བློ་རིག་ཟིན་བྲིས་ལེགས་བཤད་གསེར་གྱི་ཉི་མའི་མཛེས་རྒྱན།

བློ་རིག་ཟིན་བྲིས་ལེགས་བཤད་གསེར་གྱི་ཉི་མའི་མཛེསརྒྱན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །

ངོ་མཚར་ཕུལ་བྱུང་མཁྱེན་པའི་རྣམ་དཔྱོད་རོལ་རྩེད་རྩེ་དགུའི་ཉམས་འགྱུར་གྱིས། །ཕྲ་ཞིབ་ལང་ཚོའི་ཁེངས་ལྡན་ཤེས་བྱ་རི་དྭགས་མིག་ཅན་འཁྱུད་ལེགས་པས། །ཟབ་གསལ་གཉིས་མེད་བདེ་ཆེན་གྱིས་མྱོས་དམར་སེར་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན། །འཛུམ་ལྡན་ཚེམས་དཀར་ཆུ་འཛིན་དབུས་ནས་བློ་གྲོས་ཆར་གྱི་དགེ་ལེགས་སྩོལ། །ཀེ་ལ་ཤ་ཡི་མདངས་ལྟར་རབ་དཀར་སྔོན་མེད་ཟླ་བ་གསར་བའི་སྐུ། །མཚན་བཟང་དང་འདྲེས་འཇོ་སྒེག་ཉམས་ཀྱིས་སྲིད་གསུམ་ཀུནྡའི་དཔལ་བཅོམ་ནས། །མཆུ་སྒྲོས་ཨུཏྤལ་དམར་པོ་འཛུམ་པས་གཙུག་ལག་བྱེ་བ་གླུར་ལེན་པའི། །དབྱངས་ཅན་མ་ཁྱོད་མགྲིན་པར་བཞུགས་ལ་ངག་གི་འདོད་པ་འཇོ་བར་མཛོད། །མཁྱེན་ཡངས་ཟླ་བའི་མ་མ་ལས་འོངས་རིག་པའི་རྩལ་ཆེན་ཉམས་དགུ་ཡིས། །འཕགས་བོད་མཁས་རློམ་དྲེགས་ལྡན་གཉིས་འཐུང་ཁེངས་པའི་སྲོག་གི་གཞི་བཅོམ་ནས། །ཆོས་ཀྱི་གནས་ལུགས་བཟང་བོའི་ལུས་ལ་ཚིག་སྦྱོར་རྒྱན་གྱིས་ལེགས་སྤུད་པ། །སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་བླ་མ་དམ་པས་དགེ་ལེགས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྩོལ། །གང་གི་རྣམ་དཔྱོད་གྲུ་གཟིངས་མཐའ་ཀླས་རིག་གནས་རྒྱ་མཚོར་ཆེར་བགྲོད་ནས། །ལེགས་བཤད་ནོར་བུའི་ཕྲེང་བ་སྙན་འགྱུར་ཚིག་གི་སྲད་བུར་ལེགས་བརྒྱུས་ཏེ། །སྐལ་བཟང་གཞོན་ནུའི་བཟང་པོའི་ལུས་ལ་མཛེས་པའི་རྒྱན་དུ་གནང་བ་ཡི། །མུ་ཏིག་དཀར་བོའི་ཕྲེང་བ་གཞོན་ནུ་བྱེ་བའི་མགུལ་ལ་བདག་གིས་བརྒྱན། །དེ་ལ་འདིར་དེང་དུས་སུ་ཀུན་མཁྱེན་ཇོ་ནང་བའི་བསྟན་པའི་གསལ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲོན་མེ་གཅིག་པུར་གྱུར་བ་ལུང་དང་རིགས་པའི་གཏེར་མཛོད། ཉམས་དང་རྟོགས་པའི་དབང་ཕྱུག་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ཀ་ཆེན། སྐལ་བཟང་གི་བུ་སློབ་ཡོངས་ལ་དགོས་འདོད་ཆར་བཞིན་དུ་འབབ་པའི་༧དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྗེ་དངོས་གྲུབ་དཔལ་མཆོག་གིས་མཛད་པའིབློ་རིག་ལེགས་བཤད་གསེར་གྱི་ཉི་མ་སྤྱི་དོན་བྱས་ནས། དེའི་མཐའ་དཔྱད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་དམ་པགང་གིས་བློ་རིག་འཆད་ཁྲིད་སྐབས་སུ་དོགས་གཅོད་མཛད་པ་རྣམས་ཟིན་བྲིས་དགོད་པ་ལ།

ཡུལ་ཅན་བློའི་རྣམ་བཞག་དང༌།

ཡུལ་ཅན་བློའི་རྣམ་བཞག་དང༌།

ཡུལ་གྱི་རྣམ་བཞག་གི་སྐོར་གཉིས། ཡུལ་ཅན་བློའི་རྣམ་བཞག་དང༌། ཡུལ་གྱི་རྣམ་བཞག་གི་སྐོར་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་བཤད་པའི་མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་མཚན་ཉིད་བཤད་པའིསྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ནི། བློ་རིག་ལས། རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཤར་བར་ཐལ། ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་གཉིས་སྣང་ནུབ་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ། ཅེསགསུངས་པ་ལ། རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཤར་བར་ཐལ། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་དེ་རང་དང་གཅིག་ཏུ་མ་ཤར་བ་གང་ཞིག ཐ་དད་དུ་མ་ཤར་བའི་ཕྱིར། དང་པོ་མ་གྲུབ་ན། རང་རིག་ཡིན་ན་རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་དེ་རང་དང་གཅིག་ཏུ་ཤར་བས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། སྣང་ཚུལ་ལ་འཁྲུལ་བར་ཐལ། སྣང་གནས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་སྣང་ཡུལ་ཀུན་རྫོབ་གསརབྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་དེ་དེ་དང་གཅིག་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་རང་དང་གཅིག་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་སླ། གཉིས་པ་ཁས། གོང་དུ་འདོད་མི་ནུས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ས་ན་འཁྲུལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དབུ་མ་སྒོམ་རིམ་ལས། འཕགས་པས་འཁྲུལ་བ་མ་གཟིགས་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་བར་ཐལ། དོན་ལ་མེད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བདེན་གཉིས་གསལ་བའི་ཉི་མ་ལས། འཁྲུལ་བ་སྣང་བར་ཐལ། དོན་ལ་མེད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་པ་སྣང་བའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཞེས་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཞེས་དང༌། ཡང་དེ་ལས། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མིན་པར་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཞེས་དང༌། ཡང་དེ་ལས། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་བ་གཟིགས་པར་ཐལ། རྣམ་རྟོག་དང་མ་བྲལ་བར་ཐལ། མ་རིག་བག་ཆགས་མ་བཅོམ་པར་ཐལ། མ་དག་པའི་མུན་པ་ཡོད་པར་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་རྣམ་མཁྱེན་མྱོང་བའི་རང་རིག་ལ་རྣམ་མཁྱེན་དེ་རང་དང་ཐ་དད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤར་ཟེར་ན། འོ་ན་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་གཉིས་སྣང་ཡོད་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་རྣམ་མཁྱེན་དེ་རང་དང་ཐ་དད་པའི་ཚུལ་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དབུ་མ་རྒྱན་ལས། དེ་ཡི་རང་གི་རིག་པ་ནི། །བྱ་དང་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་འདྲའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་སྣང་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བློས་ཡུལ་དེ་སྣང་ཚུལ་ལ་གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་རུང་ལས་མེད་པ་གང་ཞིག དེ་གང་གི་ཚུལ་གྱིས་མ་སྣང་བའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་ཚད་གྲུབ། ཕྱི་མ་ཁས། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། རང་ཡུལ་སྣང་བའི་རིག་པ་བློའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༣ལས། རང་ཡུལ་སྣང་བའི་རིག་པ་བློའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་རིག་ཡིན་ན་རང་ཡུལ་སྣང་བས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་ཡིན་ན་བློ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་བར་ཐལ། རང་ཡུལ་སྣང་བའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་བར་ཐལ། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། རང་ཡུལ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བློ་དེ་ལ་ཡུལ་དེའི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པ་དེ་བློ་དེས་ཡུལ་དེ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༦༣ལས། བློ་དེ་ལ་ཡུལ་དེའི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པ་དེ། བློ་དེས་ཡུལ་དེ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་བར་ཐལ། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རང་རིག་ལ་ཡུལ་དེའི་རྣམ་པ་ཤར་ཡང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མི་འཆར་བའི་ཞིབ་ཆ་འབྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༦༤ལས། རང་རིག་ལ་ཡུལ་དེའི་རྣམ་པ་ཤར་བ་ཡོད་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བ་མེད་དོ། །ཞེས་ས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རང་རིག་ལ་རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡུལ་གཟུང་རྣམ་ཤར་བ་གང་ཞིག གཟུང་རྣམ་དེ་བློ་དེ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པའི་འདྲ་རྣམ་ལ་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༦༤ལས།རང་རིག་ལ་ཡུལ་གཟུང་རྣམ་དེའི་རྣམ་པ་ཤར་བ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་རང་རིག་ལ་ཡུལ་དེའི་རྣམ་པ་ཤར་བ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་གྲུབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༦༣ལས། དེ་ཡང་དེའི་རྣམ་པ་ཤར་ཞེས་པ་ནི་དཔེར་ན་ཡུལ་བུམ་པའི་རྣམ་པ་ནི་བུམ་འཛིན་ཤེས་པ་དེ་བུམ་པའི་རྣམ་པ་རུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡིནཔས་བུམ་འཛིན་ཤེས་པའི་གཟུང་རྣམ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རང་ཡུལ་སྣང་ཡང་རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མ་སྣང་བའི་ཞིབ་ཆ་འབྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༥༤ལས། རང་ཡུལ་ཤར་ཡང་རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༤༠ལས། འོ་ན་རང་རིག་ལ་རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བར་ཐལ། རང་ཡུལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་ཁྱབ་སྟེ། རང་ཡུལ་ཤར་ཡང་རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ནི་འདྲ་རྣམ་སྟེ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་སྐྱེས་པ་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་རང་རིག་ནི་རིག་བྱ་རིག་བྱེད་གཉིས་མེད་པ་ཡིན་པས་ཡུལ་གཞན་གྱི་རྣམ་ལྡན་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཞེས་འདྲ་རྣམ་མ་ཤར་གསུངས་པ་ལ་འདྲ་རྣམ་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གིས་མྱོང་མིན་སོགས་ཀྱིས་དཔྱད་དོ། །བློ་རིག་ལས། གཉིས་པ་རང་ལུགས་བཞག་པ་ལ། རང་ཡུལ་སྣང་བའི་རིག་པ་དེ། བློའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དེ་ལྟར་བློ་ལ་བློ་འདོད་ན། །བློ་ནི་རང་ཉིད་རིགཔར་གྲུབ། །ཅེས་དང༌། རིན་ཕྲེང་༣༦༤ལས། ཚུལ་དེ་བློ་ཕྱི་མ་ལ་སྔ་བློའི་རྣམ་པར་སྣང་བརའདོད་ན་དེ་ཡི་ཕྱིར། རང་ཉིད་རིག་པར་གྲུབ་པར་ཐལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ་རང་ཡུལ་སྣངབའི་རིག་པ་དེ། བློའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རིག་པ་བློའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༣ལས། བློ་དང་ཤེས་པ་གཉིས་མཚོན་བྱ་དང༌། རིག་པ་དང་གསལ་བ་གཉིས་ནི་རིམ་བཞིན་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རིག་པ་ཆོས་ཅན། མཚན་མཚོན་གཉིས་ཀ་ཡིན་པར་ཐལ། མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་གང་ཞིག མཚོན་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། རྟགས་གྲུབ་པར་ཐལ། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་པ་གང་ཞིག ཕྱི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་ཁས་བླངས་ཤིང་ཕྱི་མ་གྲུབ་སྟེ། མྱོང་བར་སྐྱེས་པ་དེ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། དང་པོ་ལ་བེམ་རིག་གཉིས་སོ། །མཚན་ཉིད་རིམ་པ་ལྟར་རྡུལ་དུ་གྲུབ་པ་དང༌། མྱོང་བར་སྐྱེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རིག་པ་ཆོས་ཅན། མཚན་མཚོན་གཉིས་ཀ་ཡིན་པར་ཐལ། མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་གང་ཞིག མཚོན་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་རེ་རེ་ནས་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མཚན་མཚོན་གཉིས་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ལ་མཚོན་བྱ་གཏན་མ་ཡིན་ཞིང་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པ་ཞིག་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༡༥ལས། བློ་ཡུལ་དུ་བྱ་རུང་ཆོས་ཅན། སྤྱིར་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་ཞེས་པ་ཁྱོད་མཚོན་བྱ་གཏན་མ་ཡིན་ཞིང་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་པ་ཡིན་ལ། ཞེས་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་༡༦ལས། མཚན་ཉིད་དང་མཚོན་བྱ་གཉིས་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བློ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་མཚོན་བྱ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་སྣང་བའི་རིག་དང་རིག་པ་གཉིས་ཀ་ཁྱོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན་ན་མཚོན་བྱ་དེ་ཡང་གཉིས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་གཏེར་ལས། མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་མཚོན་ན་ནི། །མཚོན་བྱ་དེ་ཡང་གཉིས་སུ་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༡༨ལས། མཚོན་བྱ་ཡིན་ན་མཚན་ཉིད་གཅིག་གི་མཚོན་བྱ་ལས་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ། མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་མཚོན་བྱ་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མཚོན་བྱ་ཚད་མ་གཅིག་པུ་ལ་རིགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་མཚན་ཉིད་གཉིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༤༢ལས། རིགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་བྱ་དང་ཚད་མ་གཅིག་ལ་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་དང་མ་རྟོགས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་གཉིས་གསུངས་པའིཕྱིར་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བློ་དེས་ཡུལ་དེ་རིག་པའི་དོན་བློ་དེས་ཡུལ་དེ་སྣང་བ་ལ་བྱེད་ཟེར་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་རྟག་སྟོང་མ་རིག་པར་ཐལ། སྒྲ་རྟག་སྟོང་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཡང་ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཆོས་ཉིད་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད་ལས། དེ་སྣང་ཆོས་ཉིད་མི་སྣང་ཞིང༌། །དེ་མི་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་སྣང༌། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་རིག་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ལ་བྱེད་ཟེར་ན། སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རིག་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་གང་ཡང་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། རིག་པའི་དོན་ཡུལ་སྣང་པ་དང་རྟོགས་པ་གང་རུང་ལ་བྱེད་ཟེར་ན། སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། རིག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་སྣང་པ་དང་རྟོགས་པ་གང་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། བློ་རིག་ལས། གསལ་བའི་བེམ་མིན་དེ། རང་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དེའི་ཕྱིར་ངེད་ཀྱི་བློ་རང་ཉིད། །གསལ་བའི་ངོ་བོ་རབ་གསལ་ཞིང༌། །ཞེས་དང༌། རིན་ཕྲེང་༣༦༥ལས། ངེད་ཀྱི་ལུགས་ལ་བློ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལབ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བའི་ངོ་བོ་སྟེ་རིག་པ་ཡིན་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་གསལ་བ་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་གསལ་བ་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག ཡུལ་གསལ་བ་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དེ་ཡང་བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༠༦ལས། གསལ་བ་ཞེས་པ་ནི་གྲོགས་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ཡུལ་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ཅེས་དང༌། ཡངན་བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༣ལས། རང་ཡུལ་གསལ་བའི་བེམ་མིན་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྟོག་བཅས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གསལ་བའི་བེམ་མིན་ཡིན་པར་ཐལ། ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ལ་རང་ཡུལ་གསལ་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རྟོག་མེད་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་བློ་གང༌། །དེ་ནི་དེ་ལ་རྟོག་མེད་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་ཡུལ་གསལ་ཚུལ་དེ་གཉིས་མི་འདྲཟེར་དགོས་སམ་དཔྱད། ཡང་གསལ་བའི་བེམ་མིན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཤེས་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་དགག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཆོས་དེ་གཉིས་མཚན་མཚོན་ཡིན་ན། ཆོས་དེ་གཉིས་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚུངས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མིང་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་ངེས་པའི་རྟོག་པ་གཅིག་གི་ངོར་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་འཆར་ཚུལ་མཚུངསདགོས་པས། དགག་རྟོག་དང་སྒྲུབ་རྟོག་མི་འགལ་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དཔེརན། ལྟོ་ལྡིར་ཞབས་ཞུམ་ཆུ་སྐྱོར་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་རྟོག་ངོར་ཤར་བ་ན། དེ་ལ་བུམ་པའོ་སྙམ་པའི་མིང་དོན་སྦྱོར་བའི་ངེས་ཤེས་ལྷག་པོ་དྲངས་པ་ཙམ་གྱིས་བུམ་པའི་ཐ་སྙད་རྟོགས་ཚུལ་རྫོགས་ཤིང༌། བུམ་པའི་རྣམ་པ་ཟུར་བ་འཆར་རྒྱུ་མེད་པ་གང་ཞིག དེ་དང་མཚུངསཔའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་མིན་ན། སྐྱེས་པ་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ལ། གནོད་བྱེད་གང་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་མིན་དཔྱད། བློ་རིག་ལས། ཁ་ཅིག་གིས། ཚད་མིན་གྱི་བློ་ལ་བཅད་ཤེས་ལོག་ཤེས་ཐེ་ཚོམ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་བཞིར་ངེས་ཟེར་ན། ཞེས་ཚད་མིན་གྱི་བློ་ལ་བཅད་ཤེས་ལོག་ཤེས་ཐེ་ཚོམ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་བཞིར་ངེས་པར་འདོད་པའི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཡོད་ཀྱང་དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏས་ཡིད་དཔྱོད་མི་བཞེད་པ་བདེན་ཡང་ཚད་མིན་གྱི་བློ་ལ་བཅད་ཤེས་ལོག་ཤེས་ཐེ་ཚོམ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་བཞིར་ངེས་པར་མི་བཞེད་པའི་ཕྱིར། དེརཐལ། ཚད་མབཅད་ཤེས་དང་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་གཉིས་མི་བཞེད་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་བཅད་ཤེས་མི་བཞེད་དེ། རིགས་གཏེར་ལས། བཅད་ཤེས་རིགས་པས་མཐའ་བཅད་ན། །མ་རྟོགས་པ་དང་ལོག་རྟོག་དང༌། །ཡང་ན་ཚདིན་ལ་མ་ཉིད་འགྱུར་གྱི། །དེ་ལས་གཞན་པའི་བློ་མི་སྲིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་མི་བཞེད་དེ། རིགས་གཏེར་ལས། གལ་ཏེ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ། །ཚད་མ་མིན་ན་མངོན་སུམ་ཀུན། །ཚད་མར་མིན་འགྱུར་མངོན་སུམ་ལ། །ངེས་པ་ཉིད་ནི་བཀག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏས་ཚད་མིན་ལ་གསུམ་དུ་ངེས་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་གཏེར་ལས། མ་རྟོགས་ལོག་རྟོག་ཐེ་ཚོམ་སྟེ། །ཚད་མའི་འགལ་ཟླ་རྣམ་པ་གསུམ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་འདོད་ན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་ལུགས་གཞིར་བཞག་རྒྱུ་མཚན་ལ་མ་བརྟེན་པར་སྒྲ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མི་རྟག་པར་འཛིན་ཡང་དེ་ལ་ཚད་མས་ངེས་པ་མ་རྙེད་པའི་ཚད་མིན་གྱི་བློ་ཞིག་འདོད་དགོས་པ་གང་ཞིག དེ་དེ་གསུམ་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། ཚད་མ་མདོ་ལས། དོན་གོ་རྣམ་གཉིས་མཐའ་གཅིག་ཏུ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཁོང་གི་ལུགས་ལ་རྟགས་ཕྱི་མ་མ་གྲུབ་ཟེར་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་འདྲ་བའི་བློ་དེ་ཐེ་ཚོམ་ཡིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་གཏེར་ལས། ཡིད་དཔྱོད་རྟགས་ལ་གཏན་མི་ལྟོས། །དམ་བཅའ་ཙམ་ཡིན་ཐེ་ཚོམ་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་དུ་གྲགས་པ་ལས། རྟགས་མི་འགོད་པར་ཡོད་ཅེས་དམ་བཅའ་རྐྱང་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དུ་སྔར་བཤད་ཟིན་ལ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱུ་མཚན་ལ་མ་བརྟེན་པར་སྒྲ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མི་རྟག་པར་འཛིན་ཡང་དེ་ཚད་མས་ངེས་པ་མ་རྙེད་པའི་ཚད་མིན་གྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། ཐེ་ཚོམ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་གཏན་ལ་མ་ཕབ་པར་ཡིད་གཉིས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། དད་ལྡན་ཡིད་གཉིས་ཐེ་ཚོམ་ནི། །ཞེས་དང༌། སློབ་དཔོན་མཁས་པ་དཔལ་སྦྱང་དཀའ་བའི་ཟླ་བས་མཛད་པའི་ཀཽ་མུ་དི་ཞེས་བྱ་བའི་དཀའ་འགྲེལ་སྡེ་བསྟན་ག་པོད་ན་བཞུགས་པ་ལས། ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སོམ་ཉིར་གྱུར་པའོ། །ཡིད་གཉིས་ནི་དེའི་ཐེ་ཚོམ་མ་བཅད་པའི་ཕྱིར། ཡིད་གཉིས་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ཞེས་དང༌། སློབ་དཔོན་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པས་མཛད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོའི་འགྲེལ་པ་གྲགས་པའི་ཕྲེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྡེ་སྟན་ཉི་པོད་ན་བཞུགས་པ་ལས། ཡིད་གཉིས་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྩ་བའི་ཁ་ཅིག་དེས་ཚད་མིན་གྱི་བློ་ཡིན་ན་བཅད་ཤེས་ལོག་ཤེས་ཐེ་ཚོམ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་བཞི་བོ་གང་རུང་ཡིན་པས་ཁྱབ། དེ་བཞི་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚད་མིན་གྱི་བློ་ཡིད་དཔྱོད་ཟེར་བ་ཞིག་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་ཨེ་རེད། དེ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཆོས་དེའི་དོན་གོ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་མ་ཆོད་པ་ཞིག་དང་ཆོད་ཟིན་པ་གཉིས་མེད་པར་ཐལ། ཚད་མིན་གྱི་བློ་ཡིན་ན་དེ་བཞི་གང་རུང་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མདོ་ལས། དོན་གོ་རྣམ་གཉིས་མཐའ་གཅིག་ཏུ། །ཞེས་དང། དེའི་རང་འགྲེལ་ལས། མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་དང། མཐའ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པའོ། །ཞེས་དང། མཐའ་ཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་གོ་བ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་ཕྱོགས་སྔ་མ་དེའི་ལུགས་ལ་དོན་གོ་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མ་གོ་བའི་ཚད་མིན་གྱི་བློ་ཞིག་ངེས་པར་ཁས་ལེན་དགོས་ལ། དེས་ན་དེ་འདྲའི་ཚད་མིན་གྱི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། ཚད་མིན་བཞི་བོ་གང་རུང་ཡིན་པར་ཐལ། ཚད་མིན་གྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་པར་ཐལ། དེ་བཅད་ཤེས་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག ལོག་ཤེས་མ་ཡིན། ཐེ་ཚོམ་མ་ཡིན། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། དེ་རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྔ་མས་རྟོགས་ཟིན་པའི་དོན་ལ་བསྣན་ནས་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚད་མ་མདོ་ལས། ཡང་ཡང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ག་པ་མེད་འགྱུར་དྲན་སོགས་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་རྟགས་གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། རང་གི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཡོན་ཏན་སྤྱི་གནས་གཅིག་པ་ལ། །འཁྲུལ་བའི་ལོག་པས་ཤེས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་རྟགས་གསུམ་པ་གྲུབ་སྟེ། རང་ཡུལ་ལ་རྩེ་གཉིས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། དད་ལྡན་ཡིད་གཉིས་ཐེ་ཚོམ་ནི། །རྣམ་བྲལ་ཆོས་ལ་མཉེས་གཤིན་པ། །བདེ་བར་གཤེགས་ལ་དད་བསྐྱེད་ནས། །ཞེས་དང༌། མདོ་སྡུད་པ་ལས། དེ་ལ་ངེས་པར་གྱུར་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཐེ་ཚོམ་གང་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་གང་གིས་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་སྟེ། ངེས་པའི་ས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ངེས་པར་གྱུར་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཐེ་ཚོམ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་རྟགས་བཞི་བ་གྲུབ་སྟེ། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡང་ཡིན་རང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །

གཉིས་པ་དབྱེ་བ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་དབྱེ་བ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

བློ་རིག་བདུན་དུ་དབྱེ་བ། རྟོགསཔའི་བློ་དང་མ་རྟོགས་པའི་བློ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ། ཚད་མ་དང་ཚད་མིན་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ། རྟོག་བཅས་དང་རྟོག་མེད་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ། འཁྲུལ་ཤེས་དང་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་གཉིསསུ་དབྱེ་བ། སེམས་སེམས་བྱུང་བཤད་པའི་དོགས་གཅོད་དང་དྲུག དང་པོ་བློ་རིག་བདུན་དུ་དབྱེ་བ་ལ། ཡིད་དཔྱོད། སྣང་ལ་མ་ངེས་པ། བཅད་ཤེས། ལོག་ཤེས། ཐེ་ཚོམ། མངོན་སུམ། རྗེས་དཔག་གི་དོགས་གཅོད་དང་བདུན་ཡོད་པ་ལས།

དང་པོ་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

དང་པོ་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ནི།

བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་ལས། མྱོང་སྟོབས་དང་རང་གི་རྟེན་གཏན་ཚིགས་གཉིས་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་དངོསསུ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་ངེས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རང་ཡུལ་བདེན་པ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གསརདུ་ཞེན་པའི་ཞེན་རིག་དེ། ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུརལ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་དང་བྲལ་ཞེས་པས་མངོན་སུམ་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་གཅོད་པ་ཨེ་རེད། ཡིན་ན་མངོན་སུམ་ཡིན་ན་རང་ཡུལ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེས་དེ་གཉིས་ཀྱི་གཞི་མཐུན་གཅོད་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་རྣམས་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོནསུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༩༦ལས། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་ཁྱབ། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་རྣམས་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། འབའ་མདའི་བསྡུས་གྲྭ་༢༧༥ལས། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡང་ཡིན། རང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་གྱུར་བའི་རིག་པ་དེ། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློའི་མཚནཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་དག་གིས་ཡུལ་ངེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་ན། མངོན་སུམ་ཡིན་རང་ཡུལ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པའི་མ་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ལ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་དང་བྲལ་ཞེས་པས་མངོན་སུམ་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་གཅོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༢ལས། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ལ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་དང་བྲལ་ཞེས་པས་མངོན་སུམ་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པ་གཅོད་དེ། ཞེསགསུངས་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་དེས་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང་ཡིད་གཅོད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་གཅོད་པའི་དོན་ཡིན་ཟེར་ན། འོ་ན་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ལ་མངོན་སུམ་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་གཅོད་བྱེད་དེ་གང་ཡིན། གསར་དུ་ཞེན་པ་ཞེས་པས་གཞི་མཐུན་གཅོདཟེར་ན། མཚན་ཉིད་ཟུར་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་ཞེས་སྦྱར་བ་ལ་རྣམ་བཅད་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི་དགོས་པ་ལྷག་པོ་གང་ཡང་མེད་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་དང་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང་ཡིད་དཔྱོད་རྣམས་ཀྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་པ་གསར་དུ་ཞེན་པ་ཞེས་པས་གཅོད་ནུས་པ་གང་ཞིག དེ་ལས་གཞན་པ་དེ་སྦྱར་བའི་དགོས་པ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཟད་པར་ཆུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོག་མར་སྒོམ་པའི་ཡིད་དཔྱོད་ཡོད་དམ་མེད། ཡོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་བདེན་པ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གསར་དུ་ཞེན་པའི་ཞེན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡིད་དཔྱོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རང་ཡུལ་བདེན་པ་ཞེས་པ་ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་མ་ནོར་བ་ཞིག་ལ་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༡ལས། རང་ཡུལ་བདེན་པ་སྟེ་ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་མ་ནོར་བ་ཞིག་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟད་པར་ཆུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོག་མར་སྒོམ་པའི་ཡིད་དཔྱོད་མེད་ན། ཟད་པར་ཆུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོག་མར་སྒོམ་པའི་དེ་འདྲའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་བློ་རིག་གང་ཡིན། ལོག་ཤེས་ཡིན་ཟེར་ན་མི་འཐད་དེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༩ལས། ཟད་པར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོག་བཅས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་པ་གང་ཞིག དེ་ལོག་ཤེས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་ངེས་བཞིན་པའི་ངང་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡིདདཔྱོད་ཡོད་དམ་མེད། ཡོད་ན་དེ་ཆོས་ཅན། མྱོང་སྟོབས་དང་རང་གི་རྟེན་གཏན་ཚིགས་གཉིས་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་ངེས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པརཐལ། ཡིད་དཔྱོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། རང་གི་རྟེན་གཏན་ཚིགས་ལ་བརྟེན་པའི་ངེས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །ཡང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱིས་ཡུལ་རྟོགས་པར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༢ལས། དེས་ན་ཡིད་དཔྱོད་རྒྱུན་ཅི་ཙམ་རིང་ཡང་གསར་རྟོགས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཡོད་པར་གོ་བའི་ཡིད་དཔྱོད་དེས་ཡུལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདུལ་བ་མཚོ་ཊིཀ་༦ལས། དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཡོད་པར་གོ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་བཅད་དུ་ལོག་རྟོག་བཞི་དང་ཐེ་ཚོམ་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་བསལཔ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དེ་ནི་ཐོས་བྱུང་ཙམ་གྱིས་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་པས་ལོག་རྟོག་བཞི་དང༌། དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཕལ་ཆེར་མེད་ལས་ཆེ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་བཞི་བསལ་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། འདུལ་བ་མཚོ་ཊིཀ་༧ལས། དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཡོད་སྟོན་གྱི་ངག་ཆོས་ཅན། ངག་དོན་ལ་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་མི་ནུས་པར་ཐལ། ངག་དོན་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཚད་མས་བསྡུས་པའི་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་མི་ནུས་པར་ཐལ་ཟེར་རམ། ཐོས་བྱུང་གི་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་མི་ནུས་པར་ཐལ་ཟེར། དང་པོ་ལྟར་ན་འདོད་ཅིང༌། གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་ལོག་རྟོག་དང་ཐེ་ཚོམ་དག་གི་ཞེན་ཡུལ་མེད་པར་མ་རྟོགས་པར་དེ་དག་སེལ་ནུས་མིན་དཔྱད། ཡང་གོང་གི་སྤྱི་དོན་གྱི་ལུང་ལ་ཡིད་དཔྱོད་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དང༌། ཞེན་ནས་ཡུན་རིང་ལོན་པའི་ཡིད་དཔྱོད་དག་ལ་གསར་དུ་ཞེན་པའི་དོན་ཚང་ཚུལ་དཔྱད། གཞན་ཡང་ཡིད་དཔྱོདཡིན་ན་ཡུལ་ལ་གོ་བ་ལེགས་པར་ཆགས་དགོས་སམ་མི་དགོས། དགོས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རང་ག་བ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལ་གོ་བ་མ་ཆགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པའིརྟོག་པ་ཆོས་ཅན། ཡིད་དཔྱོད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། གོ་བ་ལེགས་པར་ཆགས་པའི་བློ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་འདྲའི་རྟོག་པ་དེ་བློ་རིག་གང་ཡིན་སྨྲ་རྒྱུ་ཡོད་དགོས། ཡིད་དཔྱོད་ལ་གོ་བ་ལེགས་པར་འཆགས་པ་མི་དགོས་ཟེར་ན། ཚད་མ་མདོའི་སྒྲ་བྱུང་དགག་པའི་ལེའུ་ལས། སྒྲ་ཡི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན། །ཇི་བཞིན་དོན་ནི་བརྟག་པ་གང། །ཞེས་པའི་དོན་དེ་ཞི་འཚོའི་ཚད་ཆེན་སྒྲ་བྱུང་འགོག་པའི་ལེའུ་ལས། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལ་གོ་བ་འཆགས་པའི་ཡིད་དཔྱོད་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ངེས་པའི་ངེས་པ་ཡིན་པ་གངཞིག དེ་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་མ་ཁྱབ། བསེ་ངག་དབང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་བློ་རིག་ཟིནབྲིས་ལས། བློ་དེའི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ངེས་པ་འདྲེན་པ་ལ་ཆོས་དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པའི་སྒོ་ནས་ངེས་དགོས་པར་གསུངས་ཡོད་པས་དཔྱད་དོ། །

གཉིས་པ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་རྣམ་བཞག་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་རྣམ་བཞག་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ནི།

