Nitartha Digital Library
Tibetan
ཁྱབ་བདག་པདྨ་སྐལ་བཟང་གི་གསུང་འབུམ་གླེགས་བམ་བཞི་པ།


   
  collapse section
   
   
ཁ༽ ཉིན་གཉིས་པར་བཤད་བྱའི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་ཁྲིད།
   
   
   
   
   
   
   
   


 
previousཁ༽ ཉིན་གཉིས་པར་བཤད་བྱའི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་ཁྲིད། next

ཁ༽ ཉིན་གཉིས་པར་བཤད་བྱའི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་ཁྲིད།

ཡང་མཆོད་བརྗོད་སོགས་གསུངས་ནས།

ཨ༽ མཚམས་སྦྱོར་གྱི་གདམས་ངག

ད་རེས་རང་རེ་འདི་ན་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་དཀའ་བ་འཛམ་གླིང་ལས་ཀྱི་ས་བ་ལ་སྐྱེས། ཁེལ་དཀའ་བ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་སྒྲོན་མེའི་བསྐལ་བ་དང་ཁེལ། དེ་ལས་ཀྱང་འཕྲད་དཀའ་བ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་མ་ནུབ་པའི་དུས་སུ་འཕྲད། མཇལ་དཀའ་བ་ལམ་སྟོན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཡང་མཇལ། ཐོབ་དཀའ་བ་ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་གམ་རང་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་ན་ལོ་དང་ཟླ་བས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ཐུབ་པའི་དམ་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོབ་པའི་སྐབས་འདིར། མི་ཚེ་སྟོང་ཟད་དལ་རྟེན་སྟོང་ལོག སྡུག་སྡིག་པ་གཉིས་དང་འབགས་ནས་ལུས་འབྱུང་བཞི་འཁོར་ལོ་སྐོར་སྐོར་བྱས་ནས་མི་ཚེ་བསྐྱལ་ན། འཆི་ཁར་སླེབ་དུས་ཆོས་མེད་ལག་སྟོངས། སྐྱབས་རེ་ས་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ཡོད་ཀྱང་ངོ་མ་ཤེས། བློ་གཏད་ས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ཡོད་ཀྱང་སྒྲུབ་མ་ཐུབ་ནས། ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་འདི་མི་འདོད་བྱས་པས་ད་མ་ཕན། ལན་པ་མི་ལ་བཞག་ཀྱང་ལེ་ལན་རང་ལ་འཁོར་ནས་

ལུས་འབྱུང་བཞིའི་སྟོབས་ཟད། ཁ་མྱིག་དབང་པོའི་མདངས་ཤོར། རྒྱུ་ལག་ལ་ཡོད་རྒྱུ་བོ་ཡང་ཇེ་སྲབ་ཇེ་སྲབ་འགྲོ་སར་ཐུག་དུས། ཤ་ཕུ་ནུ་ཡིན་ཡང་ཐག་ཇེ་རིང་། པང་བུ་རྒྱུད་ཡིན་ཡང་ཞེ་ཇེ་ལོད་འགྲོ་བ་ཞིག་མ་གཏོགས་མེད། འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་བྱ་བཞག་བྱ་བྱེད་བྱིས་པའི་རྩེད་མོ་ལ་འགྱོད་པ་རྗེས་ནས་བྱེད་དུས། ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས། ཨ་རེ་འགྱོད་དེ་བག་ཙམ་ཕྱིས་པ་འདྲ། །གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། གཞན་ཡང་ཆུང་བྱིས་པའི་དུས་ནས་གྲྭ་སར་གྲྭ་གདན་གྱི་ཐོག་ལ་བཞག འདོན་ཆོག་སློབ་གཉེར་དང་བཀའ་དཔེ་ཆ་སྦྱོང་བའི་ཐད། ཁྱིམ་ཕ་མ་ཡུལ་སྡེ་བ་མཁན་སློབ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་བཅས་པས་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱས་ཀྱང་། རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛིའི་ཇག་པས་ལོ་དང་ཟླ་བ་དེ་འདོམ་ལ་འཇལ་ནས། དུས་ཚོད་གར་སོང་མ་ཤེས་པའི་ཐོག་ལུས་ལང་ཚོ་ལ་བལྟས་དུས་ཚེ་ཕྱེད་མར་གྱི་ས་ལ་ཐུག་པས་ད་སྦྱོང་ཟེར་ན་གར་སླེབ་མེད་ས་བོ། སྒོམ་ཟེར་ན་འདི་སྒོམ་དེ་སྒོམ་གྱི་བློ་གཏད་མེད་ས་ལ་ཐུག་དུས། སེར་གྱི་ལེར་གདོང་གྲལ་བསྒྲིགས་ཉིན་མོར། །བློ་དྲི་ས་ཡོད་ཀྱང་དྲི་དབང་མེད། །ཟེར་འདྲའི་འགྱོད་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་རྗེས་ནས་འོང་རྒྱུ་ཡོད། འདི་དག་ཁ་ཕྱིར་བསྐོར་ནས་གཞན་སྐྱོན་འབའ་ཞིག་བཤད་པ་ཙམ་མ་ཡིན། ང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་ཡང་དེ་འདྲ་ཞིག་རེད། དེས་ན་ཁྱེད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྱིར་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དང་མཇལ། ཁྱད་པར་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་བསྟན་པའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་རྒྱུ་བྱུང་བ་འདི་ནི། ཚེ་སྔོན་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་གཞིར་བཞག་གི་ཐོག་ནས་ད་སོ་སོར་ཚེ་སྐེད་ཚེ་སྨད་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་། མདོར་ན་ད་སྔོན་འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་བྱ་བཞག་གིས་འཁྲུལ་ཚད་གཅིག་འཁྲུལ་ཚར་བ་ཡིན་ཡང་འདི་འགྲུབ་སོང་བསམ་རྒྱུ་རང་རེ་མི་དགོས། འདིའི་ཡན་ཆད་གྱི་རྒྱལ་པོ་མི་དྲག་བླ་ཆེན་དཔོན་ཆེན་ལ་སོགས་ས་འདིའི་ཐོག་ལ་ཅི་འདྲའི་རྐང་རྗེས་འཇོག་མྱོང་མོད། ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདོད་པའི་ཁ་མ་གང་། ལས་ཀའི་མཐའ་མ་བུད་པའི་ངང་ནས་གཤིན་རྗེས་ཞགས་ནག་སྐེ་ལ་ཐེབས་ནས་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལམ་ཆེན་ལ་ཆས་སོང་ནི་ཞིག་མ་གཏོགས་ད་སྔར་མ་བྱུང་། ད་ཕྱིན་འབྱུང་རྒྱུ་མེད། བྱ་སྔ་མ་ཤི་བའི་རོ་ལ་བལྟས་ན། །བྱ་རྗེས་མ་མི་རྟག་དེ་དང་འདྲ་བ། །ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་ཚེ་རིང་ཐུང་འདོམ་གྱིས་འཇལ་ན་གསོན་འདི་གང་འདུག་རྒྱུར་ཇི་ཙམ་ཡོད་སུས་ཤེས། སང་ཉིན་ཨེ་ཡོད་དེ་རིང་མི་ཤེས་པས་ད་ནི་ཚེ་ཡི་ལྷག་མ་ཅི་ཡོད་མི་ཚེའི་ནམ་ཟླ་དེ་ཆོས་ལ་མ་དྲིལ་ན། དམུ་གབ་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་ཐེབས་ནས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། བློ་ཉེས་ཚབས་ཆེན་ཞིག་འདི་ནས་ཤོར་འདུག་བསམ་རྒྱུའི་བློ་སྣ་ནང་ནས་སྐོར་ཐུབ་པ་ཞིག་ཅིས་ཀྱང་མ་འཕྱུགས་དང་རང་དྲིན་རང་ལ་ཆེ་བ་ཡིན། ད་རེས་རང་ཅག་རྣམས་ནི་སྤྱིར་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ལྷག་ཞབས་ཚུད། ཡང་སྒོས་གསང་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཆོས་དང་མཇལ་ན། གསང་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་ནམ་ཡིན་ཡིན། གང་བྱུང་བྱུང་བྱོན་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་རྨད་བྱུང་བསམ་ཡས་ལས། །ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་བསྟན་པ་རྣམ་གསུམ་བྱོན། །ཞེས་གསུངས་པས་བསྐལ་བ་མང་པོའི་ཡར་སྔོན་ཞིག་ལ་བསྐལ་བ་ཀུན་བཀོད་ཅེས་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་སྔོན་བྱུང་གི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱོན། དེའི་བསྟན་པ་ལ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་བསྟན་པ་འདི་ཐེངས་གཅིག་དར། མ་འོངས་བསྐལ་བ་མང་པོ་འདས་པའི་འོག་རོལ་ན། ཡང་བསྐལ་བ་མེ་ཏོག་བཀྲམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་འབྱུང་། དེའི་དུས་སངས་རྒྱས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཞེས་བྱ་བ་བྱོན་ནས། དེའི་བསྟན་པ་ལའང་གསང་སྔགས་འདི་ཐེངས་གཅིག་འབྱུང་། ད་ལྟ་སྒྲོན་མེའི་བསྐལ་བ་བཟང་པོ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བྱོན་ནས་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་རྒྱ་ཆེན་སྟོན་པ་འདི་མ་གཏོགས་ནམ་ཡིན་ཡིན་མི་འབྱུང་བས་འདི་ནི་ཨུ་དུམ་ཝཱ་རའི་མེ་ཏོག་དང་འདྲ་བ་རྙེད་པར་དཀའ་ལ་རྙེད་ན་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་འདི་ལ་ནང་གསེས་དབྱེ་ན། རིང་ལམ་ཉེ་ལམ་མྱུར་ལམ་གསུམ་ཡོད། ཕྱི་ཀྲི་ཡོག་སྡེ་གསུམ་སྟེ་བྱ་རྒྱུད་སྤྱོད་རྒྱུད་རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་གསུམ་གྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་ན། མི་ཚེ་བཅུ་དྲུག་དང་མྱུར་ན་བདུན་སོགས་ཀྱིས་རིགས་གསུམ་རིགས་བཞི་རིགས་ལྔ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་སར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་མི་ཚེ་མང་པོ་ཞིག་གིས་འགྲུབ་དགོས་པས་འགོར་ཡུན་ཧ་ཅང་རིང་ཆེ་སྟེ། རང་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཚེ་གཅིག་ཙམ་དུ་ཡང་སྒྲུབ་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་གིས་མི་ཚེ་མང་པོར་ཅི་འདྲ་སྒྲུབ། ཉེ་ལམ་མ་ཧཱ་ཨ་ནུ་གཉིས་ཡིན་པས་ཚེ་ལུས་གཅིག་གིས་ཟུང་འཇུག་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་ཐུབ་ཀྱང་། དེ་ཡང་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་ལྷ་མཛུ་གུ་ཙམ་ལ་གསལ་སྣང་དང་རྫོགས་རིམ་རླུང་ཁུག་གཅིག་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པ་སོགས་ཀྱང་སླ་བ་ཞིག་མིན་པས་གང་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་དེ་ཡང་དཀའ། ད་མྱུར་ལམ་འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རང་ལ་ཡོད་ན་ལོ་དང་ཟླ་བས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་ཐུབ་པས་དེ་ཡན་གྱི་ཆོས་ཤིག་མེད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཕོ་རྒོད་བློ་རྒོད་གཅིག་གིས་ལས་སླ་མོ་སླ་མོ་ཞིག་ལ་འགྲུབ་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། དེས་ན་བླ་མ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བཙལ་ནས། དེས་མན་ངག་གི་གདམས་ཟབ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལག་ཁྲིད་ལ་བསྟེན་ནས་ཤེས་དགོས་པས་རང་རེ་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་སའི་ཡུལ་འདི་ནི། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཡིན་པས་སྤྲོ་དགའ་སྐྱེ་བར་རིགས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གོ་དོན་གོང་དུ་སོང་། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་སྡེ་མི་ཡུལ་དུ་དར་བའི་ཡིག་འབྲུ་གླེགས་བམ་དུ་སྣང་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་ལྡང་ཚད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས་རྒྱུད་སྡེ་ཐམས་ཅད་རྒྱུད་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིར་བསྡུས། དེ་ལ་སློབ་དཔོན་འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་གྱིས་སེམས་ཀློང་མན་ངག་གི་སྡེ་གསུམ་དུ་བསྡུས། མན་ངག་སྡེ་ལ་སློབ་དཔོན་ཤྲཱི་སེངྷས། ཕྱི་སྐོར། ནང་སྐོར། གསང་སྐོར། ཡང་གསང་བླ་ན་མེད་པའི་སྐོར་དང་བཞི་རུ་ཕྱེས། དེའི་ནང་གི་ཕྱི་སྐོར་ལུས་དང་འདྲ་སྟེ་ཐ་སྙད་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཅེས་གསུངས་ན། ཕྱི་སྐོར་གྱིས་གཞི་ཀ་དག་དང་ཁྲེགས་ཆོད་གཏན་ལ་འབབས་ཚུལ་ཐམས་ཅད་ཧ་ལམ་འདྲ་བ་ཡིན་ཡང་། ལམ་ལྷུན་གྲུབ་ཐོད་རྒལ་གྱི་ཐད་གཞི་གདོད་མའི་གནས་ཚུལ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ལས། ལམ་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་དང་། བར་དོའི་འཆར་ཚུལ། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུའི་གྲོལ་ཚུལ་མ་བཤད། ནང་སྐོར་མིག་དང་འདྲ་སྟེ་མཐོང་བ་བརྡ་ཡི་ཆོས་ཞེས་གསུངས་ན། ནང་སྐོར་གྱིས་ལམ་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གྱི་ངོ་སྤྲོད་བསྟན་ཡོད་ན་ཡང་། རང་བཞིན་གཞི་ཡི་བཞུགས་ཚུལ་དང་། མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་གྲོལ་ཚུལ་མ་བཤད། གསང་སྐོར་སྙིང་དང་འདྲ་སྟེ་དྲན་བྱེད་གཟུངས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་གསུངས་ན། གསང་སྐོར་ནས་ལམ་གྱི་བྱེ་བྲག་སྒོམ་པ་ཙམ་བསྟན་ན་ཡང་། གཞིའི་གནས་ཚུལ་དང་། མཐར་ཐུག་གི་གྲོལ་ཚུལ་ད་དུང་གབ་ནས་ཡོད། འདི་ནི་ལུས་དབང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ཞེས་གསུངས་ན། ཡང་གསང་བླ་མེད་ཀྱི་སྐབས་འདིར་གཞི་གདོད་མའི་གནས་ལུགས། ལམ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ། འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་གི་གྲོལ་ཚུལ་རྒྱས་ཤིང་ཞིབ་པར་བསྟན་ཡོད། དེ་ལྟ་བུའི་ཡང་གསང་བླ་མེད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ལ་རྒྱུད་བཅུ་བདུན། དེའི་དགོངས་ཉམས་དྲིལ་བ་ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན། ངལ་གསོ་སྐོར་གསུམ། སྙིང་ཐིག་ཡ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཡིན། དེ་དག་གི་དགོངས་དོན་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་བ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་ཅེས་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་གླིང་པའི་ཐུགས་གཏེར་དགོངས་པའི་གསང་མཛོད་ལས་རྡོལ་བའི་ཆོས་སྡེ་བཞུགས་པ་འདི་ཉིད་ཡིན། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཡང་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད། དེའི་ནང་ནས་སྐབས་འདིར་རང་རེས་འཆད་ཉན་བྱ་བ་འདི་ནི་ལམ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན། དེ་ལ་ཡང་སྨིན་བྱེད་ཀྱི་དབང་དང་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ཁྲིད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཞུགས་པ་ལས། གྲོལ་བྱེད་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ལ། ཁྲིད་དེ་ལ་ཡང་སྔོན་འགྲོ་དང་དངོས་གཞིའི་ཁྲིད་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་ཡིག་ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན། ཐ་མར་དགེ་བ་མཇུག་གི་དོན་དང་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་གོང་དུ་སོང་ནས་དེ་རིང་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་བཤད་པ་ལ།

