ཉིན་བཞི་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

འགྲོ་བ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད། བླ་མེད་རྫོགས་བྱང་དམ་པ་མཐར་ཐུག་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་དགོད་པར་བགྱི། དེའི་ཆེད་དུ་བདག་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཉན་འཆད་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་བསམ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུ་དགོས་པ་རེད་ཅེས་པའི་ཚིག་གིས་སྣ་དྲངས་ནས་བཤད་པ་དེ་ཡང་རང་གཞན་ཚང་མའི་ཁ་ན་རྒྱུན་དུ་ཡོད་ཀྱང་། ཁ་ཡིས་བཤད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་པར་དོན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དངོས་གཞི་ལ་འཇུག་པ་ནི། ཐེག་ཆེན་དམ་པའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་མེད་མི་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱབས་སེམས་སྔོན་དུ་མ་སོང་བའི་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལས་འགྲིགས་ཤིག་མེད་པས་མ་ཚད། སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་པོ་དམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྩིས་ཟིན་པ་ཞིག་བྱེད་པ་ནི་དགེ་སྦྱོར་ཆེ་ཕྲ་གང་ལ་ཡང་གལ་ཆེ་བས་མ་ཚད་། རང་གཞན་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་སྨྲ་ནའང་། དོན་དུ་དར་སྲོལ་ཙམ་དང་ངག་འདོན་གྱི་ཁ་ཟེར་ཙམ་ཞིག་མ་གཏོགས་པར་དོན་ལ་ཁེལ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་མཚན་ཉིད་པ་ཞིག་མ་དགོས་ཚིག་རྗེས་དོན་དྲན་གྱི་ངེས་ཤེས་ཙམ་ཡང་མ་སྐྱེས་ཚེ། སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་ཁ་ཁྲལ་འཇལ་བྱེད་ཙམ་དེའི་རྗེས་ན། དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་ཡེངས་མ་ལམ་ཞིག་ལས་ཡོང་རྒྱུ་ག་ལ་ཡོད། དེའི་རྗེས་སུ་འཁོར་གསུམ་དམིགས་མཐའ་བྲལ་བའི་བསྔོ་བ་དམ་པ་དུག་མེད་ཅིག་ཀྱང་ཡོང་དཀའ་བ་ཡིན། དེ་མ་དགོས་རང་ངམ་སེམས་ཅན་ཕྱོགས་རེ་བ་ལ་དམིགས་པའི་འདུན་པ་ཙམ་ཡང་སྐྱེས་མེད་ན་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཅིག་གི་ཆོས་གྲལ་དུའང་མི་འགྲོ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་མི་སྲིད་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པས། སྤྱིར་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་སྔར་བྱོན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བློ་སྦྱོང་འདི་ལ་ནན་ཏན་མཛད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་དམ་པ་གོང་མ་ཚོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བློ་སྦྱོང་འདི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་གནད་ཆེན་རྩིས་ཆེན་མཛད་པ་ནི། བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་ཐབས། ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་ཐབས། ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་ལ་ཁ་ཁ། ལུང་པ་སོ་སོར་གྱེས་མི་འགྲོ་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན་པ་དེས་ན་ཆོས་ཞུགས་ཉམས་ལེན་པ་གསར་རྙིང་སུ་ཡིན་ཡང་། བསླབ་རིམ་མཐོ་དམན། ཐོས་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་ལ་མ་ལྟོས་པར་དམ་ཆོས་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་ཞུགས་པ་འདི། རང་རྒྱུད་དུལ་བའི་སྨན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་ཞིང་། རང་གཞན་སུ་ཡིན་ཡང་ནང་རེ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ། ཐུན་རེ་བཞིན་དུ་བརྟག་དཔྱད་བསམ་གཞིག་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཁ་ཕར་ཕྱི་ལ་མི་བསྐོར་བར་ནང་རང་རྒྱུད་དུ་ཚུར་ལ་བསྐོར་ནས། རང་གིས་རང་ལ་བསམ་སྤྱོད་གཉིས་ཀྱི་ཐད་ནས་རྒྱུགས་རེ་ལེན་རྒྱུ་ནི་མེད་པའི་ཐབས་ཆག་ཡིན། སྔོན་གྱི་བཀའ་གདམས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམ་པ་ཚོས། དཔང་པོ་གཉིས་ཀྱི་གཙོ་བོ་བཟུང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། གཞན་གྱིས་ཆོས་པ་བཟང་འདུག བླ་མ་ཐུ་འདུག གྲྭ་བ་ཡག་འདུག དེ་ཚོ་ཤི་དུས་སུ་སྔས་མགོ་ལ་ལོན་ན་ཆོག་འདུག་ཅེས་སྨྲས་རུང་། གཅིག་བྱས་ན་དེ་ཙམ་མ་ངན་པས་ཡིན་ཐང་ཡང་། གཅིག་བྱས་ན་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་མགུ་སླ་ཞིང་བློ་ཆུང་བ། བློ་སྣ་ཐུང་ཐུང་། གསར་འགྲོགས་ཆེ་བ་ཡིན་ཕྱིར་ཁོ་རང་མ་འབེན་ན། ཡང་ཉི་མ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཅི་ཟེར་ཡང་མི་ཤེས། ལར་ཐམས་ཅད་མགུ་ཐབས་སུས་ཀྱང་བྱེད་དུ་མེད་ཅིང་། ཁྱད་པར་དེང་སང་གཡམ་རྒྱུགས་ཝ་འདྲོགས་ཁྱི་འདྲོགས་ཀྱི་དུས་ཚོད་ལ་བཟང་བར་སྨྲས་ཀྱང་བལྟ་རྒྱུ་མེད། ངན་པར་སྨྲས་པ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་པར་རློམ་རྒྱུ་མེད། རང་ཨེ་བཟང་ཨེ་ངན་ནི་རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པས་རང་རྒྱུས་རང་ལ་མེད་ན་སུ་ལ་ཡོད། དེས་ན་དཔང་པོ་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་ནང་གི་གཙོ་བོ་རང་ཉིད་བཟུང་། རང་རྒྱུགས་རང་ལ་སྤྲད་དེ། རང་ཉིད་རང་གི་དཔང་པོར་བྱས་དུས་ལྟ་ལོ་བ་དང་། ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་རེད་མེད་ནས་མ་མགུ་དུས། རང་སེམས་རང་ལ་མི་དཀར་མཁན་མེད་པས། མགུ་ཐབས་ལོ་ཐབས་ཤིག་རང་གིས་བྱེད་ནས། རང་གིས་རང་བཟང་པོའི་ལམ་ལ་འཇོག་དགོས་པ་ཡིན། ཆོས་སྒྲུབ་ཅེས་པའང་ཆོས་ཀྱི་སྨན་དེ་ཁྱེར་ཡོང་ནས་རང་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ཏེ། ནད་སྨན་གཉིས་ཀ་སྤྲད་ནས་རང་རྒྱུད་བཟང་པོར་འཆོས་ཤིང་བཟང་པོའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ན། བཟང་པོ་ངན་དང་མ་འདྲེས་པའི་བྱ་ལས་ཤིག་འགྲུབ་པ་ལ། དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཚང་བ་ཡིན་ཅེས་བརྗོད་ན་ཆོག་པ་ཡིན། དམ་པའི་ཆོས་ཟེར་རྒྱུ་འདི་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། རྒྱ་གར་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་ནས་སྟོན་པ་སྤྲུལ་སྐུའི་རྣམ་པ་ཅན་རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་སེངྒེ་ཡིས་བཀའ་དང་པོ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བ་ནས། འོག་མིན་གྱི་གནས་དང་ལྷ་གནས་གསུམ་དང་གསང་ཆེན་རོལ་བའི་དུད་ཁྲོད་ལ་སོགས་པ་ནས། ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་། ལོངས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གསང་འཛིན་གསང་བའི་བདག་པོའི་སྐུར་བཞེངས་ནས་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པའི་གསང་བ་མན་ཆད་ཀྱི་མདོ་སྔགས་ཐེག་རིམ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ལུས་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་འདིའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའམ་འདིའི་ཕན་དུ་གསུང་བ་ཞིག་མེད་ལ། དམ་ཆོས་འདུལ་བའི་གཞི་བཅུ་བདུན། སོ་སོར་ཐར་བ་རིགས་བདུན་ནམ་བརྒྱད་ཀྱི་སྡོམ་པ། དེའི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ། དེའི་བཅས་ཁྲིམས་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་འདུལ་ཁྲིམས། ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་གཙོར་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་པ་གཙོ་བོ་བསྟན་ན་ཡང་ལུས་འདིའི་ཐོག་ནས་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་བོ་ནས་བཀའ་བར་བ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་ནས་ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་གཙོར་འཛིན་གྱི་ཐོག་ནས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་དུ་གཏོགས་པ་དངོས་བསྟན་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པ་ལྟ་བ་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་ཡང་སེམས་འདིའི་ཐོག་ནས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གནས་ངེས་མེད་སྣ་ཚོགས་པ་ནས་བཀའ་ཐ་མ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་ནས་སྦས་དོན་ས་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ནས་འོད་གསལ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཁམས་དྲི་བྲལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་བསྟན་པས་མདོ་སྔགས་མཚམས་སྦྱར་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ལྷག་པ་ཏིང་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་གཙོར་འཛིན་གྱི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་དམ་སྡེ་སྣོད་བཞི་བར་གྲགས་པ། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པའི་སྔགས་རྒྱུད་སྡེ་བཞི་དྲུག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དབང་དང་དམ་ཚིག་ལ་སོགས་པ། ཐབས་ཤེས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་རིམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། བདག་ལུས་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་འདིའི་སྟེང་ནས་གསུངས་པ་ཏག་ཏག་ཡིན་པས། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལུས་སེམས་འདི་ལ་ཚང་བས་དེ་བཞིན་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་པས། ངོ་མཚར་ཅན་གྱི་གསང་མཛོད་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་གི་ཡིད་བཞིན་རིན་ཆེན་མཛོད་དེ་སེམས་ལ་ཚང་། དེ་ཡང་ཆོས་ཅན་སེམས་འདིའི་ཆོས་ཉིད་གྲོལ་འཁྲུལ་ལས་འདས་པ་གཅིག་ལ་ཚང་། དེ་ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་ཁམས་དྲུག་ལྡན་པའི་མིའི་ཕུང་ཁམས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་པ་ཡིན། རྒྱལ་བས་ཆོས་ཕུང་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་པ་དེ་ཐབས་དང་ལྡན་པ་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས། དེའི་ལྡེ་མིག་དེ་བཟུང་ནས་ངོ་མཚར་ཅན་གྱི་མི་ཟད་འདོད་དགུའི་གཏེར་ཆེན་ཐང་མར་བརྡལ་སའི་མཛོད་སྒོ་དང་བཅས་པ་དེ་གང་ན་ཡོད་ན་རང་རྒྱུད་ན་ཡོད་པ་ཡིན་པས། ཆར་བ་འོག་ཕྱོགས་ཀླུ་ནས་བབས་ན་གནད་མི་ཤེས་པ་ཡིས་གནམ་ལ་ལྟ་མི་འདུག་པར། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་བྱ་བའི་ཐོག་མ་མགོ་དང་པོ་འཛིན་དུས་ཉིད་ནས་ནང་རང་རྒྱུད་སེམས་ལ་བལྟས་ནས་ཚུར་ལ་བསྐོར་ཏེ་སེམས་དེ་ལ་ཕན་ཐོགས་པའི་བློ་སྦྱོང་འདི་གནད་ཆེ་བ་ཡིན། དོན་ངོ་མས་བཤད་ན་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཡོངས་རྫོགས་བློ་སྦྱོང་གི་ནང་ལ་འདུས་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད་ན་མ་ཆོག་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། དེ་ཡང་བློ་སྦྱོང་གནད་ཆེ་བ་ཡིན་ཞེས་མགོ་ནས་དྲན་ཙམ་ཞིག་བྱས་ནས་དེའི་འཕྲོར་སྐྱུར་གཏང་ཆོག་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པས། ཡིད་བདེ་འབའ་ཞིག་རྒྱུན་དུ་བསྟེན། །ཡེངས་ཀྱང་ཐུབ་ན་འབྱོངས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ཆོས་ཐོས་བསམ་གྱི་སྙིང་པོ་སྒོམ་པས་རང་གི་རྒྱུད་ཐོག་ཏུ་བླངས། དེ་བླངས་པའི་འབྲས་བུ་ངེས་འབྱུང་གིས་དལ་འབྱོར་ཆུད་མི་གསན་པར་སྙིང་པོ་ལེན་པའི་བློ་མིག་ཡང་དག་རྒྱུད་ལ་འབྱོར་དགོས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་སྨོན་འཇུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པར་བྱས་ནས། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྤྲོས་བྲལ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་རྣམ་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་བསྟེན་པ་དེ་གསུང་རབ་དམ་ཆོས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོར་མཐོང་ནས། དུས་དང་རྣམ་པ་རྒྱུན་དྲུག་ཏུ་བློ་སྦྱོང་འདི་ལ་བསླབས་ཏེ། རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་ངེས་ཤེས་གཏིང་ཚུགས་པ་དེའི་སྟེང་གི་འགལ་ཉེས་ཕྲ་ཞིབ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