བློ་རིག་ལས། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡང་ཡིན། རང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་དེ། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ལ། ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡང་ཡིན། རང་ཡུལ་དེ་དག་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་དེ་ཆོས་ཅན། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ལ་རང་གི་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་གསལ་བར་སྣང་བ་ཞིག་དགོསཔ་གང་ཞིག རང་ལུགས་ལ་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་རང་མཚན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། རྟགས་དང་པོ་དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༥ལས། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡང་ཡིན། རང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་རིག་པ་དེ། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་མདོ་སྡེ་བའི་ལུགས་ཡིན་ཟེར་ན། མདོ་སྡེ་བའི་ལུགས་གཞིར་བཞག་ན་དངོསམེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གསལ་བར་སྣང་ནས་དེ་མ་ངེས་པའི་བློ་ཡོད་ཆོག་པར་ཐལ། མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟ་བུ་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཡོད་པ་གང་ཞིག དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཆོས་འདུསམ་བྱས་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དངོས་མེད་ཀྱི་ཆོས་བློ་ལ་གསལ་བར་སྣང་མི་ནུས་པའི་རྒྱུ་མཚནམེད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༥ལས། མེད་པ་གསལ་སྣང་ཅན་གྱི་རྟོག་མེད་ལོག་ཤེས་ལྟ་བུ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་རྟགས་གཉིས་པ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་རྟགས་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་དྲིས་ནས་ཐོག་མེད་ནས་གོམས་པས་བདག་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཡིད་ཤེས་ཡོད་ལ། ཐོག་མེད་ནས་གོམས་པས་འདུས་མ་བྱས་པའི་ནམ་མཁའ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཡིད་ཤེས་ཡོད་མི་ཆོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་འཛིན་པའི་ཐུང་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ངོ་བོར་གྱུར་བའི་ཡིད་ཤེས་སོགས་ཀྱིས་དཔྱད། ཡང་རང་ལུགས་ལ་བདག་མེད་གསལ་བར་སྣང་བའི་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་མེད་པར་ཐལ། བདག་མེད་དེ་འཇུག་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚད་མའི་འཇུག་ཡུལ་ལ་གཞལ་བྱ་རང་མཚན་ཁོ་ན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་འགྲེལ་བ་རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ་༡༥༩ལས། གཞལ་བྱ་གཉིས་ལས་རང་མཚན་ཁོ་ན་ཚད་མའི་འཇུག་ཡུལ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རང་ལུགས་ལ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློའི་རྣམ་བཞག་བྱེད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། གཏནཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས་སྤྱིར་བློ་རིག་གི་སྐོར་རྒྱས་པར་གསུངས་ལ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་མ་གསུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། ཚད་མིན་གྱི་བློ་ལ་མ་རྟོགས་པའི་བློ་དང༌། ལོག་རྟོག ཐེ་ཚོམ། དཔྱད་ཤེས་དང་བཞི་ལས་གཞན་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། གཉིས་པ་ཚད་མིན་གྱི་བློ་ལ་མ་རྟོགས་པའི་བློ་དང༌། ལོག་རྟོག་ཐེ་ཚོམ་དཔྱད་ཤེས་དང་བཞི་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཡིད་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་དུས་ཀྱི་སྒྲ་འཛིན་རྣ་ཤེས་དེ་སྣང་ལ་མ་ངེསཔའི་བློ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་རང་གི་འཇུག་ཡུལ་སྒྲ་དེ་གསལ་བརསྣང་བ་གང་ཞིག རང་ཡུལ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ཁས་ལེན་པ་དག་གིས་དེ་ལྟ་བུ་ལས་གཞན་པའི་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ཞིག་མི་བཞེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བའམ། ཡང་ན་ཡིད་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་དུས་ཀྱི་སྒྲ་འཛིན་རྣ་ཤེས་དེ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༦ལས། དང་པོ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་དབང་མངོན་ནི། མིག་གིས་གཟུགས་ཡིད་འོང་མཐོང་བ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྒྲ་འཛིན་དབང་མངོན་ལྟ་བུ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ཁས་མི་ལེན་པ་དག་གི་ལུགས་ལ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལབ་དག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཐུང་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ངོ་བོར་གྱུར་བའི་ཡིད་མངོན་ཡོད་པར་ཁས་ལེནཔ་གང་ཞིག དེ་རང་གི་འཇུག་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡང་ཡིན་རང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་ན། སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་དགོས་མིན་དང༌། རང་རིག་ཁས་ལེན་པ་དག་གི་ལུགས་ལ་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ན་དུ་བ་གློ་བུར་བའི་རྟགས་ཀྱིས་ལ་ཕར་རྒྱབ་ན་མེ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཡོད་པ་གང་ཞིག དེ་ཡོད་ན་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཡོད་དགོས་ལ། རང་རིག་དེ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་ན་རྒྱང་འཕེན་པས་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་རྟོགས་པར་ཁས་བླངས་དགོས་པས་མི་འཐད་ལ། དེས་ན་དེ་འདྲའི་རང་རིགདེ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ལས་འོས་མེད་ཡིན་མིན་དཔྱད། ཡང་རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡང་ཡིན། རང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་མ་གྲུབ་ན། རྟགས་གྲུབ་པར་ཐལ། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་པ་གང་ཞིག གཉིས་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མ་གྲུབ་ན། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་ཡིན་པ་གང་ཞིག མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་ངེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ངེས་ཤེས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། མ་ཁྱབ་ཟེར་དགོས་ཏེ། ངེས་པ་དང་ངེས་ཤེས་གཉིས་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞལ་བྱ་ཅན་གྱི་བློ་ཡིན་ན་ངེས་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཀྱང༌། ངེས་ཤེས་ལ་རྟོག་བཅས་ཀྱི་བློ་ཞིག་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བློ་རིག་ལེགས་བཤད་གསེར་གྱི་ཉི་མ་ལས། ལུང་དེའི་དོན་ནི་མངོན་སུམ་རྟོག་བྲལ་ཡིན་པས་ངེས་ཤེས་ངེས་རྟོག་གིས་ངེས་མི་ནུས་ཞེས་པ་ལུང་དེའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མཛོད་ལས། ངེས་པར་རྟོག་དང་རྗེས་དྲན་པའི། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་མི་རྟོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཞིབ་ཆ་འབྱེད་དགོས་སོ། །ཡང་བློ་རིག་ལས། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་ན་རང་ཡུལ་དེ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ངེས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་མཐོང་ཉིད་ནས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པ་ལ་རྣམ་མཁྱེན་མི་རྟག་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཉན་ཐོས་མཐོང་ལམ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་རྣམ་མཁྱེན་མི་རྟག་པ་དེ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེརམེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ངེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་རྣམ་མཁྱེན་མི་རྟག་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོདན། དེ་ཆོས་ཅན། རྣམ་མཁྱེན་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་ཐལ། རྣམ་མཁྱེན་རྣམ་མཁྱེན་མི་རྟག་པ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྣམམཁྱེན་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཤེར་ཕྱིན་སྔོནམེད་ལེགས་བཤད་༤༩ལས། ཡང་དག་པར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི། སངསརྒྱས་ཁོ་ནའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་རྣམ་མཁྱེན་རྣམ་མཁྱེན་མི་རྟག་པ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་མིན་ཟེར་ན། སྒྲ་དངསྒྲ་མི་རྟག་པ་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་ཡིན་ལ། རྣམ་མཁྱེན་དང་རྣམ་མཁྱེན་མི་རྟག་པ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་མིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་དང༌། གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་དག་ལ་དཔྱད་པར་བྱའོ། །ཡང་བློ་རིག་ལས། ཁ་ཅིག་ན་རེ། རང་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་འདུས་བྱས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་ཡིན་ན། རང་ཡུལ་དེ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཚད་མ་གཞན་གྱིས་བརྟག་བྱ་གང། །མ་མཐོང་ཆ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་དང༌། འགྲེལ་བ་རིན་འཕྲེང་༢༡ལས། སྒྲ་འཛིན་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དེ་ཕར་ཡིན་པའི་སྒྲ་ཡི་ཡོན་ཏན་བྱས་སོགས་སྒྲུབ་ཆོས་མཐའ་དག་མཐོང་སྟེ། སྒྲ་རང་མཚན་རང་གི་བཟུང་དོན་དུ་བྱས་ནས་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཆོས་དེ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ན་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། བློ་དེ་ལ་ཡུལ་དེ་སྣང་ན་བློ་དེས་མཐོང་བས་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཆོས་དེ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ན་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་ཐལ། དེ་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་ཐལ། སྒྲ་མི་རྟག་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག །བདེན་པ་མཐོང་ལ་ཟློག་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པར་ཐལ། བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། མཛོད་ལས། མ་མཐོང་མཐོང་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་བློ་དེས་ཡུལ་དེ་མཐོང་ན་ཡུལ་དེ་རྟོགས་དགོས་པར་ཐལ། བློ་དེ་ཡུལ་དེ་ལ་འཇུག་ན་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོག་པ་དེ་ཡུལ་དེ་ལ་འཇུག་ན་ཡུལ་དེ་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཕྱིར་རོལ་བས་སྒྲ་རྟོག་སྒྲུབ་འཇུག་ཏུ་ཁས་བླངས་པ་ལ་རང་ལུགས་ཀྱིས་ཚད་མ་གཞན་དང་སྒྲ་གཞན་འཇུག་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཐལ་བ་འཕེན་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཚད་མ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟག་བྱ་གང༌། །མ་མཐོང་ཆ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་དང༌། རང་འགྲེལ་༢༤༣ལས། ཚད་མ་གཞན་དང་སྒྲ་གཞན་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཞེས་དང༌།དེ་ཉིད་ལས། དེ་ལ་ཚད་གཞན་འཇུག་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བློ་རིག་ལས། དང་པོ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པར་གྱུར་བའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ནི། མིག་གིས་གཟུགས་ཡིད་འོང་མཐོང་བ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྣ་བས་སྒྲ་ཆེནཔོ་ཐོས་པའི་སྒྲ་འཛིན་དབང་མངོན་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལྟར་རང་ལུགས་ལ་མི་འཐད་པར་ཐལ། རང་ལུགས་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཁས་ལེན་པའི་ལུགས་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ཀུན་གཞི་ཁས་ལེན་པ་དག་གི་ལུགས་ལ་སྤྱིར་ཀུན་གཞི་ལས་རྣམ་ཤེས་རིགས་མི་མཐུན་པ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་ཡོད་ཀྱང༌། ཡིད་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་སེམས་གཅིག་གིས་ཀུན་གཞི་ལ་སྒྲ་འཛིན་སོགས་རྣམ་ཤེས་གཞན་སྐྱེ་བའི་ནུས་པ་བཅོམ་ནས་གནས་སྐབས་དེར་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་མངོན་གསུམ་ལེའུ་ལས། ཅིག་ཆར་རིགས་མི་མཐུན་སྐྱེ་ཡང༌། །ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་སེམས་གཅིག་གིས། །ནུས་པ་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར། །ཀུན་གཞི་ལས་གཞན་འབྱུང་བ་མིན། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་འགྲེལ་བ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་༣༧༥ལས། འོ་ན་ཀུན་གཞི་ཁས་ལེན་པའི་ལུགས་ལ་ཀུན་གཞི་འཇུག་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས། ཡིད་ཤེས་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། དེ་ཡི་ཚེ་སྒྲ་འཛིན་སྐྱེ་བར་ཐལ། ཀུན་གཞི་ཡོད་པས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཡི་ལུགས་ལ་ཀུན་གཞི་འཇུག་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཀུན་གཞི་ལས་འཇུགཤེས་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་ཡང༌། སྐྱེས་བུ་དེ་ཆོས་ཅན། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ལས་དེ་ཡི་ཚེ་ཡུལ་གཞན་འཛིན་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་སེམསགཅིག་གི་སྟེ་ཡིད་ཤེས་གཟུགས་མཛེས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་དེ་ཡི་ཚེ། ཀུན་གཞི་ཡུལ་གཞན་འཛིན་པ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོདམི་ནུས་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༦ལས། དང་པོ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་དབང་མངོན་ནི། མིག་གིས་གཟུགས་ཡིད་འོང་མཐོང་བ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྒྲ་འཛིནདབང་མངོན་ལྟ་བུ། ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས། ཡིད་གཅིག་ཡིན་ཕྱིར་གཞན་ལ་ནི། །ཆགས་པ་གཞན་ལ་མི་འགྲོའི་ཕྱིར། །ཤེས་གཞན་མི་སྐྱེ་ཞེ་ན་མིན། །ལ་ལར་ཅིག་ཅར་འབྱུང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་འགྲེལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་༣༧༥ལས། བྱེ་བྲག་པ་ན་རེ། གལ་ཏེ་ཡིད་བྱེད་རྟོག་པ་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་སྣང་ལ་ཞུགས་ཏེ་དྲི་ལ་ཆགས་པ་ན། གཞན་མིག་སོགས་ལ་མི་འགྲོ་བས་ཕྱིར། དྲི་འཛིན་ལས་ཤེས་པ་གཞན་མི་སྐྱེ་ཞེ་ན། ཆོས་ཅན། བློ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་མི་འབྱུང་བ་མིན་པར་ཐལ། སྐབས་ལ་ལར་འཇུག་ཤེས་དྲུག་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། ཡིད་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་དུས་སུ་གང་ཟག་དེའི་རྒྱུད་ལ་དབང་ཤེས་གཞན་མི་སྐྱེ་བ་སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་པ་ལྟར་ཡིན་ལ། ཅུང་ཟད་ཆགས་པའི་དུས་ཀྱི་དབང་ཤེས་ནི་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་མིན་པར་གཞན་ལས་ངེས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༠༡ལས། གཞན་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ལ་དབྱེ་ན།མངོན་སུམ་དང་པོ་པ་དང༌།མངོན་སུམ་ཡིད་མ་གཏད་དང༌།འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་དང་གསུམ། ཞེས་པ་ནས། གཉིས་པ་ནི།ཡིད་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་ཆགས་པའི་དུས་ཀྱི་སྒྲ་རྟོགས་པའི་རྣ་ཤེས་ལྟ་བུ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཡིད་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་ཆགས་པའི་དུས་ཀྱི་སྒྲ་རྟོགས་པའི་རྣ་ཤེས་དེས་ཡུལ་རྟོགས་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དུས་སུ་ཡིད་མིག་གི་སྒོར་ལ་ཞུགས་པས་གཟུགས་ལས་ཡུལ་གཞན་སྒྲ་སོགས་རྟོགས་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས། འཇུག་པ་མཚུངས་ལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། །མས་ཅད་ཚེ་གཞན་རྟོགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་འགྲེལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་༣༧༦ལས། འཇུག་ཤེས་དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་དུས་མཉམ་དུ་འཇུག་པའི་ཚེ་ན་ཆོས་ཅན། དྲི་ལས་གཞན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ། ཡིད་སྣ་སྒོར་ཞུགས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གུང་ཐང་བློ་གྲོས་ཀྱི་བློ་རིག་མཐའ་དཔྱོད་ན་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ལུང་དེ་དག་གིས་དངོས་སུ་ཡིད་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་དུས་སུ་སྒྲ་འཛིན་མི་སྐྱེ་བ་བསྟན་ཀྱང༌། ཤུགས་ལ་ཡིད་གཏད་པའི་ནུས་པ་ཆེ་ཆུང་གིས་སྒྲ་འཛིན་པའི་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་དང༌། གཞན་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་གཉིས་སྐྱེ་བར་བསྟན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པས་དཔྱད་དོ། །

གསུམ་པ་བཅད་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

གསུམ་པ་བཅད་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ནི།

མངོན་སུམ་ཡིན་ན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་བཅད་ཤེས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འཐད་ལྡན་ཆེ་བ་ལས། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། དེའི་རྒྱུན་དུ་གྱུར་བ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་མི་དད་པ་ཕྱི་མ་རྣམས་ཚད་མ་ཡིན་པ་སྤངསཔ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་བཅད་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྟོག་གེའི་སྐད་ལས། འདིའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྔར་མེད་པ་ཡིན་པས་སྔར་མ་གཏོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། །སྔར་གྱི་འཐད་ལྡན་ཆེ་བའི་ལུང་དོན་རྒྱུན་མཐའི་སྔ་ལོགས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ལ་དགོངས་ཟེར་ན། རྒྱུན་མཐའི་སྔ་ལོགས་ཀྱི་མངོན་སུམ་རྒྱུད་ཆད་ཁ་མ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་རྒྱུན་ཆད་ཁ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྒྱུན་ཆད་ཁ་མ་ཡིན་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡང་རྒྱུན་མཐའི་སྔ་ལོགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་དགོངས་ཟེར་ན། བག་ཆགས་ཀྱི་ངོ་བོར་འཕོས་ཁ་མའི་རྒྱུན་མཐའི་སྔ་ལོགས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་བག་ཆགས་ཡིན་པ་གང་ཞིག བག་ཆགས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་རྒྱུན་མཐའི་སྔ་ལོགས་ཀྱི་རྒྱུན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཤེས་པ་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་དགོངས་ཟེར་ན། རྒྱུན་མཐའི་སྔ་ལོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། འབའ་མདའ་བ་ཐུབ་བསྟན་དགེ་ལེགས་རྒྱ་མཚོའི་ཕུང་ལྔའི་རབ་བྱེད་ལས། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་མ་ཟད་གཉིས་པ་སོགས་ཀྱང་ཚད་མ་ཡིན་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་བཅད་ཤེས་ཡིན་ཞེས་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་དུས་དེ་ལས་དུས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན། དེ་དག་གི་རང་དུས་ལ་དུས་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་ཕྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། འོ་ན་ཚ་རེག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དང༌། གྲངས་རེག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ་ཡང་རང་དུས་དེ་ལས་དུས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་ལ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཚ་རེག་དང་གྲང་རེག་གཉིས་སྐད་ཅིག་དང་པོ་འཕྲད། སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་ནུས་ཆུང་དུ་བྱས་ནས་སྐད་ཅིག་གསུམ་པ་དང་བཞི་བ་དག་ལ་རྒྱུད་ནས་བཅོམ་དགོས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཚ་རེག་དང་གྲངས་རེག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་རང་དུས་དེ་ལས་དུས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་ལས། ཚ་གྲང་གཉིས་ནི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་ཕྲད།གཉིས་པ་ལ་གྲང་རེག་སྐད་ཅིག་དང་པོས་དངོས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་དང་ཚ་རེག་དང་པོས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱས་ནས་གྲང་རེགད་ཅིག་གཉིས་པ་ནུས་ཆུང་གི་དངོས་པོར་བསྐྱེད། ཞེས་པ་ནས། དེ་ནས་སྐད་ཅིག་བཞི་པ་ལ་ཚ་རེག་སྐད་ཅིག་བཞི་པ་སྐྱེས་པ་དང་གྲང་རེག་གི་རྒྱུན་ལྡོག་པ་དུས་མཉམ་ཞིང་འདི་དུསསུ་ཚ་བའི་གནོད་བྱ་ལྡོག་པའི་དུས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཚ་རེག་དང་གྲང་རེག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ་རང་དུས་ལ་དུས་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་གྱི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཡང་རང་དུས་ལ་དུས་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་ཕྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཚ་གྲང་ལ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་བཅད་ཤེས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དེའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པའི་དུས་དེ་ཚད་མ་དེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་དུས་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོདམི་རིགས་ཏེ། ཚད་མ་མདོ་ལས། ཡང་ཡང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་དང། རང་འགྲེལ་ལས། གང་ལན་གཅིག་མ་ཡིན་པར་དོན་དེ་ཉིད་སོ་སོར་ངོ་ཤེས་པ་ཡོད་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚད་མ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། བློ་རིག་ལས། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྔ་མས་རྟོགས་ཟིན་པའི་དོན་སླར་རྟོགས་པའི་བློ་དེ་བཅད་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཞེས་པའི་རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྔ་མས་རྟོགས་ཟིན་པའི་དོན་སླར་རྟོགས་ཚུལ་དེ་རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྔ་མས་རྟོགས་ཟིན་པའི་དོན་རྟོགས་ཚུལ་སོ་སོར་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་བྱེད་ཟེརན། འོ་ན་སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཚད་མ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། བཅད་ཤེས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྔ་མ་དང་རྟོགས་ཚུལ་སོ་སོ་མེད་པར་དེས་རྟོགས་ཟིན་པའི་དོན་དེ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྔ་མ་དེས་རྟོགས་ཚུལ་མེད་པར་དེས་མ་རྟོགས་པའི་དོན་སྔོན་པོ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་གསར་དུ་རྟོགསཔའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྔ་མས་རྟོགས་ཟིན་པའི་དོན་སྔོན་པོ་དེ་རང་འདྲེན་དང་རྟོགས་ཚུལ་སོ་སོ་མེད་པར་རྟོགས་པས་བཅད་ཤེས་ཡིན་པར་བཞག་པ་ཡིན་ཟེརན། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། བཅད་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ། རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྔ་མས་རྟོགས་པའི་དོན་སྔོན་པོ་དེ་རང་འདྲེན་དང་རྟོགས་ཚུལ་སོ་སོ་མེད་པརརྟོགས་པའི་ཕྱིར། རྟོགས་ཚུལ་སོ་སོ་མེད་པར་རྟགས་མ་གྲུབ། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོས་རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དང་དུས་མཉམ་པའི་ཆོས་རྣམས་རང་དུས་སུ་ད་ལྟ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པ་དང༌། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོས་ཕྱིས་འབྱུང་གི་ཆོས་དག་རང་དུས་སུ་མ་འོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་ལ། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་གཉིས་པས་རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དང་དུས་མཉམ་པའི་ཆོས་རྣམས་རང་དུས་སུ་འདས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པ་དང༌། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་ཕྱིས་འབྱུང་གི་ཆོས་དག་རང་དུས་སུ་ད་ལྟ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པས་རྟོགས་ཚུལ་མི་གཅིག་པ་ཡོད་པས་དེ་ཚད་མར་བཞག་པ་ཡིན་ཟེར་ན། དེ་ལྟར་ན་རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་སྔ་མ་དང་རྟོགས་ཚུལ་སོ་སོར་ཡོད་པ་རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དང་སྒོ་ཀུནནས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་བ་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༩༡ལས། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་དུས་སུ་རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་སོགས་དང་དུས་མཉམ་དུ་འབྱུང་བའིབུམ་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་སོགས་བྱུང་བ་དང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས་རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་རང་དུས་སུ་དེ་དག་གྲུབ་པ་དང་བྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་མཁྱེན་ཚུལ་མེདལ། སྐད་ཅིག་གཉིས་པའི་དུས་སུ་དེ་དག་གསར་དུ་བྱུང་བ་དང་གྲུབ་པའི་ཚུལ་དུ་མཁྱེན་པའི་དེ་གསར་རྟོགས་ལ་འཇོག་དགོས་པར་སྣང་ངོ༌། །ཞེས་དང༌། དེ་ཉིད་༡༩༠ལས། སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་རང་དང་དུས་མཉམ་དུ་བྱུང་བ་དང་གྲུབ་པ་རྣམས་གསརགྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་དུ་གསར་དུ་ཅིག་ཆར་མཁྱེན་ཕྱིར་རྣམ་མཁྱེན་ལ་གསར་རྟོགས་ཀྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དག་གིས་དཔྱད། ཡང་རྣམ་མཁྱེན་ཡིན་ན་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ན། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་བཅད་ཤེས་མེད་དགོས་མིན་དགོས་ན། ཁྱོད་བཅད་ཤེས་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཁྱོད་མེད་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་ན། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཁྱོད་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་བཅད་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་མ་ཁྱབ་ཟེར་དགོསསམ་དཔྱད། ཡང་སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། སྔོན་པོ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་སྔོན་པོ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་རྟོགས་པ་གང་ཞིག རྟོགས་ཟིན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་སྔོན་པོ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ན་ཚད་མ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། དེ་ལྟར་ན་སྔོན་པོ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ན་ཚད་མ་ཡིན་མི་དགོས་པར་ཐལ། སྔོན་པོ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ན་ཚད་མ་ཡིན་མི་དགོས་པ་གང་ཞིག རིགས་པ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དང༌། ཡང་སྔོན་པོ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་དཔྱད་ཤེས་ཡིན་ན་དཔྱད་ཤེས་ཡིན་དགོས་ན། སྒྲ་ལ་དཔྱད་ཤེས་ཡིན་ན་དཔྱད་ཤེས་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༢༢ལས། སྒྲ་མི་རྟག་རྟོགས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་སྒྲ་ལ་དཔྱད་ཤེས་ཡིན་ཀྱང་དཔྱད་ཤེས་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༨༢ལས། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་དེ་ཡུལ་སྒྲ་ལ་བཅད་ཤེས་ཡིན་པ་གང་ཞིག བཅདཤེས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་རྟོགས་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སྒྲ་རྟོགས་པའི་དཔྱད་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྒྲ་ལ་དཔྱད་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཟེར་ན། བསེ་ངག་དབང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་བློ་རིག་ཟུར་རྒྱན་ལས་སྒྲ་ལ་བཅདཤེས་ཡིན་ན། སྒྲ་རྟོགས་པའི་བཅད་ཤེས་ཡིན་མི་དགོས་དེས་སྒྲ་མ་རྟོགས་གསུངས། སྒྲ་ལ་བཅད་ཤེས་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྒྲ་རྟོགས་ཟིན་མ་བརྗེད་པའི་ངང་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགསཔའི་རྗེས་དཔག་ཏུ་གྱུར་བ་ཡིན་པས་སྒྲ་ལ་བཅད་ཤེས་སུ་བཞག་པ་ཡིན་གསུངས་ཡོད། བསྡུསགྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༨༢ལས། དེ་སྒྲ་ལ་རྟོགས་ཟིན་རྟོགས་པའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སྔར་ནས་སྒྲ་ཡང་ཚད་མས་ངེས་སྒྲ་བྱས་པར་ཡང་ཚད་མས་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པརརྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དེ་འདྲ་ཡིན་ན་སྒྲ་ཚད་མས་རྟོགས་ཟིན་པའི་རྗེས་སུ་སླར་ཡང་རྟོགས་ཟིན་གྱི་སྒྲ་དེ་བཟུང་ནས་མི་རྟག་པར་ངེས་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བསེ་ངག་དབང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་བློ་རིག་ཟིན་བྲིས་ལས། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་རྟོགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྒྲ་ལ་རྟོགས་ཟིན་རྟོགས་པའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ། དེར་ཐལ། སྒྲ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་སྒྲ་ལ་རྟོགས་ཟིན་བྱེད་པ་མ་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བ་ལ་དེ་སྒྲ་ལ་རྟོགས་ཟིན་རྟོགས་པའི་རིག་པར་བཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་འདུག་པས་དཔྱད་པར་བྱའོ། །ཡང་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན།བཅད་ཤེས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གསར་དུ་མི་སླུ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རིག་པ་གང་ཞིག གསར་དུ་མི་སླུ་བར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། མི་སླུ་བའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་མ་ཁྱབ་ཟེར་དགོས་ཤིང༌། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། མི་སླུ་བའི་འདུས་བྱས་ཡིན་ན་གསར་དུ་མི་སླུ་བའི་ངོ་བོར་སྐྱེས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། བཅད་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོགས་ཟིན་རྟོགས་པའི་རིག་པ་ཡིན་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། རྟོགས་ཟིན་གཞལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྟོགས་ཟིན་མཁྱེན་པའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རིག་པ་ཡིན་པ་གང་ཞིག རྟོགས་ཟིན་ཆོས་དང་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་དེར་ཐལ། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་གམ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པའི་སྐྱེ་མེད་དུ་རྟོགས་ཤིང་དོན་གཉིས་མཐར་ཐུག་པ་དེ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕར་ཕྱིན་ཉ་ཊིཀ་༡༣༡ལས། དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་གམ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པའི་སྐྱེ་མེད་དུ་རྟོགས་ཤིང་དོན་གཉིས་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་རྟོགས་ཟིན་རྟོགས་པའི་རིག་པ་ཡིན་ན་བཅད་ཤེས་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། དེ་ཁྱབ་པར་ཐལ། རྟོགས་ཟིན་རྟོགས་པའི་རིག་པ། བཅད་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༥༩ལས། རྟོགས་ཟིན་རྟོགས་པའི་རིག་པ། དཔྱད་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར།

བཞི་བ་ལོག་ཤེས་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

བཞི་བ་ལོག་ཤེས་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ནི།

བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༧༣ལས། དེས་ན་རང་གི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་པའི་རིག་པ་ལོག་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། རང་གི་འཛིནསྟངས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་པའི་རིག་པ་ཡིན་ན་ལོག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པས་ཕྱིར་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་གྱི་བློ་ཡིན་ན་ལོག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པས་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་གྱི་བློ་ཡིན་ན་ལོག་རྟོག་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པས་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ལྟར་ཞེས་པ་ནས་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་གྱི་བློ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མི་སྡུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོག་བཅས་ཆོས་ཅན། ལོག་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་གྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༧༣ལས། མི་སྡུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོག་བཅས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་པ་གང་ཞིགདེ་ལོག་ཤེས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ལོག་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་འཛིན་སྟངས་ལ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། རང་གི་འཛིན་སྟངས་ལ་འཁྲུལ་བ་ལ་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཞེ་ཐག་པ་ནས་དེ་མ་ཡིནཔ་ལ་དེར་འཛིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༧༣ལས། ཟད་པར་ཆུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོག་བཅས་ཀྱིས་ས་གཞི་ཐམས་ཅད་ཆུས་གང་བ་མེད་པ་ལ་མེད་པར་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཞེ་ཐག་པ་ནས་ཡོད་པར་འཁྲུལ་བ་མ་ཡིན་པས་དེའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་ཀྱང་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བ་མིན་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་འཁྲུལ་བ་ཞེས་པའི་མ་ཤེས་པ་དེ་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་གིས་མ་ཤེས་པ་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག བློ་ཁོ་རང་གིས་མ་ཤེས་པ་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་མ་གྲུབ་ན། བདག་མེད་རྟོགས་ཟིན་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བདག་འཛིན་ལྷན་སྐྱེས་ཆོས་ཅན། རང་གི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་གིས་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འཐད་དོ། །གོང་དུ་བློ་ཁོ་རང་གིས་མ་ཤེས་པ་ལ་བྱེད་ཟེར་ན། མི་སྡུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོག་བཅས་ཆོས་ཅན། རང་གི་འཛིན་སྟངས་ལ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། བློ་ཁོ་རང་གིས་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་གྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་མི་སྡུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོག་བཅས་ཆོས་ཅན། ལོག་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ། དབུ་མ་ཐེག་མཆོག་ལས། མི་སྡུག་ལ་སོགས་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང༌། །དགོས་པའི་དབང་གིས་ཡང་དག་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། དེའི་ཟིན་བྲིས་༢༣ལས། ཆགས་ཡུལ་ཀེང་རུས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་མི་སྡུག་པའི་འཇུག་ཤེས་རྣམས་སྤྱིར་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཡིན་ཀྱང༌། དགོས་པ་གྲོལ་བའི་རྒྱུར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་མིང་གིས་བསྟན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་སོགས་ཀྱིས་དཔྱད། ཡང་གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ལྟར་ཞེས་པ་ནས་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་གྱི་བློ་དང༌། ཞེས་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་གྱི་བློ་ལོག་རྟོག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་གསུངས་པས། གངས་རི་སྔོ་སྣང་གི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ལོག་རྟོག་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་གྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ལོག་རྟོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ལོག་རྟོག་ཅེས་པའི་ཚིག་ཟུར་གྱི་རྟོག་པ་དེ་རྟོག་བཅས་རྟོག་མེད་ཀྱི་རྟོག་པ་ལ་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཚིག་ཟུར་གྱི་རྟོག་པའི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དེ་རྟོག་པ་ལ་བྱེད་དགོས་སམ་སོ་སོར་ལོག་པར་འཛིན་པ་ཙམ་ལ་བྱེ་དགོས་མིན་དཔྱད་དོ། །