༼ཨཱཿ༽ བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལ་གསུམ།

ཀུན་བཟང་ཞལ་ལུང་གི་གཞུང་དོན་དངོས་འཆད་པའི་སྐབས་འདིར། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་གོང་དུ་སོང་། ཀློང་ཆེན་གྱི་དོན་ནི་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀྱི་མཚན་གྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། ཀློང་ཆེན་གྱིས་ཀ་དག་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་། རབ་འབྱམས་ཀྱིས་ལྷུན་གྲུབ་ཐོད་རྒལ་གྱི་འཆར་སྣང་བསྟན། མདོར་ན་གཞི་ཀ་དག་དང་ཁྲེགས་ཆོད། ལམ་ལྷུན་གྲུབ་དང་ཐོད་རྒལ། འབྲས་བུ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་བཀྲལ་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་སྐབས་སུ་མ་བབ། ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐུས་ལན་གསུམ་རྗེས་སུ་བཟུང་དགོངས་བརྒྱུད་རྟོགས་པའི་བྱིན་རླབས་གཅིག་ཆར་དུ་འཕོས་པ་པོ་དེ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་མཁྱེན་ཕྱི་མ་རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་ཞེས་བརྒྱུད་གསུམ་ཅིག་ཆར་དུ་རྫོགས་པའི་རྫོགས་ཆེན་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས། དེའི་དགོངས་གཏེར་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཆོས་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་ཐ་སྙད་བྱུང་། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཡོད་ཚད་ལ་སྙིང་ཐིག་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་བཏགས་པས་མ་ཁྱབ་ལ། སྙིང་ཐིག་ཡོད་ཚད་ཀྱང་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན། དཔེར་ན་སྙིང་ཐིག་གོང་མ་བཱི་མ་སྙིང་ཐིག་དང་མཁའ་འགྲོ་སྙིང་ཐིག་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་འདིར་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་གླིང་པས་ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་པའི་དགོངས་བཅུད་བསྡུས་ཏེ་རྩལ་འདོན་མཛད་པ་དེ་ལ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་ཅེས་བྱ། དེ་ལྟ་བུའི་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་དངོས་གཞིའི་ཁྲིད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཁྲིད་ཡིག་ཐུན་མོང་ཐུན་མིན་གཉིས་ཀ་ལ་ཐུན་མོང་ཕྱི་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་སྦྱོར་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་སྡུད་བྱས་པའམ། ཡང་ན་དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཐུན་མིན་སྔོན་འགྲོ་ལ་ལྟོས་ན་སྔོན་འགྲོ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀའང་ཐུན་མོང་གི་སྔོན་འགྲོ་ལ་སྦྱར་རྒྱུའི་གོ་བ་བླངས་ཀྱང་ཆོག དེ་མ་ཟད་ཐེག་བརྒྱད་བློས་བྱས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ཨ་ནུ་མན་ཆད་ཐམས་ཅད། ཡང་གསང་མན་ངག་སྡེའི་ལམ་སྟེགས་ལ་ལྟོས་ན་སྔོན་འགྲོ་ཡིན་པར་གསུངས། དེས་ན་མཚུངས་མེད་བླ་མ་དམ་པ་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུའི་ཞལ་རྒྱུན་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་ལས་བསྲེ་ལྷད་གཏན་ནས་མ་བྱས་པར་མི་བརྗེད་པའི་ཐོ་ཡིག་ཏུ་བྱ་བའམ་ཟིན་བྲིས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཁོང་གིས་བྲིས་པ་ཡིན་པས་འདི་ལ་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད། གང་ཞེ་ན། ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོ། ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ། ཉམས་ལེན་དངོས་གཞིའི་ཆ་ལག་ཉེ་ལམ་འཕོ་པའི་ཁྲིད་དང་གསུམ་ལས། ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ཐུན་མོང་ཕྱི་ཡི་སྔོན་འགྲོ་ལ་ཁྲིད་རྐང་དྲུག ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་ལའང་ཁྲིད་རྐང་དྲུག་དང་བཅུ་གཉིས་ཡོད། འཕོ་བ་དང་བཅས་ས་བཅད་ཆེན་པོ་གསུམ་ཡོད་པས་དེ་སྐད་གསུངས། དང་པོ་ལའང་། དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ། ཚེ་མི་རྟག་པ། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས། ལས་རྒྱུ་འབྲས། ཐར་བའི་ཕན་ཡོན། བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང་དྲུག་ཅེས་གསུངས་པའི་དང་པོ་བཞི་ལ་བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞི་ཞེས་བྱ། འདི་ལས་དང་པོ་བ་ཚང་མས་ཤེས་དགོས་ཏེ། གདན་ས་ཆོས་འཁོར་ཆེན་པོའི་འདབ་ཀྱི་གྲྭ་ཆུང་ལོ་བརྒྱད་ལོན་པ་ནས། བླ་གྲྭ་དཀྱུས་མ། མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་གང་ཡིན་ཡང་རུང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཡོད་དགོས། བལ་བོའི་སེའུ་མ་ཟོས་ཀྱང་། །ཁ་དོག་ཉིད་ལས་བྲོ་བ་ཤེས། །ཟེར་བ་ལྟར་ཡིན་དགོས། དེ་མིན་ཕྱི་ཚུལ་རྫིག་རྔམས་ཀྱི་ཤ་ཆེ་རྩིད་མཐུག རྒྱ་འཛི་རྒྱང་ཡག་སོགས་ཀྱིས་མི་ཕན་པས་ལས་དང་པོ་བ་ཀུན་ཀྱིས་བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞི་འདི་གལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་ཤེས་དགོས། བློ་ལྡོག་གི་དོན་བློ་ནི་སེམས་ལ་གོ། ལྡོག་ནི་ལོག་པའི་དོན་ཡིན། བློ་ལྡོག་པའམ་ཞེན་པ་ལོག་པའི་དོན་ཡིན། གང་ལ་ལོག་ན་འཁོར་བ་ལ་ཞེན་པ་ལོག་དགོས། ལོག་བྱེད་ནི་བློ་སྦྱོང་གི་ཆོས་འདི་དག་ཡིན་པས་བློ་ལྡོག་གསུངས། དེས་ན་བློ་ལྡོག་བཞིའམ་ཞེན་ལོག་གི་ཆོས་བཞི་ཞེས་ལྡོག་བྱེད་བཞི་པོ་དེ་ཡིན་ན། ལྡོག་བྱ་བྱེ་བྲག་པ་གང་ཡིན་སྙམ་ན། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་དང་ཚེ་མི་རྟག་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཙོ་ཆེར་ཚེ་འདིར་ཞེན་པ་ལས་བློ་ལྡོག་པ་དང་། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀྱིས་ཚེ་ཕྱི་མར་འཁོར་བ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་སྦྱོར་ལས་བློ་ལྡོག་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་སྟེང་སྙིང་ཐིག་གི་སྐབས་འདིར་གཞན་ཕན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ལས་བློ་ལྡོག་དགོས་པ་འདི་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཐུན་མོང་གི་དགོངས་པ་ཡིན་པས་མ་ཚད་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་ལམ་གྱི་རྨང་གཞི་ཐོག་མའི་བློ་སྦྱོང་གི་སྐབས་ནས་ཀྱང་ཁྱད་ཆོས་འདི་རྩལ་དུ་བཏོན་པའི་དགོངས་པ་མ་ནོར་པ་ཡིན། མདོར་ན་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་བདག་དོན་སྒྲུབ་པའི་བསམ་སྦྱོར་གསུམ་པོ་ལས་བློ་ལྡོག་དགོས་པ་འདི་གནད་ཆེན་ནང་གི་དོན་ཆེན་ཡིན། དེ་ལས་བློ་ལྡོག་ནས་ཐར་པ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་དགོས་པས་དེའི་རྗེས་སུ་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན། ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་པ་ནི་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་མ་གཏོགས་གཞན་སུས་ཀྱང་སྟོན་མི་ཐུབ་པས་དེའི་འོག་ཏུ་བཤེས་གཉེན་ཚུལ་བཞིན་བསྟེན་ཚུལ་ཤེས་དགོས་པས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་ཁྲིད་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ཐུན་མོང་ཕྱི་ཡི་སྔོན་འགྲོ་ལ་ཁྲིད་རྐང་དྲུག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ།།

༼ཨེ༽ ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོ་ལ་དྲུག

༡༽ དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའི་ཁྲིད་ལ་གཉིས།

དེ་ལས་དང་པོ་དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཁྲིད་ལ། ཁྲིད་ཉན་པའི་ཚུལ་དང་། བཤད་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རིམ་པ་གཉིས།

༼༡ ཁྲིད་ཉན་པའི་ཚུལ་ལ་གཉིས།

དང་པོ་ལའང་ཀུན་སློང་དང་། ཀུན་སྤྱོད་གཉིས། དང་པོ་ཀུན་སློང་ལའང་། བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་། ཐབས་རྒྱ་ཆེ་བ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གཉིས་ཡོད།

༡༽ དང་པོ་ཀུན་སློང་ལ་གཉིས།

ཁྲིད་ཉན་པའི་ཚུལ་ནི་ཆོས་ཉན་ལུགས་སམ་ཞུ་ལུགས་ཤེས་དགོས་པས་དེ་ཡིན། རང་རེ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་རིང་ཆོས་ཉན་དགོས་བསམས་ནས་ཆོས་དུང་གི་སྒྲ་ལ་རྣ་བ་གཏད་ནས་འོང་ཞིང་ལུས་ཆོས་གྲལ་དུ་འཁོད། ངས་ཆོས་ཞུ་དགོས་བསམ་མཁན་གྱི་ང་ཟེར་སའི་གདགས་གཞི་གང་ཡིན་བརྟག་ན། ཤ་ཁྲག་གི་ཕུང་པོ་འབྱུང་བཞི་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ལུས་འདི་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སེམས་ཤིག ལུས་སེམས་དེ་གཉིས་ལ་བརྟེན་པའི་རྩ་གནས་ཀྱི་ཡིག་འབྲུ་གཡོ་བྱེད་རླུང་གིས་བསྐུལ་ནས་ཁ་གྲག་པ་ལ་ངག་ཅེས་པའི་ལུས་ངག་སེམས་གསུམ་པོ་འདི་ལ་ང་ཞེས་འདོགས་པའི་གདགས་གཞི་ཡིན། དེའི་ནང་གི་སེམས་ནི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལུས་ངག་གཉིས་འགྲོ་བས་དེ་གཉིས་གཡོག་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེས་ན་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་ལུས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་གཉིས་ཀ་ཆོས་ཞུ་བའི་དང་པོ་སྔོན་ཆད་ལྟར་ངན་ལང་མི་གཏོང་བར་བདག་ཏུ་སྤྲད་ནས་བཅོས་དགོས། ཀུན་སློང་བསམ་པ་གཙོ་ཆེ་བ་དང་། ཀུན་སྤྱོད་ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་གཙོ་ཆེ་བ་ཡིན། སེམས་བཅོས་ཐུབ་ན་ལུས་ངག་གཉིས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འཆོས་འོང་། ཀུན་སློང་ཞེས་པ་ནི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ཤིག་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནི་མང་ཚིག་ཡིན་པས་རྣམ་རྟོག་མང་པོའི་ནང་ནས་རྟོག་པ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་ཡར་སློང་བའི་དོན་ལ་ཀུན་སློང་ཟེར། སྤྱིར་ཀུན་སློང་ལ་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་གྱི་ནང་མ་འདུས་པ་མེད། སྐབས་འདིར་སྤང་བར་བྱ་བ་མི་དགེ་བའི་ཀུན་སློང་དེ་ལ་ནང་གསེས་འཇིགས་སྐྱོབས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་། ལེགས་སྨོན་གྱི་ཀུན་སློང་གཉིས་ཡོད། དང་པོ་ནི་ཚེ་འདིར་ནད་དང་གདོན་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ། དགྲ་ཡི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཆེད་དུ་ཆོས་སྒྲུབ་མདོག་བྱེད་པ་དེ་ཡིན། ཀུན་སློང་དེས་ནི་མ་ཀི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནས་ཡ་ཀི་འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བར་གྱི་ཆོས་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཞུས་ཏེ་ཐོབ་རུང་ཉམས་ལེན་བྱས་རུང་། སོ་སོའི་ཐད་ཀྱི་འཇིགས་པ་རེ་སྐྱོབ་པ་ལ་ཕན་ན་མ་གཏོགས། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མར་རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་བྱེད་ཅིག་དེའི་ནང་ལ་མེད་པས་དེ་སྤོང་བར་བྱེད་དགོས། གཉིས་པ་ལེགས་སྨོན་ནི། འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཆོས་སྒྲུབ་ཁུལ་བྱེད་པ་དེ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ནི་རྙེད་བདེ་གྲགས་བསྟོད་བཞི་པོ་འདོད་པ་དང་། དེ་དག་གི་ལྡོག་ཕྱོགས་མི་འདོད་པ་བཞི་བསྡོམས་པས་བརྒྱད་ལ་ཟེར། དམ་པའི་ཆོས་ལ་ལག་ཆའམ་ཚོང་རྫས་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་བཞག་ནས་ཆོས་བརྒྱད་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་ཉོ་བྱེད་བྱས་ནས་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་བརྗེ་བའི་ལས་བྱེད་པའི་གང་ཟག་ཐབས་སྡུག་དེ་ནི། བསྟན་པའི་བླ་གཙོང་། དཀོན་མཆོག་གི་རྐང་འདྲེན་ཞེས་པ་ལས་མིང་གཞན་མེད་ཅེས་དམ་པ་གོང་མ་དག་གིས་བཀའ་བཀྱོན་བྱེད་ཡུལ་དུ་གྱུར་བས་འདི་ཡང་དུག་བཞིན་སྤོང་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་ཀུན་སློང་གིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བར་གྱི་ཆོས་ལོ་དགུའི་བར་དུ་སྒོ་འདག་སྦྱར་བྱས་ནས་མཚམས་བསྙེན་སྒྲུབ་སྒོམ་ཉམས་ལེན་ལ་བརྩོན་ཡང་། རང་ལ་རྙེད་བདེ་གྲགས་བསྟོད་རེ་འགྲུབ་ན་ཆོས་ཉམས་སུ་བླངས་པའི་འབྲས་བུ་དེ་ཙམ་རེད་མ་གཏོགས། ཕྱི་མར་ཐར་བའི་ས་བོན་ཙམ་ཡང་མི་ཐོབ་པར་གསུངས་པས་མི་དགེ་བའི་ཀུན་སློང་དེ་དག་སྤོང་དགོས། ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ཀུན་སློང་ནི། དོན་དུ་གཉེར་རྒྱུ་འདི་ཡིན་དེ་ཡིན་མེད་པར་ཆོས་ཤིག་ཞུ་དར་བསམས་ནས་མི་རྗེས་ཁྱི་དེད་ཀྱི་དཔེ་བཞིན་ཆོས་གྲྭ་ལ་འོང་གི་འདུག་པ་མ་གཏོགས། དམིགས་ཡུལ་འདི་ཡིན་དེ་ཡིན་མེད་པ་དེ་འདྲ་རེད། འདི་ཡང་དགེ་བའི་ཀུན་སློང་ལ་སྒྱུར་དགོས། དགེ་བའི་ཀུན་སློང་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་གྱི་ཀུན་སློང་གསུམ་ཡོད། དང་པོ་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུའི་ཀུན་སློང་ནི། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་ཏེ་མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ཞིག་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དེ་ཡིན། བསམ་པ་དེས་བཟུང་ནས་ཐེག་པ་མཐོ་དམན་གྱི་ཆོས་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་བསྒྲུབས་ཀྱང་མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་རིང་ལམ་ཉེ་ལམ་མྱུར་ལམ་གང་རུང་ཞིག་འགྱུར་ན་མ་གཏོགས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་རུ་མི་འགྲོ། རྒྱུ་མཚན་ཀུན་སློང་རང་འདོད་མ་གཏོགས་མེད་པས་ཡིན། དེས་སོ་ཐར་གྱི་འདུལ་ཁྲིམས་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གསུམ་པོ་ཚུལ་བཞིན་བསྲུངས་ཀྱང་རྒད་པོ་སྡོམ་ལྡན་ལས་མི་འཕགས། བསྐྱེད་རིམ་གྱི་ལྷ་ཞི་བ་བསྒོམས་ན་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རུ་གོལ། ཁྲོ་བོ་བསྒོམས་ན་བདུད་དང་རུ་ཏྲར་སྐྱེ་འགྲོ། མ་ཚད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཁྲེགས་ཆོད་དང་ཐོད་རྒལ་བསྒོམས་ནའང་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱོང་ཞིག་གིས་ཟིན་ན་གཟུགས་ཁམས་གནས་རིས་བཅུ་བདུན་དང་། གཟུགས་མེད་སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་ལ་སྐྱེ་ཐུབ། མ་ཟིན་ན་བྱི་བ་དང་དྲེད་མོའི་ལུས་ལེན་འགྲོ་བ་ལས་མེད། གཉིས་པ་སྐྱེས་བུ་འབྲིང་གི་ཀུན་སློང་ནི། སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་པོ་མཐོ་དམན་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ་ངེས་འབྱུང་སྐྱེ་ནའང་རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་ཀུན་སློང་རང་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཞིག་མ་གཏོགས་མེད་པས། ཆོས་གང་དང་གང་བསྒྲུབས་ཀྱང་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་གྱི་གོ་འཕང་ཞིག་ལས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྲོ། གཞན་ཡང་ང་ཤི་ཁ་སྐྲག་མི་དགོས་པ་ཞིག་དང་། གནད་གཅོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མི་མྱོང་བ་ཞིག་དང་། ང་ཤི་ནས་དམྱལ་བར་མི་ལྷུང་བའི་ཐབས་ཤིག་བསམ་པ་སོགས་ཀྱང་རང་འདོད་སྒྲུབ་པའི་ཀུན་སློང་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འཕར་མི་ཐུབ། གསུམ་པ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ཀུན་སློང་ནི། རང་འདོད་མ་ཡིན་པར་མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་དང་བྲལ་ཏེ་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པར་བྱ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཞེས་པ་འདི་ལ་ཟེར་བས་ད་རེས་ཀུན་སློང་འདི་དང་ལྡན་དགོས་ཏེ།

