ཉིན་བཅུ་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས། ལྷར་བཅས་འགྲོ་བའི་ཕན་བདེ་འབྱུང་བའི་གནས། །བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་མིག་འདི་ཟུམ་དུ་ཉེ། །བཤེས་གཉེན་ཐར་པའི་ལམ་མཁན་ཕལ་ཆེར་འདས། །བྱང་ཆུབ་ལྗོན་ཤིང་རྙིང་བས་སེམས་འདི་སྐྱོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། སྔར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཚང་རྒྱ་བའི་གནས་མཆོག་འཕགས་ཡུལ་ཟེར་ནས་མཚན་གྱིས་བསྔགས་པར་བརྗོད་སའི་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེའི་གདན་ཉིད་དུ་དེ་རིང་ཁ་རྩང་མུ་སྟེགས་ཀླ་ཀློ་བག་མི་ཚ་བ་རྒྱུ་བ་དང་། ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ཆོས་དད་པས་གནས་རྩ་ཆེན་ལ་བརྩི་ནས་ཕྱག་བསྐོར་མཆོད་འབུལ་རེ་བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་ལས། སྔོན་བྱོན་པཎ་གྲུབ་དེ་ཚོའི་རྗེས་ཤུལ་འདི་རེད་ཟེར་རྒྱུ་ཙམ་རེ་ཡོད་ལ་མེད་དུ་ཆགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲའི་གཙུག་ལག་ཁང་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཤུལ་ས་འོག་ལ་སོང་བ་ཡར་བརྐོས་ནས་ད་སྐབས་རྙེད་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་རྒྱུ་ཙམ་དུ་གྱུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བོད་ཡུལ་མུན་པའི་གླིང་དུ་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེ་སྦར་བའི་མཁན་སློབ་ལོ་པཎ་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཚོ་བྱོན་པའི་རྗེས་ཤུལ་དང་རྣམ་ཐར་ལ་མཇལ་ནས་དད་མོས་བྱེད་རྒྱུ་ཙམ་ཞིག་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་ཡིན། ས་ཆ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་སྔར་ང་ཆུང་དུས་ཀྱི་སྐབས་སུ་དེང་སང་འདྲ་འདྲའི་འགྲིམ་འགྲུལ་དང་འཕྲུལ་ལས་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་སྟབས་བདེ་མ་རེད་ཀྱང་། ཆོས་པ་བྱ་བཏང་བ་ཨ་ཅོའི་ཚུལ་ཅན་ཁུར་ཁྲེས་རྒྱབ་ལ་ཁུར་ནས་ཟླ་ལམ་མང་པོར་གོམ་བགྲོད་ཀྱིས་ཆོས་ཞུ་བར་ཕེབས་པ་དག་ལ་སྐྱོ་ངལ་གྱི་སྣང་བ་མེད་ཅིང་། ལོ་ཁ་ཤས་ཀྱི་རིང་ལ་ཕ་ཡུལ་གྱི་སྐད་ཆ་ཙམ་ཡང་གོ་བ་མི་འདུག་ཀྱང་། བརྩོན་པ་དང་སྙིང་སྟོབས་ལ་ཞུམ་པ་མེད་པ་ནི་གྲངས་ཀྱིས་མི་ཆོད་པ་ཡོད་ཅིང་། དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་གསེར་རིའི་ཕྲེང་བ་ལྟ་བུ་ད་ལྟའི་སྐབས་ཀྱི་བླ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིམ་པའི་ནང་ན་ཡོད་པ་དེ་དག་བཞུགས་ནས། གཤིན་རྗེའི་སྒྲུབ་ཕུག ཚེ་རིང་ལྗོངས། ཚེ་རིང་ཕུག ནགས་ཆུང་མ། དགོན་པའི་ནང་། སེངྒེ་རིའི་ཆོས་གྲྭ། སྐྱ་མོའི་མདུན་ལུང་ཁ་ཡན་ཆད་ལ་ཉིན་རྟག་པར་ཆོས་དུང་དུ་མ་དུས་གཅིག་ལ་བུས་ནས། ཟབ་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བཞིན་ཡོད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གནའ་མཁན་པོ་པདྨ་རྡོ་རྗེ་པདྨའི་ཐང་ལ་བཞུགས་ནས་རྒྱུད་སྡེའི་ཆོས་གསུངས་དུས་ཆོས་གྲྭ་འདིའི་ནང་ལ་འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེ་དབང་པོ། ཀཿཐོག་ངག་ཆུང་། རྒྱལ་ཚབ་པདྨ་རྣམ་རྒྱལ། བདུད་འཇོམས་རོལ་བའི་རྡོ་རྗེ་སོགས་དུས་གཅིག་ལ་འཛོམས་ནས་ཡོད་ཚུལ་དང་། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་། མི་ཕམ་ཚང་། རྒྱལ་སྲས་གཞན་ཕན་མཐའ་ཡས་སོགས་ཀྱང་འདིར་བཞུགས་ནས་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་མཛད་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་དག་དང་གསུང་རབ་ཀྱི་མཛད་བྱང་དག་མཇལ་དུས་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ར་འཕྲོད་བྱུང་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་ནི་ཐོས་བསམ་སྦྱོང་བ་སྣ་གཅིག་ཀྱང་བྱེད་མ་མྱོང་བར་དུས་ངན་གྱི་རྒུད་པས་མི་ཚེའི་ནམ་ཚ་ཟད་པ་ང་ལྟ་བུ་ཡང་ཆོས་ཁྲིའི་སྟེང་དུ་འགོས་ནས་ཆོས་འཆད་པའི་ཁུར་ལེན་དགོས་པ་འདི་ནི་སྔོན་དཔག་མ་ཐུབ་པའི་བྱ་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས། རང་གཞན་འཁོར་ཡུག་ནང་ལ་བལྟས་ན། གནའ་དུས་ཀྱི་ཐོག་ལ་ད་དུས་མེད་པ་ནི་སེམས་སྐྱོ་བྱེད་ཅིག་ཡིན། ཡང་ཕྱིར་འདེང་རེ་བརྒྱབ་ན་མི་ལོ་དྲུག་ཅུའི་དུས་འགྱུར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ལ་ཆོས་པ་རབ་བསད། འབྲིང་སྤྱུགས། ཐ་མ་བྲན་དུ་བཀོལ་ནས། ཧོར་ཕར་འདུལ་གྱི་སྒྲུང་ལས། མ་ཎི་ཨོཾ་རེ་འདོན་ན་ཆད་པ་རྟ་རེས་བཅད་ས་ཞེས་པ་དང་འདྲ་བར་ཆོས་བསྟན་རྨང་ནས་ནུབ་པའི་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ལ་མུན་ནག་ཏུ་ལུས་པ་དེ། ད་ལྟའི་ཡང་དར་གྱི་བསྟན་པ་གཞིར་བཞེངས་སུ་སློང་རྒྱུའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་རང་རོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བགོ་སྐལ་དུ་ཐོབ་པ་དེའང་། རྒྱལ་དང་དེ་སྲས་ཀྱི་མཛད་པ་དུས་ལས་ཡོལ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་པས། རྣམ་པ་འདིར་ཡོད་མང་ཆེ་བ་ཡང་སྔར་གྱི་དམ་པ་དེ་དག་གི་མཛད་པ་དང་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་མཇུག་མཐུད་མཁན་དང་། གདུལ་བྱའི་ལྷག་མ་བསྐྱང་ཆེད་རྣམ་འཕྲུལ་འདྲ་དང་མི་འདྲའི་སྒོ་ནས་ཕེབས་པ་ཞིག་ཡིན་ཆོག་པས་མི་ཚད་ཡིན་ངེས་ཅན་རེད་སྙམ་པའི་ཡིད་ཆེས་ཀྱང་ཡོད། ད་གང་ལྟར་ཡང་ང་རང་ཉིད་ལ་མཚོན་ན་འདིའི་དུས་བཟང་ངན་གཉིས་ཀའི་བར་རྒལ་གྱི་ཆོས་རྒྱུན་མཐུད་པའི་སྦྲེལ་ཐག་ཅིག་ཉན་སོང་བའི་སྤྲོ་བས་བསླངས་ནས་བརྩོན་ཤུགས་དང་སྤོབས་པའི་དཔའ་གདེང་ཡང་རང་གིས་བསྐྱེད་ནས། མན་ངག་གི་ཁྲིད་རྒྱུན་རེ་སྤེལ་དང་སྤེལ་བཞིན་པའི་དུས་ཚོད་ལོ་མང་པོ་ཞིག་འདི་བཞིན་སོང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས། རང་ཉིད་བསྟན་ལ་ཞུགས་པར་ཁས་འཆེ་ཡང་། །ཁྲིམས་མེད་རྟགས་ཙམ་འཛིན་ལ་འདོད་ཡོན་གཉེར། །རབ་ཏུ་བྱུང་ཡང་ཆོས་ཀྱིས་མ་གོས་པའི། །རྫིང་བུའི་ངང་མོ་འདྲ་ལ་སེམས་འདི་སྐྱོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཚུལ་མཐོང་ཆོས་སུ་མངོན་ནས། དུས་མཐའི་བསྟན་འཛིན་ལ་ཁས་འཆེ་བ་འགའ་རེ་རང་ཉིད་བསྟན་ལ་ཞུགས་པར་རློམ་པས་མ་ཚད། མིང་གིས་བརྗིད་པའི་ཁྲི་འཕང་དེས་མཐོ་མེད་ས་རེ་ལ་འགོས་ནས། ཁྲིམས་མེད་རྟགས་ཙམ་འཛིན་པའི་སྐྱོན་ཆ་འཇིག་རྟེན་གྱི་འདོད་ཡོན་ལ་ཕལ་བ་ལས་ཀྱང་ཐུ་བའི་གདོལ་སྤྱོད་ཀྱི་དུས་འདས་ཏེ། རབ་བྱུང་གི་ཆས་རྫོད་པ་ངང་བ་རྫིང་ལ་ཞུགས་ན་ལུས་ལ་ཆུས་མ་གོས་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་པའི་ཆས་ཅན་ཆོས་ཀྱི་ཆ་ཙམ་ཡང་མ་གོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བྱང་ཅན། བླུན་པོ་ནོར་རྐྱལ་ཐོགས་པའི་ངང་ཚུལ་མཐོང་བས་མ་བཟོད་པར། འདིར་བཞུགས་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ཆེན། འདུས་པ་སྟོང་ཕྲག་ལ་ལང་བའི་དགོན་སྡེ་མང་པོའི་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་ཚོགས་ཡོད་པའི་མདུན་ས་ནས། རང་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་མཎྜལ་གྱི་ཚུལ་དུ་འབུལ་རྒྱུའི་སྐལ་བ་ལྡན་པ་ལ། ཡང་བསྐྱར་བསམ་ན་སྤྲོ་བ་དང་བཅས་སྟེ་འཆད་ཉན་ལ་ཞུགས་བཞིན་པ་ཡིན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་དུང་ནམ་བུས་ལ། ཐུན་མོང་བློ་སྦྱོང་གི་ཆོས་འདི་སྙན་ལ་བྱང་བྱང་གི་བར་དུ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་རང་ཉིད་སོ་སྐྱེ་ཐ་མལ་པ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཚོད་དང་ཉེ་བས་ཀྱང་ཡིན་ངེས། བློ་སྦྱོང་གི་རྩ་བ་དེ་མ་བརྟན་ནས་ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་མ་འདྲེས་དུས། ནམ་ཞིག་ངན་མཚང་ཕུགས་ནས་རྡོལ་ཡོང་བསམ་པ་ཡིན། ད་གང་ལྟར་ཡང་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་སེལ་ཐབས་ལ་ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་གནད་བསྡུ་དགོས་པ་ཉིན་བཞིན་ཞུས་པ་ཡིན། ཁ་རྩང་ད་ཞག་ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་སེལ་ཚུལ་ཐུན་མོང་དང་ཁྱད་པར་གྱི་སྟེང་ནས་མདོ་སྔགས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐེག་པའི་སྤྱི་འགྲོས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བཤད་པ་ཡིན། དེ་རིང་སྔགས་བླ་མེད་མཆོག་གསུམ་ཐེག་པ་ཀུན་གྱི་ཡང་རྩེ་རྫོགས་ཆེན་མན་ངག་སྡེའི་དགོངས་དོན་དང་སྦྱར་ནས་ཚིག་གཅིག་གཉིས་ཤིག་ཞུ་ན། སྤྱིར་ན་རྫོགས་ཆེན་སྡེ་གསུམ་ཀ་ཡང་ཡུལ་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་ཡུལ་ཅན་རིག་པའི་ཀློང་དུ་རྫོགས་པར་འདྲ་ཡང་། སེམས་སྡེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་བརྗོད་བྲལ་དུ་འདོད། ཀློང་སྡེས་སེམས་ཉིད་རྩལ་སྣང་དང་བཅས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོའི་མཁའ་ཀློང་ལས་འགྲོ་ས་གཞན་མེད་པར་ཡེ་གྲོལ་རང་དག་ཏུ་འདོད། མན་ངག་སྡེ་བས་ཡེ་ནས་བདག་མེད་བློ་འདས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རྩོལ་བྲལ་དུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་དག་གི་ལྟ་བ་ནི་རང་བྱུང་གི་རིག་པ་འོད་གསལ་རྟག་ཆད་སྐྱེ་འགག་ལས་འདས་པའི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས། ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད། སྐུ་གསུམ་རང་ལ་ཚོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གསུམ་ལྡན་དེ་ཉིད། སྒོམ་པ་འཁོར་འདས་སྤང་བླང་་དང་བྲལ་བའིི་བློ་འདས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དུ། སྣང་སྟོང་འོད་གསལ་གྱི་འཆར་ཚུལ་ལ་དགག་སྒྲུབ་རེ་དོགས་དང་བྲལ་བ་སྐུ་གསུམ་ལམ་སྣང་དུ་བྱས་ཏེ་ཉམས་སུ་བླངས་ནས། སྤྱོད་པ་གཞི་གྲོལ་འཕོ་འགྱུར་དང་བྲལ་བའི་གནས་ལུགས་རང་གསལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བའི་ཐོག་ནས། འབྲས་བུ་གང་ཡིན་ན་སྣང་བཞི་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་འཕོ་ཆེན་འཇའ་ལུས་རྡོ་རྗེའི་འོད་སྐུར་བཞེངས་ནས་བསྐལ་བ་ཇི་སྲིད་དུ་འགྲོ་དོན་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་ཡེ་དག་ཀུན་བཟང་གདོད་མའི་གཞི་ཀློང་ཆེན་པོར་གྲོལ་བ་མངོན་འགྱུར་འབྲས་བུའི་མཐར་ཐུག་གི་སར་གཤེགས་པའི་ཚུལ། ཐུན་མོང་གདུལ་བྱའི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ཏེ་ཚིག་གཅིག་གིས་བཤད་ན་དེ་ལྟར་ཡིན། དེ་ཡང་སྔ་མ་སྔ་མ་མ་བགྲོད་པར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བགྲོད་པར་མི་རུང་བར་རིགས་ཁམས་ནོར་བུ་སྦྱངས་པའི་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་གོམ་པ་རིམ་བགྲོད་ཀྱིས་གོང་མའི་སར་ཐོན་དགོས་པས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། བསྟན་པ་སྐས་ཀྱི་གདང་བུ་ལྟ་བུའི་ཐེག་པ་རིམ་འཇུག་གི་བབ་དེ་བསྟན་པ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་དེ་ལྟར་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱི་གོ་དོན་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་ལྟ་བ་རྟོགས་ཞེས་པ་དེ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཐོས་བསམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབས་པའི་ལྟ་བ་དེ་དང་མི་འདྲ་བར་ཉམས་མྱོང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཞིག་ལ་གོ་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་གྱི་བབ་འཕྲོས་ཀྱི་གོ་དོན་ཟུར་ཙམ་ཞིག་ཞུས་པ་དང་བཅས་ཏེ། སྐབས་འདིར་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱ་བཞིན་པ། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནད་འདུས་པ། མདོ་སྔགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཅུད་ཚང་བ། མན་ངག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་མཛོད་ཀྱི་རྒྱས་འགྲེལ། འགྲེལ་ཊཱིཀ་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་འཆད་པ་ལ། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལས། རྡོ་རྗེའི་གནས་དང་པོ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་སོང་ནས། རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པ་མྱང་འདས་བླང་བྱར་བསྟན་པའི་སྐབས་ལས། མཐུན་ཕྱོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་དེ་མཉེས་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟེན་ཚུལ་སོགས་བཤད་པའི་རྗེས་ཐོག་ཏུ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དཔེ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པའི་སྐབས་ལས། བཤེས་གཉེན་ངན་པ་བསྟན་པའི་མཚང་དེ་ཉིད་འདོན་པ་ནི། བཤེས་གཉེན་ངན་པ་ལ་བསྟེན་པ་ཙམ་དུའང་མ་ཟད་ཀྱིས། འཆོས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་མི་ལྡན་པས་ཆོས་ནོར་བ་དང་། ཐེག་པ་གོང་འོག གྲུབ་མཐའི་འདོད་པ། དྲང་ངེས། མདོ་སྔགས་མ་ཕྱེད་པར་འདྲེས་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་འདྲེས་པ་དང་། འུ་ཚོའི་རྒྱུན་འདོན་ལས། བཅོས་མ་སྤངས་བའི་སེམས་ཉིད་གཉུག་མའི་ཞལ། །བཅོས་མ་མིན་པ་རང་ངོ་རྗེན་པར་མཐོང་། །བཅོས་སླད་བྲལ་བའི་མཉམ་བཞག་རྒྱུན་བསྐྱངས་ཏེ། །བཅོས་མེད་དོན་གྱི་འབྲུས་བུ་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་པ་ལྟར་བུའི་བཅོས་མའི་ལམ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཞུགས་པས་ཐར་པ་འདོད་པ་ངོ་མཚར་དུ་བརྩིས་པའི་ལས་དེ་ནི་འདི་ལྟར། དམན་པའི་ནོར་དག་ཉོ་ཚོང་བྱེད་ན་ཡང་། །རང་གིས་མི་ཤེས་གཞན་ལ་འདྲི་བར་བྱེད། །དེང་སང་གང་བྱུང་ཆོས་ཀྱི་ལམ་དེར་འཇུག །རྣམ་དཔྱོད་མིག་མེད་ཐོས་བསམ་སྣང་བ་མདོངས། །མིག་ལྡན་གཞན་ལ་འདྲི་ཞིང་རྟོག་པ་མེད། །ཐར་འདོད་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་བདུད་ཀྱིས་བསླུས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དར་ཟབ་དང་། གོས་དང་། རྟ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཚེ་འདིེའི་གནས་སྐབས་གྱི་འཕྲལ་མཁོའི་ཡོ་བྱད་དམན་པའི་རིགས་ཕུག་རྒྱང་རིང་པོར་ཕན་ཐོགས་མེད་པའི་ནོར་དག་ཉོ་ནའང་རང་གིས་ཤེས་ན་དེ་དག་གི་བཟང་ངན་ལ་རྟོག་གོ །མི་ཤེས་ན་གནད་ཤེས་པ་གཞན་ལ་དྲིས་ནས་བརྟགས་ཏེ་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེང་སང་ནི་གནད་ཆེན་གནད་ཆུང་གོ་ལྡོག་ཅིང་ཐར་པ་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པས་ན་ནོར་གྱི་མཆོག་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་ལ། དེ་རང་གི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྟོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་པར། གཏེར་ཆོས་རྫུན་མ་ལྟ་བུའི་འཆོས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་དྲི་མ་ཅན་གང་དར་བ་དེ་ཉིད་ཁུངས་ལུང་མེད་པར་བཟང་པོར་རློམ་ནས་གཞན་ལ་འཆད་ལ། མཁས་པ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་སྤྱན་རྒྱས་པ་གཞན་ལ་གང་ཡིན་མི་འདྲི་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། མཁས་པ་དེ་དག་ལ་ཕྲག་དོག་གིས་ངན་དུ་སྒྲོགས་ཤིང་ཐ་སྙད་པའམ་རྟོག་གེ་པའོ་ཞེས་བརྙས་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཐར་པ་བསླུ་བའི་བདུད་རིགས་དར་ནས་རྫུན་མ་མགོ་འཕང་མཐོ། མཁས་པའི་དབུ་འཕང་དམའ་བ་ལས་བྱུང་བར་ཤེས་སོ། །འཕགས་པ་ཟླ་བ་དྲི་མ་མེད་པའི་མདོ་ལས། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དགེ་སློང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་དུ་མ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཚེ་རང་གིས་བསླད་པའི་ཆོས་དག་འདྲེས་མར་བྱས་ཏེ་འདི་ནི་དམ་པའོ་ཞེས་སྟོན་ཅིང་། ཆོས་སྨྲ་བ་གཞན་ལ་འདུད་པར་མི་བྱེད། ཡོངས་སུ་འདྲི་བར་མི་བྱེད། ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པས་སྨོད་པར་བྱེད་དོ། །མི་གཏི་མུག་ཅན་དེ་དག་ནི་དེའི་རྒྱུས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

