ཉིན་བཅུ་གཅིག་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ལ། འདི་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཡ་ང་བ། མི་བཟོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ཅན། སྲེག་ཅིང་ཟ་བར་བྱེད་པ་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ཅིང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཐོག་མཐའ་མི་མངོན་པའི་འཁོར་བའི་གནས་ན་འཁྱམ་བཞིན་པའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྙིང་རེ་རྗེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ད་ལྟའི་རང་ཉིད་དང་འདྲ་བར། བདེ་བ་འདོད་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས་མ་ཚད། སྔར་རང་ཉིད་ལ་རང་ལས་ཀྱང་གཅེས་པར་བཟུང་ནས་དྲིན་གྱིས་བསྐྱངས་པའི་ཕ་མ་བྱེད་མྱངས་བ་ཏག་ཏག་ཡིན་ཀྱང་། མཚམས་རེ་རྨོངས་པའི་དབང་གིས་དགྲར་གྱུར་དུས་སུ་ཡང་མ་དང་བུ་ཡི་འབྲེལ་བའི་གནད་དེ་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་དགྲར་ལྟ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཅིང་། དགྲར་ལྟ་བའི་ལས་དེས་གཞན་ལ་མི་གནོད་པར་རང་ལ་གནོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ས་བོན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་དེ་བས་ཀྱང་དེ་དག་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་དུ་མཆིས་ཤིང་། དེས་ན་ད་རེས་དེའི་གནད་དེ་ཤེས་པས། ཤེས་པ་ཙམ་དུ་མི་བཞག་པར་བརྩོན་པ་བྱེད་ཐུབ་ན་རང་གཞན་བདེ་བར་འགོད་པའི་ཐར་ལམ་རྙེད་ཐུབ་པ་ཡིན་པས། གལ་ཏེ་དེ་ལ་མི་བརྩོན་པར་དོན་ཆེན་ཐང་ལ་འཕངས་ནས་དོན་ཆུང་ཞིག་ལ་ཤི་འཇུ་རོ་འཐམ་བྱེད་པ་ནི་གླེན་པའི་ནང་གི་གླེན་པར་གྱུར་བའི་ཚུལ་དེ་ཤེས་པར་བྱས་ནས། བསམ་བློ་ནང་ལ་བསྐོར་ཏེ་སྔར་བསམ་ཕྱི་འདེང་ཞིག་བརྒྱབས་ན། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པོས་མིང་བཏགས་རུང་མ་བཏགས་རུང་། ད་རེས་ནི་འགྲོ་དྲུག་གི་ནང་ནས་མི་ཡི་ལུས་རྟེན་ཞིག་བླངས་ཡོད་པས་མ་ཚད་སེམས་ཀྱིས་བསམ་བློ་ཡང་གཏོང་ཤེས་ལ། སྔོན་མཐའ་ཕྱི་མཐའ་ཡང་རིག་འདུག རྣམ་དཔྱོད་རིག་པ་ཡང་འགྲོ་བ་གཞན་ལས་ལྷག་པར་མྱུར་བ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ཞིག་བཙལ་ནས། ལམ་དེ་ནས་དོན་གྱི་བདེ་བ་རྙེད་པར་བྱེད་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་གྱི་བདེ་བ་རྙེད་ཐབས་དང་། རྙེད་པ་ལ་ཆོས་ཞེས་གྲགས་ལ། དེ་ཡང་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ལས་འབྲས་གསར་དུ་ཡོད་པར་མཛད་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན་ཏེ་མིན་ཀྱང་། ལས་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཇི་ལྟར་ཡིན་པའི་གནད་དེ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་འདྲའི་ལམ་དེར་ཞུགས་པ་ལ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ཞེས་གྲགས་པ་ཡིན། ཚེ་དང་། གནས་དང་། གྲོགས་དང་། ལོངས་སྤྱོད་དང་། གནས་ཁང་དང་། གནས་མལ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཀྱང་རྟག་པར་མེད་པར་ཉིན་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་བསྐྱུར་རྒྱུ་ཡིན། འདིའི་འཇིག་རྟེན་འདིར་སྣང་གི་བདེ་འབྱོར་ལ་རྟག་འཛིན་བྱེད་པ་ནི། དཔེར་ན་ཆུ་ཆེན་ཁ་ཡི་གད་པ་ཆུ་ཟོས་ཀྱི་ཐོག་དང་། དགུན་ཁའི་དར་ཐོག་ལ་མཁར་ལས་བྱེད་པ་དང་ཨ་ན་མ་ན་རེད། དང་པོ་ལས་པའི་དུས་ནས་ཀྱང་ཞིག་རྒྱུ་མིག་སྔར་ལ་ཤར་ངེས་ཡིན། དེས་ན་སྐྱེས་པ་ནི་གོམ་པ་སྔོན་མ་ཡིན་ཞིང་འཆི་བ་ནི་གོམ་པ་རྗེས་མ་རེད། མདོར་ན་སྐྱེས་མཐའ་འཆི། འདུས་མཐའ་འབྲལ། བསགས་མཐའ་འཛད། ཐོབ་མཐའ་ལྷུང་བ་སྟེ་དེ་ལྟ་བུའི་མི་རྟག་མཐའ་བཞིས་མ་བསྡུས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ཤེས་ཚེ། འཁོར་བའི་ཆོས་གང་དང་གང་མཐོང་ན་ཡང་མཁྲིས་ནད་ཅན་ལ་སྣུམ་ཟན་སྟེར་བ་ལྟ་བུ་ལས་མེད་པ་ནི། བླ་མས་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་ལ་མ་བཤད་ཀྱང་དོན་ངོ་མའི་ཐོག་ནས་ར་འཕྲོད་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན། དེས་ན་ཆོས་བཤད་ཅེས་པ་དེ་གྲོས་འདེབས་ཤིག་ཡིན། འདིའི་གྲོས་མགོ་འདི་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། གྲོས་མཇུག་དེ་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་རྣམ་པས་མཐུད་པ་རེད། འདིའི་ཕན་པ་སུ་ལ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཟེར་ན། སེམས་ཅན་རང་ཉིད་ལ་འབྱུང་བའི་ལམ་ཞིག་སྟོན་ཡོད་པ་འདི་ལ་གལ་ཏེ་མ་ཞུགས་ན། ད་སྔོན་མི་ཚེའི་ནམ་ཚ། འབྱུང་བཞིའི་ལུས་ཀྱི་དར་རྒུད། ན་བ་འཆི་བ་ཐོག་ལ་ནམ་ཡོང་མི་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ལེགས་པར་གཞིག་ཚེ། སང་དང་གནངས་ལ་མི་བཞག་པར་ཉམས་ལ་རན་པའི་ཆོས་ཤིག་ད་ལྟ་ཉིད་ནས་བསྒྲུབ་དགོས་འདུག་བསམ་པའི་ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་མ་ཤར་རང་ཤར་དུ་གྱུར་ནས་སྐྱེ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་རྩ་བ་དེད་ན་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ལམ་འཁྲུལ་བ་སེལ་བའི་གནད་ལ་གང་ནས་བཤད་ཀྱང་འབབ་པ་ཡིན་ཕྱིར། ད་ཞག་གི་རིང་ལ་དེའི་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ཐུན་མོང་དང་། ཁྱད་པར་དང་། བླ་མེད་ཀྱི་ལམ་ནས་ཇི་ལྟར་རང་རྒྱུད་དང་འཚམས་པར་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་ཚུལ་རྣམས་བཤད་པ་ཡིན། མདོར་ན། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་སུ་འཁྱམས་པ་ནི་འཁྲུལ་བའི་དབང་གིས་ཡིན་པས། འཁྲུལ་བ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཐོག་ལ་ཞོག་དགོས་ཚེ། བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བའི་ཐོག་ལ་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་དགོས། ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བས་མི་ཚད་ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་སེལ་དགོས་པ་ཡིན་ཕྱིར། འཁྲུལ་བ་སེལ་ཙམ་ཞིག་གིས་མི་ཆོག་པ་ཡིན། འཁྲུལ་བ་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར་དགོས། དེས་ན་འཁྲུལ་བ་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར་ཞེས་པ་ནི། སེམས་དེ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ལ། མ་འཁྲུལ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཡིན། དེས་ན་འཁྲུལ་བ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར་བའི་ཐབས་དང་ལྡན་པར་འདེང་བརྒྱབས་ནས། གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་རིམ་པ་བརྒྱུད་ནས་འཁྲུལ་བ་ཡེ་ཤེས་སུ་དག་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་གནས་སྐབས་ཉོན་མོངས་ཡེ་ཤེས་སུ་དག་པའི་ལམ་དེ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དེ་ལ་བསྟེན་པ་དང་། མཐར་ཐུག་ལམ་དེ་ལ་བསྟེན་ནས་དག་པའི་མ་འཁྲུལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་དགོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ལམ་དང་མངོན་འགྱུར་གྱི་སྐབས་ལ་ཐབས་དང་ཐབས་བྱུང་གི་དབྱེ་བ་ཕྱེས་པ་ཞིག་རེད། ཉོན་མོངས་གང་སྐྱེས་དབྱིངས་སུ་དག་ནས་རང་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་དུས་འཁྲུལ་རྟོག་དབྱིངས་སུ་དག་ཅེས་བྱ་ལ། དེ་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་དང་ཁྱད་པར་བླ་མེད་ཀྱི་ལམ་གསུམ། གདུལ་བྱའི་ཁམས་དབང་མོས་པ་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་པས། དང་པོ་ཐུན་མོང་ཐེག་པའི་སྐབས་སུ་ཉོན་མོངས་དང་གཉེན་པོ་གཉིས་ཀ་གཡུལ་སྤྲད་དེ་གཉེན་པོས་ཉོན་མོངས་དེ་ཕམ་པར་བྱས་ནས་སྦྱང་པའི་ལམ་ཞིག་དང་། གཉིས་པ་སྔགས་སྤྱིའི་སྐབས་སུ་གསེར་འགྱུར་གྱི་རྩི་ཡིས་ལྕགས་གསེར་དུ་སྒྱུར་བ་ལྟ་བུའི་བསྒྱུར་བའི་ལམ་ཞིག་དང་། གསུམ་པ་བླ་མེད་འོད་གསལ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་ལ་མ་སྤངས་རང་གྲོལ་དབྱིངས་སུ་དག་པའི་ཐབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། ལམ་གང་ལ་མོས་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་བསླབས་པར་བྱས་ན་ཡང་། འགག་པ་ཉོན་མོངས་དག་པའི་དོན་དུ་མཐར་ཐོན་ས་གཅིག་ཡིན་པས། མདོར་ན་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ང་རྒྱལ་ཕྲག་དོག་ལྔ་པོ་དེ། མཐར་སོར་རྟོག་ཡེ་ཤེས། མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས། ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས། མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས། བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ལས་ཐ་དད་དུ་མེད་པར་གྱུར་ཚེ། འགག འགྱུར། དག་གང་བརྗོད་ཀྱང་། དུག་ལྔའི་འཁྲུལ་བ་གནས་སྐབས་ལ་དག་པའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པར་འཇོག་པས་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཞེས་བྱ་ལ། ཡང་དེ་ལ་རང་བཞིན་འཕྲལ་ལྡོག་ཅེས་ཀྱང་བརྗོད་ཆོག ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་དེ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པའི་སྐབས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཡིན་པར་གསུངས་ཤིང་། དེ་ཐབས་ཀྱིས་ལམ་དུ་བྱས་ན་དེ་ལས་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་ཡང་ཡིན་པས། དེ་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་གིས་ཟིན་ན་སྤོང་མི་དགོས་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་འགྲུབ་པར་ཡིན། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པའི་ཚུལ་གྱི་གནད་གསལ་བར་བཤད་ན། འདོད་ཆགས་འདྲ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། དེ་ཡང་འདོད་ཆགས་ནི་རང་སེམས་ཡུལ་ལ་འདུན་ཞིང་གང་ལ་འདུན་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་དེ་ཉིད་དང་དུ་ལེན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་དེ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གནས་ལུགས་མི་འགྱུར་བའི་རྩལ་ཡིན་པ་དང་། དེའི་རྩལ་དེ་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་སྟབས་ཀྱིས། ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་འདུན་པ་དང་། འབྲས་བུའི་སྐབས་སུ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྤངས་དང་དུ་བླངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟིགས་པ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་སུ་འགྲུབ་པ་དང་། དེ་ལྟར་དུ་ཞེ་སྡང་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་ནས་ཡུལ་དེ་ཉིད་ཕར་ལ་འདོར་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེའི་རྩལ་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ལམ་དུས་སུ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རང་རྒྱུད་ལ་གནས་སུ་མི་འཇུག་པས་མི་ཚད་འབྲས་བུའི་དུས་ཇི་ལྟ་བུའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་འཁྲུལ་བའི་དྲི་མ་བསལ་བ་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན། བདུད་བགེགས་བར་ཆད་ཐམས་ཅད་འཇོམ་པར་བྱེད་པ་རྡོ་རྗེ་མི་བསྐྱོད་པ་རུ་འགྲུབ་པ་དང་། གཏི་མུག་ནི་ཡུལ་ལ་མི་རྟོག་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེའི་རྩལ་དེ་ཉིད་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ལམ་དུས་སུ་མཚན་མར་མི་འཛིན་པ་དང་། འབྲས་དུས་ལ་སྤྲོས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམ་པ་སྣང་མཛད་འགྲུབ་པ་ཡིན་པ་དང་། ང་རྒྱལ་ནི་མཐོ་འདོད་ཁེངས་པ་ཡི་རྣམ་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེའི་རྩལ་དེ་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ལམ་དུས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཀུན་འདུས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ལ་ཞུགས་ཏེ་དེ་ཉིད་ལས་མཆོག་གཞན་མེད་པར་འཛིན་པ་དང་། འབྲས་དུས་ལ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱོར་བས་ཞུམ་པའི་རྣམ་པ་མེད་པའི་མི་མཉམ་པའི་ཟུག་ངུ་དང་བྲལ་བ་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ཡང་དེ་ལས་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཕྲག་དོག་དེ་བདག་དང་གཞན་དམིགས་ནས་མི་བཟོད་མི་མཉམ་པའི་བློ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེའི་རྩལ་དེ་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ལམ་དུས་སུ་སྒྲུབ་དང་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པར་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་ཅིང་། འབྲས་དུས་ལ་གདུལ་བྱར་ཕན་པ་སྒྲུབ་ཅིང་གནོད་པ་སྤངས་ཤིང་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དོན་ཡོད་གྲུབ་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེས་ན་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་ཟེར་ན་སེམས་ཀྱི་རང་རྩལ་ཡིན་ལ། སེམས་ཡོད་དུས་སེམས་ཀྱི་རང་རྩལ་འགོག་དགོས་ན་ཁོག་ཀྱང་མི་སྲིད་ལ། བཀག་ཀྱང་མི་དགོས། འཁྲུལ་བས་མ་བསླད་ན་དེ་ལྟར་དུ་དེ་དག་གི་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལྔར་འཆར་བ་དེ་འདྲ་ཡིན། ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་གང་ཡིན་ཀྱང་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་ན་ཡེ་ཤེས་དང་ནི་མ་ཟིན་ན་ཉེས་སྐྱོན་གྱི་རྐྱེན་དུ་གནས་པ་ལས་རྐྱེན་གྱིས་ཁོ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་བཟང་ངན་དུ་སྒྱུར་ཐུབ་པ་མིན་ལ། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོའི་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཇི་ལྟར་ཇི་ལྟར་མེས་ནི་རྩྭ་རྙེད་པ། །དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་དེ་སྟོབས་ཕྱིར་ཞིང་འཕེལ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉོན་མོངས་སྲིད། །དེ་ལྟར་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་མེ་རབ་འཕེལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཟུང་འཛིན་ཐ་མ་རུ་ཞེན། ཞེན་པ་ཨ་འཐས་ནས་བདག་དང་ཆོས་སུ་བདེན་པར་འཛིན་པའི་ངོ་ཁ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྩལ་དེ་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔར་སྐྱེ་བར་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་དག་པ་ཡིན་པར་རྟོགས། བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པར་རྟོགས་ཏེ་མཚན་མའི་དམིགས་གཏད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་དུས་སུ་རིག་པའི་རྩལ་ལྔ་བོ་དེ་གང་སྐྱེས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ཡིན། ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་ལས་ཡེ་ཤེས་གཞན་དུ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་དབང་གིས་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་འདི་དག་ཉན་ཐོས་པས་སྤང་བྱར་འཛིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྦྱང་བྱར་འཛིན། སྔགས་ཐུན་མོང་གི་ལམ་གྱིས་ལམ་དུ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པས། གོང་མ་གོང་མར་མ་རྨོངས་པ་དང་ཐབས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་ཐུན་མོང་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཉོན་མོངས་ལྔ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཡིན། དེ་ཐབས་ཀྱིས་ལམ་དུ་བྱས་ན་དེ་ལས་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་དང་། དེ་ཉིད་རྟོགས་པས་ཟིན་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་གྱུར་བ་ཡིན་པས། འཁྲུལ་བ་ཡེ་ཤེས་སུ་དག་ལུགས་ཐུན་མོང་དང་ཁྱད་པར་གྱི་དབྱེ་བ་དང་གོ་དོན་རགས་རིམ་ཞིག་ཞུས་ནས། འདིར་གང་འཆད་པར་བྱ་བ་རྒྱལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཛོད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ། ཟབ་གསང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ངེས་གསང་སྙིང་པོའི་དོན། གངས་ལྗོངས་རི་བོའི་ཁྲོད་འདིར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྫོགས་ཆེན་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ་པ་ཆེན་པོ། ཀུན་མཁྱེན་ངག་གི་དབང་པོའི་གསུང་རབ་དྲི་མ་མེད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཆེན་རྣམ་པར་བདུན་གྱི་གྲངས་སུ་བཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ལས། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མའམ་དང་པོར་གྱུར་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་རྒྱས་འགྲེལ་ཊཱིཀ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་པ་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་བགྱི་བཞིན་པ་ལས། འདིའི་འཇུག་ཡུལ་བསྟན་བཅོས་དངོས་ཀྱི་ལུས་ལ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱིའི་ཆིངས་ཀྱིས་བཅིང་པ་ལས། དང་པོ་སོང་ནས། གཉིས་པ་ལ་སྦྱོང་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་། སྦྱོང་འབྲས་མཐར་འབྲས་བུའི་རྣམ་བཞག་བཤད་པ་གཉིས་ལས། སྔ་མ་དེ་ལའང་ལམ་དངོས་དང་། ཇི་ལྟར་བགྲོད་ཚུལ་རྣམ་པར་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ། དེ་ལའང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལས་ཐོས་པའི་སྐབས་ལས། གང་ལས་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཚུལ། ཐོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་གསུམ་ལས། ཕྱི་མའི་སྐབས་ལས་འགའ་ཞིག་སོང་སྟེ། གཉིས་པ་སློབ་མས་ཇི་ལྟར་ཉན་ཚུལ་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

སློབ་མས་ཇི་ལྟར་ཉན་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་གང་ལས་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས་སུ། གང་གིས་ཐོས་པ་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་བཤད་པ་ནི། དེ་ནས་ཉན་བྱེད་སློབ་མའི་ཆོས་ཚུལ་ནི། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཚམས་སྦྱར་བའི་ཚུལ་གྱིས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། སྐྱོན་ཡོན་གྱི་སྒོ་ནས་གང་གིས་ཉན་པ་པོ་བསྟན་པ་དང་། དུས་ནམ་གྱི་ཚེ་ཉན། ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུས་ཉན་པར་གདམས་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