༼༡ བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་།

དང་པོ་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ནི། འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ཞེས་པ་ནི། སྐྱེ་བོ་མི་ནག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་སྐད་ལ་འབྲོག་པས་ཕྱུགས་འཚོ་རྫི། བཞོན་བཞོ་འོ་གཡུག ཞིང་པས་རྨོ་རྐོ་སོ་ནམ་སོགས་ཁ་གསོ་རྒྱབ་འགེབས། དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་བྱེད་པ་སོགས་ལ་འཁོར་བ་ཟེར། དེ་ཡང་འཁོར་བས་བསྡུས་པའི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན། དོན་ལ་འདོད་ཁམས་གཟུགས་ཁམས་གཟུགས་མེད་ཁམས་གསུམ་ལ་ཁམས་གསུམ་དང་། སྟོད་རིས་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་མི་གསུམ། སྨད་རིས་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་གསུམ་སྟེ་དྲུག་ལ་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ཅེས་བྱ། སྐབས་འགར་ལམ་རྒྱུད་ལྔ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གཞན་གཉིས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་བསྡུས་ནས་ལམ་རྒྱུད་ལྔར་བཞག འཁོར་ཞེས་པའི་དོན་དཔེར་ན་བུམ་ནང་དུ་བུང་བ་ཞིག་བཅུག་ན་བུམ་ནང་ལས་འགྲོ་ས་གཞན་མེད་པ་ལྟར་དང་། ཆུ་གྱེན་ལ་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཟོ་ཆུན་འཁྱུད་མོའི་ཕྲེང་བ་འཁོར་བ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་གནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བས་ན་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ། དེ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་ཅག་གི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཕ་མ་མ་བྱས་པ་ནི་གཅིག་ཀྱང་མེད་ལ། འོ་ན་ང་ལ་ནི་ཕ་གཅིག་དང་མ་གཅིག་ལས་མེད་པས་འདི་ཅི་ཟེར་སྙམ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། མ་ཡི་ཐུག་མཐའ་རྒྱ་ཤུག་ཚིག་གུ་ཙམ། །རིལ་བུ་བགྲངས་ཀྱང་ས་ཡིས་ལངས་མི་འགྱུར། །།ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ས་ཆེན་པོ་འདི་རིལ་བུ་ཆུང་ཆུང་འབའ་ཞིག་དྲིལ་ནས་བགྲངས་པའི་གྲངས་ཀ་བས། སེམས་ཅན་རེ་རེས་སེམས་ཅན་གཅིག་ཕ་མ་བྱས་པའི་གྲངས་ནི་དེ་བས་ཀྱང་མང་བར་གསུངས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་ས་ལག་མཐིལ་ཙམ་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་ལན་གྲངས་མང་པོར་སྐྱེ་མ་མྱོང་ས་དང་། ལན་གྲངས་མང་པོར་ཤི་མ་མྱོང་ས་ཞིག་མེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མ་མ་བྱས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཤེས་པ་དེ་ལ་མར་ཤེས་པ་ཟེར། ཕ་མ་བྱས་པའི་དུས་སུ་ད་ལྟ་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་བཞིན་དུ་དྲིན་ཆེན་པོས་བསྐྱངས། ཟས་ཀྱི་ཕུད་དམ་དྲག་ཤོས་པོ་དེ་ལ་བྱིན། གོས་ཀྱི་ནང་གི་རྩེ་མོ་ཡག་ཤོས་པོས་གཡོགས་པའམ་བསྐོན། ཤིན་ཏུ་བྱམས་པས་བསྐྱེད་བསྲིངས་པའི་དྲིན་ཆེན་ཤ་སྟག་ཡིན་པར་ཤེས་པ་དེ་དྲིན་དྲན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཕ་མ་དྲིན་ཆེན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་པ་ངལ་གསོ་བའི་བདེ་བ་ཡན་ཆད་མི་འདོད་པ་མེད་པས་འདོད་ནི་རེད་ཀྱང་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཆོས་དགེ་བ་བཅུ་སྒྲུབ་མི་ཤེས། མི་འདོད་པ་ནི་ཐ་ན་ཚེར་མ་ཟུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཙམ་ཡང་མི་འདོད། དེས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཕྲ་རགས་ཐམས་ཅད་མི་འདོད་ཀྱང་། དེའི་རྒྱུ་མི་དགེ་བ་བཅུ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ། མ་བྱིན་པ་ལེན་པ། རབ་བྱུང་ཡིན་ན་མི་ཚངས་སྤྱོད་དང་། ཁྱིམ་པ་ཡིན་ན་འདོད་ལོག་བསྣན་པས་ལུས་ཀྱི་མི་དགེ་བ་གསུམ་དང་། ངག་གི་རྫུན་ཕྲ་མ་ཚིག་རྩུབ་ངག་འཁྱལ་བཞི་དང་། ཡིད་ཀྱི་བརྣབ་སེམས་གནོད་སེམས་ལོག་ལྟ་གསུམ་མོ། །དེ་དག་སྤང་མི་ཤེས་པར་ཞེ་ལ་འདོད་རྒྱུ་དང་ལག་ལེན་བྱེད་རྒྱུ་གཉིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་སོང་ནས། ཤར་ཕྱོགས་ལ་འགྲོ་དགོས་ན་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་སོང་བ་ལྟ་བུ་ལམ་ལོག་ཅིང་མགོ་རྨོངས་སུ་གྱུར་པ་དཔེར་ན་ལོང་བ་ཐང་དཀྱིལ་དུ་ལུས་ན་ལྟ་བྱེད་ཀྱི་མིག་མེད་པས་གང་དུ་འགྲོ་དགོས་མི་ཤེས་པ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ། བདག་གིས་ད་རེས་དལ་འབྱོར་ཐོབ་པའི་གོ་སྐབས་འདི་དང་བསྟུན་ཏེ་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཉན་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ་འདི་རྣམས་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་ཏུ་ཡོད་པས་ཕ་མར་གྱུར་བའི་སེམས་ཅན་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུང་བ་འདི་རྣམས་རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་ལས་ཀྱིས་མཐོང་སྣང་སྣ་ཚོགས། ཆུ་ཕོར་བ་གང་ལ་རིགས་དྲུག་གི་སྣང་ཚུལ་དྲུག་ཡོད་དེ། ལྷས་བདུད་རྩི། མིས་ཆུ། ལྷ་མིན་གྱིས་མཚོན་ཆ། དུད་འགྲོས་གནས་ཁང་། ཡི་དྭགས་ཀྱིས་རྣག་ཁྲག དམྱལ་བས་ཁྲོ་ཆུ་མཐོང་བ་བཞིན་ཡིན། དམྱལ་བ་ཚ་གྲང་ཡི་དྭགས་བཀྲེས་སྐོམ་དུད་འགྲོ་བཀོལ་སྤྱོད་མི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལ་སོགས་སྡུག་བསྔལ་དང་དེའི་རྒྱུ་ལས་དང་ལས་དེའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ་རྣམ་མཁྱེན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་སྐུ་བཞི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན། དེ་ཡང་སྐུ་བཞི་ནི་ཆོས་སྐུ། ལོངས་སྐུ། སྤྲུལ་སྐུ། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དང་བཞི་པོ་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཡིན། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡང་ཆོས་དབྱིངས་མེ་ལོང་མཉམ་ཉིད་སོར་རྟོགས་བྱ་གྲུབ་ལྔ་ཡི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་པའི་མཁྱེན་གཉིས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་ནི་དྲིན་གཟོ་འདོད་ཡིན་པས་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཟེར་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་འདིའི་ངོ་བོ་ནི་དོན་གཉིས་སམ་ཟུར་གཉིས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། མགོན་པོ་བྱམས་པས། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་དོན་ཕྱིར། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཅེས་པའི་དོན་ལྟར་སྙིང་རྗེས་གཞན་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཟུར་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའི་ཟུར་གཉིས་ཡོད་དགོས། དེ་འདྲའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་མར་ཤེས་དྲིན་དྲན་དྲིན་ལན་གཟོ་འདོད་ཀྱི་བློ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཐོག་མར་ཡོད་དགོས་པ་མ་གཏོགས་བླ་མས་མ་ནམ་མཁའི་ཟེར་མདོག སློབ་མས་ཀྱང་དེ་འདྲ་ཟེར་དར་བསམ་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་རང་རྒྱུད་ལ་བསམ་པ་བཟང་པོ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱིས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཞུས་པ་དང་བསྒྲུབས་པའི་གོ་མི་ཆོད། དེས་ན་མར་ཤེས་དྲིན་དྲན་དྲིན་ལན་འཇལ་འདོད་གསུམ་པོ་འདི་མ་ཤེས་ཐབས་མེད་ཡིན་པས་དང་པོ་རང་གི་ཨ་མ་རྒན་མོ་ལ། མར་ཤེས་པ་དང་དྲིན་གྱིས་བསྐྱང་ལུགས་སོགས་དྲན་པ་དང་། དྲིན་ལན་རྣམ་མཁྱེན་སངས་རྒྱས་སར་བཀོད་འདོད་སྙིང་ནས་ཡོད་དགོས། དེ་ནས་རིམ་པས་ཤ་ཕུ་ནུ་སྤུན་མཆེད། མིང་སྲིང་བཟའ་ཚང་། གཉེན་ཉེ་མཛའ། དེ་ནས་བར་མའི་འགྲོ་བ་བཏང་སྙོམས་པར། མཐར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ད་ལྟའི་མ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་མ་གྱུར་བར་དུ་ཡང་ཡང་བསྒོམ་དགོས། དྲིན་དྲན་སྟངས་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀའི་ཐད་ནས་དྲན་རྒྱུ་ཡོད། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་ནས་གོང་བཤད་ལྟར་ཆུང་བྱིས་པ་བསམ་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་དྲིན་ཅན་གྱི་མ་དེས་བསྐྱངས་ནས་ཟས་ཟ་ལུགས། གོས་གྱོན་ལུགས། གཏམ་བཤད་ལུགས་ཡ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་བཟང་ཆེ་ཤེས་ཆུང་ཤེས་མ་ཤེས་ན་མ་གཏོགས་བསམ་པ་དཀར་པོའི་ཐོག་ནས་བསླབ་པ་ཡིན། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མི་ལུས་འདི་མ་དྲིན་མོ་ཆེ་དེ་མེད་ན་ཐོབ་ཐབས་མེད། དེས་ན་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད། བར་དུ་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་སྤྱོད་པར་བསླབ། མཐར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་སོགས་ཐམས་ཅད་མ་དེའི་བཀའ་དྲིན་ཡིན། དེ་མེད་ན་འདི་འདྲ་མི་འབྱུང་བར་ཤེས་དགོས་པ་ནི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དྲིན་ཡིན། དྲིན་གཟོ་འདོད་ལ་བསམ་ནའང་ད་སྔ་ཉི་མ་ཡན་ཆད་ལ་མ་དྲིན་མོ་ཆེས་ང་ལ་ཚུར་འབའ་ཞིག་བསྐྱངས་པ་ཡིན་ན། ད་ནི་བུ་ངའི་རེས་ལ་བབ་པས་མ་རྒན་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་ལྟ་བ་པོ་ང་ལོས་ཡིན། ངས་ལོས་ལྟ། ང་མིན་པ་སུས་ལྟ། མ་རྒན་སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ཐ་ན་གྲང་བའི་དུས་ཉི་མ་དྲོན་མོ་ཞིག་འདེ་ཁར་བཞག་རྒྱུ་དང་། ཚ་བའི་དུས་རླུང་ཕྲ་མོའི་རེག་བྱ་འདོད་པ་ནས་མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་དང་། གཏན་བདེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་གི་བར་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ཡིན་ལ། འདོད་ཀྱང་སྒྲུབ་མི་ཤེས་ཏེ། རྒྱལ་སྲས་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ལྷས། བདེ་བ་འདོད་ཀྱང་གཏི་མུག་པས། །རང་གི་བདེ་བ་དགྲ་ལྟར་འཇོམས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། དེས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པས་དངོས་སུ་གནོད། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པས་བརྒྱུད་ནས་གནོད། རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་མ་རྒན་འདི་བྲལ་ན་ཅི་མ་རུང་བསམ་པ་འདུན་པ་དང་འབྲེལ་བ། བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་བསམ་པ་སྨོན་ལམ་དང་འབྲེལ་བ་དང་། བྲལ་བ་ཞིག་ངས་བྱ་དགོས་བསམ་པ་དམ་བཅའ་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ་འབྲེལ་བ་གསུམ་ལྡན་ནམ། དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་དེ་འགྲུབ་པར་སྐྱབས་གནས་བསླུ་བ་མེད་པར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་ཁྱེད་མཁྱེན་བསམ་པ་གསོལ་འདེབས་དང་འབྲེལ་བ་བཅས་བཞི་ལྡན་ཡང་ཟེར་ཆོག དེ་ནི་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་ཟུར་ཡིན། སྙིང་རྗེ་བ་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་ལ་ཕན་མི་ཐོགས་པས་བདེ་བ་ལ་བཀོད་དགོས། བདེ་བ་གང་ལ་འགོད་ན་མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་ནི་མ་རྒན་གྱིས་སྔར་ལན་གྲངས་མང་པོ་ཐོབ་མྱོང་བས་དེ་རྩ་ཆེ་རྒྱུ་ཅུང་མེད། ཇི་སྐད་དུ། སྲིད་གསུམ་བདག་པོར་སྔར་ཡང་ལན་བརྒྱར་སྐྱེས། །ངུར་སྨྲིག་རྒྱལ་མཚན་འཛིན་པ་ད་རེས་ཙམ། །ཞེས་གསུངས། མ་ཚད་ཚངས་པ་དང་དབང་པོ་དང་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ལུས་རྟེན་མང་པོ་ད་སྔར་བླངས་ཡོད་ཀྱང་མ་ཕན་ནས་ཕྱིར་ལྷུང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་། ཚངས་ཉིད་ཆགས་བྲལ་བདེ་བ་ཐོབ་ནས་སླར། །མནར་མེད་མེ་ཡི་བུད་ཤིང་གྱུར་བ་ཡི། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཞི་བ་ཉན་རང་གི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་ན་ཡང་འབྲུམ་ནད་བྱང་བའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བས་ཕྱིར་འཁོར་མི་དགོས་ཀྱང་། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མེད་ཅིང་ཞི་བ་མྱང་འདས་ཀྱི་མཐར་ལྷུང་བས་དེས་ཀྱང་ལོ་མི་འདུག དེས་ན་མ་རྒན་སྲིད་ཞི་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་བཀོད་དགོས་བསམ་པའི་བློ་དེར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའི་ཟུར་ཞེས་བྱ། དེ་ལ་ཡང་ནང་གསེས་བློ་སྟོབས་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཡོད་དེ། སྔོན་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་བཀོད་བསམ་རྒྱུ་དེ་བློ་སྟོབས་ཆེན་པོ་རྫི་བོ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན། རང་གཞན་མཉམ་དུ་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་བློ་སྟོབས་འབྲིང་པོ་ཡིན། དང་པོ་རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་ནས་གཟོད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་དགོས་བསམ་པ་བློ་སྟོབས་ཆུང་བ་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པས་དེ་འདྲའི་དབྱེ་བ་ཡོད། འདི་ལྟ་བུའི་ཀུན་སློང་ནི། ཆོས་ཉན་དུས་སྒྲུབ་དུས་ཐམས་ཅད་ལ་གཅེས་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྒྲུབ་ཀྱང་། དགེ་རྩ་དེ་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པར་བྱེད་པ་སྤྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དམ་པ། དགེ་བ་རྐྱེན་གྱིས་མི་བཤིག་པར་བྱེད་པ་དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་དམ་པ། དགེ་བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་མཇུག་བསྔོ་བའི་རྒྱས་ཡོངས་སུ་ཐེབས་པ་སྟེ་དམ་པ་གསུམ་གྱི་རྩིས་ཟིན་པ་འདི་མེད་པའི་ཐབས་མེད། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས། ཁྱད་པར་ཐེག་ཆེན་དགེ་བ་རླབས་པོ་ཆེ། །སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དངོས་གཞི་དམིགས་པ་མེད། །རྗེས་ལ་བསྔོ་བས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ནི། །ཐར་ལམ་བགྲོད་པའི་གཅེས་པ་རྣམ་གསུམ་ཡིན། །གསུངས་པ་ལྟར་དམ་པ་གསུམ་མམ། སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་པོ་འདི་ཐར་བ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་མེད་ཐབས་མེད་པ་གསུམ་རེད། ཁྱོད་ཀྱིས་མ་ཎི་ཨོཾ་གཅིག ཕྱག་རྡོག་པོ་གཅིག མཆོད་མེ་རྐོང་ཕྲུག་གང་མིན་མ་འཛོམས་ན་ཡང་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བ་ཞིག་ངེས་པར་གནད་ཆེ། དེ་གསུམ་ཚང་ན་དགེ་བ་རང་ངོས་ཆེ་ཆུང་ལ་མ་ལྟོས་པར་རྣམ་མཁྱེན་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་རུ་འགྲོ། མ་ཚང་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དངོས་རྒྱུར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན། དེས་ན་དགེ་རྩ་ཅི་སྒྲུབ་ཀྱང་ངས་རྣམ་དཀར་དགེ་བའི་ལས་ཤིག་སྒྲུབ་རྒྱུ་འདི། མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་བསམས་ནས་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལྕགས་ཀྱུ་ལྟ་བུའི་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དམ་པ་དེས། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྩྭ་ཕོན་ལྟ་བུ་དེ་ཟིན་ངེས་པ་བྱེད་དགོས་ཞེས་དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས། དགེ་བ་རྐྱེན་གྱིས་མི་བཤིག་པར་བྱེད་པ་དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་དམ་པ་ནི་དེ་ཡང་དགེ་བ་ཡང་དག་མ་བསྒྲུབས་ན་རྐྱེན་གྱིས་བཤིག་འགྲོ། གང་གིས་བཤིག་པ་ཡིན་སྙམ་ན། ཁོང་ཁྲོ་སོགས་ཀྱིས་བཤིག་པ་ཡིན། དེ་ཡང་འདི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་རྩ་བསྐལ་བ་སྟོང་དུ་བསགས་པ་སོགས་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་གང་སྒྲུབ་ཡོད་ན་ཁོང་ཁྲོའི་སྡིག་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་འཇོམས་འགྲོ་བ་དང་། གཞན་ཡང་དགེ་བ་ལ་འགྱོད་པར་སྐྱེས་པ་དང་། ངས་དགེ་རྩ་མཆོད་མེ་དང་མཆོད་རྟེན་དང་འཚོགས་པ་དང་གནས་སྟོང་དང་གནས་བརྒྱ་སོགས་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུ་སྒྲུབ་ཡོད་ཅེས་ངོམས་ན་ཟད་འགྲོ་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པའི་དགེ་བ་རྣམས་དོན་མེད་དུ་འགྲོ། མ་བསྔོས་ན་ཡང་ཟད་འགྲོ་བས་དེ་དག་གིས་མི་ཟད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་དམ་པ་ནི། གཞི་དབུ་མ་ཆེན་པོ། ལམ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ། འབྲས་བུ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་ལྟ་བ་རྟོགས་པ་ཞིག་ལ་ཟེར་ཡང་ལས་དང་པོ་བས་རྗེས་མཐུན་པ་འཁོར་གསུམ་པོ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུའི་ངེས་ཤེས་རྙེད་ན་དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་ཀྱི་གོ་ཆོད། དེས་ན་བསོད་ནམས་བསགས་པ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན་གང་བསག་བྱ། གསོག་བྱེད། གསོག་ཡུལ་དང་བཅས་པ་གསུམ་པོ་ལ་འཁོར་གསུམ་ཟེར། དེ་དག་དོན་དམ་པར་མི་དམིགས་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོར་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་ངང་ནས། དགེ་བ་ཆུང་ངུ་ལ་ཡང་ཁྱད་དུ་མི་གསོད། ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དཔའ་མི་ཞུམ་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་སྒྲུབ་སྡིག་སྤོང་བྱེད་དགོས། མཇུག་བསྔོ་བ་དམ་པ་ནི། དགེ་རྩ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། བསྔོ་བ་མ་བྱས་པའི་དགེ་རྩ་ཅི་བསྒྲུབས་ཀྱང་དེ་གཅིག་པོ་མ་གཏོགས་གཞན་མི་ཐོབ། བསྔོ་བས་རྒྱས་ཐེབས་སོང་ན། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཇི་ལྟར་ཆུ་ཐིགས་རྒྱ་མཚོ་ཆེར་ལྷུང་བ། །རྒྱ་མཚོ་མ་ཟད་བར་དུ་དེ་མི་ཟད། །དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་བསྔོས་དགེ་བ་ཡང་། །བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་བར་དུ་དེ་མི་ཟད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། ལྟ་བ་འཁོར་གསུམ་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་ངང་ནས་ཐབས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་དགེ་རྩ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ཏེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་བསྔོས་པས། དགེ་བ་མི་ཟད་ཅིང་ཇེ་བཟང་ཇེ་མང་དུ་འཕེལ་ཞིང་འབྲས་བུ་ཀུན་མཁྱེན་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་རོ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པར་འགྱུར་བར་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་བསྔོ་བ་ལ་ཡང་དུག་ཅན་དང་དུག་མེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་གཉིས་ཡོད། དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་དུག་དང་འདྲེས་པའི་ཁ་ཟས་བཟང་ཟ་བ། །དཀར་པོའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའང་དེ་འདྲར་རྒྱལ་བས་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཟས་ཞིམ་པོ་ཇི་འདྲ་ཡོད་ཀྱང་དེར་དུག་དང་འདྲེས་སོང་ན་མཐར་ནད་ཀྱི་ཟུག་རྔུས་མནར་འོང་ནི་ཡིན། དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་འབྲས་ཀྱིས་མངོན་མཐོ་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་ཐོབ་ཀྱང་འཁོར་གསུམ་དུ་ཞེན་པའི་བདག་འཛིན་དེས་འཁོར་བའི་གནས་ལས་ཐར་པ་ཐོབ་མི་ནུས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་དག་གིས་བསྔོས་པ་དེ་ཡིན། དེ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་པ་དང་རྗེས་མཐུན་པ་གཉིས་ཡོད། མཚན་ཉིད་པ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད། །ཅེས་པ་ལྟར་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཉིད་བྱམས་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤར་བའི་ལྟ་བས་རྩིས་ཟིན་པ་དེ་ཡིན། རྗེས་མཐུན་པ་ནི་བདག་གི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་བ། རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་དགེ་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟག་བཅས་ཀྱི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་བློས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་དང་བྲལ་ཏེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་བསྔོ་བ་དེ་ཡིན། ཇི་ལྟར་བསྔོ་ན་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཀྱང་བསྔོ་བར་བགྱིའོ་སྙམ་ནས། འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོ་དང་། དུས་གསུམ་གཤེགས་པའི་སོགས་ཤྭ་ལོ་ཀ་གཉིས་ཀྱིས་བསྔོས་ན་བསྔོ་བ་མཚན་ཉིད་པའི་གོ་ཆོད། མདོར་ན་རང་རེ་ཀུན་ཀྱིས་དམ་པ་གསུམ་འདི་མ་ཤེས་ཐབས་མེད་དང་། དམ་པ་གསུམ་འདིས་མ་ཟིན་ཐབས་མེད་ཡིན། དེས་མ་ཟིན་ན་ཕན་པ་མེད་པ་དང་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན། ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་ཐམས་ཅད་དམ་པ་གསུམ་གྱི་ནང་མ་འདུས་པ་མེད་པས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ལ། དམ་པ་གསུམ་ལས་མང་མི་དགོས་ཉུང་ན་མི་འདུ་བ་ཡིན། དམ་པ་གསུམ་པོ་ཚོགས་གཉིས་ནང་དུ་བསྡུ་ན། སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དམ་པ་དང་མཇུག་བསྔོ་བ་དམ་པ་གཉིས་སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་དམ་པ་སྣང་མེད་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་འདུ་བ་ཡིན། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་བ་འདི་ཡིས་སྐྱེ་བོ་ཀུན། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རྫོགས་ཤིང་། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བས། །དམ་པ་སྐུ་གཉིས་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུ་དང་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཐོབ་པ་ཡིན། དེས་ན་ཆོས་ཉན་པ་ལའང་། དང་པོ་ཉན་པའི་ཚུལ་གཙོ། ཞེས་ཆོས་རྣ་བས་ཉན་ལུགས། སེམས་ཀྱིས་བསམ་ལུགས། ལུས་ངག་གི་སྤྱོད་པ་དང་བཅས་གཙོ་ཆེ། དེ་ལས་ཀྱང་ཀུན་སློང་འདི་གཙོ་ཆེ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བསམ་པ་དགེ་དང་མི་དགེའི་བྱེ་བྲག་ལས། །དགེ་སྡིག་གཟུགས་བརྙན་ཆེ་ཆུང་རྗེས་མི་འགྲོ། །ཞེས་པ་ལྟར་དགེ་སྡིག་གང་བྱས་ཀྱང་བསམ་པ་དགེ་མི་དགེའི་བྱེ་བྲག་ལ་ཐུག་པ་མ་གཏོགས་དགེ་སྡིག་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་གཟུགས་བརྙན་ཆེ་ཆུང་ལ་ཐུག་པ་མ་ཡིན། དཔེར་ན་བསམ་པ་བཟང་པོས་མཆིལ་ལྷམ་ཞིག །ཐུབ་པའི་དབུ་ལ་བཞག་པ་དང་། །གཞན་གྱིས་དེ་ཉིད་བསལ་བྱས་པ། །གཉིས་ཀས་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ་སྔོན་ལམ་ཁ་ཞིག་ན་སཱཙྪ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་བསམ་པ་བཟང་པོས་ལྷམ་བཀབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་འོག་ནས་འཆད་འགྱུར་ལྟར་བསམ་པ་དགེ་དང་མི་དགེའི་བྱེ་བྲག་འདི་གནད་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས། རང་ཉིད་ལ་ཐོབ་གོ་ས་ལྟ་བུ་ཐོབ་རྒྱུའི་ཆེ་འདོད་དང་བཟང་འདོགས་སྙན་མིང་གི་གྲགས་པ་འོང་བའི་ཆེད་དུ་གྲགས་འདོད་ལ་སོགས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ཚེ་འདིའི་བདེ་སྐྱིད་སྙན་གསུམ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཀུན་སློང་གིས། ཆོས་ཇི་ཙམ་ཉན་བསམ་སྒོམ་པར་བྱེད་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་ཆོས་སུ་མི་འགྲོ་བས་ན། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སྔོན་དུ་དང་པོར་ཁ་ནང་དུ་ལོག་སྟེ་རང་གི་ཀུན་སློང་ཡང་དག་པའི་ཕྱོགས་སུ་རང་གིས་བཅོས་པ་འདི་གཙོ་ཆེ། ཀུན་སློང་འདི་ལྟར་དགེ་བའི་ལམ་དུ་བཅོས་ཤེས་ན་དགེ་བ་ཆེ་ཆུང་གང་བསྒྲུབས་ཀྱང་དགེ་བ་དེ་ཉིད་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཟིན་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཐོབ་པའི་འཇུག་ངོགས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན། ཆོས་ཞུ་བའི་སྔོན་ལ་དེ་ལྟར་ཀུན་སློང་བཅོས་མ་ཤེས་ན་ཆོས་ཉན་ལོ་དང་སྒྲུབ་ལོ་ཇི་ཙམ་བྱས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་སྣང་ཙམ་དུ་འགྲོ་བས་ཆོས་བླ་མ་ལས་ཉན་དུས་སམ། རང་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་དུས་སམ། བསྐྱེད་རིམ་གྱི་ལྷ་བསྒོམས་ཀྱང་། སྙིང་པོའི་སྔགས་བཟླ་ཡང་། ལུས་ཀྱིས་ཕྱག་འཚལ་ཀྱང་། སྐོར་བ་བྱེད་ཀྱང་། ཉུང་མཐའ་ནས་བསམ་ན་ཐ་ན་མ་ཎི་འབྲུ་གཅིག་འདོན་ཀྱང་རུང་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཀུན་སློང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་རྩིས་ཟིན་པ་འདི་གལ་ཆེ། རྒྱ་ཆེ་ལུགས་ཅི་འདྲ་ཡིན་སྙམ་ན། མདོར་བསྡུ་ན། དམིགས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་བྲལ་བར་འདོད་པ་དང་། དོན་རྒྱ་ཆེ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འགོད་པར་འདོད་པ་དང་། སྙིང་སྟོབས་རྒྱ་ཆེ་བ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཕྱིར་དུ་ཡང་མནར་མེད་པའི་གནས་སུ་འཇུག་དགོས་ཀྱང་ངང་པ་མཚོ་ལ་འཇུག་པ་ལྟར་དགའ་སྤྲོ་དང་བཅས་པ་དང་། དུས་རྒྱ་ཆེ་བ་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་གི་བར་དུ་རང་དོན་ཡལ་བ་དོར་ནས་གཞན་དོན་ཁོ་ན་ལྷུར་ལེན་པ་དང་བཞིའི་ཐོག་ནས་གོ་དགོས་སོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་སོང་བའོ།།