བརྟགས་ནས་སྤང་བའི་ཕན་ཡོན།

ད་ནི་མཇུག་བསྡུ་བ་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་བར་གདམས་པ་ནི། འདིར་ནི་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་བརྟགས་ཏེ་སྤང་། །དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་དམ་པའང་ཚད་མེད་དེ། །ལོག་པར་མི་ལྟུང་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་འཕེལ། །དམ་པས་བསྟོད་ཅིང་ཡོན་ཏན་ཚོགས་རབ་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐར་པ་དོན་དུ་གཉེར་བས་རབ་ཏུ་བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་དེ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་བ་ནི་ངན་འགྲོ་ངན་སོང་ལོག་པར་ལྟུང་བ་རྣམས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་དགེ་བའི་ཚོགས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འཕེལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་སོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཟད་མི་ཤེས་པ་རྣམས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །འདི་ཕྱི་མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་ཀྱི་འབྱོར་བས་བརྒྱན་པའི་ཕན་ཡོན་གཞན་ཡང་། དྲན་དང་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་། །འདིར་ཡང་བདེ་ལ་ཕྱི་མར་ལེགས་པ་སྟེ། །མཐོ་རིས་གངྒཱའི་ཆུ་ངོགས་ལེགས་བགྲོད་ཅིང་། །ཞིང་རྣམས་རྒྱལ་སྲས་འབྱོར་པས་ཡོངས་གང་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་བའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་དགེ་བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་མཐུས། ཆོས་སེམས་པའི་དྲན་པ་དང་། རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་པའི་ཤེས་རབ་གྲུབ་པས་དྲན་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་ཐར་པའི་ལམ་པོ་ཆེ་སྲོལ་བཏོད་ཅིང་། འདིར་ཡང་ཚེ་རིང་བ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་དང་། ནད་མེད་པ་དང་། མདངས་དང་ལྡན་པ་དང་། གཞན་གྱིས་མཐོང་ན་ཡིད་དུ་འོངས་ཤིང་མི་མཐུན་པ་མེད་པས་མཐུན་པ་དང་། ལྷ་དང་མིའི་ནང་ན་ཀུན་གྱིས་འདུན་ཅིང་གུས་པ། སྙན་པར་བསྟོད་པ་དང་། བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་འདོད་པའི་དོན་ཀུན་བདེ་བླག་ཏུ་འགྲུབ་པ་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤངས་ཤིང་། དཀར་པོའི་ཆོས་སྣང་བར་བྱས་པས། རང་དང་གཞན་ལ་འཕྲལ་ཡུན་གྱི་ཕན་བདེ་བྱེད་པས་མཛེས་ཤིང་བདེ་ལ། ཕྱི་མར་ལེགས་པའི་ཆོས་མངོན་པར་མཐོ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག ལྷ་དང་མི་ལས་འཕགས་པའི་ཐར་བ་ཆེན་པོའི་འབྱོར་པས་བརྒྱན་པའི་ལུས་འགྲུབ་བོ། །ལྷ་མིའི་འབྱོར་བས་བརྒྱན་པའི་ལུས་གྲུབ་ཚུལ་དེ་ཡང་འགྲོ་བ་ཕལ་པའི་མཐོ་རིས་ལས་འཕགས་པ་ནི་བདེ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པ་དག་པའི་ཞིང་ཡིན་ལ། དེའི་མིང་ནི་སྙན་ངག་གིས་མངོན་བརྗོད་དུ་མཐོ་རིས་གངྒཱའི་ཆུ་ངོགས་ཞེས་གྲགས་པ་དེར་བགྲོད་ནས་སྐྱེ་བ་འཛིན་ཅིང་། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་མཉམ་པས་མ་ཚད་དེ་དག་གི་ཞལ་མཐོང་ཞིང་། པདྨ་དང་། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང་། ཁྲུས་ཀྱི་རྫིང་བུ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ས་གཞི་དང་། ནོར་བུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཁང་བུ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་འབྱོར་བས་གང་བ་ཞེས་བྱ་ལ། ངེས་པར་ལེགས་པ་ས་དང་ལམ་དང་གཟུངས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་འབྱོར་གྱིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐར་པ་འདོད་པ་དག་གིས་སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་སྡིག་གྲོགས་དང་བཅས་པ་རབ་ཏུ་སྤང་བ་ལ་ནན་ཏན་བྱ་ཞིང་། ཐ་ན་སྐད་ཅིག་ཙམ་ལམ་མཐུན་པར་ཡང་མི་འགྲོགས། མི་སྨྲ་མི་བསྟེན་ཏེ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལས། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་ཡུད་ཙམ་ཡང་མི་འདྲེ། ཚིག་ཙམ་ཡང་མི་སྨྲ། ལམ་དུ་ཡང་མི་འགྲོགས་སོ་ཞེས་པ་དང་། རྟག་ཏུ་ངུའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལས་ཀྱང་། ཁྱོད་ཀྱིས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དག་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་དང་། སའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལས། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ནི་བྲག་བྱ་སྐྱིབས་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ལྟར་སྤང་ངོ་ཞེས་སོ། །དེས་མཚོན་པས་རང་གི་བླ་མ་ལ་མི་གུས་པར་ངན་དུ་སྒྲོགས་པ་དག་ཀྱང་། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་གྲོགས་སུ་རིག་ནས་ཐ་ན་ལམ་མཐུན་དུའང་མི་འགྲོགས་མི་བསྟེན་ཏེ། འདུལ་བ་ལས། དེ་དང་ཞེ་འགྲས་པ་ལ་སྦྱར་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་རང་ཉིད་ཀྱི་གང་བསྟེན་པའི་བླ་མ་ལ་མ་གུས་ཤིང་ལོག་པར་བལྟས་པ། ཞེ་འགྲས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་དང་འགྲོགས་མི་རུང་གི་མ་གཏོགས་འདི་ཕྱིར་མི་དགེ་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་སྲིད་རང་གི་བླ་མ་ལ་མི་གུས་པའི་སྡིག་གྲོགས་དང་། ཅིས་ཀྱང་གནས་གཅིག་པ་ལ་སོགས་པར་མི་སྡོད་ཐབས་མེད་དུ་གྱུར་ནས་སྡོད་དགོས་པའི་ཚེ་རུ་ཡང་ཡིད་མི་རྟོན་པ་སྟེ་བློ་མི་གཏོད་པ་དང་། བག་ཕེབས་པར་མི་སྨྲ་བ་དང་། གུས་པར་མི་བྱ་བ་དང་། མི་སྨྲ་བའི་ཡིད་ཀྱི་དམ་བཅའ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་དང་། དེས་བརྗོད་པའི་ཚིག་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་མི་བྱ་སྟེ་གལ་སྲིད་བྱས་ན་དམ་ཚིག་ཉམས་ཤིང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་བཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། དེ་སྤོང་བ་ནའང་དེ་ལ་ཞེ་སྡང་བའི་སེམས་ཀྱིས་སྤོང་དགོས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་སྡིག་པའི་བཤེས་དང་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་ཆོས་བླ་མར་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པས་སྔར་བསགས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཕྲན་བུ་ཟད་ཚེ་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ལས་མེད་པ་སྟེ་སྙིང་རེ་རྗེ་ཞེས་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་དགོས་པའོ། །འདིས་བདག་དང་གཞན་ཟིན་པར་མ་གྱུར་ཅིག་གནོད་སྐྱེལ་བར་མ་གྱུར་ཅིག ནམ་ཞིག་བདག་ལ་ནུས་པ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདི་ཡང་ལམ་ངན་པ་ལས་བདག་ཁོ་ནས་འདྲེན་ཅིང་། ལམ་བཟང་པོ་ལ་འགོད་པར་ཤོག་སྙམ་དུ་སེམས་པས། བསྟེན་ཅིང་འདྲིས་པ་སྤོང་བའི་བློས་རབ་ཏུ་སྤང་དགོས་ཏེ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་གྱི་མདོ་ལས། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང་། ཆོ་ག་ཉམས་པ་དང་། འདུ་འཛི་ལ་དགའ་བ་དང་། ལེ་ལོ་ཅན་དང་། འཁོར་བ་ལ་དགའ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དང་། ཁྱིམ་པ་དང་འགྲོགས་ཤིང་དེ་དག་བསྟེན་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱའོ། །ཞེས་དེ་དག་ཚང་ན་སྡིག་གྲོགས་སོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་ཚེ་དེ་ལ་སྡང་བའམ། ཁོང་ཁྲོ་བའམ། བརྙས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་བསྟེན་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་སེམས་ཉེ་བར་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སྡིག་གྲོགས་དང་། སྡིག་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་བླ་མའི་ཚུལ་ཅན་དང་། སློབ་དཔོན་གྱི་ཚུལ་ཅན་དང་། མཁན་པོའི་ཚུལ་ཅན་དག་སྤངས་བར་བྱས་ན། ཐར་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངང་གིས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། དོར་བྱའི་ཕྱོགས་ལ་རང་གི་བློས་བསྟེན་ཅིང་དེ་དང་མཐུན་པར་སྦྱར་བར་མི་བྱའོ། །འདི་དག་གི་ངེས་པ་མདོ་དང་རྒྱུད་སྡེ་དུ་མར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཐར་པ་འདོད་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་སྡིག་པའི་བཤེས་གྲོགས་སྤང་ཞིང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་ལ་གུས་པས་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པས་ལེགས་པ་འཕེལ་ལ། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་བསྟེན་པས་ཉེས་པ་འཕེལ་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རླུང་ལ་དྲི་མེད་ཀྱང་ཙནྡ་གྱི་ཚལ་ལས་འོངས་པ་ནི་དྲི་ཞིམ་ལ། མི་གཙང་བའི་ཕྱོགས་ལས་འོངས་པ་དྲི་ང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་བའི་ལེའུ་སྟེ་དགུ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་ལ། སློབ་དཔོན་གྱིས་འཆད་ཚུལ་དང་། སློབ་མས་ཉན་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལེའུ་མཚམས་སྦྱོར་དང་། སྐབས་དོན་དངོས་གཉིས། དང་པོ།