་ལྐོག་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་འཛེམ་པ་དང་། ལུས་ངག་གི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྤྱོད་བཅུ་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་བསྐྱེད་རྫོགས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རིམ་པ་ལ་གོ་རིམ་མ་ནོར་ཚུལ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་བྱས་ནས་གོམས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཆོས་པ་རྣམ་དག་ཅེས་བརྗོད་ན་ཆོག་པས་མ་ཚད། དགེ་སྦྱོང་ཆེན་པོ། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། དོན་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཅིང་། དོན་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན། རྟོགས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་བརྗོད་ན་ཡང་མི་ཆོག་པ་མེད་ཅིང་། དེ་ནི་དོན་ལ་གནས་པ། མིང་སྟོང་ལ་མ་སོང་བ། དུས་ཀྱི་མཐའ་མ་ལ་རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་སྒྲུབ་པའི་དོན་གྱི་བསྟན་འཛིན་ཡང་དེ་ཡིན་ལ། དེ་དུས་ལྷ་དང་བླ་མ་དབྱིངས་ནས་ཐུགས་དགྱེས་པས་གཞན་དག་སུ་མ་མགུ་ཡང་ཞེ་བློ་བདེ་བའི་དུས་ལ་ཐོན་ཡོད་པ་ཡིན་པས་ན། ཡིད་བདེ་འབའ་ཞིག་རྒྱུན་དུ་བསྟེན་ཐུབ་ཡོད་ཅིང་། དེ་དུས་མི་བདེ་བ་དང་མི་སྙན་པ་གང་བྱུང་ཡང་གཉེན་པོས་རྐྱེན་ཐུབ་ནས་ཡིད་མི་བདེ་བའི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཡིན། དེ་ལས་གཞན་དུ་མཚམས་རེར་རྒྱགས་སྐྱིད་ཉི་མས་དྲོས་དུས་བདེ་སྡུག་གཏོང་ལེན་སོགས་བྱེད་མདོག་མདོག་བྱས་ཀྱང་། རྐྱེན་ངན་གློ་བུར་བ་ཐོག་ལ་བབས་དུས་ཉམས་ལེན་ནམ་མཁའི་ན་བུན་འདྲ་བོ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་ཡལ་སོང་ན། དགོས་པའི་དུས་སུ་ཉམས་ལེན་གྱིས་གོ་མ་ཆོད་ཅིང་བེད་མ་ཆོད་པ་རེད། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་ཡེངས་ཀྱང་ཐུབ་ན་འབྱོངས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ། མི་སྐྱ་རྩལ་ཅན་ཞིག་གིས་རྟ་རྒོད་ཅིག་ལ་ཞོན་ན། རྟ་འདྲོགས་དུས་ཡེངས་ནས་ཡོད་ཀྱང་ཐང་ལ་མི་རྒྱག་པ་བཞིན་དུ་གཏམ་ངན་སྡུག་བསྔལ་ཉེར་འཚེ་གང་བྱུང་ཡང་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་དུ་སྒྱུར་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད་དུས་བློ་སྦྱོང་ནས་འབྱོངས་པའི་རྟགས་ཐོན་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་བློ་སྦྱོང་ལ་འབད་དགོས་པ་ནི། བཀའ་གདམས་གོང་མ་རྣམ་པ་ནས་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་དབྱངས་གཅིག་གྱུར་ཡིན། ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས་སེམས་ཉིད་ངལ་གསོའི་དང་པོའི་དབུ་ནས་མར། འོད་གསལ་ཆོས་སྐུ་དྲི་མེད་རྒྱལ་བའི་ཁམས། །མ་རིག་འཛིན་པས་སྲིད་པ་འདིར་འཁྱམས་ཏེ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་མྱ་ངམ་ཐང་དཀྱིལ་དུ། །དུབ་པའི་སེམས་ཉིད་དེ་རིང་ངལ་གསོ་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ནས་མགོ་བརྩམས་ཏེ། བློ་སྦྱོང་སེམས་རྒྱུད་འདུལ་བའི་ཆོས་གསུངས། ཐར་བའི་ལམ་བསྟན། ལམ་སྟོན་བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཚུལ། དེའི་གདམས་པ་ཉམས་སུ་ལེན་ལུགས། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུའི་རྣམ་གཞག་དང་བཅས་པ་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པའི་རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཀའི་ལེའུ་བཅུ་གསུམ་གྱིས་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། སྔོན་འགྲོས་བློ་འབྱོངས་པའི་རྟགས་ལ་ཁོང་གིས། རྟགས་ནི་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་ཟུང་དུ་འབྲེལ། །འབྲས་བུ་གནོད་སེམས་རྣམ་འཚེ་བྲལ་བའི་སེམས། །ལས་རུང་གདོད་ནས་དག་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ། །ཅེས་ཚད་བསྟན་པ་དང་། བཀའ་གདམས་བརྒྱུད་པ་ནས་གསུངས་པའི་ལམ་གྱི་རིམ་པའི་འགྲོས་འདི། གསར་རྙིང་ཐུན་མོང་གི་ལུགས་ཡིན་པ་ནི་སེམས་ཉིད་ངལ་གསོའི་བརྒྱུད་པའི་རིམ་པ་ཡི་ནང་ན་གསལ་ཞིང་། དེས་ན་ཆོས་ཁྲིད་ནམ་བཤད། ཆོ་ག་ཚིག་བཞི་ཞིག་ནམ་འདོན་ལ་ཐོག་མར་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཚིག་བཞི་ཞིག་སྦྱར་བ་ནི་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཆོས་དར་བའི་ས་ཆ་ཁྱད་འཕགས་ཡིན་པའི་ཕྱག་སྲོལ། དེའི་བསྟན་ཞབས་ལ་སྐྱེས་པའི་མི་ཡིས་དགོས་གནད་ཤོར་མི་ཉན་པ་དང་། བོར་མི་བྲ་རྒྱུ་བོ་ཡིན་པ་མ་ཚད་ཁ་དང་དོན་མཐུན་པའི་ལས་ཀྱི་མགོ་ནས་ཆོས་ལོ་ཡག་དང་མི་ཡག་གི་གནད་འགག་ཀྱང་དེ་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་ཡིན། དེང་སང་སྙིགས་མའི་དུས་ཡིན་པའི་དབང་གིས། དུས་འདི་ལ་ཆོས་གྲྭ་དགོན་སྡེ་ཉུང་ཤས་ཤིག་གི་མི་ལ་ལ་མྱེས་མ་དྲོས་གོང་ནས་ཐལ་བས་དྲོས་འདུག་ཁུལ་བྱས་ཏེ། དང་པོར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན། ཡིན་ན་མིན་ན་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུབ་བྱུང་དགོས་པར་བཤད་པས། མཁན་སློབ་རྣམ་པས་ཀྱང་བདེན་སྣང་ཤར་ནས་དེ་བཞིན་དང་དུ་བླངས། མདོ་དང་སྔགས་ཀྱི་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་འདི་མ་བཤད་དང་འདི་མ་བྱིན་བསམ་པ་ཞིག་མེད་པར་བྱས། དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་ཚེ་དེ་དུས་ཙམ་ལ་ལོ་མཚམས་ཆ་རེའི་དམ་བཅའ་ལེན་ཁུལ་བྱས་ན་ཡང། མཐར་བར་ཆད་ཀྱི་རྐྱེན་རང་གི་སེམས་རྒྱུད་ནས་བུད་དེ་ཆོས་མགོ་མ་ཐོན། ཡར་རྗེས་མར་རྗེས་གཉིས་ཀ་མ་བསྙེག་པ་ཡང་གྲངས་མང་པོ་མིན་རུང་ཆ་རེ་ཡོད་པ་ནི། ཕྱོགས་ཡར་མར་ཐམས་ཅད་ནས་འབྱུང་འདུག་རྒྱུ་ཞིག་བྱུང་བ་རེད། དེ་ནི་གཙོ་བོར་བློ་སྦྱོང་གིས་བློ་འབྱོངས་མ་ཐུབ། སེམས་རྒྱུད་ཆོས་ཀྱིས་མ་ཐུལ། ཆགས་སྡང་རང་གར་ཤོར་ནས། ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་གཉིས་ལ་ཁ་ཁར། ལུང་པ་སོ་སོར་བུད་སོང་བའི་ངན་སྐྱོན་ལྷང་ལ་བུད་པའི་འདྲ་དཔེ་སྟོན་པ་ཡིན། སྲོལ་རྒྱུན་ལྟར་ན་བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞིའི་གོ་རིམ་དེ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ནས་མགོ་བཟུང་ནས་མང་ཆེ་བས་གསུངས་པར་འདུག་ཀྱང་། དེ་ནི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་རྫོགས་ལྡན་ཚེས་པའི་སྔར་གྱི་དུས་བཟང་གི་རྒྱུན་སྲོལ། རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཡོད་པ་གཞིར་བཞག་གིས་གསུངས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེང་སང་དུས་སྙིགས་མ་རྩོད་ལྡན་གྱི་དུས་རེད། ཁྱད་པར་དུ་ན་ནིང་དོ་ཞག་ལ་འགའ་རེས་རྟོག་སད་པ་ཡིན་ཟེར་ནས་ཐ་སྙད་ཡག་སྦྱོར་བྱེད་པར་འདུག་ཀྱང་། རྟོགས་ཡང་འཇུག་ཅན་པོ་སད་པ་ཡིན་དང་། ངན་རྟོག་ལོག་པའི་ལྟ་སྤྱོད་ཀྱིས་འཐུམས་པ་ཡིན་ཟེར་ཚོད་མི་ཐིག་པར་འདུག གང་ལྟར་ཡང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ཁས་མི་ལེན། སྟོང་རྟེན་འབྱུང་གི་ལྟ་སྤྱོད་ལ་འགལ་ཟླ་རུ་འགྱུར་དུས་ཆོས་འདི་བ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་ནས་ནང་དུ་མ་གཏོགས་པ་ཡིན། ཕྱི་པ་ནང་པ་སྐྱབས་འགྲོ་དང་ལྟ་བ་བཀའ་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིས་འབྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ངེས་པར་དུ་ཆོས་པ་ཞིག་གིས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་འགྲུབ་པའི་རྨང་གཞི་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ལ་འདེང་རྒྱག་དགོས་པ་ཡིན། ལར་དེ་ཚོ་དགེ་འདུན་པ་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་ཏག་ཏག་གི་དབུས་ནས་ཞུ་འོས་པ་ཞིག་མིན་ན་ཡང་། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་དུས། འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་གི་ལྟ་ལ་དད་པ་ནས་མགོ་འཛུགས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་ནི། རང་རྒྱུད་ཐད་ལ་བཞག་ནས་དེ་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ཡིན། ང་ཚོ་བོད་ཞིང་འབྲོག་གི་ས་ཆ། ཁྱད་པར་དུ་ས་འདི་ཚོ་ལ་མཚོན་ན། ལས་དགེ་བ་སྒྲུབ་ན་བདེ་འབྲས་མེད། མི་དགེའི་སྡིག་ལས་བྱས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་མི་དགོས། ལས་རྒྱུ་འབྲས་མེད། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད། སངས་རྒྱས་རྫུན་མ་རེད། ཁྱོས་ཤོབ་རེད་ཟེར་མཁན་ཕར་ཆེར་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད། དེ་རྨོངས་དད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྤྱིར་རྨོངས་དད་འདི་ལ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངོས་ནས་འགྲེལ་ལུགས་གཉིས་བྱེད་ཆོག་པ་ཡིན། སྤྱིར་སྐྱབས་འགྲོ་ཤེས་རྒྱུ་དེ་ཡང་རང་གཞན་སུའི་ཐད་ནས་སླ་མོ་ཞིག་མིན་པས། རྒྱུ་མཚན་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་ཡིན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་སྐྱབས་སུ་འཛིན་ལུགས་འདི་ལྟར་ཡིན་ཟེར་མི་ཤེས་པ་མང་དག་ཡོད་ཅིང་། རང་སྟོབས་ཀྱི་རིགས་པས་དཔྱད་པའི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་ཚོར་བ་རྣོན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་དང་། གཞན་གྱི་གྲགས་པའི་རྗེས་འབྲངས་ཀྱིས་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ་གཉིས་སུ་ཡོད་དུ་རུང་ནའང། དང་པོར་ཆོས་སྒོ་ལ་ཇི་ལྟར་ཞུགས་པ་ཡིན་ད་ལྟ་རང་གིས་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་དེ་ཞིབ་མོའི་བློ་ཡིས་ཕུགས་ཤིག་བཅད་དེ། ཐོག་མ་ཉིད་ནས་རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ལ་ངེས་ཤེས་བརྟན་པོ་ཐོབ་པ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་འགྱུར་དགོས་པས། སྔོན་འགྲོ་དངོས་གཞི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིམ་པ་བརྟན་པོ་ཞིག་གི་ངང་ནས་མི་ཚེའི་དུས་ཚོད་བཟང་པོའི་བྱ་བ་རིམ་གྱིས་འདའ་ཞིང་། ཐ་ན་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འགྲུལ་ཡན་ལག་ཉིང་ལག་གི་འགུལ་སྐྱོད་ཙམ་ཡང་དོན་ལྡན་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་བློ་སྦྱོང་འདི་དང་ངེས་པར་དུ་འབྲལ་མི་རུང་བའི་ཚུལ། རང་གར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁམས་དང་བསྟུན་པའི་གློ་བུར་གྱི་དྲན་ཕྱོགས། རྣམ་པ་ཚོས་དཔྱད་གཞི་ཙམ་རེ་གླེང་མོལ་བྱས་པ་དང་བཅས་ཏེ། གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱ་བཞིན་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ནི། ཇི་སྐད་དུ། མཆོག་གསུམ་ཡོངས་རྫོགས་ཆོས་སྐུའི་མཆོད་སྡོང་ནི། །རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་གཤེགས་ཤུལ་བླ་ན་མེད། །ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་རྟོགས་པའི་འདྲ་འབག་སྟེ། །འདི་ལ་སུ་མཇལ་སྲིད་པ་ཐ་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡོངས་སུ་འདུས་པ་སྟེ། ཐུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཕྱིར། །ཚོགས་ཀྱང་དེ་ཡི་མཐར་ཐུག་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན་མཆོག་གསུམ་འདུས་པའི་ཆོས་སྐུའི་མཆོད་སྡོང་ཆེན་པོ་གདུལ་བྱའི་ཁམས་ལ་སྣང་བ། དུས་གསུམ་བྱོན་བཞུགས་འབྱོན་འགྱུར་གྱི་རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་བགྲོད་པ་གཅིག་པུའི་ལམ། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་རྟོགས་པའི་འདྲ་འབག དགོངས་པའི་གཏེར་མཛོད། འདི་ལ་སུས་མཇལ་བ་དང་། འདི་དོན་སུས་མཐོང་ན་དེ་ཉིད་སྲིད་པ་ཐ་མར་ངེས་པའི་ཆོས་སྐུའི་བསྟན་པ་རྗེན་ཅེར་དུ་བསྟན་པའི་ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་ལུང་གི་གཏེར་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་པའི་སྐབས་ལས། འདིའི་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་དོན་ལེའུ་བཅུ་གསུམ་ལས། ལེའུ་དང་པོ་དང་། གཉིས་པ་འཁོར་འདས་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་ཤིང་སྣང་སྲིད་ཞིང་ཁམས་སུ་བསྟན་པ་སོང་མ་ཐག་པའི་མཚམས་ཀྱི།