༼༢ ཐབས་རྒྱ་ཆེ་བ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ཀུན་སློང་།

གཉིས་པ་ཐབས་རྒྱ་ཆེ་བ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ནི། ཚུལ་གསུམ་སྒྲོན་མེ་ལས་གསུངས་པའི་ལུང་དོན། ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་གང་སྒྲུབ་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་མཐར་ཐུག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀ་དོན་གཅིག་ན་ཡང་། མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ནི། ལྟ་བ་མ་རྨོངས་པའི་ཁྱད་པར་དང་། སྒོམ་པ་ཐབས་མང་བའི་ཁྱད་པར། སྤྱོད་པ་དཀའ་བ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་དང་། གདུལ་བྱའི་གང་ཟག་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་དཔེར་ན་རྫོགས་ཆེན་ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་གདུལ་བྱ་དེ་དབང་པོ་རྣོན་པོའི་ཡང་རྣོན་པོ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་དབང་གིས། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདི་ཉིད་ཁྱད་པར་གཞན་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པའི་ལྟ་ངན་དང་། ནང་པའི་ཐེག་དམན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ལས་འཕགས་པས་མ་ཚད། ཐེག་ཆེན་མདོ་ཕྱོགས་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དེ་འདྲའི་འཕགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་དགོས། ཞེས་པ་ལྟར་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་འདིར། གདུལ་བྱ་སོ་སོའི་ཁམས་དང་དབང་པོ་དང་མོས་པ་དང་མཐུན་པའི་འཇུག་སྒོའི་ལམ་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་། ཚོགས་བསགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་། ལམ་གྱི་དཀའ་བ་ཆེན་པོ་རང་སྤྱད་མི་དགོས་ཤིང་། བསྐལ་བ་མང་པོ་དང་མི་ཚེ་མང་པོར་བརྒྱུད་མི་དགོས་པར། འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཐབས་ཟབ་མོ། དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེས་ན་སྐབས་འདིར་མདོ་ལམ་ལས་སྔགས་ལམ་ཁྱད་པར་བཞིས་འཕགས་པ་ཡིན་གསུངས་པའི་དོན་ཞིབ་ཏུ་བཤད་ན། ལྟ་བ་མ་རྨོངས་པའི་ཁྱད་པར་མིག་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་གཉིས་ཀས་གཟུགས་ལ་བལྟས་ན་རིག་མི་རིག་གི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ལྟར། མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀས་མཐར་ཐུག་གི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་འདྲ་ན་ཡང་། མཚན་ཉིད་ཐེག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མཐའ་བརྒྱད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཡིན་ཡང་། དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཇི་བཞིན་མ་རྟོགས་པས་རྨོངས་པའི་ཆ་ཡོད། སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པས་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་གཏན་ལ་འབེབས་པས་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་མ་རྨོངས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད། ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་ཐེག་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་སྒྱུ་མ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དུ་གཏན་ལ་ཕེབས་ཀྱང་། ད་དུང་མ་དག་པ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་པ་གཏན་ལ་འབེབས་མ་ནུས་པས་རྨོངས་པའི་ཆ་ཡོད་ལ། སྔགས་ལས་སྣང་བཅས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡེ་ནས་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པ་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ལྷག་པའི་ཆོས་སྐུ་ཆེན་པོ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན་པས་ཀྱང་མ་རྨོངས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་མ་སྤངས་པར་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་ལམ་མེད་ལ། རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སྐབས་སུ་འདོད་ཡོན་མ་སྤངས་ལམ་དུ་ཁྱེར་ནས་ཚེ་ལུས་གཅིག་གིས་ཟུང་འཇུག་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་ནུས་པས། ཐབས་མང་བ་དང་དཀའ་བ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་དེ་འདྲ་ཡོད། དབང་པོ་རྣོན་པོའི་ཁྱད་པར་ནི། སྤྱིར་མདོ་ལམ་ལ་དབང་རྣོན་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲངས་དང་། དབང་བརྟུལ་དད་པའི་རྗེས་འབྲངས་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཀྱང་། སྔགས་ལམ་གྱི་གདུལ་བྱ་ནི་དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་རྣོན་པོའི་གང་ཟག་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ལྟ་བ་ཟབ་མོ་རྟོགས་ནུས་པའི་ཤེས་རབ་དང་། སྤྱོད་པ་བརླང་པོ་ལ་མི་སྐྲག་ཅིང་དད་པའི་དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བ་སོགས་གང་ཟག་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམ་བྱང་གི་དབང་པོ་ལྔ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་རྩ་བ་ཡང་འདུན་པ་བསྒྱུར་བ་ལ་ཐུག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། །འདུན་པའི་རྩེ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །ཞེས་པ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་གྱིས་བསྒྱུར་སླ་བས་འདུན་པའམ་དམིགས་པ་ཇི་ལྟར་གཏད་པ་ལ་རག་ལས་ཡོད་པས་ཆོས་འཆད་པའམ་གསུངས་སའི་གནས་དང་། ཆོས་སྟོན་པ་པོ་ལ་སོགས་ལ་ཐ་མལ་མ་དག་པའི་སྣང་བ་འདི་ལྟར་མི་བལྟ་བར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྔ་རུ་གསལ་བཏབ་ནས་ཉན་དགོས། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཆོས་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་གང་གི་སྐབས་སུ་ཡང་གནས་དུས་སྟོན་འཁོར་ཆོས་དང་ལྔ་པོ་འདི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྔ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་གསལ་འདེབས་པ་འདི་མེད་ཐབས་མེད་དེ། རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཐོག་མའི་རྒྱུད་འབྱུང་བའི་གླེང་གཞི་ལས་འཕྲོས་ནས། གནས་གང་དུ་དུས་ནམ་གྱི་དུས་སུ་སྟོན་པ་གང་གིས་འཁོར་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ཆོས་ཅི་ཞིག་གསུངས་ཚུལ་འདི་མེད་ཐབས་མེད་པར་གསུངས་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འོག་མིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་། ཞེས་གསུངས་པའི་འོག་མིན་ལ་གནས་གཙང་མའི་འོག་མིན་དང་། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་འོག་མིན་སོགས་གོ་ཚུལ་མང་ཡང་། འདིའི་སྐབས་རང་སྣང་རྣམ་པར་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བ་དེ་ལ་གོ། དུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དུས་བཞི་མཉམ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་མི་འགྱུར་པའི་དུས་ཤུགས་ལ་བསྟན་པའམ་འོག་ནས་འབྱུང་། སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཡེ་ཐོག་དང་པོའི་སངས་རྒྱས། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒྱལ་བ་དགོངས་བརྒྱུད། རིག་འཛིན་བརྡ་བརྒྱུད་སེམས་དཔའ་དང་སེམས་མ་དཔའ་བོ་དང་དཔའ་མོ། ལྷ་དང་ལྷ་མོའི་རང་བཞིན་དུ་གསལ་གདབ། དེའི་ཤུགས་ལ་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲ་ཚིག་བློ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་བསྟན། ཡང་ན་ཆོས་འཆད་པའི་གནས་དེ་ཉིད་ཟངས་མདོག་དཔལ་གྱི་རི་བོ་པདྨ་འོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དེ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་བཞག་ནའང་ཆོག་གསུངས། རང་རེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱི་མར་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིར་སྐྱེ་བར་ཤོག་ཟེར་ནས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དང་། ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ཤིག་རྔ་ཡབ་གླིང་པ་མཁྱེན་ཟེར་སའི་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་ད་ལྟ་དངོས་སུ་བཞུགས་ཡོད་པའི་གནས་ཟངས་མདོག་དཔལ་རི་དེ། མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྔ་ཡབ་གླིང་རྐྱང་བ་ལ་ངོས་མི་འཛིན་པར་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་དུ་གྲོལ་བ་ཐོབ་པའི་རང་སྣང་རྣམ་དག་གི་ཞིང་ཁམས་བློ་བྲལ་གཉུག་མའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེ་གསང་བའི་སྦུབས། ནང་གསལ་ཕྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་ལ། གསལ་མདངས་འགག་པ་མེད་པར་རྒྱན་སྟུག་པོ་བཀོད་པ་ཁ་སྦྱོར་ངེས་པ་ལྔ་ལྡན། ལོངས་སྐུའི་རྩལ་སྣང་ལས་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་བཀོད་པ་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ལ་ཡང་སྣང་ཐུབ་པས་དེ་ལ་ཡང་གོ་ཆོག དུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྟག་པ་རྒྱུན་གྱི་འཁོར་ལོ། ཆོས་འཆད་པའི་བླ་མ་དེ་ཉིད་ཨོ་རྒྱན་པདྨ་འབྱུང་གནས། རང་རེ་རྣམས་ཀྱིས་བླ་མ་སྒོམ་དུས་བླ་མ་དེ་ཉིད་གུ་རུ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་པར་སྒོམ་པ་ཡིན། དེ་བསྒོམ་དགོས་པའི་དོན་བླ་མ་མི་རུ་བཟུང་བའི་ལོག་ལྟ་ཞིག་སོ་སྐྱེས་ལ་ཡོད་པས་དེ་མེད་པའི་ཆེད་དུ་སྒོམ་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་བླ་མ་ལ་སངས་རྒྱས་དངོས་མཐོང་གི་དད་པ་ཡོད་ན། བླ་མ་ཅི་འདྲ་ཡིན་པར་དེ་བཞིན་བསྒོམས་ནའང་ཆོག་པས་གུ་རུ་མ་བསྒོམས་ཀྱང་ཆོག ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐེག་ཆེན་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས། རང་རེ་ཆོས་ཉན་བའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་རིག་འཛིན་བརྒྱད་རྗེ་འབངས་ཉེར་ལྔ། དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོའི་རང་བཞིན་དུ་གསལ་གདབ། ཅེས་གསུངས་ན་དེ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་བཙན་གྱིས་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་བ་ཞིག་མིན། ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་ངེས་ཤེས་ཤིག་འཇོག་པ་ཡིན། དེ་ཡང་དོན་དམ་གནས་ཚུལ་གྱི་ངོས་ནས་བསམ་ན། རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཆོ་ག་ལས། རྩ་ཐམས་ཅད་ནི་དཔའ་བོའི་རང་བཞིན། རླུང་ཐམས་ཅད་ནི་དཔའ་མོའི་རང་བཞིན་སོགས་གསུངས་པ་ལྟར་དོན་གྱི་ངོས་ནས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རིགས་ལྔའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཤར་ཕྱོགས་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཞིང་ཁམས་སུ། སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ། འཁོར་རྡོ་རྗེ་རིགས་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས། སེམས་དཔའ་དང་སེམས་མའི་རང་བཞིན་དུ་གསལ་གདབ། ཡང་ན་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནུབ་ཕྱོགས་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས། སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་པདྨ་རིགས་ཀྱི་ལྷ་ཚོགས། སེམས་དཔའ་དང་སེམས་མ། ལྷ་དང་ལྷ་མོའི་རང་བཞིན་དུ་གསལ་གདབ། གང་ལྟར་ཡང་། ཆོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ། དེའི་ནང་ནས་འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་གོ་དགོས། ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ནས་རྩ་བའི་བླ་མའི་བར་དུ་བརྒྱུད་པས་བརྒྱུད་པ་གསེར་གྱི་ཕྲེང་བ་བར་མ་ཆད་པར་དུས་རྟག་པ་རྒྱུན་གྱི་འཁོར་ལོ་ཡེ་ནས་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་བློ་བཞག དེ་ལྟར་གསལ་བཏབ་པ་དེ་དག་ཀྱང་གནས་ཚུལ་དོན་དམ་དབང་བཙན་གྱི་ངོས་ན་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལས་བཙན་གྱིས་བོང་བུ་རྟ་ལ་སྒོམ་པ་དང་བོང་བ་གསེར་ལ་སྒོམ་པ་ལྟར་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གཟོད་གསལ་འདེབས་པ་མིན་ཏེ། གནའ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་ན་བཞུགས་སྐབས་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ཚངས་པ་རལ་བ་ཅན་གཉིས་སྣང་བ་མ་མཐུན་ནས་རྩོད་པ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་འདི་རང་རེས་མཐོང་བ་ལྟར་ས་དང་རྡོ། ཚེར་མ་དང་འདམ་སོགས་ཡོད་པའི་མ་དག་པ་ཞིག་གོ་སྙམ་ནས་བརྩད་པ་དང་། ཚངས་པ་རལ་བ་ཅན་གྱིས་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་མཐོང་ནས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་དག་མ་དག་སྒོ་ནས་བརྩད་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ལ་དྲིས་པས་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱིས་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་དངོས་སུ་མཐོང་བ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། ང་ཡི་ཞིང་ནི་རྟག་ཏུ་འདི་ལྟར་དག་ཀྱང་ཁྱོད་རྣམས་ཀྱིས་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེས་ན་ལས་དག་པ་ལ་དག་པའི་མཐོང་སྣང་དང་། ལས་མ་དག་པ་ལ་མཐོང་སྣང་ཡང་མ་དག་པ་ལས་མེད་དེ། དཔེར་ན་རང་རེ་མགོ་གྱེན་ལ་བསྟན་ཚད་ཀྱིས་མི་གཞན་ལ་བལྟས་ན་ཐམས་ཅད་མགོ་གྱེན་ལ་བསྟན་ནས་འགྲོ་བ་མཐོང་ལ། མི་ཞིག་མགོ་ཐུར་ལ་བསྟན་ནས་བལྟས་ན་མི་ཚང་མ་མགོ་ཐུར་ལ་བསྟན་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ཡང་དོན་ལ་རང་གི་མཐོང་བ་མ་དག་པའི་རྟགས་ཡིན་གྱི་མ་གཏོགས་མི་ཚང་མས་མགོ་ཐུར་ལ་བསྟན་ནས་འགྲོ་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །བླ་མ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་བདག་ཉིད། མཚོན་བྱེད་རྟགས་ཀྱི་བླ་མ་དེའི་སྐུ་དགེ་འདུན་ཡིན་ལ། གསུང་འགག་མེད་ཆོས་ཀྱི་རང་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དེ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡིན། ནང་མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་བླ་མ་དེའི་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་བླ་མ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཏེ་དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན། སྐུ་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ངོ་བོ་བླ་མ་ཡིན་ལ། གསུང་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་གཏེར་མཛོད་ཡི་དམ་ཡིན། ཐུགས་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་རྩ་བ་མཁའ་འགྲོ་སྟེ་རྩ་གསུམ་ཀུན་འདུས་ཀྱང་ཡིན། ལས་དག་དང་མ་དག་གི་གདུལ་བྱའི་ངོར་སྣང་ཆོག་པས་ན་སྐུ་སྤྲུལ་སྐུ། ཟབ་གསལ་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བདེ་སྟོང་འགག་མེད་ཀྱི་རང་སྒྲ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་གསུང་ལོངས་སྐུ། སྲིད་ཞི་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་རྟག་བརྟན་འཕོ་འགྱུར་དང་བྲལ་བའི་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པས་ན་ཐུགས་ཆོས་སྐུ་སྟེ་སྐུ་གསུམ་ཀུན་འདུས། བླ་མ་ནི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས། ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མར་གྱུར་བ་ན། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཉིད་སྤྲུལ་ནས། །ཁྱོད་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་འགྱུར། །ཞེས་པས་བསྐལ་བ་མང་པོའི་སྔོན་རོལ་ནས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། སླར་ཡང་གདུལ་བྱའི་སྣང་ངོར་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ནམ་མཁའ་མ་ཞིག་གི་བར་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ནས་བླང་དོར་གྱི་གནས་སྟོན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཉིད་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཚུལ་དུ་མིའི་ཤ་ཚུགས་སུ་བྱོན་ནས་མཐུན་པས་མཐུན་པར་འདུལ་བའི་ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །བླ་མ་ནི་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བླ་མ་མེད་པའི་གོང་རོལ་ན། །སངས་རྒྱས་བྱ་བའི་མིང་ཡང་མེད། །བསྐལ་བ་སྟོང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་། །བླ་མ་དག་ལ་བསྟེན་ནས་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། ད་ལྟའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱལ་ཚབ་ཀྱང་བླ་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བསྐལ་བ་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་ཀྱང་མཇལ་བའི་སྐལ་བ་མེད་པ་དག་ལ། བླང་དོར་གྱི་གནས་སྟོན་ཅིང་ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལམ་ལ་ཁྲིད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡོངས་རྫོགས་སྒྲུབ་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་འཛིན་པ་པོ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་མེད་པ་མིན་ཡང་སེམས་ཅན་རང་རང་གི་ལས་སྐལ་ངན་པས་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་གིས་ཀྱང་མ་ཐུལ་ནས་ལུས་སོང་བའི་རང་རེ་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བའི་སེམས་ཅན་དམུ་རྒོད་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཐུགས་རྗེ་དང་བཀའ་དྲིན་གྱི་ངོས་ནས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་བླ་མ་ཉིད་ལྷག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བླ་མ་སངས་རྒྱས་བླ་མ་ཆོས། །དེ་བཞིན་བླ་མ་དགེ་འདུན་ཏེ། །ཀུན་ཀྱི་བྱེད་པོ་བླ་མ་ཡིན། །བླ་མ་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་། །ཞེས་པའི་དོན་གཞན་གོ་སླ་ལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ནི་རིགས་ལྔ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་རིགས་དྲུག་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དང་དབྱེར་མེད་པའི་དོན་ལ་གོ་བས་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པའི་ངེས་ཤེས་དང་། རང་རེ་ཆོས་ཉན་པའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་། གཞི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཏིལ་ལ་མར་བཞིན་སྲིན་འབུ་པདྨ་ཡན་ཆད་སེམས་ཅན་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པས་ངོ་བོ་ཡེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། རྫོགས་སངས་སྐུ་ནི་འཕྲོ་ཕྱིར་དང་། །དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱེར་མེད་ཕྱིར་དང་། །རིགས་ཡོད་ཕྱིར་ན་ལུས་ཅན་ཀུན། །རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །རྟེན་བཟང་པོ་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མི་ལུས་དཔེར་ན་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་འདི་དང་ལྡན། ལམ་རྐྱེན་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཚན་ཉིད་ལྡན་པ་དང་མཇལ། ཐབས་སླ་བ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་མྱུར་ལམ་བླ་མ་དེའི་གདམས་ངག་གིས་ཟིན་པས་ན། མ་འོངས་པ་ན་གློ་བུར་འཁྲུལ་བའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་བསལ་ནས་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པའི་གནས་སྐབས་ན་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་མངོན་དུ་འགྱུར་བར་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བརྟགས་གཉིས་ལས་གསུངས་པའི་ལུང་དོན། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་གསུངས་། འོ་ན་ཁྱི་རྒན་རྒྱ་བོ་ལ་གཙུག་ཏོར་མེད་པ་འདི་མི་འཐད་ཅེ་ན། འོན་ཀྱང་ད་ལྟ་མ་རིག་པ་གློ་བུར་དྲི་མས་བསྒྲིབས་ནས་ཡོད་པས་ཁྱི་རྒན་ལ་གཙུག་ཏོར་མི་མངོན་པ་ཡིན། དྲི་མའམ་སྒྲིབ་པ་དེ་ཉིད་ལམ་གྱིས་བསལ་ཟིན་ན་ཁྱི་རྒན་ཡང་སངས་རྒྱས་དངོས་སུ་གྱུར་ནས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའི་དོན་ལྟར་རོ། །མདོར་ན་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ། བླ་མ་ལ་སངས་རྒྱས་དངོས་མཐོང་གི་དད་པ་ཞིག་ཡོད་དགོས། རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་པས། བླ་མ་མི་རུ་བཟུང་ན་དངོས་གྲུབ་ཁྱི་ལས་མི་འབྱུང་། ཞེས་གསུངས། བླ་མའི་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ལ་ཡེ་ཤེས་དེའི་རྣམ་འགྱུར་གཟུགས་སྐུ་ཡིན། གཟུགས་སྐུའི་ངོ་བོ་ཆོས་སྐུ། ཆོས་སྐུའི་རྣམ་འགྱུར་གཟུགས་སྐུ། མཉམ་ཉིད་དབྱེར་མེད་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ཡིན་ན། ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་སྐུ་ལྟར་ཤར་བ་སྣང་སྟོང་སྐུ་རྡོ་རྗེ། སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གསུང་ལྟར་གྲགས་པ་དེ་གྲགས་སྟོང་གསུང་རྡོ་རྗེ། གཉིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་ཐུགས་ལྟར་འཕྲོ་བ་དེ་དྲན་སྟོང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་སྟེ་གསང་གསུམ་རྡོ་རྗེ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་སྐྱབས་གནས་དགུ་ཕྲུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་བླ་མ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་བླ་མ་སངས་རྒྱས་དངོས་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཡེ་དག་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཞིང་གློ་བུར་འབྲལ་རུང་གི་དྲི་མ་བསལ་ན་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པས། སྣང་སྲིད་གཞིར་བཞུགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ལ་གཞིར་གཞེངས་སུ་གསལ་གདབ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཀུན་སློང་བཤད་པ་སོང་།།

