ཆོས་དབྱིངས་མཛོད་ཀྱི་ལྗགས་འགྲེལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་མཛོད། ༼ཨཱཿ༽

ཉིན་དགུ་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

སྤྱིར་ན་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བསྟན་པའི་ཆོས་སྒོ་ལ་ཞུགས་ནས། ཆོས་བརྒྱུད་སོ་སོའི་བསྟན་དོན་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་པར་བྱས་ན། མཐོ་རིས་དང་ཐར་བའི་རྒྱུར་གྱུར་ནས་ཕན་བདེའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཡིན་ཕྱིར་རྒྱལ་བའི་འཕྲིན་ལས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པར་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་དར་བའི་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་གཉིས་ལྡན་གྱི་རིང་ལུགས་ཅན། ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་གང་ལ་ཞུགས་ནའང་། བརྩོན་འགྲུས་ཅན་ཚེ་གཅིག་ལ་སོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཟབ་ཆོས་དང་གདམས་པ། བརྒྱུད་པའིི་བྱིན་རླབས་མ་ཉམས་པར་བཞུགས་བཞིན་པ་ད་ལྟའི་ཆར་མཇལ་དུ་ཡོད་པ་འདི་ལྟར་ཡོད་ཅིང་། འོ་ན་དེ་དག་ལས་ཆོས་བརྒྱུད་གང་ལ་ཞུགས་ན་བཟང་། དྲག་ཤོས་དེ་གང་ཡིན། གདམས་ངག་གང་གིས་ཟབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་བརྒྱུད་བྱིན་རླབས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་མ་ཉམས། དམ་ཚིག་གི་སེལ་མ་ཞུགས། དངོས་གྲུབ་ཀྱི་སྣ་ཁ་མ་ལོག་པ་ཐམས་ཅད། གཅིག་ལས་གཅིག་གིས་ལྷག་པ་ནི་རང་རང་གི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་ངོས་ནས་རང་རང་ལྷག་ཅིང་། གདམས་ངག་ཟབ་ཞན་གྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་རང་ཉིད་གང་ལ་ལས་འབྲེལ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ཟབ་པ་ཡིན། ལས་འབྲེལ་གང་ལ་ཡོད་མི་ཤེས་སོ་སྙམ་ན། ཆོས་བརྒྱུད་དེ་དང་། གདམས་པ་དེ་དང་། བླ་མ་དེའི་མཚན་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་དད་པ་དང་དང་བ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་ལས་འབྲེལ་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན། འོན་ཀྱང་གཙོ་བོའི་གཙོ་བོ་དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཆོས་དང་བླ་མ་གཉིས་ཀ་གནད་ཆེ་བ་ཡིན། ཆོས་དང་བླ་མ་བརྟག་པ་དང་བསྟེན་ནོར་དུ་སོང་ན། ཚེ་གཅིག་གི་ཇུས་དོན་ནོར་བ་ཞིག་གི་ག་ལ་ཚད། སྐྱེ་བ་མང་པོར་བརྒྱུད་མར་ཐར་ཐབས་མེད་པའི་ངམ་གྲོག་གི་གཡང་ས་ཆེན་པོ་ལ་འཕེན་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་བླ་མ་བཟང་བ་དང་། ཆོས་སངས་རྒྱས་ལག་བཅངས་ཡིན་ཡང་རང་གིས་འབད་པ་མ་བྱས་ན། བླ་མ་དེའི་ཡན་དུ་མེད་པ་དེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ན་ཡང་། ལས་མེད་བསོད་དམན་གྱི་སེམས་ཅན་རྒྱུད་མ་རུང་བ་སྨིན་པར་བྱར་མེད་པ་དག སྐབས་ཤིག་གི་རིང་ལ་མ་བསྐྱུར་ཐབས་མེད་དུ་གྱུར་པའི་རང་རེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ས་ཆེན་གྱི་རྡུལ་གྲངས་ཀྱིས་གཞལ་དུ་མེད་པའི་གྲངས་མེད་ཚད་མེད་པ་ཞིག་ད་རུང་འཁོར་བའི་གནས་ནས་འཁོར་བཞིན་པ་འདི་བཞིན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ངས་ནི་ཁྱོད་ལ་ཐར་བའི་ཐབས་བསྟན་གྱིས། །ཐར་བ་རང་ལ་རག་ལས་བརྩོན་པར་གྱིས། །གསུངས་ནས་འགན་མ་བཞེས་པར་ཐུགས་བློས་བཏང་བཞག་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། སྨན་བྱིན་ཀྱང་ནད་པས་ཟ་རོགས་མ་བྱས་པས་སྨན་དང་སྨན་པའི་བྱེད་ནུས་མ་ཐོན་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ལ། ཁག་ཕར་འགེལ་ས་རུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན། དེས་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་སྐྱེས་བུ་གསུམ་གྱི་བློ་རིམ་དང་བསྟུན་ཏེ་ཟབ་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་གསུངས་པ་ནི། གང་དགོས་ན་ཕྱུག་པོའི་བང་མཛོད་དང་འདྲ་བར་ལེན་ཆོག་ཆོག་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་གཅིག་བླངས་ནས་མ་བསྒྲུབ། གཉིས་བླངས་ནས་མ་འགྲུབ། ཤེས་དགོས་བསམས་ནས་མདོ་ཞུ་མདོག་དང་། ཟབ་དགོས་བསམས་ནས་སྔགས་ཞུ་མདོག་བྱས། དེ་ལས་མཐོ་མེད་པའི་སྔ་འགྱུར་ཐེག་དགུའི་རྩེ་མོ་རྫོགས་ཆེན་ལའང་བསྙབས་ནའང་ཞུས་ཚད་རང་རྒྱུད་ལ་ཁེ་རུ་ཞིག་ཁེལ་མེད་ན། ཐར་བ་མ་དགོས་མཐོ་རིས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་འགྱུར་ཡོད་མེད་འཕྱང་མོ་ཉུག་གི་གནས་སུ་གྱུར་ཅིང་། མདོར་ན་ཡར་ཀའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་མན་ཆད་ནས་མར་ཀའི་ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ཆོས་གང་ཞུས་ཡོད་ཀྱང་། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས་ཟིན་མེད་ན་ཐེག་ཆེན་ཙམ་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་ཞིང་། ངེས་འབྱུང་རྣམ་དག་གིས་ཟིན་མེད་ན་ཐེག་དམན་གྱི་ཆོས་ལ་ཡང་འགྱུར་མེད་པ་ཡིན། ད་རུང་མི་དགེ་བཅུ་སྤོང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་པ་དང་། དགེ་བཅུ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་པ་དང་། བསམ་གཟུགས་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་བསྒོམས་མེད་ན་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕྱི་མ་མངོན་མཐོའི་བདེ་འབྲས་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ལམ་གྱི་གྲལ་དུའང་མེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་དུ་གནད་དེ་དག་ལ་བསམ་བློ་ངེས་པར་དུ་གཏོང་དགོས། ལོ་མང་པོ་ཞིག་གི་རིང་ལ་ཁྱེད་མང་དག་ཅིག་གིས་འདི་བཞིན་དུ་ངའི་ཁ་ལ་བལྟས་པ་རེད། ད་ནི་རང་རོགས་གཉིས་ཀས་མ་ཡིན་ཡིན་མདོག་བྱེད་པ་དང་། མིན་ན་ཡིན་མདོག་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། དོ་ཞག་ཅིག་ལ་ཞུས་པའི་དཔང་པོ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་གཙོ་བོ་རང་ཉིད་བཟུང་བའི་ཐོག་ནས། ཐོག་མར་བློ་སྦྱོང་གི་ཆོས་འདི་ལ་ཡང་གཟབ་བྱེད་པ་ནི་གནད་ཆེན་ནང་གི་གལ་ཆེན་ཡིན་པས། ཐེངས་མ་བརྒྱ་ལ་ཡང་ཡང་བཤད་བྱས་པ་ཡིན། ཨ་ལེ་ང་ནི་འཁོར་བ་འདི་ལ་སྐྱོ་ཤས་ཆུང་བས་མ་ཟད་བློ་ངན་གོམས་ཀྱི་བག་ཆགས་འདི་ལྡོག་སླ་མོ་ཞིག་རེད་མི་འདུག་སྙམ་པ་ཞིག་བྱུང་ན། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་གང་བྱས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཞི་རྩ་མ་གཏོགས་མེད་པ་དེ་ཁ་ཚིག་ཙམ་ལ་མ་སོང་བར་ཉམས་ལེན་ཐུན་དུ་བཅད་ནས་སྒོམ་རྒྱུ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་གྱི་བརྩོན་འགྲུས་དང་སྤྲོ་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་འདངས་མི་འདུག་སྙམ་པར་བྱུང་ན། དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་འདི་རྙེད་དཀའ་རིན་ཐང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོང་བ་བྱེད་པ་དང་། ལམ་ཁྲིད་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་གུས་པ་ཆུང་བས་ལན་འདུག་སྙམ་པར་བྱུང་ན། ལེགས་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིི་རྩ་བ་བཤེས་གཉེན་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྟེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་འབད་པ་དྲག་པོ་བྱེད་པ་དང་། མ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཞེས་པ་དེ་ཁ་ཟེར་ཙམ་ཞིག་མ་གཏོགས་དོན་གྱི་བློ་ཤུགས་ཆུང་བར་འདུག་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་རྩ་བ་ཆད་པ་ལ་ཕྱོགས་པ་ཡིན་པས་སྨོན་སེམས་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་སློབ་ཅིག་བྱེད་པ་དང་། ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་བླངས་ན་ཡང་། སྤྱོད་པ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་བསླབ་དུས་མཚན་འཛིན་ཤུགས་དྲག་ཆེ་བར་འདུག་ན། མཚན་འཛིན་གྱི་དམིགས་གཏད་བཤིག་ནས་མཉམ་བཞག་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་རྗེས་ཐོབ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྟོང་ཉིད་སྒོམ་པ་ལ་བློ་ཕྱོགས་དགོས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་སྔགས་ཀྱི་བསྐྱེད་རིམ་སྒོམ་དུས་བློས་བྱས་ཀུན་རྟོག་གི་བསྐྱེད་རིམ་རྐྱང་པ་ཞིག་རེད་ཤོར་འདུག་སྙམ་པ་ཞིག་བྱུང་ན། ཡུལ་སྣང་བདེན་མེད་དུ་ཤེས་པའི་བསྐྱེད་རིམ། ལྷུན་གྲུབ་སྣང་སྟོང་དུ་ཤར་བ་ཟབ་མོའི་རྫོགས་རིམ། ལྷ་སྐུ་ཞལ་ཕྱག་དང་བྲལ་བ་སྤྲུལ་བའི་བསྐྱེད་རིམ་སོགས་ལ་གོམས་པར་བྱས་ནས་བསྐྱེད་རྫོགས་དབྱེར་མེད་དུ་བློ་སྦྱོང་བར་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་ལྷ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་སྔགས་དང་འོད་ཟེར་གང་སྒོམ་ནའང་བསྒོམ་བྱ་སྒོམ་མཁན་ཚང་མ་སེམས་ལ་ཐུག་པ་ཡིན། ཆོས་ཅན་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ངོ་བོ་སྟོང་པར་མཐོང་བ་རྫོགས་རིམ་ཡིན་པ་དང་། གསལ་ཆ་ལྷ་སྐུར་སྣང་བ་བསྐྱེད་རིམ་ཡིན་པ་རེད། དེ་གཉིས་ཀ་གཅིག་ལ་ཚང་བ་ནི་བསྐྱེད་རྫོགས་དབྱེར་མེད་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་དུ་ཉམས་ལེན་གྱི་རྒྱུན་སྐྱོང་བ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། དངོས་གཞི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཉམས་ལེན་ལ་ཞུགས་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་། ཡེངས་མེད་ཀྱི་དྲན་པའི་བྱ་ར་དྲན་དང་དྲན་བྱ་གཉིས་སུ་མེད་པ། དེ་མ་ཡིན་པར་འདི་རེད་དེ་རེད་ཅེས་མི་སེམས་པར། དམིགས་གཏད་འཛིན་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གོལ་ས་ལྡང་བ་མེད་པར་འཛིན་སྟངས་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཞིག་ནས་ཡོད་པའི་གུ་ཡངས་རང་བབས་ཀྱི་ཤེས་པ། ལྟ་སྒོམ་ལས་འདས་པའི་ངང་སྐྱོང་དགོས་པ་ཡིན། མདོར་ན་མཐོ་དམན་གང་ནས་བཤད་ཀྱང་ཚེ་འདིའི་མངོན་ཞེན་གྱི་ཤུགས་ལ་ཤོར་བ་ནི་ཆོས་པ་ལོག་ལམ་ལ་འཁྲིད་པའི་གེགས་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པས། འདི་ལས་རྒྱལ་ཞིང་འཕྲང་དང་འགག་སྒོ་བརྒལ་ཐུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་བློ་སྦྱོང་གང་དང་གང་ནས་བྱས་ན་དགའ་བའི་ཚུལ་རང་ཉམས་དང་སྦྱར་དགོས་པ་ཡིན། ཐུབ་པའི་དམ་ཆོས་དང་། བསྟན་པའི་གཞུང་ལམ་གཅིག་བླང་དུས་ཅིག་ཤོས་འདོར་དགོས་པ་མ་ཡིན་པར། ལམ་འོག་མ་བསྒོམས་ཤིང་བསྒོམས་ལ་གོང་མ་ལ་ཐོབ་འདོད་ཇེ་ཆེ་འགྲོ་བ་ཞིག་དང་། གོང་མ་ཉན་ཞིང་ཉན་ལ་འོག་མ་ལ་བསྒྲུབ་འདོད་ཇེ་ཆེ་འགྲོ་བ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། ཐོས་པ་གཙོ་ཆེ་བ་རེད་མི་ཤེས་པའི་རྨོངས་པ་ཐོས་པས་སེལ་བ་རེད། འོན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་པོ་ལ་ཟོན་ཞིག་མ་བཅུག་པར་ཐོས་པ་ཁ་ཕྱིར་ལྟས་རྐྱང་པ་ལ་ཤོར་སོང་ན། ཉོན་མོངས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་ལས་ངན་བསགས་ནས་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བའི་རྒྱུན་གཅོད་ཐུབ་པ་མིན། ཡང་སྒོམ་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་སྒོམ་ཏག་ཏག་གཙོ་བོ་རེད་སྙམ་པས་ཀྱང་ཡོང་བ་མིན་ཏེ། བསྒོམ་བྱ་ཅི་ཞིག་བསྒོམ་དགོས་ཤེས་དགོས་པ་ལས། མ་ཤེས་དུས་ཅི་ཞིག་སྒོམ་པར་བྱེད། དེ་དུས་རྨོངས་སྒོམ་མུན་ནག་རྡོ་འཕེན་གྱི་གོལ་ས་ཡོད་པས་ན་མི་ཤེས་རྨོངས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དོགས་ཟོན་དགོས་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་ཞུགས་གསར་བུ་ལས་དང་པོ་བའི་རིགས་ཅན་དང་། བློ་སྦྱོང་འདིའི་ཐད་ལ་ད་རུང་ཡང་གཟབ་ཅིག་དགོས་པ་ལས་དེ་མ་བྱས་ན་མི་འོང་བར་འདུག་སྙམ་པ་ཚོས། དེང་སང་གི་དུས་འདི་ཁྱད་པར་དུ་གལ་ཆེ་བའི་རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ལ་ངེས་པར་བསྐྱེད་བའི་རྨང་གཞི་དེའི་སྟེང་ནས། དལ་འབྱོར་ཚང་པའི་ལུས་རྟེན་འདིའི་སྟེང་གི་སྙིང་པོ་ཞིག་ངེས་པར་ལོན་དགོས་པའི་ཕྱོགས་ལ་བློ་སྦྱོང་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་སུ་འཁྱམས་པའི་རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་རྩ་བ་དེད་ནས་སོང་ན་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཡིན་པ་མ་ཤེས་ཤིང་། མཚམས་རེར་མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་ལུས་རྟེན་རེ་ཐོབ་ན་ཡང་། དེའི་རྟེན་དེ་ལས་ཕྱིན་ཆད་བདེ་བའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་མ་ཤེས་ཤིང་སྙིང་པོ་མ་ལོན་པར་བདེ་འབྲས་ཟད་དེ། ཡང་ངན་སོང་ངན་འགྲོའི་དུཿ ཁར་བརྒྱུད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་བྱས་ནས། དལ་བརྒྱད་འབྱོར་བཅུའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་བསྐྱར་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས། སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་རྒྱུན་འདོན་དང་། ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོའི་འདོན་པ་ཁ་ལ་བྱང་ཡོད་ན་ཡང་། དོན་རྒྱུད་ཐོག་ལ་འགེལ་རྒྱུའི་ཐད་ནས་དར་ཤུད་འཐེན་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁའང་ཆེ་བ་ཡིན། དལ་བ་བརྒྱད་ནི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ལྡོག་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ། ད་རེས་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང་། །ཚེ་རིང་ལྷ་དང་ཀླ་ཀློ་ལོག་ལྟ་ཅན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་བློ་ཐོག་ན་ཡོད་པ་དེ་དག་རེད། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་གསུམ་དང་ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་བཞི་ལ་མ་སྐྱེས་པ་ནི། མི་མ་ཡིན་པའི་མི་ཁོམ་པ་བཞི་ལས་ཐར་བའི་དལ་བ་ཐོབ་པ་རེད། ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་ཞེས་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་བའི་གནས་རིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་གྲོང་ལས་དགོན་པའི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་བ་དང་། གཟུགས་མེད་ཁམས་ལ་སྐྱེས་པའི་སོ་སྐྱེ་ཐམས་ཅད་དང་། ཡང་འདོད་པའི་བྱ་བས་རྟག་ཏུ་གཡེངས་པའི་འདོད་ལྷ་སྟེ་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་ཆོག་པ་ཡིན། མཐའ་འཁོབ་ཀླ་ཀློའི་ཡུལ་ནི་འཁོར་རྣམ་བཞི་མི་རྒྱུ་བའི་ས་ལ་གསུངས་ཤིང་། དམ་ཆོས་མི་དར་བའི་ས་ཆ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཅི་འདྲའི་མང་ལ། ནང་ཆོས་དར་ན་ཡང་ཐེག་ཆེན་མི་དར་ས་དང་། ཐེག་ཆེན་དར་ནའང་གསང་སྔགས་མི་དར་ས་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་མན་ཆད་ཙམ་རེ་སྔོན་ཆད་དར་ཡང་དེང་སང་རྒྱུན་ཆད་ཡོད་ས་སྟེ། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་དང་དེའི་སྡེར་གཏོགས་ཁ་ཤས་ལས་དེ་འདྲ་ཤ་སྟག་རེད། ལོག་ལྟ་ཅན་ནི་འདིའི་སྐབས་སུ་ཚེ་སྔ་ཕྱི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་སོགས་མེད་པར་འཛིན་མཁན་ཏེ། ང་ཚོས་དེ་འདྲ་བསམ་མཁན་ལ་སྡིག་ལྟ་ཅན་རེད་ཅེས་ཟེར་མདོག་བྱེད་ཀྱང་། གདིང་གི་ཡིད་ཆེས་རང་གིས་ཀྱང་མ་རྙེད་པས་དགེ་སྡིག་འཆོལ་མར་བྱེད་པ་ལ་འཇིགས་སྐྲག་ཆེར་མེད་པ་ནི་སྡིག་ལྟའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ཁ་ཐག་ཅུང་ཟད་ཉེ་བའི་རྟགས་མ་ཡིན་ནམ། སངས་རྒྱས་མ་བྱོན་པའི་ཞིང་ལ་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ཐོས་པ་མེད་པ་དང་། ལྐུགས་པ་ཞེ་ལྐུགས་པ་གཙོ་བོ་དང་། མིག་དང་རྣ་བ་ལ་སྐྱོན་ཆེ་ན་ཆོས་སྒྲ་མི་ཐོས་ཤིང་ཡི་གེའི་གཟུགས་སུ་བྱོན་པ་འདི་ཉིད་མི་མཐོང་བས་ན་དལ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་ཉེ་བའི་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་མི་དང་མི་མིན་གྱི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་ཐར་བའི་དལ་བརྒྱད་རྙེད་པར་དཀའ་ཞིང་རིན་ཐང་ཆེ་བ་འདི་ཐོབ་ནས། འབྱོར་བཅུའི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། མིར་གྱུར་པ་དང་དབང་པོ་ཚང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡུལ་དབུས་ནི་ཡིན་ཏེ། དེང་སང་ཆོས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཆ་ཚང་དར་ཞིང་འཁོར་རྣམ་པ་བཞི་རྒྱུ་བའི་ཆོས་ཚིགས་བོད་ཡུལ་རེད། དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་རྒྱུན་བོད་ལ་མེད་ཀྱང་གནས་བརྟན་སྡེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་བརྒྱུད་པའི་དགེ་སློང་མ་ཡང་གང་མང་མང་རྒྱུ་ཞིང་འཁོར་དུ་འདུས་བཞིན་པ་ཡིན་པ་དང་། ལས་མཐའ་མ་ལོག་པའི་མཚམས་འདི་བཞག་སླ་མོ་ཞིག་མ་རེད་ཀྱང་། གཙོ་ཆེ་བས་རགས་བཤད་བྱས་ན་མཚམས་མེད་ཀྱི་ལས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བཞག་ནས་དེ་དག་གི་སྐྱོན་མེད་པ་དང་། བསྟན་ལ་དད་པ་ནི་སྤྱིར་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དང་། ཁྱད་པར་འདི་ནས་བསྟན་རྩ་འདུལ་བའི་བསྟན་པ་ལ་གོ་དགོས་པ་ཡིན། རང་འབྱོར་ཚང་བ་ནི་ལས་སླ་བ་མ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་ལ་དད་པ་དང་། ལས་མཐའ་མ་ལོག་པ་འདི་ཚོ་རང་རྒྱུད་ལ་ཡན་ལག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆ་ཡོངས་སུ་ཚང་བ་ཞིག་ཡོད་ཨེ་འདུག་བསམས་ནས། གང་གི་ཕྱོགས་ལ་གཟབ་དགོས་ན་དེ་ལ་འབད་ནས་ཚང་བར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན། མི་རྣམས་ནི་འཛིན་ཞེན་ཆེ་བས། ཉེར་མཁོའི་མཁོ་ཆས་ཆ་ངུ་ཆུང་ངེ་ཞིག་ཡིན་ཡང་ང་ཡིས་འཚག་རྒྱུ་ཡིན་བསམས་ནས་ཅ་ལག་སྤུས་དག་རྣམས་དང་དྲག་ཤོས་དག་ལ་ཞེན་ནས་ངའི་གོས། ངའི་ཉེར་སྤྱད། ངའི་གནས་ཁང་ངོ་སྙམ་ནས་མ་ཤི་བར་དུ་དེའི་ཆ་གེ་ཆག་གེ་དག་གི་གསེང་ནས་འབུད་མ་ཐུབ་ཅིང་། ཚང་དགོས་པའི་རང་འབྱོར་གྱི་འབྱོར་བས་ནི། ཚེ་རབས་གཏན་དུ་རང་གཞན་བདེ་ཞིང་འབྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་དྲག་ཤོས་ཡིན་པས། དེ་ལྟོས་མེད་ལ་འཕངས་ན་གླེན་རྟགས་ཆེན་པོ་ཞིག་སྟོན་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟར་ལེགས་པར་བརྟགས་ནས་བལྟས་ན་རང་གི་རྣམ་ཐར་རྟོགས་བརྗོད་བཤམས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན། གཞན་འབྱོར་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་བྱོན། ཆོས་གསུངས། བསྟན་པ་གནས་པ་རྣམས་ཚང་ཡོད་ལ། འོན་ཀྱང་དེ་ལ་ཞུགས་ཐུབ་ཡོད་མེད་དང་། བཤེས་གཉེན་དམ་པས་ཟིན་ཡོད་མེད་དེ་ཡང་འདྲི་བརྟག་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་སྟེ། བསྟན་ལ་ཞུགས་པའི་སྐབས་སུ་དོར་མ་དང་རྩག་རུལ་ཕུད་ནས་གཟན་ཤམ་གྱོན་རྒྱུ་ལས་སླ་ཡང་། དང་པོར་གང་ལ་ཞུགས་པའི་བསྟན་པ་ངོས་ཟིན་དགོས་པ་དང་། དེ་འཕྲོར་སོ་བྱང་སྔགས་གསུམ་ལ་ཞུགས་པའི་དུས་སུ་ཡང་། དཔེར་ན་སོ་ཐར་རྐྱང་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ཡང་ངེས་པ་འབྱུང་བ་གཞིར་བཞག་གི་སྟེང་ནས། འགལ་རྐྱེན་ངེས་པ་ལྔ་ཆ་དང་བཅས་པ་དང་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་ལེན་དགོས་པ་ཡིན་ལ། སྤོང་བའི་སེམས་པ་སྡོམ་པའི་རྒྱུན་ཆགས་ཡུལ་གྱི་ས་བོན་ཙམ་ཡང་མེད་པས་མི་ཚད་བརྗོད་པ་གསུམ་གྱི་ཐ་མའི་ཐོབ་མཚམས་ཙམ་ཡང་ངེས་མེད་ན། བསྟན་པའི་སྒོ་ཁྲོལ་ཨེ་ཡོད་མིི་ཤེས་པ་ཡིན། བྱང་སེམས་དང་སྔགས་སྡོམ་དེ་ལས་ཡན་དང་ཡན་ཡིན་པ་རེད། བཤེས་གཉེན་དམ་པ་མཚན་ཉིད་ཚང་བ་སྤྱིར་དཀོན་ཞིང་། ཁྱད་པར་དེང་སང་སྙིགས་མའི་སྐབས་སུ་ཕྱིི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཙམ་ལ་བལྟས་ནས་དམ་པ་དང་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་འབྱེད་དཀའ་བའི་དུས་ཡིན་པས། དུས་འདི་ལ་འདྲ་ལ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མང་བ་ཡིན་ཕྱིར། དང་པོར་བཤེས་གཉེན་བརྟག་མ་ཤེས་ནས་བསྟེན་ལུགས་ནོར་ཚར་ཡོད་ན། བར་དུ་དེ་ལས་ཡོན་ཏན་འགོས་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་དང་། ཐ་མར་ལོ་དགུ་སོང་ནའང་འབྲས་བུ་ཐོབ་ནས་དགོངས་སྤྱོད་ལོན་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། དེ་དག་གི་ཐད་ནས་དཔྱད་ན་རང་འབྱོར་ཚང་ཡང་གཞན་འབྱོར་ཚང་ཡོད་ངེས་ཡིན་པའང་ཤེས་དཀའ་ཞིང་། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐད་ནས་འགལ་རྐྱེན་མེད་ལ་མཐུན་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཞིག་རེད་ཡོད་ན་ཆོས་སྒྲུབ་ན་འགྲུབ་རྒྱུ་ལ་རེམ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་བསླེབས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་རིང་ཁར་རྩང་འཚོ་བའི་ཟས་དང་ལྷགས་སྐྱོབ་ཀྱི་གོས་ཙམ་ལ་བྲེལ་མི་དགོས་པའི་དུས་ཚོད་རེད། དེའི་སྟེང་དུ་ཉེར་མཁོའི་མཐུན་རྐྱེན་གྱི་ཡོ་བྱད་རེ་འཚོགས་རྒྱུ་ཡང་དེ་འདྲའི་དཀའ་མོ་མ་རེད། མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་དང་བྲལ་བ་ནི་དལ་བ་བརྒྱད་ཡིན་ལ། དལ་བརྒྱད་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་བཞག་པ་དང་། འབྱོར་བ་བཅུ་རང་ངོས་དང་གཞན་ངོས་ནས་ཚོགས་ཤིང་ལྡན་དགོས་པས་ན་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བཞག་པ་རེད། དལ་བརྒྱད་ཚང་པ་ལ་འབྱོར་བཅུ་ཚང་བས་མ་ཁྱབ་ཀྱང་། འབྱོར་བཅུ་ཚང་པ་ལ་དལ་བརྒྱད་ཚང་བས་ཁྱབ་པ་ཡིན། འདི་ལྟ་བུའི་རྙེད་པར་དཀའ་ཞིང་རྙེད་ན་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་འདི་ཉིད་རྙེད་ཅིང་། རང་གཞན་འདི་ཕྱིའི་དོན་ཆེན་སྒྲུབ་པ་ལ་ཁོམ་ཞིང་དེའི་འགལ་རྐྱེན་ཕྱོགས་ཀྱི་བྲེལ་བ་མེད་པས་ན་དལ་བ་དང་། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་འགལ་རྐྱེན་གྱི་ཕྱི་ནང་མེད་པས་ན་འབྱོར་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེས་ན་ཆོས་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐོག་མར་རང་ཉིད་དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བ་ཞིག་གི་ཆ་རྐྱེན་དང་མཐུན་རྐྱེན་རང་གིས་སྒྲུབ་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། གཞན་ཡང་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས། འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་དང་། རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་དུ་གསུངས་པའི་དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་སོ་བཞི་བོ། ད་ལྟ་ཚང་ཡང་དེའི་འཕྲོར་ཨེ་ཚང་མི་ཤེས་པ། འགལ་རྐྱེན་ལུག་ནང་ལ་སྤྱང་ཀི་རྒྱུག་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པར་ང་ཚོའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་དམ་པ་གོང་མ་ཚོས་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་པོའི་ནང་ནས་གཅིག་མ་ཚང་ན་བཅུ་བདུན་དང་། གཉིས་མ་ཚང་ན་བཅུ་དྲུག་ལས་མེད་པ་ཡིན་། ཡང་སྒོས་འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་དང་། རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་པ་དེ་ཚོ་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་རེ་དང་བློ་སྣ་འགྱུ་ལུགས་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཇི་འགྱུར་མི་ཤེས་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་བློ་རང་ལ་ཁེལ་དཀའ་བའི་སྙིགས་མའི་དུས་ཚོད་འདི་ལ། ལུས་སྤྱོད་ཚུལ་འཆོས་མེད་པར་དུལ་བ་དང༌། །ངག་ཚིག་རྫུན་གཏམ་མེད་པར་བདེན་པ་དང༌། །སེམས་སྤྱོད་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པར་དྲང་བ་ཡིས། །ཆོས་མཐུན་གྲོགས་དང་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་ཤོག །ཅེས་པའི་སྨོན་ལམ་རེ་བཏོན་ནས་ངག་བཅད་ཐུབ་ན་རན་ནས་ཡོད་པའི་དུས་ཚོད་ཡིན་འདུག་སྙམ། རང་ཉིད་ལ་གོང་ནས་བཤད་པའི་དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚོགས་ཡོད་ན། འདོད་དགུ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རྙེད་པ་བས་དགའ་དང་དགའ། ནོར་བུ་བེམ་པོའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཚེ་འདིའི་དགོས་འདོད་ཅིག་འབྱུང་དུ་ཆུག་ཀྱང་། དེ་ཡང་ངོ་མས་བཤད་ན་རང་གིི་སྔར་བསགས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཤས་ཆེ་ལ། དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་དུས་རང་གཞན་འདི་ཕྱིའི་གཏན་དོན་ཐམས་ཅད་རང་ལག་ལ་མཆིས་པ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བློ་སྦྱོང་གི་ཕྱོགས་ལ་དགོངས་བཞེས་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཡིན་ལུགས་ཞུས་པ་དང་བཅས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞུང་བཟང་འདི་འདྲ་ཚིག་གཅིག་ཐོས་པས་ཀྱང་། །སྲིད་པའི་སྣང་ཤས་ཧྲུལ་པོར་བགྱིད་ནུས་ན། །ཡོངས་རྫོགས་མཇལ་བའི་སྐལ་བ་རྙེད་བཞིན་དུ། །འདོར་བར་བགྱིད་ན་སེམས་ཡོད་ཇི་ལྟར་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་སློབ་བརྒྱུད་རྣམས་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་གདམས་པ་ཕ་ནོར་བུ་སྐལ་དུ་ལེན་དུ་ཡོད་པ་ནི། དལ་འབྱོར་སྤྱིར་བཏང་བ་བཅོ་བརྒྱད་དང་སོ་བཞི་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་པར་བརྒྱ་སྟོང་ཚང་བ་ལས་ལྷག་འདུག་དགོངས་པའི་སྤྲོ་སྣང་དང་། བརྩོན་སེམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འགྲེལ་བ་ལུང་གི་གཏེར་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་ལ་ཞུགས་པའི་སྐབས་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ལེའུ་བརྒྱད་པ་འདི་ལ་ས་བཅད་གསུམ་གྱིས་བཤད་པའི་དང་པོ་ཤར་དུས་ཉིད་ནས་རང་ངོ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཚོན་པ་ལ་ཡང་གསུམ་ལས། དང་པོ་རང་ངོ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཚོན་པ་དང་། ཞར་ལ་ལོག་རྟོག་གི་འཕྲང་བསལ་བ་དང་བཅས་པ་སོང་ནས་དེ་རིང་།

༼ཁ གཉིས་པ་རྟོགས་པ་རང་སྣང་དུ་ཤར་བའི་དུས་ངེས་པ་ལ་བསྔགས་པ།

ད་ནི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལས་ཤར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་གནས་པ་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་སྟོང་གཟུགས་སུ་མཐོང་བས་རྟོགས་པ་རང་སྣང་དུ་ཤར་བའི་དུས་ངེས་པ་ལ་བསྔགས་པ་ནི།

འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ལས།།

སྤངས་ཐོབ་མེད་པའི་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཤར།།

གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་ངོ་ཁ་ལ།།

མེད་ལ་སྣང་འདི་ཡ་མཚན་དགོད་པོ་འཆོར།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་ལྟད་མོ་ལ་རྒྱུས་ཤེས་པ་དག་མེད་ལ་སྣང་བར་རྟོགས་པས། བདེན་པར་ཞེན་པའི་བློས་སྟོང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་དེ་ལ་བཞད་བགད་དུ་མཐོང་བས། སྤང་བླང་དང་བཟང་ངན་མ་གྲུབ་ལ་སྣང་བ་མ་འགགས་པར་ཤར་བ་ལྟར། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་ལ་སྣང་བའི་རོལ་བར་ཤེས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དག་མཉམ་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མི་གནས་པར་བསྟན་པ་ནི། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། རིག་པ་གཅིག་ལ་འཁོར་འདས་རྫོགས། །འཛིན་མེད་རང་སྣང་ཆོས་དང་བྲལ། །ཞེས་དང་། ནོར་བུ་ཕྲ་བཀོད་ལས། སྣང་དང་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན། །མི་སྣང་མ་ཡིན་ཆོས་ཀུན་རྣམ་པར་དག །ཅེས་སོ། །མེད་པ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མེད་བཞིན་སྣང་བའི་རྣལ་འབྱོར་བའི་ངོ་ཁ་ལ། དག་མཉམ་གཅིག་ཏུ་སྣང་བས་མེད་སྣང་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མི་གནས་པར་བསྟན་པ་སྟེ། ཡེ་ནས་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལས་སྤངས་ཐོབ་མེད་པའི་རྩལ་དང་རོལ་བ་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་སུ་ཤར་ཡོང་དུས། ཇི་ལྟར་ཤར་ཡང་དབྱིངས་ཆོས་ཉིད་རིག་པ་གཅིག་ལས་གཡོས་མ་མྱོང་བར་རྟོགས་པའི་བཟུང་འཛིན་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ངོ་ཁ་ལ་མེད་བཞིན་སྣང་བའི་འཁོར་འདས་སྒྱུ་མའི་ལྟད་མོ་ཉམས་མཚར་རྩེད་སྤྱད་གད་མོ་སློང་བྱེད་ལྟ་བུ་ལས་མ་འདས་སོ།།

༼ག གསུམ་པ་ཆོས་སུ་སྣང་བའི་དུས་ཉིད་ནས་མེད་པ་ལ་མེད་པ་ཤར་བས་མེད་སྣང་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་དུ་བསྟན་པ།

ཆོས་སུ་སྣང་བའི་དུས་ཉིད་ནས་མེད་པ་ལ་མེད་པར་ཤར་བས་མེད་སྣང་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་དུ་བསྟན་པ་ནི།

སྣང་བར་མེད་ལ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བར་ཤར།།

སྟོང་པར་མེད་ལ་མཐའ་དབུས་ཁྱབ་པར་གདལ།།

གཟུང་འཛིན་མེད་ལ་ང་བདག་སོ་སོར་ཞེན།།

གཞི་རྩ་མེད་ལ་ཚེ་རབས་བརྒྱུད་མར་སྣང་།།

དགག་སྒྲུབ་མེད་ལ་བདེ་སྡུག་བླང་དོར་བྱེད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་བསམས་ན་ཆོས་ཅན་གྱི་སྣང་བ་མཚར་ཆེ་བ་ཞིག་ཤར་བ་ཙམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཡོད་མེད་ལས་འདས་བཞིན་དུ་སྣང་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་རང་ངོར་སྣང་བ་ནི། རྨི་ལམ་ན་བདག་གཞན་དང་། བདེ་སྡུག་དང་། ནོར་རྫས་དང་། བཟང་ངན་དང་། བླང་དོར་དང་། ཚེ་སྔ་ཕྱི་ལ་སོགས་པ་རྨིས་པ་ལྟར། དོན་ལ་མེད་ཀྱང་དུས་དེར་ཡོད་པར་འཛིན་པས་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་ནི། མེད་སྣང་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁྲུལ་སྣང་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་ཏ་ལ་ལའི་མདོ་ལས། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གཤེགས་དང་འདྲ། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་མཚན་མར་འཛིན་པ་རྣམས། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་མེད་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་སུ་སྣང་བ་ཡོད་དོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་ལྟར་དུ་དོན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ལ། མེད་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་ཆོས་སུ་ཤར་བ་ཡིན་ཞིང་། སྟོང་པར་བརྗོད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཆད་པའི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བར་མཐའ་དབུས་ཀུན་ཁྱབ་པར་གདལ་ཞིང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་མཐའ་བྲལ་གྱི་དོན་ལ་བསམས་ན་ཆོས་ཅན་འཁྲུལ་ངོར་ཤར་བའི་སྣང་བ་འདི་མེད་སྣང་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་བྱིས་པས་བདེན་པར་བཟུང་བ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པའོ།།

༼ཁ༽གཉིས་པ་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ལས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་མཁའ་མཉམ་དག་པས་རྟོགས་པའི་ཚུལ་ངེས་པར་བྱ་བ།

དེ་ལ་ཕྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་སྟོང་གཟུགས་སུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཞིག་དང་། ནང་འཛིན་པ་གཞི་མེད་རྟེན་བྲལ་དུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་གཉིས་ལས།

༼ཀ དང་པོ་ཕྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ལ་གཞི་བྲལ་སྒྱུ་མ་སྟོང་གཟུགས་སུ་གཏན་ལ་དབབ་པ།

ད་ནི་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ལས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་མཁའ་མཉམ་དག་པས་རྟོགས་པའི་ཚུལ་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ལས། ཐོག་མར་ཕྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ལ་གཞི་བྲལ་སྒྱུ་མ་སྟོང་གཟུགས་སུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི།

ཕར་བལྟས་སྐྱེ་འགྲོའི་སྣང་བ་མཚར་རེ་ཆེ།།

མི་བདེན་བདེན་པར་ཞེན་པས་བདེན་བདེན་འདྲ།།

མ་འཁྲུལ་འཁྲུལ་བར་ཞེན་པས་འཁྲུལ་འཁྲུལ་འདྲ།།

ངེས་མེད་ངེས་པར་བཟུང་བས་ངེས་ངེས་འདྲ།།

ཡིན་མིན་ཡིན་པར་བཟུང་བས་ཡིན་ཡིན་འདྲ།།

མི་འཐད་འཐད་པར་བཟུང་བས་འཐད་འཐད་འདྲ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་རང་གཟུགས་སྒྱུ་མ་ཙམ་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་ཤེས་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་རང་མཚན་དུ་ཞེན་ནས་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ལ་འཛིན་པ་ནི། མི་བདེན་པ་ལ་བདེན་པར་འཛིན། མ་འཁྲུལ་བ་ལ་འཁྲུལ་བར་འཛིན། ངེས་པ་མེད་པ་ངེས་པར་འཛིན། ཡིན་མིན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡིན་མིན་དུ་འཛིན། མངོན་ཤེས་ཅན་གྱི་མི་ཞིག་གི་སྔུན་དུ་མི་གཞན་ཞིག་གཉིད་ནས་རྨི་ལམ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་ཤར་བ་ལ། མངོན་ཤེས་ཅན་གྱིས་དེའི་ཚུལ་ཤེས་ནས་མཚར་དགོད་ཤོར་བ་བཞིན་དུ། རྣལ་འབྱོར་པ་མ་འཁྲུལ་ཆོས་ཉིད་བདག་མེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་ཞིག་གིས་བལྟས་ན། ཕར་བལྟས་སྐྱེ་འགྲོའི་སྣང་བ་དེ་སྟོང་པའི་རང་གཟུགས་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མའི་སྤྲུལ་བ་ལྟ་བུ་ལ་མི་བདེན་བདེན་པར་བཟུང་བས་ཁོ་རང་གི་འཁྲུལ་སྣང་གི་ངོ་ཁ་ལ་བདེན་བདེན་ལྟ་བུ་དང་། མ་འཁྲུལ་བ་ལ་འཁྲུལ་བར་ཞེན་པས་འཁྲུལ་འཁྲུལ་ལྟ་བུ་དང་། ངེས་པ་མེད་པའི་བར་སྣང་གློག་གིི་ཟློས་གར་ལྟ་བུ་ལ་ངེས་པར་བཟུང་བའི་ཚེ། མ་རྟོགས་པའི་སྣང་ངོར་ངེས་ངེས་ལྟ་བུ་དང་། མཐའ་འདས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡིན་མིན་སོགས་ཀྱི་མཐའ་རུ་བཟུང་བས་དེའི་ཚོད་ཀྱི་དེ་ཡིན་ཡིན་ལྟ་བུ་དང་། རིགས་པས་དཔྱད་ན་མི་འཐད་པ་ལ་འཐད་པར་བྱས་དུས་རྨོངས་པའི་ངོ་ཁར་འཐད་འཐད་འདྲ་བ་སྟེ་དེ་ལ་སོགས་པ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་གྲངས་མེད་ཡོད་པའོ། །མི་འཐད་པ་ལ་འཐད་པར་འཛིན་པས། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི།

སྣ་ཚོགས་ཅོལ་ཆུང་ཡུལ་གྱིས་སེམས་བྲིད་ནས།།

དོན་མེད་རིག་པ་སྐད་ཅིག་བརྒྱུད་མར་མཐུད།།

ཉིན་ཞག་ཟླ་བ་ལོ་དང་མི་ཚེ་འདས།།

གཉིས་མེད་གཉིས་སུ་འཛིན་པས་འགྲོ་བ་བསླུས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མའི་ཤེས་པ་རང་ངོ་མ་ཤེས་པས་འཁྲུལ་འཛིན་དུ་རྒྱུན་ཆགས་པས་དུས་འདས་ཏེ། སྐད་ཅིག་དུ་མ་ལས་ཡུད་ཙམ་དུ་འཁྲུལ། ཡུད་ཙམ་ལས་ཉིན་ཞག་དང་། ཉིན་ཞག་ལས་ཟླ་བ་དང་། ཟླ་བ་ལས་ལོར་འཁྲུལ་བ་ཕྱི་ཕྱིར་གོམས་པས་འགྲོ་བ་འཁྲུལ་བ་ནི། གཞི་མེད་པའི་རིག་པ་ཆོས་སྐུ་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་པ་རང་ལ་གནས་ཀྱང་། ངོ་མ་ཤེས་པའི་ངང་ནས་རྐྱེན་གློ་བུར་བ་ཙམ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཆོས་སྐུ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ། །གློ་བུར་རྣམ་རྟོག་སྤྲིན་གྱིས་བསྒྲིབས། །མ་འཁྲུལ་བ་ཡི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་། །བློ་ལ་འཁྲུལ་བའི་ཚུལ་དུ་སྣང་། །རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བཅས་སྐད་ཅིག་མ། །ཞེས་པ་དང་། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། ལམ་གསུམ་ཐོག་མཐའ་དབུས་མེད་པ། །འཁོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མགལ་མེ་ཡི། །འཁོར་ལོ་ལྟ་བུར་ཕན་ཚུན་དུ། །རྒྱུ་ཅན་འདི་ནི་འཁོར་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་ལས། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་གྲོགས་པོ་ལ་སྒྱུ་མའི་ལྟད་མོ་བསྟན་པས་གྲོགས་པོའི་བློ་སྒྱུ་མའི་དབང་གིས་འཁྲུལ་ནས། སྒྱུ་མའི་རྟ་མཆོག་གིས་ཉིན་ལམ་མང་པོའི་རིང་ལ་སྒྱུ་མའི་རྟ་མཆོག་གིས་ཁུར་ཏེ་སོང་ནས། མཐར་ས་མཐའ་མེད་ཅིག་ལ་འཕངས་པའི་དབང་གིས། དེས་མི་ཚེ་ཞིག་གི་སྐྱིད་སྡུག་གཞོན་ནས་རྒས་ཀྱི་བར་དུ་མྱོང་མྱོང་བའི་མཐར་མི་ཤི་ཁྱིམ་སྟོང་པའི་ཤུལ་དུ་རྒད་པོ་ཁེ་རུ་མ་ལ་ལྷག་པས། ཁ་མི་སོས་ནམ་མ་ལངས་ནས་ཤི་ས་ལ་ཐུག་ནས། ཉིན་ཞིག་ལ་རི་དྭགས་ཨེ་སོད་དུ་བོའུ་གོག་ཅིག་དྲུད་ནས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྐབས་སུ་སྒྱུ་མའི་སྤྲུལ་བ་གློ་བུར་དུ་བཤིགས་པས། ཇ་ཅ་ནེ་གང་མ་འཁྱག་པའི་ཚེ་ལ་དེ་འདྲའི་འཁྲུལ་སྣང་ཡུན་རིང་གི་སྣང་བ་དེ་ཤར་ནས། ད་རུང་དབྱུག་པ་ཞིག་བཟུང་ནས་རི་དྭགས་བསད་སྣང་གིས་ཐང་ནས་ནུད་ཀྱིན་ཡོད་པ་ལ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་ད་ཡར་ལོངས་དགོས་པ་མི་འདུག་ཇ་འཐུང་ཟེར་དུས་ཁོ་ངོ་ཚ་སྐྱེས་པ་ཡིན། ད་རུང་བློ་མ་བདེ་ནས་ཉི་མ་ཁ་ཤས་ལ་འདེང་རྒྱག་གི་ནང་དུ་ཚུད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ཅོལ་ཆུང་བརྟགས་ན་སྙིང་པོ་མེད་པའི་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་འདི་ཡིས། སེམས་ཅོལ་ཆུང་གར་ཁྲིད་གཡག་གུ་སྣ་མ་ལྟ་བུ་དེ་བསླུ་ཞིང་བྲིད་སླ་བས། དོན་མེད་ཀྱི་རིག་པའམ་ཤེས་པ་གོང་གི་གཏམ་རྒྱུད་ནང་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་རྒྱུད་མར་མཐུད་ནས། ཆུ་ཚོད་དང་སྐར་མ། ཞག་དང་ཟ་མ། ཉིན་ཞག་ཆུ་ཚོད་ཉེར་བཞིའི་དུས་ཚོད་ལ་སོགས་བསགས་ནས། སྣ་དབུགས་མ་ཆད་སྙིང་རྩའི་འཕར་མཚམས་མ་བཞག་གི་བར་དུ་མི་ཚེ་ཐུང་ཐུང་ཟད་པའི་ཆ་ནས་སེ་གོལ་གཏོགས་པའི་ཟད་པ་དང་ཁྱད་མེད་པ་དེའི་ཕྱོགས་བསྡོམས་འཆི་བས་བརྒྱབ་པའི་དུས་མཇུག་ལ་མ་ཐུག་གི་བར་དུ། འཆི་མེད་སྐྱེ་འཆི་དང་བྲལ་བ་མཁའ་ལྟར་རྣམ་དག་གི་ཆོས་སྐུའི་རིག་པ་རང་ལ་ཡོད་བཞིན་དུ་ལམ་གསུམ་ཐོག་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོར་འཕྱན་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ལ་འཁྲུལ་སྣང་རང་མཚན་དུ་ཞེན་ནས་སྣང་བ་དེ་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་སྒྱུ་མའི་རྩེད་མོ་ཙམ་དུ་སྣང་བ་ཡང་། འཁྲུལ་བ་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱིས་སོ། །དེའང་རིག་པའི་རང་ངོ་འདི་ཐོག་མའི་ཀ་དག་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་ལས་འདས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། འདིའི་རང་སྣང་ནི་རང་གསལ་རྗེན་པར་དག་པའི་ཆོས་སྐུ་སྟེ། གཞི་མེད་རྣམ་དག་ཆེན་པོའི་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ལ་རིག་མ་རིག་དང་། འཁོར་འདས་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ད་ལྟ་ཟང་མར་འདུག་པ་རྣལ་འབྱོར་པས་རྟོགས་ནས། དེའི་ངང་ལས་མི་འདའ་བས་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་འཁྲུལ་སྣང་སྒྱུ་མའི་སྟོང་གཟུགས་གཞི་སྣང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་སངས་པས་འཁོར་བ་མིང་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའང་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཡུལ་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་མོད་ཀྱང་། །ཐོག་མ་ཉིད་ཀྱི་ཀ་དག་ལ། །འཁྲུལ་ཞེས་ཙམ་དུ་བརྗོད་དུ་མེད། །དེ་བཞིན་མ་འཁྲུལ་བ་ཡང་ཅི། །དེ་ཕྱིར་འཁྲུལ་བ་གདོད་ནས་དག །གཞི་སྣང་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །མ་རིག་པ་ཞེས་བཏགས་མེད་པས། །འཁྲུལ་བར་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །བློ་ཞེས་ཀུན་ཏུ་མ་བཏགས་པས། །དྲི་མ་འཁྲུལ་བའི་མིང་ཡང་མེད། །མིང་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་མེད་པས། །བཏགས་པའི་འཁྲུལ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་ཞེས་མིང་དུ་མ་བཏགས་པས། །བློས་བཏགས་འཁྲུལ་བའི་མིང་ཡང་མེད། །སེམས་དང་ཡིད་དུ་མ་གྲུབ་པས། །འགྱུ་བྱེད་འཁྲུལ་བ་ངང་གིས་མེད། །ཕྲ་རགས་དྲི་མ་གཉིས་མེད་པས། །འབྱུང་རྐྱེན་འཁྲུལ་བ་ངང་གིས་མེད། །བྱ་དང་བྱེད་པ་གཉིས་མེད་པས། །ཡུལ་འཛིན་འཁྲུལ་བ་ག་ལ་ཡོད། །ཡུལ་དང་དབང་པོ་གཉིས་མེད་པས། །གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་བ་མེད་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། ཐལ་འགྱུར་ལས། འཁྲུལ་ཞེས་ཀ་ནས་དག་པ་ལ། །མ་འཁྲུལ་ཉིད་དུ་བཅོས་སུ་མེད། །མེད་སྣང་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཆོས། །བྱས་བྱུང་རྟོག་པ་རང་འགགས་སོ། །འཁྲུལ་ནས་དམིིགས་པར་སྣང་བ་མིན། །རང་བཞིན་ཡེ་གདངས་མ་གཡོས་པས། །ཆོས་ཀུན་མཉམ་པར་རོ་གཅིག་གོ །འཛིན་རྟོག་བྲལ་ནས་ཡེ་སངས་རྒྱས། །བཅོས་ཤིང་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པ་མིན། །ཞེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐ་མལ་པ་ལ་བྱུང་བའི་འཁྲུལ་སྣང་དེ་ལ། མ་འཁྲུལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པས་བལྟས་ཚེ་གད་མོའི་རྒྱུ་ཙམ་ལས་མེད་པའི་གནད་གང་ཡིན་སྙམ་ན། འཁྲུལ་བ་འདི་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱིས་སོ། །འོ་ན་མ་འཁྲུལ་བ་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཡེ་ཐོག་གཞི་ཡི་ཀ་དག་དེ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་བྲལ་ཆེན་པོ། ཡོད་པ་རྟག་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་མ་གྲུབ། མེད་པ་ཆད་པའི་མཐའ་ལས་འདས་པས་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཡེ་སྟོང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དེ་ཡེ་དང་མ་ནས་ནམ་མཁའ་ལྟར་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་རང་སྣང་ནི་རང་གསལ་རྗེན་པ་དག་པའི་ཆོས་སྐུ་སྟེ། གཞི་མེད་རྣམ་དག་ཆེན་པོའི་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། ཕྱི་ཡུལ་གྱི་འཁྲུལ་སྣང་ཅི་ཤར་གང་སྣང་ཐམས་ཅད་མི་བདེན་རྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན། འཁྲུལ་སྣང་སྒྱུ་མའི་སྟོང་གཟུགས་སུ་ཤར་བའི་གཞི་སྣང་གི་སྣང་བ་འདི་ཐམས་ཅད་མ་འཁྲུལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཀློང་ལ་སངས་པ་གཉིད་སད་པ་ལྟ་བུར་སོང་དུས། ཡེ་ནས་དག་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ནས་གློ་བུར་འཁྲུལ་བའི་སྤྲིན་ཚོགས་མིང་མེད་དུ་དྭངས་པའི་ཡང་བསྐྱར་དག་པའི་ངང་ལ་གནས་པ་ནི། འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་མིང་དོན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀུན་མཉམ་པ་རོ་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ལུང་གིས་དོན་བསྡུས་པའོ།།

༼ཁ གཉིས་པ་ནང་འཛིན་པ་གཞི་མེད་རྟེན་བྲལ་དུ་གཏན་ལ་དབབ་པ།

དེ་ལྟར་ཕྱི་ཡུལ་མེད་དུ་རྟོགས་པས་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་དུས། ནང་འཛིན་པ་གཞི་མེད་རྟེན་བྲལ་དུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི།

རྣལ་འབྱོར་དག་པའི་སེམས་ལ་ཚུར་བལྟས་པས།།

རྟེན་གཞི་མེད་པའི་རིག་པ་མིང་དང་བྲལ།།

མཚོན་བརྗོད་མ་མཐོང་ལྟ་སྒོམ་ཁྲིགས་ཆགས་བུད།།

ཕྱལ་པ་ལྷུག་པ་ཡངས་པ་ཕྱམ་གདལ་བ།།

ཉམས་ལེན་མ་ཤེས་ཐུན་མཚམས་ཕྱོགས་རིས་མེད།།

ཐམས་ཅད་རྒྱ་ཡན་ཕྱམ་ཕྱམ་བར་མཚམས་བྲལ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་རང་གི་སེམས་ལ་བལྟས་པས་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་གི་མཐའ་ལས་འདས་ཏེ། རྟེན་མེད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དུ་སངས་པ་ནི། དྲན་པ་རང་དག་གི་ཆོས་ཉིད་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་སྐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། ཆོས་ཀུན་གཞི་མེད་རྩ་བ་སུ་ལ་སྲིད། །སྲིད་བྲལ་འདོད་པ་མེད་པའི་སེམས། །རང་བཞིན་མ་བཅོས་བརྗོད་ལས་འདས། །བྱ་བྱེད་འཁྲུལ་བའི་རྟོག་པ་ཟད། །ཆོས་མེད་སངས་རྒྱས་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་མེད། །ང་མེད་བདག་མེད་གཟུང་དང་འཛིན་པ་མེད། །ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །སེམས་ཞེས་གནས་པ་ཙམ་དུའང་མེད། །མེད་ཕྱིར་སྟོང་པའི་སྣང་བ་ལ། །དྲན་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་ཁུངས་ཟད་པའོ། །བྱས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །བྱུང་བ་མེད་པ་ཡ་མཚན་ཆེ། །བྱུང་བ་མེད་པའི་ཆོས་སྐུ་ལ། །འགྲོ་འོང་མེད་པ་ཡ་མཚན་ཆེ། །འཁོར་ས་མེད་པའི་རིག་པ་ལ། །བྱུང་ས་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །ཕར་བལྟས་གཟུང་བར་སྣང་བ་མེད་སྣང་སྒྱུ་མའི་སྟོང་གཟུགས་ཙམ་ཡིན་པས་མ་ཚད་པར། ནང་དུ་རྣལ་འབྱོར་དག་པའི་སེམས་ལ་ཚུར་བལྟས་ན་ཡང་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་གི་རྟེན་གཞི་མེད་པའི་རིག་པ་མིང་མེད་མིང་དུ་གྲགས་པའི་དོན་དུ་མ་གྲུབ་པ། མཚོན་བྱ་མཚོན་ཡུལ་དང་། བརྗོད་བྱ་བརྗོད་ཡུལ་ཞིག་མ་མཐོང་མ་རྙེད་པས། ལྟ་སྒོམ་ཁྲིགས་སུ་ཆགས་པའི་བྱ་བྱེད་མཚན་མ་ཅན་གྱི་མཚང་ལྷང་ལ་བུད། རང་གསལ་འཛིན་མེད་ཆེན་པོར་སྣང་ཡུལ་དུ་སྣང་ཡང་འཛིན་ཡུལ་དུ་མ་གྲུབ་པ་ཕྱམ་ཕྱལ་བའམ་ཕྱམ་གདལ་བ་ཚོགས་དྲུག་རིག་པ་མ་བཅོས་པར་སྣང་ན་ཡང་། དྲན་པ་རང་དག་གི་ཆོས་ཉིད་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་སྐུ། ཉམས་ལེན་ཐུན་དང་ཐུན་མཚམས་ཀྱི་རིས་མེད་པར་ཐམས་ཅད་རྒྱ་ཡན་ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་དུ་གྲོལ་བ་རིག་པ་སྟོང་གསལ་ཆོས་སྐུ་ཕྱལ་བའི་ངང་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པའོ། །ཞར་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་རིག་པ་ནི་ཕྱོགས་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོ་སྟེ་འདི་ལྟར། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས།

ལུས་དང་ཡུལ་དང་སྣང་བའི་གཏད་མེད་པར།།

ནམ་མཁའི་ཀློང་ཡངས་མཉམ་པར་ཕྱམ་གདལ་བས།།

ནང་གི་ཆོས་ཞེས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། གང་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་རིག་པ་དེའི་ངོ་བོ་ལ་ནི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་ཐ་སྙད་བཏགས་ཀྱང་། རང་རིག་རང་གསལ་ལོ་ཞེས་རྣལ་འབྱོར་སེམས་ཙམ་པ་ལྟར་མི་འདོད་དེ། ཕྱི་ནང་མེད་པས་ནང་གི་སེམས་སུ་མ་གྲུབ་པ་དང་། རང་གཞན་མེད་པས་རང་གི་རིག་པ་ཁོ་ནར་མ་གྲུབ་པ་དང་། གཟུང་འཛིན་ཡོད་མ་མྱོང་བས་དེ་གཉིས་དང་བྲལ་བར་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཚོར་རིག་གི་ཡུལ་ན་མེད་པས་མྱོང་བ་གཉིས་མེད་དུ་མ་གྲུབ་པ་དང་། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་མེད་པས་རང་གི་སེམས་སུ་མ་གྲུབ་པ་དང་། གསལ་མི་གསལ་དུ་མེད་པས་རང་གསལ་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་མ་རིག་ལས་འདས་པས་རིག་པ་ཙམ་དུའང་གདགས་སུ་མེད་པ་འདི་ནི། མཐའ་བྲལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཚོན་ཚིག་གི་ཐ་སྙད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། ཆོས་སྐུ་དང་། དབྱིངས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོ་དང་། རིག་པ་རང་གསལ་རྗེན་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང་། བརྡ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་རང་ངོ་བརྗོད་མེད་ཆེན་པོར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་མིང་ལ་དོན་དུ་ཞེན་ན་སེམས་ཙམ་པའི་རང་རིག་རང་གསལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་དང་ཁྱད་པར་མི་རྙེད་དོ། །འདིར་བློ་གྲོས་མ་སྦྱངས་ལ་འདི་པར་འདོད་པའི་མུ་ཅོར་དུ་སྒྲོགས་པ་དག་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པས་རང་རིག་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཤེས་སོ་ཞེས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྨྲ་བར་ཟད་དོ། །ལུས་དང་ཡུལ་ཞེས་པའི་ཕྱིའི་ཡུལ་དང་ནང་སེམས་ཀྱི་སྣང་བའི་གཏད་སོ་མེད་པར། གཞི་མེད་ཡེ་གྲོལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀློང་ཡངས་ཆེན་པོ་ལ་འཁོར་འདས་གཟུང་འཛིན་མཉམ་པ་ཕྱམ་གདལ་སོང་དུས། ནང་གི་ཆོས་ཞེས་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་སེམས་ཙམ་པས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྟོང་གི་ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པ་དང་འདྲ་བའི་རང་གསལ་བདེན་པར་མི་འདོད་དེ། ནང་གི་ཆོས་ཟེར་བའི་གཏོང་མི་ཕོད་པའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་རང་རིག་རང་གསལ་དང་། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ། དབྱིངས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོ། རིག་པ་ལ་སོགས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་ཟེར་ཞེ་ན། མིང་དེ་དག་ནི་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གི་ཐ་སྙད་གོ་བརྡ་སྤྲོད་བྱེད་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ལ། དོན་དངོས་སུ་མཐའ་བྲལ་ཡོངས་རྫོགས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱི་མེད་པས་ན་ནང་དུ་མི་གྲུབ། ནང་མེད་ཕྱིར་ནང་གི་སེམས་མི་རྙེད། རང་གཞན་གྱི་དབྱེ་བ་མེད་པས་རིག་པ་གཅིག་པུ་ཞིག་གྲུབ་ཏུ་མེད། གཟུང་འཛིན་ཡོད་མ་མྱོང་བས་དེའི་མེད་པ་ལ་སོགས་མ་གྲུབ། གཉིས་སུ་མེད་པས་གཉིས་མེད་ཅེས་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། སེམས་སེམས་བྱུང་མེད་པས་རང་གི་སེམས་ཟེར་བ་ཞིག་མ་མཆིས་ཤིང་། གསལ་མི་གསལ་དུ་མེད་པས་རང་གསལ་དུ་མ་གྲུབ་པའོ། །དེས་མ་ཚད་རིག་མ་རིག་ལས་འདས་པས་ན་རིག་པ་ཙམ་དུའང་གདགས་སུ་མེད་པ་ཡིན་པས་རང་ངོ་དངོས་ནི་བརྗོད་མེད་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འགག་བསྡོམས་པའོ། །དེ་ལྟར་མིན་པར་སེམས་ཙམ་པའི་རང་རིག་དང་ཁྱད་པར་ཕྱེ་རུ་མེད་པའི་རྫོགས་ཆེན་ཁ་བཤད་བྱེད་པ་ནི་མུ་ཅོར་སྨྲ་བ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྐབས་ཤིག་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་པ་ལས་གོ་བརྡ་འཕྲོད་དཀའ་བའོ། །རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་ལུགས་ཀྱིས་མཐའ་བྲལ་ལ་སོགས་པའི་འཇལ་ཚུལ་ཕལ་ཆེར། དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་དང་མཚུངས་པ་ལས། དབུ་མར་སྟོང་སྟོང་པོ་ནམ་མཁའ་འདྲ་བ་རྩིས་གཞིར་བྱེད་པ་སྟེ། འདིར་རིག་པ་ཀ་ནས་དག་པ་རྗེན་ཟང་ངེ་བ་མ་གྲུབ་ལ་མི་འགག་པ་ཙམ་དེ་ལ་གཞིར་བྱས་ནས། དེ་དང་དེའི་ངང་ལས་ཤར་བའི་ཆོས་རྣམས་མཐའ་གྲོལ་ནམ་མཁའ་ལྟར་འཇལ་བ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། དུ་མ་སྤངས་པས་ཐ་སྙད་བྲལ། །གཅིག་མ་གྲུབ་པས་རང་བཞིན་དག །རང་བཞིན་དག་པས་དོན་ཀུན་གྲུབ། །རང་བཞིན་དག་དང་གཞི་མ་དང་། །འཁོར་དང་འདས་པའི་གཞི་མ་དང་། །གསོག་དང་སྙིང་པོ་མེད་པ་དང་། །ཡ་མ་བརླ་ཞེས་མཚོན་བརྗོད་བྲལ། །ཞེས་པ་དང་། ཡང་། བྱ་བ་མེད་པས་མཚན་ཉིད་སྟོང་། །བརྗོད་གཞི་འགགས་པས་མཐའ་མི་གནས། །ཟག་པ་ཟད་ཕྱིར་གདོས་བཅས་མིན། །དྲན་པའི་ཁུངས་འགགས་ངོ་བོ་གསལ། །གསལ་རིག་ཡུལ་གྱི་མཐའ་མི་རྟོག །སྒྲ་བྲལ་ཡང་དག་ཚིག་མེད་ཕྱིར། །ལྟོས་གཞི་ཐམས་ཅད་ཟད་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། ནོར་བུ་ཕྲ་བཀོད་ལས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྤྱོད་དང་མི་སྤྱོད་མེད། །ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཡེ་ནས་ཀ་དག་པས། །ཆོས་སྐུ་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད། །ཕྱི་དང་ནང་མེད་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་ལ། །ཡངས་པའི་ཆོས་ཉིད་མཐའ་བྲལ་དངོས་པོ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་ལྟ་བ་གསང་འདུས་དམ་པ་འདི། །ཐེག་པའི་སྐབས་ལ་ཤིན་ཏུ་གྲངས་མང་ཡང་། །གསང་བའི་ངེས་དོན་རང་བཞིན་གཅིག་ལས་མེད། །ཆོས་ཉིད་དཀྱིལ་ཡངས་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་མཐའ་བྲལ་དང་གནས་ལུགས་དོན་དམ་པའི་བཞུགས་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་ཕལ་ཆེ་བ་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་སྒོ་བསྟུན་ན། དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་པ་དང་དོན་དཔྱོད་ཚད་མས་འཇལ་ཚུལ་ཕལ་ཆེར་མཚུངས་ཤིང་། ཕལ་ཆེར་གྱི་སྒྲས་ཡོངས་རྫོགས་མི་འདྲ་བའི་དོན་ཅི་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་ན། མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོ་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་གཉིས་སུ་ཕྱེས་པའི་སྔགས་ལ་ཐབས་མང་དཀའ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་དུ་མ་ཡོད་པ་དང་། རྒྱུའི་ཐེག་པར་གབ་པའི་མན་ངག་སྔགས་ལས་རྩལ་འདོན་གནང་བ་དང་། ཁྱད་པར་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་རྣམས་འགལ་མེད་དུ་བཤད་དགོས་ན། དཔལ་ལྡན་ཟླ་བས་བཀྲལ་བའི་དབུ་མའི་དགོངས་དོན་དང་། བཀའ་ཐ་མའི་ངེས་དོན་ཐད་ཀར་བཀྲལ་བའི་མདོ་སྔགས་མཚམས་འཛིན་གྱི་གཞུང་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོའི་རྒྱུད་བླ་མ་རྣམས་གཅིག་གི་དགོངས་པ་གཅིག་གིས་བཀྲལ་ནས་མན་ངག་གབ་པ་མངོན་ཕྱུང་གི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་གོང་སྦྲེལ་བ་ཡིན་པས། རྨད་བྱུང་ཟ་ཧོར་མཁན་པོའི་སྤྱོད་པ་དང་། །མཚུངས་མེད་དཔལ་ལྡན་ཀླུ་ཡི་ལྟ་བ་གཉིས། །ཟུང་འབྲེལ་བརྒྱུད་པའི་བཀའ་སྲོལ་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་ན། ངེས་དོན་གྱི་ཚད་མ་མཐར་ཐུག་གི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་དགོངས་དོན་རྨ་མེད་ཇི་བཞིན་བདེ་བླག་ཏུ་རྙེད་ཐུབ་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་གཞུང་ལུགས་འདི་དག་བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོའི་ཤིང་རྟ་འདི་ལ་འཆད་ཉན་གྱིས་ཞུགས་པ་ཙམ་ཡང་བསྐལ་བ་མང་པོར་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཡིན་པར་སྨྲོས་མ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དབུ་མའི་སྐབས་ནས་མཐར་ཐུག་གི་ལྟ་བའི་འཇོག་སོ་སྟོང་སྟོང་པོ་ནམ་མཁའ་འདྲ་བ་རྩིས་གཞིར་བྱེད་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་སུ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། རིག་པ་ཀ་དག་རྗེན་པ་མ་གྲུབ་ལ་མི་འགག་པ་སྟེ། ངོ་བོའི་ལྡོག་པ་ནས་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་ཤིང་། རང་བཞིན་གྱི་ལྡོག་པ་ནས་འཆར་གཞིའི་ཆ་ཙམ་མ་འགགས་པར་གནས་ཤིང་། དེ་གཉིས་ཀ་རང་ངོ་དབྱེར་མེད་མཐའ་གྲོལ་དུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིག་པས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ནི་རྫོགས་ཆེན་གྱིས་གབ་པ་མངོན་ཕྱུང་གི་ཁྱད་ཆོས་སོ།།

༼ག༽གསུམ་པ་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་ཆེན་པོར་འཆར་བ་བསྟན་པ།

དེ་ལ་ཕྱིའི་གཟུང་བ་ཕྱོགས་འབྱམས་སུ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ། རྟོགས་པ་ཁོང་ནས་ཤར་བའི་སྣང་བ་གཏད་མེད་གཞན་ཡང་བསྟན་པ། ཞར་ལ་བཅོས་མ་ལྟར་སྣང་བའི་འདྲ་གཞི་སྤང་བ། མཉམ་རྫོགས་གཞི་ཀློང་ཡངས་པར་སྐལ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་རང་ངོ་རྟོགས་པར་གདམས་པ་དང་བཞི་ལས།

༼ཀ དང་པོ་ཕྱིའི་གཟུང་བ་ཕྱོགས་འབྱམས་སུ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ།

ད་ནི་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀ་ཡོད་མ་མྱོང་བ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་དུས་ན། རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་ཆེན་པོར་འཆར་བའི་ཕྱིར། ནང་གི་འཛིན་པ་སངས་པའི་རྟགས་སུ། ཕྱིའི་གཟུང་བ་ཕྱོགས་འབྱམས་སུ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས།

ཕྱི་རོལ་སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་ཕར་བལྟས་པས།།

ཐམས་ཅད་སང་སེང་འལ་འོལ་ཟང་མ་ཐལ།།

ར་རི་ཟབ་ཟེབ་གཟའ་གཏད་ཆོས་དང་བྲལ།།

སྣང་གྲགས་དྲན་རིག་མྱོང་ཚོར་སྔར་བཞིན་མེད།།

འདི་ཅི་རང་བཞིན་སྨྱོན་པའི་སྣང་བའམ།།

རྨི་ལམ་ནང་ཞེས་རང་ལ་གད་མོ་འཆོར།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་རང་གི་རྟོགས་པའི་དུས་ངེས་པས་རྣལ་འབྱོར་པ་ཀུན་གྱི་སྣང་བ་རྟོགས་སུ་རུང་སྟེ། རྒྱུས་ལ་མཁས་པ་གཅིག་གིས་སྒྱུ་མའི་ལྟད་མོ་བདེན་མེད་དུ་མཐོང་བའི་ཚུལ་དེས། རྒྱུས་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་སྣང་བ་ཞར་ལ་རྟོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་དབྱིངས་མཛོད་འདི་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་རྟོགས་པའི་འདྲ་འབག ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ། ཕྱི་རབས་ལས་ཅན་སློབ་མའི་བགོ་སྐལ་ལ་བཞག་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར། རང་གི་རྟོགས་པའི་དུས་ངེས་པས་ཞེས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་རྡོལ་དགོངས་པའི་གསང་བ་ཟབ་མོའི་ཟུར་ཞིག་མངོན་པའི་ཚུལ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་དུས་ངེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་གཞན་གྱི་ཉམས་རྟོགས་དང་སྦྱར་ནས་གསུངས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་གོ་ཆོག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་སྣང་བ་འདི་དག་དེ་སྔ་རང་མཚན་དུ་མཐོང་བ་ལས། རྟོགས་པའི་དུས་ངེས་པའི་རང་ངོ་ལ་བདེན་ཞེན་གྱི་འཛིན་པ་ལོག་པས། གཟུང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་། ཆུ་ཟླ་དང་། སྨིག་རྒྱུའི་རྣམ་པ་ལྟར་སང་སེང་། འལ་འོལ། ཟང་མ་ཐལ་དུ་མཐོང་སྙམ་བྱེད་ཅིང་། ཅིར་སྣང་ཐམས་ཅད་ར་རི་ཟབ་ཟེབ་ཡོད་དམ་མེད་དམ་སྙམ་དུ་གཏད་མེད་རང་སྣང་དུ་ཤར་ཏེ། སྐྱེ་འགྲོ་རྣམས་ཀྱང་སྔར་བས་སྤྱོད་གཤིས་འགྱུར་བ་སྙམ་སྟེ། གཏད་མེད་ལྟར་སྣང་དུ་འདི་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་རྟོགས་སམ་སྙམ་པ་དང་། མྱོང་ཐོས་དྲན་རིག་ཀྱང་སྔར་བཞིན་མེད་པར་སྟོང་པ་གཏད་ཡལ་དུ་སོང་བས། རིག་པ་ཕྱམ་གདལ་ཏེ་རྟོག་པ་གཏན་ནས་མི་འཆར་བ་འདི་ལྟ་བུ་གར་སོང་སྙམ་ནས་བྱུང་ཚོར་གནས་དག་ཏུ་རང་སངས་པ་ལ་ཤེས་པ་ཕྱལ་ཕྱལ་བ་སྟེ། རེས་འགའ་རང་གི་བྱ་སྤྱོད་དང་སྣང་གྲགས་ཐམས་ཅད་གཏད་མེད་དུ་ཤ་ར་ར་སོང་བ་ལ་དགོད་འཆོར་ཞིང་། རང་ཉིད་སྨྱོའམ། གཞན་སྨྱོ་བ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་བར་དོའམ་རྨི་ལམ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཤིང་། རིག་པ་གཏད་ཡལ་རྗེན་པར་བུད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་ལ། རྟོགས་པ་ལ་ཚེགས་ཅི་ཡོད་འདི་ཀར་འདུག་པ་ལ་སྙམ་ནས། དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཟང་ཐལ་དུ་ཤར་བས་གཞན་ལའང་དེ་སྐད་སྟོན་ཞིང་། རྡོ་རྗེའི་གླུ་དང་གཏད་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་ཞེན་མེད་ཀྱི་རིག་པ་སྟོན་ཞིང་། ཟང་མ་ཐལ་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ལ་ཤར་བ་སྟེ། རྟོགས་པའི་དུས་ངེས་པའི་ཚད་ལ་ཐོན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དགོངས་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་དེ་ཚོས་གཟིགས་སྣང་གི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣང་བའི་ཡུལ། གཟུགས་སྣ་ཚོགས། སྒྲ་སྣ་ཚོགས། དྲི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་སྣང་སྲིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བལྟས་པས། སྔར་ཡིན་ན་གཟུགས་གཟུགས་སུ་འཛིན་པ་དང་། སྒྲ་སྒྲ་རུ་འཛིན་པས་མ་ཚད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ན་ཡང་། ད་ལྟ་ནི་འདི་ཐམས་ཅད་པོ་ཡོད་མ་མྱོང་། མེད་མ་མྱོང་། བདེན་མ་མྱོང་། རྫུན་མ་མྱོང་བར་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་ངང་ལས་སྣོད་བཅུད་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་རོལ་བ་འདི་ཤར་བ་ཡིན་པའི་དོན་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་དུས་ཚོད་ལ་ཐོན་དུས། རང་ངོས་ནས་བདེན་ཞེན་གྱི་འཛིན་པ་གདིང་ནས་ལོག་པས། གཟུང་ཡུལ་འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ལ་བལྟས་ཀྱང་སྒྱུ་མའི་དཔེ་བརྒྱད་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་དང་འདྲ་བར་སང་མ་སེང་སྙིང་པོ་གཞི་འཛིན་ས་འདི་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་དུ་མེད་པ། འལ་མ་འོལ་སྙིང་པོ་མེད་ཀྱང་ལྟར་སྣང་ལ་གསོག་གསོབ་ཡ་མ་བརླ་ཐོ་ཡོར་མིར་འཁྲུལ་བཞིན་དུ་མཐོང་དུ་ཡོད་པ། ཟང་མ་ཐལ་ངོ་བོ་གཏད་སོ་ངོས་བཟུང་དང་བྲལ་བའི་རིག་སྟོང་ལས་མ་འདས་པར་ར་རིའི་སྣང་བ་དང་ཟབ་ཟེབ་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གཏད་མེད་རིག་པའི་རང་འགྲོས་ལ་ཤར་ཏེ། གཟུགས་སྣང་། སྒྲ་གྲགས། དྲན་རིག་མྱོང་ཚོར་ཐམས་ཅད་སྔར་བཞིན་མེད་པར་སྟོང་པ་གཏད་ཡལ་རིན་པོ་ཆེ་གསེར་གླིང་ལ་ཐོན་དུས་ས་རྡོ་ཕལ་བ་བཙལ་ཡང་མི་རྙེད་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ལ་ཤེས་པ་གང་ཤར་ཡང་། དྲན་རྟོག་གི་འཕྲོ་མཐུད་དུ་མེད་པས་རིག་པ་གཅིག་གི་ཁོར་ཡུག་ལ་ཕྱམ་གདལ་ཏེ་ཐ་མལ་པའི་རྟོག་པ་འཆར་དུ་མེད་པའི་སྐབས་སུ། འདི་ལྟར་རང་བཞིན་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་རྟོགས་ནས་ཐ་མལ་གྱི་སྐྱེ་བོ་དང་མི་འདྲ་བར་བྱུང་བ་འདི་སྨྱོའམ། རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ཡིན་ནམ། ང་སྨྱོས་པའམ་གཞན་གཞན་སྨྱོས་སམ། ཡང་མཚམས་རེར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཏད་མེད་རིག་སྟོང་རྗེན་པའི་སྣང་བ་རྟོགས་པ་སྙམ་བྱེད་ནས། འདི་ལ་མི་རྟོགས་པ་ཅི་ཡོད་དེ་འདི་བཞིན་ནོ་སྙམ་པ་དང་། ཡང་སྐབས་རེར་མ་རྟོགས་སེམས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་སྣང་རྒྱུན་འབྱམས་པ་ལ་ཚད་མེད་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་པས་རྟོགས་པ་མཐོ་དམན་སྙིང་རྗེས་ཚད་འཛིན་ཐུབ་པ་ཡིན། རྗེ་མི་ལས། ང་སྨྱོ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སྨྱོ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པས་མྱོས་པའི་མཐར་ཐུག་ལ་མགུར་དབྱངས་ཀྱི་དོ་ཧ། གྲུབ་བརྙེས་གོང་མ་རྣམས་ལ་ཀློང་རྡོལ་གྱིས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །འདིའི་དུས་ན་གཟུང་འཛིན་རང་ལོག་གི་ཆོས་སྐུ་ཁོང་ནས་ཤར་བས། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཞེན་ཡུལ་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། རང་བཞིན་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །དྲི་མ་མེད་པས་ཕྲ་རགས་ལོག །གཟུང་འཛིན་མེད་པས་འཁྲུལ་བ་ལོག །འགྱུ་བ་མེད་པས་ལས་རླུང་ལོག །ཟང་ཐལ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ལོག །གསལ་བ་ཡིན་ཕྱིར་སྟོང་པ་ལོག །ཡེ་ནས་རྫོགས་པས་བསྐྱེད་རིམ་ལོག །རྩོལ་བ་མེད་པས་སྤྱོད་པ་ལོག །མ་བཙལ་བཞག་པས་སྒོམ་པ་ལོག །རང་གྲོལ་ཡིན་པས་སྣང་བ་ལོག །མངོན་དུ་སྣང་བས་ལྟ་བ་ལོག །སྒྲ་ཚིག་མེད་པས་ཐ་སྙད་ལོག །ཡོད་མ་མྱོང་བས་ཞེན་པ་ལོག །མེད་མ་མྱོང་བས་གཞན་ལྟོས་ལོག །གཟུང་དུ་མེད་པས་བློས་བཏགས་ལོག །ཉག་གཅིག་ཡིན་པས་གྲངས་མཐའ་ལོག །ཅེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཚོགས་དྲུག་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རྟོག་ཚོགས་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །སྒྲ་ཚིག་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཐ་སྙད་མིང་རྣམས་རང་སར་དག །རགས་པར་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འབྱུང་བཞིའི་རྐྱེན་རྣམས་རང་སར་དག །གཟུང་འཛིན་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །བཅིངས་པའི་བདག་འཛིན་རང་སར་དག །ཡོད་པར་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །མེད་པར་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་རང་སར་དག །ཡོད་དང་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་རྣམས་རང་སར་དག །ཆོས་སུ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་རང་སར་དག །ཆོས་མེད་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འཁྲུལ་བ་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །གཉེན་པོར་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །དྲི་མ་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །བབས་ལས་གྲུབ་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །གཞི་གཞག་ཆེན་པོ་རང་སར་དག །ཅེས་སོ། །རིག་པ་བར་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་ལ་ཡུལ་སེམས་གང་དུ་སྣང་ཡང་། སྣང་ཤེས་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་རྩལ་དང་རོལ་བར་རྟོགས་ནས། ཤར་ནའང་རིག་པའི་ངང་ཤར་རྒྱུ་རིག་པ་ལས་གཞན་མེད་པ། གནས་ནའང་རིག་པའི་ངང་གནས་ས་རིག་པ་མ་གཏོགས་གཞན་མེད་པ། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། རིག་ངོར་མེད་སྣང་སྟོང་པ་ལས་གཞན་ཞིག་མེད་པ་ཤར་དུས། རང་སྣང་གི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་དང་། སེམས་ཉིད་ཀྱིི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་གཉིས་ཀ་སྟོང་པ་རིགས་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པས་ན་སྟོང་པ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་གཅིག་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན། རིག་པ་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་གཞི་དེའི་སྟེང་ལ་རྣམ་ཤེས་འགག་མེད་དུ་ཤར་ཡང་། ཕྱི་ཡུལ་མེད་པ་གསལ་སྣང་། ནང་སེམས་བྱ་འཕུར་རྗེས་མེད་ལ་དག་སོང་དུས། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་བྲལ་དུས་གསུམ་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་རང་གནས་ཡིན་པ་དེའི་རང་ཞལ་མཇལ་བའོ།།

༼ཁ གཉིས་པ་རྟོགས་པ་ཁོང་ནས་ཤར་བའི་སྣང་བ་གཏད་མེད་གཞན་ཡང་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ཁོང་ནས་ཤར་བའི་སྣང་བ་གཏད་མེད་གཞན་ཡང་བསྟན་པ།

དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་ཉེ་རིང་འདུ་ཤེས་བྲལ།།

ཉིན་མཚན་རིས་མེད་མཉམ་པར་ཕྱམ་གཅིག་པས།།

དམིགས་གཏད་མཚན་མར་འཛིན་པའི་འཁོར་བ་སངས།།

རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ངང་ཞེས་མི་རྟོག་པས།།

བླང་དོར་སྤང་གཉེན་གཟེབ་ལས་འདས་པ་ཡིན།།

འདི་ལྟར་རྟོགས་ན་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཏེ།།

རང་བྱུང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་པར་ཕྱིན།།

ལྡོག་པའི་གནས་མེད་ཟད་པའི་སར་ཕྱིན་ཏོ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྟོགས་པ་ཁོང་ནས་ཤར་ཞིང་སྣང་བ་གཏད་མེད་དུ་གནས་པ་འདིའི་དུས་ན་རྟོགས་པ་ཉིན་མཚན་འདྲེས་པས་འཁོར་ཡུག་ཆེན་པོར་ཤར་བ་ནི། དགྲ་ལ་མི་དགའ་བ་རིང་བར་འཛིན་པ་མེད་པས་མཚན་མོའི་རྣམ་རྟོག་ཆོས་ཉིད་དུ་སངས་པ་དང་། གཉེན་ལ་དགའ་གདུང་དུ་ཞེན་པ་ཉེ་བར་ཆགས་པ་མེད་པས་ཉིན་མོའི་ཀུན་རྟོག་དབྱིངས་སུ་སངས་ཏེ། དགྲ་ལ་སྡང་བ་མེད་པ་མཚན་དང་། གཉེན་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཉིན་མོ་ཡིན་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་། འདི་ནས་ཚིག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཟོར་ཡང་བའི་ཆེད་དུ་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་ཡིན། སྤྱིར་སྔ་འགྱུར་བའི་མན་ངག་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་ནི་དོན་གྱིས་སྤྱི་རྒྱ་གཅོད་པའི་ཁྱུང་ཆེན་མཁའ་ནས་ལྡིང་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་ཚིག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཟུར་དང་སྣེ་རེ་རེ་ལ་སྒྲིམ་པ་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན། བསམ་ཡས་ལུང་མང་པ་ཞེས་གྲགས་ལ། ལུང་ཁུངས་ལ་ལ་འདྲ་འདྲེས་ཡོད་ཀྱང་དེ་ནི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་པས་སོར་བཞག་གནང་དགོས་ཚུལ་མཁས་པ་གོང་མ་དག་གསུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དེས་ཡིན་ནོ། །ཉིན་མཚན་གཟུང་འཛིན་གྱི་འཁོར་བ་སངས་པས། རིག་པ་ཆོས་སྐུའི་ངང་ལ་གནས་ཀྱང་། གཉེན་པོ་མཆོག་འཛིན་གྱི་བློ་དང་བྲལ་བས་ཤེས་བྱའི་དྲི་མ་རང་སར་གྲོལ་ཞིང་། བླང་དོར་དགྲ་གཉེན་གྱི་ཕྱོགས་རིས་མེད་པས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་རང་གྲོལ་དུ་དག་པ་ནི། རང་བྱུང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་པར་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཆོས་ཟད་པའི་ས་ལ་ཐུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་ལུགས་ཀྱིས་ཁྲེགས་ཆོད་དང་། ཐོད་རྒལ་གཉིས་ལས་ཟད་པའང་སྣང་སྟོང་གཉིས་ཀྱིས་ལམ་གྱི་ཚོད་འཛིན་ཏེ། ཐོད་རྒལ་ཉམས་སུ་བླངས་པས་འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བ་སྔོན་ཐོག་ཏུ་ཟད་ནས་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བ་ལྟར་སོང་དུས་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཟད་པ་སྟེ། དེའི་དུས་སུ་ནང་གི་ཉོན་མོངས་དང་གདོས་བཅས་ཐམས་ཅད་ཟད་པས་ཚེ་འདིར་སངས་རྒྱས་པའི་རྟགས་ཚད་ལ་ཕེབས་པའོ། །ཁྲེགས་ཆོད་ཆིག་ཆོད་དུ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་པ་ཀ་དག་རྗེན་ལ་བུད་པས་དེའི་རྩལ་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཞེན་རྟོག་བཟང་ངན་ཐམས་ཅད་དག་ནས། གང་ལྟར་བསམས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་རྟོག་གཞི་གྲོལ་ལ་སངས་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི། སྟོང་པའི་ཆོས་ཉིད་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནམ་ལངས་ཉི་ཤར་གྱི་དུས་སུ་མུན་པ་བཙལ་གྱིས་མི་རྙེད་པ་ལྟར། གཟུང་འཛིན་གཞི་གྲོལ་དང་རྒྱ་གྲོལ་ལ་སངས་པ་སྟེ། ཚེ་འདིས་ཆོས་ཟད་ཀ་དག་གི་སར་གཤེགས་པས། འཁོར་འདས་རྒྱ་གྲོལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དྷེ་ཀེ་བཛྲ་ཡི་ཞལ་སྔ་ནས། རྒྱ་གྲོལ་རྣལ་འབྱོར་ནམ་ལངས་ཉི་ཤར་འདྲ། །ཆོས་སྐུའི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཨེ་མ་ཧོ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དགོངས་པ་གདེང་དུ་གྱུར། རྟོགས་པ་ཉིན་མཚན་འདྲེས་ནས། རིག་སྟོང་འཛིན་མེད་ཆེན་པོའི་ཁོར་ཡུག་གཅིག་ལ་ཤར་སོང་དུས། དགྲ་གཉེན་སྡང་དང་ཆགས་པའི་ཉེ་དང་རིང་བའི་ཀུན་རྟོག་དང་འདུ་ཤེས་དབྱིངས་སུ་སངས་ཏེ། གཟུང་དང་འཛིན་པའི་འཁོར་བ་དག་པས། ཕྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་ན་ཡང་དེ་ལ་འཛིན་པ་མ་ཞུགས། ནང་སེམས་སུ་ཤར་ཡང་དེ་ལ་དམིགས་གཏད་མེད་པར་དག་དུས་གཉེན་པོ་མཆོག་འཛིན་གྱི་བློ་དང་ལྟ་སྒོམ་ལ་མངོན་རློམ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་དང་། བླང་དོར་དགྲ་གཉེན་གྱི་ཕྱོགས་རིས་མེད་པས་སྒྲིབ་གཉིས་རང་དག་ཏུ་སོང་སྟེ། གཞི་རང་མལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་དང་པོ་ནས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ལ། བློ་རང་གནས་ཀྱི་རིག་པ་བདེ་ཆེན་གཉིས་མེད་དུ་འདྲེས་ཏེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་གནས་ལུགས་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་འཁྱོལ་བ་ཞེས་པ་ནི་དེའོ། །གཟུང་འཛིན་གཞི་གྲོལ་དང་། ཡེ་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ནམ་མཁའ། རྒྱ྄་གྲོལ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རིག་པ་འཆིང་རྒྱ་ལས་གྲོལ་བ་ལ། ནམ་ལངས་ཉི་ཤར་གྱི་དུས་སུ་མུན་པ་བཙལ་ཀྱང་མི་རྙེད་པ་ལྟ་བུའི་སྟོང་གསལ་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ལ། དོ་ཧ་རྡོ་རྗེའི་གླུ་ཡི་ཨེ་མ་ཧོ་ཞེས་ངོ་མཚར་བའི་ཚིག་གིས་རྟོགས་པའི་འདྲ་འབག་ལ་ཆེད་དུ་བརྗོད་པས་བསྔགས་པའོ། །ཀློང་ཆེན་པའི་གནས་ལུགས་མཛོད་ལས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཁོང་ནས་ཤར་བ་དང་། །རྒྱུ་འབྲས་མཚན་མོའི་མུན་པ་སངས་པ་དང་། །དགེ་སྡིག་སྤྲིན་ཚོགས་གང་ཡང་མེད་པ་ན། །ཆོས་དབྱིངས་མཁའ་ལ་དོན་དམ་ཉི་མ་ཤར། །ཞེས་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །འདིའི་དུས་ན་ཁྱབ་རྫོགས་ཡངས་པ་ཕྱམ་གདལ་གྱི་དགོངས་པ་ལ་གནས་པས། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ། གཞན་ངོར་ཉོན་མོངས་པ་ལྟར་སྣང་བ་དང་། ཡིད་ལ་དྲན་པ་ངག་ཏུ་འབྱུང་བས་ཚོར་བ་རགས་པར་མངོན་ཡང་། རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ལ་ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་དུ་སོང་བས་ནམ་མཁའ་ལ་རྫས་མི་ཆགས་པ་ལྟར་སྐྱོན་དང་དྲི་མས་མ་གོས་ཤིང་། དགེ་སྡིག་གི་མཐའ་ལས་འདས་པས་འཆིང་གྲོལ་མེད་པ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པས་གཞན་བྱུང་འགགས། །རང་ཤར་ཡིན་པས་མུན་པ་སངས། །སྙིང་པོ་ཡིན་པས་ཆོས་སྐུར་ཁྱབ། །གསལ་བར་སྣང་བས་ལོངས་སྐུར་རྒྱས། །མ་བུ་འཕྲད་པས་སྤྲུལ་སྐུར་བྱུང་། །རྟོགས་སུ་ཡོད་པས་ཐབས་སུ་བྱུང་། །བསམ་འདས་ཡིན་པས་དྲན་པ་སངས། །རྟག་ཆད་མེད་པས་གྲུབ་མཐའ་རྫོགས། །བཅུད་དུ་དྲིལ་བས་རིག་པ་གསལ། །ཞེས་པ་དང་། ཁྱབ་རྫོགས་ཡངས་པ་ཕྱམ་གདལ་དང་། ཉོན་མོངས་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བ་ཞེས་པའི་དོན་སྔོན་རྗེས་སུ་བཀྲལ་བ་ནི། ཆོས་ཉིད་སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ཡིས་ཁྱབ་ཅིང་རྟག་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པའི་གྲུབ་མཐར་རྫོགས་པ་གང་ཡིན་པ། སྐུ་གསུམ་དགོངས་པའི་ཀློང་ཡངས་པ། མཚོན་བརྗོད་དཔེ་ལས་འདས་པའི་ཕྱམ་གདལ་བ་དེའི་དགོངས་པའི་དོན་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ། དགེ་སྡིག་མཐའ་ལས་འདས་ནས་འཆིང་གྲོལ་གཉིས་ཀའི་མུ་ཟད་སོང་བས། ཐད་ནས་བལྟས་ན་སྐྱོན་དང་དྲི་མ་ལྟར་སྣང་ན་ཡང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་ལ་རྫས་མི་ཆགས་པ་བཞིན་དུ་ཟང་ཐལ་རིག་སྟོང་རྗེན་པའི་གནས་ལུགས་ལ་རང་བྱན་ཆུབ་པས་དོན་ལ་སྐྱོན་དང་དྲི་མས་མ་གོས་པའོ། །དེའི་དོན་ད་དུང་ལུང་གིས་བཀྲལ་བ་ནི། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བ་ཐད་ཀ་རང་སར་དག །ཡིན་པར་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །བརྫུན་གྱི་ཚིག་རྣམས་རང་སར་དག །མིན་པར་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །མ་བྱིན་ལེན་པ་རང་སར་དག །ཡིན་དང་མིན་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །མི་ཚངས་སྤྱད་པ་རང་སར་དག །འཆལ་བ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ངག་འཁྱལ་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །ཡུལ་ལ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཕྲ་མའི་ཚིག་རྣམས་རང་སར་དག །འགྱུ་བར་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འདོད་ལོག་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །ཀ་ནས་དག་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྲོག་གཅོད་པ་ཡང་རང་སར་དག །རྐྱེན་དུ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །བརྣབ་སེམས་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །འབྲས་བུར་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །གནོད་སེམས་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །སྒྲ་རུ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །གྲག་པ་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འཛིན་པའི་ཆ་རྣམས་རང་སར་དག །དྲི་རུ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཤེས་པའི་ཆ་རྣམས་རང་སར་དག །རོ་ཉིད་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །མྱོང་བྱེད་ཤེས་པ་རང་སར་དག །རེག་ཏུ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རེག་བྱའི་ཤེས་པ་རང་སར་དག །ཆོས་སུ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྤྱི་དང་རང་འཛིན་རང་སར་དག །བདག་ཏུ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཞེན་པའི་བློ་རྣམས་རང་སར་དག །བདག་མེད་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཆ་དང་བྲལ་བ་རང་སར་དག །ཅེས་སོ།།

༼ག གསུམ་པ་བཅོས་མ་ལྟར་སྣང་བའི་འདྲ་གཞི་སྤང་བ།

རྟོགས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར། ཉམས་ལེན་གདེང་དུ་ཚུད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྣང་ཤེས་གཞི་གྲོལ་དུ་སོང་བ་ལ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཡང་། འདྲ་འདྲ་བ་ལ་ནོར་དོགས་ཡོད་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་དུས་སྙིགས་མའི་སྐབས་སུ་མ་རྟོགས་མངོན་རློམ་གྱི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཕྱོགས་ཙམ་རྟོགས་པ་ཚིག་གི་འགྲོས་རེ་དེད་ཤེས་ཀྱང་། ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཉིད་དུ་མ་རྟོགས་པས་རང་ཉིད་ལམ་ནོར་ལ་འཁྱར་བས་མ་ཚད། གཞན་དག་ཀྱང་དེར་འཁྲིད་ཅིང་ལོག་རྟོག་གི་མུན་པར་འཕྱན་ནས་ངན་འགྲོ་ལོག་ལམ་ལ་རང་འགྲོ་གཞན་འཁྲིད་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་ལོག་ལྟ་ཅན་དག་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཆེད་དུ། ཞར་ལ་བཅོས་མ་ལྟར་སྣང་བའི་འདྲ་གཞི་སྤང་བ་ནི།

རང་བྱུང་ངང་ནས་མཉམ་ཉིད་མ་རྟོགས་པར།།

གཉིས་མེད་ཉིད་ཅེས་ཚིག་ལ་མངོན་ཞེན་ནས།།

ཅི་ཡང་མི་དམིགས་ཡིད་དཔྱོད་གདེང་འཆའ་བ།།

ལོག་རྟོག་ཉིད་དེ་མ་རིག་མུན་པའི་ཀློང་།།

ཞེས་གསུངས། གང་དག་རིག་པ་རྗེན་པར་ནི་མ་རྟོགས། སྐྱེ་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟར་དགེ་སྡིག་གི་མཐའ་ལས་འདས་སོ་སྙམ་ནས། དོན་དམ་སྟོན་པའི་ཚིག་རླབས་པོ་ཆེ་རྣམས་རང་ཉམས་དང་མི་སྦྱོར་བར་ཐད་དྲང་དུ་སྨྲ་ཞིང་། ཀུན་སྤྱོད་རྩིང་ལ་ཡིད་དཔྱོད་ལ་གདེང་དུ་འཆའ་བ་དེ་དག་ནི་ལོག་རྟོག་བཅོས་མའི་གང་ཟག་རྣལ་འབྱོར་པར་འཆོས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕལ་ཆེར་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་འདུ་བ་མང་ཡང་ལོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ལ་འདྲེན་པས་ན། དེས་རང་ཉིད་དེ་ལྟར་སོང་བ་མ་ཚོར་བར་ངེས་པས། ཡང་དག་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བར་འདོད་པས་ནི་འཁོར་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་སྤངས་ལ། ཡང་དག་པའི་བླ་མ་བསྟེན་ནས་གཅིག་པུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཉམས་སུ་ལེན་པར་བྱས་ན། དེ་ལས་བཟློག་པར་འགྱུར་ཏེ། རིག་པ་རང་ཤར་ལས། དེ་ཡང་མེད་པར་འདི་ལྟར་བྱུང་ན། ཁ་ཚིག་ལ་དཔྱོད་ཅིང་གཏིང་མ་རྟོགས་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྨྱོན་པ་ལྟ་བུར་བྱུང་ན་བར་ཆོད་ཀྱི་བདུད་བྱུང་བ་ཡིན་པས། ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཏང་ལ་ཉམས་སུ་བླང་ངོ་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེང་སང་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ་། །བཅོས་མ་ཡིན་པ་ལ་ངོ་མ་དང་འདྲ་བའི་འདྲ་གཞི་སྤོང་བའི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་སྟེ། དེང་སང་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ད་ལྟ་ནས་རྩིས་པའི་མི་ལོ་བདུན་བརྒྱའི་ཡར་སྔོན་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་བྱོན་སྐོར་ལ་དེ་ལྟར་མང་ན། དེང་སང་ལྷག་ཏུ་ཅི་འདྲའི་མི་མང་ན། འདི་ནི་རང་བཞིན་བླ་མའི་ཚུལ་བཟུང་ནས་ཆོས་གཞན་ལ་བཤད་མཁན་དང་། བླ་མ་མི་བསླུ་བ་ཞིག་ལ་བསྟེན་ནས་གདམས་པ་ཉམས་ལེན་རང་རྒྱུད་ལ་འབྱོར་དགོས་བསམ་པ་ཀུན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཅན་གྱི་སྨན་མཆོག་ཅིག་སྟེ། སྐྱེ་བོ་གང་དག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྒོ་ལ་ཞུགས་ནས་གདམས་ངག་ཟབ་མོའི་སྨིན་གྲོལ་གྱི་རིམ་པ་བརྒྱུད་ནས་ཞུས་ཞུས་ཐོབ་ཐོབ་མང་བས། གོ་ལོ་ཐོས་ལོ་མང་རབ་བྱས་ན་ཡང་། དོན་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རང་ལ་ཡོད་པའི་རིག་པ་རྗེན་པའི་ངོ་འཕྲོད་མེད་པའམ། འཕྲོད་ཡོད་ཀྱང་དེའི་ངང་སྐྱོང་བའི་ཉམས་ལེན་ཞན་ནས། ལྟ་བ་གོལ་ཤོར་ནོར་གསུམ་གྱི་འཕྲང་ལ་སྡུག་ནས། རང་ངོ་སྐྱོང་སྟེ་རང་བབས་སུ་འཇོག་རྒྱུའི་རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད། ཞེན་འཛིན་ཤུགས་ལ་དོར་བའི་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་མ་རྟོགས་པས། གཉིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ཉམས་ལེན་ཡིད་དཔྱོད་ཅིག་ལ་བློ་གཏད་ནས། གཉིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དགེ་སྡིག་གི་མཐའ་ལས་འདས་པ་རེད་ཟེར་བ་སོགས་དགོངས་སྤྱོད་མཐོན་པོའི་དོན་དམ་ཐད་དྲང་ལ་བསྟན་པའི་ཚིག་རླབས་ཆེན་ཏག་ཏག་ཁྱེར་ཡོང་ནས་རང་གི་རྒྱུད་ཚོད་དང་མི་བསྟུན་པར་འཆད་པའི་དུས་སུ། ལས་ཐུར་དུ་འགྲོ་བའི་བསོད་ནམས་དམན་པ་ཆ་རེ་འཁོར་དུ་འདུས་ཚེ། བདུད་སྡེས་དེ་འདྲ་བ་ལ་གྲོགས་བྱེད་པ་ཡིན་པས། མངའ་ཐང་གཟི་བྱིན་རྒྱས་པས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ང་ནི་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་ནས། ཅི་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཡིད་དཔྱོད་སེམས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ལ་གདེང་འཆའ་བའི་དུས་སུ་ལོག་རྟོག་མུན་པའི་ཀློང་ལ་རང་ཉིད་འཕྱན་པས་མ་ཚད། མ་ཚོར་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་ལམ་དེར་འཁྲིད་ཉེན་ཡོད་པས། བདུད་དང་བགེགས་ཞེས་པ་དེ་འདྲ་དང་མི་འདྲའི་ཟོལ་གྱིས་རང་རྒྱུད་ལ་ཞུགས་ནས་བསླུ་བ་མང་ཞིང་། བདུད་ཀྱི་ནང་ནས་བདུད་ཚབས་ཆེན་ཡང་དེ་ཡིན་པས་ཡང་དག་མ་ནོར་བའི་ལམ་ལ་འགྲོ་འདོད་པ་དག་གིས་དང་པོ་ནས་འཁོར་སྡུད་བའི་འདེང་མ་བྱེད་པར་གཅིག་པུར་ཉམས་ལེན་ལ་འབོད་ཅིག་ཅེས་གདམས་པའོ།།

༼ང བཞི་བ་མཉམ་རྫོགས་གཞི་ཀློང་ཡངས་པར་སྐལ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་རང་ངོ་རྟོགས་པར་གདམས་པ།

ད་ནི་དོན་བསྡུ་བ་མཉམ་རྫོགས་གཞི་ཀློང་ཡངས་པར་སྐལ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་རང་ངོ་རྟོགས་པར་གདམས་པ་ནི།

དེ་ཕྱིར་རང་བྱུང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ལ།།

བསམ་རྫོགས་རྒྱལ་པོ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྦྱང་།།

ཁམས་གསུམ་ཡོངས་གྲོལ་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་དོན།།

རང་བཞིན་ཁོང་ནས་རང་ཤར་ཆོས་སྐུའི་རྫོང་།།

མཁའ་ལྟར་རྣམ་དག་དཔེ་ལས་འདས་པ་འབྱུང་།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དང་སེམས་ཉིད་དབྱེར་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་ཉམས་ལ་གོམས་ཤིང་སྦྱངས་སྟོབས་ཀྱིས་ཁོང་ནས་རྟོགས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་རང་ཤར་བ་ནི་ཆོས་སྐུ་རྡོ་རྗེའི་རྫོང་འཆོས་པས། མཐའ་བྲལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི། ངོ་བོ་མཐའ་གྲོལ་ཆོས་སྐུ། རྟོག་པ་རང་གྲོལ་རྒྱུད་ཆེན། འབྲས་བུ་རང་སངས་རྣམ་དག་དང་གསུམ་དུ་འབྱུང་བར་ངེས་ཏེ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཉམས་རྫོགས་ལྷུན་མཉམ་གྱི་གཞི་ཀློང་ཡངས་པའི་ངང་དུ་རིག་པའི་རང་ངོ་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། ལྟ་བའི་འཕྲང་ལས་གྲོལ། སྒོམ་པའི་ངང་མདངས་བསྐྱངས་ན། འབྲས་བུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་བསམ་རྫོགས་རྒྱལ་པོ་གཉིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་སྤང་ལེན་མེད་པར་སྦྱང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྣལ་འབྱོར་པས་གཟིགས་ན་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་གྲོལ་བ་མེད་པར་རྟོགས་ཤིང་ཤར་བ་ཡིན་པས། ཉོན་མོངས་གནས་སུ་དག་པའི་ཁམས་གསུམ་ཡོངས་གྲོལ་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན། དབྱིངས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རང་སེམས་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་དབྱེར་མེད་དུ་རང་ཉམས་ལ་གོམས་ཤིང་རྟོགས་པ་མ་བཅོས་སོ་མ་དེ་ལྟ་བུར་ཤར་དུས། གང་ཤར་རིག་པར་ཤར་བའི་རིག་པ་རྡོ་རྗེའི་ཆིངས་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་རང་ཤར་ཆོས་སྐུའི་རྫོང་། མཁའ་ལྟར་རྣམ་དག ཉི་བཞིན་འོད་གསལ་བ་སོགས་ལ་དཔེས་ཀྱང་མཚོན་པ་མེད་པའི་མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་ཀྱི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ། ངོ་བོ་མཐའ་གྲོལ་ཆོས་སྐུའི་ལྟ་བ་དང་། རྟོག་པ་རང་གྲོལ་རྒྱུད་ཆེན་གྱི་སྒོམ་པ། འབྲས་བུ་རང་སངས་རྣམ་དག་གི་སྤྱོད་འབྲས་གཉིས་བསྟན་པའོ། །རིམ་པ་བཞིན་ལུང་དང་སྦྱར་བ་ནི། ཐལ་འགྱུར་ལས། བྱ་བ་མེད་པས་གྲོལ་བ་མེད། །བྱུང་བ་མེད་པས་གནས་པ་མེད། །འགྲོ་བ་མེད་པས་འོང་འཁོར་ཟད། །བྱས་བྱུང་གཅིག་དང་གཉིས་མེད་པའོ། །ཐ་སྙད་འཁྲུལ་བ་ཙམ་དུའང་མེད། །ཡོད་མེད་ལས་ཀྱི་འཇུག་པ་སྟོང་། །ཡེ་ནས་འབྲས་བུ་བློ་བྲལ་ཉིད། །སྨྲ་བསམ་བརྗོད་པ་ཀུན་འདས་པའོ། །ཞེས་དང་། ངོ་བོ་མཐའ་གྲོལ་ཆོས་སྐུར་རྟོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བྱ་བྲལ་ཀློང་ཆེན་གྱི་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། ཕྱིའི་ཆོས་ཅན་ལ་བལྟས་པས་ཅི་སྣང་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་བར་གྲོལ་ནས་སྣང་སྟོང་མཐའ་བྲལ་ལ་ཤར། ནང་ཆོས་ཉིད་ལ་བལྟས་ཡོང་ན་དེ་བཞིན་དུ་མུ་མཐའ་མེད་པར་རང་སེམས་སྐྱེ་མེད་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་པ་ཀུན་འདས་ལ་སྣང་ཞིང་། གསང་པ་རིག་པ་ལ་བལྟས་ཡོང་ན་ཡེ་སྟོང་ཀ་ནས་དག་པ་མཐའ་བྲལ་དྲི་མ་མེད་པར་མཐོང་བའོ། །མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། རང་ལས་བྱུང་བས་གྲོལ་ཞེས་བྱ། །གནས་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཅེས་བྱ། །མཚན་མ་མེད་པས་སྟོང་ཞེས་བྱ། །ནུབ་པ་མེད་པས་ཤར་ཞེས་བྱ། །གདོས་བཅས་མིན་པས་ཟང་ཐལ་ལོ། །གྲོལ་བར་གནས་པས་ལོག་ཅེས་བྱ། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བས་གདངས་ཞེས་བྱ། །གཉིས་སུ་མེད་པས་གཅིག་པུ་ཉིད། །ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པས་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །མ་ལུས་རྫོགས་པས་འབྲས་བུ་ཉིད། །དམིགས་པ་དག་པས་ལམ་ཞེས་བྱ། །འཁྲུལ་བ་ཟད་པས་ལུང་ཡང་ཡིན། །རང་ལ་གནས་པས་རྒྱུད་ཅེས་བྱ། །མཚོན་དུ་ཡོད་པས་མན་ངག་ཡིན། །གྲངས་ལས་ལོག་པས་རྩིས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། རྟོག་པ་རང་གྲོལ་གྱི་རྒྱུད་ཆེན་ལྟ་བས་ཇི་ལྟར་ཐག་བཅད་པ་དེའི་ངང་སྐྱོང་བ་སྒོམ་པ་ཡིན་པས་ལྟ་བའི་ངང་སྒོམ་པས་བསྐྱངས་ཏེ། སྒོམ་པའི་ཉམས་རྩལ་རང་རྒྱུད་ནས་རྫོགས་པའི་རང་གྲོལ་ཁྱབ་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་མཚན་མ་མེད་པས་སྟོང་ཞེས་བཏགས་ལ། ནུབ་པ་མེད་པས་ཤར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཟང་ཐལ་དང་། གྲོལ་བ་དང་། གདངས་དང་། གཅིག་པུ་དང་། གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་སོགས་གང་ནས་བཤད་ཀྱང་། རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་གསུམ་པོའི་དགོངས་པ་གཅིག་ལ་འདུས་པའི་ལྷུན་གྲུབ་རང་ཤར་འཇིག་པ་མེད་ཅིང་ནུབ་པ་མེད་པའི་གཞི་ལྟ་བའི་ངང་དུ། ལམ་སྒོམ་པའི་རྩིག་པ་བརྩིགས་པ་དང་མཉམ་དུ་སྤྱོད་པས་ལྟ་སྒོམ་གྱི་བོགས་དབྱུང་བ་དང་། འབྲས་བུ་རང་སངས་རྣམ་དག་གི་མཁར་གྱི་ཐོག་ཇི་ལྟར་ཕིབས་པ་ནི། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། དམིགས་པར་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །དམིགས་བྱེད་ཆ་རྣམས་རང་སར་དག །བློ་ཚོགས་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཚོར་བ་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །ཡིད་དུ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །དཔྱོད་བྱེད་ཆ་རྣམས་རང་སར་དག །གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འབྱུང་བ་འདུས་པ་རང་སར་དག །རྣམ་ཤེས་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རྒྱུ་རྐྱེན་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །ཚོར་བ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཉམས་མྱོང་རྣམས་ནི་རང་སར་དག །འདུ་ཤེས་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །གཟུང་འཛིན་ཆ་རྣམས་རང་སར་དག །འདུ་བྱེད་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཉོན་མོངས་གྲངས་རྣམས་རང་སར་དག །རྟོག་འཛིན་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ལ། །དྲན་པའི་གཟུང་རྣམས་རང་སར་དག །ཅེས་སོ། །འབྲས་བུ་རང་སངས་རྣམ་དག་རེ་དོགས་རང་དག་གི་འབྲས་བུ་སྟེ། ཕྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་རང་གདངས་ཤེལ་འོད་ལྟར་མ་འགགས་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་ཤེས་པས་གཞན་དུ་འཛིན་པའི་བློ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། གཟུང་བའི་ཡུལ་མ་གྲུབ་ནང་གི་ཆོས་རིག་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་པར་བུད་པ་ཤེལ་གོང་ལྟར་རྟོགས་པས་འཛིན་པའི་སེམས་མེད་དེ་ཀ་དག་ཆོས་ཟད། ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་སྣང་རོལ་བའི་དབྱིངས་སུ་རྟོགས་པས་ཆོས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་པུར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་རང་སངས་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡེ་ནས་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་འདོད་དགུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་སྐུའི་རྫོང་ཆེན་གྱི་རྩེ་མོ་ལ། རིན་ཆེན་ནོར་བུ་མི་ནུབ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཏོག་ཏུ་བཙུགས་པ་བཞིན་དུ། མཉམ་རྫོགས་གཞི་ཀློང་ཡངས་པའི་ཕ་མཁར་གྱི་རྫོང་ཆེན་ལ་བརྗིད་ཉམས་བསྣན་པའོ།།

༼ག༽བཞི་བ་རྟོགས་པ་ནམ་མཁའ་ཀློང་ཡངས་སུ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བ།

བཞི་བ་ལེའུའི་དོན་བསྡུ་བ་སྟེ། ད་ནི་འཛིན་ཞེན་མེད་པའི་རྟོགས་པ་ནམ་མཁའ་ཀློང་ཡངས་སུ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བ་ནི།

འདི་དང་འདི་ཞེས་སོ་སོར་ཞེན་པའི་བར།།

གཉིས་སུ་གནས་པས་རང་གཞན་འཁྲུལ་བའི་གཟེབ།།

གང་ཚེ་འདི་ཞེས་ཐ་དད་རིས་མེད་ཅིང་།།

ཐམས་ཅད་ཕྱམ་མཉམ་དམིགས་གཏད་མེད་པ་ན།།

གཉིས་མེད་རྟོགས་ཞེས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔས་གསུངས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་ཞིག་རིག་པ་ཆོས་སྐུའི་དོན་རྟོགས་པ་དང་། མ་རྟོགས་པའི་ཚད་ནི་འཛིན་ཞེན་གྱི་ཆ་རིག་པ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པས་ཕྱེ་བ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དག་པ་དང་མ་དག་པ་སྤྲིན་དང་ཁུ་རླངས་ཡོད་མེད་ཀྱིས་ཕྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་ཞིག་རང་གི་ལྟ་སྒོམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེན་པའམ། སྤང་གཉེན་བླང་དོར་གྱི་རིས་སུ་འཛིན་རིང་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་རྒྱུད་ལ་མེད་པར་ངེས་ཏེ། གཉིས་བཅས་རང་མཚན་ལ་ཞེན་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་དངོས་གྲུབ་བརྙེས་པའི་དཔལ་མགོན་བླ་མ་དམ་པ་ཆོས་ཀྱི་རྗེ་ཀུ་མཱ་རཱ་ཙའི་ཞལ་སྔ་ནས། གནས་ལུགས་རྟོགས་སམ་མ་རྟོགས་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བ་དང་མ་བྲལ་བས་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོ་ཧ་ལས་ཀྱང་། ཏིལ་གྱི་ཤུན་པ་ཙམ་གྱི་ཟུག་རྔུས་ཀྱང་། །ནམ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་བསྐྱེད་པར་ཟད། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ལེའུ་འདིས། དབྱིངས་གཅིག་ལས་ཤར་བའི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་རང་ངོར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆིངས་ཀྱིས་བཅིངས་ནས་བཤད་པ་སྟེ། ཕྱི་ཡུལ་གཞི་བྲལ་སྒྱུ་མ་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་དང་། ནང་སེམས་རིག་པ་ཕྱོགས་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་གཏན་ལ་ཕབ་ནས། ལོག་རྟོག་གི་འཕྲང་བསལ་ནས་གཏད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་ཆེན་པོ་མཉམ་རྫོགས་གཞི་ཀློང་ཡངས་པའི་རང་ངོ་རྗེན་པར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་དང་བཅས་པའི་རྣམ་གཞག་གིས། རང་ངོ་རྟོགས་ཚུལ་གྱི་གདམས་པ་དང་སྦྲེལ་ནས་བསྟན་པ་སྟེ། ད་ནི་དེ་དག་གི་འགག་བསྡམས་པ་ནི། གཉིས་བཅས་རང་མཚན་གྱི་ཆོས་ལ་ཞེན་པ་མ་དོར་བར་ཡིད་དཔྱོད་རྣམ་རྟོག་གིས། འདི་དག་པ་དང་། འདི་མ་དག་པ་དང་། འདི་བཟང་པོ་བླང་བྱ་དང་། འདི་ངན་པ་སྤང་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཞེན་འཛིན་གྱིས་འདི་དང་དེ་ཞེས་ཁྱད་པར་ཕྱེ་བ་བྱེད་པ་ནི། རང་གིས་ཉམས་སུ་བླངས་སམ་གཞན་ལ་དེ་ལྟར་བསྟན་ནམ། མདོར་ན་འཁྲུལ་བའི་གཟེབ་འཆིང་བའི་རྒྱ་ལས་མ་འདས་ཤིང་། གང་ནམ་ཞིག་གི་ཚེ་ལ་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད། སྤང་བླང་རིས་མེད་ཀྱི་ཐ་དད་བྱ་དད་བྱེད་གཉིས་སུ་མེད་པར། ཐམས་ཅད་ཆོས་དབྱིངས་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཆོས་སྐུ་གཅིག་གིི་གཞི་ཀློང་དུ་ཕྱམ་མཉམ་དམིགས་གཏད་མེད་པར་གྱུར་ཚེ། གཉིས་མེད་ཁ་ཡིས་བཤད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་གཉིས་མེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའི་དགོངས་པ། གསང་བ་ཟབ་མོའི་གསུང་གི་མཐིལ་གྱིས་བསྟན་པའོ། །འགྲེལ་བས་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་དག་དང་མ་དག་ནི་བར་སྣང་ལ་སྤྲིན་དང་ཁུ་རླངས་ཡོད་མེད་ཀྱིས་ཕྱེ་བ་བཞིན་དུ། རྣལ་འབྱོར་པ་གང་ཞིག་སྤང་གཉེན་བླང་དོར་གྱི་རིས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་ན་གཉིས་མེད་ཀྱི་དོན་མ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བླ་མ་ཀུ་མཱ་ར་ཛ་ནི་གནས་ལུགས་རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་ཞེན་བྲལ་ཡིན་མིན་གྱིས་ཕྱེ་བ་ལྟ་བུའོ། །དོ་ཧ་ཡི་ལུང་གིས་ད་ལྟ་ཟུག་ངུ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལས་མེད་ཀྱང་ཕྱི་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པ་སྟེ། གཉིས་འཛིན་གྱི་ནད་གཞི་ཡོད་ཀྱི་རིང་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གང་ལ་ཞེན་འཛིན་དང་བླང་དོར་ལ་བློས་གཏིང་ཚུགས་པའི་མཐའ་མི་འཆའ་ཞིང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་འབྱེད་པར་མཁས་ཀྱང་རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་དང་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལ་འཛིན་པ་རྡུལ་ཆ་ཙམ་ཡང་མེད་ན། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔས་གསུངས་ཏེ། ནོར་བུ་ཕྲ་བཀོད་ལས། སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །བརྡ་དང་དམིགས་པས་མཚོན་དུ་མེད། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་རང་རིག་པ། །སྟོང་དང་མི་སྟོང་མཐའ་ལས་འདས། །ཞེས་པ་དང་། ཐལ་འགྱུར་ལས། དམ་པའི་དོན་ནི་བློ་བྲལ་ནས། །དབང་པོ་ཅིག་ཅར་གྲོལ་བ་ན། །མངོན་སུམ་མཐོང་བའི་གནད་ཀྱིས་ནི། །རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཞིག་ནས། །གང་ལ་ཞེན་དང་འཛིན་མེད་པར། །ཡང་དག་ཆོས་ཉིད་རོ་མྱངས་ནས། །ཁམས་གསུམ་ལྡོག་པའི་རྟེན་མེད་པར། །མཁའ་ལ་མཁའ་ཉིད་ཐིམ་པ་ལྟར། །རྣལ་འབྱོར་མཆོག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐོས་པས་ཡོན་ཏན་རྒྱུད་ལ་འཛིན་དགོས་ཤིང་། ཡོན་ཏན་གྱི་མཆོག་ཐོས་པ་དམ་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། དོན་ཤེས་པ་ཡིན་པས། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་འབྱེད་པའི་གནད་དངོས་ནི། ཐ་མར་འཛིན་ཞེན་བླང་དོར་དང་བྲལ་བའི་གནད་ཀྱི་གདིང་མ་ཟིན་ན་ཕན་པ་མེད་པས། རང་གཞན་གྲུབ་མཐའི་ཕྱོགས་རིས་ཁ་འཛིན་དང་། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལ་ཞེན་འཛིན་མེད་པར། བརྡ་དང་དམིགས་པས་མཚོན་དུ་མེད་པའི་ཆོས་སྐུ་སྟོང་དང་མི་སྟོང་གི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་རིག་པ་བློ་བྲལ་དོན་དམ་གྱི་གནད་དེ་མཐོང་དུས། ནམ་མཁའ་ལ་ནམ་མཁའ་ཐིམ་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ནམ་མཁའ་ཀློང་ཡངས་ལ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འགག་བསྡམས་པའོ། །ལེའུའི་མཚན། ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པ་སྟེ། ལེའུ་བརྒྱད་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་རིང་ལེའུ་བརྒྱད་པའི་མཚམས་འདི་ནས་བཞག་ན་དུས་ཚོད་ཀྱང་ཚང་ནས་འདུག ཆོས་ཁྲིད་རྗེས་མ་དེ་ལེའུ་དགུ་བ་ནས་དབུ་བཟུང་ནས་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། ལེའུ་དགུ་བའི་དབུ་དང་པོ་ནས་རིག་པ་ངོ་སྤྲོད་ལ་ཐུག་ཡོད་པས། ད་རེས་ཀྱང་དུས་རྒྱུན་གྱི་ཁྲིད་ཆེན་གྱི་འགྲོས་ལྟར་དུ། དེའི་སྐབས་སུ་བརྡ་དང་དོན་གྱི་ངོ་སྤྲོད་ཕྱག་ལེན་ལ་བསྟར་རྒྱུ་བྱེད་དགོས་པས། སང་ཉིན་གྱི་ཆོས་ཁྲིད་ལ་ཡིད་བཞིན་མཛོད་ཀྱི་དོན་ཁྲིད་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཕྱག་དཔེ་རེ་སྣོམས་ཤོག དེ་ཉིན་གྱི་འཕྲོ་ནས་དངོས་གཞིའི་རྣལ་འབྱོར་ལྔ་ཡིས་མགོ་བཟུང་ནས་སྲོག་རྩོལ་དང་འོད་གསལ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་བཤད་ནས། དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་སྲོག་རྩོལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་དང་བསྟུན་ཏེ། ད་རེས་རླུང་སྦྱོང་འདི་གལ་ཆེན་དུ་བཟུང་ནས་སང་ཉིན་བརྩིས་པའི་རླུང་སྦྱོང་ཉི་མ་བདུན་ཙམ་ཞིག་ལ་ཁྲིད་སྦྱོང་མཛད་རྒྱུའི་འཆར་འགོད་བྱས་ཡོད། ཆོས་ཁྲིད་དང་ཁྲིད་སྦྱོང་ལ་ཉིན་བཞིན་ཞུགས་རྒྱུ་དེ་ལ་གསར་བུའི་རིགས་ལོ་ཆུང་དེ་སྔོན་འདི་འདྲའི་ནང་དུ་ཞུགས་མ་མྱོང་བ་དང་། བརྩོན་སེམས་ཀྱི་དམ་བཅའ་ཧ་ཅང་བརྟན་པོ་མ་ཡིན་པའི་རིགས་ལ། འཚེར་སྣང་དང་དཀའ་སྣང་ཡོང་སྲིད་རྒྱུ་རེད། འོན་ཀྱང་ཆོས་དོན་སྙིང་ནས་གཉེར་འདོད་ཡོད་པའི་བརྩོན་སེམས་ཅན་ལ་ནི། དགེ་འདུན་འདུས་པ་མང་ཚོགས་འདི་འདྲ་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་ཁྲིད་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུ་ད་རུང་ཡུན་ཅུང་ཟད་རིང་ན་ཅི་མ་རུང་། འདུས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ཉམས་ལེན་གྱི་བསྐྱེད་རྒྱག་ལུགས་འདྲ་ས་མི་འདུག་དགོངས་མཁན་ཡང་ཡོད་ངེས་ཅན་རེད། གང་ལྟར་ཚང་མས་སྐུ་ངལ་འོ་བརྒྱལ་ལ་མི་འཛེམ་པར་ཆོས་ཁྲིད་ལ་ཆག་མེད་ཀྱིས་ཞུགས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཕྱོགས་ནས་ཕེབས་པ་དག་དང་། རྫོགས་ཆེན་ཚང་གི་གཞུང་གྲྭ་ཆེ་རིམ་པ་རེ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྲིད་སྦྱོང་ལ་འབད་པ་ཆེར་བསྐྱེད་མཛད་རྒྱུ་དེ་ཚོ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞུ་བ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་མང་པོས་གཟིར་བའི་འཁོར་བའི་གནས་འདི་ནས་ཐར་བའི་ཐར་བ་ཞིག་ཐོབ་དགོས་ན་སྒོམ་བརྒྱག་དགོས་པས་མ་ཚད། རང་གཞན་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་འགོད་པའི་རྣམ་མཁྱེན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཞིག་ཐོབ་དགོས་ན་དེ་ལས་ཀྱང་སྒོམ་བརྒྱག་དགོས། སྒོམ་མ་བརྒྱབ་པར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་རྒྱུ་ཞིག་མི་སྲིད་པའི་ཚུལ། མ་སྒོམ་སངས་རྒྱས་རྒྱལ་བས་མ་གསུངས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། སྦྱངས་ནས་བྱང་དགོས་པ་དང་། བསྒོམས་ནས་གོམས་དགོས་པ་ཡིན། དེ་མིན་པར་འཁྲུལ་བ་རྒྱ་འབྱམས་ཀྱི་ངང་ལ་གློད་བཞག་དུས་མ་འཁྲུལ་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཤིག་ཇི་ལྟར་རྙེད་ཡོང་། རིག་ངོ་འཕྲོད་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷག་པར་དུ་སྒོམ་དགོས་ཏེ། རིག་ངོ་འཕྲོད་ཀྱང་དེའི་ངང་མ་གོམས་ན། རྣམ་རྟོག་དགྲས་ཁྱེར་གཡུལ་ངོའི་བུ་ཆུང་བཞིན། །ཡུལ་རྐྱེན་མི་ཐེག་ཐ་མལ་བ་དང་མཚུངས། །ཉམས་སྣང་མི་འཕེལ་སྒོམ་པའི་ལག་རྗེས་བྲལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་སྒོམ་མེད་ཀྱི་ཆོས་ལ་དམིགས་གཏད་མཚན་མ་ཅན་གྱི་སྒོམ་ཞེན་འཛིན་ཅན་ཞིག་རྒྱག་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་། སྒོམ་དུ་མེད་ཀྱང་ངང་བསྐྱང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། ཡང་འགའ་རེས་སེམས་ལ་ང་ལ་རིག་ངོ་ཞེས་པ་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་སྤྲད་མ་མྱོང་། རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཁྲིད་ཞུ་བ་ནི་ད་རེས་ཐེངས་དང་པོ་ཡིན། ཅི་སྒོམ་འདི་སྒོམ་གཅིག་ཀྱང་མི་འདུག་ཙོག་ཙོག་བྱས་ནས་བསྡད་འདུག་དུས་རྣམ་རྟོག་འདྲ་མི་འདྲ་འདི་མི་ཤར་བསམ་རྒྱུ་ཞིག་མི་འདུག་སྙམ་ན། དེ་ཡང་སྒོམ་གྱི་ཕྱོགས་ལ་གོམ་པ་ཞིག་སྤོས་སོང་བ་ཡིན། དེ་སྔོན་ལ་རྣམ་རྟོག་གི་སྤྲིན་ཁ་འཚུབ་ནས་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་ཁ་ལོ་སྒྱུར། ཉོན་མོངས་དུག་ལྔའི་དུག་འཐུང་སྟེ་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་ཁུངས་ཤིག་མཐོང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་ལོན་མ་མྱོང་པའི་ཡོང་སྒོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན། ད་རུང་དེ་ལ་མཐུད་ནས་སེམས་རྣམ་རྟོག་དེ་ཇི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པར་བརྩད་བཅད་ཡག་བྱས་ནས་ཞིབ་ཀྱིས་ལྟ་ཡག་གྱིས་དང་། ངོ་བོ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ལ། རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དང་། རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང་བརྟག་པར་གྱིས་དང་། ཡོད་རྒྱུ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཞིག་ཡིན་དུས་དེ་ལྟར་བརྟགས་དཔྱད་བྱེད་རྒྱུ་ལོས་ཡོད། དབྱིབས་དང་ཁ་དོག ཟུར་བཞི་ལོགས་བརྒྱད། ཐོག་ཞབས་ཐམས་ཅད་ལ། དཔེར་ན་རྒྱུ་དངོས་པོ་ཉོ་ཚོང་བྱེད་པའི་ཚོང་རྫས་ཤིག་ལ་ལྟ་ལྟ་བྱས་ནས་ལྟོས་དང་ལྟ་རྒྱུ་ཞིག་ལོས་ཡོད། དེ་དག་མེད་པ་ཡིན་ན་མེད་པའི་རྟགས་རེད། གལ་ཏེ་མེད་པ་རི་བོང་གི་རྭ་འདྲ་འདྲ་ཡིན་ན་དྲན་བསམ་དེ་གང་ནས་བྱུང་བ་འདུག་ལ་སོགས་པས་དཔྱད་ནས་ཕུགས་ཆོད་དང་། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཉིས་ཀའི་ཐོག་ནས་འདི་རེད་ཟེར་ནས་མཛུ་གུ་བཙུགས་ས་མ་ལོན་པར། ཡོད་མེད་གཉིས་ཀའི་ཟེར་ཐག་མི་ཆོད་སར་ཐོན་ན། དེ་དུས་སེམས་ཀྱི་བྱུང་གནས་འགྲོ་གསུམ་གྱི་ཕུགས་ཆོད་ནས་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ལ་ཉེ་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། རྣམ་རྟོག་ཤར་དུ་ཆུག ཤར་བའི་རྩལ་རྫོགས་སུ་ཆུག ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཤར་དུ་ཆུག དེ་ནས་དེའི་རྗེས་མཐུད་མེད་པའི་མ་བཅོས་བཟོ་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་བཞག་ནས། ཁོ་ལ་ཅི་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་འདུག་ལྟོས་དང་། གཞི་མེད་ཡེ་གྲོལ་གྱི་ངང་ལ་སྤྲིན་ནམ་མཁའ་ལ་དེངས་པ་དང་འདྲ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཀྱི་སྟེང་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཉིད་ཐོབ་དགོས་པ་ཡིན། སེམས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རྙེད་དགོས་པ་ཡིན། རྣམ་རྟོག་ཤར་རྒྱུ་མེད་དུས་ཤི་སོང་བ་ལོས་ཡིན། རྣམ་རྟོག་རང་གྲོལ་དུག་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་ངོ་བོར་ཤར་དུས་སྒོམ་སྐྱེས་པ་ཡིན། ད་ཙོག་ཙོག་བྱས་ནས་བསྡད་དུས་རྣམ་རྟོག་ཤར་ཡོང་བར་འདུག་སྒོམ་དུ་མི་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། སྒོམ་གྱི་གདན་པ་དེ་ནས་འཇོག་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་སྟེང་ནས་སྒོམ་ཡོང་དགོས་པ་རེད། དགུན་ཁ་ཆུ་འཁེངས་ནས་དར་དུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་དེ་འཁྲུལ་བའི་སེམས་རེད། མ་འཁྲུལ་བ་དེ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དབྱར་ཁ་ཆུ་མ་འཁེངས་ནས་ཆུ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་དེ་རེད། དར་ཆུ་མ་ཡིན་ཡང་དར་གྱི་ངོ་བོ་ཆུ་ལས་མ་འདས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཡེ་ཤེས་མ་ཡིན་ཡང་དེའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་རེད། དེ་འདྲའི་སེམས་ཉིད་འཁྲུལ་མ་མྱོང་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་སུ་ལ་ཡང་ཡོད་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན། ང་ལ་ཨེ་ཡོད་ཅི་ཤེས་བསམ་ག་ལ་དགོས། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་སུས་བསྒོམས་ནའང་གོམས་སུ་ཡོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་སུས་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབས་ན་འགྲུབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། གོམས་ནས་འཁྲུལ་བའི་དྲི་མ་དག་ནས་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཇི་བཞིན་པ་མངོན་དུ་གྱུར་ཡག་རེད་དུས་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཇི་ཙམ་ངང་དུ་གྱུར་ན་དེ་ཙམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེས་ན་ལས་དང་པོ་བས་ལུས་ཀྱི་འདུག་སྟངས་བཅས་ནས་སེམས་ཀྱི་གཞག་ཐབས་ལ་ཞོག དེ་ཡང་སྔར་རྗེས་མ་བཅད་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་དོར། ཕྱིས་འདུན་མ་བསུ་ཡིད་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག་བཅད་ནས་དར་ཅིག་ལ་སྡོད་དང་། དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་འཛིན་སྐྱེ་བ་ཡིན། སྒོམ་རྒྱག་དུས་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་དལ་མོ་གྱིས་དང་རྣམ་རྟོག་དབང་དུ་འདུས་ནས་འཁྲུལ་རྒོད་ཀྱི་འཚུབ་མ་རང་སར་འཇགས་རྒྱུ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་ཡིན། རླུང་སེམས་གཉིས་ཀ་བྱེད་ལས་གཅིག་པ་ལྡང་ནས་རྣམ་རྟོག་གི་འཚུབ་མ་ལྡང་བ་རེད། འཁོར་བའི་སེམས་ལ་ལྟོས་དང་སེམས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དུ་དབྱེ་རུ་ཡོད་ཅིང་། འགའ་རེ་རྟོག་བཅས་དང་། འགའ་རེ་རྟོག་མེད་ཡིན། མི་རྟོག་རྨུན་པོའི་ཀུན་གཞིའི་ངང་དུ་བག་ལ་ཞ་རྒྱུ་དེ་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་རེད། ཇི་ཙམ་བསྒོམས་ནའང་འཁོར་བ་ལས་མི་འདའ་ཞིང་། བསོད་ནམས་མེད་ན་སྲིད་རྩེ་ལ་མི་སྐྱེ་བར་ས་འོག་གི་འཕྱི་བ་དགུན་ཟླ་གསུམ་གཉིད་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ལེན་འགྲོ་བའང་གསུངས་ཡོད། དྲན་མེད་ལྕགས་མཁར་སྒོ་མེད་ཀྱི་ནང་ལ་ཚུད་ན་དེ་འདྲ་རེད། རྣམ་རྟོག་འཕྲོ་རྒོད་ཀྱི་དབང་ལ་ཤོར་ནས་རང་དབང་མེད་ན་སྐྱོན་ཆེ་བས་མ་ཚད། རྟོག་མེད་ལྕགས་མཁར་སྒོ་མེད་ཀྱི་ནང་ལ་ཚུད་ནའང་དེ་ལས་ཀྱང་སྐྱོན་ཆེ་བ་ཡིན། དེས་ན་ཚོགས་བརྒྱད་སེམས་ལས་གྲོལ་བའི་ཆོས་དབྱིངས་གཡོ་བ་མེད་པ། དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཐ་མི་དད་པ། སྟོང་གསལ་ཀ་དག་གི་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པའི་རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད་ན། དེ་ལ་གོལ་ས་ཞིག་དང་ནོར་ས་ཤོར་ས་ཞིིག་མེད་པ་ནི་ཆོས་དབྱིངས་མཛོད་ཀྱི་ནང་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་རེད། ཡིན་ན་ཡང་དེ་ལ་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་བློ་ཡིས་བཟོ་འཆོས་དང་སྒྲོས་བཏོད་ནས་གཏོར་མ་བཅའ་བཅའ་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་མ་རེད། དེ་ཡིན་ན་བཟོ་མེད་བློ་བྲལ་རྗེན་པ་ཅི་ལ་ཐོགས། རང་བབས་སུ་བཞག་ནས་རང་ངོ་སྐྱོང་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པར་གསར་དུ་བཟོས་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། གསར་དུ་བཟོས་པ་ཞིག་མིན་པས་ན་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། མདོར་ན་མ་བཅོས་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཐད་ཀར་སྐྱོང་བ་ལས་གཞན་དུ་མེད་པ་ནི་ཆོས་དབྱིངས་མཛོད་ཀྱི་ནང་ནས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པས། གཏད་མེད་རིག་སྟོང་རྗེན་པའི་ངང་ལ་བཞག་པ་ཙམ་ཞིག་སྒོམ་གྱི་དོན་པོ་རེད། འདིའི་ནང་ལ་མཁན་སྤྲུལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འདུས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོའི་དབུ་འཛིན་མཁན་དང་། མཁས་མང་ཚོགས་པའི་དོ་ར་ནས་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་བརྒྱ་ཚོ་སྟོང་ཚོ་ལ་དཔེ་ཁྲིད་གནང་བའི་མཁས་པའི་དབང་པོ། དེ་བཞིན་དུ་ལོ་མཚམས་ཟླ་མཚམས་མང་པོ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་མཛད་ཅིང་བསྙེན་སྒྲུབ་ཚད་ལ་འཁྱོལ་བའི་ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡོད་པ་ང་བས་ལྷག་དང་ལྷག་ཅི་འདྲ་མང་པོ་འདུག འོན་ཀྱང་སྐྱེས་སྔ་ཕྱི་དུས་རབས་སྔོན་རྗེས་ཀྱི་ཁྱད་ཐང་ཞིག་དང་། དམ་པ་གོང་མ་སངས་རྒྱས་དངོས་བྱོན་དེ་ཚོས་ཞལ་མཇལ་གསུང་ཐོས་ཡོད་མེད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་དང་མི་རབས་ཤིག་གི་སྔོན་རྗེས་ཡོད་པའི་སྟབས་ཀྱིས། ང་མཐོ་ས་ཞིག་ལ་འགོས་ནས་མར་ཁ་འཁོར་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་རེ་སྤེལ་རྒྱུ་ལ་ཁེལ་བ་རེད། ཁྲིད་དང་བཤད་པ་ཞིག་གི་དོད་ཐུབ་བྱེད་དགོས་དུས་དད་མོས་ལྷག་བསམ་གཙོར་འཛིན་གྱིས་མར་གཅིག་ཞུས་མ་བསྡད་ན་ཐབས་མེད་པ་ལས། ཐོས་བསམ་གྱི་གྲལ་དུ་ཉི་མ་གཅིག་ལ་ཞུགས་མ་མྱོང་བའི་མི་ཡིས་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་སྟོང་ཕྲག་གི་དབུ་ནས་མར་ཉིན་རྟག་པར་ཅི་ཞིག་བཤད་ཡོང་། གཙོ་བོའི་ཆ་ནས་བསྟན་པ་ཉམས་དམའ་ཉག་ཕྲའི་དུས་རབས་གསར་རྙིང་གི་སྦྲེལ་མཚམས་འདིའི་སྐབས་ནས་བརྒྱུད་པའི་བར་ཐག་སྦྲེལ་བྱེད་ཅིག་ཉན་སོང་བའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཐོབ་ནས་ཚེ་ཡི་ལྷག་མ་དོན་ལྡན་དུ་གྱུར་ཐལ་བསམས་པའི་འུར་ལངས་ནས་བཟོ་མ་ཤེས་ཀྱང་བཟོ་བའི་བཟོ་སྟངས། མགར་མ་ཤེས་ཀྱང་མགར་རའི་འདུག་སྟངས་བྱས་བསྡད་ནས། བརྒྱུད་པ་བཟང་པོའི་བྱིན་རླབས་སྙིང་དབུས་སུ་བཅངས་པའི་དད་གདུང་དང་། བསྟན་རྒྱུན་དྲི་མེད་འཛིན་པའི་ལྷག་བསམ་སེམས་ཤུགས་གཙང་མ་གཅིག་པུ་གཙོར་འཛིན་གྱི་ཐོག་ནས་བཤད་མདོག་བྱས་པ་ཡིན། གང་ལྟར་ང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པ་ཞིག་གི་རང་བློས་དཔྱད་པའི་ཚིག་དོན་ལ་འགལ་ནོར་འཁྲུལ་བ་ལོས་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་བབས་གཞུང་ཁུངས་མའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་མི་ཚིག་གིས་མ་བསླད་པར་ཤར་འདོན་གྱིས་རྒྱུན་སྤེལ་བ་ནི། དོན་དང་ལྡན་པ་སྙིང་པོའི་བསྟན་པའི་སྲི་ཞུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ཅིང་། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མས་ཀྱང་ཕྱི་རབས་བརྒྱུད་འཛིན་པའི་མིག་ལྟོས་ལ་དགོངས་ནས། རྩ་བ་རྒྱུད་ཀྱི་རང་ཚིག་ཏག་ཏག་འཁྲུལ་མེད་དུ་གནད་ཀྱི་དོན་པོ་རུ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡེབས་མཛད་ནས། འགྲེལ་བ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་དངོས་མ་ཏག་ཏག་གིས་མཛད་པ་དེ་ཚོ། གཅིག་ན་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ཚན་ཁ་མི་ཡལ་རྒྱུ་དང་། གཉིས་ན་རང་བཟོས་འདོད་གཞུང་གིས་མ་བསླད་པ་ཞིག་དགོས་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་པའི་དགོས་གནད་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་ངེས་སྙམ། མདོར་ན་དུས་ཀྱི་ཐ་མ་ལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྨད་བྱུང་ཆོས་ཀྱི་གྲུ་ཆེན་པོ་ལ་འདི་ལྟར་རང་རེ་ཆོས་གྲོགས་ཚང་མ་དང་མཉམ་དུ་ཞུགས་རྒྱུ་བྱུང་བ་འདི། སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། ལས་དང་སྨོན་ལམ་མཐུན་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དུས་སུ་སྨིན་པ་ཡིན་པ་ནི་བཤད་མེད་ཀྱི་ཐོག་ནས། མི་འགའ་རེས་བལྟས་ན་རྫ་ལུང་གངས་ཁྲོད་དང་། ནགས་གསེང་གི་ཕུ་ནས་མི་འགའ་རེས་དུས་ཚོད་ཉིི་མ་དོན་མེད་ལ་འཕྲོ་བརླག་བཏང་ནས་འདུག་སྙམ་ན་མི་ཤེས་ཀྱང་། འུ་ཆ་ཁ་རང་གིས་བསམས་ན་དུས་སྙིགས་མའི་སྐབས་སུ་དོན་གྱི་བསྟན་པ་ངོ་མ་རྒྱ་མཐོངས་ནང་གི་ཉི་ཞུར་ལྟ་བུའི་རྟོགས་པའི་བསྟན་པ་སྒྲུབ་པས་བཟུང་ཡོད་སྙམ་ནས་སེམས་བདེ་ནས་ཡོད་པ་རེད། ཆོས་ཁྲིད་དབུ་བཙུགས་ནས་ཟླ་བ་གཅིག་ཕར་ཆེར་རེད། དེའི་ཚེ་ལ་བར་ཆད་དང་ཉེ་འཚེ་གང་ཡང་མ་བྱུང་ཞིང་། ད་རུང་ཡིན་ན་ཆོས་དབྱིངས་མཛོད་ཀྱི་ཆོས་ཁྲིད་འདི་ཁྲིད་སྦྱོང་ཟུར་བ་དག་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག་ལྷག་ཙམ་ཞིག་ཡོད་ལ། འདས་པའི་ལོ་བཅུའི་རིང་ལ་སྤྱི་ལྡོག་ནས་བར་ཆད་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོང་མ་མྱོང་། ད་རུང་ཡང་འབྱུང་རྒྱུ་མ་རེད། རྣམ་པ་ཚོས་སྒེར་སོ་སོའི་རང་ངོས་ནས་རང་རང་རང་གི་འཚོ་ཁམས་དང་བསྟུན་པའི་མཐུན་རྐྱེན་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཐུགས་གཟབ་མཛོད། འདིའི་ནང་ལ་ཕྱི་ནས་ཕེབས་ཡོང་བའི་དོན་གྱི་ཆོས་པ་རྣམ་དག་བྱ་བཏང་སྦས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཚུལ་མཛད་པ་མང་པོ་ཡོད་ངེས་པ་དང་། འདིའི་གཉུག་མར་གནས་པ་གཤིན་རྗེའི་སྒྲུབ་ཕུག་དང་། དཔལ་སྤྲུལ་སྒྲུབ་ཕུག་སོགས་ས་མཐོ་ས་གྲང་ས་ལ། དགུན་གྱི་ཟླ་བ་གསུམ་པོར་བཞུགས་ཡོད་པའི་ཉམས་ལེན་པའང་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཡོད་ལ་ད་རུང་ཡུན་དུ་བཞུགས་ན་དེ་ལས་ཀྱང་བཟང་ཞིང་། འོན་ཀྱང་ཕ་ཡུལ་ཁ་ཐག་རིང་པོ་རེད་ཁྱེད་རྣམ་པ་ལ་མཐུན་རྐྱེན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་སྐུ་ངལ་ཅི་ཡོད་གསུངས་ཤོག་དང་། པདྨའི་ཐང་གཞུང་གིས་རོགས་རམ་བྱེད་པ་དང་། ཡང་ན་ས་འདིའི་འབྱོར་ལྡན་པ་ཚོས་ཀྱང་མཐུན་རྐྱེན་ཞབས་ཞུ་ཅི་དགོས་སྒྲུབ་ངེས་ཡིན། མདོར་ན་ཚང་མ་ཐུགས་ལྷོད་ལྷོད་བག་ཕེབས་ཕེབས་མཛད་པ་དང་། ལེགས་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སྐུ་གཟུགས་ལ་ཐུགས་བཞག་མཛོད་ཞུ་བ་དང་བཅས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔ་རབས་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབས། ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་འཁྲུག་རྩོད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད། བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉིས་དང་། དགྲ་བགེགས་གཉིས་ཀྱི་གཙོས་བྱས་པའི་བཟང་འབྲེལ་ངན་འབྲེལ་ཐོགས་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་རྙེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་གནང་བར་ཞུ། །བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་རླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་བཅུ་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་མ་གྱུར་འགྲོ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན། གཞི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལས་ཅིར་ཡང་ཤར་བའི་གཞི་སྣང་གྲོལ་འཁྲུལ་གྱི་གནས་སྐབས་ན། གཞི་སྣང་རང་སྣང་ཡིན་པར་མ་ཤེས་ནས་གཞན་དུ་བཟུང་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འཁྲུལ་པ་ཇི་ལྟར་བྱུང་ན། རྒྱུ་མ་རིག་པ་གསུམ་དང་རྐྱེན་བཞི་དམིགས་པ་མ་དག་པའི་ཆ་དེ་ལས་སྣང་བ་གཅིག་ལ་ཤེས་པ་གཟུང་དང་འཛིན་པའི་ཆ་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་དུས་ཡིད་དྲུག་འཛིན་པ་མ་འགགས་པར་ཤར་བས་ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་བག་ལ་ཉལ་གྱི་ཆར་ཤར་བས་རིག་པའི་ཉི་མ་མ་རིག་པའི་སྤྲིན་གྱིས་བསྒྲིབས་ཏེ་ཡུལ་དྲུག་གི་སྣང་བ་ལ་འཁྲུལ་ཞིང་འཕྱན་པའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལས་འགའ་རེས་ཚ་གྲང་གསོད་གཅོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་། འགའ་རེས་བཀྲེས་ལྟོགས་སྐོམ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་། དེ་བཞིན་དུ་གླེན་ལྐུགས་བཀོལ་སྤྱོད་དང་གཅིག་ལ་གཅིག་ཟའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བའི་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོའི་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་ནི། མཐོ་རིས་ལ་མཚོན་ན་ལྷ་འཕོ་ལྟུང་། ལྷ་མ་ཡིན་འཐབ་རྩོད། མིའི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཟད་མཐའ་མེད་པ་སྟེ། མདོར་ན་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་མ་གཙེས་པ་མེད་པ་ནི། དཔེར་ན་རི་དྭགས་རྒྱ་ལ་ཚུད་པའམ། བུམ་ནང་གི་བུང་བ་དེ་ལས་མ་ཐར་བ་བཞིན་དུ་ལུགས་འབྱུང་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱ་རུ་ཆུད་ནས། འཁོར་ཞིང་འཁྱམས་པའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྙིང་རེ་རྗེ་དགོངས་པའི་བཅོས་མིན་གྱི་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པ་དེ་ལའང་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ནས། སྙིང་རྗེ་མཁན་རང་ཉིད་ལ་ཚུར་བསམ་བློ་ཞིག་བསྐོར་ན། ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་དབང་མེད་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་དང་འདྲ་བར་ལས་ངན་བསགས་པའི་རྒྱུ་དེ་ཡིས། ལུས་ངན་འདྲ་དང་མི་འདྲ་འདི་མ་བླངས་བསམ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་བླངས་ཏེ་འཁོར་བའི་གནས་འདིར་འཁྱམས་པའི་ཐོག་མཐའ་མི་མངོན་པ་ནི། ད་ལྟའི་སྐྱེ་བ་འདིའི་སྣང་ཤེས་ཀྱིས་ཀྱང་མཚོན་ཐུབ་པ་ཡིན། སྔ་མའི་ལུས་རྟེན་དེ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། དེ་བོར་ནས་ཕྱི་མའི་ལུས་རྟེན་འདི་བླངས་ཤིང་། རྟེན་དེའི་ལས་དབང་ཅི་འདྲ་ཡིན་པ་དང་། ཚེ་ཚད་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ། མི་ཚེའི་བྱ་བ་འདི་དང་འདི་དག་བསྒྲུབས་ནས། དེའི་འཕྲོར་ཡང་འདི་བསྒྲུབ་དགོས་བསམ་པའི་རང་དབང་གི་འཕེན་པ་སྔོན་ལ་བཏང་ནས་ཡོང་བ་ཞིག་ནི། བསམ་བཞིན་སྲིད་པ་བཟུང་པའི་སྤྲུལ་བ་ངོ་མ་ལ་ཡོད་ན་མི་ཤེས་མ་གཏོགས་དཀའ་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་རང་དབང་རང་ཉིད་ལ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དབང་མེད་ཅིག་གིས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཤིག་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་། རྒན་མོ་སེམས་བཟང་གིས་བསམ་པ་དཀར་རྐྱང་ཁོ་ན་ལས། ཁ་ཐབས་ནུས་པས་ཕན་ཐོགས་ཆེ་བ་ཞིག་སྒྲུབ་མ་ཐུབ་པ་དང་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཤིང་། ཡིན་ན་ཡང་ད་རེས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། སྔར་གྱི་ལུས་རྟེན་རྣམས་དང་མི་འདྲ་བར་འདི་བསྒྲུབས་ན་དེ་འགྲུབ་འདུག་པར་ཤེས་པས་མ་ཚད། ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཤེས། ཐབས་དེ་སྟོན་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་གྲོགས་པོ། རང་མ་འཕྱུགས་ན་ཆོས་དང་མཐུན་རྐྱེན་གྱིས་ཁྱོག་པའི་ཚོད་ལ་ཐོན་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་མིན་པར་མི་ལུས་བླངས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ཆོས་སྒོ་ལ་མ་ཞུགས། དགེ་ངོ་སྡིག་ངོ་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཤེས་པར་མི་ཚེ་སྡིག་པ་ཁོ་ནས་འདའ་བར་བྱས་ན། ཡང་ཕྱི་མའི་ངན་སོང་གི་མུན་ནག་རང་མགོ་ལ་འདྲེན་པ་ལས་ལམ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཆོས་ཤིག་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ཡང་། ཚེ་འདི་དོན་གཉེར་གྱི་འདུ་འཛི་ཏག་ཏག་གིས་གཡེངས་ནས་མི་བསྲུན་མ་རུངས་པའི་གྲོགས་ངན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་སོང་ན། དེ་ཡང་ཐར་བ་དོན་གཉེར་གྱི་གོ་འགག་སོང་བ་རེད། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྟགས་ཙམ་ཞིག་འཆང་མདོག་དང་། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་གཞོལ་འདོད་ཙམ་རེ་ཡོད་ཀྱང་། སྡིག་པས་བློ་མིག་བཀབ་སོང་དུས་ནམ་གསལ་ལ་མ་གསལ་གྱི་སྣང་བ་དང་འདྲ་བར་རྟགས་ཙམ་བཟུང་བའི་དགེ་སྡིག་བར་མའི་བྱ་བ་ཡིས། མི་ཚེ་གཡང་ལ་བསྐྱུར་ན་ཤི་ཁར་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་དོན་དག་མ་འགྲུབ་པའི་ཞེ་འགྱོད་བློ་ལྷག་ཅིག་དང་ལྷན་དུ། ཤི་མིག་གསོན་ལ་ལྟ་བཞིན་དུ་ཆོས་གོས་ཀྱི་འོག་ནས་ཀྱང་ཆོས་མེད་སྟོང་ལོག་ལག་སྟོང་ལ་འགྲོ་དགོས་པའི་དུས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་དགེ་སྡིག་འདྲེས་མར་སྤྱོད་བཞིན་དུ་ཚིག་གི་ཐོས་པ་ཙམ་ཞིག་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོར་བཟུང་བ་དཔེར་ན་ཆུ་མི་ཐུབ་པའི་ཆུ་ལྭ་ཞིག་ཆར་བའི་ནང་དུ་གྱོན་པ་དང་ཁྱད་མེད་པས་ངན་འགྲོའི་འཁོར་བར་མི་སྐྱེ་བ་ལ་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་ཡིན། མདོ་སྡེ་མྱང་འདས་ལས། དགེ་སློང་ལྷས་བྱིན་གྱིས་མདོ་སྡེ་གླང་པོ་ཆེའི་ཁྱག་ཚད་ཙམ་བཅུ་གཉིས་ཐོས་ཤིང་འཛིན་པར་བྱས་ན་ཡང་སེམས་དགེ་བའི་ལམ་དུ་མ་ཞོག་པའི་དབང་གིས་ངན་སོང་ལ་ལྷུང་རབས་ཀྱི་དཔེ་བྱས་ནས། ཚིག་གི་ཐོས་པ་ཙམ་ལྷུར་ལེན་པས་ངན་འགྲོ་ལས་མི་སྐྱོབ་པར་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་རེ་སྐབས་འགར་སྐྱེ་མདོག་མདོག་ཏུ་ཡོད་ཀྱང་། རང་ཉིད་ངན་འགྲོའི་འགྲོ་བར་ལྟུང་བའི་སྒོ་དགག་རྒྱུ་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་གཞན་དོན་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད། དེས་ན་ད་རེས་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་མིའི་ལུས་རྟེན་ཙམ་པོ་བ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་མི་ལུས་ཁྱད་པར་ཅན་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་པ་དེ་ཐོབ་ཡོད་པས། མཐུན་རྐྱེན་མ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཚོགས་པར་བྱས་ནས་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་གྱུར་མ་རྒན་འགྲོ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཞིག་ངེས་པར་བསྒྲུབ་དགོས་སྙམ་པའི་ཆོད་སེམས་དང་། བློ་སྣ་ཟབ་མོའི་གདམས་པ་ལ་གཏད་ན་གཏད་པ་བཞིན་དུ་ཤ་དང་རུས་པའི་རི་བོ་ཞིག་སོང་རུང་། ཁྲག་དང་མཆི་མའི་རྒྱ་མཚོ་བསྐམས་སོང་ཡང་རྟེན་འདིའི་སྟེང་ནས་ཐོད་པ་བོར་ཆོག་མ་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་ལ་ཕྱི་ནུར་མི་བྱེད་བསམས་ནས། ད་སྔོན་ལུས་ངན་བླངས་པས་གོ་མ་ཆོད་པ་ལ་བགྲང་ཚད་ཅིག་ཅི་ཡོད། དེ་མ་དགོས་ད་སྔའི་ཚེ་སྟོད་ཀྱི་མི་ཚེ་ནམ་ཟླ་ཡག་ས་དེ་ཡང་དེ་དང་དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤོར་སོང་། ད་རེས་ནི་ཆོས་ཁ་ཡིས་བཤད་པ་དང་རྣ་ཡིས་ཉན་པ་རྐྱང་པས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པར། དོན་སེམས་ཀྱིས་སྒོམ་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་སྙམ་ནས་སེམས་ཐག་དེའི་ཐོག་ལ་གཅད་དགོས་པ་ཡིན། སྤྱིར་ན་རྒྱུད་སྡེ་སྤྱི་ཡི་ཆོས་སྐད་དུ་ལྟ་བས་གཞི་བཟུང་། སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་བླངས། སྤྱོད་པས་བོགས་དབྱུང་སྟེ་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ལ་སྦྱོར་དགོས་པར་གསུངས་ཤིང་། འོན་ཀྱང་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་འདི་ནས་ནི། ཟང་ཐལ་རིག་སྟོང་གི་ལྟ་བ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ཞིང་། དེའི་རང་ངོར་གནས་པ་སྒོམ་པ་དང་། ལྟ་བ་དེས་ཟིན་པའི་བླང་དོར་འཛིན་ཞེན་དག་པའི་སྤྱོད་པ། གཞི་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ཡེ་གྲོལ་དུ་གནས་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ད་རེས་མ་བཅོས་རང་གཞག་གི་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་ཀློང་དུ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཏུ་རོ་གཅིག་པར་ཚང་ནས་ཡོད་པའི་རྫོགས་ཆེན་དོན་གྱི་ལམ་བཟང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བ་དང་འཕྲད་ཡོད་པས་ཡིན་གཅིག་མིན་གཉིས་དེ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། ཞུགས་པ་དེ་ལས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ། ཀྱེ་ལགས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་རིམ་དགུའི་ཆོས། །ཕལ་ཆེར་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་ལ་དགོངས་པ་སྟེ། །སྒོམ་དང་སྒྲུབ་དང་རྩོལ་བས་གྲོལ་ལོ་ཞེས། །བསལ་བཞག་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་མེད། །ཅེས་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། ཀྱེ་ལགས་ཞེས་རྫོགས་ཆེན་གསང་བ་མན་ངག་སྡེའི་ཡང་གསང་བླ་ན་མེད་པའི་ཐུགས་བཅུད་རྗེན་པ་མཇལ་ཐུབ་པའི་གདུལ་བྱ་དབང་རྣོན་ཤིན་ཏུ་ཡང་རབ་རྣམས་ལ་དུང་བའི་ཚིག་དང་བཅས་པས་བོས་མཛད་ནས། གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང་དབང་པོ་བསམ་པ་དང་མོས་པའི་རིམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་བཞིན་དུ། སྟོན་པའི་ཐུགས་རྗེས་དེ་བཞིན་དུ་འདུལ་ཐབས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མ་ངེས་པ་བསྟན་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཐུན་མོང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་ཐེག་པ་རིམ་པ་དགུ། ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་རིམ་བགྲོད་སྐས་ཀྱི་ཐེམ་པ་ལྟ་བུའི་རིམ་པ་མང་པོ་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་མང་པོ་དང་། ཚེ་རབས་སྐྱེ་བ་མང་པོར་ལམ་སྒྲུབ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཡོད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་ནམ། རིང་ལམ་རྒྱུ་ཡི་ཐེག་པས་གདུལ་བར་བྱ་བའི་གང་ཟག་ལ་དགོངས་ཏེ། དེའི་བློ་རིམ་དང་མཐུན་པར་གསུངས་པ་ཡིན་པ་དང་། ཐབས་ཀྱིས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་སྔགས་ཐུན་མོང་གི་སྐབས་སུ་ཡིན་ན་ཡང་བསྐྱེད་རྫོགས་ལམ་གྱི་རིམ་པའི་སྤྲོས་པ་ཅན། སྐྱེ་བ་མང་པོར་བརྒྱུད་དེ་གཟོད་ལམ་འདིར་ཞུགས་པ། སྒོམ་དང་། སྒྲུབ་དང་། རྩོལ་བས་གྲོལ་བའི་ལམ་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་དག་གི་ནང་ལ་འདིའི་ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་ནང་ནས་བསྟན་ཡོད་པའི་རྩོལ་མེད་རང་གཞག་གི་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་བསལ་བཞག་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་རྗེན་པ་རྗེན་གཅེར་དུ་བསྟན་པ་ནི་མཐོང་བ་མེད་ཅེས་པའོ། །འདིས་གཏན་ལ་དབབ་བྱའི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་དང་། སྦྱངས་བགྲོད་ཀྱི་ས་ལམ། མཚན་བཅས་ཀྱི་བསྐྱེད་རྫོགས། དམིགས་བཅས་ཀྱི་དམ་ཚིག ངན་པ་བཟང་པོར་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར། གང་སྣང་ཅི་ཤར་ཐམས་ཅད་སྒྲོ་སྐུར་དང་དབྱེ་བསལ་མེད་པའི་ཡེ་གྲོལ་རྣམ་པར་དག་པ། རིན་པོ་ཆེའི་གསེར་གླིང་ལ་ཕྱིན་ན་ས་རྡོ་ཕལ་བ་བཙལ་ཀྱང་མི་རྙེད་པ་ལྟར་དུ་མ་གྲོལ་བའི་ཆོས་བཙལ་ཀྱང་མི་རྙེད་པ། ཟང་ཐལ་ཆོས་ཟད་ཀྱི་རིག་པ། རྒྱ་ཡན་བར་མེད་ཆེན་པོ། མ་བསྒོམས་མངོན་འཚང་རྒྱ་བའི་རིག་སྟོང་རྗེན་པ་བཟོ་མེད་ཀྱི་ངང་ལ། ལེ་ལོ་ཅན་ཡང་རྩོལ་མེད་བློ་འདས་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་བཙན་ཐབས་སུ་ངོ་སྤྲད་པའི་གདམས་པ་གཅིག་ཆོག་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །སྒོམ་སྒྲུབ་རྩོལ་བློའི་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཀུན་ལས་འཕགས་པའི་ལམ་འདིའི་ཁྱད་ཆོས། ད་རུང་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། ལམ་འདི་སྟོན་ལ་ལྷར་བཅས་འཇིག་རྟེན་ན། །ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་ཆོས་སྐུ་ཉག་གཅིག་ཡིན། །ཆོས་སྐུའི་བསྟན་པ་ཇི་སྙེད་གནས་པ་ལས། །ཆོས་དབྱིངས་མཛོད་འདི་ཆོས་ཀྱི་ཉིང་ཁུ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། སྲས་བཅས་རྒྱལ་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྟོད་དབྱངས་བསྔགས་པའི་སྒྲ་ཡིས་ཕྱོགས་བཅུ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་འགེངས་པ། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་གི་གསང་བ་ཟབ་མོ། ཆོས་སྐུའི་མཆོད་སྡོང་ཆེན་པོ། གསུང་རབ་ཀུན་གྱི་ཡང་བཅུད་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུ་འདི་ཉིད། རང་རེ་ཕྱི་རབས་ཀྱི་གདུལ་བྱར་སྐུའི་ཞལ་ཚབ། གསུང་གི་འདྲ་འབག ཐུགས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་འཕོ་བའི་དགོངས་བཅུད་ཐམས་ཅད་གླེགས་བམ་གྱི་རྣམ་པར་བཞག་ཡོད་པའི་ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་རང་འགྲེལ་ལུང་གི་གཏེར་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་སྐལ་པ་བཟང་པོ་མངོན་དུ་གྱུར་ནས། འཆད་བཞིན་པའི་སྐབས་ལས། འདི་ཉིད་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་རྡོ་རྗེའི་གནས་གསུམ་དུ་བསྡུས་ཏེ་འཆད་པ་ལ། གཞི་ལམ་དང་འབྲེལ་བའི་རྣམ་གཞག་མང་དག་ཅིག་བཤད་གྲུབ་ནས། ལེའུ་བརྒྱད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ལེའུ་སོང་ནས།

ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་དུ་ལ་བཟླ་བར་བསྟན་པ་སྟེ་ལེའུ་དགུ་བའི་འགྲེལ་པ།

དེ་རིང་ནི་ལེའུ་དགུ་བ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཀློང་དུ་ལ་བཟླ་བའམ་ཐག་ཆོད་པར་བསྟན་པའི་ལེའུ་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། འདི་ལ་འཆད་ཉན་གྱི་སྐབས་སུ་འཛིན་བདེ་བའི་ཆེད་དུ་ས་བཅད་ཀྱི་ཚོམ་ལྔ་ཡི་ཁོངས་སུ་བསྡུས་ནས་འཆད་པ་ལ། མཁའ་ཀློང་བློ་ལས་འདས་པར་ཆིངས་སུ་བཅིངས་ནས་གང་དུ་ལ་བཟླ་བྱའི་རིག་པ་ངོ་སྤྲད་པ་དང་། རིག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་འདས་པའི་གནད་བཀྲོལ་བས་ལྟ་སྒོམ་གྱིས་ལ་བཟླ་བ་དང་། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྣང་སྤྱོད་ཐ་མལ་ལས་ལོག་པའི་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱིས་འགག་བསྡམས་པ་དང་། མ་བྱས་དོན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པར་དོན་བསྡུ་བ་དང་། ལེའུའི་དོན་བསྡུ་བ་བདག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྐལ་ལྡན་རྣམས་ལ་གདམས་པ་དང་ལྔ་ལས།

༼ཀ༽དང་པོ་མཁའ་ཀློང་བློ་ལས་འདས་པར་ཆིངས་སུ་བཅིངས་ནས་གང་དུ་ལ་བཟླ་བྱའི་རིག་པ་ངོ་སྤྲད་པ།

དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཉིད་མཁའ་ཀློང་བློ་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་བའོ། །དེ་རིང་དངོས་གཞིའི་རིག་པ་ངོ་སྤྲོད་པ་ལ་ཐུག་པའི་ཐོག་མར་ལ་བཟླ་བས་གཞི་འདིང་བ་སྟེ།

རང་བཞིན་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ཀློང་གཅིག་ལ།།

མཁའ་མཉམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་གནམ་གཟེར་ནི།།

གནད་དུ་དྲིལ་ཏེ་བཅུད་དུ་ཕྱུང་བ་ནི།།

ཆེ་བའི་ཆེ་བ་ཀུན་བཟང་ཡངས་པའི་ཐུགས།།

རང་གི་ངོ་བོས་སྤྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་བཅད།།

ཀློང་ཆེན་གཅིག་ལ་རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་དང་།།

གྲོལ་དང་མ་གྲོལ་གཉིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་རིག་པར་ལ་བཟླ་ལ། རིག་པའི་ངོ་བོ་གཉིས་མེད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བ་མཁའ་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་སྟེ། ཀློང་ཆེན་སེམས་ཀྱི་གནམ་གཟེར་ཡངས་པ་ནི། རྒྱ་གར་ཡང་མ་ཆད། ཕྱོགས་གང་དུ་ཡང་མ་ལྷུང་། བདག་རྟོག་གི་བློ་དང་བྲལ་བ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་རིག་པ་སྐྱེ་འགག་མེད་པར་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་གཟུང་བས། ཡིད་དཔྱོད་བློའི་དྲི་མས་མ་གོས་པའི་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པར་མཐོང་བ་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་ཀ་དག་གི་རང་ངོ་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལས་ཐུག་ས་དང་ལ་བཟླ་ས་མེད་པའོ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྙིང་གི་མེ་ལོང་ལས། རིག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་རྟོག་གི་བློ་དང་བྲལ་བར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་པ་མེད་པར་སྐྱོལ་ཅིག འགག་པ་མེད་པ་ཅིར་ཡང་སྣང་བར་སྐྱོལ་ཅིག ཅིར་ཡང་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་སྐྱོལ་ཅིག སྐྱེ་བ་མེད་པ་འགྲོ་འོང་མེད་པར་སྐྱོལ་ཅིག འགྲོ་འོང་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྐྱོལ་ཅིག གཉིས་སུ་མེད་པ་གསལ་བ་མཐའ་གྲོལ་ཆེན་པོར་སྐྱོལ་ཅིག དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅི་ལ་ཡང་མི་རྟོག་མི་སེམས་པར་སྐྱོལ་ཅིག ཆོས་ཐམས་ཅད་གསལ་ལ་མ་ཡེངས་པའི་ངོ་བོར་སྐྱོལ་ཅིག་ཅེས་པས་འདིར་ཀ་དག་ཆོས་ཟད་རྗེན་པའི་ཆོས་སྐུ་དེར་མཐར་ཐུག་གི་སྐྱེལ་སའམ་ལ་བཟླ་སར་ཤེས་དགོས་ལ། དེ་ཉིད་མ་ཤེས་པར་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་སྐྱེ་མེད་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པར་གཅིག་གིས་བསྟན། གཅིག་གིས་བསམ་བརྗོད་མེད་དོ་སྙམ་དུ་གཟུང་ཡང་། མིང་མེད་མིང་དུ་སོང་བ་ལྟར། བསམ་བརྗོད་མེད་པ་རྟོག་པའི་དོན་ཕྱིར་སོང་ནས་སེམས་ཉིད་རང་ངོ་ཤེས་པའི་དུས་མེད་དེ། རང་ཤར་ལས། ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་ཡིན་པར་མ་ཤེས་པར། །རྫོགས་རིམ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཁས་བླངས་ཀྱང་། །ཝ་སྤྲེའུ་སེང་གེ་དག་ཏུ་བརྫུས་པ་བཞིན། །ཞེས་སོ། །ལེའུ་གོང་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་སྣང་བའི་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་འདུས་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན་ཞིང་། འདི་ནས་གཉིས་མེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིག་པ་དེ་ཉིད་ངོ་སྤྲད་ཅིང་ལ་བཟླ་བ་ནི། རང་བཞིན་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ཀློང་གཅིག་ལ་འདུས་པའི་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཀློང་ཆེན་སེམས་ཀྱི་གནམ་གཟེར་གཅིག་པུ་འདི་ཡིས། རྫོགས་ཆེན་དགོངས་པའི་གསང་མཛོད་གནད་དུ་དྲིལ་ནས། མན་ངག་གི་བཅུད་དུ་ཕྱུང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན། ངོ་བོ་སྟོང་པས་རྒྱ་གར་ཡང་མ་ཆད། རང་བཞིན་གསལ་བས་ཕྱོགས་གང་དུ་ཡང་མ་ལྷུང་། གཉིས་མེད་མཉམ་པས་བདག་རྟོག་གི་བློ་དང་བྲལ་བ། སྐྱེ་འགག་མེད་པ། སྤྲོས་བྲལ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་རིག་པ་ཉིད། ཀ་དག་གི་རང་ངོ་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན། དེ་ཡང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྙིང་གི་མེ་ལོང་གི་ལུང་དོན་འདི་བཞིན་དུ། གསལ་ལ་ཡེངས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོར་བསྐྱལ་བ། མ་ཡེངས་མི་བསྒོམ་པའི་ངང་དང་མ་བྲལ་བར་ཡིད་དཔྱོད་བློའི་སྙམ་བྱེད་དང་དེའི་དྲི་མས་མ་གོས་པའི་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པའི་ངང་ལ་ཞོག་དང་། དེའི་ཕན་དུ་ཐུག་འགྲོ་ས་ཞིག་དང་ལ་བཟླ་ཡོང་ས་ཞིག་ལོགས་སུ་མེད་ཅེས་པའོ། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཀ་དག་གི་རང་ངོ་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ངང་ལ་བཞག་དུས། ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་གོས་སྐོན་མི་ཉན་གསུངས་ན། འོ་ན་ཡིད་དཔྱོད་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ནས་འགྲེལ་བས་གསལ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། གཅིག་གིས་རྫོགས་རིམ་ཞེས་པ་དེ་སྐྱེ་མེད་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་སོ་ཟེར་དུས། ཅིག་ཤོས་དེས་བསམ་བརྗོད་མེད་པ་ཞིག་རློམ་པས་འཆོས་ནས་གསར་དུ་བཟོས་པ་མིང་མེད་མིང་དུ་སོང་བ་ལྟ་བུའི་བསམ་བརྗོད་མེད་པ་ཞིག་ཁ་ཡིས་སྨྲས་ཀྱང་དོན་དུ་བསམ་བརྗོད་ཅན་དུ་ལོག་སོང་ན། བརྗོད་མེད་དངོས་དང་ཕྱོགས་སོ་སོར་སོང་ནས། བརྗོད་མེད་ཀྱི་དོན་དངོས་དེ་རྟོགས་དུས་ཤིག་མེད་དོ་ཞེས་པའོ། །འདི་ལ་རིག་པ་རྗེན་པ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོ་སྤྲད་པ་དང་། ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་གནད་ལ་མ་བརྟེན་པར་ངོ་སྤྲད་པ་དང་། གནད་ཀྱི་ངོ་སྤྲད་པ་གཉིས་ལས།

གནད་ལ་མ་བརྟེན་པར་ངོ་སྤྲད་པ།

རིག་པའི་ངོ་སྤྲོད་དངོས་ནི་སྒྲ་ཐལ་འགྱུར་རྩ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་དགོངས་དོན་བཞིན་དུ་ངོ་སྤྲོད་ལུགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། འདི་རིག་པ་རྗེན་པ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་འཛིན་པ་ལ། གནད་ལ་མ་བརྟེན་པར་ངོ་སྤྲད་པ་དང་། གནད་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད་པ་དང་ལུགས་གཉིས་ལས། དང་པོ་གནད་ལ་མ་བརྟེན་པར་ངོ་སྤྲད་པ་ནི། ཕྱིར་མ་སྤྲོས། ནང་དུ་མ་བཟུང་། བར་དུ་མ་བཞག བློས་མ་བཅོས། རྟོག་པར་མ་འགྱུས་པའི་ཤེས་པ་བར་མེད་ཕྱལ་བ་ཟང་ཀ་མ་དེ་དུས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པས། དཔོན་སློབ་གཉིས་དར་ཅིག་ཙེན་ནེ་ཡོད་པའི་དུས་དེར་རྗེན་ཤར་རེ་བ་དེ་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ངང་ནས་ངོ་སྤྲད་པས། ཟང་མ་རྗེན་པར་མཐོང་བའོ། །ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་དག་གིས་ངོ་སྤྲད་པ་ཡིན། དབང་རྣོན་ཅིག་ཆར་བ་ལ་དེ་ལས་དགོས་པ་མིན། སྐབས་འདིའི་གནད་ལ་བརྟེན་མ་བརྟེན་གསུངས་པའི་གནད་དེ་གང་ཡིན་སྙམ་ན། འདི་བརྒྱུད་པའི་ཕྱག་ལེན་དང་སྦྲེལ་ནས་འདི་ཞིབ་བཤད་བྱེད་དགོས་པས། གནད་ལ་བརྟེན་མ་བརྟེན་ཞེས་པའི་གནད་དེ་ནི། ངོ་སྤྲོད་པའི་ཐབས་སམ་ངོ་འཕྲོད་པའི་དགོས་དོན་ཅན་གྱི་བྱ་ཐབས་སྒོ་ལུས་སེམས་ལྟ་བུའི་དམིགས་བསལ་གྱི་གནད་དང་བསྟུན་མ་བསྟུན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་གསུངས་པ་ཡིན། འདིའི་གནད་ལ་བརྟེན་མ་བརྟེན་གྱི་ངོ་སྤྲོད་བདུན་པོའི་ནང་ནས། དང་པོ་གནད་ལ་མ་བརྟེན་པ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོ་སྤྲད་པ་འདི། དབང་པོ་ཡང་རབ་ཀྱི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནད་འདུས་པའི་ངོ་སྤྲོད་ཅིག་སྟེ། གང་ཟག་གཅིག་ལ་འདིའི་ངོ་སྤྲོད་བདུན་པོ་འདི་ཚང་བར་གདབ་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་ཅིང་། སྤྱིར་རྫོགས་ཆེན་གྱི་གདུལ་བྱར་གྱུར་ཚད་ཐམས་ཅད་དབང་པོ་རབ་ཡིན་ན་ཡང་། དེ་ལའང་རྣོ་རྟུལ་གྱི་རྣམ་གཞག་གཏན་ནས་མེད་པ་ཞིག་མིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། གང་ལ་གང་འོས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཆེད་དུ་མན་ངག་ཚང་ལ་མ་ནོར་བ་གདུལ་བྱའི་ཁམས་དབང་མོས་པ་དང་བསྟུན་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། གནད་ལ་མ་བརྟེན་པའི་ངོ་སྤྲོད་པ་འདི་ནི་ཐད་ཀའི་ཤེས་པ་སོ་ན་ཡོད་དུས། བཅོས་བསླད་གང་ཡང་མ་བྱས་པའི་ཡེ་གྲོལ་རང་གསལ་ཆེན་པོ་ཐད་ཀར་ངོ་སྤྲད་པ་སྟེ། གོང་ནས་གསུངས་མ་ཐག་པའི་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་རིག་པ་ལ་ཐུག་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་རིག་པ་ཟེར་བའི་མིང་ཆེན་པོ་དེ་ལ། ཕྱོགས་མང་པོ་ནས་བཟོ་ལྟ་མང་པོ་ཞིག་བཏོད་དེ་མིང་མང་པོ་བཏགས། དོན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་མང་པོ་ཞིག་བརྒྱབ་ནས་དེ་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཆེན་པོ་བྱས་ཀྱང་། དོན་དུ་གཟུང་འཛིན་ཡིད་དཔྱོད་ཅན་དུ་ལོག་སོང་ན། རིག་ངོ་འཕྲོད་མ་དགོས་ཐག་ཇེ་རིང་དུ་སོང་བ་ཡིན། དེ་དུས་རིག་ངོ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ཕྱོགས་ཤིག་ལ་བཅར་མེད་པ་ཡིན། ཀློང་ཆེན་ཡངས་པའི་གནམ་གཟེར་གཅིག་གིས་བཏབ་ནས་ཞོག་དང་། གནད་དུ་དྲིལ་ནས་བཅུད་དུ་ཕྱུང་བ་གཉིས་ཀ་དེར་འདུས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བ། བདག་རྟོག་གི་བློ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སྐུའི་རང་ངོ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་དེ་སྤྲོས་པ་ཀུན་བྲལ་སྐྱེ་འགག་མེད་པ་ཡིན་པས་ན་ཅར་ཕོག་ཐད་ཀར་ངོས་བཟུང་པ་ལ། ཕྱིར་མ་སྤྲོ་ཞེས་པ་སྟེ། ད་སྔོན་ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་གཟུང་བའི་ཡུལ་དང་འཛིན་པའི་སེམས་གཉིས་རྒྱང་ཆད་གཉིས་འཛིན་འཁྲུལ་བའི་དབང་དུ་སོང་ནས། གཞི་ལས་གཞི་སྣང་ཤར་བ་དེ་རང་སྣང་དུ་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས། རིག་པ་དྲི་མེད་དེ་དྲི་བཅས་སུ་ལོག སེམས་རྣམ་རྟོག་གི་རྒྱ་ཡིས་འཐུམས། ངོ་བོ་ཀ་དག་གི་རིག་པ་དེ་རྟོག་པས་སྦགས་ནས། ཐོག་མེད་མཐའ་མེད་ཀྱི་བར་དུ་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་བ་རྒྱུ་འབྲས་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་པས། སེམས་ཕྱིར་སྤྲོས་པའི་རྣམ་རྟོག་གི་འཕྲོ་འདུ་མང་པོ་ཟད་མེད་ཆུའི་གཉེར་མ་འདྲ་བོའི་ཡུལ་རྗེས་ལ་མ་འབྲངས་ཞེས་པའོ། །ནང་དུ་མ་བཟུང་ཞེས་པ་ནི། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྩལ་དང་རོལ་བ་ཡིན་པས་ན། ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ལས་མ་འདས་པར་ཡང་ཡང་བསྟན་པས། རྣམ་རྟོག་ལ་སྐྱོན་དུ་བརྩིས་ན་དྲན་མེད་ལ་ཐོམ་སེ་བསྡད་པ་ཙམ་གྱིས་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་མི་ཟིན་པས་མ་ཚད་ལམ་ལོག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན། མུ་སྟེགས་པ་ལ་ཡང་དེ་འདྲ་བསྒོམ་དུ་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འགའ་རེས་རྣམ་འགྱུར་ཆད་པའི་སྟོང་པ་སྒོམ་པ་དང་། འགའ་རེས་སྣང་བ་སྤངས་པའི་སྟོང་པ་སྒོམ་པ་དང་། འགའ་རེས་ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་དང་བཅས་པ་སྐྱོན་དུ་བརྩིས་ཏེ་མི་རྟོག་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་སྒོམ་པ་དང་། བྱེ་བྲག་པས་དྲན་པ་སྐྱོན་དུ་བལྟས་ནས་དྲན་མེད་གཅིག་གི་ཐོག་ལ་བཞག་ནས་སྒོམ་ན་ཡང་། ཐར་བའི་ལམ་ཙམ་ཡང་མ་རྙེད་པ་དེས་ན་ཆེད་གཏད་རྩོལ་བ་ཅན་གྱིས་སེམས་དེ་གང་དུའང་བསྡུ་བར་བྱ་མི་དགོས་སོ་ཞེས་པའོ། །བར་དུ་མ་བཞག་ཅེས་པ་ནི། སྔ་ཕྱི་སྒོམ་མིན་བར་དེར་སུ་ཡིས་བཅུག །ཅེས་པ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཤིས་རིག་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཡོད་པས་ལྟར་མི་མངོན། མེད་པས་རྒྱ་མ་ཆད། གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་ཞིག་ཡིན་པས། འདི་རེད་ཟེར་དགོས་ན་སྐྱེ་འགག་འགྲོ་འོང་དུས་གསུམ་ཐོག་མཐའ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་མཐའ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་སོང་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར། དེ་ལ་ཐོག་མཐའ་མེད་དུས་དབུས་ཀྱང་ཡོད་དོན་མེད་པ་དང་། དུས་གསུམ་མེད་པས་ད་ལྟ་བ་མ་གྲུབ་པས་ན། འདས་འོངས་དང་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀའི་བར་ན་འཇོག་འོང་ས་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་ནོ། །བློས་མ་བཅོས་ཞེས་པ་སྟེ། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། བློ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། བློ་འཁྲུལ་བ་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པས་བསྡུས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ན་རྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ལ། བློ་དེ་སེམས་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་ཕྱིར་མུ་བཞིའི་སྤྲོས་པ་འཇུག་པ་ཡིན། སྤྲོས་པའི་དྲ་ལ་ཚུད་ན་ཡིད་དཔྱོད་ཅིག་གི་ཕན་དུ་འགྲོ་ས་མེད་པས། ངོ་བོ་མི་རྟོག་པ་ལ་འཇོག་མདོག་མདོག་བྱས་ཀྱང་རྩལ་རྟོག་དཔྱོད་དུ་སོང་ནས། བལྟ་བྱ་ལྟ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་དང་། རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་གྱི་མངོན་རློམ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་འཛིན་རང་རྒྱུད་ཅན་གྱི་བཅོས་མའི་ཉམས་ལེན་གྱིས། མ་བཅོས་རིག་པའི་རང་ཞལ་ཐད་ཀར་མཐོང་བ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པར་མ་འགྱུས་པའི་ཤེས་པ་བར་མེད་དུ་ཤར་བ་ཟང་ཀ་མ་དེ་དུས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པས་ཞེས་པ་སྟེ། འདིའི་ཚིག་ཉུང་ན་ཡང་དོན་གྱི་སྟེང་ནས་སེམས་རིག་གཉིས་ཀའི་ཤན་ཕྱེས་པས་མི་ཚད་པར་ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུའི་ཤན་ཐང་ཡང་འདིས་ཕྱེས་པ་ཡིན། རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་དྭངས་གསལ་རྙོག་པ་མེད་པ། ཅིའི་ངོ་བོའི་ཡང་མ་གྲུབ་པ་དེ་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱིས་ཤེས་པའི་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་སྟེ། མེ་ལོང་དྭངས་པའི་ངོར་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་བཞིན་དུ་རིག་པའི་འཆར་ཆ་མ་འགགས་པས་ཤེས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལ། རྟོག་པ་སེམས་སུ་མ་འགྱུས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཅན། བར་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་གཞི་མེད་རྩ་བ་མེད་པའི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་འདས་ཀྱི་ཕྱལ་བ་ཟང་ཀ་དེ་ཉིད་ནི་རང་གསལ་མངོན་སུམ་པའི་ལྷག་མཐོང་དང་། རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཅེས་ཀྱང་བྱ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་ཤེས་རབ་དེ་ལྷག་མཐོང་གི་ནང་ནས་ཀྱང་ལྷག་མཐོང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པས། རིག་ངོ་ལ་ཡུལ་སྣང་འགག་དགོས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རིག་པ་སྣང་ཐོག་ལ་ཤོར་ཟེར་བ་ཞིག་མི་སྲིད་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་དམིགས་གཏད་མཚན་མ་ཅན་གྱི་སེམས་ལམ་བྱེད་དང་མཚུངས་པར། ཉམས་ལེན་གྱི་སྐབས་སུ་སེམས་གཅུར་བའི་ཐབས་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། སེམས་ནན་གྱིསབཅུར་ནས་སྒྲིམ་པོའི་བློ་ཡིས་འཇུར་མིག་ཏུ་དྲངས་པ་དང་འདྲ་བར་གཟབ་འདུག་མི་དགོས་པར། གནས་འགྱུ་ཐམས་ཅད་ལ་རིག་པས་དབང་བྱས་ཕྱིར་དུས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། རིག་པ་རང་དང་སྐད་ཅིག་ཀྱང་འབྲལ་མ་མྱོང་བ་ནི། དཔེར་ན་ནམ་མཁས་སྣོད་བཅུད་གང་ཡིན་ཡང་སྐད་ཅིག་ཙམ་ལའང་གཏོང་མ་མྱོང་བ་ལྟ་བུའོ། །འོན་ཀྱང་ད་སྔོན་ཉིན་མ་ཡན་ཆད་དུ་ཁ་ཕྱི་རོལ་དུ་འཁོར་ནས་ཕྱིའི་འཁྲུལ་སྣང་གི་ཆོས་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་ལས། ཁ་ནང་དུ་འཁོར་ནས་ནང་སེམས་དོན་གྱི་ཉམས་ལེན་གནད་དུ་ཁེལ་བ་ཞིག་ཨེ་འབྱུང་ལྟ་མ་མྱོང་བས་ན་ངོ་མ་ཤེས་པའོ། །རང་རེ་ད་ལྟ་ཡོད་སའི་གནས་འདི་ནི་ཀློང་ཆེན་བརྒྱུད་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་གྲུབ་བརྙེས་གོང་མ་མང་པོ་བྱོན་སའི་གདན་ས་ཡིན་པ་དང་། རང་རེས་འཆད་ཉན་བྱ་བཞིན་པའི་ཆོས་འདི་ནི་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཀློང་ཆེན་པའི་རྟོགས་པའི་འདྲ་འབག་ཆོས་སྐུའི་མཆོད་སྡོང་། ཡང་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས། ཆོས་དབྱིངས་མཛོད་འདི་ཆོས་ཀྱི་ཉིང་ཁུ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་གཞུང་བཟང་འདི་འདྲ་སྲིད་འདི་ན། །མཐོང་གྲོལ་ཡིན་ཏེ་ཐོས་གྲོལ་དྲན་གྲོལ་ཡིན། །འབྲེལ་པ་ཐོགས་ཚད་མ་འོངས་སངས་རྒྱས་ཡིན། །དགོངས་པ་རྙེད་ན་ད་ལྟའི་སངས་རྒྱས་ཡིན། །ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་གནས་པའི་བསྔགས་པའི་མེ་ཏོག་འཐོར་མཛད་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞུང་བཟང་འདི་འདྲ་སྲིད་འདི་ན་མཇལ་བར་དཀོན་པ་ཡིན་པའི་ངེས་པ་དེ་ཡིས། རང་རེའི་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ཐེངས་གཅིག་འདི་ཡང་དོན་མེད་མ་ཡིན་པས་མི་ཚད་པར་དོན་ཆེན་རང་གཞན་གཉིས་དོན་མཉམ་དུ་འགྲུབ་པ། དེ་ཡང་རྩོལ་བ་དང་ངལ་བ་ཆེན་པོའི་འབད་པ་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པ་དབུལ་པོའི་རང་ཁྱིམ་ནས་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་རྙེད་པའི་དཔེ་དང་མཚུངས་པར། གང་ལས་འབྲེལ་ཡོད་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་རང་གི་རྩ་བའི་བྱིན་རླབས་བརྒྱུད་པའི་བབ་སོ་མ་ཉམས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མན་ངག་གི་འཆད་ཉན་བྱེད་པ་འདི་ནི། སྤྱིར་བཏང་གི་ཐོས་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་ཚིག་ཐོག་ནས་དེད་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་མི་ཡོང་བར། བསམ་སྒོམ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་མན་ངག་ལག་ཁྲིད་ཀྱི་ལུགས་སུ་བྱེད་པ་ནི་གནད་ཀྱིི་དོན་པོ་ལ་ཐུག་ཡོད་པས། ངོ་སྤྲོད་འདི་ལ་ཞིབ་ཆ་དགོས་པ་ཡིན། ངོ་སྤྲད་རྒྱུ་དེ་ཡང་བྱིན་རླབས་འཕོ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲད་པའི་ལུགས་ཏེ། སྤྱིར་ན་ཆོས་བརྒྱུད་འདི་དང་ཁྱད་པར་འདི་ནས་དཔོན་སློབ་གཉིས་དར་ཅིག་ཙེན་ནེ་ཡོད་པའི་དུས་དེར་རྗེན་ཤར་རེ་བ་དེ་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ངང་ནས་ངོ་སྤྲད་པས། ཟང་མ་རྗེན་པ་མཐོང་བའོ། །ཞེས་པའི་ཚིག་རྡོག་མ་གཉིས་གསུམ་པོ་ལ་བརྒྱུད་པ་གསུམ་གྱི་དགོངས་པའི་སྙིང་བཅུད་བསྡུས་ནས་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། ཙེན་ནེ་ཞེས་པ་འདིས་སེམས་ཀྱི་གཞག་ཐབས་བསྟན་པ་དང་། རྗེན་ཤར་རེ་བ་ཞེས་པ་འདིས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གཞི་བསྟན་པ་དང་། བྱིན་རླབས་ཀྱི་ངང་ནས་ངོ་སྤྲད་པས་ཞེས་པ་འདིས་ལམ་བསྟན་པ་དང་། ཟང་མ་རྗེན་པ་མཐོང་ཞེས་པ་འདིས་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཡིན་པར་འདུག དེ་ལས་ཙེན་ནེ་ཞེས་པ་དེ་མ་བཅོས་པའམ་ཐད་སོར་བཞག་པ་སྟེ། ཐད་སོར་ཇི་ལྟར་བཞག་དགོས་ན་འདས་པའི་རྣམ་རྟོག་གི་རྗེས་མི་གཅོད། མ་འོངས་པའི་རྣམ་རྟོག་གི་མདུན་མི་བསུ། ད་ལྟའི་རྣམ་རྟོག་གི་ངོ་ལ་ཡང་མི་ལྟ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་བལྟ་བྱ་ལྟ་བྱེད་དང་བྲལ་བའི་རང་ངོར་བབས་ཀྱིས་ཞོག་དང་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། དེ་ལྟར་ཙེན་ནེ་བཞག་དུས་རྗེན་ཤར་རེ་བའི་རང་ངོ་ཞིག་མཐོང་བ་ནི་ངོ་སྤྲད་རྒྱུའི་རིག་པ་ཡིན་ལ། བྱིན་རླབས་ཀྱི་ངང་ལས་ཞེས་པ་ནི་ངོ་སྤྲད་ཐབས་རེད། རྗེན་ཤར་རེ་བ་དེ་སུས་མཐོང་། སུས་རྟོགས། མཐོང་བྱ་མཐོང་བྱེད། རྟོགས་བྱ་རྟོགས་བྱེད་ཅིག་ཡོད་དུས་གཉིས་ཆོས་ལས་མ་འདས་ཤིང་། གཉིས་ཆོས་ཡིན་ན་འཁྲུལ་བ་རེད། འཁྲུལ་བའི་གཞི་དེ་གཉིས་འཛིན་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན། ཇི་བཞིན་དུ་མཐོང་ཇི་བཞིན་དུ་རྟོགས་ཞེས་པ་དེ་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་བརྡ་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་ཚིག་གི་བླ་དྭགས་ཙམ་ཞིག་བཏགས་པ་མ་གཏོགས་དོན་དུ་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས། ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ། ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་སོགས་ཀྱི་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་། ཡུལ་ཡུལ་ཅན་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཟད་སོང་བའི་རང་བབས་ཙམ་ཞིག་ལ་གསུངས་པ་ཙམ་མོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་མཐའ་འཛིན་གྱི་ལྟ་བའི་འཕྲང་སེལ་བའི་རྗེས་སུ་རྗེན་ཤར་རེ་བའི་རིག་ངོ་ཇི་ལྟར་སྤྲད་ཅེ་ན། ཕྱི་ཡུལ་གྱིས་མ་བསྒྱུར། ནང་འཛིན་པས་མ་བསླད། བར་སྤང་གཉེན་གྱི་རེ་དོགས་ལ་མ་ཞུགས་པའི་སྟོང་སང་ངེ་ཅིའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་གསལ་སངས་ངེ་འཆར་ཆ་མ་འགགས་པ། ཟང་ཐལ་རྗེན་པ། ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་སོགས་ཀྱི་མཚན་མའི་ཆོས་གཅིག་དང་ཡང་མ་འདྲེས་པའི་བརྗོད་བྲལ་སེམས་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ཆོས་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། ངེས་ཚིག་འགྲེལ་ན། རྗེན་ཞེས་པ་འདིས་ཡེ་སྟོང་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་བསྟན་པ་དང་། སང་ངེ་ཞེས་པ་འདིས་རང་གསལ་འགག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་བསྟན་པ་སྟེ། གཉིས་ཀ་བསྡོམས་ན་སོ་སོར་རང་རིག་གི་ཡེ་ཤེས། སྟོང་གསལ་འཛིན་མེད་གཟུང་འཛིན་གྱི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ། རྣམ་པ་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་ལ་གནས་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན། འདི་ཉིད་ཚིག་ཙམ་དང་ཡིད་དཔྱོད་ཙམ་མ་ཡིན་པའི་ཟང་མ། ཡིན་ལུགས་གཤིས་ཀྱི་བཞུགས་ཚུལ། ཆོས་ཉིད་རྣལ་མའི་དོན་ཇི་བཞིན་པ། སྒྲིབ་བྱེད་སེམས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ལ་རྗེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལས་མི་གཡོ་བ་ལ་མཐོང་བའི་ཐ་སྙད་གོ་བརྡ་སྤྲོད་པའི་ཆེད་དུ་བཏགས་ཤིང་། སྒྲིབ་པའི་ཤུན་པ་དང་བྲལ་ནས་རྗེན་ལ་བུད་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཉི་མ་དང་མུན་པའི་དཔེ་ཡིས་བཤད་ཆོག་པ་སྟེ། རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉི་མ་ལྟ་བུ་དེ། སེམས་སྒྲིབ་བྱེད་མུན་པ་ལྟ་བུ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་འདྲེས་ཤིང་མི་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། འོ་ན་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་ནི་ཚོགས་བརྒྱད་དང་མཚུངས་ལྡན་གཟུང་འཛིན་ཅན་གྱི་དྲན་བསམ་རང་ག་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན། དེ་ནི་ཆོས་སྐུ་དང་མཚུངས་ལྡན་སོ་སོར་རང་རིག་པའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །འོན་ཀྱང་འདི་ཉིད་རྟོགས་ཀྱང་རུང་མ་རྟོགས་ཀྱང་རུང་ཀ་དག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡིན། དེ་མེད་ན་གཞི་འབྲས་གཉིས་ཀ་ལ་ཅི་ཞིག་གི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཟེར་ན། ཐོག་མའི་ངེས་མེད་གཞི་ཡི་ལྷུན་གྲུབ་དེ་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཡིན་ལ། མཐར་ཐུག་གི་གྲོལ་ས་ཀ་དག་དེ་ལྷུན་གྲུབ་གྱི་རྩལ་རིག་པ་ལ་ལྡོག་པ་ཙམ་ཞིག་ལས་མ་འདས། འདི་ཞིབ་ཀྱིས་བཤད་ན། རིག་པའི་རྩལ་མ་རིག་པར་ཤར་བ་དེ་དག་ནས། དབྱིངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཚུར་རྒྱུ་ལ་མི་ལྡོག་པའི་ཆ་ཙམ་གྱི་ཁྱད་པར་ལས་གཞི་འབྲས་ཞེས་སོ་སོ་རུ་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པ་རྗེན་པ་དེ་ཉིད་འཆར་ན་འདྲ། གནས་ན་འདྲ། འགྱུས་ན་འདྲ། གང་གི་སྐབས་སུ་ཡིན་ཡང་ཅོག་གཞག་གི་ཐོག་ནས། བཅོས་བསླད་གཏན་ནས་མི་བྱེད་པར་རང་སར་ལ་གློད་དུས། ཉིན་ཁ་དཀར་མོ་ལ་མིག་ལྡན་གྱིས་གཟུགས་ཅན་ལ་བལྟས་པ་བཞིན་དུ། ཐེ་ཚོམ་དང་གཉིས་འཛིན་གྱི་སྒྲོག་ལས་གྲོལ་བའི། གསལ་གདངས་ངར་དང་བཅས་པ། དུས་གསུམ་ཡིད་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པ་ཞིག་ཤར་བ་དེ་ལ་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པའི་རིག་པ་ཞེས་པ་ཡིན། འདི་ནི་བཤད་ནས་ངོ་འཕྲོད་རྒྱུ་ཞིག་མ་ཡིན་ལ། སྤྲད་དུའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན། བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲད་པ་གཞུང་གི་བསྟན་དོན་ལྟར་དུ། གོང་ནས་ཞུས་མ་ཐག་པའི་སྐད་ཆའི་སྙིང་དོན། གནས་འདི་ནི་དམ་པ་གོང་མའི་སྒྲུབ་གནས་དང་། ཆོས་འདི་ནི་ཆོས་སྐུ་དགོངས་པའི་གསང་མཛོད་ཡིན་པ་དང་། རང་རེ་ཡང་ཉམས་ལེན་བྱིན་བརྒྱུད་ཀྱི་རྟོགས་པ་འཕོ་བ་ལ་དོན་གཉེར་མཛད་མཁན་གྱི་ལས་ཅན་ཏག་ཏག་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ནས། ངས་འདི་ནས་བརྒྱུད་པའི་གསོལ་འདེབས་བྱིན་རླབས་འབེབས་པའི་ཞལ་འདོན། སྙིང་ཐིག་གི་ཁྲིད་ཡིག་ཆེན་མོའི་ཕྱག་ལེན་ལྟར་དུ་འདོན་ཡོང་དུས། ཁྱེད་རྣམ་པས་མ་བཅོས་ཐད་ཀར་བཞག་ཚེ། རང་ས་ན་གསལ་བའི་རང་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། ཀ་དག་བསམ་ངོ་དང་བྲལ་བ། སྟོང་གསལ་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པ། ཞི་ལྷག་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་རིག་པའི་ངང་བསྐྱངས་ནས། སྐར་མ་གསུམ་ཙམ་ཞིག་ལ་གང་དུ་གང་ཞིག་ངོ་སྤྲད་པའི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད། སྨྲ་མེད་དགོངས་པའི་བྱིན་བརྒྱུད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཉམས་ལེན་གྱི་ཐོག་ལ་བཞུགས་རྒྱུ་མཛོད། ཕྱག་དཔེ་ཚང་མ་ཟུར་ཞིག་ལ་བཞག་ནས། མ་བཅོས་རིག་སྟོང་རྗེན་པའི་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་ལྷན་དུ་དད་དང་མོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བརྒྱུད་པའི་བྱིན་རླབས་སྙིང་དབུས་སུ་འདྲེན་པའི་ཐུགས་མོས་མཛད་དགོས་པ་ཡིན། ༼བླ་མས་ཌ་དྲིལ་གདངས་དབྱངས་དང་བཅས་པས།༽ ཨོཾ་ཨཱཿ ཧཱུྃ། ཀུན་བཟང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དགའ་རབ་རྗེ། །འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་ཤྲཱི་སིང་ཧ་དང་། །ཛྙཱ་ན་སུ་ཏྲ་འཆི་མེད་པདྨ་འབྱུང་། །འོད་གསལ་སྙིང་པོའི་ཤིང་རྟ་བི་མ་ལ། །དབྱེར་མེད་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དང་། །མཁའ་འགྲོའི་དབྱིངས་མཛོད་བཀའ་བབས་འཇིགས་མེད་གླིང་། །གྲུབ་བརྙེས་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུ་དང་། །སྤྲུལ་བའི་སྐུ་མཆོག་མི་འགྱུར་ནམ་མཁའི་མཚན། །ཨོ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན་གཞན་ཕན་སྣང་བའི་ཞབས། །འཁོར་ལོའི་མགོན་པོ་གུ་ཎ་ན་ཐ་རྗེའི། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས། །དེང་འདིར་སྐལ་ལྡན་ཁྱོད་ལ་བྱིན་བརླབས་པས། །ཅིར་སྣང་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བའི་འཁོར་ལོར་ཤར། །སྒྲར་གྲགས་མི་ཤིགས་རྡོ་རྗེའི་དབྱངས་སུ་སྨིན། །ཀ་དག་རིག་པ་གདོད་མའི་གནས་ལུགས་རྟོགས། །ལྷུན་གྲུབ་སྣང་བ་རྣམ་བཞིའི་རྩལ་རྫོགས་ནས། །ཚེ་གཅིག་འཇའ་ལུས་འོད་སྐུར་གྲོལ་བར་ཤོག །བཛྲ་ཀཱ་ཡ་ཝཱ་ཀ་ཙིཏྟ་གུ་ཎ་ཀརྨ་སརྦ་སིདྡྷི་ཧཱུྃ༔ ༼དཔོན་སློབ་ཀུན་དར་ཅིག་མཉམ་པར་བཞག་རྗེས་བླ་མས༽ བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་དགོངས་པ་འཕོ་བར་གྱུར་ཅིག འཕོ་བར་གྱུར་ཅིག འཕོ་བར་གྱུར་ཅིག རྗོད་བྱེད་ཚིག་གི་བརྒྱུད་པ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག སེམས་ཉིད་རང་ངོ་ཤེས་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །བདག་འཛིན་འཁྲུལ་བ་ཞིག་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །འོད་གསལ་ནང་ནས་འཆར་བར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །བླ་མ་དམ་པའི་བྱིན་རླབས་སྙིང་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་ཅིག །ཡི་དམ་ལྷ་ཡི་ལུང་བསྟན་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །མ་དང་མཁའ་འགྲོ་སྤྲིན་ལྟར་འདུ་བར་གྱུར་ཅིག །ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མས་བར་ཆད་སེལ་བར་གྱུར་ཅིག །སྲིད་ཞི་མཉམ་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །ཞིང་ཁམས་རྣམ་དག་ལོངས་སྐུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །ཕྲིན་ལས་ཐོགས་མེད་སྤྲུལ་སྐུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག །རྟོགས་པས་བདག་རྒྱུད་གྲོལ་བར་གྱུར་ཅིག །ཐུགས་རྗེས་གཞན་རྒྱུད་སྨིན་པར་གྱུར་ཅིག །རྟེན་འབྲེལ་ཐབས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཅིག །འབྲེལ་ཚད་དོན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག །ད་བདེ་ལུགས་སུ་བཞུགས་ནས་ཡང་ཕྱག་དཔེ་གཟིགས་མཛོད། དེ་ཡིས་བརྒྱུད་གསུམ་དགོངས་པའི་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་རྫོགས་པའི་ཕྱག་བཞེས་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་རེད། བརྒྱུད་གསུམ་དགོངས་པའི་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་ཇི་ལྟར་རྫོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱལ་བ་དགོངས་བརྒྱུད་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་སྐུའི་བསྟན་པ་ཐེག་རྩེ་རྫོགས་ཆེན་སྡེ་གསུམ་གྱི་དགོངས་བཅུད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཐུགས་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ཉིད། གསང་འཛིན་དགའ་རབ་དཔའ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་རྟོགས་པའི་འདྲ་འབག ཆོས་སྐུའི་མཆོད་སྡོང་ལ་བཞུགས་པའི་མན་ངག་དྲི་མ་མེད་པའི་བྱིན་རླབས་བརྒྱུད་པའི་བབས་སོའི་སྟེང་དེ་ནས། ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་རང་ལ་བཞུགས་པའི་རྩལ་སྣང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་རོལ་བའི་སྣང་ཤེས་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་ཡེ་སྟོང་རྩ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཐག་ཆོད་གདེང་རྙེད་ནས། སངས་ཡེ་རྒྱས་དང་འཁོར་བ་ཡེ་གྲོལ་ལ་ཐག་ཆོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིག་འཛིན་བརྡ་ཡི་བརྒྱུད་པ་ཡང་ཚང་སྟེ། འདི་ནི་དབང་རབ་ལས་སྐལ་ཅན་ལ་གནད་ལ་མ་བརྟེན་པའི་ངོ་སྤྲོད་ཡིན། དཔེར་ན་རིག་འཛིན་ཤྲཱི་སེངྷ་ཡིས་སློབ་དཔོན་པདྨཱ་ཀ་རཿ ལ། གང་ཤར་མ་ཞེན་ཤར་ཤར་ཤར་མ་ཞེན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འདྲ་བར། ཙེན་ནེར་ཞོག་དང་རྗེན་ཤར་རེ་བ་ཞིག་ཟང་མ་རྗེན་པ་མཐོང་ཡོང་ཞེས་པ་དེ་བརྡ་མིན་ན་ཅི་ཡིན། གང་ཟག་སྙན་བརྒྱུད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། རིང་བརྒྱུད་ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་བརྒྱུད་པ་དང་། ཉེ་བརྒྱུད་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་ནས་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་ཉེ་བརྒྱུད་ཁྱད་པར་ཅན་བརྒྱུད་གསུམ་དགོངས་པ་གཅིག་འདུས་ཀྱིས་བརྒྱུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་སྤྲོད་ཕྱག་བཞེས་དང་བསྟུན་ཏེ་བྱས་པའི་རྗེས་ཐོག་དེ་ནས། རྗེས་སྤྱོད་པའི་བོགས་འདོན་དང་། གོལ་ཤོར་ནོར་བའི་འཕྲང་བསལ་ཆེད་དུ་ཡང་གདམས་པ་ཚིག་ལྷུ་ཐུང་ཐུང་ཞིག་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཀ་ཆོས་སྐུ་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་ལ་མ་བསྒོམས་ལ་མ་ཡེངས་པའི་ངང་ལ་སྐྱོང་བ་གནད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་སྟེ། ངང་ལ་ཞེས་པའི་ལ་དེ་མེད་ན་གོ་བདེ་བར་སེམས། ཡིན་ཐོག་ལ་ཐག་ཆོད་པ་དེའི་ངང་དུ་ཞོག་དང་ལྟ་སྒོམ་གཉིས་ཀྱི་གནད་དེའི་ནང་ལ་འདུས་སོ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། དེ་ཀ་ཞེས་པ་དེ་གང་ཡིན་ན། གོང་ནས་ངོ་སྤྲད་མ་ཐག་པའི་ཆོས་སྐུའི་རང་གནས་ཀྱི་རིག་པ་དེ་ཀ ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ཡིན་པ་ལ་ཨེ་ཡིན་ན་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ལོག་རྟོག་དང་། ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་ལྷན་པ་བརྒྱབ་ནས་སྤྲང་པོའི་དབྱུག་པ་ལ་རྣ་ཚར་བཏགས་པ་བཞིན་དུ་མང་པོ་ཞིག་དེའི་ཁར་སྣོན་པ་མི་བྱེད་པར་ངེས་ཤེས་དེའི་ཐོག་ལ་ཐག་བཅད་ནས། མ་བསྒོམས་ལ་མ་ཡེངས་ཞེས་དགག་སྒྲ་གཉིས་སྦྱར་བ་ནི། དམིགས་གཏད་མཚན་མ་ཅན་ཞིག་རིག་པ་རང་གི་ངོ་ཁ་ལ་མ་གྲུབ་པས། དེ་མིན་པའི་རེ་དོགས་ཐེ་ཚོམ་ཅན་ཞིག་ལ་བློ་རྩེ་གཏད་མདོག་བྱས་ན་འབེན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་མདའ་མི་འགྲོ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་མ་བསྒོམས། ཡང་མ་ཡེངས་ཞེས་དགག་སྒྲ་རྗེས་མ་ཞིག་བསྣན་པ་ནི། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་བློ་ཆུང་ཡིན་ཕྱིར་ངེས་དོན་ཐད་ཀར་བཟུང་ནས་ཚིག་ལ་འཆེལ་བའི་ལམ་ལོག་པར་སོང་བ་མང་བས། མ་སྒོམས་ཟེར་དུས་ངོ་མས་མི་བསྒོམ་པ་ལ་གོ་ནས་འཁྲུལ་རྟོག་ཐ་མལ་བའི་དབང་དུ་སོང་ནས། སྔར་འཁྲུལ་བ་བཞིན་དུ་ད་རུང་ཡང་འཁྲུལ་མི་འགྲོ་བའི་ཆེད་དུ་མ་ཡེངས་ཞེས་པ་ནི་ཐ་མལ་གྱི་འཁྲུལ་བ་རང་ག་བ་ལ་མ་མངགས་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། དེ་ལྟར་མ་བསྒོམས་མ་ཡེངས་པའི་ངང་བསྐྱངས་ན་དེ་ལ་གནད་ཡོད་པ་ནི། མ་ལབ་སྒྲོན་གྱིས། གྲིམས་ཀྱིས་སྒྲིམ་ལ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད། །དེ་ན་སྒོམ་པའི་གནད་ཅིག་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ། གྲིམ་ལྷོད་རན་པོ་ཡི་ཐོག་ནས་སྒོམ་གྱི་ངོ་བོ་བསྐྱང་དགོས་པ་དང་། བརྟན་པ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཆ་ཕྲ་བ་ནས་བསྲུང་དགོས་པའི་གནད་ཀྱང་དེར་འདུས་པ་ཡིན། དེ་ཡིས་ངོ་སྤྲོད་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་ནང་ནས་དང་པོ་གནད་ལ་མ་བརྟེན་པའི་ངོ་སྤྲོད་དེ་ཞིབ་ཆ་དང་བཅས་པས་སོང་ནས།

གནད་ཀྱི་ངོ་སྤྲད་པ།

རིག་པ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་འཛིན་པའི་ལུགས་གཉིས་པ་གནད་ལ་བརྟེན་པའམ་གནད་ཀྱི་ངོ་སྤྲད་པ་ལ་སེམས་བཟུང་ནས་ངོ་སྤྲད་པ། སེམས་གནས་པ་ལ་ངོ་སྤྲད་པ། རྩ་བ་བཅད་ནས་ངོ་སྤྲད་པ། དངོས་པོ་དེ་དེད་ནས་ངོ་སྤྲད་པ། ཡུལ་དང་ཤེས་པའི་བར་ནས་ངོ་སྤྲད་པ། ཡེངས་ལ་བོར་ནས་ངོ་སྤྲད་པ་དང་དྲུག་ལས།

དང་པོ་སེམས་བཟུང་ནས་ངོ་སྤྲད་པ།

གནད་ཀྱི་ངོ་སྤྲད་པ་ལ་དྲུག་ལས་སེམས་བཟུང་ནས་ངོ་སྤྲད་པ་ནི་ལུས་གནད་སྐྱིལ་ཀྲུང་། རླུང་གནད་དལ་བ། མིག་ཧར་པོ། སེམས་མི་རྟོག་པར་བཞག་དུས། གསལ་སང་ངེ་གནས་དུས་ཀྱི་གསལ་བ་དང་གནས་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉམས་ཡིན་པས་ལོགས་སུ་བཅད་ནས། རིག་གེ་རྗེན་ནེ་བའི་ཆ་དེ་ཆོས་སྐུ་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲད་དོ། །ལུས་གནད་ནི། རྣམ་སྣང་ཆོས་བདུན་ནམ་སྐྱིལ་ཀྲུང་ལྷོད་ཆ་ཅན་གྱི་བཞུགས་སྟངས་ཀྱིས་བདེ་ལུགས་སུ་བཞུགས་པ་དང་། དེ་ལྟར་བདེ་ལུགས་སུ་འདུག་དུས་ཀྱི་རླུང་གནད་ནི། སྙིང་ཐིག་གི་སྐབས་ནས། ཁའི་སོ་མཆུ་མ་རེག་ཙམ་གྱི་བར་ནས་རླུང་གི་རྒྱུ་བ་མི་ཚོར་ཙམ་གྱི་དབུགས་ཀྱི་འབྱིན་འཇུག་དལ་བར་བྱེད་པ་དང་། མཚམས་རེར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་ཆེད་དུ་དབུགས་ཕྱིར་འཛིན་རིང་བ་ཙམ་ཞིག་བྱེད་པ་གནད་ཡིན་ཞིང་། རླུང་ཁ་ནས་གཏོང་བའི་དགོས་པ་ནི་རིག་གདངས་རིག་པའི་མ་ལ་ཐིམ་པའི་ཆེད་དེ་འདི་ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་ཐུན་མོང་གི་གནད་ཡིན། མིག་ཧར་པོས་མདུན་ཐད་ཀྱི་བར་སྣང་ལ་གཡོ་མེད་དུ་གཏད་ན། སྒོ་ཆུ་ཡི་སྒྲོན་མ་གཡོ་མེད་ལ་བཞག་པའི་གནད་དེ། དེ་ཡང་ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་ཐུན་མོང་གི་གནད་དང་། སྒོམ་ལྟེང་ཞིང་བྱིང་བ་སེལ་བའི་ཆེད་དང་། གསལ་མཉམ་ལྷག་མཐོང་གི་ཡེ་ཤེས་རྩལ་འདོན་གྱི་ཆེད་དུ་ལག་པས་གཙོ་བོར་པུས་མོ་གཉིས་ཀ་བཀབ་ནས་འདུག་དགོས། དེ་ནས་སེམས་མི་རྟོག་པར་བཞག་དུས། གསལ་སང་ངེ་གནས་དུས་ཀྱི་གསལ་བ་དང་ཞེས་པ་སྟེ། གསལ་བ་འདི་ལ་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཤར་ནས་འོད་གསལ་བ་ལྟ་བུའི་གསལ་བ་ཞིག་དང་། མཐོང་ཐོས་མྱོང་ཚོར་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སུ་ཤེས་པའི་དྲན་རིག་གི་གསལ་བ་ཞིག་དང་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་ཀྱི་གསལ་བ་ནི་དེ་གཉིས་ཀ་ལས་འདས་པར་འཆད་དེ། སྔོན་མ་ནི་གཟུགས་ཤིག་དང་། ཕྱི་མ་དེ་ཡང་ཆོས་གཞན་དང་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། རིག་པ་ནི་ཆོས་གཞན་གཅིག་དང་ཡང་མ་འབྲེལ་བ་ཞིག་ཡིན། འོ་ན་གསལ་བ་དེ་གང་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་སྐུའི་རིག་པ་ལ། རྣམ་པར་དབྱེ་བྱ་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཤིག་ཡོད་པ་མིན་ན་ཡང་། དེ་ལྟར་ཡིན་པར་ཤེས་ཙམ་པོ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་གསལ་བ་ཞེས་པ་ནི་དེའོ་ཅེས་ཐ་སྙད་ཙམ་ཞིག་ལ་གོ་བརྡ་སྤྲོད་བྱེད་ལ་བཤད་ན་མི་ཆོག་པ་མེད་ཀྱང་། དོན་དངོས་སུ་ཤེས་མཐོང་མྱོང་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་གཞན་དང་འབྲེལ་བའི་ཚིག་ཡིན་ཕྱིར། ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་ཚིག་གི་ཐོག་ནས་ཁ་ཡིས་རྣ་བ་ལ་གང་ཡིན་ཡིན་བཤད་ནས་གོ་བརྡ་སྤྲད་ཀྱང་དོན་ཉམས་ལེན་ངོ་མའི་གནད་ཐོག་ལ་འཁེལ་བའི་གོ་བརྡ་ངོ་མ་ཞིག་སྤྲད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། དོན་ངོ་མའི་ཐོག་ནས་གནད་ཐོག་ལ་ཁེལ་ཡོང་དུས། ཅེར་གྱིས་བལྟས་དུས་སངས་ཀྱིས་དག་ནས་རང་ཞིག་ལ་མི་འགྲོ་རྒྱུ་ཞིིག་མེད་པ་དེ་ཡིན། གསལ་བ་ཞེས་པ་ནི་སྟོང་པའི་རང་བཞིན། དེ་ལས་གཞན་ཞིག་ལ་གཡོས་ནས་སྣང་བ་རུ་སོང་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། སྟོང་པ་ཁོ་རང་གི་རང་བཞིན་ངང་གིས་འོད་གསལ་བ་ཞིག་ལ་སྤྱིར་བཏང་གིས་གོ་དགོས་པ་ཡིན། འདི་ནས་གནད་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད་འདི་དག་གདུལ་བྱ་ལས་དང་པོ་བའི་ཉམས་དང་སྦྱར་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ཕྱིར། ཉམས་ཞེན་དང་མ་བྲལ་བའི་གསལ་གནས་གཉིས་ཀ་ཡ་བྲལ་དུ་ཡོད་པ་ནི་ཉམས་ཡིན་ལ། རིག་པ་རྗེན་པའི་སྟེང་ལ་ཆ་བགོ་རྒྱུ་ཞིག་མེད་པས་རིག་གེ་རྗེན་ནེ་བའི་ཆ་དེ་ཆོས་སྐུ་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲད་དོ་ཞེས་པ་ནི། ཀློང་ཆེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚིག་དོན་མཛོད་ལས། རིག་པ་འཕྲོ་འདུ་མེད་པར་གནས་པའི་དུས་ན་གནས་ཆའི་མི་རྟོག་པ་དེ་སྒོམ་དུ་འདོད་པ་མ་ཡིན། འདིའི་དུས་ཀྱི་རིག་གེ་སིང་ངེ་བའི་གསལ་དྭངས་ཀྱི་རིག་པ་རྗེན་པ་དེ་མ་ཡེངས་པར་ཕྱལ་ལེ་སྐྱོང་བའོ། །ཡང་རིག་པ་ཡུལ་ལ་འཆར་དུས་གང་ཤར་ལ་ལྟ་བ་དེ་སྒོམ་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། དེའི་དུས་ཀྱི་རིག་པ་གསལ་རྗེན་རྗེན་པའི་ཆ་དེ་མ་ཡེངས་པར་སྐྱོང་བའོ། །གནད་འདི་མ་གོ་ན་གནས་པ་དང་འཆར་བ་གཉིས་ལ་ལྟ་བ་དེ་སྒོམ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་སྙམ་ནས་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་གནས་པ་ཙམ་བསམ་གཏན་གྱི་ལྷ་དང་འདྲ་ལ། འཆར་བ་ཙམ་ཐ་མལ་གྱི་རྟོག་པ་དང་འདྲ་བས་དེ་ལ་བསྒོམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་རེ་སྐན་ནོ། །ཞེས་ཞིབ་ཀྱིས་གསུངས་པ་སྟེ། རིག་པ་འཕྲོ་འདུ་མེད་པར་གནས་ཡོད་དུས་ཀྱི་གནས་ཆའི་མི་རྟོག་པ་དེ་སྒོམ་ངོ་མ་བོ་མིན་པར། འདི་དུས་ཀྱི་གསལ་དྭངས་ཀྱི་རིག་པ་རྗེན་པ་དེ་མ་ཡེངས་པར་བསྐྱང་དགོས། ཡང་རིག་པ་ཡུལ་ལ་འཆར་དུས་གང་ཤར་ལྟ་རྒྱུ་བོ་སྒོམ་མིན། དེ་དུས་ཀྱི་རིག་པ་གསལ་རྗེན་རྗེན་པའི་ཆ་དེའི་ཐོག་ལ་མ་ཡེངས་པར་བསྐྱང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལས་གཞན་དུ་གནས་པ་དང་འཆར་བ་གཉིས་ཀ་སྟོང་པ་དང་གསལ་བ་གཉིས་ཀ་ཡིན་སྙམ་ནས་བསྒོམས་ན་ནོར་བ་སྟེ། གནས་པ་ཙམ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ལྷ་དང་འདྲ་ལ། འཆར་བ་ཙམ་ནི་ཐ་མལ་གྱི་རྟོག་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་པས་དེ་འདྲ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་རེ་སྐན་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པའོ།།

གཉིས་པ་སེམས་གནས་པ་ལ་ངོ་སྤྲད་པ།

སེམས་གནས་པ་ལ་ངོ་སྤྲད་པ་ནི་སེམས་གཟུང་བ་མ་ཡིན་ཡང་རང་ས་ན་ལྷན་ནེ་རང་བབས་སུ་འདུག་དུས། གནས་ཆ་དེ་བཞག་ལ། རིག་གེ་སལ་ལེ་བ་དེ་ཆོས་སྐུར་ངོ་སྤྲད་དོ། །དེས་དུས་སུ་གནས་ཆ་བཞག་ནས་བསྐྱུར་དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཝ་ལེར་འཆར་བ་ལམ་དུ་མ་སོང་ན་སྒོམ་ལྟེང་བ་ཞེས་པ་གོང་ནས་བཤད་པ་དེར་འགྲོ་ཉེན་ཡོད་པས། དེ་ནི་ཉམས་ཡིན་པས་ཞོག་ལ་ཤོག་ཅེས་པའི་དོན་ཏེ། ཉམས་དང་རྟོགས་པ་གཉིས་ཀ་ཁ་ཁ་ཡིན། ཉམས་ན་བུན་འདྲ་སྟེ་ཡལ་ནས་འགྲོ། །རྟོགས་པ་ནམ་མཁའ་འདྲ་སྟེ་འཕོ་འགྱུར་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་དྭངས་སངས་ཕྱེད་ནས་རིག་ཆ་དེའི་ངང་ལ་ཞོག་ཅེས་པའོ།།

གསུམ་པ་རྩ་བ་བཅད་ནས་ངོ་སྤྲད་པ།

རྩ་བ་བཅད་ནས་ངོ་སྤྲད་པ་ནི། སེམས་ནང་དུ་དེད་ནས་གང་ནས་བྱུང་གང་ན་འདུག་མཐའ་བརྟགས་པས་ཅི་ཡང་མ་རྙེད་པར་རྗེན་སང་ངེ་སོང་འདུག་དུས། གང་ཡང་མི་རྟོག་པར་སོང་བ་དེ་བཞག་ལ། རིག་གེ་རྗེན་ནེ་མིང་དོན་ལས་འདས་པ་དེ་ཆོས་སྐུར་ངོ་སྤྲད་དོ། །འདིའི་སྐབས་སུ་རྐྱང་འདེད་བྱས་ཏེ། སེམས་འདི་དང་པོར་གང་ནས་བྱུང་། བར་དུ་གང་ན་གནས། ཐ་མར་གང་དུ་འགྲོ། དེའི་དབྱིབས་ཁ་དོག་མཚན་ཉིད་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན། དེ་ལྟར་བརྟགས་ཡོང་དུས་ཕྱི་ནང་བར་གསུམ་ནས་མ་རྙེད་པར། སྐབས་འགའ་རེར་ཧ་ཕྱད་དེ་ལུས་ཞེས་པ་སྟེ་ཅི་ཡང་མ་རྙེད་པར་རྗེན་སང་ངེ་སོང་དུས། གང་ཡང་མི་རྟོག་པར་སོང་བ་དེ་བཞག་དགོས་པ་ནི། གང་ཡང་མི་རྟོག་པར་ཤེས་པ་དཀའ་ནས་ཐང་ཆད་སོང་བ་ལྟ་བུ་དེ་ཉམས་ཡིན་པས་དེ་བསྐྱུར་དགོས། རིག་གེ་རྗེན་ནེ་མིང་དོན་ལས་འདས་པ་སྟེ་རིག་ཅིང་རྗེན་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་འདི་འདྲ་བ་ཞིག་རེད་ཟེར་དགོས་ན་ཟེར་རྒྱུ་མེད་པའི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་བྲལ་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་བ་ཆོས་སྐུའི་རང་ངོའོ།།

བཞི་བ་དངོས་པོ་དེ་དེད་ནས་ངོ་སྤྲད་པ།

དངོས་པོ་དེ་དེད་ནས་ངོ་སྤྲད་པ་ནི། སེམས་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་ཤོར་དུས་ཡུལ་དེ་ལ་ཚལ་པ་དུམ་བུ་ལ་སོགས་པར་བཤིག་པའི་ཕྱོགས་གང་ན་སེམས་དེ་འདུག་དེད་པས། ཡུལ་ཡང་མེད་སེམས་ཀྱང་མེད་པར་བརྗོད་མི་ཤེས་པར་སྟོང་སངས་ཀྱི་ངང་ལ་གནས་དུས། གང་ཡང་འཕྲོ་འདུ་མེད་པའི་གནས་ཆ་དེ་བཞག་ལ། རིག་ཆ་རྗེན་སང་ངེ་བ་དེ་ཆོས་སྐུར་ངོ་སྤྲད་དོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཡུལ་ནམ་མཁའ་དང་མཚམས་རེར་བསྲེས་ནས། ནམ་མཁའི་མཐའ་དབུས་ཚང་མ་ཚོ་ཚོ་དང་ལིང་མ་ལིང་མར་བཅད་དེ་བགོས་ནས། ཕྱོགས་གང་གི་ནང་དུ་སེམས་ཡོད་འདུག་དེད་ནས་ཡོང་དུས། བར་ཞིག་ལ་ཡུལ་ཡང་འདི་རེད་ཟེར་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་དང་། སེམས་ཀྱང་མཛུ་གུ་བཙུགས་ས་མི་རྙེད་པར་བརྗོད་མི་ཤེས་པའི་སྟོང་སང་ཞིག ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་གྱི་བསམ་གཏན་གྱི་ཐོག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་བསྡད་ནས། འཕྲོ་འདུ་བྱིང་རྒོད་གཉིས་ཀ་འདི་རེད་བསམ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོང་དུས། གནས་ཆ་ཧ་ཅང་བྱིང་བ་མ་ཡིན་པར་ཅུང་ཟད་དྭངས་པའི་ཆ་དེ་ཡང་ཉམས་ཡིན་པས་དེ་བཞག་ནས། རིག་ཆ་རྗེན་སང་ངེར་སོང་བ་དེ་རྟོགས་པ་ཆོས་སྐུའི་རང་ངོ་ཡིན་པས་དེའི་ཐོག་ལ་ཞོག་ཅིག་ཅེས་པའོ།།

ལྔ་བ་ཡུལ་དང་ཤེས་པའི་བར་ནས་ངོ་སྤྲད་པ།

ཡུལ་དང་ཤེས་པའི་བར་ནས་ངོ་སྤྲད་པ་ནི། ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་ཤར་དུས་སིམ་མེ་བཞག་རྗེས། ཡུལ་ལ་ཕར་མི་བསམ་སེམས་ལ་ཚུར་མི་བསམ་པར། བར་མེད་དུ་ཧ་རེ་སོང་དུས། ཧ་རེ་གནས་ཆ་དེ་བཞག་ལ། ཧྲིག་གེ་ས་ལེ་བའི་རིག་པ་ཟང་ཀ་དེ་ཆོས་སྐུར་ངོ་སྤྲད་དོ། །ཤེས་པ་ཡུལ་ཞིག་གི་ཐོག་ལ་འཆར་བཞིན་ཡོད་པའི་མི་དེས་གློ་རྒྱག་ཏུ་དེའི་ཡུལ་ཐོག་ལ་ཤར་བ་དེའི་མཚམས་བཅད་ནས། ཕྱིའི་ཡུལ་གྱི་ཐོག་ལ་ཕར་མི་བསམ། མི་སྤྲོ། དེ་ལ་མི་སྦྲེལ་བར། ནང་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྟེང་ལ་ཚུར་དཔྱད་པ་མི་གཏོང་། མི་བསྡུ་བར་བཞག་པའི་མཚམས་དེ་ནས། བར་མེད་དུ་ཧ་རེ་སྟེ་བརྗོད་མི་ཤེས་པར་ཅི་ཟེར་མེད་པ་ཞིག་གི་ཐོག་ལ་ཐོན་དུས། དེ་དུས་ཀྱི་ཧ་རེ་སོང་བའི་གནས་ཆ་དེར་འཛིན་གྱི་ཆ་དེ་ཉམས་ཡིན་པས་བཞག་ནས། ཧྲིག་གེ་ས་ལེ་བའི་རིག་པ་སྟེ་རིག་གེ་བའི་ཚད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་རྟོགས་པ་ཡིན། དེའི་རིག་པ་ཟང་ཀ་མ་དེའི་ཐོག་ལ་ཞོག་དང་ཆོས་སྐུར་ངོ་འཕྲོད་པ་ཡིན་ནོ།།

དྲུག་པ་ཡེངས་ལ་བོར་ནས་ངོ་སྤྲད་པ།

ཡེངས་ལ་བོར་ནས་ངོ་སྤྲད་པ་ནི། དར་ཅིག་ཐ་མལ་དུ་འདུག་ནས། ལབ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པས་ཤེས་པ་ཡེང་དུ་བཅུག་པའི་བར་དེར། ཧ་ས་ར་ཀི་ཅི་ལ་ཟེར་ཤོད་ཤོད་བྱས་དུས། ཅི་ཟེར་ཆ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཧད་དེ་སངས་སེ་བ་ཞིག་བྱུང་དུས། ཧད་དེ་གནས་ཆ་དེ་བཞག་ལ། རིག་གེ་སལ་ལེ་རྗེན་པར་སོང་བའི་ཆོས་སྐུ་དེ་ངོ་སྤྲད་དོ། །ཡང་ན་འགྲོ་འཕྲོ་ལ་འདིར་སྡོད་བྱ་བའམ། སོང་ཅིག་བྱས་ནས་ཕ་ཚད་སོང་དུས་ཚུར་ལོག་བྱས་ནས། ལོག་དུས་ཀྱི་ཤེས་པའི་ས་ལེ་མི་འཕྲོ་བ་དེ་བཞག་ལ། རིག་གེ་རྗེན་ལ་སོང་བ་དེ་ཆོས་སྐུར་ངོ་སྤྲད་དོ། །འདིའི་དར་ཅིག་ཐ་མལ་དུ་འདུག་ཅེས་པ་ནི་ཐ་མལ་རང་ག་མ་དུས་རྒྱུན་འཁྲུལ་འབྱམས་ལ་ཡོད་པའི་དུས་ཏེ། སྐད་ཆ་ཞིག་བཤད་ནས་ཉན་བཞིན་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་སེམས་ཡེངས་ནས་ཡོད་པའི་སྐབས་དེར། གློ་རྒྱག་ཏུ་འབྲེལ་མེད་པའི་སྐད་ཆ་འདི་ནས་དཔེ་མཚོན་ལ་ཧ་ས་ར་ཀི་ཞེས་པ་དེ་ཅི་ཟེར་བ་རེད་ད་ལྟ་ཤོད་དང་ཟེར་དུས་ཅི་ཟེར་འདི་ཟེར་མེད་པར་ཧད་དེ་སང་ངེ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་དུས་གོང་གི་ཡེངས་ཡོད་ས་བོ་དེ་འཐོར་ནས་སོང་དུས་གནས་ཆ་ཧད་དེ་བ་སྟེ་ཧ་དེ་ཧོ་དེ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཉམས་ཡིན་པས་བཞག་ནས། རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རིག་ཆ་རིག་གེ་ས་ལེར་སོང་པའི་རྗེན་པ་དེའི་ཐོག་ལ་བཅས་བཅོས་མ་བྱེད་དང་དེ་ནི་ཆོས་སྐུའི་རིག་པ་ཡིན། ཡང་ན་འདིའི་ངོ་སྤྲོད་འདི་ལ་ཁྱོད་ཕར་ཁའི་གནས་དེར་སོང་ཞིག་ཅེས་འགྲོར་བཅུག་ནས་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ། ཡིད་ལ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་ད་ཚུར་ཤོག་ཅེས་གློ་བུར་དུ་འབོད་དུས། འགྲོ་བཞིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་འཐོར་ནས་དེ་དུས་ས་ལེ་བ་ཅི་བསམ་འདི་དྲན་མེད་པའི་མི་འཕྲོ་བ་ཞིག་འཆར་རྒྱུ་དེ་ཉམས་ཡིན་ལ། འགྱུར་མེད་ཀྱི་རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད་ནས་ཡོད་པ་དེའི་ཐོག་ལ་ཞོག་དང་དེ་ནི་ཆོས་སྐུའི་རིག་པའོ་ཞེས་གནད་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད་དྲུག་པོ་དེ་ལྟར་རེ་རེ་བཞིན་དུ་གསུངས་སོ།།

ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ།

ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། མདོར་ན་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་ཐབས་སམ། གཞན་ཡང་རུང་སྟེ་སེམས་སྤྲོ་བ་དང་། གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཅི་བྱེད་ཀྱང་། རིག་པ་གསལ་དག་ཤེལ་གོང་འདྲ་བ་བློ་བྲལ་རྗེན་ལ་བུད་ནས་ལྟ་སྒོམ་དང་གཉེན་པོ་མེད་པ་དེ་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོར་ངོ་སྤྲད་དོ། །འདི་ལ་གསལ་ཉམས་དང་ཕྱེད་དགོས་ཏེ། གསལ་ཉམས་ནི་གནས་ཆ་ས་ལེ་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་སྐུ་ནི་གསལ་རིག་གནས་ཆ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། སྣང་སྟོང་། གསལ་བདེ། མི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པར་རིག་གེ་རྗེན་ནེ་བ་དེ་ཡིན་པས། ཟང་ཐལ་མ་ཐལ་དང་། རིག་ཆ་དང་། གནས་ཆའི་ཁྱད་ཡོད་པས་འཛོལ་ས་མེད་དོ། །དོ་ཞག་རིང་ལ་རང་རེས་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་རྫོགས་རིམ་ལ་ཁྲིད་སྦྱོང་མཛད་པའི་རྩ་ལ་བརྟེན་ཏེ་མི་རྟོག་པ་སྒོམ། རླུང་ལ་བརྟེན་ནས་གསལ་བ་སྒོམ། ཐིག་ལེ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བ་སྟེ། མདོར་ན་མི་རྟོག་གསལ་བདེ་གསུམ་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་རིག་ངོ་སྐྱོང་ཐབས་དང་། གཞན་ཡང་སེམས་སྤྲོ་བ། སྡུད་པ། གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཅི་ཞིག་ལ་བརྟེན་ཀྱང། དོན་པོ་ནི་གནད་ལ་བརྟེན་ཀྱང་རུང་མ་བརྟེན་ཀྱང་རུང་ངོ་བོ་གཞི་ཐོག་ལ་ཕེབས་ནས། རིག་པ་རྗེན་པ་རྡོ་ཚན་ཀྱི་ཐོག་ལ་བ་མོ་མི་ཆགས་པ་བཞིན་དུ། རིག་པ་གསལ་དག་དྲི་མས་མ་གོས་པ་ཤེལ་སྒོང་ལྟ་བུ་དེ་རྗེན་གཅེར་དུ་བུད་ནས། ལྟ་སྒོམ་གཉེན་པོའི་ཆོས་ཤིག་ཟུར་ནས་བཙལ་དུ་མེད་པར་གྱུར་དུས་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོའི་ངོ་འཕྲོད་པ་ཡིན་པས། དེ་དུས་གེགས་དང་གོལ་ས་མེད། དེ་མ་འཕྲོད་ཀྱི་སྔོན་ལ་གེགས་དང་གོལ་ས་ཤོར་ས་ནོར་ས་ཡོད། གནས་ཆའི་གསལ་ཉམས་དང་། ཡང་མིན་ན་སྣང་སྟོང་མུ་འབྲེལ་ཅན་དང་། མི་རྟོག་པ་ཏག་ཏག་གི་ཕྱོགས་ལ་འཇོག་དགའ་ཅན་དང་། ཡིད་དཔྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདིའི་དོན་མི་ཤེས་ཀྱང་། རིག་པ་ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་གསལ་རིག་གནས་ཆ་བདེ་དང་མི་རྟོག་སོགས་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཟང་ཐལ་རིག་ཆ་རྗེན་ལ་བུད་པ་དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་བ་ཉམས་མྱོང་ཅན་ལ་ནོར་ས་མེད་པས་མ་ཚད། མན་ངག་འདི་དག་ལ་གཞི་གཟུང་བར་གྱིས་དང་ནོར་ཡོང་ས་མེད་དོ། །འདིའི་གནད་དེ་དག་ཀྱང་རྫོགས་ཆེན་བཅུ་བདུན་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་ཐལ་འགྱུར་རྩ་བའི་རྒྱུད་ལས། སེམས་ནི་གཟུང་དང་གནས་པ་དང་། །རྩ་བ་བཅད་དང་དངོས་པོ་དེད། །ཡུལ་དང་ཤེས་པའི་བར་ནས་བཙལ། །ཡེངས་ལ་བོར་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །མ་བསྒོམས་པའི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་ནི་འདིའི་ལ་བཟླ་སའམ་ཐག་གཅོད་ས་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ལ་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བ། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཆེན་པོ། ཆོས་ཟད་མིང་མེད་ཆེན་པོ། དགེ་སྡིག་སྐྱོན་ཡོན་ལས་འདས་པ། ཐོག་མའི་ཀ་དག་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པར་ངོས་འཛིན་གྱིས། སྟོང་ཆད་ནམ་མཁའ་འདྲ་བར་འདོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་དང་ངོ་སྤྲོད་ལུགས་མི་འདྲའོ། །དབུ་མ་ལ་སོགས་ནས་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྤྱི་ཁྱབ་གཅིག་ལ་དམིགས་རྩེ་གཏད་ནས། སྐྱེ་འགག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇལ་ལ། སེམས་ཀློང་ཕལ་ནས་ཡུལ་སྣང་དང་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱམ་གཅིག་མེད་མ་མྱོང་ཡོད་མ་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པར་འཇལ་བས། སྤྱི་འབྱམས་གཤིས་ཤོར་གྱི་སྐྱོན་དང་གོལ་ས་ཆེའོ། །འདི་ལ་ཐབས་གང་གིས་ཀྱང་མཚོན་དུ་ཡོད་ལ། ངོ་བོ་ཟང་ཐལ་དུ་རྗེན་ལ་བུད་པས་སྤྲོས་བྲལ་ཉག་གཅིག་ཏུ་ཁ་འདུམས་ཏེ། གོལ་ས་དང་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཐག་ཆོད་པས། ངོ་བོ་ལ་འཛོལ་ས་མེད་པར་ཆོས་ཟད་མིང་མེད་དུ་ལ་ཟློས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་བསྒོམས་རང་བྱུང་གི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་དེའི་ཐོག་ཏུ་ལ་བཟླས་ནས་ཐག་བཅད་དུས། ནང་རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་སུ་སྣང་བ་འདི་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་གྱི་ཡུལ་དུ་མ་གྲུབ་པས་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་གི་མཐའ་དང་བྲལ། སེམས་འདིའི་སྟེང་ན་བལྟ་བྱ་དང་བསྒོམ་བྱའི་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཆོས་ཟད་མིང་མེད་ཆེན་པོ་ལ། ཐོབ་བྱའི་ཆོས་ཤིག་དེ་ལས་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཕྱིར་དགེ་སྡིག་སྐྱོན་ཡོན་ལས་འདས་པར་ཐག་ཆོད། ཐོག་མའི་ཀ་དག་ཆེན་པོ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཡུལ་གྱི་སྤྲོས་པ་དང་། གསལ་བ་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་རང་བཞིན་གྱི་རིག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་འདི་ལ་སྤང་བླང་གཉེན་པོའི་གཟེབ་ཀྱིས་འཆིང་མི་དགོས་པས། རང་སངས། རང་དག་ལ་སོགས་པ་འཁོར་འདས་མིང་མེད་དུ་ལ་བཟླ་བའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་མང་པོ་རྒྱུད་དང་མན་ངག་ལས་བྱུང་བ་ལྟར་དུ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་མ་བཅོས་ངང་བཞག་གི་རིག་པ་སོ་མ་བསལ་བཞག་དང་བྲལ་བ་དེ་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་ལས་མེད་རྐྱང་ཞིག་ལ་བློ་རྩེ་གཏད་པའི་སྟོང་ཆད་ནམ་མཁའ་འདྲ་ཞིག་ཏུ་མི་འདོད་པས། འོག་མའི་མདོ་སྔགས་གང་ཡིན་ནའང་ཡིད་དཔྱོད་སེམས་ལམ་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ངོ་སྤྲད་པའི་ལུགས་དང་འདི་མི་འདྲ་བ་ཡིན། དབུ་མ་ནས་བཟུང་སྟེ། སེམས་སྡེ་དང་། ཀློང་སྡེ་མན་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བས་གཏན་ལ་འབེབས་ཚུལ་དང་། སྒོམ་པས་དེའི་ངང་སྐྱོང་ཚུལ་རྣམས་གདུལ་བྱའིི་བློ་རིམ་དང་བསྟུན་པའི་ཐེག་པ་རིམ་བགྲོད་ཀྱི་འགྲོས་ཀྱིས། མཐར་ཐུག་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་རྗེན་གཅེར་ལ་བསྟན་པའི་མན་ངག་འདི་དག་གབ་པའི་ཕྱོགས་མང་ཕྱིར། ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱི་གོལ་ས་ནོར་ས་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཕྱེས་ནས་བསྟན་པའོ། །ཐོན་དགོས་པའི་སར་བསླེབས་ཚེ་ལམ་ལ་ནོར་དོགས་མི་དགོས་ཤིང་། དེར་མ་ཐོན་གོང་དུ་ལམ་དངོས་ཡིན་མིན་དང་། རིང་ལམ་དང་། ཉེ་ལམ་དང་། མྱུར་ལམ་སོགས་ཡིན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་མང་དག་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ལས་མ་འདས་ཤིང་། དབུ་མ་སོགས་ནས་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་སྤྱི་ཁྱབ་གཅིག་ལ་དམིགས་པའི་རྩེ་མོ་གཏད་པ་དང་། སེམས་ཀློང་ལ་ཡང་ནང་གསེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མང་ན་ཡང་། ཕལ་ཞེས་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་བ་དེ་དག་ལ་སྤྱི་འབྱམས་དང་གཤིས་ཤོར་གྱི་གོལ་ས་ཡོད་པ་དེ། འདིའི་སྐབས་སུ་ཐབས་ཀྱིས་གསལ་བར་མཚོན་དུ་ཡོད་ཅིང་། ངོ་བོ་སྤྲོས་བྲལ་ཉག་གཅིག་ལ་ཁ་འདུམས་ཤིང་ཐག་ཆོད་པས་ནོར་ཨེ་འགྲོ། གོལ་ཨེ་འགྲོ། གོལ་ནས་ཨེ་ཡོད་ན་སྙམ་མི་དགོས་པའི་ངོ་བོ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་ཐད་ཀར་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ན་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པར་བསྟན་ནས་ངོ་བོ་ལ་འཛོལ་ས་མེད་པའི་ཆོས་ཟད་མིང་མེད་དུ་ལ་བཟླས་པའོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་དུ་ལ་བཟླ་བར་བསྟན་པ་ལས། གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཉིད་མཁའ་ཀློང་བློ་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བའི་མན་ངག་དང་པོ་ངོ་སྤྲོད་དང་བཅས་པ་སོང་ནས།

༼ཁ༽གཉིས་པ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་རྟོགས་པ་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གནས་པར་བསྟན་པ།

དེ་ལ་འཁོར་བ་མིང་མེད་དུ་སངས་པར་བསྟན་པ་དང་། རིག་པའི་ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ་དང་། དེ་ལྟར་རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པའི་རིག་པ་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཚད་ངེས་དང་གསུམ་ལས།

༼ཀ དང་པོ་འཁོར་བ་མིང་མེད་དུ་སངས་པར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་རྟོགས་པ་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གནས་པས་འཁོར་བ་མིང་མེད་དུ་སངས་པར་བསྟན་པ་ནི།

སྒོ་ངའི་ནང་ནས་འདབ་གཤོག་རྒྱས་པའི་བྱ།།

རྒྱ་དང་བྲལ་བས་ནམ་མཁའི་ཀློང་ན་གནས།།

ཀླུ་རྣམས་ཟིལ་གནོན་གཡང་ས་ཤུགས་ཀྱིས་ཆོད།།

ཐེག་པའི་ཡང་རྩེ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ཡང་།།

ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་སྐལ་པ་ཅན།།

ཐེག་དམན་ཟིལ་གནོན་འཁོར་བའི་གཡང་ས་ཆོད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། བྱ་ཁྱུང་གི་དབང་པོ་སྒོ་ངའི་ནང་ནས་འདབ་གཤོག་རྫོགས་པ་དེ། དུས་ལ་བབས་པ་ན་སྒོང་རྒྱ་ལས་གྲོལ་མ་ཐག་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་ལྡིང་བས། ཀླུ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། །གཡང་ས་ཤུགས་ལ་ཆོད་པ་དུས་མཉམ་པ་ལྟར། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཡང་ཚེ་འདིར་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་དེ་རིག་པ་ཆོས་སྐུར་རྟོགས་ལ། ལུས་མ་འབྱོངས་པ་དེ་སྒོ་ངའི་ནང་ནས་འདབ་གཤོག་རྒྱས་པ་འདྲ་ལ། རིག་པ་ཡངས་དོག་མེད་པ་དེ་སྒོང་རྒྱ་ལས་གྲོལ་ནས་ནམ་མཁར་ལྡིང་བ་དང་མཚུངས་པ་ལྟར། ཐེག་དམན་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། འཁོར་བའི་གཡང་ས་ཆོད་པ་དུས་མཉམ་པའོ། །ཀུན་བྱེད་ལས། ཁྱུང་ཆེན་ནམ་མཁར་ལྡིང་བ་བཞིན། །སྤྲོ་བ་མེད་ཅིང་བསྡུ་བ་མེད། །ཅེས་སོ། །འདི་ལ་རྩ་བའི་ཚིག་གི་འགྲོས་གཅིག་ལ་འགྲེལ་བས་གོ་བ་ལེན་སྟངས་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྒྱུད་ཚིག་གི་ལུང་དང་སྦྲགས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱ་རྒྱལ་ཁྱུང་གི་ཕྲུ་གུ་དེ་བྱ་རིགས་གཞན་དང་མ་འདྲ་བར། ཁྱུང་སྒོ་ངའི་ནང་ནས་འདབ་གཤོག་རྫོགས་པ་ཡིན་པས། སྒོང་རྒྱ་ལས་གྲོལ་མ་ཐག་ནམ་འཕང་བཅད་ནས་མཁའ་དཀྱིལ་ལ་ལྡིང་པ་དང་གཅིག ཀླུ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་གཉིས། གཡང་ས་ཤུགས་ལ་ཆོད་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་དུས་གཅིག་ལ་མཉམ་དུ་ཡོང་བ་དང་འདྲ་བར། རྫོགས་ཆེན་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་ཚེ་འདི་ལ་བླ་མའི་མན་ངག་བསྟེན་ནས་རིག་པ་ཆོས་སྐུར་ངོ་འཕྲོད་ནས་རྟོགས་པ་དང་གཅིག ལུས་སྒོང་རྒྱ་ལྟ་བུ་དེ་སྔར་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་སེམས་ཆོས་སྐུར་རྟོགས་པའི་འདབ་གཤོག་ནང་ནས་རྒྱས་པ་དང་གཉིས། རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ཡངས་དོག་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང་། ཐེག་དམན་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཚོགས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། འཁོར་བའི་གཡང་ས་ཆོད་པ་དུས་མཉམ་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཁྱུང་ཕྲུག་སྒོང་རྒྱ་རལ་དུས་མཁའ་དཀྱིལ་ལ་ལྡིང་བ་དང་མཚུངས་ཆོས་སྦྱར་བ་སྟེ་ད་ལྟ་ཚེ་འདིའི་ཁྱད་འཕགས་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཚུལ་ལ་སྦྱར་བ་ཞིག་དང་། དེ་ཡང་ད་ལྟ་རྟོགས་པའི་རྩལ་གསུམ་རྫོགས་ཀྱང་སྒྱུ་ལུས་ཀྱི་སྒོང་རྒྱ་ལས་མ་གྲོལ་བ་སྟེ། ནམ་ཞིག་སྦུབས་ལས་འཕོས་ནས་སྐད་ཅིག་ལ་ཀ་དག་ཏུ་གྲོལ་བ་སྒོང་རྒྱ་དང་བྲལ་ནས་ནམ་མཁར་ལྡིང་བ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་དུས་རིག་པ་ཆོས་སྐུའི་མཁའ་ལ་ལྡིང་བའི་ངང་ནས། གཟུགས་སྐུའི་བྱ་ཁྱུང་གདུལ་བྱའི་དོན་གཉིས་མཛད་པས། ཐེག་དམན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཞིང་འཁོར་བའི་གཡང་ས་ཆོད་པ་སྟེ། ཞེས་ནམ་ཞིག་ལུས་རྒྱ་དང་བྲལ་དུས་རིག་པ་ཆོས་སྐུའི་མཁའ་ལ་ལྡིང་བ་ལ་སྦྱར་བ་ཞིག་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པའི་བློ་ཁྱད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་འགྲེལ་ཚུལ་གྱི་དབྱེ་བས་དོན་གྱི་འགག་ཁྲོལ་ནས། དོན་འདི་ཕྱོགས་ཡོངས་ལ་སྦྱར་བའི་གསུང་གི་ཁྱད་ཆོས་བསྟན་པའོ། །འགྲེལ་ཚུལ་འོག་མ་དེ་ལ་སྦྱར་བའི་ལུང་ནི། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་རང་ལུས་ལ། །ཡེ་ཤེས་དག་པའི་ངོ་བོ་གནས། །རྒྱ་ཕྱེ་སྣང་བར་མི་ནུས་ཏེ། །དཔེར་ན་མངལ་དང་སྒོ་ངའི་རྒྱ། །མངོན་དུ་མི་འབྱུང་བསྒྲིབས་གྱུར་ཀྱང་། །རང་རྩལ་རྫོགས་ནས་འབྱུང་བ་བཞིན། །རྣམ་རྟོག་ལུས་འདི་བོར་མ་ཐག །རང་སྣང་ཡུལ་དང་འཕྲད་པར་འགྱུར། །ཡེ་ནས་གནས་པའི་རང་རིག་ཉིད། །ངོ་བོ་རྟོག་མེད་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཡེ་ཤེས་དག་པའི་སྣང་བ་དང་། །སངས་རྒྱས་བདེན་པ་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་ངོ་བོ་ནི། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་མེད་པ་སྟེ། །འདས་པའི་ཡུལ་དང་མ་འོངས་ཡུལ། །སྣང་བ་ཐད་ཀར་བཅད་པའོ། །ཞེས་སོ། །རྫོགས་ཆེན་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རིག་པ་ཆོས་སྐུར་རྟོགས་ནས། སྒོམ་པ་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་འཁོར་བ་མིང་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ནི་འདིའི་གོང་འོག་གཉིས་ཀའི་བསྟན་དོན་གཅིག་ཡིན་པ་ལ་འགྲེལ་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་གཉིས་ལས། གོང་མ་དེ་ད་ལྟའི་རྟོགས་པའི་ངོས་ནས་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ལམ་དུས་དང་འབྲེལ་བ་ཞིག་དང་། འོག་མ་ནི་ལུས་རྒྱ་དང་བྲལ་དུས་མངོན་གྱུར་སྒྲིབ་མེད་ཀ་དག་གི་ས་ལ་སྐད་ཅིག་གིས་འཕོ་བ་འབྲས་དུས་དང་གཙོ་བོར་སྦྱར་བ་ཞིག་གོ།

༼ཁ གཉིས་པ་རིག་པའི་ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ།

རིག་པའི་ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

ཀུན་གྲོལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་གནས་པ་དེ།།

རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ཅན་ལ་མི་རིགས་ཏེ།།

ཐེག་མཆོག་མི་གཡོ་མཉམ་པའི་དོན་ལ་འཐད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་དངོས་དང་། ཞར་བྱུང་ལོག་རྟོག་སྤོང་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རིག་པའི་ངོ་བོ་གང་དུའང་གྲུབ་བསལ་མེད་པས་སྐྱོན་ཡོན་གྱི་བླང་དོར་མེད་ཅིང་རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པ་ཉིད། ཐེག་དམན་པ་རྣམས་ལ་དངངས་ཤིང་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བས་མི་འཐད་ཀྱང་། ཡང་རབ་དོན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ཅན་རྣམས་ལ། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་ལུང་འདི་བསྟན་མི་བྱ། །ང་ཡི་ལུང་འདི་ངེས་པར་བསྟན་བྱས་ན། །དགེ་སྡིག་ལས་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཡོད་ཟེར་ནས། །ཡང་དག་ང་ལ་སྒྲོ་དང་སྐུར་བཏབ་པས། །ཡང་དག་ང་དང་ཡུན་དུ་འཕྲད་མི་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། མི་གནས་མི་རྟོག་ཅིར་ཡང་དགོས་མེད་པས། །མི་རྟོག་མཉམ་པའི་ཡུལ་ལ་རང་བཞིན་གནས། །ཡེ་ནས་བྱས་ཟིན་རྩོལ་བའི་སེམས་མི་འབྱུང་། །བདེ་ཆེན་དེ་ལ་གང་སུ་གནས་པ་ནི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོར་དེ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །ཀུན་གྲོལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་ཅི་བྱས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་རྫོགས་པའི་རྫོགས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོར་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ། མ་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཤིག་མེད་པར་སྣང་བ་དེ། རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ཅན་བློ་ཆུང་དམན་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་བློ་ངོར་རིགས་ཤིང་འཐད་པ་མིན་པས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས། །བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཤིག་བདག་གིས་རྙེད། །སུ་ལ་བསྟན་ཀྱང་གོ་བར་མི་འགྱུར་པས། །མི་སྨྲ་ནགས་འདབས་ཉིད་དུ་གནས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ནས་ཆོས་མ་བསྟན་པ་ཡིན། དེའི་རྗེས་སུ་ཆོས་ཐོབ་པར་དཀའ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དཀོན་པའི་ངེས་པ་སྐྱེས་པ་དང་བསྟུན་ནས། ཚངས་དབང་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསྐུལ་བའི་ངོར་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་འཁོར་རིམ་ཅན་དུ་བསྐོར་བ་དང་། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་འོག་མིན་སོགས་ནས་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་སྐུ་རུ་བཞེངས་ནས་བསྟན་པ་དང་། འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཆོས་སྐུའི་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས། ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ནས་བརྒྱུད་གསུམ་དགོངས་བརྡ་སྙན་བརྒྱུད་ཀྱིས་བསྟན་པ་དེ་ཡང་། སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེ་ཆུང་ནས་སེམས་ཅན་འགའ་རེ་ལ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་ལམ་མ་བསྟན་པ་ཅི་ལ་ཡིན། བློ་ལ་ཤོང་མི་ཤོང་གི་ཁྱད་པར་གྱིས་འགའ་རེ་ལ་སྨན་ཆེན་ཡིན་པ་དེ། ལུས་སྟོབས་ཞན་པ་དག་གི་དུག་ཆེན་ལ་འགྱུར་སྲིད་པ་ཡིན་པས་ན། རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ཅན་གྱི་ངོ་ཁ་ལ་མི་རིགས་མི་འཐད་པ་དེ་ཐེག་མཆོག་མི་གཡོ་མཉམ་པའི་དོན་ལ་འཐད་པ་ཡིན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་འཐད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གོང་དུ་བསྟན་མ་ཐག་པའི་ཁྱུང་མཁའ་དཀྱིལ་ལ་ལྡིང་བའི་དཔེས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ། མཁའ་ལ་བསྐྱོད་མི་ནུས་པར་ས་ནས་བགྲོད་པ་ཞིག་གཡང་ས་ལ་ཐུག་དུས་འགྲོ་མི་ནུས་ཀྱང་། ཁྱུང་ཆེན་གྱི་གཤོག་རྩལ་གྱིས་མཁའ་དབྱིངས་བཅད་དུས་གཡང་སས་མི་གོས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྐབས་འདིར་དཔེ་འགལ་བས་དོན་ལ་རྒོལ་བའི་ལོག་རྟོག་སྤང་བ་ལ་ལོག་རྟོག་དགོད་པ་དང་། དེ་ལ་ལན་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁྱེད་རྫོགས་ཆེན་པས་སྐབས་རེར་རྒྱུ་འབྲས་བསྙོན་མེད་ཀྱིས་འགྲུབ་ངེས་ཏེ། དཔེར་ན་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་ལ། ཡང་སྐབས་འགའ་རེ་ལ་སེམས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་དཔེ་འགལ་བས་དོན་ཡང་འགལ་ལོ་ཞེས་པ་ལ། གཉིས་པ་མགོ་མཚུངས་ཀྱི་རིགས་པས་རྒོལ་བ་ལྡོག་པ་ནི། ཐེག་པ་དམན་མཆོག་འདི་གཉིས་སེམས་གཅིག་གི་ངོ་བོས་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ་པ་ལ། ས་མྱུག་འདུས་བྱས་དང་ནམ་མཁའ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དཔེ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་ན། ཐེག་པ་ཐུན་མོང་གི་ལམ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པའི་རིང་ལམ་ལས་མྱུར་ལམ་མིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སངས་རྒྱས་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པའི་སྐལ་བ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་དག་གི་འདོད་པ་ལྟར་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ལ། རྒྱུ་འབྲས་འབད་རྩོལ་གྱིས་འགྲུབ་པའང་འཁྲུལ་སྣང་གཞན་དུ་ཟད་དེ། འཁྲུལ་བས་མ་འཁྲུལ་བའི་ངོ་བོ་བསྒྲུབ་པར་རྫས་འགལ་བ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འགྲུབ་ཏུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དང་། ཡང་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སེམས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཀུན་མཐུན་ལ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དཔེ་དོན་མེད་པས་དཔེ་དོན་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ཅན་གྱིས་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པ་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་ཡིན་ཏེ་གཞི་ཀ་དག་གདོད་མའི་གནས་ལུགས་རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་སྟོང་ཐོག་མའི་ཆོས་སྐུ་དེ། འཁོར་འདས་བདེ་སྡུག་ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་གྲོལ་འཁྲུལ་སོགས་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀྱི་དཔེ་དོན་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་སོ། །རིག་སྟོང་དབྱེར་མེད་ལ་ལྟོས་པའི་ངོ་བོ་ཀ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་ངོ་དང་བྲལ་བ་རྒྱུ་རྐྱེན་བྱ་རྩོལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་མ་ཚད་པར། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་གསལ་ཡེ་གདངས་སུ་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བཤད་ནའང་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་དང་འགལ་ཏེ། ཐུན་མོང་གི་ལུང་ལས། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་པ་དང་ནང་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བའི་དཔེ་འགོད་པས་དོན་སྒྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་འགལ་བས་ན་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རྫོགས་ཆེན་རྒྱུ་འབྲས་ཡེ་ནས་འདས་པའི་ཕྱིར། །བཙལ་ཞིང་བསྒྲུབས་པས་བྱར་མེད་འགྲུབ་པ་མེད། །རྒྱུ་འབྲས་ལྟ་བའི་སྟོན་པས་ལུང་བསྟན་པ། །འཇིག་རྟེན་མཚན་མའི་ཆོས་ལ་ཚོད་བཙུགས་ནས། །རྒྱུ་ལས་བཙལ་ནས་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་འབྲས་བུ་ཡེ་ནས་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་དཔེ་བླངས་ནས། །སྐྱེ་ལས་འཇིག་པ་འབྱུང་བར་སྒྲོ་མི་གདགས། །རང་བྱུང་རྒྱུ་འབྲས་འདས་པ་མ་རྟོགས་པར། །འཇིག་རྟེན་མཚན་མའི་ཆོས་ལ་ཚོད་བཙུགས་ནས། །རྒྱུ་ལས་བཙལ་བས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཟེར་བ། །དེ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཐེག་པའི་དྲང་ལུང་ཡིན། །རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་མཚུངས་མེད་ཡེ་ཤེས་དེ། །ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པས་གཞན་ནས་ཆོས་འབྱུང་མེད། །འཇིག་རྟེན་རྒྱུ་འབྲས་ཆོས་ལ་ཚོད་བཙུགས་ནས། །བཙལ་བས་མེད་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པའི་སྐྱེ། །འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་འགག་ཆོས་ལ་ཚོད་མི་གཟུགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རྐྱེན་གྱིས་མ་བསྐྱེད་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་རྐྱེན་སྐྱེད་ཆོས་ལ་དཔེ་མ་ལེན། །ཞེས་སོ། །དཔེ་དོན་འགལ་བའི་ཉེས་པ་ལྟག་སྤྲོད་དེ་རྒོལ་བ་པོ་ཁྱེད་ལ་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཉིད་མ་སྐྱེས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ། འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བའི་ཆོས་བཀོད་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་བསྒྲུབ་བྱ་དང་འགལ་བའི་དོན་ཇི་ལྟར་བྱས་ཏེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། རྐྱེན་གྱིས་མ་བསྐྱེད་པར་རང་བྱུང་ཡེ་གནས་ཀྱི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ། འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་འགག་གི་ཆོས་ཀྱི་ཚོད་བཙུགས་ནས་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མེད་པའི་འབྲེལ་འབྱུང་བ་མ་སྒུགས་ཤིག་ངལ་བ་དོན་མེད་པའོ། །དེའང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་གིས་མི་བསྐྱེད་པར་རང་བྱུང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་བཙལ་ས་མེད་དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་ཆོས་རྣམས་ཕར་འབྱུང་བའི་གཞི་ཡིན་པ་ལ། ཚུར་བསྐྱེད་དགོས་པའང་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་ལུགས་འཛོལ་བས་ཀྱང་བསྐྱེད་བྱར་མ་གྲུབ་བོ། །དེས་ན་བྱར་མེད་ཀྱི་ངང་དེར་གནས་པས་ཁོ་རང་ལ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་པ་གསལ་བར་འཆར་བས་མ་བཙལ་བར་འགྲུབ་པས་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། ངང་ལ་གནས་པས་གཡོ་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །རང་བཞིན་གནས་པས་སུས་ཀྱང་བཅོས་སུ་མེད། །མ་བཙལ་ཇི་བཞིན་པ་རུ་གནས་པ་དེ། །བྱ་བ་མེད་པ་ལས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བསྟན། །དོན་དེ་རྟོགས་པས་ལས་རྣམས་མི་བྱེད་དེ། །ལས་མ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གང་ཞིག་སུ་གནས་པ། །དེ་ཡིས་མ་ནོར་མ་བཅོས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །རང་བྱུང་གི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ནི། གཞན་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གིས་ཀྱང་མ་བསྐྱེད་པའིི་རང་བྱུང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བའི་གཞི་ཡིན་པ་ལས། རྩོལ་སྒྲུབ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་རིག་པ་ཚུར་བསྐྱེད་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་འབྲས་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིིན་ན་གོ་ནོར་བས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། ནམ་མཁའི་ངང་ནས་སྣོད་བཅུད་སྣང་བ་ལྟར་དུ་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ལས་ཤར་བ་དང་། ངོ་བོ་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་རྩལ་སྣང་འགག་མེད་དུ་ཤར་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན། གཉིད་ཀྱི་རྩལ་ལས་རྨི་ལམ་ཤར་བ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། གཉིད་སད་ན་གཉིད་ཀྱང་མེད་ལ་རྨི་ལམ་ཡང་མེད་པ་བཞིན་དུ། བྱར་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་བཞག་ན་མ་བཙལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཤུགས་ལ་འབྱུང་བ་ཡིན། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐལ་དམན་གྱི་བྱིས་པའི་སེམས་ཅན་དྲངས་པ་ཙམ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར། དམན་པའི་རྡོ་ལ་བྱི་དོར་བྱས་ཀྱང་ནོར་བུའི་གོ་ཆོད་ནས་དགོས་འདོད་མི་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་རྒྱུ་འབྲས་བླང་དོར་བྱེད་པ་རྐྱང་པས་སངས་རྒྱས་སུ་མི་རུང་ངོ་།།

༼ག གསུམ་པ་དེ་ལྟར་རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པའི་རིག་པ་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཚད་ངེས་པ།

དེ་ལྟར་རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པའི་རིག་པ་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཚད་ངེས་པ་ནི།