ལྔ་བ་ཐེ་ཚོམ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

ལྔ་བ་ཐེ་ཚོམ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ནི།

བློ་རིག་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཐེ་ཚོམ་ཡིན་ན་རྩ་ཉོན་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཟེར་ན། ཞེས་གསུངས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡིན་ན་རྩ་ཉོན་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རྩེ་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་རྩ་ཉོན་དེ། །ེ་ཚོམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༧༠ལས། རང་ཡུལ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རྩེ་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་རྩ་ཉོན་དེ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རིགས་ངེས་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་གྲུབ་བམ་མ་གྲུབ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་ཆོས་ཅན། ཐེ་ཚོམ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྩ་ཉོན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། རྟགས་དེར་ཐལ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཟིན་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཐེ་ཚོམ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་གཏན་ལ་མ་ཕེབས་པར་ཡིད་ གཉིས་སུ་གྱུར་བའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དེ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། ཡུལ་གཏན་ལ་མ་ཕེབས་པར་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་བའི་བློ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༧༡ལས། དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་གཟུགས་ཕྱི་དོན་དུ་གྲུབ་བམ་མ་གྲུབ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་དེ་གཟུགས་ཕྱི་དོན་དུ་གྲུབ་བམ་མ་གྲུབ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་ཡིན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཐེ་ཚོམ་ལ་རྩ་ཉོན་གྱིས་ཁྱབ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། དེ་ཉིད་ལས། རྩ་ཉོན་ཞེས་པས་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་གཟུགས་ཕྱི་དོན་དུ་གྲུབ་བམ་མ་གྲུབ་ཕལ་ཆེར་མ་གྲུབ་ལས་ཆེ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་དེ་ཐེ་ཚོམ་ཡིན་པ་གཅོད་དེ། རང་སྟོབས་ཀྱི་རྩེ་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་རིག་པ་ཡིན་ཀྱང་རྩ་ཉོན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའི་བློ་དེ་ཐེ་ཚོམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་པ་ཀུན་བཏུས་༩ལས། ཐེ་ཚོམ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་སྟེ་ཞེས་དང༌། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༡༠༠ལས། ཐེ་ཚོམ་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཕྱོགས་འདི་ན་ལྷ་ཡོད་དམ་མེད་སྙམ་པ་ལྟ་བུ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པས་བསྡུས་པའང་ཡོདམོད། འདིར་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དམིགས་ཡུལ་ལས་འབྲས་དང་དཀོན་མཆོག་ཀྱང་བདེན་བཞིར་འདུ་བས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་ཞིང་ཡོད་མེད་ལ་སོགས་པ་མཐའ་གཞན་དུ་དོགས་པ་དང་བཅས་པས་བློ་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱེད་པ་སྟེ། ངེསཔ་མ་སྙེད་ན་བླང་དོར་མི་རྩོམ་པས་དག་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བས་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཆོས་ཅན། རྩ་ཉོན་ཡིན་པར་ཐལ། རྩ་ཉོན་དྲུག་པོ་གང་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྩ་ཉོན་དྲུག་གྲངས་འདྲེན་པའི་ཚེ་ན་ཁྱོད་གཅིག་ལ་འདྲེན་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་དང༌། །མ་རིག་ཐེ་ཚོམ་ལྟ་བ་སྟེ། །དེ་དྲུག་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་རྩ་ཉོན་དྲུག་གྲངས་འདྲེན་པའི་ཚེ་ན་ཁྱོད་གཅིག་ལ་འདྲེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྩ་ཉོན་ཡིན་པར་སྒྲུབ་ནུས་ན། མ་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རྩ་ཉོན་ཡིན་པར་ཐལ། རྩ་ཉོན་དྲུག་གྲངས་འདྲེན་པའི་ཚེ་ན་ཁྱོད་གཅིག་ལ་འདྲེན་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གོང་གི་གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ཀྱི་ལུང་གིས་གྲུབ་ཅིང༌། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མ་རིག་པ་ལ་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་སྒྲིབ་ཅིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐེག་མཆོག་དབུ་མའི་ཟིན་བྲིས༡༤༨ལས། སྤྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་མ་རིག་པ་དེ་ཡང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པ་གཉིས་ལས། ཕྱི་མ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཐེ་ཚོམ་དེ་རྩ་ཉོན་མ་ཡིན་ན། དེ་སེམས་བྱུང་ང་གཅིག་པོ་གང་ཡང་མིན་པར་འགྱུར་མིན་སོགས་ཀྱིས་དཔྱད། ཡང་རང་གི་ཡུལ་གཏན་ལ་མ་ཕེབས་པར་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་བའི་བློ་ཡིན་ན་ཐེ་ཚོམ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། བློ་རིག་ལས། རང་གི་ཡུལ་གཏན་ལ་མ་ཕེབས་པར་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་བའི་བློ་དེ། ཐེ་ཚོམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཞེས་དང༌། གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། ཡུལ་གཏན་ལ་མ་ཕེབས་པར་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་བའི་བློ་ཞེས་གསུངསཔའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཐེ་ཚོམ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་གཙོ་སེམས་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཡུལ་གཏན་ལ་མ་ཕབ་པ་གང་ཞིག ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། ཐེ་ཚོམ་དང་དེ་གཉིས་ཡུལ་ལ་རྩེ་གཉིས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༧༡ལས། དེས་ན་རང་ཡུལ་ལ་རྩེ་གཉིས་པའི་བློ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱས་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་དེ་འདྲའི་ཐེ་ཚོམ་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་གཙོ་སེམས་དང་ཚོར་བ་སོགས་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་རང་གི་ཡུལ་གཏན་ལ་མ་ཕེབས་པར་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་བའི་སེམས་བྱུང་དེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་ན། ཐེ་ཚོམ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར་ཟེར། ཡང་རང་གི་ཡུལ་གཏན་ལ་མ་ཕེབས་པར་རང་སྟོབས་ཀྱི་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་བའི་བློ་དེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་ན། དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། རང་ལུགས་ལ་སེམས་སེམས་བྱུང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ལ་རང་སྟོབས་གཞན་སྟོབས་སྦྱར་བ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༨ལས། དེ་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མེད་དེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ཡང་དག་གིས་སྒྲ་རྟག་གམ་མི་རྟག་སྙམ་དུ་རྩེ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ན་དེ་འདྲའི་ཐེ་ཚོམ་མངོན་གྱུར་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་འགོད་པ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་རྒོལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། གཏན་ཚིགས་ཐེ་ཚོམ་ལ་བརྗོད་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ཡང་དག་གིས་སྒྲ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ན་སྒྲ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མི་རྟག་པར་འཛིན་པའི་ཡིད་དཔྱོད་མངོན་གྱུར་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བློ་རིག་ལས། གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ནི། དོན་འགྱུར་གྱི་ཐེ་ཚོམ། དོན་མི་འགྱུར་གྱི་ཐེ་ཚོམ། ཆ་མཉམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་དང་གསུམ་ཡོད། ཅེས་གསུམ་པ་མི་རིགས་པར་ཐལ། ཐེ་ཚོམ་ལ་དབྱེ་བ་དོན་འགྱུར་དང་དོན་མི་འགྱུར་གཉིས་སུ་འདུ་བའམ། ཡང་ན་ཆ་མཉམ་པ་དང་ཤས་ཆེར་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་འདུ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས་དབྱེ་བ་གཉིས་རེ་གཉིས་རེ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ལས་གསུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། གསུམ་པ་ལ་མངོན་གྱུར་དང་བག་ལ་ཉལ་གཉིས་སམ། དོན་འགྱུར་དང་དོན་མི་འགྱུར་གཉིས་སམ། ཆ་མཉམ་པ་དང་ཤས་ཆེར་འཛིན་པ་གཉིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་དོན་འགྱུར་གྱི་ཐེ་ཚོམ། དོན་མི་འགྱུར་གྱི་ཐེ་ཚོམ། ཆ་མཉམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་དང་གསུམ་གྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་སོ་སོ་ནས་གང་ལྟར་འཇོག་དགོས། སྒྲ་རྟག་གམ་མི་རྟག་ཕལ་ཆེརམི་རྟག་པ་དེ་དོན་འགྱུར་གྱི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཟེར་ན། སྒྲ་རྟག་གམ་མི་རྟག་ཕལ་ཆེར་མི་རྟག་པ་དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གང་ཡིན། དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། དོན་འགྱུར་གྱི་ཐེ་ཚོམ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཞེན་ཡུལ་སུན་བྱུང་བའི་སྒོ་ནས་སྤང་ཚུལ་མེད་པར་ཐལ། རངགི་ཞེན་ཡུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། སྤང་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། འདི་ཡུལ་སུན་ཕྱུང་མེད་པར་ནི། །དེ་སྤོང་བར་ནི་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་སྒྲ་རྟག་གམ་མི་རྟག་ཕལ་ཆེར་མི་རྟག་པ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ཟེར་ན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་གམ་མི་རྟག་ཕལ་ཆེར་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་ན། སྒྲ་ཕལ་ཆེ་བ་འཇིག་རྒྱུ་ཡོད་མེད་གཉིས་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་འཇིག་རྒྱུ་མེད་པས་རྟག་པར་ཐལ་མིན་སོགས་ལ་དཔྱད།

དྲུག་པ་མངོན་སུམ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

དྲུག་པ་མངོན་སུམ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

མངོན་སུམ་ཡང་དག་གི་མཐའ་དཔྱད་པ་དང། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་གཞན་ལུགས་དགག་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་དང༌། རང་ལུགས་བཞག་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བློ་རིག་ལས། ཚད་མ་མདོ་ལས། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་རབ་རིབ་བཅས། །ཞེས་པའི་ལུང་དོན་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། འཕྲལ་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུས་བསླད་པའི་དུང་སེར་སྣང་གི་དབང་ཤེས་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དེ་ལ་རྒྱལ་དབང་བློས་མ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་འདྲའི་དབང་ཤེས་དེ་དུང་སེར་པོ་ལ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་དང། དུང་གི་དབྱིབས་ལ་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་མི་འགལ་བ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེས་མཛད་པའི་འགྲེལ་བར། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱང་སེར་པོ་ལ་འཁྲུལ་དབྱིབས་ལ་མ་འཁྲུལ་བས་འདོད་པའི་དོན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་སྟེ། ཞེས་གསུངསསོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་ན་རེ། དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དུང་སེར་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་དེ་ལ་སེར་པོས་མ་བསླད་པའི་ཆ་གཅིག་མེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཐདལྡན་ཆུང་བ་ལས། ལོག་ཤེས་ཡིན་ན་ཤིང་དང་ཇི་ལྟར་ཕྲད་ཅེ་ན། ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཕྲད་པ་མེད་དེ། གང་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཤིང་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ ཡིན་ལ། ཤིང་ནི་འགྲོ་བ་མེད་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཕྲད་པ་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ་རང་ལུགས་དེ་གཉིས་གང་ལྟར་ཁས་ལེན། དང་པོ་རྒྱལ་དབང་བློ་ལྟར་ཁས་ལེན་ཟེར་ན། ལྗོན་འགྲོ་བར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་དེ་ལྗོན་ཤིང་ལ་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཡུལ་གྱི་ལྗོན་ཤིང་དེ་གཅིག་ཏུ་མི་སྡོད་པར་འགྲོ་བ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཤིང་གང་ཡང་མེད་པ་གང་ཞིག ཤིང་རང་མཚན་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པས་དེ་ནི་ཤིང་རང་མཚན་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལ་སྣང་བའི་གཅིག་ཏུ་མི་སྡོད་པའི་ཤིང་དེ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ན། དུང་སེར་སྣང་གི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དུང་གི་ཁ་དོག་ལ་འཁྲུལ་ཡང་དུང་ལ་མ་འཁྲུལ་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་དུང་སེར་བོར་སྣང་ཞིང་སྣང་བྱའི་དུང་ལ་སེར་བོས་མ་སླད་པའི་ཆ་ཅུང་ཟད་མེད་པས་དུང་ལ་འཁྲུལབར་མི་འཇོག་པ་གང་ཞིག རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན་ཟེར་ན། ལྗོན་ཤིང་འགྲོ་བར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ལྗོན་ཤིང་ལ་འཁྲུལ་བར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་ལྗོན་ཤིང་འགྲོ་བར་སྣང་བ་གང་ཞིག སྣང་བྱའི་ལྗོན་ཤིང་ལ་འགྲོ་བར་མི་སྣང་བའི་ཆ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དང༌། ཡང་དེ་འདྲའི་དབང་ཤེས་དེ་དུང་སེར་པོ་ལ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་དང། དུང་གི་དབྱིབས་ལ་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་མི་འགལ་བ་ཡིན་པར་འདོད་པ་ལྟར་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟར་ཡུལ་སོ་སོ་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་བཞག་འཐད་ལྡན་མཛད་ན་མངོན་སུམ་དང་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པ་དང༌། ཚད་མ་དང་ཚད་མིན་དང༌། རྟོག་པ་དང་མངོན་སུམ་གྱི་གཞི་མཐུན་སྲིད་པར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕར་ཕྱིན་མདོ་ལུགས་མ་༡༡༠ལས། ཡུལ་གཅིག་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་གཟུང་རྟོག་དང་འཛིན་རྟོག་གཉིས་ཡིན་དུ་འཇོག་ན། རྗེས་དཔག་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང༌། ཡུལ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་ལ་ལ་ལ་ལྟོས་ནས་[རྟོག་པ་དང་ལ་ལ་ལ་ལྟོས་ནས་]མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དང་རྟོག་པ་གཉིས་ཡིན་སྲིདཔར་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། རང་ལུགས་སློབ་དཔོན་རྒྱལ་དབང་བློ་ལྟར་ཁས་ལེན་མི་ལེན་པར་ཆོས་མཆོག་ལྟར་ཁས་ལེན་དགོས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སོ་སྐྱེ་ཐ་མལ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཐོང་བའི་དབང་ཤེས་ཡིན་ན་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་ཡིན་ན་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཚད་ལ་འཁྲུལ་བས་ཁྱབ་པ་གང་ཞིག དེའི་ཚད་ལ་འཁྲུལ་ན་དེའི་ཆ་མཐའ་དག་ལ་འཁྲུལ་བར་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་བཞེད་པའི་ཕྱིར། རྟགསདང་པོ་དེར་ཐལ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དབུས་ནས་ཐད་ཀར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིགདང༌། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐད་ཀར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་མཐའ་སྐོར་གྱི་རྒྱ་ལ་གཉིས་ཀ་ལ་སྔ་མའི་སུམ་འགྱུར་རེ་ཡོད་པ་གང་ཞིག སོ་སྐྱེས་ཐ་མལ་བའི་དབང་ཤེས་ཀྱིས་གྲུ་གང་ཟླུམ་པོར་བསྐོར་བ་ཙམ་ལས་ཆེ་བར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། མཛོད་ལས། ཉི་ཟླ་ལྷུན་པོའི་ཕྱེད་ནའོ། །དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་གཅིག་དང་བཅས། །ཞེས་དང༌། མཛོད་འགྲེལ་ཟླ་ཟེར་༡༣༠ལས། ཚད་ནི་ཟླ་བའི་དབུས་ཀྱི་ཐད་ཀར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་དང༌། ཉི་མའི་ཐད་ཀར་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་དང་མཐའ་སྐོར་གྱི་རྒྱ་ལ་ནི་རང་རང་གི་སུམ་གྱུར་དང་བཅས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་རྩ་རྟགས་གྲུབ་སྟེ། འཐད་ལྡན་ཆུང་བ་ལས། ལོག་ཤེས་ཡིན་ན་ཤིང་དང་ཇི་ལྟར་ཕྲད་ཅེ་ན། ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཕྲད་པ་མེད་དེ། གང་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཤིང་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ཡིན་ལ། ཤིང་ནི་འགྲོ་བ་མེད་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཕྲད་པ་མེད་དོ། །ཞེས་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༠ལས། སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་ནི་དུང་སེར་སྣང་གི་དབང་ཤེས་དང་ལྗོན་ཤིང་འགྲོ་བར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་གཉིས་ལ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཆ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། དུང་སེར་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་སེར་པོ་ལ་འཁྲུལ་བ་མ་ཟད་དབང་ཤེས་དེའི་རང་ཡུལ་གྱི་དུང་གི་དབྱིབས་དེ་ཡང་སེར་པོའི་རྫསལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་དབྱིབས་ཅུང་ཟད་མེད་ལ། སེར་པོའི་རྫས་སུ་གྲུབ་པའི་དབྱིབས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་དུང་སེར་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་དེ་ལ་སེར་པོས་མ་སླད་པའིཆ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཕྱིར་དེ་དུང་གི་དབྱིབས་ལ་འཁྲུལ་བ་གང་ཞིག ལྗོན་ཤིང་འགྲོར་སྣངགི་དབང་ཤེས་དེའི་སྣང་ཡུལ་གྱི་ལྗོན་ཤིང་དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་མི་སྡོད་པར་འགྲོ་བ་དེ་ལས་གཞནཔའི་ཤིང་གང་ཡང་མེད་ལ། ཤིང་རང་མཚན་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་དེ་ནི་ཤིང་རང་མཚན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞིང༌།གཅིག་ཏུ་མི་སྡོད་པར་འགྲོ་བའི་ཤིང་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དབང་ཤེས་སྔ་མས་སེར་པོ་དང་དབྱིབས་གང་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་ལ། ཕྱི་མས་འགྲོ་བའི་ལྗོན་ཤིང་གང་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་པར་གསུངས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རླངས་འཁོར་ཁ་ལོ་བས་རླངས་འཁོར་སྐོར་བཞིན་པའི་དུས་ཀྱི་མིག་ཤེས་ཡིན་ན་ལམ་ལ་འཁྲུལ་བས་ཁྱབ་པར་ཁས་ལེན་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ན་དེས་ལམ་ལ་བལྟས་ནས་རླངས་འཁོར་སྐོར་བ་དང་མ་བལྟས་ནས་སྐོར་བ་གཉིས་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ། སྐབས་དེར་བལྟས་ཀྱང་མ་བལྟས་ཀྱང་དེ་ལ་ལམ་གྱི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་རྟོགས་པའི་མིག་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དང༌། ཡང་ཤར་ཕྱོགས་ནས་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤར་མ་ཐག་མཐོང་བའི་མིག་ཤེས་ཡིན་ན་འཁྲུལ་བའི་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེའི་ཚེ་དེས་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་རི་བོ་ལ་འབྱར་བ་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། གཉིས་པ་རང་ལུགས་བཞག་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

མཚན་ཉིད་ལ་དཔྱད་པ།

མཚན་ཉིད་ལ་དཔྱད་པ།

མཚན་ཉིད་ལ་དཔྱད་པ་དང༌། དབྱེ་བ་ལ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཡང་མངོན་སུམ་ཡིན་ན་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པར་ཐལ། བློ་རིག་ལས། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་དེ། མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༢༩ལས། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ།མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སོ་སྐྱེས་ཐ་མལ་བའི་སྔོན་འཛིན་དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དུང་སེར་པོ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་སེར་པོར་སྣང་ན་དུང་ལ་འཁྲུལ་དགོས་པ་གང་ཞིག རིགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་མ་ཁྱབ་མཚམས་ཀྱི་རྟགས་གྲུབ་སྟེ། སྔོན་པོ་ཕྱི་དོན་དུ་མ་གྲུབ་བཞིན་དུ་ཕྱི་དོན་དུ་གྲུབ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་ལ་སྔོན་པོ་སྣང་བའི་ཚེ་ན་ནང་འཛིན་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྡུལ་རྫས་བསགས་སྟོབས་ལས་གྲུབ་པ་ལྟ་བུའམ། ནང་འཛིན་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཕྱི་རོལ་རྒྱང་ཆད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྣང་བའི་ཕྱིར། གོང་དུ་སྐྱེས་བུ་ཐ་མལ་བའི་སྔོན་འཛིན་དབང་མངོན་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་འདོད་ཟེར་ན། སོ་སྐྱེས་ཐ་མལ་བའི་སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༢༩ལས། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ།མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་འཕྲལ་རྐྱེན་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུས་མ་སླད་པའི་རིག་པ་དེ་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན་ཟེར་ན། ཐོག་མེད་ནས་གོམ་པས་བདག་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཡིད་ཤེས་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་འཕྲལ་རྐྱེན་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུས་མ་སླད་པའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་བག་ཆགས་གཏན་བྱུང་གི་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་དེ། མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། གཞན་བག་ཆགས་བརྟན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་མི་བསླུ་བ་ལ་ལྟོས་ཏེ་འདིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང། དེའི་འཐད་ལྡན་ལས། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་སྨྲ་བ་ལ་ནི། སློབ་དཔོན་གྱིས་བག་ཆགས་བརྟན་དང་མི་བརྟན་པ་དག་གི་རྣམ་པར་བཞག་པ་མཐོང་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་བག་ཆགས་གཏན་བྱུང་གི་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་ཡིན་པའིཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། བག་ཆགས་གཏན་བྱུང་གི་མི་བསླུ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བག་ཆགས་བརྟན་པོའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བག་ཆགས་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་གང་ཟག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། འཁྲུལ་བའི་གཟུགས་ཤེས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་གསུམ་པོ་གང་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། འཁྲུལ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་བའི་ཆོས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་མི་ནུས་ཏེ་བསླུ་བའི་ཆོས་དང་རྫུན་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྩ་ཤེས་ལས། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སླུ་བའི་ཆོས། །དེས་ན་དེ་དག་རྫུན་པ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། དབུ་མ་ཐེག་མཆོག་ལས། ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ཕྱིར་སྤྱིར་ནི་རྫུན་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། འཁྲུལ་བ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སྔོན་པོ་དེ་འཁྲུལ་བ་གང་ཞིག དེ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་སྣང་ན་འཁྲུལ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདེན་གཉིས་གསལ་བའི་ཉི་མ་ལས། འཁྲུལ་བ་སྣང་བར་ཐལ། དོན་ལ་མེད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཁམས་གསུམ་པ་སྣང་བའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིརཟེར་བ་དང༌། ཡང་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་བར་ཐལ། བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་སྔོན་པོ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། བག་ཆགས་ཀྱིས་ནི་དཀྲུག་པའི་སེམས། །དོན་དུ་སྣང་བ་ཤིན་ཏུ་འབྱུང༌། །དོན་ཡོད་མ་ཡིན་སེམས་ཉིད་དེ། །ཕྱི་རོལ་དོན་མཐོང་ལོག་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད།

གཉིས་པ་དབྱེ་བའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་དབྱེ་བའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

དབང་མངོན། ཡིད་མངོན། རང་རིག་མངོན་སུམ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་དང་བཞི་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་ནི། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༤ལས། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་རིག་དེ་དབང་མངོན་གྱི་མཚནཉིད།མཚན་གཞི་ནི།བུམ་འཛིན་མིག་ཤེས་དང་སྒྲ་འཛིན་རྣ་ཤེས་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས། མཚན་ཉིད་དེའི་ཟུར་ལ་གཞན་རིག་སྦྱར་བའི་དགོས་པ་ནི། དབང་མངོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གཅོད་པའི་ཆེད་ཡིན་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༥ལས། གཞན་རིག་ཅེས་པས་ནི་རང་རིག་དབང་མངོན་ཡིན་པ་གཅོད་བྱེད་ཡིན་ཏེ།དབང་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་རྣམས་ཀྱང་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལབའི་རིག་པ་ཡིན་ཀྱང་གཞན་རིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར།ཟུར་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། ཁ་ཕྱིར་བལྟས་ཀྱི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་དེ་ཁྱོད་དང་དབང་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གཉིས་ཀའི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབན། དེ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་པ་གང་ཞིག དབང་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༥ལས། དབང་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་རྣམས་ཀྱང་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་ཀྱང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་དེ་དབང་མངོན་དང་དབང་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གཉིས་ཀའི་ཐུན་མོང་གི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་ནདབང་མངོན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་མ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། དེ་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ། གཙོ་སེམས་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ལ་བྱེད་ཟེར་ན། དབང་པོ་གཟུགས་ཅནཔ་ཆོས་ཅན། དབང་མངོན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དབང་མངོན་དང་དེས་དྲངས་པའི་ཡིད་མངོན་གཉིས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་དབང་མངོན་གྱི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་པ་གང་ཞིག དབང་མངོན་གྱིས་དྲངས་པའི་ཡིད་མངོན་གྱི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། དེ་དབང་མངོན་གྱིས་དྲངས་པའི་ཡིད་མངོན་གྱི་རྐྱེན་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་ཡིན་ན་དེའི་བདག་རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དེས་དེ་རང་དབང་དུ་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་སུ་མི་བསྐྱེད་པར་གཞན་ལ་བརྒྱུད་ནས་བསྐྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་དགོས་སམ་དཔྱད་དོ། །

གཉིས་པ་ཡིད་མངོན་གྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་ཡིད་མངོན་གྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོས་བཟུང་ཟིན་འཛིན་པའི་སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་སྐདཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་བཞིར་ཕྱེ་བའི་ཡིད་མངོན་ཡིན་པར་ཐལ། རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་དབང་མངོན་ལས་བྱུང་ཞིང་དེའི་གཟུང་དོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་འཛིན་པའི་ཆནས་བཞག་པའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༦ལས། རང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་དབང་མངོན་ལས་བྱུང་ཞིང་དེའི་གཟུང་དོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་འཛིན་པའི་ཆ་ནས་བཞག་པའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་རིག་དེ། མངོན་སུམ་བཞིར་ཕྱེ་བའི་ཡིད་མངོན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་མཚམས་ཀྱི་རྟགས་དེར་ཐལ། རང་འདྲེན་གྱི་སྔོན་འཛིན་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལསབྱུང་བ་གང་ཞིག དེའི་གཟུང་དོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་འཛིན་པའི་ཆ་ནས་བཞག་པའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། དབང་མངོན་དེས་བཟུང་ཟིན་པའི་གཟུང་དོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་འཛིན་པའི་ཆ་ནས་བཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༦ལས། དབང་མངོན་དེས་བཟུང་ཟིན་པའི་གཟུང་དོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཡིད་མངོན་དུ་བཞག་པའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་རིག་དེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་མཚམས་ཀྱི་རྟགས་གྲུབ་སྟེ། དེ་དེའི་ཆ་ནས་མི་འཇོག་ན་འཇོག་བྱེད་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་འཕགས་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ཤེས་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་རིག་དེ་ཆོས་ཅན། འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་ཡིན་པར་ཐལ། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ཤེས་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའིགཞན་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བློ་རིག་ལས། འདིར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་ཡིད་མངོན་གྱི་མཚན་ཉིད། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ཤེསརྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་རིག་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ནའི་རྒྱུད་ལ་འཇོག་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་ཟུར་དཔྱད་ལས། འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་སོ་སྐྱེ་ཁོ་ན་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་ཡིན་ན་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་ཡིན་ན་སོ་སྐྱེའི་རྒྱུད་ཀྱི་མངོན་སུམ་བཞིར་ཕྱེ་བའི་ཡིད་མངོན་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པས་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༧ལས། དེས་ན་སོ་སྐྱེའི་རྒྱུད་ཀྱི་མངོན་སུམ་བཞིར་ཕྱེ་བའི་ཡིད་མངོནཡིན་ན་སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ།དེ་ནི་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཡུན་ཚད་ཅན་ཡིན་པ་གང་ཞིགདུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཡུན་ལ་རང་གི་གཞལ་བྱ་གསལ་བར་སྣང་ཡང་ངེས་ནུས་པའི་སོ་སྐྱེའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སོ་སྐྱེའི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་མངོན་གྱིས་དྲངས་པའི་ཡིད་མངོན་ཡིན་ན་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཡུནཚད་ལས་ཡུན་རིང་པོར་མི་སྐྱེ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་བརྟག་དགོས། ཡང་འདིར་ལྟར་ཡིད་མངོན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཚད་མ་ཡོད་པར་ཐལ། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཡིད་མངོན་གྱི་རྣམ་བཞག་མཛད་པ་ལ། མུ་སྟེགས་རྣ་བ་མ་ཕུག་པས་ཡིད་མངོན་ཞེས་པའི་ཚད་མ་མེད་དེ། ཡོད་ན་དབང་ཤེས་ཀྱི་བཟུང་བ་འཛིན་ན་ཚད་མ་མིན་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དང༌། དབངམངོན་གྱིས་མ་བཟུང་བའི་དོན་འཛིན་ན་ལོང་བས་གཟུགས་མཐོང་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་བརྗོདཔ་ལ། སློབ་དཔོན་ཆོས་གྲགས་ཀྱིས་དེའི་ལན་གསུང་སྐབས་སུ་འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ལན་གསུངས་རིགས་ལ་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དག་གིས་རྩོད་ཚུལ་འོག་ནས་འཆད་འགྱུར་དག་གིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ན་སྔོན་འཛིན་དབང་མངོན་གྱིས་དྲང་བའི་ཡིད་མངོན་ཞིག་ཡོད་དམམེད། ཡོད་ན་གོང་གི་འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། མངོན་སུམ་བཞིར་ཕྱེས་པའི་ཡིད་མངོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཚང་མིན་ཚང་ན། དེ་དག་ལ་ཚད་མ་དང་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་ལས་རིང་བའི་ཡུན་ཚད་ཅན་ཡོད་པར་འགྱུར་མིན་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཡང་བློ་རིག་ལས། འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་སྐྱེ་ཚུལ་ལ། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་བཤད་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། འདིར་ཆོས་མཆོག་སོགས་དབང་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུན་མཐར་ཡིད་མངོན་གཅིག་སྐྱེ་ཞིང་རྒྱུན་མེད་པར་བཞེད་དོ། །ཆུ་མིག་པ་དབང་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་མན་ཡིད་མངོན་དུ་བཞེད། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་འགྲོས་གསུམ་པ་བཞེད། ད་ལྟ་དེ་འཐད་པར་བྱེད་པ་མང་ངོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། རང་ལུགས་ལ་དེ་དག་ལས་བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོའི་ལུགསའགྲོས་གསུམ་པ་ཅན་དེ་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༨ལས། ལུགས་དེ་གསུམ་གྱི་སྔ་ཕྱི་གཉིས་མི་འཐད་ཅིང་བར་བ་མངོན་སུམ་འགྲོས་གསུམ་པ་ཅན་དེ་འཐད་པརའདོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོའི་ལུགས་འགྲོས་གསུམ་པ་ཅན་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྲམ་ཟེའི་གཞུང་བོད་དུ་འགྱུར་བ་གངནའང་མེད་པས་དེ་ལ་ཁུངས་མེད་ཅིང་དེ་ནི་བྲམ་ཟེའི་བཞེད་པ་ཡིན་ཞེས་བོད་སྔ་མ་རྣམས་ལ་གྲགས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་ལྟར་རྗེ་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་བཞེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་ལས། རྗེ་ཡབ་སྲས་ལ་སོགས་པའི་ནི་ཞེས་པ་ནས། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཕན་ཆད་ཡིད་མངོན་དང་དུས་མཉམ་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་བྲམ་ཟེའི་བཞེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ།བྲམ་ཟེའི་གཞུང་པོད་དུ་འགྱུར་བ་གང་ནའང་མེད་པས་དེ་ལ་ཁུངས་མེད་ཅིང་དེ་ནི་བྲམ་ཟེའི་བཞེད་པ་ཡིན་ཞེས་བོད་སྔ་མ་རྣམས་ལ་གྲགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་འགྲོས་གསུམ་པ་བཞེད་པ་དེ་གོང་གི་རིན་ཕྲེང་གི་ལུང་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༧ལས། བྲམ་ཟེ་ཤང་དཀར་ནན་ཏའི་ལུགས་ལ་དང་པོར་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་སྐྱེ།དེ་ནས་དབང་མངོནསྐད་ཅིག་དང་པོས་བདག་རྐྱེན་བྱས་ནས་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དང༌། ཡིད་མངོནསྐད་ཅིག་དང་པོ་གཉིས་དུས་མཉམ་དུ་སྐྱེ། དེ་ནས་མཐར་འགགས་པའི་བར་དབང་མངོན་དང་ཡིད་མངོན་གཉིས་དུས་མཉམ་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། འདི་རྫས་རིགས་གཅིག་ཀྱང་ལྡོག་པ་རིགས་མི་གཅིག་པའི་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་ཀྱི་དབང་མངོན་ཡིད་མངོན་གཉིས་དང༌། མངོན་སུམདེ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་གི་ལྡོག་པ་རིགས་གཅིག་པའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་མངོན་སུམ་འགྲོསགསུམ་པ་ཡིན་པ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་གཉིསཔའི་དུས་ནས་དབང་མངོན་དང་ཡིད་མངོན་དུས་མཉམ་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའིཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། གང་ཟག་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་དུས་མཉམ་དུ་དབང་མངོན་དང་ཡིད་མངོན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་ལས། གང་ཟག་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་རེ་རེ་བའོ། །ཞེས་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་ལས། དཔེར་ན་སོ་སྐྱེའི་རྒྱུད་ལ་མིག་གིས་གཟུགས་གསལ་བར་མཐོང་བཞིན་པའི་དུས་སུ་གཟུགས་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཡིད་མངོན་མེད་པ་བཞིན་སྒོ་ལྔའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་ནི་ཡིད་མངོན་མེད་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །ཡང་བློ་རིག་ལས། སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་ཤིན་ལྐོག་ཡིན་པས་མདོ་ལས། གཟུགས་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མིག་དང་ཡིད་ལ་བརྟེན་པའོ། །ཞེསདང། ཚད་མ་མདོ་ལས། ཡིད་ཀྱང་དོན་དང། ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་དགོས་པར་འདོད་དེ། འཐད་ལྡན་ཆུང་བ་ལས། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་བཤད་པ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་གྲགས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་འདི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེསནགསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་དང་དེ་སྒྲུབ་བྱེད་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཡུན་ཚདཅན་ཡིན་པས་རེད་དམ། དེ་ཡིན་ན། དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ངོར་བོར་གྱུར་བའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་མིན་དཔྱད། ཡང་འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་ཚུལ་ལུང་དེ་རྟགས་སུ་བྱས་པ་ཡིནནམ་མིན། ལུང་དེ་རྟགས་སུ་སོང་ནས་རྟོགས་ཚུལ་མིན་ན་དེ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་དེ་ལུང་ཙམལས་སྐྱེས་པའི་ཚད་མར་གྱུར་ན་ཕྱི་རོལ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲ་བྱུང་ཚད་མ་ཁས་ལེན་དགོས་མིན་དང༌། ལུང་དེ་རྟགས་སུ་བྱས་པས་རྟོགས་ཚུལ་ཡིན་ན་ཚད་མ་མདོའི་ཡིད་ཀྱང་དོན་དང། ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་ལུང་དེ་རྟོགས་སུ་བཀོད་པའི་དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་གང་ལྟར་འགོད་དགོསདཔྱད། ཡང་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གི་ལུགས་ལ་འདིར་བསྟན་ཡིད་མངོན་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་དང་དེ་སྒྲུབ་བྱེད་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གཏནཚིགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཆོས་གྲགས་ཀྱིས་མུ་སྟེགས་རྣ་བ་མ་ཕུག་པའི་ངོར་ལ་ཡིད་མངོན་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་ཡང་དག་བཀོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཡིད་མངོན་གྱི་རྣམ་བཞག་མཛད་པ་ལ་མུ་སྟེགས་རྣ་བ་མ་ཕུག་པས་ཡིདམངོན་ཞེས་པའི་ཚད་མ་མེད་དེ། ཡོད་ན་དབང་ཤེས་གྱིས་བཟུང་བ་འཛིན་ནམ་མ་བཟུང་བ་འཛིན། དབང་ཤེས་ཀྱིས་སྔར་མྱོང་བ་ཉིད་འཛིན་ན། ཡིད་ནི་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དྲན་པ་བཞིན། ཞེས་ཏེ། དེས་མ་མཐོང་བའི་དོན་འཛིན་ན། ལོང་པ་ཡིས་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་ཡོད་པས་སོ་ཞེ་ན། ཞེས་རྩོད་པ་ལ། རིགས་པའི་དབང་ཕྱུག་གིས་དེའི་ལན་གསུངས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་གི་འདོད་པ་དགག་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་༣༠༠ལས། གཉིས་པ་ཡིད་མངོན་ལ། མདོར། ཡིད་ཀྱང་དོན་མེད་ཀྱང་ཞེས་པ་འགྲེལ་བ་ལ། རྩོད་པ་དགོད། གཞན་ལན་དགག རྒལ་ལན་བསྟན། འཕྲོས་དོན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྣལ་མ་ཕུག་པ་ན་རེ། ༼མཆན། མཁས་གྲུབ་རྗེས་རྣམ་འགྲེལ་ཊཱིཀ་ཆེན་དང༌། ཐར་ལམ་གསལ་བྱེད་གཉིས་ཡིད་ཀྱི་མངོན་གྱི་སྐབས་སུ་རྣ་བ་མ་ཕུག་པ་ཞེས་དང༌། འདུལ་བ་མཚོ་ཊཱིཀ་ལས་དགོས་འབྲེལ་འཆད་སྐབསསུ་མུ་སྟེགས་རྣ་མ་ཕུག་པ་ན་རེ་ཞེས་གསུངས་འདུག་པས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་སྔ་གཅིག་པརསེམས་སོ་འོན་ཀྱང་བརྟག༽ཡིད་མངོན་ཞེས་པའི་ཚད་མ་མེད་དེ། ཡོད་ན་དབང་ཤེས་ཀྱི་བཟུང་བ་འཛིན་ནམ་མ་བཟུང་བ་འཛིན། དབང་ཤེས་ཀྱིས་སྔར་མྱོང་བ་ཉིད་འཛིན་ན། ཡིདནི་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དྲན་པ་བཞིན། ཞེས་ཏེ། དེས་མ་མཐོང་བའི་དོན་འཛིན་ན། ལོང་པ་ཡིས་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་ཡོད་པས་སོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ནི། དེ་ཡི་ལན་དུ། སློབ་དཔོན་གྱི་སློབ་མ་ཁ་ཅིག ཡིད་མངོན་དེས་དབང་ཤེས་ཀྱི་བཟུང་ཟིན་འཛིན་ཟེར་རོ། །དབང་མངོན་གྱི་བཟུང་དོན་དེ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ནམ་མིན། ཡིན་ན། ཡིད་མངོན་གྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་གྱི་བཟུང་དོན་ཆོས་ཅན། ཡིད་མངོན་གྱིས་བཟུང་དོན་དུ་བྱས་ནས་མཐོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་དངོས་རྒྱུའི་དུས་འདས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐདཅིག་མིན་ན་ཡིད་མངོན་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་སྤྱི་ཡི་མཚན་ཉིད་ལས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་བརྗོདཔར་བྱ་དགོས་པར་ཐལ། དབང་སྔོན་གྱི་བཟུང་དོན་རྟག་པ་འཛིན་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་ཅན་དེ་དབང་སྔོན་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་རྣམས་དང། གཞན་ཡིད་མངོན་དག་ནི་ཆོས་ཅན། སྔར་མ་རྟོགས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མར་ཇི་ལྟར་འདོད་དེ། མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་ཚད་མ་སྔ་མས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་བྱ་ལས་ལ་ནི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་མི་བྱེད་པར། བཟུང་ཟིན་སྣན་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར། དེ་འདྲའི་བློ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། དེ་ཅིག་ཆར་འབྱུང་བར་འགྱུར། བཟུང་དོན་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྐྱེ་བའི་ཕྱི་རྟག་ཀྱང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་རིམ་བཞིན་སྐྱེ་ཞེ་ན། དབང་སྔོན་གྱི་བཟུང་དོན་དེ་ལ་ཆོས་ཅན། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་འགལ་བར་ཐལ། རྐྱེན་གཞན་གྱིས་ཁྱད་པར་བྱར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། དེས་དེ་འཛིན་ན་སྐྱོན་ཡོད་པ་དེ་ཕྱིར་ཡིད་མངོན་ཆོས་ཅན། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་སྔོན་གྱི་ཡུལ་ལས་ཡུལ་གཞན་ཉིད་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་རང་གི་བཟུང་དོན་ཡིན་པས་སོ། །ཡིད་སྔོན་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཞེ་ན། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བ་ཞིག་རང་གི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དུ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ཤེས་རྟོག་མེད་ཞིག་གོ། ལོང་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཡིད་མངོན་གྱིས་གཟུགས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་འཛིན་དབང་ཤེས་མེད་པས་སོ། །ཁྱབ་སྟེ། ཡིད་མངོན་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་སྔོན་བསྐྱེད་དགོས་པ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཡིད་མངོན་གྱིས་དབང་སྔོན་གྱིས་མ་བཟུང་བ་འཛིན་ན། ཆོད་པ་དང། སྐལ་བ་སོགས་ཀྱང་འཛིན་པར་འགྱུར་ཅེ་ན། ཡིད་མངོན་ཆོས་ཅན། ཐག་རྐྱེན་དབང་སྔོན་གྱི་ཡུལ་ལས་གཞན་པའི་ཡུལ་འཛིན་ན་ཡང། ཆོད་སྐལ་སོགས་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཛིན་ན་ཡང་ངེས་པ་སྟེ། ཐག་རྐྱེན་དབང་སྔོན་གྱི་བཟུང་དོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་བཟུང་དོན་དུ་འཛིན་པར་འདོད་པ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ཡིན་ཏེ། རང་དོན་རྗེས་འགྲོའི་དོན་ལྟོས་བཅས་ཡིན་ཏེ། ཐག་རྐྱེན་དབང་ཤེས་རང་གི་བཟུང་དོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་དེ་ཡི་སྐད་གཅིག་གཉིས་པ་གྲོགས་སུ་ཡོད་པ་ཅན་གྱི་དབང་སྐྱེས་བློ་མ་འཁྲུལ་བ་ནི་ཡིད་མངོན་དེ་ཡི་རྒྱུ་སྟེ་ཐག་རྐྱེན་ཡིན་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། འདིར་ཆོས་མཆོག་སོགས་དབང་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུན་མཐར་ཡིད་སྔོན་གཅིག་སྐྱེ་ཞིང་རྒྱུན་མེད་པར་བཞེད་དོ། །ཆུ་མིག་པ་དབང་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་མན་ཡིད་མངོན་དུ་བཞེད། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་འགྲོས་གསུམ་མ་བཞེད། ད་ལྟ་དེ་འཐད་པར་བྱེད་པ་མང་ངོ། །ཞེས་གསུངས་པས་དཔྱད་པར་བྱོའོ། །