༢༽ གཉིས་པ་ཀུན་སྤྱོད་གཉིས།

གཉིས་པ་ཀུན་སྤྱོད་ལའང་། སྤང་བྱའི་ཀུན་སྤྱོད་དང་། བླང་བྱའི་ཀུན་སྤྱོད་གཉིས།

༼༡ དང་པོ་སྤང་བྱའི་ཀུན་སྤྱོད་ལ་གསུམ།

དང་པོ་ལའང་། སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ། དྲི་མ་དྲུག མི་འཛིན་པ་ལྔ་དང་བཅས་པ་ལས།

༼༡ སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ།

དང་པོ་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ་ནི། རྣ་བ་མི་གཏད་ཁ་སྦུབས་ལྟ་བུའི་སྐྱོན། །ཡིད་ལ་མི་འཛིན་ཞབས་རྡོལ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན། །ཉོན་མོངས་དང་འདྲེས་དུག་ཅན་ལྟ་བུའི་སྐྱོན། །ཞེས་པ་ལྟར་གསུམ། དང་པོ་ནི། མིག་དང་རྣ་བའི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་འཇུག་ཤེས་དྲུག་ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ལ་གཡེངས་སོང་ན་ཆོས་ཀྱིས་སེམས་ལ་མི་ཕན་པས། འདིར་ཆོས་ཉན་པའི་དུས་སུ། རང་གི་རྣ་བའི་ཤེས་པ་ཡུལ་གཞན་དུ་མི་ཡེངས་པར་ཆོས་འཆད་པའི་སྒྲ་དེ་ལ་གཏད་ནས་ཉན་དགོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རྣ་བ་བླགས་ཏེ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག ཅེས་གསུངས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་བྱ་བྱེད་འགྲོ་འདུག་སོགས་ལ་སེམས་མི་གཡེང་བར་ཉན་དགོས། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་ཉན་ན་སྣོད་ཁ་སྦུབས་པའི་སྟེང་དུ་བཅུད་ཇི་ཙམ་བླུགས་ཀྱང་ནང་དུ་འོང་རྒྱུ་མེད་པ་དང་འདྲ་སྟེ་ལུས་ཆོས་གྲལ་ན་ཡོད་ཀྱང་སེམས་ཆོས་གྲལ་ནས་ཕྱིར་སོང་ཚར་བས་ཆོས་ཚིག་གཅིག་ཀྱང་མི་ཐོས། གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟར་རྣ་བས་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཉན་པའམ་ཐོས་ཀྱང་ཐོས་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་གོ་ཐལ་ཐོས་ཐལ་བསམས་ནས་གོ་ལོ་དང་ཐོས་ལོར་བཞག་ནས་ཐོ་ཡིག་གསོག་ཐབས་དང་ཀུན་བཟང་ཞལ་ལུང་ཐོབ་མྱོང་ཟེར་བྱེད་ཙམ་ལས་ཡིད་ལ་མ་བཟུང་ན་ཡང་མ་ཉན་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། དཔེར་ན་སྣོད་ཞབས་རྡོལ་ཏེ་རྐུབ་བུག་སོང་བ་ཞིག་གི་ནང་དུ་བཅུད་ཅི་ཙམ་བླུགས་ཀྱང་ནང་དུ་ཆགས་ནས་གང་འོང་རྒྱུ་མེད་པ་དང་འདྲ་སྟེ་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཅི་ཙམ་ཉན་ཀྱང་རྒྱུད་ཐོག་ཏུ་བཀལ་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་མི་ཤེས། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ན་ཆོས་མང་པོ་ཉན་བཞིན་ཉན་བཞིན་རང་རྒྱུད་ཇེ་གྱོང་། ཐོས་པ་བསགས་བཞིན་བསགས་བཞིན་དམུ་ཇེ་རྒོད། མཐར་སྡིག་ཆེན་ཆོས་ཀྱིས་ཐུལ་ཡང་། །ཆོས་དྲེད་ཆོས་ཀྱིས་མི་ཐུལ། །གྱོང་པོ་སྣུམ་གྱིས་ཐུལ་ཡང་། །མར་སྐོགས་སྣུམ་གྱིས་མི་ཐུལ། ཟེར་བ་ལྟར་ལས་མཐའ་ལོག་པར་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་བྱོན་ཀྱང་མཐུ་རྡུགས་ནས་ཕན་མི་ཐོགས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཉེན་ཡོད་པས་ཉན་ནས་ཡིད་ལ་བཟུང་དགོས། གསུམ་པ་ནི། ཆོས་ཁྲིད་ཉན་པའི་དུས་སུ་རང་ཉིད་ཆེ་འདོད་དང་གྲགས་འདོད་ལ་སོགས་པ་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་ཆོས་བརྒྱད་དང་འདྲེས་པའི་ཀུན་སློང་སྐྱོན་ཅན་གྱིས་ཉན་པའམ། ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་སོགས་དུག་ལྔའི་རྟོག་པ་དང་འདྲེས་ཏེ་ཉན་ན་ཆོས་ཀྱིས་སེམས་ལ་མི་ཕན་པར་མ་ཟད་ཆོས་ཀྱང་ཆོས་མིན་དུ་འགྲོ་སྟེ་དུག་ཅན་གྱི་སྣོད་དུ་བཅུད་བཟང་པོ་བླུགས་ནའང་དུག་དུ་འགྱུར་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བ། སློབ་མ་སྣོད་མིན་ཞིག་ལ་ཆོས་ཇི་ལྟར་ཟབ་མོ་བསྟན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་མི་འགྲོ་བར་མ་ཟད་ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་ཁ་སྣོན་དུ་འགྲོ་སྲིད་པས་གཟབ་དགོས། དེས་ན་རྒྱ་གར་དམ་པས་ཀྱང་། ཆོས་ཉན་པའི་དུས་སུ་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་ལས་ཡིད་གཞན་དུ་མི་གཡེང་བ་དཔེར་ན་རི་དྭགས་ཀྱིས་པི་ཝཾ་གི་སྒྲ་ལ་ཉན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས། བསམ་པའི་དུས་སུ་གོ་རིམ་མ་འཆོལ་བ་དཔེར་ན་བྱང་པའམ་འབྲོག་པས་ལུག་གི་བལ་འབྲེག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས། བསྒོམ་པའི་དུས་སུ་བསྒོམ་པ་དེ་ལས་སེམས་གཞན་དུ་མི་གཡེང་བ་དཔེར་ན་གླེན་པས་བུ་རམ་གྱི་རོ་མྱོང་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས། བསྒྲུབ་པའི་དུས་སུ་གཡག་ལྟོགས་ཀྱིས་རྩྭ་སྔོན་མ་ཟ་དུས་རྗེས་མ་ཟ་རྒྱུར་མིག་གིས་ལྟ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས། འབྲས་བུའི་དུས་སུ་སྒྲིབ་གཉིས་བགས་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལས་གྲོལ་བ་དཔེར་ན་ཉི་མ་སྤྲིན་ལས་གྲོལ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཆོས་ཉན་པའི་དུས་སུ་རི་དྭགས་པི་ཝང་གི་སྒྲ་ལ་ཆགས་ཏེ་ཟུར་ནས་རྔོན་པས་དུག་མདའ་བསྣུན་ཀྱང་མི་གོ་བར་སིམ་མེ་ཉན་པ་དང་འདྲ་བར། ལུས་བ་སྤུ་གཡོ་མིག་མཆི་མ་འཁྲུགས། ལག་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་རྣམ་རྟོག་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པར་ཉན་དགོས་པ་ལས། ལུས་ཆོས་གྲལ་དུ་བསྡད་ཀྱང་། སེམས་རྣམ་རྟོག་གི་ཕྱི་ལ་འབྲང་། ངག་འཁྱལ་གྱི་གཏེར་སྒོ་ཕྱེ། ཁ་ཡེངས་དང་མིག་ཡེངས་བྱས་ནས་ཉན་པས་མི་འོང་བས་འདིའི་སྐབས་སུ་ཁ་ཏོན་དང་། ལག་ལ་སྐོར་རྒྱུའི་འཁོར་ལོ་དང་བགྲང་རྒྱུའི་ཕྲེང་བ་སོགས་དགེ་སྦྱོར་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱང་བཞག་ནས་ཉན་དགོས་ན་གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས། མདོར་ན་ཆོས་ཉན་པའི་དུས་སུ་རྣ་བ་བླགས་ཏེ་སེམས་རྣལ་དུ་ཕབ་ཀུན་སློང་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་དང་མ་འདྲེས་ཤིང་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ཚིག་རྣ་བས་ཉན་ནས་དོན་ཡིད་ལ་བཟུང་དགོས། དེ་ལྟར་ཉན་ནས་ཀྱང་བཤད་པའི་དོན་དེ་དག་ཡིད་ལ་བཟུང་སྟེ་ཚིག་དོན་ཡིད་ལ་མ་བརྗེད་པར་བྱས་ནས་རྒྱུན་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་ཏེ། ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་ཀྱང་། ངས་ནི་ཁྱོད་ལ་ཐར་པའི་ཐབས་དམ་པའི་ཆོས་བདུད་རྩི་ཞི་བ་འདུས་མ་བྱས་ལྟ་བུ་བསྟན་གྱི། དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་ན་ཐར་པ་ཐོབ་ཐུབ་ཀྱང་ཐར་པ་ཨེ་སྒྲུབ་རང་ལ་རག་ལས་པས་གནད་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། བླ་མའི་སློབ་མ་ལ་ཁྲིད་འཆད་པ་དེ། ཆོས་ཉན་ཚུལ་སྒྲུབ་ཚུལ། སྡིག་པ་སྤོང་ཚུལ། དགེ་བ་སྒྲུབ་ཚུལ། ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་རྣམས་སློབ་པ་ཡིན་པས། སློབ་མས་ཀྱང་དེ་རྣམས་མ་བརྗེད་པར་ཡིད་ལ་བཟུང་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ་རང་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ནས་མངོན་དུ་བྱེད་དགོས་ཀྱི། ཡིད་ལ་མ་བཟུང་ན་ཆོས་ཐོས་པའི་ཕན་ཡོན་ཙམ་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་ཤེས་པས་ཐོས་དོན་རང་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་རྒྱུའི་ཐད་ནས་ཆོས་མ་ཐོས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད། ཡིད་ལ་བཟུང་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང་འདྲེས་ཤོར་ན་ཆོས་ཡང་དག་པར་མི་འགྲོ་སྟེ། མཉམ་མེད་དྭགས་པོས། ཆོས་ཆོས་བཞིན་མ་སྤྱད་ན། ཆོས་ཀྱིས་སླར་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་བྱེད། ཅེས་པ་ལྟར་སྨན་སྨན་བཞིན་མ་བསྟེན་ན་སྨན་ཡང་དུག་ཏུ་འགྱུར་འགྲོ་བ་བཞིན། ཡར་བླ་མ་དང་ཆོས་ལ་མ་དད་པས་ལོག་རྟོག བར་མཆེད་གྲོགས་ལ་ཟུར་གྱིས་སྨད་པའི་ཟུར་ཟ། ཁོ་བས་ང་ལྷག་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། གཞན་ལ་བརྙས་བཅོས་ཁྱད་གསོད་ལ་སོགས་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པས་ཆོས་ཉན་པ་དང་སྒྲུབ་པ་ནི། ངན་སོང་གི་རྒྱུ་བྱེད་པས་དེ་དག་སྤོང་དགོས།།