ཐམས་ཅད་བདེ་ཆེན་མཁའ་མཉམ་ཆོས་སྐུའི་ཀློང་།།

ཆོས་སྐུའི་ཀློང་དུ་མ་གྲོལ་འགའ་ཡང་མེད།།

ཆོས་ཉིད་ངང་བཞེངས་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་སྐུ།།

བག་ཆགས་ལུས་ལ་སྙིང་པོའི་རྩལ་རྫོགས་ཏེ།།

སྐྱེ་ཤི་བར་དོར་སྲིད་པའི་ལུས་བོར་ནས།།

རིག་པ་གཅིག་པུ་ཀུན་དང་དབྱེར་མེད་ཅིང་།།

ལྷུན་གྲུབ་ས་ལ་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་ཟིན་ནས།།

རྒྱ་ཆད་མེད་པར་སྤྲུལ་པ་འབྱུང་བ་དང་།།

ཐོགས་པ་མེད་པར་ཀུན་ལ་འཇུག་པ་ནི།།

བྱར་མེད་རླུང་ཞོན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ།།

དམན་པའི་ཐེག་པ་ཀུན་ལ་མི་རིགས་ཀྱང་།།

ཨ་ཏི་རིགས་པར་སྟོན་པ་འབྲས་བུའི་གནད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་བདེ་ཆེན་མཁའ་མཉམ་ཆོས་སྐུའི་ཀློང་། །ཆོས་སྐུའི་ཀློང་དུ་མ་གྲོལ་འགའ་ཡང་མེད། །ཅེས་པའི་ཚིག་རྐང་སྔོན་མ་གཉིས་ཀྱིས། གང་དུ་གྲོལ་གཞིའི་ཀ་དག་ཆོས་སྐུའི་རིག་པ་ཀུན་ཁྱབ་ཡེ་དག་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ངང་བཞེངས་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་སྐུ། །བག་ཆགས་ལུས་ལ་སྙིང་པོའི་རྩལ་རྫོགས་ཏེ། །སྐྱེ་ཤི་བར་དོར་སྲིད་པའི་ལུས་བོར་ནས། །ཞེས་པ་དེས་རྣལ་འབྱོར་པ་དབང་པོ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་གྱི་གྲོལ་ལུགས་བསྟན་པ་དང་། །རིག་པ་གཅིག་པུ་ཀུན་དང་དབྱེར་མེད་ཅིང་། །ལྷུན་གྲུབ་ས་ལ་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་ཟིན་ནས། །ཞེས་པས་ཇི་ལྟར་གྲོལ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། རྒྱ་ཆད་མེད་པར་སྤྲུལ་པ་འབྱུང་བ་དང་། །ཐོགས་པ་མེད་པར་ཀུན་ལ་འཇུག་པ་ནི། །ཞེས་པ་འདིས་རིག་པ་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཚད་དམ་གྲོལ་བའི་རྟགས་ཚད་དངོས་བསྟན་པ་དང་། བྱར་མེད་རླུང་ཞོན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་རྗེས་མ་གསུམ་གྱིས་རྨད་བྱུང་ཨ་ཏིའི་ཐེག་པ་འདི་འོག་མའི་ཐེག་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཚུལ་བསྟན་པའོ། །དེ་དག་གི་དོན་འགྲེལ་བས་རྒྱས་པ་བཀྲལ་བ་ནི་འདིར་བརྩོན་འགྲུས་དང་སྐལ་པ་རབ་ལུས་རྒྱ་རང་དེངས་ནས་ན་བུན་ལྟར་གྲོལ་བ་དང་། འབྲིང་བུམ་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟར་གྲོལ་བ་དང་། ཐ་མ་བཅོ་ལྔའི་ཉི་ཟླ་ལྟར་གྲོལ་བ་དང་གསུམ་ལས། རབ་དེས་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་སྣང་བ་བཞི་གོ་བཟློག་ནས་རྟགས་ཚད་ལ་ཕེབས་པ་སྟེ། སྤྱིར་ན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་ཐུན་མོང་གི་འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བཞི་བཤད་ཡོང་དུས། ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ལུགས་ལྡོག་དང་། ཐོད་རྒལ་གྱི་སྐབས་སུ་ལུགས་འབྱུང་གིས་བཤད་པ་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་ཀའི་བཤད་ཚུལ་གྱི་གོ་རིམ་མི་འདྲ་སྟེ། གཅིག་གིས་ཀ་དག་སྟོང་པའི་འོད་གསལ་རྩལ་འདོན་དང་། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ལྷུན་གྲུབ་སྣང་བའི་འོད་གསལ་རྩལ་འདོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དོན་གཞི་གཅིག་ཐམས་ཅད་བདེ་ཆེན་མཁའ་མཉམ་ཆོས་སྐུའི་ཚད་དུ་སྐྱོལ་བའི་དགོངས་པ་ལ་འདུ་འབྲལ་མེད་པ་ཡིན། སྐབས་ཀྱི་བསྟན་དོན་རྣལ་འབྱོར་པ་དབང་པོ་རབ་དེ་ལ་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་སྣང་བཞི་གོ་ལྡོག་གི་ཚད་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེ་ན། སྤྱིར་ན་སྣང་བཞི་ལུགས་འབྱུང་ནི། ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ། ཉམས་གོང་འཕེལ། རིག་པ་ཚད་ཕེབས། ཆོས་ཉིད་ཟད་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལུགས་ལྡོག་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི། དེའང་དང་པོ་རིག་པ་ཀ་དག་རྗེན་པ་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སྣང་བ་ལ་རང་ངོ་ཤེས་པས། ཞེས་པ་སྟེ་རྫོགས་ཆེན་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དབང་རབ་དེ། དམ་པའི་བླ་མའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ནས་སྨིན་གྲོལ་རིམ་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ལ་བརྟེན་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་རིག་ངོ་བཅར་ཕོག་ཏུ་སྤྲད་པའི་གདམས་པ་ཐོབ་ནས། དང་པོར་རིག་པ་ཀ་དག་རྗེན་པ་རང་ངོ་ཤེས་པ་དེ་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སྣང་བའོ། །ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པ་ལྟ་བས་ངོ་ཤེས་པ་དེ་སྒོམ་པས་ངང་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་སྐྱོང་ཡོང་དུས། གཅིག་དང་དུ་མའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བའི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་ཚད་ལ་ཕེབས་ཏེ། ཞེས་པ་སྟེ་གཅིག་གི་མཐའ་ལས་གྲོལ་དུས་གཅིག་མེད་པའི་གཉིས་ཤིག་ཡོད་དོན་མེད་ཅིང་། གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་དུས་གཅིག་དེ་ཡང་མི་གནས་པ་ནི་རང་ཤུགས་ཀྱིས་གྲུབ་སྟེ་གཉིས་ཀྱི་ཁ་ཡ་གཅིག་གཉིས་ལ་གཉིས་ཞེས་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོད་མེད་སྣང་སྟོང་ལ་སོགས་པ་མཐའ་གང་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མེད་པའི་འདི་ཡིན་འདི་མིན་གྱི་རྩིས་གདབ་གཟའ་གཏད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཟང་ཐལ་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་གོམས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཚད་ངེས་པ་ཅན་ཞིག་ཕེབས་པ་ནི་རིག་པ་ཚད་ཕེབས་སོ། །ཕྱི་ནང་གི་རྐྱེན་སྣང་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བའི་ངང་ལས་མི་འདའ་བར་བསྐྱངས་པས། ཞེས་པ་སྟེ་སྤྲིན་ནམ་མཁའི་ངང་ལས་བྱུང་ཞིང་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་གྲོལ་སོང་བ་ལྟར་དུ། ཕྱི་ནང་རྐྱེན་སྣང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་པོ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་བྱུང་ཞིང་མཐར་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་གྲོལ་བའི་ཚུལ་ཇི་བཞིན་རྟོགས་ཏེ། དེའི་ངང་ལས་མི་འདའ་བར་བསྐྱངས་པས་དགག་སྒྲུབ་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྟོག་པ་རང་དག་དང་པོའི་བྱུང་ས་ཆོས་ཉིད་གཅིག་པོ་དེའི་ཐོག་ཏུ་འཁྲུལ་བ་ཡེ་དག་གིས་རང་ཟད་ནས། ཉམས་ཕྱོགས་མེད་དུ་རང་ཤར་འཛིན་མེད་ཟང་ཀར་རྒྱ་གྲོལ་དུ་ཤར་ནས། ཞེས་པ་འདིས་ཉམས་གོང་འཕེལ་བསྟན་པའོ། །སྤྱིར་ན་ཉམས་འདི་ལ་ཤེས་ཉམས་དང་། སྣང་ཉམས་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་ཅིང་། ཤེས་ཉམས་ལ་ཡང་ཤེས་པ་དགའ་བདེའི་ཉམས་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་གི་འཕེལ་འགྲིབ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཞིག་དང་། ཤེས་པ་མཐར་འགྱུར་གྱི་ཉམས་མི་བརྟན་འགྱུར་བའི་མཐོང་སྣང་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཤར་བ་སྟེ་གཉིས་སོ། །མཐར་འགྱུར་གྱི་ཉམས་ཟད་དེ་རྟོགས་པ་ཚད་ལ་འཁྱོལ་ནས་རིག་པ་དང་པོའི་ཀ་དག་སྤྲོས་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་གཞི་ལ་ཕེབས་སོང་དུས། ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བ་ཐད་ཀར་ཤར་བས་ན། དང་པོའི་ཀ་དག་གི་ས་ལ་རྗེན་པར་རང་ཐོག་ན་གནས་པའོ། །ཞེས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བ་བསྟན་པའོ། །འདིའི་དུས་ན་ཆོས་བོར་བ་ཆོས་ཟད་པ་ཆོས་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་ལ། ཞེས་སྣང་གཞིའི་མཐའ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་མཐོང་བས་བསྡུས་ཏེ། ཆོས་ཟད་ཀ་དག་གདོད་མའི་གཞི་ཀློང་ལ་གདེང་བཞི་ཚད་དུ་འཁྱོལ་ནས་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་པ་འབྲས་བུ་རྒྱུ་རུ་མི་ལྡོག་པ་བསེ་ཤིང་གི་དཔེ་ཡིས་མཚོན་ནས་ནང་དབྱིངས་སུ་འཁྱིལ་བར་བསྟན་པའོ། །དེའི་སྐབས་སུ་རྟགས་ཚད་ངེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་དང་མངོན་ཤེས་གྲུབ་ཅིང་འབྱུང་བ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་། འབྱུང་བས་མི་གནོད་པའི་རྟགས་བཅུ་འབྱུང་སྟེ། སས་མི་ནོན། ཆུས་མི་འཁྱེར། མེས་མི་འཚིག རླུང་གིས་མི་གཡོ། ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་བཞིན་འགྲོ། དངོས་པོ་བསྒྱུར་བ་དང་ཡུལ་ཐག་རིང་པོའི་རི་ཁང་བཟང་ལ་སོགས་པ་སྤྲོ་བར་ནུས། རྟེན་འབྲེལ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་བས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན། ལུས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན་མཐོང་། ལྷ་ཡི་མིག་དང་མངོན་ཤེས་ཐོབ། སྤྱན་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྲུབ་པའོ། །རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། མ་གཏད་རང་སོར་བཞག་པ་ཡི། །སེམས་ཀྱིས་དོན་འདིས་ཚིག་ཀུན་ཡང་། །སུས་ཀྱང་བསླབས་པ་མེད་པར་ནི། །སོ་སོའི་བློ་ལ་གོ་བར་སྣང་། །འདི་ཉིད་རང་གི་བློར་གོ་བས། །མི་སྣང་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིས། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རང་དག་ནས། །ཐམས་ཅད་ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་དུ། །སྟོང་གསལ་ཆེན་པོའི་རིགས་སུ་འགྱུར། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་འབྱུང་བ་བཞི། །སོ་སོའི་ནུས་པ་མི་སྣང་བར། །ན་བུན་བཞིན་དུ་མཁའ་ལ་དེངས། །འཁྲུལ་བའི་ཞེན་པ་སྣ་ཚོགས་ནི། །ཇི་ལྟར་བསམས་ཀྱང་སྐྱེ་མེད་པར། །གཟུང་འཛིན་ཆ་རྣམས་རང་འགགས་ནས། །གང་མི་སྣང་སྟེ་རང་ཟད་ནས། །གསལ་བྱེད་རང་གི་ཉམས་མྱོང་བས། །ལུས་ཅན་ཀུན་ཀྱང་དེ་བཞིན་སོང་། །ཞེས་སོ། །འདི་ནི་རྫོགས་ཆེན་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རབ། ན་བུན་ནམ་མཁའ་ལ་དྭངས་པ་བཞིན་དུ་ཚེ་འདིའི་ལུས་རྒྱ་རང་དེངས་ལ་སོང་བ་སྟེ། སྤྱིར་ན་འཇའ་ལུས་འགྲུབ་པ་ཞེས་པ་ཞིག་ང་ཚོའི་ཁ་སྐད་དུ་ཡོད་པ་འདི་ལ། རྡུལ་ཕྲན་དུ་དེངས་པ་དང་། འོད་ལུས་སུ་འཕོ་བ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། ཁྲེགས་ཆོད་བསྒོམས་པས་ལུས་རྡུལ་ཕྲན་དུ་དེངས་པ་དང་། ཐོད་རྒལ་བསྒོམས་པས་འཕོ་ཆེན་གྱི་སྐུར་བཞེངས་པ་གཉིས་ཀ་ཆོས་ཉིད་གདོད་མའི་དབྱིངས་ལ་གྲོལ་ལུགས་འདྲ་འདྲ་ཡིན་ཞིང་། འོན་ཀྱང་གདུལ་བྱ་གཞན་སྣང་ལ་སྐུ་ལུས་དེས་ཕྲིན་ལས་མཛད་དང་མི་མཛད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན། ཁྲེགས་ཆོད་གོམས་པའི་ཚད་ལ་ལུས་དང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་སིལ་བུར་འཐོར་ནས། འབྱུང་བཞི་རྡུལ་ཕྲན་དུ་རང་སར་དེངས། སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་སོགས་ལ་རང་དབང་བསྒྱུར་བ་ནི་ཚེ་འདིར་གྲོལ་བའི་རྟགས་ཚད་ལ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་རྡུལ་ཕྲན་དུ་དེངས་པ་ནི་སེམས་ཆོས་ཉིད་ལ་གྲོལ་བའི་རྟགས་དང་ཚད་ཡིན། འོན་ཀྱང་ལུས་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མ་དེངས་རུང་གྲོལ་བ་ཐོབ་ཡོད་པ་ནི་ཡོད་ལ། དེ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དབང་པོ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་གྱི་གྲོལ་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འདི་བཞིན་གསུངས་ཤིང་། འཇའ་ལུས་འོད་སྐུར་གྲོལ་བའི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་གྱུར་ཀུན་གྱི་མཐོང་སྣང་ལ་གྲུབ་པ་ཞིག་སྔ་འགྱུར་པ་ལ་ཐུན་མིན་དུ་ཡོད་པ་འདི། ཐུན་མོང་ཐེག་པའི་ལམ་གྱི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་ནས་ཀྱང་གོ་བའི་ངེས་ཤེས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འདྲོང་བ་ཞིག་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འཆད་ནུས་ཏེ། ཉན་ཐོས་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་རགས་པའི་འབྱུང་བཞིའི་གཟུགས་རྡུལ་ཕྲན་ལ་ཕབ་ནས་ཆ་མེད་དུ་དོན་ལ་གནས་པར་འདོད་པ་དེ་ཡང་སྟོང་ཉིད་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཇི་བཞིན་དུ་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་པའི་ཚེ་ན། རི་ར་བ་ཁང་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཟང་ཐལ་གྱིས་བགྲོད་ནུས་པ་དང་། སྟོད་ནས་མེ་འབར་སྨད་ནས་ཆུ་འབྲུབ་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཡ་མ་ཟུང་བསྟན་ནུས་པ་ཡིན། སྔགས་བླ་མེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འཕགས་པའི་དོན་དམ་བདེན་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས། ཁྲེགས་ཆོད་བསྒོམས་པས་ལུས་རྡུལ་ཕྲན་དུ་དེངས་པའི་ཁྱད་ཆོས་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན། ཐོད་རྒལ་གྱིས་འོད་ལུས་སུ་འགྲུབ་པ་ཡང་དཀའ་བ་མེད་པར་གོ་བརྡ་སྤྲོད་ཐུབ་སྟེ། དང་པོར་གཞི་ལས་གཞི་སྣང་ཤར། ཤེས་རབ་སྟོབས་སུ་གྱུར་པའི་སྲོག་རླུང་གིས་བསྒུལ་ནས། ཕྱི་ཚུལ་གཞི་སྣང་ལ་མཆེད་དུས། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་རང་གདངས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་པས་ཕྲ་བ་འོད་ལྔའི་སྣང་བ་ལ་གཟུང་འཛིན་རྒྱང་ཆད་དུ་སོང་ནས་གཉིས་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་བ་ཞུགས་པས། ཕྲ་བས་གཟུགས་མེད་དང་། དེ་ལས་རགས་པས་གཟུགས་ཁམས་དང་། ཤིན་ཏུ་རགས་པས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། ད་འཁྲུལ་བ་གཞི་ལ་ལྡོག་དུས་འོད་སྐུར་གྲོལ་བའི་འཐད་པ་ཡང་འདིས་འགྲུབ་པ་ཡིན། རྣལ་འབྱོར་པ་དབང་པོ་འབྲིང་བུམ་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟར་གྲོལ་བ་ནི། དེ་ལྟར་གོམས་པ་ལས་འཆི་ཀའི་ཚེ། ལུས་བུམ་པ་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་བུམ་ནང་གི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་འབྲེལ་གྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་ལ། ཀ་དག་གི་ཆོས་སྐུ་རང་རིག་དེ་གཞིའི་ཆོས་སྐུ་ནམ་མཁའ་ཆེན་པོ་དང་ཐ་དད་མེད་པ་དེར་འདྲེས་པའམ། རིག་པ་གཅིག་པུ་རྗེན་པར་སོང་བས་ཆོས་ཉིད་ཀུན་དང་དབྱེར་མེད་དུ་སངས་རྒྱས་ཏེ། བུམ་པ་ཞིག་པས་ནམ་མཁའ་དབྱེ་བ་མེད་པ་ལྟར། རང་རིག་སྔ་ཕྱི་དབྱེར་མེད་དུ་ཟང་ཐལ་བས་ཆོས་སྐུ་རང་ས་ཟིན་ནས། གཟུགས་སྐུ་ཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འཆར་བ་ནི། ནམ་མཁའ་ལ་གཟའ་སྐར་རང་འཆར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཉི་ཟླ་ཁ་སྦྱོར་ལས། མི་སྣང་ནམ་མཁའ་གུད་ལྟ་དང་། །ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་སུ་ཆེས་ཕྲ་བའི་འོད་གཟུགས་དེ་ཉིད་ནས་གསང་འབྱུང་ལ་ཐུག་སྟེ་ནང་འོད་སྐུ་དང་ཐིག་ལེར་འཆར་བ་སྟེ། གོ་བ་ཞིབ་ཀྱིས་བླང་དུ་ཡོད་དོ། །ནམ་མཁའི་དཔེས་རིག་པ་མཚོན་ཏེ། རྒྱུན་ཆད་དུ་དེངས་པ་ནི་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། དཔེར་བྱེད་ནས་ཕྱོགས་ཙམ་མཚོན་པ་ལས། ཀུན་མཚོན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ནམ་མཁའ་ཕྱི་ནང་དབྱེར་མེད་པས་རིག་པ་སྔ་ཕྱི་རིས་མེད་དུ་མཚོན་གྱི། རང་གི་རིག་པ་སྤྱི་མཐུན་གྱི་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པ་ལྟ་བུ་ནི་གཏན་ནས་མ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་གཅིག་པུ་འདི་དུས་དེར་སྦུབས་དང་བྲལ་བས་རྗེན་ལ་བུད་པ་ལ་ཆོས་སྐུ་རང་ས་ཟིན་ནས་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་འཇོག་པ་ཙམ་ལས་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པའི་ནང་གི་ནམ་མཁའ་དང་ཕྱིའི་ནམ་མཁའ་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀ་རྫས་ཐ་དད་དང་ངོ་བོ་ཐ་དད་མ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས། བར་གྱི་བུམ་པ་རྫ་མའི་ངོ་བོ་དེ་ཞིག་དུས་ནམ་མཁའ་གཉིས་དབྱེར་མེད་དུ་འདྲེས་པ་བཞིན་དུ། རྣལ་འབྱོར་པའི་ལུས་བུམ་པ་དང་འདྲ་བ་དེ་ལ་གནས་སྐབས་བརྟེན་ནས་ཡོད་པའི་རིག་པ་དེ། ཉམས་ལེན་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྗེན་ལ་བུད་ནས་ལུས་རྒྱ་འདི་དང་བྲལ་མ་ཐག་ཏུ་གཞི་ཆོས་སྐུ་ནམ་མཁའ་ཆེན་པོ་དང་ཐ་དད་མེད་པར་འདྲེས་པ་ལ་གྲོལ་བ་ཐོབ་པའི་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་གསལ་བར་བཤད་ན། གཞི་འདི་ལ་གདོད་མའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཞེས་པ་ཞིག་དང་། གནས་སྐབས་ཀྱི་གཞི་ཞེས་པ་ཞིག་སྟེ་གཉིས་སུ་ཡོད་ཅིང་། གཞི་སྣང་གི་སྐབས་ཀྱི་གཞི་འདི་གཞི་ཡིན་ཡང་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཞི་སྟེ། རིག་པ་གཞི་སྣང་ལ་མཆེད་ནས་ཐོད་རྒལ་གྱི་ཆོས་སྐད་བྱས་ན་རིག་པ་འོད་ཀྱི་ཁང་པ་ན་གནས་པའི་སྐབས་ཡིན། གང་ལྟར་ཡང་གཞི་ཡེ་ཤེས་སུམ་ལྡན་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པས། རྩལ་ཐུགས་རྗེའི་རིག་པ་དེ་གཞི་ངོ་བོའི་རིག་པ་ལ་ཐིམ་ནས་ཆོས་ཟད་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ཟད་པའི་མཐར་ཐུག་ཀ་དག་གི་ནང་དབྱིངས་ལ་ཐིམ་པའི་དགོངས་པའི་གོ་དོན་གྱིས། ཆོས་ཉིད་ཀུན་དང་དབྱེར་མེད་དུ་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་འདི་འཐད་པས་གྲུབ་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རང་རིག་འཕོ་འགྱུར་བྲི་གང་དང་བྲལ་བ་སྔ་ཕྱི་དབྱེར་མེད་ཟང་ཐལ་ཆོས་སྐུའི་རང་ས་ཟིན་ནས། གནམ་སྟོང་གི་ཟླ་བ་དབྱིངས་སུ་འཆར་བ་ལྟར་དུ་ཆོས་སྐུའི་ནང་དབྱིངས་ཀྱི་རང་ས་ཟིན་དུས་གདུལ་བྱ་ཡོད་ན་གཟུགས་སྐུའི་སྣང་བ་ཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བ་ནི། ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་འཕེལ་འགྲིབ་ཏུ་སྣང་བའི་གཟུགས་བརྙན་ཆུ་སྣོད་ལ་ཤར་བ་དང་ཟླ་གཟུགས་འཆར་རུང་གི་དཔེ་ཡིས་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་པ་ལས་ནམ་མཁའ་ནམ་མཁའ་ལ་ཐིམ་པ་བཞིན་དུ་མེད་སོང་བའི་དཔེ་མིན་ནོ། །དཔེ་ཞེས་པ་ནི་ཕྱོགས་ཙམ་མཚོན་པ་ལ་ཟེར་བ་ལས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཡིན་པའི་དོན་མིན། ཆོས་ཉིད་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་འདྲ་ཅང་མེད་སྟོང་པ་ཞིག་དང་། རྣལ་འབྱོར་བའི་རིག་པ་དེ་ལུས་རྒྱ་ཞིག་ནས་དེ་ལ་ཐིམ་ནས་མེད་སོང་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་མིན་ལ། དབྱིངས་ཤིག་གི་ནང་ལ་རང་རིག་ཐིམ་སོང་བའི་གོ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར། རང་རིག་རྗེན་ལ་བུད་ཆོས་སྐུ་རང་ས་ཟིན་ནས། སྔ་ཕྱི་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀུན་དང་དབྱེར་མེད་དུ་སངས་རྒྱས་པའོ། །ཐ་མ་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཉི་ཟླ་འཆར་ནུབ་ལྟར་གྲོལ་བ་ནི། ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཉི་མ་ནུབ་པ་ལྟར་འཆི་ཀའི་རིག་པ་རྗེན་པའི་ངང་མ་ཉམས་པའི་རྟོགས་པ་དེས་ཕྱིར་ཕུལ། ཟླ་བ་ཤར་བ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་ཡེ་ཤེས་རང་ལ་ཡོད་པ་ཤར་བ་དེས་སྔུན་བསུ་བ་གཉིས་ཀྱི་བར་ལ་གཞན་གྱིས་མ་ཆོད་པར། རིག་པ་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པར་ཡོད་པ་དེ་རྟོགས་པའི་ངང་དང་མི་འབྲལ་བར་སངས་རྒྱ་སྟེ། ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཉི་མ་ནུབ་རི་ནས་ནུབ་པ་དང་བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བ་ཤར་ནས་ཤར་བ་དང་འདྲ་བར། ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་ནུབ་པའི་མཐའ་མཇུག་འཆི་ཁ་ལ་ཐོན་པའི་དུས་སུ་རིག་པ་རྗེན་པའི་ངང་དང་ཚེ་འདིར་གོམས་པའི་སྟོབས་དང་དད་པ་དག་སྣང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་བྲལ་བ་དང་། ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་ཡེ་ཤེས་རང་གནས་མངོན་སུམ་དུ་ཡོད་པ་གཉིས་ཀའི་བར་དུ་གཞན་གྱིས་མ་ཆོད་པར། རིག་པ་ཆོས་སྐུའི་རྗེན་པ་རྟོགས་པའི་ངང་དང་མི་འབྲལ་བ་དེ་དང་། རིག་པ་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པར་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་གཉིས་ཀ་ཐོད་གཏུགས་ནས་སངས་རྒྱས་པའོ། །དེ་ཡང་ཡུལ་དང་གནས་ལ་འཇུག་པ་འཕོ་བའི་གདམས་པ་དང་། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་འོད་གསལ་སྦུབས་འཇུག་གཉིས་ཀ་གང་རུང་ཞིག་ཚེ་འདིའི་གོམས་པ་དང་བསྟུན་ནས་འཇུག་དགོས་སོ། །དེ་ཡང་ཀ་དག་ཆོས་སྐུའི་རིག་པ་འོད་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ནང་དབུགས་ཆད་ནས་རྣམ་ཤེས་ནམ་མཁར་ཐོན་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་འཆར་ཏེ། དེ་ཡང་ཕྱི་འབྱུང་དང་། ནང་འབྱུང་དང་། གསང་འབྱུང་གི་ཐིམ་ཚུལ་མན་ངག་གི་གཞུང་གཞན་ལས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལྟར་དུ་མཐར་འབྱུང་བ་ལྔའི་རླུང་ལྔ་ལས། ས་ཆུ་མེ་རླུང་གི་རླུང་བཞི་ཐིམ། ནམ་མཁའི་རླུང་འོད་གསལ་ལ་འཇུག་པས། རིག་པ་ལུས་ནས་ཐོན་དུ་ཉེ་བའི་ཚེ། རྣལ་འབྱོར་པ་དེས་ཀ་དག་གི་དབྱིངས་ལ་འཇུག་པ་རྣམ་ཤེས་རླུང་ཞོན་གྱི་དགོངས་པ་ལ་འཕོས་ཏེ། རིག་པ་སྙིང་ནས་ཚངས་བུག་ལ་རང་གི་རྩ་བའི་བླ་མའམ་ཧཱུྃ་ངམ་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པར་བསམས་ལ། ཧིཀ་གིས་རྒྱངས་ཏེ་འཕངས་པས་སྐད་ཅིག་ལ་ཡར་གྱི་ཆོས་སྐུ་ལ་ཟང་ཐལ་ལོ། །སྤྱིར་ན་རྣམ་ཤེས་རླུང་བཞོན་གྱི་གདམས་པས། གནས་གཞན་ནས་གཞན་དུ་འཕོ་བ་ལ་འཕོ་བའི་གདམས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། འཕོ་བ་ལ་འཕོ་བ་པོའི་གང་ཟག་གི་རྟོགས་དགོངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་འཕོ་བ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་དུ་འབྱུང་ཞིང་། འདི་ནས་གསུངས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པས་འཕངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དེ། འཆི་བ་དོན་དམ་གྱི་བདེན་པ་རིག་པ་འོད་གསལ་ཀ་དག་གི་ངང་དུ་འཕོ་བ་སྟེ། འཕོ་བ་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན། ཚངས་བུག་འོད་གསལ་གྱི་རྩ་སྒོ་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྩ་བའི་བླ་མའམ། ཡང་ན་དེ་དང་དབྱེར་མེད་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་གུ་རུ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེའམ་མགོན་པོ་འོད་དཔག་མེད་པའི་ཐུགས་ཀར་འཕོ་བར་བྱེད་པའི་ཡི་གེ་ཧིཀ་གིས་རྒྱངས་ཀྱིས་འཕངས་པས་དེའི་ཐུགས་དང་དབྱེར་མེད་ལ་འདྲེས་ཏེ་སངས་རྒྱས་པར་བསམས་ན། ཡར་གྱི་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་ལ་ཆོས་ཉིད་ནང་འཕྲད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གོ་འཕོ་ཐུབ་པ་ཡིན། འདི་ནས་ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་གཉིས་ཀའི་མན་ངག་གལ་ཆེན་རྩལ་འདོན་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་པས། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་ན་སེང་གེའི་ཉལ་ལུགས་ཀྱིས་རིག་པ་མིག་ལ་གཏད་དེ་བར་སྣང་གི་དབྱིངས་རིག་ལ་མིག་གཏད་པའི་ངང་ལས་རིག་པ་འཕོས་ནའང་བར་དོ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་སངས་རྒྱའོ། །འདི་ནི་གནད་གལ་པོ་ཆེ་སྟེ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཉི་ཟླ་ཁ་སྦྱོར་ལས། རླུང་བཞི་རིམ་གྱིས་ཞོན་ནས་ཀྱང་། །རླུང་ཆེན་གཅིག་གིས་བསྐྱོད་པའི་ཚེ། །ཡུལ་དང་གནས་ལ་འཇུག་པ་དང་། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འཇུག་ལུགས་བསྟན། །ཡུལ་གནས་དག་ལ་འཇུག་ལུགས་ནི། །གྲོང་འཕོ་གྲོང་འཇུག་གདམས་པ་སྟེ། །རྣམ་ཤེས་རླུང་ཞོན་རླུང་ལ་སྦྱང་། །དེ་ཡང་གོང་དུ་འབྱོངས་པ་གཅེས། །རིག་པ་བསྡུ་དང་འཕང་བ་གཅེས། །དེ་ཡང་ཧིཀ་གིས་འཕང་བའོ། །དེ་ཉིད་བླ་མའི་ཞལ་ལ་ཐུག །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འཇུག་ལུགས་ནི། །རིག་པ་འདི་ལྟར་གཏད་པར་བྱ། །ཕུང་པོ་སེང་གེའི་ཉལ་ལུགས་ཀྱིས། །རིག་པ་ཉིད་ནི་མིག་ལ་གཏད། །ཡིད་ཙམ་བར་སྣང་ལམ་དུ་བྱ། །དབྱིངས་དང་རིག་པ་མ་འགྱུར་ན། །མི་དེ་བར་དོ་མེད་པར་ནི། །སངས་རྒྱ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ཅེས་སོ། །འདིའི་གནད་འདི་ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་གཉིས་ཀའི་ནམ་མཁའ་སུམ་ཕྲུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་སྦྱར་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། ཁྲེགས་ཆོད་ལྟར་དུ་བྱས་ན། མཚོན་བྱེད་དཔེ་ཡི་ནམ་མཁའ་ཕྱི་སློང་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་མཁའ་དབྱིངས་འདིས་ཀ་དག་གི་རིག་པ་མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་དང་། ནང་སེམས་ཉིད་སྟོང་པའི་ནམ་མཁའ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་སྤྲོས་པ་འགགས་པའི་ཆ་དང་། གསང་བ་འོད་གསལ་སྙིང་པོའི་ནམ་མཁའ་རིག་སྟོང་བརྗོད་བྲལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་དུས་དབྱིངས་རིག་འདྲེས་པ་རྣམས་ཡིན་པས། ནམ་མཁའ་དྭངས་པའི་སྐབས་སུ་ཉི་མ་ལ་རྒྱབ་གཏད་ནས་ནམ་མཁའ་སུམ་ཕྲུགས་དབྱིངས་རིག་གི་གདམས་པ། རིག་སྟོང་བརྗོད་བྲལ་གྱི་ཐབས་དེས་བྱེད་པ་དེ་ལ་བྱང་སོང་ན་འཆི་ཁར་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་གདམས་པ་གནད་ལ་སྣུན་པ་དང་། ཐོད་རྒལ་གྱི་ནམ་མཁའ་སུམ་ཕྲུགས་དང་སྦྲེལ་ནས་བཤད་ན། སྒོ་རྒྱང་ཞགས་ཆུ་ཡི་སྒྲོན་མ་བརྒྱུད་དེ། དག་པ་དབྱིངས་ཀྱི་སྒྲོན་མའི་གདངས་ལ་གཏད་ནས། ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མའི་དཀྱིལ་ལ། ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མའི་གདངས་རིག་གདངས་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དང་། རིག་པ་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དམ། ཡང་ན་དེ་ཉིད་སྐུ་རུ་སྨིན་པ་ལ་གཏད་ནས། ངོ་བོ་སྟོང་ཕྱོགས་ཀྱི་རིག་པ་ཀ་དག་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་རིག་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གདངས་སྣང་ཕྱོགས་ཀྱི་རིག་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཐོད་རྒལ་གྱི་ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་ངོ་བོ་ལ་བཞག་ནས། དེའི་རིག་གདངས་སྐུ་དང་ཐིག་ལེ་ལ་གཏད་ནས་མ་ཡེངས་པར་འཕོས་ན་ཡང་བར་དོ་མེད་པར་སྐད་ཅིག་གིས་འཚང་རྒྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཕོ་ལུགས་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་ཁྲེགས་ཆོད་དང་ཐོད་རྒལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་གཉིས་ཡོད་པའི་དོན་དུ་རིམ་པ་བཞིན་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཀ་དག་གི་ས་ལ་གྲོལ་ནས། རང་དོན་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེ་གསང་བའི་སྦུབས་ལ་ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་གཏན་སྲིད་ཟིན་ནས། དེའི་ངང་ལས་གཟུགས་སྐུ་འཆར་བས་གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པར་སྤྲུལ་པ་ཐོགས་མེད་དུ་འཕྲོ་བས་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་མཛད་པ་ནི། ཐེག་པ་འོག་མའི་ལུགས་ལ་མེད་པ་འདི་ན་ཡོད་པས་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཐེག་པ་རྒྱལ་པོའི་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་གི་ལུང་ནི་འབྲས་བུའི་སྐབས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་གྱི་གདམས་པ་གང་ལ་རང་བྱན་ཆུད་ནས་བྱང་ཆ་དང་གོམས་ཆ་ཡོད་ན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཀ་དག་གི་ས་ལ་གྲོལ་ནས། ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེ་གསང་བའི་སྦུབས་སུ་ཆོས་སྐུའི་རྒྱལ་པོའི་གཏན་སྲིད་ཟིན་པ་ཡིན་ལ། སྤྱིར་ན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྦུབས་ཞེས་པ་འདི་ལ། གཞི་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས། ལམ་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས། འབྲས་བུ་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་དང་གསུམ་གྱིས་བཤད་དུ་ཡོད་ཅིང། འདིར་འབྲས་བུ་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས། ངོ་བོ་སྟོང་པ་ལྟར་དུ་གཞལ་ཡོང་ན། ཀ་དག་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་མཐའ་གྲོལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐུའི་ཀློང་ཡངས་པ་དང་། རྣམ་པ་གསལ་བ་ལྟར་དུ་གཞལ་ཡོང་ན། ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་རིམ་ན་ནང་གསལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་འཕྲིན་ལས་མི་བཟད་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོའི་འབྱུང་གནས་སུ་ཆ་ཕྲ་སྟོང་གསལ་གྱི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པ་ཡིན། ཆོས་སྐུའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ་གཟུགས་སྐུ་འཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པས། འགྲོ་ཁམས་རྒྱ་མཚོའི་དོན་ཀུན་འབད་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལྟར་འབྱུང་བ་ཡིན་པ་སྟེ། འོག་མའི་སྐབས་སུ་སྒྲ་ཚིག་གི་སྐད་ཙམ་ཡང་མི་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཐེག་པ་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པའི་རིག་པ་རྟོགས་པའི་རྟགས་ཚད་ངེས་པ་བཤད་པའི་དོན་བསྡུས་ནས། འདི་དག་གི་ལུང་འབྲས་བུའི་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ་དེས་ཆོག་པ་ཡིན་ཞེས་ཞལ་འཕངས་པའོ། །དེ་རིང་འདིའི་མཚམས་འདི་ནས་བཞག་ནས་སང་ཉིན་རིག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་ནས་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། འདིའི་མཚམས་ནས་འཕོ་བ་སྦྱོང་རྒྱུའི་གནད་ལ་ཁེལ་ཡོད་པས། འདིའི་འཕྲོ་ཡི་ཆོས་ཁྲིད་འགའ་ཞིག་དང་སྦྲེལ་བའི་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་ཁྲིད་སྦྱོང་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་འཕོ་བ་སྦྱང་དགོས། སྤྱིར་ན་ཤེས་བྱ་བདེན་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་ལུང་རིགས་རྣམ་དག་གི་ཚད་མ་ཞིག་གིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གཞལ་ཡོང་དུས། མདོ་དང་རྒྱུད་སྡེས་བསྡུས་པའི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་གསང་བ་ཐམས་ཅད་དོན་སྙིང་པོ་གཅིག་ལ་འདུས་པའི་གནད་ཀྱི་གོ་དོན་སློང་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཞིང་། རྒྱུ་ཕར་ཕྱིན་མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་རྩེ། བཀའ་འཁོར་ལོ་བར་ཐ་གཉིས་ཀའི་ངེས་དོན་སྙིང་པོའི་ཡང་བཅུད་བསྡུས་པའི་མདོ་སྔགས་མཚམས་འཛིན་གྱི་བསྟན་བཅོས་མགོན་པོ་བྱམས་པའི་རྒྱུད་བླ་མ་དང་། དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའིབསྟོད་ཚོགས་སོགས་ཀྱི་བསྟན་དོན་གྱི་སྙིང་པོའི་དགོངས་པ་གཅིག་ཏུ་འབབ་པའི་མཐའ་གྲོལ་དབུ་མ་ཆེན་པོ་དང་། འབྲས་བུ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་རིམ་གཉིས་ལམ་གྱི་སྐྱེལ་སོ་མཐར་ཐུག་རྫོགས་རིམ་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀྱི་དགོངས་དོན་གནད་གཅིག་ལ་འདུས་པ་དེ་ནི། མཁས་པས་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ལྟ་དོན་དང་། གྲུབ་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དགོངས་ཉམས། ངེས་དོན་གསང་བ་ཆེན་པོའི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ལ་འབབ་པ་ནི་མཁྱེན་བཞིན་པ་སྔར་ཡང་ཞུས་མྱོང་ལ། མདོའི་ནང་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དེས། མྱུར་དུ་སངས་རྒྱ་བར་འདོད་ན་ཞག་བདུན་གྱིས་སངས་རྒྱ་བར་ནུས་གསུངས་ཡོད་ལ། འདོད་ན་ཞེས་པའི་ཚིག་སྒྲ་དེ་ཡིས་ཅི་ཞིག་བསྟན་ན་ལམ་ཕྱི་མ་འབྲས་བུའི་ཐེག་པར་ཞུགས་དགོས་པའི་གབ་དོན་གསང་བའི་ཁུངས་སྣེ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན། མྱུར་དུ་གསུངས་པའི་ཚིག་དེས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐེག་པའི་ལམ་གྱི་མྱུར་ཁྱད་ཀྱི་རང་བཞིན་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་མང་དཀའ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་མྱུར་ལམ། ཐེག་ཆེན་མདོའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་གབ་པའི་ཡང་འབྱེད་རིམ་གཉིས་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་དེ་ལ་ཡང་། གདུལ་བྱའི་བློ་ཁྱད་དང་བསྟུན་པའི་གདུལ་བྱ་སོ་སོའི་སེམས་དང་མོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའམ་དྲུག་གི་རིམ་པས་བསྟན་ཡོད་པ་ཡིན། ཕྱི་རྒྱུད་སྡེ་གསུམ་ལ་རྫོགས་རིམ་གྱི་གསལ་ཁ་ཡོད་མེད་ཅི་རིགས་པ་ཡིན་པ་དང་། སྔགས་རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད་ཀྱི་རྒྱུད་ནས་རྫོགས་རིམ་རྩལ་འདོན་མཛད་པ་གཞིར་བཞག་གི་སྟེང་ནས། རྫོགས་རིམ་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་ན། རྣམ་རྟོག་གི་རང་བཞིན་ཤེས་ནས་དེ་ཉིད་དམིགས་བཅས་ཀྱི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་མི་རྟོག་པའི་ལམ་དུ་བཞག་པ་དང་། དམིགས་མེད་ཀྱིི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཉིད་དུ་ལ་བཟླ་བ་ཞིག་དང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སྔགས་གསར་རྙིང་སྔ་ཕྱི་འགྱུར་གྱི་རྒྱུད་སྡེའི་ཁྱད་པར་གྱིས། འབྱུང་ལྔའི་རླུང་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་ནས་གསལ་སྟོང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གཙོ་བོར་དམིགས་པ་ཐབས་ཕ་རྒྱུད་དང་། ཁམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཐིག་ལེའི་རྣལ་འབྱོར་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ཤེས་རབ་མ་རྒྱུད། བདེ་གསལ་མི་རྟོག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པ། ཐབས་ཤེས་གཉིས་མེད་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེ་གཅིག་དུ་བྲལ་གྱི་འོད་གསལ་ཆེན་པོའི་རྫོགས་རིམ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བཞེད་པའི་རྣམ་གྲངས་དང་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་ནང་གི ཕྱི་མ་འོད་གསལ་ཆེན་པོའི་རྫོགས་རིམ་འདིས་ཅི་ཞིག་བསྟན་པ་ཡིན་ཟེར་ན། ལུས་ལ་རྩ་བརྟེན། རྩ་ལ་རླུང་བརྟེན། རླུང་ལ་ཐིག་ལེའི་འགྲོས་བརྟེན་ནས་དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གནས་པ་ཡིན་པས། ལས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གཉིས་པོའི་བྱེད་ལས་ངེས་པའི་ཐོག་དེ་ནས། དྭངས་མའི་རླུང་ལྔ་དབུ་མར་བསྡུས་ནས་སྲོག་ཐུར་འདྲེས་དུས། རླུང་སེམས་བྱེད་ལས་གཅིག་པ་ཡིན་པས་རླུང་ལྔ་ལས་སུ་རུང་། མི་རྟོག་ཏིང་འཛིན་གྱི་སྟོང་གཟུགས་འཆར་ནས་ཟད་པར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་ནུས་པ་དེ་ཐོབ་པ་ཡིན། སྲོག་ཐུར་ཞེས་པ་དེ་ཅི་རེད་ཟེར་ན། སྲོག་རླུང་དང་ཐུར་སེལ་གྱི་རླུང་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་ལ་གསུངས་ཤིང་། དེ་དུས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་དེ་མི་ཤིགས་པའི་རླུང་དང་། ལས་རླུང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་དེ་ནི་སྲོག་ཆེན་པོའི་རླུང་དང་། མི་ཤིགས་པའི་རླུང་དེ་ཡིས་ལས་རླུང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་སྲོག་ཆེན་པོའི་རླུང་དེ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་ལ་སྒྲ་གཅན་གྱི་རླུང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་སྦྱར་བ་སྟེ། དོན་ལས་རླུང་དབྱིངས་སུ་དག་ནས་ཡེ་རླུང་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ་བའི་བརྡ་ཆད་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། སྤྱིར་བཏང་གིས་བཤད་ན། རྩ་དབུ་མ་འདི་ལ་གནས་པའི་དབུ་མ་ཞིག་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབུ་མ་ཞིག་དང་། དོན་དམ་པའི་དབུ་མ་ཞིག་སྟེ་དབྱེ་བ་གསུམ་དུ་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། དེའི་ནང་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབུ་མ་དེ་ཡོད་ལ་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པ་སྒྲ་གཅན་དང་ཆོས་མཚུངས་སྦྱར་ནས། ཕྱི་ལྟར་ན་གདོང་མཇུག་ནང་ལྟར་ན་དཀར་དམར་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན། ཨ་ཧཾ་འབར་འཛག་གི་ཏིང་འཛིན་ལ་གོམས་སོང་དུས། རླུང་དབུ་མར་ཞུགས་གནས་ཐིམ་གསུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས། དུས་འཁོར་ལྟར་ན་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནད་འདུས་པའི་ད་ལྟའི་རང་རེའི་ཉམས་ལེན་ལ་མཚོན་ན། གཏུམ་མོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། བདེ་ཆེན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ། རྩལ་སྦྱོང་བོགས་འབྱིན་གྱིི་འཁོར་ལོ་དག་གི་བྱེད་པ་གྲུབ་ནས། ཐབས་དེས་གྲུབ་པའི་ཐབས་བྱུང་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་ལས་འདས་པའི་ལྷག་མཐོང་དམིགས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྡུལ་དང་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མའི་ཆོས་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད་རྩོལ་མེད་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་རྩ་ཡི་འགྲོས་དག ཐིག་ལེ་རང་སར་ཟིན། རྩ་འཁོར་ལོ་སོ་སོར་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་དང་བསྟུན་ནས། དུས་སྦྱོར་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རླུང་དག་ནས་ལམ་ལྔའི་ཡོན་ཏན་རིམ་བཞིན་རྫོགས་པའི་རྫོགས་རིམ་བཞིན་དུ། རྩ་ཡི་མདུད་པ་གྲོལ་ཏེ་ས་བཅུའི་རྟོགས་པ་བརྙེས་ཏེ་རིག་འཛིན་བཞི་ཡི་ལམ་ནས་ཟུང་འཇུག་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་ནི་ཐུན་མོང་རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེའི་རྫོགས་རིམ་གྱི་གོ་དོན་ཡིན། དེས་ན་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རང་བཞིན་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དག་སྟོབས་ཆེ་བ་དང་། རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས་ལྷག་མཐོང་གི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པའི་ཐབས་ཁྱད་པར་བ་ཡིན་པ་དང་། ཐབས་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཐབས་བྱུང་དམིགས་མེད་ཀྱི་ཐབས་ལ་བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྫོགས་རིམ་གྱིས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྦྱངས་ནས། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཉིད་དུ་ལ་བཟླ་བ་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་བླ་མེད་ཐུན་མོང་གི་རྫོགས་རིམ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་རིམ་ཀུན་གྱི་མཐར་ཐུག་རྫོགས་རིམ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ། གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་འཇུག་པའི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེས་ན་ཐུན་མོང་བླ་མེད་ཀྱི་རྫོགས་རིམ་བསྒོམས་པའི་རྗེས་ཐོག་དེ་མ་ཐག་ཏུ། གྲོལ་ལམ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བླ་མའི་མན་ངག་དང་འབྲེལ་བའི་ངོ་སྤྲོད་དང་མ་འབྲེལ་ཏེ་དེ་ལ་མ་བརྟེན་ན། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རྫོགས་རིམ་ཅི་ཞིག་བསྒོམས་ཀྱང་དོན་གྱི་འོད་གསལ་མཚོན་པའི་སྒོ་རུ་འགྱུར་དཀའ་བ་ཡིན། དོན་གྱི་འོད་གསལ་མཚོན་པའི་སྒོར་མ་གྱུར་དུས་རླུང་དབུ་མར་ཞུགས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ངོས་མ་ཟིན་ན་ཟག་བཅས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ཞིག་ལས་འཕགས་ཐུབ་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་དངོས་གཞིའི་རིག་པ་ངོ་སྤྲོད་པའི་སྔོན་དུ། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་རྫོགས་རིམ་ལ་སྦྱོང་བའི་རིམ་པ་དེ་ཆེད་དུ་ལམ་འདིའི་གྲོགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་རྣམ་པ་ཚང་མས་སྦྱངས་མཛད་པ་ཡིན་ལ། དེའི་དེ་མ་ཐག་པ་དེ་རིང་སེམས་ཉིད་མཁའ་ཀློང་བློ་འདས་ཡངས་པར་ལ་བཟླ་བ་བསྟན་ནས། རིག་པ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་འཛིན་ངོ་སྤྲད་པའི་གདམས་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་རེད། འདིའི་གནད་ལ་མ་བརྟེན་པ་དང་བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་སྤྲོད་ཐབས་གང་བྱས་ཀྱང་། དོན་དུ་ངོ་སྤྲད་བྱ་དང་སྤྲོད་བྱེད་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟོང་བཞག་སྤྲོ་བསྡུ་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ། རྟོག་པར་མ་འགྱུས་པའི་ཤེས་པ་བར་མེད་མཐའ་དང་བྲལ་བ། ཡུལ་མེད་རང་གསལ། ཟང་ཐལ་རྗེན་པ། སྟོང་གསལ་འགག་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ཡེ་ཤེས་སུ་ངོ་སྤྲད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་གནས་ལུགས་རིག་སྟོང་རྗེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་དང་དུས་ནམ་ཡང་འབྲལ་མ་མྱོང་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ན། ངོ་སྤྲོད་ལུགས་ལ་མཚོན་ན་སེམས་བཟུང་བ། སེམས་གནས་པ། དངོས་པོར་དེད་ནས་ངོ་སྤྲད་པའི་རིམ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱུང་བ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་སེམས་ལམ་བྱེད་དང་། སྤྱི་འབྱམས་གཤིས་ཤོར་སོགས་ཀྱི་གོལ་ས་གཅོད་པའི་ཆེད་དུ་སྒོ་དུ་མ་ནས་ངོ་སྤྲད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་གནད་མི་འཕྱུག་པར་བྱས་ནས། རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པའི་རིག་པ་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཚད་ངེས་པ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་སྐབས་སུ་མཚོན་ཚིག་མིང་གི་བརྡ་ཆད་ཙམ་ཞིག་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་པ་དང་། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པ་དང་། ཆོས་སྐུ་ཞེས་པ་དང་། རིག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྡ་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་གང་བཏགས་ཀྱང་། དོན་བླ་མའི་བྱིན་རླབས་མོས་གུས་ཀྱིས་བསླངས་པའི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་བརྗོད་མེད་བློ་འདས་ཆེན་པོར་མ་རྟོགས་པར་རང་གསལ་དང་རྗེན་པ་ཟེར་བའི་ཚིག་ཅིག་ལ་ཞེན་ནས། དེ་རྩིས་ཆེན་དང་འདང་ཆེན་བྱས་ཏེ་གཟུང་འཛིན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་གཉིས་སྟོང་རང་རིག་རང་གསལ་སེམས་ཙམ་པའི་འདོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རིག་ངོ་འཕྲོད་ཡོད་པ་མ་ཡིན། མ་བཅོས་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཇི་བཞིན་དུ་ངོས་ཟིན་ཡོད་ན། རང་ངོ་ཀ་དག་ཆེན་པོ་ལ་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཞེན་པས་འཆིང་མི་ནུས་ཤིང་། དེ་ཡང་ཡེངས་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་དུ་སོང་བས་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་དང་ཡིན་མ་ཡིན་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཐུག་པ་ནི། དཔེ་ནམ་མཁའ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པས། སྟོང་པར་ཆེད་དུ་མི་འཛིན། གསལ་བར་ལྷག་གིས་མི་གཟུང་། གཉིས་མེད་ལ་སྟོང་ཐག་དཔྱོད་པ་མི་བྱེད། རེ་དོགས་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པ་རང་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་ཀྱི་རིག་པ། དམིགས་གཏད་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ངང་དུ་ཟང་ཐལ་རང་མལ་དུ་བཞག་པ་དེ་ལ། བསྒོམ་བྱ་དང་སྒོམ་བྱེད་ཀྱི་བསླད་མི་གཞུག་པའི་རྡོ་རྗེའི་གད་མོ་ཆེན་པོ་བཅུ་གཉིས་དང་། ངོ་མཚར་བའི་ཚིག་ཆེན་བརྒྱད་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་རེད། རིམ་དང་ཅིག་ཆར་གྱི་ངོ་སྤྲད་སའི་གང་ཟག་དབང་པོ་རྣོ་རྟུལ་གང་ཡིན་ཡང་། དོན་གྱི་འཇོག་སོ་ངོ་མ་དེ་ཀ་དག་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་ལ་བུད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལ་བློས་བྱས་སྒྲོ་བཏགས་ཀྱི་ཤུབས་དང་མཛེས་རྒྱན་མང་པོ་བཏགས་པ་རུ་སོང་ན། སྤྲོས་མེད་སྤྲོས་བཅས་སུ་སོང་། བརྗོད་བྲལ་བརྗོད་ཅན་དུ་སོང་ནས། གནས་ལུགས་དོན་གྱི་རང་ཞལ་མཇལ་བའི་དུས་ཤིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་མེད་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་དེ་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ། གང་ཟག་གི་བློ་རིམ་ལྟར་དུ་ཐེག་པ་རིམ་འཇུག་གི་ལམ་བསྟན་པ་ཡིན་པས། ལམ་འོག་མ་དགོས་མེད་ག་ལ་ཡིན། འོན་ཀྱང་གང་རྟོགས་བྱ་ཆོས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ངོས་ཟིན་ངོ་ཤེས་སོང་བ་ཞིག་ལ། ཡེ་གྲོལ་ལ་ཡང་གྲོལ་གྱི་ལྷན་པོ་གསར་བ་བརྒྱབ་ནས། ད་གཟོད་བསྐྱར་ཞིང་བསྒྲུབ་འདུག་མི་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆོས་ཅན་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དང་། ཆོས་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་ནམ་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀ་ཐ་སྙད་འཁྲུལ་བའི་ངོ་ཁ་རུ་གཅིག་མིན་ལ། དོན་དམ་མ་འཁྲུལ་བའི་ངོ་ཁ་རུ་ཐ་དད་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་ན་གཅིག་ཐ་དད་གང་དུ་ཡང་ཁས་ལེན་དུ་བཏུབ་པ་ཞིག་མ་ཡིན། གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གསུམ་དང་དེ་ལས་ཤར་བའི་སློབ་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས། དེ་བཞིན་དུ་མཐར་ཕྱིན་འབྲས་བུའི་སྐབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་རྣམས་ཀྱང་། ཐ་སྙད་དུ་གཅིག་མིན་ལ་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་མིན་པའི་གོ་བའོ། །འོ་ན་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ཇི་ལྟར་སྙམ་ན། ཡུལ་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་གཞི་དེ་ལ་དབྱིངས་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཡུལ་ཅན་ཤེས་བྱེད་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། གྲོལ་སའི་དབྱིངས་ཀ་དག་དང་ལམ་དུས་ཀྱི་རིག་པ་ཀ་དག་གཉིས་ཀ་རྫས་ཐ་དད་ངོ་བོ་ཐ་དད་མིན། དེ་མིན་ན་གྲོལ་འཁྲུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རིག་གདངས་སམ་རིག་ཆ་རླུང་སེམས་གྱིས་ཁུར་ནས་བསླད་དང་མ་བསླད་ཀྱིི་ཁྱད་པར་ཡོད་པས། ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཆོས་ཉིད་ཟད་ནས་གྲོལ་སར་གྲོལ་པའི་སྐབས་སུ་རླུང་སེམས་བརྟུལ་ནས་རིག་པ་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པ་དེས་ན་ཐོག་མའི་ངེས་མེད་གཞི་ཡི་ལྷུན་གྲུབ་དེ་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཡིན། མཐར་ཐུག་གི་གྲོལ་ས་ཀ་དག་དེ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་རྩལ་རིག་པར་ལྡོག་སོང་དུས། མ་རིག་པའི་ཆ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་ནས། དབྱིངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཀ་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་དུ་གནས་པའི་རིག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཐད་ནས་འདྲ་ན་ཡང་། དྲི་མ་དག་དང་མ་དག་དང་སླད་ནས་འཁྲུལ་གཞི་བྱེད་དང་མི་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་འབྱེད་པ་ཡང་གལ་ཆེན་ངོ་མ་ཞིག་ཡིན། མདོ་ལམ་གྱི་ཐེག་ཆེན་སྦྱོར་ལམ་དང་མཐོང་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་སྟོང་ཉིད་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ་རྟོགས་པ་དང་། རང་མཚན་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་དང་། སྔགས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་དཔེ་དང་དོན་གྱི་འོད་གསལ་དག་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་རྗོད་ཆོག་ཅིང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། །རིགས་ནི་ཐ་དད་རུང་མ་ཡིན། །ཞེས་པའི་ལུང་དོན་ལྟར་ན་མདོ་སྔགས་གཉིས་ལ་ཆོས་དབྱིངས་མ་འདྲ་བ་གཉིས་སུ་ག་ལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་རྟོགས་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། རྟོགས་ཚུལ་གྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་མངོན་རྗེས་དང་ལམ་མྱུར་བུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གཏན་ནས་མེད་པ་ཞིག་མིན་པས། རྒྱུའི་ས་བཅུ་དང་སྔགས་ཀྱི་རིག་འཛིན་བཞིའི་དགོངས་ཉམས་མི་འདྲ་བ་ཡང་རྩ་བ་དེ་ལ་ཐུག་པ་ཡིན། རིགས་གཞུང་དང་ལྟ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་བཤད་ཡམ་གྱི་ཐོག་ནས། མ་མཐོང་རྒྱང་གི་གཏམ་རྒྱུད་འོན་པ་རོལ་མོ་མཁན་གྱི་སྟངས་ཀ་བྱས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་ཆེར་མེད་ཅིང་། ཁྱད་པར་ལས་དང་པོ་བ་ལ་མགོ་ཉོག་བྱེད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། བྱིན་རླབས་འཕོ་བའི་བརྒྱུད་པ་དེ་ཡང་། ཚིག་ལ་མ་བརྟེན་པའི་དོན་འབྱུང་དཀའ་བས་གནད་རྣམས་ཚིག་གིས་ཨེ་ཟིན་ལྟ་ཡག་མ་བྱས་ཚེ་བློ་རེ་མ་རྫོགས་ནས་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ཡིན། གང་ལྟར་ཡང་རིག་པ་ངོ་སྤྲད་པ་དང་འཕྲོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པ་མ་ཡིན། ལྟ་བ་དེའི་ངང་བསྐྱངས་ནས་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། བསྒོམས་ནས་གོམས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་དུས་སྤྱོད་པས་བོགས་དབྱུང་ནས་སྐྱེད་ཐོན་པར་བྱས་ཏེ། འབྲས་བུ་རེ་དོགས་གོལ་ཤོར་མེད་པའི་སར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཉམས་ལེན་གནད་ཀྱི་དགོས་དོན་ཡིན། རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྒོམ་དེ་སྒོམ་མེད་ཡིན་ཡང་རྩལ་རྫོགས་རྒྱུ་ཡོད་པས། གསར་བ་དག་གིས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་རིག་ངོ་སྐྱོང་དུས། ངོ་ཤེས། རྩལ་རྫོགས། བརྟན་པ་ཐོབ་པ་གསུམ་པོ་འཕྲོས་འཕྲོར་བརྒྱུད་ནས་ཡོང་དགོས་པ་ཡིན། ངོ་ཤེས་པ་ཞེས་པ་དེ་ཅི་འདྲ་ཞིག་རེད་ཟེར་ན། རིག་པའི་རང་ཞལ་རྗེན་པ་ཡིད་དཔྱོད་དང་མ་འདྲེས་པ་ཞིག་མ་བྱུང་བར་དུ་ཞུན་ཐར་བཅད་ནས་གོ་ཡག་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་གོ་ནས་ངེས་ཤེས་འདྲོངས་པ་ཞིག་རེད་དུས་ངོ་རང་ཐོག་ཏུ་འཕྲོད་སོང་བ་ཡིན། དེ་ཡིས་མི་ཆོག་པར་ཐག་གཅིག་ཐོག་ཏུ་གཅད་དགོས་པས། ཐེ་ཚོམ་དང་བྲལ་བའི་རིག་ངོ་རྗེན་པ་རང་གིས་མཐོང་ནས་གཞན་ལས་བཙལ་མ་དགོས་ཚེ་ཐག་ཆོད་སོང་བ་ཡིན། ད་རུང་གདེང་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་དེའི་ངང་ལ་བཞག་ནས་བསྒོམ་དགོས་པ་རེད། མི་བསྒོམ་པའི་སྒོམ་པ་ཞེས་པ་ཡིན་པས། མ་ཡེངས་པའི་ཐོག་ནས་མི་བསྒོམ་པའི་ངང་ལ་རང་བབས་ཀྱིས་བཞག་པ་མ་གཏོགས་ཆེད་དུ་བསྒོམ་དུ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། ཡིན་ན་ཡང་ལས་དང་པོ་པ་ལ་རྣམ་རྟོག་གི་འཚུབ་མ་ལྡང་ནས་ཡོང་བ་ནི་འགོག་ཏུ་མེད་ཀྱང་། ཡུན་ཐུང་གྲངས་མང་གིས་མ་བཅོས་རིག་པའི་ངང་དུ་བཞག་པའི་རྒྱུན་བསྐྱངས་བར་བྱས་ན། ནམ་ཞིག་རྩལ་རྫོགས་ནས་གནས་ཀྱང་རིག་པ་འཕྲོས་ཀྱང་རིག་པ་རུ་སོང་སྟེ། རིག་པ་གཅིག་གི་ཁོར་ཡུག་ལ་གནས་པའི་བརྟན་པ་ཐོབ་ཡོང་ཚེ། རྣམ་རྟོག་རང་ཤར་རང་གྲོལ། གྲོལ་ལུགས་ཀྱི་གདེང་རྣམས་མས་རིམ་བཞིན་དུ་ཚུད་པའི་བརྟན་པ་ཐོབ་སྟེ། བར་ཞིག་ལ་རྣམ་རྟོག་དང་ཀུན་གཞི་འགྱུ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་དང་བཅས་པ་མ་བཅོས་ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་ལ་ཐིམ་ནས་རིག་པའི་རང་ས་ཟིན་ཡོང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཉིན་གྱི་སྣང་བ་ལ་རྣམ་རྟོག་རིག་པའི་དབང་དུ་འདུས་རིམ་བཞིན་དུ། མཚན་ལ་ཡང་རྨི་ལམ་སྲབ་མཐུག་གི་འོད་གསལ་ཟིན་ནས། ཉིན་སྣང་མཚན་སྣང་ཁྱད་མེད་པའི་བརྟན་པ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ངང་རྒྱུན་བསྲིངས་ནས་བསྒོམ་པ་ནི་གནད་ཆེ་བ་རེད། བརྟན་པ་ལེགས་པར་ཐོབ་པའི་སྐབས་སུ་འཁོར་འདས་དང་སྐྱེ་འཆིའི་རེ་དོགས་རྩ་བ་ནས་ཆོད་སོང་བ་ཡིན། རྣམ་རྟོག་འདིས་སྒོམ་དུ་གཏན་ནས་མི་འཇུག་གི་མ་སེམས། རྣམ་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩལ་རེད། རྒྱ་མཚོ་མིན་པའི་རྦ་རླབས་ཤིག་གང་ནས་ཐོན་ཡོང་། རིག་པ་མེད་པའི་རྩལ་ཞིག་ཀྱང་ཡོང་དོན་མེད། ཡིན་ན་ཡང་རྩལ་གཞི་ཐིམ་ལ་སོང་དུས་རིག་པའི་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན། རང་ངོ་དང་རྩལ་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་རྒྱུ་འདི་འཁྲུལ་གཞི་དང་འཁྲུལ་སྣང་འབྱེད་དུས་གཙོ་བོར་གསུངས་པ་ལས། རིག་པ་ངོས་ཟིན་ཚར་ནས་ལྷག་མཐོང་གི་དེ་ཉིད་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་སུ། ཆུ་བོ་དང་རྦ་རླབས་སམ་མེ་ལོང་དང་བྱད་གཟུགས་མཐོང་བ་བཞིན་དུ། དངོས་གཅིག་རྣམ་པ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཙམ་ཡིན་པར་རིག་ནས། སྣང་ན། ཤར་ན། གནས་ན། རྟོག་དཔྱོད་དུ་བསླངས་ན་གང་གི་དུས་ཡིན་ཡང་། རིག་པ་རྗེན་པ་ཟང་ཀ་མ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་ངོས་བཟུང་ནས། དུས་གསུམ་གྱི་རྟོག་པའི་འབྲེལ་ཐག་ཆོད་པ་དེ་ལ་ཆོས་སྐུ་རང་གནས་ཀྱི་གནས་ལུགས་གསུངས་པ་ཡིན། སོ་སོར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་དེ་ལ་ཟེར་བ་ཡིན། ཞི་ལྷག་གཉིས་ཀ་སོ་སོ་ལས་དང་པོ་པ་ལ་ཕྱེས་ནས་བཤད་ན། ཞི་གནས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཉེར་བསྡོགས་དང་། ལྷག་མཐོང་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད་ཟེར་ཆོག་ཅིང་། འོན་ཀྱང་མི་གཡོ་རང་ས་གནས་པའི་ཞི་གནས་དང་། གསལ་གདངས་ངར་དང་བཅས་པའི་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཀ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར། རིག་ཐོག་ལ་བཞག་ནས་སྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་ཚོགས་དྲུག་འགག་ནས་དྲན་མེད་མུ་འཐོམས་བཟི་སོང་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་སོང་ན། དོ་ཞག་ཅིག་ལ་བཤད་མྱོང་བ་ལྕགས་མཁར་སྒོ་མེད་ཕར་འཛུལ་ཤེས་ཤིང་ཚུར་བུད་མི་ཤེས་ས་ལ་ཚུད་ཉེན་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་འདྲ་བའི་ཞི་གནས་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ལྷུང་སོང་ན་སྒོམ་གྱི་གོལ་ས་ཡིན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་དགོས་སྙམ་ན་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བས་མ་གོས། སྣང་བ་ལ་ཤེས་པས་མ་བསླད་པར་བཅོས་བསླད་རེ་དོགས་མེད་པ། རྒྱ་མཚོ་རླུང་གིས་མ་བསྐྱོད་པ་འདྲ་ཞིག་བྱས་ནས་བཞག་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ལྷག་མཐོང་གི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་དུས་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ཀ་བྱེད་མི་རུང་བས། རྟོག་པ་གང་ཤར་ནའང་མ་བཀག དགག་ན་ཞི་གནས་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ལྷུང་འགྲོ། གང་ཤར་རྗེས་མཐུད་མེད་པར་ཞོག་དང་། རང་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཆོས་སྐུ་དགོངས་པའི་ཀློང་དུ་གྲོལ་འགྲོ་བ་ཡིན། རྩོལ་བས་ཆེད་དུ་སྒྲུབ་པར་མ་བྱེད་བསྒྲུབས་ན་ལྷག་མཐོང་གཤིས་ཤོར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། རྣམ་རྟོག་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ན་རྟོག་པའི་གཞི་རྩ་མ་ཆོད་པར་ཐ་མལ་པ་དང་ཁྱད་མེད་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། སྒོམ་པ་བ་མང་ཆེ་བས་དགག་ཆེས་སོང་བས་ལོ་དུ་མར་བསྒོམས་ཀྱང་ཡར་བསྐྱེད་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་དེ་ཡིས་ཡིན། དབང་པོ་དྭངས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་མངོན་ཤེས་དྲུག་ལ་སོགས་པ་འཆར་ཐུབ་པར་གསུངས་ཡོད་པས། སྒོམ་རྒྱག་དུས་གྲིམ་ལྷོད་རན་པོ་གྲིམས་མ་ཆེ་ལྷོད་མ་ཆེ་བ་ཞིག་གིས་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། ཡེངས་ཤོར་མི་ཉན་སྙམ་ནས་བསྒྲིམས་ན་སྒྲིམ་མཁན་བློ་རེད། བློ་ཀུན་རྫོབ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ཕྱིར་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྒྲིབ་བྱེད་རེད། ཐ་མལ་འཁྲུལ་རྟོག་གི་ཆུ་སྣ་གར་རྒྱུག་བྱས་ནས་མངག་བཞག་ན་རྣམ་རྟོག་དང་མ་རིག་པ་ལས་མི་འདའ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་དགོས་ཟེར་ན། ད་ལྟའི་ཤེས་པ་བཟོ་མེད་ལ་རང་བབས་སུ་གློད་ནས་བསྐྱང་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་ངང་ལ་བསྡད་དུས་བར་ཞིག་ལ་མ་དྭངས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད་སོང་ན་དེའི་མིང་ལ་བྱིང་བ་ཟེར། དེ་ལ་གྲུང་ཆ་འདོན་ཞིང་དབང་པོའི་དྭངས་བཏོན་ནས་དབུགས་ཕྱིར་འཛིན་བྱེད་པ་དང་། གཟུང་འཛིན་རྩད་ནས་གཅོད་པའི་ཕཊ་སྒྲ་དྲག་པོ་བརྒྱབ་ན་གེགས་སེལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། ཡང་རྒོད་ནས་རྣམ་རྟོག་འཕྲོ་ཆེ་ཡོང་ན་རིག་པ་གཞུར་ལ་དྲངས་ནས། རྩོལ་མེད་རང་བཞག་གི་དྲན་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དྲན་པས་བསྐྱང་བྱ་དང་སྐྱོང་བྱེད་གཉིས་སུ་མེད་པར་མ་ཡེངས་པ་བྱ་དགོས་ཤིང་། དུས་རྒྱུན་སྒོམ་པ་བ་གསར་བ་ཚོས། མིག་ཕྱེས་ནས་བལྟས་བསྡད་ཡོད་དུས་གཅིག་རིག་འདུག་པས་མི་བདེའོ་མ་སེམས། དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བས་གོ་རྒྱུ་དང་སྣས་ཚོར་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དགག་མི་དགོས། སྣང་ཐོག་རིག་ཐོག་ཤར་ཐོག་ལ་མདུང་ཚུགས་ཀྱིས་གཏད་པ་བས་མ་བཅོས་གཏད་མེད་ཀྱིས་རིག་ཐོག་ལ་གཅེར་ཡན་དུ་གློད་པ་དེ་གནད་ཟབ་པ་ཡིན། མདོར་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དང་པོའི་སྐབས་འདིར་ལྟ་ཕྱོགས་སུ་སྤྱོད་པ་མ་ཤོར་ལ། སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་མ་འབྲངས་པ་ཞིག་བྱེད་པ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན་ལྟ་སྤྱོད་གཉིས་ཀ་ཆ་འགྲིག་མོ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། ད་ལྟའི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་འདི་མ་ཞིག་པའི་ཚེ་ལ་ཟག་བཅས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་འདི་བྱེད་དགོས་ཤིང་། ནམ་ཞིག་སྣང་བ་འདི་འགྱུར་ནས་བདེ་སྡུག་གི་ཚོར་བས་ཕན་གནོད་མེད་པའི་སྐབས་སུ་ཐོན་དུས་ཟག་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ནས། དམིགས་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དེ་བསྐྱུར་ན་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔ་རབས་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབས། ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་འཁྲུག་རྩོད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད། བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉིས་དང་། དགྲ་བགེགས་གཉིས་ཀྱི་གཙོས་བྱས་པའི་བཟང་འབྲེལ་ངན་འབྲེལ་ཐོགས་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་རྙེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་གནང་བར་ཞུ། །བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་རླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་བཅུ་གཅིག་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས། གྲོགས་དག་དལ་འབྱོར་རིན་ཆེན་སྙིང་པོའི་ལུས། །འགྲོ་དྲུག་ནང་ནས་རྙེད་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །ཇི་ལྟར་ལོང་བས་རིན་ཆེན་གཏེར་རྙེད་བཞིན། །རབ་ཏུ་དགའ་བས་ཕན་བདེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གྲོགས་དག་ཅེས་ང་ཚོ་ཕྱི་རབས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་རྣམས་སམ། ཐར་བའི་ལམ་དུ་བགྲོད་པར་གཅིག་པའི་ཐར་བ་དོན་གཉེར་ཅན་རྣམས་ལ་བོས་མཛད་ནས། དལ་འབྱོར་གྱི་ཡོན་ཏན་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཐོབ་པ་འདི་ནི། འགྲོ་བ་དྲུག་གི་གནས་རིས་མཐོ་དམན་འདི་དག་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་ཏག་ཏག་ལ་ཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ་སྤྱོད་པའི་གནས་འདི་ནས་རྙེད་ཅིང་ཐོབ་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ། དཀའ་བའི་དཔེ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། དབུལ་པོས་རིན་ཆེན་གྱི་གཏེར་རྙེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ལོང་བས་རིན་ཆེན་གྱི་གཏེར་ཟད་མེད་རྙེད་དཀའ་ཞིང་རྙེད་ན་དགའ་བ་དང་མཚུངས་པར། ད་རེས་དལ་འབྱོར་གྱི་རྟེན་བཟང་པོ་ཞིག་ཐོབ་པ་འདི་ནི། རྙེད་པར་དཀའ་བའི་རྙེད་པ་བཟང་པོ་ཞིག་ཐོབ་པ་ཡིན་པས། རབ་ཏུ་དགའ་བའི་གནས་ལ་དགའ་ཤེས་པ་དང་། འདི་ཐོབ་པའི་དགོས་དོན་རང་གཞན་གྱི་ཕན་བདེ་སྒྲུབ་པ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གདམས་པ་དང་། འདིའི་ཐད་ཀྱི་དལ་འབྱོར་བསྟན་པའི་མདོའི་ནང་ནས་ཀྱང་། དཔེར་ན་མི་ལོང་བ་ཞིག་གིས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བསམ་དགུ་འགྲུབ་པ་ཞིག་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བཞི་མདོ་ཞིག་ནས་རྙེད་ན་དགའ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ངེས་ལ། དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ན་རྒྱུ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པའི་སེམས་ཅན་དག་གིས། དལ་འབྱོར་ལྡན་པའི་མིའི་དངོས་པོ་ཞིག་རྙེད་པ་དེའང་དེ་བཞིན་དུ་དགའ་འོས་པར་གསུངས་པ་སྟེ། ཚིག་ཇི་བཞིན་དུ་མིན་ཀྱང་དོན་གྱིས་དེ་ལྟར་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ལེགས་པའི་ཆོས་ཤིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་གདམས་པར་མཛད་ཡོད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་མཆོག་གི་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་དངོས་སུ་ད་ལྟ་མདུན་འདིར་བྱོན་ཡོང་ན། སྔར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར། དེ་མི་བརྗེད་པའི་གཟུངས་ལ་དབང་ཐོབ་བའི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀའི་བསྡུ་བ་མཛད་ནས་བསྡུས་ཡོང་བའི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་དྲི་མ་མེད་པ་འདི་དག་ལས་ལྷག་པ་ཅི་ཞིག་གསུང་དུ་ཡོད། ངས་ནི་ཁྱོད་ལ་ཐར་བའི་ཐབས་བསྟན་ཡོད་གསུངས་པ་དེ་བཀའ་མདོ་རྒྱུད་འདི་དག་ལས་གཞན་དུ་མ་དམིགས་ཤིང་། དེས་ན་འདི་དག་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱིས་དང་། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་ལས་ཐར་བའི་ཐབས་རྙེད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་བསམ་བློ་གཏོང་བར་བྱེད་དུས་རང་རེ་ལ་མཚོན་ན་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ས་ཆ་ལ་སྐྱེས་པ་རེད། བོད་མཐོ་སྒང་གི་ས་ཆ་ལ་སྐྱེ་བ་བླངས་པའི་གྲྭ་བཙུན་འདི་དག་ལ་གཞན་གྱིས་བལྟས་ན་མཐོང་ཚུལ་སྣ་ཚོགས། ཁྱད་པར་དུ་ལོག་རྟོག་ཅན་གྱི་མིག་ལམ་ལ་དམར་ཐ་རེ་མིག་གི་མཛེར་པ་ཡིན་སྲིད་ན་ཡང་། རང་ཁོངས་སོ་སོའི་མཁན་སློབ་རྣམ་པས་ཆོས་མཐུན་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པའི་བཟང་པོའི་སྔ་སྲོལ་ལས་འདའ་རུ་མ་བཅུག་ན། གཞན་ངོས་ནས་ཀྱང་ཕྱག་གི་ཡུལ། དད་པའི་གནས། བསྟན་པ་རང་རྒྱུད་ལ་བཞུགས་པའི་དགེ་འདུན་པའི་སྡེ་ཞེས་པའང་མཛུ་གུ་བཙུགས་ས་དེ་ལས་གཞན་དུ་མེད་པ་ཡིན། རང་ངོས་ནས་ཀྱང་དལ་འབྱོར་རིན་ཆེན་ཆུད་ཟོས་ལ་མ་སོང་བར། རང་གཞན་གཏན་བདེ་སྒྲུབ་པའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་རྙེད་པ་དོན་ལྡན་ཡིན་པ་ལ་དགོངས་ནས། ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་རླབས་ཀྱིས་དཀྲུགས་པའི་སེམས་རྟོག་དྲི་མ་ཅན་གྱི་གཞན་དབང་ཅན་དུ་མི་ཤོར་བར་དལ་འབྱོར་དོན་ལྡན་མཛད་རྒྱུ་ནི་དོན་ཆེན་ཡིན་ལ། དོན་ཆེ་ལུགས་ངོ་མ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་སྙམ་ན། གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་ཚང་མ་རྟེན་འདིའི་སྟེང་ནས་རྙེད་དགོས་པ་ཡིན། དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་མཐོ་ལྷ་མིའི་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་འབྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་ཐུབ་པས་མ་ཚད། ངེས་ལེགས་ཐར་བའི་གོ་འཕང་ཡང་འདིའི་ཐོག་ནས་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཡིན། སྒྲུབ་ནུས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་སྟོབས་ཆེ་བར་སྒྲུབ་ནུས་པས། དེ་ཡང་ཞིབ་ཀྱིས་བཤད་ན། ཞིང་དང་། བསམ་པ། དངོས་པོ། རྟེན་དང་། དུས་ཏེ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡི་སྒོ་ནས་སྟོབས་ཆེ་བར་སྒྲུབ་ཐུབ་པར་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཞིང་གི་སྒོ་ནས་སྟོབས་ཆེ་བར་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་ནི། དཔེར་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིག་བརྐོས་ནས་ཐམས་ཅད་བཙོན་ཁང་དུ་བཙུད་ནས་ཡོད་པ་ལ། མི་གཞན་པ་ཞིག་གི་བསམ་པ་བཟང་པོས་དེ་དག་བཙོན་ཁང་ནས་བཏོན་ཏེ། མིག་རེ་རེ་སྤྲད་ཅིང་ཚངས་པའི་ལྷ་ཡུལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་མང་པོ་དེ་དག་བཀོད་པར་བྱས་པ་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ལ་དད་དང་དགའ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་མིག་གིས་གུས་པས་ལན་གཅིག་ལྟ་བར་བྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་ཆེ་བར་གསུངས་ཤིང་། དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་མཆོད་པའི་ཕན་ཡོན་ཆེ་བར་གསུངས་པ་དང་། ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཆོད་པ་བས། དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་ཅིང་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་བཀྲི་བར་བྱེད་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནམ་སློབ་དཔོན་གྱི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་མཆོད་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཕན་ཡོན་དེ་ལྟར་དུ་ཆེ་བར་གསུངས་ཤིང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་སྟོབས་ཆེན་ཡང་དལ་འབྱོར་གྱི་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ནས་རྙེད་ཐུབ་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་དུ་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་སྟོབས་ཆེ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་ཞིག་གིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ། ཐ་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་ཟས་ཁམ་གང་བྱིན་ན་དེའི་དགེ་རྩ་ཤིན་ཏུ་སྟོབས་ཆེ་རུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། གང་ཆེད་དུ་བྱ་བ་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་པ་དང་། དེ་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་ཚད་མེད་དང་ལྡན་པའི་དགེ་རྩ་དེའི་སྟོབས་ཚད་མེད་གཞལ་དུ་མི་ལངས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྨྲོས་ཅི་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་རྩ་རླབས་ཆེན་བསམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་དེ་ཡང་དལ་འབྱོར་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་པ་དང་། དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་སྟོབས་ཆེ་བ་ནི། ཁྱིམ་པ་ཞིག་གིས་ཟང་ཟིང་གི་དངོས་པོའི་སྦྱིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱིན་པའི་བསོད་ནམས་བས། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་གིས་ཆོས་ཚིག་བཅད་གཅིག་གི་ཆོས་སྦྱིན་བྱས་པ་དེས་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་གསུངས་ཤིང་། ཁྱད་པར་དེང་སང་སྙིགས་མའི་སྐབས་སྔར་བྱོན་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཚོ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཞི་བར་གཟིམས། རྒྱལ་བསྟན་ཉིན་བྱེད་ཀྱི་འོད་སྣང་དེ་ནུབ་རི་ལ་ཕྱོགས་ནས་ལྟ་སྤྱོད་ལོག་པའི་མུན་པ་ཚུར་ཚུར་བདོ་སྐབས་འདིར། མུན་པའི་ནང་གི་གསལ་སྒྲོན་རྒྱལ་བསྟན་མར་མེ་སྣུམ་ཟད་ལ་དཀར་གསབ་ཅིག་བརྒྱབ་ནས། ལུང་རྟོགས་དོན་གྱི་བསྟན་པ་འཛིན་མཁན་རེ་རེ་ཡི་མཛད་པ་དེ་ཅི་འདྲའི་ཕན་རླབས་ཤིག་མི་ཆེ། དེ་ལྟ་བུའི་བསོད་ནམས་སྟོབས་ཆེན་སྒྲུབ་ཐུབ་པའི་ལུས་རྟེན་མཆོག་དེ་ཡང་རབ་བྱུང་ངུར་སྨྲིག་གི་རྒྱལ་མཚན་འཆང་བ་འདི་ཡིན་པས། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་རྟེན་འདིའི་རིན་ཐང་དེ་ལས་ཀྱང་ཆེ་བ་ཡིན་པ་དང་། དེ་དང་འདྲ་བ་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་སྟོབས་ཆེ་བ་ནི། སྤྱིར་ན་རབ་བྱུང་དང་ཁྱད་པར་དུ་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དགེ་སློང་གི་རྟེན་ཐོབ་པ་དེ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན། བྱང་སེམས་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ཞིག་གིས་འབྲུ་མར་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་ཞིག་ལ་སྡོང་བུ་རི་རབ་འདྲ་ཞིག་བཙུགས་ནས་མར་མེར་ཕུལ་བ་བས། བྱང་སེམས་དབེན་པ་ལ་གནས་པའི་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་འབྲུ་མར་ཐིགས་གཅིག་ལ་སྡོང་བུ་ཁབ་འདྲ་ཞིག་བཙུགས་ནས་མར་མེར་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ཆེ་བར་གསུངས་ཤིང་། དེ་ཡང་དལ་འབྱོར་ཚང་བའིི་ཤཱཀྱའི་དགེ་སྦྱོང་ཞིག་གི་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ནས་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཡིན་ཞིང་། དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་སྟོབས་ཆེ་བ་ནི། མདོ་སྡེ་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་ལུང་ང་ཚོས་ཚེ་གཅིག་ལ་ཁ་ཏོན་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་སྟེ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་གངྒཱའི་བྱེ་སྙེད་དུ། །དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཟས་དང་སྐོམ་རྣམས་དང་། །གདུགས་དང་བ་དན་མར་མེའི་ཕྲེང་བ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་རིམ་གྲོ་བྱས། །གང་ཞིག་དམ་ཆོས་རབ་ཏུ་འཇིག་པ་དང་། །བདེ་གཤེགས་བསྟན་པ་འགག་པར་འགྱུར་བའི་ཚེ། །ཉིན་མཚན་དུ་ནི་བསླབ་པ་གཅིག་སྤྱོད་པ། །བསོད་ནམས་འདི་ནི་དེ་བས་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། བྱང་ཤར་མཚམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོའི་ཞིང་ཁམས་ནས་བསྐལ་བ་གཅིག་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་པ་བས། མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཞིང་ཁམས་འདི་ནས་ཚེ་ཐུང་གི་ལུས་རྟེན་གཅིག་འདིའི་སྟེང་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྣ་རེ་ཙམ་བསྲུངས་ན་ཕན་ཡོན་ཆེ་བར་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཛམ་གླིང་ལས་ཀྱི་ས་པ་ལས་ཚེ་སྟོད་བསགས་པ་ཚེ་སྨད་ལ་སྨིན་ཐུབ་པ། སྙིགས་དུས་ཚེ་ཐུང་གི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གི་ཐོག་ནས་འཚང་རྒྱ་བའི་རྟེན་གསང་སྔགས་བྱོན་པའི་གནས་དུས་ཡིན་པས་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པ་ཡིན། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ལ་སྐྱོན་མ་ཞུགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དུས་རིང་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་པ་བས། བསྟན་པ་འཇིག་ལ་ཉེ་སྐབས་དུས་སྔ་དྲོ་ཕྱི་དྲོ་རེ་ཙམ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུངས་ན་དེའི་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་འགྱུར་གྱིས་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཞིང་དང་བསམ་པ་དངོས་པོ་རྟེན་དང་དུས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དལ་འབྱོར་གྱི་རྟེན་འདིས་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་དགེ་བ་རླབས་ཆེན་སྟོབས་ཆེ་བ་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཡིན། རྟེན་འདི་ལ་སོ་བྱང་སྔགས་གསུམ་གྱི་སྡོམ་པ་གསུམ་པོ་སྐྱེ་བས་མི་ཚད་པར། གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་སྙིགས་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཐུང་འདིའི་ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་བདེ་བླག་ཏུ་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཡིན་པས། ནུབ་ཕྱོགས་བདེ་བ་ཅན་ལ་སྐྱེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚོས། འདི་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ལོགས་ལ་ཡོད་པའི་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཞིང་ཁམས་ན་སྙིགས་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཐུང་གཅིག་ལ་འཚང་རྒྱ་ཐུབ་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་འདི་ན་ཚུར་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་སྨོན་ལམ་བྱེད་པར་གསུངས་ཤིང་། རྙེད་པ་དཀའ་ཞིང་རྙེད་ན་དོན་ཆེ་བའི་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་རྟེན། འདི་ལན་གཅིག་ལ་ལོན་པ་དེ་དོན་མེད་ཆུད་ཟོས་ལ་མི་གཏོང་བར་འདི་ལས་སྙིང་པོ་ལེན་དགོས། སྙིང་པོ་ལེན་རན་པས་མི་ཚད་པར་འཕྱིས་ཆེ་བའི་ཚད་ལ་སླེབས་ཡོད་པ་ཡིན། དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་འདི་རྙེད་དཀའ་བའི་སྟབས་ཀྱིས་ས་སྟེང་གི་མི་ལ་བལྟས་ཡོང་ན། དལ་འབྱོར་ཚང་བ་དེ་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་རིག་རྒྱུ་དཀོན་པ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། དགའ་བོ་མངལ་འཇུག་གི་མདོ་ལས། ཡུངས་དཀར་གྱི་འབྲུ་ཁབ་རྩེ་གྱེན་བསྟན་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། ཤེལ་གྱི་ཁང་པའི་ལོགས་ལ་སྲན་མ་གཏོར་ན་ཆགས་དཀའ་བ་དང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེར་གཡེང་གི་ཁ་ཡི་གཉའ་ཤིང་གི་བུ་ག་དང་མཐིལ་གྱི་རུས་སྦལ་ལོང་བའི་མགྲིན་ཆུད་ཀྱི་དཔེ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ། རྒྱུ་དཔེ་གྲངས་གསུམ་སོགས་གང་གི་ཐད་ནས་བཤད་ན་ཡང་རྙེད་དཀའ་བ་ཡིན་ལ། ད་རུང་དུས་བསྐལ་པ་སྙིགས་ཤིང་སྙིགས་ལ་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་ཐོབ་པ་དེ་བས་ཀྱང་ཉུང་བ་དང་། ཐོབ་ན་རིན་ཐང་ཡང་དེ་བས་ཆེ་བ་ཡིན། ཉུང་བ་ལས་འོས་མེད་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་མཁན་དཀོན་པ་འདིའི་སྟེང་ནས་ཀྱང་ཤེས་ཐུབ་པ་ཡིན། དལ་འབྱོར་གྱི་རྟེན་བཟང་ཐོབ་པ་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཚང་དགོས་ཤེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པས་གཞི་བཟུང་། སྦྱིན་སོགས་དགེ་བའི་དངོས་པོས་གྲོགས་བྱས། སྨོན་ལམ་དྲི་མ་མེད་པས་མཚམས་སྦྱར་བ་སྟེ་དེ་གསུམ་པོ་ཚང་དགོས་ཤིང་། རང་གཞན་རོགས་དང་གསུམ་པོ་ལ་བལྟས་ཡོང་ན། མི་ཕལ་ཆེར་མི་དགེ་བཅུ་ལ་སྤྱོད་མཁན་ཞིག་མ་གཏོགས་མེད་པ་ལྟ་བུར་ཆགས་ཡོད་པས། འདི་རྐྱང་པ་ལ་བལྟས་ནའང་དལ་འབྱོར་འདི་རྙེད་པར་དཀའ་བ་དང་། ཐོབ་པར་དཀའ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་གོ་དོན་དེ་ངེས་པར་དུ་ཤེས་སུ་རུང་བ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལྟར་བཤད་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ནི། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་པའི་སྟེང་ནས་དགོས་དོན་དངོས་དེ་ལས་སྙིང་པོ་ལེན་པའི་དོན་ལྡན་གྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། འོ་ན་སྙིང་པོ་ཇི་ལྟར་ལེན་དགོས་སྙམ་ན། དེ་ལ་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མས། ཆོས་ཀྱང་སེམས་ལ་རག་ལས་དེ་ཡང་ནི། །དལ་འབྱོར་ལ་བརྟེན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་དུ་མ་ཚོགས་དུས་འདིར། །ཆོས་ཀྱི་གཙོ་བོར་རང་གི་སེམས་ཐུལ་ཅིག །ཅེས་གསུངས་ནས་གདམས་པ་སྟེ། དེའི་གདམས་པ་དེའི་ནང་དོན་ཇི་ལྟར་རེད་ཟེར་ན། འདི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རང་བཞིན་ལས་བརྩམས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། འདིའི་ཆོས་ཀྱང་སེམས་ལ་རག་ལས་ཞེས་པའི་ཆོས་དེ་གཙོ་བོ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གོ་རྒྱུ་བྱས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལ་རག་ལས་པས་སེམས་ལ་རྟེན་ཡོད་པ་ཡིན། སེམས་དེ་ཡང་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་རྟེན་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོད་པས། དེ་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་ཡང་རེད་ལ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་ཚོགས་པའི་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་ཀྱང་ཡིན། དེས་ན་སེམས་ནི་ཆོས་ཁམས་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན། དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་རྟེན་ནི་དེའི་གྲོགས་སམ་རྐྱེན་ཡིན། དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མེད་ན་མི་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་དུས་འདིར། དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་བསྒྲུབས་ནས་དལ་འབྱོར་གྱི་སྙིང་པོ་ཞིག་ལོངས། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་གཙོ་བོ་ནང་རང་གི་སེམས་འདི་འདུལ་དགོས་པས་སེམས་ཐུལ་ཅིག་ཅེས་གདམས་པ་གནད་དང་བཅས་པ་བསྟན་མཛད་པ་ཡིན། ཡང་ཆོས་ཀྱང་སེམས་ལ་རག་ལས་ཞེས་པའི་ཆོས་དེ། སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་ཆོས་འདི་དག་ལ་འགྲེལ་ན་ཡང་ཆོག་པ་ཡིན། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ནི་སེམས་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ལ། སེམས་འཁྲུལ་བའི་སྣང་ངོར་མེད་བཞིན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་བག་ཆགས་འཁྲུལ་བའི་ངང་ལས་སྣང་བ་ཡིན་པས། འཁོར་བའི་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རང་སྣང་ཡིན་པས། འཁྲུལ་བའི་ཁུངས་ལ་གཏུགས་ནས་མ་འཁྲུལ་བའི་དོན་རྙེད་པ་ལ་རྩ་བ་སེམས་འདུལ་བ་གནད་ཆེ་སྟེ། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། སེམས་འདི་བསྲུང་བར་མ་བྱས་ན། །བསླབ་པ་བསྲུང་བར་ཡོང་མི་ནུས། །ཞེས་པ་དང་། སེམས་བསྲུང་བརྟུལ་ཞུགས་མ་གཏོགས་པ། །བརྟུལ་ཞུགས་མང་པོས་ཅི་ཞིག་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། གཙོ་བོ་རང་སེམས་འདུལ་པ་འདི་དལ་འབྱོར་གྱི་སྙིང་པོ་ལེན་པ་སྟེ། མི་ལུས་བླངས་ནས་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པའི་དོན་དག་སྙིང་པོ་ཅན་འགྲུབ་དང་མི་འགྲུབ་ཀྱི་གནད་འདི་ལ་ཐུག་ནས་ཡོད་པར་བསྟན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ལྷ་བས་ལྷག་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་འདི་རྙེད་ཀྱང་། རྙེད་པ་ཡུན་དུ་མི་གནས་པ་ཡིན་པ་དང་། འདི་ལྟ་བུའི་གནས་དུས་སྟོན་འཁོར་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ངེས་པ་ཅན་ཚོགས་པ་འདི་ཡང་གཅིག་ཏུ་བརྟན་པ་མིན་པའི་ཚུལ་ལ་དགོངས་ནས། གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་འཆད་བྱ་ནི། མན་ངག་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཅུད་བསྡུས་པ། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉིང་ཁུ་ཕྱུང་བ། ཆོས་ཅན་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཤེས་པས་ཆོས་ཉིད་གཅེར་མཐོང་དུ་རྟོགས་པའི་མན་ངག་ཟབ་མོ། སེམས་ཉིད་རང་ངོ་ཤེས། བདག་འཛིན་འཁྲུལ་བ་ཞིག འོད་གསལ་ནང་ནས་ཤར་བ་བྱེད་པའི་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ཟབ་མོའི་ཆོས་མཛོད། ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་ལུང་གི་གཏེར་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་བཞིན་པ་ལས། འདིའི་ཐོག་མ་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ཞིང་། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལ་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་རྡོ་རྗེ་གསུམ་གྱི་རང་འགྲོས་ཀྱིས་འཆད་བཞིན་པའི་ལམ་གྱི་མཐར་ཐུག་བསྟན་པའི་སྐབས་ནས་ལེའུ་དགུ་བ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་དུ་ལ་བཟླ་བར་བསྟན་པ་འདི་ལ། ས་བཅད་གསུམ་མམ་བཞི་ཡིས་བཤད་པ་ལས། ས་བཅད་དང་པོ་རྟགས་ཚད་ངེས་པའི་སྐོར་སོང་ནས། ལ་བཟླ་བ་དངོས་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས།

༼ག༽གསུམ་པ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པའི་རིག་པར་ལ་བཟླ་བ།

དེ་ལ་རིག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་འདས་པར་གནད་བཀྲོལ་བས་ལྟ་སྒོམ་གྱི་ལ་བཟླ་བ་དང་། རྟོགས་པ་མཁའ་མཉམ་ཡངས་པས་ཆོས་ལ་བྱར་མེད་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་གཉིས་ལས།

༼༡༽དང་པོ་རིག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་འདས་པར་གནད་བཀྲོལ་བས་ལྟ་སྒོམ་གྱི་ལ་བཟླ་བ།

དེ་ལ་རིག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་དང་། འཁོར་འདས་རིག་པའི་ངང་དུ་དབྱེར་མེད་མཉམ་རྫོགས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་དང་། རྟོགས་མ་རྟོགས་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ་དང་། ཐབས་ཤེས་ཀྱི་གནད་ལ་མི་བརྟེན་པར་ལ་བཟླ་བ་དང་། བསམ་འདས་མཐའ་མེད་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ་དང་། རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པར་ལ་བཟླ་བ་དང་། འཁྲུལ་བ་མིང་མེད་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་དང་། འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ་དང་། མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་དང་དགུ་རུ་ཡོད་པ་ལས།

༼ཀ དང་པོ་རིག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ།

རིག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་ནི།

སྐྱེ་མེད་སྐྱེ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང་བ་ལ།།

རྒྱུ་འབྲས་མཚན་མར་འཛིན་པ་འཁྲུལ་བའི་བློ།།

ཨ་ཏིས་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི།།

འོག་མ་རྣམས་ལ་མི་རིགས་རིགས་པའི་གནད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། ངོ་བོ་སྐྱེ་མེད་རྒྱུ་འབྲས་འདས་པའི་ངང་ལས་རོལ་བ་དང་རྩལ་སྐྱེ་བར་སྣང་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་དུ་འཆར་བ་ནི། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་མི་རིགས་པ་ཉིད། འདིར་རིགས་ཏེ་སྐྱེ་མེད་ལས་འགག་མེད་དུ་འཆར་བ་ནམ་མཁའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལྟ་བུའོ། །ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་འདི་ནི། །ཡེ་ནས་རང་གི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་པས། །རང་བཞིན་བཅུ་ཡིས་བཙལ་ཞིང་བསྒྲུབ་མི་དགོས། །ང་ཡི་རང་བཞིན་ཀུན་དཔེ་ནམ་མཁའ་འདྲ། །ནམ་མཁའ་དག་ལ་ཀུན་ཀྱང་རྩོལ་མི་བྱེད། །ནམ་མཁའ་དག་ལ་ཀུན་གྱིས་བརྩལ་བྱ་རུ། །ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀུན་ལས་འདས། །ཞེས་སོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དབྱིངས། ཀ་དག་གདོད་ནས་དག་པ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དེའི་ངང་ལས། ལྷུན་གྲུབ་སྐྱེ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་ན་བུན་མཁའ་ལ་འཁྲིགས་པ་ལྟ་བུའི་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྩལ་དང་རོལ་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་ན་ཡང་། དེ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་མཚན་མར་འཛིན་པ་ནི་འཁྲུལ་བའི་བློ་ཡིན། རིག་པ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་དང་། ས་ལམ་སྦྱངས་བགྲོད། མཚན་བཅས་ཀྱི་བསྐྱེད་རྫོགས། དམིགས་བཅས་ཀྱི་དམ་ཚིག བསྒྲུབ་བྱའི་འཕྲིན་ལས་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་བཅུ་ཡིས་རྩོལ་ཞིང་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་དེས་ན། ཨ་ཏིས་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པར་བསྟན་པ་འདི་འོག་མ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཐེག་པའི་སྐབས་སུ་མི་རིགས་མི་འཐད་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ནས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་པའི་ཀློང་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་སྐབས་སུ། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ནས་མདུང་སྐོར་བྱས་པ་བཞིན་དུ་ཐོགས་ཡོང་ས་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རིག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་འདས་པར་བསྟན་པའི་སྤྱིའི་ཁོག་འབུབས་དེ་སྔོན་དུ་སོང་ནས།

༼ཁ གཉིས་པ་འཁོར་འདས་རིག་པའི་ངང་དུ་དབྱེར་མེད་མཉམ་རྫོགས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ།

འཁོར་འདས་རིག་པའི་ངང་དུ་དབྱེར་མེད་མཉམ་རྫོགས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་དགོངས་སྤྱོད་དབྱེར་མེད་ལ།།

འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་འཁྲུལ་བའི་བློ།།

ཨ་ཏིས་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི།།

འོག་མ་རྣམས་ལ་མི་རིགས་རིགས་པའི་གནད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྨི་ལམ་གྱི་འཁོར་འདས་རང་སེམས་སུ་གཅིག་པ་ལྟར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རིག་པའི་ངང་དུ་གཅིག་པས་སྤང་བླང་དང་རེ་དོགས་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་ཏེ། རྩལ་རྫོགས་ལས། འཁོར་བ་འདས་པ་རང་རིག་ཉིད། །སོ་སོ་མ་ཡིན་གཉིས་སུ་མེད། །ཅེས་སོ། །འཁོར་བ་དང་མྱང་འདས་གཉིས་ཀ་དགག་སྒྲུབ་བཟང་ངན་གྱི་རྣམ་པར་བཟུང་བ་འདི་ལ་ཞིབ་ཀྱིས་བལྟས་ན། སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་གཉིས་ཀ་གཞི་ཀ་དག་གཅིག་གི་ངང་ལས་གྲོལ་འཁྲུལ་དུ་སྣང་བ་ནི། རྨི་ལམ་གྱི་ནང་དུ་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་བ་དང་ད་ལྟ་སད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་འཁོར་འདས་སུ་འཛིན་པ་གཉིས་ཀ་ཁྱད་པར་མེད་པར་རིག་པ་གཅིག་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ལས་མི་འདའ་བར་ཐམས་ཅད་རིག་པ་སྟོང་གསལ་འགག་མེད་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་ཞིང་། སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་དགོངས་སྤྱོད་གཉིས་མེད་ཡིན་བཞིན་དུ། འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ནི་འཁྲུལ་བའི་ཀློང་ལ་འཐུམས་ཡོད་པའི་རྟགས་དང་། ཨ་ཏིས་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ནི། འོག་མ་རྣམས་ལ་མི་རིགས་མི་འཐད་དེ། བློས་བྱས་ཡིད་དཔྱོད་ལས་མ་འདས་པའི་སེམས་ལམ་བྱེད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཨ་ཏི་རང་ལམ་ལ་རིགས་ཤིང་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ་དོན་ལ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སོ།།

༼ག གསུམ་པ་རྟོགས་མ་རྟོགས་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ།

རྟོགས་མ་རྟོགས་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་མེད་པར་གྲོལ་བ་ལ།།

རྟོགས་ནས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་ཉམས་པའི་དགྲ།།

ཨ་ཏིས་མཉམ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་དེ།།

འོག་མ་རྣམས་ལ་མི་རིགས་རིགས་པའི་གནད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་གྲོལ་ཟིན་པས་ད་གཟོད་རྟོགས་ནས་གྲོལ་བར་བྱར་མེད་དེ། ཡེ་ནས་མ་གྲོལ་ན་རྟོགས་པར་བྱས་པས་གྲོལ་མི་ནུས་ལ། གྲོལ་ན་འགྲོལ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྟོགས་མ་རྟོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་འཆིང་གྲོལ་དུ་མི་བྱེད་དོ། །ངོ་སྤྲད་པས་གྲོལ་སྙམ་པ་ཡང་འཁྲུལ་རྟོག་སྟེ། ངོ་བོ་ལ་གང་བཅིངས་ནས་ཁྱོད་འགྲོལ་བར་བརྩོན། གང་དུའང་མ་གྲུབ་པའི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དེ་རྟོགས་བྱ་རྟོགས་བྱེད་གཉིས་སུ་མེད་པས་ཀྱང་གྲོལ་བར་བྱར་མེད་ལ། རྟོགས་པས་བཟང་དུ་མ་སོང་མ་རྟོགས་པས་ངན་དུ་མ་སོང་བའི་ཕྱིར་ན་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་པས་གློ་བུར་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་ཅིང་། ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་དེ་བློ་ལས་འདས་པས་ཀྱང་རྟོགས་བྱར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་ཏུའང་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་འཁྲུལ་རྟོག་ཁོ་ནར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་རྟོགས་པར་བྱར་མེད། ངོ་མི་སྤྲོད། ངང་མི་སྒོམ། ལྟ་སྒོམ་ལས་འདས་པར་བསྟན་པས་རྟོགས་མ་རྟོགས་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁྱུང་ཆེན་ལས། སྙིང་པོ་བརྟགས་དང་བརྟག་དཔྱད་ཡིད་ཟད་དེ། །སྒྲིབ་བྲལ་ཅོག་གཞག་བསླད་པ་མེད་པའི་ལམ། །མཐོང་མེད་མཚུངས་པ་མེད་ཅིང་ཡེ་ཤེས་ཀུན་གྱི་དངོས། །ཞེས་པ་དང་། ཐལ་འགྱུར་ལས། གྲོལ་ཞེས་ཐ་སྙད་ཙམ་ཉིད་དེ། །རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་སུ་ཡི་ཆོས། །དེ་ལ་གྲོལ་ཞེས་སུ་ལ་དམིགས། །ཁམས་གསུམ་འཇུག་པ་སུ་ལ་སྲིད། །སྲིད་མཐའ་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བརྟག་མི་བཟོད་པ། མེད་པ་གསལ་སྣང་སྒྱུ་མའི་སྟོང་གཟུགས་ལྟ་བུ་དང་། བདེན་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བས་བལྟས་ཡོང་ན་གང་ཡང་མ་གྲོལ་བ་མེད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་དུ་གྲོལ་ཟིན་དུ་ཡོད་པས། དེ་རྟོགས་ཀྱང་རུང་མ་རྟོགས་ཀྱང་རུང་རང་གཤིས་གྲོལ་བ་ཡིན་པ་དེ་འགྱུར་དུ་མེད་པ་ལ། རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་ཀྱིས་འཆིང་དང་གྲོལ་བ་མི་བྱེད་དེ། མ་རྟོགས་པས་འཆིང་བ་ཡིན་ཕྱིར་རྟོགས་ནས་གྲོལ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་བླ་མའི་ངོ་སྤྲོད་མེད་ན་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ཡང་འཁྲུལ་རྟོག་ལས་མ་འདས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་གྱི་ངོ་བོར་གྲོལ་འཁྲུལ་མེད་པར་མ་རྟོགས་པར་འཁྲུལ་བས་ཉམས་པའི་དགྲ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་པ་ནི་བློ་འདས་ཡིན་པས། བློ་འདས་བློས་རྟོགས་བྱར་བཟུང་དུས་དོན་ལས་ཉམས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་ལ་དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ལ་རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཆེའོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་འཁྲུལ་རྟོག་ཁོ་ནར་བརྗོད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཨ་ཏིའི་དགོངས་པས་མཉམ་ཉིད་བསྟན་པ་དེ་ཡང་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་པས། རྟོགས་པར་བྱར་མེད་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་ངོ་སྤྲོད་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་མེད་པས་ངོ་མི་སྤྲོད། ངོ་སྤྲད་དུ་མེད་པའི་ལྟ་བའི་ངང་ཞིག་ཇི་ལྟར་སྒོམ། དེ་ལྟར་ལྟ་སྒོམ་ལས་འདས་པར་བསྟན་པས་རྟོགས་མ་རྟོགས་ལས་འདས་པ་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་ཀྱང་གོ་ཐུབ་པ་ཡིན། འདིར་ཨ་ཏིའི་སྐབས་སུ་རིགས་ཤིང་འཐད་ཅིང་འོག་མ་རྣམས་ལ་མི་རིགས་མི་འཐད་པ་ནི། ཨ་ཏིའི་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་འོག་མར་མི་རིགས་ཤིང་ཨ་ཏིར་རིགས་པའི་གནད་ཀྱང་དེ་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དང་མཐུན་པར་སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས། གཉིས་སུ་མེད་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ། །འོག་མ་རྣམས་ལ་མི་སྲིད་སྲིད་པའི་ཆོས། །རྣ་ཕྲུག་བྲག་ལ་འཛེག་པའི་བདེ་བླག་དེ། །སྲོག་ཆགས་གཞན་ལ་མི་སྲིད་ཁོ་ལ་སྲིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། གྲོལ་ཞེས་པ་དེ་ཡང་ཐ་སྙད་བརྡ་རྟགས་ཀྱི་ཆོས་ཙམ་ཞིག་ལས་གྲོལ་འཁྲུལ་སྲིད་མཐའ་བྲལ་བའི་ཆོས་ཡིན་ཚུལ་ལུང་དང་བཅས་པས་བསྟན་ནས།

༼ང བཞི་བ་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་གནད་ལ་མི་བརྟེན་པར་ལ་བཟླ་བ།

ཐབས་ཤེས་ཀྱི་གནད་ལ་མི་བརྟེན་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

མཚོན་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་བརྟེན་པར།།

བརྗོད་མེད་རྟོགས་པར་མི་འདོད་བླུན་པོའི་བློ།།

ཨ་ཏིས་དོན་དང་དབྱེར་མེད་བསྟན་པ་དེ།།

འོག་མ་རྣམས་ལ་མི་རིགས་རིགས་པའི་གནད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་འོག་མར་སེམས་ཉིད་ཀྱི་དོན་རང་རང་གི་ཐབས་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་དང་ཚོགས་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་བརྟེན་ན་མི་མཐོང་བར་འདོད་པ་དེ། འདིར་གང་ལའང་མ་ལྟོས་པར་ཟང་ཐལ་རྗེན་པར་ཅར་ཕོག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཆེ་བ་ཨ་ཏི་ལ་འཐད་པ་ནི། རིག་པའི་ངོ་བོ་དང་སྐད་ཅིག་ཀྱང་འབྲལ་མ་མྱོང་བས་རྟོགས་ཤིང་མཐོང་བའི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ཉིད། ཁྱུང་ཆེན་ལས། རླུང་བཀག་མིག་བཙུམས་པས་ནི་རང་སེམས་འཆིང་། །བཅོས་མེད་ལྟོས་དང་བྲལ་བའི་གཞི་མེད་པར། །ལུས་བཅོས་གསལ་བ་ངལ་སོས་སྣང་བ་འཆིང་། །ཕྱོགས་མེད་རིས་སུ་མ་བཅད་སེམས་མེད་པར། །ཡིད་དཔྱོད་སྤྲོས་དང་བཅས་པས་གནས་ལུགས་འཆིང་། །ཡེ་གྲོལ་བྱ་བྲལ་སོར་གཞག་གདེང་མེད་པར། །ཞེ་འདོད་ཉམས་དང་བཅས་པས་རྟོགས་པ་འཆིང་། །མ་བཙལ་རང་སར་གཞག་པའི་གནད་མེད་པར། །རྒྱུ་འབྲས་ལུང་ལ་ལྟོས་པས་རིག་པ་འཆིང་། །ཞེས་སོ། །ཆུང་ཆུང་བྱིས་པའི་རྩེད་མོ་དེ་ཉིད་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས། དོན་དང་ལྡན་པའི་བྱ་ལས་མཐོང་ཆེན་ཞིག་ལ་བརྩི་བས་མ་ཚད་ཁོ་རང་གི་ངོ་ཁ་ལ་དེ་ལྟར་གྲུབ་པ་ཡིན། རྒན་པོས་བལྟས་ཡོང་ན་དེ་སྙིང་མེད་ཅིག་ལ་རྩི་བ་ཡིན་པ་དང་། རྒན་པོ་དག་ཀྱང་རང་ནུས་བསྟུན་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་གཞག་ལ་དོན་མེད་སྡུག་འབད་ཀྱིས་མགོ་འཁོར་བ་དེ་ལ། དེ་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་གིས་བལྟས་ན་ཡང་རང་སྡུག་ཉོ་བ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་བ་དང་འདྲ་བར། བློ་དམན་དུས་ཐེག་བརྒྱད་འོག་མའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཡིན་ན་ཡང་། བློ་ཆེ་བའི་གང་ཟག་དབང་རབ་ཀྱི་ཆོས་སྐལ་ཨ་ཏིའི་སྐབས་ནས་བལྟས་ཡོང་ན། ཐེག་པ་འོག་མའི་སེམས་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་ཆེད་དུ། མཚོན་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་འཇུ་འདུལ་དམིགས་བཅས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་སོགས་ལ་མ་བརྟེན་པར། བརྗོད་མེད་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་རྟོགས་པར་མི་འདོད་པ་དེ་བླུན་པོ་བློ་ཆུང་གི་འདུ་ཤེས་ཡིན། ཨ་ཏིས་དོན་རང་རིག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིག་པ་སྟོང་གསལ་འགག་མེད་དེ་ཉིད་དང་ཡེ་ནས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་འབྲལ་མ་མྱོང་བའི་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས། འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་མཉམ་ཉིད་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་དེ་འོག་མ་ལ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ན་འོག་མ་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་ཞེ་འདོད་ཉམས་དང་བཅས་པའི་འཆིང་བ་མེད་ཅིང་། མ་བཙལ་རང་སར་བཞག་པའི་གནད་དང་ལྡན་ཞིང་རྒྱུ་འབྲས་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་གནད་ལ་མི་བརྟེན་པའི་ཐེག་པ་འདིའི་རྨད་བྱུང་འབྲས་བུའི་དོན་ལ་རེག་པའི་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པའོ།།

༼ཅ ལྔ་བ་བསམ་འདས་མཐའ་མེད་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ།

བསམ་འདས་མཐའ་མེད་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

རྫོགས་ཆེན་ཡེ་གདལ་གཏིང་མཐའ་མེད་པ་ལ།།

ཐུག་པ་མེད་ཅེས་ཟེར་བ་བླུན་པོའི་བློ།།

ཨ་ཏིས་མུ་མེད་ཆིག་ཆོད་བསྟན་པ་དེ།།

འོག་མའི་བློ་ཡུལ་མི་རིགས་རིགས་པའི་གནད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་འོག་མ་དང་སེམས་ཀློང་ཁ་ཅིག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་མཐའ་དབུས་དང་གཏིང་མཐའ་མེད་པས་རིག་ཡུལ་ལས་འདས་སོ་ཞེས། སྟོང་འབྱམས་མུ་མེད་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་ལས། འདིར་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཆིག་ཆོད་རྗེན་པར་བསྟན་པས། སེམས་དང་བློ་དང་དམིགས་ཡུལ་དུ་མེད་ལ། སོ་སོ་རང་གི་རིག་ཡུལ་དུ་མཐོང་བ་ནི། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཕྱེད་པའི་གནད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཐུགས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལས། ལྟ་བ་མ་བཅོས་ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་དང་། །སྒོམ་པ་མ་བཅོས་གསལ་ལ་འཛིན་པ་མེད། །སྤྱོད་པ་མ་བཅོས་རང་བྱུང་ལྷུག་པ་ཉིད། །འབྲས་བུ་མ་བཅོས་རང་སྣང་རིག་པའི་ངང་། །དམ་ཚིག་མ་བཅོས་མ་ཡེངས་ཆོས་ཉིད་ངང་། །དབང་རྣམས་མ་བཅོས་རིག་པ་རྩལ་གྱི་དབང་། །དད་པ་མ་བཅོས་འགྱུར་མེད་ནམ་མཁའི་ཀློང་། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་དབང་པོ་རབ་མཆོག་འདི། །བདེ་ཆེན་ས་ལ་མི་གཡོ་མཉམ་པར་གནས། །ཞེས་སོ། །ཐེག་པ་འོག་མ་དག་གི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་སྟངས་དང་། རྫོགས་ཆེན་སྡེ་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་སེམས་སྡེ་དང་ཀློང་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག སྟོང་འབྱམས་མཐའ་མེད་ཅིག་ལ་བློ་རྩེ་གཏད་ནས། རྫོགས་ཆེན་གྱི་དོན་ཡེ་ནས་གདལ་བ་སྟོང་པ་མཐའ་མེད་པ་ལ་ཐུག་པ་མེད་ཅེས་སྟོང་འབྱམས་མུ་མེད་དུ་འདོད་པ་དེ་ཡང་བླུན་པོའི་ཀློང་ལས་མ་འདས་པ་ཞིག་ཡིན། ཨ་ཏིས་མུ་མེད་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བ་དེ་ཆིག་ཆོད་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ། སོ་སོར་རང་རིག་གི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་སེམས་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས། ལྟ་བ་མ་བཅོས་ཟང་ཐལ། སྒོམ་པ་གསལ་ལ་འཛིན་མེད། སྤྱོད་པ་མ་བཅོས་ཤུགས་འབྱུང་། འབྲས་བུ་རེ་དོགས་གཉིས་མེད་ཀྱི་རང་སྣང་རིག་པའི་ངང་ལས་མི་གཡོ་བའི་ཆིངས་ཀྱིས་བཅིངས་ནས། བསམ་འདས་མཐའ་མེད་ལས་ཀྱང་འདས་པར་བསྟན་པ་དེ་འོག་མའི་བློ་ཡུལ་ལ་མི་རིགས་མི་འཐད་ཀྱང་ཨ་ཏིར་རིགས་ཤིང་འཐད་པར་བསྟན་ནས།

༼ཆ དྲུག་པ་རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པར་ལ་བཟླ་བ།

རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

ཐིག་ལེ་གཅིག་ལ་རྒྱུ་མཚན་གོ་བཟློག་པས།།

འབྲས་བུ་རེ་དོགས་ཆོད་དེ་མཁའ་དང་མཉམ།།

ཡངས་སོ་ཆེའོ་མཁའ་མཉམ་རྒྱལ་བའི་ཐུགས།།

སྤངས་ཐོབ་མེད་དོ་ཐིག་ལེ་གཅིག་གི་ཀློང་།།

ཡེ་ནས་གྲོལ་ལོ་རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་མེད།།

རྣལ་འབྱོར་མཁའ་མཉམ་བྱ་བྲལ་ལམ་དུ་བདེ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་ངང་ལས་ཤར་ནས། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་སྣ་ཚོགས་སུ་ལུགས་སུ་འཇུག་པའི་རྟེན་འབྲེལ་འདི་དག་གོ་བཟློག་སྟེ་དང་པོ་གང་ནས་བྱུང་སར་དེད་པས་རིག་པར་ཕུ་ཐག་འཁྲུས་ནས། འཁོར་འདས་རིག་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དུ་རྟོགས་དུས་ཡར་སངས་རྒྱས་ལ་རེ་བ་མེད་དེ་རིག་པ་ཉིད་ལས་ཤར་བ་མ་གཏོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལོགས་ན་མེད་པར་ཐག་ཆོད། མར་འཁོར་བར་ལྷུང་གིས་དོགས་པ་མེད་དེ་རྩ་བ་རིག་པ་འཁྲུལ་མེད་ཀྱི་སྣང་བ་ལས་གཞན་དུ་མེད་པར་ཐག་ཆོད། རིག་པ་ཉིད་ངོས་གཟུང་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྟོགས་པས་ལྷུན་གྲུབ་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་ཡེ་གྲོལ་མིང་མེད་ཆེན་པོར་ལ་ཟློས་ཏེ། འཁོར་འདས་ཟད་སར་སྐྱེལ་བ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་པར་ཕྱིན་པ་ནི། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཐུགས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལས། སྒྲིབ་མེད་རྣམ་དག་བྱང་ཆུབ་གདལ་བའི་ཀློང་། །སངས་རྒྱས་མེད་པས་སངས་རྒྱས་མིང་ཡང་མེད། །འཛིན་པ་མེད་པས་སེམས་ཅན་མིང་ཡང་མེད། །རྟོག་པ་མེད་པས་མ་རིག་འཁྲུལ་བ་མེད། །ཞེན་པ་མེད་པས་རྣམ་རྟོག་ཡུལ་ཡང་མེད། །ཆགས་པ་མེད་པས་བག་ཆགས་སེམས་ཀྱང་མེད། །འདས་པ་མེད་པས་མ་འོངས་མིང་ཡང་མེད། །ད་ལྟ་མེད་པས་ཉོན་མོངས་མིང་ཡང་མེད། །སྟོན་པ་མེད་པས་སྟོན་བྱེད་མིང་ཡང་མེད། །ཐིག་ལེ་གཅིག་རྟོགས་ཡངས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། །མི་ལྡོག་ས་ལ་འགྱུར་མེད་ངེས་པར་གནས། །བདེ་ཆེན་ས་ལ་འགྱུར་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །རྟོག་མེད་ས་ལ་འབྲས་བུ་མ་བསྒྲིབས་གསལ། །ཞེས་སོ། །སྤྱིར་ན་ཐིག་ལེ་ཞེས་པའི་ཚིག་གི་སྒྲ་དོན་གྱི་དབྱེ་བ་སྐབས་དང་བསྟུན་པའི་དབྱེ་སྒོ་མང་པོ་གསུངས་ཡོད་ན་ཡང་། འདིར་རང་བྱུང་འབྲས་བུའི་ཐིག་ལེ་ཡེ་ནས་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཆོས་དབྱིངས་ཆེན་པོ་འཁོར་འདས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་གདལ་བ་རིག་པ་ཉག་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ཉིད་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པར་ཐག་བཅད་པ་ཡིན་པས། ཐིག་ལེ་ནི་གྲ་ཟུར་མེད་པ་ཟླུམ་པོ་གཅིག་གི་ངོ་བོར་མ་འདུས་པ་མེད་པར་འཆར་བ་སྟེ། གང་ཅི་ཞིག་མ་འདུས་པ་མེད་པར་ཐིག་ལེ་གཅིག་ལ་འཁྱིལ་ཞིང་ཟླུམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ལ་འདུས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་དག་དང་པོར་བྱུང་ས་རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་ཀློང་ལས་བྱུང་ཞིང་། སྣོད་བཅུད་སྣང་སྲིད་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། ད་ཕྱིར་གོ་ཟློག་སྟེ་དང་པོ་གང་ནས་བྱུང་སར་དེད་ནས་ཕུ་ཐག་བཅད་ཚེ་འཁོར་འདས་རིག་པ་གཅིག་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ཙམ་ཡིན་པར་རྟོགས་ཤིང་། འབྲས་བུ་གཞན་དུ་རེ་བའི་རེ་དོགས་ཆོད་ནས་རྩ་བ་རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པའི་ངོ་བོ་རུ་བལྟས་ཡོང་ན། རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཡེ་གྲོལ་དུ་རྗེན་ལ་སངས་ནས། འཁོར་འདས་འཆིང་གཞིའི་མུན་པ་དྭངས་ཏེ་རང་བྱུང་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་མཁའ་མཉམ་རྒྱལ་བའི་ཐུགས། རང་བྱུང་འོད་གསལ་གྱི་ཉི་ཟླ་བཀྲག་འབར་བའི་ཡངས་པ་ཆེན་པོ། ཡེ་གྲོལ་མིང་མེད་འཁོར་འདས་ཟད་པའི་མཐར་ཐུག་ཀུན་བཟང་དགོངས་པའི་ཀློང་ཆོས་དབྱིངས་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ལ་རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་མེད་པར་རྣལ་འབྱོར་པ་དགོངས་པ་མཁའ་མཉམ་ཐིག་ལེ་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པས་རྟོགས་པ་ཡིན་པས། བྱ་རྩོལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་མཁའ་མཉམ་ཡངས་པར་ཕྱིན་དུས། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ནས་བྱ་འཕུར་བ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པར་བདེའོ། །དེས་བདེ་ཆེན་འགྱུར་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ས་ལ་འཁྲུལ་བའི་རྟོག་པ་མེད་པས། མ་འཁྲུལ་བ་ལ་འབྲས་བུར་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པར་རང་ཆས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ནས།

༼ཇ བདུན་པ་འཁྲུལ་བ་མིང་མེད་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ།

འཁྲུལ་བ་མིང་མེད་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

ཡེ་སངས་རྒྱས་པའི་རིག་པ་ཡུལ་མེད་འདི།།

འཁོར་བར་མི་འཁྱམ་འཁྲུལ་གཞི་ཀུན་ལས་འདས།།

སུ་ཡང་མ་འཁྲུལ་འཁྲུལ་བའི་གནས་མེད་དེ།།

ཐམས་ཅད་ཆོས་དབྱིངས་ཀློང་གསལ་གཅིག་གི་ངང་།།

སྔ་ཕྱི་རིས་མེད་མཁའ་མཉམ་ཡངས་པ་ཉིད།།

ཡེ་བབས་ལྷུན་གྲུབ་འཁོར་བ་གདོད་ནས་དག།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྨི་ལམ་གཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ལ། གཉིད་རིག་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ཤིང་། རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པའི་དོན་ལ་བསམས་ཏེ། གཞིག་ཅིང་དཔྱད་ན་སུ་ཡང་འཁོར་བར་ལྷུང་མ་མྱོང་སྟེ། འཁོར་བ་ཉིད་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྨི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་རང་བཞིན་དུ་ཡེ་ནས་དག་ཟིན་པས། སྟོང་གཟུགས་དེ་ཡང་གཞི་མེད་རྩ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་སྐུར་དག་པས། འཁྲུལ་རྒྱུ་དང་། འཁྲུལ་པ་དང་། འཁྲུལ་སྣང་དང་། འཁྲུལ་མཁན་ཡོད་མ་མྱོང་སྟེ། སྔར་མ་འཁྲུལ། ད་ལྟ་འཁྲུལ་པ་ཡོད་མ་མྱོང་། ཕྱིས་འཁྲུལ་པ་འབྱུང་མི་སྲིད་དེ། གཞི་མེད་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡེ་ནས་རྣམ་པར་དག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱུང་ཆེན་ལས། འཁྲུལ་དང་མ་རིག་སུ་ལ་སྲིད་མིང་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཡེ་ནས་མ་བཀྲོལ་ཕྱིས་བཀྲོལ་མེད་སྣང་བའོ། །ཞེས་པ་དང་། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། དེ་ལྟར་གནས་པའི་འཁྲུལ་མེད་གཞི། །རང་རིག་ཡེ་ནས་འོད་རེ་གསལ། །སྐུ་གསུམ་ཡེ་ནས་མ་བསྐྱེད་རྫོགས། །འབྲས་བུ་ཡེ་ནས་རང་གནས་པ། །ཆོས་ཀྱིས་ཡེ་ནས་བཅོས་སུ་མེད། །གྲུབ་མཐའ་ཡེ་ནས་བསྐྱང་དང་བྲལ། །དུག་ལྔ་ཡེ་ནས་གོས་པ་མེད། །འཁོར་བ་འཁྲུལ་བ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་སོ། །དོན་མེད་ན་མིང་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལྟར་དུ། མིང་མེད་མིང་དུ་གྲུབ་པའི་འཁྲུལ་བ་དོན་ལ་མེད་པ་ཡིན་པས་ན། འཁྲུལ་བ་མེད་དུས་མ་འཁྲུལ་གྱི་ཆོས་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་དོན་མེད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་འབད་པས་སངས་རྒྱས་མི་དགོས་པར་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཟིན་དུ་ཡོད་པའི་རིག་པ་ཡུལ་མེད་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་འདིའི་དོན། རང་ངོ་འཕོ་འགྱུར་མེད་ཅིང་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པ། བསམ་བརྗོད་མེད་ཅིང་དབྱེ་བསལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར་འཁོར་བར་སུ་ཡང་མི་འཁྱམ། ད་རུང་འཁྱམ་པ་མེད། རྨི་ལམ་གཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས། གཉིད་རིག་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས། རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས། འཁྲུལ་སྣང་གི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་འཁོར་བར་འཁྲུལ་བ་ལས་མ་གཡོས་དུས། འཁོར་བ་ཉིད་རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པས། དོན་ལ་རྨི་ལམ་གཉིད་སད་དུས་མེད་པ་བཞིན་དུ། འཁྲུལ་བ་རིག་པའི་ངང་ལ་སྔར་མེད། ད་ལྟ་ཡང་མེད། ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་ཡོད་མི་སྲིད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་གཞི་མེད་རྩ་བ་དང་བྲལ་བ་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་ལས་འདས་པས་ན། འཁོར་འདས་ལ་སྤོང་ལེན་མེད། སྐྱེས་མ་སྐྱེས་ལས་འདས་པ་སྐྱེ་འགག་དམིགས་གཏད་ཀྱི་འཛིན་པ་མེད། གཞི་རྩ་བའི་ཆོས་སྐུ་ལ་དག་མ་དག་གི་བཟང་ངན་གྱི་མཐའ་ལས་འདས་པར་དག་པས། འཁྲུལ་བ་གཞི་མེད་དག་པ། རིག་པ་དངོས་མེད་སྟོང་པ། གསར་དུ་མཉམ་ཞིང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡེ་ནས་མཉམ་ཞིང་གྲོལ་བའི་འཁྲུལ་བ་མིང་མེད་ཡེ་བབས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་ལ་བཟླས་པའོ།།

༼ཉ བརྒྱད་པ་འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ།

འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

གྲོལ་བར་མི་འཇུག་མྱ་ངན་འདས་མི་ལེན།།

མི་འགྱུར་ཀློང་ཆེན་འཁོར་འདས་ཡོད་མ་མྱོང་།།

འདི་ལ་སྤངས་ཐོབ་རེ་དོགས་མི་དམིགས་ཤིང་།།

གདོད་ནས་བྱང་ཆུབ་གཞི་ཀློང་ཡངས་པ་ཆེ།།

ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་དོན་ལ་མཚོན་བརྗོད་འདས།།

གྲོལ་དང་འཁྲུལ་མེད་འཁོར་འདས་ལ་ཟློས་པས།།

སུ་ཡང་མ་རྩོལ་བཅོས་སྒྱུར་མ་བྱེད་ཅིག།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་རང་རིག་ཡེ་སྟོང་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་པ་ལ་བཅིངས་པ་མེད་པས་འཁོར་བ་དག་པ་དང་། གྲོལ་བ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་དག་སྟེ་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པས་རྩོལ་སྒྲུབ་དང་རེ་དོགས་མེད་པར་ཐག་ཆོད་པ་ནི། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པ་དེ་ཉིད་ལ། །བྱས་པ་མ་ཡིན་བྱེད་མཁན་ག་ལ་ཡོད། །བཅོས་པ་མ་ཡིན་བཅོས་པའི་བདག་པོ་མེད། །འཁོར་བ་མ་ཡིན་མྱ་ངན་འདས་མ་ཡིན། །བཅིངས་པ་མ་ཡིན་གྲོལ་བ་ཡོད་པ་མིན། །ལྟ་བ་མ་ཡིན་ལྟ་བྱེད་ཆོས་དང་བྲལ། །མཐོང་བ་མ་ཡིན་མཐོང་བྱེད་རྣམ་པར་དག །ཅེས་སོ། །གཉིས་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་འདི། གལ་ཏེ་དོན་ལ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། བཟང་ངན་ཡོད་པས་ན་སྐྱིད་སྡུག་ཡོད། སྐྱིད་སྡུག་ཡོད་པས་ན་རེ་དོགས་ཡོད། དེ་ཡོད་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་འདི་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཡང་། འཁོར་འདས་ཀུན་འབྱུང་བའི་གཞིའི་རིག་པ་དེ། ཡེ་སྟོང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཀློང་ཆེན་པོ་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀའི་ཤོང་ཡངས་པ། དེ་ལ་བཅིངས་པ་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བས་གྲོལ་བ་ག་ལ་ཡོད། དོན་ལ་འཁོར་བ་ཡོད་མ་མྱོང་དུས་དེ་ལས་འདས་པ་ཡང་ཡོད་དོན་མེད་ཅིང་། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནས་མར་ཐག་པ་ཞིག་བསྣར་ཡོང་མ་མྱོང་དུས། དེའི་ཐག་པ་དེས་སུ་འཆིང་ཡོང་། དེས་ན་གྲོལ་བར་མི་འཇུག་མྱ་ངན་འདས་པ་མི་ལེན་ཏེ། འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་ཡིན་པས། མཁའ་ལྟར་བཅིངས་པ་མེད་དུས་འཁོར་བ་རང་དག་དང་། དེ་ལ་གྲོལ་བ་མེད་པས་མྱང་འདས་རྣམ་དག་ཡིན་ཕྱིར། འདི་ལ་སྤངས་ཐོབ་དང་རེ་དོགས་ཀྱི་གཞི་ཞིག་མ་དམིགས་པས་ན། གདོད་མ་ཀ་ནས་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་གཞི་ཀློང་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ། ཐམས་ཅད་མིང་བརྡ་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་མེད་པར་དོན་དུ་མཚོན་བརྗོད་ལས་འདས་ཤིང་གྲོལ་འཁྲུལ་མེད་པ་ཐག་ཆོད་པ་ཡིན་པས། སུ་ཡང་མ་རྩོལ། གང་དུ་མ་འབད། བཅོས་སྒྱུར་རེ་དོགས་ཐམས་ཅད་མ་བྱེད་པར་བཅིངས་མེད་གྲོལ་བ་མེད་པའི་འཁོར་འདས་མིང་མེད་ཆེན་པོར་ཐག་ཆོད་ཅིག་ཅེས་པའོ།།

༼ཏ དགུ་བ་མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ།

མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

ཡངས་དོག་མཐོ་དམན་མེད་པའི་རིག་པ་ལ།།

རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་ཀྱི་དམིགས་གཏད་ཤོལ།།

བྱ་བྱེད་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་རིག་པ་ལ།།

དུས་དང་གཉེན་པོ་མེད་ཀྱི་འཛིན་རྩོལ་ཞོག།

ཆེད་དུ་དམིགས་པ་ཡོད་ན་འཆིང་བའི་རྒྱུ།།

གང་ལའང་གཏད་འཛིན་མ་འཆའ་ཕྱམ་ལ་ཐོང་།།

ཞེས་གསུངས། རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ། དུས་དང་སྤང་གཉེན་མེད་པ། བྱ་བྱེད་དང་འགྲོ་འོང་མེད་པ། ལྟ་སྒོམ་དང་སྤྱོད་འབྲས་མེད་པ། ཡིན་མིན་དང་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པ། རང་བཞིན་བཅུའི་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པ། ཀུན་ཁྱབ་གང་ཡང་མ་གྲུབ་མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་ཆེན་པོར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ང་ཡི་རང་བཞིན་ངེས་པར་ཁུངས་བསྟན་པ། །ང་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །ལྟ་བ་སྒོམ་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །རང་བཞིན་བཅུ་ལ་དེ་བཞིན་དོན་མེད་ཀྱི། །རང་བཞིན་བཅུ་ལ་དོན་ཡོད་མ་རྟོགས་ཤིག །ང་ནི་བལྟས་པས་མཐོང་བའི་ཡུལ་མེད་དེ། །ལྟ་བར་མ་བྱེད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཞོག །སྤྲོས་བྲལ་མ་སྐྱེས་བྲལ་བའི་རྒྱུ་མེད་པས། །སྡོམ་པ་དང་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་མི་དགོས། །སྙིང་པོར་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །རྩོལ་བ་དང་ནི་བསྒྲུབ་པ་བྱ་མི་དགོས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་གསལ་བར་བསྐྱེད་དུ་མེད། །ཐམས་ཅད་ང་ཡི་ས་རུ་གནས་པའི་ཕྱིར། །སྦྱངས་ནས་བགྲོད་པའི་ས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ང་ཡིས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། །ང་ལ་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ལམ་ཡོད་མིན། །ང་ནི་ཡེ་ནས་གཟུང་འཛིན་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །ཕྲ་བ་ཞེས་ནི་མིང་དུ་གདགས་སུ་མེད། །ང་ཡི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། །གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ཡེ་ནས་ཡོད་མ་ཡིན། །ང་ནི་ཡེ་ནས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་པས། །ང་ལ་གཞན་གྱིས་གཏན་ལ་དབབ་ཏུ་མེད། །ང་ནི་ཀུན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་བས། །གསང་བའི་མན་ངག་གཞན་ན་ཡོད་མ་ཡིན། །སྒྲོ་དང་སྐུར་པ་ཀུན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ལ་ནི་ང་ཡིས་བཟླས། །ང་མེད་པ་ཡི་ཡུལ་ནི་གཞན་མེད་པས། །ལྟ་བ་སྒོམ་དུ་མེད་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ལས་གཞན་དུ་བསྲུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །དམ་ཚིག་བསྲུང་དུ་མེད་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ལས་གཞན་དུ་བཙལ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འཕྲིན་ལས་བཙལ་དུ་མེད་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ལས་གཞན་དུ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ས་ལ་སྦྱང་དུ་མེད་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡེ་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ནི་མ་སྐྱེས་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཕྲ་བ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ལས་གཞན་དུ་བགྲོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ལམ་ལ་བགྲོད་དུ་མེད་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀུན། །སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ང་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། །ཡེ་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར། །ལུང་ཆེན་ཐོག་འབེབས་ཡིན་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ང་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཀུན་བྱེད་ང་ནི་ཀུན་གྱི་ལ་བཟླའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མཐའ་ཞེས་པ་ནི་དཀྱིལ་ལ་ལྟོས་ནས་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པས། མཐའ་མེད་དུས་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་དཀྱིལ་ཞེས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་དོན་མེད་པ་ཡིན། མཐའ་དབུས་མེད་ན་གཞི་ནས་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་གྲུབ་པ་དང་། ཡངས་དོག་དང་མཐོ་དམན་ཡོད་ན་མཐའ་ཡོད་པས་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བར་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཡང་། མཐའ་གྲོལ་ལྟོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡོད་མཐའ་ལ་མི་གནས་པས་མེད་མཐའ་ལས་ཀྱང་གྲོལ་ཞིང་། མེད་མཐའ་ལ་མི་གནས་པས་དེ་བཞིན་ཡོད་མཐའ་ལས་ཀྱང་གྲོལ་བ། དེ་གཉིས་ཀ་ལ་མི་གནས་པས་གཉིས་ཀ་ལས་གྲོལ་བ་དང་། གཉིས་མིན་ལ་མི་གནས་པས་དེ་ལས་ཀྱང་གྲོལ་བ་ཡིན་པས་ན། ཡངས་དོག་མཐོ་དམན་མེད་ཅིང་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ལ། ཕྱོགས་དང་དུས། སྤང་བྱ་དང་གཉེན་པོ། བྱ་བྱེད་འགྲོ་འོང་། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལ་སོགས་པ། རང་བཞིན་བཅུ་ཡིས་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཕྱིར་འཛིན་རྩོལ་ཐམས་ཅད་སྐྱུར་ཅིག ཆེད་དུ་དམིགས་པ་ཅན་ཞིག་ཡོད་དོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་འཆིང་བའི་རྒྱུ་ཡིན། གསེར་སྒྲོག་ཐག་སྒྲོག་གང་གིས་བཅིངས་ཀྱང་འཆིང་བ་ཁྱད་མེད་པས། མཐའ་མེད་ལ་མཐའ་རུ་ཞེན་ནས་གང་ལའང་གཏད་འཛིན་མ་འཆའ་བར། མ་བཅོས་རྣལ་གཞག་ཕྱམ་ཕྱལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ངང་ལ་ཞོག་ཅིག་ཅེས་གདམས་པའོ། །དེ་ཡིས་ལ་བཟླ་དང་པོ་མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་སོང་ནས།

༼༢༽གཉིས་པ་རྟོགས་པ་མཁའ་མཉམ་ཡངས་པས་ཆོས་ལ་བྱར་མེད་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ།

དེ་ལ་གཤིས་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཆོས་ཟད་བློ་འདས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་དང་། རེ་དོགས་བློ་འདས་སུ་རྟོགས་པས་བློ་བདེ་ཁོང་ཡངས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་དང་། ཡིད་ལ་བྱར་མེད་ཡེ་ཟད་ཆེན་པོར་རྟོགས་པས་བློའི་དམིགས་བསམ་སྤྲོ་བསྡུ་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ་དང་། རིག་པ་སྒྲིབ་མེད་ཟང་ཀར་རྟོགས་པས་བྲལ་སྟོབས་མེད་པ་ལ་བཟླ་བ་དང་། ཆོས་ཟད་རྒྱ་གྲོལ་ཕྱམ་གདལ་དུ་རྟོགས་པས་གང་ལ་ཡང་རྩིས་མེད་རང་ཡན་དུ་ལ་བཟླ་བ་དང་ལྔ་ལས།

ཀ༽དང་པོ་གཤིས་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཆོས་ཟད་བློ་འདས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ།

ད་ནི་རྟོགས་པ་མཁའ་མཉམ་ཡངས་པས་ཆོས་ལ་བྱར་མེད་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་ལས། གཤིས་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཆོས་ཟད་བློ་འདས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

ཆོས་ཀུན་ཡེ་ནས་གྲོལ་རུང་མ་གྲོལ་རུང་།།

གནས་ལུགས་རང་བཞིན་དག་རུང་མ་དག་རུང་།།

སེམས་ཉིད་སྤྲོས་དང་བྲལ་རུང་མ་བྲལ་རུང་།།

གཉུག་མའི་གཤིས་ལ་གྲུབ་རུང་མ་གྲུབ་རུང་།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་གི་རིག་པའི་ངོ་བོ་གཞི་མེད་ཟང་ཀ་ཆོས་ཟད་རྗེན་པར་སོང་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཡན་ལག་མ་བསྐྱོད་ཡེ་ཕྱིན་པས། །འགྲོ་བའི་ལམ་ཉིད་ཡེ་ནས་བགྲོད། །སྨྲས་པའི་ངག་ནི་བརྗོད་མེད་པས། །ཡེ་ནས་སྨྲ་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས། །བསམ་པའི་འཕྲོ་འདུ་ཡེ་སྟོང་པས། །ཡེ་ནས་བསམ་གཏན་ཆེན་པོར་གནས། །དྲི་མ་རྣམས་ནི་རང་དག་པས། །དྲི་མེད་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོ་གནས། །ཞེས་སོ། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གྲོལ་ཡང་རུང་མ་གྲོལ་ཡང་རུང་། ཆོས་ཟད་བློ་འདས་མིང་མེད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཀློང་དུ་ངོ་བོ་གཞི་མེད་ཟང་ཀ་རྗེན་པར་ཐག་ཆོད་པ་ཡིན། སོ་སོར་རང་གི་རིག་པའི་ཡུལ་གནས་ལུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ཀྱང་རུང་མ་དག་ཀྱང་རུང་། རིག་སྟོང་སྐྱེ་མེད་ཆོས་དབྱིངས་རྗེན་པ་ཅིའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་པ་འདིས་ཐག་ཆོད་པ་ཡིན། སེམས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་ཡང་རུང་མ་བྲལ་ཡང་རུང་། རིག་དང་མ་རིག་མེད་པའི་ཀློང་ཆེན་འདི་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་འདས་པར་མངོན་དུ་གྱུར་པ་འདིར་ལ་བཟླ་བ་དང་། ཡེ་སྟོང་ཡང་སྟོང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉུག་མའི་གཤིས་ལ་གྲུབ་རུང་མ་གྲུབ་རུང་། དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་བྲལ་བའི་ཆོས་ཟད་ཆོས་ཉིད་རྗེན་པར་ཐག་བཅད་པ་ཡིན། དེས་ན་མ་བསྐྱོད་ཡེ་ཕྱིན། མ་སོང་ཡེ་བགྲོད། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་འདས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཆེན་པོ། དྲི་མ་རང་དག་གི་དྲི་མེད་ཆེན་པོ། བློ་ཟད་ཆོས་འདས་སུ་ལ་བཟླ་བའོ།།

ཁ༽གཉིས་པ་རེ་དོགས་བློ་འདས་སུ་རྟོགས་པས་བློ་བདེ་ཁོང་ཡངས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ།

རེ་དོགས་བློ་འདས་སུ་རྟོགས་པས་བློ་བདེ་ཁོང་ཡངས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

འཁོར་འདས་རང་བཞིན་གཉིས་རུང་མི་གཉིས་རུང་།།

བསམ་བརྗོད་ཀུན་ལས་འདས་རུང་མ་འདས་རུང་།།

དགག་སྒྲུབ་འཁྲུལ་བ་ཞིག་རུང་མ་ཞིག་རུང་།།

རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་རྟོགས་རུང་མ་རྟོགས་རུང་།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ད་ལྟར་གྱི་རིག་པ་ལ་བྱ་བྱའི་ཆོས་མི་འདུག་པས་བྱར་མེད་ཟང་ཀ་རྗེན་པ་ལས་འདི་ལ་ཆོས་ཀྱིས་བཅོས་སུ་མེད་དེ། རིག་པ་རང་གྲོལ་ལས། ཡང་དག་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ། །བྱ་དང་བྱེད་པའི་རིག་པ་མེད། །འཛིན་པས་གོལ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ། །ལམ་ལ་དགག་དང་སྒྲུབ་པ་མེད། །ལྟོས་པའི་རིག་པ་གང་ཡང་མེད། །རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ཆར་འཛིན་པ་མེད། །ཅེས་པ་དང་། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། བྱས་དང་བྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཐོག་མ་ཉིད་ནས་བྱ་བྱེད་བྲལ། །ཞེས་སོ། །རྒན་པོས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་ཚར་ནས་ལས་ཟིན་ན་བློ་བདེ་ཁོང་ལྷོད་བྱས་ཏེ་འདུག་པ་བཞིན་དུ། ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་དུ་གྲོལ་ནས་རེ་དོགས་བློ་འདས་སུ་རྟོགས་དུས། རིག་པ་སྟོང་གསལ་ཆོས་ཟད་ཆོས་སྐུའི་ངང་དུ་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་གནས་པ་ནི། འཁོར་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་ཡོད་ཀྱང་རུང་། མི་གཉིས་པར་གཅིག་ཀྱང་རུང་། གཉིས་འཛིན་གྱི་རྟོག་པའི་དྲ་བ་ཟད་ནས་བསམ་བརྗོད་ཀུན་ལས་འདས་ཀྱང་རུང་མ་འདས་ཀྱང་རུང་། དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་འཁྲུལ་བ་ཞིག་ཀྱང་རུང་མ་ཞིག་ཀྱང་རུང་། དགག་དང་སྒྲུབ་པའི་ལས་ཟད་ནས་རྟོགས་པའིི་ལྟ་བ་རྟོགས་ཀྱང་རུང་མ་རྟོགས་ཀྱང་རུང་། རིག་པ་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་འཛིན་དང་བྲལ་བ་སྒྲིམ་ལྷོད་མེད་པར་ལུས་སེམས་གང་བདེར་བཞག་ན། ཇི་ལྟར་བར་སྣང་དག་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་ངང་དུ་འདུ་འབྲལ་གྱི་ཐ་སྙད་མེད་པར་རེ་དོགས་བློ་འདས་སུ་ལ་བཟླ་བ་ཡིན་ནོ།།

ག༽གསུམ་པ་ཡིད་ལ་བྱར་མེད་ཡེ་ཟད་ཆེན་པོར་རྟོགས་པས་བློའི་དམིགས་བསམ་སྤྲོ་བསྡུ་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ།

ཡིད་ལ་བྱར་མེད་ཡེ་ཟད་ཆེན་པོར་རྟོགས་པས་བློའི་དམིགས་བསམ་སྤྲོ་བསྡུ་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི།

ཆོས་ཉིད་དོན་ལ་བསྒོམས་རུང་མ་བསྒོམས་རུང་།།

བླང་དོར་མེད་པས་དཔྱད་རུང་མ་དཔྱད་རུང་།།

གནས་ལུགས་འབྲས་བུ་གྲུབ་རུང་མ་གྲུབ་རུང་།།

ས་དང་ལམ་ལ་བགྲོད་རུང་མ་བགྲོད་རུང་།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་སངས་ཆོས་ཀྱིས་མ་གོས་པར་རྟོགས་པས་འདི་ཡིན་གཏད་སོའི་ཆོས་ལ་དཔྱད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། སྣང་བྱེད་མ་ཡིན་སྣང་བའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ། །སྒྲིབ་བྱེད་མ་ཡིན་སྒྲིབ་པའི་ཆོས་ལས་འདས། །བྲི་བ་མ་ཡིན་ཐོགས་མེད་ཕྱོགས་བཅུར་ཁྱབ། །རྩོལ་བ་མ་ཡིན་རྩོལ་སྒྲུབ་ཆོས་དང་བྲལ། །གཅིག་པུ་མ་ཡིན་དུ་མའི་ཆོས་དང་བྲལ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། མ་བཅོས་རྣལ་མ་ཀུན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །ཆོས་ཉིད་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་གུད་ན་མེད། །སངས་རྒྱས་མིང་དུ་བཏགས་པ་བླ་དྭགས་ཡིན། །ཆོས་ཉིད་བྱ་བ་གཞན་མེད་རང་སེམས་ཏེ། །རང་སེམས་མ་བཅོས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རུ་བཤད། །མ་བཅོས་པ་ལ་ཡེ་ནས་སྐྱེ་མེད་པས། །སྐྱེ་མེད་དོན་ལ་བཙལ་ཞིང་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད། །བཙལ་ཞིང་བསྒྲུབས་པས་བྱར་མེད་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །རིག་སྟོང་རྩོལ་བའི་ལས་དང་བྱས་པའི་ཆོས་སུ་མ་གྲུབ་ཅིང་དེ་དག་གིས་མ་གོས་པ་ཡིན་པས་ན་ཡིད་ལ་བྱར་མེད། ཡེ་ཟད་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་བསྒོམས་ཀྱང་རུང་མ་བསྒོམས་ཀྱང་རུང་ཁྱད་པར་མ་དམིགས་པས་མི་སྣང་གསལ་བྱེད་སྣང་བ་མངོན་གྱུར་གྱི་ཆོས་སུ་མ་གྲུབ། བླང་དོར་རེ་དོགས་ཡེ་ཟད་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་ན་བླང་དོར་མེད་པས་དཔྱད་ཀྱང་རུང་མ་དཔྱད་ཀྱང་རུང་། བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ཡོད་མ་མྱོང་བར་ཆོས་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་ན་བླང་དོར་མེད་པའི་བྱེད་པ་ཡང་དམིགས་བསམ་སྤྲོ་བསྡུ་ལས་འདས་དུས་མི་དམིགས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་མ་བཅོས་རྣལ་བཞག་ཀུན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཙམ་དུ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པས་ན་གནས་ལུགས་འབྲས་བུ་གྲུབ་ཡོད་ཀྱང་རུང་མེད་ཀྱང་རུང་འདི་ཡིན་གཏད་སོ་ཅན་གྱི་དཔྱད་པ་མེད། བྱར་མེད་ཡེ་ཟད་ཡེ་ནས་དག་པ་ལ་ས་དང་ལམ་རྣམས་བགྲོད་ཀྱང་རུང་མ་བགྲོད་རུང་ཞེས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་དོན་ལ་བཙལ་ཞིང་བསྒྲུབ་པ་དང། བྱར་མེད་ཀྱི་ཆོས་ལ་བྱས་པས་མི་འགྲུབ་པའི་དམིགས་བསམ་སྤྲོ་བསྡུ་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླས་ནས།

ང༽བཞི་བ་རིག་པ་སྒྲིབ་མེད་ཟང་ཀར་རྟོགས་པས་བྲལ་སྟོབས་མེད་པ་ལ་བཟླ་བ།

རིག་པ་སྒྲིབ་མེད་ཟང་ཀར་རྟོགས་པས་བྲལ་སྟོབས་མེད་པ་ལ་བཟླ་བ་ནི།

སྒྲིབ་པ་ཀུན་དང་བྲལ་རུང་མ་བྲལ་རུང་།།

བསྐྱེད་རྫོགས་ཆོས་ཉིད་རྫོགས་རུང་མ་རྫོགས་རུང་།།

ཐར་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་རུང་མ་ཐོབ་རུང་།།

འགྲོ་དྲུག་འཁོར་བ་འཁྱམ་རུང་མ་འཁྱམ་རུང་།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་འདི་ལ་སྤངས་ཐོབ་དང་གྲོལ་འཁྲུལ་མི་འདུག་པས་ད་ནི་ཡར་སངས་རྒྱས་ལ་ཐོབ་ཏུ་མི་རེ་བས་དེའི་ལམ་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་ཆོས་མི་སྒོམ། མར་འཁོར་བ་འཁྱམ་གྱིས་མི་དོགས་པས་དེའི་རྒྱུ་སྡིག་སྒྲིབ་ལ་སྦྱོང་ཕྱོགས་མི་བྱེད། བྱར་མེད་ཆོས་མེད་དུ་ལས་ཟིན་པས་འཁོར་འདས་སྤངས་ཐོབ་མེད་པ་བློ་བདེ་བས་ཏེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། གཞི་ནས་གཞན་བྱུང་ཆོས་མེད་པས། །གདོད་ནས་རང་བྱུང་ཉག་གཅིག་གོ །གཅིག་དང་གཉིས་ཀྱི་གྲངས་ཟད་པས། །ཐིག་ལེ་ཟླ་དང་བྲལ་བ་ཉིད། །མུན་པ་གདོད་ནས་རྣམ་དག་པས། །རིག་པའི་སྣང་བ་འོད་གསལ་ཁྱབ། །འཁོར་བ་རྒྱུ་མེད་འགགས་ཟིན་པས། །ཡེ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས། །མཚན་མའི་དངོས་པོ་སྟོང་སངས་པས། །བདག་འཛིན་བློ་ནི་ཡེ་ནས་ཟད། །ཅེས་སོ། །རིག་པའི་གཤིས་ལ་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་མེད་པས་ན་དེ་ཉིད་ཟང་ཀར་རྟོགས་དུས་སྒྲིབ་པ་ཀུན་དང་བྲལ་ཡང་རུང་མ་བྲལ་ཡང་རུང་། སྤངས་ཐོབ་དང་གྲོལ་འཁྲུལ་གཤིས་ལ་མེད་པས་སྒྲིབ་པ་བྲལ་མི་བྲལ་གང་གི་ཐ་སྙད་བྱས་ཀྱང་ཁྱད་མེད་པ་དང་། དོན་གྱི་སྙིང་པོ་རང་ལ་རྫོགས་སོང་བས་བསྐྱེད་རྫོགས་ཆོས་ཉིད་རྫོགས་ཀྱང་རུང་མ་རྫོགས་ཀྱང་རུང་བ་དང་། ཡར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་རེ་བ་ཟད་སོང་དུས་བསྲུང་བྱའི་དམ་ཚིག་དང་ཉམས་ལེན་གྱི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཞོག་དང་ཆོག་པ་དང་། སྔ་ཕྱི་ཚེ་རབས་བཏགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་ནས་མར་འཁོར་བར་འཁྱམ་དོགས་མེད་པས། ཐར་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཀྱང་རུང་ལ་མ་ཐོབ་ཀྱང་རུང་བ་ཡིན་པས་སྒྲིབ་སྦྱོང་ཕྱག་སྐོར་རང་གར་བཞག་པས་ཆོག་པ་ཡིན། སྲིད་གསུམ་ཀ་དག་ཆེན་པོར་རྟོགས་དུས་འགྲོ་དྲུག་འཁོར་བ་འཁྱམ་ན་ཡང་རུང་ལ་མ་འཁྱམ་ན་ཡང་རུང་བ་དང་། དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་རིག་པའི་རང་ངོར་མ་གྲུབ་པས་ན་འཁོར་འདས་སྤངས་ཐོབ་མེད་པར་བློ་བདེ་བས་མི་ཚད་པར་སྣང་བ་བག་ཡངས་འཁོར་བ་དོང་སྤྲུགས་རིག་པ་གྲུབ་མེད་དུ་རྟོགས་པས་བྲལ་ཐོབ་ཅི་ཡང་མེད་པར་ལ་བཟླས་པའོ།།

ཅ༽ལྔ་བ་ཆོས་ཟད་རྒྱ་གྲོལ་ཕྱམ་གདལ་དུ་རྟོགས་པས་གང་ལ་ཡང་རྩིས་མེད་རང་ཡན་དུ་ལ་བཟླ་བ།

ཆོས་ཟད་རྒྱ་གྲོལ་ཕྱམ་གདལ་དུ་རྟོགས་པས་གང་ལ་ཡང་རྩིས་མེད་རང་ཡན་དུ་ལ་བཟླ་བ་ནི།

རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་རུང་མ་གྲུབ་རུང་།།

རྟག་ཆད་གཉིས་འཛིན་བཅིངས་རུང་མ་བཅིངས་རུང་།།

ཆོས་ཉིད་དགོངས་པར་སླེབ་རུང་མ་སླེབ་རུང་།།

གོང་མའི་རྗེས་སུ་སྙོགས་རུང་མ་སྙོགས་རུང་།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ད་ནི་རིག་པའི་སྟེང་འདིར་ཁྱད་མི་འདུག་སྟེ། ཆོས་ལ་བྱར་མི་འདུག བྱས་ཀྱང་ཆོས་སུ་མི་འདུག ཡོད་མེད་མཐར་འདུག ཡིན་མིན་བློར་འདུག ལྟ་སྒོམ་སྒྲོག་ཏུ་འདུག ཆོས་ཉིད་གོལ་སར་འདུག འཁོར་འདས་རིག་པར་འདུག རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་འདུག ཟང་ཐལ་རྗེན་པར་འདུག ཕྱལ་བ་རང་ཡན་གྱི་ཤེས་པ་རྒྱ་གྲོལ་བར་མེད་དུ་ཐལ་ལོ། །བསམས་ན་རྟོག་པ། བསྒོམས་ན་བློ། བརྗོད་ན་ཚིག བལྟས་ན་གཟུང་འཛིན། བཞག་ན་ཆོས་ཉིད། བྱས་ན་འཁོར་བ། བྱུང་ན་རང་ཤར། རང་བབས་གནམ་ཡན་གྱི་ཤེས་པ་དགའ་བདེ་གུ་ཡངས་སུ་ཐལ་ལོ། །བྱས་པས་མི་ཟིན། བལྟས་པས་མི་མཐོང་། བསྒོམས་པས་མི་གྲོལ། བཙལ་བས་མི་འགྲུབ། གློད་པས་མི་གྲོལ། བཟུང་བས་མི་ཟིན། ཆོས་ཟད་མིང་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་པར་ཐལ་ལོ། །འཁོར་འདས་ལ་བར་མེད། ཟང་ཐལ་ལ་རྗེས་མེད། རང་ཤར་ལ་རིས་མེད། རང་གྲོལ་ལ་ཆོས་མེད། ཆོས་ཟད་ལ་མིང་མེད། ལྟ་སྒོམ་ལ་རྩིས་མེད། རང་རིག་ལ་སེམས་མེད། ཕྱལ་བ་ལ་རིས་མེད། སྐྱེ་འགག་ལ་གཞི་མེད། རང་གསལ་བར་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཅར་ཕོག་རིས་མེད་དུ་ཐལ་ལོ། །ཤར་ས་ནས་གྲོལ། སྣང་ས་ནས་སྟོང་། འགྱུ་ས་ནས་ཡལ། ཡིན་ས་ནས་མིན། མིན་ས་ནས་ཡིན། ཡོད་ས་ནས་མེད། མེད་ས་ནས་ཡོད། གནས་ས་ནས་འགྱུ། འགྱུ་ས་ནས་གནས། རང་བཞིན་བར་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་བསམ་གཏན་དུ་ཐལ་ལོ། །ཡོད་པར་བསྒོམས་ཀྱང་རྟག་མི་སྲིད། མེད་པར་བསྒོམས་ཀྱང་ཆད་མི་སྲིད། ཡོད་མེད་དུ་བལྟས་ཀྱང་མཐར་མི་ལྷུང་། ཡིན་མིན་དུ་ཤར་ཡང་རིས་སུ་མ་བཅད། བདེ་སྡུག་ཏུ་སྣང་ཡང་རྗེས་མི་མཐུད། ཆོས་ཉིད་དུ་སངས་ཀྱང་བློ་མི་འཇུག བར་མེད་དུ་གྲོལ་ཡང་གཤིས་མི་སྐྱོང་། རིས་མེད་ཕྱོགས་ཡན་གྱི་ཤེས་པ་ཁ་ཡན་དུ་ཐལ་ལོ། །ཡོད་དུ་ཆུག མེད་དུ་ཆུག སྣང་དུ་ཆུག སྟོང་དུ་ཆུག ཡིན་དུ་ཆུག མིན་དུ་ཆུག བཟང་དུ་ཆུག ངན་དུ་ཆུག རྟོགས་སུ་ཆུག མ་རྟོགས་སུ་ཆུག རང་སངས་རྗེན་པ་སྟོང་ཡལ་གྱི་ཤེས་པ་ཁ་གང་རྒྱ་ཕྱལ་རྗེས་མེད་དུ་ཐལ་ལོ། །ཡེ་ནས་མ་གྲོལ་ཏེ་གཞི་མེད། རང་ངོ་མི་ཤེས་ཏེ་གཉིས་མེད། ལྟ་སྒོམ་མི་སྤྱོད་དེ་བྱར་མེད། གནས་ལུགས་མི་སྐྱོང་སྟེ་ངང་མེད། རང་བབས་མི་འཇོག་སྟེ་གནས་མེད། རང་སར་མི་གྲོལ་ཏེ་རྟེན་མེད། ཡེ་སངས་ཆོས་མེད་དེ་དབྱིངས་མེད། མཐར་ཐུག་རིས་མེད་དེ་མཐོང་ཐོབ་ལས་འདས། ཆོས་མེད་བྱ་བྲལ་གྱི་ཤེས་པ་རྗེན་པར་ཐལ་ལོ། །ལྟ་སྒོམ་གྱི་གཟེབ་ཏུ་མ་འཆིངས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་རར་མ་གཞུག གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་དུ་མ་བསྐྱངས། ཟལ་ཐལ་གྱི་རྗེན་ལ་མ་འབུད། ཤར་གྲོལ་གྱི་འཕྲང་ལ་མ་བཤར། རང་ཡལ་གྱི་ཕྱམ་ལ་མ་བསྐྱུར། རང་གྲོལ་གྱི་དོན་ལ་མ་སྤྱོད། བརྗོད་མེད་ཀྱི་གཤིས་ལ་མ་སྐྱེལ། གཏད་མེད་ཀྱི་རིག་པ་གཏོད་མེད་དུ་འཕྱམ་པ་ལ་ངང་དྭངས་ཀྱི་ཤོལ་འདེབས་སྒྲོག་ཏུ་ཆེ་བས། ཆོས་མ་བསྒོམས། བློ་མ་བསྒྱུར། སྔུན་མ་བསུ། རྗེས་མ་སྙོགས། ད་ལྟ་མ་བཟུང་། ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་དུ་མ་བསྐྱངས་པར་རྩིས་མེད་རང་ཡན་གྱི་རིག་པ་མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་ཆེན་པོར་ཐལ་ལོ། །དེ་ལྟར་མ་བཅོས་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ཤར་གྲོལ་དང་བྲལ་བ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བའི་ལུང་གིས་འགྲེལ་ཡོད་ཀྱང་། སྤྲོས་པ་ཅན་གྱི་བློ་རྟོག་དང་སྦྱར་ནས་འགྲེལ་བའི་ཚུལ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། འཆད་ཁྲིད་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་རེད། ད་རེས་ལས་ནམ་ཡིན་དུ་བཤད་རྒྱུའི་སྐལ་བ་ཨེ་ལྡན་ཅི་ཤེས། གལ་ཏེ་ལྡན་ན་ཡང་དགའ་དགའ་རེད། ད་རྒྱ་གྲོལ་རྒྱ་གྲོལ་རེད། ཀློང་ཡངས་ཀློང་ཡངས་རེད་ཅེས་མར་འདོན་སོང་ན་ཅི་གོ་འདི་གོ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། དེ་ཡིན་དུས་ངའི་འདིའི་ཡི་གེ་ཅན་པོ་ལྡེབ་མ་བརྒྱ་དང་ང་གཅིག་པའི་སྲིབ་ངོས་ཀྱི་ཕྲེང་གཉིས་པ་ནས་མར་ད་ལྟ་བཏོན་པ་དེ་ཡང་གཟིགས་ཤིག་གྱིས་དང་དེ་ནས་མར་འགྲེལ་རྒྱུ་བྱེད། འདིའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་འདི་དག་གིས་རྫོགས་ཆེན་ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་བཞི་བོ་རིམ་གྱིས་བསྟན་པ་ལས། དང་པོ་ལྟ་བ་ཕྱལ་བ་རང་ཡན་ནི། ཆོས་ཟད་ཡེ་གྲོལ་ཆེན་པོ་འཁོར་འདས་མིང་མེད་དུ་རྟོགས་སོང་བས། ད་ནི་རིག་པའི་སྟེང་འདི་ན་གང་བྱུང་གང་སྣང་གང་ཤར་གར་བབ་ལ་ཁྱད་པར་དང་རེ་དོགས་དགའ་སྡུག་ལ་སོགས་པའི་གཉིས་འཛིན་བྱ་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་པོ་དང་བྱ་ཡུལ་མི་འདུག ཆོས་ལ་བྱར་མི་འདུག་སྟེ། གཞི་མེད་ཡེ་སྟོང་རྩ་བ་དང་བྲལ་བ་མེད་པ་གསལ་སྣང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་བྱས་མདང་གི་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་རིག་པ་གཅིག་ལས་མ་གཡོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱས་ཀྱང་ཆོས་སུ་མི་འདུག མཐར་འཛིན་དེ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ལ་བཟླུམས་ནས་མཐའ་སྟོངས་པའི་ཕྱིར་ན་ཡོད་མེད་མཐར་འདུག ཡིན་མིན་བློ་རུ་འདུག བློ་ནི་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པས་ན་དེ་ལ་གཏད་སོ་མེད། གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་གསེར་སྒྲོག་ཐག་སྒྲོག་གང་གིས་བཅིངས་ཀྱང་འཆིང་བ་མཉམ་པ་དང་འདྲ་བར་ལྟ་སྒོམ་སྒྲོག་ཏུ་འདུག ཆོས་ཉིད་གོལ་སར་འདུག་སྟེ་ཆོས་ཉིད་ཆོས་ཉིད་དུ་བཟུང་ན་འཛིན་པའི་རྒྱ་ལས་མ་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་དག་པར་འདུག རིག་པ་འདི་ཡིན་གྱིི་ངོས་བཟུང་དང་བྲལ་བའི་ཟང་ཐལ་དུ་འདུག ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་གཞི་མེད་དུ་དག་ནས་འདུག ཕྱལ་བ་རང་ཡན་གཟུང་འཛིན་རིས་མེད་བྱ་རྩོལ་གཉིས་མེད་རྒྱ་གྲོལ་བར་མེད་དུ་ཐལ་ལོ་ཞེས་ལྟ་བ་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་སྒོམ་པ་རང་བཞིན་བར་མེད་ནི། བསམས་ན་རྟོག་པ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་བའི་དྲ་བ་ལས་མ་འདས། བསྒོམས་ན་བློ་ཡིན་དེ་ཡང་གཉིས་འཛིན་གྱི་ཞེན་པ་ཅན་ཡིན་པས་ན་བསྒོམས་ཀྱང་བློ་འཁྲུལ་བ་ལས་མ་འདས། བརྗོད་ན་ཚིག་ཡིན་པས་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཚང་མ་སྨྱོན་པའི་བླ་རྡོལ་དང་བྲག་ཅའི་སྒྲ་སྐད་འདྲ་བ་ཡིན། བལྟས་ན་གཟུང་དང་འཛིན་པ་ལས་མ་བྲལ་བར་བཅིངས་པས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྣང་གི་ཡོ་ལང་རྐྱང་རྐྱང་ཡིན། འཇོག་ཡུལ་རང་དག་ཡིན་པས་བཞག་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མི་འདའ། བྱས་ན་འཁོར་བ་སྟེ་བར་མེད་ཉིང་འཁྲུལ་ཞིག་མ་གཏོགས་བྱས་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་མེད་པས་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་ཡིན། བྱུང་ན་གཞི་མེད་རྩལ་སྣང་ཡིན་པས་ན་རང་ཤར་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་རང་བབས་གནམ་ཡན་གྱི་ཤེས་པ་དགའ་བདེ་གུ་ཡངས་སུ་ཐལ་ལོ་ཞེས་ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པ་རང་གསལ་འཛིན་མེད་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བསྟན་པའོ། །བྱར་མེད་ཡིན་པས་བྱས་པས་མི་ཟིན། བལྟ་བྱ་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་བལྟས་པས་མི་མཐོང་། བསྒོམས་པས་མི་གྲོལ་བས་ཐོངས་ཤིག བཙལ་བས་མི་འགྲུབ་པས་མ་བཙལ་རང་གར་ཞོག གློད་པས་མི་གྲོལ་བས་རང་བཞིན་གྱིས་བབས་ལ་ཞོག བཟུང་བས་མི་ཟིན་པས་བྱས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྐྱུར་ནས་བཞག་པས་ཆོས་ཟད་མིང་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་པར་ཐལ་ལོ་ཞེས་རང་བྱུང་གི་རིག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་སྤང་བླང་གཉེན་པོའི་གཟེབ་ཀྱིས་མི་འཆིང་བའི་སྣང་རྟོག་རིག་པའི་ཀློང་ལས་མི་འདའ་བའི་ལ་བཟླ་བ་བསྟན་ནས། བཟང་ངན་གྱི་སྒྲོ་དག་ཅིང་གཤིས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལས་མ་གཡོས་པ་ཡིན་པས་ན་འཁོར་འདས་ལ་བར་མེད། ཟང་ཐལ་ལ་རྗེས་མེད་པ་བྱ་ལམ་ནམ་མཁའི་རྗེས་དང་འདྲ་འདྲ་ཡིན། རང་ཤར་ལ་རིས་མེད་པ་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ངང་ནས་ཤར་བ་ཡིན་པས་དེ་ལ་རིས་དང་ཕྱོགས་སུ་བཅད་པ་མེད། རང་གྲོལ་ལ་ཆོས་མེད་པས་གྲོལ་བྱ་གྲོལ་བྱེད་དུ་མ་གྲུབ། མིང་མེད་མིང་དུ་སོང་། དོན་མེད་དོན་དུ་བཟུང་བ་ཆོས་ཟད་ཀྱི་དོན་ལས་བཟློག་སོང་བས་ཆོས་ཟད་ལ་མིང་མེད། ཞེ་འདོད་ཀྱི་རིས་དང་འདི་ཡིན་གྱི་རྩོལ་བློ་མེད་པས་ལྟ་སྒོམ་ལ་རྩིས་མེད། སེམས་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་ན་རང་རིག་ལ་སེམས་མེད། བྱ་ལོང་གིས་ནམ་མཁའི་མཐའ་འཚོལ་བ་ལྟར་དུ་རིས་དང་ཕྱོགས་སུ་གཅད་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་དང་ཐུག་འགྲོ་ས་ཞིག་མེད་པས་ཕྱལ་བ་ལ་རིས་མེད། ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་ཆོས་ཅན་ལ་རང་བཞིན་མེད་པས་ན་སྐྱེ་འགག་ལ་གཞི་མེད། དེ་ལྟར་ན་རང་གསལ་བར་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཅར་ཕོག་རིས་མེད་དུ་ཐལ་ལོ་ཞེས་སྣང་སེམས་ཐུག་ཕྲད་རྗེས་མེད་ཡེ་སྟོང་གདོད་ནས་དག་པ་བྱར་མེད་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་དེ་མེད་པ་རང་མལ་ལས་མ་གཡོས་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དམ་ཚིག་གི་ཆིངས་རྣམ་པ་བཞི་དང་སྦྲེལ་ནས་བཤད་ན་ཆོག་པ་ཡིན། ཤར་བ་གཞི་མེད་ཡིན་པས་ན་ཤར་ས་ནས་གྲོལ། སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྟོང་པའམ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ན་སྟོང་པས་སྣང་ས་ནས་སྟོང་། འགྱུ་བ་མེད་ན་ཡལ་བ་མི་འགྲུབ་པས་འགྱུ་ས་ནས་ཡལ། ཡིན་ས་ནས་མིན་ཏེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་མིན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། མིན་ས་ནས་ཡིན་ཏེ་མིན་པས་ན་ཡིན་པར་སྣང་བས་སོ། །ཡོད་ས་ནས་མེད་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མེད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། མེད་ལ་ཡོད་པར་རྟོག་པའི་འཁྲུལ་སྣང་འདི་བྱུང་བ་ནི། བཟང་རྟོག་ངན་རྟོག་གང་དུ་བཟུང་ཡང་ཐོ་ཡོར་མིར་རློམ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ན་མེད་ས་ནས་ཡོད། གནས་ས་ནས་འགྱུ་བས་རང་རྩལ་ལ་འཕོ་འགྱུར་མེད། འགྱུ་ས་ནས་གནས་པས་ཤར་གནས་གང་བྱུང་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བ་ལས་མ་འདས་པས་ན། རང་བཞིན་བར་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་བསམ་གཏན་དུ་ཐལ་ལོ་ཞེས་རང་ཆས་ལྷུན་གྲུབ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་བསྟན་པའོ། །གསུམ་པ་སྤྱོད་པ་རིས་མེད་ཕྱོགས་ཡན་ནི། ཡོད་པར་བསྒོམས་ཀྱང་རྟག་མི་སྲིད་པས་ཡོད་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་རྒྱལ་བས་འདི་མ་གཟིགས་པའི་དོན་དང་། མེད་པར་བསྒོམས་ཀྱང་ཆད་མི་སྲིད་པ་མེད་པའི་མཐའ་ལས་འདས་པས་མེད་པ་མ་ཡིན་འཁོར་འདས་ཀུན་གྱི་གཞི་རུ་སྣང་བ་དང་། ཡོད་མེད་དུ་བལྟས་ཀྱང་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་གཉིས་མིན་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཆོས་དབྱིངས་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས་ན་མཐར་མི་ལྷུང་། ཡིན་མིན་དུ་ཤར་ཡང་རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བ་མཉམ་པར་གདལ་བ་ཡིན་པས་རིས་སུ་མ་བཅད། བདེ་སྡུག་ཏུ་སྣང་ཡང་རྗེས་མི་མཐུད་པ་མི་རྟོག་རང་ཡལ་རྗེན་པ་ལ་བར་མེད་པ་ཡིན། བློ་འདས་བྱ་རྩོལ་དང་བྲལ་བའི་དགོངས་པ་ལ་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱིས་སྒྲོ་མི་འདོགས་པས་ཆོས་ཉིད་དུ་སངས་ཀྱང་བློ་མི་འཇུག གཤིས་ཤོར་ཀློང་འབྱམས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་ལ་བློ་མ་གཏད་པས་བར་མེད་དུ་གྲོལ་ཡང་གཤིས་མི་སྐྱོང་བས་རིས་མེད་ཕྱོགས་ཡན་གྱི་ཤེས་པ་ཁ་ཡན་དུ་ཐལ་ལོ་ཞེས་སྣང་སེམས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་བར་བླང་དོར་རྩོལ་སྒྲུབ་མི་དགོས་པ་ཡེ་གྲོལ་གདེང་ལྡན་གྱི་དགོངས་པ་རྩལ་དུ་བཏོན་པའོ། །བཞི་བ་འབྲས་བུ་མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་ནི། ཡོད་དུ་ཆུག་ཡོད་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་ངལ་བ་མི་དགོས། མེད་དུ་ཆུག་མེད་སྣང་ཆད་པར་དོགས་པའི་སྐྲག་སྣང་ཡང་མི་དགོས། སྣང་དུ་ཆུག་གང་སྣང་རིག་པའི་རྩལ་ཡིན། སྟོང་དུ་ཆུག་སྟོང་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཤིས་ཡིན། ཡིན་པ་མིན་པར་སྒྲུབ་པའི་ངལ་བ་ཡང་མི་དགོས་པས་ཡིན་དུ་ཆུག་ཤོག མིན་པ་ལ་ཤོར་གྱིས་དོགས་པའི་སེམས་འཚེར་ཡང་མི་དགོས་པས་མིན་དུ་ཆུག་ཤོག བཟང་པོར་རེ་བའི་འདུན་པ་བསྐྱུར་ནས་བཟང་དུ་ཆུག ངན་པ་སེམས་ཀྱི་འཆར་སྣང་ཙམ་ཡིན་ཕྱིར་ངན་དུ་ཆུག རྟོགས་སུ་ཆུག་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་རྩལ་ཡིན། མ་རྟོགས་སུ་ཆུག་ནས་མི་རྟོགས་པའི་རྩ་བ་བཏོན་པས་རང་སངས་རྗེན་པ་སྟོང་ཡལ་གྱི་ཤེས་པ་ཁ་གང་རྒྱ་ཕྱལ་རྗེས་མེད་དུ་ཐལ་ལོ་ཞེས་རང་གནས་ཆོས་ཟད་ཀྱི་དགོངས་པ་ངོས་ཟིན་པས་འཁོར་འདས་ཆོས་སྐུར་སངས་པར་བསྟན་པའོ། །ཡེ་ནས་མ་གྲོལ་ཏེ་ཡེ་གྲོལ་ལ་བསྐྱར་གཞི་མེད་པས་ཡེ་ནས་སངས་པ་ཡིན། རང་ངོ་མི་ཤེས་ཏེ་ཤེས་བྱ་དང་ཤེས་བྱེད་དུ་མ་གྲུབ་པས་གཉིས་མེད་ལ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་འཁྲུལ་བ་ཡིན། འཛིན་ཞེན་མངོན་རློམ་ཅན་གྱི་ལྟ་སྒོམ་ལྟར་དུ་བྱར་མེད་པས་བྱས་ཆོས་དང་བྲལ་བ་ཡིན། དུས་མེད་ཀ་དག་ཆེན་པོར་སྐྱོང་རྒྱུའི་ངང་ཞིག་མེད་པས་གནས་ལུགས་སུ་འདོགས་པ་ཡང་མ་གྲུབ། རང་བབས་སུ་མི་འཇོག་སྟེ་རང་ཞེས་མཛུ་གུ་བཙུགས་ས་ཞིག་མེད་པས་ན་དེའི་བབས་ལ་ཅི་ཞིག་འཇོག་སྟེ་གནས་མེད་པས་བཞག་ས་ཡང་མེད། གྲོལ་གཞིའི་རང་ས་ཞིག་མི་འགྲུབ་པས་རྟེན་མེད་ན་འཇོག་ཐབས་བྲལ་བ་ཡིན་པས་རང་སར་མི་གྲོལ་ཏེ་རྟེན་མེད། ཡེ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་མེད་དེ་གང་དུ་སངས་པའི་དབྱིངས་མེད་པས་སུ་ཞིག་གང་དུ་ཡེ་སངས་རྒྱས། ཆོས་ཟད་ལ་འདི་ཡིན་གྱི་ངོས་བཟུང་མེད་པ་ཡིན་པས་ན་རིས་མེད་དེ་མཐོང་ཞིང་ཐོབ་པའི་ཆོས་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་ཆོས་མེད་བྱ་བྲལ་གྱི་ཤེས་པ་རྗེན་པར་ཐལ་ལོ་ཞེས་འཁོར་བ་ཆོས་སྐུར་སངས་པ་ལ་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་དྲི་མ་བྲལ་བས་འགག་བསྡམས་པའོ། །ངན་པའི་འཆིང་བ་ལས་བཟང་པོའི་འཆིང་བ་དམ་པ་ཡིན་ཕྱིར་ལྟ་སྒོམ་གྱི་གཟེབ་ཏུ་མ་འཆིང་། སྟོང་སྒོམ་བློ་རྟོག་གི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཙམ་དུ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་རར་མ་གཞུག གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་དུ་མ་བསྐྱངས་པར་བསྐྱང་བྱ་སྐྱོང་བྱེད་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལ་ཞོག གནས་ལུགས་ཞེས་པ་བསྐྱང་བྱ་སྐྱོང་བྱེད་ཡོད་པ་ཞིག་གི་ངང་དུ་བཞག་ན་གཉིས་འཛིན་ཡིན། ཟང་ཐལ་གྱི་རྗེན་ལ་མ་འབུད་དེ་རྗེན་པ་ཟང་ཐལ་གྱི་སྒྲོག་གིས་མ་འཆིང་། རེ་དོགས་ཀྱི་འཇུར་མདུད་ལས་མི་ཐར་བ་ཡིན་པས་ཤར་གྲོལ་གྱི་འཕྲང་ལ་མ་བཤར། སྟོང་ཡལ་གཤིས་འབྱམས་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་བསླུ་བྲིད་བྱེད་པ་ཡིན་པས་རང་ཡལ་གྱི་ཕྱམ་ལ་ཡང་མ་བསྐྱུར། གྲོལ་ས་མེད་པས་གྲོལ་གཞི་ཡང་སྟོང་པ་ཡིན་པས་རང་གྲོལ་གྱི་དོན་ལ་མ་སྤྱོད། གཤིས་ནི་སྐྱེ་འགག་དང་བྲལ་བ་བརྗོད་དུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་བརྗོད་མེད་ཀྱི་གཤིས་ལ་མ་སྐྱེལ། གཞི་གཏད་མེད་ཀྱི་རིག་པ་དེ་ཉིད་ངང་གཏོད་མེད་དུ་ཕྱམ་གདལ་བ་ལ་ངང་དྭངས་རང་གསལ་སོགས་ཀྱི་ཤོལ་འདེབས་གསེར་སྒྲོག་ཐག་སྒྲོག་གིས་འཆིང་བ་ནི་མཚུངས་པར་སྒྲོག་ཏུ་ཆེ་བས་ན། འཛིན་ཞེན་དམིགས་གཏད་ཅན་གྱི་ཆོས་མ་སྒོམས། རེ་དོགས་འཆིང་བྱེད་ཀྱི་འཛིན་པ་ཡིས་བློ་མ་བསྒྱུར་རམ་རང་བབས་བཅོས་ལྷད་དང་བྲལ་བར་འཛིན་རྩོལ་མ་བྱེད། མ་འོངས་པའི་སྔུན་མ་བསུ་བར་བྱས་ཆོས་བྱ་བྲེལ་ཐམས་ཅད་སྐྱུངས་ཤིག འདས་པའི་རྗེས་མ་སྙོགས་ཏིང་འཛིན་གྱི་རྙོག་མ་སློང་བ་ཡིན། ད་ལྟ་ཐད་ཀར་མ་བཟུང་གྲོལ་བ་ཞེས་པ་དེ་ཐད་སོ་ན་གནས་རྒྱུ་ཞིག་མ་ཡིན། མངོན་ཞེན་ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་དུ་འབད་པས་མ་བསྐྱངས་པར་གང་ཤར་རྩིས་མེད་རང་ཡན་གྱི་རིག་པ་མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་ཆེན་པོར་ཐལ་ལོ་ཞེས་མ་བཅོས་འཁོར་འདས་བྱ་བྱེད་བྱས་ཆོས་དང་བྲལ་བ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟད་བློ་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་མིན་མེད་པའི་ཆིངས་སུ་བཅིངས་ནས་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་བཞི་བསྟན་པའོ། །ད་ནི་ཅིར་སྣང་རྒྱ་ཡན་དུ་སངས་པས། ཡིན་མིན་གྱི་རྩིས་ལས་འདས་ཏེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཇི་ལྟར་སྨྲ་དང་བྱ་བྱེད་རྣམས། །སྟོང་རིག་གསལ་བའི་སྤྱོད་པ་ཡིན། །བཟང་དང་ངན་པའི་རྟོག་པ་རྣམས། །བསྒོམ་པ་ཆུ་བོའི་ཀློང་ཆེན་ཡིན། །ལོག་ལྟ་ཡང་དག་འདོད་པ་རྣམས། །རྣལ་འབྱོར་རིས་མེད་ལྟ་བ་ཡིན། །རེ་དང་དོགས་པར་འཛིན་པ་ཀུན། །ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་འབྲས་བུ་ཡིན། །ཞེས་པ་ཐོག་ཏུ་བབས་པའི་དུས་སོ། །ཞེས་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་བཞི་བོ་ཚིག་ཟིན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཟད་བློ་འདས་རྒྱ་གྲོལ་ཡངས་པར་ཕྱམ་གདལ་བའི་གནས་སྐབས་ན། དེ་བར་མེད་དུ་རྟོགས་པས་གང་ལ་ཡང་རྩིས་མེད་རང་ཡན་དུ་ལ་བཟླ་བ་དང་། རང་གཞག་ལྟོས་བྲལ་འཁོར་འདས་བྱ་བ་དང་བྲལ་བས་དེ་ཀློང་དུ་གྱུར་པ་དང་། བློ་ཟད་ཆོས་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་མིན་མེད་པར་དོན་བསྡུ་བ་དང་བཅས་པས་བསྟན་པས་ལ་བཟླ་བའི་མན་ངག་བསྟན་ཟིན་ཏོ།།