གསུམ་པ་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

གསུམ་པ་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

བློ་རིག་ལས། དང་པོ་ནི། འཛིན་རྣམ། རང་རིག་གི་མཚན་ཉིད། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་འཛིན་རྣམ། རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་འཛིན་རྣམ་གྱི་གོ་དོན་གང་འཇོག རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྟེ་རང་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་བའི་ཡུལ་ལ་ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་ནས་འཛིན་པའི་རྣམ་པའི་ཆ་དེ་ལ་བྱེད་དགོས་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༩ལས། འཛིན་རྣམ་གྱི་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྟེ་རང་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་བའི་ཡུལ་ལ་ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་ནས་འཛིན་པའི་རྣམ་པའི་ཆ་དེ་རང་རིག་ཡིན་ཞེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། རང་ཡུལ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྗེས་དཔག་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། འཛིན་རྣམ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྟེ་རང་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་བའི་ཡུལ་ལ་ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་ནས་འཛིན་པ་ཡིནཔའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་ཡིན་པར་ཐལ། འཛིན་རྣམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་བརྟག་གཞན་ཡང་རང་རིག་ཡིན་ན་རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་ཁྱབ་པར་ཐལ། རང་རིག་ཡིན་ན་འཛིན་རྣམ་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པས་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་ལས། འཛིན་རྣམ་གྱི་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྟེ་རང་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་ཡུལ་ལ་ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་ནས་འཛིན་པའི་རྣམ་པའི་ཆ་དེ་རང་རིག་ཡིན་ཞེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་ཉམས་སུ་མྱོང་པར་ཐལ། སྔོན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། སྔོན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་པར་ཐལ། སྔོན་པོ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་མ་ཁྱབ་པ་འདྲ་ཡང༌། དཔྱད་ཚུལ་ཞིག་ལ་ཁྱབ་སྟེ། བློ་དེ་དང་དེས་ཡུལ་དེ་མྱོང་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་དགོས། གོང་གི་རྟགས་གྲུབ་སྟེ། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། སྔོན་པོ་རྟོགས་པར་ཐལ། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་རྟོགས་ན་སྔོན་པོ་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་རྟོགས་ན་སྔོན་པོ་རྟོགས་དགོས་པར་ཐལ། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་དང་སྔོན་པོ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་གྲུབ་སྟེ། ཚད་མ་རྣམ་ངེས་ལས། ལྷན་ཅིག་དམིགས་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར། །སྔོ་དང་དེ་བློ་གཞན་མ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། ཕར་ཕྱིན་ཉ་ཊིཀ་༣༠༣ལས། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ནི་དུས་གཅིག་དམིགས་པ་ནི་རྟོགས་པ་ངེས་པ་ནི་ཁྱབ་པ་སྟེ། དུས་གཅིག་རྟོགས་པས་ཁྱབ་ཅེས་པ་སྟེ། གཅིག་རྟོགས་ན་གཅིག་རྟོགས། གཅིག་མ་རྟོགས་ན་གཅིག་ཤོས་མི་རྟོགས་པས་ཁྱབ་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། སྔོན་པོ་རྟོགས་པར་ཐལ། སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། སྔོན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དོན་དམ་བདེན་པ་ཆོས་ཅན། ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། འཛིན་རྣམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ལས། བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་པ། །ཞེས་དང༌། པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་རཏྣ་ཀཱིརྟིས་མཛད་པའི་ཆོས་སྐུའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ལ་བསྟོད་པ་སྡེ་བསྟན་ཀ་པོད་ན་བཞུགས། ལས།ཉ་དབོན་པའི་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་ལས་བརྩམས་པའི་དྲིས་ལན་ཡིད་ཀྱི་མུན་སེལ་ལས་སློབ་དཔོན་སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་བསྟོད་པའི་ཚིག་ཡིན་པར་གསུངས། སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །ཞེས་དང༌། བཀའ་བསྡུ་བཞི་བ་ལས། རང་རིག་འདི་མིན་རང་རིག་གཞན་མཆོག་ཡིན། །ཞེས་དང༌། ཟབ་དོན་ཉེར་གཅིག་ལས། རང་རིག་ལ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་གཉིས་ཡོད་པར་བཞེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དོན་དམ་བདེན་པ་ཆོས་ཅན། ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་མེད་པར་ལག་མཐིལ་དུ་སྐྱུ་རུ་ར་བཞག་པ་ལྟར་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་མཁྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ལས། ཀུན་མཁྱེན་ཀུན་རིག་དམ་པ་པོ། །ཞེས་དང༌། བཀའ་བསྡུ་བཞི་བ་ལས། དོན་དམ་ཆོས་སྐུ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དག །རིག་པ་མིན་ཕྱིར་ཀུན་མཁྱེན་མིན་པར་འགྱུར། །ཀུན་མཁྱེན་མིན་ན་སངས་རྒྱས་མིན་པར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་མིན་ན་ཆོས་སྐུ་མིན་པར་འགྱུར། །འདོད་ན་ཆོས་ཅན་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་མེད་པར་མཁྱེན་ན་ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགསཔ་མ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། ཁྱབ་པར་ཐལ། ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་གཞན་ཉམས་སུ་མི་མྱོང་བ་ལ་བྱེད་ཟེར་ན། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་གཞན་ཉམས་སུ་མི་མྱོང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དོན་དམ་བདེན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གང་ཞིག དོན་དམ་བདེན་པ་ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། དེ་དོན་དམ་བདེན་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་ཉམས་བཞག་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། མཉམ་པར་མ་བཞག་ཐུགས་མི་མངའ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་རྟགས་གཉིས་པ་དེ་གཉིས་བདག་ཉིད་གཅིག་མ་ཡིན་པ་གྲུབ་སྟེ། མདོ་སྡེ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་ལས། འདུ་བྱེད་ཁམས་དང་དོན་དམ་མཚན་ཉིད་ནི། །གཅིག་དང་ཐ་དད་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རངདང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་དང་བདག་ཉིདགཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་གཞན་ཉམས་སུ་མི་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རངརིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་སྣང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཡོད་པར་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་སྣང་བའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བག་ཆགས་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་རླན་གཤེར་ཕོར་གང་དེ་ལྷ་ལྟར་བདུད་རྩི་དང༌། མི་ལྟར་ཆུ་དང༌། ཡི་དྭགས་ལྟར་སྣག་ཁྲག་སོགས་རིགས་དྲུག་གང་གི་སྣང་བ་ལྟར་མི་སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདེན་གཉིས་གསལ་བའི་ཉི་མ་ལས། ཆུ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་རིགས་དྲུག་གིས་མཐོང་སྣང་མི་འདྲ་བ་དྲུག་ཏུ་མཐོང་བར་བཤད་པས། སངས་རྒྱས་ལ་གང་དུ་སྣང་བར་འགྱུར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་མི་སྣང་བར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡང་མི་སྣང་བར་ཐལ། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་མི་སྣང་བ་གང་ཞིག དེ་ལས་གཞན་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། འཛིན་རྣམ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༩ལས། འཛིན་རྣམ་གྱི་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྟེ་རང་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་བའི་ཡུལ་ལ་ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་ནས་འཛིན་པའི་རྣམ་པའི་ཆ་དེ་རང་རིག་ཡིན་ཞེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་འཛིན་རྣམ་མ་ཡིན་པར་འདོད་ཟེར་ན། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་རིག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འཛིན་རྣམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། འཛིན་རྣམ་རང་རིག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༣༩ལས། འཛིན་རྣམ་རང་རིག་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་རང་རིག་མ་ཡིན་པར་འདོད་ཟེར་ན། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མེད་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཡོད་པར་ཐལ། ཁྱོད་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་གང་དང་གང་ཡིན་ན་དེ་འཇོག་བྱེད་རང་རིག་མེད་པར་གཞན་རིག་གིས་འཇོག་དགོས་ན་ཐུག་མེད་ཀྱི་རིགས་པས་གནོད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྩོད་ཟློག་ལས། གལ་ཏེ་ཚད་མ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས། །གྲུབ་པོ་སྙམ་ན་ཐུག་པ་མེད། །ཅེས་དང༌། དེའི་རང་འགྲེལ་ལས། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་གང་དང་གང་ཡིན་ན་དེ་ཤེས་པ་ཡིན་པར་རང་རིག་གིས་གྲུབ་དགོས་ཏེ། ཚད་མ་རྣམ་ངེས་ལས། དམིགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན། །དོན་མཐོང་རབ་ཏུ་གྲུབ་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སངས་རྒྱས་སའི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོདན། སངས་རྒྱས་སའི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། སངས་རྒྱས་སའི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། སངས་རྒྱས་སའི་རང་རིག་ཡིན་ན་གཞན་རིག་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པས་ཕྱིར་ཏེ། ཕར་ཕྱིན་ཉ་ཊིཀ་༣༩་ལས། གལ་ཏེ་རང་རིག་ཡིན་ན་གཞན་རིག་པར་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ས་བཅུ་བའི་བར་དུ་ནི་དེ་གཉིས་འགལ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འགལབ་དེ་དག་མི་བསམ་སྟེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སངས་རྒྱས་སའི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིགཔའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སངསརྒྱས་སའི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁ་ནང་བལྟས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཁ་ནང་བལྟས་ཀྱི་ཤེས་པའི་ཚད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། གཞན་ཡང་སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གིས་མྱོང་བྱའི་སྔོ་འཛིན་མིགཤེས་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེསམི་འཇོག་པ་གང་ཞིག དེ་ལས་གཞན་མི་འཇོག་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་དེ་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་དེ་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོདསྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཐལ། དེའི་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ དེའི་དམིགས་རྐྱེན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྣང་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྣངཞེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་མི་འཇོག་པར་ཁས་བླངས་ཟིན་པ་གང་ཞིག དེལས་གཞན་འཇོག་རྒྱུ་མི་རྙེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཤེས་པ་ཀུན་ཆོས་ཅན། རང་རིག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གིས་རང་རིག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། རང་གིས་རང་མི་རིག་ན་རིག་པ་ཡིན་པར་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཀའ་བསྡུ་བཞི་བའི་དོན་བསྟན་རྩིས་ཆེན་པོའི་འགྲེལ་བ་ལས། རང་མི་རིག་ན་རིག་པར་འགལ་བས། ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་འགྲེལ་བཤད་རིན་པོ་ཆེའི་འཕྲེང་བ་༢༠༧ལས། ཤེས་པ་ཀུན་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སྒྲ་དོན་མིན་ཞིང་མྱོང་བ་དེའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་རིག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་དང་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་སྟེ། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་ཕྱིན་རང་རིག་ཏུ་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐེག་མཆོག་དབུ་མའི་ཟིན་བྲིས་ལས། གལ་ཏེ་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་ཕྱིན་རང་དུ་མི་འགྲུབ་མོད། ཅེས་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༤༠ལས། དེ་ལ་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གཉིས་མེད་ཀྱང་རང་ཡུལ་སྣང་བའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རངགིས་རང་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར།ཁྱབ་སྟེ། རང་གིས་རང་ཉིད་མཐོང་ན་ཡུལ་ཡང་རང་ཉིད་ཡིན་པ་གང་ཞིག ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རང་རིག་གི་ཡུལ་ཙམ་མ་ཟད་མྱོང་བྱའི་ཡུལ་ལ་རང་ལས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཙོ་སེམས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གི་མྱོང་བྱའི་ཡུལ་ལ་དེ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་བོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༤༡ལས། གཙོ་སེམས་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་དང་དྲུག་སྐྱེ་ཚེ་དེ་རེ་རེ་ལ་རང་རིག་རེ་རེ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན་མེད་དེ།གཙོ་སེམས་རང་གིས་རང་མཐོང་བའི་རང་རིག་དེས་གཙོ་སེམས་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་དང་བཅས་པ་མཐོང་བ་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་རང་རིག་གི་ཤེསཔ་གཅིག་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རང་རིག་གིས་ཐ་དད་པ་ཙམ་གྱི་ཡུལ་མྱོང་ཡང་བདག་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་མི་མྱོང་ཟེར་ན། གཙོ་སེམས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གི་ཉམས་སུ་མྱོང་བྱའི་སེམས་བྱུང་དག་རང་རིག་དེ་དང་བདག་ཉིད་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་བྱུང་དེ་དག་རང་འཁོར་དུ་འགྲོ་ཡུལ་གྱི་གཙོ་སེམས་དང་བདག་ཉིད་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དང་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཕན་ཚུན་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཛོད་ལས། མཚུངས་ལྡན་རྒྱུ་ནི་སེམས་དག་དང༌། །སེམས་བྱུང་རྟེན་མཚུངས་ཅན་རྣམས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རང་རིག་ཁས་ལེན་མཁན་དག་གིས་རང་རིག་ལ་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཟླ་བས་བྱ་བྱེད་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བའི་རིགས་པས་དགག་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས། བྱེད་པོ་ལས་དང་བྱ་བ་གཅིག་མིན་པས། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཛིན་པར་རིགས་མ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། འཇུག་པ་རང་འགྲེལ་ལས། བདག་རིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་རིག་པར་བྱ་བཞིན་པའི་བདག་ཉིད་ལས་ཀྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ཞིང་དེའི་བྱ་བ་ཡང་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པསབྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དང་བྱ་བ་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ན། འདི་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ནི་མ་མཐོང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་གཅོད་པ་པོ་དང་ཤིང་དང་གཅོད་པའི་བྱ་བ་གཅིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཀྱང་རང་རིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་སློབ་དཔོན་ཟླ་བའི་ལུགས་ལ་རྣམ་མཁྱེན་གྱིས་རྣམ་མཁྱེན་རྟོགས་མིན་རྟོགས་ན་བྱ་བྱེད་གཅིག་ཏུ་ཐལ་མིན་དང༌། མ་རྟོགས་ན་རྣམ་མཁྱེན་ཀུནམཁྱེན་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བ་དང༌། རང་ལུགས་ལ་བྱ་བྱེད་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བས་གནོད་པ་མེདཚུལ་ལ་དཔྱད། ཡང་རང་ལུགས་ལ་རང་རིག་ཁས་ལེན་མི་རིགས་པར་ཐལ། རང་རིག་ཡོད་ན་རལ་གྲིའི་སོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རལ་གྲིའི་སོ་རང་ཉིད་གཅོད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རལ་གྲིའི་སོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རལ་གྲིའི་སོ་དེ་ཉིད་གཅོད་པར་མི་ནུས་པ་དང༌། སོར་མོའི་རྩེ་མོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སོར་མོའིརྩེ་མོ་དེ་ཉིད་ལ་རེག་པར་མི་ནུས། ཞེས་དང༌། སྤྱོད་འཇུག་ལས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་མགོན་པོས་ཀྱང༌། །སེམས་ཀྱིས་སེམས་མི་མཐོང་ཞེས་དང༌། །རལ་གྲིའི་སོ་ནི་རང་ལ་རང༌། །ཇི་ལྟར་མི་གཅོད་དེ་བཞིན་ཡིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དེ་ནི་བདེན་དངོས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་རིག་འགོག་པའམ། གཞན་སྟོང་དབུ་མའི་རྒྱན་ལས། རིག་བྱ་རིག་བྱེད་གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་དག །དྲན་མྱོང་ནུས་པ་རང་རིག་ལྟོས་པ། །བཀག་གིས་རང་རིག་ཙམ་ཞིག་བཀག་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །ཡང་བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༤༠ལས། རང་རིག་འདོད་མཁན་ནི།རིགས་པའི་རྗེས་འབྲང་གི་མདོ་སྡེ་བ་དང༌། རིགས་པའི་རྗེས་འབྲང་གི་སེམས་ཙམ་པ་དང༌།རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་གསུམ་ག་ཡིན་ལ།བྱེ་སྨྲ་དང༌།ལུང་གི་རྗེས་འབྲང་གི་མདོ་སྡེ་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་རང་རྒྱུད་པ་དང༌། །ལ་འགྱུར་བ་བཞིས་རང་རིག་ཁས་མི་ལེན་ནོ། །ཞེས་ལུང་གི་རྗེས་འབྲང་གི་མདོ་སྡེ་བས་རང་རིག་ཁས་མི་ལེན་པར་གསུངས་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། མདོ་སྡེ་བ་ཡིན་ན་རང་རིག་ཁས་བླངས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། མདོ་སྡེ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཉན་ཐོས་པ་གང་ཞིག བློ་རང་རིག་ཡོད་པར་འདོད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་བློ་རིག་ལས། མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལྟ་བུ་ཚད་མ་དང། དེ་འདྲའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལྟ་བུ་བཅད་ཤེས་དང། ཞེས་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་བཅད་ཤེས་ཡིན་པར་གསུངས་པ་ལ། དེ་ཆོས་ཅན། བཅད་ཤེས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མིག་ཤེས་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་བཅད་ཤེས་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག མིག་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་བཅད་ཤེས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་མིག་ཤེས་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དང་བདག་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་པས་དེས་དེ་ལ་ཁ་ཕྱོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་མིག་ཤེས་སྐད་གཉིསཔ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་དེ་རྟོགས་ཚུལ་སྔར་མེད་པའི་སྒོ་ནས་གསར་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཡང་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ་གཉིས་གང་ལ་བཅད་ཤེས་མིན་ཀྱང་མིག་ཤེས་ལ་བཅད་ཤེས་ཡིན་པས་བཅད་ཤེས་སུ་བཞག་དགོས་ཟེར་ན། དེ་མིག་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཚད་མར་བཞག་དགོས་པརཐལ། རིགས་པའི་གནད་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བློ་རིག་ལས། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་རང་རིག་ནི། སོ་སྐྱེས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་པའི་རང་རིག་དང་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཉམསམྱོང་གི་རང་རིག་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྒྱང་འཕེན་པས་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཁས་མི་ལེན་པས་ཡིན་ནམ། ཡིན་ན་འཁོར་ལོ་བར་བའི་རྗེས་འབྲང་གི་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། འཁོར་ལོ་བར་བའི་རྗེས་འབྲང་གི་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བས་རང་རིག་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་འདྲའི་རང་རིག་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་འཁོར་ལོ་བར་བའི་རྗེས་འབྲང་གི་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་མིག་ཤེས་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་རང་རིག་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་མིག་ཤེས་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་རང་རིག་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་རྒྱུད་ལ་མིག་ཤེས་དྲན་པའི་དྲན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །ཡང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པའི་སྐོར་ནས་ཅུང་ཟད་དཔྱད་ན། བློ་རིག་ལས། སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་མྱོང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། དེ་འདྲའི་སྦྱོར་བ་དེ་རང་རིག་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། ལུང་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་འདྲའི་སྦྱོར་བ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། སྦྱོར་བ་གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་ན་རང་རིག་རྟོགས་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་རང་མྱོང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་ན་སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་རང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཡོད་པར་རྟོགསདགོས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་མྱོང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་རྟོགས་ན་རང་རིག་རྟོགས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་རང་མྱོང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་ན་སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་རང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཡོད་པར་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་མྱོང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྦྱོར་བ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་རྟོགས་ན་རང་རིག་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རང་རིག་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། སྦྱོར་བ་དེའི་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་རང་རིག་མི་འགྲུབ་ན་ཡང་སྦྱོར་བ་དེའི་རྟགས་ལས་རྟགས་གཞན་ལ་བརྒྱུད་མི་དགོས་པར་སྤྱོར་བ་དེའི་རྟགས་ལས་རང་རིག་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་ནུས་པས་ན་དེ་རང་རིག་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་མགོ་མཚུངས་ཀྱི་རིགས་པས་དཔྱད་ན། སྦྱོར་བ་དེའི་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་ན་རང་རིག་རྟོགས་མི་དགོས་ན་དེ་རང་རིག་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། སྦྱོར་བ་དེ་དང་དེའི་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་མི་དགོས་ན་སྦྱོར་བ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་མ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྦྱོར་བ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་ཐལ། སྦྱོར་བ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་ཡིན་པ་ལ་དེའི་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་མི་དགོས་པ་གང་ཞིག གཞན་དེ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། གཞན་ཡང་སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་ཡོད་ན་སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཡོད་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། གོང་གི་སྦྱོར་བ་དེ་དྲན་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཡོད་པར་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡང་དགཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། ཁྱོད་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ཁྱོད་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་གང་ཟག་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་ན་ཁྱོད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གང་ཟག་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ལྷས་སྦྱིན་གྱི་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱུད་ན་ཁྱོད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཡོད་པར་ཐལ། ཁྱོད་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དང༌། སྤྱིར་ཁྱོད་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་ཡོད་ན་ཁྱོད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཡོད་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དྲན་པའི་རྟགས་ཀྱིས་རང་རིག་སྒྲུབ་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། སྤྱིར་རང་རིག་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལས་བཤད་པ་ལ་གྲགས་ཆེ་བ་གསུམ་ཡོད་དེ། དམིགས་མྱོང་སོ་སོར་འབྱེད་པའི་རིགས་པ་དང༌། གསལ་བའི་རང་བཞིན་རིག་པའི་རིགས་པ་དང༌། དུས་ཕྱིས་དྲན་པའི་རིགས་པ་དང་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དེས་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དམིགས་མྱོང་དག་ནི་ཐ་དད་ཡིན། །དོན་དང་འདྲ་བ་དམིགས་པ་སྟེ། །རང་ཉིད་གསལ་བ་བདག་མྱོང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དེའི་དོན་སྦྱོར་ནི། སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་མྱོང་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་བྱ་སྔོན་པོའི་ངོ་བོར་མ་སྐྱེས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བ་དེ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། མྱོང་བྱེད་རང་ཉིད་མྱོང་བྱའི་ངོ་བོར་གསལ་བར་སྐྱེས་པས་མྱོང་བྱ་དེ་མྱོང་བར་འཇོག་དགོསཔའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྣལ་འབྱོར་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་དེས་སྡུག་བསྔལ་དམིགས་ཀྱང་དེ་མ་མྱོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལྟར་འགོད་དགོས་སོ། །དེ་ལས་དཔྱད་པ་བྱེད་ཚུལ་ཞིག སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཆོས་དེ་རྟོགས་ན་ཆོས་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་ཁྱབ་པར་ཐལ། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གིས་སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་རྟོགས་པའིརྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། སངས་རྒྱས་འཕགས་པ་ཆོས་ཅན། དམ་བཅའ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་པར་ཐལ། དམ་བཅའ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། ཁྱབ་པར་ཐལ། སྤྱིར་བཏང་གི་མྱོང་བའི་ཚད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ནས་རང་རིག་གིས་མྱོང་ཚུལ་དང༌། ཚོར་བས་མྱོང་ཚུལ་དང༌། ལྕེ་ཤེས་ཀྱིས་རོ་མྱོ་ཚུལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཚུལ་སོགས་ལ་དཔྱད་དོ། །གཉིས་པ་གསལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་པ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དེའི་ཕྱིར་ངེད་ཀྱི་བློ་རང་ཉིད། །གསལ་བའི་ངོ་བོར་རབ་གསལ་ཞིང༌། །གཞན་དེར་ངོ་བོར་འཕོ་བ་ཡིས། །གསལབ་ན་ནི་རབ་གསལ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་དེའི་དོན་སྦྱོར་ནི། དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ངེད་ཀྱི་ལུགས་ལ་སྔོན་འཛིན་ཆོས་ཅན། གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འཇོག་པའི་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། རང་ཉིད་གསལ་བའི་ངོ་བོར་རབ་ཏུ་སྐྱེས་པས་རང་ཉིད་གསལ་ཞིང་སྔོ་སོགས་ཤེས་པ་དེ་ཡི་རྣམ་པའི་ངོ་བོར་འཕོ་བ་ཡིས་ཡུལ་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟར་འགོད་དགོས་སོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་གསལ་བའི་ཚད་དང༌། ཡུལ་གསལ་བའི་ཚད་སོ་སོར་དྲིས་ནས་བློ་ཡིན་ན་རང་ཡུལ་གསལ་བའི་བེམ་མིན་ཡིན་དགོས་མིན་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་བློ་གང༌། །དེ་ནི་དེ་ལ་རྟོག་མེད་འདོད། །ཅེས་པ་སོགས་ཀྱིས་སྔར་ལྟར་དཔྱད། གསུམ་པ་ནི། ཚད་མ་ཀུན་བཏུས་ལས། དུས་ཕྱིས་དྲན་པ་ལས་ཀྱང་སྟེ། །ཚུལ་གཉིས་དང་ནི་རང་རིག་གྲུབ། །མ་མྱོང་བས་འདི་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དྲན་པ་ལས་ཀྱང་བདག་རིག་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པ་དེའི་དོན་སྦྱོར་ནི། སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། མྱོང་བྱེད་ཡོད་དེ། དུས་ཕྱིས་དྲན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། གཟུགས་བཞིན་ཞེས་པ་ལྟར་འགོད་དགོས། དེ་ལ་དཔྱད་པ་བྱེད་ཚུལ་ཞིག་བཀོད་ན། དུས་ཕྱིས་ཡུལ་དེ་དྲན་པའི་དྲན་པ་ཡོད་ན་དེའི་སྔོན་དུ་ཡུལ་དེ་མྱོང་བའི་ངེས་པ་མེད་པར་ཐལ། སྔར་ཡུལ་མྱོང་ནས་ཡུལ་ཅན་མ་མྱོང་ཡང་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་དུ་འབྲེལ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་དུས་ཕྱིས་ཡུལ་ཅན་དྲན་པའི་དྲན་པ་སྐྱེ་ནུས་པའིཕྱིར། དཔེར་ན། དགུན་དུས་སུ་བྱི་བས་རྨུགས་པ་ན་རྨུགས་པ་མྱོང་ནས་དུག་ཞུགས་པ་མ་མྱོང་ཡང་དུས་ཕྱིས་འབྲུག་གི་སྒྲ་ཐོས་པས་དུག་བསླངས་པར་གྱུར་པ་ན་སྔར་བྱི་བས་རྨུགསཔའི་དུས་སུ་དུག་ཞུགས་པར་འདུག་སྙམ་དུ་དྲན་པ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། གལ་ཏེ་རང་རིག་ཡོད་མིན་ན། །རྣམ་ཤེས་དྲན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གཞན་མྱོང་བ་ན་འབྲེལ་པ་ལས། །དྲན་འགྱུར་བྱི་བའི་དུག་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས་དེ་དག་གི་དོན་ལ་ཞིབ་མོར་དཔྱད་པར་བྱའོ། །