ལེའུ་མཚམས་སྦྱོར།

དེ་ལྟར་ཐོས་པ་དམ་པའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་རྗེས་ལ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་ངེས་པར་བྱ་བ་ལས། དང་པོ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤངས་བྱས་ཤིང་། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡོངས་སུ་བསྟེན་པ་ན། །དེ་ལས་དང་པོ་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད། །འདི་ནི་ཐར་པའི་རྩ་བ་ལགས་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐར་པ་ཡང་དག་པར་འཚོལ་བའི་གང་ཟག་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་ལ། དེས་དང་པོར་སྡིག་པའི་གྲོགས་དང་བཤེས་གཉེན་སྤངས་ནས། དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་དམ་པ་ལ་བསྟེན་པ་ན། དོན་དུ་གཉེར་བྱའི་གཙོ་བོ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་ལས། ཐར་པ་དམ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ན། ཐར་བ་དམ་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པ་དང་། རང་བཞིན་དྲིས་པ་ལས། གཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བྱས་ཏེ། དང་པོའི་སྒོ་ཐོས་བསམ་བྱ་བར་གདམས་ནས། ཕྱིས་དེའི་དོན་བསྒོམ་པར་བཤད་པས། དང་པོ་ཐོས་པ་དམ་པ་ལ་འཇུག་པ་ཐར་པའི་རྩ་བར་གསུངས་སོ། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་དེའང་གཞི་སྡོམ་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་བྱ་སྟེ། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། ཁྲིམས་ནི་རྒྱུ་དང་མི་རྒྱུའི་ས་བཞིན་དུ། །ཡོན་ཏན་གཞི་རྟེན་ལགས་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཐར་བའི་ལམ་ལ་ཞུགས་འདོད་ཡོད་པ་དེ་ནས་ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡང་དབྱིག་གཉེན་གྱིས། ཚུལ་གནས་ཐོས་དང་བསམ་ལྡན་པས། །སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། གང་ལ་བཤད་པའི་ཡུལ། ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ།

གང་ལ་བཤད་པའི་ཡུལ།

ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ལས། དང་པོ་གདམས་བྱ་བླ་མའི་རིམ་པས་སྣོད་བརྟག་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལ་མང་ཐོས་ཡོན་ཏན་བཅུ་ལྡན་གྱི། །བླ་མ་མཆོག་དེས་སྐལ་བཟང་སློབ་མ་ལ། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་འཆད་པ་ན། །ཐོག་མར་སྣོད་ཀྱིི་དབང་པོ་བརྟག་པ་གཅེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་བླ་མ་ལ་རབ་མངོན་ཤེས་ཡོད་དགོས་ཀྱང་དེ་མེད་པ་གང་ཞིག་གདུལ་བྱའི་བློ་རིགས་ཁམས་དབང་བསམ་པའི་ཁྱད་པ་ཆོས་གང་བཤད་ན་འཕྲོད་ཅིང་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་བར་མི་ཤེས་པ། བཤད་བྱ་དང་ཤེས་བྱའི་དོན་གྱི་ཆ་ལ་རྨོངས་པ། རྗོད་བྱེད་ངག་ཚིག་གི་སྡེབ་དང་སྦྱོར་བ་ལ་མི་མཁས་པ། ཆོས་བཤད་པ་ཟང་ཟིང་གི་རྙེད་པ་ལ་ལྟ་བ། ཇི་བཞིན་དུ་མི་སྟོན་པར་ཆོས་ལ་དཔེ་མཁྱུད་བྱེད་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་འདོད་པ། ཆོས་བཤད་པ་སྙན་གྲགས་ཀྱི་ཆེད་དང་། དོན་མཐུན་དོན་སྤྱོད་སོགས་མིན་པས་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བ་ཞན་པ། གཞན་དོན་གྱི་ལས་ལ་སྐྱོ་བ་དང་ངལ་བའི་སེམས་ཡོད་པ། ང་རྒྱལ་དང་ཕྲག་དོག་ཆེ་བ། གདུལ་བྱར་ཕན་འདོགས་པའི་བསམ་པ་མེད་པར་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པ། ཆོས་བཤད་གཞན་ལ་བྱེད་ཀྱང་། རང་གིས་དེ་ལྟར་མི་བྱེད་པ། ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་འཛོལ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་རྣམས་དོར་ལ། ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ལས་ཐོས་པ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི། འཕགས་པ་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་ལས། ཡོན་ཏན་བཅུ་དང་ལྡན་ན་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་མང་དུ་ཐོས་ཤིང་ཐོས་པ་བསགས་པ་ཐོས་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་མཐོ་དམན་དུ་མི་སེམས་པ་དང་། ༡ ཆོས་དང་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པ་དང་སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཐོས་པ་འཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པ་མི་ཉམས་པ་དང་། ༢ དུས་དང་ཚོད་དང་སྨན་དང་ངག་དང་དོན་ཤེས་ཀྱང་བཤེས་གཉེན་རྒན་པ་ལ་བསྟེན་པ་མི་འདོར་བ་དང་། ༣ བསྟན་བཅོས་དང་འདུལ་བ་དང་མདོ་སྡེ་དང་མངོན་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་ཀྱང་གཞན་ལ་དྲི་བའི་སྦྱོར་བ་མི་གཏོང་བ་དང་། ༤ མགུ་སླ་བ་དང་གསོ་སླ་བ་དང་ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་པ་མཛེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ལ་བླ་མ་ལ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་ཡང་མི་གཏོང་བ་དང་། ༥ དུལ་བ་དང་ཞི་བ་དང་བྱང་བ་དང་མི་འཇིགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བ་ཡང་མི་གཏོང་བ་དང་། ༦ ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་དོན་ལ་མཁས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་དང་། ༧ རང་བཞིན་དྲང་ཞིང་མཉེན་ལ་འགྲོགས་ན་བདེ་བས་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་གཏུམ་ཐུང་དང་མི་འགྲོགས་པ་དང་། ༨ སྦྱིན་པ་དང་དུལ་བ་དང་། གཉེན་པོ་མི་འགྱུར་བ་དང་ཆོ་ག་དང་གནས་པ་ལ་དགའ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ཡིད་མི་གནས་ཤིང་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་། ༩ བག་ལ་ཉལ་དང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་ཡང་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་བརྩོན་པ་མི་གཏོང་བའོ། །༡༠ ཞེས་སོ། །ཐོས་པ་འཛིན་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་དགོས་པ་ལུང་གིས་བསྟན་ནས། དེ་ལྟ་བུའི་བླ་མས། ཉན་པ་པོ་ཆོས་དང་སྟོན་པ་ལ་གུས་ཤིང་ཐར་པ་གཉེར་ལ། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ཞིང་གཟུ་བོར་གནས་པས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ལ་ཟབ་པ་སྟོང་བ་ཉིད་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ས་ལམ་གྱི་རྣམ་བཞག་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཐར་པ་དམ་པའི་ཆོས་དག་འཆད་པ་ན། འཆད་པ་པོ་ཡོན་ཏན་བཅུ་ལྡན་ཡིན་དགོས་པས་མ་ཚད། ཉན་པ་པོ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཚང་དགོས་པས་ཐོག་མར་སྣོད་བརྟག་པ་གལ་ཆེ་བ་ནི། བྱིས་དང་རྒན་བཞིན་ཁ་ཟས་ཐ་དད་ལས། །དེ་ཡི་ཆོས་ཀྱང་རང་བཞིན་ཐ་དད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ན་ཐོག་མར་བྱིས་པ་བཙས་མ་ཐག་ལ་ཁ་ཟས་དྲོན་མོ་རབ་ཏུ་འཇམ་པོ་དག་སྟེར་གྱི། རྩུབ་ཅིང་རེངས་པ་དག་བྱིན་ན་དུག་ཏུ་འགྱུར་ལ། ནར་སོན་པ་ན་ཟས་སྣ་ཚོགས་ཆུན་པ་སྟེ་ཞུ་ཞིང་བཅུད་དུ་འགྲོ་བ་ལྟར། ལས་དང་པོ་པ་ལ་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ། ཚེ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ལ་འཁོར་བ་ལ་བློ་ལོག་པ་དང་། གདོད་དམ་གཞི་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བློ་ཐ་མར་གྱུར་པ་བློ་ཆུང་གི་རིགས་ལ་ཉན་རང་གི་ཆོས་དང་། འབྲིང་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། ཆེན་པོ་ལ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་བཤད་པའམ། ཐ་མའི་གསུམ་ལ་ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་བྱང་སེམས་གསུམ། འབྲིང་པོ་གསུམ་ལ་བྱ་བ་སྤྱོད་པ་རྣལ་འབྱོར་གསུམ་དང་། རབ་གསུམ་ལ་བསྐྱེད་པ་རྫོགས་པ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་གསུམ་བཤད་དེ། ཨ་ཏི་བཀོད་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། དམན་པ་གསུམ་ལ་བསྟན་པ་ནི། །འདུལ་བ་མདོ་སྡེ་མངོན་པ་སྟེ། །འབྲིང་པོ་གསུམ་ལ་ངེས་བསྟན་པ། །ཀྲཱི་ཡ་ཡོ་ག་ཨུ་པའོ། །ཆེན་པོ་རིམ་ལྡན་གསུམ་དག་ལ། །བསྐྱེད་དང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་བསྟན། །ཞེས་སོ། །ཞི་བ་ལྷས་ཀྱང་། དམན་ལ་མཆོག་གི་ཆོས་མི་བསྟན། །རྒྱ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་གྱུར་པ། །དམན་པའི་ཆོས་ལ་སྦྱར་མི་བྱ། །ཞེས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་འཁོར་རིམ་པ་གསུམ་སྐོར་བ་ཡང་གདུལ་བྱའི་བློ་རིམ་དང་འཚམས་པར་བསྟན་པའོ། །སྣོད་ཀྱི་སློབ་མ་ཇི་ལྟར་བརྟགས་དགོས་ན། རབ་མངོན་པར་ཤེས་པས་གདུལ་བྱའི་ཁམས་དང་། དབང་པོ་བག་ལ་ཉལ་བརྟགས་ནས་དེ་དང་འཚམས་པར་སྟོན་ལ། མངོན་ཤེས་དེ་མེད་ན་འབྲིང་འགྲོགས་ནས་བརྟག་པ་དང་། མངོན་ཤེས་དང་འགྲོགས་ནས་བརྟག་ཐབས་དེ་མ་འབྱོར་ན་ཐ་མ་དྲིས་ལ་བརྟག་པ་གཅེས་སོ། །དེ་མ་ཡིན་ན་ཆོས་གཅིག་གིས་བློ་རིགས་ཐ་དད་སྨིན་པར་མི་ནུས་པས་ལ་ལ་ལ་ཕན་པ་ལ་ལའི་དུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། བེའུ་ལ་ཕན་པའི་འོ་མ་སྦྲུལ་གྱི་དུག་ཏུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དང་རྣམ་གྲངས་བློ་དང་བསྟུན་ནས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གསུངས་ཏེ། མཛོད་ལས། སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མཐུན་པར་གསུངས། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །སྣ་གཅིག་གིས་ཆོག་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདི་ཙམ་གསུངས་པ་དོན་མེད་པ་ལས་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེང་སང་ནི་ད་ལྟར་གྱི་རིག་པ་ངོས་ཟིན་པས་ཆོག མང་པོ་བསྟན་པ་ལ་དོན་མེད་ཅེས་ཟེར་བ་མང་སྟེ། དེས་ཆོག་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གཞན་བསྟན་མི་དགོས་ལ། གཅིག་ཏུ་ན་ད་ལྟར་གྱི་རིག་པ་དེ་ཡང་ཐོས་པ་དང་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་ཙམ་ལ་བསྟེན་དགོས་པས། རང་ཚིག་བསལ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེང་སང་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་སེངྒེས་གསུངས་པའི་མདོ་རྒྱུད་གཉིས་ཀྱི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་མང་པོ་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་གནའ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་པ་དང་འདྲ་བར་སོང་ཞིང་། རང་ཉིད་ཐེག་ཆེན་གྱི་གདུལ་བྱ། དེས་མ་ཚད་སྔགས་བླ་མེད་ཀྱི་ཆོས་གང་མཐོ་གང་གཉན་ལ་ཡུལ་སྲོལ་ཞིག་ལྟར་དུ་འཇུག་པ་ལས། རང་གི་རྒྱུད་ཚོད་ལ་རང་གིས་གཞལ་བ་དང་། སློབ་མའི་རྒྱུད་བརྟག་པ་སྨན་པས་ནད་པ་འདྲ་མིན་ལ་ནད་དང་བསྟུན་པའི་སྨན་འདྲ་མིན་སྦྱིན་པ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཁུར་དང་ཞིབ་ཆ་མེད་ཅིང་། དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཚོད་ཞན་པས། ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་རྗེས་མར་ཐེག་ཆེན་གྱི་གདུལ་བྱར་འགྱུར་རྒྱུའི་སྨོན་ལམ་ཐོབ་ཅེས་བཤད་ན། ཕ་རོལ་པོས་ཀྱང་དེ་དང་ལེན་ཨེ་བྱེད་ཤེས་པ་མིན་ལ། དང་དུ་མ་བླངས་ན་དེར་ཕན་མི་ཐོགས་པས། འུ་ཚོས་དུས་རྒྱུན་དུ་བཤད་རྒྱུའི་རང་རྒྱུས་རང་ལ་ཆེ་བས། འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བློ་ཡང་དག་ཅིག་སྐྱེས་ཨེ་ཐལ། དེ་སྐྱེས་མེད་ཚེ་དེ་ལ་སོར་ཐར་ཐུན་མོང་གི་སྡོམ་པ་ཙམ་ཡང་ཐོབ་མེད་པ་དང་། ངེས་འབྱུང་དེ་ཡང་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བ་ལ་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པ་མིན་པར། ཐར་བ་སྒྲུབ་པའི་ཆོད་སེམས་ཡོད་དགོས། དེའི་ཐོག་ཏུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཐར་ལམ་ལ་ཞུགས་དགོས་པ་དང་། གཞན་ཕན་དགོས་པ་དང་། གཞན་ཞེས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཅིང་། དེའི་ནང་དུ་དགྲ་ལྟ་བུ་གཅིག་མ་ཚང་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་སེམས་ཡོད་པ་མ་ཚང་པས་གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་མེད་པ་ཡིན། །གསང་སྔགས་ལ་ཞུགས་པ་ལ་དག་སྣང་དགོས་པས། སྣོད་བཅུད་སྐུ་དང་ཞིང་ཁམས། གདན་གསུམ་ལྷ་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར། དག་མཉམ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གོ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངེས་ཤེས་ཙམ་ཞིག་མེད་ན། བསྐྱེད་རྫོགས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལམ་ཞེས་པ་སྟོང་བཤད་ངོ་མར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། དེས་ན་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཚོད་བླ་མས་བརྟག་དགོས་ཀྱང་། མངོན་ཤེས་མེད་པའི་བླ་མ་ང་ལྟ་བུ་ལ། སློབ་མས་ང་ལ་རན་པའི་ཆོས་དེ་འདི་ཡིན་པ་འདྲ་བས་ཨེ་རེད་ཟེར་དུས་དེ་ལ་རང་གཞན་གཉིས་ཀས་གོ་བསྡུར་ཞིག་བྱས་ན། ཉམས་ལ་རན་པ་ཞིག་ཡོང་ན་ཐང་། གཞན་དུ་གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ། ངས་ཁྱོད་ལ་རིག་ངོ་སྤྲད། དེའི་ཐོག་ཏུ་སྡོད་དང་ཆོག་ཅེས་ཀྱང་། དེ་ལ་གར་སོང་འདིར་རྒྱབ་སོར་གང་གི་ཡར་སྐྱེད་མེད་ན་རེད་མེད་པའི་རྟགས་ཡིན་པས། ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེའི་མན་ངག་དང་། བཀའ་གདམས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཚོས། གཞུང་ལུགས་ཐམས་ཅད་གདམས་པར་ཤར་བའི་གནད་གསུངས་རྒྱུ་དེ་གལ་འགོང་ཆེ་བར་འདུག ཐེག་དམན་གྱི་གདུལ་བྱར་ཚུད་ཡོད་ལ་མེད་ཅིག་གིས། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྔགས་ལམ་ལ་ཞུགས་ཀྱང་། མཐར་ཕུ་ནས་ཤྭ་ཤོར། མདའ་ནས་ཤེའུ་ཤོར། འཆི་ཁར་ལམ་སྟོན་གཞན་ལ་རེ་སར་ཐུག་དུས། ཅི་ཡང་མ་ལོན་ནས་ལག་སྟོང་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་དེས་ན་བློ་ལ་དང་པོ་དང་། བར་པ་དང་། ཐ་མའི་རིམ་པས་གཉེན་པོར་གང་ཆེ་ཟབ་པའི་ཕྱིར། དེས་བསྟན་པར་གདམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། གོ་རིམ་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དང་། ཆོས་གང་བཤད་པ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཆད་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཕན་ཡོན། མ་བཤད་པའི་ཉེས་དམིགས་གསུམ། དང་པོ།

ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཚུལ་དངོས།

མདོར་ན་བློ་རིགས་ཐ་དད་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱང་ཐ་དད་པས་གང་ལ་ཇི་ལྟར་འཚམས་པའི་ཆོས་བསྟན་པར་རིགས་སོ་ཞེས་གདམས་པ་ནི། དེ་ནས་རིམ་པར་ཁྲིད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཤད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐར་པ་འདོད་པའི་སྐྱེ་བོ་གང་དག་འོངས་པ་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེས་རབ་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་བལྟས་ཏེ། དེའི་དབང་པོ་དང་སྦྱར་ནས། བྱང་ཆུབ་གསུམ་གང་རུང་གི་ལམ་ལ་སྦྱར། དེ་ཡང་སྔོན་ནས་ལམ་སྦྱངས་པའི་ལས་འཕྲོ་ཅན་ཡིན་ན་ཆོས་ཀྱང་འཕྲོ་གང་ཡོད་དེ་ནས་ཐོད་རྒལ་དུ་ཁྲིད་ལ་གོང་མར་འགོད་པ་ཡིན་ཞིང་། མངོན་ཤེས་མེད་པ་ཡིན་ན་རིགས་པས་བརྟགས་ལ། ཐེག་པ་གསུམ་གང་རུང་ལ་གཞུག ཁྱད་པར་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་ལ་འཁྲིད་ལུགས་གསུམ་སྟེ། དེ་གང་ཡིན་ན་བྱ་ཁྱུང་ལྟར་ཡས་འབེབས་པ་བྱ་རྩོལ་མེད་པའི་ལམ། སྤྲེའུ་ལྟར་མས་འཛེག་པ་མཚན་བཅས་རིམ་པའི་ལམ། བློ་ཆོད་གསེབ་ལམ་ནས་འཁྲིད་པ་དང་གསུམ་དུ་གྲགས་ཀྱང་། ལས་འཕྲོ་ཅན་ལ་དེས་གྲོལ་ཡང་། ལས་འཕྲོ་དམན་པའམ། མ་ངེས་པ་ལ་སླར་ནད་དུ་ཆེ་བས། འདིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་གང་ཟག་གང་ཡང་འོག་མ་ནས་གོང་མར་རིམ་པས་ཁྲིད་ནས་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འཇུག་ཚོགས་གཉིས་ཤིང་རྟའི་སྙིང་པོ་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེར་འབྲེལ་བ་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས་ཀྱང་། ཚང་མ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་ཡིན་པའི་ངེས་པ་མེད་པས། དབང་རྣོན་ལས་འཕྲོ་ཅན། བྱ་ཁྱུང་ལྟར་ཡས་འབེབས་ཤིང་རྩོལ་མེད་ཀྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་ཆོག་པ་དཀོན་པ་དེས་ན། འོག་ནས་གོང་མར་ཁྲིད་པའི་ལུགས་འདི་ཟབ་པ་ཡིན། དེས་ན་དང་པོར་ཐེག་ཆེན་མདོ་ལམ་ནས་ཞུགས་པ་གནད་ཆེ་བར་གསུངས་པ་ཡིན། རང་རེའི་ཁྲིད་སྲོལ་གྱི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་བློ་སྦྱོང་གལ་ཆེན་དུ་འཛིན་པའང་གནད་ཀྱི་མདོ་རྩ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཕན་ཡོན།

དེས་ནི་ཐེག་པའི་རིམ་པ་ཤེས་པ་དང་། །ཡོན་ཏན་གོང་འཕེལ་འཇིགས་སྔངས་སྐྲག་པ་མེད། །ནོར་བ་མེད་ཅིང་ལྟ་སྤྱོད་ཟུང་འབྲེལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལམ་འདི་ནི་ཐེག་པའི་རིམ་པ་ནས་འཇུག་པས་ཆེས་ཟབ་པར། དབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན། །བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པ་ཁ་ཅིག་ལའོ། །ཞེས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་རོལ་པ་ལས། སྟོང་པ་དང་ནི་སྙིང་རྗེའི་བདག །དཔལ་ལྡན་འབྱོར་པ་དམ་པའི་ལམ། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་གྱིས་བརྩོན་བྱས་ན། །མཆོག་དང་ཐུན་མོང་དངོས་གྲུབ་འགྲུབ། །ཅེས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དྲི་བཅས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁམས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་གཤིས་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་གློ་བུར་གྱིི་དྲི་མས་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་བསལ་ནས། ཆོས་སྐུ་དང་གཟུགས་སྐུ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་ནས་སྐུ་གཉིས་མངོན་དུ་བྱེད་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ཡིན་པས་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཉན་རང་གི་ཞི་བ་ལས་བཟློག་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་། ཤེས་རབ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམས་པས་སྲིད་པའི་ཆ་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་ཏེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། ཤེས་པས་སྲིད་ལ་མི་གནས་ཤིང་། །སྙིང་རྗེས་ཞི་ལ་མི་གནས་པ། །ཞེས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལམ་དེ་ཉིད་ནི་ཡོན་ཏན་གོང་དུ་འཕེལ་བ་དང་། ཆོས་གོང་མ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་བློ་མི་སྐྲག་པ་དང་། ནོར་བ་དང་གོལ་ས་མེད་པ་དང་། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་ཟུང་འཇུག་ཐོབ་པའི་དགོས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་ཁྲིད་པ་ཡང་རིན་ཆེན་མཛོད་ཀྱི་མདོ་ལས། དཔེར་ན་བྱིས་པ་བཙས་མ་ཐག །ནུ་ཞོ་ལ་སོགས་རིམ་བསླབས་ནས། །ཕྱིས་ནས་སྲ་བ་འབྲས་ཆན་སོགས། །མང་པོ་ཟོས་ཀྱང་སྟོབས་འཕེལ་འགྱུར། །དེ་བཞིན་ང་ཡི་སྲས་རྣམས་ཀྱང་། །འདུལ་བ་མདོ་སྡེ་མངོན་པ་གསུམ། །རིམ་པའི་རྗེས་ལ་མན་ངག་འདི། །བསྟན་པས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ། །ཅེས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས། ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའི་ཟླ་བ་ནི། ཚེས་གཅིག་ནས་བཅོ་ལྔའི་བར་དུ་རིམ་གྱིས་སྐྱེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པའི་སློབ་མ་དག་གི་ལམ་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་དགེ་བ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐྱེའོ་ཞེས་པ་དང་། སའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལས། ཐེག་པ་གསུམ་ལས་ཐེག་པ་མཆོག་འདོད་པ། །ཐེག་པ་གསུམ་ཆོས་རྟོགས་ལ་མཁས་པ་དེ། །དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བས་གཞན་ལ་རྒྱས་སྟོན་ལ། །ངེས་པར་སངས་རྒྱས་འགྱུར་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྤོངས། །དེང་འདིར་འཁོར་རྣམས་ཀུན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །གང་ཞིག་མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་འདོད་ན། །དགེ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་ནན་ཏན་བྱོས། །ང་ཡིས་ཆོས་ལ་མི་སྨད་ཤིན་ཏུ་བསྲུང་། །ཞེས་པ་དང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་རྒྱས་པ་ལས། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས། །ཐར་ལམ་ཀུན་ལ་མཁས་པར་བྱ། །ཤེས་རབ་མཆོག་དང་ལྡན་པས་ནི། །སེམས་ཅན་སྣོད་རིམ་དང་སྦྱར་ནས། །ཐེག་པ་མཐོ་དམན་དོན་ཉིད་ནི། །སོ་སོར་འཚམས་པར་བསྟན་དགོས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། དགོངས་འདུས་ལས། མཐུན་འཇུག་ཐབས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བསམ་ཡས་པ། །འགྲོ་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་དེ་སྙེད་སྤྱོད། །ཅེས་པ་དང་། སྙིང་པོའི་དོན་ལེན་པའི་རྒྱུད་ལས། སྔོན་འགྲོ་རང་རྒྱུད་སྦྱང་བའི་ཐབས། །རྟེན་འདི་རྙེད་དཀར་བསམ་པ་དང་། །མི་རྟག་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་དང་། །སྡིག་སྦྱོང་སྐྱབས་འགྲོ་སྡོམ་པ་སོགས། །རྫོགས་ནས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ། །གྲུབ་མཐའི་རིམ་པས་ལེགས་ཞུགས་ནས། །སྙིང་རྗེ་ཤེས་རབ་ལྡན་གྱུར་པས། །ཡང་དག་ངེས་དོན་འདིར་འཇུག་བྱ། །དེས་ནི་དོན་ཆེན་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། རྒྱུད་བརྟག་གཉིས་ལས། དང་པོར་གསོ་སྦྱོང་སྦྱིན་པར་བྱ། །དེ་རྗེས་བསླབ་པའི་གནས་བཅུ་ཉིད། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བྱེ་བྲག་སྨྲ། །མདོ་སྡེ་པ་ལ་སོགས་བསྟན་ནས། །དེ་རྗེས་ཀྱེ་ཡི་རྡོ་རྗེ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །གསུམ་པ།

མ་བཤད་པའི་ཉེས་དམིགས།

རིམ་པས་འཇུག་པའི་གོ་རིམ་མ་ཤེས་པར་བཤད་པའི་སྐྱོན་ནམ་ཉེས་དམིགས་ནི། དེ་ལྟར་མ་བཤད་སྐྱོན་ནི་ཚད་མེད་དེ། །གོང་འོག་སྔ་ཕྱིའི་རིམ་པ་དང་བྲལ་བས། །བསྟན་པའི་སྤྱི་སྲོལ་རིམ་པ་ཉམས་པ་དང་། །བློ་ཆུང་སྔངས་སྐྲག་ལོག་ལྟས་འདོར་བ་དང་། །གོ་རིམ་མ་ཤེས་ཟབ་མོར་མི་རྟོགས་དང་། །འདུས་བྱས་དགེ་བ་ཁྱད་དུ་གསོད་པ་དང་། །སྒྲོ་སྐུར་རྒྱུར་གྱུར་རྒྱུ་འབྲས་འཆོལ་བ་དང་། །བླང་དོར་མི་ཤེས་ཤེས་བྱའི་དོན་ལ་རྨོངས། །ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་སྙིང་རྗེ་སྤངས་པ་དང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་ཡང་འདི་ལྟར་ལས་དང་པོ་པ་ལམ་དུ་འཇུག་པ་ན། མི་ཤེས་པའི་བློ་ཅན་དག་གིས་དང་པོར་འོག་མ་ནས་རིམ་གྱིས་མ་བསླབས་པར། ཐོག་མ་ནས་ངེས་དོན་ཅིག་ཆར་བསྟན་པས་ཉེས་དམིགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཞིང་སྐྱོན་མང་པོ་འབྱུང་སྟེ། སྐྱོན་གང་འབྱུང་ཞེ་ན་དང་པོ་ཁོ་ནར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྐས་ཀྱི་གདང་བུ་ལྟ་བུའི་རིམ་པ་མ་བགྲོད་པའི་སྤྱི་སྲོལ་ལས་ཉམས་པའི་ཉེས་པ་ཡོད། བློ་སྦྱོང་ཙམ་ཡང་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་བློ་དམན་གྱི་རིགས་ལ་ཐེག་ཆེན་བསྟན་པས་བློར་མ་ཤོང་བར་བློ་ཆུང་སྔངས་སྐྲག་སྐྱེས་ནས་བླ་མ་དང་ཆོས་སྤོང་བའི་ཉེས་པ་ཡོད། བདེན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དང་། དྲང་ངེས་ཀྱི་འདོད་ཕྱོགས་ཙམ་ཡང་མི་བཤད་པར་ངེས་དོན་ཚིག་ཙམ་དུ་བསྒྲགས་པས་དོན་མི་གོ་བའི་ཉེས་པ་ལྡོག་མེད་ཡོད་པ་དང་། གོ་ན་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་བཤད་སྲོལ་ཡོད་སྙམ་ནས་ཟབ་མོར་མི་རྟོག་པའི་ཉེས་པ་ཡོད། མཚན་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་མཚན་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དགོས་པའི་ཐབས་མ་ཤེས་པས་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ་བ་ཁྱད་དུ་གསོད་པའི་ཉེས་པ་ཡོད། བློ་དམན་གྱིས་སྒྲོ་སྐུར་འདེབས་པའི་ཉེས་པ་ཡོད། ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་རྨོངས་པའི་ཉེས་པ་ཡོད། དགེ་སྡིག་བླང་དོར་འཛོལ་བའི་ཉེས་པ་ཡོད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤངས་པའི་ཉེས་པ་ཡོད། གཞན་ཡང་། སྟོང་ལྟས་དད་ལྡན་ངན་འགྲོར་བསླུས་པ་དང་། །བྱར་མེད་ཟེར་ནས་ཐ་མལ་ལུས་པ་དང་། །མ་སྨིན་འགྲོ་ལ་གསང་བ་སྒྲོགས་པ་སྟེ། །ཉེས་མང་ལྡན་ཕྱིར་ཐེག་པ་རིམ་གྱིས་བཤད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིག་ངོ་སྤྲད་པ་ཡིན་མདོག་པར་བསྟན་ཡང་། རིག་ངོ་རང་གིས་མི་ཤེས་ཤིང་གཞན་ལའང་ངོ་མ་འཕྲོད་པར་སྟོང་ལྟ་ལྷུག་པོ་ལ་མཛུ་གུ་བཙུགས་པའི་དབང་གིས་སྟོང་པའི་མཐའ་ལ་ཞེན་པས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་ནས་འབྲས་བུ་ངན་སོང་དུ་སོང་བའི་ཉེས་པ་ཡོད་དེ། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། འོད་སྲུངས་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་རི་རབ་ཙམ་ནི་བླའི། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། གསོར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་གདོད་ནས་ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་ཡིན་པས་གང་ཡང་བྱར་མེད། བྱས་པས་ཕུང་བ་ཡིན་ཟེར་ཞིང་སྒོ་གསུམ་སོས་དལ་ལ་ཞེན་ནས་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་དུ་ལུས་པའི་ཉེས་པ་ཡོད་དེ། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་དེ་ཉིད་ལས་མ་འོངས་པ་ན་དགེ་སློང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ལུག་ལྟར་བླུན་པ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་ན། ཆོས་གང་ཡང་རྩོལ་བར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་ཡུལ་འཁོར་གྱི་བསོད་སྙོམས་འབྲས་བུ་མེད་པར་བྱེད་པ་དག་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་ལ་ནི་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བའང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ན། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་སོ། །མ་སྨིན་པ་ལ་གསང་བ་བསྒྲགས་པས་ཆོས་སྤོང་བའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡུམ་བར་མ་ལས། རབ་འབྱོར་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའོ་ཞེས་ལས་དང་པོ་པ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་དག་གི་མདུན་དུ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔངས་ཤིང་སྐྲག་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བས་འདོར་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་དང་། རྩ་ལྟུང་བཅུ་བཞི་པ་ལས། ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་སེམས་ཅན་ལ། །གསང་བ་སྒྲོག་པ་བདུན་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ཕྱིར་ཐེག་པ་ལ་རིམ་པས་མ་ཞུགས་ན་ཉེས་པ་མང་བས་རིམ་པ་ཁོ་ནས་འཇུག་དགོས་ཏེ། སའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལས། བྱིས་པ་དབང་པོ་གཞོན་ཅིང་ལེ་ལོ་ཅན། །ལམ་ཞུགས་ལྷ་མིའི་ཐེག་པ་དང་། ཐེག་དམན་གྱི་ཐེག་པ་གཉིས་སམ། ཉན་རང་གི་ཐེག་པ་གཉིས་ལ་ནན་ཏན་མི་བྱེད་པ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་འཁོར་ལོ་ལྡན་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་རྒྱ་ཆེན་ཐེག་ཆེན་སྣོད་མ་ཡིན། །བྱིས་པ་གཅིག་པུ་རྣམ་པར་གྲོལ་འཚོལ་བ། །བློ་དང་སྤྱོད་པ་ཞན་ཅིང་བྱམས་སེམས་མེད། །ཆད་པར་ལྟ་ལ་ཆགས་པ་ངན་སོང་གཞོལ། །ཡང་དག་ཆོས་སྤོང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྟོན། །ཐེག་པ་གཉིས་ལ་སྐུར་འདེབས་སྡོམ་པ་སྤོང་། །བསྙེན་པར་རྫོགས་ཤིང་ཐེག་ཆེན་ཁས་ལེན་པ། །ང་ཡིས་ཆོས་འཇིག་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་བསླུ། །དེ་ཡི་དབང་གིས་མི་ལུས་ཐོབ་པར་དཀའ། །ཞེས་པ་དང་། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ཐེག་པ་གཉིས་ལ་ནན་ཏན་མ་བྱས་པ། དབང་པོ་མ་སྨིན་པ། བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་བ་དག་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་བསྟན་ན་འཆད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཉན་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ཀས་སྡིག་པའི་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བ་ཐོབ་སྟེ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཁུ་བའོ། །དེས་ནི་བདག་ཤེས་པར་ཁས་ལེན་ཡང་། ཆད་པར་ལྟ་བ། རྒྱུ་འབྲས་མེད་པར་འཛིན་པ། དགེ་སྡིག་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བརྫུན་ཟེར་བ། དམ་པའི་ཆོས་མ་རུང་པར་བྱེད་པ། ཆོས་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཆོས་སུ་སྟོན་པས་ན། ལོག་པར་ལྟ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། མིར་གནས་ཀྱང་སྲིན་པོ་ཡིན་ཏེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་བར་དུ་མི་ལུས་ཐོབ་པར་དཀའོ། །རྫ་སོ་མ་བཏང་བར་འོ་མ་བླུགས་ན། སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གྱིས་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀ་མ་རུངས་པར་བྱེད་པ་ལྟར། དཔོན་སློབ་གཉིས་ཀ་ཡང་ང་རྒྱལ་གྱིས་མ་རུངས་པར་བྱེད་དོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་བག་མེད་པར་སྟོང་པའི་ལྟ་བ་ལ་ཆགས་པའི་གླེན་པ། མི་དགེ་བ་བཅུ་མི་སྤང་བས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དེ། གྲུ་བུ་ག་ཅན་རྒྱ་མཚོར་འཇུག་པ་དང་། གྲམ་ཁྲོད་དུ་ས་བོན་བཏབ་པ་དང་། འཁར་བའི་སྣོད་དུ་ཟས་དུག་ཅུང་ཟད་བཏབ་པས་ཀྱང་སྤྱད་དུ་མི་རུང་བའམ། ལུས་རུལ་བ་ལ་དྲི་ཞིམ་པོ་བྱུགས་པ་ལྟར་། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་ཆེན་པོར་ལྟུང་བས་ཐར་པའི་སྐབས་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ལ་སྣོད་ཇི་ལྟ་བར་རིམ་གྱིས་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །མདོར་ན་གང་ཟག་ཐར་པ་སྒྲུབ་པ་དག་རིམ་པས་ཆོས་དུ་མ་ལ་བསླབ་དགོས་ཏེ། དུས་གཅིག་ལ་ལམ་མི་བགྲོད་ཅིང་ཆོས་གཅིག་ཁོ་ནས་ཐར་པ་མི་འགྲུབ་པས། ཐབས་སྣ་ཚོགས་ལ་རིམ་གྱིས་བསླབ་པར་གདམས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་རང་རེའི་ཆོས་སྒར་འདི་ལ་མཚོན་ན། གཙོ་བོ་རྫོགས་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་ཁྲིད་ཡིག་ཆེན་མོ་གཞིར་བཟུང་ནས། དངོས་གཞིའི་སྨིན་གྲོལ་གཉིས་ཀའི་རིམ་པ་ལ་འཇུག་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་སྔོན་འགྲོའི་རྒྱུད་སྦྱོང་བ་གནད་དུ་མ་སོང་ན་དངོས་གཞི་ཐོབ་ཀྱང་དོན་སྒོ་ཆུང་བ་ཡིན་ཅེས་བློ་སྦྱོང་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་གཉུག་མར་གནས་པ་ཚོས་ལོ་རེ་བཞིན་སྔོན་འགྲོའི་ཞག་བརྒྱ་རེ་དམ་མཚམས་བཅད་རྒྱ་བྱེད་པ་དེ་ནི་དམ་པ་གོང་མའི་ཕྱག་བཞེས་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་སྲོལ་དང་ཡང་མཐུན་པ་ཡིན། གཉིས་པ་གང་བཤད་པ་ལ། སྤྱི་དང་། བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

གང་བཤད་པ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ། བཤད་བྱའི་ཆོས་ནི་ཐེག་པའི་རྣམ་གྲངས་དང་། །བླང་དོར་ཤེས་བྱའི་གནས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་བླང་དོར་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པར་བྱ་ལ། མཁས་བྱའི་གནས་དེའི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ནི། གཏན་ལ་དབབ་བྱའི་ཆོས་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་ངེས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཡང་ཐེག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་གཞལ་བྱ་ངེས་པ་དག་སྟེ། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱིས་བསྡུས་པའམ་བདེན་པ་རྣམ་བཞིའི་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཤེས་བྱ་དང་། སྤང་བྱ་དང་། བླང་བྱར་ཤེས་པས་འཇུག་གོ །སྤྱིེར་ཆོས་ཞེས་པའི་སྒྲ་རང་བཞིན་དུ་ཡུལ་བཅུ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དེ། རྣམ་བཤད་རིག་པ་ལས། ཆོས་ནི་ཤེས་བྱ་ལམ་དང་ནི། །མྱ་ངན་འདས་དང་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ། །བསོད་ནམས་ཚེ་དང་གསུང་རབ་དང་། །འབྱུང་འགྱུར་ངེས་དང་ཆོས་ལུགས་ལའོ། །ཞེས་པ་ལས། སྐབས་འདིར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུས་ནས་བཤད་ན་འཁོར་བའི་ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བྱར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམས་བླང་བྱར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པར་བདེན་པ་བཞིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ངེས་པའི་ཚུལ་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ནད་ནི་ཤེས་བྱ་ནད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་སྤང་བྱ་ལ། །བདེ་གནས་ཐོབ་ཕྱིར་སྨན་ཉིད་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ལྟར། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་དེ་འགོག་པ་དང་དེ་བཞིན་ལམ། །ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་ཐོབ་པར་བྱ་ཞིང་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །སྤང་བླང་གི་གནད་ཤེས་པ་དེའི་ཐབས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་ཤེས་བྱའི་ཆོས་དེ་དག་གཏན་ལ་དབབ་ཚུལ་ངེས་པ་ཡང་། ཟབ་རྒྱས་གཉིས་སུ་འདུས་པ་སྟེ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་རྒྱ་ཆེ་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཟབ་པར་གནས་པ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཡང་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་ནང་དུ་འདུས་པས། ཚིག་དང་ཡི་གེ་གཞུང་གི་ཚོགས་བཤད་བྱ་ཐོས་བསམ་གྱི་རང་བཞིན་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་དང་། བླ་མ་དམ་པ་ལས་བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ལས་འདས་པ་གནད་ངེས་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཅིག་ཅར་དུ་རྒྱུད་ལ་འཆར་བ་དེ་ལྟའི་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཚུལ་རྣམས་སྟོན་པ་ནི། སྐབས་འདིར་གཏན་ལ་དབབ་བྱའི་ཆོས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཤེས་རབ་དང་སེམས་བསྐྱེད་ཆེ་བས་གཞན་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཟབ་པ་དང་། རྒྱ་ཆེ་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་ཉིད། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ལ་བརྩོན་པར་མ་བྱས་ན། །འཕགས་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་ཐོབ་མི་འགྱུར། །གཞན་དག་ཚར་བཅད་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་ཕྱིར་དང་། །བདག་ཉིད་ཀུན་ཤེས་བྱ་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་སློབ་བྱེད། །ཅེས་སོ། །གཉིས་པ།

འཆད་བྱ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ།

དང་པོའི་ལས་ཅན་རྣམས་ལ་རྒྱུ་འབྲས་དང་། །ལམ་ཞུགས་རྣམས་ལ་ཐེག་པའི་རྣམ་གྲངས་དང་། །གཞན་དོན་སྤྱོད་ལ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་སོགས། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་རིམ་པ་རྣམས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ལ་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས། ཚེ་མི་རྟག་པ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་བཤད་དགོས་པ་ཉིད་དེ། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། ཐར་པ་གྲོལ་བར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ནི། །བློ་དང་རྗེས་སུ་འཚམས་པའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ངེས་འབྱུང་བསྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ། ཚིག་ཏུ་ཉུང་ལ་དོན་དུ་དྲིལ་བས་མྱུར་དུ་ཐར་པ་བགྲོད་པའི་གནད་ཟབ་མོ་རྣམས་བཤད་དེ། སྐྱེ་བོའི་ཚེ་སྲོག་ཡུན་ཐུང་བ་དང་། ཚིག་གི་ཐ་སྙད་སྤྲོས་པ་མང་བ་དང་། འདི་སྣང་གི་སོ་ཚིས་གང་ལའང་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔལ་མར་མེ་མཛད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། ཚེ་འདི་ཡུན་ཐུང་ཤེས་བྱའི་རྣམ་པ་མང་། །ཚེ་ཡི་ཚད་ཀྱང་ཇི་ཙམ་མི་ཤེས་པས། །ངང་པ་ཆུ་ལས་འོ་མ་ལེན་པ་ལྟར། །རང་གི་འདོད་པ་དང་དུ་བླང་བར་གྱིས། །ཞེས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ཕར་བལྟས་པས། །བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ། །ཅི་ལ་བསམས་ཀྱང་ཕན་པར་མི་གདའ་བས། །རང་གི་སེམས་ལ་ལྟ་བ་གོམས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ནི་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་གནད་གདུལ་བྱའི་བློ་དང་འཚམས་པར་གདམས་དགོས་པ་བསྟན་ནས། གསུམ་པ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཆད་པ་ལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤང་བ་དང་། མཐུན་ཕྱོགས་བསྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ།

མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤང་བ།

ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་གནས་གང་འཆད་ནའང་འགལ་རྐྱེན་བར་དུ་གཅོད་པ་རྣམས་སྤངས་ལ་བཤད་པར་གདམས་པ་ནི། དེ་ཡང་མི་མཐུན་རྐྱེན་རྣམས་སྤང་པ་ནི། །ཕྱི་ནང་འདུ་འཛི་བསྙེན་བཀུར་ཟང་ཟིང་དང་། །ཆང་དང་གཉིད་རྨུགས་དྲན་པ་ཉམས་ལ་སོགས། །ཐོས་པའི་དོན་ལ་བར་ཆད་གྱུར་རྣམས་སྤང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་འཆད་པ་དང་ཉན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ན། སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མར་གྱུར་པ་ཀུན་གྱིས་ཡིད་གཡེངས་པའི་རྒྱུ་འདུ་འཛི་རྣམ་གཡེང་གི་ཟང་ཟིང་དང་། ཡུལ་གྱི་རྐྱེན་ནི་མཐུ་ཆེ་བས་མི་ཚེའི་དུས་ཚོད་དོན་ལྡན་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་རྣམ་གཡེང་སྤོང་པར་གོམས་འཇུག་དགོས་ཏེ་རྣམ་གཡེང་ཅན་ལ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་དུས་ཚོད་མེད་པའི་ཕྱིར། བསྙེན་བཀུར་མགྲོན་དུ་བོས་པས་དུས་འགྱངས་པ་ཉོ་ཚང་རྫུན་མའི་འབྲེལ་འདྲེས་དེ་སུན་སྤྱད་ཡིན་པ་དང་། དྲན་པ་མི་གསལ་བའི་རྒྱུ་གཉིད་རྨུགས་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཉིད་ནི་ལུས་འཚོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་གཏན་དུ་སྤོང་དགོས་པ་མིན་ཀྱང་། ཚོད་མེད་གཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་ཤོར་ན་དེ་ལ་ཟད་དུ་མེད་པས། དུས་རིག་པར་བྱས་ཏེ་ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་སྐབས་དང་། སྒོམ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྐབས་སུ་རིག་པ་དྭངས་པའི་ཐབས་ལ་འབད་དགོས། དེ་དག་ནི་ཐོས་པའི་བར་ཆད་ཀྱི་རྐྱེན་སྤང་ཐབས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ལས། དང་པོ།