ལེའུ་གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་དཔེ་བསྟན་པའི་འགྲེལ་པ།

དེ་རིང་ལེའུ་གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་དཔེ་བསྟན་པའི་ལེའུ་བཤད་པའི་སྐབས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེའི་ངང་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་འདུས་པའི་རང་བཞིན་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ལེའུའི་དོན་བསྡུ་བ་དང་གསུམ་ལས།

༼ཀ༽དང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེའི་ངང་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་འདུས་པའི་རང་བཞིན་སྤྱིར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་ནས། ད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེའི་ངང་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་འདུས་པའི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ནི། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ཏེ།

ཐམས་ཅད་ཀུན་འདུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་འདུས།།

བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་ཆོས་མེད་པས།།

ཆོས་ཀུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་ལས་བྱུང་ཞིང་ངང་དུ་ཤར་བས། ནམ་མཁའི་ངང་དུ་སྣོད་བཅུད་ཀུན་འདུས་པ་ལྟ་བུ་དང་། བུ་རམ་གཅིག་གི་རོར་བུ་རམ་ཀུན་གྱི་རོ་འདུས་པ་ལྟར་འཁོར་འདས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པའི་འདུས་ལུགས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ང་ལ་ནི། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དགོངས་པའི་དོན་ནི་ང་ལ་འདུས། །ང་ཡི་རང་བཞིན་འདི་ལ་ནི། །སྐུ་འདུས་གསུང་འདུས་དགོངས་པ་འདུས། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་རང་བཞིན་ལས་། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་བཞིན། །སངས་རྒྱས་ཀུན་ལ་སྐྱེ་མེད་པས། །སྐྱེ་མེད་ཆོས་ཉིད་འདུས་པར་བསྟན། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་རང་བཞིན་ལ། །ཆོས་ཉིད་འགག་པ་མེད་པ་བཞིན། །གོང་བཤད་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཆོས་ཉིད་ལ་ནི་འགག་པ་མེད། །དེས་ན་ཆོས་ཉིད་འདུས་པར་བསྟན། །ཞེས་སོ། །འཁོར་འདས་དགག་སྒྲུབ་བཟང་ངན་དུ་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་དེའི་ངང་ལས་བྱུང་ཞིང་དེའི་ངང་དུ་མ་འདུས་པ་ཞིག་མེད་པས་ན་ཆོས་ཀུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཡང་། ནམ་མཁའི་ངང་དུ་སྣོད་བཅུད་འདུས་པ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་གཅིག་གི་ངང་དུ་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་དང་། བུ་རམ་གཅིག་གིས་རོས་བུ་རམ་ཀུན་གྱི་རོ་མཚོན་པ་ལྟར་དུ་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ནང་ནས་ཆོས་བྱེ་བྲག་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་ངོ་བོས་བསྡུས་ཤིང་འདུས་པའི་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པའོ།།

༼ཁ༽བྱེ་བྲག་ཏུ་དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པས་ལྟ་བ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་། དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དོན་བསྡུ་བ་དང་། ལྟ་དོན་སྒོམ་པས་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་གསུམ་ལས།

ཀ༽དང་པོ་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པས་ལྟ་བ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།

དེ་ལ། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པ་དང་། དཔེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་བཤད་པ་དང་། དེ་ལྟར་ངེས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་གཏན་ཚིགས་བཀོད་པ་དང་གསུམ་ལས།

༼ཀ དང་པོ་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པ།

དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལས། དང་པོ་དཔེ་ནི།

བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་དཔེ་ནམ་མཁའ་འདྲ།།

སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་པས།།

མི་གནས་བརྗོད་མེད་བསམ་ཡུལ་འདས་པ་ཉིད།།

ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཞེས་དཔེ་རུ་མཚོན་པ་ཙམ།།

མཚོན་དཔེ་ཉིད་ཀྱང་འདི་ཞེས་བྱར་མེད་ན།།

མཚོན་དཔེའི་དོན་ལ་བསམ་བརྗོད་ག་ལ་སྲིད།།

འདི་ནི་རང་བཞིན་དག་པའི་དཔེར་ཤེས་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མ་མེད་པ། སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བས། འདི་དང་འདིའོ་ཞེས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི། དཔེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞེས་མཚོན་ཡང་། དཔྱད་ན་མཚོན་དཔེ་ནམ་མཁའ་དེ་ཡང་ཁ་དོག་དང་། དབྱིབས་དང་། ངོས་གཟུང་དུ་མེད་པས་དཔེར་གཞག་པའི་ཆོས་སུ་མེད་ན། དཔེ་དེས་མཚོན་པའི་དོན་སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ཉིད་གང་དུའང་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རེ་ཞིག་དམིགས་སུ་མཚོན་དུ་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་མཚོན་པའི་དཔེར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། མཉམ་ཉིད་དངོས་བྲལ་སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་ནི། །ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་ཆོས་སྐུ་མཁའ་ལྟར་དག །སྤྲོས་བྲལ་རིག་པ་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ། །སྤྱོད་པ་སྟོང་ཡུལ་འཛིན་མེད་རང་སར་གྲོལ། །དགོངས་པ་རང་གནས་ཏིང་འཛིན་ཅོག་གཞག་ངང་། །དངོས་མེད་རང་སྣང་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་གྱི་དངོས། །འགྱུར་མེད་རང་སངས་ཆོས་ཉིད་ཀུན་གྱི་ཡུལ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཆོས་ཀུན་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རང་བཞིན་མེད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་དཔེ་ཡང་མེད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་ཚད་ཀྱང་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པའི། །དོན་ནི་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཉིད་མ་རྟོགས་པས་འཁོར་བ་བྱས། སྣོད་བཅུད་དུ་སྣང་། རྟོགས་པས་མྱང་འདས་བྱས། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་སྣང་སྟེ། རིག་པས་ཀུན་བྱས་ཀྱང་རིག་པ་གཅིག་པུ་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པར་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གནས་པའི་དཔེ་ནམ་མཁའ་ཁོ་ནས་ཕྱོགས་ཙམ་མཚོན་པ་སྟེ། འདིའི་སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་པར་གསུངས་པའི་སེམས་འདི་ནི། སེམས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་དེ་ལ་དང་པོར་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་པ་དངོས་པོ་དང་མཚན་མ་མ་གྲུབ་ལ། བར་དུ་མི་གནས་པ་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་དམིགས་འདས་བརྗོད་མེད་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་དང་། དངོས་མཚན་མེད་པའི་སྟོང་པ་འགག་མེད་ཡིན་པས་ཐ་མར་འགག་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་བྱར་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་དཔེ་ནི་ནམ་མཁའ་མ་གཏོགས་གཞན་གང་ཞིག་འཇོག་ཏུ་མེད་ལ། ནམ་མཁའ་ཡང་དབྱིབས་ཁ་དོག་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་དུ་གྲུབ་པ་ཞིག་མེད་ཕྱིར་དཔེ་ཡི་ཆོས་འདིའོ་ཞེས་པ་ཞིག་མེད་པས། དཔེ་དེས་མཚོན་པའི་དཔེ་ཅན་སེམས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས། རེ་ཞིག་རང་བཞིན་དག་པ་ཉིད་གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་པའི་དཔེ་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ།།

༼ཁ གཉིས་པ་དེ་ལྟར་དཔེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་དཔེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི།

དོན་ནི་རང་རིག་མཁའ་མཉམ་བྱང་ཆུབ་སེམས།།

བསམ་པའི་ཡུལ་མིན་མཚོན་བརྗོད་འདས་པ་སྟེ།།

རང་གསལ་མི་གཡོ་འོད་གསལ་ཡངས་པའི་ཀློང་།།

མ་བྱས་ལྷུན་གྲུབ་ཡངས་དོག་མཐོ་དམན་མེད།།

ཆོས་སྐུ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་དཀྱིལ་ཡངས་སོ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་སྐུའི་སྙིང་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་བསམ་བརྗོད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རང་ཤར་ལས། བསམ་མེད་ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་བྲལ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ལ། །རྟོག་མེད་སངས་རྒྱས་ངོ་བོ་གསལ། །འཛིན་མེད་རང་དག་ཆེན་པོ་ལ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་རིག་པ་གསལ། །གསལ་དག་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་གསལ། །ཞེས་པ་དང་། སྒྲ་ཐལ་འགྱུར་རྩ་བའི་རྒྱུད་ལས། བྱ་བ་བྲལ་བས་རྫོགས་པས་རྫོགས། །མཐའ་དང་བྲལ་བས་དབུས་མི་གནས། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བསྔོ་དང་བྲལ། །ལྷག་མ་མེད་པས་ཆ་ཤས་མིན། །གཅིག་ཏུ་མ་ཡིན་གཉིས་མཐའ་ཟད། །དུ་མར་མི་སྣང་གཅིག་ལས་འདས། །བརྗོད་དུ་མེད་པས་ཚིག་གི་གཞི། །དངོས་བྲལ་སྟོང་པའི་སྙིང་པོའི་དོན། །ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ལྟ་བའི་དོན། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་སྤྱོད་འདི། །རྒྱུ་འབྲས་སྒྲུབ་དང་མི་འདྲ་སྟེ། །ལྟ་སྤྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་འདི་ནི། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྟོག་དཔྱོད་འདས། །གང་ཞིག་རྟོག་དཔྱོད་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་བཞིན་མི་འགྲུབ། །ལྟ་སྤྱོད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལ། །གང་ཞིག་གཟུང་དང་འཛིན་བྱེད་པ། །ནམ་མཁའ་བྱང་ཆུབ་དེ་མི་འགྲུབ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་བྱུང་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །ནམ་མཁའ་གཉིས་སུ་མེད་པ་བཞིན། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་གཉིས་སུ་མེད། །གང་ཞིག་གཉིས་སུ་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །ལྟ་སྤྱོད་གཉིས་བྱུང་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་བླང་དོར་མེད། །གང་ཞིག་བླང་དོར་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །བླང་ཞིང་དོར་བ་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད། །གང་ཞིག་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །རྩོལ་ཞིང་སྒྲུབ་པ་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་མེད། །གང་ཞིག་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ལྟ་བས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །རྒྱུ་འབྲས་ལྟ་བ་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །ཞེས་སོ། །གོང་དུ་ནམ་མཁའི་དཔེ་ཡིས་ཕྱོགས་ཙམ་མཚོན་པར་བྱས་པའི་དོན་རང་རིག་མཁའ་མཉམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ། སེམས་ཀྱི་བསམ་པའི་ཡུལ་དང་། ངག་གི་མཚོན་བརྗོད་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མེད་པ་ཕྱང་ཆད་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་རང་གསལ་གཡོ་བ་མེད་པའི་འོད་གསལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ཀློང་། སུས་ཀྱང་མ་བྱས་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ། ཡངས་དོག་མཐོ་དམན་མེད་པའི་ཆོས་སྐུའི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་དེ། ངོ་བོ་སྟོང་པས་རྟག་པའི་ཕྱོགས་ལས་འདས། རང་བཞིན་གསལ་བས་ཆད་པའི་མཐའ་ལས་འདས། དེ་ལྟ་བུའི་ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་མཐའ་བཞི་ལས་འདས་པས་ན་གྲུབ་བསལ་འཕོ་འགྱུར་དང་བྲལ་བའི་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་སུ་གྲགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བའི་མཐའ་འམ་སྙིང་པོ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ།།