བཞི་བ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

བཞི་བ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

ཚད་མ་མདོ་ལས། རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་བླ་མས་བསྟན། །མ་འདྲེས་པ་ཡི་དོན་ཙམ་མཐོང༌། །ཞེས་དང༌། མདོའི་རང་འགྲེལ་ལས། རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ལུང་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་དོན་ཙམ་མཐོང་བ་ནི་མངོན་སུམ་མོ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྣལ་འབྱོར་ཤེས་པ་སྔར་བཤད་པ། །དེ་དག་གི་དེ་གོམས་བྱུང་ཡིན། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ་༣༡༡ལས། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་མིན་གྱི། སྔར་ལེའུ་གཉིས་པར་བཤད་པའི་བདེན་བཞི་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བའི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་འཕགས་པའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའིཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་དོན། བློ་རིག་ལས། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དུ་གྱུར་བའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཡུལ་ཡང་དག་པའི་དོནལ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་མཁྱེན་པ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པ་ལ། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དུ་གྱུར་བའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཡུལ་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་མཁྱེན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕར་ཕྱིན་ཉ་ཊིཀ་ལས། ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་གསལ་སྣང་ཅན་ཡིན་པས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་དུ་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དུ་གྱུར་བའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཡུལ་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལབའི་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོག་བྲལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་བདེན་པ་ལ་རྟོག་མེད་ཡིན་པར་ཐལ། ཆོས་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་མཉམ་བཞག་གང་ཞིག རྟོག་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་སྒྲ་སྤྱི་དོན་སྤྱི་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་ཐལ། དེ་རྟོགས་པའི་རྟོག་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་སྒྲ་སྤྱི་དོན་སྤྱི་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེས་རྗེས་སུ་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་གསར་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཛོད་ལས། མ་མཐོང་མཐོང་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ལམ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་གོང་དུ་དེ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་འདོད་མི་རིགས་ཏེ། སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་ལས། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དང། ཞེས་དང༌། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། སྒོམ་བྱུང་འཕགས་པའི་ཤེས་པ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བ་ཞེས་པའོ། །ཉན་ཐོས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒོམ་བྱུང་ཤེས་པ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བ་ཞེས་སོགསའདོན་པ་བསྒྱུར་རོ། །ཞེས་སོགས་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བར་སྣང་བས་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཡང་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་ན་རང་ཡུལ་དེ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིགཔ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ངེས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མཐོང་ཉིད་ནས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་མི་རྟག་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའིརྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་དེ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ངེས་པར་ཐལ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་མི་རྟག་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ངེས་པར་ཐལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་མི་རྟག་པ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པ་གང་ཞིག ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་དེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་མི་རྟག་པ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་རྟོགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་རྟོགས་པའི་བློ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་བསྟན་རིགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མདོ་སྡེ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་ལས། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོ་རྒྱུན་བཞིན་འབབ། །བདག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། །འདི་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་མ་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྟོགས་ན་དེ་ལ་བསྟན་ན་མི་རིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ལོངས་སྐུ་མི་རྟག་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་དེ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ངེས་པར་ཐལ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ལོངས་སྐུ་མི་རྟག་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། ལོངས་སྐུ་ངེས་པར་ཐལ། ལོངས་སྐུ་མི་རྟག་པ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རྫས་གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ལོངས་སྐུ་དེ་ལོངས་སྐུ་མི་རྟག་པ་དང་གྲུབ་བདེ་དབྱེར་མེད་པའི་རྫས་གཅིག་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ལོངས་སྐུ་ངེས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ན་ལོངས་སྐུ་ངེས་པའི་བློ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ལོངས་སྐུ་མ་ངེས་པར་ཐལ། ལོངས་སྐུ་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཟབ་པ་ཡིན་པར་འཇོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྟོག་པའི་དྲྭ་བ་རྣམ་བསལ་ཅིང༌། །ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་སྐུ་མངའ་བ། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་ཟེར་དག །ཀུན་ནས་འཕྲོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བ་རིན་ཕྲེང་༣ལས། ཉན་རང་སོགས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན་པས་ཟབ་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །ཡང་བློ་རིག་ལས། བརྩེ་བ་དང་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་རེ་རེ་ནས་ཆོས་ཅན། གོམས་རྐྱེན་དང་མ་བྲལ་བར་བསྒོམས་པ་ལས་བསྒོམ་བྱའི་དོན་ལ་གསལ་སྣང་རབ་ཀྱིས་མཐར་ཕྱིན་འབྱུངརུང་ཡིན་ཏེ། རྟེན་བརྟན་པ་གོམས་པར་བྱས་ཟིན་འབད་རྩོལ་བསྐྱར་མ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་སེམས་རྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། འདོད་ཆགས་བཞིན། ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དེ་ཕྱིར་ཡང་དག་ཡང་དག་མིན། །གང་གང་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་གྱུར་པ། །བསྒོམསཔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ན། །དེ་གསལ་མི་རྟོག་བློ་འབྲས་ཅན། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཕྲེང་༣༡༢ལས། དེ་ཕྱིར་ནས་བློ་འབྲས་ཅན་གྱི་བར་ལ། ཟད་པར་ས་སོགས་སྒོམ་པ་རྫོགས་པའི་སོ་སྐྱེའི་བློ་ཆོས་ཅན། དེ་ལྟར་གོམས་པས་གོམས་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་སྐྱེར་རུང་སྟེ། དེ་ཡི་རྒྱུ་ཚང་བས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། དེ་འདྲའི་སྦྱོར་བ་དེ་ཆོས་ཅན། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་གྲུབ་ན་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྲུབ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྦྱོར་བ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་འདོད་ཆགས་ཆོས་ཅན། གོམས་རྐྱེན་དང་མ་བྲལ་བར་གོམས་པ་ལས་གོམས་བྱའི་དོན་ལ་གསལ་སྣང་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་འབྱུང་རུང་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་གཉིས་ལྡན་གྱི་མཐུན་དཔེ་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབསྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་བློ་གང༌། །དེ་ནི་དེ་ལ་རྟོག་མེད་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ན་རྟོག་བཅས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། སྤྱི་དོན་ལས། ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ན་རྟོག་བཅས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོན་ན། འདོད་ཆགས་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་བཅས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྣམ་པར་རྟོག་དང་རྗེས་འབྲེལ་ནི། །དོན་གསལ་སྣང་བ་ཅན་མ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཕྲེང་༣༡༢ལས། ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། གསལ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཡིན་ན་རྟོག་མེད་ཡིན་ཏེ། རྣམ་རྟོག་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ལས་རྣམ་རྟོག་ཡིན་ན་དོན་གསལ་བར་སྣང་བ་མིན་པས་སོ། །དེར་ཐལ། རྟོག་པའི་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡོད་ན། རྨི་ལམ་ན་ཡང་དྲན་པ་དེ་དང་དེ་འདྲའི་དོན་ལྡན་མིན་པས་ཏེ། རྨི་ལམ་གྱི་དྲན་པ་དེ་དེ་ལྟར་དྲན་དགོས་པ་ལ་མི་གསལ་བར་དྲན་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། འདོད་ཆགས་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་མེད་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། ཐོག་མེད་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཡུལ་ལ་གོམས་ནས་གོམས་པ་རྫོགས་པ་གང་ཞིག ཡུལ་ཡང་དག་པ་བདེན་བཞི་མི་རྟག་བཅུ་དྲུག་ལྟ་བུ་དང༌། ཡང་དག་མིན་པ་ཆགས་ཡུལ་དང༌། ཟད་པར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་དག་ལ་གོམས་པ་རྫོགས་ན་གསལ་སྣང་བྱུང་བ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། མི་གཙང་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས། །ཡང་དག་མིན་པའང་བསྒོམས་པ་ཡིན། །སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་རྟོག་མེད་དང༌། །གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་དུ་མཐོང༌། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཕྲེང་༣༡༢ལས། མི་གཙང་ནས་ཅན་དུ་མཐོང་གི་བར་ལ། མི་བསྡུག་པ་དང་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས་པ་མི་བདེན་པའི་དོན་བསྒོམས་པས་གོམས་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་སངས་རྒྱས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལས་བཤད་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། འོན་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ལ་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་ཞེས་པ་དེ་ནི་སྒྲ་སྤྱི་དོན་སྤྱི་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་སྣང་བ་མིན་པར་ཆགས་ཡུལ་དེ་མདུནན་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་ཤར་བ་ལ་བྱེད་དགོས་པ་འདྲ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༤༥ལས། དཔེར་ན། འདོད་ཆགས་བཞིན།འདོད་ཆགས་དང་འཇིགས་པ་མྱ་ངན་སོགས་གོམས་པ་ལས་རང་ཡུལ་ལ་གསལ་སྣང་འབྱུང་སྟེ། འདོད་ཆགས་གོམས་པ་ལས་ཆགས་ཡུལ་མདུན་ན་གནས་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་ནས་ལག་པས་འཇུ་བ་དང༌། སུ་ཞིག་ཞེས་སྨྲ་བ་དང༌། འཇིགས་པ་གོམས་པས་འཇིགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་མཐོང་ནས་མཚོན་ཆ་ལེན་པ་སོགས་དང༌། བུ་ཤི་བའི་མྱ་ངན་ལ་གོམས་པས་བུ་མཐོང་ནས་དེ་ལ་ངག་སྨྲ་བ་སོགས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར།རྟགས་རེ་རེ་ནས་ཁྱབ་སྟེ། བློ་ལ་སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་ལུས་ངག་གི་བྱེད་པ་འཇུག་པ་ནི་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་ཡིན་གྱི་མི་གསལ་བའི་ཡུལ་ལ་ལུས་ངག་གི་བྱེད་པ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཟུར་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ།རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་ཡུལ་ཙམ་ལ་ལུས་ངག་གི་བྱེད་པ་འཇུག་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་དང༌། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། །རྐུན་པོ་རྨི་སོགས་ཀྱིས་བསླད་པས། །མདུན་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་ནི། །ཡང་དག་མིན་པ་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཕྲེང་༣༡༢ལས། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། གོམས་པ་གོམས་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡོད་དེ། འདོད་ཆགས་དང་འཇིགས་པ་དང། མྱ་ངན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་སྨྱོ་བ་དང། རྐུན་པོ་དང། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་ཀྱིས་སེམས་སླད་པས་ཡང་དག་པ་མིན་པའི་གོམས་ཡུལ་མདུན་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་ནི་མཐོང་བ་ཡོད་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་གོམས་རྐྱེན་དང་མ་བྲལ་བར་བསྒོམས་པ་ལས་བསྒོམ་བྱའི་དོན་ལ་གསལ་སྣང་རབ་ཀྱིས་མཐར་ཕྱིན་འབྱུང་རུང་ཡིན་ན་སློབ་པ་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་བདག་མེད་དང་བདེན་མེད་སྒོམ་ནས་སངས་རྒྱས་པ་དེའི་ཚེ་གོམས་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས་གསལ་བར་སྣང་དགོས་པ་ལ་དེའི་ཚེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ་མཐའ་དག་ནུབ་ནས་ཀུན་རྫོབ་མི་སྣང་བ་ཆོས་ཉིད་འབའ་ཞིགསྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སུམ་ཅུ་པ་ལས། དེ་ཚེ་ཆོས་ཉིད་འབའ་ཞིག་ལུས་པར་ཟད། །ཅེས་གསུངས་པ་སོགས་ཀྱིས་སྔར་ལྟར་སངས་རྒྱས་ལ་ཀུན་རྫོབ་སྣང་མིན་དཔྱད་དོ། །

གཉིས་པ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་མཐའ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

མདོར། འཁྲུལ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང། །རྗེས་དཔག་རྗེས་སུ་དཔག་ལས་བྱུང། །དྲན་དང་མངོན་འདོད་ཅེས་བྱའོ། །མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་རབ་རིབ་བཅས། །ཞེས་རྟོག་པ་མངོནསུམ་ལྟར་སྣང་དྲུག་དང་རྟོག་མེད་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གཅིག་སྟེ་བདུན་དུ་བྱས་ནས་གསུངསཔའི་དོན་རྣམ་འགྲེལ་ལས། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་རྣམ་པ་བཞི། །རྟོག་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་གསུམ་དང༌། །རྟེན་བསླད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཅན། །རྟོག་པ་མེད་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ལ་བརྡ་རྟེན་ཅན་དང༌། འཁྲུལ་དང་ཞེས་པའི་དོན་སྨིག་རྒྱུ་ཆུར་འཛིན་ལྟ་བུ་ལ་དོན་གཞན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། ལྷག་མ་བཞི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་བའི་དོན་ཅན་དུ་བྱས་ནས་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གསུམ་གསུངས་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཡང་ལྐོག་གྱུར་དོན་ཅན་དུ་བསྡུ་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྐོག་གྱུར་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། མ་ཁྱབ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་རིགས་པ་ཅན་པས་དབང་ཤེས་རྟོག་མེད་དུ་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་རྣམ་འགྲེལ་ལས་ལོགས་སུ་བཤད་པ་ཙམ་ཡིན་པའིཕྱིར། དེར་ཐལ། ཚད་མ་མདོ་ལས། འཁྲུལ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གཉིས་རིགས་པ་ཅན་པས་དབང་ཤེས་དང་རྟོག་མེད་དུ་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་སེལ་བའི་ཆེད་དང༌། ཕྱི་མ་བཞི་དེའི་མཐུན་དཔེ་རུ་གསུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དབང་སྐྱེས་མིན་པར་གྲུབ་དོན་དུ། །གཉིས་བཤད་འཁྲུལ་པ་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་དཔག་སོགས་གྲུབ་བརྗོད་པ་ནི། །སྔ་མ་གཉིས་ཉིད་བསྒྲུབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ་༣༡༣ལས། འཁྲུལ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གཉིས་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་དུ་བསྟན་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། དབང་སྐྱེས་དེ་དབང་ཤེས་མིན་པར་གྲུབ་དོན་དུ་དེར་བཤད་པས་སོ། །དེར་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དེ་ཆོས་ཅན། །དེ་ཡོད་དེ་རིགས་པ་ཅན་སོགས་ཁྱེད་གསུམ་འཁྲུལ་པ་དབང་ཤེས་སུ་འཁྲུལ་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། རྗེས་དཔག་སོགསབཞི་ཆོས་ཅན་རྟོག་པར་གྲུབ་ཀྱང་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་དུ་བརྗོད་པ་ལ་ནི་དོན་ཡོད་དེ། སྔ་མ་གཉིས་ཉིད་དབང་ཤེས་མིན་པའི་བསྒྲུབ་པའི་མཐུན་དཔེར་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རིགས་པ་ཅན་པས་སྔ་མ་གཉིས་དབང་ཤེས་སུ་འཁྲུལ་བ་བཞིན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་བྱུང་བའམ་རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་ཡང་དེས་དབང་ཤེས་སུ་འཁྲུལ་རིགས་པར་ཐལ། རྟགས་ཅན་རྗེས་དཔག་དེས་ཀྱང་གཟུགསའཛིན་དབང་མངོན་དང་ཡུལ་ཉེ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རིགས་པ་ཅན་པས་སྔ་མ་གཉིས་དབང་ཤེས་སུ་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གཟུགས་འཛིན་པས་དབང་མངོན་དང་ཡུལ་ཉེབར་འཇུག་པས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། །བརྡ་རྟེན་ཅན་དང་དོན་གཞན་ལ། །སྒྲོ་འདོགས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག །མངོན་སུམ་ཉེར་འཇུག་ཅན་ཉིད་ཕྱིར། །འགའ་ཚེ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ་༣༡༤ལས། དེ་གཉིས་དབང་ཤེས་སུ་འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅི་ཞེ་ན། བརྡ་རྟེན་དང་དོན་གཞན་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམཔར་རྟོག་པ་དག་ཆོས་ཅན། དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་འཛིན་དང་དམིགས་རྒྱུར་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་དང། ཉེ་བར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེར་འཁྲུལ་བས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པས་དཔྱད། ཡང་གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། གཉིས་པ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་ལ་མཚནཉིད་རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པའི་བློ། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལཔའི་བློ་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་རྫས་ཡོད་ཆོས་གསུམ་ཚང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་མཚོན་བྱ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་ལས་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་མི་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་རྫས་ཡོད་ཆོས་གསུམ་ཚང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་ལས་གཞན་པའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པར་ཐལ། འཁྲུལ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། ཁྱོད་འཁྲུལ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༨༡ལས། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ། འཁྲུལ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རྟོག་མེད་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་ཡིན་ན་རང་གི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་སླད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཞེན་བྲལ་གྱི་བློ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། དབྱེ་ན་རྟོག་པ་དང་རྟོག་མེད་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གཉིས་སོ། །མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ལྟར། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཞེན་བློ་དང་རང་གི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་སླད་པ་ལས་སྐྱེསཔའི་ཞེན་བྲལ་གྱི་བློའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བདག་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཡིད་ཤེས་དང༌། རྨི་ལམ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཡིད་ཤེས་གཉིས་ཆོས་ཅན། རང་གི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་སླད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཞེན་བྲལ་གྱི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་མེད་འཁྲུལཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཉིད་དང་བག་ཆགས་སོགས་ཀྱིས་བསླད་པའི་དབང་གིས་རང་གི་སྣང་ཡུལ་དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་ན་རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བས་ཁྱབ་པར་ཐལ། བདག་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཡིད་ཤེས་དང༌། རྨི་ལམ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཡིད་ཤེས་གཉིས་རང་གི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་སླད་པས་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཕལ་བའི་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་རང་གི་སྣང་ཡུལ་སྔོན་པོ་དེ་ཕྱི་དོན་དུ་མ་གྲུབ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་གྲུབ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༤༨ལས། བསླད་པ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་ལ་བཞི་ཡོད་དེ། འཁྲུལརྒྱུ་ཡུལ་ལ་ཡོད་པའི་རྟོག་མེད་ལོག་ཤེས་དང༌།འཁྲུལ་རྒྱུ་རྟེན་ལ་ཡོད་པའི་དེ་དང༌། འཁྲུལ་རྒྱུ་གནས་ལ་ཡོད་པའི་དེ་དང༌། འཁྲུལ་རྒྱུ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལ་ཡོད་པའི་དེ་དང་བཞི་ཡོད་པའིཕྱིར། དང་པོ་ནི། འགལ་མེ་མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་ལས་འཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ་བར་མ་ཆད་པར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ལྟ་བུ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། འགལ་མེ་མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་ལས་འཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ་བར་མ་ཆད་པར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིནཔའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྱུ་མའི་རྟ་སྣང་བའི་དབང་མངོན་དང༌། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་སྣང་བའི་དབང་མངོན་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་གཉིས་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་ལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༥༠ལས། སྒྱུ་མའི་རྟ་སྣང་བའི་དབང་མངོན་དང༌། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་སྣང་བའི་དབང་མངོན་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པསཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན་སྔར་གྱི་ལུང་དང་འགལ། གོང་གི་རྟགས་གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་རྟ་རྟར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་དང༌། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ཆུར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་གཉིས་འཁྲུལ་ཡང་སྒྱུ་མའི་རྟ་སྣང་བའི་དབང་མངོན་དང༌། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་སྣང་བའི་དབང་མངོན་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ཞེས་ཞིབ་ཆ་འབྱེད་དགོས་པ་བཞིན། འགལ་མེ་འཁོར་ལོ་འཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ་བར་མ་ཆད་པ་འཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ་བར་མ་ཆད་པར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་འཁྲུལབ་ཡིན་ཡང་འགལ་མེ་མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་ལས་འཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ་བར་མ་ཆད་པར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་འབྱེད་དགོས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིརཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སྒྱུ་མའི་རྟ་སྣང་བའི་དབང་མངོན་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་སྒྱུ་མའི་རྟ་འཇོག་བྱེད་ལ་སྒྱུ་མའི་རྟ་སྣང་བའི་སྐབས་སུ་སྒྱུ་མའི་རྟའི་འོག་གི་ས་གཞི་སྣང་བའི་དབང་མངོན་འཇོག་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པར་ཐལ། སྒྱུ་མའི་རྟ་སྣང་བའི་དབང་མངོན་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། སྒྱུ་མའི་རྟ་འཇོག་བྱེད་ལ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པས་སྒྱུ་མའི་རྟ་རྟ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་དང༌། མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་རང་རྒྱུད་པས་སྒྱུ་མའི་རྟ་སྣང་བའི་སྐབས་སུ་སྒྱུ་མའི་རྟའི་འོག་གི་ས་གཞི་སྣངབའི་དབང་མངོན་འཇོག་པར་འདོད་པ་ལས། མདོ་སྡེ་བའི་ལུགས་ལ་ཕྱི་མ་ལྟར་ཁས་ལེན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༥༠ལས། སྒྱུ་མའི་རྟ་ཡོད་པར་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ནི། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་རང་རྒྱུད་པ་ལྟར་ན་སྒྱུ་མའི་རྟ་རྟ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གིས་སྔར་སྒྱུ་མའི་རྟ་དམིགས་སོ་སྙམ་དུ་ཡུལ་ཅན་གྱིསཡུལ་སྒྱུ་མའི་རྟ་དམིགས་པ་དྲན་པའི་ངེས་ཤེས་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ཅིང༌། སྒྱུ་མའི་རྟ་དམིགས་པ་དྲན་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་སྒྱུ་མའི་རྟ་ཡོད་པར་འཇོག་པས་ན་རང་རིག་གིས་སྟོབསཤུགས་ཀྱིས་སྒྱུ་མའི་རྟ་འཇོག་པ་དང༌། དྲན་པ་དེ་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་དངོས་སུ་སྒྱུ་མའི་རྟ་ཡོད་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་རང་རྒྱུད་པ་ལྟར་ན་དབང་ཤེས་འཁྲུལ་བ་ལ་སྒྱུ་མའི་རྟ་རྟར་སྣང་བའི་དུས་སུ་བར་སྐབས་སུ་འོག་གི་ས་གཞི་དང་བར་སྣང་སོགས་ལ་ཚད་མར་སོང་བའི་མིག་གི་དབང་ཤེས་ཞིག་ཀྱང་སྐྱེ་བར་སྲིད་ལ་དེ་ལ་སྒྱུ་མའི་རྟ་ཡང་སྣང་བས་ན་དབང་ཤེས་དེས་སྒྱུ་མའི་རྟ་ཡོད་པར་འཇོག་པ་དང༌། དེ་འདྲའི་དབང་ཤེས་ཀྱིས་སྒྱུ་མའི་རྟའི་སྣང་བ་ཡོད་པ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ཞིང་ངེས་ཤེས་ཀྱི་རྟོག་པ་དེས་ཀྱང་སྒྱུམའི་རྟ་ཡོད་པར་འཇོག་པས་ན་དབང་ཤེས་དང་ངེས་པའི་རྟོག་པ་གཉིས་པོ་དེ་སྒྱུ་མའི་རྟ་འཇོགབྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་བའི་འདོད་པ་ནི་ཕྱི་མ་ལྟར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། མདོ་སྡེ་བའི་ལུགས་ལ་སྒྱུ་མའི་རྟའི་འོག་གི་ས་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྱུ་མའི་རྟ་སྟེང་འོག་བྲལ་བའི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༥༡ལས། སྒྱུ་མའི་རྟ་དེ་ནི་རྟོག་པས་བཞག་པའི་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། སྒྱུ་མའི་རྟ་རྟག་པ་ཡིན་ན་སྒྱུ་མའི་རྟ་ལ་མགོ་ཡོད་མེད་དང་དེའི་མགོ་ལ་སྲབ་འཇོག་རྒྱུ་ཡོད་མེད་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༥༢ལས། ཐལ་འགྱུར་བས་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་སྒྱུ་མའི་རྟ་དང་དུང་སེར་པོ་སོགས་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བཞག་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་དེ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི།དཔེར་ན།སྒྱུ་མའི་རྟ་དང་དུད་འགྲོའི་རྟ་གཉིས་མིག་ཤེས་ལ་སྣང་བ་ཙམ་ལ་ནི་ཁྱད་པར་མེད། དོན་སྟེང་དུ་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་མ་གྲུབ་དཔྱད་ན་ནི་མེད་པ་འདྲ་མཉམ་ཡིན་པས་ན་དེ་གཉིས་ཀྱི་གཟུགས་ཕན་ཚུན་ཅིག་ཤོས་མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་ཡིན་ན་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་ཡིན་དགོས། ཅིག་ཤོས་མིན་ན་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་མིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཞེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་སོགས་ཀྱིས་དཔྱད། ཡང་བློ་རིག་ལས། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་བློ། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། རྗེས་དཔག་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། རྟགས་ལྟར་སྣང་ཡིན་ན་རྟགས་ཡིན་དགོས་པ་གང་ཞིག མཚུངས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་མ་གྲུབ་ན། མཚུངས་པར་ཐལ། སྤྱིར་བཏང་གི་གཞི་དེ་ཆོས་དེ་ལྟར་སྣང་ཡིན་པ་ལ་གཞི་དེ་ཆོས་དེ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། སྤྱིར་བཏང་གི་གཞི་དེ་ཆོས་དེ་ལྟར་སྣང་ཡིན་པའི་ཚད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ནས་གཞི་དེ་ཆོས་དེ་ལྟར་སྣང་ཡིན་པའི་ཚད་ལ་གང་འཇོག་དཔྱད། ཡང་གངས་རི་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། གངས་རི་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་བློ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འཁྲུལ་ཤེས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། གངས་རི་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་ཤེས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་འཁྲུལ་མེད་ཉིད་དུ་རྟོགས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། གངས་རི་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འཁྲུལ་མེད་ཉིད་དུ་རྟོགས་རྒྱུ་ཡོད་པར་ཐལ། གངས་རི་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཞེས་བརྗོདཔའི་སྒྲ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱོད་འཁྲུལ་མེད་ཉིད་དུ་གོ་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། གངས་རི་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བརྟེནནས་གངས་རི་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་དེ་འཁྲུལ་མེད་ཉིད་དུ་གོ་ནུས་པར་ཐལ། ཁྱོདགངས་རི་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཀྱི་དངོས་མིང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཁྱོད་ཆོས་དེའི་དངོས་མིང་ཡིན་ན་ཁྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་དེ་འཁྲུལ་མེད་ཉིད་དུ་གོ་ནུས་པ་ཞིག་དགོསཔའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། བློ་ནི་འཁྲུལ་པ་མི་འཇུག་པ། །རྟག་ཏུ་དངོས་དང་སྒྲོ་འདོགས་ལ། །སེང་གེ་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ། །དེ་ལྟར་བརྗོད་པའང་འཇིག་རྟེན་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་གངས་རི་སྔོ་སྣང་གི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་རང་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཤིང་གི་སྤྱི་བློ་ཆོས་ཅན། མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་རང་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་བཀོད་པ་དེ་དང༌། ཤིང་གི་སྤྱི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་རང་མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བའི་སྒོ་ནས་འཁྲུལ་བ་ཡིན་མིན་སྒྲུབ་ཚུལ་ཡོད་པ་གང་ཞིག རྟགས་དེ་ལ་ཁྱབ་བ་ཡོད་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དེ་ཡིས་ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགསཔ། །དེ་ནི་དམ་པའི་དོན་དུ་མེད། །གསལ་བ་རྣམས་ནི་རྗེས་མི་འགྲོ། །རྗེས་འགྲོ་གཞན་ནི་སྣང་བ་མེད། །ཅེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་འཕྲེང་༣༠ལས། དེ་ཡི་ནས་དོན་དུ་མེད་ལ། ཤིང་སྤྱི་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་དུ་མེད་དེ། ཤིང་གི་སྤྱི་བློས་སྒྲོ་བཏགས་པས་སོ། །རང་མཚན་ཡོད་ན་གསལ་བ་དང་གཅིག་གམ་རྫས་ཐ་དད། གཅིག་ན་གསལ་བ། བ་ལང་ནག་སྒུར་ཆོས་ཅན། བ་ལང་གི་རིགས་སྤྱི་དང་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། དཀར་ཟལ་ལ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བས་སོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། བ་ལང་གི་གསལ་བ་ཆོས་ཅན། རང་ལ་རྫས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱི་མེད་པར་ཐལ། ཡོད་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་དམིགས་དགོས་པ་ལ་མ་དམིགས་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རང་གི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་བློ་ཡིན་ན་རང་གི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་དགོས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་བློ་ཡིན་ན་རང་གི་སྣང་ཡུལ་མེད་དགོས་པར་ཐལ། མཚུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གངས་རི་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་མེད་པར་ཐལ། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དེ་འཁྲུལ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། སྤྱི་དོན་ལས། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་འཁྲུལ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་མེད་པར་ཐལ། འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། སྣང་ཡུལ་ཤེས་པ་ཀུན་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། སྣང་ཡུལ་ཤེས་པ་ཀུན་ལ་ཡོད། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པར་ཐལ། འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་མ་འཁྲུལ་པར་ཐལ། རང་གི་སྣང་ཡུལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བུམ་པ་རྟོགས་ན་བུམ་པ་ལ་མ་འཁྲུལ་བས་ཁྱབ་པ་གང་ཞིག མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །

བདུན་པ་རྗེས་དཔག་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

བདུན་པ་རྗེས་དཔག་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཚད་མ་མདོ་ལས། རྗེས་དཔག་རྣམ་གཉིས་རང་དོན་ནི། །ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ལས་དོན་མཐོང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མི་འཇིག་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྟགས་ལ་རྟེན་ནས་ནམ་མཁའ་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས་ཟེར་ན། རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཀྱང༌། རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པས་མ་ཁྱབ་ཟེར་དགོས་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༥༤ལས། བཀོད་པ་ཞེས་པ་ནི་རྗེས་དཔག་ཕལ་ཆེར་གྱི་རྒྱུ་རྟགས་ཡང་དག་དེ་མ་ཡིན་ཀྱང་རྟགས་ཡང་དག་བཀོད་པ་དེ་ཡིན་པར་སྟོན་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ཏེ།དཔེར་ན། ནམ་མཁའ་ཆོས་ཅན། ཤེས་བྱ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྟག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་ནམ་མཁའ་ཤེས་བྱ་ཡིན་པར་ངེས་པའི་རྗེས་དཔག་ནི་རྟགས་སམ་རྒྱུ་མཚན་རྟག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ་རྟགས་རྟག་པ་བཀོད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་པས་དཔྱད། ཡང་བློ་རིག་ལས། རྗེས་དཔག་གི་མཚན་ཉིད། རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་དངོས་སུ་བརྟེན་ནས་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་དངོསསུ་བརྟེན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། ལུང་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་དངོས་སུ་བརྟེན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་དངོས་སུ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྒྱུད་ནས་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྒྱུད་ནས་བརྟེན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་བཀོད་པའི་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་ངག་བཀོད་པ་ལས་དྲན་པ་དངོས་སུ་སྐྱེས་དྲན་པ་ལས་རང་དོན་རྗེས་དཔག་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། རྣམ་ངེས་ལས། མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། དེའི་འཐད་ལྡན་ལས། བརྒྱུད་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་ཡང་དངོས་ཀྱི་འདི་དག་གི་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། བློ་རིག་ལས། རྗེས་དཔག་ནི་རྟགས་བཀོད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དྲན་པ་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞིག་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་ལ་དངོས་སུ་བརྟེན་པས་ཁྱབ་ན། འོ་ན། བུར་རོ་ད་ལྟ་བའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་རོ་སྔ་མ་ལ་བུར་གཟུགས་ཕྱི་མའི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་དུས། ཁ་ནང་བུར་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་གཟུགས་ད་ལྟ་བ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གཅིག་དང༌། ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུ་རོ་སྔ་མ་ལ་བུར་གཟུགས་ཕྱི་མའི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་མི་འདྲ་བ་གཉིས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དུ་བའི་བུད་ཤིང་འགྱུར་བ་བཞིན། །ནུས་པ་འཇུག་པ་མེད་པར་ནི། །རོ་མེད་དེ་ཉིད་གཞན་གི་རྒྱུ། །དེ་ལྟར་འདས་དུས་གཅིག་རྣམས་རྟོགས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག རིམ་གྱིས་སྐྱེས་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་མ་གྲུབ་ན། འཛིན་སྟངས་མི་མཐུན་པའི་རྟོག་པ་གཉིས་གཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེས་པ་ཡོད་པར་ཐལ། ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་གཟུགས་ད་ལྟ་བ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གཅིག་དང༌། ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་རོ་སྔ་མ་ལ་བུར་གཟུགས་ཕྱི་མའི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ནུསཔ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གཉིས་འཛིན་སྟངས་མི་འདྲ་བ་ཡིན་པ་གང་ཞིག ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་རེ་རེ་ནས་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྟོགས་གཉིས་ཅིག་ཆར་འཇུག་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་གཉིས་ཆོས་ཅན། རིམ་གྱིས་སྐྱེས་བ་ཡིན་པར་ཐལ། སྐྱེས་པ་གང་ཞིག ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་རོ་སྔ་མ་ལ་བུར་གཟུགས་ཕྱི་མའི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྔོན་ལ་སྐྱེས་བ་དང༌། ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་གཟུགས་ད་ལྟ་བ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་རྗེས་ལ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་རིམ་གྱིས་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་གཟུགས་ད་ལྟ་བ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རྗེས་དཔག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་ཡིནཔའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། ཁྱོད་དང་ཁྱོད་ཀྱི་རྟེན་ཏུ་གྱུར་བའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུ་གཞན་ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུ་རོ་སྔ་མ་ལ་བུར་གཟུགས་ཕྱི་མའི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་ཆོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུར་གཟུགས་ད་ལྟ་བ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རྗེས་དཔག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་རྟེན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚད་མ་མདོ་ལས། རྗེས་དཔག་རྣམ་གཉིས་རང་དོན་ནི། །ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ལས་དོན་མཐོང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་མི་རྟག་པ་གསར་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྟེན་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྟེན་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་རྟེན་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། བྱས་པ་ཆོས་ཅན་ཟེར་ན། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་གསར་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་མི་རྟག་པ་གསར་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་རྟེན་དུ་གྱུར་བའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་སོང་བའི་སྦྱོར་བ་འགོད་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྦྱོར་བ་ཆོས་ཅན་ཟེར་ན། དེ་འདྲའི་སྦྱོར་བ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་གསར་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་རྟེན་དུ་གྱུར་བའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གི་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མི་རྟག་པ་གསར་སྒྲུབ་ཀྱི་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་གསར་སྒྲུབ་ཀྱི་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་འདྲའི་ཕྱི་རྒོལ་ཡང་དག་གི་ངོར་མི་རྟག་པ་གསར་དུ་སྒྲུབ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱི་རྒོལ་ཡང་དག་གི་ངོར་མི་རྟག་པ་གསར་དུ་སྒྲུབ་མི་དགོས་པར་ཐལ། དེས་མི་རྟག་པ་རྟོགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱི་རྒོལ་ཡང་དག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་མི་རྟག་པ་རྟོགས་ཟིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་རྟོགས་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་རྟོགས་རྒྱུ་ཡོད་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ཡང་དག་གི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་ཚུལ་གསུམ་རྟོགས་པའི་བློ་སྔོན་དུ་སོང་བས་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཚད་མ་མདོ་ལས། རྗེས་དཔག་རྣམ་གཉིས་རང་དོན་ནི། །ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ལས་དོན་མཐོང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གསུང་རབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་མ་བྱང་བའི་ཕྱུགས་རྫི་རྒན་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ཚུལ་གསུམ་རྟོགས་པའི་བློ་སྔོན་དུ་སོང་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། གསུང་རབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་མ་བྱང་བའི་ཕྱུགས་རྫི་རྒན་པོ་ཆོས་ཅན། ཚུལ་གསུམ་རྟོགས་པར་ཐལ། ཚུལ་གསུམ་རྟོགས་པའི་བློ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། གསུང་རབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་མ་བྱང་བའི་ཕྱུགས་རྫི་རྒན་པོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཚུལ་གསུམ་རྟོགས་པའི་བློ་སྔོན་དུ་སོང་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ན་ཚུལ་གསུམ་རྟོགས་པའི་བློ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་བློ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཡོད་པར་ཐལ། གསུང་རབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་མ་བྱང་བའི་ཕྱུགས་རྫི་རྒན་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་དེ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། གསུང་རབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལ་མ་བྱང་བའི་ཕྱུགས་རྫི་རྒན་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ཚུལ་གསུམ་རྟོགས་པའི་བློ་སྔོན་དུ་སོང་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚད་མ་མདོ་ལས། རྗེས་དཔག་རྣམ་གཉིས་རང་དོན་ནི། །ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ལས་དོན་མཐོང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་སྟེ། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་དགོས་ཞེས་པའི་ལུང་གི་དོན་ཡིན་ཟེར་ན། འོ་ན་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་ན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེནནས་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁྱོད་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་ཁྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་ན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་ན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བློ་ཡིན་ན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་ཡིན་ན་ཚུལ་གསུམ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་ལས་སྐྱེས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྗེས་དཔག་རྣམ་གཉིས་རང་དོན་ནི་ཟེར་མི་དགོས་པར་ཐལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བློ་ཡིན་ན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཚད་མ་མདོ་ལས། རྗེས་དཔག་རྣམ་གཉིས་རང་དོན་ནི། །ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ལས་དོན་མཐོང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། རྗེས་དཔག་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་ཤིང་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཞེན་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་ཤིང་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཞེན་རིག་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག རང་གི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཞེན་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་ཁས། རྟགས་དང་པོ་མ་གྲུབ་ན། རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ཞིང་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ཞིང་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་དང་པོ་རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་དངོས་འབྲས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་རྗེས་དཔག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། སྤྱི་དོན་༣༥༣ལས། རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་ཤིང་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ལ་མི་བསླུ་བའི་ཞེན་རིག་དེ། རྗེས་དཔག་གི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སྔར་སྒྲ་ཡོད་པ་རྟོགས་ནས་བརྗེད་ཟིན་པ་ཞིག་ལ་རྟགས་མ་བཀོད་པར་སྒྲ་ཡོད་པར་བརྗོད་པས་སྔར་གྱི་བག་ཆགས་གསོས་ནས་སྒྲ་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ཡོད་དམ་མེད། ཡོད་ན་དེ་ཆོས་ཅན། རྗེས་དཔག་ཡིན་པར་ཐལ། གསར་རྟོགས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། རང་གི་རྟེན་གཏན་ཚིགས་བཀོད་པ་ལ་རྟེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་དེ་ཙམ་གྱིས་བག་ཆགས་སད་པ་མེད་ཟེར་ན། དེའི་བག་ཆགས་སད་པའི་རྐྱེན་ལ་ངེས་པར་གཏན་ཚིགས་བཀོད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་དཔྱད་དོ། །

གཉིས་པ་རྟོགས་པའི་བློ་དང་མ་རྟོགས་པའི་བློ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་འཆད་པ།

གཉིས་པ་རྟོགས་པའི་བློ་དང་མ་རྟོགས་པའི་བློ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་འཆད་པ་ལ།