༼ང༽བཞི་བ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྣང་སྤྱོད་ཐ་མལ་ལས་ལོག་པའི་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱིས་འགག་བསྡམ་པ།

དེ་ལ་རྟོགས་པ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གསལ་བར་བཤད་པ་དང་། རྟོགས་པ་ཁོང་ནས་ཤར་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་ཤར་འདེམ་ཀ་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་དང་། གཏད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཀུན་སྤྱོད་ངེས་པ་མེད་ཅིང་ཐ་མལ་རང་བབས་ཀྱི་སྣང་བར་སྤྱོད་པར་བསྟན་པ་དང་། ལྟ་སྒོམ་ཡུལ་མེད་ཡངས་པར་བསྟན་པ་དང་། ཀུན་གྲོལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་དང་། ཆོས་མེད་མཁའ་མཉམ་གདལ་བར་ཕུ་ཐག་བཅད་པ་དང་དྲུག་ལས།

༼ཀ དང་པོ་རྟོགས་པ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གསལ་བར་བཤད་པ།

རྟོགས་པ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གསལ་བར་བཤད་པ་ནི།

གནམ་ས་འདྲེ་ལྡོག་སྣང་བ་ཅི་ཤར་ཡང་།།

ཕྱལ་བ་ལྷུག་པ་གཞི་མེད་ཟང་ཀ་མ།།

གཏད་མེད་ཟ་ཟི་བན་བུན་ཕྱལ་མ་ཕྱོལ།།

རེ་དོགས་གཉིས་མེད་སྨྱོན་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན།།

ལྟ་སྒོམ་རིས་མེད་ཆེད་འཛིན་འདོད་བློ་ཞིག།

ཞེ་འདོད་འཁྲིས་མེད་འདི་ཞེས་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྟོགས་པ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པས་ཆོས་ཟད་མིང་མེད་དུ་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། ཅིར་སྣང་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་བར་མཐོང་བ་མེ་ལོང་དུ་བཞིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལྟར་རྟོགས་པས། ཕྱི་ཡུལ་དུ་མཐོང་བ་རིག་པའི་རོལ་བ་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་སྟོང་གཟུགས་ཙམ་ལས། ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་པས་རང་གི་རིག་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། ཅི་སྣང་ཡང་སྟོང་གཟུགས་རིག་པའི་རོལ་བ། ཅི་འགྱུས་ཀྱང་ཡེ་སངས་རྗེས་མེད། དུས་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་མཉམ་པས་བྱར་མེད་བློ་འདས་ཆེན་པོར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ན། བླང་དོར་གྱི་ཆོས་ཟད་པའི་དུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། དགོངས་པ་གཅིག་ལས་གཡོས་པ་མེད། །སྣང་བ་སྣང་བའི་ཐོག་གསལ་བས། །བཞིན་དང་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ལས། །གྲོལ་བ་དེ་དང་དེ་ཉིད་གྲོལ། །དེ་ལ་རང་བྱུང་སྟོང་ཡུལ་བས། །མཐོང་ཞེས་རིག་པ་ཐ་དད་མིན། །དེ་ཉིད་རང་གི་ཐོག་ཏུ་གྲོལ། །གཅིག་ཤེས་པས་ནི་ཀུན་གྲོལ་ཕྱིར། །གཉིས་དང་གསུམ་གྱི་གྲངས་མཐའ་ཟད། །རྟོག་ཅིང་འཛིན་པའི་ཡུལ་མི་སྣང་། །འགྱུ་དང་འཛིན་པ་ཡེ་ནས་སྟོང་། །སྟོང་པའི་དགོངས་པ་གསལ་རྫོགས་པས། །དུ་མའི་གྲངས་མཐའ་ཟད་པའོ། །ཞེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་སྣང་བ་ནས་ངོ་བོ་རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པས་གཞི་ཕྱལ་བ། བློས་དམིགས་བསམ་དང་འཛིན་པ་མེད་པས་ལམ་ཕྱལ་བ། རེ་དོགས་དང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་འབྲས་བུ་ཕྱལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་དུས་ངེས་པ་ཆོས་ཟད་ཀྱི་མཐོང་བ་དག་དུས། གནམ་ས་རུ་གྱུར་པ་དང་། ས་གནམ་དུ་གོ་ལོག་པ་ལྟ་བུའི་སྐྱིད་སྡུག་བཟང་ངན་འདོར་ལེན་ཡག་ཉེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་ཟློག་སོང་ཡང་། ཕྱལ་བ་མུ་མེད་ཕྱམ་གདལ་ལ་རྩོལ་མེད་རང་བྱུང་གཞི་མེད་རྩ་བ་དང་བྲལ་བ་ཟང་ཀ་སོ་མ་རྗེན་པ་ཐད་ཀ་མ་འདི་བྱ་འདི་བྱེད་ཀྱི་གཏད་སོ་མེད་པའི་ཟ་ཟི། རིག་པ་འལ་མ་འོལ། སྣང་བ་བན་མ་བུན། ཤེས་པ་ཕྱལ་མ་ཕྱོལ། བུ་ཆུང་ལྟ་བུའི་རྩིས་གདབ་མེད་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པས་ཡར་མཐོ་རིས་དང་ཐར་བ་ཐོབ་ཏུ་རེ་བ་དང་མི་ཐོབ་ཀྱི་དོགས་པ་མེད་ཅིང་། མར་འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་ལ་མི་ལྷུང་གི་རེ་བ་དང་ལྷུང་གི་དོགས་པའང་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པར་ཆོས་ཟད་མིང་མེད་དུ་གྲོལ་ཚེ་ཕར་བལྟས་ན་སྨྱོན་པ་ཞིག་གི་ངང་ཚུལ་འདྲ་ཡང་། དོན་ལ་སྨྱོན་པ་ག་ལ་ཡིན། ང་སྨྱོ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སྨྱོ། །ཞེས་པ་དང་། ངའི་བླ་མ་འཇིགས་མེད་ཡོན་ཏན་མགོན་པོས་ཀྱང་། བྱར་མེད་སྨྱོན་པའི་རང་གཏམ་ལས། སྣང་བ་རྒྱ་ཡན་གཏད་མེད་རང་ཤར་ལ། །རིག་ངོ་གཅེར་མཐོང་བློ་བྲལ་རང་གྲོལ་བས། །རང་རིག་ཟང་ཐལ་ཐུག་ཕྲད་རྗེས་མེད་པའི། །རྣལ་འབྱོར་བྱར་མེད་སྨྱོན་པས་འདི་སྐད་ལོ། །ཞེས་དང་། རྣམ་ཡན་གཏད་སོ་བྲལ་བའི་ཁྱབ་གདལ་གྱི་རང་ངོ་། །མ་ཡེངས་དྲན་པ་ཟད་པའི་རང་ཞལ་དེ་མཇལ་བས། །ཆེད་འཛིན་གཏད་སོའི་འཇོག་ཡུལ་ཨ་འཐས་ཀྱི་སྡུག་བཙིར། །གནད་མེད་གོ་ཡུལ་གོག་པོས་རྗེས་འདེབས་ནི་མ་དགོས། །ཞེས་དང་། ཆོས་ཟད་ཡེ་ཡིན་ཆེན་པོའི་བཞུགས་ཚུལ་དེ་མཐོང་བས། །ས་ལམ་གྲུབ་མཐའི་རྟོག་བཏགས་ཨ་འཐས་ཀྱི་སྦྱང་བགྲོད། །ཞེན་མེད་རིག་པའི་ཐིག་ལེར་ཆིག་ཆོད་དུ་རྫོགས་ཏེ། །ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཞེན་པ་རང་མལ་དུ་དག་སོང་། །ཞེས་ཐོལ་བྱུང་ཉམས་ཀྱི་དོ་ཧའི་རྒྱངས་གླུ་རྡོལ་བ་དང་མཚུངས་པའོ། །མེ་ལོང་གི་ནང་ལ་གཟུགས་བརྙན་ཤར་ན་སྟོང་གཟུགས་ཡིན་པར་ཤེས་པ་དང་འདྲ་བར། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅི་སྣང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་བར་མཐོང་དུས། ཕྱིའི་ཡུལ་སྣང་རིག་པའི་རོལ་བ་སྐྱེས་མ་མྱོང་བའི་སྟོང་གཟུགས་སུ་མཐོང་བ་དང་། ནང་རིག་པ་མཁའ་ལྟར་དག་སོང་དུས་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཐོང་ནས། ཅི་སྣང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དང་། གང་ཤར་ཤར་བ་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་རོལ་བ། ཅི་འགྱུས་གང་དྲན་ཐམས་ཅད་ཡེ་སངས་རྗེས་མེད་དུ་དག་པའི་སྐབས་སུ་དུས་གསུམ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཉིད་བློ་འདས་དགོངས་པའི་བཙན་ས་ཟིན་པའི་གྲོལ་བ་ཡིན་པས་ན་གཅིག་ཤེས་ཀུན་གྲོལ་བློ་ཟད་ཆོས་ཟད་བླང་དོར་ལས་འདས་པའི་དུས་སོ།།

༼ཁ གཉིས་པ་རྟོགས་པ་ཁོང་ནས་ཤར་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་ཤར་འདེམ་ཀ་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ།

རྟོགས་པ་ཁོང་ནས་ཤར་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་ཤར་འདེམ་ཀ་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི།

གང་བྱུང་བྱུང་ལ་གང་སྣང་སྣང་དུ་ཆུག།

གང་ཤར་ཤར་ལ་གང་ཡིན་ཡིན་དུ་ཆུག།

གང་ཡང་ཡིན་ལ་གང་ཡང་མིན་དུ་ཆུག།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་རིག་པའི་སྟེང་ན་ཁྱད་པར་གང་ཡང་མེད་དེ། རིག་པ་གཅིག་གི་ངང་ནས་ཤར་བས་གཞི་ལ་བཟང་ངན་མེད་པ་དང་། ཤར་ཚད་རིག་པའི་རྩལ་ལས་གཞན་མེད་པས་རྩལ་གྱི་ངོ་བོ་ལ་བཟང་ངན་མེད་པ་དང་། ཤར་བས་གྲོལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་མ་བཟུང་ན་རང་ཡལ་དུ་གོ་གཅིག་པས་ངོ་བོ་ལ་བཟང་ངན་མེད་པ་དང་། ཅི་ཤར་ཅི་སྣང་ཡང་གཞི་ལ་མེད་པའི་སྣང་བ་ཡིན་པས་སྟོང་ཟིན་ཏེ། གྲུབ་བསལ་དོགས་པ་མེད་པས་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ལྟར་མེད་པ་གསལ་སྣང་ལ་བློས་གཟུང་བ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཡུལ་སྣང་དང་བློ་རྟོག་གང་ཡང་སྤང་བླང་གི་འདེམ་ཀ་བྱར་མེད་དེ། གཞི་མེད་ཆོས་ཟད་མིང་མེད་དུ་གོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། མཐའ་ལས་འདས་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་དེ། རིག་པ་རང་གྲོལ་ལས། སྣང་བ་དངོས་པོའི་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་། །སྟོང་པ་མཚན་མའི་ཆོས་ལས་འདས། །འདས་པ་ཉིད་ལ་བརྗོད་དུ་མེད། །ཅེས་སོ། །རིག་པའི་དེ་ཉིད་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་རྟོགས་པ་ཁོང་ནས་ཤར་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞིག་ལ། གང་སྣང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོའི་ཆོས་ཀྱིས་དང་པོ་ཉིད་ནས་སྟོང་པ་ཡིན་པས། གང་བྱུང་བྱུང་ཡང་བྱུང་བ་ལ་དགག་སྒྲུབ་མེད་པར་བྱུང་དུ་ཆུག བྱུང་བ་རིག་པའི་ངང་ལས་བྱུང་བས་ན་རིག་པའི་སྟེང་ན་ཁྱད་པར་མེད། གང་ཤར་ཤར་བ་ལ་ཅི་ཤར་ཤར་དུ་ཆུག་ཤར་བའི་གཞི་ལ་བཟང་ངན་མེད། གང་ཡིན་ཡིན་དུ་ཆུག་ཡིན་པ་ཤར་བའི་གཞི་ལ་ཡང་བཟང་ངན་མེད། གང་ཡང་ཡིན་ལ་ཡང་གང་ཡང་མིན་དུ་ཆུག་ཤར་ཚད་རིག་པའི་རྩལ་ཡིན་པས་རྩལ་གྱི་ངོ་བོ་ལ་བཟང་ངན་མེད་པ་ཡིན། སྟོང་པ་མཚན་མའི་ཆོས་ལས་མ་འདས་པ་ཞིག་མེད། མདོར་ན་སྣང་བ་རིག་པ་ལས་མ་གཡོས་ཤིང་། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྒྱ་གྲོལ་བར་མེད་ལས་ཡེ་ནས་གཡོས་མ་མྱོང་པས། ཤར་ནས་མ་གྲོལ་པ་ཞིག་དང་། སྣང་ནས་མ་སྟོང་པ་ཞིག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ན། རང་ཡལ་གོ་གཅིག་ལ་བཟླུམས་པས་ན། ཤར་བ་ཡིན་པས་གྲོལ་བ་དང་། སྣང་བ་ཡིན་པས་སྟོང་པ། གྲུབ་བསལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་རིག་སྟོང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས། མཐའ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་གཞི་མེད་ཆོས་ཟད་མིང་མེད་ལ། ས་གཞིའི་ཆུ་ཕྲན་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོར་རོ་གཅིག་ཏུ་བཟླུམས་པ་བཞིན་དུ་འདུ་ཞིང་། རྟོགས་ཚད་ལ་ཐོན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་བྱ་མཁའ་ལྡིང་ས་ལ་ལྷུང་དོགས་མེད་པ་ལྟར་དུ་ཡུལ་སྣང་བློ་རྟོག་ཐམས་ཅད་སྤང་བླང་གི་འདེམ་ཀ་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བར་བསྟན་པའོ། །དེ་རིང་གི་ཆོས་མཚམས་འདི་ནས་བཞག་སྟེ་སང་ཉིན་གསུམ་པ་ཀུན་སྤྱོད་ངེས་མེད་རིག་པ་ཐོད་རྒལ་ངང་ཞེས་པ་ནས་མར་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔ་རབས་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབས། ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་འཁྲུག་རྩོད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད། བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉིས་དང་། དགྲ་བགེགས་གཉིས་ཀྱི་གཙོས་བྱས་པའི་བཟང་འབྲེལ་ངན་འབྲེལ་ཐོགས་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་རྙེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་གནང་བར་ཞུ། །བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་རླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་བཅུ་གཉིས་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་དུས་རྟག་ཏུ་གཟིར་ཞིང་གདུང་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད། བདག་གཅིག་པུས་གཏན་བདེ་བྱང་ཆུབ་དམ་པའི་ས་ལ་འགོད་པར་བགྱིའོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དོན་གཉིས་སམ་ཟུར་གཉིས་དང་ལྡན་པ། སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དམིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་དང་ལྡན་པས་གཞི་བཅས་ཏེ། ཐབས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་གསན་བཞེས་ཀྱི་སྐབས་འདིར། སྣང་བ་སྐུ། གྲག་པ་གསུང་། དྲན་རྟོག་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་སྟེ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན། སྣོད་དག་པ་ཞིང་དང་གཞལ་ཡས་ཁང་། བཅུད་དག་པ་ལྷ་དང་ལྷ་མོ། ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་དབང་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ཡེ་ནས་དག་མཉམ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་པའི་རང་བཞིན་མཉམ་གཉིས་ལྷག་པའི་མཉམ་གཉིས་ཀྱི་དགོངས་སྤྱོད་ལས་མ་འདས་ཤིང་། ཁྱད་པར་དུ་ཐུན་མིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་སྤང་བླང་བྱ་རྩོལ་དང་བྲལ་བའི་བློ་འདས་ཆོས་ཟད་ཀྱི་དགོངས་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་འདིར། བྱར་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རིག་སྟོང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་རྟོགས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་པའམ། བྱིན་རླབས་འཕོ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་ངོ་འཕྲོད་པའི་རིག་རྩལ་དད་དང་མོས་གུས་སུ་ཤར་བ་དང་བཅས་ཏེ་དམ་ཆོས་གསན་བསམ་ཉམས་བཞེས་ལ་འཇུག་དགོས་པ་ཡིན་ལ། རྟོགས་པ་ངེས་ཤེས་སུ་འཆར་བ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་དགོས་པ་ནི། རིག་པའི་རང་བཞིན་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མན་ངག་ལ་ཐུག་ཚུལ་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པས་ན། དེ་ལྟ་བུའི་སོ་སོའི་རྟོགས་དགོངས་དང་བསྟུན་པའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་། ཐབས་རྒྱ་ཆེ་བ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་ལྡན་དགོས་པས། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་མཐའ་གཉིས་སུ་གྱེས་པའི་ཅ་ལག་གཉིས་འཛོམས་དགོས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་ཚིག་གི་ཐོག་ནས་རིམ་ཅན་དུ་བཤད་ཀྱང་དོན་ཉམས་ལེན་དངོས་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྟོང་ཉིད་དང་སྙིང་རྗེ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་རང་བྱུང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཅིག་ལ་འདུས་པ་ཡིན། དེས་ན་ཐུན་དང་ཐུན་མཚམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེངས་མེད་རང་བབས་ཀྱི་དྲན་པའི་ངང་རྒྱུན་ལྡན་པ་ཞིག་ལ་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཐམས་ཅད་གནད་གཅིག་ཏུ་ཚང་བ་ལས། སོ་སོ་ནས་ཅ་ལག་གསུམ་ཁྱེར་ཡོང་ནས་གཅིག་ཡར་མགོ་ན་བཞག གཅིག་བར་དེ་ན་བཞག གཅིག་མཇུག་ཏུ་གཞག་དགོས་པ་ལྟ་བུའི་གོ་བ་ག་ལ་ཡིན། སྤྱིར་ན་དམ་པ་རྣམ་གསུམ་དེ་མགོ་ཞྭ་རྐང་ལྷམ་དང་མཚུངས་པར་གཅིག་གི་ས་ལ་གཅིག་མི་འཕྲོད་ཅིང་གོ་འགོག་པ་ཞིག་མིན་ཕྱིར། ཆོས་ཐེག་རྩེ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུའི་ཐུས་ཀ་ནས་བཤད་པའི་སྐབས་སུའང་གང་འཆད་པའི་དམ་ཆོས་དེ་དང་མཐུན་པའི་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཀྱང་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་བབས་དང་བསྟུན་དགོས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་གང་ཟག་རང་གི་རྒྱུད་ཚོད་དང་མ་འབྲེལ་ན། ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་སོང་བ་གཅིག་འདྲ་ཏག་ཏག་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན། ཆོས་སྐད་མཐོ་གཏམ་རྐྱང་པ་བཤད་ཀྱང་དོན་ངོ་མ་དང་མ་འབྲེལ་ན་སློབ་མའི་ཉམས་ལ་མི་རན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། རང་རེས་རྒྱུན་དུ་མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅེས་ཚིག་མགོ་དེ་ཡིས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མ་རུ་གྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཟེར་ན། སྐྱེ་བ་ནི་ཐོག་མེད་ཡིན་ཞིང་། ཐོག་མེད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་སྐབས་སུ་མངལ་ལས་སྐྱེས་པའི་གྲངས་རྐྱང་པ་ཡང་བགྲང་གིས་མི་ལང་པ་ཞིག་ཡོད་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཅིག་གིས་གཅིག་ཕན་ཚུན་མ་རུ་བྱས་པར་གྲུབ་ཅིང་། དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་གཉེན་བར་མ་བྱས་པའི་ཚད་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་པར་བགྲང་གིས་མི་ལང་བ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་སྤྱིར་བཤད་ན་ཚེ་འདིའི་མ་ལ་ནི་སུས་ཡིན་ཡང་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་གཅེས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་མ་བྱེད་པའི་སྐབས་སུའང་ཚེ་འདིའི་མ་བཞིན་དུ་དྲིན་གྱིས་བསྐྱངས་པ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་མི་འགའ་རེ་ལ་མཚོན་ན་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་ཡིན་རུང་ཆེ་རྒྱུ་མེད་པའི་མི་ངན་ཡོད་པའི་སྟབས་ཀྱིས་མ་ཤེས་པས་མི་ཚད་དྲིན་དྲན་དགོས་པ་དང་། དྲིན་དྲན་པས་མི་ཚད་དྲིན་ལན་གསབ་འདོད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་འབྲས་མན་ངག་བདུན་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་པའམ། ཡང་ན་ཚད་མེད་རྣམ་པ་བཞི་ཡི་སྒོ་ནས་ངེས་ཤེས་སྐྱེ་ཤག་ཤག་གི་བློ་སྦྱོང་ཡང་དག་པ་བརྟན་པོ་ཞིག་ཡོང་དགོས་པ་ཡིན། ད་ལྟའི་མ་འདི་དྲིན་ཆེ་བ་ཤེས་པ་དང་། དེའི་དྲིན་དྲན་པ་དང་། དེ་ལ་དྲིན་ལན་གསབ་འདོད་ཀྱི་བློ་ཞིག་སྐྱེས་ན། མ་དེ་ཤི་ཚར་དུས་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་ལེན་ངེས་པས། འགའ་རེས་སྐྱེ་བ་ཆ་རེ་ལེན་ཚར་བའང་ཡོད་སྲིད་དེ། མི་ལུས་རྐྱང་པ་ཙམ་མིན་པར་འབུ་སྲིན་ལ་སོགས་པ་འགའ་རེས་ཉིན་རེར་སྐྱེ་ཤི་ཐེངས་མང་བྱེད་པའང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་བྱས་ན། མ་དང་གཉེན་ཉེ་ཤི་སོང་བ་དག་གི་སྐྱེ་བ་འགའ་རེ་དང་ང་རང་ཐུག་ཡོད་ངེས་ཀྱང་། ཕན་ཚུན་མངོན་ཤེས་མེད་པའི་དབང་གིས་གཅིག་ངོ་གཅིག་གིས་མི་ཤེས་པ་ཡིན། ཐམས་ཅད་མ་བྱས་མྱོང་བ་དང་དེ་བཞིན་དུ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རང་རོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱས་མྱོང་བ་སྟེ་དེ་དག་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ད་ལྟའི་གཉེན་ཡིན་ནའང་ངེས་བརྟན་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིད་ཡིག་དག་གི་ནང་ནས་ལན་གཅིག་མིན་པར་ཐེངས་མ་བརྒྱ་ཡིས་མི་ཚད་པ་ཞིག་གསུངས་པ་རྣམས་རྣ་འཇགས་སུ་ཡོད་པ་དེ་དག་དོན་ལ་གནས་པར་འདུག་སྙམ་པ་བྱུང་ཚེ། དེ་འདྲའི་ཕ་མར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཁུར་དེ་ང་རང་ཉིད་ལ་བབས་ནས་འདུག ང་གཅིག་པུས་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྐྱོབ་ཐུབ་ན་ཅི་མ་རུང་། ཅི་འདྲའི་དགའ་ཞིང་སྐྱིད་པ་ལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཆེད་དུ་ང་གཅིག་པུ་མནར་མེད་ཀྱི་མེ་དཔུང་དུ་འཇུག་དགོས་ཀྱང་འཇུག་སྙམ་པའི་བློ་ཞིག་སྐྱེ་ཐུབ་པ་དང་། འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་ནུས་པ་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕར་ཞོག་སེམས་ཅན་ཁེ་རུ་མ་ཞིག་གི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞིག་བྱེད་མི་ནུས་ལ། གཞན་དོན་མ་དགོས་རང་དོན་ཡང་སྒྲུབ་མི་ཤེས་ཤིང་། སྒྲུབ་མི་ནུས་པ་འདི་ལ་བསམས་ནས་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ནས་མི་ཞུགས་ཀ་མེད་ཡིན་པས། དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་བླང་དོར་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའི་སྐོར་ལ་རང་ལ་རང་གིས་རྩིས་ཁྲ་ཞིག་བཤེར་དུས། སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུའི་མངོན་མཐོ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ཞིག་གི་ཆ་ཚད་དང་ལྡན་པས་མ་ཚད། དེའི་སྟེང་ལ་བདག་མེད་རྣམ་གཉིས་གང་ལ་གང་འཚམས་རྟོགས་པའི་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་གྱི་རྟོགས་རིགས་ཤིག་མངོན་དུ་གྱུར་ན་རང་ཉིད་འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་འདྲའི་གོ་འཕང་དམན་པ་དེ་ཐོབ་ན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་གཞན་དོན་ཉི་ཚེ་བ་ཞིག་ལས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པའི་ནུས་པ་མེད་ཅིང་། དེ་མེད་དུས་དྲིན་ཆེན་གྱི་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བློས་བཏང་ནས་རང་གཅིག་པུ་བདེ་བས་ཅི་བྱེད་སྙམ་ནས། མ་རྒན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་མ་བཀོད་ཐབས་མེད་དུ་ཆགས་པ་ཡིན། འོ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་དེ་སུ་ལ་ཡོད་འདུག་བལྟས་ཡོང་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་དེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཅིག་པུ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་ན། དེའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱའོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་དེ་ལྟར་བསྐྱེད་ནས། སྦྱོར་བ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་བསླབ་དགོས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྙིགས་དུས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ནི་བློ་ཆུང་བ་དང་། བློ་སྣ་ཐུང་ཞིང་བརྩོན་པ་ཞན་པའི་དབང་གིས་ཚེ་འདིའི་ལོ་ཤས་ཟླ་ཤས་ཀྱི་དུས་ཚོད་ཙམ་ལ་འབད་པ་དང་། དོན་ཆེན་དོན་ཆུང་གཉིས་ཀ་ནོར་ནས། གནད་ཆེ་བ་དེ་བསྐྱུར་ནས་ཆུང་བ་ལ་འཐམས་མཁན་དག་གིས་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་མང་པོ་དང་། སྐྱེ་བ་ཚེ་རབས་དུ་མ་ལ་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ལམ་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཁ་སྟོང་ཙམ་ཞིག་ལ་འགྱུར་ཉེན་ཆེ་བ་ཡིན་ཕྱིར། ད་རེས་ནི་སྤྱིར་ཐེག་ཆེན་སྔགས་ཀྱི་ལམ་དང་། དེ་ལས་ཀྱང་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཟབ་ཆོས་ཀྱི་གདམས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་འཕྲད་པའི་སྐབས་འདིར། ལས་ཅི་ལ་བབས་ཀྱང་ཉམས་ལེན་འདི་ལ་འབད་དགོས་སྙམ་པའི་བློ་ནི། ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་ལས་མེད་ལས་ངན་གྱི་མཚོ་ཆེན་རྡོལ་ཞིང་ལོག་རྟོག་གི་ལྟ་བ་ཟབ་པ་ཞིག་མིན་པར་སེམས་ཤེས་ཤིག་ཡིན་དུས་སྐྱེ་ངེས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ངེས་འབྱུང་དང་བརྩོན་ཤུགས་རེས་འགའ་བ་ཆོས་གྲྭའི་ནང་གི་ཆོས་གྲལ་ལ་ཡོད་དུས་ཆོས་ལས་བསམ་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་། སྒོ་ལ་བུད་ནས་མ་དྲངས་དྲོལ་བའི་ཁྲོད་དམ་དུས་རྒྱུན་གྱི་སྙོམ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་མཐུག་པའི་རང་འདྲའི་གྲོགས་དང་ཐུག་ཡོང་དུས་ད་ལྟའི་དེ་གོ་ལོ་ཐོས་ལོ་བཤད་སྒྲོས་ཙམ་ཞིག་དང་། དེ་འདྲ་དེ་གསུང་རབ་ཀྱི་ནང་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་དང་། གནའ་ཞིག་ལ་དེ་འདྲ་དེ་ངོ་མས་ལག་ལེན་ལ་ཁེལ་མྱོང་མཁན་ཡོད་མྱོང་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ནའང་། དེང་སང་རང་གཞན་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་སྤྱོད་ཚུལ་འདྲ་འདྲ་ཡིན་སྙམ་པའི་མཉམ་འགྲོགས་དང་ངན་ཞེན་སྒྱིད་ལུག་སོགས་ཀྱི་བདུད་མང་དག་དེ་རང་གཞན་གྱི་སེམས་ཁོང་ནས་མངོན་ཏེ་ཁར་རྩང་བཤད་ན་དེ་དང་དེའི་རང་བཞིན། དེ་རིང་བཤད་ནའང་དེ་དང་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་དྲེད་པོ་ཆོས་རྒྱུས་མཁན། ཆོས་བཤད་ཀྱང་ཉན་ཡང་ཕན་ཐོགས་ཆེར་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེའི་གནད་དེ་གང་ལ་ཐུག་འདུག་སྙམ་ནས་བཙལ་ན་རྩ་བ་བློ་སྦྱོང་འདི་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་མ་འབྱོངས་པས་ཡིན། ཚེ་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིའི་ཚུལ་ལ་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ཅིང་རྒྱུ་འབྲས་རྟེན་འབྲེལ་བསླུ་མེད་ལ་ཡིད་ཆེས་ཙམ་ཡོད་པ་དང་། ད་རེས་ཐོབ་པའི་ལུས་རྟེན་འདི་དལ་བརྒྱད་འབྱོར་བཅུ་ཚང་བའམ་ཚང་ལ་ཉེ་བའི་རྟེན་ཅན་ཞིག་ཡིན་པའང་ཤེས་ཤིང་། འདི་རྙེད་པར་དཀའ་བ་དང་རྙེད་ན་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཧ་གོ་ན་ཡང་། འདིི་ཕྱི་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་དམ་ཆོས་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་མི་ནུས་པ་ནི། ཚེ་མི་རྟག་པ་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ངེས་པ་གདིང་ནས་མ་རྙེད་པས་ལན་པ་ཡིན། ནམ་ཞིག་ཤི་བ་ནི་མི་ཞིག་ཡིན་ཚད་ཀྱིས་ཤེས་ན་ཡང་། མགྱོགས་པོར་མི་ཤི་སྙམ་པའི་རྟག་འཛིན་འདིས་ཕམ་ཁ་བསྐུར་བ་ཡིན། དེ་རྟག་འཛིན་ཡིན་པ་ནི་སུ་ཡིན་ནའང་ཤེས་ཤིང་། འོན་ཀྱང་ཤེས་བཞིན་དུ་རང་རོགས་ཚང་མས་རྟག་འཛིན་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་དེ་འདྲའི་རྟག་འཛིན་དེ་བེད་སྤྱོད་བྱས་ཏེ་རྟག་འཛིན་གྱི་འདེང་ཞིག་བརྒྱབ་ན། དུས་རྒྱུན་དུ་ཚེ་རིང་ལོ་བརྒྱ་ཐུབ་པར་ཤོག་ཟེར་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ཁ་གཡང་སྒྲོག་དར་ཞིང་། དེ་ཡང་དོན་ངོ་མས་བཤད་ན་ཞེ་དེ་ན་ཤི་བའི་འཇིགས་སྐྲག་ཅིག་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ཁ་ནས་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཚིག་ཅིག་བུད་འདུག་པ་ཡིན། འཆི་བ་མེད་པའི་ས་ཞིག་ནས་མི་འཆི་བར་ཤོག་ཅེས་ག་ལ་ཟེར། དེའི་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡང་མེད་ངེས་དཔེར་ན་བདེ་བ་ཅན་ལ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པས་མི་ཚད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མིང་ཙམ་ཡང་མི་གྲགས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། མདོར་ན་ལོ་བརྒྱ་སྡོད་པའི་རྩིས་ཤིག་བརྒྱབ་ནས་བཤད་ན། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སྐྱེས་པའི་གང་ཟག་ཟས་དང་གཉིད་ལ་མ་བརྟེན་ན་ལུས་འཚོ་ཐབས་མེད་པས་མི་ཚེ་ཕྱེད་ཀ་གཉིད་ཀྱིས་ཟད་པ་ཡིན། དེས་ན་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཐམ་པ་དེ་གཉིད་ཀྱིས་ཟད་པ་ཡིན་པས་ཕར་ཕུད། གཉིད་སད་པའི་གསོན་པོའི་མི་ཚེ་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཐམ་པ་དེ་གཏན་འཇགས་ཟད་རྒྱུ་མེད་པའི་རྒྱུ་ནོར་ལྟ་བུའམ། ཡར་འཕེལ་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་མར་ཇེ་ཉུང་སྣོད་མཐིལ་རལ་དུ་ཆུ་བླུགས་པ་ལྟ་བུ་མིན་ན་བླ་ཡང་། རྒྱས་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། ཉིན་མཚན་སྡོད་པ་ཡོང་མེད་པར། །ཚེ་འདི་རྟག་ཏུ་གོད་འགྱུར་ཞིང་། །སྣོན་པ་གུད་ནས་འོང་མེད་ན། །བདག་ལྟ་འཆི་བར་ཅིས་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ལོ་ལྔ་བཅུ་ཐམ་པ་དེ་ལོ་ཟླ་བས་འཛད། ཟླ་བ་ཞག་གིས་འཛད། ཞག་ཆུ་ཚོད་དང་སྐར་མས་འཛད་པ་སྟེ། ཉིན་མཚན་གཉིས་ཀར་སྐྱེས་པའི་ཉི་མ་ནས་མགོ་བཙུགས་ནས་འཛད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འཛད་ས་གང་ལ་འཛད་ན་ཉི་མ་ནུབ་ཀྱི་རི་མགོ་ལ་གཅར་བ་བཞིན་དུ་འཆི་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཟད་ནས། མི་ཚེ་དེ་ཤི་བས་མཐའ་མཇུག་བསྡུས་ནས་དེར་བསྐྱལ་བ་ཡིན། གསོན་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་མི་ཚེ་དེ་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀ་མཉམ་དུ་ཚོགས་ཚེ་དང་སྦྱར་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པས། གཙོ་ཆེར་ལུས་འདིའི་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ནས་དུས་ཚོད་འགྲོ་བའམ། དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་ལུས་འདི་ཡང་སྐད་ཅིག་ལ་མི་འདུག་ནས་འགྱུར་བའི་ཚུལ། དང་པོ་མའི་མངལ་ན་གནས་དུས་ཀྱི་མེར་མེར་ནུར་ནུར་ལ་སོགས་པའི་འགྱུར་བ་དང་། བྱིས་པ་རློན་པ་ཤ་རྒྱ་མ་དོ་གསུམ་ཅན་དེ་ཡར་དར་ནས་གཞོན་དར་གྱི་ལང་ཚོ་རྒྱས་ནས། རང་རང་གི་ཚོད་ཀྱིས་ང་ནི་ཁྲབ་ཆེན་བེར་གྱིས་མི་ཐུམ། འདོ་དྲུག་རྟ་ཕོས་མི་ཆོག་སྙམ་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཉི་མ་ཁ་ཤས་རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ལྟ་བུ་དེ་ཡོལ་ནས། མར་རྒུད་པའི་དུས་ལ་བསླེབས་ནས་ལོ་དྲུག་ཅུ་བདུན་ཅུ་ལ་ཐོན་དུས། སྔར་གྱི་དར་མ་ལང་ཚོ་ཅན་པོ་དེ་ཡིན་པར་བཤད་ན་བདེན་དུ་མི་འཛིན་པའི་གནས་སུ་གྱར་ནས་བྱ་ཆེན་ཐང་ལ་ལྷུང་བ་ལྟ་བུའི་བརྫབས་ངན་སྐྱིད་སྡུག་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལ་ཚེགས་མེད་པ་ཡིན། ཕྱི་ལུས་ཀྱི་དར་རྒུད་བཞིན་དུ་ནང་སེམས་ཀྱང་རྟེན་གཞི་རྩ་ཐིག་རླུང་གསུམ་དེ་མར་རྒུད་པ་དང་མཐུན་པར། དང་པོ་བྱིས་པ་བསམ་མེད་ཀྱི་དུས་དང་འདྲ་བའི་རྒས་སེམས་སྣེ་ལོ་རུ་སོང་ནས་སེམས་ཇེ་ཆུང་དང་སེམས་ཤུགས་ཇེ་ཞན་དུ་ལོག་པས་མ་ཚད། བར་ཞིག་ཏུ་འཁོགས་པོ་འདུ་ཤེས་འཁྲུལ་བའི་གཅོ་བོ་ལ་ལོག་པའི་གླེན་རྒན་ལ་ལ་ཁྱིམ་ཚང་གི་མི་མཐོང་སའི་ཕུགས་ཤིག་ལ་བཙུད་བཞག་པ་ལས་ཐབས་མེད་པའི་སྡུག་རྒན་ལ་འགྱུར་རྒྱུ་མཐོང་ཆོས་མངོན་གསལ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཀྱི་དར་རྒུད། སེམས་ཀྱི་འགྱུར་བ། མི་ཚེའི་བྱ་བཞག་ཐམས་ཅད་རྩིས་གཞིར་བཞག་ནས་ཞིབ་འཇུག་ཅིག་བྱས་ན། ཆུང་བྱིས་པ་བསམ་མེད་ཀྱིི་སྐབས་ལོ་བཅུ་ཁ་མ་ལོན་ཀྱི་བར་དུ་གཞན་གྱིས་སྙོར་སྐྱོང་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་དང་། ལོ་ཉི་ཤུ་ནང་ལ་མ་ཐོན་གྱི་བར་དུ་སློབ་སྦྱོང་ལ་འབད་ནས་རང་ཚུགས་རང་གིས་མི་ཐུབ་པའི་དུས་ཡིན་པས་གཞན་གྱིས་སློབ་སྐྱོང་གི་ཁ་འོག་ནས་མི་ཚེ་སྐྱིད་ཀྱིས་འདའ་རྒྱུ་ཞིག་ཡོང་དཀའ་བ་ཡིན། ལོ་ཉི་ཤུ་དེ་ལྟར་འདས་པ་ཡིན། སྤྱིར་ན་ལོ་བཞི་བཅུ་ཞེ་གྲངས་ལ་ཐོན་དུས་དར་མའི་དུས་ཚོད་ཡལ་ནས་རྒས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཉེ་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ལོ་དྲུག་ཅུ་བདུན་ཅུ་ལ་སླེབ་དུས་ཤི་ས་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་ཡང་། རྟག་འཛིན་ལོ་བརྒྱ་ཡི་རྩིས་གཞི་ལྟར་དུ་བྱས་དུས། བརྒྱད་ཅུ་ཡན་ཆད་བརྒྱ་ཐམ་པའི་བར་གྱི་ལོ་ཉི་ཤུ་དེ་ད་རུང་ལྷག་ཡོད་ཀྱང་། ལོ་ཉི་ཤུ་ལ་འདུག་རྒྱུ་དེ་ཡོད་པས་དགའ་དང་མེད་པས་དགའ་ཞེས་འདམ་དུ་བཅུག་ན་དེ་མེད་པས་དགའ་ཟེར་ནའང་ཐང་སྟེ། ཤི་རྒྱུ་ལ་སྨོན་ལམ་རྒྱག་པའི་རྒན་རྒོན་ཡང་མང་རབ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རང་ཉིད་ནད་དང་ན་ཚས་མནར། གཏམ་ངན་རྣ་སྡུག་གོ། རང་གཡོག་རང་གིས་མི་ནུས། མིས་བསྐྱངས་ཀྱང་རང་ལུས་བདེ་ཐང་ཡིན་དུས་དང་སྡུར་ཐབས་མེད་པ་ཡིན། དེ་ཚོས་ཐད་ནས་མ་སྐྱོན་ཡང་། མི་ཤི་མ་སྔ་ན་ལྷ་ཤི་བའི་རོ་མཐོང་། ཟེར་བའི་སྒྲུང་ཡིག་གི་གཏམ་དཔེ་ཞིག་ཡོད་པ་བཞིན་དུ། མི་སྙིང་དམར་ཅན་གྱི་སྔུན་མི་ཆོད་པའི་ཉི་མ་ནམ་ཟླ་བཅད་རྒྱུ་ལ་སྐྱིད་མ་དགོས་སྡུག་གི་སྣོན་མ་ལས་མ་འདས། དེས་ན་ལོ་གྲངས་ལྔ་བཅུའི་ཡར་བརྒྱབ་དྲུག་ཅུ་བདུན་ཅུ་ལ་ཐོན་དུས་དགོང་སྔ་དྲོ་ཟད་ཀྱི་ཕྱི་དྲོ། རྒས་ཚེ་སྟོད་ཟད་ཀྱི་ཚེ་སྨད་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་པས། དེ་འདྲའི་ཉི་མ་ནམ་ཟླ་དེ། དབང་པོ་དར་གཟུགས་གཞི་བདེ་དུས་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་པར་ཤི་ཕར་རྒྱབ་ལ་ཉེ་བའི་མགྱོགས་ལམ་ལ་ཐོན་སོང་བ་ཡིན་པས་ཡོད་རུང་མེད་རུང་བླ་བ་ཡིན། ལོ་གྲངས་ཉི་ཤུའི་ཡར་སྟོད་བཞི་བཅུ་ཞེ་གྲངས་མན་ཆད་ཀྱི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་གཉིས་ཀྱི་ཚེ་དེ། རྒས་ཐོག་ལ་བབས་པའི་དུས་སུ་བལྟས་ན་ལོ་ཆུང་དུས་ཕ་མ་མགོ་འཛོམས་ཀྱི་སྐབས། འཇིག་རྟེན་བྱ་བཞག་གི་སེམས་ཁུར་དེ་ཙམ་མི་ཆེ་བའི་དུས་ཅི་འདྲའི་སྐྱིད་པའི་དུས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཀྱང་། སྐྱིད་མགོ་ན་ཡོད་དུས་སྐྱིད་ངོ་མ་ཤེས་ཤིང་རྗེས་ཤིག་ནས་ཕྱིར་བལྟས་བྱས་ནས་དེ་དུས་སྐྱིད་པ་ལ་བསམ་དུས་འདས་པར་ཕྱོགས་པའི་འདས་དོན་རྗེས་དྲན་ཙམ་ཞིག་ལས་མ་འདས། མི་སོ་སོར་རེ་རེ་བཞིན་དུ་འདྲ་དང་མི་འདྲའི་ལས་བྲེལ་སྣ་ཚོགས་ཡས་མི་ཐོན་མས་མི་འགྲུབ། རང་ཉིད་ལ་ནད་དང་ན་ཚ་རྐྱེན་ངན་ཐོག་བབ། རང་ལ་མ་བྱུང་ནའང་ཁྱིམ་མི་དང་ཉེ་འཁོར་ལ་བྱུང་བ། དེ་དག་གི་བར་ལ་རེད་པ་མི་རེད་པ་བྱུང་བ། ཐ་ན་ཟ་ཆས་འཐུང་གཡོག འགྲོ་ཆས་འདུག་ཆས། མི་ངོ་ལེན་རྒྱུ། མགྲོན་པོ་ལ་གཏུག་རྒྱུ། གོང་མར་བཀུར་རྒྱུ། འོག་མར་སྐྱོང་རྒྱུ། མཉམ་པོར་འགྲོགས་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་ལས་སྣ་མང་རྙོག་འཛིང་ཅན། ཚར་རྒྱུ་འགྲུབ་རྒྱུ་གཉིས་ཀ་མེད་པ་དེས་དུས་འདས་སོང་དུས། ཆུང་ཆུང་བྱིས་པའི་དུས་སུ་ལོ་གཅིག་ཟེར་དུས་རིང་པོ་འདྲ་ཞིག་གི་སྣང་བ་ཡོད་པ་དེ་ལོ་སུམ་ཅུ་བཞི་བཅུ་ལ་ཐོན་དུས་ཨ་ཙི་དེའི་ཚེར་ལོ་གསུམ་བཞི་ཞིག་འདས་སོང་བ་ལ་སྙམ་དགོས་པ། ད་རུང་ཡར་རྒས་དུས་ན་ནིང་གཞེས་ནིང་གི་སྣང་བ་འདྲ་བོ་དེ་རྩིས་ཡོང་ན་ལོ་གྲངས་བཅུ་ཕྲག་གཉིས་གསུམ་འགྲོ་ཚར་ཡོད་པ་ཡིན། བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་ལག་ཁྱོག་པའི་སྐྱེ་སྟོབས་མཐོང་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། རང་ཉིད་དེ་མཚུངས་སུ་རྒས་ཀྱིན་ཡོད་པའི་སྣང་བ་མི་ཤར་ཞིང་། སྡུག་ཤོས་དེ་ལོ་སུམ་ཅུ་རེད་དུས་ནས་རྒས་པའི་སྣང་བ་ཤར་ཞིང་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ཅུ་ལ་ཐོན་དུས་ད་རུང་ཡང་རྒས་སྣང་མི་ཤར་བར་ཡུན་རིང་གི་འཚོ་ཚིས་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཚེ་མི་རྟག་པའི་ཚོད་འདི་མ་ཐིག་ཅིང་ཆོས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀའི་བྱ་བའི་ཆག་འཆར་གཞི་མ་ཞོག་ནས་གྱོང་བརྒྱབ་པ་ནི་མང་རབ་ཡིན་ནོ། །ལོ་བརྒྱ་མ་དགོས་ལོ་གཅིག་དང་། ཟླ་བ་རྗེས་མ་མ་དགོས་གཟའ་འཁོར་རྗེས་མ་ལ་འདུག་ཚེ་ཨེ་ཡོད་སུས་ཤེས། ལོ་ཉུང་བ་ཙམ་གྱིས་ཅི་ཕན་བྱིས་པ་ལོ་ཁ་མ་གང་བ་ཤི་བ་ཡང་ཅི་འདྲའི་མང་ལ། ནད་མེད་ཅེས་སྙམ་དུ་ཡང་མེད་དེ་ནད་གློ་བུར་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན། ནད་མིན་ནའང་གློ་བུར་ཡེ་འདྲོག་གིས་ཤི་བའང་ཅི་འདྲའི་མི་མང་། འཆི་བ་ཟེར་བ་དེ་ཐོག་ལ་བབ་ཚེ། དགེ་སྡིག་གཉིས་ཀ་ཅི་ཞིག་བསགས་ཡོད་ན་དེ་དང་ལག་སྦྲེལ་ནས་འགྲོ་བ་ཙམ་ལས་བསགས་པའི་ནོར། བརྩིགས་པའི་མཁར། བསྐྱངས་པའི་བྲན་འཁོར་དང་བུ་སློབ། གཉེན་བཤེས་ཉེ་བ། བུ་ཚ་རྒྱུད་གཅིག་དང་ཡང་འགྲོགས་སུ་མེད་པར་གཅིག་པུ་འགྲོ་དགོས་པའི་དུས་ཚོད་དེ། དེ་རིང་ཚེས་དང་དོ་དགོང་ཚེས་ངེས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ལ་ཐུགས་འདེང་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྐོར་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་ཡིན་པ་ནི་ལྷག་ཏུ་ཞུ་ཅི་དགོས་ཀྱང་། ཚེ་མི་རྟག་པ་དེ་རྒྱུད་ལ་འབྱོངས་ནས་འཆི་བ་ད་ལྟ་མགོ་ཐོག་ལ་ཐོན་ན་སྤྲོ་བས་དང་ལེན་ཐུབ་པའི་ཉམས་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་དང་བཅས་ཏེ། གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ་ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་ལེའུ་དགུ་བ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་དུ་ལ་བཟླ་བར་བསྟན་པའི་སྐབས་ནས། ས་བཅད་དང་པོ་གཉིས་སོང་ནས། ས་བཅད་གསུམ་པ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྣང་སྤྱོད་ཐ་མལ་ལས་ལོག་པའི་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱིས་འགག་བསྡོམས་པ་ལ་ཡང་ནང་གསེས་དྲུག་ལས། དང་པོ་གཉིས་སོང་ནས་དེ་རིང་།

༼ག གསུམ་པ་གཏད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཀུན་སྤྱོད་ངེས་པ་མེད་ཅིང་ཐ་མལ་རང་བབས་ཀྱི་སྣང་བར་སྤྱོད་པ།

གཏད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཀུན་སྤྱོད་ངེས་པ་མེད་ཅིང་། ཐ་མལ་རང་བབས་ཀྱི་སྣང་བར་སྤྱོད་པ་ནི།

ཀུན་སྤྱོད་ངེས་མེད་རིག་པ་ཐོད་རྒལ་ངང་།།

ཆོས་དང་ཆོས་མིན་རྩིས་གཞི་འགའ་མེད་པས།།

གཏད་མེད་ཟང་ཀ་གྲུབ་མཐའི་གཟེབ་ལས་འདས།།

ཟ་འཆག་ཉལ་འདུག་ཉིན་ཞག་ཕྱམ་གདལ་བས།།

རང་བཞིན་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་ངང་ཉིད་དོ།།

མཆོད་པའི་ལྷ་མེད་བརྡུང་བའི་འདྲེ་ཡང་མེད།།

བསྒོམ་པའི་ཆོས་མེད་ཐ་མལ་རང་གའི་ངང་།།

མ་བཅོས་རྒྱལ་པོ་སྙེམས་མེད་ཕྱམ་གཅིག་པས།།

ཕྱལ་པ་ལྷུག་པ་ཡན་པ་གཅིག་པུ་ཉིད།།

མ་བྱས་ཡེ་ཟིན་རྩོལ་སྒྲུབ་བྲལ་བས་བདེ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཕྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་ཡང་དཔྱད་རས་དེ་ལ་མ་བཟུང་བས་གཟུང་བའི་ཡུལ་དག་ཅིང་། ནང་སེམས་སུ་འཆར་ཡང་དེ་ལ་ཆེད་དུ་མ་བཅད་པས་འཛིན་པའི་སེམས་དག་པ་སྟེ། སྣང་སེམས་གཞི་གྲོལ་དུ་སོང་། གཏད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ལ། སྤྱོད་པ་ཀུན་སྤྱོད་ངེས་མེད་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་པོ་བདུན་སོགས་ནས་བསྟན་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ལམ་སློང་གི་སྤྱོད་པ་རྫོགས་ནས། གང་ལའང་ཉམ་ང་མེད་པ་སེངྒེ་ལྟ་བུའི་སྤྱོད་པ་རིག་པ་ཐོད་རྒལ། རིམ་བགྲོད་ཀྱི་རྩོལ་བ་མེད་པའི་བདེན་མཐོང་ཆོས་ཟད་བློ་འདས་ཀྱི་ས་ལ་སོང་ནས་ཡང་རྩེར་སོན་པ། དཔེར་ན་ཇི་ལྟར་རི་རྒྱལ་གྱི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་ནས་དམའ་བའི་ལུང་ཕྲན་དག་ལ་བལྟས་པ་དང་ཁྱད་མེད་པར་གྱུར་དུས། གཞི་རང་མལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ་དག་ཅིང་། བློ་རང་གནས་ཀྱི་རིག་པ་དེ་བདེ་ཆེན་གཅིག་ལ་འདྲེས་ནས། གཏད་མེད་ཟང་ཀ་གྲུབ་མཐའི་གཟེབ་ལས་འདས་པའི་དུས་སུ་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གྱི་རྩིས་གཞི་འགའ་ཙམ་ཡང་མེད་པར། ཟ་འཆག་ཉལ་འདུག་ཉིན་ཞག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕྱམ་གདལ་བ་ཐ་མལ་པའི་མི་ཡི་སྣང་སྤྱོད་ལས་འདས་སོང་བ་དཔེར་ན། གནའ་མི་འགྱུར་ནམ་མཁའི་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་ཐར་བཤད་པ་དང་འདྲ་བར་ཆོས་ཟད་ཀྱི་རྟགས་ཚང་མ་ཕྱི་ནས་མཇལ་ན་ཡང་མཐོང་དུ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་། སྣང་ཤེས་གང་ཤར་རིག་པའི་རྩལ་དང་རོལ་བར་རྟོགས་ནས་སྤང་ལེན་མེད་པར་ཡངས་པ་འཁྲོལ་ཆགས་ཀྱི་ཚད་ལ་ཕེབས་དུས། རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་ངང་ལས་དགོངས་སྤྱོད་མ་གཡོས་པས་ན། མཆོད་པར་བྱ་སའི་ལྷ་མེད། བརྡུང་བར་བྱ་ཡུལ་གྱི་འདྲེ་མེད། བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཟེར་བ་ཞིག་ལོགས་སུ་མེད་པའི་ཐ་མལ་རང་གའི་ངང་སྟེ། འདིའི་ཐ་མལ་འདི་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པའི་ཐ་མལ་མ་ཡིན་པར་སོ་མ་རང་བཞག་མ་བཅོས་རང་ག་ཐད་ཀའི་རིག་པ་རྗེན་པ་ལ་གོ་དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མ་བཅོས་རྟོགས་པའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཉིད་ནི། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོས་རྒྱལ་སྲིད་ཟིན་ན་སུ་ལ་ཡང་འཇིགས་པའི་སྙེམས་དང་སྐྲག་པ་མི་དགོས་པ་བཞིན་དུ། འཁོར་འདས་མཉམ་ཉིད་ཕྱམ་གཅིག་ལ་གདལ་སོང་དུས། ཕྱལ་བ་རང་སར་འཛིན་མེད། ལྷུག་པ་མ་བཅོས་རང་བཞག ཡན་པ་གཟའ་གཏད་ཀྱི་སྒྲོག་ལས་གྲོལ་བ། གཅིག་པུ་ཆོས་དབྱིངས་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་མ་བསྒྲུབས་རང་འགྲུབ། མ་བྱས་ཡེ་ཟིན་དུ་རྩོལ་སྒྲུབ་བྲལ་བས་གཞི་བདེའི་སྟེང་དུ་བློ་བདེ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ། ཕ་རྒོད་བླ་མ་འཇིགས་མེད་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ཚང་གི་ཞལ་ནས། ཆོས་ཟད་ཆོས་ལས་འདས་པའི་ལྟ་སྒོམ་གྱི་ཕུ་ཐག །རང་བབས་གཤིས་སུ་ཆོད་པའི་སྨྱོན་པ་ང་སྐྱིད་པ། །བློ་བྲལ་རིག་པའི་ཁྱེའུ་ཆུང་ཡར་ཡར་ལ་ཕེབས་དང་། །ཟང་ཐལ་གྲུབ་བརྒྱའི་གཤེགས་ཤུལ་ཐག་རིང་ན་མི་འདུག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །འགྲེལ་བས་གནད་འདི་དག་ལ་བློ་ཆུང་གི་དོགས་པ་བསལ་བ་སྟེ། དང་པོར་དོགས་གནས་འགོད་པ་ནི། འདིར་ཆོས་དང་ལམ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་ཐ་མལ་པ་ལས་ལོག་ནས་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་བྱ་བ་བྲེལ་དོ་སྣ་ཚོགས་པས་ཉིན་མཚན་འདའ་བ་ཡིན་ན། ཐ་མལ་དུ་གནས་པས་ཅང་འགྲུབ་བམ། དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་པ་གཉིས་ཁྱད་མེད་དོ་སྙམ་པ་ལ་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཞེས་པ་སྟེ་འདིར་ཆོས་དང་ལམ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་མཐོ་རིས་དང་ཐར་བ་དོན་གཉེར་གྱི་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་ཆོས་དང་ལམ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་མི་ཤེས་པའི་གང་ཟག་དག་གི་བྱེད་སྤྱོད་ཐ་མལ་པ་ལས་ལོག་ནས། ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་བྱ་བ་བྲེལ་དོ་སྣ་ཚོགས་པས་ཉིན་མཚན་འདའ་བ་ཞིག་ཡིན་དགོས་ན། དེ་ལས་གཞན་དུ་ཐ་མལ་དུ་གནས་པས་ཅང་འགྲུབ་བམ། དེ་ལྟར་ཐ་མལ་དུ་གནས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་པ་གཉིས་ཁྱད་མེད་དོ་སྙམ་པ་ལ། དེ་ལ་ལན་དུ་གསུངས་པ་ནི། ཁྱེད་ཅག་གིས་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གཅིག་ནི་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་ཆོས་ལ་བློ་མ་སྦྱངས་པས། ཆོས་ཡིད་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། གཅིག་ནི་ཆོས་མ་བྱས་ཡེ་ཟིན་དུ་རྟོགས་པས་བློ་བདེ་སྟེ། ཆོས་ཟིན་ནས་ཆོས་བོར་ཆོས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་མེད་ཅིང་རང་བབས་ཐ་མལ་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་སྨྲས་པའི་གང་ཟག་གཅིག་འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་པ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བློ་མ་སྦྱངས་པས། ཆོས་ཡིད་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། ཅིག་ཤོས་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་ཆོས་མ་བྱས་ཡེ་ཟིན་དུ་རྟོགས་པས་བློ་བདེ་སྟེ། ཆོས་ཟིན་ནས། ཆོས་བོར། ཆོས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་མེད་པ་ཆུ་བརྒལ་ཟིན་ནས་གྲུ་ལ་རྩོལ་བ་མི་བྱེད་པ་ལྟར་དུ་ཆོས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་བྱར་མེད་ཅིང་རང་བབས་ཐ་མལ་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བྲེལ་ནས་སེམས་ལས་སུ་གྱུར་པ་ལས་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་དེ་མེད་པས་ཐ་མལ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བྲེལ་ནས་སེམས་ལས་སམ་སེམས་ཀྱི་ངལ་བ་ཆེན་པོའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལས། རྣལ་འབྱོར་པ་མ་བྱས་ཡེ་ཟིན་རྩོལ་སྒྲུབ་དང་བྲལ་བས་བདེ་བ་ལ། དེ་མེད་པས་ན་ཐ་མལ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མཚུངས་ན་ཐ་མལ་པ་འཁོར་བ་ལྟར། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་འཁྲུལ་བར་ཐལ་བ་ལས། སྒོ་གསུམ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བས་འཁྲུལ་བའི་ཆོས་མེད་པ་དང་། ཐ་མལ་དུ་སྣང་བ་ཟང་ཐལ་དུ་སངས་པས་འཆིང་བ་སྣང་བ་མེད་དེ། ལས་དང་རྣམ་སྨིན་ལས་གྲོལ་བ་ནི། དཔེར་ན་གྲེས་མའི་ཐག་པ་མེར་ཚིག་པ་དེ་ཐག་པར་སྣང་ཡང་འཆིང་བའི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་མེས་ཚིག་པ་ལས་བྱུང་བ་ལྟར། རྣལ་འབྱོར་པའི་སེམས་ལ་ཟང་ཐལ་བས་ཤེས་པ་དགག་སྒྲུབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་དང་། ཟས་གོས་དང་ནོར་འཛིན་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་གཞི་མེད་རྨི་ལམ་ལྟར་རྟོགས་ནས་མ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་འཆིང་མི་ནུས་པ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་དེ་མེད་པས་ཞེན་པ་རང་མཚན་པས་སེམས་བཅིངས་ཏེ་ཐག་པ་མེར་མ་ཚིག་པ་ལྟར་ནང་སེམས་དང་ཕྱི་སྣང་བ་ལ་དགག་སྒྲུབ་རང་གར་ཡོད་པས་འཆིང་བའོ། །དེ་ནི་གོ་བདེ་ལ་ཞལ་གསལ་བར་གསུངས་འདུག དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས། རྟོགས་པར་དཀའ་བ་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་བཞིན། །སྒྲིམ་ཞིང་སྒྲིམ་ནས་ཚིག་དོན་འཚོལ་མི་དགོས། །རང་བབས་ངང་ལ་གཞུང་སེམས་སྲེས་ཤིག་དང་། །གུ་ཡངས་རྗེན་པ་ཟང་མ་ཐལ་གྱིས་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདིའི་ཐད་ལ་ངེས་པ་གསར་སྣོན་གྱི་གདམས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་ཆགས་ཡོད་པ་ཡིན། མདོར་ན་ཐ་མལ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ནི། ཐ་མལ་པ་འཁྲུལ་རྟོག་ལ་འཐས་ནས་རེ་དོགས་བདེ་སྡུག་གི་འཕྲང་ནས་མི་ཐར་བར་ཡོད་པའི་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་དང་། མ་བཅོས་ཐ་མལ་གྱི་རིག་པ་ཆོས་ཉིད་མ་བྱས་ཡེ་ཟིན་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་གཉིས་ཀ་ཅི་ལ་འདྲ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་རྗེ་བཙུན་ཏེེ་ལོ་པ་གང་གི་ཞལ་སྔ་ནས། གང་ལ་ཞེན་པ་ཡོད་ན་དེ་ཡང་ཐོང་། །རྟོགས་པར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་དེ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལས་གཞན་ཞིག་སུས་ཀྱང་ཤེས་མི་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། ཡང་རྗེས་སུ་གདམས་པ། སྣང་བས་མི་འཆིང་ཞེན་པས་འཆིང་། །ཞེན་པ་ཆོད་ཅིག་ནཱ་རོ་པ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་འདིའི་སྐོར་གྱི་འཁྲུལ་རྟོག་བསལ་བ་དེ་ཞིབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། ཐ་མལ་པ་ལ་ལོག་རྟོག་སྤང་བ་ལ་དང་པོ་ལོག་རྟོག་བཀོད་པ་ནི། བསོད་ནམས་དང་སྐལ་པ་ཆུང་ཞིང་རྟོགས་པ་དང་ཆོས་ཆེན་པོ་ལ་བློ་ཁ་མ་ཕྱོགས་པ་དག་ན་རེ། གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་ངང་ནས་བྱ་བྱའི་ཆོས་སྤྱོད་བྱས་པས་ཆོག་མོད། དེའི་འབྲས་བུ་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དེ་མི་འདོད་དམ་ཟེར་རོ། །སྔར་བསགས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དམན་པ་དང་དེའི་སྟབས་ཀྱིས་ཟབ་ཆོས་མན་ངག་ཟབ་མོ་ལ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་ཆུང་ཞིང་རྟོགས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཕར་ཞོག་ཆོས་ཆེན་པོ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་ལ་བློ་ཁ་ཙམ་ཡང་མི་ཕྱོགས་པ་དག་ན་རེ། གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པའི་ངང་ནས་བྱ་བའི་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་རིགས་བྱས་པས་ཆོག་མོད། དམ་ཆོས་སྤྱོད་པའི་འབྲས་བུ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་བ་དེའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་ནས་དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་མི་འདོད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ལན་བཤད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་ངོར་མཉམ་ཤར་ལ་བཟང་ངན་དུ་འབྱེད་པ་ཁྱེད་རང་དེ་ལྟར་གྱིས་ལ་རེམ་ཞིག ངེད་ནི་རྨི་ལམ་སྣང་བའི་ཆོས་ལ་གཅིག་མི་སྤོང་། གཅིག་མི་ལེན། སྤོང་ལེན་དང་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱེད་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་དང་འགལ་ཏེ། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི། འབྲས་བུ་ལ་རེ་བ་མ་ཡིན་ལ། རྩོལ་སྒྲུབ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་རེ་བ་འདིའི་སྣོད་མ་ཡིན་པས། ཐེག་དམན་བྱིས་པ་དྲང་བའི་ཆོས་ལ་སྦྱར་བར་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་གཅིག་ལས་ཤར། རིག་པ་གཅིག་དུ་འདུམས་པའི་རིག་དབྱིངས་གཅིག་ལས་མ་འདས་པ་ལ། བཟང་ངན་གཉིས་སུ་འཛིན་པའི་གཉིས་འཛིན་གྱི་གདོན་གྱིས་ད་རུང་སྙིང་ལ་བཟུང་ཡོད་པ་ཁྱོད་ཀྱི་མཐོང་སྣང་ལ་ད་རུང་དེ་ལྟར་གྱིས་ལ་རེམ་ཞིག་ཅེས་སྟིང་ཚིག་སྨྲས་ནས། ངེད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ནི་མདང་དགོང་མར་ཉལ་གྱི་གཉིད་དུ་སྣང་བའི་རྨི་ལམ་གྱི་ཆོས་ལ་གཅིག་མི་སྤོང་། གཅིག་མི་ལེན། སྤོང་ལེན་དང་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱེད་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་དང་འགལ་ཏེ། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི། འབྲས་བུ་ལ་རེ་བ་མ་ཡིན་ལ། རྩོལ་སྒྲུབ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་རེ་བ་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདིའི་སྣོད་མ་ཡིན་པས། ཐེག་པ་དམན་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་གང་ཟག་བློ་སྟོབས་ཞན་པའི་ཤེས་པ་དྲང་བའི་ཆོས་སམ། གང་ཟག་བློ་དམན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ལ་དང་པོར་སྦྱར་བར་གསུངས་པ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། དེ་ལྟར་མ་རིག་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱས་གྱུར་ན། །རྒྱུ་འབྲས་འདས་པའི་དོན་དང་འགལ་གྱུར་ནས། །བྱར་མེད་བདེ་ཆེན་དེ་དང་མི་འཕྲད་དེ། །རྩོལ་སྒྲུབ་ནད་ཀྱི་མ་རིག་དེས་ཟིན་འགྱུར། །དེ་བས་རྒྱུ་འབྲས་འདས་པའི་རྫོགས་ཆེན་ལ། །སྐལ་མེད་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་སུ་དཔྱད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལུང་ལས་འབྱུང་བས། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་ལུང་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་སྐལ་ཆུང་པོ་དེ་ན་རེ། ཐམས་ཅད་རིག་པར་མཉམ་པས་ཆེད་དུ་བྱར་མེད་པ་དང་བདེན་ན་བྱས་པས་འགྲུབ་ལ་མ་བྱས་ན་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱེད་དགོས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན། སྨྲས་པ། མ་གྲུབ་ན་བསྒྲུབས་ཀྱང་མི་འགྲུབ། གྲུབ་ན་བསྒྲུབ་མི་དགོས། རྩོལ་སྒྲུབ་ཀུན་རྫོབ་པས་སེམས་ཉིད་དོན་དམ་ལ་ཅིར་ཡང་བྱར་མེད་པ་དང་། སེམས་ཉིད་ལ་ཆོས་སྐུ་གྲུབ་ཟིན་ལ། དེ་ཡང་བཞག་ན་མངོན་ལ། བྱས་ན་མི་འགྲུབ་པ་ཆུ་དྭངས་པའི་གཟུགས་བརྙན་རྙོག་ན་མི་མངོན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་ལས་དེ་ལྟར་འབྱུང་བས་ན། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་ཆོས་སྐུའི་སྟོན་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ལུང་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་ལུང་གིས་བསྒྲུབས་ཏེ། ཡང་སྐལ་ཆུང་པོ་དེ་ན་རེ། དེ་ལྟར་ན། ཐམས་ཅད་རིག་པར་མཉམ་པས་ཆེད་དུ་བྱར་མེད་པ་མཉམ་པར་བདེན་ན། དེ་ལྟར་དུ་བྱས་པས་འགྲུབ་ལ་མ་བྱས་ན་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་ཡང་མི་བྱེད་པ་མི་འཐད་པས་ངེས་པར་བྱེད་དགོས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན། ལན་སྨྲས་པ། མ་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་བསྒྲུབས་ཀྱང་མི་འགྲུབ་ལ། གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་གྲུབ་ཟིན་སླར་ཡང་བསྒྲུབ་མི་དགོས། རྩོལ་སྒྲུབ་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པས་ན་སེམས་ཉིད་དོན་དམ་ལ་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཅི་ཡང་བྱར་མེད་པ་དང་། འདིར་བསྟན་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་སེམས་ཉིད་ལ་ཆོས་སྐུ་གྲུབ་ཟིན་ལ། གྲུབ་པ་དེ་ཡང་རང་སར་བཞག་ན་མངོན་པ་ལས། མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་རྩོལ་བ་བྱས་ན་དེ་ཕྱིར་ཞིང་མི་འགྲུབ་པ་དཔེར་ན་ཆུ་དྭངས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དཀྲུག་སར་སོང་ནས་དྐཀྲུག་བཞིན་ཇེ་དྭངས་སུ་ཨེ་འགྲོ་སྙམ་ནའང་ཕར་སྙོག་པ་ལས་མ་འདས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། སངས་རྒྱས་བསྒྲུབས་པས་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་བཙལ་རང་བཞིན་གནས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །མ་བཙལ་རང་བཞིན་གནས་ལ་མི་རྟོག་ཞོག །ཅེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གེགས་ཡིན་ཏེ། འཇོག་དགོས་པ་གཟེངས་པ་ལྟར། སེམས་ཉིད་བྱར་མེད་ལ་བྱ་བཙལ་བྱས་པས་རྒྱུ་འབྲས་དང་གཞི་ལམ་འགལ་ནས་མི་འགྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་ཆེ་སྟེ། ཞེས་པ་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་ན་རྩོལ་ཞིང་སྒྲུབ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གེགས་ཡིན་ཏེ། དེ་འཇོག་དགོས་པ་ནི་དཔེར་ན་སྤུ་ལ་སོགས་པ་ཡར་གཟེངས་པ་མར་འཇོག་དགོས་པ་ལྟར་ཞེས་པའམ། ཡང་ན་གི་གུ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། རྒྱ་མཚོ་བགྲོད་པའི་གཟིངས་པ་དག་གིས་ཆུ་སྲིན་བརྟགས་པའི་བྱ་ཕུག་རོན་བཏང་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འཕུར་ཡང་ཕྱིར་འབབ་དགོས་པ་ལྟར་ཞེས་འགྲེལ་ནའང་ཆོག་པར་སེམས། སེམས་ཉིད་བྱར་མེད་ལ་བྱ་བཙལ་བྱས་པས་རྒྱུ་ཅི་འདྲ་བ་ལས་འབྲས་བུ་དེ་འདྲ་བ་འབྱུང་བ་ནི་ཞིང་པ་རྒན་པོ་ཡན་ཆོད་ཀྱི་མཐུན་སྣང་ལ་གྲུབ་པ་དང་། འབྲུའི་རིགས་ཀྱི་ས་བོན་གང་བཏབ་ན་དེ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་བཞིན་དུ། གཞི་བྱ་རྩོལ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས། ལམ་བྱ་རྩོལ་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་བྱ་རྩོལ་དང་བྲལ་བའི་གཏད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་གྱི་རྟོགས་པ་བརྙེས་དགོས་པ་ཡིན་ཕྱིར། ཁྱེད་ཅག་གིས་རྒྱུ་འབྲས་འགལ་བའི་ལམ་ཞིག་ལ་བློ་རྩེ་གཏོད་པར་བྱེད་ན། ནམ་ཡང་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བའི་དུས་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་དང་བཅས་པས་བསྒྲུབས་ནས་ལུང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། བྱས་ཟིན་རྩོལ་སྒྲུབ་འདས་པ་མ་རིག་ནས། །རྩོལ་སྒྲུབ་བྱ་བྱེད་བསྒོམས་ནས་གྲུབ་ལྟ་ན། །བྱང་ཆུབ་གེགས་སུ་དེ་ལས་ཆེ་བ་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱི་ད་དུང་དེའི་སར་མ་སླེབ་པས་བྱེད་དགོས་སོ་ཞེ་ན། ལན་ནི། ཀྱེ་སྐལ་མེད་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྲོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན། འགྲོར་མེད་པས་སླེབ་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། རང་ཡིན་ནས་རང་འཚོལ་བ་ལ་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བ་ཁྱོད་ནི་མཚར་ཆེ་བ་ཞིག་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལུང་ལས་ཁྱོད་ལྟ་བུ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པས། ཤིན་ཏུ་སྨད་པའི་གནས་སུ་བསྟན་པ་ནི། ཞེས་པ་སྟེ། ཨ་ལ་ད་རུང་མི་གོའམ་བྱར་མེད་བྱ་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འགྲོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན། འགྲོར་མེད་པས་སླེབ་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། རང་གིས་རང་བཙལ་བ་དང་འདྲ་བ་ཁྱོད་ནི་མཚར་ཆེ་བ་ཞིག་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལུང་ལས་ཁྱོད་ལྟ་བུ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པས། ཆོས་ཉིད་གདོད་ནས་དག་པ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བཅིངས་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ནས་ཐང་ཆད། རང་ལྟ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་བཟུང་། ཕྱོགས་མེད་ལ་ཕྱོགས་སུ་འཛིན་པས་ཐང་རེ་ཆད་ནས་རྟག་ཏུ་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་རིགས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་བཅས་པས་ཤིན་ཏུ་སྨད་པའི་གནས་སུ་བསྟན་པ་ནི། རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། བདེ་བར་འདོད་པས་བདེ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས། །བདེ་བས་ཟིན་ཏེ་བདེ་བས་བདེ་བ་འཚོལ། །བྱང་ཆུབ་འཁྲུལ་བ་ཡེ་རྔམས་ཆོས་ལ་ཟ། །འདི་ལྟའི་ཡུལ་ཅན་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་མིན། །ཞེས་སོ། །འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུ་དེ་འདུས་མ་བྱས་སུ་ཐེག་ཆེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདོད་ལ། དེ་ཉིད་སྒྲུབ་ནས་འགྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་འདུས་བྱས་སུ་འགྱུར་བས་མི་ཚད་དེ་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཕྱིར། མ་བཅོས་ཇི་བཞིན་བཞག་པས་འགྲུབ་པ་ལ་དུས་གསུམ་བྱོན་བཞུགས་འབྱོན་འགྱུར་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དགོངས་པ་མཐུན་ཞིང་། དེ་དགོངས་པས་ངང་ལ་སྐྱོང་དུས། དུས་གསུམ་བློ་ཡི་འབྲེལ་ཐག་བཅད་ནས་གསལ་སྟོང་རང་བབས་རང་གྲོལ་རང་དག་གིས་ཆོས་སྐུ་ཀ་དག་ལ་ཟད་སར་གཏུགས་ནས་རང་ས་ཟིན་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཐེག་པ་འོག་མ་དག་གིས་དེ་སྨྲ་མི་ནུས་ཤིང་། དེའི་རིགས་བཤད་ཀྱང་དོན་དུ་མི་འགྱུར་བ་མ་ཟད་ཕྱིར་ཞིང་ངན་སོང་གི་རྒྱུར་ཡང་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་ཕྱི་རབས་ཀྱང་འདི་ལྟ་བུའི་རིགས་ལ་གསང་བར་གདམས་པ། ལུང་གིས་བསྟན་པ་ནི། ཡང་རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། དེ་ལ་ང་ཡི་རང་བཞིན་མ་མཐོང་ན། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་ཐེག་པ་བསྟན་མི་བྱ། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་དང་སྐལ་མེད་པས། །རྒྱུ་འབྲས་ཐེག་པ་དྲང་བའི་ལམ་ལ་གཟུད། །ང་ནི་ཡེ་ནས་སྤྱོད་ཡུལ་འདས་པ་འདི། །རྒྱུ་འབྲས་དགའ་བའི་སྐལ་པ་མེད་རྣམས་ལ། །བསྟན་ན་སྒྲོ་དང་སྐུར་པ་འོང་བའི་ཕྱིར། །བསྟན་ན་རང་གི་སེམས་ལ་སྐུར་བཏབ་པས། །དྲུག་ཏུ་སྐྱེ་ཞིང་གཏན་དུ་འཁོར་བར་གནས། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་བཀག་ནས། ཐ་མལ་རང་བབས་ཀྱི་ངང་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། ཆོས་ལ་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱས་པ་རྣམས་དང་། རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གཤིས་ཐོག་ནས་ཁྱད་མེད་པར་མ་ཟད། བྱ་བྱེད་ཐ་མལ་དང་། ཁོ་བོའི་ཆོས་བྱས་པ་གཉིས་མཚུངས་པར་ཡོད་དེ། རྣལ་འབྱོར་པའི་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ཆོས་སུ་ཤར་ཟིན་པས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་བར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། ཞེས་རྩོལ་ཞིང་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་བཀག་ནས། མ་བཅོས་ཐ་མལ་རང་བབས་ཀྱི་ངང་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། མི་ཚེ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བསྐྱལ་ནས་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱས་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་རྣམས་དང་། རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གཤིས་ཐོག་ནས་ཁྱད་མེད་པར་མ་ཟད། བྱ་བྱེད་ཅན་གྱི་ཐ་མལ་བའི་དགེ་ལས་དང་། ཁོ་བོའི་ཆོས་བྱས་པ་གཉིས་ལྟ་སྣང་ཙམ་ལ་ཡང་མཚུངས་པས་མི་ཚད་ལྷག་པར་ཡོད་དེ། རྣལ་འབྱོར་པའི་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ཆོས་སུ་ཤར་ཟིན་པས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་བར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མངོན་འདོད་པས། །བཟའ་དང་བཏུང་བ་བསྙེན་པ་ལ། །ཉལ་དང་འདུག་པ་སྒྲུབ་པའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ལྷག་གནས་ཡིན། །གླལ་དང་ལུད་པ་དཀྱིལ་འཁོར་སྒྲུབ། །སྟོང་གསུམ་ཐམས་ཅད་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །ཆར་དང་ཁུ་རླངས་ཆག་ཆག་བཏབ། །འགྲོ་བའི་ལམ་དམིགས་ཐིག་ཆེན་ཏེ། །རྐང་པའི་རྗེས་ནི་རྡུལ་ཚོན་རིས། །འགྲོ་བར་འདོད་པ་སྟངས་སྟབས་ཉིད། །ཡན་ལག་བསྐྱོད་པ་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ་སྔགས་ཀྱི་ཚིག །བསམ་པ་རྣམས་ནི་བསྐྱེད་རིམ་ཡིན། །ཡིད་ལ་འགྱུ་བ་མཆོད་པ་ཉིད། །གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ལྷ་ཡི་སྐུ། །སྒྲ་ཆེན་བརྗོད་པ་རོལ་མོ་ཉིད། །རང་གི་ལུས་ནི་བུམ་པ་ཉིད། །སྐྲ་ནི་ལོ་འདབ་ཁ་རྒྱན་མཛེས། །ཁྲག་དང་ཆུ་སེར་ཆུ་རྣམས་ཉིད། །དོན་སྙིང་ལ་སོགས་རྫས་ཀྱིས་གཏམས། །རང་ལ་སྣང་བའི་དབང་རྣམས་བྱིན། །མ་བསྐུར་ཉིད་ལ་རྫོགས་པའོ། །འདའ་བར་འདོད་པ་དམ་ཚིག་ལ། །བསྲུང་བར་འདོད་པ་བཅིངས་པ་ཉིད། །གྲོལ་བར་འདོད་པ་ཉམས་པ་སྟེ། །མེད་པར་འདོད་པ་ཐུབ་མཆོག་ཡིན། །མཐོང་བ་རྣམས་ནི་ཕྱག་རྒྱའི་བརྡའ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་ཉམས་མྱོང་ཡིན། །ཤེས་ཤིང་གསལ་བ་གདམས་ངག་ལ། །ཡུལ་སེམས་གཉིས་འདུས་གདབ་པའི་ཡུལ། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་གོམས་པའི་གནད། །ཚོགས་དྲུག་མ་འགགས་རྟོགས་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ཀྱང་། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ལམ་ནས་བྱུང་། །ཀུན་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་རྣམ་ལྔ་ཡང་། །ཆོས་ཉིད་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱན་ཞེས་གསུངས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་གཏད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་ལ་ཀུན་སྤྱོད་ངེས་པ་མེད་ཅིང་ཐ་མལ་རང་བབས་ཀྱི་སྣང་བར་སྤྱོད་པ་ལ་ལོག་རྟོག་བསལ་བ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པའོ།།

༼ང བཞི་བ་ལྟ་སྒོམ་ཡུལ་མེད་ཡངས་པར་བསྟན་པ།

ལྟ་སྒོམ་ཡུལ་མེད་ཡངས་པར་བསྟན་པ་ནི།

ལྟ་བའི་གཞི་མེད་བསྒོམ་པའི་ངང་མེད་ལ།།

སྤྱོད་པའི་ཆོས་མེད་བསྒྲུབ་བྱའི་འབྲས་བུ་མེད།།

ཐམས་ཅད་རིས་མེད་མཉམ་པར་ཕྱམ་འདས་པས།།

བྱ་བཙལ་མ་དགོས་ཡངས་དོག་མེད་པར་བདེ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པར་རྟོགས་པས་ཆོས་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཀུན་བཟང་ང་ལ་ལྟ་བ་མེད། །ལྟ་བ་མེད་ཕྱིར་སྣང་བ་ཟད། །དེ་བཞིན་སྒོམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད། །སྒོམ་པ་མེད་ཕྱིར་དྲན་པ་འགགས། །སྤྱོད་པ་ཞེས་ནི་བརྗོད་དུ་མེད། །སྤྱོད་པ་མེད་ཕྱིར་ལུས་འབྱུང་ཟད། །ཅེས་སོ། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ཤིང་། རིག་པ་ཟང་ཀ་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པ་དེ་གང་གིས་ཀྱང་མཚོན་མི་ཐུབ་ལ། ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པས་ན་འདི་ལ་ལྟ་བའི་གཞི་མེད། བྱ་བྱེད་དང་ཞེན་འཛིན་གྱིས་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སྤྲིན་དཀར་པོ་དང་ནག་པོས་བསྒྲིབས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་བཞིན་དུ་སོང་བས་བསྒོམ་པའི་ངང་མེད། དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཐམས་ཅད་རིག་པ་དངོས་མེད་སྟོང་པར་ཡེ་ནས་མཉམ་ཞིང་གདལ་བ་ཡིན་པས་ན་སྤྱད་པའི་ཆོས་མེད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་ན། འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ། འཁོར་འདས་སྤང་ལེན། བཟང་ངན་བླང་དོར་ཐམས་ཅད་གཞི་ཆོས་ཟད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་པར་ལ་བཟླས་སོང་དུས་བསྒྲུབ་བྱའི་འབྲས་བུ་མེད། རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་བསམ་བརྗོད་འབད་རྩོལ་རྩོལ་སྒྲུབ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་ན། བྱ་བྲལ་དབྱེ་བསལ་མེད་པ་འདི་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་རང་བཞིན། ཐམས་ཅད་རིས་མེད་ཆེན་པོར་ཕྱམ་གདལ་ཞིང་དེའི་ངང་དུ་འདས་པ་ཡིན་པས། བྱ་བཙལ་མ་དགོས་པར་མཐར་ཕྱིན་རང་སངས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡངས་དོག་མེད་ཅིང་། ཆོས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་ཕྱིར། བདེ་དང་མི་བདེའི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་བདེ་ཆེན་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་སྐྱོད་པ་ཡིན་ནོ།།

༼ཅ ལྔ་བ་ཀུན་གྲོལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ།

ཀུན་གྲོལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ནི།

སྨོན་པ་མེད་པས་སྒྲུབ་བློའི་ཆོས་ཟད་དེ།།

སྤང་བྱ་མེད་པས་གཉེན་པོའི་འཆིང་ཞེན་འདས།།

གང་ཡིན་ཀུན་ཡིན་ཡིན་མིན་འགའ་མེད་པས།།

གང་སྣང་གང་ཤར་འདེམ་ཀ་མེད་པར་གྲོལ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་རིག་པའི་རང་ངོ་ལ་སྤང་བླང་དང་ཡིན་མིན་མེད་པས་སྣང་ཤེས་ཐམས་ཅད་གྲོལ་ལུགས་བཞིའི་གདེང་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། རང་རིག་རྟོག་པ་ཀུན་བྲལ་བས། །གྲོལ་ལུགས་བཞི་དང་བཅས་པའོ། །གནད་བཞིས་གྲོལ་བའི་གདེང་གིས་ནི། །འཁོར་དང་མྱ་ངན་འདས་མི་གནས། །མ་བྱུང་བྱས་པ་མེད་པ་སྟེ། །གཞི་དང་རྩ་བ་མེད་པའོ། །ཞེས་པས། འདི་ལ་གྲོལ་ལུགས་བཞིའི་རང་ངོ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། གདེང་གི་གྲོལ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས། གྲོལ་ལུགས་བཞི་ནི། རིག་པ་རྗེན་པར་གྲོལ་བའི་གནད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་གདེང་འཆོས་ཏེ། སྣང་ཤེས་ཟང་ཀ་ཐལ་བྱུང་དུ་ཤར་བ་དང་། སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་བྱུང་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་གནད་ཀྱིས་གང་ཡང་དུས་གཉིས་པར་མི་སྡོད་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་རང་ཤར་བ་དང་། སྣང་ཤེས་གཞི་མེད་སྟོང་གཟུགས་ཡིན་པས་རང་བབས་ཅོག་གཞག་བྱར་མེད་ཀྱི་གནད་ལས་འབད་རྩོལ་འཆིང་ཞེན་ལས་འདས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་སྟོང་བྱ་བཙལ་ལས་འདས་པའི་གནད་ཀྱིས་གང་བབས་རང་ཡལ་རྗེན་པར་སོང་བའི་གདེང་འཆོས་པའོ། །ཐལ་འགྱུར་གྱི་ལུང་དང་བཅས་པས་ཀུན་རྫོབ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་འདི་འགྲེལ་བས་ཞིབ་ཀྱིས་བཀྲལ་བ་སྟེ། འདི་ལ་གྲོལ་ལུགས་བཞིའི་རང་ངོ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། གདེང་གི་གྲོལ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་གནད་ཀྱིས་གྲོལ་བ་དང་། དུས་ཀྱིས་གྲོལ་བ་དང་། འབད་མེད་དུ་གྲོལ་བ་དང་། གདེང་གིས་གྲོལ་བ་དང་བཞིའི་རང་ངོ་སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི། རིག་པ་རྗེན་པར་གྲོལ་བའི་གནད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་གདེང་འཆོས་ཏེ། སྣང་ཤེས་ཟང་ཀ་ཐལ་བྱུང་དུ་ཤར་བ་དང་། རིག་པ་སྐད་ཅིག་གིས་གྲོལ་བ་བྱུང་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་གནད་ཀྱིས་གང་ཡང་དུས་གཉིས་པར་མི་སྡོད་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་རང་ཤར་བ་དང་། ཡང་རིག་པ་སྣང་ཤེས་གཞི་མེད་དུ་གྲོལ་བ་སྟོང་གཟུགས་ཡིན་པས་རང་བབས་ཅོག་གཞག་བྱར་མེད་ཀྱི་གནད་ལས་འབད་རྩོལ་འཆིང་ཞེན་ལས་འདས་པ་དང་། རིག་པའི་ངང་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་ཡལ་གྱིས་གྲོལ་བས་ན་རང་སྟོང་བྱ་བཙལ་ལས་འདས་པའི་གནད་ཀྱིས་གང་བབས་རང་ཡལ་རྗེན་པར་སོང་བའི་གདེང་འཆོས་པའོ། །དེ་ལ་གདེང་འཆོས་ལུགས་ནི་འདབ་གཤོག་རྫོགས་པའི་གདེང་གིས་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལ་འཕྱོ་ཞིང་གཡང་ས་ཞར་ལ་གཅོད་པ་ལྟར། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་གྲོལ་བར་རྟོགས་པའི་གདེང་གིས་བསྐྱར་ནས་འབད་པས་འགྲོལ་མི་དགོས་པར་ཤེས་ཏེ། གང་ཡང་མི་བྱེད་པར་སྡོད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གིས་རང་གྲོལ་བ་སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པ་ལྟར་རྟོགས་པས། གཉེན་པོ་གཞན་མི་བསྟེན་པར་ཁོང་ཡངས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་སྣང་ཅེར་གྱི་མཐོང་ས་དེར་གྲོལ་བར་རྟོགས་པས་མཐོང་ཡལ་གཏད་སོ་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་གྲོལ་ཕྱམ་ཕྱལ་ལ་སོང་ནས་བར་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་རྟོགས་ནས་འབད་རྩོལ་གང་ཡང་མེད་པར་བློ་བདེ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་གནད་མཐོང་བས་གཉེན་པོའི་རྩོལ་བ་ཞིག སྤང་བྱའི་ཡུལ་ལས་འདས། དྲན་བསམ་གྱི་འཆིང་ཞེན་མེད། དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་མཁར་པོ་འགྱེལ། ཕྱམ་ཕྱམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་ལ་ཟློས་པས་ཆོས་ཟད་བློ་ཟད་ཀྱི་རིག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཀློང་དུ་གྱུར་ཏེ། ངང་ཡངས་བློ་བདེའི་མཁའ་ལ་བདེ་ཀློང་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ་བ་ནི་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་རྗེན་པར་གྲོལ་བའི་གནད་ཀྱིས་སྨོན་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་བློའི་ཆོས་ཟད་ནས་བྱ་རྩོལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་གདེང་འཆོས་ནས། སྣང་ཤེས་བཅོས་མེད་ཟང་ཐལ་ཡིན་པར་ཤེས་ཤིང་། སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་བྱུང་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་གནད་ཀྱིས་སྤང་བྱ་མེད་པའི་གཉེན་པོའི་འཆིང་ཞེན་ལས་འདས་ཏེ་སྐྱེ་འགགས་ཆོས་ཉིད་དུ་རང་གྲོལ་ནས། རང་བབས་ཅོག་གཞག་བྱར་མེད་ཀྱི་གནད་ཀྱིས་གང་ཡིན་ཀུན་ཡིན་ཡིན་མིན་གྱི་ཕྱོགས་འགའ་ཡང་བཙལ་གྱིས་མི་རྙེད་པ། རང་སྟོང་བྱ་རྩོལ་ལས་འདས་པའི་གནད་དེས་གང་སྣང་གང་ཤར་འདེམས་ཀ་མེད་པར་གྲོལ་བ། གང་བབས་རང་ཡལ་རྗེན་པར་སོང་བའི་གདེང་འཆོས་པའོ་ཞེས་གནད་བཞི་གཙོ་བོར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་གདེང་གི་གྲོལ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ལ་གདེང་ཇི་ལྟར་འཆོས་པའི་ཚུལ་དང་། འདི་དུས་གཟུང་འཛིན་མ་སྤངས་རང་གྲོལ་དུ་སངས་ཏེ་རང་སངས་རྗེས་མེད་དུ་དག་ཚུལ་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་གདེང་ཇི་ལྟར་འཆོས་ཚུལ་བཤད་པ་ནི། གྲོལ་བ་བཞི་གཙོ་བོར་བསྟན་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། འདབ་གཤོག་རྫོགས་པའི་གདེང་གིས་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལ་འཕྱོ་ཞིང་གཡང་ས་ཞར་ལ་གཅོད་པ་ལྟར། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་གྲོལ་བར་རྟོགས་པའི་གདེང་གིས་ད་གཟོད་བསྐྱར་ནས་འབད་པས་འགྲོལ་མི་དགོས་པར་ཡེ་གྲོལ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དང་། གང་ཡང་མི་བྱེད་པར་སྡོད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཞན་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་བཤིག་མི་དགོས་པར་རང་གིས་རང་གྲོལ་བ་སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པ་ལྟར་རྟོགས་པས་སྤང་བྱ་མེད་པས་གཉེན་པོའི་འཆིང་ཞེན་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་དང་། གཉེན་པོ་གཞན་མི་བསྟེན་པར་ཁོང་ཡངས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་སྣང་ཅེར་ས་དེར་ཅེར་གྱིས་གྲོལ་བས་གང་ཡིན་ཀུན་ཡིན་ཡིན་མིན་འགའ་ཡང་མེད་པར་གྲོལ་བར་རྟོགས་པས་མཐོང་ཡལ་གཏད་སོ་མེད་པའི་ཅེར་གྲོལ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་གྲོལ་ཕྱམ་ཕྱལ་ལ་སོང་ནས་བར་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་རྟོགས་པས་ཡོངས་གྲོལ་མཁའ་ལྟར་དག་པའི་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་གང་སྣང་གང་ཤར་འདེམས་ཀ་མེད་པར་གྲོལ་ནས་འབད་རྩོལ་གང་ཡང་མེད་པར་བློ་བདེ་བའི་ཡོངས་གྲོལ་དང་། གྲོལ་ལུགས་ལྔ་ཡི་འཆར་ཚུལ་དང་བསྟུན་ན་མཐའ་གྲོལ་དང་གཅིག་གྲོལ་གཉིས་ཀ་འདི་ལ་འདུའོ། །དེ་ལྟར་གྲོལ་བའི་གནད་དེ་ཉིད་མཐོང་བས་གཉེན་པོའི་རྩོལ་བ་ཞིག་ན་སྒྲུབ་བློའི་ཆོས་ཟད་ནས་གཉེན་པོའི་རྩོལ་བ་ཞིག་པས་སྤང་བྱའི་ཡུལ་ལས་འདས། སྤང་བྱའི་ཡུལ་ལས་འདས་པས་གཉེན་པོའི་འཆིང་ཞེན་ལས་གྲོལ། དྲན་བསམ་གྱི་འཆིང་ཞེན་མེད། ཡིན་མིན་གྱི་འགག་ལས་གྲོལ། དགག་དང་སྒྲུབ་པའི་མཁར་པོ་འགྱེལ། འདེམས་ཀ་མེད་པར་གྲོལ་བས་བཟང་ངན་གྱི་སྣང་བ་མེད། ཕྱམ་ཕྱམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་མ་གྲོལ་བ་ཡི་ཆོས་འགའ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ལ་ཟློས་པའམ་ཐག་ཆོད་པས་ན་ཆོས་ཟད་བློ་ཟད་ཀྱི་རིག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཀློང་དུ་གྱུར་ཏེ། ངང་ཡངས་བློ་བདེའི་མཁའ་ལ་བདེ་ཀློང་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ་བ་ཀུན་གྲོལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་གནས་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གདེང་ཇི་ལྟར་འཆོས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་འདིའི་དུས་ན་སྤང་བླང་གི་ཆོས་དང་གཟུང་འཛིན་ཀུན་མ་སྤངས་རང་གྲོལ་དུ་སོང་བས་རང་སངས་རྗེས་མེད་དུ་དག་པ་ནི། ནམ་ལངས་ཉི་མ་ཤར་བའི་དུས་ན་མདང་གི་མུན་པ་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་ལ་སོང་ཡང་འདི་དང་འདིར་སོང་བྱ་བ་མེད་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དོན་ལ་ཆོས་རྣམས་ཡོད་མ་མྱོང་བ་ལ་བློས་བཟོས་པ་ཙམ་གྱིས་སྤང་བླང་གི་ཆོས་སུ་ཡོད་ཡོད་ལྟར་ཤར་བ་དེའི་དོན་རྟོགས་པས། བྱ་བྱེད་ཀྱི་བློ་ཡལ་བས་བཟོ་བྱའི་ཆོས་ཡལ་ཏེ། མེད་པས་མེད་པ་སངས་པའི་རང་གྲོལ་ཞེས་ཐ་སྙད་ཙམ་བརྗོད་ཀྱང་། གཞི་རྩ་མེད་པའི་རིག་པ་སྟོང་གསལ་རང་མལ་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐལ་འགྱུར་ལས། རང་སེམས་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ། །གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སོང་བ་མེད། །གང་གིས་བཀྲོལ་བ་མེད་པའི་སེམས། །གཞི་ནས་རྫོགས་པས་འགྲོ་འོང་མེད། །བརྟགས་པས་མ་རྙེད་རྒྱུ་མཚན་མེད། །གཞི་རྩ་མེད་པས་སྟོང་གསལ་གནས། །རང་གསལ་གནས་པའི་སེམས་དེ་ནི། །གནད་ཀྱིས་གྲོལ་བས་ཕྱོགས་རིས་མེད། །དུས་ཀྱིས་གྲོལ་བས་ལྟོས་གཞི་མེད། །འབད་མེད་གྲོལ་བས་བརྩོན་འགྲུས་མེད། །གདེང་གིས་གྲོལ་བས་འབད་རྩོལ་མེད། །དེ་ལ་གདེང་གིས་གྲོལ་བར་བཤད། །ཡེ་ནས་གྲོལ་བས་བསྐྱར་གཞི་མེད། །རང་གིས་གྲོལ་བས་གཉེན་པོ་མེད། །ཅེར་གྱིས་གྲོལ་བས་མཐོང་སར་ཡལ། །ཡོངས་སུ་གྲོལ་བས་འབད་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །ཡོངས་གྲོལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་འདི་རིག་པ་རྗེན་པ་ངོས་བཟུང་བའི་དོན་དེའི་ཐོག་ཏུ་འཇོག་དགོས་ཤིང་། དེ་ལྟར་འཇོག་དུས་གནས་ན་གནས་ཐོག་ཏུ་ཕྱམ་གདལ། ཤར་ན་ཤར་ཐོག་གིས་དྭངས་ཕྱེས་ནས་བཞག་པའི་སྐབས་དེར་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་ཟང་ཐལ་དུ་སངས་ནས། བཞག་པ་ཙམ་གྱིས་རང་ས་ནས་གྲོལ་བའི་ལྟ་སྒོམ་ཟད་སར་སྐྱོལ་བའི་དགོངས་པ་དེ་ལ་གསུངས་ཤིང་། དབྱེ་བ་ནི། གནད་ཀྱིས་གྲོལ་བ་དང་གཅིག དུས་ཀྱིས་གྲོལ་བ་དང་གཉིས། འབད་མེད་ཀྱིས་གྲོལ་བ་དང་གསུམ་ནི་མཐའ་གྲོལ་གྱི་དོན་དང་། གདེང་གིས་གྲོལ་བའི་ནང་ལ་མཐའ་གྲོལ་ལས་གཞན་པའི་བཞི་བོ་དང་། ཡོངས་གྲོལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་ནི་གྲོལ་བ་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་དགོངས་པ་བཀྲལ་ཚུལ་ལོ། །རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ལྡོག་ཆོས་ལྔ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡོངས་གྲོལ་གྱི་ཆིངས་ལྔ་དང་། ཡེ་གྲོལ། རང་གྲོལ། ཅེར་གྲོལ་ལ་སོགས་པ་འོག་ནས་ཀྱང་འབྱུང་བ་དང་གཞན་ནས་ཀྱང་ཞུས་མྱོང་བ་ལྟར་རོ།།

༼ཆ དྲུག་པ་ཆོས་མེད་མཁའ་མཉམ་གདལ་བར་ཕུ་ཐག་བཅད་པ།

ད་ནི་ཆོས་མེད་མཁའ་མཉམ་གདལ་བར་ཕུ་ཐག་བཅད་པ་ནི།

མ་གྲོལ་ཡེ་གྲོལ་རང་གྲོལ་ཆོས་མེད་པས།།

ཕྱམ་གཅིག་གཏད་མེད་ལ་བཟླའི་ཆོས་ལས་འདས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་མཉམ་ཡོངས་གྲོལ་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་དེ་ཡང་ལ་བཟླ་བྱའི་ཆོས་དང་། བཟླ་སའི་ཡུལ་དང་། ལ་བཟླ་བའི་མཁན་པོ་མེད་པས། མིང་དོན་གྱི་གཏད་སོ་གང་ཡང་བྱར་མེད་པས། འདིར་འདུག་དང་། མཐའ་སྐྱེལ་སྐྱེལ་སོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། རིག་པ་རང་གྲོལ་ལས། ལྟ་བའི་ཞེ་འདོད་འཛིན་པ་ཡང་། །མཚན་མའི་ཆོས་མེད་རང་སར་གྲོལ། །རང་བྱུང་སྒྲ་ཡི་ཐ་སྙད་ཉིད། །ཡོད་པའི་ཕྱོགས་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས། །ཐ་སྙད་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ལྟ་དང་བྲལ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། སེམས་ལ་ངེས་འབྱུང་གཏན་ལ་འབེབས་པ་མེད། །སྒྲོ་སྐུར་འདས་པས་མན་ངག་ལ་བཟླར་མེད། །ཅེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་པར་འཁོར་འདས་སྤང་ལེན་གྱི་ཆོས་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་གྲོལ་ཞེས་པ་ཡང་བརྡ་བཏགས་ནས་སྨྲོས་པ་ཙམ་ཞིག་ལས་མ་གྲོལ་ཡེ་གྲོལ་རང་གྲོལ་གྱི་ཆོས་མེད་པ་ཡིན་པས་ན། ཐམས་ཅད་ཕྱམ་མཉམ་གཏད་མེད་ལ་བཟླའི་ཆོས་ལས་ཀྱང་འདས་པར་བསྟན་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་མཉམ་ཡོངས་གྲོལ་ཆེན་པོ་རུ་ལ་བཟླ་བྱ། ཟློ་བྱེད། བཟླ་ཡུལ། ཟླ་བའི་མཁན་པོ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་གཉིས་ལས་མ་འདས་ཕྱིར། ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་དོན་གྱི་གཏད་སོ་དང་སྐྱེལ་སོའི་རྣམ་གཞག་མེད་པའོ་ཞེས་ཆོས་མེད་མཁའ་མཉམ་ཡངས་པར་ཕུ་ཐག་བཅད་པའོ།།

༼ཅ༽ལྔ་བ་མ་བྱས་དོན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པར་དོན་བསྡུ་བ།

མ་བྱས་དོན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པར་དོན་བསྡུ་བ་ནི།

ཀློང་ཡངས་ཀློང་ཡངས་ཀློང་ཆེན་ཡངས་པའི་ངང་།།

ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀློང་གསལ་ཀློང་འབྱམས་པས།།

ཀློང་གཅིག་གཉིས་མེད་བདེ་ཀློང་འཁྱིལ་བ་ནི།།

སྣ་ཚོགས་རང་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་ཟད་སར་ཕྱིན།།

མི་འགྱུར་ལྷུན་གྲུབ་འདུན་མ་ལེགས་པའི་རྩེ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕྱི་སྣང་བའི་ཀློང་གཞི་མེད་ཡེ་སྟོང་ཆེན་པོར་ཡངས་པ་དང་། ནང་འགྱུ་བའི་ཀློང་རང་སངས་རྗེས་མེད་ཆེན་པོར་ཡངས་པ་དང་། གསང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་ཟང་ཐལ་རྗེན་པར་ཡངས་པ་གསུམ་མ་བྱས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གནས་པ་ཉིད། ཐེག་པ་མཆོག་གི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀྱིས་རང་གསལ་རྗེན་པར་རྟོགས་ཏེ། མ་སྤངས་པར་འཁོར་བ་ཀ་ནས་དག་པ་དང་། མ་བསྒྲུབས་པར་འདས་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཀློང་འབྱམས་གདལ་ཡངས་ཆེན་པོར་ཤར་བས། འཁོར་འདས་རིག་པའི་ཀློང་གཅིག་ཏུ་ངོ་བོ་གཉིས་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་བདེ་ཀློང་འཁྱིལ་བ་ནི། སྣ་ཚོགས་ཆོས་ཉིད་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲོལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཁོ་བོ་དགོངས་པ་བློ་འདས་ཀྱི་ཆོས་སྐུར་སླེབ་པས། ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་ས་ལ་རྟོགས་པ་ཚད་དུ་ཕྱིན་པས། ད་རེས་ཀྱི་མི་ཚེ་འདི་ལ་ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་གཏན་སྲིད་ཟིན་པས་འདུན་མ་ལེགས་པའི་རྩེ་མོར་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཡི། །དོན་ཀུན་བློ་ཡི་དཀྱིལ་དུ་ཚུད། །མི་སྣང་ཡུལ་མེད་རྟོག་པ་ཡང་། །མ་བཅད་རང་ས་ཉིད་དུ་ཆོད། །འཁྲུལ་མ་མྱོང་བའི་མ་རིག་རྩད། །མ་བརྟགས་ཡེ་ནས་ཆོད་ནས་འདུག །ཅེས་པ་དེའི་ཕྱིར། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། འདི་ལྟར་ཟིན་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི། །སངས་རྒྱས་པས་ཀྱང་སྔར་སངས་རྒྱས། །རིག་སྔགས་ཀུན་གྱི་གཙོ་བོར་འགྱུར། །དཔལ་ལྡན་ཚོགས་ཀྱི་བདག་པོ་ཞེས། །ཧེ་རུ་ཀ་ཡི་དབང་རྣམས་རྫོགས། །ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར། །མི་དེ་ངན་སོང་གསུམ་འདའ་ཞེས། །འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །འདི་ལ་ལུང་ནི་བསྟན་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །འདི་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་དང་སྦྱར་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། ཀློང་ཡངས་ཀློང་ཡངས་ཀློང་ཆེན་ཡངས་པའི་ངང་། །ཞེས་པའི་ཀློང་ཡངས་དང་པོ་དེས་ཅི་ཞིག་བསྟན་ན། ཕྱི་སྣང་བའི་ཀློང་། གཞི་མེད་ཡེ་སྟོང་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་རྫོགས་ཆེན་སེམས་སྡེའི་རིག་སྟོང་ཀ་དག་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་ངང་དུ་བཞག་པས་སྣོད་བཅུད་སྣང་སྲིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་བརྗོད་བྲལ་ཆོས་སྐུར་ཐག་ཆོད་པར་བསྟན་པ་དང་། ཀློང་ཡངས་གཉིས་པས་ནི་ནང་འགྱུ་བའི་ཀློང་རང་སངས་རྗེས་མེད་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ཀློང་སྡེའི་ཡེ་གྲོལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོའི་ཀློང་ཡངས་པར་འདུས་པའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་བསྡུས་པའོ། །ཀློང་ཡངས་གསུམ་པས་ནི། གསང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་། ཟང་ཐལ་ཡངས་པ་རྗེན་པར་བསྟན་པས་མན་ངག་སྡེ་ཡི་འཁོར་འདས་སྤང་བླང་བྲལ་བའི་ཡིན་ལུགས་གནད་ཐོག་ལ་ཕེབས་ནས་གནས་ལུགས་རང་གསལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་མངོན་སུམ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འོད་གསལ་ལས་མི་གཡོ་བའི་དོན་བསྟན་པ་སྟེ། ཚིག་རྐང་དང་པོ་དེ་ཡིས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་བཞིའི་ནང་གི་གཞི་ལྟ་བས་གཏན་ལ་འབེབས་ཚུལ་དེ་བསྟན་པ་དང་། ཚིག་རྐང་གཉིས་པ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀློང་གསལ་ཀློང་འབྱམས་པས། །ཞེས་པའི་ཀློང་ཆེན་གྱིས་ཀ་དག་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། རབ་འབྱམས་ཀྱིས་ལྷུན་གྲུབ་སྣང་བའི་འོད་གསལ་གཉིས་ཀ་རིམ་གྱིས་བསྟན་ནས། ཀློང་གསལ་ཀློང་འབྱམས་ཀྱིས་རང་གསལ་རྗེན་པ་སྟོང་བཞིན་སྣང་ལ་སྣང་བཞིན་སྟོང་པའི་མ་སྤངས་ཀྱང་འཁོར་བ་ཀ་ནས་དག མ་བསྒྲུབས་ཀྱང་འདས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ། རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་འབྱམས་ཤིང་ཕྱམ་གདལ་བས་ན་ལམ་སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་བསྟན་པའོ། །ཚིག་རྐང་གསུམ་པ་ཀློང་གཅིག་གཉིས་མེད་བདེ་ཀློང་འཁྱིལ་བ་ནི་ཞེས་པ་འདིས། འཁོར་འདས་རིག་པའི་ཀློང་བདེ་སྟོང་གཅིག་ལ་འཆར་བ་བདེ་བའི་ཀློང་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ་བ་ཟང་ཐལ་ཆོས་ཉིད་རྗེན་པ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ལྟར་དག་པས་ན། སྤྱོད་པ་རེ་དོགས་བྲལ་བ་ཡིས་བོགས་དབྱུང་ཚུལ་བསྟན་ནས། ཚིག་རྐང་བཞི་བ་སྣ་ཚོགས་རང་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་ཟད་སར་ཕྱིན་ཞེས་པའི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་དེ་དང་། ཚིག་རྐང་ལྔ་བ་མི་འགྱུར་ལྷུན་གྲུབ་འདུན་མ་ལེགས་པའི་རྩེ་ཞེས་པའི་ཚིག་རྐང་རྗེས་མ་འདིས་དགོངས་པ་བློ་འདས་ཆོས་ཟད་མི་འགྱུར་གདོད་མའི་རྒྱལ་ས་ལ་གཏན་སྲིད་ཟིན་ནས། འདུན་མ་ལེགས་པའི་རྩེ་མོར་གྲུབ་པའི་སྤང་ཐོབ་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་དང་། དེ་ནས་མ་བྱས་དོན་འགྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ལུང་གི་ཁུངས་དང་བཅས་པས་བསྟན་པའོ།།

༼ཆ༽དྲུག་པ་ལེའུའི་དོན་བསྡུ་བ་བདག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྐལ་ལྡན་རྣམས་ལ་གདམས་པ།

བདག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྐལ་ལྡན་ལ་གདམས་པ་ནི།

བདག་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་འགྲོ་རྣམས་ཀྱང་།།

འདི་བཞིན་ཡེ་འབྱམས་ཀློང་ཆེན་གཅིག་ཏུ་དྲིལ།།

ཀུན་བཟང་ས་ལ་གཏན་སྲིད་ཟིན་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་གི་སྐལ་པ་དང་མཚུངས་པར་རྗེས་སུ་སློབ་པའི་སློབ་མ་རྣམས་དང་། ཕྱི་རབས་ནས་ཕྱི་རབས་སུ་ལམ་འདི་ལ་ཞུགས་པའི་སྐལ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱར་མེད་ཡེ་ཟིན་གྱི་དགོངས་པ་ལ་ཀློང་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ཏེ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་སྤྱིའི་ཆ་རྐྱེན་དུ་ལུང་དང་། མན་ངག་དང་། ཁོ་བོས་བྱས་པའི་ཡི་གེ་དག་ལ་བལྟ་ཞིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱིས་ཤིག་དང་། ཆོས་ཉིད་རྒྱལ་པོའི་ས་ལ་གཏན་སྲིད་ཟིན་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་རང་ལས་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་བདག་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐལ་བ་དང་མཚུངས་པར་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་རིག་འཛིན་བླ་མ་ཀུ་མཱ་ར་ཛ་ལ་བསྟེན་པ་ལྟར་དུ་ཁོང་གི་རྗེས་སུ་སློབ་པའི་སློབ་མ་རྣམས་དང་། དེ་དག་གི་ཡང་སློབ་དང་ཆོས་བརྒྱུད་འཛིན་པ། ཕྱི་རབས་ནས་ཕྱི་རབས་སུ་ཐེག་པ་ཀུན་གྱི་རྩེ་རྒྱལ་བྱར་མེད་འབྲས་བུའི་ཐེག་པའི་ལམ་འདི་ལ་ཞུགས་པའི་སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་མི་དམན་པའི་ལས་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཆོས་འདིར་སྤྱོད་པའི་སྐལ་པ་བཟང་པོ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱར་མེད་ཡེ་ཟིན་གྱི་དགོངས་པ་ཟང་ཐལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ལ་ཀློང་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ཏེ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་སྤྱིའི་ཆ་རྐྱེན་དུ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་དང་། ལུང་དང་། མན་ངག་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཁོ་བོས་བྱས་པའི་ཡི་གེ་ཡང་ཏིག་རྣམ་གཉིས། མཛོད་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་བདུན། ངལ་གསོ་སྐོར་གསུམ་། རང་གྲོལ་སྐོར་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་བལྟ་ཞིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱིས་ཤིག་དང་། ཁོང་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉིད་རྒྱལ་པོའི་ས་ལ་གཏན་སྲིད་ཟིན་ནས། བསྐལ་མང་བགྲང་བའི་ངལ་བ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཚེ་འདིའི་ཐོག་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་རང་ལས་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་ལམ་འདིར་འཇུག་ཅིང་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །ད་ལྟ་ཉིད་ནས་རྒྱལ་བའི་ས་ལ་གནས། །ཞེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། འདི་ལ་གོམས་པའི་སྐལ་པ་ཅན། །རྟོག་པ་མེད་པའི་སྐུ་བཟུང་སྟེ། །ང་ཡི་ཐུགས་རྗེའི་འོད་བཟུང་ནས། །འདི་དང་ང་ཉིད་སྐལ་པ་མཉམ། །ང་ཡི་དཀྱིལ་དང་འཁོར་ཡང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །སླར་ཡང་ནན་གྱིས་གདམས་པ་ནི་ལེའུའི་གནས་དགུ་བ་འདི་ན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་ཉམས་ལེན་དང་། གྲུབ་པའི་མཛོད་དང་། གནད་དང་། ཆིངས་མང་དུ་བཞུགས་པས་ལེགས་པར་བལྟ་ཞིང་བསམ་པ་དང་། རང་གི་རྒྱུད་དང་མན་ངག་ལ་འདྲིས་པར་བྱ་བ་ནི་ཁོ་བོའི་རྗེས་སུ་གདམས་པ་ཟབ་མོའོ། །ལེའུའི་མཚན་བསྟན་པས་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་དུ་ལ་བཟླ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། ལེའུ་དགུ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།ལེའུ་དགུ་བ་ཞུས་གྲུབ་པའོ།། །།

ལེའུ་བཅུ་བ་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བར་བསྟན་པའི་འགྲེལ་པ།

ལེའུ་བཅུ་བ་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བར་བསྟན་པས་ནི་དགོངས་པ་རྣལ་བཞག་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལ་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པ་དང་གཅིག མདོ་ཆིངས་ངེས་པས་འགག་བསྡམ་པ་དང་གཉིས། ཤན་འབྱེད་ཀྱིི་འཕྱོང་གིས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་དང་གསུམ། དེ་དག་གི་དོན་རྒྱུ་འབྲས་བྱ་བཙལ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བསྡུ་བ་དང་བཞི་ལས།

༼ཀ༽དང་པོ་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པ།

དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ངོ་བོ་སྤྱིར་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་བླང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་དང་། དེ་དག་གི་དོན་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་བསྡུ་བ་དང་གསུམ་ལས།

༼ཀ དང་པོ་ངོ་བོ་སྤྱིར་གཏན་ལ་དབབ་པ།

དེ་ལྟར་གནས་ལུགས་རིག་པར་ལ་བཟླས་པ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པ་ལས། ངོ་བོ་སྤྱིར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི།

