོན་གདངས་མི་སྙན་པ་དང༌། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིད་མི་བདེ་བར་ བྱེད་པ་སོགས་དང༌། རྩོལ་པའི་སྐྱོན་ཧ་ཅང 
་མྱུར་ཆེས་པ་ལ་སོགས་པ། གསུང་ལ་སྐྱོན་མཐའ་དག་སྤངས་ཤིང་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། གསུང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱངས་སྙན་པ་ནི། ཐེག་དམན་ལྟར་ན་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་ལྔ་ལྡན་ནམ། ཐེག་ཆེན་ལྟར་ན་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་ལ་སོགས་པའོ། ། སྐུའི་འཕྲིན་ལས་ནི། སྐུ་བྱད་བལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ནི། སྐུའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་གི་ཆ་ཤས་རེ་རེའི་མཛེས་སྡུག་གིས་ཀྱང༌། ཁམས་གསུམ་གྱི་མཛེས་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར། བལྟས་པས་ཚིམ་པ་མེད་པའོ། །སྐུ་མཚུངས་པ་མེད་པ་ནི། ཁམས་གསུམ་དང་འགྲོ་བ་དྲུག་དང༌། སྐྱེ་གནས་བཞིར་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུའི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལས་ལྷག་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། མཉམ་པར་མཚུངས་པ་འགའ་ཡང་མ་དམིགས་པའོ། །འདོད་པ་དག་གིས་མ་གོས་པ། གཟུགས་དག་གིས་ཉེ་བར་མ་གོས་པ། གཟུགས་མེད་པ་དག་དང་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་ཚིག་གསུམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ། ༦གང་ལ་གནས་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་ལ་མི་གནས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བཞུགས་ཤིང༌། ཁམས་གསུམ་དུ་སྤྱོད་པ་ན་ཡང་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་འདོ༵ད་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཚེ། འདོད་པ༵་ལ་འདུན་པ་དང༌། གནོད་སེམས་ད༵ག་གི༵ས་མ༵་གོ༵ས་པ༵་དང་གཟུ༵གས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། དེ་ད༵ག་གི༵ས་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྐྱོན་སྲེད་པ། ལྟ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པས་ཉེ༵་བ༵ར་ཏེ་ལྷག་པར་མ༵་གོས་ཞེས་པ་དེ་ཡང་འདོད་གཟུགས་དག་ནི་ལུས་ངག་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་དེས་མ་གོས་པ་ཞེས་མཚུངས་པར་སྦྱར་ལ། གཟུ༵གས་མེ༵ད་ཁམས་ན་གོས་པའི་ཚུལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ༵་འདྲེ༵ས་པ༵་ཞེས་བསྟན་པར་བཞེད་དེ། གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གཟུགས་མེད་པ་ཁོ་ནའི་ལུགས་ལྟར་ན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་སྦྱར་ལ། གཟུགས་ཡོད་པའི་ལུགས་ལའང༌། དེ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་འཆད་པ་མི་འགལ་ལོ། །མདོར་བསྟན་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། རྒྱས་བཤད་ཕུང་པོ་དག་ལས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཁམས་རྣམས་དང་མི་ལྡན་པ། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བསྡམས་པ་ཞེས་ཚིག་བཞིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྤྱོད་པ་ན་༧གང་ལ་ཡང་མ་ཆགས་པར་བསྟན་ཏེ། སྲིད་ཞིའི་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པ་ལས་གྲོལ་བའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཡང་ཡང་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་དེ་ལས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། ། ཁམས་རྣམས་ནི་རྣམ་ཤེས་ཡུལ་འཛིན་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོར་འཇོག་ན། ཡུལ་དང་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཁམས་རྣམས་དང་མི་ལྡན་པ། སྐྱེ་མཆེད་ནི་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་སྒོ་ནས་འཇོག་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉོན་མོངས་རྣམས་བསྡམས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བསྡམས་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ངེས་པའི་དོན་དུ་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །ད་ནི་༨སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་མཛད་ཚུལ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལས་མདུད་པ་རྣམས་བཅད་པ། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། སྲེད་པ་ལས་གྲོལ་བ། ཆུ་བོ་ལས་བརྒལ་བ། ཞེས་ཚིག་བཞིས་དང་པོར་སྤངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་དེ་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན། ཡུལ་དང་ཕྲད་པ་མདུད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྲེད་པ་དང༌། མ་ཕྲད་པ་ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཆུ་བོའོ། །དེ་ཡང་མདུ༵ད་པ༵་བཅ༵ད་པ༵་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྲེ༵ད་པ༵་ལ༵ས་གྲོ༵ལ་བ༵འོ། །ཡོ༵ངས་སུ༵་གདུ༵ང་བ༵་ལ༵ས་རྣ༵མ་གྲོ༵ལ་བ༵འི་ཕྱིར་ཆུ༵་བོ༵་ལ༵ས་བརྒ༵ལ་བ༵འོ། །ཞེས་སྦྱར་ཏེ་དེ་ལ་མདུད་པ་ནི། མ་གྲོལ་བ་འཆིངས་པའི་དོན་ཏེ་དེ་བཅད་པ་ནི། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