དམྱལ་བ་བཤད་པ།
དང་པོ་དམྱལ་བ་རེད། དམྱལ་བ་དེ་ལའང་ཚ་དམྱལ་དང་གྲང་དམྱལ་གྱི་རིགས་གཉིས་ཏེ། བརྒྱད་རེ་བརྒྱད་རེ་བརྒྱད་གཉིས་བཅུ་དྲུག དེའི་སྟེང་དུ་ཉི་ཚེ་བ་དང་ཉེ་འཁོར་བ་གཉིས་བསྣན་པས་དམྱལ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །དེའི་ནང་ནས་ཚ་དམྱལ་གྱི་ཐོག་མ་དང་པོ་ཡང་སོས་ཡིན་པ་རེད། ཡང་སོས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ལག་ཏུ་མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ནས། ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་དགྲ་མི་ཤ་བོའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་འཐབ་ཅིང་གསོད་རེས་བྱེད། ཤི་ཚར་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་ནམ་མཁའ་ནས་སོས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་གྲགས་པའམ། ཡང་ན་རླུང་གྲང་མོ་ལངས་པའི་རྐྱེན་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་སླར་ཡང་སོས་ཏེ་ཡང་སྔར་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོས་པ་རེད། དེའི་འོག་གི་ཐིག་ནག་པ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན། དེ་ཡང་མདོ་ལྟར་ན་གཤིན་རྗེའི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་། སྔགས་ལྟར་ན་དམྱལ་བའི་ལས་མཁན་ཞེས་ཟེར་བའི། མདོར་ན་དམྱལ་བའི་སྲུང་མ་རྣམས་ཀྱིས་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ལུས་ལ། ཐིག་ནག་པོ་བཞིའམ་བརྒྱད་དམ་བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་བཏབ་སྟེ། དེའི་སྟེང་དུ་སོག་ལེས་དྲ་བ་དང་། སྟ་རེ་དང་གྲི་ལ་སོགས་པས་བཤག་ཅིང་གཅོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོས་པ་རེད། བསྡུས་འཇོམས་པ་རྣམས་ནི། ལྕགས་ཀྱི་རི་བོ་ར་ལུག་དང་གཅན་གཟན་སྟག་སེང་ལ་སོགས་པའི་གདོང་ཅན་མང་པོའི་བར་དུ་བཅུག་ནས་གཅུར་བ་དང་། ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་ལུམ་ཆེན་པོས་ཏིལ་བཞིན་དུ་འཚིར་ཞིང་རྡུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་གིན་ཡོད་པ་རེད། ངུ་འབོད་པ་རྣམས་ནི། ལྕགས་ཁང་སྒོ་མེད་ཀྱི་ནང་དུ་ཕྱི་ནང་ཀུན་ནས་མེ་འབར་བས་བསྲེག་ཅིང་ཤིན་ཏུ་བསྲེགས་པས། ངུ་ཞིང་འོ་དོད་འབོད་པ་དེ་འདྲ་ཡིན་པ་རེད། དེའི་འོག་གི་ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་བ་རྣམས་ནི། ལྕགས་ཁང་ཉིས་རིམ་གྱི་ནང་དུ་བསྡུས་ནས། ཡང་སྔར་བཞིན་དམྱལ་བའི་མེ་ཡིས་བསྲེག་ཅིང་བསྲེགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་མྱོང་དགོས་པ་དང་། ཚ་བ་པ་རྣམས་ལྕགས་ཀྱི་སླ་ང་མེ་འབར་བཞིན་ཡོད་པའི་ནང་དུ་བསྲེག་པ་དང་། ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་ཟེར་བའི་མདུང་རྩེ་གསུམ་པ་མེ་འབར་བས་ལུས་ཐལ་མར་ཕུག་ནས། ནང་ཁྲོལ་ཡོད་ཚད་ཐམས་བཅད་ཚིག་སྟེ། བ་སྤུའི་བུ་ག་ཚུན་ཆད་ནས་མེ་འབར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་གིན་ཡོད་པ་རེད། ཡང་རབ་ཏུ་ཚ་བ་པ་རྣམས་ནི། སྔོན་མའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་ལྕགས་ལེབ་དམར་ལམ་མེ་བ་མེ་འབར་བཞིན་ཡོད་པས་ལུས་དཀྲིས་པ། ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མའི་ནང་དུ་བཙོས་ནས། ཤ་ཁྲག་ཞིག་སྟེ་རུས་པ་ཆ་ཚང་གི་ཀེང་རུས་ཙམ་ཞིག་ལུས་པ་དེ་དག ལྕགས་ཀྱི་ས་གཞིའི་ཐོག་ཏུ་བཀྲམ་མ་ཐག