སྐྱོན་ཡོན་གྱི་སྒོ་ནས་གང་གིས་ཉན་པ་པོ་མདོར་བསྟན་པ།

སྐྱོན་རྣམས་སྤངས་ལ་གུས་པས་མཉན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉན་པ་དེའི་ཚེ་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ། དྲི་མ་དྲུག ཉེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གི་ཚོགས་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་མཉན་པར་བྱའོ། །སྐྱོན་གསུམ་ནི་སྣོད་ཁ་སྦུབ་པ་དང་། ཞབས་རྡོལ་བ་དང་། དུག་ཅན་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ཏེ། དེ་ཡང་སྣོད་ཁ་སྦུབ་པའི་ནང་དུ་བདུད་རྩིའི་ཆར་བབས་པའི་ཐིགས་པ་གཅིག་ཀྱང་མི་འོང་བ་ལྟར། ཆོས་ལ་རྣ་བ་མི་གཏོད་པའམ། གཏོད་ཀྱང་གཉིད་རྨུགས་དང་རྩེ་འཇོ་དང་གཞན་དུ་ཡིད་འཕྲོ་བར་བྱེད་པའོ། །ཞབས་རྡོལ་བའི་སྣོད་ས་ཐོག་ལ་བཞག་ཡོད་རིང་དུ་ས་ལ་བརྟེན་ནས་ཆར་བབས་པའི་ཆུ་ཡོད་པ་ཀུན་ཅུང་ཙམ་བརྟེན་ཡང་སྣོད་ཡར་བཀྱགས་པའམ་བཏེག་ན་ཟག་པ་སྟེ་དབོ་བ་ལྟར། ཆོས་ཐོས་པ་ཐེངས་རེ་དེ་ན་ཡོད་རིང་ཟིན་ཡང་། ཡང་དང་ཡང་དུ་དྲན་པ་ལ་འདྲིས་པར་མ་བྱས་པས་བརྗེད་པར་གྱུར་པ་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་ནང་དུ་བཤད་ཚེ་གོ་ཞིང་དེ་ཚེ་དྲན་ཡང་། སྒོར་བུད་དུས་བརྗེད་པ་ནི་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་ཞན་པའམ་དེས་མ་ཟིན་པས་ཡིན་ཕྱིར་དྲན་པ་བསྟེན་དགོས་པ་དང་། དུག་ཅན་སྣོད་དུ་ཆར་ཆུས་གང་བ་མ་བོ་བར་གནས་ནས་ཡོད་ཀྱང་དུག་གིས་སྦག་པའི་ཆུ་གང་གིས་སྤྱད་པ་དེ་ཉིད་མི་བདེ་བ་འགྱུར་བ་ལྟར། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་སོང་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ཐོས་པ་བྱས་ཀྱང་སླར་ཞིང་ཐོས་པས་དེ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱུ་རུ་མ་སོང་བར་ང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱུ་རུ་སོང་ནས་རྒྱགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་ཁ་སྦུབ་ཞབས་རྡོལ་དུག་ཅན་ལྟ་བུས་ཆོས་ཉན་པས་མ་གོ་པ་དང་གཅིག ཉན་ཡང་དྲན་པས་མ་ཟིན་པ་དང་གཉིས། ཟིན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་དང་འདྲེས་པ་དེ་གསུམ་སྤང་བར་གདམས་པ་ཡང་། ཡུམ་བར་མ་ལས། ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལེགས་པ་ཞེས་པ་གང་ཡིན་ན་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ལེགས་པར་ཉོན། ཁ་མ་སྦུབ་པར་རབ་ཏུ་ཉོན། ཞབས་མ་རྡོལ་བར་ཡིད་ལ་ཟུང་ཞེས་གདམས་པ་ཡིན་ནོ། །དྲི་མ་དྲུག་ནི་རྣམ་བཤད་རིག་པ་ལས། ང་རྒྱལ་དང་ནི་མ་དད་དང་། །དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་ཉིད་དང་། །ཕྱི་རོལ་རྣམ་གཡེང་ནང་དུ་སྡུད། །སྐྱོ་བས་ཉན་པ་དྲི་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། ཉེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བཤད་པ་དང་། ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

ཉེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བཤད་པ།

ཉེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ནི། མ་གུས་ལ་སོགས་བདུད་ཀྱི་ལས་དྲུག་དང་། །ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་སྒྲིབ་པའི་ལས་དྲུག་དང་། །ཚུལ་དུ་འཆོས་སོགས་ཆོས་སྤོང་ལས་དྲུག་དང་། །ཟང་ཟིང་གཉེར་སོགས་གཡེང་བའི་སྐྱོན་དྲུག་དང་། །རྙེད་བཀུར་ཆགས་སོགས་ལོག་པའི་སྐྱོན་དྲུག་དང་། །གཞན་དུ་བྱེད་སོགས་གོལ་བའི་ཆོས་དྲུག་སྟེ། །ཉེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་སྤངས་ལ་མཉན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་བཀོད་པའི་མདོ་དང་། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ། ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ། འཇམ་དཔལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་མདོ་དང་། ལག་བཟང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ལུང་གིས་བསྟན་པས་གསལ་བར་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ལ་བདུད་ཀྱི་ལས་དྲུག་ནི། འཕགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡི་གེར་འབྲི་བ་དང་ཉན་དུ་འཇུག་པའི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། ལེ་ལོའི་བདུད་ལས་དང་། སྙོམ་ལས་ཀྱི་བདུད་ལས་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་མ་དད་པའི་བདུད་ལས་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྲི་ཞུས་མི་འདུད་པའི་བདུད་ལས་དང་། བསྟན་པ་བཞིན་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་སེམས་པས་ལས་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཁྱད་དུ་གསོད་པའོ་ཞེས་སོ། །མདོ་ལས་བདུད་ཀྱི་ལས་བཞི་ཚན་གསུམ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་སུ་གསུངས་པའང་འདིར་བསྟན་དྲུག་པོ་འདིར་གཞན་དྲུག་ཀྱང་དོན་གྱིས་འདུས་པས་འདིར་དྲུག་ཏུ་མཛད་པའོ། །སྒྲིབ་པའི་ལས་དྲུག་ནི། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ལེའུ་བརྒྱད་པའི་བམ་པོ་བདུན་པ་ཐུག་མཚམས་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་བཞི་ཚན་བཞི་བཅུར་གསུངས་པའི་བཞི་ཚན་དང་པོ་ན་སྒྲིབ་པའི་ལས་དྲུག་གི་དང་པོ་བཞི་དངོས་སུ་བསྟན་ཅིང་། ཐ་མ་གཉིས་ནི་བཞི་ཚན་བཞི་པ་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྡིག་གྲོགས་སུ་འདུ་ཤེས་པ། སྡིག་གྲོགས་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་འདུ་ཤེས་པ། ཆོས་མིན་ལ་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ། ཆོས་ལ་ཆོས་མིན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་བཞིར་གསུངས་པ་འདིར་དོན་གཉིས་སུ་བསྟན་པའོ། །བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། རང་གི་རྒྱུད་ལ་བདུད་ཞུགས་པས་ང་རྒྱལ་ཆེ་བ་སྒྲིབ་པའི་ལས་དང་གཅིག ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པས་ཆོས་སྤོང་བ་སྒྲིབ་པའི་ལས་དང་གཉིས། རྒྱང་འཕེན་གྱི་གསང་ཚིག་འཆོལ་བས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉན་པ་དང་གསུམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་མི་ཉན་པ་དང་བཞི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་ལྔ། ཆོས་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྟེ་དྲུག་གོ་ཞེས་སོ། །ཆོས་སྤོང་བའི་རྒྱུ་དྲུག་ནི། བཤད་མ་ཐག་པའི་མདོ་དེ་ཉིད་ལས། དང་པོ་ནི་བཞི་ཚན་བཅུ་གསུམ་པར་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཚུལ་འཆོས་གསུམ་གསུངས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ལ། དེའི་ཐ་མ་ནི་འདིའི་བཞི་པའོ། །དེའི་ལྷག་མ་བཞི་ནི་བཞི་ཚན་བཅོ་ལྔ་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་སྡིག་པ་འདོད་པས་ལུས་སེམས་ཚུལ་འཆོས་པ་ཆོས་སྤོང་བའི་རྒྱུའི་ལས་དང་། ང་རྒྱལ་གྱིས་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་མི་གུས་པའི་ཆོས་སྤོང་བའི་རྒྱུའི་ལས་དང་། ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཆོས་ལ་མི་གུས་པ་དང་། ཚུལ་འཆོས་ཀྱིས་ལོག་པར་འཚོ་བ་དང་། ཕ་མ་དང་མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་ལ་མི་གུས་པ་དང་། ལུས་སེམས་རྩུབ་པས་རྟག་ཏུ་མི་མཐུན་པར་རྩོད་པའོ་ཞེས་སོ། །ཆོས་ལས་གཡེང་བའི་སྐྱོན་དྲུག་ནི། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་དེ་ཉིད་ལས། དང་པོ་བཞི་ནི་བཞི་ཚན་སོ་དྲུག་པར་བསྟན་ལ། ལྔ་པ་ནི་བཞི་ཚན་སོ་བདུན་པའི་ལྟ་བ་བཞིས་མཚོན་པའི་གོང་འོག་ཏུ་བསྟན་པ་ཕལ་མོ་ཆེ་འདིར་འདུས་ཤིང་། དྲུག་པ་ནི་བཞི་ཚན་ཐ་མས་བསྟན་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་དང་། བདུད་ལས་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ནད་གདོན་མང་བའང་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། གོང་འོག་གི་དོན་ཕལ་ཆེ་བའང་འདིར་འདུས་སོ། །དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བྱེད་མང་བས་ཆོས་ལས་གཡེང་བའི་སྐྱོན་དང་། ཟང་ཟིང་གི་རྙེད་པ་མང་བས་ཆོས་ལས་གཡེང་བའི་སྐྱོན་དང་། ངག་ཚིག་བྲེ་མོའི་གཏམ་གྱི་སྦྱོར་བ་མང་བས་ཆོས་ལས་གཡེང་བའི་སྐྱོན་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་ཀྱི་མཛའ་བཤེས་མང་བ་དང་། ལོག་པར་རྟོག་པའི་བློ་མང་བ་དང་། ལས་ངན་པའི་དབང་གིས་ནད་གདོན་མང་བའོ་ཞེས་སོ། །ལོག་པར་འཁྱོག་པའི་སྐྱོན་དྲུག་ནི། དཀོན་བརྩེགས་ཀྱི་ལེའུ་བཅོ་བརྒྱད་པ་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་དང་པོ་གཉིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཡང་ས་བཞི་གསུངས་པས་བསྟན་ལ། བར་མ་གཉིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཆོས་བཞི་བསྟན་པ་དེར་འདུ་ཞིང་། ལྔ་པ་ནི་བསྟེན་པར་མི་བྱ་བ་བཞི་གསུངས་པས་གསལ་ལ། དྲུག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་བཞི་དང་འཆིང་བ་བཞི་བཤད་པའི་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་བཀའ་དྲིན་གྱིས་བྱས་པ་མི་གཟོ་ཞིང་གཡོ་བྱེད་པ་འཁྱོག་པའི་སྐྱོན་དང་། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་པས་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལོག་པར་འཁྱོག་པའི་སྐྱོན་དང་། ཕ་རོལ་གྱི་རྙེད་པ་ལ་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་བྱེད་པ་ལོག་པར་འཁྱོག་པའི་སྐྱོན་དང་། ཆོས་སྨྲ་བའི་ཡོན་ཏན་ལ་མི་སེམས་པར་འཁྲུལ་པ་འཚོལ་བ་དང་། སྡིག་པའི་སློབ་དཔོན་ལ་དད་ཅིང་བསྟེན་པ་དང་། རྟོག་གེ་འཚོལ་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མི་འཚོལ་བའོ་ཞེས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་གོལ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། འཇམ་དཔལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་མདོ་ལས། ལྷའི་བུ་ཉི་ཤུ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡང་དག་ཕུལ་ཡིན་ནོ། །ཉི་ཤུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འདོད་ཅིང་འཁོར་བས་སྐྲག་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་པ་དང་། བསྙེན་པ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་སེམས་ཅན་ཡལ་བར་འདོར་བ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །བསམ་གཏན་བསྐྱེད་ཅིང་བསམ་གཏན་ལས་རྣམ་པར་ལྡོག་པར་ཚོལ་བ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །ཆོས་སྟོན་ཀྱང་ཆོས་ཉན་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མི་སྐྱེད་པ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་གནས་ཚོལ་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་ཅན་རྣམས་ལ་ཁྲོ་བ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཏམ་བརྗོད་ཅིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཏམ་འཆབ་པའང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །ཟབ་མོའི་གཏམ་འཆབ་ཅིང་གཏམ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཤེས་ཀྱང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་བ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཀྱང་སེམས་ཅན་མི་བརྩོན་པ་རྣམས་མངོན་པར་མི་སྦྱོར་བ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་སོགས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་དང་ལྡན་པར་གནས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལྷག་མཐོང་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་མི་འཇུག་པ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པ་ཟད་པར་ཚོལ་ཞིང་འཁོར་བའི་རྒྱུན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སྨོད་པ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྱོད་ཅིང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་དམིགས་པ་མི་འཛིན་པ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །ཐབས་དང་མི་ལྡན་པར་དགེ་བ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་མི་ཚོལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་འཕེན་པའི་གསང་ཚིག་འཛིན་པ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །མང་དུ་ཐོས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་ཤེས་ཀྱིས་དོགས་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཆོས་འཆབ་པའང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་དོགས་པའི་ཞལ་ཏ་བྱེད་ཅིང་མང་དུ་ཐོས་པ་མི་ཚོལ་བ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་རྣམས་ལ་མི་བརྟེན་མི་བསྙེན་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་སྐལ་པ་མི་མཉམ་པ་ལ་དགའ་བ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་ནམ། ཚངས་པའམ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའམ། རྒྱལ་པོའམ། ཚོང་དཔོན་ནམ། ཁྱིམ་བདག་གི་ལོངས་སྤྱོད་དང་། ནོར་དང་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དབང་ཕྱུག་གི་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་མི་བརྟེན་མི་བསྙེན་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་པ་འདི་དག་ནི་ལྷའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡང་དག་ཕུལ་ཉི་ཤུ་འོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་སྐབས་ནས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་འདིར་བསྟན་དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་མི་ཚོལ་བར་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་འཕེན་པའི་གསང་ཚིག་འཛིན་པ་ཞེས་དང་། གཉིས་པ་དངོས་སུ་བསྟན་ཅིང་། གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཤེས་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་བ་ཞེས་པས་བསྟན་ཅིང་། དྲུག་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་རྣམས་ལ་མི་སྟེན་ཞེས་སོགས་ནས་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡང་དག་ཕུལ་ཉི་ཤུའོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ལ། བཞི་པ་ལྔ་པ་གཉིས་མ་དཔེར་ཆད་པ་ལ་ཁ་བསྣན་དུ་བྱས་པ་འདིར་བདུད་ལས་ལྷག་མ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འདུ་སྟེ། དེ་དག་གི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་ན་མང་བས་བཞག་ལ་མདོ་ཉིད་དུ་བལྟས་པས་གསལ་ལོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་མི་འཚོལ་བར་མུ་སྟེགས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་འཚོལ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཞལ་ཏ་བྱེད་ཅིང་མང་དུ་ཐོས་པ་མི་འཚོལ་བ་དང་། ཚིག་གི་ཐོས་པ་འཚོལ་ཞིང་དེས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་འཚོལ་བ་ཐེག་ཆེན་ལས་གོལ་བའི་ཆོས་དང་། ཉན་རང་གི་སྡེ་སྣོད་ཚོལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་མི་འཚོལ་བ་ཐེག་ཆེན་ལས་གོལ་བའི་ཆོས་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་འཚོལ་བ་ཐེག་ཆེན་ལས་གོལ་བའི་ཆོས་དང་། རིག་པའི་གནས་ལ་མཁས་པ་འདོད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མི་འཚོལ་བའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་རྣམས་སྤངས་ལ་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་ནོ། །གཉིས་པ།

ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བཤད་པ།

སྐྱོན་དེ་རྣམས་སྤངས་ནས་ཡོན་ཏན་ཇི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་མཉན་ཞེ་ན། ཆོས་ཉན་པ་ལ་ཞུགས་པ། གང་ཚེ་ལེགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཉན་བྱ་བ། །ནོར་བུའི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་གཅེས་པ་དྲུག །ཉོན་མོངས་བཟོད་སོགས་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་དྲུག །ཐོས་མང་གཉེར་སོགས་རྐྱེན་གྱིས་མི་འགྱུར་དྲུག །སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་སོགས་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དྲུག །བྱེ་བྲག་ཤེས་སོགས་དགོས་པ་རྣམ་པ་དྲུག །ཆོས་འཚོལ་ལ་སོགས་འཚོལ་བ་རྣམ་དྲུག་སྟེ། །ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ལྡན་པས་ཉན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དང་པོ་ནོར་བུའི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་གཅེས་པའི་འདུན་པ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། ལག་བཟང་གིས་ཞུས་པའི་མདོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྐབས་ལས། དེ་ཆོས་རྣམས་ལ་རིན་པོ་ཆེར་འདུ་ཤེས་ཏེ་ཉེ་བར་གནས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་འཛིན་པ་ལ་དོན་ཡོད་པར་སྲོག་ལ་སོགས་པར་འདུ་ཤེས་ཞེས་པ་འདི། སྐབས་འདིར་གཅེས་པའི་འདུ་ཤེས། ཆོས་འཚོལ་བ་སྤོང་བ་དངོས་བསྟན་དུ་མེད་ཀྱང་གོང་འོག་ན་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་སྨྲ་བའི་བླ་མ་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་དུ་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ལ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཉན་པ་ལ་རབ་ཏུ་དཀོན་པའི་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་འཛིན་ཅིང་བསམ་པ་ལ་གཅེས་པའི་དོན་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་ཚེ་རབས་བརྒྱར་མི་རྙེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་འཚོལ་བ་སྤང་བ་རྣམས་ལ་བདུད་རྩི་བོར་ནས་དུག་ལ་སྤྱོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཉན་ཅིང་སེམས་པ་རྣམས་ལ་དོན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བའི་འདུན་པ་བསྟེན་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་དྲུག་བཟོད་པ་དང་རྐྱེན་གྱིས་མི་འགྱུར་བ་དྲུག་ནི་མདོ་དེའི་ཤེས་རབ་དང་བརྩོན་འགྲུས་གཉིས་ཀའི་སྐབས་ནས། ལག་བཟང་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མདུང་ཐུང་གིས་བཟློགས་ཀྱང་གང་ཟག་གང་དག་ཐོས་པ་མང་བ་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཚ་གྲང་། བཀྲེས་སྐོམ། ངན་སྨྲས་དང་ངན་སྨྲས་ཀྱི་ཚིག་ལམ་དངོས་གསལ། ངལ་དུབ་འགྲོ་ལས་ནི་སྡིག་སྦྲུལ་གྱི་རེག་པ་སོགས་ལྔ་དང་། ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་དྲག་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན། ཡོ་བྱད་གཏོང་བཟོད་སྐབས་འདིར་མེད་ཀྱང་གོང་འོག་ཏུ་དོན་གྱིས་གསལ་པོར་བསྟན། སྲོག་འཆད་པའང་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་ཆོས་ཚོལ་བ་དངོས་སུ་ཡོད། མདུང་ཐུང་གིས་མི་བཟློག་པར་ཐོས་པ་བསགས་སོགས་དྲུག་དངོས་སུ་ཡོད། དེ་ལྟ་བུ་ལ་བསྟེན་པ་ཞེས་པས་ཐོས་དོན་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟེན་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའོ། །དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་དྲུག་བཟོད་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ཚ་བ་དང་གྲང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བཟོད་པ་དང་། བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པས་ཉོན་མོངས་པ་བཟོད་པ་དང་། ངན་སྨྲས་དང་འཕྱ་སྨོད་ཀྱིས་རྒྱ་གད་དེ་བཞད་གད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་བཟོད་པ་དང་། ངལ་དུབ་འགྲོ་ལས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་དྲག་པོ་དང་། སྡིག་སྦྲུལ་གྱི་རེག་པ་སོགས་བཟོད་པ་དང་། ཡོ་བྱད་གཏོང་བ་དང་འཚོལ་བས་ཉོན་མོངས་པ་བཟོད་པ་དང་། གཅེས་པར་འཛིན་པའི་སྲོག་ལའང་བསྡོས་ཏེ་བཟོད་པར་བྱ་བ་གཅེས་སོ། །ཞེས་སོ། །རྐྱེན་གྱིས་མི་འགྱུར་བ་དྲུག་གི་གོ་ཆ་ནི། ཡང་ལག་བཟང་གིས་ཞུས་པའི་དེ་ཉིད་ལས་ཆོས་སྟོན་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ལྷུར་བྱེད་པ་ལ་མདུང་ཐུང་གིས་ཀྱང་མི་བཟློག་པར་གོ་ཆ་བགོ་ཞིང་འབད་དོ། །ཐོས་པ་མང་དུ་བསོགས་པའི་གོ་ཆ་དང་། ཐོས་པ་མང་དུ་འཛིན་པའི་གོ་ཆ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དོན་ཤེས་པའི་གོ་ཆ་དང་། དེ་ཉིད་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། གཞན་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཐོས་དོན་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟེན་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའི་གོ་ཆ་བགོ་བའོ་ཞེས་སོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དྲུག་ནི། མདོ་དེའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྐབས་ལས། དེ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་སྟེ། ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ལ། གཉིས་པ་མ་གཏོགས་གཞན་ལྔ་པོ་དངོས་སུ་གསུངས། གཉིས་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྐབས་ཀྱི་བསྟན་བྱའི་གཙོ་བོར་མངོན་པས་དོན་གྱིས་འཕང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་དུ་བྱ་བ་དང་། ཤེས་ནས་དེ་དག་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་མི་བཅད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཆེད་དུ་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དགོས་པ་དྲུག་བསྒྲུབ་པ་ནི། འོད་སྲུངས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ན་དངོས་སུ་མི་སྣང་ཡང་། དཀོན་བརྩེགས་ཀྱི་ལེའུ་ཉེར་གཅིག་པ་སྒྱུ་མ་མཁན་བཟང་པོ་ལུང་བསྟན་པ་ན། བཟང་པོ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མང་དུ་ཐོས་པའི་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ཐོས་ནས་ཆོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་འདིའི་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་ནས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་པ་འདི་ནི་འདིའི་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་ནས་གཞན་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་འདིའི་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་ནས་དོན་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ལ་གཏོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་འདིའི་སྙིང་པོ་ཡིན་ཏེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། བཟང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕན་ཡོན་འདི་དག་མཐོང་ནས་ཐོས་པ་འཚོལ་བར་བྱེད་དེ་བཞི་གང་ཞེ་ན། བདག་དང་གཞན་གྱི་ཤེས་རབ་སྦྱོང་བ་དང་། ཕྱོགས་བཞི་ནས་ལྷགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་དང་།སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྔགས་པ་མི་ཟད་པ་སྟེ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་པས། ཐ་མ་གཉིས་ཀྱང་དང་པོ་ལྔའི་ཁོངས་སུ་འདུ་བར་དོན་གྱིས་བསྟན་ནས་འདིར་དྲུག་ཏུ་མཛད་ལ། གཞན་ཡང་མདོ་དག་ན་འདི་དག་མང་ཉུང་དབྱེ་བསྡུ་སྣ་ཚོགས་སུ་བསྟན་པར་མཛད་དོ། །འོད་སྲུངས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ལས། ཐོས་ནས་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཤེས་ནས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་པའི་དགོས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། གཞན་ལའང་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་དགོས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། དེ་ལྟར་བསྟན་པས་རང་དང་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པའི་དགོས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། རང་དང་གཞན་གྱིས་ཤེས་རབ་སྦྱོང་བའི་དགོས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཕྱོགས་བཞི་ནས་ལྷགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་དགོས་པ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དྲུག་གིས་ཉན་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །འཚོལ་བ་དྲུག་ནི། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེའི་མདོའི་གླེགས་བམ་གསུམ་པ་བམ་པོ་ཉེར་གཅིག་པ་ལས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས། བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་པས་བསམ་པ་ཐག་པར་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྐབས་ནས་བསྟན་ཏེ། དྲུག་པོ་དངོས་སུ་ཡོད་ཅིང་། བརྩོན་འགྲུས་ལྷོད་མེད་དང་། ལུས་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་། ཐོས་ཙམ་མིན་པར་ཉམས་སུ་ལེན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ལྡན་པའི་སྙིང་རྗེས་ཚོལ་བ་བཞི་ནི་དགོས་དབང་གིས་དབྱེ་བ་མ་གཏོགས་གཞན་དྲུག་པོའི་ཁོངས་སུ་དོན་གྱིས་འདུས་པས། འདིར་མན་ངག་གིས་དྲུག་ཏུ་བསྡུས་ནས་བསྟན་པའོ། །གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་པར་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་ཆོས་འཚོལ་བ་དང་། རང་གི་ཆེད་མ་ཡིན་པར་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཆེད་དུ་འཚོལ་བ་དང་། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་མི་འདོད་པར་འགྲོ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འདོད་པས་འཚོལ་བ་དང་། གཟུ་ལུམ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་འཇུག་པས་འཚོལ་བ་དང་། ཡིད་གཉིས་མེད་པར་ཀུན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་འཚོལ་བ་དང་། རློམ་སེམས་དང་འདོད་པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཚོལ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འཚོལ་བ་དེ་ལྟ་བུས་བཙལ་བར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སྐྱོན་ཡོན་དྲུག་ཚན་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་དག བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མན་ངག་གི་གནད་ཟབ་མོ། ལེགས་པར་དཔྱད་ན་མདོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དགོངས་པ་སྡེབ་ཚུལ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དང་། མདོ་སྡེ་འདི་དག་གི་དཀའ་གནད་ལ་ཡང་ཕན་པར་འདུག་པས་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞིང་། མདོ་དེ་དག་དང་བསྟན་བཅོས་ཆེན་མོ་འདི་གཉིས་སྦྱར་ནས་དཔྱད་ན་བློ་གྲོས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཐོབ་པས་མ་འོངས་པའི་གང་ཟག་ཆོས་སྤྱན་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གཞིག་འཚལ་ལོ། །གཉིས་པ།

དུས་ནམ་གྱི་ཚེ་ཉན་པ།

སྣོད་དེ་ལྟ་བུས་དུས་ནམ་གྱི་ཚེ་མཉན་ཞེ་ན། ཆོས། མཉན་པའི་དུས་ནི་གཉེན་པོར་ཆེ་དུས་སུ། །དུས་སུ་འདོམས་པའི་གདམས་པ་བཙལ་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཉན་བྱའི་ཁྱད་པ་མང་ཡང་། གཉེན་པོར་ཆེ་དུས་ཞེས་པ་ནི་མན་ངག་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ། ནད་ཀྱིས་མནར་ན་དེའི་སྨན་བསྟེན་པ་ལྟར་དུ་རང་གི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་འགྲོ་བའི་ཚེ་ཆོས་དེ་མཉན་པ་ནི་ཟབ་པ་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་བའི་དུས་ཡིན་ལ། དོན་གཉེར་བའི་འདུན་པ་དང་། ན་སོ་གཞོན་པ་ལ་སོགས་པ་ན་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བ་རྒྱ་ཆེ་བའི་གནས་མཉན་པའི་དུས་སོ། །དེ་ཡང་རྒྱ་ཆེན་འཚོལ་བའི་དུས་ཤིག་དང་། རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་བའི་དུས་ཏེ་གཉིས་སུ་ཡོད་པས། གཉེན་པོ་མེད་ན་ཉོན་མོངས་རང་གར་ཤོར་བའི་དུས་སུ་ཟབ་པ་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་ནས་ཉན་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཆོས་མཉན་པའི་འདུན་པ་ཡོད་པ་དང་། ན་ཚོད་གཞོན་དུས་སུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་བསགས་ནས་རྒྱ་ཆེན་འཚོལ་བའི་དུས་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་ལས། རྒས་པའི་དུས་སུ་ཐོས་པ་བྱེད་པ་དང་། གཞོན་ནུའི་དུས་སྒོམ་པ་བྱེད་པ་ནི་གོ་རིམ་འཆོལ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རྒས་དུས་སྒོམ་བྱེད་པའི་དུས་སུའང་ཐོས་པ་མེད་ན་སྒོམ་པ་མེད་པས། ཐོས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་རྒས་པས་མི་རུང་བ་མིན་པས་གང་བསྒོམ་པའི་དོན་དེ་ཐོས་པས་བཙལ་བ་གལ་ཆེ་ལ། ད་ལྟ་ཐོས་པ་བྱས་པས་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་ཕན་པ་ཡོད་པའི་ཚུལ་ཡང་། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་བཅོལ་བ་ཡི། །ནོར་ལ་རང་ཉིད་ལེན་པ་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་སྤྱིར་བླང་དོར་ལ་ཐོག་མར་འཇུག་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཐོག་མར་ཉན་དགོས་ཏེ། འཁོར་འདས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོན་ཤེས་པས་བླང་དོར་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་རྒྱུད་སྦྱོང་བའི་ཚེ་ཉན་དགོས་ཏེ། གང་མ་ཤེས་པ་དེའི་འཇུག་ལྡོག་གི་ཚུལ་ཉན་ནས་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན་པས་གང་ལའང་རྨོངས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནའང་གང་ཉམས་སུ་ལེན་བྱ་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་ཉན་དགོས་ཏེ་དགེ་སྦྱོར་མི་འཕེལ་ཞིང་རང་སེམས་འཐས་པ་ལ་སོགས་པ་བོགས་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རྒྱུད་མཐའ་དག་གམ་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བ་ལའང་དེ་དང་འཚམས་པའི་ཆོས་ཉན་དགོས་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་སྤྲོས་པ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ད་ལྟ་ལམ་ལ་དང་པོར་ཞུགས་པ་ནས་ལམ་སྒོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་གྱི་བར་དུ་བླ་མ་དང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ནས་ཆོས་ཉན་དགོས་ཤིང་། ཉན་རྒྱུ་དེ་འང་རང་བས་ལྷག་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཉན་པ་གལ་ཆེ་ཡི་རང་དང་འདྲ་བ་ཞིག་བསྟེན་པས་བསྟེན་གོ་ཆོད་པ་མིན་པ་སྟེ། ཐད་ཀར་བབ་པ་བསྟེན་པས་སོ་ན་གནས། །ཞེས་པས་རང་ལས་ལྷག་པ་གོང་མ་ཞིག་བསྟེན་ན། གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་པ་རྣམས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱང་བློ་ཁ་ཕྱོགས་པ་དང་། རང་གི་ཉམས་རྟོགས་འཕེལ་མེད་རང་སར་མི་གནས་པར་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་འདིས་ཆོག་ཅེས་གང་རུང་གཅིག་ལ་ཞེན་ནས་དབེན་པར་བསྒྲུབས་ཀྱང་མཐའ་མི་འཁྱོལ་ཕུག་མི་ཐུབ་བས། ལམ་གོལ་བ་དང་ལོག་པ་རུ་འགྲོ་བ་མི་ཤེས་ཤིང་མི་ཚོར་རོ། །མི་གཞན་གྱིས་བལྟས་ན་ཆོས་བྱས་པའི་རྣམ་པར་ཙམ་དུ་སྣང་ཡང་། རང་ལ་སྐྱེད་ཅི་ཡང་ཐོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འདོད་ན། ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ལ། དངོས་དང་། དེའི་ཕན་ཡོན་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ། དང་པོ།

ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུས་ཉན་པའི་སྦྱོར་བ།

ཚུལ་ཇི་ལྟར་མཉན་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛི་རྣམས་སྤངས་ལ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོད་པ་དངོས་དང་ཡིད་མཆོད་ནས། །ཕྱག་འཚལ་དྲང་པོར་འདུག་སྟེ་ཐལ་མོ་སྦྱར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉན་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། བསམ་སྦྱོར་ཕུན་ཚོགས་གཉིས། དང་པོ།

བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ།

མ་ཡེངས་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཉན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉན་པ་ན་རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམས་དང་། འདུ་འཛིར་གྱུར་པ་ཀུན་སྤངས་ལ་ཉན་ནོ། །དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚོང་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒོ་གསུམ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡིན་ལ། རྣམ་གཡེང་གི་རྒྱུ་འདུ་འཛིའི་སྒྲ་བཤད་བསྟན་པ་ནི། འཁོར་དང་ཡོ་བྱད་ནང་དུ་འདུ་བ་དང་། དེའི་དབང་དུ་སོང་བས་སྒོ་གསུམ་བྲེལ་བས་འཛི་བ་དང་འཛིངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་རྐྱེན་མེད་པའི་ཕྱོགས་སུ་འཆད་པ་པོ་ཁྲི་བཤམས་ཏེ། དར་ཟབ་ལ་སོགས་པའི་གདན་ལ་བཞུགས་སུ་གསོལ་བ་ལ། སྤོས་དང་མེ་ཏོག་དང་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་དངོས་སུ་མཆོད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྤྲུལ་ཏེ་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་བདག་པོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་མ་བཟུང་བའི་མཆོད་པའི་སྤྲིན་ཕུང་འཁྲིགས་པར་བསམ་ལ་འབུལ་ཞིང་། རང་གི་སྒེག་ཆོས་སམ་མཛེས་ཆོས་འཕྱོ་སྒེག་གི་རྣམ་པ་དང་། ཆེ་བའི་ཉམས་བསྟན་ནས་གདུགས་ཕུབ་པ་དང་། ཆེ་འགྱིང་གི་ཉམས་ཀྱིས་འཁར་བ་ལག་རྟེན་དང་། གྲི་དང་མེ་མདའ་སོགས་མཚོན་ཆ་ལུས་ལ་འཆང་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉན་པ་དང་། ན་བའི་སྐབས་སུ་གནང་ཡང་མི་ན་བཞིན་དུ་མགོ་གཡོགས་དང་། ཆོས་ཞུ་སར་ལྷམ་མི་གྱོན་རྒྱུ་དེ་ཡང་གཙང་སྦྲའི་ཆེད་རྐྱང་པ་མེིན་པ་ཞེ་ས་དང་གུས་པའི་ཆེད་ཀྱང་ཡིན་པས་མཆིལ་ལྷམ་གྱོན་པ་རྣམས་སྤངས་ལ། ཆོས་འཆད་པ་པོ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དང་གདོང་ཟུར་གྱིས་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པར་སྐྱིལ་ཀྲུང་ཕྱེད་པའམ་ཙོག་པུར་འདུག་སྟེ་མདོར་ན་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འདུག་ལ། མིག་མདུན་དུ་ཕབ་ལག་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་འཁོད་པར་བྱའོ། །ལུས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་གུས་པ་བྱས་པས་མ་ཚད་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་། ཆོས་ལས་སེམས་གཞན་དུ་མ་ཡེངས་པར་ཉན་ཞིང་། ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་གུས་ཤིང་དགའ་སྤྲོ་དང་བཅས་པས་ཉན་པ་ནི། འཕགས་པ་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་སྡུད་པའི་མདོ་ལས། དགའ་དང་གུས་དང་དད་པའི་མཆོག་ནི་ཉེར་གཞག་སྟེ། །སྒྲིབ་པ་ཉོན་མོངས་བསལ་ནས་དྲི་མ་ལས་འདས་པ། །འགྲོ་དོན་མངོན་ཞུགས་དེས་པའི་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །གང་ལ་དཔའ་རྣམས་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་མཉན་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཡོན་ཏན་ལ་མི་རྟོག་པར་སྐྱོན་ལ་རྟོག་ཅིང་འཆད་པ་པོ་འདིས་ཆོས་མི་ཤེས་ཀྱི། ཞེས་དང་། ཡང་ན་འདིས་ཅུང་ཟད་ཤེས་ཀྱང་རིགས་ངན་པ་དང་། ཁོ་ལ་ཡོན་ཏན་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་བ་ཡིན་ཞེས་སྐྱོན་འདོགས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་རགས་པ་རྒྱུ་ཉག་ཆེ་བ་དང་ཕྲག་དོག་ཀྱང་ཆེ་བསམ་པ་དང་། ཁྲོ་བ་དང་། གཏུམ་པ་དང་། ངག་མི་སྙན་པ་དང་། ཆས་གོས་ངན་པ་དང་། དབུལ་ཞིང་ཕོངས་པ་དང་། འཁོར་ངན་པ་ལ་སོགས་པར་སྐྱོན་འདོགས་པའི་སེམས་པ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་འཁོར་ཞིང་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་པ་བྱུང་ན་འཕྲལ་དང་འཕྲལ་དུ་བཤགས་བསྡོམ་བྱ་ཞིང་། ཇོ་བོ་རྗེས་ཀྱང་རྣམ་རྟོག་ངན་པ་རེ་ཤར་དུས། ཤིང་གི་མཎྜལ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་བཤམས་ནས་བཤགས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ལྟར་དུ་བྱ་དགོས་སོ། །ཆོས་ཐོས་པ་དང་། དེའི་དོན་བསམས་པ་དང་། བསྒོམས་ཤིང་བསྒྲུབས་ནས། གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་ཕན་བདེ་རྙེད་པ་ཡིན་པས་དེའི་བཀའ་དྲིན་གྱི་ངོས་ལ་བསམས་ལ་བླ་མར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལན་བརྒྱར་བསྐྱེད་དོ། །ཞེས་ལན་བརྒྱར་ཞེས་པ་གཅིག་བརྩིས་གཉིས་བགྲངས་ཀྱིས་བརྒྱ་རུ་མིན་པ་རྟག་ཏུ་ཞེས་བའི་མང་ཚིག་ཅིག་གོ །ཆོས་ཉན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རང་ཉིད་འཇམ་དཔལ་བསམས་པ་ཡི། །སྙིང་ནང་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་ཕོག་པར་བསམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉན་པ་པོ་རྣམས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན། འཇམ་དཔལ་རྣོན་པོ་དམར་སེར་ཨུཏྤལའི་སྟེང་ན་རལ་གྲི་དང་པོ་ཏི་འཛིན་པར་བསམ་ཞིང་། བུད་མེད་ཡིན་ན་ལྷ་མོ་སྒྲོལ་མ་ལྗང་གུ་ཨུཏྤལ་འཛིན་པར་བསམས་ལ། འཆད་པ་པོའི་ཞལ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་བྱུང་ནས། རང་རང་གི་སྙིང་ནང་དུ་ཕོག་པས། མ་རིག་པའི་མུན་པ་སངས་ཤིང་བློའི་པདྨ་རྒྱས་པར་བསམ་པ་ནི་གདམས་ངག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསམ་ཐུབ་ན་རང་གི་དད་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་པོ་བཟང་ངན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་འདྲེན་ནས་བྱིན་རླབས་ཞུགས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མི་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་ཉན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རོ་མྱོང་བས་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུམ་བར་མ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དག་གིས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་ཆོས་ཉན་པ་དང་བསྙེན་བཀུར་དུ་བྱའོ། །དེ་ཐོས་ནས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱ་བའི་བར་དུ་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དེའི་ཚེ། ཐོས་པའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་དང་། །ལྡན་བྱས་རབ་དང་གུས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ཉན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉན་པས་རྩེ་གཅིག་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་རབ་ཏུ་དང་བ་དང་གུས་པ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་དེ། ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་དང་ལྡན་པས་ཉན་ནོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་སེམས་ཉོན་མོངས་པའི་རྙོག་པ་མེད་པར་དགའ་སྤྲོ་དང་བཅས་པས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དང་བ་ཆུ་ལ་རྡུལ་གྱིས་རྙོག་པ་མེད་ན་དང་བ་ལྟར་དུ་སེམས་ལ་ཉོན་མོངས་བའི་རྙོག་པ་མེད་ན་དང་བ་ཡིན་ལ། གུས་པ་ནི་ངག་ཅ་ཅོ་མེད་པ་དང་། ལུས་དྲང་པོར་འདུག་སྟེ་ཐལ་མོ་སྦྱར། བཞིན་འཛུམ་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཐོས་པའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ནི། །མདོའི་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མདོ་ན་བརྩོན་འགྲུས་མི་གཏོང་བ། ཆོས་ལ་ངེས་སེམས། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་འདིར་མེད་ཅིང་། མདོ་ན་མེད་པ། རིམ་གྲོ་བསྐྱེད་པ། ཕུ་དུད་བྱེད་པ། ངག་ཞི་བ། ལེགས་སྤྱད་ཉན་པའི་རྣམ་པ་བཞི་འདིར་ཡོད་ཅིང་། མདོ་ན་ལེགས་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། མི་འགྱོད་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་སོར་བགྲངས་ལ། འདིར་ལེགས་བྱས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་མི་འགྱོད་པ་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བགྲངས་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་གཞན་ཐམས་ཅད་འདྲའོ། །སྤྱིར་རྒྱ་དཔེ་རྣམས་ནའང་མང་ཉུང་འདྲ་མིན་བྱུང་བར་འཕགས་ཡུལ་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ལས་བྱུང་བ་དང་། འདི་འདྲའི་སྐོར་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ནས་རྩོམ་པར་མཛད་པས། རྒྱ་དཔེ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་མཚུངས་པས་གསར་དུ་བཅོས་མི་དགོས་སོ། །དེ་དག་གི་དོན་ནི་དབྱིག་གཉེན་གྱི་བློ་གྲོས་མིི་ཟད་པའི་མདོ་འགྲེལ་ལྟར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་ན། ཆོས་ཇི་ལྟར་ཉན་པ་དང་ཆོས་ཐོས་པ་ལས་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་ལས་བརྩམས་ཏེ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིར་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པ་ཞེས་པ་དེའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ་ཉན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་དང་བཅས་ཏེ་ཉན་པར་མོས་པ་ནི་འདུན་པའི་རྣམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཕན་ཞིང་བདེ་བའི་བསམ་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དོན་ཁུར་ཁྱེར་གྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། གུས་སྦྱོར་རྟག་སྦྱོར་གྱི་བརྩོན་པས་རྫོགས་སྨིན་སྦྱང་གསུམ་ལ་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པ་དང་། ལོག་ལམ་ལ་མི་ལྟུང་བར་འཛིན་ཅིང་ཡང་དག་ལམ་ལ་འགོད་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་རྣམ་པ་དང་། ཤེས་ཉེན་ཏེ་ཡོན་ཏན་དང་ཆོ་རིགས་ལ་སོགས་པའི་སྙེམས་པ་སྤངས་པ་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པས་ཉེས་པ་སྔར་བྱུང་སེལ་ཞིང་ཕྱིས་མི་འབྱུང་བར་བྱེད་པས་ན་དེ་ནི་བག་མེད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་སྟེ་དེས་ན་བག་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་མི་བརྙས་པར་གུས་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པའམ་རི་མོར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། བླ་མས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལྟར་སྒྲུབ་པ་མཐུན་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཕྱིར་མི་བཟློག་པར་ཉན་ཞིང་སྤྱོད་ལམ་གུས་པ་བཀའ་བློ་བདེ་བའི་རྣམ་པ་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་མ་གུས་པའི་སྤྱོད་ལམ་སྤངས་ཏེ་མཆོད་བྱེད་པ་བསྙེན་བཀུར་བའི་རྣམ་པ་དང་། ལུས་ངག་གིས་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་བསྟོད་པས་རིམ་གྲོ་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་གུས་ཤིང་ཕུ་དུད་བྱ་བའི་རྣམ་པ་དང་། ཡང་ན་བསྙེན་བཀུར་རིམ་གྲོ་ཕུ་དུད་གསུམ་རིམ་བཞིན་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་འདུད་པའི་རྣམ་པའོ། །ཕྱིར་གཡེང་ནང་སྡུད་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པར་རྣ་བ་བླགས་ཏེ་ཉན་པ་རྣ་བ་གཏད་དེ་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་ཆོས་ཉིད་དང་དགོངས་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཛིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཕྱི་ནང་གི་རྣམ་གཡེང་སྤངས་ནས་ཉན་པ་མི་གཡེང་བའི་རྣམ་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་མི་རྒོད་པར་གནས་གཅིག་ཏུ་འདུག་ཅིང་ཉན་པ་གནས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པ་དེ་ཉིད་རྙེད་དཀའ་ཞིང་དོན་ཆེ་བས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་དང་འདྲ་བས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པས་དུག་གསུམ་གྱི་ནད་སེལ་བས་ན་སྨན་དུ་འདུ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དང་། དེའི་ཕྱིར་ན་ཉོན་མོངས་པའི་གཅོང་ནད་འབྱིན་པའི་རྣམ་པ་དང་། འདི་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བརྩིའོ། །མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་ཉིད་སྣོད་ཡིན་པའམ་ཐོས་པ་ནི་དྲན་པའི་གཞིའམ་སྣོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པའི་སྣོད་ཀྱི་རྣམ་པར་གྱུར་བ་དང་། རྟོགས་པ་ནི་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ་དེ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་མ་བཞག་པ་གཉིས་ལས་འདིར་བཞག་པ་མཚོན་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཞེས་སྨྲོས་ཏེ་ཐོས་པ་ལས་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ལྟ་བུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དང་། བློ་གྲོས་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་མིན་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་ལ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་ན་བློ་ཆེ་བ་ལ་དགའ་བའམ། ཡང་ན་འདོད་ཅེས་པ་གསལ་ཞིང་འབར་བ་སྟེ་ཐོས་པ་ལས་བློ་གྲོས་གསལ་བས་ན་བློ་གྲོས་འདོད་པའི་རྣམ་པ་དང་། བློ་ནི་སྒོམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་གོམས་ཤིང་འཇུག་པས་ན་བློ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐེག་གསུམ་ཆོག་མི་ཤེས་པར་ཉན་པ་ཆོས་ཉན་པས་མི་ངོམས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་སམ་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་དང་ཡོ་བྱད་སོགས་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གཏོང་ཞིང་དེ་ཡང་རྒྱ་ཆེ་བར་སྤེལ་བས་ན་གཏོང་བ་སྤེལ་བའི་རྣམ་པ་དང་། གཉེན་པོ་བསྒོམས་པས་མིག་སོགས་དབང་པོ་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་དང་ཉོན་མོངས་རྣམས་དུལ་ཞིང་། ལམ་དྲང་པོར་བགྲོད་པའི་རྟ་ཅང་ཤེས་བཞིན་དུ་འཕགས་ལམ་ནས་མྱང་འདས་སུ་བགྲོད་པས་ན་དུལ་ཞིང་ཅང་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་ཐོག་མཐའ་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་མང་པོ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་མང་དུ་ཐོས་པ་བསྟེན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་སྒོ་གསུམ་མ་གུས་པ་སྤངས་ཏེ་གུས་པས་མཉན་ན་དགའ་ཞིང་ཡིད་འོང་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པར་འབྱུང་བས་བསྟི་སྟང་དུ་བྱས་ཏེ་དགའ་བ་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་རྣམ་པའམ་གུས་པས་དགའ་བའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པ་ལས་སེམས་མི་འཁྲུགས་ཤིང་ཞི་གནས་ཐོབ་ལ། དེས་དབང་པོ་ཡུལ་ལ་མི་གཡེང་ཞིང་རྣམ་རྟོག་གི་གཡེན་སྤྱོ་བ་མེད་པས་སེམས་བདེ་ལ་སེམས་བདེ་ན་ལུས་ཀྱང་བདེ་བས་ན་ལུས་བདེ་བའི་རྣམ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་ལ་སེམས་ཤོར་ནས་རི་དྭགས་སྒྲ་ལ་ཉན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན། ལུས་ཀྱི་ཟུག་གཟེར་དང་ན་ཚ་ལ་སོགས་པའང་དེའི་སྐབས་སུ་བརྗེད་འགྲོ་བའོ། །དེས་ངག་གི་ཉེས་པ་སྤང་ཞིང་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་དང་འཇམ་པོར་སྨྲ་བས་ངག་ཞི་བ་སྨྲ་བའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པ་ལས་ལྷག་མཐོང་ཐོབ་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཡིད་གཉིས་སེལ་བས་ན་སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་རྣམ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྐྱོན་གཉིས་ནི་ཧ་ཅང་རྟུན་དྲགས་པ་དང་སྐྱོ་བ་སྟེ། དེ་གཉིས་དང་བྲལ་ནས་མི་སྐྱོ་བར་ཉན་པ་མི་སྐྱོ་བར་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། བཤད་བྱ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་ནི་ཚིག་ཡིན་ལ་དེ་ཉན་པ་ནི་ཚིག་གམ་ཆོས་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོབ་བྱ་འཕགས་ལམ་གྱིས་བསྒྲུབས་པའི་མྱང་འདས་ནི་དོན་ཡིན་ལ་དེ་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པས་ན་དོན་སེམས་པ་ལ་ཡིད་ཕྱོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་། བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཉེས་པ་ཀུན་འཇོམས་པའི་བྱ་བ་བཟང་པོ་ཐོས་པ་ལས་འབྱུང་བས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། བསྒྲུབ་བྱ་འཕགས་ལམ་བརྒྱད་སོགས་ནན་ཏན་དུ་བསྒྲུབ་པ་འབྱུང་བས་ནན་ཏན་གྱིས་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། གཞན་མཁན་སློབ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་ཅིང་བསྟན་པ་ལ་རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་སྤངས་ཏེ་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་ལྟར་ཉན་པར་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་དགའ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་སོགས་བཞི་དང་ལྡན་པ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ལམ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་ལ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་མདོ་ལས་གསུངས་པ་དེ་དག་སྔོན་འཁོར་བ་ཐོག་མེད་ནས་ལན་འགའ་ཡང་མ་ཐོས་པ་དེང་གི་དུས་ཐོས་པར་གྱུར་པས་ན་ཆོས་མ་ཐོས་པ་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། མིག་གི་མངོན་ཤེས་སོགས་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་སྒྲུབ་པས་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཐེག་པ་གཞན་ཉན་རང་དང་ལྷ་མི་སྟེ་དེ་དག་ཉན་ཀྱང་དེ་ལ་འདོད་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཉན་པ་ཐེག་པ་གཞན་མི་འདོད་པའི་རྣམ་པ་དང་། སྦྱིན་སོགས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་གཙོ་བོར་ཉན་ཅིང་མོས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། དགེ་རྩ་ཆུང་ངུ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པར་སྤེལ་བ་དང་བསྟན་ལ་མ་ཞུགས་པ་འཛུད་པ་དང་། ཞུགས་པ་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་བ་སོགས་ཐབས་མཁས་ཡིན་ལ་དེ་དང་ལྡན་པར་ཉན་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཚངས་པ་ནི་སྡིག་པ་ཀུན་སྤངས་པའི་མྱང་འདས་ཡིན་ལ། དེ་ཐོབ་བྱེད་ནི་དེའི་གནས་པ་སྟེ་བྱམས་སོགས་བཞི་ཡིན་ཅིང་དེ་དང་ལྡན་པ་ཚངས་པའི་གནས་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། བྱང་སེམས་ཀྱིས་བྱ་བ་དང་མི་བྱ་བ་དྲན་ཅིང་ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་བཞིན་པ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དབང་གིས་འབྱུང་ཞིང་བདག་དང་བྱེད་པོ་མེད་པར་ཤེས་ཤིང་མཁས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ཉན་པའི་རྣམ་པ་དང་། དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་སོགས་དང་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་མི་སྐྱེ་བ་ལ་མཁས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་དུར་ཁྲོད་དུ་བོར་བའི་རོ་ཞག་གཅིག་ལོན་པ་ནས་ཀེང་རུས་ཀྱི་བར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པ་དང་། སྡང་བ་དང་བྲལ་བའི་བྱམས་པས་ཀུན་ནས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་བྱམས་པའི་རྣམ་པ་དང་། བྱེད་པོ་གཞན་མེད་པར་རྒྱུ་རྐྱེན་འབྲས་བུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་ཤེས་པ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་། འདུས་བྱས་རྣམས་སྐྱེ་ཞིང་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་མི་སྡོད་པ་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་དང་། མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་རྟེན་བྱེད་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་མེད་པ་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་མ་ལུས་པ་ཞི་བའི་མྱང་འདས་ནི་ཞི་བའི་རྣམ་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་སྟེ་རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་དང་། དེ་ལྟར་བསྡུ་དངོས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐོས་པ་ལས་འབྱུང་ཞིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པས་ན་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་ཞེས་འབྲས་མིང་རྒྱུ་ལ་བཏགས་པའི་ཚུལ་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཉན་པའི་དུས་སུའང་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཅི་རིགས་དང་ལྡན་པར་བྱ་བའང་ཤུགས་ལ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྲོག་གཅོད་པ་སོགས་མི་དགེ་བ་མི་བྱེད་པ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། དད་སོགས་དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་དགེ་བ་འདུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། བདེན་པ་མཐོང་བའམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེན་ཚིག་སོགས་ཀྱི་ཕན་པ་བྱེད་པའི་བྱིན་རླབས་དག་ཀྱང་ཐོས་པ་ལས་འབྱུང་བས་ན་བདེན་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ལས་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཡོད་པར་བལྟས་ནས་ཆུད་མི་གསོན་པ་ཆུད་མི་གཟོན་པའི་རྣམ་པ་དང་། གཞན་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པའི་རྣམ་དཔྱོད་སོགས་འཆང་བས་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པ་ནི་རང་དབང་གི་རྣམ་པ་དང་། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་བདག་གི་སེམས་བསྲུང་བའི་རྣམ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ཡིན་ལ་དེ་མི་གཏོང་བ་ནི་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་གུས་པར་བྱེད་པ་སྟེ་དེས་ན་བརྩོན་འགྲུས་མི་གཏོང་བའི་རྣམ་པ། ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་སོགས་ཀུན་བྱང་གི་ཆོས་རྣམས་བློས་གཏན་ལ་འབེབ་པ་ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་རྣམ་པ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་རྣམས་ཉན་ནས་རིགས་པས་བསམས་ཏེ་བསྒོམ་ན་ཉོན་མོངས་སྤང་བར་འགྱུར་བས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོའི་རྣམ་པ་སྟེ་འདི་གསུམ་མདོ་དང་འགྲེལ་པ་ན་ཡོད་ཀྱང་འདིར་མ་བཤད་དོ། །རང་གི་ཕྱོགས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕྱོགས་སྟེ་རྣམ་བྱང་གི་ཆོས་རྣམས་དང་དེའི་འཁོར་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། སྲུང་བ་ནི་ཕྱོགས་དེ་དག་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གཞན་གྱིས་མི་འཕྲོག་ཅིང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བར་བྱེད་པས་ན་རང་གི་ཕྱོགས་བསྲུང་བའི་རྣམ་པ་དང་། ཕ་རོལ་གྱི་ཕྱོགས་བདུད་དང་མུ་སྟེགས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཚར་གཅོད་པའི་རྣམ་པ་ནི་དེ་དག་མཐུ་མེད་ཅིང་ཉམས་སྨོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་དང་། དད་གཏོང་ཐོས་ཚུལ་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་ཤེས་རབ་སྟེ་འཕགས་ནོར་བདུན་པོ་དེ་དག་ཐོས་པ་ཅན་དེ་ལ་འདུ་བར་འགྱུར་བས་ན་ཡང་དག་པར་འདུ་བའི་རྣམ་པའམ་འཕགས་ནོར་བདུན་ལ་བསྟེན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ནོར་ཕལ་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་ཞུགས་པའི་འཕགས་ནོར་རང་རྒྱུད་ལ་འབྱོར་པའི་སྒོ་ནས་རང་རྒྱུད་ཡོན་ཏན་གྱིས་དབུལ་བ་མཐའ་དག་སེལ་བས་ན་དབུལ་བ་ཚར་གཅོད་པའི་རྣམ་པ་དང་། རིགས་པའི་གནས་ལྔ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་མཁས་པ་ནི་མཛངས་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཐོས་པ་འདི་ཉེས་ཀུན་སྤོང་ཞིང་ཡོན་ཏན་མཆོག་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྔགས་པར་བྱེད་པས་ན་མཁས་པས་བསྔགས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ལེགས་པར་སེམས་ཤིང་སྨྲ་བ་དང་ལེགས་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང་བླང་དོར་འབྱེད་པའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐོས་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་མོས་པར་བྱེད་པས་ན་མཁས་པས་མངོན་པར་དགའ་བའི་རྣམ་པ་དང་། འཕགས་པ་བཞིས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དོན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའམ། ཐོས་པ་ལ་འཕགས་པ་རྣམས་དགྱེས་པས་ན་འཕགས་པ་ཀུན་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཕགས་མིན་སོ་སྐྱེ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ལ་དད་པར་བྱེད་ནུས་པས་ན་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་མོས་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ལས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་མཐོང་བ་འབྱུང་བས་ན་བདེན་པ་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་དང་། ཟག་བཅས་ཕུང་པོའི་སྐྱོན་སྐྱེ་རྒ་སོགས་སྤོང་བ་ཐོས་པ་ལས་འབྱུང་བས་ན་ཕུང་པོའི་ཉེས་པ་སྤོང་བའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པས་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཉེས་པ་འཇལ་བའི་རྣམ་པ་དང་། དོན་སོགས་ལ་རྟོན་པ་བཞི་ཡང་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བས་ན་དོན་ལ་རྟོན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཆོས་ལ་རྟོན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ངེས་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པ་དང་ལྡན་པས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་བྱེད་པས་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱ་བའི་རྣམ་པ་དང་། རང་གཞན་གྱི་མི་དགེ་བ་སྤངས་ཏེ་དགེ་བ་སྒྲུབ་པས་རང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་རྣམ་པ་དང་། ཐོས་པ་དེ་ཉིད་དགེ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ལེགས་པར་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། དེ་ལྟར་ལེགས་པར་བྱས་པས་ན་སྔར་ལེགས་པར་མ་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུས་འགྱོད་པ་མེད་པར་གནས་པ་ནི་འགྱོད་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་སྟེ་དགེ་བ་བྱས་པས་ཕྱིས་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགའ་ཞིང་ཡིད་ལ་གདུང་བ་མེད་པའོ། །དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བརྩི་ན་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་པས་ལེགས་བྱས་ལ་མི་འགྱོད་པའི་རྣམ་པ་སྟེ་སླར་ཡང་འཇུག་པར་མོས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཐོབ་པ་ལས་ཐོབ་པའམ། ཡང་ན་མོས་སྤྱོད་ཡན་ཆད་དུ་གོང་ནས་གོང་དུ་ས་རྣམས་གནོན་པ་ལ་བྱ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱི་བྱེ་བྲག་གམ་ཁྱད་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ཐོས་པ་ལས་འབྱུང་བས་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྲོ་བའི་རྣམ་པ་དང་། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཆོས་སྟོབས་བཅུ་མི་འཇིགས་བཞི་ལ་སོགས་པ་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་ཀྱི་ཐབས་གཞན་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་པའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་ལ་ལ་དག་ན་བརྒྱད་ཅུར་བཤད་པ་ཡོད་ཀྱང་། སྐད་གསར་བཅད་དུ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིར་གསུངས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་རྒྱ་དཔེའི་ནང་ན་གྲངས་དང་ཚིག་དོན་མི་འདྲ་བ་ཅུང་ཞིག་ཡོད་པ་འདྲ་ཡང་། འདི་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་ཐུགས་ཐོག་ནས་བརྩམས་པ་ཡིན་པས་ཁྱད་ཆོས་ཁྱད་པར་བ་ཡོད་ཅིང་། སྤྱིར་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་གསུང་དེ་ཚིག་ལ་བསྒྲིམས་པ་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་ལྟ་བུ་མིན་པར་དོན་གྱི་སྤྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་གཅོད་པ་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའོ། །གཉིས་པ།

སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ།

དེ་ལྟར་ཆོས་ཉན་པ་ན་སློབ་མའི་རྒྱུད་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། མེ་ཏོག་སྟན་སོགས་འབུལ་བ་སྦྱིན་པ་སྟེ། །སྒོ་གསུམ་རབ་བསྡམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །གནོད་པ་བཟོད་པ་སྤྲོ་བ་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། །མ་ཡེངས་ཐོས་པ་འཛིན་པ་བསམ་གཏན་ཉིད། །ཐེ་ཚོམ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་ཤེས་རབ་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གོང་དུ་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཆོས་བཤད་དུས་ཕྱིན་དྲུག་ཚང་དགོས་པས་མ་ཚད་སློབ་མས་ཀྱང་ཆོས་ཉན་པའི་ཚེ་བླ་མའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྲི་སྟན་བཤམས་པ་དང་། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་པས་བརྒྱན་པ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །རང་གི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་བསྡམས་ཤིང་ཕྱོགས་དེར་སེམས་ཅན་ཕྲ་མོ་དང་། ཤིག་ལ་སོགས་པ་ལ་འཚེ་བ་སྤོང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཚ་གྲང་ངལ་དུབ་ལ་སོགས་པ་བཟོད་པ་ནི་བཟོད་པའོ། །བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་ཤིང་ཉན་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །སེམས་མ་ཡེངས་པར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཉན་པ་ནི་བསམ་གཏན་ནོ། །ཐོས་པའི་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་ཅིང་བརྒལ་བརྟག་གི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པས་ངེས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །སྦྱིན་ཚུལ་བཟོད་བརྩོན་བསམ་གཏན་དེ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་ཅིང་། ཉན་པ་པོ་དང་ཆོས་དང་བླ་མ་ཐམས་ཅད་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པ་དང་མི་འབྲལ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཚུལ་འདི་དག་ཆོས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མན་ངག་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུད་ལས། མེ་ཏོག་སྟན་སོགས་རབ་འབུལ་ཞིང་། །ས་ཕྱོགས་སྤྱོད་ལམ་བསྡོམས་པ་དང་། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་འཚེ་མི་བྱེད། །བླ་མ་ལ་ནི་གསོལ་བ་འདེབས། །མ་ཡེངས་བླ་མའི་གདམས་ངག་ཉན། །རྟོག་སེལ་ཕྱིར་ནི་སྐྱོན་ཚིག་འདྲི། །སྒྲོལ་མ་ཡན་ལག་དྲུག་དང་ལྡན། །ཞེས་སོ། །སྒྲོལ་མ་ནི་ཉན་པ་པོ་བདག་ཉིད་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བརྗོད་པའོ། །གསུམ་པ།

རྗེས་ཀྱི་བྱ་བ།

ཆོས་ཐོན་པའི། རྗེས་ལ་ཆོས་དང་སྟོན་པའི་བཀའ་དྲིན་བསམ། །སྒྱུ་མའི་ངང་ལས་བྱང་ཆུབ་བསྔོ་བ་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐོན་ཏེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ཟིན་དུས་བླ་མ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསམ་པ་དང་། བཀའ་དྲིན་དྲན་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དྲན་པ་བྱ་དགོས་ཤེ་ན། དེའང་མ་རིག་པའི་མིག་འབྱེད་ཅིང་། ཐར་པའི་ལམ་དུ་འཁྲིད་ནས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་བླ་མ་འདིས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཐོས་པར་དཀའ་བ་ཚེ་རབས་མང་པོར་རྙེད་པར་དཀོན་པ་འདི་ལྟ་བུ་བསྟན་པ་བཀའ་དྲིན་རེ་ཆེ་སྙམ་པ་བསམས་ནས། གང་བཤད་བྱའི་ཆོས། འཆད་མཁན་གྱི་བླ་མ། བཤད་ཡུལ་གྱི་སློབ་མ་དང་བཅས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ངང་ལས། ཕན་བདེའི་འབྱུང་གནས་བསྟན་པ་འཕེལ་གྱུར་ཅིག །ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་གྱུར་ཅིག །རྒྱལ་ཁམས་ཀུན་ཏུ་བཀྲ་ཤིས་རྒྱས་གྱུར་ཅིག །འགྲོ་ཀུན་ཕྱམ་གཅིག་སངས་རྒྱས་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །ཅེས་བསྔོ་བ་བྱའོ། །གཉིས་པ།

དེའི་ཕན་ཡོན།

དེ་ལྟར་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བས་ཆོས་ཉན་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཐོས་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་གཟི་བརྗིད་ལ་གནས་པ། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་ཚད་མེད་དེ། །ཆོས་རྔ་བསྒྲགས་པ་ཐོས་པའི་སེམས་ཅན་ཡང་། །ངན་སོང་རྣམ་གྲོལ་ཉན་པ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ཡང་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། གཎྚཱིའི་མདོ་ལས། དམ་ཆོས་བཤད་པའི་དུས་བསྟན་ཕྱིར། །རྔའམ་གཎྚཱི་བརྡུངས་པའི་སྒྲ། །ཐོས་པས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་གྱུར་ན། །ཉན་ཕྱིར་ལྷགས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དམ་ཆོས་བསྟན་པའི་དུས་བརྡའི་རྔའམ་གཎྜཱི་བརྡུངས་བའི་སྒྲ་ཐོས་པས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན། ཆོས་ཉན་པར་སོང་ན་དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཞེས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཕན་ཡོན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཡོད་དེ། ཤེས་རབ་ཏིང་འཛིན་དྲན་པའི་གཟུངས་ཐོབ་ཅིང་། །སྤང་བླང་མཚམས་ཕྱེད་དགེ་འཕེལ་སྡིག་ཀུན་སྲབ། །ལྷ་མིས་བསྟོད་ཅིང་མ་རིག་མུན་པ་སངས། །པདྨའི་སྟེང་མཛེས་རྒྱ་ཆེན་ཆོས་ཐོས་ཤིང་། །མྱུར་དུ་ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་དམིགས་པ་མ་གཡེང་བའི་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་གཟུངས་དང་། སྒྲ་དབྱངས་རྣམ་པར་དག་བའི་གཟུངས། མི་བཟད་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་གཟུངས་ལ་སོགས་པའི་གཟུངས་དང་། སྤང་བླང་གི་གནད་མཐོང་ཞིང་ཤེས་པའི་མིག་དང་། དགེ་བ་འཕེལ་ཞིང་མི་དགེ་བ་སྲབ་པ་དང་། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བསྟོད་ཅིང་འདུན་པ་དང་མ་རིག་པའི་མུན་ནག་སངས་པ་དང་། ཤི་འཕོས་ནས་དག་པའི་ཞིང་གི་པདྨ་ལ་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་མཆོག་གི་སྤྲུལ་བ་ལས་ཆོས་ཐོས་པ་དང་། མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དམ་པ་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐོས་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་སྒོ་ཚད་མེད་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དེ། རྒྱས་པར་ནི་མདོའི་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་ན་ཤེས་རབ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ལ་ནི་བདུད་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་དོ་ཞེས་པ་དང་། སྒྱུ་མ་མཁན་རབ་ཏུ་བཟང་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། རང་དང་གཞན་གྱི་ཤེས་རབ་སྦྱོང་བ་དང་། ཕྱོགས་བཅུ་ནས་ལྷགས་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཟད་མི་ཤེས་པར་བརྗོད་པར་མཛད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་པ་དང་། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ལས། ཐོས་པས་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པར་བྱེད། །ཐོས་པས་གནོད་པ་བསྟེན་མི་བྱེད། །ཐོས་པས་སྡིག་ལས་ཟློག་པར་བྱེད། །ཐོས་པས་མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ། །ཇི་ལྟར་ཁྱིམ་གྱིས་ལེགས་གཡོགས་པས། །མུན་པས་ཁེབས་པའི་ནང་ཞུགས་ན། །གཟུགས་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང་ནི། །མིག་ལྡན་ཤིན་ཏུ་མཐོང་མི་འགྱུར། །དེ་བཞིན་འདི་ན་རིགས་སྐྱེས་པའི། །མི་ནི་བློ་གྲོས་ལྡན་གྱུར་ཀྱང་། །སྡིག་པ་དང་ནི་དགེ་བའི་ཆོས། །མ་ཐོས་བར་དུ་ཤེས་མི་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལས། ཤཱ་རིའི་བུས་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཐོས་ནས། མོས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་དང་། ལྷ་ཡི་བུ་བློ་གྲོས་རབ་གནས་ཀྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་གངྒཱའི་ཀླུང་བྱེ་མ་སྙེད་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་བས། ཆོས་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་སྒོའི་རྣམ་གྲངས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་། མི་མཐུན་པ་ཐོས་ནས་དད་པར་བྱེད་ན་ཕན་ཡོན་ཆེའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིས་ནི་ཆོས་ཟབ་མོ་སྤངས་པས་དམྱལ་བར་ལྟུང་བ་དེ་ཡང་ཆེས་མྱུར་དུ་ལྡང་ཞིང་ཐར་པར་འགྱུར་ལ། ཐོས་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་དང་འདྲའོ་ཞེས་པ་དང་། ཕལ་པོ་ཆེའི་དྲང་སྲོང་བླ་མའི་རབས་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདོད་པ། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གུས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ཞལ་ཉེ་བར་སྟོན་ཅིང་ཆོས་ཐོས་པར་མཛད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདོད་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་གཟི་བརྗིད་ཅན་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་རིའི་སུལ་དང་། ཤིང་གི་ནང་དུ་བཅུག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་གླེགས་བམ་དུ་གྱུར་པ་མཐའ་ཡས་པ་དག་ཀྱང་ལག་མཐིལ་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཟབ་མོའི་ཆོས་གཏེར་ཚད་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མདོ་ལས་ཀྱང་འདི་བཞིན་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ལ་སྔོན་སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་སྤོབས་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཚེ་ཟད་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོབས་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་དང་། རྒྱུ་དེས་འདོད་ན་ལོ་སྟོང་དུ་ཡང་གནས་པ་དང་། བསྐལ་པའམ་ཇི་སྙེད་འདོད་པ་སྲིད་དུ་གནས་པ་དང་། བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བ་སྤེལ་བ་དང་། ནད་སེལ་བ་དང་། དྲན་པ་ཡང་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་དང་། རྟོགས་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། སྤོབས་པ་ཡང་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་དང་། ལྟ་བ་ལོག་པ་ཡང་སེལ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཕ་རོལ་གྱི་གནོད་པས་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཐོས་པའི་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་དང་། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། མདོ་སྡེ་དམ་པ་འདི་ཐོས་ན། །མ་འོངས་པ་ཡི་བསྐལ་པ་ནི། །གྲངས་མེད་བདུན་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ། །ངན་འགྲོ་རྣམས་སུ་ཡོང་མི་འགྲོ། །བསྟན་པ་ཟད་དུ་ཉེ་བའི་ཚེ། །གང་གིས་མདོ་སྡེ་འདི་བཟུང་ན། །མྱུར་དུ་སྤོབས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཚིགས་བཅད་གཅིག་ཙམ་བཟུང་བས་ཀྱང་། །བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་བསམ་ཡས་ན། །ཉན་པར་འདོད་པས་མདོ་སྡེ་ཡང་། །ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་ཅི་ཞིག་སྨོས། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ། །ཅེས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས། ཆོས་ཉན་པ་ལས་དད་པ་སྐྱེའོ། །དད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་མོས་ནས་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱ་བའི་བར་དུ་ཐོབ་པས། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པ་ནི་ཐོས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཉོན་མོངས་པས་མྱོས་ཏེ་སྡིག་པ་མང་དུ་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡང་ཐོས་པའི་ལྕགས་ཀྱུས་མོད་ལ་འདུལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚོང་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་གི་ལམ་མི་ཤེས་པ་དག་ཀྱང་གཞན་གྱིས་ལམ་བསྟན་ཏེ་སོང་ན་རིན་པོ་ཆེ་མང་དུ་ལེན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐོས་པ་དམ་པའི་ལམ་བསྟན་པ་དེར་ཞུགས་ཏེ་སོང་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལེན་པའི་དོན་འགྲུབ་བོ་ཞེས་པ་དང་། འདི་ལྟར་ལུང་མང་པས་བསམ་ཡས་ལུང་མང་པ་ཞེས་པའི་མིང་ཐོགས་པ་རེད། ལུང་མང་པ་འདི་མཁས་པའི་ཆེ་རྟགས་ཡིན་པའོ། །ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་འདིའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཉན་པ་དང་། འཛིན་པ་དང་། འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། ཀུན་ཆུབ་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བགྲང་བ་དང་ཚད་གཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། །དཔེར་ན་ས་ཆེན་པོ་འདི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བསིལ་བའི་ཚད་གཟུང་བར་ནུས་སྲིད་ཀྱི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དཀོན་མཆོག་གི་རྒྱལ་པོ་ཟ་མ་ཏོག་ཐོས་པའི་བསོད་ནམས་ནི་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ། །དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ཆུ་ཐིགས་པ་རེ་རེ་ནས་བགྲང་བར་ནུས་སྲིད་ཀྱི། མདོ་སྡེ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་འདིའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་བཟུང་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཚད་ནི་བགྲང་བར་མི་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱལ་པོ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་འདིས་ནི་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པར་བྱེད་དོ། །གང་འདི་ཐོས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དག་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་འདྲ་བར་བལྟའོ། །དེ་དག་འཆི་བའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཅུ་གཉིས་བྱོན་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་མ་འཇིགས་ཤིག དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཐོས་པས་སོ། །ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཐོས་པ་རྐྱང་བའི་ཕན་ཡོན་དེ་ལྟར་ཡོད་པའོ། །དེ་ཐོས་པས་ཁྱོད་སླར་འཁོར་བར་མི་འཁོར་ཞིང་། སྐྱེ་བ་དང་། རྒས་པ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དགའ་ཞིང་འདོད་པའི་དོན་དང་འཕྲད་ལ། མི་དགའ་ཞིང་མི་འདོད་པ་དང་འཕྲད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་བདེ་བ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བའི་ཁམས་སུ་འགྲོ་ཞིང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པར་འགྱུར་རོ། །དབུགས་འབྱིན་པ་མཛད་ཅིང་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་མ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པའི་ཡུམ་དུ་གྲགས་ཏེ། དེ་ཡང་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་རིགས་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་འདི་ལ་ཕྱག་འཚལ་བར་བྱེད་དོ། །གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཡི་གེ་དྲུག་པ་འདི་ལན་ཅིག་བཟུང་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ན་བཟའ་དང་། བཤོས་དང་། བཏུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །མདོ་སྡེ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་འདིའི་མིང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ཞེ་སྡང་གིས་སྡིག་སྤྱོད་པའི་ལས་བྱས་པ་དང་། ཕ་རོལ་གྱི་བུད་མེད་ལ་ཆགས་ནས་ལོག་པར་སྤྱད་པ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་དཀོར་ལ་མ་བྱིན་པར་བླངས་པ་དང་། ཕ་དང་མ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་བསད་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་དང་གཙུག་ལག་ཁང་བཤིག་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ངན་སེམས་ཀྱིས་ཁྲག་ཕྱུང་བ་དང་། མཚམས་མེད་པའི་ལས་ཀྱི་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་ཡི་གེ་དྲུག་པ་འདིས་དག་པར་བྱེད་དོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་མེ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པར་བྱེད་དོ། །ཆུ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་འཁྲུ་བར་བྱེད་དོ། །རླུང་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་གཏོར་བར་བྱེད་དོ། །མདོ་སྡེ་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་འདི་ཐོས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི། ནུབ་ཕྱོགས་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་པདྨ་ལ་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ལ་ཆོས་ཉན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་མནར་མེད་པའི་གནས་སུ་བྱོན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་སྒྲ་བརྗོད་པས། དེ་ཐོས་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་འབུམ་ཕྲག་གཅིག་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་ཏེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷར་སྐྱེས་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་སུ་བྱོན་ནས་རིག་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་མོ་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་སྒྲ་བསྒྲགས་པས། ཡི་དྭགས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མའི་གྲངས་དང་མཉམ་པ་ཚེ་འཕོས་ནས་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་དུ་སྐྱེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདོད་པ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་གྲོང་ཁྱེར་འཁོར་མོ་འཇིག་ཏུ་བྱོན་ནས་བཤང་གཅིའི་འདམ་རྫབ་ཆེན་པོའི་ཁྲོད་ན་སྲིན་བུའི་རིགས་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་གནས་པའི་དྲུང་དུ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་བུང་བའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པའི་མདོ་ལས་ཡི་གེ་དྲུག་པའི་སྒྲ་ཕྱུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཕྱུང་ངོ་། །སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་སྒྲ་དེ་ཐོས་པ་དང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྗེས་སུ་དྲན་ནས། དེ་རྣམས་ཀྱི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་བཅོམ་སྟེ། ཁ་ནས་ཙནྡ་གྱི་དྲི་ངད་ཅེས་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་ནས། ནུབ་ཕྱོགས་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཐོས་པ་ལ་ཕན་ཡོན་ཚད་མེད་པས། སངས་རྒྱས་པར་འདོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཐོག་མར་ཐོས་པ་བཙལ་ཏེ་ཕྱིས་རིམ་གྱིས་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱར་བས་གང་ཡང་དགེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་མི་སློབ་པ། །དེ་ནི་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་བསླབས་པའི་མཁས་པ་ལ། །བསོད་ནམས་མི་འགྱུར་གང་ཡང་མེད། །ཅེས་པ་དང་། དབྱིག་གཉེན་གྱིས། ཚུལ་གནས་ཐོས་དང་བསམ་ལྡན་པས། །སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱར། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་དྲན་པར་བྱས་ལ། ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཚོལ་བར་བྱའོ། །ཐ་ན་དབང་པོ་རྟུལ་བ་དག་གིས་ལམ་ཟབ་མོ་ལ་འཇུག་ནའང་། འཇུག་ཡུལ་དེའི་ཡན་ལག་ཚང་བ་ཞིག་ཐོས་དགོས་པས་ན་ཐམས་ཅད་ཐོས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འཇུག་སྟེ། སྨན་གང་གི་སྡེ་ཚན་གཏོང་བའི་སྨན་རྣམས་ཚང་བ་ལ་སྨན་ཀུན་ཚོགས་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཚང་བའི་མིང་ཡང་ཐོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ལམ་གང་ལའང་དང་པོར་བྱ་བ་ཐོས་པ་དེ་ཉིད་གཅེས་པ་ཡིན་པས་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དམ་པའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་རང་གཞན་གཉིས་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་བའི་ཤེས་རབ་སྐྱེད་དགོས། དེ་ཡང་གཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོས་སོགས་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས་ཕྱུག་པར་བྱ་དགོས་པས། ཐོག་མར་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་བསྟེན་ཚུལ་དང་། བསྟེན་པའི་དགོས་པ། རྒྱུ་མཚན་ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པ་རྒྱས་པར་གསུངས་ནས་ལེའུ་འདིའི་མཚན་བསྟན་ནས་དོན་བསྡུ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཉན་པ་པོ་སློབ་མའི་ཆོས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གཅིིག་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།གསུམ་པ་ཐོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

ཐོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་ཐོས་པ་ཇི་ལྟར་བྱ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོག་ཉིད་དུ། ཐོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་མ་ཐག་པའི་རིམ་པ། དེ་ནས་གཏན་ལ་དབབ་བྱའི་ཆོས་བསྟན་པ། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་ཏེ། །སྤང་བླང་དབང་གིས་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་དྷརྨ་ཞེས་བའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ན་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་སྟེ། གང་ཞིག་བློས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཞི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དང་། ཤེས་ནས་འདོར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་བླང་དོར་གྱི་གནས་དང་། ཞུགས་ནས་འདོད་པའི་དོན་ཉེ་བར་ཐོབ་པ་ཡང་དག་གི་ལམ་འབྲས་དང་བཅས་པ་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་ལས། སྐབས་འདིར་གཉིས་སུ་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། གང་ཞིག་ཤེས་ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་དང་། གང་ཞིག་ཤེས་ནས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་སུ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཤེས་ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་དེ་ལ་འཁྲུལ་སྣང་འཛིན་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ལ་ངོ་བོ་ངེས་ཚིག་དབྱེ་བ་སྟེ་གསུམ་གྱིས་གསུངས་བ་ལས། དང་པོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་བདེན་པར་ཞེན་པས་ཀུན་ནས་རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །གཉིས་པ་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བའི་ངེས་ཚིག་ནི་སྣོད་འཇིག་པའི་རང་ཞིན་ཅན་སྐད་ཅིག་གིས་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་བཅུད་འཁྲུལ་པ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་བརྟེན་ནས་སོ་སོའི་འཁྲུལ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་མངོན་འདོད་འཁྲུལ་འཛིན་གྱི་བྱ་བས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་པས་ན་གང་མྱང་འདས་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་དེ་ལ་དབྱེ་བ་བྱས་འོང་ན་ཐ་མལ་པ་བྱིས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཞིག་དང་། ལྟ་བ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱི་རོལ་པ་སྟེ་གཉིས་ལས། དེ་ལས་དང་པོ་གྱུར་པ་ཐ་མལ་པ་བྱིས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལམ་དང་གྲུབ་པའི་མཐའ་གང་ལའང་མ་ཞུགས་པའི་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོ་རྣམས་ནི་ཐ་མ་བྱིས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང་། གཉིས་པ་ལམ་དང་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་ཞུགས་པའི་ལྟ་བ་ལོག་པར་འཛིན་པ་ནི། ལྟ་བ་ལོག་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱི་རོལ་པ་ནི་གང་ཡིན་ན་བསྟན་པ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པས་ན་ཕྱི་རོལ་པ་ཞེས་བཏག་པ་དེ་ཉིད་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་དབྱེ་བ་དེ་དག་ཀྱང་སྒྱུ་འཕྲུལ་བརྒྱད་ཅུ་པ་ལས། འཇིག་པ་དྲུག་དང་རྟེན་པ་དྲུག །འཇིག་རྟེན་ཡུལ་དྲུག་ཤེས་པ་ལ། །འཇིག་རྟེན་ཞེས་ནི་དེ་ལ་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། སྒྲོན་གསལ་ལས། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་འདས། །གང་ལ་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་མཆོག །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་སྙིང་དུ། མ་རྟོགས་པ་དང་ལོག་པར་རྟོགས། །ཕྱོགས་རྟོགས་ཡང་དག་ཉིད་མ་རྟོགས། །འདུལ་བ་དགོངས་པ་གསང་བ་དང་། །རང་བཞིན་གསང་བའི་དོན་རྣམས་ནི། །ཞེས་པས། མ་ཀི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ནས་ཡ་གི་གསང་སྔགས་ནང་པ་བླ་མེད་ཀྱི་བར་དུ་གསུངས་པ་བཞིན་འདིར་ཡང་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། སྤང་བྱ་ཕྱི་རོལ་པ། བླང་བྱ་ནང་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

སྤང་བྱ་ཕྱི་རོལ་པ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་དབྱེ་བསྡུ་མང་ཡང་། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྩ་རྒྱུད་ལས། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་འགྱུར་ཏེ། །ཕྱི་རོལ་པ་དང་ནང་པ་གཉིས། །ཞེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྤང་བྱ་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། བླང་བྱ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་གཞུང་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་སྡེ་པ་ལ། །སྟོན་པ་དྲུག་དང་འཇིག་ཚོགས་ཉི་ཤུ་དང་། །དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་དང་། །སྡེ་ཚན་བཅུ་གཅིག་ཏརྐ་སྡེ་ལྔའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསྟན་པ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པས་ན་ཕྱི་པ་དང་། དེ་ཉིད་བསྟན་པ་འདིར་ཞུགས་པའི་སྒོའི་མུའམ་སྟེགས་སུ་གྱུར་པས་མུ་སྟེགས་ཞེས་པའོ། །དེའང་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ལམ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པ་སྟོན་པ་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་འཇིག་རྟེན་འདིར་མ་བྱོན་པའི་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་ལམ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ན་གྲོལ་བར་སྨྲ་བ་ལམ་འཆོལ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཞུགས་པ་དག་གི་སྡེ་ཚན་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་མང་ན་ཡང་། སྟོན་པ་དྲུག་དང་གཅིག འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཉི་ཤུ་དང་གཉིས། ལྟ་བ་ལོག་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་གསུམ། ལྟ་ལོག་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་དང་བཞི། སྡེ་ཚན་ངེས་པ་བཅུ་གཅིག་དང་ལྔ། ཐམས་ཅད་བསྡུ་བས་ཏརྐ་སྡེ་ལྔ་སྟེ་དོན་དྲུག་ཏུ་བཤད་པར་བྱ་བ་ལས། གཉིས་པ་ལ། སྟོན་པ་དྲུག འཇིག་ཚོགས་ཉི་ཤུ། དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས། སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ། སྡེ་ཚན་བཅུ་གཅིག ཏརྐ་སྡེ་ལྔ་བཤད་པ་དྲུག དང་པོ།

སྟོན་པ་དྲུག་བསྟན་པ།

དང་པོ། སྟོན་པ་དྲུག་ནི་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་དང་། །གནག་ལྷས་བུ་དང་ཡང་དག་རྒྱལ་བ་ཅན། །བ་ཅན་དང་ནོག་ཅན་གཉེན་གྱི་བུ། །རང་རང་ལྟ་ལ་ཆགས་ཏེ་ཀུན་ཏུ་སྨད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་འགྲོ་སྐྱོང་གི་བུ་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་ནི། འཇིག་རྟེན་སྔ་ཕྱི་དང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་འོག་ཏུ་འགོག་གོ །མུ་སྟེགས་སྟོན་པ་གཉིས་པ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་གནག་ལྷས་ཀྱི་བུ་ཆུ་ལྷ་ན་རེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བའོ་ཞེས་པའང་འོག་ཏུ་སྤྱོད་པ་པ་འགོག་པ་དང་གཅིག་པས་འདིར་མི་སྤྲོའོ། །སྟོན་པ་གསུམ་པ་སྨྲ་འདོད་ཀྱི་བུ་མོའི་བུ་ཡང་དག་རྒྱལ་བ་ཅན་ནི་དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་གཉིས་ཀ་མེད་ཅེས་པ་ཡང་ཕུར་བུ་པར་འགོག་གོ །མི་ཕམ་སྐྲའི་བ་ཅན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་དུས་ཀྱིས་བྱེད་པར་འདོད་དེ། དེ་ཉིད་འདིར་འགོག་པ་ལ་གཞན་འདོད་འགོད་པ་ལ་གཞུང་རྒྱ་མཚོ་ལས། དུས་ཀྱིས་ཕྱི་ནང་གི་འབྱུང་བ་རྣམས་རྣམ་སྨིན་ཅིང་སྡུད་པར་བྱེད། །དུས་ཀྱིས་གཉིད་ལོག་དང་གཉིད་ལོག་པ་སད་པར་བྱེད། །དེ་བཞིན་དུ་དུས་ཀྱིས་སྐྱེ་དགུ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེད་ཅིང་སྡུད་པར་བྱེད་ཡིན་པས། །དུས་ལས་འདའ་བ་དཀའ་བ་ཡིན་ཐམས་ཅད་དུས་ཀྱིས་བྱེད་པ་ཡིན་ཅེས་དུས་རྒྱུར་འདོད་པའོ། །ཅེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དུས་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་གང་བྱུང་བ་དེ་ཡང་དུས་ལ་བབས་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་། མི་དང་ལྷ་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་སོ་སོའི་སྡེ་རིས་སམ་དེའི་རྒྱུད་དུ་དུས་ཀྱི་དབང་གིས་མཚམས་སྦྱར་ནས་རྒྱུད་གཅིག་པོ་དེ་འཕོ་འགྱུར་བཟང་ངན་མེད་པ་ལས་དེའི་སྣང་བ་ལ་བདེ་སྡུག་ཤར་ཏེ་སྲིད་པ་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་བ་ལས་དུས་ཚང་ཞིག་རྫོགས་པའམ་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སོང་བ་ན་བྱིས་པའམ་མཁས་པའང་རུང་སྟེ། དེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུས་ཀྱིས་ཐར་པ་གྲོལ་བ་ཉིད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་འདོད་པའང་རིགས་པ་དང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་ད་ལྟར་གསུམ་འཕྲད་པ་བརྟག་པའི་རིགས་པས་དུས་མ་གྲུབ་ལ། ཞེས་དུས་ཞེས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་ཕྱི་མ་ད་ལྟ་བ་གསུམ་ཡིན་དགོས་ལ། དེ་གསུམ་འཕྲད་པ་བརྟག་པའི་རིགས་པས་དཔྱད་ན། དུས་ཞེས་པ་མ་གྲུབ་པ་དང་། གལ་ཏེ་དུས་ཞེས་པ་གྲུབ་ཏུ་ཆུག་ནའང་ཐར་བའི་ལམ་མ་ཡིན་པ་བསྒོམས་ན་རྒྱུད་ཀྱི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའམ་ཉོན་མོངས་པ་མི་འགྲིབ་པས་དུས་ངེས་པ་བསྐལ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཚང་དུས་གྲོལ་བ་ཉིད་མི་རུང་ཞིང་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཁྱོད་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་དག་ཀྱང་རྒྱལ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་དུས་ཆེན་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་ཆེ་བ་རེད་ཟེར་བའི་དུས་གཏན་ཁེལ་གྱི་ངེས་པ་འདོད་པས་མི་འདྲ་བ་མེད་པར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། དུས་ཆེན་གྱི་དུས་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྔོན་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་པ་ན་བདུད་དང་མུ་སྟེགས་ཕམ་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། རྗེས་སུ་འཇུག་པ་པོས་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པས། འདུན་པ་དང་དད་པའི་སྟོབས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དུས་ཁོ་ན་གཙོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་དང་འདྲ་བ་མིན་ནོ། །དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་བྱས་པ་ལ་འགྱུར་བརྩི་བས་ཁྱེད་ཀྱི་འདོད་པ་ལྟར་དུ་དུས་རྒྱུར་ལྟ་བ་དང་མི་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་མི་ཕམ་སྐྲས་ལྭ་བ་ཅན་གྱི་དུས་རྒྱུར་འདོད་པ་བཀག་པའོ། །ཀ་ཏའི་བུ་ནོག་ཅན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡོད་དམ་ཞེས་འདྲི་ན་ཡོད་ཅེས་ལན་འདེབས་པ་ནས་མེད་དམ་ཞེས་འདྲི་ན་ཡང་མེད་ཅེས་ལན་འདེབས་པ་དང་། གཉིས་ཀའམ་ཞེས་འདྲི་ན་གཉིས་ཀའོ་ཞེས་ལན་འདེབས་པ་དང་། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་འདྲི་ན་གཉིས་ཀ་མིན་པ་ཡིན་ཅེས་ལན་འདེབས་པ་བཞི་ནི་ངན་གཡོའི་ལྟ་བ་དང་། བདག་དང་འཇིག་རྟེན་རྟག་གམ། མི་རྟག་གམ། གཉིས་ཀའམ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་བཞི་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆོད་བདག་ཡོད་དམ། མེད་དམ། གཉིས་ཀའམ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་པ་བཞི་དང་། ལུས་དང་སྲོག་གཅིག་གམ། ཐ་དད་དམ། གཉིས་ཀའམ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ཞེས་འདྲི་ན། ཇི་ལྟར་དྲིས་པ་དེ་ལྟར་ལན་འདེབས་པར་དེ་ལྟར་འདོད་པའང་མི་རུང་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་རྟག་གམ་ཞེས་ན་རྟག་ཅེས་རེ་ཞིག་རྟག་པར་ཁས་ལེན་ན། རྟག་པ་ཡིན་ན་རགས་པ་དཔྱད་ན་རྩོམ་གཞི་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་ཡིན་པས་ཆ་མེད་ལ་ཆ་ཙམ་ཡང་མེད་པས་བརྟག་པའི་གཞི་མ་གྲུབ་ལ། ཐ་སྙད་དུ་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པའི་དུས་འགྱུར་བས་ཁེགས་ལ། དངོས་པོ་རགས་པ་ཕྲ་བར་བསིལ་ན་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པས་རྟག་པར་མི་རུང་བ་དང་། ཆད་པར་ཁས་བླངས་ན་ཆད་པའང་བརྟགས་ན་གང་ཆད་རྒྱུའི་གཞི་ཞིག་མེད་པས་ཆད་རྒྱུ་མེད་ལ། ཐ་སྙད་དུ་དབང་པོ་སོ་སོའི་ཡུལ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བས་ཆད་པ་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའང་གཞི་མ་གྲུབ་པའམ་ཆད་པའམ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དེ་བས་ཀྱང་མི་སྲིད་དེ་དཔེ་ན་རི་བོང་གི་རྭའི་རྣོ་རྟུལ་དཔྱད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཀ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་རྟག་གམ་ཞེས་དྲིས་ན་རྟག མི་རྟག་གམ་ཞེས་དྲིས་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པ་དེ་ནི་གཞི་དེ་ལ་རྟག་མི་རྟག་གཉིས་འདུས་ཤིག་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་ཡིན་པས་ན་སྣང་བ་ཡིན་དུས་མུན་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ནི་ཀ་ཏའི་བུ་ནོག་ཅན་གྱིས་ཅིར་ཡང་ཁས་ལེན་དུ་རུང་བའི་ངན་གཡོའི་ལྟ་བ་བཀག་པའོ། །ད་ནི་མུ་སྟེགས་སྟོན་པ་སྡེ་དྲུག་ལས་དྲུག་པ་གྲུབ་མཐའ་གཅེར་བུ་པ་སྟོན་པ་གཉེན་གྱི་བུ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་སུ་འདོད་དེ། སྔོན་གྱི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་བདེ་བ་འབྱུང་ལ། སྔོན་གྱི་ལས་ངན་པས་འདིར་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་སྟེ། ལས་གསར་པ་ལ་ད་ལྟའི་ནུས་པ་གཏན་ནས་མེད་པས། སྔོན་གྱི་ལས་གང་ཡིན་ད་ལྟ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་བདེ་སྡུག་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། མེ་ལྔ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཁོང་ཚོའི་ལུགས་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་ལ་སོགས་པས་ལས་བསགས་པ་དེ་སྦྱོང་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །ལས་ད་ལྟ་བ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་ད་ལྟ་བ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་ན་ལྐུགས་པས་དཀའ་ཐུབ་ལ་སོགས་པ་སྤྱད་ན་དངོས་སུ་སྨྲ་ཤེས་པར་ཐལ་བ་ལས་དེ་ལྟར་མི་སྲིད་པས་ད་ལྟ་བའི་ལས་ལ་ནུས་པ་མེད་པ་གསལ་ལོ། །དེས་ན་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཟག་པ་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཟད་ནས་མཐར་གཅིག་ཀྱང་ལུས་པ་མེད་པ་ལོ་ཐོག་གི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་སྔར་གྱི་རྒྱུ་ཟད་པ་ལྟར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལས་རང་མཚན་པ་སྤྱིར་དགག་པ། ལས་ཁོ་ན་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ། སྔོན་གྱི་ལས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལའང་། ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་དགག་པ། བྱེད་པ་དགག་པ། རྣམ་སྨིན་དགག་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ལས་ཉིད་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་སྟེ། སྲོག་བཅད་པའི་ལས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་དེ་ཉིད་རང་གི་ལུས་སེམས་ལས་དེ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་དང་། གཞན་ནམ་ཐ་དད་དུ་མེད་པས་སོ། །ཞེས་མདོར་ན་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པས་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་བཀག་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ལས། བྱེད་པ་པོ་རྣམ་གྲངས་གསུམ་དུ་བརྟགས་ནས་དགག་པ་ནི། གསོད་པའི་ལས་དེ་གསོད་མཁན་ཡིན་པས་གསོད་དམ། མིན་པས་གསོད། ཡིན་པས་གསོད་ན་གསོད་མཁན་དང་ལས་གཉིས་གཅིག་བྱ་བ་དང་གཅིག་བྱེད་པོ་ཡིན་ལ་བྱ་བྱེད་གཉིས་རྫས་འགལ་བས་ལས་དང་བྱེད་པོ་ཆ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ལ། བསོད་མཁན་མ་ཡིན་པས་གསོད་པར་མི་རུང་སྟེ། གསོད་མཁན་མ་ཡིན་ན་གསོད་པར་འགལ་ལོ། །གསོད་པ་པོ་ཡིན་མིན་གཉིས་ཀ་དང་གཉིས་མིན་གྱིས་གསོད་པའང་མེད་དེ། ཡིན་མིན་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་དངོས་འགལ་གཉིས་རྫས་གཅིག་ལ་འདུ་མི་སྲིད་ཅིང་མི་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གསོད་པའི་དུས་དེ་ལ་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟའི་སྐད་ཅིག་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པ་ལ་གསོད་པ་མི་འགྲུབ་ལ། ད་དུང་དུས་ཀྱིས་གཞལ་ན་བསད་ཟིན་པ་གསོད་པར་མི་རུང་སྟེ་བསད་ཟིན་པའི་དབང་གིས་བྱ་བྱེད་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཟིན་པ་གསོད་པའང་མི་རིགས་ཏེ་དུས་འགལ་བ་སྔ་ཕྱི་མཉམ་གཅིག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་པས། ད་ལྟ་བའི་གསོད་མཁན་ཡོད་དུས་གསད་བྱ་མ་འོངས་པ་མ་སྐྱེས་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟ་བ་ལ་གསད་བྱ་དང་གསོད་བྱེད་དུ་མི་རུང་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཀྱི་ད་ལྟ་མ་འགྲུབ་ན་ད་ལྟ་གསོད་པ་དེ་བས་ཀྱང་འགྲུབ་པ་མིན་ནོ། །གསོད་བཞིན་པ་གསོད་པའང་མི་རུང་སྟེ། བྱ་བྱེད་ཆ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསད་མ་བསད་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་གསོད་བཞིན་པ་མེད་དེ། དངོས་འགལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཕྲ་བ་ནི་དངོས་པོར་མེད་པས་གསོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གསོད་པའི་ལས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱེད་པ་བཀག་པའོ། །གསུམ་པ་རྣམ་སྨིན་དགག་པ་ནི། ལུག་ལྟ་བུ་བསད་པའི་རྣམ་སྨིན་དམྱལ་བ་མྱོང་བ་དེ་ཡང་། བྱེད་པ་པོ་རྟག་པ་ལ་དེ་མི་འབྱུང་སྟེ། རྟག་ན་ལུག་བསད་པའི་ལས་བྱེད་དུས་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་མི་སྲིད་པར་རྟག་པ་ཡིན་པས་དེ་དུས་དམྱལ་བ་མྱོང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པས་མི་མྱོང་སྟེ་དམྱལ་བར་སྐྱེས་དུས་ལུག་གསོད་པ་པོ་འགགས་པས་སྔར་གྱི་མི་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་མཐུད་པའི་རྒྱུན་ལས་བྱུང་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པ་སྔར་ནས་ཀྱང་བསྒྲུབས་ཟིན་པས་ཆ་མེད་ལ་རྒྱུན་མེད་པས་རྒྱུན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྒྱུན་གྱིས་བཞག་པའི་ལས་མི་འགྲུབ་བོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཀླུའི་དབང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས། གལ་ཏེ་ལས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད། །རྟག་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ལས་ནི་བྱས་པ་མ་ཡིན་འགྱུར། །རྟག་ལ་བྱས་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་དང་། ཆོས་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས། །འོང་བ་མེད་ཅིང་འགྲོ་མེད་ན། །ལས་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན། །ཅི་ལྟ་བུར་ནི་འཐད་པར་འགྱུར། །དམ་པའི་དོན་དུ་འོང་མེད་དེ། །གང་དུའང་འགྲོ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་ལམ་འཇུག་ཅིང་། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉེ་བར་སྟོན། །ཞེས་པ་དང་། ཡུམ་བར་མ་ལས། དོན་དམ་པར་ནི་ལས་ཀྱང་མེད། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ཐམས་ཅད་ལས་སུ་འདོད་པ་གཅེར་བུ་པ་སོང་གི་ལས་རང་མཚན་པ་སྤྱིར་བཀག་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ་ལས་ཁོ་ན་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་སྔོན་གྱི་ལས་ཁོ་ནའམ་སྔོན་ལས་ཏག་ཏག་ལ་བརྟེན་པ་ཞིག་ཡིན་ན། རྔོན་པས་སྤྲེའུ་བསད་དུས་རྔོན་པ་ལ་སྡིག་པ་མི་འབྱུང་བར་ཐལ་ཏེ། སྤྲེའུ་ཁོ་རང་གི་སྔོན་གྱི་ལས་མྱངས་པ་རྔོན་པའི་ཐོག་ཏུ་ཁག་བཀལ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་བསོད་ནམས་བསགས་པ་ལས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་པོ་ལ་བསོད་ནམས་མི་འབྱུང་བར་ཐལ་ཏེ། སློང་བ་པོའི་སྔོན་བསགས་ཀྱི་བསོད་ལས་ཐོབ་སྐལ་ཐོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་རབས་ལས། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་ཀུན་བྱས་ཞེས། །འོན་ཀྱང་དེ་ལྟར་སེམས་ན་ནི། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་སྤྲེའུ་བསད་པ། །ང་ཡིས་བྱས་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག །ཅེས་སོ། །ཚུལ་འདིས་ནི་རང་གི་སྡེ་པ་དག་ཀྱང་ལས་ཁོ་ནར་འདོད་པ་ཞོར་དུ་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་སྔོན་གྱི་ལས་དགག་པ་ལ། སྔོན་དུས་མ་གྲུབ་པ། ནུས་པ་མཚུངས་པ། ལས་འབྲས་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དུས་ཐམས་ཅད་གསར་བ་པ་ཡིན་པ་གསར་པ་མ་ཡིན་པའི་དུས་མི་སྲིད་པས། སྔོན་གྱི་ལས་ཞེས་རྙིང་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཐོག་མའི་ཚེ་ནའང་དེ་དུས་ཀྱི་ལས་དེ་དུས་གསར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐོག་མ་མེད་ན་དེ་བས་ཀྱང་ཐོག་མའི་ལས་ཞེས་པ་རྙིང་བར་ཞིག་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཐོག་མ་སྟེ་སྔོན་རོལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བསགས་པའི་ལས་ཞེས་པ་ག་ལ་རུང་། སྔོན་རྗེས་ལྟོས་འཇོག་ཡིན་ཅེ་ན་ལྟོས་ནས་འཇོག་པའང་མི་སྲིད་དེ། ལྟོས་ས་ད་ལྟ་བ་ཆ་ཤས་མེད་ན་དེས་བཞག་པའི་ལྟོས་ཆོས་སྔོན་མ་གྲུབ་པས་ལྟོས་འཇོག་དེའི་ལས་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནུས་པ་མཚུངས་པ་ནི། སྔོན་བསགས་པའི་སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་ད་ལྟ་འོང་ལ། ད་ལྟ་བསགས་པ་ལས་ཕྱིས་འོང་བས་ན་ད་ལྟ་མི་འོང་ཞེས་པ་སྔོན་དང་ད་ལྟ་གཉིས་ཀའང་རྒྱུ་ལས་བྱས་པར་མཚུངས་པ་ཡིན་པས། འབྲས་བུ་སྔ་ཕྱིར་སྨིན་པའང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོད་ཅིང་། ད་ལྟའི་ལས་ལ་མེད་ཅེས་ག་ལ་རུང་ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ལས་འབྲས་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བ་ནི། སྔོན་གྱི་ལས་ཉིད་ཀྱང་བསག་ཏུ་མི་རུང་བར་ཐལ་ཏེ། སྔོན་ཡང་གཞན་ལ་ཕན་གནོད་བྱས་སོ་ཅོག་སྔོན་གྱི་ལས་ཡིན་པས་ཞེས་འབྲས་བུ་ཏག་ཏག་གི་འབྲས་བུའམ་རྣམ་སྨིན་ཡིན་པས་ན་འབྲས་བུ་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་འམ་ལས་མི་འགྲུབ་པ་ཉིད་དང་། སྔོན་གྱི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཞིག་བྱེད་པ་པོས་གསར་དུ་ནི་མ་བྱས་པས་རྣམ་སྨིན་མི་འབྱུང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། ཐ་དད་རྒྱུ་མེད་དགེ་མེད་དང་། །དུས་དང་བཅུ་བཞི་ལས་སྨྲ་བའི། །རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་སྟོན་པ་དྲུག །ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་ཚར་བཅད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་མུ་སྟེགས་པ་ཡི་སྡེ་ཚན་དང་དབྱེ་བ་མང་ན་ཡང་། ཚུར་བསྡུས་ཏེ་དོན་དུ་བཤད་ནས་དགག་པའི་སྐབས་ནས། དང་པོ་སྟོན་པ་དྲུག་གི་འདོད་པ་དགག་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་ནས། འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་ཚང་གིས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དགྲ་བཅོམ་པ་རྫུས་སྐྱེས་སོགས་མེད་པ་འདོད་པ་དང་། གནག་ལྷས་ཀྱི་བུས་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པའི་འདོད་པ། ཡང་དག་རྒྱལ་བ་ཅན་གྱིས་དགེ་མེད་སྡིག་མེད་འདོད་པ་རྣམས་འོག་ནས་ལྟ་ངན་གཞན་དང་མཉམ་དུ་དགག་རྒྱུས་འཐུས་པར་བྱས་ནས་ཞལ་གཞན་དུ་འཕང་པའོ། །མི་ཕམ་སྐྲའི་ལྭ་བ་ཅན་གྱིས་ཐམས་ཅད་དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་འདོད་པ་དང་། ཀ་ཏའི་ནོག་ཅན་གྱིས་དྲིས་པ་ལྟར་དུ་ལེན་འདེབས་པ་གང་རེད་ཅེ་ན་དེ་རེད་ཅེས་པ་དང་། གཅེར་བུ་པ་གཉེན་གྱི་བུས་ཐམས་ཅད་ལས་སུ་འདོད་པ་སྟེ་དེ་གསུམ་གྱི་ནང་གི་མི་ཕམ་སྐྲའི་ལྭ་བ་ཅན་གྱི་འདོད་པ་དེ་འཕྲད་པ་བརྟག་པའི་རིགས་པས་དུས་བདེན་གྲུབ་བཀག་པ་དང་། ལམ་མ་སྦྱངས་ན་ཀུན་དཀྲིས་མི་ཞི་བས་དུས་ཀྱིས་གྲོལ་པ་བཀག་པའོ། །ཀ་ཏའི་བུ་ནོག་ཅན་གྱིས་གང་དུའང་ཁས་ལེན་པའམ་མི་ལེན་པའི་ངན་གཡོའི་ལྟ་བ་དངོས་མེད་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་རི་བོང་གི་རྭའི་རྣོ་རྟུལ་གྱི་དཔེས་བཀག་པའོ། །གཉེན་གྱི་བུས་ཐམས་ཅད་ལས་སུ་འདོད་པ་ལས་བྱེད་པོ་དུས་གསུམ་གྱི་བརྟགས་ཡོང་དུས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཁེགས་ནས་བྱེད་པོ་ལ་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་མི་འཐད་པ་སོགས་ཀྱིས་བཀག་ནས། གཉིས་པ།