༼༢ དྲི་མ་དྲུག

གཉིས་པ་དྲི་མ་དྲུག་ནི། རྣམ་བཤད་རིག་པ་ལས། ང་རྒྱལ་དང་ནི་མ་དད་དང་། །དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་ཉིད་དང་། །ཕྱི་རོལ་རྣམ་གཡེངས་ནང་དུ་སྡུད། །སྐྱོ་བས་ཉན་པ་དྲི་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར། དང་པོ་ང་རྒྱལ་ནི་སྤྱིར་གཞན་ལས་རང་ཉིད་ལྷག་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཞིག་ལ་ང་རྒྱལ་དུ་གྲགས། དེ་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་ནས་བཟུང་དམན་པ་ལ་བརྙས་བཅོས། མཐོ་བ་ལ་ཕྲག་དོག མཉམ་པ་ལ་འགྲན་སེམས་སྐྱེ། ང་རྒྱལ་ལྕགས་ཀྱི་ལྒང་བུ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆུ་མི་ཆགས་ཟེར་བ་ལྟར། རང་རྒྱུད་ལ་ང་རྒྱལ་ཡོད་ནས་བཟུང་རང་གི་སྐྱོན་མི་མཐོང་། གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་མི་ཤེས་པ་ཡིན་པས། དེའི་གཉེན་པོ་རྟག་ཏུ་རང་སྐྱོན་ངོས་བཟུང་ནས་དམན་བའི་ས་བཟུང་། ཧྲུལ་པོའི་གོས་གྱོན། བཟང་ངན་འབྲིང་གསུམ་ཐམས་ཅད་གོང་དུ་བཀུར་དགོས། དེས་ན་ཆོས་འཆད་པའི་བླ་མ་ལས་ཀྱང་རིགས་གཟུགས་ཐོས་པ་སོགས་ང་ལྷག་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དེ་སྤང་དགོས། ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཤེས་པའི་ཡིད་ཆེས་ཅི་ཡང་མེད་ནས་མ་དད་ན་མི་ཕན་པ་ཡིན་པས། དེའི་གཉེན་པོ་ཆོས་དང་བླ་མའི་ཡོན་ཏན་དྲན་ནས་མི་བསླུ་བར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་དགོས། རྟ་སྔོན་དུ་རུས་པ་བླུག་པའམ་ཁྱི་སྔུན་དུ་རྩྭ་སྤུངས་པ་ལྟར། ཆོས་ལ་དོན་གཉེར་མེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་གཉེན་པོ་དམ་པའི་ཆོས་དང་འཕྲད་དཀའ་བ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་མཇལ་དཀའ་བའི་འདུ་ཤེས་བཞག་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་རེ་རེ་ལའང་ཨེ་ཤེས་ལྟ་བའི་དོན་གཉེར་གྱི་འདུན་པ་བསྐྱེད་དགོས། ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་པས་སེམས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བྱུང་ན། དེའི་གཉེན་པོ་ཆོས་ལ་སེམས་གཏད་ནས་ནང་དུ་ཡང་ཡང་འཇོག་དགོས། གྲིམས་ཆེ་ནའང་དབང་པོ་སྒོ་ལྔ་ནང་དུ་སྡུད་པས་གཉིད་དང་རྨུགས་པ་འབྱུང་བས། གྲིམ་ལྷོད་རན་པ་དབང་པོ་བག་ཡངས་དང་ཤེས་པ་དྭངས་སང་བྱས་ནས་ཆོས་ཉན་དགོས། ཆོས་ཐུན་རིང་དྲགས་པ་དང་བཀྲེས་སྐོམ་དང་ཚ་གྲང་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པས་སྡུག་སྐད་འདོན་པ་སོགས་ཀྱིས་སྐྱོ་བ་སྟེ་མི་མོས་པ་བྱུང་ན། དེའི་གཉེན་པོ་ད་རེས་དམ་པའི་ཆོས་ཞུ་རྒྱུ་ལ་དཀའ་བ་སྤྱོད་ནུས་ན་ཞིང་ཁམས་གཞན་དུ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་རྒྱུའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པའང་ཟད་ནུས་པ་དང་། འདིའི་དཀའ་ལས་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་ན་ཆེན་པོ་ཡང་མིན་ལ་ཕན་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་དོན་ལ་བསམས་ནས་སྤྲོ་བཞིན་ཉན་དགོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་རྔ་སྒྲོགས་པའི་སྒྲ་ཐོས་སེམས་ཅན་ཡང་། །ངན་སོང་རྣམ་གྲོལ་ཉན་རྣམས་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་གསུངས་པས་ཆོས་ཀྱི་རྔ་སྒྲ་ཙམ་གོ་བའི་སེམས་ཅན་ཡང་ངན་སོང་ལས་གྲོལ་ནུས་ན་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་ཉན་ནས་དོན་ཉམས་སུ་ལེན་ནུས་ན་འབྲས་བུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡོད་ཐག་ཆོད་པས། དེ་ལྟ་བུའི་དྲི་མ་དྲུག་པོ་འདི་སྤངས་ཐུབ་ངེས་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དུག་ལྔ་དུག་གསུམ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ང་རྒྱལ་དང་། ཕྲག་དོག་གཉིས་པོ་འདི་ངོས་ཟིན་དཀའ་བས་རང་རྒྱུད་ལ་རང་གི་དགེ་རྒན་རང་གིས་བྱེད་ཅིང་རང་ཉིད་ཐད་ལ་བུད་ནས་རྒྱང་སོ་བཙུགས་ཤིང་དཔྱད་པ་ཞིབ་མོས་རྒྱུན་དུ་བརྟགས་ནས་བལྟས་ན། རང་ལ་གསུང་རབ་ཀྱི་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་སོགས་ཤེས་པ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་། ཡིག་རྩིས་འདུ་འགོད་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བཞག་གང་ཐད་ནས་ཡོན་ཏན་ཕྲན་བུ་རེ་ཡོད་པ་དེའང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་སྣང་ཤར་ནས། ང་རང་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཆེད་དུ་འཛིན་པར་བྱས་ན་ང་རྒྱལ་ཡིན། དེ་ཡོད་ནས་བཟུང་རང་སྐྱོན་བལྟ་བའི་མེ་ལོང་མེད་པས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྐྱོན་མི་མཐོང་། གཞན་ལ་བལྟ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་མེད་པས་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་མི་ཤེས་པ་ཡིན་པས་ང་རྒྱལ་སྤངས་ནས་རྟག་ཏུ་དམན་ས་འཛིན་དགོས་པར་གསུངས། དད་པ་མེད་ན་ཆོས་ཀྱི་འཇུག་སྒོ་འགགས་པ་ཡིན་པས་དང་འདོད་ཡིད་ཆེས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དད་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་ནང་ནས་མི་ལྡོག་པའི་དད་པ་འཆང་། དམ་པའི་ཆོས་ཞུ་རྒྱུ་སོགས་ལ་དོན་གཉེར་བྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་གཞི་ཡིན་པས་དོན་གཉེར་རབ་ཅིག་ཡོད་ན་ཆོས་པ་རབ་ཅིག་དང་། དོན་གཉེར་འབྲིང་ཞིག་ཡོད་ན་ཆོས་པ་འབྲིང་ཞིག་དང་། དོན་གཉེར་ཐ་མ་ཞིག་ལས་མེད་ན་ཆོས་པ་ཐ་མ་ཞིག་ལས་མི་འོང་། དེས་ན་དོན་གཉེར་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་ལས་ཆོས་པ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་འོང་བས་ཆོས་ལ་དོན་གཉེར་རྒྱ་ཆེན་པོར་བྱེད་དགོས། ཆོས་ལ་དོན་གཉེར་མ་བྱས་ན་ཆོས་རྩ་བ་ནས་མི་འགྲུབ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཁ་སྐད་ལའང་། ཆོས་བདག་མེད་ལ་སྙིང་རུས་གང་ཆེ་ཟེར་བ་ལྟར་ཡིན། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་ཀྱང་ཆོས་ཚིག་བཞི་རེའི་ཕྱིར་དུ་ལུས་ལ་ཤའི་ཀོང་བུ་བྲུས་ཏེ་འབྲུ་མར་གྱི་སྡོང་བུ་སྟོང་གཟུགས་པ་དང་། སྐུ་ལུས་མེ་དོང་དུ་མཆོང་བ་དང་། ལུས་ལ་ལྕགས་ཀྱི་གཟེར་བུ་སྟོང་བཏབ་པ་སོགས་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཞུས་པ་ཡིན་པས། མེ་ཚོགས་སྤུ་གྲིའི་སོ་ཡང་བརྒལ་ནས་ནི། །འཆི་མཐར་ཐུག་གི་བར་དུ་དམ་ཆོས་བཙལ། །ཞེས་པ་ལྟར་དོན་གཉེར་ཆེན་པོས་དཀའ་ཚེགས་ཚ་གྲང་ཐམས་ཅད་ཁྱད་དུ་བསད་དེ་ཉན་དགོས། ཕྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་དྲུག་གི་ཡུལ་ལ་ནང་གི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་ཤེས་གཡེངས་པ་ནི་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་ཤེས་གཟུགས་ལ་ཆགས་པས་ཕྱེ་སླེབ་མར་མེར་འཆི། རྣ་བ་སྒྲ་ལ་ཆགས་པས་རི་དྭགས་རྔོན་པས་གསོད། སྣ་དྲི་ལ་ཆགས་པས་བུང་བ་མེ་ཏོག་ཏུ་འཐུམ། ལྕེ་རོ་ལ་ཆགས་པས་ཉ་མོ་ལྕགས་ཀྱུས་འཛིན། ལུས་རེག་བྱ་ལ་ཆགས་པས་གླང་པོ་ཆེ་འདམ་དུ་བྱིང་བ་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་ཡང་སྔོན་སོང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་དཔྱོད་པ། མ་འོངས་པའི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་མདུན་བསུ་བ། ད་ལྟ་རྟོག་པ་རྐྱེན་ཡུལ་དུ་ཤོར་བ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཆོས་ཉན་འཆད་སྒོམ་སྒྲུབ་གང་གི་སྐབས་སུ་ཡང་སྤོང་དགོས་ཏེ། དེའི་དོན་རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་རིན་པོ་ཆེས་འདི་ལྟར་བཀྲལ་ཏེ། སྔོན་ཆད་སྤྱོད་ནས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་ཆུ་ཡི་སྟེང་ལ་རི་མོ་ད་ལྟ་བྲིས་ན་ད་ལྟ་ཞིག་འགྲོ་བ་ལྟ་བུའམ། ཡང་ན་ཆུའི་རྦ་རླབས་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་རྗེས་ཟིན་འོང་རྒྱུ་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་བདེ་སྡུག་གི་རྣམ་པ་གྲངས་མང་པོ་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་འགྲོ་བས་ཟིན་པ་རྗེས་མེད་ཡིན་གྱི་སྔོན་གྱི་རྗེས་མ་གཅོད། གལ་ཏེ་ཅིས་ཀྱང་མི་དྲན་ཐབས་མེད་ཡིན་པས་གཅིག་དྲན་འདུག་དགོས་ན། སྔར་ཕྱུག་པོ་ཀླུ་འདྲ་བའི་འབྱོར་ལྡན་དེ་ཚོ་ད་ལྟ་སྤྲང་ཁུག་ཟེད་ནས་འགྲོ་བ་དང་། སྔར་བཙན་པོ་དང་ཆེན་པོའི་རིགས་རྣམས་དེང་སང་རྒུད་ཅིང་ཉམ་ཐག་པའི་ཚུལ་དང་། སྔར་བཟའ་ཚང་དང་གྲྭ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་ལྷན་དུ་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་ད་ལྟ་སོ་སོར་འབྲལ་ཏེ་མིང་གི་ལྷག་མར་གྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐད་ལ་ཡང་ཡང་སོམས་དང་། དོན་གྱི་ཐོག་ནས་རེ་ལྟོས་ཐུབ་པའམ་བློ་གཏད་ཁེལ་ས་དམ་པའི་ཆོས་ལས་གཞན་གཅིག་ཀྱང་འདུག་གེ་མ་ཎི་བ་ཞེས་སློབ་མ་ལ་གདམས་པའོ། །ཕྱི་ཚིས་སམ་མ་འོངས་པའི་མདུན་བསུས་ནས་ཕྱིན་ཆད་ངས་འདི་བྱེད་དགོས་དེ་བྱེད་དགོས་ཞེས་བསམ་རྒྱུ་དང་དྲན་རྒྱུའི་བློ་སྣ་མང་པོའི་གྲབས་གཤོམ་མམ། གྲབས་སྒྲིག་བྱེད་པ་ནི་དཔེར་ན་ཆུ་མེད་སའི་གྲོག་སྐམ་སྟེ་གྲམ་པ་སྐྱ་བོའི་ནང་ཉ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དུ་ཉ་རྒྱ་གཙུགས་པ་དང་འདྲ་བས་བསམ་རྒྱུ་དང་དྲན་རྒྱུ་མང་པོ་བསམ་པའི་ཐོག་ཏུ་མི་འབབ་པས། མ་འོངས་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་མདུན་བསུ་འདོད་ཀྱི་འདུན་མ་སྐྱུངས་པའམ་སྤོངས་ཤིག་ཅེས་བསྐུལ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཅིས་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་དོན་ཞིག་དྲན་དགོས་ན་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་ལ་ཡང་ཡང་སོམས་དང་ཚེ་འདིའི་ཞེན་པ་སྲབ་ཅིང་ཆོས་ལ་མྱུར་དུ་འཇུག་པའི་དགོས་པ་ཡོད། དེ་ལྟར་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་ལ་བསམ་ཚེ་གལ་ཆེན་ཆོས་མིན་པ་གཞན་ཞིག་བྱ་ལོང་འདུག་གེ་མ་ཎི་བ་གསུངས། འཕྲལ་གྱི་བྱ་བཞག་ཐམས་ཅད་མདང་གི་རྨི་ལམ་ནང་གི་ལས་ཀའམ་རྨི་ལམ་ནང་གི་སོ་ཚིས་སམ་འཚོ་ཐབས་ལ་འབད་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པས། ད་ལྟའི་འཁྲུལ་སྣང་གི་ལས་ལ་འབད་ནས་རྟོག་པ་རྐྱེན་ཡུལ་དུ་ཤོར་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཡིན་གྱིས་སྐྱུར་ལ་ཐོངས་ཞེས་བསྐུལ་བའོ། །མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་འཚོ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཟས་དང་གོས་ཙམ་བསྟེན་དགོས་སྙམ་ན། དེ་ཡང་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཟས་གོས་ཤིག་སྤྱད་དགོས་ཀྱང་ཧ་ཅང་ཞེན་པ་མི་ཆེ་བ་ཆོག་ཤེས་ལ་བསྟེན་ནས་ཞེན་པ་མེད་པའི་རྒྱ་ཡིས་ཐོབ་ཅེས་མ་ཆགས་མ་ཞེན་པའི་དམ་བཅའ་དགོས་གསུངས། དེས་ན་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་གྱི་འཁོར་བའི་བྱ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་པོ་མེད་དོ་མ་ཎི་བ་ཞེས་འབོད་སྐུལ་བྱས་སོ། །ཕ་དམ་པས། ཉོན་མོངས་སྐྱེས་དུས་གཉེན་པོས་སླེབ་པར་གྱིས། །མཚན་མ་རང་སར་གྲོལ་ལོ་དེང་རི་བ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མཉམ་བཞག་གི་ཐུན་ལས་ལྡང་བའི་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡིན་ནའང་དུག་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་གཉེན་པོ་དྲན་ཤེས་བག་ཡོད་སོགས་བསྟེན་པའི་འདུལ་སྦྱོང་འདི་ལྟ་བུ་ནི་དྲན་སྣང་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུར་མ་ཤར་གྱི་བར་དུ་རང་རྒྱུད་ལ་མེད་ཐབས་མེད་དོ། །དེས་ན་དགོས་པའི་དུས་སུ་དྲན་པར་གྱིས་ལ་འཁྲུལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལང་ཤོར་ངང་ནས་ཡན་པར་མ་གཏོང་བར་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་བསྟེན་དགོས་མ་ཎི་བ། ཞེས་གསུངས་པ་དང་། གཞན་ཡང་། མ་འོངས་པ་ཡི་མདུན་མ་བསུ། །མ་འོངས་པ་ཡི་མདུན་བསུས་ན། །ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཕ་དང་འདྲ། །ཞེས་གསུངས། སྔོན་མི་དབུལ་པོ་ཞིག་གིས་ནས་མང་དུ་རྙེད་པ་སྣོད་དུ་བླུགས་ནས་ཉལ་སའི་སྟེང་དུ་བཏགས། སྤྲང་པོས་ཉལ་བསམ་བཏང་ན། རྒྱ་ར་རྟ་ཡིས་གང་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར། ཁོ་རང་དེའི་འོག་ཏུ་ཉལ་ནས་ད་ངས་ནས་འདི་ལ་གཞི་བྱས་ལོངས་སྤྱོད་མང་པོ་འོང་ཐབས་བྱས་ནས་རྒྱུ་ཆེན་པོ་ཞིག་གསོག་དགོས། ཕྱུག་པོ་ཆེན་པོར་འོང་ངེས་པར་དེའི་ཚེ་ཆུང་མ་ཞིག་ཀྱང་མེད་ན་མི་ཕན་པས་དེ་ཡང་བསུ་དགོས། ཆུང་མ་ཡོད་ན་དེར་བུ་ཞིག་ཀྱང་ངེས་པར་སྐྱེ་ངེས་ཡིན་ཏེ་བུ་ལ་མིང་ཡག་པོ་ཞིག་འདོགས་དགོས་པས་དེའི་མིང་གང་འདོགས་སྙམ་པ་སྟེ། རྒྱུ་གསོག་པས་མ་ཚད་གཞི་བཟུང་། གཞི་བཟུང་བས་མ་ཚད་བུ་སྐྱེས། བུ་སྐྱེས་པས་མ་ཚད་མིང་འདོགས་སར་ཐུག་ཙ་ན་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རི་རྩེ་ནས་ཟླ་བ་ཤར་བྱུང་བས་ཨ་ཧོ་ངས་བུ་དེའི་མིང་ཟླ་བ་དང་འབྲེལ་ནས་ཡ་མཚན་པ་ཞིག་འདོགས་དགོས་པས་ཟླ་བ་གྲགས་པ་གདགས་དགོས་སོ་སྙམ་པའི་སྐབས། ནས་སྣོད་ཀྱི་ལུང་བྱི་བས་ཟོས་ཏེ་ཆད་ནས་ཁོ་རང་གི་སྟེང་དུ་ལྷུང་བས་བསད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་འདས་མ་འོངས་པའི་རྟོག་ཚོགས་བསམ་རྒྱུ་དྲན་རྒྱུ་མང་པོ་བསམ་པའི་ཐོག་ཏུ་ཁེལ་དུས་མེད་པར་མ་ཟད་བསམ་རྒྱུ་མང་ན་དྲན་རྒྱུ་མང་། དྲན་རྒྱུ་མང་ན་ལས་རྒྱུ་མང་། ལས་རྒྱུ་མང་ན་འོང་རྒྱུ་མང་བ་ཡིན་པས་ཕན་པ་མེད་ཅིང་རང་རྒྱུད་གཡེང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྟོག་ཚོགས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་སྤངས་ཏེ་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་དང་མི་གཡེང་བའི་ཤེས་བཞིན་འཇུག་ལྡོག་གི་གནས་ལ་གཟོབ་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་བག་ཡོད་གསུམ་དང་ལྡན་པས་ཉན་དགོས། འདི་རྣམས་ནི་ཚིག་ཉུང་ལ་དོན་ཆེ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། དགེ་སློང་རྣམས་བག་ཡོད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་ཆེད་དུ་གདམས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་གྲིམ་ནས་ཧ་ཅང་ནང་དུ་སྡུད་དེ་ཐལ་ཆེས་པ་དང་། ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་རེ་རེ་ནས་སྤར་ཟིན་བྱེད་པ་ནི་དྲེད་མོས་བྱི་བ་རྐོ་བ་ལྟར་རེ་རེ་ཟིན་དུས་རེ་རེ་བརྗེད་འགྲོ་བ་ལས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་དུས་མི་འོང་། ཧ་ཅང་སྡུད་ཆེ་ན་གཉིད་རྨུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཀྱང་འཇུག་པ་ཡིན་པས་གྲིམ་ལྷོད་རན་པར་བྱ་སྟེ། སྔོན་གྲོ་བཞིན་སྐྱེས་ལ་ཀུན་དགའ་བོས་སྒོམ་བསླབས་པས། ཁོང་གིས་རེ་འགའ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་དྲག་ནས་གྲིམས་ཆེ་བས་སྒོམ་ཡང་དག་མ་སྐྱེས། རེ་འགའ་ནི་ལྷོད་ཆེ་བས་སྒོམ་ཡང་དག་པ་སྐྱེར་མ་བཏུབ། དེའི་ཚུལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གྲོ་བཞིན་སྐྱེས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་ཚེ་པི་ཝང་སྦྲེང་བ་ལ་མཁས་སམ་གསུངས། དེ་ཤིན་ཏུ་མཁས་ཞུས་པས། ཁྱོད་ཀྱི་པི་ཝང་གི་སྒྲ་དེ་རྒྱུད་དམ་སྒྲ་གྲགས་བྱེད་ཀྱི་སྐུད་པ་ལ་ཧ་ཅང་གྲིམས་པ་ལས་བྱུང་ངམ་ཧ་ཅང་ལྷོད་པ་ལས་བྱུང་གསུངས། དེ་གཉིས་ཀ་མ་ལགས་ཏེ་གྲིམ་ལྷོད་རན་པ་ལས་བྱུང་བར་ཞུས་པས། འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་གསུངས་པས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་། མ་ལབ་སྒྲོན་གྱིས་ཀྱང་། གྲིམས་ཀྱིས་སྒྲིམ་ལ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད། །དེ་ལ་ལྟ་བའི་གནད་ཅིག་ཡོད། །གསུངས་པ་ལྟར། སེམས་ཧ་ཅང་གྲིམས་ཏེ་ནང་དུ་མི་སྡུད་པར་གྲིམ་ལྷོད་རན་པར་བྱས་ཏེ་དབང་པོ་བག་ཡངས་སུ་བཞག ཆོས་ཐུན་རིང་དྲགས་པས་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པས་ཉེན་པའམ། རླུང་དང་ཉི་ཆར་སོགས་ཀྱིས་གདུང་བ་ལྟ་བུས་སེམས་སྐྱོ་སྟེ་ཆོས་ཉན་མི་མོས་པ་སྤངས་ཏེ། ད་རེས་དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་ཐོབ་མཚན་ལྡན་གྱི་བླ་མ་དང་མཇལ། ཟབ་མོའི་གདམས་ངག་ཉན་དུ་ཡོད་པ་འདི་རེ་དགའ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་བར་དུ་ཚོགས་བསགས་པའི་འབྲས་བུ་ད་རེས་ཟབ་མོའི་དམ་ཆོས་ཉན་པ་འདི་ཚེ་གང་དུས་བརྒྱའི་ཟ་མ་ལན་གཅིག་ཡིན་པས་ཆོས་འདིའི་ཆེད་དུ་དཀའ་ཚེགས་ཚ་གྲངས་ཅི་བྱུང་ཡང་བཟོད་པར་བྱ་དགོས་སྙམ་དུ་དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དུ་ཉན་དགོས་པ་ཡིན།།

