བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པའི་འགྲེལ་པ་ཚིག་དོན་གསལ་བ།

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པའི་འགྲེལ་པ་ཚིག་དོན་གསལ་བ་བཞུགས་སོ། །

ལེའུ་དང་པོའི་རྣམ་བཤད།

ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཤེས་དང་ཤེས་བྱའི་སྤྲོས་པ་མི་མངའ་ཡང་། །ཤེས་བྱའི་དངོས་ཀུན་མ་འདྲེས་ས་ལེར་མཁྱེན། །མཁའ་ལྟར་བརྗོད་མེད་སྤྲོས་པ་ཀུན་བྲལ་ཡང་། །ཕྲིན་ལས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་དེ་ལ་འདུད། །འཕགས་མཆོག་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་གནས་བྱའི་ཕྱིར། །ལྷ་བུ་གཞོན་ནུའི་ཚུལ་དུ་སིངྒ་ལར། །དྲི་མེད་འདབ་བརྒྱའི་ཚལ་དུ་ལེགས་འཁྲུངས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱས་མཛད་གང་དེ་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག །དེ་ཡི་གཞུང་ལུགས་ཉིན་མོར་བྱེད་པའི་དཔལ། །རབ་འབྱམས་ཤེས་བྱའི་དེ་ཉིད་གསལ་བྱེད་ཅིང་། །མཐར་ལྟའི་མུན་པ་དཔྱིས་འབྱིན་འོད་སྟོང་ཅན། །སྐལ་བཟང་བློ་ཡི་པདྨོ་རྒྱས་ཕྱིར་དབྱེ། །འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་གསལ་བར་སྟོན་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ནི་གང་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །འདི་ལ་གཉིས། སྤྱིའི་དོན་དང་། ཡན་ལག་གི་དོན་ཏོ། །དང་པོ་ལའང་། དགོས་དོན། བསྡུས་དོན། མཚན་དོན་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། བརྗོད་བྱ་གང་ལས་བརྩམས་ནས་དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདི་བརྩམས་ཤེ་ན། དབུ་མ་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་བསྟན་པའི་གཞུང་དག་ལས་ཀུན་རྫོབ་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྩམས་སོ། །དེ་ནི་གཞུང་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཟིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡང་འདིར་བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དག་གིས་ནི་ཐོས་བསམ་གྱིས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་ལ། འདིར་ནི་རྣལ་འབྱོར་པས་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒོམ་བྱུང་གིས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་བསྟན་ཏོ། །

ཡང་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་དག་ཏུ་རང་གཞན་གྱི་སྡེ་པ་དག་གི་འདོད་པ་རིགས་པའི་རྣམ་པ་དུ་མ་དག་གིས་དགག་པ་མཛད་པ་ན། དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ནི་རྒོལ་བ་གཞན་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་ཆེད་དུ་བྱས་པ་རྩོད་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་བསྟན་བཅོས་སོ་སྙམ་དུ་གཞན་དག་དོགས་པ་ན། སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་གི་བསྟན་བྱ་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྤྱོད་པ་བསྟན་བཅོས་འདིར་གསལ་བར་བསྟན་པས། སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་ནི་རྩོད་པ་ལྷུར་ལེན་པ་མ་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཆེད་དུ་རིགས་པའི་རྣམ་པ་དུ་མས་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པས་བདེན་གཉིས་ལ་འཇུག་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཚུལ་འདི་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས། བསྟན་བཅོས་ལས་བྱས་རྩོད་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར། །མ་མཛད་རྣམ་གྲོལ་ཕྱིར་ནི་དེ་ཉིད་བསྟན། །གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པ་ན། །གཞན་གཞུང་འཇིག་པར་འགྱུར་ན་འདི་ཉེས་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གལ་ཏེ་བདེན་གཉིས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རིམ་པ་གཞུང་འདིས་བསྟན་མོད། དེས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་རིམ་པས་བདེན་གཉིས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལས་ནི་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། མདོ་ལས། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པས་གཞན་ལས་མ་གསན་པར། །བདེན་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྟོན་པར་མཛད། །གང་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་དེ་བཞིན་དོན་དམ་སྟེ། །བདེན་པ་གསུམ་པ་འགའ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དབུ་མ་ལས་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་དངོས་དང་། དེ་ལ་ལོག་རྟོག་སྤང་བ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འདིས་བདེན་པ་གཉིས་ཚུལ་ཇི་ལྟར་བསྟན་ཅེ་ན། འགྲེལ་པར། གང་ལས་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན། རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་རིམ་གྱིས་དོན་དམ་སྟོན་འགྱུར་བ་ཞེས་བཤད་པས། ཇི་སྐད་དུ། ཀུན་རྫོབ་ལ་ནི་མ་བརྟེན་པར། །དམ་པའི་དོན་ནི་རྟོགས་མི་འགྱུར། །དམ་པའི་དོན་ནི་མ་རྟོགས་པར། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས། འདིའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་གི་དང་པོ་བརྒྱད་ཀྱིས་དོན་དམ་རྟོགས་པའི་ཐབས་སུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་སྟོན་ལ། ཕྱི་མ་བརྒྱད་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །

དེ་ལ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ་བཞིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གནས་པ་བཞིན་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །གང་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གཙང་བའོ། །གང་མི་གཙང་བ་དེ་ནི་དོར་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པས་ང་དང་ང་ཡིར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་འོས་པས་བདག་མེད་པའོ། །དེ་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་འདི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྣང་བས་གདོན་མི་ཟ་བར་འཁོར་བ་སྤང་བྱ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱས་པས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་བླང་བྱར་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་དེའང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བསྟེན་པས་ཐོབ་པས་ལྔ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་མི་ནུས་པས་དྲུག་པས་ཉོན་མོངས་པ་དཔྱད་དོ། །ཡུལ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བ་དང་འཕེལ་བ་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་བདུན་པས་ཡུལ་དཔྱད་དོ། །ཡུལ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་རྟོགས་ཤིང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེའི་གཉེན་པོ་དོན་དམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ཉན་པ་པོ་སློབ་མའི་རྒྱུད་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྒྱད་པས་སློབ་མའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུད་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་འོག་ཏུ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཞིས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནས། སློབ་མ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་བར་གྱིས་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཕྱི་མ་བརྒྱད་ཀྱིས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིི་གཞུང་འདིས། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། བདག་ཉིད་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིས། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་འདོད་ན། །དེ་ཡི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །རི་དབང་རྒྱལ་པོ་ལྟར་བརྟན་དང་། །ཕྱོགས་མཐས་གཏུགས་པའི་སྙིང་རྗེ་དང་། །གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་ཡེ་ཤེས་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གྱི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཆོས་གསུམ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གཅིག་གིས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་ཚང་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །

གཉིས་པ་ལ། རྗོད་བྱེད་སྒྲའི་ལུས་ལ་ལོག་རྟོག་སྤང་བ་དང་། བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་ལུས་ལ་ལོག་རྟོག་སྤང་བ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། དེ་འདི་ད་ལྟའི་སྙན་ངག་མཁན་གྱིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱས། རབ་བྱེད་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་གཅིག་ཡིན་པ་ལས། ད་ལྟའི་སྙན་ངག་མཁན་བཙུན་པ་ཆོས་སྐྱོང་གིས་ཇི་ལྟར་བཀོད་པ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། ཕྱེད་དང་པོ་བརྒྱད་ལ་ནི་ཆོས་བརྒྱ་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་མ་བརྒྱད་ལ་ནི་རྩོད་པ་བརྒྱ་པ་ཉིད་དུའོ། །ད་ནི་བདག་གིས་གཅིག་ཏུ་དེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ། ཟླ་བ་གྲགས་པ་བདག་གིས་རབ་བྱེད་བཅུ་དྲུག་པོ་བསྟན་བཅོས་གཅིག་གི་ལུས་སུ་བྱས་ཏེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་པོ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་བསྐང་བས་བཀོད་པ་སྔ་མ་སྐྱོང་བར་འགྱུར་ལ། དེས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཡང་ཕན་འདོགས་པ་ཆེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་བསྒོམ་ཚུལ་མཐའ་དག་བླངས་པས་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གཉིས་པ་ནི། བཙུན་པ་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་གྱི་ལུས་ཀྱང་རང་གི་མོས་པ་གཙོར་བྱས་ནས་རྣམ་རིག་ཙམ་གྱི་ཚུལ་དུ་བཀྲལ་ལོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷ་འདི་ནི། །སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་སློབ་མར་སྣང་བ་འདོད་གྱུར་པས། །དེ་ཕྱིར་འདི་ཡི་དེ་ཉིད་ལུགས་ལས་ལུགས་གཞན་མིན། །འདི་ལྟར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷ་ནི་སིངྒ་ལའི་གླིང་དུ་འཁྲུངས་པའི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་ཤིག་སྟེ། མཐར་རྒྱལ་ཚབ་བོར་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས། དེ་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལྟར་འོངས་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཉེ་གནས་སུ་གྱུར་ཅིང་། དེའི་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། བསྟན་བཅོས་བཞི་བརྒྱ་པ་འདིའི་བརྗོད་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་བྱས་ནས་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེའི་གཞུང་ལུགས་སོ་སོར་སྨྲ་བ་ཤིན་ཏུ་བབ་ཅོལ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དེ་བས་བསྟན་བཅོས་འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་བརྒྱ་ཡོད་པས། ཙ་ཏུ་ཤ་ཏ་ཀ་ཤཱསྟྲ་ཞེས་བསྟན་བཅོས་བཞི་བརྒྱ་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ལས། རྩ་བའི་གླེགས་བམ་དུ་ཤ་ཏ་ཀ་ཤཱསྟྲ་ཞེས་བསྟན་བཅོས་བརྒྱ་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི། བསྟན་བཅོས་བཞི་བརྒྱ་པ་འདི་ནི། བཞི་སྒྲ་མི་མངོན་བྱས་པ་དང་། །རྟོག་རྣམས་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །བརྒྱ་པ་ཞེས་བྱར་བརྗོད་པ་སྟེ། །འཛིན་པ་འཆོས་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་སོ། །ཙ་ཏུ་ཞེས་པ་དང་པོའི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བྱས་ནས། རྟོག་པ་རྣམས་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བརྒྱ་པ་ཡིན་ལ། འཛིན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འཆོས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བསྟན་བཅོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བརྒྱ་པ་ཞེས་བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མིང་དུ་བཏགས་སོ། །གཉིས་པ་ཡན་ལག་གི་དོན་ལ། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྨིན་བྱེད་ཀྱི་ལམ། དོན་དམ་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ལམ་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལའང་། འགལ་རྐྱེན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་བསལ་བ་དང་། མཐུན་རྐྱེན་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སོགས་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། སྐྱོ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་རྟོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་སླ་བའི་ཕྱིར་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་པོར་རྟག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོར་མི་རྟག་པར་བསྒོམ་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལའང་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་ཚུལ་དངོས། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། རང་འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམ། གཞན་འཆི་བ་ལ་མྱ་ངན་མི་རིགས་པར་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལའང་འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་བག་ཡོད་ལ་བསྐུལ་བ་མདོར་བསྟན། དེ་བརྒལ་ལན་གྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འཆི་བདག་གི་བདུད་ལས་མ་གྲོལ་བའི་སྐྱེས་བུ་གང་ལ། ས་འོག་ས་སྟེང་ས་བླའམ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་དགའ་མགུར་དབང་བྱེད་པའི་མངའ་བདག་རང་ཉིད་འཆི་བདག་གི་རྒྱལ་པོ་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བར་བྱེད་པ་པོ་མེད་ཅིང་། རང་གིས་ཀྱང་གཞན་ལ་བསྐུལ་བ་མ་ཡིན་གྱི། རང་ཉིད་ཀྱིས་འཆི་བདག་སྟེ་སྐྱེ་རྒུ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་གཅོད་པར་བྱེད་པས་ན་སྐྱེས་བུའི་རྩལ་གང་གིས་ཀྱང་ལྡོག་ཏུ་མེད་པ། གཤེད་མ་རལ་གྲི་གདེངས་པ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་དེས་ན་འཆི་ལྟས་ཀྱིས་ཟིན་པའམ་མགོའམ་གོས་ལ་མེ་ཤོར་བ་ལྟར་བྱས་ཏེ། འཆི་བདག་གི་བདུད་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་པའི་རྣལ་མ་སངས་རྒྱས་དང་དགྲ་བཅོམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཉིད་ལོག་ཅིང་འཆི་བདག་ཕྱིར་བཅོས་པའི་ཐབས་ལ་གུས་པར་མི་བྱེད་ན། བག་མེད་པའི་གང་ཟག་དེ་ལས་ཆེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་མ་རུངས་པ་གཞན་ཅི་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཆི་བདག་གི་ཆད་པའི་དཀྱིལ་ན་ཡོད་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་པ་ལ་གནས་པར་རིགས་སོ། །འདིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ་བརྒྱད་ལ་འགྲེལ་པར། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རེ་རེ་ལ་དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་བཤད་པ་རྣམས་ནི་འདིར་ཡི་གེ་མང་བས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་མི་འབྲིའོ། །བསྟན་བཅོས་འདི་ཡང་ཐོག་མར་སྟོན་པ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མཆོད་པ་བྱ་བར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་ནས། དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྩ་བར། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་ཐོག་མར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པར་མཛད་ལ། བསྟན་བཅོས་འདི་ཡང་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར། ལོགས་སུ་མཆོད་བརྗོད་མ་བཀོད་དོ་ཞེས་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་གསུངས་སོ ། །

གཉིས་པ་ལ། རགས་པ་རྒྱུན་གྱི་མི་རྟག་པ་དང་། ཕྲ་བ་སྐད་ཅིག་གི་མི་རྟག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ་ཡང་ལྔ་ལས། དང་པོ་གསོན་པ་འཆི་བ་ཟློག་བྱེད་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་མངའ་སྒྱུར་བའི་འཆི་བདག་ཡོད་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་སྔ་རོལ་ན་གསོན་པ་ཡོད་པས་ཇི་སྲིད་གསོན་པ་དེ་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་འཆི་བདག་ལ་མི་འཇིགས་སོ་ཞེ་ན། གསོན་པ་ནི་འཆི་བ་ཟློག་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འཆི་བའི་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྒ་ཤི་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཟས་གཡོ་བ་བཟའ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་ཁོ་ན་ཡིན་པ་ལྟར། སྐྱེ་རྒུ་ཐམས་ཅད་འཆི་བར་བྱ་བའི་ཆེད་ཁོ་ནར་དང་པོར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཅིང་གཤེད་མས་གསད་བྱ་གསོད་སར་དཀྲི་བ་ལྟར་བར་དུ་ཡང་འཆི་བདག་དང་སྤྲོད་པའི་རྒྱུ་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་རྒུད་པ་ལ་སོགས་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་གིས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་སྡོད་པར་འཆི་བདག་གི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གྱི་གསོན་པ་ལ་ནི་གསད་བྱ་མགོ་བོ་གཅོད་པ་ལྟར་འཆི་བར་བྱ་བ་བྱེད་བཞིན་པ་ལྟར་སྣང་གི གསོན་པར་བྱ་བ་མིན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། འཆི་བའི་དོན་དུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གསོད་སར་ཁྲིད་པའི་ཕྱུགས་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཐོག་མ་ནས་གསོན་དུ་རེ་བའི་བདག་ཉིད་སླུ་བར་མི་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། མི་ཡི་དཔའ་བོ་ཐོག་མའི་མཚན་མོ་ནི། །གང་ན་འཇིག་རྟེན་མངལ་ན་གནས་གྱུར་པ། །དེ་ནས་བརྩམས་ཏེ་དེ་ནི་ཉིན་རེ་བཞིན། །འབྲོས་བཤོལ་མེད་པར་འཆི་བདག་དྲུང་དུ་འགྲོ །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེང་སང་ནི་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ་ཡིན་ལ། བདག་གི་དང་པོའི་ལོ་བཅུ་དྲུག་ནི་འདས། ལྷག་མ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ལུས་པས། གསོན་པ་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་གསོན་པ་ལ་རེ་བ་འཆའ་བ་རིགས་སོ་སྙམ་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་འདས་པའི་ཚེ་ཐུང་ངུ་ལྟར་མཐོང་ཞིང་མ་འོངས་པའི་ཚེ་ཐུང་ངུ་ལས་གཞན་རིང་པོ་ལྟར་ངེས་པར་གཟུང་ནས་ཡིད་བག་མེད་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར། འཆི་བའི་རྐྱེན་ནི་མང་བ་སྟེ། །གསོན་པ་ཡི་ནི་ཉུང་ཟད་ཅིག །དེ་དག་ཉིད་ཀྱང་འཆི་བའི་རྐྱེན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། འཆི་བའི་དུས་ངེས་པ་མེད་པས་མ་འོངས་པའི་ཚེ་རིང་ངམ་ཐུང་ངེས་པ་མེད་པ་ལྟར། འདས་པའི་ཚེ་ཡང་རིང་ངམ་ཐུང་ངེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་རིང་ཐུང་མ་འོངས་པའི་ཚེ་རིང་ཐུང་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཁྱོད་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ཚེ་རིང་ཐུང་མཉམ་པའམ། འོན་ཏེ་འདས་པ་ཐུང་ཞིང་མ་འོངས་པ་རིང་བས་མི་མཉམ་པ་ལྟར་སེམས་པ་དེ་ནི་གསལ་བར་འཆི་བས་འཇིགས་པར་སྟོན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལམ་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པར་ཞུགས་པའི་མི་ཞིག་ཆོམ་རྐུན་པས་འཇིགས་པ་བཞིན་དུ་མི་འཇིགས་པ་སྐད་བྱས་ནས་བསྟན་པའི་འོ་དོད་འབོད་པ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིགས་པར་སྟོན་པ་དང་འདྲའོ། །

གཉིས་པ་ཐུན་མོང་བ་མི་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་མ་འོངས་པ་རིང་བར་བརྟག་མི་ནུས་ཀྱང་འཆི་བ་སེམས་ཅན་གྱི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པས་དེ་ལ་སྐྲག་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། འཆི་བ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྤྱི་མཐུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་མེད་པར་སེམས་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་ཟག་གཅིག་ལ་འཆི་བདག་གི་གནོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཞན་ལ་མ་མཐོང་བ་ན་ཕྲག་དོག་གི་སྒོ་ནས་འཆི་བས་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་གཞན་ལ་ཡང་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་འདིའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པར་མི་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོས་གྲོང་པ་གང་ལས་ཐོག་མར་དཔྱ་བླངས་ཏེ་དང་པོར་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ལ། ཕྱིས་ཐམས་ཅད་ལས་བླངས་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་པ་ལྟར་འཆི་བ་འདི་ནི་གཅིག་ལ་བྱུང་བ་ན་གཞན་ལ་མ་མཐོང་བས་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོས་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པས་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྲག་པའི་གནས་ལ་སྐྲག་པ་ཉིད་རིགས་སོ། །གསུམ་པ་ཕྱིར་བཅོས་མི་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་ན་བ་དང་རྒ་བ་མེད་པར་ཡང་འཆི་བ་མི་འབྱུང་ཞིང་དེ་དག་ནི་གསོ་དཔྱད་དང་བཅུད་ལེན་སོགས་ཀྱིས་ཕྱིར་བཅོས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར་འཆི་བ་ལ་མི་འཇིགས་སོ་སྙམ་ན། ནད་གསོ་དཔྱད་ཀྱིས་བཅོས་སུ་ཡོད་ཅིང་། རྒ་བ་བཅུད་ལེན་གྱིས་གསོ་བར་བྱ་བ་དེས་ན་དེ་དག་ལ་ཁྱོད་མི་འཇིགས་སུ་ཆུག་མོད། ཆད་པ་ཕྱི་མ་འཆི་བདག་ནི་གང་གིས་ཀྱང་ཕྱིར་བཅོས་སུ་མེད་པས་ཁྱོད་ཆེས་གསལ་བར་འཆི་བ་དེ་ལ་འཇིགས་པར་རིགས་ཏེ། རྒ་བ་དང་ན་བའི་བཅོས་ཀ་ཙམ་ལ་རེ་བའི་སྒོ་ནས་བདག་ཉིད་བསླུ་བར་མི་རིགས་སོ། །བཞི་པ་མ་ངེས་པ་མི་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུའི་མཐུས་བཟློག་ཏུ་མེད་པའི་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡོད་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ད་ལྟར་ངེས་པ་མི་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཧ་ཅང་འཇིགས་པ་འདྲེན་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འཆི་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཞིང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ན་དེ་སྐད་བརྗོད་པ་བདེན་པ་ཞིག་ན། འཆི་བ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གསད་བྱའི་ཕྱུགས་རྣམས་འཆི་བ་ལ་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ཞིང་གཅིག་གིས་གཅིག་འཆི་བའང་མཐོང་བ་ལྟར། འཆི་བའང་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ཞིང་། གཞན་ཡང་དུ་མ་ཞིག་འཆི་བར་སྣང་བར་གྱུར་པ་ན། ཁྱོད་ལ་རྒྱུ་ཅིས་འཆི་བདག་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན། རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་འཆི་བ་ལ་མི་འཇིགས་པར་རིགས་ཏེ་དེ་མ་དམིགས་པ་དང་། དེ་ལས་འདས་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་མེད་ན་གང་གིས་ན་བག་མེད་པར་སྤྱོད་པར་བྱེད། གལ་ཏེ་འཆི་བ་མངོན་སུམ་གྱིས་དམིགས་ཀྱང་འདི་ཙམ་ན་འཆི་ཞེས་དུས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་སོ་ཞེ་ན། འཆི་བའི་དུས་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མི་འཆི་ཞིང་རྟག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འཆི་བའི་དུས་ལ་ངེས་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིགས་པར་བྱ་དགོས་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མི་འཇིགས་ཞེས་པ་ཆེར་བླུན་ཏེ། དེང་ངམ་སང་ལ་སོགས་ནམ་ཞིག་གི་དུས་ནས་འཆི་བདག་ཉེ་བར་ལྷགས་པས་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གསོན་པའི་དུས་རིང་བ་ལ་རེ་བ་དོར་ནས་འཆི་བའི་འདུ་ཤེས་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་བག་ཡོད་པ་བྱ་བར་རིགས་སོ། །ལྔ་པ་དཔའ་བོ་ལ་འཆི་བ་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་འཆི་བར་ངེས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་དེ་ནི་སྔར་མ་ཁོ་ན་ལ་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་ཀྱི། དཔའ་བོ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔའ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རྙེད་བཀུར་དང་སྙན་གྲགས་སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་ཅིང་། གཡུལ་ངོར་མཚོན་ཆ་རྣོན་པོ་ལུས་ལ་བབ་པའམ་ཉམ་ང་བ་ལ་ཡང་མི་འཇིགས་ཤིང་། རང་ཉིད་བརྟན་པའི་གདེང་གིས་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཚེ་འདིའི་མ་འོངས་པའི་དོན་རྙེད་བཀུར་སོགས་ལ་ལྟ་ཞིང་། གང་གི་དོན་དུ་རྙེད་བཀུར་སོགས་སྒྲུབ་པ་དོན་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྟེན་གསོན་པ་ཟད་པ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པར་གཡུལ་ངོར་འཇུག་པ་ན། བདག་ཉིད་ཀྱི་སྲོག་འཚོང་བའི་བྱ་བ་མ་འོངས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཁྱེད་ལ་བདག་ཉིད་རྣམ་དཔྱོད་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེས་མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་སྟེ་མཁས་པ་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། རྨོངས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཡ་མཚན་དུ་འཛིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ནོར་ཕྱིར་སྲོག་གཏོང་བ་སྨད་པ་ཡིན་ན་རང་གི་སྲོག་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་ཡང་སྤྱད་པར་འོས་སོ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་མི་འགའ་ཞིག་གིས་རང་གཏའ་མར་བཞག་ནས་ཆང་འཐུང་གི རང་གི་མ་འོངས་པ་ན་བཀྲེན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་ལྟ་བ་བཞིན། འདིའི་ཡུལ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ལ་ཆགས་པའི་སྒོ་ནས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ལ་རྩིས་མེད་པར་བྱས་ནས། དེར་བདག་ཉིད་གཏའ་མར་བཞག་ནས་འདོད་པའི་ཕྱིར་དུ་སྡིག་པའི་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེད། དེ་བས་ན་འདོད་ཡོན་གྱི་ཕྱིར་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་ཁྱོད་ནི་ངེས་པར་མཁས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལྟར་བདག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་ཟད་དེ་གཞན་དུ་ན་བདག་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་མི་རིགས་པས་མི་བྱའོ། །

གཉིས་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཡུན་རིང་དུ་གསོན་དུ་རེ་བས་ཚེ་འདིར་བདག་ཉིད་བཙོངས་ནས་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་མི་རིགས་ཏེ། སེམས་ཅན་སུ་ལའང་གསོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ལ་གེགས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། མི་རྟག་པ་ཡང་སྐྱེས་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན། འཇིག་རྟེན་རྣམས་གསོན་པ་ཡུན་རིང་བར་རློམས་ནས་མི་རིགས་པ་ཅི་སྟེ་སྤྱོད་ཅེ་ན། འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་མ་འདྲ་བ་བར་མ་ཆད་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་སྔ་ཕྱི་འདྲ་བས་བསླུས་ནས། སྐྱེ་བོས་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ངེས་པར་མི་རིག་པར་གསོན་པ་ཡུན་རིང་བར་རློམས་ནས་མི་རིགས་པ་སྤྱོད་དོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་ན་བདག་གི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པ་རྙེད་པ་དཀོན་ཏེ། བདག་གི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྒྱུ་མེད་པས་སྡིག་པ་མི་སྤྱོད་ན། འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེར་སྡིག་པ་ལ་གཞོལ་བས་སོ། །གལ་ཏེ་གསོན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཡང་དེའི་རྒྱུན་རིང་བས་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ཁྱོད་དུས་ཡུན་རིང་དུ་གསོན་པ་ལ་དགའ་ཞིང་དེ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་གཉེར་མ་དང་སྐྲ་དཀར་སོགས་དང་ལྡན་པའི་རྒ་བ་ཉིད་ལ་ནི་ཁྱོད་མི་དགའ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཨེ་མ་ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་ལོག་འདི་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བོ་ཁྱོད་རང་དང་འདྲ་བ་བྱིས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་དམ་པ་ལྟ་བུར་སྣང་གི གཞན་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒ་བ་མི་འདོད་པས་ནི་རྒྱུན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །

གཉིས་པ་གཞན་གྱི་འཆི་བ་ལ་མྱ་ངན་མི་རིགས་པ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། དེ་བརྒལ་ལན་གྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། རྒ་ཤི་མི་འདོད་པ་ཡིན་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་གཉིས་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ཡོད་པ་མྱ་ངན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལྟར་རང་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དེས་ནི་འཆི་བ་ལས་འདའ་བའི་བྱ་བ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་རང་ཉིད་འཆི་བ་ལ་མྱ་ངན་བྱ་བར་འོས་ཀྱི། བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཤི་བ་ལ་དེའི་ཕྱིར་དུ་ཅི་སྟེ་མྱ་ངན་བྱེད་དེ་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་རང་འཆི་བདག་ལས་འདས་པ་དེ་ནི་གཞན་འཆི་བ་ལ་མྱ་ངན་རིགས་ན། རང་ཉིད་འཆི་བདག་གི་སྤྱོད་བྱར་གྱུར་བཞིན་དུ། གཞན་འཆི་བདག་གིས་སྤྱོས་ཞེས་སྨྲ་བ་པོ་ནི་ཇི་ལྟར་བུར་ན་དམ་པ་གཞན་གྱིས་སྨད་པར་འོས་པར་མི་འགྱུར། དེ་བས་ན་གཞན་དག་འཆི་བར་མཐོང་བ་ན་བདག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱས་ནས་བག་ཡོད་པར་བྱའི། རྟག་ཏུ་མྱ་ངན་གྱི་ཁང་བུར་ཞུགས་ནས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཉམས་པར་མི་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་དྲུག་གི དང་པོ་མ་དྲིས་པར་འགྲོ་བ་མྱ་ངན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མ་དྲིས་པར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་གི་བུ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་མ་བཅོལ་བར་རང་ཉིད་འདོད་རྒྱལ་དུ་བུར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་འདོད་པ་ན་ཡང་བདག་འགྲོའོ་ཞེས་མ་དྲིས་པར་རང་འདོད་ཙམ་གྱིས་འགྲོ་བ་རིགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་གཉིས་ཀ་འདོད་རྒྱལ་དུ་སྤྱོད་པ་དེའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །ཡང་ན་འདིས་འགྲོ་བ་མ་དྲིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ཡིག་འབྲུ་མེད་པར་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་སྐལ་བགོས་མོད་ཀྱི། ཁྱོད་རང་ཉིད་གཏི་མུག་པའི་ཕྱིར་བུའི་འགྲོ་བའི་སྐལ་བ་བགོས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་ཟད་དོ། །འདིའི་འགྲོ་བའི་སྐལ་བ་བགོས་པའི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདིའི་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བ་སྤྲོ་བ་ཉིད་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་བ་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་པས་བྱས་པ་རྒས་ཤིང་འཁོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །

གཉིས་པ་ཆགས་པ་མྱ་ངན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུ་ལ་ཆེས་ཆགས་པ་ཉིད་ཕའི་མྱ་ངན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བུ་ལ་ཧ་ཅང་ཆགས་པ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཕ་ལ་སྙིང་དུ་སྡུག་པ་དེ་ལྟར་བུ་དེས་ཕ་ལ་སྡུག་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་བུ་ལ་སོགས་པ་འོག་མ་དག་ལ་སྲེད་པ་ལྷུང་བ་དེ་ལྟར་ཕ་ལ་སོགས་པ་གོང་མ་ལ་སྲེད་པ་འཛེགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྲེད་པ་ཇི་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱིས་འཕེན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་སྐྱེ་གནས་འོག་ནས་འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་དེའི་ཕྱིར་མཐོ་རིས་ཀྱང་རྙེད་པར་དཀའ་ན་ཐར་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་བས་ན་ཕ་མ་ལ་སོགས་པ་བླ་མ་ལ་གུས་པའི་ཆགས་པ་ལྷུར་བླང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བུ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་འདི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བུ་ལ་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་མི་མཐུན་པ་ལ་ཡིན། དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་བུ་ཕའི་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་ཞིང་ངོར་མི་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཕ་དགའ་ཡང་བུ་ལ་སྡུག་ཅིང་ཆགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་ཆགས་པ་དེའི་ཚེ་ངའི་ངོར་འཇུག་གོ་ཞེས་དེའི་ལན་དུ་ཆགས་པ་སྐྱེ་ན་ནི་ལག་རྗེ་ལུས་རྗེའི་ཚོང་པ་དང་འདྲ་བའི་ཆགས་པ་འབའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་ཟད་ཀྱི་བུའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཆགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་མཐུན་མི་མཐུན་ལ་མི་ལྟོས་པར་བུ་ལ་ཕའི་ཆགས་པ་བརྟན་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན་ཆགས་པ་ལ་བརྟན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆགས་ཡུལ་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་ལས་མྱུར་དུ་ལྡོག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཆགས་པ་ལའང་མི་བརྟན་པ་ཉིད་ལྟོས་ཏེ་མི་བརྟན་པར་མངོན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆགས་པའི་འཆིང་བ་ལྷོད་པར་མ་གྱུར་ན་དེས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བ་ལ་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་མཐོང་བ་ཡིས་རྒྱུ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་ཡང་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །

གསུམ་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ངོར་མྱ་ངན་བྱ་བ་དགག་པ་ནི། ཅི་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ནས་མྱ་ངན་གྱིས་གཟིར་བར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་གི་ངོར་ལུས་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པས་བདག་ཉིད་ལ་གཟིར་བ་བྱས་ཟིན་ཀྱང་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་མེད་སྙམ་དུ་ཤེས་བཞིན་དུ་ཁྱོད་བདག་ཉིད་ལ་ཕྱི་ཚུལ་འཆོས་པའི་གཟིར་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་ན། ཕྱི་ཚུལ་འཆོས་པ་དེ་ཡང་བླུན་པོ་གཡོན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པའི་ལམ་ཡིན་པས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ལ་སྤྱད་པར་མི་རིགས་སོ། །བཞི་པ་འབྲེལ་བ་ཐོབ་འདོད་མྱ་ངན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་གཟིར་བ་ལ་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ན། དེ་ལས་བྱུང་བའི་གཟིར་བ་ཡང་སྤང་དུ་མེད་དོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་འདི་ལས་ཉོན་གྱི་དབང་གིས་འགྲོ་བ་དེ་དང་དེར་འཁོར་བ་ན་སྐྱེ་བ་གཞན་དག་བུ་དང་བུ་མོ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་ནས་སྔར་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བ་ན། ཕ་མ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་དུ་རྣམས་ལ་བྲལ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་འགེད་པ་ལྟར་བྱེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་འཁྱམ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་དང་དེ་འདོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་འགེད་པ་རིགས་པ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་ཅིང་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་འགེད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འོང་བའི་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་མྱ་ངན་བྱེད་པར་འགྱུར། ལྔ་པ་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་ལ་ཆགས་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྲལ་བ་ལ་མི་དགའ་བ་ཡིན་ཡང་། བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་འདུ་བ་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་བའི་འདུ་བ་ལ་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲལ་བ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་དགའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་དགའ་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། གང་ལ་འདུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲལ་བ་ཡོད་པས་འདུ་བ་དང་འབྲལ་བ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བར་སྣང་བ་མིན་ནམ་སྟེ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་བཀྲ་ཤིས་མ་དང་རྣ་ནག་མ་བཞིན། དེ་བས་འདུ་བ་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་མཐར་ངན་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཀ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་གྲོལ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འབྲལ་བར་ངེས་ཀྱང་ཐོག་མར་འགྲོགས་པ་ཡུན་རིང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྩིས་མེད་དོ་ཞེ་ན། འཁོར་བ་ན་མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་འདས་པའི་དུས་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་ཡང་ཐ་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཞིང་། སྡུག་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་རྒྱུ་མཚན་ཅིས་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་དུས་ཐུང་ངུར་གྱུར་པའི་འདུ་བ་མཐོང་ནས་དེ་ལ་ཆགས་ཤིང་རིང་པོར་གྱུར་ཀྱང་འདས་མ་འོངས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་བྲལ་བ་མཐོང་བ་མིན་ཞིང་དེ་ལ་སྐྱོ་བར་མི་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་ཙམ་གྱི་འདུ་བ་ལ་དགའ་བ་དེས་ནི་ཐོག་མཐའ་མེད་པས་བསྡུས་པའི་འབྲལ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བར་བྱ་དགོས་སོ། །

དྲུག་པ་དུས་ཚིགས་ལ་ཆགས་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་འབྲལ་བ་རིང་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སོས་ཀའི་མེ་ཏོག་རྒྱས་པ་དང་སྟོན་དུས་ཟླ་བ་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་དུས་ཚིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སེམས་ཁྲིད་པས་དེ་ལ་རྩིས་གདབ་མེད་པས་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་དང་ཐང་ཅིག་དང་ཡུད་ཙམ་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པའི་དུས་དགུན་དང་དཔྱིད་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་དགྲ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་ཏེ། དུས་དེ་དག་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་འཕེལ་བས་ཁྱོད་ཀྱི་གསོན་པའི་སྐད་ཅིག་རྣམས་ཟད་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེས་ན་སྲོག་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའི་དགྲར་གྱུར་པའི་དུས་དེ་དག་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཁྱོད་འདོད་ཆགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཅི་ཙམ་དུས་འདས་པ་དེ་ཙམ་དུ་འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སྒོ་ནས་བག་ཡོད་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་ལྟར་འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་སོགས་ཟག་བཅས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཡིད་འབྱུང་ཞིང་སྐྱོ་བར་གྱུར་པ་དེས་ནི་འདི་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བོར་ནས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་ནགས་སུ་གནས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་རིགས་པ་བདེན་མོད། གཉེན་འདུན་དང་འབྲལ་བ་དཀའ་བས་དེ་མི་ནུས་སོ་ཞེ་ན། བློ་ངན་ཁྱོད་གཉེན་བཤེས་དང་བྲལ་བའི་འཇིགས་པ་ཡིས་ཁྱིམ་ནས་ངེས་པར་མི་འབྱུང་ན། ཁྱོད་མི་འདོད་བཞིན་དུ་འཆི་བདག་གིས་གཉེན་འདུན་རྣམས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་སུ་ཞིག་རང་གིས་གདོན་མི་ཟ་བར་ངེས་པར་བྱ་དགོས་པའི་བྱ་བ་རང་དད་པས་མི་བྱེད་པར་གཞན་གྱིས་ཆད་པས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཆི་བདག་གི་ཆད་པར་མ་བསྐུལ་བར་རང་གི་འདོད་པས་གཉེན་འདུན་སོགས་བཏང་སྟེ་ནགས་སུ་འགྲོ་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྩ་ལག་རྣམས་གདོན་མི་ཟ་བར་བཏང་དགོས་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་བུ་བསྐྱེད་དེ་ལང་ཚོ་རྫོགས་པ་དང་བག་མ་བླངས། ཁྱིམ་གྱི་ཁུར་དབོག་པ་སོགས་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་ངེས་པར་འགྲོ་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། ཁྱོད་བུ་བསྐྱེད་པ་བྱ་བའི་འཕྲོ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་འདི་བྱས་ནས་གསལ་བར་ཏེ་ངེས་པར་ནགས་སུ་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བུ་བག་མ་བླང་བ་སོགས་གང་ཞིག་བྱས་ཀྱང་མཐར་དེ་དག་བཏང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་སླར་ཡང་དེ་བྱས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེས་ན་འདི་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་བཀྲུས་ཏེ་དོར་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ནགས་སུ་འགྲོ་བ་གཙོ་བོ་ཡིན་ཡང་བདག་དང་བདག་གི་བ་ལ་ཆགས་པས་དེ་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཅན་གང་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ལུང་དང་རིགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བདག་ནི་འཆིའོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་སེམས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི། འདུ་འཛི་སྤངས་པས་སྲོག་ལ་ཡང་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་ཕྱིར་འཆི་བདག་ལ་ཡང་ག་ལ་འཇིགས་ཏེ་འཇིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ནགས་སུ་འགྲོ་བའམ་བུ་སོགས་དང་བྲལ་བས་ན་འཇིགས་པར་ག་ལ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཆི་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། རྟག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་གཉིས་པའི་རྣམ་བཤད།

གཉིས་པ་བདེ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་བའི་ཐབས་སུ་ལུས་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམ་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྒོམ་པ་དངོས་དང་། རབ་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། ལུས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་དུ་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འཕགས་པ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ནི་དགྲ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཁོ་ནར་མཐོང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཁམས་མ་སྙོམས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞི་དང་། ཕྱི་རོལ་བོང་བ་དང་དབྱིག་པ་སྡིག་སྦྲུལ་ལ་སོགས་ཀྱི་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། ནད་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ན་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པས་གླགས་སུ་བསྣུན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཇི་ཙམ་ཟས་གོས་ཀྱིས་བསྐྱངས་ཀྱང་ངེས་པ་མེད་པས་བསྟེན་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། ལུས་ལ་བརྙས་པ་སྤང་། ཧ་ཅང་ཆགས་པ་སྤང་བ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། དེ་ལྟ་ན་ལུས་ནི་བསྐྱང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དགྲའི་ཕྱོགས་སུ་བསླན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལུས་དེ་བསྲུང་བར་བྱ་སྟེ་དགོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་ལུས་ཡུན་རིང་དུ་འཚོ་བ་ནི། དེ་ལས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏམ་གྱིས་སེམས་སྐྱོ་ཞིང་ལུས་དོན་མ་ཡིན་པ་འདྲེན་པ་འདིས་ཅི་བྱ་སྙམ་དུ་དེ་ལ་བརྙས་པ་ན། དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ལུས་ནི་དགྲ་ལྟར་མཐོང་མོད་ཀྱི་ཞེས་སོགས་སྨོས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་ཆགས་པ་སྤོང་བ་མདོར་བསྟན། བརྒལ་ལན་གྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ལུས་བསྲུང་བྱ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སྙིང་ཉེ་བར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། མི་རྣམས་ཀྱི་བཀྲེས་སྐོམ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཅུང་ཟད་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ལུས་ཉིད་ལས་སྐྱེ་ཞིང་། ཟས་སྐོམ་གྱིས་ཚིམ་པ་སོགས་བདེ་བ་གང་ཅུང་ཟད་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱིའི་རྐྱེན་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་ཁོག་པ་འདི་ལ་ཁྱོད་ཅི་སྟེ་གུས་ཤིང་རིམ་གྲོ་བྱེད། དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་གསོན་པ་དང་དགེ་བ་འཕེལ་ཞིང་ཉེས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཙམ་དུ་རན་པ་ཙམ་གྱི་ས་དེ་བཙའ་བར་བྱའོ། །

གཉིས་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྟོབས་ལྡན་དུ་བསྟན། བདེ་བ་སྟོབས་ཆུང་བར་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ལུས་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་ཡང་ཕྱིས་བཅོས་སུ་ཡོད་པས་དེ་སྟོབས་ཆུང་ཞིང་བདེ་བ་ཕལ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་དེ་ལ་མི་འཇིགས་སོ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ལྷ་སྦྱིན་གདིང་བ་འཇམ་པོ་ལ་འདུག་སྟེ་གཟུགས་སྒྲ་སོགས་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་སྤྱོད་པའི་བདེ་བ་མྱོང་བཞིན་པ་ན། སྦྲང་བུ་མཆུ་རིང་གིས་ཕུག་པས་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྩིས་གདབ་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མི་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེས་སྟོབས་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བ་ལྟར་བདེ་བ་ཤས་ཆེར་མི་འབྱུང་ན། དེ་ལྟར་བདེ་བས་ཟིལ་གྱིས་མནན་མི་ནུས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་དེ་ཆུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་བྱེད་དམ་སྟེ་སེམས་པ་མི་རིགས་སོ། །བདེ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང་ཆུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་རྣམས་བདེ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་ལ་འབྲོས་མོད་ཀྱི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ལ་བདེ་བ་སྒྲུབ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་རྙེད་དཀའ་སྟེ། བདེ་བའི་རེ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉེ་བར་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་སྐྱེ་བོ་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་ཅིང་མི་རྟག་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བྲོས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། སྡུག་བསྔལ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་གྲིབ་མ་རྗེས་སུ་སྙེགས་པ་དང་འདྲ་བར་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ་། །རྒྱུ་མཚན་འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ནི་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་དང་མི་ཉེ་བ་དང་འབད་པས་བསྒྲུབ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་འདོད་པས་རྙེད་པ་འགྱུར་གྱི། འདོད་པས་བདེ་བ་རྙེད་པ་ག་ལ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་བདེ་བ་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་འདོད་པས་རྙེད་པ་ལྟར་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཟས་སྐོམ་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་ཁྱོད་རྒྱུ་ཅིས་ན་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་བདེ་བ་ལ་གུས་ཤིང་། འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་རང་དབང་དུ་རྙེད་ཅིང་མོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཅི་སྟེ་ཁྱོད་མི་འཇིགས། གང་གིས་ན་བདེ་བ་ཤས་ཙམ་ལ་རེ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཆགས་པ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བདེ་བར་གྱུར་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བསྐྱངས་པའི་ལུས་ཤིན་ཏུ་གཞོན་ཤ་ཅན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་རེས་ཀྱང་མེ་ལྕེ་ལོ་མ་གསར་པ་ལ་རེག་པ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རོ་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་སྡུག་བསྔལ་ཆ ེན་པོའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་བར་ངེས་སོ། །དེ་ལྟར་བས་ན་ལུས་ལ་གུས་པ་དང་དགྲ་ལ་གུས་པ་དེ་གཉིས་ནི་མཚུངས་པར་སྣང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་སྡུད་པར་གཉིས་ཀ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ལུས་ནི་ཤིན་ཏུ་འགོར་ཞིང་ཡུན་རིང་པོར་བདེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་བསྐྱངས་པར་གྱུར་ཀྱང་བདེ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་བཞིན་ནི་རྐྱེན་གཞན་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྱ་རོག་གིས་ཁུ་བྱུག་གི་ཕྲུ་གུ་བསྐྱངས་ཀྱང་བྱ་རོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་གཞི་ཆེན་པོ་ལ་རེག་པ་རྣམས་ནི་སྐྱེས་ནས་མ་ཤིའི་བར་ཚོར་བ་བདེ་བ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པར་སྣང་བས་ལུས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་གཞི་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ནི། གཞན་གྱི་ཕུན་ཚོགས་ལ་མི་བཟོད་པའི་ཕྲག་དོག་དང་། རང་གི་དབང་ཕྱུག་ལ་གཞན་གྱིས་གནོད་པར་དོགས་པ་སོགས་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་ལ། རིགས་དམའ་ཞིང་ཟས་གོས་སོགས་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་སེམས་ཅན་ཐ་མལ་པ་རྣམས་ལ་བཀྲེས་སྐོམ་སོགས་ལུས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདི་ཉིན་རེ་ཉིན་རེ་ཞིང་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་རང་བཞིན་གྱི་བདེ་བར་གྱུར་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཡོད་མོད། དེ་ལྟ་ནའང་བདེ་བ་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་མི་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། བདེ་བ་ནི་ཆེན་པོ་མེད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་རྟོག་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་འདིས་བདག་ནི་གཏོང་བ་པོ་དང་ཕྱུག་པོའོ་ཞེས་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཡིད་བདེ་བ་འབྱུང་ལ། ལོངས་སྤྱོད་འབྱོར་དུ་ཟིན་ཀྱང་གཞན་གྱིས་གནོད་པར་དོགས་པ་ན་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྐྱེ་བས། སྔར་གྱི་ཡིད་བདེ་དེ་ལྡོག་པས་དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཉིས་ཀ་རྟོག་པ་ལ་རག་ལས་པས་རྟོག་པའི་དབང་དུ་གྱུར་ཅིང་། སྡུག་བསྔལ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་གང་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཐུ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བདེ་བ་དང་། བདེ་བ་འབྱུང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྟོག་པ་གཉིས་ཀར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་ནས་འཇོམས་པས་དེའི་དབང་དུ་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དབང་པོའི་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གང་རུང་གཅིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ན། བདེ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་མྱོང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ན་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་བདེ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །

གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བདེ་བ་རྙེད་པར་དཀའ་ཡང་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། སྡུག་བསྔལ་ནི་མང་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བྱིས་པ་དང་གཞོན་ནུ་དར་ལ་བབ་པ་དང་རྒས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དུས་འགྲོ་ཞིང་འཕེལ་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྒ་བ་དང་ན་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མདུན་ནས་མདུན་དུ་འཕེལ་ཞིང་། གཞོན་ནུ་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བ་རྣམས་རྒྱབ་ནས་རྒྱབ་ཏུ་འབྱོལ་བ་དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ནི་ལུས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། བདེ་བ་ནི་ལུས་འདིའི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ལུས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་བདེ་བའི་རྒྱུས་ཕྱིར་བཅོས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་སྐྱོ་བར་མི་བྱའོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལུས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མང་པོ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཁམས་མ་སྙོམས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ནད་རྣམས་དང་ཕྱིའི་བདག་ཉིད་གྲང་བ་སོགས་རེག་བྱ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རྒྱུ་ཅན་གཞན་དང་གཞན་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་སྙེད་དུ་བདེ་བའི་རྒྱུ་ནང་དང་ཕྱིའི་རྒྱུ་ཅན་དག་ནི་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བའི་རྒྱུ་ཉུང་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མང་བ་དེའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡོད་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱོ་བྱ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །

གལ་ཏེ་བདེ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་ན་དེ་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། བདེ་བའི་རྒྱུ་ཟས་སྐོམ་སོགས་ཤས་ཆེར་སྤྱོད་པ་ལས་མཐར་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་མཐོང་བས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བཞིན་པ་ཡི་བདེ་བ་དེ་ལས་བཟློག་པ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེ་ལྟར། སྡུག་བསྔལ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བཞིན་པ་ལ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ནི་མངོན་པར་འཕེལ་བ་ན་ལུས་སེམས་ཤིན་ཏུ་གདུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འཕེལ་བ་ལ་བཟློག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་ཆུང་བར་མ་ཟད་རྐྱེན་ཉམས་ཆུང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། བདེ་བའི་རྒྱུ་གྲང་བ་དང་དྲོ་བའི་རེག་པ་སོགས་བསྟེན་པ་ན་མཐར་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བས་རང་གི་རྐྱེན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བདེ་བ་ལས་ལྡོག་པ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་མཐོང་གི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ནི་ཤས་ཆེར་སྤྱད་པ་ན་ཆེར་རྩུབ་པ་དང་དྲག་པོའི་སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་བསྐྱེད་པར་མཐོང་གི་ནམ་ཡང་བདེ་བ་མི་བསྐྱེད་ལ། དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་རང་གི་རྐྱེན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཟློག་པ་བདེ་བ་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལྷ་སྦྱིན་བདེ་བ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་འདི་ཡོད་པས་ན་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་ལ་འཆི་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དུས་གསུམ་ལ་མི་འཁྲུལ་པས་ཁྱོད་འཆི་བཞིན་དུ་སྔར་གྱི་དུས་སོང་ཞིང་ད་ལྟ་འགྲོ་བ་དང་མ་འོངས་པ་ན་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་གསུམ་ལ་ཁྱབ་པའི་འཆི་བས་འཆི་བཞིན་པ་ནི་བདེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་བཀྲེས་སྐོམ་ཚ་གྲང་སོགས་ལུས་ལ་གནོད་པའི་རྒྱུ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བར་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། དུས་འཁོར་མོར་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གནོད་བཞིན་པ་ནི་བདེ་བའོ་ཞེས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་མོད། རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་ཅེ་ན། བདེ་བ་ནི་ལུས་ལ་རག་ལས་པས། ལུས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ལ་རག་ལས་ཤིང་། དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ལུས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པས་འབྱུང་བ་ཀུན་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་གནོད་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ས་ནི་རླུང་གི་འགྲོས་རྡུག་པར་བྱེད་པ། རླུང་ནི་སའི་ཁམས་འཐོར་བར་བྱེད། ཆུ་ནི་མེའི་ཁམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད། མེ་ཡང་ཆུའི་ཁམས་སྐེམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ལ། འགལ་བ་རྣམས་ཀྱང་ལུས་གཅིག་ལ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཚོགས་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་རིགས་སོ། །

གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་རྣམས་འགལ་ཡང་དེ་ཕྱིར་བཅོས་སུ་ཡོད་པས་དེ་ལས་བདེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་འདི་ན་བ་དང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་འཆོས་པའི་རྒྱུ་ཡང་རྟག་ཏུ་ཉེ་བར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་གི་ཚེ་གྲང་བས་ཉེན་པ་ན་དྲོ་བའི་ནུས་པ་ཅན་གྱི་བགོ་བ་དང་བཏིང་བ་ལ་སོགས་ལ་བརྟེན་ལ། ཚ་བས་ཉེན་པ་ནི་བསིལ་བའི་ནུས་པ་ཅན་ཙནྡན་སོགས་ལ་བརྟེན་ནོ། །དེ་བས་ན་གཉེན་པོ་བསྟེན་པས་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་ཏེ་ཆུང་ངུར་སོང་བ་ཙམ་ལ་བདེ་བར་རློམ་པར་ཟད་པས་བརླག་བཞིན་པ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་སོང་བ་ཙམ་ནི་བདེ་བའོ་ཞེས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ན་ལྷ་སྦྱིན་བདེ་བར་ཉལ་འདུག་གོ་ཞེས་པ་སོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མཐོང་བས་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ལུས་སེམས་ཀྱི་འབད་རྩོལ་མེད་པ ར་ཉལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ས་སྟེང་ན་ཡོད་པ་མིན་ལ། འབད་རྩོལ་ཡང་ལུས་སེམས་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཉལ་བ་སོགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་བཞིན་པ་བདེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ན་དབང་པོའི་བདེ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་སྡིག་པའི་ལས་སྤྱད་པས་འདིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ཡུལ་ལ་བརྐམ་པ་རྣམས་ནི་དབང་པོའི་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱི་དོན་དུ་སྡིག་པ་སྤྱད་པས་འདིར་འབད་པ་དང་བཅིང་བ་སོགས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བས་མཁས་པ་བདག་བདེ་བར་འདོད་པས་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་གཞན་དུ་བདག་ཉིད་རྟག་ཏུ་སྡིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྲུང་བར་བྱ་དགོས་པས། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་དོན་དུ་སྡིག་པ་སྤྱད་ནས་ངན་འགྲོ་ཡོད་ན་བདེ་བའོ་ཞེས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་རིགས་སོ། །

གལ་ཏེ་འདི་ན་སྐྱེས་བུ་བདེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་རྟ་དང་གླང་པོ་སོགས་བཞོན་པ་རྣམས་ལ་ཞོན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། བཞོན་པ་དང་བཟའ་བཏུང་སོགས་བདེ་བའི་རྒྱུར་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་མི་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཡུན་རིང་དུ་བསྟེན་པ་ན་མཐར་སྡུག་བསྔལ་འཕེལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དང་པོར་བཞོན་པ་སོགས་གང་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་ཙམ་ལས་མེད་པ་དེ་ལ་མཐར་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོར་འཕེལ་བ་ག་ལ་ཡོད། དེ་བས་ན་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་འབྱུང་བས་བཞོན་པ་སོགས་ལ་བདེ་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་ཀྱི་བདེ་བ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་མེད་ན་སྡུག་བསྔལ་མི་འཆོས་པ་ཞིག་ན། ཕྱིར་འཆོས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གསེར་གྱི་སྣོད་དང་སའི་སྣོད་དུ་སྐྱུགས་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དུ་མཚུངས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཕྱུག་པོ་འགའ་ཞིག་བདག་ཉིད་གསེར་གྱི་སྣོད་དུ་སྐྱུགས་ཤིང་། བྲན་མོ་སའི་སྣོད་དུ་སྐྱུགས་པ་མཐོང་བ་ན། བདག་ཉིད་ནི་དབང་ཐང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ་སྙམ་ན་དགའ་བདེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཚ་གྲང་སོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པ་ཙམ་ལ་བདེ་བར་སེམས་སོ། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་ཡོད་དེ། ཕྲག་པའི་ཁུར་ཁྱེར་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སྤོ་བ་ན་བདེ་བའི་བློ་འབྱུང་བས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་བདེ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་གཡས་པས་ཡུན་རིང་དུ་ཁུར་ཁྱེར་བས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བས་སྐྱོ་བ་ན་གཡོན་པར་སྤོ་ལ། དེ་ཡང་དང་པོར་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་བརྩམས་པས་སྔར་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆེར་སྐྱེས་ཤིང་འཕེལ་བ་ལྡོག་པ་ན་བདེ་བའི་བློ་སྐྱེ་བར་ཟད་ཀྱི། དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་བརྩམས་པ་ལའང་བདེ་བ་ཅི་ཡོད། འང་ཞེས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འགགས་པ་ལའང་བདེ་བ་ཅི་ཡོད། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐུབ་པས་ཀཱཏྱཱའི་བུ་སྐྱེ་བ་ནའང་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་སྐྱེའོ། །འགག་པ་ནའང་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་འགག་གོ་ཞེས་སྐྱེ་འཇིག་དག་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ཀྱང་བདེ་བ་ཤས་ཆེན་པོས་བསྒྲིབས་པས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་སྡུག་བསྔལ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་ཀྱང་བདེ་བས་གཡོགས་པ་ལྟར་དུ་བྱས་པས་མི་མཐོང་བར་འདོད་ན། གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ན་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བསྒྲིབས་པས་མི་མངོན་པར་འགྱུར་ཏེ་བདེ་བ་ཇི་ལྟར་མེད་པ་ཡང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ལུས་རང་བཞིན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ན་ཉེ་བར་བསྟན་པས་ཅི་བྱ་སྟེ། ཉི་ཚན་དྲོའོ་ཞེས་བསྟན་མི་དགོས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་གཏི་མུག་གིས་བསྒྲིབས་པས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་རང་བཞིན་མི་རྟོགས་པས་ན་ཁྱོད་ལུས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་རང་བཞིན་ལ་གཞན་བཞིན་དུ་གཏི་མུག་གིས་བསྒྲིབས་པས་མི་མཐོང་བ་དེས་ན། ཆེ་ཞེ་འདི་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་སྟེ། གང་འདི་མ་རིག་པའི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཏི་མུག་སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་ཐ་མར་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ལུས་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཡང་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མི་རྟག་པ་ལ་ངེས་པར་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གང་ལ་ཡིད་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནོད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་མིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན། ལན་ཚྭའི་འབྱུང་ཁུངས་སུ་ལྷུང་བ་ཐམས་ཅད་ལན་ཚྭ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པས་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །

གཉིས་པ་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདིས་ནི་མདོ་ལས། སྐྱེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རྒ་བ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །སྡུག་པ་དང་འབྲལ་བ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །གང་འདོད་པ་བཙལ་དུ་མ་རྙེད་པ་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པས་ཁམས་གསུམ་མཐའ་དག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཏམ་གྱིས་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་འཁོར་བའི་བཙོན་རའི་ཚོགས་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་ནས། དེར་ལྷུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཅན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྦྱངས་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དགོས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དབང་གིས། མི་རྟག་པ་ལ་ངེས་པར་གནོད། །གང་ལ་གནོད་ཡོད་དེ་བདེ་མིན། །དེ་ཕྱིར་མི་རྟག་གང་ཡིན་པ། །ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པར་ཟད་ཀྱི། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བློའི་མིག་བསྒྲིབས་པ་དག་གིས་རང་གི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྟོག་པ་ཚད་མར་བྱས་ནས། སྡུག་བསྔལ་ཕྱིར་བཅོས་པ་ཙམ་ལ་བདེ་བར་ཐ་སྙད་བྱས་པ་ནི་འདིར་འགོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པར་འགྱུར་བས་སོ། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གཅིག་པར་ཡང་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་ཅིང་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡང་ཡོད་པར་འདྲ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་མ་ལོག་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གཞུང་དུ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་ལ་འཇུག་པའི་རིགས་པས་ལུས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། བདེ་བར་འཛིན་པ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་ལ་ལྟོས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་། བདེ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གཞན་གསུམ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཞུགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཚད་མར་བྱས་ནས་རྒྱུན་བརྟན་པ་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང་། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ལ་གཙང་བ་དང་། ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་གང་ཟག་ལ་བདག་ཅེས་ཐ་སྙད་བྱས་པ་རྣམས་ནི་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་གྲུབ་ལ། དེ་དག་ལ་ཡང་བཤད་པ་དང་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་ལ་འཇུག་པའི་རིགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྣམ་པར་བཞག་ལ། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྣམ་པར་བཞག་གོ །ཡང་དག་པར་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དུའང་དཔྱད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་དབུ་མའི་རྩ་བར། གལ་ཏེ་མི་རྟག་རྟག་གོ་ཞེས། །དེ་ལྟར་འཛིན་པ་ལོག་ཡིན་ན། །སྟོང་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས། །འཛིན་པ་ཇི་ལྟར་ལོག་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། བདེ་བར་འཛིན་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་བྱེད་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་གསུམ་པའི་རྣམ་བཤད།

གསུམ་པ་གཙང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ལ། ལུས་མི་གཙང་བ་བསྒོམ་པ་དངོས་དང་། སྤྱིའི་དོན་བསྡུ་བ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ལ་གཙང་བར་ཞེན་པ་དགག་པ་དང་། ལུས་སྤྱི་ལ་གཙང་བར་ཞེན་པ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། ཡུལ་བུད་མེད་ལ་ཆགས་པ་ཐུན་མོང་དུ་དགག ཡུལ་བུད་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་བསྟན། ཡུལ་ཅན་ཆགས་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པ་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ལ། ཡུལ་བུད་མེད་ལ་ཆགས་པ་ཐུན་མོང་དུ་དགག གཟུགས་མཛེས་ལ་ཆགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་དགག བུད་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་བསྟན་པ་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་མོད། དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལ་སྤྱོད་པའི་རོས་ཚིམ་པ་བདེ་བར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་ན་ཚོད་དང་པོ་ལ་ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད། བར་དུ་ནོར་བསགས། ཐ་མར་ཆོས་བསྟེན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཚད་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན། ན་ཚོད་དང་པོ་ལ་འདི་ཟད་པར་ཐོབ་པར་བྱས་ནས་བདེ་བ་སྲིད་པ་ཞིག་ན། ཡུན་ཤིན་ཏུ་རིང་པོར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་མུར་ཐུག་ཅིང་ཟད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཡུལ་སྤྱད་ཀྱང་ད་དུང་ཡུལ་ལ་སྲེད་པ་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྨན་པ་ངན་པ་ནད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་པས་ནད་ཟད་པའི་དོན་དུ་འབད་ཀྱང་ནད་མཐར་དབྱུང་མི་ནུས་པས་ལུས་ཀྱི་གསོ་སྤྱད་དོན་མེད་པ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱང་ཡུལ་ཟད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་ལ་བསྟེན་པའི་ངལ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆུས་ངོམས་པ་ན་སྐོམ་པ་མེད་པ་ལྟར་འདོད་པས་ཚིམ་པ་ན་སྲེད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདོད་པ་བསྟེན་པས་འདོད་པའི་སྲེད་པ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་དམན་པ་ས་ཟ་བ་བསྟེན་ཅིང་གོམས་པར་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་ལ་སའི་སྲེད་པ་ལྡོག་པ་མེད་ཅིང་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་དེ་བཞིན་དུ། འདོད་པའི་ཡུལ་བསྟེན་བཞིན་པའི་མི་རྣམས་ལའང་འདོད་པའི་རེ་བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་མི་ལྡོག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། འདོད་པ་བསྟེན་པས་ནི་རིགས་མཐུན་གྱི་ས་བོན་གསོས་བཏབ་ནས་འདོད་པ་སྟོབས་ལྡན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་སོ། །

དེ་བས་ན་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་བཞིན་འཕེལ་བའི་ཤུགས་ཅན་འདོད་པས་གཡེངས་པའི་མི་ལ་ཚིམ་པ་ག་ལ་ཡོད། གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གོང་གི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་འདིས་བུད་མེད་ཐུན་མོང་བ་ལས་ཆགས་པ་བཟློག་ནུས་ཀྱང་། བུད་མེད་ཤིན་ཏུ་གཟུགས་བཟང་མོ་ཅན་དག་ལ་ཆགས་པ་ཇི་ལྟར་བཟློག་ཅེ་ན། བུད་མེད་ཀུན་གྱི་མི་གཙང་བའི་ཕྱོགས་རང་གི་ངང་གིས་དྲི་ང་ཞིང་རྟག་ཏུ་འཛག་པ་ལུས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་གཙང་བའི་གཏོར་ཁུང་དུ་གྱུར་པ། བཤང་ཁང་ལྟར་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་བླུགས་པའི་མི་གཙང་བ་ནོད་པ་ལུས་ཀྱི་སྦུབས་ཀྱི་རྨ་ཐ་ཆད་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ། དེའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་པོ་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ལ་བྱིས་པ་རང་གི་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་གཏོགས་པ་འཁྲིག་པའི་རེག་པ་ལ་ཐ་དད་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་། དེའི་གཟུགས་ནི་ལྟ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཁྱི་དང་བྱ་རོག་སོགས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་། དངོས་པོ་ཐུན་མོང་བ་ལ་ཞེན་པ་བསྐྱེད་པ་མི་རིགས་པས། བུད་མེད་ཀྱི་ཁོག་པ་ལ་བརྐམ་པ་ཁྱོད་ལ་མོ་མཆོག་གིས་ཡོན་ཏན་ལྷག་པོ་ཅི་ཞིག་སྐྱེད་སྨྲོས་ཤིག དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་མཆོག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བུད་མེད་མཆོག་ནི་བླུན་པོའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིན་ན་དེ་ལས་གཞན་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་ན། གཟུགས་ངན་མ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་གང་ལ་བུད་མེད་གང་ཞིག་གཟུགས་ངན་ཡང་རང་གི་ཡིད་དུ་འོང་བར་གྱུར་པ་ན་དེ་ནི་དེ་ཡིས་འཚེངས་པར་རློམ་ཞིང་ཆགས་པར་འགྱུར་གྱི་གཟུགས་བཟང་བ་ཉིད་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱི་དང་བོང་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའང་རང་རང་གི་མོ་ལ་ཆགས་པ་ཐུན་མོང་དུ་སྐྱེ་བས་སོ། །དེ་བས་ན་གཏི་མུག་ཁོ་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་བློ་གྲོས་ངན་པ་ཁྱོད་ཅིས་ནི་བུད་མེད་གཟུགས་བཟང་ཁོ་ན་ལ་ཆགས། གལ་ཏེ་བུ་མོ་ཡན་ལག་ཀུན་མཛེས་པ་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བས་དེ་ལ་ཆགས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ཁྱོད་ལ་ཡན་ལག་ཀུན་མཛེས་པའི་བུ་མོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔར་ཁྱོད་ལ་མ་སོང་གོང་དུ་སྐྱེས་པ་ཀུན་གྱི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ཏེ། བུ་མོ་རྣམས་ནི་ཁྱོ་ཡི་དོན་དུ་ཡིན་པས་ཁྱོ་ལའང་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ལམ་པོ་ཆེའི་ཟོང་བཞིན་ནོ། །ཀུན་གྱི་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པ་དེ་རྙེད་པས་ཁྱོད་ལ་ངོ་མཚར་ཇི་ལྟར་ཡང་ནི་འགྱུར་ཏེ་ངོ་མཚར་ཅི་ཡོད། གང་གིས་ན་དེ་ལ་ཡ་མཚན་དུ་བཟུང་བས་ཆགས་པར་བྱེད། གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཐམས་ཅད་ཆགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཡང་གང་ལ་སྤྱོད་ལམ་མཛེས་པ་དང་། རང་བཞིན་དྲང་བ་སོགས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་ཆགས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྡུག་པ་དེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་། བཟློག་པ་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་ལས་བཟློག་པ་ཞེ་སྡང་གི་རྒྱུར་མཐོང་བ་ན། འོ་ན་ནི་བུད་མེད་མཆོག་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་ཡོན་ཏན་གཉིས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་པས་ཡུལ་གཅིག་ལ་སྔ་ཕྱི་རིམ་ཅན་དུ་གཉིས་ཆར་འབྱུང་བ་མཐོང་བས་སོ། །དེ་བས་ན་སྔ་མ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའམ། ཕྱི་མ་ཅིག་ཤོས་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ལས་ནི་གང་ཞིག་བདེན་པར་འགྱུར། དེས་ན་སྐྱོན་ཡོན་གང་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་མེད་པས་དེ་དག་གི་སྒོ་ནས་ཆགས་སྡང་གང་ཡང་འཇུག་པ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ལ་ཆགས་སོ་ཞེ་ན། འདོད་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་ཁྲེལ་ངོ་ཚ་དང་བྲལ་བའི་བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ནི་བུད་མེད་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་འབའ་ཞིག་ལ་མི་སྐྱེའི་ཡོན་ཏན་ཡོད་མེད་ཀུན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་པར་གཏི་མུག་ཕལ་ཆེ་བ་ལས་སྐྱེ་བས་སོ། །དེ་བས་ན་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པར་འཇུག་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལྡོག་པ་རྒྱུ་དགག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ལས་ག་ལ་ཞིག་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ལ་ཆགས་པ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་མི་རིགས་སོ། །

གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་བུད་མེད་ནི་སྐྱེས་པ་ཤི་བའི་རྗེས་སུ་ལྕེབ་པར་ནུས་པས། ཤིན་ཏུ་ཆགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་བུད་མེད་བསྟེན་པར་འོས་སོ་ཞེ་ན། བུད་མེད་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་འགའ་དང་བྲལ་བས་སྐྱེས་པ་གཞན་གྱི་རོ་ཤེས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་བུད་མེད་དེ་ནི་སྐྱེས་པ་ཁྱོ་ལ་སྡུག་ཅིང་མངོན་པར་དགའི། གང་ཚེ་སྐྱེས་པ་གཞན་གྱི་རོ་མྱངས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཁྱོད་གཅིག་པུ་ལ་མི་དགའ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ནད་ངན་དང་མཚུངས་པར་རྟག་ཏུ་སྐྱེས་པ་གཞན་གྱི་རྐྱེན་ལས་བསྲུང་བར་བྱ་དགོས་པའི་བུད་མེད་ལ་ནི་ཡིད་བརྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། འཁྲུགས་པའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གྱུར་ན་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་སྐྱོན་དངོས་དང་། བུད་མེད་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག དེ་ལ་ཕྲག་དོག་དང་ཆགས་པ་མི་རིགས་པར་བསྟན་པ་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས། ལང་ཚོ་ལ་བབ་པའི་ན་ཚོད་དང་པོ་ལ་འདོད་པ་བསྟེན་པར་བསྟན་ལ། བསྟན་བཅོས་བཞིན་བྱེད་པ་ཡང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རང་གཞན་དོན་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་འདོད་པའི་དུག་གིས་མྱོས་པ་དག་གིས་སྦྱར་བའི་ཚིག་ལ་མཁས་པ་སུ་ཞིག་ཚད་མར་བྱེད། འདི་ལྟར་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དར་མར་རང་གིས་འདོད་པ་སྤྱོད་པའི་གདུང་བ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་། རྒན་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་མི་འདོད་ཅིང་ཡིད་འབྱུང་བ་འགྱུར་ན། ཇི་ལྟར་གྲོལ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྨད་ཅིང་གདུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །

གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱི་བདེ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་བདེ་བའི་མཆོག་ཡིན་ལ། དེའི་རྒྱུ་ནི་བུད་མེད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ཀྱི་བདེ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བདེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློས་བདེ་བར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མ་ཆགས་པ་ལ་བུད་མེད་དང་ཕྲད་པའི་བདེ་བ་མེད་ཅིང་། འདོད་ཆགས་པ་དེ་ཡང་ཆགས་ཡུལ་ཡང་དག་པར་འདོད་བྱའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་ཞེན་ནས་འཇུག་པས། དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་ལ་རྨོངས་པའི་བླུན་པོ་མིན་པ་ལ་མི་འབྱུང་ལ། བླུན་པོ་གང་ཡིད་རྟག་ཏུ་གནས་ལུགས་ལ་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་དེ་ཡི་ཡང་དག་པའི་བདེ་བ་ཅི་འདྲ་ཞིག་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྟོག་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་པ་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རིག་པ་མེད་དོ། །

གཞན་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དོན་དུ་བུད་མེད་ཡོངས་སུ་འཛིན་ན་ཡང་སྐྱེས་པ་གཞན་ལ་སེར་སྣ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་བྱ་བར་རིགས་ཀྱི། བུད་མེད་འདི་ནི་ངའི་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ཞེས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་རང་མི་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་སྐྱེས་པ་གཞན་ལ་ཕྲག་དོག་བྱེད་པ་འདི་ཀོ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ། འདོད་ལྡན་ཁྱོད་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཆེད་དུ་བུད་མེད་ལ་རྟག་ཏུ་གུས་ཤིང་ཞེན་པ་བཞིན་དུ་རྟག་པར་ནི་མོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པའི་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡུད་ཙམ་ལོངས་སྤྱོད་ལས་དུབ་སྟེ་ཆགས་བྲལ་ལྟར་བུད་མེད་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་ལ། དེར་ཡང་བུད་མེད་མེད་པར་མི་འབྱུང་བས་བདེ་བའི་དོན་དུ་བུད་མེད་བསྟེན་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ནི་བདེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་འཇོམས་པའི་ཐབས་སུ་བུད་མེད་བསྟེན་པས་སོ། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་རང་བཞིན་གྱི་བདེ་བ་ཡིན་ན་དེ་འཇོམས་པའི་ཐབས་སུ་བུད་མེད་བསྟེན་པ་དག་གིས་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བ་དོར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་བུར་ཡང་མ་མཐོང་བས་སོ། །

གལ་ཏེ་བུད་མེད་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་བ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་གཞན་བུད་མེད་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བུད་མེད་དང་སྦྱོར་བ་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཆགས་བཅས་དང་ཆགས་བྲལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བདེ་བ་སྐྱེ་དགོས་ན་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ཡང་བསླབ་པ་ལ་གུས་པ་དག་ལ་བུད་མེད་ཀྱིས་བཙན་ཐབས་སུ་སྦྱར་ན་བདེ་བ་མི་སྐྱེ་ཞིང་ཡིད་གདུང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །དེ་བས་ན་སྐྱེས་བུ་བུད་མེད་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་བ་ན་ཡང་བདེ་བ་དེ་ནི་དབང་པོ་གཉིས་སྦྱོར་བ་དང་། དེ་ལས་གཞན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཀུན་རྟོག་དང་བཅས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། དེའི་རྒྱུ་མཛའ་མོ་བསྟེན་པ་འདི་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་བླུན་པོ་མིན་པ་མཁས་པ་སུ་ཞིག་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། བླུན་པོ་ཁོ་ནས་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་སྨད་པ་ཡིན་ན་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་སྤྱོད། དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་བདེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདོད་ལྡན་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ནི་བདེ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་མ་ཡིན་གྱི། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དུག་གིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ལྡོངས་པས་འདོད་པའི་སྐྱོན་མི་མཐོང་བས་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཡན་པ་ཚབས་ཆེན་པོས་ཐེབས་པའི་མཛེ་བོ་དག གཡན་པ་འཕྲུག་པའི་ཉེས་པ་མེ་དབལ་འབར་བ་དང་པགས་པ་བཤུས་པ་དང་ཁྲག་དང་ཆུ་སེར་འཛག་པའི་ཉེས་པ་མི་མཐོང་བར་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཕྲུག་ཅིང་དེ་ལས་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཡན་པ་དང་བྲལ་བའི་འཕགས་པ་ཆགས་བྲལ་རྣམས་ལ་ཆགས་ཅན་རྣམས་གཡན་པ་ཚབས་ཆེན་པོས་ཐེབས་པའི་མཛེ་ནད་ཅན་ལྟར་ཆགས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནར་སྣང་གི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་མི་སྣང་ངོ་། །གལ་ཏེ་འདོད་པ་མི་གཙང་བ་ཡིན་ཡང་ཆགས་ཅན་འདོད་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་དག་བུད་མེད་དང་ཕྲད་པའི་ཚེ་དེའི་མགོ་བོར་རྟིང་པས་བསྣུན་པ་དང་མཆིལ་མ་འཐོར་བ་སོགས་ཀྱི་བརྙས་པ་བཟོད་པར་བྱེད་ཀྱང་། སླར་དེ་ལ་བསྟོད་སྒྲའི་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ལུས་ངག་གི་གཡོ་བ་དེ་བདེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་མགོན་མེད་ཅིང་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་ཅིང་ཕོངས་པ་རྣམས་ལ་མུ་གེའི་ནོར་ཅན་དག་ལ་ཆེས་ཕོངས་པའི་ལུས་ངག་གི་གཡོ་བ་སྟོན་ཅིང་། ཕྱུག་པོ་བརྩེ་བ་མེད་པ་དག་གིས་ལན་བརྒྱར་བརྙས་སུ་ཟིན་ཀྱང་འདི་དག་གིས་བདག་ཅག་ལ་ཕྱིས་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྟེར་རམ་སྙམ་ནས་བརྙས་པའི་གནས་དེ་དག་དང་དུ་ལེན་པའི་ལུས་ངག་གི་གཡོ་བག་དང་། ཆགས་ཅན་ཀུན་འདོད་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་འདོད་པས་བུད་མེད་དང་ཕྲད་པའི་ཚེ་བུད་མེད་ཀྱི་བརྙས་ཐབས་བཟོད་པའི་ལུས་ངག་གི་གཡོ་བག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་གཡོ་བག་མཐོང་ན་ཤིན་ཏུ་འཛེམ་ཞིང་ངོ་ཚ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་བདེ་བར་མི་སེམས་སོ། །

གསུམ་པ་ནི། བུད་མེད་ཀྱི་བདེ་བའི་ཆེད་དུ་སྐྱེས་པ་གཞན་ལ་ཕྲག་དོག་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཀྱི་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ཡུལ་དེ་གཞན་གྱིས་སྤྱོད་པ་ལ་ཕྲག་དོག་སྐྱེ་བས་དེ་བདེ་བའི་རྒྱུར་མ་ངེས་ཏེ་ནོར་གྱིས་དྲེགས་པ་ཡིས་ནི་ཕྱུག་པོ་ཁ་ཅིག་ལ་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་དམན་པ་བཤང་ཁང་ལ་ཡང་ཆགས་ནས་དེར་གཞན་འཇུག་པ་ལ་ཕྲག་དོག་སྐྱེ་བར་མཐོང་བས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བུད་མེད་ལ་ལ་ལ་ཆགས་པའི་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་བུད་མེད་ཀྱི་དོན་དུ་སྐྱེས་པ་འགའ་ལ་ཕྲག་དོག་བྱེད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བས་ཕྲག་དོག་ཡོད་པས་བདེ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་མི་གཙང་བ་ཡིན་ཡང་དེ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བས་ཆགས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་མི་གཙང་བ་ལ་རྡོག་པས་བརྫིས་པ་ན་དེའི་རང་བཞིན་མུན་པས་བསྒྲིབས་ནས་མ་མཐོང་བས་གཏི་མུག་འབྱུང་ཞིང་། དྲི་ང་བས་གནོད་པས་ཁྲོ་བ་འབྱུང་བར་རིགས་ཀྱི། རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་ནི་འབྱུང་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་མི་གཙང་བ་ལ་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་ཕྱིར་བཅོས་ཀྱིས་བཀབ་པས་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་དང་དྲི་ང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྲོ་བ་འབྱུང་བར་རིགས་ཀྱི། འདོད་ཆགས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གསུམ་པ་ནི། བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ཡང་དག་པར་མི་གཙང་བ་ཡིན་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་སྐྱོན་ཅན་དུ་མ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་སྨད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞན་ལས་བྲམ་ཟེ་རྣམས་གཙང་སྟེ། །བུད་མེད་རྣམས་ནི་ཀུན་ལས་གཙང་། །ཞེས་གྲགས་པས་སོ་ཞེ་ན། བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་སྐྱོན་ཅན་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་མ་གྲགས་པ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་མི་རྣམས་ཀྱིས་མ་རྟོགས་པར་ཟད་ཀྱི། ལུས་ལས་བྱུང་བའི་མི་གཙང་བས་སུན་ཕྱུང་བའི་སྣོད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སྨད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་གང་ལས་མི་གཙང་བ་བར་མ་ཆད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ལུས་དེ་ནི་སྨད་པར་སེམས་རྣལ་དུ་གནས་པ་སུ་ཞིག་རྒྱུ་མཚན་ཅིས་མི་སེམས། དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་སྨད་བྱ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་ལ་གཙང་བ་ཡོདདེ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་དེ་ལ་གཙང་བར་ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེ་ཏོག་དང་དྲི་དང་གོས་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གཙང་བ་ཐམས་ཅད་ལུས་དང་ཕྲད་པས་མི་གཙང་བར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་གང་དང་ཕྲད་པས་དངོས་པོ་གཙང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་མ་གང་དུ་དམིགས་པར་གྱུར་པའི་ལུས་དེ་ལ་གཙང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བློ་ལྡན་མི་ནི་སུ་ཞིག་སྨྲ་བར་བྱེད་དེ་སུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །

གཉིས་པ། གལ་ཏེ་ལུས་ལ་གཙང་བ་མེད་ན་དེས་དྲེགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ལས་དེས་རེག་པའི་ཕྱིར་གཙང་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བཞིན་པ་གང་ཞིག་དང་པོ་མའི་མངལ་དུ་ཕོ་བ་དང་ལོང་ཀ་གཉིས་ཀྱི་བར་བཤང་ཁང་དང་འདྲ་བའི་ནང་ན་འདུག་ཅིང་། བཤང་བའི་ཉིང་ཁུས་གནས་པར་བྱས་པས་དེ་མེད་པར་ནི་མི་གནས་པའི་མི་གཙང་བའི་སྲིན་བུ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་གཏི་མུག་གི་དབང་གིས་ང་གཙང་ངོ་སྙམ་དུ་དྲེགས་པ་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །གལ་ཏེ་ཁྲུས་ལ་སོགས་པས་ལུས་མི་གཙང་བ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་གཙང་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། བསང་གཏོར་དང་ཁྲུས་ལ་སོགས་པ་ཐབས་གང་གིས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ནང་ཕུགས་གཙང་ཞིང་བཀྲུ་བར་མི་ནུས་ན། གང་གིས་ན་ལུས་མི་གཙང་བའི་བདག་ཉིད་གཙང་བར་བྱ་བའི་འབད་པར་བྱེད། ཁྱོད་ནི་ནང་གི་ལུས་མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་ལ་གཙང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འབད་པ་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ལུས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མི་གཙང་བ་འབད་པ་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལའང་གཙང་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ནི་མི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཙང་བར་མི་ནུས་ཤེ་ན། དེ་ནི་ནང་གི་ལུས་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་གཅིན་ཅན་ཡིན་ཡང་དྲང་སྲོང་དཀའ་ཐུབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་སྤོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་དག་གིས་བུད་མེད་གཅིན་ཅན་ཡིན་ཡང་མི་སྤོང་བ་ནི་རང་དང་དེ་གཉིས་ཀ་གཅིན་ཅན་དུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་མཛེ་ཅན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་གཅིན་ཅན་ཡང་མི་ཀུན་ལ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་པར་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། མཛེ་ཅན་མཛེ་མེད་པ་གཞན་གྱིས་སྤོང་བ་ཇི་བཞིན་དུ་གཅིན་ཅན་དེ་ཡང་དེ་ལྟར་མི་གཞན་ཀུན་གྱིས་སྤོང་བར་འགྱུར་ན་གཅིན་ཅན་ཀུན་ལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གིས་སྤོང་བར་བྱེད། གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་དྲི་ང་བ་སོགས་མི་གཙང་བ་ཡིན་ཡང་དྲི་ཞིམ་པས་བསྒོས་པ་ལ་སོགས་པས་སེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སྣ་ཆད་དེ་ཡན་ལག་ཉམས་པ་འགའ་ཞིག་སྣའི་ཚབ་སྣང་བརྙན་ཙམ་བསྲེལ་བས་བདག་ཉིད་ཡན་ལག་ཚང་བར་རློམ་ཞིང་དགའ་བར་འགྱུར་བ་ལྟར། བྱིས་པ་འདོད་པས་བརྐམ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་མཐོང་བ་ན་མི་གཙང་བ་ཕྱིར་འཆོས་པའི་མེ་ཏོག་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ནས་དེ་དག་གི་སྒོ་ནས་རང་དང་གཞན་གྱི་ལུས་གཙང་བར་སེམས་ཤིང་འདོད་དོ། །གལ་ཏེ་མེ་ཏོག་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་ནི་ངེས་པར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་སྐྱེས་བུ་ལ་འདོད་ཆགས་བསྐྱེད་པས་སོ་ཞེ་ན། ལུས་གང་དུ་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེ་བ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་གཙང་བ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་གཙང་བ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་མི་རིགས་སོ། །ངེས་པར་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དེ་གང་ན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཙང་བར་འདོད་པ་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའང་ཉམས་པ་ན་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་། རྣལ་འབྱོར་པ་འགའ་ཞིག་དེ་དག་ལ་ཡང་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །

དེ་བས་ན་གང་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་མི་གཙང་བའོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟར་ལུས་མི་གཙང་བ་ཡིན་ལ། ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ལྟར་ནི་བཤད་ཟིན་ཅིང་། བདག་མེད་པ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །བཞི་པོ་འདི་དག་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་སྲིད་དམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་འདུས་བྱས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་མི་གཙང་བ་ཡིན་ཏེ་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མི་གཙང་བ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བ་དེའང་བདག་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་དབང་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་པོ་འདི་ནི་ཟག་བཅས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱིས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་ཅིང་། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དེ་ལས་ལྡོག་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་སེམས་ཡང་དག་པར་སྤྲོ་བར་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། གཙང་བར་འཛིན་པ་དགག་པའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་བཞི་པའི་རྣམ་བཤད།

བཞི་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ལ་གཉིས། མདོར་བསྟན་པ་དང་། དེ་བརྒལ་ལན་གྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ས་བོན་དྲུངས་ནས་འབྱིན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་འོག་ཏུ་ཆོས་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་ལ།འདིར་མངོན་འགྱུར་མགོ་གནོན་པའི་གཉེན་པོ་སྟོན་ཏོ། །བདག་དང་བདག་གིར་ང་རྒྱལ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་གནས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་ཕལ་ཆེར་རྒྱལ་པོ་ལས་བརྩམས་ཏེ་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ང་ནི་མངའ་བདག་གོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ལ་བསྟོད་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདག་གམ་སྟེ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། ཡུལ་འདི་དག་ནི་ངའིའོ་ཞེས་བདག་གིར་བྱས་པའི་དོན་དབང་དུ་འགྱུར་བར་བརྟགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདག་དང་བདག་གིའོ་སྙམ་དུ་དྲེགས་པ་ནི་སྲིད་པ་འཁོར་བ་འདིར་ཚུལ་བཞིན་སེམས་པའི་དམ་པ་སུ་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་དབང་དུ་བྱར་ཡོད་ན། ང་ནི་ཡུལ་འདིའི་མངའ་བདག་གོ་ཞེས་དྲེགས་པར་རིགས་པ་ལས། འདི་ནི་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ལ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་མཐུན་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་མཚུངས་པ་སྟེ་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། དབང་ཕྱུག་གིས་དྲེགས་པ་དགག རིགས་ཀྱིས་དྲེགས་པ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། ཞར་བྱུང་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བའི་ཕྱིར་དྲེགས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བསྐལ་པ་དང་པོའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་མ་བཏབ་པའི་འབྲས་སཱ་ལུ་ནུབ་པའི་འོག་ཏུ་ཞིང་རྣམས་སོ་སོར་བགོས་ཏེ་བདག་གིར་བྱས་པ་ན། ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་རྐུ་བར་བྱེད་པའི་ཚེ་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་རང་རང་གི་འབྲུའི་དྲུག་ཆ་བཏབ་སྟེ་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་ལྡན་ཞིག་སྲུང་བ་པོར་བསྐོས་པ་ན། སྲུང་བའི་ལས་ཀྱིས་སྐྱེ་རྒུ་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བསྙད་དོ། །

དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་རྒྱལ་པོ་རྣམས་དྲུག་ཆའི་གླས་སྐྱེ་རྒུ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱི་དྲེགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ། འབྲུའི་དྲུག་ཆ་བཏབ་ཅིང་གླས་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཀྱི་བྲན་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཞེས་ཀྱང་དྲེགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། གང་ངམ་དེ་ལས་གང་བྱ་བ་དང་དེ་རུ་བྱ་བ་སྟེ་བྱེད་པ་སོགས་འགྱུར་བ་ནི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱིས་དབང་བྱེད་པ་པོར་བསྐོས་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་རྗེ་དཔོན་གྱིས་བྲན་ལས་འགའ་ཞིག་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ན་ལས་འདི་བདག་ལ་རག་ལས་སོ་ཞེས་རྗེ་དཔོན་ལ་དྲེགས་པ་མི་རིགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ནི་རྗེ་དཔོན་དང་གཞན་ལ་ཟས་ནོར་གཏོང་བ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲེགས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་གསོ་བྱའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ཞམ་འབྲིང་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཐོབ་བྱ་ལོ་ཕོགས་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་ན་རྗེ་བོ་ལ་གཏོང་བ་པོར་སེམས་ཤིང་རང་ཉིད་ལ་དམའ་བར་སེམས་ཀྱི་མི་ཁེངས་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྗེ་བོས་གསོ་བྱའི་ཚོགས་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྦྱིན་བྱའི་གླ་རྔན་བྱིན་པ་ན་བདག་ནི་ནོར་གཏོང་བ་པོ་སྙམ་དུ་རློམ་མོད། འོན་ཀྱང་འབངས་ཀྱིས་རང་གི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་བྱ་ཐོབ་པ་ན་ང་རྒྱལ་མི་རིགས་པ་ལྟར། རྒྱལ་པོས་གདོན་མི་ཟ་བར་སྦྱིན་དགོས་ཀྱི་ནོར་བྱིན་པས་དྲེགས་པར་མི་རིགས་སོ། །

གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལ་འདོད་པའི་ཡུལ་འདོད་རྒུར་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་དྲེགས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བུད་མེད་དང་ཆང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་ལྟར་ཡུལ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས་པ་ནི་དབང་པོ་ཐུལ་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སུ་བཤད་དེ། དབང་པོ་མ་ཐུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་རྒྱལ་པོ་ནི་རྒུད་པ་དུ་མའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་གནས་སུ་དྲན་པར་ཟད་དོ། །གཞན་ཡང་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་བསྟེན་པ་ཡིན་ན། སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་གཞན་བསྲུང་བའི་ལས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་མཚམས་མེད་པར་མྱོང་ཞིང་ལས་དེའི་འབྲས་བུས་ཉེ་བར་འཚོ་བའི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགའ་བ་གང་གིས་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྲུང་བ་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ན་ཚུལ་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་པས་སྐྱེ་རྒུ་རྣམས་བརླག་པར་འགྱུར་བས་སོ། །དེས་ན་འདི་དྲེགས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་དྲེགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྲུང་བ་པོའོ་སྙམ་ནས་དྲེགས་པར་འགྱུར་ན། ས་བདག་ཉིད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བསྲུང་བྱར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱིས་མ་བསྲུང་བའི་རྒྱལ་པོས་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བར་མི་ནུས་པས་སོ། །དེ་བས་ན་ཅི་སྟེ་གཅིག་གི་སྟེ་སྲུང་བ་པོ་ཡིན་པས་དྲེགས་པ་ཡོད་ཅིང་། གཞན་གྱིས་བསྲུང་བྱར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་དྲེགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཅི་སྟེ་མིན། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ནི་སྐྱེ་རྒུ་རྣམས་སོ་སོར་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་། རང་གི་ཆབ་འོག་ཏུ་གཏོགས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་དྲུག་ཆ་འཕྲོག་པ་པོ་ཡིན་པས་དྲེགས་པར་འོས་སོ་ཞེ་ན། ད་ལྟར་ནི་སྙིགས་མ་ལྔའི་འཇུག་པ་ཤས་ཆེ་བས་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀུན་གྱི་ནང་ན་རང་རང་གི་ལས་ལ་དགའ་བས་ཚེགས་མེད་པར་འཚོ་བ་རྙེད་པར་དཀའ་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཕལ་ཆེར་མི་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པར་སྣང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་དེ་དག་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་དྲུག་ཆའི་འཕྲོག་པ་པོར་གྱུར་ན། མི་དགེ་བ་དྲུག་ཆའི་ཡང་འཕྲོག་པ་པོར་འགྱུར་བས་དེས་ན་ཁྱོད་ལ་འགྲོ་བ་བཟང་པོ་དཀོན་ཏེ། རང་གི་སྡིག་པས་ཀྱང་བདེ་འགྲོ་མི་སྲིད་ན། སྐྱེ་འགྲོ་གཞན་གྱི་སྡིག་པས་ལྟ་ཅི་དགོས། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་དང་རང་དབང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་བར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བྱ་བ་གང་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་ནས་བྱེད་ཀྱི། རང་དབང་དུ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་སྟེང་ན་བླུན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་དང་མཚུངས་པའི་གཞན་དབང་ཅན་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བར་བྱེད་པས་སོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་བསྲུང་བ་རྒྱལ་པོ་ལ་རག་ལས་པས་འདིས་ང་རྒྱལ་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བསྲུང་བ་ང་ལ་རག་ལས་སོ་ཞེས་རྒྱལ་པོས་འཇིག་རྟེན་ལས་གླ་ལེན་པ་ན་འཇིག་རྟེན་སོ་སོར་བསྐྱང་དགོས་ན་དེ་ལྟར་བྱེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་གླ་རྔན་སྟེར་མི་ནུས་པ་དང་སྡིག་ཏོ་ཅན་རྣམས་ལ་བསད་པ་དང་བཅིང་བ་དང་བརྡེག་པ་སོགས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྡིག་པ་བྱེད་པས་ན་དེ་དང་མཚུངས་པའི་བརྩེ་མེད་གཞན་འཇིག་རྟེན་ན་སུ་ཞིག་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་འདི་སྲུང་བ་པོ་རྣལ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲེགས་པར་མི་རིགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོས་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པ་སྡིག་པ་ཅན་དག་ལ་བརྩེ་བར་མི་བྱ་སྟེ། བྱས་ན་འཇིག་རྟེན་བརླག་པར་འགྱུར་བས་སོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བོ་སྡིག་ཏོ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་རྒྱལ་པོས་བརྩེ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་སྡིག་པ་ལ་འཇུག་པས་བསྲུང་བྱར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གང་དག་སྡིག་པའི་ལས་ལ་མི་འཇུག་པ་དེ་དག་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ས་བསྲུངས་པས་བསྲུང་མི་དགོས་ཀྱི། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་དག་བསྲུང་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་རྒུ་སྐྱོང་བའི་ཕྱིར་སྡིག་ཅན་ཚར་བཅད་པས་རྒྱལ་པོ་ལ་སྡིག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དམ་པ་རྣམས་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པས་སོ་ཞེ་ན། སྡིག་ཅན་བདག་ཉིད་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ། ལུང་རིགས་ལྟར་སྣང་ནི་གང་ན་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉ་དང་ཕག་གསོད་པ་སོགས་རྣམས་ཀྱང་སྲོག་ཆགས་གསོད་པ་འདི་ནི་བདག་ཅག་གི་རིགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་འོང་བ་ཞིག་སྟེ། སྐྱེ་རྒུའི་བདག་པོས་འཚོ་བར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ན་འདི་ལ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཅི་ཡོད་ཅེས་ཟེར་བས་སོ། །དེ་བས་ན་སྡིག་ཅན་ཚར་བཅད་པས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཆོས་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་ལུང་དང་རིགས་པ་ལྟར་སྣང་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལའང་འཇིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ལུང་དེ་ལྟ་བུས་ནི་མཁས་པ་རྣམས་དབུགས་ཕྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །

གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྐྱོང་བ་ཉིད་ས་བདག་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པས་ཆོས་གཞན་གྱིས་དགོས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དྲུག་ཆའི་གླའི་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྲུང་ཞིང་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་ས་བདག་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ན། ཤིང་མཁན་དང་ལྕགས་མགར་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་བཟོ་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་གླའི་དོན་དུ་བཟོ་དེ་དང་དེ་བྱེད་པ་ན་གཞན་ལའང་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ཅི་སྟེ་ཆོས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན། དེ་བས་ན་གོ་མཚོན་བརྡུང་བ་སོགས་ཀྱིས་གཞན་བསྲུངས་ཀྱང་བསོད་ནམས་མི་འགྱུར་བ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལའང་འཇིག་རྟེན་བསྐྱངས་པས་བསོད་ནམས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གླའི་དོན་དུ་དཔྱ་སྡུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་པོ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་སྨད་བྱ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རབ་བྱུང་དང་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱའོ་ཅོག་ས་བདག་ལ་རག་ལས་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་ལྟ་བུ་ཡིན་མོད་ཀྱི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ས་བདག་དེ་ནི་སྨད་དེ། ངན་འགྲོའི་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ལས་དྲག་པོ་མང་པོ་ལ་སྦྱོར་བས་སོ། །དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་མ་སྲིད་པའི་སྲེད་པ་ཡིན་ཡང་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་སྡོམ་བྱེད་ཡིན་པས། དམ་པ་གཟིགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བློ་དང་བརྩེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྐྱོང་བར་བྱེད་པས་ཆོས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྒྱལ་སྲིད་ནི་རྒྱགས་པ་དང་བག་མེད་པའི་གཞིར་གྱུར་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ལམ་བོར་ནས་དབང་ཕྱུག་ཙམ་ལ་ཆགས་པས་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་བླུན་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བླུན་པོ་མིན་པ་རྒྱལ་སྲིད་མི་འཐོབ་ཅིང་དོན་དུ་མི་གཉེར་ལ། བླུན་པོར་གྱུར་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་ནི་བརྩེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ང་རྒྱལ་ལྷག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མིའི་བདག་པོ་བརྩེ་བ་མེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྲུང་བ་པོ་ཡིན་ཡང་ཆོས་ལ་མི་གནས་ཏེ། འཚེ་བ་ཕལ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་བློ་དང་བརྩེ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་ཆོས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དྲང་སྲོང་གི་བསྟན་བཅོས་ལས། རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་འཚེ་བ་བྱས་ཀྱང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པས་སོ་ཞེ་ན། དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པའི་སྤྱོད་པ་ཀུན་ལ་མཁས་པས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་དྲང་སྲོང་དེ་དག་ལ་ཡང་དམན་པ་དང་འབྲིང་དང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་བསྟན་བཅོས་ལས་འཚེ་བ་ཆོས་སུ་བཤད་པ་དེ་དག་ནི་དམན་པ་ཡིན་ལ། གང་གི་འཚེ་བ་ཆོས་སུ་འགྱུར་རམ་མི་འགྱུར་སྙམ་པ་དེ་ནི་འབྲིང་ངོ་། །གང་ཞིག་འཚེ་བ་ནི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་འདོད་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་རྒྱལ་པོ་སྔ་རབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་བྱས་ནས་ས་ཡང་དག་པར་བསྐྱངས་པས་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དུས་ཀྱི་སྔར་འབྱུང་བའི་ས་བདག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་རིགས་མི་རིགས་དཔྱོད་པ་ལ་མཁས་ཤིང་དགེ་བཅུའི་ལམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་མཐུན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་བྱས་ནས་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པ་རྣམས་བོར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་བུ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་ན་དེང་སང་རྩོད་དུས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱལ་པོ་རང་གི་རང་བཞིན་ངན་ཞིང་ནོར་ཙམ་དོན་དུ་གཉེར་བ་བརྩེ་བ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས། ཆོས་མཐུན་གྱི་བསྟན་བཅོས་བོར་ནས་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་བྱས་ནས་དེང་སང་རི་དྭགས་ཀྱི་དགོན་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་སྟོང་པར་བྱས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོས་གླགས་སུ་བབ་པ་ན་དགྲ་ཟླ་དང་ཉེས་བྱེད་དག་ལ་བསྣུན་ཅིང་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་མེད་དེ། བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དགྲའམ་གཞན་ཡང་རུང་གླགས་སུ་བབ་པ་ན་བསྣུན་ཅིང་གནོད་པ་བྱས་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་སྡིག་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། རྒྱལ་པོ་ལས་གཞན་པའི་རྐུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནོར་བདག་ལ་གླགས་ཅུང་ཟད་རྙེད་ནས་ནོར་འཕྲོག་པ་ལའང་སྡིག་པ་དེ་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། གླགས་སུ་བསྣུན་པའི་དང་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་པོས་གླགས་སུ་བསྣུན་པ་ནི་ཕྱིས་ཡིན་ཏེ། རྐུན་པོས་ནོར་བདག་ལ་གླགས་སུ་བསྣུན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཆད་པས་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྐུན་པོ་ཉིད་གླགས་སུ་བསྣུན་པའི་ཐོག་མ་ཡིན་པས་སྡིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གཡུལ་ངོར་དགྲ་བོ་ཕམ་པར་བྱས་ཏེ་རང་གི་དཔའ་བའི་རྣམ་པར་གནོན་པས་བསགས་པའི་ནོར་ཐོབ་པ་ན་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང་། གལ་ཏེ་གཡུལ་ངོར་ཤི་ན་ཡང་འདིས་བདག་ཉིད་གཡུལ་ངོར་དོར་བས་གདོན་མི་ཟ་བར་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་སྟེ། བསོད་ན་མཐོ་རིས་ཐོབ་པའམ། །ཕབ་སྟེ་ས་བདག་སྤྱོད་གྱུར་གྱི། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་ཀོན་ཏེའི་བུ། །འབྱེད་ལ་ངེས་བྱས་ལོངས་པར་བྱོས། །ཞེས་བཤད་པས་སོ། །དེས་ན་རྒྱལ་པོས་གཡུལ་ངོ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱ་འོས་སོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཆང་དང་རྒྱན་པོ་དང་བུད་མེད་ལ་བདོག་པ་ཀུན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་ཏེ། གཏོང་བ་དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཡུལ་ངོར་ཁྲོ་ཞིང་རྔམ་པས་བདག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དམ་པ་མཉེས་པའི་མཆོད་པ་དང་བསོད་ནམས་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ་ཅི། གང་གིས་ན་དེ་ལ་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དགའ་བར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མགོན་ཡིན་ཏེ། དེས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལས་རང་གི་ནོར་དང་སྲོག་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་མི་རིགས་པ་སྤངས་ནས་རིགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ལ་ནི་མགོན་གཞན་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། མགོན་མེད་པ་ཡང་རྒུད་པའི་གཞི་ཡིན་ཏེ། ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་པོ་མེད་ཅིང་རང་ཡན་དུ་གྱུར་པས་སོ། །དེ་བས་ན་མགོན་ཉིད་དེ་ཡིས་རྒྱལ་པོ་བདག་ཉིད་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་ཞིང་བཟུང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། མཁས་པ་སུ་ཞིག་དེས་དགའ་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་དག་ལ་ཆད་པ་དྲག་པོ་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཤི་ཡང་གྲགས་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ལ་ཆད་པ་དྲག་པོ་ཅན་དུ་བྱ་བར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་གྲགས་པས་ཡོན་ཏན་འགའ་ཞིག་འབྱུང་ན། དེའི་དོན་དུ་ཆད་པ་དྲག་པོ་སྤྱད་པ་རིགས་ན་ཡང་རྒྱལ་པོ་ཤི་བར་གྱུར་པའི་འོག་ཏུ་གྲགས་པས་སྡིག་པ་སེལ་བ་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་བདག་གི་གྲགས་པ་བཟང་པོ་འཇིག་རྟེན་ན་ཇི་སྲིད་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་ངན་སོང་དུ་མི་ལྟུང་བས། དེས་ན་གྲགས་པ་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་གྲགས་པ་བཟང་པོ་ཡོད་པ་ལྟར་བརྩེ་བ་མེད་པ་དང་གཞན་གྱི་ནོར་འཕྲོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་གྲགས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཅི་སྟེ་མེད་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྒྱུས་སྡིག་པ་བསགས་པ་ལས་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བ་མཐར་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གྲགས་པ་ཙམ་སྡིག་པ་སེལ་བ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན། ཁྱི་འཚེད་པ་དག་ལ་ཡང་ཁྱི་རྣམས་ལ་བརྗིད་དང་ལྡན་པས་གྲགས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་སེལ་བྱེད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པས་བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པའི་རྒྱལ་པོས་ཆད་པ་དྲག་པོ་ཅན་དུ་མི་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །

གཉིས་པ་རིགས་ཀྱིས་ང་རྒྱལ་བ་དགག་པ་ནི། རྒྱལ་པོའི་རིགས་དང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྒྱལ་སྲིད་ལ་འོས་ཀྱི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འདི་ང་རྒྱལ་བ་རིགས་སོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གཅིག་ཁོ་ན་རྒྱལ་སྲིད་ལ་དབང་བ་ཡིན་ན་ང་རྒྱལ་བར་རིགས་པ་ལས་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་འདི་ནི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྟེན་མིན་ཞེས་བརྗོད་པ་རྙེད་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིས་ང་རྒྱལ་བ་མི་རིགས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས། འབངས་བསྐྱང་ཚུལ། ཆད་པ་བཅད་ཚུལ། བྱ་དགའ་སྟེར་ཚུལ་སོགས་ནི་རྒྱལ་རིགས་ཁོ་ན་ལ་བཤད་ཀྱི་རིགས་གཞན་གསུམ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་རིགས་ཁོ་ནས་རྒྱལ་སྲིད་བྱ་དགོས་པས་རྒྱགས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་བླ་ཐབས་སུ་བཏགས་པར་ཟད་ཀྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་བཟང་ངན་གྱི་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་དང་པོའི་མི་རྣམས་ནི་ཕྱིའི་ས་བོན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ། ཡིད་ལས་བྱུང་བ། ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་ཞིང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ། དགའ་བའི་ཟས་ཅན། ཕོ་མོའི་དབང་པོ་དང་བྲལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་རིགས་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དུས་ཕྱིས་བརྐམ་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སའི་ཞག་སེར་པོ་དང་། ལྡུམ་བུའི་ཞག་སྣར་པོ་དང་། འབྲས་སཱ་ལུ་ཤུན་པགས་མེད་པ་རྣམས་རིམ་གྱིས་མྱངས་པ་ལས་ཁ་ཟས་རགས་པ་དང་། དེའི་རྒྱུ་མཐུན་འགྱུར་བའི་ལམ་ཕོ་མོའི་དབང་པོ་བྱུང་ཞིང་། དེས་བྱས་པའི་དབྱིབས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ན་སྔོན་གོམས་པའི་དབང་གིས་འདོད་པའི་དོན་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་ཏེ། ཕན་ཚུན་ལོག་པར་ཞུགས་པས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་གསོག་འཇོག་གི་སྐྱོན་གྱིས་མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་བྱུང་བ་ན་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་མི་སྤུས་ལ་བབ་པ་ཞིག་བསྐོས་པ་དང་། ལས་དེ་ཁས་བླངས་པས་རྒྱལ་པོ་ཞེས་གྲགས་སོ། །དབང་པོ་ཐུལ་བར་འདོད་པ་རྣམས་དང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་སྐྱོན་དུ་མཐོང་ནས་གྲོང་ནས་ཡིད་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་རྣམས་ལ་བྲམ་ཟེ་ཞེས་གྲགས་སོ། །རྒྱལ་པོའི་བཀའ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ནི་རྗེའུའི་རིགས་སོ། །ཞིང་རྨོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ངན་པ་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་ནི་དམངས་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དང་རང་གི་འཚོ་བའི་ཐབས་སོ་ཅོག་འཇིག་རྟེན་ན་རིགས་བཞི་ཐ་སྙད་བྱས་པ་དེས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རིགས་ལ་གདོད་ནས་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དྲེགས་པ་མི་རིགས་སོ། །

གལ་ཏེ་དང་པོ་ནས་རིགས་ལ་དབྱེ་བ་མེད་ཀྱང་དུས་ཕྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་རུས་བཞི་པོ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ཕ་མ་དག་ལས་སྐྱེས་པའི་རིགས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དུ་རིགས་བཞིའི་དབྱེ་བ་བྱུང་ནས་དེང་སང་གི་བར་དུ་འདས་པའི་དུས་ནི་ཤིན་ཏུ་རིང་བའི་ཕྱིར་དང་། མི་མོ་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ནི་སྐྱེས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གཡོ་བ་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་རུས་གཞན་དང་ཕྲད་པས་བུ་ཚ་སྐྱེས་པས། རིགས་སུན་ཕྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྒྱལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་རིགས་རྒྱུད་དག་པ་ལས་འོང་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རིགས་ཀྱིས་ང་རྒྱལ་བ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱིས་རྒྱལ་རིགས་སུ་མི་འགྱུར་ཡང་སྐྱེ་རྒུ་སྐྱོང་བས་རྒྱལ་རིགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་དམངས་རིགས་ཀྱང་རྒྱལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན་བྱིན་པ་དང་ལེན་པ་རིག་བྱེད་འདོན་པ་སོགས་བྲམ་ཟེའི་ལས་ཀྱིས་དམངས་རིགས་ཀྱང་བྲམ་ཟེར་རྒྱུ་མཚན་ནི་གང་གིས་འགྱུར་བ་མིན་པར་ཡང་སེམས། དེ་ལྟར་ན་རིགས་ལ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱགས་པར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོས་དུས་ལ་བབ་ན་སྐྱེ་བོ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་འགྱེད་པར་ནུས་པས་རྒྱལ་པོ་ནི་ཆེས་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱུག་པ་ཡིན་པས་དྲེགས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོས་ཡུན་རིང་པོས་བསགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་སྐྱེ་བོ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་འགྱེད་ནུས་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་མོ་ཆེ་གཟིར་བ་མེད་པར་སྒྲུབ་མི་ནུས་ཤིང་། སྐྱེ་བོ་ཕལ་མོ་ཆེ་གཟིར་བ་ལས་ཀྱང་སྡིག་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་ཕྱི་མར་བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་གང་གི་དབང་ཕྱུག་འགྱེད་པ་ལྟར་དེའི་དོན་དུ་བསགས་པའི་སྡིག་པ་སྐྱེ་བོ་གཞན་ལ་འགྱེད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་རང་ཁོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ཕན་གདགས་པ་ཆུང་ངུ་ཙམ་གྱི་དོན་དུ་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་བསགས་ནས་མཁས་པ་སུ་ཞིག་དེའི་རྣམ་སྨིན་གྱིས་ཕྱི་མར་བདག་ཉིད་འཇོམས་པར་བྱེད། དེས་ན་འདི་ནི་དམ་པ་རྣམས་ལ་ངོ་ཚ་བའི་གནས་ཡིན་གྱི་དྲེགས་པའི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་རྒྱལ་པོས་ང་རྒྱལ་ཆེན་པོ་བྱ་བར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། རང་གི་དབང་ཕྱུག་གིས་བསྐྱེད་ནས་བདག་ནི་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་སོ་སྙམ་དུ་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པ་ན། རང་དང་དབང་ཕྱུག་མཉམ་པ་དང་རང་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་རྒྱལ་པོ་ཕ་རོལ་པོ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་ལ་དབང་ཕྱུག་གིས་རྒྱགས་པའི་ང་རྒྱལ་མི་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པར་འདོད་པས་ང་རྒྱལ་སྤངས་ཏེ། ཀུན་ལ་བླ་མའམ་རྗེ་དཔོན་བཞིན་དུ་གུས་པར་བྱའི་ཁྱད་དུ་གསད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འགྲོ་བ་རངས་པ་མགུ་བར་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྤོང་པའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་ལྔ་པའི་རྣམ་བཤད།

གཉིས་པ་མཐུན་རྐྱེན་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སོགས་བསྟན་པ་ལ་བཞི་ཡོད་པའི། དང་པོ་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དངོས་བསྟན་པ་ལ། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བ། དེ་སྲས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ། སྤྱོད་པའི་འབྲས་བུ་ཀུན་མཁྱེན་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད། བློ་དམན་ཐེག་ཆེན་ལ་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ལ་དངོས་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕན་ཡོན། ཀུན་མཁྱེན་མ་ཡིན་པ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། གོང་དུ་བཤད་པའི་ལེགས་བཤད་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྱད་པར་འཇིག་རྟེན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུ་འདི་དག་གང་ལས་རྙེད་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ནོན་པས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལྷུར་མཛད་པ་ཞིག་སྟེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་གསུམ་གྱི་གཡོ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། འོད་ཟེར་བརྒྱ་སྟོང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ནས་བྱུང་། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཐམས་ཅད་བསིལ་བར་གྱུར། །སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་བྱས་ནས་བདེ་བ་མྱོང་། །ཞེས་དང་། རྒྱལ་བས་སྒོ་ཡི་ཐེམ་སྟེང་ཞབས་བཞག་ཚེ། །དམུས་ལོང་གྱུར་པའི་མི་གང་ཅི་ཡོད་དང་། །རྣ་བས་མི་ཐོས་མགོན་མེད་བསོད་ནམས་ཆུང་། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་མིག་དང་རྣ་བ་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །རེ་ཞིག་གཡོ་བ་ལྟ་ཞོག སེམས་ཀྱི་འཕེན་པའི་ཁྱད་པར་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་བྱུང་བའི་དབུགས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་ཏུ་སྨན་པའི་སླད་ཁོ་ན་ཡང་དག་པར་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དབུགས་ནི་དམྱལ་བའི་སྣོད་ཀྱི་སྟེང་དུ་སྤྲིན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་མ་ལུས་པ་ཁེབས་པར་གྱུར་ནས། དེ་ལས་ཤིན་ཏུ་བསིལ་བའི་ཆར་གྱི་རྒྱུན་ཆེན་པོ་ཕབ་སྟེ་དམྱལ་བའི་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཞི་བར་བྱས་ནས་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པ་རྣམས་གང་གི་མཐུས་བདག་ཅག་འདི་ལྟར་བདེ་བར་གྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་མཚན་དཔེ་འབར་བ་མཐོང་ནས། དེ་ལ་སེམས་དང་བའི་རྒྱུས་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྲབ་ཅིང་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ་གཏན་དུ་བའི་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྔགས་འོས་བསྔགས་བསྟོད་ལས་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་དབུགས་ཕྱུང་བ་ཡི་ངད། །དྲི་ཀུན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་བགྱིད་པར། །ཚོར་ན་ཞེ་འགྲས་གྱུར་པ་ཡང་། ཁྱེད་ལ་རབ་ཏུ་དང་བར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་དབུགས་ཀྱི་ངད་བབ་ན། །བག་མེད་པ་ཡི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་། །ལྷ་ཡི་ཡུལ་ཡང་སྤངས་ནས་ཀྱང་། །འདུལ་བ་ལ་ནི་མངོན་ཕྱོགས་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །

དེ་བས་ན་བློ་དང་ལྡན་ཞིང་འཁོར་བ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་རྟེན་ས་གསུམ་གྱི་བླ་མ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དད་པ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་ཉེ་བར་བསྙེན་པར་རིགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་ལ་བསྙེན་པ་རྣམས་ནི་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་འཆི་བདག་གི་སྒྲ་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་པའི་སྒྲ་འདི་ནི་གང་གིས་ཐོས་པ་དེ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་བས་འཆི་བདག་ལའང་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པ་སྟེ་འཆི་བདག་འཇོམས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གང་དག་ངའི་མཚན་ཐོས་པར་གྱུར་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐེག་པ་གསུམ་ལས་ཐེག་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཐོས་པའང་འཆི་བདག་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་ན་ལམ་བསྒྲུབ་པ་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེས་ན་བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པ་རྣམས་དེ་ལ་བརྟེན་པར་རིགས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་རྟག་ཅེས་སོགས་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་དྲིས་པ་ན་བརྡ་མི་སྤྲོད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ཀུན་མཁྱེན་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐུབ་པ་ལ་མཛད་པ་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་ཏུ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། མཛད་མིན་གནོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། གསུང་བྱ་གང་བསྟན་ན་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དང་། གསུང་བྱ་མིན་པ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་དག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཁྱེན་པ་མངའ་བ་དེས་ཟབ་མོའི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་དྲི་བ་བཅུ་བཞི་ལུང་མ་སྟོན་པ་ནི་གསུང་བྱ་མ་ཡིན་པས་ཡིན་གྱི་མི་མཁྱེན་པས་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པར་ལུང་བསྟན་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དྲི་བ་པོ་རྣམས་ཟབ་མོའི་སྣོད་མ་ཡིན་པས་རྟག་ཆད་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་སྟོན་པར་མི་མཛད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་ནམ་ཞེས། །ཞུས་ན་རྒྱལ་བ་མི་གསུང་བཞུགས། །གང་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཟབ་མོའི་ཆོས། །སྣོད་མིན་འགྲོ་ལ་མི་གསུང་བ། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །ཀུན་མཁྱེན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་དགོངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་མཁྱེན་ལ་ཀུན་མཁྱེན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡོད་དེ། ཟབ་མོའི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ལ་ཟབ་མོའི་ཆོས་མི་གསུང་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐུབ་པས་གསུང་བྱ་མ་ཡིན་པ་མི་གསུང་ན་ལྷ་སྦྱིན་ལ་བསམས་ནས། གོས་དུམ་ཅན་གྱི་བུ་མཆིལ་ཟན་ལ་ཅི་ཞེས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྡིག་པ་ལ་འཇུག་པ་ཟློག་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པས་སོ། །འདི་ལྟར་དེའི་ཚེ་ལྷ་སྦྱིན་སྨ་དབབ་པར་མ་མཛད་ན་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མང་པོ་ཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལམ་བོར་ནས་ལྷ་སྦྱིན་གྱིས་བསྟན་པའི་ལམ་ངན་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །

དེས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་དོན་མ་ཡིན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རེས་འགའ་མི་སྙན་པ་གསུང་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མི་མངའ་སྟེ། འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་ལ་ཕན་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཚིག་ནི་མི་སྙན་པ་ཡང་དགེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་སློང་གི་དགེ་མི་དགེའི་དབང་གིས་དགེ་སྡིག་ཏུ་འཇོག་པ་མ་གཏོགས་པར་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་དང་འགྲེང་བ་དང་འཆག་པ་སོགས་རང་གི་ངོ་བོས་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་སོགས་སུ་འགྱུར་བ་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་ཀུན་ལ་ཡིད་ནི་དོན་པོ་སྟེ་གཙོ་བོར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེས་འཕངས་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དགེ་སྡིག་ཏུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གཉིས་པ་ལ། བྱང་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན། དེས་འགྲོ་དོན་ཇི་ལྟར་བྱ་ཚུལ། དེ་ལ་སྡང་བའི་ཉེས་དམིགས། དེ་ལ་དད་པར་རིགས་པ། ཞར་ལ་སྦྱིན་པའི་བསྔགས་པ། བྱང་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་བསྟན་པ་དང་དྲུག་གི དང་པོ་ལ། ལས་ཐམས་ཅད་དགེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་ཚུལ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། ལས་ཀུན་ལ་ཡིད་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བསམ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ། སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའམ། འོན་ཏེ་སྡིག་སྤྱོད་སོགས་མི་དགེ་བའམ། བཟོ་དང་སྤྱོད་ལམ་སོགས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གང་རུང་བ་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བའི་མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དགེ་ལེགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཐམས་ཅད་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་ཏུ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དགེ་བའི་སྤྱོད་པ་དགེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་ཡང་། མི་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་སྤྱོད་པ་དགེ་ལེགས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་དག་ཀྱང་དགེ་ལེགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡིད་དེ་ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་མི་དགེ་བ་ལ་མི་འཇུག་ཅིང་དགེ་བས་འཇུག་ཏུ་རུང་བར་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པར་བསམས་ནས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་སེམས་ལ་དབང་མ་ཐོབ་པས་ཁྲོ་བ་སོགས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་བ་སད་ནས་མཐར་མི་དགེ་བར་འགྱུར་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་རང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ནི། གང་ནས་བཟུང་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་གཉིས་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའོ། །དང་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་གྲོགས་དང་མི་ལྡན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གྲོགས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ལས་དང་པོ་པའི་ས་ནས་མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སའི་བར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་ལ། དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་པའམ། བརྡར་བཏགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་བར་ས་བཅུའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་པར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲས་བསྙད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པས་ལྷག་མ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། བསོད་ནམས་གང་ཞིག་ཉེ་བར་བསགས་པས་གླིང་བཞིའི་དབང་ཕྱུག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་བའི་བསོད་ནམས་དེ་ནི་རེ་ཞིག་ཆེས་མང་ན་ས་སྟེང་གི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་སྒྱུར་པའི་བསོད་ནམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། ས་སྟེང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཉིད་འགྱུར་བའི་བསོད་ནམས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་བསོད་ནམས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་ས་བོན་དུ་གནས་པས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་བར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུར་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བསོད་ནམས་ནི་དུས་ཉུང་ཟད་ཅིག་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་གི་མངོན་མཐོའི་བདེ་བའི་རྒྱུར་གནས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་གཞན་སེམས་བསྐྱེད་དུ་བཅུག་པའི་བསོད་ནམས་ནི། རང་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་བཤད་ན། གཞན་སེམས་བསྐྱེད་དུ་བཅུག་པའི་བསོད་ནམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སླད་དུ་དེའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་གསེར་དང་བཻ་ཌཱུཪྱ་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་མཆོད་རྟེན་འཕང་དུ་འོག་མིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྙེད་ཙམ་དུ་མཐོ་བ། རྒྱར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚད་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་གིས་བྱས་ཏེ། དེ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གདུགས་དང་རིན་པོ་ཆེའི་ཐེམ་སྐས་བྲེས་ཤིང་བསྐལ་པའི་བར་དུ་མེ་ཏོག་དང་བདུག་པ་དང་གར་དང་གླུ་དབྱངས་སོགས་མཆོད་པའི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་པས་མཆོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བས། འགའ་ཞིག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་སེམས་ཅན་གཅིག་པུ་ཞིག་སེམས་བསྐྱེད་དུ་བཅུག་སྟེ་འདུལ་བར་བྱེད་ན་སྔ་མ་དེ་ལས་ཕྱི་མ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་སེམས་ཅན་གཅིག་འདུལ་བ་པོ་དེ་བསོད་ནམས་མཆོག་ཏུ་བཟང་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་སྦྱོར་བ་ཙམ་ཞིག་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བའི་སྒོ་ནས་བསམ་པ་གཞན་དོན་བྱའི་སྦྱོར་བས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཤུགས་དྲག་པའི་ཕྱིར་དང་། གཉེན་པོ་སྟོབས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཁམས་དང་བསམ་པ་བག་ལ་ཉལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཁོ་ན་ལྷུར་བླང་བར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་སྔ་མ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་བྱེད་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་མ་དེ་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་བླ་མ་ཡིས། དང་པོར་རང་ལ་དད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སློབ་མ་ལ་སྦྱིན་པ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པས་སྲི་ཞུ་བྱ་ཞིང་། དད་པར་གྱུར་ན་ཕྱིས་སྐལ་བ་དང་འཚམ་པའི་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་གླང་པོ་ཆེ་དང་པོར་ཧགས་ཀྱི་ལ་དུ་དང་བུར་ཤིང་སོགས་བྱིན་ནས་བཀོལ་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་འདུལ་བྱེད་ཀྱི་ལྕགས་ཀྱུས་འདེབས་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་མས་བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། བླ་མས་སློབ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན་བདེན་མོད། འདིས་ནི་བློ་འཆལ་པས་རང་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སློབ་མ་དེས་རང་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་པས་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སློབ་མ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་སྲི་ཞུ་བྱས་ཀྱང་སློབ་མ་གནང་མི་བཀུར་ཞིང་སླར་རྒོལ་བ་སོགས་མི་རིགས་པར་བྱེད་ནའང་དེས་དེ་ལ་སྐྱོ་བར་མི་བྱའི། གང་གིས་གཤིས་ངན་པར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་གཞོམ་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་འབྱུང་པོས་གཟུང་བའི་ནད་པ་འགའ་ཞིག་སླར་ཁྲོ་ཞིང་གཤེ་ཡང་དེ་ལ་སྨན་པ་འཁྲུག་པ་མིན་པ་ལྟར། སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་བྱང་སེམས་རྣམས་གང་གིས་སེམས་ཅན་མ་རུངས་པར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་ལ་སྐྱོན་དུ་གཟིགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་དང་འབྲེལ་བའི་གང་ཟག་ལ་སྐྱོན་དུ་ལྟ་བ་མིན་ནོ། །

དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་བསམ་པ་སུན་མི་འབྱིན་ཅིང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྒྲུབ་པས་སློབ་མ་རབ་ཏུ་དད་པར་གྱུར་པ་ན་སྐལ་བ་དང་འཚམས་པའི་གདམས་ངག་སྦྱིན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེར་སྣ་ཅན་སྦྱིན་པའི་དང་། ཁྲོ་བ་ཅན་བཟོད་པའི་དང་། ཚུལ་འཆལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་གྱིས་མི་དགའ་ལ། ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པ་ལ་སྦྱིན་པའི་གཏམ་དང་། མཐོ་རིས་འདོད་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། གཟུགས་བཟང་བར་འདོད་པ་ལ་བཟོད་པའི་གཏམ་གྱིས་དགའ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་གདུལ་བྱ་གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་སོགས་གང་དང་གང་ལ་དགའ་བ་དེའི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་དེ་ཡིས་དེ་དང་དེ་ཆེས་སྔར་དཔྱད་ཅིང་ཕྱིས་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ན་ཟབ་མོ་བསྙད་པར་བྱའི། གང་དང་གང་ལ་མི་དགའ་བ་དེ་ལ་ཐོག་མར་སྦྱར་བར་མི་བྱ་སྟེ། དང་པོར་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའི་གཏམ་གྱིས་མི་དགའ་ཞིང་རྒྱུད་ཉམས་པར་གྱུར་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་ཅིས་ཀྱང་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པ་ན་ལན་བརྒྱར་བཟློག་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་ཡང་དང་ཡང་དུ་མི་རིགས་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷག་པར་སྙིང་བརྩེ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་མ་ནི་བུ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་ནད་ཚབས་ཆེན་པོས་ཐེབས་པའི་བུ་ལ་ཤིན་ཏུ་གདུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩེ་བ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣལ་མར་གནས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པས་རྒྱུད་དཀྲུགས་ཏེ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པའི་དམ་པ་མིན་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེ་སྟེ། བུད་ཤིང་གི་ཁྱད་པར་ལས་མེ་བཞིན་དུ་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཡང་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་ནས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཁམས་དང་བསམ་པ་དང་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་དོན་བྱེད་པ་ན། གང་ཞིག་བདག་ཉིད་མཆོག་ཏུ་རློམ་པ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་ཅན་གཞན་ལ་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་ལ་གདུལ་བའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་སློབ་མར་འགྱུར་བར་བྱས་ཏེ་ཕན་པ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་ལ། གང་ཞིག་བདག་ཉིད་དམན་པར་སེམས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ལ་བླ་མར་འགྱུར་བར་བྱས་ཏེ་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་ཐབས་རིགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཐབས་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ལུགས་མ་རྟོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་སྨན་པ་མཁས་པས་ནད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཐེབས་པའི་ནད་པ་རྣམས་ལ་སྣུམ་ཆོས་དང་སྐྱ་ཆོས་སོགས་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཆོས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྨན་པ་མཁས་པས་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པས་ནི་ནད་པ་འགའ་ཡང་གསོ་དཔྱད་ཀྱིས་སྒྲུབ་ཏུ་མེད་ཅིང་གསོར་མི་རུང་ཞེས་སྤང་བྱ་དཀོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་ཤིང་། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་མཁས་པ་ཡང་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་སྟོབས་རྙེད་ནས་གདུལ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཡང་དཀོན་ཏེ། ཁམས་དང་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །

དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་མཐུའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག གལ་ཏེ་བསྐུལ་ན་ངན་འགྲོར་མི་འགྲོ་བ་ལས་ལེ་ལོའི་དབང་གིས་མ་བསྐུལ་བ་ལས་བྱ་བ་ངན་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་དམ་བཅས་པ་འདིས་རང་གི་དམ་བཅའ་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་བློ་ལྡན་གཞན་གྱིས་སྨད་བྱར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཅག་ལ་སྨད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་འཚམས་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྐུལ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ལ། བྱང་སེམས་ལས་དང་པོ་པ་འགའ་ཞིག སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པས་ཉེན་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ཕན་པ་འདོམས་པའི་སྒོ་ནས་སྙིང་བརྩེ་བ་ལེགས་ཞེས་མི་འདོད་པ་དེ་ནི། རྗེས་སུ་བརྩེ་བས་ཉོན་མོངས་ཤིང་ཉམ་ཐག་པའི་སློང་བ་པོ་མགོན་མེད་པ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ན་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གིས་བསགས་པའི་ཟས་ནོར་གྱིས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོག་མར་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །

གསུམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལྷུར་ལེན་པ་དེ་དག་ལ་འགའ་ཞིག་ཞེ་སྡང་བར་བྱེད་ན་ཉེས་དམིགས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཕན་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་གཏེར་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་དུ་གཞན་དོན་གནས་པའི་མཐུ་ཡོད་པ་དེ་ལ། དད་པ་མ་བྱས་པར་སོར་གནས་པ་དག་ཀྱང་སྦྱིན་པ་དང་བཀུར་སྟི་སོགས་ཀྱི་བསོད་ནམས་མ་བསགས་པས་ཕུང་ན། གང་དག་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་སྡང་བར་བྱེད་པ་དག་ལ་བསམ་ཐག་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷག་པས་ཕུང་ཞིང་རབ་ཏུ་ཕུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་ནི། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྡང་བ་སྤངས་ཏེ་ཡིད་རབ་ཏུ་དང་བར་བྱ་བར་རིགས་ཏེ། མཆོག་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་མཆོག་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་གང་ཞེ་ན། བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་སེམས་གང་ལ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉམས་པ་མེད་པའི་མངོན་ཤེས་ལྔ་ཅར་ཡང་ཡོད་ཅིང་། དེར་མ་ཟད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རོ་ཞིམ་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང་། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་སྤངས་ནས། སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་དམན་པ་སྤྲེའུ་དང་རི་དྭགས་རུ་རུ་ལ་སོགས་པ་དམན་པ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས། གཟུགས་དེ་དང་སྐད་དེ་དང་དེས་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་དེ་དང་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་མཆོག་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ལ་བལྟས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དད་པ་མཆོག་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་གཞལ་དུ་མེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པའི་གཞན་དོན་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ཡང་འབད་མེད་དུ་སྒྲུབ་ནུས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་བསོད་ནམས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཐའ་དག སྒོ་གསུམ་ཀུན་ཚེ་སྟེ་ཀུན་གྱིས་བསྟེན་པའི་སྒོ་ནས་དུས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་བསགས་པའི་བསོད་ནམས་གང་ཡིན་པ་དེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གཞལ་བྱ་ཡང་མིན་ན་གཞན་དག་གིས་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེས་ན་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོའི་འཁོར་བ་མཐའ་ཡས་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་རྩ་མཐའ་ཡས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། དུས་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐབས་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་དུ་མའི་གཏེར་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པའི་རབས་ལ་སོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་སྙན་པར་འདོན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྦྱིན་པའི་སྒྲ་དཱ་ན་ཞེས་པ་འདི་ལ་སྐད་ཀྱི་བྱིངས་ཡི་གེ་བསྣན་པའི་ངེས་ཚིག་གིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ན་རེས་འགའ་འཆི་བ་བསལ་བར་བྱེད་དེ། དེའང་སྐྱོ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང་། རེས་འགའ་གཏོང་བ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གསལ་བར་བྱེད་ལ། རེས་འགའ་སྒོ་གསུམ་བསྲུངས་ཤིང་དག་པར་བྱས་པས་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་སྲིད་པ་གཞན་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྦྱིན་པའི་སྒྲ་ནི་རྟག་ཏུ་སྙན་པར་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཁོ་ན་མཐའ་ཡས་ཀྱི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གང་ཞིག་ཚེ་འདིར་བྱིན་པ་ཡི་སྦྱིན་པ་ལས་མ་འོངས་པ་ན་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསམས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་ལེན་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་གཏོང་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཁེའི་ཕྱིར་རྫས་གཏོང་བའི་ཚོང་སྤོགས་བཞིན་དུ་དམ་པས་སྨད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་སེམས་རྣམས་ནི་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཆེད་ཁོ་ནར་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་མ་ཟད་དོ། །དྲུག་པ་ནི། དེ་ལྟར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མཐའ་ཡས་པ་ཉེ་བར་བསགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་སྔར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་སུ་བྱས་པའི་སྡིག་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་དགེ་བ་སྟོབས་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་འབྲས་བུ་འབྱིན་ནུས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ལན་ཚྭ་སྲང་འགས་ཆུ་ནི་ཉུང་ངུ་ཞིག། རོ་སྒྱུར་བགྱིད་ཀྱི་གངྒཱའི་ཀླུང་མིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྡིག་པའི་ལས་ནི་ཆུང་ངུ་ཡང་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡངས་ལ་མཁྱེན་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དགེ་བའི་ལས་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་བྱ་མིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་མཐའ་ཡས་པ་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་ཏུ་དགེ་ཞིང་འཁོར་བར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྲོ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རླབས་ཆེན་པོའི་ཡིད་ཅན་དེ་ལ་ནི། འཁོར་བ་འདི་ན་གནས་པའང་པདྨ་ཆུས་མི་གོས་པ་ལྟར་ཡིད་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉོན་མི་མོངས་ཤིང་། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་སོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀྱང་གནོད་པ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ལ་སྲིད་པར་གནས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཞུགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འགྲོའོ། །

སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་ལ་དབང་འབྱོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉེ་བར་བསགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་གཞན་དོན་དུ་བསམ་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་དེ་ཀོ་རྒྱུ་ཅིས་ན་དུས་ཀུན་གྱི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་མངའ་བདག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །

གསུམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟར་སྤྱད་པ་ལས་འབྲས་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཅི་ཞིག་འབྱུང་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་ནས་དང་ཏིལ་དང་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དམིགས་པ་ལྟར་རྒྱུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ལས་འབྲས་བུ་འགྲོ་བའི་བླ་མ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡང་ཁས་བླང་བར་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕུལ་འགྲོ་སྟེ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལས་ཀྱང་ཆེས་ཕུལ་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྲོ་བ་འགའ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་འདི་ནའང་སྣང་སྟེ་རིགས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བྲམ་ཟེ་དང་། སྐྱེ་གནས་ཀྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་སྲིད་རྩེ་དང་། རིའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་རི་རབ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན། དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་རྒྱུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལས་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་བྱིས་པའི་བར་ལ་གྲགས་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ཡང་རྒྱུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྱོར་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཐུ་ཡང་ངེས་པར་ཡོད་ཅེས་རྟོགས་པར་གྱིས་ཤིག བཞི་པ་ནི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཐད་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཕལ་ཆེར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་མི་གུས་ཤེ་ན། བློ་ཞན་པས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་བླུན་པོ་རྣམས་བློ་ཞན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་ནུས་པས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་ཆོས་རྟེན་འབྲེལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ལ་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་དང་བློ་གྲོས་ཞན་ནས་གཞན་དག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལ་མི་དད་ཅིང་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་འདོད་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པར་དང་བ་བསྐྱེད་དེ་ལྷག་པར་མོས་པར་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་བྱེད་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་དྲུག་པའི་རྣམ་བཤད།

གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པར་བཞེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ནི་རྒུད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་རིག་ནས་དེ་རྒྱུན་གཅད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དེའི་རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ལས། གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་དགག རང་གི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེ་དག་གཞི་སྤང་བའི་སྒོ་ནས་ཕྱིར་བཅོས་དགོས་པ་ཡིན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ལྔ་བརྒྱ་པ་དང་། ཁ་ཟས་རོ་བརྒྱ་པ་དང་། གོས་འབུམ་རི་བ་ལ་སོགས་པ་གྱ་ནོམ་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་གནང་། དེ་དག་ནི་བདེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ལ། བདེ་བས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཕལ་ཆེ་བའི་ལམ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ་གཅེར་བུ་པ་བཞིན། དེ་དག་ནི་རླུང་དང་ཉི་མའི་ཚ་གྲང་གིས་བཅོམ་ཞིང་ལུས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བསྲན་པའི་ཕྱིར་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཞེས་བྱའོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བདེ་བས་འདོད་ཆགས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་སྤང་བྱ་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་བས་ཁྲོ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་སྤོང་དགོས་ན། རྒྱུ་ཅིས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་དཀའ་ཐུབ་ཅན་མིན་ཞིང་། སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཡིན། གཞན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་མཚན་མ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི་བདེ་སྡུག་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཙམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་དག་སྐྱེ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལས་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་སོགས་བསྟན་ལ། ཞེ་སྡང་ཅན་རྣམས་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཟས་དང་ཆོས་གོས་གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་གྱ་ནོམ་པ་གནང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤཱཀྱ་པ་རྣམས་ཁོ་ན་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཆགས་བྲལ་བཞིན་དུ་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཐབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་འདུལ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པས་གདུངས་པའི་གདུང་བས་གདུངས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་འདུལ་བའི་དཀའ་ཐུབ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །

གཉིས་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་དང་། སྤྱིའི་གཉེན་པོ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། ཉོན་མོངས་སོ་སོའི་བྱེད་ལས། དེ་དག་སྐྱེ་བའི་གོ་རིམ། ཇི་ལྟར་སྤོང་བའི་ཚུལ་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ལ་དངོས་དང་། དེ་ལྟར་ན་གང་ཟག་བཀྲི་བའི་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་འདོད་པས་དེ་དག་གི་ལས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དེའི་གཉེན་པོ་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལས་ནི་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བགྲང་བའི་དངོས་པོ་སྡུད་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྨན་ནི་འཁོར་འདབ་དང་ལོངས་སྤྱོད་སྤོང་བའོ། ཁྲོ་བའི་ལས་ནི་རྩོད་ཅིང་འཐབ་པ་སྟེ་ཀུན་ནས་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྨན་ནི། ཚོགས་མི་སྡུད་པ་དང་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་དང་ཡིད་དང་མཐུན་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །

དཔེར་ན་མེ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ཀུན་གྱི་སྟོབས་རླུང་གིས་བསྐྱེད་པ་བཞིན་དུ་གཏི་མུག་གི་ལས་ནི་ཆགས་སྡང་གཉིས་གསོས་འདེབས་པ་སྟེ། རང་གི་དམིགས་པ་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྨན་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པའོ། །འདོད་ཆགས་སོགས་སྤོང་བའི་ཐབས་འདི་ཡོད་མོད། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་སྤང་བྱ་ཡིན་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་དང་མ་ཕྲད་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ལ། ཁྲོ་བ་ནི་སྟོབས་ལྡན་གཞོམ་པའི་དཔུང་མེད་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ཞིང་། གཏི་མུག་ནི་དོན་ཞིབ་མོ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །འདོད་ཆགས་སོགས་དེ་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་མི་རྟོགས་པ་ནི་ཆེར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་ནི་དགྲ་བོ་མཚོན་ཐ ོགས་པ་བཞིན་དུ་སྤང་བྱ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་གཏི་མུག་ཆགས་སྡང་གཉིས་ཀ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཆགས་སྡང་གཉིས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་བད་ཀན་ཆུ་ལས་གྱུར་པ་དང་མཁྲིས་པ་མེ་ལས་གྱུར་པ་དང་མི་མཐུན་པས་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྲོ་བ་དང་འདོད་ཆགས་དག་རྒྱུད་གཅིག་ལ་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པ་མཐོང་བ་མེད་དེ། ཆགས་པ་དང་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རླུང་བད་མཁྲིས་གཉིས་ཀ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཏི་མུག་ནི་ཆགས་སྡང་གཉིས་ཀ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་གོ ། གལ་ཏེ་ཆགས་སྡང་མི་འགལ་ན་གཅིག་གི་གཉེན་པོ་བསྟེན་ན་ཅིག་ཤོས་འཕེལ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གཉིས་འགལ་བར་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སློབ་མ་འཆོས་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས། འདོད་ཆགས་ཅན་ནི་བྲན་ཤེད་བཅད་ནས་ལས་ལ་རྒྱུན་དུ་བཀོལ་བ་བཞིན་དུ་སྒོ་གསུམ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ལས་ལ་བཀོལ་བར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་ཕོངས་ཤིང་སྲི་བར་མེད་པ་ནི་ཆགས་པ་དེའི་སྨན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལས་ལ་བཀོལ་བ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བའི་གླགས་མི་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཁྲོ་བ་ཤས་ཆེ་བ་ནི་རྗེ་བོ་བཞིན་དུ་ལྟ་སྟེ། ཟས་དང་ཆོས་གོས་སོགས་གྱ་ནོམ་པས་རིམ་གྲོ་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕོངས་ཤིང་རིམ་གྲོ་བྱས་པ་ལ་ཞེ་སྡང་མི་སྐྱེ་བ་དེའི་སྨན་ཕོངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏི་མུག་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཕོངས་པ་དང་མི་ཕོངས་པ་བསྟེན་པས་བསྲབས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་མི་ཕོངས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཕོངས་པ་བསྟེན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་འདི་དག་སྐྱེ་བའི་དུས་ཀྱང་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དུས་དང་འཚམས་པར་གཉེན་པོ་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉིན་པར་ལས་བྱས་ནས་མཚན་མོ་གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ཕལ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང་བད་ཀན་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དུས་ཀྱི་དང་པོ་སྔ་དྲོ་གཏི་མུག་ཡང་དག་པར་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་ཞིང་དང་ཚོང་གི་ལས་སོགས་དུ་མ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་བད་ཀན་བྱང་ནས་མཁྲིས་པ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར། སྔ་དྲོ་ཕྱི་དྲོའི་བར་ཉི་མའི་གུང་ལ་ཁྲོ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིས་ཉི་མ་ནུབ་ནས་ལུས་བཀྲུས་ཤིང་བྱུགས་ཟས་ཟོས་ཤིང་དབང་པོ་རྒྱས་ལ། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ན་འདོད་ཆགས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ལུས་ཀྱི་སྐྱོན་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཉིན་མོ་ལ་རིམ་པ་གསུམ་དུ་འབྱུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱས་ནས་བག་ཡོད་པས་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བཟློག་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལ་དུག་གསུམ་སྤོང་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན། ཁོང་ཁྲོ་སྤོང་ཚུལ་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཉོན་མོངས་དངོས་སྤོང་ཚུལ་དང་། དེ་ལ་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་དང་བཅས་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འདོད་ཆགས་ནི་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་གསོབ་དུ་ཞུགས་ནས་འཇིག་རྟེན་བསླུ་བར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྒྲིམས་ཏེ་སྤང་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཞེ་སྡང་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་དགྲ་བོའི་ཚུལ་དུ་སྐྱེས་བུ་ལ་འོང་སྟེ། དེའི་གནོད་པ་སྣང་དུ་རུང་བས་དེ་ལས་བདག་ཉིད་བསྲུང་སླའོ། །གཏི་མུག་ནི་བཏང་སྙོམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་བར་མའི་ཚུལ་དུ་འོང་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་ཡིད་མི་རྟོན་པས་བསྲུང་སླ་ལ། འདོད་ཆགས་ནི་མཛའ་མིན་དགྲ་བོ་མཛའ་བཤེས་འདྲ་བར་བཅོས་ནས་བསླུ་བར་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བར་དགེ་བའི་ནོར་འཕྲོག་པས། དགྲ་ཡིན་བཞིན་དུ་ཡིད་བདེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་མཛའ་བོའི་ཚུལ་དུ་སྐྱེས་བུའི་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་བ་དེས་ན་འདོད་ཆགས་དེ་ལ་ཁྱོད་མི་འཇིགས་པས་དེ་ལས་ནི་བདག་ཁྱད་པར་དུ་བསྲུང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། མི་ཕན་ཞིང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་མཛའ་བོའི་ཚུལ་དུ་འཆོས་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བསྒྲིམས་ཏེ་སྐྱེས་བུས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ་སྟེ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལས་ཇི་ལྟར་བསྲུང་ཞེ་ན། རྟག་ཏུ་ཡིད་གཏད་དེ་བརྩོན་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་གཉེན་པོ་བསྟེན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་སྐྱེ་བའི་གོ་སྐབས་མི་འབྱེད་པས་སོ། །

འདོད་ཆགས་ནི་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་རིགས་མཐུན་ཡང་ཡང་གོམས་པའི་རྒྱུ་ལས་ཚེ་འདིར་འབད་མེད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ཉེ་བའི་རྐྱེན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་གཉེན་པོས་སྒྲུབ་སླ་སྟེ། རྐྱེན་སྤངས་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཤོས་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་མིན་ཏེ་རྩ་བ་གཏིང་ལ་ཟུག་པས་གཉེན་པོས་བཟློག་དཀའ་བས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཟློག་པ་ལ་འབད་པ་ཆེར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་བཞིན་དུ་ཁྲོ་བ་ཡང་བསྒྲིམས་ཏེ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འདོད་ཆགས་བས་ཆེས་ཉེས་པ་ལྕི་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཁྲོ་བ་ནི་འཁོན་འཛིན་བརྟན་ཅིང་དམ་དུ་འཛིན་པ་དང་། ངེས་པར་ཏེ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མི་དགེ་ཞིང་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུད་སྲེག་པ་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་སོགས་དོན་མ་ཡིན་པ་སྐྱེད་ཅིང་། མཚམས་མེད་སོགས་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། གཞི་དང་ཉེས་དམིགས་དང་སྤོང་བའི་ཐབས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་གཉེན་པོ་བསྟེན་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྩ་བ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་མཐར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྨྲས་ན། གཏི་མུག་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དབང་པོ་གནས་པའི་ལུས་ལ་བསྟེན་པས་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གཞན་རྣམས་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། དེ་དག་གི་རྟེན་དུ་གནས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། རྟེན་འབྲེལ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་གཏི་མུག་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཅིང་དེ་དག་གི་གནས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་གཏི་མུག་གིས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ལ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང་གཏི་མུག་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་འགགས་ན་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་འགགས་པ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བསྒོམས་ཏེ་གཏི་མུག་བཅོམ་པས་བཅོམ་པར་འགྱུར་རོ། །

དོན་མ་ཡིན་པ་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་གཏི་མུག་འདི་ཇི་ལྟར་སྤང་བར་བྱ་ཞེ་ན། ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་མི་རིགས་ཏེ། གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པར་ཡང་མཐོང་སྟེ། དེ་བས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་ལ། རང་བཞིན་མེད་པའང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་ན་དེ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་གཏི་མུག་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་། དེ་སྤངས་པས་ཀྱང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གཏི་མུག་སྤོང་བའི་ཐབས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྟོན་པ་དེ་ཉིད་དོན་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འབད་པ་ཀུན་གྱིས་བསྟན་བཅོས་འདིར་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་གཞུང་མཐའ་དག་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པའི་གཏམ་དེ་ཁོ་ན་བསྙད་པར་བྱའོ། །

གཉིས་པ་ལ། འདོད་ཆགས་སོགས་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་གི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་དག་འདུལ་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འདོད་ཆགས་སོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྨྲས་ན་དེ་དག་ལ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ། དུས་རྟག་ཏུ་ས་འཛིན་པའི་གར་དང་། བཞད་གད་དང་། འཇོ་སྒེག་དང་། མེ་ཏོག་དང་། དྲི་དང་། རྒྱན་དང་། ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་འཚོགས་ཆས་སྣ་ཚོགས་ལ་དགའ་བ་དང་། འཇམ་ཞིང་བདེ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དང་། གཞན་ལ་གཏོང་བ་པོ་དང་རང་ཟ་བ་པོ་དང་། གཙང་ཞིང་མཁས་བག་དང་ལྡན་པ་དང་། སྙན་པ་དང་གསོང་པོར་སྨྲ་བ་སོགས་དེ་འདྲ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་འདོད་ཆགས་ཅན་གྱི་མི་ལ་སྣང་ངོ་། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པའོ། །འདྲེས་མ་དག་ནི་གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྟགས་དག་གིས་གང་ཟག་གི་བསམ་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། འདོད་ཆགས་སོགས་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སྨྲས་ན། དེ་དག་འདུལ་བའི་ཐབས་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆགས་ཅན་རྣམས་ལ་ཟས་དང་ཆོས་གོས་གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེད་ཅིང་དམན་པ་ཡིད་མི་མཐུན་པ་དགེ་ལེགས་སྤངས་པ་ཐམས་ཅད་དག་འདོད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆགས་ཅན་རྣམས་གནས་ལ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་དགོན་པ་ཤིང་དྲུང་དུར་ཁྲོད་དང་བླ་གབ་མེད་པ་ཉིད་གསུངས་སོ། །མལ་སྟན་པ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་ཙོག་པུ་པ་དང་། གཞི་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་གསུངས་སོ། །ཟས་ལ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་བསོད་སྙོམས་དང་། སྟན་གཅིག་པ་དང་། ཟས་ཕྱིས་མི་ལེན་པ་ཉིད་གསུངས་སོ། །གོས་ལ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་ཆོས་གོས་གསུམ་པ་དང་། ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་དང་། ཕྱིང་པ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ཆགས་ཅན་རྣམས་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་རྣམ་པར་བཞག་གོ །དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱང་འདི་དག་བསྟེན་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ངན་པ་ལ་མོས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་དང་བས་དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་བླ་མའི་ཐད་དུ་གནས་པར་བྱ་སྟེ། རྟག་ཏུ་བླ་མས་གཞན་བསྐུལ་བས་འདིའི་འདོད་ཆགས་ཐུལ་བར་འགྱུར་ལ། ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱིས་རྦད་ཀྱང་སྲབ་སྐྱོགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསླབ་པའི་མཚམས་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། ། ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་གྱ་ནོམ་པ་དང་གནས་དབེན་པ་རྣམས་སོ། །གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་ནི་འདྲེས་མ་དག་གོ །

