སེམས་བསྐྱེད་བཤད་པ།
དེའི་སྟེང་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དགོས། དམིགས་པའི་ཡུལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱས་ནས། སྙིང་རྗེ། བྱམས་པ། དགའ་བ། བཏང་སྙོམས་ཏེ། ཚད་མེད་པ་བཞི་བསྒོམ་པ་དེ་ཉིད་རྟེན་བྱས་ཏེ། བརྟེན་པ་གཞན་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་འདོད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་། དེ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་འཇུག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་གཉིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་དགོས་པ་རེད། ཉིན་མཚན་མེད་པར་དགེ་སྦྱོར་ལ་འབད་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་མ་ཟིན་ན་ཕན་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མ་རེད། སྨོན་པ་དང་འཇུག་པའི་བློའི་རྣམ་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཟེར་བ་རེད། འབྲས་བུ་ལ་དམ་བཅའ་བ་སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། དེའི་རྒྱུ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་བསྒྲུབ་པ་རྒྱུ་ལ་དམ་བཅའ་བ་འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཉིད། དགོངས་སུ་གསོལ་བ་གསུམ་གྱིས་སད་བྱས། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གསུམ་གྱིས་གཞི་བཟུང་། དངོས་གཞི་དམ་བཅའ་བ་གསུམ་དང་བཅས་པའི་ཆོ་གས་ཐོབ་པ་ལ་བསྐྱེད་པའི་ཐ་སྙད་སྦྱར་བ་རེད། དེ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རེད། དེ་ཡང་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པ་མི་གཙོ་སྐྱེས་པ་གཙོ་ཞེས་གསུངས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཉིས་པོ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་བློ་དང་འདྲེས་ངེས་སུ་བསྒོམ་པའི་མཐར། སེམས་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་གྱི་ངང་དུ་འཇོག་པ་དེས་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་བ་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པ་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད། དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན་པ་རེད། གསང་སྔགས་ཀྱི་ལུགས་ལ་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་ག་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་གསུངས་རྒྱུ་དེ། མོས་པས་སྤྱོད་པ་ཙམ་ཞིག་ལ་དགོངས་པ་མ་གཏོགས། མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་པའི་གོ་བ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་མཚན་ཉིད་པ་དེ་དམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་དགོས་པ་རེད། དམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་གང་རེད་ཟེར་ན། ཡོངས་འཛིན་དམ་པ། རྗེས་སྒྲུབ་དམ་པ། རྟོགས་པ་དམ་པ་སྟེ། དམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་ལམ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་རེད། གོང་དུ་བཤད་པའི་ཚོགས་སྦྱོར་གྱི་ལམ་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཡུན་རིང་པོར་བློ་སྦྱོང་བའི་མཐུ་ལས། མཐར་མཐོང་ལམ་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེ་བཞིན་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ། སྐབས་ཐོབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལས་ཐེངས་འདིར་ཉུང་ངུའི་ཚིག་གིས་མཚོན་ཐུབ་པ་མ་རེད། མདོར་བསྡུས་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རང་རྒྱུད་ལ་འདྲེན་པའི་དངོས་རྒྱུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ན། སྙིང་རྗེས་དྲངས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཉག་མ་རེ་ཡིན་ཡང་རང་རྒྱུད་ལ་ཨེ་སྐྱེ་ལྟ་རྒྱུ་མ་འཆུག དེས་ན་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་ལམ་ལོག་པ་ལས་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་སྐྱབས་འགྲོ། ལམ་དམན་པ་ལས་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་སེམས་བསྐྱེད་པ། དེའི་ཐོག་ཏུ་སྡིག་སྒྲིབ་དག་པར་བྱེད་པ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་བསྒོམ་བཟླས། ཚོགས་བསགས་པ་མཎྜལ། རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རིམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་ནས། དངོས་གཞི་སྨིན་བྱེད་ཀྱི་དབང་དང་། གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ཁྲིད་ལ་ཞུགས་ནས། བསྒོམ་པས་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ། གོ་བ་དཔེ་ཐོག་དང་། གདམས་པ་ཡིག་ཐོག་ཏུ་མ་ལུས་པར། བསྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་དགོས་པ་རེད། དེ་ཡང་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་བྱང་ནས་བྱང་དུ་དར་བའི། སྔ་འགྱུར་རྙིང་མ་པ། དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་བ། འགྲོ་མགོན་བཀའ་བརྒྱུད་པ། རི་བོ་དགེ་ལྡན་པ། བཤད་ཚུལ་གཞན་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། སྒྲུབ་བརྒྱུད་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་བཀའ་སྲོལ་ཚང་མ་གང་དང་གང་ཡིན་ཡང་། ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་གཉིས་ལྡན་གྱི་རིང་ལུགས། སྒྲུབ་ཐུབ་ན་ཚེ་གཅིག་ལ་འཚང་རྒྱ་བའི་ཆོས་འབའ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དེས་ན་ངའི་ཆོས་བརྒྱུད་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད། ངའི་དགོན་པ་དང་། ཁོའི་དགོན་པ་ཟེར་ནས། ཕྱོགས་རིས་ཆགས་སྡང་བྱེད་དགོས་པ་མ་རེད། རྒྱ་ཟངས་འོ་མ་ལ་ཁ་རྐུབ། བུ་རམ་སྒོར་མ་ལ་དཀྱིལ་ཟུར་ཞིག་ཡོད་པ་མ་རེད། སྟོན་པ་གཅིག་གི་བསྟན་པ་དེ་གྲུ་བཞི་ལམ་མེར་ཁྱེར་ཤེས་ན། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་པ་དེ་ལ་ཟེར་བ་རེད། ཕྱོགས་རིས་ཆགས་སྡང་བྱེད་ཉན་པ་མ་རེད། ཕྱོགས་རིས་ཆགས་སྡང་བྱེད་མདོག་བྱས་ནས། གནད་མི་ཤེས་པར་བསྟོད་སྨད་བྱེད་ས་ནས། ཆོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཆོས་སྤང་གི་ལས་ངན་བསགས་ན། རང་ཉིད་དམྱལ་བ་མནར་མེད་ནས་ཡར་ཐར་མེད་པའི་རྒྱུ་བསྒྲུབ་འགྲོ་བ་རེད། དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་སུ་ཡིན། གང་ན་ཡོད། མངོན་ཤེས་མེད་ན་ཤེས་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་རེད། གང་ཟག་གི་ཚོད་གང་ཟག་གིས་མི་ཟིན་པ་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་ཡོད་ན། སྤྱིར་ན་བདག་བསྟོད་གཞན་སྨོད། དེའི་ནང་ནས་དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་གཉན་པོ་རེ་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་ན། རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མར་མྱོང་ངེས་རེད། མ་གཞི་གཞན་ངན་རུང་རང་ལ་གནོད་པ་མ་རེད། རྩ་བ་ཚིག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ན། རང་བློ་རང་ལ་མི་དཀར་བ་མི་སྲིད་པས། རང་དྲིན་རང་ལ་ཆེ་བའི་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་རང་གིས་མ་སྒྲུབ་ན། ན་སོ་བརྒྱད་པའི་རྟ་རྒན་ལ་ཁ་ལོ་བསླབ་མཁན་ཞིག་ཟུར་ནས་ཡོང་རྒྱུ་ཡོད་དཀའ། ཆོས་ད་ལྟ་སྒྲུབ་ན་ཚིག་རེ་ཡིན་ཡང་ཤེས་རྒྱུ་དང་ལོབས་རྒྱུ་ཡོད། ཕྱི་འགྱང་ལེ་ལོ་བྱས་ན་ལོ་བརྒྱ་སོང་ཡང་སྐྱེད་ཐོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་ཡང་རྗེས་མ་གོ་སྐབས་ཡོད་ན་ད་དུང་མུ་མཐུད་ནས་ཁྱེད་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་དབང་མོས་པ་དང་བསྟུན་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁ་བརྡ་རེ་བྱེད་འདོད་ཡོད། འོན་ཀྱང་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་གྱི་རགས་པ་རྒྱུན་གྱི་མི་རྟག་པ་དང་། ཕྲ་བ་སྐད་ཅིག་གི་མི་རྟག་པའི་འགྱུར་བ་དེར་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། རྗེས་མ་ད་དུང་གཅིག་བྱེད་གཉིས་བྱེད་བསམ་རྒྱུ་དེ་རྟག་འཛིན་ཆེ་བའི་སྐྱོན་ཆ་རེད། སང་ཉིན་ཨེ་ཡོད་དེ་རིང་སུས་ཤེས། དེས་ན་མ་ཤི་ཚེ་རིང་བྱུང་ན་སླར་ཡང་རང་རེ་མཉམ་འཛོམས་ཡོང་ནས། དུས་ཀྱི་ཐ་མར་ཆོས་ཀྱི་གྲུ་ཆེན་པོ་ལ་མཉམ་དུ་ཞུགས་རྒྱུའི་སྨོན་ལམ་དང་། ཚེ་འདིར་འདི་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་ཏུ་འཚོགས། མར་མེ་གཅིག་ལ་བལྟས་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ལྟར་དུ། ཕྱི་མ་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་ཚོམ་བུ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་བའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཡོང་། །
དེ་ལྟར་ན་བདག་གི་གཟུགས་མཐོང་བ་དང་སྐད་ཐོས་པ། ཐ་ན་བདག་གི་གཟུགས་བརྙན་དང་མིང་ཙམ་མཐོང་ཐོས་བྱུང་བ་དང་། བདག་གི་ལུས་བརྒྱུད་ནས་རླུང་གི་རྫི་ཕྱོགས་ཕོག་པ་ལ་སོགས་པ། བདག་ལ་བཟང་ངན་ལས་ཀྱིས་འབྲེལ་གྱུར་ཐམས་ཅད་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་བདེ་ནས་བདེ་བའི་ལམ་དུ་འགོད་པར་སྨོན་པ་དང་ཆབ་ཅིག་ཏུ། ཆོས་འཆད་ཉན་བགྱིས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ། རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་དུ་བསགས་པ་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད། བློས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམ་སྟེ་བསྡམས་པའི་མཐུས། སྤྱིར་སྐྱེ་དགུའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་གཞི་རྩ་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དར་ཤིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་སྔར་བཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ཁྱད་པར་དུ་ད་ལྟ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་ན་སྐུ་འཚོ་ཞིང་གཞེས་པའི་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ། བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་མིག་ཏུ་གྱུར་བའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་ཆེན་དག་གི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་མི་འགྱུར་བསྐལ་བ་རྒྱ་མཚོར་བརྟན་ཅིང་། རྨད་བྱུང་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་དོན་མཐའ་དག་མ་ལུས་ལྷག་མེད་གེགས་བྲལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་བདེ་སྐྱིད་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་གནོད་འཚེ་གདུག་པའི་བསམ་སྦྱོར་དང་བྲལ་ཞིང་། ཕན་ཚུན་ཕ་མ་དང་སྤུན་སྲིང་གི་འདུ་ཤེས་ནམ་ཡང་མི་ལྷོད་པར་ཞི་བ་དང་བདེ་བའི་དཔལ་གྱིས་འབྱོར་ཞིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། གནས་སྐབས་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་། མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པར་མཐུན་འགྱུར་གྱི་ཐུགས་འདུན་གནང་བར་ཞུ། །