༼༣ མི་འཛིན་པ་ལྔ།

གསུམ་པ་མི་འཛིན་པ་ལྔ་ནི། ཚིག་འཛིན་ལ་དོན་མི་འཛིན་པ། དོན་འཛིན་ལ་ཚིག་མི་འཛིན་པ། བརྡ་མ་འཕྲོད་པར་འཛིན་པ། གོང་འོག་ནོར་ནས་འཛིན་པ། ལོག་པར་འཛིན་པ་དང་ལྔ་སྤང་དགོས། དེ་ཡང་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཐོས་བསམ་བྱས་ནས་ཐོས་པའི་ཚིག་དོན་རྣམས་ཡ་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ཡིད་ལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དགོས་ཏེ། སྔོན་བྱོན་རྒྱ་བོད་ཀྱི་མཁས་གྲུབ་སུ་ཡིན་རུང་མ་བསླབ་པར་ཤེས་སོང་བ་དང་། མ་བསྒྲུབས་པར་འགྲུབ་སོང་བ་ཞིག་གཏན་ནས་མེད། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་དུ་སྐུ་ལུས་ལ་ལྕགས་ཀྱི་གཟེར་བུ་སྟོང་བཏབ་པ་དང་། སྐུ་མེ་དོང་དུ་འཆོངས་པ་དང་། པགས་པས་ཤོག་བུ་བྱས། རུས་པས་སྨྱུ་གུ་བྱས། ཁྲག་གི་སྣག་ཚ་བྱས་ནས་ཆོས་ཚིག་རེ་ཡན་ཆད་གསན་པའི་ལོ་རྒྱུས། མེ་ཚོགས་སྤུ་གྲིའི་སོ་ཡང་བརྒལ་ནས་ནི། །འཆི་མཐར་ཐུག་གི་བར་དུ་དམ་ཆོས་བཙལ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རྒྱལ་དང་དེ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དམ་བཅའ་མཛད་ནས་ཐོས་པ་ཚོལ་བའི་དཀའ་སྤྱད་དེ་ཙམ་དགོས་ན། རང་རེས་བརྩོན་འགྲུས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་དགོས་བསམས་ནས་སྙིང་སྟོབས་བསྐྱེད་དགོས། འོན་ཀྱང་གཏམ་རྒྱུད་ལྟ་བུ་ཚིག་སྙན་མོ་སྙན་མོ་དང་ལེགས་པོ་ལེགས་པོ་རེ་བྱུང་ན་དེ་ཉིད་ཆེད་དུ་འཛིན་ཞིང་དེའི་དོན་ཟབ་མོ་རྣམས་ལ་རྟོག་དཔྱོད་མི་འཇུག་ན་བྱིས་པས་མེ་ཏོག་བཏུ་བ་དང་འདྲ་སྟེ་ཚིག་གི་ན་ཡམ་མམ་བཤད་ཡམ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ལ་ཕན་མི་ཐོགས། ཡང་འགས་བཤད་པ་ནི་ཚིག་གི་རོ་ཡིན་པས་དེས་ཅི་བྱ་སྙམ་སྟེ་ཁྱད་དུ་བསད་ནས། དོན་གྱི་སྙིང་པོ་དངོས་ཤེས་དགོས་་རེད་ཅེས་དོན་གནད་ཆེན་པོ་ཞིག་གོ་མདོག་གིས་དོན་ཟབ་མོར་སྤར་ཟིན་བྱས་ཀྱང་ཚིག་ལ་མ་བརྟེན་པར་དོན་མི་འབྱུང་བས་ཚིག་དོན་ཡ་མ་བྲལ་བར་འཛིན་དགོས། དྲང་དོན་དང་ངེས་དོན། དགོངས་པ་དང་ལྡེམ་དགོངས་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་བཀའི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བའམ་ཤེས་དགོས་པས་གལ་ཆེ། དེས་ན་དྲང་དོན་དང་ངེས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ངེས་དོན་དང་། གང་ཟག་དང་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་བསྟན་པ་དྲང་དོན། ལམ་ལ་འཇུག་པ་དྲང་དོན་དང་། འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པ་ངེས་དོན་དང་། ཀུན་རྫོབ་སྒྲུབ་བྱེད་དྲང་དོན་དང་། དོན་དམ་སྒྲུབ་བྱེད་ངེས་དོན་སོགས་གསུངས། མདོར་ན་གདུལ་བྱ་ལས་དང་པོ་བ་དེ་ཉིད་རིམ་གྱིས་དྲང་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པའི་ཆོས་དགོས་པ་དགོངས་གཞི་དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དྲང་དོན་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ཐད་ཀ་ཐད་དུ་འཇུག་ཆོག་ཆོག་ཏུ་སྟོན་པ་དེ་ངེས་དོན་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་ཀྱི་གོ་དོན་མདོར་བསྡུས་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི། འཁྱོགས་པོའི་ངོ་ལ་ཐད་ཀ་དྲང་པོ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པ་ཞིག་ཡིན། དབྱེ་ན་གཞུག་པ་ལྡེམ་དགོངས། མཚན་ཉིད་ལྡེམ་དགོངས། གཉེན་པོ་ལྡེམ་དགོངས། བསྒྱུར་བ་ལྡེམ་དགོངས་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། གང་ཟག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་བསྟན་པ་ལ་རིམ་གྱིས་གཞུག་པའི་དོན་དུ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་སྟོན་སྐབས། གཟུགས་སོགས་ཡོད་པའི་ཚིག་གིས་བསྟན་པ་དེ་ཉན་པ་པོས་དོན་ལ་གྲུབ་པར་གོ་ནས་འཇུག་ལ། འཆད་པ་པོས་སྣང་ཚོད་རྨི་ལམ་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་དགོངས་ནས་བསྟན་པས་གདུལ་བྱ་རིམ་གྱིས་ཞུགས་པའི་དགོས་པ་ཡོད། མཚན་ཉིད་ལྡེམ་དགོངས་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་གསུངས་པ་ནི་ཀུན་བཏགས་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་། གཞན་དབང་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ་དེ་གསུམ་ལ་དགོངས་པ་དང་། དགོས་པ་མེད་པར་ལྟ་བའི་བློ་ཅན་བསྟན་པ་ལ་རིམ་གྱིས་ཞུགས་པའི་དོན་དུའོ། །གཉེན་པོ་ལྡེམ་དགོངས་ནི། དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱིས་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་ལུགས་དེ་ནི་བྲམ་ཟེ་དང་རྒྱལ་རིགས་སོགས་རིགས་མཐོན་པོའི་སྦྱང་བྱ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ནི་དམངས་དང་གདོལ་བའི་རིགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྦྱོང་ཆོག་པས་ཐུན་མོང་གི་དོན་དུ་གཉེར་བྱ་རེད་སྙམ་ལུང་གི་ཆོས་ལ་བརྙས་པའི་གཉེན་པོ། གངྒའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན་ད་གཟོད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བསྒྱུར་བ་ལྡེམ་དགོངས་ནི། ལྡེམ་པོའི་ངག་གིས་བརྗོད་པ་ཟབ་པ་རྣམས་དོན་གཞན་ཞིག་བསྒྱུར་ཏེ་བསྟན་པ། སློབ་དཔོན་བློ་བརྟན་གྱི་མདོ་རྒྱན་འགྲེལ་བ་ལས། སྙིང་པོ་མེད་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །ཉོན་མོངས་པས་ནི་རབ་ཉོན་མོངས། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ལེགས་གནས་ན། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་སྙིང་པོ་མེད་པ་རྣམ་གཡེངས་ཏེ་དེ་མེད་པ་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་ནི་གཞན་དོན་བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པའི་དཀའ་སྤྱད་དེ། དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་རབ་ཏུ་སྤྱད་པས་ཉོན་མོངས་པར་བྱས་པ་དང་། གཙང་བདེ་རྟག་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་བཞི་ནི་དངོས་པོ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི། མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སོགས་འཛིན་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཡང་དག་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་གནས་ན། བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ལས། ཕ་དང་མ་ནི་གསད་བྱ་ཞིང་། །རྒྱལ་པོ་གཙང་སྦྲ་ཅན་གཉིས་དང་། །ཡུལ་འཁོར་སྐོར་བཅས་བཅོམ་པ་ན། །མི་དེ་དག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་པའི་དོན་ཡང་ཕ་མ་གཉིས་སྲེད་ལེན་དང་། རྒྱལ་པོ་ཀུན་གཞི་དང་གཙང་སྦྲ་ཅན་གཉིས་ཚུལ་བརྟུལ་གཉིས། ཡུལ་འཁོར་ཚོགས་དྲུག་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་བཅོམ་པས་མི་དེ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། ཞེས་འཚེ་བ་ཆོས་སུ་སྨྲ་བ་སོགས་ལོག་པའི་གྲུབ་མཐའི་བློ་བསླད་པ་འགའ་ཞིག་བསྟན་པ་ལ་གཞུག་པའི་ཆེད་དུ་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ཡང་བཞི་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ། དོན་གཞན་ལ་དགོངས་པ། དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ། གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པའོ། དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱི་ཞིང་དང་སྐུའི་ཡོན་ཏན་སྔོན་ལ་གསུངས་ནས། ང་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་སུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་ལ་བརྙས་པ་ལྡོག་པའི་ཆེད་དུའོ། །དོན་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ནི། གཟུགས་མེད་ཚོར་བ་མེད་སོགས་ཀྱི་དོན་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་མེད་པའི་དོན་མིན་པར་དངོས་སྟོབས་ཀྱི་རིགས་པས་དཔྱད་ན་དོན་དམ་པར་བདེན་པ་མེད་པར་དགོངས་ཤིང་། དགོས་པ་ཆད་ལྟ་ཅན་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་དོན་དུའོ། །དུས་གཞན་ལ་དགོངས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ལྟ་བུའི་མཚན་བཟུང་བ་ཙམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་གསུངས་པ། ཤི་འཕོས་མ་ཐག་སྐྱེ་བར་མ་ངེས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་། དད་པས་མཐུས་ནམ་ཞིག་སྐྱེ་འགྱུར་ལ་དགོངས་པའོ། །གང་ཟག་གི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པ་ནི། དགེ་རྩ་སྦྱིན་པ་ལྟ་བུའི་ཆོག་ཤེས་སམ་མཆོག་འཛིན་དེ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བསྔགས་ཤིང་སྦྱིན་པ་ལ་སྨད་པ་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །མདོར་ན་དགོངས་པ་ཅན་དྲང་ངེས་ལྡེམ་དགོངས་ཀྱི་གསུང་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་བརྡ་མ་འཕྲོད་པར་དྲང་དོན་ལ་ངེས་དོན་དང་། ངེས་དོན་ལ་དྲང་དོན་དུ་བཟུང་བ་སོགས་རྟོན་བཞི་གོ་ལྡོག་ཏུ་བཟུང་ན་ཚིག་དང་དོན་དུ་འཛོལ་ནས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་རྒྱབ་འགལ་བ་ཡིན་པས། རྟོན་བཞི་གོ་མ་ལོག་པའི་ཐོག་ནས་ལམ་བསྒྲུབ་དགོས་གསུངས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །སྔོན་འགྲོ་མ་ཞུས་གོང་ནས་དངོས་གཞི་དང་། སྔོན་འགྲོ་ལའང་ཕྱི་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་གོ་ལྡོག་ཏུ་བཟུང་བ་སོགས་གོང་འོག་ནོར་ནས་བཟུང་ན་བསྟན་པའི་བབས་དང་འགལ་ཏེ་ཉན་འཆད་སྒོམ་པ་གང་གི་དུས་སུ་ཡང་འགལ་བ་འདུ་བས། གོང་འོག་འབྲེལ་ཆགས་སུ་འཛིན་དགོས། དོན་ལོག་པར་བཟུང་ན་ལོག་རྟོག་རྒྱུན་འབྱམས་ནས་རང་རྒྱུད་ཆུད་ཟོས་སུ་འགྱུར་ཞིང་བསྟན་པའི་རྐང་འདྲེན་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་སྤངས་ཏེ་ཚིག་བརྡ་དོན་གོང་འོག་ཐམས་ཅད་མ་ནོར་བ་ཡང་དག་པའི་ལམ་ནས་འཛིན། གང་དཀའ་དཀའ་དང་མང་བ་ཡང་མི་ཟིན་སྙམ་དུ་སྒྱིད་མི་ལུག་པར་སྙིང་རུས་ཀྱིས་འཛིན། གང་སླ་བ་དང་ཉུང་བ་ཡང་སླ་ཆོས་ཀྱིས་བརྙས་བཅོས་མི་བྱེད་པར་མི་བརྗེད་པར་འཛིན། གོང་འོག་གི་བབས་འབྲེལ་མ་ནོར་བར་ཚིག་དོན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཛིན་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།

༼༢ བླང་བྱའི་ཀུན་སྤྱོད་ལའང་གསུམ།

གཉིས་པ་བླང་བྱའི་ཀུན་སྤྱོད་ལ། འདུ་ཤེས་བཞི་བརྟེན་པ། ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ། སྤྱོད་ལམ་གཞན་བསྟེན་པ་དང་གསུམ།