དང་པོ་རྟོགས་པའི་བློ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་དང་པོ་ལས། ངེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ངེས་ལ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་ཡུལ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་༢༥ལས། གཞན་ཡང་ནས་དེ་ཡུལ་ཡིན་ལ། སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་ངེས་པའི་རྟོག་པའི་བཟུང་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་ངེས་ཤེས་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེས་མ་ངེས་པས་སོ། །འོ་ན་མངོན་གསུམ་གྱིས་མཐོང་བཞིན་དུ་མི་ངེས་པ་ཅི་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་ནས་རྣམ་པ་སྤངས་ལ་སྒྲ་འཛིན་མངོནསུམ་ཆོས་ཅན། སྒྲའི་སྐད་ཅིག་སོགས་བཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་རང་མཚན་བཟུང་དོན་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། ཚུལ་གསུམ་འཇལ་བའི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། སྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲུབ་བྱ་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲུབ་བྱ་ངེས་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། དེ་ཁྱབ་པར་ཐལ། བློ་དེའི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་དེ་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་པ་དེ། བློ་དེས་ཆོས་དེ་རྟོགས་པའི་མཚནཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྱི་དོན་༤༦༡ལས། བློ་དེའི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་དེ་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་པ་དེ། བློ་དེས་ཆོས་དེ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ། བློ་རིག་ལས། བློ་དེའི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་པ་དེ། བློ་དེའི་ཆོས་དེ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་ཟེར་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྒྲ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་རྟག་པར་འཛིན་པའི་རྟག་འཛིན་ཀུན་བརྟགས་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག སྒྲོ་འདོགས་གཞན་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། སྒྲ་རྟག་པར་འཛིན་པའི་རྟག་འཛིན་ཀུན་བརྟགས་དེའི་སྔ་རོལ་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐད་ཅིག་དང་པོས་བཅད་ཟིན་པས་གཅོད་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༧༦ལས། དཔྱད་ཤེས་ཀྱིས་ཚད་མ་སྔ་མས་བཅད་ཟིན་པས་གཅོད་མི་དགོས་པས་ན། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། གཞན་ཡང་དེ་ལ་རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྒྲ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། དེའི་བཅད་བྱའི་སྒྲོ་འདོགས་དེ་སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་མི་འཇོག་པ་གང་ཞིག སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་མི་འཇོག་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གཉིས་པ་མ་གྲུབ། སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འཇོག་ཟེར་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། དེས་རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོས་བཅད་ཟིན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་ཤིག་མ་བཅད་པ་གང་ཞིག དེས་མ་བཅད་པའི་སྒྲོག་འདོགས་ཤིག་བཅད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། འོ་ན་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་ཐུག་མེད་ཡིན་པར་ཐལ། སྐད་ཅིག་སྔ་མ་སྔ་མས་བཅད་ཟིན་པ་དེ་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་ཡང་བསྐྱར་གཅོད་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྤང་བྱ་སྤང་བ་ཐུག་མེད་དང༌། བར་ཆད་མེད་ལམ་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་མིན་དཔྱད། ཡང་ཚད་མས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པར་ཐལ། རང་དུས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་གང་ཞིག རང་དུས་ལས་དུས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པའི་དུས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། དེས་རང་དུས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པར་ཐལ། དེས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་བྱ་བ་དེ་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་གང་ཞིག རང་གི་འབྲས་བུ་རང་དུས་སུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་དུས་སུ་བྱེད་རྒྱུའི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་རང་དུས་དེ་ལས་དུས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པའི་དུས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ཟེར་ན། ཚད་མ་ཆོས་ཅན། རང་དུས་དེ་ལས་དུས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པའི་དུས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པར་ཐལ། རང་དུས་དེ་ལས་དུས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པའི་དུས་སུ་ཁྱོད་འགག་ཟིན་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བློ་དེས་ཆོས་དེ་ངེས་པ་ན་རང་དང་འཛིན་སྟངས་འགལ་བའི་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་དགོསཔ་ཡིན་པར་ཐལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ངེས་པ་དང་ནི་སྒྲོ་འདོགས་ཡིད། །གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །འདི་ནི་སྒྲོ་འདོགས་དབེན་པ་ལ། །འཇུག་ཅེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་འཕྲེང་༢༢ལས། སྔོན་པོ་སྔོ་མིན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་སྔར་ཡོད་མི་སེལ་ཡང་སེལ་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། མི་སེལ་ཡང་རང་རྒྱུད་ལ་ལྡན་བཞིན་པའི་སྐྱེས་བུས་རང་གི་ངེས་ཚུལ་ལས་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་སྒྲོ་མ་བཏགས་པའི་རང་ཡུལ་ངེས་པའི་རྣམརྟོག་ཡིན་པས་སོ། །རྟགས་གྲུབ་སྟེ། ངེས་པ་ནས་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཅན་རྟགས་དེར་ཐལ། ངེས་ཤེས་དོན་མཐུན་ཡིན་པས་སོ། །ཁྱབ་སྟེ། ངེས་པ་དང་ལྡོག་ཕྱོགས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི། གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་རྗེས་དཔག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ན་སྒྲ་རྟག་འཛིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་རྒྱུད་ལ་མེད་དགོས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱི་རྒོལ་ལྟར་སྣང་གྱུར་མ་ཐག་པའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྒྲ་རྟག་འཛིན་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱི་རྒོལ་ལྟར་སྣང་གྱུར་མ་ཐག་པའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྒྲ་རྟག་འཛིན་ཡོད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྒྲ་རྟག་འཛིན་ལྷན་སྐྱེས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ནས་དཔྱད། ཡང་སྒྲ་མི་རྟག་པར་འཛིན་པའི་ཡིད་དཔྱོད་ཆོས་ཅན། རང་གི་བྱེད་པ་ལ་རྟེན་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་པ་དེ་ཡིན་པར་ཐལ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༧༦ལས། ཡིད་དཔྱོད་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤུགས་ལ་སྒྲ་རྟག་མེད་རྟོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཞེསདང༌། ཡང་དེ་༤༧༦ལས། གཉིས་པ་ཚད་མིན་གྱི་རྟོགས་པའི་བློའི་དབྱེ་བ་ལ། དཔྱད་ཤེས་དང༌། ཡིད་དཔྱོད་གཉིས་ཡོད་དེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་འཛིན་པའི་ཡིད་དཔྱོད་ཆོས་ཅན། རང་གིས་གཅོད་བྱའི་སྒྲ་རྟག་འཛིན་གྱི་ཞེན་ཡུལ་སུན་བྱུང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གིས་གཅོད་བྱའི་སྒྲ་རྟག་འཛིན་བཅད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། །འདི་ཡུལ་སུན་ཕྱུང་མེད་པར་ནི། །དེ་སྤོང་བར་ནི་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་འཛིན་པའི་ཡིད་དཔྱོད་ཆོས་ཅན། རང་གིས་གཅོད་བྱའི་སྒྲ་རྟག་འཛིན་གྱི་ཞེན་ཡུལ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། དེའི་ཞེན་ཡུལ་སུན་བྱུང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བློ་རིག་ལས། བློ་དེ་ལ་ཡུལ་དེའི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པ་དེ། བློ་དེས་ཡུལ་དེ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་པ་ནས་བློ་དེ་ལ་ཆོས་དེའི་རྣམ་པ་མ་ཤར་བར་ཆོས་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་ཆོས་དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་ནས་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་པ་དེ། ཆོས་དེ་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པ་ལ། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། བློ་དེས་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་དོན་ཡིན་པར་ཐལ། བློ་དེས་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། བློ་དེས་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་དོན་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བློ་དེས་རྣམ་པ་མ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། བློ་དེས་རྣམ་པ་མ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། བློ་དེས་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། བློ་དེས་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ཉིད་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པའི་བློ་དེས་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ཟེར་དགོས་པ་འདྲ་ཡང་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པའི་བློ་དེས་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། གཞི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་ཁྱབ་སྟེ། བློ་དེས་རྣམ་པ་མ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པ་ཡིན་ན་བློ་དེས་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། བློ་དེས་རྣམ་པ་མ་ཤར་སྒོ་ནས་རྟོགས་ཅེས་པའི་མ་སྒྲ་དགག་ཚིག་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེའི་དགག་བྱ་ལ་བློ་དེས་རྣམ་པ་ཤར་བ་དེ་འཇོག་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། བློ་དེས་རྣམ་པ་མ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་ཅེས་པའི་དགག་ཚིག་དེའི་དགག་བྱ་འཇོག་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་མེད་དགག་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་ན་ཤུགས་རྟོགས་ཀྱི་བློ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའིཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༦༦ལས། མེད་དགག་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་ན་ཤུགས་རྟོགས་ཀྱི་བློ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གང་ཟག་བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་བ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་ཤུགས་རྟོགསམེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་མེད་དགག་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། དེས་ཕུང་པོ་བདེན་མེད་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་ཟུར་དཔྱད་ལས། དེས་གང་ཟག་བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་བ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤུགས་ལ་ཕུང་པོ་བདེན་མེད་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་གྱི་གསུངས་ཚུལ་ལྟར་ན་མདོ་སྡེ་བའི་ལུགས་ལ་མེད་དགག་དངོས་རྟོགས་ཀྱི་བློ་ཡིན་ན་ཤུགས་རྟོགས་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཀྱང༌། དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལ་མེད་དགག་དངོས་རྟོགས་ཀྱི་བློ་ལ་ཤུགས་རྟོགས་ཡོད་པས་ཁྱད་པར་འབྱེད་དགོས་པར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༦༧ལས། དབུ་མ་བའི་ལུགས་ལ་མེད་དགག་གི་ཆོས་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློ་ལ་ཆོས་གཞན་སྒྲུབ་པ་དང་མ་ཡིན་དགག་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པ་ཡོད་པར་ཐལ། ཡུལ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བ་དང་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་སྤྲོས་པ་གངཡང་མེད་པའི་སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དང་ཡུལཅན་ཡེ་ཤེས་རང་ཉིད་གཉིས་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལ་མེད་དགག་ཆོས་ཅན། རང་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློ་ལ་རང་གི་དགག་བྱ་བཀག་ཤུལ་དུ་ཆོས་གཞན་མ་ཡིན་དགག་དང༌། སྒྲུབ་པ་གང་རུང་འཕེན་པ་ཡོད་པར་ཐལ། རང་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་བློས་ལ་རང་གི་དགག་བྱ་བཀག་ཤུལ་དུ་ཆོས་གཞན་མ་ཡིན་དགག་དང༌། སྒྲུབ་པ་གང་རུང་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མེད་དགག་གི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། གཉིས་པ་མ་རྟོགས་པའི་བློ་ནི། བློ་རིག་ལས། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་མི་འདྲེན་པའི་རིག་པ་དེ། མ་རྟོགས་པའི་བློའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པ་ལ། དེ་ཡིན་ན་མ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་མ་རྟོགས་པའི་བློའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། སྣོད་བཅུད་རུལ་བར་སྒོམ་པའི་ཏིང་འཛིན་ཆོས་ཅན། མ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་མི་འདྲེན་པའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། རྟགས་མ་གྲུབ་སྟེ། དེས་འདོད་ཆགས་སྤོང་བའི་ཐབས་སུ་སྣོད་བཅུད་རུལ་བའི་རྣམ་པ་རེ་བསྒོམ་བྱའི་ཚུལ་དེ་ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༨༠ལས། མི་སྡུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོག་བཅས་དང་རྟོག་མེད་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་ཀྱང་མ་རྟོགས་པའི་བློ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ།དེ་རང་ཡུལ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ།འདོད་ཆགས་སྤོང་བའི་ཐབས་སུ་སྣོད་བཅུད་རུལ་བའི་རྣམ་པ་རེ་བསྒོམ་བྱའི་ཚུལ་དེ་ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིརརོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེས་དེ་རྟོགས་ཚུལ་དང༌། སློབ་པའི་སའི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་ཡིན་ན་ཡུལ་རྟོགས་པས་ཁྱབ་མིན་དཔྱད། ཡང་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་སྐབས་སུ་ཡུལ་དེ་རྟོགས་ནས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ནས་བརྒྱལ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བློ་ཆོས་ཅན། མ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་མི་འདྲེན་པའི་རིག་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་མི་འདྲེན་པའི་རིག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་པ་ལ་རང་གི་རྒྱུན་ཕྱི་མའི་ངེས་པ་འདྲེན་དགོས་པ་གང་ཞིག དེས་རང་གི་རྒྱུན་ཕྱི་མའི་ངེས་པ་འདྲེན་ཚུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །

གསུམ་པ་ཚད་མ་དང་ཚད་མིན་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་འཆད་པ།

གསུམ་པ་ཚད་མ་དང་ཚད་མིན་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་འཆད་པ་ལ།

ཚད་མའི་མཐའ་དཔྱད་པ་དང༌། ཚད་མིན་གྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་ཚད་མའི་ངོ་བོ་ལ་དཔྱད་པ་དང༌། དབྱེ་བ་ལ་དཔྱད་པ་དང༌། གྲངས་ངེས་ལ་དཔྱད་པ་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཚད་མ་མདོ་ལས། ཚད་མར་གྱུར་བ་འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་གཉིས་པ་ལས། ཚད་མ་བསླུ་མེད་ཅན་ཤེས་པ། །དོན་བྱེད་ནུས་པར་གནས་པས་ན། །མི་བསླུ། ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་༡༢༨ལས། འོ་ན་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དམ་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རང་གིས་གཞལ་བ་ལྟར་གྱི་འཇུག་ཡུལ་ལ་སྐྱེས་བུ་བསླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཡང་དག་ཤེས་པ་ཡིན་པས་སོ། །མི་ཤེས་མི་འཁྲུལ་བ་ལྟ་བུ་མཚན་གཞིར་འཛིན་པར་བཟུང་ངོ། །མི་བསླུ་བ་དེ་ཉིད་འཆད་དེ། ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་བསླུ་བ་ཡིན་ཏེ། རང་གིས་གཞལ་བ་ལྟར་གྱི་དངོས་པོ་དོན་བྱེད་ནུས་པར་གནས་པ་སྟེ་རྟོགས་ནས་ཞུགས་པས་སྐྱེས་བུས་འཇུག་ཡུལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེ་ཉིད་མི་བསླུ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་བསླུ་བར་བརྗོད་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། དཔྱད་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གིས་གཞལ་བ་ལྟར་གྱི་འཇུག་ཡུལ་ལ་སྐྱེས་བུ་བསླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཡང་དག་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་༡༢༨ལས། འོ་ན་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དམ་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རང་གིས་གཞལ་བ་ལྟར་གྱི་འཇུག་ཡུལ་ལ་སྐྱེས་བུ་བསླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཡང་དག་ཤེས་པ་ཡིན་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཚད་མ་ལ་གསར་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་གཉིས་པ་ལས། མ་ཤེས་དོན་གི་གསལ་བྱེད་ཀྱང༌། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་༡༢༩ལས། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། མི་བསླུ་བ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་དུ་བཞག་པ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་སོགས་ཚད་མར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད་དེ། ཚད་མ་སྔ་མས་མ་ཤེས་པའི་དོན་གསར་དུ་གསལ་བྱེད་དེ། རྟོགས་པ་ཡང་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཀྱང་ནི་མི་བསླུ་བར་བསྡུད་དོ། །རང་གི་འཇུག་ཡུལ་གསར་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མཚོན་བྱ་ཚད་མ་གཅིག་པུ་ལ་རིགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་མཚན་ཉིད་གཉིསགསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༤༢ལས། རིགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་བྱ་དང་ཚད་མ་གཅིག་ལ་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་དང་མ་རྟོགས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་གཉིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཚད་མ་ཡོད་ན་རང་གི་གཞན་བྱ་ལ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་གངཞིག མཚན་མཚོན་ལ་ཡོད་ཁྱབ་མཉམ་གྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཡོད་པར་ཐལ། ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་གཉིས་ཀ་གྲུབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་ལས། ཚད་མ་ཡོད་ན་དེ་ཡོད་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། བུམ་པ་ལ་ཚད་མ་ཡོད་པ་གང་ཞིགདེ་ལ་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་ལ་སེམས་ཡོད་པར་ཐལ། བུམ་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་སེམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ལྗོན་ཤིང་ལ་སེམས་ཡོད་པར་ཐལ། བུམ་པ་ལ་སེམས་ཡོད་པའི་བློ་རྩེ་གཏད་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ལྗོན་ཤིང་ལ་སེམས་ལྡན་པར་ཐལ། དེ་ལ་སེམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ལྗོན་ཤིང་ཆོས་ཅན། སེམས་ཅན་ཡིན་པར་ཐལ། སེམས་ལྡན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཅན་ལྡན་གཉིས་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དང༌། གོང་དུ་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཡོད་པར་ཐལ། ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་ཐལ་འགྱུར་ལ་འདོད་ཟེར་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་མེད་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རང་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བློ་རིག་ལས། གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པ་ལ། ཚད་མ་རྟོགས་ན་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་དང་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱི་མིང་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་རྟོགས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། དཔལ་ལྡན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ཆོས་ཅན། གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་དང་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱི་མིང་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་རྟོགས་པར་ཐལ། ཚད་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། དཔལ་ལྡན་ཟླ་བ་གྲགས་པ་ཆོས་ཅན། གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མའི་དོན་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པར་ཐལ། གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱས་ནས་དེ་གཉིས་ཀྱི་མིང་དོན་གྱི་འབྲེལ་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དཔལ་ལྡན་ཟླ་བས་ཚད་མ་ཡིན་ན་གསར་རྟོགས་ཡིན་དགོས་པ་ནི་དངོས་སྨྲ་བས་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་གྱི་བཏགས་དོན་བཙལ་ན་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཡོད་པར་འཇོག་ཏུ་མེད་པས་ཚད་མ་ལ་གསར་རྟོགས་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་པར་འདོད་པའིཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་ལས། ཚད་མ་ཡིན་ན་གསར་རྟོགས་ཡིན་དགོས་པ་ནི་དངོས་སྨྲ་བས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། བཏགས་དོན་བཙལ་ན་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ཡོད་པར་འཇོག་ཏུ་མེད་པས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་ཚད་མ་རྟོགས་ན་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་རྟོགས་པས་ཁྱབ་མིན་དཔྱད། ཡང་བློ་རིག་ལས། སྨིག་རྒྱུ་ཆུར་འཛིན་གྱི་མིག་ཤེས་ལ་ཤེས་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཚང་བ་གང་ཞིག མི་བསླུ་བ་ཞེས་པའི་དོན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། སྨིག་རྒྱུ་ཆུར་འཛིན་གྱི་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་མི་བསླུ་བའི་དོན་ཚང་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་ཡུལ་མི་བསླུ་བའི་དོན་ཚང་བའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། སྨིག་རྒྱུ་ཆུར་འཛིན་གྱི་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཡུལ་མི་བསླུ་བའི་དོན་ཚང་པར་ཐལ། ཡུལ་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཡུལ་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། གཞི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཞི་གྲུབ་དང་ཡུལ་མི་བསླུ་བ་གཉིས་དོན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་ཟུར་དཔྱད་ལས། དེ་དང་གཞི་གྲུབ་དོན་གཅིག །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྨིག་རྒྱུ་ཆུར་འཛིན་གྱི་མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། མི་བསླུ་བའི་དོན་ཚང་བར་ཐལ། ཡུལ་མི་བསླུ་བའི་དོན་ཚང་བའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། སྐབས་འདིའི་མི་བསླུ་བ་ལ་ཡུལ་མི་བསླུ་བ་དང་ཡུལ་ཅན་མི་བསླུ་བ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་ལས། སྐབས་འདིའི་མི་བསླུ་བ་ལ་ཡུལ་མི་བསླུ་བ་དང༌། ཡུལ་ཅན་མི་བསླུ་བ་གཉིས་ཡོད་པས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། མི་བསླུ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བསླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། ཚད་མ་ཆོས་ཅན། བསླུ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བསླུ་བའི་ཆོས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་སྐབས་ཐོབ་སྐབས་ཐོབ་ཀྱི་མི་བསླུ་བའི་དོན་སོ་སོར་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ཞིབ་ཆ་འབྱེདདགོས་སོ། །ཡང་བློ་རིག་ལས། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་དུ་ཤེས་པ་སྨོས་པས་ནི་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་མིག་དབང་གཟུགས་ཅན་པ་ཚད་མར་འདོད་པ་དང༌། རིག་བྱེད་པས་རིག་བྱེད་རྟག་པ་དང་རང་བྱུང་གི་ཚད་མར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་བའི་ཆེད་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གཞན་སྡེས་བྱེད་པ་པོ་དབང་ཕྱུག་རྟག་པ་རང་བྱུང་གི་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུའམ་ཡུལ་ཀུན་མཁྱེན་པ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ། རང་ལུགས་ཀྱིས་ཡུལ་དངོས་པོ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཅན། རྟག་པ་མིན་པར་ཐལ། ཡུལ་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡུལ་ཤེས་བྱ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་དེ་ཡང་མི་བརྟན་པ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཚད་མ་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་མིན། །དངོས་ཡོད་རྟོགས་པ་ཚད་ཕྱིར་དང༌། །ཤེས་བྱ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས། །དེ་ནི་མི་བརྟན་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །རིམ་བཞིན་སྐྱེ་བ་ཅན་དག་ནི། །རྟག་ལས་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་ཕྱིར། །བལྟོས་པ་མི་རུང་བ་ཡི་ཕྱིར། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཕྲེང་༡༣༡ལས། ཚད་མ་རྟག་པ་ཡོད་དེ། དབང་ཕྱུག་གི་ཤེས་པ་རྟག་པས་སོ་ཞེ་ན། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་ཡིན་པའི་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཡོད་པ་མིན་པར་ཐལ། ཚད་མ་དེ་དངོས་པོར་ཡོད་པ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་སྟེ། ཡུལ་ཤེས་བྱ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཡུལ་ཅན་དེ་ནི་མི་བརྟན་པ་ཉིད་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་ཕྱུག་གི་ཤེས་པ་མི་རྟག་ཀྱང་དབང་ཕྱུག་རྟག་གོ་ཞེ་ན། དབང་ཕྱུག་གི་ཤེས་པ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། དབང་ཕྱུག་རྟག་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པར་ཐལ། རིམ་བཞིན་སྐྱེ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཀྱང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེས་པའི་རིམ་བཞིན་བསྐྱེད་ཅེ་ན། དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་ཚད་མ་རིམ་བཞིན་སྐྱེ་བ་མིན་པར་ཐལ། རང་གི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པ་འགས་ཀྱང་ཕན་གདགས་བྱ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཡུལ་ཤེས་བྱ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་དེ་མི་བརྟན་པ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མི་རྟག་པ་རྟོགས་པའི་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འགྲེལ་ཆེན་དྲི་མེད་འོད་ལས། སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ལུང་དོན་ནི། རི་ཆོས་ངེས་དོན་རྒྱ་མཚོ་ལས། དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མ་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་མིན། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚད་མ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་གྱི་ཚད་མ་ལ་དགོས་པ་མ་ཡིན་ཞིང། འགའ་ཞིག་ཏུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་འདུས་བྱས་སུ་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་དགོངས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། གཉིས་པ་དབྱེ་བའི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

མངོན་རྗེས་ལ་དཔྱད་པ།

མངོན་རྗེས་ལ་དཔྱད་པ།

མངོན་རྗེས་ལ་དཔྱད་པ་དང༌། རང་ལསངེས་པའི་ཚད་མ་དང་གཞན་ལས་ངེས་པའི་ཚད་མ་ལ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོནསུམ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་གསར་རྟོགས་གང་ཞིག མངོན་སུམ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། རྟགས་གྲུབ་པར་ཐལ། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་པ་གང་ཞིག རྟགས་གཉིས་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མངོན་སུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཡིན་ན། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། དེ་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བློ་རིག་ལས་དང༌། སྤྱི་དོན་༣༩༣གཉིས་ལས། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ། མངོན་སུམ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་འཛིན་རྣམ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བློ་རིག་ལས་དང༌། སྤྱི་དོན་༣༩༤གཉིས་ལས། རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་འཛིན་རྣམ། རང་རིག་མངོན་སུམ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་རྟགས་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་རིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་སོགས་སྔར་ལྟར་དཔྱད། ཡང་སོ་སྐྱེས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སྔོ་འཛིན་མངོན་སུམ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཆོས་ཅན། གསར་རྟོགས་ཡིན་པར་ཐལ། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་ཏེ། དེས་ཡུལ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། ཐུང་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཡུན་ཚད་ཅན་གྱི་སོ་སྐྱེས་ཀྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཐུང་མཐའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཡུན་ཚད་ཅན་ཡིན་པར་ཐལ། ཐུང་མཐའི་སྐད་ཅིག་གི་ཡུན་ཚད་ཀྱིས་ཁྱོད་འགག་ནས་ཁྱོད་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་གྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། ཁྱོད་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ལ་གསར་དུ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ལ་གསར་དུ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་དེ། རྗེས་དཔག་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། གསུམ་པ་གྲངས་ངེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ལ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་སྟེ། མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ལྟར། རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བའི་ཡང་དག་ཤེས་པ་དང། ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ལ་གསར་དུ་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པའོ། །ཞེས་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༩༥ལས། རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཞེན་རིག རྗེས་དཔག་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དེ་ནི་རྗེས་དཔག་གི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་དགོངས་པ་འདྲ་སྟེ། བློ་རིག་ལས། རང་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་ཞེན་རིག རྗེས་དཔག་གི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། རྗེས་དཔག་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྗེས་དཔག་གི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་མེད་དཔྱད། གཉིས་པ་རང་ལས་ངེས་པའི་ཚད་མ་དང་གཞན་ལས་ངེས་པའི་ཚད་མའི་མཐའདཔྱད་པ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས། །ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚདམ་ཉིད། །བསྟན་བཅོས་རྨོངས་པ་བཟློག་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བཤད་རིན་ཕྲེང་༡༢༩ལས། མི་བསླུ་བས་ཚད་མར་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། དོན་ལ་མེ་ཡིན་ཅིང་རྟོག་པས་མེ་ཡིན་མིན་ཐེ་ཙོམ་ཟ་བའི་རྒྱང་རིང་པོའི་རྫས་ཁ་དོག་དམར་པོ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། རང་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཆ་དེ་རྟོགས་པ་སྟེ། དངོས་སུ་ངེས་པར་གྱུར་ཏེ། ཚད་མ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ཚད་མ་གང་ལས་ངེས་ཞེ་ན། ཆོས་ཅན། རང་མྱོང་གིས་མ་ངེས་ཀྱང་ཚད་མར་ངེས་བྱེད་ཡོད་དེ། ཐ་སྙད་དེ་ཕྱིས་བྱུང་གི་དོན་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་ལས་ཚད་མར་རྟོགས་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆོས་ཅན། ཐ་སྙད་ལས་རྟོགས་ཀྱང་དོན་མེད་མིན་པར་ཐལ། ཚད་མ་ཡིན་མིན་གྱི་རྣམ་དབྱེ་ལ་རྨོངས་པ་བཟློག་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངསཔ་ལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། རྣམ་ངེས་ལས། མངོན་སུམ་ཡང་ནི་དོན་མེད་ན། །མི་འབྱུང་བ་ལ་ཚད་མ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། དབྱེ་བ་ནི། རྗེས་དཔག་ཀུན་དང། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ། རང་རིག་མངོན་སུམ། ཡུལ་གྱིས་དོན་བྱེད་བཞིན་པར་སྣང་བའི་མངོན་སུམ། གོམས་པ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་རྣམས་རང་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་སྔར་མ་མཐོང་དང་པོར་མཐོང་བའི་དང་པོ་པ་དང། ཡིད་མ་གཏད་པ་དང། འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་རྣམས་གཞན་ལས་ངེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དོན་ལ་ཤུག་པའི་མེ་ཡིན་ཞིང་རྟོག་པས་ཤུག་པའི་མེ་མ་རྟོགས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་ངེས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། དོན་ལ་ཤུག་པའི་མེ་ཡིན་ཞིང་རྟོག་པས་ཤུག་པའི་མེ་མ་རྟོགས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་ངེས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། གཞན་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། གཞན་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱའི་བདག་ཉིད་མཐར་ཐུག་ཡུལ་སྟེང་དུ་མ་གྲུབ་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བ་ལ་ངེས་པ་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱའི་བདག་ཉིད་མཐར་ཐུག་ཡུལ་སྟེང་དུ་མ་གྲུབ་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བ་ལ་ངེས་པ་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱའི་བདག་ཉིད་མཐར་ཐུག་དེ་ལའི་མེ་ཤུག་པའི་མེ་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་ཡུལ་སྟེང་དུ་མ་གྲུབ་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བ་ལ་ངེས་པ་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་མ་གྲུབ་ན། དོན་ལ་ཤུག་པའི་མེ་ཡིན་ཞིང་རྟོག་པས་ཤུག་པའི་མེ་མ་རྟོགས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་ངེས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱའི་བདག་ཉིད་མཐར་ཐུག་དེ་ལའི་མེ་ཤུག་པའི་མེ་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་པར་ཐལ། དོན་ལ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་ཞིང་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་ཁ་དོག་དམར་ལམ་པ་ཙམ་རྟོགས་པའི་དབང་མངོན་དེས་གཞལ་བྱའི་བདག་ཉིད་མཐར་ཐུག་ལ་དམར་ལམ་པ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་པ་དེ་འཇོག་དགོས་པ་གང་ཞིག མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རང་ལས་ངེས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ན། རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ཡུལ་སྟེང་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ཡུལ་སྟེང་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་དེ། རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༩༩ལས། རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ཡུལ་སྟེང་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་དེ། རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ཡུལ་སྟེང་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ལས་ངེས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། རང་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། དབྱེ་བ་ནི། རྗེས་དཔག་ཀུན་དང། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ། རང་རིག་མངོན་སུམ། ཡུལ་གྱིས་དོན་བྱེད་བཞིན་པར་སྣང་བའི་མངོན་སུམ། གོམས་པ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་རྣམས་རང་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་རང་རིག་ཚད་མ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ཟེར་ན། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ཡུལ་སྟེང་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ལས་ངེས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་མ་གྲུབ། དེ་མེད་ཟེར་ན། འོ་ན་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། ཡུལ་རྟོགས་པའི་བློ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཆོས་ཅན། ཡུལ་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཆ་དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་མ་གྲུབ་ན། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཆ་དེ་རྟོགས་པར་ཐལ། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། འགྲེལ་བཤད་རིན་འཕྲེང་༡༢༩ལས། མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། རང་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཆ་དེ་རྟོགས་པ་སྟེ། དངོས་སུ་ངེས་པར་གྱུར་ཏེ། ཚད་མ་ཡིན་པས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཚད་མ་ཡོད་པར་ཐལ། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ན་རྗེས་དཔག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ཡུལ་སྟེང་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ལས་ངེས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་རྟོགས་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ཡུལ་སྟེང་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རང་གི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་སྟེང་དུ་དོན་གྲུབ་པ་མེད་ན་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ངེས་པ་ལ་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ངེས་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་མ་ངེས་པར་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ཚུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༠༠ལས། དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཐམས་ཅད་དང༌། རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་བའི་ཚད་མ་དང༌། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཕའི་རྒྱུད་ཀྱི་བུའི་གཟུགས་འཛིན་པའི་དབང་མངོན་གོམས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་གོམས་པ་ཅན་རྣམས་རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་སྟེང་དུ་དོན་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་རྗེས་དཔག་རྟོགས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ན་རྗེས་དཔག་རྟོགས་པའི་བློ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། རྒྱང་འཕེན་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ན་རྗེས་དཔག་རྟོགས་པའི་བློ་ཡོད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་དེས་རྗེས་དཔག་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་དེས་རྗེས་དཔག་རྟོགས་པར་ཐལ། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་དེས་རང་གི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་སྟེང་དུ་དོན་གྲུབ་པ་མེད་ན་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རང་གི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་སྟེང་དུ་དོན་གྲུབ་པ་མེད་ན་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ངེས་པ་ལ་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ངེས་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་མ་ངེས་པར་རྒྱང་འཕེན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ཚུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བློ་རིག་ལས། རང་གི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་སྟེང་དུ་དོན་མ་གྲུབ་ན་རང་ཉིད་མིའབྱུང་བ་ལ་ངེས་པ་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ། གཞན་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། དོན་ལ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་ཞིང་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་ཁ་དོག་དམར་ལམ་པ་ཙམ་རྟོགས་པའི་དབང་མངོན་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། དོན་ལ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་ཞིང་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་ཁ་དོག་དམར་ལམ་པ་ཙམ་རྟོགས་པའི་དབང་མངོནཆོས་ཅན། གཞན་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དོན་ལ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་ཞིང་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་ཁ་དོག་དམར་ལམ་པ་ཙམ་རྟོགས་པའི་དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རངགི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་སྟེང་དུ་དོན་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པརང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་སྟེང་དུ་དོན་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རངསྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ཁ་དོག་དམརལམ་པ་དེ་དོན་སྟེང་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབསཀྱིས་འདྲེན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ཁ་དོག་དམར་ལམ་པ་དེ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དང༌། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་སྟེང་དུ་དོན་གྲུབ་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པར་ཐལ། རང་གི་གཞལ་བྱ་ཡིན་ན་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། ཞོག་ཟེར། དམར་ལམ་པ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་པ་ཆོས་ཅན་ཟེར་ན། དམར་ལམ་པ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དོན་ལ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་ཞིང་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་ཁ་དོག་དམར་ལམ་པ་ཙམ་རྟོགས་པའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དེས་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེས་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། དེའི་གཞལ་བྱ་མཐར་ཐུག་ཡིན་ཟེར་ན། དམར་ལམ་པ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དེའི་གཞལ་བྱ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེའི་གཞལ་བྱ་མཐར་ཐུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། བློ་དེ་དང་དེའི་གཞལ་བྱ་མཐར་ཐུག་ཡིན་པའི་ཚད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༤༠༡ལས། གཉིས་པ་གཞན་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ནི། རང་གི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་སྟེང་དུ་དོན་མ་གྲུབ་ན་རང་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ལ་ངེས་པགཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་དེ། གཞན་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད།མཚན་གཞི་ནི། ཨུཏྤལ་ངོ་མི་ཤེས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཨུཏྤལ་འཛིན་པའི་མིག་གི་མངོན་སུམ་ལྟ་བུ་དེ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། ཨུཏྤལ་ངོ་མི་ཤེས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཨུཏྤལ་འཛིན་པའི་མིག་གི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། གཞན་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། ཨུཏྤལ་ངོ་མི་ཤེས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཨུཏྤལ་འཛིན་པའི་མིག་གི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཚད་མ་གང་ཞིག་ཡུལ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སམ། རང་སྟོབས་ཀྱིས་དངོས་སུ་ངེས་ཤེས་འདྲེན་ནུས་གང་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། གཉིས་པ་ལ་རང་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་དང། གཞན་ལས་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་གཉིས་སོ། །མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ལྟར། ཚད་མ་གང་ཞིག་ཡུལ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སམ། རང་སྟོབས་ཀྱིས་དངོས་སུ་ངེས་ཤེས་འདྲེན་ནུས་གང་རུང་ཡིན་པ་དང། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གསུམ་པ་ཚད་མའི་གྲངས་ངེས་ལ་དཔྱད་པ།