༼ག གསུམ་པ་དེ་ལྟར་ངེས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་གཏན་ཚིགས་དགོད་པ།

དེ་ལྟར་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྣམ་དག་རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ངེས་པ་ནི།

རྟགས་ནི་རྩལ་ལས་ཅིར་ཡང་འཆར་བ་སྟེ།།

ཤར་བའི་དུས་ན་ཤར་ས་ཤར་མཁན་མེད།།

ཤར་ཞེས་མིང་ཙམ་དཔྱད་ན་ནམ་མཁའ་འདྲ།།

རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་འུབ་ཆུབ་བོ།།

ཕྱམ་གདལ་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ཀློང་ཉིད་དོ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་ངང་ལས་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པ་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པའི་ནམ་མཁའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར། སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ཤར་འདྲ་ཡང་། དོན་ལ་ཤར་ས་དང་ཤར་མཁན་མེད་པས་སྟོང་ཡལ་རིས་མེད་ཀྱི་ཆོས་སྐུར་ལ་བཟླ་སྟེ་རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་སེམས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་སྒྲུབ་ནུས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་ཅན། སྐྱེ་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟར་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། ཁྱོད་དང་ངོ་བོ་གཅིག་གི་ངང་ནས་རྩལ་དུ་ཤར་བའི་སེམས་ལ་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་གང་ཡང་མེད་པར་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཡེ་སྟོང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། རང་ཤར་ལས། འཛིན་མེད་ཆོས་ཉིད་རང་གསལ་བདེ་བའི་ཀློང་། །རྟོག་མེད་མཁའ་ཁྱབ་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ལ་རོལ། །འཛིན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་རང་སར་དག །རྟོག་པ་མེད་པའི་རང་གྲོལ་བདེ་བའི་ཤུགས། །ཡེངས་པ་མེད་པའི་རང་སྣང་ཀུན་ལ་ཁྱབ། །ཡང་དག་ཆོས་ཉིད་བདེ་ཆེན་ས་ལ་གཤེགས། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། རྟགས་ནི་ཀུན་བརྟགས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་པ་ཡུལ་ཐོག་ནས་ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་དུ་སངས་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་དང་རྒྱ་མཚོའི་ངང་དུ་འུབ་ཆུབ་པར་བསྟན་ཏེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། ཆོས་ཉིད་མིང་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །མཚན་མའི་ཡུལ་མེད་རང་སྣང་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང་། །བཅོས་པ་མ་ཡིན་རང་རིག་བདེ་བར་གཟུང་། །རང་བྱུང་སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཉིད་རྒྱ་མཚོ་ན། །མཚན་མའི་དངོས་མེད་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུ། །རང་སྣང་ཆོས་སྐུ་རོ་གཅིག་ངང་དུ་འུབ། །རྣམ་དག་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་བྲལ་གསེར་གྱི་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང་། །རྩོལ་སེམས་མ་ཡིན་སྒྲོན་མའི་ངང་དུ་འུབ། །ཆོས་ཉིད་མཐའ་ཡས་རང་བྱུང་རྒྱ་མཚོ་ན། །རང་རིག་རྟོག་བྲལ་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུ། །སྟོང་གསལ་འཁོར་འདས་བྲལ་བའི་ངང་དུ་འུབ། །གསལ་ལ་འཛིན་ཆགས་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །དགོངས་པ་རང་གནས་གསེར་གྱི་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང་། །ཆོས་ཉིད་ཡངས་པ་ཀུན་ཁྱབ་ངང་དུ་འུབ། །སྤྲོས་པ་རང་སར་དྭངས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །བྱ་བྱེད་བྲལ་བའི་རང་སྣང་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང་། །རྩོལ་སྒྲུབ་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་འུབ། །མ་བསླད་ལྷུན་རྫོགས་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ན། །རིག་པ་གསལ་དག་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུ། །རྐྱེན་གཞི་བྲལ་བའི་རང་བྱུང་ངང་དུ་འུབ། །ཅེས་སོ། །རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཆོས་སྐུའི་སྙིང་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ན་བསམ་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་སྤྲོས་བྲལ་གསལ་སྟོང་འཛིན་མེད་ཡིན་པའི་རྟགས་སུ། རིག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་རྩལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་བ་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པ་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པའི་ངོས་ལ་ནམ་མཁའི་གཟའ་སྐར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལྟར་དུ་སྣང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ནས་ཤར་ཤར་འདྲ་ཡང་། དོན་ལ་གཞི་མེད་སྟོང་པའི་རང་མདངས། ཤར་ས་དང་ཤར་མཁན་མེད་པར། ཤར་དུས་ཉིད་ནས་ཤར་བ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཡེ་སྟོང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས། རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཆོས་གཅིག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་དཔོག་ཐུབ་པ་དཔེར་ན་ལན་ཚྭ་གཅིག་གིས་ལན་ཚྭ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རོ་ནུས་དཔོག་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྐུ་གཅིག་པུའི་ཡོ་ལང་ལས་མ་འདས་པར་འགྲུབ་པའོ། །འདི་ནས་རྩལ་གང་ཤར་སྣང་བའི་སེམས་ཡེ་སྟོང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་རྟགས་ཀྱིས། ངོ་བོ་སྟོང་ཡལ་རིས་མེད་སེམས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བསྒྲུབས་པ་བཞིན་དུ། ཁ་ཕྱིར་བསྐོར་ནས་རྩལ་འཁྲུལ་སྣང་དུ་ཤར་བའི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་མེད་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་གང་ལས་ཤར་བའི་གཞི་ཁྱོད་དང་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ལྟར་ཡིན་ཕྱིར། ཞེས་པ་ཡང་དོན་གྱིས་གོ་བ་གཅིག་གོ།

ཁ༽གཉིས་པ་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དོན་བསྡུ་བ།

དེ་དག་གི་དོན་ཆོས་ཉིད་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་ངང་དུ་བསྡུ་བ་ནི། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས།

རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ཕྱོགས་ཡན་ལ།།

དཔེ་དོན་རྟགས་ཀྱིས་ངེས་པའི་མཚོན་དཔེ་བསྟན།།

མཁའ་མཉམ་གཟེར་ཆེན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ།།

ཐམས་ཅད་ཀུན་འདུས་རང་བཞིན་དབྱེ་བསལ་མེད།།

ཕྱམ་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་རུམ་འདིར།།

ཐམས་ཅད་ཡེ་མཉམ་སྔ་ཕྱི་བཟང་ངན་མེད།།

ཀུན་བཟང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དགོངས་པའོ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པ་མཐའ་བྲལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ཉིད་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་ངེས་པའི་གཟེར་གསུམ་གྱིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མི་འཆུགས་པར་བསྟན་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། དོན་འདི་ངེས་པར་རྟོགས་འདོད་ན། །དཔེ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བརྟག །དོན་ནི་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད། །རྟགས་ནི་སེམས་ཉིད་འགག་པ་མེད། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དཔེ་ཡིས་མཚོན། །དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །དམིགས་སུ་མེད་པར་མཚོན་ཏེ་བསྟན། །ཚིག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཚིག་བརྗོད་དེ། །དམིགས་མེད་དོན་གྱི་ངོ་བོར་བསྟན། །བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་དོན་འདི་ནི། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་འགྲེལ་པ་སྟེ། །འདི་ཡིས་ང་དོན་རྟོགས་པར་གྱིས། །འདི་ཡིས་ང་དོན་མ་རྟོགས་ན། །དོན་གྱི་སྒྲ་ཚིག་ཅི་བསྟན་ཡང་། །ང་དང་འཕྲད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ང་ལས་གོལ་ཞིང་ང་བསྒྲིབས་པས། །ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཐོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ནམ་མཁའི་དཔེས་མཚོན་པའི་རིག་པ་སྤྲོས་བྲལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པ་སྟེ། རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། ཀུན་བཟང་དགོངས་པ་འདུས་པ་ནི། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན། །བཟང་ངན་བླང་དོར་མེད་པ་རུ། །ཀུན་བྱེད་མངོན་དུ་ཕྱུང་བར་འདུས། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དགོངས་འདུས་པ་ནི། །མི་སྐྱེས་མི་འགག་དགོངས་པ་འདུས། །རབས་བདུན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང་། །སྟོང་རྩ་གཉིས་དང་རྡུལ་སྙེད་དང་། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱིས་དོན་མཛད་པའི། །བྱུང་ཡང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལས་བྱུང་། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱིས་དོན་མཛད་ཚུལ། །དེ་ཡང་ཀུན་བྱེད་ཉིད་དུ་འདུས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་ན། །ང་རུ་མ་འདུས་གཅིག་ཀྱང་མེད། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ན། །ང་རུ་མ་འདུས་གཅིག་ཀྱང་མེད། །ཅེས་སོ། །རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་མཐའ་བྲལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཕྱོགས་ཡན་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད། དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གྱིས་ངེས་པའི་མཚོན་དཔེ་བསྟན་པའི་མཁའ་མཉམ་འགྱུར་བ་མེད་པར་བྱེད་པའི་གཟེར་ཆེན་པོ་གསུམ་གདབ་ནས། ཐམས་ཅད་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ཆོས་རང་བཞིན་དབྱེ་བསལ་མེད་པའི་ངང་ལས་མི་འཆུགས་པར་བྱས་པས་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཕྱམ་གདལ་བའི་མཉམ་ཉིད་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་འདུས་མ་ཤོང་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་རུམ་འདིར། ཐམས་ཅད་ཡེ་མཉམ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་བཟང་ངན་མེད་ཅིང་། མི་བཟང་བའི་ཆ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་ཀུན་བཟང་། སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རང་བྱུང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ལྟ་བའི་ཀློང་ཆེན་པོར་དོན་བསྡུས་པའོ།།

ག༽གསུམ་པ་ལྟ་དོན་སྒོམ་པས་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་བསྟན་པ།

དེ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི།

༼ཀ དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ལྟར་བསྟན་པས་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ལྟར་བསྟན་པ་ནི།

བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་འདྲ།།

ངང་གིས་འོད་གསལ་ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས།།

སྒྲིབ་པའི་ཆོས་མེད་ཟང་ཐལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

སྤྲོས་པའི་ཆོས་མེད་མི་རྟོག་ཆོས་ཉིད་ངང་།།

ཞེས་མདོར་བསྟན་ཏེ། ངང་གིས་འོད་གསལ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་སྐུ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོ་སྟེ། རང་ཤར་ལས། མཐའ་བཞི་བྲལ་བའི་ཆོས་སྐུ་ཆེན་པོ་ནི། །དྲི་མེད་འོད་གསལ་མན་ཤེལ་དག་པ་འདྲ། །མཐའ་བྲལ་ཆོས་སྐུ་མུན་པ་སངས་པའི་སྐུ། །དྲི་མེད་མུན་སེལ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟར། །མཐའ་བཞིའི་མུན་སེལ་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་སོ། །རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདི་ནི་མཐའ་བཞིའི་མུན་པ་སེལ་ཞིང་ངང་གིས་འོད་གསལ་བའི་ཆ་ནས་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པ་དང་། དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ངང་གིས་འོད་གསལ་བ་ཁོ་ནས་མི་ཚད་པར་ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས་པ། ངོ་བོ་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་མི་གནས་ཤིང་དེའི་ངོར་ཆགས་སུ་མེད་པའི་ཟང་ཐལ་དུ་གྱུར་པ། དེ་ཡང་རང་བྱུང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ན་སྤྲོས་པའི་ཆོས་མེད་ཅིང་། མི་རྟོག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་སྔ་ཕྱི་དུས་གསུམ་དུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་དེའི་ངང་ལས་མི་འདའ་བར་བསྟན་པའོ།།