༼༡ འདུ་ཤེས་བཞི་བསྟེན་པ།

དང་པོ་ནི། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ལ་ནད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ལ་སྨན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྨན་པ་མཁས་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ནན་ཏན་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་ནི་ནད་ཉེ་བར་འཚོ་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཞེས་དང་། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་ཀྱང་། བླ་མ་སྨན་པ་གདམས་ངག་སྨན་དང་ནི། །རང་ལ་ནད་པའི་འདུ་ཤེས་ཉེར་བཞག་སྟེ། །ནན་ཏན་བརྩོན་པ་སྨན་ཉིད་བསྟེན་ཚུལ་དང་། །ཞི་བདེ་ནད་ལས་གྲོལ་བའི་འབྲས་ཐོབ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རང་ཉིད་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདིར་རྒྱུ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་སྟེ་དུག་གསུམ་དང་དེས་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ། ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་ནད་ཀྱིས་མནར་བའི་ནད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། དཔེར་ན་ནད་ཚབས་པོ་ཆེས་བཏབ་པའི་ནད་པ་དེས་སྨན་པ་མཁས་པ་ཞིག་བསྟེན། སྨན་པ་དེས་ཇི་ལྟར་བསྒོ་བ་བཞིན་བསྒྲུབས་ནས་གང་བྱིན་པའི་སྨན་བཏུང་སྟེ་ནད་ལས་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལྟར། སྨན་པ་མཁས་པ་ལྟ་བུ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བླ་མས་ཇི་གསུང་གི་བཀའ་བསྒྲུབ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྨན་བཏུང་བས་ལས་ཉོན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ནད་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། བླ་མ་བསྟེན་ཀྱང་བླ་མའི་བཀའ་བཞིན་སློབ་མས་མ་བསྒྲུབས་ན་སྨན་པའི་བསྒོ་བ་མི་ཉན་ན་སྨན་པས་ནད་པར་ཕན་འདོགས་ཐབས་མེད་པ་དང་འདྲ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྨན་རང་གིས་བཏུང་སྟེ་ཉམས་སུ་མ་བླངས་ན་ནད་པ་ཞིག་གི་སྔས་སུ་སྨན་དང་སྨན་ཡིག་གྲངས་མེད་པ་ཡོད་ཀྱང་རང་གིས་སྨན་མ་བཏུང་ན་ནད་ལ་མི་ཕན་པ་དང་འདྲ། ལར་ད་ལྟའི་དུས་ན་བླ་མར་ཐུགས་རྗེ་མ་ཆུང་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ཟེར་ནས་རེ་ཆེན་པོ་བྱེད་ཅིང་རང་གི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་མི་དགེ་བའི་ལས་དུ་མ་བསགས་ཀྱང་། དེའི་འབྲས་བུ་མྱོང་མི་དགོས་པར་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེས་རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་དུ་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་རྡོ་འཕེན་འཕེན་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་སྙམ་པ་འདུག་སྟེ་དེ་ནི་ག་ལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེས་བཟུང་ཟེར་བ་དེ། དང་པོ་བརྩེ་བས་རྗེས་སུ་བཟུང་། བར་དུ་ཟབ་མོའི་གདམས་ངག་བསྟན། ཁེ་ཉེན་སྤང་བླང་གི་དམིགས་ཕྱེ། རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་བསྟུན་ནས་ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་པ་དེ་ལས་ལྷག་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཅི་ཡང་མེད། བླ་མ་མ་ཟད་སངས་རྒྱས་བྱོན་ཀྱང་ཐབས་གཞན་མེད་དེ། ངས་ནི་ཁྱོད་ལ་ཐར་པའི་ཐབས་སྟོན་གྱི། །ཐར་པ་རང་ལ་རག་ལས་བརྩོན་པར་གྱིས། །གསུངས་པས་སོ། །ཐུགས་རྗེ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐར་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་མི་འགྲོ་རང་ལ་རག་ལས་ཤིང་། དེ་ལས་ཀྱང་ད་རེས་དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་ཐོབ། བླང་དོར་གྱི་གནད་ཤེས། རང་ལ་རང་དབང་ཡོད་པའི་དུས་འདིར་འདུན་མ་གཏན་ལེགས་དང་གཏན་ཉེས་ཀྱི་སོ་མཚམས་ཡིན་པས་བླ་མས་ཇི་ལྟར་བསྒོ་བ་བཞིན་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་འཁོར་འདས་ཀྱི་འཁྲུན་ཐག་ཆོད་པ་ཞིག་བྱེད་པ་གལ་ཆེ། དེ་ལས་གཞན་དུ་གྲོང་ཆོག་པ་རྣམས་ཤི་བོའི་རོ་སྔས་སུ་ཕྱིན་ནས་ཡར་འགྲོ་མར་འགྲོའི་ས་མཚམས་རྟ་ཁ་སྲབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་དང་འདྲ་ཞེས་ཟེར་ནས་སྤྱན་དཀར་ལོག་དམར་ལོག་སྒྱུར་མདོག་བྱེད་ཀྱིན་འདུག་སྟེ། དོན་དུ་བླ་མས་རྟ་བསྒོམས། གྲྭ་བས་མཛོ་བསྒོམས། ཡོན་བདག་གིས་རྒྱུ་མི་འགྲོ་བར་རྐྱེན་བཟློག་ཏུ་རེ་ནས་མི་ཁ་གཅོད་བྱེད་ཙམ་ལས་ཤི་བོ་ལ་འདེང་རྒྱག་ནི་དཀོན་པས་། དེ་འདྲའི་སར་ཕྱིན་དུས་ལམ་སྦྱངས་པ་སྔོན་སོང་གི་གང་ཟག་ཅིག་ཡིན་ན་མ་གཏོགས་ཕྱི་དབུགས་དང་ནང་དབུགས་ཆད་ནས་བེམ་རིག་བྲལ་བའི་དུས་དེ་ཡི་སྐབས་ལས་ཀྱི་རླུང་དམར་གྱིས་རྒྱབ་ནས་དེད། འཇིགས་པའི་མུན་ནག་གིས་མདུན་ནས་བསུས། བར་དོའི་འཕྲང་རིང་གི་མཐའ་ལ་གཅུར། ཇི་སྐད་དུ། བྲེད་དངངས་ཀྱིས་གདུང་བདུན་མཚམས་རེའི། །མཚམས་སུ་ཤི་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་ཐོག་ལ་ཐོན་དུས་གཤིན་རྗེའི་སྐྱེས་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་སོད་སོད་དང་རྒྱོབ་རྒྱོབ་ཀྱི་ངང་ལ་དེད་དུས། སྤྱོད་འཇུག་ལས། བྲེད་ཤ་ཐོན་པས་མིག་བགྲད་ནས། །ཕྱོགས་བཞིར་སྐྱབས་དག་འཚོལ་བར་བྱེད། །ཕྱོགས་བཞིར་སྐྱབས་མེད་མཐོང་ནས་ནི། །དེ་ནས་ཀུན་ཏུ་ཡི་མུག་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་དུས་ལ་སླེབས་ནས། བྲོས་ས་དང་གབ་ས་སྐྱབས་དང་རེ་ལྟོས་ཐམས་ཅད་ཟད་ནས་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་པའི་སྐབས་སུ་ཡར་འགྲོ་མར་འགྲོའི་ས་མཚམས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས་ཀྱང་གསུངས་པའི་ལུང་དོན། གསོན་གྲང་ང་ཁམས་ལ་ཡོད་ཅིང་རང་དབང་རང་ལག་ཡོད་དུས་ཆོས་སྔོན་སོང་ཞིག་སྒྲུབ་མ་ནུས་ན་ཤི་ཚར་དུས་མཚན་བྱང་ལ་མིའི་གཟུགས་བྲིས་ནས་དེའི་མགོ་ལ་བུམ་རིལ་ཞིག་གིས་དབང་བསྐུར་བྱེད་ཙ་ན་དེ་ཆོས་ཤིག་ཡིན་ཡང་འཕྱིས་སོང་བ་རེད། དེའི་དུས་སུ་ལས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བར་དོར་འཇིགས་སྐྲག་ཅན་གྱི་ཡུལ་དུ་ཁྱི་གླེན་བཞིན་དུ་འཁྱམས་ནས་ཡོད་པས། དེ་དུས་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བ་དྲན་ཏེ་དེ་ལ་དཀའ་ལས་ཡོད་ངེས་པ་རེད། ཅེས་གསུངས། དེས་ན་ཡར་འགྲོ་མར་འགྲོའི་ས་མཚམས་རྟ་ཁ་སྲབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་དང་འདྲ་ངེས་པ་དེ་ད་རེས་གསོན་པའི་སྐབས་འདི་ཉིད་ཡིན། མིའི་ལུས་རྟེན་འདིའི་སྟེང་ནས་ཡར་དགེ་བའི་ལས་ཤིག་སྒྲུབ་ཀྱང་གཞན་ལས་སྟོབས་ཆེ་སྟེ་ད་རེས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདིར་ཐོད་པ་བོར་ཆོག་མ་བྱས་ནས་འཁོར་བའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་གཞན་ལེན་མི་དགོས་པར་བྱེད་ཆོག མར་མི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་ཀྱང་འཛམ་གླིང་ལས་ཀྱི་ས་བ་མིའི་ལུས་རྟེན་འདིས་བསྒྲུབས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་ལས་ནུས་པ་ཆེ་བས་ངན་སོང་གི་གཏིང་ནས་མི་ཐར་བའི་རྒྱུ་བྱེད་ངེས་པས་ད་རེས་རྟ་ཁ་སྲབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་མཚམས་སྲབ་མདའ་རང་ལག་ཡོད་པས་སྨན་པ་མཁས་པ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་དམ་པ་དང་མཇལ། སྨན་ཤི་གསོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་དམ་པའི་ཆོས་དང་མཇལ་བའི་སྐབས་འདིར་ཡང་དག་པའི་འདུ་ཤེས་བདག་ཉིད་ནད་པ་དང་ཆོས་ལ་སྨན་དང་བཤེས་གཉེན་ལ་སྨན་པ་དང་ནན་ཏན་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་ནད་ཉེ་བར་འཚོ་བའི་འདུ་ཤེས་བཞི་བསྟེན་ཏེ་རང་གིས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་ཐར་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ཞིག་དགོས། དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་བཞི་སྤང་དགོས་ཏེ། ཡོན་ཏན་མཛོད་ལས། མི་གཞི་ངན་པའི་ཟོལ་སྦྱོར་ཐ་གུས་ལྕེས། །བླ་མ་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་ལྟར་བསྙེན་ནས། །དམ་ཆོས་གླ་རྩིའི་རྙེད་པ་ཐོབ་ནས་སླར། །རྔོན་ལ་ཡང་དག་སྤྲོ་བས་དམ་ཚིག་འཕེན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དེའི་དོན་མི་གཞི་སྡུག་པོའམ་ངན་པའི་རིགས་ཅན་གྱིས་ཟོལ་སྦྱོར་ཏེ་གཡོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་ནི་དཔེར་ན་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཐ་གུས་གླ་བ་བཟུང་བ་དང་ཟོལ་སྦྱོར་གྱི་ལྕེས་བླ་མ་བསླུ་ཐབས་ལ་དྲན་ནས་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་སྟེ་གླ་བ་ལྟར་བསྙེན་པའམ་བསྟེན་ནས། དམ་པའི་ཆོས་ལ་གླ་རྩི་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་བཞག་ཏེ་རྙེད་པ་བླ་མའི་རྒྱུད་ནས་ཡོན་ཏན་ཐོབ་ཚར་ནས་སླར་བཀའ་དྲིན་དང་དམ་ཚིག་ལ་འདེང་མི་རྒྱག་པར། ངན་སེམས་ཀྱི་རྔོན་པས་གླ་བ་ལ་གསོད་འདོད་ཀྱིས་ཡང་དག་སྤྲོ་བ་ལྟར་དུ་བསམ་སྦྱོར་ངན་བས་དམ་ཚིག་རྒྱང་རིང་དུ་འཕེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བླ་མ་ལ་གླ་བའི་འདུ་ཤེས། ཆོས་ལ་གླ་རྩིའི་འདུ་ཤེས། རང་ལ་རྔོན་པའི་འདུ་ཤེས། ནན་ཏན་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་མདའ་འམ་སྙིས་གླ་བ་གསོད་ཐབས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བཞག་ནས་ཆོས་ཞུས་ཏེ་ཉམས་སུ་མི་ལེན་ཞིང་། བླ་མའི་བཀའ་དྲིན་ལ་མི་རྩི་བ་རྣམས་ནི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་སྡིག་པའི་ལས་བསགས་ཏེ་ངན་སོང་གི་གཏིང་རྡོ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ།།

༼༢ ཕར་ཕྱིན་དྲུག་བསྟན་པ།

གཉིས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པར་བྱ་བ་ནི། ཆོས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མན་ངག་མངོན་པར་རྟོགས་བའི་རྒྱུད་ལས། མེ་ཏོག་སྟན་སོགས་རབ་འབུལ་ཞིང་། །ས་ཕྱོགས་སྤྱོད་ལམ་སྡོམ་པ་དང་། །སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་འཚེ་མི་བྱ། །བླ་མ་ལ་ནི་ཡང་དག་དད། །མ་ཡེངས་བླ་མའི་གདམས་ངག་ཉན། །དོགས་སེལ་ཕྱིར་ན་སྐྱོན་ཚིག་དྲི། །ཉན་པོ་ཡན་ལག་དྲུག་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་དང་། གཞན་དུ་ཡང་། ནད་པ་དང་ནི་ཆོས་སྨྲ་དང་། །སྐྱེ་མཐའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ། །ཡོན་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པར་གསུངས། ཞེས་པ་ལྟར། ཆོས་ཀྱི་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་གནས་སུ་ཁྲི་བཤམས་ཤིང་སྟན་འདིང་བ་དང་མཎྜལ་མེ་ཏོག་སོགས་འབུལ་བ་སྦྱིན་པ། ས་ཕྱོགས་དེར་ལྗན་ལྗིན་དང་སྣབས་ལུད་སོགས་དོར་ན་ཉེས་པ་ཆེ་བས་གཙང་སྦྲའི་ཕྱགས་དར་དང་ཆག་ཆག་ལ་སོགས་ལེགས་པར་བྱ་ཞིང་རང་གི་སྤྱོད་ལམ་མ་གུས་པ་ལ་སོགས་པ་སྡོམ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས། ཆོས་ཉན་པའི་སྐབས་ལ་སོགས་སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་འབུ་སྦྲང་ཚུན་ཆད་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་ཅིང་། དཀའ་ཚེགས་དང་ཚ་གྲང་ཐམས་ཅད་བཟོད་པ་ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་སྤྱད་བཟོད་པའི་བཟོད་པ་དང་། བླ་མ་དང་ཆོས་ལ་ལོག་ལྟ་སྤངས་ནས་ཡང་དག་པའི་དད་པས་སྤྲོ་བཞིན་དུ་ཉན་པ་བརྩོན་འགྲུས། བླ་མའི་གདམས་ངག་ལས་སེམས་གཞན་དུ་མ་ཡེངས་པར་ཉན་པ་བསམ་གཏན། ཐེ་ཚོམ་གྱི་དོགས་སེལ་ལ་སོགས་པ་དྲི་ཞིང་སྒྲོ་འདོགས་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་ཤེས་རབ་སྟེ། ཉན་པ་པོ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པར་བྱའོ། །འདི་ཉན་པ་པོ་མ་ཟད་འཆད་པ་པོ་ལ་ཡང་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ཚང་དགོས།།

༼༣ སྤྱོད་ལམ་གཞན་བསྟན་པ།

གསུམ་པ་སྤྱོད་ལམ་གཞན་བརྟེན་པ་ནི། འདུལ་བ་ལུང་ལས། བླ་མ་ལ་མ་གུས་པའི་སློབ་མ་ལ་ཆོས་མི་བཤད། ཅེས་གསུངས་པས། མ་གུས་པའི་རྟགས་ནི་ན་བ་ཡིན་ན་གནང་བ་ཡོད་ཀྱང་མི་ན་བཞིན་དུ་མགོ་ལ་ཞྭ་དང་གོས་སོགས་ཀྱིས་གཡོགས་པ་ནི་དབང་དང་བཀའ་ཆོས་སོགས་དད་ཡུལ་ཀུན་ཀྱི་དུས་སུ་སྤོང་དགོས་ཏེ། ཞྭ་གྱོན་ན་མགོ་ལ་རྭ་ཅོ་སྐྱེ་བའི་ལུས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། མ་གུས་པའི་རྣམ་འགྱུར་གྱིས་གདུགས་བཟུང་བ་དང་ལག་ན་མཁར་བའམ་ལག་རྟེན་དང་ཁྱད་པར་གྲི་མཚོན་ཐོགས་པ་དང་། མགོ་བོ་ལ་ཐོད་སོགས་ཀྱིས་དཀྲིས་པ་དག་ལ་ཆོས་བཤད་པའི་ཡུལ་མིན། །ཞེས་དང་། སྐྱེས་རབས་ལས། ཆོས་ཞུ་དུས་བླ་མ་ལས་རབ་ཏུ་དམའ་བའི་ས་ལ་སྟེ་སྐུབ་སྟེགས་དང་འདུག་ཁྲི་སོགས་མ་ཡིན་པའི་གནས་སུ་འདུག །དུལ་བའི་དཔལ་ནི་ཞྭ་མོ་ཡོད་ན་མདུན་དུ་བཞག །སྐྲ་ལོ་ཡོད་ན་མདུན་དུ་ཕབས། །ལག་པ་ཐལ་སྦྱར་མཉམ་བཞག་གིས། །ལག་གི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྤོངས། །ཞེས་པའི་དོན་ལྟར་ཞི་ཞིང་དུལ་བའི་རྣམ་པར་བསྐྱེད་པ་དང་། དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བླ་མའི་ཞལ་ལ་མིག་གིས་མཇལ་བའམ་བལྟ། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དུ་དཔེར་ན་བདུད་རྩི་འཐུང་བ་བཞིན། ལག་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཡིད་གུས་པ་དང་བཅས་རྣ་བ་བླགས་ནས་རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ཏེ་ཆོས་ཉོན་ཅིག །ཅེས་སོགས་བླ་མ་དང་སློབ་མ་རང་རང་གི་ཐད་ནས་ཚང་དགོས་པར་གསུངས་པ་ལྟར་ལས་མ་གུས་པའི་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་སྤང་པར་བྱའོ། ཡང་དག་པར་ཉན་ན་ཕན་ཡོན་ཚད་མེད་དེ་དུད་འགྲོའི་རྣ་ལམ་དུ་ཆོས་ཐོས་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་མཚོན་ན། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས། གསུང་རབ་ཞལ་འདོན་མཛད་སའི་གཟིམས་ཁང་གི་གདུང་གསེབ་ན་ཕུག་རོན་ཞིག་ཡོད་པས་ཆོས་སྒྲ་གོ་ནས་ཚེ་འཕོས་མ་ཐག མཐའ་འཁོབ་ཞིག་ཏུ་རྒྱལ་པོའི་བུར་སྐྱེས་ནས་སྐྱེས་མ་ཐག་ངའི་བླ་མ་གར་ཡོད་སོགས་གསུངས་ནས་མཐར་སློབ་མ་བློ་གྲོས་བརྟན་པར་གྱུར་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་། ཡང་དགེ་སློང་ཞིག་གི་ཁང་པའི་གདུང་གསེབ་ན་ཐི་བྱ་ཞིག་གནས་ཡོད་པར་དགེ་སློང་གིས་ཉིན་བཞིན་ཐོ་རངས་མདོ་སྡུད་པ་ཞལ་འདོན་མཛད་པའི་སྒྲ་ཐི་བྱ་དེས་ཐོས་པས་སྒྲིབ་པ་སྲབ་ཅིང་ཤི་འཕོས་ནས་མི་ལུས་ཚད་ལྡན་ཐོབ། སློབ་མི་དགོས་པར་མདོ་སྡུད་པ་འདོན་ཤེས་པ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་པ་སོགས་དུད་འགྲོའི་རྣ་ལམ་དུ་ཆོས་ཐོས་པའི་ཕན་ཡོན་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་ན། འུ་ཅག་རྣམས་སྨྲ་ཤེས་དོན་གོ་མིའི་མཚན་ཉིད་ཚང་བའི་རྐང་པ་གཉིས་ས་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲོ་བའི་མི་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན། ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་སྣོད་དུ་རུང་བ་ཡིན་ཞིང་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་ནུས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་གྱི་ལུས་རྟེན་བཟང་པོ་ཞིག་རེད་བསམས་ནས། ཆོས་ཉན་བསམ་སྒོམ་པ་གང་གི་སྐབས་སུ་སྔོན་སོང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་མི་འབྲང་། མ་འོངས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་མདུན་མི་བསུ། ད་ལྟ་ཚོགས་དྲུག་རྐྱེན་ཁར་མ་ཤོར་བ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ཆོས་འཆད་ཉན་ལ་ཞུགས་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ། ཆོས་ཐོས་པས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་སེལ། བསམ་པས་གནས་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་རྟོགས། སྒོམ་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་གྲོལ་བ་དང་། གཞན་ཡང་ཆོས་བཤད་ན་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་ཤེས་རབ་འཕེལ་ཞིང་ཉན་ན་རང་གི་བློ་གྲོས་ཀྱི་པདྨོ་རྒྱས་པ་དང་། ཐར་ལམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་བརྙེས་པ་སོགས་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པར་སྡུད་པ་ཡིན་པས་ན། ཆོས་ཉན་པ་ལ་དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དུ་འཇུག་དགོས་པའི་ངེས་ཤེས་དང་བཅས་ཏེ་སྤྲོ་དགས་ངང་དེ་རིང་གི་ཆོས་མཚམས་འདི་ནས་འཇོག། །།གསུངས་ནས་བསྔོ་བས་མཐའ་བརྒྱན་ཏེ་ཆོས་ཁྲིད་གྲོལ་སོང་ངོ་།།


previousཁ༽ ཉིན་གཉིས་པར་བཤད་བྱའི་ཡན་ལག་གི་ཆོས་ཁྲིད། next