གསུམ་པ་ཚད་མའི་གྲངས་ངེས་ལ་དཔྱད་པ་ནི།

ཚད་མ་མདོར། མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག །ཚད་མའོ་མཚན་ཉིད་གཉིསགཞལ་བྱ། །དེ་ལ་རབ་སྦྱོར་ཕྱིར་ཚད་མ། །གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས། གཞལ་བྱ་གཉིས་ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་པ་རིན་ཕྲེང་༢༢༦ལས། ཚད་མའི་གྲངས་ངེས་བྱེད་པ་ན་ཆོས་ཅན། ཚད་མའི་ཁྱད་པར་ལ་མངོན་སུམ་རྗེས་དཔག་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་ཏེ། གཞལ་བྱ་ལ་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་ལ་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པས་ཚད་མ་ལ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པར་སྒྲུབ་པ་ཨེ་རེད། ཡིན་ན། ཁྱོད་ཀྱི་གཞལ་བྱ་ལ་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་ན་ཁྱོད་ལ་གཉིས་སུ་གྲངས་པའི་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་ན། མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་གཞལ་བྱ་ལ་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། མངོན་སུམ་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་ལ་རང་སྤྱི་གཉིས་ཡོད་པ་གང་ཞིག དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་དེའི་གཞལ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཚད་མའི་སྣང་ཡུལ་གྱི་གཞལ་བྱ་ལ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པས་སྒྲུབ་དགོས་ཏེ། འགྲེལ་བ་རིན་ཕྲེང་༢༤༣ལས། ཚད་མའི་སྣང་ཡུལ་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་བཞེད་པའི་མཁས་མཆོག་ཡིན་པས་སོ། །ཞེས་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༩༥ལས། ཚད་མ་ལ་ཆོས་ཅན། གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་ཏེ། དེ་ལ་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང༌། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་མཚན་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང༌། །སྤྱི་མཚན་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་དང་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་གཞལ་བྱ་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པས་ཚད་མ་ལ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་སྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་བཀོད་ཚུལ་དང༌། དོན་དམ་བདེན་པ་གཞལ་བྱ་རང་སྤྱི་གང་རུང་ཡིན་མིན་སོགས་ལ་དཔྱད། ཡང་རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས། མངོན་སུམ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་བ་ལས། །གཞལབྱ་གཞན་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཉིད་ཀྱིས། །ཚད་མ་གཉིས་སུ་བཞེདཔ་དང༌། །གཞལ་བྱ་གཉིས་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །གསུམ་གཅིག་གྲངས་ནི་བསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བ་རིན་ཕྲེང་༢༤༥ལས། གཞལ་བྱའི་དབྱེ་བ་བྱེད་པ་ན་ཆོས་ཅན། གཞལ་བྱ་མངོན་ལྐོག་གཉིས་སུ་ངེས་ཏེ། མངོན་ལྐོག་ལས་མ་རྟོགས་པའི་གཞལ་བྱ་གཞན་ཡོད་པ་མིན་པས་སོ། །གཞལ་བྱ་གཉིས་ཉིད་ཀྱིས་ནས་བཞེད་པ་དང་ལ། ཚད་མའི་གྲངས་ངེས་བྱེད་པ་ན་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་རྫས་ཡོད་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་པ་འཐད་དེ། གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་ངེས་པས་སོ། །གཞལ་བྱ་གཉིས་ནས་གསུམ་གྱི་གྲངས་བསལ་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཅན་མངོན་རྗེས་ལས་མ་རྟོགས་པའི་སྒྲ་བྱུང་ཉེར་འཇལ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་གསུམ་པ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་ངེས་པས་སོ། །ཞེས་དང༌། བློ་རིག་ལས། ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་ཏེ། གཞལ་བྱ་ལ་མངོན་ལྐོག་གཉིས་སུ་ངེས་ཤིང་མངོན་གྱུར་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང༌། གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་ཚད་མ་རྗེས་དཔག་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་ཏེ། གཞལ་བྱ་མངོན་ལྐོག་གཉིས་སུ་ངེས་ཤིང་མངོན་གྱུར་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང༌། གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་ཚད་མ་རྗེས་དཔག་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྦྱོར་བ་ཆོས་ཅན། ཚད་མའི་གྲངས་ངེས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་རྟོགས་ན་ཚད་མ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་པར་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་རྟོགས་ན་ཚད་མ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་པར་རྟོགས་དགོས་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་རྟོགས་ན་ཁྱོད་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་པར་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། ཁྱོད་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཁྱོད་སྒྲའི་འཇུག་གཞི་རྟོགས་དགོས་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་སྒྲའི་འཇུག་གཞི་ལ་ཚད་མ་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་ཏེ། གཞལ་བྱ་ལ་མངོན་ལྐོག་གཉིས་སུ་ངེས་ཤིང་མངོན་གྱུར་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་དང༌། གཞལབྱ་ལྐོག་གྱུར་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་ཚད་མ་རྗེས་དཔག་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་རྟགས་གྲུབ་པར་ཐལ། དེ་ཚད་མའི་གྲངས་ངེས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་ཚད་མ་ཡིན་ན་རྗེས་དཔག་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་ཚད་མ་རྗེས་དཔག་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། རྗེས་དཔག་ཡིན་པར་ཐལ། གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། མ་གྲུབ་ན། རྣམ་མཁྱེན་ཆོས་ཅན། གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དོན་དམ་བདེན་པ་དངོས་སུ་འཇལ་བའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དོན་དམ་བདེན་པ་ལས་ལྷག་གི་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་ཞིག་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཚད་མ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་ན། ཚད་མ་ཆོས་ཅན། མངོན་རྗེས་གཉིས་པོ་གང་རུང་ཡིན་པར་ཐལ། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྫས་སྤྱི་མ་ཡིན་ཟེར་ན། ཚད་མ་ཆོས་ཅན། མངོན་རྗེས་གཉིས་པོ་གང་རུང་མ་ཡིན་པར་ཐལ། གང་རུང་ཡིན་པ་ལ་རྫས་སྤྱི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཚད་མ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་དེ་ཕུང་སུམ་སེལ་བའི་དབྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༩༦ལས། མངོན་རྗེས་གང་རུང་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་སུམ་པའི་ཚད་མ་དང་རང་སྤྱི་གཉིས་ཀ་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པས་ན་མངོན་རྗེས་གཉིས་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་ཕུང་སུམ་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས།གཞལ་བྱ་གཉིས་ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས། །ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་༣༩༧ལས། དེ་ལྟར་ཚད་མ་ལ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པ་ནི་ཕུང་སུམ་སེལ་བ་ཡང་ཡིན་ཀྱང་གཙོ་བོར་ལོག་རྟོག་སེལ་བའི་གྲངས་ངེས་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཚད་མ་དང་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། མངོན་རྗེས་གཉིས་པོ་གང་རུང་ཡིན་པར་ཐལ། རྫས་སྤྱི་གཉིས་འགོ་ཆོད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །

གཉིས་པ་ཚད་མིན་གྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་ཚད་མིན་གྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

བློ་རིག་ལས། གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ལ། བཅད་ཤེས་དང། ཡིད་དཔྱོད་དང། སྣང་ལ་མ་ངེས་པའི་བློ་དང། ཐེ་ཚོམ་དང། ལོག་ཤེས་དང་ལྔ་ཡོད་ལ། དེ་དག་གི་ངོ་བོ་སོགས་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་ཡིད་དཔྱོད་ཚད་མིན་དུ་གསུངས་པ་ལ་དཔྱད་ན། ཡིད་དཔྱོད་ཆོས་ཅན། ཚད་མིན་གྱི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། ཡིད་དཔྱོད་ཆོས་ཅན། ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། གསར་དུ་མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གསར་རྟོགས་གང་ཞིག མི་བསླུ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། སྤྱི་དོན་༣༦༤ལས། ཡིད་དཔྱོད་ནི་རྒྱུན་ཅི་ཙམ་རིང་ཡང་གསར་རྟོགས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། ཡུལ་ཅན་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་ཡུལ་རང་གིས་གཞལ་བ་ལྟར་གྲུབ་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བློ་རིག་ལས། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་གྱི་མི་བསླུ་བ་ནི། ཡུལ་ཁོ་ན་ཡིན་ན་ཡུལ་སྟེང་དུ་ཚད་མས་གཞལ་བ་ལྟར་གྲུབ་པ། ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་དེའི་སྟེང་དུ་རང་གི་གཞལ་བྱ་གཞལ་བ་ལྟར་གྲུབ་པ་ཞིག་དགོས་སམ་སྙམ་སྟེ། ཞེས་དང༌། ལྷ་དབང་བློའི་འགྲེལ་བ་ལས། དོན་གྱི་རང་གི་ནུས་པ་གྲུབ་ནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་མི་བསླུ་བ་ནི་ཡུལ་གྱི་ཆོས་དང། ཞེས་དང། ཤེས་པ་མི་བསླུ་བ་ནི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༩༠ལས། སྒྲ་མི་རྟག་པར་འཛིན་པའི་ཡིད་དཔྱོད་དེ་ཡུལ་མི་བསླུ་བ་ཡིན་ཀྱང་ཡུལ་ཅན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མི་བསླུ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བཟུང་བ་དེ་རྒོལ་བས་བསྒྱུར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་འཛིན་པའི་ཡིད་དཔྱོད་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཅན་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རང་ཡུལ་རང་གིས་གཞལ་བ་ལྟར་གྲུབ་པའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༨༩ལས། རང་ཡུལ་རང་གིས་གཞལ་བ་ལྟར་གྲུབ་པའི་རིག་པ།མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་གྱི་མི་བསླུ་བ་དང༌། མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཞེས་པའི་མི་བསླུ་བ་གཉིས་མིང་འདྲ་ཡང་དོན་མི་འདྲ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༨༩ལས། ཚད་མའི་མི་བསླུ་བ་ནི་ཡུལ་མི་བསླུ་བ་གཞིར་བཞག་པའི་སྟེང་དུ་ཡུལ་ཅན་གྱི་འཛིན་སྟངས་བསྒྱུར་མི་ནུས་པའི་མི་བསླུ་བ་དང༌།འདི་ནི་ཡུལ་མི་བསླུ་བས་ཡུལ་ཅན་གྱི་འཛིན་སྟངས་དོན་མཐུན་ལ་མི་བསླུ་བ་ཞེས་བྱེད་པས་ཚད་མའི་མི་བསླུ་བ་དང་མི་འདྲའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད།

བཞི་བ་རྟོག་བཅས་དང་རྟོག་མེད་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་མཐའ་དཔྱད་འཆད་པ།

བཞི་བ་རྟོག་བཅས་དང་རྟོག་མེད་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་མཐའ་དཔྱད་འཆད་པ་ལ།

རྟོག་བཅས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་དང༌། རྟོག་མེད་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་དཔྱད་པ་དང༌། དབྱེ་བ་ལ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། བློ་རིག་ལས། རྟོག་པ་ཡིན་ན་སྒྲ་སྤྱི་ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཟེར་ན། བ་ལང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བུ་འཛིན་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་སྤྱི་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བརྡ་མི་ཤེས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པ་ལ། བརྡ་མི་ཤེས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་སྒྲ་སྤྱི་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་རྟོག་པ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ན། བ་གླང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་སྒྲ་སྤྱི་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་རྟོག་པ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཁྱོད་བརྡ་མི་ཤེས་པའི་གང་ཟག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བ་གླང་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ན་སྒྲ་འཛིན་རྣ་ཤེས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་རྟོག་པ་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྟོག་པ་ཡིན་ན་སྒྲ་སྤྱི་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་རྟོག་པ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། ཁྱབ་པར་ཐལ། སྒྲ་འཛིན་རྣ་ཤེས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་རྟོག་པ་དེ་ལ་སྒྲ་གྲག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སྤྱི་དེ་སྣང་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྒྲ་སྤྱི་ནི་མིང་གི་མཚན་མའམ་སྒྲ་གྲག་པའི་རྣམ་ཆ་ལ་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༢༢ལས། དེ་ལའང་སྒྲ་དོན་འདྲེས་པར་སྣང་ཚུལ་གཉིས་ཡོད་དེ། །ོག་མར་བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་སྒྲ་རང་མཚན་པ་དེ་བརྗོད་ཟིན་པ་ན་འགགས་ཀྱང་བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་གྲག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སྒྲ་སྤྱི་དེ་ཉིད་ཤར་བའིསྒོ་ནས་ལྟོ་ལྡིར་ཞབས་ཞུམ་གྱི་ཆ་འདྲའི་བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་དེ་ཡང་སྔ་མའི་སྒྲ་སྤྱི་དེ་དང་འདྲེས་ནས་སྣང་བ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སྒྲ་དོན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དོན་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཞེན་རིག་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བློ་རིག་ལས། སྒྲ་དོན་སྣང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཞེན་རིག རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་དོན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དོན་ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་དང་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པར་ཐལ། སྒྲ་དོན་ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པ་གང་ཞིག འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་དོན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དོན་ལ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་རྟོག་པ་གང་ཞིག སྒྲ་དོན་ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྤྱི་དོན་༣༢༥ལས། རྟོག་པ་ཡིན་ན་སྣང་ཡུལ་ལ་མ་འཁྲུལ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་དོན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དོན་ལ་འཁྲུལ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་རྟོག་པ་དོན་མཐུན་གང་ཞིག སྒྲ་དོན་ཁྱོད་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྟོག་པ་དོན་མཐུན་གྱི་སྣང་ཡུལ་དང་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་གཉིས་འགལ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་དོན་མཐུན་ཡིན་ན་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བ་དང༌། འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མ་འཁྲུལ་བ་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་དེ་རྟོག་པ་དོན་མཐུན་གྱི་སྣང་ཡུལ་དང་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་དེ་རྟོག་པ་དོན་མཐུན་གྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པ་གང་ཞིག རྟོག་པ་དོན་མཐུན་གྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། དེ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པ་གང་ཞིག བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་ན། རྟོག་པ་དོན་མཐུན་གྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་རྟགས་གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་དེ། བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་རྟོག་པའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ན། རྟོག་པ་དོན་མཐུན་གྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སྒོམ་བྱུང་གི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་འདྲེས་རུང་དུ་སྣང་བའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་འདྲེས་རུང་སྣང་བའི་བློ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་འདྲེས་རུང་དུ་སྣང་བའི་བློ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་འདྲེས་མི་རུང་བའི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་འདྲེས་མི་སྲིད་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། དེའི་སྐབས་ཀྱི་རྗོད་བྱེད་དེ་སྒྲ་སྤྱི་ལ་བྱེད་དགོས་པ་གང་ཞིག སྒོམ་བྱུང་གི་རྟོག་པ་སྒྲ་སྤྱི་ཟད་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་སྐབས་ཀྱི་རྗོད་བྱེད་ཡིན་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་བུམ་པའི་སྒྲ་སྤྱི་ཁོ་ན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གྱི་དོན་སྤྱི་སྣང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༢༡ལས། དེ་ཡང་རང་ཡུལ་དེའི་དོན་སྤྱི་མི་སྣང་བའི་རྟོག་པ་གཏན་མེད་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པའི་སྒྲ་སྤྱི་ཁོ་ན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གྱི་དོན་སྤྱི་སྣང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་མ་གྲུབ་ཟེར་ན། དེ་ཡིན་པར་ཐལ། བུམ་པའི་སྒྲ་སྤྱི་ཁོ་ན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། བུམ་པའི་བརྡ་ལ་མ་བྱང་བའི་གང་ཟག་གི་བུམ་པའི་མིང་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་དེ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༢༢ལས། བུམ་པའི་བརྡ་ལ་མ་བྱང་བའི་གང་ཟག་གིས་བུམ་པའི་མིང་འཛིན་པ་ལྟ་བུ་བུམ་པའི་སྒྲ་སྤྱི་ཁོ་ན་འཛིན་པའི་རྟོག་ངོར་བུམ་པའི་སྒྲ་སྤྱི་དེ་སྒྲ་གྲག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཁོ་ནར་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པའི་སྒྲ་སྤྱི་ཁོ་ན་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གྱི་དོན་སྤྱི་མི་སྣང་བར་ཐལ། བུམ་པའི་སྒྲ་སྤྱི་ཁོ་ན་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཁོ་ནའི་ཚིག་གི་གཅོད་བྱ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་ཁོ་ནའི་ཚིག་གིས་བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་སྣང་བ་བཅད་ཀྱང་བུམ་པའི་མིང་གི་དོན་སྤྱི་སྣང་བ་གཅོད་མིན་དང༌། བུམ་པའི་སྒྲ་སྤྱི་རྐྱང་བ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་དང༌། བུམ་པ་སྒྲ་སྤྱི་རྐྱང་བས་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་དག་ལ་དཔྱད།

གཉིས་པ་རྟོག་པའི་དབྱེ་བ་ལ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་རྟོག་པའི་དབྱེ་བ་ལ་དཔྱད་པ་ལ།

སྣོད་བཅུད་རུལ་བར་བསྒོམ་པའི་མི་སྡུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་ཡོད་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་དོན་མཐུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སྤྱི་དོན་༣༢༤ལས། རང་ཡུལ་ཡོད་པའི་རྟོག་པ་རྟོག་པ་དོན་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་མཚམས་ཀྱི་རྟགས་དེར་ཐལ། སྤྱི་དོན་༣༢༤ལས། མཚན་གཞི་ནི། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་དང༌། སྣོད་བཅུད་རུལ་བར་བསྒོམ་པའི་མི་སྡུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏུ་གྱུར་བའི་རྟོག་པ་ལྟ་བུ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། སྣོད་བཅུད་རུལ་བར་བསྒོམ་པའི་མི་སྡུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་ཡོད་པར་ཐལ། ཁྱོད་རང་ཡུལ་ཡོད་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། མ་ཁྱབ་ཟེར་དགོས་པ་འདྲ་སྟེ། སྤྱི་དོན་༣༢༤ལས། དེ་བཞིན་དུ་ཟད་པར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་ཀྱང་རང་ཡུལ་ཡོད་པའི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་དེ་རྟོག་པ་དོན་མཐུན་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབུ་མ་ཐེག་མཆོག་ལས། མི་སྡུག་ལ་སོགས་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཟད་པར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ན་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སངས་རྒྱས་སའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཟད་པར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། སངས་རྒྱས་ས་ན་ཟད་པར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། བསྟན་བཅོས་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། ཟད་པར་བཅུ་ཡི་བདག་ཉིད་དང༌། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སངས་རྒྱས་སའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་ཟད་པར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆོས་ཅན། ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ། ཟད་པར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ས་ན་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རང་ཡུལ་མེད་པའི་རྟོག་པ། རྟོག་པ་དོན་མི་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པརཐལ། སྤྱི་དོན་༣༢༤ལས། རང་ཡུལ་མེད་པའི་རྟོག་པ། རྟོག་པ་དོན་མི་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་ཡུལ་མེད་པའི་རྟོག་པ་ཡོད་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་མེད་པའི་རྟོག་པ། རྟོག་པ་དོན་མི་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། རང་ཡུལ་མེད་པའི་རིག་པ་ཡོད་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་མེད་པའི་རྟོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་ཡུལ་མི་རིག་པའི་རིག་པ་ཡོད་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་མེད་པའི་རིག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རིག་པ་ཡོད་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་མི་རིག་པའི་རིག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། རིག་བྱེད་དམ་སྟོན་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རིག་པ་ཡོད་པར་ཐལ། རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་རིག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་རིག་བྱེད་དམ་སྟོན་བྱེད་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པར་ཐལ། རིག་པ་ཡིན་ན་རིག་བྱེད་དམ་སྟོན་བྱེད་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། གཉིས་པ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་དུ་དབྱེ་བ་ལ། མཚན་ཉིད་རིམ་པ་ལྟར་རིག་པར་བྱ་བ་དང༌། རིག་བྱེད་དམ་སྟོན་བྱེད་ཡིན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པས་དཔྱད། ཡང་སྒྲ་སྤྱི་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་ངེས་པ་རྙེད་པའི་ཞེན་རིག་དེ། ཐོས་བྱུང་དུ་གྱུར་བའི་རྟོགཔའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ཐལ། སྤྱི་དོན་༣༢༥ལས། སྒྲ་སྤྱི་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་ངེས་པ་རྙེད་པའི་ཞེན་རིག ཐོས་བྱུང་དུ་གྱུར་བའི་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་སྤྱི་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་ངེས་པ་རྙེད་པའི་ཞེན་རིག་ཡིན་ན་མིང་ལ་དམིགས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་ཡིན་ན་ཐོས་བྱུང་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཉ་ཊིཀ་ལས། དེ་ལ་མིང་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །ཞེས་དང༌། མཛོད་ལས། ཐོས་སོགས་ལས་བྱུང་བློ་རྣམས་ནི། །མིང་དང་གཉིས་ཀ་དོན་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་སྒྲ་སྤྱི་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་འཛིན་པའི་ཞེན་རིག་ཆོས་ཅན། མིང་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཐོས་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། བུམ་པའི་མིང་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མིང་ལ་དམིགས་པ་གང་ཞིག མིང་གཞན་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པའི་མིང་ལ་བརྟེན་ནས་བུམ་པ་ལ་དམིགས་ན་བུམ་པའི་མིང་ལ་དམིགས་དགོས་པར་ཐལ། བུམ་པ་སྒྲ་སྤྱི་ཙམ་གྱིས་སྒོ་ནས་འཛིན་པའི་ཞེན་རིག་དེས་བུམ་པའི་མིང་ལ་དམིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཆོས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞི་དེ་འཛིན་ན་ཆོས་དེ་འཛིན་དགོས་པར་ཐལ། སྔ་མའི་རིགས་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བྱས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་འཛིན་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། བྱས་པ་ལ་དམིགས་པར་ཐལ། བྱས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། བྱས་པ་མི་རྟག་པར་འཛིན་པར་ཐལ། བྱས་པ་ལ་དམིགས་པ་གང་ཞིག རང་གི་དམིགས་ཡུལ་གང་ཡིན་རྒྱུ་དེ་མི་རྟག་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སྒྲ་སྤྱི་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་ངེས་པ་རྙེད་པའི་ཞེན་རིག་ཡིན་ན། ཡིད་ཆེས་པའི་ལུངཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་ཡིན་ན་ཐོས་བྱུང་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཉ་ཊིཀ་ལས། དབྱིག་གཉེན་ནི་དེ་ལྟ་ན་བསམ་བྱུང་དུ་འདོད་པའི་ཤེས་རབ་དེ་མིང་ལ་དམིགས་ཆ་ནས་ཐོས་བྱུང་དང་དོན་ལ་དམིགས་ཆ་ནས་སྒོམ་བྱུང་དུ་སོང་བས་བསམ་བྱུང་དངོས་མི་རྙེད་པས། ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པའི་དང། རིགས་པས་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་གསུམ་ལ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བཞེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བྱས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྡུག་བདེན་མི་རྟག་པར་འཛིན་པའི་ཐོས་བྱུང་ཆོས་ཅན། ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཐོས་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དངོས་སྟོབས་ཀྱི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཡུལ་དེ་ལ་སྒྲ་སྤྱི་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་ངེས་པ་རྙེད་ན་ཡུལ་དེ་ལ་ངེས་པ་རྙེད་པས་ཁྱབཔར་ཐལ། ཐོས་བྱུང་ལ་བརྟེན་ནས་མཐའ་གཅིག་འཛིན་གྱི་ལོག་རྟོག་གཅོད་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ལོག་རྟོག་གང་དང་གང་ཡིན་ན་དེ་གཅོད་པ་ལ་དེའི་ཞེན་ཡུལ་སུན་ཕྱུང་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། འདི་ཡུལ་སུན་ཕྱུང་མེད་པར་ནི། །དེ་སྤོང་བར་ནི་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བ་རིན་ཕྲེང་༢༠༢ལས། བྱེ་བྲག་པ་སོགས་ཀྱི་ཐར་པ་འདོད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་བྲལ་མིན་པར་ཐལ། བདག་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བདག་ཉེས་མེད་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་ཞེན་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཉེས་མེད་ཡིན་ཡང། བདག་ལ་ཆགས་པ་སྐྱོན་བཅས་ཡིན་པས་སྔ་མ་དེ་མ་ཁྱབ་བོ་ཞེ་ན། དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་དྲིས་པས་དེ་ལ་སྐྱོན་དུ་བལྟས་ནས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཁྱེད་ཀྱི་ཐར་འདོད་དེ་ཆོས་ཅན། བདག་ཆགས་དེ་སྤོང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བདག་ཆགས་དེ་ཡི་ཡུལ་བདག་དེ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པ་སུན་དབྱུང་བ་མེད་པར་ཞེན་པས་སོ། །བྱེ་བྲག་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་འདོད་པ་བདག་ཆགས་ཆོས་ཅན། བདག་ལ་ཞེན་པ་སུན་མ་བཏོན་པར་ཕྱི་རོལ་ཚེར་མ་འདོན་པའི་ཚུལ་དག་གིས་ཁྱོད་སྤོང་ནུས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་སྤོང་བ་ནི་ཡུལ་བདག་ལ་ཡོན་ཏན་དེ་དག་མཐོང་བ་སྟེ། བདག་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་ཞེན་པ་སྤང་བའི་སྒོ་ནས་ཁྱོད་སྤོང་དགོས་པས་སོ། །རྟགས་གྲུབ་སྟེ། བདག་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་ཞེན་པའི་བློ་དང་རྒྱུ་འབྲས་སུ་འབྲེལ་བས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་མ་ཁྱབ་མཚམས་ཀྱི་རྟགས་གྲུབ་སྟེ། འདུལ་བ་མཚོ་ཊིཀ་ལས། གཉིས་པ་རྣམ་བཅད་ཀྱི་དགོས་པ་ནི། དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཡོད་པར་གོ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་བཅད་དུ་ལོག་རྟོག་བཞི་དགོས་པ་མེད་ངེས་འབྲེལ་པ་མེད་ངེས་བརྗོད་བྱ་མེད་ངེས་ཉིང་དགོས་མེད་སྙམ་པ་བཞི་དང༌། དགོས་པ་ཕལ་ཆེར་མེད་ལ་ཆེ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པ། ཐེ་ཚོམ་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་བསལ་བ་རྣམ་བཅད་ཀྱི་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དེའི་སྐབས་སུ་ལོག་རྟོག་དང་ཐེ་ཚོམ་དེ་དག་སེལ་བྱེད་ཐོས་བྱུང་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཚོ་ཊིཀ་ལས། ངག་གིས་ཐོས་བྱུང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བློ་ཡུལ་དུ་ལོག་རྟོག་བསལ་ནུས་པས་སྐྱོན་དང་པོ་དམ་བཅའ་བུད་པའི་སྐྱོན་མེད་ལ། ཚད་མས་བསྡུས་པའི་བློ་ཡུལ་དུ་ལོག་རྟོག་བསལ་ན་མི་ནུས་པས་སྐྱོན་གཉིས་པ་རྟགས་དང་དཔེ་བཀོད་པ་དོན་མེད་དུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཐོས་བྱུང་གི་དོན་ལ་སེམས་ནས་ཚད་མས་ངེས་པ་རྙེད་པའི་ཞེན་རིག་ཡིན་ནབསམ་བྱུང་དུ་གྱུར་བའི་རྟོག་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། སྤྱི་དོན་༣༢༥ལས། ཐོས་བྱུང་གི་དོན་ལ་བསམ་ནས་ཚད་མས་ངེས་པ་རྙེད་པའི་ཞེན་རིགབསམ་བྱུང་དུ་གྱུར་བའི་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒོམ་བྱུང་དུ་གྱུར་བའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། བསམ་བྱུང་དུ་གྱུར་བའི་རྟོག་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཐོས་བྱུང་གི་དོན་ལ་བསམ་ནས་ཚད་མས་ངེས་པ་རྙེད་པའི་ཞེན་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་བསམ་བྱུང་ཡིན་པས་ཁྱབ་པརཐལ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེ་བསམ་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སྤྱི་དོན་༣༢༥ལས། མཚན་གཞི་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་བསམ་བྱུང་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་བསམ་བྱུང་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྟགསཁས། འདོད་ན། རྗེས་དཔག་ལ་ཐོས་བྱུང་ཞིག་མེད་པར་ཐལ། རྗེས་དཔག་ཡིན་ན་བསམ་བྱུང་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། རྗེས་དཔག་ལ་ཐོས་བྱུང་ཡོད་པར་ཐལ། ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་ལ་རྗེས་དཔག་ལ་ཐོས་བྱུང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། སྤྱི་དོན་༤༤༢ལས། གཉིས་པ་རྗེས་དཔག་གི་དབྱེ་བ་ལ། ཐལ་འགྱུར་ལ་རྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་དང༌། རྟགས་སྦྱོར་ལ་རྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གཉིས་དང༌། ཐོས་བྱུང་གི་རྗེས་དཔག་དང༌། བསམ་བྱུང་གི་རྗེས་དཔག་གཉིས་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད།

གཉིས་པ་རྟོག་མེད་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་རྟོག་མེད་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ནི།

རང་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཡིན་ན་རྟོག་མེད་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློའོ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་མངོན་སུམ་ལེའུ་ལས། གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་བློ་གང། །དེ་ནི་རྟོག་མེད་གཉི་གར་ཡང། །དེ་ལྟ་མིན་ན་རྟོག་པ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བ་རིན་འཕྲེང་༣༡༦ལས། གཉིད་ལོག་པའམ་སད་པ་ན། གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོག་མེད་ཡིན་པས་ཁྱབ། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་བཞིན། སད་ལོག་གཉིས་ཀར་ཡང་གསལ་བ་དེ་ལྟ་མིན་པར། མི་གསལ་ལ་འདྲེས་པར་སྣང་ན། རྟོག་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ། དྲན་ཤེས་བཞིན། ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་བས། །གསལ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན། །ཞེས་དང༌། འགྲེལ་བ་རིན་འཕྲེང་༣༡༢ལས། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་དོན་འཛིན་པའི་རྟོག་པའི་དྲྭ་བ་རྣམ་པ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྒོམ་ཡུལ་བསལ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། འདོད་ན། རྟོག་པ་ཀུན་ཆོས་ཅན། རྟོག་མེད་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༠༥ལས། རང་ཡུལ་གསལ་བའི་བེམ་མིན་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་གོང་བློའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ལྟར་དཔྱད། ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བར་ཐལ། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། འབའ་མདའི་སྦྱོར་ཊིཀ་སྤྱི་དོན་༥༠ལས། རིག་པ་གསལ་དེང་ངེ་བའི་རྟོག་མེད་ཅིག་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ། དེ་ནི་འདིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བར་ཐལ། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་དེ་ངོ་བོ་གསལ་ལ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མི་གསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སུམཅུ་པ་ལས། རྣམ་པར་རིག་པ་མི་རིག་པ། །ཞེས་དང༌། ཐེག་ཟིན་༧༣ལས། རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཤེས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མི་གསལ་བས་ན་མ་རིག་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དེ་ནི་འདི་དང་འདིའོ་ཞེས་མི་རིག་པ་ལ་དགོངས་པར་སྣང་སྟེ། སུམ་ཅུ་པའི་བཤད་པ་༡༥༩ལས། ལེན་པ་དེ་ལ་འདིའོ་ཞེས་རིག་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་མི་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གནས་པར་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པར་འབྱུང་བས་མི་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡོད་ན། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཡོད་པའི་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྤྱིར་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཡོད་པར་ཐལ། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྤྱིར་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་ཡོད་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་གསལ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྤྱིར་ཆོས་ཅན། ཡུལ་ཅན་ཡིན་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཟུགས་སུ་གྱུར་བའི་ཡུལ་ཅན་དང༌། གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་གང་ཡིན་དང༌། གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཟེར་ན་བློ་དང་གང་ཟག་གང་རུང་དུ་ཐལ་མིན་སོགས་ཀྱིས་དཔྱད་དོ། །

ལྔ་བ་འཁྲུལ་ཤེས་དང་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་མཐའ་དཔྱད་པ།

ལྔ་བ་འཁྲུལ་ཤེས་དང་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་ན། འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། སྤྱི་དོན་༤༨༡ལས། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ། འཁྲུལ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱང་རིང་བོའི་གཟུགས་སོགས་རང་གི་ཚད་ལས་ཆུང་བར་སྣང་བའི་མིག་ཤེས་ཀུན་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པར་ཐལ། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། དེའི་ཚད་ལ་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རང་གི་སྣང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་བ་ལ། སྣང་ཡུལ་གྱི་ཆ་ཐམས་ཅད་ལ་འཁྲུལ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སྤྱི་དོན་༤༨༢ ལས། འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་ན་རང་གི་སྣང་ཡུལ་གྱི་ཆ་ཐམས་ཅད་ལ་འཁྲུལ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་སྐོར་གོང་མངོན་སུམ་གྱི་སྐབས་སུ་དཔྱད་ཟིན་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་རང་ལུགས་ལ་བདེན་སྣང་ཅན་གྱི་བློ་ཡིན་ན་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་གཞུང་དོན་རབ་གསལ་ལས། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་བདེན་པར་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་ཤེས་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་སམ་ལུས་འདི་ལ་རྟོག་དཔྱོད་དང་ལྡན་པའི་མཁས་པ་སུ་ཞིག་ཆགས་པར་བྱེད་དེ་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཐེག་ཆེན་རབ་གསལ་སྣང་བ་ལས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་གཞན་དབང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་དཔྱད་ན་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་དུས་རྟག་ཏུ་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་ཤེས་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་མི་འགལ་བས་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པ་དང། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དབང་ཤེས་རྟོག་མེད་ཚད་མ་རྣམས་དང༌། བདེན་སྣང་ཅན་གྱི་ཉན་རང་འཕགས་པའི་ལམ་རྟོག་མེད་དག་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་བར་ཐལ། བདེན་སྣང་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཐུབ་པའི་དགོངས་རྒྱན་ལས། ཐ་སྙད་དུ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཇི་ལྟར་གྲགས་པའི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཙམ་ལ་དེ་མ་འཁྲུལ་པར་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་གོ། །ཞེས་དང༌། ཡང་ཐུབ་པའི་དགོངས་རྒྱན་ལས། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་མངོན་སུམ་དེ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཙམ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ཚད་མ་སྟེ། ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། མངོན་སུམ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བ། །ཞེས་དང༌། ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས། དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ནི་ཡོད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རང་ལུགས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཡོད་པའི་བློ་མཐའ་དག་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་པརཐལ། སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་གཞུང་དོན་རབ་གསལ་ལས། ཀུན་རྫོབ་ནི། མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་ཞིང་སྐྱེ་འཇིག་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཅན་འཁྲུལ་ཤེས་མ་འགགས་ཀྱི་བར་དུ་དོན་བྱེད་ནུས་པར་སྣང་བ་སྟེ། ཞེས་དང༌། བླང་དོར་རབ་གསལ་ལས། ཀུན་རྫོབ་འཁྲུལ་ཤེས་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱིས་བར། །རྒྱུ་འབྲས་བསླུ་བ་མེད་པར་བདེན་པ་སྟེ། །ཞེས་དང༌། རྒྱུད་བླ་མའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ངེས་དོན་རབ་གསལ་ལས། ཀུན་རྫོབ་འཁྲུལ་ཤེས་ལ་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་དང། དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཡོད་པ་འགོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཐེག་ཆེན་འཕགས་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་དང་བསྔོ་བ་སྒོམ་ལམ་དག་དང༌། ཀུན་རྫོབ་གསར་བྱུང་གི་རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་སོགས་ཀྱིས་དཔྱད་དོ། །