སླར་ཡང་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཤ་ཁྲག་སྔར་བཞིན་དུ་ཡར་སྐྱེས་ནས། སྔར་བཞིན་དུ་བཙོ་བསྲེགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་འདྲ་ཡིན་པ་རེད། དེ་ནས་མནར་མེད་པ་ནི། ལྕགས་ཀྱི་ས་གཞི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་མེ་འབར་བཞིན་པ་དེས་ཤ་པགས་རུས་པ་ཐམས་ཅད་བསྲེགས་ཏེ། ལུས་དང་མེ་སོ་སོར་དབྱེ་བ་འབྱེད་དུ་མེད་པ། དཔེར་ན། མར་མེ་འབར་བཞིན་པའི་སྡོང་བུ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང་། ལྕགས་བསྲེགས་ཀྱི་རི་བོ་ཆེན་པོ་ལ་དབང་མེད་དུ་དེད་པ། ལྕེ་ཁ་ནས་ཕྱུང་སྟེ་ལྕགས་བསྲེགས་ཀྱི་ས་བཞིར་བརྒྱངས་པ། ཡང་པགས་པ་བཤུས་ནས་ལྕགས་བསྲེགས་ཀྱི་ས་བཞི་ལ་གན་རྐྱལ་དང་། ཁ་སྦུབ་ཏུ་འཇོག་པ་ལ་སོགས་པ། མདོར་ན་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་ཐབས་མེད་པ་མྱོང་བ། དེའི་ཕན་མནར་རྒྱུ་མེད་པ་མྱོང་གིན་ཡོད་པས་མནར་མེད་ཅེས་ཟེར་བ་རེད། མནར་མེད་ཀྱི་དམྱལ་བ་དེའི་ཕྱོགས་བཞི་ལ་ཉེར་འཁོར་ལྷག་པ་བཅུ་དྲུག་ཟེར་བའི་མེ་མ་མུར་གྱི་འོབས། རོ་མྱགས་ཀྱི་འདམ། མཚོན་ཆའི་ཐང་། རལ་གྲི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ། དེ་བཞི་པོའི་ཕྱོགས་རེར་བཞི་བཞི་བཅུ་དྲུག་ཡོད་པ་དང་། མཚམས་བཞི་ན་ཡང་ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་རིའི་སྡོང་པོ་རེ་ཡོད། དེ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་ཚེ་ཚད་རིང་ཐུང་ནི། མཛོད་ལས། མི་རྣམས་ཀྱི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ། །འདོད་པ་དག་གི་ལྷ་རྣམས་ལས། །འོག་མ་དག་གི་ཉིན་ཞག་གཅིག །དེས་ན་ཚེ་ལོ་ལྔ་བརྒྱའོ། །གོང་མ་གཉིས་ཀ་ཉིས་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དང་། དེའི་ཐོག་ལ་ད་དུང་། ཡང་སོས་ལ་སོགས་དྲུག་རིམ་བཞིན། །འདོད་ལྷའི་ཚེ་དང་ཉིན་ཞག་མཉམ། །ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། རང་ཅག་རྣམས་ཀྱི་མི་ལོ་ཡི་ཐོག་ནས་བརྩིས་ན། མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཐམ་པ་ལ། ལྷ་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ཞག་གཅིག་ཡིན་པ་རེད། དེའི་ཞག་གྲངས་དེ་བརྩིས་པའི་རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཐམ་པ་དེ་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ཚེ་ཚད་རེད། དེ་མི་ལོའི་ཐོག་ཏུ་ཕབ་ན་མི་ལོ་ཉིས་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་ཡིན་པ་རེད། མི་ལོ་ཉིས་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་དེ་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པས་རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་དེ་ཡང་སོས་པའི་ཚེ་ཚད་ཡིན་གསུངས་པ་རེད། དེ་བཞིན་དམྱལ་བ་འོག་མ་ཐམས་ཅད་ལོ་གྲངས་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་ད་དུང་ཇེ་མང་ཡིན་པ་རེད། དེའི་ཞག་གི་གྲངས་ཀ་དེ་ཞག་གྲངས་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་ཚེ་ཇེ་རིང་ཡིན་པ་རེད། དེས་ན་གོང་མའི་བཞི་འགྱུར་དེ་འོག་མའི་ཚེ་ཚད་ཡིན་གསུངས་པ་རེད། གྲང་དམྱལ་ནི། མུན་པའི་ཁྲོད། གངས་དང་འཁྱག་རོམ་གཅོང་རོང་ཡ་ང་བའི་གནས་ན་རླུང་དང་བུ་ཡུག་འཚུབས་པས་ཤིན་ཏུ་གྲང་བ། གོང་མ་ལས་འོག་མ་བདུན་འགྱུར་གྱིས་གྲང་ཞིང་འཁྱག་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པ། དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཚོར་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་མིང་ཐོགས་པ་ནི། འཁྱག་ཆེ་ནས་ལུས་ནས་ཆུ་བུར་ཐོལ་ཐོལ་དུ་བརྡོལ་བའི་མིང་ལ་ཆུ་བུར་ཅན། ཡང་དེ་ལས་ཀྱང་གྲང་ངར་ཆེ་ནས་ཆུ་བུར་བརྡོལ་ཏེ་ཁྲག་དང་ཆུ་སེར་ཟག་གིན་ཡོད་པ་དེའི་མིང་ལ་ཆུ་བུར་རྡོལ་བ། ཨ་ཆུ་ཟེར་ནས་ངུ་འབོད་འདོན་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་ལ་ཨ་ཆུ། ད་དུང་དེ་བས་ཀྱང་གྲང་ཞིང་འཁྱག་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྨྲེ་ངག་ཤུབ་བུའི་སྒྲ་ཙམ་མ་གཏོགས་འདོན་མི་ཐུབ་པ་དེ་ལ་ཀྱི་ཧུད། དེ་ལས་ཀྱང་གྲང་ཞིང་འཁྱག་པས་སྐད་ཀྱང་ཐོན་མི་ཐུབ་པར་སོ་འཁྲིགས་སོང་པ་ལ་སོ་ཐམ་པ། ད་དུང་དེ་ལས་ཀྱང་གྲང་བས་པགས་པ་ཁག་ལྔ་དྲུག་ཏུ་གས་པས་མ་ཚད། མདོག་སྔོན་པོར་གྱུར་སོང་བ་ལ་ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པ། ད་དུང་དེ་ལས་ཀྱང་འཁྱག་ནས་གྲང་ཆེ་བས། པགས་པ་ཁག་མང་པོར་གས་ནས་མདོག་དམར་པོར་གྱུར་སོང་བ་དེའི་མིང་ལ་པདྨ་ལྟར་གས་པ། དེ་ནས་གྲང་པའི་མཐར་ཐུག་སྟེ་པགས་པ་བཤུས་ནས། བརྒྱ་སྟོང་ལ་སོགས་པའི་ཆར་གས་པ་ལ་པདྨ་ལྟར་ཆེར་གས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་གིན་ཡོད་པ་རེད། གྲང་དམྱལ་བ་དེ་དག་གི་ཚེ་ཚད་ཇི་ལྟར་རེད་ཅེ་ན། ཏིལ་སྦྱང་ནང་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཞིང་། །ཏིལ་གཅིག་ཕྱུང་བས་ཟད་གྱུར་པ། ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་ཚེ་ཚད་དེ། །གཞན་གྱི་ཚེ་ནི་ཉི་ཤུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པས། རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཡུལ་མ་ག་དྷ་ཡི། འབྲུ་རིགས་ཁལ་བརྒྱད་ཅུ་ཐམ་པ་ཤོང་སའི་སྣོད་གཞོང་བ་ཆེན་པོ་གཅིག་གི་ནང་ན། འབྲུ་ཆུང་ཆུང་ཏིལ་གྱིས་ཕྱུར་བུར་གང་བའི་ནང་ནས་ལོ་བརྒྱ་རེའི་མཚམས་ནས་ཏིལ་གྱི་འབྲུ་ཁེར་བུ་རེ་བླངས་ན། ཏིལ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་དུས་སུ་གྲང་དམྱལ་གོང་མ་ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་ཚེ་ཚད་ད་གཟོད་རྫོགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས། འོག་མ་ཐམས་ཅད་དེ་ལས་ཉི་ཤུ་འགྱུར་གྱིས་མང་པས། དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཟད་མཐའ་མེད་ཅེས་ཟེར་བ་དང་འདྲ་འདྲ་ཡིན་པ་རེད། ཉི་ཚེ་བ་ཟེར་རྒྱུ་དེ་ཅི་འདྲ་ཞིག་རེད་ཟེར་ན། དམྱལ་བ་ངོ་མའི་ཉེ་འཁོར་དང་། རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ། ས་ཡི་འོག ས་སྟེང་གི་རི། ཐང་། ཤིང་། ཆུ་སོགས་ལ་གནས་ནས་བེམ་པོ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ལུས་ཡིན་སྣང་ཤར་ཏེ། ལུས་མེ་ཡིས་འཚིག་བཞིན་ཡོད་པའི་སྣང་བ་དང་། འཁྱག་ནས་གས་པ། གཤེད་མས་གསོད་ཅིང་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཉིན་མོ་བདེ་ཞིང་། མཚན་མོར་སྡུག་བསྔལ་བ། ཡང་དེ་ལས་གོ་ལྡོག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྣང་བ་ལ་བར་མེད་རྟག་ཏུ་སྤྱོད་ཅིང་། ཚེ་ཚད་ལ་ངེས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དངོས་སུ་མྱོང་ན་སྨྲོས་ཅི་དགོས། དེ་ཐོས་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་ཀྱང་སྐྲག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། བཤེས་སྤྲིང་ལས། དམྱལ་བ་བྲིས་པ་མཐོང་དང་ཐོས་པ་དང་། །དྲན་དང་བཀླགས་དང་གཟུགས་སུ་བགྱིས་རྣམས་ཀྱང་། །འཇིགས་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ན་མི་བཟད་པའི། །རྣམ་སྨིན་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཞེས་དང་། འདི་ན་ཉིན་གཅིག་མདུང་ཐུང་སུམ་བརྒྱ་ཡིས། །རབ་ཏུ་དྲག་བཏབ་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ། །དེས་ནི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་ལའང་། །འོལ་ཡང་མི་འགྲོ་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རེད། །