གཉིས་པ་ཞེ་སྡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྤོང་ཚུལ་ལ། ཁྲོ་བའི་ཉེས་དམིགས། སྤོང་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོ། བཟོད་པའི་ཕན་ཡོན་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། ཡང་ཁྲོ་བ་སྤང་བར་འདོད་པས་དེའི་ཉེས་དམིགས་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཞན་ལ་གནོད་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ་སྐྱེས་པས་བཞིན་རས་ནག་པོར་བྱེད་ཅིང་ཁྲོ་གཉེར་སྡུད་པས་བདག་ཉིད་ལ་མདོག་མི་སྡུག་པ་འབའ་ཞིག་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་མེད་པས་གཞན་ལ་མི་གནོད་དོ། །གཞན་ལ་གནོད་པའི་ནུས་པ་ཅན་གང་ལའང་བརྩེ་བ་མེད་པར་ཁྲོས་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་སྲོག་འཕྲོག་པ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཐ་ཆད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། གང་ཞིག་ཚིག་རྩུབ་ཐོས་པས་ཁྲོ་ཞིང་ཞེ་སྡང་བ་དེ་ནི་ཆེས་བླུན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ད་ལྟར་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ནི་སྔར་རང་གིས་དེ་ལྟར་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ་དེ་གཤེ་བ་ཐོས་པས་འབྲས་བུ་ཕྱུང་སྟེ་སྡིག་པ་མཐར་བྱེད་པ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པས་རྨོངས་ཤིང་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གཤེ་བ་པོ་ལ་ཁྲོ་བ་སྐྱེས་པ་ནི་བདག་ཉིད་སྔོན་ལས་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འདོད་པར་མ་ཟད། སླར་ཡང་སྡིག་པའི་དྲི་མས་གོས་པར་བྱེད་པས་ཆེས་བླུན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མཚན་འདི་ལས་ཀྱང་ཚིག་རྩུབ་ལ་ཁྲོ་བ་མི་རིགས་ཏེ། རྩུབ་མོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཉན་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་པར་མི་བྱེད་དོ། །བྱེད་ན་སྨྲ་བ་པོ་ལའང་གནོད་པར་འགྱུར་བས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་འདིས་བདག་ལ་དེ་ལྟར་སྨད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་ལས་ཞེ་སྡང་གི་གནོད་པ་བྱུང་བས་ན་གནོད་པ་འདི་སྨྲ་བ་པོ་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རློམ་པར་ཟད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་རྟོག་པས་གནོད་པར་གྱུར་པས་ན་གཞན་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྲོ། གལ་ཏེ་གཤེ་བ་ནི་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་གཤི་བ་པོ་ལ་ཆད་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དེ་ལ་ཁྲོ་བར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྣང་བས་གཤེ་བ་ན་སྙིང་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཤེ་བ་པོ་ལ་ཆད་པ་བྱ་བར་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་མངོན་པར་བརྗོད་ན་ཚིག་སྙན་པོས་གཞན་གྱི་སེམས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་སྙན་པར་སྨྲ་བ་པོ་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བ་ཡང་ཅིས་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་མི་སྙོམས་པས་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་མིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཤེ་བས་རང་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་གཞན་ལ་གསལ་བར་བྱས་པས་ཁྲོ་བར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཀྱི་ཡན་ལག་སྨད་པར་བྱ་བ་ཞར་བ་དང་ཐེང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་གཤེ་བ་པོས་མ་སྨྲས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། གལ་ཏེ་སྐྱོན་དེ་གཞན་གྱིས་ཤེས་ན་ནི་བདེན་པར་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ཁྲོ་བར་མི་རིགས་ན། རང་ལ་སྐྱོན་མེད་པའི་གཤེ་བ་པོས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྨྲས་པ་ལ་ཁྲོ་བ་མི་རིགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་མི་བདེན་པར་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྲོ་བ་མི་རིགས་སོ། །

ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བོ་དམན་པ་ལས་མི་སྙན་པ་ཐོས་པ་ལས་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བོ་དམན་པ་སྡིག་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་ཅིང་གཞན་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་དག་ལས་ཚིག་མི་སྙན་པ་ཙམ་ཐོས་པ་ཁོ་ནས་དེ་དག་ཁྲོ་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་ཞིང་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བརྡེག་པ་དང་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་དམན་པ་དག་ལས་བྱུང་བའི་ཚིག་མི་སྙན་པ་ཙམ་ནི་སྐྱོན་ཡན་གར་ཉུང་ཟད་ལྟ་བུར་སྣང་བས་གསོད་པ་དང་འཆིང་བ་སོགས་གནོད་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་བས་དགའ་བར་རིགས་ཀྱི་ཁྲོ་བར་མི་རིགས་སོ། །གང་ཞིག་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་གཤེ་བ་དེ་ཚར་གཅད་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གཤེ་བ་པོ་གཞན་ལ་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱས་པས་བདག་ལ་སྔར་བྱས་པའི་གནོད་པ་ལྡོག་པ་སོགས་ཡོན་ཏན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ན་ཁྱོད་ཁྲོ་བ་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ལ་གུས་པ་ནི་ཞེན་པ་རྐྱང་པར་ཟད་ཀྱི་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། མཁས་པ་སུ་ཞིག་གཤེ་བ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ལ་བཟོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་གྱིས་ངན་དུ་སྨྲས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྲོ་བའི་སྐབས་མི་འབྱེད་ཅིང་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའི་བཟོད་པས་ནི་འབད་པ་མེད་པར་གཟུགས་བཟང་བ་དང་། མཐོ་རིས་འཕེན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ན། གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་གཤེ་བ་པོ་དེ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་དེ་དང་མཚུངས་པའི་བླུན་པོ་སུ་ཞིག་ཡོད་དེ། རང་གི་ཡོན་ཏན་ཆུད་གསོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གང་ཞིག་ཁྲོ་བ་ལ་བཟོད་པ་དེ་ཁོ་ན་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁྲོ་བ་ནི་སྤྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཡུལ་ལ་སྐྱེ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ལ་གནོད་པ་བྱ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེའི། འོན་ཀྱང་ཉམ་ཆུང་བ་དག་ཁོ་ན་ལ་སྐྱེའོ། །དེས་ན་ཞེན་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་ཁྲོ་བ་དེ་ལ་རྒྱུ་ཅིས་ནི་ཁྱོད་གུས་ཏེ་གུས་པར་མི་རིགས་ཀྱི་ཞེན་པ་འཇོམས་པ་ནི་བུད་མེད་ལ་དཔའ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུ་ཡ་རབས་དག་གིས་སྤང་བར་རིགས་སོ། །གང་ཞིག་བཟོད་པ་བྱེད་པ་དེ་ལ་ནི་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་ལན་མི་ནུས་སོ་སྙམ་ནས་བརྙས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཁྲོ་བར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བཟོད་པ་ནི་ཕྲ་རྒྱས་ཁྲོ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པས་གང་ཞིག་ཁྲོ་བའི་གནས་ལ་བཟོད་པ་དེ་ལ་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡང་བ་འཇོ་བའི་དུས་ཙམ་བསྒོམས་པས་གོམས་པར་བྱེད་ན་ཡང་སྒོམ་པ་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་འདྲེན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར། ལྷ་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང་། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་སྲུང་བ་དང་། །ཡིད་བདེ་བ་དང་བདེ་མང་དང་། །དུག་དང་མཚོན་གྱིས་མི་ཚུགས་དང་། །འབད་པ་མེད་པར་དོན་ཐོབ་དང་། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །གལ་ཏེ་གྲོལ་བར་མ་གྱུར་ཀྱང་། །བྱམས་ཆོས་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་འཐོབ་བོ། །ཞེས་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྲོ་བ་སྤངས་པས་ཐོབ་པའི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་སོགས་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་གནས་བཟོད་པ་ལ། གནོད་ལན་བྱེད་མི་ནུས་ཞེས་བརྙས་པས་འཇིགས་ནས་སྤོང་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བླུན་པ་འབའ་ཞིག་སྟེ། ཁྲོ་བའི་སྒོ་ནས་དོན་མ་ཡིན་པ་མང་པོ་འབྱུང་ཞིང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་མཆོག་འབྱུང་བ་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟོབས་ལྡན་དག་གིས་དམན་པའི་ཁྱད་དུ་བསད་པ་བསྲན་པར་དཀའ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཚར་བཅད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགྲ་བོ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟོབས་ལྡན་སུ་ཞིག་དགྲ་བོ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཞིང་ཁྱད་གསོད་མཐར་གཏན་མེད་པར་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་སོང་བ་ཡོད་དེ། སྔོན་གྱི་རྒྱལ་པོ་སྟོབས་ལྡན་རྣམས་ཀྱང་ཁྱད་བསད་མཐའ་མ་བྱས་ཤིང་བརྙས་བསྐྲད་ཀྱི་དབང་གིས་གཡུལ་སྤྲོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡིག་པ་བྱས་ནས་ཤི་བ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ནི་དགྲ་བོ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་བསགས་པ་ལས་བརྙས་པ་ལེགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཁྱད་དུ་བསད་པའི་བརྙས་པ་ལས་དམྱལ་བར་མི་འགྲོ་ལ། སྡིག་པ་བྱས་པས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྤྱིའི་གཉེན་པོ་ནི། གང་ཞིག་གོང་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་སོ་སོའི་གཉེན་པོར་རྟོགས་མི་ནུས་པ་དེས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་འགག་སོགས་དང་བྲལ་བ་བསྒོམས་པས་བཟློག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་མེད་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། འདུས་མ་བྱས་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང་བཅས་པ་མེད་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེ་འཇིག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ནི། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་བཀའ་བསྩལ་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ཡིན་ལ། དེས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཁམས་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་ཏུ་ནི་རང་བཞིན་མེད་ཅིང་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་རྣམས་ནམ་ཡང་བློ་གྲོས་ལ་མི་གནས་སོ། །དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་མེ་ཉེ་བར་ཞི་སྟེ། སེམས་རྣམ་པར་བྱང་བས་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞིང་། གཞན་ཡང་ལམ་དེ་ལ་གཟུད་པར་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་བདུན་པའི་རྣམ་བཤད།

གསུམ་པ་ལས་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ལ། འབྲས་བུ་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས། རྒྱུ་ལས་སྤོང་ཚུལ། ལས་སྤངས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། འཁོར་བ་སྤྱིའི་ཉེས་དམིགས། ཁྱད་པར་བདེ་འགྲོ་ལ་ཞེན་པ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལའང་དངོས་དང་། སྲིད་པ་ཟད་པ་ལ་བརྩོན་པར་གདམས་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། རྒྱུ་ལས་སྤང་བར་འདོད་ནས་འབྲས་བུ་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་མ་ལུས་པ་ཁྱབ་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བྱུང་བ། མ་རིག་པ་དང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་སྦྲུལ་གྱིས་གང་བ། ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་ཆུའི་སྲིན་པོས་དཀྲུགས་པ། སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བའི་ཀློང་འཁོར་མང་བ། ཁྲག་དང་མཆི་མ་དང་འོ་མའི་ཆུ་ཕྲན་རྒྱས་པ། རྒ་བ་ན་བ་འཆི་བའི་རླབས་ཆིལ་ཆིལ་གཡོ་བ། མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་དང་། འཁྲུག་པའི་ཉ་དང་རུས་སྦལ་དང་ཉ་མིད་ལ་སོགས་པ་ལོང་ལོང་དུ་མས་དཀྲིགས་པ་འདི་ལ། ཕ་རོལ་དང་གཏིང་གི་མཐའ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཁྱེད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདིར་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བྱིང་བ་ལ་རྒྱུ་ཅིས་འཇིགས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར། གཏིང་དང་ཕ་རོལ་མི་མངོན་པའི་མཚོར་བྱིང་བ་ལའང་སྲོག་དང་བྲལ་གྱིས་དོགས་པས་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་མཐའ་མེད་པར་བྱིང་བ་ལ་ནི་ཆེས་སྐྲག་ཅིང་ཡིད་འབྱུང་བར་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་འཁོར་བ་དེ་ལྟར་ཉེས་དམིགས་མང་ཡང་ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པས་རྒྱགས་པ་དག་ལ་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡུན་དུ་མི་གནས་པས་དེའི་སྒོ་ནས་རྒྱགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚེ་འདིར་ལང་ཚོ་ནི་རྒས་པའི་རྒྱབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་སླར་ཡང་མདུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་བྱུང་ནས་སླར་རྒས་པའི་རྒྱབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཤི་བས་ཆོད་དེ་སླར་ཡང་མདུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་ལང་ཚོ་ལ་བབ་པ་ན་བདག་ཉིད་རྟག་ཏུ་དེའི་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པར་རློམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་ནི་ལང་ཚོ་དང་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་རྣམས་ཁོ་བོའི་སྔོན་ལའོ་ཞེས་འགྲོས་ཀྱིས་འགྲན་པ་ལྟ་བུར་མངོན་གྱི། གནས་སྐབས་དེ་དག་རྟག་ཏུ་གནས་པ་མེད་པས་ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པས་རྒྱགས་པར་མི་རིགས་སོ། །

གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་འགྲོས་ཀྱིས་འགྲན་པ་ལྟར་བྱེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་མོད། དེ་ལྟར་ནའང་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་སོ་ཞེ་ན། སྲིད་པར་འཁོར་བ་ན་བྱིས་པ་ཁྱོད་ལ་རང་འདོད་ཙམ་གྱིས་ལྷ་མི་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་བཟང་པོ་གཞན་དུ་སྐྱེ་བའི་དབང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཉོན་གྱི་གཞན་དབང་ཡིན་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཆེས་རྨོངས་པ་ལས་གཞན་བློ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་འགྱུར། དེ་བས་ལས་ཉོན་གྱི་དབང་གིས་གར་སྐྱེ་ཆ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ཉིན་མཚན་ཕྱེད་པར་འགྲོ་བ་ལ་སྐྱོ་བར་རིགས་སོ། །

གཉིས་པ། གལ་ཏེ་འཁོར་བ་དེ་ལྟར་ཉེས་དམིགས་ཆེ་ཡང་ཚེ་འདིའི་བདེ་བས་ཕྲོགས་པས་ཚེ་འདིར་སྐྱེ་བ་བཅད་མི་ནུས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་འབད་དོ་ཞེ་ན། མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་ཐ་མ་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་འདས་པའི་དུས་ལའང་ཐོག་མ་མེད་ལ། འདས་པའི་དུས་ཀུན་གྱི་ཚེའང་ཁྱོད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ན་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་འདས་པའི་དུས་ཉོན་མོངས་ཞི་བ་མ་མྱོང་བར་སོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟའི་ཚེ་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྲིད་པ་མཐའ་དབྱུང་བ་ལ་འབད་པར་བྱོས་ཤིག ཇི་སྐད་དུ། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། ཁྱོད་ཀྱི་འདོད་རྒྱུས་དོན་མེད་ཆུད་གསན་པའི། །ལུས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་གང་དྲན་བྱས་ཏེ། །དེ་རིང་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་ཚོལ་བརྟུལ་ཞུགས་དང་། །བཅས་འདི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས་ནི་འདོད་པ་ཆོམས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཅི་འཁོར་བ་འདི་མཐའ་ཡོད་པའམ། འོན་ཏེ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་འབད་མི་དགོས་པར་གྲོལ་བ ར་འགྱུར་ལ། གཉིས་པ་ལྟར་ན་འབད་ཀྱང་མི་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་འཁོར་བ་བཅད་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཞག་མི་ནུས་ཏེ། རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚང་ན་མཐའ་ཡོད་ལ། མ་ཚང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་རྐྱེན་ཡང་གཏན་མི་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉན་པ་པོ་དལ་འབྱོར་ལ་གནས་པ་དང ། མཉན་པར་བྱ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པའི་གསུང་དང་། འཆད་པ་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་ཨུ་དུམྺ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟར་དཀོན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་གཉིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འདི་ཚོགས་ན་འཁོར་བ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། མ་ཚོགས་ན་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་མཐའ་དང་བཅས་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་ལས་འཁོར་བ་མཐའ་ལྡན་དང་མཐའ་མེད་དུ་ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཡིན་ལ། དབུ་མ་རྩ་བར། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ལ། །མཐའ་ཡོད་ཅི་ཞིག་མཐའ་མེད་ཅི། །ཞེས་པ་ལྟར་རྒྱུ་གཞན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཁོར་བ་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚང་བ་འདི་ལ་མཁས་པས་སྲིད་པ་ཟད་པའི་ཐབས་ལ་བརྩོན་པར་རིགས་སོ། །

གལ་ཏེ་གསུང་རབ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དེའི་ལུང་འབོག་པ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་སྲིད་པ་ཟད་པ་ལ་འབད་དོ་ཞེ་ན། གསུང་རབ་གནས་པ་ན་གཉིས་པོ་ཡོད་ཀྱང་རང་ཉིད་ཉན་པ་པོར་འགྱུར་བ་དཀའ་སྟེ། འདི་ལྟར་མི་རྣམས་ཕལ་མོ་ཆེ་ནི་མ་རིག་པས་ལྡོངས་ཤིང་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཟིན་པས། དེའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་དེས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཕལ་ཆེར་ངེས་པར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་སྟེ། གང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་དེ་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་ཅིང་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །

གཉིས་པ་ནི། ཅི་སྟེ་ངན་སོང་ནི་དགའ་བའི་གནས་མ་ཡིན་ཡང་བདེ་འགྲོ་ནི་ཉེར་འཚེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དགའ་བའི་གནས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྐྱོ་བར་མི་བྱའོ་ཞེ་ན། ངན་སོང་ལྟར་བདེ་འགྲོ་ལའང་སྐྱོ་བར་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་སའི་སྟེང་ན་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་དུས་བྱས་ནས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་སྨིན་མྱངས་ནས་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མིར་སྐྱེས་པ་ནའང་སྔར་གྱི་སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ལྷག་མ་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་མ་ཚང་བ་དང་། དབང་པོ་མ་ཚང་བ་དང་། ཁ་དོག་མི་སྡུག་པ་དང་། དབུལ་བ་ལ་སོགས་པས་ཅོ་འདྲི་ཞིང་རྒུད་པ་ཁོ་ནར་མཐོང་སྟེ། དེས་ན་སྲིད་པའི་ཕྱུགས་གསོད་པའི་བསྲེག་གནས་སམ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་ས་གཞི་དང་མཚུངས་པར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པའི་དམ་པ་རྣམས་ལ་སྣང་ངོ་། །དེས་ན་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་འབར་བའི་རྒུད་པ་འདི་ལ་གནས་བཞིན་དུ་འདི་གཞོམ་པར་མི་བརྩོན་པ་ནི་གཏི་མུག་ཤིན་ཏུ་སྨད་པའི་གནས་སུ་ཟད་དོ། །གལ་ཏེ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྲིད་པ་བསྲེག་པའི་གནས་དང་མཚུངས་པར་མཐོང་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དག་འདི་ལ་མི་སྐྱོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གླང་ཆེན་སྨྱོན་པ་ཆང་གིས་མྱོས་པ་ལྟར་སྨྱོ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྨྱོ་ཞེ་ན། སྨྱོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་སྙོམས་པ་ལས་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འཇུག་པ་རྣལ་མ་གནས་པ་མེད་པ་ལ་སྨྱོན་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། སྲིད་པར་གནས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་སྨྱོན་པ་ལས་ཆེས་མི་རིགས་པའི་ཚུལ་མང་པོ་འདོད་ཅིང་རྡོལ་ཐབས་སུ་སྨྲ་ལ། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་གཡོ་བ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་རྣལ་དུ་མི་གནས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་བུ་སྨྱོན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་བར་འགྱུར་དེའི་ཕྱིར་བསྲེག་གནས་དང་མཚུངས་ཤིང་སྨྱོ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཁས་པས་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ། ལས་སྤང་བར་གདམས། སྤོང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན། སྤོང་ཚུལ་དངོས་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། འཁོར་བ་དེ་ཡང་ལས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་སྤང་བར་བྱའོ། །

ཇི་ལྟར་ལས་ཟད་པས་འཁོར་བ་སྤངས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་དང་འཆག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བསྐྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དག་སྤྱོད་ལམ་དེ་ལས་བཟློག་སྟེ། སྡོད་པ་སོགས་ཀྱིས་སྔར་གྱི་འཕེན་ཤུགས་ཟད་ན་མཐར་གྱིས་ཉམས་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་བཅད་པས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ལས་ཀུན་ཟད་པའི་གོ་འཕང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ལ་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པས་བློ་བསྐྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ལས་སྤང་བར་བྱ་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འཁོར་བ་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འོངས་པའི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་གི་ཡང་ཐོག་མའི་རྒྱུ་སྣང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་གཅིག་ལའང་རྒྱུ་མཐའ་ཡས་པ་རྒྱས་པར་མཐོང་ནས་གང་ཞིག་ལ་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེས་ན་རྒྱུ་མཚན་དཔག་གིས་མི་ལང་བའི་ཚང་ཚིང་གིས་ཆེས་རྒྱུ་བར་དཀའ་བའི་འཁོར་བའི་འབྲོག་ཆེན་པོ་ལས་རྟག་ཏུ་སྐྱོ་བ་དང་། དེ་ལས་ཐར་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་རིགས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་སྤྱིར་བསྟན། ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གང་གི་དོན་དུ་ལས་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དེ་ངེས་པར་འགྲུབ་ན་འབད་པར་རིགས་ནའང་འབྲས་བུ་དེའང་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། འགྲུབ་སོ་ཅོག་ཀྱང་ངེས་པར་ཡུན་དུ་མི་གནས་པར་མཐར་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། སྙིང་པོ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་དེའི་དོན་དུ་ལས་ལ་འབད་པས་ལུས་སེམས་ཅི་སྟེ་འཇོམས། དེའི་ཕྱིར་ལས་སྤོང་བ་ལ་སྒྲིམ་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱང་ངེས་པར་འཇིག་སྟེ། འདི་ལྟར་མཁར་བརྩིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ནི་འབད་པ་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་མང་པོས་བྱེད་ལ། བྱས་ཟིན་འབད་པ་མེད་པར་འཇིག་པ་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ཀྱང་ཁྱོད་ལས་དེ་དག་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ལས་ལ་ཆགས་བྲལ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་པ་བདག་ཉིད་བླུན་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །

གལ་ཏེ་ལས་འབད་མེད་དུ་འཇིག་ཀྱང་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྣམ་ཤེས་འདས་པ་ལ་བདེ་བ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པར་མིན་ཏེ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟ་བྱུང་བ་ལའང་བདེ་བ་མེད་དེ་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་ཅིང་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བདེ་བ་ལ་བརྐམ་པ་ཁྱོད་ཀྱི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ལས་སོགས་པའི་ངལ་བ་འདི་འབྲས་བུ་གང་གི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ་ཆུ་འགྲམ་དུ་ཁང་པ་བརྩིགས་པ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །

གཉིས་པ་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་དགག བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ་ལྔ་ལས། དང་པོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་དུ་ལས་སོག་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བའི་དོན་དུ་དགེ་བའི་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་འདོད་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་མཐོ་རིས་ཀྱང་དམྱལ་བ་དང་མཚུངས་པར་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱགས་པ་དང་བག་མེད་སྣ་ཚོགས་སྐྱེ་བའི་སྒོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོའི་མེ་འབར་བའི་ཕྱིར་དང་། གཏི་མུག་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་ཡང་དགའ་བ་མི་སྐྱེ་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྲིད་པ་གང་འཇིགས་པ་མི་སྐྱེད་པ་དཀོན་ཏེ་དེས་ན་མཐོ་རིས་ཀྱང་སྤང་བྱ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་འཁོར་བའི་སྐྱོན་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་འབར་བས་བསྐོར་བ་མཐོང་བ་དེ་ལྟར། གལ་ཏེ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པར་ནུས་ན། སྐད་ཅིག་དེ་ལ་འདིའི་སེམས་ཏེ་སྙིང་ལུས་དང་ལྷན་ཅིག་རྣམ་པ་བརྒྱར་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འདི་གྲོགས་པོའི་གསོབ་ཀྱིས་གཡོགས་པའི་དགྲ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའོ། །

གཞན་ཡང་འཁོར་བ་འདི་ན་རིགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པ་དག་བདེ་བར་གྲགས་ན། དེ་དག་ཀྱང་ངེས་པར་དཔྱད་ན་དགའ་བའི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རློམ་པ་ཅན་མིན་པ་དཀོན་ལ། རློམ་པ་ཅན་དག་ཀྱང་རང་མཆོག་ཏུ་རྟོག་ཅིང་རང་དང་མཉམ་པ་དང་ལྷག་པ་དག་མི་བཟོད་པ་ན་གཞོམ་པར་འདོད་པས་སྙིང་རྗེ་ལྡན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ལ་གཞན་གཞོམ་པར་འདོད་པས་བརྩེ་བ་མེད་པ་ལ་ནི་ངན་འགྲོའི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འབྱོར་པ་ག་ལ་ཡོད། དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྣང་བ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ང་རྒྱལ་གྱིས་སྐྱེད་པས་ངེས་པར་ཐུར་དུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རློམ་པ་ཅན་སྡིག་པ་སྤྱོད་པས་སྨད་པ་ཡིན་ཡང་རློམ་ཅན་མིན་པ་དག་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་དུ་དགེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་བསྔགས་པར་འོས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ན་ཕྱི་མའི་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཁས་བླངས་ཏེ་འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་ཡིད་ལོག་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ། ཤི་འཕོས་ནས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དམིགས་ཤིང་འབྱུང་བར་གྲགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རང་གིས་ཐོབ་པའི་ཡུལ་སྤངས་ནས་སླར་ཡང་དེ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བས་ན་ཆོས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཆོས་དེའང་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་གིས་དམ་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འདོད་པར་བྱེད། དེས་ན་དེ་ལ་ཞེན་པར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་སྤང་བྱ་ཡིན་ལ། དེའི་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་ཞེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཕྱུག་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་དང་ཆོམ་རྐུན་དང་མེ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དགྲ་ཟླ་གཞན་ལས་བསྲུང་བར་བྱ་དགོས་ན། རྟག་ཏུ་འབད་པས་གཞན་ལས་བསྲུང་བར་བྱ་བ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་རང་དབང་དུ་གྱུར་པའི་བདག་གི་བར་འགྱུར། དེས་ན་འབྲས་བུས་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །

གཉིས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ལ་ཞེན་པ་དགག་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་མེད་པས་དེ་ལ་རེ་བའང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚུལ་ལུགས་བག་མ་གཏོང་བ་དང་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དང་གང་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་དང་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། ཚུལ་ལུགས་དེ་དང་དེ་ལ་ཆོས་ཞེས་གྲགས་པས་སོ། །ཚུལ་ལུགས་དེའང་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པ་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། དེ་བས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ཡུལ་གྱི་དོན་དུ་ལས་སོག་པ་དགག་པ་ནི། འདི་ན་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་མེད་པར་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་ལ། ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དེའང་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཁོ་ན་ལ་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་འདོད་པས་བསོད་ནམས་བྱའོ་ཞེ་ན། གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་དགེ་བས་འཐོབ་པ་ཡིན་ནའང་ཡུལ་དེའང་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངན་པར་བརྩི་ཞིང་སྨད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དོན་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སོགས་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་མི་གསོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བག་མེད་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐར་འདོད་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཞིག་བཏང་བས་ཤིས་ཤིང་དགེ་བར་གྱུར་པ་དེ་གྲུབ་པ་ཅི་ཞིག་དགོས་ཏེ་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །

བཞི་པ་དབང་ཕྱུག་གི་དོན་དུ་ལས་བསོག་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡུལ་ངན་པ་ཡིན་པས་དེའི་དོན་དུ་ཆོས་དགོས་པ་མེད་ཀྱང་། རྒྱལ་སྲིད་ནི་བཀའི་རོ་མྱང་བས་བདེ་བ་ཆེས་བརླིང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་དུ་ཆོས་བྱའོ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་བཀའ་ལུང་མེད་པར་འདོད་པའི་དོན་མི་འགྲུབ་པ་དེ་ནི་བཀའ་ལུང་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་ཀྱི། སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་ལ་དགོས་པའི་དོན་འབད་པ་མེད་པར་འགྲུབ་པས་བཀའ་ལུང་དགོས་པ་མེད་པ་དེ་ལ་དེའི་དོན་དུ་ཆོས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གང་ལ་བཀའ་ལུང་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ལ་དེའི་དོན་དུ་ཆོས་དགོས་སོ་ཞེ་ན། གང་ཡང་། ཚིག་ཙམ་གྱིས་མངའ་སྒྱུར་བའི་བཀའ་ལུང་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བོའི་ནང་ན་བླུན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་མ་ཡིན་པ་ཆེན་པོའི་རྩ་བ་རྒྱལ་སྲིད་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེངས་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ལ་བདེ་བར་མི་སེམས་སོ། །ལྔ་པ་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་ལས་སོག་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བར་ཕྱུག་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པས་བསོད་ནམས་བྱའོ་ཞེ་ན། མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཕྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་མཐོང་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་འདོད་ཆགས་པས་ཁྱོད་ཆགས་པ་སེལ་ན་ཆགས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ངན་འགྲོ་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཞིག་སྟེ། དེས་ན་ཆགས་པ་དེའི་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་མཐའ་དག་ངན་འགྲོ་ཉིད་མཐོང་ནས་འཇིགས་པ་མེད་དམ། ཆོས་ལ་ཆགས་པ་ཅི་ཞིག་བྱེད། དེས་ན་འབྲས་བུ་ངན་འགྲོ་ལྟར་ཆོས་ལ་ཆགས་པའང་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གླ་པ་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་ལས་བྱེད་པ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུའི་དོན་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྔན་པ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་མཁས་པ་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དོན་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་མི་བྱའོ། །

གཉིས་པ་ནི། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་བཀག་པས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པར་དོགས་པ་མི་བྱ་སྟེ། མཁས་པ་གང་དག་འཁོར་བའི་རྒྱུར་མཐོང་ནས་དགེ་བ་ཡང་མི་འདོད་པ་དེ་དག་རང་གཞན་ལ་དོན་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་མི་དགེ་བ་ཇི་ལྟར་བྱེད་དེ་གནས་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། མ་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་བྱིས་པ་རྣམས་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་སོག་ཅིང་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་འཁོར་བར་འཁོར་བ་འགྱུར་གྱི། མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་དྲུངས་ཕྱུང་སྟེ་རྟེན་འབྲེལ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བའི་མཁས་པ་གང་གིས། ཕྱི་ནང་གི་འགྲོ་བ་སྲད་བུ་དང་ཤིང་ལས་བསྒྲུབས་པའི་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་འཕྲུལ་འཁོར་གྱི་ཚོགས་འདྲ་བ་དང་། སྔགས་དང་རྫས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་སྤངས་པ་དེ་དག་འཁོར་བ་ལས་བརྒལ་ནས་ཆེས་གསལ་བར་གོ་འཕང་དམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་པ་གང་དག་ལ་འཁོར་བ་ན་དགའ་བ་དང་། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པ་དེ་དག་ལ། འདིར་དེ་ལས་གཞན་པ་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལ་སོགས་པ་འཁྲུག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དག་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །

དེ་ལྟ་ནའང་སར་ཆུད་པའི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཁོར་ཞིང་ཉེས་པའི་དྲི་མས་ཀྱང་མི་གོས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། མི་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་བརྒྱད་པའི་རྣམ་བཤད།

བཞི་པ་སློབ་མ་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ལ་དོན་བཅུ་ཡོད་པའི། དང་པོ་འདོད་ཆགས་སྤོང་ནུས་སུ་བསྟན་པ་ནི། ཐོག་མེད་ནས་གོམས་པའི་འདོད་ཆགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་འཆིང་བ་ཚབས་ཆེན་པོས་བཅིངས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མི་མཐུན་ཞིང་མི་མཛའ་བའི་མི་རྣམས་ལ་མཛའ་བཤེས་ལས་བྱུང་བའི་ཆགས་པ་ཡུན་རིང་དུ་མི་གནས་ཏེ། དེའི་སྐྱོན་རྟོག་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །

དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་སྐྱོན་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དེ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཡུན་རིང་དུ་མི་གནས་སོ། །འདོད་ཆགས་ནི་ཡུལ་གྱི་སྐྱོན་མཐོང་བས་སྤོང་བ་མ་ཟད། གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྤོང་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ནི་ཆགས་བྱའི་དངོས་པོ་ལ་རག་ལས་ཏེ་འཇུག་ལ། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་དེ། ལ་ལ་ཡུལ་དེ་ཉིད་ལ་ཆགས་པ་ན། ལ་ལ་དེ་ཉིད་ལ་ཞེ་སྡང་བར་དམིགས་ཤིང་། ལ་ལ་དེ་ཉིད་ལ་རྨོངས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆགས་བྱའི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་ན་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་ཆགས་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བཏགས་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆགས་བྱའི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམས་པས་འདོད་ཆགས་སྤོང་བར་ནུས་སོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་དམིགས་པ་མ་གྲུབ་པས་རང་བཞིན་མེད་པར་མ་ཟད། རྒྱུ་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་རྣམས། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་ལས་འབྱུང་བར་བཤད། །ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་རྣམས་ལ་སྡུག་པ་སོགས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་དང་བར་མར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་དེ་དག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་གྲུབ་ན་འདི་དག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་རྟོག་པ་ལ་ལྟོས་ཞེས་བློ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་འཛིན། དེས་ན་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པ་མེད་དེ། རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཐག་པའི་བསྡོགས་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་བཏགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དེ། བྱིས་པ་རྣམས་འཆིང་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་སྐྱེས་པའང་བུད་མེད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་བུད་མེད་དང་ལྷན་ཅིག་བཅིངས་ལ། བུད་མེད་ཀྱང་སྐྱེས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་བཅིངས་པས་སོ་ཞེ་ན། སྐྱེས་པ་འགའ་ཡང་བུད་མེད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། རྟོག་པ་ལ་ལྟོས་པས་འདོད་ཆགས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་ལྟར་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་དང་གཞན་ལྷན་ཅིག་བཅིངས་པར་རྟོག་ན། རང་བཞིན་གྱིས་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་བཅིངས་པ་ལ་ཕྱིས་དེ་དང་བྲལ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་འདོད་ཆགས་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འཆིང་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་མཐོང་བས་སྤོང་བར་ནུས་སོ་ཞེས་ཤེས་སོ། །གཉིས་པ་བྱིས་པས་དེ་དག་མི་སྤོང་བའི་ཚུལ་ལ་དངོས་དང་། ཞར་ལ་ལོག་ལྟས་མྱང་འདས་མི་ཐོབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་དག་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཕལ་ཆེར་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པར་སྣང་ཞེ་ན། སྤོང་བའི་རྒྱུ་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་བྲལ་བའི་བསོད་ནམས་ཆུང་ངུའི་སེམས་ཅན། ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་གོམས་པས་དངོས་པོ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གཡང་སར་སེམས་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལ། ཅི་འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཙམ་ཡང་ཟ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གྲོལ་བའི་རྒྱུ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེ་དག་ལ་ཐར་པ་ག་ལ་ཡོད། གལ་ཏེ་སྟོང་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ན་ཅི་དེ་ལྟར་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཙམ་ཞིག་གིས་སྲིད་པ་ཧྲུལ་པོར་ཏེ་དེངས་པར་བྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་པོ་ངེས་པ་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་ལུང་རིགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ན་ཉོན་མོངས་ཟད་པ་ལས་འཁོར་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་བྱེད་པས་སོ། །གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟོས་པས་སྲིད་པ་ཧྲུལ་པོར་བྱས་པར་འགྱུར་བ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐུབ་པས་མཐོང་ལམ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་ཐར་པར་གྱུར་གྱི་བར་དུ་མི་ཉམས་ཤིང་འཕེལ་བར་གསུངས་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ནི་རྣམ་སྨིན་ཟད་པས་ཟད་པར་འགྱུར་ལ། རྐྱེན་མ་ཚང་བས་ཀྱང་མི་འབྱུང་བས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་གཏན་དུ་ཕན་འདོགས་ཤིང་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དེར་གང་ལ་གུས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་གསལ་བར་བློ་ལྡན་མིན་གྱི་བདག་ཉིད་བླུན་པར་སྟོན་པ་ཞིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ལ་གུས་པ་བཞག་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་རྣམས་མི་སྟོང་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དུ་སྟོང་པར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནམ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ལ་སྟོང་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམས་པས་མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར་ཞེས་བསམས་ནས་དངོས་པོ་སྟོང་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྟོང་པ་ལྟར་མཐོང་བས་མྱང་འདས་ཐོབ་པ་མིན་ཏེ། གཞན་དུ་གནས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་ལོག་ལྟས་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པས་རྣམ་པར་འཇོག་པས་སོ། །དེས་ན་སྒྱུ་མ་ལྟར་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་གྱུར་པ་ན་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །

གསུམ་པ་འཇུག་ལྡོག་བསྟན་པའི་རིམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ན་དེ་ཁོ་ན་བསྟན་པར་རིགས་པ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འཇུག་པ་བསྟན་པས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་འཇུག་པ་མ་བསྟན་པར་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པར་མི་ནུས་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གསུང་རབ་གང་ལས་དངོས་པོ་བདེན་པར་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱུ་གཅིག་པ་དང་རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་འགག་པའི་དོན་དུ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་འབྱུང་བ་དེ་ལས་འཁོར་བ་འཇུག་པའི་རིམ་པ་གསུངས་པ་སྟེ། གང་ལས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་བསྙད་པ་འབྱུང་བ་དེ་ལས་འཁོར་བ་ལྡོག་པའི་རིམ་པ་གསུངས་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་སྟོང་ཉིད་ལ་སྐྲག་པ་སྤོང་བ་ནི། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་ལས་དང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་ཐར་པའང་མེད་པར་འགྱུར་བས་ཁྱོད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཀུན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཐར་པའང་མེད་པས་འབད་པས་ཅི་བྱ་ཞེས་ཁྱོད་ལ་འཇིགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྲང་མོད་དེ་ལ་འཇིགས་པར་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་ཆོས་འདི་འཁོར་བའི་ལྡོག་བྱེད་དུ་འགྱུར་གྱི། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་ནི་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དངོས་པོའང་ཡོད་པས་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པའི་ཆོས་འདི་འཇུག་པ་ལྡོག་བྱེད་དུ་མི་རིགས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་ཟློག་པ་དོན་དུ་གཉེར་བས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། དེ་ལྟར་ན་བྱ་བའི་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའང་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ཆོས་འདི་མྱང་འདས་འདྲེན་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་ཤིང་རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྡང་བ་དེ་ཀླན་ཀར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱོད་ལ་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་ཤིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་ཅིང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རིག་ནས་མི་དགའ་ན། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྲོ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་མ་བཅོམ་ཞིང་གཉིས་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་ནི་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །

ལྔ་པ་བྱེད་ལས་ཡོད་མེད་ཀྱིས་མྱང་འདས་ཐོབ་མི་ཐོབ་བསྟན་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེད་པ་པོ་ལོག་ཅིང་བསམ་ཁྲལ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐོབ་པར་སླའི། དགེ་སྡིག་ལ་འཇུག་པའི་སྤང་བླང་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག་ཤོས་ཡང་སྲིད་མེད་པ་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་མི་ཐོབ་ལ། མཁས་པས་ནི་མྱང་འདས་སྤངས་ནས་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དུབ་པ་ཐོབ་པའི་ཡང་སྲིད་དོན་དུ་གཉེར་བ་མི་རིགས་སོ། །དྲུག་པ་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བ་རྣམས་ནི་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་བསྟན་པ་ནི། འཁོར་བ་གང་ཞིག་སེམས་འདི་སྐྱོ་ཤས་ཡོད་པ་མིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གང་ཟག་ལ་ཞི་བ་མྱང་འདས་ལ་དད་གུས་ག་ལ་ཡོད་དེ་མེད་ལ། དཔེར་ན་རང་གི་ཁྱིམ་ལ་སྙིང་པོ་ཆུང་ཡང་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་དཀའ་བ་བཞིན་ནོ། །སྲིད་པ་འཁོར་བ་འདི་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བའང་དཀའོ། །བདུན་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བ་དག་མྱང་འདས་མི་ཐོབ་པར་བསྟན་པ་ནི། གང་ཟག་ལ་ལ་ནད་དང་དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་། བདག་ལ་ཆགས་པ་དོར་ནས་མེ་དང་ཆུར་འཇུག་ཅིང་འཆི་བ་འདོད་པ་དག་སྣང་སྟེ། དེའི་ཚེ་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་ནས་མྱང་འདས་དོན་གཉེར་རིགས་ན་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་གཏི་མུག་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་འཕང་དམ་པར་མི་འགྲོ་བར་ཟད་དེ་ཞེས་མི་ཐོབ་པའི་དོན་ཏོ། །བརྒྱད་པ་གང་ཟག་གི་རིགས་ཅན་མཆོག་དམན་གསུམ་ལ་བསླབ་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པ་ནི། སྦྱིན་པ་ནི་གང་ཟག་དམན་པ་ལ་གསུངས་ཤིང་། འབྲིང་པོ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུངས་པ་དང་། མཆོག་ལ་ཞི་ལྷག་སོགས་གསུངས་པར་གྱུར་པ་རྒྱུ་མཚན་དེས་ན་རྟག་ཏུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགའ་བ་བྱོས་ཤིག མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཐོག་མར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གཏམ་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉེས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྤང་སླ་བའི་ཕྱིར་ཆད་ལྟ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་བསོད་ནམས་མིན་པའི་སྡིག་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་པོར་བཟློག་པར་བྱའོ། །དེས་ན་བདག་ལ་ཆགས་པ་ལྷོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བར་དུ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་ལྔས་བཙལ་ན་བདག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ཞེན་པ་བཟློག་པར་བྱའོ། །ཕྱིས་ནས་བདག་དང་བྲལ་བའི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཙམ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཐར་འཛིན་གྱི་ལྟ་ཞིག་ཀུན་བཟློག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བློ་དང་ལྡན་པ་འདིས་ལེན་པ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་གིས་རིམ་པ་འདིས་གདུལ་བྱ་འདུལ་བའི་ཐབས་ཤེས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་འཐོབ་ཅེ་ན། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བས་སོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་བལྟ་བར་ནུས་ཤེ་ན། དངོས་པོ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལྟ་བ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལྟ་བ་པོར་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་དང་འཁར་གཞོང་ལ་སོགས་པ་སྣོད་ཐ་དད་ཀྱང་དེ་དག་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་ཐ་དད་མེད་པ་ལྟར། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཐ་དད་ཀྱང་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་ཐ་དད་མེད་པས་དངོས་པོ་གཅིག་གི་སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལས། གང་གིས་ཆོས་གཅིག་སྒོ་ནས་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་ཞིང་གཟུགས་མེད་ལ། །གསོག་རྫུན་ཐེར་ཟུག་མིན་པར་ཤེས་པ་དེ། །རིང་པོ་མི་ཐོགས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དགེ་སློང་དག་དེ་ལྟ་བས་ན་གུས་པར་བྱ་སྟེ་བསོད་ནམས་དག་བྱ་སྟེ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་གསུངས་ཤེ་ན། ཆོས་ལ་ཆགས་པ་ནི། མཐོ་རིས་ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡི། །བསོད་ནམས་དག་ནི་བྱར་འོས་ཏེ། །བསོད་ནམས་མ་བྱས་ཉིད་སྡུག་བསྔལ། །བསོད་ནམས་བྱས་པས་འཇིག་རྟེན་ནི། །འདི་དང་གཞན་དུ་དགའ་བར་འགྱུར། །ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོ་རིས་འདོད་ཅིང་ངན་འགྲོས་འཇིགས་པ་སྐྱེ་འཇིག་སོགས་སྒོམ་མི་ནུས་པ་རྣམས་ལ་གསུངས་ཀྱི། ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་དུ་ཆགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་སྨད་པར་འགྱུར་ན། གཞན་སྡིག་པ་ལ་ཆགས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཟིངས་དང་འདྲ་བ་ཀུན་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཀྱང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན། ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་ལ་འདོད་པ་ལ་ནི་འགར་ཡང་ཆགས་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཆགས་པ་མ་ལུས་པ་བཅད་པས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆགས་པ་གཅོད་པས་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པ་ལྡོག་ན། དེ་ལྟ་ན་དེ་ཉིད་གཅིག་པུ་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་བཟའ་ཉེས་པའི་ཟས་སྐོམ་ལྟར་ཕུང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་མ་མོས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་སྤོང་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་པའི་དོན་དུ་བརྟགས་ནས་ལོག་པར་ལྟ་བས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་སྙིང་རྗེ་ཅན་བསོད་ནམས་འདོད་ཅིང་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་འདོད་པས་རྒྱུད་མ་སྨིན་ཞིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀུན་ཚེ་སྟེ་དང་པོར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་སྨན་ཆེན་པོ་རོ་ཞིམ་པ་གནས་མ་ཡིན་པར་བཏང་ན་ནད་པ་ལ་དུག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་སྟེ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫ་མཁན་གྱིས་སྣོད་སོ་མ་བཏང་བ་རྣམས་ལ་མེ་རགས་པ་མི་གཏོང་སྟེ། འོད་སྲུངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་སེམས་ཅན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་གཏོང་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལས་སུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ལྟར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཀླ་ཀློ་སྐད་གཞན་གྱིས་གཟུང་བར་མི་ནུས་ཀྱི་རང་གི་སྐད་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་བཞག་པ་མ་རྟོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱང་གང་ཟག་དང་ཆོས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དམ། དོན་དམ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་གཟུང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ལ་ཞུགས་པས་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་གཟུང་བར་ནུས་ཤིང་། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་ཞུགས་པས་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་བརྗོད་དུ་མེད་པ་གཟུང་བར་ནུས་སོ། །དེས་ན་འཇུག་པའི་རིམ་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གཟུང་བའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་ལྟ་བའི་དྲི་མ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་སོགས་ཡོད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བསྟན་ལ། དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ཏུ་མེད་ཅེས་ཀྱང་གསུངས། རྣམ་པ་གཉིས་ཀར་ལྟ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་ལ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་གཅད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀ་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་ནད་ཀྱི་རིགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཐེབས་པའི་ནད་པ་རྣམས་ལ་ནད་མི་འདྲ་བ་དུ་མའི་དབང་གིས་སྐྱ་ཆོས་དང་སྣུམ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྨན་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་མིན་ནམ་སྟེ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །

དགུ་པ་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཡོད་པ་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་དག་ལས་གང་ཞིག་ཡང་དག་པའི་ངེས་དོན་ཡིན་ཞེ་ན། ནང་གི་བདག་ཉིད་སེམས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀ་མིན་པར་བསྟན་པ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་མཐོང་ན་གནས་ཀྱི་མཆོག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་ལ། འཇིག་རྟེན་པའི་སྒོམ་བྱུང་དང་ཐོས་བསམ་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་མཐོང་ན་བཟང་འགྲོ་སྟེ་ལྷ་དང་མིའི་གོ་འཕང་འཐོབ་བོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ནང་གི་བདག་སྟོང་པ་ཉིད་བསམ་པ་ལ་མཁས་པས་རྟག་ཏུ་བློ་གྲོས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ནང་བདག་བསམ་པས་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ལ་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། མངོན་པར་བརྩོན་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་སྐྱེ་བ་འདིར་ཡང་ཐོབ་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་མཁས་སུ་ཟིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་འགའ་ཞིག་མ་ཚང་ན་སྐྱེ་བ་འདིར་མྱང་འདས་མི་ཐོབ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་རྐྱེན་དབེན་པ་བསྟེན་པ་ཙམ་གྱིས་འབད་པ་མེད་པར་ངེས་པར་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་གཏི་མུག་གིས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཚེ་འདིར་མ་སྨིན་ཡང་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྨིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དབུ་མ་རྩ་བར། རྫོགས་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཞིང་། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཟད་པ་ན། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི། །བསྟན་པ་མེད་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་དག་ཡོད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གྲོལ་བ་དག་མི་སྣང་ཞེ་ན། བསམ་པ་ཙམ་འབྲས་བུའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཀའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསམ་བཞིན་པ་ནི་བྱ་བ་སྟེ་འབྲས་བུ་ཀུན་ལ་འགྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་ནའང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདོད་པ་མེད་པ་མིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྱིའི་རྐྱེན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། ནང་གི་རྐྱེན་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སོགས་རྒྱུ་རྐྱེན་སྦྱོར་བ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱང་རྙེད་པར་དཀའོ། །

བཅུ་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་ལྡོག་ནུས་སུ་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཐོག་མེད་ནས་ཞུགས་པའི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཚོགས་འདི་ལ་ཟད་པ་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ནུས་ཤེ་ན། ཇི་ལྟར་ལུས་ལ་ཡུན་རིང་མོར་ལོངས་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གསོས་ཀྱང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་བྱས་པ་མི་ཤེས་ཤིང་ཡོན་ཏན་མེད་པར་ཐོས་ནས་མཁས་པ་ལུས་ཀྱི་ཡུན་གྱི་འདོད་ཆགས་ཡུན་རིང་མི་གནས་པ་དེ་བཞིན། ལེགས་པར་བསྒོམས་པའི་ལམ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དུས་ཡུན་རིང་མོར་ཞུགས་པའི་འདོད་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཟད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྙིང་པོ་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ལས་གྲོལ་བ་སྲིད་དོ། །ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཞུགས་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ལ་ཇི་ལྟར་མཐའ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དུས་ཡུན་རིང་མོ་ནས་ཞུགས་ཤིང་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་འཇུག་པའི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུན་དེ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་མེས་ཚིག་པ་ལས་མཐའ་མཐོང་བ་ལྟར། སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་འཇུག་པའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ས་བོན་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བའང་རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ལས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་འཕེན་ལ། ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་རེག་པས་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གྲོགས་མེད་པའི་ལས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་འཕེན་མི་ནུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་དང་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་སྲིད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། སློབ་མ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་དགུ་པའི་རྣམ་བཤད།

གཉིས་པ་དོན་དམ་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ལམ་བཤད་པ་ལ། སྟོང་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ། རབ་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ་བསྟན། ཀླན་ཀ་ལྷག་མ་སྤང་བ་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ལ། མཚན་གཞི་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དགག མཚན་ཉིད་སྐྱེ་སོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། རྟག་པའི་དངོས་པོ་དགག བལྟ་བར་བྱ་བ་དགག དབང་པོ་དང་དོན་དགག མཐར་འཛིན་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ། སྤྱིར་དགག ཁྱད་པར་དུ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཐལ་མ་ཐག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བདུད་རྩིའི་སྣོད་དུ་རུང་བར་གྱུར་པས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པ་བརྩམ་པར་བཞེད་ནས། རེ་ཞིག་འདུས་བྱས་སྐྱེ་འཇིག་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྙིང་པོ་མེད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གང་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་རང་བཞིན་རྣལ་མ་མ་ཡིན་ཏེ། སྨད་འཚོང་མ་འདིའི་ཆགས་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་ཡིན་གྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གཅིག་རྐྱང་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཅི་རིགས་པ་ཚོགས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་ཞིང་། དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་འབྲས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་དེས་ན་རྟག་པ་སྟེ་རང་བཞིན་བདེན་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་སློབ་པའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཐུབ་པ་དང་ལྡན་པས་ན་ཐུབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉག་གཅིག་གིས་མི་རྟག་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པས་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་ཤིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའི། དེ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འགོག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤིའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་འཇིག་པའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་དེས་ན་རྟག་པ་ཡོད་པ་མིན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་གསུམ་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ཡུལ་རྣམས་མེད་པར་འབྲས་བུ་ཚོར་བ་གསུམ་མྱོང་བ་མེད་ལ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་ཚོར་བ་གསུམ་གྱི་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་དེས་ན་རྟག་པ་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་འདི་ཡང་སྟོན་པ་གཞན་གྱི་ཚིག་གིས་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐུབ་པ་མ་གཏོགས་ཞེས་སྦྱར་རོ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། འབྲས་བུའི་དོན་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཡང་། དངོས་པོ་གང་དག་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་གཉིས་ཀ་མ་ཚང་བ་ནམ་མཁའ་ནས་ཡིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དང་། སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ཡང་བསྐྱེད་བྱར་མེད་པ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྟག་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་ཡོད་པ་དང་རྟག་པ་ཐུགས་སུ་མ་ཆུད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གཟིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཟེར་ན། འདི་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བར་དམིགས་པ་དེས་ན་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡུལ་གང་ནའང་དུས་ནམ་གྱི་ཚེ་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་མ་བརྟེན་པར་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་དོ། །

གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་དོན་གྱིས་གོ་བས་དུས་ནམ་ཡང་ཡུལ་གང་ཞིག་ཏུའང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མ་བྱས་པའི་རྟག་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱོར་བར་རྟོགས་སོ། །དེས་གཞན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་རྟེན་འབྲེལ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་དང་རྟག་པ་མེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གཟིགས་པར་གྲུབ་བོ། །གཉིས་པ་ལ་བདག་དགག ནམ་མཁའ་དགག དུས་དགག རྡུལ་ཕྲན་དགག ཐར་པ་རྟག་པ་དགག དུས་གསུམ་རྟག་པ་དགག་པ་དང་དྲུག་གི དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཡོད་ལ། བདག་ནི་དེ་དག་གམ་འདུ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ཡོད་ཅིང་དེ་ཡང་རྟག་པ་ཞིག་སྟེ། ཡོད་ཅིང་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོད་ན་དེའི་རིགས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རྟག་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་འདི་ལྟར། དངོས་པོ་དང་རང་བཞིན་དང་བདག་དང་རྟག་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ལ། རྒྱུ་མེད་པར་ནི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མེད་དེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དེ་ཡོད་པ་ཡང་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཉེས་པ་དེ་སྤང་བར་འདོད་པས་བདག་རྒྱུ་ལྡན་དུ་ཁས་ལེན་ན་གང་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྟག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་གྲུབ་པ་ནི་དེ་ཉིད་མཁྱེན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མིན་པར་གསུངས་ཏེ། མཁས་པས་རྟེན་འབྱུང་ཆོས་རྣམས་ཤེས་འགྱུར་ཏེ། །མཐར་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད་པའང་མིན། །རྒྱུ་བཅས་རྐྱེན་བཅས་ཆོས་ནི་ཤེས་འགྱུར་ཏེ། །རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་མེད་ཆོས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་བུམ་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་བྱས་པ་རྣམས་མི་རྟག་པར་མཐོང་ནས་དོན་གྱིས་གོ་བས་བདག་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པ་རྣམས་རྟག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་དག་བྱས་པར་མཐོང་ནས་མ་བྱས་པ་གལ་ཏེ་རྟག་པར་ཁས་ལེན་ན། དོན་གྱིས་གོ་བས་བྱས་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་མཐོང་ནས་མ་བྱས་པའི་རྟག་པ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་མིན་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆོས་མངོན་པ་ལས། ནམ་མཁའ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང་། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་རྣམས་རྟག་པ་དང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། འདུས་མ་བྱས་རྟག་པ་འགོག་པ་ལ་ཁས་བླངས་ཀྱིས་གནོད་དོ་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་དང་འགོག་པ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྟག་གོ་ཞེས་དེ་དག་མིང་ཙམ་དུ་མ་རྟོགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པས་རྟོག་པར་ཟད་ཀྱི། དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་མཁས་པ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་དོན་དམ་པར་ལྟ་ཞོག འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་ཀྱང་རྟག་པ་དང་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་མ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ཙམ་དང་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཙམ་དང་། བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་མ་སྐྱེས་པ་ཙམ་ལ་དེ་དང་དེའི་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལས་རྟག་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་དེ་དག་དངོས་པོར་མེད་པས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཙམ་ལ་རྟག་ཅེས་གསུངས་ཀྱི། བསྒྲུབ་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་སྟེ། ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་ནི་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་ཕྱོགས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ན། ཤར་གྱི་བུམ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་ཅན་ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་ཀྱི་ཤར་ནུབ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཀུན་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གནས་ན་དེ་དང་ཡུལ་ཐ་མི་དད་པའི་ཤར་གྱི་བུམ་པ་ཡང་ཡུལ་ཀུན་ལ་གནས་པར་ཐལ་བས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་འདི་སྤང་བར་འདོད་པས་ཤར་ལ་ཁྱབ་པའི་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་ཕྱོགས་གཞན་ལ་མི་གནས་པར་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཅན་ནམ་མཁའ་ལ་ནུབ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་གཞན་དང་གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་ཡོད་པ་ཁས་བླངས་དགོས་ལ། དེ་ལྟ་ན་ནམ་མཁའ་ཉིད་ནི་དུ་མ་དང་མ་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དུས་རྒྱུར་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ། གང་ཞིག་རྒྱུར་ཡོད་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམས་དུས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་འཇུག་ཅིང་། རྒྱུ་རྐྱེན་ཡོད་ཀྱང་གང་མེད་པས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་ལྡོག་པའང་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ལས་དུས་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་ལ། དེ་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྟག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དུས་རྟག་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །

ཅི་སྟེ་དེས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དུས་དེ་ནི་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདིའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་བདག་ཉིད་རྐྱེན་གཞན་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་དུས་རྟག་ན་འབྲས་བུ་ཡང་རྟག་པར་འགྱུར་ལ། འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་དུས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དུས་འགྲོ་བ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་ཁས་བླངས་པ་ནི་དོན་གྱིས་འབྲས་བུ་ཡང་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་དམིགས་ནས་འདི་ནི་འདིའི་རྒྱུའོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་གི འབྲས་བུ་མཐོང་བ་མེད་པར་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་ནི་རྒྱུའི་ཐ་སྙད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུའོ་ཅོག་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། འབྲས་བུ་ཡིན་ནའང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་འདི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དུས་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ན་དུས་ནི་སྔར་འབྲས་བུ་ལ་བྱ་བ་མི་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་སྤངས་ནས་འབྲས་བུ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་བ་བྱ་དགོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་རྣམས་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བ་མཐོང་གི རྣམ་པར་མ་འགྱུར་བ་གཞན་གྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་སྔར་ལས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྟག་ཅེས་བྱར་ཡོད་པ་མིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དུས་རྟག་པར་མི་རིགས་སོ། །

ཅི་སྟེ་དུས་རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བར་ཁས་ལེན་ན། འགྱུར་བ་མེད་པའི་དུས་རྟག་པ་གང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་བ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ནི་མི་རྟག་ལ། དུས་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་འགྱུར་ལ། གང་གཞན་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་མ་རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། བ་ལང་དང་རྟ་བཞིན། དེས་ན་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་འབྲས་བུ་རང་ཉིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དུས་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལོག་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུའི་བྱ་བ་ཅིའང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལས་ཀྱང་དུས་རྒྱུར་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་རྒྱུའི་དངོས་པོ་དུས་རྟག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་ན་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ནམ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་གཅིག་རྟག་གཅིག་མི་རྟག་པར་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ། ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྟག་ཅིང་། དེ་དག་མ་མཐོང་བའི་ལས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས་རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་པས་རིམ་གྱིས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་རྩོམ་ཞིང་། མཐར་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པས་འབྲས་བུ་རྩོམ་ན་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྲད་དམ་ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་ཕྲད། ཆ་ཤས་འགས་ཕྲད་ན་ཕྲད་པའི་ཆ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲས་བུའི་རྒྱུར་འགྱུར་ལ་མ་ཕྲད་པའི་ཆ་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །རྡུལ་ཕྲན་གང་གི་ཕྲད་པའི་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་མ་ཕྲད་པའི་ཕྱོགས་འགའ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་འགྱུར་བ་དེས་ན་རྡུལ་ཕྲན་དེ་ནི་ཕྲད་མ་ཕྲད་རྒྱུ་ཡིན་མིན་སྣ་ཚོགས་སམ་དུ་མའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ལ། སྣ་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་ལ་དེ་ཡང་རི་མོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟག་པར་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྦྱོར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་ཆ་ཤས་མེད་པའི་དབྱིབས་ཟླུམ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲས་བུ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ལ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཆ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདྲེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་རྡུལ་ཕྲན་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་ཅན་ཡང་དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བས་རྒྱུ་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་དབྱིབས་ཟླུམ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་པ་དེས་ན་བདག་ཉིད་ཀུན་གྱིས་སྦྱོར་བ་རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་ལ་མི་འཐད་དོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་སྦྱོར་བ་དེའི་ཚེ་རྡུལ་ཕྲན་གཅིག་གི་གོ་སའི་གནས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟླ་བོའི་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་གྱི་གོ་སར་ཡང་མི་འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་རྡུལ་ཕྲན་དང་འབྲས་བུ་ཡན་ལག་ཅན་གཉིས་བོང་ཚོད་མཉམ་པར་མི་འདོད་པས་ཡན་ལག་ཅན་དབང་པོའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཉེས་པ་མེད་མོད། སྣ་ཚོགས་རྟག་པ་མི་རིགས་ཞེས་པ་སོ་ན་འདུག་གོ། འདིར་འབྲས་བུ་རྩོམ་པའི་དུས་ན་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་གྱི། འབྲས་བུ་རྩོམ་པའི་སྔ་རོལ་ན་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་དེར་ཡང་ཤར་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་དེ། གཞན་དུ་ན་རྡུལ་ཕྲན་གྱིས་ཤར་ལ་བལྟས་པའི་ངོས་གང་ཡིན་པ་དེས་ནུབ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་གཞན་རྣམས་ལ་བལྟ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཕྲད་པའི་ཚེ་ཡང་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྲད་པས་རགས་པ་མི་བརྩམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲན་གང་ལ་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཤར་གྱི་ཆ་ཡང་ཡོད་ལ་གང་གི་ལྟར་ན་རྡུལ་ལ་ཕྱོགས་ཡོད་པ་དེའི་ལུགས་ལ་རྡུལ་དེ་རྡུལ་ཕྲན་མིན་པར་བསྙད་དེ། ཤར་ལ་སོགས་པར་ཕྱོགས་པའི་ཆ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཁང་བཟང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཆ་ཤས་མེད་པར་གྱུར་ན། ཡུལ་གཞན་དུ་མ་མཐོང་བའི་ལས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས་འགྲོ་བ་མེད་ཅིང་། དེ་མེད་ན་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་དང་ཕྲད་པ་མེད་པས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་རྩོམ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ལུས་དང་ལྡན་ཞིང་འགྲོ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་དོན་གྱིས་མདུན་གྱིས་སྔོན་ཕྱོགས་ལེན་ཅིང་། རྒྱབ་ཀྱིས་གཏོང་བར་འགྱུར་བ་ལས་འགྲོ་བ་པོའི་འགྲོ་བར་རྟོག་པ་ཞིག་ན། གཏོང་ལེན་དེ་དག་གཉིས་ཆ་ཤས་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲན་གང་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་པོར་ཡང་མི་འགྱུར་བས། དེ་མེད་པས་འབྲས་བུ་རྩོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲན་ཡོད་པ་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷའི་མིག་གིས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ཆ་ཤས་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲན་གང་ལ་དང་པོ་མདུན་གྱི་ཆ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། མདུན་རྒྱབ་གཉིས་ཀྱི་བར་དཀྱིལ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་ལ། ཐ་མ་རྒྱབ་ཀྱི་ཆ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་པ་དེ་ནི་མི་མངོན་པའམ་གཟུང་དུ་མེད་པ་ཡིན་ལ། མངོན་དུ་མེད་ཅིང་བལྟ་བྱ་མེད་པ་དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་གིས་མཐོང་སྟེ་མཐོང་བ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲན་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་མྱུ་གུ་སྐྱེས་པས་ས་བོན་འཇིག་པ་བཞིན་འབྲས་བུ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་སྐྱེས་པ་ཡིས་རྒྱུ་རྡུལ་ཕྲན་བཤིག་པར་འགྱུར་ལ་དེས་ན་རྒྱུ་རྡུལ་ཕྲན་ནི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུའི་རང་བཞིན་ཡང་མི་འཇིག་ལ། འབྲས་བུ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྐྱེད་པར་ཡང་བྱེད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་ཡུལ་གང་ན་རྒྱུ་རྡུལ་ཕྲན་ཡོད་པའི་ཡུལ་དེ་ན་འབྲས་བུ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐོགས་བཅས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཉིས་ཡུལ་གོ་ས་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལས་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲན་རྟག་པ་མེད་དེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་ལ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཇུག་པ་མེད་པས་རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། ཐོགས་ལྡན་དངོས་པོ་རྟག་པ་ནི་གང་དུའང་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན། གང་གི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲན་རྟག་པ་མེད་པ་དེས་ན་ནམ་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྡུལ་ཕྲན་རྟག་པར་མི་གསུང་སྟེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར། རྫས་བརྒྱད་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མི་རྟག་པ་ནི་བུམ་པ་བཞིན་དུ་བཏགས་པས་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཚོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་གནས་ཀྱི། ཟླ་མེད་པའི་ཡན་གར་བ་གནས་པ་མེད་པས་སོ་སོར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །

ལྔ་པ་ལ། རང་སྡེའི་ཐར་པ་རྟག་པ་དགག གཞན་སྡེའི་བདག་གི་རང་བཞིན་གྱི་ཐར་པ་དགག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། འདིར་རང་གི་སྡེ་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ན་རེ། རྡུལ་ཕྲན་རྟག་པ་མེད་མོད། གང་ཞིག་རྟག་པར་གསུངས་པ་དེ་ནི་ཡོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་བྱུང་བ་དང་འདུས་མ་བྱས་པ་དེ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་ལ། ཆོས་འདུས་མ་བྱས་པ་རྣམས་ནི་རྟག་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟག་ཅིང་ལམ་བདེན་གྱིས་འཐོབ་པར་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་གཉིས་འགོག་པ་ལ་ཆུ་འགོག་པའི་ཆུ་ལོན་ལྟར་གེགས་བྱེད་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་མཇུག་ཐོག་དུ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གསུམ་པ་ཞེས་གསུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འཆིང་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་སྟེ་བཅིང་བྱ་ལ་རང་དབང་མེད་པར་བྱེད་པས་སོ། །བཅིང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པས་སོ། །དེ་དག་ལྡོག་པའི་ཐབས་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། འདིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་གསུམ་པོ་འདི་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། དེ་ལྡོག་པ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཐར་པ་ནི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་དམིགས་པར་རིགས་ན་དེ་ལས་འཆིང་བ་དང་ཐར་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མི་འབྱུང་བ་དེ་གང་ལས་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འབྱུང་བ་མེད་པ་དེས་ན་མྱང་འདས་ཏེ་མ་འོངས་པའི་ཉོན་མོངས་དང་སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཐར་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དོ། །ཉོན་མོངས་དང་སྐྱེ་བ་གཉིས་ནི་རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེའི་དོན་དུ་ཐར་པ་དོན་གཞན་བརྟགས་པ་དོན་མེད་དོ། །བདེན་པ་གསུམ་པའི་སྒྲ་བརྗོད་པའང་མི་འགལ་ཏེ། ཉོན་མོངས་དང་སྐྱེ་བ་གཉིས་སླར་མི་འབྱུང་བ་ཙམ་ཞིག་བདེན་པ་གསུམ་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གཞན་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་པོ་ཡིན་ན་དེ་ཕུང་པོའམ་གང་ཟག་གཅིག་ལ་བརྟེན་དགོས་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་སྡུག་བསྔལ་འདི་མ་ལུས་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་བསལ་བ་ཟད་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འགགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནུབ་པ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཉིང་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་དང་ཉེ་བར་མི་ལེན་པ་འདི་ནི་ཞི་བ། འདི་ནི་གྱ་ནོམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོའི་རྒྱུན་སྤངས་པ། སྲེད་པ་ཟད་པ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། འགགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་པའི་ལུང་འདི་ལས་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་གང་ཟག་ཀྱང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་མདོ་དང་འགལ་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཁོར་བ་ལས་མ་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་གང་དུ་ཉོན་མོངས་དང་སྐྱེ་བ་ཟད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར། ཕུང་པོའམ་གང་ཟག་གང་ཡང་མ་མཐོང་བ་དེར་བརྟེན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྟག་པ་མེད་དོ། །

གཉིས་པ་ལ་དངོས་པོ་དང་བདག་མེད་པ་སྤང་བ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། གྲངས་ཅན་རྣམས་ན་རེ། ཁོ་བོ་ཅག་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྟེན་མེད་པས་ཐར་པ་མེད་པའི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱེས་བུ་ཐ་དད་དུ་ཤེས་པ་ལས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་རིམ་པ་སོགས་ལས་དུ་མ་འགྱུར་གྱི་ཚོགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞི་བས་ཐར་པའི་གནས་སྐབས་སུ་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་གནས་པའི་ཕྱིར་གྲོལ་བའི་བདག་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ཁྱེད་ཀྱི་གྲོལ་བའི་བདག་ལ་ཤེས་པ་ཡོད་པར་བཏགས་པ་དོན་མེད་དེ། ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་ཡིན་ན། གྲོལ་བའི་ཚེ་ཡུལ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་ན་རང་བཞིན་གྱི་ལོངས་སྤྱད་བྱ་རྣམ་འགྱུར་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། དེ་ནས་བློས་ཞེན་པའི་དོན་ལ་སྐྱེས་བུས་ཤེས་པར་བྱེད་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དང་ཡོན་ཏན་ཐ་དད་དུ་ཤེས་པས་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་ལ་སྲེད་པ་དང་བྲལ་ཏེ་ཐར་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་ཞེས་པ་ཡོད་པར་བཏགས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། ལོངས་སྤྱོད་བྱ་རྣམ་འགྱུར་གྱི་ཚོགས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་མཐའ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མིན་པ་ལ་རག་གོ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་མེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡོད་པར་བཏགས་པའང་གསལ་བར་ཡོད་པ་མིན་པ་དང་མཚུངས་ཏེ། མེ་དང་ཚ་བ་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དང་ཤེས་པ་ནི་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གྲོལ་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཤེས་པ་དངོས་མེད་ཀྱང་དེའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཐར་པའི་རྟེན་བདག་གཅིག་ཡོད་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ས་བོན་ཡང་སྲིད་པ་ཡོད་པ་ཞིག་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མེད་པས་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་བདག་མེད་པས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པའི་ནུས་པ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་གྲོལ་བའི་བདག་མེད་ན་ཐར་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་འདི་མི་འཇིག་པར་འགྱུར་བས་མི་འདོད་པ་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་ཚེ་ཐར་པ་ཡོད་པའི་འཇུག་པ་དང་དེའི་ནུས་པ་ཡོད་ན་དེར་བརྟེན་པའི་སྲིད་པའི་འཇུག་པ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཐར་པའི་རྟེན་ཤེས་པ་དང་དེའི་ནུས་པ་གང་ཡང་མེད་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྲིད་པ་ལ་འཇུག་མི་འཇུག་གི་བསམ་པའང་འཐད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ས་བོན་ཚིག་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་མི་འཇུག་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་གི་རྒྱུན་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་མི་འཇུག་པར་ཐར་པར་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཟག་བཅས་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པ་ཡང་མི་འབྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་འགགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་པའི་མྱང་འདས་ཐོབ་པའི་མི་རྣམས་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུའང་བདག་ཟད་པ་ལེགས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་གྲོལ་བའི་བདག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པ་འགགས་པས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་བདག་མེད་ཅིང་། ཕུང་པོ་ལ་མ་བརྟེན་པར་གཞན་ལས་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པའི་བདག་རྟག་པ་ཡོད་པ་མིན་པར་རིགས་པས་ངེས་པ་དེའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཐར་པའི་ཚེ་བདག་རྟག་པ་ཡོད་ན་སྔར་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་ལ། ཁྱད་པར་ཡོད་ན་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །

གཉིས་པ་ལ། རྩོད་པ་དགོད་པ་དང་། ལན་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་གྲོལ་བའི་གནས་སྐབས་ན་གྲོལ་བའི་བདག་ཀྱང་མེད་ཅིང་དོན་དམ་པའི་མིང་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་འདུ་བྱེད་རྣམས་སླར་མི་འབྱུང་བས་སྡུག་ཀུན་ཟད་པ་ཙམ་དུ་སྨྲ་ན། དེ་འདྲ་བའི་དོན་དམ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པས་འཇིག་རྟེན་པ་འདི་ཉིད་ཁས་བླང་བར་བྱ་བླ་ཡི། དོན་དམ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཁས་བླང་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ཅིང་། དམ་པའི་དོན་ལ་འཁོར་འདས་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་མིག་ནད་བྱུང་དུ་དོགས་པས་མིག་འབྱིན་པ་རྗེས་སུ་མི་བསྒྲུབ་ཀྱི། ནད་སེལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཙམ་བཏང་བ་མཆོག་ཡིན་གྱི། ཐམས་ཅད་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། དངོས་པོ་རྟག་པ་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དགུ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་བཅུ་པའི་རྣམ་བཤད།

གཉིས་པ་ལ་བདག་དགག་པ་དང་། བདག་མེད་ལ་ཆད་པའི་ཉེས་པ་སྤང་བ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། སོ་སོར་དགག སྤྱིར་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ་ལྔ་ཡོད་པའི། དང་པོ་བྱེ་བྲག་པའི་བདག་དགག་པ་ལ། ངོ་བོ་དགག སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་དེ་མ་མཐོང་བས་ཆད་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་འདི་ཉིད་བླའི་ཞེས་སོགས་སུ་འགྱུར་བ་ཞེ་ན། བདག་རང་གི་ངོ་བོས་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་དེ་ངེས་པར་སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་དམ་མ་ནིང་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་སྟེ། རྟོག་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར། མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ནི་བདག་གཉིས་སྨྲ་སྟེ། འདི་ལྟར་ནང་དང་ཕྱིའི་བདག་གོ །དང་པོ་ལུས་ཀྱི་ཁོང་ན་གནས་ཤིང་དབང་པོའི་ཚོགས་ཡུལ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ངར་འཛིན་གྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དགེ་མི་དགེའི་འབྲས་བུ་ཟ་བ་པོར་གྱུར་པའོ། །ཕྱིའི་བདག་ནི་ལུས་དང་དབང་པོ་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ནང་གི་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་སོ། །གལ་ཏེ་ནང་གི་བདག་བུད་མེད་དུ་རྟོག་ན་རང་གི་ངོ་བོ་མི་འདོར་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚེ་གཞན་དུ་བརྗེས་ཀྱང་གཞན་ལ་མི་བརྟེན་པས་རྟག་ཏུ་བུད་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་ཡང་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཆོལ་བ་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། བུད་མེད་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བདག་གི་ཡོན་ཏན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་ནང་བདག་བུད་མེད་མ་ཡིན་ལ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ལ། མ་ནིང་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་མི་ཤེས་པ་གཏི་མུག་གི་དབང་འབའ་ཞིག་ལས་ཁྱོད་བདག་ནི་ཕོའོ། །མོའོ། །མ་ནིང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། དཔེར་ན་ཐག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཤེས་པས་སྦྲུལ་དུ་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱིའི་རྟགས་ཡིན་ལ། དེ་དང་འབྲེལ་བ་ལས་ནང་གི་བདག་ཀྱང་སྐྱེས་པ་སོགས་སུ་རྟག་གོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ཕྱིའི་བདག་ལུས་རྩོམ་བྱེད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་ཕོ་མོ་མ་ནིང་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་ན་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་རྟགས་ངེས་པར་འགྱུར་ལ། ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འབྱུང་བ་ཡོད་པས་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གྱི་ཕོ་མོ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་དམིགས་པར་འགྱུར་ན། འདིར་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་སྟེ་ཕྱིའི་བདག་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཕོ་མོ་མ་ནིང་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་མི་རིགས་སོ། ཁྱོད་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕོ་མོ་ལ་སོགས་སུ་འདོགས་པ་ཐལ་བ་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་མེད་པ་ལའང་འཕྲུལ་འཁོར་དང་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་སོགས་ལྟར་རྟགས་མེད་པ་ཕྱིས་རྟགས་དང་ལྡན་པ་མི་འགལ་བས་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟགས་ངེས་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ། ཁྱེད་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ་རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མི་རིགས་པས་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟགས་ངེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །

གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་མེའི་ཚ་བ་ནི་འགའ་ལའང་ཚ་བ་མ་ཡིན་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་སྟེ། བདག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་སྐྱེས་བུ་གཅིག་གི་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཀུན་གྱི་བདག་ཏུའང་འགྱུར་དགོས་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ངར་འཛིན་ཡུལ་གྱི་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངའི་བདག་མིན་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ངར་འཛིན་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བདག་ཏུ་ཆགས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ངར་འཛིན་གྱི་ཡུལ་དེ་རང་གི་དངོས་པོ་བདག་མིན་ཏེ། ཀུན་གྱི་བདག་འཛིན་གྱི་ཡུལ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་ངར་འཛིན་དང་བདག་ལ་ཆགས་པ་འདི་གཉིས་རྒྱུ་གང་ལས་འབྱུང་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཤིང་རྟའི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཤིང་རྟར་འདོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་དང་སེམས་ཅན་དང་སྲོག་དང་སྐྱེ་བ་པོ་དང་ཤེད་ལས་སྐྱེས་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་བདག་གོ་སྙམ་དུ་ལོག་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་སྟེ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །

གཉིས་པ་བདག་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པ་ལ་གསུམ་གྱི། དང་པོ་འཇུག་ལྡོག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་དེ། འཁོར་བར་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་སུ་ཞིག་དགེ་མི་དགེའི་ལས་བྱས་ནས་དེའི་འབྲས་བུ་མྱོང་ཞིང་འཁོར་བར་འཁོར་བར་འགྱུར། སུ་ཞིག་ཐར་ལམ་ལ་འབད་པར་བྱས་ནས་གྲོལ་བར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བདག་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། བདག་ཚེ་རབས་གཞན་དང་གཞན་དུ་འཁོར་བར་སྨྲ་ན། ཅི་བདག་འདི་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ལུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་དམ་མི་བྱེད། མི་བྱེད་ན་ནི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་པའི་བདག་འཁོར་བར་བརྟགས་པ་དོན་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་བྱེད་ན་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་བར་ལུས་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུའང་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཇི་ལྟ་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་བདག་དེ་ལ་ལུས་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དེ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་འགྱུར་བས་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་བཞིན། རྟག་པ་ཉིད་དུའང་མི་རིགས་ཏེ། ལུས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལུས་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལུས་སྐུལ་བྱེད་ཡིན་པ་དགག་པ་ལ་དངོས་དང་། ཞར་ལ་བདག་རྟག་པ་ལ་གནོད་བྱེད་བརྗོད་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་སྐུལ་བྱེད་མེད་པས་ལུས་ཀྱི་གཡོ་བ་དང་བརྐྱང་བསྐུམ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཕྱིར་ཤིང་རྟ་སྐུལ་བྱེད་ལྷ་སྦྱིན་ལྟར་ལུས་སྐུལ་བྱེད་ནང་གི་བྱེད་པ་པོའི་སྐྱེས་བུའང་ཁས་བླང་དགོས་སོ་ཞེ་ན། དེའང་མི་རིགས་ཏེ། ཤིང་རྟ་ནི་རེག་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནས་སྐུལ་བར་བྱེད་ཀྱི་མི་ལྡན་པས་མ་ཡིན་ནོ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདག་ཀྱང་རེག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞིག་སྟེ། དུས་ལྟར་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་རེག་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ལས་དངོས་པོ་གཞན་བསྐུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་མི་སྐྱེ་སྟེ། ནམ་མཁའ་བཞིན། དེའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་བརྐྱང་བསྐུམ་ལ་སོགས་པའི་གཡོ་བ་སོགས་ཏེ་བདག་ནི་བྱེད་པ་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་གཡོ་བ་ལས་བདག་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་རེག་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་སེམས་ལུས་ཀྱི་སྐུལ་བ་པོར་ཁས་བླངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་སྐད་དུ་སྔར། སེམས་མ་རྟོགས་པ་འགྲོ་སོགས་ལ། །གང་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་ལ། །མ་མཐོང་དེ་ཕྱིར་ལས་ཀུན་ལ། །ཡིད་ནི་དོན་པོར་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བཤད་པས་སོ། །དེ་བས་ན་ཁྱེད་ལ་ཉེས་པ་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ཁོ་བོས་ནི་སེམས་རེག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཁས་མ་བླངས་ཏེ། ཡུལ་དབང་རྣམ་ཤེས་གསུམ་ཕྲད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་བྱུང་རེག་པ་ཡོད་པས་རྣམ་ཤེས་ལུས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལུས་སྐུལ་བ་པོར་འགྱུར་རོ། ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་བདག་རེག་པ་དང་ལྡན་པར་ཁས་མ་བླངས་པས་མི་མཚུངས་སོ། །ཡང་ན་སེམས་ནི་ཆོས་ཀུན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་རླུང་གི་ཁམས་རེག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ་དེས་བསྐུལ་བས་རླུང་གི་ཁམས་རེག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་རྟག་པ་ཡིན་ན་དེ་ལ་དུག་དང་མཚོན་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གནོད་པ་བྱར་མེད་དེ་དཔེར་ན་གནོད་པའི་དོགས་པ་མེད་པའི་རྡོ་རྗེ་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཤིང་གི་སྲིན་བུ་ལས་བསྲུང་བྱར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ལ་གནོད་པ་བསྲུང་བའི་མི་འཚེ་བ་ཆོས་སུ་བསྟན་པ་དང་བདག་རྟག་པ་འདི་ལ་མི་འགལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཅི་ཡོད་སྙམ་སྟེ། འགལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་རྟག་པའི་བདག་ཁས་མི་བླང་བའམ་ཡང་ན་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཞིག་བརྗོད་དགོས་ན་དེ་ཡང་མ་བརྗོད་པས་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །

གསུམ་པ་བདག་རྟག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་རྟག་པ་ཁོ་ན་སྟེ་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་རྣམས་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་དྲན་པ་མི་རིགས་ལ། བདག་རྟག་པ་ཡོད་ན་དེ་ཉིད་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་རྒྱུ་བས་དྲན་པ་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེའང་མི་རིགས་ཏེ་འདི་ལྟར། འདི་ན་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ལ་མཚོན་བསྣུན་ཏེ་ཤི་བ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བ་འདིར་ཡང་སྔོན་གྱི་རྨའི་ཤུལ་རྨེན་པ་བྱུང་བ་མཐོང་ཞིང་སྐྱེ་བ་དྲན་ནས་སྔོན་ཁོ་བོའི་ལུས་ལ་མཚོན་བསྣུན་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔོན་གྱི་བྱུང་མཐའ་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་སྔོན་ཁོ་བོ་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་ཡོད་པའ་ིཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་བདག་རྟག་པར་སྨྲ་ན། སྔོན་བྱས་པའི་ལུས་ཀྱི་རྨའི་རྨེན་པ་མཐོང་ནས་སྔོན་གྱི་ལུས་ཀྱི་བྱུང་མཐའ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ཀོ་ཅིས་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ་རྟག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སྔོན་གྱི་ལུས་དང་ད་ལྟར་གྱི་ལུས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། ད་ལྟར་གྱི་ལུས་ལ་དམིགས་ནས་སྔོན་གྱི་བྱུང་མཐའ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལྟར། སྔོན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བཏགས་པའི་གང་ཟག་དང་ད་ལྟར་གྱི་བདག་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་བདག་འདི་རང་གི་ངོ་བོས་སྐྱེ་བ་དྲན་པར་མི་རིགས་ཏེ། སེམས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་སེམས་པ་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཡིན་པར་རྟོག་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་བཏང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར། བློ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་པ་ཅན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པས་བདག་ཀྱང་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་ན། འོ་ན་བདག་དེའི་ཡོན་ཏན་སེམས་པ་ཅན་ཡང་བདག་སེམས་མེད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སེམས་པ་ཅན་མིན་པར་འགྱུར་ཞིང་། བདག་མེད་བློ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་པ་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པས་དེ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྐྱེ་བ་དྲན་པ་སོགས་སུ་འགྱུར་ན་སྐྱེས་བུ་སྟེ་བདག་དེའང་རྟག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྲོག་གམ་བདག་འདི་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་སོགས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཐ་དད་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་བདག་ཀྱང་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་པར་མཐོང་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་བདེ་སོགས་ཡོན་ཏན་ཐ་དད་དུ་བཏགས་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདེ་སོགས་དང་འབྲེལ་བ་ན་དེ་དག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་པ་དེའི་ཕྱིར་བདེ་སོགས་མི་རྟག་པ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུའང་མི་རུང་ངོ་། །འང་ཞེས་པས་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོ་དང་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའོ། །

གཉིས་པ་གྲངས་ཅན་པའི་བདག་དགག་པ་ནི། གང་གི་ལྟར་ན་སྐྱེས་བུ་སེམས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཉེས་པ་འདི་འགྱུར་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་ལྟར་ན་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འདོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར། གལ་ཏེ་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་ཡོད་ན་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན། འོ་ན་དེས་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་ལོག་ཅིང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་བུད་ཤིང་མེད་པར་མེ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ལ་མེའི་ཆེད་དུ་བུད་ཤིང་དོན་ཡོད་ཀྱི། གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་མེད་པར་མེ་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་བུད་ཤིང་དག་གིས་དོན་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ནི་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན། འདི་བྱ་བའི་ཆོས་ལས་མ་འདས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་ལྗོན་ཤིང་གི་རྫས་ལ་བརྟེན་པའི་བྱ་བ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པའི་གཡོ་བ་ནི་ལྗོན་ཤིང་མ་ཞིག་པའི་གོང་དུའང་གཞན་དུ་གཡོ་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད་ཤེས་པ་ཡོད་པ་འདི་ཡང་རྫས་སྐྱེས་བུ་མ་ཞིག་གོང་དུའང་མེད་པར་འགྱུར་ན།དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་དང་རྫས་མ་ཞིག་གོང་དུ་གཡོ་བ་ཇི་བཞིན་དུ་རྫས་ནི་རྫས་གཞན་ལ་མི་བརྟེན་ཅིང་རང་སྐྱེས་ནས་འཇིག་གི་བར་དུ་གཡོ་བ་མེད་ལ། ལོངས་སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡོད་པའང་རྫས་སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེས་ན་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྔར་སྐྱེས་བུ་ཡོད་ལ། ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་བྱེད་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་པས། དེ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་དོན་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྔ་རོལ་ན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་ཀྱང་། དེའི་ནུས་པ་ཡོད་པས་སྐྱེས་བུ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པའི་སྐྱེས་བུ་མ་མཐོང་བ་ལྟར་ཡུལ་ལ་ལོངས་མི་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཡང་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྐྱེས་བུ་མེད་པས་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུའི་རྟེན་ཅན་ནུས་པའང་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེས་བུ་འདི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ལས་སྔར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ནུས་པའི་ངོ་བོར་གནས་པར་རྟོགས་ན། ཁྱོད་ཅི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་ལས་གཞན་སྔ་རོལ་དུ་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཁམས་མཐོང་ཞིང་། ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལས་གཞན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ལྕགས་ཞུ་བ་དེ་ཉིད་ཕྱིས་ལྕགས་ཀྱི་གོང་བུར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་སྔར་གྱི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཁམས་དེ་ཉིད་ཕྱིས་ཤེས་པ་ཡོད་པ་གསལ་བའི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་རྣམ་པར་འགྱུར་ལ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བདག་ལ་རྟག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །

གསུམ་པ་རིགས་པ་ཅན་གྱི་བདག་དགག་པ་ནི། གཞན་དག་ན་རེ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བདག་གི་ཕྱོགས་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་ཞིག་ཡིད་དང་ལྡན་ལ། དེ་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ནི་ཡིད་དང་ལྡན་པ་ཙམ་ཞིག་ལ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་ཡོད་ཡིད་ཙམ་ཞིག་ལ་ཡིན་ཞིང་། སྐྱེས་བུ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆེ་བ་དེའི་ཕྱིར་བདག་དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མིན་པ་ལྟར་མཐོང་། རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་དང་ཤེས་པ་འབྲེལ་བས་སྐྱེས་བུ་ཤེས་པ་དང་བཅས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་གྱི་ལན་ཚྭ་དང་འབྲེལ་བས་གངྒཱའི་ཆུ་ལན་ཚྭ་དང་བཅས་པར་བརྗོད་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བདག་འདི་སྐྱེས་བུ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་པ་རང་བཞིན་གྱི་བདག་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་བདག་ལའང་རང་གི་རང་ངམ་བདག་ཏུ་ཅིས་དེར་མི་རྟོགས། གཞན་གྱི་བདག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲིབས་ནས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་བདག་དེ་ཉིད་རང་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་རང་གིས་བདག་དེ་ཉིད་ལ་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་མི་རིགས་སོ། །བཞི་པ་ཡོན་ཏན་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། འདིར་གྲངས་ཅན་པ་དག་རྡུལ་མུན་པ་སྙིང་སྟོབས་གསུམ་པོ་ནི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་གསུམ་ཆ་མཉམ་པའི་གནས་སྐབས་ནི་གཙོ་བོ་དང་། རྣམ་འགྱུར་སྐྱེད་པའི་ཚེ་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ལྟར་ན་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་འདོད་པར་རིགས་ན། ཇི་སྐད་དུ། རང་བཞིན་ལས་ཆེན་དེ་ལས་ང་རྒྱལ་ཏེ། །དེ་ལས་ཚོགས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་འབྱུང་། །བཅུ་དྲུག་པོ་ནི་དེ་དག་རྣམས་ལ་ཡང་། །དེ་ཙམ་ལྔ་ལས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལྔ། །ཞེས་པ་ལྟར་རྣམ་འགྱུར་གྱི་ཚོགས་མཐའ་དག་སྐྱེད་པའི་བྱེད་པོ་དང་། སེམས་མེད་པས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བའི་གྲངས་ཅན་དེ་དག་དང་ནི་སྨྱོན་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཀུན་ནས་བསླང་སྟེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་རྡོལ་ཐབས་སུ་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སེམས་མེད་པ་དང་ཀུན་གྱི་བྱེད་པ་པོར་སྨྲ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྡུལ་མུན་པ་སྙིང་སྟོབས་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་འགྱུར་གྱི་ཚོགས་མཐའ་དག་བྱེད་ཤེས་ཀྱི། དེ་དག་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་ཟ་བ་རྣམ་པར་མི་ཤེས་ཞེས་སྨྲ་བ་འདི་ལས་མི་རིགས་པ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། འདི་ནི་རིགས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱིས་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་བདག་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་དག་བདག་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ལས་གཉིས་ཀ་བྱེད་པ་པོ་དང་། དེ་དག་རྣམ་སྨིན་ཟ་བ་པོར་ཡང་འདོད་དོ། །དེ་དག་གི་ཡང་བདག་རྟག་པ་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་འདི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ན་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་ཁས་བླངས་དགོས་ཏེ། བྱ་བ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ནི་བྱེད་པ་པོར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ལའང་རྟག་པ་མེད་དེ། བྱ་བ་བརྩམ་པའི་སྔ་རོལ་ལས་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་ནི་བྱ་བ་བྱེད་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་བདག་འདི་ཡུལ་ཀུན་ཏུ་སོང་ཞིང་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་ན་མ་མནན་པའི་ཕྱོགས་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་དང་འདུག་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་དེ་དག་གིས་འཇིགས་པས་བདག་བྱ་བ་མེད་པར་ཁས་ལེན་ན་བྱ་བ་མེད་པ་བདག་ནི་མེད་པ་དང་མཚུངས་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་བྱེད་པས་ཡོད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་གི བྱ་བ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ནི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟར་ཡོད་པར་བཞག་མི་ནུས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱ་བ་མེད་པས་བདག་ནི་མེད་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། བདག་མེད་པ་ལ་ཁྱོད་རྒྱུ་ཅིས་མི་དགའ་སྟེ་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགའ་བར་རིགས་སོ། །

གཉིས་པ་སྤྱིར་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་འདི་མེའི་ཚ་བ་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན། ཀུན་ལ་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་ཐ་དད་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱེ་བྲག་པ་དང་གྲངས་ཅན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལས། ལུས་རེ་རེ་ཞིང་ཐ་མི་དད་པའི་བདག་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཀུན་ཏུ་སོང་བར་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ལུས་ཐ་དད་པ་དག་ཐ་དད་པར་བཏགས་པ་སྟེ་དཔེར་ན་སྣོད་ཐ་དད་པའི་ཆུའི་དབང་གིས་ཟླ་བ་གཅིག་ཉིད་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དོ། །གཅེར་བུ་པ་ལ་ལས་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིང་དང་གྲོག་མ་དང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེས་བུ་ལུས་ཀྱི་ཚད་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞུམ་པ་དང་རྒྱས་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གཅེར་བུ་ལུས་ཀྱི་ཚད་བཞིན་དུ། །སྲོག་ནི་ཞུམ་དང་རྒྱས་པར་སྨྲ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ལ་ལས་ནི་ཞུམ་པ་དང་རྒྱས་པ་མི་བཟོད་པར་བདག་རྡུལ་ཕྲན་ཙམ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་ལ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་ཤིང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་མཐོང་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར། འཁོར་བ་ན་ཉེར་འཚེ་དང་བཅས་པའི་བདག་རྟག་པ་ལ་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པས་གནོད་པ་ག་ལ་ཞིག་སྟེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་ལ། ཉེར་འཚེ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་ཏེ་ཉེར་འཚེ་སྤངས་པའི་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ག་ལ་ཡོད། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་གང་གིས་བདག་རྟག་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་ཐར་པ་ཡོད་པ་མི་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་ཐར་པ་འདོད་པས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་ཁས་བླངས་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་འབྲེལ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཆད་པ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ན་རྒྱུ་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་སྐྱེ་བ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཐར་པ་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཐར་པ་འདོད་པའི་ཡ་མཚན་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཟད་པས་གྲོལ་བར་ཁས་བླངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པས་ཐར་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་ན་བདག་མེད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་ཏེ་བདག་འཛིན་སྤོང་བ་མི་རིགས་ཏེ། བདག་འཛིན་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བདག་མ་ཉམས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་བཞིན། དེས་ན་བདག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་པས་བདག་འཛིན་སྤངས་པའི་ངེས་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའང་བརྫུན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐར་པ་འདོད་པས་བདག་མེད་པ་ཁས་བླངས་བར་བྱ་སྟེ། བདག་མེད་པ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྤོང་བས་ཐར་པ་ཐོབ་པར་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཡོད་ན་གྲོལ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་བདག་འཛིན་འཇུག་པར་ཐལ་བས་འཇིགས་པས་ཐར་པའི་ཚེ་བདག་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཉིད་དང་དེ་རྟོགས་གྲོལ་བར་ཁས་ལེན་ན། གྲོལ་བའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་བདག་གི་རང་བཞིན་དེ་ནི་སྔར་འཁོར་བའི་ཚེ་ཡང་མེད་ལ་མེད་པ་སྔར་ཡང་བདག་གི་རང་བཞིན་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་བ་ཅན་གཞན་དང་མི་ལྡན་པར་རྐྱང་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་པས་གང་མཐོང་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་གསེར་ལྕགས་དང་འདྲེས་པ་ན་ནང་གི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བར་མི་གསལ་ལ། ལྕགས་དང་མ་འདྲེས་པ་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་འཁོར་བའི་ཚེ་ཡོན་ཏན་སོགས་གཞན་གྱི་དབང་གིས་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་རྟོགས་ལ། གྲོལ་བའི་ཚེ་འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་དང་མི་ལྡན་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། གྲོལ་བའི་ཚེ་ཡང་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བའི་ཚེ་ཡང་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །

གཉིས་པ་བདག་མེད་ལ་ཆད་པའི་ཉེས་པ་སྤང་བ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་མེད་ན་འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་རྣམས་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མི་རྟག་པ་ཆད་པའི་དོན་དུ་རྟོག་པ་མེད་དེ། བསྐལ་པ་དང་པོ་ནས་ཞུགས་པའི་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་རྣམས་ད་དུང་དུ་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཆད་པའི་དོན་ཡིན་ན་ནི་ད་དུང་ཡང་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་རྣམས་རྒྱུ་ཅིས་ཡོད་དེ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་བཞིན་དུ་ཁས་བླངས་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་མི་རྟག་པའི་དོན་རྒྱུན་ཆད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་ལྟ་བ་འདི་གལ་ཏེ་བདེན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་སུ་ལའང་གཏི་མུག་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱང་ཞེས་པ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲིམ་མི་དགོས་པར་ཐར་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མཐའ་དག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བདག་རྟག་པ་ཡོད་པས་རྒྱུ་དེས་འཇུག་པའི་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཆད་པ་ལྟ་བ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དངོས་པོ་རྟག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་རག་མ་ལས་པ་རྣམས་ནི་བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ན་བདག་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདི་འགྲོ་བ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ཡོད་པར་གྱུར་ནའང་ཕྱི་དང་ནང་གི་གཟུགས་རྣམས་ནི་བདག་ལས་གཞན་ལས་༼དཔྱད༽འབྱུང་བར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། ནོར་བུ་མེ་ཤེལ་དང་ཉི་མ་ཕྲད་པ་ལས་མེ་དང་། ཆུ་ཤེལ་དང་ཟླ་བ་ཕྲད་པ་ལས་ཆུ་དང་། ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་དང་། མེར་མེར་པོ་སོགས་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལས་གནས་པར་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་བུད་ཤིང་དང་སྦོར་བ་སོགས་ལས་མེ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གནས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡང་སྣང་སྟེ་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་འགྲོ་བ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་འཇིག་སོགས་དེ་ཁོ་ན་ལ་རག་ལས་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་དོ། །

གང་གི་ཚེ་རྟག་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་ས་བོན་བྱས་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལས་མྱུ་གུ་བྱས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཆད་པ་དང་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་ཅིང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་ཅིང་རང་བཞིན་མེད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དག་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མཁས་པས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་རྡོ་རྗེའི་ཐོག་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་འཇོམས་པ་ལ་འབབ་པ་དེ་ཡང་མཁས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་རིགས་སྔགས་ཀྱིས་ཆེས་རྒྱང་རིང་དུ་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ས་བོན་མེ་དང་ཕྲད་པ་ལྟར། མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུན་འཇུག་པ་མེད་ན་ཆད་པར་འགྱུར་བ་ལས་གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་ས་བོན་ལས་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འཇུག་པར་འགྱུར་པ་དེ་ན་རྒྱུ་ས་བོན་ནི་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་སྐྱེས་ཀྱང་ས་བོན་རང་གི་ངོ་བོ་ལྡོག་པ་མེད་པར་གནས་ན་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ལས་གང་གི་ཕྱིར་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེས་ན་རྟག་པ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དེ་གཉིས་ཀའང་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱེད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྟག་ཆད་སྤོང་ཚུལ་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྐད་ཅིག་མར་སྨྲ་བའི་རང་གི་སྡེ་པ་རྣམས་ལའང་ཡོད་པས། དེ་དག་ལའང་རྟག་ཆད་ཀྱི་ཉེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་དག་གིས་ནི་རྒྱུ་འབྲས་དོན་གཞན་ཁས་བླངས་པས་འབྲས་བུ་འཇུག་པས་རྒྱུ་ཆད་པའི་ཉེས་པ་མི་སྤོང་སྟེ། བ་མེན་ཡོད་པས་བ་ལང་མ་ཤི་བར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རྒྱུ་འབྲས་གཞན་མ་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་འཇུག་ན་རྒྱུ་ཆད་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་དག་གིས་རྒྱུ་འབྲས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཁས་བླངས་པས་རྟག་ཆད་ལས་མི་འདའ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ཁས་ལེན་ཡོད་ན་ནི། །རྟག་དང་ཆད་པར་ལྟ་བར་ནི། །ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དངོས་དེ་ནི། །རྟག་དང་མི་རྟག་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། བདག་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་བཅུ་གཅིག་པའི་རྣམ་བཤད།

དྲུག་པ་དུས་རྟག་པ་དགག་པ་ལ། ཕྱོགས་སྔ་མ་བརྗོད་པ་དང་། དེ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། དུས་སྨྲ་བ་དག་ན་རེ། བདག་རྟག་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་མི་རིགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་ས་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་དང་། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་དུས་རྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རེས་འགའ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དུས་ཡོད་ཅིང་དེའང་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་གྱིས་གསལ་བར་བྱས་ཤིང་། དུས་གསུམ་དུ་གནས་པའི་དངོས་པོ་དག་ལས་ཐ་དད་པ་རྟག་པ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །

གཉིས་པ་ལ། དུས་ཀྱི་ངོ་བོ་དགག དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། འདས་མ་འོངས་དགག ད་ལྟར་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། མ་འོངས་པ་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་དགག འདས་པ་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་དགག མ་འོངས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་དགག་པ་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། དུས་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡོད་ན་དམིགས་དགོས་པ་ལས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་སྔར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་ངོ་བོས་རྣམ་པར་བཞག་མི་ནུས་ཀྱི། དུས་གསུམ་དུ་གནས་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་འཇོག་དགོས་པས། དེ་དག་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་དུས་དགག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མ་འོངས་པའི་དུས་མཚོན་པའི་དོན་དུ་མ་འོངས་པའི་བུམ་པ་བཀོད་ལ། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་མཚོན་པའི་དོན་དུ་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་བུམ་པ་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །མ་འོངས་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་མ་ཕྱིན་པའོ། །འདས་པ་ནི་ད་ལྟར་བ་ལས་འདས་པའོ། །ད་ལྟར་བ་ནི་བྱུང་ལ་མ་འགགས་པའོ། །དུས་གསུམ་པོ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། གཉིས་ལ་མ་ལྟོས་པར་རེ་རེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པ་ནི་འདས་ད་ལྟར་གཉིས་ལ་མ་ལྟོས་པར་བཞག་མི་ནུས་ཏེ། མ་འོངས་པ་ནི་མ་འོངས་པ་ལས་ཡིན་ལ། གང་དུ་མ་འོངས་པ་འདས་ད་ལྟར་གཉིས་སུ་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་དགོས་པའི་ཕྱིར། དུས་གཞན་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་གཞག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མ་འོངས་པའི་བུམ་པ་ལ་ད་ལྟར་བའི་བུམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་འདས་པའང་མེད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་དང་མ་འོངས་པ་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཅིག་ལ་གཅིག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་བུམ་པ་ལ་འདས་ད་ལྟར་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། འདས་ད་ལྟར་གཉིས་ཀྱང་མ་འོངས་པར་མ་འོངས་པས་དེ་གཉིས་ཀྱང་མ་འོངས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདས་ད་ལྟར་གཉིས་ཀྱང་མ་འོངས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དུས་གསུམ་ཆར་མ་འོངས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་འདས་ད་ལྟར་བ་གཉིས་མ་གྲུབ་ལ། དེ་ལྟར་ན་གང་དུ་མ་འོངས་པས་མ་འོངས་པར་རྣམ་པར་བཞག་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་དུས་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འདས་པའི་བུམ་པ་མ་འོངས་པའི་བུམ་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། མ་འོངས་པའི་ངོ་བོར་མ་འོངས་པ་ལ་ཡོད་པས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཞིག་པ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ངོ་བོར་མ་འོངས་པ་ལ་ཡོད་ན། མ་འོངས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་འདས་པའི་བུམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ་མ་འོངས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱོདཀྱི་མ་འོངས་པ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད། མ་འོངས་པའི་བདག་ཏུ་ཡོད་པས་ཡོད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་ན། འོ་ན་མ་འོངས་པ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་ན་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་མ་འོངས་པའི་བདག་ཏུ་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བ་འགྱུར་བས་སོ། །ཅི་སྟེ་མ་འོངས་པའི་བདག་ཏུ་ཡོད་ཀྱང་ད་ལྟར་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གང་གི་རང་གི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ད་ལྟར་བ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་སྔོན་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ན་ད་ལྟར་བ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །མ་འོངས་པ་ཡང་མ་འོངས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པ་མེད་པས་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་དུས་གཞན་གཉིས་ཀྱང་མེད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་གང་དག་དངོས་པོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དག་མ་འོངས་པའི་ཚེ་རྗེས་སུ་ཡོད་ཅིང་འདས་པའི་དུས་སུ་ཡང་རང་གི་མ་ཉམས་པར་ཡོད་ལ། ད་ལྟར་བ་ནའང་ཡོད་ཅེས་སྨྲ་བ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་མེད། མི་རྟག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ལུགས་ལ་དུས་གསུམ་ཀུན་ཡོད་པ་ཉིད་དེའི་ལུགས་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ག་ལས་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་གང་གི་ངོ་བོར་ད་ལྟར་བློ་ལ་སྣང་བ་དེ་ཉིད་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ཚེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཉམས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཀྱེ་མ་འདུས་བྱས་རྣམས་མི་རྟག །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །སྐྱེས་ནས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་དག་མྱུར་དུ་ཞི་བ་བདེ། །ཞེས་པའི་ལུང་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །

གཉིས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་མ་འོངས་པ་མེད་པས་མ་འོངས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདས་པ་ལ་འདས་པ་མེད་པས་འདས་པ་མི་སྲིད་དེ། འདི་ལྟར་འདས་པའི་དུས་དེ་འདས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་འདས་སམ་འོན་ཏེ་མ་འདས། ཅི་སྟེ་འདས་པ་ལས་འདས་པར་གྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ན་འདས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་བརྒལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ལས་འདས་པའི་ཞོ་ལ་འོ་མ་ཞེས་མི་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འདས་པ་ལས་མ་འདས་པའི་བྱ་བས་མི་སྟོང་པ་ཡིན་ན་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ན་འདས་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འདས་པ་ནི་འདས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འདས་པ་གྲུབ་ན་དེའི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་འདས་པར་གྱུར་ན། དེ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་མ་གྲུབ་བོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་གནས་པར་འགྱུར། གསུམ་པ་ལ་མ་འོངས་པ་རྫས་གྲུབ་སྐྱེ་བ་དགག མ་འོངས་པ་དངོས་པོར་མེད་པ་དགག འབྲས་བུ་ཡོད་མེད་དུ་སྨྲ་བ་དགག་པ་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་གང་དག དུས་གསུམ་པོ་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་བསྔགས་པ་བྱེད་པ་དག་གི་ལྟར་ན། མ་འོངས་པ་ཡོད་པ་དེ་སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་གྲང་། གལ་ཏེ་མ་འོངས་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡོད་པར་རྟོག་ན་ཇི་ལྟར་ན་ད་ལྟར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་ནས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གྱི་བུམ་པ་བཞིན། ཅི་སྟེ་མ་འོངས་པ་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་པར་རྟོག་ན། མ་འོངས་པ་རྟག་པར་འགྱུར་རམ་ཅི་སྟེ་རྟག་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། མ་སྐྱེས་ཤིང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱེད་རང་འདོད་པའི་མྱང་འདས་བཞིན། གལ་ཏེ་མ་འོངས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་ལྟར་མི་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ད་ལྟར་བའི་གནས་སྐབས་སུ་འདྲེན་པ་ན་མ་འོངས་པ་འཇིག་པས་མི་རྟག་ན། གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པ་ཡོད་པས་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ན། འདས་པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་འཇིག་ཅིང་ཉམས་པ་ཡོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རྟག་པར་ཅིས་མི་དཔོག་སྟེ་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟ་བས་ན་དུས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ན། མི་རྟག་པ་དེ་ཡང་དུས་གསུམ་ཀ་ལ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་བ་འདི་གཉིས་ནི་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་མིན་ཏེ། ད་ལྟར་བ་ནི་རང་གི་རང་བཞིན་མ་ཉམས་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། མི་རྟག་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་འབྲེལ་བར་ད་ལྟ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་ནི་ཞིག་པ་ལ་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཞིག་ཟིན་པ་ནི་ཡང་ཞིག་པར་མ་ཡིན་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་ད་ལྟར་དེ་དག་ལས་གཞན་རྣམ་པ་གསུམ་པ་མ་འོངས་པ་དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ནི་དངོས་པོ་སྐྱེས་པའི་རྟེན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་འོངས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་སོགས་ལ་དུས་གསུམ་རྟོག་པ་མི་རིགས་པ་བཞིན་དུ། དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ་མི་རྟག་པ་མེད་པས་དུས་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མ་འོངས་པ་ཡོད་དེ། རྐྱེན་ཡོད་ན་ཕྱིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། སྔར་མེད་པ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཕྱིས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་སྐྱེས་པའི་སྔར་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕྱཱ་སྨྲ་བ་སྟེ། དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལོག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེའི་སྨྲ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མེད་པའི་ཕྱིར་བོང་བུའི་རྭ་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་མི་འགྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་ཉེས་པ་ཡོད་དོ། །འདི་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་སྟེ། སྐྱེས་པར་བྱེད་པ་དེ་མ་སྐྱེས་པའི་སྔར་ཡོད་ཅེས་བྱར་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡོད་པ་སྐྱེ་ན་སྐྱེས་ཟིན་པའང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་རང་ཉིད་ཕྱི་མཐའི་བར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་འབྲས་བུའི་རྒྱུན་ཕྱི་མ་འཇུག་པའི་སྐབས་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་འོངས་པ་ཡོད་དེ། རྣལ་འབྱོར་པའི་སྨོན་ནས་ཤེས་པ་དེས་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ནས་ལུང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་འོངས་པ་སྐྱེས་པའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པས་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པའང་ཅིས་མངོན་སུམ་དུ་མི་མཐོང་། གཉིས་ཀའང་རང་བཞིན་མེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་མཐོང་བ་ལ་གཅིག་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་སོ། །

འོ་ན་རྣལ་འབྱོར་པས་མ་འོངས་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། མ་འོངས་པ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་འདོད་པ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པས་མངོན་སུམ་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ལ། གཏན་མེད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་གཏན་ནས་མི་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མ་འོངས་པ་ནི་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྨོན་ནས་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་ལས་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་བས་ན་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་རློམ་ནས་ལུང་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ལྟར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ལ་བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པའང་མ་ཡིན་ཞིང་། མ་འོངས་པ་ན་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པ་ཡིད་ཀྱིས་ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པའི་སྨོན་ནས་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དུས་གསུམ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པའི་ཆོས་གསུང་བ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་དེ་ལས་དོན་རྟོགས་པ་ན་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཞིང་། དུས་གཞན་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུང་བསྟན་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས། དེ་ཙམ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དུས་གསུམ་གྱི་ཤེས་བྱ་ལ་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངའོ་ཞེས་ཐ་སྙད་བྱེད་པར་ཟད་ཀྱི། ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ལ་དོན་འགའ་ཞིག་གཟིགས་པའམ་གསུང་བ་མེད་དོ། །

གཞན་ཡང་རྒོལ་བ་གང་ལ་མ་འོངས་པ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་མ་འོངས་པ་རིང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་བ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འདོད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རིང་བ་རྣམས་གང་དག་ཅིག་ཅེ་ན། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའོ། །ཆོས་ཉེ་བ་རྣམས་ཀྱང་གང་དག་ཅིག་ཅེ་ན། ད་ལྟར་བྱུང་བའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པས་ཆོས་མཉན་པའི་སྒོ་ནས་དབང་པོ་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་བྱས་པ་མེད་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་ན་དེ་བསག་པའི་དོན་དུ་ངེས་པར་སྡོམ་པའི་ངལ་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་པར་ཡང་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ངེས་པར་སྡོམ་པས་ཆོས་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་བྱེད་ནའང་ཁྱད་པར་དེ་སྔར་མེད་གསར་དུ་བྱེད་པས་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་ཡོད་པ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པ་དེའི་ལྟར་ན་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་དུས་གསུམ་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་བུར་ན་འབྲས་བུ་སྔར་ནས་ཡོད་ཚད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང་སྔར་ནས་ཡོད་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ལ་སྔ་རོལ་ཏུ་དངོས་གཞན་མེད་པའི་ཐོག་མ་དང་། འོག་རོལ་དུ་གཞན་མེད་པའི་མཐའ་ཡོད་པ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ན་མི་རྟག་ཞེས་བཤད་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། སྡེ་པ་གང་དག་མ་འོངས་པ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ལ་སྐྱོན་མཐོང་ནས་མ་འོངས་པ་དངོས་པོ་མེད་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ཡང་མ་འོངས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་འཕགས་ལམ་བསྐྱེད་པའི་སྒྲིམ་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མ་འོངས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གྲོལ་བ་དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ལ་མ་འོངས་པའི་ཉོན་མོངས་དང་སྐྱེ་བ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བཅོམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་འདིར་ཐར་པའི་ཆེད་དུ་སྒྲིམ་མི་དགོས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྲིམ་པ་མེད་པར་ཐར་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། མ་འོངས་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན། རྣམ་ཤེས་སྐྱེའོ་ཞེས་པ་མི་རིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་རྒྱུའི་རྣམ་ཤེས་ནི་མ་འོངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ལྟར་རྟེན་མེད་པས་སྐྱེ་བའི་བྱ་བའང་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བ་མེད་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྟེན་ཆགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་རྟེན་ཆགས་པ་མེད་པར་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་རྒྱུ་མེད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་འདོད་ཆགས་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལའང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ཆགས་པ་མེད་པར་འདོད་ཆགས་འབྱུང་བའམ། ཡང་ན་མ་འོངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། གྲངས་ཅན་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་སྟེ། མེད་པ་བསྐྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ནུས་པའི་ངོ་བོ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། ནུས་པས་ནུས་པ་བསྐྱེད་པས་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་རང་བཞིན་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བར་ཐལ་བའི་ཉེས་པས་འཇིགས་པས་དུས་གསུམ་ཆར་དུ་ཡོད་པར་རྟོག་ཅིང་། ཚོགས་པ་ལའང་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་གྱི། རྫས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཅན་མ་ཡིན་ལ། དུས་གསུམ་ཆར་དུ་གནས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྫས་ནི། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པས་ད་ལྟར་བའི་གནས་སྐབས་ཙམ་དུ་བྱེད་ཀྱི། སྔ་ན་མེད་པའི་རྫས་བསྐྱེད་པ་ནི་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་གང་འདོད་པ་གྲངས་ཅན་པ་དང་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་གཉིས་ཀྱི་ལྟར་ན་ཁྱིམ་གྱི་དོན་དུ་ཀ་བ་དང་། སྒོ་སྐྱེས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱན་པ་ཏྲ་དང་བྱ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་སྤྲས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འབྲས་བུ་ཁྱིམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་རྒྱན་ལ་སོགས་པས་ཁྱིམ་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཁྱད་པར་སྔར་མེད་པ་གསར་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་གཏང་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་མེད་པར་གང་འདོད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་དང་མདོ་སྡེ་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གིས་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པར་སེམས་ཤིང་མེད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་རྟོག་གོ །དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ཡང་ཁྱིམ་གྱི་དོན་དུ་ཀ་བ་ལ་སོགས་བརྒྱན་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འབྲས་བུ་ཁྱིམ་མེད་པའི་ཕྱིར། མེད་པ་ནི་སུས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་མྱུ་གུ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྒྱུ་ས་བོན་དང་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལྟར་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དངོས་པོའི་ཆོས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་བོ། །གང་གི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མཁས་པས་མཐའ་གཉིས་སྤངས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །

འདི་ཡང་འཇིག་རྟེན་གཞུག་པའི་དོན་དུ་གྲགས་པ་ཚད་མར་བྱས་ནས་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དབུ་མ་པ་རང་ལུགས་ལ་རྟེན་འབྲེལ་ཡང་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། དབུ་མ་འཇུག་པར། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་དབང་དངོས་འདོད་ལྟར། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་ནི་བདག་གིས་ཁས་མ་བླངས། །འབྲས་ཕྱིར་འདི་དག་མེད་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས། །འཇིག་རྟེན་ངོར་བྱས་བདག་ནི་སྨྲ་བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟེན་འབྲེལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་དབུ་མ་རང་ལུགས་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ནི་རྟོག་པ་སྔོན་གཏོང་བ་སུ་ལ་ཡང་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབུ་མ་པ་ནི་འཕགས་པའི་མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ན་ཚད་མར་འདོད་པ་ཡིན་ན། དེས་གྲུབ་པའི་དོན་ནི་སྐྲའི་རྩེ་མོ་བརྒྱར་གཤགས་པའི་ཆ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དབུ་མ་པ་རང་ལུགས་ཀྱི་ཁས་ལེན་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །

གཉིས་པ་ད་ལྟར་བ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་འདས་མ་འོངས་བཀག་ཀྱང་ད་ལྟར་བ་ནི་ཡོད་ལ། དེ་ཡོད་པས་མ་འོངས་པའང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་འོངས་པ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ད་ལྟར་བ་ཡིན་པས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་འོངས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་རྟོག་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པས་སམ། འོན་ཏེ་གནས་པས་རྟོག དང་པོ་ལྟར་ན་གཅིག་ཞིག་ཅིང་གཞན་སྐྱེས་པ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་མིང་གིས་བཏགས་པར་ཟད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཁོ་བོ་ཅག་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་གྱི། དཔེར་ན་བ་ལང་གི་ཁུ་བཅུད་ཀྱི་རྫས་རང་གི་ངོ་བོ་གནས་པ་ལ་ཆོས་གཞན་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ལོག་ནས་ཞོའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ཡོན་ཏན་གསུམ་པོ་རྡུལ་སྙིང་སྟོབས་མུན་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་འོངས་པ་གནས་སྐབས་ལོག་ནས་ད་ལྟར་གྱི་གནས་སྐབས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱིས་མ་འོངས་པའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་དམིགས་ནས་དེ་ད་ལྟ་བར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མ་མཐོང་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་འདི་མི་རིགས་སོ། །ཞོ་ཡང་འོ་མའི་རྣམ་འགྱུར་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་མ་དང་ཞོ་ནི་རོ་ནུས་ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། རོ་ནུས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དེ་དག་གི་རྫས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ད་ལྟར་བ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དབང་ཤེས་ལྔས་འཛིན་པ་ལྟ་ཞོག ཕྲ་བ་དང་ཆོད་པ་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་ནུས་པ་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ད་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མ་དམིགས་མོད། དེ་ལྟ་ནའང་མི་མཁས་ཤིང་བླུན་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པ་མི་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ད་ལྟ་བ་དེ་ཡོད་པར་རྟོག་གོ །གཉིས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པ་ལ་དངོས་པོའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག དྲན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། དུས་ནི་ཡོད་དེ་དེའི་རྒྱུ་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དུས་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་མི་ནུས་་ཀྱི། དངོས་པོ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ་ཞེ་ན། དུས་ཀྱི་རྒྱུ་དངོས་པོ་ཡོད་ན་དུས་ཡོད་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པ་རྣམས་ལ་གནས་པ་མེད་ལ། གནས་པ་མེད་པས་ཀྱང་དུས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཞིག་ག་ལ་ཡོད་དེ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གནས་པ་མེད་ཅེ་ན། མི་རྟག་པས་ཟོས་པའི་དངོས་པོ་ལ་གནས་པ་ག་ལ་ཡོད། གལ་ཏེ་གནས་པ་ཡོད་ན་མི་འགྱུར་བར་གནས་པའི་དངོས་པོ་ལས་གནས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་རྒ་བ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དང་པོར་གནས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཕྱིས་ཀྱང་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ལ་གནས་པས་ཐ་མར་རྙིང་པར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་སྔར་གནས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་གྱིས་ཤིག རིགས་པ་འདི་ལས་ཀྱང་གནས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་ཤེས་སྔ་མས་དམིགས་པའི་དོན་གང་ཞིག་ཕྱིས་བྱུང་བའི་རྣམ་ཤེས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དམིགས་ནས་སྔར་མཐོང་བའི་དོན་དེ་རྣམ་ཤེས་ཕྱི་མའི་བར་དུ་གནས་པས་གནས་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་པ་ཞིག་ན། འདི་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་ཇི་ལྟར་དོན་སྔ་ཕྱི་གཉིས་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀྱང་དོན་གཅིག་རྣམ་པར་མི་ཤེས་ན་དོན་རྣམས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་ཡུན་གྱི་བར་དུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཆོས་མངོན་པར། གཉིས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཕྱི་ཡི་ལྔ། །ཞེས་དོན་ལྔ་རྣམ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན་སྐྱོན་མེད་དེ། དབང་ཤེས་རྣམས་དོན་ད་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་བྱེད་མངོན་སུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྐྱེ་ལ། དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་ཡུལ་དང་ལྷན་ཅིག་འགག་པས་ན། དབང་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་མངོན་པར་གསལ་བར་རློམ་པ་སྐྱེས་པ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་བྱར་བཤད་ཀྱི། ཡང་དག་པར་ན་ཡིད་ཤེས་ནི་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་སྤྱི་ཙམ་འཛིན་པར་བྱེད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་ཡོད་དེ་ད་ལྟར་བའི་དུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གནས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ད་ལྟར་བ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དུས་ལ་གནས་པ་ཡོད་དམ་མེད། གལ་ཏེ་དུས་ལ་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོད་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། གནས་པ་དུས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱིམ་ན་ཡོད་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ཁྱིམ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན། དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་དུས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་དུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུའང་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དུས་ལ་གནས་པ་མེད་ན་གནས་པ་མེད་པའི་དུས་ལ་མཐའ་སྟེ་འཇིག་པའང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟ་བའི་དུས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་ན་དུས་དེ་རྟག་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟ་བའི་དངོས་པོའང་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་ཡོད་དེ། དེ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་ན། དངོས་པོ་ལས་གཞན་ཉིད་དམ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་གྲང་། གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དེ། གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་དངོས་པོ་ལས་གཞན་ཡིན་ན་དངོས་པོ་མི་རྟག་པར་མི་འགྱུར་གྱི་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ལས་མི་རྟག་པ་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དང་མི་རྟག་པ་གཅིག་ཡིན་ན་མི་རྟག་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་གང་ལ་གནས་ཏེ་གནས་པ་གཏན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་མེད་ལ་གནས་པ་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་དེ་མེད་པས་དུས་ཀྱང་མེད་དོ། །གང་ཡང་སྔར། གནས་མེད་དངོས་པོ་གང་ལ་ཞིག །མི་རྟག་པས་གནས་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བརྗོད་པ་དེ་ལ། གནས་པ་ཡོད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཡོད་དེ། གནས་པའི་དུས་ན་གནས་པ་ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་གྱི། མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྟོབས་ཆུང་བས་སྟོབས་ལྡན་འཇོམས་ནུས་པའང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གནས་པ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་དུས་དེར་མི་རྟག་པ་ཉིད་གང་སྟོབས་ཆུང་བ་ཡིན་ན་དུས་ཕྱིས་སྟོབས་ཆུང་བ་ལས་བཟློག་པ་གནས་པ་འཇོམས་ནུས་ཀྱི་སྟོབས་ལྡན་དུ་རྒྱུ་ཞེས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཡང་ན་སྔར་ནས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའམ་ཡང་ན་ཕྱིས་ཀྱང་སྟོབས་ཆུང་བ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་སྔ་ཕྱི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་དུས་སུ་གནས་པ་སྟོབས་ཆུང་བ་མ་ཡིན་པར་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཕྱི་ནས་དེ་དག་ངེས་པར་སྟོབས་ལྡན་ལས་བཟློག་ནས་མི་རྟག་པས་འཇོམས་ནུས་ཀྱི་སྟོབས་ཆུང་ངུ་རྒྱུ་ཅིས་ན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགག་པ་སྟོན་པ་མ་རངས་པའི་ཚིག་གོ ། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་སྟོབས་ཆུང་མིན་ཞིང་སྟོབས་དང་ལྡན་ལ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་གནས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ལ་མི་རྟག་པ་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་གནས་པ་སྟོབས་དང་མི་ལྡན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་མཚན་གཞི་འདུས་བྱས་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ངམ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་། མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དུས་རྟག་ཏུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་གནས་པ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། དེ་དང་འགལ་བའི་མི་རྟག་པ་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་དེ་སྤོང་བར་འདོད་ནས་ཕྱིས་མི་རྟག་པ་དང་འབྲེལ་བར་འདོད་ན། སྔར་གནས་པ་དང་ལྡན་པས་རྟག་པར་གྱུར་ཟིན་ནས་ཕྱི་ནས་མི་རྟག་པ་དང་འབྲེལ་བས་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ན་དངོས་པོ་གཅིག་རྟག་པའང་ཡིན་ལ། མི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཕན་ཚུན་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གནས་པ་མི་རྟག་པ་དང ལྷན་ཅིག་མཚན་གཞི་དངོས་པོ་ལ་ཡོད་ན། དངོས་པོ་ལ་མི་རྟག་པ་ལོག་པར་འགྱུར་ཏེ། གནས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གནས་པ་ཡོད་པ་བརྫུན་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གཉིས་པ་དྲན་པའི་རྟགས་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་དུས་ཡོད་དེ། འདུ་བྱེད་གནས་པའི་རྟེན་འདས་པའི་དུས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འདས་པའི་དངོས་པོ་མེད་ན་བདག་འདས་པའི་དུས་སུ་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་དྲན་པ་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དྲན་པ་ནི་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། སྔར་མཐོང་ཟིན་པའི་དངོས་པོ་ནི་འགགས་ཟིན་པས་ཕྱིས་མི་སྣང་ཞིང་། གང་གི་ཚེ་མི་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་སླར་ཡང་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སེམས་སྐྱེ་བ་མིན་པ་དེས་ན་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགགས་ཤིང་རང་བཞིན་མེད་པ་ལོག་པའི་དོན་ལ་དམིགས་ནས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ལོག་པ་ཁོ་ན་འབྱུང་ངོ་། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཡུལ་སད་པའི་ཚེ་དྲན་པ་བཞིན་ནོ། །འདས་པའི་དོན་གཏན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དྲན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མིན་ཏེ་རྟག་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་སུ་འཛིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེ་བའི་དྲན་པ་ཡོད་པས་དངོས་པོ་ལས་འདས་པ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པར་མི་འགྲུབ་བོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། དུས་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཅིག་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པའི་རྣམ་བཤད།

གཉིས་པ་ལྟ་བར་བྱ་བ་དགག་པ་ལ། ལེགས་བཤད་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྒྱུ། ལེགས་བཤད་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན། ཐར་འདོད་ལེགས་བཤད་བླང་བར་གདམས་པ་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ལ། ཉན་པ་པོ་སྣོད་ལྡན་དཀའ་བར་བསྟན། མཉན་བྱ་སྟོང་ཉིད་ཟབ་པར་བསྟན། ཟབ་མོ་རྩོད་ཕྱིར་མིན་པར་བསྟན། རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ཕྲ་རགས་བསྟན་པ་དང་བཞིའོ། །དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། ཞར་བྱུང་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་མེད་པའི་ཆོས་འདི་ཆེས་གསལ་ཞིང་རྒྱས་པར་བསྟན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་འདི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་འདོམས་པ་པོ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འདིའི་མཛད་པ་པོ་དང་འཆད་པ་པོ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ནི་ཆེས་དཀའ་བ་ཞིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་འདི་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་རིགས་ན། རང་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་དག་ཅི་སྟེ་བྱུང་ཞེ་ན། ཆོས་འདིའི་གསུང་བ་པོ་དང་འཆད་པ་པོ་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་དག་པ་ཡིན་ཡང་ཆོས་འདིའི་སྣོད་དུ་རུང་བའི་ཉན་པ་པོའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ་འདི་ལྟར་རང་དང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པས་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ཞིང་གཟུ་བོར་གནས་པ་དང་། ལེགས་བཤད་དང་ཉེས་བཤད་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང་སྙིང་པོ་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལེགས་བཤད་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་གུས་པ་དང་ཡིད་གཏོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་གསུམ་མམ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལེགས་བཤད་ཉན་པ་པོའི་སྣོད་ཅེས་བྱ་བར་བཤད་ན་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཉན་པ་པོ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེར་མི་འཇུག་གོ །ཉན་པ་པོའི་སྐྱོན་གྱིས་སྨྲ་བ་པོའི་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ལ་སྐྱོན་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་གྱི། ཉན་པ་པོ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། སྨྲ་བ་པོའི་ཡོན་ཏན་ཚིག་ཟུར་དོད་པ། དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ། ངག་སྔ་ཕྱི་མ་འཁྲུགས་པ་བརྗོད་པ་བློ་གསལ་བ་ཉན་པ་པོའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། སེམས་ལ་ཟང་ཟིང་མི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ལས་རྣམ་པ་གཞན་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ལ། ཉན་པ་པོ་ལའང་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་གྱི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོ་ཆོས་དག་པ་ཡིན་ཡང་ཉན་པ་པོ་རང་གི་ཉེས་པ་མི་བརྩི་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲ་བ་པོ་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་བརྩི་བར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲིད་པ་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། སྲིད་པ་དེའི་ཐབས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་འདུ་བྱེད་ལས་ཉོན་གྱིས་བསྡུས་པ་རྣམས་དང་། ཞི་བའི་ཐབས་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་། ཞི་བ་ཉེར་འཚེ་ཐམས་ཅད་ལོག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ལ། ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པ་ལ་མི་བརྩོན་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་། བདག་ཉིད་སྣོད་མ་ཡིན་པར་མ་འཕྲིགས་པ་དག་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མ་བཤད་པའོ་ཞེས་ཉེས་པ་དེ་ཐུབ་པའི་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་མངོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཙམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནོངས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུའི་དོན་མ་ལུས་པ་སྟོན་པར་མཛད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གཉིས་པ་ལ། ཐུབ་པ་ཀུན་མཁྱེན་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། མུ་སྟེགས་ཅན་ཀུན་མཁྱེན་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་གཏམ་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དོན་གསལ་བ་ཡིན་ན། ངེས་པར་ལེགས་པའི་གཏམ་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཡིད་མགུ་བར་མ་མཛད་དོ་ཞེ་ན། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གྲངས་ཅན་དང་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐར་པ་འདོད་པའི་ཡ་མཚན་ཅན་ཀུན་གྱིས་འདོད་ཅིང་ཁས་བླངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་སུན་འབྱིན་ཅིང་སྤངས་པས་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔོན་ཆད་མ་བྱུང་བ་གསུངས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཁྱེད་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་རང་བཞིན་མེད་པ་ལྷུར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལ་མ་འཇིགས་པར་ཡོངས་སུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་དེ་ཆོས་འདི་བདག་ཏུ་འགྱུར་བར་གྱིས་ཤིག གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་ཡ་མཚན་ཅན་ཀུན་གྱིས་འདོད་པ་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟན་ན། ཁྱོད་དང་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་བསམ་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །གང་ཞིག་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་མི་ཤེས་པ་དེ་ཅི་ཞིག་གཏོང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པ་དེས་ན་ངེས་པར་འདི་ལ་དགོངས་ནས་ཐུབ་པ་ཡིས་དགེ་སྦྱོང་དང་པོ་ནི་འདི་ཉིད་དུའོ། །གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ནི་འདི་ཉིད་དུའོ། །བཞི་པ་ནི་འདི་ཉིད་དུའོ། །ཕ་རོལ་སྨྲ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོང་དག་གིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་ངེས་པར་ཆོས་འདི་ལས་གཞན་དུ་ཞི་བ་མེད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པར་རྟོགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་དང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་དགོས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་སྟོན་པ་ན་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱིས་ཆོད་པའི་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་དག་ལ་གང་ཞིག་འདི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་དེ་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་འདི་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྨྲ་བ་གཞན་གྱིས་བསྟན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། བཤད་པ་དང་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་དོན་སྟོན་པའི་གསུང་གཞན་རྣམས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་གསུང་བཞིན་ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འདི་ཉིད་ཁོ་ནར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱའོ། །དབུ་མ་རང་རྒྱུད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁས་མི་ལེན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དཔྱོད་པའི་ཚེ་རང་ལ་གྲུབ་པའི་ཕྱོགས་མེད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁས་མི་ལེན་པ་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་ནི་གྲགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁས་ལེན་ཏེ། ཚིག་གསལ་དུ། མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་། ལུང་གི་ཚད་མ་སྟེ། ཚད་མ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ནི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དག་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདིའི་འཇུག་པ་དབང་ཕྱུག་དང་། བདག་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུར་སྟོན་པ་ན་མཐོང་བ་དང་འགལ་བ་དང་འཐད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གིས་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་རྒྱུ་འབྲས་རགས་པ་མཐོང་བར་དཀའ་བ་དེ་ནི་གཞན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡུལ་དང་དུས་རིང་པོར་ཆོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་བླུན་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་ཟླ་བ་ཉ་བ་མཐོང་མི་ནུས་པས་སྐར་མ་ལ་སོགས་པ་ཕྲ་བ་མི་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པ་ལ་མ་བསྙེན་པར་ཐར་པ་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་རྨོངས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་མོ་ཕྱི་མའི་མཐའ་མུར་ཐུག་པ་མེད་པར་འཁོར་བར་བསླུས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་མཉན་བྱ་སྟོང་ཉིད་ཟབ་པར་བསྟན་པ་ལ་བཞི་ཡོད་པའི། དང་པོ་སྟོང་ཉིད་ལ་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མཐོང་བ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉན་པ་ལ་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་པའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་དང་བདག་གི་བ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་དེ་ཆད་ཀྱིས་དོགས་པས་སྐྲག་པ་ལས་སོ། །སྐྲག་པ་དེའང་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་གོམས་པ་ལས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱས་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དྲི་མ་དོར་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་རང་ཉིད་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་བྱེད་དེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་གོམས་པའི་གང་ཟག་གི་ཡིད་ནི་རང་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྲོ་བར་མ་ཟད། རང་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་པ་བྱ་དཀའ་བ་མཛད་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མངའ་བ་འདྲེན་པའི་སླད་བཞིན་དུའང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་སྤྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་འདྲེན་པའི་སླད་བཞིན་དུའང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་མི་སྤྲོ་ཞེ་ན། མྱང་འདས་སུ་འགྲོ་བའི་ལམ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྲག་ཅེ་ན། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྡ་ལ་མ་བྱང་བ་བ་ལང་རྫི་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ལན་བརྒྱར་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེར་ཞུགས་པ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྐྲག་པ་མ་རྩོམ་སྟེ་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པ་ལ་དེར་རྨོངས་པ་དང་། དམྱལ་བའི་མེ་ལ་ལོག་ལྟས་རྒྱུད་བཟུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་རིམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྐྲག་པ་དེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིགས་པའི་རྒྱུ་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐག་པར་ངེས་ན་དེ་ལ་སྦྲུལ་དུ་འཛིན་པའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཐོང་བ་དང་། གཏན་མ་མཐོང་བ་སྐྲག་པ་མི་རྩོམ་པ་དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཤེས། ཅུང་ཟད་ཅིག་མ་ཤེས་པ་ལ་སྐྲག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་པ་ལ་བསྐྱོན་པ་ན། ལེགས་པར་བསླབས་པའི་སྐྱེས་བུ་མི་འཇིགས་ལ། འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པའང་མི་འཇིགས་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ལ་ཞོན་པ་ཙམ་མཆོག་ཏུ་རློམ་གྱི་ལྷུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཟད་གཅིག་ཤེས་པ་ནི་ཅི་འདི་བདག་གིས་ནུས་སམ་མི་ནུས་སྙམ་པས་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་བཞིན་ནོ། །

ཡང་ཅུང་ཟད་གཅིག་ཤེས་པ་འདི་ཤེད་མ་རྫོགས་ཀྱི་བར་དུ་གོ་འཕང་གོང་མ་མི་ཚོལ་ཞེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་གོམས་ཤིང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མ་གོམས་པས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ངེས་པ་ཁོ་ནར་འཁོར་བར་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་གོམས་ཀྱི་དེའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གོམས་པ་མེད་པ་ཡིས་འཁོར་བར་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་སྣོད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་འབད་པ་ཆེན་པོས་བསྟན་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་གཞན་སྟོང་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་གེགས་བྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི། གང་ཞིག་རང་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མི་མོས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་གཏི་མུག་དང་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་བསྒྲིབས་ཤིང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་གེགས་བྱེད་པ་དེ་ལ་ངེས་པར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བས་དེ་དགེ་ལེགས་སུ་འགྲོ་བ་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ཡང་མེད་ན་ཐར་པའི་གཏམ་གྱི་གོ་སྐབས་ལྟ་སྨོས་ཅི་དགོས། འདིས་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུད་ལ་གནོད་པ་ཅི་མ་བྱས། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་མ་ལུས་པ་ཁྱབ་ཅིང་སྣང་བ་ཆེས་གསལ་བ་དུས་གསུམ་དུ་མཐུ་འཇུག་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཉི་མ་རེ་རེ་ཞིང་མ་རིག་པའི་མུན་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་སྣང་བའི་ཚོགས་འཕེལ་བཞིན་པར་གྱུར་པ། འགྲོ་བའི་བསམ་པ་མ་ལུས་པ་སྣང་བར་ནུས་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་གནོད་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའིཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་རང་གཞན་གཉིས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་གཟིགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ནི་ཉམས་བླ་ཡི། །ལྟ་ལས་ཅིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེའི་འཐད་པ་སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་ཞེས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཉམས་ནས་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མ་བཅོམ་ན་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་རིམ་པས་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་དང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའི་རྣམ་སྨིན་འདི་ཙམ་ཞིག་འབྱུང་ལ། ལྟ་བ་ཉམས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཆེས་ཉུང་ངུ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་དེའི་རྣམ་སྨིན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་གྲངས་མེད་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དང་མཉམ་པར་མི་ནུས་ན་ཆེ་བས་ཕམ་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མ་སྐྱེས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བདེ་འགྲོར་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བ་ཙམ་བྱེད་ལ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ནི་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཞུགས་པའི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་མ་ལུས་པ་བསལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པའི་མདུན་དུ་བདར་ཏེ་གོ་འཕང་མཆོག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མཁས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ལྟ་བ་འདི་ཤིན་ཏུ་དོན་ཆེན་པོར་རིག་པར་བྱས་ནས་དེ་ཉིད་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་དམན་པ་ལ་སྟོང་ཉིད་བསྟན་བྱ་མ་ཡིན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ལྟ་བ་ཉམས་པའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ནས་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལ་བདག་མེད་བསྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། དོན་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བླུན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི། །འཁྲུལ་པར་འགྱུར་གྱི་ཞི་ཕྱིར་མིན། །ལག་འགྲོས་འོ་མ་འཐུང་བ་ནི། །དུག་འཕེལ་རྒྱུར་འགྱུར་འབའ་ཞིག་གོ །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་ཀྱི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་བདག་འཛིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དམ་པ་མིན་པའི་མི་ལ་ནི་ཉེས་སྤྱོད་ལས་ལོག་པའི་ཕྱིར་བདག་འཛིན་དང་མཐུན་པར་བསྟན་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཆགས་པས་ཕྱི་མར་བདག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པས་ཉེས་སྤྱོད་ལས་ལོག་པ་ན་བདེ་འགྲོ་རྙེད་སླ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །བདག་མེད་སྟོན་པ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་ཏེ། སྤོང་བ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོག་པས་འདིའི་སྒོ་གསུམ་འཇོམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་འདི་བསྟན་པ་ན་བདག་མེད་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་མཁས་པ་མིན་པ་གཅིག་ནི་ངན་འགྲོ་ཉིད་དུ་འགྲོ་ཡི་ཞི་བར་མ་ཡིན་ལ། སྣོད་དུ་མི་རུང་བའི་ཐ་མལ་པ་མ་ཡིན་པ་མཆོག་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་དུ་འགྲོ་ཡི་ངན་འགྲོར་མ་ཡིན་ནོ། །

བཞི་པ་བསྟན་བྱ་བདག་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། གང་ཞིག་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བསྟན་བྱ་མ་ཡིན་ཞིང་དམ་པ་རྣམས་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བ་བདག་མེད་པ་དེ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པ་ལ་འདི་གཅིག་པུ་ཟླ་མེད་པའི་སྒོ་ཡིན་པས་ན་ཞི་སྒོ་གཉིས་པ་མེད་པ་དང་། གང་མཐོང་ན་དངོས་པོ་རྟེན་ཅན་རྟག་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གནས་པའམ། ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཐ་མི་དད་པར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བདག་མེད་འདི་ནི་སྐྱེ་བོ་བློ་ཞན་པ་ལ་བསྟན་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པའི་ཆོས་འདིའི་མིང་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཞེས་པ་ཙམ་ལས་ཀྱང་ཟབ་མོའི་སྣོད་དུ་མི་རུང་བའི་དམ་པ་མིན་པ་ལ་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དྲུངས་ནས་འབྱིན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ནི་སྟོབས་ཞན་ཏེ། དྲུངས་ནས་དབྱུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ནི་སྟོབས་ཆུང་བ་ལ་འཇིགས་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། སྟོབས་ཞན་པ་ལ་འཇིགས་པ་མི་སྐྱེད་པའི་སྟོབས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་སྟག་དང་སེངྒེ་ལ་སོགས་པ་སྟོབས་ལྡན་རྣམས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གཞན་འཇིགས་པ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཟབ་མོ་རྩོད་ཕྱིར་མིན་པར་བསྟན་པ་ལ་དངོས་དང་ཞར་བྱུང་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་མེད་པ་འདི་ལྟ་ངན་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ངན་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་བཅད་ཅིང་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་ཆེད་དུ་ཆོས་འདི་སྣོད་དག་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པའི་དོན་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒོལ་བ་གཞན་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྩོད་པའི་ཆེད་དུ་མ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོད་པའི་ཆེད་དུ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ནའང་བདག་མེད་པའི་ཆོས་འདི་དད་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ན་གཞན་སྨྲ་བ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོག་རྟོག་ལྡོག་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་བསྲེག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

དཔེར་ན་མེ་ནི་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཡིན་གྱི་བུད་ཤིང་བསྲེག་པའི་ཆེད་དུ་མ་ཡིན་མོད། དེ་ལྟ་ནའང་མེ་སྲེག་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་ཅིང་བུད་ཤིང་ཡང་བསྲེག་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་། རྩྭ་རྩེའི་ཆུ་ཡི་ཟིལ་པ་རྣམས། །ཉི་མའི་འོད་དང་མཇལ་བ་བཞིན། །རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྩོད་དང་སྐྱོན། ཁྱོད་དང་མཇལ་ན་འཇིག་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་འདི་དད་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ན་གཞན་གྱི་སྨྲ་བ་སྲེག་ཅེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདིའི་བདུད་རྩིའི་རོ་གང་གི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ལྕེའི་དབང་པོས་ཤེས་ཤིང་མྱོང་བ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྟ་བའི་རོ་ལ་མནོག་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྟ་བ་ལ་མི་དགའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་ནི་གང་གིས་རྟོགས་པ་དེའི་རྒྱུད་ལ་ལྟ་བ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་སླར་མི་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པའི་སྒོ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པོ་བདག་ལ་སྣང་ངོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་རོ་མྱོང་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་སྐྱེ་བོ་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གསུངས་པའོ། །ཡང་ན་ལུང་གི་ཆོས་ལ་དགོངས་ནས་འཇིག་པའི་སྒོ་དང་འདྲ་བར་སྣང་ཞེས་བཤད་དེ། མྱ་ངན་འདས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་བཅས་གཏན་དུ་འཇིག་པ་ཡིན་ལ། དེར་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ། བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱང་སློབ་དཔོན་ལ་དེ་དང་འདྲ་བར་སྣང་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་དམ་པ་བདག་མེད་ལ་མི་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་ནི། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་འཕགས་པ་རྣམས་སྐྲག་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྐྲག་པའི་རྒྱུ་བདག་ལ་ཆགས་པ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་བདག་ལ་ཆགས་པ་དེ་ནི་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དངོས་པོའི་ལྟ་བ་འདོད་ཅིང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པའི་ལྟ་བ་ལ་མི་དགའ་བར་འགྱུར་གྱི། གང་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་གམ་རང་བཞིན་མེད་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་དགོངས་པ་ལ་གནས་པའི་འཕགས་པ་དེ་ནི་གང་མཐོང་བས་ཚིམ་པར་འགྱུར་བས་བདག་ཡོད་པས་ག་ལ་དགའ་བར་འགྱུར། གང་མ་མཐོང་བས་བདག་ཆད་ཀྱིས་དོགས་པས་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བ་བདག་མེད་པས་འཇིགས་པ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཡོད་པར་ལྟ་བས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་། བདག་མེད་པ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་དེ་དག་ནི་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །

གཉིས་པ་ཆོས་འདོད་ལ་བརྩེ་བར་བྱ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུ་དངོས་པོ་ལྟ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་དོན་མ་ཡིན་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མུ་མཐའ་མེད་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྦྲུལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བའི་ཚེར་མ་ཤིན་ཏུ་ཐིབས་པོའི་ཚང་ཚིང་དང་ལྡན་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བཟང་པོ་ནས་བཀུག་སྟེ། ལྟ་བ་ངན་པའི་ཚེར་མའི་ཚང་ཚིང་དུ་བཅུག་ནས་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བའི་སྲོག་གི་དབང་པོ་གཅད་པའི་སྒོ་ནས་ཉི་མ་རེ་རེ་ཞིང་གསོད་པར་བྱེད་པ་མཐོང་ནས་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བའི་ཆོས་འདོད་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཆོས་འདིའི་རང་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་སུ་ཞིག་སྙིང་བརྩེ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར། སྙིང་བརྩེ་བ་ལས་ཀྱང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་དེ་ལ་གང་གིས་ན་འདི་སླར་ཡང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྦྲུལ་གྱིས་འཕྲོག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ལམ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་རང་བཞིན་གཞན་བསྟན་པ་ཕྲ་རགས་དབྱེ་བ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་གྱི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་དང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་གཅེར་བུ་པ་རྣམས་ནི་གཙང་སྦྲ་སྤྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལུས་དྲི་མའི་འདམ་གྱིས་གོས་ཤིང་འཁྲུས་རས་མེད་པ། གྲང་བ་དང་རླུང་དང་ཉི་མ་དང་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྤྱད་པས་དག་པར་སྨྲ་སྟེ། དེ་དག་གི་ལུགས་དེ་དེ་ཡང་མཐོང་བས་གོ་བྱ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གོས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མིག་གིས་འཛིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་རྣམས་ནི་རིགས་བྱེད་འདོན་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ནི་རྣ་བའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་རྣ་བ་ཡིས་འཛིན་ནོ། །ཤཱཀྱ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་ལྟ་བའི་ཉི་མས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་སྣང་བར་བྱས་ཤིང་། ལྟ་བ་ངན་པའི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་བཅོམ་པ། འདུས་བྱས་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་དང་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བ། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མ་ལུས་པ་བསལ་བས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཁོ་ནས་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤཱཀྱ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འཛིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐུབ་པའི་གཞུང་ལུགས་ཕྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་རྟོགས་པས་སྐྱེ་བོ་བསོད་ནམས་འདོད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མི་འཇུག་གོ །གལ་ཏེ་བློ་རགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་རོལ་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ནི་བཟང་བརྗོད་དང་བཀྲ་ཤིས་དང་སྦྱིན་སྲེག་དང་འགྱོད་ཚངས་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་དག་གིས་གཞན་ལས་རྙེད་བཀུར་འདོད་པས་དེ་དག་གི་ཆོས་ནི་ཕྱི་འཆོས་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཆོས་འདི་དང་ཡང་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་འགལ་ཏེ། འཁོར་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང་ཁ་བསག་དང་འབྲེལ་བའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤཱཀྱ་པ་རྣམས་མ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཕལ་ཆེར་ཕྱི་འཆོས་པར་བརྗོད་པར་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱད་བྱ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཅེར་བུ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཕལ་ཆེར་ཡང་སེམས་བླུན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་ཐར་པ་འདོད་པས་སྤྱད་བྱ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་རྗེས་སུ་མི་བསྒྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དེ་དག་ལ་གུས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཕྱི་འཆོས་པ་ཕལ་ཆེ་བ་དེའི་ཕྱིར་འདོན་པ་ཙམ་གྱིས་སེམས་རངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེ་བ་རྣམས་རིག་བྱེད་འདོན་པ་སོགས་རིག་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལས་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དག་གིས་རིག་པ་བླངས་པས་གུས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་དང་དུ་བླངས་པ་ལས་ངན་པ་ལ་མོས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེར་གཅེར་བུ་པ་ལ་བརྩེ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་རྣམས་ཀྱི་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་སྡིག་པ་ཟད་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཉེས་སྤྱད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམྱལ་བ་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཞིན། ཇི་ལྟར་གཅེར་བུ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའང་མཐོ་རིས་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་རིགས་བཞིའི་ནང་ནས་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ཁོ་ན་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པའི་རྟེན་ཡིན་པས་ཆོས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་འགོག་པའོ། །

གཉིས་པ་ལེགས་བཤད་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་མ་ཡིན་ན་ཆོས་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའི་བསམ་པ་དང་དེས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་ནི་འཚེ་བ་ཡིན་ལ། མི་འཚེ་བ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་གང་ཅུང་ཟད་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་འཚེ་བའི་ཁོངས་སུ་འདུས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མདོར་བསྡུ་ན་ངན་འགྲོ་ལས་འཛིན་པའི་ཆོས་ནི་མི་འཚེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་སེམས་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་པའི་ཚུལ་དུ་ཡུལ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་སྐྱེ་མེད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མཐའ་དག་ཟད་པ་དང་། སླར་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་ཀྱི། དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་སླར་མི་སྐྱེ་བ་ཙམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རང་བཞིན་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྷག་བཅས་དང་ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་སྡེ་པ་གཞན་དག་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པ་སྤངས་ཤིང་ཕུང་པོ་མ་འགགས་པ་དང་། ཕུང་པོ་མ་ལུས་པ་འགགས་པ་ལ་འདོད་པ་ལྟར་འདིར་མི་བཞེད་དེ། ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པ་མ་སྤང་ཀྱང་མཐོང་ནས་མྱང་འདས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དེ། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ་ལས། དེ་ཉིད་མཐོང་ཆོས་མྱ་ངན་ལས། །འདས་ཤིང་བྱ་བ་བྱས་པའང་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པས་སོ། །དེས་ན་ཆོས་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ཉིད་མྱང་འདས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པ་འགགས་པ་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་ཏེ། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། དངོས་པོ་ཞིག་པས་འགོག་འགྱུར་གྱི། །འདུས་བྱས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་མིན། །དེ་ནི་སུ་ལ་མངོན་སུམ་འགྱུར། །ཞིག་ཤེས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ནི་མཐོང་ལམ་ཡན་ཆད་འཕགས་པའི་མཉམ་གཞག་རྣམས་ཕུང་པོ་ལྷག་བཅས་ཀྱི་མྱང་འདས་སུ་བཞག་སྟེ། མཉམ་པར་བཞག་པ་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་རང་སྣང་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་མ་ཅིའང་མི་སྣང་། གང་ཟག་གཞན་ངོར་ཕུང་པོའི་འཇུག་པ་མ་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེའི་འདུ་བྱེད་བཏང་སྟེ་དག་པའི་ཞིང་གི་པདྨའི་སྦུབས་སུ་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཙམ་གྲུབ་སྟེ། མཚན་མེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གནས་པའི་མྱང་འདས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་སྣང་དུ་ཕུང་པོའི་འཇུག་པ་མ་ལུས་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་གསུམ་ལ་མྱང་འདས་གཉིས་བཞག་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ཕུང་པོར་བྱས་པའི་མྱ་ངན་འདས། །གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ལ་བརྗོད་པ་སྟེ། །ཕུང་པོ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཕུང་པོ་མེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མི་འཚེ་བ་དང་སྟོང་ཉིད་དེ་དག་ནི་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འདིར་ནི་དེ་གཉིས་འབའ་ཞིག་བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པར་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་ཁོ་ནར་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པའི་ཐབས་འདི་གཉིས་ཡོངས་སུ་དག་པར་དམིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་པ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པ་འདི་མཐོང་བཞིན་དུའང་ཆོས་འདི་གཉིས་ལ་མི་འཇུག་ཅེ་ན། རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གོམས་པས་རང་གི་སྐྱེ་སའི་ཡུལ་བཞིན་དུ་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འཐད་པ་དེ་ལ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་མི་ནུས་ན། རང་ཕྱོགས་དེའི་ཟློག་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དེ་དང་འགལ་བ་མི་འཚེ་བ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་ཕྱི་རོལ་པ་ཁྱོད་ལ་རྒྱུ་གང་གིས་ན་སྡུག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བྱིས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལ་མི་འཇུག་གོ །

གསུམ་པ་ལེགས་བཤད་བླང་བར་གདམས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་མཁས་པས་རང་གི་སྐྱེ་ས་ཡིན་ཡང་རྒུད་པའི་རྒྱུར་མཐོང་ན། དེ་ལ་རེ་བ་སྤངས་ནས་འབྱོར་པའི་ཡུལ་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་པའི་དོན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ལས་ཀྱང་བློ་ལྡན་ལེགས་པ་འདོད་པས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉི་མ་ནི་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ས་སྟེང་གི་མིག་ལྡན་ཀུན་གྱི་སྣང་བའི་བྱ་བ་སྤྱི་མཐུན་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྟེ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འདིའང་གལ་ཏེ་ཉམས་སུ་བླངས་ན་རང་གཞན་གྱི་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། འགའ་ཞིག་ཏུ་ཕྲག་དོག་གིས་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱས་ནས་གུས་པར་བྱ་སྟེ་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་བདག་ཏུ་བྱ་བར་རིགས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། བལྟ་བར་བྱ་བ་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་བཅུ་གསུམ་པའི་རྣམ་བཤད།

གསུམ་པ་དབང་དོན་དགག་པ་ལ། ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་བདེན་པ་དགག བདེན་མེད་སྒྱུ་མ་སོགས་དང་མཚུངས་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། གཟུང་བྱ་དབང་དོན་བདེན་པ་དགག འཛིན་བྱེད་ཡུལ་ཅན་བདེན་པ་དགག བདེན་མེད་ངོ་མཚར་རྒྱུར་བསྟན་པ་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ལ་སྤྱིར་དགག་པ་དང་། སོ་སོར་ཕྱེ་སྟེ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ་དགག་པ་དངོས། བཀག་པའི་མཇུག་བསྡུ། རིགས་པ་གཞན་བསྟན་པ་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། རིགས་པའི་དོན་ནི་གཞན་ལས་ཀྱང་། །བློ་ལྡན་ལེགས་པར་འདོད་པས་བླང་། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་བླང་བྱར་གྱུར་པའི་རིགས་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་མེད་པར་མཐོང་བའོ། །ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། བུམ་པ་སོགས་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་གྱིས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་ཇི་ལྟར་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱིམ་དུ་འདོགས་པ་དང་། ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཏུ་འདོགས་པ་ལྟར། འབྱུང་བ་བཞི་དང་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་རྫས་བརྒྱད་ལ་བརྟེན་ནས་བུམ་པར་འདོགས་ལ་གང་གི་ཚེ་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ན་བུམ་པའི་ཆ་ཐམས་ཅད་ཁོ་ན་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་ནི་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་གི་དྲི་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་རྣམས་མ་དཔྱད་པར་རང་གིས་རྟོགས་པ་ཚད་མར་བྱས་ནས་བདག་གིས་བུམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་ཅི་རུང་རུང་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་ཀྱི། བུམ་པ་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་ཕྱོགས་གཅིག་མཐོང་བས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པའི་དེ་ཉིད་རིག་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་སྟེ་སྨྲ་བར་མི་འོས་སོ། །འང་ཞེས་པ་བུམ་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་མེད་པར་སྟོན་པའོ། །བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་དགག་པའི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་རིགས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བློ་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་མཁས་པས་དྲི་ཞིམ་སྣལ་མའི་མེ་ཏོག་དང་པདྨ་ཨུཏྤལ་ཙནྡན་ལ་སོགས་པ་སྣའི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དང་། མངར་བ་བུ་རམ་དང་ལན་ཚྭ་དང་ནིམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྕེའི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དང་། འཇམ་པ་ཤིང་བལ་དང་བྱེ་མ་དང་རྡོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དག་མངོན་སུམ་ཡིན་པའང་སོ་སོར་དགག་པ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཀྱང་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡུལ་རེ་རེ་ཁོ་ན་འཛིན་གྱི། ཐམས་ཅད་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་སྣལ་མའི་མེ་ཏོག་དང་བུ་རམ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་པའི་མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་བུམ་པ་གཟུགས་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་མཐོང་བས་བུམ་པ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་གཟུགས་ཙམ་ཞིག་མཐོང་བ་ཡིས་བུམ་པའི་མཐོང་བའི་ཆ་དེ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་ན་ནི། དྲི་ལ་སོགས་པ་རྫས་གཞན་བདུན་པོ་རྣམས་མ་མཐོང་བ་ཡིས་གཟུགས་མཐོང་བར་འདོད་པའང་མ་མཐོང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཕལ་ཆེ་བས་བརྗོད་པ་མཐོང་སྟེ། མོན་སྲན་སྡེའུ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཤས་ཆེ་བས་མོན་སྲན་གྲེའུའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་མངོན་སུམ་མེད་ཀྱང་བུམ་པའི་གཟུགས་ལ་མངོན་སུམ་ཡོད་ལ། དེའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་ནས་བུམ་པའང་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དྲི་ལ་སོགས་པ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་གཟུགས་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལའང་མངོན་སུམ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་དེ་ལ་ཕ་རོལ་རྒྱབ་ཀྱི་ཆ་དང་ཚུ་རོལ་མདུན་གྱི་ཆ་དང་དབུས་དཀྱིལ་གྱི་ཆ་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་དག་ལ་ཡང་སྔར་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་དང་དབུས་ཀྱི་ཆ་གཞན་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ལའང་གཞན་ཡིན་ཞིང་དེ་དག་ལའང་གཞན་ཞེས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་གནས་ལ། རྡུལ་ལའང་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་དང་དབུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཡོད་དང་མེད་ཅེས་དཔྱད་པ་དེ་ཡང་དེར་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་མདུན་རྒྱབ་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ཡོད་ན། དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཆ་མེད་ན་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་མ་གྲུབ་ཅིང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིས་གཞན་གྱི་མངོན་པར་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པ་འགྲུབ་པར་མི་འཐད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། གཞན་ཡང་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཀུན་ལ་བརྟགས་པ་ན་ཀུན་ཀྱང་རང་གི་ཡན་ལག་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་ནས་སླར་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་ལྟོས་ནས་ཡན་ལག་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་བུམ་པ་ནི་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྫས་བརྒྱད་ལ་ལྟོས་ནས་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་ཡན་ལག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་ཞིང་རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་ཀྱང་མདུན་དང་རྒྱབ་ཀྱི་ཆ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡན་ལག་ཅན་དུ་འགྱུར་བས་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པའི་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མེད་དོ། །

ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་རྡུལ་ཕྲན་ལ་ཆ་ཡོད་མེད་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིང་གི་མཐའ་ཡི་གེ་ལའང་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡི་གེའི་རང་བཞིན་གྱི་བརྗོད་པའང་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡོད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་དེའི་རྗོད་བྱེད་ཡི་གེའི་བརྗོད་པའང་མེད་ལ། དོན་མེད་ན་ཤེས་བརྗོད་དག་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་སོ་སོར་ཕྱེ་སྟེ་དགག་པ་ལ། ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་དབང་པོས་འཛིན་པ་དགག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། བལྟ་བྱ་དགག མཉན་བྱ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། ཡུལ་དགག་པ་དང་། ཡུལ་ཅན་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། རང་སྡེ་དགག་པ་དང་། གཞན་སྡེ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། རང་སྡེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བུམ་པ་བལྟ་བྱའི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན། དབྱིབས་དེ་ཁ་དོག་ལས་གཞན་ནམ་གཞན་མ་ཡིན་པར་རྟོག་གྲང་། གལ་ཏེ་མདོག་ལས་དབྱིབས་དོན་གཞན་དུ་རྟོག་ན་དབྱིབས་དེ་ཇི་ལྟ་བུར་ནི་མིག་གིས་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁ་དོག་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཞིན། འོན་ཏེ་ཉེས་པ་དེ་སྤོང་བར་འདོད་པས་ཁ་དོག་ལས་གཞན་མིན་པར་གཅིག་ཏུ་འདོད་ན། ཇི་ལྟར་ལུས་ཀྱིས་མུན་ཁུང་དབྱིབས་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ལྟར་མདོག་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཅིག་ལ་བཟུང་བ་དང་མ་བཟུང་བའི་ཆ་གཉིས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མི་གྲུབ་ལ། དེ་ཉིད་དང་གཞན་མ་གཏོགས་པར་གྲུབ་པའང་མི་འཐད་པས། དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་བར་དུ་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པས་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་མ་གྲུབ་ལ། དེ་མེད་པས་ཀྱང་དེའི་སྒོ་ནས་འགའ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །

གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཡོད་དེ། དེའི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་ན་གཟུགས་ལས་ཐ་དད་པར་དམིགས་པ་ཞིག་ན། ཚོགས་པ་གཅིག་པའི་རྫས་བརྒྱད་པོ་རྣམས་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་ངེས་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་ཀྱང་མ་དམིགས་ལ། གཟུགས་ནི་ལྟ་ཞིག་མ་གཏོགས་པར་དེར་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བའང་མི་སྣང་ངོ་། །འོན་ཏེ་གཟུགས་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་གཟུགས་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་ན། དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་དང་གཟུགས་གཉིས་ཀའང་མིག་གིས་འཛིན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་། དབང་པོ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ས་ནི་བརྟན་པ་དང་སྲ་བ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་ལ། དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་གནས་པའི་ཕྱིར། རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་ན་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཐོང་ལ། དེའང་ལུས་ཀྱིས་འཛིན་ཏེ། དེའི་སྲ་བ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་གཟུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་རེག་པ་འབའ་ཞིག་ལ་སའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་གཉིས་ཐ་མི་དད་པའང་མེད་དེ། མཚན་ཉིད་དང་འཛིན་བྱེད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་མེད་པས་གཟུགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ། འདིར་ཁ་ཅིག་ན་རེ། བུམ་པ་ནི་བལྟ་བྱ་མ་ཡིན་མོད། བལྟ་བྱ་ཉིད་དང་འབྲེལ་བས་བལྟ་བྱར་འགྱུར་ལ། བལྟ་བྱར་གྱུར་པས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་ཟེར་རོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་སྐྱེས་པས་བུམ་པ་མངོན་པར་གསལ་བའམ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ན་བུམ་པ་འདི་ལ་བལྟ་བ་བྱ་བ་ཉིད་དགོས་པ་མེད་དེ། མཐའ་གཉིས་བརྟགས་ཏེ་དཔྱད་ན་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བལྟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དང་བལྟ་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་བརྟག་ན་མི་རིགས་པས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་དེས་ན་བལྟ་བྱ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལྟར་བལྟ་བྱ་མ་ཡིན་པའི་བུམ་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་བ་མི་རིགས་པས་བལྟ་བྱར་མ་གྱུར་པའི་བུམ་པ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བུམ་པ་ལ་ནི་བལྟ་བྱ་ཉིད་བརྟག་པ་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །

གཉིས་པ་ཡུལ་ཅན་དགག་པ་ནི། འདིར་སྨྲས་པ། ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འཛིན་བྱེད་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། བཤད་པ། འདི་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་ནི་སྤྱིར་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཉེ་བར་སྟོན་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཐ་དད་ཅིག་སྟེ། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་གི་སྒྲ་མི་ཐོས་ལ། རྣ་བས་སྒྲ་ཐོས་ཀྱི་གཟུགས་མི་མཐོང་ངོ་། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར། མིག་ནི་འབྱུང་འགྱུར་རྣ་དེ་བཞིན། མིག་གིས་མཐོང་གི་གཞན་གྱིས་མིན་པ་དེའི་ཚེ་མིག་ལ་སོགས་པས་ཡུལ་རྟོགས་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ། འཐད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་ན་འདི་རྣམས་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ངོ་བོར་ཇི་ལྟར་བཞག་ཅེ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་འདིར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་འགོག་གི་མིག་སོགས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འགོག་གོ །འོ་ན་མིག་ནི་འབྱུང་འགྱུར་སོགས་ཀྱི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མི་འགྱུར་ཏེ་དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་སོགས། ལས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་རིགས་པས་དཔྱད་ན་བསམ་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ་ཐུབ་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་ཏེ། ལུང་ལས། སེམས་ཅན་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་བསམ་ཡས་པས། །རླུང་ལས་འཇིག་རྟེན་འདི་ཀུན་འབྱུང་འགྱུར་ཏེ། །མཚོ་དང་རི་དང་ལྷ་ཡི་གཞལ་མེད་ཁང་། །རིན་པོ་ཆེས་ཕྱེས་ས་བོན་བཀྲམ་རྣམས་སོ། །རླུང་ལས་བྱུང་བའི་སྤྲིན་གྱིས་ཆར་འབེབས་ཤིང་། །སླར་ཡང་རླུང་གིས་སྤྲིན་ནི་རབ་ཏུ་འཇིལ། །རླུང་ལས་འཇིག་རྟེན་ལོ་ཐོག་རྒྱས་འགྱུར་ཏེ། །རླུང་གིས་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་བདེ་བ་འདྲེན། །ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །

གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དེ་དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རྣམ་ཤེས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ལྟ་བའི་སྔོན་རོལ་དུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བདག་པོའི་རྐྱེན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་ལྟ་བའི་ཕྱིས་ནས་ཡོད་པར་རྟོག་ན། གཟུགས་ལྟ་བ་ལ་ཤེས་པ་དོན་མེད་དེ། དེ་མེད་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ལྟ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྟོག་པ་གསུམ་ལྟ་བ་དང་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་བྱུང་བར་རྟོག་ན་མིག་ཤེས་སྐྱེ་བ་ལྟ་བའི་བྱེད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། བ་ལང་གི་རྭ་གཡས་གཡོན་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་མིག་ནི་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ལྟ་བའི་བྱེད་པ་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གསུམ་པ་བྱེད་པ་དོན་མེད་འགྱུར་ཞེས་པ་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མིག་གིས་གཟུགས་དེ་ལྟ་བ་ན་མིག་དེ་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་དུ་སོང་ནས་སམ། འོན་ཏེ་མ་སོང་བར་ལྟ་གྲང་། གལ་ཏེ་མིག་ནི་ཡུལ་དང་ཕྲད་ནས་འཛིན་པ་ཡུལ་གྱི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་ཟླ་བ་དང་སྐར་མ་ལ་སོགས་པ་ཐག་རིང་བ་ན་གནས་པ་རྣམས་དུས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར་གྱི་ཕྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ན། ཕྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་ཐག་རིང་བར་གནས་པ་རྣམས་ཉེ་བ་ན་གནས་པ་ལྟར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མིག་ཕྲད་ནས་འཛིན་ན་མིག་ལ་ཧ་ཅང་ཉེ་བ་མིག་སྨན་དང་ཐུར་མ་སོགས་དང་། ཆེས་རིང་བའི་གཟུགས་དེ་དག་ཀྱང་གསལ་བར་ཅི་སྟེ་འཛིན་པ་མིན་ཏེ། ཕྲད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་སྲིད་པའང་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་མིག་ཕྱི་ནས་གཟུགས་མཐོང་ན། ཅི་སྟེ་གཟུགས་མཐོང་ནས་འགྲོའམ་འོན་ཏེ་མ་མཐོང་བར་འགྲོ། གལ་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་ནས་དེའི་ཡུལ་དུ་མིག་འགྲོ་བར་རྟོག་ན། གཟུགས་ལྟ་བའི་ཕྱིར་མིག་ཡུལ་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་བས་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་མེད་དེ། མ་སོང་བའི་སྔ་ནས་ཡུལ་དེ་འདི་ན་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མ་མཐོང་བར་འགྲོ་ན། བལྟ་བར་འདོད་པའི་ཡུལ་ངེས་པར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་བརྫུན་པར་འགྱུར་ཏེ། ལོང་བ་ལྟར་བལྟ་བྱར་འདོད་པའི་ཡུལ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་དེ་སྤོང་བར་འདོད་པས་མིག་གིས་ཡུལ་གྱི་དྲུང་དུ་མ་སོང་བར་འཛིན་པར་འདོད་ན། འདི་ན་གནས་པའི་མིག་ཁོ་ནས་ཐག་ཉེ་རིང་དང་བསྒྲིབས་མ་བསྒྲིབ་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། མིག་གང་ལ་ཡུལ་གྱི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མིན་པ་མ་ཕྲད་པར་འཛིན་པ་དེ་ལ་ཡུལ་ཐག་རིང་བ་མེད་ཅིང་བསྒྲིབས་པའང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐམས་ཅད་མ་ཕྲད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མིག་དང་ཡིད་དང་རྣ་བ་ནི་ཡུལ་དང་མ་ཕྲད་ཅེས་ལུང་ལས་གསུངས་པ་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཕྲད་པ་འགོག་པ་ཡིན་གྱི་མ་ཕྲད་པ་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་དང་། རིགས་པ་དང་འགལ་བའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མི་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་མིག་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་རང་བཞིན་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་དང་པོར་བདག་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ཏོག་ཙམ་པ་ཀ་དང་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་བསུང་དང་པོར་རང་གི་རྟེན་ལ་དམིགས་ནས། ཕྱིས་དེ་དང་ཕྲད་པ་ལས་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་ལའང་མཐོང་བ་བཞིན་དུ། དེའི་ཕྱིར་མིག་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་མིག་ནི་མིག་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པར་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་ན་འགྱུར་བ་མ་ཡིན། མིག་ནི་རང་གིས་རང་ལ་ལྟ་བའང་མ་ཡིན་པས་གཞན་ལ་ལྟ་བར་ཡང་མ་གྲུབ་བོ། །མདོ་སྡེ་པ་གང་དག་མིག་འབའ་ཞིག་ལ་ལྟ་བའི་ནུས་པ་མེད་དེ། མིག་དང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་ཚོགས་ནས་གཟུགས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་མིག་ལ་ནི་གཟུགས་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་མེད་དེ་བེམས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་ཤེས་ལ་ཡང་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་མེད་དེ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བ་དང་རྣམ་ཤེས་གཉིས་ཀ་གཟུགས་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་རང་ཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་ཤེས་རྣམས་ལ་གཟུགས་མཐོང་བའི་དོན་ཕན་ཚུན་མ་ཚང་བ་དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཚོགས་པས་ཀྱང་གཟུགས་ཇི་ལྟར་མཐོང་སྟེ། གཟུགས་མཐོང་བའི་ཡན་ལག་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། ལོང་བ་ཚོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་རིག་པ་སུ་ཞིག་གཟུགས་མཐོང་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད།

གཉིས་པ་མཉན་བྱ་དགག་པ་ནི། དེ་ཉིད་རིག་པས་གཟུགས་ལྟ་བར་མི་འོས་པ་ལྟར་སྒྲ་མཉན་པའང་མི་འོས་ཏེ། གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲ་མཉན་པའང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྒྲ་ཐོས་པ་ན་མཉན་པའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པའམ་མ་ཕྱིན་པ་ཞིག་ཐོས་གྲང་། དང་པོ་ལྟར་ན་དེ་ཉན་པའི་ཡུལ་དུ་སྒྲ་འབྱིན་ཅིང་འགྲོའམ་སྒྲ་མེད་པར་ཡིན། གལ་ཏེ་ཉན་པའི་ཡུལ་དུ་སྨྲ་ཞིང་སྒྲ་འགྲོ་ན་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་སྒྲ་དེ་ཉིད་སྨྲ་བ་པོར་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོ་མ་ཡིན་ཕྱིར་ལྷ་སྦྱིན་ལྟར་སྒྲར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མི་སྨྲ་བར་ཉན་པའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་ནའང་གང་གིས་ན་མི་སྨྲ་བའི་སྒྲ་དེ་ལ་འདི་ནི་སྒྲའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་སྨྲ་བ་སྒྲའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པས་དེ་སྒྲ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རྣ་བ་དང་ཕྲད་ནས་སྒྲ་འཛིན་ན་སྒྲའི་དང་པོ་དེ་རྣ་བས་མི་འཛིན་ཅིང་དབང་པོ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མི་འཛིན་པས་སྒྲའི་དབང་པོ་གང་གིས་འཛིན། དེའི་ཕྱིར་མ་བཟུང་བའི་དོན་དེ་སྒྲ་ཉིད་དུའང་མི་རིགས་སོ། །སྒྲ་ནི་འབྱུང་བ་བཞི་དང་འབྱུང་འགྱུར་བཞི་དང་སྒྲ་རང་ཉིད་དང་རྫས་དགུའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་རྐྱང་པར་མི་འོང་ན་སྒྲ་ཙམ་རེང་བུ་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དང་ཚོགས་པ་ཐ་མི་དད་པའི་དྲི་ལ་སོགས་པའང་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཀྱང་རྣ་བའི་དབང་པོ་དང་ཕྲད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྒྲའི་དང་པོ་དབང་པོས་མ་བཟུང་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཇི་སྲིད་སྒྲ་རྣ་བས་མ་ཐོས་པ་དེའི་བར་དུ་སྒྲར་མི་འགྱུར་ཏེ་རྣ་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྲི་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཐོས་པ་ན་སྒྲར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་དང་པོ་སྒྲའི་ངོ་བོར་མིན་པའང་མཐར་སྒྲ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དྲི་ལ་སོགས་པ་མཐར་སྒྲ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །

གཉིས་པ་ཡིད་ཀྱིས་ཡུལ་འཛིན་པ་དགག་པ་ནི། ཇི་ལྟར་དབང་པོ་རྣམས་ལ་ཡུལ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ། ཡིད་ལའང་ཡུལ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་དུ་སོང་ནས་ཡོངས་སུ་གཅོད་དམ་མ་སོང་བར་གཅོད། མ་སོང་བ་ན་སེམས་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །སོང་ནས་ཡིན་ན་དབང་པོ་དང ལྷན་ཅིག་པ་ཡུལ་གྱི་དྲུང་དུ་འགྲོའམ་རེང་བུ་ཞིག་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་དབང་པོ་དང་བཅས་པ་ནི་མི་འགྲོ་སྟེ། དབང་པོ་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་ལུས་ཁོ་ན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། ལུས་དབང་པོ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རེང་བུ་ཞིག་འགྲོ་ན། མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཡུལ་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེའང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལའང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འདི་ཡུལ་གྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་དོན་འཛིན་པར་རྟོག་ན། དེའི་ཚེ་ཡུལ་མཐའ་ཡས་པས་དོན་རྟོགས་པ་ཡང་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་ཡིན་དང་སྲོག་བདག་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་ཡིད་དམ་སེམས་མེད་པ་ཅི་སྟེ་འགྱུར་བ་མིན་ཏེ་སེམས་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན། སེམས་མེད་པའང་བདག་ཏུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀ་བ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའང་བདག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་ཤེས་རྣམས་ངོ་བོ་མེད་པས་རང་བཞིན་སྟོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །གཉིས་པ་འཛིན་བྱེད་ཡུལ་ཅན་བདེན་པ་དགག་པ་ལ། འདུ་ཤེས་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་། དེ་བདེན་པར་བསྒྲུབ་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་དོན་དེ་དག་རང་བཞིན་མེད་ན། དེ་དག་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་པར་བཞག་པའི་རྒྱུ་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཇི་ལྟར་རུང་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་ཡོད་ན། དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་བྱེད་དུ་འདུ་ཤེས་རིགས་པ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འོ་ན་འདུ་ཤེས་གཏན་མེད་དམ་ཞེ་ན། མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། འདི་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་ནས་འགགས་པ་ན་ཡུལ་དབང་པོ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགགས་ལ། དེ་འགགས་ནས་སྔར་མཐོང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་ཞིག་ཕྱིས་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པས་འཛིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འགགས་ཟིན་པའི་དོན་འཛིན་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུའི་བག་ཙམ་ཡང་མེད་མོད། འོན་ཀྱང་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་ཆུའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བ་ལྟར་འགགས་ཤིང་རང་བཞིན་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་འདི་ནི་སྔོན་པོའོ། །སེར་པོའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བའོ། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བའོ། །ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་ཡོངས་སུ་གཅོད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀུན་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་པར་བཞག་པའི་རྒྱུ་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སོགས་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པའང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་ཡིན་གྱི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོའི་རྒྱུ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་དབྱེ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཆེས་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྒྲོ་བཏགས་པའི་གཞི་ཡུལ་དང་། སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ནི་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་སྣང་བ་ལྟར་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་འཁྲུལ་སྣང་འབའ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེའི་ངོ་བོ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཐའ་གང་དུའང་མི་གནས་པ་ཤེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཡང་མིག་སྨན་བསྐུས་པས་རབ་རིབ་བསལ་བ་དང་། སྐྲ་ཤད་དུ་སྣང་བ་ལྡོག་པ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མིག་སྨན་གྱིས་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་བསལ་བ་ན་རང་གི་ངང་གིས་འགག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་མེད་པ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་དག་དེ་ལྟ་བུའི་དབྱིངས་ལ་མི་སྐྲག་ཅིང་དགའ་བ་སྐྱེ་ལ། ནམ་ཞིག་དེ་ལྟ་བུའི་དབྱིངས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་སྙམ་པའི་འདུན་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐར་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་གྱི་གང་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཐོས་ན་དངངས་ཤིང་སྐྲག་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐར་པ་ཐོབ་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་། ཡིད་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་དག་ལ་ཐར་པ་འདོད་པའི་དྲི་ཙམ་ཡང་མེད་ན། ཐར་པའི་ལམ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ག་ལ་ཡོད།

གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་འདུ་ཤེས་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དེ། དེ་མེད་ན་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་བཞག་མི་ནུས་སོ་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་དེ་ཡང་རྣམ་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་ཤེས་ལས་མ་གཏོགས་པར་མེད་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པའང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ས་བོན་ཞིག་དང་མ་ཞིག་ལས། །མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །སྒྱུ་མ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུར་གསུངས། །ཞེས་པ་ལྟར། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བ་ན་འགགས་ཟིན་པའི་རྒྱུ་ལས་མི་འབྱུང་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་རྒྱུར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འགགས་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དུས་མཉམ་པ་ལ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མའི་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་བཞིན་འཁྲུལ་པའི་སྣང་བ་ཙམ་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་གང་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྒྱུ་མ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་བདེན་པའི་བུད་མེད་ལ་ནི་སྒྱུ་མ་ཞེས་མི་ཟེར་བ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྒྱུ་མའི་ཚུལ་དུ་སྐྱེ་ཞིང་། མདོ་ལས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རང་བཞིན་མེད་དོ། །གསུམ་པ་བདེན་མེད་ངོ་མཚར་རྒྱུ་རུ་བསྟན་པ་ནི། ཅི་ནས་ཀྱང་དབང་པོ་རྣམས་ཡུལ་འཛིན་པ་མི་སྲིད་ལ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་པ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་བ་ཞིག་གོ་ཞེ་ན། འདི་འབའ་ཞིག་ངོ་མཚར་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ས་བོན་འགགས་པ་དང་མ་འགགས་པ་ལས་མྱུ་གུ་མི་འབྱུང་གི་འོན་ཀྱང་ས་བོན་ལ་བརྟེན་ནས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་དང་། བྱས་ཤིང་བསགས་པའི་ལས་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་གང་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་ལས་ད་ལྟ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་དང་། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་རྣམ་པ་ལྔས་བཙལ་ན་མེད་ཅིང་། བརྟེན་ནས་བཏགས་པ་སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཀྱང་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་བ་ཞིག་གམ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཚེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཁས་པ་རྣམས་ལ་སའི་སྟེང་ན་ངོ་མཚར་ཅན་མིན་པ་མེད་པ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་མིག་འཕྲུལ་གྱི་ཚུལ་དུ་ཡ་མཚན་གྱི་རྒྱུར་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་དབང་པོ་བདེན་པ་མེད་པས་དོན་རྟོགས་པ་ལ་ཡ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་སྲིད་ལ་མི་འོས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཕྱོགས་འགར་གནས་པར་དམིགས་ནས་ཡ་མཚན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མེའི་ཚ་བ་ཡ་མཚན་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་བདེན་མེད་སྒྱུ་མ་སོགས་དང་མཚུངས་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ངེས་པས་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ལ། ཇི་ལྟར་མེ་དང་བཅས་པའི་ཡོག་པ་མྱུར་དུ་བསྐོར་བའི་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་སྣང་ཡང་དེར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་བུད་མེད་དང་ཐུབ་པ་རྣམས་དེ་དང་དེར་མེད་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང་། གཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་བདེན་པར་མེད་ཀྱང་བདག་ལ་ཆགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་བྱེད་པ་དང་། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྒྱུ་མར་བྱས་པའི་ན་ཆུང་བདེན་པའི་ན་ཆུང་གིས་སྟོང་བཞིན་དུ་དེའི་རང་བཞིན་མི་ཤེས་པ་རྣམས་སེམས་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཆུ་དང་ཟླ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ལས་བྱུང་བའི་ཆུ་ཟླ་བདེན་པས་སྟོང་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཟླ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དང་། ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཁུག་སྣ་རྒྱང་རིང་བ་ན་གནས་པ་རྣམས་ལ་དུ་བ་བདེན་པར་སྣང་བ་དང་། རིའི་ཚང་ཚིང་དང་རི་ཁྲོད་དང་ཀླུང་གི་ཟབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་གི་བྲག་ཆས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་སྒྲ་བདེན་པ་བའི་བློ་སྐྱེད་པ་དང་། དཔྱིད་ཀྱི་དུས་སུ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པའི་སྨིག་རྒྱུ་ཆུས་སྟོང་ཡང་རིང་བ་ན་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཆུའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པ་དང་། སྤྲིན་རྣམས་ཐག་རིང་པོ་ནས་རི་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་མཁས་པ་རྣམས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་བ་བཞིན་ཤེས་པ་རྣམས་ལའང་མ་རིག་པས་འཕངས་པའི་ལས་ཀྱི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་སྣོད་དང་བཅུད་ཀྱི་སྲིད་པ་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་བརྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ཀྱང་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་འདྲིད་པར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆགས་པ་ཟད་པས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བས་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། དབང་པོ་དང་དོན་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་བཅུ་བཞི་པའི་རྣམ་བཤད།

བཞི་པ་མཐར་འཛིན་དགག་པ་ལ། འདུས་བྱས་རང་བཞིན་སྟོང་པར་བསྟན། དངོས་པོ་བདེན་པར་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ། བདེན་མེད་རིགས་པ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན། བདེན་མེད་རྟོགས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་དང་བཞི་ཡོད་པའི། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན་པ། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་ན། གང་ཞིག་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་འགའ་ལའང་རང་བཞིན་བརྟག་པར་མི་ནུས་ཏེ། རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གང་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་གཞན་འགའ་ལའང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རག་ལས་པར་མི་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རང་དབང་ཅན་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པས་དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་གྱུར་ན། རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པས་སམ། རྒྱུ་མེད་དུ་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་ཡུལ་དུས་གང་ནའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འགའ་ལའང་རང་བཞིན་མེད་ལ། དེའི་ཕྱིར་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་གནས་སོ། །

གཉིས་པ་ལ། ཚོགས་པ་མུ་བཞིར་གྲུབ་པ་དགག ཚོགས་པ་ཅན་ལ་རྫས་ཡོད་དགག གཅིག་དང་དུ་མར་གྲུབ་པ་དགག མཐའ་བཞི་འགོག་པའི་རིགས་པ་བསྒྲེ། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། བརྒལ་ལན་གྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འདི་ན་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚོགས་པ་འགའ་ཞིག་དངོས་པོར་ཡོད་ན། རང་གི་ཚོགས་པ་ཅན་དག་ལས་གཅིག་གམ། འོན་ཏེ་ཐ་དད། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཟུགས་ཉིད་བུམ་པའོ་ཞེས་བུམ་པ་གཟུགས་དང་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ན་གཟུགས་ཡོད་པ་དེར་བུམ་པ་ཡོད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། སོ་བཏང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡོན་ཏན་དམར་པོ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བས་སྔོན་པོའི་གཟུགས་འཇིག་པ་ན་བུམ་པའང་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་དེ་སྤོང་བར་འདོད་ནས་ལྷ་སྦྱིན་དོན་གཞན་པའི་བ་ལང་དང་ལྡན་པ་ལྟར། གཟུགས་ལས་དོན་གཞན་པའི་བུམ་པ་གཟུགས་དང་ལྡན་པར་རྟོག་ན། བུམ་པ་གཟུགས་ལས་དོན་གཞན་པའི་བུམ་པ་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་རྟོག་ན་བུམ་པ་གཟུགས་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ལྷ་སྦྱིན་བ་ལང་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཐ་དད་པར་བཟུང་དུ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་མ་ལྟོས་པར་བུམ་པ་ཐ་དད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པ་དང་གཟུགས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་འཁར་གཞོང་དང་ཞོ་ལྟར་རྟེན་དང་བརྟེན་པར་འཐད་ན་ཡང་གཞན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་གཟུགས་བརྟེན་ནས་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་བུམ་པ་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་རང་བཞིན་མེད་དོ། །

གཉིས་པ་ལ། གཞན་སྡེ་དགག རང་སྡེ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་དགག མཚན་གཞི་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྤྱིའི་རྟེན་ཡིན་པ་དགག ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་ཡིན་པ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་ན་རེ། གཟུགས་དང་བུམ་པ་གཞན་ཉིད་མེད་ཀྱང་ཡོད་པ་ཉིད་དང་བུམ་པ་གཞན་དུ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་སྤྱི་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ནི་ཁྱད་པར་རྫས་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ཉིད་དང་འབྲེལ་བས་བུམ་པ་ཡོད་པར་ཐ་སྙད་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན། ཡོད་པ་ནི་རྫས་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་སྤྱི་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ནི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་རོ་ཞེས་ཡོད་པ་དང་བུམ་པ་གཉིས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པར་མཐོང་ནས་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྟེ་ཡོད་པ་ལས་བུམ་པ་གཞན་ཡིན་ན། འོ་ན་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡང་བུམ་པ་ལས་གཞན་དུ་ཅིས་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ཁོ་ན་ལས་གཞན་གྱི་སྒྲ་བློ་འཇུག་པས་གཞན་གྱི་སྒྲ་བློའི་རྒྱུད་གཞན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོན་ཏན་དོན་གཞན་བརྟགས་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་བུམ་པ་ནི་ཡོད་དེ། ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་གཅིག་གཉིས་ཞེས་སོགས་ཐ་སྙད་འཇུག་པས་བུམ་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་བརྗོད་པ་ཡོད་ལ། གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚིག་དོན་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ནི་རྫས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ལུགས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། གཅིག་གི་གྲངས་བུམ་པར་མི་འདོད་པ་ཡིན་ན། རྫས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་གྱིས་གཅིག་གི་གྲངས་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་བུམ་པའང་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྫས་ལ་བརྟེན་པས་བུམ་པ་ཁོ་ན་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་གྱི་གཅིག་ཉིད་ནི་བུམ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ལྡན་པ་ཞེས་པ་འདི་འབྲེལ་བ་ཅན་གཉིས་ལ་མཚུངས་པ་ཡིན་གྱི་མི་མཚུངས་པ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤུན་ཉིད་ནི་སྤུན་ཉིད་དང་འབྲེལ་གྱི་གང་རུང་དང་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ནི་བུམ་པ་དང་གཅིག་ཉིད་ལ་ལྡན་པ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ཁོ་ན་གཅིག་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྫས་ལ་བརྟེན་པའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བུམ་པ་ནི་རྫས་ཡིན་ལ། གཅིག་ཉིད་ནི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པས་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས་ཀྱང་མཚུངས་པའང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ལ། ལྡན་པ་མེད་པ་དེས་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལས་བུམ་པ་ཁོ་ན་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་པ་དེར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྫས་ལ་བརྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་ལ་མི་བརྟེན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ལ། ཡོན་ཏན་ལ་ཡོན་ཏན་གཞན་བརྟེན་པ་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་རྫས་ཀྱི་ཆུ་ཞེང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དབྱིབས་ཇི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཆུ་ཞེང་གི་དབྱིབས་ཀྱང་ཡིན་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་ཕྲ་བ་དང་ཆེ་བའི་རྫས་དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱང་ཕྲ་བ་དང་ཆེན་པོར་ཅི་སྟེ་འགྱུར་བ་མིན་ཏེ་འགྱུར་དགོས་ལ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡང་ཕྲ་བ་དང་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་འདོད་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་གཟུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཞིང་ཕྲ་བ་དང་། ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཡོན་ཏན་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་དབྱིབས་སུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་གཞུང་ལུགས་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཕྱི་རྒོལ་ཁྱོད་རང་གི་སྡེ་ཚན་ལས་གཞན་མིན་ན། དེ་ལ་གྲུབ་མཐའ་དང་འགལ་བས་གནོད་ནུས་པས་དེ་བཟློག་ནུས་ཕྱིར་རང་གི་གཞུང་ལུགས་དང་འགལ་བ་བསྙད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་ཕ་རོལ་པོ་ཕྱི་རྒོལ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་གྲུབ་མཐའ་དང་འགལ་བ་བརྗོད་པས་ཅི་ཞིག་བྱེད་དེ། དེ་ནི་གྲུབ་མཐའ་དེ་སེལ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རིགས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་དང་འགལ་བ་བརྗོད་པར་རིགས་ཏེ། དེའི་སྒོ་ནས་དེ་བཟློག་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུང་དང་འགལ་བ་ལན་མ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་སོ། །

གཉིས་པ་མཚན་གཞི་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཀག་ཀྱང་མཚན་གཞི་བུམ་པའི་ངོ་བོ་མ་བཀག་པས་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དང་། བུམ་པ་ནི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་སྨྲས་པ་ན་བུམ་པ་འདི་གྲངས་དང་ཕྲ་བ་དང་ཆེན་པོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པ་ན་རང་བཞིན་འདི་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བར་བཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་འདིས་ཀྱང་མཚན་གཞི་བུམ་པ་གང་དུའང་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་དངོས་པོ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གྲངས་སོགས་ལས་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གྲངས་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ནི་དེ་དག་གི་མཚོན་བྱ་ཡིན་པས་མཚན་གཞི་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གྲངས་སོགས་མཚན་ཉིད་ལས་ཀྱང་མཚན་གཞི་བུམ་པའི་ངོ་བོ་གང་དུའང་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མཚན་གཞིའི་ངོ་བོ་རྙེད་ན་འདི་ནི་གྲངས་སོགས་ཀྱི་མཚོན་བྱ་ཡིན་ལ་གྲངས་སོགས་འདི་དག་ནི་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲངས་སོགས་ལས་ཐ་དད་པར་ངེས་པར་འགྱུར་ན། མཚན་གཞིའི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པ་དེར་ནི་གྲངས་སོགས་ལས་ཐ་དད་པར་བུམ་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གཉིས་པ་རང་སྡེ་དགག་པ་ནི། རྒོལ་བ་གང་གི་ལུགས་ལ་བུམ་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་གཅིག་ཡིན་པ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པ་དེའི་ལུགས་ཀྱང་མི་རིགས་ཏེ། མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པ་ཅན་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྫས་བརྒྱད་པོ་རྣམས་དང་སོ་སོ་བ་མིན་པར་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་གཅིག་མ་ཡིན་པར་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །

གལ་ཏེ་བུམ་པ་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྫས་རེ་རེར་བུམ་པ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་བུམ་པ་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དངོས་པོ་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་སྦྱོར་བ་ལས་བུམ་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་དབང་པོས་གཟུང་བྱ་ཡིན་པས་ན་རེག་བྱ་ཁོ་ན་རེག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རེག་ལྡན་རེག་བྱ་དེ་གཟུགས་དྲི་ལ་སོགས་པའི་རེག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་བ་སྟེ་ཕྲད་ཅིང་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་དང་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པའི་ཚོགས་པ་བུམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཕན་ཚུན་རེག་པ་མེད་པར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་པ་བུམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བུམ་པ་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་བུམ་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་པ་དེས་ན་གཟུགས་དེ་ནི་བུམ་པ་མིན་ནོ། །དྲི་ལ་སོགས་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡན་ལག་ཅན་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཡན་ལག་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་བུམ་པ་མེད་པས་ཡན་ལག་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མེད་ལ། ཡན་ལག་ཅན་མེད་པ་དེས་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་བུམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པའི་དྲི་རོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བུམ་པ་ལྟར་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའང་ཡོད་ལ། བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་སོགས་ཡོད་པའི་གཟུགས་ཀུན་ལའང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཟུགས་སུ་རུང་བ་ཙམ་དུ་མི་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ངོ་བོ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཟུགས་གཅིག་ལ་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་གཟུགས་གཞན་དག་ལ་མིན་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེས་ན་དེ་ཡང་བུམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པར་གནས་པའི་གཟུགས་དང་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་པོ་དང་ཐ་མི་དད་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དྲི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་གཅིག་དང་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ཡང་བུམ་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཡང་གཟུགས་ལ་རོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་ཡོད་པས་དེ་དག་ཐ་མི་དད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དབང་པོ་ཐ་དད་པས་གཟུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སོགས་དག་ལས་གཟུགས་གཞན་ཡིན་ཞིང་བུམ་པ་ལས་གཟུགས་གཞན་མིན་ཞེས་ཁྱོད་འདོད་ན། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལས་ཀྱང་བུམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏེ་གཟུགས་ལས་གཞན་པའི་རོ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་མེད་པར་རང་གི་ངོ་བོ་བཞག་ཏུ་མེད་པའི་བུམ་པ་དེ་རོ་སོགས་དང་ཐ་མི་དད་པས་གཟུགས་ལས་གཞན་ཇི་ལྟར་མིན་ཏེ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་བུམ་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཉིད་ཡིན་ཀྱང་བུམ་པ་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཟུགས་དྲི་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་འཕྲོད་པ་འདུས་པར་གྱུར་ཀྱང་གཟུགས་དྲི་ཉིད་དམ། དྲི་གཟུགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མི་འཐད་དེ། ཚོགས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་དྲི་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་འདུས་ཀྱང་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་དེས་ན། མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་སོ་སོ་ནི། །མིན་ཕྱིར་བུམ་པ་གཅིག་མ་ཡིན། །ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་སོ་སོ་ནི་མིན་ཕྱིར་ཚོགས་པའང་གཅིག་ཏུ་མི་རིགས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་རྩ་བར་འོག་ཏུ་འབྱུང་ཡང་དོན་གྱི་འབྲེལ་གྱི་དབང་གིས་གོང་དུ་བླངས་ཏེ་བཤད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བུམ་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་རྒྱུར་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་ཡང་རྒྱུར་མི་རིགས་པས་བུམ་པ་ལ་ནི་ཐ་སྙད་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་། རྒྱུ་མེད་པ་ལའང་རང་ཉིད་ཐ་སྙད་བཏགས་པའི་ཡུལ་འབྲས་བུར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་སོགས་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་དུ་བུམ་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་མ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ཡན་ལག་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་ལ་ལྟོས་ནས་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། གྱོ་མོ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། བུམ་པ་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པར་གྱུར་ཅིང་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ནི་གསེག་མ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་ལས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན། གྱོ་མོ་གང་ལ་རང་ལས་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེ་ཡིས་འབྲས་བུ་གཞན་བུམ་པ་རང་གི་ངོ་བོས་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དོ། །བུམ་པ་འགོག་པའི་ཚུལ་འདི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ཚོགས་པ་ཅན་ལ་རྫས་ཡོད་དགག་པ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཇི་ལྟར་གཟུགས་མ་གཏོགས་པར་བུམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ས་ཆུ་མེ་རླུང་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་གཟུགས་དྲི་སོགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་རླུང་སོགས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་དྲི་སོགས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་མ་ལྟོས་པར་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདི་ན་མེ་ནི་སྲེག་པ་པོ་ཡིན་ལ། འབྱུང་བ་གསུམ་ནི་བསྲེག་བྱ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འབྱུང་བ་གསུམ་གྱི་བུད་ཤིང་ཁོ་ན་མེས་བསྲེག་པ་ན་བུད་ཤིང་ཚ་བར་གྱུར་པ་ནི་མེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་བསྲེག་བྱའི་བུད་ཤིང་མ་ཡིན་ནོ། །ཚ་བ་མིན་པའང་ཇི་ལྟར་བསྲེག་སྟེ། མེ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་བསྲེག་བྱ་གཞན་ཡང་མེད་པ་དེས་ན་མེ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་བུད་ཤིང་མེད་པ་ན་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེ་ཡང་མེད་དོ། །

གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ནི་སྲ་བ་སོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཚ་བ་མིན་ཡང་མེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཚ་བར་གྱུར་པ་ན་བསྲེག་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་ཅི་སྟེ་མེར་མི་འགྱུར། ཚ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ། མེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་དུ་ཟིལ་ཀྱང་མི་ཚ་སྟེ་ཚ་བ་མ་ཡིན་པར་འདོད་ན། འོ་ན་མེ་ལས་དངོས་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་འབྱུང་བ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བུད་ཤིང་མེ་དང་འགལ་བས་དེ་ལ་མེ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཚ་བ་ཙམ་ཞིག་མེར་འགྱུར་ན། འབྱུང་བ་འདི་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་མེད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་གང་ཕན་ཚུན་འབྲས། །ཞེས་བཤད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །

གཞན་ཡང་མེ་ལ་བུད་ཤིང་མེད་ན་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མེའི་རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་འབྱུང་བ་གསུམ་མེད་པས་ཤིང་མེད་པའི་མེ་ཡོད་ཅེ་ན། དེས་ན་ཤིང་མེད་པའི་མེ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པའི་ཉེས་པ་ཐལ་བ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་ནའང་བྱེ་བྲག་པ་བཞིན་དུ་རྟག་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཉེས་པས་འཇིགས་ནས་མེའི་རྡུལ་འབྱུང་བ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བུད་ཤིང་ཡོད་པར་རྟོག་ན། འོ་ན་མེའི་རྡུལ་རྫས་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་ཡོད་དེ་ཞེས་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །གསུམ་པ་གཅིག་དང་དུ་མར་གྲུབ་པ་དགག་པ་ནི། རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་གང་དང་གང་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ན་དེ་དང་དེ་ལ་གཅིག་ཉིད་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མེད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མེད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་འབྱུང་བ་རྣམས་མེད་པར་འབྱུང་འགྱུར་རྣམས་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་དང་། མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་མེད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་གང་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མིན་པ་དེས་ན་དུ་མ་ཉིད་ཀྱང་མེད་དེ། དུ་མ་ནི་གཅིག་བསགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སུན་འབྱིན་པ་འདི་རང་གི་སྡེ་པ་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་འགྱུར་སོགས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཁས་བླངས་པ་རྣམས་ལ་འཐད་ཀྱི། ཕྱི་རོལ་པ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་གང་ན་ས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དེ་མེད་པ་དང་དེར་ས་རྟག་པའི་རྫས་གཅིག་ཡོད་ཅེས་འདོད་པས་སོ་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་ལུགས་ལའང་སའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་རྫས་ཉིད་དང་། གཅིག་ཉིད་དང་། ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསུམ་ཡོད་ལ། ཡོན་ཏན་ལ་ཡང་ཡོན་ཏན་ཉིད་དང་། གཅིག་ཉིད་དང་། ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསུམ་ཡོདདོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གི་ལུགས་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཆོས་གསུམ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་ན་གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྲངས་ཅན་པ་ལའང་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །བཞི་པ་མཐའ་བཞི་འགོག་པའི་རིགས་པ་བསྒྲེ་བ་ནི། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང་མེད་པར་སྨྲ་བ་དང་། ཡོད་མེད་གཉིས་ཀ་སྨྲ་བ་དང་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀ་མིན་ཞེས་སྨྲ་བ་དག་ལ་དགག་པ་བྱ་བའི་ཚུལ། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་གང་འདོད་དང་། །ཞེས་སོགས་སྔར་བཤད་པ་འདི་ནི་མཁས་པ་བློ་གྲོས་བཟང་པོ་དག་གིས་རྒྱུ་འབྲས་གཅིག་དང་སོགས་པས་གཞན་ཉིད་དང་གཉིས་ཀ་ཡིན་པ་དང་གཉིས་ཀ་མིན་པར་སྨྲ་བ་དག་ལ་སུན་འབྱིན་དུ་རྟག་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ཏེ་དེ་ལ་ནི། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་གང་འདོད་པ། ཁྱིམ་གྱི་དོན་དུ་ཀ་བ་སོགས། །བརྒྱན་པའི་དོན་ཡང་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་དང་། གང་ཞིག་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དེ། །སྔར་ཡོད་ཅེས་བྱར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་སྐྱེ་གྱུར་ན། །སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོགས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཞན་དུ་འདོད་པ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ཏེ་དེ་ལ། འབྲས་བུ་མེད་པར་གང་འདོད་པ། ཁྱིམ་གྱི་དོན་དུ་ཀ་བ་སོགས། །བརྒྱན་པའི་དོན་ཡང་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་སྦྱར་རོ། །གང་དག་བརྒྱ་བྱིན་སྔར་སྲོག་གི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པས་ད་ལྟར་ལུས་ལེན་པ་ན་སྔར་སྲོག་གི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་། ལྷ་སྦྱིན་གྱི་བདག་ཉིད་མེད་པ་སྐྱེ་བས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀར་དུ་འདོད་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། དེ་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་སྨྲ་བ་གཉིས་ལ་བརྗོད་པའི་སུན་འབྱིན་པ་གཉིས་ཀ་རྒོལ་བ་གཅིག་ལ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཉིས་ཀ་མིན་པར་འདོད་པ་ལ། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཡོད་ན། དེ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ཞེས་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་ཡོད་མེད་གཉིས་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་གང་བཀག་པས་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །

གཉིས་པ་དངོས་པོ་བདེན་པར་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ན། རང་གཞན་གྱི་སྡེ་པ་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་འདི་དག་འཐད་པ་གང་གིས་རངས་ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་རྟོག་ཅེ་ན། དེ་ལ་འཐད་པ་འགའ་ཡང་མེད་མོད། འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པ་དག་ཇི་སྲིད་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱིའི་རྒྱུ་འབྲས་བར་མ་ཆད་དུ་འབྱུང་བ་ལྟར། འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པ་རྣམས་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་ན་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་བར་མ་ཆད་པར་འབྱུང་བའི་རྒྱུན་ལ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་འཁྲིགས་པས་བལྟ་ཉེས་པ་ན། ཕྱི་རོལ་པའི་དྲང་སྲོང་རྣམས་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་། འདིར་ཡང་འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་མཐོང་ནས་བདག་གམ་འཇིག་རྟེན་རྟག་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ། འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་དང་། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་། མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་དང་། ཁྱིམ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་བརྙན་དང་བྲག་ཅ་སོགས་དང་འདྲ་བ་དེ་དང་དེ་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཚད་མར་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་གཞུག་པའི་དོན་དུ་ཉེ་བར་བླངས་ནས་སམ་བརྟེན་ནས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཙམ་ཞིག་འདོགས་པར་བྱེད་ལ། དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་ཚོགས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་ལ། འགག་པ་ན་ཡང་ཚོགས་པ་ཁོ་ན་འགག་པ་ཡིན་མོད། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཚོགས་པ་དེའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཤེས་ཤིང་བལྟ་ཉེས་པ་ན། རྒོལ་བ་དག་རིགས་པ་མེད་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་བདེན་པར་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །

གསུམ་པ་བདེན་མེད་རིགས་པ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་དངོས་པོ་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ན་ཁྱོད་ཀྱང་དངོས་པོ་ཁས་མི་ལེན་པ་ན་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མི་རིགས་ཏེ། མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་དངོས་པོ་མེད་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གི་དོན་གང་ཞེ་ན། རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་དང་སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། གཟུགས་བརྙན་སོགས་དང་མཚུངས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་དང་བདག་མེད་པའི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟར། གང་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་དེ་ནི་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དངོས་པོ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རང་དབང་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་འདི་ཀུན་རང་དབང་མེད་པ་ཡིན་པ་སྟེ། དེས་ན་དངོས་པོ་གང་ལའང་བདག་གི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའི་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ལ། རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཁས་ལེན་པ་ལ་ནི་རྟག་ཆད་ཀྱི་ཉེས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །

བཞི་པ་བདེན་མེད་རྟོགས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་འགའ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་འདུ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་རྟག་པས་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་ལ། འབྲས་བུའི་དོན་དུ་གང་འདུས་པ་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་གཟིགས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་མ་འདུས་པ་སྟེ་བདེན་པར་མངོན་པར་མི་བཞེད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྲིད་པའི་སྐྱེ་བོའི་ས་བོན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་ནི་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཞིང་། སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡུལ་རྣམས་ལ་བདག་གི་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་ནས་སྲེད་པའི་ས་བོན་ཉོན་མོངས་ཅན་རྣམ་ཤེས་འགག་པར་འགྱུར་བ་ལས། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འཁོར་བ་ལས་ལྡོག་པར་རྣམ་པར་བཞག་གི །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའི་ས་བོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། མཐར་འཛིན་པ་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་བཅོ་ལྔ་པའི་རྣམ་བཤད།

གཉིས་པ་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་སོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དགག་པ་ལ། སྐྱེ་མེད་སྒྱུ་མའི་ཚུལ་དུ་བསྒྲུབ། མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་སྟོང་པར་བསྟན། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡི་རང་བཞིན་བཀག བཀག་པ་དེ་ཡི་མཇུག་སྡུད་བསྟན་པ་དང་བཞིའོ། །དང་པོ་ལ་སྐྱེ་བ་དགག བཀག་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ་ལྔ་ཡོད་པའི་དང་པོ་ཡོད་མེད་ཕྱོགས་སུ་བརྟགས་ལ་དགག་པ་ནི། འདིར་སྨྲས་པ། འདུས་བྱས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དེ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་ཡོད་ན་འདུས་བྱས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཡོད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ན་སྐྱེ་བ་འདི་འདུས་བྱས་སྐྱེད་པ་ན་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག་སྐྱེད་གྲང་། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ལྟར་ན། ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་མྱུ་གུ་མེད་པས་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་ས་བོན་གྱི་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་མྱུ་གུ་སྐྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་གྱི་སྐད་ཅིག་ཐ་མར་མྱུ་གུ་མེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པའང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མེད་པ་ག་ལ་སྐྱེ་སྟེ་མེད་པ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དོ། །གལ་ཏེ་ཉེས་པ་དེས་འཇིགས་པས་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་ཡོད་པ་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། ས་བོན་གྱི་སྔར་ནས་ཡོད་པའི་མྱུ་གུ་ནི་གདོད་མ་ནས་སྐྱེས་ཟིན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སླར་ཡང་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་ཟིན་པས་སྐྱེ་བ་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་པ་སྐྱེ་ན་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བས་སྐྱེ་བ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་མི་སྲིད་པས་དེས་ན་ཡོད་པ་ག་ལ་སྐྱེ་སྟེ་ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དོ། །གཞན་ཡང་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིས་ནི་རྒྱུ་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་བཤིག་པ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་མ་འགགས་པར་མྱུ་གུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མྱུ་གུ་མེད་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་ལ་ས་བོན་འཇིག་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མེད་པ་མི་སྐྱེའོ། །གྲུབ་ཟིན་པའི་མྱུ་གུ་ལ་ནི་སླར་ཡང་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པའང་མི་སྐྱེའོ། །སྐྱེ་བའི་དུས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་མྱུ་གུའི་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་པ་ལས་གཞན་མ་གྲུབ་པའི་ཚེ་ན། སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་གྲུབ་པ་ནི་རྟེན་མེད་པས་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཟད་ཅིག་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་དང་གཞན་ཅུང་ཟད་ཅིག་མ་གྲུབ་པ་གྲུབ་བཞིན་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་གཉིས་ཀ་ལ་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བས་མི་སྐྱེའོ། །གང་གི་ཚེ་ཕྱོགས་གསུམ་ཆར་ཡང་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་དུས་ནམ་ཞིག་ན་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར། འདིར་སྨྲས་པ་འོ་མ་ཞོའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། རེ་ཞིག་འོ་མའི་དངོས་པོར་གནས་པའི་འོ་མ་ལ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། འོ་མའི་བདག་ཉིད་དེར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འོ་མ་དེ་ལ་དེའི་དངོས་པོ་རུ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཞོའི་དངོས་པོར་ཡང་འོ་མ་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བརྟགས་ན་འོ་མ་ལ་ཞོའི་དངོས་པོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །

གཉིས་པ་ཐོག་མཐའ་བར་མར་བརྟགས་ལ་དགག་པ་ནི། འདི་ལས་ཀྱང་འདུས་བྱས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཐོག་མར་སྐྱེ་བ་དང་། བར་གནས་པ་དང་། ཐ་མ་འཇིག་པ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པས་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་འདུས་བྱས་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞིང་། གནས་པའི་དུས་ན་གནས་པ་ཡིན་ལ། འཇིག་པའི་དུས་ན་འཇིག་པའོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་འདི་ལྟར། གསུམ་པོ་འདི་དག་དུས་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་རེ་རེའི་དུས་ན་གཞན་གཉིས་གཉིས་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་གཉིས་གཉིས་དག་མེད་པ་རུ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་རྩོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚན་ཉིད་འདི་དག་རེ་རེ་མེད་ན་ཡང་འདུས་བྱས་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རང་གཞན་གཉིས་ལ་བརྟགས་ལ་དགག་པ་ནི། འདི་ལས་ཀྱང་འདུས་བྱས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བུམ་པ་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་སྟེ། གྱོ་མོ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། གྱོ་མོ་རང་གི་ངོ་བོས་མ་གྲུབ་སྟེ། གསེག་མ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་གྱོ་མོ་མེད་པར་བུམ་པ་བདག་གི་དངོས་པོ་འབྱུང་བ་མེད་ལ་གྱོ་མོ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པས་བུམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་དུའང་མི་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ནི་བདག་གཞན་གཉིས་ལས་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་དང་གཞན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །

བཞི་པ་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་བརྟགས་ལ་དགག་པ་ལ། དངོས་དང་། སྐྱེ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་འདི་སྐྱེ་བ་པོའི་སྔོན་ནམ་ཕྱིས་དང་ཅིག་ཅར་རྟོག་གྲང་། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་པོའི་སྔོན་རོལ་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་ཅེས་པ་མི་རིགས་ཏེ། རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་ཀྱང་མི་རིགས་ཏེ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིག་ཅར་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཚེ་གཉིས་ཀ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་བ་པོ་བུམ་པ་ལ་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བུམ་པ་ལ་སྐྱེའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། འདི་སྨྲས་པ། བུམ་པ་སྐྱེ་བ་ཡོད་དེ་འདི་ལ་འགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་རྙིང་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྙིང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་ན་སྔར་སྐྱེས་པའམ་ཕྱིས་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་ཡོད་གྲང་། དེ་ལ་སྔར་སྐྱེས་པའི་བུམ་པའི་དངོས་པོ་ནི་རྙིང་པ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔར་སྐྱེས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གསར་པ་ཞེས་བསྙད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་ནས་ཀུན་ཏུ་སྐྱེས་པའང་རྙིང་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིས་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་དེ་གསར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་རྙིང་པ་མེད་པས་དེས་མཚོན་པའི་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དོ། །

ལྔ་པ་དུས་གསུམ་ལ་བརྟགས་པ་དགག་པ་ནི། འདི་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དུས་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ད་ལྟ་བའི་དངོས་པོ་ནི་ད་ལྟ་བ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཅིག་ཅར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་མེད་དེ། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འགགས་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ནི། གཞན་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་ན་རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པས་མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ག་ཤེད་ནས་འོང་དགོས་ཤིང་། བྱུང་ནས་མེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགག་པ་ན་ཡང་ག་ཤེད་དུ་འགྲོ་དགོས་ན། འདི་ལས་མི་སྲིད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་མིག་ནི་སྐྱེ་བ་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མ་ཡིན། འགག་པ་ན་གར་ཡང་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དོན་གང་ཞིག་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་མ་འོངས་པ་ནས་ད་ལྟ་བར་འོང་བ་དང་། འགག་པ་ལ་ནི་ད་ལྟ་བ་ནས་འདས་པར་འགྲོ་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་དོ། །རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་ན་ཇི་ལྟ་བུར་ཕྱི་ནང་གི་སྲིད་པ་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་སློབ་དཔོན་གྱིས་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་འབྲས་བུ་གསུངས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྲིད་པ་སྙིང་པོ་མེད་པར་གཟིགས་པ་ན་སྙིང་པོ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ལ་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བས་འདི་ལ་མི་རིགས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་སྐུར་བ་མ་བཏབ་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་གཞག་ཐམས་ཅད་མི་འཇིག་ལ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་ཐར་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་སྟོང་པར་བསྟན་པ་ལ་བཞི་ཡོད་པའི། དང་པོ་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་བརྟགས་ལ་དགག་པ་ནི། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་འདི་རྣམས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་དུས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མིན་ཞིག་སྔ་ཕྱི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་གཉིས་དག་མེད་པ་རེ་རེ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིམ་དང་ཅིག་ཅར་མ་གཏོགས་པ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དུས་ནམ་ཞིག་འབྱུང་བར་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཉིས་པ་མཚན་ཉིད་ཐུག་མེད་དུ་ཐལ་བ་དགག་པ་ནི། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་སུ་ཁས་བླངས་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས། སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཡོད་པའི་ཚུལ་དེ་ལས་འཇིག་པ་སྐྱེ་བ་འདྲ་བར་འཇིག་པ་ལ་ཡང་འཇིག་པ་གཞན་ཡོད་ཅིང་། གནས་པ་ཡང་འཇིག་པ་དང་འདྲ་བར་གནས་པ་ལ་ཡང་གནས་པ་གཞན་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་གཞན་དགོས་ལ། དེ་དག་ལ་ཡང་གཞན་དེ་དག་ལ་གཞན་ཞེས་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། ཐུག་པ་མེད་ན་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་འགྲུབ་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དོ། །གསུམ་པ་གཅིག་དང་ཐ་དད་བརྟགས་ལ་དགག་པ་ནི། མཚན་ཉིད་འདི་རྣམས་མཚན་གཞི་ལས་ཐ་དད་པ་ཞིག་གམ་ཐ་མི་དད་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་། དེ་ལ་རེ་ཞིག་མཚན་ཉིད་ལས་མཚན་གཞི་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཚ་བ་དང་གྲང་བ་དང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་གཞན་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་ལྟར་མཚན་གཞི་འདུས་བྱས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་གང་ལས་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་མེད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་འདུས་བྱས་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་དེ་སྤོང་བར་འདོད་པས་མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་གཅིག་ཏུ་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་མཚན་གཞི་སྟེ་བཞི་ཆར་ཡང་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་གསལ་བར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚན་གཞི་དང་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ལ། མཚན་ཉིད་དང་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་གཞི་ཡང་མཚན་གཞིར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བཞི་ཆར་མེད་པའམ་ཡང་ན་ངོ་བོ་མེད་པས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །

བཞི་པ་དངོས་པོ་ཡོད་མེད་བརྟགས་ལ་དགག་པ་ནི། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ཞེས་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ལས་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་ན། སྲིད་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མྱུ་གུའི་ངོ་བོ་དངོས་པོར་གྲུབ་ཟིན་པ་ནི་ས་བོན་དངོས་པོར་གྲུབ་ཟིན་པ་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། རྣམ་པར་མ་འགྱུར་བའི་ས་བོན་མྱུ་གུ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། མྱུ་གུ་གྲུབ་ཟིན་པ་ཡང་སླར་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་རྒྱུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེས་ཟིན་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་དངོས་པོ་མེད་པ་རྒྱུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་དངོས་པོ་མེད་པར་རྒྱུ་དངོས་པོར་གྲུབ་ཟིན་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ། བཤད་ཟིན་པའི་ཉེས་པ་ཐོག་ཏུ་འབབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པས་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་པ་དོན་མེད་དོ། །འདི་ལས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནམ། དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ་རྟོག་གྲང་། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་ཟིན་པ་ནི་སླར་ཡང་དངོས་པོ་སྟེ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་མེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དངོས་པོ་སྟེ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བས་སོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་པའང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་འཇིག་ཅིང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ལ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །

གསུམ་པ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་རང་བཞིན་དགག་པ་ལ། དགག་པ་དངོས། དོན་བསྡུ་བ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ་བཞི་ཡོད་པའི། དང་པོ་ཕྱེད་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་ཡིན་པ་དགག་པ་ལ། ངོ་བོ་དགག སྒྲུབ་བྱེད་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ནི་མི་སྐྱེ་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པའི་དོན་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱེད་སྐྱེས་ཕྱེད་མ་སྐྱེས་པ་ལ་བརྗོད་ན། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ལས་གཞན་རྣམ་པ་གསུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དག་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པར་རྟོག་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དུས་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དུས་གསུམ་པོ་ཡང་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདས་ད་ལྟར་བ་གཉིས་ནི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ཐོབ་ཟིན་པས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། མ་འོངས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདི་རྟོག་ན། སྐྱེ་བཞིན་པའི་བདག་ཏུ་བྱ་བ་ཡིན་ནམ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་བདག་ཏུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ལ་རྟོག་གྲང་། གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱ་བ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་སླར་སྐྱེ་བཞིན་པར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་ལ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་བྱ་བ་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡོད་དེ། འདས་མ་འོངས་པའི་བར་ན་གནས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མེད་ན་ཅི་ལ་ལྟོས་ནས་འདས་མ་འོངས་སུ་འགྱུར། དེ་ཡོད་ན་དེར་མ་ཕྱིན་པ་མ་འོངས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ཐལ་ཟིན་པ་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྒོལ་བ་གང་གི་ལུགས་ལ་འདས་མ་འོངས་གཉིས་པོ་བར་མེད་པར་སྲིད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་ལའང་བར་གཞན་ཡོད་ཅིང་དེ་ལའང་བར་གཞན་ཡོད་པ་སོགས་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདས་མ་འོངས་ཀྱི་བར་ན་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་ལའང་གང་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་འཇོག་པ་བར་གཞན་ཡོད་དགོས་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་བར་དུ་སྐྱེ་བཞིན་པ་གཞན་རྟོག་པ་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །

གཉིས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེ་བཞིན་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བས་ཕྱེད་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། སྐྱེ་བཞིན་པ་གང་ཞིག་འགགས་པས་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྐྱེས་པའི་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་བཞིན་ཕྱེད་སྐྱེས་པ་ལས་གཞན་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདི་ལས་དངོས་པོ་འདི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་ནུས་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ལས་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་ནུས་ན། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་འགགས་པས་སྲིད་པ་མེད་ལ་སྲིད་པ་མེད་པས་ཀྱང་གང་གི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱེས་པ་ཞེས་མ་གྲུབ་བོ། །གསུམ་པ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གི་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་ཡིན་པ་དགག་པ་ལ། དངོས་དང་སྐྱོན་སྤོང་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། གང་སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་ལ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན། འདི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲགས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་ལ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་པའང་མ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བས་དེ་ལྟ་ན་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཆུ་འཆུ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པའི་བུམ་པའང་མ་སྐྱེས་ཤིང་མེད་པར་ཅིག་མི་རྟོག འདི་ནི་སྲིད་པའང་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ལས་མ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པས་མ་སྐྱེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱོད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཞག་མོད། དེ་ལྟ་ནའང་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པས་མ་སྐྱེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མ་རྫོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་ན། མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེར་མ་ཟད་འདི་ལས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ད་ལྟ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བསྙད་པ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྔར་མ་བྱུང་ཡང་ཕྱིས་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པར་གྲག་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་དེས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཕྱིས་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བས་དེར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་མོད་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་གི་དངོས་པོ་མ་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ནི་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མི་འཇུག་པས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་རྫོགས་པ་ལ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། མ་བྱས་ཤིང་མ་རྫོགས་པ་ལ་ནི་མེད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་གཉིས་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་འགལ་བས་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད་ལ། དེའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་རྫོགས་པ་དང་མ་རྫོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་དོན་གང་ཞིག་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེར་བརྗོད། དེས་ན་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པར་མི་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །

བཞི་པ་བཀག་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་རྒྱུ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རྒྱུ་འབྲས་རང་བཞིན་མེད་པ་དེའི་ཚེ་རྟེན་མེད་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་འཇུག་པ་དང་རྒྱུ་འཇིག་པའི་ལྡོག་པ་འཐད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། སེམས་ཅན་མི་དང་ཤེད་སྐྱེས་ཀྱང་རུང་སྟེ། །འདིར་སྐྱེས་ཤི་བ་འགའ་ཡང་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་མཁའ་འདྲ་སྟོང་པ་སྟེ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་ཤེས་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བས་སོ་སོ་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་ལྷག་མར་ལུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དཔེའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བསྟན་ན། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པ་ལས་རྟ་གླང་སོགས་བདེན་པ་བར་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤིང་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྐྱེ་བ་ན། ཇི་སྲིད་སྒྱུ་མ་མ་ཞིག་གི་བར་དུ་དེ་དག་ལ་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་དམིགས་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ལྟར་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱིས་མ་བསླད་པའི་སྐྱེས་བུས་ནི་སྒྱུ་མའང་མི་དམིགས་ན་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མ་རིག་པའི་སྔགས་ཀྱིས་བསླད་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ན་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིགས་པ་མེད་བཞིན་དུ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་བྱེད་ལ། ཇི་སྲིད་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་སྐྱེས་ཀྱི་བར་དུ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་རང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྟར་གྱི་དོན་བྱེད་ཅིང་མི་བསླུ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱིས་བསླད་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པ་སྤངས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དྲི་མ་བསལ་བས་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་བཞིན་ནོ། །མ་རིག་པ་མ་ལུས་པའི་བག་ཆགས་དྲུངས་ནས་ཕྱུང་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བཞུགས་པའི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ནི་སྣང་བའི་མཚན་མ་ཙམ་ཡང་མེད་ན་དེ་ལ་བདེན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱིས་མ་བསླད་པའི་མིག་དག་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་དང་མིག་དག་པའི་སྐྱེས་བུས་སྔགས་ཀྱིས་བསླད་པའི་མིག་ཅན་དག་ལ་དེ་དག་དང རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྒྱུ་མའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ན་ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་སྣ་ཚོགས་གསུངས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གཞུག་པའི་ཐབས་ཡིན་གྱི་དེ་དག་ལ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་མངའ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྒྱུ་མས་བསླུས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། འཐད་པ་དུ་མས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་བདེན་པར་འཛིན་པ་བཀག་པ་ན་དེ་དག་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པ་ལོག་ཀྱང་ཇི་སྲིད་སྒྱུ་མ་མ་ཞིག་གི་བར་དུ་སྒྱུ་མའི་སྣང་བ་མི་ལྡོག་པ་དེ་བཞིན་དུ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིགས་པའི་འཐད་པ་དུ་མས་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་བདེན་པའི་རང་བཞིན་བཀག་པ་ན་ཡང་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འཆིང་བ་ལྷོད་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་གྱི། ཇི་སྲིད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མ་རིག་པའི་ས་བོན་དྲུངས་ནས་མ་ཕྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་མི་ལྡོག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དབུ་མ་པས་རིགས་པའི་ཚོགས་དུ་མས་འཆིང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་འགོག་གི རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ནི་མི་འགོག་སྟེ། དགག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། བཀག་ན་ཡང་རྟེན་འབྲེལ་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་འདི་ཡང་ཇི་སྲིད་སྣང་བ་མེད་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་དག་ལ་དགག་ཏུ་མེད་ཅིང་མི་བསླུ་བར་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ངོར་བྱས་ནས་དབུ་མ་པས་ཀྱང་མི་འགོག་ཅིང་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་གྱི། རང་ལུགས་འཐད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཁས་ལེན་པའམ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་ཟླ་གཉིས་སོགས་དམིགས་པ་ལྟར་མ་རིག་པའི་འཁྲུལ་སྣང་ཙམ་ཡིན་གྱི། ཚད་མ་གང་གིས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དབུ་མ་པ་ལ་རང་ལུགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་གཡོ་བར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། སྒྱུ་མ་ནི་བཅིངས་པའམ་གྲོལ་བ་མེད་པས་འདིར་ཡང་བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཁས་མི་ལེན་ནམ། དེ་ལྟ་ན་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་ཡང་སྒྱུ་མའི་ཚུལ་དུ་བཞེད་དེ། འདི་ལྟར། རང་སེམས་བདེན་མེད་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་འདིས། །སྲིད་གསུམ་བདེན་མེད་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་འགྲིམ། །ཡུལ་སྣང་བདེན་མེད་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་རྗེས་སྙེག །བདེན་མེད་ཚུལ་འདི་འཁོར་བའི་ངང་ཚུལ་ཡིན། །སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུས་སྒྱུ་མའི་དེ་ཉིད་སྒོམ། །སྒོམ་བྱུང་མིག་གིས་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་མཐོང་། །ནམ་མཁའི་མདུད་པ་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་གྲོལ། །གྲོལ་མེད་ཚུལ་འདི་གྲོལ་བའི་ངང་ཚུལ་ཡིན། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། འདུས་བྱས་ཀྱི་དོན་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

ལེའུ་བཅུ་དྲུག་པའི་རྣམ་བཤད།

གཉིས་པ་རབ་བྱེད་བཅོ་ལྔའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པ་ནི། གདུལ་བྱ་འཁོར་བ་ལ་ཆགས་པ་སྤངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞུག་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་མ་བྱས་པར་ནི་འགས་ཀྱང་འཁོར་བ་ལ་ཆགས་པ་སྤངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་དེ་ཡང་འགྲོ་བ་བདག་དང་བདག་གི་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཞགས་པས་༼བཅིངས་པའི་༽དབང་དུ་བྱས་པ། ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཧ་ཅང་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་མཁས་པ་མི་སྙན་པ་གླེང་བ་ལ་མཁས་པའི་སྐྱེས་བུས་རྒྱལ་པོ་ལ་བཙུན་མོ་འཕངས་པ་ཤི་བ་བརྡ་སྤྲོད་པའི་ཚུལ་དུ་རིམ་གྱིས་རིགས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་གཞུག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་རྟག་པ་སོགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིར་ངེས་པར་བྱས་ནས་འགྲོ་བ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་རྟོགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ལྟ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་པོ་བཞི་བརྩམས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་བསལ་ནས་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་ངེས་པ་ན་མི་རྟག་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་བ་སོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་འཁོར་བར་བྱིང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་དེ་དག་སྒྲོལ་བར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྔ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡིན་པས་དེ་སེལ་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་དྲུག་པའོ། །གདུལ་བྱ་མྱང་འདས་ལ་འགོད་པ་ལ་འཁོར་བ་སྤང་དགོས་ཤིང་། དེ་ཡང་རྒྱུ་ལས་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ལས་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་བདུན་པའོ། །གདུལ་བྱ་ཟབ་མོའི་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སློབ་མའི་རྒྱུད་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཟབ་མོའི་སྣོད་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ཐབས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པར་བཞེད་ནས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལྷག་མ་རྣམས་བརྩམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཡང་རྟག་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་གིས་དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའང་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་དག་གི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོར་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །གསུམ་པ་རྒོལ་ངན་གྱི་རྩོད་པ་ལྷག་མ་སྤང་བ་ལ། སྟོང་ཉིད་འགོག་བྱེད་རིགས་པ་དགག མཐར་ལྷུང་ཕྱོགས་ལ་ཞེན་པ་དགག ཡོད་མེད་རིགས་པ་མཚུངས་པ་བསྟན། མེད་པ་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བ་དགག སྟོང་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་དཔེ་རྟགས་དགག སྟོང་ཉིད་བསྟན་པའི་དགོས་པ་བཤད། ཡོད་མེད་འཛིན་པ་ལོག་པར་བསྟན། ཕྱོགས་བྲལ་རིགས་པས་དགག་མི་ནུས། དང་པོ་ལ། གཞན་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་མི་ནུས། རང་ཕྱོགས་སྒྲུབ་མི་ནུས། རིགས་པ་གཞན་དགག་པ་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དགོས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྩམས་ན། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་སྨྲ་བ་པོ་ཁྱོད་ཡོད་ཅིང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་རབ་བྱེད་བཅོ་ལྔས་བསྟན་པའི་དོན་དང་། འང་གི་སྒྲས་ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྟོན་བྱེད་ཀྱང་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་འདི་ལྟར། ཁོ་བོ་ཅག་ལྟར་ན་ཚིག་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྨྲ་བ་པོར་འདོགས་ཀྱི། མི་སྨྲ་བར་མ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཚིག་དང་བརྗོད་བྱ་གཉིས་ཀྱང་གཞན་གཉིས་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་འདོགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་བརྟེན་ནས་ཀུན་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སྨྲ་བ་པོ་དང་བརྗོད་བྱ་དང་། ཚིག་གསུམ་ལའང་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་གྲུབ་པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །

གལ་ཏེ་འདི་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དབང་པོ་དང་དོན་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྲོ་བ་བོང་བུའི་རྭ་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྟོང་པའི་ཉེས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཡིས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པས་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་སྟོང་པའི་ཉེས་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཇི་སྟེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །

གཉིས་པ་ལ་གཉིས། སྐྱོན་སྤོང་དང་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་བསལ་བ་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོ་སྨྲ་བ་རང་གི་ཕྱོགས་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཞན་ཁས་བླངས་པའི་རྒོལ་བས་ནི། གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ནི་སུན་འབྱིན་གྱིས་བཟློག་པ་དང་། རང་གི་ཕྱོགས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་བཀོད་པས་བསྒྲུབ་པ་གཉིས་བྱ་བ་ཞིག་ན། ཁྱོད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་སེལ་བ་ཙམ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཞན་ཕྱོགས་ལ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་དགའ་ན། རང་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལའང་ཅིས་དགའ་བ་མིན། རང་ཕྱོགས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཐད་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བརྗོད་དགོས་ན། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་བྱ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཕྱོགས་བསྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་བས་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐོངས་ཤིག གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་འདི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ན་མི་རིགས་པས་ཡོད་པ་མིན་ལ། མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཐད་པའི་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་གཞན་མེད་པས་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ན་མེད་པ་དེས་ན་སྟེ་དེ་བཞིན་དུ་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཅིག་ཉིད་དང་སོགས་པས་གཞན་ཉིད་དང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་ཀུན་ཀྱང་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐོངས་ཤིག གསུམ་པ་ལ། བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་དགག སྟོང་པས་ཟླ་བོ་འགྲུབ་པ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་མི་རིགས་པར་བརྗོད་ན་ནི་མི་འཐད་དེ། གང་དུ་བུམ་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་དམིགས་པ་དེར། དེ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་གྱིས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྔར་བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསལ་གྱིས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མ་བསལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་བུམ་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ན་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་རིགས་པར་སྨྲ་བ་ནི་གཞུང་ལུགས་གཞན་ལས་བྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་ཁས་ལེན་པ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་དེ་ཉིད་མི་རིགས་པར་བསྟན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་གང་དུ་རུང་ཞེ་ན། གཞན་དུ་ཡོད་ཅེས་སྨོས་ཏེ། གང་དུ་རྒོལ་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་མཚུངས་པར་ཡོད་པ་དེར་གཉིས་ཀས་ཀྱང་དོན་དེ་ཁས་བླངས་པས་གཞུང་ལུགས་ཚད་མ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། རིགས་པ་སྨྲ་བ་ན་ནི་འཐད་པ་དང་བཅས་པའི་དོན་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་འཛིན་དགོས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་སྨྲས་ལ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་སྟོང་པའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་མིན་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ན་དེའི་གཉེན་པོ་སྟོང་པའང་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཐམས་ཅད་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་མིན་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་གཉེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཅིག་ཤོས་དགག་བྱ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་བུར་ན་དེ་འགོག་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁྱི་སྤྲེའུའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །

གཉིས་པ་མཐར་ལྷུང་ཕྱོགས་ལ་ཞེན་པ་དགག་པ་ལ། དགག་པ་དངོས། སྐྱོན་སྤོང་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཕྱོགས་མེད་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བ་དགག དངོས་པོ་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགག གཉིས་མེད་ཀུན་ལ་མཚུངས་པར་བསྟན་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྱུར་མོད། དེ་ལྟར་ནའང་ཕྱོགས་མེད་པ་ཉིད་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་ལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཕྱོགས་མེད་པས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སུའང་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་ཕྱོགས་མེད་པ་ཉིད་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོར་འགྱུར་ན། ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་ཕྱོགས་མེད་པའང་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་བསལ་ཟིན་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་མེད་པ་ཉིད་ཕྱོགས་སུ་མ་གྲུབ་པ་མེད་པ་ན། གང་ཞིག་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གང་ཡང་མེད་པས་ཕྱོགས་འཛིན་པ་ཐོངས་ཤིག གཉིས་པ་ནི། དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དེ། དེའི་ཁྱད་པར་དམིགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་ན། །མེ་ནི་ཚ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་དམིགས་པས་དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ཚ་བ་མེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། །ཚ་བ་མིན་པ་ཇི་ལྟར་བསྲེག ། དེས་ན་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ། །ཡོད་མིན་དེས་ན་མེ་ཡོད་མིན། །ཞེས་ཚ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་མེ་ཡང་ཡོད་མིན་ཞེས་གོང་དུ་བཟློག་པར་བྱས་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་པས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་མེའི་དངོས་པོ་མཐོང་ནས་མེ་དངོས་པོ་མེད་པ་བཟློག་པར་འགྱུར་ན། བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་སོགས་ཀྱི་འཐད་པས་དངོས་པོའི་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་ནས་དངོས་པོའང་བཟློག་པར་ཅིས་མི་འགྱུར། དེ་ལྟར་ན། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་དང་། །ཡོད་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ། །འདི་ནི་མཁས་པས་གཅིག་ཉིད་སོགས། །དག་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱར་བར་བྱ། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཕྱོགས་ནི་བཞི་ཆར་ལ་ཡང་ཉེས་པ་སྤངས་པ་གང་ཞིག་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཕྱོགས་བཞི་ཆར་སྐྱོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལས་ཀྱང་ཕྱོགས་འཛིན་པ་མི་རིགས་ཏེ། རྡུལ་ལའང་ཆ་ཤས་ཡོད་མེད་ཅེས། །དཔྱད་པ་དེར་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་ཚུལ་འདིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཤིན་ཏུ་ཞིབ་པའི་དངོས་པོ་རྡུལ་ཕྲན་ལ་ཡང་བདེན་པར་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་གང་དུ་མེད་པ་དེར་རྡུལ་ཕྲན་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེ་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མངའ་བ་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་འཐུག་པོ་བསལ་ཏེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་དེ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་འབྲེལ་ཏེ། དངོས་པོ་འགའ་ཡང་མ་དམིགས་པས་ཡོད་པ་ལྟར་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་གཟིགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀུན་ལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་རྟག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་ནི་ཡོད་པའམ་མེད་པར་རྟོག་པས་བརྟག་མི་ནུས་ཏེ། བརྟག་པ་འཇུག་པའི་རྟེན་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་འདུས་བྱས་ལ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པས་ཡོད་པའམ་མེད་པར་བརྟག་པར་མི་ནུས་སོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་བཞིན་པའི་དོན་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོའང་ཡོད། འགའ་ལའང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མིན་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རིགས་པས་ཐོབ་ལ་དྲང་ཞིང་གསལ་བའི་ལམ་འདི་རྒོལ་བ་དག་གིས་ཅི་སྟེ་ཁས་མི་ལེན། རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་གིས་རང་རང་གི་བློས་བརྟག་པའི་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་དོར་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱོགས་འདི་སྨྲ་བར་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་འཐད་པ་འགའ་ཞིག་གིས་དོན་འདི་མི་འགྲུབ་པ་སྲིད་ན། འོ་ན་གང་གིས་ཁོ་བོ་ཅག་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་བའི་འཐད་པ་དེ་བརྗོད་པར་གྱིས་ཤིག འོན་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དོན་དང་འགལ་བའི་འཐད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ན། དེའི་ཚེ་གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཤད་པའི་འཐད་པ་ཁོ་ནས་ཁྱོད་ལའང་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པའི་ཚུལ་དེ་རིགས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལ་རྩོད་པ་གཞན་བྱེད། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་འདི་དབྱེར་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་བྱས་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོ་ན་རང་བཞིན་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་དང་འཁར་གཞོང་ལ་སོགས་པ་སྣོད་ཐ་དད་ཀྱང་གཟུགས་མེད་པ་ཙམ་གྱི་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ལ་ཐ་དད་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྫས་རྣམས་ཀུན་ལ་རང་བཞིན་གང་མཐོང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དངོས་པོ་གཅིག་གི་ལྟ་བོ་གང་། །དེ་ནི་ཀུན་གྱི་ལྟ་བོར་བཤད། །གཅིག་གི་སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ཀུན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད། །ཅེས་སྔར་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་སྐྱོན་སྤོང་དགག་པ་ནི། རྟོག་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་དག་གིས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིགས་པས་ཐོབ་པའི་དོན་འདི་ཁས་བླངས་བར་བྱ་བའམ། ཡང་ན་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པས་ལན་གདབ་པར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་གང་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྲིད་པ་དེ་ལ་ལན་གདབ་པར་རིགས་ཀྱི། གང་གི་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། ཚིག་སོགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ལན་གདབ་པར་བྱ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལན་མ་སྨྲས་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དབུ་མ་པའི་ཕྱོགས་ལ་ལན་བརྗོད་བྱ་བ་མིན་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་འཐད་པ་འགའ་ཞིག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་དབུ་མ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བཟློག་པ་ཅི་སྟེ་མི་སྒྲུབ། མ་གྲུབ་པ་ནི་ཁས་བླངས་པ་རིགས་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རང་ལུགས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་རྙེད་པར་དཀའ་ལ། གཞན་ལུགས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་སླ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་བརྗོད་ཅིང་གྲགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་རྙེད་སླ་བ་དེ་ཁྱོད་ལའང་ཡོད་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་དབུ་མ་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་ནུས། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་རྙེད་མི་སླའོ། །

གསུམ་པ་ཡོད་མེད་རིགས་པ་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཅི་སྟེ་རིགས་པ་མེད་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཙམ་ཞིག་གིས་གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། ཁོ་བོས་རང་བཞིན་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཙམ་ཞིག་གིས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཅིས་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཡུ་བུ་གཉིས་ཀ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་བསལ་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གཞུང་བཙུགས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་མེད་ན་དེའི་ཚེ་མེད་པ་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་པའི་མིང་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་པའི་མིང་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་ཅིང་བདོག་གོ་ཞེས་མིང་བཏགས་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་མེད་པར་མི་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་དོ་ཞེས་མིང་ཞེས་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མིང་རྣམས་ནི་མིང་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྔ་རོལ་དང་ཕྱིས་འདོད་པས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་མིག་ལེགས་པ་ལ་ཞར་བ་ཞེས་དང་། ཚེ་ཐུང་བ་ལ་ཚེ་རིང་བ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན། གལ་ཏེ་སྒྲས་དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རེག་པ་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་མི་འདོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་མ་རེག་པའི་སྒྲས་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པའི་དོན་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་རྣམས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་རིག་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པ་བརྗོད་པས་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། དངོས་པོ་གང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་བདེན་པར་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི། འཇིག་རྟེན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །བཞི་པ་མེད་པ་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་ཀ་བཀག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཀུན་བཀག་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དབུ་མ་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་རིགས་ཏེ་འདི་ལྟར། གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་ཉིད་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་དགག་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཀག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྲིད་པ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་འཇིག་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་བརྗོད་ལ། དེའི་ཚེ་ལྟོས་ས་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟོས་ཆོས་དངོས་མེད་གང་ལས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་རང་གི་ངོ་བོས་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་སྟོང་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་དཔེ་རྟགས་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པར་དོན་འགའ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་སྟོང་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་དགོས་ལ་སྟོང་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ལས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཏན་ཚིགས་ལྟར་གཞན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྟོང་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུའམ་འོན་ཏེ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་ཅེས་སྨྲ། དང་པོ་ལྟར་ན་སྟོང་ཉིད་བྱས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟར་བསླུ་བར་འགྱུར་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཡེ་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་བསླུ་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་བསམས་ནས་སྟོང་ཉིད་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་ཅེས་སྨྲ་ན། གཏན་ཚིགས་ནི་དམ་བཅའ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་དམ་བཅའ་ལས་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཡིན་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་གོ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་བཅའ་ལས་གཏན་ཚིགས་གཞན་མ་ཡིན་ན། དམ་བཅའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་འདི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པས་དེས་ན་སྟོང་ཉིད་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་མེད་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་ཡོད་པ་དེས་ན། དཔེ་དང་འདྲ་བར་དངོས་པོ་གཞན་ཡང་ཡོད་པས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དཔེ་དེ་ཡང་རྟོག་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མ་འབྲེལ་བ་ཞིག་ལ་རྟོག་གྲང་། དང་པོ་ལྟར་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དང་མ་འབྲེལ་བའི་དཔེ་ཙམ་ལས་དོན་གྲུབ་པར་སེམས་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་བྱ་རོག་གི་ནག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་ནག་ཅེས་བརྗོད་པར་ནུས་པར་འགྱུར་ན། འདི་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་པས་དཔེ་མི་རིགས་ཏེ། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་སྟོང་ཉིད་བསྟན་པའི་དགོས་པ་བཤད་པ་ནི། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མེད་ལ་དཔེ་ཡང་མེད་ཅིང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེད་ན། ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པའི་ཚེགས་འདི་དོན་གང་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཞེ་ན། བསྟན་བཅོས་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལྟ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱང་རང་བཞིན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་བདེན་པར་ཡོད་ན། གྲོལ་བ་དོན་གཉེར་ལ་དེ་མཐོང་བ་མཛེས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཡོན་ཏན་མེད་པར་མ་ཟད་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་ཞེན་ནས། དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་འཁོར་བར་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་གསལ་བར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་འདིས་སྒྲོ་སྐུར་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཅིང་། འཇིག་རྟེན་ཡང་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་ནས་གཟུགས་བརྙན་དང་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་དངོས་པོ་ལ་མི་ཞེན་པས་ན། མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་ནས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདིས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་སྟོན་གྱི་ཡང་འདིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་བསྙོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །

འོ་ན་རིགས་པའི་རྣམ་པ་མང་པོ་འདིས་ཅི་ཞིག་འགོག་ཅེ་ན། ཡང་དག་པར་མ་ཡིན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྟོག་པས་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དང་བཅས་པར་མཐོང་བ་ལས་བྱིས་པ་རྣམས་འཁོར་བར་འཆིང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་འདི་རུ་རིགས་པའི་ཚོགས་དུ་མས་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་འདི་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་གི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་གྱིས་བསྟན་བཅོས་འདིས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་ཡོད་མེད་འཛིན་པ་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པ་ནི། རང་གི་སྡེ་པ་རྣམ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་རྟོགས་པས་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ཡོད་ལ། ཕྱི་རོལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ཉིད་དོན་དམ་པའང་མ་ཡིན་ལ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་པའི་དངོས་པོ་བཤད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྟོགས་པ་ཚད་མར་བྱས་ནས་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡང་ཁས་བླང་བར་བྱ་ལ། གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཤད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པར་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་རྣམ་ཤེས་འདི་ཡོད་ཅིང་ཕྱི་རོལ་འདི་མེད་ཅེས་བརྗོད་པར་ཉིད་དུ་མི་ནུས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་ཡང་ཡོད་དེ། འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པ་ཕྱོགས་བྲལ་རིགས་པས་དགག་མི་ནུས་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་རིགས་པའི་ཚོགས་དུ་མས་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་བསལ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སུན་འབྱིན་བརྗོད་མ་ནུས་པ་ན། འདི་སྐད་ཅེས་ད་ལྟ་ཁོ་བོས་ཁྱོད་ལ་ལན་གདབ་མི་ནུས་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་དག་ཁྱོད་ལ་ལན་འདེབས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་ན་དེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བསྒྲུབས་པ་ལས་དུས་ཆེས་རིང་པོ་ཞིག་ན་སུན་འབྱིན་ནུས་པ་སྲིད་ཀྱང་། གང་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀ་ཡིན་ཞེས་པའི་ཕྱོགས་གསུམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡུན་ཆེས་རིང་མོ་ནའང་ཀླན་ཀ་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་རི་མོ་འབྲི་བ་དང་། ལྕག་གིས་གཞུས་པས་གཟིར་བར་བྱེད་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མ་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།

འཕགས་པའི་གཞུང་མཆོག་ལེགས་བཤད་རིན་ཆེན་གཏེར། །གང་དག་མཐུ་ཡིས་གངས་རིའི་ཁྲོད་འདིར་གསལ། །ཟླ་བ་ལྟར་གྲགས་ཟླ་བའི་མཚན་ཅན་དང་། །ཉི་མ་ལྟར་གྲགས་ཉི་མའི་མིང་ཅན་རྒྱལ། །ཟབ་མོའི་བཅུད་འཛིན་གཞུང་བཟང་ཀུ་མུ་ཏ། །དཔལ་ལྡན་ཟླ་བའི་ཟེར་གྱིས་རྣམ་ཕྱེ་བ། །ཡང་དག་བཤད་པའི་སྲད་བུ་ལ་བརྒྱུས་ཏེ། །སྐལ་བཟང་བློ་ཡི་མགུལ་རྒྱན་འདི་བྱས་སོ། །འདིར་བཤད་དགེ་བ་རབ་དཀར་དྲི་མེད་དེས། །མཐར་འཛིན་ཚང་ཚིང་སྟུག་པོས་དཀྲིགས་གྱུར་པའི། །སྲིད་པའི་འབྲོག་དགོན་འཁྱམས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས། །མཐའ་བྲལ་དབུ་མའི་ལམ་དུ་འཇུག་པར་ཤོག །ཇི་སྲིད་ནམ་མཁའ་ཞིག་པ་མ་གྱུར་བར། །དེ་སྲིད་གཞུང་བཟང་འདི་ཡང་གནས་གྱུར་ཏེ། །སྲིད་ཞིའི་རྒུད་པ་མ་ལུས་སེལ་བ་དང་། །ཕན་བདེའི་འབྱོར་པ་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱས་བྱེད་ཤོག །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷའི་ཞལ་སྔ་ནས་མཛད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པའི་འགྲེལ་པ་ཚིག་དོན་ཙམ་གསལ་བར་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཟབ་མོ་ལ་མོས་ཤིང་བློ་ཞན་པའི་སྐྱེ་བོ་དག་ལེགས་པར་བཤད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་གཞུང་མཆོག་འདི་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་དགེ་སློང་གཞོན་ནུ་བློ་གྲོས་ཀྱིས་སྦྱར་བ་དགེ་ལེགས་སུ་གྱུར་ཅིག །འདི་བསྒྲུབས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ཐོབ་པ། །དེས་ནི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བདེ་གཤེགས་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་ཤོག །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྨན་གཅིག་པུ། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས། །བསྟན་པ་རྙེད་དང་བཀུར་སྟི་དང་། །བཅས་ཏེ་ཡུན་རིང་གནས་གྱུར་ཅིག ། བྱང་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་སྐྱོབ་པ་མཆོག་གྱུར་པ། །མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་གནས། །གངས་རིའི་ཁྲོད་འདིར་བསྟན་པ་གསལ་མཛད་པ། །ས་སྐྱ་པ་ཡི་བསྟན་པ་རྒྱས་གྱུར་ཅིག །གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་ལྟེ་བ་རྡོ་རྗེ་གདན། །དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱའི་ཆོས་སྲིད་རྒྱས་གྱུར་ཅིག །སྤྲུལ་པའི་གདུང་བརྒྱུད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་དང་། །ཀུན་ཀྱང་ཕྲིན་ལས་ནམ་མཁའ་མཉམ་པར་ཤོག །དགེའོ།།། །།