༼ཁ གཉིས་པ་དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

དེ་ལ་སྐུ་གསུམ་དགོངས་པ་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པ། དེའི་ངང་ལས་སྣང་སྲིད་ཤར་ཚུལ་བཤད་པ། ཤར་བ་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་མེད་ཚུལ་བསྟན་པ། དེ་དག་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པར་བསྟན་པ། ཐམས་ཅད་དབྱིངས་སུ་རྫོགས་པས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་གྲུབ་ཚུལ། སྐྱེ་མེད་དབྱིངས་ཀྱི་ངང་ལས་འགག་མེད་དུ་ཤར་ཡང་རྫུན་སྣང་ཡོད་མ་མྱོང་བར་བསྟན་པ། རིག་ངོར་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་མ་གྲུབ་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིག་པས་འགག་བསྡུ་བ་དང་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་པ་ལས།

༼༡༽་དང་པོ་སྐུ་གསུམ་དགོངས་པ་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི།

སྟོང་པས་ཆོས་སྐུ་གསལ་བས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས།།

ཟེར་ལྡན་སྤྲུལ་པ་སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད།།

ཡེ་ནས་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པས།།

སྐྱོན་དང་ཉེས་ཆའི་མུན་པས་བསྒྲིབས་པ་མེད།།

སྔ་ཕྱི་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་གཅིག།

སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་གཅིག།

འདི་ནི་རང་བྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཞེས་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཉིད་སྟོང་པའི་ཆ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་། གསལ་བའི་ཆ་ནས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་། འཆར་བའི་ཆ་ནས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞེས་མིང་དུ་བརྗོད་ཀྱང་། ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་གི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ལ། དགོངས་པ་དེ་ཉིད་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། འཁོར་འདས་ཀུན་ལ་སྙིང་པོའི་ཚུལ་དུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་འགྲོ་ཀུན་ཡོངས་ལ་ཁྱབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་གསལ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ནི། །རང་བཞིན་མ་བཅོས་རྣམ་གསུམ་ལས། །མིང་ཙམ་སྐུ་གསུམ་བྱུང་ཚུལ་བསྟན། །ངེས་པར་སྐུ་གསུམ་རང་བཞིན་ཀྱང་། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ནི། །མ་སྐྱེས་གཟུང་འཛིན་བྲལ་བ་ལས། །ཆོས་སྐུ་སྐྱེ་མེད་མིང་ཙམ་བྱུང་། །ངེས་པར་ཆོས་སྐུ་མིང་ཙམ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ཡི། །ངོ་བོ་མིང་ཙམ་མངོན་བྱུང་བ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་མིང་ཙམ་ཚུལ། །ངེས་པར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་དེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ཡི། །ཐུགས་རྗེ་སྤྲུལ་སྐུ་མངོན་ཕྱུང་བ། །ཐུགས་རྗེ་མ་བཅོས་རང་བཞིན་ལས། །མིང་ཙམ་སྤྲུལ་སྐུའི་ཚུལ་བྱུང་བ། །ངེས་པར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེ་ཡང་། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཅེས་སོ། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་དེ་ལས་མ་འདས་ཤིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་སྟོང་། རང་བཞིན་གསལ། ཐུགས་རྗེ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཆར་བའི་སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་གདངས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོ་རུ་གནས་ཤིང་། དེའི་ཆོས་ཉིད་རང་རིག་སེམས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་སྟོང་པའི་ཆ་ནས་ཆོས་སྐུ་དང་། གསལ་བའི་ཆ་ནས་ལོངས་སྐུ། འཆར་ཆ་འགག་མེད་ཀྱི་ཆ་ནས་སྤྲུལ་སྐུར་སྣང་ཞིང་། མིང་གིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཡང་། ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་གི་ཆོས་སུ་སྒྲུབ་ཅིང་གྲུབ་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ལ། ཡེ་ནས་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པས་སྐྱོན་གྱིས་གོས་པ་མི་སྲིད་ཅིང་། དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་གནས་པ། འཁོར་བ་རང་མཚན་པ་མེད་པས་སྤང་བྱ་ཞིག་ཟུར་ནས་མ་གྲུབ་ཅིང་། འདས་པ་ལོགས་ནས་བཙལ་དུ་མེད་པས་བླང་བྱ་ཡང་མ་གྲུབ་པ། འཁོར་འདས་རིག་ངོ་ལ་མཉམ་པ་འདི་ནི་རང་བྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གནད་དོ་ཞེས་ངེས་བཟུང་གི་སྒྲས་བསྟན་ནས་དེ་ཉིད་ལུང་གིས་བཀྲལ་བའོ།།

༼༢༽གཉིས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བྱུང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེའི་ངང་ལས་སྣང་སྲིད་ཤར་བར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟ་བུའི་ངང་ལས་སྣང་སྲིད་ཤར་བར་བསྟན་པ་ནི།

དེ་ཡི་རྩལ་ནི་ཅིར་ཡང་འཆར་བ་སྟེ།།

རྟོགས་དང་མི་རྟོགས་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་དང་།།

སྐྱེ་འགྲོའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཇི་སྙེད་དོ།།

རིག་པའི་རང་བཞིན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ངང་ན་རང་རྩལ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་འཆར་བའི་གཞིར་གནས་པས། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ཡང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གོས་པ་དང་འཕོ་འགྱུར་མེད་དེ། གཟུགས་བརྙན་གྱིས་མེ་ལོང་ལ་མ་གོས་ཤིང་འཕོ་འགྱུར་གང་ཡང་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །རང་ཤར་ལས། དུས་མེད་སྣང་བའི་རང་བྱུང་ཆེན་པོ་ནི། །ནམ་མཁའི་ངང་ནས་ཉི་ཟླའི་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང་བ་ལྟར། །སྐྱེ་མེད་ངང་ལས་འགག་མེད་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང་། །དེ་བཞིན་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དཀའ་བ་མིན། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། ཡང་དག་ཀུན་གྱི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་ང་། །སྤྲོས་མེད་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ང་ཡིན་ལ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་ཆེན་ང་ཡིན་པས། །རོལ་བ་ཁམས་གསུམ་འགྲོ་དྲུག་ང་ལས་ཤར། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡི་རྩལ་ནི་ཅིར་ཡང་འཆར་ཞེས་པ་ནི། རིག་པའི་རང་བཞིན་མེ་ལོང་དང་། རྩལ་གཟུགས་བརྙན་ལ་དཔེར་བྱས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཤེལ་སྒོང་དྭངས་མོ་བཞིན་དུ་ཀ་དག་སྟོང་གསལ་ཆེན་པོའི་ངང་ན་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་ལྔ་ལྷུན་གྲུབ་ནང་གསལ་གྱི་ཆ་ལ་འཁྱིལ་བ་དེ། གདངས་ཕྱི་གསལ་རྐྱེན་དང་འཕྲད་པའི་ཤེལ་འོད་ལྟ་བུ་དེ་ཕྱི་ལ་ཤར་བའི་གཞི་ལས་གཞི་སྣང་ཤར་ཚེ། རང་སྣང་རང་ངོ་མ་ཤེས་པར་གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་ནས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་སྙིགས་མའི་འབྱུང་བ་སྣོད་བཅུད་དུ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་དུས་སུ་རྟོགས་ན་གྲོལ་བ་དང་མ་རྟོགས་ན་དེ་ལྟར་འཁྲུལ་ནས། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་དང་སྐྱེ་འགྲོའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཇི་སྙེད་པ་རྨི་ལམ་གྱི་འཁྲུལ་སྣང་ལྟ་བུ་འདི་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ཡང་། སྣང་བཞིན་འཁྲུལ་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་སུའང་གཟུགས་བརྙན་བཟང་ངན་གང་ཤར་ཡང་མེ་ལོང་གི་ངོ་བོ་ལ་གོས་པ་མེད་བཞིན་དུ་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གོས་པ་མེད། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་གྲོལ་དུས་ཀྱི་རིག་པ་དང་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་འཁྲུལ་དུས་ཀྱི་རིག་པ་གཉིས་ཀ་རིག་པའི་རང་ངོ་ནས་ཁྱད་པར་མེད་ལུགས་དུས་རྒྱུན་བཤད་པ་ལྟར་དུའོ།།

༼༣༽གསུམ་པ་ཤར་བ་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ།

ཤར་བ་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི།

འདི་ཀུན་ཤར་ཡང་རང་བཞིན་འགའ་མེད་དེ།།

སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་རྨི་ལམ་སྒྲ་བརྙན་བཞིན།།

སྤྲུལ་པ་གཟུགས་བརྙན་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་།།

མིག་ཡོར་ཇི་བཞིན་མེད་པ་གསལ་སྣང་དུ།།

གཞི་མེད་རྟེན་མེད་གློ་བུར་སྣང་བ་ཙམ།།

བར་སྐབས་རེ་འགའི་ཆོས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ།།

རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ནི་གཉིད་དུ་མ་སོང་བ་དང་སད་པའི་དུས་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀར་མེད་ཀྱང་། གཉིད་ཁུང་ན་བར་དེར་སྣང་བ་ལྟར། འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ཡང་ཐོག་མ་ཆོས་ཉིད་གཞིའི་དུས་དང་། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འབྲས་བུའི་དུས་གཉིས་ཀར་མེད་ལ། ད་ལྟ་བར་འདིར་བློ་འཁྲུལ་བ་ལ་སྣང་ཡང་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་ངོ་བོ་སྟོང་གཟུགས་སྣང་བ་ཙམ་ལས་གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པས་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་དུ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་འཇིག་པར་གསུངས། །ཞེས་པ་དང་། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང་། སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདི་ན་སུ་ཡང་མི་སྐྱེ་འཆི་བ་མེད། །སེམས་ཅན་མིང་དང་སྲོག་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། །ལས་བྱས་བསགས་པ་ནམ་ཡང་མེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །གོང་ནས་བསྟན་པའི་རང་བྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྩལ། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་སྣ་ཚོགས་ལ་ཤར་བ་འདི་ཀུན། ཤར་ཡང་དོན་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི། སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ལྟ་བུ། མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་སྣང་བ་ལ་སྤྱོད་པ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ། གྲག་དུས་ཉིད་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བའི་སྟོང་པ་སྒྲ་བརྙན་ལྟ་བུ། ཇི་བཞིན་མིན་པ་སྤྲུལ་བའི་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུ། སྣང་ཡང་ཕྱི་ནང་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ། དོན་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་པ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་སོགས་པའི་གཞི་ལས་གཞི་སྣང་གི་འཆར་ཚུལ་སྒྱུ་མའི་དཔེ་བརྒྱད་ལྟར་དུ་གཞི་མེད་པ། དུས་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀ་མེད་པ། རྟེན་མེད་པ། རང་བཞིན་དང་ངོ་བོའི་ཆ་གང་ནས་ཀྱང་མེད་པ། མེད་ཀྱང་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའི་འཁྲུལ་སྣང་གློ་བུར་གྱི་སྣང་བ། བར་འདི་ནས་མེད་པ་གསལ་སྣང་གོང་གི་དཔེ་དག་དང་འདྲ་བ་སྣང་བ་ཡིན་ཡང་། དོན་ལ་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བ་བར་སྐབས་རེར་སྣང་ཙམ་པ་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་བསྟན་པའོ།།