སྦྱོར་བ།

ཆོས་འཆད་ཅིང་ཉན་པའི། ཕྱོགས་དེར་ཁྲི་སྟན་མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། །མཎྚལ་ལ་སོགས་བཀོད་པས་བརྒྱན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཁྲི་ལ་དར་ཟབ་ལ་སོགས་པའི་སྟན་འདིང་པ་དང་། གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་དང་། བླ་བྲེས་དང་ཡོལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཀྲམ་པ་དང་། ཕྱི་ནང་གི་མཆོད་པ་བཤམ་པ་དང་། བཀྲ་ཤིས་པའི་རི་མོ་བཀོད་པའི་རེ་ཁཱ་བྲི་བའམ། གསེར་དངུལ་ལ་སོགས་པའི་མཎྚལ་བཀོད་པ་དང་། གཏོར་མ་བཤམ་པ་དང་། ཆོས་སྨྲ་བ་ཁྲི་ལ་འོང་བ་ན། རོལ་མོ་དང་ཡན་ལག་བདུན་པ་དང་། རྒྱུན་ཆགས་གསུམ་པ་དབྱངས་དང་བཅས་པས་དབུལ་བར་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་དེ་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་ཡུལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པ་སྟེ། གནའ་སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་དུ་བཞུགས་པའི་སྐབས་ཤིག་ཏུ། ཁྱིམ་བདག་ཅིག་ལ་བུ་ཁྱེའུ་མཛེས་ཤིང་ལྟ་ན་སྡུག་པ། ལག་གཉིས་ཁུ་ཚུར་བསྡམས་ནས་ཡོད་པ་ཞིག་སྐྱེས་པ་ལ། ཁྱེའུའི་ཁུ་ཚུར་ཁ་ཕྱེས་པས་གསེར་གྱི་དོང་ཙེ་རེ་བཟུང་ནས་ཡོད་པར། ཕ་མ་གཉིས་ཀ་དགའ་ནས་དོང་ཙེ་བླངས་ནས། བྲམ་ཟེ་མཚན་མཁན་ལ་བསྟན་པས་མཚན་བཟང་དུ་ལུང་བསྟན། མིང་དུ་གསེར་དབྱིག་བཏགས། ཕྱིས་ཁྱེའུའི་ཁུ་ཚུར་ཁ་ནམ་ཕྱེས་སུ་གསེར་གྱི་སྒོར་མོ་ཤ་སྟག་འབྱུང་ཞིང་། བང་མཛོད་ཐམས་ཅད་གསེར་གྱིས་བཀང་ཡང་གསེར་འཛད་མེད་དུ་བྱུང་། བུ་ནར་སོན་ནས་ཁོ་བོ་རབ་ཏུ་བྱུང་དགོས་ཞེས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགེ་སློང་དུ་གྱུར་ཀྱང་། ཕྱག་གང་འཚལ་དུ་གསེར་གྱི་དོང་ཙེ་བབ་ནས། གསེར་གྱི་དོང་ཙེ་མི་ཟད་པར་བྱུང་། ནམ་ཞིག་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དགེ་སློང་གསེར་དབྱིག་གིས་སྔོན་ལས་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་འདི་ལྟར་གསེར་ཟད་མེད་དུ་འབྱུང་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། སྔོན་བསྐལ་བ་དགུ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གི་ཡར་སྔོན། སངས་རྒྱས་གསེར་ཐུབ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་དུས་ཤིག་ཏུ། ཉིན་ཅིག་སངས་རྒྱས་འཁོར་བཅས་ཁྱིམ་བདག་རིགས་གཉིས་ཀྱིས་སྤྱན་དྲངས་ནས་མཆོད་པར་ཕུལ་བའི་སྐབས་སུ་ཤིང་མཁན་དབུལ་བོ་ཞིག་ཡོད་པར་དེས་སངས་རྒྱས་འཁོར་བཅས་ལ་དད་པ་སྐྱེས་ནས། དབུལ་བོ་ཡིན་ན་ཡང་ཉིན་མང་པོར་ཤིང་བཏུས་པའི་རིན་གསེར་དོང་ཙེ་རྡོག་པོ་གཉིས་ཡོད་པ་དེ། ཁྱིམ་བདག་གི་སྒོ་དྲུང་ནས་སངས་རྒྱས་འབྱོན་པར་སྒུག་ཅིང་། དགའ་ཞིང་གུས་པས་ཕུལ་བ་ལ་སྟོན་པས་ཀྱང་བརྩེ་བས་དགོངས་ཏེ་བཞེས་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས། དེའི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། མ་འབད་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཡོད་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་དང་ཕལ་བའི་ཁྱད་པ་དེ་ནི། སློབ་དཔོན་ནག་པོ་པའི་ཞལ་ནས། དམངས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་དག་ནི། བྲམ་ཟེ་གཙང་མ་གཅིག་དང་འདྲ། །བྲམ་ཟེ་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་དག་ནི། དགེ་སློང་གཅིག་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །དགེ་སློང་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་དག་ནི། །རྡུལ་མེད་རྟོགས་པ་གཅིག་དང་སྦྱོར། །རྡུལ་མེད་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་དག་ནི། །ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་གཅིག་ལ་སྦྱར། །ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་སྟོང་ཕྲག་གཉིས། །སློབ་དཔོན་གཅིག་དང་མཉམ་པར་སྦྱོར། །ཞེས་གསུངས་པས། སྐྱེ་བོ་ཕལ་བ་གཉིས་ལ་མཆོད་སྦྱིན་བྱས་པ་ནི་བྲམ་ཟེ་གཙང་མ་གཅིག་དང་འདྲ། བྲམ་ཟེ་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་ལས་དགེ་སློང་གཅེིག་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་ན་བཟང་། དགེ་སློང་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་ལས་རྡུལ་མེད་པ་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་པ་གཅིག་གིས་བཟང་། རྡུལ་མེད་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་ལས་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་གཅིག་གིས་བཟང་། ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་སྟོང་གཉིས་ལས་སློབ་དཔོན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཅེས་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་ཞིངགི་ཁྱད་བསྟན་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས། དམ་ཆོས་ཆར་པ་རབ་ཏུ་འབེབས་པ་དེར། །སེང་གེའི་ཁྲི་སྟན་གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་བསྒྲེང་། །མུ་ཏིག་རིན་ཆེན་སིལ་སྙན་རོལ་མོའི་སྒྲ། །མཆོད་པ་རྣམ་པ་མང་པོས་བརྒྱན་པར་བྱ། །སྟན་རྒྱུ་སྣ་ཚོགས་ཆོས་ཀྱི་སྟན་དུ་འབུལ། །ཡིད་དུ་འོང་བས་མཁན་པོ་སློབ་དཔོན་བསྟེན། །གཞན་ལ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པས་སྐྱོ་བ་མེད། །དེ་ལུས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་དང་ལྡན། །ཞེས་སོ། །གཞན་ལ་བསྟི་སྟང་བྱེད་པ་ནི་དོན་མཐུན་ཆོས་ལ་འདུན་པའི་ཕྱོགས་དེར་འདུས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལའང་དེ་དང་མཚུངས་པར་གུས་པར་བྱེད་དགོས་པ་སྟེ། ཆོས་མཐུན་གྱི་གྲོགས་པོ་དེ་དག་ལའང་དག་སྣང་དང་མོས་གུས་བྱེད་ཀྱི། རྣམ་འགྱུར་རྩུབ་མོའི་གཤེ་བ་དང་། མཚང་ནས་བརྗོད་དེ་ངན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། བྲེ་མོའི་ལོང་གཏམ་ལ་སོགས་མི་བྱ་ཞིང་། ཆོས་བཤད་པའི་ཕྱོགས་དེར་སྤོས་དང་མེ་ཏོག་མར་མེའི་ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པར་བྱའོ། །བཀོད་པ་བཤམས་པ། དེ་ནས་སྟོན་པ་སྟན་ལ་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཁྲི་ལ་ཆོས་སྨྲ་བ་འདུག་སྟེ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ནས། ཞེས་དེ་ལྟར་མཐུན་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཡོད་པའི་ནང་གི་སྦྱོར་བ་དེ་ལྟར་བྱས་ན་བྱེད་པ་པོ་ནམ་ཞིག་སངས་རྒྱས་པ་ན་མཚན་བཟང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་བ་དང་གཉིས། དང་པོ།

བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་བ།

སེམས་བསྐྱེད་བསྐྱེད་རྫོགས་ངང་ལས་བཤད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འགྲོ་བར་འདོད་དང་འགྲོ་བ་ཡི། །ཞེས་པའི་དོན་ལྟར་དུ་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྙེད་པར་བྱ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲོན་མེ་སྦར་བར་བྱ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་དྲན་པས་རང་ཉིད་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་དོན་གསལ་བཏབ་ལ་བཤད་དོ། །བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་དོན་ལ་གསལ་འདེབས་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། སྤྲུལ་སྐུའི་ཆོས་ལ་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་དང་། །ལོངས་སྐུའི་གསང་སྔགས་རིགས་ལྔ་རྡོ་རྗེ་འཆང་། །ཆོས་སྐུ་ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །ཀུན་བཟང་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཡུམ་བསམ། །ཡང་ན་རང་རང་ཆོས་དེའི་སྟོན་པར་བསམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐུ་གསུམ་སྟོན་པའི་རྣམ་བཞག་ལྟར་དུ་སྟོན་པ་དེ་དང་དེའི་རྣམ་པར་གསལ་འདེབས་པར་སྤྲུལ་བའི་སྐུའི་ཆོས་འདུལ་བ་མདོ་སྡེ་མངོན་པ་གསུམ་འཆད་པ་ལ་སྤྲུལ་སྐུ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པར་བསམ་པ་དང་། ལོངས་སྐུའི་ཆོས་གསང་སྔགས་ཕྱི་ནང་ལ་རིགས་ལྔའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གཙོ་བོར་བསམ་པ་དང་། ཆོས་སྐུའི་ཆོས་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་། ཡང་ན་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མར་བསམས་ལ་བཤད་དོ། །གཅིག་ཏུ་ན་དོན་དམ་པའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་དང་མི་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པ་ན་ཡུམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་སེར་མོ་ཆོས་འཆད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཅན་དུ་བསམ་པའོ། །ཡང་མདོ་རྒྱུད་གང་འཆད་ཀྱང་དེའི་སྟོན་པ་དེར་བསམས་ལ་འཆད་པར་བྱའོ། །ཚུལ་འདི་དག་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལས། གཙང་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ས་ཕྱོགས་སུ། །མཛེས་པའི་ཁྲི་སྟན་ལེགས་པར་བཤམས་ནས་ནི། །གོས་བཟང་ཡིད་འོང་གཙང་མ་རྣམས་བགོས་ཏེ། །བཅོས་མའི་རས་སོགས་རྣམ་པ་མང་བཏིང་ནས། །རྐང་རྟེན་བཅས་པའི་ཁྲི་ལ་འདུག་ནས་ནི། །རྩེ་གཅིག་ཉན་པའི་འཁོར་གྱི་ཚོགས་ནང་དུ། །ཟང་ཟིང་རྙེད་དང་གྲགས་ལ་མི་སེམས་པར། །བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ལེ་ལོ་མེད་པར་སྟོན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་ནོར་འཁྲུལ་སྐྱོན་མེད་པར། །དོན་གསལ་དབྱངས་སྙན་མོས་པ་ཇི་བཞིན་བཤད། །དབྱངས་དེས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀུན་ཁྱབ་གྱུར་ཏེ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ཐོས་མ་རིག་སངས་པར་བསམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་པར་གྱུར་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་གྲགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོས་པས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་སངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཟོད་ཐོབ་སྒོ་དང་ཚིག་དང་དོན། །སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་ཞེས་རྣམ་བཞིར་བརྗོད། །ཅེས་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་གཟུངས་དང་། མི་འཇིགས་པ་ཡི་སྤོབས་པ་ནི། །ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་གནས་རྣམས་ལ། །མྱུར་གསལ་རྣོ་ཞིང་ཟབ་རྒྱ་ཆེ། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྤོབས་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་སྤོབས་པ་མི་ཟད་པ་དང་། ཟག་མེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཐའ་ཡས་པ་ཐོབ་པར་བསམ་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་འབྲུ་གསལ་དག་སྙན་པས་སྤྲོས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་བསྡུས་པ་དོན་བསྡུ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་གདུལ་བྱར་གོ་སླ་བའི་རིམ་པས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་ལ་ཐེ་ཚོམ་བཅད་དོ། །འཆད་པའི་སྐྱོན་ཡང་མདོ་བཤད་ཚེ་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་དང་ཐ་སྙད་སྦྱར་ཞིང་། སྔགས་བཤད་དུས་འོག་མའི་ལྟ་གྲུབ་དང་འདྲེས་པའི་སྐབས་འཆོལ་བ་དང་། རང་གིས་ཀྱང་མ་གོ་བཞིན་དུ་གོ་རྒྱུ་ཅི་ཡང་མེད་པ་འཆད་པའི་བརྡ་མ་འཕྲོད་པ་དང་། བཤད་ནོར་འགྲེལ་ནོར་བྱས་ནས་ཚིག་དོན་ནོར་བ་དང་། ཟུར་ཟ་བྱེད་པ་སོགས་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་སེམས་དང་ངག་སྤྲོ་བ་དང་། ན་གེ་ནོག་གེ་གོ་རྒྱུ་མེད་པས་ཚིག་མི་གསལ་བ་དང་། ཆ་མ་ཚང་བས་ལྷག་ཆད་དུ་གྱུར་པ་དང་། དམ་བཅས་པ་སྔ་མ་ཕྱི་མས་སུན་འབྱིན་པ་རང་ཚིག་སྔ་ཕྱིར་འགལ་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཆོས་ཀྱི་གསེབ་ཏུ་ཟུར་གྱིས་གནོད་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་རང་གི་འཁོར་དང་གཞན་ལ་འཕྱ་བ་དང་། ཡུལ་གྱི་བརྡའ་སྐད་ངན་པ་གྲོང་ཚིག་འདྲེས་པ་དང་། གདུལ་བྱའི་བློ་དང་མི་འཚམས་པའམ་དུས་སུ་མ་བབ་པའི་གཏམ་སྟེ། སྐྱོན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་སྤངས་ལ། ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་མཁས་པ་ཡོན་ཏན་འབྱོར་ལྡན་གྱིས་བཤད་ལུགས་ལྟར་དུ་བཤད་དགོས་པ་ཉིད་དེ། བརྡའ་གསལ་བས་འཁོར་གྱི་ཁམས་སུ་ཁྱབ་པ་དང་། རྣ་བར་སྙན་པས་ཀུན་གྱིས་ཉན་པར་སྤྲོ་བ་དང་། ཚིག་དོན་ངེས་པས་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་དང་། དཔེ་དོན་མཁས་པས་ཉན་པ་པོའི་ཡིད་དུ་འབབ་ཅིང་རྟོགས་པར་སླ་བ་དང་། བློ་དང་འཚམས་པས་དོན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། སྐབས་སུ་གཏམ་རྒྱུད་ངོ་མཚར་ཅན་བསྟན་པས་ཉན་པ་ལ་མི་སྐྱོ་བ་དང་། ལུང་རིགས་ཀྱི་སྒྲོམ་ནས་བཏོན་པས་ནོར་འཁྲུལ་མེད་པ་དང་། ཕྱོགས་སྔའི་འདོད་པ་བཀོད་པ་དང་སྐྱོན་རྣམས་མཚང་འདོན་གྱིས་སློངས་པར་བརྗོད་པས་ཉེས་པ་ལས་བཟློག་པར་མཁས་པས་ཕན་ཐོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཐུན་པར་བཤད་པས་ཀུན་ལ་འཐད་པ་དང་། གོ་བདེ་ཞིང་ཡུལ་སྐད་ངན་པ་དང་མ་འདྲེས་པས་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པ་དང་། རྒྱས་པར་སྤྲོས་ཤིང་གནད་དུ་སྡུད་པ་ལ་མཁས་པས་བཤད་པ་རང་དབང་དུ་གྱུར་པ་དང་། སོས་དལ་ཞིང་ཁོང་ཡངས་པས་ཐོགས་རྡུགས་དང་ངལ་དུབ་མེད་པའི་ཚུལ་ནི་ཡོན་ཏན་འབྱོར་ལྡན་གྱི་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་སྨྲ་བ་ནི་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་སྙིང་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཕྱག་རྒྱ་གསང་ཆེན་སྙིང་པོ་འདི། །རྟོགས་ནས་སྨྲ་བར་གང་བྱེད་པ། །དེ་ཉིད་ང་ཡིན་དབང་ཡང་རྫོགས། །ཞེས་སོ། །ཚངས་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུའི་ཁོ་ལག་རྫོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་དུ་ངེས་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གང་ཟག་ཡིན་ཀྱང་། གོང་ནས་བཤད་པའི་ཚིག་དོན་ཤེས་རབ་དང་། སྤོབས་པའི་སྦྱོར་བ་ཚང་ན། ཡོན་ཏན་འབྱོར་ལྡན་གྱི་བཤད་ཚུལ་ཡིན་པས། དེ་ལ་དབང་ཡང་རྫོགས། བརྒྱུད་པ་དང་ཡང་ལྡན། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་འཚོབ་མཁན་ཡང་ཡིན་ཅེས་པའོ། །གཉིས་པ།

སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་བ།

སློབ་དཔོན་ལ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཇི་ལྟར་རྫོགས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཚེ་འཆད་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་ནི། །ཚིག་དོན་ལེགས་བཤད་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་མེད་བཤད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །སྐྱོ་ངལ་བཟོད་པ་སྤྲོ་བས་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། །མ་ཡེངས་བསམ་གཏན་འབྱེད་པ་ཤེས་རབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་འཆད་པ་པོས་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་ཕྱིན་དྲུག་ཚང་བར་བྱས་ནས་བཤད་དགོས་པས། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་ལེགས་པར་བཤད་པ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་མ་འདྲེས་པར་འཆད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས། འཆད་པ་ན་སྐྱོ་ངལ་དང་བཀྲེས་སྐོམ་ཚ་གྲང་ལ་སོགས་པ་བཟོད་པས་ན་བཟོད་པའོ། །འཆད་པ་ལ་མི་སྐྱོ་ཞིང་སྤྲོ་བས་བརྩོན་འགྲུས། སེམས་གཞན་དུ་མ་ཡེངས་པར་འཆད་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པས་བསམ་གཏན་ནོ། །གང་བཤད་པར་བྱ་བའི་གནས་སོ་སོར་འབྱེད་པ་དང་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པས་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་ཡང་འཆད་དུས་ན་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཟིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ།

རྗེས་བསྟན་པ།

ཆོས་ཐོན་པའི། རྗེས་ལ་སེམས་ཅན་དོན་དུ་བསྔོ་བར་བྱ། །བཀའ་དྲིན་དྲན་པས་དམ་ཆོས་གུས་པ་བསྐྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ངང་ནས་བདག་དང་། ཉན་པ་པོ་དང་། ཆོས་རྣམས་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱས་ལ། སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེན་གྱུར་པ་འདི་ཡིས་ནི། །འགྲོ་བའི་ནང་ནས་རང་བྱུང་སངས་རྒྱས་ཤོག །ཅེས་འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་རང་བྱུང་སངས་སྟེ་ཞེས་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་རང་བྱུང་སངས་རྒྱས་ཡིན་པས་སླར་རྒྱས་མི་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ནང་རྒྱུད་སྡེ་གསུམ་པོ་དགོངས་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས། འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་འབྲས་དབྱེར་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སངས་རྒྱས་པར་ལྟ་བའི་སྐབས་ན། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་མན་ངག་ལྟ་ཕྲེང་ལས། རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་། རྟོགས་པའི་སངས་རྒྱས། གྲུབ་པའི་སངས་རྒྱས་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་མཛད་ནས་གསུངས་སྐབས། རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡིན་པ་དང་། དབྱེ་བའི་སྟེང་ནས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་རྒྱུའི་སངས་རྒྱས། སྐྱེ་བ་བསྟན་པའི་སངས་རྒྱས། སྐྱེ་བར་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་སངས་རྒྱས། ཞེས་པ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་ལ། འོ་ན་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བསྒྲལ་བའི། །སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྒྲོལ་བར་ཤོག །ཅེས་པ་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུ་འབྲས་དབྱེར་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ཀྱང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྩལ་སྦྱོང་བ་ལ་རིམ་གྱིས་སྦྱོང་བར་བྱ་བ་ཙམ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་རང་གི་གསུངས་ལས་ཀྱང་མངོན་པའོ། །ཅེས་པའམ། རིན་ཆེན་དགེ་ཚོགས་འདི་ཡིས་འགྲོ་བ་ཀུན། །རྟག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་། །རང་གཞན་དོན་གཉིས་རྫོགས་པའི་མཐར་ཕྱིན་ནས། །ཆོས་རྔ་སྒྲོགས་པས་འཇིག་རྟེན་མཛེས་པར་ཤོག །ཅེས་བརྗོད་ལ། དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱད་དུ་ཡོད་པ་འདི་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་བཀའ་དྲིན་ལས་བྱུང་བས། རྩ་བ་དང་བརྒྱུད་པར་བཅས་པའི་བླ་མ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་སྙམ་པ་དང་། གང་བཤད་བྱ་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲ་ཚིག་ཡི་གེའི་རྣམ་པར་བཞུགས་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་བཀའ་དྲིན་ཆེ་སྙམ་པ་དང་། གྲོགས་དམ་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཐོས་པས་དགེ་བ་ལ་འདུན་པའི་གྲོགས་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་སམ་སྐལ་ལྡན་རྡོ་རྗེའི་མཆེད་ལྕམ་རྣམས་བཀའ་དྲིན་ཆེ་སྙམ་པ་དང་། ཆོས་ལ་བར་ཆད་མེད་པ་འདི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་བྱེད་པོ་མཁའ་འགྲོ་དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས་ཀྱི་དྲིན་ཡིན་པས་སྲུང་མ་དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོ་རྣམས་བཀའ་དྲིན་ཆེ་སྙམ་པ་དང་། ཆོས་ལ་སྤྱོད་པའི་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་འདི་གསོ་ཞིང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕ་མ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་སྙམ་པ་དང་། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དམ་པ་གནས་ཡོད་པའི་བཀའ་དྲིན་ཡིན་པས། སྐྱེ་དགུའི་ཕན་བདེའི་འབྱུང་གནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དམ་པ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་བསམ་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ།