་ཕྲད་པའི་ཡུལ་ལ་སྲེད་པ་བཅད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ནི་མ་ཕྲད་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་ནས་ཉོན་མོངས་ཤས་ཆེར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དེ་སྤངས་པའོ། །ཞེས་ཏེ་དེས་ན་སྲེད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་སྲེད་པ་དང༌། ཆུ་བོ་ནི་ཆུ་བོ་དང་འདྲ་བར་རྒྱུན་ཕྱོགས་སུ་ཁྱེར་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པས་སེམས་དབང་མེད་དུ་འཁྱེར་བའོ། །དེ་ཡང་བཞི་སྟེ། འདོད་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ལྟ་བའི་ཆུ་བོའོ། །ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པ་དང་ད་ལྟར་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐའ་ལ་གནས་པ། ཞེས་ཚིག་བཞིས་གཉིས་པ་ཡེ་ཤེས་ཇི་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང༌། ཐ་དད་མེད་པར་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གཟིགས་པ་དང༌། མི་གནས་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། འཁོར་འདས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མི་གནས་ཤིང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡེ༵་ཤེ༵ས་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་ལུས་པ་རྣམས་ལ་ཡོང༵ས་སུ༵་རྫོ༵གས་པ༵ར་ཁྱབ་པའོ། །འད༵ས་པ༵་ད༵ང་མ༵་བྱོ༵ན་པ༵་ད༵ང་ད༵་ལྟ༵ར་བྱོ༵ན་པ༵འི་ས༵ངས་རྒྱ༵ས་བཅོ༵མ་ལྡ༵ན་འད༵ས་རྣ༵མས་ཀྱི༵་ཡེ༵་ཤེ༵ས་ནི་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ༵། སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་པས་ན་དེ་ལ་གན༵ས་པ༵འོ། །དེ་ཡང་ཐ་དད་མེད་པར་མཁྱེན་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ས་ལ་མི་གནས་པ་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་དམན་པའི་མྱང་འདས། གཞན་དོན་རྒྱུན་ཆད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་ས་ལ་མི་གནས་པའོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐའ་ནི། ཡང་དག་པ་ཁོ་ནའི་མཐའ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པ་སྟེ། འདིས་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པར་བསྟན་པས། འདི་གཉིས་༩སྡོམ་པ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཟིགས་པའི་ས་ལ་བཞུགས་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྡུའི་ཚིག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསུམ་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སེ༵མས་ཅ༵ན་ཐ༵མས་ཅ༵ད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ༵་རང་གི་རང་བཞིན་དུ་གཟི༵གས་ཤིང་གཡོ་བ་མེད་པར་བཞུགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ༵འི་སྐུ་ནི་དག་པའི་སེམས་ཅན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གཟིགས་ཤིང༌། ཆོས་སྟོན་པས་བཞུགས་པ་དང༌། མཆོག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང༌། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་བློའི་མིག་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་ཁམས་དང་མོས་པ་གཟིགས་པའི་གནས་སམ་ས༵་ལ༵་བཞུ༵གས་པ༵་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྗེས་དྲན་ཕྱི་མ་འདི་ནི། གཏན་དུ་བཞུགས་པ་དང༌། སྐུའི་རང་བཞིན་དང༌། གང་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། བྱ་བ་དང༌། ཐབས་དང༌། གནས་དང༌། མ་ཆགས་པ་དང༌། སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཇི་ལྟ་བུས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ་དང༌། དོན་བསྡུ་སྟེ་དོན་ཚན་དགུས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པ་རྣམས་སོ། །ཞེས་པ་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་གཞན་ལ་མེད་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མངའ་བའི་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་རིགས་མཐུན་ཕྲ་མོ་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་རྫོགས་པར་གཞན་ལ་མེད་པའི་དོན་ནོ། །དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་དྲན་གྱི་དོན་བཤད་པའོ། །གཉིས་པ་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མདོ་ལ། ཤེས་བྱའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་གམ་དམ་པའི་ཆོས་ནི་ཞེས་པ་ལུང་དང་རྟོགས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་གསུམ་ཅི་རིགས་པ་ལ་སྦྱར་རོ། །ཐོག་མར་དགེ་བ་ནི་དང་པོ་ཐོས་པའི་དུས་ན། དོན་ངེས་ཤིང་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། བར་དུ་དགེ་བ་ནི་བསམ་པའི་དུས་ན་ཆོས་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་གྱི་ཕན་ཡོན་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་ཐོབ་པར་རིག་ནས་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཐ་མར་དགེ་བ་ནི་སྒོམ་པའི་དུས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱི་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་རྒྱུ་བྱེད་པའི་དོན་ནོ། །ཡང་ན་བསླབ་གསུམ་ལ་སྦྱར་ན་རུང་ངོ༌། །