༼༤༽བཞི་བ་དེ་དག་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པར་བསྟན་པ།

དེ་དག་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པར་བསྟན་པ་ནི།

ལྷུན་གྲུབ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས།།

རོལ་བ་མ་འགགས་འཁོར་འདས་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང་།།

ཆོ་འཕྲུལ་དེ་ཀུན་དབྱིངས་སུ་འུབ་ཆུབ་པས།།

གདོད་མའི་ངང་ལས་གཡོས་པ་མེད་ཤེས་བྱ།།

འཁོར་འདས་ཇི་སྙེད་སྣང་ཡང་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ཀུན་རྩ་བ་ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ང་ཡི་ངོ་བོ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ང་ཡི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལས་རོལ་བ་མ་འགགས་པར་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཇི་སྙེད་པ་ཞིག་སྣང་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེའི་ངང་ལས་གཡོས་མ་མྱོང་སྟེ། འགྲོ་དྲུག་རང་སྣང་གི་ཆོས་སོ་ཅོག་རིག་པའི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་ཤིང་། སྐུ་གསུམ་དག་སྣང་གི་ཆོས་སོ་ཅོག་ཀྱང་རིག་པ་གཟུང་འཛིན་ལས་གྲོལ་བའི་དབྱིངས་ལས་གཞན་དུ་གཡོས་པ་ཅུང་ཟད་དུ་མེད་ཀྱང་རོལ་བ་མ་འགགས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དེ་བྱུང་བ་ཡིན་པས། དེ་ཐམས་ཅད་གཟུང་འཛིན་ལས་གྲོལ་བའི་རྩ་བ་དབྱིངས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་འུབ་ཆུབ་པ་འམ་འདུས་པས་ན། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་སྐྱེ་གནས་བཞི་པོ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནས་སྐྱེས་ཤིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་འགྲོ། གཟུང་འཛིན་ཡུལ་སེམས་ཐ་དད་ལ་སྣང་བ་ཡང་། སྣང་དུས་ཉིད་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གཟུང་ཞིང་དབྱིངས་ལ་འཛིན། འོན་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གཟུང་དང་འཛིན་པ་མེད། དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིི་མཁྱེན་ཚད་ཀྱང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཤར་ཞིང་དབྱིངས་སུ་མཁྱེན་པས་ན། འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་གདོད་མའི་ངང་ཆོས་དབྱིངས་ཆེན་པོ་དེ་ལས་གཡོས་པ་མེད་པ་ཤེས་པར་བྱའོ།།

༼༥༽ལྔ་བ་ཐམས་ཅད་དབྱིངས་སུ་རྫོགས་པས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ།

ཐམས་ཅད་དབྱིངས་སུ་རྫོགས་པས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ནི།

འདིར་ནི་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་།།

གཅིག་རྫོགས་ཀུན་རྫོགས་མ་བྱས་དོན་ཀུན་རྫོགས།།

རང་བཞིན་ལྷུན་རྫོགས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སོ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་ཏེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། ང་ལ་སྐྱེ་དང་འཆི་མེད་པས། །འགག་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ཕྱི་དང་ནང་མེད་པས། །གསལ་བའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་སྟོང་དང་དངོས་མེད་པས། །སྣང་བའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་དམིགས་པའི་ཡུལ་མེད་པས། །མཐོང་བའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ལུས་དང་སེམས་མེད་པས། །རང་སྣང་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་བདག་དང་གཞན་མེད་པས། །རིག་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པས། །བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ཕྱིན་པའི་ཡུལ་མེད་པས། །རང་སྣང་ཡུལ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པས། །གསང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་སྣང་བ་འགག་མེད་པས། །དབྱིངས་ཀྱི་ཆོས་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་གཅིག་དང་གཉིས་མེད་པས། །ཐིག་ལེའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་མུན་དང་སྣང་མེད་པས། །མངོན་པར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་རྫོགས། །ང་ལ་བདག་རྟོག་གཉིས་མེད་པས། །སྟོང་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་དྲི་མ་གཉིས་མེད་པས། །གསལ་བའི་ཆོས་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་སྤྲོ་ཞིང་བསྡུ་མེད་པས། །ཡི་གེའི་དོན་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་དབྱིངས་གཅིག་ཏུ་རྫོགས་པའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་འདིར་འཁོར་འདས་སྣང་བརྟགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེའི་ངང་དེར་གཅིག་ཏུ་རྫོགས་ཤིང་འདུས་པ་ལྟར་དུ་ཀུན་རྫོགས་པ་དང་། སུས་ཀྱང་མ་བྱས་ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་སུ་དོན་དང་དངོས་པོ་ཀུན་ཏུ་རྫོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་པས་ན་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེའི་ངང་ལ་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀུན་རྫོགས་པར་བསྟན་པའོ། །དེའང་སྣང་ཚོད་མ་འགགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་ཁ་ལ་ཡོད་སྣང་ཙམ་དུ་རྫོགས་ཚུལ་བསྟན་ན། ཀློང་དྲུག་པ་ལས་ཀྱང་། སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འགྲོ་དྲུག་སྣང་བ་རང་ཤར་བས། །ཐ་དད་གཟུགས་རྣམས་འཛིན་པར་ནི། །སྣང་བ་གཟུགས་སུ་སྨིན་པར་རྫོགས། །འགག་པ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །མི་རྟག་རྒྱུ་རུ་རང་ཤར་བས། །རང་བཞིན་མེད་པའི་སྣང་བར་ནི། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་རྫོགས། །སྤྲོས་པ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་རང་ཤར་བས། །སྒོ་ལྔ་སོ་སོའི་སྣང་བར་ནི། །རང་ས་གཟུང་བའི་ཆ་ནས་རྫོགས། །བསྟན་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྒྲ་ཚིག་མིང་རྣམས་རང་ཤར་བས། །ཐ་སྙད་བློ་རྣམས་རང་དག་པར། །བླ་མའི་མན་ངག་གསང་བ་རྫོགས། །མཐོང་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །བྱུང་རྐྱེན་དུ་མ་རང་ཤར་བས། །སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་སྣང་། །མ་འདྲེས་རང་གསལ་ཉིད་དུ་རྫོགས། །རྒྱུན་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བའི་ཕུང་པོ་སོ་སོར་ཤར། །ཟུང་འཇུག་ཆེན་པོར་རང་འབྲེལ་བར། །མི་བརྗེད་གཟུངས་དང་ལྡན་པར་རྫོགས། །ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བ་རྣམས་ནི་རང་ཤར་བས། །བདག་འཛིན་གཉིས་པོ་རང་དག་པར། །ཡུལ་དྲུག་རྣམས་ནི་སོ་སོར་རྫོགས། །བརྗོད་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་རང་ཤར་བས། །མཉམ་པར་གཞག་དང་རྗེས་སུ་ནི། །མི་གཡོ་བསམ་གཏན་ཉིད་དུ་རྫོགས། །བལྟ་རུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་སྲིད་གཅིག་པར་རང་ཤར་བས། །ཁམས་གསུམ་རང་སར་གྲོལ་བ་ནི། །ཨ་ཏི་རང་གཞག་ཆེན་པོར་རྫོགས། །ཐོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རེ་བ་ཉིད་ནི་རང་དག་པས། །རྩོལ་སྒྲུབ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་ནི། །སྐུ་གསུམ་རང་ལ་ལེགས་པར་རྫོགས། །བགྲང་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཐེག་པ་སོ་སོ་རང་ཤར་བས། །འདོད་རྒྱལ་ཡིད་དཔྱོད་མིན་པར་ནི། །སྙིང་པོ་ཡང་གསང་ཆེན་པོར་རྫོགས། །དམིགས་སུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་རང་ཤར་ཏེ། །མིང་དང་ཁ་དོག་སོ་སོར་ནི། །གཟུགས་སུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྫོགས། །དཔག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་བདེན་ཤར་ཏེ། །གཏད་པའི་ས་ཉིད་རང་ཤར་དུ། །དམིགས་པའི་རྟེན་དང་བཅས་ཏེ་རྫོགས། །བསྒྲག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ངོ་མཚར་ཚིག་ཀུན་རང་ཤར་བས། །བརྗོད་བྱ་ཀུན་གྱི་གཞི་མར་ནི། །སྟོན་པའི་ཚིག་དང་བཅས་པར་རྫོགས། །གཞག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བ་རང་གཞག་གཞིར་ཤར་བས། །ཅོག་གཞག་ཆེན་པོའི་ལྟ་བར་ནི། །བཙལ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་རྫོགས། །བསྒྱུར་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་རང་ཤར་བས། །དུག་ལས་སྨན་དུ་བསྒྱུར་བ་བཞིན། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་རྫོགས། །དག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྒོ་ལྔའི་ཡུལ་རྣམས་རང་དག་པར། །མ་རྙོག་ཆུ་ནི་རང་དྭངས་བཞིན། །སྣང་བ་རྣམས་ནི་རང་སར་རྫོགས། །གྲོལ་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཡུལ་འདི་དག །སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པ་རང་གྲོལ་བཞིན། །རང་གི་འདུག་སར་གྲོལ་ཏེ་རྫོགས། །གཞལ་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རང་སྣང་དག་པའི་ཚད་རྣམས་རྫོགས། །བྲེ་སྲང་ཚད་ལ་ཕབ་པ་བཞིན། །ཉམས་མྱོང་གོང་ནས་གོང་དུ་རྫོགས། །ཞེས་སོ། །དེའང་རིག་པ་ལ་མེད་མེད་པོ་སྟོང་ཆ་ལྟ་བུ་གཅིག་མ་ཡིན་པར་ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཅན་བདེན་པ་གཉིས་དང་དག་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོར་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་སྙིང་ལས། རྒྱུ་གཅིག་པ་དང་ཡིག་འབྲུའི་ཚུལ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་དང་མངོན་སུམ་པ། །རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་བཞི་ཡིས། །ཐམས་ཅད་མངོན་རྫོགས་རྒྱལ་པོ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་བ་སྙིང་པོའི་གཞི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་སྐབས་སུ། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀ་དག་ཡེ་ནས་སྟོང་པའི་ངང་ལས་བྱུང་བ་རྒྱུ་གཅིག་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལྟར་སྟོང་པའི་ངང་ལས་དང་པོར་བྱུང་བར་མ་ཟད། ད་ལྟའི་དུས་ཉིད་ནས་ཀྱང་ཡིག་འབྲུ་ཨའི་ཚུལ་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ངོ་བོ་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པར་གནས་ཤིང་། དེའང་སྣང་བ་ནི་ཨོཾ། སྟོང་པ་ནི་ཨཱཿ གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་ཧཱུྃ་གི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པས་སྣང་བཞིན་དུ་སྟོང་སྟོང་བཞིན་དུ་སྣང་སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ། མེ་ཡི་རང་བཞིན་ཚ་བས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡེ་ནས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རང་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་དང་སྟེ་མ་དག་པ་མེད་ཅིང་དག་པ་འབའ་ཞིག་གི་ཚུལ་དུ་གནས་ཤིང་། དེ་ལྟར་གནས་པའི་རང་བཞིན་རྣམས་ཀྱང་དུས་གཞན་ནམ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ངང་ལས་མི་གཡོ་བའི་དགོངས་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའང་གཞིའི་གནས་ལུགས་དེ་རང་གི་བསོད་ནམས་དང་། བླ་མ་དམ་པས་ཐུགས་རྗེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ན་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤོང་ལེན་མེད་པར་ཕྱམས་གཅིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་བར་འཆར་བས་གསང་ཆེན་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་སུ་བསྟན་པ་ལྟར་དུ་འདི་ནས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་རྫོགས་ཞེས་པ་དེའང་། སྟོང་ཆ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་རྫོགས་པའི་གོ་བ་མ་ཡིན་པར་བདེན་པ་གཉིས་དང་དག་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོར་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སོ།།

༼༦༽དྲུག་པ་ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་ལ་རྣམ་པ་ཅིར་ཡང་འཆར་བས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་འགག་མེད་འཆར་བར་བསྟན་པ།

ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་ལ་རྣམ་པ་ཅིར་ཡང་འཆར་བས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་འགག་མེད་འཆར་བར་བསྟན་པ་ནི།

བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྣང་དང་མི་སྣང་ལ།།

འཁོར་འདས་ཕྱི་ནང་ཆོས་སུ་མེད་ན་ཡང་།།

དེ་ཡི་རྩལ་ལས་གཡོས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས།།

སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་སྣ་ཚོགས་རོལ་བར་ཤར།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤེལ་གོང་གཅིག་ཉིད་ཟང་ཐལ་དྲི་མ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ལས་གཞན་དུ་མེད་ཀྱང་། རྐྱེན་ཉི་ཞུར་དང་འཕྲད་པ་ལས་འོད་ལྔ་ལྷུག་པར་འཆར་བ་ལྟར། རིག་པའི་ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་སྟོང་གསལ་ཆོས་སྐུ་དག་པར་གནས་ཀྱང་། རྟོགས་མ་རྟོགས་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྩལ་ལས་སྣང་སྲིད་ཀྱི་རོལ་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ཏེ། སེམས་ཉིད་ཇི་བཞིན་རྣམ་དག་ཆེན་པོ་རྣམ་མེད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལ། སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཀུན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་རྫོགས་པ་ནི། རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཆེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིའི་ཡུལ་དྲུག་སྣང་ལ་བདག་གིར་བྱེད་པའི་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དང་བག་ཆགས་དང་སྣོད་བཅུད་བྱས་ཏེ། རང་ངོར་རྫོགས་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། སེམས་ནི་ཇི་བཞིན་པ་ཡི་ངོ་བོ་སྟེ། །ཇི་བཞིན་གཉིས་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ། །རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་རྣམ་པ་ཡོངས་ཀྱིས་མེད། །སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཡེ་གནས་ལ། །དམིགས་པའི་ཡུལ་འདས་གཅིག་ཅེས་བགྲང་དུ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་བགྲང་ཞིང་མཚོན་མེད་ན། །སེམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་རྣམ་གྲངས་བྱུང་། །སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་གང་དང་གང་ཞེ་ན། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་རྣམས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་དེ་ལས་བྱས། །བྱས་ནས་མངོན་དུ་ཕྱུང་སྟེ་བསྟན་པ་ནི། །ཆེན་པོ་ལྔ་དང་རིགས་དྲུག་སྣང་བ་དང་། །དེ་ཡི་དོན་མཛད་གཟུགས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་ནི། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ནི་ཕྱུང་ནས་བགྲང་། །ཞེས་སོ། །རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཉིད་སྣང་དང་མི་སྣང་གི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱས་པ་ལ། འཁོར་འདས། ཕྱི་ནང་། བདེ་སྡུག བཟང་ངན་ལ་སོགས་པའི་གཉིེས་ཆོས་སུ་སྣང་ཡང་དོན་ལ་མེད་པ་ནི། དཔེར་ན་ཤེལ་གོང་ཟང་ཐལ་དྲི་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་མ་གཏོགས་སྣ་ཚོགས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་ཡང་། རྐྱེན་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཉི་ཞུར་ལ་སོགས་པའི་འོད་དང་འཕྲད་ཚེ་འོད་ལྔ་རང་ཤུགས་ལ་འཆར་བ་བཞིན་དུ། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་དེ་སྟོང་གསལ་འདུས་མ་བྱས་པར་གནས་པ་དང་། དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཆོས་སྐུ་དག་པར་གནས་ན་ཡང་། གཞི་སྣང་རྩལ་དང་རོལ་བ་ཤར་ཚེ་རྟོགས་མ་རྟོགས་དང་རང་ངོ་ཤེས་དང་མ་ཤེས་ཀྱི་རྐྱེན་དེ་ལས་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་བ་ཡིན། དེ་འདྲའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཇི་བཞིན་པ་མ་བཅོས་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེ་སྤྲོས་པའི་དྲི་མ་ཀུན་དང་བྲལ་བས་རྣམ་དག་ཆེན་པོ་ཡིན་ན་ཡང་། རྩལ་སྣང་འཁོར་འདས་ཀྱི་སྣང་བ་མ་འགགས་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་ཆོག་ཏུ་ཡོད་ཕྱིར། རྣམ་མེད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་རྫོགས་པ་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཉིད་ཅེས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་རྣམ་མེད་སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གཉིས་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོར་ཡེ་ནས་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་སྣ་ཚོགས་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་སྣང་བ་འདུལ་བྱེད་གཟུགས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་གདུལ་བྱ་དང་བཅས་པ་རྫོགས་པར་བསྟན་པའོ།།

༼༧༽བདུན་པ་རིག་ངོར་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་མ་གྲུབ་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིག་པས་འགག་བསྡུ་བ།

རིག་པའི་རང་ངོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བ་སྣང་སྟོང་ལས་འདས་ཏེ་མཚོན་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་གནད་ལས། དེའི་ངང་དུ་ཤར་བ་རྫུན་སྣང་ཡོད་མ་མྱོང་དུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པས་འགག་བསྡུ་བ་ནི།

ཤར་ཙམ་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་སྟོང་པའི་གཟུགས།།

སྐྱེ་བ་མེད་ལས་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་སྟེ།།

སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྐྱེས་པ་འགའ་ཡང་མེད།།

འགག་པ་མེད་ལས་འགག་པར་སྣང་ན་ཡང་།།

འགག་པ་མེད་དེ་སྒྱུ་མ་སྟོང་པའི་གཟུགས།།

གནས་པ་ཉིད་ནས་གནས་པའི་ཆོས་མེད་དེ།།

གནས་མཁན་གཞི་མེད་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་ངང་།།

ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་པས།།

རང་བཞིན་མེད་ཅེས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྣང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་དེ་སྒྱུ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། གནས་པར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་གནས་པ་མེད་པ་དང་། འགག་པར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་འགག་པ་མེད་པ་དང་། འགྲོ་འོང་དུ་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་འདུས་པའི་མདོ་ལུང་ལས། ཨེ་མའོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་། །སྐྱེ་བ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས། །སྐྱེས་པ་ཉིད་ནས་སྐྱེ་བ་མེད། །ཨེ་མའོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་། །འགག་པ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་འགག །འགག་པ་ཉིད་ནས་འགག་པ་མེད། །ཨེ་མའོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་། །གནས་པ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་གནས། །གནས་པ་ཉིད་ནས་གནས་པ་མེད། །ཨེ་མའོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་། །འགྲོ་འོང་མེད་ལས་འགྲོ་དང་འོང་། །འགྲོ་འོང་ཉིད་ནས་འགྲོ་འོང་མེད། །ཅེས་པ་དང་། རང་ཤར་ལས། སྐད་ཅིག་ངང་ལས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་། །ཨེ་མའོ་རིན་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཀུན་ལ་ཡོད་དེ་ཀུན་གྱིས་མཐོང་བ་མེད། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བདུད་རྩིའི་ཐིགས་པ་འདི། །བརྩལ་བྱ་རྩོལ་བྱེད་མེད་པར་རང་བྱུང་རང་ལས་ཤར། །སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་རང་བྱུང་སྐྱེ་བ་མེད། །གནས་དང་འོང་བ་མེད་པའི་རང་བྱུང་ཆེན་པོ་ཡིན། །འཛིན་ཆགས་མེད་པའི་རང་གྲོལ་ཆེན་པོ་ནི། །སེམས་མེད་རིག་པའི་ངང་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །འདིའི་སྒྲུབ་གཞི་རིག་པའི་རང་ངོ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལ། བསྒྲུབ་བྱ་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་སྣང་སྟོང་མཚོན་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད། སྒྲུབ་བྱེད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་དང་། དཔེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུས་བསྒྲུབས་པས། གྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། རང་བཞིན་མེད་ཅེས་པ་དེ་ཡང་མིང་གི་བླ་དྭགས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ། སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་འགྲོ་འོང་ལ་སོགས་པ་དང་པོ་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་དེ་ལྟར་མེད་པའི་རང་བཞིན་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །འདིའི་ལུང་དོན་སྔོན་མས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ངོ་མཚར་རྨད་བྱུང་གི་ཚིག་ཨེ་མ་ཧོ་ཞེས་པས་སྣ་དྲངས་ནས། ངོ་མཚར་རྨད་བྱུང་ཡིན་ལུགས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་བ་ཟབ་མོའི་དོན། སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་འགྲོ་འོང་ཐམས་ཅད་དེའི་རང་དུས་ཉིད་ནས་བརྟེན་པའི་གཞི་མེད་ཅིང་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བས་དབེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོར་བསྟན་པ་དང་། ལུང་རྗེས་མས་རིག་པ་སྐད་ཅིག་མ་མཚན་མཚོན་སྨྲ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་འབྱུང་གནས་འདིའི་གནད་གསང་བདུད་རྩིའི་ཐིགས་པ་ལྟ་བུ་དེ་བྱ་རྩོལ་བྲལ་བའི་རང་བྱུང་རང་གྲོལ་གྱི་དགོངས་པ་སེམས་མེད་རིག་པའི་ངང་དུ་རྫོགས་པའམ་འདུས་པ་བསྟན་པའོ།།

༼ག༽ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ལེའུའི་དོན་བསྡུ་བ།

ད་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ལེའུའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི།

སྣང་བ་དེ་ཡང་རྩལ་ལས་རང་ཤར་བས།།

རྟེན་འབྲེལ་ཉིད་ཅེས་རང་བཞིན་བརྡ་ཙམ་བརྗོད།།

རྩལ་ལས་ཤར་བར་སྣང་བའི་རང་དུས་ནས།།

ཤར་དང་མ་ཤར་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པས།།

རྩལ་ཡང་བརྡ་ཙམ་ངོ་བོ་འགའ་མེད་པས།།

ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ངང་།།

བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཡོས་པ་རྡུལ་ཙམ་མེད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་རྩལ་ལས་འཁོར་འདས་སུ་ཤར་བ་དེ་ཡང་ཐ་སྙད་ཙམ་ལས། ངོ་བོ་ལ་འཁོར་འདས་སུ་ཤར་བ་དང་ཤར་མཁན་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས། ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་ནི། རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པའི་ནང་ན་གཟའ་སྐར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བར་སྣང་ཡང་། དོན་ལ་ཤར་བ་མེད་དེ་ཤར་ས་རྒྱ་མཚོའི་དབྱིངས་ཉིད་ཆུ་དྭངས་པ་ཙམ་དང་། ཤར་མཁན་གཟའ་སྐར་ཉིད་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ལས་གཡོས་པ་མེད་པ་དང་། ཚོགས་པ་ལྷན་ཅིག་པའི་ཆོས་སུ་མེད་པས་སྣང་ལ་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་སྟེ། དོན་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་པ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འོང་བ་མེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་། ཆད་པ་མེད་པ་དང་། རྟག་པ་མེད་པ་དང་། དོན་ཐ་དད་པ་དང་། དོན་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་ལ་སྣང་བ། རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞིར་བསྟན་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་དང་། ཐལ་འགྱུར་ལས། ཆོས་ཀུན་གཞི་མེད་རྩ་བ་མེད། །སྲིད་བྲལ་འདོད་པ་མེད་པའི་སེམས། །རང་བཞིན་མ་བཅོས་བརྗོད་ལས་འདས། །བྱ་བྱེད་འཁྲུལ་བའི་རྟོག་པ་ཟད། །ཆོས་མེད་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་མེད། །ང་མེད་བདག་མེད་གཟུང་འཛིན་མེད། །ཅེས་སོ། །རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྣམ་མེད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལས། རྩལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ནས་ཤར་བའི་ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་མེད་བཞིན་སྣང་བ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་སུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། དེ་ཡང་ཐ་སྙད་རྟོགས་པའི་བརྡ་བརྗོད་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་པར། རྩལ་ལས་ཤར་ནས་སྣང་བའི་རང་དུས་ཉིད་ནས། རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཤར་དང་མ་ཤར་སྣང་དང་མི་སྣང་སོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་རིས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་ཅིང་། ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྟག་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་ངང་ལས་གཡོས་མ་མྱོང་པ་ནི་སྣང་ལ་སྟོང་པ། སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྟོང་པར་གྲུབ་པ། དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་གཟའ་སྐར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་ཡང་། རྒྱ་མཚོ་ལ་འཕོ་འགྱུར་དང་། གཟའ་སྐར་ལ་གཡོ་འགུལ་མེད་ཀྱང་། མེད་སྣང་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་འཆར་རུང་བ་ལྟར་དུ། རྩ་ཤེར་གྱི་ལུང་གིས་མཐའ་བརྒྱད་སྤྲོས་པ་ཀུན་བྲལ་དང་། ཐལ་འགྱུར་གྱི་ལུང་གིས་གཞི་མེད་རྩ་བ་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་མ་བཅོས་བརྗོད་འདས་བྱར་མེད་ཀྱི་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་དུ་གནས་པར་དོན་བསྡུས་པའོ། །ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་དཔེ་བསྟན་པ་སྟེ། ལེའུ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།མཚམས་ཆེ་ས་ཞིག་ལ་ཁེལ་འདུག་པས་དེ་རིང་འདི་ནས་གཞག་དགོས་འདུག རྣམ་པ་ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་ནང་ནས་བསྟན་པའི་བདག་པོ་མཁན་སྤྲུལ་རྣམ་པ་ཡར་ཕུད་པ་དང་། དེའི་འཕྲོས་ཀྱི་རྒན་པ་དང་ཉམས་ལེན་པ་རྙིང་པ་ཚོ་ལའང་ལྷག་ཏུ་ཞུ་མ་དགོས་ཀྱང་། གསར་བུ་ཅུང་ཟད་ལས་དང་པོ་པའི་རིགས་ཅན་དག་གིས་དེ་རིང་གི་ཆོས་ཁྲིད་མཚམས་བཞག་ནས་གྲོལ་བའི་གཞུག་གི་སང་ཉིན་གྱི་ཆོས་ཁྲིད་ལ་མ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཞལ་ཙམ་ཡང་མི་ཕྱེ་བར་འཚོགས་རན་ཁར་ཞིག་ལ་ཡི་གེ་དེ་གང་ན་ཡོད་འདུག་ཅེས་ཉུལ་དགོས་པར་བྱས་ནས་སྐྱུར་མི་བཞག་པར་ཚར་ཆ་རེ་གཟིགས་མ་ཐུབ་རུང་ཚར་རེ་ངེས་པར་དུ་གཟིགས་དགོས། འདི་མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་སྐྱོར་སྦྱོང་བྱེད་པ་ལྟར་དུ་ཚིག་ལ་འཆེལ་བའི་བཤད་ཡམ་དང་རྩོད་གླེང་གིས་གཏན་ལ་ཨེ་ཕེབས་ལྟ་བའི་ཕྱག་སྲོལ་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་ན་ཡང་། འདི་ཚིག་ལ་མི་རྟོན་དོན་ལ་རྟོན། རྣམ་ཤེས་ལ་མི་རྟོན་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པའི་ངེས་དོན་ཐད་ཀར་བསྟན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་དགོངས་གསང་རྨ་མེད། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཐུགས་ཀྱི་ཏི་ལ་ཀ བརྒྱུད་གསུམ་བླ་མའི་དགོངས་བརྒྱུད་ཀྱི་རྟོགས་པའི་མཐིལ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་དོན་ཐ་མལ་སྒྲ་ཚིག་གི་རྣམ་ཆར་ཤར་བ་ཞིག་ཡིན་པས། འདི་ལྟ་དུས་རིག་ཐོག་ཏུ་བཞག་ནས། གཞུང་དང་སེམས་སྲེས་སེམས་ལ་གཞུང་རྒྱས་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ། མཚམས་རེར་དབྱངས་སུ་གྱེར་ཞིང་མགུར་དབྱངས་འཐེན་དགོས། དེས་བྱིང་བ་བསང་ཞིང་བག་བྲོ་ལ་རིག་པ་དྭངས་པ་དང་། སྐྱོ་སུན་དང་ཉམས་ང་བྱུང་བ་སེལ་ཐུབ་པ་ཡིན། མཚམས་རེར་མཚང་ལ་རྒོལ་ཞིང་གཉེན་པོར་བསྟེན་པར་གྱིས། དེས་འཕྲོ་རྒོད་ལས་སུ་མ་རུང་པའི་ངན་ཤུགས་མར་ཆག་ནས། རྟོག་ངན་རྙིང་པའི་དུག་རོ་ལྷང་ལ་ཕུད་ན་གདམས་ངག་གནད་ཀྱི་མེ་བཙའ་ནད་ཐོག་ཏུ་སྨན་ཁེལ་བར་ལྟར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། སྐྱིད་ན་གོང་གནོན་འདིས་གྱིས། སྡུག་ན་སྐྱོ་གྲོགས་འདིས་གྱིས། ནམ་དང་ནམ་དུ་འདི་དང་མ་འབྲལ་གསུངས་པས། འདིའི་དགོངས་པའི་དོན་ཆེ་ཚོད་ཆུང་མིན་དང་མི་འབྲལ་བར་བྱས་ནས་རིག་ཐོག་ལ་བཞག་ནས་བལྟས་ན་རིག་རྩལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་ཆར་ཤར་ནས་དོན་བརྒྱུད་དགོངས་པའི་བྱིན་རླབས་སྔར་མེད་སེམས་ལ་འཆར་ཡོང་བ་ཡིན། དེའི་དུས་སུ་རང་བབས་གུ་ཡངས་བློ་བདེ། རང་གསལ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྨྲ་བརྗོད་ཚིག་གིས་མཚོན་མི་ནུས་པ་ངོ་བོ་མཐོང་བྱ་མཐོང་བྱེད་དང་བྲལ་བ་ཞིག་མཐོང་ཡོང་དུས། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་དགོངས་བརྒྱུད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་བློ་ཁེལ་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་ན། འདི་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་རྟོགས་པའི་འདྲ་འབག་ཡིན་པས། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ཐུབ་ན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་སྐུ་དངོས་སུ་མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་བྱོན་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུས་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་བྲལ་གླིང་པ་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་འགྱུར་བ་ཡིན། འདི་དང་འབྲེལ་བ་ཐོགས་ཚད་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་། འདིའི་དགོངས་པ་ལོན་ན་ད་ལྟའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པ་དང་། མཐོང་གྲོལ། ཐོས་གྲོལ། དྲན་གྲོལ་ཡིན་པར་གསུངས་པའང་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་དངོས་སུ་མཇལ་བ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པས་ལོས་ཡིན། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་མ་ཐུབ་ནས་མོས་གུས་དག་སྣང་དུ་ཤར་བའི་དད་མོས་རྣམ་དག་ཅིག་མེད་ན། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་དངོས་སུ་བྱོན་ཡང་གདུལ་བྱའི་བློ་མིག་མ་དག་ན་ཅོ་ཏོ་ནས་འཐེན་ཏེ་འདྲེན་ཐབས་དཀའ་བ་རེད། དེས་ན་འདིའི་ཚིག་ཡང་ཡང་བསྐྱར་ཞིང་། དོན་ལ་རང་སེམས་བསྲེ་ཐུབ་ན། མོས་གུས་རིག་གདངས་སུ་ཤར། རྩལ་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་ནས། གཞི་བདེའི་སྟེང་ལ་བློ་བདེ་ཟུར་ནས་བཙལ་མི་དགོས་པ་དེ་འདྲ་ཡོང་རྒྱུ་ཡོད་ངེས་པར་ཡིད་ཆེས་བློས་གདེང་ཁེལ་ཆོག་པ་ཡིན། དུས་གསུམ་འཁྲུལ་བའི་རྣམ་རྟོག་དག་ནས་རིག་པ་རྐྱང་དེད་དང་། ཡེ་ཤེས་རྗེན་དེད་ལ་འབད་རྩོལ་ཆེར་བསྐྱེད་མི་དགོས་པའི་སྐབས་སུ་ཐོན་ཚེ། དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་། འཁོར་བའི་གནས་ལ་ཞེན་ལོག་གི་ངེས་འབྱུང་། གཞན་ཕན་དོན་གཉེར་གྱི་བྱང་སེམས། སྣང་སྲིད་ཡེ་དག་གི་སྣང་བ་སོགས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འཆར་ཡོང་བ་ཡིན། དེ་འཆར་དུས་རྣམ་བྱང་མྱང་འདས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚོགས་རང་རྒྱུད་ལ་འཆར་བ་ནི། མཁས་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་རྟོགས་ལྡན་མྱོང་ཁྲིད་ཞལ་མཐུན་པ་ཡིན། མདོར་ན་གཞོན་པ་ཚོས་དུས་དང་རྣམ་པ་རྒྱུན་དྲུག་ཏུ། དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་གསུམ་དང་མི་འབྲལ་བའི་སྒོ་ནས། དམ་པའི་བཤེས་དང་ཆོས་མཐུན་གྱི་གྲོགས་བཟང་དང་འགྲོགས་ཏེ། ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཕུང་པོ་མན་ངག་འདི་ལྟ་བུའི་ཉམས་ཁྲིད་ལ་བློ་འདྲེས་པར་བྱས་ནས་རང་རྒྱུད་ཆོས་དང་འདྲེས་ན། བྱ་སྤྱོད་ཆོས་དང་འདྲེས་ཡོང་བ་དང་། བསམ་སྤྱོད་ཆོས་ལ་འགྱུར་དུས་སྣང་སྤྱོད་ཐ་མལ་ལས་ལོག་ནས། རྣམ་པ་མི་རུ་སྣང་བ་ན་ནིང་དོ་ཞག་གི་མི་དེ་ཡིན་ཡང་། དགོངས་པ་སངས་རྒྱས་དང་མཉམ་ནས་འབྲེལ་ཚད་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་གི་ལམ་ལ་སྒྱུར་ཐུབ་པའི་དོ་ཞག་གི་མི་དེ་མིན་པ་ཞིག་ལ་ལོག་སོང་དུས་ཆོས་ཞུས་པའི་དོན་གོ་ཆོད་སོང་བ་དང་། ཉམས་ལེན་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་སོང་བ་རེད། ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་དུས་ཚོད་འཕྲོ་བརླག་ལ་མ་སོང་བས་མ་ཚད་པར་ཚེ་གཅིག་གཏན་གྱི་འདུན་མ་ཉིན་གཅིག་དུས་གཅིག་ལ་འགྲུབ་སོང་བ་ཡིན། དེས་ན་ལས་དང་པོ་པའམ་ཉམས་ལེན་པ་དང་སྒོམ་པ་བས་རང་ཚུགས་ལེགས་པོ་ཞིག་མ་ཟིན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དྲན་པ་དང་གཅིག ཤེས་བཞིན་དང་གཉིས། བག་ཡོད་པ་དང་གསུམ་པོ་དུས་དང་རྣམ་པ་རྒྱུན་དྲུག་ལ་མི་འབྲལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་གནད་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་མ་བརྗེད་པར་སེམས་པའི་དྲན་པ་ནི། མི་དགེ་བ་ལས་སྲུང་ཞིང་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་བྱེད་པའི་སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཅིག་སྟེ། བྱེད་ལས་ཉོན་མོངས་པ་མི་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དང་། བདུད་ཀྱི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གླགས་ལྟ་བའི་སྐབས་མི་ཕྱེད་པས། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་སེམས་བྱུང་གི་མི་དགེ་བའི་ཀུན་རྟོག་དང་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་སྐབས་མ་ཕྱེད་དུས་ལམ་ངན་པའི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་ཞིང་། ལམ་གོལ་བའི་ཕྱོགས་སུ་ཡང་མི་འཕྱན་པ་ཡིན། བླང་དོར་གྱི་གནས་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་དེ་སེམས་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བའི་བྱེད་ལས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱིས། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་བཞིན་ཡང་འབྱུང་བ་ཡིན། དེ་ནི་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་བརྟགས་ནས་སྤང་བླང་རུང་མི་རུང་གི་གནས་འབྱེད་པའི་བྱེད་ལས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར། ཤེས་བཞིན་གྱིས་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀའི་བསམ་སྤྱོད་ངན་པའི་གནོད་པ་ལས་སྲུང་ཐུབ་པས། གཞུང་དག་ལས་དྲན་པ་སོ་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཤེས་བཞིན་སྒོ་སྲུང་ལྟ་བུ་ལ་དཔེར་བྱས་ནས་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་དྲན་ཤེས་བཞིན་ལྡན་པ་ལ་བག་ཡོད་པ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན། བག་ཡོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སེམས་སྲུང་ཞིང་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་པ་དེས་རང་གི་སེམས་འདུལ་ཐུབ་པ་དང་། གཞན་གྱི་སེམས་སྲུང་ཐུབ་པ་དང་། དགེ་བ་སྡུད་ཅིང་མི་དགེའི་རྣམ་རྟོག་གི་རྒྱུ་བ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འགོག་ཐུབ་པ་ཡིན་ཕྱིར། རང་སེམས་རྣལ་དུ་ཕེབས་པའི་གང་ཟག་ཁོག་པའི་ནང་ན་སེམས་བསམ་བློ་གཏོང་བྱེད་བདེ་ཐང་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། རང་གིས་རང་ལ་མི་གཅེས་པ་ཞིག་མེད་ངེས་ཤིང་། དེ་མེད་དུས་དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་གསུམ་དང་མི་འབྲལ་བ་ནི་གནད་ཀྱི་གདམས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་འཇུག་ལས། སེམས་བསྲུང་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི། །དྲན་པ་དང་ནི་ཤེས་བཞིན་དག །སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་སྲུངས་ཤིག་ཅེས། །བདག་ནི་དེ་སྐད་འདོམས་པར་བྱེད། །ཅེས་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་མེད་པའི་ཆོམ་རྐུན་དག །དྲན་པ་ཉམས་པའི་རྗེས་འབྲང་བས། །བསོད་ནམས་དག་ནི་ཉེར་བསགས་ཀྱང་། །རྐུན་པོས་ཕྲོགས་བཞིན་ངན་འགྲོར་འགྲོ། །ཞེས་ཇག་པས་ཕྲོགས་སོང་བ་བཞིན་དུ་ལེགས་པའི་ཆ་ཐམས་ཅད་ཤོར་འགྲོ་བར་གསུངས་པས། རང་བློ་རང་ལ་མི་དཀར་བ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་པས་རང་ལེགས་སུ་འདོད་པའི་གང་ཟག་གིས། དེ་ལྟ་བུའི་དྲན་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་གསུམ་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤེལ་ཞིང་། ཉེས་པ་འགོག་པའི་ཐབས་ཚུལ་འདི་དག་དང་རྒྱུན་དུ་མི་འབྲལ་བ་བྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་ཡིན་ཚུལ་ཨ་ནས་ཡང་གི་ནན་སྐུལ་ཐུགས་གསོས་ཞུས་པ་དང་བཅས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔ་རབས་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབས། ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་འཁྲུག་རྩོད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད། བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉིས་དང་། དགྲ་བགེགས་གཉིས་ཀྱི་གཙོ་བྱས་པའི་བཟང་འབྲེལ་ངན་འབྲེལ་ཐོགས་པའི་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མཐོ་རིས་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་རྙེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་གནང་བར་ཞུ། །བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་རླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག།