ཐུན་གསུམ་པའི་ཆོས་ཁྲིད།
དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ས་སྐྱའི་ཞེན་པ་བཞི་བྲལ་ལས། ཚེ་འདི་ལ་ཞེན་ན་ཆོས་པ་མིན། །འཁོར་བ་ལ་ཞེན་ན་ངེས་འབྱུང་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་བསྒྲུབས་ནས་རང་གཞན་གཏན་བདེའི་འདུན་མ་དོན་དུ་གཉེར་མཁན་ཞིག་ལ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་མེད་དུ་མི་རུང་བ་དེ་གང་ཡིན་པ་རེད་ཟེར་ན། དད་པ་དང་ངེས་འབྱུང་གཉིས་ཀ་སྟེ། དད་པ་དེ་ཆོས་སྣང་བའི་སྒོ་ཡིན་པས། ནང་བ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ན་འཇིགས་དང་དད་པས་གཞི་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དང་པོ་ནས་ལས་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་ཙམ་ཡང་མེད་ན་ནི། ཚེ་ཕྱི་མ་དང་ཐར་བའི་གོ་འཕང་ཁས་མ་བླངས་པས་ངེས་འབྱུང་སྐྱེ་བའི་གཞི་ཞིག་ཡོད་དོན་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ན་ཡང་རང་རེ་ཆོས་ལྡན་བོད་ཀྱི་ས་ཆ། ཆོས་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་དབུས་ལ་སྐྱེས་པའི་མི། ཆུང་བྱིས་པའི་དུས་ནས་ཨ་མ་དང་མ་ཎི་མཉམ་ངེས་བྱེད་མཁན་གྱི་མགོ་ནག་ཕྲེང་བཟུང་མང་ཆེ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་གྲལ་འདིར་ཞུགས་པའི་རབ་སྔགས་ཀྱི་དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ལ། ལྷག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལ་བསླུ་བ་མེད་རབས་དང་། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་དང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་བདེན་པ་ཡིན་རབས་བརྗོད་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་མང་པོ་བཀོད་ནས་རྩོད་པ་བྱེད་འདུག་མི་དགོས་པར་རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་རྣམ་དག་ཡོད་པའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་དེ་ནས། ད་ཅི་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ངེས་འབྱུང་ཡང་དག་ཅིག་སྐྱེ་དགོས་ཏེ། ངེས་འབྱུང་ངོ་མ་ཞིག་གམ་ངེས་འབྱུང་ཡང་དག་ཅིག་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་ན། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་པར་ཚེ་འདི་ལ་ཞེན་འདུག་པ་རེད། ཚེ་འདིར་ཞེན་ན་ཆོས་པ་མིན་པ་ནི་གོང་གི་ལུང་གིས་ཤེས་ཤིང་། ཚེ་འདིར་ཞེན་ཆགས་ཆེ་བ་དེས་ཚེ་ཕྱི་མར་ཡང་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་དོན་གཉེར་བྱེད་པ་རེད། མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་གནས་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བདེ་བ་དང་སྐྱིད་པའི་སྣང་བ་ཡོད་ཀྱང་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ཙམ་ཞིག་དང་འཁོར་བ་ལས་མ་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ན། འཁོར་བ་ལ་ཞེན་ན་ངེས་འབྱུང་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་འདྲ་ཡིན་ཕྱིར་ངེས་འབྱུང་འདིའི་སྟེང་ནས་དང་པོ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་བྱི་དོར་ཞིག་དང་གཙང་སྦྲ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་རེད། ངེས་འབྱུང་ཞེས་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འགའ་རེ་ཐོག་ཏུ་བབ་ནས་སྡུག་མྱངས་པ་ན། དེ་འདྲ་དེས་དགོས་དོན་མེད་དོ་སྙམ་པའི་དར་ཅིག་རྨུས་འགྲོ་བ་རྐྱང་པ་ལ་ཟེར་བ་ག་ལ་ཡིན། དེ་ནི་ཞེན་ལོག་ཙམ་ཞིག་ཡིན། འཁོར་བ་ལ་ཞེན་པ་ལོག་ནས་དེ་ལས་ཐར་བའི་ཐར་བ་འདི་འདྲ་ཞིག་བསྒྲུབ་དགོས་ལ། འདི་ནས་འདི་ལ་བྲོས་ནས་ཐར་ཐབས་བྱེད་དགོས་སོ་སྙམ་པ་ནི་ཐར་བ་ཐོབ་འདོད་ཡིན། དེས་ན་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བའི་ཁྲིད་ཀྱིས་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་འདི། ཡང་ཡང་རྙེད་དཀའ་ཨུ་དུམ་ཝ་ར་འདྲ་འདྲ། རྙེད་པ་དོན་ཆེན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འདྲ་འདྲ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་ཐོག་དེ་ནས། ཚེ་མི་རྟག་པའི་ཁྲིད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ཡོད་ན་དེའི་ལྷན་དུ་འཆི་བ་ཡོད་པ་ཤེས། དེའི་མི་ཚད་འཆི་བ་ནམ་ཡོང་ཆ་མེད་ཡིན་པ་ཡང་ཤེས། དེའི་སྟེང་དུ་ངེས་འབྱུང་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པའི་ཁྲིད་འདིར་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་དགོས་པ་རེད། ཁྲིད་ལུགས་གཞན་འགའ་རེའི་ནང་ན་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུས་ངན་སོང་གསུམ་ལས་བློ་ལྡོག་ནས་མཐོ་རིས་དོན་གཉེར་བྱེད་རྒྱུ་དང་། སྐྱེས་བུ་འབྲིང་གིས་འཁོར་འདས་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་པོ་མཐའ་དག་ལས་བློ་ལྡོག་སྟེ་ཐར་བ་དོན་གཉེར་བྱེད་པ་འདི་གཉིས་ཙམ་ལས་ལྷག་པར་མ་གསུངས་པའང་ཡོད་ཀྱང་། རང་ལུགས་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་བཞེད་པ་ལ་ནམ་རྒྱུན་ཞུས་པ་ལྟར་དུ་རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་བསམ་པ་ལས་བློ་ལྡོག་པ་དེ་ཉིད་གནད་ཆེན་ལ་བརྩི་བ་ཡིན། དེ་ལ་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་ངེས་འབྱུང་ཆེན་པོའི་ཐ་སྙད་མཛད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་ངེས་འབྱུང་ཟེར་ཚད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངེས་འབྱུང་གཅིག་འདྲ་ཏག་ཏག་ཀྱང་མ་ཡིན་པར་གཏན་ལ་ཕབ་ཡོད་དེ། སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུའི་ཀུན་སློང་མཐོ་རིས་དོན་གཉེར་ནི་ངེས་འབྱུང་ཙམ་ཞིག་དང་། ཉན་རང་གཉིས་ཀྱི་ངེས་འབྱུང་གཉིས་དང་རྣམ་པ་གསུམ། ངེས་འབྱུང་ཆེན་པོ་དང་བཞི། ཡང་ན་ཉན་རང་གཉིས་ཀྱི་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་སྟེ་རང་དོན་ཞི་བདེར་སྦྱོར་བའི་ངེས་འབྱུང་གཉིས་དང་། བྱང་སེམས་ཀྱི་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་ངེས་འབྱུང་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་དུ་ཕྱེས་པའི་ངེས་འབྱུང་དང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་གང་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། འདི་ཚད་དང་གྲངས་ཀྱིས་གཞལ་ཐུབ་རྒྱུ་ཞིག་མིན་པར་ཤེས་ཤིང་། སྤྱིར་ན་སྡུག་བསྔལ་མྱང་བ་པོ་སེམས་ཅན་གྲངས་ཀྱིས་མི་ཁྱབ་པས། དེ་དག་གི་ལས་དང་ལས་གྱི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་མཁན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་འགྲོ་བའི་རིགས་ཙམ་བསྡུས་ཏེ་རིགས་དྲུག་ཅེས་གསུངས་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ངོ་མས་བཤད་ན་གང་མྱང་རྒྱུའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། གང་གིས་མྱོང་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་གྲངས་དང་ཚད་དེ་གཞལ་བར་མི་ནུས་པ་ཟེར་རྒྱུ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ནི་རེད། ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་སེམས་ཅན་གྱིས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་གྱིས་གར་ཁྱབ་ལ་ལས་ཉོན་གྱིས་ཁྱབ་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་པས་གྲངས་ཚད་ཀྱིས་བཤད་ནས་མདོར་བསྡུ་འོང་རྒྱུ་ཞིག་དཀའ་བ་རེད། མཐོང་ཆོས་སུ་གྱུར་པ་ལའང་ངེད་ཅག་གིས་རིག་ཐུབ་པའི་མི་དང་དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཡིན་ན་རེ་རེ་དང་རེ་རེ་མི་འདྲ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་འདྲའི་མང་པོ་ཞིག་འདུག དེ་མྱོང་བ་པོ་ཡང་འདྲ་དང་མི་འདྲ། དུད་འགྲོའི་རིགས་གྱུར་ལ་བསམ་གྱིས་ཅི་ཁྱབ་ཅིང་། མི་ལ་མཚོན་ནའང་ཡུལ་སྡེ་གྲོང་བ་གཅིག་དང་། ཁྱིམ་ཚང་གཅིག་གི་མི་ཡིན་ཡང་མི་དེའི་གཤིས་རྒྱུད་མི་འདྲ། དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཉོན་གྱིས་འཕེན་པ་མི་འདྲ། དེ་མ་འདྲ་སོང་བས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ལུགས་ཀྱང་འདྲ་དང་མི་འདྲ་བ་ཡིན་པ་ནི་མཐོང་དུ་ཡོད་པ་འདི་བཞིན་ཡིན། མིའི་སྡུག་བསྔལ་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱིས་མྱོང་བ་དེ་ལ་འདང་ཞིག་བརྒྱབ་ན། སྐྱེས་ཚད་འཆི་བའི་རང་བཞིན། སྐྱེས་པ་དེ་འཆི་བའི་དོན་དུ་ཡོང་བ་འདྲ་ཞིག་ཡིན། དོན་མེད་ཀྱི་དཀའ་ལས་དང་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་ཞིག་རང་གར་དེའི་བར་ནས་མྱོང་གིན་བསྡད་པ་མ་གཏོགས། མགོ་སྐྱེས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་མཇུག་འཆི་བས་སྡོམ་པ་དེ་ལུས་ཅན་ཀུན་ལ་འདྲ་འདྲ་བྱས་ཏེ་འབྱུང་བ་ཞིག་ཡིན། ཚེ་འདིའི་དང་པོ་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱངས། བར་དུ་རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད། དེ་ནས་ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེའི་ཞོར་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། མཐའ་མ་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ། དེའི་བར་དུ་ད་རུང་སྡུག་བསྔལ་ལ་བཤད་ཚོད་མེད་རྒྱུ་ཏག་ཏག་ཡོད། ད་ཡང་ཕྱི་མའི་སྐྱེ་བ་ཞིག་ལེན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ནས། མཐོ་རིས་མིའི་ལུས་རྟེན་ཏག་ཏག་ལ་བརྒྱུད་འདུག་ཆོག་ཀྱང་། སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་གི་མགོ་ནས་བཟུང་སྟེ་མཐར་ཐུག་པའི་བར་དུ་མྱང་དགོས་པ་ལས་ཐབས་མེད་པ་ཡིན། དེའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་ད་གཞི་ནས་ཡང་མྱང་དགོས་ན་རྨུས་པ་མ་གཏོགས་བརྙོགས་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། ཚེ་འདིའི་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྐྱང་བ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན་བར་དོའི་འཇིགས་སྐྲག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྔོན་ནས་བསུས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་མཚམས་སྦྱར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་ཚད་མྱོང་དགོས་པ་རེད། མི་ཤི་བའི་དུས་སུའང་འཆི་ཁའི་གནད་གཅོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་ཆུང་དེ་རང་རང་གི་ལས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡིན་ཡང་། མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཚེ་འདིའི་འཕེན་པ་ཟད། གཉེན་བཤེས་ནོར་རྫས་དང་འགྲོགས་དབང་མེད། བར་དོ་ཆ་མེད་རྒྱུས་མེད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མར་གྱི་ནང་ནས་སྤུ་ཤབ་པ་འདྲ་ཞིག་བྱས་ཏེ་གཅིག་པུར་འགྲོ་དགོས་པའི་དུས་ལ་བབ་དུས་སེམས་འཚེར་མེད་མཁན་ཞིག་ཉུང་ཉུང་རེད། ཤི་བོ་ཁོ་རང་གིས་མི་ཚད་པར་ཤུལ་གྱི་མི་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཤི་བ་ཐེངས་གཅིག་ལུས་ཐོག་ཏུ་འོང་བ་དང་འདྲ་བའི་ཤི་གསོན་སྣང་བ་ཁ་ཁ་ཡིན་པས། དེ་ཕན་ཆད་དུ་རིག་རྒྱུ་མེད་པར་གཏན་བྲལ་དུ་སོང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཤི་གསོན་གཉིས་ཀ་ལ་ཡོད་པ་རེད། ཤི་ཚར་བའི་རྗེས་སུ་ཆུ་སྐམ་པ་འདྲ་འདྲ། མར་མེ་ཤི་བ་འདྲ་འདྲ་མེད་སོང་བ་ཞིག་མིན་པར་ཤི་བོ་དེས་བར་དོའི་སྡུག་བསྔལ་མྱང་དགོས་པ་རེད། བར་དོའི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་འདྲ་ཞིག་རེད་ཟེར་ན། ས་ཆེན་པོ་དུས་གཅིག་དུ་གཡོས་པའི་སྒྲ་འདྲ་འདྲ། སྟོང་གསུམ་མེ་ཡིས་དུས་གཅིག་ཏུ་ཚིག་སོང་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུ། དེ་བཞིན་དུ་རླུང་གིས་གཏོར་བ་དང་། ཆུ་ཡིས་བཤིག་འགྲོ་བ་ལྟ་བུའི་འབྱུང་བ་བཞི་ལས་བྱུང་བའི་འཇིགས་པའི་སྒྲ་བཞི་ཞེས་པ་དང་། ད་རུང་དུག་གསུམ་ལས་གྱུར་པ་སྟེ་འདོད་ཆགས་ལས་གྱུར་པ་གང་ལ་བལྟས་ན་མུན་རབ་རུབ་ཀྱི་དུས་དང་འདྲ་བའི་དམར་ས་ངེ་སེང་ངེ་། ཞེ་སྡང་ལས་གྱུར་པ་སྐྱ་ཟ་ངེ་ཟིང་ངེ་། གཏི་མུག་ལས་གྱུར་པ་ནག་ལྷ་ངེ་ལྷང་ངེ་བའི་ནང་ནས་འཇིགས་ཤིང་ཡ་ང་བའི་དུག་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པའི་གཅོང་རོང་གསུམ་ཤར་འོང་དུས་ཅི་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ཞིག་མི་ཆེ་ཨང་། གསོན་གྲང་ང་ཁམས་ཀྱི་མི་ལུས་ལོན། དམ་པའི་ཆོས་དང་འཕྲད་རང་ཁ་རང་དབང་ཡོད་དུས་ཧ་མ་གོ ཚོད་མ་ཐིག འདང་མ་ཕོག་པར་དལ་འབྱོར་སྟོང་ལོག་ལག་སྟོང་དུ་སོང་བ་ལ་དེ་དུས་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ཀྱང་མི་ཕན་ས་ལ་ཐོན་པ་རེད། ཁྱད་པར་དུ་མི་ཚེ་སྡིག་ལས་ཏག་ཏག་གིས་འདའ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣང་བ་མ་དག་པས། མ་དག་ལས་རླུང་གི་རྗེས་དེད་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའི་ལས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་བར་སྲིད་ཀྱི་ཚེ་ཕྱེད་དེ་ཕྱི་མའི་དམྱལ་བའི་སྣང་བ་ཤར་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེ་རྒྱུ་དང་། ད་རུང་སྡིག་པ་ཚབས་ཆེན་མཚམས་མེད་ལ་སོགས་པའི་ལས་ངན་བསགས་པ་ཚོ་ནི་བར་དོ་མེད་པར་མར་གྱི་ཟང་ཐལ་དུ་མནར་མེད་ལ་སྐྱེ་རྒྱུ་ཡིན། དམྱལ་བའི་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཚོ་གཙོ་བོའི་ཆ་ནས་སྨོས་པ་རེད། ལས་བསགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ་མཐའ་མེད་པ་དང་འདྲ་བར་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཚིག་ཐོག་ནས་གསུངས་པ་ནི་མཚོན་པའི་སྒོ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་རིགས་པས་བརྟག་ནའང་རྟོགས་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ནི་རེད། དེ་བཞིན་དུ་ཡི་དྭགས་བཀྲེས་ཤིང་སྐོམ་པ། དུད་འགྲོ་བླུན་རྨོངས་བཀོལ་སྤྱོད་དང་། དེའི་ཐོག་ཏུ་གཅིག་ལ་གཅིག་བཟའི་སྡུག་བསྔལ། མིའི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་ག་ལ་ཚད། སྡུག་བསྔལ་བདེན་པས་བསྡུས་པའི་འཁོར་བའི་སྣོད་བཅུད་འདིའི་གཟུགས་མཐོང་ཚད་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་རང་གཟུགས་ཏག་ཏག སྒྲ་གྲགས་ཚད་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངུ་འབོད་ཡིན་པ་ནི་ཞིབ་ཏུ་བསམ་ན་ཤེས་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷ་མིན་གྱི་འཐབ་རྩོད། ལྷའི་འཕོ་ལྟུང་། མིའི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད། མདོ་སྡེ་ལས་བརྒྱ་བ་དང་། གང་བོའི་རྟོགས་བརྗོད། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་དག་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོང་བ་རེད། བློ་སྦྱོང་གི་ཆོས་འདི་དག་དངོས་སུ་རང་ཐོག་ཏུ་བླངས་ནས་བསྒོམ་དགོས། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་འདི་དག་སྒོམ་དུས། གནས་དང་གཅིག ལུས་རྟེན་དང་གཉིས། སྡུག་བསྔལ་དང་གསུམ། ཚེ་ཚད་བཞི་བོའི་འགྲོས་དེད་ནས་རང་ཉིད་ངོ་མ་ད་ལྟ་གནས་དེ་ཚོ་ན་སྐྱེས་ནས་ཡོད་པའི་དམིགས་པ་དྲག་པོ་གཏད་དགོས་ནི་རེད། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པ་འདི་སྒྲུང་བཤད་པ་དང་གཏམ་རྒྱུད་ཉན་པ་འདྲ་ཞིག་གིས་མི་ཆོག་པར། དང་པོ་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནས་བར་དོའི་འཇིགས་སྐྲག་གིས་མགོ་བཙུགས་ནས་དངོས་སུ་བསྒོམ་དགོས། རང་ཉིད་ཀྱི་ཁ་སྣ་ལག་པས་བསུམ་ནས་སྐར་མ་འགའ་ལ་སྡོད་དང་། དབུགས་ཕར་འཕངས་ཚུར་ལ་མི་བསྡུ་བའི་སྐྲག་དངངས་དེ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པ་ཧ་ལམ་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་ཤེས་འོང་བ་ཡིན། ཡང་ཁྱིམ་མི་གཉེན་བཤེས་དང་གཏན་བྲལ་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཚོ། ད་ལྟ་གཉེན་བཤེས་དང་ཟླ་བ་རེ་རེ་ལ་འབྲལ་བའི་སེམས་འཁྲེང་གི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཅི་ཙམ་འདུག ཚེ་གཅིག་ལ་གཏན་བྲལ་བྱུང་ན་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ཙམ་ཆེ་ཤེས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན། ཚེ་རབས་སྔོན་མ་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་མི་དགེ་བཅུ་བསགས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་མ་བྱང་བ་ཇི་འདྲ་མང་པོ་མེད་དམ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་རེ་རེ་བཞིན་དུ་མ་བཤགས་པར་འཕེལ་བའི་མི་དགེ་སྡིག་པའི་སྐྱེད་དང་བཅས་པ་ཞིག་རྩིས་བཞག་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁུར་བོ་ཇི་ཙམ་ལྗིད་ས་ཡོད་འདུག་སོགས་ལས་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དང་འབྲེལ་བའི་བློ་སྦྱོང་རེ་བྱས་ན་ཤེས་པ་ཡིན། སྐབས་སུ་བབས་པ་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱེད་བཞིན་པ་ཞབས་དཀར་ཚོགས་དྲུག་རང་གྲོལ་གྱི་གསུང་། ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ལ་ལྟ་བ་མཁའ་ལྡིང་གཤོག་རླབས་ཞེས་བྱ་བ། རྫོགས་ཆེན་ཀ་དག་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་པོ་དེ། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབ་ཅིང་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ། གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་བགོ་སྐལ་དུ་རིམ་དང་རིམ་མིན་གྱི་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་མན་ངག་གི་ཡིག་ཆ་ཁྱད་འཕགས་དེ་ཉིད། ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་ཐུན་མིན་གྱི་རང་ལུགས། ཉམས་ལེན་ལག་ཁྲིད་དང་སྦྱར་ཏེ་ཁྲིད་པའི་སྐབས་ནས། ཆོས་ཁྲིད་སྔོན་མ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་འདིའི་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་དང་། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལས་ཀྱང་སྔོན་འགྲོ་བྱུང་གནས་འགྲོ་གསུམ་ནས་དངོས་གཞི་སེམས་དོན་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་རིམ་པ་མང་དག་ཅིག་སོང་ནས། དེ་རིང་རྫོགས་ཆེན་གྱི་གདུལ་བྱ་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་དབང་རྣོན་ཡིན་པའི་ནང་ན་ཡང་རིམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེས་པའི་སྣང་བ་ཡུལ་གྱི་བློ་ཅན་ལ་གཙོ་བོར་ཆེད་དུ་བྱས་པའི་ཐུན་མོང་གི་ངོ་སྤྲོད་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཁྲིད་པ་ལ་མདོར་བསྟན་དང་རྒྱས་བཤད་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། ཨེ་མ་ཧོ། སྐལ་བར་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་བུ་མཆོག་རྣམས། །ལྕག་གིས་མ་བརྒྱབ་རྟ་ལ་བང་མི་ལྡང་། །མང་དུ་མ་བསྲུབས་འོ་མར་མར་མི་ཆགས། །ཞིབ་ཏུ་མ་བཤད་གཏན་ལ་མི་ཕེབས་པས། །ཚིག་ཀ་མང་པོའི་གླུ་དབྱངས་བླངས་པ་ལ། །སྣང་བ་མ་སུན་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཉོན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་སྐལ་ལྡན་གྱི་རིགས་ཅན་རིགས་སད་པར་བྱེད་པའི་སྐུལ་བརྡ་དང་། རྨོངས་པ་དུས་སུ་གཉིད་མ་ལོག་པར་རང་གཞན་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་འཁྲུལ་སྣང་འདི་སད་པར་བྱས་ཏེ། མ་འཁྲུལ་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་རེག་ཅིང་སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་པའི་གདམས་པ། དབྱངས་སྙན་མོ་དྲི་ཟའི་གླིང་བུས་བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་འགྲན་དུ་མེད་པའི་དོན་ལྡན་པའི་དབྱངས་འདི་ལ་སུན་སྣང་མི་སྐྱེ་བར་རབ་ཏུ་དང་བས་ཉོན་དང་བཤད་པར་བྱའོ། །སྣང་བ་སེམས་སུ་ངོ་སྤྲོད་པའི་མདོར་བསྟན་ནི། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་མ་ཤེས་ན། །སྟོང་ཉིད་དོན་དེ་ནམ་ཡང་མི་རྟོགས་པའི། །སྣང་བ་འདི་དག་དང་པོ་གང་ལས་བྱུང་། །བར་དུ་གར་གནས་ཐ་མ་གང་དུ་འགྲོ། །སྐལ་ལྡན་བུ་ཀུན་ལེགས་པར་རྟོག་དཔྱོད་ཐོངས། །བརྟགས་ཚེ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་ན་བུན་དེ། །མཁའ་ལས་བྱུང་ཞིང་སླར་ཡང་མཁའ་ལ་འགྲོ། །དེ་བཞིན་སྣང་བ་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཏེ། །རང་གི་སེམས་སུ་ཤར་ཞིང་སེམས་སུ་འགྲོ། །དཔེར་ན་མིག་གི་དབང་པོ་བསླད་པའི་མིས། །བར་སྣང་ཁམས་བལྟས་རབ་རིབ་སྣང་བ་དེ། །ནམ་མཁར་ཡོད་ཡོད་འདྲ་བར་སྣང་ན་ཡང་། །མཁའ་ལ་མེད་དེ་མིག་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྣང་བ་ཞེས་གསུངས་པའི་སྐབས་འདིར་རང་ལུགས་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་ཐུན་མིན་བཞེད་པ་ལ་སྣང་བ་དང་སྣང་ཡུལ་ཕྱེ་དགོས་ཤིང་། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས་ཡེ་ཤེས་བླ་མ་ལས་དཔེ་བཀོད་ནས། རི་མཐོང་བའི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་རིའོ་མི་སྙམ་པ་ཞིག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ལམ་ལ་མེད་ཀྱང་། སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་རིའི་རང་བཞིན་མེད་པ་གསལ་སྣང་ཤེས་པའི་རྩལ་རྫོགས་ནས་རིའི་རྣམ་རྟོག་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་དུ་སོང་དུས་སྣང་ལ་དེར་འཛིན་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། སྣང་ཡུལ་རིགས་མཐུན་གྱི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཐུན་སྣང་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཡང་སྣང་བ་རང་གི་ངོ་ཁ་ལ་སྣང་བ་འདི། སེམས་ལས་ཤར་ཞིང་སེམས་སུ་སྣང་སྟེ་སེམས་ལ་ཡལ་བ་སྟེ། སྣང་བའི་བྱུང་གནས་འགྲོ་གསུམ་ལ་རྟོག་དཔྱོད་གྱིས་དང་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། འདིའི་དཔེ་ནམ་མཁའི་ན་བུན་དང་མིག་ནད་ཅན་ནམ་མིག་སྐྱོན་ཅན་གྱི་མིག་སྔར་རབ་རིབ་བར་སྣང་ལ་ཤར་བ་དང་འདྲ་བའི་སྣང་བ་སེམས་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། ད་སེམས་སྟོང་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་བཞིན་དངོས་འཛིན་བག་ཆགས་ངན་པ་ཡིས། །སེམས་ཀྱི་དབང་པོ་བསླད་པའི་མཐུ་ཡིས་ནི། །ཀུན་རྫོབ་སྣང་གྲགས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན། །བདེན་པར་ཡོད་ཡོད་འདྲ་བར་སྣང་ན་ཡང་། །གདོད་ནས་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་། །མེད་དེ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །ཆོ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་སྟོང་པ་ཡིན། །མེད་པ་གསལ་སྣང་སྒྱུ་མ་ཆུ་ཟླ་འདྲ། །སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་དོན་ལ་མཉམ་པར་ཞོག །ད་ལྟ་རང་ཅག་གཉིད་ཀྱི་རྨི་ལམ་ན། །ཕ་ཡུལ་གནས་ཁང་ཉེ་འབྲེལ་ལ་སོགས་པ། །མངོན་སུམ་སྣང་ནས་བདེ་སྡུག་མྱོང་བའི་ཚེ། །རང་གི་ཉེ་དུ་འབྲེལ་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད། །རང་ཉིད་མལ་ནས་ཅུང་ཟད་མ་གཡོས་ཀྱང་། །ཉིན་པར་ཇི་བཞིན་ཉམས་སུ་མངོན་སུམ་མྱོང་། །དེ་བཞིན་ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན། །མདང་གི་རྨི་ལམ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་དེར་བཏགས་དེར་བཟུང་ནས། །དེ་ལྟར་སྣང་སྟེ་སེམས་ཀྱིས་མྱོང་བ་ཡིན། །རྨི་ལམ་གཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུའང་རང་བཞིན་མེད། །དེ་བཞིན་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་སྟོང་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་འདིས་བསྟན་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་ན་བུན་འཁྲིགས་པ་དེ་གཞི་མེད་རང་སར་ཡལ་འགྲོ་བ་དང་། རབ་རིབ་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་བཞིན་དུ་མིག་སྐྱོན་ཅན་གྱི་མིག་བསླད་པ་ལས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་དངོས་པོ་ལ་བདེན་ཞེན་གྱི་འཛིན་པ་ཨ་འཐས་ཅན་ཞུགས་པ་འདི་སེམས་བག་ཆགས་ངན་པས་བསླད་སོང་བའི་དབང་གིས་ཀུན་རྫོབ་རྫུན་པ་བསླུ་བའི་སྣང་གྲགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱུང་བ་ཡིན། མ་བརྟག་ཉམས་དགར་བདེན་བདེན་ལྟར་དུ་འདི་སྣང་བ་ཡིན་ཡང་། སྣང་ན་ཡང་འདི་ཉིད་གདོད་མ་ཉིད་ནས་བདེན་པར་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཆ་ཙམ་ཞིག་མེད་པ་ནི་རང་སྣང་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན། ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་སྟོང་པ་སྒྱུ་མ་དང་ཆུ་ཟླའི་དཔེ་དང་འདྲ་བའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་ནི་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན། སྣང་བཞིན་དུ་སྟོང་ལ་སྟོང་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་སྣང་སྟོང་ངམ་སྟོང་དང་རྟེན་འབྱུང་དབྱེར་མེད་ཀྱི་དོན་ལ་མཉམ་པར་ཞོག དཔེ་རྨི་ལམ་གཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བདེན་བདེན་དུ་སྣང་ཡང་། སྣང་དུས་ཀྱང་གཉིད་ཀྱི་སྐབས་དེ་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དང་འདྲ་བར་སྣང་ན་ཀུན་རྫོབ་སྣང་བཞིན་པའི་ངོ་ཁར་བདེན་བདེན་འདྲ་ཡང་རང་བཞིན་བདེན་མེད་སྣང་བ་དེ་ཉིད་དང་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་དོན་དམ་སྟོང་བའི་རང་བཞིན་ལས་མ་འདས་པ་བསྟན་པའོ། །སླར་ཡང་སྣང་བ་སེམས་དང་སེམས་སྟོང་པར་ངོ་སྤྲད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འཐད་པ་དཔེ་དང་བཅས་པས་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་དང་པོ་སྣང་བ་སེམས་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ནི། ཨེ་མ་ཧོ། སྐལ་བར་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་བུ་གཅིག་པོ། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་དམ་བཅས་ནས་ཇི་ལྟར་མ་ངེས་པ་དཔེ་གཅིག་གིས་མདོར་བསྟན་པ་ནི། ལ་ལའི་སྣང་བ་ལ་ལའི་མུན་པའོ། །ཞེས་རང་རེའི་མཚན་མོ་དེ་བྱ་འུག་པར་ཉིན་མོའི་སྣང་བ་ཤར་བ་ལྟ་བུ་དང་། རྒྱས་བཤད་མཚན་གཞི་དཔེ་རུ་བཀོད་པ་ནི། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་ས་གཞི་ལ། །ས་ལ་ས་ཡི་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ས་ལ་མེ་ཡི་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ས་ལ་སྡུག་བསྔལ་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ས་མིན་ཡང་འཁོར་བའི་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་སྡུག་བདེན་གྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ན་ཡང་། འདི་ནི་སས་མནན་ནས་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་མཐོང་སྣང་ལ་གོ་དགོས་པས་ཐམས་ཅད་ལ་མཐོང་སྣང་མི་འདྲ་བ་ཡོད་ལུགས་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ཆུ་ལ་ཆུ་ཡི་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ཆུ་ལ་མེ་ཡི་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ཆུ་ལ་བདུད་རྩིའི་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ཆུ་ལ་གནས་ཁང་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ཆུ་ལ་ས་རུ་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ཡང་དེ་བཞིན་དུ། མེ་ལ་མེ་ཡི་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །མེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །མེ་ལ་གནས་སུ་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །མེ་ལ་ཟས་སུ་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ཡང་། ནམ་མཁའ་ནམ་མཁར་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ནམ་མཁའ་གནས་སུ་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །ནམ་མཁའ་ས་རུ་འདུ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོད། །འདི་དག་ནི་ཆུ་ཕོར་བ་གང་ལ་འགྲོ་བ་དྲུག་གིས་མཐོང་སྣང་མི་འདྲ་བ་དང་གཅིག་པ་རེད། དེས་ན་སྣང་བ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །བག་ཆགས་དབང་གིས་གང་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན། །དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞི་པོ་རང་རང་དུ། །འདུ་ཤེས་པ་ནི་མི་ཡི་སྣང་ངོ་ཡིན། །འབྱུང་བ་བཞི་བོ་སོ་སོར་སྣང་བ་ནི་མིའི་སྣང་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། འགྲོ་བ་གཞན་གྱིས་ས་གཞི་འདི་ལ་ཡང་། །དམྱལ་བས་མེ་དང་ཞིང་པས་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །རྒྱུད་ཀྱིས་ནོན་པས་སྡུག་བསྔལ་འདུ་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་མེ་ལ་མེ་ལྷས་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །ཡི་དྭགས་མེ་ལུས་ཅན་གྱིས་གནས་ཁང་དང་། །མེ་ཡི་སྲིན་བུས་ཟས་སུ་འདུ་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཆུ་ལ་དམྱལ་བའི་འགྲོ་བས་མེ། །ཡི་དྭགས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣག་ཁྲག་དང་། །ཧསྟྀ་གླང་པོས་ས་དང་ལྷས་བདུད་རྩི། །ཧསྟྀ་ནི་གླང་བོ་ཆེའི་མིང་ལ་ཟེར། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ལྷ་ལ་རིན་ཆེན་དང་། །མེ་ཏོག་ཆར་དང་ཀླུ་ཡི་གནས་ཁང་ངོ་། །ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་གནས། །ལྷ་རྣམས་ཀུན་གྱིས་ས་ཡི་འདུ་ཤེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྣང་བ་སེམས་ཀྱི་འཆར་སྣང་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྣང་བ་སེམས་སུ་བསྟན་ནས། དེ་ཉིད་སྟོང་བར་བསྟན་པ་ནི། དེས་ན་ཐམས་ཅད་རང་གིས་གང་ལྟར་དུ། །བཏགས་པ་དེ་ལྟར་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ། །ཞེས་མདོར་བསྟན་དང་དོན་བསྡུ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ནས། དེའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་ད་སྔོན་རབས་ཀྱི་བྱུང་བའི་མངོན་རྟོགས་དང་འབྲེལ་ཏེ་སྒྲུང་འགྲེལ་གྱི་ཚུལ་དུ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་ལྷ་ཡི་བུ་ཡིས་སངས་རྒྱས་ལ། །རི་རབ་ཉི་ཟླ་ལ་སོགས་སུ་ཡིས་བྱས། །ཞུས་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཀྱང་། །འདི་ལ་བྱེད་མཁན་གཞན་ནི་སུ་ཡང་མེད། །རང་གི་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཨ་འཐས་ཀྱིས། །དེར་བཏགས་དེར་བཟུང་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན། །ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པར་གསུངས། །ལྷ་ཡི་བུ་ཡིས་སངས་རྒྱས་ཡང་ཞུས་ཏེ། །རང་གི་རྟོག་པ་ཇི་ལྟར་ཨ་འཐས་ཀྱང་། །རི་རབ་ཉི་མ་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པའི། །སྲ་ཞིང་བརྟན་པ་འདི་འདྲ་ག་ནས་འོངས། །ཞུས་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཀྱང་། །ཝཱ་ར་ནཱ་སཱིར་རྒན་མོས་རང་ལུས་ནི། །སྟག་ཏུ་བསྒོམས་པས་གྲོང་ཁྱེར་དེ་ཡིས་ཀྱང་། །སྟག་ཏུ་མཐོང་ནས་གྲོང་ཁྱེར་སྟོངས་པས་ན། །ཡུན་ནི་ཐུང་ངུས་དེ་ལྟར་སྣང་ནུས་ན། །སྐྱེ་བ་ཐོག་མ་མེད་ནས་བག་ཆགས་སེམས། །གོམས་ན་འདི་འདྲར་ལོས་སྣང་ཐུབ་པས་གསུངས། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པའོ། །དེ་དག་གིས་སྣང་བ་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་དཔེར་མཚོན་ལོ་རྒྱུས་དང་སྦྲགས་ཤིང་། ད་སྣང་བ་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་སྟོང་པར་བསྒྲུབ་པའི་འཐད་པ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་ཁ་ཅིག་གིས། །འཇིག་རྟེན་འདུ་འཛིའི་གཡེང་བ་འགོག་པའི་ཕྱིར། །དབེན་གནས་བསྒོམས་པས་དབེན་གནས་མངོན་སུམ་དུ། །གྲུབ་ནས་གཞན་གྱི་མིས་ཀྱང་མཐོང་བ་བྱུང། །གཅིག་གིས་ནམ་མཁའ་བྲག་ཏུ་བསྒོམས་ནས་ཀྱང་། །བྲག་ཏུ་གྱུར་ནས་ཕུང་པོ་ཐོགས་པ་སྐད། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཡིས། །བྱས་པ་ཡིན་པས་སེམས་ཀྱི་རང་སྣང་སྟེ། །རང་སྣང་ཐམས་ཅད་དོན་ལ་སྟོང་པའོ། །དེ་ཡང་དམྱལ་བ་ཉི་ཚེའི་སེམས་ཅན་གྱིས། །སྒོ་དང་ཀ་བ་ཐབ་དང་ཐག་པ་སོགས། །གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའོ། །ཞེས་རང་གི་ལུས་སམ་རང་གི་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མྱང་བ། དེས་ན་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པས་གང་ལྟར་དུ། །བཏགས་པ་དེ་ལྟར་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ། །ཞེས་རྒྱས་པར་དཔེ་མཚོན་དང་བཅས་པ་ཕལ་སྐད་ཀྱིས་བསྟན་ནས། དོན་བསྡུ་བ་ནི། འགྲོ་དྲུག་སེམས་ཅན་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་ནི། །རང་གི་སེམས་ཉིད་གཅིག་པུས་བྱས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་འདིའི་སེམས་ཉིད་ནི་སེམས་དེ་ཉིད་གཅིག་པུས་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་གོ་དོན་ཅན་གྱི་སེམས་ཉིད་ཡིན། ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས། །མེད་སྣང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་གཟུགས་སུ། །བློ་ཐག་རྦད་ཀྱིས་ཆོད་ལ་ཕྱམ་གྱིས་ཞོག །ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེའི་ཡན་ཆད་ཀྱིས་སྣང་བ་སེམས་སུ་ངོ་སྤྲད་པ་དང་། སེམས་སྟོང་པར་ངོ་སྤྲད་པ་ཡིན། འདི་དག་ནི་རྒྱུད་ངོ་སྤྲོད་སྤྲས་པའི་ནང་ན་དབང་པོ་རྣོ་རྟུལ་གྱི་ངོ་སྤྲོད་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པའི་ཆ་ཤས་སྣང་བ་ཡུལ་གྱི་བློ་ཅན་ལ་ངོ་སྤྲད་ཚུལ་ཞིག་ཡིན། འོ་ན་འདི་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། སྣང་བ་སེམས་སུ་ངོ་སྤྲད་པ་འདི་སྣང་ཡུལ་རང་མཚན་པ་སེམས་སུ་འདོད་པའི་སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་པའི་འདོད་ཚུལ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན། སྣང་བ་ཡུལ་གྱི་བློ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་རིམ་གྱིས་ལམ་ལ་བཀྲི་བའི་ཆེད་དུ་དང་པོར་སྣང་ཡུལ་གཟུང་བ་གཞི་མེད་དུ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་འཛིན་སེམས་གཏད་ཡུལ་དངོས་བྲལ་དུ་ཤེས་སུ་བཅུག་ནས། གསུམ་པ་ཟུང་འཇུག་རིག་སྟོང་མཐའ་བྲལ་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་དངོས་གཞི་ལ་ཁྲིད་སྟངས་ཤིག་བརྒྱུད་པ་ཡིན། སྣང་མི་སྣང་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་གིས་འཛིན་པ་ཡིན་པས་ན། ཡུལ་དང་པོ་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་སེམས་ནི་སྣང་བ་གཟུང་བའི་སེམས་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པའི་རྗེས་སྐྱེས་ཁྱད་པར་སེམས་བྱུང་དུ་དཔྱོད་པ་ནི་འཛིན་པའི་སེམས་སུ་ངེས་པར་བྱས་པའི་ཤར་གྲོལ་རང་ཡལ་རང་བཞག་གི་དམིགས་དེ་ཤེས་ནས་སྤང་གཉེན་གྱི་རྩ་བ་ཆོད་རྟགས་བསྟན་པ་ནི་སྣང་བ་སེམས་སུ་ངོ་སྤྲོད་པའི་དགོས་དོན་ཡིན། སེམས་སེམས་བྱུང་ཡུལ་ཐོག་ལ་འཆར་བའི་རང་ངོ་ལ་ལྟ་དུས་འདི་ཡིན་གྱི་ངོས་བཟུང་དང་གཟའ་གཏད་མེད་པའི་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་ཞིག་ལ་ཤར་བས་ན། སེམས་སྟོང་པར་ངོ་སྤྲད་པ་འདིས་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྩ་བ་བཅད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྟོང་པ་ཞེས་པ་དེ་མེད་པ་མཐར་ལྷུང་གི་སྟོང་པ་ཕྱང་ཆད་ཅིག་མ་ཡིན་པར་སྟོང་བའི་རང་བཞིན་ལ་ཤར་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་རང་གསལ་གྱི་སྟོང་གདངས་མ་འགགས་པ་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་འབྲལ་མེད། དྭངས་ལ་དབྱེར་མེད་གཟུང་འཛིན་ཀུན་བྲལ་རིག་པའི་ཆ་ནས་ཆད་པར་མ་སོང་། ངོ་བོའི་ཆ་ནས་རྟག་པར་མི་གནས་པའི་སྤྲོས་མཐའ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་རིག་པར་ངོ་སྤྲད་པའོ། །སྟོང་པ་ཡིན་པས་གང་ཡང་སྣང་ཆོག་པའི་རིག་སྟོང་ཀ་དག་ལྷུན་གྲུབ་གང་ཤར་འགགས་མེད་ཀྱི་འཐད་པ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་ཐུབ་པ་གངས་ཆེན་མཚོ་ཡིས་ནི། །འདིའི་གངས་ཆེན་དེ་ངས་བྲི་དུས་གངས་རིའི་གངས་བྲི་བཞིན་ཡོད། རིགས་ལྔ་གངས་ཆེན་མཚོའི་ཞིང་ཁམས་ཞེས་པའི་གངས་ཆེན་རེད། གངས་ཆེན་པོ་ལྔའི་གཟུགས་བརྙན་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྔར་ཤར་བས་མཚོན་པའི་འགྲེལ་སྟངས་ལྟར་དུ་བྱས་པ་ཡིན། ཕྱག་གི་པདྨའི་རྡུལ་གཅིག་སྟེང་ཉིད་ན། །སྟོང་གསུམ་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་ཡོད་པར་གསུངས། །ཐོད་རྒལ་རིག་པ་ཚད་ལ་ཕེབས་པའི་ཚེ། །རང་ལུས་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ཁམས་ཚད་མེད་མཐོང་བ་དང་། །འགྲོ་དྲུག་སེམས་ཅན་གནས་ཀྱང་ཚད་མེད་མཐོང་། །དེ་ལ་འགྲོ་འདུལ་སྤྲུལ་པ་བཀྱེ་ནས་ཀྱང་། །རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་འགྲོ་དོན་བྱེད་པར་གསུངས། །ཞེས་དཔེ་དང་རྒྱུ་མཚན་བགྲངས་ནས་འཐད་པ་བཀོད་དེ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། རྒྱུ་མཚན། དེས་ན་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་རང་སྣང་ཡིན། །རང་སྣང་ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་སྟོང་པ་ཡིན། །སྟོང་གསལ་འཛིན་མེད་ངང་ལ་བློ་གདེང་འཆོས། །ཞེས་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིག་གིས་གདམས་པ་ཁོལ་བུར་བསྟན་ནས། དེ་ལྟར་ཡིན་པས་མ་ཚད། གཞན་ཡང་རྡུལ་གཅིག་སྟེང་ན་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་། །འགྲོ་དྲུག་གནས་ཀྱང་གྲངས་མེད་ཡོད་པར་གསུངས། །དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་འདྲེས་མེད་རྙོག་པ་མེད། །གནོད་པར་གྱུར་པ་མེད་པར་རྒྱལ་བས་གསུངས། །ཞེས་གསུངས། ཤེས་བྱའི་ཁམས་ན་འཁོར་འདས་ཞེས་པའི་རྣམ་གྲངས་རྡོག་མ་གཉིས་ཤིག་ཡོད་པ་འདིའི་ཁོངས་སུ་མ་འདུས་པའི་ཆོས་ཤིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། དེ་གཉིས་ཀ་གང་ལས་འཕྲོ་བའི་འཕྲོ་གཞི་རྩད་བཅད་ཡོང་ན། དཔལ་ས་ར་ཧས། གང་ལས་སྲིད་དང་མྱ་ངན་འདས་འཕྲོ་བ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ལས་མ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཤིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན། དེས་ན་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་རྩ་བ་ཆོད་དགོས་ན། འཁྲུལ་གཞི་སེམས་ཀྱི་སྒྱུ་མ་མཁན་རྩད་ཆོད་དགོས། སྒྱུ་མ་མཁན་ལྟ་བུའི་སེམས་དེ་བཏུལ་བཞག་ན། སེམས་ཀྱིས་བཟོས་པའི་འཁྲུལ་སྣང་རང་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་། འཕྲུལ་འཁོར་ཨ་མའི་གཟེར་དེ་གཏོར་བཏང་ན་ལྷུ་ལག་གཞན་ཐམས་ཅད་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཤུགས་ཟད་པ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་པ་དང་། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས་ཀྱང་། སེམས་འདི་གཅིག་པུ་བཏུལ་བས་ན། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐུལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་སྣང་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། གཞན་ཡང་སྲིན་འབུ་རེ་རེའི་ཁོག་ན་ཡང་། །སྲིན་འབུའི་གྲོང་ཁྱེར་དཔག་མེད་ཡོད་པར་གསུངས། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ན་གྲོང་ཁྱེར་མང་པོ་ཡིས། །མགོ་བོ་ཐུར་དུ་བསྟན་ནས་ཆགས་པ་དང་། །དེ་བཞིན་འཕྲེད་དང་གྱེན་དུ་ཆགས་པ་ཡི། །གྲོང་ཁྱེར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ལོངས་སྤྲུལ་སྐུའི་གདུལ་བྱའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་བཀོད་ཚད་སོགས་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བློ་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་སོང་བ་སྟེ། དེའི་ཆ་ཤས་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་རྐྱང་བ་ཙམ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐུན་སྣང་ལ་གྲུབ་ཅིང་མཐོང་ཆོས་སུ་ཡོད་པའི་ས་གཞིའི་གོ་ལ་འདིར་མཚོན་ན། ཟླུམ་གཟུགས་རླུང་འགྲོས་དང་རང་འགྲོས་ཀྱིས་བར་མེད་དུ་འཁོར་ནས་སྐྱོད་པ་འདིར་བལྟས་ཡོང་ན། སྟེང་འོག་ཕྱོགས་མཚམས་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་མ་གྲུབ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཆེན་པོའི་གོ་ན་ཆུང་ཆུང་ཡོད་ཅིང་། ཆུང་ཆུང་གི་གོ་ནས་ཀྱང་ཆེན་པོ་སྣང་ཆོག་པའི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་མཐའ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་ན་སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་གཏོགས་པར་གཞལ་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་གྲུབ་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན། འདི་འདྲ་འདི་དག་སུ་ཡིས་བྱས་སྙམ་ན། །ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པར་རྒྱལ་བས་གསུངས། །ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་གོང་ནས་དྲངས་མ་ཐག་པ་དང་། སེམས་རྟོགས་ན་སངས་རྒྱས་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་མི་བཙལ་བའི་འདུ་ཤེས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གདོད་ནས་ནམ་མཁའ་འདྲ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཉིད་སྤྲོ་བསྡུ་དང་བྲལ་བ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་ལ་བཞག་དུས། སྣང་ཡུལ་ཇི་ལྟར་སྣང་ན་ཡང་འཛིན་པ་མ་ཞུགས་པར་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་ནས་གཉིས་མེད་རང་སར་གྲོལ་བ་དེ་འབྱུང་བ་ཡིན། ཀུན་རྫོབ་སྣང་གྲགས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན། །རང་གི་སེམས་ཉིད་གཅིག་པུའི་རང་སྣང་སྟེ། །འཆི་ཚེ་རང་གི་སེམས་རྒྱུད་འགྱུར་བས་ན། །ཕྱི་རོལ་འགྱུར་བ་མེད་ཀྱང་རང་སྣང་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདེ་གཤེགས་ཞིང་ཁམས་གྲངས་མེད་ཀྱི་སྣང་བ་ཤར་བ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་དག་པའི་སེམས་ཀྱི་མཐོང་སྣང་ཡིན་པ་དང་། སྡིག་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པའི་སྣང་བ་དེ་ཡང་། དམྱལ་བ་ཞེས་པ་ས་ཁད་རྒྱང་ཐག་གིས་ཕྱེས་པ་ཞིག་ལ་ཐོན་སོང་བ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། དེ་འདྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། །སྡིག་སེམས་ཡིན་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རང་སྣང་སྟེ། །རང་སྣང་ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་སྟོང་པ་ཡིན། །མེད་པ་གསལ་སྣང་གཟུགས་བརྙན་ཆུ་ཟླ་འདྲ། །གསལ་སྟོང་གཉིས་མེད་རིག་པའི་ངང་ཉམས་སྐྱོངས། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གསལ་ཞིང་སྟོང་ལ་སྟོང་ཞིང་གསལ་བའི་རིག་སྟོང་བརྗོད་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དུ་བཞག་ནས་སྐྱོང་དུས། ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་སྣང་ཡུལ་གཟུང་བ་དེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པས་ན། དེར་འཛིན་གྱི་འཛིན་པ་མ་ཞུགས་པའི་རང་བཞིན་མཁའ་ལྟར་དག་པས། ཁས་ལེན་སྤྲོས་པ་ཀུན་བྲལ་སྐྱེ་འགག་གཉིས་མེད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་ནས་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། མཐོང་སྣང་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རང་སྣང་ཡིན། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བེམ་པོར་སྣང་བ་སེམས། །བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རིགས་དྲུག་སྣང་བའང་སེམས། །མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་སྣང་བའང་སེམས། །ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྣང་བའང་སེམས། །མ་རིག་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔར་སྣང་བའང་སེམས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རིག་པ་སྣང་བའང་སེམས། །ངན་རྟོག་འཁོར་བའི་བག་ཆགས་སྣང་བའང་སེམས། །བཟང་རྟོག་སངས་རྒྱས་ཞིང་ཁམས་སྣང་བའང་སེམས། །བདུད་དང་འདྲེ་ཡིས་བར་ཆད་སྣང་བའང་སེམས། །ལྷ་དང་དངོས་གྲུབ་ལེགས་པར་སྣང་བའང་སེམས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའང་སེམས། །མི་རྟོག་རྩེ་གཅིག་བསྒོམ་པར་སྣང་བའང་སེམས། །དངོས་པོ་མཚན་མ་ཁ་དོག་སྣང་བའང་སེམས། །མཚན་མ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའང་སེམས། །གཅིག་དང་དུ་མ་གཉིས་མེད་སྣང་བའང་སེམས། །ཡོད་མེད་གང་ཡང་མ་གྲུབ་སྣང་བའང་སེམས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་འདས་དང་བཟང་ངན་དང་བདེ་སྡུག་ཏུ་སྣང་བའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་སེམས་ལས་བྱུང་བར་བསྟན་པ་དེས། སེམས་ཉིད་རིག་པའི་ངོ་བོ་འཁོར་འདས་སུ་རྒྱར་མ་ཆད། ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ན་ཡང་། འཁོར་འདས་རིག་པའི་རང་རྩལ་ལས་ཤར་བའི་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རིག་སྟོང་དབྱེར་མེད་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་མ་ཟད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ལས་བྱུང་ཞིང་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པས་ན། ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་གཉིས་མེད་དུ་མ་རོ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཀུན་ཁྱབ་ཀུན་གྱི་ཡེ་ཤེས། དེའང་གཟུང་འཛིན་མཚན་མའི་ཆོས་ལས་འདས་པར་གཏན་ལ་ཕེབས་པའོ། །སླར་ཡང་དཔེ་དང་བཅས་པའི་དོན་གྱི་འགག་བསྡུ་བ་ནི། སེམས་ལས་མ་གཏོགས་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད། །སེམས་ནི་དཔེར་ན་རི་མོ་མཁན་དང་འདྲ། །རང་གི་ལུས་ཀྱང་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་སྟེ། །སྟོང་གསུམ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱིས་བྲིས་པ་སྟེ། །རང་གི་རྟོག་པས་བྲིས་པའི་རི་མོ་ཡིས། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་འགྲོ་ཀུན་བསླུས་པ་ཡིན། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དུ། །ཐག་ཆོད་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་པ་གལ་ཆེའོ། །འདི་ནི་རྣམ་རྟོག་སེམས་སུ་ངོ་སྤྲོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་རྟོག་སེམས་སུ་ངོ་སྤྲད་པས་སེམས་ཀྱི་དེ་ཉིད་མཐོང་སོང་དུས་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་དེ་ཡིས་འགག་བསྡམ་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་སྟོང་རྐྱང་ཆད་པ་ཅང་མེད་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ན། སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་འཁོར་འདས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་མི་རུང་ལ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་སྟོང་པ་འོད་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པས་ན་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དང་འཁོར་འདས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བ་འགགས་མེད་དུ་འབྱུང་ལ། བྱུང་ཡང་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའི་རང་ངོ་ཡིན་པས་ན། ཆོས་ཅན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་མ་གྲོལ་བ་འགའ་ཡང་མེད་ཕྱིར་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཉིད་ཅེས་བྱ་ལ། གཞི་ཆོས་ཉིད་གྲོལ་འཁྲུལ་གཉིས་ཀ་ལས་འདས་པ་ཡེ་ཐོག་གདོད་མའི་གཞི་དེ་ལས་གཞི་སྣང་བཀོད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་རྟོགས་མ་རྟོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་གྲོལ་དང་འཁྲུལ་བའི་ཐ་སྙད་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་དུས་སེམས་ཅན་དང་སངས་རྒྱས་གཉིས་སུ་འབྱུང་བས་ན་གཞི་གཅིག་ལམ་གཉིས་ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན། སེམས་ཅན་འཁྲུལ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནའང་གཞི་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མེད་པ་ཞིག་མི་སྲིད་ཀྱང་། འཁྲུལ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མ་སྤངས་པ་དག་གིས་དབུལ་བོའི་ཁྱིམ་གྱི་ས་འོག་གི་གཏེར་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཤེས་པ་ཡིན། གོ་མྱོང་རྟོགས་པ་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པའི་སྐབས་སུ་ཡེ་ནས་དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་དེ་སྔོན་ངོ་མ་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཁ་དེ་མཐོང་ཡོང་བ་ཡིན། འདི་ནས་སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་རང་གྲོལ་གྱི་ངོ་སྤྲོད་འབྱུང་བ་སྟེ། འདི་ལ་ནང་གསེས་སེམས་ཉིད་སྟོང་པར་ངོ་སྤྲད་པ་དང་། སྟོང་པ་སྣང་བར་ངོ་སྤྲད་པ་དང་། སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་དུ་ངོ་སྤྲད་པ་དང་གསུམ་གྱི་རིམ་པས་བསྟན་པ་ནི། ཨེ་མ་ཧོ། ད་ཡང་སེམས་ཀྱི་བུ་མཆོག་ཐམས་ཅད་ཉོན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཐུན་མིན་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཆོས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུད་འཛིན་མཁན་གྱི་སྐལ་ལྡན་ཐུགས་ཀྱི་སྲས་མཆོག་དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་བུ་ཞེས་སྐུའི་སྲས་དང་། གསུང་གི་སྲས་ལས་ཀྱང་ད་རུང་ཁྱད་ཐོན་པའི་འབོད་ཚུལ་གྱིས་གསུངས་པ་འདིས་ཀྱང་། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གདམས་ཟབ་མན་ངག་གི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་གང་ཟག་སྔར་བསགས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་སྔོན་སྦྱངས་ཀྱི་ལས་འཕྲོ་སྟོབས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་འདི་ལ་གོམས་པར་བྱས་ན་ཚེ་འདིའམ་ཕྱི་མར་ཐར་བ་མཆོག་གི་གོ་འཕང་ཐོབ་པས་མ་ཚད། འདི་ལ་དད་ཅིང་གུས་པས་འབྲེལ་བ་བཞག་པ་ཙམ་ཡང་རིམ་གྱིས་མཐོ་རིས་དང་ཐར་བ་རང་གི་ལག་ན་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་སྤྲོ་བ་དང་དགའ་བ་སྐྱེད་ཆོག་པར་བསྟན་པའོ། །གོང་ནས་འཁོར་འདས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ཚུལ་གསུངས་ནས། དེ་ལྟར་བྱེད་མཁན་རང་གི་སེམས་ཉིད་ལ། །ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་སོགས། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟན་དུ་མེད་པ་སྟེ། །ཡེ་ནས་སྟོང་པ་འཛིན་མེད་ནམ་མཁའ་འདྲ། །སེམས་ཉིད་སྟོང་པ་གཞི་མེད་ཡིན་པར་ངེས། །སེམས་ཉིད་མཚོན་དོན་ནམ་མཁའ་དཔེར་བཞག་ཀྱང་། །རེ་ཞིག་སྟོང་ཕྱོགས་ཙམ་གྱི་མཚོན་དཔེ་སྟེ། །སེམས་ཉིད་རིག་བཅས་སྟོང་པ་ཅིར་ཡང་འཆར། །ནམ་མཁའ་རིག་མེད་སྟོང་ཆད་ཧད་པོ་སྟེ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་དོན་ནམ་མཁས་མཚོན་དུ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་འདས་བདེ་སྡུག་བཟང་ངན་ལ་སོགས་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་མཁན་དེ་རང་གི་སེམས་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་གྲུབ་ཅིང་། དེ་ལྟར་གྲུབ་ཀྱང་དེ་ལ་ཞིབ་ཏུ་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ཡོང་ན་དེའི་ངོ་བོ་འདིའོ་ཞེས་ངོས་གཟུང་བྱ་ཞིག་དང་རྣམ་པ་འདིའོ་ཞེས་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་གིས་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ཞིག་མི་རྙེད་ལ། དེ་ནི་འུ་བུ་སོ་སྐྱེ་མ་ཟད་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། དེ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས་དང་། ཡེ་ནས་སྟོང་ཚུལ་ཡང་འཛིན་རྒྱུ་གཟུང་རྒྱུ་མེད་པའི་ཆ་ནས་ནམ་མཁའ་ཞེས་པའི་གདགས་གཞིའི་བར་སྣང་སྟོང་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་དེས་ན་སེམས་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན། སྟོང་པ་ལ་དེར་གཞི་མེད་པ་ནི་ངེས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན། སེམས་ཀྱི་དེ་ཉིད་མཚོན་པའི་དོན་སྟོན་སྐབས་ཀྱི་དཔེ་ནམ་མཁའ་ལ་བཞག་པ་ཡིན། དཔེ་ཞེས་པ་དེ་ཕྱོགས་ཙམ་འདྲ་བའི་དོན་གྱི་ཆ་ཤས་མཚོན་བྱེད་ཅིག་ཡིན་པ་ལས། ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་གཅིག་པ་ཡིན་ན་དཔེ་མ་ཡིན་པར་དོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། ཐམས་ཅད་འདྲ་བའི་དཔེ་ཞིག་འཇོག་དགོས་དུས་སེམས་ཉིད་ནི་སེམས་ཉིད་རང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཟེར་རྒྱུ་མ་གཏོགས་ཡོད་པ་མིན། དེས་ན་སེམས་ཉིད་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་ཞེས་པ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཙམ་མཚོན་པ་ཐག་ཉེ་བའི་དཔེ་ཞིག་བཀོད་པ་ཙམ་མོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཉིད་རིག་ཅིང་གསལ་བ་དང་བཅས་པའི་སྟོང་པ་ཅིར་ཡང་འཆར་བ་ཞིག་དང་། ནམ་མཁའ་རིག་ཅིང་གསལ་བའི་ཆ་མེད་པའི་སྟོང་ཆད་ཧད་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ན། དེའི་ཆ་ནས་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ལ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་སུའང་སྟོང་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ། གསལ་བ་ཉི་ཟླ་ལྟ་བུ། གཡོ་མེད་རྒྱ་མཚོ་རླུང་གིས་མ་བསྒུལ་བའི་དཔེས་ཕྱོགས་ཙམ་མཚོན་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ཏེ་བཞག་པ་ཡིན། འདི་ནི་སེམས་ཉིད་སྟོང་བར་ངོ་སྤྲོད་དོ། །ཞེས་དོན་བསྡུས་པའོ། །གཉིས་པ་སྟོང་པ་སྣང་བར་ངོ་སྤྲད་པ་ནི། སེམས་ཉིད་གསལ་སྟོང་དེ་ཡི་རང་རྩལ་ལས། །སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་གང་ཡང་འཆར་བ་ཡིན། །ཤར་ཡང་མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན། །གཉིས་སུ་མེད་དེ་སྟོང་པའི་ངང་དུ་གཅིག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཉིད་སྟོང་རྐྱང་ཆད་པ་མ་ཡིན་པའི་གསལ་ཞིང་སྟོང་ལ་སྟོང་ཞིང་གསལ་བ་དེའི་རང་རྩལ་ལམ་རང་གི་ནུས་པ་དེ་ལས་སྣང་བ་འཁོར་འདས་བདེ་སྡུག་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ན་ཡང་། ཤར་བའི་དུས་ན་མཉམ་ཤར་བཟང་ངན་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཤར་ན་ཡང་མེ་ལོང་ནང་དུ་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བའི་སྐབས་སུ་མེ་ལོང་གཟུགས་བརྙན་དུ་ཚུར་མ་འགྱུར། གཟུགས་བརྙན་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་ཕར་ལ་སོང་བ་མིན་ན་ཡང་། དེ་འཆར་བ་འགགས་མེད། གཞི་མེད་སྟོང་པ། མེ་ལོང་སྔར་བཞིན་འགྱུར་བ་མེད་པའི་སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད། སྟོང་པ་ལས་གསལ་བ་ལོགས་སུ་མ་ཕྱེད་པར་སྤྲོས་བྲལ་སྟོང་བའི་ངང་ངམ་དབྱིངས་ཀྱི་ངང་དུ་གཅིག་པའོ། །འདི་ནི་སྟོང་པ་སྣང་བར་ངོ་སྤྲོད་དོ། །ཞེས་པས་དོན་བསྡུས་པའོ། །གསུམ་པ་སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད་ནི། ཡེ་ནས་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། །རང་སེམས་སྟོང་པས་སྣང་བ་མི་འགག་ཅིང་། །སྟོང་པའི་ངང་ལས་སྣང་བ་འཛིན་མེད་བཀྲ། །སྣང་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པ་མི་འགག་ཅིང་། །སྣང་ཡང་རང་བཞིན་ཡེ་ནས་སྟོང་པའོ། །ནམ་མཁའི་འཇའ་ཚོན་ཆུ་ནང་ཟླ་གཟུགས་ལྟར། །སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ། །འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་སྒྱུ་མའི་ལྟད་མོ་ཡིན། །སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་ལྟད་མོར་བལྟས་པའི་ཚེ། །བློ་སེམས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་བདེ། །དེ་ལྟར་ཡིན་མིན་སྐལ་ལྡན་བུ་རྣམས་ཀུན། །རང་སེམས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྣང་བ་གཉིས། །སོ་སོར་དབྱེ་རྒྱུ་ཨེ་ཡོད་ལྟོས་དང་ཤེས། །ཡེ་ནས་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟན་པ་འདིས་རིག་སྟོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་མཚོན་པ་ཡིན། གཞི་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དེ་གཏན་ལ་ཕབ་ནས། ལམ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དེ་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ། ཐོབ་བྱ་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་དུ་ལ་བཟླ་དགོས་པས། སྣང་སྟོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་དམ་རིག་སྟོང་དབྱེར་མེད་པའི་ངོ་བོ་ནམ་མཁའ་དཔེ་རུ་བཞག་པའི་མཐའ་གང་དུའང་མི་གནས་པའི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་སྟོང་ཆ་དེ་བསྟན་པ་དང་། ཉི་མའི་སྙིང་པོ་དཔེ་རུ་བཞག་ནས་སྒྲིབ་བྲལ་འོད་གསལ་གྱི་རིག་པའི་གསལ་ཆ་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀ་ཟུང་འཇུག་རང་བཞིན་འདུས་མ་བྱས་པ་མཁྱེན་ཆ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་སྣང་སྟོང་གཉིས་ཀ་ཡ་མ་བྲལ་བར་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་ནམ་མཁའི་འཇའ་ཚོན་དང་ཆུ་ནང་གི་ཟླ་གཟུགས་ལ་དཔེ་བཞག་ནས་འཁོར་འདས་སྒྱུ་མའི་ལྟད་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ནམ་ཡང་འཕོ་འགྱུར་མེད་བཞིན་དུ་དེའི་ངང་ལས། ལས་སྣང་སྒྱུ་མ་དང་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མའི་སྣང་བ་བྱུང་བ་ཡིན་པས། སྲིད་ཞིའི་རང་སྣང་གི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་མ་གཏོགས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཆོས་གང་ཡང་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་བྱས་མེད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཆོས་དབྱིངས་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་གོ་འབྱེད་པའི་ཆ་དེ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་ཆོས་དབྱིངས་དེའི་ངང་ལས་གྲོལ་འཁྲུལ་འབྱུང་ལ། གྲོལ་འཁྲུལ་འབྱུང་བཞིན་པའི་སྐབས་སུའང་ཆོས་དབྱིངས་དེར་གནས་ཤིང་། མཐར་ཡང་དེར་ཐིམ་པས་ན་ཆོས་དབྱིངས་འགྱུར་མེད་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གི་ལྟད་མོ་གནས་ཚུལ་དང་སྣང་ཚུལ་མཐུན་པའི་བློའམ་སེམས་འགྱུར་མེད་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་དེའི་ཐོག་ལ་ཕྱིན་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་དེ་བདེའོ། །ཆོས་ཉིད་རྣལ་མའི་དོན་ལ་བློ་ཇི་བཞིན་འབྱོར་བ་དེ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ངེས་ཚིག་རེད། འོན་ཀྱང་དེའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་ལའང་དེའི་སྒྲ་འཇུག་ཆོག་པ་ཡིན། དབུས་ཉི་མ་ལྷ་ས་ལ་ད་རུང་ཐོན་མེད་ནའང་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་ཙམ་གྱིས་དབུས་འགྲོ་བའི་མིང་ཐོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཚིག་གིས་ཇི་བཞིན་མཚོན་པར་དཀའ་བའི་དོན་འདི་དག་རྣལ་འབྱོར་རྟོགས་པའི་ངེས་ངོ་ནས་འབྱེད་དགོས་པ་ཡིན་པས་ན་དེ་ལྟར་ཡིན་དང་མ་ཡིན་རང་གིས་ལྟོས་དང་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པའོ། །ངོ་སྤྲོད་དེ་ཕྱི་ཡི་མཛུབ་བཙུགས་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་རང་ངོ་ནང་དུ་སྤྲོད་པ་དོན་གྱི་ངོ་སྤྲོད་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་ངོ་སྤྲོད་དོ། །ཞེས་དོན་བསྡུས་ཏེ། གཉིས་མེད་རང་སར་གྲོལ་བའི་ངོ་སྤྲོད་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་ཐམས་ཅད་འགག་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ལྟར་སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་རང་བྱུང་གི། རིག་པ་རང་གསལ་ས་ལེ་ཧྲིག་གེ་བ། །སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དགོངས་པ་སྟེ། །ཐུན་མཚམས་མེད་པར་ཁོར་ཡུག་ཉམས་ལེན་ལ། །ཉིན་མཚན་མེད་པར་སྐྱོངས་ཤིག་སེམས་ཀྱི་བུ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྣང་དང་སྟོང་པ་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ། ཡེ་ནས་སྟོང་གསལ་དབྱེར་མེད་དུ་གྲུབ་པ་ལྷུན་གྲུབ་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས་པ། སུས་ཀྱང་མ་བྱས། རང་ལས་སྣང་བའི་རང་བྱུང་གི་རིག་པ་དེ་གསལ་ས་ལེ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ། སྟོང་སེང་ངེ་འགྱུར་མེད་འགྱུར་མ་མྱོང་བའི་ཧྲིག་གེ་བ་ཞིག ངོ་བོ་སྟོང་བའི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ལ་རང་བཞིན་གསལ་བ་ཐུགས་རྗེ་འགགས་མེད་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་སུམ་ལྡན། གསར་དུ་བཅོས་མའི་བློ་ཡིས་འདུ་བྱས་ཡོང་བ་ཞིག་མ་ཡིན་པའི་དགོངས་པ་དེ་ལ་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་དེའི་ངང་ལ་ཐུན་དང་ཐུན་མཚམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་སོ་སོར་མེད་པ་ཞིག་བྱས་ནས། ཉིན་མཚན་ཁོར་ཡུག་གི་ཉམས་ལེན་སྐྱོངས་ཤིག་སྙིང་གི་བུ་ཞེས་གདམས་པའི་སྙིང་གཏམ་སྙིང་གི་བུ་ལ་དེ་ལྟར་གནང་བ་ཡིན། རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་མཐར་ཐུག་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གསུང་དང་ཐུགས་དང་ཡོན་ཏན་འཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཚང་བའི་ཕྱིར་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། དེ་ཉིད་ངོས་ཟིན་ནས་དེའི་ངང་ལ་གནས་པའི་དུས་སུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དེའི་རྩལ་ལས་ཤར་བ་ཡིན་པས། སྣང་ཚུལ་ལ་དག་མ་དག་བཟང་ངན་གྱི་རྣམ་པ་ཅི་ཞིག་ཤར་ན་ཡང་ངོ་བོ་དེ་དང་གཉིས་མེད་ཡིན་པས་ན་འཁོར་འདས་ཡེ་དག་ལ་གནས་པ་ཡིན། སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་རྣལ་འབྱོར་བའི་ངོ་ཁར་ཐ་མལ་གྱི་སྣང་བ་འདི་དག་གི་སྤུ་མ་བརྗེས་མདོག་མ་འགྱུར་བར་སངས་རྒྱས་སུ་གནས་པ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན། ད་འདི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པའི་སྐྱེལ་སོ་ཡང་ཡིན་ལ། རྫོགས་ཆེན་ཉམས་ལེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་རང་ག་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ཤར་ལུགས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན། མི་ཡིན་ལུགས་གཅིག་པ་ཡིན་པས་རེད། རྣམ་རྟོག་ལ་བདག་པོ་རྒྱག་ལུགས་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམ་རྟོག་འཁྲུལ་བའི་རྗེས་སུ་ཕར་དེད་ནས་མཐའ་མེད་དུ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡིན། ཉམས་ལེན་པས་གང་ཤར་རང་ཐོག་ཏུ་གཞི་རྩ་བཅད་ནས། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གང་གིས་ཀྱང་བསླད་པ་མེད་པའི་ད་ལྟའི་རིག་པ་རྗེན་པ་བཅོས་བསླད་གཏན་ནས་མ་ཞུགས་པ་དེ་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ་ཉིན་མཚན་ཐུན་དང་ཐུན་མཚམས་དབྱེ་བ་མེད་པར་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་བྱས་པས། དགོངས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སར་ཐོན་པ་ཡིན། དེ་འདྲ་འགྱུར་ཐུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་བྱ་བ་ལ་ངེས་འབྱུང་བསྐྱེད། བློ་ཕུགས་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་གཏད། དམ་པ་གོང་མའི་ཞབས་རྗེས་སུ་བསྙེགས་ནས་རྒྱུ་ནོར་ཟས་གོས་ཤིག་གི་དོན་དུ་ཆོས་བློས་བཏང་སྟེ་དོན་ཆུང་དང་དོན་ཆེན་གཉིས་ཀ་མི་བརྗེ་བར། རྐྱེན་ངན་གྲོགས་སུ་ཁྱེར། འདོད་ཡོན་སྒྱུ་མར་སྦྱངས། མི་རྟག་མདང་གི་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ་དེ་ཤེས་ཤིང་ངེས་སུ་བཅུག་ནས། སྙིང་རུས་དམ་བཅའ་ལྡོག་མེད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཐུབ་སྟེ་རབ་སྐྱེ་འཆིའི་འདུ་ཤེས་ཟད་པ་ཙམ་ཞིག་མ་ནུས་ནའང་། ཐ་ན་ཤི་ཁ་མི་འགྱོད་པ་ཞིག་ཡོང་བར་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཐེག་རྩེ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་དོན་པོ་ཡིན། དབུ་མ་ཆེན་པོ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་མཐར་ཐུག གཅིག་མ་གཏོགས་གཉིས་ཤིག་ག་ལ་ཡོད། གནད་གཅིག་ལ་དྲིལ་མ་ཤེས་དུས་སྤྱིར་ཆོས་སྒྲུབ་མ་ཤེས་པ་ཡིན། རྣམ་པའི་ཆ་ནས་དབུ་ཕྱག་རྫོགས་གསུམ་གྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཕྱག་ལེན་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་རེད། བོད་ཀྱི་དབུ་མ་སྔ་རབས་པ་ཚོས་ཐོག་མར་དཔྱད་པ་ཞིབ་མོས་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཤིག་བཞག་ནས། སྒོམ་པའི་དུས་སུ་འཇོག་སྒོམ་ལ་གཙོ་བོར་མཛད་པ་དང་། དེའི་ནང་ནས་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པ་འདྲ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ལྷག་མཐོང་ཐོས་བསམ་གྱི་དཔྱད་སྒོམ་ལ་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་ཡིན། ཕྱག་ཆེན་ལ་མདོ་ལུགས་དང་སྔགས་ལུགས་ཀྱི་དབྱེ་རིམ་མཛད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། མདོ་ལུགས་ཀྱིས་རྒྱུད་བླ་མའི་མན་ངག་ལ་གཞི་མཛད་ནས་གནས་ལུགས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དབུ་མ་དང་ཕྱོགས་འདྲ་བར་སྒོམ་པ་དང་། སྔགས་ལུགས་པས་གཙོ་བོ་དབང་ལ་ལྟོས་ཏེ། དབང་བཞི་བའི་མན་ངག་ལ་བརྟེན་པའི་བླ་མ་དང་། ཡི་དམ་ལྷའི་བྱིན་རླབས་དང་། བྱེད་བཅིངས་ཀྱི་གནད་སོགས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་འབེབས་པར་མཛད་པ་དང་། རྫོགས་ཆེན་པས་ནི་སྤྱིར་ན་སེམས་ཕྱོགས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རོལ་བར་བསྡུས་ནས་ཡུལ་རིག་སྟོང་དུ་གཏན་ལ་འབེབ་པ་ལ་མཚོན་ན། ཕྱག་རྫོགས་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་གང་ནས་འབྱེད་ཅིང་ཇི་ལྟར་འབྱེད་དགོས་ཤེ་ན། ལྟ་བས་ཡུལ་ལ་ཕར་རྒྱས་བཏབས་ཏེ་གསལ་སྟོང་དུ་གཙོ་བོར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཕྱག་ཆེན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རོལ་བར་བསྡུས་ནས་ཡུལ་ཅན་རིག་སྟོང་དུ་གཙོ་ཆེར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ནི་རྫོགས་ཆེན་ཡིན་ཞེས་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ནང་གསེས་ལ་སེམས་ཀློང་མན་ངག་གི་སྡེ་གསུམ་ཡོད་པས། སེམས་སྡེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བརྗོད་བྲལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་འདོད་པ་དང་། ཀློང་སྡེས་སེམས་ཉིད་རྩལ་སྣང་དང་བཅས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོའི་ཀློང་དུ་ཡེ་གྲོལ་རང་དག་ཏུ་འདོད་པ་དང་། མན་ངག་སྡེ་ཡིས་ཡེ་ནས་ཟུང་འཇུག་བློ་འདས་རྩོལ་སྒྲུབ་དང་བྲལ་བའི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་རང་བབས་མ་བཅོས་རང་བཞག་གིས་བསལ་བཞག་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་སྐྱེལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ཀ་དག་སྟོང་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཐོལ་རྒལ་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་རིག་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གི་གནད་ལ་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་རང་གྲོལ་གྱི་ངོ་སྤྲོད་པའི་སྐབས། འདི་ནི་གཉིས་མེད་རང་གྲོལ་ངོ་སྤྲོད་དོ། །ཞེས་དོན་བསྡུས་ནས། གཞི་ལམ་འབྲས་བའི་སྐུ་གསུམ་ངོ་སྤྲོད་ནི། ཨེ་མ་ཧོ། ད་ཡང་བྱ་བཏང་བདག་གི་གླུ་ལ་ཉོན། །གཞི་ཡི་རིག་པར་སྐུ་གསུམ་ཚང་ཚུལ་དང་། །གཞི་སྣང་དུས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་ཚང་ཚུལ་གྱི། །རྣམ་དབྱེ་འདི་གཉིས་ལེགས་པར་ཤེས་བྱས་ནས། །འཁོར་འདས་སྐུ་གསུམ་ཞིང་དུ་རྟོགས་པར་བྱ། །ཞེས་མཚམས་སྦྱར་བ་དང་མདོར་བསྟན་སྡོམ་གྱི་ཚུལ་དུ་བསྟན་ནས། རྒྱས་པར་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་སྐུ་གསུམ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཞིབ་པར་བཀྲལ་བ་ལས། དང་པོ་གཞི་ལ་ཇི་ལྟར་བཞུགས་ཚུལ་ནི། གཞི་ཡི་རིག་པར་སྐུ་གསུམ་ཚང་ཚུལ་ནི། །སྔོན་དུའང་བཤད་ཀྱང་ད་དུང་འདིར་ཡང་འཆད། །ཅེས་གལ་པོ་ཆེའི་དོན་ལ་ནན་གྱིས་བསྐྱར་དགོས་ཚུལ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་ཏེ། རང་རིག་གཞི་ནི་ཤེལ་གྱི་གོང་བུ་འདྲ། །དེ་ཡི་སྟོང་པ་ཆོས་སྐུའི་རང་བཞིན་དང་། །གསལ་བའི་རང་གདངས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། །འཆར་གཞི་མ་འགགས་སྒོ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །གཞི་ཡི་རིག་པར་སྐུ་གསུམ་ཚང་ཚུལ་ཡིན། །འདི་ལ་ནམ་ཡང་འདུ་འབྲལ་མེད་པའོ། །ཞེས་པས་བསྟན་པ་སྟེ། ཞབས་དཀར་ཚང་གི་གསུང་འདི་ཕལ་སྐད་ཀྱི་ཐོག་ནས་གསུངས་ཡོད་པས་ཚིག་ཐོག་ནས་ཐད་ཀར་འདི་མི་གོ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་གསུང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན་དོན་གྱི་སྤྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་བཅད་སོང་དུས། ཡང་འདི་གོ་སོང་སྙམ་པའི་གདིང་གི་ངེས་པ་མ་བསྐྱེད་ན་ཡང་། མར་བཏོན་སོང་དུས་དད་དང་དག་སྣང་འདྲེས་མའི་སྣང་བའང་སྐྱིད་འདུག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་ཁོང་རྣམ་པའི་ཐུགས་རྗེའི་ནུས་སྟོབས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡིན། སྤྱིར་ན་ཐེག་པ་འོག་མ་རྒྱུའི་ཐེག་པའི་སེམས་ལམ་བྱེད་ཀྱི་གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་རྣམ་དབྱེ་ཚིག་གིས་བཤད་ཐུབ་པ་དག་གི་གྲུབ་མཐའ་སོ་སོའི་འདོད་གཞུང་ཡང་ཅི་འདྲ་ཞིག་གོ་དཀའ་བར་འདུག་ན། རྫོགས་ཆེན་སྒྲ་ཚིག་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ཟབ་དོན་ལ་ཐུག་དུས་ཇེ་སླ་རུ་ག་ལ་འགྲོ། བརྗོད་མེད་ཀྱི་རྟོགས་པ་བཙན་ཐབས་སུ་འཕོ་མཁན་མེད་པར་སྨྲ་མི་ཤེས་ཀྱང་། འདི་ཉིད་ལས་ཅན་སྣོད་ལྡན་ཞིག་མིན་ན་རྟོག་གེའི་རིགས་འཕྲུལ་རྣོ་བ་རྐྱང་པ་ཞིག་གིས་གོ་ཐུབ་པ་མ་ཡིན། འདི་ནས་གཞི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་དེ་ཤེལ་གྱི་གོང་བུ་ལ་དཔེ་བཞག་ནས་གོ་སླ་བར་གསུངས་པས་ན་ཡང་བཤད་ཅང་མི་དགོས་མོད། རྗེས་མའི་ཚིག་རྐང་། འདི་ལ་ནམ་ཡང་འདུ་འབྲལ་མེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་འདི་རྐྱང་བ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་དོན་ཆེ་བའི་མི་ཚད་གཏིང་ཟབ་པ། དོན་དངོས་སུ་འདི་ལ་འགྲེལ་བ་ཡི་གེ་པོ་ཏི་ཞིག་བྲིས་ཀྱང་བརྗོད་བྱ་ད་དུང་ཟད་པ་མི་འདུག་སྙམ་པ་ཞིག་ཡིན། གཞི་ཞེས་པ་དེ་གྲོལ་འཁྲུལ་གཉིས་ཀྱི་གཞི་ལ་གོ་དགོས་ཤིང་། དེ་ཡང་གཞི་ལས་གཞི་སྣང་ཤར་བའི་གཞི་ལ་གོ་དུས་མཐར་ཐུག་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གཞི་དང་། གདོད་མའི་གཞི། གནས་སྐབས་ཀྱི་གཞི་ལ་སོགས་པའི་གོ་དོན་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རང་རིག་ཅེས་པ་ཙམ་གྱི་དོན་ཡང་མང་སྟེ། རིག་པ་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་དང་དབྱེ་བ་མང་བ་ཡིན། འདི་དག་ནི་ཞིབ་པར་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་མཐའ་རྒྱ་བཅད་ནས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཡང་། ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་གླེང་ན། ཡེ་ཐོག་གཞི་ཡི་གནས་ལུགས་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པ་འདི་སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་མ་གྲུབ། སངས་རྒྱས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་མ་གྲུབ་པའི་སྔོན་རོལ་གྱི་གཞི་ལ་གསུངས་པ་དང་། འདི་གྲུབ་མཐའ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་གང་ཟག་ཕྱོགས་རེའི་མཐར་འཛིན་གྱི་ལྟ་བར་མི་ལྟུང་བའི་ཆེད་དུ་གཞི་དྲུག་སྐྱོན་ཅན་དུ་བསྟན་ནས། ལམ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་གང་ཟག་ལ་ཀ་དག་སྐྱོན་མེད་རང་གཞུང་ལྟར་དུ་ལམ་ལ་ཁྲིད་པའི་གསུང་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན། ཡེ་ཐོག་གཞི་ཡི་ཀ་དག་ཅེས་པ་དེ་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་བྲལ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་སོང་བ། ངོ་བོ་ཀ་དག་ཡིན་པས་ཡོད་པ་རྟག་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བ། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཡིན་པས་མེད་པ་ཆད་པའི་མཐའ་ལས་འདས་སོང་བ། འོད་གསལ་སྟོང་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཆོས་སྐུ་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དགོངས་པ་འཁོར་འདས་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་ན། ཡེ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་དེ་ལྟར་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀ་དག་པས། །རང་བཞིན་ཉིད་ནི་ལྷུན་གྲུབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ཀ་དག་ལྷུན་གྲུབ་གཉིས་ཀ་འབྲལ་མི་ཤེས་པའི་སྟོང་པ་ཆེན་པོར་བབས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་གྲུབ་པ་དང་། ཀ་དག་གི་དབྱེ་གཞི་དེའི་ངོ་བོ་དེ་འཁོར་འདས་བདེ་སྡུག་རིག་མ་རིག་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཞིག་སྟེ། ཀ་དག་གྲོལ་འཁྲུལ་ལས་འདས་པའི་ས་ཡིན་པས་ན་གྲོལ་འཁྲུལ་གྱི་ཐ་དད་མེད་པ་ཡིན། དེའི་རང་བཞིན་ནི་ཡེ་ཤེས་ཉིས་ལྡན་དང་སུམ་ལྡན་ཅན་ཞིག་སྟེ། གཞི་འདི་ལ་དབྱིངས་ཀྱི་གཞི་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཞི་གཉིས་ཕྱེད་དགོས། གཞི་ལས་གཞི་སྣང་ཤར་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་གཞི་ཡེ་ཤེས་སུམ་ལྡན་ཡིན་ལ། འདི་རྒྱུད་མ་ཧཱ་ཡོ་ག་སོགས་རྫོགས་ཆེན་མ་ཧཱའི་ཨ་ཏི་ལྟར་བཀྲལ་བའི་སྐབས་སུ་གཞི་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་འདི་ལ་གོ་དགོས། ད་ལྟའི་རིག་པ་ལུས་ལ་གནས་དུས་ཀྱི་གཞི་དེ་རིག་པ་འོད་ཀྱི་ཁང་པ་ལ་གནས་དུས་དེ་ཡིན་པ་དང་། དེས་མ་ཚད་ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་རྩལ་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་འཆར་དུས་ཀྱི་རིག་པ་ཡིན་ནའང་ངོ་བོ་ཆ་འབྲལ་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ཡང་། གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྩལ་གྱི་རིག་པ་རུ་བཤད་པ་ཡིན། དེས་ན་གཞི་དང་གཞི་སྣང་གི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཕྱེས་བའི་གཞི་ཡིན་ན་ངོ་བོའི་རིག་པ་ཡིན། ངོ་བོའི་རིག་པ་ཡིན་ན་གཞི་དེ་ཡིན་དགོས་པའི་ངེས་པ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། དེའི་གཞི་དེ་ཡིན་ན་གཞི་སྣང་གི་རིག་པ་མིན་པས་ཁྱབ་པ་དང་། དེ་ལྟར་དུ་རིག་པ་ལ་ཡང་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་རིག་པ་གསུམ་ལ་ཕྱེ་དུས་སྤྱིར་ན་གསུམ་པོ་འབྲལ་མ་ཤེས་པ་ཡིན་ཡང་། གཞི་སྣང་མ་ཤར་གོང་གི་རིག་པ་དེ་སྟོང་པ་རིག་པའི་སྙིང་བོ་ཅན་དེའི་མིང་ལ་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཟེར་བ་ཡིན། མདངས་ཕྱི་གསལ་གྱི་སྐབས་ལ་གསལ་བ་རིག་པའི་སྙིང་བོ་ཅན་ཡིན། འདི་ལ་རང་བཞིན་གསལ་བ་ཟེར་བ་ཡིན། རྩལ་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཐོག་ལ་ཤར་དུས་རིག་སྟོང་ཐུགས་རྗེའི་རིག་ཆ་ཡིན། དེ་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་གསུངས་པ་ཡིན། འདི་ལ་ཐུགས་རྗེའི་རིག་རྩལ་ཞེས་བརྗོད་དགོས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། ནང་གསལ་དུ་མ་བཀག་པར་ཕྱི་གསལ་དུ་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་བླ་མའི་མན་ངག་དང་འཕྲད་ན་རིག་ངོ་འཕྲོད་སླ་ཞིང་། འདིའི་ཐོག་ནས་རིག་ཆ་རྗེན་ལ་ཕུད་ནས་རྒྱུན་སྐྱོང་ནུས་ན་རིག་ཆ་སད་ཐུབ་པ་ཡིན། མདོར་ན་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གང་གི་སྐབས་སུ་ཡིན་ཡང་རིག་པར་སྐུ་གསུམ་ཚང་བ་ནམ་ཡང་འབྲལ་བ་མེད་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཡིན། ལམ་གྱི་རིག་པར་སྐུ་གསུམ་ཚང་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། དཔེར་ན་ཤེལ་ལས་འོད་ལྔ་ཤར་བ་བཞིན། །དེ་ལས་ཤར་བ་གཞི་སྣང་དུས་ན་ཡང་། །དག་པ་རྒྱལ་བའི་ཞིང་ཁམས་སྣང་བ་དང་། །མ་དག་སྣོད་བཅུད་སྣང་བ་གང་སྣང་ཡང་། །ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །རང་བཞིན་སྣང་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། །སྣ་ཚོགས་མ་འགགས་ཤར་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །གཞི་སྣང་དུས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་ཚང་ཚུལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གོང་དུ་རིག་པར་ནམ་ཡང་སྐུ་གསུམ་ཚང་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་གཅིག་ཡིན་ལ། ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་ཤེས་བྱེད་དེ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན། འདིའི་མཚམས་སུ་གནད་འགྲོལ་གྱི་དཀའ་གནད་གསལ་འབྱེད་བར་གྱི་གསལ་བྱེད་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི། གཞན་དུ་འདི་ཡི་རྣམ་དབྱེ་ཕྱེས་པ་ཉུང་། །གནད་འདི་ལེགས་པར་རྟོགས་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན། །ངས་ཀྱང་ཀུན་མཁྱེན་ལེགས་བཤད་དྲིན་ལས་ཤེས། །དེ་ལྟར་ཤེས་ན་སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་དཀྱིལ་འཁོར་ཡེ་ནས་ཡིན། །སྐུ་གསུམ་ཞིང་ཁམས་གཞན་ནས་བཙལ་དུ་མེད། །འགྲོ་དྲུག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་སྐུ་གསུམ་དུ། །གནས་པ་ཡིན་ཏེ་རང་ངོ་ཤེས་ནུས་ན། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྒོམ་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་། །བྱ་མི་དགོས་པར་ཐམས་ཅད་འཚང་རྒྱའོ། །དེ་ཡང་དོན་ལ་གཞི་ཡི་སྐུ་གསུམ་ཡང་། །ཆོས་སྐུ་ཡིན་པས་སོ་སོར་མ་འཛིན་ཞིག །གཞི་སྣང་དུས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་དེ་ཉིད་ཀྱང་། །གཟུགས་སྐུ་ཡིན་པས་སོ་སོར་མ་འཛིན་ཞིག །ཆོས་གཟུགས་གཉིས་ཀྱང་དོན་ལ་སོ་སོར་མིན། །སྟོང་པ་ཆོས་སྐུའི་ངང་དུ་རོ་གཅིག་གོ། ཞེས་པས་བསྟན་པ་རེད། འདིའི་གལ་ཆེན་གྱི་གནད་འདི་དག་གངས་ལྗོངས་རྫོགས་ཆེན་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་པ། རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གཞུང་ལ་བརྟེན་ན་གཞི་ནས་ཤེས་ཐུབ་པ་དང་། འགྲོ་དྲུག་འཁྲུལ་བར་སྣང་ཡང་སྐུ་གསུམ་ལས་མ་འདས་ཤིང་། སྐུ་གསུམ་ཆོས་སྐུ་དང་གཟུགས་སྐུར་བྱས་ཀྱང་དོན་ལ་ཆོས་སྐུར་འདུས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་གསུམ་དུ་དབྱེ་ཡང་སྟོང་པ་ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོར་འདུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །གསུམ་པ་འབྲས་བུའི་རིག་པར་སྐུ་གསུམ་ཚང་ཚུལ་ནི། མཐར་ཐུག་གཞི་སྣང་གཞི་ལ་རང་ཐིམ་ནས། །གཞི་ཡི་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་མངོན་གྱུར་ཚེ། །དོན་གྱི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། །དེ་ནས་ཆོས་སྐུའི་མཁའ་ལས་མ་གཡོས་བཞིན། །གཟུགས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་འཇའ་ཚོན་ཇི་བཞིན་དུ། །བསྟན་ནས་འགྲོ་དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་གྲོལ་ས། གཞི་ལས་གཞི་སྣང་ཤར་བའི་གནས་སྐབས་ན། ཀུན་ཏུ་བཟང་བོ་རང་ངོ་ཤེས་པའི་ཆོས་དྲུག་གམ། རང་བྱུང་གི་ཆོས་གསུམ་གྱིས་གཞི་ཀ་དག་གདོད་མའི་གྲོལ་ས་འཁྲུལ་གཞི་མ་ཡིན་པ་དངུལ་ཆུ་དུག་འདོན་བྱས་པ་ལྟ་བུའི་གཞི་སྣང་ནས་གྲོལ་ཏེ་གཞི་ཐོག་ཏུ་ཐིམ་པའི་གཞི་འབྲས་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་དུ་སངས་རྒྱས། ཆོས་སྐུ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལས་འབད་དང་རྩོལ་བ་མེད་པར་ལོངས་སྐུ་དང་སྤྲུལ་སྐུའི་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ནི། ལས་དག་དང་མ་དག་གི་གདུལ་བྱའི་ངོ་ཁར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་ལ་སྐུ་གསུམ་ཚང་ཚུལ་བསྟན་ནས། དུག་ལྔ་རང་གྲོལ་གྱི་ངོ་སྤྲོད་ནི། ཨེ་མ་ཧོ། ད་ཡང་བྱ་བཏང་བདག་གི་གླུ་ལ་ཉོན། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ཏེ། དུག་ལྔ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་རང་གྲོལ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་སྦྱར་ནས་བསྟན་པ་ལས། དང་པོ་ཞེ་སྡང་མ་སྤངས་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་ཚུལ་ནི། ཁྱེད་རང་རྣམས་ལ་སྔོན་ལ་གནོད་པ་བསྐྱལ། །སུན་ནི་དབྱུང་དང་བརྡུང་བཙོག་བྱས་པ་དང་། །ངོ་ཚ་གཏད་དང་སེམས་ལ་གནོད་པའི་ལས། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་ཚུལ་རྣམས་ཀུན། །རང་གི་ཡིད་ལ་ཚུལ་བཞིན་བསམ་བྱས་ནས། །ཞེ་སྡང་སྐྱེར་ཆུག་སྐྱེས་ཚེ་ངོ་བོ་ལ། །ཅེར་གྱིས་ལྟོས་ལ་ཞེ་སྡང་མཁན་པོ་དེ། །དང་པོ་གང་ནས་བྱུང་དང་ད་ལྟའི་དུས། །གང་དུ་གནས་དང་ཐ་མར་གང་དུ་འགྲོ། །དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་ཨེ་འདུག་ལྟོས། །བལྟས་ཚེ་ཡེ་ནས་སྟོང་པ་འཛིན་མེད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་འདིའི་སྐབས་སུ་ཆགས་སྡང་གི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་གཉེན་དང་དགྲ་ཞེས་པ་འདི་ཡང་། སྤྱིར་བརྟགས་ན་རྟོག་བཏགས་ལས་ཀྱང་རྟོག་བཏགས། ན་ནིང་གི་ཆགས་ཡུལ་དང་ཞེན་ཡུལ་དེ་ད་ལོ་དགྲ་རུ་གྱུར་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་སྡང་གཉེན་དུ་འགྱུར་བའང་ཡོད་པས་ན། རྟག་མི་ཐུབ་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་རེད། རྣམ་རྟོག་གི་འགྱུ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་རྩལ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པས་ན་དུག་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་རང་རྩལ་ཡིན་གསུངས་པས། ཐུག་ཕྲད་ལམ་དུ་ཁྱེར་བའི་རྣལ་འབྱོར་པས་དགྲ་ལ་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་པའི་རྣམ་རྟོག་དེ་སྤང་གཉེན་གཉིས་ཀ་གཡུལ་སྤྲད་པ་གཅིག་ཁེ་གཅིག་ཕམ་དུ་བྱེད་མི་དགོས་ཤིང་། ཉོན་མོངས་བསྒྱུར་ནས་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་ཚུལ་ཡང་མི་དགོས་ལ། ཞེ་སྡང་ཁོ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཅེར་གྱིས་སམ་ཐད་ཀར་བལྟས་ན། ཞེ་སྡང་དེ་སྤྱིར་ན་མི་མཐུན་པའི་ཡུལ་དེར་ཕར་འདོར་ཞིང་འབྲལ་བར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་རྩལ་དེ་སེམས་ལ་ཡོད་པས། ལམ་གྱི་དུས་སུ་དེའི་བྱུང་གནས་འགྲོ་གསུམ་བཙལ་ནས་ཞེ་སྡང་ཡེ་ནས་དག་པ་མཐོང་ཚེ། འབྲས་དུས་སུ་དེའི་ཇི་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ལ་འཁྲུལ་བའི་དྲི་མ་ཕར་ལ་བསལ་ནས་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེ་ཚུར་ལ་གསལ་ཞིང་སྣང་བའི་གསལ་སྟོང་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་གྲོལ་བ་ནི། ཞེ་སྡང་མ་སྤངས་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་དོན་བསྡུས་པའོ། །གཉིས་པ་འདོད་ཆགས་མ་སྤངས་སོར་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་པ་ནི། ཁྱེད་རྣམས་སྙིང་ལ་སྡུག་པའི་བུད་མེད་དང་། །ཤ་སོགས་རང་ཉིད་ཟ་བ་གང་འདོད་དང་། །གོས་སོགས་རང་གི་གོན་པ་གང་འདོད་དང་། །རྟ་སོགས་རང་གི་ཕྱུགས་རྣམས་གང་འདོད་རྣམས། །ཚུལ་བཞིན་རང་གི་ཡིད་ལ་བསམ་བྱས་ནས། །འདོད་ཆགས་སྐྱེར་ཆུག་སྐྱེས་ཚེ་ངོ་བོ་ལ། །ཅེར་གྱིས་ལྟོས་ལ་འདོད་ཆགས་མཁན་པོ་དེ། །དང་པོ་གང་ནས་བྱུང་དང་ད་ལྟའི་དུས། །གང་དུ་གནས་དང་ཐ་མ་གང་དུ་འགྲོ། །དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་ཨེ་འདུག་ལྟོས། །བལྟས་ཚེ་ཡེ་ནས་སྟོང་པ་འཛིན་མེད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆགས་པ་སྐྱེ་སའི་ཡུལ་བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ། དེ་བཞིན་དུ་གཉེན་དང་བུ་ཚ། ཟས་གོས་རྟ་ནོར་སོགས་ཡོ་བྱད་ཀྱི་དངོས་པོ་རིགས་གང་ལ་ཆགས་ཞེན་ཆེ་ན། དེའི་ཆགས་པ་དེ་སྐྱེས་བདོ་བའི་དུས་སུ་ཁོ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཅེར་གྱིས་ལྟོས་དང་། འདོད་ཆགས་ནི་སེམས་ཡུལ་ལ་འདུན་ཅིང་དང་དུ་ལེན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་རྩལ་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ལམ་དུས་སུ་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་འདུན་ཞིང་། འབྲས་བུའི་དུས་ན་ཆོས་ཀུན་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་མ་ཕྱོགས་པར་དང་དུ་བླང་བའི་ཚུལ་གྱིས་གཟིགས་པ་སོར་རྟོག་མཆོག་ཏུ་བདེ་བའི་རང་བཞིན་ཅན། བདེ་སྟོང་སོར་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་མ་སྤངས་སོར་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་པས་དོན་བསྡུས་ཏེ། གསུམ་པ་གཏི་མུག་མ་སྤངས་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་པ་ནི། ཁྱེད་རྣམས་གཉིད་དང་བྱིང་རྨུགས་ལ་སོགས་པའི། །གཏི་མུག་སྐྱེར་ཆུག་སྐྱེས་ཚེ་ངོ་བོ་ལ། །ཅེར་གྱིས་ལྟོས་ལ་གཏི་མུག་མཁན་པོ་དེ། །དང་པོ་གང་ནས་བྱུང་དང་ད་ལྟའི་དུས། །གང་དུ་གནས་དང་ཐ་མ་གང་དུ་འགྲོ། །དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་ཨེ་འདུག་ལྟོས། །བལྟས་ཚེ་ཡེ་ནས་སྟོང་པ་འཛིན་མེད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡང་ཉོན་མོངས་པ་གཏི་མུག་ཅེས་པ་ཁྱད་པར་དུ་དགེ་སྦྱོར་གྱི་ཐུན་རེ་གཅོད་པའི་དུས་སུ་གཉིད་དང་བྱིང་རྨུགས་ཀྱི་དབང་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པའི་གཏི་མུག་འདིའི་ངོ་བོ་ལ་ཅེར་གྱིས་བལྟས་ཚེ། དེའི་ཡོང་ས་ཡོང་ཁུངས་དང་གནས་ས་གནས་ཁུངས་འགྲོ་ས་འགྲོ་ཁུངས་མེད་པས་མ་ཚད། གཏི་མུག་འདི་རེད་ཟེར་རྒྱུའི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་མཚན་མས་སྟོན་རྒྱུ་མེད་པ། ཁོ་རང་གི་ངོ་ལ་བལྟ་དུས་གཏི་མུག་དེ་ཡུལ་ལ་མི་རྟོག་བཏང་སྙོམས་སུ་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་དེའི་རྩལ་སེམས་ལ་ཡོད་པས། ལམ་གྱི་དུས་སུ་མཚན་མར་མི་འཛིན་པ་དང་། འབྲས་བུའི་དུས་སུའང་དེ་བཞིན་དུ་སྤྲོས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྟོང་པ་འཛིན་མེད་དྲན་སྟོང་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་བ་ནི། གཏི་མུག་མ་སྤངས་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་དོན་བསྡུས་པའོ། །སྤྱིར་ན་མ་རིག་པ་དང་གཏི་མུག་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་ཕྱེ་ན། མ་རིག་པ་ནི་དུག་ལྔའི་ཁྱབ་བྱེད་དང་། གཏི་མུག་དུག་ལྔའི་ཡ་གྱལ་དུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཡིན། བཞི་བ་ང་རྒྱལ་མ་སྤངས་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། ཁྱེད་རྣམས་རང་གི་རིགས་རུས་སྟོབས་འབྱོར་དང་། །གཟུགས་བྱད་ལེགས་དང་ངག་གི་དབྱངས་སྙན་དང་། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་དང་། །རིག་གནས་མཁས་དང་གྲོང་ཆོག་གདུལ་བྱ་སོགས། །རང་ལ་ཡོད་ཚད་ཡོན་ཏན་བསམ་བྱས་ནས། །གཞན་ལས་ཅུང་ཟད་ང་བཟང་སྙམ་པ་ཡི། །ང་རྒྱལ་སྐྱེར་ཆུག་སྐྱེས་ཚེ་ངོ་བོ་ལ། །ཅེར་གྱིས་ལྟོས་ལ་ང་རྒྱལ་མཁན་པོ་དེ། །དང་པོ་གང་ནས་བྱུང་དང་ད་ལྟའི་དུས། །གང་དུ་གནས་དང་ཐ་མ་གང་དུ་འགྲོ། །དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་ཨེ་འདུག་ལྟོས། །བལྟས་ཚེ་ཡེ་ནས་སྟོང་པ་འཛིན་མེད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ང་རྒྱལ་དེ་གང་ས་ཅི་ཐད་ནས་རང་ཉིད་གཞན་ལས་ཅིག་འཕགས་སྙམ་པའི་ཁེངས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། སྟོབས་འབྱོར་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ཆེ་བ་ཙམ་གྱིས་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་རིགས་ཅན་ལ་ང་རྒྱལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། མ་རབས་རྣམས་ནི་མཐོ་ཐོབ་ཅིང་། །ང་རྒྱལ་དག་ཀྱང་བཅོམ་པར་ཤོག །ཅེས་པ་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ངན་པ་དེ་ང་རྒྱལ་ཡང་ཆེ་བ་ཡིན། གང་ལྟར་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་ཡོང་དུས་དེའི་ངོ་བོ་ལ་ཅེར་གྱིས་སམ་ཐད་ཀར་བལྟས་འོང་ན། ང་རྒྱལ་དེ་གང་ནས་བྱུང་འདུག གང་ལ་བུད་སོང་སོགས་བརྟགས་ན་བྱུང་ས་དང་འགྲོ་ཡུལ་མེད་པས་མ་ཚད་ང་རྒྱལ་འདི་རེད་ཟེར་རྒྱུའི་དབྱིབས་ཁ་དོག་ཅན་ཞིག་ཀྱང་མི་རྙེད་པ་ཡིན། ང་རྒྱལ་ནི་མཐོ་འདོད་ཆེ་འདོད་ཀྱི་རྣམ་པས་འཇུག་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས། ལམ་དུས་སུ་སྒྲུབ་ལ་མི་ཕྱེད་པར་འཇུག་ཅིང་། འབྲས་དུས་སུ་ཞུམ་པའི་རྣམ་པ་མེད་པའི་མི་མཉམ་པའི་ཟུག་རྔུ་དང་བྲལ་བ་དྲན་སྟོང་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་བ་ནི། ང་རྒྱལ་མ་སྤངས་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་པས་དོན་བསྡུས་ནས། ལྔ་བ་ཕྲག་དོག་མ་སྤངས་བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། རང་ལས་ཆེ་བའི་གཞན་གྱི་སྟོབས་འབྱོར་དང་། །ཡོན་ཏན་མཁན་དང་གདུལ་བྱ་མང་བ་དང་། །རིག་གནས་མཁས་དང་འདོན་བཟང་སྐད་བཟང་དང་། །ཆོས་ཀྱི་གོ་བ་འཇིག་རྟེན་གཏམ་ལ་སོགས། །གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་བསམ་བྱས་ནས། །རང་ལས་མཐོ་བར་དོགས་པའི་ཕྲག་དོག་སེམས། །སྐྱེར་ཆུག་སྐྱེས་ཚེ་ཕྲག་དོག་ངོ་བོ་ལ། །ཅེར་གྱིས་ལྟོས་ལ་ཕྲག་དོག་མཁན་པོ་དེ། །དང་པོ་གང་ནས་བྱུང་དང་ད་ལྟའི་དུས། །གང་དུ་གནས་དང་ཐ་མ་གང་དུ་འགྲོ། །དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་ཨེ་འདུག་ལྟོས། །བལྟས་ཚེ་ཡེ་ནས་སྟོང་པ་འཛིན་མེད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡང་གཞན་གྱི་སྟོབས་འབྱོར་ཡོན་ཏན་སོགས་ལ་ཕྲག་གིས་དོག་པ་སྟེ་ཕྲག་དོག་སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་ཕྲག་དོག་སྐྱེས་བྱུང་སྙམ་ནས་སྐྲག་མི་དགོས་པར། ཕྲག་དོག་སྐྱེས་སུ་ཆུགས། སྐྱེས་བདོ་བའི་ཚེ་ན་ཁོའི་ངོ་བོ་ལ་ཅེར་གྱིས་ལྟོས་དང་། འདིའོ་འདི་ནས་བྱུང་སོང་། འདི་རུ་བསྡད་འདུག འདིར་བུད་སོང་སྙམ་པ་ཞིག་རྙེད་འདུག་གམ། དེ་མ་རྙེད་པ་ནི་རྙེད་དུ་མེད་པའི་ཡེ་སྟོང་གི་ངོ་བོ་རུ་གྲུབ་པ་ཡིན། འདི་ནས་ཅེར་གྱིས་ལྟོས་ཞེས་པ་འདི་ཡང་དེའི་ངོ་བོའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ལྟོས་ཞེས་པ་ལས་རྣམ་རྟོག་གི་རྗེས་བཅད་ནས་འཁྲུལ་བ་ཡེ་འབྱམས་ཀྱི་གདོན་གྱིས་ཟིན་པར་གྱིས་གསུངས་པ་ག་ལ་ཡིན། ཕྲག་དོག་ནི་བདག་གཞན་ལ་དམིགས་ནས་མི་མཉམ་པར་འཇུག་པའི་བློ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་རྩལ་དེ་སེམས་ལ་ཡོད་པས་ན་ལམ་གྱི་དུས་ལ་གནས་དང་གནས་མིན་ལ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་དང་། འབྲས་བུའི་སྐབས་སུ་གདུལ་བྱར་ཕན་པ་སྒྲུབ་ཅིང་གནོད་པ་སྤོང་བའི་ཚོར་སྟོང་བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྲོལ་བ་ནི། ཕྲག་དོག་མ་སྤངས་བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་པས་ཕྲག་དོག་གི་དོན་བསྡུས་པ་དང་། དེ་ལྟར་རྟོགས་ན་ཉོན་མོངས་ཡེ་ཤེས་ཡིན། །ཞེས་པས་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པའོ། །འདི་ཉིད་ངོ་སྤྲོད་ཡིན་པར་མ་ཟད་རྩལ་སྦྱོང་ཡང་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ནི། ཉོན་མོངས་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་ཕ་རོལ་ནས། །སྟོང་ཉིད་ཡེ་ཤེས་འཚོལ་བ་དགོད་རེ་བྲོ། །བཙལ་བས་མ་རྙེད་ཚེ་ན་སྙིང་རེ་རྗེ། །འདི་ལྟར་དུག་ལྔ་སྟོང་པར་ཤེས་ནས་ཀྱང་། །ཕྱིན་ཆད་དུག་ལྔའི་རྟོག་པ་གང་ཤར་ཡང་། །ངོ་སྤྲོད་འདི་བཞིན་སྐྱེ་ས་གནས་ས་དང་། །འགྲོ་ས་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དཔྱད་མི་དགོས། །སྔོན་དུ་དུག་ལྔ་སྟོང་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར། །ཤར་མ་ཐག་ཏུ་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བར། །སེམས་ཉིད་ངང་དུ་རང་སར་གློད་ལ་ཞོག །རང་ཡལ་ཉིད་དུ་འགྲོ་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྐབས་སུ་རྣམ་རྟོག་སྐྱེས་སུ་མི་འཇུག་པར་བཀག་དགོས་པ་མ་ཡིན། མི་གསོན་པོའི་རྣམ་རྟོག་འགོག་དགོས་ན་ཁེགས་པ་ཡང་མ་རེད། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་སྒོམ་སྐྱོན་དུ་གྱུར་ནས་སྲོག་རྩར་རླུང་ཞུགས་ནས་སྨྱོས་སོང་བ་དེ་ཚོ་སྒོམ་གྱིས་སྨྱོས་པ་མ་ཡིན་པར་སྒོམ་མ་ཤེས་པས་སྨྱོས་སོང་བ་ཡིན། མ་རྟོགས་འཁྲུལ་བའི་དུས་ན་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔས་འཁོར་བའི་ལས་བྱེད་ཀྱང་། རྟོགས་ཏེ་མ་འཁྲུལ་བའི་དུས་ན་འདི་དག་གིས་མྱང་འདས་ཀྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་སྨན་གྱི་ནུས་པ་དང་ནོར་བུའི་རང་འོད་བཞིན་དུ་སེམས་ལ་རང་རྩལ་ལྔ་བོ་འདི་ཡེ་ནས་ཡོད་པའི་སྟབས་ཀྱིས་འཁྲུལ་བས་མ་བསླད་ན་ངོ་བོ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་རུ་གྲོལ་བའི་འཐད་པ་དེ་ལྟར་གྲུབ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་ངོ་། །ཞེས་གསུངས་པའང་དེའི་དབང་གིས་ཡིན་པ་དང་། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་སྤངས་པའི་འདུས་མ་བྱས་དེ་བསྒྲུབས་ན་ཉན་ཐོས་ཞི་བར་ཞུགས་པ་དང་འདྲ་བར་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པ་ཡིན། དེས་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་མྱུར་ལམ་རྨད་དུ་བྱུང་བར་དཔོག་པ་ཡིན། རྫོགས་ཆེན་ཉམས་ལེན་གྱི་སྐབས་སུ་རྣམ་རྟོག་གང་ཤར་གྱི་སྔོན་མི་བསུ། རྗེས་མི་སྙེག་པར་ཤར་མཁན་ཁོའི་ངོར་ལྟོས་དང་བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་རྟོག་རང་གྲོལ་ལ་འགྲོ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། འདི་ལ་འགྱུ་བ་གནས་དག་གི་དགོངས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེའི་སྐབས་སུ་ཤེས་རིག་དྭངས་གསལ་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་དང་བྲལ་བ་སྟོང་སངས་འཛིན་མེད་ཅིག་མངོན་དུ་འགྱུར་རྒྱུ་བོ་དེ་རིག་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་སྤོང་བའི་ཕ་རོལ་ནས་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་རྙེད་འདང་བྱེད་ཁུལ་བྱེད་རྒྱུ་བོ་དེ་གད་མོ་སློང་བྱེད་ཙམ་ཡིན་པ་དང་། དེའི་དོན་ལ་འབད་པ་བྱས་པ་ནི་སྙིང་རེ་རྗེ་ཞེས་གསུངས་པ་རེད། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རྩོལ་སྒྲུབ་བྲལ་བ་ལ། །རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་སུ་ལྟ་བ་ཐང་རེ་ཆད། །གསུངས་པ་དང་། རྩོལ་སྒྲུབ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ཉོན་རེ་མོངས་ནས་རང་བྱུང་རྩོལ་མེད་ཀྱི་ཀློང་དུ་བཤགས་དགོས་ཐུག་སོང་བ་རེད། གནས་ལུགས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ངང་དེ་ནས་སྣང་ལུགས་རྐྱེན་གྱི་འཆར་ཚུལ་དེ་ཅིར་ཡང་གྲུབ་ཆོག་པ་དེ་ནམ་མཁའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་སྒྱུ་མ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དཔེ་ཡིས་ཤེས་པ་ཡིན། འཁོར་བའི་ཆོས་གཟུང་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་འདི་ཐམས་ཅད། ཡུལ་ལོག་རྟོག་གི་སྣང་བ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ། ཡུལ་ཅན་རང་གི་ལོག་རྟོག་དེ་སྤྱད་དེ་འཁྲུལ་བར་སྣང་བ་ཡིན། སྣང་ན་ཡང་དོན་ལ་སེམས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་གནས་ལུགས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་གཞན་དུ་གཡོ་བ་མེད་པ་ནི། འབྱུང་བཞིའི་འཕོ་འགྱུར་ནམ་མཁའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་དང་འདྲ་བར་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ཤིང་། འདི་ནས་དུག་ལྔ་སྟོང་བར་ཤེས་དུས་ཤེས་ཐོག་ཏུ་ཞོག་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། རིག་པའི་ངོ་བོ་རྟོགས་ནས་དེའི་རྟོགས་ཐོག་ཏུ་བཅོས་བསླད་མེད་ཅིང་བྱིང་རྒོད་དང་བྲལ་བར་བཞག་པའི་དུས་སུ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ངང་དེ་ནས། གསལ་ལ་སྟོང་བའི་གདངས། རྟོག་པ་ལ་མ་འགྱུ་ཞིང་རིག་ཅིང་གསལ་བའི་བློ། གཟུང་ཡུལ་འཛིན་སེམས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གནས་ལུགས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་མཉམ་བཞག་གཉིས་མེད་ཀྱི་སྒོམ་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་དགོངས་པ་ཡེ་དག་ཏུ་གནས་པ་དེ་སྒོམ་པ་ཉིན་མཚན་ཁ་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་ལ། འཁོར་འདས་དབྱེ་བསལ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་དེ་ཡིན། རང་ངོ་དང་རྩལ་ཞེས་པ་འདི་ཡང་འཁྲུལ་གཞི་དང་འཁྲུལ་སྣང་འབྱེད་དུས་གཙོ་བོར་གསུངས་པ་ལས་རིག་ངོ་འཕྲོད་ཚར་ནས་ལྷག་མཐོང་གི་དེ་ཉིད་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་ན། ཤར་གནས་གྲོལ་བ་གང་ཡིན་ཡང་རིག་པ་ངོས་ཟིན་པ་ལས་མ་འདས་ཚེ། ཆུ་དང་རྦ་རླབས། མེ་ལོང་དང་བྱད་གཟུགས་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་དངོས་གཅིག་རྣམ་འགྱུར་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཙམ་ཡིན་པར་མཐོང་བའི་དུས་གསུམ་རྟོག་པའི་འབྲེལ་ཐག་ཆོད་པ་དེ་ཆོས་སྐུ་རང་གནས་ཀྱི་གནས་ལུགས་སོ་སོར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ངོ་སྤྲོད་རྩལ་སྦྱོང་གཉིས་ཀ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་དོན་བསྡུས་ནས། དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་ཤར་གྲོལ་དུས་མཉམ་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་ནི། འདི་ལྟར་སྔོན་ལ་རྩལ་སྦྱོང་བྱས་གྱུར་ན། །ཕྱིན་ཆད་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་ནམ་ཤར་ཚེ། །ཉོན་མོངས་རང་མཚང་སྔོན་ལ་ཤེས་སྟབས་ཀྱིས། །སྟོང་ཉིད་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀ་མཉམ་ཤར་ནས། །ཤར་གྲོལ་དུས་མཉམ་ཤར་གྲོལ་དུས་མཉམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདིར་དུས་མཉམ་ཞེས་པ་ཞིག་གཉིས་བྲིས་ཡོད་པ་འདི་ནན་གྱིས་བསྐྱར་བའི་ཚིག་ཅིག་མིན་པ་ཡིག་ནོར་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། གཅེར་མཐོང་རང་གྲོལ་གྱི་ནང་ན། ཤར་གྲོལ་དུས་མཉམ་ཤར་གྲོལ་དམ་མཉམ་མོ། །གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་སྣང་འདུག སྔར་མཉམ་པར་མ་བཞག་ཀྱང་། དམ་ཚིག་ཡེ་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་ཆེན་པོར་གྲོལ། །ཞེས་པ་ཞིག རྒྱུད་དང་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་གཉིས་ཀའི་ནང་ན་ཡོད་པ་དེ་འདྲ་བའི་གོ་ཕྱོགས་ཡིན་ནམ་སྙམ། གང་ལྟར་འདི་ལ་རྩལ་སྦྱངས་ནས་གོམས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་དུས། སྟོང་ཉིད་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀ་མཉམ་ཤར་ཞེས་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་སམ་དབྱིངས་དང་རིག་པ་གཉིས་མེད་ལ་ཤར་ཏེ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་དང་། འདི་ན་རྫོགས་ཆེན་གྱི་གོ་བའི་དཀའ་གནད་ཀྱི་གསང་འབྱེད་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པ་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་བའི་ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་ནི། དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་གཉིས་སྣང་ཅན་གྱི་ངོ་ཁར་དེ་དང་དེ་ཞེས་བཏགས་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་དོན་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་དེ་ལྟར་གྲུབ་པ་མེད་པ། སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གནས་པ་དེ་གནས་ལུགས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་མངོན་སུམ་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་གཉིས་ཆོས་ཤིག་སྲིད་པ་མ་ཡིན། དེ་ལྟར་མི་སྲིད་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཡུལ་ཅན་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་དབྱེར་མེད་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་རོ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཞེས་པའི་གནས་སྣང་མཐུན་པར་སྣང་བའི་ཆ་དེ་བརྗོད་ཚུལ་ཙམ་ཞིག་ལས་གསར་དུ་འདྲེས་སོང་བ་ཞིག་མ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་རྟོགས་བྱ་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དེ་ཉིད། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སམ་གནས་ལུགས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་ཤར་གྲོལ་དུས་མཉམ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཡེ་གྲོལ། རང་གྲོལ། ཅེར་གྲོལ། མཐའ་གྲོལ། གཅིག་གྲོལ་ཏེ་ལྔ་ཡིས། གནད་ཀྱིས་གྲོལ་བ་དང་། དུས་ཀྱིས་གྲོལ་བ་དང་། འབད་རྩོལ་མེད་པར་གྲོལ་བ་དང་། གདེང་གིས་གྲོལ་བ་རྣམས། ཞིབ་པར་ཚིག་དོན་མཛོད་ཀྱི་ཡོངས་གྲོལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་ཆིངས་སུ་བཅིངས་བའི་སྐབས་སུ་གཟིགས་དང་ཤེས་པ་ཡིན། སྔར་འཆད་ཉན་ཐེངས་གཅིག་བྱས་པའི་སྒྲ་ཕབ་ཀྱི་ཟེར་སྡེར་ཡོད་པ་དེ་གསོན་དང་གོ་དོན་ལྷག་མོ་ཅུང་ཟད་རེ་རྙེད་སྲིད་པ་ཡིན། རིག་པ་རྗེན་པ་ཡེ་ནས་བཅིང་གྲོལ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལ་གྲོལ་ཞེས་རང་གར་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱི་གོ་བརྡ་སྤྲོད་བྱེད་ཅིག་ལ་བཏགས་པ་ལས་དོན་དུ་བཅིངས་པ་ཡེ་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ན་བཀྲོལ་གྲོལ་མཚན་ཉིད་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན། བླ་མ་གོང་མའི་རྣམ་ཐར་གསུང་རྒྱུན་དུ། །ཉོན་མོངས་རྟོག་པ་མང་ན་ཆོས་སྐུ་མང་། །གསུངས་པ་ཇི་བཞིན་ཡིན་པ་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་ན། ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་ཇི་ཙམ་ཤར་ཡང་ཤར་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་སྐྱོངས་དང། དང་པོར་སྔར་འདྲིས་ཀྱི་མི་དང་འཕྲད་པའི་གྲོལ་ལུགས། དེའི་འཕྲོར་ཆུ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་དང་སྦྲུལ་མདུད་ནམ་མཁའ་ལ་བོར་བ་ལྟ་བུའི་གྲོལ་ལུགས། བར་ཞིག་ལ་ཁང་སྟོང་དུ་རྐུན་མ་ཞུགས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ནམ་ཞིག་གསེར་གླིང་དུ་ཕྱིན་ན་ས་རྡོ་ཕལ་བ་མི་རྙེད་པ་ལྟ་བུའི་གྲོལ་ལུགས་ཀྱིས་གྲོལ་ནས། རྣམ་རྟོག་ཉོན་མོངས་གང་ཤར་དེ་རིག་སྟོང་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པར་གྲོལ་སོང་དུས། རྣམ་རྟོག་བརྒྱ་ཤར་ན་བརྒྱ་བོ་ཆོས་སྐུ་རིག་པའི་ཀློང་དུ་གྲོལ། སྟོང་ཤར་ན་སྟོང་བོ་ཆོས་སྐུ་རིག་པའི་ཀློང་དུ་གྲོལ་ནས། འབུད་ཤིང་ཅི་ཙམ་མང་ན་མེ་ལྕེ་དེ་ཙམ་ཆེ་བའི་དཔེ་ཡིས་བསྟན་པའི་གསུངས་སྒྲོས་ལྟ་བུའོ། །ཁྱུང་མཁའ་ལྡིང་གིས་མཁའ་ལམ་གཅོད་དུས་གོལ་ཤོར་གྱི་འཕྲང་མེད་པ་བཞིན་དུ། ངོ་མཚར་བའི་ཚིག་ཆེན་བདུན་ནམ་བརྒྱད་ཀྱི་དགོངས་པ་ལྟར་དུ་རྣལ་འབྱོར་མཁའ་མཉམ་བྱ་བྲལ་ལམ་དུ་བདེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །འོན་ཀྱང་བློས་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི། ལས་ནི་དང་པོ་པ་ལ་ཉོན་མོངས་སེམས། །ཤུགས་དྲག་ཤར་ཚེ་དཔྱད་འཇོག་བྱས་ན་བཟང་། །འདི་ནི་ཞལ་ཤེས་ཡིན་པས་ཐུགས་ལ་ཞོག །ཅེས་གསུངས་ན། རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་གང་ཟག་ལ་དཔྱད་པ་རྫོགས་པའི་མཚམས་ནས་རིག་ངོ་སྤྲད་ན་ཚད་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དཔྱད་སྒོམ་དང་འཇོག་སྒོམ་སྤེལ་མ་བྱས་ན་ཨེ་འཕྲོད་རང་གིས་བལྟ་རྒྱུ་རེད། འདི་ནི་བླ་མའི་བཤད་རྒྱུན་ནམ་ཞལ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་པར་གསུངས་ཤིང་། མཉམ་བཞག་དང་རྗེས་སྤྱོད་གཉིས་ལས། རྗེས་སྤྱོད་ཉམས་ལེན་གྱི་དངོས་གཞི་དང་མ་བྲལ་བ་ཞིག་མ་བྱས་ཏེ་སྤྱོད་པ་རང་གྲོལ་གྱི་གནད་མ་ཟིན་པ་ཡིན་ན། ཆགས་སྡང་རང་ག་མ་ཡན་གར་དུ་ཤོར་ནས་ལྟ་བའི་རྐུབ་སྤྱོད་པས་ཕུད། སྒོམ་པའི་རྐུབ་རྣམ་གཡེང་གིས་ཕུད་ནས། ཨ་ཁུས་སྒོམ་ཆེན་བྱ་བྲལ་མི་ལས་འདས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཞིག་ཡིན་མདོག་བསྟན་ཡང་། རང་མཚང་གཞན་གྱི་མིག་སྔར་རྣ་ལམ་དུ་ཉིན་རེར་ཡང་མང་པོར་བུད་པ་ཡོད་པས། སྤྱིར་ན་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ལྟ་བ་རྟོགས་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་འདི་མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཐོས་བསམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ལྟ་བ་དང་མི་འདྲ་སྟེ། འདི་ཉམས་མྱོང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལྟ་བར་དབང་ཐོབ་པ་ལ་གོ་དགོས་པ་ཡིན། སྔགས་ཕྱི་རྒྱུད་སོགས་ནས་བསྟན་པའི་མཐར་ཕྱིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ། ཆོས་དབྱིངས་གཅིག་གི་ངོ་བོར་གཅིག་པ་དེ། སྦྱངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐ་དད་པའི་ཤིང་ནས་མེ་དཔུང་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་འདིར་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་གཅིག་གི་ཀློང་དེར་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་པས་ན། གཅིག་ཐ་དད་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དབྱིངས་སུ་ཞི་སོང་བའི་མ་འདྲེས་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་ཕྱེས་པ་ཞིག་ཡིན། མཉམ་བཞག་གི་སྐབས་སུ་ས་གཞིའི་ཆུ་ཕྲན་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཀློང་དུ་ཐིམ་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཅན་གྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རིག་སྟོང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་ལ་མ་སྤངས་ཡེ་གྲོལ་དུ་གཟིགས་པ་ཡིན། མཉམ་བཞག་དེ་ལས་ལངས་པའི་རྗེས་ཐོབ་ལ། རྒྱ་མཚོའི་ཀློང་ནས་ས་གཞིའི་ཆུ་ཕྲན་ཐམས་ཅད་མཆེད་པ་བཞིན་དུ་རིག་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གི་ངང་ནས་རིག་རྩལ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། ཆོས་ཅན་དངོས་པོར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མཚང་དང་མཚན་ཉིད་ཤེས་པས་ན་གནས་ལུགས་ཇི་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན། ཀུན་འབྱུང་ལས་ཉོན་གྱི་ཚོགས་དེ་སྤྲིན་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉི་མ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན། ཀུན་འབྱུང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཚོགས་དེ་ཉི་མའི་ཟེར་འདྲ་ཞིག་དང་། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན། ཀུན་འབྱུང་ལས་ཉོན་གྱི་ཚོགས་དེ་ཆུ་རླབས་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་དཔེ་མེ་ལོང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན། ཀུན་འབྱུང་ལས་ཉོན་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་གཟུགས་བརྙན་འདྲ་ཞིག་ཡིན། སྔགས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་ཐབས་མ་སྦས་པར་གསལ་བར་བསྟན་པས། སོ་སྐྱེའི་ས་ལ་ཆོས་ཉིད་རང་མཚན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། རྣལ་འབྱོར་རིག་པ་དང་མངོན་སུམ་དུ། །མཐོང་སྣང་ཆེ་ཆུང་གཅིག་པ་ཁོ་ནར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཡིན་ནི་རེད། ཡིན་ན་ཡང་གང་ཟག་གི་ལས་སྐལ་གྱིས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་རྣོན་འགའ་རེར་དབང་དུས་སུ་ངོ་འཕྲོད་པ་དང་། འགའ་རེར་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་འགྲོ་བ་དང་། ཡང་དབང་འབྲིང་འགའ་རེར་རྩ་འདབ་གྲོལ་རིམ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་དང་། ཡང་འགའ་རེར་བསགས་སྦྱངས་མང་པོ་ཞིག་བརྒྱུད་ནས་རྟོགས་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་འདྲ་ཡོད་ཀྱང་། གཙོ་བོ་དད་དང་དམ་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན། སྤྱིར་ན་གསང་སྔགས་དག་སྣང་གི་ལམ་ཡིན་པ་དང་། དེའི་ཐོག་ཏུ་སྔགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དེ་ཐོབ་པ་དབང་གིས་ཐོབ་ཀྱང་། འཛིན་པ་དམ་ཚིག་གིས་བཟུང་བ་ཡིན་པས། རྣལ་འབྱོར་དམ་ཚིག་གཙང་ན་དངོས་གྲུབ་རང་འགྲུབ་དང་། རྔ་མ་བརྡུང་ཡང་ཆོས་སྐྱོང་རང་འཁོར་ཡིན་ནི་རེད། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་རེད་ཟེར་ན་དམ་ལྡན་ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་པ་སྐྱོང་བའི་སྲུང་མར་ཁས་བླངས་ནས་དམ་བཅས་པའི་དམ་ཅན་སྲུང་མའི་སྤྱི་མིང་ལ་ཆོས་སྐྱོང་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་ཡིན། སྒོམ་ཉམས་ལེན་གྱི་ཐུན་བཅད་དུས་དམ་གཙང་རྣལ་འབྱོར་བ་ཕོ་མོ་ཡིས་ཤེས་བྱ་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱིས་གཞལ་བའི་མཐའ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་མ་ཆོད་ནའང་། དམ་ཚིག་གཙང་མའི་གཞི་གདན་དེའི་སྟེང་ལ། དད་དང་མོས་གུས་རྣམ་དག་ཅིག་དང་། ཡེངས་མེད་རང་བབས་ཀྱི་སྒོམ་གསུམ་པོ་དེ་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ནས་གློད་བཞག་ན། དེས་གནད་ཀྱི་རྐང་ཞིག་ཟིན་ངེས་ཡིན། དེས་ན་དད་དང་དམ་ཚིག་མོས་པ་དེ་གཙོ་ཆེ་བ་རེད། བཀའ་གདམས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཚོས་མོས་གུས་སྒོམ་གྱི་མགོ་བོ་ཡིན་གསུངས་པ་དང་། སྒོམ་བྱེད་པ་ལ་དང་པོར་མོས་གུས་ཡོད་དགོས་གསུངས་པ་ཡིན། རྗེ་བཙུན་བྱམས་མགོན་གྱིས། རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་དེ། །དད་པ་ཁོ་ནས་རྟོགས་བྱ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པས་དད་མོས་གཉིས་ཀ་འཇུག་པ་གཅིག་པ་ཡིན་ནི་རེད། ཉམས་ལེན་ཐུན་དུ་གཅོད་སྐབས་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་འགོ་བཙུགས་ནས། གཞི་དབང་རང་ལ་ཡོད་པའི་སྟབས་ཀྱིས་ལམ་དབང་རང་ཉིད་ཀྱིས་བླངས་ནས། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་དབང་དངོས་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ལ་བླ་མ་དང་ཐུགས་ཡིད་དབྱེར་མེད་དུ་བསྲེ་བས་ཐུན་གྱིས་གཞི་འཛིན་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་གང་དང་ཐུགས་ཡིད་བསྲེ་སའི་བླ་མ་དེ་མཚོན་བྱེད་རྟགས་ཀྱི་བླ་མ། དུས་མཐར་མིའི་རྣམ་པར་བྱོན་པའི་རང་གིས་དད་གུས་བྱེད་ས་དེ་ཡིན་ལ། དེས་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་བླ་མ་རང་རིག་བཅོས་མེད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ། སྟོང་གསལ་འགགས་མེད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སྔར་ངོ་སྤྲད་ནས་འཕྲོད་སོང་བའི་མི་རྟོག་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ཡིན་པས་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་ཇི་བཞིན་མ་བཅོས་པར་རང་བབས་སུ་འཇོག་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་བཞག་པ་དེ་ཉིད་རྫོགས་ཆེན་སྒོམ་གྱི་དངོས་གཞི་ཡང་རེད་ལ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་སྒོམ་པའི་སྙིང་དོན་ཡང་ཡིན། དེ་ལྟར་བསྒོམས་ནས་ཐུགས་དང་ཡིད་གཉིས་ཀ་བསྲེས་ནས་འདྲེས་སོང་བ་དེ་ཅི་འདྲ་ཞིག་རེད། འདྲེས་པའི་འདྲེས་ལུགས་དེ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཟེར་ན། ཐུགས་དང་ཡིད་ཅེས་པའི་ཐུགས་ནི་བླ་མའི་དགོངས་པ་ཞེ་ས་ཁྱད་པར་ཅན་སྦྱར་བའི་ཚིག་ཅིག་དང་། ཡིད་ནི་རང་གི་སེམས་ཉིད་ལ་ཐད་ཀར་བརྗོད་པ་ཚིག་གི་ཐ་སྙད་སྦྱོར་སྟངས་གཉིས་ཡིན་ལ། ད་མཚོན་བྱེད་རྟགས་ཀྱི་བླ་མ་མིའི་རྣམ་པར་བྱོན་པ་ཡིས་གང་མཚོན་པ་མི་རྟོག་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ཡིན་པ་ནི་གོང་ནས་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟར་ཡིན་པས། མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་བླ་མ་དེ་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པ་དང་དབྱེར་མ་མཆིས་པ་ཞེས་པ་ནི་ཚིག་གི་སྦྱོར་སྟངས་ཤིག་ཡིན་པ་ལས་དོན་ལ་གཅིག་པ་ཡིན་ཞེས་དོན་རེད། དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་ཀློང་ན་དགོངས་པ་གཅིག་ཡིན་ནི་རེད། དེ་དང་རང་རེའི་དབང་བཞི་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐོབ་བྱའི་རང་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཉིད་གདོད་ནས་དག་པའི་གནས་ལུགས་དོ་ཞག་ངོ་སྤྲོད་དུས་འཕྲོད་རྒྱུ་བོ་དེ་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཡིན། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་ད་ལྟ་ལུས་ཤ་ཁྲག་རགས་པའི་རྒྱ་ཡིས་ཁོལ་བུར་བཅིངས་ནས་གཞི་སྣང་རྩལ་གྱི་རོལ་བ་ལ་འཁྲུལ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ཆོས་ཉིད་འགྱུར་བ་མེད་པར་བཞུགས་པ་ཡིན་པས། དེ་ཉིད་མངོན་དུ་གྱུར་དུས་བུམ་ནང་གི་ནམ་མཁའ་དང་ཕྱིའི་ནམ་མཁའ་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀ་འདྲེས་ནས་ནམ་མཁའ་གཅིག་ཏུ་དབྱེར་མེད་རོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་སོང་བ་བཞིན་དུ། རང་སེམས་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་དེ། བླ་མའི་ཐུགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་ཀློང་དང་འདྲེས་པ་དེ་མཐར་གཏུགས་ན་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་མངོན་འཚང་རྒྱ་བ་ཡིན་པ་སྟེ་ཐུགས་ཡིད་བསྲེས་ནས་འདྲེས་ཞེས་པ་དེ་དེ་འདྲ་བ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་པ་ཡིན། འདྲེས་ལུགས་དེ་དཔེ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ཤོད་ཟེར་ན། གོང་ནས་བརྗོད་མེད་ཀྱི་དོན་དེ་རྗོད་པས་མཚོན་པ་ལ་ནམ་མཁའི་དཔེ་ཡིས་བཤད་པ་ཡིན་ཡང་། ད་རུང་དཔེ་གཞན་ཞིག་གིས་བཤད་ན་ནམ་མཁའི་ཆར་དང་ས་གཞིའི་ཆུ་བོ་གཉིས་ཀ་བརླན་ཞིང་གཤེར་བ་ཆུའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་གཅིག་པ་ཡིན་པས་ན། འདྲེས་སླ་བ། འདྲེས་རྒྱུ་ཡོད་པ། འདྲེས་ནས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་དུ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། འདི་ཕལ་སྐད་སླ་མོ་ཞིག་གིས་བཤད་ན། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་སྦྱངས་ནས་བྱང་སྟེ་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་སོང་བ་ལྟ་བུ། དེ་ལ་དཔེ་ཞིག་ཞོག་ཟེར་ན་རྒྱལ་བུ་ཐང་འཁྱམས་ལ་འཇོག་རྒྱུ་རེད། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་མེད་ན་སྦྱངས་ནས་ལོབས་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། རྡོ་བཙོས་ན་ཁུ་བ་འབུད་རྒྱུ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་སྲས་ཡིན་བཞིན་དུ་ཐང་འཁྱམས་ལ་སོང་ནས་སྤྲང་ཕྲུག་གི་རྣམ་པ་རུ་གྱུར་སོང་རུང་། རང་ངོ་ཤེས་ནས་རྒྱལ་སར་སྙེག་པའི་འབད་པ་བྱས་ན་རྒྱལ་སྲིད་འཛིན་རྒྱུ་རང་ལག་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། སངས་རྒྱས་འཐོབ་རྒྱུ་དེ་དེ་འདྲ་སླ་མོ་ཞིག་ཨེ་ཡིན་ན། གཞི་བདེན་གཉིས་ཟུང་འཇུག་ཡིན་པ་ལ། ལམ་ཚོགས་གཉིས་ཟུང་འཇུག་ལ་བརྟེན་ནས། འབྲས་བུ་སྐུ་གཉིས་མངོན་དུ་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་གི་བསྒྲུབ་བྱ་གཅིག་ཡིན་ནི་རེད། དེ་མིན་ན་བསྟན་པ་གཅིག་གི་སྒྲོམ་གཞིར་མི་འདུས་པས། སྔར་ཡང་བཤད་པ་ལྟར་དུ་ཕྱུགས་དང་། གླང་པོ། ཉི་ཟླའི་བགྲོད་པ་བཞིན་དུ་མྱུར་བུལ་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་གདུལ་བྱའི་བློ་དང་བསམ་པར་མཐུན་པའི་ཐེག་རིམ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ཡིན། ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཚོགས་རྫོགས་སྟོབས་ཆེ་ཆུང་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། ཤིན་ཏུ་མྱུར་ལམ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ནས་ལོ་དང་ཟླ་བས་ཀྱང་གྲོལ་བ་ཐོབ་པའི་འཐད་པ་དེ་འགྲུབ་པ་ཡིན། ཟག་བཅས་འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་ཚོགས་བསྐྲུན་པ་ཐམས་ཅད་ཟག་མེད་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་འགྱུར་ཐབས་ཡིན། ལམ་འདི་ནས་ཟག་མེད་རང་ངོ་ཤེས་པའི་དགེ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཏེ། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་ནས་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན། ཀུན་མཁྱེན་རོང་ཟོམ་པའི་ལུགས་ལ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ངེས་ཚིག་འགྲེལ་དུས། ཚོགས་གཉིས་སྟབས་གཅིག་ཏུ་རྫོགས་པས་ན་རྫོགས་ཆེན་ཞེས་འགྲེལ་ཡོད། འདིའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཞེས་པའི་སྐད་ཅིག་འདི་བྱ་རྫོགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རེད་དམ་དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་རེད་ཅེས་པའི་དྲི་བ་ཡོང་དགོས་པ་མ་ཡིན། སྐད་ཅིག་ཡིན་ན་དེ་གཉིས་ཀྱི་གཅིག་ཤོས་ཡིན་དགོས་པས་ཁྱབ་པ་མ་རེད། འདིའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ལ་གཡག་སྣ་ཁུ་ཚུར་མི་འགྲོ་བ་ཡིན། དེས་ན་འདི་རྣམ་གྲོལ་གྱི་སྐད་ཅིག་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ་གོའོ་སྙམ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཆོས་དྲུག་གིས་གྲོལ་བ་དང་། རྣལ་འབྱོར་ལམ་པ་ལམ་སྦྱངས་པའི་རྣམ་རྟོག་གི་གྲོལ་ལུགས་གཉིས་ཀ་ཆོས་མི་མཚུངས་པའི་ལམ་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་གཉིས་དང་། རྒྱུ་འབྲས་འགྲོས་མི་གཅིག་པ་ཞིག་མ་ཡིན་སྙམ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་གྲོལ་དུས། གཞི་ལས་འཕགས། བྱེ་བྲག་ཕྱེད། ཕྱེད་ཐོག་ནས་གྲོལ་བ་ཡིན། གཞི་རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྩལ་ལས་དེའི་རོལ་བར་སྣང་བའི་སྐབས་དེར། ངའི་མཉམ་བཞག་རྣམ་རྟོག་ཅིག་གིས་བརྫད་སོང་སྙམ་ནས་ཚབ་མཆོང་དང་ཚབ་ཚུབ་དགོས་པ་མིན་ཏེ། མི་གསོན་པོ་ལ་རྣམ་རྟོག་ཤར་རྒྱུ་ལོས་ཡོད། རྣམ་རྟོག་ཤར་ན་ཤར་དུ་ཆུག ཤར་བའི་རྩལ་རྫོགས་སུ་ཆུག ཤར་བའི་རྩལ་མ་རྫོགས་ན་བྱེ་བྲག་ཇི་ལྟར་ཕྱེད། ཕྱེད་ཐོག་དེ་ནས་ཡེ་གྲོལ་ནམ་མཁའི་དགོངས་པ་ལ་གློད་བཞག་དུས། རང་བཞག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་རྣམ་རྟོག་གང་ཤར་བྱ་ལམ་རྗེས་མེད་དུ་གྲོལ་བ་ཡིན། གྲོལ་བ་ཡིན་ཡང་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་བློ་འཁྲུལ་བའི་ངན་གོམས་ལ་སོང་བའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡང་བསྐྱར་འཁྲུལ་བའི་རྗེས་འདེད་ལ་འགྲོ་བར་འདུག་སྙམ་ན་དྲན་པའི་བྱ་ར་ཡིས་སྐྱོངས་དང་། དྲན་དང་དྲན་བྱ་གཉིས་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་གཅིག་པར་གོམས་པ་བྱས་ན། གོམས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་དུས་ཡེངས་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ལ་དག་འགྲོ་བ་ཡིན། རྟོགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་མ་བྱུང་མ་རྟོགས་ཏེ་འཁོར་བ་མ་བྱུང་བའི་གདོད་མའི་ཡེ་གཞིའི་སྐབས་སུ་སྲིད་ཞི་གཉིས་ལ་བཟང་ངན་དུ་སོང་བ་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་རིག་དང་མ་རིག་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ཙམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་ཞེས་པ་ཞིག་སོ་སོར་སྣང་བ་ཡིན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་མ་རྟོགས་པའི་སེམས་ཅན་འཁྲུལ་སྣང་བདེན་མེད་རྨི་ལམ་ཉིང་འཁྲུལ་ལྟ་བུ་འདི་ལྡོག་པའི་ཆེད་དུ་འདིའི་ཁྲིད་ཡིག་གི་གཞུང་གི་ཆོས་ཁྲིད་དང་པོའི་ཉིན་དེར། སྒོ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་འདིའི་ནང་ནས་གཙོ་བོ་སེམས་ཡིན་རྒྱུ། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རང་མདངས་ཙམ་དུ་ཤར་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་སུ་བཅུག་ནས། བྱུང་གནས་འགྲོ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཀྱི་རྫུན་ཕུགས་བརྡིབས་ཏེ་འཁྲུལ་རྟོག་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་བསླབ་པ་ཡིན། ཉིན་གཉིས་པ་ལ་འཁྲུལ་བ་གཏན་ལ་ཕབས་པའི་ངོ་སྤྲོད། རིག་པ་རང་སྣང་གི་བློ་ཅན་ལ་དངོས་གཞིའི་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་ངོ་སྤྲད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་དེའི་དུས་སུ་ཆོས་ཉིད་གཤིས་ཀྱི་བཞུགས་ཚུལ་དེ་ཙམ་ཁོང་དུ་ཆུད་མེད་པར་སེམས་གསལ་སྟོང་ཐོགས་རེག་མེད་པ་ཟང་ཐལ་འདི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ་སྙམ་པ་དག་ལ་དེ་རིང་ཉིན་གསུམ་པའི་ཁྲིད། རྒྱུད་ངོ་སྤྲོད་སྤྲས་པའི་དགོངས་པ་དང་བསྟུན་ནས་སྣང་བ་སེམས་སུ་ངོ་སྤྲད། སེམས་ཉིད་སྟོང་པར་ངོ་སྤྲད། སྟོང་པ་རིག་པར་ངོ་སྤྲད་ནས། ལམ་ལ་བཀྲི་ཐབས་མཛད་པ་ཡིན། དེ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་ན། སྣང་བ་སེམས་སུ་ངོ་སྤྲད་པས་ད་ལྟ་ང་ཚོའི་ངོ་ཁའི་ཡུལ་སྣང་ཕྱི་དོན་དུ་འཆར་རྒྱུ་འདི་རྣལ་འབྱོར་བའི་ནང་སེམས་ཀྱི་སྣང་ཆ་ཙམ་ལ་མཐོང་བའི་ཐབས་བྱས་ནས་ཕྱི་དོན་རང་མཚན་དུ་ཞེན་པའི་ཞེན་པ་ལྡོག་པར་བྱས་པ་དང་། དེ་ནས་སེམས་ཉིད་སྟོང་པར་ངོ་སྤྲད་པས་འདི་ལྟར་སྣང་ཞིང་ཤར་བའི་སྣང་སེམས་འདི་ཉིད་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་འཛིན་པ་རང་མཚན་དུ་འཛིན་པ་ལྡོག་ཏུ་བཅུག་པ་དང་། དེ་ནས་སྟོང་པ་རིག་པར་ངོ་སྤྲད་ནས་གཟུང་འཛིན་གྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རིག་སྟོང་སྐྱེ་འགགས་མེད་པའི་རྣམ་སྤྲུལ་དུ་ངོ་སྤྲད་ནས་དེའི་ངང་དུ་ལ་བཟླ་དགོས་པ་དེ་བསྟན་པ་ཡིན། འདི་གང་ཟག་བློ་མཐུ་ཞན་པའི་རིགས་རྣམས་ལམ་ཡང་དག་པར་འགོད་ཐབས་ཀྱི་མཛད་པའི་སྒོ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་མཐར་ཐུག་གི་ངེས་དོན་དང་སྦྱར་ཡོང་ན་ད་རུང་བདེན་ཞེན་གྱིས་བཏང་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་འདི་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་བཀག་མཛད་ཡོད་པ་ཡིན། བཀག་ནས་ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་ལ་བདེན་འཛིན་གྱི་རྣམ་དབྱེ་མི་འདྲ་བར་མི་མཐུད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མཐར་འཛིན་གྱིས་འཆིང་བའི་ཆ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མ་དམིགས་པའི་འོད་གསལ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་སོ་སོར་རང་གི་རིག་པར་བྱ་བར་གཏན་ལ་ཕབས་མཛད་པ་ཡིན། འོ་ན་འདི་ཅི་ལ་བསྟན་པ་ཡིན་སྙམ་ན། གོང་ནས་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟར་དུ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་བ་ལ་ངོ་སྤྲོད་ཐུན་མོང་བ་འདི་བསྟན་པའི་རྨང་གཞིའི་གཞི་གདན་ཞིག་བཏིང་བའི་ཕྱི་ནས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རང་བཞིན་ཐེག་མཆོག་རྒྱལ་པོའི་ལམ་གནད་ངོ་མ་དེ་བསྟན་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྣང་གི་འཁྲུལ་བའི་རྣམ་པ་ལས་ཆེས་ཆེར་འདས་སོང་བའི་ད་ལྟའི་རིག་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རང་ངོ་སྤྲད་པ་དེའི་ངང་བསྐྱང་དགོས་པས། ཐ་མལ་རང་བབས་ཀྱི་ངང་དུ་བཅས་བཅོས་གཏན་ནས་མེད་པར་ཡིད་དཔྱོད་སེམས་ཀྱི་འགྱུ་དྲན་དང་བྲལ་བར་བཞག་པའི་སྐབས་སུ་བློ་འདས་གཤིས་ཀྱི་བཞུགས་ཚུལ་དེ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ཡིན་འདི་མིན་གྱི་མིང་འདོགས་དང་བྲལ་སོང་བའི་འཆིང་བ་རྡུལ་ཆ་ཙམ་ཡང་ཁོ་རང་གི་གཤིས་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཁྱབ་བརྡལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སྤང་བླང་སྤྲོ་བསྡུ་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཐོག་ཏུ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་ནས། ཆོས་ཉིད་མ་བཅོས་པའི་དྲན་པའི་རང་ཚུགས་མ་ཤོར་བ་དེའི་སྟེང་ལ་འཇོག་པའི་ཕན་དུ་ལྟ་སྒོམ་ཞེས་པ་ཁ་ཁ་ཞིག་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྔར་གྱི་གོམས་ཆའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་འཁྲུལ་བའི་བག་ཆགས་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་དབང་བཙན་སོང་ཕྱིར། གཟུང་འཛིན་གྱི་སྣང་བ་རིས་ཆད་ཨ་འཐས་ཀྱི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱོགས་སུ་ཤོར་ནས་འཁྲུལ་བ་དག་ཁ་མ་ཉན་ཞིང་། ཉམས་ལེན་གནད་ཐོག་ཏུ་ཁེལ་བ་ཞིག་འོང་བ་མི་འདུག་སྙམ་ན། གཙོ་བོ་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་གསུང་ནས་འབྱུང་བའི་གྲོལ་ལུགས་གནད་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་དག་ལ་མཁས་དགོས་པ་ཡིན། རིག་ངོ་སྤྲད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་དྲན་པས་ཇི་ལྟར་རྒྱུན་བསྐྱང་དགོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ལས་དང་པོ་བའི་རིགས་ཅན་གྱི་སྒོམ་ཕྲུག་གསར་བ་ཚོ་ལ་དོན་བསྡུས་ནས་གོ་བདེ་བར་བཤད་ན། སྔར་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་པའི་རིག་པ་དེ་ད་ལྟའི་རྣམ་རྟོག་རང་ག་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེའི་དོད་ལ་བཞག་ནས། དེའི་ངོ་བོ་དེ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མ་བརྗེད་པའི་ཐོག་ནས་དྲན་པས་དེའི་རྒྱུན་བསྐྱང་དགོས། དྲན་པ་ལ་ཕྱག་རྫོགས་གཉིས་ཀའི་སྐབས་སུ་དབྱེ་བསྡུའི་རྣམ་གྲངས་མང་དུ་འབྱུང་ཞིང་། རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས་ཐུན་མིན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དྲན་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གཞག་གསུངས་པ་དེ་གལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཡང་། ལས་དང་པོ་བས་གོ་སླ་ཉན་བདེ་རུ་བཤད་ན། དྲན་པས་སྐྱོང་བ་དེའང་དྲན་བྱ་དང་དྲན་བྱེད་གཉིས་ཀ་མདའ་དང་འབེན་བཞིན་དུ་གཏད་རྒྱུ་ཞིག་དང་གཏད་ས་གཉིས་ཅན་ཞིག་མ་ཡིན་པར། གཉུག་མའི་རང་ཞལ་མ་བཅོས་པ་དེའི་རང་ཞལ་མ་བོར་བ་ཙམ་གྱི་གུ་ཡངས་བློ་བདེའི་ངང་ནས། གཟུང་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་བ་ཐད་ཀར་འཇིག་ཐུབ་པ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་མཚན་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་འཕགས་ས་ཐོབ་དུས་ཡིན་ཀྱང་། དེའི་དོན་སྤྱི་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་སྦྱོར་གྱི་སྐབས་སུ་མེད་པ་དང་མི་རུང་བ་ཞིག་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་སྤྲོས་བྲལ་གཉིས་སྣང་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་ན། དེ་གསར་བྱུང་གསར་དུ་ཐོན་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། ཡེ་ནས་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་གནས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ད་ལྟ་སོ་སྐྱེའི་སྐབས་སུའང་དེའི་དོན་སྤྱི་དེ་བློ་ལ་སྣང་ཆོག་པ་ཡིན། མདོའི་སྐབས་ནས་སྟོང་ཉིད་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པར་གསུངས་པ་དང་། སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་དཔེའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ཕྱོགས་ཀྱི་གོ་དོན་འདྲའོ་སྙམ། འོན་ཀྱང་གོ་མྱོང་རྟོགས་གསུམ་གྱི་རིམ་པ་དང་དེའི་ཁྱད་པར་རྣམས། དཔེ་ནམ་མཁའི་ཟླ་བ་དང་། ཆུ་ནང་གི་ཟླ་གཟུགས་དང་། རི་མོ་བྲིས་པའི་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་དག་གིས་མཚོན་སྟངས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ནི་སྨྲོས་མ་དགོས་ཤིང་། དེས་ན་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་དངོས་ཡིན་ན་སྨྲོས་ཅི་དགོས། དེ་མིན་ཡང་རྗེས་མཐུན་གྱི་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དཔྱད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་འཁྲུལ་བ་ལྡོག་ཐུབ་པ་ཡིན། དཔེར་ན་སྣང་བས་མུན་པ་བཅོམ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཟུང་འཇུག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་གོ་ཡུལ་ཙམ་ཞིག་ཞེ་ལ་འཆར་བ་ཙམ་ཡང་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་གྱི་བསགས་པ་སྔོན་སོང་གི་མཐུ་ཡིན་ཏེ། ཨཱརྱ་དེ་བས་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། བསོད་ནམས་ཆུང་ངུ་ཆོས་འདི་ལ། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་ཡང་མི་འགྱུར། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཙམ་ཞིག་གིས། །སྲིད་པ་ཧྲུལ་པོར་བྱས་པར་འགྱུར། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་སྟོང་ཉིད་ལ་དོན་མཐུན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་ཞིག་སྐྱེས་ཀྱང་སྲིད་རྩ་ཧྲུལ་བོར་བགྱིད་པར་གསུངས་པ་དང་། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཞལ་ནས། སྐྲ་རྩེ་ནས་མར་རྔུལ་ཆུ་ཐིགས་པ་གཅིག་པང་ཐོག་ལ་ལྷུང་བའི་ཡུན་ཙམ་ཞིག་ལ་བླ་མའི་ཐུགས་དང་རང་སེམས་དབྱེར་མེད་དུ་བསྲེ་ཐུབ་ན། དེས་ཀྱང་བསྐལ་བ་མང་པོའི་ཚོགས་རྫོགས་པར་གསུངས་པས། མཉམ་བཞག་ཐུན་རེ་ལ་འདུག་རྒྱུའི་སྐལ་བ་ལྡན་པ་ཡང་དགེ་རྩ་ཕལ་བས་འགྲན་དུ་མེད་པ་ཡིན་བསམ་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་འདྲ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན། འུ་ཚོའི་ཆོས་གྲོགས་སྟོང་ཕྲག་གསུམ་པོས་ལོ་གསུམ་རེར་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཉམས་ལེན་ལ་མཚམས་བཅད་དེ་བཞུགས་པའི་དམ་བཅའ་བྱས་པ་ནི། གང་ཟག་གཅིག་ལོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཞིག་གི་དུས་ཡུན་ལ་བསྒོམས་པ་ལྟར་དུ་བརྩིས་ཡོང་ན་དེའི་དགེ་རྩའི་ཚད་རྒྱལ་དང་རྒྱལ་སྲས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་། མ་ཚད་གང་ཟག་གཅིག་གིས་དུས་ཡུན་རིང་བོར་སྒོམ་པ་ལས་ཀྱང་ད་དུང་འདུས་པ་མང་ཚོགས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ནུས་པའི་འགྱུར་སྟོབས་དེ་བས་ཀྱང་གཞལ་མཐའ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ལུང་ལ་མ་གཏུགས་ནའང་ཤེས་ཤིང་། འུ་ཅག་གིས་རིག་ངོ་བསྐྱང་རྒྱུའི་ཐུན་དེའི་དུས་ཚོད་དེ་ཁ་སང་ནས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཐུང་ངུ་བྱས་པ་ཡིན། དེ་ལ་ཅི་ཞིག་གི་དགོས་པ་ཡོད་ཅེ་ན། ལས་དང་པོ་བ་ཚོ་ལ་དམིགས་ཏེ་སྒོམ་ལ་སྣ་སུན་ཁུར་མི་འགྲོ་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན། བརྩོན་གང་དགེ་ལ་སྤྲོ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པས། དགེ་ལ་སྤྲོ་བས་འཇུག་འདོད་ངོམས་པ་མེད་པ་གཡག་ལྟོག་གིས་རྩྭ་ཟོས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། དེས་ན་མཉམ་བཞག་ཐུན་དུ་བཅད་དེ་དགེ་འདུན་པ་དང་མཉམ་དུ་སྒོམ་རྒྱག་འདོད་ནས། དེར་འགྲོ་བའི་དུས་ཚོད་དེ་ད་རུང་ཡང་ཚང་མི་འདུག་སྙམ་ནས་སྒུག་འདུག་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་ལས། ཡང་འཚོག་པའི་དུས་ཚོད་ཚང་འགྲོ་བར་འདུག འདིའི་གྲལ་དུ་མ་སོང་ན་མི་རིགས་ཤིང་། སོང་ན་པུས་མོ་དང་སྐེད་ཚིགས་གཟེར་བ་འདི་ཡང་མི་བཟོད་ཅིང་། གཉིད་ལོག་ཀྱང་དེ་འདྲ་ཞིག་བྱེད་འདུག དེའི་དུས་ཚོད་དེ་ཡར་ལྷག་ཅིག་རིང་བ་ལ་སྙམ་ནས་དཀའ་སྣང་དང་སུན་སྣང་ཅན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་མི་རུང་ཞིང་། སྤྱིར་ན་སྒོམ་རྒྱག་ས་དེ་དབྱར་ཁ་ས་ཆ་བསིལ་ས་དང་ས་ཁུལ་མཐོ་ས་གངས་ཁྲོད་སོགས་ནས་སྒོམ་ན་བཟང་གསུངས་ཤིང་། འུ་ཅག་ད་ལྟ་ཡོད་ས་འདི་གཤོང་ས་ཅུང་ཚ་དྲོད་ཆེ་བའི་ས་ཆ་ཡིན་པ་དང། ཁྱད་པར་དུ་དེང་སང་ནམ་ཟླ་དྲོད་སྒང་ཡང་ཡིན་པས་ཐུན་དེ་ཡིན་ན་མིན་ན་རིང་ཆེ་མི་ཉན་བར་འདུག་སྙམ་པ་ཡིན། སྒོམ་དེ་ལ་བཟང་སྐྱེས་ངན་སྐྱེས་གཉིས་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད། བཟང་སྐྱེས་དེ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན། སྒོམ་བཟང་པོ་འབྱུང་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ་ངལ་གསོས་ན་ཕྱིན་ཆད་སྒོམ་འདོད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་ལས་ལྡོག་སོང་ན་སྣ་སུན་ཁུར་སོང་བ་ཡིན། ཐུན་གྱི་ནང་ནས་ཀྱང་སྒོམ་པ་ཡུན་ཐུང་གྲངས་མང་བྱེད་དགོས། རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པ་བཤིག་ཀྱིན་བཟང་། །ཕུ་ཆུ་དྲག་པོ་བརྡབ་ཀྱིན་བཟང་། །གསུངས་པ་ཡིན། གསར་བ་ངོ་མ་ཚོས་ཡང་སྒོས་ཞི་གནས་སྒོ་ཅན་གྱི་ཁྲིད་ལུགས་བྱས་ཏེ་དང་པོར་གནས་ཆ་ཞིག་འཚོལ་དགོས་འདུག་སྙམ་ན། བསམ་དང་བསམ་བྱ་བྲལ་བའི་མི་རྟོག་པའི་ངང་ལ་དལ་ཅིག་གནས་ཐུབ་པར་འདུག་སྙམ་དུས་དེའི་ངང་ལ་འཕྲོ་བཅད་ནས་ངལ་གསོ་དགོས་པ་ཡིན། ཡང་དེའི་ངང་ལ་བཞག ཡང་བཤིག་ནས་ངལ་གསོ། དེ་འདྲ་བྱས་པས་ནམ་ཞིག་ལ་གོམས་ནས་བརྟན་ཆ་ཐོབ་འོང་བ་ཡིན། མི་རྟོག་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཞི་གནས་དང་གསལ་གདངས་ངར་དང་བཅས་པའི་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཀ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན། ཞི་ལྷག་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་སྒྲ་འདྲ་བ་ཞིག་མདོ་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་འབྱུང་ལ། དེ་འབྱུང་བས་མི་ཚད་ཉམས་ལེན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་། སྤྱི་སྦོམ་ཙམ་ཞིག་མདོ་ནས་ཀྱང་མ་བསྟན་པ་ཞིག་མ་རེད། མ་སྦས་མཐའ་རྒྱས་སུ་བསྟན་པ་དེ་མདོ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན། སྔགས་སུ་གང་ཞིག་བསྟན་པ་དེའི་ཐོབ་ཐང་ས་ཁོངས་འཛིན་བྱེད་ཙམ་རེ་མདོ་ན་ཡོད་ཅིང་། མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀ་མདོར་བསྟན་རྒྱས་བཤད་དམ། མདོ་ན་གབ་པའི་སྦས་དོན་ཡང་འབྱེད་སྔགས་ཡིན་པར་བཤད་ན་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་སྔགས་ལའང་སྔ་མ་སྔ་མའི་སྦས་དོན་དེ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་གསལ་དབྱེ་ཆ་ཚང་དོན་འདུས་སུ་བསྟན་པའི་ཚུལ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ཕྱི་མ་སྐྱེ། །དམན་དང་མཆོག་ཏུ་གནས་ཕྱིར་དང་། །རགས་པ་དང་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་རིམ་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། རྫོགས་ཆེན་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་རྟོག་གེའི་རིགས་པ་འདི་ལ་མི་འགྲོ་ཡང་། དབང་རྣོན་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་གི་དཔྱད་པ་གཏན་ནས་མི་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་དཔྱད་པ་རྫོགས་པའི་མཚམས་ནས་རིག་ངོ་སྤྲད་ན། ངོ་རང་ཐོག་ཏུ་འཕྲོད་པའི་ཐོག་ལ། ཐག་གཅིག་ཐོག་ཏུ་ཆོད་ནས། གདེང་གྲོལ་ཐོག་ཏུ་བཅའ་བ་ཆབས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་པ་ཡང་བསྟན་ཡོད་ལ། དེའི་བར་དུ་རྣམ་བདུན་ཤིང་རྟའི་རིགས་པ་ཕྱིར་ཁྱེར་འོང་ནས་གཞི་གདན་ཞིག་གཏན་ལ་ཡང་འབེབས་བྱེད་འདུག་ག་ལ་དགོས། དེའི་ཕྱིར་ན་ད་ལྟ་ཐོས་བསམ་གྱི་སྐབས་སུ་སྒོམ་དོན་གནད་ལ་ཁེལ་བའི་བརྡར་ཤ་དེ་ཆོད་དགོས་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་དུས་ཀྱི་ཐ་མ་འདི་ལ་ཐོས་པ་ཆེ་ལ་ཤེས་རབ་མྱུར་བའི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རྩལ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་མིན་ན། གསང་བ་སྙིང་ཐིག་གི་བསྟན་པ་མི་ཟིན་ཞེས། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས་ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་ནང་དུ་གསུངས་ཡོད། ད་ལྟ་འུ་ཚོས་རྣམ་རྟོག་གི་ངོ་བོ་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཞེས་བཤད་དུས། འོ་ན་ཀུན་རྟོག་ལ་སྣང་རྒྱུ་དེ་རིག་པ་ལ་སྣང་ངམ་མི་སྣང་ཞེས་དྲིས་ཡོང་ན། ཕལ་ཆེར་སྣང་ཟེར་ཉན་རྒྱུ་མ་རེད་སྙམ་ནས་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་ན། མངོན་སུམ་ལ་བསྙོན་ནས་རྫུན་སྨྲས་པ་ཡིན། སྣང་བཞིན་དུ་མི་སྣང་ཟེར་ཐབས་མེད། ཅི་ལ་ཐུག་ཀྱང་གཏམ་དྲང་མོ་བཤད་དགོས་པ་ཡིན། དེས་ན་སྣང་མི་ཟེར་ཐབས་མེད་རེད། སྣང་བར་སྨྲས་ན་བེམ་པོ་ས་རྡོ་རི་བྲག་རིག་ངོ་ལ་སྣང་བ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན། སྣང་ལུགས་ལ་ཁྱད་པར་ཕྱེས་ནས། ཀུན་རྟོག་ལ་ཐ་མལ་བའི་ས་རྡོ་སོགས་སུ་སྣང་བ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་རང་སྣང་གི་ས་རྡོ་སོགས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་པར་སྨྲས་ན། རིག་ངོ་ལ་ཚོགས་དྲུག་གི་ཡུལ་ངོ་མ་ཞིག་མེད་པར་སོང་བས་གོང་དུ་སྨྲས་པ་ལས་བུད་ས་མ་ལོན་པ་ཡིན། འོ་ན་ཅི་ལྟར་སྨྲ་དགོས་ཤེ་ན། འདིའི་སྐབས་སུ་གོང་ནས་བཤད་པའི་སྣང་བ་དང་སྣང་ཡུལ་གྱི་གོ་དོན་གཞིར་བཞག་བྱས་ནས་བཤད་དགོས། སྣང་ཡུལ་གཅིག་ཡིན་ཡང་སེམས་རིག་གཉིས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐ་དད་ཡིན། དུང་དཀར་པོ་གཅིག་ལ་ནད་སྐྱོན་ཡོད་མེད་ཀྱིས་མཐོང་ཚུལ་མ་གཅིག་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་ན་གནད་ལ་ཁེལ་བའི་ལན་ཡིན། འོན་ཀྱང་ལན་ལ་ལན་འབྱུང་རྒྱུ་ཡོད་པས། ཡང་ལན་དུ་སྣང་བ་དག་པ་རབ་འབྱམས་ལ་བསྒྲུབ་ཤེས་དགོས། དེ་མ་ཤེས་ན་སླར་ཡང་དྲིས་ན་ཡང་ལན་མེད་པར་འགྱུར་འགྲོ། དེས་ན་གསང་སྔགས་རྙིང་མ་བའི་རང་ལུགས་དག་མ་ཞིག་འཛིན་བསམ་དུས། སྔ་འགྱུར་བཀའ་བབས་ཀྱི་ཆུ་བོ་བཞིའི་རྒྱུན་མ་ཉམས་པར་མདོ་སྒྱུ་སེམས་གསུམ་གྱི་བཀའ་གཏེར་དག་སྣང་དང་བཅས་པའི་བརྒྱུད་སྲོལ་ཕྱག་བཞེས་ཐམས་ཅད་མ་ཉམས་པའི་ཁུངས་ཐུབ་ཀྱི་རྒྱུན། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་སྤེལ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སེལ་དང་ཉམས་ཆག་གི་ལྷད་མ་ཞུགས་པའི་གཙང་མ་ཞིག་སྤེལ་དགོས། ཁྱད་པར་དུ་སྔགས་བཙུན་གཞོན་རབས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྩ་རྒྱུད་སྤྱི་འགྲོས་ཀྱི། རྒྱུད་ཀྱི་ཆིངས་ལྔ། ལུང་གི་སྡེབ་ལྔ། མན་ངག་གི་གཟེར་ཆེན་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། རྒྱུད་ཀྱི་ཆིངས་ལྔ་ཟེར་ན། ཁོག་འབུབ་སྟོང་ཐུན་གྱི་ཆིངས། ས་གཅད་ཚོམ་གྱི་ཆིངས། འདྲེན་པ་རང་གཉེར་གྱི་ཆིིངས། ཊཱི་ཀ་བསྡུས་དོན་གྱི་ཆིངས། ལག་ལེན་མན་ངག་གི་ཆིངས་དང་ལྔ་ཡིན། ལུང་གི་སྡེབ་ལྔ་ཟེར་ན། རྒྱུད་ལུང་དང་སྡེབ། ལུང་སྒྲུབ་ཐབས་དང་སྡེབ། སྒྲུབ་ཐབས་ཕྲིན་ལས་དང་སྡེབ། ཕྲིན་ལས་ལག་ལེན་དང་སྡེབ། ལག་ལེན་ཉམས་མྱོང་དང་སྡེབ་པ་དང་ལྔ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པ་འཛིན་སྲུང་སྤེལ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་བསྟན་པ་སྲུང་བའི་ལས་འགན་ཅན་སྔགས་རིག་འཛིན་པ་གོས་དཀར་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་སྡེ་ཚོགས་ལ་མཚོན་ན། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་གཟེར་ཆེན་ལྔ་བོ་དེ་ལ་རང་བྱན་ཆུད་པ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་དགོས། གཟེར་ཆེན་ལྔ་ཟེར་དུས་གང་དག་ཡིན་སྙམ་ན། བསྲུང་བཟློག་བསད་གསུམ་དང་། དེའི་ཐོག་ལ་བསྲེགས་པ་མནན་པ་གཉིས་བསྣན་པས་ལྔ་སྟེ། བསྲུང་བཟློག་བསད་གསུམ་ནི། འཁོར་ལོ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྲུང་བའི་གཟེར། གཏོར་མ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བཟློག་པའི་གཟེར། ཐུན་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསད་པའི་གཟེར། དེ་ནས་མནན་བསྲེག་གཉིས་ནི། ཧོམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྲེག་པའི་གཟེར། ཐོད་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་མནན་པའི་གཟེར་དང་ལྔའོ། །འདིའི་ཚོགས་གྲལ་ལ་བཞུགས་པའི་སྔགས་རྒན་རལ་བ་ཡང་འཕྱིངས་ནས་ཡོད་པ་འདི་ཚོའི་ནང་ནས་འགའ་རེས་རལ་བ་སྤྲུགས་ན་མེ་སྟག་མཆེད་མཁན་གཅིག་རེ་གཉིས་རེ་ཡོད་ངེས་སྙམ། དེ་འདྲ་རེ་རེའི་ནུས་པ་སྔགས་ཕྲུག་བཅུ་ཕྲག་མ་དགོས་བརྒྱ་ཕྲག་གིས་ཀྱང་ཨེ་ཐུབ་མི་ཤེས་སྙམ། སྔགས་པ་རྣམ་པ་ངེས་པར་དུ་ལོ་གསུམ་རྫོགས་ཆེན་ཉམས་ལེན་གྱི་བཅད་རྒྱ་ལ་བཞུགས་འཆར་རེད། ལོ་གསུམ་གྱི་ཉམས་ལེན་ཚར་དུས་ད་སྐྱུར་ཅིག་སྨྲས་ཀྱང་བསྐྱུར་ཐུབ་རྒྱུ་མ་རེད། དེས་ན་སྲོག་སྡོམ་གཟེར་བཞིའི་མན་ངག་གི་ནང་ནས་དགོངས་པ་མི་འགྱུར་བའི་གཟེར་དེ་གཟེར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྲོག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། སྲོག་མེད་ན་གཟེར་གཞན་དག་སྲོག་མེད་པའི་རོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་འཕྲོ་འདུ་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་གཟེར་གྱིས་ཞི་རྒྱས་དབང་དང་དྲག་པོའི་ལས་ཀྱི་མདེའུ་ཁ་ཇི་ལྟར་བསྒྱུར་ཐུབ་སྟེ་ཐུབ་པ་མ་ཡིན། དེས་ན་རྫོགས་རིམ་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཉམས་ལེན་དགོངས་པ་མི་འགྱུར་བའི་གཟེར་གྱི་དགོངས་སྲོག་དེ་བརྟན་པོ་ཞིག་རང་རྒྱུད་དུ་ཚུགས་སོང་དུས། གཞན་ཐམས་ཅད་དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་རང་གྲུབ་ལ་འབྱུང་བ་ཡིན། སྔགས་པ་གཞོན་པ་དག་གིས་ཀྱང་སྙིང་ཐིག་རྩ་གསུམ་གྱི་བསྙེན་ཚད་བཞག་ནས། དཔལ་ཆེན་བཀའ་བརྒྱད་ཀྱི་རྩ་བའི་བསྙེན་ཚད་ཅིག་ཞོག་པའི་ཐོག་ལ། ཁྲག་འཐུང་རིགས་བཞིའི་བགོས་སྐལ་རང་རང་གང་ལ་མོས་པ་ཡོད་པའི་ཉམས་ལེན་བསྙེན་སྒྲུབ་ལ་འབད་ནས། ཕུར་བ་རྟ་མགྲིན་གཉིས། ཡང་དག་གཤིན་རྗེ་གཉིས་ཏེ་བཞི་བོ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གི་བསྙེན་པ་དུང་ཕྱུར་རེ་ཁས་ལེན་མཛད་ན་ཤིན་ཏུ་བཟང་། འདིའི་སྔགས་མང་སྟོང་ཕྲག་འགའི་ནང་ནས་སྟོང་དང་དགུ་བརྒྱ་ཙམ་གྱིས་ཕུར་བ་རྟ་མགྲིན་གཤིན་རྗེ་སོགས་གང་རུང་གི་བསྙེན་པ་དུང་ཕྱུར་རེ་རེའི་གྲངས་ཚད་ཀྱི་བསྙེན་ཚད་ཀྱི་ཁ་ལོངས་པ་གྱིས་དང་། གནའ་ཡི་སྟོང་དང་དགུ་བརྒྱའི་རྒྱལ་ས་ཟིན་པ་ནི་སྨྲོས་མ་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་ལྟ་བ་གདེང་ལྡན་གྱི་རྫོང་ཟིན་སོང་དུས། སྒོམ་པའི་འཕྲང་ལས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་གྲོལ་ནས། སྤྱོད་པའི་སྒོ་ནས་སྲོག་འཕྲོག་པ་སྟེ་འཁོར་འདས་ཡོངས་ཀྱི་སྟོང་སྲོག་ལ་རང་དབང་ཐོབ་པ་ཞིག་དེ་དུས་ཡོང་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་རྫོང་འཕྲང་སྲོག་གསུམ་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་སྔགས་སྡེ་གཞོན་རབས་པ་ལ། སྔགས་པའི་སློབ་གླིང་གི་རིམ་པ་མཐོན་པོའི་མཚན་སྙན་དང་ཐོབ་ཐང་གི་འཇའ་ས་ཕུལ་འོས་པ་ཡིན། གང་ཟག་སྒེར་གྱི་ཚེ་མི་རྟག་པའི་བློ་སྦྱོང་གི་ཆ་ནས་རྟག་འཛིན་བྱེད་དུ་མེད་ཀྱང་། སྐྱེ་དགུའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འབྱུང་རྩ་མི་ཚེ་མི་རབས་ལ་ཆོས་ཀྱིས་འཚོ་བའི་བོད་མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་བླ་སྲོག་ལྟ་བུའི། རྒྱལ་བསྟན་ཡུན་གནས་ཀྱི་དབུ་འཕང་མཐོ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཇི་སྲིད་བསྐལ་བའི་མཐའ་ལ་བསྟན་པ་མི་ཉམས་མཐར་རྒྱས་ཀྱི་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་ཡིན་པས། མ་འོངས་ཕྱི་རབས་ཀྱི་བསྟན་རྒྱུན་དེ་རྒྱང་རིང་གི་དམིགས་འབེན་ལ་བལྟས་ཏེ་བསམ་བློ་བཏང་ན་དེ་འདྲ་ཡིན། དེ་རིང་གི་ཆོས་ཁྲིད་འདི་ནི་དུག་ལྔ་རང་གྲོལ་ངོ་སྤྲོད་དོ། །ཞེས་པའི་མཚམས་ནས་འཇོག་རྒྱུ་བྱེད། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ། རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསགས་པའི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡམས་པའི་མཐུས། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱད་དེ། མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར། རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་ཀློང་འཁྲུགས་པ་ཡི།།