རང་བཞིན་གདོད་ནས་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས།།

བཏང་གཞག་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ།།

བཙལ་བས་མི་འགྲུབ་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའི་ཀློང་།།

རང་བཞིན་བཞག་པས་འོད་གསལ་ཉི་ཟླ་འཆར།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་རིག་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་པ་ཉིད་བཏང་གཞག་མེད་པར་རང་བབས་སུ་བཞག་པས་འོད་གསལ་རང་ཆས་སུ་གནས་པ་ནི་འདིའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཏེ། སྐབས་འདིར་འབྲེལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ། ཉམས་སུ་བླང་བར་གདམས་པ། བསམ་གཏན་དང་བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར། ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་བླང་བ་དངོས་དང་གསུམ་ལས། ཞེས་པ་སྟེ་དེ་ལ་རིག་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་པ་ཉིད་བཏང་གཞག་མེད་པར་རང་བབས་སུ་བཞག་པས་འོད་གསལ་རང་ཆས་སུ་གནས་པ་དགོངས་པ་རྣལ་བཞག་ཆེན་པོ་ནི་འདིའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཏེ་བསྟན་དོན་དགོངས་པའི་མཐིལ་ཡིན་པས་ན། སྐབས་འདིར་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པའི་འབྲེལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ། ཉམས་སུ་བླང་བར་གདམས་པ་དང་གཅིག བསམ་གཏན་དང་བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར་དང་གཉིས། ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་བླང་བ་དངོས་དང་གསུམ་ཞེས་གོང་མ་གཉིས་འགྲེལ་བས་བཀྲལ་ནས། གསུམ་པ་གོང་གི་ས་བཅད་གཉིས་པ་དང་གོ་གཅིག་གིས་བསྟན་པ་ལས། དེའི་དང་པོ་ནི། ཉམས་སུ་བླང་དགོས་ཏེ་འཁོར་འདས་ཀྱི་སོ་མཚམས་ད་རེས་འབྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་བརྩོན་པས་ཉམས་སུ་བླངས་ན་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་ལ། མ་བླངས་ན་ངོ་སྤྲོད་རེ་ཐོབ་པ་དང་། དལ་ཁོམ་རེས་འགའ་ཆོས་ལ་བརྩིས་པས་དགོས་པའི་དུས་སུ་མི་ཕན་པ་དང་། མ་བསྒོམས་ན་གཏན་དུ་འཁོར་བར་འཁྱམས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། མ་བསྒོམས་པ་ཡི་སྐྱོན་ཉིད་ནི། །འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད་མངོན་སྣང་བས། །བདག་དང་གཞན་ཏེ་ཡུལ་ཤེས་དང་། །ཚིག་དང་བཅས་ཏེ་ལྟ་བ་དང་། །དམིགས་དང་བཅས་པའི་ཡུལ་དག་དང་། །ཉོན་མོངས་བདག་ཏུ་འཆིང་བར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ལམ་ཡང་སྟོར་བ་དང་། །འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་མ་ཤེས་དང་། །ཆོས་ཀུན་མཉམ་པའི་གཞི་མེད་དང་། །རང་རིག་ཁམས་གསུམ་བཅིངས་པ་དང་། །རྟོག་དང་བཅས་པས་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། ཐུན་མོང་གི་ཐེག་པ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་སྟེ། ཕལ་པོ་ཆེ་ལས། ཇི་ལྟར་འོན་པ་རོལ་མོ་མཁན། །གཞན་དག་དེ་ཡིས་དགའ་བྱེད་ཀྱང་། །རང་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མི་ཐོས་ལྟར། །མ་བསྒོམས་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ། །ཇི་ལྟར་མཉེན་པ་མཁས་པ་ཞིག །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྒྲོལ་བྱེད་ཀྱང་། །རང་ཉིད་དེ་ན་འཆི་བ་ལྟར། །མ་བསྒོམས་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ། །ཇི་ལྟར་སྐོམ་པས་གདུངས་པ་དག །ཆུ་ནི་མཐོང་དང་ཐོས་པ་ཡིས། །སྐོམ་པའི་གདུང་བ་མི་སེལ་ལྟར། །མ་བསྒོམས་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ། །ཞེས་པ་དང་། མཛོད་ལས། བྲལ་བའི་དོན་དུ་བསྒོམ་གཙོའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །སྤྱིར་ན་དུས་དང་རྣམ་པ་རྒྱུན་དྲུག་ལ་བློ་སྦྱོང་གིས་བློ་སྦྱོང་བ་འདི་དང་འབྲལ་མི་རུང་བའི་ཚུལ་ཆོས་དུང་ནམ་བུས་ལ་བཤད་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་རྫོགས་ཆེན་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་རྩ་བའི་ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་ཁྲིད་རྒྱུན་གྱི་སྲོལ་དེ་ཡང་སྔོན་འགྲོ་དང་དངོས་གཞིའི་རིམ་པ་ཕྱེས་ནས། དང་པོ་ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོའི་འཇུག་སྒོ་དང་པོ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་སོགས་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ད་རེས་ཀྱི་ལུས་རྟེན་འདིའི་སྟེང་ནས་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་འགྲུབ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་པ་དང་། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་གོ་མ་ལོག་པའི་ཐོག་ནས་ཐོས་དོན་བསམ། བསམ་དོན་སྒོམ་པར་དྲིལ་དགོས་པ་ནི་ལུགས་འདིིའི་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་འདི་དག་གི་ནང་དོན་ལྟར་དུ། རང་གཞན་ཀུན་གྱིས་ངེས་དང་ངེས་བཞིན་པ་ཡིན་ཡང་། ཡང་བསྐྱར་དུ་གདམས་ཟབ་ཀྱི་མན་ངག མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་ཉིང་ཁུ། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཀློང་ཆེན་པ་ཞལ་དངོས་སུ་མཇལ་བ་དང་རྣམ་དབྱེར་མ་མཆིས་པའི་གསུང་གི་བདུད་རྩིའི་ཞལ་ཆབ་ཕྱི་རབས་གདུལ་བྱའི་དོན་ལ་བརྩེ་བས་བཞག་པའི་གསུང་འདི་དག་མཇལ་དུས། གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་ངེས་ཤེས་འདྲོངས་ཤིང་ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས། གདམས་པ་ཟབ་མོ་འདི་འདྲ་རང་ལག་ལ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་མ་བླངས་ན་སྙིང་མེད་ལས་ཀྱང་སྙིང་མེད་རེད་སྙམ་པ་ནི་མི་ཡོང་ཐབས་མེད་ཡིན་ལ། འདི་ནས་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་ཏེ་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་སོ་མཚམས་ད་རེས་འབྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་གཉིས་ལས་མི་དགོས་པར་འདུག་སྟེ། ཚིག་དེ་གཉིས་ཀ་གོ་བ་ཙམ་གྱིས་ཨ་ཁས་ང་ལོ་དུ་ལ་ལོན་འདུག་ངས་འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་ཤར་ནས་མི་ལུས་ཤིག་བླངས་དང་ཚུན་ཆད་ནས་ད་ཡི་བར་གྱི་དེ་འདྲའི་ལོ་ཟླ་མང་པོའི་དུས་ཡུན་ལ་ཅི་ཞིག་བྱས་པར་འདུག འཁོར་འདས་གཉིས་ཀའི་སོ་མཚམས་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་གཏད་སོ་ཅི་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་སྙམ་དུས། རེ་བཞག་ཆེན་པོ་དོན་ལ་ཡོད་པའི་ཕོ་རབ་རེ་རེ་གཉིས་རེ་ཙམ་ལས། དུས་སྙིགས་མའི་ཁ་ཆོས་མ་གཏོགས་དོན་ཆོས་མེད་པའི་ང་ཚོ་འདྲ་འདྲ་མང་ཆེ་བ་དག་ཚིག་འདི་ཁེ་རུ་མ་འདིས་ཡར་ལང་རྒྱུ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། འཁོར་འདས་གཉིས་ཀའི་སོ་མཚམས་ཕྱི་ཞིག་ནས་འབྱེད་རྒྱུ་མེད་པར་ནང་རང་གི་སེམས་ཐོག་ནས་འབྱེད་དགོས། དེས་ན་བརྩོན་པས་དམ་ཆོས་ཉམས་སུ་བླངས་ན་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཐུབ་ཅིང་། དེ་མ་བླངས་དུས་ངོ་སྤྲོད་རེ་ཐོབ་པ་ཙམ་དང་། ཁོམ་དུས་ཤིག་ལ་བསྒྲུབ་དགོས་སྙམ་པ་དང་། སྒྲུབ་མདོག་མདོག་བྱེད་པ་དག་ནི་དགོས་པའི་དུས་ལ་ཐོན་དུས་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་དང་། ཆོས་ལ་བརྩོན་པ་ཞེས་པ་དེ་ཡང་མ་བསྒོམས་ན་འགྲུབ་པ་མེད་པར་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་དང་བཅས་པས་བསྟན་པའོ། །དེ་སྔོན་ཉི་མ་ཡན་ཆད་ཀྱི་རང་རང་སོ་སོའི་མི་ཚེའི་བྱ་བ་ཕྱོགས་བསྡོམས་བྱས་ན། ཆོས་མེད་ཀླ་ཀློའི་ས་ཆ་དུད་འགྲོའི་ལུས་རྟེན་ཞིག་བླངས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་ས་ལ་མ་སྐྱེས་ཤིང་། སྐྱེ་བ་ལེན་ས་ཆོས་ལྡན་གྱི་ས་ཆ་ལ་སྐྱེས་པས་མ་ཚད། དམ་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་རང་དབང་གིས་འཇུག་པའི་བགོ་སྐལ་ཐོབ་པའི་ཚུལ་ལ་བསམ་བློ་རེ་བཏང་ན། ལྷ་བས་ལྷག་པའི་མི་ལུས་ཆོས་དང་ལྡན་པ་བླངས་པའི་ཐ་སྙད་འཇུག་རུང་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་ཆོས་ལ་རང་དབང་གིས་དངོས་སུ་སྤྱོད་ཆོག་པ་མ་ཟད། ཆོས་ཀྱང་འདྲ་འདྲའི་ནང་གི་མི་འདྲ་བའི་ཟབ་ཆོས་མྱུར་ལམ་དང་འདི་ལྟ་བུ་དང་འཕྲད་ཡོད་ཀྱང་། དེ་སྔོན་ཉན་མདོག་བྱས་པ་དང་། ཡང་བཤད་ཡང་ཟེར་བྱེད་མདོག་བྱས་པ་དང་། ཁ་ཏོན་དགེ་སྦྱོར་རེ་བྱེད་མདོག་བྱས་པ་དེ་དག་གནད་ཐོག་ངོ་མ་ཞིག་ལ་འཁེལ་བ། རང་བློ་རང་ལ་ཁེལ་ཆོག་པ་ཞིག་ནི་དཀའ་བའི་ཚད་དུ་ཕྱིན་འདུག་པས། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་རང་རྒྱུགས་རང་ལ་འཕྲོད་པ་ཞིག་བྱུང་མི་འདུག་ན། འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་དགེ་སྦྱོར་ཞིག་ཏུ་ག་ལ་འགྲོ། མདོར་ན་ཅི་ཙམ་ཉན། ཅི་ཙམ་བཤད། ཅི་ཙམ་བརྩད། ཅི་ཙམ་འདོན། གཟུངས་སྔགས་བཟླ་བ་དུང་ཕྱུར་དུ་མ་རུ་ལོངས་པ་དང་། ཕྱག་སྐོར་སྒྲིབ་སྦྱོང་ཡང་དེ་དང་དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ནས་མི་ཚེ་ཆོས་ལ་བསྒྲིལ་ཡོད་བསམས་ཀྱང་། མ་བསྒོམས་ཚེ་དེ་དག་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་ཆེར་མེད་པ་ཡིན། ཕན་པ་ཆེར་མེད་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཅེ་ན། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་མ་བསྒོམས་ན་གཏན་དུ་འཁོར་བར་འཁྱམ་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒྱུ་མཚན་གཉིས་བཀོད་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། དང་པོ་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ན། འཁོར་འདས་ཀྱི་སོ་མཚམས་ད་རེས་འབྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་བཀོད་ནས། ད་རེས་མ་འགྲུབ་དུས་ཕྱིན་ཆད་དཀའ་བའི་ཚུལ་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན། གཉིས་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་ནས་བསྒོམ་དགོས། དེ་ཅིིའི་ཕྱིར་ན། མ་བསྒོམས་ན་གཏན་དུ་འཁོར་བར་འཁྱམ་ཉེན་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་བཀོད་པ་ཡིན་པས་སྒོམ་གྱི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་གཏང་དགོས་པ་ཡིན། རང་རེ་ལ་མཚོན་ན་ང་རྐྱང་པས་འདི་ནས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཁྲིད་བཤད་ནས་ད་ལོ་མི་ལོ་བཅུ་གཅིག་ལ་ཟིན་ཅིང་། རང་གཞན་གཉིས་ཀས་སྒོམ་བརྒྱབ་པ་རེད། སྒོམ་ཡང་དག་ཏུ་སོང་ཡོད་མེད་མན་ངག་ཟབ་མོའི་གདམས་པའི་ཐིག་ཚད་དང་བསྡུར་ནས་གཤིབ་ཡོང་ན་ཤེས་པ་ལས་གཞན་གྱིས་ཤེས་ཐབས་མེད་པ་ཡིན། བསམ་གཏན་དང་བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ། ཐུན་མོང་གི་ཐེག་པ་སྤྱི་དང་། འདིའི་ཡང་སྐལ་དམན་འཁྲིད་པའི་ཐབས་སུ་དམིགས་པའི་རིམ་པ་དུ་མ་གསུངས་ཏེ། བསྡུ་ན་དམིགས་པ་རྟེན་ཅན་དང་། རྟེན་མེད་གཉིས་སུ་བསྒོམ་ཐམས་ཅད་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅན་ནི་ཕྱི་སྣང་བའི་ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་ལ་སོགས་པ་གང་རུང་ལ་སེམས་མ་ཡེངས་པར་འཛིན་པ་སྟེ། ལྷའི་སྐུ་དང་། ཕྱག་མཚན་དང་། ཤིང་བུ་རྡེའུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པའོ། །རྟེན་མེད་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ། སྣང་བཅས་རྩ་རླུང་གི་ཐིག་ལེའི་དམིགས་པ་སོ་སོ་བ་ལ་སེམས་བཟུང་ནས་མི་རྟོག་པ་འདོད་པ་སྟེ། ཡི་གེ་དང་། འོད་ཀྱི་གོང་བུ་དང་། རྩའི་འཁོར་ལོ་དང་། གཏུམ་མོའི་མེ་དམིགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རིམ་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པའོ། །སྣང་མེད་ནི་ལུས་སྐྱིལ་ཀྲུང་ལ་སོགས་པ་བཅས་ཏེ། སེམས་གང་ཡང་མི་རྟོག་པའི་ངང་ལ་ཧ་རེ་མ་ཡེངས་པར་གཏོད་པའོ། །འདི་ཡང་སྟོང་སངས་ཀྱི་ངང་མི་རྟོག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་དམིགས་པ་ལ་རྟོག་བཅས་རྟོག་མེད་གཉིས་སུ་འདུས་པར་བཤད་པ་དེར་དེ་འདུས་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་གཏད་སོ་གཅིག་གི་ངང་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་སེམས་གནས། དགོས་པ་དེ་ཉིད་བརྟན་པས་འབྲས་བུ་རེ་བ། བྱེད་ལས་གཟུང་འཛིན་འགོག་པར་འདོད་པ་དེ། ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ། ཐུན་མོང་གི་ཐེག་པ་སྤྱིའི་བསྒོམ་ཚུལ་དང་། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་སྐབས་སུ་ཡང་སྐལ་དམན་འཁྲིད་པའི་ཐབས་སུ་དམིགས་པའི་རིམ་པ་དུ་མ་ཐེག་མཆོག་མཛོད་ཀྱིི་ནང་ནས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་གསུངས་ཏེ། བསྡུ་ན་དམིགས་པ་རྟེན་ཅན་དང་། རྟེན་མེད་གཉིས་སུ་བསྒོམ་ཐམས་ཅད་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ནང་གི་རྟེན་ཅན་ནི་ཕྱི་སྣང་བའི་ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་ཡུལ་གང་རུང་ཞིག་ལ་སེམས་གཏད་ནས་སེམས་མ་ཡེངས་པར་འཛིན་པ་སྟེ། ལྷའི་སྐུ་དང་། ཕྱག་མཚན་དང་། ཤིང་བུ་རྡེའུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པ་ཐུན་མོང་གི་རྫོགས་རིམ་དམིགས་གཏད་ཅན་ལྟ་བུ་དང་། རྟེན་མེད་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་སྣང་བཅས་སྣང་མེད་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ཆོག་པ་ཡིན། སྣང་བཅས་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་དམིགས་པ་སོ་སོ་བ་ལ་སེམས་བཟུང་ནས་མི་རྟོག་པ་འདོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་ནང་གསེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡི་གེ་དང་། འོད་ཀྱི་གོང་བུ་དང་། རྩའི་འཁོར་ལོ་དང་། གཏུམ་མོའི་མེ་དམིགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རིམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་ལ་སེམས་འཛིན་པའོ། །སྣང་མེད་ནི་ལུས་སྐྱིལ་ཀྲུང་ལ་སོགས་པ་རྣམ་སྣང་ཆོས་བདུན་གྱི་བཞུགས་སྟངས་ཀྱིས་སེམས་གང་ཡང་མི་རྟོག་པའི་ངང་ལ་ཧ་རེ་མ་ཡེངས་པར་གཏོད་པའོ། །འདི་ཡང་སྟོང་སངས་ཀྱི་ངང་མི་རྟོག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་དམིགས་པ་ལ་རྟོག་བཅས་རྟོག་མེད་གཉིས་སུ་འདུས་པར་བཤད་པ་དེར་སྣང་བཅས་དང་སྣང་མེད་ཀྱི་སྒོམ་དེར་གནད་དུ་འདུས་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་གཏད་སོ་གཅིག་གི་ངང་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྒོམ་གྱི་ངོ་བོ་སེམས་གནས་དང་། སྒོམ་པའི་དགོས་པ་དེ་ཉིད་བརྟན་པས་འབྲས་བུ་རེ་བ། བསྒོམས་ནས་གོམས་པར་གྱུར་པའི་བྱེད་ལས་གཟུང་འཛིན་འགོག་པར་འདོད་པ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། བསྒོམ་པ་ཞེས་ནི་སེམས་གནས་ལ། །འགྱུ་བ་ཕྱི་ནང་གཅོད་པ་སྟེ། །གཟུང་དང་འཛིན་པ་འགག་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། ཡང་། དེ་ཉིད་ལས། རྩ་དང་རླུང་དང་ཐིག་ལེ་དང་། །ལུས་གནད་དམིགས་དང་སྟོང་པ་ནི། །སྒོམ་པ་ཞེས་ནི་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་ནི་གཟུང་འཛིན་འགོག་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་ཡུལ་དུ་གཟུང་བ་དང་། བློ་དེ་འཛིན་པར་སོང་བས། ཆོས་ཟབ་མོའི་ནང་དུ་འཇུག་པའི་ཐབས་ལས། ཟབ་མོ་དངོས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནས་བསམ་གཏན་སྒོམ་པའི་མཆོག་དམན་གྱི་ཁྱད་པར་འབྱེད་པའི་འབྱེད་ཆོས་བསྟན་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། སྤྱིར་ན་བསམ་གཏན་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་ཀྱི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་མཉམ་བཞག་སྤྱི་དང་། མ་ཡེངས་པར་གནས་པའི་ཆ་ལ་འཇུག་དུས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་ལ། སྒོམ་ཞེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་མཆོག་ཕལ་མང་པོ་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་པ་དང་། འདིར་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཐུན་མིན་གྱི་རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གསུངས་པ་ནི། སྒོམ་པ་ཕལ་དང་ཁྱད་པར་ཆེ་བ་ཡིན་པས་ན་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་དུ་བསྣུན་པའི་སྐབས་སུ། ཐོག་མར་གང་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ལ། རྟེན་ཅན་ཕྱིའི་ཡུལ་ལ་གཏད་ནས་སེམས་འཛིན་པ་འདི་དག་ནི་ཐུན་མོང་ཐེག་པའི་ཉན་རང་གི་སྐབས་ནས་བསྒོམ་དུ་ཡོད་པའི་ཀེང་རུས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་། དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་དང་། ཟད་པ་ཡི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་། རྟེན་མེད་ནི་མི་རྟོག་རྩེ་གཅིག་ལ་བཞག་ནས་བསམ་གཟུགས་དང་འགོག་སྙོམས་སྒོམ་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་སུ་ཡང་སྣང་བ་ཡུལ་གྱི་བློ་ཅན་ལམ་རིམ་གྱིས་པ་ལ་སྣང་བཅས་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་འཇུ་འདུལ་ལ་སོགས་པ་དང་། སྣང་མེད་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་འཛིན་སྒོམ་ཚུལ་དེ་ཡང་དབང་པོའི་རིམ་པ་ལྟར་དུ་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། སྒོམ་སེམས་གནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟབ་མོའི་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཙམ་ཞིག་ལས་ཟབ་མོའི་ལམ་དངོས་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བསམ་གཏན་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། བསམ་གཏན་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཏེ། མེ་ཡིན་ཕན་ཆད་ཚ་བ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པའམ། ཆུ་ལ་གཤེར་བ་རང་བབས་སུ་ཡོད་པ་ལྟར། རིག་པ་ལ་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཡོད་པས། རིག་པ་ངོ་འཕྲོད་ཕན་ཆད་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པས་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་ཆེད་ཀར་མ་བསྒྲུབས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་འཆར་ཞིང་། བར་དོ་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་བསམ་གཏན་འཆར་བ་དེ་རིག་པ་ལ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་ཤར་བ་ལྟར། འདིར་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རིག་པ་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཏེ། མེ་ཡིན་ཕན་ཆད་ཚ་བ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པའམ། ཆུ་ཡིན་ཕན་ཆད་དེ་ལ་གཤེར་བ་རང་བབས་སུ་ཡོད་པ་ལྟར། རིག་པ་ལ་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཡོད་པས། རིག་པ་ངོ་འཕྲོད་ཡོད་ཕན་ཆད་དེའི་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་ཡིན་པས་ན་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་ཆེད་དུ་མ་བསྒྲུབས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་འཆར་ཞིང་། བར་དོར་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་བསམ་གཏན་འཆར་བ་དེ་རིག་པ་ལ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་དེ་ཤར་ཡོང་བ་ཡིན་པ་ལྟར་འདིར་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །མདོར་ན་གོང་ནས་གསུངས་པའི་རྟེན་བཅས་དང་རྟེན་མེད། སྣང་བཅས་དང་སྣང་མེད། རྟོག་བཅས་དང་རྟོག་མེད་ལ་སོགས་པའི་འོག་མའི་སྒོམ་ཐམས་ཅད་འདིའི་ཟབ་མོའི་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་དང་ཐབས་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ལས་དངོས་མིན་པ་ནི་རིག་པ་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཞེས་པས་ཀྱང་གོ་སྟེ། སྔགས་ཐུན་མོང་གི་རྫོགས་རིམ་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་ཉམས་ལེན། མི་རྟོག་པས་ཐབས་བྱས་པའམ། བདེ་བས་ཐབས་བྱས་པའམ། གསལ་བས་ཐབས་བྱས་པའམ། མདོར་ན་ལམ་གང་ལ་བརྟེན་ཡང་དམིགས་ཡུལ་དངོས་ནི་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་ཆེད་ཡིན་ཞིང་། དེ་དག་ནི་ཐབས་སམ་ལམ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་ཞེན་དང་གོལ་ཤོར་ནོར་བའི་ལམ་སྐྱོན་འབྱུང་བ་ཡིན། རིག་པ་ངོ་འཕྲོད་དེ་དེའི་ངང་ལ་རིག་ངོ་རྗེན་པ་ལྷང་ལ་བུད་པ་དེ་སྐྱོང་བའི་གནས་སྐབས་ན། རིག་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་གོལ་ས་དང་ནོར་ས་དང་ཤོར་ས་མེད་ཅིང་། བར་དོའི་སྐབས་སུ་བསམ་གཏན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འཆར་བ་དེ་ཡང་རིག་པ་ལ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཡོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སེམས་དང་རིག་པའི་ཤན་འབྱེད་གསུངས་པ་ནི། སེམས་ལམ་དུ་བྱས་ཕན་ཆད་སེམས་གནས་བསྒོམ་པའི་ཉམས་རྩོལ་བ་བྱས་ན་ཡོད་ལ་བཞག་ན་ཞིག་འགྲོ་བ་སྟེ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ལམ་དུ་བྱས་ཕན་ཆད་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་ལ་གནས་པས། ཡོན་ཏན་ངང་གིས་སྐྱེས་པ་དེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲལ་མི་སྲིད་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རྩོལ་བཅས་དང་རྩོལ་མེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པས་མི་འདྲ་ཞིང་། སེམས་གནས་བསྒོམས་པའི་ཉམས་རྩོལ་བ་ཅན་དེ་རྩོལ་བ་ཡོད་ཚེ་ཡོད་པ་ལས་རྩོལ་བ་མ་བྱས་དུས་མེད་འགྲོ་བ་དེ་སེམས་ལམ་བྱེད་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སེམས་གནས་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ལ། སེམས་ཡུལ་ཐོག་ལ་འཕྲོ་རུ་མ་བཅུག་པར་བཀག་པར་བྱས་ན་དེའི་ཚེ་ལ་མི་རྟོག་རྨུན་པོ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། སེམས་འགྱུ་བའམ་ཡུལ་ཐོག་ལ་འཕྲོ་བའི་སྐབས་སུ་དེའི་སྒོམ་དེ་མེད་པ་ཡིན། རིག་ངོ་འཕྲོད་ནས་རིག་ཐོག་ལ་བཞག་ན་རིག་པ་དེ་ཡེ་ཤེས་ལམ་བྱེད་ཡིན་ཕྱིར་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ཆུ་གཙང་པོའི་བཞུར་རྒྱུན་མཐའི་རྒྱ་མཚོ་དང་མ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཆད་རྒྱུ་མེད་པ་བཞིན་དུ། རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ངང་གིས་རང་བཞིན་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེས་ནས་ཡེ་ཤེས་དང་ཡོན་ཏན་འདུ་འབྲལ་མེད་པ་རྩོལ་བ་མི་དགོས་པར་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་སྒོམ་ཆེན་པས་སེམས་རྟོག་མེད་དུ་ཟིན་པའི་ཆ་དེ་དང་། རྣལ་འབྱོར་པས་རིག་པ་རྟོག་མེད་དུ་རྗེན་པར་ངོས་ཟིན་པ་གཉིས་རྟོག་མེད་དུ་འདྲ་ཡང་། སེམས་རྟོག་མེད་དུ་ལུས་གནད་ལ་སོགས་པ་བཞག་ན་ཞིག་པ་དང་། རྗེན་ལའང་མ་བུད་པ་ཡིན་ལ། རིག་པ་རྟོག་མེད་ནི་དེ་ལས་ལོག་པས་ཁྱད་པར་ཆེ་བ་དང་། སེམས་རྟོག་མེད་དང་རིག་པ་རྟོག་མེད་གཉིས་ཀ་རྟོག་མེད་ཅེས་པའི་མིང་ཙམ་ཞིག་ཏུ་མཐུན་ན་ཡང་དོན་གྱི་སྟེང་ནས་མི་འདྲ་ལ། སེམས་རྟོག་མེད་ནི་ལུས་གནད་སོགས་བཞག་ཐབས་ཀྱི་གནད་དག་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད་པས། དེ་དང་བྲལ་ཚེ་ཞིག་ནས་རྟོག་བཅས་ལ་འགྲོ་ཞིང་། རིག་པ་རྟོག་མེད་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཡིན་པས་ནམ་དུ་ཡང་རྒྱུན་ཆད་མེད་ཅིང་། རྟོག་མེད་ཡིན་ལུགས་ཀྱང་མི་འདྲ་སྟེ། སེམས་རྟོག་མེད་རྗེན་ལ་བུད་དུ་མེད་ལ། རིག་པ་རྟོག་མེད་རྗེན་པ་དེ་སེམས་ཀྱི་ཉམས་ཞེན་གྱི་ཤུན་པ་ལས་བུད་པ་ཡིན་པ་དེས་ཀྱང་མི་འདྲའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ལམ་བྱེད་ཀྱིས་གཉེན་པོའི་རྟོག་པ་བྱང་བས་འཕྲལ་གྱི་རྟོག་པ་རྗེས་མེད་དུ་སོང་བ་འདྲ་བ་དང་། རིག་པ་མཐོང་བས་རྟོགས་པ་རྒྱ་གྲོལ་ལ་སོང་བ་གཉིས། དྲན་བསམ་ཞེན་མེད་ལ་ཡལ་བ་འདྲ་བར་སོང་ཡང་། གཞན་དེས་རྩ་བ་མ་ཆོད་པས་འཛིན་ཞེན་རང་ཀར་འཆར་ཞིང་སྐྱེ་མེད་ལས་འགག་མེད་འཆར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ལ། འདིར་འཆར་ས་དང་འཆར་བྱེད་མེད་པར་རྩ་བ་ཆོད་ནས། ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་མདངས་མ་འགགས་པར་ཚུར་སྣང་བ་མེ་ལོང་དུ་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ལྟར་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་། ཁོས་ཕར་འཆར་བ་ཉི་མ་ལས་ཟེར་འཕྲོ་བ་ལྟར་མཐོང་བས་ཁྱད་པར་ཆེའོ། །སེམས་ལམ་བྱེད་ཀྱིས་འཕྲལ་གྱི་རྟོག་པ་རྗེས་མེད་ལ་སོང་བ་དང་། རིག་ངོ་མཐོང་ནས་རྟོགས་པ་རྒྱ་གྲོལ་ལ་སོང་བ་གཉིས་ཀ་ལ་གནམ་ས་འདྲ་འདྲའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། སེམས་ལམ་བྱེད་ནི་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་རྟོག་པས་རྟོག་པ་འབུར་འཇོམས་དང་མགོ་གནོན་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་པས། གཉེན་པོའི་རྟོག་པ་བྱང་བར་བྱས་ནས་དེ་སྟོབས་ཆེ་བའི་སྐབས་སུ་གང་ལ་དྲན་བསམ་གྱི་རྟོག་པ་རགས་པ་ཞེན་མེད་ལ་ཡལ་བའི་ཚུལ་ལྟར་སྣང་ཡང་རྩ་བ་ཆོད་མེད་པས། ནམ་ཞིག་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཞན་དུས་འཛིན་ཞེན་རང་ག་བ་འཆར་ནས་གཉེན་པོ་དང་གཉིས་ཀ་སྲང་མདའི་མཐོ་དམན་འདྲ་བར་འབྱུང་བས་ན་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་སྟེང་ནས་འགག་མེད་ལ་ཤར་ཞིང་འཕྲོ་གནས་གང་ཡིན་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་བསྡད་ཡོད་བསམ་མདོག་བྱས་ཀྱང་དེ་ལྟར་མིན་ལ། ཞེན་འཛིན་སེམས་ཀྱི་རྩ་བ་མ་ཆོད་པས་སེམས་གཉིས་འཛིན་ཅན་ལ་འཁོར་རྒྱུན་ཆོད་དུ་མེད་ཅིང་། རིག་པ་རང་སྣང་གི་བློ་ཅན་དག་རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པས་འཆར་བ་དང་། འཆར་བྱེད། འཆར་མཁན་གྱི་རྩ་བ་ཆོད་ནས་སེམས་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལམ་བྱེད་ཡིན་ཕྱིར། ངོ་བོའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་སྣང་འགག་མེད་དུ་འཆར་བ་ཡིན། དེ་གཉིས་འཆར་ལུགས་ཀྱང་མི་འདྲ་སྟེ། སེམས་རྣམ་རྟོག་ཡུལ་ཐོག་ལ་འཕྲོ་དགོས་ཤིང་། རིག་པའི་རྩལ་མདངས་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པར་གཟའ་སྐར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་དང་། མེ་ལོང་གི་ངོར་བྱད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་དང་འདྲ་བར་ཕར་མི་འཕྲོ་བར་ཚུར་འཆར་བའོ། །ཡང་སེམས་རང་གནས་ཀྱི་ངང་ས་ལེ་བ་དེ་དང་། རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་བབས་ས་ལེ་བ་གཉིས་གསལ་ལ་མི་རྟོག་ཙམ་དུ་འདྲ་ཡང་། སེམས་ཀྱི་ཆ་ལ་གཟུང་འཛིན་གྱི་བརྟོད་ཕུར་ཡོད་པས་གནས་ཆ་ལ་ཞེན་ཆ་ཡོད་ལ། རིག་པ་ལ་ཟང་མ་ཐལ་བར་མཚམས་མེད་པས་ཁྱད་པར་ཆེའོ། །དེ་གཉིས་གནས་པའི་གནས་ལུགས་ཀྱང་མི་འདྲ་སྟེ། སེམས་གནས་ནི་སེམས་རྟོག་མེད་ལ་གནས་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ལ། སེམས་རྟོག་མེད་ལ་གནས་པ་ཙམ་པོ་ཞེས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གོ་ན། ས་ལེ་བ་གསལ་ལ་མི་རྟོག་པ་རིག་ཅིང་མི་འཕྲོ་བ་ཙམ་གྱི་བརྡ་ཆད་འདྲ་ཡང་དོན་གྱིས་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། སེམས་རང་གནས་ཀྱི་ངང་ལ་ས་ལེ་བ་ཙམ་དུ་བསྡད་ཀྱང་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྟོད་ཕུར་དང་བྲལ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་སེམས་ཡིན་ཕྱིར་ཞེན་འཛིན་གྱིས་མ་བཏང་ཞིང་། རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་བབས་དེ་ས་ལེ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། གནས་སྐབས་ཙམ་གྱི་ངང་དང་། འབྲལ་མེད་རྒྱུན་གནས་ཀྱི་བབས་གཉིས་ཀ་ལ་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཅིང་། རིག་པ་ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་དྲི་མ་དང་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཞེན་པ་གཤིས་ལ་དང་པོ་ཉིད་ནས་མི་གནས་ལ། གལ་ཏེ་དེ་གནས་ན་སེམས་གནས་ཀྱི་སྒོམ་པ་ལས་མ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རིག་པའི་དྭངས་ལ་ཡུལ་སྣང་བས་གསལ་ཆ་མ་འགགས་པ་དེ་དང་། སེམས་ལས་དྲན་བསམ་ཕར་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་འཆར་བ་དེ་གཉིས་སྣང་ཡུལ་ཤེས་པར་འདྲ་ཡང་། རིག་པ་ཡུལ་ཕྱིར་མི་འབྲང་སྟེ། ཡུལ་སྣང་ཚུར་སྣང་ཡང་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་སོང་བས་རྟོག་པའི་རྩ་བ་ཆད་ལ། སེམས་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་ཕར་འཕྲོ་ལ་རྩ་བ་མ་ཆད་པས་རྟོག་པར་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་ཡོད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་རིག་པའི་དྭངས་ལ་ཡུལ་སྣང་གི་གསལ་ཆ་མ་འགགས་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་དྲན་བསམ་ཡུལ་ཐོག་ལ་ཤར་བ་གཉིས་ཀ་ཡུལ་ཤེས་པའི་ཆ་ནས་འདྲ་ཡང་ཤེས་ལུགས་ཀྱི་ཐད་ནས་མི་འདྲ་སྟེ། གོང་གི་དཔེ་བཞིན་དུ་ཕར་ཡུལ་རྗེས་ལ་འབྲང་བ་དང་། ཚུར་མ་འགགས་རང་གིས་ཤར་བ་གཉིས་ཀ་ཤར་བ་ཙམ་ལ་འདྲ་ཡང་རྟོག་པའི་རྩ་བ་ཆོད་མ་ཆོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཆེའོ། །དེ་དག་ལུང་གིས་བསྟན་པ་ནི། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། རྙོག་པ་མེད་པའི་རང་སེམས་དང་། །རྟོག་པ་མེད་པའི་རང་རིག་གཉིས། །འདྲའོ་འདྲའོ་ནོར་ར་རེ། །མ་བསྒྲིབས་གཏིང་གསལ་སྣང་བ་དང་། །འགྲོ་བའི་བསམ་རྒྱུན་ཞེན་པ་གཉིས། །འདྲའོ་འདྲའོ་ནོར་ར་རེ། །མ་བཙལ་བཞག་པའི་བསྒོམ་པ་དང་། །རྩ་རླུང་སེམས་ཀྱི་ངལ་གསོ་གཉིས། །འདྲའོ་འདྲའོ་ནོར་ར་རེ། །དྲན་མེད་རིག་པ་ཡུལ་སྣང་དང་། །དྲན་བསམ་འགྲོ་དྲུག་འཁྲུལ་བ་གཉིས། །འདྲའོ་འདྲའོ་ནོར་ར་རེ། །ཞེས་སོ། །མདོར་ན་དམིགས་གཏད་སེམས་ཀྱི་བསྒོམ་པ་ནི་གཟུང་འཛིན་གྱི་བརྟོད་ཕུར་ཡིན་ལ། རིག་པ་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ནི་རང་བབས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡིན་པས། འཇིག་རྟེན་འཁོར་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཁམས་གོང་མའི་སེམས་སྒྲུབ་པ་དང་། ཐར་པ་མྱང་འདས་ལ་དངོས་སུ་སྦྱོར་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ་རང་སར་གནས་པའི་ཁྱད་ཡོད་དེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། རང་བཞིན་བབས་ལས་བྱུང་བ་ནི། །བསམ་གཏན་དག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། ཡང་། མ་བཅོས་རང་གཞག་གནས་ལུགས་ཏེ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལས་འགྱུར་མེད་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པའོ། །ཞེས་སོ། །འདི་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཐུན་མོང་གི་ཐེག་པ་སྤྱིའི་སེམས་ལམ་བྱེད་ཀྱི་སྒོམ་པ་དང་། འདིའི་རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གཉིས་ཀ་ཁྱད་པར་ཆེ་ལུགས་བསྟན་པ་དང་། དེ་ནས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་གཟུང་འཛིན་སེམས་ཀྱི་རྟོད་ཕུར་དང་རང་བབས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གཉིས་ཀ་མི་འདྲ་བར་གསུངས་པ་སྟེ། སེམས་ལམ་བྱེད་དམིགས་གཏད་ཅན་གྱི་སྒོམ་པས་འཁོར་བའི་རྒྱུ་བྱེད་དེ། མི་རྟོག་གོམས་པ་ཞེན་འཛིན་ཅན་གྱིས་གཟུགས་མེད་དང་། གསལ་བ་རིས་ཆད་ཀྱིས་གཟུགས་ཁམས་ལ་འཕེན་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཐར་བའི་རྒྱུར་གྱུར་ཀྱང་དངོས་རྒྱུ་རུ་མི་འགྲོ་བ་ཡིན། རིག་པ་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཐད་ཀར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པས་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་ན་ལོ་དང་ཟླ་བས་འཚང་རྒྱ་བའོ། །འདི་མན་ཆད་ནས་སྔགས་ཐུན་མོང་གི་ལམ་དེ་ལས་ཀྱང་གསང་བ་སྙིང་ཐིག་གི་ལམ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། འདིར་ཐུན་མོང་གི་བསྒོམ་པ་ལམ་བྱེད་ལས། སྙིང་ཐིག་གི་ལམ་འདི་ཁྱད་པར་ལྔས་འཕགས་ཏེ། ལྔ་བོ་གང་ཡིན་ན། དབང་པོ་ལ་རྣོ་རྟུལ་མེད་པ་དང་གཅིག རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ལ་རག་མ་ལུས་པ་དང་གཉིས། བློ་ཚོགས་དང་ཁ་བཤད་ལ་དོན་མི་རེ་བ་དང་གསུམ། སྣང་བ་ལ་ཞེན་འཛིན་གྱི་གདེང་མི་འཆའ་བ་དང་བཞི། སེམས་གནས་ངལ་གསོའི་ཞི་གནས་ལ་རེ་ལྟོས་མི་འཆའ་བ་དང་ལྔའོ། །དེ་ཡང་ཞིབ་ཀྱིས་ཕྱེས་ན་ཡུལ་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་གཉིས་དང་། ཡུལ་ལ་ལྟོས་པ་གཉིས། གཉིས་ཀ་ལ་ལྟོས་པ་གཅིག་དང་བཅས་པའོ། །རིག་པ་རྗེན་པར་རྟོགས་པས་དབང་པོ་ལ་རྣོ་རྟུལ་མེད་པ་དང་། ཟང་ཐལ་དུ་རང་གི་དབང་པོས་དངོས་སུ་རྟོགས་པས་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ལ་རག་མ་ལུས་པ་དང་། ཚིག་ལས་འདས་པའི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་རྟོགས་པས་བློ་ཚོགས་དང་ཁ་བཤད་ལ་དོན་མི་རེ་བ་དང་། ཅི་སྣང་ཡང་འཁྲུལ་བ་བཟང་ངན་ཙམ་ལས་སྐུ་གསུམ་ལམ་སྣང་དུ་རྟོགས་པས་སྣང་བ་ལ་ཞེན་འཛིན་གྱི་གདེང་མི་འཆའ་བ་དང་། རིག་པ་རྗེན་པར་ཟང་ཐལ་བས་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་རིག་པའི་སྒྲིབ་བྱེད་དུ་མཐོང་སྟེ། སེམས་གནས་ངལ་གསོའི་ཞི་ལྷག་ལ་རེ་ལྟོས་མི་འཆའ་བས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། སྙིང་ཐིག་ངེས་པར་བསྡུས་པ་ཡི། །དབང་པོ་རྣམས་ལ་རྣོ་རྟུལ་མེད། །ཡིད་དཔྱོད་ཚིག་གི་མཐའ་ཟད་པས། །ཤེས་རབ་མ་ཡིན་དབང་པོས་མཐོང་། །ཚིག་གིས་ཆོས་ཉིད་མི་མཐོང་བས། །ཐུན་མོང་ཐེག་པས་དོན་མི་འགྲུབ། །སྐུ་གསུམ་ལམ་སྣང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །འདི་མཐོང་ཁམས་གསུམ་ལྡོག་པ་མིན། །ཆོས་ཀུན་མཉམ་པར་རོ་གཅིག་པས། །གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་ལྟོས་མིན་པའོ། །ཞེས་སོ། །ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་གཞུང་གཞན་གྱི་ནང་ནས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་བདུན་དུ་གསུངས་ཤིང་། དེ་ཡང་ཚིག་དང་གོ་རིམ་གྱི་ཐོག་ནས་བསྟན་ཚུལ་ལ་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ཚིག་དོན་མཛོད་ལས། རིག་པ་ཅེར་མཐོང་དུ་རྟོགས་པས་དབང་པོ་ལ་རྣོ་རྟུལ་མེད་པའི་གནད། ཆོས་ཉིད་དབང་པོས་མཐོང་བས་ཤེས་རབ་ལ་ཆེ་ཆུང་མེད་པའི་གནད། གནས་ལུགས་རང་ངོ་རྟོགས་པས་ཚིག་གི་ཆོས་ཉིད་མི་མཐོང་བའི་གནད། བླང་དོར་འབད་རྩོལ་མེད་པས་ན་སོ་ལ་རྒན་གཞོན་མེད་པའི་གནད། རང་རིག་ལ་དྲི་མ་མེད་པས་ལས་ལ་བཟང་ངན་མེད་པའི་གནད། ཆོས་ཉིད་བསམ་རྫོགས་ལས་འདས་པས་ལྟ་སྒོམ་གཞི་ལམ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་གནད། འབྲས་བུ་ཀ་དག་ཡིན་པས་སྐུ་གསུམ་ལམ་སྣང་དུ་ཤར་ཏེ་ཁམས་གསུམ་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་གནད་དེ་བདུན་དུ་གསུངས་པ་རེད། འདིར་བསྟན་ལྔ་བོའི་ནང་ལ་དེ་དག་བསྡུས་ཡོད་པར་སེམས་ཏེ། དབང་པོ་ལ་རྣོ་རྟུལ་མེད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ལ་རག་མ་ལུས་པ་གཉིས་ཀ་དངོས་བསྟན་གཅིག་ཏུ་སོང་ཡོད་པ་དང་། ཚིག་གིས་ཆོས་ཉིད་མི་མཐོང་བ་དང་། ན་སོ་ལ་རྒན་གཞོན་དང་ལས་ལ་བཟང་ངན་མེད་རྒྱུ་དག་བློ་ཚོགས་དང་ཁ་བཤད་ལ་དོན་མི་རེ་བ་ཡི་ནང་དུ་བསྡུས་ན་ཚིག་མ་འདྲ་ཡང་དོན་དེའི་ནང་ལ་འདུས་པ་ཡིན། ལྟ་སྒོམ་གཞི་ལམ་ལ་ལྟོས་མི་འཆའ་བ་དང་། སྐུ་གསུམ་ལམ་སྣང་དུ་ཤར་ནས་ཁམས་གསུམ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་གནད་གཉིས་ཀ་སེམས་གནས་ངལ་གསོའི་ཞི་གནས་ལ་རེ་མི་འཆའ་བའི་ནང་ལ་འདུས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་ངོ་མཚར་བའི་བཞད་སྒྲ་རྡོ་རྗེའི་གད་མོ་དང་བཅས་པས་འདིའི་ཐེག་པ་དང་གཞན་ལ་ཁྱད་པར་གནམ་ས་བས་ཆེ་སྟེ། དེའི་ཚུལ་དངོས་སུ་བསྟན་ཡང་མི་རྟོགས། བཀྲལ་ནས་བཤད་ཀྱང་མི་གོ་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་མ་གོ་ན་ཡང་ད་དུང་ཆོས་ཀྱི་ཁ་འཛིན་བྱེད་མདོག་གིས་འདའ་བ་ཙམ་ལས། ངོ་སྤྲོད་སྔ་མའི་སྟེང་དུ་འཇོག་པ་རྣམས་ལ། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་གསང་བ་སྙིང་ཐིག་གི་ལས་འབྲེལ་མེད་པས། ཅི་བྱས་ཀྱང་སངས་རྒྱ་བ་ལ་སྔ་འདྲེས་གཅིག་གིས་ཉེར་མ་སོང་། ཡི་མུག་ལ་དགོད་འཆོར་བ་མཚར་ཆེའོ། །ཐེག་རྩེ་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ། དེའི་ནང་ནས་ཆོས་སྐུའི་བསྟན་པ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་པའི་མཐིལ་ལྷག་གེར་བསྟན་པའི་ངོ་སྤྲོད་འདི་ལྟར་བསྟན་ཀྱང་། ཚིག་གོ་ཡང་དོན་གྱི་སྒྲོག་མི་ཁྲོལ་བའི་གོ་ཡུལ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་ལྟ་སྒོམ་གྱི་གནད་མི་ཕིགས་པ། ཆོས་ཁར་ཁྱེར་དང་ཆོས་བརྒྱུད་རྩ་ཆེན་ཡིན་སྙམ་པའི་ཁ་འཛིན་ཙམ་ལ་མི་ཚེ་ཤོར་ནས། ཇི་ལྟར་བསྟན་ཇི་ལྟར་བཤད་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སེམས་ལམ་བྱེད་ལ་ཤོག་བུ་དྲིལ་ལམ་ལ་རྒྱུག་པ་ལྟ་བུའི་ངན་གཤིས་སྙོག་ནས། སྒོམ་དུས་ཡོད་ལ་བསྐྱུར་ན་མེད་པ། སེམས་དགའ་དགའ་སྤྲོ་སྤྲོ་ཡིན་པའི་སྐབས་དང་སྣང་བ་དྭངས་དུས་སེམས་གནས་ཀྱི་ཐོག་ལ་སྐབས་རེ་གནས་ཀྱང་རྐྱེན་ཆེ་ཆུང་དག་དང་ཕྲད་ན་སེམས་གནས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་པའམ། ཡང་ན་མི་རྟོག་ལྟེངས་པོ་དང་མུན་ནག་གི་ནང་ལ་བསྡད་པ་བཞིན་དུ་དུས་ཚོད་གར་འགྲོ་མི་ཤེས་པའི་ཐོམ་ཡོར་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་རྟོད་ཕུར་གྱིས་མ་བཏང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཞེན་འཛིན་ཅན་གྱི་རང་ལམ་ལས་འབྲལ་མི་ཐུབ་པ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་རིང་ཞིང་། བཟང་ན་ཁམས་གོང་མ་དང་། ངན་ན་དུད་འགྲོ་གཏི་མུག་ཅན་གྱི་རྒྱུ་རུ་འགྲོ་བར་འདུག་དགོངས་ནས་ཡི་མུག་པ་དང་། མཚམས་རེ་ལ་ལས་བཟང་པོའི་བསོད་ནམས་དམན་པའི་དབང་གིས། ད་རུང་ཕྱོགས་ཞེན་གྱི་དབང་དུ་སོང་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་རབ་རིབ་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པ་དག་རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་གྱིས་མགོ་འཁོར་ཞིང་། སེམས་རྣམ་རྟོག་གི་རེ་དོགས་ཁོ་ན་ལ་གདེང་འཆའ་བར་གཟིགས་ནས། དགོད་འཆོར་ལ་མཚར་ཆེ་བ་ཞིག་ཀྱང་རེད་ཅེས་སྟིང་ཚིག་མཛད་པའོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པ་ལས། ངོ་བོ་སྤྱིར་གཏན་ལ་དབབ་པ་སོང་བ་ཡིན། དེ་རིང་མཚམས་འདིར་བཞག་ནས་སང་ཉིན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་ཉིད་བསྟན་པ་ནས་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། ཁ་རྩང་དོ་ཞག་ཅིག་ལ་ཞུ་འདུག་རྒྱུའི་རྟེན་རྫས་ཀྱི་སྐོར་གྱི་གླེང་མོལ། འདི་ན་ཡོད་པའི་རྟེན་རྫས་ཁྱད་པར་ཅན་མ་དྲག་དེ་དྲག་འགའ་རེ་ཡར་རྫོགས་ཆེན་རྟེན་སྒམ་ཨ་མའི་ནང་ལ་འབུལ་རྒྱུའི་སྐོར་དེ། ངས་ཞིབ་ཆའི་སྒོ་ནས་འདེམས་བསལ་གྱི་ཐོ་ཞིག་བཀོད་ཡོད། ཁྱེད་རྣམ་པའི་སྙན་ལ་ཞོར་དུ་གཅིག་འཇོག འདི་ཚན་པ་གཉིས་ལ་ཕྱེས་ཡོད། གཅིག་དེ་བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྟེན་རྫས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐོར་ཞིག་དང་། ཅིག་ཤོས་ནི་སྐུ་བརྙན་ནམ་ཕྱག་མཚན་གྱི་སྐོར་ཞིག་ཡིན། དེའི་ནང་གི་དང་པོ་ནི། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གི་སྐུ་ཤ ལོ་ཆེན་དྷརྨ་ཤྲཱིའི་དབུ་ཞྭ། རིག་འཛིན་ཉི་མ་གྲགས་པའི་དབུ་ཞྭ། མི་འགྱུར་ནམ་མཁའི་རྡོ་རྗེའི་ཞབས་ལྷམ་ཡ་གཅིག ཐུབ་བསྟན་ཆོས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་དབུ་ཐོད་ཀྱི་གདུང་རུས། ཁོང་སྐུ་དམར་གདུང་བྱས་ནས་བཞག་ཡོད་པ་དེ་ལྔ་བཅུ་ང་དགུ་ལོར་མེ་ཡིས་ཚིག་སོང་བ་རེད། དེ་མི་དོ་ཏན་ཞིག་གིས་ས་རྐོས་ནས་བླངས་ཏེ་ངའི་ལག་ལ་བཞག་པ་ཡིན། འཇིགས་བྲལ་བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེའི་གསོལ་ཞལ། འཇིགས་མེད་ཡོན་ཏན་མགོན་པོའི་བརྡ་ལུང་ཕྱག་བྲིས་ཕྱག་སྟར་མ། ཨ་བུ་ལྷ་སྒང་གི་སྐུ་རུས། མཁན་ཆེན་ཐུབ་བསྟན་སྙན་གྲགས་ཀྱི་སྐུ་རུས། དེ་གཉིས་ཀ་ང་རང་གིས་ལོན་པ་ཡིན། དགེ་མང་སྐུ་ཞབས་ཀྱི་གཏེར་མ་དུང་དཀར། འདི་པདྨའི་ཐང་ནས་གཏེར་བླངས་པ་རེད། བོད་སྤྲུལ་མདོ་སྔགས་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་མགུལ་གའུ་ནང་རྟེན་དང་བཅས་པ། དེའི་ནང་རྟེན་གྱི་ནང་དུ་རྟེན་རྫས་ཤིན་ཏུ་རྩ་ཆེན་མང་པོ་ཡོད་འདུག ཁ་ཡིག་བརྒྱབ་པ་ཚང་མ་བྲིས་གཅིག་རེད་འདུག་ཁོང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་བྲིས་ཡིན་ངེས། ཞེ་ཆེན་རྒྱལ་ཚབ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་རྐང་དུང་ཡ་གཅིག ལྔ་བཅུ་ང་དགུའི་ལོར་དར་རྩེ་མདོ་ཡི་བཙོན་ཁང་ནང་དུ་འདས་ནས་སྦས་པའི་སྐུ་གདུང་ལས་ལོན་པ་རེད། ཨ་བུ་ལྷ་སྒང་གི་མནབས་ཆོས། ར་ཧོར་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་དོམ་ར། མེ་ཆ། བཞུགས་གདན། གྱི་ལིང་པདྨ་སིདྡྷིའི་ཕྱག་སྦུག རྒུ་རུ་ཐུབ་ཚེའི་ཕྱག་སྦུག དགུ་རོང་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ཞལ་འདོན་ཕྱག་དཔེ་ཁོང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་བྲིས་དང་བཅས་པ། གོང་ས་བཅུ་བཞི་བ་ཆེན་པོའི་མནབས་པའི་དབུ་ཞྭ། དེ་ནས་སྐུ་བརྙན་གྱི་སྐོར་ལ། ཐུབ་དབང་གཡུ་ཐོད་མ། འགོ་ཚའི་པདྨ་འོད་འབར། རྡོར་སེམས་སྒྱུ་འཕྲུལ་སྣང་བ། སྒྲོལ་མ་མནྡ་ར་དང་། སྒྲོལ་མ་ཨུཏྤལ་མཐིང་ག་ཞེས་པའི་མཚན་ངས་གསོལ་བ་ཡིན། སྒྲོལ་མ་མནྡ་ར་དེ་བསྟན་འབྱོར་ཚང་གི་རེད། སྒྲོལ་མ་ཨུཏྤལ་མཐིང་ག་ཅོག་རྡིས་ཚང་གི་རེད། འགོ་ཚའི་སྒྲོལ་མ་གཟི་འབར་མ། ཕྱག་རྡོར་ཀླུ་འདུལ་ཀུན་བཟང་སྤྲུལ་སྐུའི་མགུར་གའུ་དང་བཅས་པ། གུ་རུ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་འཇིགས་སྐྱོབ་མ། རྒྱབ་ཤིས་འགོ་བ་ཚང་གི་མི་ཚེ་མི་བརྒྱུད་རིང་ལ་མཚོན་ཁོག་མཁན་དེ་རེད། མཁན་ཆེན་ཐུབ་བསྟན་སྙན་གྲགས་ཀྱི་མགུལ་ཕུར་དངོས། ཁོང་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་རྩ་སྐུ་འཁྲིས་ཀྱི་ལག་ནས་ཡོང་བ་རེད། བདེ་མཆོག་དྲིལ་བུ་མ་དེ་གླང་དར་ཁྲིམས་ཕོག་ཅིག་རེད། བཀའ་གདམས་མཆོད་རྟེན་ཞིག རྟོགས་ལྡན་སྤྲུལ་སྐུའི་ཕྱག་དྲིལ་བཅས་ཡོད་པ་ཡིན། འདིའི་རྟེན་རྫས་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་བསྡོམས་ཀྱི་ཁ་གྲངས་རྩིས་ཡོང་དུས་སུམ་ཅུ་ཐམ་པ་ཡོད། ཨང་རྩིས་ཀྱི་གསུམ་ཞིག་དང་ཐིག་ཅིག་འབྲི་རྒྱུ་ཡིན་པས་གསུམ་འདི་ནི་མངོན་བརྗོད་པས་མེ་དང་རྩེ་མོ་སོགས་སུ་བསྙད་པས་གཅིག་བས་གཅིག་གིས་རྟེན་འབྲེལ་ཡག་པ་སྟེ། མེ་ནི་མེ་ལྕེ་བཞིན་དུ་གྱེན་ལ་འབར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། རྩེ་མོ་ནི་ཡང་རྩེར་བསྙེགས་པའི་དོན་ཞིག་ལ་གོ་ཆོག་པ་དང་། ཐིག་དེ་སྟོང་པ་མཚོན་བྱེད། ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ཡི་གེ་མེད་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཆེན་པོའི་ཡི་གེ་བརྒྱ་ཡི་སྐྱེ་གཞི་ཡང་རེད། འཇིག་རྟེན་པའི་ལུགས་དང་བསྟུན་ནས་གཅིག་དེ་གྲངས་རྩིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་སུམ་ཅུ་ཐམ་པ་དེའི་ཐོག་ལ། གསེར་སྒ་ཡག་པ་མ་འདྲ་བ་ཞིག་པདྨའི་ཐང་ལ་ཡོད་པ་དེ་བསྣན་ནས་སུམ་ཅུ་སོ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཡོད། གཅིག་མེད་ན་གཉིས་དང་གསུམ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་ནས་བརྒྱ་སྟོང་ཁྲི་འབུམ་ལ་སོགས་པ་གྲངས་མེད་ཀྱི་བར་དུ་རྩི་དགོས་པས། ད་རུང་འདིའི་ཁ་ལ་ནང་རྟེན་རྩ་ཆེན་མང་པོ་འདུས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན། འདིའི་རྟེན་རྫས་འདི་དག་རིགས་གཉིས་ལ་ཕྱེས་པའི་རིགས་གཅིག་དེ་ན་བཟའ་ཕྱག་བྲིས་གདུང་རུས་གཏེར་རྫས་སྐུ་ཤ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་སྐུ་གདུང་དང་སྐུ་བལ་གྱི་རིང་བསྲེལ་ཞེས་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚོ་གཅིག་དང་། རིགས་ཅིག་ཤོས་དེ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་དང་མཆོད་རྟེན་ཕྱག་མཚན་དེ་ཚོ་རེད། འདི་གཉིས་ཀ་ལས་ཆོས་བརྒྱུད་རང་དང་འབྲེལ་བའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ཉེ་བརྒྱུད་ཡོད་པ་ནི། ཡུལ་གཞན་དང་དུས་གཞན་ནས་ཕྱིན་ཆད་འདིའི་རིགས་རྙེད་དགོས་ན་རྙེད་རྒྱུ་མེད་པའི་དཀོན་པོ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། ངས་ཨང་དང་པོ་རུ་བགྲངས་ནས་བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྟེན་རྫས་འདི་དག་གནད་ཆེན་བྱས་ཏེ་དེ་དག་སྔོན་ལ་བཞག་ནས་འབྲི་བ་དང་བཤད་པ་བྱེད་ཅིང་འདང་ཆེན་ལ་རྩིས་པ་ཡིན། གཉིས་པ་དེ་སྐུ་གཟུགས་མཆོད་རྟེན་གྱི་སྐོར་རེད། སྐུ་འདྲ་ཡི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ངོས་ནས་བཤད་ན་རང་གི་དད་པས་ཁྱོག་ན་ས་དང་རྡོ་ཤིང་ཕལ་བ་ལས་བྱས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་ལས་ཀྱང་བྱིན་རླབས་ཁྱད་མེད་དུ་ཐོབ་པ་དང་། དད་པ་མེད་དེ་མོས་གུས་ཀྱིས་མ་ཁྱོག་ན་སྐུ་འདྲ་ལི་གཏེར་མ་དགོས། སངས་རྒྱས་མཆོག་གི་སྤྲུལ་བའི་སྐུའི་ཞལ་དངོས་སུ་མཇལ་ན་ཡང་བྱིན་རླབས་མ་ཞུགས་པའི་ཚུལ་དད་པའི་ཕན་ཡོན་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་འབྱུང་བ་ཡིན། སྐུ་འདྲ་ཡང་ཐོན་སྔ་ཕྱི་དུས་རབས་གསར་རྙིང་གིས་སངས་རྒྱས་ནས་དམ་པའི་སྐྱེས་ཆེན་དག་གིས་རབ་གནས་བྱིན་རླབས་མཛད་མྱོང་མ་མྱོང་གིས་ཁྱད་པར་འབྱེད་པ་དེ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་ཞིང་། སྐུ་འདྲ་འདི་དག་གཙོ་ཆེ་བ་ལི་མ་ཏག་ཏག་ཡིན་ལ། ལི་མ་འདི་བརྟགས་དཔྱད་བྱེད་དུས། རྒྱུ་དང་གཅིག རིགས་དང་གཉིས། ངོ་བོ་དང་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་དཔྱད་པ་མཛད་དར་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན། དེའི་ནང་གི་རྒྱུ་དང་རིགས་གཉིས་ཀས་མཆོག་འབྲིང་ཕལ་བའི་དབྱེ་ཞིབ་འབྱེད་བྱེད་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ཡིན། རྒྱུ་དྲག་ཤོས་དེ་ཛྷཻ་ཀྵིམ་ཞེས་པ་དེ་རེད། ང་ཚོའི་འགའ་རེའི་ཁ་སྐད་ལ་གཟི་ཆེན་ཟེར་བ་དེ་རེད། དེའི་ནང་ནས་གསེར་དངུལ་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་ལི་དམར་དང་། བཟོ་རྒྱལ་བི་ཤྭ་ཀརྨས་རིན་ཆེན་སྣ་བརྒྱད་བཞུ་བརྟུལ་བྱས་པའི་ལི་ཁྲ་དང་། ལི་སེར། ལི་སྨུག་ལི་དཀར་སོགས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན། རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེས་ཡོང་ན་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་རྒྱ་གར་ཤར་ལི་ལྷོ་ལི་ནུབ་ལི་དང་དབུས་ཀྱི་ལི་མ་ཞེས་པ་ཡོད་པ་ལས་བྱང་ལི་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་ཕལ་ཆེར་ཡོངས་གྲགས་ཤིག་མི་འདུག བལ་པོའི་ཡུལ་ནས་བུད་པའི་བལ་བཟོ་དེ་ལ་གསར་རྙིང་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན། རྒྱ་ནག་ལི་མ་ལ་ཡང་གསར་རྙིང་གཉིས། བོད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱལ་ལི་མ་ཟེར་རྒྱུ་འདི་ལ་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་དུ་དབྱེ་རུ་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། འདི་ཚོའི་ཐད་ནས་གཅིག་འདི་རེད་དེ་རེད་ཀྱི་ཁ་ཚོན་ཆོད་དགོས་ཚེ། འདི་བརྟགས་དཔྱད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན། གཅིག་ན་རིག་གཞུང་གི་གོ་དོན་གྱི་གནད་ཕིགས་པ་ཞིག་དང་། གཉིས་ན་འདི་ལག་ལེན་ལ་བསྟར་བའི་ཉམས་མྱོང་ཡོད་པ་ཞིག་དང་། གསུམ་ན་དེང་སང་གི་འཕྲུལ་ཆས་དུས་རབས་གསར་རྙིང་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་སྤྱོད་ཆས་ཡོད་པ་དེ་གསུམ་པོས་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་དོན་གཅིག་ཏུ་ཁེལ་ཡོང་ན་དེ་དེ་ཡིན་འདུག་སྙམ་པའི་བློ་ཁེལ་ཆོག་པ་ལས། ཁོ་བོའི་འདི་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་ངེས་པ་ག་ལ་ཡོད། གཙོ་ཆེ་བ་རྒྱུ་དངོས་པོའི་རིགས་འདི་དག་ལྟ་དུས། ཕལ་གྱི་རྒྱུ་ལྟ་སྟངས་མི་བྱེད་ཐབས་མེད་ཡིན་པས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་གཙོ་བོ་འཛིན་རྒྱུ་ལས་མ་འདས། དེ་ཡིན་དུས་ཐུབ་སྐུ་གཡུ་ཐོད་མ་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པ་འདི། རྒྱ་གར་གྱི་ཛྷཻ་ཀྵིམ་ཡིན། ཛྷཻ་ཀྵིམ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ལ་ལི་དམར་དང་ལི་སྨུག་མ་ཡིན་པར་འདི་བརྟག་ཐབས་ཀྱིས་བརྟགས་ནས་སྣང་མུན་མཚམས་ལ་བཞག་ནས་མཇལ་ན་འཇའ་མདངས་གསལ་ལུགས་ལ་བལྟས་ན་སྣ་ཚོགས་འདུས་པའི་ཛྷཻ་ཀྵིམ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་འགྲིག་ཡོད་པ་དང་། འདིའི་སྐུ་ལུས་ཀྱི་ཚ་གསེར་ཞུགས་སྟངས་ལས་དཔག་ན་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་དབུས་ལི་ཞིག་ལ་རིགས་ཡོད་འདུག འོན་ཀྱང་སྐུ་ཤ་ལ་བལྟས་ན་སྐུའི་ཤ་ཉམས་རྒྱས་པ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ལི་མའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཏཱ་མིང་རྒྱལ་པོའི་རྒྱ་ནག་ལི་སར་འབྱོན་ལེགས་དང་སྒྲོས་གཙང་ཡོད་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་འདྲ་ཉེ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། ཤང་དང་སྤྱན་དཀྱུས་དང་མཆུ་སྒྲོས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་བལྟས་ཡོང་ན་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད། དེས་ན་འདི་ཛྷཻ་ཀྵིམ་རིགས་ལྔའི་ནང་ནས་ཨ་གྲ་དྷ་རི་ཞེས་པའི་སྣ་ཚོགས་འདུས་པའི་ཛྷཻ་ཀྵིམ། ལྷ་སའི་ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེའི་སྐུ་རྒྱུ་ཅན་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ན་ཆོག་པ་ཡིན། བོད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱལ་ལི་མ་ལ་སྔ་བར་ཕྱི་གསུམ་ཡོད། སྔ་བ་དེ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་དུས་དང་། བར་བ་དེ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་དུས། ཕྱི་མ་དེ་མངའ་བདག་རལ་བ་ཅན་གྱི་སྐུ་དུས་སུ་བྱུང་བ་ལ་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་ཡིན། དུས་ཕྱིས་སུ་ཆོས་ལི་ལ་འདྲ་བཟོ་བྱས་པ་ཡང་ཡོད་པས། ཆོས་རྒྱལ་ལི་མའི་འདྲ་རྒྱ་ནག་དང་ནོར་འདུག་པ་ཡོད་པར་གྲགས་ཤིང་། གསལ་བོ་ངོ་མ་ཞིག་ཟེར་ཤེས་དཀའ་བ་ཡིན་པར་སྨྲ། འགོ་ཚའི་སྒྲོལ་མ་གཟི་འབར་མ་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་རྒྱུ་འདི་ཆོས་རྒྱལ་ལི་མ་ཕྱི་མའི་རྗེས་ཀྱི་བཀའ་གདམས་རག་སྐུ་ཟེར་བ་ལྷོ་བྲག་དང་གཉལ་ལུང་སོགས་ནས་ཐོན་པའི་རིགས་དེ་ཡིན་ངེས། སྒྲོལ་མའི་སྐུ་འདྲ་བསྟན་འབྱོར་ཚང་གིས་ཕུལ་བ་དེ་དང་། ཅོག་རྡིས་ཚང་གིས་ཕུལ་བ་འདི་གཉིས་ཀ་ལས་གཅིག་ནི་མདོག་སེར་ཤས་ཅན་ཞིག་དང་། ཅིག་ཤོས་དེ་སྐུ་མདོག་སྨུག་ཤས་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། རྒྱུ་རིགས་ངོ་བོ་གསུམ་པོའི་ཐད་ནས་འདི་གཉིས་ཀ་མཆོག་ཕལ་གྱི་དབྱེ་བ་མི་འབྱེད་ལ། དབུ་སྐྲ་ལི་བ་ཡིན་མིན་དང་། ཨུཏྤལ་སྙན་གོང་ལ་འཁྲིལ་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། གོས་རིས་དང་སྐེད་སྐབས་ཕྱེད་ལུགས་སོགས་ཕྱོགས་མང་པོ་ཞིག་ནས་དཔེ་བླུགས་ཁུངས་གཅིག་མིན་ཀྱང་། དུས་རབས་སྔ་ཕྱིའི་ཁྱད་པར་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། འདི་གཉིས་རྒྱ་གར་མ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་ནོར་མེད་ཡིན་པས། འདི་རྒྱ་གར་ཤར་མ་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་འདུག་སྙམ། འགོ་ཚ་ཚང་གི་གུ་རུ་པདྨ་འོད་འབར་འདི་རྒྱ་གར་རྒྱ་ནག་ཧོར་དང་ལི་ཡུལ་ནས་ཐོན་པའི་རྒྱུ་དངོས་པོའི་ངོས་ནས་ལི་མ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཡོད་པ་ཞིག་ཅང་མ་རེད། ངས་བསམ་ན་འདི་ཆབ་མདོའི་བལ་བོ་ཚང་གི་མི་ཐོག་སྔོན་མ་ཞིག་གིས་མགར་བ་ཡིན་འདུག་སྙམ། ངས་ཚོད་འཇོག་བྱས་ན་རྫོགས་ཆེན་ཚང་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ཟླ་བའི་བུམ་སྒྲུབ་དེ་འཇའ་ཚོན་དཀོན་མཆོག་སྤྱི་འདུས་ཀྱིས་འཚོགས་པ་ཡིན་པས། དེ་དུས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་དགོན་ལག་མང་ཆེ་བའི་བུམ་སྒྲུབ་དེ་སྤྱི་འདུས་ཡིན་པ་དང་། དེའི་སྐབས་ཀྱི་འགོ་རྫོགས་གཉིས་ཀ་གཅིག་བྱས་ན་མི་སུམ། གཉིས་བྱས་ན་མི་ཉན་བའི་དུས་ཚོད་ཅིག་ཚེས་མྱོང་བའི་དུས་རེད། ཁྱད་པར་དུ་འགོ་ཚའི་རྒྱ་སེར་ནག་གཉིས་ཀས་རྫོགས་ཆེན་ཚང་གི་གཉེར་ཕྱག་མཛོད་བྱས་ནས་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་འགན་ཆེན་པོ་ལེན་འདུག་སྐོར་གྱི་མི་འགྱུར་ནམ་རྡོར་གྱི་དུས་རབས་ལ་འདི་ནས་ཕར་སོང་བ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་ནའང་ཆོག་འདུག་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོག་ཤར་མྱོང་། འོན་ཀྱང་སུ་ཞིག་གིས་དེ་ལྟར་ཡིན་པར་སྨྲས་པའི་གཞི་འཛིན་སའི་གཏམ་འདྲ་ནི་ཅང་མེད། མདོར་ན་རྒྱུའི་ངོས་ནས་ངོ་མཚར་ཅན་དེ་འདྲ་ཅང་མ་རེད། བྱིན་རླབས་ཅན་ཡིན་རྒྱུ་རེད་སྔར་ཡང་བུམ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒྲུབ་རྟེན་བྱེད་མྱོང་ན་ཅི་ཤེས་སྙམ་པ་ཡིན། དེ་མིན་གཞན་པ་ཚོ་རེ་རེ་ཁ་ནས་བཤད་མི་དགོས་པར་གཟིགས་ཡོང་དུས་མཁྱེན་ངེས། དེ་རིང་ཁར་རྩང་མི་ཚང་མས་ཕྱིའི་རྟེན་གཞི་གཙུག་ལག་ཁང་ཞིག་མཇལ་བའམ། ནང་གི་རྟེན་གསུམ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་ཞིག་མཇལ་ན་འདྲ་དང་པོ་ནས་དངུལ་གྱི་རིན་གོང་གི་རྩིས་གྲངས་ཞེ་ལ་ཤར་བ་ཡིན་པས། འདིའི་ནང་གི་ཐུབ་པ་གཡུ་ཐོད་མ་འདི་དང་། སྒྲོལ་སྐུ་སེར་སྨུག་རྣམ་གཉིས་སྟེ་བསྟན་འབྱོར་ཚང་གི་སྒྲོལ་མ་དང་། ཅོག་རྡིས་ཚང་གི་སྒྲོལ་མ་དེ་གསུམ་པོ་འདི་གཅིག་བས་གཅིག་གི་དགའ་ཡིན། གདམ་དགོས་ན་གདམ་ངོ་མི་འབྱེད། འདི་ཁག་གཉིས་ཀའི་སྒྲོལ་མའི་སྐུ་འདྲ་འདི་གཉིས་ཀ་རེ་རེ་ལ་ན་ནིང་གཞེས་ནིང་གོང་ཚད་བརྒྱབ་དུས་དམངས་སྒོར་ཁྲི་བརྒྱ་སྐོར་རི་ངེས་ཞེས་བཤད་མྱོང་ཡང་། དེང་སང་བལྟས་ཡོང་ན་ཉོ་ཚོང་བྱེད་མཁན་ཞིག་གིས་ཁྲི་ལྔ་བརྒྱ་དང་ག་ལ་བརྗེ། འབྱོར་ལྡན་ཞིག་གིས་ཁྲི་སྟོང་ཕྲག་ཀྱང་སྦྱིན་ངེས། སྒོར་མོ་ཁྲི་སྟོང་ཕྲག་ལོན་རྒྱུ་ཡོད་རྒྱུ་ཞིག་རེད། འདི་འདྲའི་སྐུ་རྙིང་རྩ་ཆེན་ཉམས་མེད་པ་ལོན་རྒྱུ་དཀའ་མོ་རེད། མི་བཅུ་ཡིས་མི་རེས་ཁྲི་བརྒྱ་རེ་རུག་ཡོང་ན་ཁྲི་སྟོང་ཕྲག་ཁ་གང་རྒྱུ་མེད་རྒྱུ་ཞིག་མ་རེད། དེའི་ཁྲི་སྟོང་ཕྲག་བོ་ཁྱེར་སོང་ནས་འདི་གཉིས་ཀ་གང་ཡིན་ན་གཅིག་དང་ཨ་ན་མ་ན་ཞིག་ཁྱེར་ཤོག་ཟེར་ན། བཙོང་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྔར་ནས་བཙོང་ཚར་བ་དང་། མི་བཙོང་མཁན་གྱིས་ནི་ད་དུང་ཡང་བརྗེ་རྒྱུ་མ་རེད། དེང་སང་བོད་ནས་ཕྱིའི་རྟེན་གཞི་བཞེངས་བསྐྲུན་གྱི་ཐད་ནས་རྫོགས་ཆེན་ཚང་དྲག་ཤོས་ཀྱི་གྲལ་ལ་མེད་ན་ཞན་པའི་གྲལ་ལ་མེད་ཅིང་། སྒོར་དུང་ཕྱུར་དུ་ཙམ་སོང་ཡོད་པ་ནི་ཁང་པ་སྤྱི་ཁྲུ་རྒྱ་དཔངས་གྲུ་བཞི་མ་རེ་ལ་སྒོར་མོ་ཅི་ཙམ་ཡིན་གྱི་རྩིས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་གསལ་རེད། མཚམས་རེར་རྫོང་རེ་བས་ཀྱང་འདི་ཚང་གི་འཛུགས་བསྐྲུན་གྱི་རྒྱ་ཆེ་རབས་ཀྱང་བཤད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ངས་བལྟས་ན་ཕྱིའི་བཞེངས་བསྐྲུན་བས་ནང་རྟེན་སྔོན་རྗེས་ཐམས་ཅད་བསྡོམས་ཡོང་ན་རྫོགས་ཆེན་ཚང་ལ། མི་སྐྱ་ཕོ་མོས་ཟེར་ཟེར་བྱས་ན་ཕྱི་རྒྱུ་བས་ནང་ཟོག་གིས་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་སོང་ཡོད་སྙམ་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ངས་བལྟས་ན་ད་རུང་རྒྱུ་ཆེ་བ་ངོ་མ་བོ་དང་། རྩ་ཆེ་བ་ངོ་མ་བོ་དེ་ཕྱི་རྒྱུ་ནང་ཟོག་གཉིས་ཀ་མིན་པའི་གསང་བའི་ནོར་མཆོག་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ན་ཡོད་པའི་དམ་པའི་ཚུལ་དགུའི་ཡོན་ཏན། རྒྱལ་བསྟན་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་བཤད་དང་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ཀའི་སྔར་རྒྱུན་མི་ཉམས་པར་འཛིན་པའི་ནུས་པ་ཡོད་རྒྱུ་དེ་ངོ་མཚར་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ནོར་འཛད་མེད་ཀྱི་གཏེར་མཛོད་ཡིན། ཕྱིའི་དངོས་པོའི་རིགས་འདི་དག་ནི་རྟག་བརྟན་ཅན་ཞིག་མ་ཡིན་པས། དེ་དག་དབང་དུ་འདུས་པའི་མི་དེ་རྩ་ཆེན་ཡིན། མིའི་ནང་ནས་ཀྱང་མིང་དང་ཕྱི་ཚུལ་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་ཡོན་ཏན་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཡོད་པའི་མི་དེ་རྩ་ཆེན་རེད། དེས་ན་འཇིག་རྟེན་ན་དཀོན་པའི་རིན་ཐང་ཅན། རིན་ཐང་བརྗོད་ཐབས་བྲལ་བའི་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་རྒྱུ་རྩ་ཆེན་དེ། བན་ཆུང་རེ་རེའི་རང་རྒྱུད་ནས་བརྩོན་པ་ཡོད་ན་རང་གིས་རང་ཉིད་ལ་བསྐྲུན་ཆོག་པ་ཡིན། མི་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་ན་རྟེན་གསུམ་ཕར་ཤོར་འགྲོ་ཞིང་། གལ་ཏེ་མ་ཤོར་ནའང་ལྷ་གཉེར་ཞིག་གི་གོ་ཆོད་ཙམ་ལས་མི་འདའ། དེས་ན་སྐུ་ལི་མ་བས་མི་ལི་མས་རིན་ཐང་ཆེ་བ་དང་། ལྕགས་རག་ཟངས་གསུམ་དང་རྡོའི་རིགས་ཀྱི་ནོར་བུ་བས་མིའི་ནོར་བུ་རྩ་ཆེ་བས་མ་ཟད་བེམ་ཤེས་གཉིས་ཀ་ལས་ཤེས་པ་ཅན་གྱིས་ལོས་དགའ། ཤི་གསོན་གཉིས་ཀ་ལས་གསོན་པོས་དགའ་བ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་རེད། མིའི་ནོར་བུ་རང་གིས་རང་གྱིས་དང་། སྤྲང་པོའི་མི་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་ན། །དགའ་ལྡན་ཁྲི་ལ་བདག་པོ་མེད་པའི་དཔེ་ལྟར་ཡིན། ཕྱིའི་རྟེན་གཞི་བཞེངས་བསྐྲུན་ཁྲི་བརྒྱ་ཚོ་སྟོང་ཚོ་མང་པོས་བཞེངས་པ་དང་། ནང་རྟེན་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱ་ཚོའི་རིན་པ་མི་དེས་བཞག་པ་རེད་ཟེར་དུས་སྐད་གྲགས་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པས། དེ་འདྲ་ཞིག་ཧ་བོ་ཨེ་ཤེ་མ་བསམ་མ་གཏོགས་གཞོན་ཆུང་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་ཡིན་ན་ལམ་ལོག་ཏུ་འཁྱར་རྩིས་རེད། སྤྱིར་ན་གོང་གི་དེ་ཚོ་སྐད་གྲགས་ལོས་ཡོད་བསོད་ནམས་བསགས་སྟོབས་ཀྱང་ཆེ་བ་ཡིན། སྒོར་རྡོག་བརྒྱ་ཚོ་སྟོང་ཚོ་བཏང་དགོས་ན་ཤ་དེ་ནས་བཅད་པ་བཞིན་དུ་ཚ་མཁན་ཞིག་གིས་སྒོར་རྡོག་ཁྲི་ཚོ་མང་པོ་བཏང་བ་དང་། དེས་མི་ཚད་རང་གི་རུམ་ན་ཡོད་པའི་རྒྱུ་སྙིང་དམར་ཅན་ལྷག་པར་དུ་གཏོང་མི་ཐུབ་ཀྱང་། ལྷག་བསམ་ལྷད་མེད་ཁ་ཡིས་བཤད་མི་དགོས་པར་དོན་མིག་གི་བལྟ་ས་ཡི་ཐད་ན་ཡོད་པའི་དཔེ་མཚོན་མ་འདྲ་བ་རེད། དེས་ཀྱང་མཚོན་དུ་མེད་པ་ནི་མཁས་པའི་ཡོན་ཏན། བཙུན་པའི་ཚུལ། བཟང་པོའི་གཤིས་རྣམས་ཡིན་པས། གནའ་བསོད་ནམས་སྟོབས་ཆེན་བསགས་པའི་རྒྱལ་བློན་འབངས་གསུམ་ཅི་འདྲའི་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟ་མཐོང་དུ་ཡོད་པ་ནི་གྲྭ་བཙུན་རྐྱང་པའི་ཚུལ་མཛད་ནས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནས་མཁན། སྐྱེས་སྦྱངས་ཀྱི་མཁྱེན་རབ་དང་ལྡན་པ་འགའ་རེས། མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་དང་། མན་ངག་གི་ཡི་གེ་བརྩམས་མཛད་པའི་ཡིག་སྣ་རེ་རེའི་གོ་དོན་ཡང་འུ་ཚོས་མི་ཚེ་རིང་དུ་བསམ་བློ་གཏོང་འདུག་དགོས་པ་བྲིས་ཡོད་པ་དེ་ཚོ་བྱས་རྗེས་རླབས་ཆེན་རེད། དེ་ཚོ་རེ་རེ་མཇལ་བཞག་དུས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དངོས་ཡིན་འདུག་སྙམ་པ་དང་། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱང་དེ་བའི་ཕན་ལ་ཨེ་ཡོད་ན་སྙམ་དགོས་པ། འཛམ་གླིང་ལ་ངོ་མཚར་ཅན་ཡོད་པ་རེད། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་དེང་སང་གེ་སར་གྱི་སྒྲུང་ཡིག་ཙམ་མ་གཏོགས་ལྟ་མ་ཤེས་པར་འདུག། གེ་སར་གྱི་སྒྲུང་གཟུགས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་དངོས་པོའི་ཤུལ་བཞག་གི་ནང་ནས་རྩ་ཆེན་རེད་ཟེར་བར་འདུག འོན་ཀྱང་ནང་གི་བོད་མི་འགའ་རེས་དེའང་རྟོག་བཟོ་རེད་ཟེར་མདོག་བྱེད། དངོས་ཡོད་དངོས་མེད་ལ་སྒྲུབ། གཟུགས་ཅན་གྲུབ་གཟུགས་ལ་བཅོས། གྲུབ་གཟུགས་གཞི་མེད་རེད་བྱེད་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་བྲིས་ནས། རྩོམ་ཡིག་གི་ཡིག་འབྲུའི་ཁ་གྲངས་ལ་བརྟེན་པའི་ཁོ་རང་གིས་གླ་ཕོགས་ཤོག་སྒོར་རེ་ལོན་པའི་འདེང་བརྒྱབ་ནས། ཕ་ནོར་རྡོ་མགོ་ལ་རྒྱག་རྒྱུ་དེ་འབུ་ཞིག་ལ་མི་རྩི་བ་དེ་འདྲ་ཡང་མི་ཉུང་པ་ཞིག་བྱུང་བ་ཡིན། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་ལོགས་སུ་མ་མཆིས་གསུངས་པ་དེ། བོད་རང་གི་མི་ལས་གཞན་ཞིག་ཡིན་པའི་འཁྲུལ་བ་ཟློག་ཐབས་ལ་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་ཡིན། འཁྲུལ་བ་ཅི་ཞིག་བཟློག་རྒྱུ་ཡོད་ཟེར་ན་སོག་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་རིགས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་འདྲ་འདྲ་བ་ལ་ནོར་སོ་གཏོད་མཁན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རེད། འོ་དེ་ཚོ་སྐད་ཆ་འཕྲོས་སོང་བ་རེད། ད་འདིའི་རྟེན་རྫས་འདི་དག་པར་ཞིག་བརྒྱབ་ནས་ཁ་བྱང་དང་བཅས་པ་ཁྱེད་རྣམ་པ་ལ་གཟིགས་བདེ་མོ་བྱས་ནས་སྦྱར་ཡོང་། འདི་དག་གིས་ད་ལོའི་ཞིང་སྒྲུབ་སྐབས་སུ་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ལ་རྟེན་དབང་ཞིག་བསྐུར་ནས། དེ་ནས་གཟའ་སྐར་ཡག་ཉིན་ཞིག་ལ་སྤོས་བསུ་རྒྱགས་གླིང་གིས་མར་དགོན་ནང་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུ་དགོས། ཕྱིན་ཆད་ཞིང་སྒྲུབ་དེ་འདི་ནས་ཚོགས་རྒྱུ་ལ་ངེས་པ་མེད། ད་ལོ་བཀྲ་གདོང་སྡེ་བས་ན་ནིང་ཨུ་ཚུགས་བརྒྱབ་པ་དེ་ཡིས་འཚོག་རྒྱུ་བྱས་པ་ཡིན། བཀྲ་གདོང་སྡེ་བ་ལ་ངས་མིང་གསར་བ་མཚོ་ཁྲི་ཀླུ་ཕྱུག་སྡེ་བ་ཞེས་བཏགས་ཡོད། བཀྲ་ནང་གདོང་ནང་གཉིས་ཀ་གནའ་ཡི་སྡེ་བ་གཉིས་དེ་ལྔ་བཅུ་ང་དགུ་ལོར་བསྡོམ་བཞག་པ་རེད། དེ་ཡིས་ངས་སྡེ་བ་ཆགས་སའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་མིང་དང་བསྟུན་ནས་མིང་གཉིས་འབྱར་ཞིག་བཏགས་པ་ཡིན། སྡེ་བ་ཆུང་ནའང་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་སྡེ་བ་གཙང་མ་ཡིན། ས་བ་སྟོད་ཀྱི་རྐང་གླིང་གོང་འགབ་གཉིས་ཀ་ཤྲཱི་སེང་གི་འབྲོག་སྡེ་ལ་གཡར་ནས་མི་ལོ་སུམ་བཅུ་ཡིས་མི་ཚད་པས། ཐང་རྙེད་རྒད་པོའི་ངོ་ལ་བལྟས་པ་དང་། ཡུལ་སྡེ་བའི་རེ་འདུན་ལ་བསྟུན་ནས་ད་ལོ་འཚོག་རྒྱུ་བྱས་པ་ཡིན། འདིའི་ནང་ལ་སྡེ་བ་དེ་ལ་གཏོགས་པའི་གྲྭ་བ་ཡོད་པ་དག་གིས། ཞིང་སྒྲུབ་ཚོགས་པའི་དུས་སུ་ང་ལ་བརྟན་བཞུགས་འབུལ་རྒྱུ་དང་འབུལ་བ་རྒྱག་རྒྱུའི་དེ་ཚོའི་འདེང་མ་རྒྱག་ཅེས་ཤོད་ཤོག རྟེན་གསུམ་ཚང་མ་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཤུལ་ན། ད་འདི་ཚང་ལ་ཅི་ཡང་མེད་པས་སྐོར་ཚད་བཞག་པ་དེ་ཡང་རང་ག་རང་ག་ཡིན་པར་སེམས་མི་དགོས། ཐུགས་དམ་ཙིན་ཏ་མ་ཎི་ཞེས་པ་སཱ་ཙྪ་མཐེ་རྡོག་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ། དུས་འདི་ལ་ལྷག་པ་བྱིན་རླབས་མྱུར་བ་དོན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་མང་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་དང་། ཇོ་བོ་རྒྱ་ནག་མ་ལོ་རྒྱུས་སྔར་ཡང་ཞུས་བཞིན་པ་སྔར་མི་ཉག་རབ་སྒང་ལ་བཞུགས་པ་དེ་ས་འདིའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྟེན་སྐལ་ལ་བྱོན་པ་དེ་ཚོ་བཞུགས་པ་དང་། མ་ཚད་ལི་མ་ཆ་ངེ་ཆུང་ངེ་དུས་རྒྱུན་དུ་ཡོང་འདུག་རྒྱུ་ཞིག་རེད། རབ་རེ་ཕར་གཟུངས་གཞུག་ལ་ཕུལ་བ་ཡིན། དེ་ཚོ་རྒྱུན་མཐོང་གི་གནས་ཚུལ་རེད་བཤད་རིན་ཡོད་རྒྱུ་ཞིག་མ་རེད། མདོ་ཚང་གི་ནང་རྟེན་མང་ཆེ་བ་མདོ་མཁྱེན་རྩེའི་གཏེར་མ་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་དང་། མདོ་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་མ་གཟིའི་སྒྲོམ་བུ་དེ་གུ་རུ་ཡིད་བཞིན་དབང་རྒྱལ་གྱི་ཐུགས་ཀའི་གཟུངས་ལ་ཕུལ་བཞག་ཡོད་དེ་ཚང་མས་མཁྱེན་བཞིན་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཐུབ་པ་གྲོང་ཁྱེར་མ་དང་། རྒྱལ་སྲས་རིག་པའི་རལ་གྲིའི་རལ་གྲི་ལ་སོགས་པ་དཀར་ཆག་ལྟར་དུ་བཞུགས་པ་ཡིན། རྟེན་འདི་ཚོ་རེ་རེ་ལ་དགོན་པ་རེ་རེའི་ཆགས་རྟེན་གྱི་ལྷ་ཁང་ཐོག་བརྩེགས་དགུ་བ་རེ་བཞེངས་ན་ཆོག་པ་ཏག་ཏག་ཡིན། གཞན་ཡང་གནས་འདི་དང་ཆོས་གྲྭ་འདི་ནས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྨིན་བྱེད་ཀྱི་དབང་། གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ཁྲིད། རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ལུང་དང་བཅས་པ་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་ལ་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་དང་ཆོས་དུང་གི་རྒྱུན་མ་ཆད་པས་ན། འབྲེལ་ཚད་དོན་ལྡན་གྱི་བྱིན་རླབས་ནུས་པ་ཞིག་འཐོབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་བླ་མའི་ལུང་གིས་གྲུབ་པ་ལ་བསྐྱར་བཟློས་མི་དགོས། དེ་ཡིས་དུས་ཚོད་ཟེར་རྒྱུ་བོ་འགྲོ་མགྱོགས་པ་རེད། དོ་ཞག་ཚོགས་འཁོར་འཚོགས་ནས་ཉི་མ་བཅོ་ལྔ་བུད་སོང་སས། སང་ཉིན་ཡང་གྲོ་བཞིན་ཟླ་བའི་ཚེས་པ་བཅུ་ལ་ཁེལ་བ་རེད། སྔ་དྲོ་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ནས་ཕྱི་དྲོ་ཚེས་བཅུའི་ཚོགས་འཁོར་མཛད་རྒྱུ་བྱེད། ཞལ་འདོན་དེ་རིག་འདུས་ཀྱིས་གཞུང་བསྲངས་ནས་འདོན་པ་དང་དབྱངས་དང་ཕྱག་རྒྱ་བསྡུས་པ་དོ་ཞག་དེ་འདྲ་ཞིག་བྱས་ན་ཆོག དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔ་རབས་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབས། ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་འཁྲུག་རྩོད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད། བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉིས་དང་། དགྲ་བགེགས་གཉིས་ཀྱིས་གཙོ་བྱས་པའི་བཟང་འབྲེལ་ངན་འབྲེལ་ཐོགས་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་རྙེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་གནང་བར་ཞུ། །བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་རླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་བཅུ་གསུམ་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། རྙེད་པ་མང་པོ་ཐོབ་གྱུར་ཏེ། །ཡུན་རིང་དུས་སུ་བདེ་སྤྱད་ཀྱང་། །ཆོམ་པོས་ཕྲོགས་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །སྒྲེན་མོ་ལག་པ་སྟོང་པར་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། གསོན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ས་ཆ་འདིར་སྐྱེ་བ་བླངས། འདི་སྣང་སྒྱུ་མའི་བསླུ་བྲིད་འདི་ལ་བདེན་པར་བཟུང་བའི་འདོད་ཁམས་པའི་རྟེན་འདིའི་སྟེང་ནས། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཞེན་ཞིང་ཆགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་ཏག་ཏག་ལ་སྤྱོད་དེ་ཡོད་པའི་རྩ་བ་ནི་བདག་འཛིན་འདི་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་པས། ང་དང་ང་ཡིར་བཟུང་། བདག་དང་བདག་གིར་ཞེན་ནས། ང་སྐྱིད་དགོས་ང་བདེ་དགོས། འདི་ངའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན། འདི་ངའི་ཉེ་འཁོར་རོ་སྙམ་ནས། བདེ་སྐྱིད་ཅེས་པ་དེ་ཡང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ཐོབ་པའི་སྣང་བ་ཤར་ཏེ། མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁ་དཀར་ནས་མགོ་མ་དཀར་གྱི་བར་དུ་རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ཅིག་ཨེ་རྙེད་ཨེ་ལོན་ཏག་ཏག་བལྟས་ནས། དེའི་དོན་དུ་དཀའ་ལས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བས་མ་ཚད། སྲོག་ཀྱང་དེའི་དོན་དུ་ཤོར་བའི་དཔེ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་པ་དེ་རབ་ཏུ་གང་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ཁྱིམ་ནས་བུད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཁྱིམ་ནས་བུད་ནས་འདོད་ཡོན་གྱི་བསླུ་བྲིད་ལ་བྲོས་ནས་འགྲོ་ས་དགོན་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པ་ན། འདུལ་བའི་ནང་ནས་གསུངས་པའི་དགོན་པ་དབེན་པའི་གནས་རེད། མིང་དེ་ལ་གཞི་བཟུང་ནས་དགོན་པར་དགེ་འདུན་པའི་སྡེའི་རྟེན་གཞི་ཚུགས་ནས། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་ནས་དགོན་པ་དེ་ཙམ་མི་དབེན་ཞིང་། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡང་དགོན་པའི་དགོན་པ་རི་ཁྲོད་དང་ཡང་དབེན་རྣམས་རིམ་གྱིས་བྱུང་བ་ཡིན། སྟབས་མ་ཡག་ནས་ཁྱིམ་ཆུང་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཕ་མའི་གོ་ཁ་ནས་བུད་ན་ཡང་། ཁྱིམ་ཆེན་དགོན་པའི་ཁྱིམ་གཞི་བླ་བྲང་དང་ནང་ཆེན་བཟུང་ནས། ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀའི་དབང་དང་གོ་གནས་ཐོབ་དང་ཐམ་ཀ་ཡོད་པས། དྲ་མ་དག་གིས་བསྟན་དང་འགྲོ་བའི་གསོས་སྨན་གང་འདུལ་ཐབས་མཁས་ཀྱིས་སྤྱོད་ཚུལ་མཛད་པ་གནང་བཞིན་ཡོད་ངེས་ཀྱང་། སྡུག་ཤོས་ཚོས་ལོག་འཚོས་བསགས་པའི་རྒྱུ་ནོར་ཤི་གསོན་གཉིས་ཀ་མགོ་གཡོགས་ནས་བླངས་ཡོང་བ། རྔོན་པ་ཤྭ་སོད་ཁྱིམ་ལ་ཐོན་པ་བཞིན་དུ་རྙེད་པ་མང་པོ་རིན་མེད་དུ་ལོན་ཡོད་སྙམ་ནས། ཡུན་རིང་གི་དུས་སུ་འདོད་ཡོན་ལ་སྤྱད། རང་དང་འཁོར་ཡུག་གི་མངའ་ཐང་དང་གཟི་མདངས་བསྐྱེད་ཀྱང་། ཉིན་ཞིག་ལ་ཆོམ་པོས་ཐམས་ཅད་ཕྲོགས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲེན་མོ་ལག་པ་སྟོང་པ། ཚུལ་འཆོས། ཁ་གསག། གཞོགས་སློང་། ཐོབ་ཀྱིས་འཇལ་བ། རྙེད་པས་རྙེད་པ་འཚོལ་བ་སྟེ་ལོག་འཚོ་ཐམས་ཅད་མ་ཚང་བ་མེད་པས་བསགས་ཡོང་བའི་རྒྱུ་ནོར་ཐམས་ཅད་དང་། མ་ཚད་ཇག་པས་ཤ་ཚ་སྙིང་རྗེ་ལྟ་བ་མིན་ཕྱིར་རྒྱབ་ཀྱི་གོས་ཀྱང་བཤུས་ནས་གཅེར་བུར་མངག་ཡོང་མཁན་གྱི་འཆི་བདག་གི་ཆོམ་པོ་དེ་གློ་བུར་དུ་ཐོན་དུས། རྒྱུ་ནོར་གཉེན་གྲོགས་མ་དགོས་ལུས་ཞེས་པ་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་གདགས་གཞི་འདི་ཡང་དེ་དུས་མི་བསྐྱུར་ཐབས་མེད་ལ་ཁེལ་ནས། བསོད་ནམས་བསགས་པའི་དགེ་འབྲས་ཀྱི་འགྲོ་རྟེན་མེད་པར་སྒྲེན་མོ་ལག་སྟོང་སྡིག་པའི་བུ་ལོན་རི་རབ་འདྲ་ཞིག་དང་བཅས་ཏེ་འགྲོ་དགོས་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། ད་རུང་དེས་ཀྱང་མི་ཚད་པར། མྱ་ངན་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྲངས་པ་ཡི། །མིག་དམར་གདོང་ལ་མཆི་མ་འཛག །ཉེ་དུ་རེ་ཐག་ཆད་པ་དང་། །གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉའི་བཞིན་ལ་བལྟ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ཤི་བ་ཟེར་རྒྱུ་བོ་ལ་མི་སྐྲག་པ་དང་དེར་ཉམ་ང་བ་མི་འཛིན་པ་ཞིག་མེད་ཅིང་། འོན་ཀྱང་སྐྱེས་ཚད་འཆི་བའི་ལམ་ལ་མི་བརྒྱུད་པར་འགྲོ་ས་མེད་སོང་བ་ཡིན་པས། དེའི་གནད་རིག་ཅིང་ཤེས་པ་དག་གིས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་འཆི་བའི་གདོང་ལེན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གནད་ཆེན་དོན་གྱི་དང་པོར་བརྩིས་ནས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་བསྒྲུབས་པས། རང་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ལས་གྲོལ་བས་མི་ཚད་གཞན་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ལས་བསྐྱབས་ནས། རང་གཞན་གཉིས་ཀ་སྐྱེ་འཆིའི་འཇིགས་པ་ལས་གྲོལ་བའི་གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་ཐབས་མཛད་པ་ཡིན། རྗེ་མི་ལས། ང་འཆི་བས་འཇིགས་ནས་རི་ལ་ཕྱིན། །ནམ་འཆི་ཆ་མེད་བསྒོམས་བསྒོམས་པས། །འཆི་མེད་གཉུག་མའི་བཙན་ས་ཟིན། །ད་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་བོར་ཏེ་ཐལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། དེ་མ་ཤེས་ནས་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པར་བཟུང་། མི་བདེན་པ་ལ་བདེན་འཛིན་བྱས་ནས་མི་ཚེའི་ཚེ་ཚད་རྫོགས་ས་ལ་ཐོན་དུས། ཅུང་ཟད་ཡིན་ཡང་མི་ཤི་ཙམ་ཞིག་ཨེ་ཡོད་ན་སྙམ་ནས། སྨན་པ་མོ་བ་མགྲོན་དུ་བོས་ནས་ཅི་དྲག་གང་དྲག་བྱེད་ཀྱང་། ཚེ་ཟད་ས་ལ་ཐུག་དུས་མཐུད་རྒྱུ་ག་ལ་ཡོད། ད་ཤི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་མེད་པའི་དུས་ལ་བབ་ཚེ་དེ་སྔའི་མི་ཚེའི་བྱ་ལས་ཚང་མ་མིག་སྔར་ལ་ཤར་ནས་རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་དང་འབྲེལ་བ། བདག་འཛིན་གྱི་འཆིང་བས་བཅིངས་པའི་རྣམ་པ་དགེ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་རེ་ཡོད་ཀྱང་། དོན་མི་དགེའི་སྡིག་ལས་ཤིག་དང་འཁོར་བ་འཕེན་བྱེད་ཙམ་ཞིག་ལས་འགྲུབ་མེད་པ་ཡིན། དེ་ལས་མ་བསྒྲུབ་དུས་འགྲུབ་དོན་ཡང་ག་ལ་ཡོད། གང་ལ་བལྟས་ན་ཉམ་ང་བ། ཅི་ལ་བསམས་ཀྱང་མྱ་ངན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཞི་རུ་གྱུར་ནས། གདུང་བའི་ཡུས་ཀྱིས་མིག་དམར་པོར་གྱུར་ནས་སྐྲངས་མ་སོང་གི་བར་དུ་ངུས་ཀྱང་ཕན་པ་མེད་ལ། གཉེན་ཉེ་དུས་མཐའ་ནས་བསྐོར་ནའང་དེའི་དུས་སུ་དཔའ་པོས་འཛིང་ས་དང་། སྡར་མ་བྲོས་ས་དང་། རྒྱུ་ནོར་བྱིན་ནས་བསླུ་ས། མགོ་ཉིས་བཤད་ནས་གཏམ་གྱིས་བསླུ་ས། ཐ་ན་མགོ་བཏགས་ས་མཐེ་མོ་བཙོང་ས་ཙམ་ཡང་མེད་ན། ཤི་མི་དགོས་པའི་ཐབས་བྱེད་ས་ཞིག་ག་ལ་ཡོད་དེ་མེད་པར་གཉེན་ཉེ་འབྲེལ་གྲྭ་རོགས་གྲོགས་མཆེད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་གསོན་གྱི་རེ་ཐག་ཆད་པའི་སྐབས་དེ་ལ་ཐོན་དུས། འཆི་བའི་གདོང་ལེན་བྱེད་པའི་འཆི་བ་འོད་གསལ་གྱི་བསུ་མ་དང་། འཆི་བ་དག་ཞིང་ལ་འགྲོ་བའི་སྒོ་མཐོང་མ་དགོས་དང་། འཆི་ཁ་སྨོན་ལམ་དག་པའི་མཚམས་སྦྱོར་ཙམ་ཡང་དཀའ་བ་སྟེ། སྨོན་ལམ་གྱིས་མཚམས་སྦྱར་ཡོང་རྒྱུའི་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་དགོས་ལ། རྒྱུ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པས། སྨོན་ལམ་འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་བསྲུངས་པ་དང་། ཉེས་ལྟུང་དང་མ་འགྲོགས་པའི་རང་བློ་རང་ལ་ཁེལ་བ་ཞིག་མེད་པའི་དུས་སུ། གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་འཆི་བདག་དང་གཉིས་ཀ་ཕར་ལྟ་ཚུར་ལྟ་བྱེད་སར་ཐུག་དུས་མིག་མཆི་མ་ཙ་རེ་བལྟས་འདུག་རྒྱུ་ཙམ་ལས་ཐབས་མེད་པས། དེ་ད་ལྟ་ནས་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། འཆི་བ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་ཙམ་ནི་སུ་ཡིན་ཡང་ཤེས་ཀྱང་། དེ་ཙམ་གྱིས་མི་ཕན་པས་མི་རྟག་པ་བསྒོམས་ནས་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ཏེ་འཆི་བ་ལ་མི་སྐྲག་པའི་གདེང་རྙེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་རྙེད་ན་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་ཤེས་པའི་གོ་ཆོད་པ་ཡིན། གཅིག་གིས་དངངས་སྐྲག་བསླངས་ནས་ཅིག་ཤོས་ལ་སྐྲག་སྣང་ཤར་བ་ཙམ་གྱིས་ཕན་ཐོགས་ག་ལ་ཡོད། སྐྲག་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྲག་མི་དགོས་པའི་ཐབས་ཤིག་བཙལ་ནས་རྙེད་པ་ནི་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན། ཆོས་བཤད་དུས་སྡུག་རབས་ཐ་རབས། ཡང་སྒོས་བློ་སྦྱོང་གི་ཆོས་བཤད་དུས་ཅི་སྡུག་གང་སྡུག་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་མི་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བཞག་ཐམས་ཅད་འཕྲལ་ཉམས་དགའ་བ་ལ་ཕུགས་རྟག་མི་ཐུབ་པ། ཁ་ཟས་དུག་ཅན་ཟོས་པ་དང་འདྲ་ཞིང་། འདིའི་སྐྱོན་ཚང་མ་ལྷང་ལ་ཕུད་ནས་སྐྱོན་དེ་དག་གིས་གནོད་པ་མི་ཐུབ་པའི་འཕྲལ་དང་ཡུན་གྱི་གཏན་བདེའི་ལམ་ཞིག་བཙལ་བར་བྱེད་པ་ལ་འཁོར་བར་སྐྱོ་སེམས་དང་། ཐར་བ་དོན་གཉེར་གྱི་ངེས་འབྱུང་རྣམ་དག་ཅིག་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ངེས་འབྱུང་རྣམ་དག་ཅིག་ལ་དོན་གཉིས་ཚང་དགོས་ཏེ། འཁོར་བར་སྐྱོ་སེམས་ཡོད་ནས་རྨུས་བསྡད་པ་རྐྱང་པས་མི་ཆོག་པར་ཐར་བ་དོན་གཉེར་གྱི་བློ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུ་ངེས་འབྱུང་རྣམ་དག་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་མ་སྐྱེས་ན་ཀུན་དགའ་བོའི་ཚ་བོ་གཉིས་ཀས་ཆོས་ལ་དོན་གཉེར་མ་བྱས་པ་དང་འདྲ་བར་ཆོས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞིག་དཀའ་བ་དེས་ན་བློ་སྦྱོང་འདི་དག་ཐུན་དུ་བཅད་དེ་བསྒོམས་ནས། སེམས་རྒྱུད་ལ་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་བ་ད་ལྟ་ཤི་ཡང་བློ་འགྱོད་མེད་པ་ཞིག་མ་མཐའ་ནས་དགོས་པ་ཡིན། ཆོས་ཡུན་རིང་ཞུས་ནས་ཉམས་ལེན་ཡུན་རིང་བྱས་པའི་དོན་གོ་དེ་རེད། འཆི་བ་མིི་རྟག་པ་སྒོམ་དུས་རྩ་བ་དོན་དག་སྣེ་ཁ་གསུམ་ལ་འཛིན་ནས་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། གསུམ་གང་རེད་ཟེར་ན། ངེས་པར་འཆི་བ་དང་གཅིག ནམ་འཆི་ཆ་མེད་དང་གཉིས། འཆི་ཚེ་ཆོས་མིན་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་དང་གསུམ་པོ་དེ་ཡིན། དེ་གསུམ་ལ་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་རེ་དང་སྦྲགས་ཏེ་གསུམ་གསུམ་དགུ་ཡི་སྒོ་ནས་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། ངེས་པར་འཆི་བ་ཡིན་ལུགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དེ་སྔོན་མ་ཤི་ནས་ལྷག་པའི་སེམས་ཅན་ཁེ་རུ་མ་ཞིག་ས་སྟེང་ན་མེད་པ་དང་། ལུས་འདི་འདུས་བྱས་ཡིན་པས་ན་ངེས་པར་འཇིག་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པ་དང་། ཚེ་འདི་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་ཟད་བཞིན་ཡོད་ཅིང་འདི་མར་འགྲིབ་རྒྱུ་མ་གཏོགས་ཡར་འཕེལ་རྒྱུ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་དེས་ངེས་པར་འཆི་བ་གཏན་ལ་འབེབས་ཐུབ་པ་ཡིན། གཉིས་པ་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། གཅིག་ན་ཚེ་ལ་ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་མི་ཁྱོད་ལ་ཚེ་ཚད་ལོ་གྲངས་འདི་དང་། ཟླ་གྲངས་འདི་དང་། ཞག་ཉི་མའི་ཁ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་འདུག་རྒྱུ་ཡོད་ཅེས་པའི་ཚད་ཅིག་ཡོད་ན། དེའི་བར་དུ་བློ་བདེ་བདེ་བྱས་ནས་འདུག་ཆོག་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཡང་། དེ་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན། གཉིས་ན་ལུས་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཡིན། ལུས་འདི་གསོན་དབུགས་དང་མ་བྲལ་བར་འཚོ་བའི་རྒྱུན་ལ་ཚེ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡིན། ལུས་ལ་སྙིང་པོ་ཅི་ཡོད་དེ་ལུས་འདི་མེ་ཡིས་ཚིག་འགྲོ་བ་དང་། ཆུས་འཚུབ་འགྲོ་བ་དང་། ས་ཡིས་གནོན་འགྲོ་བ་དང་། རླུང་གིས་སྤུར་འགྲོ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། ཕྱིའི་འབྱུང་བཞིས་གནོད་པ་ལས་གཞན་ནང་འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་ཚོགས་པའི་ལུས་ཁོ་རང་ཡང་རང་དགྲ་རང་གཤེད་ཀྱིས་འདུ་བ་འཁྲུགས་འགྲོ་བ་ཡིན་ཕྱིར་དེ་ལ་རྟག་འཛིན་བྱེད་སའི་སྙིང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན། འཆི་བའི་རྐྱེན་ནི་ཤིན་ཏུ་མང་སྟེ། གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟ་བུའི་གནོད་པ་ཅན་ཡིན་པས་མི་ཚད་པར་འཚོ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ཡང་འཆི་བའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་དུ་ཡོད་པ་སྟེ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་གྱིས་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་ཡིན་པའི་གནད་རྟོགས་པ་དང་། གསུམ་པ་འཆི་ཚེ་དམ་པའི་ཆོས་མ་གཏོགས་གཞན་གཅིག་གིས་ཕན་ཐོགས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཅེ་ན། འཆི་བ་ལ་གཉེན་དང་བཤེས་ཀྱིས་མི་ཕན་པ་ཡིན་ལ། སྤྱིར་འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་སྐབས་སུ་བྱ་བ་འགའ་རེ་ལ་ཐུག་དུས་གཉེན་བཤེས་ཀྱིས་རོགས་བྱེད་ཆོག་ལ། དཀའ་སྡུག་འགའ་རེ་ལ་འཕྲད་དུས་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་ཁུར་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་ནའང། ཤི་བའི་དུས་སུ་སུ་ཞིག་འཆི་དགོས་ན་དེ་ཤི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་གཉེན་དང་ཉེ་དུས་ཚབ་དང་མི་འཆི་བ་ལ་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་ཡིན། གསོན་པོའི་བྱ་བ་ལ་ཟས་ནོར་གྱིས་བསླུ་རྒྱུ་ཡོད་པ། དཔེར་ན་མཐོ་ལམ་རྒྱུ་ཡིས་བཅད། དམའ་ལམ་ཟས་ཀྱིས་བཅད། ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་འཆི་བདག་གཤིན་རྗེ་ལ་དེ་མི་འགྲོ། དེས་ན་གཉེན་དང་བཤེས་ཀྱིས་མི་ཕན། ཟས་དང་ནོར་གྱིས་མི་ཕན། རང་གིས་ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་ཕན་པ་སྟེ། གསོན་ནད་མེད་སྐབས་སུ་རང་ལུས་འདོམ་གང་གྲུ་བཞི་འདི་འཆི་བའི་སྲོག་དང་མ་བྲལ་དུས། ཅི་བྱེད་ཀྱི་བློ་དང་། གང་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་། ལུས་རང་གི་གསོན་པའི་ཤུགས་དང་ནུས་པ་ཟད། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་མར་རྒུད། བླ་ཚེ་སྲོག་དབུགས་ཉམས་པའི་དུས་སུ། མར་མེའི་སྡོང་རྩ་ནས་སྣུམ་ཐིགས་སྐོམ་པའི་སྐབས་སུ་དེའི་བྱེད་ལས་ཚང་མ་ཉམས་ནས་སྣུམ་ཟད་ཀྱི་མར་མེ་ཤི་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་འཆི་ཚེ་ཆོས་མིན་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་ཡིན་པའི་ངེས་ཤེས་དེ་ལེགས་པར་འདྲོངས་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ལ་དགོས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ངེས་པར་འཆི་བ་ཤེས་ན་ཅི་ཞིག་གི་ཕན་ཐོགས་ཡོད་ན། བྱ་བ་གཞན་གང་ཡང་གནད་མི་ཆེ་བར་ཤི་དུས་ཕན་ཐོགས་ཅན་དེས་གནད་ཆེ་བར་འདུག་སྙམ་ནས། བསམ་བློ་ཤི་དུས་ཕན་ཐོགས་ཅན་གྱི་བྱ་བཞག་སྒྲུབ་རྒྱུ་ལ་འཁོར་ནས། དོན་ཆེན་དང་དོན་ཆུང་གི་གནད་དེ་ཤེས་ཡོང་བ་ཡིན། གཉིས་པ་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་དེ་ཤེས་ན་ཕན་ཐོགས་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཟེར་ན། ཤི་དུས་ཕན་ཐོགས་ཅན་གྱི་བྱ་བཞག་དེ་སྒྲུབ་དགོས་བསམ་པ་ཁོ་ནས་ཆོག་པར་མི་འདུག་འཆི་བ་ནམ་ཡོང་མི་ཤེས་པ་དེས་ན་དང་པོར་ཤི་ན་སྐྲག་མི་དགོས་པ་ཞིག་ངེས་པར་བྱེད་དགོས་འདུག དེ་ནས་གལ་སྲིད་མ་ཤི་ན་ཡང་བློ་བདེ་བར་སྡོད་ཆོག་པ་འདུག འཆི་བའི་འཇིགས་སྐྲག་མེད་པའི་མི་ཚེ་དེ་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ་ཞིག་འོང་བར་འདུག་སྙམ་པ་ཡིན། གསུམ་པ་འཆི་བའི་ཚེ་ན་དམ་པའི་ཆོས་མིན་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་དེ་ཤེས་ནས། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་ཆོས་དྲག་ཤོས་དེ་མི་སྒྲུབ་པར་སྡུག་ཤོས་དེ་ཅི་ལ་སྒྲུབ། སྒྲུབ་ན་བསྒྲུབས་པ་ནང་བཞིན་དེ་བས་ཟབ་མེད་པ། དེ་བས་སླ་མེད་པ། བརྒྱུད་པའི་བྱིན་རླབས་ཡོད་པ། གདམས་པའི་ཉམས་མྱོང་ཡོད་པའི་གང་དགའ་ཞིག་འདེམས་ནས་དེ་ལ་འཇུག་པ་དང་། འཇུག་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མི་ཚད་པར་ལོང་མེད་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་བརྩོན་པས་འབད་པ་བྱེད་པ་ཡིན། དེས་ན་ངེས་པར་འཆི་བ་ཤེས་པས་ན་ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་ཡིན། ནམ་འཆི་ཆ་མེད་ཤེས་པས་ན་ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་དང་། འཆི་ཚེ་ཆོས་མིན་པ་རེ་ས་སྐྱབས་གནས་གཞན་ཞིག་མེད་པར་ཤེས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་མགོ་ལ་མེ་ཤོར་ལྟ་བུ་སྐྱེས་ནས་ཆོས་འགྲུབ་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་ཡིན་པས་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་སྒོམ་རྒྱུ་འདི་གནད་ཆུང་ལ་ཤོར་མི་རུང་། དེ་ལྟར་ཉིན་མཚན་རྒྱུན་དུ་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་སྒོམ་རྒྱུ་དང་མ་བྲལ་ན་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན། ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་དུས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལྕག་གིས་བསྐུལ་ནས་དམ་ཆོས་ངོམས་མེད་དུ་སྒྲུབ་པས་འདའ་བ་ལས། ལོ་དང་ཟླ་བའི་དུས་ཚོད་མ་དགོས་སྔ་ཕྱི་དྲོ་དུས་ཚོད་སྐར་ཆ་ཙམ་རེ་ཡིན་ཡང་ཆོས་ལ་མི་འབད་པར་མི་འདུག་པས་མི་ཚེ་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་འགྲོ་ཞིང་། དེ་མ་སོང་དུས་འདི་དང་ཕྱི་མར་རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་པ་དང་། ཚེ་འདི་སྣང་གི་འདོད་ཡོན་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་ཆགས་ཞེན་གྱི་འཁྲི་བ་གདིང་ནས་ཆོད་དེ་རྐྱེན་ངན་གྱི་བདུད་དབང་དུ་མི་འགྲོ། ལྷག་པར་འདོད་ཡོན་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་བདུད་དབང་དུ་མི་འགྲོ། གཞན་ལ་གནོད་སྐྱེལ་རྒྱུ་དང་། འཚེ་བ་བྱེད་རྒྱུའི་སེམས་ཙམ་ཡང་མི་སྐྱེ། ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ནོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་མཐུན་གྲོགས་ལ་ཆགས་ཞེན་དེ་ཙམ་མི་ཆེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་དང་བྲལ་སོང་བའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ཡང་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་ཤེས་པ་རང་རྒྱུད་ལ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་། འདུས་བྱས་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཤེས་པས་མྱ་ངན་དང་གདུང་བ་སྐྱེ་རྒྱུ་ཡང་ཆུང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། གལ་ཏེ་མི་འདོད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིགས་འདྲ་མི་འདྲ་བྱུང་ནའང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་ངན་དགེ་བའི་སྐུལ་མ་ཆོས་འགྲུབ་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན། གནས་དང་ས་ཕྱོགས་གང་ལ་བསྡད་ནའང་གང་དང་ཅི་ལ་ཆགས་ཞེན་མེད་པས་ལས་མི་སོག མཐུན་མི་མཐུན་འཐད་མི་འཐད་སོགས་དགའ་སྡུག་གི་ཡུལ་རྐྱེན་གང་བྱུང་ནའང་དེ་ལ་ཆགས་སྡང་རང་མཚན་པ་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེ་དུས་ཉིན་མཚན་དགེ་བའི་ལམ་ལས་འདའ་དོན་མེད་པས། ཉིན་མཚན་དགེ་བའི་ལམ་ལས་མ་འདས་དུས་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བའི་ཐོག་ཏུ་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་ཞིག་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ཡར་ངོའི་ཟླ་བཞིན་དུ་རིམ་གྱིས་ཚོགས་ཡོང་བ་ཡིན། རང་རེ་པདྨའི་ཐང་གི་རྒྱུན་བཞུགས་རྣམ་པས་ལོ་གཅིག་ལ་ཞག་པོ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཡོད་པ་དེ་ཆ་གསུམ་ལ་བགོས་ནས། ཆ་རེ་ལ་ཞག་མ་བརྒྱ་དང་བཅུ་རེ་དང་། དེ་ཡི་ཤུལ་དུ་ཞག་མ་སུམ་ཅུ་ལྷག་པ་དེ་ཆ་གཉིས་ལ་བགོས་ནས་ངལ་གསོ་ཐེངས་མ་གཉིས་བྱེད་པ་རེད། སུམ་ཆ་གཅིག་དེར་ཆོས་ཁྲིད་ཞུ་བ་དང་། གཅིག་དེར་དངོས་གཞིའི་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་དང་། ལོ་གཅིག་ལ་ཞག་བརྒྱ་ཁ་སྐོང་དང་བཅས་པ་ལ་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་སྦྱོང་བྱེད་པ་ཡང་དགོས་པ་འདི་དག་ལ་བསམས་ནས་ཆེད་གཏད་དུ་རྒྱུན་སྲོལ་ཞིག་ཨེ་འཇགས་ཀྱི་འདུན་པ་ཡིན། ཚུལ་མིན་ཡིིད་བྱེད་ཀྱི་ཀུན་རྟོག་དེ་ཉུང་བ་དང་། གལ་ཏེ་བག་ཆགས་ངན་པས་རྣམ་རྟོག་སྐྱོན་ཅན་རེ་སྐྱེས་ཀྱང་ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པ་ཤུགས་ཆེ་སོང་བའི་དབང་གིས་དཀའ་ཐུབ་དང་སྡོམ་པ་མཐར་ཕྱིན། ཉེས་ལྟུང་གི་དྲི་མས་མི་གོས། དུས་རྒྱུན་དུ་ཆོས་སྤྱོད་ལ་བརྩོན་པ་མི་འདོར་བས། ཚོགས་གཉིས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སོག་ཞོར་དུ་སྒྲིབ་གཉིས་བྱང་བའི་མགོ་བརྩམས་ནས་ཀུན་སྤྱོད་སྡིག་དང་མ་འདྲེས། དེ་མ་འདྲེས་པས་རང་གི་སྔར་བྱས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་རང་གིས་བརྟགས་ན་འགྱོད་པ་མེད་པ་ཞིག་འོང་བ་དང་། དད་དང་སྙིང་རྗེ་ངེས་འབྱུང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་གསར་དུ་སྐྱེ་ནས། དེ་འདྲའི་གང་ཟག་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགོངས་ཤིང་གཟིགས་པས་མི་ཚད་པར། མི་དང་མི་མིན་གྱི་ནག་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཀྱང་གླགས་མི་རྙེད་པ་ཡིན། དཀར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་ལྷས་ཀྱང་བསྲུངས་ཏེ། བདེ་བར་ཉལ། བདེ་བར་ལྡང་། བདེ་བར་འདུག བདེ་བར་འཆག་པར་གསུངས་ཤིང་། གསོན་ཚེ་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིི་དུས་འདའ་བཞིན་བདེ་བར་སྡོད་པ་ནས། ཤི་ནས་ཚེའི་དུས་བྱས་ན་ཡང་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་སྐྱེ་བ་ལེན། དེ་ནས་སྔར་གོམས་ཀྱི་བག་ཆགས་བཟང་པོས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྲས་བཅས་དང་མཇལ་ནས། རང་གཞན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཆོས་ཞུས་ཤིང་ཐོབ་ནས། བདེ་བའི་ལམ་བསྒོམས་ཏེ་བདེ་ཆེན་གྱི་གླིང་དུ་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་གོ་འཕང་བརྙེས་ནས། རང་གཞན་བདེ་བའི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕན་ཡོན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚེ་མི་རྟག་པའི་བློ་སྦྱོང་གི་ཕྱོགས་ནས་དྲན་བསྐུལ་ཙམ་ཞིག་ཞུས་ཏེ། གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ་ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་དགོངས་པའི་གསང་མཛོད་ཀྱི་མཐིལ། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་ཟབ་པའི་མཐར་ཐུག དེ་ཕྱིར་གཞུང་བཟང་འདི་འདྲ་སྲིད་འདི་ན། །མཐོང་གྲོལ་ཡིན་ཏེ་ཐོས་གྲོལ་དྲན་གྲོལ་ཡིན། །འབྲེལ་པ་ཐོགས་ཚད་མ་འོངས་སངས་རྒྱས་ཡིན། །དགོངས་པ་རྙེད་ན་ད་ལྟའི་སངས་རྒྱས་ཡིན། །ཞེས་དོན་ལ་གནས་པའི་བསྔགས་བརྗོད་འདི། ཡང་དང་ཡང་དུ་བཟླས་ཤིང་བཀླགས་ན། སྲིད་པ་འདི་ན་འདི་ལས་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་ཆོས་དང་གདམས་པ་རྙེད་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་དམ་བཅའ་བཟུང་ནའང་ཆོག་པ་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཕུང་པོ་གླེགས་བམ་མཇལ་བ་དང་མཚན་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་། ཐར་བའམ་གྲོལ་བའི་ས་བོན་རྒྱུད་ལ་འཇོག་ཅིང་། ཚིག་ཐོས་ཤིང་དོན་དྲན་པས་གྲོལ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་ཆོག་པ་ཡིན། འདི་ལ་མཐོང་ཐོས་དྲན་པའི་འབྲེལ་བ་ཐོགས་ཚད་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བའི་རྗེས་མ་དང་། ཡང་ན་སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བ་ཁ་ཤས་ལ་འདིའི་ཆོས་འདི་དང་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་བས་ཕྲད་ནས་དོན་བསྒོམས་པས་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བས་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན། འདིའི་ཚིག་རྣ་བས་ཐོས་པས་མི་ཚད་དོན་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ནས་དགོངས་པ་རང་རྒྱུད་ནས་རྙེད་ན་ད་ལྟའི་སངས་རྒྱས་ཡིན། ལུས་གདོས་བཅས་ཀྱི་རྒྱ་ནས་ཐ་མལ་པ་ལྟར་གནས་ན་ཡང་། སེམས་ལ་རང་བྱུང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དགོངས་པ་འཕོས་ནས་རེ་དོགས་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཚེ་འདིར་མངོན་དུ་བྱ་ཐུབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གཞན་ལས་འཕགས་པའི་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་དང་བཅས་པའི་ཟབ་ཆོས་མན་ངག་གིི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོའི་རང་འགྲེལ་ལུང་གི་གཏེར་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་བྱེད་བཞིན་པ་ལས། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལེའུ་བཅུ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་སྐབས་ནས། ལེའུ་དགུ་བ་ཡན་ཆད་སོང་ནས་ལེའུ་བཅུ་བ་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བར་བསྟན་པའི་སྐབས་ཀྱི། གོང་ནས་སྔར་ལེའུ་གོང་མས་གནས་ལུགས་རིག་པར་ལ་བཟླས་པ་དེ་ཉིད། དགོངས་པ་རྣལ་བཞག་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ལས་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བ་བསྟན་པ་དང་གཅིག མདོ་ཆིངས་ངེས་པས་འགག་བསྡམ་པ་དང་གཉིས། ཤན་འབྱེད་ཀྱི་འཕྱོང་གིས་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་དང་གསུམ། རྒྱུ་འབྲས་བྱ་རྩོལ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་དོན་བསྡུ་བ་དང་རྣམ་པ་བཞི་ཡིས་བཤད་པ་ལས། རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པ་དེ་ལ། ངོ་བོ་སྤྱིར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཞིག་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་སོང་ནས།

༼ཁ ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་བླང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ།

དེ་ལ་ཡང་སྤྱིར་བཤད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ་གཉིས་ལས།

ཀ༽ དང་པོ་སྤྱིར་བཤད་པ།

ད་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་བླང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ནི།

ཡུལ་ཀྱང་མི་དགག་སེམས་ཀྱང་མི་གཟུང་བར།།

རང་བཞིན་ལྷུན་མཉམ་ངང་ལས་མི་གཡོ་ན།།

ཀུན་བཟང་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པར་ཕྱིན།།

ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་ཏེ། དེའི་དོན། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། ཡེ་ནས་མ་བཅོས་རང་བྱུང་ཅོག་གཞག་ཉིད། །སྣང་བས་མ་བསྒྱུར་བློ་ཡིས་མ་བཅོས་པ། །ཆོས་ཉིད་མཁའ་ལ་གནས་ན་དགོངས་པར་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ནང་རིག་པ་གསལ་སྟོང་ཟང་ཐལ་དུ་རྗེན་པ་ལ་བུད་པའི་ངོ་བོ་ལས་མ་གཡོས་པར། ཕྱི་སྣང་བའི་ཡུལ་ཚུར་མི་ལེན། ནང་རྟོག་པའི་སེམས་ཕར་མི་སྤྲོ། བར་གཉིས་མེད་ཀྱི་བསྒོམ་པས་རིག་པ་མ་བཅིངས་པར། ཟང་ངེ་ཐལ་ལེ་རང་བབས་སུ་གནས་པ་སྟེ། ཕྱི་སྣང་བའི་ཡུལ་གཟུངས་བས་བསྡུས་པ་ཚུར་མི་ལེན་པས་སྣང་བས་མ་བསྒྱུར། ནང་འཛིན་པ་རྟོག་པའི་སེམས་ཕར་མི་སྤྲོ་བས་བློ་ཡིས་མ་བཅོས། བར་གཉིས་མེད་ཀྱི་སྒོམ་པས་རིག་པ་མ་བཅིངས་པར་ཡེ་ནས་མ་བཅོས་རང་བྱུང་ཡིན་པ་ལ། ཅོག་གཞག་གི་ངང་ལས་མི་གཡོ་བར་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཟང་ཐལ་རང་གནས་རང་བབས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ་མི་གཡོ་མཉམ་པར་གནས་དགོས་པ་སྤྱིར་བསྟན་པའོ།།

ཁ༽ གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་བསམ་གཏན་གྱི་གཞག་ཐབས་དང་ཏིང་འཛིན་གྱི་རིམ་པ་བསྟན་པ།

དེ་ལ་གཞག་ཐབས་བཞི་བསྟན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གྱིས་རིག་པ་སྲང་དུ་འཛུད་པ་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལྟར་རང་གནས་དང་རང་ཤར་གཉིས་ལ་བཟང་ངན་མེད་པར་བསྟན་པ་དང་གསུམ་ལས།

༼༡༽དང་པོ་གཞག་ཐབས་བཞི་ཡིས་རིག་པ་སྲང་དུ་འཛུད་པ།

དེ་ལ་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག རིག་པ་ཅོག་གཞག སྣང་བ་ཅེར་གཞག རི་བོ་ཅོག་གཞག་དང་བཞི་ལས།

༼༡ དང་པོ་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་བསྟན་པ།

སྤྱི་དོན་གྱི་ཆིངས་བསྟན་པ་ནི། གཞག་ཐབས་བཞི་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གྱིས་རིག་པ་སྲང་དུ་འཛུད་པའོ། །གཞག་ཐབས་བཞི་ནི། རི་བོ་ཅོག་གཞག རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག རིག་པ་ཅོག་གཞག སྣང་བ་ཅེར་གཞག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ནི་རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཞེས་སྤྱི་བསྡོམས་བསྟན་ནས། བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བའི་རིམ་པ་ལས་དང་པོ་གཞག་ཐབས་བསྟན་པ་ནི། རྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་དོན་ལྟར་ན། ལྟ་བ། དགོངས་པ། མན་ངག གཞག་ཐབས་དང་བཅས་པའི་བགྲང་བའི་རིམ་པ་གོང་ནས་གསུངས་པ་ལྟར། རི་བོ་ཅོག་གཞག རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག རིག་པ་ཅོག་གཞག སྣང་བ་ཅེར་བཞག་ཅེས་སུ་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་དགོས་པའི་དབང་གིས་དེ་ལ་ཅོག་གཞག་བཞི་ནི་ཉམས་སུ་ལེན་དུས་སྐྱེ་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ་དང་སྦྱར་ཏེ། དང་པོ་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་སྔོན་ལ་བསྟན་པ་ནི།

མི་སྤྲོ་མི་བསྡུ་རང་དྭངས་སང་ངེ་བ།།

དྭངས་པའི་རྒྱ་མཚོ་མི་གཡོ་མཉམ་པ་ཉིད།།

ཆོས་ཉིད་གཏིང་གསལ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ངང་།།

འབྱུང་འཇུག་རེ་དོགས་བྲལ་བར་གནས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱ་མཚོ་རླུང་གིས་མ་བསྐྱོད་པར་གཟའ་སྐར་ཤར་དུས་གཟའ་སྐར་སྣང་ཡང་ཆུ་ལས་མ་གཡོས་ལ་མ་གོས་པ་ལྟར། རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་སངས་སེ་བ་ལ་སྣང་ཡུལ་མ་འགགས་པར་ཤར་ཡང་འཛིན་པས་མ་བསླད་པས་རིག་པ་དྭངས་སངས་ཀྱི་ངང་ལ་མ་གཡོས་པར་བཞག་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་དག་གི་དགོངས་པ་ནི། །སྣང་བ་མ་ཡིན་སྣང་བར་བྱེད་པ་མིན། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་སྟོང་པར་ཡོད་མ་ཡིན། །གསལ་བ་མ་ཡིན་གསལ་བ་ཆེན་པོའི་ཡུལ། །བྱིང་བ་མ་ཡིན་རྒོད་པ་ངང་གིས་མེད། །མ་གཡོས་མི་གཡོ་གཡོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མ་བསྐྱོད་མི་བསྐྱོད་བསྐྱོད་པ་ཀུན་ལས་འདས། །བྱས་པས་མ་བྱུང་གཞག་ཐབས་ཆེན་པོར་ལྟོས། །སྤྲོ་བསྡུ་མ་བྱེད་ཅོག་གཞག་གཅིག་གི་ངང་། །གནས་པ་མ་ཡིན་དེ་ལས་འདའ་བ་མེད། །གསང་བའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལ། །ཡེ་ནས་ལྷུན་འབྱམས་མ་བསྐྱོད་དབྱིངས་སུ་ཞོག །གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནས། །ནུབ་པ་མེད་པའི་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོར་ལྟོས། །སྟོང་པའི་སེམས་མེད་མ་བཅོས་ཆེན་པོའི་སྐུ། །བྱས་པ་མེད་པས་བྱེད་པ་ཀུན་ལས་རྒྱལ། །ཡེ་ནས་མ་བྱུང་མ་བཅོས་ཅོག་གཞག་ཉིད། །སྣང་བས་མ་བསྒྱུར་བློ་ཡིས་མ་བཅོས་པ། །ཆོས་ཉིད་མཁའ་ལ་གནས་ན་དགོངས་པར་བསྟན། །ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་བསམ་པ་རབ་སྤངས་པས། །འགྱུ་བྱེད་མེད་ན་སྒོམ་པའི་དགོངས་པ་ཡིན། །ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་དག་མི་འཛིན་ན། །རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་དུ་གཟའ་སྐར་ཤར་བ་བཞིན། །འཛིན་མེད་གསལ་ཆ་མ་འགགས་པས། །དགོངས་པའི་འདུག་ཚུལ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །ཞེས་ལུང་གིས་བཀྲལ་བའོ། །འདིའི་སྐབས་སུ་ལུས་ཀྱིས་རྣམ་སྣང་ཆོས་བདུན་ནམ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དྲང་པོ་ཟུག་ངུ་མེད་པ་བདེ་ལུགས་སུ་བཅས་ཤིང་། མིག་བར་སྣང་ལ་ཧ་རེ་གཏད་ནས་ཤེས་པ་དྭངས་སང་ངེ་ཡོད་པ། དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་རླབས་ཀྱིས་མ་བསྐྱོད་པར་འཇམ་ལྟེམ་མེར་དྭངས་སང་ངེར་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་ངང་ལ། གསལ་སང་ངེར་གཞག་དགོས་པ་ཡིན། ཤེས་པ་དྭངས་སང་ཞེས་པ་ནི་ཚོགས་དྲུག་གི་སྣང་བ་གང་ཤར་རུང་དེ་ལ་འཛིན་པའི་བཟོ་རྒྱ་མི་བསྐྱེད་པར་རང་སང་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་ཞིང་། འདིར་རྒྱུད་ལ་མི་མཁས་པའི་རྨོངས་པ་རྡོལ་ཐབས་སུ་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་ཕྱོགས་རེའི་ཆ་སྦྱར་བའི་ཡི་གེ་ལ་ཞེན་ནས། རྒྱུད་དོན་ལ་མི་མཁས་ཤིང་ཐོས་པ་རྒྱ་ཆུང་བའི་རྨོངས་པ། གང་བྱུང་ཅི་དྲན་གྱི་རྡོལ་ཐབས་སུ་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་གིས། ཕྱོགས་རེའི་ཆ་དང་སྦྱར་བའི་ཡི་གེ་སྣ་རེ་ཙམ་ལ་ཞེན་ནས། ཅོག་གཞག་བཞི་བོ་འདི་འོལ་ཚོད་ཀྱིས་ཅོག་གཞག་བཞི་བོ་འདི་ཐོད་རྒལ་གྱི་གཞག་ཐབས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ནི་ཆོས་ལ་འབྲེལ་མ་ཆགས་ཤིང་། དེ་ལྟར་དུ་རང་གིས་སེམས་པས་མི་ཚད་གཞན་ལ་བཤད་པས། གཞན་འགའ་རེས་དེ་ལྟར་ཡིན་པར་བརླམས་ནས་དེ་ལྟར་དུ་ཞེན་པ་ནི་ཆོས་ལ་འབྲེལ་མ་ཆགས་ཤིང་ཉམས་ལེན་གང་ལའང་སྦྱོར་མི་ཤེས་པའི་རྣམ་འགྱུར་ཏེ། ཡི་གེ་མེད་པའི་པདྨ་ཁ་འབྱེད་དུ་ཐོད་རྒལ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་སྦྱར་བ་ནི་ཚིག་གི་དཀྱུས་དང་སྦྱར་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་སྦྱར་བ་ལྟ་བུར་མངོན་པ་ཡིན་གྱི། སྤྱིར་གང་ལའང་སྦྱར་དུ་ཡོད་དེ། སྣང་བ་རིན་པོ་ཆེའི་པྲ་ཁྲིད་དུ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁྲེགས་ཆོད་དང་། ཐོད་རྒལ་གང་ལའང་རྩ་བ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་འདི་རྗེན་ལ་འབུད་ཤེས་དགོས་སོ། དེ་མ་ཤེས་ན་ཅི་ལ་སྦྱར་ཡང་ཕན་མེད། ཅོག་གཞག་བཞི་འདི་ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་གཉིས་ཀའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་དང་སྦྱར་ཤེས་དགོས་པར་གསུངས་པ་སྟེ། སྤྱིར་ན་ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་གཉིས་ལམ་སོ་སོ་བ་དང་ཕྱོགས་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཡིན་པར་སེམས་དུས་གང་ལྟར་ཡང་ཡང་དག་པ་མིན་པར་འཕྱན་པའི་རྟགས་ཡིན། ཁྲེགས་ཆོད་སྟོང་པའི་འོད་གསལ་དང་། ཐོད་རྒལ་སྣང་བའི་འོད་གསལ་གཉིས་ཀ ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པས་བཏགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར། གཉིས་ཀ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ལ་འོད་གསལ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལམ་གསུངས་པ་ཡིན། གཉིས་ཀའི་རྩ་བ་རིག་པ་ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་ཡེ་ནས་ཡིན་པ་ལ། རྣལ་འབྱོར་པ་རང་ངོས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྟེང་ནས་ཀྱང་དེ་ཉིད་རྗེན་ལ་འབུད་ཐུབ་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་གནད་དེ་གཅིག་ན་མ་ཤེས་པ་དང་། གཉིས་ན་ཤེས་རུང་དོན་ཐོག་ལ་མ་འཁྱོལ་དུས། ཚིག་གི་ཅོག་གཞག་ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་གང་ལ་སྦྱར་རུང་མ་སྦྱར་རུང་ཕན་གནོད་མེད་ལ། ཐོད་རྒལ་གྱི་སྐབས་སུ་འང་ཕྱི་སྣང་པའི་འོད་གསལ་ལ་བལྟས་པས། འཁྲུལ་བ་མེད་པར་ནང་རང་དྭངས་ཀྱི་བསྒོམ་པ་རང་ས་ན་གསལ་དུས། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་དར་ཅིག་རྒྱབ་གྱེས་པས་ཀུན་གཞི་ཚོགས་བརྒྱད་དང་བཅས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་ཏེ། འཁོར་བའི་ཆོས་མི་གསལ། འདས་པ་རང་ཆས་སུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གསུངས་ཤིང་། ཁྲེགས་ཆོད་དེ་སྒོམ་ཆེན་པ་རྨོངས་པ་ཀུན་གྱི་ལམ་དང་འདྲེས་ནས་སེམས་འཛིན་གྱི་ཐབས་སྐོལ་ཚེ་བར་འཆོར་བས་འཁོར་བ་ལས་མི་འདའ་བ་དང་། ཐོད་རྒལ་དེ་དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་ཞེན་པས་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་གནས་སུ་གོལ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས། འདིར་ཟང་ཀ་རྗེན་པའི་ཤེས་པ་ངོ་ཤེས་པ་གལ་ཆེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡང་། ནང་རང་དྭངས་ཀྱི་སྒོམ་པ་རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད་པའི་རང་གནས་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱི་ངང་ལ་འཇོག་མ་ཤེས་ན། མིང་ལ་སྒོམ་ཆེན་ཐོགས་ཡོད་པ་དང་རང་གིས་ཀྱང་སྒོམ་ཆེན་ཡིན་པར་རློམ་ན་ཡང་། དོན་ལ་རྨོངས་པ་གཏི་མུག་གི་མུན་སྒོམ་དང་། བླུན་པོའི་གླེན་སྒོམ་ལ་ལོག་ནས་སེམས་འཛིན་བྱིངས་པ་ཏག་ཏག་བསགས་པའི་ཐོམ་ཡོར་ཙམ་གྱི་སྐོལ་ཚེ་བ་སྟེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་རིས་ཆད་ཅན་དུ་ཤོར་ན། གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་བ་ལས་འདའ་བ་མིན་ཞིང་། ཐོད་རྒལ་ཡང་ནང་ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མའི་ངོ་བོ་སེམས་དང་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་དངོས། ཡིད་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དགོངས་པ་དངོས། སྦུབ་དང་བྲལ་བའི་འོད་ཟེར་གྱི་དག་སྣང་ངོ་མ་དེ་མ་མཇལ་བར་འཆར་སྣང་དངོས་མཚན་ཅན་ལ་བལྟས་དུས་གཟུགས་ཁམས་སུ་གོལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས། རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་གི་ལྟ་སྟངས་ཀྱིས་ཡེངས་པ་མེད་པར་མཉམ་པར་བཞག་པས་ཆོས་སྐུའི་ཏིང་འཛིན་སྣང་བ་ཡིན། དེ་དུས་ཤེས་པ་གཏིང་ནས་གསལ་ནས་ལུ་གུ་རྒྱུད་ཀྱི་མཐོང་སྣང་ལ་མངོན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་སྣང་བ་འཕེལ་བའི་ཚད་ཡིན་པར་གསུངས་པས་ཁྲེགས་ཐོད་གཉིས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གནད་གཅིག་ལ་འབབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པས་གཏན་སྲིད་ཟིན་དགོས་སོ། །དེ་ལ་དེའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་གལ་ཆེ་བས། ཐབས་སུ་གཞག་ཐབས་དུ་མ་གསུངས་པ་ལས། དང་པོར་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་གི་དགོངས་པའི་རང་མལ་འཆའ་དགོས་པས་འདི་འབྱོངས་པ་གཅེས་སོ། །རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་གི་དགོངས་པའི་གནད་ནི། ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ཤེས་པ་རང་གནས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། ཤེས་པ་དེ་རིག་པའི་རྩལ་ཡིན་ལ། དེ་མ་གཡོས་ན་ངོ་བོའི་རིག་པ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ངང་ལ་གནས་པ་ཡིན། འདིའི་གནད་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་མི་ཆོག་པར་ངང་ལ་བཞག་པའི་གཏན་སྲིད་ཟིན་པར་བྱས་ནས། དེའི་ངང་ལས་རྐྱེན་གང་བྱུང་ཡང་མི་གཡོ་བ་ཞིག་གི་ཚད་ལ་སླེབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། གཞག་ཐབས་དུ་མ་ཡོད་པ་དག་ལས་ཐོག་མར་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་དེ་ནན་གྱིས་གསུངས་ནས། འདི་ལ་གོལ་ས་བཅད་པའི་རིམ་པ་ཡང་། ཐལ་འགྱུར་ལས། མ་གོལ་གནས་པའི་སྒོམ་པ་ནི། །དབང་པོའི་སྒོ་རྣམས་གསལ་བ་ལ། །ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་མ་འགྱུས་པ། །ཤེས་པ་ཉིད་ལ་དཔྱོད་པའི་ཡིད། །ཕྱིར་ལ་ཤོར་བ་མེད་པ་ཉིད། །རིས་ཅན་གསལ་བ་མ་ཡིན་དང་། །གུད་བཅད་སྟོང་པར་མ་སོང་དང་། །བདེ་བ་རྒྱུན་ཆགས་མ་ཡིན་དང་། །བཏང་སྙོམས་ལྟེངས་པོར་མ་སོང་དང་། །དྲན་རིག་གསལ་བ་ངལ་གསོ་དང་། །སྦྱངས་པ་ལོག་ཆའི་ལམ་སོང་དང་། །འཛིན་ཆ་ནང་དུ་འགྱུ་བདེ་དང་། །ཆ་ལུགས་གསལ་བའི་འཛིན་ཆ་དང་། །ཁ་དོག་ཡིག་འབྲུ་སྒྱུར་བྱེད་རྣམས། །དེ་རྣམས་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ན། །མ་གོལ་གནས་པའི་སྒོམ་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་ལས་ཆ་ལུགས་གསལ་བའི་འཛིན་ཆ་ནི་ཕྱིའི་སྣང་ཆ་ལ་འདི་དང་འདིའོ་སྙམ་དུ་སྤྱོད་པའོ། །ཁ་དོག་ཡིག་འབྲུར་སྒྱུར་བྱེད་ནི། ནང་གི་སེམས་གནས་ལ་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་འཛིན་པའོ། །གཞན་ནི་གོ་སླའོ། །སྒོམ་པ་མ་གོལ་བ་ཞིག་བྱེད་དགོས་ན་མིག་གིས་མཐོང་བ་དང་། རྣ་བས་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་འགོག་པར་བྱེད་མི་དགོས་པར། དབང་པོའི་སྒོ་རྣམས་གསལ་བ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་མ་འགྱུས་པ་ཞིག་དགོས་ཏེ། དབང་པོ་དྭངས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་མངོན་ཤེས་ལ་སོགས་པ་འཆར་བར་ལན་གྲངས་དུ་མར་གསུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནས་ཀྱང་ཚོགས་དྲུག་དགག་མི་དགོས་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་མ་འགྱུས་པ་ཞེས་པ་དང་། ཤེས་པ་ཉིད་ལ་དཔྱོད་པའི་ཡིད་ཕྱིར་མ་ཤོར་བ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལ་འཛིན་པའི་རྗེས་འདེབས་མ་ཞུགས་པ་ཞིག་ལ་གསུངས་པ་དང་། གཟུང་བ་ལ་འཛིན་པ་མ་ཞུགས་པ་ནི་མེད་པ་རིས་ཅན་གྱི་གསལ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། གུད་བཅད་ཅང་མེད་ཀྱི་སྟོང་པར་མ་སོང་བ་སོགས་ནས། ཆ་ལུགས་གསལ་བའི་འཛིན་ཆ་འཛིན་རྣམ་ཁོལ་བུ་བ་དང་། ཁ་དོག་ཡིག་འབྲུ་སྒྱུར་བྱེད་འཛིན་ཞེན་རྟོག་དཔྱོད་ཅན་གྱི་སེམས་གནས་ཀྱི་སྒོམ་པའི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བའི་ཆོས་ཉིད་སྟོང་གསལ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དུ་འབྱུང་འཇུག་རེ་དོགས་བྲལ་བར་གནས་ཆེད་དུ་སྒོམ་པ་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་འདི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བའི་གཞག་ཐབས་ཀྱི་གནད་བསྟན་པའོ།།

༼༢ གཉིས་པ་རིག་པ་ཅོག་གཞག་བསྟན་པ།

རིག་པ་ཅོག་གཞག་ནི།

ཚིག་གིས་མི་མཚོན་འཇུར་བུའི་སེམས་མེད་པར།།

རང་བབས་གྱིིན་འདའ་བཅོས་བསླད་མེད་པ་ནི།།

ཀློང་ཐིམ་ཆོས་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པ་དེ།།

སྒོམ་དང་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པས།།

བྱིང་རྒོད་རང་ཡན་རང་བྱུང་དགོངས་པར་ཤར།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པ་ཅོག་གཞག་ལ་ཐོད་རྒལ་དུ་ལུ་གུ་རྒྱུད་རིག་གདངས་ལ་འཇོག་པ་སྟེ། འདིར་རིག་པ་དངོས་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་སྟེང་དུ་འཇོག་པས་གནད་རབ་ཏུ་ཟབ་སྟེ། ཤེས་པ་དྭངས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ངང་ལ་གནས་དུས་ན། རིག་གེ་སང་ངེ་རྗེན་པར་ཡོད་པ་དེ་ངོས་བཟུང་ནས་དེ་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱས་པས། བར་མཚམས་དང་ཕྱི་ནང་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་འཆར་ཏེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། རིག་པ་ཅོག་གཞག་མན་ངག་ཉིད། །འདི་ནི་གསང་བའི་མཐར་ཐུག་སྟེ། །ཞེས་པ་དང་། སྣང་བ་ཆིག་ཆོད་དགོངས་པ་ནི། །རིག་པ་ཉིད་ཀྱི་གཞག་ཐབས་བཙལ། །གསང་བའི་གསང་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། །སྣང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་སྒྲོལ། །ཆགས་པས་མ་བཅིངས་རང་སྣང་ངོ་། །ཞེས་སོ། །འདི་ནི་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཟང་ཐལ་རྗེན་ལ་བུད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་སྤྲོས་མེད་དེ། །བློ་ཡི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་ལས་འདས། །ཞེས་སོ། །ཚིག་གིས་མཚོན་ཐབས་བྲལ་བའི་རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་དགོངས་པ་གཡོ་འགུལ་མེད་པ་དེ། འཇུར་བུའི་སེམས་དང་སྒྲིམ་པོའི་བློ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའི་རང་བབས་འཕོ་འགྱུར་དང་བྲལ་ཞིང་གསལ་སྟོང་བཅོས་བསླད་དང་བྲལ་བ་ནི། ཀློང་ཐིམ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་ཆོས་ཉིད་ཟང་ཐལ་རྗེན་དུ་བུད་པ་ཡིན་ཕྱིར། དེ་ལ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དང་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མཚན་མ་རིས་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་ཞིག་མེད་པས་ན། བྱིང་རྒོད་ལ་སོགས་པའི་རང་ཡན་གྱི་རྩལ་དང་རོལ་བ་གང་ཤར་ན་ཡང་། རང་བྱུང་གི་དགོངས་པ་གཅིག་ལས་གཡོ་བ་མེད་པར་གནས་པའི་རྩ་བའི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བ་དང་ལུང་གིས་བཀྲལ་མཛད་ཅིང་། རིག་པ་ཅོག་གཞག་དེ་ཐོད་རྒལ་གྱི་སྐབས་ལས་ཀྱང་འདི་ནས་ཟབ་པ་སྟེ། ཐོད་རྒལ་གྱི་སྐབས་ནས་སྒོ་རྒྱང་ཞགས་ཆུ་ཡི་སྒྲོན་མ་བརྒྱུད་ནས་དབྱིངས་གདངས་དང་རིག་གདངས་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པ་ཡིན་པས། འདིར་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་དངོས་ཀྱི་སྟེང་ན་གཞག་པ་ནི་ཐད་ཀར་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཟབ་པ་ཡིན་ཞིང་། སྐྱེད་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ་ཡང་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་སྔོན་ལ་གཞག་དགོས་གསུངས་པའི་གནད་ཀྱང་འདིར་གསལ་བ་ཡིན། རིག་རྩལ་ཤེས་པ་དྭངས་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུའི་ངང་ལ་ཅོག་གཞག་མི་གཡོ་བར་གནས་དུས། རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་རི་རྒྱལ་ལྟ་བུ་དེ་ཡིན་ལུགས་བསམ་ངོ་དང་བྲལ་བ། བློའི་འཛིན་རྩོལ་དང་ཆེད་དུ་སྒོམ་པའི་གཉེན་པོ་མ་ཞུགས་པའི་རྒྱ་ཡན་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ལ་མི་གཡོ་བར་གནས་པས། བར་མཚམས་དང་ཕྱི་ནང་མེད་པའི་རང་བྱུང་གསང་བ་ཆེན་པོ་དེ། སྣང་བ་ཆིག་ཆོད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་ཁོར་ཡུག་ལས་གཞན་དུ་འདའ་བ་མེད་པར་འཆར་བ་ཡིན་ནོ།།

༼༣ གསུམ་པ་སྣང་བ་ཅེར་གཞག་བསྟན་པ།

སྣང་བ་ཅེར་གཞག་ནི།

སྤངས་པས་མི་སྤོང་ཀུན་རྟོག་རིག་པའི་རྩལ།།

ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་དབྱེ་བསལ་རིས་མེད་པས།།

བསྒྲུབས་པས་མི་འགྲུབ་ཆོས་ཉིད་དབྱིངས་སུ་ཤར།།

འཁོར་བ་མ་སྤངས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ།།

ཀློང་ཆེན་རྩལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་དག་པས་མཐོང་།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་དྭངས་མེ་ལོང་དང་འདྲ་བའི་ནང་དུ་ཡུལ་སྣང་མ་འགགས་པར་ཤར་དུས། རིག་པ་ལ་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་མ་འགགས་པར་ཡུལ་ས་ལ་ལ་རིག་ཅིང་འཇལ་འཇལ་འདྲ་བ་དེ་ངོ་བོ་རྟོག་མེད་དུ་ཡོད་ཀྱང་། རྣམ་པ་རྟོག་རྟོག་འདྲ་བར་ཤར་དུས། དེ་ལ་ཕར་མི་དགག ཚུར་མི་སྡུད། བར་དུ་མི་གཞག་པར་ཆ་རང་བབས་སུ་བཏང་བས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་གཞན་དུ་མི་འདའ་སྟེ། རིག་པ་དྭངས་པ་དེ་སྣང་བ་ཀུན་གྱི་འཆར་གཞི་ཡིན་པས། ཡུལ་ལྔར་འཆར་ན་སངས་རྒྱས་ལྔར་རང་གསལ། འབྱུང་ལྔར་འཆར་ན་ཡུམ་ཆེན་ལྔར་རང་བབ། དུག་ལྔར་འཆར་ན་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོར་དབྱིངས་སུ་ཤར་བས་ན། ཅི་ཤར་ཡང་རང་གི་ངང་ལས་གཞན་མེད་ལ། རང་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་དུ་གནས་པས་དེ་ལ་མ་བཟུང་ན་གོས་པ་མེད་པར་ཤེས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དགོངས་པ་གསལ་འགྲིབ་མེད་པའི་ཆོས་སྐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། སྣང་བ་ཅེར་གཞག་རིག་པའི་ཐབས་ཆེན་ནི། །སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཀུན་གྱི་གཞི་མ་ཡིན། །འབྱུང་བ་ལྔ་ཡི་སངས་རྒྱས་ལམ་ལྟར་སྣང་། །ཆེན་པོ་ལྔ་ཉིད་མ་ཡི་སྣང་བར་གསལ། །མ་ཡེངས་ངང་ལ་འཛིན་མེད་ཆེན་པོར་ཞོག །གསང་སྔགས་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ལྔ། །ཆེན་པོ་ལྔ་ཡིས་མ་བསྐྱོད་དབྱིངས་སུ་ཞོག །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་རིག་པ་ཅེར་གཞག་ནི། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན། །ཡེ་ཤེས་དག་པའི་སྣང་བ་ཅེར་སྣང་བས། །གསང་བའི་གཞག་ཐབས་ཅེར་གཞག་ཐབས་ཀྱི་ངང་། །སྐུ་ཡི་སྣང་བ་འབྱུང་ལྔ་མ་སྤངས་ལ། །སྤངས་པ་མ་ཡིན་རང་གི་དོན་ལ་ཞོག །ཅེས་སོ། །རྒྱུད་ཀྱི་དོན་ནི་བརླིང་བ་ཡིན་པས་ཐད་ཀར་གོ་དཀའ་ཡང་དོན་གྱི་གོ་བ་བླང་ན་ཚིག་རེ་རེ་ཡིན་ཡང་དོན་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན། སྣང་བ་ཅེར་གཞག་ཅེས་པའི་ཚིག་གིས་ཀྱང་དོན་ཐད་ཀར་གསལ་བར་བསྟན་ཡོད་པ་ཡིན། ཕྱི་རུ་ཡུལ་ལྔ་སྣང་བ་ལ་ཅེར་རེ་བལྟས་པས་ནང་རང་གསལ་རྗེན་པ་ཁོང་ནས་འཆར་བ་དེའི་ངང་ལ་ཇི་ལྟར་འཇོག་པའི་གནད་དེ་བསྟན་པ་ཡིན། མིག་བཙུམས་པ་དང་། རྣ་བ་བཀབ་ནས་སྣང་བ་སྤང་དགོས་པ་མ་ཡིན་ལ། གལ་སྲིད་སྤང་དགོས་ཀྱང་སྤོང་ཐུབ་པ་མ་ཡིན། མི་གསོན་པོའི་དབང་པོ་འགག་པ་མ་ཡིན། དེ་འགགས་དུས་ཤི་བོ་ལས་གསོན་པོ་ག་ལ་ཡིན། ཀུན་རྟོག་རིག་པའི་རྩལ་དང་རིག་པའི་དྭངས་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ལོང་གསལ་བའི་ངོས་སུ་ཡུལ་སྣང་བཟང་ངན་དང་གཙང་ཙོག་མེད་པར་འཆར་བ་དང་འདྲ་བར། དེ་དག་ཐམས་ཅད་གསལ་ལམ་ལམ་ཇི་ལྟར་འཆར་ན་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་དབྱེ་བསལ་རིས་མེད་དང་ངོ་བོ་རྟོག་མེད་ཡིན། རྣམ་པའི་ཆ་ནས་གསལ་གསལ་འཇལ་འཇལ་རྟོག་རྟོག་ལྟ་བུར་སྣང་ཡང་། སྒྲུབ་པས་མི་འགྲུབ། དགག་པས་མི་ཁེབས་པ་ཡིན་པས། སྣང་བ་ཕར་མི་དགག ཤེས་པ་ཚུར་མི་སྡུད། དགག་སྒྲུབ་བྱས་ཀྱང་མི་འགྲུབ་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་ནས་བྱུང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་ནས་ཤར། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པ་ཡིན་པས་ན། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མི་འདའ། འདའ་མི་སྲིད། འཁོར་བ་མ་སྤངས་བར་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ན། རིག་པ་དྭངས་པ་དེ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཆར་བའི་གཞི་ཡིན་ཕྱིར། རྒྱུད་གསང་སྙིང་ལས་ཀྱང་། སྲིད་གསུམ་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཞིང་། །ཐམས་ཅད་མ་ལུས་ཆོས་སོ་ཅོག །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་ཆོས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་མི་བརྙེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པས། གཟུགས་སོགས་ཡུལ་ལྔར་ཤར་ན་གཟུགས་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་སོགས་དང་། ས་སོགས་འབྱུང་བ་ལྔར་ཤར་ན་ས་སངས་རྒྱས་སྤྱན་མ་ཤར་བ་སོགས་སྲིད་གསུམ་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྟེན་དང་བརྟེན་པར་སྣང་བའི་ཆོས་ཡིན་པས། དེ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་རྒྱལ་བས་མི་བརྙེས་ཤིང་མི་རྙེད་པས་ན་མེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཅི་ཤར་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གཅིག་གི་དབྱིངས་ལས་ཤར་བས་ན། འཁོར་བ་མ་སྤངས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་རང་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་དུ་གནས་པ་ཡིན་པས། ཀློང་ཆེན་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དགོངས་པའམ་མ་ནོར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་གསལ་འགྲིབ་མེད་པར་རྩལ་གྱི་ཤེས་རབ་དག་པས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་འདི་ནི་རྐྱེན་གྱིས་རིག་པ་མི་བསྒྲིབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། རྐྱེན་སྣང་རིག་པའི་གསལ་འདེབས་སུ་འཆར་བའི་མན་ངག ལས་དང་པོ་པ་དང་། བར་པ་དང་། ཅུང་ཟད་བརྟན་པ་ཐོབ་པ་གསུམ་ཆར་ལ་གཅེས་ཏེ། གཅིག་ལ་རྐྱེན་གྱིས་གནོད་པ་དེ་ལམ་དུ་བསྒྱུར་བ་དང་། གཅིག་ལ་ལམ་གྱི་རྩལ་སྦྱོང་དང་མེ་ལོང་དུ་འཆར་བ་དང་། གཅིག་ལ་ལྟེངས་པ་མེད་པར་བོགས་འབྱིན་པའི་ཐབས་སུ་རང་ཤར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའང་དབང་པོ་ལྔའི་སྣང་ཡུལ་སྣང་ངམ། ཡིད་ལ་དགག་སྒྲུབ་དང་། ཞེན་འཛིན་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོ་ནམ་སྐྱེ་དུས་རིག་པ་ལྷོངས་པ་ཡིན་པས། གསལ་དྭངས་ཕྱེད་ལ་ངོ་བོ་ཟང་ཐལ་རྗེན་ལ་བུད་པ་དེ་གསལ་ཏེ། ཚུལ་འདི་ཉིད་རྒྱས་པར་རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། ཆོས་ཅན་མཚན་མར་སྣང་དུས་སུ། །ང་ཡི་ཡོན་ཏན་རང་སྣང་བས། །འདི་ལ་བླང་དང་དོར་མི་བྱ། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་ཚེ། །ང་ཡི་བདེ་བ་རང་ཤར་ཡིན། །དེ་དུས་བདེ་སྡུག་དབྱེར་མེད་ན། །ང་ཡི་ཡོན་ཏན་འདི་ལ་རྫོགས། །དམྱལ་བ་བྱོལ་སོང་ཡི་དྭགས་ཀྱི། །གཟུགས་སུ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཚེ། །ང་ཡི་སྐུ་ལ་འདིས་རོལ་ཡིན། །འདི་ལ་ཡ་ང་མེད་པའི་མི། །ང་ཡི་སྐུ་ལ་འདི་ཡིས་རེག །གཏི་མུག་ཞེ་སྡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི། །ཞེན་པ་དྲག་པོ་ནམ་སྐྱེས་ན། །ང་ཡི་རིག་པ་རྟོག་མེད་ཡིན། །འདི་ཉིད་རང་གིས་རང་གྲོལ་བ། །ང་ཡི་མིག་ལ་འདི་ཡིས་མཐོང་། །ཡིད་ཀྱི་དྲན་པ་ཕྱིར་སྣང་ཚེ། །ང་ཡི་ཤེས་རབ་རང་དག་ཡིན། །འདི་ལ་རྗེས་སུ་དཔྱོད་མེད་ན། །ང་ཡི་སྒྲ་རྣམས་འདི་ཡིས་ཐོས། །བསམ་པའི་རྟོག་ཚོགས་འདུས་པའི་ཚེ། །ང་ཡི་ཏིང་འཛིན་མི་རྟོག་བཟང་། །འདི་ལ་ཞེན་པའི་བློ་མེད་ན། །ང་ཡི་དྲི་རྣམས་འདི་ཡིས་ཚོར། །རགས་པའི་གཟུགས་ལ་བློ་ཞུགས་ཚེ། །ང་ཡི་རང་སྣང་ཉམས་མྱོང་ཤར་བ་ཡིན། །འདི་ལ་གཅིག་དང་གཉིས་ཟད་ན། །འདིས་ནི་ང་ཡི་རོ་ལ་མྱོང་། །འདི་ལྟར་སྣང་ཚད་ཐོས་ཚད་ཀུན། །ཀུན་བཟང་ང་ཡི་རོལ་བར་ཤར། །རོལ་བའི་འཆར་བྱེད་མ་འགགས་པས། །ང་ཡི་ཡོན་ཏན་ཉིད་དུ་བྱུང་། །ཡོན་ཏན་སྣང་བྱེད་འདི་ཙམ་པས། །ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཟད་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་སྐུ་གསུམ་ཕྱག་རྒྱའི་ཞིང་། །ཞེས་སོ། །སྣང་བ་ཅེར་གཞག་གི་ཐབས་འདི་ནི། རྐྱེན་གྱིས་རིག་པ་མི་བསྒྲིབ་པར་རྐྱེན་སྣང་ཆོས་ཉིད་དུ་འཆར་ཞིང་རིག་པའི་གསལ་འདེབས་སུ་འཆར་བར་བྱེད་པའི་མན་ངག་ཡིན། ལས་དང་པོ་བ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་རིག་པས་སོ་མ་ཟིན་ཉམས་ལེན་གྱི་བརྟན་པ་མ་ཐོབ་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། རྐྱེན་གྱིས་གནོད་པ་དེ་རྐྱེན་ངན་གྲོགས་སུ་སྒྱུར། ལྟས་ངན་གཡང་དུ་ལེན་པས་མཐུན་པའི་ལམ་ལ་སྒྱུར་བའི་ཐབས་ཡིན་པ་དང་། ལས་དང་པོ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གོམས་ཆ་འབྲིང་ཙམ་ཡོད་པའི་ལམ་ཞུགས་ཀྱི་གང་ཟག་བར་བ་ཞིག་ལ་ནི། ལྟ་སྒོམ་གྱི་བསླད་འབྱུང་དོགས་དང་ཡེངས་པ་ཕྱལ་བ་ཤོར་དོགས་ཡོད་པ་ཡིན་པས། དེའི་སྐབས་ཀྱི་སྣང་བ་ཅེར་གཞག་གི་མན་ངག་འདི་རྩལ་སྦྱོང་དང་། ཕྱིའི་རྐྱེན་སྣང་ནང་ཉམས་དང་རྟོགས་པའི་མེ་ལོང་ལ་འཆར་བ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་ཡིན་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་པ་ཅུང་ཟད་ཉམས་ལེན་གྱི་བརྟན་ཆ་ཐོབ་ཡོད་པ་དག་ལ་ནི། ཞི་གནས་རྟོག་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་ལྟེངས་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་ན། མ་ཡེངས་འཛིན་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་སྣང་བ་ཅེར་གཞག་གིི་རིག་པའི་ཐབས་ཆེན་འདི་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད་ན་བོགས་འབྱིན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དང་། སྤྱིར་དབང་ལྔའི་སྣང་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་དྲི་རོ་རེག་ལ་སོགས་པ་ཡིད་དུ་འཐད་པ་ཞེན་པས་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མི་འདོད་པས་དགག་ཕྱོགས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ་བཟང་ངན་ཐམས་ཅད་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཆགས་སྡང་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་དྲུག་པོ་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་རིག་པ་ཡར་ལྷོངས་ཡོང་བ་ཡིན། དེའི་སྐབས་སུ་ཕྱི་སྣང་བའི་དབང་དུ་རིག་པ་མི་ཤོར་བ་རིག་པའི་དྭངས་སྣང་བར་ཤར་བའི་ངོ་བོའི་གསལ་དྭངས་ཀྱི་ངང་ལ་གཞག་ན། དེ་དུས་རྗེན་ལ་བུད་ནས་ངོ་བོ་གསལ་ཡོང་བར་ལུང་གིས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་ཅན་ཕྱི་ཡི་མཚན་མ་སྣང་དུས་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཡོན་ཏན་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་རང་སྣང་བ་ཡིན་པས། དེ་དུས་བླང་དོར་མི་བྱེད་པར་སྐུ་གསུམ་ཕྱག་རྒྱའི་ཉམས་ལེན་རང་ཐོག་ནས་སྐྱོང་བ་གནད་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ནས་ད་རུང་གནད་ངེས་པའི་ཉམས་ལེན་གྱི་དོན་པོ་དངོས་ཀྱི་གདམས་པ་གནང་བ་ནི། སྣང་བ་ཅེར་གཞག་གི་སྐབས་འདིར་སྣང་ཤེས་གཉིས་མེད་དུ་རོ་གཅིག་པས་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ། དེའང་ཐུན་མོང་བའི་ཚུལ་དང་མ་འདྲེས་པ་གཅེས་ཏེ། གང་ཤར་བ་དེ་ལ་བལྟས་ན་རྟོག་པ་ཉིང་འཁྲུལ། ངང་ལ་གློད་ན་རང་ངོ་མ་ཤེས་པའི་མུན་བསྒོམ། ཆེར་ཆེར་ཉམས་མ་ཤོར་བར་བཅད་ནས་བར་སངས་ཀྱི་དྭངས་བཙལ་ན་བླང་དོར་རིས་ཆད་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་རང་ཤར་གྱི་གནད་མེད་པ་ནི་ཕྱིང་པ་འདྲ་སར་ཁྱིའི་རྟོག་ཆེན་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྟེ་གནད་ཀྱི་སྙིང་པོ་མེད་ས་ལ་བཙལ་ཡང་ཕན་པ་མེད་པ་དཔེར་ན་ཕྱིང་བ་འདྲ་ས་ལ་ཁྱི་ཡིས་བལྟས་ཀྱང་ཟ་རྒྱུ་ཐོབ་པའི་ཕན་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྙིང་ཐིག་གསང་བའི་རང་གནད་ངེས་པ་ནི། སྣང་ངམ་ཤར་རམ་གང་གི་དུས་ནའང་རྗེན་པའི་རིག་པ་ཟང་ཀ་དེ་ངོས་གཟུང་བས། གཞན་གང་ལའང་ལྟོས་མི་དགོས་ཏེ། དེའི་དུས་སུ་དུས་གསུམ་ཡིད་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པའི་རིག་པ་རྗེན་པ་ཟང་ངེ་བ་དེ། ཆོས་སྐུ་རང་བབ་ཀྱི་དགོངས་པ་རང་ཤར་བས་འོད་གསལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལ་གང་ཤར་ཡང་འདས་པ་ལ་ཡར་མི་རྟོག མ་འོངས་པ་ལ་མར་མི་བསམ། ད་ལྟ་བ་ལ་བར་དུ་མི་དཔྱོད་པར་རིག་པ་ཟང་མ་རྗེན་ནེ་ངོས་འཛིན་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། སྐྱེས་བུ་གང་གིས་འདས་པའི་རྗེས་མ་བཟུང་། མ་འོངས་པའི་སྔོན་མ་བླངས། ད་ལྟའི་ཤེས་པ་རང་སོ་ལ་བཞག་ན། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ནས། གཅིག་འདུས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །དྲན་པ་རང་ཟད་ཀྱི་ཐབས་ཀྱིས་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་དུ་བསྲེ་བ་སྟེ། འདས་པའི་དྲན་པ་རྣམས་བར་མཚམས་བཅད་པ་དང་། མ་འོངས་པའི་དྲན་པ་རྣམས་མགོ་མནན་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་དྲན་པ་ཉིད་རང་ཡལ་དུ་བཏང་བ་ནི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་སེམས་ལ་ཕུག་མི་གཏད། མ་འོངས་པའི་སེམས་ལ་རྒྱབ་མི་གཏད། ད་ལྟར་གྱི་སེམས་ལ་བློ་མི་གཏད་པ་ནི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་མ་རིག་པ་ལ་གཟེག་མ་བསྐུར། མ་འོངས་པའི་མ་རིག་པ་ལ་ཡ་མ་བོར། ད་ལྟར་གྱི་མ་རིག་པ་པང་དུ་མ་བླངས་ན་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་ཞེ་སྡང་ལ་ཞེ་མ་ཆགས། མ་འོངས་པའི་ཞེ་སྡང་ལ་ལྕགས་ཀྱུས་མ་བཟུང་། ད་ལྟར་གྱི་ཞེ་སྡང་ལ་ངར་མ་བླུད་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་གཏི་མུག་གི་སྤྲིན་མ་བསྡུས། མ་འོངས་པའི་གཏི་མུག་གི་ས་མ་བཅད། ད་ལྟར་གྱི་གཏི་མུག་གི་ཆར་མ་ཕབ་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ལན་མ་གདབ། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཁུ་མ་གདབ། ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་ལ་ཐོག་མ་གཏོད་པ་ནི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་འདོད་ཆགས་རྣམས་སུན་མ་ཕྱུང་། མ་འོངས་པའི་འདོད་ཆགས་རྣམས་ཞེ་མ་བཅད། ད་ལྟར་གྱི་འདོད་ཆགས་རྣམས་ཡུལ་མ་ཕྱུང་བ་ནི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་ཕྲག་དོག་ལ་དམ་དུ་མ་བཟུང་། མ་འོངས་པའི་ཕྲག་དོག་ལ་སེམས་མ་བསྡུས། ད་ལྟར་གྱི་ཕྲག་དོག་ལ་སེམས་མ་བཅུག་པ་ནི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྟེ། འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ནི་རིག་པ་སྟེ་དུས་གསུམ་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པ་ལ་བཅས་བཅོས་མེད་པའོ། །གང་ཤར་སྣང་བ་ཅེར་གཞག་གི་ཉམས་ལེན་ལ་གནད་དུ་འཛིན་པའི་སྐབས་འདིར། ཕྱི་སྣང་བ་དང་ནང་ཤེས་པ་གཉིས་ཀ་གཉིས་མེད་རོ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་གནད་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཐུན་མོང་པ་སེམས་ལམ་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་དང་མི་འདྲེས་པར་གཅེས་ཤིང་། ལ་ལས་རྣམ་རྟོག་གང་ཤར་གྱི་ངོ་བོ་ལ་བལྟས་ནས་སྡོད་དང་དེས་ཆོག་པ་ཡིན་ཟེར་ཡང་། དེ་ནི་རིག་པ་རང་གནས་རང་བབས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་ཞིག་མིན་པར་རྟོག་པའི་ཉིང་འཁྲུལ་ཡིན། འཁྲུལ་བའི་སྟེང་ལ་འཁྲུལ་བ་བསྣོན་ག་ལ་དགོས། སྤྱིར་རྣམ་རྟོག་འཁྲུལ་བའི་དབང་དུ་སོང་བ་ལ་དེའི་སྟེང་དུ་ད་རུང་རྣམ་རྟོག་དུ་ཤར་བརྩིས་ནས། བྱི་ལས་བྱི་བ་སྒུག་པ་ལྟ་བུ་བྱེད་པ་ནི་ཨ་འཁྲུལ་སྟེང་དུ་ཡང་འཁྲུལ་བཙལ་བ་ལས་མ་འདས་ཤིང་། ཡང་ངོ་བོའི་ངང་ཤོར་ནས་ཅིར་ཡང་དྲན་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་གློད་ན་དེ་ཡང་རིག་ངོ་ཡང་དག་སྐྱོང་པའི་གནད་དུ་མི་འགྲོ་སྟེ། རིག་པའི་རང་ངོ་མ་ཤེས་པའི་རྨོངས་པའི་མུན་སྒོམ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་མི་རྟོག་སྟོང་པའི་ཉམས་མ་ཤོར་བར་བསྒྲིམས་ནས་བར་མཚམས་བཅད་དེ་རང་སངས་ཀྱི་དྭངས་བཙལ་མདོག་གིས་རེས་སྒྲིམ་རེས་གློད་ཀྱི་བླང་དོར་རིས་ཆད་ཅན་དུ་བྱེད་པ་ཡོད་པས་དེ་དག་དང་མ་འདྲེས་པར་གལ་ཆེ་སྟེ། དེ་དག་ལ་སྣང་བ་གང་ཤར་ལ་རང་གཞག་གི་གནད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིར་གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གནད་ངེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། སྣང་ངམ་ཤར་རམ་གང་གི་སྐབས་ཡིན་ཡང་ཟང་ཐལ་རིག་པ་རྗེན་པ་དེ་ངོས་བཟུང་ནས་དེའི་སྟེང་དུ་ཞོག་ཅིག་དང་། དེ་ལས་གཞན་དུ་སྤང་ལེན་རེ་དོགས་ཅན་གང་ལའང་ལྟོས་མི་དགོས་ཏེ། དེའི་དུས་སུ་དུས་གསུམ་ཡིད་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག་འདི་ཆད་ནས། དུས་གསུམ་གྱི་རྟོག་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་རིག་པ་རྗེན་པ་ངོས་བཟུང་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ལྷང་ངེར་འཆར་ཡོང་བ་དེ་ཆོས་སྐུ་རང་བབས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན། དེ་རང་གནས་རང་ཤར་གྱི་ཐོག་ནས་འོད་གསལ་འཕོ་འགྱུར་དང་བྲལ་བ་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ངང་ལ་ལྷུན་གྱིས་སམ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན། འདིའི་སྐབས་སུ་གང་ཤར་ཤར་དུ་ཆུག ཤར་བའི་རྗེས་ལ་མ་བཅད། འདས་པ་ལ་ཡར་རྟོག་དཔྱོད་མི་དགོས། མ་ཤར་ན་མི་ཤར་ས་ལ་ཞོག མ་འོངས་པ་ལ་མར་བསམ་བློ་མ་བཏང་། དེའི་བར་ནས་ད་ལྟ་བ་ཞིག་ཨེ་ཟིན་གྱིས་རྟོག་དཔྱོད་མི་ཞུགས་པར་རིག་པ་ཟང་མ་རྗེན་པ་ངོས་ཟིན་པ་དེའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་གྱིས་དང་དེའི་ནང་ལ་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་འདུས་པ་ནི་ལུང་གིས་ཞིབ་པར་བསྟན་པ་ལྟར་རོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་དྲན་པ་རང་ཟད་ཀྱི་ཐབས་ཀྱིས་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་དུ་བསྲེས་ན། སངས་རྒྱས་གཞན་ནས་བཙལ་མི་དགོས་པར་རང་གི་རིག་པ་གཅིག་པོ་འདི་སངས་རྒྱས་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་དུས་གསུམ་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པའི་རིག་པ་རྗེན་པ་ལ་བཅས་བཅོས་མེད་པ་ཞོག་ཅིག་ཅེས་པའོ། །ཞར་ལ་ལོག་རྟོག་བསལ་ནས་དེ་ལྟར་ཧ་ཅང་འཐད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་བསྟན་པ་ནི། དེའང་ཤེས་པ་ཤར་ལ་རང་རྩལ་གྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་དང་། རྟོག་དཔྱོད་མེད་པར་འཇོག་པ་གཉིས་འགལ་ལམ་སྙམ་ན་ཞེས་པ་སྟེ། མཚམས་རེར་ཤེས་པ་སྣང་བར་ཤར་བ་དེ་རང་རྩལ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་བཤད་པ་དང་། ཡང་སྐབས་རེར་འདས་པ་ལ་ཡར་རྗེས་འདེད་མ་བྱེད། མ་འོངས་པ་ལ་མར་སྔོན་བསུ་བྱེད་དུ་མ་འགྲོ། ད་ལྟ་བ་ལ་གཏད་སོ་ཨེ་ཡོད་མི་ལྟ་བར་དུས་གསུམ་ཡིད་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག་བཅད་ནས་རྟོག་དཔྱོད་མེད་པར་ཞོག་ཅེས་པ་དེ་གཉིས་ཀ་དངོས་འགལ་ཡིན་ན་གང་འཐད་སྙམ་པ་ལ། དེ་ནི་མི་འགལ་བར་ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ལྟ་བུར་སལ་གྱིས་ཤར་དུས་ཤར་དུ་བཅུག་པའི་ངང་ན་རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད་པ་དེ་ངོས་བཟུང་ལ། བཅས་བཅོས་མེད་པར་དུས་གསུམ་འབྲེལ་ཐག་བཅད་ནས་མ་གཡོས་པར་བཞག་པས། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བའི་བསམ་གཏན་རང་བབས་སུ་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །ཤར་བ་འགོག་དགོས་པ་མ་ཡིན་པས་མ་ཚད་ཤར་ཡག་བྱེད་དུ་བཅུགས་ནས་ཤར་བའི་རྩལ་རྫོགས་ཏེ་སལ་གྱིས་གསལ་ནས་ཤར་བའི་དུས་དེར་རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད་པ་དེ་ངོས་བཟུང་ནས། དུས་གསུམ་འབྲེལ་ཐག་བཅད་དེ་བཅས་བཅོས་མེད་པར་མི་གཡོ་བར་གཞག་ན། ཉོན་མོངས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཞེ་སྡང་གསལ་སྟོང་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས། འདོད་ཆགས་བདེ་སྟོང་སོར་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སོགས་སུ་གྲོལ་ནས། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བའི་བསམ་གཏན་རང་བབས་ཀྱིས་འཆར་བ་ཡིན་ནོ།།