འཇིག་ཚོགས་ཉི་ཤུ་བསྟན་པ།

འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཕུང་ལྔ་བདག་སྟེ་དེར་བདག་དང་། །བདག་ལས་དེ་བྱུང་དེ་ལ་བདག་དབང་བསྒྱུར། །དེ་དག་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་ཉི་ཤུ་སྟེ། །ཡང་དག་མིན་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཉེས་ཀུན་འཛིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་བདག་ཡིན་པ་དང་གཅིག དེ་དག་གི་ནང་ན་བདག་གནས་པ་གཉིས། བདག་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་དག་བྱུང་བ་དང་གསུམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་བདག་གིས་དབང་བསྒྱུར་བར་ལྟ་བ་སྟེ་བཞི་བོ་ཕུང་ལྔ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བས་ཉི་ཤུ་ཐམ་པ་ལ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་མཐོན་པོ་ཉི་ཤུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་། ལྟ་རི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྡོ་རྗེ་ཡིས། །བཅོམ་བདག་གང་དང་ལྷན་ཅིག་འཇིག་འགྱུར་པ། །འཇིགས་ཚོགས་ལྟ་རིའི་རྟེན་ལ་གནས་པ་ཡི། །རྩེ་མོ་མཐོ་གྱུར་ཉི་ཤུ་འདི་དག་གོ །གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དགག་པ་ནི་གཟུགས་ལྟ་བུ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་སྦྱར་ལ། ཕུང་ལྔའི་རྣམ་བཞག་གོང་དུ་བཀའ་ཡི་དངོས་པོ་དགུ་བཤད་པ་དང་འོག་ནས་ཞིབ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཀྱང་། མདོར་བསྡུ་ན་གཟུགས་ཚོར་འདུ་ཤེས་འདུ་བྱེད་རྣམ་ཤེས་རྣམས་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། དེ་ལ་གཟུགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་དེ་ལ་དབྱེ་ན། རྒྱུ་གཟུགས་བཞི། འབྲས་གཟུགས་བཅུ་གཅིག་གོ །ཚོར་བ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དེ་ལ་དབྱེ་ན། བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་གསུམ་མམ། བདེ་བ་ཡིད་བདེ། སྡུག་བསྔལ་ཡིད་མི་བདེ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ན་ཚོར་བ་བཏང་སྙོམས་དང་དེ་ལྔའོ། །རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་མིག་རྣ་སྣ་ལྕེ་ལུས་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་དྲུག་དང༌། དེ་ལ་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་ཡིད་ཉེ་བར་རྒྱུ་བའི་ཚོར་བ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་སྒོ་ལྔའི་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་ལུས་ཚོར། ཡིད་ཤེས་དང་མཚུངས་ལྡན་སེམས་ཚོར། ལུས་ལ་སྲེད་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་ཚོར་བ་ཟང་ཟིང་བཅས་པ། སྲེད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཚོར་བ། འདོད་ཡོན་ལྔ་ལ་སྲེད་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་ཞེན་པ་རྟེན་པའི་ཚོར་བ། ཞེན་པ་མེད་པ་མངོན་འབྱུང་རྟེན་པའི་ཚོར་བ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་དོ། །འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སོགས་ཡིད་ཀྱི་བར་གྱི་དྲུག་གོ །ཡང་དོན་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྔོ་སེར་སོགས་སྣང་བ་འཛིན་པ། ཐ་སྙད་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་སོགས་སུ་རྟོག་པ་སྟེ། ནང་གི་དབྱེ་བ་ནི་ཤེས་བྱའི་གྲངས་སྙེད་དོ། །ཡང་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་སྟེ་གཟུགས་མཐོང་ཡང་བརྡ་ལ་མ་བྱང་བས་བརྡ་མི་ཤེས་པ་དང༌། མཚན་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། སྲིད་རྩེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་མ་གཏོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་མ་གཏོགས་པ་དེ་དག་གོ །ཆུང་ངུའི་འདུ་ཤེས་ནི་འདུ་ཤེས་གང་གིས་འདོད་ཁམས་ཤེས་པ། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་འདུ་ཤེས་ནི་གཟུགས་ཁམས་ཤེས་པ། ཚད་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་དང་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་ཤེས་པ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཤེས་པ་སྟེ་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་བ་སོགས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། ཕུང་པོ་བཞི་ལས་གཞན་པའི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་སེམས་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་འདུ་བྱེད་སེམས་བྱུང་རྣམས་དང་མཚུངས་ལྡན་མིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཐོབ་པ་སོགས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་སེམས་བྱུང་ལྔ་བཅུ་ང་གཅིག་ཡོད་ལ་ལྟ་བ་ལྔ་སོ་སོར་བརྩི་ན་ང་ལྔར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་སོ་སོར་རིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་ལ་དབྱེ་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་གྱི་ཚོགས་དྲུག་ནི། བདག་རྐྱེན་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་བློ་གང་གིས་གཟུགས་ཤེས་པ་ནས། བདག་རྐྱེན་ཡིད་དབང་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་བློ་གང་གིས་རང་ཡུལ་ཐུན་མིན་ཆོས་ཁམས་དང་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པའི་བར་དུའོ། །འདིར་གཟུགས་སོགས་བདག་ཡིན་པ་དང་། གཟུགས་སོགས་དེ་ལ་བདག་གནས་པ་དང་། བདག་གཟུགས་སོགས་དེ་ལས་བྱུང་བ་དང་། གཟུགས་སོགས་དེ་དག་ལ་བདག་གིས་དབང་བསྒྱུར་ཞེས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྟོག་མཁྲེགས་པོའི་ཞེན་པ་སྲ་ཞིང་འཐས་པ་བྲག་རི་མཐོན་པོ་འདྲ་བའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་གསུངས་པའོ། །དེ་དགག་པ་ལ་ཕུང་ལྔའི་དང་པོ་གཟུགས་ནས་བཀག་པ་ལ། གཟུགས་བདག་ཡིན་པ་འདོད་ན་གཟུགས་ཆོས་ཅན་བདག་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ཏེ་གཟུགས་ཞེས་པ་རྡུལ་ཕྲན་ཚོགས་པའི་ཕུང་པོ་ཡིན་པས། བདག་དེ་ཡིན་ན་བདག་མི་རྟག་པ་དུ་མ་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་དེར་བདག་གནས་པ་འདོད་པ་ཡིན་ན་གཟུགས་ཀྱི་ནང་ན་བདག་གནས་པར་མི་རུང་སྟེ། གཟུགས་ནི་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ་བདག་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་འབྱུང་ཞེ་ན་བདག་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་འབྱུང་བར་ཡང་མི་རུང་སྟེ་ཁྱེད་ཀྱི་འདོད་པའི་གཟུགས་དེ་ཙམ་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་བདག་གིས་དབང་བསྒྱུར་བ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གཟུགས་ལ་དབང་བསྒྱུར་བའི་ནུས་པ་བདག་ལ་མེད་པ་དཔེར་ན་མདོག་དང་དབྱིབས་མཛེས་མི་མཛེས་ལ་སོགས་པ་གང་བྱེད་བདག་ལ་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུམ་བར་མ་ལས་ཀྱང་། གཟུགས་བདག་མ་ཡིན། བདག་གཟུགས་ལ་མི་གནས། བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བདག་ལ་གཟུགས་བརྟེན་པ་ཡང་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་པ་དང་། ཟླ་བ་གྲགས་པས་ཀྱང་། གཟུགས་བདག་མ་ཡིན་གཟུགས་ལ་བདག་མི་གནས། །གཟུགས་ལྡན་མ་ཡིན་བདག་ལ་གཟུགས་བརྟེན་མིན། །ཚོར་དང་འདུ་ཤེས་འདུ་བྱེད་རྣམ་ཤེས་རྣམས། །ཚུལ་བཞིར་ལྟ་བ་ཉི་ཤུ་རིགས་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཚོར་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་བདག་ཡིན་པར་འདོད་པ་དེ། བདག་ཕུང་གཅིག་ན་བདག་མི་རྟག་པ་དང་དུ་མར་ཐལ་བས་འགོག་པ་དང་། དེ་མིན་བདག་དེར་གནས་པ་དང་བདག་དེ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དེ་ལ་བདག་གིས་དབང་བསྒྱུར་བར་འདོད་པ་ལྔ་གསུམ་བཅོ་ལྔ་པོ་བདག་ཕུང་ཐ་དད་པ་མ་དམིགས་པའི་རིགས་པས་ཁེག་པ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ།

ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་བསྟན་པ།

ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནི། རྟག་པར་སྨྲ་སོགས་སྔོན་མཐའ་བཅོ་བརྒྱད་དང་། །འདུ་ཤེས་ཡོད་སོགས་ཕྱི་མཐའ་བཞི་བཅུ་བཞི། །ཀུན་ཀྱང་ཚུལ་མིན་ལྟ་ལ་ཞུགས་པས་ན། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བློ་སྲིད་པ་མཛེས་བྱེད་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་བརྟེན་པ་དག་ནི་གཏན་དུ་འཁོར་བར་རྒྱུ་བས་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའི་མདོར་བསྟན་གྱི་མཚམས་འདི་ནས་དེ་རིང་བཞག་ནས། སང་ཉིན་རྒྱས་བཤད་ནས་འཇུག་རྒྱུ་བྱེད། དེ་རིང་གི་བཤད་བྱ་དེ་ཁ་རྩང་གི་ལེའུ་བཅུ་གཅིག་པ་གང་ལས་ཐོས་པ་བྱ་བའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོག་དེ་མ་ཐག་ཏུ། གང་གིས་ཐོས་པ་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཅན་བཤད་པ་རེད། གང་གི་ཐོས་པ་འཛིན་པ་པོ་ནི་སློབ་མ་ཡིན་ཕྱིར། བླ་མར་བླ་མའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་ལོས་དགོས་ཀྱང་། སློབ་མ་ལའང་སློབ་མའི་མཚན་ཉིད་ཚང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་འདྲའི་མཚན་ཉིད་ཚང་བའི་སློབ་མ་དེས་ཆོས་ཉན་ཚུལ་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ། སྐྱོན་སྤངས་ནས་གུས་པས་ཉན་དགོས་པས། སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ། དྲི་མ་དྲུག ཉེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་དང་བྲལ་བས་ཉན་དགོས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ་དང་། དྲི་མ་དྲུག་ནི་དུས་རྒྱུན་གཞུང་མང་དག་འབྱུང་བ་ལྟར་དང་། ཉེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ནི། མ་གུས་ལ་སོགས་བདུད་ཀྱི་ལས་དྲུག ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་སྒྲིབ་པའི་ཉེས་དྲུག ཚུལ་འཆོས་ལ་སོགས་ཆོས་སྤང་ལས་དྲུག ད་རུང་ཟང་ཟིང་གཉེར་སོགས་གཡེང་བའི་སྐྱོན་དྲུག་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་དྲུག་ཚན་གཉིས་ཡོད་པས་དེ་དག་སྤངས་བར་བྱས་ཏེ། ལེགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉན་པའི་ཚུལ་ཡང་། ནོར་བུའི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་གཅེས་པ་དྲུག ཉོན་མོངས་བཟོད་སོགས་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ། ཐོས་མང་གཉེར་སོགས་སྐྱོན་གྱིས་མ་འགྱུར་བ། གཞན་ཡང་དགོས་པ་རྣམ་དྲུག ཚོར་བ་རྣམ་དྲུག་སོགས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཡོད་པ་རྣམས་རང་རྒྱུད་ལ་བླངས་ནས་ཚང་བར་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་མ་གཡེང་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཉན་དགོས་པར་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རང་ཐད་ལ་བསམ་བློ་སྐོར་ན། སྤྱིར་ས་ཆ་གང་དུ་ཡིན་ན་དུས་ངན་གྱི་བསྐལ་བ་ཚེས་ནས་མི་རབས་ཀྱི་སྣེ་ནས་མི་རབས་བརྗེ་བཞིན་ཡོད་ལ། དུས་འགྱུར་ཞེས་པ་ནི་མི་འགྱུར་ཡིན་པ་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོས། དུས་རྣམས་མི་འགྱུར་མི་རྣམས་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་པས། མིའི་བསམ་སྤྱོད་འགྱུར་དུས་དུས་འགྱུར་ཞེས་པ་ལས་དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་ཚེས་ལུགས་མགོ་རྔ་བསྒྱུར་ནས། ས་གཞི་གོ་ལོག རྩ་ཤིང་རྡོ་ནས་སྐྱེས། །ཉི་ཟླ་གོ་ལོག ཉི་མ་ནུབ་ནས་ཤར་ཡོང་བ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། ཡ་རབས་མི་ཆོས་དྲ་མའི་སྲོལ་རྒྱུན་དེ་ནུབ་ནས། མི་ལ་མགོ་སྐེ་ཕྲག་གསུམ། ས་ལ་རི་ཐང་ཤོད་གསུམ་དེ་མེད་པར་གྱུར་བའི་དབང་གིས་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁ་ཏ་སློབ་གསོ་བྱེད་མཁན་མེད་པ་དང་། ཡ་རབས་ཞེས་པ་མིག་ལྟོས་བྱེད་ས་ཙམ་ཡང་ཡུལ་དེར་དཀོན་པར་ཆགས་ཚེ། ཡ་རབས་མ་རབས་གང་ཡིན་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་ལ། དེ་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་མི་ཐ་ཆད་པ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་སྡིག་འདོར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་མི་བསྲུང་བར་འཆོལ་ཉོག་ལ་སྤྱོད་དུས། སྣོད་དུ་སྣང་བ་འདི་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ལས་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་འབྲེལ་བ་ཡིན་ཕྱིར། ས་ཆར་སྐྱིད་ཞན་ཡོད་པ་ཡང་ལས་ཀྱི་བསགས་པ་བཟང་ངན་གྱི་འབྲས་བུར་གསུངས་པས། ནད་མུག་མཚོན་གསུམ་གྱི་བསྐལ་བ་ཚེས་ཏེ། མི་མང་རབ་ས་ཆ་གང་ནས་ཡིན་ན་མཚོན་དང་ནད་དང་ལྟོགས་གྲིར་བྱས་ནས་ཤི་བའི་དུས་ངན་ཚེས་པ་ནི་མི་ཐོག་སྔོན་མ་ཚོས་ཤེས་པ་དང་། གསར་བ་ཚོས་གོ་མྱོང་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་རེད། ཡང་སྐྱིད་ཉི་མས་ཕྱིར་བལྟས་ཤིག་བྱུང་ན། སྡུག་ལྭ་རིང་གི་གོས་མཐའ་སྐམ་ཟེར་བ་ལྟར་དུ། དཀོན་མཆོག་གི་སྣང་བ་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་ཁ་གསོ་རྒྱབ་འགེབས་ཀྱི་དུས་ཚོད་ཚེས་ནས། མི་དང་འདྲ་འདྲ། རྟ་དང་ཐད་ཐད་མི་ཟེར་རྒྱུ་མེད་པར། ཕྱོགས་རབ་རེ་ནས་སྔོན་དང་བསྡུར་ན་རྨི་ལམ་ནང་དུའང་རྨིས་དཀའ་བའི་དུས་ཇེ་བཟང་ལ་སོང་བ་དང་། དེ་དང་མཉམ་དུ་ས་ཆ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ནའང་དེ་རིང་ཁ་རྩང་ཆོས་ས་ཆོས་ཡུལ་དུ་བརྗོད་ན་མི་ཆོག་རྒྱུ་མེད་པའི་ས་ཚོད་ལ་ཐོན་ཡོད་པ་ལས། སྔོན་ཆད་ཆོས་ཉན་ནས་ས་ཐོག་ལ་འདུག་མ་དགོས་གྲི་དྲངས་ནས་ཞྭ་མོ་ཟུར་གྱོན་བྱས་ཏེ་ལྟད་མོ་བལྟ་རྒྱུའི་སྣང་བ་ཙམ་ཞིག་ལས་མེད་ཅིང་། དེ་ཡང་ཁག་ཅི་ཡོད་དེ་མི་ཤེས་པས་རེད། གལ་ཏེ་ས་ཐོག་ལ་མར་འདུག་བཅུག་ན་ངག་འཆལ་མི་བཤད་པར་རྣ་བར་བླགས་ཏེ་སེམས་མ་གཡེང་བར་ཆོས་ཤིག་ག་ལ་ཉན་རོགས་བྱེད། ཚང་མས་འུར་རྒྱག་བྱེད་པ་དེ་སྒྲ་སྒམ་གྱི་སྐད་ཤུགས་ཀྱིས་མར་མ་ནོན་དུས་ཉན་མཁན་དཀོན་པ་ཡིན། ད་ལྟ་ནི་རིམ་གྱིས་རིམ་གྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་ནས། ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་དེ་སྙིང་ལ་སིམ་ཡོང་དུས་ཆོས་ཉན་པ་དེ་རང་དོན་ཡིན་པ་དང་། མི་ལ་བདེ་སྐྱིད་འཛོམས་དགོས་ན་དེ་རིང་རྐྱང་པས་མི་ཚད་སང་ཉིན་དང་། ཚེ་སྨད་དང་། དེ་བས་རིང་བའི་སྐྱེ་བ་ཚེ་རབས་རྗེས་མ་རྣམས་ལ་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་དགོས་པར་ཤེས་ཤིང་། དེ་ཡང་ཆོས་མ་གཏོགས་ཕན་ཐོགས་ཅན་གཞན་ཞིག་མེད་པ་དང་། ང་རང་ཉིད་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ་གཅིག་པུས་མི་ཡོང་བར་དྲིན་ཕ་མ། གཉེན་ཉེ་བ། གྲོགས་དགའ་མཛའ། བུ་ཚ་བོ་། གྲོང་རོགས་ཁྱིམ་མཚེས་རྣམས་ཀྱང་སྐྱིད་དགོས་པ་དང་། དེས་མ་ཚད་བསྐལ་ངན་དུས་ངན་ཚེས་ཚུན་ཆད་ཀྱི་མི་ཐོག་སྔོན་མ་དེ་དག བདེ་ཤི་བཟང་ཤི་བྱས་པ་ཞིག་མིན་པས། ལོ་ཁ་ཤས་འགོར་རྗེས་ཤི་བོ་བརྗེད་ན་མི་དྲ་མ་ག་ལ་ཡིན། དུད་འགྲོ་བྱ་ཁྲུང་ཁྲུང་གི་རོགས་པ་བསད་སོང་དུས་སྡུག་འབའ་ཞིག་བསགས་ནས་ཤི་རུ་འཇུག་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་ན། དེ་བས་དྲག་ཅིག་དགོས་པས་དང་པོར་སྐྱེ་བ་སྔོན་རབས་ཀྱི་ཕ་མ་གཉེན་ཉེར་འདང་རེ་བརྒྱབ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་པོ་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་གོ་དོན་དེ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འཇག་ཡོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་ནང་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་འདི་དམ་པའི་ཆོས་ལས་རྙེད་པ་འདི་ཕྱིའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་རྫས་གང་ཞིག་ལས་ཀྱང་གནད་ཆེན་ཡིན་པའི་གནད་ཁ་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཤེས་ཚེ། ཆོས་ལ་དོན་གཉེར་བྱེད་ཤེས་པ་ཡིན། དེ་ཤེས་དུས་དུད་འགྲོ་སྒོ་ཕྱུགས་རྟ་ནོར་ལུག་གསུམ་ལས་ལྷག་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཐོན་པས་མ་ཚད། མི་ཕལ་བ་ལས་ཀྱང་ལྷག་པའི་འདི་ཕྱི་འཕྲལ་ཕུགས་གཉིས་ལྡན་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་འགྲུབ་པའི་མི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ལམ་སྣེ་ཟིན་པ་ཡིན། ཆོས་སྐད་བྱས་ན་དལ་འབྱོར་དོན་ལྡན་ལ་ཕྱོགས་པ་ཡིན། དེས་ན་དང་པོར་ཐོས་པ་ངོམ་མེད་དུ་འཚོལ་ནས་ཆོས་ཉན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ནང་དོན་ཉམས་སུ་ལེན་ལུགས་ཀྱི་མན་ངག་ནས་བཟུང་སྟེ་ཨེ་ཤེས་ཤིག་བལྟ་དགོས་པ་ཡིན། འདིའི་ཁ་བརྡ་ནི་ཟུར་འཕྲོའི་གཏམ། ལས་དང་པོ་པ་དང་རྒན་ཞུགས་དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་ཚོར་བཤད་པ་ཡིན། ཆོས་ཉན་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། ཆོས་མ་དགོས་ཆོས་དུང་གི་སྒྲ་གོ་བའི་སེམས་ཅན་ངན་སོང་གི་གནས་སུ་མི་ལྷུང་བར་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་གོང་དུ་གསུངས་བ་དེ་རེད། ཆོས་ཉན་པ་དང་། དེའི་དོན་ལ་བསམ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་དེ་སྦྱོར་བ་ལག་ལེན་གྱི་ཐོག་ནས་བསྒྲུབས་ན་དེ་བས་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་སྨོས་ཅི་དགོས། ཟབ་མོའི་མདོ་སྡེ་རེ་རེ་ཉན་པའི་ཕན་ཡོན་ཅི་འདྲ་འདྲ་ཡོད་རབས་གསུངས་ཡོད་འདུག གསུང་མཆོག་ཡི་གེ་དྲུག་མ་ལན་གཅིག་སྟོན་པའི་ཕན་ཡོན་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བར་གསུངས་ཡོད། དེ་ལྟར་ལེའུ་བཅུ་གཅིག་པས་སློབ་མས་ཆོས་ཉན་ལུགས་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཐོས་པ་ཇི་ལྟར་བྱ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོག་དེ་ནས་ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པས་ཐོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་ཅིང་། འདི་ཧ་ཅང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྟེ། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤང་བླང་གི་དབང་གིས་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བསྡུས་ནས་བསྟན་ཅིང་། དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཤེས་ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་དང་། གང་ཞིག་ཤེས་ནས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་སུ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན། མདོར་ན་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ནས་གསང་སྔགས་ནང་བ་བླ་མེད་ཀྱི་བར་དུ་གསུངས་ནས་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་ལ། དེ་རིང་གི་སྐབས་སུ་ཕྱི་རོལ་བའི་སྟོན་པ་དྲུག་དང་། འཇིག་ཚོགས་ཉི་ཤུའི་འདོད་པ་བཀོད་ནས་རེ་རེ་བཞིན་དུ་བཀག་པ་ཡིན། མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་ལྟ་བ་འདིར་ནང་གསེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མང་ཡང་། ཚུལ་བསྡུས་ཡོང་ན་ཏརྐ་སྡེ་ལྔ་དང་། དེ་ཡང་བསྡུ་ན་རྟག་ཆད་གཉིས་ཀྱི་ལྟ་བའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན། བོད་འདིར་བརྟན་མ་བཅུ་གཉིས་ལ་བཀའ་བགོ་བྱས་པས་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པའི་རྒྱུ་འགྲུལ་མེད་པར་གསུངས་ལ། རྒྱ་གར་ཀྱི་གནའ་བོའི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་མཁན་རྒྱ་གར་དང་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་བརྒྱུད་པའི་དུས་སྔར་གྱི་དུས་རབས་ལ་མེད་ན་ཐང་ཡང་། དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་ཇེ་ཆུང་དུ་སོང་བ་མིན་ཀྱང་། འགྲོ་འགྲུལ་ཇེ་མང་དུ་སོང་བའི་དབང་གིས་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲྭ་བས་ཐམས་ཅད་སྦྲེལ་བ་དང་། གཅིག་རྒྱུས་གཅིག་གིས་ལོན་པའི་སྐབས་འདིར་ནང་ཆོས་ཕྱི་རུ་འཕེལ་རྒྱས་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱིའི་ཆོས་ལུགས་སྣ་ཚོགས་ནང་དུའང་འཛུལ་བཞིན་ཡོད་པ་ནི། དངོས་པོ་གཟུགས་ཅན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཤེས་བྱ་རིག་གནས་དང་འབྲེལ་བ་འདི་ཚོ་ཁྱབ་སླ་བས་ཡིན། ཕྱི་པ་ནང་པ་སྐྱབས་འགྲོའི་ཁྱད་དམ། ལྟ་བ་བཀའ་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞི་ཁས་ལེན་མི་ལེན་གྱིས་ཕྱི་ནང་གི་ཁྱད་པར་འབྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ལོག་པར་ལྟ་བའི་རིགས་ཀྱི་འདོད་པ་འདི་དག་ཐོས་པས་མཐའ་རྒྱ་བཅད་ན་ཅི་ཞིག་ཕན་སྙམ་ན། སྤང་བླང་གི་གནད་ཤེས་པའི་དགོས་པ་ཡོད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བསྟན་པ་དང་སྟོན་པ་ལ་ལྷག་པར་མི་འཕྲོག་པའི་དད་པ་སྐྱེ་པའི་དགོས་པ་ཡོད་པ་ཡིན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ང་ཞེས་པའི་ངར་འཛིན་དམ་བྲེང་ངེ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི། ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གང་ཟག་གི་བདག་ཡིན་ལ། ཆོས་འཇིག་རྟེན་པ་ཞིག་དང་། བློ་འཇིག་རྟེན་པ་ཞིག་གི་དབྱེ་བ་ཕྱེས་པའི་མུ་སྟེགས་པའི་གྲུབ་མཐར་ཞུགས་ནས་ཆོས་འཇིག་རྟེན་པ་མིན་ཀྱང་། བློ་འཇིག་རྟེན་པ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་དབང་གིས་ལྷད་སོང་བ་ཡིན། ང་ཟེར་སའི་ཞེན་ཡུལ་འདི། རང་གི་ལུས་སུ་ཡོད་དམ། སེམས་སུ་ཡོད་དམ། མིང་འདིའི་ཐོག་ཏུ་ཡོད་འདུག་བསམ་བློ་ཞིབ་གཏོང་གིས་དཔྱད་པ་བྱས་ཡོང་དུས་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་མཐོང་ཡོང་ཚེ་བདག་མེད་གཏན་ལ་ཕེབས་སོང་པ་རེད། དེར་རྟོག་དཔྱོད་ཙམ་ཡང་མ་ཞུགས་པར་བདག་ཏུ་ཞེན་ནས་གང་ཟག་གི་བདག་གམ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་དེས། ཉོན་མོངས་བསྐྱེད། ཉོན་མོངས་ཀྱིས་ལས་བསྐྱེད། ལས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་ནས། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་མྱོང་བ་རེད། དེའི་གནད་དེ་ཚོ་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་ཐོས་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་དེ་དང་པོར་བསགས་རྒྱུ་གནད་ཀྱི་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པ་རེད། མདོར་ན། ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས། ཚེ་འདི་འབབ་ཆུ་འདྲ་སྟེ་རྟག་པ་མེད། །ལུས་འདི་གཡར་པོ་འདྲ་སྟེ་ཡིད་བརྟན་མེད། །སྐྱེ་ཤི་འཁོར་ལོ་འདྲ་སྟེ་ཕ་མཐའ་མེད། །ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མ་འདྲ་སྟེ་སྙིང་པོ་མེད། །རང་གཞན་དར་རྒུད་རྨི་ལམ་སྣང་བ་འདྲ། །རྟག་ཏུ་ཡིད་བརྟན་མེད་དོ་དམ་ཆོས་སྒྲུབས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། རང་གཞན་འདི་ཕྱིའི་དོན་ཆེན་ལ་ཐུགས་གཞོལ་བའི་སྨོན་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་སྨོན་ལམ་གཅིག་གི་ནང་དུ་འདུས་པ་ནི། སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པའི་སྨོན་ལམ། མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ལ་སྨན་པའི་རྒྱལ་བའི་ཕྲིན་ལས་སྒྲུབ་པ་ཡང་དེར་འདུས་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་པའི་རི་མོ་ནམ་ཡང་ཐུགས་དབུས་ནས་མ་ཡལ་མཛོད་ཅེས་པའི་ཞུ་བ་དང་བཅས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསག་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།