དྲུག་པ་སེམས་སེམས་བྱུང་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ།

དྲུག་པ་སེམས་སེམས་བྱུང་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

དེ་གཉིསཀའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའི་དང༌། མཚུངས་ལྡན་རྣམ་པ་ལྔ་མཚུངས་བཤད་པའི་དང༌། དེ་གཉིས་རྫས་ཐ་དད་བཤད་པའི་དང༌། དེ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཤད་པའི་མཐའ་དཔྱད་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ། སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། བློ་རིག་ལས། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ། སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དང༌། དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་ལས། དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔོན་འཛིན་མིག་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་སེམས་བྱུང་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། སེམས་ཡིན་པར་ཐལ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེས་སྔོན་པོའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སྔོན་པོ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། མ་ཁྱབ་ཟེར་དགོས་པ་འདྲ་ཡང༌། དཔྱད་ཚུལ་ཞིག་ལ། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་སེམས་བྱུང་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། དོན་གྱི་ངོ་བོ་མཐོང་བར་ཐལ། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་ཞིང༌། དོན་གྱི་ངོ་བོ་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ལྟར་ཞེས་པ་ནས། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་ཅིང༌། དོན་གྱི་ངོ་བོ་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་པའི་བློའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་སེམས་བྱུང་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། སེམས་ཡིན་པར་ཐལ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། ཟེར་ནས་དཔྱད། ཡང་སྔོ་འཛིན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མི་མཐོང་བར་ཐལ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། དབུས་མཐའི་དབྱིག་འགྲེལ་༡༤༢ལས། དོན་ཙམ་མཐོང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཞེས་དང༌། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༦ལས། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པར་བྱེད་པ་སེམས་དང༌། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་མཐོང་ན་ཁྱད་པར་མི་མཐོང་བའི་མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། དེ་ཁྱབ་པར་ཐལ། དོན་ཙམ་ཞེས་པའི་ཙམ་སྒྲས་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་བཅད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། བློ་བརྟན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་༢༣༥ལས། དེ་ལ་དོན་ཙམ་མཐོང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི། ཁྱད་པར་སེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཁྱད་པར་མི་འཛིན་གྱི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔོ་འཛིན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མི་མཐོང་བར་ཐལ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་རིགས་ཏེ། གཙོ་སེམས་ཡིན་ན་དོན་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་ཅིང༌། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་པའི་བློ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ལྟར་དོན་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་ཅིང༌། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་པའི་བློ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། སེམས་ཀྱིས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་དང༌། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༨ལས། དེའང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མེད་དེ། ཡིད་ཤེས་ཀྱིས་མིག་ཤེས་དང་འགྲོགས་ནས་གཟུགས་འཛིན་པ་ལྟ་བུ་སེམས་ཀྱིས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་དད་པའི་ཡུལ་འཛིན་པ་ལྟ་བུ་སེམས་བྱུང་གི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ཡང༌། གཞན་དང་གྲོགས་སྟོབས་ཀྱིས་འཛིན་པས་ན་གཞན་སྟོབས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཞེས་གསུངས་པས་དཔྱད། ཡང་རི་བོང་གི་རྭ་འཛིན་པའི་སེམས་ཆོས་ཅན། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པར་བྱེད་པའིཤེས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་རིག་བྱའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཡོད་པར་ཐལ། ཁྱོད་དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོདན། འདོད་མི་ནུས་པར་ཐལ། རི་བོང་གི་རྭ་འཛིན་པའི་སེམས་དེས་རང་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་མཐོང་ཡང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་མ་མཐོང་ཞེས་ཞིབ་ཆ་འབྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༦ལས། སེམས་ཡིན་ན་རང་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བའི་རིག་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ། སེམས་ཡིན་ན་དོན་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབསཀྱིས་མཐོང་བའི་རིག་པ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ།རི་བོང་གི་རྭ་འཛིན་པའི་སེམས་དེ། སེམས་ཡིན་ཀྱང༌། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བའི་བློ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར།རྟགས་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། རི་བོང་གི་རྭ་འཛིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བྱའི་ཡུལ་གྱི་དོན་རི་བོང་གི་རྭའི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པས་དཔྱད། ཡང་སེམས་སེམས་བྱུང་གཉིས་ཡིན་ཁྱབ་མཉམ་ཡིན་པར་ཐལ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་མཐོངབའི་བློ་དང༌། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་མཐོང་བའི་བློ་གཉིས་ཡིན་ཁྱབ་མཉམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེརཐལ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་དང༌། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གཉིས་ཡིན་ཁྱབ་མཉམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྟེན་ལྟ་བུར་བློ་ལ་སྣང་བའི་ཆོས་དང༌། བརྟེན་པ་ལྟ་བུར་བློ་ལ་སྣང་བའི་ཆོས་གཉིས་ཡིན་ཁྱབ་མཉམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༦ལས། །དེའང་གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་རྟེན་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ནི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་དམིགས་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་ནི་སེམས་ཡིན་ཞིང༌། བདེ་སྡུག་གི་གནས་ཡིད་དུ་འོང་མི་འོང་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་དེའི་ཆོས་བརྟེན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བནི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༧༡ལས། རྟེན་ལྟ་བུར་བློ་ལ་སྣང་བའི་ཆོས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལྟ་བུ།བརྟེན་པ་ལྟ་བུར་བློ་ལ་སྣང་བའི་ཆོས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཏེ།དཔེར་ན།ལྟོ་ལྡིར་བའི་སྟེང་གི་བུམ་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་མ་ཁྱབ་མཚམས་ཀྱི་རྟགས་དེར་ཐལ། གཞི་གྲུབ་ན་རྟེན་ལྟ་བུར་བློ་ལ་སྣང་བའི་ཆོས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་གང་ཞིག གཞི་གྲུབ་ན་བརྟེན་པ་ལྟ་བུར་བློ་ལ་སྣང་བའི་ཆོས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། གཞི་གྲུབ་ན་རང་གི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་དུ་བློ་ལ་སྣང་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། གཞི་གྲུབ་ན་རང་གི་རྟེན་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ལྟ་བུར་བློ་ལ་སྣང་བའི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད།

གཉིས་པ་མཚུངས་ལྡན་རྣམ་པ་ལྔ་མཚུངས་བཤད་པའི་མཐའ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་མཚུངས་ལྡན་རྣམ་པ་ལྔ་མཚུངས་བཤད་པའི་མཐའ་དཔྱད་པ་ནི།

སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་རྟེན་དང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དང་དུས་དང་རྫས་རྣམ་པ་ལྔས་མཚུངས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༦ལས། རྟེན་དང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དང་དུས་དང་རྫས་མཚུངས་པའོ། །ཞེས་དང༌། མཛོད་ལས། རྟེན་དང་དམིགས་དང་རྣམ་བཅས་དང༌། །མཚུངས་པར་ལྡན་པའང་རྣམ་པ་ལྔ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྐྱེས་བུ་ལྷས་སྦྱིན་གྱི་མིག་ཤེས་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་རྟེན་མཚུངས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དབང་པོ་ཡིན་ན་སྐྱེས་བུ་ལྷས་སྦྱིན་གྱི་མིག་ཤེས་ཀྱི་ཚོར་བའི་རྟེན་དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་རྟེན་དབང་པོ་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མིག་དབང་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་ལྷས་སྦྱིན་གྱི་མིག་ཤེས་ཀྱི་ཚོར་བའི་རྟེན་མིག་གི་དབང་པོ་ཡིན་པར་ཐལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མིག་དབང་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་ལྷས་སྦྱིན་གྱི་མིག་གི་དབང་པོ་ཡིན་པར་ཐལ། སྐྱེས་བུ་ལྷས་སྦྱིན་གྱི་མིག་ཤེས་ཀྱི་ཚོར་བའི་རྟེན་དབང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་ལྷས་སྦྱིན་ལས་གང་ཟག་གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སྐྱེས་བུ་ལྷས་སྦྱིན་གྱི་མིག་ཤེས་ཀྱི་ཚོར་བ་བརྟེན་ཚུལ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་མིག་དབང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་གི་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་རྒྱུད་ཀྱི་མིག་ཤེས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། མིག་དབང་ལ་རྟེན་པ་ཡིན་པར་ཐལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཁྱོད་གཉིས་རྟེན་དབང་པོ་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེའི་འཁོར་གྱི་ཚོར་བ་གཉིས་རྟེན་མཚུངས་ཞེས་པའི་རྟེན་དེ་མིག་དབང་འཇོག་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༦ལས། མིག་ཤེས་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ན་དེའི་འཁོར་ཚོར་བའང་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་མིག་དབང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་གི་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་རྒྱུད་ཀྱི་མིག་ཤེས་ཀྱི་ཚོར་བ་དེ་མིག་དབང་ལ་རྟེན་པ་ཡིན་ཟེར་ན། དེ་ཆོས་ཅན། མིག་དབང་ལ་རྟེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མིག་དབང་གི་སྔ་ལོགས་སུ་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མིག་དབང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་གི་སྔ་ལོགས་སུ་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེའི་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་མིག་དབང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་གི་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་རྒྱུད་ཀྱི་མིག་ཤེས་ཀྱི་ཚོར་བ་དེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་མིན་ཟེར་ན། དེ་ཆོས་ཅན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་ཡིན་པར་ཐལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡང་རུང་བའི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྒྱལ་བོ་གང་ཡང་རུང་བའི་འཁོར་ཡིན་ན་རྒྱལ་བོའི་འཁོར་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྒྱལ་པོ་གང་ཡང་རུང་བའི་ཡུལ་ཡིན་ན་རྒྱལ་པོའི་ཡུལ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མི་གང་ཡང་རུང་བའི་ཡུལ་ཡིན་ན་མི་ཡུལ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གཉིས་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་མཚུངས་ལྡན་རྣམ་པ་ལྔ་མཚུངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དབུས་མཐའི་འགྲེལ་བཤད་ལས། དེ་དག་གནས་དང་དམིགས་པ་དང་དུས་དང་རྫས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། གཙོ་བོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཁོར་སེམས་བྱུང་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གཉིས་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མཐུན་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༩ལས། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གཉི་གས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མཐུན་པར་འཛིན་པས་རྣམ་པ་མཚུངས་པར་བཞག་ཅིང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། སྔ་མའི་ལུང་དེའི་དོན་ནི། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༧ལས། དབུས་མཐའི་འགྲེལ་བཤད་ལས། དེ་དག་གནས་དང་དམིགས་པ་དང་དུས་དང་རྫས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། གཙོ་བོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཁོར་སེམས་བྱུང་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་རྣམ་པ་མཚུངསཔ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའི་ལུང་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་རྩོད་ན། ལན་ལ་གཉིས་ལས། ཞེས་པ་ནས། གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གཉི་གས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མཐུན་པར་འཛིན་པས་རྣམ་པ་མཚུངས་པར་བཞག་ཅིང༌། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོའི་རྣམ་པ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བར་འཛིན་པས། མི་མཚུངས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་ཤེས་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་འཛིན་པ་ན། དེའི་འཁོར་རེག་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྡུག་མི་སྡུག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་ཞིང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་སེམས་དང་དེའི་འཁོར་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་པོ་དུས་མཉམ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་རྣམསམཚུངས་ལྡན་རྣམ་པ་ལྔ་མཚུངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སེམས་ཀྱི་འཁོར་ཀུན་འགྲོ་ལྔའི་ནང་གི་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་གཉིས་ཆོས་ཅན། དུས་མཉམ་པ་ཡིན་པར་ཐལ། དུས་མཚུངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་གཉིས་རིམ་ཅན་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་བྱུང་དགོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་ལས། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སེམས་ཀྱི་འཁོར་ཀུན་འགྲོ་ལྔའི་ནང་གི་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་གཉིས་ཆོས་ཅན། དུས་མཚུངས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དུས་ཅིག་ཅར་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༦ལས། དུས་མཚུངས་པ་ནི། དུས་ཅིག་ཅར་དུ་འབྱུང་བ་མིག་ཤེས་ནམ་བྱུང་བ་ན་དེའི་འཁོར་ཚོར་བའང་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་པར་ཐལ། དུས་མཚུངས་ཡིན་པ་ལ་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་ཅི་རིགས་མཚུངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༢༨༦ལས། མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་སྐྱེ་འགགས་གནས་གསུམ་ཅི་རིགས་པ་དུས་མཉམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་སེམས་བྱུང་དག་རྒྱུ་འབྲས་དུས་མཉམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༨༠ལས།རང་ལུགས་ནི། དཔེར་ན་ཚོགས་པ་ཚར་གཅིག་ལ་སྐྱེས་པའི་རོ་གཟུགས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱང་ཡིན་ལ་དུས་མཉམ་པའང་མི་འགལ་བ་བཞིན་དུ། གཙོ་འཁོར་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་ཡང་ཕན་ཚུན་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་དག་གི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ལྷན་ཅིག་མི་འབྲལ་བར་འབྱུང་བས་དུས་མཚུངས་པའང་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་རྫས་མཚུངས་ཡིན་ན་གྲངས་མཉམ་པ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༦ལས། རྫས་མཚུངས་པ་ནི། རིགས་འདྲ་གྲངས་མཉམ་པ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དེའི་འཁོར་དུ་བྱུང་བའི་སེམས་བྱུང་གཉིས་ཆོས་ཅན། རྫས་མཚུངས་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རིགས་འདྲ་གྲངས་མཉམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མིག་གི་རྣམ་ཤེས་གཅིག་གི་འཁོར་དུ་སེམས་བྱུང་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་རྣམ་ཤེས་གཅིག་གི་འཁོར་ལ་ཚོར་བ་གཅིག་མ་གཏོགས་གཉིས་མི་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ལ་དགོངས་ཟེར་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གི་འཁོར་དུ་ཚོར་བ་དུ་མ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གི་འཁོར་དུ་ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་གསུམ་ག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མིག་གི་རྣམ་ཤེས་གཅིག་གི་འཁོར་དུ་ཚོར་བ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་གང་ཞིག སྡུག་བསྔལ་ཡང་འབྱུང༌། བཏང་སྙོམ་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་སྟེ། བདེ་བ་འབྱུང་བ་དེའི་འཁོར་ལ་གཞན་གཉིས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། ལྷས་སྦྱིན་གྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན།ཁྱོད་ཀྱི་འཁོར་དུ་ཚོར་བ་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་འཁོར་དུ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །

གསུམ་པ་དེ་གཉིས་རྫས་ཐ་དད་ལ་དཔྱད་པ།

གསུམ་པ་དེ་གཉིས་རྫས་ཐ་དད་ལ་དཔྱད་པ་ནི།

སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམསརྫས་ཐ་དད་ཡིན་པར་ཐལ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༨༤ལས། གནས་སྐབས་དེ་དག་ཕན་ཚུན་བྱེད་ལས་ཐ་དད་ཡོད་ན་ནི་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བས་རྫས་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་ཅིང༌། མེད་ན་ཡང་གནས་སྐབས་ཐ་དད་དུ་བརྟག་པ་དོན་མེད་པའི་སྐྱོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྟོག་པ་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་ཡིད་ཤེས་དང་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གང་ཟག་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཡིད་ཤེས་རྟོག་པ་གཅིག་མངོན་དུ་གྱུར་བའི་ཚེ་ན་རྟོག་པ་རྫས་ཐ་དད་པ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་དུ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་ཡིད་ཤེས་དེ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་རྟོག་པ་རྫས་ཐ་དད་པ་གང་ཞིག ཅིག་ཆར་དུ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཆར་མཐོང་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་བ་དང༌། ཡང་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་རྫས་གཅིག་ཡིན་པར་ཐལ། སེམས་ལས་རྫས་ཐ་དད་པའི་སེམས་བྱུང་ཞིག་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཆོས་གང་ཡང་སེམས་ལས་རྫས་ལོགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མདོ་ལས། ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཙམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དེའི་དོན་ནི། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༨༥ལས། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་སྟོན་པ་སྟེ། ཞེསགསུངས་སོ། །ཡང་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་རྫས་ཐ་དད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་སྐྱེད་བྱེད་བག་ཆགས་གཅིག་གིས་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་རྫས་ཐ་དད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། འཛིན་པ་ལས་ལོགས་སུ་གཟུང་བ་རྫས་ཐ་དད་དུ་མ་གྲུབ་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད།

བཞི་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཤད་པའི་མཐའ་དཔྱད་པ།

བཞི་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཤད་པའི་མཐའ་དཔྱད་པ་ལ།

སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བའི་སྐོར་ལ་དཔྱད་པ་དང༌། སེམས་བྱུང་གི་དབྱེ་བའི་སྐོར་ལ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མི་གསལ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། སུམ་ཅུ་པ་ལས། རྣམ་པར་རིག་པ་མི་རིག་པ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་པར་ཐལ། དེའི་མི་རིག་པ་ཞེས་པའི་དོན་འདི་དང་འདིའོ་ཞེས་མི་རིག་པ་ལ་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སུམ་ཅུ་པའི་བཤད་པ་༡༥༩ལས། ལེན་པ་འདི་ལ་འདིའོ་ཞེས་རིག་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་མི་རིག་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་པར་ཐལ། དེའི་དོན་རྣམ་པ་མི་གསལ་བ་ལ་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཐེག་མཆོག་དབུ་མའི་ཟིན་བྲིས་༧༣ལས། འོན་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་མི་གསལ་བས་ན་མ་རིག་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཆོས་ཅན། རང་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སྤྱོར་དྲུག་སྤྱི་དོན་༥༠ལས། རིག་པ་གསལ་དང་ངེ་བའི་རྟོག་མེད་ཅིག་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ། དེ་ནི་འདིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ལ་རྣམ་སྨིན་ཞིག་དགོས་པར་ཐལ། སུམ་ཅུ་པ་ལས། དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ནི། །རྣམ་སྨིན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ལྷག་མེད་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཆོས་ཅན། རྣམ་སྨིན་ཡིན་པར་ཐལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། ལྷག་མེད་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ལྷག་མེད་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་པའི་ལྷག་མེད་ཡིན་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡང་གོང་དུ་ལྷག་མེད་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་མེད་པར་ཐལ། དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་པ་དེའི་ཚེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་བཟློག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སུམ་ཅུ་པ་ལས། དགྲ་བཅོམ་ཉིད་ན་དེ་བཟློག་གོ །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་པར་ཐལ། དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༡༣༤ལས། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཀུན་གཞི་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། ཟིན་བྲིས་༧༢ལས། ཇི་སྲིད་སངས་མ་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཀུན་གཞི་ཡོད་ཀྱང་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཀུན་གཞི་དང་ཆེས་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཉོན་ཡིད་ཡིན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ལ་དམིགས་ནས་ངར་སེམས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་འཁོར་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་འགྲོགས་པའི་གཙོ་སེམས་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ལ་དམིགས་ནས་ངར་སེམས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་འཁོར་ཉོན་མོངས་བ་བཞི་དང་འགྲོགས་པའི་གཙོ་སེམས་དེ། ཉོན་ཡིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཉོན་ཡིད་ཡིན་ན་ངར་སེམས་པ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་མངོན་དུ་གྱུར་བའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རྒྱུད་ལ་ཉོན་ཡིད་མངོན་གྱུར་དུ་མེད་པར་ཐལ། ངར་སེམས་པ་མངོན་གྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། བྱིས་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དག་ལ་ཉོན་ཡིད་རྟག་ཏུ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༡༥༣ལས། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ང་དགེ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ངར་འཛིན་རྟག་ཏུ་འབྱུང་ལ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་མངོན་དུ་གྱུར་བའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རྒྱུད་ལ་ཉོན་ཡིན་མངོན་གྱུར་དུ་ཡོད་པར་ཐལ། བྱིས་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དག་ལ་ཉོན་ཡིད་རྟག་ཏུ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེ་ཉོན་ཡིད་ཀྱི་ཞེན་ཡུལ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་འདོད་ན། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་མངོན་དུ་གྱུར་ཚེ་ཉོན་ཡིན་མངོན་གྱུར་བ་བཟློག་དུས་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཉོན་ཡིད་བཟློག་དུས་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་པ་དང༌། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཐོབ་གསུམ་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སུམ་ཅུ་པ་ལས། རེག་སོགས་ཀྱང་དེ་དགྲ་བཅོམ་མེད། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་ན་མེད། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ལམ་ནའང་མེད། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་ཤེས་དྲུག་པོ་གང་རུང་ཡིན་ན་རང་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་ལ་སོ་སོར་འཇུག་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་ལ་སོ་སོར་འཇུག་པའི་རྒྱུན་མི་བརྟན་པར་གྱུར་པའི་གཙོ་སེམས་དེ། འཇུག་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ན་རང་ཡུལ་གཟུགས་སོགས་ལ་སོ་སོར་འཇུག་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དེ་ཡིན་ན་འཇུག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པས་ཕྱིར། འདོད་ན། སངས་འཕགས་ཀྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་རིགས་པར་ཐལ། སངས་འཕགས་ཀྱི་མིག་ཤེས་དོན་ལྔ་བོ་སོགས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་གཞན་གྱུར་ན། །དོན་ཀུན་འཇུག་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཞེས་དང༌། དེའི་ས་འགྲེལ་༡༨༠ལས། དབང་པོ་ལྔ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་དབང་པོ་ལྔ་བོ་ཐམས་ཅད་དོན་ལྔ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྦྲུལ་དང༌། བ་གླང་སྤྱོད་ཀྱི་མིའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དཔྱད་དོ། །

གཉིས་པ་སེམས་བྱུང་གི་དབྱེ་བའི་སྐོར་ལ་དཔྱད་པ།

གཉིས་པ་སེམས་བྱུང་གི་དབྱེ་བའི་སྐོར་ལ་དཔྱད་པ་ནི།

སྐྱེས་བུ་ལྷས་སྤྱིན་གྱི་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། སེམས་ཀུན་གྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཀུན་འགྲོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དེར་ཐལ། ཚོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚོར་བ་དེ་ཀུན་འགྲོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། ཚོར་བ་འདུ་ཤེས་སེམས་པ་དང༌། །རེག་པ་ཡིན་བྱེད་ཀུན་འགྲོ་ལྔའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཚོར་བ་ཡིན་ན་ཀུན་འགྲོ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཚོར་བ་དེ་ཀུན་འགྲོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། སྐྱེས་བུ་ལྷས་སྤྱིན་གྱི་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། སེམས་ཀུན་གྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཀུན་འགྲོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། སུམ་ཅུ་བའི་བཤད་པ་༡༧༢ལས།སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་དག་གོ །ཞེས་དང༌། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་ལས། ཚོར་སོགས་ལྔ་པོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་ཀུན་འགྲོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ལྔ་བོ་ནི་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་སེམས་མ་ལུས་པ་ཀུན་གྱི་འཁོར་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སེམས་བྱུང་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྐྱེས་བུ་ལྷས་སྤྱིན་གྱི་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། སྐྱེས་བུ་མཆོད་སྤྱིན་གྱི་སེམས་ཀྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། སེམས་ཀུན་གྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་གཉིས་རྟེན་མཚུངས་ཡིན་ཚུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། ཁམས་གསུམ་པོ་རིས་སུ་མ་ཆད་པར་ཀུན་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཀུན་འགྲོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཐེག་མཆོག་དབུ་མའི་ཟིན་བྲིས་༧༤ལས། ཀུན་འགྲོ་ཞེས་པའི་དོན་ནི། ཁམས་གསུམ་པོ་རིས་སུ་མ་ཆད་པར་ཀུན་ལ་འགྲོ་བ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། འདོད་ཁམས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཆོས་ཅན། གཟུགས་ཁམས་པའི་སེམས་ཀྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁམས་གསུམ་པོ་རིས་སུ་མ་ཆད་པར་ཀུན་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁམས་སོ་སོའི་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་དང་བྲལ་བའི་སེམས་མེད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀུན་འགྲོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་ལས། ཚོར་བ་ཀུན་འགྲོ་ཡིན་པས་དེ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་མི་སྲིད་ཅིང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁམས་གོང་མ་ན་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དང༌། ཡང་རེག་པ་བྱུང་མ་ཐག་པའི་སེམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་འཁོར་དུ་ཚོར་བ་སྐྱེས་པར་ཐལ། ཁྱོད་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་སྐྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་ལས། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་ཡུལ་ངེས་ལྔ་བོ་གང་རུང་ཡིན་ན་དགེ་བ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༠༥ལས། འདིར་ཡུལ་ངེས་ལྔ་ག་དགེ་བ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དྲན་པ་ཡིན་ན་དགེ་བ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། དྲན་པ་ཡིན་ན་ཡུལ་ངེས་ལྔ་བོ་གང་རུང་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། ཆགས་ཅན་གྱིས་ཆགས་ཡུལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་དྲན་པའི་དྲན་པ་ཆོས་ཅན། དགེ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། དྲན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བསྡུས་གྲྭའི་སྤྱི་དོན་༣༠༩ལས། མདོར་ན་དྲན་པ་ཉོན་མོངས་ཅན་དེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་དྲན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འདྲིས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་ནས་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མི་བརྗེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ཀྱང༌། དེ་དྲན་པའི་རྫས་ཡིན་གྱི་དྲན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དུག་གསུམ་ཆོས་ཅན། རྩ་ཉོན་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཉེ་ཉོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། ཡང་འདོད་ཆགས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཞེས་དང༌། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༤༠༦ལས། རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཉོན་མོངས་པ་དུག་གསུམ་ཆོས་ཅན། ཉེ་ཉོན་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རྩ་ཉོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་དང༌། །མ་རིག་ཐ་ཚོམ་ལྟ་བ་སྟེ། །དེ་དྲུག་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་རྩ་ཉོན་ཡིན་ན་ཉེ་ཉོན་མ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་ཟེར་ན། དེ་ཁྱབ་པར་ཐལ། རྩ་ཉོན་དྲུག་དང༌། ཉེ་ཉོན་ཉི་ཤུ་ཞེས་གྲངས་བཟུང་ནས་སོ་སོར་གསུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་གཉིད་ཆོས་ཅན། གཞན་འགྱུར་གྱི་སེམས་བྱུང་ཡིན་པར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། གཉིད་དང་འགྱོད་དང་རྟོག་དཔྱོད་དེ། །བཞི་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཉིད་ཆོས་ཅན། དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་སེམས་གང་དང་མཚུངས་ལྡན་དུ་གྱུར་ན་དེ་དང་དེ་བཞིན་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་དུ་གྱུར་བ་ཡོད་པར་ཐལ། གཞན་འགྱུར་གྱི་སེམས་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། གཉིད་ཡིན་ན་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། མངོན་པ་ཀུན་བཏུས་ལས། གཉིད་གང་ཞེ་ན་ཞེས་པ་ནས། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་མི་དགེ་བའི་གཉིད་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༡༡༦ལས། དེའང་མི་དགེ་བའི་གཉིད་ལ་དགོངས་པ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན། འོ་ན་གཉིད་ཆོས་ཅན། སྒྲིབ་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། ཕར་ཕྱིན་ཉ་ཏིཀ་༤༢༩ལས། དྲོད་ཐོབ་པ་ནས་གཉིད་སོགས་སྒྲིབ་པ་ལྔ་མེད་པར་བཤད་པས། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེའི་དོན་ནི་ཕར་ཕྱིན་ཉ་ཏིཀ་༤༢༩ལས། གཉིད་ལ་གཉིས་ལས། འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པར་སྡུད་བྱེད་ཉེ་ཉོན་གྱི་གཉིད་མེད་ཀྱང༌། ཆེད་དུ་བྱིན་གྱིས་རླབས་པའི་ལུས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དགེ་བར་བགྲང་བའི་གཉིད་ནི་ས་དེ་དག་ནའང་ཡོད་པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་ཟེར་ན། འོ་ན་གཉིད་ཡིན་ན་འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པར་སྡུད་བྱེད་ཡིན་མི་དགོས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་མི་རིགས་པར་ཐལ། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༡༡༦ལས། ངོ་བོ་ནི། འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པར་སེམས་ནང་དུ་བསྡུས་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །

རྩ་བའི་ས་བཅད་གཉིས་པ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་བཞག་ལ་དཔྱད་པ།

རྩ་བའི་ས་བཅད་གཉིས་པ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་བཞག་ལ་དཔྱད་པ་ནི།

རིག་པར་བྱ་བ་དེ་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། རིག་པར་བྱ་བ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཡུལ་ཅན་དེའི་ཡུལ་ཡིན་ན་ཡུལ་ཅན་དེའི་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། དེའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཆོས་ཅན། རིག་བྱེད་ཡིན་པར་ཐལ། བུམ་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རིག་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་རིག་བྱེད་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། བུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སྒྲ་དེ་རིག་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཡུལ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ལ་རིག་བྱེད་དམ་སྟོན་བྱེད་ཅེས་ཟུར་གཉིས་སྦྱར་མི་དགོས་པར་ཐལ། ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་རིག་བྱེད་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་གཏན་ཚིགས་དོན་བསྡུས་ལས། རིག་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་པའི་རིག་པར་བྱ་ཚུལ་དེ་སྣང་ཚུལ་ཡིན་ཟེར་ན། བློ་དེའི་ཡུལ་ཡིན་ན་བློ་དེ་ལ་སྣང་བས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པ་ཆོས་ཅན། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བར་ཐལ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེས་དེ་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་རིག་པར་བྱ་བ་ཞེས་པའི་རིག་ཚུལ་དེ་རྟོགས་ཚུལ་ཡིན་ཟེར་ན། བློ་དེའི་ཡུལ་ཡིན་ན་བློ་དེས་རྟོགས་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་འཛིན་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་རྟོགས་པར་ཐལ། བུམ་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བུམ་པ་ལ་སྣང་ལ་མ་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཆོས་ཅན་དེའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ཡང་གཞི་གྲུབ་ན་གཞལ་བྱ་མངོན་གྱུར་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། གཞི་གྲུབ་ན་རྟོགས་པ་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྟོགས་པ་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་གཞལ་བྱ་མངོན་གྱུར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། རྟོགས་པ་པོའི་མངོན་སུམ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། གཞལ་བྱ་མངོན་གྱུར་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོགས་པ་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། གཞལ་བྱ་མངོན་གྱུར་མ་ཡིན་པར་ཐལ། གཞལ་བྱ་ཅུང་ཟད་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྗེས་དཔག་མཚན་ཉིད་པའི་གྲུབ་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྗེས་དཔག་མཚན་ཉིད་པའི་གྲུབ་པའི་དོན་དེ། གཞལ་བྱ་ཅུང་ཟད་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། རྗེས་དཔག་མཚན་ཉིད་པས་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཟེར་བ་དང༌། ཡང་གཞལ་བྱ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་དག་ཆོས་ཅན། གཞལ་བྱ་མངོན་གྱུར་ཡིན་པར་ཐལ། རྟོགས་པ་པོའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། གཞལ་བྱ་ཤིན་ལྐོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། གཞལ་བྱ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་ན་ལུང་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ལུང་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་དེ། གཞལ་བྱ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། ལུང་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་གློག་ཞགས་རབ་ཏུ་མྱུར་བའི་གཞོན་ནུ་རིགས་པའི་གཏེར་མཛོད་དག་གིས་ལོག་རྟོག་དང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་མགོ་བོ་གཞོམ་པར་བྱ་དགོས་སོ། །སྨྲས་པ། ལེགས་བཤད་ལུང་རིགས་རོ་བརྒྱའི་བཅུད་བཟང་འདིས། །གཞོན་ནུ་གངས་སེང་བརྒྱ་ཡི་ལུས་གསོས་པས། །ལུང་རིགས་གཡུ་ཡི་རལ་བ་འབུམ་རྒྱས་ནས། །ཐུབ་བསྟན་བདག་པོས་ས་ཆེན་གང་བར་ཤོག ། གངས་རིའི་ཕྲེང་བས་བསྐོར་བའི་ས་ཆེན་འདིར། །ལུང་རིགས་མཆེ་སྡེར་རྒྱས་པའི་ཁྱུ་ཚོགས་ཀྱིས། །གཡོ་ཅན་ཝ་མོའི་སྡེ་རིགས་མཐར་སྤྲད་ནས། །རྒྱལ་བསྟན་གངས་ཀྱི་ལྷུན་པོ་རྟག་བརྟག་ཤོག ། དུས་གསུམ་བསགས་པའི་དགེ་བའི་མཐུ་བཙན་པོས། །བསྟན་འཛིན་བླ་མའི་སྐུ་ཚེ་རབ་བརྟན་ནས། །མཛད་ཕྲིན་ཉི་ཟླའི་འོད་ཀྱིས་སྲིད་གསུམ་གྱི། །ལུས་ཅན་འགྲོ་བློའི་མུན་པ་སེལ་བར་ཤོག ། བདག་སོགས་འགྲོ་རྣམས་འདི་ནས་སྐྱེ་བ་ཀུན། །མཚན་ལྡན་བླ་མའི་བརྩེ་བས་རྗེས་བཟུང་ནས། །ངེས་འབྱུང་བྱང་སེམས་སྟོང་ཉིད་ལྟ་བ་དག ། རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས་ས་ལམ་མཐར་ཕྱིན་ཤོག ། ཅེས་པ་འདི་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་དགེ་བཤེས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་རྗེ་ངག་དབང་དངོས་གྲུབ་དཔལ་མཆོག་གིས་བློ་རིག་ལེགས་བཤད་གསེར་གྱི་ཉི་མའི་དཔེ་ཁྲིད་གནང་སྐབས་སུདོགས་གཅོད་གནང་བ་དག་དམ་པ་གང་གི་སློབ་མིང་འཛིན་པ་གྱང་སྒང་རབ་གསལ་དུ་འབོདཔས་ཟིན་བྲིས་སུ་བཏབ་པ་དགེའོ།