༼༤ བཞི་བ་རི་བོ་ཅོག་གཞག་བསྟན་པ།

རི་བོ་ཅོག་གཞག་ནི།

ཡེ་ནས་སྣང་སེམས་རང་བབས་ཆོས་ཉིད་ངང་།།

ཏིང་འཛིན་མི་གཡོ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་ཤར་བས།།

རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ཀུན་བཟང་ཐུགས་ཀྱི་མཆོག།

ཡངས་པའི་ཆོས་མཆོག་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ།།

དབྱེ་བསལ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པའི་མཆོག།

ཡེ་འབྱམས་རྨད་བྱུང་རྒྱལ་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། གཞག་ཐབས་གསུམ་རྫོགས་པ་ལས། རི་བོ་ཅོག་གཞག་ངང་གིས་འབྱུང་སྟེ། རི་རྒྱལ་ལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ལྟར། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བའི་གདེང་རྙེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཡེ་ནས་རིག་པའི་ངོ་བོ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་དེ་རྣལ་འབྱོར་པས་རྟོགས་ནས་ངང་ལ་གནས་པས། རྐྱེན་སྣང་གང་གིས་ཀྱང་མི་གཡོ་སྟེ། རྐྱེན་སྣང་དེ་ཉིད་དགོངས་པ་དེར་ཤར་བས་རིག་པའི་གསལ་འདེབས་བྱས་པ་ནི་མེ་ལ་ཤིང་བསྣན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། རི་བོ་ཅོག་གཞག་ལྟ་བ་གསང་བ་ཉིད། །ཐེ་ཚོམ་མ་ཡིན་འགྱུ་བ་ངང་གིས་མེད། །ཅེས་སོ། །ཞེས་དོན་བསྡུས་པའོ། །གོང་དུ་བསྟན་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག རིག་པ་ཅོག་གཞག སྣང་བ་ཅེར་གཞག་གསུམ་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་དུ་རྫོགས་དུས་རི་བོ་ཅོག་གཞག་དེ་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། རི་བོ་ཅོག་གཞག་གི་དཔེ་རི་བོ་ལ་འཇོག་པ་འདི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་འདིར་ཐེག་པ་ཀུན་གྱི་རྩེ་མོ་ཡིན་པའི་དཔེར་བསྟན་པ་ཞིག་དང་། མི་འགྱུར་བརྟན་པ་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བའི་གདེང་རྙེད་པའི་སྐབས་སུ་ཐེག་པ་ཀུན་གྱི་དགོངས་པ་དུས་གཅིག་ལ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་ཞིག་དང་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། སྐབས་འདི་ནས་ནི་རིག་པ་རྗེན་པ་ཟང་ཀ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ། དཔེ་རི་རྒྱལ་ལྟར་དུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་གཙོ་བོ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཡེ་ནས་སྣང་སེམས་གཉིས་མེད་རང་བབས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དེ་འགྱུར་མ་མྱོང་ཞིང་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ཆུ་བོའི་བཞུར་རྒྱུན་བཞིན་དུ་ཤར་བ་དེ་བར་མེད་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དེ་གསང་ཆེན་རྡོ་རྗེའི་རྩེ་མོ་གསང་བ་ལས་ཀྱང་གསང་བ་ཀུན་བཟང་དགོངས་པའི་ཐུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་མཆོག སྙིང་པོ་དོན་གྱི་ཡང་ཏིག་ཡིན་པས་ན། ཡངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མཁའ་མཉམ་རྒྱལ་བའི་ཐུགས། ཡེ་ནས་ཇི་བཞིན་པ་སྤང་བླང་རེ་དོགས་དབྱེ་གསལ་མེད་པར་ཅིར་སྣང་གིས་གཡོ་བ་མེད་པ་མ་ཟད་ཅིར་སྣང་རིག་པའི་གྲོགས་སུ་ཤར་བ། མེ་འབར་བའི་སྟེང་དུ་བུད་ཤིང་གི་བསྣན་མ་བརྒྱབ་པ་དང་འདྲ་བར་ཡེ་འབྱམས་རྨད་བྱུང་ངོ་མཚར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་གྲོགས་སུ་མ་སྤངས་མ་བསྒྱུར་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡིས་གཞག་ཐབས་བཞི་བསྟན་ཟིན་ཏོ།།

༼༢༽གཉིས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གྱིས་རིག་པ་སྲང་དུ་འཛུད་པ་བསྟན་པ།

དེ་ལ་རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་དང་གསུམ་ལས།

༼༡ དང་པོ་རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན།

དེ་ལ་རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དངོས་བསྟན་པ་དང་། ཞར་ལ་འཕྲང་བསལ་བ་གཉིས་ལས།

༡༽དང་པོ་རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དངོས་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་གཞག་ཐབས་བཞིའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ལས། རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི།

ཡེ་ནས་སྤྱི་བླུགས་འོད་གསལ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན།།

བཏང་གཞག་མེད་པའི་ངང་འདིར་ལྷུན་གྲུབ་པས།།

འཁོར་འདས་རང་བཞིན་ཆོས་དབྱིངས་དགོངས་པའི་མཆོག།

མི་གཡོ་བརྗོད་འདས་མཁའ་མཉམ་ཀློང་ཆེན་ཉིད།།

འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཡེ་ནས་བབས་ཀྱིས་གྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་འདས་ཀུན་ལ་རིག་པས་ཁྱབ་པ་ལ། །རིག་པ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་དགོངས་པ་འདི་ནི་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཡོད་ཀྱང་མ་རྟོགས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྙིང་པོ་ནི། །ཡོངས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྦས་པ་མེད། །མི་ལེན་བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་རྣམས་ལ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རང་བཞིན་གནས། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ལས་ཤར་ཞིང་། རིག་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཁྱབ་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཁྱབ་པ་དེ་ཡང་ཡེ་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཤིས་ལ་དེ་ལྟར་གནས་པའི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལས་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་བྱེད་པོ་གཞན་ཞིག་མེད་པའི་སྤྱི་བླུགས་རང་གནས་ཀྱི་འོད་གསལ་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་བཏང་གཞག་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་ངང་དེ་ནི་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་བཟང་ངན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཡེ་ནས་ཡོད་ཅིང་། ཡོད་པ་དེ་ཡང་འཁོར་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐྱེ་མེད་ལྷུན་གྲུབ་སྔ་ཕྱི་ཐོག་མཐའ་དང་བྲལ་བ། ཆོས་དབྱིངས་དགོངས་པའི་མཆོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་གཡོ་བརྗོད་ལས་འདས་པ། མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཀློང་ཆེན་པོ་འཁོར་འདས་ཀུན་ཤོང་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཡེ་ནས་བབས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དེའི་ཐོག་ཏུ་སུས་བཞག་ན་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་བྲི་གང་མེད་པར་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་བསྒོམ་ཚུལ་ནི་ལུས་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅས། མིག་བར་སྣང་ལ་གཏད། ཤེས་པ་སྤྲོ་བསྡུ་མེད་པས་ས་ལེ་ཧྲིག་གེ་རང་རིག་ཟང་ཀའི་ངོ་བོ་ལ་བཞག་པས། ཕྱི་སྣང་བ་དང་ནང་འགྱུ་བ་ཐམས་ཅད་རང་རྒྱས་ཐེབས་ནས། ཡུལ་སེམས་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་རིག་པ་མི་འབྲང་བ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་ལས། རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་ནི། །སུ་ཞིག་བསྒོམ་པར་འདོད་པའི་མིས། །མི་འགྱུར་བ་ཡི་གནད་གཟིར་ཕྱིར། །ལུས་ཀྱི་འདུག་སྟངས་གཞིར་བྱས་ནས། །ཤེས་པ་ནམ་མཁའི་མཐོངས་སུ་འཕང་། །དེ་བཞིན་མིག་ནི་བར་སྣང་ལ། །གླང་པོ་ཆེ་ཡི་ལྟ་སྟངས་ཀྱིས། །དྲན་མེད་རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོར་བཞག །ཅེས་སོ། །རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་དེ་ཇི་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པར་བྱ་དགོས་ཞེ་ན། ལུས་སྐྱིལ་ཀྲུང་གི་བཞུགས་སྟངས་དང་། མིག་བར་སྣང་ལ་ཧ་རེ་གཏད་པའི་ལྟ་སྟངས་དང་། ཤེས་པ་སྤྲོ་དང་བསྡུ་བ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་རང་བབས་གསལ་སྟོང་དབྱེར་མེད་ཀྱི་སྟོང་པ་ས་ལེ་བ་དང་། གསལ་བ་ཧྲིག་གེ་བ་ཞིག་གི་ཐོག་ཏུ་ངོ་བོ་ལ་ངོས་བཟུང་མེད་པའི་ངང་དུ་བཞག་ནས་མི་འགྱུར་བའི་གནད་གཟིར་ཚེ། ཕྱི་སྣང་བ་དཀར་དམར་སྣ་ཚོགས་དང་ནང་འགྱུ་བ་དྲན་རྟོག་ཐམས་ཅད་ལ་རིག་པ་གཡོ་མེད་ཟང་ཐལ་གཅིག་པུ་དེའི་རྒྱ་ཡིས་ཐེབས་ནས། ཡུལ་སེམས་གཉིས་ཀའི་དབང་དུ་རིག་པ་མི་འགྲོ་བར་ཡུལ་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་རིག་པའི་རྒྱ་ཡིས་ཕར་བཅིངས་པའི་དྲན་མེད་རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དེ་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་བསྟན་ནས།

༢༽གཉིས་པ་ཞར་ལ་དེའི་འཕྲང་བསལ་བ།

དེའི་འཕྲང་བསལ་བ་ནི།

བདག་ལས་གཞན་དུ་སྣང་བ་འཁྲུལ་བའི་སེམས།།

བསྒོམ་དང་རྩོལ་བར་འདོད་པ་འཁྲུལ་བའི་སེམས།།

འཁྲུལ་བ་ཆོས་ཉིད་རང་གཞག་མཉམ་པའི་ཞིང་།།

མི་གཡོ་གདོད་ནས་དག་པའི་རང་བཞིན་ཀློང་།།

བྱ་དང་བཙལ་མེད་གཞག་དང་མ་བཞག་མེད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་རིག་པ་རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོར་བཞག་པས་སྤང་བླང་བྱར་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མིན་ཏེ། ཡིན་པར་འཛིན་ན་འཁྲུལ་རྟོག་ཡིན་པས། དེ་ཉིད་རང་གཞག་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཀློང་དུ་ཕན་གནོད་དང་བྲལ་བར་བསྐྱལ་བས། མཉམ་པར་གཞག་པ་དང་མ་བཞག་པ་གཉིས་མེད་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པར་ངེས་སོ། །རིག་པ་རང་གྲོལ་ལས། ཡང་དག་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ལ། །བྱ་དང་བྱེད་པའི་རིག་པ་མེད། །འཛིན་པས་གོལ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཉིད། བསྟན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་བསྒོམ་ཚུལ་དང་། འཕྲང་བསལ་བ་དང་བཅས་པས་བཤད་ཟིན་ནས།

༼༢ གཉིས་པ་རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན།

དེ་ལ་བལྟར་མེད་ལྟ་བ་ལས་འདས་པའི་ལྟ་བ། བསྒོམ་མེད་བསྒོམ་པ་ལས་འདས་པའི་སྒོམ་པ། སྤྱད་བྱ་དང་སྤྱོད་བྱེད་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀློང་གསལ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ། བསྒྲུབ་མེད་ཡེ་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་བཞི་ལས།

༡༽དང་པོ་བལྟར་མེད་ལྟ་བ་ལས་འདས་པའི་ལྟ་བ།

རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལས་འདས་པའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱི་མིང་བཞིས་མཚོན་པ་ལས། དང་པོ་ནི།

མི་འགྱུར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ།།

དམིགས་བསམ་ཚོལ་ཁྲོ་བྲལ་བའི་རང་རིག་གིས།།

ཡང་ཡང་བལྟས་ན་བལྟ་རུ་མེད་པ་མཐོང་།།

བལྟར་མེད་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་ལྟ་བ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ངོ་བོ་ལ་བལྟ་བྱ་ལྟ་བྱེད་ལས་འདས་པའི་དོན་ལ་མ་ཡེངས་པར་བལྟ་བ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ཡིས། །མ་ནོར་དགོངས་པའི་དོན་ལ་ལུང་བསྟན་པ། །སྒྲོ་སྐུར་འདས་པ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ལ། །བསྒོམ་དང་མི་བསྒོམ་མཁའ་ལ་རྩོད་པ་འདྲ། །རྟོགས་པའི་དོན་ལ་མ་ཡེངས་དགོངས་པ་སྟེ། །དངོས་པོ་མ་ཡིན་དངོས་པོ་མེད་མ་ཡིན། །ཕྱོགས་མེད་ཕྱོགས་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པས། །བསྒོམ་དང་མི་བསྒོམ་ཕྱོགས་ལ་གནས་མི་བྱེད། །ལྟ་བ་བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་ན། །མ་བཅོས་མཉམ་པའི་རྒྱལ་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་སོ། །མི་འགྱུར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་འདྲའི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལ། སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་འདེབས་གཉིས་ཀ་ལས་འདས་ཤིང་དམིགས་བསམ་ཚོལ་ཁྲོ་བྲལ་བའི་རང་རིག དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་མ་ཡིན་པ། ཕྱོགས་མེད་ཕྱོགས་འདས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡིས། ཡང་ཡང་བལྟས་ན་བལྟ་རུ་མེད་པ་དེ་ཉིད་སྤྱི་བླུགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡིན་ལ། སྤྱི་བླུགས་ཞེས་པ་ནི་ཡེ་ནས་མ་བཅོས་དོན་གྱི་སྙིང་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་པོ་གྱུར་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་སྐུར་ཐོབ་པའི་ཆོས་མཚུངས་ཀྱིས་ལྟ་བའི་རྒྱལ་པོ་བསྟན་པའོ།།

༢༽གཉིས་པ་བསྒོམ་མེད་བསྒོམ་པ་ལས་འདས་པའི་སྒོམ་པ།

བསྒོམ་མེད་བསྒོམ་པ་ལས་འདས་པའི་སྒོམ་པ་ནི།

མ་བསྒོམས་རིག་པ་བཏང་གཞག་བྲལ་བ་ལ།།

ཡང་ཡང་བསྒོམས་ན་བསྒོམ་དུ་མེད་པ་མཐོང་།།

བསྒོམ་མེད་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་སྒོམ་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངོ་བོ་ནི་རིག་པ་རྗེན་པ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། བསྒོམས་པའི་མཚན་ཉིད་སྣང་ཚུལ་ནི། །མཚན་ཉིད་སྟོང་གསལ་རིག་པ་ལ། །རང་བཞིན་གང་དུ་མ་འདྲེས་པ། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་ཟད་དང་། །ཆོས་ཉིད་རང་ངོ་དག་པའོ། །སྣང་ཚུལ་འཁྲུལ་བ་མ་ཡིན་ལ། །རྒྱུ་རྐྱེན་དག་པའི་རང་བཞིན་ལ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་རང་དག་ནས། །སྒོ་ལྔའི་ཡུལ་ཞེན་དག་པ་དང་། །འབྱུང་བའི་རགས་པ་དག་པ་དང་། །ཡེ་ཤེས་དག་པས་འཕེལ་སྣང་སྟོན། །དེ་ལས་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །བསྒོམ་ཚུལ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ལ། །བསྒོམ་དང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་གཉིས་མེད་པས། །མ་བསྒོམས་རང་བཞིན་བཞག་ན་སྒོམ་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །བསྒོམ་མེད་བསྒོམ་པ་ལས་འདས་པའི་སྒོམ་པ་བསྟན་པ་སྟེ། སྟོང་གསལ་རང་བྱུང་གི་རིག་པ་རང་བཞིན་གང་དུ་ཡང་མ་འདྲེས་ཤིང་མ་གྲུབ་པ། མཚན་ཉིད་ཀུན་ལས་ཀྱང་འདས་སོང་བ། གཟུང་འཛིན་གྱི་མཐའ་ཟད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། མ་བསྒོམས་རིག་པ་བཏང་གཞག་དང་བྲལ་བ་ཆོས་ཉིད་དག་པའི་རང་ངོ་ལ། ཡང་ཡང་བསྒོམ་ན་བསྒོམ་དུ་མེད་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་དག་པའི་རང་བཞིན་དངོས་དང་དངོས་མེད་རང་དག་ཏུ་མཐོང་དུས། ཆོས་ཟད་བསྒོམ་མེད་ཀྱི་རིག་པ་ཡང་སྤྱི་བླུགས་ངང་གིས་རྫོགས་པ་བསྒོམ་མེད་བསྒོམ་པ་ལས་འདས་པའི་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༽གསུམ་པ་སྤྱད་བྱ་དང་སྤྱོད་བྱེད་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀློང་གསལ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ།

སྤྱད་བྱ་དང་སྤྱོད་བྱེད་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀློང་གསལ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་ནི།

གཉིས་མེད་བླང་དོར་བྲལ་བའི་གནས་ལུགས་ལ།།

ཡང་ཡང་སྤྱད་ན་སྤྱད་དུ་མེད་པ་མཐོང་།།

སྤྱད་མེད་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་སྤྱོད་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་བྱ་བྱེད་དང་བྲལ་བས། དེའི་ངང་དུ་སྣང་སེམས་ཅི་ཤར་ལ་སྒོ་གསུམ་ལྷུག་པར་བཞག་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་ནི་ཇི་བཞིན་པ་ཡི་ངོ་བོ་སྟེ། །ཇི་བཞིན་པ་ལ་འཆོས་པར་བྱེད་མ་མྱོང་། །རང་བྱུང་ངང་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་ཀུན་དང་བྲལ། །སྒོ་གསུམ་རྩོལ་མེད་ལྷུག་པ་ཉིད་དུ་ཞོག །ཅེས་སོ། །རིག་པ་སྟོང་གསལ་འཛིན་མེད་དེ་རང་གནས་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱི་ངང་ལ་བཞག་པའི་སྐབས་ཀྱི་རིག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་བྱ་བྱེད་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་དབང་གིས། བཟང་ངན་གཉིས་མེད། བླང་དོར་གཉིས་བྲལ། ཡེ་ནས་རེ་དོགས་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་གནས་ལུགས་དེའི་ངང་དུ་ཕྱིའི་སྣང་བ་དང་ནང་གི་འཛིན་སེམས་ཅི་ཤར་ཐམས་ཅད་པོ་ཡེ་ཇི་བཞིན་པའི་ངོ་བོ་ལ་སྒོ་གསུམ་མ་བཅོས་རང་བཞག་བྱས་པས། སྤྱོད་པ་སྒོ་གསུམ་གྱིས་ཡང་ཡང་སྤྱད་ན་སྤྱད་དུ་མེད་པར་རྩོལ་མེད་ཀྱི་ངང་དེ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། དེ་ནི་སྤྱད་བྱ་སྤྱོད་བྱེད་ལས་འདས་པའི་སྤྱད་མེད་རིག་པ་རྗེན་པར་མ་བཅོས་ལྷོད་ཀྱིས་བཞག་པ། སྤྱི་བླུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་མཆོག ཆོས་ཉིད་ཀློང་གསལ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པའོ།།

༤༽བཞི་བ་བསྒྲུབ་མེད་ཡེ་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ།

བསྒྲུབ་མེད་ཡེ་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི།

ཡེ་ཟིན་རེ་དོགས་བྲལ་བའི་ལྷུན་གྲུབ་ལ།།

ཡང་ཡང་བསྒྲུབས་ན་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་མཐོང་།།

བསྒྲུབ་མེད་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་འབྲས་བུ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཟང་ཀའི་རིག་པ་གཅེར་བུ་ལྷིང་པ་འདི་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པར་འཇོག་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་ལེགས་པ་ད་སྒོམས་ཤིག །མ་སྐྱེས་རྣམ་པར་དག་པའི་དོན་སྣང་བས། །སྣང་བ་དངོས་པོར་མི་ལྟ་འཇིག་མི་བྱེད། །སྣང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རང་གྲོལ་བས། །སྟོང་པ་མི་བསྒོམ་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པས་གྲོལ། །ཀྱེ་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ངས། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀུན། །མ་སྐྱེས་རྣམ་པར་དག་པ་ལུང་བསྟན་པས། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་སྙིང་པོ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །ཀྱེ་ང་ལས་བྱུང་བའི་སྐུ་གསུམ་སྟོན་པ་ལ། །སེམས་ཉིད་སྐྱེ་མེད་ཡིན་ཞེས་ཀུན་སྨྲ་ཞིང་། །རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་ལ་ཀུན་རྩོལ་ཀྱང་། །སྐྱེ་མེད་སྔོན་དུ་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་པ་མེད་། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་ལུང་འདི་ལ། །ཤེས་ནས་མ་ཡེངས་དོན་ལ་གནས་པ་ལས། །རྩོལ་བས་མི་འཇུག་གཉེན་པོས་སེམས་མི་སྦྱོང་། །ཡུལ་ལ་མི་འཇོག་དྲན་པའི་སེམས་མི་སྡུད། །གང་ལྟར་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་དོན་ཡིན་པས། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་དོན་ལ་འཇུག་པར་གྱིས། །ཀྱེ་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ཡིས། །མ་བཅོས་སེམས་ཀྱི་འཁོར་ལ་ལུང་ཕོག་པ། །མ་ལུས་སྐྱེ་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། །རང་བཞིན་བཅུ་ལ་རྩོལ་བར་མ་བྱེད་ཅིག །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས། །ཤེས་པས་གཟུང་འཛིན་མི་ཤེས་སྤང་དུ་མེད། །རྟོགས་པས་དབང་སྒྱུར་དོན་ལ་གནས་པ་ཡིས། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་སོ། །རིག་པ་རང་གནས་ཆེན་པོ། མ་བཅོས་རང་བབས་ཀྱི་ངང་ལ་གནས་ཤིང་། གསལ་སྟོང་འཛིན་མེད་རྗེན་པ་གཅེར་བུ་ལྷིང་བ་འདི་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་སྟེ། འཁོར་འདས་ཀྱི་འཛིན་པ་བྲལ་བའི་ཆོས་ལས་འདས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་ལ། ཉོན་མོངས་རང་གྲོལ། དུག་གསུམ་ཡེ་དག ལས་དང་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཟིན་དུ་སོང་ནས། སྤང་བླང་རེ་དོགས་བྲལ་བའི་ལྷུན་གྲུབ་གདོད་མའི་རྒྱལ་ཐབས་ལ་དབང་འབྱོར་དུས། ལས་ཟིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དང་འདྲ་བར་ཡང་ཡང་བསྒྲུབས་ནས་བསྒྲུབ་དགོས་ན་བསྒྲུབ་ཡོང་རྒྱུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་མེད་ཡེ་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་ལ་ནང་གསེས་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་བཞིའི་སྒོ་ནས་བལྟར་མེད་ལྟ་བ་ལས་འདས་པའི་ལྟ་བ། བསྒོམ་མེད་སྒོམ་པ་ལས་འདས་པའི་སྒོམ་པ། སྤྱད་མེད་སྤྱོད་པ་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀློང་གསལ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ། བསྒོམ་མེད་སྒོམ་པ་ལས་འདས་པའི་བསྒྲུབ་མེད་ཡེ་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམས་བསྟན་ནས། དེ་དག་གི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ལྟར་རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལས་འདས་པ་བཞིའི་དོན་རིག་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་སང་ངེ་བ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ། ཕྱི་སྣང་བ་ལ་སེམས་མི་སྤྲོ། ཤར་བ་རང་གི་རྒྱན་ལས་མ་འདས་པས་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཟང་ཐལ་ལེ། ནང་འགྱུ་བ་སེམས་ཀྱི་བློ་མི་རྟོག གདངས་མ་འགགས་པ་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་དུ་ཤེས་པས་རང་དྭངས་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པའི་ངང་དུ་ཀློང་ཡངས། བར་གཉིས་མེད་མཉམ་པའི་ངང་མི་བསྒོམ། རང་བབས་གནས་ཆའི་བསམ་གཏན་དུ་ཤར་བ་ལ་རིག་པ་ཟང་ཀའི་རྒྱལ་པོ་གནས་པ་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱ་སྟེ། ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པ་ལ་འཛིན་རྩོལ་གྱི་གཉེན་པོས་མ་བསླད་པ་ནི། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། རང་གནས་ཅོག་གཞག་ཏིང་ངེ་འཛིན། །དབང་པོའི་སྒོ་རྣམས་མི་འགག་ཅིང་། །ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་མི་བྱ། །གཉིད་ཀྱང་སྤང་བར་མི་བྱ་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་གུད་དུ་དཔྱད་པ་མིན། །མདོར་ན་ལུས་ངག་རང་སོ་ལ། །ཡིད་འབྱུང་ཆ་རྣམས་ཕྱིར་མི་ཤོར། །དབང་པོའི་ཡུལ་རྣམས་དྲུག་ལ་ཡང་། །ཤེས་བཞིན་དཔྱོད་པའི་ཡིད་མ་འགྱུས། །རང་སྣང་མི་རྟོག་ཆེན་པོ་ལས། །གསལ་ལ་རྟོག་མེད་ཉམས་སྐྱེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་གནས་ཅོག་གཞག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བལྟར་མེད་ལྟ་བ་ལས་འདས་པའི་ལྟ་བ་དང་། བསྒོམ་མེད་སྒོམ་པ་ལས་འདས་པའི་སྒོམ་པ། སྤྱད་མེད་སྤྱོད་པ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀློང་གསལ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ། བསྒྲུབ་མེད་ཡེ་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱི་མིང་གི་བསྙད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ནི་རིག་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་པ་རང་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་ལ་འདུས་པ་ཡིན་ལ། དབང་པོའི་སྒོ་དགག་མི་དགོས། ལུས་ཀྱིས་ལོགས་ནས་སྤྱོད་པ་གཞན་དག་ཅིག་སྤྱད་པར་བྱ་མི་དགོས། གཉིད་སྤངས་སེམས་བསྒྲིམས་ནས་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་དཔྱད་པ་མང་པོ་བྱེད་པ་ལའང་རག་མི་ལུས། ཕྱི་སྣང་བ་ལ་སེམས་ཕྱིར་མི་སྤྲོ། ལུས་ངག་རང་སོ་ལ་ཞོག་དང་། གང་ཤར་རིག་པ་རང་གི་རྩལ་ལས་རྒྱན་དུ་ཤར་བ་ཞིག་མ་གཏོགས་མེད། དེའི་དུས་སུ་ནང་འགྱུ་བ་སེམས་ཀྱི་བློ་རྟོག་ཡུལ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པའི་ཤེས་པ་རང་སྣང་མི་རྟོག་པ་ཆེན་པོ་ལས་མ་གཡོས་པ་དེ་ལས་གདངས་མ་འགགས་ཐུགས་རྗེས་རྩལ་དུ་ཤར་ཡོང་ཞིང་། ཤར་དུས་ཉིད་ནས་ཀྱང་རང་དྭངས་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པའི་ཀློང་ཡངས་པ་དང་འདྲ་བ། བར་གཉིས་མེད་མཉམ་པའི་ངང་ལ་མི་བསྒོམ་བཞིན་དུ་རང་བབས་གནས་ཆའི་བསམ་གཏན་གསལ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པར་ཤར་དུས། སྤྱི་བླུགས་རིག་པ་ཟང་ཀ་འཛིན་རྩོལ་གྱི་གཉེན་པོས་མ་བསླད་པའི་མ་གཡོས་རང་གནས་ཀྱི་རྒྱལ་པོས་རྒྱལ་ས་ལ་མངའ་དབང་བསྒྱུར་བར་བསྟན་པས་དོན་བསྡུས་པའོ། །དེ་ཡིས་རྗེས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་དང་རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་གཉིས་ཀ་བཤད་པ་སོང་ནས། གསུམ་པ་ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་བཤད་རྒྱུ་རེད། དེ་རིང་གི་ཆོས་མཚམས་འདི་ནས་གཞག་ན་ཕལ་ཆེར་དུས་ཚོད་ཀྱང་ཚང་ནས་འདུག སང་ཉིན་ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནས་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། དེ་རིང་སང་ཉིན་གཉིས་ཀའི་ཕྱི་དྲོའི་ཐུན་གཉིས་ལ་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་ཁྲིད་སྦྱོང་མཛད་དགོས། གནང་ཉིན་ནས་དོན་ཁྲིད་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོའི་འཕོ་བའི་གདམས་པ་དང་སྦྲེལ་ནས་འཕོ་བ་སྦྱང་རན་པ་ཡིན། དེའི་འཕྲོ་ལ་རྩ་བའི་ཆོས་ཁྲིད་དང་མཉམ་དུ་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་ཁྲིད་སྦྱོང་འདི་ཉི་མ་བཞི་ལྔ་ཞིག་ལ་མཛད་པའི་འཕྲོས་སུ། རྩ་རླུང་གི་འཁྲུལ་འཁོར་སྦྱང་བ་དང་དེ་ནས་ཅུང་ཞིག་མི་འགོར་བར་ཆོས་དབྱིངས་མཛོད་ཀྱི་ཆོས་ཁྲིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ལ་ཉེ་བ་རེད། དེའི་མཚམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་བདུན་གསུམ་ཉེར་ཅིག་ལ་བླ་མ་ཡང་ཏིག་ཁྲིད་འཆར་རེད། གཙོ་ཆེ་བ་དེ་ལོར་གངས་རི་ཐོད་དཀར་ལ་བྱོན་པའི་མཚན་ཐོ་དེས་གཞི་བཞག་བྱས་པ་ལས་དེའི་ནང་གི་བསྟན་འགན་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཁོང་རྣམ་པ་འགའ་རེའི་ཐུགས་སྐབས་མི་སྐབས་ཀྱིས་ས་ཁོངས་རེ་གཉིས་ལྷག་ཡོད་པ་དང་། ཡང་ངའི་འཁྲིས་དང་ཉེ་སྐོར་ལ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་ཀྱང་འགའ་རེ་རྗེས་མར་འཐེན་རྒྱུ་བྱས་པ་ཡིན། ཚེ་གཅིག་ལ་རྗེས་སུ་དེད་ན་ཡང་ད་རེས་ཕན་ཐོགས་མི་འདུག་བསམ་མི་དགོས། ནང་སྐོར་མ་འདི་ད་རེས་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ན་མི་སྐྱོན། དེ་དུས་གངས་རི་ཐོད་དཀར་ལ་འགྲོ་བའི་གྲས་སུ་ཡོད་རྒྱུ་འགའ་རེ་ཡང་དེ་ལྟར་དུ་ཕྱིར་འཐེན་ནས། དེ་འཕྲོས་ཡར་ལ་གསུང་སྔོན་རྗེས་སོགས་བལྟས་ནས་གཙོ་བོའི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ཡུལ་དེ་སུ་ཡིན་ན་མཁན་སྤྲུལ་ཏག་ཏག་གཙོ་བོ་ཡིན་རྒྱུ་དེ་ཕལ་ཆེར་གཏན་ཁེལ་གྲབས་ཡིན། གང་ལྟར་རྟག་འཛིན་ཅན་གྱི་ཕྱིར་འདེང་ལ་ངེས་པ་ཅི་ཡོད་ཀྱང་། མ་ཤི་ཚེ་རིང་བྱུང་ན་ལོ་རེ་གཉིས་ལ་གཞན་པ་མ་ཐུབ་ཀྱང་བླ་མ་ཡང་ཏིག་དེ་ལོ་རེར་ཐེངས་རེ་འདོན་འཆར་ཡིན། ད་ཡང་ནམ་ཟླ་སྟོན་ཁ་ལ་ཕྱོགས་པས། མཚམས་རེར་དྲོ་ན་ཡང་བལྟ་རྒྱུ་མེད་པར། ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་སྟོན་སེར་གྱི་རླུང་བུའི་ཤུགས་ཇེ་དྲག་ལ་སོང་ནས། མཚམས་རེར་གནམ་གཤིས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་ཆེ་ཡོང་བས། དྲོ་གྲང་མ་སྙམ་ནས་སྐུ་ཆམ་བཞེས་རྒྱུ་སོགས་ལ་ཐུགས་གཟབ་མཛོད། ཁྱད་པར་དུ་བྱེས་ནས་ཕེབས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་སྦྱངས་ཡོན་ལ་གནས་པ། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་བརྟེན་པ་ཡང་མི་ཉུང་བ་འདི་ནང་ལ་ཡོད་འདུག དེ་རྣམ་པས་ཡང་སྒོས་སྐུ་གཟུགས་ལ་ཐུགས་གཞག་མཛོད། སེང་ཁྲིའི་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན་ན་ནིང་སྟོན་ཁ་ནས་དགུན་གཅིག་ལ་དཔལ་སྤྲུལ་སྒྲུབ་ཕུག་ལ་བཞུགས་པས་མི་ཚད་ད་རུང་ཡང་བཞུགས་ཡོད། ད་ལྟ་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་དཔལ་སྤྲུལ་སྒྲུབ་ཕུག་ནས་ནངས་མ་བཞིན་མར་བྱོན་ནས་ཆོས་ཁྲིད་ལ་རྗེས་ཆོད་པར་མཛད་པ་དང་། དགོང་མོའི་གཅོད་ཐུན་བརྒྱབ་ནས་ཡང་ཡར་བྱོན་པ་དེ་ཚོ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞུ་ཡུལ་རེད། མིག་དཔེ་འོས་པ་ཞིག་རེད། གཞན་ཡང་སྒྲུབ་ཕུག་གོང་འོག་དག་གི་ནང་ནའང་དེ་དང་འདྲ་བའི་མཚམས་པ་མང་པོ་བཞུགས་ཡོད་པས། ཁྱད་པར་ས་འདིའི་གྲྭ་གཞོན་ཚོས་ཡར་དཔེ་དེ་རྣམ་པ་ལ་གཟིགས་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། སྔར་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ལུང་པ་འདིའི་ནང་དུ་བྱོན་པའི་ཡབ་མེས་གོང་མ་ཚོའི་ཞལ་སློབ་ཡང་སློབ་དང་བཅས་པའི་རྗེས་ཤུལ་དེ་དང་པོར་ཟིན་པར་གྱིས་དང་དེ་ནས་རིམ་པས་གཞན་ལ་འཇུག་ཆོག་པ་ཡིན། ཚེ་མི་རྟག་པ་བཤད་དུས་མི་ཚེ་ལ་ཐུང་ཐུང་ཞིག་གི་འདེང་ལས་རྒྱག་ཐབས་མེད་ཀྱང་། མི་ཚེ་གཅིག་གི་སྐྱིད་སྡུག་དར་རྒུད་མཐོ་དམན་མ་ངེས་པ་ཡོང་རྒྱུ་དེ་དག་ཚོད་མི་ཐིག་པ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡུན་རིང་པོ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། དེས་ན་གཙོ་བོ་རང་རྒྱུད་ལ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་གཞི་རྩ་ཚུགས་པར་བྱས་ནས་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཟིན་པའི་མགོ་བཙུགས་ཏེ། བསྟན་དང་འགྲོ་བར་སྨན་པའི་བྱ་གཞག་ཆེ་ཆུང་ཅི་དང་གང་ཞིག་ལ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཏེ་འཇུག་ན་དགའ་འདུག་སྙམ་ན། དང་པོར་གཞན་རྒྱུས་མ་ལོན་གོང་དུ་རང་རྒྱུས་ལོན་རྒྱུ་དེ་གནད་ཆེ་བའི་གདམས་ངག་ཅིག་ཡིན། དེང་སང་བརྡ་འཕྲིན་གྱི་དུས་རབས་རེད། མི་ནག་ཚང་མས་མ་ཚད་སེར་མོ་བ་ཡིན་ཡང་འབྲི་རྒྱུ་དང་བཤད་རྒྱུ་ལ་དགའ་བའི་དུས་ཤིག་རེད། དེ་ཡང་ཟབ་ཁྲིད་གདམས་ངག་དང་ཡང་ན་ཟབ་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཅི་དང་ཅི་ཞིག་བཤད་རུང་གོ་མཁན་ཉུང་བས། རང་གཞན་སུ་ཡིན་ཡང་ཁ་བའི་འོག་གི་འབར་འབུར་ལ་བལྟས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཆགས་ཡོད་པས། དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཕར་ཚད་དུ་ཞོག དཔེའི་ཡེ་ཤེས་ཆུ་ནང་ལ་ཟླ་གཟུགས་ཤར་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཤོག་ངོས་སུ་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་དེ་ཙམ་མཐོང་མཁན་ཡང་དཀའ་བའི་ཚད་དུ་བསླེབས་པས། ཆོས་ཤིག་ཉན་དུས་གོ་དཀའ་མོ་འདྲ་འདྲ། ཉན་མི་བསམ་པ་ལྟ་བུ། དུས་ཚོད་རིང་བའི་སྣང་བ་འཆར་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐད་ཆ་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་གོ་ཞིང་ཉན་ཡང་བསམ་པ། སྔ་འགྱུར་སྐབས་བབས་ཀྱི་ཆུ་བོ་བཞིིའི་ཆུ་རྒྱུན་ཇི་ལྟར་མཐུད་པ་མི་ཤེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་གཏམ་ཉོབ་ཆུ་འབབ་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་རེད། དེ་ནི་ཁོ་རང་ལ་མྱོང་བས་བདག་ཐུབ་སོང་བའི་དབང་གིས་རེད། མདོར་ན་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་འཚོགས་ཀྱང་རུང་། གྲུབ་པའི་ཉམས་རྟོགས་བསྡུར་ནའང་འདྲ། གྲལ་གོར་གོར་བྱས་མཐའ་ནས་ཡར་བཤད་ཀྱང་རུང་། ཁྲོམ་འཚོགས་བྱས་ཏེ་དཀྱིལ་ནས་མར་བཤད་ཀྱང་རུང་། བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་ལ་དར་བའི་ཆོས་རིག་གཞུང་། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་གཞན་ཕན་ལྷག་བསམ་གྱི་ཀུན་སློང་ཕྱོགས་མེད་ལ་འཆང་ནས་གླེང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན། ཆེ་ས་ནས་འཛམ་གླིང་མིའི་རིགས་ལ་རྒྱང་བལྟས་བྱེད་པའམ། འབྲིང་ས་ནས་ཤར་ནུབ་ལྷོ་བྱང་གི་ཡུལ་གྲུ་སོ་སོའི་བདེ་སྡུག་ལ་ཞིབ་དཔྱད་བྱེད་པའམ། ཆུང་ས་ནས་བོད་ཁ་བ་ཅན་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་ལས་དབང་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་བའམ། དེ་བས་ཆུང་ས་ནས་རང་སྡེ་རང་དགོན་ནམ། ཐ་ན་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་གི་གཞིས་ཆུས་ཡན་ཆད་ཀྱི་མ་འོངས་མདུན་རྒྱངས་ཀྱི་ཆུས་དོན་ལ་བློ་ཁ་འཁོར་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན། དང་པོའི་མགོ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཐོག་མ་ལ་ང་རང་ཉིད་མི་ངོ་མ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཇི་ལྟར་བྱས་དང་བྱ་འགྱུར་གྱི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་ཐོང་ཡོད་པ་ནི་བྱ་ཐབས་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཉག་གཅིག་ཡིན་པས། གཞན་ཕན་མི་ལ་མ་ཐུབ་ཀྱང་གཞན་གནོད་རང་གིས་མི་བྱེད་པའི་མི་ཞིག་ཏུ་ཆགས་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་རྗེས་སུ་ཆོས་སྲིད་ལུགས་གཉིས་གང་ཐད་ཀྱི་བསམ་བློའི་འབྱུང་རྩའི་ཕུགས་ཤིག་དེད་ན། ཕན་ཡོད་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་ནུས་པའི་འབྱུང་ཁུངས་ཤིག་རྙེད་སྲིད་པ་ཡིན། ང་ཚོའི་མེས་པོ་དམ་པ་གོང་མ་ཚོས། སྐྱེ་བ་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཙམ་ལ་ཡང་གནོད་པ་མི་བྱེད་པར་ཤོག་ཅིག ཅེས་པའི་སྨོན་ལམ་ཚིག་གཅིག་པོ་འདིའི་ནང་དུ། གོང་གི་མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་། གྲུབ་པའི་ཉམས་རྟོགས་གང་བསྡུར་ནའང་ཞེས་པའི་གནད་ཐམས་ཅད་དེའི་ནང་དུ་འདུས་པར་སེམས་འདུག དེང་སང་གིི་ལོ་ཆུང་ཚོས་འཛམ་གླིང་ལ་ཁ་ཕྱོགས་པའི་ཁུར་ཐང་མང་པོ་བླངས་ནས་གཏམ་མི་མང་དང་མཉམ་དུ་གླེང་རྒྱུ་ལ་དགའ་བ་རེད། དེང་སང་གི་འཛམ་གླིང་འདི་ཅི་འདྲ་ཞིག་རེད་ཟེར་ན། ངས་བལྟས་ན་སྣེ་མང་རྙོག་འཛིང་གི་ཁྲོད་ན་ཡོད་པ། ཕྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡར་རྒྱས་ཕྱོགས་རེ་བའི་སྣང་ཚུལ་ཅན་ལ། ནང་ཚུལ་དངོས་ནི་མར་བབ་ཀྱི་འགོ། ཕྲག་དོག་དང་འགྲན་སེམས། ལྟར་མི་མངོན་པའི་ངན་གཡོ་དང་རྩུབ་སྤྱོད། མ་རུངས་ཁོག་བཅུག་གི་དུག་གི་རུ་མ་དངོས་དེ། རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་མི་སྣ་ཆེན་པོ་དག་གི་ཁུངས་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་པས། དོན་མིག་འཕྲུལ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒུད་པ་དེ་དག། རྩ་བ་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་ན་མིའི་སེམས་ཀྱི་བསམ་བློ་བཏོང་ལུགས་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་ཞིག་གི་རྩིབ་ནས་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་མ་སྲིད་མ་དར་བའི་གནད་དོན་ཞིག་ཅང་མ་རེད། སྙིགས་མ་ལྔ་ཡི་རང་གཤིས་བདོ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒུད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་འཇིག་རྟེན་རྒུད་པའི་རྒུད་པ་འཛམ་གླིང་གི་འགྱུར་འགྲོས་འདི། ད་ལྟའི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ང་བས་ཡན་ན་མེད་བསམ་མཁན། སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་དབང་ཡོད་དག་གིས་ཀྱང་། མ་འོངས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་འཇིག་རྟེན་འགྱུར་འགྲོས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་དེ་རང་གི་འདོད་པ་ནང་བཞིན་བསྒྱུར་དཀའ་བར་ཆགས་ཡོད་ན། འུ་གུ་མཐོ་སྒང་ལ་ཁུག་ལུང་ཀྱོག་གི་མི། ལ་ཁའི་རི་དྭགས་ལག་ཁྱགས་ཁྱགས་བྱས་ཡོང་བ་ཞིག་གིས། མ་འོངས་འཛམ་གླིང་གི་མིའི་རིགས་ལ་ཕྱོགས་སྟོན་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པར་སྨྲས་ན་རྣ་བར་ག་ལ་འགྲོ། འོན་ཀྱང་བསམ་བློ་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བཏང་ཡོང་ན། ད་ལྟའི་མིའི་མཐོང་སྣང་གི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཐོག་གི་མཐའ་གཞུག་གི་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་གཅིག་པུ་རུ་ངོས་འཛིན་ས་དེ་བོད་ཀྱི་ཡུལ་འདི་ལ་མི་འགྱུར་བའི་ངེས་པ་མེད་པར་སེམས་ཏེ། འབྱུང་འགྱུར་གྱི་དེའི་འདུན་རྒྱང་དེ་བོད་འདི་ལ་མེད་ན་གཞན་གཅིག་ལ་མེད་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལྟ་བུའི་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་སྦས་ཡུལ་ལྟ་བུའི་གནས་སྒོ་དེ་འབྱེད་དང་མི་འབྱེད་ཀྱི་འགག་རྩའི་ལྡེ་མིག་དེ། ད་ལྟའི་བོད་མིའི་སྒོ་གསུམ་བསམ་སྤྱོད་ཀྱི་སྟེང་ནས་རྙེད་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་སྒོ་དེ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཕྱི་ནས་ཚུར་འབྱེད་དུ་མེད་ཅིང་། ནང་ནས་ཕར་ཕྱེ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན། འོ་ན་དེའི་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་ལྡེ་མིག་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་སྒོ་ཕྱེ་ལུགས་དང་། ལྡེ་མིག་འཛིན་སྟངས་ལ་སོགས་པའི་དཀར་ཆག་ཡོད་པ་ཡིན་པས་སྒོ་འབྱེད་ལུགས་འབྱེད་སྟངས་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་ནི། དམ་པ་གོང་མའི་གསུང་མཛད་པའི་ནང་ལ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་བེད་སྤྱད་ལུགས་སྒོ་འབྱེད་ལུགས་འབྱེད་སྟངས། ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་འབྱེད་དགོས་པ་དང་། ཕྱེ་ནས་ཁ་གང་ལ་འཁོར་བ་དང་། ཕྱོགས་ཇི་ལྟར་བརྒྱུད་ནས་སོང་ན་ལམ་གང་ལ་ཐོན་པ་དང་། ཡང་སྒོས་སྒོ་ཆེན་ནང་མའི་ནང་མ་གསང་སྒོ་དང་བཅས་པ་ཇི་ལྟར་ཕྱེ་ནས་བདེ་ལམ་དང་མྱུར་ལམ་བཙལ་ན་ཇི་ལྟར་བཙལ་དགོས་པའི་ཚུལ་རྣམས། སྔར་བྱོན་རང་རེའི་མེས་པོ་ཚོས་ལམ་ཡིག གནད་བྱང་། ཟུར་བཤད། བརྡ་འགྲོལ་དང་བཅས་པ་ཕ་ནོར་བུ་སྐལ་དུ་བཞག་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་བདག་བརྒྱབ་ནས་ཕ་ཆུས་བུ་ཡིས་མ་ཟིན་པར་ཁྱི་རྒན་ལྡོམ་པོ་དག་གིས་སྟངས་བྱེད་ནས་གཅིག་ཟུག་དུས་གཉིས་ཟུག་དེ་ནས་མང་པོ་ཟུག་ནས་དམིགས་ཡུལ་རང་ཉིད་ལ་མེད་པའི་ཁྱི་འདྲོག་སྤྱང་འདྲོག་གིས་སྟོང་འུར་བརྒྱབ་པས་འགྲུབ་རྒྱུ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཡིན། དང་པོ་དེ་ལ་ནག་འབུར་ཞིག་ཡོད་ནས་དེ་ལ་གཏད་ནས་ཟུག་པ་ཡིན་ན་ཐང་ཡང་། དེའི་རྗེས་སུ་རྒྱུག་མཁན་རྣམས་ནི་སྟོང་རྒྱུག་ངོ་མ་རེད། དེས་ན་ང་ཚོ་དགོན་ཁུག་གི་བན་ཆུང་མི་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕོ་བའི་རྒྱགས་ལྟོགས་དང་ལོང་གའི་ཕྲ་སྦོམ་རང་གིས་མ་ཤེས་པར། སྣུམ་ཟ་ཆེ་ནས་མགོ་ན་ནས་ཡོད་མཁན། ཟ་ཚོད་མ་ཟིན་ནས་ཕོ་བ་ན་ནས་ཡོད་པ། ཟ་ལུགས་མ་ཤེས་ནས་ཕོ་ཁ་ནད་པར་ལོག་སོང་བ། དགོན་པའི་དཀོར་ཟས་དང་། ཕ་མའི་ལག་ཟས་ཀྱིས་དབུགས་ཤིག་རྒྱུ་ནས། རྐང་ཉྭ་ཡུ་ལྷམ་ཡུ་ད་གཟོད་ཡར་ཁྱོག་འོང་བ་ཞིག་གིས། བགྲོ་ཅི་མི་གླེང་། དམངས་ཅི་མི་གཙོ། དམངས་གཙོ་བཅོས་སྒྱུར་གྱི་ནང་ནས་ང་ཚོ་ཡོང་བ་རེད། དེའི་མིང་གོ་ཡོང་དུས་ནས་སྙིང་ལ་ཚ་ཁྱུག་རྒྱུག་འདུག འགའ་རེ་མུ་གེས་ཤི་བ་དང་། རབ་རེ་མེ་མདའ་དང་མཚོན་ཁ་ནས་གྲོངས་པ། འགའ་རེ་ནང་ཕན་ཚུན་ནང་རང་གི་མིས་རང་ཕྱོགས་བརྡུངས་ནས་བསད་པ་དང་། མཁས་པ་ཡོན་ཏན་ཅན་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནས་པ་ནག་ཉེས་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་དེ་རིང་ཁ་རྩང་ཡོད་ན་ཡུལ་ཁམས་མང་པོའི་རྒྱུ་ནོར་བས་ཀྱང་རྩ་ཆེ་ཞིང་། བོད་མ་དགོས་དང་འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱན་ཆ་མང་པོའི་སྐུ་སྲོག་དེ། མེ་ཏོག་སད་ཀྱིས་ཁྱེར་བ་བཞིན་བཅོམ་པ་རེད། རྒྱུ་ཕྲོགས་པ་ལ་ཅི་ལྟ། ཁང་པ་བཤིགས་པ་ལ་ཆེ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། འཛམ་གླིང་གི་ས་ཆ་གང་ཡིན་ཡང་དུས་རབས་སྔ་ཕྱི་ལ་དེ་འདྲའི་དུས་ལོག་པ་དང་མི་མང་མུ་གེས་ཤི་བ་དང་། དམག་འཁྲུག་གི་ནང་ནས་མི་མང་གི་སྲོག་ཤོར་བ་དེ་འདྲ་ཡོང་མ་མྱོང་བ་ཞིག་དང་མ་དར་མ་སྲིད་པ་ཞིག་མ་རེད་ཀྱང་། ངའི་ལོ་ཚོད་ཀྱི་སྔ་ཕྱི་ན་ཡོད་པའི་ང་དང་ང་འདྲ་བའི་བོད་མི་ཁྲི་སྟོང་མང་པོའི་སློབ་སྦྱོང་གི་གོ་བཀག་ནས་མི་ཟོག་ལ་བསྒྱུར་བས་མ་ཚད། ཁྱད་པར་དུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་གཞུང་གི་ལྟེ་གནས་དགོན་པ་ཡིན་པས། དགོན་པའི་གྲྭ་བཙུན་གྱི་ཤེས་རིག་གི་འབྱུང་རྩ་དེ་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་མང་པོར་བཀག་ནས་སྒོ་བརྒྱབ་པ་རེད། དེ་ནི་མི་རིགས་ཤིག་མ་ཁ་གསོད་བྱེད་ཀྱི་གཙོ་བོ་སྙིང་གི་ཁྲག་རྩ་བཅད་པ་དང་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཤིང་། དེ་ནི་དུས་རབས་ཀྱི་ནག་ཉེས་བཀལ་ན་ཁྱོག་ཐབས་དཀའ་བ་ཞིག་ཡིན། དེའི་སྐབས་སུ་རྙིང་བཞི་གཏོར་བ་རེད། གསར་བཞི་བཙུགས་པ་རེད། དམངས་གཙོ་བོ་ལ་བཞག་ནས། དམག་ཆེན་རྙིང་པའི་མཚོན་ཆ་དུས་ལས་བརྒལ་སོང་བ་ཆ་རེ་བོད་མི་རྒྱུ་ཡོད་ཆ་གས་ཉོ་མདོག་བྱས་པ་དག་འཕྲོག་ཡོང་ནས་མི་འགའ་རེའི་ལག་ཏུ་ཉི་མ་ཁ་ཤས་ལ་བཞག་པས། དེ་ཆ་གས་ཀྱང་སྣང་བ་འུར་ལངས་ནས་རང་གི་མི་རྒྱུད་སྔོན་མ་ཨ་ཕྱི་དང་ཨ་མྱེ་དག་མུ་གེས་ཤི་ཞོར་དུ་བོའུ་ཡོག་བྱང་ཐོ་ཐག་རིང་ལ་གཏད་ན་ཐག་ཉེ་ལ་རྒྱག་མཁན་དག་ཁུར་ནས་། ནང་མགོ་ནང་གིས་གནོན་པ་དང་། རང་རྐུབ་རང་གིས་ཕུད་ཅིང་། ཕ་མ་དང་བླ་མ་ཡིན་ཡང་རྡུང་འཚོག་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་རྒྱབ་ཀྱི་བོའུ་ལོ་ཕར་བླངས་སོང་བ་རེད། སྤྲིན་དཀར་པོ་མ་བསྡད་སོང་བའི་དུས་སུ། གནམ་སྔོན་མོ་མ་འགྱུར་བསྔད་པའི་དཔེ་བཞིན། འུ་གུ་སྤུན་ལོ་སྔར་བཞིན་དུ་ཨ་འགྲམ་སྤུན་གཉིས་གཤིབས་ནས་འདུག་རྒྱུ་དེ་ནི། སྟག་གླིང་གཉིས་ཀྱི་སྐོས་ཐང་ལ་ཇོ་རུ་རྒུ་རུའི་གྲ་སྡེབ་འདི་ཨ་ཆེ་འབྲུག་མོའི་བཀོད་པ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་ལས་མ་འདས། དེ་ལྟ་བུའི་ང་དགུའི་སྐོར་དང་རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཡི་འདས་དོན་ནི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་དང་དྲུག་ཅུ་ཡི་ཡར་སྔོན། དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་དྲུག་ཅུ་བདུན་ཅུ་ཚོའི་སྐད་ཆ། ཁྱེད་རྣམ་པ་ལོ་ཆུང་ཚོ་ལ་མཚོན་ན་སྐྱེ་བ་སྔོན་མའི་གཏམ་རྙིང་ཞིག་ཡིན་ནའང། དེས་མི་སེམས་ལ་བཞག་པའི་སོན་རྩ་དེས་འཛམ་གླིང་ས་ཆ་སོ་སོའི་མི་སྣ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་ཡུལ་ས་ཚད་ངེས་ཅན་རེ་ད་རུང་བཟུང་ཡོད་པས་མ་ཚད། དེའི་ནད་གཞི་རྙིང་པའི་དུག་རོ་དེ་ཁོག་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ཕྱིར། ད་ལྟ་ར་ཤ་རྙིང་པ་ཞིག་ཟ་ཉེས་ཀྱིས་སྦྲན་བསླ་བ་ཡིན། དེ་ལ་དཀར་པོའི་མིང་བཏགས་ནའང་འདྲ། དམར་པོའི་མིང་བཏགས་ནའང་འདྲ། དམངས་གཙོའི་མིང་བཏགས་ནའང་འདྲ། གྱེན་ལོག་གི་མིང་བཏགས་ནའང་འདྲ། མདོར་ན་མིང་ཅི་ཞིག་བཏགས་ཀྱང་དོན་ལ་གོང་བུའི་ནུས་པ་བཤིག་བྱེད་ཀྱི་རྡུལ་ཉིང་མཚོན་ཆ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། འཛམ་བུ་གླིང་ན་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་མཚོན་ཆ་བརྒྱབ་མྱོང་ས་དེ་འཇར་པན་གྱི་ས་ཆ་རེད། དེ་བརྒྱབ་ནས་མི་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་བདུན་ང་ལོ་ངོ་བཞི་ཡིན་དུས་བརྒྱབ་པ་རེད། ད་རུང་ཡང་དེའི་ས་ཆ་དེ་དང་དེའི་འཁོར་ཡུག་གི་སྐྱེ་དངོས་དང་དེའི་ཡུལ་ཁམས་ལ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་རབས་ཟེར་འདུག དཔེ་དེ་དང་ཉེ་བ་ཆ་མཚུངས་རེད། དེང་སང་འཛམ་གླིང་སྤྱི་བྱིངས་ཀྱི་ཨ་རབ་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོས་དམངས་གཙོ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། གནའ་བོའི་སྲོལ་རྒྱུན་མ་ཉམས་པའི་ཉམ་ཆུང་འབྲུག་པ་རྒྱལ་ཁབ་དང་བསྡུར་ན་མཐོ་རིས་དང་ངན་སོང་ལྟ་བུའི་ཁྱད་ཡོད་ཚོད་རེད། འབྲུག་པ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་ལ་སྐྱེ་དགའ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་ལོས་ཡོད་མ་གཏོགས། དེ་རིང་འགད་རྫས་བཀད་ནས་ང་དང་ཁྱིམ་མི་དག་བསད་ནས་སྔ་དྲོ་གསོན་པོ་ཡིན་ཡང་ཕྱི་དྲོ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་ཨེ་ཡོད་ཅི་ཤེས་སྙམ་པའི་སེམས་ཁྲལ་མི་དགོས་ཤིང་། མ་མཐའ་ཡང་བདེ་བར་གཉིད་ལོག་བདེ་བར་སད་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་མ་མཐའི་ཐོབ་ཐང་ཞིག་མ་རེད་དམ། ཕྱིའི་དངོས་འབྱོར་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། ཨ་རབ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁེ་ལས་པ་གཅིག་ཁེ་རུ་ཞིག་གི་རྡོ་སྣུམ་གྱི་ཡོང་སྒོ། ལྷོ་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ཡོད་ས་མི་འདུག་ཀྱང་། ནང་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་རྗེ་འབངས་གཅིག་སེམས་གཅིག་ལ་ཡོད་པའི་མཐུན་སེམས་རིན་ཐང་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དེས། གོང་བུའི་ནུས་པ་མི་ཉམས་པར་སྟོབས་ཆེན་ང་ཡིན་སྙམ་པ་དག་དང་འདྲ་མཉམ་གྱིས་གྲལ་བསྒྲིགས་ནས། ཆོས་ནོར་འདོད་དང་ཐར་བ་སྟེ་སྡེ་བཞིའི་དཔལ་དང་གཡང་གིས་སེམས་ཚིམ་ནས་གནས་ཡོད་པ་རེད། ངོ་མས་བཤད་ན་འབྲུག་པ་རྒྱལ་ཁབ་གནའ་སྔ་མོ་བོད་ཀྱི་སློབ་མ་ཞིག་རེད། ལམ་ལུགས་དེ་ནས་སྦྱོང་བ་རེད། སློབ་མའི་མཁས་རིག་ཡོན་ཏན་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡན་དུ་སོང་བའི་རང་མཁས་ཀྱི་སློབ་མ་རེད། གལ་ཏེ་སྤྱིར་དམངས་གཙོ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་ན། དམངས་གཙོའི་སྙིང་དོན་རང་དབང་གི་དོན་ཡིན་པ་རེད། རང་དབང་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ཡིན། །གཞན་དབང་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཡིན། །ཐུན་མོང་བ་ནི་རྩོད་པའི་གཞི། །ཞེས་གསུངས་པས། དམངས་གཙོ་བྱེད་རྒྱུ་དེའང་རང་དབང་གི་བདེ་བ་མྱོང་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ཕྱིར། དེའི་རང་དབང་དེ་ཡུན་དང་ཡུན་ལ་བརྟན་བསྲུང་དགོས་པ་ལས། སྐབས་ཤིག་གི་དམངས་གཙོ་དང་སྐབས་ཤིག་གི་བདེ་བས་ག་ལ་ཆོག བརྟན་སྲུང་གི་ཆེད་དུ་ཅི་དགོས་ཟེར་ན་གཅིག་སྡུད་ཡོད་དགོས། གཅིག་སྡུད་མེད་པའི་རང་དབང་གིས་བདེ་བ་མ་དགོས་སྡུག་བསྔལ་འདྲེན་པ་སྟེ། དཔེ་ཨ་རབ་རྒྱལ་ཁབ་འགའ་རེ་ལ་ལྟོས་དང་ཤེས་ཐུབ། ང་ལ་རང་དབང་དགོས་པ་བཞིན་དུ་ཁོ་ལ་ཡང་རང་དབང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཞན་པ་ཐམས་ཅད་ལའང་རང་དབང་དགོས་ཚེ། མི་སུམ་ཅུ་ལ་བསམ་པ་སུམ་ཅུ། མཛོ་སུམ་ཅུ་ལ་རྭ་ཅོ་དྲུག་ཅུ་ཡོད་པས། དགོས་རྒྱུ་འདྲ་འདྲ་མ་ཡིན། དེས་ན་འགའ་རེས་མི་བསད། ལ་ལས་རྒྱུ་འཕྲོག ཁ་ཤས་ཀྱི་མེ་ལ་བརྒྱབ། འདོད་ལོག་དང་རྫུན་ཕྲ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨྲོས། ཐུབ་ན་གནམ་སྔོན་མོ་གདན་དུ་བཏིངས། ས་དོག་མོ་མགོ་ལ་གོན་བསམ་མཁན་ཡོད་པ་ཡིན། དེའི་ཚེ་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་དེ་མི་ཆོག་ཅེས་བཤད་ན་དེའི་རང་དབང་ལ་མགོ་གཅག་བྱས་པས་དེ་དམངས་གཙོའི་དགྲ་རུ་གྱུར་བ་ཡིན། དེའི་ན་ཐམས་ཅད་ལ་རང་དབང་ཐོབ་ཐབས་མེད་པས་དེའི་དམངས་གཙོ་དེ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་ཡང་དག་མིན་པའི་ར་འཕྲོད་སོང་བ་ཡིན། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཅི་འདོད་གང་མོས་བྱེད་པ་དེ་མ་འཐད་པས་གནའ་ང་ཚོ་ལ་གནམ་ནས་བབ་པ་ཞིག་ཨེ་ཡིན་ཅི་ཤེས་ཀྱང་། མདོར་ན་མི་དྲང་པོ་ཞིག་ལ་ཁྱོད་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་ཡིན་ཞེས་སྐེ་ཐོག་ལ་ཁུར་ནས་དཔོན་ལ་བསྐོས་དགོས་ཐུག་པ་རེད། དེ་ཚུན་ཆད་ནས་གོང་ལ་དཔོན་ཡོད་པ་དང་འོག་ལ་སྡེ་ཡོད་ནས་བཙན་པོ་རིམ་བྱོན་བྱུང་ཞིང་། དེ་དག་གི་མཛད་རྗེས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། བོད་ཀྱིས་མི་ཚད་འཛམ་གླིང་མིའི་རིགས་ཀྱི་ནོར་བུ་གཅིག་ཆོག ངོམ་རིན་ཡོད་པའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་དམ་ཆོས་འདི་དེང་སང་བར་དུ་འཛིན་སྲུང་སྤེལ་པའི་བདག་རྐྱེན་གནང་བ་ཡིན། དེའི་རྗེས་དང་རྗེས་སུ་ཡང་བསྟན་པའི་དར་ནུབ་ཅི་རིགས་པ་དང་མཉམ་དུ། བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཡར་འགོས་ཚར་ནས་ཡང་མར་བབ་སར་ཉེ་བའི་སྐོར་ཞིག་ལ། ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོའི་ལས་ལུགས་འགའ་རེས་རེད་འདུག་ཟེར་བ་དང་། དེང་སང་འགའ་རེས་དཔལ་རྡོས་མ་འཇོན་རབས་ཀྱི་ཚིག་མཚོན་འདེབས་མཁན་ཡོད་ཀྱང་། མདོར་ན་འཕོ་འགྱུར་ཆེ་བ་ཞིག་མ་བཏང་ན་འཕེལ་རྒྱས་ཆེ་བ་ཞིག་མི་འགྲོ་བ་ཡིན་ཕྱིར། དོན་དངོས་སུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕྱི་དར་བསྟན་པའི་མེ་རོ་ཆེན་པོ་ཞིག་བསླངས་ནས། བོད་གངས་ཅན་དམ་ཆོས་ཀྱི་དག་ཞིང་ལ་ཡང་བསྒྱུར་ཅིག་བྱས་པ་དང་། དེ་ནས་ཡང་ལོ་མང་པོ་སོང་ཞིང་སོང་ལ་ཡང་ཐུར་བབ་ཀྱི་ས་མཚམས་ལ་ཐོན་ཡོང་དུས། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་དུས་ནི་ལོ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་མར་སྙིགས་ནས། ཆོས་ཆོས་སུ་མི་འགྲོ། སྲིད་སྲིད་དུ་མི་ཐེ་བའི་འགྲན་རྩོད་མང་པོ་ཞིག་གིས་མཐའ་མར། གནའ་སིལ་བུར་འཐོར་བའི་དུས་ཚོད་ཚུན་ཆད་ནས་དེང་དུས་ཀྱི་ལས་དབང་གི་བར་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་དེ་དུས་རབས་དང་འགྲོགས་པའི་མི་རང་གི་ལས་དཀའ་དང་འབྲེལ་ཏེ་བྱུང་བ་ཡིན། སྐད་ཆའི་རྩ་བ་མདོ་ཚུར་བསྡུ་ན། འུ་བུ་ས་མཐོ་སྒང་གི་མི། རྐྱང་ཁྱུ་འབྲོང་ཁྱུ་གཉན་ཁྱུ་དག་དང་ཐག་ཉེ་བའི་མི། མི་རྒོད་སྤུ་མའི་སྤྱོད་ལམ་ད་རུང་མ་དོར་ཞིང་། ཨ་མྱེས་སྤྲེལ་རྒན་རྒྱལ་པོ་ལ་རིགས་ཏེ་བྱ་བྱེད་སྤྱོད་པ་ཅུང་ཟད་མང་མཁན། སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་ལག་ན་ཡོད་དུས་འཛིན་མ་ཤེས་པའི་མི་རྒྱུད། མདང་དེང་སང་ལ་མེ་ཐུར་སྒམ་ཆུང་ཞིག་གམ། ལྕགས་ཀྱི་འཛེར་མ་འཁྲིལ་ཁུང་ཡག་པ་ཅན་ཞིག་ཙམ་ཡང་བཟོ་མི་ཤེས་པས་མ་ཚད། ཐ་ན་འཕྲུལ་རྟ་ཞིག་ཞོན་ན་ཡང་རྡོག་ལམ་ཡག་པ་འཚོ་མི་ཤེས་པར་ཐང་དུ་བརྒྱབ་འགྲོ་བའི་མི་ཡིས། འཛམ་གླིང་མིའི་རིགས་ཀྱི་ལུགས་གཉིས་ལེགས་པའི་མདུན་མའི་ལམ་ཁྲིད་བྱེད་རྒྱུ་དཀའ་བ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་གོས་སྣེ་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ན་བཟའ་གྱོན་མཁན་རྣམས་ག་ས་གང་ལ་ཐེ་ཡོད་དུས་གཞན་གྱི་མིག་ལ་མི་འགྲོ། དེང་སང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཆོས་འདི་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དག་མ་མིན་ཟེར་མཁན་རང་རིགས་ཀྱི་ནང་ནས་ཀྱང་གང་མང་མང་ཡོད་ཅིང་། དེའི་སྟེང་ལ་ད་རུང་ནང་བཤིག་བྱེད་མཁན་ཞིག་དང་ཐམས་ཅད་འཛོམས་དུས་དེ་དག་གི་འདོད་ཐོག་ལ་རྟ་བརྒྱུགས་ནས་བྱ་བ་ལམ་ལ་བུད་སོང་བ་ཡིན། ཁྱབ་བསྒྲགས་ཆེ་ཆུང་དང་བཅས་པས་ས་ཁུག་གི་མིས་ཁ་གྲགས་ས་མི་ལོན་པ་ནི་མངོན་གསལ་རེད། ཆོས་ལ་ཆབ་སྲིད་བསྲེ་མཁན་མང་བ་རེད། ཕ་རོལ་པོ་ཞིག་གཏོར་དགོས་ན་འགལ་བ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གནའ་དེང་གཉིས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལག་ཆ་མ་དྲག་དེ་དྲག་རེད། དེའི་སྐོར་ཤེས་འདོད་ན་མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་འགལ་བའི་རྣམ་བཤད་ལ་གཟིགས་དང་ཤེས་རྒྱུ་རེད། ཚིག་གི་རྩ་བ་དོན་གྱི་འགག་མདོ་ཅི་ཞིག་འཆད་བཞིན་ཡོད་ན། འུ་གུ་ལ་མི་རྗེས་མིས་ཟིན་བྱེད་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་འདི་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་མེད་ཀྱང་། གཅིག་ཡོད་རྒྱུ་དེ་ནི་གཅིག་ཆོག་རྒྱལ་པོ་བརྒྱ་གོ་སྟོང་གོ་གཉིས་ཀ་ཆོད་པ་ནི་སྔར་བྱོན་མེས་པོས་བཞག་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་བང་མཛོད་གཞན་ལ་མེད་པའི་ཁྱད་ནོར་འདི་ཡོད་པ་ཡིན་པས། འདི་རང་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ལེགས་པོ་ཞིག་སྤྲད་ནས་འཚག་ཤེས་ནས་མཐུན་སེམས་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར། མི་གཅིག་བསམ་པའི་སེམས་འདྲ་འདྲ། གཞོགས་གཅིག་སྟ་རེའི་སོ་འདྲ་འདྲ་ཞིག་གིས་སྐྱོང་ཤེས་ན། དགོས་འདོད་ཅི་བསམ་འགྲུབ་པའི་ནོར་བུ་དེའི་བྱིན་རླབས་དང་འོད་ཟེར་གྱིས་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་འདི་ཉིད་འཛམ་གླིང་ས་འདིའི་དག་ཞིང་གཅིག་པུ་རུ་གྱུར་ནས། འཛམ་གླིང་ཕྱོགས་མཐའི་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་ལ་སྨོན་ལམ་བརྒྱག་ས་དང་མིག་དཔེ་བལྟ་ས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ས་ཞིག་ཏུ་བྱེད་དང་མི་བྱེད་གཙོ་བོ་རང་གི་ལག་ཡིན། དེ་ལྟར་འགྱུར་རྒྱུ་ནི་བོད་ཀྱི་ད་ཡོད་མི་ཚང་མ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེས་རྒྱུད་བརླན་པ་སྟེ། གོང་ནས་ཚིག་གཅིག་ལ་དོན་བསྡུས་པ་བཞིན་དུ་བོད་མི་རྒན་གཞོན་ཕོ་མོ་ཐམས་ཅད་གཞན་ལ་ཕན་ཆེན་པོ་མ་ཐོགས་ནའང་། གནོད་སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་གཏན་ནས་མི་སྐྱེལ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན། བོད་མི་ཐམས་ཅད་འཛམ་གླིང་གི་གཅེས་ཕྲུག་རིག་ན་དགའ་འདུག་པ། དེ་དག་གི་བསམ་སྤྱོད་ལ་ཡར་ལྟོས་བྱེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་ཟེར་རྒྱུ་འདི་སྔོན་ཐོན་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ནང་གི་ཡང་སྙིང་ངོ་མ་དེ་ཡིན། རིན་བྲལ་གྱི་རྒྱུ་ནོར་ཡང་དེ་ཡིན། བོད་མི་ཐམས་ཅད་འཛམ་གླིང་གི་མིའི་སྙིང་རྗེའི་དཔེ་སྟོན་དུ་གྱུར་ན། དེ་དུས་གངས་རི་དཀར་པོའི་འོད་མདངས་རྒྱང་ནས་འཚེར་བ་དང་མཉམ་དུ། ཀ་ཁ་སུམ་ཅུ་ལྷའི་ཡི་གེར་རྩི་བ་དང་། བོད་ལྷ་མི། བོད་སྐད་ལྷ་སྐད་དུ་གྱུར་ནས། རང་གི་ཆེ་བསྟོད་རང་གིས་བྱེད་པའི་ཕྱི་རྟིང་གནམ་བཀྱག་བྱེད་མི་དགོས་པར། གཞན་གྱིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་ལྷས་ཀྱང་བསྔགས་པའི་མེ་ཏོག་འཐོར་བའི་ཚད་ལ་ཐོན་ངེས་པ་ཡིན། དེ་ཚོ་དཀའ་མོ་འགྲུབ་རྒྱུ་མེད་པའི་སྐད་ཆ་རེད་མ་སེམས་དང་། སྣ་འདི་ཇེ་སྒྲོས་ལ་བཏང་། མིག་འདི་ཇེ་ཆེ་རུ་བྱས། ཤ་མདོག་འདི་འདི་བས་ཡག་ཅིག་བྱས་ནས་ངོ་ཚུགས་དང་ཤ་ལྤགས་ཚང་མ་བརྗེ་བར་བྱ་དགོས་ན་དཀའ་མོ་རེད། སྐྱེ་ཡག་བཙོག་ཕ་མས་བཞག་པ་དང་། ཚེ་བསོད་ནམས་སྔོན་གྱི་ལས་དབང་ཡིན་པས་བསྒྱུར་རྒྱུ་དཀའ་ནའང་། སེམས་བྱུང་སེམས་ཀྱི་འགྱུར་བག་དེ་སེམས་ཀྱི་བསམ་བློ་གཏོང་ལུགས་ཤིག་ཡིན་ཕྱིར། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བཤད་ན་དེ་སྒྱུར་བ་ནི་ལས་སླ་མོ་སྟེ། བསྒྱུར་དུ་རུང་བ་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཟེར་བ་ཡིན། དེའི་དོན་དུ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་མེ་ནང་ལའང་ལྕེབས་པ་དང་ཆུ་ནང་དུ་མཆོང་བ་གང་ཡང་བྱེད་མི་དགོས་པ་ཡིན། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་དོན་ཆེན་ལག་ལ་ལོན་པའི་ཆེད་དུ་བརྒྱ་ཐག་གཅིག་གིས་ཆོད་མཁན་མེད་པའི་དུས་འདིར། བརྒྱ་ཁ་གཅིག་ལ་མཐུན་པ་ཞིག་དོན་རང་ཉམས་ཀྱི་བསམ་བློ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནང་ལ་བསྐོར་ན། སྤྱིའི་གྲུབ་ཆ་བྱེ་བྲག་ཡིན་དུས་རང་ས་རང་སྒོས་བྱ་ལས་ཆུང་ཆུང་འགྲུབ་ཐུབ་པ་དེ་ཐམས་ཅད་གཅིག་མཚུངས་སུ་བྱུང་ན་སྤྱི་བྱིངས་ཀྱི་མདོག་དབྱིབས་ལ་འགྱུར་བ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཡོང་བ་ཡིན། གཏམ་ཆེན་པོ་མི་ལ་བཤད་མ་བཤད་ཡོད་པ་མ་རེད། བཤད་མཁན་དེའི་སྐུ་མདོག་ཕྱག་མཚན་དང་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་ལ་ལྟ་བ་རེད། དཔེར་ན་མི་ཞིག་གིས་མི་མང་གི་དཀྱིལ་ནས་ཀི་ཆེན་པོ་ཞིག་བཏབ་བཞག་ན་ཚང་མས་དེ་ལ་གཅིག་མི་ལྟ་ཐབས་མེད་རེད། ཉིན་བཞིན་དུ་ང་མི་གཅིག་ཁ་མར་འཁོར་ནས་འདི་ལྟར་བཤད་འདུག་དུས། ཁྱེད་རྣམ་པ་སྟོང་ཕྲག་ལྷག་གིས་ཞལ་ཡར་འཁོར་ནས་ངས་བཤད་ས་ལ་གཟིགས་ནས། ངས་ཕྱག་དུ་འཚལ་བ་དང་ཟླ་གམ་གྱོན་ལུགས་ཇི་འདྲ་ཡིན་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ལྟར་དུ། བགྲོ་གླེང་བའི་བགྲོ་བ་མཛད་པའི་གླེང་ཕྱོགས་དེ་དང་པོ་རང་ཐོག་ལ་བསྐོར་བསྡད་ནས། བཤད་མི་དགོས་པར་བལྟས་ན་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་མིག་དཔེ་ཞིག་རང་གིས་འདོན་རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེན་གནད་ཀྱི་འགག་མདོ་རེད། འདི་ན་དགོན་སྡེ་མང་པོའི་མི་སྣ་ཡོད་པ་དཔེ་གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚོན་པ་རེད། ད་ལྟ་རང་རེ་ཡོད་སའི་སྡེ་དགོན་འདི་ལ་མཚོན་ན། འབྲོག་རུ་སྡེ་བ་མོ་དུད་སྟོང་རུ་ལྷག་སྟེ་སྡེ་གསར་རུ་གསར་དང་བཅས་པ་བརྩིས་ན། ས་འདི་ལ་འཚོ་བའི་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སྡེ་བ་དུད་ཚང་སྟོང་ཚོ་ཕྱེད་གཉིས་ཡར་མར་ཡོད་པ་ཡིན། མི་གྲངས་ལ་བསྐྱལ་ན་བཞི་སྟོང་ལྔ་སྟོང་ལོང་པ་རེད། མོ་དུད་སྟོང་ཚོ་ཕྱེད་གཉིས་ཡོད་པའི་སྡེ་བ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། དགོན་པའི་གྲྭ་བ་སྟོང་ཞིག་མེད་ཀྱང་བརྒྱ་ཚོ་རབ་ཞིག་ཡོད་རྒྱུ་རེད། རྫོགས་ཆེན་དགོན་པ་ལ་མཚོན་ན་སྔ་འགྱུར་བསྟན་པའི་ཆུ་འགོ། རྙིང་མའི་གདན་ས་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་ཡིན་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲྭ་རྩ་མང་བ་རེད། དཔེར་ན་སྐུ་འགྱེད་ཀྱི་སྐལ་བ་ལེན་པའི་གྲྭ་བ་ཆིག་སྟོང་ཡོད་ན། དེའི་ཕྱེད་ཀ་ལྔ་བརྒྱ་ནི་མི་ལ་བཤད་ན་སློབ་གསོའི་གོ་བརྡ་འཕྲོད་མཁན་ཏག་ཏག་ལོས་ཡོད། སྡེ་བའི་མི་མགོ་ལྔ་སྟོང་དེ་གྲྭ་བ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་བགོས་བཞག་ན། གྲྭ་བ་རེ་ལ་མི་བཅུ་རེ་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད། བཅུ་བོ་དེ་རང་གི་ཁྱིམ་མིའམ། སྦྱིན་བདག་གམ། འབྲེལ་བ་མེད་པའི་མི་བཅུ་བཙལ་བའམ་གང་ཡིན་ཡང་འདྲ་འདྲ་རེད། གྲྭ་བ་རེས་མི་བཅུ་རེ་བསམ་སྤྱོད་བཟང་པོ་ཅན་ལ་བསྒྱུར་ཐུབ་ན། དེ་བཞིན་བོད་ཡོངས་ཀྱིས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བའི་གོམ་སྟབས་གཅིག་སྤོས་ཡོང་ན། ཉི་མ་གཅིག་ལ་མི་ལྷ་མི་ལ་བསྒྱུར་ཐུབ་པ་རེད། ལྷ་ཆགས་སའི་ཡུལ་ལྗོངས་དེ་ལྷ་ཡུལ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ། དེ་དུས་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་འབྲེལ་བ་ཡིས་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀྱི་ལེགས་ཚོགས་མཉམ་གཅིག་ལ་འཛོམས་ཡོང་བས་མ་ཚད། དེ་དུས་བོད་མི་ནི་འཛམ་གླིང་མི་རིགས་ཀྱི་གཅེས་ནོར་དང་། བོད་ཡུལ་ལྷ་ཡུལ་དང་དག་ཞིང་དུ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བརྩོན་དགོས་སོ་སྙམ། དེ་ལས་གཞན་དུ་ངས་གཅིག་བྱེད་བསམ་ཀྱང་འདིས་དེ་ལྟར་བྱ་རུ་མི་འཇུག་པར་བཤད་ནས་ནང་མི་བདེ་བར་མི་རེའི་ཁོག་ལ་རྡོ་ལུ་རེ་བཅུག་ཀྱང་། མཇུག་འབྲས་བཟང་པོ་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལ་ཐོབ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན། རང་གི་མི་ཚེའི་རྣམ་ཐར་གྱི་བྱུང་བ་དེ་ནས་རྔོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོག་ཐོད་ལྟ་བུའི་དཀྲུག་ཤིང་ཞིག་ལ་འགྱུར་ཤོར་ན་ཕོ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ལོ་ཆུང་ཚོའི་མི་ཚེའི་འགྲོ་ལམ་ད་གཟོད་བརྒྱུད་དགོས་ཕྱིར། དེ་སྔོན་རྐང་སྣེ་རྡོ་ལ་ཐོགས་མ་མྱོང་བ་དང་། སྣ་ཚུགས་སྡུག་པོ་ཁུར་མ་མྱོང་བ་ཆ་གས་དང་པོར་རང་ངོ་དེ་རང་གིས་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན་པས། རང་ས་ཆ་གང་ལ་སྐྱེས་ཡོད་པ་དང་། ཆོས་བརྒྱུད་གང་ལ་གཏོགས་ཡོད་པ་དང་། མེས་པོའི་ཤུལ་རྒྱུན་ཇི་ལྟར་འཚོ་དགོས་པ་དང་། སུ་ལ་བརྟེན་ནས་གྲོགས་གང་དང་འགྲོགས་ཏེ་མཐར་ཐུག་གི་མི་ཚེའི་དམིགས་འདུན་ཅི་ལ་གཏད་ཡོད་པ་དང་། ལར་མ་གཞི་ང་རང་གི་ཁོངས་ན་ཡོན་ཏན་དང་ནུས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། ངའི་ཆོས་བརྒྱུད་དང་ང་ཞུགས་སའི་དགོན་སྡེ་འདི་ཕར་གཞན་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་མཁན་ཞིག་རེད་དམ། གཞན་གྱི་རྗེས་དེད་ནས་མིའི་ཕྱི་རྟིང་འཚོ་མཁན་ཞིག་རེད་སོགས་ལེགས་པར་སེམས་དགོས་པ་ཡིན། རྟག་པར་གཞན་རྗེས་འཚོ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་མི་དྲག་ཤོས་ཤིག་གི་ཕྱི་རྟིང་ཟིན་ན་སྐྱོན་མེད་ཀྱང་། གཡག་གུ་སྣ་མ་ཞིག་དང་འདྲ་བར་བདག་པོས་ཁྲིད་ན་སྒུ་རུ་རུ། རྐུན་མས་ཁྲིད་ན་སྒུ་རུ་རུ་བུད་སོང་ཚེ་ནམ་ཞིག་བཤས་རའི་ནང་ལ་ཐོན་བསྡད་ཡོད་དུས་ཕྱིར་བཀྱེད་བྱེད་དཀའ་བ་ཡིན། ཡང་རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ཨ་མའི་ཁ་ཕོར་གཙང་མ་ཡིན་ཏག་ཏག་གིས་གཅུས་ལམ་བླངས་པས་ཀྱང་ས་ཆོད་པ་མིན་ཏེ། གནའ་ཤྭ་བ་ཉལ་ས་ལ། དུས་དེང་སང་ཤེའུ་མ་ཉལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པས་གནའ་ཞིག་ལ་ཡོད་པས་མི་ཕན་ཏེ། དཔེར་ན་མི་སྤྲང་པོ་ཞིག་གིས་གནའ་ངའི་ཨ་ཕའི་རིང་ལ་ཕྱུག་པོ་ཡིན་པར་བཤད་ཀྱང་ཕྱུག་གོ་མི་ཆོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། མདོར་ན་ས་ཆ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་གང་གི་མི་ཡིན་ཡང་། ཆོས་བརྒྱུད་དགོན་སྡེ་གང་ལ་གཏོགས་ཀྱང་། རྟེན་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་སུ་ཡིན་ནའང་འདྲ། མིང་མཆོག་དམན་དྲག་ཞན་གང་ཡོད་ཀྱང་རུང་། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་བཅུ་རེ་ཡང་དག་པའི་ལམ་དུ་ཞོག་ན་ཤིན་ཏུ་ལེགས་ཤིང་། ཡང་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་མི་གཅིག་གིས་ཀྱང་མི་བརྒྱ་ཚོ་མང་པོའི་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་ནས་ཐམས་ཅད་བསམ་སྤྱོད་ཡང་དག་གི་ལམ་ལ་ཞོག་ན་ལེགས་པའི་མཐར་ཐུག་རེད། མདོར་ན་དགོན་སྡེ་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་སྡེ་བ་དེའི་ནང་ལ། རྫུན་བཤད་མཁན། མགོ་གཡོགས་མཁན། རྐུ་བྱེད་མཁན་རྣམས་མེད་པས་མ་ཚད། སྤུན་ཟླ་ནང་དམེ་བྱེད་མཁན་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ག་ལ་ཡོད། ཐ་ན་ལུས་ལ་མཚོན་ཆ་འདོགས་མཁན་ཙམ་ཡང་མེད་པ་དང་། མི་མ་དགོས་འཁོར་ཡུག་གི་རི་དྭགས་སྒོ་ཕྱུགས་དང་བཅས་པ་ལ་འཚེ་བ་མི་དར་བ། ས་ཡ་རབས་ཀྱི་མི་དེ་གཤིས་ཀ་བཟང་། སྤྱོད་པ་འཇམ། ཞི་དུལ་དང་བག་ཡོད་ལྡན། ནང་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་པ། ཕྱི་ཡི་ཀུན་སྤྱོད་ཡག་པ། གྲྭ་བ་རྣམས་ནི་སྨོས་ཅི་དགོས་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཡང་མ་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད་པ། ང་ཚོས་དུས་རྒྱུན་དུ། ལུས་སྤྱོད་ཚུལ་འཆོས་མེད་པར་དུལ་བ་དང༌། །ངག་ཚིག་རྫུན་གཏམ་མེད་པར་བདེན་པ་དང༌། །སེམས་སྤྱོད་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པར་དྲང་བ་ཡིས། །ཆོས་མཐུན་གྲོགས་དང་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་ཤོག །ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབས་པ་ནང་བཞིན་ལུས་སྤྱོད་ངག་ཚིག་ཐམས་ཅད་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་དང་། སེམས་སྤྱོད་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པ་དྲང་པོར་ཡིན་པ་ནི་བྱམས་སྙིང་རྗེ་སེམས་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་རྟགས་རེད། མཁའ་དབུགས་དང་གསོ་རླུང་མེད་ན་མི་འཚོ་ཐབས་མེད་པ་བཞིན་དུ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་བརྩེ་སེམས་ཤིག་མེད་དུས། མིའི་རིགས་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འཚོ་བ་སྐྱིད་པོ་ཞིག་ཡོང་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་རིང་ཁར་རྩང་འཛམ་གླིང་གི་སྔོན་ཐོན་ཤེས་ཡོན་ཅན་གྱི་མི་སྣ་ཚོས། ཕྱིའི་དངོས་པོའི་དཔལ་ཡོན་གྱིས་བདེ་བ་མི་རྙེད་པ་དེ་ཤེས་ནས། ནང་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་གྱི་འབྱུང་རྩ་འདེད་ཤེས་པ་ལ་ཕྱོགས་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཕུགས་ངོ་མ་དེད་ན་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཐུག་ཡོང་བ་ཡིན། མི་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེ་ཅན་ཡིན་ན་འཛམ་གླིང་གི་དམག་དང་མཐའ་མཚམས་ཀྱི་དབྱེ་བ། དུག་རྫས་ནག་པོའི་གནོད་པ། འཇིགས་སྐུལ་བའི་འཇིགས་སྣང་སོགས་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་དེ་ལྟར་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་རིགས་ལྡན་དྲག་པོ་དང་མགོན་པོ་བྱམས་པ་བྱོན་རྒྱུར་མ་སྒུག་ན་དཀའ་བ་ཡིན་ཡང་། ཆོས་ལྡན་བོད་ཀྱི་ས་ཆའི་ཆོས་རིག་གཞུང་གི་ནོར་བུ་འདི་རང་གིས་རྡོ་བ་རེད་ཅེས་མར་གཡུག་མ་བཞག་ན། འདིའི་ཕྱོགས་ལའང་རེམ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། འདིའི་སྐད་ཆའི་བརྗོད་གཞི་དེ་བོད་ཡུལ་དག་ཞིང་ལ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དེ་རེད། ངོ་མས་བོད་ཡུལ་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་ལ་ཡུག་གཅིག་གིས་སྒྱུར་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་པ་རེད་མ་གཏོགས། དེ་རིང་གང་ཞིག་ལ་སོང་ན་རྗེས་ནས་ཁྱིམ་ཕུག་བླང་ཨེ་འགྲོ། དགོན་པ་ཕེད་ཨེ་འགྲོ། ཁ་བཞོ་མཛོ་རྒན་འབྲི་རྒན་བཤའ་ཨེ་འགྲོ། དེ་རིང་ས་གང་ཞིག་ནས་མི་ཁ་ཤས་གཅིག་འཛོམས་འདུག་པས་བསད་རེས་བྱས་མེད་ཀྱང་རྡུང་རེས་བརྒྱབ་ཡོད་ཤག་ཤག་ཡིན་སྙམ་དགོས་པ། བོད་ཤ་རུས་གདུང་རྒྱུད་གཅིག་ལས་མཆེད་པའི་སྤུན་ཟླའི་ལ་རྒྱ་ཕར་ཞོག ཤ་ཉེ་རང་ཁྱིམ་གཅིག་གིས་སྦྲ་འོག་ནས་མཆེད་པའི་མི་ཡིན་མ་ཡིན་མེད་པར་སྒོར་རྡོག་ཆ་རེའི་དོན་ལ་བསད་འགྲོ་བ་དེ་འདྲ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་མིའི་ཀུན་སྤྱོད་བཟང་པོར་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། ངའི་ངོ་རིག་དུས་ཀན་གྱིས་ཁ་ཡག་ངོ་བསྟོད་དང་། ཅིག་ཤོས་ལ་ལྐོག་ཁ་གཏོང་བ་འདུག་ཀྱང་། ང་ཁ་ཕ་ར་འཁོར་དུས་རྐང་འདྲེན་པོས་ང་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་བྱེད་ངེས་བསམ་རྒྱུ་ཅན། མི་སྐྱོན་ཞིག་གླེང་རྒྱུ་མེད་དུས་འདུག་མི་ལོ་བ་ཅན་གྱི་ཡུལ་སྡེའི་ནང་ལ་ཐོན་དུས། སྒོ་ལ་མྱུར་དུ་བུད་བཏང་དགོས་འདུག་བསམ་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས། དེའི་གྲོང་ལྟག་གི་དགོན་སྡེ་ཕྲ་མོ་ཡང་དེ་ཆ་གའི་མི་རྒྱུད་ཡར་སོང་བ་ཡིན་པ་དང་། སྐྱབས་འོག་ལ་བསྡད་པའི་སྡེ་ལྷ་འབངས་ལ་རྒྱུ་རུ་སྤུས་ཀ་འདི་ཙམ་མ་གཏོགས་མེད་དུས། དགོན་ནང་ལ་བཞུགས་མཁན་ཚང་མ་ཡང་ཕལ་ཆེར་དེ་དང་རིགས་འདྲ་ཡིན་ན་ལ་ཐང་མེད་སྙམ་ནས། རྒྱུད་ལ་མི་བཅར་བར་དད་པའི་ལྷ་ཕྱག་རྒྱང་ནས་འཚལ་ན་དགའ་འདུག་སྙམ་པ་འབྱུང་བ་ཡིན། དེ་འདྲ་བའི་དགོན་ཡུལ་གཉིས་ཀའི་ནང་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་གིས། ཁོ་ཁྱུང་ཕྲུག་སྒོ་ངའི་ནང་ནས་བུད་པ་ཡིན། གཤོག་དྲུག་ནང་ནས་རྒྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་སྨྲ་ན་ཡང་། ཡོང་སའི་རྒྱབ་ལྗོངས། འབྱུང་ཁུངས་ཀྱི་འཁོར་ཡུག བྱ་བའི་གྲུབ་འབྲས་དང་ལག་རྗེས་ཀྱིས་ར་སྤྲོད་བྱེད་ཡོང་དུས། མཁས་པའི་བགྲོ་གླེང་ལ་རྒྱུགས་འཕྲོད་དཀའ་བ་རེད། ངའི་སྐོར་འདི་ངན་ཡང་ང་བཟང་ཞེས་བསྟོད་བསྔགས་ཀྱི་ཞལ་ལ་ཅི་ཙམ་བྱུགས་ཀྱང་། འདམ་ནས་སྐྱེས་ཀྱང་འདམ་གྱིས་མ་གོས་པའི་མེ་ཏོག་པདྨ་ཡ་མཚན་ཅན་ཞིག་ཁྱོད་ཡིན་པར་ལྟ་མཁན་ཉུང་ཉུང་ཡིན། སྡེ་མཐའི་རྒན་མོ་སྦ་ཕུད་ཅིག་གམ། དགོན་ཟུར་གྱི་གྲྭ་ཆུང་ལོ་བརྒྱད་ཅིག་ཡིན་ཡང་། མགོ་རལ་བ་གཉིས་ལ་གཤིས་ཤིག་ཡོད་པས། ཡ་རབས་ཀྱི་ས་ཆའི་མི་དེ་མ་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར། ཇི་ལྟར་མ་ལ་ཡ་ཡི་ལྗོན་ཤིང་གི་ཚལ་ནས་ཡོང་བའི་སྡོང་དུམ་ཕལ་བ་ཡིན་ཡང་ཙན་དན་གྱི་དྲི་བསུང་འགོས་ནས་ཙན་དན་མིན་ཡང་ཙན་དན་དང་འདྲ་བར་རང་ཤུགས་ཀྱིས་གཞན་ལས་འཕགས་པ་ཡིན། རང་གི་རྡོག་ལམ་འཚོ་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་གཞན་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་དགོས། གཞོན་ནུའི་སེམས་ཁམས་ལ་སྤྲོ་སྣང་དང་སྤོབས་སེམས་ཡོད་དགོས་པ་རེད། རྒྱུན་དུ་སྡུག་ཁོག་པ་གང་རེ་བསགས་ནས་ངོ་ལ་བལྟ་དུས་འདི་ཅི་འདྲའི་འཚིག་པ་ཞིག་ཟ་བཞིན་ཡོད་ན་ཨང་སྙམ་པ་ཞིག་ནི་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་ཡོན་ཏན་ཅན་ཞིག་མ་དགོས་དང་སྐྱེས་པ་ཕོ་ཞིག་ལའང་ཡོད་ག་ལ་རུང་། མ་ཚད་གདོང་མཆོང་གི་སྤོབས་པ་ཡོད་དགོས་ཀྱང་ཧོལ་རྒྱུག་གིས་སྣང་མེད་དུ་ཤོར་མི་རུང་། བྱ་བའི་ཡང་རྩེར་བསྙེག་རྒྱུའི་དམིགས་འདུན་མཐོ་དགོས་ཀྱང་། དེ་འགྲུབ་རྒྱུའི་གདེང་ཚོད་རང་ཁོག་ལ་ངེས་པར་དུ་ཡོད་དགོས། གང་ཡིན་ཡང་གནས། དུས། ཡུལ་བབས། རང་གི་ནུས་པ་དང་བཞི་བོ་བསྒྲིགས་ནས་ཚོད་ཐོག་ལ་ཞོག་ཐུབ་དགོས། ཚོད་བཟུང་རྒྱུ་ཟིན་རྒྱུ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དང་། དེ་ཡང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ན་གང་འདོད་ཡུད་ཀྱིས་ལག་ཏུ་མཆིས་པ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ་ཡིན། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས་གཞོན་ནུ་བློ་ལྡན་གྱི་དྲིས་ལན་ནང་དུ། མྱི་ལུགས་ཐམས་ཅད་གཙོ་བོ་ཚུར་བསྡུ་ན། རྒྱུད་འཇམ་པ་དང་གཅིག ཚོད་ཟིན་པ་དང་གཉིས། ཁོག་ཡངས་ཚུགས་ཐུབ་དང་གསུམ། བརྟགས་དཔྱད་མཁས་པ་དང་བཞི། ཐམས་ཅད་ཀུན་ལ་ཕན་སེམས་དྲང་པོས་ཟིན་པ་དང་ལྔ་པོ་ལ་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ཡིན། ཅེས་དོན་ཚན་ལྔར་བསྡུས་ནས་གསུངས་ཡོད་པའི་ནང་གི། ཚོད་ཟིན་པ་དེ་རྒྱུད་འཇམ་པ་ཡི་འཕྲོ་ལ་བཞག་ཡོད་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཐོག་གི་མི་ངོ་མ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་ལ་མེད་ཏུ་མི་རུང་བའི་གནད་ཆེན་ཡིན་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་རེད། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་འཁྲུངས་ཡུལ་རྫ་ཆུ་ཁ་ནས་ཡིན་ཡང་། ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་བླ་མ་འཇིགས་མེད་རྒྱུལ་བའི་མྱུ་གུའི་སློབ་མ་དང་། ས་རུ་དམ་ལུང་གི་དབེན་གནས་འདིར་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་ལྷག་ལ་བཞུགས་ཏེ་འཆད་ཉན་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་མཛད་པས་རྫོགས་ཆེན་དཔལ་སྤྲུལ་ཞེས་པའི་མཚན་ཐོགས་པ་རེད། དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་དང་། འཇམ་མགོན་བླ་མ་མི་ཕམ་ཚང་གཉིས་ནི་མིའི་ངོས་ནས་བཤད་ན་དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བའི་མི་ཡིན་ནའང་། དེང་སང་དེ་འདྲའི་ལུགས་གཉིས་གང་ཐད་ཀྱི་མཁྱེན་དཔྱོད་ཅན་བུད་རྒྱུ་མེད་པར་ཆགས་འདུག རྒྱུ་མཚན་དེས་ཀྱང་ཀུ་ཅོ་འདོན་ཚད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མ་རྒྱུགས། རང་གི་མེས་པོའི་རྣམ་ཐར་ལ་བལྟས་ནས་རང་ལམ་འཚོས། གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔའམ་གཞུང་ཆེན་བཅུ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ནང་དོན་རིག་པ་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པ་ནོར་བུའི་བང་མཛོད་ཀྱི་ནང་ལ་ཐོན་སོང་བ་འདྲ་དེ་ལག་ལ་བཞག་དུས། བགྲོ་གླེང་དེ་ལ་གྱིས། བརྒལ་བརྟག་རིགས་པའི་ཐལ་མོ་དེ་རུ་འཕོངས། སྔར་མེད་རིགས་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱིས་ལྟད་མོ་ངོམ་རྒྱུ་ཡོད་ན་དེ་ནས་ངོམ་དགོས་པ་ཞིག་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན། འདི་མི་ལུགས་བཤད་སའི་གླེང་སྟེགས་མ་ཡིན་ན་ཡང་མི་ཡུལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆ་ཤས་ཀྱི་གླིང་འདི་ནས་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་མཁན་ཡང་མི་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། མི་ཆོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་བཟང་པོའི་སྟེང་ལ་ལྷ་ཆོས་འགྲུབ་དགོས་པ། ཤེས་རབ་སྡོང་བུ་ལས། མི་ཡི་ཆོས་ལུགས་ལེགས་སྤྱད་ན། །ལྷ་ཡུལ་འགྲོ་བ་ཐག་མི་རིང་། །ལྷ་དང་མི་ཡི་ཐེམ་སྐས་ལ། །འཛེགས་ན་ཐར་པ་གམ་ན་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང་སྒོ་བསྟུན་པ་ཡིན། དམངས་གཙོ་ཅིག་ཅིག་ཉིག་ཉིག་ཟེར་འདུག་རྒྱུ་འདི་ནི་སྲིད་དོན་པ་དང་ཆབ་སྲིད་པའི་སྐད་ཆ་རེད། དང་པོར་སུས་དྲན་ཡོང་བ་རེད་ཟེར་ན་ཕི་གླིང་མགོ་སེར་མ་ཁེ་སུ་ལ་སོགས་པས་དྲན་ཡོང་བ་རེད། སྲིད་དོན་ཞེས་པ་ནི་རང་ཉིད་གཞན་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གཡོ་སྒྱུའི་ཇུས་འགོད་ཅིག་རེད། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་གཞན་དོན་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་པ་ཁ་ཁ་རེད་མ་གཏོགས། མི་ཕལ་བ་ཞིག་གིས་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀ་བསྲེ་ནས་ལས་ཤེས་པ་མ་རེད། གལ་ཏེ་སྲིད་དོན་ཆབ་སྲིད་པ་ངོ་མ་ཞིག་བྱེད་བསམ་ཚེ་དེ་སྦྱོངས་ནས་དེའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཚད་གཞི་ངེས་ཅན་ཞིག་ལ་ཐོན་དུས། གཞི་ནས་བཤད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་དང་གོ་གནས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་མ་མཐའི་ཆ་ཚད་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཚང་དགོས་ན། རྒྱལ་སྤྱིའི་མཐོ་འབྲིང་གི་སློབ་མའི་ཡོན་ཚད་ཡོད་པ་ཞིག་གིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཆེད་སྦྱོང་ལོ་བཞི་ལ་བྱས་ན་ཕྱོགས་ཤིག་ཤེས་ཡོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། མ་ཚད་དེ་འདྲའི་སྦྱོང་བྱེད་མཁན་དག་ཀྱང་ལག་ལེན་དངོས་སུ་གཏུགས་པའི་དུས་སུ་ཚུལ་བཞིན་ཤེས་པའི་ངེས་པ་མེད་དེ། ཡིག་ཐོག་གི་ཤོག་བུའི་ངོས་ཀྱི་སྦྱོང་བ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལག་ལེན་ངོ་མའི་ཉམས་མྱོང་གཉིས་ཀ་ཐོ་གཏུག་མ་ཤེས་ནས། ཡང་འཕྲང་ལ་སྡུག་ནས་ཕམ་ཁ་ཁུར་བའི་ཆབ་སྲིད་ལས་ས་ནས་སྣ་རྡོ་ལ་ཐུག་སོང་པའི་ཆེད་ལས་པ་ཡང་གང་མང་མང་ཡོད། ཤེས་བྱའི་མཐའ་ཐུག་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་། ལས་རིགས་གང་ཅན་པོ་ཡིན་ཡང་དྲག་ཤོས་འདྲ་ཞིག་ལ་ཐོན་པ་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཟེར་བས། དེ་འདྲ་དེ་ལ་རིགས་གཅིག་མཁས་ཅན་ཟེར་ཞིང་། རིགས་གཅིག་མཁས་ཅན་མ་གཏོགས། རིགས་གཉིས་མཁས་ཅན་དང་། རིགས་གསུམ་མཁས་ཅན་དང་། རིགས་མང་མཁས་ཅན་ཟེར་བ་ནི་དཀོན་པོ་ངོ་མ་ཡིན་པས་མ་ཚད། དེང་གི་དུས་འདིར་ཕལ་ཆེར་འཛམ་གླིང་ལ་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་གྲྭ་ཆུང་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་དགེ་ཚུལ་གྱི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པ་ལྔ་བཅུ་བ་ནས་འགོ་བཟུང་སྟེ་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་རེ་རེ་ནས་མཚན་འཛིན་དགོས་ནའང་ལས་སླ་མོ་ཞིག་གིས་འཛིན་མི་ནུས་པར་ཡོད་པ་དེ་དག་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ། སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་ལས་གཅིག་གི་ཆེད་མཁས་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ཐམས་ཅད་མཁས་ན་སྨོས་མ་དགོས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་ཙམ་ཕྱོགས་ཙམ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལས་གཅིག་ལ་བྱང་ཆུབ་པར་བྱས་ན། གཞུང་གཅིག་ཤེས་ན་ཉི་མ་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ཤེས་ཡོན་དེ་མཐོ་དུས་ཕྱོགས་གཞན་ལ་རམ་འདེགས་ཐུབ་པ་ཡིན། མདོར་ན་ང་ཚོའི་རྒྱུན་འདོན། བསྐལ་མང་གོང་ནས་ཀྱིས་ལམ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་བྱེད་པ་ནི་སྔུན་ན་ཡོད་པའི་ལམ་ཐིག་མ་ནོར་བ། ཕྱིར་བལྟས་བྱེད་མི་དགོས་ས་ཡིན་པས་དམ་པའི་གཞུང་ལུགས་ལ་རྟོག་ཅིང་དེ་ལ་དཔེར་ལེན་པ་ནི་གལ་ཆེན་ནང་གི་དོན་ཆེན་ཡིན། མི་འདྲ་མིན་དག་གིས་ཀུན་སློང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་གིས་གཏམ་འདྲ་མི་འདྲ་སྣ་ཚོགས་བཤད་པ་ལ་ཉན་ཚོད་ག་ལ་ཡོད། སེམས་ཅན་གྲངས་མཐའ་ཡས་པའི་ཀུན་རྟོག་གི་གྲངས་དེ་བས་ཀྱང་མང་པོ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར་དེ་རྗེས་སུས་ཆོད། ལ་ལས་གོང་བུའི་ནུས་པ་འདི་དང་འདི་ཚོ་མར་བཤིག་དགོས་འདུག་མ་གཏོགས། ངས་ཕྱི་རྟིང་གནམ་ལ་བཀྱགས་ནས་སྐེ་བསྲིང་ས་ལ་བར་དུ་གཅོད་འདུག་སྙམ་ནས། འགད་རྫས་ཤིག་གིས་ནུས་པ་མ་ཐོན་ཡང་དབྱུག་པ་ཞིག་གིས་ཟུར་བཀན་པ་འདྲ་ཞིག་བྱེད་དགོས་སྙམ་ནས་མི་ལ་ར་མདའ་སྦྲོན་བྱེད་ལ་དམངས་གཙོ་འདི་ཤིན་ཏུ་བཟང་། བཟང་བའི་བཟང་ལུགས་གང་ཡིན་ན་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དམངས་གཙོ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གནས་ལ་བློ་མཐུན་སོགས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འགོད་མདོག་བྱེད་པ་དང་། ཡང་གོང་བུའི་ནུས་པ་ཡོད་དུས་སྡོད་དུ་འཇུག་པ་མ་རེད་ངའི་ཨོང་ཅོག་ལའང་ཁེལ་ཐོ་ཞིག་ཕོག་ཡོང་བར་འདུག་སྙམ་པ་དེས་སྒེར་གཅོད་བཟང་རབས་བཤད་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་བདག་པོ་ཁོང་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་གཏད་རབས་བདུན་ལ་གཏད་ཚུལ་སོགས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན་པས། གཟུ་བོར་གནས་པའི་དྲང་བདེན་གྱི་གཏམ་བཤད་མཁན་དཀོན་པ་ཡིན། གཏམ་རྣམས་མགར་བའི་ལག་ཆ་འདྲ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རེད། དེ་རིང་ཁར་རྩང་ཡང་སྒོས་བདེན་པ་མི་བྲིན་རྫུན་པ་བྲིན་དུས་ཡིན་ནའང་། མཐའི་མཐའ་ལ་བསྡུར་ན་བདེན་ལུང་པ་གཉིས་ཀ་ཕུ་ཐག་རིང་འགྲོ་བ་རེད། ལམ་དྲང་མོ་རང་གིས་བླངས། ལམ་དྲང་མོ་གཞན་ལ་བསྟན་པ་ནི་མཆོག་ཡིན་པས། དྲང་པོའི་ལམ་བཟང་འགྲོ་ལ་དྲང་པོར་སྟོན། །དེ་སླད་དྲང་སྲོང་ཆེ་ཞེས་གྲགས་མིན་ནམ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཁ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཉ་གཉིས་ཨེ་ཟིན་བལྟས་ཀྱང་བཟུང་མ་ཤེས་པར་མི་ཐོག་སྔོན་མའི་བྱ་བ་ཉེས་པའི་བ་ལུས་ས་ཕྱགས་དེ་ཕྱི་རབས་མི་རབས་རྗེས་མའི་སྐེ་ཐོག་ལ་བབ་པའི་ལས་དབང་ལ་སྔ་ཕྱིར་ལྟས་བྱས་ན་ཤེས་པ་ཡིན། དོན་ཚིག་གཅིག་ལ་མདོར་བསྡུ་ན། དེ་སྔོན་སྣ་ཚུགས་ཁུར་བའི་འདས་དོན་ལ་བལྟས་ཀྱང་ཚར་བའི་ལས་ལ་བཅོས་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ཀྱག་ཀྱོག་གི་ལམ་ལ་འགྲོ་མ་མྱོང་མཁན་སུ་ཞིག་ཡོད། དེས་ན་ད་རུང་སྣ་ཚུགས་ཁུར་ནས་རྡོག་སྣ་དེ་བས་སྡུག་ཅིག་ཐོགས་ནས། མགོ་རྐུབ་བརྗེ་མི་འགྲོ་བའི་རྡོག་ལམ་འཚོ་རྒྱུ་བོ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་ཞེས་པ་དེ་ཡིན། མཚམས་རེ་ཐོས་བསམ་པ་ཉམས་ལེན་པ་ཚོ་ངལ་གསོའི་རྟེན་དུ་གནའ་སྲིད་ད་འབྱུང་གི་ཉོག་གཏམ་བཤད་དུས་མཚར་སྣང་ཤར་མཁན་ཡོད་རྒྱུ་རེད་སྙམ་ནས་བཤད་པ་ཡིན། ངག་བཅད་མཚམས་པའི་ངག་སྒོ་གཅིག་བཀྲོལ་དུས། སྔར་གོམས་ཀྱི་ཤོག་བུ་དྲིལ་ལམ་ལ་རྒྱུག་པ་འདྲ་བོའི་ངན་གཤིས་ལ་བསྙེགས་ནས་དོན་མེད་ཀྱི་ཁ་བརྡའི་ཆུ་སྣ་འདའ་འགྲོ་གིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིས་མཚམས་བྱེད། དེ་ལྟར་གོང་ནས་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔ་རབས་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབས། ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་འཁྲུག་རྩོད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད། བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉིས་དང་། དགྲ་བགེགས་གཉིས་ཀྱི་གཙོས་བྱས་པའི་བཟང་འབྲེལ་ངན་འབྲེལ་ཐོགས་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་རྙེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་གནང་བར་ཞུ། །བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་རླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་བཅུ་བཞི་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའི་གླིང་བཞིར་སྐྱེས་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་ཀྱི་ནང་ནས་རང་རེ་ལྷོ་ཕྱོགས་འཛམ་བུའི་གླིང་པའམ། དེང་དུས་ཀྱི་མཐོང་བ་མངོན་གྱུར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐུན་སྣང་ལ་གྲུབ་པའི་ས་གཞིའི་གོ་ལ་ཟླུམ་པོ་གཅིག་པོ་འདིའི་སྟེང་ལ་མཉམ་དུ་འཚོ་བའི་མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར་བཅུ་ཕྲག་བདུན་བརྒྱད་ཅིག་ཡོད་པ་དག་ལས་མང་ཆེ་བ་ནི་རང་རང་གི་མོས་པ་ཡོད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཤིག་ལ་ཞུགས་ནས། དེའི་སྟོན་པའམ་དེའི་བསྟན་པ་ལ་དད་མོས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ལས་ལ་ལ་ལ་ལྟ་བ་དང་གྲུབ་མཐའ་དམིགས་བསལ་བ་འཆད་དུ་ཡོད་པའང་ཡོད་ཅིང་། འགའ་རེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྟ་གྲུབ་འདི་ཡིན་ཟེར་རྒྱུ་མེད་པའི་ལུགས་ཀྱང་ཡོད་པས་ན། ཐམས་ཅད་རིགས་པ་སྨྲ་བ་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཏག་ཏག་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན། རང་རེ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་མཚོན་ན། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་མི་ཡོང་བར་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་མིན་གྱི་མཚམས་དེ་ངེས་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་མཚམས་དེ་འབྱེད་བྱེད་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞིའམ་ལྟ་བ་བཀའ་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞི་ཁས་ལེན་མཁན་ཡིན་དང་མིན་གྱིས་ཁྱད་པར་འབྱེད་དགོས་པས། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བ་སྟེ། ལྟ་བ་བཀའ་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ་དེ་ལས་འདའ་བ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ་ཡིན་པས། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཚད་པོས་དེ་བཞི་ཁས་ལེན་པས་མི་ཚད། འདི་བཞི་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་ཡིན་ཕྱིར་མདོ་སྔགས་ཐེག་རིམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ཀྱི་སྙིང་པོ་བསྡུས་ནས་བསྟན་པ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པ་དེས་ན། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ངེས་ཤེས་དེ། དང་པོ་ཉིད་ནས་དོན་སྤྱི་འ་ལེ་འོལ་ལེ་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་གཏིང་ནས་འདྲོངས་མེད་ཚེ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཡོད་པ་དང་། དལ་འབྱོར་གྱི་རྟེན་འདི་རྙེད་དཀོན་པ་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་མི་ཡོང་བར། རྟག་འཛིན་གྱིས་མི་ཚེ་ནམ་ཟླ་ཟད་ནས་དལ་རྟེན་སྟོང་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཉེན་ཡོད་པའི་དབང་གིས་སྤྱིར་བློ་སྦྱོང་གི་སྐོར་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཚེ་མི་རྟག་པའི་སྐོར་ནས་དཔེ་དོན་སྦྲགས་ནས་རྒྱུན་དུ་གླེང་བཞིན་པ་དང་། དོ་ཞག་སྔོན་མའི་དུས་རིང་ལའང་དེའི་སྐོར་ནས་གླེང་སློང་བྱས་པ་ཡིན། ཡང་བསྐྱར་བཤད་ན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་ནི། འཇིག་པ་ཕྱིས་འབྱུང་གི་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་ཉིད་བསྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་དེས་མི་རྟག་པར་བསྐྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། དེ་ཡང་རང་སྡེ་མདོ་སྡེ་བ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་མིན་པར་གལ་ཏེ་རང་ཉིད་གྲུབ་ཟིན་ལ་གནས་པ་ཞིག་རྐྱེན་གཞན་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་འཇིག་དགོས་པ་ཏག་ཏག་ཡིན་ན། འཇིག་པ་ཕྱིས་འབྱུང་གི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་དགོས་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལྟར་མིན་པར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་ཙམ་ཉིད་ནས་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཕྱིར། རང་འཇིག་པ་ཕྱིས་འབྱུང་གི་རྒྱུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཉིད་ནས། སྐད་ཅིིག་མ་གཅིག་གི་བརྒྱའི་ཆ་ཤས་ཙམ་ལ་ཡང་མི་འགྱུར་བར་སྡོད་དུ་མེད་པར་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འགྱུར་ཞིང་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་རྐྱེན་གྱི་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པས་ན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་པས་མ་ཚད། ཁྱད་པར་དུ་ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚེ་མི་རྟག་པའི་ཚུལ་དེ་སྔོན་ཐེངས་མང་ཞུས་པ་ཡིན་ཞིང་། སྔོན་གྱི་བཀའ་གདམས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་གི་གསུང་འཕྲོས་ལྟར་ན། ཆོས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ཞིག་ལ་མི་རྟག་པ་སྒོམ་པ་འདི་ལས་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་མེད་པར་གསུངས་ཤིང་། འོ་ན་གལ་ཆེ་བའི་ཆེ་ལུགས་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་བསྒྲུབས་ནས་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་དགོས་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། ཐོག་བར་མཐའ་གསུམ་ལ་གལ་ཆེ་ཞིང་། དེ་ཡང་གསུམ་ཚན་ལྔ་ཡི་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། འཆི་བ་མི་རྟག་པ་འདི་སྒོམ་པར་བྱེད་ན། དང་པོར་ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་དང་། བར་དུ་དགེ་སྦྱོར་ལ་སྐུལ་བའི་རྐྱེན་ཡིན། ཐ་མར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་གྲོགས་བྱེད་པར་གསུངས་པ་དང་། ཡང་དང་པོར་ཆོས་འཚོལ་བའི་རྒྱུ་བྱེད། བར་དུ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་རྐྱེན་བྱེད། ཐ་མར་ཆོས་མཐར་ཕྱིན་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང་། མདོར་ན་མི་རྟག་པའི་བློ་སྙིང་ནས་སྐྱེས་ན་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་དང་། ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང་འགྲུབ་པ་གཉིས་ཀ་ལ་དཀའ་ཚེགས་མེད་ཅིང་། མི་རྟག་པ་རྒྱུད་ལ་མེད་པའི་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་བློ་ཙམ་ཞིག་གིས་རང་གཞན་འདི་ཕྱིའི་དོན་ཆེན་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་གོ་དོན་གྱི་ཕྱོགས་བསྡུས་པ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་འཕྲོ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། ཟག་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྐྱེན་དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིིན་པར་འཆད་ཐུབ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཅན་མི་རྟག་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུའི་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པ་ཤེས་ཐུབ་ཅིང་། རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ལས་དང་ཉོན་མོངས། དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་དེ་གང་ཡིན་ན་མ་རིག་པ་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་པས། དེས་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་གྱི་གཞན་དབང་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་མི་སྲིད་ལ། དེས་ན་དམ་ཆོས་སྙིང་ནས་བྱེད་ཅིང་རང་གཞན་ཐར་བའི་ལམ་ལ་བསྙེག་བསམ་པ་ཞིག་གིས། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བ་དང་ཚེ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་ཤེས་ཀྱང་། འཁོར་བ་མཐོ་དམན་གང་ལ་སྐྱེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཚུལ་འདི་ཞེ་གཏིང་ནས་མ་ངེས་ན། ཐར་བར་བློ་ཕྱོགས་པའི་འགལ་རྐྱེན་འབྱུང་བ་ཡིན། འཆི་བ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཚུལ་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ལ། ཤི་བའི་རྗེས་སུ་ཅི་ཡང་མེད་པ་མར་མེ་ཤི་བ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན་དེའི་ཕན་ལ་འདེང་རྒྱག་མི་དགོས་པ་ཡིན་ཡང་། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་འབྱུང་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་འགལ་མེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བཞིན་ཡོད་པས། ཤི་རྗེས་སུ་སྐྱེ་བ་མི་བླང་བའི་ཐབས་མེད་ཅིང་། ཁམས་གསུམ་གང་རུང་ལ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཡིན་ཕྱིར་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གང་རུང་ཞིག་ལ་མི་སྐྱེ་བར་གང་དུ་སྐྱེ། ངན་འགྲོ་དང་བདེ་འགྲོ་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་མེད་ས་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། ངན་འགྲོའི་འགྲོ་བ་གསུམ་གྱི་དམྱལ་བ་ལ་སྐྱེས་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ། ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེས་ན་བཀྲེས་སྐོམ་གྱིས་མཚོན་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྲངས་མང་། དུད་འགྲོ་ལ་སྐྱེས་ན་གླེན་ཞིང་གཏི་མུག་ཅིང་གཅིག་ལ་གཅིག་ཟའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་པ་ཡིན། ད་དེའི་སྐོར་ནས་ཅུང་ཟད་ཞིབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཤད་ན། ཚ་དམྱལ་བརྒྱད། ཉེ་འཁོར་བ། གྲང་དམྱལ་བརྒྱད། ཉི་ཚེ་བ་སྟེ་དེ་དག་ཏུ་རིགས་བསྡུས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། དམྱལ་བ་ཚ་དམྱལ་གྱི་ཡང་སོས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་འདི་ཚོའི་ལས་སྣང་གི་དབང་གིས། ལག་ལ་མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཞིང་། གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་གསོད་རེས་བྱས་ཀྱང་འཆི་རྒྱུ་མེད་པར་ཡར་སོས་ནས་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཤི་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྲངས་མང་མྱོང་བ་དང་། ཐིག་ནག་ལ་མཚོན་ན། ལུས་ལ་ཐིག་བརྒྱབ་ནས་དམྱལ་སྲུང་ལས་མཁན་དེ་ཚོས་སོག་ལེ་ཡིས་དྲ། གྲི་ཡིས་བཅད། གཟོང་གིས་འབིག་པར་བྱེད་པ་དང་། བསྡུས་འཇོམས་ལ་ཡང་། སྲོག་ཆགས་འདྲ་མི་འདྲ་མང་པོས་གདོང་ཐུག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་ནས། རིའི་བར་དུ་ལུས་འཐར་ནས་ཡང་ཤི་ཡང་སོས་ལ་སོགས་པ་སྔ་མའི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱི་མ་ལ་གཞི་བཞག་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན། ངུ་འབོད་ནི་ལྕགས་ཀྱི་ཁང་པ་མེ་འབར་བའི་ནང་ལ་སྲེག་པར་བྱེད་པ་དང་། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དེ་ལས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བའི་ལྕགས་ཁང་མེ་འབར་བ་ཉིས་རིམ་གྱི་ནང་ལ་བཅུག་ནས་བསྲེགས་པ་དང་། ཚ་བ་ནི་དམྱལ་ཟངས་མེ་འབར་བའི་ཁྲོ་ཆུ་ནང་དུ་བཙོ་བསྲེག་བྱེད་ཅིང་ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་མེ་འབར་བས་ལུས་འབུག་པར་བྱེད་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཚ་བ་ནི་གསལ་ཤིང་རྩེ་གསུམ་ལ་བསྐྱོན་ནས་ལྕགས་སྲེགས་ལེབ་མོ་ཡིས་ལུས་དཀྲི་བར་བྱེད་པ་དང་། ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་ལུམ་མེ་འབར་བ་ཁ་ནང་དུ་བརྫང་བ་དང་ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མ་ཁོག་ཏུ་བླུགས་ནས་ནང་ཁྲོལ་ཐམས་ཅད་འཚིག་པར་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བ་ཡིན་ཞིང་། ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོག་ན་མནར་མེད་ཡོད་པ་སྟེ། དམྱལ་ཁམས་གོང་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་ཐོག་ལ། མནར་མེད་མེ་ཡི་བུད་ཤིང་གྱུར་པ་ཡི། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ལྕགས་ཀྱི་ཁང་པ་མེ་འབར་བའི་ནང་ལ་ལས་ངན་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་བཙུད་དེ་ཕྱོགས་བཞི་ནས་རླུང་ཆེན་བུས་ནས་ལུས་དང་མེ་གཉིས་ཀ་དབྱེར་མེད་དུ་འབར་ཤིང་སྲེག་པར་བྱེད་ཀྱང་ད་རུང་ཤི་རྒྱུ་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་ཤ་སྟག་གིས་འདའ་བ་ཡིན། ང་ཚོའི་ལག་པ་ལ་མེ་སྟག་ཅིག་ཁེལ་ན་ཚ་ནས་ཨ་ཚ་ཚ་ཟེར་བར་བྱེད་ལ། དམྱལ་བའི་མེ་དེ་དེ་བས་ཀྱང་ལྡབ་མང་པོས་ཚ་བ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟའི་མིའི་མེ་འདི་བས་བསྐལ་པ་འཇིག་དུས་ཀྱི་མེ་བདུན་འགྱུར་གྱིས་ཚ་བ་དང་། དེ་བས་དམྱལ་བའི་མེ་བདུན་འགྱུར་གྱིས་ཚ་བ་ལ་སོགས་པར་གསུངས་པ་དང་། དེ་དག་གི་ཚེ་ཚད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན་དམྱལ་བ་ཡང་སོས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་དེ། ང་ཚོའི་མིའི་ལོ་གྲངས་ལ་ཕབ་ན་མི་ལོ་ཁྲག་ཁྲིག་གཅིག་དང་ཐེར་འབུམ་ཆེན་མོ་དུ་མ་ཡིན་ཞིང་། དམྱལ་བ་འོག་མ་དག་གི་ཚེ་ཚད་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་རིང་བ་ཡིན་པས། མནར་མེད་ཀྱི་ཚེ་ཚད་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན་ཟད་པའི་མཐའ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། དཔེར་ན་དེའི་ཁ་གྲངས་ཅན་གྱི་ཡི་གེའི་ལྡེབ་གྲངས་ལྟ་བུ་ཞིག་བརྩི་དགོས་ན་ཡང་ལོ་མང་རབ་ཏུ་བརྩི་མི་ཐུབ་པའི་ཚད་དུ་སླེབ་ཡོད་པ་ཡིན། དམྱལ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་འཁོར་དང་བཅས་པ་བརྩི་ཚེ། ཚ་དམྱལ་བརྒྱད། གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་ཀྱིས་བཅུ་དྲུག་དང་། ཉི་ཚེ་ཉེ་འཁོར་བ་དང་གཉིས་ཀྱིས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བགྲང་བའི་རིམ་པ་དང་བསྟུན་པ་ཡིན་ཞིང་། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་རིམ་པའམ་དམྱལ་གནས་ཆགས་ལུགས་ཀྱི་རིམ་པ་སྤྱིའི་ཆ་ནས་བཤད་ཡོང་ན། མནར་མེད་ཀྱི་ཕྱོགས་བཞིའི་མཐར་སྐོར་དུ་འཁོར་བས་ན་ཉེ་འཁོར་བ་ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་དག་ཀྱང་མེ་མ་མུར་གྱི་འོབས། རོ་མྱགས་ཀྱི་འདམ་མམ་ཕྱི་སའི་འདམ་དང་། མཚོན་ཆའི་ཐང་། རལ་གྲི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ། དེ་ཡང་སྐབས་ལ་ལར་འདི་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་ནས། ཐལ་ཚན་གྱི་ཆུ་ཀླུང་རབ་མེད་དང་བཞི་རུ་བརྩི་བ་དང་། ཡང་ཐལ་ཚན་གྱི་འདམ་དང་མེ་མ་མུར་གྱི་འོབས་གཉིས་ཀ་གཅིག་ལ་བརྩིས་ནས། མཚོན་ཆའི་ཐང་དང་རལ་གྲི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ་གཉིས་ཀ་སོ་སོར་བྱས་ནས་བརྩི་བ་སྟེ་གསུང་སྒྲོས་ཀྱི་བརྩི་སྟངས་ཁ་ཤས་འབྱུང་བ་ཡིན། གང་ལྟར་ཡང་ལས་ངན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱོང་བ་ལ་གཅིག་ཏུ་ངེས་དགོས་པ་མིན་ཞིང་། ཕྱོགས་བཞིར་འཁོར་ཏེ་ཡོད་པས་ཕྱོགས་བཞི་ལ་བཞི་བཞིར་བརྩིས་པའི་ཉེ་འཁོར་ལྷག་པ་བཅུ་དྲུག་དང་། མཚམས་བཞི་ལ་ཤལ་མ་ལི་ཡི་སྡོང་པོ་ལྕགས་ཀྱི་ཚེར་མ་རྣོན་པོའི་ལོ་འདབ་སྐྱེས་ཡོད་པ། བཙུན་འཆལ་སྡོམ་ཉམས་དང་འདོད་ལོག་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ཚོ་སྐྱེ་ས་སྟེ། དེ་ཆ་ག་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་མཚམས་བཞིར་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ལ་ཡོད་པ་ཡིན། དམྱལ་བ་མནར་མེད་ཀྱི་ལས་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་བསྲབས་ནས་ལྕགས་མཁར་གྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་ཐར་བའི་སྣང་བ་ཤར་ནས་རྒྱང་རིང་ལ་བལྟས་ཚེ། གྲིབ་མ་ཞིག་འདུག་པའི་སྣང་བ་ཤར་ནས་དེར་སོང་དུས། མེ་མ་མུར་གྱི་འོབས་ལ་ཚུད་ནས་ཤ་རུས་ཐམས་ཅད་ཚིག་པ་དང་། ཡང་དེ་ནས་ཐར་བའི་སྣང་བ་ཤར་ནས་རོ་མྱགས་ཀྱི་འདམ་ལ་ཚུད་པས། སྲིན་འབུ་ལྕགས་ཀྱི་མཆུ་ཅན་དག་གིས་རུས་པ་དང་རྐང་ལ་མ་ཐུག་གི་བར་དུ་འདྲུ་ཞིང་ཟ་བར་བྱེད་པ་དང་། དེ་ནས་ཡང་ཐར་བའི་ཉམས་སྐྱེས་ནས་སོང་དུས། སྤུ་གྲིས་གཏམས་པའི་ལམ་དང་རལ་གྲི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ་ནས་ལུས་དུམ་བུ་དུམ་བུར་གཅོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་འཁོར་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དཔག་མེད་མྱོང་ནས་མནར་བ་དང་། གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་ནི་ཚ་དམྱལ་གྱི་གནས་དེ་ལས་དཔག་ཚད་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོའི་ཆོད་པའི་ཐད་ནས་འོག་རིམ་བཞིན་དུ། ཆུ་བུར་ཅན་དང་། ཆུ་བུར་རྡོལ་པ་ཅན་དང་། ཨ་ཆུ་ཆུ་ཟེར་བ་དང་། ཀྱི་ཧུད་ཟེར་བ་དང་། སོ་ཐམ་ཐམ་པ་དང་། ཨུཏྤ་ལྟར་གས་པ་དང་། པདྨ་ལྟར་གས་པ་དང་། པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་གས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཚ་གྲང་གི་ཁྱད་པར་ཙམ་མ་གཏོགས་གོང་མ་བས་འོག་མའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆེ་བ་ནི་སྔོན་མ་དང་འདྲ་འདྲ་རེད། གྲང་དམྱལ་གྱི་ཚེ་ཚད་ལ་མཚོན་ན། མཛོད་ལས་ཀྱང་། ཏིལ་རྫང་ནང་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཞིང་། །ཏིལ་གཅིག་ཕྱུང་བས་ཟད་གྱུར་པ། །ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་ཚེ་ཚད་དོ། །གཞན་གྱི་ཚེ་ནི་ཉི་ཤུར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པས་ཤེས་ལ། ཉི་ཚེ་བའི་དམྱལ་བའི་གནས་ནི་སའི་དངོས་གཞི་ལས་ཚ་དམྱལ་དང་གྲང་དམྱལ་གྱི་ཉེ་འཁོར་དང་མིའི་ཡུལ་ནའང་ཡོད་པར་གསུངས་ཤིང་། སྒོ་དང་ཀ་བ་ཐབ་དང་ཐག་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ལུས་ཡིན་སྣང་ཤར་ནས། དེ་དག་བཀོལ་ཞིང་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་སྡུག་བསྔལ་དཔག་མེད་མྱོང་བ་ཡིན་ཞིང་། དམྱལ་གནས་འདི་ཚོའི་གནས་དང་ཚེ་ཚད་ལ་སོགས་པ་ངེས་མེད་སྣ་ཚོགས་སུ་གསུངས་པ་ནི། དེ་འདྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །སྡིག་སེམས་ཡིན་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་དུ་གཙོ་བོ་ལས་སྣང་གིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཡི་དྭགས་ལའང། བཀྲེས་སྐོམ་དང་དེའི་མཚོན་པའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་བཟའ་བཏུང་མི་རྙེད་པ་དང་། རྙེད་ཀྱང་ཁ་དང་མིད་པའི་ནང་ལ་མི་ཚུད་པ་དང་། ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན་གལ་ཏེ་བཟའ་བཏུང་ཞིག་ཐོབ་ཀྱང་ཁ་ཁབ་མིག་འདྲ་བོའི་ནང་དུ་མི་ཆུད་པ་དང་། མགྲིན་པ་རྟ་རྔ་ཙམ་པོའི་ནང་དུ་མི་ཤོང་བ་དང་། ལྟོ་བ་ཡུལ་ལྗོངས་འདྲ་བོ་མི་གང་བ་དང་། ཡན་ལག་རྩི་འཇག་འདྲ་བོས་མི་ཐེག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་ཞིང་། སྒོས་ཁུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ལ་མཚོན་ན་ཡི་དྭགས་རེ་རེའི་ལུས་ལ་སྲོག་ཆགས་མང་པོས་ཚང་བཅས་ནས་ཟ་བ་དང་། རང་ཤ་རང་གིས་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་གྲོ་བཞིན་སྐྱེས་རྣ་བ་བྱེ་བ་རི་དང་། དགེ་འདུན་སྲུང་གི་རྟོགས་བརྗོད་ལས་བྱུང་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཡི་དྭགས་མེ་ལྕེའི་ཕྲེང་བ་ཅན་ཞེས་པ་ཟོས་ཚད་འཐུང་ཚད་ཁོག་པའི་ནང་ལ་ཐོན་དུས་མེ་རུ་འབར་འགྲོ་བ་དང་། ད་རུང་ལྗན་ལྗིན་ཟ་བ་དང་། མི་གཙང་བའི་རིགས་ཟས་སུ་མཐོང་བ་ཡང་ཡོད་ཅིང་། དེ་ཡང་གནོད་པ་དང་བཅས་པས་ཁ་ལ་མི་ཡོང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའི་ཡི་དྭགས། བཙན་དང་རྒྱལ་པོ་ཤི་འདྲེ་འབྱུང་པོའི་རིགས་དེ་ཚོ། ཚེ་གཅིག་ལ་འཁྲུལ་སྣང་འཇིགས་སྐྲག་ཅན་ཏག་ཏག་ལ་སྤྱོད་ནས། ཚེ་སྔོན་མའི་གནོད་སེམས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་གྱིས་སེམས་ཅན་མང་པོའི་སྲོག་དབུགས་ལེན་པར་བྱེད་ཅིང་། རང་གང་གིས་ཤི་བའི་ནད་ཡམས་དེ་གཞན་དག་ལ་གཏོང་བར་བྱེད་དུས་རང་ཉིད་ལ་ཕན་ཐོགས་མེད་པའི་ཐོག་ཏུ་གཞན་ལ་གནོད་པ་སྐྱེལ་བར་བྱེད་པ། འདྲེ་འདུལ་མཁན་གྱིས་གནོད་པས་གཟིར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་དང་། དུད་འགྲོ་ལའང་། བྱིངས་གནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་གི་སྲོག་ཆགས་རིགས་འདྲ་དང་མི་འདྲ་ཡོད་པ། ཆེ་བ་རི་འདྲ་འདྲ་དང་། ཆུང་བ་ཁབ་རྩེ་འདྲ་འདྲ། ཆེ་བས་ཆུང་ཆུང་ཟ་འགྲོ་བ་དང་། ཆུང་ཆུང་གིས་ཆེན་པོ་འབིགས་འགྲོ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་གཅིག་ལ་གཅིག་གིས་འཚེ་བས་གདུང་བ་དང་བླུན་ཞིང་གཏི་མུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དུད་འགྲོའི་རིགས་གྱུར་ཐམས་ཅད་ལ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་པ་དང་། དུད་འགྲོ་ཁ་འཐོར་གྱི་རིགས་ལྷ་མིའི་གནས་ན་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱང་། དུད་འགྲོ་སྤྱིའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་ཤིང་། ཁྱད་པར་དུ་མིས་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་སྣ་རྟ་དང་། ཡང་སྒོས་བཤས་ཟོག་བཤས་ལུག ལ་ཁའི་རི་དྭགས། སྒོ་ཁྱི་ལ་སོགས་པ་ལ་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་བེད་སྤྱད་ནས། རྨོས་རྨོ། བཞོན་བཞོ། ཁལ་བཀལ། ཤ་ཟ་བའི་ཆེད་དུ་བཤས་བཤའ་བ། རི་དྭགས་བསད་པ། དེང་སང་གྲོང་ཁྱེར་རེ་རེའི་ཟས་ཁང་མགྲོན་ཁང་ཁེ་རུ་མ་ཞིག་གིས་ཀྱང་། ཉིན་རེའི་ཕག་དང་། བྱ་དང་། ཉ་དང་། རི་བོང་། ཐ་ན་འབུ་རིགས་ཡན་ཆད་ཅི་འདྲའི་དུད་འགྲོ་སྲོག་ཆགས་མང་པོའི་སྲོག་གཅོད་བཞིན་འདུག དེ་དག་ཀྱང་ང་ཚོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཆུ་བཅིངས་ནས་དབུགས་འཚུབ་བྱས་ནས་ཤི་རུ་བཅུག་པ་དང་། གསོན་གསོན་ཁ་ལ་སྙིང་ཁར་གྲི་བཙུགས་ནས་བསད་པ་དང་། གསོན་གསོན་ཁར་ཁོག་པ་ཁ་ཕྱེ་ནས་ནང་ཆ་མར་འཕངས་ནས་བཅད་བཏུབ་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་ན་ཚ་འཇིགས་སྐྲག་སྡུག་བསྔལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཐོག་ལ་བླངས་ནས་རང་གི་ལུས་ཐོག་ལ་སྨིན་པར་བསྒོམས་ནས། འདི་ལྟ་བུ་སེམས་ཅན་ཕ་མར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད། ད་རེས་ངས་རྟེན་འདིའི་སྟེང་ནས་དམ་ཆོས་ཉམས་ལེན་གྱི་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་སྒྲུབ་ནས། ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་དགོས་སྙམ་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ངེས་འབྱུང་དང་བྱང་སེམས་ཁྱད་པར་ཅན་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པ་དང་བཅས་ཏེ། གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ་ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་སྐུ་ངོ་མ་མཇལ་ནས་གདམས་པ་ཐོབ་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ། བྱིན་རླབས་བརྒྱུད་པའི་རྣོ་སོ་མ་ཉམས་ཤིང་། །དགོངས་པ་གཏད་པས་དོན་བརྒྱུད་ཡེ་ཤེས་འཕོ། །ཕྱི་རབས་བུ་ལ་གཏད་རྒྱས་རྒྱས་བཏབ་པས། །ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་དངོས་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་སོགས་དམ་པ་མང་པོས་བསླུ་བ་མེད་པའི་ལུང་གིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བསྔགས་པ་འདི། རྒྱང་སྙན་གཏམ་གྱི་སྦྱོར་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་དགོངས་པ་རྒྱུད་ལ་ཁེལ་བའི་ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་རྩལ་ལས་གསུངས་པ་ཡིན་ཕྱིར། ཇི་བཞིན་ཚིག་དོན་དགོངས་པ་མ་ཁྲོལ་ཡང་། །མོས་གུས་ཐོབ་ན་བྱིན་བརྒྱུད་ཡེ་ཤེས་འཕོ། །གཞུང་འདི་མཇལ་ལས་ཚིག་དབང་རིན་པོ་ཆེ། །གཞན་ན་མེད་དེ་རིག་པའི་རྩལ་དབང་རྫོགས། །ཞེས་པའི་བདེན་པའི་ཚིག་གི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་ངེས་ཤེས་ཀྱི་སྤྲོ་སེམས་དང་བཅས་ཏེ་གསན་པ་ལས། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བར་བསྟན་པའི་ལེའུ་འཆད་པའི་སྐབས་ནས། རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པའི་ནང་གསེས། ངོ་བོ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་བླང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ཡི་ནང་ནས་བཞག་ཐབས་བཞི་བོ་སོང་ནས། དེའི་ཡན་ལག་ཏིང་འཛིན་གསུམ་ལས། རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་ནང་གསེས་དང་བཅས་པ་བཤད་མ་ཐག་པའི་མཚམས་ནས།

༼༣ གསུམ་པ་ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན།

ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི།

མཉམ་ཉིད་ངང་ལས་ཡུལ་དུ་མི་རྟོག་ཅིང་།།

སེམས་སུ་མི་འཛིན་རེ་དོགས་འབྱུང་འཇུག་ཞི།།

ཡུལ་སེམས་མཉམ་པའི་ངང་དེར་གནས་པ་ནི།།

ཆོས་ཉིད་ཀློང་སྟེ་ངང་གིས་གཡོས་པ་མེད།།

མཚན་མའི་ཡུལ་ལ་ཡུལ་མེད་སྤྱི་བླུགས་གནས།།

ཡེ་ནས་གཉིས་མེད་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་པས།།

འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ངང་།།

ཐམས་ཅད་བླང་དོར་མེད་པར་ཕྱམ་གདལ་ལོ།།

ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། འགྲེལ་བས། འདིར་ཐོག་བབས་ཀྱི་དོན་ནི་རིག་པ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ཡུལ་ལ་འབེབས་པ་སྟེ། ཞེས་ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་གྱི་སྤྱི་ཆིང་བསྟན་ནས། དེ་བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བས་བཀྲལ་བ་ནི། བསྡུ་ན་རང་ངོ་རང་བཞིན་གྱི་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ་དང་། དེ་ལས་རྩལ་སྣང་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་འཆར་བའི་དུས་ན་ངོས་གཟུང་བ་གཉིས་ལས། ཞེས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེས་ནས། སྔ་མས་རྩ་བའི་ཚིག་རྐང་སྔོན་མ་བཞིའི་དོན་བསྟན་པ་དང་། ཕྱི་མས་ཚིག་རྐང་ཕྱི་མ་བཞིའི་དོན་བཀྲལ་བ་སྟེ། དེ་ལས་སྔོན་མའི་དོན་ནི། རང་བབས་ནི་རེ་དོགས་འབྱུང་འཇུག་མེད་པར་ལྷན་ནེ་གནས་དུས་ཀྱི་གནས་ཆ་དེ་བསམ་གཏན་ཡིན་པས་བཞག་ལ། རིག་གེ་སང་ངེ་བ་དེ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་བཟུང་ནས་ངང་ལ་སྐྱོང་བ་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། ཕྱི་དང་ནང་མེད་ཕྱི་ནང་མེད་པར་གསལ། །ལྟ་བྱེད་མ་ཡིན་རྟག་ཆད་གཉིས་ལས་འདས། །ལྟ་བ་མེད་པས་ལྟ་རུ་ཡོད་མ་ཡིན། །དོན་ལས་མི་འདའ་ལྟ་བ་ངང་གིས་མེད། །དེ་ཡོད་མ་ཡིན་དེ་ཡི་ངང་དུ་གནས། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་ཇི་བཞིན་རྩོལ་བྲལ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ། །སྒོ་གསུམ་མི་རྩོལ་བཅོས་ཤིང་དམིགས་མི་བྱེད། །ཡིད་ལ་མི་བྱེད་མཚན་མའི་རྗེས་མི་འབྲང་། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བདེ་བའི་དོན་ལ་གཞག །འདི་ནི་རང་བྱུང་འོད་གསལ་དགོངས་པ་སྟེ། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པའི་ཕྲིན་ལས་སོ། །ཞེས་སོ། །ཞེས་པ་སྟེ། རྗེས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་གྱིས་རིག་པ་ཟང་ཀ་གཅིག་པུ་འདིས་སྣང་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཁྱབ་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་དང་། རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་གྱིས་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཐམས་ཅད་རང་བབས་རང་གནས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ལས་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པར་བསྟན་ནས། ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རིག་པ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ཡུལ་ཐོག་ལ་འབེབས་པས། མི་གཡོ་རིག་པ་རང་ངོ་ལས་འདའ་བ་མེད་པའི་བབས་སྐྱོང་བ་དེ་བསྟན་པ་ཡིན། འདི་ངོ་བོའི་སྟེང་ལ་གནས་དུས་དང་། རྩལ་སྣང་ཡུལ་ཐོག་ལ་འཆར་འཆར་འདྲ་བའི་ཉམས་ལེན་གྱི་ཆ་གཉིས་སུ་ཕྱེས་ནས་གསུངས་པའི་སྔ་མ་ནི། མཉམ་ཉིད་ངང་ལས་ཡུལ་དུ་མི་རྟོག་པའི་ལྟར་མེད་ལྟ་བའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་དུ་སེམས་སུ་མི་འཛིན་པར་རེ་དོགས་འབྱུང་འཇུག་མེད་པར་རང་བབས་སུ་བཞག་ན། དེའི་དུས་ཀྱི་ཡུལ་སེམས་མཉམ་པའི་ངང་དེར་གནས་པའི་གནས་ཆ་དེ་ཉམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཡིན་པས་བཞག་སྟེ། ཡིད་ལ་མི་བྱེད་མཚན་མའི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བའི་རིག་ཆ་རིག་གེ་སང་ངེ་རིག་སྟོང་དབྱེར་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཅར་ཕོག་གམ་ཐད་ཀར་སྐྱོང་ན་ཆོས་ཉིད་བྱ་རྩོལ་བྲལ་བའི་ཀློང་དེ་ཉིད་ངོས་བཟུང་ནས་བསྐྱང་བར་བསྟན་པ་དང་། གཉིས་པ་རྩལ་སྣང་ཡུལ་ཐོག་ལ་འཆར་དུས་ན་ངོས་ཇི་ལྟར་བཟུང་བའི་ཚུལ་ནི། རིག་པའི་དྭངས་ལས་རྩལ་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་འཆར་འཆར་འདྲ་བའི་དུས་ཀྱི་གྱ་མ་གྱུ་འཕྲོ་བའི་ཆ་དེ་རྟོག་པ་རླུང་གི་རྟས་བསྐྱོད་པ་ཡིན་པས་བཞག་ལ། དེའི་ཆ་ལ་རིག་ཆ་ཅིག་འདུག་པ་དེ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་བཟུང་ནས། འཕྲོ་ཆ་དེ་གར་འགྲོར་བཏང་བས་རང་ཡལ་ལ་འགྲོ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རང་ལུས་མི་འཆོས་དབང་པོ་མི་རྟུལ་ཏེ། །ངག་ཀྱང་མི་བསྡམ་བྱ་བཙལ་བྱར་ཡང་མེད། །སེམས་ཀྱང་གར་བཏང་མི་གཡོའི་ངང་ལ་གཞག །ཅེས་པ་དང་། དོན་ནི་ཀུན་དོན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། །རྣམ་རྟོག་མཚན་མ་དེ་བཞིན་རིག་བྱས་ནས། །དྲན་བསམ་ཡིད་ལ་འགྱུ་བ་མ་ལུས་ཀུན། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངང་ལས་མ་ཡེངས་པ། །གང་ལྟར་བསམས་ཀྱང་སྒོམ་པ་ཡིན་ཤེས་ན། །མ་བསྒོམས་གང་ལྟར་བཞག་ཀྱང་ཡེངས་པ་མེད། །ཅེས་སོ། །རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་འཕྲོ་བྱ་དང་འཕྲོ་བྱེད་གཉིས་སུ་མེད་ཀྱང་རིག་པའི་དྭངས་ཆ་ལས་རྩལ་སྣང་ཡུལ་ཐོག་ལ་འཆར་བ་མེད་ན་ཡང་འཆར་འཆར་འདྲ་བའི་སྐབས་དེའི་ཐོག་ནས་ངོས་བཟུང་ན། མཚན་མའི་ཡུལ་ལ་བཟུང་བའི་མཚན་མ་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་ཡུལ་མེད་ཡེ་ནས་གནས་པའི་སྤྱི་བླུགས། དོན་གྱི་ངོ་བོའི་གནས་ལུགས་ལ་དེ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་གནས་ཀྱི་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་མ་བཅོས་རྒྱལ་པོ་ལྷུན་གྲུབ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པས་ན། གྱ་གྱུར་འཕྲོ་བའི་ཆ་ཀུན་རྟོག་གི་རི་མོར་སྣང་བ་དེ་འཁྲུལ་བ་རླུང་གིས་རྟ་ཡིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པས་དེ་བཞག་ནས། དེ་དང་མཉམ་དུ་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི་རིག་ཆ་གསལ་སྟོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་བཟུང་ནས་འཁོར་འདས་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་ཡེངས་པ་དང་བྲལ་བའི་མ་བཅོས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་མ་བསྒོམ་ངང་བཞག་གི་བསམ་གཏན་ལ་གནས་ན་འཁོར་འདས་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བླང་དོར་མེད་པ་ཕྱམ་གདལ་བ་ཡིན་པ་བསྟན་ནས། ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དོན་བསྡུས་གནད་དུ་དྲིལ་ནས་བསྟན་པ་ནི། འདི་ལ་གནད་དུ་རིག་པ་རྗེན་ལ་ཕུད་པའི་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་ནས། འགྱུ་ཆའམ་འཕྲོ་ཆ་དེ་རྗེས་མི་བཅད། ངོ་ལ་མི་བལྟ། རང་བབས་སུ་མི་འཇོག་པ་གནད་ཀྱི་རང་གནད་གལ་པོ་ཆེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ན་རྟོག་པ་ཉིང་འཁྲུལ་དང་། སྤང་གཉེན་རང་ཀ་དང་། གཟུང་འཛིན་རང་གཞག་དང་། ཐ་མལ་རང་ཀར་འཆོར་བ་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་རྗེན་ལ་ཕུད་པ་དང་། དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་བའི་གནད་ཀྱི་མན་ངག་གལ་ཆེན། ཚིག་ནག་གོ་བདེ་བར་གསུངས་པ་སྟེ། སྤྱིར་ན་འཆད་ཉན་སྒོམ་པ་གང་གི་སྐབས་ཡིན་ཡང་། སྤོམ་ཡུག་རགས་པའི་གོ་ཡུལ་གསལ་ལ་མ་གསལ་བ། གོ་མ་གོ་ཟེར་རྒྱུ་མེད་པའི་ཡ་མེ་ཡོམ་མེ་ཞིག་གི་ནང་ལ་བུད་སོང་དུས་གནད་ངོ་མ་ཟིན་མེད་ཅིང་། གནད་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་མ་ཟིན་དུས་དོན་ངོ་མའི་སྟེང་དུ་རྣག་ཐོག་ལ་གཙག་མ་ཁེལ་པས། ཉམས་ལེན་ལོ་གྲངས་ལ་བྱས་ཀྱང་རང་ལ་ཡར་བསྐྱེད་ཡོང་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་ཆགས་པ་ཡིན། འདིར་རིག་པ་རྗེན་ལ་ཕུད་པའི་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་བའི་དུས་སུ། འགྱུ་ཆའམ་འཕྲོ་ཆ་གང་སྣང་གང་ཤར་གྱི་རྗེས་ལ་འདེད་པའི་སྔར་རྗེས་མ་བཅད། སྔར་རྗེས་བཅད་ན་རྟོག་པ་ཉིང་འཁྲུལ་དུ་སོང་ནས། གཅིག་འཁྲུལ་གྱི་རྗེས་ལ་གཉིས་འཁྲུལ་ཡོང་ནས་འཁྲུལ་བ་ཆུའི་གཉེར་མ་འདྲ་བོ་ལ་འཛད་དུ་མེད། རྣམ་རྟོག་གམ་འགྱུ་ཆ་གང་ཤར་གྱི་ངོ་ལ་ཡང་མི་བལྟ། བལྟས་ན་སྤང་གཉེན་རང་འགའ་བའི་ཕྱོགས་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན། རང་བབས་སུ་མི་འཇོག་ཅེས་པ་སྟེ། འདིའི་རང་བབས་གོང་ནས་གནས་ཆ་དེ་བསམ་གཏན་ཡིན་པས་ཞོག་ཅེས་པ་དེ་དང་གོ་བ་གཅིག་ཡིན། འགྱུ་ཆ་གང་ཤར་རང་བབས་སུ་ཞོག་དང་བཟུང་འཛིན་རང་གཞག་ཡིན། མདོར་ན་རྗེས་བཅད་པ། ངོ་ལ་ལྟ་བ། རང་བབས་སུ་བཞག་པ་གསུམ་པོ་གང་བྱེད་ཀྱང་ཐ་མལ་རང་ཀའི་ངང་ལ་འཆོར་ནས་རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད་པའི་གནད་ཟིན་ཡོད་པ་མིན་ནོ། །དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་གནད་ཀྱི་དོན་བསྟན་ནས། དོན་བསྡུ་བ་ནི།