ཕན་ཡོན་བསྟན་པ།

ཆོས་ལེགས་པར་བཤད་པ། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་དྲན་དང་ཏིང་འཛིན་དང་། །ཉོན་མོངས་རྟོག་བྲལ་སྤོབས་པ་ཟད་མི་ཤེས། །ཆོས་མཛོད་འཛིན་དང་བདེ་གཤེགས་ཆོས་ཐོས་དང་། །ལྷ་མིས་བསྟོད་ཅིང་གྲགས་དང་བསམ་པ་འགྲུབ། །ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ཆོས་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་། །མྱུར་དུ་བདེ་གཤེགས་ཆོས་ཆར་འབེབས་པ་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་རབ་ཏུ་དྭངས་པས་ཐར་པ་ལ་དམིགས་ཏེ་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་གྲགས་པ་འདོད་པའི་རེ་ལྟོས་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་དང་། རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མི་འཇིགས་པའི་སྤོབས་པ་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང་། རྒྱུད་ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་བ་རྣམས་སུ་འཛིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་དངོས་ཀྱི་མདུན་ལས་ཆོས་ཐོས་པ་དང་། ལྷ་དང་དཀར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བ་ལ་དགའ་བའི་ལྷ་མིའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྟོད་ཅིང་འདུན་པ་དང་། འགལ་རྐྱེན་མེད་ཅིང་མཐུན་རྐྱེན་ལེགས་དགུའི་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་དང་དུས་ནམ་ཡང་མི་འབྲལ་བ་དང་། མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཆར་གྱིས་གདུལ་བྱ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། འཕྲལ་དང་ཡུན་གྱི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཕན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་ཞུས་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་སྒོ་གཞན་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྙེད་ཐོབ་སྟེ། རབ་ཏུ་ཞི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་མདོ་ལས། ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དག་ལ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་རེ་ལྟོས་ཀྱི་འདོད་པ་མེད་པར་སྙིང་རྗེས་ཕན་པར་འདོད་པས་ཆོས་སྟོན་ན། ཤེས་རབ་རྣོ་བར་འགྱུར་རོ། །སྤོབས་པ་མི་ཟད་པར་འགྱུར། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར། བླ་ན་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་མདོ་ལས། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་བ་དང་། ཆོས་སྲུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུང་བ་དང་། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟོད་པ་དང་། མི་མ་ཡིན་གྱི་གནོད་པས་མི་བརྫི་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་བསྲུང་བ་དང་། ཕྱོགས་བཅུར་སྙན་པས་གྲགས་པ་དང་། བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་དང་། ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པ་དང་། ལས་བྱས་ནས་བསོད་སྙོམས་ཟ་བ་དང་། དྲན་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ཆུང་བ་དང་། རང་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཚར་གཅོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འཛིན་པ་དང་། ངན་སོང་གི་འཇིགས་པ་མེད་པ་དང་། དཀའ་བ་མེད་པར་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བ་དང་། སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དྲན་པ་དང་། ཞིང་དག་པར་སྐྱེ་བ་དང་། དབང་པོ་ཚང་བར་སྐྱེ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་། ཆོས་ཉན་པ་དང་། དགེ་འདུན་དང་འགྲོགས་པ་དང་། མི་འབྲལ་བ་དང་། སྤོབས་པ་མི་ཟད་པའི་རྒྱུ་འཛིན་པ་དང་། གཟི་བརྗིད་ཅན་གྱི་གཟུངས་ཐོབ་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མཁས་པས་གཡོག་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་འཛིན་པ་དང་། མྱུར་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་འབྱུང་བ་དང་། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཐོབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་གཏེར་མི་ཟད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ་ཞེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བསྐུལ་བའི་མདོ་ལས། ཆོས་སྨྲ་བ་དེས་ཕན་ཡོན་ཉི་ཤུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་དང་བློ་གྲོས་དང་བརྟན་པ་དང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང་། བདུད་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་། བཀའ་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་མི་མ་ཡིན་པས་བསྲུང་བ་དང་། ལྷས་གཟི་བརྗིད་བསྐྱེད་པ་དང་། དགྲས་གླགས་མི་རྙེད་པ་དང་། མཛའ་བཤེས་མི་ཕྱེད་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་མང་བ་དང་། མཁས་པས་བསྔགས་པ་དང་། ཚིག་བཙུན་པ་དང་། སྤོབས་པ་སྐྱེ་བ་དང་། ཚེགས་ཆུང་ངུས་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་བྱེད་པ་དང་། སྒོ་གསུམ་གྱི་མི་དགེ་བ་སྡོམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་མང་པོ་གུས་པ་དང་། སེམས་དྲང་པོར་འགྱུར་བ་དང་། དགའ་བཞིན་དུ་འཆི་འཕོ་བ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཛིན་པ་དང་། དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ནོན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཐུན་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང་། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། ཕན་ཡོན་བཅུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་དང་། ལེགས་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་དང་། ཞིང་སྦྱོང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཐོབ་པ་དང་། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཚར་གཅོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཀྱི་བསྒོ་སྐལ་སྦྱིན་པ་དང་། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་རྫོགས་པ་དང་། ཚེ་འདིར་བདེ་བར་གནས་པའོ་ཞེས་པ་དང་། ཀུན་འདུས་རིག་པའི་མདོ་ལས། གསང་སྔགས་ཀྱི་ལྷའི་མཚན་རྣ་བར་ཐོས་པར་བསྒྲགས་པ་ཙམ་གྱིས་བསྐལ་པ་དགུ་བཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་བསགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་བྱེད་དོ། །གཟུངས་སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ལན་རེ་བསྒྲགས་པས་ཀྱང་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཚད་མེད་པ་ཇི་སྙེད་འཛིན་པས་ན་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །ཆོས་བཤད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཡིན་རུང་། གོང་ནས་ཡོན་ཏན་འབྱོར་ལྡན་གྱིས་བཤད་པའི་ཚུལ་བཤད་པ་ལྟར་དུ་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་གནད་རྣམས་འཆད་ཤེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་འོ་སྙམ་ནས་རང་གིས་རང་ཉིད་བརྙས་འདུག་དགོས་པ་མིན་ཏེ། སྲོག་གཅོད་ཀྱི་ཉེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག རང་གི་ལུས་ལ་དཔེ་ལོང་ལ། །གཞན་ལ་གནོད་པ་མ་བྱེད་ཅིག །ཅེས་བསམ་པ་དག་པས་སྨྲས་ནའང་ཆོས་སྦྱིན་ཡིན་པས། ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་དོན་མང་པོ་བཤད་མ་ཤེས་རུང་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་རང་གི་ཆེ་ཤེས་ཆུང་ཤེས་བཤད་པར་བྱས་ན་དེས་ཀྱང་བསོད་ནམས་དཔག་མེད་ཐོབ་པ་ཡིན་པ་དང་། བསོད་ནམས་དེ་འདྲ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་རབ་དང་སྤོབས་པའི་གཏེར་ཆེན་རྙེད་ནས་རྒྱལ་བའི་གསུང་མཛོད་འགྲོལ་ཐུབ་པ་དེ་འབྱུང་བ་དང་། །གཞན་ཡང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་མ་ཎི་ཡི་གེ་འབྲུ་དྲུག་མ་ཙམ་ཡང་བསམ་པ་དག་པས་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་རྣ་ལམ་དུ་སྒྲོགས་དང་། དེ་ཡང་ཕན་ཡོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཛིན་པ་ཞེས་རྒྱལ་བ་ཉིད་ཀྱི་བཀའ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འཆད་པ་པོ་སློབ་དཔོན་གྱི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་རིང་མཚམས་འདི་ནས་བཞག་ན་ཆོག་འདུག དེ་ལ་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདིའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་ཀྱི་སྤྱིའི་ཆིངས་གཉིས་པའི་སྐབས་ཀྱི། རྒྱས་བཤད་ལམ་གྱི་རིམ་པ་བཤད་པ་ལས་གལ་ཆེའི་གནས། ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་ཇི་ལྟར་བགྲོད་པའི་ཚུལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་གང་ལས་ཐོས་པ་བྱ་བའི་ཡུལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་བསྟེན་ཚུལ། དེའི་ལྡོག་ཕྱོགས་རྣམས་བཤད་པའི་དེ་མ་ཐག་པར། དེ་རིང་གི་བཤད་བྱའི་གཙོ་བོ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བྱ་བའི་ཚུལ་ངེས་པར་བྱ་བའི་ནང་གི་སློབ་དཔོན་གྱིས་འཆད་ཚུལ། སློབ་མས་ཉན་ཚུལ། དང་པོ་སྣོད་བརྟག་ཚུལ། སྣོད་དང་འཚམས་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཚུལ་རྣམས་དང་། ཆོས་སྟོན་པ་དེ་ཡང་ཡས་འབེབས་རྩོལ་མེད་ཀྱི་ལམ་མཁའ་ལྡིང་ནམ་མཁའ་ནས་འབབ་པ་ལྟ་བུ་དང་། མས་འཛེག་མཚན་བཅས་ཀྱི་ལམ་སྤྲེའུ་ཤིང་སྡོང་ལ་འཛེགས་པ་ལྟ་བུ་དང་། བློ་ཆོད་ཅན་གསེབ་ལམ་ཁྲིད་པའི་གནའ་ཕྲུག་བྲག་ལ་འཛེགས་པའི་ཡང་རྩལ་དང་འདྲ་བའི་རིམ་པ་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་ལས་འཕྲོ་སྣ་ཚོགས་པ་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་བློ་རིམ་དང་བསྟུན་ནས་འོག་ནས་གོང་མར་ཡར་འཁྲིད་པ། ཐབས་ཤེས་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ཚོགས་གཉིས་ཤིང་རྟའི་འགྲོས་དང་བསྟུན་པའི་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་དང་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་བཤད་པའི་བསྟན་པའི་སྤྱི་སྲོལ་གྱི་གཞི་བཏིང་། དེ་ནས་གང་བཤད་བྱའི་ཆོས་དེར་ཡང་ཐེག་པའི་རྣམ་གྲངས་དང་བླང་དོར་ཤེས་བྱའི་གནད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས། དང་པོའི་ལས་ཅན་ལས་དང་པོ་པ་ལ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་བཤད། ལམ་ཞུགས་རྣམས་ལ་ཐེག་པའི་རྣམ་བཞག་བཤད། གཞན་དོན་སྤྱོད་པའི་རིགས་ཅན་ལ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ནས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་དགོངས་པ་རྒྱས་པར་བཀྲལ་ནས་བཤད། དེ་ཡང་བསྡུ་བའི་གནད་ཀྱང་འདུས་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། ཆོས་བཤད་པའི་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་གྱི་རིམ་པ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་དུ་བསྟན་ནས། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པས་འཇུག་བསྡུས་པ་རེད། དེ་དག་གི་གོ་དོན་ཅུང་ཟད་གླེང་ན་ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་སྐབས་ལ། ཆོས་འཆད་པ་པོ་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་ཆོས་འཆད་དགོས་ཤིང་། དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་གྱི་ཆ་རེ་རེ་ནས་ལེགས་པར་བཤད་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་མེད་པར་བཤད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཆོས་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་སྐྱོ་ངལ་སྣ་ཚོགས་བཟོད་པ་དེ་བཟོད་པ་དང་། དེར་སྤྲོ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་བརྩོན་འགྲུས་དང་། མ་གཡེངས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དེའི་ཚིག་དོན་ལ་གཞོལ་བ་བསམ་གཏན་དང་། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་དབང་གིས་མ་འདྲེས་མ་འཛིངས་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བར་བཤད་ནས་རང་བཞིན་འཛིན་མེད་བརྗོད་བྲལ་དུ་རྟོགས་ན་དེ་ཤེས་རབ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཕྱིན་དྲུག་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་དང་། ཉན་པ་པོ་ལ་ཡང་ཆོས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མན་ངག་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ཕར་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཚང་དགོས་པས། མེ་ཏོག་སྟན་སོགས་འབུལ་བ་དེ་སྦྱིན་པ། ཆོས་འཆད་པའི་ས་ཕྱོགས་གཙང་སྦྲ་བྱེད་པ་དང་ཀུན་སྤྱོད་ཚུལ་བཞིན་སྡོམ་པ་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས། དཀའ་ཐུབ་བཟོད་ཅིང་འཚེ་བ་མེད་པ་དེ་བཟོད་པ། ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་སྐུལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བརྩོན་འགྲུས་དང་། མ་གཡེངས་གདམས་ངག་ལ་སེམས་སྦྱོར་བ་དེ་བསམ་གཏན། དོགས་པ་སེལ་ཞིང་ཐེ་ཚོམ་བཅད་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་སྔར་མེད་རྒྱས་པ་ཤེས་རབ་སྟེ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོ་དེ་སློབ་མའི་ངོས་ནས་ཚང་དགོས་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་ཞུ་དུས་གུས་པའི་སྤྱོད་ལམ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་ཉན་དགོས་པ་ཡིན། སྤྱིར་འདི་ནས་ང་ཁ་མར་ལ་འཁོར་ནས་ཁྱེད་དགེ་འདུན་རྣམས་པའི་ཞལ་ཡར་ལ་འཁོར་བ་དེ་ངོ་མས་བཤད་ན་མི་འོས་མི་རུང་རྒྱུ་ཞིག་རེད་ཀྱང་། ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བ་འདོན་པའི་ཕྱིར་དེ་འདྲ་མ་བྱས་ཐབས་མེད་ཡིན་ཏེ། མ་གུས་པ་ལ་ཆོས་མི་བཤད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་གནའ་སྔོན་ཆད་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་དང་སྦྱར་ན། རྣལ་འབྱོར་མ་རྒུར་ཆུང་ཞེས་པ་དེས་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དག་ལ་ཆོས་འཆད་པའི་སྐབས་སུ། རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་རྣམས་ཐོབ་མཐོ་བ་དང་། རྣལ་འབྱོར་མ་རྒུར་ཆུང་ཐོབ་དམའ་ཞིང་འབྱོར་འཁོས་ཞན་པས། རྣལ་འབྱོར་མ་རྒུར་ཆུང་སྟན་དམའ་མོ་ཞིག་གི་སྟེང་ལ་འདུག་པ་དང་། བཙུན་མོ་རྣམས་གསེར་ཁྲི་མཐོན་པོ་ཤ་སྟག་གི་སྟེང་དུ་འདུག་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཆོས་དུས་རིང་པོ་དང་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ཅི་ཙམ་བཤད་ཀྱང་། སློབ་མ་རྣམས་ལ་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པ་དང་། ཡོན་ཏན་བརྙེས་པ་ཅི་ཡང་མ་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ནས་རྣལ་འབྱོར་མ་རྒུར་ཆུང་རང་ཉིད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་གྱི་མདུན་དུ་སོང་ནས། ངས་སློབ་མ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཇི་ཙམ་བཤད་ཀྱང་ཡོན་ཏན་དང་དངོས་གྲུབ་ཅི་ཡང་འབྱུང་དུ་མེད་པ་གང་གིས་ལན་པ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་ན། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་སློབ་མ་དག་གིས་ཆོས་ཞུ་བའི་སྐབས་སུ་སློབ་དཔོན་ལ་གུས་པ་མ་ཤེས་པའི་ཉེས་པ་ཡིན་པས་བཙུན་མོ་རྣམས་ཁྲི་ལས་ཕོབས་གསུངས་པས། ཕྱི་ཉིན་བཙུན་མོ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་བཅོམ་ནས། ཁྲི་ལས་ཕབས་ཤིང་། རྒུར་ཆུང་མ་གསེར་ཁྲིའི་སྟེང་དུ་བཞུགས་སུ་བཅུག་ནས་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པ་དང་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་ཆོས་ཞུ་དུས། རབ་ཏུ་དམའ་བའི་ས་ལ་འདུག །དུལ་བའི་དཔལ་ནི་རྣམ་པར་བསྐྱེད། །དགའ་དང་ལྡན་པའི་མིག་གིས་བལྟ། །ཚིག་གི་བདུད་རྩི་འཐུང་བ་བཞིན། །རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ཏེ་ཆོས་ཉོན་ཅིག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ཀུན་སློང་དང་ཀུན་སྤྱོད་ཀྱང་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྦྱོར་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཐོག་ནས་དངོས་གཞི་འདུ་ཤེས་བཞི་དང་ལྡན་པ། རང་ལ་ནད་པའི་འདུ་ཤེས། ཆོས་ལ་སྨན་གྱི་འདུ་ཤེས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྨན་པ་མཁས་པའི་འདུ་ཤེས། ཆོས་ནན་ཏན་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་ནད་ཉེ་བར་འཚོ་བའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་བསྐྱེད་ནས། དངོས་གཞི་དང་མཇུག་གི་བྱ་བ་ཡང་སྣོད་ཁ་སྦུབ། ཞབས་རྡོལ། དུག་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པར་ཆོས་འཛིན་ཅིང་དགེ་རྩ་སེམས་ཅན་ལ་བསྔོ་བ་སྟེ་དེ་ཐམས་ཅད་ཚང་དགོས་པ་ཡིན། དམ་པའི་ཆོས་ཞེས་པ་འདི་འཇིག་རྟེན་ལ་དཀོན་པའི་རིན་ཐང་ཆེས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ནོར་བུ། དེ་ལས་རྩ་ཆེན་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དེ་རང་རྒྱུད་ལ་བསྟེན་པའི་ཆེད་དུ་དཀའ་བ་ཇི་ལྟར་སྤྱད་དགོས་ཀྱང་འོས་ཤིང་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སློབ་པ་ལམ་ལ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་ན། རྒྱལ་པོ་ཞིག་གི་སྐྱེ་བ་བཞེས་པའི་ཚེ། ཉིན་ཞིག་རྒྱལ་པོ་ཁང་བཟང་གི་ནང་ལ་བཞུགས་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ། ལྷའི་དབང་པོ་རྒྱལ་བྱིན་གྱིས་སྲིན་པོ་ཞིག་ལ་སྤྲུལ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁང་བཟང་གི་སྟེང་ནས་མར་ལ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྐང་པ་གཉིས་འདི་ལྟར། ཀྱེ་མ་འདུས་བྱས་རྣམས་མི་རྟག །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པས་རྒྱལ་པོས་དེ་ཐོས་སྐབས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒོ་ཕྱེས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་བསྟན་སོང་སྙམ་ནས་དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བའི་སྒོ་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་གུས་པས་བཏུད་དེ། གྲོགས་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ད་རུང་མུ་འཐུད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་མཇུག་རྫོགས་པར་གྱིས་དང་ཞེས་པས། སྲིན་པོས་ཁོ་བོ་ལྟོགས་དྲགས་པས་བཤད་མི་ནུས་པར་འདུག་མི་གསོན་པོའི་ཤ་ཁྲག་དྲོན་མོ་ཞིག་བྱིན་དང་དེ་ནས་བཤད་ཆོག་ཟེར་བ་ལ། རྒྱལ་པོའི་སེམས་པ་གཞན་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་འཚེ་བྱེད་མི་རུང་ཞིང་། ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཡིན་པས་རང་གི་ཤ་ཁྲག་ཀྱང་སྦྱིན་འོས་སྙམ་ནས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཆ་ཚང་གསུང་རོགས་གནང་དང་ཡོན་དུ་ང་རང་གི་ཤ་སྦྱིན་ཆོག་ཅེས་ཁས་བླངས་པས། རྒྱལ་བྱིན་གྱི་སྤྲུལ་བ་སྲིན་པོ་དེ་ཡིས་གོང་གི་ཚིགས་རྐང་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་སུ། སྐྱེས་ནས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །དེ་བས་ཉེ་བར་ཞི་བ་བདེ། །ཞེས་པ་ཞིག་བསྣན་ནས་ཤློོ་ཀ་ཞིག་ཁ་བསྐངས་ཚེ། རྒྱལ་པོས་དེའི་ཚིག་དང་དོན་ལ་ལེགས་པར་བསམས་རྗེས། འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒོ་དང་ལམ་དངོས་སུ་འདུག་ལ། འདི་ལས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འདུག་བསམས་ནས། དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ་མཚོན་རྣོན་པོ་བླངས་ནས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་རང་གི་ལུས་ཀྱི་ཤ་བཅད་ནས་སྲིན་པོ་ལ་བྱིན་པ་དང་། བྲང་དང་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པའི་ཤ་བྱིན་ཡང་སྲིན་པོ་འགྲང་དུ་མ་འདོད་པས། དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་ལུས་འདི་ཡོངས་རྫོགས་སྦྱིན་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས། བདག་གི་ལུས་ཡོངས་རྫོགས་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ས་རྣམ་པ་དྲུག་དུ་གཡོས་ནས་ལྷའི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་བབས་པ་དང་། དེ་ནས་རྒྱལ་བྱིན་གྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཤ་འདི་བཞིན་བཅད་པ་ལ་མི་དགའ་བ་མ་བྱུང་ངམ་ཞེས་དྲིས་པ་ན། ང་ལ་མི་དགའ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་པས་མ་ཚད་ད་དུང་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བླ་ལྷག་ཏུ་སྐྱེ་བའི་སྐུལ་མ་བྱུང་སོང་ཞེས་པས། རྒྱལ་བྱིན་གྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་གཏམ་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་ཆོག་པའི་བདེན་རྟགས་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཟེར་བ་ལ། རྒྱལ་པོས་བདེན་པར་བརྡར་ན་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་ཞེས་པས། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདེན་པ་བསྐུལ་ནས་ལུས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བྱེད་ཐུབ་ན་དེ་བདེན་པའི་རྟགས་ཡིན་ཞེས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས། ངས་འདི་ལྟར་ལུས་ཀྱི་ཤ་བཏང་བ་ལ་མི་དགའ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཅིང་ངན་སོང་དུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེའི་དབང་དུ་གྱུར་ཡོད་ན། བདེན་པ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདག་གི་ལུས་སྔ་མ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་གསུངས་མ་ཐག་ཏུ་སྔར་བཞིན་གྱུར་པ་ཡིན། དེ་དང་འདྲ་བ་མང་པོ་ཡིས་བྱ་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་མངོན་པ་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན། འུ་ཚོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པར་ཞུགས་པ་དག་གིས། ལུས་ཀྱི་ཤ་བཅད་མི་དགོས། སྲོག་གི་འགྲོ་ཚང་གཏོང་མི་དགོས་པར་བདེ་བདེ་སྐྱིད་སྐྱིད་ལ་རང་ཁྱིམ་ནས་ཆོས་ཟབ་མོ། རང་གིས་ཉན་མོས་ན་ཉན་རྒྱུ་དང་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ཡོད་པའི་གོ་སྐབས་འདི་ཤོར་ནས་བརླག་ན། འགྱོད་པ་རྟས་མི་ཟིན་པ་ཞིག་རྗེས་ནས་ཡོང་རྒྱུ་ཉག་ཅིག་ཡིན། དེས་ན་ཡང་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེ་ཡིས། ཀྱེ་མ་དད་ལྡན་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་རྣམས་ཀུན། །ད་ལྟའི་འདི་བཞིན་གཏན་དུ་མི་འོང་བས། །གནམ་ས་འགྲེ་ལྡོག་རང་སྣང་བསྐལ་པ་འཁྲུག །དེ་དུས་སྟོངས་པའི་དམ་ཆོས་བྱེད་རེ་རན། །རན་པ་བས་ཀྱང་ཕྱིས་པར་གྱུར་པ་ཙམ། །ད་ལྟར་ཉིད་ནས་བརྩོན་པས་འབད་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པས། ད་ལྟའི་འདི་བཞིན་དུ་གཏན་དུ་མི་ཤེས་པར་འདུག་རྒྱུ་མེད་དེ། ཉིན་ཞིག་ལ་གནམ་ས་འགྲེ་ལོག་བརྒྱབ་པ་ལྟར་དུ་འཆི་ཁ་གནད་གཅོད་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་ཤར་ནས་བསྐལ་བ་དུས་གཅིག་ལ་གཡོ་འགུལ་བྱུང་བ་ལྟ་བུའི་འཇིག་སྐྲག་བྱུང་ཚེ་དམ་པའི་ཆོས་ལས་གཞན་པའི་རེ་ས་དང་སྐྱབས་གནས་མེད་པས་དེ་ད་ལྟ་ཉིད་ནས་མ་བསྒྲུབས་ན། རན་པས་མི་ཚད་ཕྱིས་པར་འགྱུར་བས་ད་ལྟ་ཉིད་ནས་བརྩོན་པ་ཆེན་པོའི་འབད་པར་བྱེད་འཚལ་ཞེས་འུ་ཚོ་རྗེས་འཇུག་རྣམས་ལ་ཞལ་གདམས་ཡི་གེའི་གཟུགས་ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཕུང་པོར་བཞག་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསག་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།