༼ག གསུམ་པ་དེ་ལྟར་རང་གནས་དང་རང་ཤར་གཉིས་ལ་བཟང་ངན་མེད་པར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་རང་གནས་དང་རང་ཤར་གཉིས་ལ་བཟང་ངན་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི།

དངོས་དང་དངོས་མེད་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང་།།

སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང་།།

ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང་།།

སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང་།།

མཐོ་དམན་ཕྱོགས་མཚམས་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པའི་ཕྱིར།།

རང་བྱུང་ངང་ལས་རོལ་བ་ཅི་ཤར་ཡང་།།

ཤར་བའི་དུས་ན་མཉམ་ཤར་བཟང་ངན་མེད།།

དེ་ལ་བླང་དོར་གཉེན་པོས་བཅོས་ཅི་དགོས།།

གནས་པའི་ཚེ་ན་མཉམ་གནས་བཟང་ངན་མེད།།

ད་ལྟ་སེམས་ལ་གང་བྱུང་རང་ཞིར་ཞོག།

གྲོལ་བའི་ཚེ་ན་མཉམ་གྲོལ་བཟང་ངན་མེད།།

དྲན་པའི་རྗེས་ལ་དགག་སྒྲུབ་འཕྲོ་མ་མཐུད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདིའི་ཤོ་ལོ་ཀ་གསུམ་ལས་ཐོག་མའི་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག་གིས་རང་གནས་དབྱིངས་ཀྱི་ངང་དུ་བཟང་ངན་མེད་པར་མཉམ་པ་དང་། ཤོ་ལོ་ཀ་གཉིས་པས་གཙོ་བོར་ཤར་སྣང་མེད་པའི་སྟོང་གཟུགས་སུ་བཟང་ངན་མེད་པར་མཉམ་པ་དང་། ཤོ་ལོ་ཀ་གསུམ་པས་ཤར་གནས་གྲོལ་གསུམ་མཉམ་པ་ཡིན་པས་སྔོན་བསུ་དང་རྗེས་བསྙེགས་ཀྱི་དམིགས་གཏད་མི་བྱ་བར་གདམས་ནས་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པས་དོན་བསྡུས་པའོ། །དེ་ཡང་དཔེར་ན་ཆུ་མི་གཡོ་བ་དང་དབའ་རླབས་སུ་གཡོ་བ་ལ་བཟང་ངན་མེད་དེ། གཉིས་ཀ་ཆུའི་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་པ་རང་མལ་དུ་གནས་པ་དང་། འཆར་བ་གཉིས་ལ་བཟང་ངན་མེད་དེ་རིག་པ་ཉིད་བཞུགས་པ་དང་བཞེངས་པར་སྣང་བ་ཙམ་ལས་གཞན་དུ་མ་གཡོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེ་གུར་ལས། ཇི་སྲིད་སེམས་ལས་རྣམ་འཕྲོས་པ། །དེ་སྲིད་མགོན་པོའི་བདག་ཉིད་དེ། །ཆུ་དང་རླབས་དག་གཞན་ཡིན་ནམ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་དང་དངོས་མེད། སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་དབྱིངས་སུ་མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་པ་དང་། མི་འགག་པར་སྣང་ཙམ་དུ་མཉམ་པ་དང་། རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་དེ་འདོམ་པ་གསུམ་བཞི་མན་ཆད་ནས་གཡོ་འགུལ་མེད་ཅིང་ཁ་ནས་རླུང་གིས་སྒུལ་བའི་སྐབས་སུ་རྦ་རླབས་གཡོས་ནས། རླུང་དྲག་ཏུ་གཡོ་དུས་དྲག་ཏུ་འཕྱོ་ན་ཡང་། རླུང་མེད་པའི་སྐབས་སུ་གཡོ་མེད་དུ་གནས་དུས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན། ཆུ་དང་རྦ་རླབས་གཉིས་ཀ་མིང་སོ་སོ་ཡིན་ལ་རྣམ་པའི་ངོས་ནས་ཀྱང་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་དོན་དངོས་སུ་ཆུ་ཡིན་པར་མཉམ་པ་དང་འདྲ་བར། དངོས་དང་དངོས་མེད། སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་རིག་པ་རང་མལ་ལ་གནས་དུས་དང་འཆར་དུས་གཉིས་ཀ་འཆར་གནས་ཀྱི་ཆ་ནས་མ་འདྲ་ནའང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་བཟང་ངན་མེད་པར་བཞེངས་བཞུགས་ཀྱི་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་ཙམ་ཞིག་ཡིན། དཔེར་ན་འཁོར་ལོའི་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་ཐོག་ལ་བཞུགས་ཡོད་དུས་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་བཞེངས་ནས་བྱོན་པའི་དུས་སུའང་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེས་རང་གནས་དབྱིངས་ཀྱི་ངང་དུ་བཟང་ངན་མེད་པ་མཉམ་པར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ཤར་སྣང་མེད་པ་སྟོང་གཟུགས་སུ་བཟང་ངན་མེད་པར་མཉམ་པ་བསྟན་པ་ནི། སྣང་བ་ནས་མེད་པ་དང་གསལ་སྣང་གི་སྟོང་གཟུགས་སུ་མཉམ་པ་ནི། མཐོ་དམན་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཕྱེ་ཡང་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་མཉམ་པ་བཞིན་ནོ། །བར་སྣང་སྟོང་པ་གཅིག་གི་ངོས་ནས་མཐོ་དམན་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཕྱོགས་རེའི་ངོས་ནས་དབྱེ་ཆོག་པ་སྟེ། བྱ་ལམ་གོང་མ་དང་བྱ་ལམ་བར་མ་དང་། སྤྲིན་འགྲོ་སའི་ཚད་རེད་སྙམ་པ་ལྟ་བུའི་མཐོ་དམན་དང་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་གི་ཕྱོགས་སུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཡང་། མཐོ་དམན་ཕྱོགས་མཚམས་ཐམས་ཅད་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་གཅིག་གི་ངང་དུ་མཉམ་པ་བཞིན་དུ། རང་བྱུང་རིག་པ་ཉག་གཅིག་གི་ངང་ལས་རོལ་བ་ཅི་དང་གང་དུ་ཤར་ན་ཡང་། མེད་སྣང་སྟོང་གཟུགས་སུ་མཉམ་པར་བསྟན་པའོ། །གསུམ་པ་དེ་ལ་དམིགས་གཏད་མི་བྱ་བར་གདམས་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཤར་བ་ལ་བཟང་ངན་མེད་པས་བླང་དོར་མི་བྱ་བ་དང་། བར་དུ་གནས་པ་ལ་མཉམ་པས་རང་ཞིར་བཏང་བ་དང་། མཐར་རང་ཡལ་དུ་གྲོལ་བར་མཉམ་པས་སྔུན་བསུ་དང་རྗེས་བསྙེགས་མི་བྱ་སྟེ། འདིར་གཞག་དང་དམིགས་གཏད་མི་བྱ་བར་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། མ་ལུས་སྐྱེ་མེད་རྣམ་དག་ཏིང་འཛིན་ཏེ། །བསྒོམ་དང་མི་བསྒོམ་རྐྱེན་ལ་རག་མ་ལུས། །བསྒོམ་བྱ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །གང་དུ་ཇི་ལྟར་གཞག་པའི་ཚུལ་མེད་པར། །མ་བཙལ་རང་སར་བཞག་ན་བསྒོམ་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དང་པོ་ཤར་བའི་དུས་ནས་བཟང་ངན་མེད་པ་མཉམ་པའི་ངང་ལས་ཤར་བ་ཡིན་པས་མཉམ་ཤར་ལ་བཟང་ངན་མེད། དེ་ལ་བླང་དོར་གྱིས་བཅོས་ཡོང་རྒྱུ་མེད་པས་བཅོས་ཅི་དགོས། བར་དུ་གནས་པའི་ཚེ་ན་ཡང་མཉམ་པའི་ངང་དེ་ལས་མ་གཡོས་པར་གནས་ཤིང་། གནས་བཞིན་ད་ལྟ་བའི་སེམས་ལ་ཅི་ཤར་གང་བྱུང་རང་བཞིན་མཉམ་པའི་ངང་ལས་མ་འདས་བཞིན་དུ་ཞོག་དང་། མཐར་གྲོལ་བའི་ཚེ་རང་ཡལ་བྱ་འཕུར་རྗེས་མེད་མཉམ་པའི་ངང་དུ་མཉམ་པར་གྲོལ་བས་མཉམ་གྲོལ་བཟང་ངན་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་གནས་རང་ཤར་བཟང་ངན་མེད་པར་མཉམ་པ་ཡིན་པས། དྲན་པའི་རྗེས་ལ་དགག་སྒྲུབ་བླང་དོར་བཟང་ངན་དུ་འཛིན་པའི་འཕྲོ་མ་མཐུད་ཅེས་པའི་གདམས་པ་ལུང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་བཅས་པས་བསྟན་ནས།

༼ག གསུམ་པ་དེ་དག་གི་དོན་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་བསྡུ་བ།

ད་ནི་དེ་དག་གི་དོན་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་བསྡུ་བ་ནི།

ཐམས་ཅད་གཞི་ཀློང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཉིད་ལས།།

རྩལ་དང་རོལ་བའི་འཆར་ཚུལ་མ་ངེས་པས།།

མཉམ་པར་ཤར་ཡང་གདོད་མའི་ཀློང་ནས་ཤར།།

མི་མཉམ་ཤར་ཡང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་ནས་ཤར།།

མཉམ་པར་གནས་ཀྱང་རང་གཞག་ཆོས་ཉིད་ངང་།།

མི་མཉམ་གནས་ཀྱང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་ན་གནས།།

མཉམ་པར་གྲོལ་ཡང་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀློང་།།

མི་མཉམ་གྲོལ་ཡང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་སུ་གྲོལ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་འདིར་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་ལས་འཆར་སྒོ་མ་འགགས་པར་རང་ཤར་བའི་རོལ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། སྣང་ཚུལ་ལ་དུག་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་བའི་ཆོས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟང་ངན་དང་། མཐོ་དམན་དུ་སྣང་བའི་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དག་པས། དོན་ལ་བཟང་ངན་དང་བླང་དོར་མེད་དེ་ཆོས་དབྱིངས་ཡངས་པའི་ཕོ་བྲང་དུ་མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་རྫོགས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ནི། ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་ལ་སོགས་པ་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་འདུ་བ་བཞིན་ཏེ། རིག་པ་རང་གྲོལ་ལས། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ཡི། །ངང་དུ་ཉི་ཟླ་སྡུད་པ་བཞིན། །ཆོས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་ཡངས་པ་རུ། །སྣ་ཚོགས་ཡེ་ཤེས་རོལ་བ་སྡུད། །ཡང་དག་དོན་གྱི་ཀློང་ཡངས་སུ། །རིག་པ་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་སྡུད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་རང་གནས་དང་རང་ཤར་གྱི་དོན་མཉམ་ལ་ཐོག་བབས་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་གཟུང་བའི་མདོ་བསྡུ་བ་ནི། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་ལ། །ལུས་ནི་ཐ་མལ་ལྟ་བུ་ལ། །ངག་ནི་སྨྲ་བརྗོད་ཚིག་དང་བྲལ། །སེམས་ནི་དམ་དུ་མ་བཅིངས་པའོ། །ཞེས་པས་དེ་བཞིན་དུ་བསླབ་བོ། །ནམ་མཁའ་གཅིག་གི་ངང་ལ་སྣོད་བཅུད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་བའི་ཆོས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཞི་ཀློང་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཉིད་གཅིག་གི་ཀློང་དུ་འདུས་ཤིང་ཀློང་དེ་ལས་འདའ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་ལས་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་དང་རོལ་བའི་འཆར་ཚུལ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་འཆར་སྒོ་མ་འགགས་པར་སྣང་བས་ན། ཐེག་པའི་མཐོ་དམན། བཟང་ངན་གྱིི་གནས་རིས། བླང་དོར་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་གནས་འདྲ་དང་མི་འདྲ་རུ་སྣང་བ་ཡིན། རྨི་ལམ་གཉིད་དུ་དག་པ་ལྟ་བུའི་དོན་ཆོས་དབྱིངས་ཡངས་པའི་ཕོ་བྲང་མ་འགགས་གདོད་མའི་ཀློང་ཆེན་པོར་མཉམ་པར་ཤར་ཡང་དེའི་ངང་ལས་ཤར། མི་མཉམ་ཤར་ཡང་དེའི་ངང་ལས་ཤར། དེ་བཞིན་དུ་མཉམ་པར་གནས་ཀྱང་མི་གནས་ཀྱང་། མཉམ་པར་གྲོལ་ཡང་མི་མཉམ་གྲོལ་ཡང་། ཤར་གནས་གྲོལ་གསུམ་གང་གི་སྐབས་སུ་ཡང་གདོད་མའི་ཀློང་ནས་ཤར། མཉམ་པའི་དབྱིངས་ན་གནས། མཉམ་པའི་དབྱིངས་སུ་གྲོལ་ནས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ལས་འདའ་བ་མེད་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བ་བསྟན་པ་ནང་གསེས་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ།།

༼ཁ༽གཉིས་པ་མདོ་ཆིངས་ངེས་པས་འགག་བསྡམ་པ།

དེ་ལ་མདོ་ཆིངས་ངེས་པས་འགག་བསྡམ་པ་དངོས་དང་། དགོངས་ཀློང་ཆོས་ཉིད་དུ་གདམས་པའི་རིམ་པ་དང་། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཡངས་པར་འཕྲང་བསལ་བ་དང་། རང་དྭངས་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པའི་འོད་གསལ་དུ་ལ་བཟླ་བ་བཞི་ལས། དང་པོ་མདོ་ཆིངས་ངེས་པས་འགག་བསྡམ་པ་དངོས་ལ་ནང་གསེས་རྣམ་གྲངས་བཅུ་གཅིག་ལས།

༼ཀ དང་པོ་དབྱིངས་ལ་ཡེ་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་འགག་བསྡམ་པ།

དེ་ལྟར་བསྒོམས་པ་ལས་འདས་པའི་གཞག་ཐབས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཟིན་ནས། ད་ནི་མདོ་ཆིངས་ངེས་པས་འགག་བསྡམ་པ་ལ་རང་གནད་ངེས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལས། དབྱིངས་ལ་ཡེ་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་འགག་བསྡམ་པ་ནི།

ཐམས་ཅད་ཡེ་མཉམ་རང་བྱུང་རིག་པ་ལས།།

ཤར་དང་མ་ཤར་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ནས་མེད།།

གནས་དང་མི་གནས་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ནས་མེད།།

གྲོལ་དང་མ་གྲོལ་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ནས་མེད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པ་དང་། དེའི་རྩལ་དང་། སྣང་སེམས་ཀྱི་རོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་། མེད་མ་མྱོང་། སྣང་མ་མྱོང་། སྟོང་མ་མྱོང་། འཁོར་མ་མྱོང་། འདས་མ་མྱོང་བ་གཞི་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་ཟིན་པས། ཅི་སྣང་ཅི་འགྱུས་ཀྱང་ཡོད་མ་མྱོང་ཆོས་ཟད་ཀྱི་ངང་དུ་འགག་བསྡམས་ཏེ། གང་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཀློང་དུ་ཕྱམ་ལ་བསྐྱུར་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་ནི། ཁྱུང་ཆེན་ལས། བདེ་འདོད་སེམས་ལ་གནོད་པའི་ཆོས་སྤངས་ཏེ། །རང་གཞག་ལྟོས་དང་འཁོར་འདས་བྱ་བ་བྲལ། །རང་ཡིན་གཞན་ཡིན་སྣང་ཤེས་ཆོ་འཕྲུལ་ཀྱང་། །འགྱུས་མཐོང་འཛིན་དང་ཞེན་པའི་གེགས་བསལ་བས། །ཅོག་གཞག་ཚིག་ཏུ་སྤྲོ་བའི་མཐའ་འགགས་ཏེ། །ཡིད་དང་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཅིར་སྣང་འགག །ཆོས་བྲལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །འཁོར་འདས་སྣང་སྲིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་མཉམ་པ་གཞི་བྲལ་རང་བྱུང་གི་རིག་པ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་ལ། སྣང་སེམས་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ན་ཡང་། ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་། མེད་མ་མྱོང་། སྣང་མ་མྱོང་། སྟོང་མ་མྱོང་། བདེན་མ་མྱོང་། རྫུན་མ་མྱོང་། འཁོར་མ་མྱོང་། འདས་མ་མྱོང་། དེ་ལྟར་མ་མྱོང་བའི་སྟབས་ཀྱིས། ཤར་དང་མ་ཤར། གནས་དང་མི་གནས། གྲོལ་དང་མ་གྲོལ་ལ་སོགས་པ་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་ཡེ་ནས་མེད། ངོ་བོར་ལྟར་སྣང་ཡང་། རྩལ་ལྟར་སྣང་ཡང་། དེའི་རོལ་བ་ཤར་ཡང་། ཐམས་ཅད་གཞི་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་པའི་ཆོས་ཟད་ཀྱི་ངང་དུ་འགག་བསྡམ་པའོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞག་ལྟོས་པ་དང་བྲལ་བ། ཅོག་གཞག་ཚིག་གི་སྤྲོས་པ་མཐའ་དག་འགག་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆིངས་སུ་བཅིངས་ནས།

༼ཁ གཉིས་པ་སྦྲུལ་མདུད་ལྟར་རང་གྲོལ་རང་ཡལ་དུ་འགག་བསྡམ་པ།

སྦྲུལ་མདུད་ལྟར་རང་གྲོལ་རང་ཡལ་དུ་འགག་བསྡམ་པ་ནི།

མི་གཡོ་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་རིག་པ་ལ།།

ཤར་བའི་དུས་ན་རང་ཤར་རང་ས་ཟིན།།

གནས་པའི་དུས་ན་རང་གནས་རང་ས་ཟིན།།

གྲོལ་བའི་དུས་ན་རང་གྲོལ་རང་ས་ཟིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤར་གནས་གྲོལ་གསུམ་རིག་ཐོག་ལས་གཞན་མེད་ལ། རིག་པ་ཟང་ཀ་ཆོས་སྐུའི་རང་དབྱིངས་སུ་ཀ་དག་རྗེན་པར་གནས་པ་དེར་རང་ས་ཟེར་བས། ངོ་ཤེས་པ་ན་རང་ས་ཟིན་པ་སྟེ། རང་ཤར་དུས་ཤར་ས་རིག་པ་རྗེན་པར་གྲོལ་བ་ལ་འགག་བསྡམ། རང་གནས་དུས་གནས་ས་རིག་པ་རྗེན་པར་འགག་བསྡམ། རང་གྲོལ་བ་དེ་ཡལ་དུས་འགྲོ་ས་རིག་པ་རྗེན་པར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཁྱུང་ཆེན་ལས། རྒྱུ་མེད་རང་གྲོལ་རྐྱེན་ལ་མ་བརྟེན་པའི། །ཕྱོགས་མེད་རང་དག་ལྟ་བ་འདི་ཞེས་མེད། །ཞེ་འདོད་མཐའ་དང་བཅས་པའི་གེགས་གསུམ་བསལ། །སྣང་ཤེས་ཐོག་བབས་རང་བྱུང་ཆེན་པོའི་འགག །རང་ཤར་སྤྲོས་བྲལ་རྒྱུ་རྐྱེན་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །རང་གྲོལ་ཞེས་པའི་རང་དེ་གང་ཡིན་ཅེ་ན། མི་གཡོ་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་རིག་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། རིག་པ་མི་གཡོ་ཞིང་མཉམ་པ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། ཤར་བ་གནས་པ་གྲོལ་བ་གསུམ་པོ་དེ་མི་གཡོ་མཉམ་པ་གཅིག་གི་ངང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་པས། རང་གྲོལ་གྱིས་འགག་བསྡམ་ན། གང་གྲོལ་བ་དེ་ཉིད་ཤར་བ་གནས་པའི་དུས་སུ་ཡང་། རང་ཤར་རང་གནས་ཡིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་ཤར་ཤར་དུས་ནས་གྲོལ། རང་གནས་གནས་དུས་ནས་གྲོལ། རང་ཡལ་དུས་ནས་གྲོལ་བ་ཡིན་ཞིང་། འདི་ནས་རང་ས་ཟིན་ཞེས་པ་དང་གྲོལ་བ་གཉིས་ཀ་དོན་གཅིག་ཡིན་ལ། རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཆོས་སྐུའི་རང་དབྱིངས་ལ་ཀ་དག་རྗེན་པར་གནས་པ་དེ་ལ་རང་ས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་རང་ཤར་བའི་ཤར་དུས་དེ་ན་རང་ཤར་དུ་འགྲོ་སའི་རིག་པ་རྗེན་པ་ཀ་དག་གི་རང་ངོ་ལ་རང་ས་ཟིན་ནས་གྲོལ་བ་ལ་འགག་བསྡམས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རང་གནས་གནས་པའི་དུས་དེར་ཡང་རང་གནས་བྱེད་སའི་རིག་པ་རྗེན་པ་ཀ་དག་གི་རང་ངོ་དེ་ལ་ཡང་རང་ས་ཟིན་ནས་གྲོལ་བར་འགག་བསྡམས་པ་དང་། དེ་ལྟར་དུ་རང་གྲོལ་དུ་འགྲོ་སའི་རིག་པ་རྗེན་པ་ཀ་དག་གི་རང་ངོ་ལ་རང་ས་ཟིན་ནས་གྲོལ་བར་འགག་བསྡམས་ཏེ། རང་གྲོལ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་མ་ལྟོས་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། སྣང་གྲག་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བྱུང་ཡང་རང་ལས་བྱུང་ཞིང་གྲོལ་ཡང་རང་ལས་གྲོལ་བ། ནམ་མཁའ་དང་སྤྲིན། རྒྱ་མཚོ་དང་རླབས་ཀྱི་དཔེ་ལས་མ་འདས་ཤིང་། གྲོལ་བ་ཞེས་པ་ནི་ཟད་པའི་དོན་ཡིན་པས་ཆོས་ཟད་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ལ་གོ་དགོས་པའོ།།

༼ག གསུམ་པ་ཡེ་གྲོལ་རྩ་བ་དང་བྲལ་བར་འགག་བསྡམ་པ།

ཡེ་གྲོལ་རྩ་བ་དང་བྲལ་བར་འགག་བསྡམ་པ་ནི།

མི་འགྱུར་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ལ།།

ཤར་བ་ཡེ་ཤར་གནས་པ་ཡེ་གནས་ལ།།

གྲོལ་བ་ཡེ་གྲོལ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ནོ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་དུས་ཆུར་ཡེ་ནས་མེད་པས་ཆུ་མ་ཡིན་པར་གྲོལ་ཟིན་པ་ལྟར། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡེ་ནས་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་པས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མའི་ཆོས་ལས་ཡེ་ནས་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཕྱི་སྣང་བ་དང་ནང་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་ཞིང་ཤར་བ་ཐམས་ཅད་དང་པོར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུས་སྟོང་པས་སྐྱེ་བར་སྣང་ཤར་བར་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བར་ཐག་བཅད། བར་དུ་ཤེས་ངོ་ལ་ད་ལྟ་གནས་པ་ལྟར་སྣང་བ་འདི་ཉིད་ནས་གནས་པ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པས་མེད་པ་གསལ་སྣང་དུ་འཕྲང་བསལ། མཐར་འགགས་པ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ཡང་འགག་པ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་སྟེ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་གནས་པ་སྟེ་འགག་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དེ་མི་སྣང་ངོ་འགགས་སོ་ཞེས་སེམས་པ་དང་འདྲ་བས། འཛིན་པ་ལོག་པ་ཙམ་ལས་དངོས་པོ་འགག་པ་མེད་པས་འགག་པ་མ་གྲུབ་པར་ལ་བཟླ་བ་སྟེ། ཡེ་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་དུ་གྲོལ་ཟིན་པས་གང་བློ་ངོར་ཤར་བ་དེ་གཉེན་པོས་བསྐྱར་ནས་འགྲོལ་མི་དགོས་སོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། འབད་པས་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཡེ་ཉིད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་གནས། །ཞེས་སོ། །མི་འགྱུར་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྙིང་པོ་འདི་ལ། ཤར་བ་ལྟར་སྣང་བ་ཡེ་ཤར་དང་། གནས་པ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ཡེ་གནས། གྲོལ་བ་ལྟར་སྣང་བ་ཡང་ཡེ་གྲོལ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཡེ་གྲོལ་རྩ་བ་དང་བྲལ་བར་འགག་བསྡམ་པའི་ཚིག་གསུམ་འདི། འགྲེལ་བས་ཐག་བཅད། འཕྲང་བསལ། ལ་བཟླ་བ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཡོད་པ་འདི། ཡོད་མ་མྱོང་བར་ཐག་བཅད། ངོ་བོ་སྟོང་པས་འཕྲང་བསལ། འགག་པ་ཙམ་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ལ་བཟླས་པ་ཡིན། ཡོད་མ་མྱོང་བས་མེད་པར་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་ན། དཔེ་སྨིག་རྒྱུ་ཆུ་རུ་སྣང་བའི་དུས་ཉིད་ནས་ཆུ་རུ་ཡེ་ནས་མེད་པའམ་གྲོལ་ཟིན་པ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་དངོས་མཚན་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན། འགྲོ་དྲུག་རང་སྣང་གི་ཆོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཡིན་ལ། སྐུ་གསུམ་དག་སྣང་གི་ཆོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཡིན། རིག་པ་གཟུང་འཛིན་ལ་གྲོལ་བའི་དབྱིངས་ལས་གཞན་ན་མེད། སྣང་ཤེས་གང་སྣང་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་དང་པོ་ཉིད་ནས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ན་ཤར་བར་སྣང་བ་ཉིད་ནས་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན། འོ་ན་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་རེག་ཏུ་ཡོད་པའི་བཀྲ་ལམ་མེ་བ་འདི་དག་ཅི་ཡིན་ཅེ་ན། མཐོང་འདུག་རྒྱུ། གོ་འདུག་རྒྱུ། རེག་འདུག་རྒྱུ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་མེད་པ་གསལ་སྣང་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་། བྲག་ཅའི་སྒྲ་ལྟ་བུ་ལས་མི་འདའ་བ་ཡིན། གནས་པ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཡིན་པས་ན་འཕྲང་བསལ། དེ་ལྟར་མ་སྐྱེས་མི་གནས་པ་དེ་འགག་པར་གྲུབ་པ་ག་ལ་ཡོད། འགག་པར་སེམས་པ་ནི་ཡོད་པར་ཞེན་སའི་འཛིན་པ་ལོག་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་ག་ལ་ཡོད། ལར་དངོས་པོ་མེད་ན་དངོས་པོ་འགག་པ་དེ་བས་ཀྱང་མི་འགྲུབ་པར་ལ་བཟླ་བ་ཡེ་ནས་གྲོལ་བར་བསྟན་ནས། འདི་ལག་ལེན་དུ་འགག་བསྡམ་པ་དངོས་ནི། ཤེས་ངོར་ཡུལ་སྣང་བའི་དུས་ན་གཞི་མེད་དུ་ཤེས་པས་གང་ལའང་བཅོས་བསླད་མེད་པར་ཕྱལ་གྱིས་གཏོང་བ་སྟེ། ཤེས་པ་ཐུག་ཕྲད་ལ་སྣང་བ་ཐུག་ཕྲད་དུ་ཤར་དུས། རིག་པ་ཐུག་ཕྲད་ཟང་ཀར་གཞི་མེད་དུ་བཏང་ནས་སྣང་བ་ལ་ཤེས་པ་མི་དགག མི་འཛིན། མི་དཔྱོད་པར་རིག་པ་རྗེན་པ་དེ་ཉིད་ཕྱལ་བར་སངས་སངས་ངོས་ཟིན་ལ་མ་ཡེངས་ཙམ་དུ་སྐྱོང་བ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། མཚན་མ་ཡེ་དག་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བའི་གཞི། །འབད་མེད་བྱ་བྲལ་བློ་ཡི་གེགས་བསལ་ཏེ། །ཐུག་ཕྲད་རྣམ་གསུམ་ཡུལ་ལ་རོལ་བའི་འགག །གང་ཤར་མ་ཡེངས་ཡུལ་སེམས་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་པས། སྣང་བ་ལ་ཤེས་པ་ཤར་དུས་ཅོག་གིས་བཞག་པའི་བར་དེར་རིག་པ་ཟང་ཀ་དེ་འཆར་བ་ངོས་ཟིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ་འདི་ཤིན་ཏུ་གནད་ཆེ་བར་ཡོད་པས་ཐེབས་པར་གདབ་ཅིང་རྒྱས་སུ་བཤད་དོ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་འཁོར་བར་འཁྱམས། མེད་ལ་ཡོད་པར་བཟུང་བའི་ཞེན་སྣང་སྐྱེས་པ་ནི་ཨ་འཐས་ཚབ་ཆེ་ཞིང་འཐས་སྟངས་དྲག་སོང་བའི་དབང་གིས་ཐག་བཅད་འཕྲང་བསལ་ལ་བཟླ་གང་བཤད་ཀྱང་། གཟུང་འཛིན་གྱི་ཞེན་སྣང་འདི་སླ་མོ་ཞིག་གིས་འགག་མི་ཐུབ་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྤྱི་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ཕྱིར། འདིར་མན་ངག་ལག་ལེན་དུ་འགག་བསྡམ་པ་ཡང་བསྐྱར་ནན་གྱིས་བསྟན་ནས། ཐུག་ཕྲད་གསུམ་གྱི་ལམ་ཁྱེར། ཤེས་པ་ཐུག་ཕྲད། སྣང་བ་ཐུག་ཕྲད། རིག་པ་ཐུག་ཕྲད་གསུམ་གསུངས་པ་སྟེ། དང་པོ་ནི་ཤེས་པའི་ངོ་ཁ་ལ་ཡུལ་ཞིག་སྣང་བའི་དུས་སུ་ཤེས་པ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་གཞི་མེད་དུ་ཕྱལ་གྱིས་བཏང་ནས་ཤར་བ་བར་མེད་དུ་སངས་སོང་དུས། སྣང་བ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་གང་སྣང་སེམས་ཀྱི་རོལ་བ་མེད་པ་གསལ་སྣང་ལ་མི་འཛིན། མི་དཔྱོད། དེའི་སྟེང་དུ་གང་སྣང་རིག་པ་ཐུག་ཕྲད་ཀྱིས་གང་ཤར་མ་ཡེངས་ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་ཀྱི་རིག་པར་འགག་བསྡམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐུག་འཕྲད་གསུམ་པོ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གསུངས་པའི་སྐབས་སུ། གང་ཤར་མ་ཡེངས་ཡུལ་སེམས་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་པ་འདི་ཞེ་ལ་བཟུང་དགོས་པ་ཡིན། སྣང་བ་ལ་ཤེས་པ་ཤར་དུས་ཕྱི་སྣང་བའི་རྗེས་མ་བཅད། ནང་ཤེས་པ་ཚུར་མ་འཛིན་པར་ཅོག་གེར་ཞོག་དང་། བཞག་པའི་སྐབས་དེར་རིག་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་པ་འཆར་བ་ཡིན། དེའི་སྐབས་སུ་ཤར་བ་ངོས་བཟུང་། དེའི་ཐོག་ཏུ་ཐག་བཅད་པ་འདི་ཤིན་ཏུ་གནད་ཆེ་བ་ཡིན་ཕྱིར་གོ་བ་ལོན་ཤག་ཤག་དང་། གདམས་ངག་ཐོབ་ཤག་ཤག་ཅིག་ཨེ་རེད་དགོངས་ནས་རྒྱས་བཤད་དང་ནན་བཤད་མཛད་པའོ།།

༼ང བཞི་བ་ཅེར་གྲོལ་མཐོང་ཡལ་ཆེན་པོར་འགག་བསྡམ་པ།

ཅེར་གྲོལ་མཐོང་ཡལ་ཆེན་པོར་འགག་བསྡམ་པ་ནི།

ཤར་གནས་གྲོལ་གསུམ་ཤར་གྲོལ་རྒྱུན་ཆད་མེད།།

རྒྱུན་ཆད་མེད་པས་རྒྱུ་འབྲས་བར་མ་ཆོད།།

རྒྱུ་འབྲས་མེད་པས་འཁོར་བའི་གཡང་ས་ཆོད།།

གཡང་ས་མེད་པས་གོལ་ས་ག་ལ་ཡོད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་རིག་པ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པས་དེའི་རྩལ་མ་འགགས་ཏེ་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་ཤར་བ་ལྟར་སྣང་དུས། ཡང་ན་འཆར། ཡང་ན་གནས། ཡང་ན་གྲོལ་བ་སྟེ་ཡལ་བ་གསུམ་ལས་མི་འདའ་བས། ཆུ་བོའི་རྒྱུན་འབབ་པ་དང་མཚུངས་ལ། རེང་བུ་སྐད་ཅིག་མ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སོག་ལོང་མེད་དེ། ཤར་བ་དང་ཡལ་བ་དུས་མཉམ་པ་ཆུའི་རི་མོ་ལྟ་བུ་སྟེ། གནས་པ་དང་དེ་གཉིས་བློས་རིག་པའི་ཆ་ལ་བརྟགས་པ་ལས། ཤར་གྲོལ་དུས་ལ་ལ་ཡོད་པ་ལ། རྒྱུ་འབྲས་ཡོད་མི་སྲིད་པར་རྗེན་རྗེན་རྟོགས་པས་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཟད་དེ། འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་ཏུ་འཁོར་མི་སྲིད་པས་བློ་བདེ་བའོ། །གནད་འདི་ལ་གོལ་ས་དང་སྒྲིབ་པ་མེད་དེ་ཤར་གྲོལ་དུ་དག་པས་གོལ་སྒྲིབ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཆོད་དེ་རེ་དོགས་ཀྱི་གཡང་ས་ཆོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅེར་གྲོལ་འདི་མཐོང་ཡལ་ཡིན་པས། ཅེར་གྱིས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དེ་ཉིད་དུ་གྲོལ་བ། མཐོང་ཐོས་རིག་པའི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ནས་གྲོལ་བ་ཡིན་པས་ན། ཤར་བ་དང་ཡལ་བ་དུས་མཉམ་པ། དཔེར་ན་ཆུའི་རི་མོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། སྐད་ཅིག་མ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སོག་ལོང་མེད་པར་ཤར་བ་དང་ཡལ་བ་དུས་མཉམ་ཡིན་པས། གནས་པའང་ཤར་བ་དང་ཡལ་བ་གཉིས་ཀ་བློས་རིག་པའི་ཆ་ཙམ་ལ་བརྟགས་པ་ལས་མེད་པས། ཤར་གནས་གྲོལ་གསུམ་གྱི་ཤར་གྲོལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ནི། ཤར་གཞི། གནས་གཞི། གྲོལ་གཞི་རིག་པ་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པས་ཡིན་ཕྱིར། རེང་བུ་སྐད་ཅིག་མ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་སོག་ལོང་མེད་པས་རྒྱུ་འབྲས་བར་མ་ཆོད་ཅིང་། རྒྱུ་འབྲས་བར་མ་ཆོད་པས་འཁོར་རྒྱུ་སྟོང་ནས་འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གཡང་ས་ཆོད་པ་ཡིན། གཡང་ས་མེད་པས་གཡང་ལ་ལྷུང་དོགས་དང་ལྷུང་བ་མེད་པས་གནད་འདི་ལ་གོལ་བ་དང་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་རེ་དོགས་ཆོས་ཉིད་དུ་ཆོད་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ལག་ལེན་དུ་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཡུལ་ལ་བློ་སྣང་ངམ་བློ་ལ་ཡུལ་སྣང་ངམ་གང་ཅིར་ཤར་ཡང་འདྲ་སྟེ། ཤར་ས་དེར་ཅེར་གྱིིས་བཞག་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་དུ་སངས་སེ་བ་ཅིག་མི་འོང་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་དུས་སུ་ཡལ་བའི་ངང་དེ་བཞག་ལ། རིག་པ་གསལ་དག་ཟང་ངེ་བ་ཅིག་འདུག་པ་དེ་ངོས་བཟུང་བས་དྭངས་ཆ་ལྷག་ཏུ་ཆེ་ལ་ཆོད་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཀུན་ཡལ་བའི་ངང་སང་ངེ་བ་རྟོག་མེད་དེ་བསྒོམ་ཡང་། ཁོ་བོ་ནི་དེ་རིག་པའི་གནས་ཆ་ཞི་གནས་སུ་འདོད་པས་གནད་མ་གོ་བར་བྱེད་དོ། །གང་ལའང་རིག་པ་རྗེན་པར་ཟང་ངེ་ཐལ་ལེ་བ་ཅིག་ངོས་ཟིན་དགོས་པ་དེ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་སུ་བཞེད་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ལ་བློ་སྣང་བའམ་བློ་ལ་ཡུལ་སྣང་བའམ་གང་ཅི་ཞིག་ཏུ་ཤར་ཡང་། ཤར་ས་དེའི་ཐོག་ལ་ཅོག་གཞག་ཅེར་གྱིས་བཞག་པའི་སྐད་ཅིག་གི་རང་དུས་དེར། གཏད་ཡུལ་གང་དུ་ཡང་མ་དམིགས་པ་ཡིན་ཕྱིར་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་དུ་མི་འགྲོ་བར་མི་སྲིད་ཅིང་། དེའི་དུས་སུ་ཡལ་བའི་ངང་དེར་བཞག་དུས། རིག་པ་གསལ་དག་དྭངས་ཟང་ངེ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ངོས་བཟུང་དགོས་པ་ཡིན། དྭངས་ཆ་ཅི་ཙམ་ཆེ་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོད་ཆེ་བ་ཡིན། འགའ་རེས་ཡལ་བའི་ངང་སྟོང་སང་ངེ་བའི་རྟོག་མེད་ལ་སྒོམ་པར་བྱེད་ཀྱང་། ཁོང་གིས་དགོངས་ན་རིག་པའི་གནས་ཆ་ཞི་གནས་རེད། ཞི་གནས་ལ་ལྟེངས་སོང་ན་གོལ་གཞི་ཡིན། འདིའི་གནད་ཕལ་ཆེར་གྱིས་རིག་མི་འདུག་པས་དྭངས་ཆ་སྐྱོང་པ་གནད་ཆེ། ནམ་གྱི་སྐབས། གང་གི་དུས་ཡིན་ཡང་རིག་པ་རྗེན་པ་ཟང་ཐལ་ལེ་བ་ཉམས་ཞེན་འཛིན་གྱི་ཤུབས་ནས་འདོན། རེ་དོགས་ཀྱི་འཕྲང་ལས་གྲོལ་ཞིང་ཐེ་ཚོམ་ནང་ནས་ཆོད་པ་དེ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་པས་ཤེས་དགོས་སོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ནས་ཅེར་གྲོལ་གྱིས་འགག་བསྡམ་ལུགས་ལུང་དང་བཅས་པས་བསྟན་པ་ནི། ཅེར་གྲོལ་གྱི་འགག་ཕྱི་ཡུལ་སྣང་ལ། ནང་ཤེས་པ་སྟོང་རིག་ཤར་དུས་ཀྱི་བར་དེར་རིག་པ་ངོས་བཟུང་བས་བསྡམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། ཅེར་གྲོལ་རང་དག་མཐའ་གྲོལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །གང་གི་མཐའ་བྲལ་གང་གཉིས་རང་གསལ་བས། །བྱ་བྲལ་ཀློང་ཆེན་མ་བཙལ་ཆེན་པོའི་འགག །ལུས་ངག་བྱ་བྲལ་སྣང་སྟོང་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །ཕྱིའི་ཡུལ་སྣང་ལ་སྣང་བ་སྣང་ནས་ནང་ཤེས་པ་སྟོང་རིག་ལ་ཤར་བའི་བར་དེར་ཅེར་གྱིས་བཞག་ནས་རིག་ངོ་ལས་མ་ཡེངས་པར་བྱེད་པའི་སྐབས་དེར། ཅེར་གྱིས་བཞག་པའི་བཞག་སར་གྲོལ་ཞིང་། གྲོལ་བའི་ངོ་བོ་མཐོང་ཡལ་ཡིན་པས་ན་ཡལ་ས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རིག་པ་རང་དག་ཀློང་ཆེན་གྱི་ངང་ལ་འགག་བསྡམ་པའོ།།

༼ཅ ལྔ་བ་མཐའ་གྲོལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པར་འགག་བསྡམ་པ།

མཐའ་གྲོལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པར་འགག་བསྡམ་པ་ནི།

ཡེ་ནས་མི་འགྱུར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཀློང་།།

འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཀློང་།།

གནས་ལུགས་རང་ངོ་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་ལ།།

སངས་རྒྱས་ཞེས་སུ་མིང་འདི་བཏགས་པར་ཟད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་སྟེ་སྟོང་གསལ་ཟང་ཐལ་བས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཀློང་ཡངས་པ་དེ་ངོས་ཟིན་པ་ལ་སངས་རྒྱས་རང་ལ་རྙེད་པ་ཞེས་བྱའི། དེ་ལས་གཞན་དུ་བཙལ་ཡང་མི་རྙེད་དེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས། ཕྱོགས་བཅུ་དུས་བཞི་གང་ནས་ཀྱང་། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྙེད་མི་འགྱུར། །སེམས་ཉིད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པས། །སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་མ་ཚོལ་ཅིག །ཅེས་པ་དང་། འཕགས་པ་འདའ་ཀ་ཡེ་ཤེས་ལས། སེམས་ཉིད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པས། །སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་མ་ཚོལ་ཅིག །ཅེས་སོ། །མཐའ་གྲོལ་ནི་ལྟོས་པ་དང་བྲལ་བའི་གྲོལ་ལུགས་ཡིན་ཞིང་། འདིས་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པར་འགག་བསྡམ་པ་ཡིན་པས། རིག་པའི་ངོ་བོ་ཡེ་ནས་མི་འགྱུར་བ། གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ། ཅིར་ཡང་སྣང་བ། སྣང་དུས་ཉིད་ནས་ལྟོས་གཞི་མེད་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་སྟོང་གསལ་ཟང་ཐལ་མཐའ་དབུས་བྲལ་བའི་ཀློང་ཡིན་པས་ན། དེ་ལྟ་བུའི་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ཡེ་ནས་དག་པ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་ཀློང་དེ་ངོས་ཟིན་ནས་རང་ངོ་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་སུ་མིང་དུ་བཏགས་པར་ཟད་པས་དེ་ལས་གཞན་དུ་ཕྱོགས་བཅུ་དུས་བཞི་གང་ནས་ཀྱང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ཞིག་ཟུར་ནས་རྙེད་དུ་མེད་པས་ན། སེམས་ཉིད་རིག་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་གསལ་མཐའ་དབུས་དང་བྲལ་བ་དེའི་ངང་ལ་བསམ་བརྗོད་དང་བྲལ་བར་ཞོག་ཅེས་པའོ། །འདི་ལག་ཏུ་ལེན་ན་སྟེ། འདི་ལག་ལེན་ལ་བཏབ་ནས་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ཐོག་ལ་འབད་དུས་ཤར་རམ་མ་ཤར་རམ་གང་ལའང་འདྲ་བས། ཕྱི་ཡུལ་ལ་ཕར་མི་བསམ། ནང་སེམས་ལ་ཚུར་མི་རྟོག བར་སྐྱེ་མེད་ལ་རང་སར་མི་འཇོག་པར་རིག་པ་ཟང་ཐལ་བ་དེ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་བཟུང་བས། གང་ཡང་མ་སྤངས་པར་བློའི་མདུན་ན་མི་གནས་པའི་མཐའ་བྲལ་སྤྲོས་པ་དང་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དགོངས་པ་ལ་སྐད་ཅིག་དེ་གར་གནས་ཏེ། བློའི་མདུན་ན་མི་གནས་པར་གསུངས་པའི་དོན་ནི། རྟོག་པའི་འཕྲོ་འདུ་མེད་པས་བློའི་མདུན་ན་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་མི་རྟོག་པས་དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་སྣང་དངོས་པོ་དང་། ཤེས་པའི་འཕྲོ་འདུ་དངོས་མེད་གཉིས་མེད་དུས། འཁོར་འདས་སུ་འཇལ་ཞིང་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པས། སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་པ་མེད་པ་རང་གི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། མཐའ་གྲོལ་ཡིན་པས་མུ་བཞི་འགགས། །ཞེས་པ་དང་། ཁྱུང་ཆེན་ལས་ཀྱང་། རང་གཞག་ལྟོས་དང་འཁོར་འདས་བྱ་བ་བྲལ། །རང་ཡིན་གཞན་ཡིན་སྣང་ཤེས་ཆོ་འཕྲུལ་ཀྱང་། །འགྱུས་མཐོང་འཛིན་དང་ཞེན་པའི་གེགས་བསལ་བས། །ཅོག་གཞག་ཚིག་ཏུ་སྤྲོ་བའི་མཐའ་འགགས་ཏེ། །ཡིད་དང་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཅི་སྣང་འགག །ཆོས་བྲལ་ཡིད་དང་བྱེད་པའི་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །གནད་འདི་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་གཤེགས་ཤིང་རྗེས་སུ་གཤེགས་པ་སྤྱིའི་ལམ་པོ་ཆེ་སྟེ། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །མ་སྐྱེས་མི་འགག་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་དང་། སྐྱེ་མེད་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། གར་ཡང་མ་རྟོག་ཅིར་ཡང་མ་བསམས་ཤིག །བཅས་བཅོས་མ་བྱེད་རང་བཞིན་ལྷུག་པར་ཞོག །མ་བཅོས་པ་དེ་སྐྱེ་མེད་རིན་ཆེན་མཛོད། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་གཤེགས་ཤུལ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། གང་ཚེ་དངོས་དང་དངོས་མེད་དག །བློ་ཡི་མདུན་ན་མི་གནས་པ། །དེ་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པས། །དམིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཞི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྟོས་བྲལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རིག་པ་གང་ལ་ཡང་མ་ལྟོས་པས་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཡིན། དེས་ན་མཐའ་བྲལ་ལ་མཐའ་མེད་ཕྱིར་དབུས་ཞེས་པ་ཡང་མ་དམིགས་པའི་ལྟ་བ་སྟེ། དེའི་ངང་ལ་བཞག་པས་ཕྱི་ཡུལ་ལ་ཕར་མི་སེམས་ཤིང་ཡུལ་རྗེས་སུ་མི་བསྙེག ནང་སེམས་ལ་ཚུར་མི་རྟོག་ཅིང་འཛིན་པའི་བཟོ་རྒྱ་མི་བསྐྱེད་པ་དང་། བར་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་རང་ས་ལ་འཇོག་ས་འཇོག་ཡུལ་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་མེད་པ་ཡིན་པས། དེའི་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་མཐའ་གྲོལ་མུ་བཞི་རང་འགག་རང་གཞག་ཙམ་གྱི་ལྟོས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཅོག་གཞག་ཅེས་ཚིག་ཏུ་བཀྲོལ་བའི་མཐའ་ཙམ་དུ་ཡང་འགག་སོང་བ། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་བྲལ་བློ་འདས་ཆེན་པོའི་མ་བཅོས་བཅོས་སླད་དང་བྲལ་བ། དངོས་དངོས་མེད་གཉིས་ཀའི་ཕ་རོལ་བློའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་ལ་འགག་བསྡམ་པར་བསྟན་པའོ།།

༼ཆ དྲུག་པ་མཐའ་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་བསྔགས་པ།

མཐའ་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་བསྔགས་པ་ནི།

འདི་ཉིད་རྟོགས་ན་བླང་དོར་ཆོས་མེད་པས།།

ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཕྱམ་གདལ་བ།།

གསེར་གླིང་ལྟ་བུར་དབྱེ་བསལ་མེད་པ་ཡིན།།

མཐའ་ཡིས་མ་རེག་གོལ་སྒྲིབ་གདར་ཤ་ཆོད།།

གཡང་ས་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཉིད་ལ།།

འབད་རྩོལ་མེད་པའི་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་རྫོགས་ཀྱང་།།

བསམ་བརྗོད་འདས་ཞེས་མིང་ཙམ་བརྗོད་པར་ཟད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྟོགས་ནས་གང་ལའང་བཟང་ངན་དང་བླང་དོར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ནི། གསེར་གླིང་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གསེར་དུ་མཉམ་པས་གཟུགས་ཅི་སྣང་ཡང་བཟང་ངན་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཕལ་པའི་རྡོ་གསེག་མི་རྙེད་དེ་ཐམས་ཅད་གསེར་དུ་ཡོད་པ་ལྟར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་བྲལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་ཕྱམ་གདལ་བས། གོལ་སྒྲིབ་དང་འཁོར་འདས་མིང་མེད་དེ་ཕྱམ་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཉིད་ལ་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གནས་ཞེས་བརྗོད་པའང་མིང་ཙམ་ལས། དོན་ལ་མཚོན་བརྗོད་ལས་འདས་པར་མཐའ་ཆོད་པས། དགོངས་པ་བློ་འདས་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །རང་གྲོལ་ལས། མཐའ་དང་དྲི་མའི་ཆོས་ལས་འདས། །མཐའ་བཞིའི་དྲི་མ་རང་སངས་ཉིད། །འཛིན་པའི་ཕྱོགས་ཆ་ཉིད་དང་བྲལ། །ཞེས་སོ། །མཐའ་གྲོལ་ལྟོས་པ་དང་བྲལ་བའི་གྲོལ་ལུགས་ནི། ཡོད་མེད་སྣང་སྟོང་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་གང་ལའང་ལྟོས་མི་འཆའ་ཞིང་། དོན་གྱི་ཐོག་ནས་འདི་ཡིན་འདི་མིན་གྱི་རྩིས་གདབ་ལས་འདས་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་དགོངས་པ་བློ་འདས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་མཁའ་ལྟར་ཡངས་པ་འདི་ཉིད་རྟོགས་ནས་བླང་དོར་རེ་དོགས་ཀྱི་ཆོས་ཟད་ཅིང་མེད་པས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚོན་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཕྱམ་གདལ་བ། རིན་པོ་ཆེ་གསེར་གླིང་ལ་ཐོན་སོང་ན་ས་གཞི་རི་བྲག་ཐམས་ཅད་གསེར་མ་གཏོགས་པར་ས་རྡོ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་བཞིན་དུ། འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་མཉམ་ཉིད་གཅིག་གིས་ཕྱམ་གདལ་སོང་བ་ལས་གཞན་པའི་དབྱེ་བསལ་མེད་པ་ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་གཅིག་གིས་ཀྱང་མ་རེག་ཅིང་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་པས་ན། གོལ་སྒྲིབ་ཅིག་ཡོད་ཡོང་སའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་མིན་ལ། དེ་ལྟར་བདར་ཤ་ཆོད་པས་གཡང་ས་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་ལ་འབད་ཅིང་རྩོལ་བ་ཟུར་ནས་སྒྲུབ་མི་དགོས་པར་སྐུ་གསུམ་རང་ལ་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་ཅིང་མཐའ་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་པས་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་པ་སྟེ། ལྷུན་རྫོགས་ཞེས་པ་ཡང་མིང་གི་བླ་དྭགས་ཙམ་མ་གཏོགས་དོན་ལ་མཐའ་བཞིའི་དྲི་མ་རང་སངས་ཤིང་འཛིན་པའི་ཕྱོགས་ཆ་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་བྲལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་བསྔགས་པ་མཛད་པའོ།།

༼ཇ བདུན་པ་གཅིག་གྲོལ་ལ་ཟླ་མེད་པས་ཟང་ཀ་རྗེན་པར་འགག་བསྡམ་པ།

གཅིག་གྲོལ་ལ་ཟླ་མེད་པས་ཟང་ཀ་རྗེན་པར་འགག་བསྡམ་པ་ནི།

སྣང་བ་རྒྱ་ཡན་རིག་པ་རང་བྱུང་གསལ།།

མ་བསྒྲིབས་ཕྱི་ནང་མེད་པར་ཟང་ཐལ་བས།།

མ་བཅོས་རྣལ་གཞག་ཆོས་ཉིད་ཆེན་པོར་གསལ།།

བློ་བདེའི་མལ་ན་ལུས་སེམས་ཁོང་གློད་དེ།།

ཤེས་པ་བག་ཡངས་བྱར་མེད་སྐྱེས་བུ་བཞིན།།

སྒྲིམ་ཀློད་མེད་པས་ལུས་སེམས་གང་བདེར་ཞོག།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ནི་རིག་པ་རེ་རེ་བ་སྟེ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་ན། འདིར་བཅིང་གྲོལ་རིག་པ་གཅིག་པུ་དེའི་སྟེང་ནས་བརྩི་དགོས་པས་གཅིག་གྲོལ་ཉིད་དེ། རིག་པ་གཅིག་པུ་ཆོས་སྐུ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཡིན་ལ། དེ་རྟོགས་པས་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་གཅིག་གྲོལ་ཞེས་འཐད་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ཡང་སྣང་བ་རྒྱ་ཡན་ལ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཤར་དུས། སྣང་སེམས་ལ་མི་བསམ་པར་རིག་པ་ཟང་ཀ་གཅིག་པུ་དེ་ངོས་བཟུང་བས་ཆོས་ཉིད་རང་ངོ་ན་གསལ་ཏེ། བློ་བདེ་རང་མལ་ན་ཁོང་ཡངས་པ་སྐྱེས་བུ་ལས་ཟིན་པ་ལྟ་བུའི་གདམས་ངག་གོ །གཅིག་གྲོལ་ལ་ཟླ་མེད་པ་ཞེས་པ་སྟེ། གཅིག་ལ་ཟླའམ་རོགས་པ་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་། ཟླའམ་རོགས་པ་ཡོད་དུས་གཅིག་མ་ཡིན་པར་གཉིས་ལ་སོགས་པར་སོང་བ་ཡིན་པས། གཅིག་གྲོལ་ལ་ཟླ་མེད་པའི་གནད་དེ་ལ་བརྟེན་ནས། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ལ་རག་མ་ལུས་པར་གཅིག་པུ་ཟང་ཀ་རྗེན་པར་འགག་བསྡམས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། འོ་ན་གཅིག་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྫོགས་ཆེན་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཆོས་དབྱིངས་སྤྲོས་པ་ཀུན་བྲལ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། རང་ཉིད་དང་ཡེ་ནས་འབྲལ་མ་མྱོང་བའི་རིག་པ་གཅིག་པུ། སྣང་བ་རྒྱ་ཡན་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཏུ་རང་གསལ་བ། དེ་ཡང་འཁོར་འདས་ཀྱིས་རིག་པ་མ་བསླད་ཅིང་མ་བསྒྲིབས་པས། རིག་པ་རང་ཉིད་འཁོར་འདས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་གདལ་ཞིང་སྣ་ཚོགས་ཆོས་དང་འདྲེས་པ་མེད་པར་ཟང་ཐལ་བ་ཡིན་པས་ན། རྣལ་འབྱོར་པས་རིག་པ་ཟང་ཀ་གཅིག་པུ་དེའི་ངང་ལ་བཞག་ནས། བློ་བདེ་བར་བྱས་ཆོས་ཟིན་པའི་བྱར་མེད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བྱ་བ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་ཉལ་སའི་ནང་དུ་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀ་ཁོང་གློད་དེ་ཤེས་པ་བག་ཡངས་ལས་ཟིན་བྱར་མེད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ། སྒྲིམ་ཞིང་གྲིམ་དྲག་པ་དང་གློད་ཅིང་འཁྲུལ་བར་མ་འཕྱན་པར་ལུས་སེམས་རང་བབས་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་གང་བདེར་ཞོག་ཅེས་པའོ། །དེའི་འཇོག་ལུགས་ཀྱི་ལག་ལེན་ཡང་བསྐྱར་ནན་གྱིས་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལག་ལེན་དུ་བྱེད་པ་ནི་རིག་པ་ཟང་ཀ་དེའི་རྩལ་ཤེས་པ་ཡུལ་སྣང་བ་གསུམ་འཛོམ་དུས་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་འཆར་ཡང་དེ་གཉིས་ལ་མི་བསམ་པར། རིག་པ་གཅིག་པུ་དེ་ངོས་བཟུང་བས། ཡུལ་སེམས་གཉིས་རྒྱ་གྲོལ་ལ་འགྲོ་སྟེ། དོ་ཐག་གི་བརྟོད་ཕུར་གཅིག་པུ་དེ་བཏོན་པས་ཁལ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་གྲོལ་ལ་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཡུལ་ཤེས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་པོ་དེ་ལ་ཀུན་རྟོག་འཁོར་བའི་ཆོས་ཞེས་ཐ་སྙད་བརྗོད་པས། རིག་པ་གཅིག་པུ་ངོས་ཟིན་པས་དེ་གསུམ་རྒྱ་གྲོལ་ལ་ཨར་སངས་པ་ནི་ཚིག་དང་བློ་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སྤང་བྱ་འཁོར་བ་དང་བླང་བྱ་མྱང་འདས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ཡུལ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་ཡིན་པས། བློ་སྤང་གཉེན་དང་བྲལ་བའི་བར་དེར་རིག་པ་ཟང་ཀར་འཆར་བ་ལ་འགག་བསྡམ་པར་བྱའོ། །འུབ་ཀྱིས་དྲིལ་ན་ཕྱི་སྣང་བ་དང་ནང་ཤེས་པ་གཉིས་པོ་ཅོག་གཞག་ལ་སྐྱུར་བའི་བར་དེར་ཤེས་པ་ཟང་ཀ་གཅིག་ཏུ་འགག་བསྡམ་པ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། སྣང་མེད་སྟོང་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །མ་བཟུང་མ་བཏང་མ་བསླད་རང་སོ་སྟེ། །གཅིག་གི་གསུམ་ལ་སུ་ཡིས་ཕོག་པ་ཉིད། །རྫུན་མིན་བདེན་མིན་གནས་ཐབས་ལྷང་ངེ་བའོ། །ཞེས་པ་དང་། ཡང་། ལས་དང་དབང་པོ་ཚིག་དང་བློ་ཟད་པའི། །བསླད་བཅོས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གེགས་བསལ་བ། །ཆོས་མེད་དེ་ལ་བརྟེན་པ་འབྲས་བུའི་འདོད་པ་ཉིད། །དགོས་པ་མེད་ཅིང་སླར་འདོད་འཆིང་བ་ལས། །ལྷུག་པ་སོ་གཉུག་རྣལ་མ་དྲོད་ཀྱི་འགག །རང་སོར་བསྒྱུར་ཏེ་འཁོར་འདས་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །གཅིག་གྲོལ་གྱི་ལག་ལེན་གྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། གཅིག་གྲོལ་ལ་ཟླ་མེད་པ་ཡིན་པས་གྲོལ་བ་འདི་ཉིད་ནི་གཅིག་ཤེས་པ་ན་ཀུན་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་གཅིག་རིག་པར་ཤེས་པས་ན་ཀུན་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། རིག་པའི་ཆོས་ཉིད་གཅིག་པུ་དེ་ངོ་ཤེས་སོང་དུས་སྣང་ཤེས་ཐམས་ཅད་རང་ཤུགས་ཀྱིས་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་ཡང་འཁོར་འདས་སུ་འཛིན་པའི་སྤང་བླང་ནི། ཡུལ་དང་གཅིག ཤེས་པ་དང་གཉིས། དེ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་གསུམ་པོ་འཛོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གང་ལས་བྱུང་བ་བརྟགས་ན་དེ་ནི་རིག་པ་ཟང་ཀ་དེའི་རྩལ་ཞིག་ཡིན་པས། ཡུལ་སྣང་ཤེས་གསུམ་འཛོམས་པའི་དུས་སུ་ཤེས་པ་ཡུལ་ཐོག་ལ་ཇི་ལྟར་འཆར་ཡང་། དེ་ལ་མི་བསམ་མི་རྟོག་པར་རིག་པ་རྗེན་པ་གཅིག་པུ་དེ་ངོས་བཟུང་བའི་ཐོག་ལ་འཇོག་པར་བྱེད་ན། ཡུལ་ཤེས་གཉིས་ཀ་དེའི་སྟེང་ནས་རྒྱ་གྲོལ་གཞི་མེད་ལ་སོང་བ་ནི། འདི་ནས་དོ་ཐག་བཅད་ན་དོ་ཡ་གཉིས་ཀ་རང་ཞིག་ལ་འགྲོ་བའི་དཔེ་ཡིས་གསུངས་པ་སྟེ། མདོ་ཚིག་གི་རྩ་བ་ཚུར་བསྡུས་ན། ཕྱི་སྣང་བ་ལ་ཕར་མ་ཆད། ནང་ཤེས་པ་ལ་ཚུར་མི་འཛིན་པའི་སྣང་ཤེས་འབྲེལ་ཐག་ཆོད་པའི་ཅོག་གཞག་ཙམ་དུ་སྐྱུར་བའི་བར་དེ་ནས། ཤེས་པ་ཟང་ཀའི་རིག་པ་གཅིག་པོས་འགག་བསྡམ་པར་གྱིས་དང་དེ་ཡིས་ཆོག་གོ་ཞེས་པའོ།།

༼ཉ བརྒྱད་པ་གཅིག་གྲོལ་གྱི་འཐད་པ་དགོད་པ།

གཅིག་གྲོལ་གྱི་འཐད་པ་དགོད་པ་ནི།

ཇི་ལྟར་འདུག་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་འདུག།

ཇི་ལྟར་གནས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་གནས།།

ཇི་ལྟར་འགྲོ་ཡང་རང་གི་ངང་ལ་འགྲོ།།

བྱང་ཆུབ་དབྱིངས་ལ་འགྲོ་འོང་ངང་གིས་མེད།།

འགྲོ་འོང་མེད་པ་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྨི་ལམ་ན་འགྲོ་བ་དང་། འདུག་པ་དང་། གནས་པར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་གཉིད་གཅིག་གི་ངང་ལ་སྣང་ཡང་གཉིད་ལས་འགྲོ་འདུག་གནས་པ་མེད་པ་ལྟར། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འདི་ན་སྐྱེ་དགུ་འགྲོ་འདུག་གནས་པར་སྣང་ཚད། གཞི་སྣང་མེད་པ་གསལ་སྣང་རིག་པ་གཅིག་གི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་སྟེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་ནི་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་བདག་ཉིད་རྒྱལ་བའི་ཆོས་སྐུ་རང་མལ་ན་གནས་པ་ལས་མ་གཡོས་པའོ། །ཀུན་བྱེད་ལས། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་འཁོར་འདས་དེ་བཞིན་ཉིད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཡོས་པ་མེད་པ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཡོས་མེད་ཞི། །ཞེས་སོ། །སྣང་སྲིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་སྟོང་པར་དབྱིངས་གཅིག་ལ། རིག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་ཀློང་གཅིག་ཅིང་། རིག་པ་དང་སྣང་བའི་སྟོང་པ་གཉིས་རིས་མེད་སྟོང་པ་བར་མེད་གཉིས་མེད་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཏུ་རོ་གཅིག་པས། ཆོས་སྐུ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གྲྭ་ཟུར་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་རྩ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་གཅིག་གྲོལ་རྒྱལ་བའི་ཆོས་སྐུ་རང་མལ་ལས་གཡོ་མ་མྱོང་བས་ན། ཇི་ལྟར་འདུག་ཀྱང་རང་གི་ངང་། ཇི་ལྟར་གནས་ཀྱང་རང་གི་ངང་། ཇི་ལྟར་འགྲོ་ཡང་རང་གི་ངང་། སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་ཆོས་བྱ་བྱེད་འགྲོ་འདུག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དབྱིངས་གཅིག་པུ་རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ལ་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆིངས་རྒྱལ་བའི་ཆོས་སྐུ་དེ་བཞིན་ཉིད་གདོད་ནས་གཡོ་བ་མེད་པ་ཡིན་པས། གཅིག་གྲོལ་དུ་མ་རོ་གཅིག་ཏུ་འཐད་ཅིང་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་གཅིག་གྲོལ་གྱི་འཐད་པ་བཀོད་པའོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་རང་གྲོལ། ཡེ་གྲོལ། ཅེར་གྲོལ། མཐའ་གྲོལ། གཅིག་གྲོལ་ཏེ་གྲོལ་ལུགས་ལྔ་རུ་བསྟན་པའོ། །འདིའི་གྲོལ་ལུགས་ལྔ་བོ་དེ་གང་ཟག་གཅིག་གི་ཉམས་ལེན་ལ་ཚང་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་ཅིང་། དབང་པོའི་རིམ་པ་ཡིས་སོ་སོ་གང་ལ་གང་མོས་ཀྱིས་གྲོལ་ཚེ་གྲོལ་ས་ཀ་དག་གི་རིག་པ་གཅིག་གི་གཞི་ཀློང་ཡིན་ལ། འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆིངས་སྨྲ་བརྗོད། དྲན་རྟོག སྣང་གྲག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་གཅིག་པོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།།

༼ཏ དགུ་བ་སྨྲ་བརྗོད་ཐམས་ཅད་རིག་པ་བརྗོད་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་འདས་པས་དོན་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ།

སྨྲ་བརྗོད་ཐམས་ཅད་རིག་པ་བརྗོད་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་འདས་པས་དོན་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི།

ཇི་ལྟར་སྨྲས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་སྨྲ།།

ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་བརྗོད།།

བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་སྨྲ་བརྗོད་ངང་གིས་མེད།།

སྨྲ་བརྗོད་མེད་པ་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་གསུང་།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདི་ཡང་རྨི་ལམ་གྱི་སྨྲ་བརྗོད་གཉིད་ལས་མ་གཡོས་པ་ལྟར། ད་ལྟར་གྱི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ངང་ལས་གཞན་མེད་ལ། རིག་པ་བརྗོད་མེད་མཁའ་མཉམ་དག་པ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། བདེན་གཉིས་འདྲ་གཞིའི་ཚིག་རྣམས་ནི། །བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་བློ་ལ་ཡང་། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཚིག་ཏུ་གོ །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་རུ་གྲག་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་ན་བྲག་ཅ་ལྟ་བུར་གསུངས་པས། སྨྲ་བ་བྱེད་པའི་ཚིག་གི་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དུ་མ་གྲུབ་པ་བྲག་ཅའི་སྒྲ་སྐད་ཕྱི་ནང་བར་གསུམ་ལ་མེད་ཀྱང་སྣང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། འདིར་རྨི་ལམ་གྱི་སྨྲ་བརྗོད་གཉིད་ལས་མ་གཡོས་པ་བཞིན་དུ། སྐྱེས་བུ་སོ་སོས་བཟང་ངན་སྐྱིད་སྡུག་གི་སྨྲ་བརྗོད་གང་དང་གང་སྨྲས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་རིག་པ་གཅིག་པུ་དེའི་རང་གི་ངང་ལ་སྨྲ་ཞིང་རང་གི་ངང་ལ་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་པས། སྒྲ་གྲག་པ་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ངང་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། སྨྲ་བརྗོད་མེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་བརྗོད་མེད་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་གསུང་གི་གསང་བར་གྲུབ་པར་བསྟན་པའོ།།

༼ཐ བཅུ་བ་དྲན་རིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་གཡོས་པས་དོན་ལ་དྲན་རྟོག་གཞི་མེད་རྩ་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ་དྲན་རིག་ཏུ་སྣང་བ་ཉིད་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བར་བསྟན་པ།

དྲན་རིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་གཡོས་པས་དོན་ལ་དྲན་རྟོག་གཞི་མེད་རྩ་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ་དྲན་རིག་ཏུ་སྣང་བ་ཉིད་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བར་བསྟན་པ་ནི།

ཇི་ལྟར་བསམས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་བསམ།།

ཇི་ལྟར་བརྟགས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་རྟོག།

བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་བསམ་རྟོག་ཡེ་ནས་མེད།།

བསམ་རྟོག་བྲལ་བ་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཐུགས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། དྲན་རིག་ཏུ་འཆར་བ་ཉིད་ནས་དྲན་རིག་ཡོད་མ་མྱོང་བ་རྨི་ལམ་གྱི་དྲན་རྟོག་ལྟ་བུ་སྟེ་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པས་སེམས་ཅན་འཁྲུལ་རྟོག་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ལ་རིག་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ལ་རིག་པ་དྲན་རྟོག་གི་ཡུལ་ལས་འདས་པས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ནི་དྲན་རྟོག་གི་མཐའ་དང་བྲལ་བར་བཞུགས་སོ། །ནོར་བུ་འཕྲ་བཀོད་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ནི་བདག་རྟོག་གི་མཐའ་དང་བྲལ་བས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དོ་ཞེས་སོ། །དོན་དེ་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་པས་རྟོགས་པས་རང་རིག་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་རང་ལས་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོར་རྙེད་ནས་འཁྲུལ་སྣང་གི་འཁོར་བ་སྟོངས་པ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བ། །མ་བཙལ་གཞག་པའི་མན་ངག་གིས། །ཡེ་ཡོད་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་རྙེད། །དེ་ཚེ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་དག །དག་པའི་རྟགས་སུ་ཆོས་རྣམས་ཟད། །འདི་ཉིད་ཟད་པས་འཁོར་བ་སྟོངས། །ཞེས་སོ། །ཐོལ་གྱིས་ཤར་ཞིང་སངས་ཀྱིས་ཡལ་བའི་དྲན་རིག་གི་འདུ་འཕྲོ་སེམས་ཀྱིས་བསམ་བཞིན་པ་འདི་དག བརྟག་ན་གང་བྱུང་འདི་བྱུང་། འདིར་གནས་འདིར་སོང་གི་ངེས་པ་མི་རྙེད་པ། དོན་ངོ་མའི་སྟེང་ནས་དང་པོ་དྲན་རིག་ལ་ཤར་དུས་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བ་མདང་གི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། རྨི་ལམ་གཉིད་ལས་མ་གཡོས་པ་ལྟར་དུ་ཇི་ལྟར་བསམ་ཡང་རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་ངང་ལ་བསམ། དེ་བཞིན་ཇི་ལྟར་བརྟག་པར་བྱས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་རྟོག་པ། དོན་དངོས་སུ་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསམ་རྟོག་གི་ཡུལ་ལས་འདས་ཤིང་བསམ་རྟོག་གི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་བསམ་རྟོག་ཡེ་དང་མ་ནས་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཕྱིར་བསམ་རྟོག་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ཟབ་མོ་ཡིན་ལ། རྣལ་འབྱོར་པས་རང་ལ་ཡོད་པའི་རང་ཞལ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོ་མཇལ་ནས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་ཆོས་ཟད་དེ་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ།།

༼ད བཅུ་གཅིག་པ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་གྲག་པ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་གཅིག་པུའི་ངང་ལས་གཞན་ན་མེད་པ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་ཞིང་ཁམས་དང་བཅས་པ་ཡང་རང་རིག་གཅིག་པུར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་སྣང་བ་གྲག་པ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་གཅིག་པུའི་ངང་ལས་གཞན་ན་མེད་པ་ལྟར། སྐུ་གསུམ་ཞིང་ཁམས་དང་བཅས་པ་ཡང་རང་རིག་གཅིག་པུར་བསྟན་པ་ནི།

མེད་ལ་ཅིར་ཡང་འབྱུང་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ།།

ཉིད་ལ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས།།

དེ་ལ་དངོས་གཞི་མེད་པས་ཆོས་སྐུ་སྟེ།།

འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཀློང་།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་མཚོན་བརྗོད་ལས་འདས་པས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་གྲུབ་པའི་གཞི་མེད་པ་ནི་ཆོས་སྐུའོ། །ཟང་ཐལ་དུ་རྟོགས་ནས་དེའི་ངང་ལ་རིག་པ་དེ་ཉིད་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་སྟེ་རང་མལ་དུ་གནས་པས་ཕྱང་མ་ཆད་པར་རང་གསལ་གྱི་གཞི་ནི་ལོངས་སྐུའོ། །གསལ་དྭངས་ལས་ཐུགས་རྗེའི་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པའི་ཆ་ནི་སྤྲུལ་སྐུའོ། །དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་རིག་པ་ཉིད་ལས་གཞན་ན་མེད་པ་ནི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་བ་ལས། ངོ་མཚར་སྐུ་དང་སངས་རྒྱས་ཞིང་ཁམས་ཀྱང་། །གཞན་ན་མེད་དེ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ངང་། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་འཁོར་འདས་རིག་པ་གཅིག་ལས་མ་གཡོས་པས། རིག་པ་གཅིག་གྲོལ་ན་འཁོར་འདས་ཀུན་གྲོལ་བའི་གནད་འདི་རབ་ཏུ་ཟབ་པར་བསྟན་ཏོ། །གྲོལ་ལུགས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ངོ་བོ་དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་གསུངས་པ། འགག་པ་མེད་པའི་རིག་པ་ལ། །འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་པས་ལྡོག་པ་མེད། །ཡེ་གྲོལ་ཡིན་པས་རྟེན་ནས་འཕགས། །རང་གྲོལ་ཡིན་པས་ཡུལ་རྐྱེན་ཟད། །ཅེར་གྲོལ་ཡིན་པས་སྣང་བར་དག །མཐའ་གྲོལ་ཡིན་པས་མུ་བཞི་འགགས། །གཅིག་གྲོལ་ཡིན་པས་དུ་མ་སྟོངས། །རྐྱེན་རྣམས་རྐྱེན་གྱིས་གྲོལ་བས་ན། །དམིགས་པའི་ཆོས་ལ་ང་མི་ལྟོས། །ཡུལ་རྣམས་ཡུལ་གྱིས་གྲོལ་བ་ལ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་ལ་ང་མི་ལྟོས། །རྒྱུ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིས་གྲོལ་བ་ལ། །འཁོར་འདས་གཉིས་ལ་ང་མི་ལྟོས། །ཆོས་ནི་ཆོས་ཀྱིས་གྲོལ་བ་ལ། །ཐ་སྙད་ཚིག་ལ་ང་མི་ལྟོས། །སེམས་ཉིད་སེམས་ཀྱིས་གྲོལ་བ་ལ། །མཚོན་བྱེད་བློ་ལ་ང་མི་ལྟོས། །དྲི་མས་དྲི་མ་འཁྲུ་བ་བཞིན། །དེ་བཞིན་དག་པས་དག་པ་གྲོལ། །དུག་གིས་དུག་རྣམས་འཇོམས་པ་དང་། །ལྕགས་ཀྱིས་ལྕགས་རྣམས་གཅོད་པ་དང་། །རྡོ་ཡིས་རྡོ་རྣམས་གཅོག་པ་དང་། །ཤིང་གིས་ཤིང་རྣམས་སྲེག་པ་ལྟར། །རང་རང་དགྲ་ནི་རང་གིས་བྱེད། །རིགས་མི་མཐུན་པས་གྲོལ་བ་མིན། །ཞེས་སོ། །སྣང་བ་གྲག་པ་སྟོང་པ་གསུམ་པོ་དེ་རིག་པ་གཅིག་པོའི་ངང་ལས་གཞན་དུ་མེད་པར་མཐོང་ན། དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་སྐུ་གསུམ་ཞིང་ཁམས་དང་བཅས་པ་རིག་པ་གཅིག་པུ་ལས་མ་འདས་པ་སྟེ། གཞུང་རྩ་བས་ལམ་གྱི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ལུགས་ལྡོག་གིས་བསྟན་པ་དང་། འགྲེལ་བས་དབྱིངས་ཀྱི་མཚོན་ཚུལ་བཞིན་དུ་ལུག་འབྱུང་གིས་བཀྲལ་བ་ཡིན། རིག་པའི་ངོ་བོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་སྟོང་པ་བརྗོད་བྲལ་སེམས་དང་ངག་གི་ཡུལ་ལས་འདས་པ། དངོས་པོ་དང་མཚན་མའི་དངོས་གཞི་མེད་པ་ཆོས་སྐུ། ཉིད་ལ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལོངས་སྐུ། རང་བཞིན་མ་འགགས་འཁོར་འདས་ཀུན་ཏུ་རང་གསལ་བ་དེའི་ངང་ལ་རིག་པ་དེ་ཉིད་མ་འགགས་རང་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་འདོད་དགུར་རྫོགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡིན། རིག་པའི་གསལ་གདངས་དེ་ཐུགས་རྗེ་ཆོ་འཕྲུལ་ཅི་ཡང་འཆར་བ་ཀུན་ཁྱབ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་སྟེ། འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཀློང་རང་བྱུང་སྐུ་གསུམ་འདུས་པའི་རིག་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་ལས་གཞན་མེད་པར་གསུངས་པའོ། །འཁོར་འདས་སྣ་ཚོགས་སྣང་སྲིད་ཀྱི་ཆོས་གང་དུ་སྣང་ཡང་རིག་པ་གཅིག་པུ་དེ་ལས་གཡོས་མ་མྱོང་བས་ན། རིག་པ་གཅིག་གྲོལ་ན་འཁོར་འདས་ཀུན་གྲོལ་བའི་གནད་ཀྱི་གསང་ཆེན་དེ་འདི་ལ་ཐུག་པར་བསྟན་པའོ། །གོང་དུ་བསྟན་པའི་གྲོལ་ལུགས་ལྔ་བོ་ཡང་རྒྱུད་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བའི་ལུང་གིས་ངོ་བོ་དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་གསུངས་ཤིང་། དེ་དག་གིས་གྲོལ་ལུགས་ལྔ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བཅས་པའི་ཆིངས་དྲུག་ཐལ་ལོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་མདོ་ཆིངས་ངེས་པའི་འགག་བསྡམ་པའི་རང་གནད་ངེས་པ་ལ་རྣམ་གྲངས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་བཅུ་གཅིག་པ་ཡན་ཆད་སོང་ནས། དེ་རིང་གི་དུས་ཚོད་ཀྱང་ཚང་ནས་འདུག་ཆོས་མཚམས་འདི་ནས་གཞག་རྒྱུ་བྱེད། ཆོས་ཁྲིད་རྗེས་མ་དགོངས་ཀློང་ཆོས་ཉིད་དུ་གདམས་པའི་རིམ་པ་ནས་ཞུ་རྒྱུ་བྱེད། སང་ཉིན་འཕོ་ཁྲིད་རེད་དོན་ཁྲིད་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཕྱག་དཔེ་བསྣམ་ཡོང་དགོས། སང་ཉིན་སྔ་དྲོའི་ཆོས་ཁྲིད་དེ་དུས་རྒྱུན་ལྟར་དུ་ཆོས་ཁྲིད་གཉིས་ཀ་རྒྱུན་ལྡན་ལྟར་དུ་ཡོད། སྔ་དྲོའི་ཆོས་ཁྲིད་གཉིས་རེ་ཡོད་ཚེ་འདི་ལ་ཁྲིད་ལུང་གི་དུས་ཚོད་ཐུང་བས་མང་པོ་འགྲོ་མི་ཐུབ་ན་ཡང་། བླ་མ་ཡང་ཏིག་གི་ཚེ་ལ་ཉིན་གང་རྒྱབ་ཀྱི་ཆོས་ཁྲིད་ཆ་ཚང་ཞིག་ཡོད་པས། མཛོད་བདུན་དེ་ད་ལོ་ཆ་ཚང་བ་འགྲོ་འཆར་ཡིན། མཛོད་གསུམ་ལྷག་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་འགྲོ་རྒྱུ་རེད། དེའི་སྟེང་ལ་སེམས་ཉིད་ངལ་གསོ་དེ་འདོན་ཨེ་ཐུབ་ན་བསམ་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཚོད་ད་རུང་མི་ཐེངས་པས། སེམས་ཉིད་ངལ་གསོ་མ་སོང་ན། ཤིང་རྟ་རྣམ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ཉུང་བ་རྣམས་འདོན་ཐུབ་ན་ཅི་ཤེས། བླ་མ་ཡང་ཏིག་གི་རྗེས་ཀྱི་དུས་ཚོད་རེའུ་མིག་ད་རུང་བྲིས་མེད་པ་ལས། དེ་ལ་མཐུད་ནས་དུས་རྒྱུན་གྱི་འཆར་ཅན་ལྟར་དུ་འཇམ་དཔལ་རྒྱུད་ལུགས་ཀྱི་དབང་ཞིག་དང་ཆོས་ཁྲིད་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་ནས་ཕེབས་པ་ཚོས་རང་རང་གི་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ཞོར་ལ་བྱོན་བཞུགས་ཅི་དགོས་རང་གིས་གཟིགས། གཏན་བཞུགས་མཁན་ཚོའང་དེ་དང་དེའི་རང་བཞིན་རེད། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔ་རབས་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབས། ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་འཁྲུག་རྩོད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད། བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉིས་དང་། དགྲ་བགེགས་གཉིས་ཀྱི་གཙོས་བྱས་པའི་བཟང་འབྲེལ་ངན་འབྲེལ་ཐོགས་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་རྙེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་གནང་བར་ཞུ། །བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་རླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་བཅོ་ལྔ་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

ལས་དང་བྱ་བ་གང་ཞིག་སྒྲུབ་ཀྱང་། ཅིའི་ཕྱིར་དང་། ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་པ་དང་། གང་དོན་དུ་གཉེར་བྱའི་དམིགས་འདུན་དང་། དེའི་བྱེད་ལས་དང་། ངོ་བོ་རྣམས་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ངེས་དགོས་པ་ཡིན་པས། རང་རེ་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་ལ་འཇུག་པའི་དམ་ཆོས་ཞེས་པ་དེ་ཡང་། ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྟོན་པའི་བསྟན་པ། བཤད་དང་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ཀས་ཇི་ལྟར་འཛིན་སྲུང་སྤེལ་བའི་ནང་དོན་ཅན། སྒྲ་ཚིག་ཡི་གེའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཞལ་ནས་གསུངས་པ་དང་། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། རྗེས་སུ་གནང་བའམ། འཆོས་སྐྱོབ་ཡོན་ཏན་གཉིས་ལྡན་གྱི་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས། མདོ་དང་རྒྱུད་སྡེའི་དགོངས་དོན། ཐེག་པ་མཐའ་དག་གི་གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་རྣམ་གཞག་ཡིན་ལ། དེ་ལག་ལེན་ཚིག་གཅིག་ལ་བསྡུས་པ་ནི། བསྟན་པའི་བདག་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས། རང་གི་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་འདུལ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ་ཨེ་ཡིན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་ཙམ་ཡང་སྟོན་པའི་རྗེས་འཇུག་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ངོ་མ་ཞིག་ལ་ཡོད་པ་མ་རེད། དེས་ན་སེམས་འདུལ་བ་ཞེས་པ་ནི་སེམས་རྒྱུད་མ་རུང་བ་བཏུལ་ནས་དུལ་བར་བྱེད་པ་ལ་གསུངས་པ་ཡིན་པས། གང་ཞིག་མ་ཞི་བའམ་མ་སྨིན་པ། ལས་སུ་རུང་བར་མ་གྱུར་པ་སྟེ། དཔེར་ན་རྟ་རྒོད་ཁ་ལོ་མ་ལོབས་པ་ལྟ་བུའམ། གླང་ཆེན་འདུལ་སྦྱོང་བྱེད་མ་མྱོང་བ་འདྲ་འདྲ་དང་། སྨན་རི་རྒོད་ལ་སྐྱེས་པ་དུག་འདོན་མ་བྱས་པ་དེ་བཙོ་སྦྱང་བཀྲུ་གསུམ་གང་ལ་གང་འོས་ཤིག་བརྒྱུད་ན་དུག་རིགས་ཡིན་ཡང་སྨན་དུ་རུང་བ་ལྟ་བུའི་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་བའི་ཆེད་དུ་རྒྱལ་བས་ཆོས་སྒོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སེམས་འདུལ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་ནོར་བུ་བཀྲུ་སྦྱང་གི་དཔེ་བཞིན་དུ་རིམ་བགྲོད་བྱེད་པ་སྔོན་འགྲོ་དངོས་གཞི་རྗེས་ཀྱི་རིམ་པས་ཆ་ཚང་བར་འཇུག་དགོས་པ་ཡིན་པས་སྔོན་འགྲོ་བློ་སྦྱོང་གི་ཆོས་འདི་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཡིན། དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་རང་གཞན་ལ་དམིགས་པའི་འདུན་པ་ཁྱབ་ཆེ་ཆུང་ལ་མ་ལྟོས་པར། དོན་དུ་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་དགོས་ཆེད་དོན་གཉེར་ཅན་གྱི་ཕྱིར་དུ་ཡིན་པས། དང་པོར་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་བདེ་བའི་དབྱེ་འབྱེད་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཤེས་པ་དེ་ཡོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ཐོག་མའི་བསམ་བྱ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པར་གྲུབ་ཅིང་། དེ་ལྟར་ན་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འཁོར་བའི་གནས་ལ་འཇིགས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། །མི་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་བསམས་ན་ཡིད་རེ་སྐྱོ། །ལྷ་མིན་སྡུག་བསྔལ་བསམས་ན་སྐྱི་རེ་གཡའ། །ལྷ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་བསམས་ན་གཡང་རེ་ཟ། །བྱོལ་སོང་སྡུག་བསྔལ་བསམས་ན་ངུ་རེ་བྲོ། །ཡི་དྭགས་སྡུག་བསྔལ་བསམས་ན་སྐྱི་རེ་བུང་། །དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསམས་ན་སྙིང་རེ་འདར། །དེ་བས་འགྲོ་དྲུག་གནས་ནས་འབྲོས་རེ་རན། །རན་པ་བས་ཀྱང་ཕྱིས་པར་གྱུར་པ་ཙམ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལ་མ་བསམ་ན་དམ་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་འགྲུབ་མི་སྲིད་ཅིང་། རང་གཞན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བྱ་ཞེས་པ་དེ་ཡང་ཚིག་སྐམ་པོའི་སྐད་ཆ་སྟོང་བཤད་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པས། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེམས་པའི་ངེས་ཤེས་དེ་གཏིང་ནས་འདྲོངས་དགོས་པ་ཡིན། དོ་ཞག་ཆོས་ཁྲིད་སྔོན་མའི་སྐབས་ནས་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ་རེད། དེའི་ནང་གི་དུད་འགྲོའི་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ང་ཚོ་འགྲོ་བ་མིས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་མཐོང་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་ལ་སྔོན་ཆད་རང་ཉིད་ཐེངས་མ་མང་པོ་རྩིས་མི་ཐེབས་པའི་གྲངས་ཤིག་ལ་སྐྱེས་མྱོང་ཡོད་ན་ཡང་ད་ལྟའི་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་མཐོང་མ་མྱོང་བ་ཙམ་རེད། དེ་དག་ཀྱང་ལུང་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་རིགས་པས་དཔྱད་ཀྱང་དཔོག་ཐུབ་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། ང་ཚོ་འདོད་ཁམས་པའི་མིའི་ལུས་རགས་པའི་གཟུགས་སུ་གྲུབ་པ་རྟེན་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཚང་བ་འདི་ལ། ཟས་དགོས་འདུག སྐོམ་དགོས་འདུག གྲང་མི་ཉན་པ་དང་ཚ་ཆེ་མི་ཉན་པ་ཡིན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཐུན་པ་ཞིག་བྱུང་ན་བདེ་བར་འཛིན་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་དག་ལས་གཅིག་ཁོ་ན་མ་རན་པ་ཞིག་བྱུང་དུས་མི་བདེ་བའི་སྣང་བ་ཤར་བ་ཡིན་ལ། མི་བདེ་བའི་ལུགས་ཀྱང་ཚང་མ་གཅིག་མཚུངས་མ་ཡིན་པར། ལྟོགས་སྐོམ་ཚ་གྲང་ཆེ་ཆུང་གི་ཚད་མཐོ་དམན་ལྟར་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆེ་ཆུང་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ། ངན་འགྲོའི་འགྲོ་བའི་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་ད་ལྟའི་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་ལྡབ་མང་པོའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་ས་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང་། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན། རང་རེ་མིའི་འགྲོ་བ་སྤྱི་སེམས་ཀྱི་མཐུན་སྣང་གཅིག་ལ་གྲུབ་པ་རྣམས་ལའང། སྐྱིད་སྡུག་མ་འདྲ་བ་ཅི་འདྲ་འདྲ་ཡོད་འདུག འགའ་རེ་འདོད་ཡོན་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། གཟུགས་བཟང་སྙན་པའི་གྲགས་པ་འབར། ལྷ་ཡུལ་གྱི་ལྷའི་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་སོགས་དང་ཕྱོགས་ཀྱིས་འདྲ་བར་ངེས་སྙམ་ས་ན། མཐོ་རིས་ཀྱི་འབྱོར་བས་བརྒྱན་ནས་སྐྱིད་ཉལ་རྒྱག་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། འགའ་རེས་ཁ་མི་སོས། ནམ་མི་ལངས། ལྟོགས་སྣང་སྐོམ་སྣང་འཁྱག་སྣང་གིས་མི་ཚེ་ཟད་དགོས་པ་དང་། བཀྲེས་ལྟོགས་ཀྱིས་མནར་ནས་མུ་གེས་འཆི་བ་དང་། འཁྱགས་གྲིར་ཤི་བ་ཡང་འཛམ་བུ་གླིང་ན་མི་ཉུང་བ་ཡོད་ཅིང་། དེ་བཞིན་དུ་གསོན་པོའི་སྲོག་མཚོན་གྱིས་བཅད་ནས་ཤི་བ་ལ་སོགས་པ། དམྱལ་བ་མིན་ཡང་དམྱལ་འདྲ་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས། ངན་སོང་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་ཟེར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་དཀའ་ས་དང་། ལྷ་ཡུལ་གྱི་ལྷའི་བདེ་སྐྱིད་ཟེར་བའི་གནས་སྐབས་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་ས། གང་བསམ་འགྲུབ་པའི་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་གནས་དེ་ཚོ་ཡོད་ཆོག་པ་དང་དཔོག་ཐུབ་པ་དང་། ཞི་གནས་ཀྱི་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་སྐྱེས་མྱོང་བ་ཞིག་གིས། བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་གནས་ཀྱི་བདེ་བ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པའི་མྱོང་བ་རགས་པ་ཞིག་སྐྱེ་ཐུབ་པ་དང་། འོན་ཀྱང་ངན་འགྲོའི་འགྲོ་བ་མིན་ནའང་བསམ་ཤེས་ན་མིའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ཡང་བཟོད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཤེས་དགོས་པ་ལས་བདེ་སྡུག་གོ་ནོར་དོགས་ཡོད་འདུག དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་རེད་ཟེར་ན། ང་ཞེས་གདགས་སའི་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་འདིས་ཚེ་འདིའི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྟེན་བྱེད་པས་མ་ཚད། ཕྱི་མའི་ཕྱི་མ་རྣམས་སུ་ཡང་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་བདུད་ཀྱི་ཆུ་བོ་བཞི་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་རྟེན་བྱེད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཀ་ཡང་འདྲེན་པར་བྱེད་ཅིང་། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་འདི་གྲུབ་པ་ཙམ་ནས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དབང་ཅན་ལ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས། ལས་ཉོན་སྔ་མའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཕྱིར་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་འདི་ལ། སྡུག་བསྔལ་ཞིག་མ་གཏོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། སྐྱེ་བ་རྒ་དང་ན་ཤི་བཞི་བོ་དེ་གཅིག་རྗེས་གཅིག་གིས་དེད་ནས། ལུགས་འབྱུང་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ལ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་རྒྱུད་མར་འཁོར་བ་ནི་ཆད་རྒྱུ་མེད་པའི་ཆུ་བོ་དང་འདྲ་ཞིང་། གནོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཅན་བདུད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་ཡིན་པས་ན་བདུད་ཀྱི་ཆུ་བོ་བཞི་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། འདི་དག་ལ་ཞིབ་ཏུ་བསམ་བློ་བཏང་ན། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཟླ་དགུ་ངོ་མཐོང་གི་བཅུ་ཙམ་ཞིག་ལ་མའི་མངལ་མི་གཙང་བའི་ནང་དུ་འཁུམས་ནས་སྡོད་པ་ལ་སོགས་པའིསྡུག་བསྔལ། ཕྱི་ལ་བཙས་ཡོང་ན་སྐྱེ་བའི་དུས་ཚོད་ལ་ལུས་འཇུར་མིག་ལ་དྲངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཚེར་མའི་གསེབ་ལ་ལྷུང་བ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཡོད་རབས་གསུངས་ཤིང་། ཁ་སྡུག་གི་ངུ་སྐད་ཅིག་དང་ལྷན་དུ་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཐོག་མ་མཐོང་བ་ཡིན། མགོ་དེ་ནས་བཙུགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཏག་ཏག་མ་གཏོགས་མྱོང་མ་མྱོང་བ་རེད། ལུས་འདི་གྲུབ་དང་ཚུན་ཆད་དེ། ཁྱད་པར་དུ་བཙས་ནས་བཟུང་སྟེ། ནད་རིགས་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི། བགེགས་རིགས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་བཅུ་ཐམས་ཅད་ལུས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ཞིང་། ལུས་འདི་ལ་སྲིན་བུའི་རིགས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གིས་ཁྱབ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དེ་ཚོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་དང་། འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་ཚོགས་པའི་གཟུགས་ཕུང་འདི་ཉིད་ཉིན་ཞག་ལོ་དང་ཟླ་བས་རྙིང་འགྲོ་བས་མི་ཚད་པར་སྐད་ཅིག་སྐར་མའི་ཡུན་དང་ཡུན་ལ་དེའི་རྒྱུན་བསགས་ནས། ཡར་འཕེལ་བའི་ཚད་ལོང་པ་ནས་མཐར་རྒུད་དེ་ཞིག་པར་འགྱུར་བའི་བར་གྱི་ན་རྒས་ཤི་གསུམ་པོས་མི་ཚེ་འདིའི་མཐའ་བསྡུ་བ་ཡིན་ཞིང་། མིའི་སྐྱེ་བ་འདི་ནི་ན་རྒས་ཤི་གསུམ་མམ་ཁྱད་པར་དུ་ཤི་བའི་ཆེད་དུ་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ལ། རྒས་ལོང་གཏད་ན་རབ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་རིང་ལོ་བརྒྱ་ཐོབ་པར་སྨོན་པ་བྱེད་མདོག་བྱེད་ཀྱང་། རྒས་ལོང་ན་ལོང་གཉིས་ཀ་མི་གཏད་ནས་འཆི་བ་ཅི་འདྲ་འདྲའི་མང་འདུག་དེ་ཚོ་དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བ་རེད། ཚེ་རིང་ལོ་བརྒྱ་ཐོབ་ན་སྐྱིད་ཅིག་མེད་པ་ནི་བདུན་ཅུ་བརྒྱད་ཅུ་མ་དགོས་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ཅུ་ལ་ཐོན་དུས། གོང་ནས་བཤད་པའི་ནད་དང་གདོན་མང་དག་དེའི་སྟོབས་ཤིག་རྒྱས། འབྱུང་བཞི་རང་དགྲ་རང་གཤེད་ཀྱིས་འདུ་བ་འཁྲུགས་ནས། རྒས་པ་དང་ན་བ་གཉིས་ཀའི་སྡུག་བསྔལ་མཉམ་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན། རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྐྱང་བ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། སྔར་གྱི་ཕོ་སྒོ་མོ་སྒོ་ཅན་པོ་ད་ལྟ་དེ་རེད་ཟེར་ན་བདེན་འཛིན་མི་ཐུབ་པ། སྒྱུ་ལུས་དེ་མར་རྙིང་ནས་རྒུད་པས། སྐེད་པ་གཞུ་ལྟར་དུ་གུག མགོའི་ཅོ་སྤུ་ལ་ཁའི་རྩ་སྐྱ་བཞིན་དུ་སེ། མིག་གིས་གཟུགས་ལ་ལྟས་ན་རབ་བེ་རིབ་བེ། རྣ་བས་སྒྲ་ལ་ཉན་ན་འ་ངེ་འང་ངེ་རུ་གྱུར་ནས་གོ་ལོག་ཐེབས་འགྲོ་བ། སེམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉམས་ནས་བརྗེད་ངེས་ཇེ་ཆེ་ལ་སོང་། སྔ་དྲོ་ཅི་བྱས་ཕྱི་དྲོ་ལ་མི་དྲན། ལུས་ཀྱི་སྟོབས་ཉམས། དབང་པོའི་མདངས་ཉམས་ནས། བྱ་བ་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པར་གཙང་བཙོག་འདོར་ལེན་གྱི་རང་གཡོག་རང་གིས་མི་ཐུབ་པའི་སྟབས་ཀྱིས། ཨ་ཕྱི་མིས་འགོམ་ཁྱིས་འགོམ་གྱི་རྟོགས་ལྡན་མ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེའི་སྟེང་དུ་སླེབས་པ་ཡིན། ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། རྒས་ནས་ན་བ་ནི་ཐོབ་ཐང་ཅན་ཚུལ་ལྡན་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། འབྱུང་བཞིའི་གཟུགས་པོ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ནས་རྒུད་ཡོང་དུས། ནད་འགོག་གི་ནུས་པ་ཤོར་བ་དང་། འབྱུང་བ་རྒུད་པའི་རང་གཟུགས་དེར་ནད་གདོན་ལྡང་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། གཞོན་ལང་ཚོ་དར་བཞིན་པའི་སྒང་ལའང་གློ་བུར་དུ་གཟེར་གཟེར་རྒོད་རྒྱག་པ་དང་། མ་བསམ་མ་དྲན་ས་ནས་བཅོས་སུ་མི་ཐུབ་པའི་ནད་ངན་དྲག་པོ་ཕོག་པ་དང་། ཡང་འགའ་རེ་སྐྱེས་པ་དང་མཉམ་དུ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ནད་གཞི་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། མི་འགའ་རེ་མི་ཚེ་ན་ཚས་བཅད་ནས་མི་ཞིག་ཅེ་ན་ནད་ཅིག་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་ནས་ཟད་རྒྱུ་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། དེ་ནས་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། འཆི་ཟེར་རྒྱུ་བོ་དངོས་སུ་ཐོག་ལ་བབས་པ་ལྟ་ཞོག་དེའི་མིང་གོ་བ་ཙམ་ཡང་མི་འདོད་པ་ཞིག་ཡིན། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་འགའ་རེས་ཤི་བའི་མིང་མི་འཛིན་པར་གཟུར་མདོག་བྱེད་པ་རེད། ཤི་བའི་མིང་འཛིན་རྒྱུ་ལ་ད་ལྟའི་སྐབས་ལ་གཟུར་ནས་ཤི་བའི་མིང་ཙམ་ཡང་མ་གཟུང་ན་ཆོག་ཀྱང་། ཤི་བ་ཁོ་རང་ལ་གཟུར་ཐུབ་པ་མ་རེད། འུ་གུ་ཤི་བ་ལ་གཟུར་མདོག་བྱས་ཀྱང་ཤི་བས་འུ་གུ་ལ་ཚུར་གཟུར་རོགས་བྱེད་པ་མ་རེད། སྐྱེ་བའི་རྗེས་སུ་ཤི་བ་མི་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་གང་ན་ཡོད། སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ཤི་རྒྱུ་ཅན་རེད། བཤའ་ལུག་ར་བའི་ནང་ལ་ཚུད་པ་བཞིན་དུ་ཐར་ས་དང་འཆོར་ས་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། སྔོན་རྗེས་ཙམ་མ་གཏོགས་གསོད་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལ་ཁྱད་མེད་ཅིང་། སུ་སྔོན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཤན་པའི་ལག་ལ་གང་ཁེལ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་ཁྱིམ་གཅིག་དང་། དགོན་སྡེ་གཅིག་དང་། ཡུལ་གྲོང་གཅིག་གི་ནང་ནས་ཡིན་ནའང། ལོ་ཉུང་དང་རྒན་པོ་སུ་སྔོན་མ་ཡིན་ལས་ཀྱིས་གང་བསྐོས་ཡིན་པས་དེ་སུ་ཡིན་མ་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཤི་ཨེ་འགྲོ་བསམ་པའི་དོགས་པ་ཡིས་སྐུ་རིམ་ཞབས་བརྟན་སྒྲུབ་པ་དང་། འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་བཅོས་ལ་རེམ་མདོག་བྱེད་པ་དང་། ནད་པ་ཚབས་ཆེན་ཡིན་ཡང་མི་ཤི་ཙམ་ཞིག་ཨེ་ཡོང་གི་རེ་བ་ཡིས། གཏར་བསྲེག་དབུག་གསུམ་གྱི་དཔྱད་ཕར་ཞོག་ཅི་འདྲ་འདྲའི་གཤག་བཅོས་ཆེན་པོ་ཤི་གསོན་གཉིས་ཀའི་མཚམས་ལ་གོམ་པ་ཐེངས་གཅིག་ལ་སྤོ་དགོས་ཀྱང་། གཟེར་ཚ་ན་ཉེན་ཁ་རྒྱུ་ཚེགས་གང་ལ་ཡང་མི་འཛེམས་པར་མ་ཤི་ཙམ་ཞིག་བྱུང་ན་སྙམ་ནས་དྲག་རྒྱུའི་རེ་བ་བཅའ་མདོག་གིས་གསོན་དམྱལ་མྱོང་མྱོང་ནས་འཆི་བ་ཅི་འདྲ་མང་འདུག ཡང་མ་ན་མ་ཚ་ནས་ཤི་ན་ནི་ཤུལ་གྱི་གསོན་པོ་དག་གིས། སྨན་ལྷ་རྗེ་གཏོ་སྐུ་རིམ་ཞིག་ཀྱང་བྱེད་ལོང་གཏད་མ་བྱུང་སྙམ་ནས་འགྱོད་པ་སྐྱེ་བ་རེད། ཁྱད་པར་དུ་ཤི་བོ་ཁོ་རང་ཉིད་ཀྱང་ཤི་སྣང་ཞེ་ལ་མེད་པར་ད་རུང་ཡུན་རིང་ལ་འདུག་འདེང་བྱེད་ཅིང་། བྱ་བ་འདི་བྱེད་དེ་བྱེད་ཀྱི་འཆར་གཞི་མང་པོ་བཀོད་བཞིན་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ་སྙིང་ཉེའི་གཉེན་གྲོགས་དང་གློ་བུར་དུ་གསོན་བྲལ་དགོས་དུས་ལྷག་པར་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བ་རེད། གལ་སྲིད་མི་ལ་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་མ་གཏོགས་མེད་ན་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་ལ་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་པས་ང་ཁེ་རུ་མ་མ་རེད་སྙམ་པའི་སེམས་རྟེན་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། དེས་ག་ལ་ཚད་གཅིག་མཚུངས་མིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ཐམས་ཅད་རིགས་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། དགྲ་སྡང་བ་འཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ། སྔོན་ལས་ཀྱིས་དགྲར་གྱུར་པ་ཚེ་འདིར་ཕར་གནོད་པ་འདི་བྱས་ཡོད་བསམ་རྒྱུ་ཞིག་མེད་ཀྱང་ཚུར་དགྲ་རུ་འཛིན་པ། ད་རུང་ཕར་ཕན་མི་ཆུང་བ་རེ་བཏགས་ཡོད་པ་དེའི་དབང་གིས་ཚུར་དགྲ་བྱེད་པ། ངས་དེ་ཅན་པོ་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཐེབས་མྱོང་། ཡང་རང་ཉེས་ཀྱིས་དགྲར་གྱུར་པ། དངོས་སུ་ཕ་རོལ་པོ་ལ་གནོད་སྐྱེལ་བ་དང་། ཆེད་དུ་མ་བསམ་ཡང་ཞོར་དུ་གནོད་རེད་སོང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། མདོར་ན་དགྲ་ཡོད་ན་སུ་ཡང་དགའ་བ་མ་རེད་ཀྱང་མ་དགའ་བཞིན་དུ་དགྲས་གནོད་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། གཉེན་བྱམས་པ་དང་འབྲལ་གྱི་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་རེད། ཉིན་རེར་ཁ་ཐག་ཕྱེས་སོང་ནའང་སེམས་མི་བདེ་ནས་སེམས་ཁུར་བྱེད་སའི་མི་དང་ཡུན་རིང་བྲལ་བའམ་གཏན་བྲལ་དུ་སོང་བ་དང་། གཉེན་ཉེ་དུ་ཤ་ཁྲག་གི་འབྲེལ་བ་ཅན་ཏག་ཏག་མིན་ནའང་མཛའ་བཤེས། མཐུན་གྲོགས། བླ་སློབ། གྲྭ་རོགས་གྲོགས་མཆེད་སུ་ཡིན་ཡང་ཡང་དེ་ལས་མ་འདས་པས། གཉེན་ཉེ་བཟང་པོ་ལོས་བཟང་། སྙིང་ལོས་ཉེ་ཡང་། མཛའ་བཤེས་བཟང་པོ་ཡ་རབས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་དེ་བས་ཀྱང་བཟང་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་འདུས་པ་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཕྱིར། ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས་ཀྱང་། འདོད་ཀྱང་མི་འོང་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི། །བཟའ་ཚང་ཉེ་འབྲེལ་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་འགྲོགས་པར་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་བར་ངེས། །བཟང་པོའི་གནས་མལ་འདི་རུ་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་འདུག་པར་འདོད་ཀྱང་འགྲོ་བར་ངེས། །བདེ་སྐྱིད་ལོངས་སྤྱོད་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་སྤྱོད་པར་འདོད་ཀྱང་འབོར་བར་ངེས། །དལ་འབྱོར་མི་ལུས་མཆོག་འདི་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་རྟག་པར་འདོད་ཀྱང་འཆི་བར་ངེས། །བཟང་པོའི་བླ་མ་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་ཆོས་ཉན་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་བར་ངེས། །དམ་པའི་གྲོགས་བཟང་རྣམས་དང་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་འགྲོགས་པར་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་ངེས་པས། །དེ་རིང་ཉིད་ནས་བརྩོན་པའི་གོ་བགོས་ཏེ། །འབྲལ་མེད་བདེ་ཆེན་གླིང་དུ་བགྲོད་རེ་རན། །སྐྱོ་ཤས་གཏིང་ནས་སྐྱེ་བའི་གྲོགས་རྣམས་ལ། །ཆོས་མེད་སྤྲང་པོ་བདག་གིས་དེ་སྐད་བསྐུལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་མི་ཁེལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མང་དག་ཡོད་ཅིང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ཕལ་ཆེར་ནི་འདོད་པས་ངོམས་པར་མེད་པ་འདིའི་ཁུངས་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཡིད་མི་བདེ་བ་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འདྲེན་པས་མ་ཚད། ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་མི་ཚེའི་མཐའ་ལ་མ་ཐུག་གི་བར་དུ་མྱོང་དུ་འཇུག་པ་ཡིན། ལྷ་དང་མིའི་འདོད་ཡོན་ཐམས་ཅད་པོ་མི་གཅིག་ལ་ཚོགས་ནས་འཛོམས་ན། འདོད་པའི་ཁ་ཞིག་གང་དུ་ཡོད་ན་གང་དགོས་ཀྱང། གང་དུ་མེད་པས་མ་ཚད་སྲེད་པ་ཕྱིར་ཞིང་ལྷག་པར་འཕེལ་ནས་འདོད་རྔམས་ཇེ་ཆེར་སོང་ནས། སྡུག་བསྔལ་དེ་བས་ཀྱང་ཆེ་བར་མྱོང་བའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་ཡིན། དེས་ན་ལུས་བཟང་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཐོབ། འབྱོར་བ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཚོགས་ཀྱང་། ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་རྟོན་མེད་པར་བསྐྱུར་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་ནི་མདང་གི་རྨི་ལམ་ནང་གི་ཕུན་ཚོགས་དེ་རིང་མེད་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད། མིའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་ན་དེ་འདྲ་ཞིག་རེད། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། སྤྱིར་ན་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལྟ་བུའི་རགས་པ་མིན་པས་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ཏུ་བརྩིས་པའི་མཐོ་རིས་རྣམ་གསུམ་གྱི་གྲལ་དུ་བགྲང་བ་ཡིན་ནའང་། འདིའི་ནང་ཚན་གྱི་འགའ་རེ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་རིགས་ལ་གཏོགས་པ་ཡོད་སྲིད་པ་དང་། འགའ་རེ་དུད་འགྲོའི་རིགས་ལ་གཏོགས་པ་དང་། མ་ཟད་ཚེ་དཔལ་ལྷའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པའང་ཡོད་པས་ན་རྒྱུད་ལྔ་བརྩི་དུས་འདི་དག་སེམས་ཅན་གང་དུ་གཏོགས་པའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་ནས་ལྔ་རུ་བརྩི་བ་ཡིན། སྤྱིར་ན་ལྷ་མ་ཡིན་པ་དག་ཕྲག་དོག་གི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་ཤིང་འཐབ་ཅིང་རྩོད་པའི་ལས་ལ་གོམས་པ་བྱས་པའི་དབང་གིས། ལྷའི་དཔལ་ལ་མི་བཟོད་པའི་ཕྲག་དོག་དྲག་པོས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་ལྷ་དང་གཡུལ་འཁྲུག་རྒྱུན་དུ་བྱེད་ཅིང་། དེའི་དུས་སུ་ཤི་རྨས་གསོད་བཅོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་མང་བ་དང་། བདུད་དང་གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོའི་རིགས་གྱུར་དེ་ཚོ་ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་མཁའ་རྒྱུའི་སྡེ་རུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་། སྤྱིར་ན་ཕྲག་དོག་དང་གནོད་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣང་བ་དགྲ་རུ་ལང་། ཕྲག་དོག་དང་ཞེ་སྡང་གིས་སྡུག་བསྔལ། སྟོབས་ཆེན་གྱི་གཉེན་པོའི་མཐུ་སྟོབས་ཀྱིས་བསྲེགས་གཟིར་རྨོངས་རེངས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་དང་། གདུག་པ་ཀླུ་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་དེ་ཚོ་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་དང་འབྱོར་བ་ཆེ་ན་ཡང་། རྨོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་དུས་རྟག་ཏུ་མནར་བ་སྟེ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དེ་ལྟར་མང་བ་ཡིན་ནོ། །མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་གསུམ་པ་ལྷ་ཡུལ་ལ་མཚོན་ན། འདོད་གཟུགས་གཟུགས་མེད་གསུམ་པོ་ལ་གཏོགས་པའི་ལྷ་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཚོར་བ་རགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གནས་རིས་འོག་མ་དང་འདྲ་བར་མེད་ན་ཡང་། ཁྱབ་པར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་རྟག་ཏུ་མ་བཏང་བ་དང་། འདོད་ལྷའི་གནས་ལ་མཚོན་ན་འཆི་འཕོ་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་དྲག་པོ་ཡོད་པ་ཡིན། འཆི་ལྟས་དེ་ལྷའི་ཞག་བདུན་ལ་ཡོང་བའི་དུས་ཚོད་རིང་པོ་དེའི་ཚེ་འཕོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མ་སངས་བཞིན་དུ་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་སྟེ། ལྷ་གནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ཞག་བདུན་དེ་མི་ལོ་བདུན་བརྒྱ་ཡིན་པར་གསུངས་ན། དེའི་རིང་ལ་འཕོ་ལྟུང་གི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་མྱོང་དགོས་ཤིང་། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀ་ལ་འཆི་འཕོའི་སྡུག་བསྔལ་མངོན་གྱུར་པ་མེད་ཀྱང་། འཕེན་བྱེད་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་ལས་ཟད་པ་དང་མཉམ་དུ་གནམ་རྡོ་གྱེན་ལ་འཕངས་པ་ཤུགས་ཟད་དུས་ཐུར་དུ་ལྷུང་བ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བའི་གཉིད་ལྟ་བུ་དེ་སད་མ་ཐག་ཏུ་གནས་རིས་འོག་མར་ལྟུང་ནས་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། ཚངས་ཉིད་ཆགས་བྲལ་བདེ་བ་ཐོབ་ནས་སླར། །མནར་མེད་མེ་ཡི་བུད་ཤིང་གྱུར་པ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་བསྟེན་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མས། མཐོ་རིས་ཐོབ་ཀྱང་ཡིད་རྟོན་མི་རུང་བས། །སྐལ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་འཁོར་བའི་གནས་མཐོ་དམན་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་པར་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཏེ། ཉེས་ཅན་བཙོན་ཁང་ནས་ཐར་འདོད་དང་། བྱ་དུ་བས་བདུག་པ་ནམ་མཁར་འཕུར་འདོད་ཡོད་པ་འདྲ་ཞིག་ཡོང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལ་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་ཝཱ་ར་ཎཱ་སཱིར། ལྔ་སྡེ་བཟང་པོ་སོགས་ལ་དགེ་སློང་དག འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དགེ་སློང་དག་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་པར་བྱར་མེད་པ་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་བྱ་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པས་བདེན་བཞི་ལན་གསུམ་བཟླས་ནས་སྤྲོས་ཏེ་གསུངས་པའི་སྡུག་བདེན་འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བློ་འཇུག་པ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་སྐྱེས་ནས་ཚེ་འདིའི་འདོད་ཡོན་སྙན་གྲགས་ཐམས་ཅད་བློས་ཐོངས། བྱམས་སྙིང་རྗེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་རིམ་གྱིས་ཀུན་འབྱུང་སྤང་བ་དང་བདག་མེད་རྟོགས་པ་དེ་ལམ་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པས་འགྲུབ་པ་དང་། ལམ་མཐར་ཕྱིན་ནས་འགོག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་ཡིན་པས། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་བྱར་མེད་པ་མཐར་ཐུག་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་རྫོགས་ཆེན་མཐར་ཐུག་གི་ངེས་དོན་འཆད་བཞིན་པ་ལྟར་དུ་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀ་འགལ་མེད་ལམ་གྱི་འགག་མདོ་གནད་གཅིག་ལ་དྲིལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད། དེ་ལྟར་ན་སྐྱེས་བུ་ཆུང་འབྲིང་དང་འབྲེལ་བའི་བློ་སྦྱོང་གང་བྱས་ཀྱང་བློ་འབྱོངས་པའི་ཚད་ནི་སྔར་བློ་སྦྱོང་མ་བྱས་པའི་སྔོན་དུ་ཚེ་འདིའི་དོན་སྒྲུབ་འདོད་གཙོ་བོ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མའི་དོན་དུ་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཞོར་འབྱུང་གི་ལས་ཀ་ཙམ་ཞིག་ལ་ལྟ་བ་ཡིན་ནའང། འདིའི་བློ་སྦྱོང་འདི་བརྒྱུད་ནས་ཚེ་འདིའི་དོན་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཞོར་འབྱུང་ཙམ་ཞིག་དང་། ཕྱི་མའི་དོན་ཆེན་སྒྲུབ་རྒྱུའི་འདུན་པ་ཤུགས་ཆེན་ཞིག་གཏིང་ནས་སྐྱེས་ན་བློ་འབྱོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས། དེ་འདྲ་ཞིག་མ་བྱུང་གི་རིང་ལ་ནི་བློ་སྦྱོང་གི་ཚིག་ཁ་ཡིས་བཤད་ཀྱང་དོན་རྒྱུད་ལ་མ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས། ཆོས་བསྒྲུབས་པ་དང་འགྲུབ་པ་གཉིས་ཀའི་ཕུག་ལ་ཐོན་མེད་པ་ནི་ལྟ་ཅི་དང་པོའི་སྒོ་ཐེམ་གྱི་ལ་མོའང་བརྒལ་མེད་པ་རེད། རང་དོན་ཙམ་མ་ཡིན་པར་རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་གི་ཕན་བདེ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ལ་དམིགས་ནས། མ་གྱུར་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ང་ནི་མནར་མེད་ཀྱི་མེ་དཔུང་ལ་འཇུག་དགོས་ཀྱང་གཟོད་པར་བྱ་ལ། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་བདེ་ལ་འགོད་པའི་ནུས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་ངས་དམ་པའི་ཆོས་ཤིག་ཞུས་ནས་དེའི་ཉམས་ལེན་ལ་འབད་དེ་འདི་དང་འདི་ལྟར་བྱའོ་སྙམ་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་བློ་སྦྱོང་དང་འབྲེལ་བའམ་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན། གང་ལྟར་ཡང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་སྐྲག་དང་སྐྱོ་ཤས་ཆུང་ཚེ་མིང་ཆེ་ཆུང་དང་ཐོབ་གོ་གནས་གང་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་རུང་། ཡང་མིན་ན་ཚེ་རབས་སྔ་མའི་ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་སྲབ་པའམ། དེ་མིན་ན་ཚེ་འདིར་ཐོས་བསམ་བྱས་པ་དེ་གནད་དུ་མ་སོང་ནས་ཆོས་ལ་དྲེད་པ་ཡིན་པའི་རྟགས་ལས་མ་འདས་ཤིང་། ཚེ་རབས་སྔ་མར་ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཞན་པ་ལས་ཀྱང་བློ་ཆོས་ལ་དྲེད་པ་དེ་ཚབས་ཆེ་སྟེ། བཅོས་དགོས་ཀྱང་ཆོས་དྲེད་ཆོས་རྒྱུའི་མཁན་ཆོས་ཀྱིས་མི་ཐུལ་པས་གཞན་གྱི་ཐབས་ཡོད་དཀའ་བ་རེད། དུག་ནད་སྨན་གྱིས་བཅོས་ཐུབ་ཀྱང་སྨན་དུག་ཏུ་ལོག་ན་སྨན་གྱིས་ཀྱང་བཅོས་ཐབས་དཀའ་བ་ལྟ་བུ་རེད། བུད་མེད་ཆོལ་གསུམ་འགྲིམས་པ་དང་གཅིག བྱ་བཟུང་བ་རྙི་ནས་ཤོར་བ་དང་གཉིས། བན་སར་ཆོས་ལས་དྲེད་པ་དང་གསུམ་པོ་དེ་གཡོ་བའི་ནང་ནས་ངན་གསུམ་དུ་གསུངས་པ་དེས་ན་དལ་རྟེན་རྙེད་པར་དཀའ་བ་འདི་རྙེད་ཅིང་། དེ་ཡང་ཡུན་དུ་བརྟན་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཤེས་པ་དང་། འཁོར་བ་འདི་རུ་བདེ་བ་མེད་པའི་གནད་དེ་རྟོགས་ནས། རང་གཞན་ཐར་བའི་ལམ་ལ་ཇི་ལྟར་བགྲོད་རྒྱུའི་བློ་སྦྱོང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཐུགས་ལ་འཆང་དགོས་པའི་ཚུལ། ལས་དང་པོ་བ་ལ་དམིགས་ཏེ་གཙོ་བོར་དང། གཞན་རྣམ་པ་ལ་ཡང་ཐུགས་གསོས་ཙམ་དུ་ཞུས་པ་དང་བཅས་ཏེ། སྐབས་འདིར་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ་འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གསང་རྒྱུད་བཀའ་ཡི་དགོངས་པ་གངས་ཅན་བོད་ལ་འདྲེན་པའི་ཤིང་རྟ་བ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་རབ་ཀུན་གྱི་ཡང་བཅུད། ཀུན་བཟང་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་རྗེན་ཅེར་དུ་བསྟན་པ་ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་རང་འགྲེལ་ལུང་གི་གཏེར་མཛོད་ལ་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་སྐབས་ནས་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ཞིང་། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་གྱི་ལེའུ་བཅུ་བ་འདིའི་ས་བཅད་དང་པོ་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བ་བསྟན་པ་དང་། གཉིས་པ་དེ་དག་གི་དོན་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་བསྡུ་བ་ལས་ཀྱང་། མདོ་ཆིངས་ངེས་པའི་འགག་བསྡམས་པ་ནང་གསེས་རྣམ་གྲངས་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དང་བཅས་པ་ཆོས་ཁྲིད་སྔོན་མའི་སྐབས་སུ་སོང་ནས།

༼ཁ གཉིས་པ་དགོངས་ཀློང་ཆོས་ཉིད་དུ་གདམས་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པ།

དེ་ལ་མཁའ་མཉམ་བསམ་བརྗོད་འདས་པར་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་དང་། རིག་པ་གསལ་སྟོང་ཆེན་པོར་འགག་བཅིང་བ་དང་། ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་རྗེན་པར་བཅིང་བ་སྟེ་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་གྱི་གཞག་ཐབས་གསུམ་ལས།

ཀ༽དང་པོ་མཁའ་མཉམ་བསམ་བརྗོད་འདས་པར་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ།

ད་ནི་དགོངས་ཀློང་ཆོས་ཉིད་དུ་གདམས་པའི་རིམ་པ་ལས། མཁའ་མཉམ་བསམ་བརྗོད་འདས་པར་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་ནི།

བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་ཆེན་ངང་ཉིད་ལས།།

དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་སྟེ།།

ཤེས་པའི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་མི་གཡོ་ན།།

དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་དགོངས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ངོ་བོའི་ངང་ངེས་པ་ནི་སེམས་ཉིད་དྲན་བསམ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་འབྱུང་འཇུག་རེ་དོགས་དང་བྲལ་བར་ཕྱམ་གདལ་ནས་འཇོག་པ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། མ་བསྒོམས་བཞག་པའི་ས་སྟེ་རང་རིག་པ། །སྒྲ་དང་བློ་བྲལ་ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་ཞིང་། །དམིགས་བཅས་རང་སོ་ཉིད་དེ་བཅོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། བླང་དོར་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཉིད་ལ། །མཁའ་ལྟར་གནས་པས་ལུས་སེམས་བཅོས་སུ་མེད། །འདུ་ཤེས་ཞེན་འཛིན་མེད་པས་བསྒོམ་དུ་མེད། །མཁའ་ལྟར་རབ་ཞི་རྙོག་པ་ཀུན་བྲལ་ལ། །ཡུལ་ལ་མི་འཇུག་དགོངས་པ་དམིགས་འཇུག་བྲལ། །ཞེས་སོ། །དགོངས་ཀློང་ཆོས་ཉིད་དུ་གདམས་པའི་རིམ་པ་འདིས་ངོ་བོ། རང་བཞིན། ཐུགས་རྗེ་གསུམ་པོ་དེ་རིག་པ་གཅིག་ལ་ཚང་བའི་ཚུལ་རིམ་པར་བསྟན་པ་ལས། མཁའ་མཉམ་བསམ་བརྗོད་འདས་པར་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་འདིས་ངོ་བོའི་ངེས་པ་བསྟན་པ་ཡིན། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད། མཁའ་མཉམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཀློང་དུ་ཡེ་ནས་མངོན་སངས་རྒྱས་ཟིན་པས་ན། སེམས་ཉིད་དྲན་བསམ་མེད་པར་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་གི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཀློང་ཆེན་ཡངས་པ་ཕྱམ་གདལ་དེའི་ངང་ཉིད་ལས། སྣང་རྟོག་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་རིག་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཏེ། ཤེས་པའི་མཚན་མ་དང་འདུ་ཤེས་ཞེན་འཛིན་ཡིད་ལ་མི་གཡོ་བའི་གཞི་མེད་ཤར་བ་ཡེ་སངས། བླང་དོར་རྩོལ་སྒྲུབ་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་གི་དགོངས་པ་ངོ་བོའི་ངང་ངེས་པ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཆིངས་སུ་བཅིངས་པའོ།།

ཁ༽གཉིས་པ་རིག་པ་གསལ་སྟོང་ཆེན་པོར་འགག་བཅིང་བ།

རིག་པ་གསལ་སྟོང་ཆེན་པོར་འགག་བཅིང་བ་ནི།

བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཡངས་འདྲ།།

དྲན་དང་རྟོག་པ་མེད་པ་སྒོམ་པའི་མཆོག།

རང་གི་རང་བཞིན་མ་གཡོས་བཅོས་པ་མེད།།

མི་བསམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་བྲལ་བ།།

རང་བབས་ཆོས་ཉིད་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད།།

འགྱུ་འཕྲོའི་ཀུན་རྟོག་མེད་ན་སྒོམ་པའི་མཆོག།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཉི་ཟླ་བསྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་སྣང་བ་ལྟར། རང་གསལ་རྗེན་ལ་བུད་པའི་ངང་ལ་རྣམ་རྟོག་འཕྲོ་འདུ་མེད་པར་ས་ལེ་བཞག་པས། ལྷུན་གྲུབ་རང་དོན་གསལ་བ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། མ་བསྒོམས་ཡེ་ཤེས་ལྷུག་པ་བཅོས་པ་མེད་པའི་གནད། །རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་དང་བྲལ་བའི་རང་སྣང་བསྒྲིབ་མེད་ཉིད། །རྩོལ་བྲལ་ཉག་གཅིག་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པའི། །ཡེ་རྫོགས་སྙིང་པོའི་ལྷུན་གྲུབ་ཡུལ་ལ་རོལ། །ཞེས་སོ། །དེའང་རྣམ་རྟོག་རང་དྭངས་ཀྱི་འགལ་ཟླར་གྱུར་པ་དང་། མཐའ་མེད་པས་གཞག་པའི་ས་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟོག་བྲལ་རང་སངས་རྗེན་པ་རང་བཞིན་གྱི་རང་དྭངས་ལ་གནས་དགོས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རྣམ་རྟོག་ཡུལ་ལ་མཚན་མའི་གྲངས་ལས་འདས། །བྱས་པས་མི་ཟིན་རྟོག་པས་རྟོག་པ་འཇིལ། །ཆུ་ལས་རྙོག་པ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་བསླུས། །ཞེས་སོ། །རིག་པ་གསལ་སྟོང་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཡངས་ལ་ཉི་ཟླ་ཤར་བ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་རྐྱེན་བྲལ་བའི་རང་སྣང་འོད་གསལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་གསལ་བའི་རང་གསལ་རྗེན་པ་ལྷང་ལ་བུད་པ་དེའི་ངང་ལ་བཞག་པས། དྲན་པ་དང་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་ཚིག་བྲལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སྒོམ་པ། ངོ་བོ་ཀ་ནས་དག་ཅིང་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་མཆོག་ཏུ་ཤར་བ་དེའི་རང་བཞིན་ནི། གནས་ལུགས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མཚན་མཚོན་གཞི་གསུམ་གྱི་ཆོས་སུ་མ་གྲུབ་པས། ཡེ་ནས་གཡོས་མ་མྱོང་ལ་སླར་ཡང་བཅོས་སྒྱུར་མི་དགོས་པ། གར་ཡང་མི་བསམ་གང་དུ་ཡང་མི་དམིགས་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་མཚན་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ། འགག་མེད་རང་བབས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་དུས་གསུམ་ཀུན་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་ཅིང་། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་འོད་གསལ་བའི་རང་གདངས་འགག་མེད་དུ་གསལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་འགྱུ་འཕྲོའི་ཀུན་རྟོག་མེད་པའི་རྟོག་བྲལ་རང་སངས་རྗེན་པར་རང་དྭངས་ལ་གནས་པའི་དུས་སུ་མ་བསྒོམས་པར་ངང་གིས་འཆར་བའི་སྒོམ་པའི་མཆོག་སྟེ། དེ་ལྟར་གསལ་སྟོང་ཆེན་པོར་འགག་བཅིངས་པའོ།།

ག༽གསུམ་པ་ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་རྗེན་པར་བཅིང་བ།

ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་རྗེན་པར་བཅིང་བ་ནི།

དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་གང་གནས་དམ་པའི་སེམས།།

སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་མཚོན་པ་ཀུན་དང་བྲལ།།

མི་གཡོ་ཆོས་དབྱིངས་འཛིན་རྟོག་ཕྱམ་འདས་པ།།

རྒྱལ་བའི་དགོངས་ཀློང་རང་བཞིན་ཡངས་པའི་མཆོག།

ལུས་སེམས་བཅོས་མའི་འཆིང་བ་རྣམས་སྤང་ཞིང་།།

གྱིན་འདའ་ལྷོད་ཆགས་དྲན་བསམ་ཅི་འགྱུས་ཀྱང་།།

གཞི་གཞག་ཆོས་ཉིད་ངང་ལས་མི་གཡོ་ན།།

ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟངས་དགོངས་ཀློང་ཡངས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་དྭངས་ལས་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པར་འགྱུ་འཕྲོར་ཤར་ཡང་། ཆུ་དང་རླབས་ལྟར་བཟང་ངན་མེད་པས་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་ཟང་ཐལ་བའི་རིག་པ་ངོས་བཟུང་ནས་གཞག་དུས། ཤར་བ་དང་གྲོལ་བ་དུས་མཚུངས་ཏེ་འགྱུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་སྐྱེས་པའི་མཚང་ངོ་ཤེས་པས་གང་དགར་འཆར་དུ་འཇུག་པ་གནད་དུ་ཆེ་སྟེ། ཤར་ས་ལ་ངོས་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོས་མ་བསམས་མ་བསླད་པས་སྤང་གཉེན་མེད་པར་གྲོལ་ཟིན་པ་ཉིད། ཁྱུང་ཆེན་ལས། གནས་པས་འགགས་ལ་འགྱུས་པས་རང་སར་དག །མེད་མཐོང་མ་སྤངས་ངོ་ལ་སངས་མེད་པ། །ས་མེད་འདི་ཉིད་གནས་ཏེ་གང་འགའི་ཡུལ། །འཇུག་སྟེ་གང་གི་ཕ་རོལ་སོང་བ་མེད་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། རྟོག་དཔྱོད་འདས་ལ་རྟོག་དཔྱོད་བསམ་མི་བྱེད། །མ་བཅོས་ཇི་བཞིན་པ་ལ་འཆོས་མི་བྱེད། །བྱ་བ་གང་བཏང་ཅི་སྣང་ཆོས་ཉིད་ལ། །མ་བསམས་རང་བཞིན་བཞག་པས་གྲོལ་བར་སྟོན། །ཞེས་སོ། །ཐུགས་རྗེའི་རིག་པའི་ངང་དེ་ལས་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པའི་རོལ་བ་ཅི་ཡང་འགྱུ་ཞིང་འཆར་རུང་ཡིན་པ་ནི་ངང་ལས་གཡོ་བ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འགྱུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགགས་པའི་མཚང་དེ་ཕུད་ནས་རིག་སྟོང་སྐྱེ་འགག་དང་བྲལ་བ་གང་ལ་གཡོ་བའང་མེད་པར་གནས་པ་དེ་ནི་རང་གསལ་དམ་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ། སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་མཚན་མཚོན་བསམ་བརྗོད་དང་བྲལ་བ། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་དབྱིངས། ཐ་མལ་གྱི་འཛིན་རྟོག་བྲལ་བ། ཕྱམ་ཕྱལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་ལ་བཟླས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཡངས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཆོག་གམ་ཆོས་མཆོག་དེའི་ངང་ལ་གནས་ནས་རིག་པ་གཅིག་པུའི་ངང་དེ་ལས་མ་གཡོས་པས། ལུས་སེམས་བཅོས་མའི་འཆིང་བ་རྣམས་སྤངས་ཤིང་། མ་བཅོས་ཇི་བཞིན་ལྷོད་ཆགས་ཀྱི་ངང་ལ་གནས་བཞིན་དུ་འགྱུ་འཕྲོ་དྲན་བསམ་ཅི་དང་གང་དག་ཅི་དགར་འགྱུས་ཀྱང་། སྤང་བླང་གཉེན་པོས་མ་བསླད་པར་གྲོལ་བའི་གཞི་གཞག་རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དེ་ལས་མ་གཡོས་པས་ན། ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟང་དགོངས་ཀློང་ཡངས་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་རྗེན་པར་བཅིང་པའོ། །སླར་ཡང་དོགས་པ་བསལ་བ་ནི། འདིར་འགྱུ་བ་འཆར་བ་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་ལྟ་བ་དང་། གོང་དུ་རྟོག་པ་མེད་པར་བཤད་པ་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། མཚར་ཆེ། ཁྱད་པར་དེ་ཙམ་བརྗོད་ནས་ད་རུང་མི་ཤེས། སྐལ་མེད་རྨོངས་ཆེན་འབར་བ། ཕག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན་ཅིར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་གསལ་བར་བཤད་ན། ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་ལས་འགྱུ་འཕྲོ་ཤར་དུས་འཕྲོ་ཆ་དེ་རྟོག་པ་རླུང་གི་རྟ་ཅན་ཡིན་པས་དེ་ལ་རྗེས་མི་མཐུད་ངོ་ལ་མི་ལྟ་བར་ཅོག་གཞག་ནས། རིག་པ་རྗེན་པ་ཟང་ཐལ་དེ་ངོས་འཛིན་པས་ཟང་ངེ་རྗེན་ནེ་སང་ངེ་བར་མེད་གསལ་དྭངས་ཆེན་པོར་སྐྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཐུགས་རྗེས་རིག་པའི་འཆར་ཚུལ་བཤད་པའི་སྐབས་འདིར་འགྱུས་ཤིང་འཆར་ན་མི་སྐྱོན་པའི་ཚུལ་དང་། ངོ་བོའི་སྐབས་ནས་རྟོག་མེད་དུ་བཤད་པ་གཉིས་ཀ་འགལ་བར་འདུའོ་སྙམ་ན། གོང་དུ་ཁྱད་པར་དང་དབྱེ་བ། གཅིག་ཏུ་འདུས་ཤིང་གཉིས་སུ་དབྱེ་རུ་རུང་ཚུལ། གཞི་གཅིག་རྣམ་པའི་སྣང་ཚུལ་དང་། གྲོལ་བའི་ངོས་འཛིན་གྱི་ཐད་དུ་དང་པོ་ཉིད་ནས་འཕྱུག་མི་རུང་བའི་ཚུལ་སོགས་ཅི་འདྲ་འདྲའི་མང་དག་བཤད་ཀྱང་ད་དུང་མི་ཤེས་ན། ཆོས་སྐལ་མེད་པའི་རྨོངས་པ་ཁྱོད་ཕག་རེད་ཅེས་སྨོད་ཀྱང་ཅིར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་གསལ་བར་བཤད་ན་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་ཡེ་ཤེས་གསུམ་དེ་རིག་པ་གཅིག་ལ་ཚང་ཞིང་། དེ་ཚང་བའི་སྟབས་ཀྱིས་ངོ་བོ་སྟོང་གསལ་འགག་མེད། རང་བཞིན་གསལ་སྟོང་དབྱེར་མེད། ཐུགས་རྗེ་རིག་སྟོང་ཀུན་ཁྱབ་ཡིན་པ་ལས། ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་དེ་འགྱུ་འཕྲོར་ཤར་བ་ཡིན། འཕྲོ་ཆ་རླུང་གི་རྟ་ཅན་རྟོག་པར་འགྱུས་པས་དེ་ལ་རྗེས་མཐུད་མི་བྱེད། ངོ་ལ་མི་ལྟ་བར་ཅོག་གཞག་གི་ངང་ནས་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་ངོས་བཟུང་སྟེ་དེའི་སྟེང་དུ་རང་བབས་ཀྱིས་བཅོས་བསླད་མེད་པར་ཞོག་དང་། རིག་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་མི་བཟང་ས་དང་མི་བཟང་བའི་དུས་མེད་ལ་ནོར་ཡོང་སའང་མེད་ཅེས་སྔར་ཡང་ཡང་བཟླས་པར་ལྟར་རོ། །དེ་དག་གིས་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་གྱི་གཞག་ཐབས་ཐལ་ལོ།།

༼ག གསུམ་པ་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཡངས་པར་འཕྲང་བསལ་བ།

དེ་ལ་དང་པོ་རྩལ་དང་རོལ་བའི་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པར་དག་མཉམ་བློ་འདས་གཅིག་ཏུ་འཕྲང་བསལ་བ་དང་། རྟོགས་མ་རྟོགས་འཆིང་གྲོལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་འཕྲང་བསལ་བའི་ཆིངས་དང་། དགོངས་པའི་ངོ་བོ་བློ་ལས་འདས་པར་འཕྲང་བསལ་ནས་དྲན་བསམ་འཕྲོ་འདུ་ལས་འདས་པར་བཅིང་བ་དང་། ཉག་གཅིག་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ལ་གང་ལྟར་ཡང་གདགས་སུ་ཡོད་པར་འཕྲང་བསལ་བའི་ཆིངས་དང་། ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་འཕྲང་བསལ་བས་གཞི་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་བཅིང་བ་སྟེ་ཐེ་ཚོམ་དང་རྟོག་མཐའི་འཕྲང་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཆིངས་ལྔ་ལས།

ཀ༽དང་པོ་རྩལ་དང་རོལ་བའི་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པར་དག་མཉམ་བློ་འདས་གཅིག་ཏུ་འཕྲང་བསལ་བ།

ད་ནི་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཡངས་པར་འཕྲང་བསལ་བ་ལས། རྩལ་དང་རོལ་བའི་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པར་དག་མཉམ་བློ་འདས་གཅིག་ཏུ་འཕྲང་བསལ་ཏེ།

མ་བཟུང་མ་བཏང་འཇུར་བུའི་སྒྲིམ་གློད་མེད།།

ཇི་བཞིན་རང་བབས་རྒྱ་ཡན་ངང་གིས་ཟིན།།

མི་གཡོ་ཕྱམ་གདལ་ཡངས་དོག་མེད་པའི་ཀློང་།།

དྲན་བསམ་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་རང་ཞི་ན།།

རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའི་དགོངས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་རིག་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་གསལ་དུ་མ་ཡེངས་ན། །དེ་ལས་རྩལ་རྒྱ་ཡན་དུ་ཤར་ཡང་སྐྱོན་མེད་ཅེས་སྟོན་པ་སྟེ། ཤེལ་གོང་ལག་ནས་མ་ཤོར་ན། འོད་ལྔ་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཤོར་ཡང་འགལ་བ་མེད་ཅེས་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་ཡན་དུ་ཤར་བའི་ཤེས་པ་དེ་དང་གཅིག་གིས་འཛིན་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་གྱི། དེའི་འཆར་གཞི་རིག་པ་ཟང་ཀ་དེའི་ངང་ལས་ཟང་ངེ་ཐལ་ལེ་མ་ཡེངས་པར་བྱེད་པའོ། །འོ་ན་འཕྲོ་བ་གང་དགར་ཤོར་བས་ཡེངས་སོ་སྙམ་ན་ཡེང་མི་སྲིད་དེ། རླུང་ཕར་གྱེས་རིག་པ་ཚུར་འདུས། གདངས་ནང་དུ་ལོག་པས་རྩལ་གཞི་ཐིམ་ལ་གྲོལ་ཏེ། ངོ་བོ་ཟང་ཀ་ཐིག་ལེ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་ངང་དེ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་གཅིག་པས་བགྲོད་དུ་མེད། །སྙིང་པོའི་དོན་དང་འགྲོགས་པས་ཡེང་བ་མེད། ཐིག་ལེ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པས་གར་མི་འཕྲོ། །ཞེས་སོ། །རྩལ་དང་རོལ་བ་གཉིས་ཀའི་འཆར་ཚུལ་གང་ཤར་ན་ཡང་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་ལས་གཡོ་བ་མེད་པར་དག་མཉམ་བློ་འདས་གཅིག་ལ་རྫོགས་པའི་དོན་སྟོན་ནས། འཆར་བས་གནས་པ་ལ་མི་གནོད་པའི་འཕྲང་བསལ་བའི་གོ་དོན་གཞིར་བཞག་ནས། རྣམ་རྟོག་གང་ཤར་ཆེད་དུ་བཟུང་མི་དགོས། ཆེད་དུ་མི་བཟུང་བར་བཏང་བའི་རྩོལ་བའང་བྱེད་མི་དགོས། འཇུར་བུའི་འཕྲང་ལ་གཅུར་བའི་བསྒྲིམ་པ་དང་གློད་པའི་བྱ་རྩོལ་མེད་བཞིན་དུ། ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་དུ་རང་བབས་རྒྱ་ཡན་ལ་ཞོག་དང་ངང་གིས་ཟིན་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། མི་གཡོ་ཕྱམ་གདལ་ཡངས་དོག་མེད་པའི་རིག་པའི་ཀློང་དུ་དྲན་བསམ་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་རང་ཞི་རུ་འགྲོ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའི་དགོངས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན། དཔེར་ན་ཤེལ་གོང་ལག་ནས་མ་ཤོར་པ་དང་འདྲ་བར་རིག་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་གསལ་འགག་མེད་ཀྱི་ངང་མ་ཤོར་ན། འོད་ལྔ་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་ལ་ཤོར་ཡང་ཅང་མི་སྐྱོན་པ་བཞིན་དུ་རྩལ་གང་དུ་ཤར་ཡང་ངང་ལས་མི་འདའ་བ་ཡིན། རྒྱ་ཡན་ལ་ཤར་བའི་ཤེས་པ་དེ་ངང་གཅིག་གིས་བཟུང་བ་ལྟ་བུ་མིན་པར་དེའི་འཆར་གཞི་རིག་པ་ཟང་ཀའི་ངང་ལས་མ་ཡེངས་པར་བྱེད་དགོས་པར་གསུངས་པ་དང་། ད་རུང་དོགས་པ་སློང་ནས། གང་དགར་འཕྲོས་པ་དེ་ཤོར་བ་མིན་ན་ཅི་ཡིན་མ་སེམས་ཤིག འཆར་གཞིི་རིག་ངོ་ལས་མ་ཡེངས་ན་མི་ཡེངས་པ་ཡིན་པར་བཤད་ཟིན་ལ། སླར་ཡང་གསལ་བར་བཤད་ན་རླུང་རྟ་ལྟ་བུ་དེ་ཕར་གྱེས། རིག་གདངས་མི་ལྟ་བུ་དེ་ནང་དུ་ལོག་ཚེ། རིག་རྩལ་རིག་པའིི་གཞི་ལ་ཐིམ་ནས་ཟང་ཐལ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་ངོ་བོའི་ངང་དུ་འདུས་པ་ཡིན། ངང་གིས་ཟིན་ཞེས་པའི་ངང་དེ་དེ་ལ་གོ་དགོས་ཤིང་། ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་ཀློང་དུ་འདུས་དུས་བགྲོད་དུ་མེད་ལ་ཡེངས་པ་མེད་པ་དང་། འཕྲོ་བ་མེད་པའི་ཆོས་དབྱིངས་སྙིང་པོའི་དོན་གཅིག་ལ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ།།

ཁ༽གཉིས་པ་རྟོགས་མ་རྟོགས་འཆིང་གྲོལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་འཕྲང་བསལ་བའི་ཆིངས།

རྟོགས་མ་རྟོགས་འཆིང་གྲོལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་འཕྲང་བསལ་བའི་ཆིངས་ནི།

མ་བཅོས་ཀློང་དུ་མ་ཡེངས་ངང་ལྡན་ན།།

དྲན་རྟོག་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའང་ཆོས་ཉིད་ངང་།།

ཆེད་དུ་འཇུར་བུས་བཅོས་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་།།

མི་རྟོག་མཁའ་ལྟར་ཡངས་ཀྱང་མཚན་མའི་གཟེབ།།

ཉིན་མཚན་སྒོམ་པས་འདའ་ཡང་འཆིང་ཞེན་ཉིད།།

བསམ་གཏན་ལྷ་དང་མཚུངས་པར་རྒྱལ་བས་གསུངས།།

དེ་བས་མ་ཡེངས་འབད་རྩོལ་ཞིག་པའི་སེམས།།

རང་བབས་འཛིན་རྩོལ་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། གནད་མ་རྟོགས་ན་ལམ་དུ་འགྲོ་བར་དཀའ་སྟེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་སྒོམ་པ་ཉིན་མཚན་འདྲེས་ཀྱང་། དེ་ལ་ཞེན་འཛིན་དང་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་ལ་ཆགས་པ་ཡོད་ན་བསམ་གཏན་ལྷའི་སྒོམ་དང་གཅིག་པས་འཁོར་བ་འདི་ནས་སྔ་འདྲེས་གཅིག་གིས་ཀྱང་འཕགས་མི་ནུས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚོགས་དམ་པའི་ལེའུ་ལས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་རབ་བརྟན་ལ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་བྱེད་ན། བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་ས་ཞེས་བྱ། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་གང་གིས་རིག་པ་ཟང་ཀར་རྟོགས་དུས་རྩལ་ལས་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཀྱང་ངོ་བོ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་འདས་པས་ཆོས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ལས་མ་གཡོས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རྟོག་པ་རང་སར་གྲོལ་བའི་ལྟ་བ་ལ། །མ་ཡེངས་རང་བཞིན་བཞག་པས་བྱ་བཙལ་མེད། །ཀུན་ཀྱང་རང་བྱུང་རང་སར་གྲོལ་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དབང་རབ་ལས་སྐལ་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་ཞིག་གིས། མ་བཅོས་རིག་པ་ཟང་ཀ་མ་ཆོས་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཀུན་བྲལ་གྱི་ཀློང་དུ་མ་ཡེངས་འཛིན་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ངང་དང་ལྡན་པ་དེ་དང་མ་བྲལ་ན། རྩལ་དྲན་རྟོག་ཡིད་ལ་འཆར་འཆར་འདྲ་བའི་འཇུག་པ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དང་མི་འབྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཤེས་པ་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་ཤོར་བ་དང་། རྩལ་སྣང་རིག་ངོར་འཆར་བ་གཉིས་ཀ་མི་འདྲ་བའི་ཚུལ་སྔར་ཡང་གསུངས་པ་དང་མཚུངས་པར་དེ་ནི་ཆོས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ལས་མ་གཡོས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེའི་གནད་ཀྱི་གལ་མདོ་མ་ཤེས་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཆེད་དུ་འཇུར་བུས་བཅོས་ན་སྒོམ་པ་ཉིན་མཚན་འདྲེས་ཡོད་ཀྱང་། འཆིང་ཞེན་ཞིག་གིས་བཅིངས་ནས་བསམ་གཏན་ལྷའི་སྒོམ་པ་ཁམས་གོང་མར་བསྐལ་བ་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་རྟོག་མེད་དུ་གནས་ནས་དེ་ཚང་དུས་ཕྱིར་ལྟུང་བ་དེ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པར་རྒྱལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་ཤིང་། ཆོས་ཉིད་མི་རྟོག་མཁའ་ལྟར་ཕྱོགས་མེད་ཡངས་ཤིང་ཉི་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཡིན་ན་ཡང་། བློ་ཆུང་བློ་ཡི་ཞེན་འཛིན་གྱི་གཟེབ་ཀྱིས་བསྟུམ་ན་བྱ་རྒྱ་ཡིས་བཟུང་བ་ལྟ་བུར་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་བས་མ་ཡེངས་པའི་ངང་ནས་ཆེད་དུ་སྒོམ་པའི་འབད་རྩོལ་ཞིག་པའི་སེམས་ཉིད་རང་བབས་འཛིན་རྩོལ་ལས་འདས་པའི་ངང་དུ་འཇོག་པ་ནི་གལ་ཆེའི་གདམས་པ་གཅེས་པའི་མན་ངག་ཡིན་ནོ། །འདིར་འཕྲང་བསལ་བའི་འགག་བསྡུ་ན། ཆེད་དུ་དམིགས་པས་བཅོས་པའི་ལྟ་སྒོམ་བསྟན་ཡང་མཚན་མའི་ཆོས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐ་མལ་མ་བཅོས་པ་ལའང་རིག་པ་ཟང་ཀར་མ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་འཆོར་བ་འཁོར་བའི་རྟོག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིག་པ་ཟང་ཐལ་གྱི་ངང་ལ་རེ་དོགས་ཀྱི་ལྷད་མ་ཞུགས་པར་གྲ་ཟང་ངེ་རྟོགས་པའི་ངང་ལས་མ་ཡེངས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པ་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་རྟོག་མེད་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་བཀག་ནས་སྒོམ་པ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་ཉོན་ཡིད་བཀག་ན་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཡིན་ལ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མ་གཏོགས་འཕགས་པ་འཇུག་པ་མིན་ཞིང་། འགོག་སྙོམས་ལ་ཉན་རང་འཕགས་པ་དག་མཐོང་ཆོས་བདེར་གནས་ཀྱི་ཕྱིར་དུ་འཇུག་པ་དང་། བྱང་སེམས་འཕགས་པ་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྩལ་སྦྱང་བའི་ཕྱིར་དུ་འཇུག་སྲིད་པ་ཙམ་ཡིན་ལ། འདིར་རིག་པ་ཟང་ཀར་རྟོགས་ཚེ་ཆོས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ལས་གཡོ་བ་མེད་ཕྱིར་དེའི་རང་རྩལ་ཡུལ་ལ་གཡོས་པ་ལྟར་དུ་སྣང་ན་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་འདས་པས་གཉིས་མེད་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པ་དང་། ཆེད་དུ་དམིགས་པས་བཅོས་པའི་ལྟ་སྒོམ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ལྟར་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནའང་མཚན་མའི་ཆོས་ལས་འདའ་བར་མ་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆེད་དུ་འབད་པས་རྩོལ་ནས་དམིགས་པས་བཅོས་དགོས་པའི་ལྟ་སྒོམ་ནི་ཅི་འདྲའི་མིང་ཆེན་དང་དྲག་ཤོས་ཤིག་གིས་བསྟན་ཡང་མཚན་མའི་ཆོས་ལས་མ་འདས་པས་ན་དེ་ནི་རྟོག་གྲོལ་དུས་མཉམ་གྱི་མྱུར་ལམ་ག་ལ་ཡིན། ཐ་མལ་མ་བཅོས་ཞེས་པའི་ཚིག་ལ་འཆེལ་ནས། རིག་པ་ཟང་ཀར་རྗེན་པར་སྐྱོང་མ་ཤེས་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་ཤོར་བ་ནི་ཐ་ཆད་པ་འཁོར་བའི་ལྡོག་པ་མདོག་མ་འགྱུར་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་བརྗོད་མེད་ཀྱི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རེ་དོགས་ཀྱི་ལྷད་མ་ཞུགས། གཉིས་འཛིན་གྱི་གདོན་མ་ཞུགས་པའི་ངོ་མ། རྗེན་པ། འཕོ་འགྱུར་དང་བྲལ་བ། གྲ་ཟང་ངེ་བ་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་གནས་པའི་གནས་ལུགས་ཆོས་ཉིད་གཤིས་ཀྱི་ངང་དེ་ལས་མ་ཡེངས་ན་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་དང་། དེ་མ་ཡེངས་པར་དྲན་པས་བཟུང་བ་ནི་མན་ངག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་གིས་ཤེས་བྱེད་བསྟན་པ་ནི། རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། ཀྱེ་སྟོན་པའི་ངོ་བོ་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ཡིན། བསྒོམ་ཞིང་བསམ་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །མ་བསམས་ཡལ་བར་གནས་པས་འཁོར་བ་ཉིད། །བཙལ་ཞིང་བསྒོམས་པས་རྣམ་རྟོག་མཚན་མའི་ལམ། །དེ་བས་རེ་དོགས་བཅས་པའི་ཏིང་འཛིན་ལ། །གནས་པས་གྲོལ་བར་ཀུན་བྱེད་ལུང་མི་སྟོན། །རྟོགས་པས་གཉིས་ཀའི་འཆིང་བ་རབ་བཅད་ནས། །མི་འགལ་མཉམ་པའི་དོན་ལ་གནས་བྱས་པས། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་དགོངས་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་པ་དང་། དེ་ལྟར་བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་སྙིང་པོ་ལ། །མ་ཡེངས་དྲན་པས་གཟུང་བ་མན་ངག་ཡིན། །ཞེས་སོ།།

ག༽གསུམ་པ་དགོངས་པའི་ངོ་བོ་བློ་ལས་འདས་པར་འཕྲང་བསལ་ནས་དྲན་བསམ་འཕྲོ་འདུ་ལས་འདས་པར་བཅིང་བ།

དགོངས་པའི་ངོ་བོ་བློ་ལས་འདས་པར་འཕྲང་བསལ་ནས། དྲན་བསམ་འཕྲོ་འདུ་ལས་འདས་པར་བཅིང་བ་ནི།

རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པས།།

འདི་ཞེས་མི་མཚོན་རང་བཞིན་སྤྲོས་ཀུན་ཞི།།

དེ་བས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་སྤངས་ཏེ།།

གཞི་བྲལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ལ་བསླབ།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བས། །རྣལ་འབྱོར་པ་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་ལམ་ཡང་ངོ་བོ་ལས་མ་གཡོས་པ་གཅེས་ཏེ་གཞི་ལམ་འཛོལ་བས་འབྲས་བུ་མི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རིག་པ་ཟང་ཀར་རྟོགས་པ་རང་བཞིན་དག་པའི་ཡུལ་ལས་མ་གཡོས་པ་ཙམ་ལས། ཆེད་དུ་གཏད་སོའི་སྒོམ་པ་མེད་པ་ནི། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དགོངས་པ་སྟེ། མ་སྤངས་ཡོངས་རྫོགས་ཆེན་པོར་གྲོལ་བ་ནི། ཁྱུང་ཆེན་ལས། རང་བཞིན་ཡུལ་ལ་འགག་མེད་སྙིང་པོའི་རྗེས། །སྟོང་ཡུལ་མ་དཔྱད་རང་སར་བཞག་སྟེ་གྲོལ། །མཐའ་བྲལ་དེ་ཉིད་གོང་མའི་སྐྱེ་གནས་དག །ཅེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་རྣལ་འབྱོར་དུས་གཅིག་འཇུག་པའི་སྐལ་ལྡན་ལ། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པ་བསྟན་བྱས་ན། །རྟོགས་པའི་ཀློང་ལ་དྲན་ཞིང་འདྲིས་པ་ལས། །བསྒོམ་ཞིང་འཇུག་ཏུ་མེད་པར་ལུང་སྟོན་ཅིག །ཅེས་སོ། །རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིག་པ་དེ་ནི་མཐའ་བྲལ་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པ་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་ཐམས་ཅད་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ན། མཚན་མ་ཅན་གྱི་བློ་ཞིག་གིས་འདི་དང་འདིའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དང་སེམས་པའི་སྨྲ་བརྗོད་དྲན་བསམ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་ཤིང་རང་བཞིན་སྤྲོས་ཀུན་ངང་གིས་ཞི་བ་སྟེ། རྣམ་གྲོལ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པའི་ལམ་བཟང་མ་ནོར་བ་ལ་ཞུགས་འདོད་ཡོད་པའི་གང་ཟག་དག་གིས། དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་མ་ནོར་བ། བློ་འདས་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཀྱི་ངང་སྐྱོང་བ་གཅིག་པུ་གནད་ཆེ་ཞིང་། གལ་ཏེ་གཞི་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་གསུམ་པོ་འཛོལ་ནས་གཞི་དང་མི་མཐུན་པའི་ལམ་ཞིག་བསྒྲུབས་ན་འབྲས་བུ་ཡང་དག་པ་ཞིག་འཐོབ་ཏུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་དྲན་བསམ་འཕྲོ་འདུ་ལས་འདས་པའི་དོན་སྒོམ་དུས། དྲན་བསམ་འཕྲོ་འདུའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས། གཞི་བྲལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་ཇི་བཞིན་མ་བཅོས་པ་ཡི་དོན་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་བློ་འདས་ཡངས་པར་སྒོམས་ཤིག་དང་མ་སྤངས་ཡོངས་རྫོགས་ཆེན་པོར་གྲོལ་བ་དང་། སྒོམ་མེད་སྒོམ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ཚུལ་ལུང་གིས་བསྔགས་པའོ།།

ང༽བཞི་བ་ཉག་གཅིག་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ལ་གང་ལྟར་ཡང་གདགས་སུ་ཡོད་པར་འཕྲང་བསལ་བའི་ཆིངས།

ཉག་གཅིག་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ལ། གང་ལྟར་ཡང་གདགས་སུ་ཡོད་པར་འཕྲང་བསལ་བའི་ཆིངས་ནི།

ཆོས་ཉིད་ཉག་གཅིག་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཏེ།།

ལྟ་བ་ཉག་གཅིག་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ།།

སྒོམ་པ་ཉག་གཅིག་བཏང་གཞག་འགྲོ་འོང་མེད།།

སྤྱོད་པ་ཉག་གཅིག་བླང་དོར་གཉིས་སུ་མེད།།

འབྲས་བུ་ཉག་གཅིག་སྤངས་ཐོབ་གཉིས་དང་བྲལ།།

འདི་ནི་རང་བྱུང་ལྷུན་གྲུབ་དགོངས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་ཟང་ཐལ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ལ་ཐ་སྙད་ཀྱི་ལྡོག་པས་ཕྱེ་ན། ངོ་བོ་ཟང་ཐལ་པས་ཆོས་སྐུ་ཉག་གཅིག་གོ །དེ་ཉིད་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་ངོས་ནས་ལྟ་བ་མཐའ་བྲལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ཉིད་རང་ངོ་རྟོགས་པའི་ངང་ལ་བཏང་བཞག་གི་ཤེས་པ་འཕྲོ་འདུ་འགྲོ་འོང་མེད་པར་དྭངས་ལ་མི་རྟོག་པས་སྒོམ་པ་འོད་གསལ་ཉག་གཅིག་གོ །དེ་ཉིད་ལ་བླང་དོར་གཉིས་བཅས་མེད་པས་བླང་དོར་རང་སངས་པའི་ཆ་ནི་སྤྱོད་པ་གཉིས་མེད་ཉག་གཅིག་གོ །དེའི་ངོ་བོ་ལ་འཁོར་འདས་མེད་པས་སྤངས་ཐོབ་རེ་དོགས་མེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཉག་གཅིག་སྟེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། སྤྱོད་པ་འཛིན་ཆགས་གཉིས་ལས་འདས། །སྒོམ་པ་བཏང་གཞག་གཉིས་ལས་འདས། །ལྟ་བ་ཕྱོགས་དང་རིས་ལས་འདས། །འབྲས་བུ་སྤངས་ཐོབ་མཐའ་གཉིས་བྲལ། །ཞེས་སོ། །སྤྲོས་བྲལ་ཀ་དག་གི་དགོངས་པ་ཀློང་ཡངས་པའི་ངོས་ནས་བལྟས་ཡོང་ན་རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་དུ་འདུས་པ་དེ་ཉིད། ལྷུན་གྲུབ་རིག་པའི་འཆར་སྒོ་སྣ་ཚོགས་མ་འགགས་པར་འཆར་རུང་བས་མ་ཚད་ཐ་སྙད་ཀྱི་ལྡོག་པས་ཕྱེས་ཡོང་ན་ཉག་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཡང་གུད་དུ་བཅད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ཅི་ཡང་རུང་ཞིང་གང་ཡང་འདུས་པ། ངོ་བོ་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ། ཟང་ཐལ་ཆོས་སྐུ་ཉག་གཅིག རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཉིད་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བས་ན་མཐའ་གྲོལ་ལྟ་བ་ཉག་གཅིག རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་བཏང་བཞག་འགྲོ་འོང་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བའི་ངང་དེ་སྐྱོང་ཞིང་དེ་ཉིད་ལས་མི་འདའ་བ་ནི་འོད་གསལ་སྒོམ་པ་ཉག་གཅིག གཉིས་འཛིན་མཚན་མའི་བླང་དོར་མེད་པས་ན་གཉིས་མེད་སྤྱོད་པ་ཉག་གཅིག རིག་པ་ཆོས་དབྱིངས་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཀློང་དུ་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་རོ་མཉམ་ཞིིང་འཁོར་བ་ཞེས་པའི་མིང་ཡང་མེད་པས་ན་སྤང་ཐོབ་རེ་དོགས་གཉིས་མེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉག་གཅིག་དུ་འདུས་པར་བསྟན་པའོ།།

ཅ༽ལྔ་བ་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་འཕྲང་བསལ་བས་གཞི་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་བཅིང་བ།

ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་འཕྲང་བསལ་བས་གཞི་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་བཅིང་བ་ནི།

སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་འཁོར་དང་མྱ་ངན་འདས།།

ཆོས་སོ་ཅོག་ཀུན་ཆོས་ཉིད་གདོད་མའི་ངང་།།

རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པས།།

གང་ཡང་གཞི་གཞག་དགོངས་པར་ཤེས་པར་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྨི་ལམ་ན་སྣ་ཚོགས་སྣང་ཞིང་ལོ་ཟླ་དང་བསྐལ་པར་སོང་བར་སྣང་ཡང་རང་རིག་མལ་ལས་མ་གཡོས་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཙམ་ལས་གྲུབ་པ་མེད་པ་ལྟར། ད་ལྟར་གྱི་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་ངོ་ཅོག་དང་ཡུན་རིང་པོ་ཞིག་སོང་བར་སྣང་ཡང་ངོ་བོ་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་པས་གདོད་མའི་ངང་དུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྩལ་ཆེན་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་ལུང་ལས། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཆོས་སོ་ཅོག །གདོད་ནས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ངང་། །མ་གཡོས་རྩལ་ཆེན་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས། །དངོས་བྲལ་སྟོང་པའི་རང་སྣང་ངོ་། །ཞེས་སོ། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་འཁོར་བ་དང་མྱང་འདས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་སོ་ཅོག་ཡོད་ཚད་ཐམས་ཅད་ཀུན། ངོ་བོ་ཆོས་ཉིད་གདོད་མའི་ངང་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལས་ཡེ་ནས་གཡོས་མ་མྱོང་བས་ན། རྨི་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་སྣ་ཚོགས་བདེ་སྡུག་གི་སྣང་བ་སྣང་ཞིང་། ལོ་ཟླ་བསྐལ་པའི་དུས་ཚོད་རིང་པོ་ཅི་སོང་བར་རྨིས་ཀྱང་གཉིད་ཐུན་གཅིག་ལས་གཡོས་མ་མྱོང་བ་བཞིན་དུ། སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཇི་ལྟར་ཤར་གང་ལྟར་སྣང་ཡང་། གཞི་ཆོས་ཉིད་གདོད་མའི་རིག་པ་ལས་གཡོ་འགུལ་མེད་པར་དེའི་ངང་དུ་རང་བཞག་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་བཅིང་བ་ནི་འཕྲང་སྒྲོལ་གྱི་གནད་དམ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཐེ་ཚོམ་དང་རྟོག་མཐའི་འཕྲང་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཆིངས་ལྔ་ཐལ་ལོ།།

༼ང བཞི་བ་རང་དྭངས་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པའི་འོད་གསལ་དུ་ལ་བཟླ་བ།

མི་གཡོ་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་རང་ས་གཟུང་བ་དང་། རང་གསལ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པར་ས་གཟུང་བ་དང་། རྒྱ་གྲོལ་ཡངས་པ་ཕྱམ་གདལ་དུ་དཔང་བསྟོད་པ་དང་གསུམ་ལས།

༡༽དང་པོ་མི་གཡོ་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་རང་ས་གཟུང་བ།

ད་ནི་རང་དྭངས་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པའི་འོད་གསལ་དུ་ལ་བཟླ་བ་ལས། མི་གཡོ་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་རང་ས་གཟུང་བ་ནི།

སྣ་ཚོགས་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ།།

གང་དུ་འདི་ལྟར་འཇོག་ཅེས་མི་རྟོག་པར།།

རང་བབས་སྤྲོ་བསྡུ་བྲལ་བར་ལྷུན་གྱིས་ཞོག།

ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་ཀློང་དུ་ངང་གིས་གནས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པ་རང་ངོ་དྭངས་དུས་སྣང་ཚུལ་མ་འགགས་པར་ས་ལེ་བའི་ངང་རང་རིག་སྤྲོ་བསྡུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གཞག་པ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། ཆོས་ཀུན་སྤྲོས་དང་བྲལ་ཞིང་རྙོག་མེད་པས། །བྱས་མེད་རང་སར་གྲོལ་བའི་གནད་འདི་ཆེ། །རྒྱུ་འགགས་རྐྱེན་ཡལ་འབྲས་བུ་ཟད་པའི་གནད། །གང་ལ་མ་བརྟེན་གཅིག་གིས་གྲོལ་བའི་ཀློང་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། གང་དུ་ཇི་ལྟར་གཞག་པའི་ཚུལ་མེད་པར། །མ་བཙལ་རང་སར་བཞག་པས་སྒོམ་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གང་ལྟར་སྣང་ཡང་རང་གཞག་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་རིག་པའིི་ངང་ལ་འཇོག་པ་དེ་ཡང་། སྣ་ཚོགས་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཞག་ས་གང་དུ་འདི་ལྟར་འཇོག་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་འཛིན་ཅན་མ་ཡིན་པར། རིག་པའི་དྭངས་སྣང་ཚུལ་མ་འགགས་པར་ས་ལེར་གསལ་བའི་ངང་ཡོན་ཏན་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཡོད་པས་ན། རང་བབས་སྤྲོ་བསྡུ་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཆེད་དུ་གཞག་པ་མེད་པར་མ་བཅོས་ལྷུན་གྱིས་རང་བབས་སུ་ཞོག་ཅིག་དང་། སྐྱེ་མེད་རང་སར་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ། རྒྱུ་འགག རྐྱེན་ཡལ། འབྲས་བུ་ཟད་པའི་གྲོལ་བ་ཆེན་པོའི་ཀློང་དུ་མི་གཡོ་མཉམ་པར་ངང་གིས་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ།།

༢༽གཉིས་པ་རང་གསལ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པར་ས་གཟུང་བ།

རང་གསལ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པར་ས་གཟུང་བ་ནི།

དཀར་དམར་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ལ།།

དབང་པོ་མི་བསྡུ་མིག་ཀྱང་མི་འགུལ་བས།།

བདག་ལ་མི་བསམ་གཞན་ལ་མི་རྟོག་པར།།

ཕྱམ་ཕྱལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་རང་གསལ་ཞོག།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པར་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལྟར། །ལུས་མི་གཡོ་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་། མིག་མི་འགུལ་ཧར་གཞག་དྭངས་པ། ཡུལ་མི་དགག་སྣ་ཚོགས་གསལ་སྣང་། སེམས་མི་རྟོག་སྤྲོ་བསྡུ་རང་ཆད། རིག་པ་ཟང་མ་ཐལ་དུ་གཞག་པ་སྟེ། ནོར་བུ་འཕྲ་བཀོད་ལས། རིག་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ལ། །འགག་མེད་ཟང་ཐལ་གནས་པའི་དཔེ། །དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པ་ལ། །གཟའ་དང་སྐར་མ་ཤར་བ་བཞིན། །བག་ལ་ཉལ་བའི་དུག་མེད་པར། །སྣ་ཚོགས་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོར་གནས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་ཕྱིའི་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་དངོས་པོ་དཀར་དམར་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་མ་འདྲེས་པ་ལ། འཛིན་པའི་ཀུན་རྟོག་མེད་ཅིང་མ་འགགས་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པར་གཟའ་སྐར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ལ། མི་གཡོ། མི་འགུལ། མི་དགག སྤྲོ་བསྡུ་མེད་པར་རིག་པ་ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་གི་ངང་ལ་ཞོག་ཅེས་པ་སྟེ། ལུས་མི་གཡོ་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་དང་བཅས་པས། དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ནང་དུ་མི་བསྡུ། ཕྱི་རུ་མི་སྤྲོ། མིག་མི་འགུལ། མདུན་གྱི་བར་སྣང་ལ་གཏད་མེད་ཧར་གཞག་དྭངས་པར་བཞག་པའི་སྒོ་ནས། ཡུལ་མི་དགག་པར་སྣ་ཚོགས་གསལ་སྣང་གི་དྭངས་སྤྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། སེམས་མི་རྟོག་སྤྲོ་བསྡུས་བྱེད་པོ་མ་དམིགས་པར་རང་ཆད་ནས། བདག་ལ་མི་བསམ། གཞན་ལ་མི་རྟོག་པའི་རིག་པ་ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་ཕྱམ་ཕྱལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་འགག་མེད་ཟང་ཐལ་རང་གསལ་དུ་འཇོག་དགོས་པར་བསྟན་པའོ།།

༣༽གསུམ་པ་རྒྱ་གྲོལ་ཡངས་པ་ཕྱམ་གདལ་དུ་དཔང་བསྟོད་པ།

རྒྱ་གྲོལ་ཡངས་པ་ཕྱམ་གདལ་དུ་དཔང་བསྟོད་པ་ནི།

རྒྱ་བསྐྱེད་དཔངས་བསྟོད་སྤྲོ་བསྡུ་བྲལ་བའི་སེམས།།

ཀུན་མཉམ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དགོངས་པ་ལ།།

ཕྱི་ནང་བར་མེད་ནམ་མཁའ་འདྲེས་པའི་ཉམས།།

བདེ་གསལ་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ཏིང་འཛིན་འཆར།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངོས་ཟིན་པ་ཙམ་གྱིས་གཏད་སོ་མི་བསྒོམ་པར། རོ་སྟོད་སེང་བྱས། ལྟ་སྟངས་ཕྱལ་བྱས། མིག་ཀྱང་ཕར་འཁྲུལ་ཚུར་འཁྲུལ་བར་སྣང་གི་དབྱིངས་དང་ཐག་རིང་པོར་གཏད་ནས། རིག་པ་རྒྱ་བསྐྱེད། སྒོ་ལྔ་རང་ཡན་དུ་འཆོར་བཅུག་ནས་བསྒོམས་པས་ཕྱི་ནང་བར་མེད་དུ་ཕྱལ་སོང་ནས། ལུས་དང་ནམ་མཁའ་འདྲེས་པའི་ཉམས་དང་། བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོའི་ཉམས་དང་། རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ཉམས་འཆར་ཏེ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སང་སེང་ཁྲལ་ཁྲོལ་ཟང་ཐལ་བ་སྙམ་པ་དང་། ཤེས་པ་ཟང་ཐལ་རྗེས་མེད་ཕྱལ་ཕྱལ་བ་སྙམ་པ་དང་། ཐམས་ཅད་ཟང་ཐལ་རྒྱ་གྲོལ་སྟོང་པར་མཐའ་ཆོད་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ངང་ནས་ཅི་ཡང་འཆར་བ་སྙམ་པ་དང་། ཇི་ལྟར་བརྟགས་ཤིང་བསམས་ཀྱང་རྣམ་རྟོག་བཙལ་གྱིས་མ་རྙེད་པར་ད་སྐྱེ་མི་སྲིད། སྔར་ཡང་སྐྱེས་པ་མི་འདུག ད་ལྟ་རྟོག་པ་སུ་ལ་ཡང་མི་འདུག་པར་རྣམ་རྟོག་མང་ཟེར་བ་ཅི་ཡིན་ན་ཨང་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཟང་ཐལ་གྱི་ཉམས་བརྗོད་ལས་འདས་པ་འཆར་རོ། །སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། དགོངས་པ་རང་གནས་ཏིང་འཛིན་ཅོག་གཞག་ངང་། །དངོས་མེད་རང་སྣང་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་གྱི་གཙོ། །འགྱུར་མེད་རང་སངས་ཆོས་ཉིད་ཀུན་གྱི་ཡུལ། །རང་སྣང་མི་རྟོག་གཅིག་པུ་ལྷང་ངེ་གནས། །དཔྱོད་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་བྲལ་བ་ནི། །གསང་སྔགས་དོན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་དེར་གཡོ་མེད་ཡེངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཉམས་ལེན་གྱི་ངང་སྐྱོང་བའི་སྐབས་སུ་རིག་པ་སྒོམ་མེད་དུ་ལ་བཟླ་ཞིང་འཕྲང་བསལ་བའི་མན་ངག་དང་ལྡན་དགོས་ཤིང་། དེ་དང་མ་ལྡན་ན་ཟང་ཐལ་ཉམས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཇི་བཞིན་མི་འཆར་བ་ཡིན་པས་ན། འདིར་རྒྱ་གྲོལ་ཡངས་པ་ཕྱམ་གདལ་དུ་རིག་པའི་དཔང་བསྟོད་པ་ནི། རིག་པ་སྤྲོ་བསྡུ་བྲལ་བའི་མཉམ་བཞག་དེ་གུད་དུ་བཅད་པའི་ཐུན་ཐུན་ཞིག་མ་ཡིན་པར་རྒྱ་ཆེ་ཤར་རེ། གུ་ཡངས་ཁྲོལ་ལེ། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ནས་མདུང་བསྐོར་བྱས་ན་ཐོགས་ས་མེད་པ་ལྟ་བུའི་ཟང་ཐལ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་ཉམས་རྩལ་དེ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ལ། རིག་པ་ངོས་ཟིན་པ་ཙམ་གྱིས་རིག་ངོ་ཞིག་ཟིན་སོང་སྙམ་པའི་གཏད་སོ་མི་འཛིན་པར་རྒྱ་བསྐྱེད་དཔངས་བསྟོད་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པའོ། །རྒྱ་བསྐྱེད་དཔངས་བསྟོད་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཚུལ་འགྲེལ་བས་ལག་ལེན་མན་ངག་གིས་བཀྲལ་བ་ནི། ལུས་ཚུགས་འཁུམ་འཁུམ་མི་བྱེད་པར་རོ་སྟོད་ཡར་བསྲངས་ནས་སངས་སེ་ཡོད་པ་དང་། ལྟ་སྟངས་ཕྱལ་བྱས་ཞེས་པ་འདི་མིག་རྐྱང་པའི་ལྟ་སྟངས་ལ་གོ་རྒྱུ་མིན་པར། དགོངས་པ་གདེང་ཡངས་པ་གཏད་མེད་དུ་ཕྱལ་བར་བསྙམས་པར་བྱེད་པ་དང་། མིག་ཀྱང་ཕར་འཁྲུལ་ཚུར་འཁྲུལ་བརྒྱུད་ནས་བར་སྣང་གི་མཁའ་དབྱིངས་དང་ཐག་རིང་པོའི་ས་ལ་གཏད་ནས་ནང་གི་རིག་པ་རྒྱ་བསྐྱེད་ནས་སྒོ་ལྔ་ནང་དུ་འཁུམ་མི་འདུག་པ་རང་ཡན་དུ་འཆོར་བཅུག་ན་ཕྱི་ནང་བར་མེད་དུ་ཕྱལ་ཞིང་གུད་དུ་བཅད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་སོང་ནས། ཉམས་གསུམ་འཆར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ལུས་དང་ནམ་མཁའ་འདྲེས་པའི་ཉམས་དང་གཅིག བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོའི་ཉམས་དང་གཉིས། རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ཉམས་དང་གསུམ་འཆར་བའོ། །དེ་ལས་ལུས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲེས་པའི་ཉམས་ཀྱིས་སྣང་བ་སང་སེང་ཁྲལ་ཁྲོལ་ཟང་ཐལ་ལ་འགྲོ་བ་དང་། བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཟང་ཐལ་རྗེས་མེད་ཕྱལ་བ་ཡངས་པར་བཏང་བ་དང་། རིག་པ་རྗེན་པའི་ཉམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཟང་ཐལ་རྒྱ་གྲོལ་སྟོང་པ་བར་མེད་ལ་མཐའ་ཆོད་པའི་ཟང་ཐལ་རང་སངས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་མི་རྟོག་སྤྲོས་པ་བྲལ་བའི་ཏིང་འཛིན་འཆར་བ་སྟེ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་ངང་ནས་ཅི་ཡང་འཆར་བའི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་དཔྱོད་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་དང་བྲལ་བ་ནི་གསང་དོན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་རིག་པ་སྒོམ་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་ལ་བཟླ་བའི་ཆིངས་གསུམ་ཐལ་ལོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ལེའུ་འདིའི་སྤྱི་དོན་ས་བཅད་དང་པོ་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཉམས་སུ་བླང་བ་བསྟན་པ་དང་། གཉིས་པ་ཆོས་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་བསྡུ་བའི་མདོ་ཆིངས་ངེས་པ་ཡི་འགག་བསྡམ་པ་རྣམ་གྲངས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་སོང་བའོ།།

༼ག༽གསུམ་པ་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་འཕྱོང་ཆེན་པོས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ།

རང་བྱུང་གི་དགོངས་པར་བཞག་པས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བ་དག་ལུགས་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་དང་། རིག་པ་རང་མལ་དུ་ཤན་འབྱེད་པས་ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་དང་སོ་སོར་དབྱེ་བ་དང་། ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུའི་ཁྱད་པར་ཤན་དབྱེ་བ་དང་། དེ་དག་གི་ཁོངས་ན་རྒྱུ་འབྲས་ངེས་པའི་ཤན་འབྱེད་གནས་པས་དེ་བསྟན་པ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ལ་བཟླ་བའི་ཤན་འབྱེད་པ་སྟེ་གོལ་སྒྲིབ་སྐྱོན་སེལ་གྱི་ཤན་འབྱེད་ཆེན་པོའི་ཆིངས་ལྔ་ལས།

ཀ༽དང་པོ་རང་བྱུང་གི་དགོངས་པར་བཞག་པས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བ་དག་ལུགས་ཀྱི་ཤན་འབྱེད།

ད་ནི་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་འཕྱོང་ཆེན་པོས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ལས། རང་བྱུང་གི་དགོངས་པར་བཞག་པས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བ་དག་ལུགས་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་ནི། ཞེས་པ་སྟེ། འཕྱོང་ཞེས་པ་ནི་མདོ་ཆིངས་སམ་ཡང་ན་མདོར་བསྡུས་པ་དང་སྡོམ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གོ་བ་ཡིན། མདོ་རྒྱུད་གང་ཡིན་ནའང་རང་གཞུང་གི་ཆོས་སྐད་རེ་ཡོད་པས། འདི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐད་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྐབས་སུ་ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་དབྱེའི་རྩལ་འདོན་མཛད་ས་ཞིག་རེད།

གཞི་གཞག་མི་གཡོ་ཆོས་ཉིད་དགོངས་པ་ལ།།

ཕྱི་དང་ནང་མེད་གཟུང་འཛིན་སྤྲོས་དང་བྲལ།།

ཞེས་པའི་ཚིག་རྐང་གཉིས་འདིས། གཞི་ཀ་དག་མི་གཡོ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་སྟོང་གདོད་ནས་དག་པ་མི་འགྱུར་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ལ། ཕྱི་དང་ནང་། འཁོར་འདས་དང་བདེ་སྡུག ཡོད་མེད་ཡིན་མིན། གྲོལ་བ་དང་འཁྲུལ་བ། རིག་མ་རིག་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས། གཟུང་དང་འཛིན་པ་ཕྱི་དང་ནང་དུ་ཞེན་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཡེ་ནས་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤྱི་ཆིངས་ཀྱིས་ངོ་བོ་མདོར་བསྟན་ནས། བྱེ་བྲག་ཏུ་གཟུང་དང་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་སོ་སོར་བསྟན་པ་ལ། དང་པོ་གཟུང་བའི་ཆོས་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི།

ཡུལ་ཞེས་གཞན་དུ་ཞེན་པའི་སེམས་མེད་པས།།

གཟུང་བའི་ཆོས་མེད་སྣོད་བཅུད་སྣང་ཞེན་བྲལ།།

འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་ནམ་མཁའ་འདྲ།།

རང་རིག་གི་ངོ་བོ་ལ་གཟུང་བ་མེད་པ་དང་རོལ་བར་སྣང་ཡང་མ་བཟུང་བས་ཕྱི་སྣང་བས་རིག་པ་ལ་མ་གོས་ཏེ། ད་འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་ལ། ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་རང་རིག་གམ་རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཡེ་དག་གི་ངོ་བོ་ལ། འཁོར་འདས་སྣང་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དུ་གཅིག་པ་ཡིན་པས་ན། མ་འགགས་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་རོལ་བར་སྣང་ན་ཡང་ཡུལ་ཞེས་གཞན་དུ་ཞེན་སའི་སེམས་མེད་པས་གཟུང་བའི་ཆོས་མེད། སྣོད་བཅུད་སྣང་ཞེན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས་ན་མ་གཟུང་བས། ཕྱི་སྣང་བ་རུ་སྣང་ཡང་སྣང་བས་རིག་པ་ལ་མ་གོས་ཏེ་གཟུང་བ་མེད་པས་ན་ད་འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་འཛིན་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི།

རང་ཞེས་སེམས་ལ་ནང་དུ་མི་རྟོག་པས།།

འཛིན་པའི་ཆོས་མེད་སྲིད་པའི་ཀུན་རྟོག་ཞི།།

འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་མཁན་པོ་རྩད་ནས་ཆོད།།

དེ་ཚེ་མཁའ་འདྲ་ཕྱི་ནང་འཁྲུལཔའི་ཆོས།།

གང་ཡང་མི་དམིགས་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པར་ཕྱིན།།

ཟད་པའི་སར་ཐུག་འགྲོ་དང་འོང་མེད་པས།།

ཐམས་ཅད་ཀློང་འབྱམས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཞིང་།།

ཆོས་སྐུའི་ཕོ་བྲང་མཆོག་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན།།

ནང་སེམས་སུ་རྩལ་ལས་ཤར་བ་ལ་མ་བཟུང་བས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྟོངས་ཏེ་འཁོར་བར་སྐྱེ་མཁན་ནམ་འཁྲུལ་དུ་འཇུག་མཁན་དེ་མེད་པས། སྣང་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་པ་གྲོལ་ཞེས་འཛིན་པའི་སེམས་མེད་པར་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་བཀྲལ་བ་ཡིན། གཟུང་འཛིན་གྱི་མཁར་པོ་འགྱེལ། འཁྲུལ་སྣང་དང་འཁྲུལ་འཛིན་སྟོངས་པས་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་མངོན་དུ་གྱུར་དུས་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སར་ཐུག ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཞིང་དུ་ཕྱིན། ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་གཏན་སྲིད་ཟིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་ངམ་ང་ཞེས་ངར་འཛིན་གྱི་སེམས་ལ་ནང་དུ་མི་རྟོག་པས་ན། འཛིན་པའི་ཆོས་འཁོར་བར་འཁྲུལ་བྱེད་ཀྱི་སྲིད་པའི་རྩ་བ་བཅད་པས་ཀུན་རྟོག་ཞི་ནས། འཁོར་བར་འཁོར་བའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་སྟོངས་ནས། འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་མཁན་པོ་ཕྱི་གཟུང་བ་དང་ནང་འཛིན་པར་རྟོག་པའི་རྩ་བ་རྩད་ནས་ཆད། རྨང་ནས་མེད་པར་གྱུར་དུས་དེ་ཚེ་མཁའ་འདྲ་ཕྱི་ནང་འཁྲུལ་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པས་རང་བྱུང་གི་དགོངས་པར་བཞག་པས་འཁྲུལ་སྣང་གི་འཁོར་བ་དག་ལུགས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འཁྲུལ་སྣང་འཁྲུལ་འཛིན་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཚེ་ན་མཁའ་འདྲ་སྟེ་མཁའ་མཉམ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཀློང་དུ་གཟུང་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱི་ནང་འཁྲུལ་དང་འཁྲུལ་འཛིན་གྱི་འཁོར་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་པར་ཡེ་ནས་མངོན་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པར་ཕྱིན་ནས། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་དག་པ་ཆོས་སྐུའི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོའི་དོན་མངོན་དུ་གྱུར་དུས། ལྟ་སྒོམ་ཟད་སར་སྐྱེལ་བའི་སར་ཕྱིན་ནས་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སར་ཐུག་པ་ཡིན་ལ། དེའི་དུས་སུ་སྣང་ཤེས་ཐམས་ཅད་པོ་ཡེ་སྟོང་རྩ་བ་དང་བྲལ་བར་ཐག་ཆོད་པའི་ཐོག་ལ། ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་རང་ཤར་བ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་སྣང་བར་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་མཆོག་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་གོ་འཕང་ཐོབ་སྟེ། ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་གཏན་སྲིད་ཟིན་པའོ། །རང་བྱུང་གི་དགོངས་པར་བཞག་པས་འཁྲུལ་སྣང་གི་འཁོར་བ་དག་ལུགས་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་འཕྱོང་གིས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བའི་ཆེད་དུ་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི། རིག་པ་སེམས་དང་བྲལ་དུས་སེམས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་དང་ཞར་ལ་བྲལ་བས། སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ལས་འགྲོ་ས་མེད་དེ། ངོ་བོ་སངས་རྒྱས་སུ་ཡིན་པ་དེ་སྒྲིབ་བྱེད་དང་བྲལ་བས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་པ་ལ་སེམས་དང་བཅས་དུས་སེམས་ཅན་ཟེར། སེམས་དང་བྲལ་དུས་སངས་རྒྱས་ཟེར་ཏེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེ་བ་ནི། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ། །སེམས་ནི་བག་ཆགས་ཀུན་གྱི་གཞི། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དྲི་མ་ཡིན། །གཟུང་བ་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་སེམས། །དེ་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །སེམས་དེ་བྲལ་ན་སངས་རྒྱས་ས། །ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་དྲི་མ་ཟད། །འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་སེམས་དེས་འགྲོ། །དེ་མིན་འགྲོ་བར་ནུས་མིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་འགྲོ་རྣམས་འཁྲུལ་འཁོར་བཞིན། །ཞེས་སོ། །སེམས་ཆོས་ཅན་དང་རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་སེམས་དེ་ཆོས་ཉིད་རིག་པའི་ཀློང་དུ་དག་སོང་དུས་རིག་པ་སེམས་དང་བྲལ་སོང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་བྲལ་ནས་ཟུར་ཞིག་ལ་འཕངས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་བཟང་ངན་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་རིག་པའི་ངང་ལ་རོ་གཅིག་པར་གྱུར་ཚེ་སེམས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་ཡང་གཉིད་སད་དུས་ཞར་ལ་རྨི་ལམ་རང་ཞི་ལ་སོང་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་མ་གཏོགས་པར་འགྲོ་ས་མེད་པའོ། །འདིའི་ཡིན་ལུགས་ཀྱི་གནད་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ངོ་བོ་དང་པོ་ཉིད་ནས་སམ་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱིས་སྒྲིབ་བྱེད་དང་བྲལ་དུས་དེ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་འདི་ནས་མན་ངག་གོ་བདེ་མཁས་བླུན་སུས་ཀྱང་རྟོགས་སླ་བར་གསུང་བ་ནི། རིག་པ་སེམས་དང་བཅས་དུས་སེམས་ཅན་དང་། སེམས་དེ་དང་བྲལ་དུས་སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དང་། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བའི་ལུང་གིས། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། དེ་ལས་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་རྨི་ལམ་ལྟར་དུ་འཁྲུལ་ནས་འཁོར་བའི་གནས་སུ་འཁོར་བའི་དོན་བསྟན་པ་དེ་བཀྲལ་བ་ནི། དེའང་གཟུང་བའི་སེམས་ལས་གཟུང་ཡུལ་མེད་པ་གསལ་སྣང་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ལྔར་སྣང་ལ། འཛིན་པའི་སེམས་ལས་ལས་དང་རྣམ་སྨིན་ཉོན་མོངས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་སྣང་སྟེ། འདིའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་སེམས་གསུང་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ཐེག་པ་སྤྱིའི་གོ་ཡུལ་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མི་འཕྱན་པར། དང་པོར་ཡུལ་གྱི་སྤྱི་འཛིན་པ་ཡིད་ཤེས་དང་། རྗེས་ལ་བྱེ་བྲག་འཛིན་པ་ཉོན་ཡིད་ལ་གཟུང་འཛིན་གྱི་བརྡ་ཆད་སྦྱར་བའི་དམིགས་བསལ་དེ་ངེས་དགོས་པ་ཡིན། ཡུལ་མེད་ཡུལ་དུ་འཛིན་པ་དང་། སེམས་མེད་སེམས་སུ་འཛིན་པའི་འཁོར་བ་སེམས་ཅན་ལ་རྨི་ལམ་ལྟར་སྣང་བ་སེམས་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །རྩལ་རྫོགས་ལས། མི་ཤེས་བྱིས་པའི་ངང་ཉིད་ཀྱིས། །ནན་གྱིས་མཁའ་ལ་མདུད་པ་བོར། །ཡུལ་སྣང་མེད་ལ་སྣང་བར་བཟུང་། །བདག་དང་གཞན་དུ་མེད་པ་ལ། །བདག་དང་གཞན་དུ་འཁྲུལ་བས་བཟུང་། །ཞེས་སོ། །འདི་ནས་གཟུང་འཛིན་གྱི་སེམས་ཞེས་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་ནས་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གསུང་ཡོང་དུས། གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་བཞེད་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་མངོན་པ་ཡིན། གཟུང་འཛིན་མེད་བཞིན་སྣང་བ་དེ་ཐག་ཁྲར་སྦྲུལ་འཛིན་གྱི་དཔེ་དོན་སྦྲེལ་ཏེ་གསུང་དུས། གཟུང་བ་སྦྲུལ་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིའི་ཐག་པ་དེ། འཛིན་པ་སྦྲུལ་ལོ་སྙམ་ནས་ནང་རང་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་སྨྲ་ན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་བླུན་གཏམ་མོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སྣང་བ་དང་སྣང་ཡུལ་ཕྱེ་དགོས་པ་ཡིན། ཚོགས་དྲུག་གི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡོད་པའི་ངོར་འཆར་བ་ལས་སེམས་མེད་བེམ་པོ་ལ་སྣང་བ་ནི་ག་ལ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་ཡུལ་དྲུག་པོ་དེ་སྣང་ཡུལ་ཡིན་ཞིང་། སྣང་བ་དེ་མེད་བཞིན་སྣང་བ་རྨི་ལམ་གྱི་སྐབས་དང་འདྲ་བར་དེ་དང་དེ་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་བའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ནི་དཔེར་ན། ས་རབ་བི་རིབ་བི་ཞིག་ལ་ཐག་པ་ཞིག་ཐང་དུ་འཁྱིལ་བར་མཐོང་ནས་སྦྲུལ་ལོ་སྙམ་ནས་སྦྲུལ་འཛིན་གྱི་ཤེས་པའམ་རྣམ་ཤེས་ཤིག་སྐྱེས་དུས། སྦྲུལ་དུ་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པའམ་རྣམ་རྟོག་དང་པོ་དེ་གཟུང་བའི་སེམས་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་རྣམ་རྟོག་སྔོན་མ་དེ་ལ་རྟོག་དཔྱོད་ཞུགས་ནས་ཡང་འཛིན་བྱས་པ་དེ་འཛིན་པའི་སེམས་སུ་ངོས་འཛིན་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་གཟུང་བའི་སེམས་ལས་གཟུང་བའི་ཡུལ་མེད་པ་གསལ་སྣང་ཐག་པ་སྦྲུལ་ལོ་སྙམ་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ལྔ་ཡི་སྣང་བ་འབྱུང་བ་དང་། དེ་ལ་སྤྱོད་པའི་འཛིན་སེམས་ལས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་རྣམ་སྨིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྣང་བ་སྟེ། ཡུལ་མེད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ལྔ་དང་། བདག་མེད་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཉོན་མོངས་དང་རྟོག་ཚོགས་སོགས་མེད་བཞིན་སྣང་བ་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་གཉིད་མོ་ཆེའི་རྨི་ལམ་སད་དཀའ་བ་འདི་སྣང་བ་ཡིན། ཀུན་གྱི་རྩ་བ་དེ་གང་ཡིན་ན་སེམས་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤར་བ་འདི་ལས་བྱུང་བར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་ནས་ཡེ་ཤེས་ལམ་བྱེད་དང་སེམས་ལམ་བྱེད་ཀྱི་ཐེག་པ་མན་ངག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་གོ་དོན་སེམས་ལ་འཇགས་ཐུབ་པའི་ཆེད་དུ་སླར་ཡང་། དེ་ལྟར་སེམས་མེད་པའི་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཉག་གཅིག་ལམ་དུ་བྱས་པས། སེམས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་སྐུ་ཚེ་འདིར་འགྲུབ་པའི་གནད་དེ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་སེམས་ལམ་དུ་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་ལས་མ་འདས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་དུས་མེད་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །སེམས་རིག་གི་དབྱེ་བའི་ཐད་ནས་བཤད་ན། སེམས་མ་རིག་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ལས་འཁྲུལ་རྟོག་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བྱུང་བ་ནི་སེམས་བྱུང་དང་། དེ་དག་གི་དབྱིངས་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཆོས་ཉིད་དེ་རིག་པ་ཡིན། ཡེ་ཤེས་ལམ་དུ་བྱས་ནས་དེ་ཇི་བཞིན་དུ་རྟོགས་ན། སེམས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་སྐུ་ཚེ་འདིའི་སྟེང་ནས་འགྲུབ་པ་དང་། སེམས་ལམ་བྱེད་མཁན་གྱིས་གང་བྱས་ཀྱང་སེམས་ཡིན་པའི་དབང་གིས། སངས་རྒྱས་འགྲུབ་དུས་ཤིག་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་པའོ། །དོགས་སློང་འགོད་པ་ནི་སེམས་འཆར་བ་མི་འགག་པའམ་ཤར་གྲོལ་ཐུགས་རྗེའི་ཆ་དེ་ལམ་དུ་མི་བྱེད་དམ་ཞེ་ན། རིག་པ་གཅིག་ལ་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་ཡེ་ཤེས་གསུམ་ཚང་ཚུལ་བཤད་དུས། གང་ཤར་འགག་མི་དགོས་པར་ཤར་གྲོལ་ཐུགས་རྗེའི་ཆ་ལམ་དུ་བྱེད་དགོས་པར་མ་སྨྲས་སམ་ཞེ་ན་ཞེས་པའི་དོན། ཐུགས་རྗེའི་ཆ་འཆར་གཞིའི་རིག་པ་ཟང་མ་རང་མལ་ལས་མ་གཡོས་པ་ལ་ཟེར་བས་དེ་ལམ་དུ་བྱེད་ཀྱི་རྩལ་ལས་སེམས་སུ་ཤར་ཟིན་རྟོག་པའི་ཆ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནས་ལམ་དུ་མི་བྱེད་དེ། ངོ་བོ་རིག་པ་ལ་གཞག་དུས་སེམས་གང་དགར་རང་སངས་ལ་བསྐྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཐུགས་རྗེའི་ཆ་འཆར་གཞི་རིག་པ་རང་མལ་ལས་མ་གཡོས་པ་གསུངས་པ་ལས་རྩལ་འཁྲུལ་བ་ཤར་ཟིན་གྱི་རྟོག་པའི་ཆ་ལས་མ་གཡོས་པ་གསུངས་མེད་པ་དེས་ན་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་དེ་ལས་གཡོས་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་། དེས་ན་རིག་པའི་རང་ངོ་སྐྱོང་དུས་འཁྲུལ་སེམས་རང་སངས་ལ་བསྐྱུར་བ་ནི་ན་བུན་ནམ་མཁར་ཡལ་བའི་དཔེས་ཀྱང་མང་དག་གོང་དུ་བསྟན་པའོ། །དེས་ན་སེམས་འཁྲུལ་བ་མ་རིག་པའི་རྩ་བ་ཅན་ཡུལ་བདག་ཏུ་འཛིན་ཞིང་ཡུལ་ཕྱིར་མ་འབྲངས་ན་ས་གཅིག་ཏུ་འདུག་མི་ཚུགས་པ་དེ་ལ་སྒྲོ་མ་རེག་པར་བྱས་ནས། ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་རྟོག་མེད་བདག་རྟོག་གི་བློ་དང་བྲལ་བ་དེ་ལམ་དུ་བྱེད་དེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། སེམས་ཅན་བློ་ལ་གཉིས་སུ་བྱུང་། །སེམས་དང་མ་རིག་སྣང་བ་ནི། །ཡུལ་མེད་པ་ལ་འཛིན་པས་བཟུང་། །རིག་པ་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་ནི། །བདག་ཏུ་རྟོག་པའི་བློ་དང་བྲལ། །ཡིན་པ་ལ་ཡང་རེ་བ་མེད། །མིན་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་སངས། །ཞེས་སོ། །སེམས་དང་རིག་པ་གཉིས་ཀ་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་དབྱེ་བ་བྱས་ན་དཔེ་ཆུ་དང་ཆུ་བུར་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆུ་སྐྱོན་མེད་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ནས་ཆུ་བུར་དེའི་སྐྱོན་ལ་འགྱུར་བ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན། སེམས་ལམ་བྱེད་ཀྱིས་སེམས་རྟོག་མེད་ལམ་དུ་བྱས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལམ་བྱེད་ཀྱིས་རིག་པ་ཡུལ་མེད་དུ་ཟིན་པ་གཉིས་ཀ་ཁྱད་པར་གནམ་ས་ལྟ་བུ་ཆེ་བ་ཡིན། སེམས་འཁྲུལ་བ་མ་རིག་བདག་འཛིན་གྱི་རྩ་བ་ཅན་ཡུལ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་མི་འབྲངས་པར་བདག་ཏུ་ཅི་ཞིག་འཛིན་ཡོང་། ཡུལ་མེད་ཀྱི་སེམས་ཤིག་སྐྱེ་ལུགས་ག་ལ་ཡོད། སེམས་རང་གསལ་རྟོག་མེད་ཙམ་དུ་ཟིན་ན་ཡང་ཀུན་གཞིའི་ཆ་བག་ལ་ཉལ་དང་འདྲེས་པས་ཡིད་ཤེས་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྟོད་ཕུར་གྱིས་བཟུང་བཟུང་ཁ་ལ་ཡོད་ཅིང་། རིག་པ་ཡུལ་མེད་རང་གསལ། དྲན་བསམ་རྗེས་མེད་འཁོར་འདས་རྒྱལ་གྲོལ་དུ་རྟོགས་པ། ནམ་མཁའ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཉི་ཟླ་ལྟར་དུ་འོད་གསལ་བ། སྟོང་གསལ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་འབྱེད་པའི་གནད་འདི་ཁོ་ན་གལ་ཆེ་བར་རིག་སྟེ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས་ཀྱང་། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡང་བྲལ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་ཀྱང་མི་འདོར་བ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་པ་དང་། ཚིག་གསལ་ལས་ཀྱང་། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྤྲོས་པ་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པ་དང་ཞེས་པ་དང་། འཇུག་པ་ལས་ཀྱང་། སེམས་འགགས་པ་དེ་སྐུ་ཡིས་མངོན་སུམ་མཛད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ད་རུང་འདིའི་ཐད་ནས་ཞིབ་ཀྱིས་བཤད་ན། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀའི་ཤན་འབྱེད་ནི་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་གྱི་ཐོག་ནས་གསུངས་པ་མང་ཡང་། མདོར་བསྡུས་ན་ངོ་བོ། ངེས་ཚིག དབྱེ་བ་དང་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བཤད་ན། དང་པོ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གཟུང་འཛིན་དུ་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཞིག་མ་རིག་པ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་ཡོད་པ་དང་། ངེས་ཚིག་ནི། གཟུང་འཛིན་དུ་སྐྱེས་པས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་དུ་སེམས་པས་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །དབྱེ་ན། དག་པ་དང་མ་དག་པ་གཉིས་སོ། །དག་པ་ལ་སེམས་ཉིད་དག་པ་དང་། སེམས་དག་པ་གཉིས་ལས། སེམས་ཉིད་དག་པ་ནི། སེམས་སེམས་བྱུང་དང་དངོས་པོ་མཚན་མར་འཛིན་པས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པ་སྟེ། སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱིས་ཡུམ་ལ་བསྟོད་པ་ལས། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །མ་སྐྱེས་མ་འགག་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །སེམས་དག་པ་ནི། ལམ་དུས་ཀྱི་སེམས་རྟོག་པས་མ་བསླད་པ་ཐར་པའི་རྒྱུར་རུང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་སྐྱེས་པ་དང་། རྟོག་བཅས་སྙིང་རྗེ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་སོགས་པ་ཐར་པའི་རྒྱུ་རུང་རྣམས་ཏེ། འདི་དག་ཀྱང་རང་བྱུང་གི་དོན་དམ་དོན་སྤྱི་འཛིན་པ་ལས་དངོས་སུ་དམིགས་པར་མི་ནུས་པས། འཁོར་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་སེམས་སུ་སྡུད་པའོ། །མ་དག་པའི་སེམས་ལ་རྒྱན་དང་རོལ་བའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པས། མ་རིག་པའི་རོལ་བ་ལས་སེམས། སེམས་ཀྱི་རྒྱན་ལས་ཡིད། ཡིད་ལས་ཉོན་མོངས་སུ་ཤར་བའི་དབྱེ་བ་ཅན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ལའང་ངོ་བོ། ངེས་ཚིག དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་འཆད་དུ་ཡོད་པས། དང་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། སོ་སོ་རང་གི་རིག་པ་ཡེ་ནས་མཁྱེན་ཆར་གནས་པ་དང་། དེའི་ངེས་ཚིག་ནི། ཡེ་ནས་གནས་པའི་དོན་རྟོགས་ཤིང་ཤེས་པའམ་དབྱིངས་རིག་པ་ཀ་དག་གི་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པའི་ངང་ལས་ཤར་བའི་ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་བྱའོ། །དབྱེ་ན་གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས། ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་ལས། ངོ་བོ་ཀ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡེ་ནས་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པས་རྩལ་དང་འཆར་གཞིར་གྲུབ་པ་འདོད་འབྱུང་གི་ནོར་བུ་ལྟ་བུར་སྣང་བཞིན་པའི་ངོ་བོ་དངོས་པོ་དང་མཚན་མས་སྟོང་པ་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་རང་ངོར་མེད་ལ་འཆར་གཞིར་འཕྲོ་བའི་རྩ་བ་བྱེད་པ་ཉི་མའི་འོད་ལྟ་བུ་སྟེ། དཔེ་ནམ་མཁའ་དང་ནོར་བུ་དང་ཉི་མ་གསུམ་ལ་བཞག་ནས་བཤད་ན་དོན་ཕྱོགས་ཙམ་མཚོན་ནུས་པར་བཤད་ཐུབ་པའོ། །གཉིས་པ་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ཆོས་དབྱིངས་མེ་ལོང་མཉམ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྩ་བ་ལྔ། དེ་ལས་དབྱེ་ན་ལྔ་ལྔ་ཉི་ཤུ་ལྔ་ཡི་བདག་ཉིད་ཅན། གསུམ་པ་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སམ། འདི་ཐོད་རྒལ་དང་སྦྱར་ནས་བཤད་ན། ནང་གི་རང་གདངས་འོད་ལྔ་དང་དེ་ལས་ཁ་དོག་ལྔའི་སྣང་བ་ཕྱིར་འཆར་བ་ཡེ་ཤེས་བཞི་སྦྱོར་གྱི་སྣང་བ་ལ་བཤད་ཆོག་པ་ཡིན། སྤྱིར་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གོ་དོན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང་ཕྱོགས་བསྟུན་ན་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན། དག་མ་དག་ཅེས་པའང་སྣང་ངོར་དང་ངེས་ངོར་གྱི་ངོས་ནས་ཁྱད་པར་འབྱེད་པ་དང་། གནས་ཚུལ་དང་སྣང་ཚུལ་ལ་སོགས་པའི་བཤད་ཚུལ་མང་ཞིང་། སེམས་འགག་པ་དེ་སྐུ་ཡི་མངོན་སུམ་མཛད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་དང་རྒྱུད་སྡེ་ཟབ་ཅིང་གཏིང་དཔོག་དཀའ་བའི་ལུང་གི་གནས་འདི་དེང་སང་ཕལ་གྱི་བློར་མ་ཆུད་པས་སྟོང་པ་ཕྱང་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བ་སོགས་ཅི་ལ་ཟེར་བ་ཆ་མེད་ནས་གོ་ནོར་དུ་སོང་པ་ཉིད། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིར་མིག་ཕྱེ་བ་བཞིན་གསལ་བོར་བཤད་པས་འདི་ཉིད་ཐེག་པ་རྒྱལ་པོའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་དོན་ལ་གྲུབ་པ་ངེས་པར་བཤད་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བ་དག་ལུགས་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་བསྟན་ཟིན་པའོ།།

ཁ༽གཉིས་པ་རིག་པ་རང་མལ་དུ་ཤན་འབྱེད་པས་ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་དང་སོ་སོར་དབྱེ་བ།

རིག་པ་རང་མལ་དུ་ཤན་འབྱེད་པས་ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་དང་སོ་སོར་དབྱེ་བ་ནི།

ད་ལྟའི་རིག་པ་གཞི་ལས་མ་གཡོས་ན།།

དེ་ཉིད་གོམས་ཆས་ཕྱི་མའི་སྲིད་པ་སྟོངས།།

ཡང་སྲིད་ལེན་པའི་ལས་དང་བག་ཆགས་བྲལ།།

རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཟློས་འཁོར་འདས་མཉམ་པར་བརྗོད།།

སྲིད་ཞིར་མི་གནས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་ཕྱིན།།

འདི་ཡང་ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་ཕྱེད་པ་གཅེས།།

རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པ་རང་མལ་དུ་གནས་པ་ནི་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་རིག་ཆ་ཡིན་ལ། ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་ནི་རྟོག་པ་མི་འཕྲོ་བར་གནས་ཆ་ཡིན་པས་ཕྱེད་བར་བྱ་སྟེ། རིག་པ་དེའི་ངང་ལ་གོམས་པས་ཡང་སྲིད་ལེན་པའི་ལས་དང་བག་ཆགས་ཟད་པ་ནི་སེམས་འགགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལས་བྱུང་སྟེ། ད་ལྟར་རིག་པ་སེམས་དང་བྲལ་བ་དེ་གོམས་པས་མཐར་ཐུག་གི་ཆོས་སྐུ་སེམས་དང་བྲལ་བ་དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི། སེམས་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ཐམས་ཅད་གཞི་ལས་མ་གཡོས་པར་གཅིག་པས། དར་རེ་དར་རེའི་རྒྱུན་མཐུད་པ་ལས་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཤར་བ་སྟེ། འཁོར་འདས་གཞི་སྣང་དུ་རྩལ་ལས་རོལ་བར་ཤར་དུས་གཞི་ལས་རྩལ་གྱི་རོལ་བར་མེད་པ་གསལ་སྣང་དུ་མཉམ་པ་སྟེ། རིག་པ་སེམས་དང་བྲལ་དུས་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པར་མཉམ་པས་ན། འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་རིག་པར་མཉམ་པ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་དག་ནི་མན་ངག་གི་གདམས་པ་ཞལ་གསལ་ལ་གོ་བདེ་བ། ངེས་པ་བསྐྱེད་ཅིང་བྱིན་རླབས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འཇུག་པ། དོན་བརླིང་ཞིང་གཏིང་ཟབ་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་ཅི་འདྲའི་ཡག་པ་དང་སྙན་པའོ་སྙམ་ནས་ལྟད་མོའི་ཡུལ་ཙམ་དུ་རྒྱང་ལ་མི་བཞག་པར། རང་རྒྱུད་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ལ་སྦྱར་རྒྱུ་ནི་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་གལ་ཆེན་ཡིན་པར་མཐོང་ཆོས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན། འདི་ནི་རིག་པ་རང་མལ་ལ་གནས་པ་དང་། ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་གཉིས་ཀ་སོ་སོར་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་གནམ་ཐིག་ལྟ་བུའི་གདམས་པ་སྟེ། གཞི་མ་བཅོས་པ་ལ་ལམ་མ་བཅོས་པ་བརྒྱུད་ནས་འབྲས་བུ་མ་བཅོས་པའི་བཙན་ས་ལ་སྙེག་པ་ལས། གཞི་ལམ་འཛོལ་བ་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་དག་ཅིག་འཐོབ་ཏུ་མེད་པ་ནི་གོང་ནས་ཀྱང་གསུངས་ལ། རིག་པ་རང་མལ་ལ་གནས་པ་ནི་སྟོང་གསལ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་རིག་ཆ་ཡིན། ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་གི་ཐོག་ལ་འདུག་པ་ནི་སེམས་མི་རྟོག་པའི་གནས་ཆ་ཙམ་ཞིག་ཡིན། དེས་ན་ད་ལྟའི་རིག་པ་གཞིའི་ངོ་བོ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པ་དེ་ངོས་བཟུང་ནས་ངོ་ཤེས་པ་དེ་ལས་མ་གཡོས་པར་དེའི་ངང་དུ་གློད་ཤེས་ན། དེ་ཉིད་གོམས་ཆས་ཕྱི་མའི་སྲིད་པ་སྟོངས་ཏེ་ཡང་སྲིད་ལེན་པའི་ལས་དང་བག་ཆགས་ཟད་པ་ནི་སེམས་འགག་པའི་ཡོན་ཏན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། སེམས་ཀྱི་དྲི་མ་གློ་བུར་བ་རིག་པའི་གཤིས་ལ་མ་གྲུབ་པས་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་དུ་དག་ནས་བག་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བག་ཆགས་ཀྱིས་གོས་པ་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། ཡང་སྲིད་ལེན་པའི་ལས་དང་བག་ཆགས་བྲལ་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཡིན། གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་གཞི་ལས་མ་གཡོས་པ་གཅིག་པ་ཡིན་པས། ད་ལྟ་ལམ་གྱི་སྐབས་ལ་ཡིན་ན་ལས་དང་པོ་བའི་རིག་ངོ་སྐྱོང་བ་ནི་དར་རེ་དར་རེ་ཡིན་ནའང་དེའི་རྒྱུན་མཐུད་པའི་གོམས་ཆ་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཤར་ཡོང་དུས། རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཟློས་ནས་འཁོར་འདས་མཉམ་པར་བརྗོད་ཅིང་། སྲིད་ཞིར་མི་གནས་མཐའ་གཉིས་ལས་འདས་ཤིང་མི་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འདི་ཡང་ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་དང་མི་ནོར་བར་ཤན་འབྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་ཤིང་གནད་ཆེའོ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ཡང་ཞིབ་ཀྱིས་བཤད་ན་རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་ལྷག་མཐོང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པས་རིག་པའི་ངོ་ལ་ཡུལ་སྣང་མི་འགག་ཀྱང་། རིག་པ་ཉིད་སྣང་ཐོག་ཏུ་མི་འཆོར་བས། བསམ་གཏན་གྱི་ངང་དུ་སེམས་གཅུར་བའི་ཐབས་ལ་མི་ལྟོས་ཤིང་། དེ་ལྟར་མ་གཅུར་བས་གནས་འགྱུ་ཐམས་ཅད་ལ་རིག་པས་དབང་བྱས་ནས་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་གནོད་པས་ཀྱང་བརྫི་བར་མི་ནུས་སོ། །སེམས་ལམ་དུ་བྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ནི་ཇི་ལྟར་དམིགས་པའི་ཡུལ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འདོགས་ཤིང་དེ་ཡང་ལྟ་སྒོམ་གཉིས་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ལྟ་བུར་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་རིག་པའི་སྒྲིབ་བྱེད་དུ་སོང་ནས་རྣམ་རྟོག་ངལ་གསོ་བའི་བསྟི་གནས་ལྟ་བུ་ལས་ས་ཆོད་ཆུང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་པ་ནི་ཡུལ་ལ་ཤར་ཀྱང་རང་ངོ་དང་རྩལ་གཉིས་ཐ་དད་དུ་མི་འགྱེས་པས་ཕྱིར་མ་དཔྱད། ནང་དུ་མ་བརྟགས། བར་དུ་མ་བཞག་པའི་ཆོས་ཉིད་སྤྲོས་བྲལ་རྗེན་པར་བུད་པ་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྣང་བའི་ཆས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་དངུལ་ཆུ་ཐལ་བ་འཇམ་པོའི་སྦུབས་སུ་བཙུད་ཀྱང་དེ་ལ་རྡུལ་གྱིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གོས་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །རིག་པས་སེམས་གཞན་དུ་སྤངས་པ་མིན་ཀྱང་སེམས་དང་རིག་པ་ལྷན་གཅིག་ལ་མི་འདུ་བ་ནི་གཉིད་མ་གཉིད་གཉིས་ཀ་དུས་མི་མཚུངས་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་གསུངས་ཤིང་། སེམས་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་འཁོར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་སེམས་ལ་སེམས་མ་མཆིས་ཞེས་པ་དང་། སེམས་ཉིད་ནི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། འོད་གསལ་ཞེས་པ་འདི་ཡང་སྣང་བའི་ཆ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སྟོང་པའི་ཆ་ལ་འཇུག་པ་གཉིས་སུ་ཡོད་པས་སྐབས་ཐོབ་ཀྱི་གོ་བས་འབྱེད་དགོས་ཤིང་། མདོར་ན་སེམས་ལམ་བྱེད་ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལམ་བྱེད་རིག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་དུས། ཉོན་མོངས་དང་འཁོར་བའི་བཙོན་ར་ལས་ཐར་བ་དང་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །རྩལ་རྫོགས་ལས། འཁོར་བ་ཉིད་དང་མྱ་ངན་འདས། །གཉིས་སུ་གདགས་སུ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། །འཁོར་བ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི། །ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། སྲིད་དང་ཞི་བ་གཉིས་མེད་དང་། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཅན་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དང་དེའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀ་གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གཅིག་ཐ་དད་གང་དུ་ཡང་ཁས་ལེན་བྱ་ཞིག་མིན་པ་ནི། དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་ལས། འདུ་བྱེད་ཁམས་དང་དོན་དམ་མཚན་ཉིད་ནི། །གཅིག་དང་ཐ་དད་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། །གཅིག་དང་ཐ་དད་ཉིད་དུ་གང་རྟོགས་པ། །དེ་དག་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཞུགས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀ་ཐ་སྙད་དུ་གཅིག་མིན་ཏེ། སེམས་རྟོགས་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་མི་རྟོགས་པ་དང་། གཅིག་ཆོས་ཅན་དང་ཅིག་ཤོས་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་ཐ་དད་མིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་དུས་སེམས་ཀྱང་དེ་ལས་ཐ་དད་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་སྒྲ་ཡིས་བསྙད་པའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་དེ་དཔེར་ན་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་པའི་སྐབས་སུ། དོན་དམ་ཞེས་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། སེམས་ཞེས་པ་ནི་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གོ་དགོས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་ཤེ་ན། དབྱིངས་སྟོང་པ་ཀ་དག་གི་ངོ་བོ་དང་། རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་གཉིས་ཀ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་ལྟ་བུའི་དབྱེར་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་པས་མ་ཚད། དེའི་དག་པ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་དེ་དམ་པའི་ཆོས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་སྡེ་དྲུག་གི་བརྗོད་དོན་མཐར་ཐུག་ཀྱང་ཡིན་པས། དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་དག་པ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་གཉིས་ཀ་ཡིན་པས་མི་ཚད། དགོངས་པ་དེ་རྟོགས་པ་པོ་དེ་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ཡང་ཡིན་ཕྱིར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་ཡང་དེར་འདུས་པའི་ཚུལ་ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པ་ལས། དག་ཐོབ་བྲལ་བའི་སེམས་སངས་རྒྱས། །མི་འགྱུར་དྲི་མེད་ཆོས་དང་ནི། །ཡོན་ཏན་ལྷུན་རྫོགས་དགེ་འདུན་ཉིད། །ཡིན་ཕྱིར་རང་གི་སེམས་ཉིད་མཆོག །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། ཡིན་ན་ཡང་ཆོས་ཉིད་གཅེར་མཐོང་དུ་རྟོགས། ཆོས་ཅན་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདིའི་བྱིན་རླབས་འཕོ་བའི་ངོ་སྤྲོད་དང་བསྟུན་ཡོང་ན། ཚིག་བརྒྱུད་མིང་དང་ཡི་གེར་གྲུབ་པའི་བརྡ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་བརྒྱུད་སྐྱེས་བུའི་སྙིང་ལ་འབབ་དགོས་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་ཚོགས་གཉིས་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་རྫོགས་པ་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་ནི་སྨྲོས་ག་ལ་དགོས། འོན་ཀྱང་ལམ་མས་སྦྱོང་གི་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་ཚུལ་སེམས་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་བསམ་པ་ལུས་ངག་གི་ལས་ལ་བརྟེན་ནས། ཟག་བཅས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་དཀར་པོ་སྐྱེད་པ་དང་མི་འདྲ་བ་ཡིན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་དབྱིངས་དགེ་སྡིག་ལས་འདས་པའི་དོན་དེ་མངོན་དུ་བྱས་པ་ལ་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པའི་ཐ་སྙད་བཏགས་ཤིང་། དོན་དུ་ཟག་མེད་རང་ངོ་ཤེས་པའི་དགེ་ཚོགས་ཀྱིས་མངའ་དབང་རྫོགས་ཞེས་པ་དེ་ཡིན། ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པའི་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་འོང་བས། ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་ཚུལ་དངོས་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། འབྲས་བུར་སྨིན་བྱེད་ཤེས་རབ་སྟེ། །ཤེས་རབ་སྐུ་རུ་སྨིན་པ་ཡི། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་དེ། །ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རུ་སྨིན། །དེ་ཡི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་མི་འཆད། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ་གསལ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་མ་རིག་པ་ཆ་དང་བཅས་པ་དེ་སྒྲིབ་བྱེད་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤངས་ཤིང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་གྲོལ་བས། འབད་པ་མེད་པར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བ་སྡིག་པའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་མངོན་དུ་བྱས་ནས་རང་བྱུང་དུ་རྟོགས་སོང་དུས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་ནས། ཚོགས་ཆེན་ཡེ་རྫོགས་དང་། སྒྲིབ་པ་ཡེ་དག་གི་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་རང་བྱུང་གི་ཆོས་དྲུག་གིས་ནང་གསལ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ལ་སངས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་མཚུངས་ཤིང་། ཡིན་ན་ཡང་ལམ་པའི་གང་ཟག་གི་ཉམས་ལེན་དུ་རིམ་བརྒྱུད་སྐས་ཀྱི་ཐེམ་པ་ལྟ་བུའི་འོག་མའི་ཡོན་ཏན་ཡར་ལྡན་དུ་རྫོགས་པས་ན་རྫོགས་ཆེན་ཞེས་བཏགས་པ་ཡིན་པས། ཚུལ་གནས་ཐོས་དང་བསམ་ལྡན་པས། །སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །ཞེས་འདུལ་བ་དང་མཐུན་པར་རྨང་ནས་ཡར་བཤད་པའམ། ཞི་གནས་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ལྷག་མཐོང་གིས། །ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་ཤེས་བྱས་ནས། །ཐོག་མར་ཞི་གནས་བཙལ་བྱ་དེ་ཡང་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་མེད་ལ་མངོན་དགས་འགྲུབ། །ཅེས་མདོ་སྡེ་དང་མཐུན་པར་རྩེ་ནས་མར་བཤད་པ་དང་། མཛོད་ཀྱི་ལུང་དྲངས་ནས། ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་མེད་པར་ཉོན་མོངས་རྣམས། །གང་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཐབས་མེད་ལ། །ཉོན་མོངས་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་སྲིད་མཚོ་འདིར་འཁྱམས་ཏེ། །དེ་བས་དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་སྟོན་པས་གསུངས་སོ་ལོ། །ཞེས་མངོན་པའི་བསྟན་དོན་དེ་ཐེག་ཆེན་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ལྟར་བཀྲལ་ནས་ཆོས་རབ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནད་བཟུང་ནའང་རུང་། མཐར་གཏུག་ས་རྗོད་བྱེད་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་བརྗོད་བྱ་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་སྒྲོམ་གཞི་ལས་མི་འདའ་བ་ནི་རྩ་བ་ཡིན་ཞིང་། ཞི་ལྷག་གི་ཉམས་ལེན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནའང་། ཞི་གནས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཏིང་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་དང་། ལྷག་མཐོང་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། དེ་གཉིས་ཀ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རྟེན་དེ་གང་ཡིན་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་གསུམ་པོའི་གྲོགས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་དགོས་པ་སྟེ། མདོར་ན་དམིགས་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ། དམིགས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པའི་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མི་ཕྱེད་བའི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ནི་གཞུང་ལུགས་ཐམས་ཅད་འགལ་མེད་ལམ་གྱི་ཆ་ལག་ལུས་གཅིག་ལ་འདུས་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ནོར་ལམ་གྱི་འཇུག་ངོགས་ཡིན་པ་ནི་མཁྱེན་བཞིན་པ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །དེ་རིང་གི་ཆོས་མཚམས་འདི་ནས་གཞག་རྒྱུ་བྱེད། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔ་རབས་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབས། ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་འཁྲུག་རྩོད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད། བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉིས་དང་། དགྲ་བགེགས་གཉིས་ཀྱི་གཙོས་བྱས་པའི་བཟང་འབྲེལ་ངན་འབྲེལ་ཐོགས་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་རྙེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་གནང་བར་ཞུ། །བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་རླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་བཅུ་དྲུག་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

མཐའ་ཡས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་མར་གྱུར་འགྲོ་བའི་ཚོགས་རྣམས་གཏན་དུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་ཐར་བ་དམ་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པ་བགྱི། དེའི་ཆེད་དུ་བདག་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་བགྱི་བར་བྱའོ་སྙམ་པའི་དགོངས་དོན་སྐྱོང་བའམ། ཡང་ན་ཐུགས་བསམ་བཞེས་ཕྱོགས་ཤིག་ལ་སྒོ་གསུམ་གྱི་དགེ་སྦྱོར་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་གང་སྒྲུབ་ནའང་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས། ཐབས་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་རྫོགས་བྱང་གི་བློ་དང་ལྡན་ན། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་རྩར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུའི་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་མི་ལྡན་པར་རང་དོན་དུ་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བའི་བྱང་ཆུབ་ངེས་ལེགས་ཙམ་ཞིག་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པའི་ལམ་སྐྱེས་བུ་འབྲིང་དང་། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པར་མངོན་མཐོ་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་རྐྱང་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྐྱེས་བུ་གསུམ་གྱི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་དང་སྦྱར་ནས་བློ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ཡས་ཟིན་མས་ཟིན་གྱིས་ཐེངས་མ་ཆ་རེ་ལ་ཞུས་མྱོང་བ་ཡིན་ལ། ད་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་དེང་སང་གི་དུས་ཚོད་འདིར་ལས་རྒྱུ་འབྲས་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིའི་སྐོར་དེ་དང་པོར་ངེས་པ་གནད་ཆེ་བར་འདུག་པས། རིགས་འདྲ་སྔོན་སོང་དང་། གོམས་པ་སྔོན་སོང་དང་། བག་ཆགས་སྔོན་སོང་ལ་སོགས་པའི་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་སྟེང་ནས། རྒྱུ་མེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མི་སྲིད་པ་དང་། འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་མ་བྱུང་བ་མེད་པར་གྲུབ་ཕྱིར། འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱང་སྔ་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་ཡང་། བྱ་དང་སྒོ་ང་གཉིས་ཀ་ལ་དཔེ་བླངས་ནས། གང་སྔོན་མ་ཡིན་པར་ངེས་པ་ཅན་གྱི་ཐོག་མའི་མཐའ་ཞིག་ཨེ་རྙེད་བལྟས་ན་དེ་མི་རྙེད་པས་ཀྱང་། འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པར་གྲུབ་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གི་ཆོས། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་གནས་ཚུལ་ལ་མ་གྲུབ་ཀྱང་། སྣང་ཚུལ་ལ་ཅི་ཡང་འཆར་བའི་འགྲོས་འདི་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་དེ་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་ཡིན་པས། རིགས་པས་གྲུབ་པའི་ཚེ་སྔོན་རྗེས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ཡོད་པར་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་རྨང་གཞི་དེའི་སྟེང་ནས། དལ་རྟེན་རྙེད་པར་དཀའ་བ་དང་། ཚེ་ལ་རྟག་བརྟན་མེད་ལུགས། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་དག་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་གཞི་ནས་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་བསྐྱར། རྒྱལ་བས་ཆོས་འཁོར་དང་པོར་བསྐོར་དུས་ནས་གསུངས་པའི་བདེན་བཞི་ཀུན་ཉོན་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་དང་། རྣམ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཞིབ་ཅིང་ཕྲ་བའི་གོ་དོན་ཞིག་རྙེད་རྒྱུ་ཡོད་ངེས་སྙམ་པ་ཡིན། དེ་ཡང་བདེན་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱེ་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ། སྲིད་དང་ཞི་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་སེམས་ལ་བརྟེན་ཞིང་། དེ་ཡང་ཕུགས་དེད་ནས་སོང་ན་སེམས་ཉིད་འོད་གསལ་བ། ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ལྟ་བུའི་བྱེད་པོ་མི་དམིགས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་གནས་ལུགས་ཇི་བཞིན་པའི་ཚུལ་ཤེས་པ་དང་མཉམ་དུ་དགེ་སྡིག་སོ་སོའི་འབྲས་བུ་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བ། རྟེན་འབྱུང་སྒྱུ་མའི་ངང་ཚུལ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཇེ་གསལ་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས། ལས་རྣམས་བརྟགས་ན་ངོ་བོ་འགའ་མེད་ཀྱང་། །རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་བྱེད། །བློས་བཏགས་ལས་རྣམས་དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད། །རྒྱུ་འབྲས་མི་སླུ་རྟེན་འབྲེལ་ཟབ་མོ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་བློའམ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་མ་གྱུར་གྱི་རིང་ལ། རྟེན་འབྲེལ་བསླུ་མེད་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འགྲོས་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཏེ། དགེ་བ་མཐའ་དག་སྒྲུབ། སྡིག་པ་མཐའ་དག་དོར་ནས་མི་ཚེའི་དལ་རྟེན་དོན་ཡོད་པར་བྱ་དགོས་པ་མ་གཏོགས། ཡུན་རིང་དུ་མི་འདུག་པར་འགྲོ་དགོས་པ་ནི་ཧ་གོ་བཞིན་པ་རེད། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་ཐོན་དུས་བདེ་སྡུག་ཅི་ཡོང་ད་ལྟ་རང་བྱས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་ཤེས་ཤིང་། བདེ་བ་འདོད་ན་དགེ་སྒྲུབ་སྡིག་སྤངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐར་བ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་ལ། ཐར་བ་སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་རང་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་མ་གཏོགས་གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་རོགས་བྱེད་དུ་མེད་པ་དེས་ན་དགེ་སྡིག་གི་བླང་དོར་རང་ཉིད་ཁོ་ནས་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་བླང་དོར་བྱ་ཐབས་དང་གང་ལ་བླང་དོར་བྱས་ནས་ཉམས་འཇོག་དགོས་ས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་དུ་ངེས་དགོས་པ་ནི། དཔེར་ན། ས་འདི་ནས་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་གོམ་བགྲོད་ཀྱིས་འགྲོ་དགོས་ན། ལམ་རྒྱུས་མེད་པའི་མི་ཞིག་གིས་དང་པོར་ཁ་གཏད་སའི་ཕྱོགས་ཤིག་ངེས་དགོས་ན་ཡང་། ཐོག་མ་གོམ་པ་ལེན་ནས་འགྲོ་བའི་དུས་སུ་ལེ་བར་ཁྲི་ཕྲག་གི་ཕ་རོལ་གྱི་འཕྲང་དང་གཡང་སའི་ལམ་རྒྱུས་འདྲི་བ་བས། དང་པོར་དེ་རིང་ལམ་ལ་ཆས་དུས་ཁ་གང་ཕྱོགས་ལ་འཁོར་ནས། ལ་གང་བརྒྱག་དགོས་པ་དང་འཕྲང་གང་བརྒྱུད་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་ཤེས་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བ་ལས། དེ་མ་ཤེས་ན་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་གདན་ལ་ཐོན་རན་པའི་གནས་ཚུལ་གྱི་ཁ་བཤད་གཅིག་གོ་བ་དེས་བེད་ཆོད་པ་མ་ཡིན། ཆོས་ལོ་གྲངས་དུ་མ་ལ་ཞུས་ནའང་རང་རྒྱུད་ལ་ནེམ་ཐིགས་ཤིག་ཀྱང་འབྱུང་དུ་མེད་པ་ནི་དེ་དག་མ་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ནའང་ལ་ཐང་མེད་ཅིང་། མངོན་མཐོ་སྒྲུབ་པའི་རྨང་གཞི་ཙམ་ཞིག་མེད་པ་ཞིག་གིས་ངེས་ལེགས་ཐར་བའི་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། ཁ་སང་ཁེ་ཉིན་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་དུ་ཤི་མི་དགོས་པར་འདུག་ས་མེད་ཅིང་། ཤི་ནས་མེད་པར་མི་འགྲོ་བ་སྐྱེ་བ་ལེན་དགོས་པ་ཡིན། སྐྱེ་བ་དེའང་བདེ་འགྲོ་ངན་འགྲོ་གཉིས་ཀ་གང་ན་སྐྱེ་འདོད་ན་དེར་སྐྱེ་ཆོག་པའི་རང་དབང་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡིན་པས་ན་ལས་ཀྱི་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་ལ། ལས་དཀར་ནག་དེ་བྱེད་པོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་པས་ན་ལས་ཞེས་པའི་མིང་དེ་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ལ་ཡང་ལས་ངེས་པའི་ཚུལ་དང་། ལས་འཕེལ་ཆེ་བའི་ཐད་དང་། ལས་མ་བྱས་པ་དང་མི་འཕྲད་པ་དང་། བྱས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བ་སོགས་ལ་ལེགས་པར་བརྟགས་ན། ལས་དགེ་བ་བྱེད་ན་བདེ་བ་འབྱུང་ཞིང་བདེ་འགྲོ་ཐོབ་པ་དང་། སྡིག་པ་བྱེད་ན་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་ངན་འགྲོ་ལ་འགྲོ་བར་ངེས་ཤིང་། དེ་བཞིན་དུ་ལས་འདིའི་འཕེལ་ཆེ་ཚུལ་ལ་དཔྱད་ན། རྒྱུ་དགེ་སྡིག་གི་གཟུགས་བརྙན་ཆུང་ཆུང་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་ནི། དཔེར་ན། དུག་རྫས་ཆུང་ངུ་ཞིག་ཁ་ལ་སོང་ན་དོན་ཆེན་པོ་ཤི་བའི་རྐྱེན་ངན་དང་འཕྲད་པ་དང་། ས་བོན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ས་ལ་བཏབ་ན་འབྲས་བུ་ལོ་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་སྨིན་དུ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ལས་མ་འདས་ཤིང་། གཞན་ཡང་ཆུ་ཐིགས་བསགས་ནས་སྣོད་ཆེན་ཆུས་བཀང་བ་ལྟར་དུ་དགེ་བ་རེ་རེའི་ངོས་ནས་ཆེན་པོ་མེད་ནའང་མང་པོ་བསགས་ན་སོག་ས་གཅིག་ལ་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཐུབ་པ་དང་། ཡང་ལས་མ་བྱས་པ་དང་འཕྲད་དུ་མེད་པ་ནི། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ལས་ཤིག་མ་བསགས་ན། ལས་དེ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་མི་སྲིད་པ་ཡིན། འོ་ན་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱིས་སྔོན་སློབ་པ་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་མདུན་ནས་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་སྨོན་ལམ་ཚོགས་བསགས་སོགས་མཛད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས། སངས་རྒྱས་ཏེ་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་གྲུབ་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་ཀྱང་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བཞི་བསྒྲུབ་ན་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡིན་སྙམ་ན། སྟོན་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་དང་། ཁྱད་པར་ཚོགས་གྲངས་མེད་བསགས་སྟོབས་ཀྱིས་དད་ལྡན་མོས་པ་ཐོབ་པའི་ལས་ཅན་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆོག་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་། རྒྱུ་ཆ་ཚང་བསྒྲུབ་མི་དགོས་ནའང་ཆ་གཅིག་སྟེ་རྒྱུ་བཞི་ངེས་པར་བསྒྲུབ་དགོས་པས་ཀྱང་། ལས་མ་བྱས་པ་དང་མི་འཕྲད་པ་དཔོག་ཐུབ་ཅིང་། ལས་བྱས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡིན་པས་ན་ལས་མི་དགེ་བ་བསགས་ཚར་ནས་དེ་ཉིད་གཉེན་པོའི་དག་ཐབས་དང་མ་འཕྲད་ན། དུས་ཡུན་རིང་བསྐལ་བ་བརྒྱར་སོང་ཡང་ལས་དེ་ལ་བམ་རུལ་རྙིང་ནས་མེད་དུ་འགྲོ་མི་སྲིད་ལ། ཚོགས་ཤིང་དུས་སུ་བབས་ཚེ་སྨིན་པ་ནི། བྱ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་དུས་རེ་ཞིག་ས་གཞི་དང་བར་ཁྱད་བྱེ་ནས་གྲིབ་མ་མི་མངོན་ན་ཡང་དེ་ས་ལ་བབ་དུས་གྲིབ་མ་འབྲལ་བར་མེད་པར་ནག་རིལ་ལེ་ཐོན་ཡོང་བའི་དཔེ་ཡིས་བསྟན་པ་ཡིན། དེས་ན་ལས་བྱས་པ་འཕེལ་ཆེ་བ་དང་། ལས་མ་བྱས་པ་དང་མི་འཕྲད། བྱས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཚུལ་རྣམས་ཡང་ཡང་སེམས་ལ་ངེས་པ་བྱས་ནས། ནག་པོ་སྡིག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལས་དེའི་ཀུན་སློང་ཙམ་ཞིག་ཡན་ཆད་ཀྱང་འགོག་ཅིང་། དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་སྒྲུབ་ཅིང་། དེ་དང་ཉེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀུན་སློང་བཟང་པོ་ཞིག་ཡན་ཆད་སྐྱེས་ཐབས་ལ་འབད་དགོས་པ་ཡིན། དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱུད་ལ་འབྱོང་བ་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེས་ན། ཚོགས་གཉིས་བསགས་ཏེ་སྐུ་གཉིས་མངོན་དུ་བྱས་ནས། དོན་གཉིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མདོར་ན་མཐའ་ཡས་མ་གྱུར་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་སྦྱོར་གཉིས་ཀ་ཆ་འཕྲོད་པ་ཞིག་ཡོང་བ་ཡིན། ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པའི་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྔགས་ལམ་གྱི་འགྲོས་ལ་ཁྱད་པར་དུ་མ་ཡོད་ཀྱང་། ཐག་ཐུང་སའི་གོམ་པ་དང་པོ་སྤོ་དུས་ཀྱི་སྒོ་ལམ་མཚམས་སུ་སྣ་ཚུགས་ཁུར་ནས་ལོག་མི་འགྲོ་བའི་ཐབས་ནས་རིམ་པར་སྦྱོང་སྟེ། དགེ་བའི་ལས་ལམ་མཐའ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྦྱོང་གི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པས་མི་ཚད་པར་ཚོགས་གཉིས་མཉམ་དུ་རྫོགས་པའིི་དམིགས་རྣམ་དང་སྦྲེལ་ཐུབ་པ་ནི། བློ་སྟོབས་ཆེན་པོའི་གོམ་པ་བླངས་པ་ཡིན་པས། དེའི་གོམ་ཞེང་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་དམིགས་གསལ་ཅན་ཞིག་སྤོ་ཐུབ་པའི་ཐབས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་འབྲེལ་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་རིང་ལམ། ཉེ་ལམ། ཤིན་ཏུ་མྱུར་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་དང་དབྱེ་བ་མགོ་དང་པོ་ནས་འབྱེད་དགོས་པ་ཡིན། འོ་ན་ལས་ཞེས་པ་འདི་གང་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ས་ནི་ཆུ་ལ་ཆུ་རླུང་ལ། །རླུང་ནི་མཁའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །མཁའ་ནི་རླུང་དང་ཆུ་དག་དང་། །ས་ཡི་ཁམས་ལ་གནས་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་ཁམས་དབང་རྣམས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་དག་ལ་གནས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཚུལ་བཞིན་མིན། །ཡིད་ལ་བྱེད་ལ་རྟག་ཏུ་གནས། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་དག་པ་ལ་རབ་གནས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་སེམས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དེའི་སྟེང་ལ། དག་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་ཡོན་ཏན་ཡང་ཡེ་ལྡན་དུ་ཡོད་པའི་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཁམས་དགེ་བ་ཞེས་པ་བྲལ་བའི་གཞིར་གནས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྟེན་དང་། དེ་ལ་མ་དག་པ་འཁོར་བའི་རྒྱུ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དང་བཅས་པ་དང་། ཐར་བ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་འདུས་བྱས་དག་ཀྱང་བརྟེན་ནས་ཡོད་པས་ཆོས་ཉིད་ངོ་བོ་ཀ་དག་ལས་ཆོས་ཅན་རྟེན་འབྲེལ་བསླུ་མེད་དུ་འབྱུང་བ་འདི་ནམ་མཁའ་ལས་སྤྲིན་བྱུང་བ་དང་། ཆུ་ལས་ཆུ་རླབས་འབྱུང་བའི་དཔེ་ཡིས་མཚོན་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ན། བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་སུ་མ་གྲུབ་ཀྱང་། མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་འབྲས་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེ་ཤེས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལྟ་བ་དག་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཐབས་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་དག་དགོས་ཕྱིར་འཁྲུལ་བ་རང་ངོས་ནས་དག་མེད་ཚེ་རྒྱུ་འབྲས་སྤང་བླང་ཕྲ་ཞིབ་ཏུ་མ་ཕྱེད་ན། ཡང་གོམ་པ་སྤོ་དུས་ཐག་རིང་ལ་ཐོན་མ་དགོས་སྒོ་ཐེམ་མ་བརྒལ་བའི་གོ་ཁ་ངོ་མ་ནས་ཡར་ལངས་པ་དང་མཉམ་དུ་མར་སྣ་ཚུགས་ཁུར་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་ཆོས་ཞུགས་ལས་དང་པོ་བའམ་ཞུགས་ནས་ཡུན་རིང་སོང་བ་ཡིན་ན་ཡང། རྒན་པོ་བྱིས་པའི་ན་ཚོད་ཅན་ལུས་སྟོབས་རྫོགས་ཀྱང་བློ་སྟོབས་མ་རྫོགས་པའི་གང་ཟག་ལ། དོན་དམ་པར་མེད་པས་མེད་གོ་མི་ཆོད་པས་དགེ་སྡིག་ལ་བླང་དོར་ཕྲ་ཞིབ་ཀྱིས་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ཐོག་མར་སེམས་ཅན་འཁྲུལ་བའི་སྐབས་སུ་ཕྱིར་སྣང་དུ་ཤེས་པ་གསལ་རིག་ལ་ཤར་ཡོང་དུས། ཤེས་པ་རང་གི་ངོས་ནས་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ནའང་། འཇུག་པ་ལས། དང་པོར་ང་ཞེས་བདག་ལ་ཞེན་གྱུར་ཅིང༌། །བདག་གིས་འདི་ཞེས་དངོས་ལ་ཆགས་བསྐྱེད་པ། །ཟོ་ཆུན་འཕྱན་ལྟར་རང་དབང་མེད་པ་ཡི། །འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེར་གྱུར་གང་དེ་ལ་འདུད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་དང་པོར་བདག་དང་བདག་གི་བ་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས། གཟུང་འཛིན་རྒྱང་ཆད་དུ་སོང་ནས་བདག་དང་བདག་གི་བ་དེ་དང་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཛིན་པའི་བློ་ཞིག་སྐྱེས་པ་ཡིན། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཕྱོགས་ལ་ཆགས། གཞན་ཕྱོགས་ལ་སྡང་། གཞན་ལས་རང་ཉིད་མཆོག་འཛིན་གྱི་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་ལོག་སྐྱེས་ཤིང་། དེ་སྐྱེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདག་མེད་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་དང་། དེས་བསྟན་པའི་དམ་ཆོས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ལས་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་སོགས་མི་བདེན་ནོ་སྙམ་པའི་ལོག་ལྟ་སྐྱེས། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་སྐྱེས། དེའི་དབང་གིས་ལས་སྣ་ཚོགས་བསགས་ནས། འཁོར་བའི་གནས་རིས་འདྲ་དང་མི་འདྲ་ལ་སྐྱེ་བ་བླངས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མྱོང་བ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་མཐར་གཏུགས་ནས་དེད་ན་མ་རིག་པ་ལ་ཐུག་ཅིང་། དེ་ཡང་འཇིག་ལྟ་དང་མ་རིག་པ་གཉིས་སོ་སོར་འདོད་པའི་ལུགས་ལྟར་དུ་བྱས་ན། དཔེར་ན་མུན་རུབ་པའི་ནག་གྲིབ་གསལ་མ་རབ་རིབ་ལ་ཐག་པའི་གནས་ལུགས་གསལ་བོ་ཞིག་མ་རིག་པར་དེ་ལ་སྦྲུལ་འཛིན་གྱི་བློ་སྐྱེས་པ་དང་འདྲ་བར་ཕུང་པོའི་གནས་ལུགས་ལ་སྒྲིབ་པའི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་དེ་ལས་ཕུང་པོར་བདག་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་བ་སྐྱེས་པ་དང་། འཁྲུལ་བ་དེ་ལས་ཉོན་མོངས་གཞན་དག་སྐྱེ་བ་ཡིན། མ་རིག་པ་དང་འཇིག་ལྟ་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཏུ་འདོད་པའི་ལུགས་ལྟར་དུ་བྱས་ན་འཇིག་ལྟ་ཁོ་རང་ཉོན་མོངས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པ་ནི། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཉེས་ཀུན་དེ་ཡི་རྩ་བ་ཅན། །དེ་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལྟ་བ་ཅན། །གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཇིག་ལྟས་བདག་ཏུ་བཟུང་ཡོང་དུས་རང་གཞན་སོ་སོར་ཕྱེས་ནས་ཆགས་སྡང་བསྐྱེད། བདག་དེ་ལ་རྟག་ཆད་དུ་ལྟ་བ་དང་། ལྟ་བ་དེ་དང་སྤྱོད་པ་ངན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་ལོག་ལྟ་སོགས་ཀྱང་རང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས། ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་རྟེན་དང་དམིགས་པ་དང་འདུ་འཛི་ལ་སོགས་པ་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས། ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་སྐྱེས་ནས་ལས་བསགས་པ་ནི། དབུ་མ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གསུམ། །དེས་བསྐྱེད་ལས་ནི་མི་དགེ་བའོ། །མ་ཆགས་མི་སྡང་གཏི་མུག་མེད། །དེས་བསྐྱེད་ལས་ནི་དགེ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཉོན་མོངས་དུག་གསུམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མི་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དེས་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ལས་ནི་མཚུངས་ལྡན་གྱི་མི་དགེ་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་སློང་བྱེད་ནི་སེམས་བྱུང་སེམས་པའམ་ཡིད་རྟོག་བཅས་ཡིན། ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡུལ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་ཡུལ་ཡིད་འོང་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས། ཡུལ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེ་སྡང་། བར་མ་ལ་བརྟེན་ནས་གཏི་མུག་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་གོང་ནས་སྨྲོས་མ་ཐག་ལ། ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་སློང་སྟེ་སྤང་བྱ་མི་དགེ་བའི་ལས། སྲོག་གཅོད་ལ་སོགས་ལུས་ཀྱི་ལས་གསུམ་དང་། རྫུན་དང་ཕྲ་མ་ལ་སོགས་ངག་གི་ལས་བཞི་དང་། བརྣབ་སེམས་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་ཡིད་ཀྱི་ལས་གསུམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་སྐྱེད་ཅིང་། བསྒྲུབ་བྱ་དགེ་བའི་ལས་ཀྱང་བསགས་པའི་སྒོ་ནས་བསྡུས་ཡོང་ན། སྒོ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ལ་བརྟེན་ཡོད་པའི་མི་དགེའི་ལས་ལམ་བཅུ་བོ་ལས་ལྡོག་པའི་མི་དགེ་བཅུ་སྤང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྲོག་གཅོད་སྤང་ནས་སྲོག་བསྐྱབས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བཅུ་ཁྱད་པར་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་དགེ་སྡིག་དཀར་ནག་གི་ལས་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན། རང་རེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ལ་ཞུགས་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་སྤངས་པའི་ཐར་བའི་མཆོག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་རང་གཞན་འགོད་འདོད་ཀྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྔོན་དུ་སོང་བའི་སྒོ་ནས། ལམ་ལྷག་པའི་བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསླབ་པར་བགྱི་བ་ནི་མ་ནོར་བྱ་བའི་ལས་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་བསླབ་པ་གཞན་གཉིས་ཀྱི་གཞིའམ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་ཚུལ་ལུང་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་བླང་དོར་བྱས་ནས། ཉེས་ལྟུང་གི་རྙོག་མས་མི་གོས་པར་སོ་ཐར་གྱི་འདུལ་ཁྲིམས། བྱང་སེམས་ཀྱི་རྩ་ལྟུང་དང་སྦོམ་པོའི་རྣམ་གཞག་གི་བསླབ་བྱ། སྔགས་ཀྱི་དབང་བཞི་བླང་བའི་དམ་ཚིག་རྣམ་གྲངས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད། ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བ་ནས་མི་ཉམས་པ་བྱེད་པ་གལ་ཆེ་ཞིང་། དེ་ཡང་མི་ཤེས་པ་དང་། མ་གུས་པ་དང་། བག་མེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་སྟེ་ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་སྒོ་བཞི་ལ་ཤིན་ཏུ་གཟབ་དགོས་པ་ལས་དེ་དག་གི་དབང་གིས་འགལ་ཉེས་ཤོར་བ་ཡིན། དེ་ཡང་མི་ཤེས་པའི་ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་སྒོ་འགོག་པ་ལ། སོར་བྱང་སྔགས་གསུམ་གྱི་བསླབ་བྱའི་གནས། བཤེས་གཉེན་ཚུལ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ལ་བསྟེན་ནས་བསླབ་བྱའི་གནས་ཆེ་ཕྲ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་བྱེད། མ་གུས་པའི་ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་སྒོ་འགོག་པར་བྱེད་པ་ལ་བསླབ་པ་དང་དེ་སློབ་པའི་གྲོགས་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་དང་། བག་མེད་པའི་ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་སྒོ་འགོག་པར་བྱེད་པ་ལ་རང་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པའི་ངོ་ཚ་དང་། གཞན་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པའི་ཁྲེལ་ཡོད། དྲན་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་ཞིང་བག་ཡོད་པ་གསུམ་པོ་དང་མི་འབྲལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་མང་བའི་ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་སྒོ་འགོག་པ་ལ། སྤང་སྒྱུར་ལམ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཐེག་པ་སོ་སོའི་འགྲོས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཐུན་མིན་གྱི་ཡེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས། སྤང་བླང་བྱ་རྩོལ་ལས་འདས་པ་ལ་ཐུགས་གཞོལ་བའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་དང་བསྟུན་པར་བྱེད་པའམ། དོན་དམ་པའི་གཤིས་ལ་ལས་ཞེས་པ་ཞིག་མེད་ཀྱང་། ཀུན་རྫོབ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་སྣང་བའི་སྐབས་འདིར། ལས་དགེ་དང་མི་དགེ་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་སོ་སོར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ན་ལས་འབྲས་ཕྲ་ཞིང་ཞིབ་པའི་སྒོ་ནས་སྤང་བླང་འདོར་ལེན་བྱེད་པར་གཟབ་དགོས་པའི་ཚུལ་ཅུང་ཙམ་ཞུས་ནས། སྐབས་འདིར་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱེད་བཞིན་པ་ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་ལུང་གི་གཏེར་མཛོད་ལས། གོང་དུ་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་འཕྱོངས་ཆེན་པོའི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བའི་སྐབས་ཀྱི། རང་བྱུང་གི་དགོངས་པར་བཞག་པས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བ་དག་ལུགས་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་དང་། རིག་པ་རང་མལ་དུ་ཤན་འབྱེད་པས་ཞི་གནས་དང་སོ་སོར་དབྱེ་བ་གཉིས་གོང་དུ་སོང་ནས་དེ་རིང་།

ག༽གསུམ་པ་ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུའི་ཁྱད་པར་ཤན་དབྱེ་བ།

ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུའི་ཁྱད་པར་ཤན་དབྱེ་བ་ལས།

ངང་ལས་གཡོས་ན་ཡིད་དཔྱོད་འཁོར་བ་ཉིད།།

དེ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཉིད་དེ་ལ་མ་ཟློས།།

ནོར་བའི་སྐྱེ་བོ་འོག་ནས་འོག་ཏུ་འགྲོ།།

དེས་ན་མཆོག་གསང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ནི།།

དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་རྩལ་རྣམས་གཞི་ལ་འཁྱོལ།།

དགོངས་པ་མི་གཡོ་མཉམ་པར་གནས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པའི་རང་ངོ་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང་དེའི་རྩལ་དྭངས་ལྟ་བུ་ལས་རོལ་བ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བར་ཤར་དུས་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་སྐུར་གནས་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྐུའོ། །ཀུན་གཞི་ནི་རིག་པ་ཟང་ཀར་མ་རྟོགས་པའི་རྟོག་མེད་ལུང་མ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ངང་ལ་གནས་ན་ཁམས་གོང་མའི་ལས་སོག་པས་བསམ་གཏན་གྱི་སྒྲིབ་པའོ། །དེའི་ངང་ལས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པ་ཤེས་པའི་ཆ་དང་། ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་ལ་འཆར་བས་དབང་ཤེས་ཡུལ་ལ་ཕར་འཕྲོ་བ་ནི། འཁོར་བ་ཟང་ཀའི་ལས་སོག་པ་སྟེ། མདོར་ན་འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་གཞི་ལ་བརྟེན་པའོ། །ཆོས་སྐུའི་ངང་ལས་གཡོས་ན་ཡིད་དཔྱོད་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་འཁོར་བ་དང་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཀ་ཤན་འབྱེད་ཀྱིས་ཤན་ཕྱེས་པ་དང་། དབྱེ་འབྱེད་ཀྱིས་ལ་ཟློས་པའམ་ཐག་ལེགས་པ་ཞིག་མ་ཆོད་ན་ནོར་བའི་སྐྱེ་བོ་དེ་ཉིད་འོག་ནས་འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན་རིག་པའི་རང་ངོ་དེ་ཉིད་མེ་ལོང་ཞིག་ལ་དཔེར་བྱས་པ་དེའི་དྭངས་ལས་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལྟ་བུའི་རིག་པའི་རྩལ་ལས་རོལ་བ་སྣང་སྲིད་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཤར་བའི་སྐབས་སུ་ཡང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་སྐུར་གནས་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །མེ་ལོང་གི་དྭངས་ལས་གཟུགས་བརྙན་ཡག་བཙོག་ཅི་ཞིག་ཤར་རུང་མེ་ལོང་ལ་ཡག་བཙོག་གི་འགྱུར་བ་འགྲོ་མ་མྱོང་པ་ལྟར་དུ། ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་རིག་པ་དྲི་བྲལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྡོག་བྱ་མིན་པར་མཐར་ཐུག་གི་གྲོལ་གཞི་རུ་ཡོད་པས་ན་གཉིད་སད་པ་དང་འདྲ་ཞིང་། འོ་ན་ཀུན་གཞི་ཞེས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རིག་པ་ཟང་ཀར་མ་རྟོགས་པའི་རྟོག་མེད་ལུང་མ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་གཉིད་དུ་སོང་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་འཁྲུལ་སྣང་རྨི་ལམ་སྣ་ཚོགས་འཆར་བའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དག་བྱའི་དྲི་མ་ཡིན་པས་དེ་ལས་སད་དགོས་ཤིང་། མ་སད་ན་དེའི་ངང་ལས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཆ་དང་ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་ལ་འཆར་ནས་འཁོར་བའི་ལས་གསོག་པས་ན་འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྣལ་འབྱོར་པས་ཆོས་སྐུ་དང་ཀུན་གཞི་མ་ཕྱེད་ན་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྩ་བ་མི་ཆོད་པས། ཆོས་བྱས་ཚད་འཁོར་བའི་བསྣོན་མར་འགྲོ་བ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་གཞི་ནི་ཚོགས་བརྒྱད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་པས་གཟུང་འཛིན་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། གཟུང་འཛིན་དང་བཅས་པའི་དྲན་བསམ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲིབ་བྱེད་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་སྐུ་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་མཚུངས་ལྡན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་བདག་ཉིད། དྲན་བསམ་རང་ག་མ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ན་དབྱེ་བ་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། ཆོས་སྐུ་ནི་ཟང་ཀའི་རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད་པ་སྤྲོས་བྲལ་སྟོང་གསལ་འདི་ཡིན་པས། ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྟེན་མ་ཡིན། ངོ་བོ་སྟོང་པས་ཆོས་སྐུ། ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་སྐུའི་གནས་སྐབས་ན་ངོ་བོ་ཀ་དག་གི་ཡེ་ཤེས། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གསུམ་པོ་གཞི་ལ་ཚང་ཞིང་། འོན་ཀྱང་དེ་མཚན་མ་རིས་ཅན་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གསལ་བས་ལོངས་སྐུ། ལོངས་སྐུའི་གནས་སྐབས་ན་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་སོར་གསལ་བ་ཡིན་ཡང་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐུགས་རྗེ་འཆར་གཞི་མ་འགགས་པས་སྤྲུལ་སྐུར་གནས་པའོ། །སྤྲུལ་སྐུའི་གནས་སྐབས་ན་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་གནས་ན་ཡང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་ལས་འདས་པའོ། །ཀུན་གཞིའི་ངོ་བོ་རྟོག་མེད་ལུང་མ་བསྟན་གཟུགས་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་ཆ་འདྲ་བ་གཏི་མུག་གི་ས་པའོ། །ཀུན་གཞིའི་ངོ་བོ་ནི་གང་ལ་མི་རྟོག་པ་རྩེ་གཅིག་རྟོག་མེད་ལུང་མ་བསྟན་པ། འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མར་སྐྱེས་པ། གཟུགས་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་ཆ་འདྲ་བ་གཏི་མུག་གི་ས་པའོ། །ཀུན་གཞི་དེའི་རང་བཞིན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆ་ཡུལ་ལ་མ་འཕྲོས་ཤིང་འཕྲོ་ལ་ཁད་པ་ཡུལ་དང་བཅས་པའི་གསལ་རིག་ཅན་དབང་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་འཆར་གཞིར་གྱུར་པའོ། །ཐུགས་རྗེའི་དོད་དུ་ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་དག་གིས་འཁོར་བའི་ལས་དུ་མ་སོག་ཀྱང་གཙོ་བོར་ཀུན་གཞིའི་ངང་དུ་གོམས་ན་གཟུགས་མེད། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་པའི་ངང་དུ་གོམས་ན་གཟུགས། ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པས་འདོད་པར་འཁྲུལ་པའི་གོ་འབྱེད་པའོ། །སྒོམ་པ་པོའི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྐབས་སུ་ཚོགས་དྲུག་བཀག་ནས་དྲན་མེད་དུ་སོང་ན་གཏི་མུག་གི་སྒོམ་པར་གོལ་བ་དང་། ཡང་ཡུལ་དྲུག་བཀག་ནས་བསྒོམས་ན་དྲན་པ་ཡོད་ཀྱང་ཡུལ་མི་གསལ་བས་ན་ཞི་གནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ལྷུང་འགྲོ་ཞིང་། ཡུལ་སྣང་ན་ཡང་ལྟ་བས་མཐའ་མ་ཆོད་པ་ནི་རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད་མ་ཐུབ་པར་བློ་གསལ་སྟོང་ཙམ་དུ་གནས་པ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཀུན་གཞི་བསྒོམ་པ་དང་། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ཤེས་པ་དྭངས་ལ་མི་རྟོག་པ་ཙམ་སྒོམ་པ་དང་། ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་ཤར་གྲོལ་དུ་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ཁམས་གསུམ་ལས་མི་འདའོ། །ཆོས་སྐུ་ལ་ཀུན་གཞིའི་སྒྲས་བསྙད་པའམ་གཞིའི་ཆ་ལ་ཀུན་གཞིར་བསྙད་པའི་སྐབས་ཡོད་སྲིད་ན་མ་གཏོགས་ལ། གཞན་དུ་ཀུན་གཞི་ཆོས་སྐུར་འདོད་མཁན་ཡོད་ན་ནི་ཐུན་མོང་ཐེག་པ་ཡང་བཀག་པ་ཡིན་པས་ན། གསང་བ་བླ་མེད་ཀྱི་ཐེག་པར་ལྷག་ཏུ་བཀག་ངེས་པ་ཡིན་པ་དེས་ན། རྣལ་འབྱོར་པས་གོམས་པ་ཀློང་དུ་མ་གྱུར་བར་དུ་ཀུན་གཞི་དང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལ་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་དང་། རིག་པ་རང་གསལ་དུ་སྒོམ་མོ་སྙམ་ན་ནོར་སོ་ཆེའོ། །འཁོར་བར་ཡོད་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་སེམས་སྒོམ་པ་ནི་ལམ་ལོག་དེ་བས་ཐུ་མེད་པ་ཡིན་པས། དེ་བས་སེམས་བཟང་མ་ཎི་བཏོན་པས་མི་དགའ་འམ་སྙམ་པ་ཡང་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་འདིར་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དེ་ངོས་འཛིན་པས་རྩ་བ་ཆོས་སྐུ་ཟིན། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཞི་གནས་ལ་སྒོམ་དུ་མི་རེ་བས་ཀུན་གཞི་ལོག དྭངས་དྭངས་པོ་གསལ་རིག་ཅན་ཙམ་ཞིག་ལ་བསྒོམ་པ་ལ་ལམ་མི་བྱེད་པས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལོག རྟོག་པ་ཕྱིར་ཤར་བ་ལ་ལམ་མི་བྱེད་པས་ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་ལོག་སྟེ། ཆོས་སྐུ་ལོངས་སྐུ་སྤྲུལ་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྒྱུན་དུ་གནས་ཏེ། ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པའི་རིག་པ་སྟོང་པར་བབས་ཀྱིས་གནས་པས་ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས། ཟང་ཐལ་གསལ་ཆ་དང་བཅས་པས་ལོངས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས། འཆར་གཞི་མ་འགགས་པའི་རིག་པ་ཟང་མར་རྟོགས་པས་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ནན་གྱིས་གསུངས་པ་ནི་ནམ་ཡང་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་རྗེན་ལ་བུད་པ་དགོས་པའི་གནད་དེ་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད་ནས་ཟང་ཀར་མ་བུད་ན་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཤེས་པ་ལས་མི་གྲོལ་བས་འཁོར་བ་འདི་ནས་སྔ་འདྲེས་གཅིག་གིས་མི་འཕགས་སོ། །འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་པས་ན། སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་དེའི་གཞི་དག་ཚེ་འཁོར་བ་དག་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་པས་ན་རིག་པ་ཡིན་ཐོག་ཏུ་བཞག་ན་སངས་རྒྱས་རང་ཤུགས་སུ་འཆར་བས་ན། འཁོར་འདས་ཀྱི་གནད་ཐམས་ཅད་འདི་གཉིས་སུ་འདུ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུ་ཕྱེད་དགོས་ཏེ། སླར་ཡང་རྒྱས་བཤད་མཛད་པ་ལ། ངོ་བོ་ངེས་ཚིག་དང་བཅས་པའི་དབྱེ་བས་གསུངས་པ་ནི། ཀུན་གཞིའི་ངོ་བོ་བག་ཆགས་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ། ངེས་ཚིག་ཀུན་གཞི་འཁོར་བའི་ཆོས་ཏེ། དེའི་གཞི་ཡིན་པས་ཀུན་གཞིའོ། །དབྱེ་ན་ལུས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ལུས་སུ་སྣང་བའི་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་དང་། དེ་ལས་སོ་སོའི་ལུས་ཀྱི་ཚོགས་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དང་། སྦྱོར་བ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་སོག་པའི་རྟེན་མ་རིག་པ་དང་། ཡེ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ཐོག་མ་མེད་པའི་མ་རིག་པ་འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་ཁྱབ་པར་བརྟེན་པ་སྟེ་གསུམ་མོ། །ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ། ངེས་ཚིག་ཡང་དག་པའི་ཆོས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་སྟེ། དེའི་རྟེན་བྱེད་པས་སྐུའོ། །དབྱེ་ན་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་ལས་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཆར་གནས་པས་གསུམ་མོ། །དེ་ཡང་ཐལ་འགྱུར་ལས། ཀུན་གཞི་དང་ནི་ཆོས་སྐུའི་གནད། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རེ་ཞིག་བཤད། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཀུན་གྱི་གཞི། །ངོ་བོ་ངེས་ཚིག་དབྱེ་བར་བཅས། །ངོ་བོ་བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་སྣོད། །དབྱེ་བ་ལུས་དང་སྦྱོར་བ་དང་། །སྣ་ཚོགས་པ་དང་ཡེ་གཞིའོ། །ངེས་ཚིག་ཀུན་ནི་འདུས་པ་ལས། །གཞི་ནི་ཚོགས་ཤིང་སོག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྤྲོས་བྲལ་ཏེ། །རང་གར་འཛིན་པའི་མཚན་མ་མེད། །ངོ་བོ་སྟོང་གསལ་དབྱེར་མེད་ལ། །དབྱེ་བ་ཆོས་དང་ལོངས་སྤྲུལ་སྐུ། །གསུམ་གྱིས་ཕྱེ་བས་ཁྱད་པར་འཇུག །ངེས་ཚིག་ཆོས་ནི་ཡང་དག་ལམ། །སྐུ་ནི་དེ་ལས་འགྲུབ་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཀུན་གཞི་ཉིད་ནི་བསགས་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཟག་པ་ཟད། །སྟོང་ཞིང་གསལ་ལ་གསལ་ཞིང་ཁྱབ། །བསམ་པས་མ་སྦགས་དྲན་པ་སངས། །སྤྲོས་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཁྱབ་ཅིང་སྟོང་། །རང་དག་མཚོན་པ་ཀུན་དང་བྲལ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བཅས་ཀུན་གཞི་ལ། །བག་ཆགས་སོག་ཕྱིར་རྫིང་དང་འདྲ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་བག་ཆགས་བྲལ། །ཡིད་དང་སེམས་སྩོགས་འདུས་པ་ལས། །ལུས་ཅན་ཀུན་གཞི་དུ་མར་སྣང་། །ཆོས་སྐུ་ཡིད་སོགས་བྲལ་བས་ན། དུ་མ་གཟུགས་སྣང་ལུས་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །རྒྱས་པར་ནི་འོད་གསལ་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་ཚིག་དོན་མཛོད་དུ་ཞལ་འཕངས་པའོ། །ཚིག་དོན་མཛོད་ལས། ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུའི་དབྱེ་བ་དཔེ་དོན་སྦྲེལ་ཏེ། ཀུན་གཞི་ནི་འཁོར་བའི་རྩ་བ་དང་། བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་གྲུ་གཟིངས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་སྐུ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྩ་བ། བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ན། ཟག་པ་ཟད་པ་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང་། གཞིར་གནས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པ་ལྟ་བུ་དེའི་ངང་ན་ཀུན་གཞི་གྲུ་གཟིངས་ལྟ་བུ་དེ་ལ་སེམས་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་པ་མང་པོ་མི་ཅ་ལག་དང་བཅས་པས་གྲུ་གཟིངས་གང་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཆོས་སྐུའི་ངང་ལས་དེ་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་འཁྲུལ་བའི་ལམ་བྱུང་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུ་གཅིག་ཡིན་ན། ཆོས་སྐུ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པར་ཐལ་བ་དང་། ཆོས་སྐུ་གནས་འགྱུར་དགོས་པར་ཐལ་བ་དང་། ཆོས་སྐུ་རེ་འགའ་བར་ཐལ་བ་སོགས་ཀྱི་སྐྱོན་མང་པོ་ཞིག་ལྡོག་མེད་དུ་འབབ་པར་གསུངས་སོ། །ཀུན་མཁྱེན་ཕྱི་མས་ཀྱང་རྣམ་མཁྱེན་ཤིང་རྟ་ལས་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་འགྲེལ་མཛད་དེ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུའི་ཤན་འབྱེད་སོང་སྟེ། ད་ནི་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་ནི། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནད་ཀྱང་། སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་འཁྲུལ་རྟོག་གོ །ངེས་ཚིག་ཡུལ་ལ་སེམས་པས་ན་སེམས་སོ། །དབྱེ་ན་དག་པའི་སེམས་ཐར་པར་ཕྱོགས་པ་དང་མི་རྟོག་པ། མ་དག་པའི་སེམས་འཁོར་བར་རྟོག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཆོས་སྐུའི་ཆ་ལས་ཤེས་རིག་གི་ལྡོག་པ་ལ་ངོས་གཟུང་བའོ། །ངེས་ཚིག་ཡེ་ནས་དེ་ལྟར་ཆོས་སྐུ་ལ་གནས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པས་ཡེ་ཤེས་སོ། །དབྱེ་ན་གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ། མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་ལྔ། ཡུལ་ལ་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་གཉིས་སོ། །རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་སུ་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་གསུངས་པ་འདི་གཞུང་ལུགས་ཕལ་ལ་གྲགས་པའི་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བརྡ་ཆད་དང་བསྲེ་བ་མི་བྱ་ཞིང་། སེམས་ཀུན་རྟོག་བརྒྱད་ཅུ་སྣང་གསུམ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། ཡེ་ཤེས་ནི་རིག་སྟོང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འོད་གསལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་སོ། །ཐལ་འགྱུར་ལས། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་གནད་ཉིད་ནི། །སེམས་ཞེས་བྱ་བ་འཁྲུལ་རྟོག་ལ། །ངོ་བོ་འཇུག་ཅིང་ཁྱབ་པ་ལ། །དྲན་བསམ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་མའོ། །དབྱེ་བ་དག་དང་མ་དག་པའོ། །ངེས་ཚིག་བསམ་པས་དྲན་ཡུལ་སྐྱེ། །གང་ལ་སེམས་དང་གང་གིས་སེམས། །གང་སེམས་པ་དང་གང་ཕྱིར་སེམས། །ཡེ་ཤེས་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ངོ་བོ་རང་གསལ་སྙིང་པོའི་དོན། །དབྱེ་བ་དག་ནི་གསུམ་དུ་འདོད། །ངེས་ཚིག་ཡེ་ནས་གནས་པའི་དོན། །དེ་ལྟར་ཤེས་པས་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། སེམས་ནི་འདུས་ཚོགས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །དྲི་མ་ཉིད་དང་ཡང་སྦགས་པས། །ཀུན་གཞི་སྡུད་པའི་སེམས་ལ་སོགས། །དྲི་མའི་གྲངས་སུ་གྱུར་པས་ན། །སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེ་བ་ནི། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ། །སེམས་ནི་བག་ཆགས་ཀུན་གྱི་གཞི། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དྲི་མ་ཡིན། །གཟུང་བ་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་སེམས། །དེ་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །སེམས་དེ་བྲལ་ན་སངས་རྒྱས་ས། །ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་དྲི་མ་ཟད། །འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་སེམས་དེས་འགྲོ། །དེ་མིན་འགྲོ་བར་ནུས་མིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་འགྲོ་རྣམས་འཁྲུལ་འཁོར་བཞིན། །ཐུགས་ནི་བསྐྱོད་པ་ཀུན་བྲལ་བས། །བེམ་པོ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཤེས་ཤིང་རིག་པ་གསལ་བྱེད་སྣང་། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་བསྲེགས་ཏེ། །ཡེ་ཤེས་ཉིད་ནི་མེ་བཞིན་ཟ། །ནམ་མཁའ་ཉིད་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །སྟོང་གསལ་རིག་བཅས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་སྣང་བར་སྟོན། །འབྱེད་མེད་ཐུགས་རྗེ་རང་ཤར་བས། །ཁྱབ་ཅིང་ཀུན་འགྲེལ་ཆོས་ཀུན་རྫོགས། །དྲན་པ་ཉིད་ནི་དྲན་མེད་པས། །ཡེ་ཤེས་དྲན་གཞི་ཉིད་དང་བྲལ། །ཡེ་ཤེས་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། །གཞི་གནས་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། །མཚན་ཉིད་འཛིན་དང་ཡུལ་ཁྱབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་དག་གི་རིམ་པ་རྒྱས་པར་ནི་ཐེག་པའི་མཆོག་རིན་པོ་ཆེར་བསྟན་པ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཐེག་མཆོག་མཛོད་དུ་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བསྟན་མཛད་པ་ལས་མདོར་བསྡུ་ན། སེམས་ནི། རྩ་བ་མ་རིག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་འཁོར་བ་རང་ཀ་མ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཉི་མ་སྒྲིབ་པས་སྤྲིན་དང་འདྲ་ལ། ཡེ་ཤེས་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་སེམས་ཀྱི་དྲན་བསམ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་ཉི་མ་ལྟ་བུར་གསུངས་པ་དང་། དེའང་རིག་པ་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་སེམས་དེ་ཡོད་པར་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་ལ། སེམས་དེས་ལས་བསགས་པས་འཁྲུལ་པ་ཉིང་འཁྲུལ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བའི་ལས་བྱེད་པས་ན་འཁོར་བ་ཞེས་པའི་མིང་ཐོགས་པ་དང་། དེས་ན་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བའི་རིག་པ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་དྲི་མ་དེ་སེམས་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དང་། སེམས་དེ་ཡང་གཟུང་བ་ཡུལ་གྱི་སེམས་ཡུལ་སྣང་འདི་དང་འདིའོ་ཞེས་བརྡ་དང་མིང་དང་སྤྱི་འཛིན་པ་དང་། འཛིན་པ་ཡུལ་ཅན་གྱི་སེམས་དེའི་ཁྱད་པར་ལ་དཔྱོད་ཅིང་ཞིབ་མོར་འབྱེད་པ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། འདིའི་ངོ་བོ་ངེས་ཚིག་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། དག་པའི་སེམས་དང་མ་དག་པའི་སེམས། རྩ་ཉོན་ཉེ་ཉོན་དང་གཟུང་འཛིན་གྱིས་ཕྱེས་པའི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི། དུག་གསུམ་དང་ཆ་མཉམ་ལས་གྱུར་པ་བརྩིས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ལ་སོགས་པ་མང་ཞིང་། ཡེ་ཤེས་ནི། ནམ་མཁའ་ལྟར་སྤྲོས་པ་ཞི་ཞིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚད་མེད་པའི་གཞི་དང་འབྱུང་ཁུངས་འཁོར་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཆོས་སྐུའི་ཁྱིམ་ན་རྟག་ཏུ་གནས་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་ཚང་ཚིང་ཐམས་ཅད་བསྲེགས་པས་མེ་ལྟར་གནས་པར་གསུངས་ཤིང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་མཁྱེན་ཆར་གནས་པས་ན་ཡེ་ཤེས། ངེས་ཚིག་ནི། ཡེ་ནས་གནས་པའི་དོན་རྟོགས་ཤིང་ཤེས་པས་ན་ཡེ་ཤེས། དབྱེ་བ་ནི། གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས། ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་གསུམ་པོས་དབྱེ་གཞི་བྱས་པའི་དབྱེ་བ་རྒྱ་ཆེའོ། །འདིའི་སྐབས་ཀྱི་གསལ་འབྱེད་དམ་ཁྱད་པར་ལུགས་འདི་ལ་གོམས་པ་ཆུང་བའི་རིགས་ཀྱིས་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་ནི། སེམས་སྤོང་དགོས་ཚེ་སེམས་མེད་ན་བེམ་པོ་རྡོ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་མེད་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པས་རིག་པ་འགག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་མ་རིག་པ་འཁྲུལ་པའི་སེམས་འགགས་པས། ཡེ་ཤེས་གསལ་བའི་ཉི་མ་འཆར་ཏེ། མཚན་མོ་སངས་པས་ཉིན་མོ་ཤར་བ་བཞིན་ནོ། །རིག་པས་མ་རིག་པ་ལ་ཕར་ཁྱབ་ཀྱང༌། མ་རིག་པས་རིག་པ་ལ་ཚུར་མ་ཁྱབ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བཞིན་ནོ། །སེམས་འགགས་ན་རིག་པ་མི་འགགས་པ་ཡང་། སེམས་ནི་འགགས་ཏེ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་གསལ་དུས་སེམས་ཀྱི་གཞི་མ་རིག་པ་ཆ་དང་བཅས་པ་འགགས་ཀྱང་། རིག་པ་མི་འགགས་ཏེ་འགག་གཞི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་པའང་མེད་ན་གང་གི་སྟེང་དུ་འགག་པ་བསམ་པར་འོས་སོ། །འདིར་མ་རིག་པ་སེམས་ཀྱི་ཆ་དང་བཅས་པ་འགགས་པས་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་སུ་རྒྱས་ཏེ་མཁྱེན་པ་གཉིས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུ། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ངེས་པ་ནི། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་སྙིང་ཐིག་གི་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་གནད་གལ་པོ་ཆེ་ཡིན་པས་དབྱེ་བ་ཕྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུའི་ཤན་འབྱེད་ལ་སོགས་སོང་ངོ་།།

ང༽བཞི་བ་དེ་དག་གི་ཁོངས་ན་རྒྱུ་འབྲས་ངེས་པའི་ཤན་འབྱེད་གནས་པས་དེ་བསྟན་པ།

དེ་དག་གི་ཁོངས་ན་རྒྱུ་འབྲས་ངེས་པའི་ཤན་འབྱེད་གནས་པས་དེ་བསྟན་པ་ནི།

འདི་ཡི་ངང་ལ་རྒྱུ་འབྲས་བྱ་བཙལ་མེད།།

ལྟ་བ་བསྒོམ་དུ་མེད་ལ་སོགས་པ་སྟེ།།

མཐའ་དབུས་གཉིས་མེད་འགོག་པའི་ཚུལ་བརྗོད་ཀྱི།།

གཞན་དུ་ངང་ལས་ཕྱིར་འཁྱལ་རྩལ་ཉིད་ལ།།

རོལ་པ་སྣ་ཚོགས་སྣང་སྲིད་དགུ་འཆར་བས།།

རྒྱུ་འབྲས་མེད་ཅེས་ནམ་ཡང་མ་བརྗོད་ཅིག།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་གྱི་ངོ་བོ་རྗེན་པར་གནས་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ངང་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུ་འབྲས་དང་སྤང་བླང་དང་བྱ་བཙལ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་བཅུ་མེད་པར་བསྟན་གྱི། ཀུན་གཞི་དང་དེའི་རྩལ་ལས་རྣམ་ཤེས་དུ་མ་ཤར་ནས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་འཁོར་བའི་ཆོས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་འབྲས་བུ་མེད་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པ་ལྟར་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་བ་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་མཐུ་ལས་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ཆོས་སྐུའི་རང་བཞིན་དུ་དག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྣང་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཡེ་སྟོང་རྩ་བ་དང་བྲལ་བར་ཐག་ཆོད་པས་མ་ཚད། ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་སྐུར་སངས་རྒྱས་པའི་རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་རང་ཤར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་སྣང་བ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་རོལ་བར་ཐག་ཆོད་སོང་བ་ཞིག་ཡིན་ཚེ། འདི་ཡི་ངང་ལ་རྒྱུ་འབྲས་བྱ་བཙལ་མེད་པ་ཡིན་པས་ན། ལྟ་བ་སྒོམ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་ཡིན་ལ། ཆོས་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་རྫོགས་པར་མཐོང་དུས་དོན་དམ་བདེན་པ་ལ་ལྟོས་ན་བསྐྱེད་རྫོགས་དབང་དང་དམ་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ལོགས་སུ་མི་དགོས་པས། མཐའ་དབུས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བླང་དོར་བྱ་བཙལ་གྱི་ཆོས་བཀག་པའོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། རིག་པ་ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་འགྱུར་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ། མ་རིག་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་ཀུན་གཞི་དང་དེའི་རྩལ་ལས་ཕྱིར་འཆར་རྣམ་ཤེས་དུ་མ་ཤར་ཏེ། རོལ་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་དགུ་འཆར་བས་ཞེས་དེ་ལྟར་འགྲེལ་བའི་དུས་སུ་འདིའི་ཕྱིར་འཁྱལ་གྱི་འཁྱལ་འདི་འཆར་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་ཡོད་ཅིང་། གཞན་དུ་འཁྱལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་གཞི་རིག་པའི་ངང་ལས་ཕྱིར་ཁ་འཁྱལ་བའི་རིག་རྩལ་མ་རིག་པ་ལས་རོལ་བ་སྣ་ཚོགས་སྣང་སྲིད་དགུ་འཆར་ཞེས་འགྲེལ་ནའང་ཆོག་ཅིང་། དོན་ལ་གཅིག་ཏུ་འབབ་པ་ཡིན། འདིའི་དགུ་འདི་འདོད་དགུ་ཡོད་དགུ་ལྟ་བུའི་མང་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ན་ལྟ་བ་མཐོན་པོ་ཞིག་རྟོགས་མེད་ཀྱང་ཡོད་པར་བརླམས་ཏེ་རྒྱུ་འབྲས་མེད་ཅེས་དུས་ནམ་ཡང་མ་བརྗོད་ཅིག དེ་ལྟར་སྨྲས་ན་རྒྱང་འཕེན་པ་གསར་བ་རུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང་། རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་འདི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་འཁྲུལ་སྣང་རང་གི་ངོ་ཁར་བསླུ་བ་མེད་པར་སྣང་བ། སྣང་བཞིན་དུ་བདེན་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཞེས་སུ་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་སྣང་ཞེ་ན།

རྟེན་འབྲེལ་རྐྱེན་བྱུང་འདུས་བྱས་གྲངས་བསམ་འདས།།

འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ཞི་བདེའང་གྲངས་བསམ་འདས།།

དེ་ཀུན་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཉིད།།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། དག་པའི་ཞིང་དང་བདེ་བ་དང་། མ་དག་པའི་ཞིང་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི། ནམ་མཁའི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པར་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། ངོ་བོ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ཡང་། རྣམ་པ་སྣང་བ་དེ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་མཐུ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་སྔགས་དང་རྫས་ལས་རྟ་གླང་དུ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །འཕགས་པ་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་མདོ་ལས། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་ཕ་མཐའ་ཡས། །འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ཡང་ཕ་མཐའ་ཡས། །སེམས་ཅན་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་ཕ་མཐའ་ཡས། །ཞེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། ལས་བྱས་བསགས་པ་ནམ་ཡང་མེད་མི་འགྱུར། །འཁོར་བ་ན་ཡང་དཀར་ནག་འབྲས་བུ་སྨིན། །ཞེས་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། དགེ་བའི་ལས་ལས་བདེ་བ་རྣམས་འབྱུང་ཞིང་། །སངས་རྒྱས་ཞིང་མང་མཐའ་ཡས་མཐོང་བར་འགྱུར། །མི་དགེའི་ལས་ལས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་འབྱུང་། །ངན་སོང་ངན་འགྲོ་འབར་བའི་གནས་རྣམས་མྱོང་། །ཞེས་སོ། །ཕྱིའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དང་། ནང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་རིག་པ་ལས་འདུ་བྱེད་དང་། དེ་ལས་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་གྱུར་པ་ཁ་གྲངས་རྩིས་གྲངས་ལས་འདས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་བཅིངས་ཤིང་མནར་ནས་ཡོད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་དུ་ཞི་བ་དང་བདེ་བ། མཐོ་རིས་དང་ཐར་བས་བསྡུས་པ། དེ་ལྟར་གྲངས་བསམ་འདས་པ་དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་མིན་ཞེས་སུས་ཀྱང་བསྙོན་དུ་མེད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་ཁམས་བཀོད་ཚུལ་གསུང་བའི་སྐབས་སུ་ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁའ་དང་ལྔས་གར་ཁྱབ་ཐམས་ཅད་ཚངས་ཆེན་གྱི་བསྐལ་བའི་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་སྣང་དང་རྡུལ་ཕྲན་རེ་རེའི་གོ་ན་ཡང་ཞིང་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་དུ་སྣང་བ་ཡིན། དེ་ལ་ཡང་སྣང་ལུགས་མི་འདྲ་བར་བདེ་སྡུག་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་དེ་དག་དོན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་མེད་པ་གསལ་སྣང་ཡིན་ན་ཡང་འཁྲུལ་ངོར་བདེན་པ་རྟེན་འབྲེལ་བསླུ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ།།

ཅ༽ལྔ་བ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་བཟླ་བའི་ཤན་འབྱེད་པ།

རྒྱུ་འབྲས་ལ་བཟླ་བའི་ཤན་འབྱེད་པ་ནི།

གཤིས་ལ་གཞལ་ན་གང་ཡང་མ་གྲུབ་ལྟར།།

ལམ་དུ་བྱེད་པས་གཤིས་ཐོག་མི་གཡོའི་དུས།།

གང་ཡང་མི་དམིགས་དགོངས་པའི་དུས་ན་རྩི།།

གཤིས་ཐོག་མཐར་ཕྱིན་གང་ཡང་གོས་མི་འགྱུར།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་སྐུ་དོན་དམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་རང་ཐོག་ཏུ་གནས་པའི་དགོངས་པའི་རང་དུས་ན་འཁོར་འདས་དང་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སོགས་པ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་སྟེ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་གྲུབ་བསལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཤིས་དེ་ཉིད་ལ་ལས་མེད་པས་འཁོར་བ་ཆད་པ་ལྟར། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་སྟེ། དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པ་འདི་ལ་ཟེར་གྱི། གཞན་དུ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་འཆོལ་བས་འཁོར་བ་མི་འདོད་ཀྱང་འབྱུང་སྟེ། དྲོད་གཤེར་འཛོམ་པའི་ས་བོན་ཐེབས་ནས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་ལྟར། གཤིས་ལས་འཁྲུལ་ཆ་ཕྱིར་ཤོར་ན་རྣལ་འབྱོར་མ་འབྱོར་མེད་དོ། །དེས་ན་གཏན་སྲིད་མ་ཟིན་གྱི་བར་ལ་རིག་པ་རྐྱེན་ངན་གྱིས་མ་བསླུས་པ་གལ་ཆེ་བས། ཟང་ཐལ་རིག་པའི་རྩལ་སྦྱོང་མཆོག་ཏུ་གཅེས་སོ། །མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། འདི་ནི་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས། །ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། རྩལ་རྫོགས་ལས། ཆོས་སྐུ་རྟོག་མེད་རང་སངས་སྒོམ་པ་ཡིན། །དམིགས་པའི་ཡུལ་མེད་རང་གི་དོན་རྟོགས་ན། །འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །རྒྱུད་ལས་གསུངས་པའི་རྡོ་རྗེའི་གད་མོ་བཅུ་གཉིས་དང་། ངོ་མཚར་བའི་གསང་ཚིག་རྣམ་བདུན་ལ་སོགས་ཀྱི་དགོངས་དོན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་རྒྱུད་ལ་འབྱོར་ནས་ཆོས་སྐུ་དོན་དམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་རང་ཐོག་ཏུ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་དགོངས་སྤྱོད་དང་མཐུན་པའི་གཤིས་ལ་སྦྱར་ན། དགོངས་པ་དེའི་རང་དུས་ན་འཁོར་འདས་དང་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ། མ་གྲུབ་པ་ཇི་བཞིན་ལམ་དུ་བྱེད་པ་གཤིས་ཐོག་ནས་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བརྩིས་པ་ཡིན་ལ། གཤིས་ཐོག་དེར་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ལས་ཉོན་མེད་པས་ན་གཤིས་ཐོག་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་ཚེ་འཁོར་བ་ཆད་པའམ་མེད་པར་ཡིན་པས་ན་གང་གིས་ཀྱང་གོས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མ་བཅོས་གཤིས་ཀྱི་བཞུགས་ཚུལ་དེ་ལས་མ་གཡོས་ན། རྒྱུ་འབྲས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་ལ་བཟླས་ཤིང་ཐག་ཆོད་ཚར་བ་ཡིན་པས་ན་དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པ་ཞེས་པ་ནི་འདི་ལ་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི། འདིའི་རྩ་བའི་ཤུགས་བསྟན་འགྲེལ་བར་བཀྲལ་བ། དེ་ལས་གཞན་དུ་རྒྱུ་འབྲས་འཆོལ་ཉོག་ཏུ་སྤྱད་དེ་རྟོགས་མེད་ཀྱང་རྟོགས་མདོག་དང་། གྲུབ་མེད་ཀྱང་གྲུབ་མདོག་བྱས་ཀྱང་གཤིས་ལས་འཁྲུལ་ཆ་ཕྱིར་ཤོར་ན་རྣལ་འབྱོར་མ་འབྱོར་མེད་དོ། །དེ་ནི་མིང་ཙམ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་དོན་ལ་རྣལ་དུ་མ་འབྱོར་པའམ་ཡང་ན་མཚན་མ་ཚིག་གི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སོགས་རྣལ་འབྱོར་ཐ་མ་པ་ལས་མི་འཕགས་ཏེ། དུག་གི་ལྟོ་ཡོད་པ་རྨ་བྱ་ཙམ་ལས་གཞན་གྱིས་དུག་ཟོས་ན་འཆི་རྒྱུ་ལས་མི་འདའ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ན། དྲོད་གཤེར་འཛོམས་པའི་ས་བོན་ཐེབས་ན་མྱུ་གུ་མ་སྐྱེས་ན་ཨང་སྙམ་ན་ཡང་སྐྱེ་ངེས་པ་བཞིན་དུ་། འབྲས་བུ་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ལས་འོས་མེད་པས། ལམ་འདིར་ཞུགས་པའི་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉམས་ལེན་གྱི་གཏན་སྲིད་རང་བློ་ཁེལ་བ་ཞིག་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་རྐྱེན་ངན་གྱིས་བསླུ་སྐྱེན་པའི་བདུད་དབང་དུ་མི་ཤོར་བར་ཟང་ཐལ་རིག་པའི་རྩལ་སྦྱོང་མཆོག་ཏུ་གནད་ཆེ་བས་གཅེས་པར་ཟུངས་ཤིག་ཅེས་པའོ། །དེ་དག་གིས་གོལ་སྒྲིབ་སྐྱོན་སེལ་གྱི་ཤན་འབྱེད་ཆེན་པོ་ལྔའི་ཆིངས་ཐལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ཡན་གྱིས་གཞག་ཐབས་བཞི་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་དང་། མདོ་ཆིངས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཏེ་བསྡོམས་པས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུས་ནི་འདིའི་གལ་མདོ་ངེས་པའི་གཟེར་བུའམ་མི་འགྱུར་བརྟན་པའི་གཟེར་བུའམ་འཛེར་མ་གསུམ་དུ་བསྟན་པས་གནད་མི་འཆུགས་པར་བྱེད་པའོ།།

༼ང༽བཞི་བ་དེ་དག་གི་དོན་རྒྱུ་འབྲས་བྱ་བཙལ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བསྡུ་བ།

ད་ནི་དེ་དག་གི་དོན་རྒྱུ་འབྲས་བྱ་བཙལ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བསྡུ་བ་ནི།

ཉོན་མོངས་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀློང་ཆེན་འདི།།

རྟེན་མེད་སྒྱུ་མའི་སྤྲུལ་པའི་རྩེད་མོ་བྱེད།།

འདི་ལས་ཐར་དགོས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཟློས་འཚལ།།

དེ་ཡི་ཐབས་ནི་འདི་ལས་མཆོག་གཞན་མེད།།

དེ་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་དགོངས་པ་མ་གཡོས་གཅེས།།

འདི་ཉིད་ཁོ་བོའི་སྙིང་གཏམ་ཟབ་མོའི་ཀློང་།།

ཀུན་ཡིན་ཀུན་མིན་ཡིན་མིན་འདས་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ་འདི་ལས་ད་རེས་གྲོལ་བ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྐྱེན་ལ་ཟློས་ན་འབྲས་བུ་འཁོར་བ་མི་འབྱུང་སྟེ། ས་བོན་མེད་ན་དེའི་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལྡོག་པ་ལ་དེའི་རྒྱུ་འགོག་པར་ཀུན་མཐུན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ལས་བྱུང་། །དེ་རྒྱུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས། །རྒྱུ་ལ་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་འབྲས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འགོག་པའི་ཐབས་ནི་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཟབ་པ་མེད་ལ། དེའི་ལུགས་ནི་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལ་རེ་དོགས་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ཉིད། ཀུན་བྱེད་ལས། བདེ་བ་འདོད་པ་ཆགས་པའི་ནད་ཡིན་པས། །འདོད་པ་མེད་པས་བདེ་བ་ལེན་པར་བྱེད། །སངས་རྒྱས་བསྒྲུབས་པས་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་བཙལ་རང་བཞིན་གནས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །མ་བཙལ་རང་བཞིན་གནས་ལ་མི་རྟོག་ཞོག །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་ན་རྒྱུ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་ཉམ་ཐག་པ་ཐམས་ཅད། འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་སུ་སྣང་བའི་འཁྲུལ་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་འདི་ལས་སད་དུ་མེད་པ་ནི་སད་ཐབས་མ་ཤེས་པའི་ཁུངས་ནས་བྱུང་ཞིང་། ཀུན་འབྱུང་ཉོན་མོངས་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་ཀློང་ཆེན་འདི་རྟེན་མེད་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་རྩེད་མོ་བྱས་པ་ལྟ་བུ་ལས་མ་འདས་པས་དོན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་ནམ་མཁའི་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། འཁྲུལ་ངོར་བདེན་པ་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོའི་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ཐར་དཀའ་བ་ཡིན་ཕྱིར་གཏན་བདེའི་འདུན་མ་མ་འཕྱུགས་པ་ཞིག་བྱེད་པ་ལ་འདི་ལས་ངེས་པར་ཐར་དགོས་པ་ཡིན་པས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཟློས་ཏེ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་སྟེང་ནས་ཐག་བཅད་དེ་འཁོར་རྒྱུ་དང་འཁོར་རྐྱེན་མེད་པར་གྱིས་ཤིག དཔེར་ན་རྒྱུ་ས་བོན་དང་རྐྱེན་ཆུ་དང་དྲོད་སོགས་མེད་ན་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་བཀག་ན་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་རྒྱུའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལྡོག་པ་ལ་དེའི་རྒྱུ་འགོག་པར་བྱ་དགོས་པ་ནི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་གུང་མཐུན་པར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་དེ་འགོག་པའི་ཚུལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། སྡིག་པ་ཅི་ཡང་མི་བྱ་ཞིང་། །སོགས་ཀྱང་གསུངས་པ་ཡིན། དགེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་སྒོས་སུ་རྒྱུ་འབྲས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འགོག་པའི་ཐབས་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཡན་གྱི་ཆོས་དང་མན་ངག་ཟབ་མོ་ཞིག་མེད་པ་དེས་ན་ཆོས་ཉིད་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལས་མ་གཡོས་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པས། འདི་ཉིད་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་ཁོ་བོའི་སྙིང་གཏམ་ཟབ་མོའི་ཀློང་རེ་དོགས་འཛིན་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཏུ་ཞོག་ལ། ཀུན་ཡིན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་པ་དང་། ཀུན་མིན་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་ཚུགས་ཐུབ་མིན་པ་སྟེ། མདོར་ན་ཐམས་ཅད་ཡིན་མིན་བློ་ལས་འདས་པའི་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ། འཁོར་འདས་རོ་མཉམ་ཆོས་དབྱིངས་ཉག་གཅིག་གི་ངང་དུ་མ་བཙལ་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གནས་ལུགས་མི་གཡོ་བའི་ངང་དུ་ཞོག་ཅིག འདི་ཉིད་གལ་ཆེན་གནད་ཀྱི་གདམས་པ་ཡིན་ལུགས་དང་བཅས་ཏེ་ལེའུའི་མཚན་གྱིས་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། ལེའུའི་གནས་འདི་ནི་འདིའི་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རང་གནད་ངེས་པ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་སྟེ་མདོ་ཆིངས་གལ་པོ་ཆེ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། ལེའུ་བཅུ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།